vakblad voor specialisten in groen, grond en infra
28 - BERGMANN COMFORTABEL ALTERNATIEF 8 - STEEDS MEER DATA VERWERKEN 44 - KOMATSU VOLGT PROFIEL AUTOMATISCH 56 - VERVAET VERNIEUWT TRIKE
3 2015
De nieuwe 6R. Uw atleet. Financiering voor 1 jaar * vanaf
0,00%
■ Sterk en wendbaar, met maximaal 255 pk (met IPM) en verbeterde vermogensdichtheid (pk/kg) voor betere prestaties. ■ Met het nieuwe, moderne en geavanceerde generatie 4 CommandCenter heeft u de touwtjes comfortabel in handen, voor een betere bedrijfszekerheid. ■ Onderhoudsintervallen tot 50% langer, wat gunstig is voor de winst van uw bedrijf. Ga vandaag nog naar uw John Deere dealer voor een demonstratie van de nieuwe 6R en vraag naar het ULTIMATE PAKKET. Uw atleet. * De financieringsactie is geldig t/m 30 april 2015 voor alle nieuwe tractoren. De financieringsinformatie is vrijblijvend, hieruit ontstaan geen contractuele verplichtingen. Uitsluitend voor zakelijk klanten in Nederland. Fouten, aanvullingen, modificatie en herroeping voorbehouden. Eventuele kosten die zouden kunnen ontstaan, zijn buiten beschouwing gelaten. Alle aanbiedingen zijn onder voorbehoud van acceptatie door John Deere Financial, ’s-Hertogenbosch. John Deere Financial is een handelsnaam van BNP Paribas leasing Solutions N.V.
Vraag uw dealer naar de speciale kortingen van het nieuwe ULTIMATE pakket! John Deere Ultimate pakket: • AutoPowr of DirectDrive • CommandArm • HCS+ (semi actieve cabine vering) • TLS Plus vooras vering • 4600 processor met 10” monitor • AutoTrac voorbereid • CommandCenter AT activering • SF2 ontvanger
JohnDeere.com
HERINZAAI AL NA TWEE SEIZOENEN TERUGVERDIEND
LG HAVERA MAAKT GRASLANDVERNIEUWING WEL HEEL AANTREKKELIJK! Ook supersnel plussen in weideopbrengst en voederwaardekwaliteit? Kies dan voor (her)inzaai met de productieve en topverteerbare mengsels van LG Havera. Uw grasland krijgt zo’n enorme boost in kg drogestof, kVEM én kDVE, dat de kosten van vernieuwing al in twee seizoenen zijn terugverdiend! Dit blijkt uit vergelijkend onderzoek door Schothorst Feed Research. RENDEMENT NIEUW LG HAVERA-GRASLAND ten opzichte van bestaand grasland in twee seizoenen + 3.682 kVEM/ha x a 0,114* = + a 420/ha + 258 kDVE/ha x a 1,11* = + a 286/ha + a 706/ha * gemiddelde energie- en eiwittoeslagprijzen 2014 (WUR) bron: Schothorst Feed Research 2013-2014
LG HAVERA MENGSELWIJZER HAVERA 1 HOOGPRODUCTIEF*
Melkdrijvend
HAVERA 2 ROTATIE
Kortdurend
HAVERA 3 DOORZAAI
Doorzaaien
HAVERA 4 HOOGPRODUCTIEF met timothee* Melkdrijvend HAVERA 5 EFFICIËNT
Grasklaver
HAVERA 6 MAAILAND
Maaien
HAVERA 7 STRUCTUUR
Structuur
*ook als EKO-mengsel verkrijgbaar
Download het volledige onderzoeksverslag op
www.meermelkuitgras.nl
Colofon Grondig is het vakblad, website en digitale nieuwsbrief voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland. U kunt zich via grondig.com aanmelden voor de gratis nieuwsbrief Grondig actueel. Adres CUMELA Nederland Postbus 1156, 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 00, fax (033) 247 49 01 www.cumela.nl CUMELA-infolijn (033) 247 49 99 / infolijn@cumela.nl Grondig / CUMELA Communicatie tel. (033) 247 49 50 / www.grondig.com grondig@cumela.nl / @Grondig Bladmanager Michiel Pouwels Redactie Toon van der Stok (hoofdredacteur), Gert Vreemann, Marijke Dorresteijn, Ton Herbrink (eindredacteur) Vormgeving Practicum Grafimedia Groep BV, Soest Voorplaat CUMELA Communicatie Advertentiewerving Lisette Kerkhof, lkerkhof@cumela.nl Druk SMGB, Doetinchem Abonnementen Een abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn.
REDACTIONEEL Inloggen Natuurlijk stormde het ‘views’ toen we op Grondig.com de nieuwe Vervaet toonden. Dat gold in het kwadraat voor de Doosan op Morooka-rupsen. Het geldt ook voor alles wat er over bijvoorbeeld Cat, Fendt en New Holland te melden is. Dat ziet u graag. Mooi spul man. We zijn en blijven machinegeil. Niet alleen dit soort informatie gaat breder en sneller over de digitale snelweg. Ongemerkt hebben de echt grote ontwikkelingen in onze sector allemaal te maken met die elektronische snelweg. Met meten, registreren, dataverkeer, aan elkaar koppelen van gegevens, aansturen, informeren en transformeren. Lang niet zo leuk om naar te kijken als die speciale editie van de Deutz-Fahr op de Sima, de Bergmann bij Oussoren in dit nummer of ander mooi ijzerwerk, maar oneindig veel belangrijker. Dit nummer hebben we daarom extra tijd in die digitale materie gestoken. Daarbij merkten we dat je wel een hobbel moet nemen, omdat het taaie kost is. Als je die hobbel echter hebt genomen, zie je dat er een wereld aan kansen opengaat. In de wil om er echt tijd voor uit te trekken en je erin te verdiepen, zit de hele clou van het automatiseringsverhaal. Dan krijg je helder waar het om gaat, weet je voor welke keuzes je staat, wat er te koop is en waar voor de bedrijfsvoering belangrijke punten te scoren zijn. Wie dat niet wil of doet, kan geen kritische vragen stellen, blijft afhankelijk van anderen en kan maar beperkt meepraten. Sterker nog, die raakt achterop. Hij kan straks namelijk niet inspelen op vraag van boeren om per perceel de opbrengst te meten en liefst direct digitaal door te sturen. Kan niet voldoen aan de vraag de machineaansturing te koppelen aan het 3D-GPS-netwerk van de opdrachtgever. Kan geen beeldbestekken aanleveren als er iets misgaat of juist goed gaat. En kan niet snel sturen op kengetallen. We merkten bij onze inventarisatie dat de sector achterblijft. Vergelijk het eens met grote transporteurs, die de kosten van alle auto’s en de gedragingen van de chauffeurs tot achter de komma in beeld hebben. Die anticiperen volop en weten online waar alle voertuigen zich bevinden en wat ze doen. Dat moeten ze, omdat het daar echt om halve centen gaat. Blijkbaar kunnen we ons nog veroorloven… kuch. Het begint met inloggen in de digitale wereld. Daarom is de minibeurs op de komende CUMELA-jaarvergadering met een select aantal standhouders misschien wel belangrijker voor uw toekomst dan de Sima of de Intermat. Of die veel mooiere Vervaet. Al kun je, eenmaal aangesloten op de digitale snelweg, ook daar weer als eerste van genieten.
Kosten abonnement Nederland € 85,- per jaar / Buitenland € 111,- per jaar. Collectieve abonnementen: op aanvraag © Stichting CUMELA Communicatie, Nijkerk Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving. ISSN: 2210-3260 Lidmaatschap CUMELA Nederland Lid worden? Vraag het gratis infopakket op via info@cumela.nl. Wilt u het lidmaatschap van CUMELA Nederland beëindigen, dan dient u voor 1 oktober een schriftelijke opzegging te sturen naar het secretariaat van CUMELA Nederland te Nijkerk. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van dat jaar. Bij opzegging na 1 oktober eindigt het lidmaatschap op 31 december van het volgende jaar.
4
GRONDIG 3 2015
Maand 2014 Redactie Grondig Toon, Gert en Marijke
INHOUD
ngt Grondig 4 ontva
6 9 10 14 18
Bedrijf in Actie: Loonbedrijf Gebr. Buma BV Commentaar Gebruik software bepaalt succes Vent & Visie: Peter de Ru, Pirtek Sterk werk: Jansen Wijhe BV
22 28 32 34 38 41 44 48 54 56 60
Profileren: J. Veldhuizen BV Bergmann 4010 Grondig.com Intermat Inspiratiemiddag Datacommunicatie Maak uw organisatie efficiënter Komatsu Caterpillar: arbeidskosten verlagen OBO Transport HD-banden Nieuwe Vervaet Hydro Trike Nieuwe biofosfaatfabriek van Ecoson
64 65 68 69 70 72 73 74 78 79 80 82
Economie In kort bestek Cumelaria Gekruid Stress: “Prijs is prijs” Cumela.nl Voorzitter Toolbox: criminaliteit bestrijden Mediation als smeermiddel in nieuwe wet Recht(t)erzijde Transitievergoeding Bedrijvig
u vrijdag 8 mei!
Ondernemen met
mensen
Ondernemen met
vaktechniek
Ondernemen met
cumela
GRONDIG 3 2015
5
ondernemen met
mensen
6
BEDRIJF IN ACTIE
GRONDIG - 3 2015
Goed gegokt Ruim 140 hectare doorzaaien heeft Tjeerd Buma er op deze zonnige dinsdagmiddag al op zitten. En de agenda is al tot zaterdagavond gevuld. “Volgende week zullen we dus ook nog wel dik in het werk zitten”, lacht hij achter het stuur. Sturen is voor hem alleen nodig op de kopeinden, want op het perceel zelf doet de stuurautomaat van John Deere in deze Claas Arion zijn werk. Het bedrijf heeft twee losse setjes en zet deze inmiddels in bij heel veel werkzaamheden, zoals het bemesten met de sleepslang, het zaaien van maïs, het spuiten en de grondbewerking. “Als je dit gewend bent, pak je hem er altijd bij.” De doorzaaicombinatie van Güttler waarmee Buma nu aan het werk is, heeft het bedrijf van de broers Hendrik en Cor Buma deze winter gekocht als antwoord op de muizenplaag die het gebied waarin het bedrijf is gevestigd teistert. In de schuur staan echter meer antwoorden om de veehouders te helpen. Zo is er ook een overtopfrees met zaaimachine om aangetaste percelen opnieuw in te zaaien. “Die hebben we echter nog niet gebruikt en ik weet ook niet of we er veel werk voor komt. De grond is nu nog te nat en we merken dat veel veehouders voor deze oplossing kiezen om de eerste en tweede snede te redden. Ze hopen dat de eerste snede meevalt en dat via het doorzaaien ook de tweede snede goed uitpakt. Het lijkt erop dat we met de aanschaf van de doorzaaicombinatie goed hebben gegokt.” Het bedrijf is gevestigd in It Heidenskip - een dorpje net boven de Fluessen, het meer tussen Lemmer en Sneek - en verwacht het hele meer rond te gaan. “We krijgen uit een steeds groter gebied vragen voor het doorzaaien. Vaak omdat veehouders ons ergens bezig zien, even komen kijken en dan vragen om ook bij hen maar een paar stukjes te doen.” Een voordeel is volgens hen de enorme capaciteit die mogelijk is. “Zeker op grotere stukken halen we gemakkelijk zes hectare per uur. Daardoor kunnen de kosten ook laag blijven voor de veehouder en is het snel aantrekkelijk.” Voor het doorzaaien gebruikt Gebr. Buma afhankelijk van de schade 20 tot 40 kilogram per hectare. "Voor een redelijk bedrag kun je dan een oplossing bieden.” Of het werkelijk een oplossing is, zal nog wel moeten blijken, realiseert Cor Buma zich. “Bekend is dat de muizen zich vooral in het voorjaar weer fors voortplanten. Dan kunnen ze toch weer flink schade aanrichten. Maar als je een perceel freest, heb je ook geen garantie dat ze weg zijn. Het enige wat je dan zeker weet, is dat er geen eerste snede is. Met het doorzaaien heb je in elk geval een opbrengst en kun je hopen dat het met de muizen meevalt en dat je een mooie tweede snede haalt.” TEKST & FOTO’S: Toon van der Stok
GRONDIG - 3 2015
7
. R E S R AAIDO
. M N L. BTW R E C T X H E S A 0 G 0 F 000, AF â‚Ź 99. DEUTZATIS OO R VAN G 0 4 5 0 1 6 0 R Z-FAH T U E D NU IN 2 E I STREKT. ARSAKT D A VOORJ DE VOORRAA ZOLANG
100 % DEUTZ-FAHR. Vanaf 0,0 % financiering. Uw oogst in 2015 binnenhalen en later betalen*.
5 voordelen voor u om te kiezen voor een 6040 voorjaarsaktie maaidorser. 1: meer dan 100 jaar dorservaring. Als geen ander weten wij het kaf van het koren te scheiden. 2: complete 5-schudder machine met 4,2 mtr maaibord incl. transportwagen, banden 650/75R32 en 405/70R20, automatische trekhaak, lange opklapbare gewasscheiders, zuinige DEUTZ motor 184/250 kW/pk, dubbele graanretour en hydrostatische rijaandrijving. 3: zeer gunstige betalingsconditie, eerst oogsten en dan pas de betaling voldoen. 4: Zeer gunstige financieringsmogelijkheden, vanaf 0% (mits goedkeuring DLL). 5: Meest gunstige prijs/produkt verhouding, hoogste produktiviteit met optimaal comfort en lage bedrijfskosten.
Wij adviseren het gebruik van originele smeermiddelen en koelvloeistoffen.
DEUTZ-FAHR LUBRICANTS deutz-fahr.com DEUTZ-FAHR is een merk van * Betaling per 01 november 2015. Getoonde afbeelding wijkt af van het aangeboden actiemodel.
ondernemen met
mensen
COMMENTAAR Automatiseren: organiseren en regisseren “Wat heb je aan een digitale werkbon als het nu al niet lukt om papieren werkbonnen van medewerkers binnen te krijgen? Denken jullie dat ze op een smartphone wel hun uren bijhouden?” Een reactie van een collega die ons enthousiasme over een gelikt uitziend Duits planningsysteem meteen temperde. Terecht, want heeft automatiseren zin wanneer je de zaken eromheen niet zo organiseert dat het kan leveren wat u nodig heeft? Automatiseren is een middel. Het is gereedschap dat u moet helpen om inzicht te krijgen in bedrijfs-, project-, personeels- en machinegegevens, zodat u kunt bijsturen, uw calculatie kunt aanpassen en verslag kunt doen over uitgevoerde werken naar opdrachtgevers. Automatisering is er dus om u te dienen, maar het is geen kwestie van de stekker in het stopcontact, op ‘enter’ drukken en achterover leunen. Automatiseren begint met vragen aan uzelf. Wat zijn mijn verwachtingen? Wat wil ik weten? Hoe kom ik aan die data? Hoe zorg ik dat deze informatie op de juiste wijze uit mijn machine, mijn tankregistratiesysteem of ‘uit’ mijn mensen en vervolgens in en uit de computer komt? Hoe krijg ik die data snel in beeld? Een goed proces van automatiseren begint derhalve met inventariseren van uw specifieke behoeftes en datastromen. Pas dan weet u wat u wilt. En wat niet. Op 21 april organiseert CUMELA Nederland - naast de algemene ledenvergadering 2015 - op het Bouw- & Infrapark in Harderwijk de ‘Inspiratiemiddag Datacommunicatie’. Een middag waarop we aan de hand van presentaties en workshops van diverse leveranciers én gebruikerservaringen van collegabedrijven met u in gesprek willen over datastromen en de organisatie daarvan. Ook in de cumelasector worden opdrachtgevers veeleisender, staat een nieuwe generatie ondernemers aan het roer die achter de computer is opgegroeid en realiseren ondernemers zich dat een efficiencyslag begint met inzicht in cijfers. Er is behoefte aan kennis, voorbeelden en aan ervaringen. CUMELA Nederland ziet het als haar rol om daar voor ondernemers een platform te bieden. Dat betekent niet dat we u helpen aan pasklare oplossingen, maar wel ontmoet u collega’s die u vertellen over hun ervaringen en krijgt u kijkjes in keukens vol mogelijkheden op het gebied van datacommunicatie en hoe u die naar uw hand kunt zetten. U bent van harte welkom op dinsdag 21 april aanstaande. Neem ook gerust uw collega, partner, planner of administrateur mee naar Harderwijk, want terwijl u aan het begin van de middag deelneemt aan de ALV 2015 (van 14.30 tot 15.30 uur) kunnen zij zich alvast informeren op de Inspiratiemiddag, die doorloopt tot 19.30 uur. Koffie, thee en een hapje eten aan het eind van de middag? Wordt voor u geregeld, maar meld u alstublieft aan voor deelname aan de ALV 2015 en de Inspiratiemiddag op onze website via het agenda-item ‘Inspiratiemiddag Datacommunicatie en ALV’.
Michiel Pouwels, Directeur belangenbehartiging CUMELA Nederland
GRONDIG 3 2015
9
STEEDS MEER DATA TE VERWERKEN Gebruik bepaalt succes
ondernemen met
mensen
De digitalisering binnen bedrijven schrijdt snel voort en levert een steeds grotere gegevensstroom op. Maar hoe knoop je al die gegevens aan elkaar en gebruik je ze om machines rendabel te maken en klanten optimaal te bedienen. Veel bedrijven gebruiken nu software die specifiek is gemaakt voor de sector, maar is dat in deze tijd nog wel de beste oplossing? De mestadministratie, de planning en urenadministratie, inschrijven op RAW-bestekken, klantenbeheer, de financiële administratie, personeelsdossiers. Het aantal zaken dat in de computer wordt vastgelegd groeit en groeit. Maar hoe knoop je dat aan elkaar, want gegevens opnieuw intikken of weer overzetten van het ene naar het andere systeem is frustrerend. Niet voor niets staat de digitale werkbon bij veel bedrijven hoog op het verlanglijstje. Niets is immers vervelender dan gegevens eerst moeten printen en daarna de handgeschreven uren weer verwerken. Dat moet toch allemaal veel slimmer kunnen. In de cumelasector is er duidelijk sprake van een tweedeling. Tussen de 900 en 1000 bedrijven werken met het automatiseringspakket van Agro IT en Rovecom. Beide bedrijven bieden een geïntegreerd pakket waarin de werkplanning en de financiële administratie zijn gecombineerd. Naast de twee genoemde bedrijven zijn er nog een groot aantal softwareleveranciers die deeloplossingen bieden
Anton van der Poel, Rovecom “Met onze kennis van de sector zijn we een stap verder.” voor bepaalde onderdelen van de bedrijfsvoering. Zoals Ibis, dat is gespecialiseerd in GWW-gerelateerde software, of bijvoorbeeld VDMadmin voor het verwerken van de mestbonnen. Gaat het om planning van werkzaamheden, dan is er bijvoorbeeld Planbase of Quality-it, die planningsprogramma’s - eventueel in combinatie met urenregistratie aanbieden om één van de belangrijkste onderdelen van het bedrijf te automatiseren. Dit soort programma’s draait juist op standaard kantoorautomatiseringspakketten, waaraan voor de sector op maat gemaakte modules kunnen worden toegevoegd. Dan kom je bij bedrijven als Accountview, Afas Software, Exact en King.
Nog groeiend Agro IT is in combinatie met zijn voorgangers het oudste bedrijf dat specifiek in de loonwerksector actief is. Het bedrijf, dat ongeveer 23 fulltime medewerkers heeft, kent volgens directeur Ruud Veerhuis ruim 500 klanten onder de loonwerkers. “Een aantal dat nog steeds licht groeit, omdat we jaarlijks nog bedrijven hebben die naar ons overstappen of
10
GRONDIG 3 2015
die nu werken met een gewoon financieel pakket en meer willen.” In dat meer willen zit volgens hem ook de meerwaarde van een speciaal voor de cumelasector ontwikkeld pakket zoals Agro IT dat aanbiedt. “Bij ons is alles perfect geïntegreerd. Of het nu gaat om het maken van een begroting voor een bestek of het verwerken van de mestbonnen, het kan gewoon binnen ons systeem.“ Voordeel van zaken doen met Agro IT is volgens Veerhuis ook dat je werkt met een bedrijf dat is gespecialiseerd in de sector en weet hoe het er aan toe gaat.
Alleen sectorspecifieke processen Vergelijkbaar zien Roel Veerman en Anton van der Poel van Rovecom de rol van hun organisatie. Al is er wel een wezenlijk verschil met bijvoorbeeld Agro IT, benadrukken zij. “Wij automatiseren alle processen in de sectoren waarin wij actief zijn. Dat doen we met de combinatie van sectorspecifieke en generieke oplossingen. Voor bijvoorbeeld de financiële administratie en alles wat daarmee samenhangt, gebruiken we Accountview en Unit4 als twee van de beste standaardoplossingen. Het voordeel is dat deze standaardsoftware MKBbreed wordt doorontwikkeld. Wij zorgen dat onze eigen pakketten, zoals WerkExpert, daar naadloos op aansluiten, zodat je als onderneming alles perfect geïntegreerd krijgt.” Werkexpert is een speciale softwareoplossing die is ontwikkeld voor het plannen en registreren van de werkzaamheden op een cumelabedrijf. Daar ligt ook het voordeel, meent Van der Poel. “In ons systeem kun je alles registreren en krijg je ook gereedschappen om het bedrijf beter te managen. Dat zien we ook bij bedrijven die overstappen van een simpel financieel pakket voor bijvoorbeeld de facturatie. Die hebben vaak in Excel allerlei lijsten die ze bijhouden voor de planning en urenregistratie. Prima, maar het levert wel een hoop werk op. Doe je dat geïntegreerd, dan gaat dat veel efficiënter en heb je veel meer tijd om het pakket te gebruiken waarvoor het is gemaakt, namelijk het beter managen van je onderneming.” Net als Agro IT heeft Rovecom een groot aantal cumelabedrijven als klant, waarbij Rovecom in de loonwerksector met ongeveer 450 klanten net iets kleiner is dan Agro IT. Een kleine 1000 bedrijven werken dus met deze speciaal voor de sector ontwikkelde software. Minimaal een zelfde aantal werkt dus waarschijnlijk met een gewoon boekhoudpakket of heeft de hele kantoorautomatisering uitbesteed.
De illustratie bij dit artikel is afkomstig uit het boek ‘De kunst van succesvol ondernemen op basis van Ondernemingsprocesbeheer’ Een mooi boek voor wie verder wil in de automatisering van zijn bedrijf. Het boek is gratis verkrijgbaar bij Afas. Een bestelformulier is te vinden op www.afas.nl/opb.
Speciale planningssoftware
Eigen product afschermen
Eén van de bedrijven die heeft gekozen voor een algemeen pakket is Wetering in Den Ham. Niet zonder reden, want eigenaar Henk Wetering is ook mede-eigenaar van Quality-it, een bedrijf dat speciale planningssoftware maakt voor bedrijven die veel mensen en apparatuur op de weg hebben. Daaraan gekoppeld is inmiddels een eigen app voor de urenregistratie. Voor de administratieve processen op zijn bedrijf is dat gekoppeld aan het kantoorpakket van King Software. Een prima oplossing voor de sector, vindt Wetering. “Binnen ons bedrijf met drie verschillende takken functioneert het systeem voor planning en urenregistratie perfect. Het is ook echt ontworpen met de processen van een loonbedrijf in het achterhoofd. Dat zie je terug aan de verschillende manieren waarop je uren en werkzaamheden kunt plannen en daarna via de app registreren. Zonder problemen kunnen we met uren en machines schuiven tussen de bedrijfsonderdelen, terwijl ze toch precies op de juiste organisatie worden geboekt.” Het is een systeem dat Wetering graag aan veel meer bedrijven zou verkopen, maar waarbij hij tegen de beperking aanloopt die hoort bij het gebruik van sectorspecifieke software. “Wij hebben een programma dat werkt met universele gegevens. Daar kun je heel gemakkelijk onze planningsmodule en app voor urenregistratie aan koppelen. Het probleem is dat we juist niet kunnen aansluiten bij de planningsprogramma’s van Agro IT en Rovecom. We hebben dus een mooie app die daar niet bij past. Het zou theoretisch wel kunnen, maar dan moet er een soort plugin (software om twee programma’s bij elkaar te laten passen; red.) komen om de gegevensstromen uit beide aan elkaar te koppelen. Alleen moet je dan het programma wel open stellen.”
Rovecom en Agro IT kennen en erkennen dit probleem, maar zien dit als een logisch gevolg van de inspanningen die ze plegen om speciaal op de sector toegesneden software te maken. Van der Poel vindt die afscherming voor een groot deel van de standaarddoelgroep ook logisch. “Onze planning en registratiemodule maken we juist voor de sector. Het is logisch dat je daar dan ook je eigen app voor een digitale werkbon aan koppelt. We hebben die nu juist ontwikkeld om een goede afstemming tussen planning en registratie te krijgen. En het is natuurlijk logisch dat we een totaalpakket bieden waarvoor we zelf volledig verantwoordelijk kunnen worden gehouden.” Bij Agro IT ligt dit iets anders, want daar is juist gekozen voor het laten maken van een app voor de urenregistratie bij bedrijven die hierin gespecialiseerd zijn en dat doen in samenwerking met klanten. Het betekent dat gebruikers van Agro IT nu in elk geval de keuze hebben uit twee verschillende apps. De eerste, die door Forlan op de markt wordt gebracht, is gemaakt in een samenwerking tussen Agro IT en de bouwer. Hier draaien een aantal bedrijven proef mee en de app is inmiddels beschikbaar voor verkoop. De tweede app die aan Agro IT is gekoppeld, is die van Spotmaster. Deze is ontwikkeld voor het bedrijf van Van Wijlen in Sprang Capelle. Hij is ontworpen op verzoek van een opdrachtgever die graag een digitale registratie van de werkzaamheden wilde en die in samenspraak met Van Wijlen speciaal voor het bedrijf is gemaakt en daarom gekoppeld aan Agro IT omdat het bedrijf daarmee werkte. In overleg is deze app nu ook commercieel beschikbaar voor andere bedrijven, maar nog steeds specifiek gekoppeld aan Agro IT.
GRONDIG 3 2015
11
ondernemen met
mensen
Brede software Nu de digitalisering voortschrijdt en elke stap betekent dat je meer onderdelen van het bedrijf koppelt aan een gekozen systeem is een vraag die opkomt of de kleine gespecialiseerde bedrijven in staat zijn om snel genoeg mee te gaan met de ontwikkelingen. Zeker nu er steeds meer geavanceerde software op de markt komt van bedrijven die zich richten op het automatiseren van bedrijfsprocessen en dat zo inrichten dat het makkelijk naar verschillende sectoren te vertalen is. Waar vroeger het idee was dat de cumelasector zo bijzonder was dat dit vroeg om eigen software lijkt dat ingehaald door de ontwikkelingen, stelt Jules Plevier, partnermanager van Afas. Het in Leusden gevestigde bedrijf is een snel groeiende softwareontwikkelaar met ruim 350 medewerkers die zich specifiek richt op het leveren van informatie aan ondernemers. “Onze kracht is onze kantoorautomatisering, waarbij we alle processen integreren. Dus niet alleen facturatie en administratie, maar dat gekoppeld aan een goede klantendatabase en bijvoorbeeld een module voor voorraadbeheer en contractbeheer. Daar zou je bijvoorbeeld ook gewasbeschermingsmiddelen in kunnen brengen. Wat wij willen, is zorgen dat de ondernemer, die elke dag zijn administratie bijwerkt, met één druk op de knop een rekening kan versturen inclusief geleverd materiaal. En kan zien hoe hij ervoor staat. Bij ons kun je alles invoeren zoals je wilt, inclusief geplande afschrijving. Bij aanschaf van een machine kun je dat al invoeren en kun je dus ook op elk moment een actueel overzicht van de balanspositie uitdraaien. Voordeel van de integratie van verschillende systemen is dat je alles gegarandeerd maar één keer hoeft vast te leggen.”
Jules Plevier, Afas “Wat cumelabedrijven doen, is helemaal niet zo bijzonder.” Juist die geïntegreerde totaaloplossing maakt bijvoorbeeld Afas, net als andere aanbieders van dit soort kantoorautomatisering volgens Plevier bij uitstek ook geschikt voor cumelabedrijven. “Wat de bedrijven doen, is helemaal niet zo bijzonder. In wezen gaat het om dezelfde soort zaken als bijvoorbeeld een bouwbedrijf waar het verwerken van gegevens gaat om uren en materialen. Ons systeem is zo ingericht dat je het heel gemakkelijk kunt aanpassen aan een sector.” Een groot voordeel van een groot bedrijf als Afas is de enorme ondersteuning die kan worden geboden, stelt Plevier trots als we langs het callcenter lopen. Ongeveer zestig medewerkers zijn continu bezig om vragen die via de telefoon of de computer worden gesteld te beantwoorden. “Hier op dit scherm zie je gelijk de resultaten: 86 procent van de vragen is binnen één dag beantwoord. Waarbij klanten ons een waardering van 8,9 geven.” Het argument tegen het gebruik van algemene software dat je dan geen beschikking hebt over software voor speciale activiteiten, wijst Plevier van de hand. “Wij werken juist met allerlei standaardnotaties, zodat we ons pakket heel gemakkelijk kunnen koppelen aan branchespecifieke software. Zo werken we voor de GWW-sector al veel met
12
GRONDIG 3 2015
Planbase, dat planningssoftware maakt. Verschillende klanten hebben dat al gekoppeld aan onze Afas-software en werken daar naar volle tevredenheid mee.”
Ruud Veerhuis, Agro IT “In kennis van automatisering moet je blijven investeren.” Ook de link naar calculatiepakketten is volgens hem eenvoudig te leggen. “Zo zijn er klanten die de calculatiebestanden uit Ibis overzetten naar de projectadministratie van Afas voor de verdere budgetbewaking en werkvoorbereiding. ” Op een vergelijkbare wijze zou het volgens hem mogelijk zijn om bijvoorbeeld de mestadministratie te koppelen aan een kantoorpakket van Afas. “Onze systemen zijn zeer open, waarbij we er juist aan werken de ondernemer altijd de beste oplossing te bieden. Wij doen de basis, specialisten zorgen voor de invulling op brancheniveau.”
Combineren is de kracht Voor Agro IT en Rovecom is juist die combinatie van alle facetten in een pakket de kracht van de sectorspecifieke software. Of zoals Van der Poel stelt: “Met onze kennis van de sector kunnen we steeds een stap verder. Je ziet dat er steeds meer data beschikbaar komt. De kunst is om als bedrijf dat goed te koppelen en te zorgen dat je de klanten op maat kunt bedienen. Zo zijn we bijvoorbeeld al bezig met het koppelen van onze gegevens aan programma’s als Farmworks en Agroconnect om voor klanten straks perceelsspecifiek gegevens bij te houden. Zodat je bij de planning niet alleen een opdrachtbon krijgt, maar dat je daar gelijk de taakkaart aan kunt koppelen.” Voor ondernemers betekenen deze ontwikkelingen dat ze zich meer dan ooit met de automatisering bezig moeten houden, stelt Veerhuis. “Bedrijven zullen moeten beseffen dat juist de automatisering en het gebruik daarvan het succes bepalen. Het betekent investeren in kennis en zorgen dat die in de bedrijven aanwezig blijft. Wie dat doet, heeft echt een instrument om zijn bedrijf te managen. Voor Afas is de wil om er wat mee te doen zelfs een voorwaarde. “Wij hebben niets aan een ondernemer die het alleen ziet als noodzakelijk kwaad. Wie zo naar automatisering kijkt, kan beter alles uitbesteden. Automatisering is namelijk geen verplichting, maar een hulpmiddel om het bedrijf beter te runnen. Daarom zoeken we de ondernemers die echt behoefte hebben aan de informatie. Alleen zo kun je met elkaar verder komen. En dan maakt het niet uit of het branchespecifiek is of algemeen. Als je er maar mee wilt werken en met een goede kantoorautomatisering in staat wilt zijn om meer slagkracht te hebben en professioneler voor de dag te komen dan de concurrent. Vaak ligt daar namelijk nog veel meer onderscheidend vermogen dan de uiteindelijke producten en diensten die worden geleverd.” TEKST: Toon van der Stok FOTO: Afas
“Spraakmakend nieuws uit de maïswereld: Gardo Gold!” ®
Gardo Gold: het super bodemherbicide tegen onkruiden in maïs. • Pakt onkruiden snel, breed én langdurig aan • Sterk op o.a. ooievaarsbek én gladvingergras • Veilig voor het gewas en makkelijk en flexibel in gebruik • Perfect te combineren met Milagro® en/of Callisto® Ga voor meer informatie naar www.spraakmakendnieuws.nl
Syngenta Crop Protection B.V., Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom. Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl. Syngenta stimuleert de aanleg van biodiversiteitsstroken. Zie www.syngenta.nl/operationpollinator (of scan de QR code). Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor het gebruik eerst het etiket en de productinformatie. ®/ TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.
TM
ondernemen met
mensen
VENT EN VISIE
De kennis over de gevolgen van hogedrukinjectie van hydrauliekolie in het lichaam is beperkt. Zelfs ziekenhuizen weten vaak niet wat ze moeten doen. Volgens Peter de Ru van Pirtek Benelux is het daarom zaak medewerkers voor te lichten over de verschijnselen en hoe te handelen. Zijn initiatief om klanten preventief voor te lichten, past in de bedrijfsfilosofie van Pirtek, waarbij voorlichting en preventieve onderhoudscontracten moeten leiden tot veiliger werksituaties en minder stilstand.
“Ziekenhuizen missen kennis” Peter de Ru, Pirtek Benelux, over veiliger werken met hydrauliek “Ik heb nu twee petten op, verontschuldigt Peter de Ru, operations director van Pirtek Benelux, zich als we hem opzoeken in het hoofd kantoor in Rotterdam. Naast manager bij Pirtek is hij ook bestuurslid van de technologiegroep Hydraulic Solutions van de FEDA. Deze branchevereniging op het gebied van aandrijf- en automatiseringstechniek in Nederland zet zich in voor veiliger werken met hogedrukleidingen, onder andere hydrauliek. De Ru: “We kregen signalen binnen dat er in de praktijk nog te vaak ongevallen voorkomen met injectie van vloeistoffen in lichaamsdelen, meestal handen. Ook merkten we dat slachtoffers, maar ook artsen en ziekenhuizen onvoldoende op de hoogte zijn van de verschijnselen, de risico’s en de vereiste snelle handelwijze.” Daarop inspelend is de FEDA onder de leden een campagne gestart. “De FEDA heeft afgelopen najaar op het Hydrauliek Symposium het boekje ‘Medisch Spoedgeval, Hydraulisch Hogedruk Injectieletsel’ uitgegeven plus een bijpassende poster voor kantines, werkplaatsen en werklocaties”, vertelt De Ru. Hij geeft aan dat dit boekje al heeft geleid tot veel bevestigende reacties vanuit de sector over letsels en onbekendheid over hoe te handelen. De Ru zet nu even de Pirtek-pet op. “Loon- en grondverzetbedrijven vormen een grote klantenkring voor ons. Vanuit de Pirtek-filosofie vinden we ook dat de cumelasector goed moet worden geïnformeerd over de risico’s van letselschade als gevolg van hydraulische hogedrukinjectie. Wij zouden het een goede zaak vinden als CUMELA Nederland dit rode boekje over injectieletsel onder haar leden zou distribueren.” Het letsel ontstaat bij hydrauliekleidingen als hydrauliekolie via soms minuscule gaatjes ontsnapt. “Je ziet het soms niet eens, hooguit een olienevel en wat neergeslagen olie. Die olie dringt wel tot ver in de hand door. In eerste instantie zie je eigenlijk niets, hooguit een klein injectiepuntje”, vertelt De Ru. Hij geeft aan dat de patiënt dan weinig voelt. “Misschien iets een doof gevoel. Meestal werkt hij of zij gewoon door. Vaak merkt iemand het pas later, als de hand begint te kloppen en op te zwellen. Dan ben je in de regel zomaar een paar uur verder.” De Ru geeft aan dat je dan al te laat bent. “De olie is dan al met het bloed verder het lichaam in getransporteerd”, legt hij uit. Als patiënten de verschijnselen negeren, begint de echte ellende. “Hevige ontstekingen, heel nare wonden met afsterving en soms zelfs amputatie tot gevolg”, somt hij de mogelijke gevolgen op. Dat is volgens de Ru de reden
14
GRONDIG 3 2015
dat brede voorlichting in de cumelasector nodig is. “Bij hydraulische hogedrukinjectie is het zaak direct te handelen. Dat wil zeggen met spoed naar de eerste hulp van een ziekenhuis met de specialisatie handchirurgie. “In de praktijk betekent dat vaak opensnijden, zodat de olie kan worden gelokaliseerd en verwijderd en de wond kan worden verbonden. Dat is de enige weg naar mogelijk herstel. In het boekje staan deze ziekenhuizen vermeld.”
“Te laat handelen bij hydrauliekinjectie door onbekendheid bij personeel, huisartsen en zelfs ziekenhuizen kan tot ernstige letselschade leiden, zelfs amputatie van lichaamsdelen.” De Ru trekt hier de lijn door naar de Pirtek-organisatie. “Wij hebben nieuwe preventieve onderhoudsconcepten gelanceerd en besteden ook extra aandacht aan voorlichting over en begeleiding van veilig werken”, legt hij uit. De Ru vertelt dat natuurlijk de bekende één-uursservice de belangrijkste service is die de negentien franchisevestigingen van Pirtek in de Benelux leveren “Dat onderdeel beheersen we, dat weten onze klanten ook. Minder bekend is dat wij nu ook preventieve onderhoudsconcepten aanbieden”, zegt hij. Met dezelfde achtergrond als de voorlichting over veiliger werken en het promoten van de bewustwording van injectieletsel. “Wij willen ons onderscheiden door onze klanten te helpen om niet alleen stilstand op te lossen, maar ook te voorkomen. Dat begint met preventief onderhoud. Die service bieden wij op maat aan”, aldus De Ru. Bij de preventieve onderhoudsconcepten inspecteren Pirtek-specialisten in overleg met klanten periodiek, meestal eenmaal per jaar, de machines en installaties. “Dat zal in de rustiger periodes gebeuren, bij de cumelasector in de bouwvak of in het winterreces. Dan hebben wij in het veld ook minder te doen. Het cumelabedrijf heeft in korte tijd de hele vloot preventief laten checken en weer op orde.” Pirtek ziet als organisatie te vaak dat onkunde leidt tot schade. “We zien verkeerde kwaliteit slangen, montagefouten, ontoelaatbare slan-
genschade en te oude slangen. Blootliggende metalen mantels door schuren, deels of geheel verroest, is wat we het meest aantreffen”, vertelt De Ru. Volgens hem gaat het hier niet alleen om het aanbieden van preventief onderhoud, maar ook om de bijpassende bewustwording van klanten. “Net als letselschade door hogedrukinjectie, want de gebruikers weten het niet altijd of onvoldoende. Daarom geven wij als specialist parallel aan de preventieve onderhoudsconcepten ook training aan onze franchisevestigingen. Ook voor CUMELA kunnen we een stuk voorlichting organiseren.” Het bewijs zien we in het magazijn. Daar liggen allerlei soorten hydrauliekslangen en koppelingen. “Vervangen is niet even een andere slang pakken. Dat is kijken naar de toepassing en aan de hand daarvan de juiste slang in type, dikte en kwaliteit monteren. Die moet je dan wel bij de hand hebben”, vertelt De Ru. Ze liggen bij Pirtek standaard in de servicewagens. “Altijd buiten vraagt om andere eigenschappen van de buitenmantel dan slangen die alleen binnen voor industriële toepassingen worden toegepast. Dat geldt ook voor slangen die veel bewegen, bijvoorbeeld op de giek van een graafmachine”, legt De Ru uit. Hij wijst met klem op de onbekendheid met de levensduur van hydrauliekslangen. “We komen echt hele oudjes tegen, zo oud dat het voor de klant geen verrassing is dat deze een keer springt”, vertelt hij. “De slangen mogen maximaal vier jaar oud zijn als ze op nieuwe machines worden verkocht en de technische levensduur is tien jaar. Dat kan dus zes jaar voor een machine zijn. Op de slangen staat altijd een datum, maar wie kijkt daar naar?” Dan heeft De Ru het nog niet over de kwaliteitsverschillen gehad. “Pirtek koopt onder eigen label alleen hoogwaardige slangen en koppelingen in.”
“Met onze preventieve hydrauliekservice beogen we hetzelfde als met de voorlichting over hogedrukinjectie. Het bespaart u stilstand en een bezoek van onze hydrauliek-arts op locatie.” Afsluitend wijst De Ru op de sterke parallel tussen voorlichting over letselschade en preventieve-onderhoudsconcepten. “Het begint met kennis. Kennis verkleint de kans op letselschade. Dat scheelt de patiënt een nare gang naar het ziekenhuis en u een bezoek van ons als hydrauliek-arts.” TEKST & FOTO: Gert Vreemann
GRONDIG 3 2015
15
IN SLEEVE VERPAKKING
®Baletite netvervangende folie
Voordelen van de innovatieve SilotitePro sleeve: • Verhoogde stabiliteit van de pallet • Stabiele pallet ook na het openen • Innovatieve sleeve verpakking per rol • Bijkomende bescherming van de rolrand d.m.v. 2 kartonnen schijven • 100% traceerbaar: kokeretiket, sleeve etiket, palletetiket • Gemakkelijk te plaatsen op de machine door de rode pijl, die de wikkelrichting aangeeft • Makkelijk te openen en minder afval
Nijemirdum
|
Tel.: 0514 - 57 18 26
|
www.buma.com
|
info@buma.com
APS HYBRID dorssysteem CEBIS met automatische instelling voor het gewas
Hydraulische verstelling van de dorfskorf voor alle modellen
De professional voor uw oogst! Door het consequent verder ontwikkelen met de nieuwste technologieĂŤn, verjongt Claas continue zijn maaidorsprogamma.
kampsdewild.nl
STERK WERK Opbrengstkaartjes wil iedereen
ondernemen met
mensen
Loonbedrijf Jansen Wijhe BV, Wijhe Twee jaar geleden begonnen ze bij Loonbedrijf Jansen Wijhe met het verzamelen van opbrengstgegevens op de hakselaar. Een volgende stap in de bedrijfsvoering, waarbij het bedrijf voor de klanten data verzamelt en hen van steeds meer informatie voorziet. Het is allemaal gebaseerd op nieuwe digitale technieken, waarbij het loonbedrijf de spin in het web is. De nieuwe kalkstrooier van Amazone die net op het bedrijf van Jansen Wijhe staat, past helemaal in het plaatje dat al vier jaar geleden is uitgezet. Toen werd besloten om bij alle nieuwe investeringen voor de agrarische tak maximaal gebruik te maken van de nieuwe digitale technieken, vertelt Twan Gubbels, bedrijfsleider bij de agrarische tak van Loonbedrijf Jansen Wijhe. Hij werkt vanuit de vestiging in Raalte. De beslissing om de elektronica te omarmen, betekende dat daar waar mogelijk werd gekozen voor voorzieningen om gegevens te verzamelen of de machine elektronisch aan te sturen. “Een stap die we hebben genomen na het bezoek aan de Agritechnica van 2011. Naar aanleiding daarvan heeft een student toen voor ons op een rij gezet wat de mogelijkheden waren en hoe we dat in de bedrijfsvoering konden gebruiken. Voorheen hadden we al alle percelen van boeren digitaal in Google Earth om zo een goed bestand te krijgen van daar waar we aan het werk zijn.”
18
GRONDIG 3 2015
Na die stap duurde het toch twee jaar voor het verder kon, sipt Gubbels. “Fabrikanten beloven namelijk van alles, maar als je dan zegt ’Ja, doe maar’, dan blijkt dat ze het toch wat mooier voorstellen dan het is. Dan blijkt het toch nog niet helemaal klaar en moet je weer wachten. Nu ook, want ons was beloofd dat we dit voorjaar met de NIRS-sensor voor de juiste hoeveelheidsbepaling voor mineralen bij het uitrijden van de mest aan de gang konden. Maar de mest ligt er bijna op en de sensor is er nog steeds niet.”
Twee Claashakselaars De eerste investering die het bedrijf een stap verder bracht, was de aanschaf van twee nieuwe Claas-hakselaars in 2013. “Daar konden we in de maïs in elk geval wat mee. Sinds twee jaar weten we nu precies hoeveel ton er per hectare is geoogst, hebben we een goede drogestofmeting en bepalen we met behulp van GPS ook de plaatsspecifieke opbrengst. Bovendien krijgen we een schat aan machine-informatie
Loonbedrijf Jansen Wijhe BV Na de verkoop van zijn eigen loonbedrijf aan Jansen Wijhe is Twan Gubbels bedrijfsleider voor agrarisch loonwerk. Zijn zoon Carl is nu voor precisielandbouw de technische man op de achtergrond die werkt aan het verzamelen en verwerken van alle gegevens. Het bedrijf heeft een forse tak agrarisch loonwerk, die echter tegen grenzen aanloopt. Dat wil zeggen dat er geen nieuwe klanten meer worden aangenomen. Nieuwe klanten zou namelijk betekenen dat er naast investeren in machines en nieuw personeel ook bij de administratie, planning en huisvesting forse stappen moeten worden gezet. Voorlopig wordt dit niet gedaan, omdat het bedrijf bij de huidige omvang volgens Gubbels optimaal presteert.
waarmee we zaken zoals brandstofverbruik en machineonderhoud monitoren. Al direct in de jaarlijkse klantbezoeken in de winter van 20132014 merkte Gubbels de waarde van die gegevens. “Vooraf vindt iedereen het wel mooi, maar echte interesse merk je niet. Dat veranderde pas toen ik in de winter bij de klanten kwam met de overzichten van de opbrengst per perceel en ik hen de kaartjes liet zien met daarop ingekleurd de plekken met een goede en juist een slechte opbrengst. Als je dat laat zien, willen ze die allemaal graag hebben.” Afgelopen zomer hoopte hij ook voor het gras dergelijke kaartjes te kunnen produceren. Naast de hakselaar met opbrengstmeting werden ook twee combiwagens uitgerust met weegapparatuur en een sensor om het drogestofpercentage te meten. “Helaas blijkt dat allemaal in het gras nog niet te werken. In de eerste snede, met mooie grote dikke wiersen, gaat het op de hakselaar nog wel. Maar ligt er wat minder of zijn er dotten geharkt, dan klopt er niets meer van. Doordat de meting op de invoerrollen van de hakselaar zit, merk je dat het niet lukt om dat betrouwbaar te krijgen. Ook op de combiwagen bleek de praktijk weerbarstiger dan gedacht. De weegcellen die we hadden, konden met alle bewegingen van de wagen geen betrouwbare weging uitvoeren en ook de sensor voor de drogestofbepaling werkte niet. Daar beginnen we komend jaar opnieuw met een nieuw weegsysteem en een geheel nieuwe sensor voor de drogestofmeting van Pöttinger.”
Plaatsspecifiek monsteren Na de investeringen in de opbrengstbepaling is afgelopen najaar een nieuwe stap gezet voor het verbeteren van de opbrengsten per hectare. Met het bedrijf Agritip van Loonbedrijf Timmermans uit America is een overeenkomst gesloten voor het plaatsspecifiek nemen van grondmonsters. “We bieden onze klanten nu aan om plaatsspecifiek grondmonsters te nemen. Dat is vergelijkbaar met de monsters van het BLGG in Oosterbeek, telt ook voor de derogatie, maar geeft een veel breder advies. Een computerprogramma berekent ook op basis van alle gegevens hoe een perceel is opgebouwd en geeft een aangepast bemestingsadvies.” Een alternatief voor het werken met Agritip was de Verisscanmethode, waarbij een scanapparaat over de grond wordt
getrokken en precies de pH, het organische-stofgehalte, de elektrische geleiding en de hoogte in kaart worden gebracht. Bewust koos Gubbels daar niet voor. “Niet alleen de capaciteit is nog onvoldoende, maar je krijgt ook minder gegevens. Daarbij vind ik het niet wenselijk dat andere marktpartijen deze gegevens inzien. Wij willen alle klanten kunnen helpen en niet gekoppeld zijn aan een bepaalde leverancier. Daarbij hebben we nu een veel uitgebreider advies.”
Verwerken Het verkrijgen van gegevens is echter maar de helft van het verhaal. Nog belangrijker is het verwerken daarvan tot maatwerk voor klanten en een juiste advisering. Voor dat deel heeft Gubbels een beroep gedaan op zijn zoon Carl, tweedejaars student aan de opleiding Agrotechnologie en Management in Dronten. Hij heeft zich de verwerking van de gegevens en het uitwerken daarvan in taakkaarten eigen gemaakt. Dat is nu al een forse klus, die ook de nodige kennis vraagt. Gubbels is maar wat blij met de vaardigheden van zijn zoon. “Het zijn zaken die ik lang niet zo vlug kan en ook niet zo gemakkelijk oppak. Terwijl hij het zo uitvoert en ook weet hoe hij het moet omzetten in adviezen”, aldus de bedrijfsleider. Hij constateert dat er op dit gebied de komende jaren veel vakmensen nodig zullen zijn. “Als we dit als sector goed oppakken, hebben we mensen nodig die de gegevens verwerken en dat vertalen in adviezen over hoe je bijvoorbeeld moet gaan bemesten.” Voor het verwerken van de gegevens gebruikt Jansen Wijhe nu het programma Farmworks van Trimble. “We hebben het geprobeerd met de software van Claas, maar die vonden we te beperkt. Vooral als je extra lagen wilt toevoegen, bijvoorbeeld voor verschillende soorten bemesting, loop je vast. Terwijl dat in Farmworks wel kan.” Dit voorjaar had hij gehoopt de drijfmestbemesting al op basis van het grondonderzoek te kunnen doen. “Inmiddels hebben we al bij 150 hectare plaatsspecifiek grondonderzoek gedaan. Dat kunnen we in elk geval gebruiken voor het strooien van kalk en eventueel compost, omdat het laat zien hoe bijvoorbeeld de pH varieert. We komen echt percelen tegen waar dat uiteenloopt van 4,5 tot 6,5. Daar kun je dus echt besparen op de kalkgift. Voor drijfmest hadden we ook graag meteen de juiste hoeveelheid stikstof, kali en fosfaat opgebracht op basis van realtime-gegevens.
GRONDIG 3 2015
19
Alles op luchtdrukwissel Alle machines met een hoog gewicht die bij boeren in het land komen, staan bij Jansen Wijhe op luchtdrukwisselsystemen. Hieronder vallen de hakselaars, driewielers, spaakwielbemester, combiwagens, alle silagewagens en drieassige carriers, de trekkers en de kalkstrooier, die alle op XeoBib-banden met maximaal één bar staan. Daarvoor is op de meeste wagens een aparte voorziening gemaakt met grote luchttanks. Dankzij de grote tanks kunnen de banden in zeer korte tijd op druk worden gebracht zodra de combinatie de weg op gaat. Voor het bedrijf heeft dit grote voordelen, merkt Gubbels. “Niet alleen bij de boeren werkt het erg positief, omdat ze zien dat je alles doet om bodemverdichting te voorkomen, het bespaart ook geld. Zowel op de weg als op het veld rijden we namelijk altijd met de juiste druk. Dat scheelt per dag tientallen liters brandstof.”
Juist die mineralenspecifieke bemesting moet straks de extra kosten van het systeem gaan terugverdienen. In plaats van een aanname te doen van de hoeveelheid mineralen in de mest, komen namelijk exacte gegevens van de afgegeven hoeveelheid stikstof, kali en fosfaat in beeld. Deze liggen veelal lager dan de forfaitaire normen. En zo hoeft er bij de overschotbedrijven minder drijfmest te worden afgevoerd. Gubbels merkt dat er veel vraag is naar de elektronische monitoring. “Zeker met de Kringloopwijzer willen klanten graag precies weten hoe ze ervoor staan. Dat wordt nog sterker als ze straks meer mogen bemesten als ze aantonen dat ze meer produceren. Klanten geven aan € 750,- tot € 1000,- per jaar voor de gegevens over te hebben als dat betekent dat ze meer voer van eigen land halen. Vroeger was daar geen denken aan, maar nu er een tekort aan voer is of dreigt of veel mest moet worden afgezet, is op het scherp van de snede werken een must.” Ook aan de gegevensuitwisseling voor de toekomst is gedacht. Gubbels is nu al bezig om een eigen systeem in te richten waarbij alle gegevens vanuit een centrale database naar een Dropbox worden verstuurd en opgeslagen. “Klanten kunnen zich daar straks op abonneren en krijgen dan een eigen code waarmee ze bij hun gegevens kunnen.” Gubbels is ervan overtuigd dat dit voor veel loonbedrijven de manier is om in de toekomst nog veel meer partner van de veehouder te worden. “Als bedrijf kun je heel veel gegevens verzamelen die je kunt gebruiken in de advisering. Je ziet dat andere partijen daar nu ook mee bezig zijn. Maar als sector zouden we gek zijn als we dat uit handen zouden geven, want juist hiermee kun je klanten aan je binden en alle gegevens gebruiken om samen tot betere resultaten te komen.” TEKST: Toon van der Stok FOTO’S: Toon van der Stok, Jansen Wijhe
20
GRONDIG 3 2015
Drie kaarten van hetzelfde perceel. Op de eerste de gemeten opbrengst afgelopen najaar. Op de tweede de resultaten van het bodemonderzoek naar de pH en als de derde de taakkaart voor het strooien van kalk.
De kalkstrooier van Amazone kan ondanks alle beloftes nog niet samen met de software van Fendt. Dus is er een eigen bedieningsscherm.
Caesar 2500-serie (14 t.)
Caesar, de multifunctionele krachtpatser!
Caesar 1500-serie (10 t.)
140 en 175pk John Deere motoren, hydraulische en mechanische aandrijving, grote trekkracht, tot 40% brandstofbesparing, grote banden, lage bodemdruk, compact, hoge hydraulische capaciteit, hoge rijsnelheid.
Berm- en slootonderhoud, landschapsonderhoud, bosbouw en grondverzet
w w w. w e l l i n k c a e s a r. n l De Stenenmaat 15, 7071 ED, Ulft (Gld), Tel. 0315-695470
STROOIWERK “PROFI”
GEEN GELD VERKWISTEN !
Schakel om naar vol vermogen
Zo brengt uw Fliegl afschuifwagen al uw producten gelijkmatig verdeeld op het veld.
Sterk werk - Pöttinger opraapwagens
Pöttinger hooibouwmachines
ig Eenvoud p uw baar o uitbreid wagen afschuif n ASW va
Pöttinger grondbewerking
Meer sterk werk? Oordeel zelf!
www.duport.nl
✆ : +32 477 504 236 * ludopauwels@skynet.be
www.fliegl.com
eid veiligh iteit kwal aa m duurz en ndig desku uwbaar betro
BMWT is jarig en trakteert! Ga daarvoor naar onze website om de gratis posters van “Het Nieuwe Draaien” te ontvangen.
www.bmwt.nl
BMWT-Verenigingslogo
ondernemen met
vaktechniek
PROFILEREN
Meedenken inbegrepen
Vernieuwen baan boemeltrein speelpark Oud Valkeveen, Naarden Oude waaltjes voor de nieuwe bandentrein ter vervanging van 700 meter oud spoor. J. Veldhuizen BV uit Westbroek kreeg de klus in handen vanwege het vooraf en ter plekke meedenken in goede oplossingen met oog voor het zo min mogelijk beschadigen van het terrein. Een strak bestek was er niet, wel een vaste eindtijd en een heldere prijsafspraak. Goede wil en wederzijds vertrouwen gaven de doorslag bij deze mooie winterklus.
22
GRONDIG 3 2015
Project: Vervangen trambaan Speelpark Oud Valkeveen Opdrachtgever: Speelpark Oud Valkeveen Looptijd:
december 2014 tot maart 2015
Aanneemsom:
circa € 75.000,-
Directie:
Speelpark Oud Valkeveen.
Uitvoerende partij: J. Veldhuizen BV, Westbroek Jaap Veldhuizen: “Vanwege het gestelde vertrouwen vragen dergelijke klussen extra creativiteit en inventiviteit van de medewerkers. Het moet vanwege scherp inschrijven toch zo effectief mogelijk en tegelijk moet je met de klant meedenken om het op een verantwoorde manier te doen.”
Werkzaamheden: verwijderen en afvoeren oude trambaan, afgraven onderlaag en verwerken in geluidswal, aanleg onder baan en bestraten nieuwe trambaan, aansluitingen realiseren en afwerken aangrenzend terrein.
De toon is meteen gezet als je via de aannemersingang door het hek het terrein betreedt. Daar staat een pallet met waaltjes klaar om het laatste stuk bij de ingang te verbinden. Waaltjes op pallets is een bewuste keuze die Jaap Veldhuizen samen met zijn mensen heeft gemaakt om de stenen zo terreinvriendelijk mogelijk op de plek te krijgen. “Een voorwaarde bij alle werken hier is het gras zo weinig mogelijk beschadigen, dus ook zo weinig mogelijk berijden”, vertelt Jaap. Hij probeert zoveel mogelijk over de spoorbaan en bestaande verharde paden te rijden. Die treinbaan is maar 1,30 meter breed. “Wij hebben er daarom voor gekozen om de aangekochte waaltjes op pallets te laten pakken. Dat kost even wat, maar dan kun je ze met een klein shoveltje met palletvork over de baan vervoeren en heel precies op maat neerzetten. Geen afval, niet storten van stenen met zand en geen gebroken stenen”, somt Jaap de voordelen op. Een eigen oplossing die niet in het bestek stond en die duurder is dan met een vrachtwagen of shovel neerkippen, maar het is typerend voor de redenen waarom Veldhuizen dit werk gegund kreeg.
Ruwe schets Veldhuizen kreeg bij de inschrijving alleen een ruwe schets van het traject. Verder werd doorgenomen wat de hoofdeisen waren: het leveren en leggen van een uniforme partij gelijkwaardige oude waaltjes, strak gevleid en afgetrild op 1,30 meter breedte en op maaiveld/haltehoogte tussen opsluitbanden, bezinkputjes installeren en aansluitingen aan ander straatwerk bestraten. Verder mocht er geen zwaar materieel worden ingezet, om het terrein zo weinig mogelijk te beschadigen. Het geheel moest wel schoon worden opgeleverd, inclusief het afwerken en inzaaien van randen en eventueel herstellen van gras (bijvoorbeeld bij de aannemersingang). Veldhuizen kent het park omdat hij er al meerdere werken heeft uitgevoerd. Er is onderling vertrouwen ontstaan en dus trok Veldhuizen voor de inschrijving met medewerker en uitvoerder Benno van Noort rond om de klus te bekijken en te bespreken. Er moest toch circa 250 kuub grond worden afgegraven en ruim 300 kuub schone zand worden aangevoerd, omdat het pad wat hoger kwam te liggen dan het oude spoor. In december was de aanbesteding en eind maart was het keihard klaar en opleveren. Veldhuizen was niet de goedkoopste, maar kreeg de klus gegund vanwege de aangedragen oplossingen. “Onze werkwijze met kleiner materieel om zo weinig mogelijk te beschadigen, is duurder, maar dat konden we goed uitleggen.”
GRONDIG 3 2015
23
1. Overleg is belangrijk. Benno van Noort is naast kraanmachinist ook de uitvoerder. Hij houdt contact met de parkbeheerder, regelt oplossingen en stuurt de manschappen aan. 2. Uiteraard strak straatwerk, maar wat natuurlijk door de keuze voor oude waaltjes, die worden gevleid, getrild en een keer nagetrild. 3. Oog voor het zo weinig mogelijk beschadigen van het gras, dus licht materieel op brede banden met weinig profiel en geen rupskraantje, omdat dat bij het draaien altijd de zode beschadigt. 4. Dankzij brede banden met weinig profiel, het met verstand laden en waar mogelijk bestaande paden benutten, kon beschadiging van het speelterrein worden voorkomen.
1
2
3
Desondanks was de inschrijving echt scherp. Jaap: “Het is een mooie klus omdat die precies in de wintermaanden valt. We kunnen dit werk flexibel inplannen omdat je niets hoeft af te zetten. Het park is in die tijd namelijk gesloten. Als het even te slecht weer is of er elders een knelpunt op te lossen is, dan kan dat. De opdrachtgever weet dat ook en wist dat er anderen waren die dit werk ook graag wilden binnenhalen. Ondanks een goed onderling vertrouwen moesten we echt scherp inschrijven.”
Vaste opzichter Benno van Noort is de vaste medewerker op de graafmachine en tevens uitvoerder. Hij kent de parkbeheerder en beiden hebben aan een half woord genoeg om elkaar te begrijpen. Jaap: “Dat is een must op dergelijke projecten. Je moet er jongens op zetten die snappen waarop ze moeten letten en weten wanneer ze in overleg moeten treden met de parkbeheerder. Ook moeten ze creatief zijn in het bedenken van oplossingen ter plekke om binnen de gestelde grenzen toch zo efficiënt mogelijk te werken.”
24
GRONDIG 3 2015
4 De hoop vulzand aan het andere eind van het park als tussenopslag is een goed voorbeeld. “Vanuit de opslag op de parkeerplaats alle grond met de dumper aanvoeren, zou erg veel voertuigbewegingen opleveren. Aangezien er bij enkele attracties ook nog Gooimeer-zand moest worden aangevuld, hebben we in overleg een tussenopslag aan het andere eind gecreëerd. Uiteindelijk geeft dat toch minder beschadiging van gras en paden. Dat soort oplossingen ontstaat ter plekke”, vertelt Jaap. Hij zet hier bewust een viertons dumper op gladde banden in om zo bodemvriendelijk mogelijk te werken en wringen te voorkomen. Spannend zijn de verrassingen die je tegenkomt. “Je weet niet wat er allemaal onder de trambaan zit, er is geen tekening met leidingen die in de loop der jaren zijn gelegd, maar we weten wel dat ze er zijn”, vertelt Jaap. Die leidingen blijken net onder de af te graven gravel/zand-trambaan te liggen. “De jongens letten wel op en in overleg met de parkbeheerder werken ze op kritische trajecten op eigen inzicht even wat voorzichtiger en er is dan een mannetje om voor te steken.”
5. Extra werk, zoals het aanleggen van dit dijkje voor een nieuwe attractie, is altijd welkom. Ook het aanvullen van speelterreinen en het strand leverde een leuke extra omzet op. 6. Bij deze klus blijkt dit handkilver-afrijsysteem strak en vlak zijn meerwaarde te hebben. Kwestie van goed voorverdichten en dan in één keer strak trekken voor het vleien en daarna aftrillen. 7. Veldhuizen liet de waaltjes op pallets aanleveren om ze met shovel over de spoorbaan op maat te kunnen afzetten. Geen geknoei, geen afval en niet onnodig over het gras rijden.
5
6
7
8
8. Afwerken hoort er ook bij. Bij dit station was er extra grond nodig om de baan mooi vloeiend aan te sluiten. Gras zaaien en het seizoen kan beginnen.
Mooi extra werk
Winterweer
Veldhuizen hoopte uiteraard op extra werk. Vooraf was dat niet bekend, maar dat bleek er ook dit jaar weer te zijn. Een deel van het meertje moest worden afgedijkt voor een nieuwe attractie, bij enkele nieuwe of vernieuwde attracties moest grond worden aangevuld, het strand moest worden aangevuld en bijgewerkt en er was nog wat extra straatwerk. Mooie klussen, die toch een leuk stukje extra omzet opleverden. “Dit gaat op basis van vertrouwen en voor een marktconforme prijs, maar ook hier is het zaak mee te denken.” Jaap geeft aan dat het ook hier gaat om het aandragen van de beste oplossingen in plaats van proberen zoveel mogelijk meerwerk te krijgen. “Dat zijn dan ook wel eens oplossingen die minder werk opleveren dan de oplossing die de parkbeheerder aandraagt”, zegt hij. Sprekend voorbeeld is het uitbaggeren van het in de luwte liggende strand. “Ons is gevraagd mee te denken om dit uit te baggeren om het schoon te houden. Dat moest in overleg met natuurbeheerders in verband met het aangrenzende natuurgebied. In dit overleg hebben we het uitbaggeren afgeraden, omdat vanwege het tij in het seizoen zo’n dieper gat op termijn alleen maar meer slib gaat opleveren.”
Een spannende factor bij dergelijke klussen zijn de weersomstandigheden. Deze winter zat het behoorlijk mee. “Eigenlijk hebben we geen winter gehad. Dat is natuurlijk gunstig voor de voortgang, maar tegelijk heb je dan ook elders meer werk. Vanwege het flexibele karakter plan je de manschappen dan gemakkelijker deels ook in op andere klussen met strakkere tijdsplanningen. Uiteindelijk wordt het op het eind dan toch weer krap.” Om de deadline te halen, huurde het bedrijf voor het straatwerk extra stratenmakers in. “Dat werk kunnen we prima uitbesteden”, zegt Jaap. Hij denkt eigenlijk alweer een seizoen verder. “Dit park innoveert door en dus is de kans groot dat we volgende winter weer mogen inschrijven voor een klus. Dat gegund krijgen, lukt alleen als we zuiver met het verkregen vertrouwen omgaan. Dat gaat even verder dan met klein materieel uitgekiend een strakke treinbaan aanleggen. Dat maakte deze klus extra uitdagend.” TEKST & FOTO’S: Gert Vreemann
GRONDIG 3 2015
25
Verhoeven
THUIS OP ELK TERREIN
&
IJZERSTERK RIJWERK DUO
Al 30 jaar solide partners IJZERSTERK RIJWER
Vestiging Maarheeze Den Engelsman 2 6026 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66
Vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55
Vestiging Ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11
rijwerk@verhoevenbv.com www.verhoevenbv.com
Trapezium 250 3364 DL SLIEDRECHT Tel. 078 - 641 80 00 Fax 078 - 641 80 80 E-mail: info@sim-holland.nl Website: www.simholland.nl
Sterk in beweging
Wilt u uw machines online verkopen ?
De Reck Kuilverdeler en de SIM Agrotip Kuilverdichter
Dan is TROOSTWIJK VEILINGEN B.V. úw partner. Wij organiseren online veilingen voor een (inter)nationaal publiek. Met kantoren door heel Europa en een uitgebreide database bereiken wij de koper(s) voor uw machines !
Reck Jumbo Kuilverdelers Krachtig en robuust Capaciteit op de kuil Hydraulisch of aftakas
SIM Agrotip Kuilverdichters Zwaar dus sneller werken Verdicht 10% per m³ Werkbreedtes van 2,10 tot 4,0 meter
Wilt u de waarde weten van uw machines ? Bij TROOSTWIJK WAARDERING & ADVIES B.V. kunt u terecht voor een professionele taxatie door een Beëdigd RegisterTaxateur. Voor een persoonlijk advies kunt u contact opnemen met onze specialist Stef Hooijman 06 53 54 16 31 e-mail: s.hooijman@twa.nl Troostwijk is hét grootste industriële online veilinghuis van Europa en draagt haar klanten al meer dan 80 jaar op handen !
www.TroostwijkAuctions.com
Traxion voor uw rendement.
Top prestaties Hoogste rendement Langste levensduur
Adv Vredestein AT_Grondig_200x134.indd 1
24-03-15 18:04
ondernemen met
vaktechniek
GEBRUIKERSERVARING
Comfortabel alternatief
Veel comfortabeler, dat is de eerste indruk als je in de cabine van de Bergmann-rupsdumper stapt. Het is in Nederland een tot dusver onbekend product, maar als het aan Bergmann en kersvers importeur Hans van Driel ligt, komt hier snel verandering in. Mede doordat de Japanse dumpers momenteel niet beschikbaar zijn, ruikt de Duitse fabrikant kansen. We bekeken de Bergmann en tekenden bij rupsdumperspecialist Oussoren in Westbroek de eerste ervaringen op. Voor wie Bergmann nog niet kent: het is bepaald geen kleine fabrikant. Dat zie je als je op het fabrieksterrein net over de grens bij Meppen komt: Tor 1, Tor 2 , apart kantoor, alles spic en span en nieuw. Het geheel oogt groter dan je zou verwachten voor een bouwer die zich heeft gespecialiseerd in compacte dumpers. Het ligt genuanceerder. De dumpertak is de ene poot van Bergmann. De andere, nagenoeg even grote tak van het familiebedrijf produceert onderdelen voor de automotive-sector. Bergmann is van het type ‘zo veel mogelijk in eigen beheer ontwikkelen en produceren’. De 4010-rupsdumper is op de vorige Bauma (2013) voorgesteld en er draaien er in Europa nu 25, voornamelijk in Duitsland en Groot-Brittannië. Bergmann wil ook graag in Nederland afzet creëren, omdat de gespecialiseerde fabrikant kansen ziet gezien de bodemgesteldheid in Nederland. Tijdens ons bezoek werd dat vanuit Duitsland geregeld, omdat er toen
28
GRONDIG 3 2015
nog geen importeur was. Inmiddels is Hans van Driel uit Tiel aangesteld als importeur. In Meppen stond een huurdumper voor ons klaar.
Unieke cabine Het meest opvallende aan de veertien ton zware 4010-rupsdumper is de grote, brede cabine. Die is mogelijk doordat Bergmann de motor aan de zijkant heeft geplaatst. De fabrikant heeft de cabine zelf ontwikkeld en bouwt deze ook zelf. Deze is redelijk stil. Officiële waarden geeft Bergmann niet op. Nadat je via een neergeklapte extra trede bent ingestapt, ervaar je dat genot: echt een zee van ruimte. Verder vind je een grote opbergplek (om te toveren tot koelbox) die desgewenst is te gebruiken als bijrijderszit. Geen spartaans innerlijk, maar eerder redelijk modern westers met een modern dashboard en een gewoon stuurwiel. Als je de motor start, klapt de instaptrede automa-
tisch in en kun je gaan. In de veldgroep kun je puur op de joystick rijden en de bak bedienen. Op de joystick kun je omschakelen van veld- naar transportgroep. In die transportgroep rij je op het voetpedaal. Maximaal is de machine afgeregeld op 15 km/u. Bergmann geeft aan dat 17 km/u theoretisch mogelijk is, maar dat je dan in het minder efficiënte werkgebied van de hydrostatische aandrijving van Sauer Danfoss komt. In de veldgang rij je op de joystick. In zowel arbeids- als veldgang kun je met draaiknoppen op het zijpaneel de rijsnelheid en het motortoerental apart traploos begrenzen. In de praktijk is dat 80 tot 90 procent, wat volgens de fabrikant vlot meer dan tien procent brandstof scheelt. Dat geldt zeker ook voor veldwerk waarbij de motor zo niet constant voluit hoeft te ‘loeien’.
Voorlopig het rijk alleen Bergmann speelt optimaal in op het op dit moment niet leverbaar zijn van de Morooka- en IHI-rupsdumpers met Stage IIIb-motoren in dit marktsegment. Importeurs Meerman Vlaardingen en Kemp verwachten dat de Morooka’s en de IHI in de loop van dit jaar in Stage IV-uitvoering zullen komen. De nieuwe Morooka is aangekondigd voor de Intermat en Kemp verwacht de nieuwe IHI op de Matexpo te kunnen tonen. Bergmann heeft dus op dit moment het rijk alleen, met de toevoeging dat er ook een Bergmann Stage IV aan komt.
Bekende Cummins De 180 kW (244 pk) sterke 6,7-liter Cummins QSB-Stage IIIbmotor met de onderhoudsvrije DOC-uitlaatgasnabehandelingsunit van Cummins (geen roetfilter, geen AdBlue) is vertrouwd. Deze draait voluit 2200 toeren. Daarna is het bekend werk: kiezen uit veld of transport en dan op het voetpedaal of de joystick rijden en met de joystick de kipbak bedienen. In de cabine is een verwarmingsunit aanwezig. Een airco zou er van ons standaard in mogen zitten. Een achteruitkijkcamera is leverbaar, maar hoort er eigenlijk ook standaard op. Bergmann heeft het rijwerk ook grotendeels zelf ontwikkeld. Het lijkt heel sterk op dat van Morooka. De constructeur heeft samen met een Duitse transmissiefabrikant de eindaandrijving met ingebouwde natte lamellen ontwikkeld. De rupsen koopt Bergmann natuurlijk zelf in. Dat zijn dezelfde 75 centimeter brede rupsen als onder de IHI’s en de Morooka’s. Buitenwerks blijft de machine net binnen de drie meter. Opvallend is dat Bergmann de rupsaandrijving aan de achterkant heeft ingebouwd. Bergmann geeft zelf aan dat dit gunstiger is voor het krachtenspel op de rupsen, omdat je aan de onderkant trekt in plaats van bovenaan. Die plek geeft volgens Bergmann ook een betere machinebalans, waardoor een lege machine op steile hellingen minder voorover duikt.
Detailwerk Verder gaat het om detailwerk, zoals een deels uit Hardoxstaal gebouwde 6,5-kuubs (tientons) bak zonder achterklep. Voor Nederland zien we graag standaard een versie met hogere, rechte zijschotten en een hydraulische achterklep. Bergmann heeft het onderhoud netjes geregeld: goed toegankelijk aan de zijkant met gegroepeerd de belangrijkste servicepunten. Mooie details zijn alle smeernippels daar bij elkaar en de elektronicabox die daar goed afgesloten is geplaatst. Een automatisch smeersysteem zou er ook standaard op mogen zitten. Het geheel ziet er goed afgewerkt uit en je mag van Bergmann een goede lakkwaliteit verwachten. Er hangt natuurlijk een bijpassend prijskaartje aan. Ga er maar van uit dat deze machine zo’n € 10.000,- tot € 15.000,- duurder is dan die van de Japanse concurrenten. Op wens levert Bergmann de 4010 met draaikrans onder de bak, of als zelfrijder voor diverse opbouwtoepassingen, zoals een laadkraan. TEKST: Gert Vreemann FOTO: Vreemann, Bergmann
1. De door Bergmann zelf ontwikkelde cabine is ruim en modern vanbinnen. De opbergbox is ruim genoeg voor een bijrijder om plaats te nemen 2. Rijhendel met bakbediening en schakeling tussen veld- en transportgroep. Op het zijpaneel zitten de knoppen voor het begrenzen van de snelheid en het motortoerental. 3. Bergmann gebruikt de bekende rupsen, maar ontwikkelde het loopwerk zelf. Voor een betere balans en betere tractie is de rijaandrijving aan de achterkant geplaatst. 4. De onderhoudscomponenten zitten keurig gegroepeerd achter het zijpaneel. Onderaan de smeernippels en links een aparte gesloten kast met alle elektronica.
GRONDIG 3 2015
29
FREEK OUSSOREN, WESTBROEK “De tijd zal het leren”
ondernemen met
vaktechniek
De bekende rupsdumperspecialist Oussoren Grondverzet en Machineverhuur in Westbroek heeft als eerste bedrijf in Nederland een Bergmann 4010-rupsdumper aangeschaft. We zochten hem op om de argumenten en de eerste ervaringen te bespreken. Het derde argument is de betrokkenheid die Bergmann toont. “Herr Bergmann is hier zelf persoonlijk twee keer geweest en heeft ons gegarandeerd dat de fabriek ons met raad en daad bijstaat. Dat geeft vertrouwen”, zegt Oussoren. Dat Bergmann als Europese fabrikant wat dichterbij zit, is wat hem betreft geen reden. “Kemp heeft de onderdelenvoorziening van de IHI’s prima voor elkaar.”
Meer uren nodig
Freek Oussoren is vrij helder over de reden. “Normaal gesproken doen wij zaken met Kemp. Die kon de IHI-rupsdumpers niet meer leveren. Het was toen de keus tussen de toen nog leverbare Morooka’s of een Bergmann.” Een belangrijk argument voor Oussoren was de ruime, comfortabele cabine. “De IHI en Morooka zijn vrij sobere machines met een kleine cabine, een beperkte klimaatbeheersing en een relatief hoog geluidsniveau. Voor de jongens die hele dagen op grote projecten moeten werken, is de betere cabine van de Bergmann echt een pre”, aldus Oussoren. Hij is ook gecharmeerd van de extra ruimte in de cabine, omdat er dan bij gelegenheid iemand kan meerijden. Het tweede belangrijke argument zit hem in de aandrijving aan de achterkant van de rupsen. “Voor de balans voor ons niet per se nodig, maar wij hebben goede ervaringen met aandrijving aan de achterkant bij onze rupshakselaars. Onze ervaring is dat in zware omstandigheden en bij het oversteken van greppels of het nemen van hellingen je toch meer klimkracht hebt dan bij de aandrijving aan de voorkant”, vertelt Oussoren. Hij legt uit dat hij in extreem zware omstandigheden daarom met de IHI’s achterwaarts rijdt, omdat de machines dan beter presteren.
30
GRONDIG 3 2015
Oussoren heeft de bakinhoud vergroot tot tien kuub en de bak voorzien van een achterklep. Daarna is het bedrijf afgelopen najaar gaan rijden met de Bergmann. “Veel te weinig om een echt oordeel te vellen. Je weet pas na ruim 3000 uur een iets lager brandstofverbruik scoort dan de eigen IHI’s. “Dat komt doordat deze 15 km/u rijdt, tegenover 12 km/u voor de IHI. Met de Bergmann rij je dan met een iets lager motortoerental.” Oussoren geeft aan dat de jongens bij transport standaard de snelheid en het motortoerental iets drukken, omdat ook dat rustiger rijdt. Oussoren kan geen harde brandstofverbruikscijfers geven, omdat die per klus te veel verschillen. “Bergmann beloofde ons een grote besparing, maar dat zien wij niet zomaar gebeuren, omdat er dezelfde Cummins-motor in zit en de verschillen in aandrijving niet groot zullen zijn. In capaciteit zie ik geen verschil, omdat je toch in de trein meerijdt.”
Oussoren is gecharmeerd van de Hardox-stalen bak en van de gehele afwerking van de machine. “Het is gewoon een plaatje en we hebben het idee dat het lakwerk ook beter is. Dat betekent dat hij er over een aantal jaar beter bij zal staan dan de IHI’s.” Vraagtekens stelt Oussoren nog bij het rijwerk. “We kunnen niet zien of Bergmann de hoogkwalitatieve rupsen monteert die IHI op eerste montage levert of andere versies. Wij weten uit ervaring dat de rupsen die IHI af-fabriek monteert duidelijk beter zijn dan vervangingssetjes.” Over de rest van het rijwerk wil en kan hij nog geen uitspraken doen. “Het lijkt sterk op dat van IHI en de eerste indruk is goed. De door Bergmann ontwikkelde aandrijving zal zich moeten bewijzen.” Op de vraag of er nog meer Bergmanns op het bedrijf zullen verschijnen, komt geen helder antwoord. “Wij doen normaal gesproken zaken met Kemp. Even afwachten hoe het zich daar ontwikkelt met IHI en dan zien we wel verder. Voorlopig hebben we nog geen nieuwe nodig.” Wensen zijn er verder niet. “Wij willen een rechttoe, rechtaan rupsdumper. Een draaibare bak of andere aanpassingen kosten alleen maar laadcapaciteit.”
Hier is Oussoren bezig op een groot natuurproject in de buurt van kasteel De Haar bij Utrecht. Oussoren heeft de Bergmann voorzien van een aangepaste bakopbouw met hydraulische achterklep.
?
WAAR IS KEES? WAAR IS KEES? WAAR IS KEES?
WAAR IS KEES? WAAR IS KEES?
DAAR IS KEES! LAAT LAAT ZIEN ZIEN WAAR WAAR KEES KEES IS IS EN EN WIN WIN EEN EEN IPAD! IPAD!
LAAT ZIEN WAAR KEES IS EN WIN EEN IPAD!
Het basismiddel tegen onkruiden in maïs.
Binnenkort krijgt u via de post een Calaris Kees sticker. Plak Calaris Kees op een leuke plek en maak er een foto van. De leukste foto wint een Ipad! Bekijk de foto’s op www.calariskees.nl
• Flexibel en gemakkelijk • Veilig • Snel en breedwerkend • Lange duurwerking
Ps: Heeft u over een paar weken de sticker nog niet gekregen? Vraag ’m dan aan via mais.info@syngenta.com
www.calariskees.nl
Syngenta Crop Protection B.V., Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom. Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl. Syngenta stimuleert de aanleg van biodiversiteitsstroken. Zie www.syngenta.nl/operationpollinator (of scan de QR code). Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor het gebruik eerst het etiket en de productinformatie. ®/ TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.
TM
ondernemen met
vaktechniek
GRONDIG.COM
Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Grondig.com zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Grondig.com. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.
SIMA-KRUIMELS GESELECTEERD Met 238.848 bezoekers scoorde de Sima 2015 bijna net zo hoog als in het recordjaar 2013. Datzelfde geldt voor het aantal standhouders (1740) en de respons van het publiek. Op Grondig.com treft u uitgebreide verslagen van de beurs. We pikken er enkele kruimels voor u uit.
De eyecatcher van de Sima was deze speciale Deutz-Fahr 7250 TTV Warrior Limited Edition. Naast een zwarte look heeft die een verchroomde uitlaat, een luxe interieur, een lederen zitting, een speciale Warrior-vloermat en -radio, een xenon-zwaailamp en xenon-werklampen.
De meest aangename verrassing op de Sima was het AutoConnect-koppelsysteem van John Deere. Voor het aankoppelen stuurt de trekker cameragestuurd naar het werktuig toe, pakt dit met de oppikhaak op en koppelt de aftakas, de hydrauliek en de stroomkoppelingen aan.
Een aparte verschijning is deze Maschio Gaspardo Unigreen Talpa, speciaal gebouwd voor het uitrijden van digestaat in opgekomen maĂŻs. De veertientons Talpa met twaalfkuubs tank staat op zes 380/90R50-banden. De bodemvrijheid bedraagt 1,65 meter.
Trelleborg lanceerde de TM700 ProgressiveTraction-range voor de middelzware trekkers van 74 tot 162 kW (100 tot 220 pk). De fabrikant claimt achttien procent minder slip en tien procent brandstofbesparing. Trelleborg start met de maten 520/70R38 en 420/70R28. Merlo introduceerde nieuwe compacte Turbofarmers, waaronder deze Heavy Duty 40.9 met 115 kW (156 pk) motor, driepuntshef, MCV-tronic-transmissie (0-40 km/u), een nieuwe geveerde cabine en frame-levelling via cilinders aan beide pendelende assen.
Claas toonde met de 151 kW (205 pk) Axion 800 en deze 165 kW (225 pk) Axion 820 twee nieuwe modellen in de Axion 800-serie. Verder zijn deze modellen identiek aan hun stalgenoten. Claas monteert nu een Carraro-vooras met individuele wielophanging.
32
GRONDIG 3 2015
TRANSPORTWAGEN OP DEMODAG MECALAC
STERKERE DOOSAN DX 170 W Doosan heeft de nieuwe DX 170 W-mobiele graafmachine met Stage IV sterker, zuiniger en comfortabeler gemaakt. De machine heeft tien procent meer vermogen en vijf procent meer koppel gekregen. Het nieuwe hydraulieksysteem met een grotere pomp zorgt voor vier procent sneller zwenken, tien procent meer kracht aan de bak en drie procent meer kracht aan de giek. Dankzij een 220 kilogram zwaarder contragewicht heeft de machine tien procent meer hefcapaciteit in de lengte en zes procent overdwars.
VERNIEUWDE HOLARAS-VEEGMACHINES Een opvallende verschijning op een demodag van Mecalac was deze transportwagen voor kleinere grondverzetmachines van de Duitse dealer MBN Lars Hoppe GmbH uit Stadthagen. De transportwagen heeft een laadvermogen van 7,8 ton, kan vanaf de zijkant worden geladen en past achter elke trekker. De laadvloer zakt door de hefinrichting en de hydraulische as op de grond. De machine met maaikorf blijft ruim onder de vier meter hoogte.
VERVAET PANIEN-GPS-VASTEMESTSTROOIER
Holaras presenteerde onlangs een vernieuwde range veegmachines. De basis is een nieuwe volledig gegalvaniseerd frame dat standaard is voorzien van bevestigingspunten voor de diverse opties. Verder zijn de veegmachines op details ook doorontwikkeld, zoals een nieuwe hoekverstelling met spindel- of hydraulische verstelling, een nieuwe opvangbak en grotere 16x68-steunwielen. De nieuwe veegmachines zijn leverbaar in de types Basic en Turbo.
PREVENTIEVE-ONDERHOUDSCONCEPTEN VAN PIRTEK
Vervaet demonstreert nu volop internationaal en bij Nederlandse klanten met deze twaalftons Panien-opbouw. Belangrijke troef is dat met behulp van GPS plaatsspecifiek vaste mest, kalk en andere meststoffen kunnen worden uitgereden zoals met een kunstmeststrooier. Data ingeven, op start drukken en gaan. De dosering verloopt dan dankzij een weeginrichting en Vervaet-regelingen volledig automatisch en past zich aan de rijsnelheid en de ingegeven werkbreedte aan.
‘Total Hose Management’ is de kreet waarmee Pirtek zijn nieuwe preventieve-onderhoudsconcepten in de markt zet. Voor onze sector gaat het om een periodieke check van het machinepark en aanbevelingen om storingen te voorkomen. Per machine wordt in kaart gebracht wat de status is en worden er aanbevelingen gedaan en eventueel slangen vervangen.
GRONDIG 3 2015
33
ondernemen met
vaktechniek
VAN 20 TOT EN MET 25 APRIL IN PARIJS
INTERMAT
in het teken van nieuwe motoren De Intermat is de grootste internationale bouwbeurs die dit jaar wordt gehouden. De beurs staat nadrukkelijk in het teken van de nieuwe motoren die veel fabrikanten moeten monteren om aan de emissie-eisen te voldoen. Het betekent een scala aan nieuwe machines in het populaire segment waarmee veel cumelabedrijven werken. In de driejarige cyclus van grote bouwbeurzen is dit jaar de Intermat aan de beurt. Op het bekende expositiepark Parc des Expositions in Villepinte zijn binnen en buiten weer een recordaantal vierkante meters gevuld. Dit ondanks het ontbreken van een paar bekende merken als Caterpillar en JCB. Beide fabrikanten hebben ervoor gekozen om zich dit jaar meer op lokale schaal te presenteren. Met desondanks nog 1340 standhouders, 375.000 vierkante meter tentoonstellingsruimte en 30.000 vierkante meter voor demonstraties blijft er voldoende over voor een gericht bezoek aan Parijs. Echte loonwerkersmachines nieuw bij Volvo Bij Volvo is het kennismaken met de nieuwe wielladers uit de H-serie als opvolger van de LH 60, 70 en 90. De machines trekken de lijn door die bij de grotere wielladers al is ingezet met onder andere het ecopedaal, dat een ingebouwde weerstand heeft om het rijden op vol gas te ontmoedigen. De machines zijn uitgerust met de Stage IV-Volvo-zescilindermotor. In vergelijking met de modellen uit de vorige serie hebben deze een hoger motorvermogen en een grotere oliestroom om te komen tot een betere brandstofefficiëntie. Naast de nieuwe wielladers presenteert Volvo de nieuwe EC 220E-rupsgraafmachine en twee nieuwe mobiele kranen, de EW 160E en EW 180E. Ook in deze drie machines ligt de nieuwe Volvo D6J-motor voor het halen van de Stage IV-normen.
34
GRONDIG 3 2015
De beurs wordt gehouden van 20 tot en met 25 april en is gratis toegankelijk voor bezoekers die zich vooraf registreren. Dit kan eenvoudig via de website www.intermat.fr. Op deze site is ook alle informatie over de beurs te vinden. De beurs is dagelijks geopend van 9.00 tot 18.00 uur. De ervaring leert dat je ook na sluitingstijd nog geruime tijd terecht kunt. Op deze pagina’s een aantal opvallende nieuwe machines die zeker op de Intermat te zien zullen zijn. Ongetwijfeld zullen er de komende tijd nog meer worden aangekondigd. Houd daarvoor ook Grondig.com in de gaten.
Case pakt uit Frankrijk is voor Case nog steeds een thuismarkt en daarom gebruikt het merk de beurs om zich met een spectaculaire stand nadrukkelijk te profileren als de fabrikant van grondverzetmachines binnen CNH. Daarvoor komt het bedrijf met een groot aantal nieuwe machines, zoals de eerste grader met Case-embleem. Deze moet feitelijk de rol van de New Holland-grader overnemen. Bij de graafmachines worden de eerste modellen uit de D-serie gepresenteerd. Deze beschikken over een Isuzu-motor met EGR en hebben geen roetfilters nodig om de uitlaatgasnormen te halen. Fabrikant blijft het Japanse Sumitomo. Belangrijke wijzigingen zijn er ook in de aansturing van de hydrauliek. Door aanpassingen aan de elektronica claimt Case snellere cyclustijden en vooral een betere sturing van de oliestroom.
Mecalac nog variabeler Mecalac, dat al bekend staat om zijn bijzondere eigenschappen, presenteert op de Intermat een geheel vernieuwde 12 MTX. Absoluut bijzonder is het nieuwe bedieningspaneel, inclusief een aantal instelbare rijstanden. Met een draaiknop kan de machine worden afgesteld als een shovel of juist een mobiele kraan. Het lijkt ingewikkeld voor de machinist, maar in de praktijk is dit zeer intuïtief, hebben de ontwikkelaars van Mecalac gemerkt. Met de knop kan verder ook bij transport de maximum snelheid worden gekozen of de machine in de parkeerstand worden vastgezet. Voor het regelen van de maximumsnelheid is er daarnaast het zogenaamde speedcontrol, waarmee de maximum rijsnelheid tussen 0,3 en 32 km/u kan worden vastgelegd. Andere opvallende nieuwe elementen zijn een nieuw eigen snelkoppelingssysteem, een voorziening om bij het uitschakelen ook gelijk zeven verschillende functies te deactiveren en aan beide zijden van de onderwagen traptreden om veilig op de machine te klimmen. Alle reden dus om de stand van Mecalac even op te zoeken.
Wereldpremières bij Hyundai Op de stand in Parijs zal Hyundai ongetwijfeld de aandacht trekken met zijn geheel vernieuwde serie graafmachines en wielladers. De verandering begint al bij de naamgeving, waarbij de rupsgraafmachines nu de aanduiding HX krijgen en
Standaard lange arm Geen grote nieuwe serie bij Hitachi, wel een 35-tons machine met de mogelijkheid af-fabriek een uitvoering met verlengde giek te bestellen. De totale reikwijdte is ruim twintig meter, met een werkdiepte van vijftien meter. Dit betekent dat de machine automatisch voldoet aan alle veiligheidsnormen. Ook op het vlak van de mini’s is er het nodige nieuws te zien bij Hitachi. Onder andere de ZX17U-5 en de ZX19U-5 zijn op de Intermat voor het eerst te zien. Opvallend is de standaard verstelbare rupsbreedte van 0,98 meter tot maximaal 1,28 meter.
de mobiele machines HW. De machine is van top tot teen vernieuwd en dat is aan de buitenkant al te zien aan de styling. De cabine is groter en de motorkap is meer afgerond en vooral breder om de koeling voldoende plaats te bieden. Door de keuze voor motoren die EGR en SCR combineren, neemt het brandstofverbruik met drie tot zes procent af, claimt Hyundai. Opvallend is dat het Koreaanse bedrijf in de nieuwe serie kiest voor twee verschillende motorenleveranciers. In de HX 220 tot de HX 360 liggen vier- of zescilinderCummins-motoren. In de grootste, de HX520, ligt een Scania-motor. In de bediening valt vooral de instelbare verdeling van de oliestroom afhankelijk van de te gebruiken functies op. Ook bij de wielladers wereldpremières bij Hyundai. Deze worden aangeduid met HL en krijgen
9 als serienummer. Ook in de nieuwe wielladers liggen voortaan Cummins-motoren. In combinatie met het inbouwen van deze motoren en de bijbehorende koeling is gekozen voor het opnieuw vormgeven van het uiterlijk. Daar draagt ook de nieuwe cabine met extra comfort voor de machinist aan bij.
GRONDIG 3 2015
35
INSPIRATIEMIDDAG DATACOMMUNICATIE | DINSDAG 21 APRIL 2015
IJZERSTERK WERKEN MET DATA
Alle lijnen over Datacommunicatie in de cumelasector komen samen op 21 april in Harderwijk! De mogelijkheden, de techniek, presentaties, workshops, ervaringen van collega’s, tips & tricks, gebruikersgroepen en de leveranciers. U komt toch ook?
>>
BOUW & INFRAPARK >> HARDERWIJK >> 14.00 UUR
NEDERLAND
ialisten isatie voor spec Brancheorgan d en infra in groen, gron
De Inspiratiemiddag Datacommunicatie wordt mede mogelijk gemaakt door:
MELDT U VOOR
17 APRIL AS. AAN OP CUMELA.NL/DATACOMMUNICATIE
INSPIRATIEMIDDAG DATACOMMUNICATIE IJzersterk werken met data
ondernemen met
cumela
Harde, zakelijke informatie blijkt steeds vaker cruciaal bij de bedrijfsvoering in en om de cumelasector. Opdrachtgevers vragen er nadrukkelijk om, leveranciers strooien ermee… Het wordt moeilijker om al die informatie te combineren met eigen gegevens en die vervolgens op waarde te schatten. Daarom wordt het tijd voor het ordenen en organiseren van uw data, zodat u zicht krijgt op cijfers die belangrijk zijn voor uw bedrijfsvoering. Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat je de regie hierin écht zelf moet nemen of moet overlaten aan iemand uit je eigen organisatie. Dan krijg je namelijk wat je nodig hebt en kun je goed voorbereid in gesprek gaan met leveranciers die digitale werkbonnen, planningsmodules, tankrapportages en projectadministraties leveren en eventueel koppelen aan uw huidige systeem.
Om geïnspireerd te raken, kijkt u natuurlijk al wel eens naar wat er allemaal op de markt is en hoe collega’s hun datacommunicatie aanpakken. Of komt u daar nog niet aan toe? Daarom organiseert CUMELA Nederland voor u op dinsdag 21 april vanaf 14.00 uur de Inspiratiemiddag Datacommunicatie in het Bouw- & Infrapark in Harderwijk. U en uw partner, uw bedrijfsopvolger, uw collega, uw administrateur en uw planner zijn daarvoor van harte uitgenodigd. Ondernemers, hun partners en bedrijfsopvolgers kunnen ‘s middags tussen 14.30 en 15.30 uur eerst deelnemen aan de algemene ledenvergadering van CUMELA Nederland. Andere deelnemers kunnen dan op de Inspiratiemarkt in gesprek met de aanwezige leveranciers. Na de ledenvergadering start ook het workshopprogramma, waarin aandacht is voor ervaringen van cumelaondernemers en waarin we u bijpraten over uitkomsten uit onderzoek onder collega’s naar de digitale werkbon. Meer weten? Deelnemen? Kijk op www.cumela.nl/ datacommunicatie en meld uw komst meteen aan, want na de geslaagde Inspiratiedagen in januari verwacht ik ook voor deze Inspiratiemiddag een hoge opkomst.
Graag tot ziens op 21 april! Wim van Mourik, Voorzitter CUMELA Nederland
Programma 14.00 uur Inloop en start Inspiratiemiddag 14.30 uur Algemene ledenvergadering 2015 15.30 uur Einde algemene ledenvergadering 15.45 uur
Officiële start Inspiratiemiddag Datacommunicatie
16.00 uur Eerste serie themasessies 17.00 uur
Tweede serie themasessies
17.30 uur
Start buffet
18.00 uur Derde serie themasessies 19.30 uur Einde inspiratiemiddag
Themasessies Tijdens de middag worden er drie rondes met drie themasessies van dertig minuten georganiseerd. Kort en bondig ontvangt u een presentatie waarbij standhouders een thema met betrekking tot data-uitwisseling invullen. De volgende interessante themasessies zijn inmiddels gepland. • CUMELA-leden vertellen over hun gebruikerservaringen met de digitale werkbon. Wat waren de redenen voor hen om ermee te beginnen? Voor welke valkuilen kunnen zij u behoeden? • Efficiënt werken met behulp van tablets. • Preventie van graafschade door middel van ICT-oplossingen.
• Genereren van klantenbinding en inkomsten door middel van data. • Beperken van brandstofverbruik door honderd procent inzicht te krijgen. • Inpassen van de digitale werkbon in uw administratieve organisatie. • Data-uitwisseling met andere partijen in de keten. • Verzamelen en integreren van machine-, tank- en onderhoudsdata tot bruikbare managementinformatie. U ontvangt binnenkort het complete overzicht van alle themasessies via de digitale nieuwsbrief van CUMELA Nederland.
GRONDIG 3 2015
37
ondernemen met
cumela
38
STANDHOUDERS
Agro IT
Agrometius
Agro IT maakt ERP-software voor de cumelasector, van enkel facturatie tot het geheel plannen en digitaliseren van uw bonnenstroom. Die biedt op elk moment inzicht in uw werkprocessen. Op onze stand verwelkomen we u graag voor de mobiele werkbon, maar ook om eens te spreken over wat juiste data betekent en belangrijker nog: hoe haal je hier succes uit? Door een geïntegreerd systeem als Agro IT is er een eenmalige vastlegging van gegevens die altijd zijn te raadplegen, of het nu gaat om een nog uit te voeren geplande opdracht of de boekhouding van vorige jaren. Speerpunten voor u als cumelaondernemer zijn kostprijzen, marges, het vaker werken via aanbesteding en daarnaast wellicht steeds vaker het eigen onderhoud van materieel.
Agrometius is een handelsbedrijf en dienstverlenende organisatie die zich volledig heeft gespecialiseerd in GPS-techniek en precisielandbouw. Als loonbedrijf krijgt u steeds meer te maken met klanten die iets met precisielandbouw doen en daarnaast slaan ook uw eigen trekkers en werktuigen steeds meer gegevens op. Hiermee wordt het steeds belangrijker dat u deze data op een efficiënte manier verzamelt, beheert, eventueel voorziet van adviezen en deelt met uw klanten. Agrometius biedt u dé oplossing die u hiermee helpt, ConnectFarm genaamd. De data die tijdens de werkzaamheden wordt opgeslagen, is niet alleen van grote waarde voor uw eigen bedrijfsvoering, maar u kunt die ook inzetten voor klantenbinding en er extra inkomsten mee genereren. Bezoek onze stand voor meer uitleg en een demo.
Entreeding.com
BouwInfosys
Entreeding.com is het hulpmiddel om de planning van machines en personeel binnen de GWW te optimaliseren. Bedrijven krijgen met de communicatiesoftware direct een overzicht van beschikbaar en gevraagd materieel, personeel, grondstoffen en aanbestedingen in hun regio. Door middel van de Entreeding-module ‘groepen’ kunnen ze hun collega-bedrijven eenmalig toevoegen in een groep, om vervolgens alleen binnen deze groep aan te bieden of te vragen. Dit is ideaal voor de CUMELA-leden om onderling in een gesloten community samen materieel en personeel uit te wisselen. Hierdoor ontstaat er een betere benutting van de bestaande capaciteit en een besparing op planningskosten. Dit heeft een positief effect op de kostprijs, marge en concurrentiepositie.
BouwInfosys is een softwareleverancier voor bedrijven in de bouw, grond-, weg- en waterbouw en installatiebranche. Voor het kleinbedrijf in de infra levert BouwInfosys (samen met partner Ibis) het product InfraOffice, een totaalpakket voor onder meer de financiële en projectadministratie, aangevuld met GwwCalc voor calculatie en GwwBesteksAdministratie voor de termijnmotivering naar opdrachtgevers. Speciaal voor de wat grotere bedrijven en voor bedrijven met veel wensen is er het product InfraWorks. Deze oplossing dekt het gehele administratieve en operationele proces van het bedrijf af. Beide producten hebben de functionaliteit voor de mobiele werkbon. De functionaliteit gaat echter veel verder dan dat. Hiervan wordt een demonstratie gegeven.
GRONDIG 3 2015
Harrewijn Brandstofmanagement
Infogroen software BV
Harrewijn Brandstofmanagement is een bedrijf dat zijn klanten in staat stelt om elke ingekochte liter brandstof efficiënt en effectief te gebruiken. Hierbij bieden wij oplossingen om het brandstofverbruik te controleren en te reduceren. Wij nodigen u uit om kennis te maken met Harrewijn Tankregistratie. Met Harrewijn Tankregistratie op de thuistanklocatie en uw IBC’s zorgen we ervoor dat er geen liter diesel meer verdwijnt door fraude en elke tankbeurt honderd procent wordt geregistreerd. Hierbij worden naast de liters de draaiuren- en kilometerstand geregistreerd. Harrewijn Tankregistratie is de kant-en-klare oplossing voor het vraagstuk ‘brandstofregistratie’ in uw onderneming. Kom gerust kijken bij onze stand, waar we een IBC met tankregistratie gevoed op zonnepanelen demonstreren.
Infogroen Software BV is gespecialiseerd in hoogwaardige en geïntegreerde automatiseringsoplossingen voor de groensector. Het softwareprogramma GroenVision is gebaseerd op de wensen en ervaringen van hoveniers en groenvoorzieners. GroenVision is vooral geschikt voor de bedrijven die zowel loonwerk- als groenvoorzieningsprojecten hebben. De onderdelen relatiebeheer, voorcalculatie, beplanting, planning, RAW-bestekken, HRM, machinebeheer, klantenportal, interne medewerkersportal, financiële administratie, en projectadministratie zijn geheel geïntegreerd in één programma. GroenVision biedt tevens integratiemogelijkheden met blackboxsystemen. Daarbij is GroenVision beschikbaar als software op de werkplek, maar ook als SaaS (online). En met een tablet is GroenVision vanuit het veld te benaderen. GroenVision garandeert een betere bedrijfsvoering, met als gevolg rendementsverbetering, en groeit mee met uw bedrijf.
Rovecom ICT Rovecom is thuis in de loonwerkbranche en in automatisering. We snappen uw business en spelen daarop in door middel van onze software en andere branchespecifieke zaken, zoals websites speciaal voor loonwerkers. Zo lichten we ook een tipje van de sluier op over onze digitale mestbon. Op onze stand kunt u onder andere uitgebreid kennismaken met onze planningssoftware voor de loonwerksector, GWW en mesttransport. Dat doen we door middel van presentaties en demo’s. Daarnaast laten we uitgebreid de digitale werkbon aan u zien als u geïnteresseerd bent in een efficiëntere bedrijfsvoering. Ook het digitaliseren van informatie tussen u, uw klant en machines (en RVO) is voor ons bekend terrein. Kom naar onze stand als u wil weten of één van onze vakgebieden bij uw bedrijfsvoering past.
GoconnectIT GOconnectIT is een jong en dynamisch bedrijf dat zich volledig richt op de kabel- en leidingenbranche. Het biedt digitale oplossingen ter ondersteuning van het gehele Klic- proces. Met de Klic-oplossingen biedt GOconnectIT bedrijven de mogelijkheid het Klic-proces volledig automatisch af te handelen: van de aanvraag van een Klic-melding op de website van het Kadaster tot aan het vastleggen van preventiemaatregelen in de Klic App ondersteunt GOconnectIT grondroerders bij hun graafwerkzaamheden. De voordelen voor bedrijven zijn tweeledig. Door het kantoorproces te automatiseren, verloopt het Klic-proces efficiënter en in het veld ervaren de gebruikers een enorm gebruiksgemak, waardoor de kans op graafschade wordt gereduceerd. Met de al uitgekomen Preventie Service is het bovendien mogelijk preventiemaatregelen vast te leggen in het veld, waardoor een grondroerder alle verplichtingen conform de WION kan afhandelen in de Klic App.
GRONDIG 3 2015
39
ondernemen met
cumela
STANDHOUDERS
Ibis
Spotmaster
Ibis ontwikkelt en levert software en services voor de bouw en civiele techniek, waaronder GwwBesteksAdministratie, GwwCalc, GwwInkooptool en InfraOffice. Daarmee kunt u geautomatiseerd GWW-bestekken (RAW) van opdrachtgevers importeren, om in kortere tijd uw inschrijvingsprijs te calculeren. Ook kunt u na gunning alle verrichte werkzaamheden op transparante wijze factureren, voor een spoedige betaling. De Ibis-applicaties hebben al bij veel cumelaondernemingen de bedrijfsprocessen vereenvoudigd en de grip en controle vergroot. Een deel van die software is ook via de cloud en op mobiele apparatuur te gebruiken of eenvoudig te integreren met andere ERP- en administratieve software.
Binnen de cumelasector is Spotmaster zeer actief. Met zijn innovatieve softwareapplicaties voorziet Spotmaster bedrijven van realtime-managementinformatie, die dient als interface tussen een buitendienst en een ERP-systeem. Met de Spotmaster-app voor tablets, smartphones en computersystemen heeft u meer grip op en inzicht in uw organisatie. U kunt hierbij denken aan urenregistratie, verlofaanvragen, onderhoud aan machines, checklists, koppelingen met data, inzicht in uw brandstofverbruik, et cetera. Bovendien bespaart u kosten en tijd. In onze stand nemen wij u realtime mee in de wereld van Spotmaster en laten wij door middel van praktijkvoorbeelden zien wat wij in de cumelasector al hebben ontwikkeld. Wij verwelkomen u graag in onze stand voor een demo.
Topcon Sokkia Nederland Topcon is de specialist in machinebesturingen. We hebben voor elke graafmachine en wiellader, maar ook voor asfaltmachines en motorgraders een passend besturingssysteem. Tegenwoordig zijn al deze systemen klaar voor de koppeling met Sitelink. Sitelink3D zorgt voor de communicatie tussen machine, mens en werkterrein. Tijdens de uitvoering van een werk bent u via de speciale website of een app altijd precies op de hoogte van de voortgang van een werk. Daarnaast stuurt u met Sitelink bestanden van kantoor naar uw machines, kunt u op afstand het besturingssysteem overnemen en taken naar uw machine sturen. Op het scherm van de bedieningskast ziet de machinist de locatie van de kraan ten opzichte van het werk en de bak. De afstand tussen de bak en het te graven niveau wordt op het scherm weergegeven. Kleuren vertellen wat er moet gebeuren. Wanneer een andere bak nodig is voor het werk kan de machinist deze in het besturingssysteem wisselen. Wij vertellen u graag meer op onze stand!
40
GRONDIG 3 2015
JDLink en MyJohnDeere.com Blijf verbonden met uw bedrijf en uw machinepark vanaf elk punt waar internet beschikbaar is en plan uw werkzaamheden zo efficient mogelijk met JDLink en MyJohnDeere.com. JDLink geeft u met de telematica inzicht in de actuele locatie van uw machinepark, maar geeft ook direct toegang tot actuele machinegegevens, zoals brandstofniveau en draaiuren. Optimaliseer uw machine met Remote Display Access, zodat u vanuit uw computer of tablet toegang heeft tot het display in de machine om de actuele instelling af te lezen. MyJohnDeere.com is het webportal van John Deere waarin u actuele perceelsinformatie en uitgevoerde werkzaamheden inzichtelijk krijgt. Via een draadloos netwerk worden gegevens verstuurd en ontvangt u taken en details over de uitgevoerde werkzaamheden.
AUTOMATISERING Maak uw organisatie efficiënter
ondernemen met
cumela
Datacommunicatie en automatisering leveren een bijdrage in het efficiënter inzetten van mensen en middelen. Op 21 april kunnen de leden zich laten bijpraten door leveranciers op het gebied van datacommunicatie en automatisering. Zij tonen hun producten en houden korte themasessies. Automatisering is het proces waarbij menselijk handelen wordt vervangen door machines en computers. Op kantoor betekent het dat bepaalde bedrijfsprocessen niet meer (handmatig) door het personeel worden uitgevoerd, maar door informatie- en communicatietechnologie (ICT) worden overgenomen. Voorbeelden zijn de automatisering van klantenbeheer, planning, orderverwerking, facturering, boekhouding en calculatie. ICT zorgt voor de complete samenhang van deze systemen en gegevensstromen, die leiden tot informatie voor de bedrijfsvoering. Bij veel midden- en kleinbedrijven staat dit nog in de kinderschoenen. Ondernemers erkennen wel dat het belang van ICT toeneemt. Door handwerk te automatiseren, bespaar je kosten. Echte winst boek je als je de diverse systemen met elkaar verbindt, zoals klantgegevens die je niet telkens hoeft in te voeren en orderverwerking, planning en boekhouding die elkaar voeden. Het is efficiënter en geeft minder kans op fouten, maar vormt ook een basis voor beter klantenbeheer en meer controlemogelijkheden.
Analyseren Met geautomatiseerde (kantoor)gegevens kun je meer. Je kunt ermee sturen. Niet met de gegevens zelf, maar door de gegevensstroom te analyseren. Je krijgt meer zicht op de diverse onderdelen van je bedrijfsvoering. Uit onderzoek onder leden van CUMELA Nederland is gebleken dat vijftig procent van de leden hun bedrijf op gevoel financieel sturen. Ze maken (nog) geen gebruik van wat ze al aan gegevens hebben of zouden kunnen krijgen met soms een kleine aanpassing van hun automatiseringssysteem. Op gevoel sturen is beslist niet slecht, maar wanneer rendementen onder druk staan, wil je sturen op feiten: op data. Doordat je projecten en klanten kunt analyseren en in beeld krijgt waarom het rendement bij de één hoger is dan bij de ander. Ondernemers die op data sturen, hebben meestal meteen antwoord op de volgende vragen: onder welke klanten heb ik het meeste geld zitten en zijn dat ook mijn beste klanten? Meten is weten, zodat relevante informatie u ook gericht kan aanzetten tot de juiste actie en sturing. Maar er staat u nog veel meer aan data ter beschikking. Veel machines zijn uitgerust met een managementsysteem. Ooit is dat ontwikkeld om een motor efficiënt en storingsvrij in te regelen, maar je krijgt tegenwoordig ook gegevens over
werkbelasting, brandstofverbruik, reis- en bedrijfstijd enzovoort. Door die gegevens onderling te koppelen, krijg je inzicht in wat een machine presteert, onder welke omstandigheden en met welke machinist. Daarmee kun je sturen op planning, inzet en kosten. En als je die data ook nog weet te koppelen aan bijvoorbeeld GPS-positiegegevens, weegsystemen en projectinformatie, dus andere data, wordt het inzicht nog vele malen groter. Daarmee kun je aan de slag naar meer effectiviteit, productiviteit, flexibiliteit en innovatie.
Kritisch kijken We horen het u vragen: moet ik dan nu opeens zwaar gaan automatiseren en dure systemen gaan inbouwen? Wegen de kosten wel op tegen de baten? Het begint ermee dat u weet dat er kansen liggen. Vervolgens bepaalt u welke kans u het gemakkelijkst kunt pakken en waarvan u snel rendement kunt verwachten. Kijk daarbij kritisch naar uw bedrijfssituatie en naar de moeite die het u gaat kosten om data zichtbaar te krijgen. Weeg dat af tegen de opbrengsten uit besparings- en efficiëntievoordelen. Pas dan gaat u zich oriënteren op wat er nodig is. U kunt uw eigen ICT-leverancier raadplegen, maar spreek ook eens met collega’s. Vraag zo’n ondernemer eens hoe hij het heeft geregeld om te kunnen sturen op feiten.
TEKST: Jan van der Leij secretaris grondverzet en cultuurtechniek
GRONDIG 3 2015
41
Werkelijk goed werk. Tractoren van CLAAS.
Naam
Sam Taylor
Geografische data
52°49.500 000°01.200
Land
Groot-Brittannië
Bedrijf
800 ha akkerbouw, waarvan 170 ha bloemenen bloembollen
Hallo vanuit Groot-Brittannië. Wij hebben 11 oogstmaanden per jaar. Nieuwsgierig? Bezoek ons: tractoren.claas.com
KOMATSU GAAT EEN STAP VERDER Scherp afgewerkt
ondernemen met
vaktechniek
Bijna twee jaar geleden presenteerde Komatsu op de Bauma in M端nchen voor het eerst een systeem om een deel van het graafwerk te automatiseren. Dat is nu praktijkrijp en klaar voor de verkoop. De afgelopen maand presenteerde importeur Bia het systeem op een viertal open dagen aan de eerste klanten. Wij gingen ook even kijken hoe iedereen nu een scherpe hoek in het profiel kan maken.
De bak volgt dankzij het intelligence systeem automatisch het ingestelde profiel en kan er niet doorzakken.
Het gevoel blijft tegenstrijdig als de machine niet doet wat jij wilt. Ook al wordt de profiellijn perfect gevolgd, het is een rare gewaarwording als je merkt dat de bak niet verder wil zakken. Op het in verhouding megagrote scherm van twaalf inch (dertig centimeter diagonaal) in de cabine zie je precies waarom. De ingetekende profieldiepte is bereikt en daar kun je zolang je in de automatische graafbesturing modus staat niet doorheen. De machine die we hier testen, is de nieuwe Komatsu PC 210 LCi-10. Het is de eerste met een zogenaamde halfautomatische graafmodus. Dat wil zeggen dat de machine een deel van de besturing van giek en lepelsteel zelf doet. Het systeem is bedoeld om het afwerken van een profiel te vereenvoudigen. Een machinist blijft namelijk nodig om de bak te besturen, de machine te verplaatsen en de bak weer leeg te kippen. Het is echter wel de eerste machine die ervoor zorgt dat de machinist af en toe zijn rechterhand niet meer hoeft te gebruiken.
Nooit te diep
Voor het afwerken van het profiel is de rechter joystick niet meer nodig. Deze functie is door de boordcomputer overgenomen.
44
GRONDIG 3 2015
Bij het graven van het slootje dat hier op het bouwterrein is ingetekend, betekent dit dat je de bak ver weg op het talud kunt plaatsen, laat zakken en dat je de eerste streep zand weg kunt halen. Maar hoe je ook probeert, dieper dan de ingestelde hoogte gaat niet. Pas als je de bak naar je toehaalt en het ingetekende talud naar beneden gaat, merk je dat de bak ook weer wil zakken. Precies op de lijn van het eerder gegraven stuk zakt deze naar beneden, tot de slootbodem is bereikt. Dan kun je de bak naar je toehalen, zonder dat deze nog zakt. Tot het eind van de bodem is bereikt en giek en lepelsteel in eendrachtige samenwerking de bak weer omhoog laten lopen langs het ingetekende talud. Het Intelligence-systeem dat Komatsu nu presenteert, is een eigen ontwikkeling met daarin Topcon-elementen. Al enkele jaren is Topcon de vaste partner van het Japanse bedrijf voor het opbouwen van 3D-GPS-systemen op de machine. Waar de huidige GPS-systemen werken met hoekopnemers om de stand van de bak te berekenen, is Komatsu nu echter overgestapt naar zelf ontwikkelde opnemers op de kop van de cilinder. Deze bepalen hoe ver de cilinder is in- of uitgeschoven. Op basis van deze gegevens, de positiebepaling met GPS en de ingestelde bakafmetingen berekent de boordcomputer precies op welke diepte het mes van de bak zich bevindt. Het gaat zelfs zover dat als de machine scheef staat, de computer berekent waar het laagste punt van de bak is en daarmee rekening houdt.
Het nieuwe systeem maakt de machine merkbaar sneller dan de oude met hoekopnemers, merken de machinisten die de machine komen testen. Eén daarvan is Jan de Jong uit Ter Aar. “Op de huidige systemen kun je niet op het scherm werken. Dat is prima voor controle, maar je moet het op het oog doen, omdat er gewoon een vertraging van drie tot vier seconden in zit. Hier zie je dat de bak op het scherm precies gelijk loopt met de bak in de grond.” De extra snelheid is nodig om de machine werkelijk automatisch te kunnen bedienen. Het is een techniek die Komatsu ook op zijn bulldozers al met succes toepast en die nu ook naar de graafmachines komt. Productmanager Arjen Uytenwaal merkt dat er veel belangstelling voor is. “Bij de bulldozer hebben we gemerkt dat mensen dit zelf moeten ervaren.”
Veel gekozen Zijn verwachting is dat het ondanks de meerprijs van ongeveer € 10.000,- ten opzichte van een gewoon GPS-systeem toch veel zal worden gekozen. “Natuurlijk kan een ervaren machinist ook een mooi profiel trekken, maar iedereen weet dat je gemakkelijk een paar strepen te diep gaat, omdat je even niet oplet of gewoon wat minder scherp bent. Hiermee voorkom je dat. Je weet dus zeker dat je nooit onnodig grond staat weg te scheppen. Je krijgt dus ook altijd een mooi hard profiel, omdat je nergens losse grond krijgt op plekken waar je toch even de fout in ging.” Andere voordelen van het systeem zijn volgens Uytewaal dat het systeem sneller werkt dan de conventionele systemen. “Je bent in minder handelingen veel sneller op de gewenste profiellijn. Daarnaast is het systeem standaard uitgerust met een radio - zodat hij probleemloos op elk gewenst basisstation kan worden aangesloten - en met 06-GPS.” Door de aansluiting op 06-GPS kunnen de specialisten van Bia ook op afstand via Komtrax en SiteLink ondersteuning geven, doordat ze via hun iPad direct met de machinist kunnen meekijken. “Zo kunnen ook eventuele wijzigingen in de tekening van het te maken bestek direct worden doorgevoerd.” Op het terrein in Amsterdam is niet alleen een sloot ingetekend, maar moet daarnaast ook een kleine kade komen. Dus kan De Jong niet meer dat schepje nemen om het voor de rupsen mooi vlak te maken. Dan moet eerst de automatische graafstand worden uitgeschakeld om weer door de profiellijn te zakken. Dat moet nu nog door op een knop boven op het scherm te drukken, maar die zal volgens Uytewaal binnenkort worden vervangen door een schakelaar achter op de rechter joystick, zodat je telkens kunt schakelen tussen automaat en handbediend. Het illustreert gelijk waarom de machinisten zich nog geen zorgen hoeven te maken. Ook de automatische graafstand blijft namelijk een hulpmiddel. Perfect om het werk gemakkelijker en nauwkeurig uit te voeren, maar het is de machinist die de keuze maakt hoe het werk wordt uitgevoerd. Niet voor de scherpe kantjes, maar wel voor de slimme en snelle oplossing om het zand daar te krijgen waar het nodig is. Daar kan voorlopig nog geen computer aan rekenen.
Op het dertig centimeter grote scherm heeft de machinist een goed overzicht. Mooi is dat bak en beeld mooi gelijk lopen.
Op het scherm is alle informatie direct te zien, zoals de vlakstelling en hoogte van de machine.
Naar de kop van elke cilinder lopen nu twee buizen. In één daarvan zit de elektriciteitskabel die naar de sensor loopt die het in- en uitschuiven registreert.
TEKST & FOTO’S: Toon van der Stok
GRONDIG 3 2015
45
Goed geraakt
De juiste chemie voor voor contact- en bodemwerking BASF Nederland B.V. Divisie Agro | Postbus 1019 | 6801 MC Arnhem T. (026) 371 72 71 | www.agro.basf.nl | Twitter: @BASFagronl Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.
Mekos 3D leveler: 3-Dimensionaal profileren van zand en korrelbanen met een total station.
Mekos levelers: Volautomatisch werkende machine’ s, ook met traploos instelbare ronding. Voorzien van automatisering door middel van laser techniek, total station of gps. De Mekos machines zijn uniek, sterk en duurzaam, geschikt voor zand en korrelbanen. (op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)
Partners:
Mekos Schagerbrug BV Tel. 0224-571555 www.mekos.net
Compleet in spoorelementen
Gratis app voor mengbaarheid
Yaravita omvat een complete lÄłn spoorelementenmeststoffen. Voor elke spoorelement en secundair element is er een enkelvoudige vloeibare meststof beschikbaar. Ideaal om op het juiste moment exact de juiste dosering toe te passen. En makkelÄłk mengbaar met gewasbeschermingsmiddelen.
AgroCentrum crop nutrients & adjuvants
Importeur: AgroCentrum B.V. | Postbus 76 | 4650 AB Steenbergen, Nederland T. +31 (0)167 - 563 150 | F. +31 (0)167 - 563 983 | info@agrocentrum.nl | www.agrocentrum.nl
ondernemen met
vaktechniek
TOEPASSING NIEUWE TECHNOLOGIE
Arbeidsproductiviteit moet eindelijk omhoog Het is volgens Caterpillar de hoogste tijd dat in het grondverzet de kosten omlaag gaan. De afgelopen dertig jaar is de arbeidsproductiviteit in het grondverzet namelijk nauwelijks verbeterd, terwijl die gemiddeld flink omhoog is gegaan. Nu er steeds meer digitale mogelijkheden komen om de werkzaamheden te volgen, is dit het moment om de arbeidskosten per euro omzet eindelijk te verlagen.
Verlaagde toerentallen Caterpillar staat al jaren bekend als fabrikant van niet de zuinigste grondverzetmachines. Een hardnekkig vooroordeel waar het merk op alle manieren van af wil komen. Daarom is het al brandstofefficiëntie wat de klok slaat bij de introductie van de nieuwe modellen. Vaak is dat ingegeven door de noodzaak om te voldoen aan nieuwe emissie-eisen, maar ook om gewoon de nieuwste technieken beschikbaar te maken op de nieuwe modellen. Om die lage verbruikscijfers te halen, probeert Caterpillar vooral de prestaties te verbeteren bij lagere motortoerentallen, een lijn die vorig jaar is ingezet in de modellenlijn 2014 en die nu ook terugkomt in de lijn voor 2015. Het betekent zorgen voor maximaal vermogen en maximaal koppel op veel lagere toerentallen. Bij de nieuwe M-serie voor de shovels betekent dit bijvoorbeeld al op 1600 motortoeren maximale prestaties. Hetzelfde beeld zie je bij de graafmachines, waar het nominale toerental ook vaak tussen 1600 en 1800 toeren ligt. Om toch voldoende vermogen te houden, betekent dit vooral zorgen voor grotere oliepompen, die bij een lager toerental toch voldoende volume en druk leveren. Een ontwikkeling die volgens Caterpillar mogelijk is door de beschikbare betere techniek en de veel snellere elektronica.
48
GRONDIG 3 2014
Brandstofefficiëntie is voor Caterpillar het woord dat past bij de nieuwe ontwikkelingen in het grondverzet. Wie beter wil presteren, zal volgens Paulo Fellin, vice-directeur van het onderdeel grondverzet en infrastructuur, elke druppel brandstof maximaal moeten benutten. “De afgelopen jaren is de brandstof in prijs verdubbeld en dat heeft een sterk negatieve invloed gehad op de kostprijs. Als gevolg daarvan en te weinig aandacht voor efficiënt werken is de arbeidsproductiviteit in dertig jaar nauwelijks gestegen. Terwijl in andere industriesectoren de arbeidskosten per euro uitgevoerd werk flink zijn gedaald, is daar in het grondverzet geen sprake van. Daar zijn de arbeidskosten per euro die aan het uitgevoerde werk wordt besteed zelfs nog iets gestegen.” Het is volgens Fellin daarom de hoogste tijd dat de sector de nieuwe technologische mogelijkheden gaat benutten om de prestaties per manuur te verbeteren. Hij voorspelt dat dit vooral mogelijk wordt dankzij een aantal vernieuwingen die de laatste jaren zijn gepresenteerd. Naast brandstofefficiëntie zijn dit volgens hem de machinevolgsystemen, zoals VisionLink (software) en ProductLink (hardware) van Caterpillar, maar ook Payload Control voor het efficiënt laden van voertuigen en Grade Control voor het precies op maat afwerken van een profiel met een grader of een graafmachine. “In alle gevallen gaat het erom dat we de brandstofkosten zo ver mogelijk omlaag brengen, want al jaren vormen deze de grootste factor binnen de machinekosten. Tegelijk moeten we zorgen dat we per manuur meer werk verzetten om de arbeidskosten te verlagen.”
Lage brandstofkosten Dat lage brandstofkosten ook voor klanten belangrijk zijn, liet Hubert Peschl van Caterpillar zien tijdens zijn beschouwing over de mogelijkheden voor het verlagen van brandstofkosten. “We zien dat bij klanten over de hele wereld en voor alle machines een laag brandstofverbruik inmiddels het op één na belangrijkste argument is bij de aanschaf van een machine. Nummer één is nog steeds betrouwbaarheid.” Voor het verlagen van de brandstofkosten zijn vijf verschillende mogelijkheden, vertelde Peschl van Caterpillar tijdens de recente machine-introductie in Malaga. Binnen elk van deze onderdelen zijn volgens hem besparingen van vijftien tot dertig procent mogelijk. Nadrukkelijk is Caterpillar op elk van deze gebieden ook op zoek naar mogelijkheden om via voorzieningen op de machine of nieuwe technieken het brandstofverbruik automatisch omlaag te brengen. De belangrijkste factor waardoor bedrijven ongemerkt veel kosten maken, is volgens hem het onnodig stationair draaien van de machine.
Helemaal nieuw is de F-serie graafmachines op wielen. De eerste modellen zijn achttien en twintig ton zwaar. Basis van de machine is de Cat C 7.1 Acert-motor met automatisch start-stopsysteem. Gecombineerd met nieuwe hydraulische pompen moet dit een brandstofbesparing van tien procent geven. In de cabine valt bij het draaien vooral het lage motortoerental op. Dit is zelfs zo laag dat het geluid van de oliepompen indringender is dan dat van de motor.
Bij Cat heten dit compacte machines, maar in Nederland passen ze in het rijtje machines die veel door cumelabedrijven worden gebruikt. Door de nieuwe emissie-eisen wordt de K-serie na drie jaar nu al opgevolgd door de M-serie. Voor veel gebruikers die nu nog een machine uit de H-serie hebben, betekent het een forse stap vooruit, met een 25 tot 30 procent lager brandstofverbruik door het veel lagere motortoerental.
“Wij hebben berekend dat tien procent minder tijd stationair draaien over vijf jaar alleen al aan niet verstookte brandstof een voordeel oplevert van € 4100,-. Dat is zonder de 160 tot 200 uren die dan minder op de teller staan en dus niet meetellen in de afschrijving.” Om aan dit onnodig stationair draaien een eind te maken, rust Caterpillar sinds vorig jaar nagenoeg alle machines uit met een automatisch start-stopsysteem. Toch is dat maar een klein deel van de oplossing, betoogde Pesschl. “Dat helpt om te lang warm draaien of doordraaien tijdens een pauze te voorkomen, maar dat zijn geen uren die tellen in de productiviteit. Veel groter is het effect van de uren dat de machine stationair draait omdat er geen werk is, dus een onvoldoende op elkaar afgestemde keten van graafmachine en dumpers om grond af te voeren. Of juist onvoldoende aanvoer bij de machine die het aangevoerde materiaal moet verwerken.”
dan geeft dit al een productieverhoging van gemiddeld vijftig ton per uur. Daarmee stijgt de productie dan van 16,4 naar 17,0 ton per liter brandstof. “Aandacht voor dat soort zaken kan uiteindelijk veel meer opleveren dan een nog iets zuiniger motor of betere hydrauliek.” De betere arbeidsprestaties zijn volgens Pesschl vooral te halen door veel meer gebruik te maken van het VisionLink-programma. “Als eigenaar kun je daarmee op kantoor precies zien of een machine werkt of stationair draait en hoe dat over een dag is verdeeld. Zie je te veel stationaire uren tijdens het gewone laadwerk, dan weet je dat de keten niet klopt. Dan kun je dus besluiten om er een extra dumper tussen te zetten om te komen tot een maximale benutting van de beschikbare arbeid en brandstof.”
Meer tonnen per liter Wat het effect is van stilstand tijdens het werk liet hij zien in een tabel waarin was uitgezet hoe bij een shovel met een bakinhoud van vijf kubieke meter het verminderen van het stationair draaien met tien procent de arbeidsproductiviteit verbetert en tegelijk de hoeveelheid brandstof per verplaatste ton product vermindert (zie tabel 1). Ga je bijvoorbeeld van veertig procent stationair draaien naar dertig procent,
Niveau verhogen Vergelijkbaar is volgens Caterpillar ook de mogelijkheid om met VisionLink als machinevolgprogramma de prestaties per machine te vergelijken en dus te verbeteren. “We zien bij de bedrijven die dit gebruiken dat er bij vergelijkbaar werk verschillen in productiviteit tot wel 25 procent voorkomen. Dat kan liggen aan het feit dat iemand nog een leerling is, maar het gebeurt ook bij ervaren machinisten. Dan kun je dit gebruiken om met ze in gesprek te gaan en kijken of je de beide machinisten op een gelijk niveau krijgt.”
Tabel 1. Brandstofefficiëntie bij een wiellader met een bakinhoud van 5 m3 Productiviteit
Stationair draaien
Verbruik in werk
Stationair
Werktijd
Brandstofverbruik
Brandstofefficiëntie
Brandstofefficiëntie
(ton/uur)
(liter/uur)
(liters/uur)
(%)
(%)
(liter/uur
(ton/liter)
(index)
250 275 300 325 350 375 400 425 450
4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4.1 4.1 4.1 4.1
27,7 27,7 27,7 27,7 27,7 27,7 27,7 27,7 27,7
50 45 40 35 30 25 20 15 10
50 55 60 65 70 75 80 85 90
15,9 17,1 18,3 19,4 20,6 21,8 23,0 24,2 25,3
15,7 16,1 16,4 16,7 17,0 17,2 17,4 17,6 17,8
100 102 104 106 108 109 111 112 113
GRONDIG 3 2014
ENVLP 262x371 CN ZV.indd 1
49
ondernemen met
vaktechniek
De gegevens uit het machinevolgsysteem kun je ook gebruiken om te kijken of de machinist de machine ook op de meest economische manier benut, dus of hij werkt in de economische werkstand of in de powerwerkstand met een hoger verbruik. “Normaal zie je dat niet, of alleen als je even op de bouwplaats bent. Nu kun je altijd op afstand zien of de mensen op de kraan hun best doen om zo laag mogelijk te eindigen.” Punt drie op de lijst van mogelijkheden om de kosten omlaag te brengen, is het gebruik van de juiste machines en hulpstukken. Voorbeelden daarvan zijn de bak die past bij het werk, de juiste bandenspanning in het veld of de juiste afstemming van alle voertuigen in de keten, dus voldoende dumpers of in plaats van load en carry met de shovel toch een dumper ertussen. Uit berekeningen blijkt dat dit bij afstanden vanaf 120 meter al voordeliger is. Gemiddeld blijken met dit soort maatregelen brandstofbesparingen tot vijftien procent mogelijk. In lijn hiermee liggen de mogelijkheden om brandstof te besparen door een bouwplaats slim in te richten, dus kiezen voor slimme transportwegen, een goede opstelling van de dumpers bij een graafmachine of een shovel. De besparingen kunnen hier oplopen tot vijftien procent, maar lijken vooral van toepassing op de grote mijnbouw. Bij het werk dat veel aannemers in Nederland doen bij de aanleg van wegen, natuurgebieden of het bouwrijp maken lijkt dit minder snel haalbaar.
Juiste technologie Wel belangrijk en een factor om te onderzoeken, is de inzet van de juiste technologie. Dat kan betrekking hebben op slimme, zuinige machines, zoals de nieuwe hybrides van Caterpillar, maar ook op het gebruik van elektronische systemen om bijvoorbeeld de belading te meten. “Zo kun je met Load Control direct zien of je een dumper precies op maat belaadt, dus niet te weinig, maar ook niet te veel om schade door overbelading te voorkomen.” Vergelijkbaar is volgens Pesschl het effect van Grade Control. “Door 3DGPS-systemen kun je veel preciezer werken en voorkom je vooral dat je te veel doet. Dus eerst te veel weggraven om het daarna weer terug te zetten. Studies wijzen uit dat zelfs ervaren machinisten hier duidelijk profijt van hebben. Juist door deze systemen in te zetten, kun je met nieuwe computertechnieken echt de prestaties verhogen.” De komende jaren wil Caterpillar sterk inzetten op de benutting van deze technieken om de gebruikers zo vooral te helpen om hogere prestaties te halen per liter brandstof. “Nu roepen mensen vooral hoe weinig brandstof de machine per uur verbruikt. Maar als je vooral stationair draait omdat je stil staat, is dat een verkeerd cijfer. Wij willen laten zien dat we kunnen helpen om veel tonnen per liter brandstof te kunnen doen. Op die manier kunnen we nieuwe technologie echt van waarde maken voor de moderne ondernemer en zorgen voor lagere kosten voor brandstof en arbeid per euro omzet.” TEKST & FOTO’S: Toon van der Stok
Nieuwe uitgeklede lijn Voor gebruikers voor wie de kostprijs belangrijker is dan hoge prestaties per uur komt Caterpillar met een lijn speciale machines die zijn ontdaan van prijs- en prestatieverhogende voorzieningen. Met deze machines wil Caterpillar een alternatief bieden voor de gebruikers die anders wellicht overstappen naar een merk uit een andere prijscategorie. Eén van de opvallende machines in deze lijn is de 313 F GC-rupsgraaf machine. Het is een machine die past bij heel veel klanten, zo heeft Caterpillar vastgesteld, want twee derde van de machines die er zijn verkocht, werkt minder dan 1000 uren per jaar. Dat zijn dus machines waar het veel minder om prestaties gaat en veel meer om een aantrekkelijke kostprijs. De 313 F L GC komt feitelijk naast de 312E, die dezelfde technische uitvoering heeft, maar meer motor- en hydraulisch vermogen. Het grote verschil tussen beide typen is de motor. In de 313 ligt een kleine C3.4motor van slechts 51 kW (70 pk). Door een motor uit deze vermogensklasse te kiezen, hoeft er aan minder strenge emissienormen te worden voldaan en is Stage IIIb haalbaar zonder AdBlue. Dit is ook te zien aan de buitenzijde, want daar waar de 312 een dikke, vierkante motorkap heeft, is deze bij de 313F weer meer afgeplat en oogt die veel compacter. Naast de motor is ook het hydraulisch circuit veel eenvoudiger. Slechts één pomp zorgt voor het bedienen van alle functies. Naast de 313F in GC-uitvoering presenteerde Cat afgelopen week ook een aantal werktuigen in een eenvoudige lijn, zoals de sorteergrijpers in GCuitvoering. De verwachting is dat de komende jaren veel meer machines en werktuigen in een uitgeklede uitvoering op de markt komen.
50
GRONDIG 3 2014
Opvallend aan de 313 is de veel lagere motorkap. Dat is mogelijk doordat er in de lagere vermogensklasse veel minder voorzieningen nodig zijn om de emissienormen te halen. De serie GC-grijpers is vooral eenvoudig uitgevoerd, zonder rotor en extra beveiliging van bewegende delen. De open celstructuur maakt dat de grijper extra licht is.
Wat dekken we eigenlijk niet? De CUMELA Compleet-machinepolis Wij verzekeren al uw werkmateriaal goed en betaalbaar. Ook als schade ontstaat tijdens graafwerkzaamheden bieden wij een zeer complete dekking:
in heel West-Europa ongeacht het gebruik directe schade en gevolgschade is verzekerd en zonder KLIC-clausule U meldt en wij regelen de schade voor u. Snel, deskundig en zonder gezeur.
CUMELA Verzekeringen kent als geen ander de wereld van agrarisch loonwerk, grondverzet, infra- en cultuurtechnische werken. Doorgewinterd in de praktijk, wijs door schade en schande en uitstekend op de hoogte van wetgeving en modern risicomanagement. Daarom is CUMELA Verzekeringen bij uitstek in staat om verzekeringen te ontwikkelen voor u en uw onderneming, uw mensen, middelen en materieel.
Vraag onze adviseurs naar de CUMELA Compleet-machinepolis. Want voor hetzelfde geld bent u gewoon beter verzekerd bij CUMELA Verzekeringen.
Meer weten? Bel (0)33 247 49 60 of mail naar verzekeringen@cumela.nl. www.cumelaverzekeringen.nl
CUMELA Verzekeringen. Al uw belangen goed verzekerd!
CUMELA Verzekeringen: de beste keuze!
VERZEKERINGEN BV
sten in i l a i c e p n infra e Vo o r s d n o r groen, g Bezoekadres: Nijverheidsstraat 13 te Nijkerk E-mail verzekeringen@cumela.nl Website www.cumelaverzekeringen.nl AFM vergunningsnummer 12004236
Correspondentieadres: Postbus 1156 3860 BD Nijkerk Tel. (033) 247 49 60 Fax (033) 247 49 61
De
els van s g n e m s a r g e best
Nederland
Door zaaiMax
mperaturen goed kiemt. te m de bo ge la j bi al t da el Het mengs
Postbus 1 • 4420 AA Kapelle • Tel. +31 (0)113 347 911 • Fax +31 (0)113 330 110 • www.innoseeds.nl • info@innoseeds.nl
Meer melk per hectare met ADVANCE® Gras Minder inkuilverliezen door snelle stabiliteit
EU
geregis
treerd
600.000 ton gras behandeld in 2014 met inkuilmiddel ADVANCE®
Remt broei, daarom meer benutbaar ruw eiwit Betere ruwvoerefficiëntie dankzij de toevoeging van enzymen
Tel.: 0521 51 30 42
www.meermelkperhectare.nl BIGAB® haakarmtrailers – De marktleider in Europa
BIGAB – ER IS MAAR ÈÈN DE ECHTE BIGAB 17–20
BIGAB 15–19
BIGAB 10–14
Importeur voor Nederland 6971 KM OEKEN (Brummen) Fabrikant: info@forsmw.com • www.forsmw.com
GRONDIG_200x134_150323.indd 1
Tel. 0031 575 476 555 info@hissink-oeken.nl www.hissink-oeken.nl
2015-03-11 16:13
GRIP De cirkel gesloten
ondernemen met
vaktechniek
Waarom Koonstra in Balkbrug de nieuwe OBO Transport HD-banden monteert Harry Koonstra was bezig met een coverronde voor zijn 24R20.5-banden, maar had pech toen een karkas werd afgekeurd. Hij wil zijn machines namelijk rondom op gelijkwaardige banden hebben staan en dat lukte zo niet. En een tweedehands karkas inkopen zag hij niet zitten. Toen hij op de CUMELA-studiedag Overijssel de tekening van de nieuwe Transport HD en de nieuwe OBO Transport+ zag, besloot hij de cirkel te sluiten met nieuwe OBO’s. Op zich nog steeds niet alledaags, zo’n landbouw-Ginaf voor de mestaanvoer, maar Koonstra bevalt deze truck goed. In dit geval wordt die ingezet met een 35-kuubs mesttank bij de mestaanvoer voor de Challenger-zelfrijder. Mooi zuinig en prima om mee te werken. Even luisteren hoe de nieuwe banden op de weg klinken. Je hoort ze wel, dat kan niet anders met de aan de zijkanten haaks geplaatste nokken. De geluidsproductie valt mee, waarschijnlijk omdat OBO heeft gekozen voor relatief veel nokken, zodat geladen bij zes bar bandenspanning drie nokken contact maken met het wegdek. Het fijne profiel met relatief lage nokken voor een tractieband is wellicht minder geschikt voor vette klei en erg natte ondergronden, maar de Transport HD is opener dan het bekende XS-blokprofiel. Op de zandgronden van Koonstra is het in elk geval een vooruitgang. Zorgen over draagkracht en tractie zijn er nu bij Koonstra niet. Mesttransport kan ook prima met de blokvorm-covers van OBO en de banden onder de Ginaf staan voor het mesttransport op zes bar.
54
GRONDIG 3 2015
Doorschuiven Koonstra heeft zijn vloot bewust op 24R20.5-banden gezet. Volgens Koonstra zijn die uniek in lengte-afplatting voor het gevoeliger veldwerk en geven ze bij het draaien en wenden op verharding minder slijtage vanwege enige souplesse in de wangen. Koonstra kent vanwege de brede toepassing (in totaal 38 van deze banden onder machines en zelfrijders) ook de beperkingen. “Het zijn prima banden, die onder lage druk goed voldoen in het veld. Er zijn echter beperkingen in inzetduur in combinatie met een luchtdrukwisselsysteem”, aldus Koonstra. Hij begint daarom standaard met nieuwe banden onder de drieassige bemestertank met luchtdrukwisselsysteem. Een must om bodemvriendelijk te bemesten. “Dat gaat prima met deze banden, zeker met de originele Michelins. Maar we weten ook dat als ze versleten zijn en daarna naar OBO gaan om te coveren, dat we ze dan niet meer op de mesttank moeten zetten, omdat bij een tweede leven bij zware inzet de karkassen eraan gaan”, aldus de on-
dernemer. Daarom schuiven de covers dan door naar de Ginafs, dumpers en silagewagens en zet Koonstra weer nieuwe banden op de drieassige Schuitemaker-bemestercombinatie. “Met de Ginaf, dumpers en silagewagens rijden we niet langdurig met extreem lage drukken. Als je de banden zo gebruikt, kunnen ze gerust twee tot soms drie keer worden gecoverd”, aldus Koonstra. Hij gaat zelfs nog een stap verder. “Afgekeurde gladde covers houden we achter de hand voor enkele dumpers die toch weinig worden gebruikt”, vertelt hij. Op deze manier haalt Koonstra maximaal rendement uit deze banden. Het bedrijf heeft voor deze filosofie een eigen bandenapparaat in de werkplaats.
Knelpunten Klaar verhaal, denk je dan, maar Koonstra nuanceert dat. “Covers op de Ginaf waren de eerste inzet toen de loopvlakken versleten waren. We willen rondom wel gelijkwaardig hebben. Als je dan aan een coverronde toe bent en er wordt een karkas afgekeurd, dan mis je een band. Dat gebeurde. Een nieuwe monteren doorbreekt onze filosofie.” Tweedehands karkassen opsporen wil Koonstra niet, omdat hij dan niet weet wat ze hebben meegemaakt. Toen hij op de studiedag Overijssel bij OBO de nieuwe OBO Transport+ en Transport HD zag, was voor hem het verhaal rond. “We hebben dan een fabrikant waar we nieuw kopen en coveren. We kennen het rubber van OBO en dat is dan voor nieuw en gecoverd gelijkwaardig”, stelt hij vast. Er is nog wel een maar aan het verhaal: de nieuwe OBO Transport+ en Transport HD worden opgegeven voor een minimumspanning van 2,6 bar. “Dat is te hoog. In de praktijk moeten we bij het bemesten en silage rijden naar lagere spanningen, tot in voorkomende gevallen onder de 1,5 bar. Als dat met verstand gebeurt en er niet met hoge snelheid wordt getransporteerd, zou dat vol-
Naast de Ginaf zette Koonstra ook deze Alascodumper op het nieuwe HD-profiel.
gens OBO moeten kunnen”, zegt Koonstra. Hij geeft aan dat hij hier nu nog geen uitspaken over kan doen. “We gaan dat dit jaar ervaren.”
Tractie een pre Koonstra heeft gekozen voor het tractieprofiel HD. Hij ziet dit als een welkome verbetering. “Voor de Ginaf in het mesttransport is het niet nodig. We hopen hier enige winst te behalen in het minder vervuilen van de weg door beter lossende eigenschappen”, zegt hij. Koonstra ziet de winst vooral als zijn beide Ginafs worden ingezet voor het silagerijden. “In het najaar onder lastige omstandigheden is het tractieprofiel welkom voor meer tractie en voor stabieler rijden”, zegt hij. Koonstra ziet dezelfde voordelen voor dumpers en silagewagens. “De wagens zullen minder zijwaarts glijden door het middenprofiel. Gesteld kan worden dat banden met XS-profiel bij een aangepaste bandenspanning al nagenoeg niet stil blijven staan.” Minder bulldozeren is volgens hem niet zo’n thema. En dus heeft Koonstra ook meteen een twaalfkuubs Alascodumper op Transport HD-banden laten zetten. De bemestercombinatie blijft op blokprofiel draaien. Dat kan, want OBO Banden gebruikt voor beide banden hetzelfde karkas. Na een eerste leven met blokprofiel op de drieassige bemester kunnen de covers daarna voor de Ginafs en de silagewagens worden voorzien van het tractie HD-profiel. Dat maakt het plaatje voor Koonstra definitief rond. Tijdens ons bezoek zaten de OBO Transport HD-banden er net op. Koonstra is de eerste. Reden voor zowel OBO Banden als bandenleverancier Van Aalderen in Vriezenveen om ook even te komen kijken hoe deze primeur ‘smoelt’. Nu afwachten hoe ze zich dit najaar gaan houden in het echte werk. Meer info over de nieuwe OBO-banden op Grondig.com. TEKST & FOTO’S: Gert Vreemann
Koonstra start met nieuw blokprofiel onder de drieassige Schuitemaker.
Harry Koonstra durft het avontuur met de nieuwe HD’s wel aan.
GRONDIG 3 2015
55
ondernemen met
vaktechniek
VERVAETS UITLEG OVER DE NIEUWE HYDR
“Cost of ownership en datacomm In juni introduceert fabrikant Vervaet voor loonwerkers en personeel de compleet vernieuwde Hydro Trike. Het concept is echter niet gewijzigd. De Zeeuwse fabrikant legt ons uit dat dit met het oog op cost of ownership een bewuste keuze is. Vervaet is vooral ook bezig met datacommunicatie. We spraken over de gemaakte keuzes en reden even mee.
Kwartjes vallen snel op de plek als we samen met Dany Dieleman eerst in de fabriek het nieuwe frame hebben bekeken en dan doorlopen naar de zeventientons bietenrooiers in aanbouw. Eigenlijk is het concept identiek. De centrale koker, die bij de bietenrooier naar voren zit met een vork achteraan, is bij de nieuwe Hydro Trike net omgekeerd. Het nieuwe frame is natuurlijk wel op maat gemaakt voor de belastingen die de Hydro Trike in de praktijk meemaakt. Als je dan aangekomen bij het prototype wat verder kijkt, zie je de belangrijkste wijzigingen: grotere koelers goed bereikbaar aan de rechterkant, de motor links naast het frame geplaatst en geheel in balans met de mestpompunit, een gewijzigde meststroom voor de vijfwieler met dikkere slangen en leidingen, een betere flow en een twintigkuubs tank om vrachtwagens gemakkelijker in twee keer leeg te trekken. Nog verder kijkend: een andere instap, een nieuwe elektrische aansturing van de hydraulische pompen en motoren, een volledige rijautomatiek waarbij de rijdrukken automatisch lastafhankelijk worden geregeld en een extra servicepagina in het scherm voor snellere service. Er staat een geheel nieuwe Hydro Trike. Voor de details zie Grondig.com.
Slimmere constructies Fabrieksman Edwin Vervaet is helder over de keuzes. “Bij het ontwerp is gekeken naar een vereenvoudiging van het nu meer modulair opgebouwde concept en slimmere constructies om het frame sterker en stijver te maken, maar tegelijk ook lichter. Sprekend voorbeeld is de geïntegreerde 950-liter-brandstoftank in het kokerprofiel. Op die manier is op veel punten winst geboekt, bijvoorbeeld bij de ophanging van de motorunit, de cabine en de mestunit, waar lasergesneden delen in plaats van kokerprofielen zijn gebruikt. “De derde as is nu bijvoorbeeld modulair aangebracht, zodat de productie van de drie- en de vijfwielers identiek is.”
Dany Dieleman voorziet een snel groeiende vraag naar GPS-gestuurd plaatsspecifiek bemesten en de bijbehorende datacommunicatie. De nieuwe Hydro Trike is al klaar voor de NIR-sensor.
56
GRONDIG 3 2014
Edwin geeft aan dat de nieuwe Hydro Trike vorig jaar eigenlijk al klaar was, omdat veel delen zich al hebben bewezen. “We hebben het toch een jaar opgeschoven om er zeker van te zijn dat de machine uitgerijpt is. Deze Hydro Trike heeft inmiddels dik 1000 uur praktijk op de teller”, vertelt hij. Tijdens de rit merkten we dat dit een terechte opmerking is. De machine rijdt zoals verwacht, maar op volle snelheid zoekt de
O TRIKE
municatie hebben prioriteit” motor nog wat. “DAF komt binnenkort om de nieuwe Stage IV-motor beter in te regelen. Dat soort zaken moet opgelost zijn voordat we los gaan.”
Bewust hydromechanisch Los van de vernieuwingspunten bevat het concept dus geen grote verrassingen. Robin Vervaet is daar duidelijk over. “Uit vele besprekingen is ons gebleken dat de klant hetzelfde eenvoudige, bewezen concept wil houden. Reparatie aan een CVT of powershift is volgens ons vaak vele malen duurder dan het wisselen van een rijpomp, die minimaal net zo lang meegaat.” Vervaet geeft aan dat mede vanuit dit oogpunt bewust is gekozen voor het handhaven van de bekende hydrostatische aandrijving. “Theoretisch kan een CVT of powershift iets meer trekkracht onderin hebben voor bijvoorbeeld bouwlandbemesten, maar om hoeveel procent gaat dat?” Vervaet geeft aan dat vanwege de overbemeten 342 kW (465 pk) DAF in combinatie met een zo laag mogelijk motortoerental de Hydro Trikes tussen de 0,35 en 0,5 liter brandstof per kubieke meter verbruiken. “Dat zijn keurige waarden.” Volgens de Zeeuwse fabrikant zijn de prestaties op bouwland ook goed. “Kwestie van ervaren, dat laten we graag aan onze klanten over.” Vervaet geeft aan dat klanten juist vragen om het behoud van het concept, met een gegarandeerde inruil en een hoge restwaarde. “Dat is de hoofdreden dat er niet iets heel anders staat. Switchen naar een ander concept heeft grote gevolgen voor de kostprijs en het Rebuild-programma.”
Elektronica gaat door Dany Dieleman, één van de gangmakers van de elektronische snelweg waarin Vervaet voorop wil lopen: “Investeren in dataregistratie en -communicatie en dito regelingen vinden we nu belangrijk, omdat hier een grote taak van loonwerkers ligt. Vooruitstrevende boeren eisen dat al of gaan dat eisen.” Dieleman is ook nauw betrokken bij de ontwikkelingen die John Deere op dit vlak uitvoert. “Mede door de nauwe banden met John Deere beschikken wij voor onze Trikes over veel kennis”, aldus Dieleman. Hij geeft aan dat de nieuwe Trike daarom standaard al is voorbereid op de nieuwe NIRsensor. “Wij hebben samen met John Deere daarin al heel goede testervaringen opgedaan en verwachten dat het snel gemeengoed zal worden als er groen licht komt voor deze ontwikkeling. Wij zijn er al klaar voor.” Ook met Trimble en Agrometius maakt Vervaet grote stappen. Dit jaar zijn veel machines uitgerust met sectieaanstu-
De nieuwe Trike is opnieuw ingeregeld en bevat nieuwe mogelijkheden, zoals deze nieuwe servicemodule om waarden direct met Vervaet te communiceren. ring, gekoppeld aan het mestpomptoerental. “Een vraag die we samen met de injecteurbouwers en Agrometius nu hebben opgelost.” In dit kader wijst Dieleman bewust op de ombouwmogelijkheden. De Hydro Trike is standaard voorbereid op een eenvoudige ombouw voor een sleepslangbemester, vastemeststrooier of bijvoorbeeld een bietenbak. “Wij hebben ook voor de Panien-vastemeststrooier inmiddels al een volautomatische regeling van de mestgift en plaatsspecifieke dosering klaar.”
Op naar Biervliet Behoud van het bewezen concept en innoveren in de dataregistratie en communicatie zijn volgens Dieleman belangrijker dan bomen over het wel of niet hebben van een CVT of uitzien naar iets spectaculair anders. “Wij mikken liever op bewezen techniek met een lage cost of ownership met vooruitstrevende GPS- en mestanalysetechnieken voor de klant”, zegt hij. De rit was daarom niet spannend - hij gedraagt zich net als de voorgaande Hydro Trikes - maar daarentegen wel leerzaam. De echte onthulling zal in juni in Biervliet plaatsvinden. Dan zal ook het nieuwe uiterlijk voor het eerst worden getoond. Velen van u zullen met de medewerkers worden uitgenodigd. Op naar Biervliet dus. What’s in a name. TEKST EN FOTO’S: Gert Vreemann
GRONDIG 3 2014
57
TOP PRODUCT ZOEKT DITO PRODUCT MANAGER! Ben jij onze nieuwe Product Manager? Valtra maakt in Nederland een stormachtige ontwikkeling door. Daarom willen we ons team uitbreiden met een enthousiaste en gepassioneerde Product Manager die dit eigenzinnige Finse topmerk wil ondersteunen. Als Product Manager ben je de schakel tussen de fabrikant, dealers en de interne afdelingen binnen de Mechan Groep. Ben jij een kei in samenwerken en organiseren? Beheers je de Engelse taal? Ben je zowel technisch als commercieel goed onderlegd? Heb je affiniteit met de landbouw? En zoek je ruimte voor je ambities? Kijk dan snel op onze website www.valtra.nl naar de uitgebreide informatie over de functie en de sollicitatieprocedure. MECHAN GROEP IS IMPORTEUR VAN DE AGCO MERKEN VALTRA, MASSEY FERGUSON, FENDT, FELLA EN CHALLENGER.
valtra.nl
INNOVATIEVE TECHNOLOGIE • HOOGSTE GEBRUIKSCOMFORT • TWINTRAC OMKEERINRICHTING • MEEST BETROUWBARE MOTOREN
SpecialiSt in grondbewerking & graSlandverzorging
VOOR ELKE KLUS DE JUISTE MAAIMACHINE WERKBREEDTES 0.42-9.00 M
Grass Profi • • • • • • • •
Graslandwoeler • • •
Werkdiepte van 15 tot 40 cm Hersteld de waterhuishouding Werkbreedtes van 270 tot 600 cm
Verjongen van uw grasmat 4 bewerkingen in 1 werkgang Egalisatiebord In aggressiviteit instelbare tanden Bijzaaien van het zaad Inwerken van hetzaad Aanrollen van de grasmat Werkbreedtes van 300 en 620 cm
Tel. 0487 592944 E-mail perfect@vanwamel.nl www.vanwamel.nl
Graslandbeluchter • • •
Werkdiepte ±15 cm Opheffen verdichtingen toplaag Werkbreedtes van 250 tot 800 cm
0546-644866 | info@eversagro.nl | www.eversagro.nl
: N G ERERMIJORTIN E K T K EEIES UWXTRA W T ,K NE WIVNROEVGAN EE
DRAKKAR
OP ER KO FITE O PR N E
SILO-SPACE
Snel, regelmatig en veilig lossen
Kipt niet, duwt niet, TRANSPORTEERT !
Geschikt voor elk type materiaal Beperkt leeggewicht
Tel: 0032 43 77 35 45 – www.joskin.com
MESTVERWERKING Nieuwe kansen voor vermarkten van mest
ondernemen met
vaktechniek
In Son draait sinds medio 2014 de nieuwe biofosfaatfabriek van Ecoson, die jaarlijks op een duurzame wijze 100.000 ton dierlijke mest verwerkt. Een vergistingsinstallatie produceert groen gas en met restwarmte worden uit het digestaat fosfaatrijke organische-mestkorrels geproduceerd. Die zijn een prima vervanger voor fosfaatkunstmest en kunnen eenvoudig worden geëxporteerd.
De mestkorrels die Ecoson produceert zullen vooral richting de wijnbouw afgezet gaan worden.
Hoewel er in Nederland al tientallen jaren wordt gesproken over mestverwerking zijn er nog nauwelijks draaiende fabrieken waar mest werkelijk wordt verwerkt tot mestkorrels die ook hun weg naar het buitenland vinden. Eén van de eerste die nu commercieel draait, is de biofosfaatfabriek van Ecoson in Son in Zuidoost-Brabant. De biofosfaatfabriek die vorig jaar is gestart, maakt gebruik van een vergistingsinstallatie. Daarin wordt dierlijke mest met bacteriën omgezet in biogas. De meeste bedrijven gebruiken dit biogas rechtstreeks voor de productie van warmte en elektriciteit. Omdat het biogas voor veertig tot zestig procent uit methaan bestaat en verder voornamelijk is opgebouwd uit CO2-moleculen kan het niet worden gebruikt voor veel (andere) gastoepassingen, zoals gebruik in het aardgasnet. Gas moet namelijk voor bijna negentig procent uit methaan bestaan voor het mag worden toegevoegd aan het aardgasnet. Toch is juist de verwerking van het gas uit de biogasinstallatie het bijzondere van deze installatie, vertelt Richard van Lijssel, directeur technologie van Ecoson. “We werken het biogas in een aparte gasreinigingsinstallatie op tot echt groen gas. Via absorptie of gaswassing lossen we de CO2 in biogas op in wa-
ter. CO2 en methaan kunnen we scheiden, omdat CO2 beter oplost dan methaan.” Het scheidingsproces vindt plaats in een kolom bij een temperatuur van 30 à 40 graden Celsius. De vloeistof die (bijna) verzadigd is met CO2 gaat naar een tweede kolom, waar de vloeistof wordt verhit van 70 tot 110 graden Celsius. De CO2 die in de vloeistof zat opgelost, wordt dan weer vrijgegeven en ook als bruikbaar gas teruggewonnen. Door dit proces is het geproduceerde groene gas uiteindelijk qua samenstelling, energie-inhoud en geur exact gelijk aan het aardgas dat in Groningen uit de bodem wordt gehaald, vertelt Van Lijssel. “Wij leveren dit groene gas rechtstreeks aan het gasdistributienetwerk van de regio Eindhoven. Op jaarbasis produceert de Ecoson-installatie 2.500.000 kubieke meter groen gas. Dit komt overeen met het jaarverbruik van 1700 huishoudens. Hiermee realiseren we een CO2-reductie van zo’n 4500 ton per jaar. Voor het groene gas ontvangen we, als we de SDE+-subsidie (zie kader; red.) meerekenen, circa € 0,62 per kubieke meter.”
Biofosfaatkorrel Naast het gas blijft in de installatie een ‘mestdigestaat’ over. Van Lijssel: “Dat is fosfaatrijk en zeker in de regio waar wij zitten en waarin heel veel varkenshouderijen actief zijn, is het een probleem om dat af te zetten. Dit digestaat bestaat namelijk voor 94 procent uit water. Dit maakt het relatief duur om te transporteren naar andere delen van de wereld met een fosfaattekort, voor toepassing als meststof in de akkerbouw. Binnen Ecoson hebben we een aantal productieprocessen gecombineerd en installaties gekoppeld, waardoor we restwarmte kunnen inzetten om het vaste deel van het digestaat te drogen.” Naast de biofosfaatinstallatie voor de verwerking van dierlijke mest verwerkt Ecoson in een andere vergistingsinstallatie ook organische reststromen uit de levensmiddelenindustrie. Het bio-
Over Ecoson Ecoson is gespecialiseerd in de productie van duurzame energie en biobrandstoffen die zijn gemaakt van dierlijke restproducten. Het bedrijf maakt deel uit van het Amerikaanse Darling Ingredients, ‘s werelds grootste verwerker van dierlijke bijproducten. Bij de meesten zal de locatie in Son vooral bekend zijn als Rendac, waar slachtafval en kadavers worden verwerkt.
60
GRONDIG 3 2014
SDE+-regeling De regeling Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) waar Ecoson gebruik van maakt, bestaat sinds 2008 en is een exploitatiesubsidie. Producenten ontvangen subsidie voor de opgewekte duurzame energie en niet voor de aanschaf van een productie-installatie. Het verschil tussen de kostprijs van grijze energie en die van duurzame energie wordt vergoed over een periode tot maximaal vijftien jaar (Ecoson twaalf jaar). De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het soort en de hoeveelheid geproduceerde energie. Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de productie van duurzame energie. De subsidie helpt om de doelstellingen in het Energieakkoord te realiseren. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) voert deze regeling uit. gas dat hier vrijkomt, wordt verbrand in biogasmotoren, waarbij groene elektriciteit wordt geproduceerd voor circa 11.000 huishoudens. Van Lijssel: “De restwarmte in de uitlaatgassen van deze gasmotoren gebruiken we voor het drogen van het digestaat in een banddroger. Het water dat vrijkomt bij het ontwateren van het mestdigestaat, zuiveren we in onze eigen afvalwaterzuiveringsinstallatie en lozen we vervolgens op het oppervlaktewater. Van het gedroogde materiaal persen we een droge mestkorrel. Ten slotte hygiëniseren we de korrel om zo te voorkomen dat er nog onkruidzaden of ziektekiemen in zitten.”
Export van fosfaat Ecoson produceert per jaar ongeveer 6800 ton aan biofosfaatkorrels. De korrel van ongeveer vier bij tien millimeter bevat circa zes procent fosfaat. De rest bestaat uit organische stof en andere mineralen. De korrels zijn compact, licht en dus gemakkelijk te vervoeren en uit te strooien over het land. Van Lijssel: “We exporteren de korrels naar onder andere wijnbouwgebieden in NoordFrankrijk, plekken waar de bodem juist fosfaatar m is. Deze afzet organiseren we via partijen met bestaande netwerken binnen deze markt. Natuurlijke, fosfaatrijke organische-mestkorrels zijn echter nog relatief nieuw, waardoor we de markt wel verder moeten ontwikkelen. Ons productieproces en de biofosfaatkorrel zelf voldoen aan alle kwaliteits- en exporteisen van de wet- en regelgeving in Nederland en de rest van Europa.”
Mestverwaarding Het mooie aan het systeem van Ecoson is dat het bedrijf door de export van fosfaat niet alleen een deel van het mestoverschot oplost, maar er ook in slaagt om de mest echt te verwaarden. Al wil Van Lijssel geen uitspraken doen over de rentabiliteit van de installatie. Hij vindt het belangrijk dat er mest wordt verwerkt en daarbij fosfaat wordt teruggewonnen. Niet onbelangrijk volgens hem, want schaarste aan fosfaat is op de lange termijn misschien nog wel een groter probleem dan de schaarste aan fossiele brandstoffen. “Er is wereldwijd maar een aantal fosfaatmijnen, terwijl landbouwgrond fosfaat nodig heeft. Ecoson zet een grote stap om de mestkringloop te sluiten.” Bert van Asselt, adviseur van RVO.nl, vindt vooral dat laatste belangrijk bij de subsidieverlening: “Een plant haalt fosfaat uit de bodem, dieren eten planten, poepen het uit, uit de mest produceer je fosfaatkorrels en die breng je weer bij de planten. Als je dit energieneutraal kunt doen, ben je slim bezig. Ecoson doet dit.”
Duurzame keten Ecoson contracteerde voor de levering van mest in samenwerking met Stichting ZLTO Mestinitiatief Dommelland (ZMD) en Mestac zeventig boeren in een straal van twintig kilometer die verse varkensmest leveren. Van Lijssel: “Voordat je begint, moet je ervoor zorgen dat je voldoende mest hebt. We zijn daarom al ruim een jaar voordat de overheid mestverwerking verplicht stelde op zoek gegaan naar veehouders die zich voor tien jaar wilden vastleggen. De zeventig boeren hebben slim geanticipeerd op de toekomstige wetgeving en kozen daarmee voor een structurele oplossing voor hun mestoverschot.” Met de verwaarding tot exporteerbare fosfaatkorrels helpt Ecoson met het laag houden van de mestafvoerkosten die de boeren betalen. De prijs voor een ton mest staat de komende tien jaar vast en ligt naar verluidt rond de € 15,- per kubieke meter. Exacte uitspraken wil Van Lijssel hierover niet doen. Adviseur Van Asselt vindt dat nu ook minder belangrijk: “Er is een tekort aan mestverwerkingsinstallaties, waardoor veehouders in de toekomst in de problemen kunnen komen. In het uiterste geval kan dat betekenen dat veehouders minder dieren kunnen houden en bedrijfseconomisch niet optimaal kunnen draaien. Mestverwaarding is een unieke oplossing voor het mestoverschot”, aldus Van Asselt. Van Lijssel vult aan: “De sector moet zich verenigen om dit soort problemen samen op te lossen. Met elkaar is het eenvoudiger om een business case voor verwerkingsinstallaties rond te krijgen.” TEKST: Steven van Dort, in opdracht van RVO.nl
Duurzaam ondernemen Duurzaamheid biedt aan ondernemend Nederland kansen om te innoveren en nieuwe markten aan te boren. Het resultaat: economische groei, winst voor het milieu én een duurzame bedrijfsvoering. De overheid ondersteunt dagelijks honderden organisaties met financiering, kennis en partners. Voor al deze organisaties is de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland het eerste aanspreekpunt, ook voor het signaleren en attenderen van beleidsmakers op verbetering van wet- en regelgeving. Meer informatie: www.rvo.nl/duurzaamondernemen.
GRONDIG 3 2014
61
Tire technology in motion
High performance Banden Voor Bouw- & Industriële Machines
506 DUAL MASTER
528 DUAL MASTER
624 RADIAL
550 MULTIUSE
Staal Graafmachine
Staal Graafmachine
Staal Graafmachine & compacte lader
Stalen band Multipilaire machines
Alliance biedt een ruim gamma stalen radiaalbanden aan voor gespecialiseerde bouw- en industriële machines. De belangrijkste banden in dit segment zijn de 506 & 528 Dual Master stalen radiaalband, 624 en de 550 MULTIUSE, 606 en 608. Deze banden zijn geschikt voor een ruim gamma machines en toepassingen. Deze wereldklasse banden werden ontworpen voor industriële tractoren, graaf- en laadmachines, skidsteer loaders, wheeled excavators, vorkliften voor zwaar terrein en veel meer. Meer dan 50 jaar aan innovatie en marktleider in ontwerp en productie van off- Highway banden zijn Alliance banden ontworpen om buitengewone prestaties te kunnen leveren in de meest uiteenlopende toepassingen, wat Alliance tot de beste keuze maakt.
www.atgtire.com
6 CONTINENTEN. MEER DAN 120 LANDEN. DE WERELDLEIDER IN OFF-HIGHWAY BANDEN.
Contact
benelux@atgtire.com
EFFICIËNTIE & PRECISIE
Beeld: Vredo 2,2 meter SUPERcompact Doorzaaimachine
De wens is niet veranderd in de laatste jaren: men wil mooi groen, strak, vlekkeloze sportvelden hebben, en dat binnen no-time! De Vredo Sport- en SUPERcompact-serie doorzaaimachines hebben (door)ontwikkelingen ondergaan, welke in twee woorden tot uitdrukking komen: EFFICIËNTIE & PRECISIE. Maak nuttig en economisch gebruik van uw tijd, investering en graszaad. Deze Vredo Doorzaaimachines vereisen (opnieuw) bekeken te worden. Vraag ons om een demo...
Ook efficiënt in transportbewegingen
Vredo ontwikkelt, produceert, verkoopt en verleent service aan:
+31 (0) 488 411 254 verkoop@vredo.com www.vredo.nl MestTrac
Zodenbemester
Snijfilter
Doorzaaimachine
Kommunaal Trac
De beste in het veld
De nieuwe eigenaren van
Aantjes Goudriaan Machinery vieren dit jaar “ OUD en NIEUW ” met
Donderdag 16 april: 13.00 - 17.00 uur voor collega’s en leveranciers. Vrijdag 17 april: 13.00 - 22.00 uur en zaterdag 18 april : 10.00 - 17.00 uur Deze UITNODIGING geldt voor alle relaties en bekenden; er worden geen kaarten verstuurd!
Wij heten u van harte welkom om “ OUD en NIEUW “ te vieren onder het genot van een hapje en een drankje met
Piet en Marietje Aantjes Henrie en Patricia van Vuren Martien en Lydia Damsteegt
medewerkers
De Hoogt 1a 2977 LA Goudriaan Tel. 0183-581386 Mob.06 - 83654047 Email info@ aantjesgoudriaan.nl
www.aantjesgoudriaan.nl voor meer informatie en route
ondernemen met
vaktechniek
ECONOMIE
Beperkte winst Voor het eerst in jaren hebben de cumelabedrijven een bedrijfseconomische winst gerealiseerd. Hoewel een resultaat van 0,6 procent op een gemiddelde omzet van bijna 2,5 miljoen euro niet ruim is, is dit voor het eerst in vier jaar een positief resultaat. De gegevens zijn afkomstig van de eerste 48 bedrijven die de jaarresultaten over 2014 hebben ingevoerd in het bedrijfsvergelijkend onderzoek CUMELA-Kompas Analyse. Dit betekent dat nu de gegevens van ongeveer tien procent van de bedrijven die jaarlijks deelnemen bekend zijn. De leider van dit onderzoek, Dieuwer Heins, meent dat hiermee een redelijk betrouwbaar beeld van de sector te geven is. “Uit de ervaring van de afgelopen jaren weten we dat het uiteindelijke beeld niet veel meer verandert, omdat we telkens de groep vergelijken met de voorgaande jaren.” Opvallend vindt Heins dat de verschillen in de ontwikkeling van het resultaat groot zijn. “Terwijl zeventig procent een duidelijk beter resultaat heeft dan 2013 heeft de andere dertig procent juist een veel minder
goed resultaat. Je ziet dus dat er nog steeds veel bedrijven zijn die het moeilijk hebben.” Een ander opmerkelijk punt in de eerste resultaten is het nog steeds stijgende deel van de brandstofkosten in de omzet. Terwijl de prijs van diesel vorig jaar stabiliseerde, steeg het aandeel brandstofkosten nog iets. Door beperkte investeringen in de afgelopen jaren daalden wel de kosten voor afschrijvingen. Het laatste opvallende punt is de verdere stijging van de arbeidskosten. Per fte namen deze met 2,9 procent toe. Heins denkt dat dit is toe te schrijven aan het groter aantal overuren dat werd gemaakt om de gestegen hoeveelheid werk ook te kunnen uitvoeren. Meer informatie over de cijfers en de eerste resultaten is te vinden op www.cumela.nl.
DAMSTEEGT IN MECHANISATIE Aan het dienstenpakket van Damsteegt uit Oud-Alblas is de afgelopen periode weer een onderneming toegevoegd. Damsteegt heeft samen met Hennie van Vuren het mechanisatiebedrijf Aantjes Goudriaan Machinery overgenomen. De overname heeft overigens voor het in Goudriaan gevestigde bedrijf geen effecten. Het mechanisatiebedrijf blijft gewoon op de huidige plaats gevestigd en zal ook met de huidige personeelsleden verder gaan. Het enige verschil is dat de bedrijfsleiding in handen komt van Hennie van Vuren. De van Beco afkomstige Van Vuren wordt mede-eigenaar, samen met Martien en Lydia Damsteegt. Beide bedrijven zul-
len vooral op het gebied van onderhoud nauw gaan samenwerken. Voorlopig zal de oude eigenaar Piet Aantjes nog op de achtergrond actief blijven om de nieuwe bedrijfsleiders te kunnen laten profiteren van zijn inmiddels vijftigjarige ervaring in de internationale handel in machines. Het bedrijf, dat beschikt over een terrein van 1,7 hectare, staat bekend om zijn grote voorraad machines, waarmee snel aan vragen kan worden voldaan. Ook ontwikkelt en bouwt het bedrijf eigen speciaalmachines. Voor nieuwe en bestaande relaties zijn er op 17 en 18 april twee open dagen, waar iedereen kennis kan maken met de nieuwe eigenaren en met het leveringspakket.
advertentie
Vraag naar onze voorwaarden!
UW PARTNER IN DE LANDBOUW Voor elke toepassing een aangepaste machine.
Meer weten? Neem contact op met: JCB Nederland N.V. - Tel. +31 (0)418 654 654 info@jcb.nl - www.jcb.nl
64
GRONDIG 3 2015
IN KORT BESTEK CUMELA-KOMPAS ANALYSE: HOOGSTE INVESTERINGEN IN VIER JAAR Dankzij de relatief goede bedrijfsresultaten van de cumelabedrijven in 2013 is er in dat jaar ook weer behoorlijk meer geïnvesteerd. Gemiddeld lagen deze investeringen ruim tien procent hoger dan in 2012, maar waren ze ook hoger dan het vierjarig gemiddelde. 290.000 270.000 250.000 230.000 210.000 190.000 170.000 150.000
2010
2011
2012
Cash Flow
Investeringen
2013
De cashflow was in 2013 bijna € 280.000,-, flink hoger dan in de voorgaande jaren. De goede cashflow resulteerde ook in groeiende investeringen in machines. Met een gemiddeld geïnvesteerd bedrag van bijna € 245.000 waren deze het hoogst van de afgelopen vier jaar. Omdat het gaat om de netto investeringen, dat wil zeggen de investeringen minus desinvesteringen, zullen de werkelijke investeringen in de praktijk hoger liggen De grafiek laat duidelijk zien dat de hoogte van investeringen de ontwikkeling van het resultaat volgt. Het is de manier voor ondernemers om grip te houden op de financiële positie van het bedrijf. In tegenstelling tot de voorgaande jaren zijn de investeringen in 2013 hoger dan de afschrijvingen (108 procent). Hiermee treedt een lichte verjonging van het machinepark op. Dit zien we nog niet terug in de verhouding boekwaarde/aanschafwaarde. In 2010 bedroeg die 37 procent. Door de beperkte investeringen in de afgelopen jaren is die gedaald naar 34 procent. Dit heeft een direct effect op de cashflow, omdat dit de som is van het bedrijfsresultaat en de afschrijvingen. Het is daarmee de basis voor de financiële planning van het bedrijf. Een planning die steeds belangrijker wordt omdat de hoogte van investeringen toeneemt en banken steeds vaker een onderbouwing vragen voor de financiering van deze investeringen. In de nieuwsbrief van Grondig.com zullen we komende maand aandacht besteden aan de financiële planning. Basis van deze gegevens is de bedrijfsvergelijking binnen CUMELA-Kompas Analyse, waar ruim 400 bedrijven aan deelnemen. Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn, vergelijk dan uw cijfers via CUMELA-Kompas Analyse. Of wilt u aan de slag met het opstellen van een financiële planning, neem dan contact op met uw bedrijvenadviseur, bel met de infolijn op (033) 247 49 99 of stuur een e-mail naar kengetallen@cumela.nl.
Tekenbevoegd? Beste Jan, Wie moet bij ons tekenen als ik een klus aanneem?
Beste aannemer, Mijn antwoord kan kort zijn: degene die bevoegd is. We staan er vaak niet bij stil, maar binnen een bedrijf zijn vaak maar enkele mensen bevoegd overeenkomsten aan te gaan. In het uittreksel van het handelsregister van uw bedrijf kunt u zien wie bevoegd is om een overeenkomst aan te gaan en voor welk bedrag. Cumelabedrijven zijn vaak familiebedrijven met meerdere aandeelhouders en (beperkt) tekenbevoegden. In het geval van beperkt bevoegd zullen dus meerdere tekenbevoegden moeten tekenen. Sommige documenten, bijvoorbeeld formulier ‘Model K’ (hoofdelijke aansprakelijkheid), moeten door een bestuurder worden ondertekend. De bestuurder staat ook vermeld op het uittreksel. Dit kan weer een andere rechtspersoon zijn. In dat geval gaan we een stapje omhoog in de organisatieboom, net zo lang tot we bij een natuurlijk persoon (of meerdere) uitkomen. Ook kunt u zaken doen met iemand die niet bevoegd is. U maakt telefonisch een deal en later blijkt dat degene met wie u zaken doet wordt teruggefloten door zijn directie of bestuur. Of u doet zaken met (een onbevoegd) iemand waarbij u uw factuur niet betaald krijgt. Recent wees de rechtbank Den Haag een vordering van € 41.000,- van een pontonverhuurder af. Het bedrijf was gebeld door de inkoper/projectvoorbereider van een aannemer, een bedrijf waarmee hij altijd zaken deed. Voor een werk in Utrecht waren pontons nodig. Er werd keurig een offerte uitgebracht, waarop telefonisch akkoord werd gegeven. De klus zou snel starten en de pontons werden dan ook snel afgeleverd. Het bedrijf kreeg keurig een werkbon, ondertekend door de inkoper/werkvoorbereider. Omdat ‘voor de administratie’ nog geen opdrachtbevestiging was ontvangen, werden enkele mailtjes gestuurd en werd uiteindelijk telefonisch contact gezocht met de aannemer. De aannemer reageerde verbaasd: er was geen overeenkomst, sterker: het werk was niet doorgegaan. Of de verhuurder de pontons voor eigen kosten maar wilde ophalen. Wat bleek: de inkoper/werkvoorbereider was niet bevoegd om te tekenen en omdat het werk niet doorging, had hij niet gereageerd op de mailtjes. Maar het had er toch alle schijn van dat hij wel tekenbevoegd was? De rechter volgde de aannemer: geen vergoeding van kosten, ook al had de verhuurder de pontons al die weken niet aan anderen kunnen verhuren. De rechtbank oordeelde dat de verhuurder maar beter in het handelsregister had moeten kijken.
Jan van der Leij Beleidsmedewerker GWW
GRONDIG -3 2015
65
Ontdek het Laudis effect:
krachtig, snel en veilig!
Zeer krachtig maïsherbicide • breed werkingsspectrum • gewasveilig • snelle werking • snel regenvast Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie.
Woensdag 29 en donderdag 30 april 2015 van 09.00 - 17.00 uur Demorondes van 10.00 - 12.00 uur & van 13.30 - 15.30 uur Locatie:
Zandwinningsbedrijf Hogebroek Hogebroeksweg 4, Raalte
Jan Veenhuis Machinefabriek B.V. Heesweg 45 8102 NB Raalte tel.: 0572—363629
www.jan-ve enhuis.com info@jan-ve enhuis.com
ondernemen met
cumela
CUMELARIA
VERMAAK OP DE SIMA Een beurs bezoeken is ook bijpraten en genieten van mooie, verrassende machines en van geslaagde pr-acties van standhouders. De Sima is vooral een serieuze statische vakbeurs met een sterke focus op informatie en relatiebeheer. Toch kwamen we ook aangename verrassingen tegen. Op Grondig.com gaven we onze toptien weer. Hier beperken we ons tot vier verschillende acties. Mag u raden welke er op één staat…
Bandenfabrikant BKT was de grote aandachttrekker met zijn voetbalactie. Lange wachtrijen, een knappe jongleurshow en 17.000 ballen uitgedeeld: je vergeet naar de banden te kijken. Oeps…
Meesterlijk mooi is deze ter plekke bij ruim twintig graden gemaakte ijssculptuur van de Massey Ferguson Antarctica-trekker. Met daarbij vooral de wetenschap dat hij snel smelt.
De Argo-groep had dit 3D-theater, waar je een stap verder werd geïnformeerd over de op handen zijnde nieuwe zware McCormick X8-trekker. Ga je toch even kijken.
STUDIECLUBS WEST-BRABANT OP BEZOEK BIJ BAYENS MECHANISATIE Op dinsdag 20 januari waren de studieclubs in West-Brabant te gast bij Bayens Mechanisatie in Oosterhout. Na een rondleiding bij het bedrijf hield Hero Dijkema een inleiding over actuele verkeerszaken. Hierbij werden onder andere de details van de invoering van het T-rijbewijs, de kentekenplaat en de snelheidsverhoging naar 40 km/u uitgebreid toegelicht. Ook de wisselende interpretatie van afvallende lading door met name motoragenten kwam uitgebreid aan bod. Alles bij elkaar een levendige avond, die ook gezien het grote aantal deelnemers en een prima sfeer als zeer geslaagd mag worden beschouwd.
68
GRONDIG 3 2015
Word je in de wandelgangen aangesproken of je je nagels geknipt wilt hebben. Op het ‘ja’ volgt een doorverwijzing naar de stand van Rinieri. Zo kom je nog eens ergens anders.
CUMELA-PROMOVIDEO SCOORT Knippen en plakken van mooie videobeelden van CUMELA-leden en daar een leuk YouTube-promovideo voor onze sector van maken. Dat is wat onze ‘beeld- en geluidsmaster’ Theo Felten heeft gedaan. Natuurlijk werd er wel even gemaild met de makers of we het materiaal mochten gebruiken. U voelt hem al aankomen: alom toestemming. Met als resultaat een mooie video die binnen een week (bij het afsluiten van dit nummer) al ruim 13.000 personen heeft bereikt en veelvuldig is gedeeld. Een mooi resultaat en voor herhaling vatbaar, misschien wel themagewijs.
DAMESDAG OOST: EEN GOED GESPREK Damesdag Oost 2015 vond op 17 maart plaats op een mooie locatie op de Holterberg. Het hoofdthema deze middag was een workshop over sturen op kengetallen. Aan de hand van voorbeelden uit de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse gingen de twintig deelneemsters met elkaar in gesprek over goed ondernemerschap. De tijd nemen om als ondernemersman en -vrouw met elkaar te spreken over belangrijke keuzes werd, evenals de communicatie met het personeel, als belangrijk aandachtspunt genoemd. Verder viel het de aanwezigen vooral op dat er een groot verschil is tussen bedrijven met een goede en met een minder goede arbeidsbenutting. Na een lekkere wandeling in een mooi voorjaarzonnetje was het tijd voor bespreking van de actualiteiten en natuurlijk gezellig onderling bijpraten.
GEKRUID Stof genoeg Of ik eens op wil schrijven waar we als ondernemer tegenaan lopen en wat ons als regionaal bestuurders van CUMELA Nederland hindert. Nou graag, was mijn gedachte, want er is letterlijk en figuurlijk stof genoeg. Het eerste stof dat ik wil delen, komt van een paar trottoirbanden die een paar medewerkers afgelopen zomer op een mooie dag aan het zagen waren. Watertankje erbij, waterslang aangekoppeld, helm en veiligheidsbril op, stofmasker goed drukken en orthoplastieken in. Verdorie, het watertankje leeg net op het moment dat het element bijna door is. Toch maar doorzagen, denkt de werknemer. Even een stofwolk en het klusje is eindelijk geklaard. Gauw even de keet in om het beetje stof af te spoelen en het plaatsen kan beginnen. Komt er een belangstellende kijken wat we aan het doen zijn, of we de veiligheidsmaatregelingen wel voldoende in ogenschouw nemen. Er is een stofwolk geconstateerd, dit gaat geld kosten! Het resultaat is een proces-verbaal opgelegd door de Inspectie SZW en de hoogte van de boete wordt bepaald door de officier van justitie. Na enkele weken volgt deze. De boete wordt vastgesteld op € 9000,-, een enorm bedrag voor het pas zagen van een hoekelement. Natuurlijk begrijpen we dat we zuinig moeten omgaan met onze gezondheid, maar dit is wel een verschrikkelijke boete, tien procent was ook al zwaar genoeg geweest en heeft dezelfde schrikreactie. Twee dagen later is in dezelfde buurt voor dezelfde gemeente een stratenmakersploegje bezig. De mensen hebben geen Dixie op het werk en vragen in gebrekkig Duits of ze even gebruik mogen maken van onze toiletunit. De mannen, die op versleten sportschoenen lopen, zijn ingehuurd door een aannemer die overal onder de prijzen doorschiet. Ook zij gebruiken de bandenzaag, een hoop herrie en een heel grote stofwolk, maar geen stofmasker of stofbril et cetera. Waar is nu onze toezichthouder? Het wringt dat een toevallig geconstateerde overtreding wordt beboet met € 9000,-, terwijl de meesten ermee wegkomen. Moeten wij ook maar deze mensen gaan inhuren? De eventuele boete wordt toch verhaald op de werkgever van de stratenmakers. Maar dat doe je niet, want je wilt niet je eigen goed opgeleide, vakbekwame vakmensen naar huis sturen, wetende dat ook zij een gezinnetje hebben. Maar hoe lang laten we onze overheid de markt nog verder stuk maken? Ik kan dit niet uitleggen aan onze mensen en aan de opdrachtgevers.
Herman van Lenthe, ondernemer in Dalfsen en bestuurslid provincie Overijssel
GRONDIG 3 2015
69
STRESS “Prijs is prijs”
ondernemen met
cumela
Voor Loonbedrijf De Vries draait het niet alleen om die prijs De prijzenconcurrentie is één van de meest besproken onderwerpen in de cumelawereld en zorgt voor spanning en stress. Want wat als jouw concurrent het werk goedkoper kan doen en er met je klant vandoor gaat? Het is maar hoe je ermee omgaat, stelt Jan de Vries van Loonbedrijf De Vries uit Stolwijk. “We moeten niet te bang zijn. Het draait niet alleen om die prijs.”
Na vier magere jaren heeft Loonbedrijf De Vries uit Stolwijk vorig jaar voor het eerst weer winst gedraaid. “We hebben ons hoofd boven water weten te houden, maar dat was niet gemakkelijk”, zegt eigenaar Jan de Vries. “We hebben gesneden in de kosten, we hebben vier jaar niet in nieuwe machines kunnen investeren, maar we hebben nooit toegegeven op de prijs. Als je daaraan begint, is het einde zoek.” De Vries is één van de grootste loonbedrijven in de Krimpenerwaard. Het werkgebied strekt zich uit van Gouda, naar Krimpen tot aan Schoonhoven. Met zo’n twintig medewerkers zit het bedrijf behalve in het agrarisch loonwerk in toenemende mate ook in de aannemerij. De concurrentie in het loonwerk was behoorlijk. Hoewel er in de loop der tijd enkele bedrijven zijn gestopt of zich zijn gaan specialiseren, waren er enkele prijsduikers die klanten wegkaapten. “We hebben hier een loonwerker die in het begin van zijn bestaan echt onder alle prijzen doorging. Niemand snapte hoe dat uit kon”, vertelt De Vries. De prijsduikers bleken het echter ook
70
GRONDIG 3 2015
niet vol te houden met zulke lage tarieven. “Nu zijn ze met sommige werkzaamheden zelfs duurder dan wij.” Ook de wildgroei van zzp’ers met een eigen trekker vormt een uitdaging voor het loonbedrijf. “Zij kunnen het agrarisch werk voor een veel lagere prijs aanbieden, want ze hoeven geen personeel te onderhouden of af te schrijven op gebouwen. Hun vaste kosten liggen er heel anders bij.” Toch ziet hij er ook de goede kant van in: “Ze helpen ons ook regelmatig om al het werk op tijd rond te kunnen zetten en ze houden je scherp. Je moet nooit denken dat je er bent.”
Samenwerking en kwaliteit Prijs is prijs. Dat is het credo van De Vries. “Als je eenmaal gaat toegeven op de prijs ben je niet meer geloofwaardig en eerlijk gezegd: het kan ook gewoon niet. Je hebt nu eenmaal je vaste kosten. Als wij echt te duur zijn voor die klant, dan moet hij maar naar een ander gaan. Ik kan niet zakken onder de kostprijs. Dan laat ik mijn machines liever in de schuur staan.”
Klantpartnerschap vaardigheden vraagt klantpartnerschap óók om sociale, communicatieve en zelfsturende vaardigheden, van uzelf en van uw medewerkers. Multifunctionaliteit dus. Om deze positie te kunnen bereiken en vast te houden is het - naast het volgen van een heldere strategie belangrijk te investeren in het kundig, gemotiveerd en vitaal houden van uw personeel. Niet alleen door het volgen van cursussen, maar vooral door aandacht te integreren in de dagelijkse praktijk van uw bedrijf. Hoe belangrijk is het contact met de klant en de collega? Hoeveel aandacht krijgen persoonlijke ontwikkeling, Marlies Kamps, adviseur arbeid een veilige werkplek, vitaliteit en persoonlijk leiderschap? en organisatie bij Stigas. Laat u hierin voorbeeldgedrag zien? Wanneer deze items De strategie van De Vries daarentegen, klantpartnerschap of ook wel centraal staan in uw bedrijfsvoering ontstaat er toegevoegde waarde: uw differentiatie genoemd, gaat over het leveren van diensten die van medewerkers worden steeds beter in wat u van hen vraagt. Uw strategie hoge kwaliteit zijn of als uniek worden gezien. Als de dienstverlening wordt dan steeds beter vast te houden. de verwachting van de klant overtreft en misschien wel voldoet aan een Tip: wilt u investeren in het fit, vitaal en inzetbaar houden van uw onbewuste behoefte, dan is de klant bereid hier meer voor te betalen. De medewerkers? Kijkt u dan eens op www.werkenaanmorgen.nl. Samen met onder meer CUMELA start Stigas een initiatief om de vitaliteit en kosten blijven relevant, maar zijn niet meer de voornaamste keuzereden. Wat vraagt klantpartnerschap van mijn bedrijf, vraagt u zich misschien inzetbaarheid van medewerkers te bevorderen. Deelname is vaak af. Waar prijsconcurrentie vraagt om specialisten met taakgerichte kosteloos. Prijsconcurrentie, ofwel ‘kostenleiderschap’, is het vermogen om alle operationele processen, taken en faciliteiten binnen een bedrijf zo efficiënt en effectief mogelijk in te zetten. Dit vereist een strakke focus op productiviteit en beheersing van (personeels)kosten, door alleen in het hoogst noodzakelijke te investeren. Voordeel is dat de kans op het binnenhalen van een opdracht als groter wordt gezien. Nadeel is, zoals Jan de Vries terecht aangeeft, dat er steeds weer onder de prijs van de concurrent moet worden gewerkt, ook als dit reëel gezien niet meer uit kan. Onvoorziene zaken, zoals uitval van een medewerker, hakken er dan meteen in.
Natuurlijk zorgt dat ook bij De Vries voor spanning. “Het doet wel eens zeer als vaste klanten weggaan vanwege de prijs, maar je houdt ze niet tegen. Ik richt me liever op zaken die wel geld opleveren”, aldus De Vries. Zo werkt hij samen met een andere loonwerker om een compleet pakket in agrarische werkzaamheden te kunnen aanbieden. “Voor ons was het niet rendabel meer om een hakselaar aan te schaffen toen de oude moest worden vervangen. Omdat dat bedrijf te weinig werk had voor zijn hakselaar werken we nu samen. Het levert mij niet direct meer op, maar hierdoor kunnen we wel het hele pakket aanbieden. Dat is wat klanten trekt en het maakt ons onderscheidend.” Zo kiest hij er ook voor om het bemesten per uur te berekenen in plaats van per kubieke meter. Dat lijkt in eerste instantie duurder voor de klant. “Onze ervaring is dat werken met kuubsprijzen ervoor zorgt dat boeren hun zaken niet netjes voor elkaar hebben. De mest is niet goed gemixt of er zijn andere zaken waardoor wij meer tijd kwijt zijn dan gepland. Als je het gaat terugrekenen, kan het eigenlijk niet uit. Door te werken met uurprijzen levert het ons meer op. Boeren zijn daardoor ook gemotiveerder de zaken goed voor elkaar te hebben, waardoor uiteindelijk de prijs per hectare voor hen ook lager uitvalt.” Door zijn ervaring weet De Vries dat het uiteindelijk de kwaliteit is die telt. “Het gras bij de buren lijkt altijd groener, maar dat is niet zo. Klanten die weggaan vanwege de prijs komen toch vaak weer terug vanwege onze kwaliteit. We hebben goede jongens en goede machines en ik zeg altijd tegen klanten: geef het door als er iets is. Door met ze in gesprek te blijven, zorg je voor klantenbinding. We doen ook elke drie jaar een klantentevredenheidsformulier de deur uit. Van je fouten kun je alleen maar leren.”
Goed gevoel In de aannemerij is de concurrentiestrijd om de prijs wellicht nog heftiger. Er zijn er altijd een paar bij die onder de marktprijs duiken, maar ook hier houdt De Vries vast aan zijn prijzen. “Soms gebeurt het inderdaad dat je dan twee dagen aan het rekenen bent geweest voor een offerte, maar dat je buiten de boot valt. Dat is jammer. Maar we hebben ook al een aantal keren gehad dat we de hoogste prijs hadden en toch als beste uit de bus kwamen”, vertelt hij. Onlangs heeft De Vries een groot cultuurtechnisch werk in Delft binnengehaald, waarbij ingeschreven moest worden op een RAWbestek. De Vries zelf geeft voorkeur aan een EMVI-bestek. “Hierin kan de inschrijver ook punten krijgen voor zaken als werkwijze en CO2-uitstoot. Dat zorgt voor ruimte om meer kwaliteit te bieden. We nemen de problemen en zorgen van de opdrachtgever uit handen. Daar scoren we punten mee. Als de opzichter dan ook nog enthousiast is over je werk, biedt dat ons alleen maar kansen op meer werk”, stelt De Vries vast. Daarbij is het wel belangrijk om naar werk te zoeken dat je ligt, stelt hij. “Je moet geen rare sprongen gaan maken om werk te krijgen. Ik schrijf alleen maar in op werk waar ik een goed gevoel bij heb. Anders kom je jezelf later tegen.” De sector is te bang dat het alleen om de prijs gaat, stelt De Vries uiteindelijk. “Dat is een loonwerkersgedachte, maar we moeten niet bang zijn werk kwijt te raken. Zo hebben wij jarenlang onze prijzen gelijk gehouden. Nu zijn we vier procent omhoog gegaan. Geen klant die erover begon. Het maakt voor de klant nauwelijks verschil op de totaalprijs, terwijl wij dat verschil in de jaarcijfers maar al te goed terugzien. En dat is waar het uiteindelijk om draait.” TEKST & FOTO’S: Marjolein van Woerkom
GRONDIG 3 2015
71
ondernemen met
cumela
CUMELA.NL
Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Cumela.nl zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Cumela.nl. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.
VEELGESTELDE VRAGEN LEEST U OP CUMELA.NL
NIEUWE LEDEN
• Ik hoor geruchten dat één en dezelfde cursus maar één keer mee zou mogen tellen voor code 95. Klopt dat? • Wanneer moet ik een bedrijfsongeval melden bij de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie)? • Wat is de definitie van een particulier in het kader van de verplichte mestverwerking? • Ik heb rijbewijs B met een aantekening voor het rijden met een automaat. Kan ik na 1 juli 2015 mijn T-rijbewijs laten bijschrijven? • Onmogelijk verhaal. Wie betaalt de schade?
De afgelopen periode hebben zich zeven nieuwe leden ingeschreven bij CUMELA Nederland. • Van der Veer BV Warns • Fa. Beeftink & Zn. Vorden • Marc Kuipers Gazons Beesel • Jos van Lierop Grassfix Mariahout • Heesakkers Agri Nuenen • Timmermans Rosmalen BV Rosmalen • Loonbedrijf W. van den Brink Persingen
CUMELA-EXCLUSIEFARTIKELEN
• Meer maïs met minder bemesting? Verslag studiemiddag ‘Goede snijmaïs telen bij lagere bemestingsnormen’. Deze digitale Grondig-artikelen lezen leden gratis op Cumela.nl. • Kink in de kabel deel 3. Tien tips voor veilig graven rond kabels en leidingen. De artikelen zijn opgemaakt als pdf, zodat u deze eenvoudig kunt down• Belangenbehartiging in uw eigen regio, in ieders belang. loaden en printen. • Commissie van Aanbestedingsexperts spreekt zich uit over SROI. • Mijn medewerker is ziek. Moet ik zijn overuren doorbetalen? Hoe zit het met de opbouw van vakantie- en atv-dagen? Soms worden er disproportionele social-returneisen gesteld.
CONTACTDAGEN 2015 personen naar JCB in Engeland aangeboden. De avond werd afgesloten met De afgelopen weken vonden er nog drie contactdagen plaats. Ook deze al- een borrel, bijpraten, dineren en live-muziek. gemene ledenvergaderingen werden gecombineerd met vele interessante presentaties, excursies en bedrijfsbezoeken. Tweede Kamerlid Helma Lodders moest door ziekte helaas verstek laten gaan tijdens de contactdag Zuid-Holland, maar desondanks beleefden de leden een geslaagde dag bij Lely Nederland in Maassluis. De gastheer liet merken De vergadering van de afdedat duurzaamheid en ontzorgen ook voor Lely de nieuwe termen zijn die zij ling Flevoland met algemene de loonwerkers willen meegeven in hun dienstverlening aan hun klanten. De actualiteiten van CUMELA rondleiding door het nieuwe bedrijfspand, het meest duurzame pand van werd gehouden voorafgaand Europa, was fascinerend. aan de excursie naar de grootTijdens de huishoudelijke vergadering legde voorzitter André Baars uit dat ste windmolens van NederZuid-Holland gaat werken met zogenaamde dossierhouders. Een dossierland. Het gehele windpark Noordoostpolder telt 86 windmolens. Boven de mast van 130 meter komen houder is een bestuurslid dat voor een actueel thema voor leden het eerste nog de gondel en de wieken, het hoogste punt van de wiek reikt dan tot net aanspreekpunt is om de regionale belangenbehartiging nog krachtiger te onder de 200 meter! Na de excursie naar het windpark langs de Westermeer- maken. Zuid-Holland heeft de volgende drie dossiers in het leven geroepen en Noordermeerdijk in de Noordoostpolder gingen de cumelaondernemers met de daarbij behorende bestuursleden: een uurtje bowlen en dineren. - Opleiding en Scholing: Maurice van Chastelet - Markt en Economie: Aldert van der Spek Op Valentijnsdag en carnavalszaterdag 14 februari - Verkeer en Vervoer: André Geerlings gaven negentig cumelaondernemers er de voor- Na de huishoudelijke vergadering nodigde algemeen directeur Hannie Zwekeur aan om de jaarlijkse contactdag van de afde- verink de aanwezigen uit om te komen met suggesties over zaken waaraan ling Noord-Holland te bezoeken. De dag vond CUMELA Nederland als belangenbehartiger (meer) aandacht moet besteden. plaats bij het recent verbouwde mechanisatiebe- Vijf leden wisten haar te vinden en haar met huiswerk naar huis te sturen! drijf van Asjes BV in Alkmaar. Aan het eind van de middag werd de kennis van de aanwezigen getest met een theorie-examen. Het was dramatisch gesteld met de uitslagen van de quiz. Er waren echter ook twee winnaars. Marieke van Noort en een medewerker van Kees Kos scoorden alle twee hoog en kregen beiden door Asjes BV een dagreis voor twee
72
GRONDIG 3 2015
VERKEERSVEILIGHEID IN DE GEMEENTE WIJK BIJ DUURSTEDE Verkeersveiligheid - en dan met name het oplossen van knelpunten - is een item waarbij veel wegbeheerders betrokken zijn. Niet alleen wegbeheerders, maar ook weggebruikers spelen daarin een belangrijke rol. Binnen de gemeente Wijk bij Duurstede ligt ook zo’n knelpunt, waarbij vooral de provincie Utrecht nog steeds een belemmerende werking lijkt uit te oefenen. Onder het motto ‘Verkeersveiligheid is van en voor ons allemaal’ organiseerde CUMELA Nederland een avond met de betrokken partijen, deels om komende wijzigingen als het T-rijbewijs en het kenteken uit te leggen en deels om te praten over mogelijke oplossingen van een langlopend knelpunt. Naast een aantal CUMELA-leden was er een afvaardiging van het LTO-bestuur present en waren burgemeester Tjapko Poppens, wethouder Hans Marchal en de senior-beleidsmedewerker Verkeer Maarten Kylstra van de gemeente aanwezig om met elkaar te kijken naar oplossingen. Zij namen uitgebreid de tijd om stil te staan bij de lopende zaken en de veranderende omgeving. Er ligt een brede visie van de gemeente voor het buitengebied, waarin ontwikkelingsruimte voor cumelabedrijven mogelijk moet zijn. Ondertussen blijft CUMELA zich inzetten voor een betere positie van landbouwverkeer op de weg en het oplossen van knelpunten op dit gebied. Met de kersverse nieuwe Statenleden zijn er hopelijk weer nieuwe mogelijkheden.
OOK OP CUMELA.NL • België erkent Nederlands Bewijs van Vakbekwaamheid Gewas bescherming. • Docentenhandleiding e-learning mestgassen beschikbaar. • Gewasbeschermingsmonitor vervangt gewasbeschermingsplan. • Asbestdaken verboden in 2024. • Verschillende invoeringsdata code 95 in buitenland. • Kosten kenteken: € 55,- per voertuig. • Ontslagvergoeding bij losse contracten wordt beperkt.
GEEN DEPOTSTELSEL, G-REKENING BLIJFT Er komt definitief geen depotstelsel ter vervanging van de G-rekening. De Belastingdienst zou aanvankelijk de G-rekening stapsgewijs vervangen door een depot bij de Belastingdienst. De geplande invoering hiervan werd vorig jaar al uitgesteld. Nu is besloten het depotstelsel definitief niet in te voeren. De Belastingdienst heeft besloten de G-rekeningen te continueren en toekomstbestendig te maken.
VOORZITTER Maandelijks op deze plaats een column van een van de sectievoorzitters van CUMELA Nederland. Deze maand Jaap Uenk, voorzitter van de sectie Meststoffendistributie.
Kennis van zaken en vertrouwen Voor ondernemen in de mest is tegenwoordig veel kennis van zaken nodig. In de eerste plaats kennis van de mestmarkt. Mestaanbod, mestopslag en -afzetmogelijkheden, prijzen, verwerking en export, concurrentie, het zijn allemaal veranderende factoren. Geen jaar is hetzelfde. In de tweede plaats is kennis vereist van gedetailleerde mestregels. Kennis van zaken is ook noodzakelijk bij het opstellen van nieuwe mestregels, in dit geval vooral kennis uit de praktijk. Door bezuinigingen en andere prioriteiten hebben we te maken met een andere overheid. De kennis van de praktijk is daar de afgelopen jaren flink afgenomen. Een daarbij ondersteunende kennisinstelling als het IKC is opgeheven. De uitvoeringsdiensten RVO en NVWA krijgen digitaal veel informatie uit de praktijk, maar die gaat over het heden en het verleden en zegt weinig over de toekomst. Bij nieuwe mestregels gaat het om inzicht en een inschatting van de effecten voor de praktijk. Ook dit punt krijgt bij beleidsmakers minder aandacht dan in het verleden. Op zich hoeft het niet verontrustend te zijn als Den Haag onvoldoende kennis van de praktijk heeft, maar wel op één voorwaarde. CUMELA brengt karrevrachten gratis praktijkkennis naar Den Haag. Het gaat daarbij om praktische oplossingen voor knelpunten en adviezen over beleidsregels. Gezien de hierboven geschetste situatie moet het ministerie informatie en adviezen uit de praktijk met beide handen aangrijpen. Als CUMELA willen we uitvoerbare, betaalbare, maar ook goed controleerbare maatregelen als regels nodig blijken te zijn. Niet meer en niet minder. Wordt er te weinig gedaan met onze informatie en adviezen, dan ontstaat frustratie en zet je zelfs het vertrouwen op het spel. De kloof tussen beleid en praktijk wordt dan nog groter. Dat is het laatste wat we willen. Partijen in de mestketen en de overheid moeten elkaar goed blijven verstaan. Voor perspectief en een werkbare situatie in de praktijk willen we nu samen met onze partners zelf het transport van vaste mest gaan reguleren. We nemen onze verantwoordelijkheid en steken als sectie daarmee onze nek uit. Hopelijk grijpt de staatssecretaris dit aanbod met beide handen aan.
Jaap Uenk Voorzitter sectie Meststoffendistributie
GRONDIG 3 2015
73
ondernemen met
cumela
TOOLBOX Criminaliteit bestrijden Tips en vuistregels voor de toolboxmeeting Jij, je collega’s en je werkgever kunnen gezamenlijk veel ondernemen om criminaliteit te voorkomen. Diefstal, roof en vandalisme zorgen voor grote emotionele en financiële schade. Niet alleen van buitenaf, maar ook
Voor meer info over veilig werken, kijk op www.agroarbo.nl
van binnenuit zijn er risico’s, die moeten worden beperkt. Alle reden dus om gezamenlijk de schouders eronder te zetten en te voorkomen dat het jou treft.
AANDACHTSPUNTEN Stel jezelf de vraag: kan het beter bij ons? Welke aandachts punten zijn er volgens jou? Beantwoord onderstaande vragen en bespreek dit met elkaar. Op deze manier werken we allemaal aan een veilige werkomgeving. Het erf • Is er toegangscontrole? Moeten bezoekers zich melden? • Niemand op de zaak. Is het erf dan afgesloten? • Is het erf overzichtelijk? Worden bezoekers dag en nacht opgemerkt? De gebouwen
• Is er deugdelijk hang-
PREVENTIENOODZAAK Ondernemers, medewerkers, klanten en leveranciers ervaren grote gevolgen van criminaliteit. Naast directe schade ontstaat er ook een onbehaaglijk gevoel, verlies van vertrouwen of zelfs angst. Criminaliteit kan van buitenaf of vanuit de eigen organisatie op je af komen. Voorkomen is beter dan genezen.
MAATREGELEN
en sluitwerk? Is er verlichting met sensoren? • Openen en afsluiten bedrijf: is het duidelijk wie sluit of opent? Tip: sluit nooit alleen af, maar met een collega. • Is het wenselijk om met één sleutel alle ruimtes te kunnen betreden? • Worden deuren altijd afgesloten? • Worden toegangs- of alarmcodes regelmatig gewijzigd? Onze machines • Brandstofdiefstal uit machines: kun je een hoog brandstofniveau in ruststand voorkomen? • Zijn (uitwisselbare) niveausensoren in de brandstoftank mogelijk?
Denk na welke acceptabele maatregelen moeten worden genomen om de veiligheid van bedrijfseigendommen, jezelf en je collega’s te bewaken. Deze maatregelen kunnen bouwkundig, elektronisch of organisatorisch van aard zijn. In deze toolbox bieden we handvatten om gezamenlijk duidelijke afspraken te maken om criminaliteit van buitenaf of binnenuit te voorkomen.
SOORTEN CRIMINALITEIT
• Inbraak • Roof • Bedrijfsgegevens aan derden doorgeven • Vandalisme
74
GRONDIG 3 2015
Voorkom diefstal van licht materiaal en gereedschap. Zet het uit het zicht en achter slot en grendel.
Beveilig brandstoftanks met een toegangssleutel en een registratiesysteem.
• Worden machines wel op veilige plaatsen gestald? Is er voldoende toezicht? • Kun je zichtbare en ‘verstopte’ kenmerken aanbrengen? • Kunnen machines met unieke contactsleutels worden uitgerust? • Is track & trace mogelijk op de machines? • Is de registratie van gebruikers voldoende geregeld? • Komen onbeheerd draaiende machines voor? De dieselolietank
• Kan de dieselafleverinstallatie persoonlijk of machineverbruik bijhouden? • Kan de afleverinstallatie worden omzeild via ‘niet benutte leidingen’ et cetera? • Op welke wijze kan de tank fysiek worden afgeschermd? • Is de plaats van de tank voldoende in het zicht? Persoonlijke eigendommen, klein materiaal
• Staan licht materiaal en gereedschap uit het zicht en achter slot en grendel? • Kunnen persoonlijke eigendommen deugdelijk worden opgeborgen? • Is het toegestaan om bedrijfsmiddelen privé te benutten? Wat zijn de regels? Organisatorisch
• Worden wachtwoorden en inlogcodes regelmatig gewijzigd en veilig bewaard? • Computer: wordt er wel een back-up gemaakt en ‘veilig’ buiten het bedrijf bewaard? • Zijn er recente updates van software, firewall en virusscanner geïnstalleerd? • Blijven bedrijfsgeheimen en -resultaten voldoende binnenshuis? Contant geld • Voorkom cash. Is er een mogelijkheid voor pinbetaling? • Toch contant geld, dan regelmatig afstorten bij de bank. • Room de kassa af, niet te veel geld op één plaats bewaren. • Afstorten: rijd afwisselende route en bij voorkeur niet alleen • Toch alleen: bel met iemand tijdens het afstorten. Dit schrikt af.
AANDACHTSPUNTEN VOOR ALS HET FOUT GAAT Bij een overval • Let op persoonlijke onveranderbare kenmerken (signalement) van daders en vervoermiddelen. • Blijf kalm, volg orders op. Dit voorkomt escalatie. Heterdaad bij diefstal
• Vraag om zakken leeg te maken. Fouilleren is echter voorbehouden aan de politie. • Blijf kalm en beleefd tegen de daders. Dit voorkomt escalatie. • Treed daders gezamenlijk tegemoet. Informeer je leidinggevende.
DILEMMA’S Collega’s moeten vooral prettig met elkaar werken en elkaar niet als een politieagent in de gaten houden. Juist daarom is het lastig als je merkt dat een collega het niet zo nauw neemt met de regels en bijvoorbeeld steeds langere pauzes neemt, bedrijfsmateriaal gebruikt op eigen klussen et cetera. Wat ga je doen? Ga je dit melden aan je leidinggevende, spreek je je collega hierop aan? Het is belangrijk om vooraf grenzen te stellen. Wat mag wel en wat mag niet? Bespreek onderstaande vragen tijdens een toolbox, dat zorgt voor voldoende discussie. Leg de antwoorden vast, want die geven de grens binnen jullie bedrijf aan. Hieronder vind je enkele dilemma’s. In de digitale nieuwsbrief van Grondig op 3 april tref je nog meer dilemma’s aan om te bespreken met je collega’s. Dilemma 1: “Eeuh, dat had je niet moeten zien…” Op vrijdagmiddag loop je aan het eind van de dag naar je auto. Je collega staat met de auto, achterklep omhoog, bij het magazijn. Je loopt nog even naar hem toe om een praatje aan te knopen en hem een goed weekeinde toe te wensen. Op het moment dat je hem wilt aanspreken, draait hij zich om, wordt hij rood, stamelt wat en gooit snel de klep dicht. Je ziet nog net dat er een zak graszaad in de auto ligt. Wat doe je? Wat zijn de afspraken in het bedrijf? Wat is de gewenste norm? Dilemma 2: “Bij twijfel…” Het is druk, want het grasseizoen is in alle hevigheid losgebarsten. We gaan er met z’n allen dus weer flink tegenaan. Vervelend dat je zelf bijna te laat aankwam. Brood, thermoskan snel onder de arm, de jas aan de stoel in de kantine. Snel een kop koffie naar binnen, de werkbon pakken en toch nog op tijd aan de slag. Na een lange dag kom je als laatste terug, je moest nog even een extra klus afronden. Het is al donker op kantoor en in de werkplaats. Toch kom je nog een collega tegen die vandaag al veel eerder klaar was. Je ziet hem bij de dieseltank, met een jerrycan. Verbaasd reageert hij op jouw aanwezigheid. Hij vult de jerrycan af en plaatst hem bij de trilplaat. Een goede verklaring kan hij niet geven. Je twijfelt aan zijn goede bedoelingen. Wat doe je? Wat zijn de afspraken in het bedrijf? Wat is de gewenste norm?
TEKST: Gerwin Otten Bedrijvenadviseur
GRONDIG 3 2015
75
NA-OPKOMST HERBICIDE IN MAÏS
Nu nog krachtiger door verbeterde formulering !
Snellere aanvangswerking Sneller regenvast Booster in de mix Beste grassenbestrijder
www.belchim.nl
Vraagbaak GWW en aanbestedingen Uw CUMELA-Adviseur voor groen, grond en infra helpt u goed op weg Op zoek naar een deskundige die u ondersteunt bij een aanbesteding, een conflict tijdens uitvoering of bij de eindafrekening bij oplevering? Of naar goede begeleiding bij een Plan van Aanpak of CO2-certificaat?
Uw CUMELA-adviseur groen, grond en infra helpt en begeleidt bij: > Terugdringen faalkosten > Conflictbemiddeling bij aanbestedingen > Grondroerdersregeling en KLiCviewer > Ondersteuning bij inschrijving > Certificering CO2 en footprint
Meer informatie Neem contact op met ing. Helmy Coenen via telefoonnummer (033) 247 49 40 of hcoenen@cumela.nl. Hij helpt u graag goed op weg.
an v s r e i lmaa
pe e l k e Sterk
Buurtweg 42 6971 KM Oeken tel. 0575 476 555 www.hissink-oeken.nl
ondernemen met
cumela
RECHT
Mediation als smeerolie in nieuwe wet
Door de nieuwe Wet werk en zekerheid gaat het huidige arbeidsrecht behoorlijk op de schop. De bedoeling van de wet is een vereenvoudiging van het ontslagrecht, maar de algemene verwachting is dat het juist lastiger wordt om een werknemer te ontslaan. Er komen verschillende ontslagroutes, met meer mogelijkheden voor hoger beroep.
Ontslaggronden zullen strenger door de rechter worden getoetst, zo is de verwachting. Alleen bij ontslag op bedrijfseconomische gronden en langdurige ziekte kan een ontslagvergunning worden aangevraagd bij het UWV. Voor andere ontslaggronden moet de werkgever langs de rechter. Tot nu toe wordt een verzochte ontbinding van een arbeidsovereenkomst door de rechter veelal toegewezen vanwege een vertrouwensbreuk. Het enkele feit dat je al bij de rechter staat, betekent immers dat het vertrouwen tussen de partijen is verdwenen. De mate van verwijtbaarheid wordt vervolgens verdisconteerd in de ontslagvergoeding. Deze ontslagvergoeding wordt daarom ook wel het ‘smeerolieeffect’ genoemd. In de nieuwe Wet werk en zekerheid verandert dit. Uitgangspunt van de nieuwe wet is dat alleen ontbinding kan volgen als een ontslaggrond aannemelijk kan worden gemaakt, an-
78
GRONDIG 3 2015
ders niet. Een hoger(e) vergoeding dan de nieuwe wettelijke transitievergoeding - die beduidend lager is dan de huidige kantonrechtersformule - is alleen in uitzonderlijke situaties mogelijk. De verwachting is dan ook dat rechters minder snel zullen ontbinden. Een bijkomende factor is de mogelijkheid van hoger beroep en cassatie. Waar nu de mogelijkheden voor werknemers en werkgevers om zich te verweren tegen besluiten van het UWV en de ontbindingsbeschikking beperkt zijn, ligt straks de weg open voor jarenlange procedures.
Functioneringsdossier Het wordt er voor een werkgever niet gemakkelijker op. Dit heeft dus effect op het voortraject. Werkgevers zullen naar verwachting meer aandacht (moeten) gaan besteden aan het vormen van een functioneringsdossier. Het vroegtijdig
RECHTERZIJDE inzitten van mediation (bemiddeling) kan hier meerwaarde hebben. Zo kan tijdig worden gesproken over wederzijdse verwachtingen en kunnen daarover werkafspraken worden gemaakt. Ook in zaken waar werkgevers afscheid willen nemen, maar de ontslaggrond onvoldoende aannemelijk kan worden gemaakt, kan mediation uitkomst bieden. Partijen kunnen in mediation bespreken onder welke voorwaarden zij bereid zijn de samenwerking een tweede kans te geven, dan wel hoe zij op een goede manier afscheid willen nemen. In het laatste geval gelden de grenzen van de ontslaggronden en de wettelijke transitievergoeding namelijk niet, waardoor maatwerkafspraken mogelijk zijn.
Mediation Mediation wordt zogezegd de nieuwe smeerolie. Ook kan het risico van procedures worden afgeregeld. Hoger beroep zal vooraf strategisch worden ingezet, om de onderhandelingspositie te versterken. Dit zal de dynamiek in de onderhandelingen veranderen; er komt een extra belang om er samen uit te komen.
Bedenktijd Als er afspraken over een minnelijke regeling worden gemaakt, geldt er onder de nieuwe wet een bedenktijd van minimaal twee weken. De werkgever is verplicht de werkgever daarop te wijzen. In die periode kan de werknemer zonder reden terugkomen op de gemaakte afspraken. Uiteraard wordt onder advocaten al gesproken over manieren om hier op een efficiënte manier mee om te gaan, zoals het laten starten van de bedenktijd bij het bereiken van overeenstemming op hoofdlijnen en de twee weken gebruiken om de vaststellingsovereenkomst uit te werken en/ of het aanbieden van een extra vergoeding als de werknemer geen beroep doet op zijn herroepingsrecht. Of dat stand houdt, moet de tijd leren.
Afronden arbeidsrelatie Het in mediation treffen van een regeling zou kunnen bijdragen aan een voor beide partijen bevredigend traject. Het komt immers vaak ook aan op een wijze waarop partijen met elkaar omgaan. Als beide partijen als gevolg van een mediation ‘vrede’ hebben met een afscheid en de voorwaarden daarvan, zal wellicht ook minder snel de behoefte te ontstaan om terug te willen komen op een ‘deal’.
Advies
Loondoorbetaling tijdens ziekte Wat valt er onder het begrip ‘loon’ tijdens ziekte? Wat moet er bijvoorbeeld worden doorbetaald aan een zieke medewerker als deze per maand € 2000,- bruto verdient, aanvullend gemiddeld zes overuren per week werkt (en daarvoor loon ontvangt) en gemiddeld nog eens € 100,- aan onregelmatigheidstoeslag per maand ontvangt? Eerst moeten we kijken naar de wet. Artikel 7:629 lid 1 BW is van toepassing bij ziekte. In dat artikel wordt vermeld dat, onder bepaalde voorwaarden, de zieke werknemer voor een tijdvak van 104 weken recht behoudt op zeventig procent van het ‘naar tijdruimte vastgestelde loon’. Naar tijdruimte vastgesteld betekent dat het loon niet afhankelijk is van de inzet van de werknemer, maar louter van het verstrijken van een bepaalde periode, bijvoorbeeld een uur. Dan kijken we naar de cao. De CAO LEO bepaalt dat zieke werknemers recht hebben op het ‘naar tijdruimte vastgestelde loon’ dat ook zou zijn verkregen als de medeweker niet ziek was geworden. Voor de eerste 26 weken is dat honderd procent van dat loon en de voor tweede 26 weken is dat negentig procent (zie voor het tweede jaar de cao). Voor de hiervoor genoemde werknemer geldt dat hij in elk geval recht heeft op het brutoloon van € 2000,- en de structurele overwerkvergoeding van zes uren per week. Wat betreft de overurentoeslag kan worden gesteld dat dit geen loon is, maar een toeslag. Het Gerechtshof in Den Haag heeft echter in 2013 bepaald dat ook structurele toeslagen tot het loonbegrip behoren. Als leidraad kan dus worden genomen de beoordeling of een bepaalde toeslag of beloning structureel of slechts incidenteel wordt uitgekeerd. Een structurele toeslag of beloning valt onder het loon dat moet worden doorbetaald tijdens ziekte, maar ook bij bijvoorbeeld op non-actiefstelling die voor rekening van de werkgever komt of na een onregelmatige opzegging door de werkgever. Als de werknemer bijvoorbeeld structureel overwerkt of op onregelmatige tijden werkt en hiervoor een vergoeding ontvangt, is die vergoeding deel gaan uitmaken van het loon en zal de werkgever een gemiddelde daarvan moeten doorbetalen. Als het een incidentele beloning of toeslag betreft, maakt die geen vast onderdeel uit van het loon en hoeft die in de genoemde gevallen in principe niet te worden doorbetaald.
De nieuwe Wet werk en zekerheid zal enorme invloed hebben op de dynamiek in het arbeidsrecht. Natuurlijk staat CUMELA Advies u graag bij, ook bij het voeren van mediationgesprekken. U kunt daarvoor contact met ons opnemen via (033) 247 49 40 of advies@cumela.nl.
Sander van Meer, TEKST: Sander van Meer, advocaat CUMELA Nederland
Advocaat CUMELA Nederland
GRONDIG 3 2015
79
14 X VRAAG EN ANTWOORD Transitievergoeding
ondernemen met
cumela
Per 1 juli 2015 wordt de transitievergoeding ingevoerd, als onderdeel van de Wet werk en zekerheid. Dit heeft voor u als werkgever grote gevolgen op het moment dat u bijvoorbeeld genoodzaakt bent om uw organisatie in te krimpen. We hebben voor u de belangrijkste vragen en antwoorden op het gebied van de transitievergoeding op een rijtje gezet.
1. Waarom deze transitie vergoeding?
4. Wanneer heeft een werknemer recht op een transitievergoeding?
Met de transitievergoeding wil de overheid bereiken dat de ontslagvergoeding voor alle werknemers op dezelfde manier wordt bepaald, ongeacht de ontslagroute (UWV of kantonrechter) en het soort contract (bepaalde of onbepaalde tijd). Ook vindt er een duidelijke beperking plaats van de hoogte van de ontslagvergoeding ten opzichte van de kantonrechtersformule, maar is het een uitbreiding ten opzichte van de UWV-route. Naar verwachting komen werkgevers en werknemers hierdoor vaker tot ontslag op basis van wederzijds goedvinden zonder de rechter of UWV. De overheid verwacht hierdoor lagere administratieve lasten.
De werknemer heeft recht op een vergoeding als hij ten minste 24 maanden in dienst is en de arbeidsovereenkomst: • eindigt op initiatief van de werkgever (zie vraag 6 voor de uitzonderingen); • na een einde van rechtswege (bij een overeenkomst voor bepaalde tijd) en op initiatief van de werkgever niet is voortgezet.
2. Wat is het doel van de transitievergoeding? De officiële bedoeling van de transitievergoeding is dat de werknemer die gebruikt om zichzelf om te scholen of besteedt aan een werknaar-werktraject. De overheid wil dus graag dat de werknemer het geld gebruikt om snel weer aan een nieuwe baan te komen, vandaar ook de naam transitievergoeding. Het is echter niet verplicht om het geld daaraan te besteden. De werknemer kan het dus ook gebruiken ter aanvulling van zijn inkomen.
3. Mijn werknemer heeft een nieuwe baan gevonden en treedt op eigen verzoek uit dienst. Ben ik een transitievergoeding verschuldigd? Nee, u bent dan geen transitievergoeding verschuldigd. De werknemer wordt immers niet ontslagen. Om misverstanden te voorkomen, is het raadzaam om bij een mondelinge ontslagname door uw werknemer te vragen of hij dit schriftelijk wil bevestigen. Of u stelt zelf een schriftelijke bevestiging van zijn ontslagname op en laat dit door hem tekenen of u stuurt de bevestiging per aangetekende post aan hem op.
80
GRONDIG 3 2015
5. De ontslagprocedure is gestart vóór 1 juli 2015. Ben ik een transitievergoeding verschuldigd? Nee, bij een ontslagprocedure die vóór 1 juli 2015 is gestart, bent u niet verplicht een transitievergoeding te betalen. Er zijn twee situaties:
Opzegging (via UWV) Is de arbeidsovereenkomst vóór 1 juli 2015 opgezegd? Dan geldt het oude recht. Dit geldt ook als het verzoek voor ontslag aan UWV is ingediend vóór 1 juli 2015 en UWV pas na 1 juli 2015 op het verzoek beslist en/of de arbeidsovereenkomst pas na 1 juli 2015 eindigt. UWV kent geen ontslagvergoedingen toe.
Ontbinding (door kantonrechter) Is een verzoek aan de kantonrechter om de arbeidsovereenkomst te ontbinden ingediend vóór 1 juli 2015? Dan geldt het oude recht. De kantonrechter kan een vergoeding toekennen op basis van de kantonrechtersformule.
6. Wanneer heeft een werknemer géén recht op een transitievergoeding? In de volgende situaties heeft de werknemer geen recht op een transitievergoeding: • De werknemer gaat zelf uit dienst. • De werknemer is korter dan twee jaar in dienst geweest. • De werknemer is ontslagen door ernstig verwijtbaar handelen of nalaten door hemzelf.
• De werknemer is op de ontslagdatum nog geen achttien jaar en werkte gemiddeld niet meer dan twaalf uur per week. • De werknemer heeft de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. • De werkgever is failliet of heeft uitstel van betaling of de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen is van toepassing. • In de cao is een gelijkwaardige voorziening voor een transitievergoeding opgenomen. • Er is sprake is van een ontslag met wederzijds goedvinden. • De ontslagprocedure is gestart vóór 1 juli 2015.
7. Is het verstandig om te kiezen voor een arbeidsovereenkomst van twaalf maanden en daarna een arbeidsovereenkomst van elf maanden, zodat ik geen transitievergoeding verschuldigd ben? Nee, in onder meer de sectoren Agrarisch Bedrijf en Bouwbedrijf kennen we een hoge en een lage sectorpremie WW. Als een arbeidsovereenkomst korter dan een jaar duurt, betaalt u de hoge WW-premie. Het is duurder om gedurende elf maanden de hoge sectorpremie WW te betalen dan een transitievergoeding op het moment dat een arbeidsovereenkomst na twee jaar van rechtswege eindigt en niet door de werkgever wordt verlengd.
Sectorpremie 2015: Sector 1 - Agrarisch Bedrijf - Dienstverband van een jaar of langer 0,98% - Dienstverbanden korter dan een jaar 7,47%
Sector 2 - Bouwbedrijf - Dienstverbanden van een jaar of langer 4,12% - Dienstverbanden korter dan een jaar 12,83%
8. Hoe bepaal ik de hoogte van de transitievergoeding? De transitievergoeding wordt berekend over hele perioden van zes maanden waarin uw medewerker bij u een arbeidsovereenkomst had. Uw ontslagen medewerker krijgt per gewerkte periode van zes maanden één zesde maandsalaris als vergoeding. Heeft uw medewerker tien jaar of langer bij u gewerkt? Dan krijgt hij vanaf het tiende dienstjaar een vergoeding van een kwart maandsalaris per zes maanden dienstverband. Heeft u een bedrijf van méér dan 25 werknemers én is de werknemer 50 jaar en ouder én heeft hij langer dan tien jaar bij u gewerkt? Dan krijgt hij vanaf het tiende dienstjaar een vergoeding van een half maandsalaris per zes maanden dienstverband na het vijftigste levensjaar. De overheid heeft onlangs besloten de regels aan te passen om te voorkomen dat werknemers met een arbeidsovereenkomst bepaalde tijd al voor 1 juli 2015 hun baan zouden kwijtraken. Voor het bepalen van de hoogte van de transitievergoeding heeft de overheid besloten dat alleen de contracten bepaalde tijd vanaf 1 juli 2012 meetellen als de onderbreking korter was dan zes maanden. Let op: ga niet blind af op de berekeningssites die op internet staan. Het is verstandig om eerst contact op te nemen met CUMELA, zodat we ervoor kunnen zorgen dat de juiste vergoeding wordt vastgesteld aan de hand van de door u aangeleverde gegevens. Wij werken ook aan een rekenmodule die u straks kunt gaan gebruiken.
9. Zit er een maximum aan de transitievergoeding? De transitievergoeding is maximaal € 75.000,-, tenzij uw medewerker meer dan € 75.000,- per jaar verdient. Dan is de vergoeding maximaal één jaarsalaris.
10. Ben ik verplicht een transitievergoeding op te nemen bij een beëindiging met wederzijds goedvinden? Nee, dit is niet verplicht. Werkgever en werknemer komen de beëindiging met wederzijds goedvinden onder bepaalde voorwaarden met elkaar overeen. Een transitievergoeding is niet verplicht. Voordeel voor zowel werkgever als werknemer is dat juridische procedures bij UWV of kantonrechter worden voorkomen. Nieuw is wel dat de werknemer tot twee weken na ondertekening het recht heeft om op zijn instemming met wederzijds goedvinden terug te komen.
Let bij het inzetten van tijdelijk personeel op de lengte van het totale dienstverband. Na 24 maanden is een transitievergoeding verplicht.
11. Is de transitievergoeding bruto en zo ja, hoeveel belasting betaalt een werknemer hierover? De transitievergoeding is altijd een bruto bedrag. De werkgever is verplicht om op deze uitkering loonheffing in te houden en premie Zvw te betalen. Deze loonheffing is een voorheffing op de inkomstenbelasting die een werknemer over zijn inkomen betaalt. Hoeveel belasting de werknemer moet betalen, hangt af van zijn jaarinkomen en zijn aftrekposten (waarvan de hypotheekrente de bekendste aftrekpost is). Als de voorheffing niet klopt, wordt het verschil weer rechtgetrokken (door middel van een naheffing of juist teruggave) bij de aangifte inkomstenbelasting in het volgende jaar.
12. Welke zaken kan en mag ik in mindering brengen op de uitbetaling van de transitievergoeding? De kosten die worden gemaakt om werkloosheid van een werknemer te voorkomen, kunnen op de transitievergoeding in mindering worden gebracht, bijvoorbeeld (om)scholing, opleiding of outplacement (werk-naar-werktraject). Dit geldt voor kosten na het ontslag, maar ook die al tijdens het dienstverband worden gemaakt. Het is om die reden belangrijk om een terugbetalingsregeling overeen te komen met uw werknemers en daarin op te nemen dat de kosten van de desbetreffende opleiding in mindering kunnen worden gebracht op een in de toekomst te betalen transitievergoeding. Als werknemer en werkgever een langere opzegtermijn afspreken dan de wettelijke opzegtermijn mag de verlengde termijn worden afgetrokken van de transitievergoeding
13. Wat als ik ben vergeten de transitievergoeding te betalen? U bent verplicht de transitievergoeding te betalen. Mocht u dit vergeten, dan moet de werknemer u er binnen twee maanden na het einde van het dienstverband om vragen. Vergeet hij dat, dan kan hij er later niet meer op terugkomen. Als u wel heeft betaald, maar de werknemer vindt dat de hoogte van de vergoeding niet klopt, moet hij dit binnen drie maanden na het einde van het dienstverband aankaarten.
14. Verandert er niets meer aan de wetgeving rondom de transitievergoeding? Per 1 juli is de transitievergoeding als onderdeel van de Wet werk en zekerheid een feit. Onbedoelde neveneffecten van deze wetgeving zijn naar onze mening nog niet voldoende in beeld bij de overheid. CUMELA sluit niet uit dat er op bepaalde punten verduidelijkingen zullen volgen ten aanzien van deze nieuwe wetgeving. Wij volgen deze ontwikkelingen op de voet en zullen u tijdig informeren als hierover wijzigingen of verduidelijkingen optreden. Kijk op Grondig.com voor meer vragen en antwoorden over de transitievergoeding. Heeft u een specifieke vraag, neem dan gerust contact op met de adviseurs personeelsmanagement van CUMELA Nederland.
TEKST: Marie-José Lamers Adviseur personeelsmanagement
FOTO: CUMELA Communicatie
GRONDIG 3 2015
81
ondernemen met
cumela
BEDRIJVIG
CUMELA Nederland
Feit of fabel? FEIT: In 2014 bezochten de bedrijvenadviseurs 1918 bedrijven, verwerkten ze ruim 3000 telefoontjes en beantwoordden ze enkele duizenden berichten aan de infolijn: www.infolijn@cumela.nl of (033) 247 49 00. FEIT: CUMELA Nederland vertegenwoordigt in het KLO onze sector bij het ontwikkelen van de gedragscode Zorgvuldig graven. We zetten in op duidelijkheid over de verantwoorde lijkheid tussen de betrokken partijen. Commerciële afwegingen mogen graafschadepreventie niet in de weg staan! FABEL: De markt bepaalt mijn prijzen. Dat is een fabel. De markt heeft zeker invloed op uw prijzen, maar u als ondernemer bepaalt zelf het tarief dat u nodig heeft. Kostprijsberekeningen en de indexeringen voor 2015 vindt u op www.cumela.nl. FEIT: Na actieve deelname aan het ‘Schoon Water’-project in NoordBrabant is CUMELA nu ook gevraagd voor deelname aan ‘Schoon water Zeeland’. FEIT: In februari werd de onterechte afwijzing van één van onze leden in een bestek dankzij CUMELA Nederland teruggedraaid en heeft hij het werk van meer dan een miljoen euro alsnog kunnen aannemen (uiteraard níet ten koste van een ander CUMELA-lid!).
Investeer in de toekomst en niet alleen in vandaag en morgen.
Lange termijn investering
Kans om uw doelstelling op lange termijn te bereiken De loterij
inzetten op korte ritjes
Bron: vergelijkuwvermogensbeheerder.nl
Het zal toch niet… Vanochtend zat ik aan tafel bij een ondernemer die al jarenlang trouw lid is van onze organisatie. De 62-jarige man heeft een zoon van 26 van wie nog niet duidelijk is of hij het bedrijf wil overnemen. Tot 2012 liep alles prima, maar in 2013 was er een negatief resultaat van ruim € 80.000,- en een dalend eigen vermogen van € 25.000,-. Er ontstond er een probleem met de rekening courant en na het betalen van salarissen en afslossingen was er geen geld meer voor de crediteuren. Er werd samen met de ondernemer een bedrijfsplan met begroting opgesteld en dat werd voorgelegd aan de huisbankier om financiële ruimte te creëren. De uren van de medewerkers werden onder de loep genomen, onrendabele machines werden verkocht en er werd goed naar de onderhoudskosten gekeken. Het plan kreeg akkoord, er werd voor één lening uitstel van aflossing gegeven en de rekening-courantlimiet werd tijdelijk verhoogd, waardoor er weer ruimte ontstond. Maar wat schetst mijn verbazing als ik vandaag het erf op rijd: er staat een gloednieuwe vierwielaangedreven schoonheid met nieuwe hark klaar om aan het werk te gaan. Het zal toch niet… Maar het is wel waar: het bedrijf heeft geïnvesteerd in een tractor van bijna € 100.000,- en een hark van € 26.000,. Zonder dat er sprake is van een stijgende omzet, laat staan rendementsverbetering. We zijn dus ineens terug bij de
82
GRONDIG 3 2015
situatie van 2013 en er moet weer een plan voor de bank komen. Maar waarom zijn toch al die investeringen gedaan en hoe het zit met de toekomst van het bedrijf, met de opvolging door zoon Jasper? De nieuwe tractor was nodig, want aan de oudste kwam te veel onderhoud, had de dealer gezegd... De trekkerkan in de lease, alleen moet dan de aanbetaling vanuit privé geld gedaan worden, want in het bedrijf zich niet genoeg geld. Maar als ze dat nu privé voorschieten, dan kunnen ze dat later dit jaar weer terug storten hopen ze. Het is duidelijk dat het water het bedrijf op dit moment aan de lippen staat en daar baal ik gruwelijk van want het zijn hardewerkende eerlijke ondernemers en deze ellende gun je niemand. Waarom worden er toch nog zoveel emotionele beslissingen genomen en waarom worden wij toch pas zo laat ingeschakeld? Eigen (spaar)geld in het bedrijf investeren is iets wat we altijd sterk afraden. Vaak komen ondernemers dan in een cirkel terecht waar nog maar moeilijk uit te komen is. Als ondernemer heeft u toch een bedrijf om niet alleen vóór maar ook ván te kunnen leven…
Ans de Bie Teamleider bedrijvenadviseurs
All round
COMPACT EN VEELZIJDIG Onder alle omstandigheden perfecte balen van hoge dichtheid persen, daarvoor is de Lely Welger RPC 245 Tornado ontworpen. Dankzij de compacte afmetingen van deze perswikkelcombinatie is ieder veld goed bereikbaar. U kunt vanuit de cabine de persdruk, het aantal lagen net en folie en zelfs de snijlengte bepalen. Vraag een demonstratie aan bij uw Lely dealer. Of mail naar nederland@lely.com voor meer informatie.
HARVEST RESULTS. www.lely.com
innovators in agriculture
Oprijvrachtwagens van 7 tot 22 ton Oprij CF 27-79 230 KW 17 ton laadvermogen
huurprijs â‚Ź 2.000 ,=/maand
VELDHUIZEN heeft een OPRIJ CF ontwikkeld voor transport van zware machines in stedelijke gebieden. Om gemakkelijk machines te laden, wordt zowel de voor- als achteras uitgevoerd met luchtveren. Hierdoor zakt de oprijhoogte naar 45 cm. De 2,30 mtr. lange oprij goten zijn gemaakt van hoge sterkte staal en in breedte tegen elkaar te schuiven. Voor een lichte bediening zijn de Domex oprijgoten uitgevoerd met balans drukveren. Specifiek voor hoogwerkers en heftrucks is er een uitvoering met een bodem van roosterprofielen en met opvouwbare Domex oprij kleppen voor maximale tractie.
Groenekan T. 0346 25 96 00 | Zwolle T. 0529 46 94 00 | www.veldhuizen.eu | info@veldhuizen.eu