Aangenaam wisselen in Mariahoeve

Frieda en Willem

De flat aan het Haagse Isabellaland kleurt fraai blauw dankzij zowel de kraakheldere hemel als het steigerdoek. De bewoners zitten hier straks goed, in hun opgepoetste woningen met uitzicht op weelderig groen, zo is de indruk na een rondleiding door het renovatieproject van Staedion in de wijk Mariahoeve in Den Haag.

De warme opname van de woning: dat is de eerste stap voor een woningrenovatie. De bewoners ontvangen in hun huis de woonconsulent van Staedion en de uitvoerder van Van Omme & De Groot. De woonconsulent legt uit wat de aannemer gaat doen. De uitvoerder beoordeelt de technische staat van de woning en kijkt of de geplande werkzaamheden mogelijk zijn. Vervolgens tekent de bewoner voor akkoord. Ilse de Visser, huurderbegeleider namens Van Omme & De Groot, vertelt de huurders tijdens het startgesprek, dat ongeveer drie weken voor de start van de werkzaamheden plaatsvindt, wat de vakmensen in hun woning gaan doen en wat wij van de bewoner verwachten. “Het is best ingrijpend voor de bewoners, zeker in deze roerige tijden. Eerst die spanning over wat er allemaal in je huis gaat gebeuren en dan het grote opruimen, want kasten, keuken, toilet en badkamer moeten helemaal leeg en de complete inboedel in alle kamers moet aan de kant gezet worden. En is het zover, dan verhuis je naar een wisselwoning, waar je vier weken verblijft. We weten inmiddels goed wat wij en de bewoners kunnen verwachten. En we nemen tijdens de opname dan ook alles mee. Want latere aanpassingen verstoren het proces. Het is maatwerk per woning. Bewoners krijgen een aantal keuzen voorgelegd over de badkamer, het toilet en de keuken, als we deze gaan aanpakken. Denk onder meer aan het tegelwerk, de keukeninrichting en zo meer. De bewoners krijgen voldoende tijd om daarover na te denken. We vertellen ook hoe we de overlast zo veel mogelijk beperken.”

Na het startgesprek gaat de trein rollen. De woning zal in 17 dagen tijd een spectaculaire facelift krijgen. In de keet worden net dozen Bossche bollen van de Haagse banketbakker Boheemen afgeleverd – “De enige echte die ze buiten Den Bosch bakken.” De stemming is goed, want het werk loopt op rolletjes en het weer is mooi. Niels van Velde, uitvoerder namens Van Omme & De Groot, weet dat de planning van deze renovaties nauw luistert. “Het werk zakt van boven naar beneden. Elke dag gaan weer andere vakspecialisten aan de slag. De eerste dag dekken we alles in de woning af en maken we de balkons leeg. Dat laatste wordt nogal eens vergeten door de bewoners, daar zijn we inmiddels goed op voorbereid. De tweede dag gaan we slopen, denk aan tegelwerk afbikken en het verwijderen van asbest. Vandaag zijn we nieuwe kozijnen aan het plaatsen en zetten we isolatieglas in bestaan

ZORGVULDIGE VOORBEREIDING

De Haagse woningcorporatie Staedion renoveert haar wooncomplexen in de wijk Mariahoeve. Volgens Staedion is een goede staat van de woningen belangrijk voor bewoners om zich thuis te voelen. De corporatie kiest in samenspraak met de bewoners voor een zorgvuldige voorbereiding van de renovaties. Dankzij wisselwoningen hoeven zij maar een paar weken hun huis te missen. Bewoners kunnen voor de keukens, badkamers en toiletten onder meer kiezen uit verschillende wand- en vloertegels, aanrechtbladen en keukenkleuren. In de woningen komen ook nieuwe kozijnen met HR++-beglazing, vraaggestuurde mechanische ventilatie en zonnepanelen (op verzoek van de bewoners). Alle woningen bereidt de aannemer op deze techniek voor. De complexen krijgen ook nieuwe entreedeuren, bellentableaus en postkasten. Na de oplevering pakt Staedion het omliggende buitenterrein aan.

de kozijnen die nog goed zijn. We pakken zo’n 80% van de woning aan. Ook isoleren we de bergingen. Alle woningen krijgen mechanische ventilatie, waarvoor we de plafonds moeten verlagen. Deze ventilatie zal het binnenklimaat verbeteren. Hard nodig, want mensen ventileren onvoldoende, zo zien we. Ondanks het destijds gebruikte goede kozijnhout komen we best wat kozijnrot aan de binnenkant tegen en ook zwarte schimmel in de natte cellen.”

Heb je als bewoner je toilet of badkamer reeds vakkundig opgeknapt, dan mag deze blijven zoals die is. Maar nee zeggen tegen de rest van de renovatie is geen optie. Woonconsulent van Staedion Willem de Lange “We spreken wel degelijk bewoners die ‘nee’ zeggen. Met hen gaan we het gesprek aan. Wat ze kunnen verwachten. Je moet ze aandacht geven, geruststellen. Die gaan dan op een zeker moment met ons mee. Belangrijk, want we kunnen pas met het werk beginnen als 70% van de huurders schriftelijk instemt met de renovatie. Dat is een hele klus om voor elkaar te krijgen. We maken een uitzondering voor angstige mensen wat het thuis blijven wonen betreft. Die laten we zitten. Als de nieuwe kozijnen erin moeten, dan vinden ze voor een paar dagen wel onderdak bij familie. Ik moet zeggen, Van Omme & De Groot doet bij deze gevallen zijn stinkende best om in korte tijd de kozijnen zo snel mogelijk te plaatsen. Ze zijn hier met stevige ploegen die goed op elkaar zijn ingespeeld.” Willem vervolgt: “De renovatie biedt ons

FRIEDA: “IK DACHT DAT IK KERELS IN MIJN KAMER HOORDE PRATEN.”

ook een mogelijkheid om achter de deur te kijken. Je maakt tijdens zo’n renovatie dan ook heel wat kilometers. Ik heb wat schoenen versleten, je wilt het niet weten. Briefjes in de bus stoppen werkt niet, je moet echt je gezicht laten zien. We komen regelmatig misstanden tegen, denk aan onderverhuur en ernstige vervuiling. De huurders nodigen we uit op kantoor. Je moet sociaal vaardig zijn, want je krijgt van alles op je dak. Ondertussen moet de renovatietrein blijven rijden, wij zijn als woonconsulenten de smeerolie van dit proces. Waarom ik woonconsulent ben geworden? Omdat ik van de straat ben –ik heb de schoolbanken amper gezien, kan het met iedereen vinden. Mensen hebben het niet allemaal even breed. Sommigen komen hun schadeformulier al halen als we nog niet eens zijn begonnen. Daar moet je mee kunnen omgaan.”

Al wandelend naar de woning van Frieda, een loopje van vijf minuten, lepelt Willem de ene na de andere anekdote op, gegoten in een oer-Haags om jaloers op te worden. Hij stond op zijn zesde al op de bouwsteiger, want de leerplicht was niet aan Willem besteed. Hij bouwde woonwagens. Als woonconsulent kreeg hij een huurder op het rechte pad die zijn huis als hondentoilet beschouwde. Ook gaf hij ooit Ierse villa’s een lik witte verf. Enzovoort. Het eerste hoofdstuk van zijn biografie staat inmiddels op ‘tape’. De titel? Willemsorde.Tijd voor Frieda, haar huis aan Catharinaland is in 2019 opgeleverd. Hoe verging het haar destijds? Frieda: “Ik zag het niet zitten. Ik heb een moeilijke tijd achter de rug, mijn man verloren. Maar ik heb gelukkig veel steun gehad, ook van Wim. Ik zag er zo tegen op, hè Wim? Ik was tevreden met mijn oude woning, dus van mij hoefde het allemaal niet. Mijn man had twee rechterhanden. Hij had de douche opgeknapt en de schouw voor de open haard gemaakt. Die mocht gelukkig blijven zitten. Staedion en Wim hebben het perfect voor me geregeld, echt waar.” Willem: “Hoe vind je de kozijntjes?” Frieda: “Prachtige vensterbankies, Wim, ik kan niet anders zeggen.” Willem: “Mensen als Frieda zijn fijne huurders. Tijdens zo’n project geef je ze de nodige extra aandacht.” Frieda: “Dat is waar, hoor. Op een dag stond

ILSE DE VISSER: “TIJDENS HET STARTGESPREK NEMEN WIJ NOGMAALS DE RENOVATIE DOOR EN WAT WIJ VERWACHTEN VAN DE BEWONER. HET IS MAATWERK.”

ik in de keuken, hoorde ik kerels ergens in de woonkamer over mijn schoorsteen praten. Ik schrok me een hoedje. Ze stonden gelukkig op het dak. Ik riep nog wat terug door de schoorsteen, maar dat ging verloren in de herrie van gereedschap. Er vielen brokken en gruis naar beneden, heb toen gelijk Wim gebeld.” Willem: “Ik schakelde Van Omme in, en die gasten stonden snel op de stoep. Ze plaatsten een ballon in de schoorsteen, zodat de mannen op het dak verder konden werken zonder dat Frieda er last van had. Dat is echt Van Omme & De Groot, die komen meteen in actie en bieden een goede oplossing.” Frieda: “Toen ik de woning weer kon betrekken, moest ik gewoon huilen. Wat ik Ilse de Visser zo fijn vond, ik mocht de keuken uitkiezen. Ik verbeeld me niets, maar toen de man van Staedion kwam kijken, heb ik wel gevraagd of ik niet weer van die bruine achenebbisj kastjes in de keuken kreeg. Zei hij: ‘Hoho, mevrouwtje. Ga maar naar de Hengelolaan, daar mag je je keuken uitkiezen.’ Ik moest wel wat bijbetalen, maar dat had ik ervoor over.” Willem: “Alles wat de bewoners in de keuken, het toilet en de badkamer hebben, krijgen ze nieuw terug. Heb je zes keukenkasten, dan krijg je zes nieuwe. Zo ga je met je huurders om.”

Eenmaal weer buiten vertelt Willem wat het thuisgevoel inhoudt en geeft hij op verzoek nog wat anekdotes. Dat boek kan zomaar uitgroeien tot een renovatiehandleiding voor corporaties. We nemen afscheid en gaan naar de verbouwing kijken. Na het handen ontsmetten en voorzien van 1,5 meterhesjes lopen we naar boven. Daar is een vakman met een bloemkozijn – 'het bloemding' – bezig, ook bekend als plantenkozijn. Vanwege de extra brede vensterbank. Waar je ook op kunt zitten. Dus hangkozijn mag ook. Het kozijn zorgt ervoor dat de woning ruimer lijkt. Met vaklui die zo’n oog voor detail hebben, komt het helemaal goed met het Staedion-project, daar kunnen de bewoners zeker van zijn. •