december 2014 # 29 | jaargang VIII | www.verrekijkers.org
VERREKIJKERS jouw focus op de wereld!
DOSSIER OVER OORLOG
N EW !
TH EI NT ER NA TI ON AL
WIN € 100 MET ONZE JOURNALISTIEKE WEDSTRIJD
CO RN ER
MET RUDI VRANCKX — HET GEZICHT VAN DE OORLOG
INHOUDSTAFEL 4
WIST JE DAT...
21 RECENSIE
KOOP JE EIGEN KOE!
6 DE WERELD ANDERS BEKEKEN
DE STRIJD TEGEN KINDHUWELIJKEN
10 DOSSIER OORLOG:
CHIMAMANDA NGOZI ADICHIE BEKEERT MANNEN TOT FEMINISTEN
22 REEKS: DEEL 2
MILLENNIUMDOELEN 3 & 4
KINDEREN IN OORLOG KINDSOLDATEN, DE VERGETEN SLACHTOFFERS
24 DE WERELD ANDERS BEKEKEN
11
REISCOLUMN
26 COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
“NO WORRIES, MATE”
12 DOSSIER OORLOG: RUDI VRANCKX
DE PERIODE VAN LANGE VREDE IS VOORBIJ
16 DOSSIER OORLOG: STEM VAN DE STUDENT
ISIS, DE DREIGING VAN HET MOMENT?
17 RECEPT MET RESPECT
WORMENBURGER, WIE DURFT?
18 GENEESKUNDE IN HET ZUIDEN
DIABETES IN CONGO EEN ONZICHTBARE STRIJD
20 RECENSIE
MIGRATIE EN DE METROPOOL
WAT NA DE MILLENNIUMDOELSTELLINGEN? WHY GUATEMALA DID NOT REACH THE MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS
29 THE INTERNATIONAL CORNER
ANTWERP, THE MODERN CITY
30 COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
MAURITIUS: THE LITTLE PARADISE ISLAND
31 COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
FROM NOMADS TO MODERNITY IN 100 YEARS
32 CULTUUR
MILLENIUM INTERNATIONAL DOCUMENTARY FILM FESTIVAL
33 OOK GETEST OP STUDENTEN
DEBATTEREN MET ANTWERP MODEL UNITED NATIONS
34 CULTUURAGENDA
WE ZIJN OP ZOEK NAAR GRAFISCHE VORMGEVERS! WIL JE REAGEREN OP EEN ARTIKEL, ADVERTEREN OF GRAAG EEN ABONNEMENT NEMEN (10 EURO VOOR ÉÉN JAARGANG)? STUUR GERUST EEN MAIL NAAR INFO@VERREKIJKERS.ORG.
WWW.VERREKIJKERS.ORG WWW.FACEBOOK.COM/VERREKIJKERS 2 ― Verrekijkers
Tekst: Charlotte Lievens
BESTE LEZER,
VERREKIJKERS ORGANISEERT EEN JOURNALISTIEKE WEDSTRIJD TER WAARDE VAN € 100 ! Ben jij de speurneus die we zoeken? Neem dan deel aan onze wedstrijd over de handel in edelstenen en kostbare metalen. Ben jij een ruwe diamant of eerder een aap met gouden ring? Dat maakt niet uit! Je maakt kans op een geldprijs ter waarde van € 100. Neem snel een kijkje op www.verrekijkers.org voor meer informatie.
VERREKIJKERS IS ORGANIZING A JOURNALISTIC COMPETITION. THE WINNER WILL WALK AWAY WITH € 100 ! Are you the investigator we are looking for? Enter our competition on the trade in gems and precious metals. Are you a diamond in the rough, or do you think it's not all gold that glitters? Either way, you stand a chance to win € 100. Check out www.verrekijkers.org for more information.
REDACTIE:
HOOFDREDACTIE:
Altynay Imanbekova, Ana Gabriela Cruz, Anneleen Winten, Diede Verbart, Eline Poels, Félicie Crijns, Isabelle Gheldolf, Jill Lamberts, Karen Devroe, Laila Hamja, Lenie Hollants, Lizet van de Kamp, Maaike Cornelissen, Naomi Vandenbroeck, Petia Minnebach, Samantha Koelewijn, Saskia Rademaker, Steven Van Offel, Sigrun Küchler, Syren Korthouwer
Charlotte Lievens EINDREDACTIE: Tomas Ooms, Lorien Verachtert, Janus Verrelst
Leuk je hier te treffen! Verrekijkers heeft weer een heleboel sappige weetjes voor je klaar. Buiten de nodige catchy artikels over luchtige thema’s zoals wormstekige burgers en geiten onder de kerstboom, brengen we deze keer een dossier over oorlog. Waarom? De wereld staat in brand, dat lijkt toch zo wanneer je het nieuws volgt over IS, Oekraïne, Oost-Congo, Israël/Palestina en Zuid-Soedan. Via een interview met Rudi Vranckx - het gezicht van de oorlog - proberen we te achterhalen waarom de wereld met zoveel terreur kampt. Akkoord, dit is misschien niet de ideale ontspanning, maar misschien haal je hier wel inspiratie voor je thesis of een paper wanneer je vastzit tijdens het blokken. Of ben je toch gebeten door zulke onderwerpen, you just cannot get enough of it! Verrekijkers wilt jouw entousiasme graag steunen. We organiseren een journalistieke prijs ter waarde van 100 euro. Want dezer dagen vind je niet veel onderzoeksjournalistiek meer terug, omdat het veel geld en tijd kost. Maar wil jij niet eens de achtergrond of de oorsprong weten van een gebeurtenis? Wij wel! Hierdoor willen we mensen stimuleren om een écht onderzoeksartikel voor ons te schrijven, om een diepgaandere berichtgeving te kunnen bieden aan onze lezers. Ons topic is de handel in edelstenen en duurzame mineralen. Begeef je naar onze site voor meer info. Because you’re worth it!
WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER: Carlos Cruz, Ellen Van Overmeire, Filip Van Roe (Knack, coverfoto), Nicolas van Puymbroeck
MET DE STEUN VAN:
BOEKHOUDING:
WEBMASTER:
Felix Coppieters
Tomas Ooms
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
LAY-OUT:
Janus Verrelst
Christophe Clarijs, Minke Stijns, Wouter Moons
Gedrukt op papier met ecolabel.
vzw
Verrekijkers ― 3
WIST JE DAT...
Tekst: Diede Verbart —
Illustratie: Karen Devroe
Eerlijk vlees in een muisklik
KOOP JE EIGEN KOE!
Steeds meer mensen voelen de behoefte om ‘eerlijk’ vlees te consumeren. In zowel België als Nederland is het sinds dit jaar mogelijk om je eigen koe te kopen. Dat zijn koeien die op een normale manier opgroeien en leven. Zodra dertig mensen een bestelling plaatsen, wordt de koe geslacht en het vlees gerijpt. Vervolgens krijgt iedereen zijn vleespakket met heerlijke biefstukken, stooflapjes en entrecotes thuisbezorgd. Omdat de boer het vlees direct aan de consument levert, is het vlees niet duurder dan in de supermarkt. De koeien van ‘Koop je eigen koe’ leven in veel betere omstandigheden dan de gemiddelde vleeskoeien in onze consumptiemaatschappij. Ze hebben een ruim grasveld waar ze in het voorjaar, zomer en nazomer ongestoord kunnen grazen. Ook kunnen ze genieten van unieke stallen. Bovendien groeien de kalfjes gewoon bij hun moeder op, totdat ze groot genoeg zijn om op eigen benen te staan. Antibiotica krijgen de koeien alleen als ze écht ziek zijn. Dus niet preventief zoals dat nu gebeurt.
BIOLOGISCH
De koeien krijgen geen officieel biologisch voer, maar een mix van gras en kruiden. Ook krijgen ze tarwe, bietenpulp en bierbostel op hun bord. De boer gebruikt geen kunstmest voor het grasveld. Toch krijgen ze geen officieel keurmerk. Ze gebruiken geen gecertificeerd voer, maar eigen gras. En zeg nu zelf: veel puurder kan het niet worden dan de onbespoten weide.
PURE SMAAK
Bij een leeftijd van vijf tot acht jaar worden de koeien geslacht, afhankelijk 4 ― Verrekijkers
van hun dikte. Voordat ze het slachthuis ingaan, komen ze eerst nog een paar dagen tot rust. Op deze manier ervaren de dieren minder stress, wat het vlees lekkerder maakt. Na de slachting rijpt het vlees twee weken in speciale daarvoor ingerichte rijpkamers. Zo blijft de specifieke smaak van het vlees ook na invriezing behouden. Bij de verwerking van het vlees worden geen conserveringsmiddelen gebruikt. Echt alle delen van de koe worden gebruikt, van de kop tot de bil. De huid wordt bewerkt tot leer en de botten worden gebruikt om lijm te maken. De rest van het vlees en organen zitten in de producten verwerkt. Elk vleespakket is gelijk, dus niemand krijgt ‘de slechte delen’ van het dier. Vrijwel alle onderdelen van de koe zitten in het pakket. Van een heerlijk hamburger tot rundergehaktgroot. Orgaanvlees zoals de tong of de lever is apart te bestellen.
CROWD BUTCHING Vroeger kochten mensen ook al samen koeien. Het vlees werd dan verdeeld. Koop een koe is van een zelfde principe. Alleen gaat het hier om de moderne versie, crowd butching: het gezamenlijk online kopen van een koe. Wanneer er 30 mensen hebben besteld, kan de koe worden geslacht. De koeien worden geslacht bij kleine slachterijen die de dieren met veel respect behandelen.
Het concept draait vooral om de wens van de consument te weten waar zijn vlees vandaan komt. Mensen willen hun vlees uit de supermarkt kunnen traceren, maar dat is vandaag de dag onmogelijk. Daarnaast geven de recente schandalen rond paardenvlees een slecht imago aan de vleesindustrie. Koopeenkoe.nl en deeleenkoe.be zorgen dat de dieren weer met respect worden behandeld. w
Tekst: Lizet van de Kamp — Foto: Oxfam Solidariteit
VIJF FOUTEN OP JE CV WAARDOOR GOOGLE JE SOWIESO NIET AANNEEMT
e
Wanneer je soms 50.000 sollicitatiebrieven en CV’s per week krijgt, zoals Google, ga je wat harder selecteren. “Some resumes are brilliant, most are just ok, many are disasters”, Laszlo Bock, senior vice president of people operation bij Google, vertelt wat de vijf meest voorkomende fouten zijn.
1 2
w
Typefout? Dan gaat de CV direct de prullenbak in. Te lange CV’s worden niet gelezen. Houd je aan de volgende regel: één pagina voor elke tien jaar werkervaring.
3
Opvallende kleuren op je CV? Vergeet het maar. Alleen CV’s op wit papier met zwarte inkt worden gelezen.
4
Google weet welke bedrijven een confidentiality policy hebben, dus CV’s met vertrouwelijke informatie over andere bedrijven maken een sollicitant ook kansloos.
5
Liegen en opscheppen op je CV is absoluut not done.
OP ZOEK NAAR EEN ORIGINEEL EN WAARDE(N)VOL CADEAU? Via www.oxfampaktuit.be kan je zomaar een geit onder de kerstboom leggen. What?! Koop een geschenkje bij Oxfam Pakt Uit, zo geeft u een origineel en symbolisch cadeautje aan iemand in het Noorden, terwijl uw gift naar de projecten van Oxfam-Solidariteit en haar partners in het Zuiden gaat.
INDIA
IN INDIA IS DE KERSTMAN AL GEWEEST Tijdens Diwali, het lichtjesfeest van India dat een beetje op kerstmis lijkt, is het normaal dat je een cadeautje krijgt van je familie of werkgever, in de vorm van geld of kleding. Dit jaar besloot Savjibhai Dholakia, voorzitter van juwelier Hari Krishna Exports, zijn beste werknemers echter eens goed te verwennen. Maar liefst 491 werknemers krijgen Fiatauto’s, ruim 6000 euro waard, en 600 mensen kregen juwelen. Een ander gelukkige 200 kregen zelfs een tweekamerappartement.
Bron: The Washington Post
EGYPTE w
ONENIGHEID OVER DE ARABISCHE VERTALING VAN FROZEN De Disneyfilm ‘Frozen’ is in het Modern Arabisch op een onnatuurlijk klinkende en doodse manier vertaald. De vertalers wilden de vertaling zo zuiver mogelijk maken, zonder dialecten of streekgebonden uitdrukkingen. Op deze manier kunnen Arabische kinderen de taal zo goed mogelijk leren. Het resultaat is dat de vertaling vooral erg oubollig klinkt. Volgens veel critici moet het naar het Egyptisch-Arabisch vertaald worden, wat ook veel gebruikelijker is. Er is zelfs een petitie gestart.
Bron: The New Yorker
RUSLAND e
RUSLAND DENKT DAT WIJ DENKEN DAT ZE GEWELDIG ZIJN Snapt u het nog? Russen hebben een verkeerd beeld van hoe buitenlanders over hun land denken. Ze denken dat de rest van de wereld het land ziet als onafhankelijk, zelfstandig, vriendelijk, rijk, tolerant en gastvrij, blijkt uit een onderzoek van het All-Russia Public Opinion Research Center. Dit terwijl niet-Russen het land eerder beschrijven als koppig, milieu-onvriendelijk en autoritair, blijkt uit hetzelfde onderzoek. Russen reizen weinig en worden daarom bijna niet geconfronteerd met buitenlanders die een andere kijk op Rusland hebben. Daarnaast zijn de meeste onafhankelijke media verboden of verdwenen en horen de inwoners van het land weinig kritiek.
Bron: Kommersant Verrekijkers ― 5
DE WERELD ANDERS BEKEKEN: KINDHUWELIJKEN
DE STRIJD TEGEN KINDHUWELIJKEN DE CAMPAGNE VAN PLAN ‘STOP KINDHUWELIJKEN’ DOORBREEKT DE TABOES EN PLEIT VOOR ACTIE.
6 ― Verrekijkers
Tekst: Saskia Rademaker — Foto's: Plan
O
p 11 oktober, de Internationale Dag van het Meisje, is Plan van start gegaan met een campagne tegen kindhuwelijken. Deze NGO zet zich in voor kinderrechten en probeert met zijn programma’s een verschil te maken op het gebied van gezondheid, onderwijs en bescherming. Het is voor ons moeilijk voor te stellen, maar per minuut worden 27 minderjarige meisjes gedwongen met een volwassen man te trouwen. Dat is er één per twee seconden. Ik spreek over deze schokkende cijfers met Anthony Vanoverschelde , beleidsadviseur bij Plan. Wat is het doel van deze campagne?
Anthony: De campagne ‘stop kindhuwelijken’ van Plan zal twee jaar lopen, en zal zich vooral richten op de sensibilisering van het grote publiek. De focus van Plan ligt nog steeds op onderwijs voor kinderen: één van de grootste barrières hiervan zijn kindhuwelijken. Bij een huwelijk stopt bijna altijd het onderwijs voor meisjes. Plan houdt met de campagne een pleidooi om talenten van meisjes zuurstof te geven via onderwijs in plaats van een huwelijk. Wij willen het taboe doorbreken en het probleem bij de wortel aanpakken.
PLAN GAAT IN DIALOOG
Hoe gaat Plan te werk bij het aanpakken van kindhuwelijken? Afroza, 17 jaar, Bangladesh, moeder van een tweeling. De bevalling was zeer pijnlijk en zwaar. Deze jonge moeder heeft het moeilijk en borstvoeding geven aan haar baby's gaat niet zo goed. "Ik voel mij geen goed moeder. Ik kan mijn baby's niet voldoende geven."
Anthony: Twee weken geleden is Haoua uit Niger naar hier gehaald om te komen getuigen. Toen zij door haar vader bij haar echtgenoot is weggehaald is iemand van Plan gaan onderhandelen: hij is met de schoonfamilie, de familie van het meisje en met de dorpschef gaan praten. Hij vertelde dat onderwijs een betere optie is dan een
huwelijk. De vader van Haoua heeft vervolgens toegezegd het huwelijk te ontbinden en haar weer naar school te laten gaan.
De strategie van Plan is vooral om in dialoog te gaan. Traditionele en religieuze leiders hebben veel macht in ontwikkelingslanden. Om de meisjes te helpen moeten we vooral werken met mannen: we moeten een dialoog starten tussen de meisjes zelf en de oudere mannen die tradities verdedigen en discussies niet gewend zijn. Daarnaast werken we hard aan het wetgevend kader. In bijna alle landen bestaan er wetten over het huwelijk, maar in veel landen is die wetgeving discriminerend: de minimumleeftijd voor meisjes om te huwen ligt op 14 terwijl deze voor jongens op 18 ligt. Een tweede probleem is de naleving van deze wetten. Vaak wordt er niet voor de wet getrouwd, maar gaat het alleen om een religieus huwelijk of een afspraak tussen families. Plan wil door middel van het aangaan van een dialoog de mensen ervan
Verrekijkers ― 7
DE WERELD ANDERS BEKEKEN: KINDHUWELIJKEN
Rita, 17 jaar, Nepal. Ze doet het huishouden en zorgt voor haar 2 maanden oude baby. Uit vrees de bruidsschat aan de familie van haar toekomstige echtgenoot niet te kunnen betalen, besloten haar ouders haar al eerder uit te huwelijken. Kindhuwelijken komen erg vaak voor in haar gemeenschap.
overtuigen dat onderwijs een goede manier is om op de lange termijn uit de armoedespiraal te komen. De meisjes staan hierdoor sterker in een onderhandelingssituatie. Ze zijn dan in staat om te zeggen: “ik wil niet trouwen, ik heb een diploma dus ik kan werken. Ik kies zelf met wie ik trouw en wanneer.” Een goed opgeleide vrouw is door haar opleiding veel minder afhankelijk van een man. Hoe vaak is Plan succesvol in het redden van meisjes die worden uitgehuwelijkt?
Anthony: In de meeste gevallen zijn we succesvol, maar wij zijn klein en de wereld is groot: er is veel meer geld nodig om alle gevallen te kunnen opsporen. Onze succesrate is hoog, maar ons bereik is laag. Is het ook wel eens gebeurd dat de interventie van Plan averechts werkte?
8 ― Verrekijkers
Anthony: Het Ethiopische Berhane Hewan is een van de eerste en weinige programma’s met de bestrijding van kindhuwelijken als expliciete hoofddoelstelling die systematisch werd geëvalueerd. De studie van de beginsituatie werd in het begin van 2004 uitgevoerd, nog voor het programma van start ging. De studie
“ER IS EEN SPANNING TUSSEN HET IN STAND HOUDEN VAN TRADITIES EN HET RESPECTEREN VAN KINDERRECHTEN“ van de eindsituatie vond plaats in 2006 in zowel interventiegebieden als in controlegebieden. Uit de evaluatie
van dit programma bleek dat het erin geslaagd was zeer vroege kindhuwelijken (meisjes van 10-14 jaar) tegen te gaan, maar dat oudere meisjes (15-19) beduidend meer kans hadden om gehuwd te zijn dan de meisjes in de controledorpen. Dit deed vermoeden dat het programma paradoxaal genoeg bijdroeg aan het uitstellen van zeer vroegtijdige huwelijken, maar dat de huwelijken naar een later tijdstip in de kinderjaren werden verschoven
ARMOEDE EN TRADITIE
Wat zijn de belangrijkste factoren waardoor kindhuwelijken tot stand komen?
Anthony: Allereerst armoede. In een wereld zonder armoede zouden er bijna geen kindhuwelijken zijn. Ook traditie is een belangrijke factor: de traditie stamt uit de tijd waarin economische transities door een huwelijk tot stand kwamen. Door armoede blijft deze traditie bestaan. In deze
Tekst: Saskia Rademaker — Foto's: Plan
Haoua, nu 13, Niger: "mijn man was erg gewelddadig. Ik deed alles voor hem, ik maakte zijn eten klaar, waste zijn kleren, poetste het huis. Ik deed alles om het hem naar zijn zin te maken. Ik was 11 jaar toen hij met me naar bed wou. Gelukkig was er Plan - zij konden mijn vader overtuigen om het huwelijk te verbreken. Een enorme opluchting. Ik woon opnieuw in het huis van mijn ouders, ga opnieuw naar school met kinderen van mijn eigen leeftijd."
moderne tijd zitten er meer nadelen aan een vroeg huwelijk: door niet naar school te gaan sta je zwakker op de arbeidsmarkt.
plicht van het huwelijk, namelijk seks. Niet zozeer voor het plezier, maar vooral om kinderen te baren. Bij jonge meisjes is er een groter risico op complicaties tijdens de
Anthony: Ja, dat is mogelijk. Er heerst inderdaad een spanning tussen het in stand houden van tradities en het respecteren van kinderrechten zoals het recht op overleving, het recht op seksuele en reproductieve gezondheid, alsook het recht op bescherming tegen elke vorm van geweld. We zijn geneigd te zeggen dat culturele tradities, wanneer ze in conflict zijn met mensen- en kinderrechten, geen argument mogen zijn om kinderen fysieke of psychologische schade toe te brengen.
“ZOLANG ER ARMOEDE IS, BLIJVEN MENSEN ZOEKEN NAAR MANIEREN OM TE OVERLEVEN“
Is het mogelijk dat de acties van Plan tegen kindhuwelijken de tradities van volkeren schaden
Wat zijn de gezondheidsrisico’s voor jonge meisjes?
Anthony: Bij een huwelijk komt de
zwangerschap en ook is er vaker sprake van problematische geboortes. Moedersterfte is daarom één van de grootste doodsoorzaken van meisjes jonger dan 15 jaar. Omdat het gaat om een situatie in de privésfeer wordt er nog niet lang actie ondernomen op
dit gebied: er rust een groot taboe op. Toch is de Afrikaanse Unie nu zelf gestart met een campagne tegen kindhuwelijken. Dit laat zien dat er ook progressieve bewegingen zijn in deze landen, en dat er steeds meer aandacht wordt besteed aan dit probleem.
Denkt u dat het mogelijk is om op termijn alle kindhuwelijken uit te roeien?
Anthony: Dat denk ik niet. Ik denk dat het alleen zou kunnen op voorwaarde dat armoede uit de wereld gebannen wordt. Zolang er armoede is, blijven mensen zoeken naar manieren om te overleven. Wanneer een dochter trouwt op jonge leeftijd is er een mond minder om te voeden, ontvangen de ouders een bruidsschat en ook de kosten voor onderwijs vallen weg. Op korte termijn lijkt dit economisch gezien een oplossing, maar op de lange termijn is het dat zeker niet. w
Verrekijkers ― 9
DOSSIER: OORLOG
Tekst: Eline Poels — Foto's: Eline Poels, UNICEF
KINDEREN IN OORLOG KINDSOLDATEN, DE VERGETEN SLACHTOFFERS
Lisette De Buf was acht toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak
O
orlog roept het dagelijkse sociale leven een halt toe. Oorlog confronteert kinderen meestal niet op een redelijke afstandelijke manier met de weerzinwekkende horror. Een aanslag in oorlogstijd maakt geen onderscheid tussen een gewapende soldaat en een kind. Kinderen zijn het slachtoffer van een gewelddadige polarisering tussen verschillende partijen, ofwel als kindsoldaat ofwel als ‘nevenschade’. UNICEF stelt dat ongeveer 300.000 kinderen in een oorlogssituatie opgroeien. In meer dan 30 conflicten ter wereld, groeien zij op in een wereld vol geweld. Kinderen proberen met de
verschillende gevaren om te gaan en te overleven. Ook na de oorlog blijven deze onschuldige kinderen met trauma’s kampen. Het is een generatie die ondanks een verschrikkelijk verleden nog een hele toekomst voor zich heeft.
De grootouders van vandaag waren de kinderen van de Tweede Wereldoorlog. Een kind kijkt anders naar oorlog dan een volwassene. Kinderen begrijpen ook niet altijd wat oorlog precies inhoudt en welke militaire technologieën ermee gepaard gaan. Om een beter beeld te krijgen van wat er precies in een kind omgaat, zal Lisette De Buf aan bod komen. Lisette beleefde WOII
van haar 8ste tot 13de. Ze woonde toen op Sint-Anna Linkeroever met haar ouders en 3 broers. We vragen haar hoe zij als kind de oorlogssituatie opvatte. Zij vertelt hieronder volgende anekdote: “Toen de eerste bom viel, zat ik op school en mijn moeder was thuis. Door die bom mochten we vroeger naar huis gaan. Het was een beetje verwarrend, want als klein meisje wist je niet wat een bom was. Ik heb nooit echt het gevaar beseft.”
CONCEPTDEFINIËRING: BETEKENIS KINDSOLDAAT UNICEF definieert een kindsoldaat als volgt: elk meisje of jongen jonger dan Ongeveer 300.000 kinderen groeien op in een oorlogssituatie
10 ― Verrekijkers
REISCOLUMN
Jill Lamberts
Jill Lamberts, aangenaam. Een tikkeltje nieuwsgierig en zwaar reislustig schrijf ik voor Verrekijkers Magazine reiscolumns.
worden, al geeft het begrip ‘keuze’ een verkeerde indruk. In tijden van voedselschaarste biedt een leger de garantie op een maaltijd. Voor het kind is in het leger gaan dan een overlevingsstrategie. Een kind kan zich om andere redenen bij een leger aansluiten om bijvoorbeeld zijn overleden ouders te wreken.
18 jaar dat deel uitmaakt van een leger of een gewapende groepering wordt beschouwd als kindsoldaat. Een kindsoldaat hoeft niet per se in het bezit te zijn van een wapen en hoeft dus niet de rol van soldaat aan te nemen. Ze kunnen bijvoorbeeld de functie van kok, drager, boodschapper vervullen. Gewapende groeperingen kunnen kindsoldaten ook in hun rangen opnemen om seksueel uit te buiten of een huwelijk op te dringen.
KEUZE OF DWANG?
In dergelijke conflictueuze gebieden, zoals in Kenia worden kinderen gerekruteerd als kindsoldaat. Een leger of een gewapende groep dwingt hen om deel uit te maken van hen. Dat gebeurt onder andere door die kinderen te ontvoeren, de ouders van het leven te beroven, of beide. Een kind volledig afhankelijk maken en hen angst inboezemen voor de wrede gevolgen indien zij wel weglopen is een goede tactiek om hen onder controle te houden. Een weerloos kind, in het bijzonder een wees, heeft een hogere kans om te overleven indien het zichzelf met een wapen kan verdedigen. Daarom kan een kind ‘kiezen’ om soldaat te
Ten slotte kan een bepaalde culturele, sociale, of politieke druk nog een rol spelen. Een kind kan door zijn directe omgeving, bijvoorbeeld zijn dorp ertoe aangemoedigd worden en beseft zelf de gevaren niet.
UNICEF IN ACTIE
UNICEF zet zich al meer dan 25 jaar in voor de kinderen in landen als, Sierra Leone, Somalië, en Uganda. Concreet doet UNICEF er alles aan om kinderen uit het leger of uit andere gewapende groepen te krijgen. UNICEF en haar NGO-partners geven ook zorg, begeleiding en soms ook financiële steun om nationale programma’s voor ontwapening, demobilisatie (nvdr. uit de krijgsdienst ontslaan) en reïntegratie succesvol te doen verlopen.
Het concept kindsoldaat mag dan wel nieuw zijn, jonge soldaten zijn dat niet. Pubers verplichten om te dienen in het leger kenmerkt ook Europa in de 20ste eeuw. Door de militaire dienstplicht kwamen veel jongeren in het leger terecht. Op de vraag of Lisette De Buf, schrik had voor de Duiters die Antwerpen bezetten, antwoordt ze: “Nee, vele van die gastjes waren nog in hun tienerjaren, ze zagen er niet schrikwekkend uit. Mijn broer en ik gingen regelmatig bedelen bij de Duiters om brood. Ik wandelende er dus regelmatig voorbij. ” w
“NO WORRIES, MATE!”
“ARE YOU CARRYING BOMBS WITH YOU?” vroeg de man bij de Bagage check van Sydney AirPort. Geen idee wat voor indruk ik met mijn sneakers, versleten spijkerbroek en mijn haar in een losse staart maakte. Ik antwoorden volmondig een beetje cynisch: “No!” Een snelle check volgde en enkele seconden later: “No worries! Safe Trip”. Aan de uitspraak ‘No Worries’ ben ik ‘Down Under’ inmiddels gewend. Bij deze uitspraak stel ik me echter wel vragen, één ding is zeker: eronderuit komen, kun je haast niet. Werkelijk overal waar je komt, ieder dialoog, kort of lang, wordt vrolijk afgesloten met de woorden: “No worries, mate!”, de nationale volksmentaliteit. Enerzijds vind ik deze mentaliteit egoïstisch, anderzijds wil ik erin geloven dat uiteindelijk alles goed komt. Tussen geloven en daadwerkelijk ervaren, zit echter een wereld van verschil. Als ik het actueel nieuws volg en wordt geconfronteerd met de onvrede in de wereld, vraag ik me toch wel af: “Wie zijn zij? Waar dromen zij van?” Want hoe we het ook wenden of keren en hoe ver-vanmijn-bed-show het allemaal ook lijkt. Dagelijks ondervinden mensen zoals u en ik angst en geweld, te wijten aan dat ene rottige en verwoestende begrip ‘Oorlog’. Mochten deze mensen, uit totale onmacht, elders een nieuw bestaan willen opbouwen in bijvoorbeeld Australië, dat zich in 1948 als “The land of Tomorrow” omschreef, is dit, anno 2014, toch andere koek. De Australische overheid publiceerde namelijk kortgeleden een poster waarop een donkere wilde zee met een boot zijn afgebeeld, met de opdruk: “NO WAY, You’re making Australia your home”. Toch wagen zo’n x aantal personen per jaar uit totale onmacht en onwetendheid, een levensgevaarlijke overtocht, per boot naar Australië. Veilig voet aan wal zetten, zit er echter niet in: een onderschepping op Christmas Island, verborgen in de Indische Oceaan, is niet bepaald een start van een zorgeloos nieuw begin. Integendeel, met mensonterende taferelen wordt op het eiland duidelijk gemaakt dat ze niet welkom zijn in wat eerder dan wel “The land of Tomorrow” mag zijn. Chapeau Australië en jullie “No worries” volksmentaliteit.
Verrekijkers ― 11
DOSSIER: OORLOG
DE PERIODE VAN LANGE VREDE IS VOORBIJ IN GESPREK MET RUDI VRANCKX
12 ― Verrekijkers
Tekst: Isabelle Gheldolf & Anneleen Winten — Foto's: Rudi Vranckx Deze zomer kan gezien worden als een zwarte bladijzijde voor de internationale gemeenschap. Iedereen heeft gehoord over het conflict in Syrië, het conflict in Oekraïne, de studentenbetogingen in Hong-Kong en niet te vergeten de opkomst van de Islamitsche Staat (IS). Verrekijkers gaat in deze editie dieper in op het thema oorlog en wie oorlog zegt, denkt aan de oorlogsjournalist Rudi Vranckx. Wie kan de lezer immers beter informeren over al deze gebeurtenissen dan de man die er elke dag middenin zit. Verrekijkers stelde hem enkele vragen over de oorzaak van de golf van oorlogen waarmee wij nu geconfronteerd worden, de rol van de jeugd in de conflictgebieden en over zijn eigen plaats tussen al dit tumult: “Ik heb te veel gruwel gehoord en gezien, dat mogen we niet accepteren.” DE CONFLICTGEBIEDEN Hoe moeten wij volgens u deze probleemgebieden in de wereld interpreteren? Is het zo dat deze conflicten allemaal los van elkaar te zien zijn of merken we toch een patroon op in het Midden-Oosten?
Vranckx: Er zijn verschillende bedenkingen te maken bij hetgeen er allemaal gebeurd is. Ik heb nog veel donkere zomers meegemaakt. Denk maar aan de zomer van Libanon. Heel veel mensen doen alsof de opkomst van de islamitische staat iets nieuws is. Maar niets is minder waar, want deze is zelfs al jaren bezig. Het is wel zo dat er nu plots een dijkbreuk is. Het conflict in de Gazastrook kan gezien worden als een soort koortsopstoot die precies om de zoveel jaar weerkeert omdat hij nooit is opgelost. Oekraïne is nog een andere zaak waardoor het plotseling allemaal veel lijkt in korte tijd. Er zijn echter twee factoren waar we rekening mee moeten houden: deels is het inderdaad een samenloop van omstandigheden, maar aan de andere kant is er het verdwijnen van de bipolaire wereld. De opdeling met één of twee supermachten valt weg. Je krijgt verschillende polen van machten die dit aantasten waardoor er dus geen supermacht meer is. De wereld is hierdoor veel instabieler geworden. Willy Claes zei het al: ‘de periode van lange vrede
is voorbij’. Sinds 1980 zijn er steeds meer conflicten die overal verschijnen. Zoals ik het aanvoel, is het zo dat de oude kaarten er terug doorkomen. Met de oude kaarten bedoelen we dan het vacuüm dat de ideologie overlaat. Dit gat wordt overgenomen door nationalisme, religieus extremisme en nog een heleboel krachten die dit proberen in te vullen. Bijvoorbeeld wat met Oekraïne gebeurt, is een conflict tussen zij die een behoud willen van de kaart van vroeger en zij die dit simpelweg niet meer willen. Je ziet dit in alle conflictgebieden terugkomen. Ik denk niet dat dit wil zeggen dat het onafwendbaar is en we allemaal zullen terugkeren naar de oude kaart om conflicten te vermijden. Er zijn gewoon verschillende krachten die hierdoor ook een stem krijgen en dus een rol kunnen spelen door de teloorgang van het bipolaire systeem. In de conflicten die u vernoemt, zoals het conflict in Oekraïne, maar ook in Hong Kong en Turkije, kunnen we opmerken dat de rol die de jeugd hierin speelt zeker niet klein te noemen is. Wat denkt u hiervan?
Vranckx: Dat is zeker waar, maar van de zogenaamde Occupy Movement had ik persoonlijk meer verwacht. Telkens zijn de vertakkingen hiervan
doodgebloed, zowel in Europa als in Amerika. Vaak zijn ze herleid tot kleinschalige bewegingen die dan een park of straat bezetten, maar meer niet. Ik had gehoopt dat dit vorig jaar groot genoeg zou zijn, zodat zij echt iets zouden veranderen. Ik had zelfs het idee om er een reportage over te maken. Daarin ik zou plekken bezoeken waar zij daadwerkelijk een verandering hadden teweeg gebracht zodat er als het ware een nieuw wereldfenomeen was opgestaan. Ik heb dit project niet kunnen realiseren, omdat steeds opnieuw deze zogenaamde jeugdbeweging of -strijd, zo je wil, wegebt. Het zijn keer op keer vuren die oplaaien en dan weer uitdoven, maar het is waar dat de ondergrond blijft smeulen.
WAT GEBEURT ER NA DE BOMBARDEMENTEN?
Hoe verklaart u dat de jongeren bij een hedendaags conflict toch heel regelmatig opnieuw gemotiveerd worden om deel uit te maken van de Occupy Movement?
Vranckx: Volgens mij heeft dit te maken met deze generatie die met nieuwe uitdagingen wordt geconfronteerd. Je krijgt opstanden in plekken waar mensen zich meer hebben geëmancipeerd in de geest. Je kan wat er nu gebeurd elders eigenlijk vergelijken met wat er bij ons gaande was in de jaren ’60. Het verschil
Verrekijkers ― 13
DOSSIER: OORLOG is dat de jeugd nu ook het economisch kapitaal bezit en zich afzet van een besturingssysteem. Ze zijn met meer bezig dan louter economisch overleven. Het is niet enkel de ellende die ervoor zorgt dat zij de straat opgaan. Een ander fenomeen van de jeugd van tegenwoordig zijn niet enkel de opstanden tegen een berucht systeem, maar ook de participatie eraan. Denk maar aan de Belgische jongeren die naar Syrië vertrekken en zich zowaar aangetrokken voelen tot de ‘Heilige Oorlog’. Dat was vroeger toch anders?
Vranckx: In het begin van 2002 hebben we hetzelfde fenomeen gezien, maar toen ging het om jongeren die naar Afghanistan vertrokken. Dat was op veel kleinere schaal. Toen waren het er een tiental, nu zijn het er 300 of meer. Het zijn jongeren die gefrustreerd en vervreemd zijn van de maatschappij. Zij zoeken een identiteit en die vinden ze via een copy/paste-methode op het internet, maar die is niet duidelijk. Terwijl deze groep heel vaak kwetsbaar is voor beïnvloeding. Als je kijkt naar de profielen, merk je op dat het precies hetzelfde is als tien jaar gelden na 9/11: het zijn profielen in de marge. Denk maar aan Jejoen Bontinck of Brian de Mulder. Het is begrijpelijk dat zij iets meer met hun identiteit worstelen dan een ander Vlaams of Belgisch kind. Naast deze personen is er nog een andere clustergroep. Dit zijn de bekeerlingen. Bekeerlingen zijn veel vatbaarder voor extremisme en de losse interpretatie van de islam. Aangezien zij niet de islamitische traditie van ouders en grootouders kennen weten ze dus niet dat er een andere islam bestaat dan die van henzelf. De derde groep zijn mensen die zich half in het criminele milieu bevinden. In de gevangenis gebeuren er heel veel bekeringen. Laten we ze omschrijven als de lichte criminelen. Als zij eenmaal bekeerd zijn, mogen ze hun vaardigheden gebruiken zodra ze naar Syrië of eender welk ander islamitisch land 14 ― Verrekijkers
vertrekken. Ze kunnen dit doen omdat het van hun standpunt lijkt alsof de rest van de wereld nog erger is dan hen en zij nooit iets mis gedaan hebben. Ze krijgen vergeving en tegelijk een stimulans. Een andere factor is het avontuur. Een nieuw en ander land dat staat gelijk aan spanning. Je kan dit ook nuanceren. Ik geloof gerust dat ook heel wat jongeren vertrekken, omdat ze eenvoudigweg in het kalifaat willen leven, zonder aan misdaden deel te nemen. Dat komt omdat ze zich gediscrimineerd voelen in de landen waar ze leven. Vandaar ook dat het mij irriteert dat men zich vooral focust op het sanctioneren en het beletten van het vertrekken. Het is beter te concentreren op de oorzaken zoals discriminatie en taalproblemen. Als die jongeren zich goed zouden voelen in het land waarin ze leven, dan zouden ze misschien niet de behoefte
“MET BOMMEN WIN JE GEEN OORLOG, JE KRIJGT DODEN, NIEUWE JIHADI’S OF LAAT HET CONFLICT AANSLEPEN.” voelen om te vertrekken. Een probleem moet je stap voor stap uitwerken en de eerste stap zijn de oorzaken. Het is een ‘en’ ‘en’ ‘en’ kwestie, maar ik merk de ‘en’ niet genoeg op. Wie kan er iets betekenen om dat conflict ter plaatse op te lossen, volgens u? Kan Saoedi-Arabië misschien een factor spelen?
Vranckx: Hoe kan je iets betekenen van oplossing daar waar je zelf de kiemen gezaaid hebt voor het probleem? (kwaad) Als Saoedi-Arabië iets doet tegen de oorlogen in het MiddenOosten, dan is dit enkel om met hun geld een andere islam te verspreiden.
Wat Saoedi-Arabië doet met zijn geld is de wahabistische interpretatie van de islam verspreiden. Ook de vredesmissie die de VN heeft gestart, is niets dan pleisterwerk. Met bommen win je geen oorlog. Je krijgt doden, nieuwe jihadi’s of het duurt gewoon lang. Maar niemand vraagt zich af wat er na de bommen komt.
DE GEZICHTEN ACHTER DE OORLOG TONEN
Voelt u zich veeleer een vredesjournalist of toch een soort ambassadeur van de oorlog?
Vranckx: (lacht) Eerst en vooral wil ik de oorlog duiden. Ik wil duidelijk maken welke mechanismen er bestaan in een oorlog. Een oorlog is een probleem en een probleem kan je pas aanpakken als je het doorgrondt. Dat is mijn taak. Ik voel me geen ambassadeur van de oorlog. Ik pleit zeker niet voor oorlog. Ik wil het gezicht achter de oorlog laten zien en tonen wat een oorlog kan doen met mensen. In dat opzicht ben ik een vredesjournalist. Maar ik ben zeker geen naïeve pacifist die zegt dat je nooit moet vechten, absoluut niet. Je moet je verdedigen tegen de Islamitische Staat. Ik heb te veel gruwel gehoord en gezien, dat mogen we niet accepteren. Soms moet je vechten. Punt. U bent dus geen idealist die zegt een wereld zonder oorlog kan bestaan?
Vranckx: (serieus) Neen, ik denk dat de mensheid dat niet toelaat. Wij zijn mensen, wij zijn voor een stuk roofdieren. Het zit in de mens om zijn zaak te verdedigen voor macht, geld, vrouwen, seks,.. Er is iets heel duisters, maar ook iets moois in de mens. Die beide kanten komen in het meest extreme geval naar boven in oorlogen. Ook dat wil ik tonen. Niet enkel de reportages die rationeel zijn en via de hersens gaan, maar ook emotioneel en via het hart. Dat is de menselijke kant van een oorlog tonen. U heeft ook uw project Vranckx en de nomaden lopen, waarom vindt u het zo belangrijk om de jeugd te
Januari 2014: Rudi Vranckx en zijn cameraploeg zijn als eerste ter plaatse in Bor, Zuid Soedan, waar de rebellen de patiënten in een ziekenhuis hebben afgeslacht.
DE GEWONE MENS Wat is het strafste interview dat uzelf heeft afgenomen?
Rudi Vranckx in 2013 in gesprek met Gregory Vasili, generaal van het regeringsleger (SPLA) in Zuid Soedan.
betrekken bij uw werk?
Vranckx: Ik vind dit belangrijk omdat hoe meer mensen hun blik op de wereld verder openen, des te beter het zal gaan. De jongeren die ik begeleid en sponsor mogen nooit naar de oorlog gaan van mij. Ik wil dat zij kritische verslagen brengen en hun plan leren trekken in de wijde wereld. Ik vind het heel belangrijk dat we ons niet onder onze kerktoren terugtrekken, de wereld heeft ons al lang ingehaald. Het is niet, omdat we in de schaduw van de toren blijven staan dat er geen andere
wereld is. Dat is trouwens iets dat ik ook terugvind in de nieuwe generatie: ik merk een veel grotere respons op mijn ‘wereldse’ projecten. In mijn kennissenkring hoor ik ook heel regelmatig van kinderen van vrienden die een jaar op uitwisseling gaan naar bijvoorbeeld Latijns-Amerika of vrijwilligerswerk in Afrika. Je hoort heel veel spreken over de tegenwoordige generatie als de ik-generatie, maar ik zie iets anders. Hoe meer nomaden er zijn, hoe beter. Ik hoop dat zij zullen doen wat ik doe, maar dan op een andere manier.
Vranckx: (lacht) Ik ga geen grote heren noemen, de strafste interviews zijn voor mij van gewone mensen. Ik zal er drie nemen van mijn laatste documentairereeks. Het eerste gaat over een jongen die zichzelf in brand heeft gestoken in navolging van Mohammed Bouazizi met de Arabische Lente. Deze laatste deed dit wederom door werkloosheid, frustratie en algemene uitzichtloosheid. Een honderdtal jongeren hebben hem gevolgd, maar eentje heeft het echter overleefd. Dat was de jongen die ik interviewde. Zijn vel was verschroeid, zijn botten kapot:absoluut gruwelijk qua uitzicht. Maar voor hem zat de gruwel vanbinnen: de pijn van heeft het allemaal zin gehad, blijft voor altijd knagen. Een ander interview was er een van dokter en gynaecoloog Denis Mukwege. Ik vond hem een uitermate sterk mens. Mukwege is een persoon die we gevonden hebben in Kivu. Hij heeft tienduizenden verkrachte en mishandelde vrouwen dichtgemaakt en hersteld. Hij is hierna genomineerd voor de Boudewijnprijs en heeft ook op de shortlist gestaan voor de Nobelprijs van de Vrede. Hij was een ongelooflijk interessante mens, met hem zou ik uren kunnen praten. Het derde interview was zelfs amper een interview, dat zijn meestal de beste. Een meisje, Tsjappa genaamd, was als enige overlevende overgebleven uit een konvooi van mensenhandelaars met vrouwen en kinderen. Wij zijn gaan zoeken in de woestijn naar het graf van haar moeder die gestorven is tijdens de tocht. De gruwel wat het kind had meegemaakt waardoor zij als het ware ‘volwassen’ was geworden, maar tegelijkertijd de onbevangenheid en emotie waarmee zij haar verhaal vertelde, bezorgen me nog steeds rillingen. Zo’n interviews doen me veel, ik had als strafste interview ook Arafat kunnen noemen, maar hij deed me niets. Gewone mensen, daar is het mij om te doen. w
Verrekijkers ― 15
STEM VAN DE STUDENT
ISIS, DE DREIGING VAN HET MOMENT? De laatste maanden wordt de media overstelpt met nieuwsberichten over de gruweldaden van ISIS, de Islamitische Staat. Heeft deze berichtgeving ongerustheid gewekt bij de studenten in Antwerpen? Verrekijkers liet enkele studenten aan het woord en vroeg hen in hoeverre zij ISIS als een dreiging aanschouwen en wat volgens hen IS-strijders drijft om zich naar een conflictgebied te begeven. BERT EN JEROEN STUDENTEN VEILIGHEIDSWETENSCHAPPEN Jeroen: Van de ene dag op de andere komt ISIS in het nieuws als de grote slechteriken van deze tijd, terwijl dat waarschijnlijk al jaren aan het broeden was. Het vermoorden van die journalist is echt hondsbrutaal en dat raakt je wel als land. Maar zo zijn er waarschijnlijk een twintigtal extremistische organisaties, met als verschil dat ISIS blijkbaar wel heel rijk is. Dit verontrust mij op zich niet meer dan een ander. Het lijkt eigenlijk eerder een mediahype, zelfs een soort massahysterie. Er is dan wel enige reden tot ongerustheid, maar volgens mij is het allemaal wat opgeblazen. Ze mogen dan nog zo rijk zijn, zolang ze geen verdere aanhang krijgen denk ik niet dat ze zich ergens kunnen doordrukken. Bert: Het moment dat de onthoofding van die Amerikaanse journalist heeft plaatsgevonden, was voor de wereld wel een soort trigger om stil te staan en zich af te vragen: “wat is er hier nu 16 ― Verrekijkers
aan de hand?”. De westerse wereld heeft zich nu volledig gekeerd tegen ISIS, maar volgens mij is dit een kwaad dat mettertijd verslagen zal worden. Als men spreekt over ISIS-strijders, dat zijn jonge mensen die op straat terecht komen en daar vatbaar zijn voor de rede van extremistische aanhangers. In tijden van besparingen, waarin vrije tijdsbesteding en cultuur duurder wordt, weten jonge mensen soms geen blijf met zichzelf. Zulke jongeren zoeken een streefdoel - een ideaal - en dat kunnen zulke ISIS-leden eventueel aanreiken. Waarschijnlijk hebben vele moslims in België moeite om zo’n ideaal te vinden.
“EEN KWAAD DAT METTERTIJD VERSLAGEN ZAL WORDEN” Jeroen: Het is ook zo dat men nu echt de islam gaat viseren. Er wordt voortdurend over ‘de moslim’ en ‘de islam’ gesproken. Doordat de islam nu
als doelwit wordt aanschouwd, denk ik dat moslimjongeren eerder kwetsbaar worden in hun identiteit en daardoor beïnvloedbaar zijn door zulke extremistische organisaties. Volgens mij zijn ze dan zo gericht op de visie die hun aangereikt is door bijvoorbeeld IS-rekruteerders, dat dit hun waarden en normen helemaal verdringt. Ik kan me niet voorstellen hoe iemand anders naar zulk conflictgebied zou trekken. Eigenlijk doet het me een beetje denken aan sektes, maar dan in een zeer extreme vorm. Kwetsbare individuen worden geïndoctrineerd in een bepaald denkkader zodat zij er rotsvast van overtuigd zijn dat ze moeten strijden voor wat zij denken dat het goede is.
Tekst & Foto: Ine Huybrechts ELKE STUDENTE SOCIOLOGIE Elke: Godsdienst kan een krachtig wapen zijn, dat blijkt maar weer uit de huidige situatie. Zoals duizend jaar geleden de christenen op kruistocht gingen in Palestina, zo ook is ISIS momenteel bezig met “zijn eigen kruistocht” in de context van de moderne wereld. Over een Derde Wereldoorlog kunnen we niet spreken, want het is momenteel echt een één-tegen-allen scenario - heel de wereld tegen ISIS. Er zijn dan wel enkele strijders die afkomstig zijn uit België, maar de ophef die hieruit voortkomt zie ik niet per se in het kader van ISIS-strijders. Wanneer je weet dat een persoon zaken als moord, kidnapping of verkrachting op zijn geweten heeft, dan maakt het niet uit of ze bij een bepaalde organisatie aangesloten zijn.
“ISIS EN ZIJN EIGEN KRUISTOCHT” Een persoon die tot zoiets in staat is, dient hoe dan ook een straf te krijgen. Zoiets hoeft niet gelinkt te worden aan een bepaald geloof of ideologieën. Waarom zou iemand vrijwillig naar een conflictgebied als Syrië vertrekken en bereid zijn horrordaden te verrichten in naam van een geloof? Religie stroomt hoe dan ook sterker door hun aderen dan door de onze, maar het is denk ik voornamelijk de wijze waarop ze hun denkbeeld boven alles plaatsen dat maakt dat ze tot waanzin bereid zijn. Niets is belangrijker dan het doordrukken van hun waarheid. Tot in het extreme gefixeerd zijn op het verdedigen van dit hogere goed leidt uiteindelijk tot zulke uitzinnige beslissingen en gedrag.
RECEPT MET RESPECT Tekst: Félicie Crijns & Maaike Cornelissen - Illustratie: Karen Devroe
WORMENBURGER Wie durft? Voor het eten van een paar gebakken insecten hoef je tegenwoordig niet meer af te reizen naar een overdrukke markt ergens in Azië: ‘Insecta’ is een serie van producten gemaakt van insecten en is sinds kort te verkrijgen in de supermarkt bij jou om de hoek. Wij reisden af naar de supermarkt om ingrediënten te scoren voor een goedbelegde wormenburger. Waarom niet gewoon een biefstukje halen? Insecten bieden een voedzaam alternatief voor vlees en zullen daarom een belangrijke rol spelen in het verminderen van onze ecologische voetafdruk. Reden genoeg dus om de wormen in burgervorm een kans te geven!
Ingrediënten voor 4 personen 4 Insectaburgers, 4 hamburgerbroodjes, 500 gram krieltjes, 2 rode uitjes, 2 tomaten, blaadjes sla, saus naar keuze (ketchup of mayonaise), olijfolie of bakboter.
Bereiding Snij de tomaten en de uien in ringen en was de slablaadjes terwijl je de krieltjes en de wormenburgers bakt in olijfolie of bakboter. Zodra de krieltjes goudbruin en de wormenburgers gaar zijn, beleg je de broodjes met de ingrediënten en voeg je een saus toe. Ook lekker: een gebakken ei of een plakje kaas toevoegen.
Niet teveel denken en smullen maar!
Hoeveel strijders er precies naar Syrië of Irak zijn vertrokken blijft giswerk. Business Insider suggereerde in augustus dat er ongeveer 300 strijders uit ons land afkomstig waren. Opvallend is dat België hiermee het grootst aandeel ISstrijders per capita zou aanleveren. w
Verrekijkers ― 17
GENEESKUNDE IN HET ZUIDEN
Tekst: Steven Van Offel — Foto: Centre de l’éducation pour le diabète
De ziekte van de 21ste eeuw
DIABETES IN CONGO
Prevalentie diabetes 2013: 382 miljoen Prevalentie aids 2012: 35 miljoen Prevalentie malaria 2010: 216 miljoen
EEN ONZICHTBARE STRIJD Waar liggen de grootste noden bij de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden? Op basis van waar de meeste hulpprojecten zich situeren zou je denken aan aids, malaria en andere infectieziekten, kind- en kraamsterfte en ondervoeding. De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verwacht echter dat tegen 2030 in Afrika er jaarlijks meer mensen sterven aan ‘non-communicable diseases’ dan aan alle deze ziektegroepen samen. Noncommunicable diseases zijn aandoeningen die niet van de ene persoon op de andere worden doorgegeven en worden ook wel chronische ziekten genoemd. De vier voornaamste groepen situeren zich binnen de hart- en vaataandoeningen, chronische longaandoeningen, kankers en diabetes. Diabetes verdient van deze vier toch wat extra aandacht. Als deze ziekte onbehandeld blijft kijk je aan tegen een lange lijdensweg van complicaties die uiteindelijk fataal afloopt. Door de ongecontroleerde bloedsuikerspiegels zullen je bloedvaten ‘versuikeren’ en gedeeltelijk verstoppen. Hierdoor laten je netvlies en je nieren het afweten en je loop je gemakkelijker moeilijk helende wonden aan je onderbenen op, met uiteindelijk amputaties tot gevolg. Dit alles valt te vermijden met een goede therapie, waarbij een aangepaste levenswijze en voedingsgewoonten prioritair zijn. Patiënten moeten nieuwe gedragspatronen aanleren samen met het innemen van medicatie. Soms onder de vorm van pillen, maar indien nodig via inspuitingen met insuline waarbij de dosis nauwkeurig moet worden afgesteld op je hoeveelheid lichamelijke activiteit, wat je eet en wanneer je eet. Vooral die laatste twee variabelen zijn in ontwikkelingslanden erg moeilijk af te stemmen.
11 SPORTPALEIZEN
Kinshasa, de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo, telt onder een totale volwassen bevolking van 18 ― Verrekijkers
vier miljoen naar schatting 200 000 diabetici. Daar kan je elf keer het Sportpaleis in Antwerpen volledig mee vullen. De kinderen en jongeren (jonger dan 20 jaar) die lijden aan deze ziekte zitten zelfs niet eens in deze statistieken. Diakese is een van hen. Ze is 12 jaar oud maar ziet er veel jonger uit door de chronische ondervoeding. Haar ouders zijn beiden werkloos en hebben het moeilijk om rond te komen. Gelukkig kunnen ze terecht bij een grand-frère van de vader van Diakese. Ze figureert in de documentaire In the hearts of Africa van Edward Lachman, die het leven van vier jonge diabetespatiënten in Kinshasa in beeld brengt. Patiënten met diabetes in een ontwikkelingsland als Congo blijven vaak in de kou staan, omdat de meeste ontwikkelingsorganisaties zich inzetten voor infectieziekten zoals aids en malaria. Dit zijn immers projecten die gemakkelijker te verkopen zijn aan een publiek van particuliere donoren. Sinds 1974 werkt de Belgische zuster en dokter Marguérite De Clerck rond de diabetesproblematiek in Kinshasa.
AANTAL PATIËNTEN WERELDWIJD
“Voor elke aidspatiënt telt de wereld 11 diabetespatiënten”
DIABETIS: 382 MILJOEN
MALARIA: 216 MILJOEN
AIDS: 35 MILJOEN
EBOLA: 13.042 (5 november 2014)
Op veertig jaar tijd bouwde ze samen met lokale artsen en verpleegkundigen een heel gezondheidssysteem uit met meer dan 80 gezondheidscentra en 4 ziekenhuizen, verspreid over de enorme stad. Omdat onderwijs van kapitaal belang is in de behandeling en opvolging van de patiënten werd er twee jaar geleden een centraal Centre de l’éducation pour le diabète opgericht dat al dit soort onderricht coördineert. Immers, met alleen bloedsuikermeters en insuline en andere medicatie ben je weinig. Gezondheidswerkers moeten patiënten grondig informeren over hun ziekte, over wat er precies fout loopt, hoe de behandeling in zijn werk gaat, wat de risico’s zijn van een te hoge of een te lage suikerwaarde in het bloed en op welke signalen ze zeker moeten letten. Het Centre verzorgt ook de opleiding van artsen en verpleeg-
Tekst: Steven Van Offel
Dokter Martin geeft les aan de hand van eenvoudige instructies
kundigen. Dokter De Clerck is inmiddels 87 en denkt er aan om definitief terug te keren naar België. Het door haar opgerichte gezondheidssysteem voor diabetes draait volledig op lokale artsen en verpleegkundigen. De opvolging is verzekerd. Diabetes is een zwaar onderschat probleem in de wereld. Maar liefst 382 miljoen mensen lijden aan deze ziekte en bij slechts iets meer dan de helft van hen is de diagnose gesteld. In Afrika loopt het percentage ongediagnosticeerde diabetici zelfs op tot 80%. Zij lopen extra risico op de sluipende complicaties die onbehandelde diabetes met zich meebrengt. Tegelijk lijden er ‘slechts’ 35 miljoen mensen aan aids. Voor elke aidspatiënt telt de wereld dus 11 diabetespatiënten. Diabetes wordt ook wel eens gezien als een welvaartsziekte, die bijgevolg voornamelijk zou voorkomen in de ontwikkelde landen. Dat laatste blijkt niet zo te zijn. Maar liefst 80% van de diabetespatiënten wereldwijd leeft in Low en Middle Income Countries (LMICs), de ontwikkelingslanden zeg maar. Dat blijkt uit cijfers van de International Diabetes Federation (IDF). Door de veranderende levensstijl in ontwikkelingslanden zal het voorkomen van deze ziekte in de toekomst alleen nog maar toenemen.
De sterkste stijging wordt dan ook in Afrika verwacht. Als aids de ziekte van de 20e eeuw was, dan wordt diabetes die van de 21e eeuw.
BENEFIET
Op de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen organiseren drie studentenorganisaties jaarlijks een benefietweek voor een goed doel. Dit jaar slaan Aesculapia, EMSA (European Medical Students’ Association) en SOGA (StudentenOverleg Geneeskunde Antwerpen) de handen in elkaar om
80% VAN DE DIABETICI WERELDWIJD LEVEN IN ONTWIKKELINGSLANDEN
enerzijds meer aandacht te richten op deze problematiek en anderzijds geld in te zamelen voor het Centre de l’éducation pour le diabète. Heel de eerste week van maart zal in het teken staan van diabetes in een ontwikkelingsland als Congo. Maandagavond 2 maart zal er een quiz plaatsvinden,
dinsdagavond de 3e een symposium en woensdagavond de 4e een TD in De Spoed (fort 6). Tijdens het symposium zal er meer academisch worden ingezoomd op de diabetesproblematiek in ontwikkelingslanden. We sluiten die avond af met de eerder vermeldde documentaire In the hearts of Africa van Edward Lachman, die mooi in beeld brengt hoe vier jonge diabetici omgaan met hun ziekte in de armoede van Kinshasa. Wil je weten hoe het is om als jonge Congolees diabetes te hebben? Kom dan op dinsdagavond 3 maart naar Campus Drie Eiken en luister naar het verhaal van Diakese, Kandolo, Kombi en Massamba. Meer concrete informatie volgt via de evenementen op facebook. Het geld dat de studenten geneeskunde hopen op te halen zal door het Centre de l’éducation pour le diabète gebruikt worden om boekjes te drukken in de opleiding van patiënten en familieleden. Alleen zo worden de hulpgoederen zoals insulinespuiten en bloedsuikermeters goed benut. Bovendien zullen deze boekjes gebruikt worden door verpleegkundigen die in het binnenland aan voorlichting zullen doen in de lokale talen. De boekjes zullen in het Frans zijn met duidelijke tekeningen die alle relevante informatie over de ziekte bevatten. w
Verrekijkers ― 19
RECENSIE: BOEK
Tekst: Petia Minnebach — Illustraties: Nicolas van Puymbroeck
MIGRATIE EN DE METROPOOL Antwerpen is van oudsher een stad die mensen uit de hele wereld verwelkomt. De Antwerpse haven functioneerde steeds als een poort van Europa. Zo was de stad voor 1585 één van de belangrijkste economische en culturele centra. De Europese handel in onder meer exotische producten en boeken vond grotendeels plaats in Antwerpen. In de negentiende eeuw werd onze stad dan weer een belangrijke vertrekplaats voor emigranten uit heel Europa die hun ‘American Dream’ achterna gingen op zoek naar een beter leven in de Verenigde Staten. Dankzij al deze beweging in onze stad zijn ‘vreemdelingen’ hier nooit bijzonder vreemd geweest. Eén van de mijlpalen in de recentere Belgische migratiegeschiedenis is 1964: het moment waarop België gastarbeiders begon te rekruteren om te kunnen voldoen aan haar opbloeiende economie. Er werd een nieuwe migratiestroom aangewakkerd die nooit meer is stilgevallen. Het mag duidelijk zijn dat er zich de voorbije vijftig jaar een grote evolutie
heeft voorgedaan op vlak van integratiebeleid. De socioloog en doctoraatsstudent Nicolas Van Puymbroeck besloot zich hierin te verdiepen: welke factoren speelden in het verleden een rol in het integratiebeleid van Antwerpen? Welke organisaties waren betrokken? Hoe veranderde onze kijk op nieuwkomers? Nicolas besefte al snel dat er geen duidelijk overzicht van de Antwerpse migratiegeschiedenis en -politiek voor handen was. Hij ging minutieus te werk en interviewde een vijftigtal mensen uit de sector. In de Gazet van Antwerpen ging hij op zoek naar berichtgeving over migratie. Hij doorspitte elk exemplaar van de krant vanaf 1974. Een boek was ideaal om zijn onderzoek vorm te geven. Nicolas vertelt: “Er was nog geen boek dat een panoramisch beeld geeft van alles wat er de voorbije vijftig jaar op vlak van migratie is gebeurd. Er zijn zoveel verschillende actoren geweest die samenwerkten, concurreerden of naast elkaar bestonden. Ook het aantal projecten en initiatieven
is ontzettend groot. Ik hoop dat mijn boek achtergrond en een overzicht kan bieden, bijvoorbeeld aan mensen die in de sociale sector werken.”
VIJF DECENNIA Het boek is opgedeeld in vijf overzichtelijke hoofstukken waarin telkens één decennia besproken wordt. De initiële groep nieuwkomers uit Spanje, de arbeidsmigranten, de eerste moskee in Antwerpen, de veranderende positie van de vrouw, de vele integratieinitiatieven gaande van taallessen tot jeugdbeweging, … Dit alles toont hoe we tot het huidige integratie- en migratiebeleid zijn gekomen. We mogen niet vergeten dat verschillende belangen vaak zeer grote invloed hebben. Migratie en de metropool is niet enkel een aanrader voor mensen die in de integratiesector werken of studenten in het sociale veld, maar ook voor elke nieuwe en oude Antwerpenaar die graag meer weten over de huidige multiculturele samenleving van onze ‘Koekenstad’. w
Migratie en de metropool van Nicolas Van Puymbroeck verkrijgbaar bij ACCO Uitgeverij vanaf €19,12
CULTUUR
Tekst: Sigrun Küchler — Foto: John D. & Catherine T. MacArthur Foundation
CHIMAMANDA NGOZI ADICHIE BEKEERT MANNEN TOT FEMINISTEN Chimamanda Ngozi Adichie is één van de meest prominente Nigeriaanse auteurs van het moment. Ze is erg begaan met genderongelijkheid en gaf in 2012 op TED talks de inspirerende speech “We Should All Be Feminists”, die Beyoncé gebruikte in haar lied Flawless. Sindsdien volgden steeds meer vrouwelijke rolmodellen haar voorbeeld. “Je moet jezelf nooit een feminist noemen. Feministen zijn vrouwen die ongelukkig zijn omdat ze geen man kunnen vinden.” Dat is de goede raad die Chimamanda kreeg in het begin van haar schrijfcarrière, en het spoorde haar aan om een positieve draai te geven aan het woord feminisme. Ze haalde de officiële definitie van een feminist vanonder het stof: iemand die gelooft in de sociale, politieke en economische gelijkheid van de geslachten.
Natuurlijk zijn er biologische verschillen tussen mannen en vrouwen. We hebben een andere lichaamsbouw en hormonen, maar dat verklaart niet waarom er nog steeds zo weinig vrouwelijke CEO’s zijn. Het probleem ligt bij genderrollen, zegt Chimamanda. Gender legt ons op hoe we moeten zijn zonder rekening te houden met hoe we echt zijn. Mannen en vrouwen zijn biologisch anders, maar de maatschappij vergroot deze verschillen uit en vertelt ons dat mannen en vrouwen zich anders moeten gedragen.
hen doen inzien dat gender niet enkel nadelig is voor vrouwen. Bij jongens wordt er ingestampt dat ze niet bang, zwak of kwetsbaar mogen zijn. Telkens als ze niet kunnen opleven aan die verwachting, krijgt hun zelfbeeld een deuk. Volgens haar wordt vrouwen geleerd om tegemoet te komen aan dat
fragiele, mannelijke ego. Zij mogen mannen niet overschaduwen door succesvoller te zijn, want dat krenkt hun mannelijkheid. Nochtans houdt dit veel vrouwen niet tegen om toch de strijd aan te gaan met mannen in de professionele wereld. De feministen van vandaag willen vooral de genderstereotypen de wereld uithelpen. Ze willen dat mannen en vrouwen erkennen dat er een probleem is met gender. Zoals Emma Watson aangaf in haar UN-speech; gender moet een spectrum zijn in plaats van twee tegenstrijdige categorieën. Het zwart-witte beeld van hoe mannen en vrouwen moeten zijn is voorbijgestreefd. w
Voor de lyrics van Flawless haalde Beyoncé haar mosterd bij deze vrouw: Chimamanda Ngozi Adichie
FEMINISTEN ZIJN GEEN MANNENHATERS
Feminisme is aan een opmars bezig en Chimamanda nodigt ook mannen uit om zichzelf feminist te noemen. Veel mannen denken dat feministen hen proberen neer te halen, maar zij wil
Verrekijkers ― 21
REEKS: MILLENNIUMDOELEN
8 MILLENNIUMDOELSTELLINGEN DEEL 2 VAN ONZE REEKS
De millenniumdoelstellingen zijn onderverdeeld in acht doelstellingen, die in 2015 moeten worden behaald. De voortgang van de doelen wordt gemeten ten opzichte van de situatie in 1990. Door de hoeveelheid aan informatie heeft Verrekijkers besloten om steeds twee doelstellingen te behandelen.
DOEL
3
HET BEVORDEREN VAN GELIJKWAARDIGHEID VAN MANNEN u EN VROUWEN; HET VERSTERKEN VAN DE POSITIE VAN VROUWEN
2008
2010
In 2003 werd in de Rwanda q de grondwet gewijzigd. Hierin staat dat 30% van de zetels in het parlement bestemd zijn voor vrouwen. Rwanda heeft momenteel het hoogste percentage vrouwelijke parlementariërs in de wereld, bijna 50% vrouwen zijn gekozen in de Kamer van Afgevaardigden en ongeveer 35% zitten in de Senaat. De genderkloof in het basisonderwijs is sinds 2005 nul in Rwanda. De genderkloof in laaggeletterdheid zit dichtbij nul.
Het Female Secondary School programma in Bangladesh y geeft rechtstreeks geld aan meisjes en hun gezinnen om collegegeld en andere kosten te dekken. Dit op voorwaarde dat ze zich inschrijven in de middelbare school en ongehuwd blijven tot 18 jaar. Vaak als meisjes gaan trouwen, mogen ze niet meer naar school. Dat leidt tot veel laaggeletterdheid bij vrouwen.
In Algerije w is er meer gelijkheid tussen jongens en meisjes op de basisschool. Dit is een begin naar gelijkheid tussen jongens en meisjes op het voortgezet en hoger onderwijs.
De Bill en Melinda Gates Foundation heeft onlangs een UNDP-project (United Nations Development Programme, red.) ondersteund met 19 miljoen dollar. Bij het project wordt er gebruik gemaakt van goedkope technologie om de productiviteit en het inkomen van de boerinnen in Burkina Faso e, Mali r en Senegal t, de drie minst ontwikkelde landen in Afrika, te stimuleren. 22 ― Verrekijkers
Mexico u heeft een innovatief federaal programma ontwikkeld, genaamd ‘Generosidad’ dat zegels uitdeelt aan “Gender Equality Seal” (gendergelijkheid, red.) bedrijven. Bedrijven worden beoordeeld op specifieke normen met betrekking tot gendergelijkheid, werving van banen, loopbaanontwikkeling, training en vermindering van seksuele intimidatie. Tegen 2006 hebben 117 bedrijven de zegel gekregen. Vergelijkbare initiatieven zijn gelanceerd in Brazilië, Costa Rica en Egypte. In 2005 zaten er geen vrouwen in het Kirgizische i parlement. In 2007, na een landelijke discussie aangewakkerd door het VN-Development Programme
(UNDP), werd een quotum van 30% vrouwen vastgelegd in de kieswet. Tegen 2008, l heeft Kirgizië het hoogste percentage vrouwen in het parlement (25,6%) en in de regering (21%) in Centraal-Azië.
2013
Een UNICEF-ondersteunend programma in Somalië o biedt een uitgebreide beurs aan meisjes. Het helpt meisjes zich in te schrijven op school. Met als doel dat ze doorstromen naar een hoger niveau. Er zijn momenteel 453 meisjes op primair, secundair en universitair niveau die een beurs hebben ontvangen. Van zo'n beurs kunnen de meisjes buskaartjes, schooluniformen, schoenen, leerboeken en andere school benodigdheden kopen.
Meisjes in Jemen worden geconfronteerd met culturele en financiële barrières om naar school te gaan. Ook is er een tekort aan vrouwelijke leraren. De overheid zal dit moeten oplossen met steun van de Wereldbank, zodat er meer vrouwen als leerkrachten aan het werk gaan op het platteland.
Tekst: Syren Korthouwer
SLAAGT DE WERELD IN 2015? HET VERREKIJKERS-RAPPORT
i w y t
re
DOEL 2008
k
o
g
4
j
a
s f d
HET VERMINDEREN VAN KINDERSTERFTE
Door middel van de ‘Nothing but Nets’ campagne, worden er klamboes geplaatst tegen malaria in Afrika. Muskietennetten worden gebruikt tijdens de landelijke mazelenepedemie in de Republiek Congo , de Democratische Republiek Congo , Gabon , Mali , Nigeria en Zimbabwe . Het project is erop gericht om tenminste 80% van de kinderen onder de vijf jaar te dekken tegen deze dodelijke ziektes.
In Vietnam sterven jaarlijks duizenden kinderen aan tetanus. Met steun van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie, red.) en UNICEF worden zwangere vrouwen gevaccineerd tegen tetanus om zo ook hun ongeboren kind te beschermen. Als het kind eenmaal is geboren, wordt het nog een keer gevaccineerd, om zo te voorkomen
h dat het kind zal overlijden aan tetanus.
2010
In Cambodja wordt het geven van borstvoeding bevorderd. Het Cambodjaanse Ministerie van Gezondheid wil zoveel mogelijk moeders op het platteland informeren over het geven van borstvoeding. Het geven van borstvoeding sterkt kinderen en vermindert de gevoeligheid voor ziekte.
2013
Kinderen uit de afgelegen regio's van Peru behoren tot de meest achtergestelde groep in de wereld. In sommige gebieden, lijdt meer dan de helft van de kinderen aan chronische ondervoeding, bloedarmoede en en tekort aan vitamine A. Extreme ongelijkheid en slechte wegen naar scholen maken het voor kinderen niet beter.
Door het MDGfonds (Millennium Development Goals, red.) een programma die boeren een opleiding biedt om landbouw- en managementtechnieken te verbeteren. Hierdoor kunnen boeren beter letten op de gezondheid van hun kinderen en het verbeteren van voeding.
In 2012 lanceerde de Nigeriaanse regering het ‘Saving One Million Lives’ project. Een initiatief om de toegang tot primaire gezondheidszorg voor vrouwen en kinderen te vergroten. Zo zijn er speciale telefoonlijnen waar moeders naar kunnen bellen voor vragen over de gezondheid van hun kind. Ook wordt er voorkomen dat HIV wordt overgedragen van moeder op kind. Men zorgde voor klamboes en andere levensreddendende middelen. w
Verrekijkers ― 23
DE WERELD ANDERS BEKEKEN
WAT NA DE MILLENNIUM- DOELSTELLINGEN? Sustainable Development Goals 2015-2030
H
et is bijna 2015. Dat betekent dat de deadline van de Millenniumdoelen van de Verenigde Naties (VN) gevaarlijk dichtbij komt. Op dit moment zijn veel doelen nog geen werkelijkheid geworden. Daarom heeft de VN nieuwe doelen bedacht en oude herschreven, onder de naam Sustainable Development Goals, oftewel de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. Het zijn deze keer geen acht doelen, maar zeventien die allemaal in 2030 gerealiseerd moeten zijn. Verrekijkers zet de belangrijkste op een rijtje. Zeventien doelen, met maar liefst 169 specifieke speerpunten, staan op de lijst van de Sustainable Development Goals. Deze voornemens zijn opgesteld na de conferentie over duurzame ontwikkeling van de VN in Rio de Janeiro: de Earth Summit 2012. De VN mikt deze keer niet alleen op de ontwikkelingslanden, maar ook op de rijkere landen op deze aardbol.
DE DOELEN
Het slotdocument van de Earth Summit 2012, The Future We Want, zegt specifiek dat de doelen “universeel en toepasbaar op alle landen van de wereld” moeten zijn. “Het uitroeien van armoede is de grootste mondiale uitdaging en een absolute voorwaarde voor duurzame ontwikkeling. Een zo breed mogelijke samenwerking van 24 ― Verrekijkers
alle landen is vereist”, zegt het rapport van de VN. De lijst van de Sustainable Development Goals is nog niet definitief, in september 2015 moet deze worden goedgekeurd door de wereldleiders.
Het uitbannen van alle vormen van armoede, overal in de wereld In de Millenniumdoelen stond nog: ‘Het uitbannen van extreme armoede en honger’. In de nieuwe opmaak van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen is het de bedoeling dat alle extreme armoede in 2030 volledig uitgeroeid zal zijn. Dit betekent dat er niemand meer
onder de extreme armoedegrens van minder dan 1 euro per dag zal leven.
Ook wil de VN over ruim vijftien jaar op zijn minst de helft van het aandeel van alle mannen, vrouwen en kinderen die in armoede leven verminderen. De VN wil hiermee alle armoede ‘in al zijn dimensies volgens nationale definities’ aanpakken. Dit betekent dat ook de rijkere landen armoede zullen moeten bestrijden. Wat in België de armoedegrens is, zou ook met de helft verminderd moeten zijn in 2030.
Het uitbannen van honger, het bereiken van voedselzekerheid, betere voeding en duurzame landarbeid bevorderen Waar we in de Millenniumdoelen alleen nog extreme honger aanpakten, gaan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen nog een stapje verder: het compleet uitbannen van alle honger ter wereld. In 2030 wil de VN dat honger niet meer bestaat en dat iedereen toegang heeft tot veilig, voedzaam en voldoende voedsel, het hele jaar door. Daar hoort ook bij dat over iets meer dan vijftien jaar alle ondervoeding is bestreden en de productiviteit van landbouw verdubbeld moet zijn.
Tekst: Lizet van de Kamp — Iconen: Wouter Moons
Zorgen voor duurzame consumptie- en productiepatronen Om voedselverspilling tegen te gaan, wil de VN een duurzamer beheer en efficiënter gebruik van natuurlijke hulpbronnen. In 2030 moet de voedselverspilling per hoofd wereldwijd gehalveerd worden. Daarnaast moet er aanzienlijk minder afvalproductie zijn, door middel van preventie, reductie en recyclering.
Het bereiken van gendergelijkheid en emancipatie van alle vrouwen en meisjes Naast het bereiken van gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, zoals in de Millenniumdoelen staat, wil de VN alle vormen van discriminatie ten opzichte van alle vrouwen en meisjes over de hele wereld elimineren. Hetzelfde geldt voor alle vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes, met name mensenhandel, seksuele- en andere vormen van uitbuiting. Ook alle schadelijke praktijken, zoals vroegtijdige en gedwongen huwelijken en genitale verminkingen moeten de wereld uit volgens de VN.
Gezond leven waarborgen en het bevorderen van het welzijn voor iedereen op elke leeftijd Over vijftien jaar zijn de ziektes aids, tuberculose, malaria en verwaarloosde tropische ziektes nog maar een vage herinnering, stelt de VN. Deze ziektes wil de organisatie compleet de wereld uit helpen. Hepatitis en via water
overdraagbare ziekten moeten ook worden bestreden. Het verbeteren van de preventie en de behandeling van alcohol- en drugsmisbruik vallen ook onder dit doel. Over iets meer dan vijf jaar, in 2020, wil de VN het aantal wereldwijde sterfgevallen en gewonden van verkeersongevallen halveren.
ZEVENTIEN DOELEN, MET 169 SPECIFIEKE SPEERPUNTEN, STAAN OP DE LIJST VAN DE DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELEN.
Waarborgen van inclusieve en eerlijke kwaliteit van onderwijs, en het promoten van mogelijkheden van levenslang leren voor iedereen In de Millenniumdoelen moest een universele basiseducatie bereikt worden. Nu wil de VN dat in 2030 alle jongens en meisjes in deze wereld een compleet vrij, eerlijk en kwalitatief primair- en secundair onderwijs kunnen volgen. Over vijftien jaar moet genderongelijkheid in het onderwijs volledig verdwenen zijn. Er moet een gelijke toegang tot alle niveaus van onderwijs en beroepsopleiding bestaan, ook voor kwetsbare groepen als personen met een handicap, inheemse volkeren en kinderen in kwetsbare situaties.
Het verminderen van ongelijkheid binnen en tussen landen De VN streeft naar het geleidelijk bereiken en behouden van een inkomensgroei van de onderste veertig procent van de bevolking. Daarnaast wil de VN sociale, economische en politieke integratie van iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht, handicap, ras, afkomst en religie bevorderen. Het zorgen voor gelijke kansen en het elimineren van discriminerende wetten, beleid en praktijken, is hierbij een belangrijk speerpunt.
Het waarborgen van de beschikbaarheid en het duurzame beheer van water en sanitair voor iedereen In 2030 moet er een universele toegang tot veilig en betaalbaar drinkwater voor iedereen zijn. Ook moet er toegang tot geschikte sanitaire voorzieningen en hygiëne voor iedereen zijn, met speciale aandacht voor de behoeften van vrouwen en meisjes en mensen in kwetsbare situaties.
Het behouden en het duurzame gebruik van de oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen voor duurzame ontwikkeling Over vijf jaar, in 2020, is het de bedoeling dat overbevissing en destructieve vismethoden tot een einde zijn gekomen. In 2025 wil de VN een aanzienlijke vermindering van alle soorten van verontreiniging van de zee zien. w
Verrekijkers ― 25
COLUMN: A LOCAL IMPRESSION The other story
MEXICO BELIZE GUATEMALA Guatemala City
Carribean Sea
HONDURAS
EL SALVADOR
NICARAGUA
North Pacific Ocean
COSTA RICA
GUATEMALA IN NUMBERS CAPITAL: Guatemala City where around 4 million people live. GEOGRAPHY: Guatemala is one of the 7 Central American countries ( El Salvador, Honduras, Belize, Nicaragua, Costa Rica and Panama) POPULATION: 14.6 million from which 58.3% is underneath 25 years old OFFICIAL LANGUAGES AND ETHNICITIES: Spanish is the main one, but there are 23 official languages recognized NATURE: The country has 33 volcanoes, most of them are climbable and one is always active allowing to see lava all year long. WEATHER: The country’s average temperature is around 22-23 degrees all year long. Seasons don’t really exist PERSONALITY: Despite scary statistics we are the 10th happiest country in the world. HISTORIC IMPORTANCE: Guatemala was the hub for the Mayan civilization. It is attributed to them the concept of “zero” and the creation of the first chocolate bar. GUATEMALA’S PRIDE: Rum Zacapa 23 is considered one of the Number One Premium Rum in the World with the highest rating ever awarded. Little secret, Albert Heijn sells it and its worthwhile the investment
26 ― Verrekijkers
WHY GUATEMALA DID NOT REACH THE MILLENNIUM DEVELOPMENT GOALS Panama City
Panama
WHY ARE THE MILLENNIUM DEVELOPMENT GOAL (MDGS) SO IMPORTANT? The MDGs are the first international development goals of its kind. They represent the consensus reached in the United Nations (UN) in 2000, where 189 countries committed to the reduction of poverty across the world by 2015. This 8 goals are composed 18 sub-targets and 48 indicators in subjects that go from child mortality, hunger and education and all the way to better performance in the subjects of employment, environmental awareness and free trade. In other words, they intend to highlight the importance of living in a world with equal opportunities and higher living standards for all. The efforts that have been put into meeting this goals deserve full credit, yet they have not been enough to accomplish the expected results. The MDG Report of 2013 states that 3 sub-targets have been already
Tekst: Ana Gabriela Cruz — Foto's: Carlos Cruz
met, and other 3 might be reached by the end of next year. So, with a little bit of luck, only 6 out of the 18 sub-targets that were intended will be actually achieved. This leads anyone to think that in many developing countries things have not improved. But is this actually true?
Countries performances on the MDGs has varied around the globe, evidence shows that there is a very uneven progress overall. For instance, there are countries that have had an outstanding performance in reducing poverty and hunger like Bangladesh, China, India, Indonesia and Vietnam while they still score low on education and health. Other regions, like Latin America and the Middle East have been more assertive in gender equality and education, while still having problems with reducing poverty and hunger. Although, that is said to be the overall trend, there are still very big differences within the regions and throughout the goals. This diversity in performance makes the MDGs even more interesting. In fact, when looked at it closely it becomes very evident that maybe, just maybe, the MDGs do not match a country’s urgencies and that the initial context of a country will determine its ability to accomplish them on time.
THE GUATEMALAN CASE
Guatemala goes by the name of ‘the land of eternal spring’. The country is known for its incredible weather, variety of nature, and beautiful people, however, very few know the complicated Guatemalan history. After 36 years of Civil War (1960-1996) and 200,000 lives lost, Guatemala signed its Peace Agreements in 1996. It was a long awaited moment that brought new hopes and plans for the country and its population. Because the National Army was one of the major perpetrators, it was agreed that there would be a considerable reduction in their forces, in order to follow
a culture of peace. During this transition and in the upcoming years, this would have a great effect on the current threats and problems the country faces nowadays. The Northern Highlands of the country where most of the conflict took place, was recovering from the atrocities of the war, but at the same time powerful crime organizations took advantage of the unattended mountainous region.
One of the many explanations as to the violence problem Guatemala faces can be traced back to the killing of the most known drug lord and trafficker of the Americas, Pablo Escobar. When he was killed in 1993, he left an enormous and powerful drug cartel without a leader. Colombia was gaining back the political power they had once lost by teaming up with the United States (U.S.) and agreeing on extraditing drug lords to be judged and imprisoned in their country. Many of this Colombian criminals feared not only the judicial system of the U.S. but also the possibility of serving their sentence in a maximum security prison, away from their family and connections. Little by little, they started widening their operations and installing their headquarters to other countries that did not had an extradition agreement, and Guatemala certainly fit this profile. With that said, a mountainous region with no security force safeguarding it and with a very weak government taking over the peaceful transition, the country was invaded by this drug-trafficking organizations. Not to forget, that its geographic location conveniently provided a passageway between producers, which are mostly South American countries and consumers, which is generally North America. In the meanwhile, organized international crime started booming in the country, igniting another era of violence in the now “war-free” land. Although murder rates were high
Verrekijkers ― 27
COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
Tekst: Ana Gabriela Cruz — Foto's: Carlos Cruz
affect your ecosystem. Add to that package, democracy, low corruption, decent jobs and free trade. Surely, this subjects have to be addressed and things need to change. The problem is that for countries like Guatemala, not only were the MDGs over demanding due to its problematic context in the 2000’s they are also somewhat distant from its main urgency, which in this case is security.
RECOGNIZING CHANGE
during the conflict, nowadays the numbers are one of the highest in the world with 5,253 homicides in 2013 according to the Overseas Security Advisory Council (OSAC). In fact, street violence is part of the daily life. It is estimated that every 4 minutes a cellphone is stolen either by force or threat leading to a total of 142,745 reported stolen in 2012 states the OSAC. The booming of criminal activities and very little effective punishment has overtaken most of the urban areas and specially Guatemala City. Walking is a risk you might want to think twice, using public transport is extremely dangerous, driving in a car with see-through windows is considered madness and irresponsible, and living in a gated community with guards monitoring who comes in and out of your neighborhood, has become the trend. All in the effort to lower down the risks of becoming a victim of this widespread violence.
SO WHY DIDN’T GUATEMALA REACH THE MDGS?
Many countries were experiencing staggering economic growth, political stability and peace in the 2000. Guatemala’s case was very different, just 4 years after the Peace Agreements had been signed the international world started enforcing the necessity of reaching the targets of the MDGs within 15 years. Expecting for Guatemala to reach this goals seems unrealistic. The country was and it is still not stable enough in security matters, to additionally address all the social problems the MDGs intend to solve. Nowadays, it seems it is expected for developing countries to have a total transformation in short periods of time, a sort of ‘all-inclusive package’ for development. Reduce poverty by half, full education enrollment, stop hunger, achieve gender equality, reduce mortality rates and also have a fast economic growth that by all means does not 28 ― Verrekijkers
Apart from clarifying the problematic with the MDG framework in the context and urgencies of Guatemala, it is also worthwhile mentioning the trend of dismissing or not recognizing significant results. For example, the first MDG is to reduce poverty by half, this seems like a simple equation but in practice it is a little more complicated. Guatemala’s neighboring country Honduras, has been praised for achieving this goal by reducing people underneath the poverty line from 42% in 1990 to 21% by 2007 according to the MDG Progress Index of the Center for Global Development (CGDev). This means a reduction by half because of a difference in 20 percentage points. When compared to Guatemala the percentage reduction is the same, however because it is not by half, Guatemala is perceived as off-track to achieve the goal, while Honduras has succeeded. In numbers, Guatemala had a rate of poverty of 75% in 1995 and in 2011 it had been reduced to 54% according the United Nations Development Program Assessment (UNDP). The reduction of 20 percentage points is the same in both countries, the difference is that In Honduras it is by half and in Guatemala is not. In other words, the efforts done by Guatemala do not receive the same credit as the one’s done in Honduras, which is not unfair but also deceiving when a country is classified as one that will fail in reaching the MDGs.
LONG STORY SHORT
For Guatemala its context at the beginning of the MDGs era make the rate of success much more unlikely, as the country had to deal with situations many other countries did not, most of them due to the almost four decades of internal conflict. The many problems that stemmed after the Civil War like the growing power of drug cartels and violence need to be resolved and dealt with before attempting to simultaneously reach all the targets set by the MDGs. Finally, there has been incredible progress in reducing poverty and other subjects but the way the MDGs are formulated portray an inaccurate view of Guatemala’s development. Bottom line, Guatemala is making progress at a pace that is quite impressive for a country that was devastated at the beginning of the millennium. w
THE INTERNATIONAL CORNER
Tekst & Foto's: Altynay Imanbekova and Laila Hamja
THE MODERN CITY Antwerp is mosly known as the city of fashion and diamonds. While this is absolutely true there is also another interesting aspect of Antwerp – its architecture. We will take you to Antwerp's most interesting places to show you it is not only a jewel of medieval architecture but of the modern times as well.
DE SINGEL – INTERNATIONAL ART CENTRE De Singel is a unique building where architecture meets music, theatre and dance. It is an interesting symbiosis of old and new, and definitely a must-see building of Antwerp. The original building, by the architect Léon Stynen, was joined in 2010 by a design by Stéphane Beel. The two buildings have different characters and materials and that is the main reason why they fit together so well. The old part houses a concert hall, a large theatre for drama and dance, an exhibition area, a music studio and a theatre studio. Within the concrete floors and glass walls of the new building – which is very light and open - you can see endless staircases and bridges connecting different floors. De Singel houses exhibitions for the most renowned Flemish and international architects but also for students of local architectural schools.
THEATRE SQUARE
This square designed by Italian architects Bernardo Secchi en Paola Viganò is a cross point of three theatres: the City Theatre, Antwerp Music Theatre and the youth theatre HetPaleis. The square connects the theatres with the city creating a space for everyone. The elegant columns system that support the light roof creates an outdoor stage for a variety of urban activities. It is one of the platforms for the Sunday market where you can get all kinds of food and experience the vibe of this city. Just around the corner is the Birds Market for lovers of adorable tiny little rabbits, mice, parrots or even chickens.
THE NARROWEST HOUSE OF ANTWERP
The city blocks of Antwerp centre are so dense that it is definitely a challenge to find a free spot for new constructions. Architects duo Sculp-it took that challenge and created a home and office space in a very narrow spot. If you see the building you will definitely recognize the link between the transparent light façade and the surrounding area, since the house is situated in the former red light district. Enormous windows become the literal visualization of the Flemish expression ‘achter-het-raam-zitten’ – to sit behind the window which simply means to work as a prostitute. Thus somehow this building became a testimony to the previous lifestyle of the area.
PARK SPOOR NOORD
The Park Spoor Noord is one of the little gems of the north of Antwerp. A forsaken train depot, it was transformed in 2008, by Studio Associato Secchi-Viganò, into a vast park. If you are looking forward to relax, this is the place. It has large green spaces, a skate and BMX park, a cooling fountain where children can have fun as well as BBQ areas and several playgrounds. Park Spoor Noord also has a bar where you can find good food and drinks. What is really nice about the new design of the park is that in spite of transforming it into very contemporary wide space, the designers still kept some elements of its past. They kept one of the big building where events and markets are now hosted but also the water towers. w
Verrekijkers ― 29
COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
MAURITIUS: THE LITTLE PARADISE ISLAND
Total peace and harmo
ny on Mauritius
No gold, no diamonds, no natural gas, no oil, no spices…none of these are present in Mauritius and yet, in those 400 years since it has been inhabited, Mauritius has seen its economy booming and its reputation rising. What is the secret behind this success? A mixture of amazing beaches, nice mountains, endless sunny days and more importantly welcoming people. WHERE IS MAURITIUS? About 1000km off the coast of Madagascar, there is a small island, barely 8 million years old and inhabited for only about 400 years.
IDYLLIC AND THRIVING
Mauritius is multifaceted. It has one the one hand, those amazing beaches which make it a perfect touristic destination and on the other hand, a diverse population who contribute greatly to its economic. It has rising textile, finance and offshore sectors but also growing communication and technology sector and an expanding hospitality and property development field.
THE PEOPLE
The country has a cultural diversity which also makes its riches All of 30 ― Verrekijkers
Tekst & Foto's: Laila Hamja
the people on the island are immigrants. The dodo was native, but it quickly disappeared when the island started being inhabited. The human population came from various places: India, China, France and many African countries. It is the descendants of all these people who, together, form the population of Mauritius.
Being a child of Mauritian métissage myself, this is one of the aspects that I love the most about my country. I love the beach, but I love more the fact that in spite of ethnic, religious and cultural differences, most Mauritians know how to live together. That said I am not going to pretend that Mauritians live in total peace and harmony. We have a long way to go, but we are just 400 years old and I am sure that we will make it happen in time. w
DEMOGRAPHICS REPORT Mauritius 1.2 million people 2040km2 618 people per km2
Kazakhstan 17 million people 2.7 million km2 6 people per km2
Belgium 11 million people 34000 km2 364 people per km2
COLUMN: A LOCAL IMPRESSION
FROM NOMADS TO MODERNITY IN 100 YEARS When people hear about Kazakhstan they usually imagine Borat or the Astana cycling team. I would like to tell you something more about my country, its history and the current affairs. UNTIL MODERN TIMES For the majority of Kazakh people, the main religion is Islam, but our own kind of Islam. Until the the 20th century we were leading a nomadic lifestyle. Knowledge was transferred through distance and generations orally. At that time life was shaped by natural forces attributed with divine powers. The only god was the eternal blue sky, Tengri.
Later, when Islam came to Central Asia, it changed the ideological representation of god. However it did not eradicate our traditional roots. Nomadic life made us adaptive to changes Tengrianism was a very flexible belief, faith in Tengri did not prevent the adoption of different religions. The national s capital, Astana
A view of Kazakhstan'
traditions survived because people didn’t speak Arabic and there was no translated version of Quran. People just learned the text by heart. So they started to interpret Kazakh national traditions as Muslim traditions.
When Kazakhstan became a part of the Soviet Union, Kazakh people were introduced to Russian culture. There grew a huge gap between people living in the cities and in the villages. People in cities started to speak Russian and adapted to communism and atheism. After the Perestroika, Kazakhstan searched for a new identity trying to recover its national culture, by reassociating with Muslim culture. In the past decade our president invited 'oralman' to return to Kazakhstan. A migration
Tekst & Foto's: Altynay Imanbekova
flow of ethnical kazakhs started, which influenced the Islamic picture of modern Kazakhstan. With the new wave of influence, locals started to take interest in actually understanding Islam and performing the prayers on a daily basis.
A TALE OF TWO CITIES
If you have already heard about the cycling team Astana – then you know the name of the capital of Kazakhstan. It is an ultra-new city located right in the centre of the country and like Antwerp it is divided by a river, Ishim.
The mastermind behind Astana is our president Nazarbayev, the “Architect” of the city. The master plan was designed by Japanese architect Kurokawa, built around one central axis of government buildings starting from the Mega Tent by Norman Foster to the residence of the president. Its ambition grew from being the administrative centre to the cultural capital of the country. Now its goal is to become the progressive city of Central Asia by organizing the International Exposition of 2017 on alternative energy sources. The city planners applied the strategy of “the Miracle of Bilbao” by using renowned architects to place Astana on the map. When you visit the city you get an overwhelming feeling of greatness, for me it feels very artificial and unfit on a human scale.
My upbringing in the former capital, Almaty, has made me critical of our rival city. In fact the citizens of Almaty feel that their city was forcefully stripped of its glory when Astana was erected. I feel Almatyans look beyond the borders of Kazakhstan to explore the world, living as modern nomads, whereas Astanians follow the leader in merely preserving the traditional norms, rules and values. w
Verrekijkers ― 31
CULTUUR
Tekst: Félicie Crijns
MILLENIUM INTERNATIONAL DOCUMENTARY FILM FESTIVAL CONFRONTEERT, INSPIREERT, ACTIVEERT, ...
M
illenium is een organisatie met een internationaal karakter, waarvan de hoofdactiviteit een jaarlijks documentaire festival in Brussel is. De naam verklapt het al: de onderwerpen van de documentaires draaien rond mondiale problemen die de Millennium Development Goals aankaarten. Afgelopen jaren was het festival enkel nog in Brussel bij te wonen, dit jaar zal Millenium, van 28 maart tot 5 april, ook in Antwerpen activiteiten organiseren. Het Millenium Festival is niet enkel een plek waar je pittige docu’s kunt kijken: het is een omgeving waar men discussieert, debatteert, creëert, inspireert, confronteert, oftewel: waar men elkaar activeert. Zlatina Rousseva, artistiek leider bij Millenium, ziet het als haar taak om mensen actief mee te laten denken en werken om hedendaagse internationale problemen aan te pakken. Denk daarbij aan de problematiek rond de illegale visserij. In de documentaire ‘Slaves of the ocean’ komen grove mensenrechtenschendingen aan het licht en door het organiseren van de documentairevertoning en de discussie die daarop is gevolgd, brengt 32 ― Verrekijkers
Millenium mensen uit verschillende disciplines met elkaar in gesprek.
Millenium organiseert naast de documentairevertoningen ook lezingen, debatten, discussies en dat vaak met de documentairemakers zelf. De activiteiten kun je het hele jaar door bijwonen. Zo was er in oktober de eerste documentaire vertoning met discussie georganiseerd op de Universiteitscampus in Antwerpen. Daarvoor nodigt Millenium (internationale) gastsprekers uit, met expertise over het onderwerp. Millenium daagt het publiek uit om zich in de discussies te mengen. Jongeren spelen daarbij een belangrijke rol voor het Millenium Festival. Zo heeft Rousseva
vorig jaar middelbare scholieren zélf een documentairevertoning en discussie laten organiseren, wat een mooie manier is om jongeren zich actief te laten verdiepen in bepaalde onderwerpen.
TOEKOMSTVISIE
Komend jaar zal het festival in het teken staan van het mogelijke vervolg op de Millennium Development Goals. Experts uit verschillende vakgebieden zullen hun visie over de toekomstige ontwikkeling van de wereld met het publiek delen. Denk daarbij aan filosofen, sociologen, economen of juristen. Voor welke uitdagingen staan we en hoe gaan we die uitdagingen aan? Voor Rousseva is het van belang dat zowel de documentaires als de sprekers een échte kijk op de huidige stand van zaken geven: geen te rooskleurige visies die de werkelijkheid opleuken met mooie woorden of plaatjes.
Het Millenium Festival en de activiteiten die er omheen georganiseerd worden, zijn toegankelijk voor iedereen. Ben je nu al benieuwd naar meer? Of wil je zien wat Millenium de afgelopen jaren al georganiseerd heeft? Ga dan naar www.festivalmillenium.org. Binnenkort zal daar ook het programma voor het Millenium Festival 2015 op verschijnen, dus hou het in de gaten!
OOK GETEST OP STUDENTEN
Tekst: Naomi Vandenbroeck — Foto's: Ellen Van Overmeire
DEBATTEREN MET ANTWERP MODEL UNITED NATIONS Op een wel erg druilerige herfstavond ontmoet ik Tom Verlinden, voorzitter van Antwerp Model United Nations (A.M.U.N). Tom maakte voor het eerst kennis met A.M.U.N als delegate en was zo enthousiast dat hij zich het jaar daarop kandidaat stelde voor chairman. Na twee jaar kon hij nog geen afscheid nemen van de M.U.N-wereld en werd daarom preses van A.M.U.N. Al snel compenseren Toms vlotte babbel en vurige relaas het miezerige weer en word ik meegezogen in de wereld van Model United Nations. A.M.U.N. organiseert jaarlijks een simulatie van een VN-debat waarin men telkens over een ander, actueel topic debatteert. Het doel is om in vier sessies, verspreid over vier dagen, tot een akkoord te komen over het desbetreffende onderwerp.
Wil jij je graag kandidaat stellen als gedelegeerde? Registreren kan vanaf 1 december tot en met 7 februari op mymun.net. De A.M.U.N commissie zal dit jaar plaatsvinden van 26 tot 29 maart. De inschrijvingskost bedraagt €50. Meer info en getuigenissen vind je op www.antwerpmun.be.
Tijdens deze fictieve maar erg realistische sessies kruipen studenten in de huid van VN-ambassadeurs en representeren ze een land uit de Verenigde Naties. Het gaat om een totale onderdompeling: A.M.U.N. hanteert dezelfde regels als in een écht VN-debat. Zo worden de deelnemers o.a. verwacht zich formeel te kleden en altijd de chair (de moderator die de discussie in goede banen leidt) te bedanken na hun spreekbeurt. Tom benadrukt dat M.U.N naast recreatief vooral ook educatief is: nadat de deelnemers een land toegewezen krijgen, moeten ze een positiepaper schrijven. Dat houdt in dat je research doet over hoe jouw aangewezen land denkt over het besliste topic. Het gaat dus niet om je eigen mening dan wel om de positie van het land dat je vertegenwoordigt. “Grappig”, lacht Tom, “na een dag of
twee debatteren kennen we elkaar als ‘het Frankrijk meisje’ of ‘de jongen die Iran vertegenwoordigt’: we leren elkaar pas bij naam kennen op het Galabal!” “De kern van de zaak is uiteraard politieke argumentatie, maar ook je retoriek wordt aan de kaak gesteld: hier leer je onder tijdsdruk relevant betogen en negotiëren, en dat
“IT’S EASY TO FORGET THE REAL WORLD WHEN YOU HAVE THE RESPONSIBILITIES OF A DIPLOMAT" in het Engels! Deze competenties staan ook zeker niet slecht op je CV”, knipoogt Tom. “After the MUN, my room was a mess! It’s easy to forget the real world when you have the responsibilities of a diplomat." [citaat van Yassine Mazgout] De getuigenissen op de website spreken boekdelen. Ik ben alvast overtuigd! w Verrekijkers ― 33
CULTUURAGENDA
CULTUURAGENDA JANUARI
ARENBERG SCHOUWBURG Arenbergstraat 28, Antwerpen www.arenbergschouwburg.be
JUKEBOX; 50 JAAR MAROKKAANSE MIGRATIE IN 50 LIEDJES
FEBRUARI
• Muziek • 10/01 20:00 uur • VVK 10 euro, kassa 12 euro Zoals we in Verrekijkers 26 konden lezen, staat dit jaar in het teken van 50 jaar migratie. Moussem Nomadisch Kunstencentrum viert dit door de favoriete muziek uit de Marokkaanse gemeenschap te laten horen. Jong en oud hebben een top-50 samengesteld en het publiek mag kiezen. Het resulteert in een mix van klassiekers uit de jaren zestig, Amazigh-liederen en hedendaagse pop. Ten hore gebracht door de Jukeboxband en de getalenteerde zangers Abder en Samia Sabri.
CC BERCHEM Driekoningenstraat 136, Berchem www.moussem.be
UITGELEZEN OP REIS • Literatuur • 30/01 en 06/03 20:15uur • 5 euro Een literaire avond waarbij gestreefd wordt naar de informele sfeer van een leesclub. Jos Geysels, Anna Luyten en Fien Sabbe vormen het enthousiaste panel. Aangevuld met interessante gasten, voorleessessies, een boekentombola, signeermomenten en livemuziek is dit een interessante avond voor literatuurliefhebbers. 34 ― Verrekijkers
MOM5*: IF THESE WALLS COULD TALK 2 + INTERACTIEVE NABESPREKING OVER SEKSUELE DIVERSITEIT EN GENDERIDENTITEIT • Film • 02/02 19.30uur • Vrije bijdrage ‘Maandelijks op maandag’ is een reeks van negen maatschappelijk bewogen filmavonden. MOM5* is de vijfde avond en wordt georganiseerd door Het Roze Huis. De film, die onder andere een Golden Globe won, toont een trilogie van verhalen over lesbische koppels in drie verschillende tijden. De tijd waarin ze leven bepaalt mede hun omgang met de situatie. Na de vertoning is er een interactieve nabespreking begeleid door ervaringsdeskundigen.
FILMHUIS KLAPPEI Klappeistraat 2, Antwerpen www.klappei.be
NUFF SAID; SOUNDS OF THE CITY • Soul/Funk/Comedy/Literatuur • 06/02 20:30 uur • VVK 10 euro, KASSA 12 euro Een bazaar die tot de nok toe is gevuld met soul, funk, stand up comedy en literatuur. Artiesten uit binnen- en
buitenland krijgen de kans om op het podium te staan, om hun mix van kwaliteit en diversiteit te tonen. Presentator Johan Petit en het zeskoppig collectief BRZZVLL zijn de vaste waarden van de avond.
CC BERCHEM Driekoningenstraat 126, Berchem www.ccberchem.be
ART FOR EDUCATION IN SAMENWERKING MET ANDIAMO; DANSMARATHON • Dans • Tweede week van februari • Info volgt via www.artforeducation.eu Art for Education biedt jongeren in Nepal een kans op onderwijs en begeleiding, zodat zij een zelfstandig leven kunnen opbouwen. Art for Education probeert mensen op een creatieve manier bewust te maken van de dagelijkse realiteit van deze jongeren. Dit doen ze door verscheidene evenementen te organiseren en kunst te verkopen. Tijdens de dansmarathon zal er een hele dag lang gedanst worden om te zorgen dat de jongeren zichzelf kunnen ontplooien en een waardig bestaan kunnen opbouwen.
ART FOR EDUCATION Oudekerkstraat 28, Antwerpen www.artforeducation.be
ALI B BEKEN(D)T • Comedy • 14/02 20:15uur • 10,50 euro (-26 of A-kaart) / 12,50 euro
Tekst: Samantha Koelewijn
"EEN WARME PORTIE AAN ACTIVITEITEN OM DE KOUDE WINTERAVONDEN DOOR TE KOMEN!" AMUN
Antwerp Model United Nations organiseert van 26-29 maart de derde editie van MUN. Dit jaar organiseren ze niet alleen een simulatie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, maar ook van de Europese Raad. Ben jij geïnteresseerd in internationale politiek of zou jij graag je debatteer-skills willen verbeteren terwijl je nieuwe mensen ontmoet? Dan is dit the place to be! Via www.antwerpmun.be kun je meer informatie vinden.
AESCULAPIA
In samenwerking met SOGA en EMSA organiseert onze partner, de studentenclub van geneeskunde AESCULAPIA, een benefiet om aandacht te krijgen voor diabetes in Kinshasa, Congo. Op maandag 2 maart staat er daarom een quiz op het programma. Gezien er een grote opkomst wordt verwacht, is het nog even zoeken naar een geschikte locatie. Deze wordt zo snel mogelijk bekend gemaakt. Dinsdag 3 maart kan je naar een lezing in gebouw Q van de campus Drie Eiken. Het benefiet sluit af met een TD op woensdag 4 maart in de faculteitsbar De Spoed.
Gezien het succes van zijn vorige optreden in de Arenberg Schouwburg komt Ali B, winnaar van de cabaretprijs Nederlandse hoop, nogmaals de belangrijkste verhalen uit zijn leven uit de doeken doen. Een verhaal van een kansarme Marokkaan uit Amsterdam-Oost die het schopt tot publiekslieveling.
ARENBERG SCHOUWBURG Arenbergstraat 28, Antwerpen www.arenbergschouwburg.be
DAM • Muziek • 19/02 20:30uur • VVK 12/10 euro, KASSA + 2 euro Da Arabian MC’s is een toonaangevende Palestijnse Rap/Hip Hop groep die een unieke Oost-West mix laten horen. Hierbij combineren ze rap met invloeden en ritmes uit het MiddenOosten. De boodschap is er een van vrijheid, protest, overleven en vrede. Tamer Nafar, Suhell Nafar en Mahmus Jreri zijn geboren en getogen in de achterbuurten van Lod, een gemengd Arabisch-Joodse stad. Ze rappen over hun worsteling met het alledaagse leven, de zoektocht naar gelijkheid en hun gevecht tegen discriminatie.
DE ROMA Turnhoutsebaan 286, Borgerhout www.deroma.be
MAART
MOM6*: MORE THAN HONEY + BESPREKING MET IMKER • Film • 02/03 19.30uur • Vrije bijdrage De laatste jaren sterven er wereldwijd massaal veel bijen uit. Wat de oorzaak is, is een raadsel. Pesticiden, een virus of wellicht de industrialisering van de honingsector? Wat wel zeker is, is dat de mens en de natuur nauw verbonden zijn. Tachtig procent van de plantsoorten is afhankelijk van de bestuiving van de bij. Groenten en fruitsoorten zouden in de toekomst kunnen verdwijnen. De documentaire zoemt in op de wereld van de bij en zoekt naar antwoorden en verklaringen. Na afloop volgt er een discussie met een imker, die zijn ervaring toelicht en vertelt over de situatie in België.
FILMHUIS KLAPPEI Klappeistraat 2, Antwerpen www.klappei.be
STUDENTENJAZZ: BREATHING #19 • Muziek • 04/03 20:00 uur • Gratis De studenten jazz van het Conservatorium Antwerpen trakteren op een gratis concert in Rataplan. Hierdoor krijg je de unieke kans om de toekomst van de jazz-scene aan het werk te zien.
RATAPLAN VZW Wijnegemstraat 27, Borgerhout www.rataplanvzw.be
Verrekijkers ― 35
STUDENTENABONNEMENT OP MO*MAGAZINE VOOR SLECHTS €16
KIEZEN Europese verkiezingen Amartya Sen Schoolverlaters in Genk en Rio Klimaatkeuzes maken
OB60773
Grondstoffen in Zuid-Amerika Dyab Abou Jahjah Rwanda: de hel en het helen
WWW.MO. BE - LENTE 2014 - NR 111 - P309696 - 5.5 EURO - KWARTAALUITGAVE
WWW.MO .BE - ZOMER 2014 - NR 112 - P309696 - 5.5 EURO - KWARTAALUITGAVE
WWW.MO .BE - HERFST 2014 - NR 113 - P309696 - 5.5 EURO - KWARTAALUITGAVE
MO brengt mondiale verhalen, analyses en tendensen. MO legt mechanismen, pijnpunten en belangen bloot in zowel de politieke, economische als maatschappelijke domeinen. MO verklaart gebeurtenissen, nodigt uit tot reflectie en debat, houdt afstand van ‘het nieuws’ en kiest zijn onderwerpen op basis van inhoudelijke urgentie, niet op basis van wat elders (al) geschreven of bediscussieerd wordt. Uit de stroom van gebeurtenissen distilleert MO de grote veranderingen en evoluties. MO heeft in een wereld die worstelt met diverse crisissen (economie, ecologie, democratie, demografie …) aandacht voor de fundamentele vragen. Want om goede oplossingen te vinden, zijn de juiste vragen nodig. Viermaal per jaar, op het ritme van de seizoenen, krijg je een magazine om te koesteren en te bewaren, omdat we met zijn allen betrouwbare en betrokken berichtgeving en duiding over de hele wereld nodig hebben.
Als student betaal je slechts € 16 in plaats van € 20.
ABONNEER NU VIA WWW.MO.BE/STUDENT Volg ons ook via en 36 ― Verrekijkers
/mondiaalnieuws
@mondiaalnieuws