ελληνισμός 2020/02

MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATA 1054 Budapest, Vécsey u. 5.

ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας • Μάρτιος-Απρίλιος 2020

1821

2

Μήνυμα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας με την ευκαιρία της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου 1821 Αγαπητοί μου συμπατριώτες,

και να κρατήσουμε την πατρίδα όρθια, καλούμαστε να παραμερίσουμε το «εγώ». Να θυσιάσουμε προσωρινά ατομικές μας ελευθερίες, για να προασπίσουμε το υπέρτατο συλλογικό αγαθό της δημόσιας υγείας. Τα νέα αυστηρά μέτρα που ισχύουν είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου και τα περιθώρια περιορισμού των ατομικών ελευθεριών ορίζονται στο Σύνταγμα και στον χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είμαι σίγουρη ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών καταλαβαίνει την αναγκαιότητα των μέτρων. Και θα τα τηρήσει σχολαστικά, όσο οδυνηρά κι αν είναι, αφού αποτελούν τον μόνο τρόπο, ώστε να αντιμετωπισθεί η πανδημία. Καταλαβαίνω ότι υπάρχει φόβος. Τόσο για τις ζωές και την υγεία μας όσο και για τις οικονομικές συνέπειες της κρίσης. Δεν θα τον αφήσουμε να μας κυριεύσει. Μένοντας σπίτι, προφυλάσσουμε όχι μόνο τον εαυτό μας αλλά και άλλους. Ταυτόχρονα πρέπει να διατηρήσουμε αποθέματα συνο-

¨Βοηθήστε μας, για να βοηθήσουμε¨ HU45 -10103173-12427700-03005005 Σε ανακοίνωσή της, η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας (Α.Ε.ΟΥ) που υπογράφει ο Πρόεδρος Κωνσταντίνος Χριστοδούλου, αναφέρεται στο άνοιγμα ειδικού τραπεζικού λογαριασμού στην Βudapest Bank για την αντιμετώπιση των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών που βιώνουμε, εξαιτίας της πανδημίας. Κύριος στόχος της πρωτοβουλίας αυτής δεν μπορεί να είναι άλλος από την ενίσχυση όσων συμπολιτών μας επλήγησαν ή πλήγονται, οικονομικά από τις δεινές επιπτώσεις του κορωνοϊού. Στην κρίσιμη μάχη για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της δεν περισσεύει, κανείς. Η πρωτόγνωρη

αυτή δοκιμασία επιβάλλει υπευθυνότητα, ενότητα και αλληλεγγύη. Η έμπρακτη αλληλεγγύη όλων μας, στον βαθμό που ο καθένας και η καθεμία μπορούν να προσφέρουν, είναι πολύτιμη. H συμβολή όλων μας είναι σημαντική. Εκ μέρους της Επιτροπής Αλληλεγγύης της Αυτοδιοιήκησης Ελλήνων Ουγγαρίας θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι συνεχίζονται να ετοιμάζονται και διατίθενται δεκάδες μικρών και μεγάλων δεμάτων, στις οικογένειες που έχουν ανάγκη. Η προσπάθεια συνεχίζεται, ευχαριστούμε όλες και όλους όσους συμμετέχουν στην πρωτοβουλία αυτή της Αυτοδιοίκησης. (α.οικ)

3

s

Η 25η Μαρτίου είναι μέρα ανεξίτηλα χαραγμένη στη συλλογική μας μνήμη. Με την επανάσταση του 1821 ενάντια στον οθωμανικό δεσποτισμό, ο λαός μας διεκδίκησε και κέρδισε οριστικά το δικαίωμα να ορίζει ο ίδιος τη μοίρα του. Ο αγώνας του ’21 και οι θυσίες των προγόνων μας άνοιξαν τον δρόμο για ένα σύγχρονο κράτος, που σήμερα βρίσκεται στον πυρήνα της ενωμένης Ευρώπης και είναι εγγυητής σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Η φετινή επέτειος βρίσκει την χώρα μας αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη απειλή που έχει αλλάξει δραματικά την καθημερινότητά μας: την πανδημία του κορωνοϊού. Αναπόφευκτα, δεν θα γίνουν οι καθιερωμένες παρελάσεις. Παρελαύνουν, όμως, μπροστά μας, και μας κάνουν να νιώθουμε περήφανοι, οι ήρωες της όλο και πιο δύσκολης καθημερινότητας που βιώνει η χώρα: οι ένοπλες δυνάμεις που προστατεύουν τα σύνορά μας από την επιθετικότητα της Τουρκίας, τα σώματα ασφαλείας που επαγρυπνούν, οι γιατροί και οι νοσηλευτές, οι άνθρωποι του κρατικού μηχανισμού, οι εργαζόμενοι που καλύπτουν τις καθημερινές μας ανάγκες, όσοι ανώνυμα προσφέρουν χωρίς να προσδοκούν όφελος ή αναγνώριση. Με γεμίζει ελπίδα η επιστημονική επάρκεια, το ήθος, η αποτελεσματικότητα και η πειθώ του επικεφαλής των αρμόδιων επιστημόνων του Υπουργείου Υγείας. Με γεμίζει επίσης ελπίδα το γεγονός ότι τα πολιτικά κόμματα συνεννοούνται και ομονοούν για την αντιμετώπιση του κοινού εχθρού. Σε τόσο κρίσιμες στιγμές, η ομοψυχία του πολιτικού κόσμου εμπνέει και καθοδηγεί τους πολίτες. Η 25η Μαρτίου μας διδάσκει ότι, για να πετύχει μια εθνική προσπάθεια, το «εμείς» πρέπει να μπει πριν από το «εγώ». Η ατομική ευθύνη, η συνεργασία και η αλληλεγγύη βρίσκονται στην καρδιά του νέου πατριωτισμού που έχουμε ανάγκη. Κι όπως τότε, έτσι και σήμερα, για να θωρακίσουμε το «εμείς»

s

χής και αλληλεγγύης. Το «μακριά ο ένας από τον άλλον» να μην μετατραπεί σε παραμέληση ή άγνοια των συμπολιτών μας. Ας βοηθήσουμε ιδίως τους ηλικιωμένους και τους ανήμπορους, τους το χρωστάμε. Η κρίση θα περάσει. Και από την πρώτη στιγμή της επόμενης μέρας, όλοι θα συνδράμουμε σε ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης. Σχέδιο που θα κινητοποιήσει το πολιτικό σύστημα, την κοινωνία των πολιτών και τις παραγωγικές δυνάμεις του ελληνισμού εντός και εκτός συνόρων. Θα αξιοποιήσει κάθε δυνατότητα και θα έχει ως αποστολή την επανεκκίνηση της οικονομίας, την επαναφορά του τόπου σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας, την ανόρθωση του ηθικού, την απάλυνση των πληγών, τη μείωση των ανισοτήτων. Η πανδημία που ζούμε ξεπερνά κατά πολύ τα εθνικά όρια και συμπαρασύρει κράτη και κοινωνίες σε μεγάλες αλλαγές.

Αποδεικνύεται, για άλλη μια φορά, ότι οι προκλήσεις που απειλούν όλους μας δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν παρά σε διεθνές επίπεδο, κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό και επιστημονικό. Μας δίνεται η ευκαιρία να ξανασκεφτούμε όλοι την πατρίδα, τη σχέση μας με το συλλογικό, τις ευθύνες και τις δυνατότητές μας ως ισότιμα μέλη της παγκόσμιας κοινότητας. Σήμερα, οι Έλληνες δίνουμε ακόμα μια ιστορική μάχη. Δεν είμαστε όμως μόνοι. Είμαι σίγουρη ότι θα νικήσουμε. Και ότι του χρόνου θα γιορτάσουμε με λαμπρότητα τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821.

H Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου

Συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνοτήτων H Επιτροπή των Εθνοτήτων (ΝΕΒ) στις 3 Μαρτίου συνεδρίασε για τελευταία φορά στο Κτίριο Γραφείων του Κοινοβουλίου, στο εξής θα φιλοξενείται στο κάθε αυτού μεγαλοπρεπές Κτίριο του Ουγγρικού Κοινοβουλίου. Κατά την συνεδρίαση συστήθηκε και ο νέος πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας (ΑΕΟΥ) κ.Κωνσταντίνος Χριστοδούλου. Η Επιτροπή άκουσε την ενημέρωση του κ.Richárd Tircsi, επικεφαλής της Διεύθυνσης Εθνοτήτων του Υφυπουργείου Εκκλησιαστικών Υποθέσεων και Θεμάτων των Εθνοτήτων αναφορικά με την λεπτομερέστατη έκθεση «Περί των εθνοτήτων της Ουγγαρίας (Ιανουάριος 2017-Δεκέμβριος 2018)», η οποία περιλαμβάνει εμπεριστατωμένα στοιχεία για όλες τις εθνικές μειονότητες της χώρας, όσον αφορά τις αλλαγές που

4

υπέστησαν και τις κρατικές ενισχύσεις που έλαβαν κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Η Επιτροπή ενημερώθηκε για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών με τίτλο «Πολιτική συνοχής για την ισότητα των περιφερειών και την βιωσιμότητα των περιφερειακών πολιτισμών». Η Επιτροπή άκουσε ενημέρωση αφενός για την διοργάνωση και την διεξαγωγή των καθηκόντων του κράτους κατά τη διάρκεια των δημοτικών και εθνοτικών εκλογών στις 13 Οκτωβρίου 2019 από την πρόεδρο της Εθνικής Εκλογικής Αρχής κας Ilona Pálffy, και αφετέρου δε για τις δραστηριότητες του προέδρου της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής (NVB) κ.Péter Rádi κατά την διάρκεια των δημοτικών και εθνοτικών εκλο-

γών στις 13 Οκτωβρίου 2019, με ιδιαίτερη έμφαση στις πτυχές που αφορούν τις εθνικές μειονότητες της χώρας. Μετά την ενημέρωση της κας Pálffy τα μέλη της ΝΕΒ ανέφεραν τις αδυναμίες που διαπιστώθηκαν κατά την διάρκεια των εκλογών των εθνοτικών αυτοδιοικήσεων. Υπήρχε γενική συμφωνία ότι ο αριθμός των άκυρων ψήφων υπερέβη κατά πολύ το εύλογο όριο, πράγμα που οφείλεται κυρίως στους ασφράγιστους φακέλους. Αμφισβητήθηκε επίσης και η επάρκεια της προετοιμασίας του προσωπικού των εκλογικών επιτροπών για τις εθνοτικές εκλογές. Αρκετοί πρότειναν και την εισαγωγή περαιτέρω περιορισμών όσον αφορά την ονλάιν εγγραφή ψηφοφόρων στις εθνοτικές εκλογές, με στόχο την προστασία των δεδομένων. Ο κ. Rádi ανέφερε, ότι κατά την καταχώρηση εθνοτικών οργανισμών εφαρμόστηκαν αυστηρότεροι κανόνες από ό,τι προηγουμένως, πράγμα το οποίο ίσως να εξέπληξε τους οργανισμούς οι οποίοι είχαν συμμετάσχει ήδη και στις εκλογές του 2014 ως «οργανώσεις υποψηφιότητας». Δεν υπήρχαν όμως μαζικές απορρίψεις, συνολικά απορρίφθηκαν οι αιτήσεις τεσσάρων εθνοτικών οργανώσεων, όπως και του ελληνικού Συλλόγου «Χελιδονάκι». Ο κ. Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι η NVB δεν είναι αρμόδια να ελέγχει τα χρηματοοικονομικά στοιχεία που υποβάλλουν οι οργανώσεις, διότι τα

στοιχεία αυτά δεν λαμβάνονταν υπόψη κατά την διαδικασία λήψης απόφασης. Η κα. Erzsébet Hollerné Racskó, Πρόεδρος της Ένωσης Εθνοτικών Αυτοδιοικήσεων της Ουγγαρίας (ONÖSZ) παρέσχε πληροφορίες για τις πτυχές του Εθνικού Βασικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΝΑΤ) που αφορούν τις εθνότητες. Στις 20 Φεβρουαρίου 2020 το Συμβούλιο Εθνοτήτων Ουγγαρίας (ONT) δήλωσε, ότι είναι επιθυμητό η εκπαιδευτική πρόταση των εθνοτήτων να εμφανίζεται εντός ενός ρυθμιζόμενου συστήματος και με την δέουσα σοβαρότητα, στα πλαίσια κυβερνητικού διατάγματος. Με τον τρόπο αυτό οι εθνοτικές οδηγίες, παρόμοια με τις λοιπές διατάξεις του ΝΑΤ θα αναφέρονταν και στο λεγόμενο «υπουργικό έγγραφο», εφόσον υπάρξει εγγύηση για το διεκδικούμενο αριθμό των μαθημάτων. Εφόσον το Υπουργείο Ανθρώπινων Πόρων την πρόταση θεώρησε ανέφικτη, εγκρίθηκε συμβιβαστική πρόταση: ο Περί Δημόσιας Εκπαίδευσης Νόμος θα παρέχει στα εκπαιδευτικά ιδρύματα των εθνοτήτωv το δικαίωμα «ελεύθερης ανακατανομής των 20% των διδακτικών ωρών και της διδακτέας ύλης, σύμφωνα με τις διατάξεις των τοπικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων». Ουσιαστικά με την πρόταση αυτή – παράλληλα με την εκπλήρωση όλων των όρων του ΝΑΤ – θα μειωνόταν ο συνολικός αριθμός

των ωρών και ο φόρτος των μαθητών. Η ΝΕΒ προτείνει περαιτέρω διαβουλεύσεις στο θέμα αυτό με τις αρμόδιες αρχές. Κατόπιν πρόσκλησης της ΝΕΒ τέσσερις νεοεκλεγείς πρόεδροι παραβρέθηκαν στις εργασίες της ημέρας. Ενώπιον της Επιτροπής συστήθηκαν ο János Agócs (Αυτοδιοίκηση Ρομά Ουγγαρίας), ο Károly Holecz (Αυτοδιοίκηση Σλοβένων Ουγγαρίας), η Jaroszlava Szabó (Αυτοδιοίκηση Ουκρανών Ουγγαρίας) και ο Κωνσταντίνος Χριστοδούλου (Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας). Παρουσίαση νέου Προέδρου της ΑΕΟΥ κ. Κωνσταντίνου Χριστοδούλου στην Επιτροπή Εθνοτήτων Ο κ. Χριστοδούλου παρουσίασε εν συντομία την σταδιοδρομία του. Γεννήθηκε από γονείς Έλληνες στην Βουδαπέστη, όπου απόκτησε πτυχίο ελληνικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο ELTE. Διετέλεσε υπεύθυνος της Υπηρεσίας της ΑΕΟΥ από το 2014, μετά από πολυετή υπηρεσία στις πρεσβείες της Ελλάδας και της Κύπρου. Στις εκλογές του 2019 συμμετείχε για πρώτη φορά, ως υποψήφιος σύμβουλος της ελληνικής εθνότητας. Το 15μελές Συμβούλιο μετά τις εκλογές τον ψήφισε ομόφωνα πρόεδρο της ΑΕΟΥ. Ο πρόεδρος της ΑΕΟΥ παρείχε μια σύντομη επισκόπηση της ιστορίας των Ελλήνων της Ουγγαρίας, από τις πρώτες δυναστικές σχέσεις, την διαμόρφωση της πρώτης εμπορικής διασποράς, έως και την δεύτερη διασπορά με την εμφάνιση των προσφύγων του Ελληνικού Εμφυλίου κατά τα μέσα του 20ου αιώνα. Όπως επισήμανε, η σημερινή ελληνική κοινότητα της Ουγγαρίας δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στην πρώτη και την δεύτερη διασπορά, καθώς διατηρούνται ζωντανές, αρμονικές οι σχέσεις και με τους απογόνους των παλαιών ελληνικών οικογενειών, «προσπαθούμε να τους προσελκύσουμε στην ζωή της κοινότητας», τόνισε ο κ. Πρόεδρος. Εν συνεχεία, ενημέρωσε λεπτομερώς την Επιτροπή για τα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα της ΑΕΟΥ. Όσον αφορά τα τελευταία, ανέφερε ότι οι κρατικές ενισχύσεις δεν καλύπτουν πλήρως τους μισθούς των εκπαιδευτικών. Για το πρόβλημα αυτό θα πρέπει να βρεθεί μακροπρόθεσμη λύση, όπως και στο θέμα της επανέναρξης της κατάρτισης εκπαιδευτικών ελληνικής γλώσσας στο Πανεπιστήμιο ELTE, η οποία σταμάτησε το 2006. Δήλωσε, πως το σημαντικότερο ίσως έργο αποτελεί η διαμόρφωση του ελληνικού εκπαιδευτικού και πολιτιστικού κέντρου στο ακίνητο της ΑΕΟΥ στη Βουδαπέστη, τα σχέδια του οποίου αναμένονται να ολοκληρωθούν έως το τέλος του τρέχοντος Μαρτίου. Ο κ. Χριστοδούλου υπογράμμισε επίσης ότι έχει αρμονική σχέση με τον Εκπρόσωπο κ. Αθανάσιο Σιάνο, προσθέτοντας ότι αμφότεροι επιδιώκουν την στενή συνεργασία προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Ελληνισμού, η διατήρηση της γλώσσας και του πολιτισμού μας. Απόσπασμα από την ιστοσελίδα του Εκπροσώπου των Ελλήνων στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο κ.Αθανασίου Σιανού.

5

Εφυγε από την ζωή ο Μανώλης Γλέζος

Ο Μανώλης Γλέζος, άφησε την τελευταία του πνοή στις 30 Mαρτίου 2020 στις 13:15’ λόγω καρδιακής ανεπάρκειας. Ο αιώνιος αντιστασιακός νοσηλευόταν στο Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center από τις 18 Μαρτίου και παρά την εντατική θεραπευτική αγωγή, ο οργανισμός του δεν ανταποκρίθηκε. Ποιος ήταν ο Μανώλης Γλέζος Ο Μανώλης Γλέζος γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1922 στο Απείρανθο της Νάξου. Ήταν Έλληνας πολιτικός της Αριστεράς, ήρωας της Εθνικής Αντίστασης, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Μαζί με τον Λάκη Σάντα υπήρξαν οι πρωταγωνιστές μίας εκ των πρώτων αντιστασιακών πράξεων στην κατεχόμενη Ελλάδα την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κατεβάζοντας τη νύχτα της 30ής προς 31ης Μαΐου 1941 τη σημαία της Ναζιστικής Γερμανίας από τον ιστό του βράχου της Ακρόπολης, στην Αθήνα. Μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως δημοσιογράφος, αναλαμβάνοντας αρχισυντάκτης της εφημερίδας Ριζοσπάστης, ενώ αργότερα υπήρξε διευθυντής και της εφημερίδας Αυγής. Ωστόσο, γρήγορα συνελήφθη για τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, φτάνοντας μάλιστα να καταδικαστεί σε θάνατο τρεις φορές. Οι συνεχείς δικαστικές του περιπέτειες μέχρι την οριστική του απαλλαγή με τη γενική αμνηστία του 1971 προκάλεσαν συχνά την αντίδραση της Ελληνικής και της διεθνούς κοινής γνώμης. Ο Γλέζος ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική. Υπήρξε βουλευτής και πρόεδρος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ) και αργότερα Bουλευτής και ευρωβουλευτής του Πα-

6

νελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ), Bουλευτής του Συνασπισμού της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας (ΣΥΝ) και του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ). Από το 2014 έως το 2015 διετέλεσε Eυρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ερχόμενος, μάλιστα, πρώτος σε ψήφους στη χώρα στις Ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014. Ο Μανώλης Γλέζος βραβεύτηκε το 1962 από την ΕΣΣΔ με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Λένιν. Ο Σαρλ ντε Γκωλ, την περίοδο των πρώτων δικαστικών του περιπετειών, τον χαρακτήρισε ως τον «πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης».

μής. Η Ελλάδα, η Δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη, έχασαν έναν σπουδαίο μαχητή της πρώτης γραμμής. »Η ανθρωπότητα έχασε τον άνθρωπο που πρώτος σήκωσε ανάστημα στο ναζισμό, ταπεινώνοντας τη σημαία του Χίτλερ. Η Αριστερά, όλοι μας, νιώθουμε σήμερα ορφανοί. Αλλά και τυχεροί που πορευτήκαμε μαζί του. »Ο Μανώλης Γλέζος θα μείνει στην αιωνιότητα ως ένα σύμβολο αγωνιστή, που ήξερε να θυσιάζεται για τους ανθρώπους. Καλό σου ταξίδι, σύντροφε Μανώλη!». Συλλυπητήρια από το ΚΚΕ Αποσπάσματα από τα συλλυπητήρια για τον θάνατο του Μ. Γλέζου από την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου «Ένας γενναίος άνθρωπος, ένα σύμβολο της αντίστασης κατά του ναζισμού, ένας ασυμβίβαστος υπερασπιστής της κοινωνικής δικαιοσύνης, έφυγε σήμερα από κοντά μας. Ο Μανώλης Γλέζος, ο αγνός πατριώτης με όλη τη σημασία της λέξης, ο δυναμικός και ευαίσθητος πολίτης μέχρι το τέλος της πολυκύμαντης διαδρομής του, θα παραμείνει στη μνήμη μας ως μια εμβληματική μορφή της σύγχρονης ιστορίας μας. »Στην οικογένειά του και όσους συμπορεύτηκαν μαζί του εκφράζω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια». Κ. Μητσοτάκης: «Σύμβολο της ελεύθερης πατρίδας μας» «Το έθνος χαμηλώνει τις σημαίες του για να περάσει ένας μεγάλος Έλληνας. Αυτός που πρώτος κατέβασε το σύμβολο των κατακτητών από την Ακρόπολη. Για να αναδειχθεί, έτσι, ο ίδιος σε σύμβολο της ελεύθερης πατρίδας μας» … Υπήρξε, όμως, ταυτόχρονα, και ένας γλυκός άνθρωπος. Προσωπικά, δεν θα ξεχάσω ποτέ την επίσκεψή του στο σπίτι μου -ένας λεοντόκαρδος με τρυφερό βλέμμα και με ένα κόκκινο γαρύφαλλο στο χέρι- το βράδυ που έφυγε ο πατέρας μου. Θα μας λείψει πολύ... Ο θάνατος του Μανώλη Γλέζου αφήνει τους Έλληνες φτωχότερους. Αλλά η ζωή του αφήνει την Ελλάδα πλουσιότερη. … Μαζί με όλους τους Έλληνες, σκύβω με σεβασμό το κεφάλι στη μνήμη του Μανώλη Γλέζου. Τον αποχαιρετώ με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη. Και εκφράζω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

Aλ. Τσίπρας: «Σύμβολο αγωνιστή» «Γενναίος, όρθιος, μαχόμενος μέχρι την τελευταία στιγμή, ο Μανώλης Γλέζος έφτασε στο τέλος μιας μοναδικής διαδρο-

«Έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, σε ηλικία 98 ετών, ο αγωνιστής της αντίστασης Μανώλης Γλέζος. Ο Μανώλης Γλέζος, μαζί με τον Λάκη Σάντα, τη νύχτα της 30ης προς 31η Μάη του 1941 κατέβασαν από την Ακρόπολη την μισητή, χιτλερική σημαία, ενέργεια-σύμβολο της θαρραλέας αντίστασης του ελληνικού λαού. Κ. Τασούλας: «Σύμβολο του αδάμαστου φρονήματος του ελληνισμού» «Αποχαιρετούμε σήμερα με θλίψη ένα σύμβολο του αδάμαστου φρονήματος του ελληνισμού με πολυσχιδή εθνική, κοινωνική, κοινοβουλευτική και πολιτική δράση τα τελευταία 80 έτη»,. «Ο Μανώλης Γλέζος στη μακρά δημόσια πορεία του υπερασπίστηκε με θάρρος, γενναιότητα και κόστος τις αρχές και τις ιδέες του. Με δυναμισμό πρόβαλε στην μακρά πολιτική διαδρομή του τις απόψεις του, κοσμώντας τα έδρανα του ελληνικού και του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Νίκος Βούτσης: «Παρών στην πρώτη γραμμή» «Ο αγαπημένος μας σύντροφος Μανώλης δεν είναι πια μαζί μας. Δεν υπήρξε απλά ένα σύμβολο της Αντίστασης και μία ενεργή πολιτική φιγούρα με συνεχή παρουσία στους προοδευτικούς χώρους που στρατεύτηκε πάντοτε από το μετερίζι της Αριστεράς. Ο Μανώλης Γλέζος πήγαινε στις τάξεις των σχολείων που τον προσκαλούσανε για να ακούσουν τα βιώματα και τη διδαχή του. Ταυτόχρονα συνέγραφε και μας άφησε πολλά βιβλία σε ένα ευρύ πεδίο θεματικών και πέραν της πολιτικής και της Αριστεράς», Νίκος Δένδιας «O Μανώλης Γλέζος, τον οποίο είχα την τύχη και την τιμή να γνωρίσω και να με δεχθεί στο σπίτι του, ήταν μια μεγάλη μορφή της Εθνικής Αντίστασης κατά της ναζιστικής κατοχής. Η στάση του ενέπνευσε όλους μας, πέρα από ιδεολογίες και κόμματα. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του»

7

Fokasz Nikosz Horogkeresztes zászló az Akropoliszon Ezzel a címmel jelent meg a szabadkai Esti Újság 1941. április 28-i berlini tudósítása. Nem sokáig maradt ott! 1941. június 1-én az «Elefteron Vima», (Szabad Fórum) című athéni újságban megjelent a német városparancsnok közleménye, amely szerint: Május 30-ről 31-re virradó éjszaka ismeretlenek eltávolították az Akropoliszon lengedező német katonai zászlót. Szigorú vizsgálatok zajlanak. A gyanúsítottak és segítőik halálbüntetéssel büntetendők.

Már csak Görögország felszabadulása után az «Elefteria», (Szabadság) című lapban 1945. március 25-én megjelent „Az első csata” című cikkből derült ki, hogy a tettet két akkoriban 19 éves fiatalember Aposztolosz Szantasz az Athéni Egyetem joghallgatója és Emmanuil Glezosz, vagy ahogy szerte a világban ismerték Manolisz Glezosz a Gazdasági és Kereskedelmi Főiskola hallgatója hajtotta végre.

”Nem lehetnek épelméjűek azok az emberek, akik eltávolították a német zászlót, amely a Nemzeti Lobogónk mellett lengedezett az Akropoliszon.

Mindenesetre nem lehettek a Nemzetüket szerető görögök. Csak tébolyultak vagy idegen propaganda ügynökei lehettek képesek végrehajtani egy ilyen szégyenletes, s következményeit tekintve egyben ilyen veszélyes tettet.”

A „tettesek” aktívan bekapcsolódtak a megszálló hatalmakkal szemben kibontakozó ellenállásba. Manolisz Glezoszt a megszállás évei alatt minden évben egyszer letartóztatják. Először a német hatóságok 1942. március 24-én. Egy évre rá 1943. április 21-én az olasz megszálló erők tartóztatták le, 1944. február 7-én megint börtönben találja magát. 1944 szeptemberében sikerült megszöknie a börtönből.

Az 1947-ben nyílt, deklarált polgárháborúba sodródott országban személyes sorsa különösen nehézzé vált. 1948. március 3-án letartóztatták, s októberben „sajtóvétség” miatt halálra ítélték. Az esetről 1948. október 21-én a Népszava is tudósított. Ez volt az első alkalom, hogy magyar újság hírt adott Manolisz Glezoszról.

Népszava 1948. október 21

A németekkel kollaboráns görög hatóságok véleményét megfogalmazó Vradini nevű újság, másnapi számában, mocskolódó hangnemben beszélt a „tettesekről”.

8

1949. március 21-én az ország területi integritása elleni tevékenységet bűntető parlamenti határozat alapján megint halálra ítélték, s ezt csökkentették életfogytiglanra 1950 nyarán.

Az 1951. szeptember 9-i görögországi parlamenti választások a börtönben érik. Glezosz október 9-én éhségsztrájkba kezdett, hogy elérje az EDA megválasztott képviselőinek szabadon bocsátását. A választásokon győztes, de csak relatív többséget szerzett jobboldal nem tudta megakadályozni, hogy az érintett képviselők november 12-én letegyék képviselői esküjüket.

A munka piszkosabb része a Választási Bizottságra maradt, amely december 8-án alkotmányellenes módon – ez ma már a görög alkotmányjogászok közös meggyőződése –érvénytelenítette megválasztásukat.

Az akkori görög belpolitikai helyzet bonyolultságát jelzi, s a fentieknek még sötétebb tónust ad a tény, hogy ugyanebben az időszakban, 1951. október 22-én kezdődött első pere során a katonai bíróság november 15-en halálra ítélte Nikosz Beloianniszt, akit egy második per következményeként 1952. március 30-án kivégeztek. Beloiannisz elítélésére és kivégzésére egy 1936-os – a Metaxasz féle fasisztoid diktatúra idején elfogadott – kémkedésről szóló 375/1936 számú törvény alapján került sor.

Ugyanezen törvény alapján kémkedés vádjával tartoztatták le megint Manolisz Glezoszt 1958. december 5-én!

Népszabadság 1958. december 7. vasárnap Ezt megelőzően, 1954-es szabadulását követően a vezető baloldali politikusok „hétköznapi” életét éli. Tagja lesz az EDA vezető testületének, 1956-tól az EDA lapjának az Avgi-nak a vezetője. 1957 februárjában – természetesen titokban és álnéven – a GKP KB póttagjának, 1958 januárjában pedig rendes tagjának választották.

A pert minden oldalról hatalmas sajtó- és propagandakampány kisérte. A szovjet posta 1959-ben „Szabadságot a görög nép hősének Manolisz Glezosznak” feliratú bélyeget adott ki. A görög kormány válaszlépéseként a görög posta „Szabadságot a népeknek” feliratú Nagy Imre bélyeget adott ki.

A magyar sajtókampány a cikkek számát és hangnemét tekintve is kivételes intenzitású volt.

Népszabadság 1959. július 5.

A Glezosz elleni vádak, még azon görög hatósági korszellem jegyében is teljesen megalapozatlanok voltak, amely szerint egy kommunista már önmagában csakis azért, mert kommunista, nem lehet más, mint más ország ügynöke, hazaáruló, kém. Konsztantinosz Karamanlisz akkori miniszterelnök párizsi száműzetése során írt önéletrajzi feljegyzésében elismerte, hogy Glezoszt „komoly bizonyítékok nélkül ítélték el” el öt évre.

Végül négy év után királyi kegyelemmel 1962. december 15-én szabadult. Ekkorra azonban, nem kis részben éppen a per hatására a nemzetközi kommunista mozgalomnak és baloldalnak a szocialista országok által is hivatalosan felkarolt hősévé vált.

1963 nyarán a Szovjetunióba látogatott, hogy átvegye a Nemzetközi Lenin Békedíjat. Moszkvában 1963. július 30-án adott interjújában szót emelt a drámai körülmények között élő görög politikai foglyok érdekében. Érdekes adalékul szolgál az időről időre párhuzamosan futó görög és magyar történelemhez, hogy a Magyar Nemzeti Levéltár Országos Levéltárában található írat tanúsága szerint ugyanebben az évben a magyar értelmiség körében támogató aláírást gyűjtő magyarországi görögök képviselőjét Kodály Zoltán a magyarországi politikai foglyok ügyével szembesítette.

A magyar sajtóban a kémkedési per kezdetét követő évtizedben folyamatos volt a személye iránti hazai érdeklődés. Ezt a lassan lanyhuló média figyelmet ugrásszerűen felerősítette, hogy az 1967. április 21-én puccsal hatalomra jutott ezredesek még aznap éjszaka letartóztatják.

Népszava, 1967. április 29.

9

A katonai diktatúra idején az ország legkülönfélébb helyein tartották fogva. Még a börtönből bírálta Csehszlovákia 1968-as intervencióját, s lépett ki a Görög Kommunista Pártból. Végül egy általános amnesztia részeként 1971-ben bocsátották szabadon.

Ma már tudjuk, hogy ez volt az utolsó letartóztatása, így ös�szefoglalhatjuk, hogy összességében háromszor ítélték halálra, 11 év 5 hónapot töltött börtönben és 4 év 6 hónapot száműzetésben.

A görög katonai diktatúra bukását követően 1974-ben részt vesz az EDA újjászervezésében, amelynek kezdetben titkára, 1985 és 1989 között pedig elnöke volt. A Paszokkal együttműködve 1981-ben és 1985-ben parlamenti képviselővé, 1984-ben pedig Európa parlamenti képviselővé választották.

A kilencvenes évektől lassan, mintegy két évtizedre kiszorult az országos (párt)politikából, ekkor inkább a helyi politikában próbálkozott. A válságoknak azonban úgy tűnik szüksége van ilyen hősökre, s mintha ő is ilyenkor érezné igazán elemében magát. Aktív résztvevője volt a 2010-ben kitőrt adósságválsággal együtt járó megszorítások elleni küzdelemnek. A 2012es választásokon a Sziriza jelöltjeként parlamenti képviselővé, 2014-ben pedig, 92 évesen a legtöbb szavazatott kapva Európa parlamenti képviselővé választották. „Itt Brüsszelben még a kutyák sem ugatnak az utcákon. En�nyire … engedelmessé lettek ők is.” Bár a kijelentés a brüsszeli bürokratákról szól, valójában a megnyilatkozó öntörvényű, lázadó szelleméről tudósít. Ezt példázza „Még mielőtt késő lenne”

című nyílt levelének alábbi részlete is, amelyet 2015. február 22én, alig egy hónappal a vele együttműködő Sziriza kormányra jutását követően fogalmazott meg.

Ha a Trojkát átnevezzük Intézményeknek, a Memorandumot Egyezménynek, a Hitelezőket pedig Partnereknek azzal akárcsak a húst átkeresztelve halnak semmit sem változtatunk a helyzeten.

Mint ahogy természetesen nem változik meg a Görög Nép 2015. január 25-én leadott szavazata sem.

Arra szavazott, amit a Sziriza ígért: … Megszüntetjük a Memorandumokat és a Trojkát, megszüntetjük, a megszorításokat elrendelő törvényeket. … Eltelt egy hónap, és a nyilatkozatokból még mindig nem lett gyakorlat. Kár, nagyon kár.

A magam részéről ELNÉZÉST KÉREK, hogy részese voltam a megtévesztésnek…

Halála alkalmából kiadott méltatásában a Sziriza éppen ezt a lázadó hajthatatlanságot emelte ki. Hogy életpályája egyszerre szólt az „ellenállásról és alkotásról, arról, hogy megkérdőjelezze a kevesek uralmát, s felmutassa egy olyan jövő lehetőségét, amely megszabadult a „ma lehetséges” kötelékeitől.”

Elvbarátai, elvtársai, küzdőtársai mellett Görögország közjogi méltóságai is a legmelegebb szavakkal emlékeztek meg róla.

Micotakisz miniszterelnök szerint Manolisz Glezosz volt az, „aki elsőként távolította el a megszállók szimbólumát az Akropoliszról. Ezzel maga is szabad hazánk szimbólumává emelkedett.”

Normális körülmények között hatalmas tömegek búcsúztatták volna. A koronavírus járvány terjedésének megfékezésére hozott korlátozó intézkedések miatt azonban temetése szűk családi körben zajlott. Életét – egy évszázad történelmét – két katasztrófa keretezte. 1922. szeptember 9-én a Kisázsiai Katasztrófa idején jött világra, 2020. március 30-án egy másik katasztrófa, a koronavírus világjárvány idején ment el. Ezzel azonban neki már nincs dolga. A magáét elvégezte, a többi az ránk vár.

Fokasz Nikosz

Részlet a Görög Intézet honlapján megjelent tanulmányból.

10

Αισιόδοξα μηνύματα από το μέτωπο της μάχης με τον κορωνοϊό

τις τελευταίες εξελίξεις και τα γεγονότα επιχειρώντας αυτό επιτυχώς, με την επιστημονική του ανάλυση να συζητείται ευρέως στον δημόσιο χώρο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πρόσφατες δημοσκοπήσεις τον καθιστούν με μεγάλο ποσοστό, ως τον πιο δημοφιλέστερο άνθρωπο στην Ελλάδα.

Όπως τελευταία συζητείται ευρέως εντός και εκτός συνόρων, το βασικό σημείο της ελληνικής επιτυχίας, σύμφωνα με αναλυτές, ήταν τα πρώτα βήματα στα οποία προέβη η ελληνική κυβέρνηση για να περιορίσει την εξάπλωση του ιού, πιο πριν από ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αυξημένο ηλικιωμένο πληθυσμό - είναι ο δεύτερος σε ηλικία στις χώρες της ΕΕ (πίσω από την Ιταλία) – καταφέραμε να αποφύγουμε μέχρι στιγμής τα χειρότερα. ´Ρολο κλειδί´ στην όλη υπόθεση έπαιξε αναμφισβήτητα ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας Καθηγητής Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας,ο οποίος υπήρξε μαθητής της διεθνούς φήμης Ελληνίδας καθηγήτριας Παθολογίας Λοιμώξεων, Ελένης Γιαμαρέλλου. Είναι θα λέγαμε ο «εγκέφαλος» της πολιτικής των μέτρων πρόληψης και προστασίας από τη διάδοση του κορωνοϊού στη χώρα μας, αλλά και της πολιτικής της ενημέρωσης των δημοσιογράφων Υγείας σχετικά με τα εν λόγω μέτρα. Ο Σωτήρης Τσιόδρας εκτός από την ενημέρωση των ΜΜΕ για την καθημερινή πορεία του συνολικού αριθμού των κρουσμάτων του ιού στην Ελλάδα, τεκμηριώνει και επεξηγεί

Όπως εξάλλου ο ίδιος διατυπώνει: ¨Για μένα το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή στην Πατρίδα μας, είναι οι ζωές που κερδήθηκαν. Και νομίζω ότι από εκεί πρέπει να αντλήσουμε αισιοδοξία, πως ετοιμαστήκαμε καλύτερα για το μέλλον, με την συνεργασία όλων σας, γλιτώσαμε τα χειρότερα με αυτόν το δύσκολο ομολογουμένως τρόπο, του περιορισμού¨. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές η άρση των μέτρων αναμένεται να γίνει με αργά και σταθερά βήματα μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, καθώς όπως τονίζεται «το παραμικρό λάθος μπορεί να μας οδηγήσει βδομάδες πίσω». Με απλά δηλαδή λόγια, το βασικό κομμάτι του ανοίγματος θα βασίζεται στον παράγοντα ατομική ευθύνη. Η επιστροφή λοιπόν, στην εποχή της «νέας κανονικότητας», αυτής του κορωνοϊού, αναμένεται να είναι σταδιακή η δε, επαναλειτουργία της οικονομικής και της κοινωνικής ζωής του τόπου, ακόμη δυσκολότερη. Με τους ειδικούς να συνεχίζουν την δική τους μάχη , τόσο σε επίπεδο παρακολούθησης της πορείας της επιδημίας όσο και στο επίπεδο ανεύρεσης φαρμάκου για τον Covid-19 που αν τελικά επιβεβαιωθεί θα δώσει ευεργετικές λύσεις. Ανδρέας Οικονόμου φωτογραφία : gazzetta.gr

11

Συνέντευξη με τον νέο Ελληνα Πρέσβη στη Βουδαπέστη κ. Ευθύμιο Παντζόπουλο Με την ευκαιρία της ανάληψης των καθηκόντων του στη Βουδαπέστη, ο νέος Πρέσβυς της Ελλάδας στη Βουδαπέστη κ. Ευθύμιος Παντζόπουλος παραχώρησε συνέντευξη στον Αρχισυντάκτη του Περιοδικού «Ελληνισμός» Ανδρέα Οικονόμου, την οποία παραθέτουμε: Κύριε Πρέσβη, ποιες είναι οι πρώτες εντυπώσεις σας μετά την ανάληψη των καθηκόντων σας στην Ελληνική Πρεσβεία της Βουδαπέστης; Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να ευχηθώ να ξεπεράσει γρήγορα η ανθρωπότητα την επιδημία που έχει προσβάλει πολύ μεγάλο αριθμό συνανθρώπων μας σε όλον τον κόσμο και έχει, δυστυχώς, οδηγήσει στην απώλεια δεκάδων χιλιάδων ανθρώπινων ζωών. Η Ελλάδα έλαβε πολύ έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα, τα οποία ακολούθησαν, στη συντριπτική πλειονότητά τους, όλοι οι Έλληνες, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να περιοριστούν σημαντικά οι απώλειες, και να υπάρχει η ελπίδα ότι δεν θα αργήσει η επάνοδος στην κανονικότητα. Κατά συνέπεια, δεν είναι τυχαίο που η χώρα μας επαινείται διεθνώς για τη στάση της αυτή, θεωρούμενη, μάλιστα, ως παράδειγμα προς μίμηση. Ανέλαβα Πρέσβης στη Βουδαπέστη στις 19 Ιανουαρίου 2020, μετά από σχεδόν τριάμισι χρόνια παραμονής στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών. Επέδωσα τα δι-

12

απιστευτήριά μου στην Α.Ε. Πρόεδρο της Ουγγαρίας κ. János Áder στις 16 Μαρτίου. Οι πρώτες εντυπώσεις μου, οι οποίες δεν έχουν αλλάξει έως τώρα, και είμαι βέβαιος ότι δεν πρόκειται να αλλάξουν, είναι άριστες. Κατ’ αρχάς, είχα την τιμή να γνωρίσω δύο πολύ άξιους Ιεράρχες, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αυστρίας, Έξαρχο Ουγγαρίας και Μεσευρώπης, κ. Αρσένιο, και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Απαμείας, κ. Παΐσιο, με τους οποίους η συνεργασία της Πρεσβείας είναι εξαιρετική. Πέραν των υπηρεσιακών καθηκόντων μου, που αφορούν σε συναντήσεις με υπηρεσιακούς παράγοντες του ουγγρικού Υπουργείου Εξωτερικών και Εμπορίου, με τους οποίους έχουμε άψογη συνεργασία, είχα την τιμή και την ευχαρίστηση να γνωρίσω από κοντά τους επικεφαλής της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας στη Βουδαπέστη, καθώς και τον Δήμαρχο της κοινότητας Μπελογιάννης κατά την εκεί επίσκεψή μου. Επίσης, είχα τη χαρά να συναντηθώ με εκπαιδευτικούς των σχολείων «Μανώλης Γλέζος» της Βουδαπέστης και «Νίκος Μπελογιάννης» στην κοινότητα Μπελογιάννης, που επιτελούν σημαντικό έργο σε ό,τι αφορά την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Πολύ καλή υπήρξε η εμπειρία μου από τη διοργάνωση στο σχολείο «Μανώλης Γλέζος», κατά την Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, διαγωνισμού απαγγελίας ποιημάτων Ελλήνων ποιητών. Αισθάνθηκα ιδιαίτερη συγκίνηση, βλέποντας την προσπάθεια των μαθητών να απαγγέλλουν κάθε άλλο παρά εύ-

κολα ποιήματα, γεγονός για το οποίο πρέπει να επαινέσουμε τόσο τους γονείς όσο και τους δασκάλους των παιδιών για την αγωγή που τους δίνουν. Εξυπακούεται ότι, μόλις περάσει η δύσκολη αυτή περίοδος που διανύουμε, θα υπάρξουν πολύ περισσότερες επαφές, αφού πλέον θα έχουμε επανέλθει στην κανονικότητα. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που θα έχω την ευκαιρία να συνεργασθώ με τον ελληνισμό της Ουγγαρίας. Ποιες είναι οι προτεραιότητες στις οποίες αποδίδετε ιδιαίτερη σημασία; Η περαιτέρω ενίσχυση των ήδη πολύ καλών σχέσεων της Ελλάδας με την Ουγγαρία αποτελεί μια από τις προτεραιότητες της Πρεσβείας μας. Παράλληλα, επιθυμούμε να βρισκόμαστε δίπλα στον εδώ ελληνισμό, είτε αυτός κατοικεί μόνιμα στη χώρα είτε προσωρινά, λόγω εργασίας ή σπουδών. Περιττό να υπογραμμίσω ότι όλοι οι συνεργάτες μου στην Πρεσβεία και εγώ προσωπικά είμαστε στη διάθεση των συμπατριωτών μας ανά πάσα στιγμή. Αναφερόμενος στις διμερείς σχέσεις μας με την Ουγγαρία, πρέπει να τονίσω ότι η Ελλάδα αποτελεί για τους Ούγγρους τον δεύτερο τουριστικό προορισμό μετά τη γειτονική τους Κροατία. Αυτό είναι κάτι που εκτιμούμε πάρα πολύ και δείχνει τη θετική εικόνα που έχουν οι Ούγγροι για την πατρίδα μας και τον λαό της, πράγμα που έχω διαπιστώσει κι εγώ κατά τις εδώ συναντήσεις μου. Παράλληλα, αρκετοί Έλληνες επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ουγγαρία, για να θαυμάσουν την τόσο ωραία Βουδαπέστη και άλλα όμορφα μέρη της χώρας. Φυσικά, επιδιώκουμε και την περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεών μας σε πολλούς τομείς, όπως τον πολιτιστικό, τον μορφωτικό, τον οικονομικό, τον εμπορικό και άλλους. Σε ό,τι αφορά, ιδιαίτερα, τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, μεταξύ των κύριων στόχων μας είναι η αύξηση των εξαγωγών. Από τις πρώτες μέρες της ανάληψης των καθηκόντων μου, συναντήθηκα με Ούγγρους οικονομικούς παράγοντες, με τους οποίους εξετάσαμε και τρόπους συνεργασίας μεταξύ διαφόρων φορέων των δύο χωρών, όπως π.χ. Επιμελητήρια και Ενώσεις Επιχειρηματιών. Σημαντική διάσταση των διμερών σχέσεων αποτελεί το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Ουγγαρία συμμετέχουν σε πολλούς Διεθνείς Οργανισμούς, πράγμα που δίνει ευκαιρίες για βαθύτερη συνεργασία τους σε διάφορα πεδία. Η χώρα μας έχει θέσει υποψηφιότητα για θέση μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026. Οι εκλογές θα διεξαχθούν στην έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη το 2024. Οι σχέσεις των δύο λαών μας ανάγονται σε βάθος αιώνων. Δίνω ένα πολύ μικρό παράδειγμα, αναφερόμενος στην παρουσία και τη δραστηριότητα της οικογενείας Σίνα, πατέρα και γιού, που πρόσφεραν τόσα πολλά τόσο στην Ουγγαρία όσο και την Ελλάδα. Αλλά και κατά τον προηγούμενο αιώνα, η εγκατάσταση πολλών Ελλήνων στην Ουγγαρία μετά τον εμφύλιο και η εν συνεχεία δημιουργία της κοινότητας Μπελογιάννης δείχνει μιαν άλλη πτυχή των δεσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ουγγαρία. Το 2021 αποτελεί σημαντικό έτος για την Ελλάδα. Κατ’ αρχάς, συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ενός ιστορικού γεγονότος, τη σημασία του οποίου κατανοεί βαθιά ο ουγγρικός λαός, καθώς και ο ίδιος, λίγα χρόνια αργότερα, το 1848, θα πραγ-

ματοποιήσει τη δική του επανάσταση. Επίσης, το 2021 θα διεξαχθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκυο, οι οποίοι, ως γνωστόν, αναβλήθηκαν φέτος λόγω της πανδημίας. Οι Αγώνες αυτοί αποτελούν αφορμή για σειρά εκδηλώσεων, που σχετίζονται άμεσα με τη χώρα μας, η οποία αποτελεί την κοιτίδα των Ολυμπιακών. Σε ποιές Πρεσβείες μας στο εξωτερικό έχετε υπηρετήσει κατά τη διάρκεια της διπλωματικής σας θητείας; Εισήλθα στη Διπλωματική Υπηρεσία το 1983. Πριν αναλάβω Πρέσβης στη Βουδαπέστη, υπηρέτησα στις Πρεσβείες Τεχεράνης (1988-1991) και Βρυξελλών (1991-1996), τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία μας στον ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη (1998-2002), την Πρεσβεία Άγκυρας (2002-2005) το Γενικό Προξενείο Λονδίνου ως Γενικός Πρόξενος (2009-2011), και την Πρεσβεία Αστανά (ή Νουρσουλτάν, όπως ονομάζεται σήμερα) στο Καζαχστάν (2011-2016) ως Πρέσβης. Ποιο είναι το μήνυμα που θα στέλνατε στους Έλληνες της Ουγγαρίας; Πρώτα απ’ όλα, εκτιμώ ότι οι συμπατριώτες μας που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό αποτελούν το δυναμικότερο κομμάτι του ελληνισμού, αφού, μέσα σε ξένο, από γλωσσική και πολιτισμική πλευρά, περιβάλλον και, κάποιες φορές, υπό αντίξοες συνθήκες, κατορθώνουν όχι μόνο να προοδεύουν προσωπικά, οικογενειακά και επαγγελματικά, αλλά και να μη λησμονούν την πατρίδα τους. Κι αυτό σας το λέω μετά λόγου γνώσεως όχι μόνο από τις πολλές επαφές μου με τον απόδημο ελληνισμό στις χώρες, στις οποίες έχω υπηρετήσει, αλλά και από το γεγονός ότι και εγώ είμαι τέκνο Έλληνα της Διασποράς. Συγκεκριμένα, ο πατέρας μου είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Όλα αυτά ισχύουν και με το παραπάνω για την ελληνική κοινότητα της Ουγγαρίας, η οποία τηρεί τις παραδόσεις και τα έθιμά μας και μεριμνά, σε καθημερινή βάση, ώστε οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν να διαφυλάττουν την ελληνική ταυτότητα. Παράλληλα, συμβάλλει στην κοινωνική και οικονομική ζωή της Ουγγαρίας, γεγονός που δυναμώνει τις σχέσεις των δύο χωρών και φέρνει τους λαούς μας πιο κοντά. Θα ήθελα όλοι οι εδώ συμπατριώτες μας να αισθάνονται ότι η Ελλάδα βρίσκεται πάντα δίπλα τους, έτοιμη να τους παράσχει κάθε συνδρομή όποτε τη χρειαστούν. Εκ μέρους των αναγνωστών του Περιοδικού «Ελληνισμός», και της Ελληνικής Κοινότητας μας, Σας ευχόμαστε καλή διαμονή και κάθε επιτυχία στο έργο σας. Ανδρέας Οικονόμου

13

Interjú az új görög nagykövettel, Efthymios Pantzopoulos úrral – Nagykövet úr, milyenek az első benyomásai, amióta megkezdte szolgálatát a budapesti Görög Nagykövetségen?

– Mindenekelőtt szeretném kifejezni óhajomat, hogy az emberiség gyorsan túljusson ezen a járványon, amely oly sok embertársunkra sújtott le az egész világon és, sajnos, több tízezer élet elvesztéséhez is vezetett.

Görögország nagyon is időben hozta meg a megfelelő intézkedéseket, amelyeket a görögök túlnyomó többsége be is tartott, így a veszteségeket sikerült jelentős mértékben korlátozni, és remény van arra, hogy már nincs messze a visszatérés a normalitáshoz. Nem véletlen, hogy országunkat világszerte dicsérik e hozzáállás miatt, sőt követendő példának tartják.

Budapesti nagyköveti posztomat 2020. január 19-én vettem át, miután majdnem három és fél évig a Külügyminisztérium Központi Apparátusában dolgoztam. Megbízólevelemet március 16-án adtam át Áder János köztársasági elnök úrnak.

Első benyomásaim, melyek azóta sem változtak, és biztos vagyok benne, hogy a jövőben sem fognak, kitűnőek voltak.

Először is alkalmam volt megismerni két nagyszerű főpapot, főtisztelendő Arszeniosz urat, Ausztria metropolitáját, Magyarország és Közép-Európa exarcháját, valamint főtisztelendő Paisziosz atyát, Apameia címzetes püspökét, akikkel a Nagykövetség együttműködése kiváló.

Szolgálati kötelezettségeimen túl – amelyek magukban foglalják találkozásaimat a magyar Külgazdasági és Külügyminisztérium tisztségviselőivel, akikkel kifogástalan az együttműködésünk –, abban a megtiszteltetésben és szerencsében volt részem, hogy Budapesten közelről is megismerhettem az Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata vezetőit, csakúgy mint, ottani látogatásom alkalmával, Beloiannisz község polgármesterét. Örömömre szolgált, hogy találkozhattam a budapesti „Manolisz Glezosz” és a beloianniszi „Nikosz Beloiannisz” iskolák oktatóival, akik jelentős munkát végeznek a görög nyelvtanítás terén.

Nagyon jó élmény volt a „Manolisz Glezosz” iskolában a Görög Nyelv Napja alkalmából szervezett szavalóverseny, melyen görög költők versei hangzottak el. Megható volt számomra látni, a tanulók teljesítményét, ahogy előadták a – cseppet sem könnyű – verseket. A szülők és a tanárok is dicséretet érdemelnek, amiért ilyen gondos nevelésben részesítik őket.

Magától értetődő, hogy amint elmúlik a mostani nehéz időszak, sokkal több találkozásra kerül majd sor, hiszen akkor már visszatérünk a normális élethez. Külön örömömre szolgál, hogy alkalmam lesz együttműködni a magyarországi görögséggel.

– Melyek azok a prioritások, amelyeknek különös jelentőséget tulajdonít?

– A már most is nagyon jó görög-magyar kapcsolatok további erősítése nagykövetségünk egyik legfontosabb célja. Ezzel párhuzamosan szeretnénk az itteni görögök mellett állni, akár állandó lakosokként tartózkodnak itt, akár ideiglenesen, munka vagy tanulmányok végett. Fölösleges mondanom, hogy a Nagykövetségen valamennyi munkatársam és én magam is mindenkor honfitársaink rendelkezésére állunk.

Ami Magyarországgal fennálló kétoldalú kapcsolatainkat illeti, hangsúlyoznom kell, hogy Görögország a magyarok számára, a szomszédos Horvátország után, sorrendben a második legnépszerűbb turisztikai célpont. Ez a tény, amelyet nagyon nagyra értékelünk, jelzi, milyen pozitív kép él a magyarokban hazánkról és népünkről, amit egyébként magam is tapasztalhattam itteni találkozóim során. Ugyanakkor minden évben nagyszámú görög látogat el Magyarországra, hogy megcsodálják a gyönyörű Budapestet és az ország egyéb szép tájait. Természetesen törekszünk kapcsolataink további erősítésére számos területen,

14

mint pl. a kultúra, az oktatás, a gazdaság, a kereskedelem, stb.

Ami a gazdaságot és a kereskedelmet illeti, célkitűzéseink között kiemelten szerepel az export növelése. Hivatalba lépésem első napjaitól számos magyar gazdasági vezetővel találkoztam, akikkel megvizsgáltuk a két országban működő különböző szervezetek – pl. kamarák és vállalkozói szövetségek – közötti együttműködés módozatait.

A kétoldalú kapcsolatok fontos tényezője, hogy Görögország és Magyarország egyaránt tagja több nemzetközi szervezetnek, ami számos téren teremt alkalmat mélyebb együttműködés kialakítására. Országunk jelöltette magát az ENSZ Biztonsági Tanácsának nem állandó tagságára a 2025-26-os időszakra. A szavazásra a világszervezet székhelyén, New Yorkban, kerül sor 2024-ben.

Népeink kapcsolatai évszázadokra nyúlnak vissza. Ennek csak egyik példája a Sina család – apa és fia – jelenléte és tevékenysége, akik oly sokat nyújtottak Magyarországnak, de Görögországnak is. És az elmúlt században is, sok görög magyarországi letelepedése és Beloiannisz község létrehozása a Görögország és Magyarország közötti kötelékek egy másik aspektusát mutatja meg.

2021 jelentős év lesz Görögország számára. Először is, ebben az évben ünnepeljük az 1821-es görög szabadságharc kezdetének 200. évfordulóját, egy olyan történelmi eseményét, melynek jelentőségét a magyar nép is mélyen megérti, hiszen nem sokkal később, 1848-ban, ő is megvívja a maga forradalmát. 2021-ben zajlanak le Tokióban az Olimpiai Játékok, melyeket, mint ismeretes, a világjárvány miatt kellett elhalasztani. E játékok alkalmából olyan rendezvénysorozatra is sor kerül, amely közvetenül kapcsolódik országunkhoz, mint az olimpiák szülőhazájához.

– Diplomáciai pályafutása során mely nagykövetségeinken szolgált még?

– 1983-ban léptem diplomáciai szolgálatba. Mielőtt Budapestre kerültem volna nagykövetként, szolgáltam a teheráni (19881991) és brüsszeli (1991-1996) nagykövetségeinken, állandó ENSZ képviseletünkön New Yorkban (1998-2002), ankarai nagykövetségünkön (2002-2005), londoni főkonzulátusunkon, mint főkonzul (2009-2011) és a kazahsztáni Asztanában (vagy, ahogy ma hívják, Nurszultánban), mint nagykövet, 2011-től 2016-ig.

– Milyen üzenetet küldene a magyarországi görögöknek?

– Mindenekelőtt úgy gondolom, hogy külföldön élő és dolgozó honfitársaink, a görögség legdinamikusabb részét képezik, miután nyelvi és kulturális szempontból idegen környezetben, néha kedvezőtlen körülmények között nemcsak személyes, családi és szakmai fejlődésre képesek, hanem arra is, hogy ne felejtsék el a hazájukat. És ezt a tények alapos ismeretében mondom, nemcsak azért, mert az országokban, ahol szolgáltam, rengeteg kapcsolatot építettem ki az ottani görögséggel, de azért is, mert magam is idegenbe szakadt görögök gyermeke vagyok: édesapám az egyiptomi Alexandriában született és nőtt föl.

Mindez fokozottan érvényes a magyarországi görög közösségre, mely őrzi hagyományait és szokásait, és napról-napra gondoskodik arról, hogy a következő nemzedékek is megőrizzék görög identitásukat. E közösség ugyanakkor részt vesz Magyarország társadalmi és gazdasági életében, ami erősíti országaink kapcsolatát és közelebb hozza egymáshoz népeinket.

Szeretném, ha minden itt élő honfitársunk érezné, hogy Görögország mindig mellettük áll, készen arra, hogy szükség esetén minden lehetséges támogatást megadjon.

– Az Ellinizmosz magazin és a görög közösség nevében sikeres munkát és kellemes itt tartózkodást kívánunk Önnek!

Andreas Oikonomou

Ο Ορέστης της φωτιάς, της αντίστασης Στη μνήμη του καθηγητή Γιάννη Σαμαρά - Έκλεισε ο κύκλος μιας πολυτάραχης ζωής

Του Αντώνη Μωυσίδη* Στις 3 του Απρίλη ήρθε η θλιβερή είδηση για τον θάνατο του αγαπητού φίλου καθηγητή Γιάννη Σαμαρά στη Βουδαπέστη, όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια. Πλήρης ημερών και ήρεμος, σύμφωνα με τους οικείους του, έκλεισε τον κύκλο μιας πολυτάραχης ζωής προσθέτοντας ακόμα έναν κρίκο στην αλυσίδα της ηρωικής εκείνης γενιάς που δεν άντεχε την ξένη δουλεία και την κοινωνική αδικία. Τη γενιά που ονειρεύτηκε και πολέμησε για τη λεφτεριά της πατρίδας, για την ανάσταση του λαού και συνέβαλε στον αγώνα του για κοινωνική δικαιοσύνη. Μια γενιά - σύμβολο, που άφησε πίσω της εκλεκτές παρακαταθήκες. Ο Γιάννης Σαμαράς, ο αντάρτης, ο γονιός, ο αγωνιστής, ο δάσκαλος, ο σύντροφος, ο ακριβός φίλος. Γεννήθηκε στο καπνοχώρι Αλιστράτη Σερρών το 1924 και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στη Δράμα. Η τριπλή Κατοχή της πατρίδας (βουλγαρική στην περιοχή του) στις αρχές του 1940 τον οδηγεί άμεσα στην οργάνωσή του στην αντίσταση μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και στη συνέχεια στον ΔΣΕ. Ο Ορέστης του αγώνα, όπως ήταν το αντάρτικο όνομά του, οργώνοντας τα βουνά όλης της Μακεδονίας παίρνει μέρος σε πολλές μάχες αποκομίζοντας, όπως σπάνια και με πιεστική επιμονή των φίλων του αποκάλυπτε, πάνω από είκοσι τραύματα-παράσημα, όλα από μπροστά, όπως ταπεινά αλλά και με κρυφή περηφάνια ψιθύριζε. Τραυματίζεται τελικά πολύ σοβαρά από την έκρηξη μιας οβίδας που θα του αφήσει μόνιμα σημάδια της προσφοράς του. Μεταφέρεται για θεραπεία στη Βουδαπέστη, που μετατρέπεται σε μόνιμη εξορία και η Ουγγαρία σε θετή πατρίδα. Στη Βουδαπέστη θα δημιουργήσει την οικογένειά του και θα σπουδάσει Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Οικονομικών Σπουδών, στο οποίο αργότερα θα ανακηρυχθεί και, ως ο πρώτος αλλοδαπής υπηκοότητας, καθηγητής. Στην περίοδο αυτή δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια, όπως της Σόφιας, της Αβάνας, της Κρακοβίας, του Βελιγραδίου κ.α. Από την έκδοσή του στη δεκαετία του 1970 και μετά το βιβλίο του “Κράτος και κεφάλαιο στην Ελλάδα” θα γίνει θεμελιακό βοήθημα για τους Έλληνες νέους και εκκολαπτόμενους επιστήμονες για τη βαθύτερη κατανόηση του ρόλου των δεσμών του κράτους με τη μονοπωλιακή οργάνωση της οικονομίας. Το βιβλίο από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 θα γνωρίσει πολλαπλές εκδόσεις από τη Σύγχρονη Εποχή. Η σημερινή οδυνηρή συγκυρία της πανδημίας σε εποχή της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας επαναφέρει μάλλον τραγικά την ανάλυση του Γιάννη Σαμαρά στην επικαιρότητα. Τίμησε τα πανεπιστημιακά έδρανα Η τριαντάχρονη εξορία, στην οποία τον καταδίκασε, όπως και χιλιάδες άλλους αγωνιστές, το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς, τελειώνει με την οριστική επάνοδό του στην πατρίδα στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Διετέλεσε μεταξύ άλλων σύμ-

βουλος του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και πρόεδρος της Ολυμπιακής Αεροπορίας και διευθυντής στο Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών μέχρι που εξελέγη καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Παντείου Πανεπιστημίου και αργότερα μετακλήθηκε στο Οικονομικό Τμήμα του ΕΚΠΑ μέχρι την ευδόκιμο ολοκλήρωση της διανοητικής του προσφοράς και τη συνταξιοδότησή του. Ο Γιάννης Σαμαράς, ο Ορέστης της φωτιάς της αντίστασης, βαθύς γνώστης της μαρξιστικής οικονομικής ανάλυσης, σοφός και προσηνής δάσκαλος, ιδιαίτερα αγαπητός στους φοιτητές και συναδέλφους του, ευγενής και νηφάλιος συζητητής, αντίπαλος κάθε φανατισμού αλλά και ανυποχώρητος από τη θεωρία και την πράξη που αποβλέπουν στην υπεράσπιση των δικαίων των εργαζόμενων και όλων των ανθρώπων του μόχθου, τίμησε στο έπακρο τον ρόλο του και στα πανεπιστημιακά έδρανα και με την πολύμορφη συνδρομή του τους αγώνες του λαού. Κάποιοι, που είχαμε την τύχη και την τιμή να είμαστε πιο κοντά του και να μας θεωρεί φίλους του, γνωρίσαμε τον άνθρωπο και διανοητή μέσα από πολύωρες συζητήσεις για την κοινωνία, την οικονομία, την πολιτική και την Ιστορία και να “πλουτίσουμε” από τις γνώσεις του, τις αφηγήσεις του για τα χρόνια του αγώνα και της πίκρας και τις στάσεις ζωής του απόλυτα έντιμου και σκεπτόμενου λεβεντάνθρωπου με συνοδεία του δικού του κρασιού ή σε άλλους χώρους πνευματικού συμποσιασμού. “Τυχερός” στην άδικη πατρίδα Μόνο που μας άφησε με ένα ερώτημα. Ο Γιάννης Σαμαράς ήταν “τυχερός” που έφυγε στη θετή του πατρίδα έχοντας γύρω του, σαν πολύκλαδος πλάτανος, την πολυμελή οικογένειά του, τα παιδιά του, τα εγγόνια και τα δισέγγονά του. Ο Γιάννης Σαμαράς ήταν “άτυχος” γιατί έφυγε όντας μακριά από την Ελλάδα - πατρίδα του την οποία αρνούνταν πεισματικά να εγκαταλείψει ακόμα κι όταν έμεινε μόνος του, όταν αποδήμησε ο στύλος της ζωής του, η αγαπημένη του γυναίκα, και μεγάλωναν τα προβλήματα της υγείας του. Στις ανησυχίες και τις πιεστικές παραινέσεις των παιδιών του και των φίλων του απαντούσε με ευγενικό θυμό ανάμεικτο με πίκρα και βαθιά αγάπη “από την πατρίδα για την οποία έχυσα το αίμα μου και μου την αρνήθηκαν για πολλά χρόνια δεν πρόκειται να ξαναφύγω”! Τυχερός ήσουν, δάσκαλε και φίλε Γιάννη, που είχες τέτοια οικογένεια, τυχερός και για την άδικη πατρίδα για την οποία πρόταξες τα στήθη σου. Κάποτε, όταν η πατρίδα αυτή θα κάνει προσκλητήριο των πραγματικών ηρώων τής πρόσφατης Ιστορίας της, να ξέρεις πως το όνομά σου θα ακουστεί σε όλα τα βουνά της Μακεδονίας. Να ’χεις καλό ταξίδι. * Ο Αντώνης Μωυσίδης είναι ομότιμος καθηγητής στο Πάντείο Πανεπιστήμιο - Ευχαριστούμε τον κ.Καθηγητή για την παραχώρηση του άρθρου που πρωτο - δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Αυγή

15

Ο ακούραστος δάσκαλος Δεν έγραψα εύκολα το κείμενο που ακολουθεί. Αυτό, προφανώς, δεν οφείλεται στο ότι μου είναι δύσκολο να γράψω για τον «Ορέστη», αλλά στο ότι αισθάνομαι ότι πρόκειται για εγχείρημα που με υπερβαίνει. Παρ’ όλα αυτά, αποδέχτηκα την τιμητική πρόταση του περιοδικού Ελληνισμός της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, όπου έζησα και σπούδασα για οκτώ χρόνια. Η δράση και το έργο του «Ορέστη» είναι γνωστά. Συνεπώς επέλεξα να αναφερθώ σε προσωπικές εμπειρίες τόσο δικές μου όσο και από ένα μικρό κύκλο συναδέλφων και συνεργατών του από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών (ΙΜΜ),με τους οποίους επικοινώνησα για αυτόν τον λόγο. Αρχές του 1980, όταν δημιουργήθηκαν οι συνθήκες για τη διδασκαλία της μαρξιστικής πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο, διαδραμάτισε μαζί με άλλους ακαδημαϊκούς καθοριστικό ρόλο. Έχαιρε αναγνώρισης και εκτίμησης από σημαντικές προσωπικότητες του ακαδημαϊκού χώρου και για αυτό τον λόγο ήταν δίπλα του σε κρίσιμες στιγμές. Μαζί με άλλους συναδέλφους του από το ΕΚΠΑ αποτέλεσε δάσκαλο πολλών φοιτητών και ερευνητών, που αργότερα εξελίχθηκαν σε εξέχοντες ακαδημαϊκούς και σημαντικές προσωπικότητες της πολιτικής ζωής της χώρας μας. Προσηνής και με ευφυές χιούμορ. Με απλό τρόπο κατάφερνε να κάνει τη συνεργασία ευχάριστη και αποδοτική. Με ιδιαίτερη οξύνοια συνεισέφερε και σε θέματα πέραν του γνωστικού αντικειμένου του. Η έκταση της επιρροής και το μέγεθος της ευεργετικής επίδρασής του ξεπερνούν κατά πολύ την προσωπική μου εκτίμηση. Μια εκτίμηση που αναπτύχθηκε σταθερά μέσα από την επαφή που είχα μαζί του στο πλαίσιο της εκπόνησης ερευνών και των κοινωνικών συναναστροφών. Ο «Ορέστης» είναι ασφαλώς ευρύτερα γνωστός από το συγγραφικό έργο του. Φαντάζομαι ότι είναι λιγότερο γνωστός για την αφανή, πλην όμως καθοριστική, συμβολή του στο συγγραφικό έργο άλλων. Ήταν πάντα πρόθυμος να επιμεληθεί ένα κείμενο. Οι παρατηρήσεις του ήταν πάντα εύστοχες και αφορούσαν τόσο την ουσία του κειμένου όσο και την ορθή χρήση της γλώσσας. Στις παρατηρήσεις ήταν διακριτικός, χωρίς βέβαια να χαρίζεται και μάλιστα ήταν ιδιαίτερα οξύς όπου έκρινε αναγκαίο. Επέμενε στον σεβασμό του αναγνώστη με τη μέριμνα για το ποιοτικό και μεστό κείμενο. Είναι χαρακτηριστικό πως κλείνει τον πρόλογο στην 4η έκδοση του βιβλίου του Κράτος και Κεφάλαιο στην Ελλάδα. Γράφει: «Η ευκολία στην ανάγνωση είναι τόσο μεγάλη, όσο πιο μεγάλος είναι ο κόπος του συγγραφέα και όσο πιο καλός είναι ο τρόπος έκθεσης του θέματος». Ως φοιτητής του παρέδωσα τη διπλωματική εργασία και το διδακτορικό μου ώστε να έχω τη γνώμη του. Θεωρούσα ότι μόνο έχοντας διανύσει ένα σημαντικό δρόμο αποκτώ το δικαίωμα να βρεθώ απέναντί του. Αργότερα απέκτησα το θάρρος να ζητήσω τη γνώμη του σε υπό διαμόρφωση κείμενο βιβλίου και ακόμη περισσότερο να γράψω αφιέρωση όταν το ολοκλήρωσα. Οι τρεις λέξεις της αφιέρωσης προέκυψαν αβίαστα: «Στον ακούραστο δάσκαλο». Και κάτι ακόμη πιο προσωπικό. Στη ζωή κάθε ανθρώπου ορισμένες στιγμές παραμένουν ανεξίτηλες. Θα ήθελα να μοιραστώ με τους αναγνώστες του Ελληνισμός μία από αυτές: Ακόμα θυμάμαι την ημέρα που μου πρότεινε συνεργασία σε μία μελέτη, την πρώτη δουλειά μου μετά τις σπουδές. Επιστρέφοντας σπίτι, ένα τεράστιο ουράνιο τόξο είχε σχηματιστεί σε ένα καθαρό και γαλάζιο ουρανό. Είμαι βέβαιος ότι

16

χωρίς την επίδραση του «Ορέστη» θα ήμουν κάτι λιγότερο από ό,τι είμαι. Ευελπιστώ να έχω ανταποκριθεί σε κάποιο βαθμό στην εμπιστοσύνη και στη στήριξη που μου προσέφερε. Μεταφέρω όσα έμαθα από τον Γιάννη Σαμαρά σε κάθε ακαδημαϊκή χρονιά στους φοιτητές, μνημονεύοντάς τον ως «ένα παλιό καθηγητή μου». Με αυτή την έννοια είναι διαρκώς παρών και είμαι σίγουρος ότι μέσω και των νεότερων θα αναπαράγονται όσα σημαντικά μας κληροδότησε. Ευάγγελος Νικολαΐδης *

*Ο Ευάγγελος Νικολαΐδης σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Szent Istvan (πρώην Agrártutományi Egyetem, Gödöllő). Διδάσκει στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Την περίοδο 2018- 2019, διετέλεσε Ειδικός Γραμματέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στο Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Στη μνήμη του καθηγητή Γιάννη Σαμαρά που έφυγε από κοντά μας στις 3 Απριλίου (Παραθέτουμε απόσπασμα από την συνέντευξη που παραχώρησε στον εκλεκτό δημοσιογράφο της Ελληνικής Κοινότητας, τον αείμνηστο Φίλιππο Παπαδόπουλο, ο Ελληνας Καθηγητής Γιάννης, Ορέστης ,Σαμαράς. Εξ’ αφορμής των 80ων του γενεθλίων και της απονομής του Χρυσού Μεταλλίου (19 Απριλίου 2003) από τον Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης Αττίλα Τσίκαν πρώτη δημοσίευση στα ουγγρικά: Περιοδικό Καφενείο, τεύχος 2003 αρ.2).

H βράβευση του Γιάννη, Ορέστη, Σαμαρά (19.04.2003) Mε την ευκαιρία των 80-ων του γενεθλίων του, ο Καθηγητής Πανεπιστημίου, Γιάννης, Ορέστης, Σαμαράς βραβεύτηκε με το Χρυσό Μετάλλιο από το Πανεπιστήμιο Οικονομικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης της Βουδαπέστης για την εξαιρετική του προσφορά και το έργο του στον επιστημονικό και εκπαιδευτικό τομέα. Στην εορταστική τελετή που έλαβε χώρα στις 19 Απριλίου 2003 στην Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου, ενώπιον της Πρυτανείας και του Σώματος των Καθηγητών, παραβρέθηκαν πρώην μαθητές του, προσωπικότητες από την οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου, καθώς και πλήθος κόσμου. Παρόντες στην εκδήλωση πολλοί Έλληνες συμπατριώτες του, ηλικιωμένοι, μεσήλικες αλλά και νέοι. Τιμώντας με τον τρόπο αυτό τον διακεκριμένο επιστήμονα, μοιράζοντας από κοινού με τους οικείους του και τους συγγενείς του, το σπάνιο αυτό γεγονός της ζωής του. Η τελετή βράβευσης στο χώρο του Πανεπιστημίου, ιδιαίτερα συγκινητική στον ίδιο ακριβώς χώρο που για περισσότερο από τρείς δεκαετίες δίδαξε γενιές και γενιές φοιτητών μέχρι το 1982, όταν μετά από το προσωπικό κάλεσμα του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Ανδρέα Παπανδρέου επέστρεψε στην πρώτη του πατρίδα, για να συνεχίσει το υψηλού επιπέδου δημιουργικό του έργο. Στην ομιλία του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αττίλα Τσίκαν, πρώην Υπουργός, αναφέρθηκε με τα καλύτερα λόγια στο έργο του Έλληνα Καθηγητή, επαινώντας μεταξύ άλλων το πολύ σπουδαίο έργο του, τόσο στον επιστημονικό, όσο και στον εκπαιδευτικό τομέα, δικαιώνοντας στο έπαρκο, την μεγάλη αυτή αναγνώριση. Όπως ο ίδιος ο κύριος Πρύτανης διατύπωσε : «στο Πανεπιστήμιο δεν πραγματοποιούνται συχνά, τέτοιου είδους τελετές αφού σε πάρα πολλοί λίγους απονέμεται το Χρυσό Μετάλλιο». Ο Πανεπιστημιακός Καθηγητής Γιάννης, Ορέστης, Σαμαράς ανήκει στους λίγους εκείνους που μέσω του επιστημονικού και εκπαιδευτικού τους έργου απέδειξαν εμπράκτως το πόσο πολύ άξιζαν την μεγάλη αύτη αναγνώριση. Αρκετές γενιές φοιτητών παρακολούθησαν τα σεμινάρια και τις διαλέξεις του, διδάχθηκαν από τα βιβλία και τις μελέτες του. Ο ίδιος ο Πρύτανης υπήρξε μαθητής των ιδιαίτερα ελκυστικών και ενδιαφερόντων σεμιναρίων του. Ο Καθηγητής Γιάννης Σαμαράς αποδείχθηκε άξιος αυτής της μεγάλης τιμής όχι μόνο για τα 30 χρόνια της εδώ δουλειάς του στην Ουγγαρία, αλλά και αυτής που ακολούθησε - από το 1982 -, στην πρώτη του πατρίδα, την Ελλάδα. Και εκεί επίσης δημιούργησε πολλά, κατέχοντας αρκετές επιστημονικές και διοικητικές θέσεις σε υψηλό επίπεδο. Επιστρέφοντας πίσω στην Ελλάδα, αφήνει πίσω του ένα πλούσιο επιστημονικό έργο. Γι ‘αυτό το λόγο το Πανεπιστημιακό Συμβούλιο του έκανε την υψηλή τιμή να του απονεί-

μει ένα τόσο σπουδαίο βραβείο. Όταν ο Πρύτανης διάβασε ενώπιον των εκλεκτών προσκεκλημένων το κείμενο που συνοδεύει στις περιπτώσεις αυτές το βραβείο, υπογράμμισε χαρακτηριστικά: “Το Συμβούλιο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης της Βουδαπέστης απονέμει το Χρυσό Μετάλλιο στον Γιάννη Σαμαρά ως αναγνώριση για την μεγάλη του προσφορά και το άριστο εκπαιδευτικό και επιστημονικό του έργο. Στη συνέχεια, ο Πρύτανης απένειμε το βραβείο, συγχαίροντάς τον, και ευχόμενος στον τιμώμενο επιστήμονα, καλή υγεία, μακροζωϊα και ευτυχισμένη ζωή. Απαντώντας στα λόγια του Πρύτανη, ο Γιάννης Σαμαράς εμφανώς συγκινημένος από το θερμό καλωσόρισμα που είχε στην Ουγγαρία, έπλεξε το εγκώμιο της χώρας που τον δέχθηκε ως πολιτικό πρόσφυγα, θεραπεύοντας τις πληγές, ανακτώντας τον κόσμο των ματιών του, δίνοντας του την ευκαιρία για επιστημονική ανάπτυξη. Όπως είπε, “Δέχθηκα την χώρα αυτή ως την δεύτερη πατρίδα μου, θεωρώ το Πανεπιστήμιο το σπίτι μου. Όταν με ρωτούν πού νιώθω καλύτερα στην Ελλάδα η την Ουγγαρία, έρχονται στο μυαλό μου τα λόγια του φίλου μου, του αείμνηστου Αγαμέμνονα Μακρή, ο οποίος απαντώντας στο ίδιο ερώτημα, έλεγε με τον τρόπο που τον χαρακτήριζε «νοιώθω καλύτερα,κάπου… στην μέση της διαδρομής».

Mε αφορμή την απονομή του βραβείου αυτού συνάντησα τον Πανεπιστημιακό Καθηγητή Γιάννη Σαμαρά και είχα μια μακρά συνομιλία μαζί του. Στην Ελληνική μας Κοινότητα όλοι τον γνώριζαν και τον σέβονταν με το όνομα «Ορέστης», ένα ψευδώνυμο που πήρε κατά τη διάρκεια του κινήματος της Αντίστασης.

-«Ξέρεις», ξεκινά την συζήτηση, «αυτά που έχουμε περάσει εμείς, είναι πραγματικά κάτι το απερίγραπτο». Δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κάτι το συνηθισμένο, αλλά αν επιμένεις, αξίζει να γράψεις δυο – τρεις αράδες…έτσι συνοπτικά. Ανάμεσα στα αξιομνημόνευτα στάδια της ζωής μου ήταν και η παιδική μου ηλικία, η οποία ξεκίνησε πολύ γρήγορα με σπουδές και δουλειά στην πατρίδα μου στο Αλιστράτη Σερρών, περίπου εβδομήντα χιλιόμετρα από την πατρίδα του Αριστοτέλη. Στην συνέχεια βρέθηκα στην πόλη της Δράμας, όπου αποφοίτησα από μια επαγγελματική και γεωργική σχολή και το γυμνάσιο. Οι γονείς μου σκόπευαν να γίνω κτηνίατρος. Το όνομά μου Σαμαράς σημαίνει στα ουγγρικά σελάς , κατασκευαστής σελών λοιπόν, ήταν ο προπαππούς μου, ο παππούς μου και ο πατέρας μου που συν τοις άλλοις ήταν και πεταλωτής, αλλά και ειδικός στο να φροντίζει τα ζώα, από την μεγάλη του πείρα, στην πράξη. Ο πατέρας μου ήταν σχεδόν τελειωμένος κτηνίατρος θα έλεγα, αν και δεν αποφοίτησε ποτέ, από κάποια εξειδικευμένη σχολή. Ήθελαν να με στείλουν στη Βουδαπέστη για σπουδές, γιατί ένας από τους φίλους μας είχε αποφοιτήσει από την εδώ Κτηνιατρική Σχολή. Εκείνη την εποχή, το Πανεπιστήμιο της Κτηνιατρικής της Βουδαπέστης είχε πολύ καλή φήμη στην Ελλάδα. Έτσι λοιπόν έμαθα κι’ εγώ την τέχνη της κατασκευής της σέλας, και του πεταλωτή, αποφοιτώντας παράλληλα από το επαγγελματικό σχολείο και το γυμνάσιο.

- Δεν θα μπορούσες να βαρεθείς...

- “Όλα σε αυτό το περιβάλλον μου άρεσαν.” Αλλά το 1940, την χρονιά που αποφοίτησα από το γυμνάσιο, ξέσπασε πόλεμος, οι Ιταλοί εισέβαλαν στην Ελλάδα και τον Απρίλιο του 1941 η χώρα μου τέθηκε υπό την κατοχή τριών φασιστικών κρατών, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Η μικρή μου πατρίδα ανήκε στη βουλγαρική ζώνη κατοχής. Οι Βούλγαροι με πήγαν στο Trudoya, δούλεψα για έξι μήνες σε ένα τάγμα εργασίας στην κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει την Θεσ-

17

σαλονίκη με την Σόφια. Μια μέρα ένα τεράστο δοκάρι έπεσε πάνω μου και έμεινα αναίσθητος για δεκαπέντε ημέρες. Όταν ανέκαμψα, με έστειλαν σπίτι για αποθεραπεία. Επικοινώνησα αμέσως με τον οργανισμό αντίστασης και στη συνέχεια μετακόμισα στη γερμανική ζώνη κατοχής. Από εκεί ανέβηκα στα βουνά και δήλωσα συμμετοχή για να καταταγώ στον ΕΛΑΣ. Παρέλαβα ένα ντουφέκι του 19ου αιώνα. Δύο ημέρες αργότερα, μας επιτέθηκαν βουλγαρικά στρατεύματα. Ο διοικητής, μας έδωσε εντολή να αφήσουμε τον εχθρό να πλησιάσει πολύ κοντά και μετά να ανοίξουμε “πυρ” με ακριβή στόχο. Όταν άκουσα την διαταγή, τράβηξα την σκανδάλη, αλλά το ντουφέκι με ώθησε προς τα πίσω με τόσο μεγάλη δύναμη, ώστε έπεσα με την πλάτη. Ο διοικητής μου φώναξε: -”Νεαρέ, να σημαδεύεις ακριβώς, δεν έχουμε πυρομαχικά για σπατάλη!”

- «Σημαδεύω, σημαδεύω», του είπα, «αλλά ελπίζω ότι όταν τελειώσει αυτή η κόλαση, δεν θα υπάρχει ανάγκη να σημαδεύουμε ανθρώπους». Για αυτό τον λόγο που είπα, ο διοικητής διέταξε να μου αφαιρεθούν τα όπλα. Μου είπε ότι ήμουν περισσότερο σοφός παρά πολεμιστής αντάρτης. Με αφόπλισαν λοιπόν και δυό μέρες αργότερα με έστειλαν σε ένα άλλο βουνό, εκεί που ήταν το Γενικό Επιτελείο. Νόμιζα ότι θα με πήγαιναν ενώπιον κάποιου αυτοσχέδιου δικαστήριου του βουνού. Αντ’αυτού, όμως ο διοικητής μου έδωσε ένα πιστόλι και μου είπε: - Πάρτε το, και κατέβα στα χωριά να εξαγγείλεις ότι γι΄αυτό αγωνιζόμαστε ώστε να μην υπάρξει άλλος πόλεμος. Έτσι λοιπόν έγινα οργανωτικός, νεολαίος πολιτικός, της ΕΠΟΝ, πήγαινα από χωριό σε χωριό, εκφωνούσα ομιλίες, οργάνωνα ...

- Τι συνέβη αργότερα ; «Όταν οι κατακτητές αποσύρθηκαν τον Οκτώβριο του 1944, είδα ότι το ελληνικό κράτος έπεσε στα χέρια εκείνων που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές και στις δύσκολες στιγμές κατέφυγαν στην Αίγυπτο από κοινού με τον βασιλιά. Και εμείς, που είχαμε την υποστήριξη του 80% και πλέον του κόσμου, γίναμε καταδιωκόμενοι. Ένιωσα μεγάλη πίκρα τότε. Γι ‘αυτό μετά από λίγο επέστρεψα στο δεύτερο αντάρτικο. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά και σχεδόν απερίγραπτα βασανιστικά.

- Αυτό ήταν το τρίτο σημαντικό στάδιο της ζωής σας. Πώς το ζήσατε ; - Αυτός ο τρίτος σταθμός ήταν ο πιο πικρός. Στο τέλος της διαδρομής του, το 1949, λάβαμε την διαταγή, να υποχωρήσουμε, κάποιοι προς στην Αλβανία, κάποιοι στη Γιουγκοσλαβία, κάποιοι στη Βουλγαρία. Να εγκαταλείψουμε την Ελλάδα, για την οποία χύσαμε τόσο πολύ αίμα, θυσιάσαμε ζωές, λέει ο Ορέστης με τρεμάμενη φωνή.

- Πιο συγκεκριμένα, τι συνέβη; «Αρκεί να σας πω ότι βρέθηκα με σοβαρούς τραυματισμούς στα χέρια, στα πόδια και στα μάτια μου σε ένα θέρετρο κοντά στη Σόφια, στο Μπάνκι. Νοσηλεύτηκα εκεί για έξι μήνες και στη συνέχεια αποφάσισαν να με στείλουν αεροπορικώς στην Οδησσό μαζί με έναν άλλο τυφλό συμπολεμιστή μου, τον Παύλο, που ήταν επίσης από περιοχή πέριξ των Σερρών. Θα μας αναλάμβανε ο Φιλάτοφ, ο παγκοσμίου φήμης χειρουργός οφθαλμίατρος της εποχής. Το αεροπλάνο όμως αντί της Οδησσού προσγειώθηκε στη Βουδαπέστη. Εδώ θα ήθελα να σημειώσω ότι ο φίλος μου ο Παύλος δεν ανέκτησε ποτέ το φως του. Επέστρεψε στη Βουλγαρία το 1957, παντρεύτηκε μια ντόπια κοπέλα , έκανε οικογένεια, αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο παρά την τύφλωση και έγινε καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας.

- Με την άφιξή σας στη Βουδαπέστη, φτάνουμε πλέον, σε ένα νέο σημαντικό στάδιο της ζωής σας ...

- Ναι, αυτό είναι ένα νέο και πραγματικά σημαντικό κεφάλαιο της ζωής μου, γιατί εδώ στην οφθαλμολογική κλινική της 9ης περιοχής της Βουδαπέστης, ανέκτησα ξανά το φως μου. Βρήκα μια χώρα όπου ήμουν σε θέση να βελτιώσω τις δεξιότητες μου. Εδώ δημιούργησα οικογένεια, πρόσφατα έχασα την σύζυγό μου, με την Κίτσα, κάναμε τρία παιδιά προικισμένα με πολλές

18

ικανότητες. Μία από τις κόρες μου είναι γνωστή γιατρός, η άλλη είναι λογοτέχνης και δημοσιογράφος, επί του παρόντος διευθύντρια προγράμματος του σταθμού Petőfi, της κρατικής ραδιοφωνίας και ο γιος μου ευημερεί επιτυχώς ως επαγγελματίας εξειδικευμένος μηχανικός της αεροπορίας αλλά και ως επιχειρηματίας. Όλοι έχουν μια καλή οικογένεια, και μου δώρισαν προικισμένα και όμορφα εγγόνια. Η άφιξή μου στην Ουγγαρία ήταν επίσης ένας πολύ σημαντικός σταθμός για την επιστημονική μου καριέρα, γιατί - όπως αποδείχθηκε αργότερα - μετά το 1956, η Ουγγαρία έγινε μια από τις πιο φιλελεύθερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Ήμουν σε θέση να σπουδάσω σε ένα Πανεπιστήμιο που είχε πραγματική διεθνή απήχηση. Στη συνέχεια είχα την ευκαιρία να συνεχίσω ως Καθηγητής χωρίς κανείς ποτέ να μου πει ¨μην κάνεις αυτό αλλά εκείνο¨ και ότι ¨αυτό το βιβλίο επιτρέπεται και το άλλο είναι απαγορευμένο¨.

- Επιστρέφοντας στα πρώτα χρόνια σας εδώ, πώς συνεχίσατε την ζωή σας στη Βουδαπέστη μετά την ανάρρωση;” - Το 1950-51 εργάστηκα στο εργοστάσιο μηχανών Láng, ταυτόχρονα είχα πάρει και το πτυχίο του ηλεκτρολόγου. Στη συνέχεια το 1954 με έστειλαν στο αεροδρόμιο Ferihegy για να εργαστώ εκεί και να εμπεδώσω την αεροναυτική ηλεκτρολογία. Εκείνη την εποχή, το αεροδρόμιο της Βουδαπέστης λειτουργούσε υπό σοβιετική κυριαρχία. Οι καθηγητές ήταν σοβιετικοί και η διδασκαλία γίνονταν στα ρωσικά. Για μένα, δεν υπήρχε τόσο μεγάλη δυσκολία, αφού είχα ήδη παρακολουθήσει για δύο χρόνια ρωσικά στο βραδινό τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής και είχα επίσης κάποια πρακτική εμπειρία από την βουλγαρική γλώσσα.

-Ίσως να βαρεθήκατε… και θελήσατε να δραπετεύσετε από το «πέταγμα των αεροπλάνων στο αεροδρόμιο», και με αυτόν τρόπο «μπήκατε» στο γραφείο σύνταξης της ελληνικής εφημερίδας Λαϊκός Αγώνας; - Όχι δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ήμουν πάντα ενεργός ακτιβιστής για την ελληνική κοινότητα, και όταν μου ζητήθηκε να πάω για δουλειά στην εφημερίδα, πήγα. Εδώ λοιπόν η ατμόσφαιρα δεν ήταν καθόλου καλή, πάρα πολύ άσχημη θα έλεγα. Όχι λόγω των συναδέλφων, αλλά λόγω του αρχισυντάκτη της εποχής. Έχω τις καλύτερες εντυπώσεις από τους ανθρώπους που στελέχωναν το προσωπικό της εφημερίδας. Εμείς, οι συντάκτες και το προσωπικό, είχαμε τις επαγγελματικές γνώσεις και τις ικανότητες που απαιτούνται, την κατάλληλη στιγμή για να εκτελούμε τα καθήκοντά μας με ακεραιότητα. Η προσωπική μας σχέση ήταν επίσης πολύ καλή, θα μπορούσα να πω ότι καταλαβαίναμε ο ένας τον άλλον με μισή λέξη. Ωστόσο, ο μισθός μας ήταν κάτι το οδυνηρό. Κατά τα άλλα το επίπεδο της εφημερίδας ήταν υψηλό. Και αυτό δεν το λέω μόνο εγώ. Στην Αθήνα, είχα συναντήσει έναν Έλληνα καθηγητή Πανεπιστημίου που ζούσε στην Αμερική, έναν βυζαντινολόγο που ασχολήθηκε και με την ελληνική διασπορά των πρώην βυζαντινών χωρών, και είχε επισκεφθεί και την Βουδαπέστη. Βρήκε λοιπόν το αρχείο του Λαϊκού Αγώνα στη βιβλιοθήκη Széchényi και μελέτησε τα δημοσιεύματα και την αρθογραφία της εποχής. Είχε συναντήσει και το όνομά μου εκεί. Ο ίδιος εξήρε την εφημερίδα και τόνισε τον εξέχοντα ρόλο του Λαϊκού Αγώνα στη ζωή της ελληνικής κοινότητας και την σημασία του ως μια αξιόπιστη πηγή ειδήσεων.

- Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε και γιατί άφησες την εφημερίδα...; - Δεν την άφησα όσο σπούδαζα στα νυκτερινά τμήματα. Αλλά αργότερα, όταν έγινα φοιτητής σε ημερήσια βάση, συνέχισα όμως να εργάζομαι ως εξωτερικός συνεργάτης.

- Πώς σας ήρθε η ιδέα να δώσετε εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο; - Δεν είχα πτυχίο. Ο φίλος μου ο Γιώργος ο Βασιλείου, ο οποίος χρόνια αργότερα έγινε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μου πρότεινε να υποβάλω αίτηση στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Έδωσα λοιπόν εξετάσεις και πέτυχα να εισαχθώ στο βραδινό τμήμα της Σχολής. Ήμασταν καλοί φίλοι με τον Γιώργο. Ο ίδιος είχε παρακολουθήσει δύο χρόνια ιατρική

στην Ελβετία αλλά ήρθε στην Βουδαπέστη επειδή εδώ ζούσαν οι γονείς του, που ήταν και αυτοί όπως κι’ εμείς πολιτικοί πρόσφυγες. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Οικονομικών, ήταν δύο έτη πιο πάνω από μένα. Επρόκειτο για ένα εξαιρετικά έξυπνο παιδί. Μιλούσε άριστα Αγγλικά και Γαλλικά, ήταν πολύ καλά διαβασμένος και ενημερωμένος. Είχαμε αναπτύξει στενή φιλία όχι μόνο μαζί του αλλά και με τους γονείς του. Την γυναίκα μου, την Κίτσα, η μητέρα του Γιώργου την είχε σαν να ήταν δική της κόρη. Το 1957, ως άριστος φοιτητής κέρδισα κρατική υποτροφία. Παράλληλα με τις σπουδές, έγραφα στην εφημερίδα, δούλευα στο ραδιόφωνο και φόρτωνα και ξεφόρτωνα ανθρακίτη. Είχα βλέπετε τρία παιδιά να μεγαλώσω και έπρεπε να συντηρήσω την οικογένεια μου.

- Τότε ήταν που σας πρότειναν από το ΚΚΕ να εργασθείτε στην ομάδα Εξωτερικών υποθέσεων του κόμματος ; - Ναι. Ο αείμνηστος ο Κώστας Λουλές με είχε ρωτήσει, ακούγοντας σειρά εκπομπών μου για την ελληνική οικονομία στο ραδιόφωνο της Βουδαπέστης. Αρνήθηκα όμως εξηγώντας του ότι επιθυμώ να ολοκληρώσω τις πανεπιστημιακές μου σπουδές.

- Υπήρχαν ωστόσο και πολιτικές διαφορές. Πώς αντιμετωπίσατε τους κατά καιρούς έντονους ιδεολογικούς διαξιφισμούς μεταξύ των Ελλήνων; - Η αλήθεια είναι ότι εγώ δεν αποδέχθηκα τις αποφάσεις της ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής το 1956. Αφενός μεν, λόγω του ότι υπαγορεύονταν από το εξωτερικό, αφετέρου δε, επειδή έδωσαν την ηγεσία του κόμματος στα χέρια εκείνων που είχαν προηγουμένως αποβληθεί. Οι ενέργειες του προηγούμενου γενικού γραμματέα του Ζαχαριάδη, δεν ήταν όλες λανθασμένες. Όπως άλλωστε αργότερα κατέστη οφθαλμοφανές, στην πλειοψηφία τα άτομα αυτά (σημ. μεταφραστή :της Κ.Ε) ήταν ακατάλληλα. Τους ήξερες… Αυτή η Ολομέλεια δεν ήταν το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής αυτοεξέτασης, μιας αξιολόγησης, απλά εξέλεξαν μια κεντρική ηγεσία και μετά μας είπαν ορίστε, φάτε την. Εγω δεν την έφαγα. Αντιθέτως, απομακρύνθηκα από τα πεδία των μαχών. Την περίοδο εκείνη μελετούσα πολύ. Πρώτος πήγαινα στην βιβλιοθήκη και τελευταίος έφευγα. Απολάμβανα το διάβασμα δεν με κούραζε καθόλου, αντιθέτως ήμουν ευχαριστημένος για τις όλο και περισσότερες νέες γνώσεις και πληροφορίες που ανακάλυπτα.

- Τότε άρχισες να γράφεις και τις πρώτες σου επιστημονικές μελέτες. Ποιές θεωρείτε ως πιο σημαντικές;

- Το πρώτο μου σημαντικό επιστημονικό έργο στο Πανεπιστήμιο ήταν “Τα Προβλήματα του Προγραμματισμού της Οικονομίας”. Ήταν μια επιτυχημένη δουλειά, χάριν αυτής λοιπόν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου παίρνοντας το διακεκριμένο «ερυθρό πτυχίο». Ακολούθησαν στη συνέχεια και άλλες μελέτες μου σχετικά με τη θεωρία της Πολιτικής Οικονομίας. Το άλλο σημαντικό έργο μου είναι το: “Επίκαιρα θέματα στην ιστορία των οικονομικών θεωριών.” Βιβλία μου είναι επίσης το ¨Μέρες στην Ελλάδα¨ και “Το Κράτος και Κεφάλαιο στην Ελλάδα”. Το τελευταίο δημοσιεύθηκε στα ελληνικά και στο Βουκουρέστι υπό την επιμέλεια του ΚΚΕ. Το βιβλίο εκδόθηκε αργότερα επτά φορές στην Ελλάδα μέσα σε 6-7 χρόνια. Το είδα όταν επέστρεψα πια στην πατρίδα λαμβάνοντας ως ανταμοιβή 50 τεμάχια. Πότε και πώς επιστρέψατε στην Ελλάδα; - Το 1982, ο Ελληνας Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου μας προσκάλεσε προσωπικά εμένα και τον Στέργιο Μπαμπανάση, Καθηγητή στο Πολυτεχνείο της Βουδαπέστης. Ο τότε Ούγγρος πρωθυπουργός, György Lázár με κάλεσε στο Γραφείο του και μου ανέφερε ότι υπάρχει η επιθυμία να ανταποκριθούν θετικά στο αίτημα του Ελληνα Πρωθυπουργού. Με ρώτησε αν θέλω να πάω στην Ελλάδα και του απάντησα, γιατί όχι; Η Ελλάδα είναι η γενέτειρα πατρίδα μου, του είπα. Έθεσα όμως ως προϋπόθεση να διατηρηθεί «η γέφυρα της επιστροφής» και ότι επιθυμώ να κρατήσω την θέση μου στο Πανεπιστήμιο. Επ’ αυτού συμφωνήσαμε.

- Σε ποιες θέσεις υπηρετήσατε στην Ελλάδα; - Αρχικά, εργάσθηκα στο Οικονομικό Γραφείο του Ελληνα Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, αργότερα ζήτησα να μετατεθώ στο Υπουργείο Οικονομικών. Ταυτόχρονα, κατόπιν φοιτητικών αιτημάτων, ως επισκέπτης καθηγητής έδινα διαλέξεις σε τέσσερα πανεπιστήμια. Παράλληλα, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας, τον οποίο γνώρισα στη Σουηδία μαζί με τον Παπανδρέου, ζήτησε από εμένα και τον Στέργιο Μπαμπανάση να ιδρύσουμε το Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών. Έγινα ο Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου, και ο συνάδελφός μου Στέργιος Μπαμπανάσης Διοικητικός Διευθυντής. Εν τω μεταξύ, διορίστηκα καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το 1984, είχα τη μεγάλη τιμή: το Συμβούλιο του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών να ζητήσει την μετάθεση μου από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Károly Marx της Βουδαπέστης και να διοριστώ Καθηγητής στο αρχαιώτερο και στο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της πατρίδας μου (ιδρύθηκε το 1837). Διετέλεσα επίσης Πρόεδρος της Ολυμπιακής Αεροπορίας για δύο χρόνια. Το 1992, μου απονεμήθηκε ο τίτλος επίτιμου συνταξιούχου καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

- Πού αποκτήσατε τους διάφορους επιστημονικούς σας τίτλους ; - Εδώ στη Βουδαπέστη. Την δεκαετία του ΄60 του υποψηφίου διδάκτορα και εν συνεχεία του διδάκτορα. Το 1974 απέκτησα τον τίτλο του Καθηγητή Πανεπιστημίου.

- Πώς νιώσατε όταν σας απένειμαν το Χρυσό Μετάλλιο του Πανεπιστημίου; - Δίδαξα σε αυτό το Πανεπιστήμιο για πάνω από τριάντα χρόνια. Όταν ο Πρύτανης Attila Csikán, αναφέρθηκε σε μένα ένιωσα συγκίνηση και υπερηφάνεια.

- «Αυτό είναι ένα μεγάλο βραβείο», λέει ο 80χρονος Καθηγητής με τρεμάμενη φωνή, με την χαρά και την αισιοδοξία να είναι ανάμεικτα ζωγραφισμένες στο πρόσωπό του. Ελπίζω ειλικρινά ότι θα διατηρήσετε αυτήν την χαρά και την αισιοδοξία για πολλά, πολλά χρόνια. Σας ευχόμαστε καλή υγεία και δημιουργικότητα. Απόδοση από τα ουγγρικά, Ανδρέας Κ. Οικονόμου Το Περιοδικό «Ελληνισμός» ευχαριστεί θερμά τον Χαράλαμπο Βλάχο και τον Γιάννη Ράπτη για την παραχώρηση του πολύτιμου φωτογραφικού υλικού.

19

20

«Ίδρυμα Βάσης της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας», το 12τάξιο Συμπλ. Σχολείο Ελληνικών «Μανώλης Γλέζος» Σας ενημερώνουμε με χαρά, ότι κρίθηκαν τα ντοκουμέντα που υποβλήθηκαν για το διαγωνισμό «Ίδρυμα Βάσης της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας» που προκηρύχθηκε από την Εκπαιδευτική Υπηρεσία. Από τα υποβεβλημένα έργα, με βάση τις προτάσεις του Εκπαιδευτικού Κέντρου και της Κριτικής Επιτροπής, ο Αντιπρόεδρος Δημόσιας Εκπαίδευσης της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας αποφάσισε ότι το ίδρυμά μας το 12τάξιο Συμπληρωματικό Σχολείο Ελληνικών «Μανώλης Γλέζος» κρίνεται άξιο να φέρει τον τίτλο «Ίδρυμα Βάσης της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας».

Ανακοίνωση Σχολείου «Μανώλης Γλέζος» για την κανονική συνέχιση των μαθημάτων, διαδικτυακά Αγαπητοί μαθητές και γονείς! Από Δευτέρα 16 Μαρτίου τα μαθήματα του σχολείου μας γίνονται διαδικτυακά τις ίδιες ώρες και μέρες. Παρακαλούμε να επικοινωνείτε με τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό του τμήματος για να ενημερώνεστε για τα μέσα που μπορείτε να χρησιμοποιείτε και για ότι άλλο χρειαστείτε. Καθώς πρόκειται για μια νέα κατάσταση για όλους μας, παρακαλούμε να έχουμε τη συνεργασία σας και λίγη υπομονή μέχρι να πάρει αυτή η νέα φόρμα διδασκαλίας τους κανονικούς ρυθμούς της. Καλή συνέχεια σε όλους! Από την Διεύθυνση του Σχολείου

Η απονομή του τίτλου θα πραγματοποιηθεί επίσημα ή στην Πανουγγρική Τελετή Έναρξης της Σχολικής Χρονιάς ή σε κάποια άλλη εκδήλωση του Εκπαιδευτικού Κέντρου. Για τον τόπο και την ακριβή ημερομηνία της εκδήλωσης θα ενημερωθούμε ξεχωριστά. Σας ευχαριστούμε όλους για την υποστήριξη και ευχόμαστε καλή δύναμη! Από την Διεύθυνση του Σχολείου

Επανεκλογή κας Χριστίνας Πάρτιτς στην θέση της Διευθύντριας του 12τάξιου Συμπλ. Σχολείου Ελληνικών «Μανώλης Γλέζος» Το Περιοδικό «Ελληνισμός» συγχαίρει την κα Χριστίνα Πάρτιτς για την επανεκλογή της στην θέση της Διευθύντριας του 12τάξιου Συμπλ. Σχολείου Ελληνικών «Μανώλης Γλέζος» και της εύχεται ευδόκιμο, δημιουργικό και αποτελεσματικό έργο Στο επόμενο τεύχος του Περιοδικού ευελπιστούμε να έχουμε την ευκαιρία για μια συνέντευξη για τις προτεραιότητες, τους στόχους και τα σχέδια και εκπαιδευτικού ιδρύματος. Με εκτίμηση Ανδρέας Οικονόμου Αρχισυντάκτης Περιοδικού «Ελληνισμός»

21

Szabad felhasználású e-könyvek, hangoskönyvek Válogatás a görög könyvtárak, kiadók, könyvterjesztők ajánlataiból A koronavírus járvány idején a „Maradjunk otthon!” kampány keretében a görög könyvtárak, könyvkiadók és könyvesboltok sokat tesznek azért, hogy segítsék látogatóikat, olvasóikat a szabadidő hasznos eltöltésében.

A görög könyvtárak honlapjait, Facebook, Instagram oldalait lapozva nagyon sok ajánlást, ötletet találhatunk olvasással, kulturális programokkal kapcsolatban.

A Görög Nemzeti Könyvtár 14 könyvkiadóval kötött megállapodása alapján 2500 e-könyvet tett ingyenesen elérhetővé. A kölcsönzés menetéről a honlapjukon részletesen olvashatunk, de a Youtube-on is megnézhető lépésről lépésre, mit kell tenni ahhoz, hogy hozzáférjünk a kínált tartalmakhoz.

Március hónapban több görög könyvkiadó döntött úgy, hogy néhány e-könyvét, ill. hangoskönyvét hozzáférhetővé teszi. A Patakis Kiadó az elsők közt reagált a járvány okozta új helyzetre és gyermekeknek szóló hangoskönyveket tett közzé ingyenesen a honlapján. A kisgyermekes szülők akönyvkiadónál 23 hangoskönyvbőlválogathatnak. A kiadó április közepén új akciót hirdetett. A Görög Nemzeti Könyvtáron keresztül 100 gyermek- és ifjúsági könyve szabadon kölcsönözhető az első 10 alkalommal azaz összesen 1000 elektronikus könyv kölcsönzéséhez járultak hozzá. Az Auditale alkalmazásán keresztül további 4, görög és két angol hangoskönyvhöz juthatunk hozzászabadon, melyek a következők:

Δέκα και ένα παραμύθια σοφίας για καιρούς κρίσης και άλλων δεινών, της Λίλης Λαμπρέλλη Ο Πόλεμος στην Τροία, της Ελένης Δικαίου Ο Τριγωνοψαρούλης, του Βαγγέλη Ηλιόπουλου Η πιο παράξενηιστορία τουκόσμου, της Αλεξάνδρας Κ*

Április 10-én nyitotta meg a Patakis Kiadó a PataKIDS csatornáját a Youtube-on, ahol az írók saját maguk olvassák fel műveike vagy azok részletét.

A thesszaloniki Malliaris Paidia kiadónál az alábbi 9 könyv elérhető és letölthető PDF formátumban a kiadó honlapjáról:

Απρίλιος - παραμύθια & ιστορίες για όλοτοχρόνο Παιδική Πασχαλιά - Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Ο Κόρακας και η Αλεπού και άλλοι 17 φανταστικοί μύθοι - Αίσωπος Τα παλικάρια τα παλιά και άλλα διηγήματα - Γιάννης Βλαχογιάννης Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα - Κωνσταντίνος Θεοτόκης Το έγκλημα του ψυχικού και άλλα διηγήματα - Παύλος Νιρβάνας Ανάσταση - Λέων Τολστόι Ο Ηλίθιος - Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι Η Παναγία των Παρισίων - Βίκτωρ Ουγκώ

A Kastaniotis Kiadó fontosnak tartja, hogy minél több gyerek töltse tartalmasan az idejét, és a játékok fontosságára hívja fel a figyelmet.Az iskolák zárva tartásának idejére két gyermekkönyvet tett szabadon elérhetővé:

365 μέρες χωρίς τηλεόραση – Δημιουργικές ιδέες για σας και το παιδί σας Παιχνίδια για παιδιά προσχολικής ηλικίας

Α Saita és a Mikros Anagnostis kiadók 40 gyerekkönyve szintén elérhető most, a www.helppost.gr/free/ebooks/paidika-viv-

22

lia-dimotiko/ oldalon egybegyűjtve. A könyveket a kiadók 6 éven felüli gyermekeknek ajánlják.

A Metaichmio Kiadó honlapján színvonalas hangoskönyveket találunk, melyek mindazoknak színvonalas szórakozást nyújtanak, akik az irodalmat hangoskönyv formájában szeretik hallgatni. Alki Zei saját maga olvassa fel a Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο című művét. Szintén ugyanitt Petros Tatsopoulos könyve, a Η καλοσύνη των ξένων hallható, Kostas Akrivos Πανδαιμόνιο és Sofia Nikolaidou Απόψε δεν έχουμε φίλους művei mellett.

2010-ben Giannis Farsasis krétai informatika tanár indította útjára a www.openbook.gr oldalon a Nyitott könyvtárat, melyben többezer görög nyelvű e-könyv között szabadon és legálisan böngészhetünk. Régi hangfelvételeket is hallgathatunk, eddig 88.000 darab gramofonlemezt digitalizáltak. Görög és külföldi szépirodalom, színházi darabok, mesék, képregények, próza egyaránt megtalálható a kínálatban. Hangoskönyveket is hallgathatunk szintén ezen az oldalon, pl. Pinelopi Delta, Alexandros Papadiamantis, Andreas Karkavitsas, Georgios Vizynos műveit.

A koronavírussal kapcsolatban 14 gyerekkönyvet találunk itt.

A legtöbb számítógépen, tableten, telefonon egyaránt olvasható:

Κορωνοϊός – Ένα βιβλίογια παιδιά – Εικονογραφημένο εγχειρίδιο // των Elizabeth Jenner, Kate Wilson &Nia Roberts από τις ΕκδόσειςΊκαρος Covibook: Το όνοµά µου είναι Κορονοϊός – Εικονογραφημένο εγχειρίδιογια παιδιά έως 7 ετών // της Manuale Molina Γίνε ο μαχητής κατά του κορωνοϊού – Εγχειρίδιο για παιδιάτης Songju Ma Daemicke Ένας διαφορετικός χρόνος // Παραμύθι της Μάρθας Κολοκοτρώνη Το Θαύμα των Παιδιών: Μια ιστορία ελπίδας // Θεατρικό έργοτηςΑναστασίας Ξηρομερίτου Ο βασιλιάς Κορονοϊός // Παραμύθιτης Γιώτας Στανελούδη Μια μάσκα μαγική // Παραμύθι της Δέσποινας Σπυριδοπούλου Ένας ιός μεκορώνα // Παραμύθιτης ΧαράςΠάτρα Η άγνωστη κυρά // Παραμύθιτης Δέσποινας Χριστοφορίδου Ο κορωνοϊός // Ένα αληθινό παραμύθιτηςΧριστίνας Δαμιανού Μπόγλου Ιός χωρίς κορώνα // Παραμύθι της Γεωργίας Καλύβα Είμαι ένας ιός πουτοόνομάμουείναι Κορονοϊός // Παραμύθιτης ΒασιλικήςΧουρσίδου Η Μάγισσα Ταραντούλα αντιμετωπίζει τον υιό της Κορώνας // Παραμύθι της Τζένης Κοσμίδου Το Ταξίδιτου Κορονοϊού // Παραμύθι των Δημήτρη Κουνούπη & Ειρήνης Συμιακάκη A könyvesboltok, könyvkiadók nagyon nehéz helyzetben vannak most, a Dioptra Κiadó vezetője azonban még március közepén tett egy nagylelkű felajánlást: akinek anyagi nehézségei vannak a járvány idején, de szívesen olvasna, hozzáférést nyújt e-könyveihez.

A Szabad Digitális Könyvtár 2010 óta biztosít helyet szabadon hozzáférhető e-könyveknek és hangoskönyveknek, melyeket egyes kiadók vagy egyes szerzők bocsátanak rendelkezésükre. Honlapjukon, a www.ebooks4greeks.gr oldalon jónéhány könyv szabadon elérhető. Aki szeret meséket olvasni, azoknak ajánljuk a görögség különböző tájainak népmese gyűjteményét a www.ebooks4greeks.gr/paradosiaka-paramythia-tou-ellinismou oldalon. Ciprusi, valamint görög népmesék közt egyaránt válogathatunk. Érdemes a Facebook és Twitter oldalukat is megnézni.

Jó olvasást kívánunk!

Pancsosz Alexandra

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Tο Διοικητικό Συμβούλιο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας (Α.Ε.ΟΥ), εκφραζει τις θερμές ευχαριστίες του, στον Ελληνα επιχειρηματία της Ουγγαρίας κ.Γεώργιο Γκολέτσα για την σημαντική δωρεά ειδών ρουχισμού και υποδημάτων για τις ανάγκες, πρωτίστως των ηλικιωμένων συμπατριωτών της Ελληνικής Κοινότητάς μας. Η παρούσα επιστολή αποτελεί ελάχιστη ένδειξη εκτίμησης έναντι της αξιόλογης και αξιέπαινης αυτής πράξης. Τέτοιες πράξεις συμπαράστασης και αλληλοβοήθειας θεωρούμε ότι στις σημερινές εποχές θα πρέπει να αναδεικνύονται ώστε να γνωρίζουν όλοι ποιοί στηρίζουν με τις πράξεις τους, τoν Ελληνισμό της Ουγγαρίας. Ο Πρόεδρος της ΑΕΟΥ Κωνσταντίνος Χριστοδούλου

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ Tο Διοικητικό Συμβούλιο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας (Α.Ε.ΟΥ), εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες του, στον Ελληνα συμπατριώτή μας από το χωριό ¨Μπελογιάννης¨ κ.Γιάννη Μποζόκι για την σημαντική δωρεά, της πλούσιας ιδιωτικής φωτογραφικής ιστορικής συλλογής του, επεξεργασμένη και τακτοποιημένη υπό μορφή έτοιμου εκθεσιακού υλικού. Η παρούσα επιστολή αποτελεί ελάχιστη ένδειξη εκτίμησης έναντι της αξιόλογης και αξιέπαινης αυτής πράξης. Τέτοιου είδους ευγενικές πράξεις πιστεύουμε ότι πρέπει να αναδεικνύονται ώστε να γνωρίζουν όλοι, ποιοί στηρίζουν το έργο του Ελληνισμού στην Ουγγαρία. Ο Πρόεδρος της ΑΕΟΥ Κωνσταντίνος Χριστοδούλου

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας Υπεύθυνος Έκδοσης: Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Αρχισυντάκτης: Οικονόμου Ανδρέας Καλλιτεχνική ∆ιεύθυνση: Πήτερ Ολντερ Συντακτική Επιτροπή : Αυγουροπούλου Βούλα, Αλεξάνδρα Πάντσιου, Φωκάς Νικος Ρεπορτάζ νεολαίας: Σπύρος Σ. Κλείτσας ∆ιεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Pannonia Nyomda Kft. ISSN: 1786-0989 φωτογραφίες : Μαρία Καραγιώργη

ELLINIZMOSZ Az MGOÖ kiadványa Kiadó: az MGOÖ Testülete Felelős kiadó: Hristodoulou Konstantinos Főszerkesztő: Οikonomou Andreas Grafika: www.kornetas.hu Szerkesztőségi bizottság: Avgouropoulou Voula, Pancsosz Alexandra, Fokasz Nikosz Ifjúsági rovat: ifj. Klicasz Szpirosz 1054 Budapest, Vécsey u. 5.

Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Pannónia Nyomda Kft. ISSN: 1786-0989 Fotók: Karajorgis Maria

A lap megjelenését támogatta a:

23

Κώστας Παπαλέξης: “Παράδειγμα προς μίμηση το Χωριό Μπελογιάννης” Όπως ενημέρωσε το Περιοδικό «Ελληνισμός», ο Δήμαρχος του Χωριού Μπελογιάννης Κώστας Παπαλέξης, τηρούνται με προσοχή τα μέτρα προστασίας για τον κορωνοϊό και μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν κρούσματα. «Συνεχίζουμε να βρισκόμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση, για το πότε θα μπορούμε να πάρουμε πίσω κάποια από τα μέτρα, ¨σκεφτόμαστε αμυντικά ακόμα δεν είναι η ώρα για

επίθεση¨. Η αλήθεια είναι ότι βλέπουμε τα μέτρα να λειτουργούν, είναι νίκη όλων μας και συνεχίζει να είναι νίκη όλων μας», τόνισε ο κ.Παπαλέξης. Το σύγχρονο ιατρείο του “Mπελογιάννης”, υπό τις οδηγίες του υπεύθυνου ιατρού Dr.István Horváth, βρίσκεται στην διάθεση όλων των κατοίκων. (α.οικ)