vakblad voor specialisten in groen, grond en infra
10 - ELEKTRONICA BEPAALT AGRITECHNICA 22 - DIJKDOORBRAAK DOOR CUMELA足BEDRIJF 32 - PRAKTIJKRIT DEUTZ 9340 48 - HOBELMAN MINIGRAVER 58 - KENTEKEN EN LEGAAL 40 KM/H
9 2015
GEWOON HAKSELEN
BESLIS NU!
BEREKEN UW VOORDEEL: JOHNDEERE.NL/SPFHCALC
ONTVANG MEER Kies voor John Deere en u investeert in meer dan een machine van wereldklasse. U wordt lid van een team. Een team dat u service en ondersteuning van wereldklasse biedt om u non-stop te laten hakselen. Maar dat is nog niet alles… ■ MEER BETROUWBAARHEID. Gebouwd voor meer vermogen. ■ INTELLIGENT ONTWERP. 6% meer brandstofbesparing* ■ MINDER ONDERHOUD. Meer bedrijfszekerheid. ■ BETERE GRIP. MEER CONTROLE. ProDrive zorgt voor automatisch schakelen binnen twee vooraf ingestelde snelheidsgroepen. ■ BETERE RUWVOERKWALITEIT. Gebouwd voor intelligent ruwvoerbeheer. ■ NAUWKEURIGE GEWASANALYSE. HarvestLab is gemonteerd op de pijp en meet zowel het vocht als de voerderwaardecomponenten in real time. ■ GEÏNTEGREERDE GEWASDOSERING. Verhoogde voedingswaarde.
Vroegboek programma: Neem nu contact op met uw dealer!
■ MY JOHNDEERE.COM. Uw bedrijfsactiviteiten binnen handbereik. ■ JOHN DEERE FARMSIGHT. Winst door kennis. * In vergelijking met het gelijkwaardige 7080-serie model.
JohnDeere.nl
HYUNDAI HL 960 DE NIEUWE HYUNDAI HL-SERIE Tier 4 final motoren
Zuinig
Keyless startsysteem
Comfort
Smart Eco systeem
Duurzaam
Hi-mate volgsysteem
Rendement
Ruime, stille cabine
Comfort
Lage onderhoudskosten
Rendement
Eco pedaal
Scherpe aanschafprijs
Duurzaam
Rendement
Nieuwsgierig naar de nieuwe Hyundai HL-serie?
Neem contact op met één van onze vertegenwoordigers. Hij komt graag bij u alle mogelijkheden van de nieuwe HL-serie doornemen in een persoonlijk gesprek.
www.vanderspek.nl www.vanderspek.nl
SNELWEGNAAR NAARSERVICE SERVICEEN ENSUPPORT SUPPORT SNELWEG
Colofon Grondig is het vakblad, website en digitale nieuwsbrief voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland. U kunt zich via grondig.com aanmelden voor de gratis nieuwsbrief Grondig actueel. Adres CUMELA Nederland Postbus 1156, 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 00, fax (033) 247 49 01 www.cumela.nl CUMELA-infolijn (033) 247 49 99 / infolijn@cumela.nl Grondig / CUMELA Communicatie tel. (033) 247 49 50 / www.grondig.com grondig@cumela.nl / @Grondig Bladmanager Michiel Pouwels Redactie Toon van der Stok (hoofdredacteur), Gert Vreemann, Marijke Dorresteijn, Ton Herbrink (eindredacteur) Vormgeving Practicum Grafimedia Groep BV, Soest Voorplaat CUMELA Communicatie Advertentiewerving Lisette Kerkhof, lkerkhof@cumela.nl Druk SMGB, Doetinchem Abonnementen Een abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn.
REDACTIONEEL Back to the Future In deel twee van Back to the Future reisden Marty McFly en Doc Brown dertig jaar vooruit, naar 21 oktober 2015. Met in 2015 uiteraard een aantal zaken waar we destijds nog smakelijk om moesten lachen. Toch is twee derde daarvan uitgekomen. Om er een paar te noemen: weersvoorspellingen, flatscreens, flinterdunne fototoestellen, Google Glass, Skype en FaceTime. Ook enkele niet, zoals automatisch veterstrikken en de vliegende auto. De boodschap is niet anders: het is goed het heden even te verlaten, afstand te nemen van de drukte van vandaag, goed om je heen kijken en te filosoferen over overmorgen. Als je dat niet doet, kun je de boot missen. Dat werd ook opgemerkt tijdens de BedrijfsautoRAI. Volgens onderzoekers mist een aantal transporteurs de slag doordat ze vooral bezig zijn met vandaag en onvoldoende oog hebben voor nieuwe distributienetwerken die versneld op ons af komen. De Agritechnica is ook zo’n moment. Natuurlijk als altijd ‘back to’ het grootse en mooiste, maar accenten verschuiven snel, dus daar is het vooral ook richting ‘the future’ denken. Een paar voorbeelden: in plaats van een grotere hakselaar toont New Holland het ecohakselen, in plaats van een grotere bunker laat Holmer een uitgekiend onderstel voor lagere bodemdrukken zien en in plaats van een nog imposantere spuit komt Agrifac met apps voor beter en gerichter spuiten. De digitale snelweg komt razendsnel op ons af. De informatietechnologie is de sleutel voor de toekomst. Ook al zijn we nu nog bezig de onderdelen met elkaar te verbinden, die ontwikkeling zal doorzetten. De automatische trekker hebben we al, een bijrijdcombinatie aansturen vanuit de combine kunnen we ook. Drones voor gewasscans zijn er ook al, dus daar hoeven we niet meer over te dagdromen. Waarover dan wel? Een paar voorzetten: geen monoakkers meer, maar gewassen in een onkruidomgeving die selectief moeten worden geoogst. Geen zware machines meer, maar oog voor bodembescherming en bodemleven van de schaarse landbouwgrond. Nieuwe waterbeheersystemen omdat goed water schaars wordt. Geen mest met water verplaatsen, geen papiergeld, geen papieren administratie. En - auw geen fijnstof en stikstofoxiden uitstotende diesels meer, maar hopelijk nog wel mooie, vette machines; als het niet voor het werk is, dan voor de hobby. En dus zullen fabrikanten hun nieuwste machines op de Agritechnica weer groots presenteren in de wetenschap dat het gesprek over de minder zichtbare digitale snelweg en de daaraan gekoppelde service en dienstverlening steeds belangrijker wordt. Misschien wel een mooi begin om je bij alles wat je daar ziet af te vragen of het er over dertig jaar nog is. Veel ‘future’ denken gewenst in Hannover.
Kosten abonnement Nederland € 86,- per jaar / Buitenland € 121,- per jaar. Collectieve abonnementen: op aanvraag © Stichting CUMELA Communicatie, Nijkerk Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving. ISSN: 2210-3260 Lidmaatschap CUMELA Nederland Lid worden? Vraag het gratis infopakket op via info@cumela.nl. Wilt u het lidmaatschap van CUMELA Nederland beëindigen, dan dient u voor 1 oktober een schriftelijke opzegging te sturen naar het secretariaat van CUMELA Nederland te Nijkerk. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van dat jaar. Bij opzegging na 1 oktober eindigt het lidmaatschap op 31 december van het volgende jaar.
4
GRONDIG 9 2015
Maand 2014 Redactie Grondig Toon, Gert en Marijke
INHOUD 6 9 10 14 18
In Actie: Jos Scholman Groen BV Commentaar Isobus plus AEF werkt Vent & Visie: Peter van der Vlugt Sterk Werk: Maatschap Hoekstra
Ondernemen met
mensen 22 Profileren: Gebr. Van der Poel 28 Grondig.com 30 Slimme app voor planning en registratie 32 Praktijktest Deutz-Fahr 9340 TTV 36 New Holland FR550-hakselaar 40 Vooruitblik Agritechnica 46 Terugblik BedrijfsautoRAI 48 Hooby GT 85 Gradertronic 52 Wacker Neuson-mini’s 55 Economie 55 In kort bestek
56 Cumelaria 57 Gekruid 58 Kentekens voor (land)bouwvoertuigen 59 Recht(t)erzijde 60 Provinciaal bestuur: Limburg 62 Cumela.nl 63 Voorzitter 66 Toolbox: T-rijbewijs 69 CUMELA Inspiratiedagen 2016 70 Drones rukken op 72 Grondvervoer zonder monster 74 Bedrijvig
Ondernemen met
vaktechniek
Ondernemen met
cumela
Grondig 10 ontvangt u vrijdag 19 december!
GRONDIG 9 2015
5
ondernemen met
mensen
6
GRONDIG 9 2015
BEDRIJF IN ACTIE
Bomen verwennen Midden in Utrecht hebben de medewerkers van Jos Scholman uit Nieuwegein net een mooi project afgerond. De Breedstraat, 218 meter lang, is helemaal opnieuw bestraat. Bijzonder is de zorg voor de bomen die langs de route staan: 22 beeldbepalende bomen die allemaal moesten blijven staan en niet beschadigd mochten raken. Sterker, het werk moest zo worden gemaakt dat niet binnen enkele jaren wortels het nieuwe wegdek opnieuw zouden opduwen tot irritante fietsdrempels. De truc om te voorkomen dat wortels het straatwerk weer omhoog duwen, is om ze flink te verwennen, vertelt uitvoerder Bart van Eimeren. “Dat doen we door de wortels zestig centimeter diep vrij te zuigen en in een granulaatbed te leggen met daarin veel voedingsstoffen. Ze hebben het dan zo goed, dat ze gaan groeien in het granulaatbed en niet in de gebieden daarbuiten om nieuwe voedingsstoffen te vinden. Dat remmen we extra af door op het granulaat een laag zand aan te brengen. Hoog liggende wortels snoeien we of duwen we naar onderen.” Een mooie aanpak, maar voordat je het granulaat rondom de wortels kunt aanbrengen, moet wel eerst alle andere grond worden verwijderd. Dat was in het verleden een combinatie van mechanisch graven en vooral veel handwerk. “En nog had je dan vaak veel beschadigingen en was het moeilijk schoon te krijgen”, weet Van Eimeren. Scholman vond een praktische oplossing in de mobiele zuigunit van Nimatech. Deze unit kan aan een mobiele kraan worden gehangen en wordt hydraulisch aangedreven. Een kraan met aansluitingen voor een sorteergrijper en een drukloze retour zijn feitelijk voldoende. In Utrecht hing Scholman de unit in een Liebherr 900, een mobiele veertientons kraan. “Dat werkte prima”, stelt Van Eimeren vast. “Je bent flexibel en hebt voldoende vermogen om de unit aan te drijven. Rond de wortels werkt het prachtig. Wat voor grond het ook is, de zuigkracht is ruim voldoende om alles weg te krijgen.” De unit, die een inhoud heeft van ongeveer 750 liter, bleek ook voldoende groot om vlot door te kunnen werken. “Dat komt vooral doordat het legen in een paar seconden is gebeurd. Wij konden de grond tussen de bomen storten waar geen wortels zaten en dus was het legen en weer verder.” Daar zit volgens hem ook het grote verschil met een zuigauto, die ook wel eens is ingezet. “Daarmee ben je minder flexibel en moet je vaak een eind rijden als je hem wilt legen. Nu kun je overal storten waar je wilt.” Ook financieel is dit volgens hem aantrekkelijk. “In zo’n systeem koop je een dure auto om te kunnen zuigen. Heb je geen werk, dan heb je er niets aan. Nu hebben we alleen een zuigunit waar we werk voor moeten vinden. Dat gaat vanzelf, merken we, want als mensen dit zien, ontstaan er vanzelf weer ideeën. Wij verwachten er daarom volop werk mee te krijgen.” TEKST: Toon van der Stok FOTO’S: Jos Scholman
GRONDIG 9 2015
7
Wij weten wat we verzekeren! De verzekeringsspecialist in de cumelasector Als dochter van brancheorganisatie CUMELA Nederland weten we als geen ander waar u als ondernemer mee te maken heeft, met welk materieel u werkt en welke risico’s u daarbij loopt. Ons advies en onze voorwaarden zijn daar dan ook volledig op afgestemd.
“Een verzekering die past bij uw activiteiten is altijd goedkoper dan een verzekering die te weinig dekking geeft.” Paul Konings, verzekeringsadviseur
Onze voordelen ü Persoonlijk contact met onze specialisten ü Gemak en uitgebreide service ü Kennis van de cumelasector ü Uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding ü Soepele afwikkeling bij schade
website: www.cumelaverzekeringen.nl | e-mail: verzekeringen@cumela.nl | telefoon: (033) 247 49 60
ondernemen met
mensen
COMMENTAAR IJzersterk naar morgen “Dat zal nog een heel taaie klus worden”, mailt een collega die deel uitmaakt van de selectiecommissie die de achttien inzendingen voor de verkiezing van de CUMELA Onderneming van het Jaar 2016 zal terugbrengen naar drie nominaties. Over deze drie wordt op 13 januari tijdens de Inspiratiedagen - door een vakkundige jury een oordeel geveld, waarna de winnaar bekend wordt gemaakt. Met hulp van vakspecialisten nemen we deze weken de inzendingen aandachtig door, controleren we informatie, checken we sociale media, jaarverslagen en andere zakelijke informatie en op die manier vormen we een beeld. Alleen op die manier komen we namelijk tot de keuze voor drie genomineerden, die in de volgende editie van Grondig aan u worden voorgesteld. Groot, middelgroot en klein, allrounders en specialisten, actief in groen, grond en/of infra, ze zitten er allemaal bij. En inderdaad, het kiezen van de genomineerden is een heel taaie klus, omdat er zoveel moois voorbij komt. Zoveel waaruit weer eens blijkt wat voor een mooie sector we met elkaar vormen. Het merendeel van de inzendingen is van een hoog niveau en dat maakt dat je wel zes bedrijven zou willen nomineren. Of tien. Allemaal zijn het namelijk bedrijven die zichzelf ‘ijzersterk naar morgen’ vinden, omdat het modernste materieel en de nieuwste methodes worden ingezet, omdat ze keuzes hebben gemaakt om te groeien of juist om zich te specialiseren op een activiteit of een marktgebied. Of omdat ze doelgericht toewerken naar strategische keuzes voor de komende jaren. Elke inzender heeft zijn eigen, unieke verhaal.
Michiel Pouwels, Directeur belangenbehartiging CUMELA Nederland
Natuurlijk hoop ik dat u op 13 januari ook in de zaal bent om mee te maken welk bedrijf door de jury wordt gekozen tot Onderneming van het Jaar. Eigenlijk is het gewoon een must dat u daar bij bent. Immers op de CUMELA Inspiratiedagen - 12 en 13 januari - wilt u inspiratie opdoen, nieuwe ideeën horen, collega’s ontmoeten en vol ideeën de thuisreis aanvaarden. Met een to-do-lijstje met onderwerpen in het hoofd en handen die jeuken om het aan te pakken. Zaken die u direct kunt inpassen in uw bedrijfsvoering (“Waarom heb ik daar nooit aan gedacht?”) en goede voorbeelden van collega’s die het wiel al voor u hebben uitgevonden. Terwijl de selectiecommissie vordert met haar werkzaamheden, moet deze Grondig al naar de drukker om op tijd bij u in de bus te vallen. Gelukkig maar, want zo blijven de namen van de genomineerden nog even bewaard en voeren we de spanning lekker op.
GRONDIG 9 2015
9
HOOFDARTIKEL Isobus plus AEF werkt
ondernemen met
mensen
Fabrikanten leren elektronica combineren De Duitse professor Auernhammer bedacht al in de jaren negentig dat er een standaard moest komen voor het elektronisch verbinden van trekkers en werktuigen. Het leverde Isobus op, dat in theorie een goede standaard was, maar het idee van aansluiten en werken bleek vaak ver te zoeken. Met de oprichting van de AEF in 2008 ontstond een netwerk dat er wel in slaagde om het ideaal van plug and play te realiseren. Het is nu aan de markt om de standaard te omarmen en ermee verder te gaan. Zeven redenen waarom het systeem nu wel een succes kan worden. En drie reden waarom het toch mis zou kunnen gaan.
Waarom het een succes wordt 1. De basis is goed Het was al in de jaren negentig van de vorige eeuw dat de Duitse professor Auernhammer voorzag dat er in de landbouw een heel nieuwe technologische ontwikkeling aankwam. Zijn tekening van een trekker met daaromheen allerlei werktuigen die elektronisch zijn gekoppeld, is nog steeds actueel. Zelfs het beeld dat dit moest illustreren, komt overeen met de huidige trekker-en-werktuigcombinaties. Hoe vooruitziend hij was, blijkt wel dat nu pas, ruim twintig jaar later, het moment nadert dat er inderdaad een probleemloze koppeling komt tussen trekkers en werktuigen. Met de bekende Isobus-stekker als herkenbaar voorbeeld, met daarachter een boekwerk aan afspraken hoe gegevens moeten worden uitgewisseld. Via het draadje van de stekker zou het op die manier mogelijk moeten zijn om werktuigen probleemloos aan een trekker te koppelen. Het systeem kwam er en al in 2001 waren tijdens de Agritechnica op de stand van de DLG de eerste trekkers met een Isobus-stekker te zien. In 2005 was die al massaal aanwezig.
In het kistje zit alle elektronica van een Kuhn pers. Door deze aan te sluiten op de trekkersoftware kunnen de ingenieurs bekijken of alles werkt.
10
GRONDIG 9 2015
Toch bleek het systeem vaak te falen. Niet gedacht was aan het verschil van kilogram per hectare of kilogram per afgelegde meter. Simpele verschillen in interpretatie bij fabrikanten, maar die een grote frustratie opleverden. Het resultaat was dat machines op zichzelf bleven staan en vooral eigen bedieningsschermen kregen, met als gevolg cabines vol met schermen bij gecombineerde werkzaamheden. Toch was de basis goed, want iedereen gebruikte wel de Isobusstekker om elektronisch te communiceren.
2. Elektronica jaagt de industrie aan Inmiddels is de elektronica een onmisbaar onderdeel van zowel trekkers als werktuigen. Sterker, het is momenteel de grote aanjager van veel vernieuwingen. Elektronische regelingen zorgen voor een betere verdeling van middelen en kunstmest, zorgen dat nergens overbodig wordt gezaaid en - last but nog least - spelen een grote rol bij de precisielandbouw. Juist die nieuwe rol van de elektronica heeft geleid tot een groot aantal innovaties en machines die het aantrekkelijk maken om te investeren. Die investeringen zetten echter zowel trekker- als machinefabrikanten onder druk, want niets is zo vervelend als machines die toch niet blijken te luisteren naar het signaal van de trekker, of andersom. Of waarbij in het scherm van de trekker toch niet de informatie komt die werd verwacht. Het meest vervelend is dan het zoeken naar oplossingen, want waar zit de fout? En vooral: wie gaat het probleem oplossen. Als er iets is waar klanten gefrustreerd over zijn, dan is dat het wel: twee fabrikanten die vooral naar elkaar wijzen en een dealer die er tussenin zit.
3. Misverstanden zijn opgelost Het niet werken van koppelingen tussen machines en werktuigen heeft in elk geval gezorgd voor een nieuwe drive om problemen op te lossen. Dit is begonnen met de start van de AEF op 28 oktober 2008. Het was een bijeenkomst van drie grote trekkerbouwers, verschillende grote machinefabrikanten en
een aantal samenwerkende fabrikanten, waarop werd besloten om een eigen federatie op te richten. Zij besloten om machines vooraf te gaan testen op de werking achter een trekker. Dit resulteerde nog datzelfde jaar in het eerste zogenaamde AEFplugfest, waar niet alleen bedrijven uit Duitsland, maar uit heel Europa en uit Amerika aan meededen. Op deze bijeenkomst zitten de trekkerfabrikanten met de elektronica van de trekker klaar aan een tafeltje, waar de machinefabrikanten voorbij komen met het elektronische deel van hun machine. Dat wordt ter plaatse gekoppeld en daarna wordt met behulp van simulatiemodellen gekeken of de combinatie werkt. Vooral in de beginjaren waren er veel combinaties die helemaal niet samenwerkten, maar het voordeel was dat de technische ontwikkelaars van beide partijen visitekaartjes hadden uitgewisseld. Zij konden nu vanaf hun eigen ontwikkelingsafdeling met de ander communiceren om de problemen op te lossen. Tegelijk kwamen er ook veel misverstanden boven tafel. Die resulteren door de vele onderlinge contacten ook in aanpassingen van de Isobus-norm. Zodat het oude ideaal, een goede standaard voor de uitwisseling van elektronische gegevens, steeds dichterbij komt.
4. Samenwerking in de industrie is uniek Bijzonder hoopgevend voor de ontwikkeling van Isobus en alles wat daarmee samenhangt, is de goede samenwerking tussen alle partijen die is ontstaan in de AEF. Al deze bedrijven conformeren zich aan de standaard die gezamenlijk wordt ontworpen. Opvallend is dat ook de grote trekkerfabrikanten zich hierachter scharen, ondanks hun verschillende visies op sommige ontwikkelingen. Neem de nieuwe standaard die is ontworpen voor de aansluiting van werktuigen die met hoge elektrische spanning gaan werken. Het gaat daarbij om vermogens tot 150 kW die uiteindelijk door de kabel en stekker moeten. In de discussie geldt daarbij de vraag: gaan we vanuit de trekker gelijkstroom of wisselstroom naar het werktuig sturen? John Deere zet daarbij al lange tijd in op het gebruik van wisselstroom aan de stekker, vooruitlopend op de ontwikkeling die gaande is, waarbij nu op sommige werktuigen een omvormer is gebouwd die de stroom omzet van gelijkstroon in wisselstroom. John Deere heeft het idee: dat doen we wel op de trekker, want dat spaart kosten als je meerdere werktuigen hebt. De andere trekkerfabrikanten willen daar nog niet aan en houden vast aan gelijkstroom. Aan die discussie is een eind gemaakt door een stekker te maken die beide stroomsoorten aan kan.
Trekkers en machines met deze sticker zijn ISOBUS gecertificeerd. In een database is dan terug te vinden voor welke programma’s.
5. T esten gaat nu voor produceren Een belangrijke stap voorwaarts die dankzij de AEF is gezet, is het testen voordat de machines in productie gaan. Het betekent dat fabrikanten nu al met prototypen van machines naar het plugfest gaan en deze daar al aan de verschillende trekkers en liefst ook nog verschillende generaties van trekkersoftware hangen. En nog belangrijker: dat de fabrikanten nog voor de nulserie het veld in gaat naar één van de vijf officiële AEF Test Labs gaan om de uiteindelijke AEF-certificering te verkrijgen. Op het plugfest afgelopen maand in Duitsland was het mooi om te zien hoe fabrikanten met karretjes en kratten door de ruimte gaan om hun software en besturing van de nieuwe machine te testen. Vooral bij nieuwe machines zal de kans dat een koppeling tussen trekker en werktuig niet lukt een stuk kleiner zijn.
6. AEF is wereldplatform geworden Wie beweert dat de AEF alleen maar werkt met Duitse producten heeft het mis, al is wel veertig procent van de leden afkomstig uit Duitsland. Dat komt echter vooral doordat daar de meeste machinefabrikanten gevestigd zijn. Veel belangrijker is dat ook Amerika volop meedoet en ook Amerikaanse fabrikanten meewerken aan het formuleren van nieuwe normen en het harmoniseren van de huidige, inclusief het maken van afspraken voor de uitvoering van nieuwe standaarden. Naast Amerika en Europa is er ook elders belangstelling voor deze organisatie. In Azië is Kubota een belangrijke speler, die inmiddels ook tot de deelnemers behoort. Ongetwijfeld is die fabrikant daarbij gestimuleerd door de drijvende krachten bij Kverneland in Nieuw-Vennep, die al jaren werken aan een standaard en altijd zoeken naar een
GRONDIG 9 2015
11
ondernemen met
mensen
probleemloze koppeling tussen trekker en werktuig. Inmiddels is binnen Kubota en Kverneland afgesproken dat alle machines die nu nieuw de markt op gaan Isobus-gecertificeerd moeten zijn.
noodzakelijk zijn om een breed gedragen systeem te krijgen waarin klanten voldoende vertrouwen hebben. Het is dus aan alle 200 AEF-deelnemers om hier aan te werken.
7. Normen gaan voor ontwikkeling
2. Rechtrijsystemen, hebben geen Isobusstandaard
Een belangrijk neveneffect van de samenwerking van nagenoeg alle fabrikanten in de AEF is dat nu vooraf veel meer wordt nagedacht over een gezamenlijke ontwikkeling. Het is zelfs zover dat in sommige gevallen er eerst normen worden opgesteld voor de daadwerkelijke praktijkontwikkeling volgt. Een voorbeeld is de high-voltage-stekker, maar nog duidelijker is dat bij de nieuwe normen voor de high-speed-Isobus. Nu de fabrikanten merken dat de huidige bandbreedte te klein wordt om de data van trekker naar werktuig of omgekeerd vlot te zenden en te verwerken, wordt er nagedacht over een nieuwe standaard. Dat maakt dat er vertrouwen is dat er in de toekomst werkelijk sprake kan zijn van plug en play en dat machines en werktuigen probleemloos zijn te koppelen. Daarmee zal het ideaal van het idee na ongeveer 25 jaar toch verwezenlijkt zijn.
Waarom het mis kan gaan 1. K leine fabrikanten vinden certificering te duur De geheel nieuwe opzet van Isobus draait om de certificering, waarbij klanten de garantie krijgen dat een combinatie werkt volgens de standaard-testprotocollen. Een mooie opzet met inmiddels vijf verschillende onafhankelijke instituten die de certificering voor AEF verrichten. Een probleem is dat nu nog maar beperkt machines zijn gecertificeerd. Dat zal snel moeten veranderen om klanten aan het gebruik van de database te krijgen. Gebeurt dat niet, dan zullen de klanten zich er ook snel van afkeren. Een andere bedreiging zijn de kosten voor certificering. Met name voor kleine bedrijven of voor kleine series kan dat een belemmering zijn. Toch zal dit
Verklarende woordenlijst Isobus Standaardsysteem voor het aansluiten van een werktuig op de trekker. De stekker is er niet alleen voor dataoverdracht, maar ook voor de stroomvoorziening en simpele aan-uitschakelingen. Voor data-overdracht zijn al in 1995 afspraken gemaakt met welke standaarden wordt gewerkt. De officiële norm is ISO11783, die is verdeeld over veertien sub-
12
GRONDIG 9 2015
delen. ISO staat hierbij voor Internationale Organisatie voor Standaardisatie. AEF Samenwerkingsverband van bijna 200 fabrikanten om te zorgen dat machines en trekkers inderdaad probleemloos samenwerken. Dat is ook bedoeld om onvolkomenheden in het datasysteem op te lossen. Onder de AEF zijn inmiddels meer dan tien werkgroepen actief om op onderdelen overeenstemming
Een extra probleem dat de laatste jaren is ontstaan, is het ontbreken van een standaard voor de rechtrijsystemen. Elke fabrikant werkt nu met zijn eigen niet-gestandaardiseerde systeem. Het gevolg is dat deze allemaal op hun eigen manier de data verwerken. Een enorme gemiste kans van de industrie, want doordat er nu zoveel systemen zijn, zal het moeilijk zijn deze weer op één lijn te krijgen. Bij elk systeem hoort straks dus weer een eigen koppeling naar de machinegegevens, met als gevolg weer veel frustratie. Er is wel geprobeerd dit binnen Isobus te krijgen, maar door het grote aantal aanbieders is dat mislukt. Een enorme gemiste kans.
3. Klanten gebruiken het niet Alles valt of staat natuurlijk met de acceptatie door klanten. Voor hen blijft het lastig dat ze niet direct kunnen zien of een combinatie werkt of niet. Daarvoor zullen ze op een website of via een app moeten onderzoeken of de gekozen combinatie samenwerkt. Daarbij moet voor elk onderdeel, dus oppervlaktemeting of sectiecontrole, worden gekeken in hoeverre de trekker bij het werktuig past. Klanten zelf zullen die moeite waarschijnlijk niet nemen, maar vertegenwoordigers hopelijk des te meer. Zij kunnen met gebruik van de app aan de verkooptafel laten zien dat een combinatie werkt op bijvoorbeeld de aanwezige trekker. Lukt dat en zijn de resultaten goed, dan kan dit de missing link zijn. Blijkt het niet te werken, dan kan een universele data-uitwisseling tussen machine en trekker weer erg ver weg zijn. Dan blijft de machinegebonden tablet of monitor met eigen besturing. De komende jaren zal uitwijzen of dit de oplossing is. TEKST: Toon van der Stok FOTO’S: Toon van der Stok en fabrikanten
te bereiken. Bijzonder is dat niemand in dienst is bij de AEF. De werkgroepvoorzitters en leden krijgen van hun werkgever tijd om dit werk te doen. AEF-certified Logo dat aangeeft dat een trekker of werktuig voldoet aan de Isobus-standaard conform de AEF-testprotocollen. Wel opletten dat al voor delen van de automatisering een certificaat wordt verleend. Welke dat zijn, moet worden
opgezocht in de database. Zie het volgende punt. Isobus-app en AEF-database In een apart databestand is vastgelegd welk werktuig probleemloos met welke trekker samenwerkt. Opzoeken kan vanaf trekkertype of vanaf machine. De database wordt continu up-to-date gehouden. Wel opletten dat per jaargang en per type er weer verschillende combinatiemogelijkheden zijn.
7250 TTV: € 7.380/JAAR ZUINIGER DAN HET GEMIDDELDE.
7250 TTV g/kWh U bespaart of
264 AR 6.200 l/JA AAR
7.380”/PER J
te ten opzichemiddelde van het g
Profi tractortest 09/2014: Te mooi om waar te zijn? Met 243 g/kWh bij nominaal toerental en slechts 229 g/kWh bij maximaal vermogen speelt de 7250 TTV in zijn klasse aan de top, en overtreft de concurrentie, zelfs wanneer men de 20 g/kWh AdBlue optelt bij deze cijfers. Nog beter vergaat het de testkandidaat bij de PowerMix: 264 g/kWh (+ 24,2 g/kWh AdBlue). Dit is een zeer goed resultaat, en meer dan 10% minder dan het gemiddelde test resultaat van alle eerder geteste tractoren. En tijdens transport? Ook hier presteert de 7250 TTV zeer goed. Bij 40 km/u is het brandstofverbruik 514 g/kWh, meer dan 12% zuiniger dan het gemiddelde van alle kandidaten. Zelfs met 50 km/u is het verschil nog 3% gunstiger dan het gemiddelde. De Profi DLG PowerMix test van 09/2014 laat zien dat met 264 g/kWh de 7250 TTV 30 g/kWh efficienter dan gemiddeld (294 g/ kWh) is. U bespaart 6.2 l/u. Met een dieselprijs van bijvoorbeeld € 1,19 betekend dit € 7,38 per uur. Bij 1.000 uur per jaar bespaart u € 7.380 of € 73.800,- in 10 jaar!
deutz-fahr.com Het gebruik van originele koel- en smeermiddelen wordt aanbevolen.
DEUTZ-FAHR LUBRICANTS DEUTZ-FAHR is een merk van
ondernemen met
mensen
VENT EN VISIE
Het is de grootste vrijwilligersclub binnen de leveranciers van agrarische machines: de AEF. Gezamenlijk proberen de fabrikanten hier te zorgen dat de elektronica werkt en dat aansluiten op een trekker echt plug and play is. Uniek is het volgens AEF-voorzitter Peter van der Vlugt van Kverneland Group Mechatronics dat alle grote fabrikanten meedoen. “Ik ken geen andere industrie waar concurrenten zo nauw samenwerken aan standaarden.”
AEF maakt Isobus werkend
Peter van der Vlugt, Kverneland Group Mechatronics Staand bij de wand met verschillende zogenaamde Isobus-schermen van Kverneland, maar ook van alle andere grote fabrikanten van werktuigen en trekkers, schetst Peter van der Vlugt, hoofd technologie van Kverneland Group Mechatronics, het dilemma waar de industrie nu voor staat. “Wij zijn continu bezig met vernieuwing en zo ook met de volgende generatie van onze schermen. Tegelijk zitten we midden in de discussie of dat weer een eigen scherm wordt of dat de technologie zich beweegt naar tablet-achtige consumentenoplossingen, zoals een iPad. We zien nu dat fabrikanten voor hun eigen machinegebonden scherm soms al voor die oplossing gaan, zoals Väderstad of Bogballe. Daarmee laten ze dus het Isobus-principe los. Daarbij is dan ook nog een apart stuk hardware nodig om draadloos en veilig met de machine te communiceren. Nu gaat ook Claas echter die weg op en zijn er geluiden dat er meer gaan volgen. Het is wederom een uitdaging om dit als industrie in goede banen te leiden en daar via de AEF duidelijke afspraken over te maken. Eén ding is namelijk zeker: de boer of loonwerker zit er niet op te wachten dat deze tablets en apps onderling weer niet communiceren.”
“De boer of loonwerker zit niet te wachten op tablets die onderling weer niet communiceren.” De vraag ‘tablet of eigen terminal?’ die nu opdoemt, geeft direct aan hoe snel zaken ook in de digitale wereld van agrarische machines kunnen veranderen. Terwijl Van der Vlugt nu net zo blij is dat via de AEF veel problemen zijn opgelost. Hij is nu bijna vier jaar voorzitter van dit gezelschap en bezig aan zijn laatste jaar. In die periode is de AEF, die werd opgericht door een aantal grote bedrijven die wilden komen tot een betere afstemming van de elektronica tussen machine en trekker, uitgegroeid tot een organisatie met bijna 200 leden. Daaronder zijn nu alle grote fabrikanten van trekkers en landbouwmachines, maar ook heel veel kleine leveranciers. Bijna allemaal zijn ze twee keer per jaar aanwezig op het zogenaamde Plugfest, te vertalen als stekkerfeest. Dit stekkerfeest is wel het grote succes van de AEF, benadrukt Van der Vlugt. “Ik ken geen enkele andere industrie waar zoveel fabrikanten en concurrenten samen komen om gezamenlijk te testen of hun combinatie werkt voordat ze naar een officiële certificering gaan”, zegt hij. Het is om die reden dat hij verwacht dat met de stappen die de afgelopen periode zijn gezet, waarbij machines die aan de Isobus-voorwaarden voldoen een certificaat krijgen, er echt een doorbraak komt in het gebruik van elektronica. “Als iets is opgenomen in de database voor bepaalde eigenschappen, zoals een koppeling met sectiebesturing of variabele dosering,
14
GRONDIG 9 2015
hoeven gebruikers ook geen angst te hebben dat iets niet functioneert. Dat is juist wat er de afgelopen jaren aan ontbrak. Wij beloofden via de universele stekker wel dat het zou werken, maar in de praktijk bleken er nog veel losse eindjes, waardoor het niet functioneerde.” Nu de basis op orde is, begint voor de AEF een nieuwe fase. De laatste jaren zijn nieuwe werkgroepen opgericht die zich bezig houden met de nieuwe ontwikkelingen op elektronicagebied. Zo is er nu een werkgroep rond het vraagstuk van het aansturen van de trekker door de machine, bijvoorbeeld bij een rondebalenpers waarbij de pers afhankelijk van de invoer de snelheid regelt. Dit zogenaamde Tractor Implement Management (TIM) is nu in opkomst. “Mede door de eerste standaardregels die al door de AEF zijn gezet”, vertelt Van der Vlugt. “Maar er is ook nog veel niet opgelost. Zo vinden nog steeds discussies plaats over hoe je kunt regelen dat de aansturing tussen een John Deere-pers en een Case IHtrekker goed verloopt. Het gaat dan vooral om de verantwoordelijkheid en de veiligheid, want stel dat de trekker door een communicatiefout plotseling de sloot inrijdt. Of dat een onbekende machinefabrikant of een dealer iets opbouwt wat zich voordoet als elektronica van een gecertificeerde fabrikant om de boel te hacken of na te bootsen? Wie is dan verantwoordelijk en hoe weet je zeker dat dit niet kan gebeuren? Het zijn zaken waarin vooral John Deere een grote rol speelt. Die fabrikant is hierin zelf al ver, maar je merkt dat die deze kwesties ook goed overdenkt. Onze werkgroep is daarom nog bezig om een soort veilig elektronisch certificaat op te stellen dat garandeert dat een machine bij een trekker past. Het idee is dat ze dit samen moeten hebben uitgewisseld voor ze kunnen samenwerken. Denk aan het internetbankieren. Daar worden ook dergelijke certificaten ter beveiliging gebruikt.” Tot het zover is, zal het volgens Van der Vlugt op dit gebied vooral een
“De aansturing van de trekker door het werktuig blijft voorlopig merkgebonden.” merkgebonden combinatie blijven. “We zullen dus zien dat rood met rood en groen met groen samenwerkt, zoals je nu op de Agritechnica zult zien dat een Case IH-pers een Case IH-trekker en een John Deerepers een John Deere-trekker aanstuurt. Dat kan veilig, omdat trekker en machine op elkaar zijn afgestemd. En we hebben wel een Pöttinger en een John Deere gezien, maar heb jij die al zien rijden? Dat komt er zeker, maar dan moeten we wel eerst een goed protocol hebben om er zeker van te zijn dat er niets misgaat.”
Naast deze TIM-toepassing werkt de AEF inmiddels aan een aantal grote nieuwe projecten, zoals een nieuwe standaard voor snellere datacommunicatie tussen trekker en machine. Door het toegenomen aantal functies kan de huidige Isobusstandaard dat in de toekomst niet meer aan, dus wordt er nu nagedacht over een nieuwe snelle vorm om de communicatiekracht van nieuwe computers te kunnen benutten. Vergelijkbaar is de discussie over een nieuwe stekker om met hogere voltages te kunnen gaan werken. Nu machines meer door elektromotoren aangedreven onderdelen krijgen, moet er ook meer stroom naar toe. De huidige 12-volt-kabel is daarvoor niet toereikend, dus moet er wat nieuws komen. Sommige fabrikanten zoeken dat nu in een eigen, door de aftakas aangedreven generator (Väderstad), maar binnen de AEF is er een werkgroep die direct met een nieuwe standaard wil komen. Als tussenstap verwacht Van der Vlugt daarbij eerst een overstap naar systemen met 48 volt. “Je ziet dat al in de automotive-industrie en van daaruit kun je eenvoudig ook nog naar 12 of 24 volt. Belangrijk is wel dat met een dergelijke uitbreiding alles compatibel blijft met de bestaande Isobussystemen. Pas verder weg in de toekomst zullen de echte hoog-voltagesystemen met 750 volt komen.” Nu het gebruik van elektra een nieuwe fase in gaat, verwacht Van der Vlugt ook een andere benadering van de markt bij het inzetten van de elektronica. “De komende jaren zullen we ongetwijfeld een verschuiving zien naar een model waarbij gebruikers een jaarlijks abonnement krijgen en minder betalen voor de aanschaf. Op die manier ontvangen de leveranciers ook een bedrag waaruit ze het onderhoud en - nog belangrijker - updates kunnen verzorgen. Door het toegenomen gebruik krijgen bedrijven steeds meer behoefte aan het up-to-date houden. Voor het oplossen van kleine problemen, maar ook voor het implementeren van nieuwe handigheidjes. Daarvoor moet nu nog iemand met een laptop langs de trekker of het werktuig, maar ook daar gaan de ontwikkelingen heel rap. De duurdere machines worden wel al uitgerust met internetverbindingen en dus zullen er ook andere updatescenario’s ontstaan.” Of het straks helemaal afgelopen is met alle schermen in de cabine en alles via één scherm verloopt, betwijfelt hij. “Je ziet nu wel schermen die groot genoeg zijn, maar dan nog willen we zoveel regelen dat het toch niet allemaal past of overzichtelijk blijft. Je ziet dat nu ook bij sommige trekkerfabrikanten die werken met een klein scherm voor de trekker en een groter voor de werktuigen. Het alternatief waarbij het trekkerscherm alle trekkergebonden functies regelt en het tweede scherm alle machine-instellingen zal ook wel blijven. Dat is niet erg, als je dan maar zeker weet dat op dat tweede scherm ook alle machines kunnen worden bediend. Dat dit nu lukt, is het succes van de AEF.” TEKST: Toon van der Stok FOTO: Duas
GRONDIG 9 2015
15
Caesar 2500-serie (14 t.)
Caesar 1500-serie (10 t.)
Caesar, de multifunctionele krachtpatser! 140 en 175pk John Deere motoren, hydraulische en mechanische aandrijving, grote trekkracht, tot 40% brandstofbesparing, grote banden, lage bodemdruk, compact, hoge hydraulische capaciteit, hoge rijsnelheid.
Berm- en slootonderhoud, landschapsonderhoud, bosbouw en grondverzet
w w w. w e l l i n k c a e s a r. n l De Stenenmaat 15, 7071 ED, Ulft (Gld), Tel. 0315-695470
Vredo Trac VT4546 Schakel om naar vol vermogen
VOLUMEKIPPER TMK , BULL EN TDK JUMBO
HOOG NUTTIG LAADVERMOGEN s ag La
Extreem stabiel, hoog belastbaar, robuust
te er
tp
ch
wi ge wi el • • • • •
Deutz 12 liter V6 AdBlue motor 330kW-450PK Traploos hydraulisch-mechanische aandrijving Cabine met joy-stick & touchscreen bediening 19.500 Liter polyester tank 9000 Liter/min. mestpomp met 8” of 10” zuigarm met turbopomp • Laagste gewicht per wiel met beste gewichtsverdeling • 2 wiel-, 4 wiel- en hondegang besturing • 3,00m breed met 1050/50R32 banden, alle wielen aangedreven en te sperren.
an de De Nr 1 v waanlandbou ens in g hanwa ro u E pa
Optie: mechanisch aangedreven Tebbe strooier Verkoop Nederland: André de Waard +31 (0) 6 53 43 73 11 of adwaard@vredo.nl www.vredo.nl
✆ : +32 477 504 236 * ludopauwels@skynet.be
www.fliegl.com
MestTracs
Zodenbemesters
Snijfilter
Doorzaaimachine Kommunaal Trac
De beste in het veld
Groen, grond en infra producten SLEEP-
t gemaak
EN T
voor de
tan te oms s r a a w z
digh
Storz koppeling met boutvergrendeling
Lange sleutels
Nijemirdum
ANG L S T R O eden RANSP
|
Tel.: 0514 - 57 18 26
|
Klem voor mestslang
www.buma.com
|
info@buma.com
STERK WERK Meestal meerwaarde en vaker maatwerk
ondernemen met
mensen
Maatschap Hoekstra, Hantumhuizen Inspelend op de vraag van een grote klant met veel hectares op afstand zette Jan Hoekstra dit jaar de grootste 50-kuubs Pöttinger Jumbo-drieasser in. De wagen blijkt juist ook meerwaarde te leveren bij percelen dicht bij de inkuilplek. Met deze wagen kan Hoekstra daardoor bij veel klanten beter maatwerk afleveren en dus is de wagen een blijver. Een klant van Hoekstra had land geruild met een akkerbouwer, met als gevolg dat de veehouder 25 hectare op circa vijf tot tien kilometer van de boerderij had liggen. Hoekstra ging om tafel om te bespreken wat de beste oplossing was om het gras bij de boerderij te krijgen. De keuze was óf drie Pöttinger Jumbo’s heen en weer laten rijden, óf op de kopakker lossen, met een mobiele kraan overladen en dan met de containervrachtwagen transporteren. Dat laatste zag Jan Hoekstra niet zitten, omdat de afstand daarvoor te kort is. Je bespaart een combinatie in het veld, maar moet wel een vrachtwa-
18
GRONDIG 9 2015
gencombinatie en een mobiele kraan inzetten. Dus kwam hij op het idee op een extra grote wagen in te zetten. Importeur Duport levert de grootste Jumbo Combiliner-drieasser met 50 kuub bakinhoud en circa 100 kuub los gestort en wilde wel zo’n wagen in Nederland hebben draaien. Er werd een overeenkomst aangegaan om de wagen dit jaar te huren om te kijken of die voldoende meerwaarde levert. Zo verscheen dit voorjaar de grootste Pöttinger Jumbo 10010 met ongeveer een derde meer inhoud dan de eigen 37-kuubs tandemJumbo Combiliners waarmee Hoekstra rijdt.
Maatschap Hoekstra Maatschap Hoekstra in het Friese Hantumhuizen is een gecombineerd loon- en mechanisatiebedrijf, gerund door Jan Hoekstra. Broer Frans is mede-vennoot en werkt dagelijks mee. De mechanisatietak is geheel ondergebracht bij medewerker Gerard Wiersma. Deze tak werkt zelfstandig. Wel is er uitwisseling van diensten en mankracht voor een betere arbeidsfilm. Hoekstra is een puur agrarisch loonbedrijf met voornamelijk veehouderijwerk en wat akkerbouwwerk. Het bedrijf verricht ook grondverzetwerkzaamheden, vooral bij boerenklanten. Sloten schonen is ook een belangrijke klus. Bij Hoekstra werken twaalf personen, van wie vijf bij de mechanisatietak. Voor meer informatie: www.maatschaphoekstra.nl.
Voorrijden
Dichtbij ook
In de buurt van Hantumhuizen zijn veel grootschalige boerenbedrijven met ruime percelen. Je verwacht dan weinig beperkingen. Ook al zijn de opritten vaak nog nauw, dat moet kunnen. Op de erven is echter niet altijd even veel ruimte. Veel stallen zijn wel vergroot, maar de kuilplaten en sleufsilo’s zijn lang niet altijd aangepast. De ruimte ervoor is vaak krap en er moet achterwaarts tegen de kuilhoop op worden gelost. Overrijden is niet altijd aan de orde. Hoekstra ging hierover het gesprek aan met boeren en bij twijfel reed hij eerst een keer leeg voor om te kijken of het kon. Grootte zit namelijk voor een deel tussen de oren. De wagen is met twaalf meter lengte iets meer dan twee meter langer dan een 6610-tandemasser. Daarbij zwaait ‘de kont” amper meer uit, omdat het draaipunt verder naar achteren ligt. Verder is de wagen dertig centimeter breder, maar niet hoger. Hoekstra bevestigt dat dit voorrijden helpt. “Natuurlijk zijn er boeren waar je niet terecht kunt, maar dat zijn er maar een paar. Het gaat dan vooral om krapte voor de kuil in combinatie met gladde kuilplaten en verharding. Als het glad is, moet je er recht voor kunnen rijden, anders krijg je zo’n zware drieasser niet tegen de kuilhoop op gereden. Dat is de enige echte beperking.”
Hoekstra benutte dit seizoen door de wagen bij zoveel mogelijk klanten in te zetten. Hij verwachtte te scoren, omdat bij de reguliere inzet van twee 37-kuubs combinaties de shovel vaak de beperkende factor is en je bij de inzet van een enkele 37-kuubs wagen capaciteit te kort komt. Dat pakte goed uit. Jan: “Een grote wagen past bij percelen aan huis beter dan twee 37-kuubs. De grote wagen kan de shovel goed bijhouden, er is op de kuil meer rust en de grotere partij is in de regel snel verdeeld. Per saldo krijgt de boer het zo beter aangereden en is hij per hectare ook nog goedkoper uit”, aldus Hoekstra. Hij rekent dit eenvoudig voor. “Voor de grote wagen rekenen wij ongeveer een derde meer, gelijk aan de extra capaciteit. Dus de boer bespaart per uur twee derde wagen. De capaciteit is nagenoeg gelijk en de kuilkwaliteit neem toe door meer rust op de kuil.” Voor verderaf kijkt Hoekstra naar de situatie. “Voor dat stuk op afstand rijden we normaal met drie 37-kuubs wagens, nu met één grote en één kleine. Dat bleek goed te passen”, aldus de ondernemer. Daartussen is natuurlijk een middengebied. “Er zijn ook klanten die de percelen deels op afstand hebben liggen. Dan passen twee gewone wagens weer beter.
Mechanisatie belangrijk De mechanisatietak met McCormick als hoofdmerk werkt geheel zelfstandig. De meerwaarde voor Hoekstra is het contact met de klanten en de uitwisseling van diensten. In drukke tijden werken de monteurs mee met de jongens in het loonwerk en omgekeerd ook. Voor de klanten werkt Hoekstra ook hier laagdrempelig; geen gelikte showroom en geen erf vol inruilers. Gewoon achterom komen, ongeacht merk of status, en als er echt wat aan de hand is, dan er met de servicebus naar toe. Hoekstra geeft aan dat vertrouwen onderling en elkaar wat gunnen hierin belangrijke factoren zijn.
GRONDIG 9 2015
19
Of we pakken dan toch één grote en één kleine, waarbij met de grote de percelen op afstand worden gepakt.” Daar zit de kern. Jan Hoekstra kan zo met drie wagens - één grote en twee kleinere - beter inspelen op de situatie bij de klant. Het aantal keren dat de grote mee gaat, is dermate groot dat Jan Hoekstra van plan is de wagen definitief aan te schaffen. “Bij ongeveer zeventig procent van mijn klanten kan ik deze wagen efficiënt inzetten”, zegt hij. Een tweede ziet hij zo nog niet zitten. “Twee grote past zelden, de mix van twee kleinere en één grote is voor mij het best.”
Hakselaar blijft Hoekstra gaat het gesprek over dit onderwerp met de boeren aan. Op basis van die gesprekken verwacht hij geen toename van het oprapen versus hakselen. “De wagen zal voor de boer goedkoper zijn, maar wij zien dat die nu scherper let op kuilkwaliteit om zo veel mogelijk melk uit een kilogram gras te halen. Wij hakselen ongeveer veertig procent, dat zal zeker zo blijven. In nattere omstandigheden, bij de eerste twee snedes, blijven boeren om de hakselaar vragen.”
Gras hakselen is duurder, maar is een blijver omdat de boeren van mening zijn dat je dan een hogere voederwaarde in de kuil krijgt. Dat is voor hen belangrijker.
Hoekstra geeft aan dat de wagen een prima snijkwaliteit levert. “Wij rijden normaal met de helft van de messen. Mochten we niet kunnen hakselen - omdat we vol zitten - en toch met de wagen komen, dan monteren we alle messen”, vertelt hij. Ook gaat hij het gesprek aan over zelf wiersen of uitbesteden. “De Pöttinger heeft hier weer een plus, omdat er een bredere pickup van 2,15 meter op zit. Je kunt dan breder wiersen en dat geeft een betere vulling van de wagen.”
Gelijk vermogen Voor de 37-kuubs Jumbo’s staat normaal een 154 kW (210 pk) McCormick 7680. Deze staat ook voor de grote Jumbo 10010. Jan: “Geen probleem, de invoer vraagt hetzelfde vermogen en de gevraagde trekkracht in het veld is vanwege de tridem zeker niet hoger, maar eerder lager, evenals de insporing. En dankzij het hydraulisch geveerde tandemonderstel loopt de wagen rustiger. Ook op de weg zijn er geen problemen. Wij zien geen reden er een trekker met meer vermogen voor te zetten.”
Door het gesprek met de veehouders aan te gaan, is het aandeel harken bij Hoekstra sterk gestegen. Hij harkt nu zo’n 1500 hectare met twee middenafleggers.
Hoekstra geeft aan dat het brandstofverbruik vergelijkbaar is. En dan komt het totaalplaatje voor hem ook goed uit. “De wagen is met bruto circa € 170.000,- natuurlijk ruim de helft duurder, maar de operationele kosten - trekker en man - zijn gelijkwaardig. In het uurtarief zit de hogere aanschafprijs verwerkt, dus kan het voor ons ook uit”, concludeert hij. Het enige is dat je voor het tegen de bult opduwen wel wat meer trekkermassa kunt gebruiken. “Voor die paar gevallen alleen ga je geen zwaardere trekker kopen”, zegt de ondernemer. En dus is de 10010 bij Hoekstra een blijver. TEKST: Gert Vreemann FOTO’S: Vreemann, Pekkeriet
20
GRONDIG 9 2015
Slotenwerk is een belangrijke neventak, die goed past in de arbeidsfilm. Grondverzet wordt vooral uitgevoerd bij agrarische klanten.
PROFILEREN Dijkdoorbraak
ondernemen met
vaktechniek
Gebr. Van der Poel laat dijk doorbreken De hele wetenschappelijke waterwereld keek de afgelopen maand mee bij de laatste fase van een ontgraving van een polder door Gebr. Van der Poel. In een polder die wordt teruggegeven aan de natuur werd een echte dijkdoorbraak geforceerd. De resultaten moeten uitwijzen of de huidige modellen voor de berekening van de stevigheid van dijken kloppen. Voor Van der Poel was het vooral bijzonder om met zoveel instituten samen te werken.
22
GRONDIG 9 2015
Voor projectleider Dennis de Jong was de proef zeer leerzaam, zowel qua uitvoering en alles wat daarbij komt kijken als qua samenwerking met de verschillende instanties die erbij betrokken waren.
Project: Herinrichting Leendert de Boer-polder Opdrachtgever: Hoogheemraadschap Rijnland Aannemer: Gebr. Van der Poel, Oud Ade Looptijd: april 2015 tot en met december 2015 Aanneemsom: € 450.000,Projectgegevens: • Totaal grondverzet circa 25.000 kubieke meter • 730 meter golfbreker bestaande uit een palenrij met wilgentenen • 310 meter golfbreker bestaande uit een aaneengesloten palenrij Werkzaamheden: de eerste en tweede fase besloegen het verwijderen van één meter teellaag, het ophogen van de oosthoek en paaiplaats en het versterken van de huidige dijk. Daarbij ook het aanleggen van een nooddijk rond de doorbraak, die in de derde fase was gepland. De derde fase was het faciliteren van het onderzoek en uitvoeren van werkzaamheden om de dijk te ondergraven. Na de dijkdoorbraak het afwerken van het hele project volgens plan.
Om half zeven in de ochtend van 14 oktober is het dan zover. Plotseling begint de dijk te bewegen en binnen enkele seconden neemt het water een stuk dijklichaam van bijna dertig meter mee. Rietkragen spoelen weg en liggen later tegen de opgeworpen nooddijk. In het weggespoelde gat liggen buizen en kabels die laten zien dat hier niet zomaar een dijkdoorbraak optreedt, maar dat het een groot wetenschappelijk experiment is. Dat is bedoeld om te bepalen hoe sterk een veendijk nu werkelijk is en in hoeverre deze moeten worden versterkt om een sterke stijging van de waterstand door heftige regenval met als gevolg volle boezems te kunnen opvangen. Belangrijk, want alleen al van deze veendijken ligt in Nederland meer dan 3000 kilometer. Als daar op onderhoud kan worden bezuinigd, levert dat alle water- en dijkbeheerders groot voordeel op. Het experiment wordt uitgevoerd door een aantal verschillende instanties. Leidend is de Technische Universiteit Delft, die hier de meeste meetapparatuur heeft geplaatst. De TU doet dit samen met Deltares (onderzoeksinstituut voor waterbeheer), Stowa (kenniscentrum voor waterbeheer) en het Hoogheemraadschap Rijnland (eigenaar van de polder). Allemaal stonden ze in de laatste fase klaar om de medewerkers van Loon- aannemersbedrijf Van der Poel aanwijzingen te geven. Projectleider Dennis de Jong merkt dat vooral als het spannend wordt iedereen zijn eigen idee heeft. “Dat is wel eens lastig, want dan wordt er verwacht dat je per direct voor hen klaar staat. Terwijl we onze mensen echt moeten inroosteren, want we hebben het hartstikke druk. Ze vonden het soms maar moeilijk te begrijpen dat wij niet even een machinist konden vrijmaken.” Dat was extra moeilijk omdat in het veiligheidsplan was opgenomen dat bij elke graafbeweging waarbij de dijk zou kunnen doorbreken ook een duikersploeg paraat zou staan. “Dat moet je dus nakomen, anders krijg je daar een reprimande over. Maar die duikers hebben ook gewoon hun eigen werk en planning.” Veiligheid stond voor Hoogheemraadschap Rijnland hoog in het vaandel bij het gunnen van het project. Dankzij het plan van aanpak haalde Van der Poel hierbij het hoogste aantal punten, wat mooi aantelde in dit EMVI-bestek. Zelfs iedereen die met het bootje over voer naar de polder moest dus een zwemvest aan. Ook tijdens het werk was iedereen, inclusief bezoekers, verplicht een zwemvest te dragen. Een regel waarop streng werd toegezien, volgens eigenaar Dammie van der Poel. “Terecht, want dat spreek je af.” De dijkdoorbraak was de laatste fase van een project dat al dit voorjaar startte. Toen werd begonnen met het afgraven van een zes hectare groot poldertje. Dat is nu als vervangend waterobject toegevoegd aan de uitlopers van de Kagerplassen. Tot vorig jaar was dit landbouwgrond, waar gras werd ingekuild en waar soms wat vee liep.
GRONDIG 9 2015
23
1 Nog nooit moest Van der Poel in een werk met zoveel officiële instanties samenwerken. Een uitdaging, want iedereen plant graag zijn eigen vlaggetje. Als aannemer mocht ook de vlag van Van der Poel tussen de andere wapperen. Al werd zijn naam juist niet vermeld, zoals in een uitvoerig verslag in De Volkskrant. 2 De waterkering van wilgentenen moet golfslag tegen de waterlijn voorkomen. Het werkt zoals hier te zien is. Dit zorgt voor een meer gevarieerde plantengroei langs de oever. 3 De succesvolle dijkdoorbraak wordt gevierd met champagne voor alle medewerkers aan de proef. Vooral in de laatste fase was het een komen en gaan van onderzoekers om mee te kijken naar het experiment.
1
3
In de eerste fase van het project is overal ongeveer één meter grond afgegraven. Dit is met rupsdumpers naar een hoek van de polder gebracht, waar een verhoging werd aangebracht. Naast het uitgraven van de polder moest met de vrijkomende grond ook de kade die om de polder liep worden verzwaard. “Die kade moet namelijk blijven om aan de achterkant ook natuurontwikkeling te krijgen. Aan het begin is een stuk van de nieuwe plas ondieper, omdat daar een paaiplaats voor snoeken is ingericht”, aldus De Jong. Om die natuurontwikkeling te stimuleren, is enkele meters voor de kade met een rij palen met wilgentenen daartussen een golfbreker aangebracht. Op de dag van de dijkdoorbraak is het effect goed te zien. Terwijl op de plas flinke golfjes ontstaan, blijft het water achter de wilgendijk stil. “Dat is ideaal om natuur de kans te geven een eigen rietzone te ontwikkelen. Je ziet nu al hoe gevarieerd dat is, want alles wat er staat, is natuurlijk opgekomen”, wijst De Jong. Behalve afbreken moest Van der Poel in het werk ook een dijk aanleggen. Deze nooddijk is aangelegd ongeveer dertig meter achter het stuk dijk dat nu is doorgebroken en was opgenomen in het ontwerp
24
GRONDIG 9 2015
2
4 om te voorkomen dat de polder in één keer helemaal vol zou stromen, met als gevolg een forse verlaging van de waterstand in de omliggende boezem. “Er werd gevreesd dat een snelle daling van het waterniveau de dijken aan de andere kant weer onstabiel zouden maken”, vertelt Van der Poel. Deze dijk wordt nu weggegraven en gebruikt om het gat in de kade deels weer te dichten, maar vooral om de sleuf die achter de dijk is gegraven weer op te vullen. Dat is een flink gat, want om de dijkdoorbraak te krijgen, werd hier een teensloot van negen meter diep en tweeënhalve meter diep gegraven. In de nacht voor de doorbraak werd dit gat langzaam leeggepompt om druk op de dijk te krijgen. “Eerder hadden we het peil ook al verlaagd. Toen begon de dijk wel iets te bewegen, maar door het water weer te laten stijgen, bleef alles toch op zijn plaats. Pas toen het water echt op diepte kwam, schoof de dijk en werd hij omver geduwd. Mooi om te zien, zelfs op film, maar het was in een paar minuten gebeurd.” TEKST: TOON VAN DER STOK FOTO’S: TOON VAN DER STOK, GEBR. VAN DER POEL
4 Gedurende drie weken stond er continu een aantal camera’s gericht op het stuk dijk dat moest breken. Het leverde samen met alle sensoren een woud van kabels op de dijk op. Onderdeel van het werk was ook weer het opruimen van alle proefvoorzieningen. 5 Speciaal voor dit werk schafte Van der Poel een Waterking aan om veilig de dijk te kunnen ondermijnen. Na het onderlopen van de polder bleek deze net te drijven. Na het werk in deze polder gaat de Waterking ander nat werk in.
5
6
7
6 In de eerste fase is met behulp van GPS een teellaag van ongeveer één meter ontgraven om op de juiste diepte te komen. Met rupsdumpers is de grond naar een hoek van de polder gebracht. 7 De graskades zijn na de aanleg weer ingezaaid met een op afstand bestuurbaar rupsvoertuig. 8 Een overzichtsfoto van de Leendert de Boer-polder. Rechtsmidden is het nieuwe minipoldertje te zien dat achter de ondermijnde dijk is aangelegd.
8
GRONDIG 9 2015
25
Nieuwe ISO-normen 9001 en 14001 Bent u er al klaar voor? CUMELA Advies helpt uw systeem up-to-date te krijgen Belangrijkste wijzigingen: > > > >
Opzet volgens de HLS (High Level Structure). Deze sluit goed aan op het handboek van CUMELA Advies Meer aandacht voor het begrijpen van eisen/verwachtigingen van uw stakeholders Bredere kijk op risicomanagement en omgaan met kansen Minder verplichte documenten
Workshop Neem deel aan de workshop “Thuis in de nieuwe ISO Normen 9001 en 14001�. In twee dagdelen krijgt u zicht op de belangrijkste wijzigingen. Tevens gaat u samen met collegaondernemers aan de slag om thuis te raken in uw nieuwe managementsyteem. Kijk voor meer informatie op www.cumela.nl/cursussen. Voor vragen of meer informatie belt u naar (033) 247 49 40 of stuur een e-mail naar advies@cumela.nl.
15-09 ISO normen.indd 1
Zwaar en licht tegelijk? Ja, dat is mogelijk met de nieuwe TM1000 High Power banden van Trelleborg. Deze banden beschikken over een extra breed contactoppervlak, waardoor de bodemdruk nog verder wordt verminderd, zodat uw productiviteit en de gewasopbrengsten stijgen. Bovendien rollen de banden zo gemakkelijk, dat het brandstofverbruik en de uitstoot omlaag gaan, om zo een bijdrage te leveren aan een duurzame productie. www.trelleborg.com/wheelsystems/nl
29-10-2015 10:06:04
R F e w u De nie
T R E D N A R E V
S L E G E R DE SPEL
BIJ AANKOOP VAN DE NIEUWE FR VERWENNEN WE U MET EEN LUXEWEEKEND IN BRUGGE!
Ga snel naar uw New Holland dealer!
FR650: BESTE VAN ZIJN KLASSE
BRANDSTOFEFFICIËNTIE Brandstofverbruik en doorvoer in graan
0,5 LITER/TON graan 8 mm haksellengte
GEAVANCEERDE MOTOREN, HOGERE PRODUCTIVITEIT, MINDER BRANDSTOF: HAKSELEN VOLGENS NIEUWE REGELS. De nieuwe FR Forage Cruiser legt de lat hoger. Door verder te bouwen op de vermaarde New Holland-functies bieden we u de hakselaar van de nieuwe generatie. Aangedreven door nieuwe krachtbronnen: de Tier 4B-conforme Cursor 13 en de ECOBlue™ HI-eSCR Cursor 16 ‘Motor van het Jaar 2014’. In de nieuwe ultracomfortabele cabine bedient u alles met de vingertoppen. Het nieuwe verlichtingspakket laat u de klok rond werken en zowel overdag als ‘s nachts hakselen. De nieuwe PowerCruise™ met Ecostand doet u brandstof besparen door het toerental automatisch te verlagen wanneer het tempo zakt, op de wendakker of in lichte gewassen. De nieuwe Forage Cruiser levert u 5% meer capaciteit met 21% minder brandstof*. De beste hakselkwaliteit in zijn klasse. *Nieuwe FR650 vs. vorige FR700
NEW HOLLAND TOP SERVICE 00800 64 111 111
ondernemen met
vaktechniek
GRONDIG.COM
Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Grondig.com zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Grondig.com. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.
KOBELCO OP AFSTAND BESTUURBAAR
NIEUWE KNIKMOPSEN EN NIEUW STEUNPUNT
Kemp heeft voor een veertientons rupskraan een speciale afstandsbediening gemaakt. Hiermee kan de machinist van grondverzetbedrijf Cor de Jong uit Oosthuizen nu naast de machine staand het werk uitvoeren. Cor de Jong is gespecialiseerd in het plaatsen van damwanden op plaatsen waar de ruimte beperkt is. Dankzij het nieuwe hydraulische systeem en de extra Eco-modus is het brandstofverbruik tot 22 procent lager dan bij het vorige model.
VEEL NIEUWS OP OPEN DAGEN AHLMANN Ahlmann zal op de open dagen van 11 tot en met 13 december uiteraard de nieuwe zwenklader AZ 150f in definitieve uitvoering tonen. Verder wordt de vernieuwde AX geïntroduceerd. Van Mecalac staan de nieuwe 12MTX-multi-grondverzetmachine (New Generation) en 10MCR-rupsgraafmachine in de schijnwerpers. Daarnaast zijn er nog diverse andere knik- en zwenkladers van Ahlmann en multigrondverzet- en hydraulische graafmachines van Mecalac met een grote diversiteit aan uitrustingsstukken te zien.
PIEK-KEUR QUIETTRUCK-CERTIFICAAT VOOR SCANIA Scania ontving van Stichting PiekKeur het QuietTruck-certificaat voor zijn Euro 6-trucks met gasmotoren en de nieuwe Scania Hybrid P320. Het certificaat biedt de transportondernemer ruimere mogelijkheden om in stedelijke gebieden buiten venstertijden winkels en supermarkten te bevoorraden. Deze trucks moeten voldoen aan de geluidsnorm van 72 dB(A) en zijn daarmee aanzienlijk stiller.
JCB AGRI-VERREIKERS IN VAMIL-REGELING Alle JCB Agri-verreikers met motorvermogens van 81, 93 en 108 kW (109, 125 en 145 pk) zullen vanaf oktober worden uitgeleverd met de nieuwe JCB Ecomax-Stage IV-motoren. Deze komen in aanmerking voor de Vamil/MIA-regeling en zijn opgenomen op de positieve lijst B 3411. Tevens wordt een nieuwe armleuning met een servo-joystick geïntroduceerd. Op deze machines is een high-flow-hydrauliekaansluiting met een opbrengst van 105 liter per minuut bij 190 bar leverbaar.
28
GRONDIG 9 2015
Op de open dagen van De Schans zijn nieuwe Knikmopsen geïntroduceerd. Het gaat om de 130 en de 100TE. Daarnaast toonde De Schans Knikmopsen in de onbekende ‘hoge kop’-variant voor een hogere hefhoogte, maar ook telescoopvarianten. Hans Zijp in De Goorn is aangesteld als steunpunt voor het noorden van het land. Dit bedrijf is gespecialiseerd in het repareren van allerlei graafmachines. Het is ook mogelijk om bij Hans Zijp een Knikmops met aanbouwdelen te huren.
VOLVO FM 500 10X4 MET 365-TONMETER-KRAAN Louis Huys Speciaaltransport en Kraanverhuur heeft een Europese primeur met de nieuwe Volvo FM 500 10x4 die is voorzien van een 365-tonmeter-autolaadkraanopbouw van Erkin World Power. De luchtgeveerde Volvo 10x4 heeft drie gestuurde en twee aangedreven assen. Met de hoofdmast kan de kraan maximaal 72 ton hijsen. De hijshoogte is 53 meter. Extra ballast en een fly-jib worden op een aanhanger vervoerd. De truck heeft twee extra zware stempels aan de achterzijde.
VSE KOMT MET CITY STEERING
DE SMERIGSTE TREKKER VAN NEDERLAND SCHOON
VSE introduceert City Steering. Dat is een gestuurde as onder een citytrailer die deze de wendbaarheid geeft van een bakwagen voor stadsdistributie. Een wendbare citytrailer kan bijna twee bakwagens vervangen. Het bedrijf levert aan trailerbouwers een stuursysteem inclusief de as- en asophanging. Het systeem kent geen draaikransen of andere smeerpunten. Het werkt op basis van een opnemer bij de kingpin in combinatie met een stuurcilinder bij de wielen.
Het wisselvallige weer en de oogstactiviteiten in het najaar inspireerden Kärcher tot een ludieke actie. Van 8 oktober tot en met 30 november 2015 loopt namelijk de unieke zoektocht naar ‘De smerigste trekker van Nederland’. Kärcher beloont de mooiste ’smerige plaatjes’ met prijzen. Om misverstanden te voorkomen: deze actie is bedoeld om mensen te stimuleren om het materieel na afloop van het werk goed te reinigen.
ROOD TIJDENS ZEVENTIG JAAR ZETOR
DE KROON INVESTEERT IN VEILIGHEID
Jack de Kroon van J. de Kroon Agrarisch Loonbedrijf uit Oirschot is de discussie met handhavers graag voor en heeft daarom deze onlangs aangeschafte kipper gelijk laten uitrusten met dakluiken. Daarnaast heeft hij de trekker voorzien van een onderrijbeveiliging. Dat heeft hij op eigen initiatief gedaan en niet vanwege een verplichting van een opdrachtgever of vanuit de wet. Een mooi voorbeeld van hoe onze sector anticipeert.
De introductie van de nieuwe zescilinder-Crystal-modellen met 107 kW en 120 kW (144 en 163 pk) Deutz-motoren vormt het hoogtepunt voor Zetor op de Agritechnica. Zetor gaat sterk inzetten op het zeventigjarig bestaan. Vanaf november zullen alle trekkers met rode velgen worden uitgerust. Naast de nieuwe Crystal-modellen zien we op de Agritechnica een terugblik op zeventig jaar Zetor en een speciale jubileumkalender met uiteraard de oude Crystal.
advertentie
THUIS OP ELK TERREIN
REVISIE REVISIE WANNEER wanneerHET hetU UITKOMT! u uitkomt! Bel of mail nu: +31 (0)495 - 59 66 66 | rijwerk@verhoevenbv.com | www.verhoevenbv.com VERHOEVEN... ERVARING MET ALLE MERKEN MACHINES
Vestiging Maarheeze Den Engelsman 2 6026 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66
Vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55
Vestiging Ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11
GRONDIG 9 2015
29
ondernemen met
vaktechniek
SOFTWARE
Standaard en aanpasbaar Slimme app voor planning en registratie Het aanbod van slimme apps voor planning en registratie van gewerkte uren groeit. Deze maand komt het relatief jonge bedrijf Crafter op de markt met een app die is doorontwikkeld vanuit de bouw. Kenmerkend zijn de eenvoud en de mogelijkheid om binnen een standaardomgeving toch een eigen gezicht voor het bedrijf te creëren. Hoe kom je als volledig onbekende in de sector plotseling met een app om de planning en urenregistratie te automatiseren. Het antwoord is volgens Jim Koeleman, eigenaar van app-bouwer Crafter, simpel. “Heel veel kleine MKB-bedrijven lijken uiteindelijk op elkaar. Nadat ik dit systeem had ontwikkeld voor een bouwbedrijf ben ik gaan kijken waar het nog meer toepasbaar zou kunnen zijn. Alle bedrijven hebben namelijk allemaal de behoefte om snel opdrachten te kunnen verstrekken met daaraan gekoppeld een goede registratie van de uren per project of opdrachtgever en daarbij een overzicht van de gebruikte machines en goederen. Het maakt daarbij niet uit of het om een bouwvakker gaat of om een medewerker van een cumelabedrijf.” Het resultaat is inmiddels aan een aantal bedrijven voorgelegd en op basis daarvan doorontwikkeld. Begin oktober leverde dat een app op die prima lijkt aan te sluiten bij de behoefte van veel cumelabedrijven. De basis is een planningmodule voor op kantoor. Deze is zo opgezet dat een planner alle ruimte heeft om zelf zijn keuzes te maken en mensen en machines op zijn eigen wijze aan een opdracht toe te wijzen. Het systeem werkt met kleurcodes, die aangeven in welke status een opdracht is. Het begint bij rood voor het inplannen en eindigt met donkergroen als op het eind de planner of andere eindverantwoordelijke de uren en werkzaamheden definitief heeft vastgelegd. De planningmodule kenmerkt zich door een grote mate van vrijheid. Er is goed gekeken naar de manier waarop bedrijven nu plannen. Daarbij gaat het óf om mensen, óf om machines die leidend zijn. In verschillende dropdownmenu’s (de gegevens onder het pijltje) kan een planner zo een opdracht invoeren en in de planning zetten. Onderliggend zijn de database waarin bijvoorbeeld alle gegevens van klanten, machines en medewerkers zijn opgenomen. In aparte velden kunnen bijzonderheden worden genoteerd, zoals de te
➲ Overzicht hoe een werknemer een opdracht kan invoeren en vastleggen.
30
GRONDIG 9 2015
bewerken percelen of de hulpmiddelen die nodig zijn. De tweede fase uit de module is het produceren van de werkbon. Daarvoor zijn er twee mogelijkheden bij Crafter. In de uitgebreide versie werkt het bedrijf met iPads waarop een werknemer een werkbon krijgt. Deze werkbon is voor veel werknemers heel herkenbaar, want die heeft dezelfde vorm als een gewone werkbon. Op de iPad kan daarna stap voor stap een werkdag worden ingevuld. De tweede mogelijkheid die net is ontwikkeld, is het versturen van de werkbon via een app naar een smartphone. Daarbij krijgt de werknemer op zijn smartphone een overzicht van de opdrachten, de machines en de overige zaken die nodig zijn, zoals hulpstukken of gewasbeschermingsmiddelen.
Gebruik Voor werknemers betekent dit systeem dat ze ’s morgens beginnen met het openen van de tablet of smartphone om te zien wat hen te doen staat. Aan het werkadres is daarbij een automatische routeplanner gekoppeld die ze daar direct naar toe leidt. Aangekomen op de locatie kan de werknemer dan ‘Start werkzaamheden’ invoeren. Wordt dit vergeten, dan kan dat altijd achteraf nog. Datzelfde geldt voor de eindtijd. Ook dat is een kwestie van een druk op de knop om dit vast te leggen. Belangrijk daarbij is dat de afronding altijd door het bedrijf zelf is in te stellen. Na deze handeling ziet de werknemer wat de volgende opdracht is en kan hij opnieuw op reis. Wijzigingen kunnen altijd tussendoor worden gestuurd, omdat deze dan automatisch in het systeem komen. Tegelijk krijgt de werknemer bericht van de wijziging. Tijdens het werk kan de werknemer in zijn smartphone of tablet direct opmerkingen bij de klus plaatsen of bijvoorbeeld zaken met een foto vastleggen. Zodra een klus is afgerond, wordt dit bericht onmiddellijk naar het plansysteem teruggestuurd. Daar ziet de planner dus direct of alles volgens schema verloopt. Mooi aan het programma is dat de planner of eindverantwoordelijke alles kan controleren, maar ook wijzigen. Moet er bijvoorbeeld reistijd in de werk-
Planningscherm met daarvoor een scherm voor het invullen van een nieuwe opdracht.
tijd worden verwerkt, dan kan dat. Ook in de automatische tariefstelling zijn alle gewenste vrijheden aanwezig. Zo kan werk per uur of per hectare worden vastgelegd. Kortingen kunnen via een aparte prijsstelling of handmatig worden verwerkt. Voor aangenomen werk bestaat de mogelijkheid om het uitgevoerde werk direct aan deze kostenplaats te koppelen. De nieuwste aanvulling die Crafter heeft gemaakt, is een module om ook direct een factuur te kunnen opstellen. Dat geeft de mogelijkheid om direct vanuit de planning al een rekening te maken, stelt Kuil. Hij beseft dat Crafter hiermee op de grens zit tussen wat planning is en wat boekhouding. “Verder dan dit willen we ook zeker niet gaan, maar we merkten dat hieraan behoefte was om snel te kunnen factureren.” Voor gebruik in de cumelasector is Crafter er inmiddels in geslaagd om een overeenkomst te sluiten met Agro-IT, waardoor de app direct aan het programma is te koppelen en ook vanuit de planningmodule is aan te sturen. Door de opzet als cloudprogramma kan elk bedrijf er echter zonder problemen mee werken en kan het ook worden gekoppeld aan standaardboekhoudpakketten, zoals die van Bever of WerkExpert.
Prijsstelling Opvallend is de prijsstelling van het nieuwe pakket. Het opzetten van een systeem kost een bedrijf maar € 299,- tot maximaal rond de € 900,-. Daarnaast komt er een licentie per gebruiker. Voor degenen die werken op een iPad zal deze rond de € 30,- per maand liggen. Wie kiest voor de smartphone moet rekenen op € 20,- per maand per gebruiker. Binnen dat systeem valt ook de planningmodule, waarvoor één licentie nodig is, voor ook € 20,- of € 30,- per maand. Zelfs aan de inzet van zzp’ers is gedacht. Zij kunnen de app op hun telefoon zetten en kunnen dan per periode dat ze aan het werk zijn toegang krijgen. Zodra hun overeenkomst weer is afgelopen, kan de toegang worden
Voorbeeld van een afgeronde werkbon zoals deze kan worden gemaakt. De opzet is volkomen vrij.
afgesloten en hoeft er ook niet meer te worden betaald. Door het werken in de cloud kan een update ook snel worden uitgevoerd. Gebruikers hebben dus altijd de beschikking over de nieuwste versie van de software. Alhoewel in de cumelasector nog niemand met het programma werkt, lijkt het een prima alternatief naast de huidige systemen en vooral de papieren oplossing. Sterk is de modulaire opzet met de mogelijkheid om het uiterlijk aan te passen aan het eigen bedrijf met bedrijfskleuren en logo. Een pluspunt is ook de mogelijkheid om het uiterlijk zo in te richten dat het aansluit bij de huidige manier van werken. Een nadeel is dat er geen bedrijven zijn met ervaring met deze app, alhoewel 350 gebruikers buiten de sector natuurlijk wel een goed signaal zijn. Op papier ziet het er goed uit, maar het is afwachten of het lukt om snel voldoende aansluiting te krijgen. Ook het ontbreken van de mogelijkheid om werkzaamheden te koppelen (zoals een hakseltrein), is iets om op te lossen. Voor bedrijven die op zoek zijn naar automatisering van de werkadministratie is het echter een prima alternatief naast de huidige apps die al zijn ontwikkeld.
Overzicht van de opdrachten die werknemer in zijn scherm kan krijgen. Door erop te klikken, krijgt hij meer informatie.
TEKST: Toon van der Stok ILLUSTRATIES: Crafter
Crafter Crafter is twee jaar geleden ontstaan en heeft een brede groep investeerders achter zich. Momenteel werken er vijf mensen voor het bedrijf. In totaal zijn er nu in veel verschillende sectoren 350 gebruikers van het planning- en urenregistratiesysteem. Voor gebruik op cumelabedrijven wordt het nu gereed gemaakt. Tot de nieuwe module behoort de mogelijkheid om bijvoorbeeld Klic-gegevens direct via de werkbon mee te sturen. Ook kunnen direct in het werk metingen worden gedaan om uitgevoerd werk vast te leggen. Meer informatie over het programma en een voorbeeld van de werking is te vinden op www.craftersoftware.nl.
GRONDIG 9 2015
31
ondernemen met
vaktechniek
STUREN MET NIEUWE DEUTZ-FAHR 9340 TTV
Toegankelijk kanon
Met zijn futuristische neus en zijn imposante afmetingen verwacht je van de 9340 TTV flink wat anders. Eenmaal ingestapt blijkt eerder het tegendeel waar. Het is een toegankelijke Deutz-Fahr, die als vanouds aanvoelt en rijdt. We ondervonden weinig hinder van de imposante afmetingen en ontdekten dat met de nieuwkomer heerlijk zuinig ‘onderin’ te rijden is.
Drie modellen De nieuwe TTV 9-serie omvat drie modellen, met vermogens van maximaal 217, 229 en 247 kW (295, 312 en 336 pk) bij 1900 toeren. Alle modellen zijn uitgerust met een 7,8-liter-Deutz Stage IV-motor met AdBlue en een dieselpartikelfilter. Het maximum koppel ligt bij 1500 motortoeren. Standaard liggen er 650/65R34- en 710/70R42-banden onder bij een wielbasis van 3,14 meter. De trekker is dan 2,75 meter breed. De traploze ZF-transmissie heeft een lamellengroepenschakeling om in zowel het werk- als in het transportgebied een hoog mechanisch aandeel te hebben. De trekker is leverbaar in versies met 40, 50 en 60 km/u. De 40 km/u haalt hij bij 1300 motortoeren. Het hydraulisch systeem heeft een maximale druk van 210 bar en een opbrengst van 80 liter per minuut. Er zijn maximaal acht dubbelwerkende aansluitingen. Achter zien we een 540/1000- en een 1000E-aftakas, de frontaftakas is 1000/1000E. De achterhef tilt maximaal twaalf ton, de fronthef vijf ton. De trekker weegt zelf kaal tien tot twaalf ton, afhankelijk van de uitvoering. De TTV 9-serie gaat eind dit jaar in productie.
32
GRONDIG 8 2015
Zo direct na de Werktuigendagen in Oudenaarde was de nieuwe TTV 9340 nog een dag beschikbaar. Het betreft één van de eerste echte trekkers van de Deutz-Fahr TTV 9-serie, die dit najaar in productie gaat, en wel het grootste model met maximaal 247 kW (336 pk) onder de kap. We mochten bij loonbedrijf T’jampens in het Belgische Vinderhoute, een Deutz-gebruiker van het eerste uur, wel even meedraaien tijdens het maïshakselen. Joskin had de nieuwste Drakkar voor ons beschikbaar.
Dubbele turbo Eerst natuurlijk even de trekker bekijken. Die heeft een imposante nieuwe neus, waarbij de motorkap via een drukknop bij de cabine eenvoudig hydraulisch opent. Daar ligt een 7,8-liter-Deutz Stage IV-motor. Deze haalt de emissie-eisen met AdBlue en een roetfilter. Het roetfilter reinigt zichzelf door de motortemperatuur even te laten oplopen. Liever
Driver Extended Eyes Op de Agritechnica lanceert Deutz-Fahr de Driver Extended Eyes. Het betreft ‘extra ogen’ voor in de neus van de trekker om zo vanaf dat punt bijna volledig zicht te hebben voor de neus. Eentje zit er centraal voor het zicht voor de neus en twee aan de zijkanten voor maximaal zicht opzij. Via de iMonitor 2.0 is de dode hoek voor de trekker zo vrijwel volledig verdwenen. Deutz-Fahr gaat hierin nog een stap verder. Zolang er zich personen in het zichtbereik van de camera bevinden, kun je met TTVtrekkers niet wegrijden. Lees: hij blijft in actieve stilstand. Zodra er personen in het zichtbereik komen, zie je het niet alleen op de camera, maar gaat er ook een signaal af. Ook ideaal voor het oprijden van de weg en voor zicht in het verkeer.
hadden we geen roetfilter gehad, maar zo heb je er weinig mee van doen. Belangrijk is de dubbele turbo. Eentje is er voor het lage-toerengebied en de tweede met een flinke waste-gate is voor bovenin. Dankzij die dubbele turbo heeft de krachtbron al negentig procent van het maximum koppel beschikbaar bij 1000 toeren per minuut. Dat willen we. Verder zien we gemakkelijk uitklapbare radiatoren en een nieuwe fronthef- en voorasunit met de fronthef mooi kort voor de vooras gebouwd. De trekker heeft veel hydrauliek beschikbaar en heeft bovendien een 1000/1000E-frontaftakas. De nieuwe Dana-vooras wordt door hydrauliekcilinders afgesteund en is lastafhankelijk geveerd. Er is mooie led-verlichting gemonteerd en de neus is dik, maar behoort qua styling tot de modernste in trekkerland. Voor de zwaarste hadden we meer vermogen verwacht, omdat andere merken al de 294 kW (400 pk) als grens aanhouden. Het is bekend dat Deutz-Fahr werkt aan een serie tot 331 kW (450 pk), maar dat duurt nog even, omdat eerst de fabriek klaar moet zijn. Aan de achterkant zien we de zware ZF-as en tot acht dubbelwerkende hydrauliekaansluitingen en verder alles wat je wenst: een drietoerige aftakas, een Isobus-aansluiting, een stekker voor een extra camera en een luchtremaansluiting. Het zorgt ook daar voor een vertrouwd gevoel.
Bekende cabine Als we via de vijf treden zijn ingestapt, is het futuristische ‘andere’ gevoel weg. Het is de vertrouwde Deutz-Fahr-cabine met de al even vertrouwde bediening. Dat maakt de trekker meteen heel toegankelijk. Natuurlijk zijn er wat zaken gewijzigd, zoals het nieuwe dashboard, de verbeterde portiersluiting, een extra frontheffunctie op de multihendel en nieuwe parallelgeleide ruitenwissers. Met deze wijzigingen wordt de cabine aangeduid met Maxivision 2. Deze trekker had de grote iMonitor met geïntegreerde RTK-navigatie Agrosky. Daar swipe je zo door. Voor wie dat niet wil, kan met het kleine display aan de rechter cabinevoorstijl ook prima uit de voeten. Contactsleutel helemaal naar rechts draaien en je rijdt er echt zo mee weg: met de joystick even het snelheidsbereik kiezen (in dit geval snel met behulp van de knop achter op de hendel versneld naar 0-40 km/u), de omkeer links onder het stuur naar voren en gaan. De agressiviteit van de traploze ZF-transmissie kun je in vijf stappen instellen via het display. Simpel. Dan ‘gasgeven’ met het rijpedaal en op weg naar Nazareth (België). De neus is dik, maar je kunt er toch voldoende
Vertrouwd van binnen en daardoor toegankelijk voor Deutz-Fahr (TTV)rijders. Natuurlijk zijn er wel detailwijzigingen, zoals een extra fronthefbediening op de armleuningbediening.
Ook Deutz-Fahr gaat naar ledverlichting, niet alleen in de neus, maar ook hier. De cabine is op details verbeterd. Denk onder andere aan nieuwe parallelgeleide ruitenwissers en een betere portiersluiting.
GRONDIG 8 2015
33
De motorkap kun je via drukknoppen simpel openen. De 7,8-liter- Deutz-Stage IV-motor met zelfreinigend roetfilter heeft dankzij een dubbele turbo al negentig procent van het koppel beschikbaar bij 1000 toeren.
langs kijken. Dankzij de hoge zit kun je relatief kort voor de trekker kijken. Je hebt niet het gevoel dat de trekker zo groot is. Uiteraard hebben we op de cruisecontrol gereden. Stoppen kan heel simpel via de Power Zero-functie. Je hoeft dan alleen het rijpedaal los te laten. De trekker remt automatisch en komt dan in de actieve-stilstandmodus. De motor regelt bij transport keurig terug naar circa 1500 motortoeren. Daar hoef je niets voor in te stellen. De agressiviteit kun je met de ecoknop op de multi-armleuning regelen. In dit geval rijden we met een lege kipper op volledig eco. Gasgeven is dan maximaal 1500 toeren. Zo hoort dat. De trekker rijdt dankzij de lange wielbasis mooi rustig, zo ervaren we daarna ook met volle vracht. Diezelfde agressiviteitsprogrammering is er voor de omkeer (vijf stappen) en voor de koppelingsfunctie. Wat je niet merkt, is dat de voorwielaandrijving automatisch wordt geschakeld, afhankelijk van de stuuruitslag en de snelheid. Dat scheelt tijdens het transport ongemerkt slijtage en wringen. Naast deze functie kunnen vierwielaandrijving en differentieelslot natuurlijk ook permanent worden geschakeld of gekoppeld aan het kopakkermanagement, net zoals je snelheden en motortoerentallen kunt programmeren. In dit geval pak je twee snelheden. En om het verhaal af te maken: er is ook een aparte afwurgmodus voor de aftakas. Als de motor het ingestelde percentage toerentaldaling overschrijdt, regelt de transmissie terug.
Geen lastige massa
De nieuwe fronthef-voorasunit met nieuwe lastafhankelijk geveerde Dana-as is zo compact mogelijk gebouwd. De stuuruitslag is met 50 graden voor 650/65R34-banden netjes voor zo’n kanon.
Deutz-Fahr heeft bij de zware ZF-achteras alle denkbare aansluitingen standaard aangebracht, waaronder acht dubbelwerkende hydrauliekaansluitingen, maar ook een Isobusen een extra camera-aansluiting.
34
GRONDIG 8 2015
De trekker weegt met Agribumper 13,6 ton. Daar komt dan nog de flinke Joskin Drakkar-drieasser bij plus ongeveer 40 kuub verse maïs. Dankzij het vermogen merk je daar maar weinig van. Zo’n drieasser loopt toch al fijner dan een tandemasser en de trekker heeft genoeg power en massa om de wagen goed aan te kunnen. Bij de boerderij is het erg krap. He valt ons mee hoe je met zo’n combinatie dan toch uit de voeten kunt. De aanslag van de dissel is de beperking, de stuuruitslag van vijftig graden maakt de trekker wendbaar genoeg voor zo’n kanon, al is het natuurlijk geen D7206. Geen aanloop hier, maar direct haaks om, de overrijdkuil op. Eén keer steken en we zijn er. Wat een genot, zo’n schuifwagen op de kuil. Dan gaat het retour voor de volgende vracht. Eigenlijk hebben we tijdens dat ritje al niet eens meer door dat we met die geheel nieuwe Deutz-Fahr met die futuristische smoel rijden. De trekker is toegankelijk en voelt als vanouds Deutz-Fahr-vertrouwd aan, al zullen de schakelaars onder u natuurlijk wel even moeten wennen aan het traploze TTV-genot. De loonwerker genoot duidelijk van de primeur bij hem op het bedrijf. Op de vraag of hij zo’n combinatie wil, liet hij doorschemeren dat het er op termijn vast van zal komen, maar ook dat hij nog vele bedrijven als klant heeft waar het net zo krap is. Voorlopig blijft hij bij zijn tweeassers met aangedreven assen. Dan kan een trekker met een paar peekaatjes minder onder de kap de lastigste overrijdkuilen en percelen prima handelen. TEKST EN FOTO'S: Gert Vreemann
Koop nu capaciteit en profiteer! 0% rente op 4 jaar* Kverneland Optima 12 rijen maïszaaimachine met fronttank • • • •
9 meter werkbreedte Elektrisch aangestuurde zaai-elementen GPS sectiebesturing via ISOBUS ISOBUS fronttank voor vloeibare- of vaste kunstmest toepassing
Kverneland Benelux Finance Hambakenwetering 4 ’s Hertogenbosch
www.kverneland.nl
T 073 - 6399242
*Vraag uw Kverneland dealer naar de voorwaarden. Actie geldig tot 31 december 2015
Mekos 3D leveler: 3-Dimensionaal profileren van zand en korrelbanen met een total station.
Mekos levelers: Volautomatisch werkende machine’ s, ook met traploos instelbare ronding. Voorzien van automatisering door middel van laser techniek, total station of gps. De Mekos machines zijn uniek, sterk en duurzaam, geschikt voor zand en korrelbanen. (op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)
Partners:
Mekos Schagerbrug BV Tel. 0224-571555 www.mekos.net
ondernemen met
vaktechniek
NEW HOLLAND FR550 FORAGE CRUISER
Eco-hakselen
New Holland heeft de FR-serie bij de overstap naar Stage IV een flinke update gegeven. Niet alleen zijn de motoren een emissieklasse schoner, maar ook zijn de machines op veel details aangepakt. Het meest opvallende is het rijden in Eco-mode met eventueel de Power Cruise-functie. Je moet tussen de oren even een knop omzetten, maar dan heb je ook wat. Je ziet meteen dat de New Holland de FR een update heeft gegeven. De cabine heeft het bekende dak van de maaidorsers met meer halogeenlampen en de styling is aangepast. De achterbumper heeft dunnere gewichten, is voorzien van twee gereedschapskisten en ook de accu’s plus massaslot zitten daar. Als de kap is geopend, zien we dat de uitlaatunit nu op een apart frame rust, zodat er meer ruimte is tussen motor en uitlaatunit voor een betere warmtehuishouding.
Op de display zie je op het motor-eidiagram waar waar je zit in belasting en toeren. De verticale lijn is 1700 toeren. De kromme lijn bovenin is de koppelkromme, lees 100 procent belasting. Het icoontje (blauwe rondje met kruis) geeft aan waar je zit in belasting en toeren. Het ideale punt is bij de koppelkromme en bij 1700 toeren. Daar zit hij nu vlak tegenaan.
36
GRONDIG 9 2015
Er zit standaard een halogeenwerklamp onder die kap. De dieseltank is met 1200 liter flink groter en de machine is voorbereid op een bandenspanningsregeling. Een kijkje vooraan en binnenin leert ons dat het hakselaggregaat niet is gewijzigd: dezelfde invoer, dezelfde hakseltrommel en dezelfde blazer, maar wel verstevigd. De pijp is voorzien van meer en betere slijtplaten. Wel kun je nu met een druk op de knop in de cabine de ‘deur’ van de invoer openen. Ingestapt zien we een vernieuwd interieur, met een beter dempende vloer. De twee voetpedalen links voor de pijp zijn weg en de zijconsole lijkt sterker op die van de maaidorserserie. Verder zien we dat de bekende rijhendel anders is uitgevoerd. De in- en uitschakelknop van de kooi zijn omgedraaid en de cabine is bekleed met een goed afneembare stof. Maar er is meer aan de hand. New Holland heeft zich gericht op het met lagere motortoerentallen hakselen om brandstof te besparen. De fabrikant claimt gemiddeld ongeveer 12,5 tot 22 procent brandstofbesparing. Dat geloof je eigenlijk niet, dus reden we mee met de demomachine, een FR550 met achtrijige bek die op dat moment bij Loonbedrijf Dekker in Vriezenveen draaide. Dekker hakselt vrij fijn en wil de korrels goed gekneusd hebben, dus werd de haksellengte op 6,5 millimeter ingesteld en de korrelkneuzeropening op 1,5 millimeter.
Het interieur is vernieuwd, evenals de zijconsole. Ook de bediening is op punten gewijzigd, zoals het omwisselen van het in- en uitschakelen van de kooi.
Eco-hakselen Het Eco-rijden kent drie standen. Eco Low Range regelt de motor terug tot 1700 toeren met een maximum van 1850 motortoren, Eco High Range regelt de motor terug naar 1950 toeren met een maximum van 2100 toeren en in Eco Off houdt de motor 2050 tot 2100 toeren aan. In alle Eco-standen houdt de machine 1700 motortoeren aan bij uitgeheven bek. Op de weg regelt de New Holland het motortoerental altijd automatisch terug naar 1400 toeren, ook bij 40 km/u. Deze Eco-standen zijn mogelijk doordat de Iveco-motor dankzij een nieuwe karakteristiek echt constant vermogen heeft tussen 1900 en 1700 motortoeren. In maïs kun je altijd in Eco Low rijden. Wij reden gewoon weg op de hendel en de motor gaat dan automatisch terug naar die 1700 toeren. Op het scherm is het motor-eidiagram zichtbaar, met daarin de motorbelasting en koppelkromme met in kleur het brandstofverbruik. Rood is ongunstig, groen is gunstig. Het meest zuinig is de motor bij het maximum koppel en dan op die 1700 motortoeren. Aan het icoontje zie je de belasting en zolang deze niet maximaal is (niet bovenaan, bereiken van de koppelkromme), heb je nog rek. De motor zal continu proberen die 1700 toeren vast te houden. Als het zwaarder gaat, zakt het motortoerental. De snelheid wordt niet teruggeregeld. Dat moet je zelf doen. In de praktijk rij je echter meestal gewoon op de hendel. Dan kun je met het nieuwe schermpje de motor mooi op die 1700 toeren houden en de belasting zo maximaal mogelijk. Dan hakselt de nieuwe FR het zuinigst.
Power Cruise Power Cruise is de volgende stap. Dat is een uitbreiding van de Eco-mode. In Power Cruise is de snelheidsautomatiek wel aanwezig. Dan leg je de rijsnelheid vast, meestal zeg maar één of een paar kilometer te hoog om een bovengrens in snelheid te creëren voor erg lichte stukken, en dan regelt de
Het hakselaggregaat is niet gewijzigd. Wel zijn detailverbeteringen doorgevoerd, zoals meer ruimte tussen motor en uitlaat en deze nieuwe achterpartij.
hakselaar de rijsnelheid zo dat de motor continu vol wordt belast tot de maximaal ingestelde snelheid. Dat kan dus in alle Eco-standen zijn. Ook hier zul je in de praktijk echter vaak op de rijhendel rijden. Eco High en Eco Off zijn voor gras. Off is daarbij voor de echt zware omstandigheden met lastige proppen, al zal Eco High in de meeste gevallen genoeg rek geven en een lager brandstofverbruik dan volgas in Eco Off draaien. New Holland claimt zeven procent zuiniger in Eco High en vijftien procent in Eco Low. Je moet er wel even aan wennen. Als je het zo hoort, zeker als je erbij loopt, heb je het gevoel dat de machine in Eco Low continu wat onder zijn toeren draait, maar neem van ons aan: zuiniger went snel. Zeker als je dan een hand vol gehakselde maïs uit de wagen pakt en ziet dat de hakselkwaliteit dik in orde is. Aan het eind even het gemiddelde verbruik genoteerd. Na zeven hectare hakselen in het veld stond de teller op 34 liter per hectare. Transport niet meegerekend, want dat was er niet bij deze velddemo. TEKST & FOTO’S: Gert Vreemann
De range De nieuwe Stage IV-FR is flink gewijzigd. Er zijn nu vijf modellen, de FR850, FR780, FR650, FR550 en FR480. De grootste heeft een Iveco Vector 20-V8 , de twee middelste modellen een Cursor 16 en de twee kleinste modellen de Cursor 13-motor. De typeaanduiding geeft afgerond het vermogen weer. Dat betekent dat de FR500 en FR600 zijn vervallen en dat daar nu de FR550 voor is gekomen. De FR700 met Caterpillar-motor is geschrapt. De vervanger is de FR650 met minder vermogen bij nominaal toerental, maar dankzij het constantere vermogen volgens New Holland met meer koppel. In een officiële DLG-vergelijkingstest scoor de nieuwe FR650 vijf procent meer capaciteit bij een 21 procent lager brandstofverbruik dan de FR700.
GRONDIG 9 2015
37
GRONDIG-Alliance Base-AgriTractorRadial_Agritechnica_print.pdf
1
09.09.15
12:40
High Performance Banden voor Moderne Tractoren C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
372 AGRIFLEX
Increased Flexion (IF) Very High Flexion (VF)
378 AGRISTAR XL
Groot volume serie Tractoren van meer dan 180 PK
365 AGRISTAR
65 serie Tractoren tot 180 PK
Alliance biedt een totaal gamma landbouwbanden aan van Agriflex/+ (IF /VF), AgriStar XL en AgriStar (65 serie). Deze moderne radiaalbanden van Alliance beschermen de bodem buitengewoon goed, hebben een hoger vermogen en een uitstekende tractie waardoor een hogere productiviteit is verzekerd. Meer dan 50 jaar aan innovatie en marktleider in ontwerp en productie van off- Highway banden zijn Alliance banden ontworpen om buitengewone prestaties te kunnen leveren in de meest uiteenlopende toepassingen, wat Alliance tot de beste keuze maakt.
www.atgtire.com
6 CONTINENTEN. MEER DAN 120 LANDEN. DE WERELDLEIDER IN OFF-HIGHWAY BANDEN.
benelux@atgtire.com
Hall 04 Stand C20
AGRITECHNICA Hal 26 - Stand F21 WERKBREEDTES 0.42-9.00 M Tel. 0487 592944 E-mail perfect@vanwamel.nl www.vanwamel.nl
DE CADEAUS ZIJN VROEG DIT JAAR.
Meer opbrengsten van eigen bodem Betere bodemstructuur | Betere benutting meststoffen
Hal 11 - Stand C05
Bij een nieuwe MF-tractor* of verreiker krijgt u tijdelijk vijf EXTRA cadeaus. Variërend van EXTRA gratis opties naar keuze, EXTRA financieel voordeel, EXTRA uitgebreide garantie en zekerheid, een gratis onderhoudsbeurt én originele MF-kleding.
1
2
3
4
5
Vol verwachting klopt uw hart? Pak snel uw cadeaus uit op:
www.MFpaktuit.nl
*Kijk op de website voor alle modellen waarvoor de actie geldt en voor de actievoorwaarden.
meer dan 50 jaar ervaring
www.eversagro.nl
AGRITECHNICA 2015 Beurs vol elektronica
ondernemen met
vaktechniek
Wie de lijst met medailles voor beloonde innovaties op de komende Agritechnica bekijkt, ziet al snel de rode lijn. Een groot deel heeft direct of indirect te maken met het gebruik van elektronica. Van 9 tot en met 14 november zal in Hannover veel draaien om de mogelijkheid die te benutten. Daarom staat dit Agritechnica-nummer van Grondig grotendeels in het teken van de nieuwe trekker- en werktuigcombinaties. Met natuurlijk ook een blik op het overige mechanisatienieuws uit binnen- en buitenland. Als er iets is dat de nieuwe trend in de landbouwtechniek illustreert, dan zijn het wel de gouden medailles die op elke Agritechnica worden uitgereikt. Dit zijn volgens de jury de meest revolutionaire vernieuwingen die op de beurs te zien zijn. Goud krijgen dit jaar vier innovaties en - heel opvallend - slechts in één geval betreft het een nieuwe machine, de pers voor stropellets van Krone. De drie andere prijswinnende vernieuwingen gaan allemaal om toepassing van elektronica of een combinatie van elektronica en een nieuwe mechanische ontwikkeling (Fendt Variogrip).
Rondje Agritechnica Dit jaar zijn er weer twee nieuwe hallen in gebruik genomen bij de Agritechnica en dat betekent dat de bezoeker een echt rondje Agritechnica kan maken. Door de ingebruikname van de nieuwe hallen zijn ook een flink aantal standhouders naar een andere plaats verhuisd. Meest opvallende is de Agco-groep, die van hal 9 naar hal 20 is verhuisd. De hallen 15, 16 en 17 op het middenterrein zijn nu helemaal gereserveerd voor componenten en hernieuwbare energie. Een deel van de vaste standhouders hier is nu te vinden in hal 9. Om gemakkelijk de weg te vinden op de beurs is er een speciale Agritechnica-app. Op deze app is een plattegrond te vinden en kun je ook eenvoudig per hal alle standhouders opzoeken.
40
GRONDIG 9 2015
Ook in de lijst van zilveren medailles waarin opvallende doorontwikkelingen worden beloond, is veel nieuwe elektronica of aansturing in combinatie met elektronica te vinden. Het geeft aan dat door de inzet van sensoren om te meten, elektriciteit voor de aandrijving en een combinatie voor de aansturing veel vernieuwingen hun plaats krijgen. Nu de industrie ook hard werkt aan de probleemloze communicatie tussen trekker en werktuig kan dit de inzet van dit soort systemen sterk gaan vergroten. Waarbij ook al de volgende uitdaging wacht: hoe ga ik ook elektronisch communiceren met mijn mensen en machines in het veld. Ook daarvoor zijn al verschillende mogelijkheden. Ongetwijfeld zullen er ook voor dit stukje backoffice op de beurs veel oplossingen te vinden zijn. Het zal de dag of dagen voor iedereen weer meer dan vol maken. Op deze pagina’s een kort overzicht van een groot aantal innovaties waarbij de elektronica een grote rol speelt. En daaromheen kort ook nog wat opvallende andere noviteiten uit Nederland en ver daarbuiten. Want de medailles mogen dan gelden als de belangrijkste beursprimeurs, de Greenbot uit Nederland is de ultieme combinatie van techniek en mechanica en luidt ongetwijfeld een nieuwe fase in de landbouwtechniek in.
HOLLANDSE OOGST Greenbot debuteert
Traploze aftakas
Geen medaille voor de Greenbot, want daarvoor was hij niet aangemeld, maar waarschijnlijk wel één van de opvallendste en meest vernieuwende beursprimeurs is de Greenbot. Deze door de Nederlandse Dutch Power Company gebouwde robottrekker is wel het absolute hoogtepunt als het gaat om de combinatie van elektronica en mechanisch vernuft. Op de beurs presenteert DPC het eerste productierijpe model. Deze heeft een 3,4-liter-Perkins- of FPT-motor aan boord van maximaal 74 kW (100 pk). De trekker is uitgerust met een frontaftakas die 750 kilogram kan tillen en tilt achter ruim 1500 kilogram. De bodemvrijheid is slechts 35 centimeter, wat hem wel een laag zwaartepunt geeft. Dankzij de vierwielbesturing is de Greenbot zeer wendbaar en kan hij gemakkelijk onder zware omstandigheden presteren. De trekker is verder zo minimaal mogelijk ontworpen om kosten te besparen, maar vooral om het onderhoud te beperken. Voor kopers zal de Greenbot wel even wennen zijn, constateert directeur Allard
Met vijf mooie innovaties heeft Zuidberg de bezoekers wat te tonen. De zilveren medaille krijgt de fabrikant voor zijn traploze frontaftakas. Deze is niet meer direct gekoppeld aan de motor, maar krijgt een eigen aandrijving. Daardoor kan het toerental van de aftakas veel gemakkelijker aan het werk worden aangepast.
montage op de weg. Het bedrijf presenteert een hydraulisch systeem waarmee de wielen tijdens het transport achter de trekker worden geklapt. Op het veld worden ze met een automatische koppeling aan de vaste wielen verbonden. Het futuristische concept heeft een zilveren medaille gekregen. Peecon: Hal 25
Slijpautomaat Snel en automatisch kunnen slijpen van messen is in tegenwoordig. Schuitemaker presenteert op de Agritechnica de Rapidsharp
GOUDEN MEDAILLES Het bedrijf presenteert verder samen met Vredo een eigen CVTtransmissie. Dit is de transmissie die Vredo voor zijn nieuwe trac heeft ontwikkeld en nu door Zuidberg verder wordt ontwikkeld en ook geschikt wordt gemaakt voor andere fabrikanten. Andere noviteiten zijn een hogeefficiëntie-frontaftakas die geheel los te koppelen is om brandstof te besparen, een nieuwe rupsaandrijving voor snelheden tot 40 km/u en een nieuw concept voor de fronthef dat echt op de Agritechnica wordt onthuld. Zuidberg: Hal 17 en hal 3
Fendt (en Mitas) Variogrip
Spuiten en sparen
Fendt scoort op deze Agritechnica met het samen met Mitas ontwikkelde Variogrip. Dit is een systeem om de bandenspanning snel te kunnen aanpassen aan het werk. Het gaat dan vooral om het oppompen bij de overgang van veld naar weg.
Vergelijkbaar aan het programma om de mesttoediening te optimaliseren, heeft John Deere samen met Basf en diverse Duitse onderzoeksinstituten een applicatie voor gewasbescherming ontwikkeld. In dit programma zijn alle wettelijke voorschriften vastgelegd en de werking van middelen onder verschillende omstandigheden. Het programma combineert deze gegevens met bijvoorbeeeld de weersomstandigheden en de gewasgroei. Op basis van al deze gegevens wordt er een spuitadvies gegeven inclusief dosering. Bijzonder is dat dit een open programma is, waarbij gebruikers ook andere adviseurs toegang kunnen geven om hun advies erin te verwerken. John Deere: Hal 15
Opklapbare achterwielen Nu transportbreedte op de weg steeds belangrijker wordt, heeft Peecon een oplossing bedacht voor het probleem met dubbele Martinet. “Een trekker koop je met het hart, een Greenbot met je verstand.” Nu de robottrekker praktijkrijp is, inclusief een prijskaartje van € 120.000,-, zal snel duidelijk worden waar de slimme gebruikers deze weten in te zetten. DPC: Hal 26
om een set Rapide-messen snel te kunnen slijpen. Daarvoor is een slijpbox ontwikkeld waarin tot 45 messen kunnen worden gelegd, waarna een soort robotarm deze langs de slijpsteen haalt. In een uur tijd is het zo mogelijk een volledige set automatisch te slijpen. Schuitemaker: Hal 27
Daarvoor is in de band een extra luchtkamer gecreëerd die onder hoge spanning wordt gebracht. Een groot elektronisch gestuurd ventiel zorgt ervoor dat de band snel op spanning is. Verder kan tijdens het werk de bandenspanning zo nodig snel worden aangepast aan de slip. Fendt en Mitas: Hal 20
GRONDIG 9 2015
41
ondernemen met
vaktechniek
Toedieningsprogramma voor (kunst)mest In een brede samenwerking hebben John Deere, Landdata, Eurosoft, Vista, Rauch en Sulky een programma ontwikkeld om een perceel optimaal te bemesten. Op basis van bodemkaarten en historische opbrengstgegevens rekent het programma per perceelsgedeelte uit hoeveel stikstof, fosfaat, kali en vele andere meststoffen nodig zijn. Het programma registreert de gift aan organische mest, regelt ook hier de afgifte en berekent daarna wat er nog nodig is aan meststoffen. Via de strooiers van Rauch en Sulky kunnen die dan exact op maat worden toegediend. Te zien in: Hal 13, 15, 9 en 11
Strobrokjes Snel gaat het niet, maar het resultaat is verbluffend. Direct op het land weet de Krone Premos stro te persen tot pellets. Geschikt als brandstof voor houtkachels, maar ook te gebruiken als voer voor vee en strooisel in stallen. Krone ziet de pers als een ideale machine voor loonwerkers die hiermee de hele winter aan het werk kunnen om balen stro te verwerken tot
42
GRONDIG 9 2015
pellets. Daarvoor heeft de pers naast de gewone invoer voor het verwerken van stro op het veld ook een losse invoertafel om balen in te voeren en te persen. Op het veld kan de Premos ongeveer 5000 kilogram stro per uur verwerken. In vergelijking met een vierkantebalenpers is dat weinig, in vergelijking met de huidige stationaire persinstallaties enorm, want dan is deze drie tot vijf keer sneller. Krone: Hal 27
Scherptecontrole De derde gouden medaille ontvangt John Deere voor een systeem om de scherpte van de messen op de hakselaar te controleren. Dit gebeurt door de afstand tussen het mes en het contrames continu te meten. Zodra deze door slijtage te groot wordt, krijgt de chauffeur een seintje dat het tijd is om de messen te slijpen. Bijzonder is dat dit per mes op de trommel wordt beoordeeld. Afhankelijk van de slijtage kan dan
het contrames iets dichter op de trommel worden gebracht of kunnen de messen worden geslepen. John Deere: Hal 13
ZILVEREN MEDAILLES Medaillekampioen John Deere is de medaillekampioen van deze Agritechnica. Naast drie keer goud is er ook nog acht keer zilver. Ook veel van deze medailles zijn gebaseerd op elektronische vernieuwingen. Zo presenteert de fabrikant een automatische koppeling voor de vierwielaandrijving. Bij veel wielslip wordt deze automatisch ingeschakeld. Neemt de slip af of is de snelheid te hoog, dan schakelt het systeem de aandrijving automatisch weer uit. Bijzonder handig kon wel eens het automatische kopakkermanagmentsysteem zijn. Dit hoef je niet meer zelf in te stellen, maar na drie keer dezelfde handeling op de kopakker bedenkt de boordcomputer zelf dat dit een herhalende reeks van handelingen is. De chauffeur krijgt dan de vraag of dit als kopakkerprogramma mag worden vastgelegd. Na accepteren is een druk op de knop voldoende om dit programma in te schakelen. Ook goed voor zilver. Lekker ouderwets mechanisch is de oplossing die John Deere bedacht voor het aanbrengen van extra gewicht op de achteras. In plaats van gewicht in de wielen of water in de banden heeft het
merk nu een gewichtsblok dat hydraulisch onder de trekker kan worden gehangen. Puur elektronisch is dan weer de oplossing die John Deere bedacht voor het instellen van grondbewerkingswerktuigen via de boordcomputer. Via de TruSetwerktuigcontrole is het mogelijk om voor bijvoorbeeld een cultivator met meerdere secties deze vanaf de Isobus-terminal allemaal in te stellen. Na het ingeven van de waarde voor de eerste sectie wordt die automatisch overgezet naar alle andere. Het systeem werkt ook met bijvoorbeeld zaaien spuitmachines.
Echt iets voor de beurs is de laatste innovatie waarmee John Deere is gelauerd. Ongetwijfeld zal de combine-simulator een trekker op de stand zijn. Die is ontwikkeld om machinisten al voor het seizoen te kunnen trainen op een nieuw model combine.
Een andere medaille heeft het bedrijf voor het automatisch instellen van de gewenste graankwaliteit op de combine. Hierbij geeft de chauffeur aan welke kwaliteit graan en hoeveel kaf er in de tank mag komen. Als dit via een camera is vastgelegd, gaat de machine automatisch monitoren en instellingen aanpassen om deze dorskwaliteit weer te halen. Om de meting van de opbrengst nauwkeuriger te maken, heeft John Deere weegsensoren onder de graantank gemaakt. Deze worden gebruikt om de opbrengstsensor continu te ijken, zodat er echt een nauwkeurige opbrengstmeting mogelijk is. Het past bij de norm van precisielandbouw. John Deere: Hal 13
ondernemen met
vaktechniek
Eindelijk een oplossing Een probleem waar nog geen enkele ploegfabrikant een oplossing voor had gevonden, is het centreren van de treklijn van de ploeg. Nu Lemken daarvoor een hydraulische oplossing heeft gevonden, oogst de fabrikant daarmee zilver voor deze innovatie. Het idee is vrij simpel. Door de aanspanning hydraulisch iets te verstellen, is de treklijn precies in het midden van de achteras te brengen, met als resultaat geen afwijking naar links of rechts meer en dus geen noodzaak om tegen te sturen.
44
vert Zunhammer ook een zilveren medaille op. Door het ontbreken van een frame is de combinatie veertig procent lichter dan een vergelijkbare tank van metaal. Dankzij de reductie van het gewicht kan op dezelfde assen nu tot negentien procent meer mest worden meegenomen, terwijl er minder vermogen nodig is. Zunhammer: Hal 22
Anders aandrijven Om de verliezen in de aandrijflijn verder te beperken, heeft Fendt een nieuw concept bedacht waarbij de voorwielen een eigen Vario-aandrijving hebben. Door de directe koppeling aan de hydromotor van beide Vario-aandrijvingen wordt op beide de slip tot een minimum beperkt. Door een onafhankelijke aandrijving van beide voorwielen ontstaat er ook een kleinere draaicirkel. Goed voor zilver. Zilver is er ook voor de Fendt VarioGrip-assistent.
Voor de zaaimachines heeft Lemken een automatische afdraaiproef ontworpen. Via een by-pass gaat het zaad hierbij van de verdeler naar een weegcel en vervolgens terug naar de tank. Op basis van deze weging kan de gewenste hoeveelheid worden ingesteld. Groot voordeel: tijdens de afdraaiproef kan de chauffeur de rest van de machine controleren of de zaadtank bijvullen. Lemken: Hal 1
Dit is een computerprogramma dat tijdens het werk de chauffeur direct kan aangeven wat bij de gekozen banden de beste bandenspanning is om slip tegen te gaan. Fendt: Hal 20
Superlichte mesttank
Bodem lezen
Een zelfdragende tank van met glasvezel versterkte kunststof le-
Zelfs op grondbewerkingswerktuigen, normaal vooral veel staal,
GRONDIG 9 2015
kun je tegenwoordig veel elektronisch regelen. V채derstad heeft een systeem bedacht met eigen boordcomputer die op basis van de positie van het werktuig dat ten opzichte van de grond continu vlakstelt. Ook wordt de weerstand gemeten en daarop de diepte geregeld, zodat altijd dezelfde hoeveelheid grond wordt verplaatst. Wanneer er bodemkaarten beschikbaar zijn, kan ook per grondsoort de bewerking worden ingesteld. V채derstad: Hal 12
Nog minder overlap Om ook het laatste beetje overlap bij het zaaien te voorkomen, heeft Amazone het GPS-Switch- en AutoPoint-programma ontwikkeld. Een sensor aan het einde van de zaaipijp registreert daarbij wanneer een zaadje de grond bereikt. De tijd tussen openen van de zaadtoevoer en het bereiken van de grond wordt daarmee berekend en dat wordt weer gebruikt om op kopakkers precies op tijd de zaadtoevoer af te sluiten of weer te openen. Op de grond van de stand zullen ook enkele testmatten liggen waarmee voor centrifugaalstrooiers het strooibeeld is te bepalen. Deze matten worden normaal in het veld gelegd, waarna een strooigang wordt gemaakt. Daarna moet met een smartphone een
foto van de mat worden gemaakt en ingeladen in een speciale app. Deze berekent op basis van deze gegevens direct het strooibeeld. Amazone: Hal 9
Omgevingsscanner Horsch heeft een nieuw systeem ontwikkeld voor de instelling van de spuitboomhoogte. Een laserscanner op het dak van de cabine brengt daarbij de omgeving rond de spuit in beeld. Op basis daarvan wordt dan de spuitboomhoogte geregeld. Dat gaat nauwkeuriger dan de huidige systemen op de spuitboom, want die laten zich foppen door spuitpaden, plukken gras of open plekken. Horsch: Hal 12
Bosbouw-systeemtrekker Toch nog een nieuw type trekker op de Agritechnica. Pfanzelt komt naar Hannover met een speciale systeemtrekker voor de bosbouw, met een ruime panoramische cabine waarin de stoel 340 graden kan draaien. Achter de cabine ligt een speciaal chassis waarop aanhangers en werktuigen direct kunnen worden gekoppeld. De vering is hydraulisch om deze ook automatisch te kunnen vastzetten als er extra stabiliteit nodig is. Pfanzelt: Middenterrein bij hal 21
Automatisch maximaal belasten Na John Deere is Claas het bedrijf met de meeste medailles. Vijf keer zilver geeft aan dat ook hier de ingenieurs slimme gedachten hebben gehad.
Een mooie is die voor het automatisch maximaal belasten van de dorslijn in de combine. Via een groot aantal sensoren wordt overal gemeten in hoeverre een onderdeel wordt belast. De boordcomputer berekent op basis daarvan de maximale belasting en past de rijsnelheid aan.
Non-stop-balenwikkelaar Voor het wikkelen van vierkante en ronde balen heeft Kuhn een nieuwe wikkelaar, die geheel automatisch werkt en tijdens het rijden een baal kan oppakken en weer lossen. Daarvoor meet deze zelf de lengte van de baal en past de wikkelinstelling daarop aan. Kuhn: Hal 12
Jos Scholman
Jos Scholman zoekt aanvullend talent m/v www.josscholman.nl/vacatures
Schoon vullen Dit voorjaar lieten we er al wat van zien: het EasyFlow-systeem van Agrotop. Hiermee kunnen middelen eenvoudig en precies worden gedoseerd zonder dat de gebruiker ermee in aanraking komt. Nu goed voor zilver. Agrotop: Hal 8
Tijd voor verandering? Andere medailles zijn er voor het automatisch vlakstellen op een helling, een systeem om op basis van de oppervlakte van een veld de ideale route te plannen en een systeem om op de balenpers de dichtheid en de knopers te controleren. Op hakselgebied is Claas beloond voor het inbouwen van een nieuw type kneuzer. Deze maakt het mogelijk om langer te hakselen en toch intensief te kneuzen, waarbij ook de stengeldelen worden bewerkt. Dat geeft niet alleen een betere conservering, maar moet ook de opname door het vee verbeteren. Claas: Hal 13
We zijn actief in de grond-, weg- en waterbouw en sport- en cultuurtechniek. Al 40 jaar lang, met nu zo’n 200 medewerkers in vaste dienst en we groeien door! Vandaar dat we op zoek zijn naar:
• Logistiek planner • Uitvoerder Groenvoorziening • Uitvoerder GWW • Voorman(nen) GWW • Machinist(en) mobiele kraan • Allround trekkerchauffeur(s) Sport- en cultuurtechniek TEKST: Toon van der Stok FOTO'S: Fabrikanten en DLG
Kijk snel op www.josscholman.nl/vacatures voor de complete functieomschrijvingen en stuur ons je motivatie + CV. VOLG ONS OOK OP:
josscholman.nl GRONDIG 9 2015
45
IC A AGRITECHN ND B42 HAL 11, STA
ONTDEK HET NU ZELF: BLAUW WERKT!
Hallo, wat kunnen wij doen voor u? Netjes dat we dit vragen toch, vindt u niet? Voor ons is dit vanzelfsprekend! Bij LEMKEN neemt u als landbouwer een heel bijzondere plaats in. Wij zijn geïnteresseerd in uw mening en staan open voor suggesties en wensen! Juist daarom zijn onze landbouwmachines zoals ze nu zijn: efficiënt, veelzijdig en hoogwaardig. Overtuig uzelf! En ontdek wat veel landbouwers al lang weten: Blauw werkt!
lemken.com
JAAR INNOVATIE
JCB BELGIUM N.V. || T: +32 89 69 50 50 | E: INFO@JCB.BE
||
WWW.JCB.COM
||
J.C. BAMFORD N.V. || T: +31 418 654 654 | E: INFO@JCB.NL
ondernemen met
vaktechniek
TERUGBLIK BEDRIJFSAUTORAI 2015
In het teken van herstel en groei Weer groeicijfers na moeilijke jaren en tekenen van herstel dankzij een aantrekkende economie. Dat was de sfeer op de BedrijfsautoRAI 2015. De beurs is ten opzichte van de vorige keer gegroeid en kon dankzij het goede moment - het niet-IAA-jaar - toch een aantal primeurs presenteren. Met uiteraard als rode draad efficiĂŤnter, groener, stiller en veiliger.
Mooi, deze Agrifac Condor heel prominent in beeld op de BedrijfsautoRAI in Amsterdam. Natuurlijk trekt deze zelfrijder in de transportbranche aandacht, maar het gaat natuurlijk om wat eronder zit. In dit geval is dat een twintigtons schamelwagen van Trias Trailers uit Apeldoorn met een verlaagbaar diepbed. Dat bed is verstelbaar, zodat het ook vlak op wielkasthoogte kan worden gezet. Er is een gieksleuf en de eerste meter oprijplaat is standaard (opgeklapt) aanwezig. Dit deel, met standaard verlichting en dergelijke, kan worden uitgeklapt voor een meter extra laadlengte en zo zijn de rijplaten ook korter. Details waarom u naar de BedrijfsautoRAI gaat. Zo waren er tal van vernuftige maatoplossingen aanwezig. Om een paar voorbeelden te noemen: het PowerSheet-afdeksysteem voor schuifvloerkippers of aardappeltrailers bij Knapen Trailers, het Novatio Savetyseal Easy Balance-balanceersysteem van truckbanden, het gecombineerd via een blaas- en losband lossen van meerdere containers in een oplegger bij Van der Peet, de Hybrid PTO bij Wierda Voertuigtechniek, een weegbrug bij Welvaarts die je zonder stellen op een niet vlakke en niet waterpas liggende ondergrond kunt leggen tot een aan de rechter achterzijde gemonteerd Shield+dodehoekdetectiesysteem dat waarschuwt zodra er zich een fietser of voetganger in de dode hoek bevindt. En niet te vergeten de Kraker-Veldhuizen CF Agri-oplegger, die prominent voor het beursgebouw stond. Veldhuizen was genomineerd voor de Innovatie Award, maar die ging naar de Nooteboom Manoovrsemi-dieplader met twaalf ton aslast en een zeer geringe laadvloerhoogte.
Positieve stemming Steven van Eijck, voorzitter van RAI Vereniging, benadrukte tijdens de opening dat de markt aantrekt en weer op het oude niveau van 2008 zit. Standhouders wijzen ook op een aantrekkende markt vanwege de economische groei. Onderzoek van TLN geeft aan dat de bedrijvigheid in het tweede kwartaal van 2015 zowel op kwartaal- als op jaarbasis flink toenam. Van alle ondernemers meldt 45 procent een hogere, 40 procent een gelijke en vijftien procent een lagere bedrijvigheid ten opzichte van het tweede kwartaal van vorig jaar. Uit de perspresentatie van DAF blijkt dat ook. Volgens Harrie Schippers, president van DAF Nederland, is dit het beste jaar voor de truckmarkt in Europa sinds 2008. DAF heeft de productie het afgelopen jaar meerdere keren verhoogd. De fabrikant verwacht dit jaar 260.000 trucks
46
GRONDIG 9 2015
af te zetten. ING komt met cijfers die aansluiten bij de positieve beursstemming. De terugkeer van de volumegroei in het wegtransport heeft volgens de bank transporteurs in beweging gezet. Het aantal registraties stijgt dit jaar naar verwachting tot 13.000. Dat is ruim dertig procent meer dan vorig jaar en het hoogste niveau sinds 2008. Ook na correctie van de Euro 6-dip van begin 2014 blijft er naar verwachting nog een stijging van elf procent over voor de trucks. Volgend jaar doet de afzet door afloop van inhaalvraag een stapje terug (min vijf procent), maar dat is gezien de groei van dit jaar volgens ING toch nog winst ten opzichte van de afgelopen jaren.
Scania had een wereldprimeur met de P320, een hybride truck (Euro 6) voor stadsdistributie. Bij optrekken en afremmen wordt de hybride-unit benut, zodat de motor altijd lage toerentallen kan draaien. In zero-emission-ruimtes en -gebieden kan op de hybride-unit worden gereden. De truck kan op biodiesel rijden.
DAF toonde de Euro 6-CF in drieassige uitvoering met dertientons achteras en 7,5-tons sleepas of gestuurde naloopas met enkele montage voor een netto laadvermogen van krap negentien ton. De fabrikant zette ook stevig in met een studie concept van een extra lichte en stille CF. Die blijft binnen de 72 dB(A) en is dus Piek-Keur-waardig.
Green Deal Op de RAI was ook te zien dat het belang van CO2-reductie, stiller en veiliger sterk doorzet. Passend in deze trend is de Green Deal Zero Emission Stadslogistiek (ZES), gestart in 2014. Op de BedrijfsautoRAI tekenden acht nieuwe partijen voor de inzet voor emissievrije steden in 2025, waarmee het totaal nu al op ruim zeventig participanten komt. Het uiteindelijke doel van Green Deal ZES is om schadelijke emissies (CO2 , NOx en fijnstof) en geluid als gevolg van stadslogistiek te reduceren tot nul. Op de BedrijfsautoRAI waren de eerste resultaten tastbaar. Iveco toonde een trekker-opleggercombinatie met een LNG-trekker en een CNG-oplegger. Ginaf toonde de Durable, een volledig elektrisch rijdende truck. Voor stille trucks is er nu het PiekKeur-certificaat. Om dat te krijgen, moet de truck onder de 72 dB(A) blijven. Daarmee kan dan in piektijden en ‘s nachts worden gedistribueerd. Scania kreeg het Piek-Keur-certificaat toegekend voor zijn Euro 6-gasmotoren en voor de nieuwe geïntroduceerde hybride truck. DAF toonde een soortgelijk Silent Truck-concept, waarvoor het merk ook 72 DB(A) claimt. Verder was er uiteraard veel aandacht voor elektrisch rijden, hybrides en rijden op gas. Zo toonde Nissan zijn elektrische bestelauto E NV 200, Fiat de Ducato op groengas of CNG en Volkswagen de Caddy op CNG. Shell vroeg aandacht voor GTL-brandstof (Gas to Liquid) die is gemaakt uit aardgas en gaat de distributie uitbreiden. TEKST & FOTO’S: Gert Vreemann
Shell geeft aan dat voertuigen op GTL-brandstof dankzij een flinke uitstootreductie ten opzichte van dieselolie (EN 590) zonder ingrepen aan hogere milieueisen kunnen voldoen als opdrachtgevers die vragen. Shell gaat het aantal tankstations uitbreiden naar zeventien stuks.
Wierda toonde een PTO-hybride-unit voor diverse toepassingen. Die werd buiten getoond bij een knijperauto en binnen bij een betonmolen. De hybride kan de PTO-functies aandrijven bij stilstaande motor, maar is ook te combineren met een draaiende motor.
Renault had een echte wereldprimeur met deze Alaskan Concept. Het betreft een pick-up met één ton laadvermogen die serieus op de planning staat voor een release in 2017. Deze pick-up wordt gebouwd op hetzelfde platform als de Nissan Navara.
Nooteboom won de Innovatie Award met deze Manoovr met twaalf ton aslast, 78 centimeter laadvloerhoogte en 50 centimeter hoogteslag in combinatie met een speciale asophanging met een stuuruitslag van 70 graden.
Ginaf verraste vooral met de Durawtruck-hybride en elektrische stadsdistributietrucks. De fabrikant toonde voor onze sector deze geheel vernieuwde 4446 TS 8x8. Als basis voor deze nieuwkomer dient een volledig nieuw ontwikkeld chassis dat zonder hulpchassis geschikt is voor een bakopbouw.
Eye-catchers horen ook bij een beurs, zoals deze zeer luxe uitgevoerde MAN TGX 100 Special Edition ter ere van honderd jaar MAN. Uiteraard met 15,2-liter-D38-motor. Wie er nog één wil, moet snel zijn, want het jaar is bijna om. MAN presenteerde verder een verbeterde noodremassistent.
GRONDIG 9 2015
47
GEBRUIKERSERVARING De machine maakt het werk
ondernemen met
vaktechniek
In de praktijk: Hooby GT 85 Gradertronic Dankzij de functies Gradertronic, Automatic Control en diverse instelmogelijkheden kun je met enkele joystickbewegingen naadloos precies afwerken en in profiel leggen. Bij deze functies worden de bak, lepelsteel en tweedelige giek volledig automatisch aangestuurd. Deze intelligente techniek zit op de nieuw 8,5-tons Hooby GT 85 Gradertronic. Een opstap naar een nieuwe generatie intelligente Hooby-graafmachines. Misschien wel het meest sprekend is een anekdote over de bekende Hooby voor het slotenwerk op een beurs. Die machine was uitgerust met Faunatronic, de basis voor de nieuwe graaftechniek in deze nieuwe Hooby GT 85-midigraafmachine. Een voor een firma aandacht trekkend charmant model dat wat rond liep te paraderen, wilde wel eens in de cabine plaatsnemen en aan de hendels trekken. Dat had ze nooit eerder gedaan. Na wat instructies trok ze op de beurs in Venray vorig najaar in no time een spiegelglad en waterpas bed. Volgens omstanders was het doorgestoken kaart. Dat dit niet zo was, merkten ze zelf als ze instapten en tot hun eigen verbazing hetzelfde kunststukje moeiteloos konden uithalen. Dat ontdekten we zelf ook bij een graafklus voor het waterschap Groot Salland bij het districtskantoor Grafhorst. Het waterschap is één van de klanten die gaat proefdraaien met de nieuwkomer.
48
GRONDIG 9 2015
De bron De treffend geschetste gang van zaken op beurzen en de grote aandacht in de grondverzetsector voor de voordelen van Faunatronic vormden de bron voor deze nieuwe Hooby GT 85 Gradertronic van Hobelman in Halle. De basistechniek komt natuurlijk uit de bekende gespecialiseerde Hooby’s met het geautomatiseerde Faunatronic-aansturingssysteem voor het maaien van watergangen. We hebben daar in Grondig eerder aandacht aan besteed. Deze techniek werkt ook goed voor het uitvlakken in de grondverzetsector, alleen wil een ondernemer voor het pure grondverzet geen Faunatronic, maar maatwerkoplossingen. Faunatronic is niet op maat gemaakt voor de grondverzettoepassingen afwerken en in profiel leggen. Reden voor Hobelman om op deze vraag in te spelen. De fabrikant kocht daarvoor bij Verhoeven een 8,5-tons Takeuchi, haalde
eruit wat hij niet nodig had en ontwikkelde de machine door tot deze eigen Hooby GT 85. Hobelman heeft gekozen voor een bestaande machine als basis omdat hij niet van plan was het wiel opnieuw uit te vinden. De meerwaarde van de Hooby GT 85 zit hem in de aansturing van de graaf- en rijfuncties, niet in een cabine, motor of onderwagen. De onderscheidende aansturing is volledig elektronisch aangestuurd om tot een nieuwe manier van graven te komen. Je geeft in feite met de joysticks de opdracht en de machine voert die dan automatisch goed uit. Bak en giekdelen reageren automatisch goed, je hoeft ze niet allemaal meer te bedienen. Hobelman koos voor Takeuchi omdat Verhoeven al een goede partner is en omdat Takeuchi in de basis een goed product is. Hobelman wilde als uitgangspunt een kwaliteitsmachine.
Het hart: de eigen Hooby-touchscreencomputer met alle instelmogelijkheden voor Gradertronic, Automatic Control en diverse bakfuncties.
De tweedelige giek is door Hobelman gebouwd en voorzien van eigen hydrauliekcomponenten voor de benodigde precisie.
Naast afwerkfuncties is er ook een automatische heffunctie om in geheel ingetrokken stand toch loodrecht uit te kunnen heffen.
Hobelman heeft in de cabine een luxe luchtgeveerde stoel gezet met de nieuwe elektronische bedieningshendels. Je merkt bij normaal graafwerk geen verschil.
Gradertronic We zijn even zelf ingestapt om te ervaren hoe het werkt. In eerste instantie is er niets geactiveerd. De bak, de giek, het zwenken en het rijden reageren alsof je met een normale servohydraulisch gestuurde machine werkt. Je merkt niet dat de hydrauliekventielen elektronisch worden aangestuurd. Als we even willen uitschudden, doet hij dat niet. Dat is namelijk niet meer nodig, omdat je voor het afwerken en egaliseren in Gradertronic-functie werkt en dat jutteren past niet met de automatisch gedempte cilinders die Hobelman monteert. Nu het nieuwe Gradertronic. Je strekt de giek en brengt de bak in afwerkpositie naar de gewenste afwerkhoogte. Je activeert dan met een knop op de joystick Gradertronic, waarmee deze hoogte in de gekozen positie is vastgelegd. Daarna trek je alleen de linker joystick naar je toe. De bak beweegt dan automatisch waterpas naar je toe. Je ziet de lepel en giekcilinders werken, terwijl je maar aan één hendel trekt. Als de lepelsteel recht staat, trek je de bak vol en kun je als vanouds heffen, zwenken en leegstorten. Alles kan, maar altijd tot de ingestelde diepte. Onafhankelijk van de stand van de bak is dat de ondermaat. Bij de volgende baantje ernaast pak hij automatisch exact dezelfde diepte. En dus trek je in no time een supervlak bed. U snapt nu ook dat strooien niet meer nodig is. Kwestie van meteen grond voor de bak en dan in één keer strak trekken.
Automatic Control Je vlakt normaal gesproken tot de lepelsteel recht staat. Bij zo’n midi is het bereik circa 2,50 meter en dan moet je weer verrijden of je moet daarna zelf spelen met de tweedelige verstelgiek. Elke machinist weet hoe lastig dit is. Daarvoor is er de Automatic Control-functie. Als je die aantikt, verstellen de giekdelen en de lepelsteel zich automatisch, zodat je de hele slag - van geheel gestrekt tot aan het schuifblad - in één keer vlak kunt trekken. We hoeven niet uit te leggen wat voor een efficiëntieslag dat in de praktijk geeft: in één keer ongeveer vijf meter pakken met een 8,5-tons machine en in een paar bewegingen over de gehele breedte het terrein uitvlakken, zoals hier.
Werken is een kwestie van een referentiepunt aantikken, Gradertronic activeren en het hoogteverschil invoeren. Daarna werkt de Hooby automatisch waterpas op de ingestelde diepte af. De pedalen kunnen worden geprogrammeerd en hebben een omkeerschakeling, zodat je ongeacht de stand van de onderwagen de voet altijd vooruit kunt bewegen.
GRONDIG 9 2015
49
De techniek Hobelman in Halle heeft nu deze eerste 8,5-tons Hooby G 85 Gradertronic gebouwd. Basis is een 8,5-tons Takeuchi. De cabine, de onderwagen en de motor zijn hetzelfde gebleven. De verstelbare loadsensing-oliepomp is ook gehandhaafd. Hobelman heeft na de oliepomp zelf de bediening en de aansturing volgens het Hooby-concept ingebouwd. De joysticks sturen via Canbus elektronisch de hydrauliekventielen aan. De giek is aangepast en er zijn Hooby-hydrauliekcilinders gemonteerd. De reikwijdte en de graafkracht zijn ongewijzigd gebleven. Hobelman heeft als vertrekpunt voor een 8,5-tons machine gekozen, omdat deze overeenkomt met de huidige Hooby’s. Deze machine is klaar voor het demonstratiewerk. Wie denkt dat de machine er gecompliceerder door is geworden, heeft het mis. Door de directe elektronische aansturing bevat deze Hooby minder onderdelen dan de originele Takeuchi. Hobelman gaat nu een nulserie bouwen om uit te zetten onder serieus geïnteresseerde Nederlandse bedrijven. Op termijn wil Hobelman opschalen naar een complete serie tot twintig ton. Naast rupsgraafmachines komen er mogelijk ook mobiele graafmachines, omdat voor deze machines de nieuwe techniek erg passend is. In deze klasse is 3D-GPS nog niet aan de orde, maar Hobelman geeft aan dat dit relatief eenvoudig aan te koppelen is. De prijzen zijn nog niet bekend, maar ga er maar van uit dat de machine duurder wordt dan een standaard Takeuchi.
GRONDIG 9 2015
Diverse nevenfuncties
Bakautomatiek
Voor het graven hebben we hiermee de belangrijkste nieuwe intelligentie gehad, maar Hobelman gaat nog verder. Voor het werken in qua hoogte begrensde ruimtes is de minimale doorrijhoogte instelbaar. Voor het werken met de palletvork komt er een palletvorkfunctie die je met het rechter scrollwieltje bedient. Geactiveerd steekt hij automatisch recht en op dezelfde hoogte in bij het strekken van de giek. Verder zijn de settings van de snelheid van de verschillende cilinders via de computer instelbaar. De rijpedalen zijn ook programmeerbaar. Bij omkeer- of dwars werken kun je bijvoorbeeld op het linker rijpedaal sturen en op het rechter rijpedaal de rijrichting bepalen. Sturen en rijrichting zijn dan altijd dezelfde voetbeweging. Verder wil Hobelman nog een kipperlaadfunctie integreren, een lastmomentbeveiliging invoeren en voor wie er sloten mee wil schonen, is ook de Faunatronicfunctie beschikbaar. Een lang verhaal voor een stukje techniek dat je toch echt zelf moet ervaren. Het gebeurt allemaal vanuit de basisgedachte dat je als machinist de opdracht geeft en de machine die automatisch zo goed en efficiënt mogelijk uitvoert; niet meer, maar ook niet minder. Je blijft de machinist, die zelf bepaalt wat er gebeurt. Dat is volgens Hobelman het nieuwe graven. Het is dan de machine die het werk maakt. Voor ons ook kinderspel. Je hebt het in een mum van tijd in de vingers. En daarom begrijpen we nu goed waarom het strakke model op die beurs in Venray ook strak graafwerk kon afleveren.
Je vlakt in ons landje lang niet altijd waterpas. Daarvoor zijn bakfuncties ontwikkeld. Je kunt de bak in drie standen
TEKSTS & FOTO’S: Gert Vreemann
Oké, denkt u dan, dit zal gaan als de graafmachine mooi vlak waterpas staat. Dus even half tegen de net gebrachte vracht vulzand op gereden. Aantikken voor de hoogtebepaling, Gradertronic activeren en de machine werkt ondanks de scheve stand automatisch weer exact waterpas af. De stand van de kantelbak past zich ook aan. Dan nog hat laatste heikele punt: helemaal ingetrokken zit je altijd met het uitheffen, omdat het onderste giekdeel in de uiterste stand zit. Hier komt de nieuwe automatiek weer om de hoek kijken. Je geeft het commando heffen en dan regelt de machine het zelf. In dit geval strekt het tweede giekdeel zich eerst en past de lepelsteel zich aan om de bak niet verder naar voren te bewegen. Eenmaal boven kun je normaal strekken en lossen.
50
scheefstelling programmeren. Voor bijvoorbeeld het bol leggen van een weg scheefstand voor links, vlakstand voor het midden en scheefstand voor rechts. Met het scrollwieltje op de linker joystick kies je welke van de drie je benut en dan stelt de bak zich automatisch op de ingestelde waarde in. Met het wieltje kun je snel switchen, zonder dat je tijdens het werk iets op het computerscherm hoeft te doen. De scheefstand stel je in graden in via het computerscherm, waarbij het midden van de bak de nulwaarde is. Wil je hierop corrigeren of de hoogte (nulwaarde) wat corrigeren (bijvoorbeeld de buitenkant van de scheefgestelde bak), dan kan dat simpel met het rechter scrollwieltje. Hiermee kun je de dieptebegrenzing per tik per centimeter aanpassen. Wil je een ander referentiepunt, zoals een piketpaaltje of stoeprand, dan kan dat ook. Kwestie van aantikken en dan in de computer het hoogteverschil invoeren. Er is ook nog een functie waarmee je de vlakstand van de bak kunt instellen, zodat het mes continu precies horizontaal beweegt voor zo weinig mogelijk weerstand en zo efficiënt mogelijk graafwerk. Ook dat is simpel te activeren door de functie ‘Bak’ aan te tikken op het computerscherm. De bak beweegt automatisch waterpas bij het voltrekken. Aan het eind kun je hem normaal uitscheppen.
INTENSIEF WERKEN, EXCLUSIEF ONTSPANNEN. KOOP EEN NEW HOLLAND MAAIDORSER, HAKSELAAR, BIG BALER, T7 HEAVY DUTY OF T8 EN GENIET INTENS VAN EEN LUXEWEEKEND VOOR TWEE IN BRUGGE Met een krachtige New Holland oogstmachine of trekker kunt u de meest intensieve landbouwactiviteiten aan. Maar de boog kan niet altijd gespannen staan. Daarom verwennen wij u met een exclusief weekend Brugge, inclusief verblijf in een sterrenhotel en gastronomisch diner. Samen met ons ontdekt u de mooiste plekjes van het ‘Venetië van het Noorden’ en bezoekt u ons Center of Excellence in Zedelgem. Wilt u in de lente van 2016 ook intens genieten van een luxeweekend voor twee in Brugge? Ga snel langs bij uw New Holland dealer! Actie geldig t.e.m. 31 december 2015
U vindt alle New Holland acties op www.newhollandaction.nl
ondernemen met
vaktechniek
WACKER NEUSON VERNIEUWT MINI’S
Aandrijving op hoog niveau
In de klasse van vijf- tot tientons machines komt Wacker Neuson met een nieuwe serie die een aantal opvallende veranderingen en innovaties in zich bergt. Zo is er bij de modellen met een wielonderstel een apart circuit voor de aandrijving. Het voorkomt het onnodig rondpompen van olie en draagt zo bij aan een brandstofbesparing van twintig procent ten opzichte van de oude modellen.
Sterke lijn elektrisch aangedreven werktuigen In het complete segment van compacte machines en werktuigen is Wacker Neuson bezig met het bedenken van elektrisch aangedreven werktuigen. Een sterk voorbeeld is de tweetons wiellader die we in Grondig 7 al hebben voorgesteld. Daarnaast zijn er ook elektrische stampers en een graafmachine die aan een losse generator wordt gekoppeld, die door middel van een lange olieleiding voor de bediening zorgt. Een speciale oplossing voor gesloten ruimten.
52
GRONDIG 9 2015
Wie de mini’s van Wacker Neuson kent, zal direct zien dat iets van het eigenzinnige aan de machines is verdwenen. Niet langer staat de giek midden voor de cabine, maar is deze verplaatst naar de positie rechts van de cabine, daar waar deze bij bijna alle fabrikanten te vinden is. Het is bij Wacker Neuson nu mogelijk doordat de motor van de zijkant is verhuisd naar de achterzijde. De krachtbron ligt nu achter de cabine met direct daarnaast de oliepomp voor de aandrijving van de loadsensing-hydrauliek en de rijaandrijving. Een mooie vernieuwing is de aparte aandrijving voor de rijmotoren, waarbij er geen olie meer richting het hydraulisch circuit gaat. Dit voorkomt onnodig rondpompen van olie en draagt daarmee bij aan een besparing op het brandstofverbruik. Mede dankzij deze aandrijving haalt de machine een topsnelheid van 30 km/u.
Machines ervaren De nieuwe serie werd eind september in Duitsland voorgesteld tijdens het Wacker Neuson Universe, een bijzonder spektakel, waarvoor uit vele landen klanten waren uitgenodigd. Niet om passief de machines te bekijken, maar om ze echt te ervaren. Daarvoor was in diverse stations met verschillende machines een parcours uitgezet waarop iedereen door middel van een opdracht de machine kon testen. Een leuke vondst om bezoekers actief op de machine te krijgen. In dat circuit zaten ook de nieuwe mini’s van Wacker Neuson. Daarmee moest met de bak een bal over een brug van vijf meter hoog worden getransporteerd. Een mooie manier om te laten zien hoe de nieuwe kinematiek van de bak ervoor zorgt dat er ook bij geheel geheven giek geen verlies van lading hoeft te zijn. De bak kan namelijk een slag van 200 graden maken. Bij het graven is dat voldoende om op maximale diepte de bak nog volledig horizontaal te houden om zo diep mogelijk te kunnen werken. Het geheim is het ophangen van de bak in een driehoekssteun. Wacker Neuson is hiermee niet de eerste, want het idee werd eerder al getoond door JCB. In de test was goed te ervaren hoe soepel het hydraulisch systeem werkt. De machine luistert nauwkeurig naar de bewegingen van de joystick en werkt heel gecontroleerd. Datzelfde merk je bij het graven of afwerken. Verschillende gelijktijdige bewegingen worden probleemloos verwerkt en het is mogelijk om een strakke lijn over het oppervlak te trekken. Het is te danken aan de loadsensing-pomp in combinatie met de lastonafhankelijke doorstroomregeling, die ervoor zorgt dat de werksnelheid bij elk motortoerental en bij elke belasting hetzelfde is.
Beter zicht Behalve door de verplaatsing van de verstelgiek heeft de machinist ook door de nieuwe uitvoering van de hele machine meer zicht rondom. Door het verplaatsen van de motor is de machine aan de rechterzijde verlaagd. Aan de achterzijde blijft het zicht goed, doordat de motor enigszins onder de stoel ligt. Nieuw is
ook de airco, die nu achter in het overstekende cabinedak ligt. Door deze weg te halen uit de buurt van de motor is deze ook energiezuiniger, doordat de werkomgeving koeler is. Dankzij deze oplossing en de aanpassing van de giek is de totale hoogte van de machine met twintig centimeter verlaagd tot onder de 2,50 meter. Aangezien de machine ook nog geen twee meter breed is, geldt deze als mooi compact. In de cabine zelf valt het 3,5 inch grote scherm op dat standaard is en dat op drie modellen de ET 65 EW 65 en ET 90 - kan worden vergroot naar zeven inch. Op deze modellen kan dan ook een achteruitrijcamera worden geplaatst. De voorruit is in twee delen opklapbaar, waarbij elk deel tot onder het cabinedak kan worden geschoven. Voor het multifunctionele gebruik dat vaak bij deze machines hoort, is er de mogelijkheid om voor vijf verschillende hulpstukken alle instellingen op te slaan. Deze kunnen volgens een zogenaamd Jog Dial-systeem (draai- en drukknop) worden opgeroepen. Uiteraard kunnen deze ook eenvoudig weer worden bijgesteld. Juist vanwege de vele aanbouwdelen die vaak worden gebruikt, is het mogelijk de machine uit te rusten met vijf hydrauliekaansluitingen. Alle maatregelen samen resulteren volgens Wacker Neuson in een machine die tegen de twintig procent zuiniger is dan zijn voorgangers. Voor het bedrijf reden om deze machines uit te rusten met het Eco-label, een toevoeging die Wacker Neuson plakt op machines die volgens het bedrijf hoog scoren in duurzaamheid en kostenefficiëntie. Wat dat waard is, zal de praktijk straks moeten uitwijzen.
Door de motor naar de achterzijde te verplaatsen, kan Wacker Neuson nu ook de giek rechts naast de cabine plaatsen.
De bakkinematiek met dubbel draaipunt
In de cabine is er een nieuw bedieningsscherm met in de armleuning een draaiknop om door het menu te manoeuvreren.
TEKST & FOTO’S: Toon van der Stok
Modellenreeks Type Gewicht Uitvoering ET 65 6,5 ton rups EW 65 6,5 ton mobiel ET 90 10 ton rups EW 90 10 ton mobiel
Wacker Neuson maakt ook kleine dumpers. Nieuw is deze DW 90, die ook met cabine leverbaar is.
GRONDIG 9 2015
53
Maishakselaars op rupsen i.c.m. rupsdumpers met hoogkiepbakken door heel NL. Ideaal om in containers of kippers te storten, extra kraan niet nodig! Oogstzeker en behoud van bodemstructuur.
Ruim 15 jaar ervaring met maishakselen op rupsen, laat ons u ontzorgen. Verhuur van rupsdumpers 1 tot 12m3 bakinhoud. Verhuur van graafmachines (3DGPS) en trekkers + toebehoren. Voor meer info bel 06-47150205 of info@oussoren.nl
d r e e k e g m O ! e t s e b e d
Buurtweg 42 6971 KM Oeken tel. 0575 476 555
www.hissink-oeken.nl
ondernemen met
vaktechniek
ECONOMIE
IN KORT BESTEK
Past Performance Beste Jan,
Bedrijfseconomisch rendement per bruto marge (%) 6,0%
Onze opdrachtgever is voornemens volgend jaar bij aanbestedingen Past Performance te gaan toepassen. Wat is dat en hoe kan ik mij daarop voorbereiden?
Rendement
4,0%
Beste aannemer,
2,0% 0,0% -2,0%
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
-4,0% -6,0% -8,0% Grondverzet
Gemengd
Agrarisch
CUMELA-Kompas Analyse:
Goede resultaten Ook de cumelasector heeft de afgelopen veertien jaar te maken gehad met de nodige ups en downs, zoals blijkt uit deze grafiek. Dit geldt voor zowel de grondverzetbedrijven, de gemengde bedrijven als de agrarische loonbedrijven. Positief is dat de afgelopen jaren de resultaten weer duidelijk zijn verbeterd. Na een kleinere crisis in 2003-2004 steeg het bedrijfseconomisch rendement naar gemiddeld 2,7 procent in 2007. Ook 2008 was nog een goed jaar, maar daarna kreeg de cumelasector te maken met de gevolgen van de economische crisis. De laatste twee jaar gaat het weer beter met het rendement in de sector, waarbij 2014 mede door goede weersomstandigheden een positieve uitschieter is. Dit zien we terug in de gestegen omzet met voor elke sector positieve bedrijfseconomische resultaten. Wat opvalt, is dat het verschil in rendement tussen de verschillende typen bedrijven de afgelopen jaren kleiner is geworden. Bedrijven die buiten de landbouw actief zijn, hebben de laatste jaren duidelijk meer last van de economische crisis. Dit zien we terug in het rendement. Via de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse zijn veel gegevens over de periode 2001-2014 beschikbaar, waarmee de bedrijfseconomische trends in de cumelasector kunnen worden vastgesteld. De gegevens zijn per jaar afkomstig van verschillende bedrijven. Met name in de periode voor 2005 ligt het aantal deelnemers met 100 deelnemers per jaar een stuk lager dan de periode erna. Voor het bedrijfseconomisch rendement wordt een berekende vergoeding voor de niet betaalde ondernemer en het eigen vermogen meegenomen. Incidentele baten en lasten en overige opbrengsten worden buiten beschouwing gelaten. Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn, doe dan mee aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse. Neem hiervoor contact op met uw bedrijvenadviseur, bel met de infolijn op telefoonnummer (033) 247 49 99 of stuur een e-mail naar kengetallen@cumela.nl.
Opdrachtgevers willen, naast een voordelige inschrijving, de beste aannemer voor hun opdracht. Bij aanbestedingen worden daarom vakbekwaamheidseisen gesteld en referenties gevraagd. De Aanbestedingswet schrijft voor dat de uitvraag eenduidig en transparant is. Als opdrachtgever wil je echter ook bij de oplevering open en transparant zijn als het gaat om de beoordeling van de aannemer. Criteria kunnen dan zijn: is het werk op tijd en naar behoren opgeleverd, heeft de aannemer voldoende rekening gehouden met zijn omgeving, heeft hij goed gecommuniceerd, kwam hij bij onverwachte omstandigheden zelf in actie? Allemaal zachte aspecten van een werkproces. Als aannemers vinden we het ook prettig om ons op een positieve manier te kunnen onderscheiden; ook wij willen graag samen de klus klaren. En dingen in één keer goed doen, levert alleen maar winst op. Om een aannemer op die meer zachte aspecten te kunnen beoordelen, is de Past Performance- systematiek van CROW ontwikkeld. Aan de hand van een multiple-choice-vragenlijst geeft elke opdrachtgever zijn mening over het gelopen proces. De beoordeling is op de volgende onderdelen: planmatig werken, pro-activiteit en samenwerking, deskundigheid en kwaliteit, programma van eisen, veiligheid en gezondheid, omgevingsmanagement en tot slot oplevering en revisie. Belangrijk daarbij is dat het een objectieve methode is. Er is ruimte voor nuances, maar ook ruimte voor de aannemer om zijn mening te geven. Aannemer, uw opdrachtgever is dan misschien nog niet zo ver, maar u kunt zich er al wel op voorbereiden. Vraag bij CROW die vragenlijst en de toelichting alvast op. Het is handig om uw bedrijfsprocessen nu al tegen het licht van de vragen te houden en eventuele verbeterpunten op te pakken, ook al wordt u nu nog niet beoordeeld. Mogelijk werkt u regelmatig in onderaanneming. Waar u nu al mee te maken kunt krijgen, is dat uw hoofdaannemer wordt beoordeeld op basis van Past Performance. De meting in het kader daarvan is onder meer bedoeld voor aanscherping van de verantwoordelijkheden van de hoofdaannemer met betrekking tot de continuïteitsrisico’s van de onderaannemer. Het is van belang dat u alert bent; bij een negatieve beoordeling wil de hoofdaannemer nog wel eens de oorzaak bij de onderaannemer leggen. Zorg door contact te leggen met de opdrachtgever dat uw visie ook in de beoordeling wordt meegenomen.
Jan van der Leij Beleidsmedewerker GWW
GRONDIG 9 2015
55
ondernemen met
cumela
CUMELARIA
JUBILEUM-OKTOBERFEST BIJ KOPER Het Oktoberfest bij J. Koper en Zn. BV op vrijdag 23 oktober, dat werd gegeven ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan, was een groot succes. Veel van de genodigden hadden ook de dresscode gevolgd. Het Oktoberfest en het zestigjarig jubileum vormden de kroon op het werk van de eerste generatie Jan en Tinie Koper, een opsteker voor de tweede generatie, Dick en Astrid, Karel en Helma Koper, plus een stimulans voor het aanstormend talent. Bedrijvenadviseur Ada Kieft sprak de ondernemers en de familie toe en gaf de CUMELA-slogan “IJzersterk naar morgen!” mee. Jan en Tinie, Dick en Karel Koper ontvingen gouden spelden en een gouden ketting en samen met het bestuurslid van Noord-Holland Kees Huiberts zette Ada de ondernemers in de bloemetjes.
N-H DAMES ‘VERZEKERD’ VAN KNOFLOOKGEUR Ruim twintig belangstellende dames bezochten op 24 september de tweede Damesdag Noord-Holland. Op het bedrijf van Huiberts BV in Katwoude was er eerst een workshop van Lars Flaton met als titel ‘Hoe goed bent u verzekerd?’. Er kwamen heel sprekende voorbeelden uit de praktijk aan de orde. Na voldoende te zijn bijgepraat over de verzekeringen van onroerende en roerende goederen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen volgden er een presentatie en een rondleiding op het bedrijf van Huiberts. Aan het eind van de middag vertrok het gezelschap naar het nabijgelegen Dorpshuis Het Hart van Katwoude om daar met elkaar diverse gerechten van de Spaanse keuken te bereiden en de zelfgemaakte tapasgerechten te eten. Aan het eind van de middag ging iedereen ‘verzekerd’ van een knoflookgeur en goedgemutst naar huis.
BARBECUE OVERIJSSEL BIJ DEKKER Onder het genot van een kop koffie of thee en koek werden de leden van Overijssel op zaterdag 12 september 2015 gastvrij ontvangen bij Loonbedrijf Dekker BV in Vriezenveen. Ongeveer 36 leden waren aanwezig in de feestelijk aangeklede grote werkplaats. Na het openingswoord door voorzitter Jan Nico Reimink werd er een Powerpoint-bedrijfspresentatie verzorgd door gastheer Henry Dekker. In deze interessante bedrijfspresentatie schetste hij de stormachtige ontwikkeling die zijn bedrijf heeft doorgemaakt vanaf de oprichting in 1999, zijn visie en zijn plannen voor de toekomst. Vervolgens stond de barbecue klaar en was het een gezellig samenzijn.
TUINBOUW 2020-UITJE IN DEN HAAG Onlangs vond weer de jaarlijkse meeting van de Tuinbouw Loonwerkers plaats. Dit keer was de organisatie in handen van de familie Baatje uit Monster. Anders dan bij andere edities werd er niet voor een technisch onderwerp gekozen, maar werden de circa vijftig ondernemers en hun partners in een bus door Den Haag gereden. Dit gebeurde onder de bezielende leiding van twee echte Hagenezen ‘Johnny & Co’, die op onevenaarbare wijze met een vette knipoog vertelden over de ins en outs van deze stad. Er is waarschijnlijk bij een CUMELA-uitje nog nooit zoveel gelachen. Aansluitend werd er gezellig en goed gedineerd in Monster.
56
GRONDIG 9 2015
GEKRUID JUBILARISSEN GEHULDIGD BIJ VAN DUN Tijdens het jaarlijkse personeelsfeest van Loonbedrijf Van Dun BV in Rutten en Espel zijn twee personeelsleden in het zonnetje gezet. Marcel Gerards (links op de foto) kreeg een zilveren CUMELA-speld omdat hij 25 jaar werkzaam is in het loonwerk. Hij begon bij loonbedrijf Rietkerk in Blokzijl en werkt vanaf 2004 bij Van Dun, dat de werkzaamheden vanaf toen heeft overgenomen. Chiel van Andel (op de foto rechts) werd in het zonnetje gezet omdat hij veertig jaar werkzaam is in het loonwerk. Hij begon bij zijn ouders, bij loonbedrijf M. van Andel. In 2001 werd dit bedrijf overgenomen door Van Dun. Tijdens de feestavond werd hem als bietenrooierspecialist van het eerste uur een prachtige oorkonde uitgereikt.
MOOISTE MAÏSPAPARAZZO-FOTO’S Rijden we de proefrit met de nieuwe Deutz-Fahr TTV 9340 , zie je ineens een auto opduiken, raampje naar beneden, één of andere paparazzo knipt en is weer weg. Tegelijkertijd zien we ondanks de oogstdrukte tal van mooie maïsoogstfoto’s op internet. Het idee: de mooiste paparazzo-foto’s op de Facebook-pagina van Grondig. Voor de mooiste hebben we twee kaarten beschikbaar voor het komende ‘after the maïsoogst’party Høken en Hakselen 13 november bij Lunenburg in Loosbroek. Kunnen we op de Facebook-pagina Grondig met z’n allen nagenieten van de maïsoogst 2015. Als voorproefje onze Deutz-paparazzo-foto. U heeft vast mooiere…
Onmogelijk beveiligen Vorige keer vertelde ik over een graafmachine waarbij tijdens een feestje op zaterdag werd ontdekt dat de brandstoftank was leeggehaald. Toen leek het mee te vallen, maar de daders hadden blijkbaar de smaak te pakken. De dinsdagochtend erna had ik om kwart voor zeven dezelfde machinist namelijk alweer aan de telefoon: weer de brandstoftank losgehaald, weer brandstof gestolen, weer de politie erbij. Nu stond de kraan echter in het lange gras en konden er geen voetsporen worden waargenomen. Dus opnieuw geen onderzoek. Daarmee werd het voor ons wel de vraag hoe we dit probleem nu kunnen oplossen. Het werk is nog lang niet klaar en het probleem wordt steeds groter. Camera’s op locatie? Het werk is twee kilometer lang, hoeveel camera’s zijn we dan wel niet nodig? Of misschien één camera en dan speciaal gericht op de machine. Maar ja, dan weten we nog niets. We willen toch minimaal een kenteken in beeld; mensen met een muts op zeggen ons niets. De politie vindt het geen goed plan. We zijn dan in overtreding, zeker als we ook maar een klein stukje van de openbare weg meenemen in de opnames. Privacy... Dergelijke beelden kunnen bij een eventuele rechtszaak niet worden gebruikt. De ene machine midden in een baggerdepot laten staan, is blijkbaar de oplossing… Helaas, een dag later om kwart voor zeven weer een telefoontje van een machinist op hetzelfde werk: ook diefstal van brandstof, ditmaal weer volop sporen rondom de rupskraan. Nu werd er echter ook ingebroken in de schaftkeet en in de materiaalcontainer. Hoewel de shovelmachinist de bak voor de container had geplaatst, zijn de dieven toch bezig geweest om de deuren iets los te krijgen, maar tevergeefs. Uit de keet is een koffiezetapparaat meegenomen. Uit de rupskraan was weer brandstof gestolen. Ook dit keer werd weer de politie ingeschakeld, ook dit keer werden weer foto’s gemaakt van de voetafdrukken, ook dit keer weer van een voetballiefhebber. Hoe nu verder? Drie inbraken in één week is in elk geval voldoende voor de politie om de toezegging te doen om regelmatig te controleren. Zelfs was de sterke arm bereid om te gaan posten tussen het onkruid op de gronddepots, maar of dat werkelijk afschrok? Uiteindelijk hebben we met onze medewerkers op vrijdagmiddag samen met een track & trace-leverancier een oplossing bedacht en later gemonteerd. Of het daardoor kwam, weet ik niet, maar gelukkig hebben we daarna geen last meer gehad.
Herman van Lenthe Cumelaondernemer in Dalfsen
GRONDIG 9 2015
57
KABINET WIL KENTEKENS VOOR (LAND) Kentekens en hogere snelheid
ondernemen met
cumela
De ministerraad heeft ingestemd met de invoering van kentekens voor landbouwtrekkers, mobiele machines en hun aanhangwagens die op de openbare weg rijden. Tegelijkertijd wordt de maximum snelheid voor (land)bouwvoertuigen verhoogd van 25 naar 40 km/u. De planning is om de kentekens vanaf 2017 in te voeren.
De overheid rekent erop dat het aanvragen en monteren in arbeidstijd ongeveer â‚Ź 20,- zal kosten.
De ministerraad heeft op 16 oktober 2015 ingestemd met het voorstel van minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu voor de invoering van de kentekenplicht voor trekkers en mobiele machines. Hiermee geeft het kabinet uitvoering aan de motie van de Tweede Kamer van 13 februari 2013. Alleen voertuigen waarvoor de bestuurders geen T-rijbewijs nodig heeft, zijn uitgezonderd van een kenteken. Dit zijn voertuigen die tijdens het transport niet breder zijn dan 1,30 meter en met de volgende functionaliteit: maaien, vegen, uitwerpselen opzuigen, sneeuw verwijderen, strooien op wegen tegen gladheid, onkruid bestrijden of een hefinrichting aan de voorzijde. Ook voertuigen met een maximumconstructiesnelheid van 6 km/u zijn uitgezonderd van de kentekenplicht, bijvoorbeeld een hoogwerker of een asfaltspreidmachine.
Verdere procedure Het wetsvoorstel ligt nu voor advies bij de Raad van State voor juridisch-technische beoordeling. Na verwerking van de opmerkingen van de Raad van State stuurt het ministerie van Infrastructuur en Milieu het wetsvoorstel voor behandeling naar de Tweede Kamer. De Tweede Kamer zal vervolgens stemmen over de invoering van kentekens voor landbouwtrekkers en mobiele machines. De verwachting is dat de Tweede Kamer in het voorjaar van 2016 zal stemmen. Tot slot moet de Eerste Kamer nog met het wetsvoorstel instemmen.
58
GRONDIG 9 2015
Door de invoering van de kentekenplicht zal de voertuigcategorie motorrijtuigen met beperkte snelheid verdwijnen en worden vervangen door de categorie mobiele machines. Onder mobiele machines gaan straks alle zelfrijdende werktuigen vallen. Dit om deze voertuigen als categorie duidelijker te kunnen onderscheiden dan nu met de definitie motorrijtuigen met beperkte snelheid het geval is. Het sluit ook beter aan bij Europese definities van mobiele machines. Duidelijk is al wel dat voertuigen ingericht voor het vervoer van personen of goederen niet onder de definitie van mobiele machines vallen.
Verkeersveiligheid CUMELA Nederland is verheugd dat het kabinet heeft besloten tot de invoering van kentekens voor (land)bouwvoertuigen. Wij verwachten dat het kenteken voor (land) bouwvoertuigen zal bijdragen aan de verbetering van de verkeersveiligheid. Het kenteken is namelijk een voorwaarde om de snelheid te kunnen verhogen van 25 naar 40 km/h. De hogere snelheid maakt het straks mogelijk om de (land) bouwvoertuigen een veiliger positie op de weg te geven. Tegelijkertijd krijgt de koper van nieuwe voertuigen de zekerheid dat een trekker of mobiele machine voldoet aan de voertuigeisen. Nieuwe (land)bouwvoertuigen krijgen van de RDW alleen een kenteken als ze voldoen aan de wettelijke voertuigeisen. Ook kunnen de veiligheidseisen voor nieuwe
BOUWVOERTUIGEN voertuigen worden verhoogd, omdat door een kenteken bestaande voertuigen van nieuwe voertuigen kunnen worden onderscheiden. Met het kenteken wordt ook de handhaving vereenvoudigd. De politie kan aan de hand van het kenteken beter optreden bij gevaarlijk rijgedrag, controleren of het voertuig verzekerd is, wat het maximum laadvermogen is en of de trekker een ontheffing heeft om op een bepaalde weg te mogen rijden.
Eigen kenteken De kentekenplicht geldt alleen voor (land)bouwvoertuigen die op de openbare weg rijden. De inschatting is dat ongeveer 270.000 landbouwtrekkers, 130.000 motorrijtuigen met beperkte snelheid, 10.000 voertuigen in de bedrijfsvoorraad van dealers en importeurs, 20.000 voertuigen met een GV-kenteken en 150.000 aanhangwagens straks een kenteken moeten voeren. Bij aanvraag van een kenteken voor een aanhangwagens zal de eigenaar moeten verklaren dat aanhangwagen is voorzien van remmen. Zelfstandig gekentekende voertuigen mogen dan maximaal 40 km/u rijden. De kentekenplicht geldt nadrukkelijk ook voor alle grondverzetmachines die op de openbare weg rijden.
Witte volgplaat Ongeveer 150.000 aanhangwagens zullen naar verwachting geen zelfstandig kenteken krijgen, maar een witte volgplaat. Deze volgplaat hoeft niet overeen te komen met het kenteken van het trekkende voertuig. Wel moet het kenteken gelijk zijn aan dat van een andere landbouwtrekker of mobiele machine van dezelfde eigenaar. Dit voorkomt dat de witte volgplaat steeds moet worden gewisseld. Met een aanhangwagen met witte volgplaat mag er maximaal 25 km/u worden gereden, omdat er geen check is gedaan op de aanwezigheid van remmen.
ZZ-kenteken (Land)bouwvoertuigen die niet voldoen aan de maximale afmetingen of massa’s krijgen een zogenaamd ZZ-kenteken. Deze voertuigen hebben dan wel een ontheffing nodig om op de openbare weg te rijden. Dit betekent dat de ontheffingverlening ook moet worden gestroomlijnd. Het aanvragen van deze ontheffingen bij individuele wegbeheerders gaat niet werken, zoals de huidige praktijk voor breedteontheffingen al uitwijst. CUMELA Nederland pleit dan ook voor de invoering van een centrale ontheffingverlening voor (land)bouwvoertuigen bij de RDW afdeling Ontheffingen. De uitgaven voor de tenaamstelling en een kentekenplaat bedragen ongeveer € 35,- per voertuig. De berekende kosten voor de benodigde tijd voor de aanvraag en het monteren van de kentekenplaat zijn ongeveer € 20,- per voertuig.
Invoeringstermijn De planning is om vanaf 1 januari 2017 alle nieuwe voertuigen direct te kentekenen. Voor bestaande voertuigen komt er een overgangsperiode, waarbij de kentekens kunnen worden aangevraagd bij de RDW. Deze zogenaamde conversieperiode loopt vanaf 1 februari 2017 tot en met mei 2018. Gebruikers van landbouwtrekkers en zelfrijdende machines hebben dus ruim vijftien maanden de tijd om kentekens aan te vragen. Medio mei 2018 zijn dan alle (land)bouwvoertuigen op de openbare weg voorzien van een kenteken.
RECHT(T)ERZIJDE Moet de directeur altijd de contracten tekenen? Zeker in het midden- en kleinbedrijf komt het zeer regelmatig voor: werknemers die contracten sluiten namens het bedrijf zonder dat zij bij de Kamer van Koophandel bekend zijn als tekenbevoegd persoon. Denk aan het aankopen van briefpapier of het kopen van een nieuwe printer. Hoofdregel uit de wet is dat een bedrijf alleen kan worden gebonden aan contracten als een bevoegd vertegenwoordiger van dat bedrijf het akkoord heeft gegeven. Een gewone werknemer is niet bevoegd en mag dat dus niet. De praktijk is echter anders. Werknemers bestellen artikelen, tanken machines af, kopen veiligheidsschoenen, graszaad enzovoorts van derden. Als dat allemaal achteraf door de directeur ongeldig te verklaren zou zijn, zou dat buitengewoon onhandig en bovendien niet redelijk zijn. De wet kent dan ook een uitzonderingsregeling. In artikel 3:61 lid 2 BW staat dat een ‘rechtshandeling’ (zoals een aankoop of contractsluiting) van een werknemer bindend is op een bedrijf als er een ‘verklaring of gedraging’ van de werkgever was die de indruk wekte dat de werknemer bevoegd was dit te doen. Letterlijk dat de leverancier “onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijs mocht aannemen dat een toereikende volmacht was verleend”. Wanneer een werknemer bijvoorbeeld een machine aftankt en daarbij de bedrijfscreditcard gebruikt, mag je er als verkoper van uitgaan dat het bedrijf dat wil. Anders had die werknemer die creditcard toch niet gehad? Maar het hoeft niet een betaling te zijn. Iemand kan door zijn functie ook een bepaalde indruk wekken. Wie ‘bedrijfsleider’ heet, mag vast grotere contracten afsluiten. Blijkt dat de uitzondering opgaat, dan zit het bedrijf dus vast aan de aanschaf, terwijl het dat misschien niet had gewild. De werknemer is daar als privépersoon echter niet snel op aan te spreken. Iets kopen terwijl dat niet mocht, is ‘gewoon’ een fout bij het werk en voor zulke fouten bestaat geen werknemersaansprakelijkheid. Wil je als bedrijf voorkomen dat dit soort situaties ontstaan, maak dan goede afspraken met je mensen. Je kunt ze expliciet machtigen, een e-mailtje is daarvoor al genoeg. Dat kan per contract (“Teken jij even”) of in het algemeen (“Tot 500 euro vind ik alles best”). Uiteindelijk is en blijft het echter een kwestie van vertrouwen.
Sander van Meer Advocaat CUMELA Advies
TEKST & FOTO’S: Hero Dijkema, specialist verkeer en vervoer
GRONDIG 9 2015
59
ondernemen met
cumela
PROVINCIAAL BESTUUR : LIMBURG
Behalve het dagelijks bestuur kent CUMELA ook haar provinciale besturen, bestaande uit gedreven cumelaondernemers. Toch weten leden nog niet altijd de weg naar deze besturen te vinden, vandaar deze serie. De provinciale besturen per provincie uitgelicht.
“We willen de samenwerking stimuleren” De cumelasector in de provincie Limburg kenmerkt zich door samenwerking. “Er is hier zo’n verscheidenheid aan bedrijven dat we elkaar nauwelijks in de weg zitten. Als provinciaal bestuur proberen we die samenwerking te stimuleren”, zeggen Wiel Mestrom en John Jenniskens.
Het ene loonbedrijf zit in de bollen, het andere in de groenteteelt, weer een ander heeft zich gespecialiseerd in cultuurtechniek. “Bijna elk Limburgs loonbedrijf heeft zijn eigen specialiteit”, stelt voorzitter in spe John Jenniskens, die vanaf 1 januari volgend jaar Wiel Mestrom zal opvolgen. “Omdat de diversiteit zo groot is, ben je meer op elkaar aangewezen. Mijn ervaring is dat samenwerking het beste rendement oplevert. Je kunt beter elkaars collega’s zijn dan elkaars concurrenten”, aldus Jenniskens. Aftredend voorzitter Wiel Mestrom beaamt dat: “Als de één tijdelijk een klepelmaaier nodig heeft, leent hij die van een ander. Vaak is het werk niet groot genoeg om zelf in een machine te investeren die niet bij je specialiteit past. Grote percelen zijn hier schaars en de hoeveelheid werk groeit niet, dus kun je beter samenwerken en je specialiseren.”
60
GRONDIG 9 2015
Dat is dan ook hetgeen waar het bestuur zich voor inzet. Door een viertal bijeenkomsten per jaar te organiseren, waaronder de algemene ledenvergadering, hoopt het bestuur op meer binding onderling. “De stoelen en tafels worden tijdens het eten op het einde van de algemene ledenvergadering niet zomaar neergezet”, vertelt Mestrom. “We stimuleren mensen rond te gaan en niet op één plek te blijven zitten. Daardoor komen ze meer met anderen in contact”, zegt hij. “Die contacten versterken het wederzijds begrip”, vult Jenniskens aan. “Zaken doen wordt daardoor ook weer gemakkelijker.”
Verrijking van jezelf Mestrom is een bekende in de cumelawereld. Ten tijde van de FLEC en later de Boval maakte hij al deel uit van diverse besturen. Nu heeft hij twaalf jaar als voorzitter van het provinciaal
bestuur gefungeerd. Zijn tijd is om. “Het is ook wel goed geweest zo. Onderwerpen zie ik terugkomen. Discussieerden we twintig jaar geleden over jonge boeren die er loonwerk bij deden, nu staat dat onderwerp weer op de agenda. Hadden we het vroeger over tarieven, nu praten we daar nog steeds over.” Bij zijn aantreden in 2003 heeft hij meteen de structuur gewijzigd. “Vroeger deed je als voorzitter alles; je ging naar elke bijeenkomst en elke receptie. Ik heb besloten alles samen te doen. Dus degene die het dichtst in de buurt woont van een bijeenkomst of receptie gaat erheen. Ook de verschillende secties en studieclubs worden onder de verschillende bestuurders verdeeld. Dat is geen specifieke taak meer van de voorzitter, want die heeft ook nog een bedrijf - of in mijn geval een coöperatie - te runnen.” Jenniskens kwam in het bestuur toen Mestrom voorzitter werd. Hij neemt vanaf 1 januari 2016 die taak over. “Een bestuursfunctie is ook een verrijking van jezelf”, zegt hij. “Als bedrijf zit je niet op een eiland. Je bent ook bezig met de omgeving waarin je onderneemt. Het is goed om in de wereld van anderen te kijken. Dat verruimt je blik als ondernemer. Een ander voordeel is dat je als bestuurslid zaken uit de eerste hand hoort, waardoor je een voorsprong hebt op de rest. Daarnaast is het fijn om met collega’s bepaalde problematiek te kunnen bespreken. Omdat we in hetzelfde schuitje zitten, snappen we elkaar beter.”
Verkeer Net als in andere provincies is de verkeersveiligheid één van de belangrijkste thema’s van het bestuur. Onlangs reed gedeputeerde Antoine Janssen nog een rondje mee in een bietenrooier over de parallelweg rondom Leudal, waar de provincie Limburg fietsers en landbouwvoertuigen op eenzelfde weg van vijf meter breed heeft gepland. Mestrom zelf zat op de fiets. “De gedeputeerde kon zo zelf ervaren hoe precair de verkeerssituatie is voor een chauffeur met fietsers om zich heen. Met een weg van vijf meter breed en laaghangende takken wordt het dan krap manoeuvreren.” Het bestuur is erg betrokken bij de provincie. Dat komt vooral door ‘vrijwilliger’ Jeanne Hesen, die samen met haar man
een loonbedrijf heeft in Kessel-Eik en gemeenteraadslid is in Peel en Maas. “Ze doet veel voor de sector op politiek gebied. Door haar inzet zijn we nu bekend bij de provincie. Vijf jaar geleden wilde de provincie nog wel eens een wegversmalling van drie meter breed aanleggen, nu wordt er eerst met ons overlegd.” Ook onderwijs is een thema in Limburg. Het bestuur neemt deel aan de Keten Advies Raad. “Het doel is om voldoende gekwalificeerd personeel te behouden en dat begint bij scholing”, zegt Jenniskens. “De jongeren die van school komen, moeten de basisvaardigheden kennen, goed technisch onderlegd zijn en met mensen kunnen omgaan. Er zit nog wel eens een kloof tussen die theorie en de praktijk. Als bestuur zorgen we ervoor dat we goede contacten onderhouden met de scholen.”
Stokpaardje Toch blijft samenwerking het stokpaardje van de aankomend voorzitter. “Samenwerking heeft alleen maar voordelen. Je hebt beter rendement van je machines, je kunt redelijke prijzen behouden. Samenwerken wordt steeds belangrijker. We moeten collega’s durven vragen. Daar is ook de klant bij gebaat, want die wil een lokale loonwerker die de situatie, de grond en de mensen kent. We kunnen straks wel tien superbedrijven hebben, maar ik denk dat het beter is als er gewoon autonome loonbedrijven zijn die met elkaar samenwerken. Op die manier houd je de sector gezond.” De rol van het bestuur is die samenwerking faciliteren, meent hij. “Het organiseren van bijeenkomsten is daar een voorbeeld van. Alleen door met elkaar in gesprek te gaan en door goed overleg kun je blokkades weghalen. Daarbij moeten we als bestuursleden het goede voorbeeld geven, dus dat betekent ook voor ons samenwerken.” Mestrom gaat zich vanaf 1 januari weer richten op zijn eigen coöperatie, waarin samenwerking hoog in het vaandel staat. Wellicht gaat hij het wat rustiger aan doen, “maar je weet nooit wat erop je pad komt”. TEKST & FOTO: Marjolein van Woerkom
Cumelabedrijven in Limburg
Bestuursleden Wiel Mestrom John Jenniskens Paul Reijnders Petra Jakobs Ton Vaessen John Hoedemakers
Werktuigen Coöperatie Leudal e.o. UA Jenniskens tuinbouwloonbedrijf & cultuurtechniek Reijnders Groenrecycling BV Fa. Jakobs Vaessen CV Hoedemakers BV
Baexem (voorzitter) Horst Kelpen-Oler Geijsteren Landgraaf Ulestraten
De afdeling Limburg heeft 119 bedrijven. Zes procent van de leden van CUMELA Nederland is gevestigd in Limburg. De gemiddelde omzet per bedrijf in deze provincie is € 1.113.000,-. Dit is 44 procent minder dan het landelijke gemiddelde.
GRONDIG 9 2015
61
ondernemen met
cumela
CUMELA.NL
Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Cumela.nl zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Cumela.nl. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.
GREEN DEAL SPORTVELDEN De Green Deal over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op sportvelden is op 22 oktober ondertekend. Met deze ondertekening, onder meer door CUMELA Nederland, geven de betrokken partijen aan dat ze inzetten op minder schadelijke vormen van terreinonderhoud bij onder andere onkruid- en schimmelbestrijding en dat ze ervaringen hierover met elkaar gaan delen. De partijen gaan op zoek naar alternatieven voor bestrijdingsmiddelen, waarbij ze samen zullen werken om goede voorbeelden te verzamelen en met innovatie knelpunten op te lossen. CUMELA Nederland wil een bijdrage leveren aan een gezonde groene omgeving. Het is niet altijd aan de leden van CUMELA om te bepalen hoe, maar wel om het verantwoord en professioneel te doen. Cumelaondernemers kunnen goede voorbeelden van het beheer van sportvelden zonder of met minimale inzet van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen aandragen.
VOORZITTERSWISSEL SECTIE GRONDVERZET EN CULTUURTECHNIEK Teake de Boer is tien jaar lang het gezicht geweest van de sectie Grondverzet en Cultuurtechniek. Hij heeft de cumelabedrijven, maar ook de CUMELA-organisatie sterk zien veranderen. De bedrijven, die van oudsher agrarisch georiënteerd zijn, zijn steeds meer andere activiteiten gaan ontwikkelen. Het zal duidelijk zijn dat de vragen en de belangen in de loop der jaren mee zijn veranderd. Teake heeft met zijn bestuur die veranderingen op de agenda van het bestuur en de directie van CUMELA Nederland gekregen. Jan Vrij neemt tijdens de themabijeenkomst van de sectie op 12 november 2015 het stokje over van Teake. Hij zal zich gaan richten op regionale en landelijke belangenbehartiging. Daarnaast gaat hij kijken of CUMELA hierin kan samenwerken met andere brancheverenigingen. CUMELA Nederland als partner in projecten; welke keuzes maken we gezien onze beperkte mogelijkheden? Via de agenda op Cumela.nl kunt u zichzelf nog aanmelden voor de sectiebijeenkomst, met als thema ‘Gezond werken in en met verontreinigde grond.’
Foto: Mark David
62
GRONDIG 9 2015
VEELGESTELDE VRAGEN LEEST U OP CUMELA.NL • Ik behoor tot de grote groep mensen die in 2005 VCA haalde. Klopt het dat ik dan in 2015 moet verlengen? • In een bestek wordt gevraagd om bij inschrijven een bankgarantie af te geven. Mag dat? • Mag ik een gebouw of een deel ervan zomaar slopen? • Mijn medewerker viert binnenkort zijn twaalfenhalfjarig bedrijfsjubileum. Op welke uitkering heeft hij recht? • Elkaar passerende voertuigen. Aanrijdingen met werkmaterieel (deel 2).
FRAUDEMAATREGELEN MEST BELEMMEREN VERPLICHTE MESTVERWERKING Staatssecretaris Dijksma heeft een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over fraudemaatregelen met betrekking tot de Meststoffenwet. Hierin kondigt ze onder andere de intrekking van een aantal uitzonderingsbepalingen aan. Verder wordt een reeks maatregelen geschetst die fraude op het terrein van de wet moeten tegengaan. CUMELA Nederland is het met een deel van deze maatregelen eens, maar met andere niet. Zo leidt het intrekken van de uitzondering voor het gebruik van AGR/GPS bij de export van waardevolle mestproducten uit de mestverwerking er toe dat bij veel vraag uit het buitenland geen charters meer kunnen worden ingezet. De uitvoering van de verplichte mestverwerking wordt zo niet eenvoudiger. Daarnaast zal het ministerie bij elke nieuwe aanvraag voor registratie van een intermediaire onderneming de toets van de Wet bibob toepassen. Dit is te begrijpen waar het gaat om bedrijven die het oogmerk hebben om (opnieuw) te gaan frauderen, maar het belemmert het opzetten van bijvoorbeeld samenwerkingsverbanden van intermediairs met een groep boeren om gezamenlijk aan mestverwerking te beginnen. Op Cumela.nl leest u de brief van Dijksma en de schriftelijke reactie van CUMELA Nederland aan haar.
VOORZITTER Maandelijks op deze plaats een column van één van de sectievoorzitters vanCUMELANederland.DezemaandTeakedeBoer,voorzittervandesectie Cultuurtechnische werken en grondverzet.
CUMELA SPREEKT MET ACTAL Onlangs bezochten leden van het Actal (het Adviescollege toetsing regeldruk) het kantoor van CUMELA Nederland voor een bespreking met bestuursleden en beleidsmedewerkers over knelpunten in de wet- en regelgeving voor ondernemers in de cumelasector. CUMELA leverde een uitgebreide rapportage in met diverse knelpunten: van belemmerende regelgeving over werken in het buitenland en oneerlijke concurrentie door POP-subsidies tot de aanbestedingsregelgeving en EMVI. Actal toetst op onafhankelijke wijze nieuwe regelgeving voordat die naar de Raad van State gaat en fungeert daarbij als adviesorgaan voor ambtenaren. Het college tekent bovendien voor nazorg wanneer de regels eenmaal van kracht zijn. Actal toetst immers ook nieuwe en oude regelgeving op knelpunten voor ondernemers en branches. Uit onze bespreking neemt het adviescollege een aantal onderwerpen mee ter bestudering en als extra onderbouwing voor al eerder gesignaleerde knelpunten. De leden van het Actal-college willen snel aan de slag met de ontheffingsverlening voor (land)bouwverkeer. Verder hebben ze goede notie genomen van onze opmerkingen over het Besluit bodemkwaliteit, social return en EMVI.
OOK OP CUMELA.NL • Meerdere provincies verlengen subsidieregeling ‘Asbest eraf, zonnepanelen erop’. • G-rekening vervangt WKA-depot vanaf 2016. • CO2-prestatieladder stimuleert CO2-reductie door Maatregellijst. • Schoon Water voor Brabant levert resultaat op.
CUMELA-EXCLUSIEFARTIKELEN Deze digitale Grondig-artikelen lezen leden gratis op Cumela.nl. De artikelen zijn opgemaakt als pdf, zodat u deze eenvoudig kunt downloaden en printen. • De hoogte van de vergoeding. Transitievergoeding nader bekeken (deel 3). • Dienstjaren berekenen. Transitievergoeding nader bekeken (deel 4). • Wie heeft er recht op? Transitievergoeding nader bekeken (deel 5). • Links afslaand en inhalend verkeer. Aanrijdingen met werkmaterieel (deel 1). • Elkaar passerende voertuigen. Aanrijdingen met werkmaterieel (deel 2). advertentie
Solidariteit In één week kom ik drie keer in aanraking met het woord ‘solidariteit’ en aangezien ik niet zoveel met toeval heb, zal het wel de bedoeling zijn dat ik hierover schrijf. Waar staat ‘solidair’ voor? “Als je iets of iemand wilt steunen omdat je je daarmee verbonden voelt” of “aaneengesloten, eendrachtig of eensgezind”. Het eerste geval had betrekking op mijn eigen bedrijf, waarbij een aannemer zich voor mij wilde inspannen om een betaling van een onderaannemer gedaan te krijgen. Deze onderaannemer liet ons buitensporig lang op ons geld wachten, waarop mijn klant als volgt reageerde: “Wim, ik sta op het punt om opnieuw twee werken met deze partij te gaan maken, maar ik verzeker je: als hij jouw facturen niet snel betaalt, gaan deze werken voor hem niet door.” Hij toonde zich solidair met mij en het werkte, want binnen een dag had ik mijn geld. Het tweede geval waarin ik werd geconfronteerd met het woord was in een uitnodiging van een aanpalende branchevereniging aan CUMELA om in gesprek te gaan over samenwerking en solidariteit in onze sector om de gezamenlijke belangen van de leden nog beter te kunnen te behartigen. Die uitnodiging nemen we binnen CUMELA graag aan om daar waar mogelijk aaneengesloten, eendrachtig of eensgezind te zijn. Om in Brussel of Den Haag van invloed te kunnen zijn, tellen de aantallen waarvoor je opkomt, dus loont het om solidair te zijn. En het derde onderwerp waarbij het woord veelvoudig opduikt, is de vluchtelingenproblematiek. Dit probleem is omvangrijk en niet zomaar op te lossen. Ook lopen de emoties hoog op. Dit onderwerp vereist veel diplomatieke onderhandelingen en in mijn ogen samenwerking en solidariteit. Een passende oproep hiervoor vond ik die van een bezorgde burger, genaamd Rob Geurts, met de tekst. “Geachte heer Wilders, als u echt om Nederland geeft, wilt u dan samenwerken met anderen en niet Nederland proberen te verdelen door alleen maar te zeggen hoe het niet moet.” Zo hebben dit woord en de betekenis ervan mij bezig gehouden. Het staat voorlopig weer op mijn netvlies en ik zal het daar waar nodig - voor u of voor mezelf - toepassen.
Wim van Mourik Voorzitter CUMELA Nederland
GRONDIG 9 2015
63
Wilt u uw machines online verkopen ? Dan is TROOSTWIJK VEILINGEN B.V. úw partner. Wij organiseren online veilingen voor een (inter)nationaal publiek. Met kantoren door heel Europa en een uitgebreide database bereiken wij de koper(s) voor uw machines !
T: 073-503 25 27 F: 073-503 27 04 E. info@steenbergen-bouw.nl Kistenbewaring
Bulkopslag
Hout en beton
Wilt u de waarde weten van uw machines ? Bij TROOSTWIJK WAARDERING & ADVIES B.V. kunt u terecht voor een professionele taxatie door een Beëdigd RegisterTaxateur. Voor een persoonlijk advies kunt u contact opnemen met onze specialist Stef Hooijman 06 53 54 16 31 e-mail: s.hooijman@twa.nl Troostwijk is hét grootste industriële online veilinghuis van Europa en draagt haar klanten al meer dan 80 jaar op handen !
www.TroostwijkAuctions.com
www.steenbergen-bouw.nl uw specialist in bewaringen - loodsen
adv 98 x 134.indd 1
BIGAB® haakarmtrailers – De marktleider in Europa
BIGAB – ER IS MAAR ÈÈN DE ECHTE BIGAB 17–20
BIGAB 7–10
BIGAB 10–14
BEZOE K ONS OP AGRIT ECHNI CA BIJ STAND NUMM ER 26C19! Importeur voor Nederland 6971 KM OEKEN (Brummen)
Fabrikant: info@forsmw.com • www.forsmw.com
Tel. 0031 575 476 555 info@hissink-oeken.nl www.hissink-oeken.nl
16-12-13 13:07
EN ! N N TO ELEN RD O O V
Volumetra
X-Trem www.joskin.com
NIEUW
Volumetra
Dubbel- of drieassige mengmestverspreider met zelfdragende structuur ontwikkeld speciaal voor worm- en verdringerpompen Capaciteit van 10000 tot 22500 l
Tel: +32 43 77 35 45
eid veiligh iteit kwal aa m duurz en g ndi desku uwbaar betro
veilig werken in het grondverzet
www.bmwt.nl
BMWT-Verenigingslogo
Gezamenlijke importeurs
L MC G en n ep B V Voor oost NL. 0485 - 511 605 www. lmc gennep.nl
Jamo BV Voor west NL. 0184 - 642 112 www.jam o-lm b.nl
Nu ook silagevorken bij LMC Gennep BV
ondernemen met
cumela
TOOLBOX Wees wijs met je T-rijbewijs Tips en vuistregels voor de toolboxmeeting Sinds 1 juli 2015 is voor het besturen van een landbouwtrekker of een zelfrijdend werktuig (dus ook grond-
Voor meer info over veilig werken, kijk op www.agroarbo.nl
verzetmachines) een rijbewijs verplicht. Voor bestaande bestuurders volstaat het B-rijbewijs (mits afgegeven v贸贸r 1 juli 2015) of het trekkercertificaat. Iedereen die na 1 juli 2015 zestien jaar oud wordt of is geworden, moet het T-rijbewijs halen.
Het T-rijbewijs is een offici毛le rijbewijscategorie, net zoals het auto- of vrachtautorijbewijs. Het hebben van een formeel rijbewijs geeft andere verantwoordelijkheden dan een certificaat. Zo worden er eisen gesteld aan de geestelijke en lichamelijke geschiktheid van de bestuurder. Ook kan de po-
litie je rijbewijs intrekken, bijvoorbeeld vanwege gevaarlijk rijgedrag of overmatig alcoholgebruik. Bij intrekking van het rijbewijs mag je vanaf dat moment geen landbouwtrekker of zelfrijdende machine meer besturen. Dat heeft dus verstrekkende gevolgen voor je werk. Wees zuinig op je rijbewijs!
VOOR WELKE VOERTUIGEN IS EEN T-RIJBEWIJS NODIG OP DE OPENBARE WEG? T-RIJBEWIJS VERPLICHT
T-RIJBEWIJS NIET VERPLICHT
Landbouwtrekkers.
Landbouwtrekkers of motorrijtuigen met beperkte snelheid die inclusief verwisselbaar uitrustingsstuk niet breder zijn dan 1,30 meter en worden gebruikt voor maaien, onkruid bestrijden, vegen, sneeuw ruimen, gladheid bestrijden of hondenpoep verzamelen. Heftrucks smaller dan 1,30 meter voor het laden en lossen in de directe omgeving van een fabriekshal of magazijn (er mag geen aanhangwagen worden getrokken).
Motorrijtuigen met beperkte snelheid, bijvoor颅beeld grondverzetmachines (zoals mobiele graafmachines en wielladers) en zelfrijdende landbouwwerktuigen (zoals hakselaars en maaidorsers).
66
GRONDIG 9 2015
AANTOONBAAR RIJGESCHIKT Ook de bestuurder met een T-rijbewijs moet aantoonbaar geestelijk en lichamelijk in staat zijn een motorvoertuig te besturen. Dit wordt getoetst door het CBR door middel van een eigen verklaring met vragen over de gezondheid. Ook bij het omwisselen van het trekkercertificaat voor een T-rijbewijs moet deze eigen verklaring bij de aanvraag worden overlegd. Het omwisselen van het trekkercertificaat kan tot 1 juli 2016. Hou er wel rekening mee dat een eventueel medisch onderzoek al snel drie maanden in beslag neemt.
BIJ WELKE OVERTREDINGEN KAN IK MIJN RIJBEWIJS KWIJTRAKEN? • R ijden onder invloed, waarbij het alcoholgehalte • •
•
•
in je bloed meer dan 1,3 promille bedraagt. Voor beginnende bestuurders is dit 0,8 promille. A ls je weigert mee te werken aan een alcoholonderzoek (blaastest of bloedonderzoek). E rnstige snelheidsovertredingen, bijvoorbeeld als je 50 kilometer per uur of meer te hard rijdt. Op de bromfiets geldt dit bij 30 kilometer per uur of meer te hard rijden. Stel dat je wordt gezien tijdens het rijden met je auto met een snelheid van 135 km/u waar je 80 km/u mag, dan ben je je rijbewijs voor een periode kwijt en daarmee ook je T-rijbewijs. I n gevaar brengen van de veiligheid op de weg, zoals bij het plegen van een overtreding van de Wegenverkeerswet 1994, bijvoorbeeld door roekeloos rijden waarbij er groot gevaar voor de verkeersveiligheid ontstaat. B ij openstaande boetes.
WAT IS HET GEVOLG ALS IK MIJN RIJBEWIJS KWIJT BEN? Bij invordering van het rijbewijs mag een bestuurder per direct niet meer rijden met een landbouwtrekker, graafmachine enzovoort. Hij mag dus niet meer rijden met alle voertuigen waarvoor een rijbewijs verplicht is. Als de rechter een ontzegging van de rijbevoegdheid oplegt, mag met geen enkel motorrijtuig worden gereden.
TIPS EN VUISTREGELS •W ees je ervan bewust dat het maken van overtredingen
• •
•
•
verstrekkende gevolgen kan hebben voor je werk. Als je rijbewijs wordt ingenomen, blijft er niet veel werk over dat je nog kunt doen. Z org dat je weet wat de maximum snelheid is. Als je 80 km/u rijdt waar 30 km/u is toegestaan, rij je niet heel hard, maar wel veel te hard. D rink geen alcohol of doe dat met mate. Heb je toch te veel gedronken, rij dan niet. Let op: het duurt zes uur voordat er vier glazen bier uit je bloed zijn. Als je tot de vroege uurtjes blijft drinken en de volgende dag vroeg begint, is de kans groot dat je rijdt onder invloed. K un je boetes niet betalen? Probeer tijdig actie te ondernemen en laat het niet zover komen dat je je rijbewijs kwijt raakt! Nog beter is het om helemaal geen boete op te lopen. R ijd tijdens het werk rustig en beheerst. Haastige spoed is zelden goed. Bedenk dat gevaarlijk, onverantwoord rijden meestal weinig tijdwinst oplevert en wel een verhoogde kans op ongevallen geeft.
TEKST: Corina van Zoest-Meester, adviseur arbo
DE GEVOLGEN VOOR HET WERK Het maakt nogal wat uit of je je rijbewijs kwijt raakt voor tien dagen of voor vijf jaar. Duidelijk is dat het verstrekkende gevolgen heeft voor je dagelijks werk. Mogelijk kun je door het verrichten van andere werkzaamheden nog iets voor je werkgever betekenen, maar als dat niet zo is, ligt ontslag binnen de mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan een vrachtwagenchauffeur bij een transportbedrijf die door te veel drank en een ongeval zijn rijbewijs een jaar kwijt is. Als je geen werkzaamheden kunt verrichten, heb je ook geen recht op loon.
Klagen over invordering van het rijbewijs Vanaf de invordering van het rijbewijs kan elke belanghebbende (dus ook bijvoorbeeld je werkgever) een klaagschrift indienen bij de griffie van de rechtbank. De raadkamer van de rechtbank behandelt dit klaagschrift dan zo spoedig mogelijk, waarbij de beslissing tot inhouding aan diverse normen wordt getoetst. De raadkamer zal, anders dan in de praktijk de officier van justitie doet, de persoonlijke belangen van de belanghebbende afwegen tegen de maatschappelijke belangen van verkeersveiligheid.
GRONDIG 9 2015
67
BEZOEK DE TAKEUCHI DEMODAGEN 2015
KIJK VOOR DATA EN LOCATIES BIJ U IN DE BUURT OP: WWW.VERHOEVENBV.COM/TAKEUCHI-DEMODAGEN/
PRIMEUR DE NIEUWE TAKEUCHI TB240
PRIMEUR TAKEUCHI TB210R
PRIMEUR TAKEUCHI TB230
PRESTATIE, DUURZAAMHEID, COMFORT Vestiging Maarheeze Den Engelsman 2 6062 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66
Vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55
Vestiging Ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11
info@verhoevenbv.com www.verhoevenbv.com
ondernemen met
cumela
Inspiratie heb je nooit genoeg! Inschrijving Inspiratiedagen 2016 geopend “Prachtige Inspiratiedagen gehad, trots op onze CUMELA-organisatie!” Dat schreef één van uw collega’s op Twitter na de Inspiratiedagen 2015. Deze en andere reacties maken dat wij vol enthousiasme zijn begonnen met de voorbereidingen voor de Inspiratiedagen 2016. Het thema kunt u bijna raden: ‘IJzersterk naar morgen!’ Aan de hand van dit thema stellen we een ijzersterk programma samen, waarin ruimte is voor bedrijfsbezoeken, inspirerende workshops, gezelligheid, een feestje en een verkiezing. En net als vorig jaar is het een tweedaags evenement in de tweede week van januari.
Bedrijfsbezoeken Op de eerste dag bezoeken we twee cumelabedrijven: Van Donkersgoed BV in Voorthuizen en Elweco-Medo BV in het Gelderse Laren. Het eerste bedrijf is ruim negentig jaar geleden opgericht door de drie gebroeders Van Donkersgoed. Na de start in de landbouw kwamen de wegenbouw- en grondverzettak erbij. Nu, met ondertussen de vierde generatie aan het roer, specialiseert Van Donkersgoed zich steeds verder in profileerwerk met graders. Elweco-Medo is in 2014 ontstaan uit een fusie tussen de cooperaties Elweco (Laren) en Medo (Vorden). Naast het agrarische, grond-, sloop-, straat- en hovenierswerk is Elweco-Medo gestart met loonvoeren. Dit jaar wordt zelfs al een tweede machine ingezet.
Avondprogramma We sluiten de dag af met een diner in een informele sfeer. ’s Avonds is er alle gelegenheid voor gezellig napraten en netwerken met collega’s in de bar, waar u ook kunt snookeren en biljarten.
Workshops Op de tweede dag heeft u de keus uit zes verschillenden workshops. Goed om te weten is dat twee daarvan door de jongeren worden georganiseerd. • De secties (Grondverzet en Cultuurtechnische werken, Meststoffendistributie en Agrarisch Loonwerk) organiseren elk een workshop die is gerelateerd aan het vakgebied. Aan de zesde workshop wordt nog ‘gesleuteld’.
Onderneming van het jaar De middag van 13 januari staat in het teken van de verkiezing van de Onderneming van het Jaar 2016. In een spannende finale kiest een onafhankelijke jury de cumelaonderneming die het meest ijzersterk op weg is naar morgen. Met alle aanmeldingen weten we één ding zeker: de jury zal het niet gemakkelijk hebben. Het belooft een razend spannende happening te worden!
Na terugkomst van de bedrijfsbezoeken sluiten ook de deelnemers van de Jongerendagen zich aan. Die bezoeken op dag één de Mechan Groep in Achterveld en cumelabedrijf Cultuurtechniek H.G. van Dorresteijn BV in Soest.
Nieuwjaarsreceptie
25 jaar mbo-onderwijs ‘Groen, Grond en Infra’
Wanneer en waar?
Begonnen we in 1991 met negentien ‘landbouwmachinisten’, in 2015 zijn we gegroeid naar 1300 leerlingen. Er is wat gebeurd in 25 jaar! Tijdens de Inspiratiedagen kijken we - samen met vertegenwoordigers uit het onderwijs - met trots terug op 25 jaar beroepsonderwijs Groen, Grond en Infra. Samen zien wat er is gerealiseerd, maar we willen vooral vooruitkijken om ook voor de komende jaren voldoende leerlingen goed te kunnen opleiden. Met een mooi vak binnen Groen, Grond en Infra in het vooruitzicht.
De locatie van vorig jaar is goed bevallen, vandaar dat we ook in 2016 weer voor de ‘Heerlickheijd van Ermelo’ kiezen. Aanmelden voor de Inspiratiedagen 2016 kan al! Ga naar www.cumela.nl/inspiratiedagen en meld u aan. Daar vindt u ook de contactgegevens van de Heerlickheijd van Ermelo om uw (eventuele) overnachting te boeken.
Aansluitend aan de verkiezing kunt u de winnaar feliciteren en uw collega’s en aanwezige relaties het allerbeste wensen voor een ijzersterk 2016!
TEKST: Theo Felten bedrijvenadviseur
GRONDIG 9 2015
69
ondernemen met
cumela
Drones rukken op Helikopterview met betrekking tot de regels en de risico’s Drone is het Engelse woord voor mannetjesbij, maar de drone als vliegtuig dankt zijn naam aan het zoemende geluid dat hij maakt. In de cumelasector worden steeds vaker drones ingezet voor agrarische inspecties in de precisielandbouw. Dat zorgt ook voor steeds meer vragen rondom het gebruik. Welke regels zijn er? Hoe zit het met aansprakelijkheid bij schade en wat zijn de aandachtspunten qua verzekeringsdekking? De Inspectie Leefomgeving en Transport maakte recent (informatieblad ABL, juni 2015) melding van een stijgende trend in het aantal incidentmeldingen met betrekking tot drones: van acht in 2012 tot 27 in 2014. De inspectie concludeert dat het professioneel gebruik van drones toeneemt. Het aantal overtredingen bij recreatieve gebruikers is groter dan bij beroepsmatige gebruikers. Melders van incidenten zijn met name de bemande luchtvaart en professionele drone-gebruikers. Overtreders van de regels riskeren een proces-verbaal van de politie. In 2013 en 2014 werd er dertig keer een procesverbaal opgemaakt. Het ging dan om overtredingen als vliegen zonder ontheffing, vliegen in de nacht of bij weinig zicht en vliegen boven mensen en bebouwing. Genoeg aanleiding dus om nog eens te kijken naar de regels die er voor drones gelden.
Twee gebruiksvormen Overeenkomstig internationale afspraken onderscheidt Nederland twee gebruiksvormen van drones: recreatief en beroepsmatig. Bij recreatief gebruik van drones is er sprake van modelluchtvaartuigen. Deze kunnen door iedereen worden gebruikt, mits de gebruiker zich houdt aan de Regeling modelvliegen. Enkele regels hieruit: alleen vliegen bij daglicht, voortdurend goed zicht houden op het modelvliegtuig en maatregelen nemen om botsingen te voorkomen. Voor een vlucht hoeft geen vliegplan te worden ingediend. Er kunnen wel speciale regels van gemeente of provincie gelden. Bij beroepsmatig gebruik vallen de onbemande luchtvaartuigen met een startmassa van minder dan 150 kilogram (RPAS) onder de verantwoordelijkheid van de nationale overheid. Voor deze categorie gelden de standaardregels die ook voor de bemande luchtvaart gelden. De Wet luchtvaart
70
is namelijk van toepassing. De belangrijkste regel uit deze wet: commercieel vliegen is verboden, tenzij er ontheffing is verleend door de Inspectie Leefomgeving en Transport. Bij beroepsmatig gebruik is een vergunning vereist. Het met een privĂŠ-drone (voor recreatief gebruik) incidenteel tegen betaling vliegen, dus met een commercieel belang, wordt op basis van de regelgeving door verzekeraars gezien als beroepsmatig gebruik. Bij een particuliere aansprakelijkheidsverzekering zal de verzekeraar in die situatie een eventuele schadeclaim op basis van afwijkend gebruik afwijzen. Als er wel aansprakelijkheid is vastgesteld, heeft de eigenaar van de drone dus een serieus probleem. De Nederlandse overheid is overigens van plan een nieuwe categorie drones te introduceren: de mini-drone. De regels voor particuliere en beroepsmatige gebruikers van de minidrone worden dan gelijkgetrokken. Het is de bedoeling dat de categorie mini-drones aansluit bij Europese ontwikkelingen. De Europese Commissie heeft opdracht gegeven om te komen tot invoering van een regelgevingskader voor het vliegen met drones. Naar verwachting ligt er eind 2015 een concept klaar. Het zal vervolgens nog wel even duren voordat de nieuwe Europese regelgeving met betrekking tot drones van kracht wordt. Ga voor meer informatie naar www. easa.europa.eu/drones.
Verzekeringsaspecten Een belangrijk aspect voor de gebruiker van een drone is het aansprakelijkheidsrisico. Er zijn inmiddels verzekeraars die hiervoor specifieke verzekeringsoplossingen hebben. Net als bij de regelgeving voor drones zijn er op verzekeringsgebied ook verschillen tussen recreatief en beroepsmatig gebruik. Zoek uit of uw verzekering schade met of door gebruik van een drone dekt en verdiep u in de verzekeringscondities.
Wat zijn drones?
Privacywetgeving
Er circuleren diverse benamingen, zoals UAV (unmanned aerial vehicle) en UAS (unmanned aircraft system). Volgens de International Civil Aviation Organisation zijn drones remotely piloted aircraft systems (RPAS), oftewel op afstand bestuurde luchtvaartuigen. In dit artikel wordt gesproken van drones .
Film of fotografeer met een drone alleen daar waar dit normaal ook is toegestaan. Dus niet in tuinen of boven afgesloten (bedrijven)terreinen. Zorg altijd voor toestemming van de eigenaar!
GRONDIG 9 2015
Doe dit voordat u een drone in gebruik neemt, want verzekeringsdekking is geen vanzelfsprekendheid. Bij recreatief gebruik is het mogelijk dat de aansprakelijkheid (schade aan derden) valt onder de aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren van de eigenaar van de drone. Veel verzekeraars dekken schade met of door een modelvliegtuig vaak tot een maximaal gewicht van 25 kilogram. Elke hobbymatige bestuurder van een drone doet er verstandig aan om uit te zoeken of er verzekeringsdekking is voor schade met of door een drone. Bij recreatief gebruik is er geen wettelijke verzekeringsplicht. Bij beroepsmatig gebruik is aansprakelijkheid voor schade aan derden door en met luchtvaartuigen (en dus ook schade door en met drones) veelal uitgesloten op de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Er zijn hiervoor specifieke verzekeringsoplossingen. Bedrijven moeten deze verzekering vaak verplicht afsluiten, aangezien dit één van de voorwaarden is voor het verkrijgen van een vergunning. Ook als u als particulier of bedrijfsmatig (bijvoorbeeld bij een evenement) een ander bedrijf inhuurt dat een drone gebruikt, is het belangrijk na te gaan of dit bedrijf de verzekering goed heeft geregeld. Eventuele schade zal niet zijn gedekt op de verzekering van de particulier of onderneming die het bedrijf met de drone heeft ingehuurd.
polis - dat de drone wordt gebruikt voor ‘agrarische inspecties’ kan de drone niet zomaar voor andere doelen worden ingezet. Afstemming met de verzekeraar is dan ook noodzakelijk. Belangrijk is om te realiseren dat bij het gebruik van drones de wet- en regelgeving moet worden nageleefd om verzekeringsdekking te behouden. Veel verzekeraars sluiten schades bij vluchten na zonsondergang en bij het niet naleven van overheidsvoorschriften uit van dekking.
Drone verzekeren
Meer weten?
Een aansprakelijkheidsverzekering voor drones dekt de schade aan derden. Deze verzekering dekt materiële schade en letselschade. Een ongeval kan grote schade tot gevolg hebben, dus wees alert. Een cascoverzekering dekt de schade aan de drone zelf. Afhankelijk van de waarde van de drone kan het lonend zijn om zo’n cascoverzekering af te sluiten. Veelal begint het eigen risico bij € 500,-. Bij het afsluiten van een verzekering is een juiste en volledige informatieverstrekking van belang. Als er bijvoorbeeld is aangegeven - en is vastgelegd in de
Kijk voor de volledige regelgeving op de website van de rijksoverheid (www.rijksoverheid.nl) of de Inspectie Leefomgeving en Transport (www.ilent.nl). Neem bij vragen of twijfel over de verzekeringsdekking contact op met uw verzekeraar of adviseur. Ook CUMELA Verzekeringen is u graag van dienst bij al uw vragen op verzekeringsgebied.
Telegraaf, 3 augustus 2015
NOODVERORDENING ALPHEN AAN DEN RIJN • In Alphen aan den Rijn is een noodverordening van kracht naar aanleiding van het ongeval met twee bouwkranen. Er is een vliegverbod voor drones ingesteld in de directe omgeving van de Julianabrug, zowel op het water als op het land. Dat heeft de gemeente via Twitter laten weten.
Kort nadat in Alphen aan den Rijn een zwaar ongeluk plaatsvond, werd een speciale noodverordening met betrekking tot het gebruik van drones van kracht.
TEKST: Marcel Elferink adviseur CUMELA Verzekeringen
GRONDIG 9 2015
71
ondernemen met
cumela
Grondvervoer zonder monster Bodemkwaliteit als basis voor grondstromenbeleid Het vervoer van grond is in de meeste gebieden van Nederland nog gebonden aan strenge regels. Om de kosten te verlagen, werken verschillende omgevingsdiensten nu aan nieuw beleid. Grond wordt daarbij ingedeeld in kwaliteitsklassen en mag binnen die klassen zelfs zonder bemonstering worden vervoerd.
Dankzij de nieuwe bodemkwaliteitskaart kan het aantal dure grondonderzoeken volgens Mieke de Jong en Jan Hijzelendoorn flink omlaag.
Het is nu nog een regel die tot veel onbegrip leidt. Zelfs bij verplaatsing van grond van het ene perceel naar het andere moet de kwaliteit worden bepaald om te voorkomen dat het om verontreinigde grond gaat. Deze regels zijn vastgelegd in het Besluit bodemkwaliteit. Bedrijven moeten daarom de grond voorafgaand aan graafwerkzaamheden laten onderzoeken. Een onderzoek dat geld en tijd kost. En tijd is ook geld, zoals we allemaal weten. Soms is er zelfs al een bodemonderzoek uitgevoerd, maar dat is te oud of het mag niet worden gebruikt omdat het geen geldig bewijsmiddel is om de grond elders te mogen toepassen. Dat moet slimmer kunnen, dachten de bodemadviseurs van de Omgevingsdienst regio Utrecht, afgekort ODRU. Waarom zou je grond op een onverdacht perceel steeds opnieuw moeten onderzoeken? Kun je de kwaliteit niet voorspellen? En wat is daarvoor nodig? Deze gedachte is niet nieuw. Voor veel gemeenten of regio’s is al een bodemkwaliteitskaart opgesteld. Zo’n kaart mag worden gebruikt als bewijsmiddel voor het toepassen van grond afkomstig van onverdachte percelen. Eén van de regio’s waarvoor nu zo’n bodemkwaliteitskaart is opgesteld, is de regio Noordwest-Utrecht. Hiervoor worden onder andere de data van duizenden bij de Omgevingsdienst aanwezige bodemonderzoeksrapporten gebruikt. Uiteindelijk zijn hierdoor minder vaak partijkeuringen nodig en kan er veel geld en tijd worden bespaard.
Gebiedsgericht grondstromenbeleid De bodemadviseurs van de ODRU gingen echter een stap verder. In de regio Noordwest-Utrecht past de bodemkwaliteit die je in het veld aantreft niet altijd bij de bodemkwaliteit die, gelet op de functie die de bodem heeft, gewenst is. Dit beperkt de mogelijkheden voor hergebruik van gebiedseigen grond in deze regio behoorlijk. In sommige gebieden zou volgens de regels van het Besluit bodemkwaliteit alleen maar schone grond mogen worden toegepast, terwijl die niet altijd voorhanden is. Bovendien is het ook niet voor alle toepassingen nodig om schone grond te gebruiken. Op percelen met een minder risicogevoelig bodemgebruik, zoals bijvoorbeeld bedrijfsterreinen, zou ook licht verontreinigde grond kunnen worden toegepast. Dat leidt tot veel minder afvoerkosten en een betere benutting van gebiedseigen grond. Dat is erg nodig in een regio waar bodemdaling een groot probleem vormt vanwege de vele laaggelegen veenweidepercelen. De regio Noordwest-Utrecht is binnen dit systeem op de bodemkwaliteitskaart verdeeld in zones waarbinnen de gebiedskenmerken en de verwachte bodemkwaliteit gelijk zijn. Dit worden bodemkwaliteitszones genoemd. Er is een analyse gemaakt van de milieuhygiënische risico’s van alle mogelijke grondtoepassingen. Vervolgens is per onderscheiden zone aangegeven welke toepassingen wel en welke niet zonder humane risico’s mogelijk zijn met gebiedseigen grond uit dezelfde zone. Bovendien is aangegeven tussen welke zones grond zonder milieuhygiënische risico’s kan worden uitgewisseld en welke eisen er worden gesteld aan de toepassing van grond die van buiten de regio afkomstig is. Door afspraken te maken met andere regio’s, onder andere de regio’s Zuidoost-Utrecht en Midden-Holland, is het gebied waarbinnen gronduitwisseling mogelijk is bovendien nog verder vergroot. Inmiddels hebben de vijf gemeenten in de regio Noordwest-Utrecht het gebiedsspecifieke grondstromenbeleid door hun gemeenteraden laten vaststellen.
Grootste deel is schoon Eén van de bodemadviseurs die bij de opzet is betrokken, is Mieke de Jong. Zij stelt vast dat de bodemkwaliteit in het werkgebied sterk uiteenloopt. “Dit heeft alles te maken met de opbouw en het gebruik van de bodem, dat nogal verschilt per gebied. In het werkgebied van onze dienst kom je zowel zandgronden, veengronden als kleigronden tegen. In het grootste
72
GRONDIG 9 2015
Omgevingsdienst regio Utrecht
deel van het buitengebied is de bodem schoon, maar in het noordwestelijke deel van de provincie Utrecht is de bodem over een groot oppervlak verontreinigd. Deze verontreiniging bevindt zich in de bovengrond en is lang geleden ontstaan doordat er materiaal vanuit de grote steden op de laaggelegen veenweidepercelen is aangebracht om de draagkracht en vruchtbaarheid van de grond te verbeteren. Toepassing van dit zogeheten toemaakdekmateriaal werd zelfs voorgeschreven in oude pachtovereenkomsten”, vertelt De Jong. Mede als gevolg hiervan worden in de bovengrond van veenweidepercelen nog steeds hoge concentraties aan zware metalen gemeten. “Dit gaf voorheen beperkingen bij het hergebruik. Deze beperkingen zijn met het vaststellen van het nieuwe grondstromenbeleid opgeheven. Hergebruik van dit toemaakdekmateriaal is nu - onder voorwaarden - mogelijk zonder bodemonderzoek of partijkeuring. Eén van de voorwaarden is dat de grond wordt toegepast op percelen buiten de bebouwde kom waar al toemaakdekmateriaal aanwezig is.” “Naast de bodemkwaliteit is bij het opstellen van het nieuwe beleid ook goed gekeken naar de verschillende functies die aan de bodem zijn toegekend”, aldus Jan Hijzelendoorn, mede-adviseur bodem bij de ODRU. “Het Besluit bodemkwaliteit maakt onderscheid in een aantal bodemfunctieklassen. Per bodemfunctie is vastgelegd aan welke kwaliteit de grond moet voldoen. Uitgangspunt bij het opstellen van het nieuwe beleid was dat er maximale ruimte is voor hergebruik van grond, maar dat dit niet mag leiden tot onaanvaardbare risico’s voor mens en milieu. Bodemgebruik in het verleden heeft op sommige plaatsen tot bodemverontreiniging geleid. Naast de bodemverontreinigingen in het toemaakdekgebied heeft de regio ook te kampen met de gevolgen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen op voormalige boomgaardpercelen. In enkele gebieden heeft dit geleid tot een verhoogd gehalte aan DDT in de bovengrond. Dit bestrijdingsmiddel werd in het verleden veel en vaak gebruikt en breekt bijna niet af in de grond”, weet Hijzelendoorn. “Voor de mens leiden de gemeten concentraties aan DDT niet snel tot een risico,” benadrukt hij, “maar voor het bodemleven in de grond wel. Het nieuwe beleid maakt hergebruik van grond die belast is met bestrijdingsmiddelen onder voorwaarden mogelijk zonder dat er sprake is van onaanvaardbare risico’s voor mens en milieu. Eén van de voorwaarden is dat deze grond niet in gebieden mag worden toegepast waarvoor een hoog ecologisch beschermingsniveau geldt.”
Informatie over grondstromenbeleid Om te zorgen dat de regionale bodemkwaliteitskaart niet alleen door gemeenten, maar ook door derden goed zal worden gebruikt en om te zorgen dat een ieder die met grondverzet te maken heeft in deze regio weet welke spelregels er gelden, is door de bodemadviseurs van de ODRU een implementatieplan opgezet. Onderdeel van dit plan is voorlichting over de nieuwe spelregels. Op maandagavond 30 november organiseert de ODRU daarom samen met CUMELA Nederland een voorlichtingsbijeenkomst
De Omgevingsdienst regio Utrecht (ODRU) werkt voor gemeenten, andere overheidsinstellingen en opdrachtgevers in Midden-Nederland. Het eigenaarschap van de Omgevingsdienst ligt op dit moment bij vijftien deelnemers in de WGR-regeling: de gemeenten Bunnik, De Bilt, De Ronde Venen, Montfoort, Oudewater, Renswoude, Rhenen, Stichtse Vecht, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal, Vianen, Wijk bij Duurstede, Woerden, IJsselstein en Zeist. Voor meer informatie over grondverzet kunt u contact opnemen met ODRU via info@ odru.nl of via telefoonnummer (088) 022 50 00. Voor het raadplegen van perceelsgebonden bodeminformatie kunt u het Geoloket raadplegen via de website www.odru.nl.
Ontgravingskaart bovengrond (0-0,5 m-mv) Achtergrondwaarde klasse Wonen klasse Industrie
3#(!!, 1:100.000
(op A3)
$!45- 31-7-2014
LET OP: EERST VOORONDERZOEK CONFORM NEN 5725 UITVOEREN
")*,!'%
V
Ontgravingskaart bovengrond
02/*%#4
P13-07
Regionale Nota bodembeheer Noordwest Utrecht
/0$2!#(4'%6%2
over het nieuwe grondstromenbeleid en de regionale bodemkwaliteitskaart. Ook zal er iets worden verteld over vereiste certificeringen en over asbest. Alle leden van CUMELA Nederland ontvangen een uitnodiging. De bijeenkomst is op het provinciehuis van Utrecht, Archimedeslaan 6 in Utrecht. Via de uitnodiging kan iedereen zich digitaal aanmelden.
ODRU
Grond in gebieden met dezelfde kleur mag overal in een vergelijkbaar gebied worden toegepast zonder partijkeuring.
TEKST & BEELD: ODRU
GRONDIG 9 2015
73
ondernemen met
cumela
BEDRIJVIG
NIEUWE LEDEN De afgelopen periode hebben zich vijf bedrijven als lid ingeschreven bij CUMELA Nederland. • Loon- en Grondverzetbedrijf L. Grooten & Zn.
Simpelveld
• Aannemings- en verhuurbedrijf Mulder
Tollebeek
• A. de Jonge Maaiwerk en Groenonderhoud VOF
Sint-Jansklooster
• Groenprojecten Madestein
Monster
• Haarsma Landbouwbedrijf BV
Tjerkwerd
Actualiteiten • ROV Zuid-Holland organiseert een bijeenkomst voor ambtenaren, bestuurders en wegbeheerders van de Zuid-Hollandse eilanden over verkeersveiligheid. CUMELA Nederland is uitgenodigd om een inhoudelijke bijdrage te leveren. • We merken dat de politie handhavend optreedt in geval van (dreigend) afvallende lading en gebrekkige verlichting. Weet wat de eisen zijn op het gebied van bebording, verlichting, breedtemarkering enzovoort. Alle informatie hierover vindt u in de brochure ‘Ik rij veiliger!’ Deze is te downloaden op Cumela.nl. Even bellen met de infolijn kan natuurlijk ook. • De Belastingdienst heeft bij een aantal van onze leden aangekondigd een onderzoek naar sectorindeling te willen instellen. In de brief krijgt de ondernemer mededeling van een bedrijfsbezoek waarin het onderzoek zal plaatsvinden. Heeft u ook zo’n brief gehad? Meld dit direct bij CUMELA Nederland. Wij kunnen u hierbij terzijde staan.
Een mooie kans om je te presenteren
74
Onlangs is in Groningen het VOMOL-project van start gegaan. Daarin werkt CUMELA met de provincie, de AOCloonwerkopleiding en lokale cumelabedrijven samen om voorlichting te geven op basisscholen over veilig landbouw verkeer. Alle partners in dit project zijn erg enthousiast over deze samenwerking. Ook positief is dat de overgrote meerderheid van de leden van CUMELA heel graag meewerkt aan dit soort activiteiten in de regio. Met enige regelmaat komen berichten voorbij van loonbedrijven die op eigen initiatief voorlichting geven op het gebied van landbouwverkeer. Dit soort initiatieven draagt positief bij aan het imago van de deelnemende cumelabedrijven en aan de sector.
druk. De lagere overheden merken dit doordat hun inwoners steeds vaker bij hen klagen wanneer ze overlast ervaren. Ook in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen is het aan te bevelen om je als bedrijf te presenteren aan je omgeving en te laten zien wat onze mooie sector inhoudt. Denk hierbij aan het organiseren van een open dag waarbij u vooral ook uw buren en dorpsgenoten laat zien wat u allemaal in huis heeft. Ziet u daar tegenop of weet u niet goed waar te beginnen? CUMELA Nederland heeft een Opendagen-pakket voor haar leden beschikbaar. Veel gemeenten organiseren openbedrijvendagen. Dit zijn bij uitstek gelegenheden om uw bedrijf aan een breed publiek te tonen. Haak daarbij aan!
In de voorbereiding van het project met beleidsambtenaren van de provincie en de gemeente werd regelmatig de opmerking gemaakt dat cumelabedrijven weinig doen aan het informeren van burgers over wat hun bezigheden nu eigenlijk zijn. Zelfs in plattelandsprovincies als Groningen en Drenthe hebben steeds minder mensen affiniteit met de agrarische sector of de cumelasector. Het begrip bij het publiek voor landbouwverkeer, modder op de weg en stof en lawaai van landbouwwerkzaamheden dicht bij de bebouwing staat onder
Het creëren en behouden van begrip en draagvlak voor onze cumelasector is belangrijk. De provincie Groningen ziet dit ook en heeft CUMELA gevraagd mee te denken over manieren om de sector een gezicht te geven en zo wederzijds begrip te kweken. Een mooie uitdaging, die we graag aannemen. Uw ideeën hierover zijn altijd welkom!
GRONDIG 9 2015
Gerben Zijlstra bedrijvenadviseur
Oogst nu dubbel voordeel
50-50 DEAL Betaal nu maar de helft van het aankoopbedrag van de Lely Splendimo maaier en de andere helft betaalt u pas op 1 maart 2017. Bovendien proďŹ teert u aankomende zomer al van de snelle droging en betere voerkwaliteit door de hoge capaciteit van de Splendimo maaiers. Vraag uw Lely dealer naar de voorwaarden.
www.lely.com
innovators in agriculture
Oprijvrachtwagens van 7 tot 26 ton Bezoek ons: AGRITECHNICA Hannover / 10-14 november / stand 22C04
17,5 ton laadvermogen
VELDHUIZEN heeft een OPRIJ CF ontwikkeld voor transport van zware machines op smalle wegen. Voor het snel laden van machines wordt met ĂŠĂŠn knop de voor- en achterluchtvering bediend. Hierdoor zakt de oprijhoogte naar 45 cm. De 2,30 mtr. lange oprij goten zijn gemaakt van hoge sterkte staal voor een lichte bediening. Om ook een kraan met modder aan de rupsen veilig te kunnen laden, zitten er rupsrongen in de laadvloer en is een aanrijkoker met vangstrippen geplaatst. Voor transport van een kraan met verlenggiek is er een gieksleuf van 50 cm diep gemaakt, zodat de transporthoogte 4 mtr. is.
Groenekan T. 0346 25 96 00 | Zwolle T. 0529 46 94 00 |
www.veldhuizen.eu | info@veldhuizen.eu