LITERAT
R
Wanneer is de schrijversvonk bij jou overgeslagen? Sien Volders: “De liefde voor schrijven was er altijd al. In de lagere
school stond er soms als commentaar bij mijn opstellen ‘Jij wordt later schrijfster’. Later werden dat brieven, mails en kortverhalen. Vaak waren dat extreme kortverhalen, verhalen waarin ontzettend veel gebeurde op minder dan een pagina. ’s Avonds als de kinderen sliepen, schreef ik die kortverhalen en stuurde ze dan vol schroom naar de betreurde De Morgen-columnist Patrick De Witte. Die verhalen zijn nooit op de wereld losgelaten, maar ik heb toen wel veel van hem geleerd over plot, spanningsopbouw, het schetsen van geloofwaardige personages en vooral over hoe je zo uitgepuurd mogelijk een groot verhaal op papier kan zetten. Toch heb ik nooit gedacht dat ik ook echt een boek zou schrijven. Het idee alleen al leek me pretentieus en bovendien heb ik een heel wispelturig hoofd dat zich niet lang kan focussen op een en hetzelfde. Maar dat veranderde toen ik een vriendin bezocht, die naar Yukon, een gebied Als je als auteur in het noordwesten van Canada, een forum krijgt, was verhuisd. Ik kwam er terecht in een voormalig goudzoekersstadje dan is het een en gewoon door op die prachtige uitgelezen kans plek te vertoeven, groeide Noord in mijn hoofd, een verhaal dat zich om te schrijven niet zomaar in 2500 tekens liet over zaken die vatten. Plots was ik een boek aan het schrijven.” je ziet verkeerd
lopen.
© Lieve Blanquaert
150 jaar geleden zag August Vermeylen het levenslicht. Als hoogleraar literatuur, rector aan de Gentse universiteit en medeoprichter van het literaire tijdschrift Van Nu en Straks geloofde hij sterk in de rol van literatuur in de maatschappij. Ook het Vermeylenfonds zet voluit in op de verbindende kracht van taal en literatuur. Is er vandaag de dag nog een rol weggelegd voor literatuur in de maatschappij? We vroegen het aan Sien Volders (1983), schrijfster, brugfiguur voor daklozen en bijwijlen columniste bij De Standaard en De Morgen. In 2017 debuteerde ze met Noord, dat overal op lovende kritieken werd onthaald. Haar tweede roman Oogst verscheen in 2020 en schopte het zelfs tot op de longlist van de Libris Literatuurprijs 2021. Het werd een fijn zoomgesprek over geëngageerd schrijverschap, het plezier van lezen en de kracht van boeken en literatuur.
In beide romans vertel je het verhaal van mensen die in harde omstandigheden een bestaan proberen uit te bouwen, maar uit Oogst spreekt een duidelijk sociaal-kritisch standpunt. De Roemeense Alina trekt samen met haar zoontje Lucian naar Sicilië om daar loodzwaar werk te verrichten in de tomatenplantages. Was het een verhaal dat door jou moest verteld worden?
“Ik ben sowieso wel gevoelig voor verhalen. Ik las in The Guardian een artikel over Roemeense vrouwen die in de tomatenteelt op Sicilië tewerkgesteld en uitgebuit werden. Dat artikel bleef als klittenkruid aan me kleven en deed me nadenken over intra-Europese arbeidsmigratie en de lelijke kanten ervan. Het artikel beschreef een wereld die zo grauw en donker was, maar tegelijkertijd ook zo’n wezenlijk deel uitmaakt van onze wereld, van onze manier van leven en werken dat het een verhaal werd dat ik moest vertellen. Ik geloof niet dat literatuur of boeken de wereld kunnen veranderen, maar ik geloof wel dat boeken dingen zichtbaarder kunnen maken. Het verhaal van Alina en al die andere Roemeense vrouwen op Sicilië, dat draait om deels legale arbeid, maar om hoeveel arbeidsmigranten het in de informele arbeid precies gaat, dat is en blijft een dark number. Arbeidsmigratie doet de wereld draaien, maar kent ook een heel grote schaduwzijde. In het verleden hebben mensen hun leven gegeven voor de arbeidsrechten die wij nu hebben. Het EU-label op onze tomatenblikken staat 9 STANDPUNTEN
