O kosmos tou Gyaliou Teuxos 106

TEYXOS 106

ΙΝTERNATIONAL ΚΩΔ : 4840

Μεσογείων 419, Αγ.Παρασκευή, 153 43, Αθήνα Τηλ./Fax:210-6000419 Site:www.worldofglass.gr, e-mail:in nfo@worldofglass.gr

ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ 2012

ΚΩΔ : 4840

ΙΝTERNATIONAL Μεσογείων 419, Αγ.Παρασκευή, 153 43, Αθήνα Τηλ./Fax:210-6000419 Site:www.worldofglass.gr, e-mail:in nfo@worldofglass.gr

διπλών • Παραγωγή υαλοπινάκων με μηχανολογικό εξοπλισμό τεχνολογίας

•

Διπλοί υαλοπίνακες υψηλής ενεργεειακής απόδοσης 1 W/m2Κ

σε ανταγωνιστικές τιμές!!!

Με τη δική σας συνεργασία και την δική σας εμπιστοσύνη η Tsantilas Glass Ltd, επεκτάθηκε και συνεχίζει την ανοδική της πορεία επενδύοντας, δημιουργώντας και διεκδικώντας πάντα υψηλή ποιότητα, ικανοποιώντας τις απαιτήσεις σας. Μαζί θα προχωρήσουμε και στο μέλλον δυναμικά, για την επίτευξη μίας ακόμη καλύτερης συνεργασίας στον νέο μας χώρο

ΠΟΛΥΚΡΑΤΟΥΣ 57-ΑΘΗΝΑ, βασισμένη όπως πάντα στην ποιότητα και τον επαγγελματισμό.

Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά στην καλύτερη ενεργειακή απόδοση των κρυστάλλων παραγωγήςς μας, επισκευθείτε τον ανανεωμένο διαδικτυακό μας χώρο www.tsantilasglass.gr

Όλοι εσείς που επιθυμείτε:

ματίες λ ε γ γ α π ε άλλους ε μ ε τ ε τερικό ινωνήσ ω ο ξ κ ε ι π ο ε τ σ Να μας και α ρ ώ χ ύ στην στο ευρ ί ο τ σ ω ν ότερο γ σ σ ι ρ ε π τε ινό μας Να γίνε ο κ ό κ ι τ ρισ αναγνω

ς στις ε τ ν ο ζ ί ρ ςο ες ετε νέου δραστηριότητ ξ ί ο ν α ς Να τικές σα α μ λ ε γ γ επα ς διάφορε ς ι τ α ι γ ε ερωθείτ υ κλάδου μας μ η ν ε α Ν ο ότητες τ ι ρ η τ σ α δρ

α σ έ μ ε τ ί ε θ ς η α λ μ β ο ς δε Πρ ί λ ε σ ς υ αφορά ο ι π τ α ί σ α γ ρ ήποτε ε δ από α ι ο π ο ε είας σας μ ρ υ ι ο α ν τ ε ά β ς μ η τ α λ Ανα πάνια στην

κή καμ διαφημιστι

ards - Επ

ness C i s u B s u t Prostec

nners κλπ

ες - Ba σ ί φ Α α τ ιστολόχαρ

ιάς λ ι σ α β Ο » « ώ δ ε ι α ν ί ς ε ο κ γ πά ς ο ro e Νέ t t o B ς ή κοπ

Αποκλειστικός αντιπρόσωπος για Ελλάδα, Κύπρο, Αλβανία, FYROM: Χ.ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ Α.Ε.Β.Ε. Βιομηχανική περιοχή Θεσ/νίκης, ΟΤ 37 Οδός ΝΒ7, Σίνδος,Θεσσαλονίκη Τηλ.:2310-77 77 77, Fax:2310-77 77 78 e-mail:info@garifallou.gr

Υαλοπίνακες low-e; Κανένα πρόβλημα!!! νέα σειρά πάγκων κοπής

Bottero evo range

1 2 3 4

Tο μηχάνημα που «μεγαλώνει» μαζί με την επιχείρηση • Πλήρης προσαρμοστικότητα • Plug & Play εναλλακτικές κεφαλές κοπής/απόξεσης • Πλήρως αναβαθμίσιμο

Βέλτιστη απόδοση • Γέφυρα κοπής από αλουμίνιο • Ταχύτητα κοπής 200m/min • Ταχύτητα απόξεσης 160m/min • Λειτουργικό περιβάλλον windows • Φιλικό προς τον χρήστη

Μέγιστη ασφάλεια • Περιμετρικά φωτοκύτταρα ασφαλείας • Αναδυόμενοι περιμετρικοί ανασχετήρες διαφυγής υάλου

Πλήρης γκάμα μοντέλων..... σε ένα μηχάνημα Ανακλινόμενοι πάγκοι κοπής Γραμμές κοπής

5

Απόξεση επίστρωσης low-e

Τώρα και με EVO POWER PACK

BOTTERO S.p.a.-12100 Cuneo-Italy- via Genova 82 Τel:+39 0171 310611, Fax: +39 0171 401611,flatglass.sales@bottero..com

Πλήρης σειρά μηχανημάτων κοπής υαλοπινάκων triplex για κάθε ανάγκη

EX L P I R Ι T mm!!! Ο Κ Γ ΠΑ ΠΗΣ 6000 Α Ρ TΩ ΦΥΡΑ ΚΟ Ε ME Γ

...τώρα και με δυνατότητα απόξυσης επίστρωσης low-e με ταυτόχρονη αναρόφηση ξύσματος.

535 AVL/37/46/60 535 AVM/37/46/60

520/LAM 520/37 LAM 520/46 LAM

545 VSX/37/46/60 545 VMX/37/46/60 560 VLS/XY 535 VLS/XYZ

511/37 LAM 511/46 LAM

Δελτίο τύπου

ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΙΣΟΔΩΝ Η εταιρία ΠΡΙΣΜΑ Α.Ε. μετά από πολύχρονη συνεργασία με την εταιρία FAAC SpA Ιταλίας, είναι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσει ότι ανέλαβε την αποκλειστική διανομή όλων των προιόντων FAAC για την Ελλάδα & την Κύπρο. Η εταιρία FAAC SpA με καταξιωμένη παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1965, κατασκευάζει Αυτόματα Συστήματα Εισόδων για κατοικίες, εμπορικούς & βιομηχανικούς χώρους: 1. Αυλόπορτες * Ανοιγόμενες πόρτες με μπράτσο (Swing gates) * Ανοιγόμενες πόρτες με ενδοδαπέδιο μηχανισμό (Swing gates) * Συρόμενες πόρτες (Sliding gates) 2. Γκαραζζόπορτες * Σπαστές (Sectional doors) * Μονοκόματες (Up & Over doors) 3. Ρολλά (Rolling shutters) 4. Πτυσόμενες πόρτες (Folding doors) 5. Μπάρες (Barriers)) 6. Ενδοδαπέδια μπάρα ελεγχόμενης πρόσβασης (City Bollard) 7. Αυτόματες συρόμενες και ανοιγόμενες γυάλινες πόρτες Η εταιρία ΠΡΙΣΜΑ Α.Ε. είναι στη διάθεσή σας για προμήθεια και τεχνική υποστήριξη όλων των παραπάνω μηχανισμών σε όλη την Ελλάδα & Κύπρο.

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ: ΒΙΟΜ/ΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ, ΕΙΣΟΔΟΣ Γ’, Ο.Τ. 37, ΟΔΟΣ ΝΒ7, 574 00 ΣΙΝΔΟΣ, ΤΗΛ. 2310 - 777 777, FAX: 2310 - 777 778/9, e-mail : sales@prismaglass.gr , http : www.prismaglass.gr, www.faacebook.com/prismaglass, blog: prismaglass.wordpress.com

Όλοι εσείς που επιθυμείτε:

ς στις ε τ ν ο ορίζ ριότητες ς υ ο η ετε νέ ς δραστ ξ ί ο ν α σα Να λματικές γε επαγ ους λ λ ά ε ετε μ μας σ ή ν ε για κοινω στη χώρα τ ι ί π ε ε θ Να λματίες μερω ιότητες η ν ε ό γε Να δραστηρ υ μας επαγ εξωτερικ ς ο το φορε του κλάδ και σ ά ι δ τις ότερο σ σ ι ερ ετε π ρύ ν ί γ Να ί στο ευ ό μας το ιν γνωσ στικό κο νω αναγ

Προβληθείτε μέσα από τις σελίδες μας Αναλαμβάνουμε οποιαδήποτε εργασία που αφορά τη διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας σας!!! ( Prospectus, Business cards, Eπιστολόχαρτα, Aφίσσες, Banners κλπ)

ΝΕΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Η εταιρεία ΚΡΥΣΤΑΛΛΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ EΠE επεκτείνεται δυναμικά. Α) Πλήρως αυτοματοποιημένη και ευέλικτη γραμμή παραγωγής triplex (laminate glass) τελευταίας γενιάς και ο μοναδικός πρότυπος κλίβανος laminate στην Ευρώπη της BentelerMaschinenbau GmbH με αυτές τις προδιαγραφές, για JUMBO διαστάσεις υαλοπινάκων 3210 Χ 6000 mm.

O μοναδικός κλίβανος laminate στην Ελλάδα ο οποίος παράγει triplex υαλοπίνακα εώς 10 cm.

Line requirements: • glass width max.

3210mm • glass length max.

6000mm • raw glass thickness 2 - 19mm • laminated glass thickness max. 100mm • PVB dispenser 28 rolls

Μερικοί γνωστοί πελάτες της Bentteler : Pilkington, Saint Gobain, Guardian, Trakya Cam. ΚΑΙ Β)Αυτόματος Κλίβανος, κορυφαίος τεχνολογικά στον κόσμο, για την παραγωγή triplex (HOT AIR AUTOCLAVE PLANT) της Scholz Maschinebau.

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ

1. Πλυντήριο 2.00 με 6 βούρτσες ανακατασκευασμένο με εγγύηση 1 έτους 2.Πλυντήριο 1.60 με 4 βούρτσες ανακατασκευασμένο με εγγύηση 1 έτους 3. Θερμοκολλητική μηχανή Μ-40 ανακατασκευασμένη με εγγύηση 1 έτους ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΕΤΑΞΑ Τηλ.: 22950-29942

Απο ΚΡΥΣΤΑΛΛΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΠΕ Πωλείται

Μηχάνημα CNC πέντε αξόνων με δυνατότητα επεξεργασίας γυαλιού σε άριστη κατάσταση λόγω αντικατάστασης Τύπος μηχανήματος :

INTERMAC M.BEVEL 2300

Μέγιστη διάσταση επεξεργασίας γυαλιού : 2800 mm X 2000 mm Δυνατότητες : Ροντέ & Μπιζουτέ Πληροφορίες κο Βασίλη Βασιλείου Τηλ:22210-52607, Κιν:6936785778

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ

λόγω συνταξιοδότησης σε καλή κατάσταση και καλή τιμή τα κάτωθι Ιταλικά μηχανήματα 1. Μπιζουτιέρα “MAX 40 BAVELLONI” 2. Μπιζουτιέρα “ΤΒ/65 BAVELLONI” 3. Ροντέ “SCHIATTI FPS 10” 4. Ροντέ Φόρμα “GIEFFE” 5. Τρυπάνι ημιαυτόματο “SCHIATTI FPD 60” 6. Tρασσέ GME/CAT. 220/1. Επίπεδο. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Σάκης Μηλιώτης Τηλ.: 2310-418166, 23920-75278 6982062139 (10.00-15.00μμ)

ΑΠΟ FIN GLASSΜ.ΒΑΓΓΕΛΑΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ

λόγω συνταξιοδότησης επιχείρηση τζαμιών 22 ετών

εξοπλισμένη πλήρως. Περιοχή Μενιδίου επί κεντρικής λεωφόρου ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΗ ΠΕΛΑΤΕΙΑ!! ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: κος Κώστας Τηλ.: 210-2321365

16

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΜΠΙΖΟΥΤΙΕΡΑ COVESA BAVEL 40-40 ΣΕ ΑΡΙΣΤΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΛ: 2310-707720

ΕΜΠΟΡΙΑ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ YAΛ/ΚΩΝ Διαθέτουμε πλήρη γκάμα όλων των τύπων Υαλοπινάκων για όλες τις εφαρμογές εξωτερικών και εσωτερικών χώρων

2999

Η εταιρεία έχει περάσει από έλεγχο αριθμό ΕΝ 1279 μέρος 2ο: Mέθοδος Δοκιμής μακράς διάρκειας και απα αιτήσεων για διείσδυση υγρασίας της Ελβετικής εταιρείας ΤΝΟ.

Εργοστάσιο: ΒΙ.ΠΕ. Λαμίας, Τηλ: 22310-82101 & 81810, Fax:22310-82066 e-mail : alafropa@otenet.gr Έκθεση: Παπαποστόλου 11, Λαμία, Τηλ:22310 21510, Fax: 22310 37969 e-mail : glass_al@otenet.gr

Χ

•Α

ρ •Πυρ

Εικόνες από την συμμετοχή της εταιρείας ΜΑΡΜΟΥΡΗΣ ΑΕ (υλικά-έπιπλο) σε συνεργασία με την νεοσύστατη εταιρεία La stampa print από την έκθεση “Medwood 2012” που πραγματοποιήθηκε από τις 29/03 έως την 01/04 2012 στο Metropolitan Expo Center στην Αθήνα.

A.Πάσχος - Σ.Αδαμίδης Ο.Ε. ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Κωνσταντίνου Καραμανλή 69, 570 08 Ιωνία- Θεσσαλονίκη, Τηλ.:2310-782250 Fax: 2310-782240 e-mail : lastampa2012@gmail.com

www.lastampa.com.gr

Από την Χ. ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ ΑΕΒΕ

πωλούνται επιλεγμένα μεταχειρισμένα

μηχανήματα σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές οι οποίες περιλαμβάνουν μεταφορά (εκτός νησιών), εγκατάσταση,εκπαίδευση. **ΕΥΚΑΙΡΙΑ, πάγκος κοπής υαλοπινάκων μέγιστης διάστασης 2750χ3650mm BOTTERO 352BCS-R μοντέλο 2008 με 2 μήνες λειτουργία, με φουλ έξτρα, με δυνατότητα αναβάθμισης για κοπή Low-e και με εγγύηση 20 μηνών 1.Πωλείται μεταχειρισμένο ροντέ 8 κεφαλών BOTTERO 108F μοντέλο 2004 σε άριστη κατάσταση με εγγύηση 6 μηνών 2.Πωλείται μεταχειρισμένο ροντέ 8 κεφαλών BOTTERO 108F μοντέλο 2001 σε πολύ καλή κατάσταση με εγγύηση 6 μηνών 3.Πωλείται μεταχειρισμένο ροντέ 11 κεφαλών SCHIATTI, μοντέλο 1995 σε καλή κατάσταση 4.Πωλείται μεταχειρισμένος πάγκος κοπής υαλοπινάκων τρίπλεξ BOTTERO 551Α με μήκος μαχαιριού 4600mm μοντέλο 1998 σε πάρα πολύ καλή κατάσταση με εγγύηση 6 μηνών (μόνο για εργασίες). Προαιρετικά, 6μετρος /ανακλινόμενος πάγκος φόρτωσης 5.Πωλείται μεταχειρισμένος πάγκος κοπής υαλοπινάκων τρίπλεξ BOTTERO 551A με μήκος μαχαιριού 4600 μοντέλο 2005 σε άριστη κατάσταση με εγγύηση 6 μηνών (μόνο για εργασία). Προαιρετικά πάγκος 6μετρος φορτωσης/κοπής.

6.Πωλείται μεταχειρισμένος πάγκος κοπής υαλοπινάκων μέγιστης διάστασης 2750χ3650 BOTTERO 352BCS R ΜΟΝΤEΛΟ 2004 σε άριστη κατάσταση με δυνατότητα αναβάθμισης για κοπή Low-e και εγγύηση 6 μηνών.

7.Πωλείται μεταχειρισμένη φόρμα μπιζουτέ μοντέλο 2010 ΑΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΤΗ με εγγύηση 6 μηνών.

8. Πωλείται CNC 5 αξόνων INTERMAC MASTER BEVEL 2001 σε πολύ καλή κατάσταση 9. Πωλείται φούρνος παραγωγής τρίπλεξ τεχνολογίας EVA, 2 θαλάμων μέγιστης διάστασης 1800χ3000 μοντέλο 2009 KERAGLASS, σε άριστη κατάσταση με εγγύηση 6 μηνών (μόνο για εργασία). ΤΙΜΗ ΕΚΠΛΗΞΗ 10. Πωλείται ροντέ 6 κεφαλών BAVELONI GEMY 6 μοντέλο 2004 σε εξαιρετική κατάσταση με προαιρετική προέκταση ερπύστριας για εγκατάσταση εν σειρά πλυντηρίου.

11. Πωλείται ευθύγραμμος πάγκος κοπής 6100χ3210 BOTTERO ΜΟΝΤEΛΟ 1998 σε καλή κατάσταση 12. Πωλείται ευθύγραμμος πάγκος κοπής 2750x3650 BOTTERO ΜΟΝΤEΛΟ 1999 σε καλή κατάσταση 13. Πωλείται γραμμή διπλής υάλωσης PELLANDA με πρέσα, μέγιστης διάστασης 2500χ3500 σε πολύ καλή κατάσταση Tηλ. επικοινωνίας: 6974 939301 Β. Γαρυφάλλου

30

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

To να είσαι ο πρώτος έχει τα πλεονεκτήματά του Το 2004 η Keraglass ήταν η πρώτη που λανσάρισε στην αγορά φούρνο με διπλό θάλαμο προθέρμανσης τον KFO DOUBLE STAR. Το 2010 εγκαταστάθηκε ο πρώτος τέτοιος φούρνος στην Ελλάδα. Το 2011 η Keraglass κατέχει ακόμα αυτή την πρωτιά.

Χωρίς καρδιά θα είμασταν απλά μηχανές

Keraglass Engineering Srl Via Sassagattone 7/b42031 Baiso RE,Ιταλία Tηλ.:+39 0522 99 30 27 Fax.: +39-0522 99 30 30 info@keraglass.com www.keraglass.com

είμαστε οι μόνοι που χρησιμοποιούμε μόνο Ευρωπαϊκής προέλευσης υλικά

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος γιαα Ελλάδα & Κύπρο

Χ.ΓΑΡΥΦΑΛΛΟΥ Α.Ε.Β.Ε. Βιομηχανική περιοχή Θεσ/νίκης, ΟΤ 37 Οδός ΝΒ7, Σίνδος,Θεσσαλονίκη Τηλ.:2310-77 77 77, Fax:2310-77 77 78 e-mail:info@garifallou.gr

ΠAPOYΣIAΣH ΠPOΪONTΩN

STRUCTURAL GLAZING ΣIΛIKONEΣ

H εταιρεία ΣYNOΔIAΣ A.E. δραστηριοποιείται εδώ και 15 χρόνια στις εισαγωγές υλικών στεγάνωσης, σύνδεεσης και στερέωσης κουφωμάτων. Tην επιτυχημένη πορεία της στο χώρο των δομικών σιλικόνων έρχεται να συμπληρώσει η εκπροσώπηση των εξειδικευμένων σιλικόνων της DOW CORNING Structural Glazing, για συγκό όλληση και στεγανοποίηση υαλοπετασμάτων.

ΣIΛIKONEΣ ΓIA ΣYΓKOΛΛHΣH ΓYAΛIOY KAI AΛOYMINIOY

ΣIΛIKONEΣ ΓIA ΔIΠΛH YAΛΩΣH YAΛO OΠETAΣMATΩN

DC 895: Σιλικόνη ενός συστατικού

DC 3793: Σιλικόνη ενός συστατικού

DC 993: Σιλικόνη δύο συστατικών

DC 3362: Σιλικόνη δύο συστατικών

Για να επιτευχθεί το τελειότερο δυνατό αποτέλεσμα η εταιρεία ΣYNOΔIAΣ A.E. διαθέτει την πρωτοποριακή στην Eλλάδα σιλικόνη DC 791 που εγγυάται την υδατοστεγανότητα και ανεμοπερατότητα των υαλοπετασμάτων.

H DC 791 είναι σιλικόνη «παντός καιρού» και έχει ελαστικότητα μέχρι 50%.

32

O Kόσμος του Γυαλιού Φεβρουάριος 2012

YΛIKA KOYΦΩMATΩN AΛOYMINIOY & PVC

Σιλικόνες για υαλοπετάσματα structural glazing

15o χλμ Π.Ε.Ο. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ - ΚΑΒΑΛΑΣ, Ταχ.Θυρίδα: 240,Τ.Κ. 572 00 ΛΑΓΚΑΔΑΣ Tηλ.:23940-72770, Fax: 2394 40-73621 Site:www.sinodias.com, e-mail:sinodias@otenet.gr

Περιεχόμενα

Τεύχος 106 Απρίλιος - Μάϊος 2012

ΕΙΔΙΚΟ ΔIΜHΝΙΑΙΟ ΚΛΑΔΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

Κωδικός αριθμός 4840

10

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ: PRISMA-FAAC ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΙΣΟΔΩΝ

Ιδιοκτήτρια/Εκδότρια ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΣΤΑΝΙΑ

14 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: ΚΡΥΣΤΑΛΛΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΠΕ

16,30

ΑΝΟΙΚΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Διαχωρισμοί - Φιλμ Ατελιέ Γραφικών τεχνών

26

32

Γραφεία: Μεσογείων 419 Αγ.Παρασκευή 153 43 Αθήνα Τηλ/Fax:.: 210-6000419 Κιν: 6944-290584 URL:http://www.worldofglass.gr e-mail: info@worldofglass.gr

ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ DATAWORKS

ΣΥΝΟΔΙΑΣ Α.Ε.:ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ: STRUCTURAL GLAZING ΣΙΛΙΚΟΝΕΣ.

36-47

48-53 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: ΤSANTILAS GLASS LTD

ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ ΑΦΟΥ ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ «ΦΘΗΝΟ» ΡΕΥΜΑ ΑΠΟ ΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ; Γρά άφει ο Β.Γαρυφάλλου

54-59 TURANOR PLANET SOLAR To μεγαλύτερο τροφοδοτούμενο με ηλιακή ενέργεια πλοίο στον κόσμο.

Artwork & Graphic Design Εύη Μπουρούνη - Νάτσινα Εκτύπωση: ΗΛΙΑΝΘΟΣ ΑΒΕΕ Ε Τηλ.:210-2388556 Συνδρομές: Ετήσια 44 Euro Tιμή τεύχους: 15 Euro Για τα θέματα που δημοσιεύονται, καθώς και για τις φωτογραφίες, το περιοδικό αποκτά αυτόματο copyright δημοσίευσης. Σε περίπτωση αναδημοσίευσης με οποιοδήποτε τρόπο είναι απαραίτητη η γραπτή έγκριση της εκδότριας. Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν απεικονίζουν πάντοτε και τις απόψεις του περιοδικού.

34

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Περιεχόμενα

60-77

78-89

Καινοτόμες Εφαρμογές του Γυαλιού σε Οικοδομές

Γράφουν οι Dr.-Ing. Hans

Schober, Dr.-Ing. Kai Kütschner, Dr.-Ing. Jens Schnelder, Dipl.-Ing. Stefan Justiz Schlalch Bergermann and Partners

90-100 To Yλικό και το Εφήμερο Γράφει ο James Carpenter

Φως στο Δημόσιο Χώρο Γράφει ο James Carpenter

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Η TSANTILAS GLASS L.T.D αποτελεί την εξέλιξη της ΤΣΑΝΤΙΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΑΜΙΑ- ΚΡΥΣΤΑΛΛΑ η οποία δραστηριοποιείται στο χώρο τουυ γυαλιού από το 1972 με κύριο σκοπό τον σαφή προσδιορισμό των απαιτήσεων του πελάτη και την άμεση η εξυπηρέτησή του.

Η εταιρεία διέπεται από τις αρχές που αποτυπώνονται στο Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας, το οποίο είναι βασισμένο στις απαιτήσεις και προδιαγραφές που ορίζονται από το Διεθνές Πρότυπο ISO 9001:2008 και η παραγωγή των προϊόντων γίνεται σύμφωνα με τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις των ευρωπαϊκών προδιαγραφών και φέρουν πιστοποίηση CE. Τα high-standards που έχουμε θέσει στην αγορά δεν μας εμπόδισαν να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας ανεβάζοντας ακόμη ψηλότερα τον πήχη της ποιότητας στην επεξεργασία , κοπή και διπλή υάλωση υαλοπινάκων. Αυτό επετεύχθη: α) με την υπερσύχρονη γραμμή κοπής που έχει εξοπλιστεί η παραγωγή μας που δίνεει την δυνατότητα αυτόματης φόρτωσης υαλοπινάκων μέσα από τελευταίας τεχνολογίας ραφιέρα, με συνολική ή δυναμικότητα κοπής 2000 m2 /8ωρο και απόξυση επίστρωσης low-e,1200m2/8ωρο. β) με τις δυο αυτόματες γραμμές παραγωγής θερμοηχομωνοτικών υαλοπινάκων διπλής υάλωσης με θειόκολλα δυο συστατικών (κρύα), της οποίας η ανάμειξη πραγματοποιείται αυτόματα από τα μηχανήματα μας. Έτσι επιτυγχάνουμε το 100% των προδιαγραφών των ενεργειακών κρυστάλλων low -e για την διπλή υάλωσή τους. Η μακρόχρονη παρουσία μας στο χώρο καθώς επίσης και η εξειδίκευση και εμπειρία των στελεχών μας και του εργατικού δυναμικού, εγγυώνται την διαρκή αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιώ ών, την έγκαιρη παράδοση κάθε είδους έργου και την ικανοποίηση των απαιτήσεων των πελατών της. Η ετταιρεία μας αναλαμβάνει παντός είδους υαλουργικές εργασίες τόσο στον Δημόσιο όσο και στον Ιδιωτικό τομέα, σε όλη την Ελλάδα και εξειδικεύεται στην επεξεργασία ενεργειακών υαλοπινάκων μαλακής επίστρωσ σης.

Οι πελάτες με τους οποίους συνεργαζόμαστε είναι Εταιρείες Μεταλλικών Κατασκευών και Κατασκευών Αλουμιινίου, Τζαμάδες, Τεχνικές Εταιρείες, Μηχανικούς , Ξενοδοχεία, Ιδιώτες και άλλοι, οι οποίοι είναι μόόνιμοι και συνεχώς αυξανόμενοι

37

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Αυτόματη γραμμή κοπής με δυνατότητα φόρτωσης υαλοπινάκων μέσα από τελευταίας τεχνολογίας ραφιέρα με συνολική δυνατότητα κοπής 2000 m2/8ωρο και απόξεση επίστρωσης low-e, 1200 m2/8ωρο.

Μηχανολογικός εξοπλισμός * ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ Το μηχάνημα αποτελείται από 5 ξεχωριστές ζώνες πλυσίματος και περιλαμβάνει ειδικό σύστημα αναγνώρισης των επιστρωμένων υαλοπινάκων των οποίων η πλύση γίνεται με ειδικές κυλινδρικές βούρτσες .

* ΠΡΕΣΣΑ : Περιλαμβάνει ένα πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα πρεσαρίσματος διπλών ή τριπλών υαλοπινάκων, μέσω της διπλής δράσης των υδραυλικών κυλίνδρων που πιέζουν τους υαλοπίνακες ομοιόμορφα. Επίσης έχει την δυνατότητα αυτόματης δίπλωσης των STRUCTUAL υαλοπινάκων.

* ΡΟΜΠΟΤΙΚΟ - ΚΟΛΛΗΤΙΚΟ Διαδικασία δεύτερης σφράγισης με θειόκολα δυο συστατικών της οποίας τα υλικά αναμιγνύονται αυτόματα (ρομποτικά). Η κόλληση γίνεται με τα γυαλιά σε κατακόρυφη θέση, ώστε να αποφεύγεται η παραμόρφωσή τους (κύρτωση) .

39

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Μηχανολογικός εξοπλισμός * BUTYL Διαδικασία πρώτης σφράγισης. Η επικάλυψη του butyl γίνεται με ακρίβεια και στις δυο πλευυρές των μεταλλικών πλαισίων μέσω ενσωματωμένων αισθητήρων που κρατάνε το πλαίσιο σταθερό.

* ΠΗΧΑΚΙΕΡΑ Αποτελείται από μια πλατφόρμα γωνίας 45 μοιρών για την κατασκευή ενιαίων μεταλλικών πλαισίων(χωρίς πλαστικές γωνιές), από χάλυβα και προφίλ αλουμινίου σε κάθε γωνιά επιλογής.

40

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

* ΤΡΥΠΑΝΙ ΑΕΡΙΟΥ Αυτόνομο σύστημα για την διάτρηση των μεταλλικών πλαισίων για την πλήρωση του ευγενούς αερίου, πριν αυτό ακόμα γεμίσει με το αφυγραντικό υλικό (πυριτικό άλας)

* ΑΛΑΤΙΕΡΑ Προλειτουργικό σύστημα για την διάτρηση και συμπλήρωση του αφυγραντικού υλικού (πυριτικό άλας).

ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ ΠΛΗΡΩΣΗΣ ΑΕΡΙΟΥ

41

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

MHXANHMA AMMOBΟΛΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ 225 Χ 321cm

Αποθηκευτικοί χώροι

42

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Βιτρώ & Fusing ΒΙΤΡΩ & FUSING Σχεδιάζουμε και δημιουργούμε κατασκευές αρχιτεκτονικών εφαρμογών, και διακοσμητικά ά- χρηστικά προϊόντα, με μοναδικά χαρακτηριστικά αισθητικής και ποιότητας, σε ποικιλία διαστάσεων και σε διαφορετικούς χρωματισμούς και συνθέσεις.

43

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ:

Float glass διάφανο Float glass χρωματιστό (φυμέ, μπρονζέ, σατινέ) Καθρεπτίζοντα (super silver stop sol- ελεγχόμενης ακτινοβολίας)

Laminated (triplex) ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ: Αλεξίσφαιρα Securit (tempered)- Kρακελέ Πυρίμαχα

Μαλακής επίστρωσης ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ: (Low- e performance) Σκληρής επίστρωσης (High performance) Διπλή υάλωση ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΟΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ: Τριπλή υά άλωση Διπλή υάλωση χαμηλής εκπομπής (Low-e) ενέργειας Διπλή υάλωση ελεγχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας Ηχχομονωτικά διπλά γυαλιά (Argon) ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ ΔΟΜΙΚΟΙ (STRUCTURAL) ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ & ΥΑΛΟΠΕΤΑΣΜΑΤΑ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ:

Ροντέ Μπιζωτέ Αμμοβολή Τρασσέ Οπές

ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ ΓΥΑΛΙ: Βιτρώ Fusing

Bιτρίνες ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕ ΕΙΣ: Πόρτες παντόός τύπου Ντουζιέρες Μπαλκόνια Αίθρια Πυραμίδες

44

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

45

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

46

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

47

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ

ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΕΣ

ΑΦΟΥ ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ «ΦΘΗΝΟ» ΡΕΥΜΑ ΑΠΟ ΤΑ

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ; Γράφει ο Dr Βασίλης Γαρυφάλλου, Φυσικός Α.Π.Θ.

48

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Οταν κάποιος αγοράζει κάποιο αυτοκίνητο καλείται να επιλέξει μεταξύ καποιου εξοπλισμου ασφαλείας. Η κάθε αυτοκίνητοβιομηχανία έχει επενδύσει με διαφορετική φιλοσοφία πάνω στον τομέα «ασφάλεια» όπου η προοδος είναι μεγάλη και έχει να κάνει με πολλά και διάφορα αξεσουάρ. Κάποια από αυτά όπως οι ζώνες ασφαλείας, οι αερόσακοι, οι ελεγχόμενες ζώνες παραμόρφωσης και οι προφυλακτήρες εστιάζουν στο τι θα συμβεί ΜΕΤΑ το τρακάρισμα. Κάποια άλλα όμως, όπως το ABS, τα αεριζόμενα δισκόφρενα, οι αεραναρτήσεις, τα συστήματα ενίσχησης πέδησης και τα συστήματα αυτόματου/προληπτικού φρεναρίσματος εστιάζουν στο να ΜΗΝ ΓΙΝΕΙ το τρακάρισμα.....Αν ρωτούσαν κάποιον από εμάς που θα προτιμούσε να επενδύσει τα χρήματά του η αυθόρμητη απάντηση θα ήταν «και στα δύο»!! Αν όμως καλούνταν να επιλέξει τότε οι περισσότεροι θα επέλεγαν να επενδύσουν τα χρήματά τους στο να ΜΗΝ τρακάρουν...

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στον τομέα της ενέργειας. Η Ευρωπαική Ένωση προσυπογράφοντας την συνθήκη του Κιότο δεσμέυτηκε για το ότι μεχρι το 2020 θα ΜΕΙΩΣΕΙ τις ενεργειακές της ανάγκες κατά 20%, θα παράγει τουλάχιστον το 20% των ενεργειακών της αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΚΑΙ θα μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά 20%. Με λίγα λόγια ο στόχος ΔΕΝ είναι να εξακολουθούμε να κατασπαταλούμε τους ενεργειακούς πόρους του πλανήτη αλόγιστα επαναπαυόμενοι στην παραγωγή φθηνής ενέργειας, αλλά ούτε και να επιβαρύνουμε την ατμόσφαιρα με ρύπους προκειμένου να παράγουμε συστήματα που «βγάζουν» φθηνή ενέργεια.

49

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Όπως σε όλα τα πράγματα έτσι και εδώ πρέπει να υπάρχει η αρμονική ισορροπία μεταξύ του περιορισμού της κατανάλωσης ενέργειας, του κόσους παραγωγής αυτής που αναπόφευκτα θα καταναλώσουμε και των ρύπων τους οποίους ΣΥΝΟΛΙΚΑ εκπέμπουμε προκειμένου να καλύψουμε τις ενεργειακές μας ανάγκες. Στη χώρα μας δυστυχώς αυτή η ισοροπία χάθηκε! Τον τελευταίο καιρό διαπιστώνει κανείς μια μαζική χειραγώγηση των πολιτών στην αναγκαιότητα και στο κέρδος της επένδυσης σε φωτοβολταικά συστήματα, σε βαθμό που το 95% των πολιτών να θεωρεί ότι τα φωτοβολταικά είναι η μοναδική πηγή ανανεώσιμης ενέργειας. Πρέπει λοιπόν κανείς να διερευνήσει την αποδοτικότητα μιας τέτοιας επένδυσης τόσο για τον επενδυτή όσο και για την κοινωνία γενικότερα. Αν κανείς προσπαθήσει να βρεί το κόστος παραγωγής της ενέργειας στην Ελλάδα, από τον ισολογισμό της ΔΕΗ, θα διαπιστώσει, ότι για την παραγωγή 35 εκατομμυρίων Mwhe δαπανώνται (σε πρώτες ύλες όπως ο λιγνίτης το αέριο κλπ) 750 εκατομύρια E ετησίως. Άρα η παραγωγή του 20% (υποχρέωση Κιότο) αυτής της ενέργειας κοστίζει 150 εκατομύρια E το χρόνο.

50

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Για να παραχθεί αυτή η ενέργεια από φωτοβολταΐκά συστήματα (τα οποία αποδίδουν περίπου 1.400Mwhe/εγκατεστημένο Mw), χρειάζεται να εγκατασταθούν 5.000Mw. Δεδομένου του κόστους εγκατάστασης στα 3 εκατομμύρια E/Mw, με έναν πολαπλασιασμό βλέπουμε ότι για να καλυφθεί ο στόχος του 20% πρέπει να επενδυθούν : 5.000Mw X 3εκατομμύρια E = 15 δις E. Με λίγα λόγια η Ελλάδα για να είναι εντάξει στην δέσμευσή της, πρέπει να επενδύσει 15 δις (σε ένα εισαγώμενο προιόν) και να πληρώνει 90 εκατομμύρια E τόκους ετησίως για να παράγει ενέργεια η οποία διαφορετικά θα της κόστιζε 150 εκατομμύρια τον χρόνο!!!! Δεν τελειώσαμε όμως εδώ!..Προκειμένου να καταστεί μια τέτοια επένδυση θελκτική η ΔΕΗ πληρώνει στους επενδυτές 0,30-0,50E/kwh (έναντι των 0,10-0,20E που της κοστίζει η ίδια παραγωγή), λεφτά τα οποία πολύ απλά μετακυλείει στο κόστος της και χρεώνει γιαυτό ΟΛΟΥΣ του καταναλωτές!!!!

Υπαρχει άλλη λύση;;;; Μα φυσικά!! Η λύση βρίσκεται στο να ΜΕΙΩΣΕΙ κανείς ΠΡΩΤΑ τις ενεργειακές του δαπάνες και ΜΕΤΑ να επενδύσει στο να καλύψει τις εναπομείνουσες ανάγκες με ΑΠΕ.

51

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Αν κάποιος για παράδειγμα επενδύσει στο να αλλάξει τους υαλοπίνακες του σπιτιού του με άλλους, σύγχρονους, ενεργειακούς 3ης γενεάς θα δαπανήσει περίπου 800∂ για ένα τυπικό μέσο διαμέρισμα. Το ενεργειακό όφελος θα είναι περίπου (για την περιοχή της Θεσσαλονίκης) 1,070kwh από την θέρμανση + 360kwh από την ψύξη x 0,15∂/kwh χρέωση από ΔΕΗ = 214∂ όφελος/έτος. Δηλαδή σε 2 χρόνια θα έχει επιτύχει απόσβεση του κόστους αντικατάστασης και από εκεί και πέρα για κάθε επόμενο χρόνο θα έχει όφελος 2214∂ στην τσέπη του ιδιοκτήτη. Χωρίς ΚΑΜΙΑ επιβάρυνση του περιβάλλοντος, χωρίς ΚΑΜΙΑ επιβάρυνση των υπολοίπων συμπολιιτών μας. Για να έχει το ίδιο ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ όφελος από ένα φωτοβολταικό θα έπρεπε να επενδύσει 3.000∂.Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τα υπόλοιπα συστήματα «παθητικής» ενεργειακής βελτίωσης,τα οποία με χαμηλό κόστος επένδυσης και

52

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

χωρίς κανένα κόστος συντήρησης μετά την αρχική επένδυση, ΜΕΙΩΝΟΥΝ τις ενεργειακές δαπάνες της κατοικίας μέχρι και 85%!!!!. Το υπόλοιπο 15% είναι αυτό το οποίο θα πρέπει κάποιος να παράγει με ΑΠΕ ώστε να πετύχει αυτό που ονομάζεται κατοικία μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Αυτή άλλωστε είναι και η οδηγία η οποία έχει εκδοθεί από την Ευρωπαική Ενωση και η οποία είναι σε ισχυ από τις αρχές του 2011. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι για να επιτύχουμε τους Ευρωπαικούς ενεργειακούς στόχους με το μικρότερο δυνατό κόστος πρέπει να επενδύσουμε τα λιγοστά μας χρήματα εκεί που θα αποδόσουν βέλτιστα. Αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα σήμερα καταναλώνει 100 μονάδες ενέργειας ετησίως θα πρέπει να επενδύσουμε ώστε να παραχθούν 20 μονάδες από ΑΠΕ.Αν όμως καταφέρουμε να μειώσουμε την ετήσια στις 70 ή ακόμα και στις 60 τότε αρκεί να επενδύσουμε στην παραγωγή μόλις 12 μονάδων από Ανανεώσιμες Πήγες Ενέργειας.ΤΟΣΟ ΑΠΛΑ!

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΚΡΥΣΤΑΛΛΑ - EΦΑΡΜΟΓΕΣ

Με σύμμαχο

τον ήλιο

Γράφει η Βασιλική Καστάνια

54

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

TURANOR Planet Solar

Tο μεγαλύτερο τροφοδοτούμενο με ηλιακή ενέργεια πλοίο στον κόσμο.

Με σύμμαχο τον ήλιο, το MS TURANOR Planet Solar συνεχίζει ακάθεκτο το ταξίδι που ξεκίνησε τον προηγούμενο Σεπτέμβριο: σκοπεύει, μέχρι τον επόμενο Απρίλη, να κάνει τον περίπλου της γης. Turanor σημαίνει δύναμη του ήλιου. Η λέξη προέρχεται από τη γλώσσα των ξωτικών, που δημιούργησε ο Τόλκιν, για την τριλογία «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών». Πρόκειται για το μεγαλύτερο τροφοδοτούμενο με ηλιακή ενέργεια πλοίο στον κόσμο. Στο κατάστρωμά του είναι εγκατεστημένοι φωτοβολταϊκοί ηλιακοί συλ-

λέκτες επιφάνειας άνω των 500 τ.μ. Έχει μήκος 30 μέτρα και πλάτος 16 μέτρα. Τα πάντα πάνω στο πλοίο δουλεύουν με τον ήλιο, εκτός από την κουζίνα που λειτουργεί με γκάζι. Με τη βοήθεια των ηλιακών ακτίνων μπορεί να ταξιδεύει μέχρι και με 15 μίλια την ώρα, μεταφέροντας έως και 50

επιβάτες. Αν ελαττώσει την ταχύτητά του, μπορεί να ταξιδεύει χωρίς ανεφοδιασμό για 15 μέρες. Η μέση κατανάλωση κάθε μηχανής είναι 20 kw και αντιστοιχεί σε ιπποδύναμη 26,8 ίππων, ενώ η συνολική εγκατεστημένη ισχύς είναι 93,5 kw και αντιστοιχεί σε ιπποδύναμη 127 ίππων.

∗

ΦΩTOBOΛTAΪKA KPYΣTAΛΛA - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

56

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Αν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του δεν συναντήσει ούτε ένα σύννεφο, τότε η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να του προσδώσει ανώτατη ταχύτητα 14 κόμβων, δηλαδή 26 χλμ. την ώρα. Το εντυπωσιακό λευκό καταμαράν, που ταξιδεύει με ελβετική σημαία, κατασκευάστηκε στο Κίελο της Γερμανίας, ζυγίζει 60 τόνους και κόστισε 18 εκατ. ευρώ. Απέπλευσε από το Μονακό στις 27 Σεπτεμβρίου και αναμένεται να επιστρέψει εκεί την άνοιξη του 2012, ολοκληρώνοντας το ταξίδι του. Διέσχισε τον Ατλαντικό, έφτασε στο Μαϊάμι, στη συνέχεια στο Κανκούν του Μεξικού, πέρασε από τη διώρυγα του Παναμά, πήγε στο Μπρισμπέιν της Αυστραλίας και στη Νέα Γουϊνέα. Το Turanor περνώντας και τις Φιλιππίνες, έκανε στάση στο Χονγκ Κονγκ. «Έχουμε την τεχνολογία να αναδείξουμε τη δυναμική των εναλλακτικών πηγών ενέργειας και θα το κάνουμε», δήλωσε ο 39χρονος Ελβετός σχεδιαστής και κυβερνήτης του Ράφαελ Ντόμγιαν.

Ο Ντόμγιαν με το πλήρωμά του, σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού, προσπαθεί να κρατά το σκάφος κοντά στον Ισημερινό για να εκμεταλλεύεται την ηλιοφάνεια. Τα φωτοβολταϊκά που καλύπτουν ολόκληρο το κατάστρωμα, είναι πτυσσόμενα: δηλαδή προεκτείνονται πλευρικά, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη ηλιοφάνεια. Αλλά και τη νύχτα δε σταματά. To Turanor διαθέτει τη μεγαλύτερη κινητή μπαταρία λιθίου στον κόσμο. «Δεν μας λείπει τίποτε», δήλωσε πρόσφατα ένα από τα μέλη του πληρώματος, αφηγούμενο πώς είναι η ζωή σε ένα ηλιακό σκάφος. «Έχουμε κατάψυξη, καφετιέρα, μία ευρύχωρη καμπίνα με διπλό κρεβάτι ο καθένας, τρεις τουαλέτες και τέσσερα ντους». Σύμφωνα με το σχέδιο του ταξιδιού, το εντυπωσιακό καταμαράν θα καλύψει 50.000 μίλια.

57

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

∗

ΦΩTOBOΛTAΪKA KPYΣTAΛΛA - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Πριν επανακάμψει στα νερά της Μεσογείου, θα έχει διαπλεύσει τον Ατλαντικό ωκεανό, το κανάλι του Παναμά, τον Ειρηνικό, τον Ινδικό και τη Διώρυγα του Σουέζ. Για τη ναυπήγησή του συνεργάστηκαν ειδικοί από διάφορα επιστημονικά πεδία, με κοινό γνώμονα την αφοσίωσή τους στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος.

58

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Πράγματι, παρά τις εντυπωσιακές διαστάσεις του, το ηλιακό καταμαράν κινείται αθόρυβα, χωρίς να μολύνει το περιβάλλον με επικίνδυνα απόβλητα. Η ομάδα των κατασκευαστών του πρωτοποριακού αυτού πλοίου γνωρίζει ότι η ηλιακή ενέργεια δεν πρόκειται να υποκαταστήσει εύκολα τους κινητήρες ντίζελ στα εμπορικά πλοία και στα μεγάλα δεξαμενόπλοια. Φιλοδοξούν όμως να αναδείξουν τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας, που είναι σαφώς φιλικότερες προς το περιβάλλον, αλλά εξίσου αξιόπιστες και αποτελεσματικές. Η PlanetSolar, με την παραγωγή και αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων ηλιακής ενέργειας (ηλεκτρισμού), θέλει να αποδείξει τις δυνατότητες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των φωτοβολταϊκών. Τονίζουν ότι διαθέτουν πλέον την τεχνολογία για την εκμετάλλευση αυτών των μέσων. Σαν άλλος Φιλέας Φογκ, ο Ράφαελ Ντόμγιαν πίστεψε στη δύναμη του ήλιου, έβαλε στόχο να πραγματοποιήσει τον γύρο του κόσμου με ένα σκάφος που θα το κινεί μόνο η ηλιακή ενέργεια, κι όπως όλα δείχνουν θα το πετύχει. Όπως δήλωσε, το MSTURANOR Planet Solar είναι συμβολικό βήμα προς έναν καλύτερο κόσμο. Έπειτα από περίπου 530 ημέρες ταξιδιού, το «TURANOR Planet Solar» διέσχισε το κανάλι του Σουέζ και έφτασε στη Ζάκυνθο στις 9 Απριλίου .Το συγκεκριμένο πλοίο έχει ήδη πλεύσει 31.189 μίλια, μέσα σε 559 ημέρες, με πλήρωμα 6 ατόμων και κόστος κατασκευής και ταξιδιού πάνω από 12 εκατομμύρια ευρώ. Μετά τη Ζάκυνθο θα καταπλεύσει για το Μονακό, όπου και θα ολοκληρώσει αυτό το πρωτότυπο εγχείρημα.

Πηγές :www.zougla.gr, www.isotimia.gr

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Καινοτόμες Εφαρμογές του Γυαλιού σε Οικοδομές Dr.-Ing. Hans Schober, Dr.-Ing. Kai Kütschner, Dr.-Ing. Jens Schnelder, Dipl.-Ing. Stefan Justiz Schlalch Bergermann and Partners Hohenzollernstr. 1, 70178 Stuttgart, Germany

Περίληψη Η εργασία αυτή παρουσιάζει τις πρόσφατες εξελίξεις σε καινοτόμες εφαρμογές του αρχιτεκτονικού γυαλιούύ παγκοσμίως που έχουν σχεδιασθεί από την εταιρεία μας. Θα παρουσιάσουμε εφαρμοσμένα παραδείγματα α και λεπτομέρειες στο σχέδιο και στην ανάπτυξη του σχεδίου που βοήθησαν να γίνει κατασκευάσιμη η αρχιτεκτονική ιδέα.

60

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το παρόν άρθρο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο«Glass Performance Days» Tampere, Φινλανδίας, 17-20 Ιουνίου 2011

Εισαγωγή Τα τελευταία δέκα χρόνια, το γυαλί εξελίχθηκε από απλό υλικό επένδυσης των προσόψεων σε ένα υλικό πολλαπλών εφαρμογών στην αρχιτεκτονική. Οι βελτιώσεις στις ιδιότητες του υλικού, π.χ. διαδικασία σκλήρυνσης, επίστρωσης ή ελασματοποίησης, τα αυξημένα μεγέθη και οι καλύτερες, λεπτομερέστερες μέθοδοι προγραμματισμού και υπολογισμού με εξελιγμένο λογισμικό CAD βοήθησαν να γίνουν δυνατές οι νέες εφαρμογές. Πρόσφατα αναπτύχθηκαν τέσσερις βασικοί τομείς: - γυάλινες κατασκευές ελεύθερης μορφής (freeform), - κατασκευές όπου το γυαλί χρησιμοποιείται ως «πραγματικό» δομικό στοιχείο, - γυαλί που χρησιμοποιείται ως διαδραστικό μέσο, - γυάλινες προσόψεις σχεδιασμένες έτσι ώστε να είναι ανθεκτικές στα ωστικά κύματα Θα δείξουμε διαφορετικά παραδείγματα για κάθε τομέα: την αρχιτεκτονική ιδέα, τα λεπτομερή σχέδια και τις μελέτες, και τις υπολογιστικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου αυτά να υλοποιηθούν.

61

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Γυάλινες κατασκευές ελεύθερης μορφής 1.1 Νέο Εκθεσιακό Κέντρο στο Μιλάνο 1.1.1. Γενικά Στην GPD (Glass Processing Days) 2003, παρουσιάσθηκε μια νέα αποτελεσματική μέθοδος για την ανάπτυξη γυάλινων κατασκευών ελεύθερης μορφής [1] με επίπεδους γυάλινους υαλοπίνακες σε πλέγματα τριγωνικών και τετραγωνικών διάκενων. Οι σύνδεσμοι μεταξύ των περιπτέρων της έκθεσης κατά μήκος του κεντρικού άξονα και στο κέντρο εξυπηρέτησης του Νέου Εκθεσιακού Κέντρου του Μιλάνου καλύπτονται στις περισσότερες περιπτώσεις με πρωτοποριακές κατασκευές από γυαλιά και ατσάλι που εκμεταλλεύονται τις ιδιότητες και των δύο επιφανειών. Στο κέντρο υποδοχής υψώνεται η οροφή Logo με πλάτος από 22 μέχρι 37 m και μήκος 119 m: είναι μια επιφάνεια διπλής καμπύλωσης ελεύθερης μορφής, η οποία ανυψώνεται στον ουρανό σαν ηφαίστειο ύψους 37 μέτρων (Σχήματα 1 και 2).

Σχήμα 1. Εξωτερική άποψη της Logo

Σχήμα 2. Εσωτερική άποψη της Logo

62

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Σχήμα 3. Εξωτερική άποψη της Vela

Η επίπεδη περιοχή της οροφής βρίσκεται σε ύψος περίπου 10 μέτρων. Η γυάλινη επένδυση αποτελείται από διπλούς μονωτικούς και λαμιναρισμένους υαλοπίνακες, είναι τοποθετημένη απ’ ευθείας στην ατσάλινη κατασκευή και καλύπτει περίπου 4.300 τ.μ. Η οροφή Vela, ελεύθερης μορφής και διπλής καμπύλωσης σε ορισμένα μέρη, διασχίζει τον άξονα ανατολής-δύσης με μέσο ύψος περίπου 16 m (Σχήματα 3 και 4). Η οροφή συνδέει τις μεμονωμένες αίθουσες της έκθεσης σε μήκος πάνω από 1.300 m και σε πλάτος 32 με 41 m. Κατά κανόνα η οροφή από γυαλί και ατσάλι στηρίζεται σε διακλαδούμενες στήλες, αλλά μερικές φορές ακουμπά στο έδαφος δημιουργώντας πλήρη ή μισά «ηφαίστεια» ή αλλού στηρίζεται στην κάτω πλευρά των κτιρίων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ένα προφίλ ύψους από 0 έως 26 m. Η υάλωση, τοποθετημένη απ’ ευθείας στον ατσάλινο σκελετό και καλύπτοντας επιφάνεια 46.300 τ.μ., τονίζει την φωτεινότητα της κατασκευής η οποία φαίνεται να «πλέει» πάνω από τις μικρότερες δομικές μονάδες.

Σχήμα 4. Εσωτερική άποψη της Vela με ένα πλήρες και ένα μισό «ηφαίστειο»

63

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Το συνολικό σχήμα των επιφανειών ελεύθερης μορφής που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Massimiliano Fuksas δεν επαναλαμβάνονται ούτε περιγράφονται από μαθηματικούς αλγόριθμους ή από στοιχεία δομικής μορφής. Τα χαρακτηριστικά αυτά σ’ αυτές τις τεράστιες διαστάσεις είναι μοναδικά σε ολόκληρο τον κόσμο, πράγμα που απαιτεί μια καινούργια και ξεχωριστή προσέγγιση για την ανάπτυξη τόσο της τοπολογίας του πλέγματος όσο και της ίδιας της κατασκευής. Το βασικό έργο της συμβουλευτικής μας εταιρείας είχε σαν αποτέλεσμα την σχεδίαση μιας αποτελεσματικής γεωμετρίας διακένων και μιας ελαφράς κατασκευής για την επιφάνεια του χώρου που τηρεί τις υψηλές οικονομικές και αισθητικές απαιτήσεις. Η κατασκευή και η ανέγερσή της έγιναν από την Mero.

1.1.2 Απαιτήσεις της τοπολογίας πλέγματος Γενικά οι επιφάνειες της σκεπής καθορίζονται από μια πολύ σύνθετη γεωμετρία του χώρου καθώς και τα τμήματα μονής ή διπλής καμπυλότητας. Η επιλογή που προτιμήθηκε για τις επίπεδες επιφάνειες είναι ένα πλέγμα με τετραγωνικά διάκενο σε διαγώνια διάταξη ως προς τους βασικούς άξονες των κτιρίων. Για την Logo, αυτός ο βασικός τύπος πλέγματος αποτελείται από ίσα τετράγωνα διάκενα με διαγωνίους 2,7 m και ράβδους μήκους 1,91 m. Για την Vela τα διάκενα είναι ρόμβοι, οι διαγώνιοι έχουν μήκος 2,7 m και 2,25 m και οι ράβδοι έχουν μήκος 1,76 m. Στην μετάβαση στις καμπυλωμένες περιοχές η στρέψη των τετραγωνικών διακένων αρχίζει να υπερβαίνει το όριο αντοχής της υάλωσης, κάνοντας έτσι απαραίτητη την διαίρεση των διακένων σε τρίγωνα με την εισαγωγή διαγωνίων. Η ανάπτυξη των τριγωνικών διακένων στις περιοχές διπλής καμπύλωσης μετατρέπει την κατασκευή σε έναν αποτελεσματικό δομικό σκελετό έτσι ώστε να αντέχει τα φορτία και να επιτρέπει την ανάπτυξη μεγαλύτερων επαφών χωρίς την ανάγκη υποστηριγμάτων. Ο βασικός σκοπός στην ανάπτυξη των διακένων στις επιφάνειες nurbs (NonUniform Rational B-Splines - παραμετρικές καμπύλες με τις οποίες κατασκευάζονται οι επιφάνειες του αντικειμένου) που παρέδωσε ο αρχιτέκτονας ήταν η μετατροπή του τετραγωνικού πλέγματος στις μη-καμπυλωμένες περιοχές σε τριγωνικό πλέγμα στις καμπυλωμένες περιοχές. Η αναγκαιότητα μιας ομογενούς και ρέουσας σύνδεσης οδηγεί στην ανάγκη δημιουργίας του πλέγματος με την βοήθεια εξελιγμένου λογισμικού CAD: Η εμφάνιση του πλέγματος θα πρέπει να αντανακλά την ροή της δύναμης και έτσι να αντιστοιχεί στην συγκεκριμένη φόρμα. Για παράδειγμα, σε περιοχές όπου η επίπεδη στέγη φαίνεται να επιπλέει στο έδαφος, η δομή του πλέγματος πρέπει να αντανακλά την κίνηση αυτή. Εδώ οι ράβδοι πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένες και να «ρέουν» συνεχώς χωρίς εμφανείς συστροφές ή κενά. Εκτός από την καθαρά αισθητική πλευρά, για την δημιουργία των διακένων έπρεπε να ληφθούν υπ’ όψιν τα δομικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά, όπως π.χ. το μήκος των ράβδων και οι γωνίες των φύλλων του γυαλιού.

64

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

1.1.3 Ανάπτυξη των διακένων Στις επίπεδες και στις ελάχιστα καμπυλωμένες περιοχές της στέγης το βασικό πρότυπο διακένων προβάλλεται κατακόρυφα πάνω στην επιφάνεια (Σχήμα 3). Στις καμπυλωμένες περιοχές, π.χ. στα «ηφαίστεια», είναι φανερό ότι δεν είναι αρκετή μια κατακόρυφη προβολή. Στις περιοχές αυτές έχουν αφαιρεθεί τα προβαλλόμενα διάκενα και έχουν αντικατασταθεί από ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Η κύρια πρόκληση μ’ αυτές τις καμπυλωμένες περιοχές είναι να δημιουργηθεί ένα πολύ στρωτό και ομοιογενές μοτίβο διακένων, με ισάριθμες και επιτρεπόμενου μήκους ράβδους, για μια επιφάνεια που είναι πολύ μεγαλύτερη από την προβαλλόμενη. Για να αποφύγουμε την τοποθέτηση επιπλέον σειρών από ράβδουςσε ορισμένα σημεία, οι ράβδοι «ρέουν» ομαλά μέσα στα ηφαίστεια και ανελίσσονται ελικοειδώς γύρω από τον άξονα (Σχήμα 5). Εδώ είναι απαραίτητο να καθορίσουμε την «σωστή» κλίση της σπείρας. Το πλέγμα της όσο και το περιβάλλον πλέγμα θα πρέπει να έχουν ανάλογη πυκνότητα. Πρέπει να προσεχθεί, επίσης, το όριο της γωνίας των διακένων στο σπειροειδές πλέγμα και θα πρέπει να υπάρχει ομαλή σύνδεση μεταξύ των ράβδων του περιβάλλοντος πλέγματος και των ράβδων της σπείρας χωρίς διακριτές συστροφές.

Η γυάλινη οροφή ιδωμένη από κάτω προς τα επάνω

Ελικοειδές πλέγμα

Projected net

Ελικοειδές πλέγμα

To προοπτικό σχέδιο

Σχήμα 5. Διάκενα στην στέγη Logo σαν συνδυασμός δύο ελικοειδών πλεγμάτων και ενός πλέγματος προβολής

65

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1.1.4 Υλοποίηση Τα πλέγματα αποτελούνται από 16.500 κόμβους και 38.000 ράβδους περίπου στην περίπτωση της Vela και από 1.500 κόμβους και 3.800 ράβδους περίπου στην περίπτωση της Logo. Όλα τα στοιχεία όπως οι κόμβοι, οι ράβδοι και οι υαλοπίνακες καθορίζονται βασικά από τις γεωμετρικές μεταβλητές που προκύπτουν μετά από μια σύνθετη διαδικασία η οποία αφορά την φάση της κατασκευής και της συναρμολόγησης της σύνθεσης από προκατασκευασμένα στοιχεία και την έγκαιρη παράδοσης της στον χώρο που θα στηθεί. Και οι δύο στέγες έχουν γίνει από συγκολλημένες Τ-διατομές για τις βασικές ράβδους με κορμούς κάθετους στην επιφάνεια της στέγης. Οι διαγώνιες ράβδοι στις καμπυλωμένες περιοχές της Vela είναι κοίλες τετράγωνης διατομής (Σχήμα 6). Στην περίπτωση της στέγης Logo είναι επίσης συγκολλημένες Τ-διατομές.

Σχήμα 6. Τριγωνικό διάκενο από το εσωτερικό ενός «ηφαιστείου» της Vela

Τα ύψη των διατομών κυμαίνονται μεταξύ 160 και 200 mm για την Vela και μεταξύ 80 και 350 mm για την Logo. Ράβδοι οροφής υψηλότερες των 160 mm ενώνονται σε διπλούς κόμβους [3]. Οι διπλοί κόμβοι (κόμβοι-δίσκοι) δημιουργούν συνδέσμους με μεγάλη ικανότητα κάμψης και αντοχής. Ένας τυπικός κόμβος-δίσκος είναι ένα μονοκόμματο σφυρηλατημένο τμήμα που αποτελείται από μια κυκλική πλευρά με τρύπες για τα μπουλόνια και μια κυκλική βάση. Για τις περιοχές της Logo με ράβδους κοντύτερες από 160 mm χρησιμοποιήθηκαν μονοί κόμβοι [3]. Οι κόμβοι αυτοί έχουν σχεδιασθεί σαν σωλήνες και όχι σαν δίσκοι. Για μεγαλύτερη αντοχή των κόμβων, το πάχος της πλευράς αυξάνεται αναλόγως. Και για τους δύο τύπους σύνδεσης οι ράβδοι συνήθως βιδώνονται και σπάνια μόνο συγκολλώνται.

Σχήμα 7. Το κτίριο WSJ-214 της Novartis όπως φαίνεται στον υπολογιστή (εργαλείο CATIA)

66

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

1.1.5 Κατασκευαστικό (Δομικό) Σχέδιο Οι ελεύθερης μορφής επιφάνειες, που προέρχονται μόνο από την έμπνευση του αρχιτέκτονα, χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν οι νόμοι της δυναμικής, μπορεί να οδηγήσουν σε κατασκευές με ιδιαίτερα ανομοιογενή κατανομή της τάσης και εξαιρετικά υψηλές μέγιστες τιμές. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της Logo η αρχική επιφάνεια που συνέλαβε ο αρχιτέκτονας οδηγούσε σε γιγαντιαίες και ανομοιογενείς ροπές στρέψης που κατέληγαν σε πολύ υψηλά προφίλ τα οποία ήταν δυνατόν να συνδεθούν με κόμβους λόγω των μεγάλων γωνιών περιστροφής για τις τοποθετούμενες ράβδους. Για να γίνει δυνατή η κατασκευή της στέγης ήταν επιβεβλημένη μια «μηχανική διαδικασία» για την ανεύρεση της φόρμας με αποτέλεσμα την προσαρμογή ορισμένων επιφανειών. Αυτός ο τρόπος ανεύρεσης της φόρμας [1], που διαφέρει σημαντικά από τον παραδοσιακό τρόπο, οδηγεί σε σχετικά μεγάλες αλλά όχι υπερβολικές ροπές στρέψης και σε μέτριες μέγιστες τιμές στα επί μέρους σημεία. Η επιφάνεια που δημιουργήθηκε από την διαδικασία αυτή βοήθησε στην επίλυση πολλών κατασκευαστικών προβλημάτων και ανταποκρίθηκε στο αρχικό μοντέλο του αρχιτέκτονα.

1.2 Το Κτίριο WSJ-214 των εγκαταστάσεων της Novartis στην Βασιλεία Για το πολύ περίπλοκο γεωμετρικά και εξ ολοκλήρου γυάλινο κτίριο WSJ-214 των εγκαταστάσεων της Novartis, που σχεδιάστηκε από τον Frank O. Gehry (Σχήμα 7), χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το εργαλείο του λογισμικού CATIA για την συνολική διαδικασία της τρισδιάστασης σχεδίασης από το γραφείο μας. Τα πλεονεκτήματα της παραμετρικής-προσεταιριστικής μοντελοποίησης (λέξη-κλειδί: τεχνητή νοημοσύνη) είναι ότι δίνει την δυνατότητα γρήγορης και ακριβούς επεξεργασίας ενός τέτοιου σχεδίου, ιδιαίτερα σε σχέση με την πολύπλοκη γεωμετρία του συστήματος γυαλιού-ατσαλιού, ακόμα και αν χρειασθεί να τροποποιηθεί το έργο στο σύνολό του ή σε ένα μέρος του. Στο βασικό μας έργο, για παράδειγμα, για τον ατσάλινο σκελετό μετασχηματίσθηκε το ψηφιακό μοντέλο «σύρματος» (wireframe) σε πραγματικό τρισδιάστατο μοντέλο και οι δομικές λεπτομέρειες σχεδιάστηκαν με την βοήθεια ικανών μακροεργαλείων. Εκτός από την καθαρή μοντελοποίηση της πρόσοψης, του ατσάλινου σκελετού και της δομικής κατασκευής, αυτό το εξελιγμένο λογισμικό βοηθά ιδιαίτερα στον συντονισμό και την βελτιστοποίηση των διαφορετικών τύπων δομών σε ένα κτίριο. Επιπλέον, περιλαμβάνει προηγμένες λειτουργίες ανάλυσης, όπως ο εντοπισμός δυσαρμονιών και ο υπολογισμός των ποσοτήτων. Το ψηφιακό μοντέλο αποτελεί την βάση για ανταλλαγή πληροφοριών (χωρίς γραφειοκρατία) μεταξύ όλων των προσώπων που εμπλέκονται στο σχέδιο, κάτι που αποτελεί μεγάλη πρόοδο στην επίλυση δομικών προβλημάτων, στον δομικό συντονισμό, την αποτελεσματικότητα και την επικοινωνία.

67

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

2. Το γυαλί χρησιμοποιείται ως δομικό υλικό στο Γυάλινο Σπίτι στην Therme Badenweller Για μια κατασκευή που συνδέει δύο παλαιά κτίρια στην λουτρόπολη Therme Badenweller, στην Γερμανία,σχεδιάσθηκε και κατασκευάσθηκε μια εξ ολοκλήρου γυάλινη οικοδομή. Το γυάλινο οίκημα αποτελείται από κατακόρυφες γυάλινες στήλες και οριζόντιες γυάλινες δοκούς που φέρουν τα κατακόρυφα και οριζόντια φορτία της πρόσοψης. Η κατασκευή της στέγης υποστηρίζεται από γυάλινα δοκάρια διαμορφωμένα σύμφωνα με την ροπή κάμψης που αναρτώνται από ένα ατσάλινο καλώδιο το οποίο περνά μέσα από έναν αύλακα στο ελασματοποιημένο γυαλί. Η γυάλινη κατασκευή και όλες οι λεπτομέρειες μελετήθηκαν διεξοδικά ώστε το σύνολο να εντάσσεται μέσα στο περιβάλλον (Σχήμα 8). Η εξ ολοκλήρου γυάλινη κατασκευή αποτελείται από μια γυάλινη πρόσοψη πλάτους 6,2 m και μήκους 7,6 μ. και από μια γυάλινη οροφή πλάτους 6,2 m και μήκους 7,8 m. Η κλίση της οροφής είναι προς τα πίσω ώστε να μην χρειάζεται υδρορροή στην εμπρόσθια όψη. Η απόσταση των 6,2 m μεταξύ του παλιού και του νέου τμήματος έδινε την δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν γυάλινες δοκοί και υψίκορμες δοκοί χωρίς αρμούς αφού το τυπικό μέγεθος των float υαλοπινάκων είναι 3,2 m Χ 6,0 m. Το σχήμα των δοκών της οροφής (καθεμιά από τις οποίες αποτελείται από τρεις υαλοπίνακες σκληρυμένου γυαλιού - 10 mm οι εξωτερικοί υαλοπίνακες, 15 mm οι εσωτερικοί υαλοπίνακες) είναι διαμορφωμένο σύμφωνα με το διάγραμμα ροπής μιας απλής δοκού (Σχήμα 9).

Σχήμα 8. Εσωτερική άποψη του γυάλινου οικήματος και της πρόσοψης

Σχήμα 9. Εσωτερική άποψη της κατασκευής της οροφής

68

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Σχήμα 10. Υποστήριξη γυάλινης δοκού και αγκύρωση με καλώδιο

Είναι προεντεταμένες με ανοξείδωτα ατσάλινα καλώδια. Αυτά χρησιμοποιούνται για να αυξηθεί η φέρουσα ικανότητα του γυαλιού και για να βελτιωθεί η συμπεριφορά των δοκών πέραν του σημείου θραύσης τους. Η αγκύρωση με τα καλώδια επιτυγχάνεται μέσω ενός ανοξείδωτου ατσάλινου πέδιλου: το κενό μεταξύ γυαλιού και πέδιλου γεμίζεται με εποξική ρητίνη (Σχήμα 10). Οι δοκοί ενισχύονται οριζόντια με την υάλωση της οροφής (μονωτικό γυαλί, 10 mm σκληρυμένο γυαλί, 2Χ10 mm ελασματοποιημένο και θερμικώς σκληρυμένο γυαλί) που εκτείνεται μεταξύ των δοκών. Στην αντίθετη κατεύθυνση έχουν τοποθετηθεί ανάμεσα στην υάλωση της οροφής μικρά ατσάλινα Τ-προφίλ για να βελτιώσουν την συμπεριφορά της πέραν του ορίου θραύσης (για να καθαρισθεί η οροφή, ο καθαριστής πρέπει να περπατήσει επάνω της). Στην Γερμανία, η πολεοδομία απαιτεί να θραύονται όλα τα γυαλιά μια μονάδας μονωτικού γυαλιού προκειμένου να ελεγχθεί η συμπεριφορά του μετά το όριο θραύσης. Οι οριζόντιες υψίκορμες δοκοί της πρόσοψης (3Χ10 mm σκληρυμένου ελασματοποιημένου -triplex- γυαλιού ασφαλείας) υποστηρίζονται και ενισχύονται από κατακόρυφες γυάλινες στήλες (2Χ15 mm σκληρυμένου triplex γυαλιού ασφαλείας) (Σχήμα 11). Η γυάλινη πόρτα εντάσσεται μέσα στο δικτύωμα της πρόσοψης εξασφαλίζοντας έτσι μια εξ ολοκλήρου γυάλινη κατασκευή. Το επάνω μέρος της πρόσοψης συνδέεται με έναν ανοξείδωτο ατσάλινο σκελετό με παράθυρα με γυάλινες περσίδες ώστε να παρέχεται φυσικός εξαερισμός.

Σχήμα 11. Λεπτομέρεια σύνδεσης στήλης της πρόσοψης με υψίκορμη δοκό μέσω ενός μικρού ανοξείδωτου ατσάλινου πλαισίου

69

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

3. Το γυαλί ως Διαδραστικό μέσο - Γυάλινη Πισίνα Cyberhelvetia 3.1 Η ιδέα Αυτό το μικρής κλίμακας σχέδιο δείχνει τις δυνατότητες χρησιμοποίησης του γυαλιού σε ένα νέο, εικονικό πλαίσιο. Το Designer 3deluxe δημιούργησε έναν τρισδιάστατο, τεχνητό κόσμο σε ένα παραδοσιακό ελβετικό θέρετρο, στο Biel, για την Expo.02. Η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί μια «λιμνούλα» από γυαλί στο κέντρο μιας απλής ξύλινης κατασκευής σε έναν από τους εκθεσιακούς χώρους της Expo.02. Η επιφάνεια της γυάλινης πισίνας θα έπρεπε να είναι προσιτή από τους επισκέπτες. Η κεντρική ιδέα του 3deluxe ήταν: «τα ζευγάρια επικοινωνία+κίνηση, πραγματικότητα+εικονική πραγματικότητα, νερό+μπάνιο στην όχθη της λίμνης, κάπου συγκλίνουν στην γυάλινη επικοινωνιακή πισίνα και αποτελούν την διασύνδεση με μια διευρυμένη πραγματικότητα. Ο χώρος του μπάνιου -παραδοσιακός χώρος συνάντησης και επικοινωνίας- εμπλουτίζεται με νέες δυνατότητες για ανταλλαγή πληροφοριών και δημιουργία επαφών, αλλά και σύνδεσης με το Internet. Με τον τρόπο αυτόν, η Cyberhelvetia.ch κάνει ένα βήμα για την συνάντηση των δύο κόσμων. Η γυάλινη λιμνούλα υποκαθιστά την πραγματική. Στην επιφάνειά της προβάλλονται διάφορα παιγνίδια με βάση το Internet και προσκαλούν τους επισκέπτες να τα παίξουν ή να γνωρισθούν μεταξύ τους. Η «λιμνούλα» ήταν γεμάτη με «εικονικό νερό» μέσα στο οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να δημιουργήσουν, μέσω του Internet, φανταστικά πλάσματα, τα οποία προβάλλοντο στην επιφάνειά της ή να κινούντο μέσα στο «νερό». Έτσι η επιφάνεια του γυαλιού άλλαζε από καιρού εις καιρόν, λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν και τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Οι ατμοσφαιρικές εικόνες στην γυάλινη επιφάνεια και οι αλλαγές της έδιναν στους επισκέπτες την εντύπωση ότι η γυάλινη λιμνούλα ήταν ένας ζωντανός οργανισμός, γεμάτη με πραγματικό νερό (Σχήμα 12).

70

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Σχήμα 12. Γυάλινη πισίνα Cyberhelvetia

Σχήμα 13. Λεπτομέρειες των fittings του γυαλιού (κέντρο και άκρα)

3.2. Γυάλινη Κατασκευή Η κατασκευή της γυάλινης λιμνούλας (7,0 m Χ 13,30 m X 1,30 m) αποτελείται από 24 οριζόντιους υαλοπίνακες (12 mm / 12mm/ 8mm ελασματοποιημένο σκληρυμένο γυαλί) και 16 κατακόρυφους υαλοπίνακες (3 Χ 10 mm ελασματοποιημένο σκληρυμένο γυαλί). Λεπτές στήλες από ανοξείδωτο ατσάλι μέσα στην πισίνα υποστηρίζουν τους οριζόντιους υαλοπίνακες στα άκρα τους, ενώ οι κατακόρυφοι υαλοπίνακες παρέχουν υποστήριξη στις άκρες. Επειδή δεν μπορούν να υποστηριχθούν οι οριζόντιες δυνάμεις από τις στήλες, αναπτύχθηκε ένα νέο σύστημα για οριζόντια ενίσχυση. Δημιουργήθηκε ένα δομικό διατμητικό φύλλο με πλέγμα προεντεταμένων ατσάλινων καλωδίων στις ενώσεις του γυαλιού. Τα καλώδια αυτά στηρίζονται στα ακραία φύλλα με ειδικά ατσάλινα fittings [6]. Μεταξύ του γυαλιού και του ατσαλιού χρησιμοποιήθηκε εποξικό κονίαμα. (Σχήματα 13 και 14). Πάνω στην γυάλινη κατασκευή μπορούσαν να «περπατήσουν» έξι άτομα, ενώ κάθε υαλοπίνακας είχε σχεδιασθεί έτσι ώστε να αντέχει μέχρι τρία άτομα ταυτόχρονα. Το 3deluxe δημιούργησε ένα νέο μοντέλο οθόνης που αποτέλεσε την βάση για την χρησιμοποίηση του γυαλιού ως επιφάνειας προβολής για τα παιγνίδια και τα εφφέ. Υπό διαφορετικές γωνίες το γυαλί φαίνεται διαφανές, ημιδιαφανές ή αδιαφανές σαν επιφάνεια προβολής. Πολυάριθμα «μαξιλαράκια» κατασκευασμένα από διαφανές γυαλί μέσα στην «λιμνούλα» απορροφούσαν τους κραδασμούς και βοηθούσαν στην δημιουργία της ψευδαίσθησης ότι ήταν πραγματικά γεμάτη με νερό. Τα κύματα στην επιφάνεια άλλαζαν σύμφωνα με τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Οι επισκέπτες μπορούσαν να ξαπλώσουν σε στρώματα θαλάσσης πάνω στην γυάλινη επιφάνεια και φορώντας τα ειδικά τρισδιάστατα γυαλιά βυθιζόντουσαν σε έναν εικονικό κόσμο μιας ελβετικής λίμνης (Σχήμα 15). Σχήμα 14. Η εισαγωγή εποξικού κονιάματος

Σχήμα 15. Η «λιμνούλα» κατά την διάρκεια της έκθεσης EXPO.02

71

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

4. Προσόψεις με πλέγμα καλωδίων σχεδιασμένες για να είναι ανθεκτικές σε εκρήξεις βομβών 4.1 Γενικά Οι τρομοκρατικές επιθέσεις απασχολούν όλο και περισσότερο τον τομέα της δομικής μηχανικής, γι’ αυτό έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες να δημιουργηθούν προσόψεις ανθεκτικές στις εκρήξεις. Ενθαρρυντική φαίνεται να είναι η χρήση προσόψεων με πλέγμα προεντεταμένων καλωδίων σε συνδυασμό με ελασματοποιημένο γυαλί. Οι προσόψεις αυτές παρουσιάζουν εξαιρετική διαφάνεια και, λόγω της ελαστικότητάς τους, είναι ανθεκτικές στα ωστικά κύματα. Η ανάπτυξη και η συμπεριφορά ορισμένων τέτοιων εφαρμογών παρουσιάζονται σε σχετικές εκδόσεις [5]. Πρόσφατο παράδειγμα είναι ο προστατευτικός τοίχος καλωδιακού πλέγματος του Κτιρίου της Time Warner στην Νέα Υόρκη (Σχήμα 16). Θα πάρουμε ως παράδειγμα την πρόσοψη καλωδιακού πλέγματος της εισόδου 7, στο Κέντρο Παγκόσμιου Εμπορίου, για να δείξουμε την συμπεριφορά των προσόψεων αυτών σε σχέση με τις συμβατικές προσόψεις παραστάτη-μεταλλικών ράβδων (posts and rails).

Σχήμα 16. Προστατευτικός τοίχος καλωδιακού πλέγματος του Κτιρίου Time Warner στην Νέα Υόρκη

72

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Σχήμα 17.Τοίχος καλωδιακού πλέγματος για την περιοχή 7 του Παγκοσμίου Κέντρου Εμπορίου

4.2 Η πρόσοψη του 7, Κέντρο Παγκόσμιου Εμπορίου Ο 32 m X 8,7 m τοίχος καλωδιακού πλέγματος αποτελείται από ανοξείδωτα ατσάλινα καλώδια που τον διατρέχουν οριζόντια και κατακόρυφα (Σχήμα 17). Τα κατακόρυφα καλώδια απέχουν 1,52 m μεταξύ τους και τα οριζόντια καλώδια 2,17 m. Οι γραμμές του γυαλιού ακολουθούν τις γραμμές των καλωδίων. Στην κορυφή και στις πλευρές τα καλώδια είναι στερεωμένα στον δομικό σκελετό του περιβάλλοντος κτιρίου. Στο κάτω μέρος του τοίχου καλωδιακού πλέγματος τα καλώδια στερεώνονται στην οριζόντια ατσάλινη δοκό της μαρκίζας. Επιπλέον, τα καλώδια είναι στερεωμένα στις κολώνες του σκυροδέματος κατά μήκος των δύο αξόνων. Τόσο τα οριζόντια όσο και τα κατακόρυφα καλώδια είναι προεντεταμένα. Οι υαλοπίνακες είναι στερεωμένοι σταθερά στο καλωδιακό πλέγμα στο σημείο τομής των οριζόντιων και κατακόρυφων καλωδίων με ανοξείδωτους ατσάλινους τάκους. Τα γυάλινα φύλλα είναι κατασκευασμένα από ελασματοποιημένο γυαλί με διάστρωμα PVB. Όλες οι γυάλινες ενώσεις είναι επιπλέον σφραγισμένες με δομική σιλικόνη.

73

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το φορτίο που εφαρμόζεται από τα αέρια της έκρηξης είναι επιπέδου 1, σύμφωνα το GSA, με μέγιστη πίεση P 4 psi (27,58 kN/m2) και δείκτη ωστικής κρούσης I (impulse rate) 28 psi.msec (93 kN.msec). Με ακαριαία αύξηση της P και γραμμική εξασθένισή της σε πίεση περιβάλλοντος, η χρονική διάρκεια td της ωστικής κρούσης μπορεί να υπολογισθεί ως εξής (Σχήμα 18): Ι = Pdt I = P * t/2 t = 2* I/P = 2 * 28/4 = 14 msec

Φορτίο έκρηξης (psi)

Σχήμα 18. Φορτίο Ωστικής Κρούσης GSA Επίπεδο 1

4.3 Φορτίο Έκρηξης

Χρόνος (s)

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Σχήμα 19. Μέγιστη παραμόρφωση του τοίχου καλωδιακού πλέγματος υπό φορτίο έκρηξης (παραμόρφωση μεγεθυμένη 10 φορές)

4.4 Δυναμική συμπεριφορά υπό το φορτίο της έκρηξης

Σχήμα 20. Μέγιστη παραμόρφωση στο κέντρο του καλωδιακού δικτύου μέσα στα πρώτα 4 sec της έκρηξης σε σχέση με την μέγιστη παραμόρφωση λόγω ανεμοπίεσης.

Παραμόρφωση (mm)

Για να εκτιμήσουμε την δυναμική συμπεριφορά υπό το δεδομένο φορτίο της έκρηξης, έγινε μια χρονική-ιστορική ανάλυση του δομικού συστήματος. Η μέγιστη ποσοτική παραμόρφωση του τοίχου μετά από 0,4 sec φαίνεται στο Σχήμα 19. Η μέγιστη παραμόρφωση του τοίχου καλωδιακού πλέγματος υπό ανεμοπίεση είναι 180 mm. Για το δεδομένο φορτίο της έκρηξης, η μέγιστη παραμόρφωση φθάνει τα 320 mm. (Σχήμα 20). Αν και πρόκειται για αύξηση κατά 80% περίπου, οι δυνάμεις που ασκούνται στα καλώδια σε αυτή την τυχούσα περίπτωση παραμένουν κάτω από το όριο θραύσης των καλωδίων. Επιπλέον, η τάση στην παρακείμενη ατσάλινη κατασκευή και την μαρκίζα παραμένει κατώτερη της τάσης διαρροής (yield stress).

Χρόνος (s)

74

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Σχήμα 21. Μέγιστη παραμόρφωση μιας πρόσοψης παραστάτημεταλλικών ράβδων υπό φορτίο έκρηξης (παραμόρφωση μεγεθυμένη κατά 10 φορές)

4.5 Δυναμική συμπεριφορά μιας πρόσοψης παραστάτη-μεταλλικών ράβδων (post and rail) Για να συγκρίνουμε τα αποτελέσματα με μια συνηθισμένη πρόσοψη παραστάτη-μεταλλικών ράβδων, τα καλώδια αντικαταστάθηκαν από ατσάλι κοίλης διατομής 250 mm X 100 mm X 10 mm σε ποιότητα S 235, σχεδιασμένο για μέγιστη παραμόρφωση 1/200 για φορτίο ανεμοπίεσης. Οι μέγιστες παραμορφώσεις της πρόσοψης είναι πολύ χαμηλότερες τόσο για φορτία ανεμοπίεσης όσο και έκρηξης (Σχήματα 21 και 22), ενώ η μέγιστη τάση στο ατσάλι πολλαπλασιάζεται κατά 1,7 φορές (περίπου 400 Mpa), όπως και στην ατσάλινη δομή κάτω από την μαρκίζα. Επιπλέον, τα μέγιστα φορτία στις στηρίξεις σε κατεύθυνση κάθετη προς την πρόσοψη είναι κατά 1,7 φορές περισσότερα απ’ ό,τι στην περίπτωση της πρόσοψης με πλέγμα καλωδίων.

Παραμόρφωση (mm)

Σχήμα 22. Μέγιστη παραμόρφωση στο κέντρο της συνηθισμένης πρόσοψης μέσα στα πρώτα 4 δευτερόλεπτα της έκρηξης σε σχέση με την μέγιστη παραμόρφωση εξ αιτίας ανεμοπίεσης

Χρόνος (s)

75

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Σχήμα 23. Τεστ Έκρηξης στους υαλοπίνακες σε δοκιμαστικό πλαίσιο

4.5 Επιπλέον τεστ με εκρήξεις για τα γυάλινα στοιχεία Τεστ εκρήξεων με τα αρχικά fittings γυαλιού έγιναν στην Βόρεια Αγγλία (Σχήμα 23). Η ελαστικότητα της πρόσοψης πλέγματος καλωδίων προσομοιώθηκε με την χρήση συστημάτων ελατηρίων. Για αυτή την προσομοίωση εξετάστηκε η χειρότερη περίπτωση: αυτό συμβαίνει στους γωνιακούς υαλοπίνακες γιατί μόνο μία στις τέσσερις στηρίξεις μπορεί να παραμορφωθεί κατά την διεύθυνση του πλέγματος ενώ οι άλλες τρεις υποστηρίξεις είναι άκαμπτες. Τα τεστ απέδειξαν ότι για το δεδομένο φορτίο έκρηξης, οι υαλοπίνακες έμειναν εντελώς άθικτοι, παρά το γεγονός ότι μόνο οι τέσσερις γωνίες υποστηρίζοντο.

76

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Περίληψη Το γυαλί είναι και θα παραμείνει ένα από τα πιο σημαντικά υλικά στην αρχιτεκτονική. Τα σχέδια και οι λεπτομέρειες δείχνουν στην παρουσίαση αυτή τις δυνατότητες να αποκτήσει περισσότερη αξία το υλικό αυτό αν χρησιμοποιηθεί μέσα σε ένα καινοτόμο γενικό πλαίσιο και σε ειδικές κατασκευές. Το γυαλί ελεύθερης μορφής οδηγεί σε πολύ σύνθετη γεωμετρία του χώρου της επιφάνειας. Αυτό απαιτεί όχι μόνο πολύ εξελιγμένη δομική ανάλυση, που μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τα τελευταίας τεχνολογίας εργαλεία λογισμικού, αλλά δημιουργεί αρκετές, εντελώς «καινούργιες» προκλήσεις στην διαδικασία ανάλυσης των λεπτομερειών, της κατασκευής και της συναρμολόγησής του, οι οποίες πρέπει να επιλυθούν με επιτυχία κατά την διάρκεια της σχεδίασης και της υλοποίησης. Το τελευταίου τύπου λογισμικό CAD βοηθά επίσης στην διαχείριση και την βελτιστοποίηση των «προκλητικών» κατασκευών και επιτρέπει επίσης μια νέα προσιτή πλατφόρμα ανταλλαγής δεδομένων. Το γυαλί ως δομικό στοιχείο εξαρτάται πάρα πολύ από τις λεπτομέρειες και τους αναλυτικούς υπολογισμούς. Το γυαλί ως διαδραστικό μέσο είναι μία από τις πιο πρόσφατες εξελίξεις που συνδέεται στενά με τις καινοτομίες στον τομέα του φωτισμού. Οι προσόψεις καλωδιακού πλέγματος είναι μια έξυπνη επιλογή για να δημιουργηθούν προσόψεις ανθεκτικές στις εκρήξεις.

Παραπομπές [1] Schober, H. (2003): Freedom Glass Structures, Proceedings GPD 2003, pp.46-50 [2] Schober H., Kürschner K., Jungjohann H. (2004): Neue Messe Mailand - Netzstruktur und Tragverhalten einer Freiformfläche, Stahlbau 73, Issue 8, pp. 541-551 [3] Stephan, Sanchez-Alvarez, Knebel (2004): Stabwerke auf Freiformflächen, Stahlbau 73, Issue 8, pp.562-572 [4] Schober H., Schneider J. (2003) Ganzglaskonstruktion Glaspool Cyberhelvetia. Glas als interaktives Medium, GLAS 04/2003, pp.5-7 [5] Schlaich J., Schober H., Moschner T. (2005) Prestressed cable-net façades. Structural Engineering International, Vol. 15, No 1, pp.36-39 [6] Schober H., Gerber H., Schneider J. (2004) Ein Glashaus für die Therme in Badenweiler. Stahlbau Nr. 73, H.H. pp.886-892

77

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το παρόν άρθρο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο Γυαλιού Glass Performance Days Tampere, Φινλανδία, 17-20 Ιουνίου 2011

Φως στον Δημόσιο Χώρο Γράφει ο: James Carpenter,

James Carpenter Design Associates Inc. 145 Hudson Street, 4th floor, New York, NY 10013 T: (212) 431-4318, F: (212) 431-4425 info@jcdainc.com

Το ζήτημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη απαιτεί από την βιομηχανία την παραγωγή όχι μόνο αποτελεσματικότερου γυαλιού αλλά μεγαλύτερης ενεργειακής απόδοσης όπως στην περίπτωση του κελύφους (envelope). Οι περισσότεροι γυάλινοι πύργοι είναι κατασκευασμένοι σε αστικά κέντρα πυκνής δόμησης με αποτέλεσμα το σχέδιό τους να επηρεάζει δραματικά το περιβάλλον. Στην παρουσίασή του, ο James Carpenter αναφέρθηκε, εκτός από το ζήτημα της ενεργειακής απόδοσης, και στον παράγοντα «φως της ημέρας» ως δημόσιο αγαθό.Οι James Carpenter Design Associates (JCDA) και Carpenter Norris Consulting (CNC) έχουν εφαρμόσει την γνώση τους για τον φυσικό φωτισμό και το γυαλί τόσο στην ενεργειακή απόδοση των εσωτερικών χώρων των κτιρίων όσο και στην σχέση τους με τον περιβάλλοντα χώρο.Ο παράγοντας «φυσικό φως» για τους ενοίκους του κτιρίου επιβάλλεται από τον νόμο και αποσκοπεί στην παρουσία του μέγιστου δυνατού φυσικού φωτός στο εσωτερικό. Όμως, υπάρχει άμεση ανάγκη για ενίσχυση του φυσικού φωτός στους δημόσιους χώρους και εδώ θα επικεντρωθεί η συγκεκριμένη ομιλία. Τα κτίρια μπορεί να κτίζονται σε ιδιωτική γη αλλά, λόγω του μεγάλου ύψους τους, «καταναλώνουν» το φυσικό φως απορροφώντας, αντανακλώντας, διαθλώντας και διαχέοντάς το. Θεωρώντας το φυσικό φως ως δημόσιο αγαθό, ζωτικό για τους δημόσιους χώρους, εξετάζουμε την συμπεριφορά του κελύφους του κτιρίου ως ενεργού μέσου για την αναβάθμιση των δημόσιων χώρων ενώ, ταυτόχρονα, εργαζόμαστε για να εκθέσουμε την φαινομενολογία του φωτός ειδικά σε αυτούς τους χώρους.

79

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Η αίσθηση του φωτός, όπως αυτό αιχμαλωτίζεται από νερό που αιωρείται στην ατμόσφαιρα, είναι τόσο αστικό όσο και φυσικό φαινόμενο. Οι εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 2000 στο Σύδνεϋ βρισκόντουσαν σε μια αναμορφωμένη βιομηχανική περιοχή και στο φαινόμενο αυτό βασίστηκε η τελετή της έναρξης. Η JCDA συνέθεσε και τις δύο εμπειρίες σε μια συσκευή που χρησιμοποιούσε ένα διχρωματικό κάτοπτρο ηλιοστάτη που καθήλωνε το ηλιακό φως κατά μήκος ενός τεχνητά δημιουργημένου στρώματος ομίχλης.

Ανάλυση Η επιστημονική μελέτη για την επίπτωση του αστικού μας περιβάλλοντος στην πρόσβαση στο ηλιακό φως είναι κρίσιμο στοιχείο δημόσιας πολιτικής και οπωσδήποτε επηρεάζει την αρχιτεκτονική όπως και προηγούμενες πολιτικές, όπως π.χ. η χωροθέτηση ζωνών χρήσης και οι εσοχές στους ορόφους (ρετιρέ). Σήμερα δημιουργείται στον υπολογιστή ένα μοντέλο του κτιρίου και ο περιβάλλων χώρος του έτσι ώστε να μπορεί να μετρηθεί η απόδοση κάθε εφαρμογής. Οπότε είναι ζήτημα χρόνου η αρκετά αφηρημένη έννοια της πρόσβασης στον ήλιο να καθορισθεί καλύτερα και να υπολογισθεί σωστά σε κάθε μελλοντικό σχεδιασμό. Αυτό που είναι ήδη σαφές είναι ότι ο φυσικός κόσμος εξελίχθηκε κάνοντας καλύτερη και αποτελεσματικότερη χρήση του φωτός, τόσο για να το εκμεταλλευθεί όσο και να προφυλαχθεί από αυτό. Υπάρχουν αρχιτεκτονικές αποδείξεις ότι οι άνθρωποι ανέκαθεν είχαν μια έμφυτη κατανόηση των καιρικών προτύπων και της τοπογραφίας και, χρησιμοποιώντας αυτή την γνώση, δημιούργησαν τα πιο άνετα περιβάλλοντα διαβίωσης με την ελάχιστη υλική και φυσική επένδυση. Ο πονοκέφαλος για τους σχεδιαστές, και ο λόγος που το σύγχρονο σχέδιο έχει στην πλειοψηφία του αγνοήσει τα οφέλη και τους κινδύνους που σχετίζονται με τον ήλιο, είναι η φθηνή ενέργεια, η αποτίμηση του ακινήτου, οι πολλές μεταβλητές για τον καθορισμό της καλύτερης προσέγγισης και η αστάθεια των μεταβλητών αυτών καθώς η τοποθεσία και ο προσανατολισμός αλλάζουν για κάθε σχέδιο.Η Carpenter Norris Consulting (CNC), της οποίας είμαι συνεταίρος, μελετά την προσπέλαση και την επίδραση του ήλιου από την πλευρά του φυσικού φωτισμού, όμως, τόσο η CNC όσο και οι James Carpenter Design Associates (JCDA) από καιρό ενδιαφέρονται παραπάνω από την απλή ανάγκη για φως. Όπως η φύση έχει επιλύσει το θέμα του φυσικού φωτός, έτσι και εμείς ενδιαφερόμαστε για τα χαρακτηριστικά των ηλιακών ακτίνων στην ατμόσφαιρά μας και, ουσιαστικά, η δουλειά μας, που επικεντρώνεται κυρίως στο σχέδιο των κελυφών των κτιρίων, είναι να μεταφέρουμε την εμπειρία αυτή στους δημόσιους χώρους. Η παρουσία του φυσικού φωτός και του ήλιου στους δημόσιους χώρους είναι αναμφισβήτητα προς όφελος του κοινού αλλά καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την σχέση μεταξύ των ιδιωτικών κτιρίων και του δημόσιου χώρου που τα περιβάλλει.

80

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Μελέτη ισογείου μιας τυπικής διάταξης ενός συνόλου έξι οικοδομικών τετραγώνων. Παρ’ όλο που δεν αποτελεί πραγματικό συγκεντρωτικό σχέδιο, η «συσκευασία των έξι» ήταν χρήσιμη ως διερευνητικό εργαλείο για τον προσδιορισμό των επιπτώσεων σε διάφορα σενάρια για σχέδια δημόσιων κτιρίων. Αναπτύχθηκαν ελπιδοφόρες στρατηγικές στην «συσκευασία των έξι» που μπορούν να μεταφερθούν και να αναπτυχθούν περαιτέρω και σε πιο ρεαλιστικές περιφερειακές διατάξεις. Όπως σημειώθηκε παραπάνω, το μοντέλο έχει εκσυγχρονισθεί προκειμένου να δείξει τους χώρους του ισογείου, που αναφέρονται ως «test modules» (πειραματικά στοιχεία), τα οποία θα μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε τις επιπτώσεις της στρατηγικής φωτισμού των δημόσιων και των εσωτερικών χώρων με το ηλιακό φως και την σχετική οικονομία σε ηλεκτρικό ρεύμα.

Για την προσομοίωση της χρήσης ενέργειας σε ετήσια βάση, κάθε πειραματικό στοιχείο του ισογείου θεωρήθηκε ότι είχε μια «ζώνη ηλιακού φωτός» στην οποία το φυσικό φως θα μπορούσε να αντικαθιστά εν μέρει την ανάγκη για ηλεκτροφωτισμό. Για τους χώρους αυτούς, η ζώνη ηλιακού φωτός καθορίστηκε ότι θα είναι μια περιοχή όμορη του δρόμου με διαστάσεις 6 μέτρα πλάτος, 5 μέτρα βάθος και ύψος γραφείου 0.8 μέτρα. Σύμφωνα με την μελέτη, η μέση ετήσια κατανάλωση για τον ηλεκτροφωτισμό επηρεάζεται από την ανακλαστικότητα του κτιρίου και το πλάτος του δρόμου.

Τμήμα του θόλου και των υπόγειων διόδων που συνδέονται μ’ αυτόν. Ανάλυση του ηλιακού φωτός που μετρά την ικανότητα του μεταλλικού επιστρώματος του θόλου να ανακατευθύνει το φως προς τις διόδους κατά την διάρκεια της ημέρας.

Η καλή ποιότητα ζωής του κοινού, που σημαίνει ευχαρίστηση και ευεξία, εξαρτάται σημαντικά από τις σχέσεις αυτές αφού το μικροκλίμα δημιουργείται από αυτές. Όμως, εμείς ενδιαφερόμαστε για την λιγότερο κατανοητή πλευρά του φωτός γιατί αυτή επηρεάζει την αντίληψή μας περί «άνεσης». Είναι σημαντικό να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι, ακόμα και οι χειρότερες περιπτώσεις που προκύπτουν από την άναρχη αστική ανάπτυξη, μπορούν να μας βοηθήσουν να έχουμε περισσότερη επαφή με την φύση. Η αίσθηση της επαφής με την φύση έχει τη δύναμη να μας αλλάζει την διάθεση, την στιγμή που το αστικό περιβάλλον όπου ζούμε μερικές φορές μας ξεκόβει από αυτήν. Είναι δύσκολο να αποτιμήσουμε την διεργασία αυτή που συνήθως είναι πολύ πιο λεπτή από την απλή προσπέλαση ή τον αποκλεισμό του άμεσου ηλιακού φωτός.Εμείς ασχολούμαστε με το φως τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό των κτιρίων. Και στις δύο περιπτώσεις επιδιώκουμε να συνδυάσουμε την οικολογία και την αισθητική, αναδεικνύοντας την υλική, δομική και περιβαλλοντική ομορφιά του φυσικού κόσμου στο περιβάλλον της οικοδομής. Η εργασία μας είναι μια σύνθεση δημιουργικών ιδεών και τεχνικής εμπειρίας που άπτεται του χώρου της τέχνης, της αρχιτεκτονικής, της μηχανικής και της επιστήμης, ενώ επινοεί δημιουργικές εφαρμογές καινοτόμων υλικών και τεχνολογιών. Το κοινό σημείο στην προσέγγισή μας για φως είναι το πώς προσλαμβάνεται το εκπεμπόμενο, ανακλώμενο και διαθλώμενο φως. Αυτό μας οδηγεί στην ολοκλήρωση κάθε έργου. Το αποτέλεσμα είναι μια αρχιτεκτονική που επιδρά θετικά στον δημόσιο χώρο, συνδυάζοντας και εμπλουτίζοντας την σχέση του ατόμου με τα φυσικά φαινόμενα μέσα στο αστικό περιβάλλον. Πρωταρχικό κίνητρό μας δεν είναι η επίλυση συγκεκριμένων ζητημάτων που αφορούν το φυσικό φως της ημέρας - επιδιώκουμε πάντα να επιλύουμε τα ζητήματα αυτά ως αποτέλεσμα της μελέτης μας για το φως, τα υλικά και την εκάστοτε τοποθεσία.

81

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

«Παρ’ όλο που οι σχέσεις μεταξύ της συνολικής μορφής μιας πόλης και του κλίματός της μπορεί να γίνουν αντιληπτές διαισθητικά, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την διαίσθησή μας μόνον για να προβλέψουμε πώς τα συγκεκριμένα κτίρια στο μέλλον θα επηρεάσουν τις κλιματολογικές συνθήκες. Επίσης, δεν υπάρχει ικανοποιητικό μαθηματικό μοντέλο που να μπορεί να προβλέψει τις επιπτώσεις των προτεινόμενων κατασκευών στην άνεση εκείνων που περπατούν στα πεζοδρόμια ή χρησιμοποιούν τους ανοιχτούς δημόσιους χώρους. Με τον όρο “άνεση” εδώ, εννοούμε την φυσιολογική ευεξία ενός ατόμου που περπατά χαλαρά σε ένα πεζοδρόμιο ή κάθεται σε ένα παγκάκι. Είναι απαραίτητος ο συνδυασμός πειραματικών και υπολογιστικών τεχνικών για να κάνουμε τέτοιες προγνώσεις». [City Plan ‘91, City of Toronto Planning & Development Department, 25 Sun, Wind and Pedestrian Comfort, A Study of Toronto’s Central Area, December 1990, p.9]. Καθώς εξελίσσετο η ανθρώπινη κοινωνία, ξεπέρασε την εξάρτησή της από την φύση. Στην αρχή, οι ανθρώπινες κατοικίες και η αρχιτεκτονική επιδίωκαν με παθητικό τρόπο να μετριάσουν τις επιπτώσεις του καιρού και να μας κρατούν στεγνούς. Αυτό καθόρισε τις κατοικίες μας και έθεσε τα όρια μέσα στα οποία η κοινωνική οργάνωση του ιδιωτικού και του δημόσιου χώρου μπορούσε να λειτουργήσει. Όπως μάθαμε να ξεπερνούμε μηχανικά και τεχνολογικά τους περιορισμούς της φύσης, έτσι αναπτύξαμε και άλλες μεθόδους και κίνητρα για να διατυπώνουμε κανόνες που ελέγχουν το χτιστό μας περιβάλλον με αποτέλεσμα την ποιότητα της ζωής μας. Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι, καθώς

τώρα προβληματιζόμαστε με το κόστος της μηχανικής θέρμανσης και ψύξης ανεπαρκώς μονωμένων κτιρίων, που δεν έλαβαν υπ’ όψιν την τοποθεσία ή τις σχέσεις μεταξύ τους ή με το περιβάλλον τους, αρχίζουμε να αναθέτουμε στην επιστήμη και την τεχνολογία την ευθύνη να μας επανασυνδέσουν με τις αρχέγονες φυσικές δυνάμεις. Πάντα «αισθανόμαστε» πώς λειτουργεί το αστικό ή το χτιστό μας περιβάλλον και η προσαρμογή του σχεδίου των κτιρίων δεν είναι κάτι καινούργιο, αν και τώρα μπορούμε να δημιουργούμε με ακρίβεια μοντέλα στον υπολογιστή. Τα μοντέλα αυτά μπορούν τελικά να οδηγήσουν σε μέτρα και όρια για το χτιστό περιβάλλον. Στην Βόρειο Αμερική, η πρώτη μελέτη αυτού του θέματος έγινε το 1913 από την Commission of Heights of Buildings (Επιτροπή Ύψους των Κτιρίων) της πόλης της Νέας Υόρκης. Με δεδομένη την επιδημία της φυματίωσης τότε, το φως του ήλιου άρχισε να θεωρείται ως απαραίτητο στοιχείο για την φυσική και ψυχολογική υγεία της κοινωνίας και ζητήθηκε από την επιτροπή να μελετήσει την επίδραση των ουρανοξυστών. Από την άλλη, οι περιορισμοί που επιβάλλονταν από την ανάγκη για φυσικό φωτισμό άρχισαν να φθίνουν καθώς τα κτίρια ηλεκτροδοτούντο και φωτιζόντουσαν πλήρως. Αυτό σήμαινε ότι οι ιδιοκτήτες των κτιρίων μπορούσαν πλεον να καλύψουν ολόκληρο το οικόπεδό τους και να κτίσουν σε οποιοδήποτε ύψος. Μπορούσαν να κτίζουν χωρίς να ανησυχούν για την σκιά που έριχναν στο έδαφος.

O Σωλήνας Ηλιακού Φωτός (SLP) ανακατευθύνει το φως μέσα στα γραφεία και στην περιοχή του χώρου υποδοχής σε βάθος 3,5 μέτρων.

82

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Η Επιτροπή είχε κάνει μια προσεκτική μελέτη για τον κανονισμό δόμησης στις ευρωπαϊκές πόλεις. Στο Παρίσι, για παράδειγμα, το 1783, ο Λουδοβίκος 16ος καθόρισε τις βασικές αρχές που έπρεπε να ακολουθεί η αρχιτεκτονική, δηλώνοντας ότι η γραμμή του γείσου, η κλίση της οροφής και το ύψος της πρόσοψης θα είναι ανάλογα του πλάτους του δρόμου. Αν και κάπως αυθαίρετα, η δήλωση και οι κανονισμοί που προέκυψαν από αυτήν καθόρισαν τα χαρακτηριστικά της πόλης και την φήμη της για εξαιρετικό φως και ευχάριστους δημόσιους χώρους. Με τους Midtown Development Controls (Ελέγχους για την Ανάπτυξη του Κέντρου της Πόλης) του 1982, τα πρότυπα του 1916 της πόλης της Νέας Υόρκης εξελίχθηκαν περαιτέρω για να διατηρηθεί το φως της ημέρας και οι κλειστοί δρόμοι να «βλέπουν» τον ουρανό.Οι σημερινές μορφές των κτιρίων και των εσοχών καθορίζονται με βάση τα προβλεπόμενα επίπεδα φωτός και τα κτίρια που προτείνονται για το κέντρο της πόλης τηρούν τα κριτήρια για να φθάνει μια συγκεκριμένη ποσότητα φυσικού φωτός (όχι άμεσου ηλιακού φωτός)

στο επίπεδο του δρόμου. Αν και υπολογισμένα να διατηρούν το άνοιγμα προς τον ουρανό, τα πρότυπα εξαρτώνται επίσης από τις δαπάνες και τα δυνητικά έσοδα της εν λόγω ακίνητης περιουσίας. Ένα πιο προοδευτικό παράδειγμα, που καθιερώθηκε από το San Francisco Downtown Plan (Σχέδιο για το Κέντρο της Πόλης του Σαν Φρανσίσκο), το 1986, περιλαμβάνει πρότυπα για προσπέλαση του ηλιακού φωτός στους δρόμους του κέντρου, στα πάρκα, τις πλατείες και στους ανοικτούς χώρους. Οι έλεγχοι για πρόσβαση στον ήλιο θέτουν όρια στο ύψος των κτιρίων που βρίσκονται κοντά σε πάρκα και σε ανοικτούς χώρους καθώς και σε ορισμένα δημόσια κτίρια. Λόγω του δροσερού και ανεμώδους κλίματος του Σαν Φρανσίσκο, είναι απαραίτητη η προφύλαξη από το άμεσο ηλιακό φως και από τον αέρα προκειμένου να υπάρχει άνετο περιβάλλον στους δρόμους. Ο κανονισμός προβλέπει ότι τα δημόσια πάρκα και οι πλατείες δεν πρέπει να σκιάζονται περισσότερο από μια ώρα μετά την ανατολή μέχρι μια ώρα πριν την δύση, για όλους τους μήνες του χρόνου.

Ο τεχνητός φωτισμός που φιλτράρεται μέσα από τον διάτρητο τοίχο (αριστερά) χωρίζοντας τον διάδρομο υπηρεσίας από αυτόν των πεζών ενεργοποιεί τις ανακλαστικές επιφάνειες των υπόγειων διόδων οι οποίες, με την σειρά τους, συνδέουν τον διάδρομο με το δυναμικό φιλτράρισμα του ηλιακού φωτός από τον θόλο.

83

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Την νύκτα, ισχυροί προβολείς χρησιμοποιούν τον ηλιοστάτη και τον Σωλήνα Ηλιακού Φωτός (SLP) για να «ρίξουν» μια μεταβαλλόμενη παλέττα χρωματιστού φωτός μέσα στο αίθριο.

Η τωρινή εργασία της CNC στον προγραμματισμό της ανάπτυξης του Τορόντο αντιπροσωπεύει την πιο εξελιγμένη μελέτη στην Βόρειο Αμερική. Ως μέλος μιας ομάδας αρχιτεκτόνων, μηχανικών και αρχιτεκτόνων αστικού τοπίου, αφοσιωμένων στην ιδέα της πρόσβασης στο ηλιακό φως, στον προγραμματισμό της ανάπτυξης της γειτονιάς Lower Don, που ήταν ένα γκρίζο τοπίο απ’ όπου έχουν αποχωρήσει οι περισσότερες βιομηχανίες που υπήρχαν, μπορούμε να αποτιμήσουμε τις πιο βασικές πλευρές του σχεδιασμού. Από την CNC ζητήθηκε συγκεκριμένα να επινοήσει μεθόδους καθορισμού της ελάχιστης πρόσβασης στον ήλιο για τους δημόσιους χώρους, περιλαμβανομένων των οδών και των πάρκων. Η CNC συνυπολόγισε τα αποτελέσματα του προσανατολισμού των δρόμων, τις εσοχές, την αντανάκλαση των κτιρίων και το πλάτος των δρόμων, καθώς αυτά επηρεάζουν την προσπέλαση του ηλιακού φωτός στις οδούς και τα πάρκα. Αυτό αποδεικνύει ότι το αντικείμενο της εργασίας κάθε μέλους της ομάδας επηρεάζει σημαντικά την εργασία των άλλων. Οι υποδείξεις της CNC μπορούν να αλλάξουν σημαντικά τον προσανατολισμό των οδών καθώς και την ποσότητα των κτιρίων -κάτι που θα πρέπει να εφαρμόσουν οι σχεδιαστές και οι αρχιτέκτονες. Αυτές οι γενικές υποδείξεις προσφέρουν στους σχεδιαστές τα οφέλη της πρόσβασης στον ήλιο, μειώνοντας έτσι την εξάρτησή μας από τον τεχνητό φωτισμό και την θέρμανση. Όμως, οι υποδείξεις απλώς θέτουν ένα περίγραμμα, πέραν του οποίου μπορούν να γίνουν πολλές άλλες επιλογές που

84

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

θα επηρεάσουν πιο υποκειμενικά ζητήματα τα οποία καθορίζουν έναν επιτυχημένο δημόσιο χώρο. Ενώ η εργασία της CNC εμβαθύνει σε γενικούς κανόνες που εγγυώνται το φως στους δημόσιους χώρους, όπως η ανάκλαση των κτιρίων, ο προσανατολισμός και το πλάτος των δρόμων, η JCDA διερευνά τις συγκεκριμένες λεπτομέρειες του φωτός, εστιάζοντας στο πώς μπορούν να σχεδιαστούν υλικά και διατάξεις, που σκοπό θα έχουν την παρουσία του φωτός στο περιβάλλον μας. Μια ανάλογη περίπτωση είναι ο θόλος που σχεδιαζόταν για το Fulton Street Transit Center στο κέντρο του Μανχάτταν.

Ρηχό νερό, που συνδυάζει τα φαινόμενα της ανάκλασης και της διαφάνειας, τα οποία ελέγχονται από τις διάφορες συνθήκες φωτισμού. Η γραμμική σύνδεση του υαλοπετάσματος και του ανακλαστήρα μεταμορφώνουν το υαλοπέτασμα σε ένα φωτεινό στοιχείο που αιχμαλωτίζει και αποκαλύπτει τις αλλαγές στον ουρανό ενώ παράλληλα φωτίζει τον δημόσιο χώρο που περιβάλλει τον πύργο.

Η ιδέα ήταν να χρησιμοποιηθούν υπόγειες δίοδοι χωρίς τεχνητό φωτισμό. Το σχέδιο της JCDA πρότεινε την επίστρωση του θόλου και των υπόγειων διόδων με διάφορα επίπεδα ανακλαστικών και διάτρητων μετάλλων. Έτσι, το φως έπεφτε από τον υπερκείμενο θόλο και, μέσα από τις οπές των μετάλλων, φώτιζε τις διόδους των πεζών. Αυτή η «εισβολή» με την μορφή φωτεινών νημάτων ζωντάνευε το υπόγειο περιβάλλον, αποκαλύπτοντας την συνεχώς μεταβαλλόμενη φύση του φωτός και μεταμορφώνοντας έναν συνήθως αφιλόξενο χώρο σε αξιοθέατο. Η παρουσία του Fulton Street Dome (Θόλου της Fulton Street) είναι θετική για το πολύ πυκνής δόμησης αστικό περιβάλλον, αφού συγκεντρώνει το διαθέσιμο φως μέσα στους στριμωγμένους χώρους, κάνει τους πολίτες κοινωνούς της δυναμικής του, διευρύνοντας τον ορίζοντά τους πολύ πέραν του στενού αστικού τοπίου. Παρομοίως, αλλά σε μικρότερη κλίμακα, ο Solar Light Pipe (Σωλήνας Ηλιακού Φωτός - SLP) χρησιμοποιεί μια διαφορετική στρατηγική για να φέρει το ηλιακό φως σε ένα κτίριο γραφείων το οποίο, λόγω έλλειψης οικοπέδου, επεκτάθηκε μέσα στην αυλή του. Το αποτέλεσμα ήταν ένα σύνολο γραφείων με μόνη πηγή φωτός την υπόλοιπη αυλή -ένα «αίθριο» βάθους 3,5 μέτρων περίπου, μήκους 1,5 μέτρου και πλάτους μόνο 20 εκατοστών. Με ένα τόσο στενό αίθριο, υπήρχε μόνο ελάχιστο φως που έπεφτε στα μεγάλα παράθυρα των γραφείων. Τα παράθυρα ουσιαστικά «έβλεπαν» τον άδειο τσιμεντένιο τοίχο σε απόσταση 20 εκατοστών. Η CNC σχεδίασε μια παρέμβαση η οποία, χρησιμοποιώντας έναν ηλιοστάτη (συσκευή παρακολούθησης του ήλιου) στην ταράτσα, στέλνει το φως της ημέρας προς τα κάτω, μέσα από έναν πρισματικό γυάλινο κώνο που καταλάμβανε το επάνω μέρος του αιθρίου. Τα όλο και λεπτότερα επίπεδα γυαλιού αντανακλούν το εισερχόμενο ηλιακό φως οριζόντια πάνω στον εξωτερικό κύλινδρο που αποτελείται από υλικό αραιής ύφανσης, δημιουργώντας μια λαμπρή, διαφανή αίσθηση διάχυτου ηλιακού φωτός σε όλο το ύψος του κώνου. Το ηλιακό φως του SLP εισβάλλει και στους 14 ορόφους των γραφείων και στην βιβλιοθήκη του 7ου ορόφου, αλλά κάνει εμφανή την παρουσία του και στον ισόγειο διάδρομο με έναν ισχυρό φωτεινό κύκλο διαμέτρου 25 περίπου εκατοστών. Ο SLP φωτίζει με «φυσικό φως» τα γραφεία και την βιβλιοθήκη, αλλά δεν είναι αυτός ο πρωταρχικός σκοπός του. Ουσιαστικά, ο SLP προσφέρει στους ενοίκους του κτιρίου μια ζωντανή και δυναμική αίσθηση του ήλιου, του ουρανού και των καιρικών μεταβολών. Παρά το ότι οι ένοικοι δεν έχουν εξωτερική θέα, με την άμεση έκθεση στο ηλιακό φως, βιώνουν μια εξιδανικευμένη σύνδεση με τους ρυθμούς και τις αλλαγές της ημέρας και των εποχών. Η μελέτη ενός σχεδίου δεν επιλύει απλώς προβλήματα. Πηγαίνει πολύ πιο πέρα. Η υποκειμενική αίσθηση του φυσικού φωτός σημαίνει αντίληψη της συγκεκριμένης συμπεριφοράς του ατόμου οπουδήποτε και οποτεδήποτε το συναντάμε. Στην περίπτωση του Κτιρίου 7 του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου (World Trade Center - WTC) στην Νέα Υόρκη, η JCDA έλαβε υπ’ όψιν της την μεταμόρφωση της τοποθεσίας μετά την 11/9. Στο νέο σχέδιο, η νότια πρόσοψη του Κτιρίου 7 θα βλέπει το νέο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου και το μνημείο, ενώ η βόρεια πλευρά θα είναι η πρόσοψη του νέου Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στον σημαντικό άξονα της Greenwich Street προς τον βορρά. Ο ίδιος ο πύργος, σύμφωνα με το σχέδιο, θα μοιάζει με ένα κατακόρυφο παραλληλεπίπεδο 60 ορόφων και η JCDA πρότεινε να έχει πρισματική μορφή και συμπεριφορά. Με την σύλληψη αυτή του κελύφους ως κρυστάλλου που αιχμαλωτίζει το φως, η JCDA ανέπτυξε την ιδέα ενός υαλοπετάσματος (curtain wall) που θα μετέφερε το φως προς τα κάτω, στις στενές οδούς που περιβάλλουν το κτίριο.

85

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Αυτό είναι απαραίτητο τώρα που η περιοχή του Κτιρίου 7 του WTC θα γίνει σημαντική πολιτιστική ζώνη, η οποία θα εξυπηρετεί τους πολλούς επισκέπτες του Ground Zero (Σημείου Μηδέν) και των πολιτιστικών εκδηλώσεων που προγραμματίζονται για εκεί. Το άμεσο και το ανακλώμενο ηλιακό φως από τα γειτονικά κτίρια και η λαμπρότητα του ουράνιου θόλου δημιουργούν λεπτά και δυναμικά αποτελέσματα στο κέλυφος του κτιρίου όπως το αντικρίζουν οι πεζοί από τα διάφορα σημεία της πόλης.Για να το επιτύχει αυτό, η JCDA ανάπτυξε μια μοναδική υάλωση «γραμμικής σύνδεσης» (linear lap) στην οποία το γυαλί (vision glass) επικαλύπτει και «ρέει» μπροστά από ένα πλαίσιο ανοξείδωτου χάλυβα με κατοπτρική υφή (pressed specular texture). To σμιλευμένο βάθος του πλαισίου δημιουργεί ένα πλήθος διαφορετικών όψεων στην πρόσοψη του κτιρίου. Η ποδιά (sill) του πλαισίου αποτελείται από έναν μπλε ανοξείδωτο ατσάλινο ανακλαστήρα, που οδηγεί το διάχυτο φως από τον ουρανό πάνω στο καμπύλο ανακλαστήρα. Η προσεκτική επιλογή της διαφάνειας και του χρώματος του γυαλιού, η εισαγωγή του φωτός στο σύστημα του υαλοπετάσματος, η επινόηση της «γραμμικής σύνδεσης» -όλες αυτές οι επιλογές λειτουργούν υπέρ της «εξαΰλωσης» του πύργου αφού το κέλυφος του κτιρίου, που συνεχώς μεταβάλλει το φως της ημέρας, ενώνεται με τον ουρανό και δημιουργεί μια ιδιαίτερη αίσθηση του φωτός από κάθε θεατή. Οι παραπάνω τεχνικές δεν αφορούν μόνο το ηλιακό φως. Κατανοώντας την σχέση ενός συγκεκριμένου τόπου με το φως, όπως αυτό υφίσταται μέσα στον χρόνο, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα χαρακτηριστικά του, να ψάξουμε νέα υλικά και να αναπτύξουμε τρόπους αναπαράστασης του φωτός σε αστική κλίμακα. Το Dichroic Light Field, ένα καλλιτεχνικό έργο που σχεδιάστηκε για να τοποθετηθεί σε έναν μεγάλο πλινθόκτιστο τοίχο, στην βάση ενός πύργου, αντανακλά το φως στον δημόσιο χώρο και αλληλεπιδρά με το ανακλώμενο και το άμεσο ηλιακό φως. Ο τοίχος αναπαριστά το πέρασμα του ήλιου και την αλληλεπίδραση του φωτός με το περιβάλλον τοπίο.

Η εγκατάσταση εξαϋλώνει την μεγάλη έκταση του τοίχου, ανακλά το φως και το χρώμα και λειτουργεί ως οθόνη όπου προβάλλεται το φως μέσα στο αστικό περιβάλλον.

Τομή και σχέδιο της αλληλεπίδρασης του ήλιου με τον Διχρωματικό Φωτεινό Τοίχο (Dichroic Light Wall) τον χειμώνα και το καλοκαίρι.

86

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το Dichroic Light Field αποτελείται από μια γυάλινη οθόνη-κάτοπτρο που αιχμαλωτίζει τις εναλλαγές του φωτός στον ουρανό, από τα μολυβόχρωμα σύννεφα του χιονιού μέχρι τον λαμπερό γαλάζιο ουρανό της Νέας Υόρκης τις ηλιόλουστες ημέρες, ενώ δρα και σαν ημιδιαφανής επιφάνεια, που όχι μόνο κρύβει την κατασκευή και τον τοίχο πίσω της, αλλά αναδεικνύει τα φωτεινά φαινόμενα που δημιουργούνται από τα γυάλινα πτερύγια της κατασκευής, τα οποία καλύπτονται με διχρωματική επίστρωση που έχει υποστεί ειδική επεξεργασία, αποτελούνται από λαμιναρισμένο γυαλί και είναι ενσωματωμένα στην γυάλινη επιφάνεια. Η διχρωματική επίστρωση διχοτομεί το φάσμα του φωτός. Από το ένα μισό αντανακλά μια σειρά χρώματα, ενώ από το άλλο μεταδίδει τα υπόλοιπα. Όταν φαίνεται από τον βορρά, η επιφάνεια εμφανίζει από το ανοικτό πράσινο έως το βαθύ μπλε. Όταν φαίνεται από τον νότο, τα χρώματα γίνονται από χρυσοπράσινο μέχρι πορφυρό. Ουσιαστικά το Dichroic Light Field επεξεργάζεται τα δεδομένα που περιέχονται στο φως και τα εμφανίζει σε πραγματικό χρόνο στην οθόνη του.Διευρύνοντας την ιδέα της επεξεργασίας του φωτός, διερευνήσαμε, επίσης, την χρήση των ψηφιακών μέσων με μια ειδική εγκατάσταση με τον τίτλο «Reflection Passage» στο Museum of Jewish Heritage (Μουσείο Εβραϊκής Κληρονομιάς). Βρίσκεται στον ποταμό Hudson και εικόνες του ποταμού προβάλλονται από την οθόνη ενός υπολογιστή, του οποίου το λογισμικό αναγνωρίζει το λαμπρότερο σημείο στον ποταμό και κατευθύνει προς τα εκεί την βιντεοκάμερα. Μια διάταξη οθονών LED, τοποθετημένη μεταξύ των αιθουσών του μουσείου, λαμβάνει τις βιντεοεικόνες, οι οποίες είναι πολύ χαμηλής ανάλυσης. Μια οθόνη από ματ γυαλί 12 Χ 6 ιντσών, που παρεμβάλλεται μεταξύ του θεατή και των LED, αναλύει την εικόνα του βίντεο και την ξανασυνθέτει, προβάλλοντας διάφορες εικόνες του ποταμού. Αυτό ευαισθητοποιεί τον θεατή για την φύση του φωτός και τα στοιχεία του και του δημιουργεί μια αίσθηση ηρεμίας. Έτσι αναδεικνύεται η έμφυτη αίσθησή μας για τον χώρο και τον χρόνο μέσω της λεπτής αλληλεπίδρασης του φωτός με το νερό και, γενικότερα, με το περιβάλλον.

Η απεικόνιση του ποταμού μεταφράζεται σε χαμηλής ανάλυσης εικόνες μέσω των LED και ανασυντίθεται σε μια οθόνη από γυαλί ματ.

87

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Κάτι ανάλογο, αλλά πιο άμεσο, δημιουργεί ο Interactive Light Wall (Διαδραστικός Φωτεινός Τοίχος), που δημιουργήθηκε για το κρηπίδωμα (podium) του Κτιρίου 7 του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Η JCDA πρότεινε τον Interactive Light Wall ο οποίος, μεταξύ της αυγής και του σούρουπου, αναδεικνύει την σημαντικότητα του χώρου εκφράζοντας δυναμικά την στενή σχέση μεταξύ των κατοίκων μιας πόλης και των κτιρίων της. Ο Interactive Light Wall, ένας ατσάλινος τοίχος με διπλή οθόνη, είναι ενσωματωμένος στην επταώροφη οθόνη του κρηπιδώματος της βόρειας και της νότιας πρόσοψης του κτιρίου 7 του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Η διπλή οθόνη αποτελείται από δύο στρώματα τριγωνικού καλωδίου καθένα εκ των οποίων είναι κολλημένο πάνω σε ένα βοηθητικό πλαίσιο -ο προσανατολισμός των καλωδίων έχει ρυθμιστεί ως προς το φως, τόσο το υπάρχον φυσικό φως του χώρου όσο και των ενσωματωμένων LED στην διπλή οθόνη. Η διπλή οθόνη εμποδίζει την ορατότητα ημέρα και νύκτα ενώ δίνει την αίσθηση του βάθους στο κέλυφος του κτιρίου. Τη νύκτα η οθόνη του κρηπιδώματος ζωντανεύει με τον Interactive Light Wall.

Ο Διαδραστικός Φωτεινός Τοίχος (Interactive Light Wall) στο κτίριο 7 του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου

88

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Αποτελούμενο από ένα σύστημα 16 βιντεοκαμερών και τέσσερις υπολογιστές, που ελέγχονται από ειδικό λογισμικό σχεδιασμένο από την Kinecity, το σύστημα συγκεντρώνει και αναλύει εικόνες από την κίνηση των πεζών στον δρόμο. Τα LED, ενσωματωμένα στην οθόνη-τοίχο του κρηπιδώματος, φωτίζονται ανάλογα με το πέρασμα των διαβατών στο διπλανό πεζοδρόμιο. Η παρουσία των πολιτών ρυθμίζεται έτσι ώστε να ταιριάζει στην κλίμακα της πόλης. Κάθε άτομο εκφράζεται ως μια μεμονωμένη επταώροφη ράβδος φωτός, ενώ οι ομάδες δημιουργούν μοτίβα τεμνόμενων ράβδων. Με τον τρόπο αυτόν κάθε άτομο που επισκέπτεται την ενδιάμεση περιοχή βλέπει την σκιά του να μεταμορφώνεται σε φως, το οποίο ενσωματώνεται φωτεινά με το κτίριο, αλλά και με το φως των άλλων, δίνοντας μια αίσθηση έντονης παρουσίας στην περιοχή και υποδηλώνοντας την προοπτική της ως πολιτιστικού χώρου που θα φιλοξενεί επισκέπτες από ολόκληρη την χώρα και τον κόσμο. Ο Interactive Light Wall θα θυμίζει σε επισκέπτες και ντόπιους ότι, όπως ακριβώς τους δίνει ενέργεια η πόλη, έτσι κι αυτοί με την σειρά τους διατηρούν ζωντανή την πόλη με την ενεργητική συμπεριφορά τους. Με αυτόν τον τρόπο, το φως μεταμορφώνει τον δημόσιο χώρο. Καθώς η Πρόσβαση στον Ήλιο (Solar Access) γίνεται απαραίτητο στοιχείο ανάπτυξης και σχεδιασμού, το κοινό αποκτά μια μοναδική εμπειρία που πλουτίζει την καθημερινή του ζωή. Στο μέλλον, η έρευνα και η ανάπτυξη των υλικών, γενικά, θα παίξει σημαντικό ρόλο στην επανεξέταση των περιβλημάτων των κτιρίων και των συστημάτων που φέρνουν το φως στους δημόσιους χώρους. Η εξερεύνηση των υλικών δίνει την δυνατότητα της ανάπτυξης μιας πιο υποκειμενικής και λεπτής σχέσης με το περιβάλλον μας -ενεργοποιεί την αίσθησή μας ότι το φως συνδέεται με τις περιβαλλοντικές συνθήκες, όσο και αν η πυκνή αστική δόμηση τις αποκρύπτει. Το ευμετάβλητο του γυαλιού ειδικότερα εξασφαλίζει την δυνατότητά του να παίξει κεντρικό ρόλο ως υλικό στην υλοποίηση αυτού του νέου προτύπου σχεδιασμού των σύγχρονων πόλεων.

89

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το Υλικό και το Εφήμερο

90

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

James Carpenter - Luke Lowings

91

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το υλικό και το εφήμερο

Για περισσότερα από 20 χρόνια το στούντιο του James Carpenter Design Associates εστιάζει στον σχεδιασμό, στην εφαρμογή και στην εγκατάσταση κατασκευών που ερευνούν τις δυνατότητες του φωτός στην αρχιττεκτονική. Η μείωση της κατασκευαστικής στήριξης του γυαλιού στα κτίρια στο ελάχιστο αποτελεί σημείο εστίασης και μεγάλης προσπάθειας από τους αρχιτέκτονες και τους μηχανικούς τα τελευταία χρόνια, και η χρήση του γυαλιού σαν δομικό στοιχείο αποτελεί περαιτέρω εξέλιξη αυτής της ιδέας. Φαινομενικά ο στόχος είναι η μέγιστη διαφάνεια, που αποτελεί μεταφορά της ιδέας για φωτεινότητα και άνεση. Εντούτοις το γυαλί σαν δομικό υλικό παραμένει ακόμη πολύ ογκώδες, και για να μπορεί να δώσει μία αίσθηση ελαφρότητας χρειάζεται μία αντίθεση με το οπτικό βάρος ή την σκοτεινότητα. Η σύνδεση του γυαλιού με την διαφάνεια και την άνεση στην ευρύτερη έννοια δεν γεννιέται από μία απλή παρακολούθηση της αλληλεπίδρασης του φωτός με το γυαλί. Αρκετά από τα πιο πρόσφατα projects του στούντιο αυτού έχουν προσπαθήσει να εκδηλώσουν την ένταση μεταξύ της παρουσίας του υλικού από μόνο του και της ικανότητάς του να μεταβιβάζει πληροφορίες σχετικές με το περιβάλλον του. Τρία projects περιγράφονται λεπτομερώς παρακάτω: ένα μικρό κάθετο προβαλλόμενο υαλοπέτασμα που εγκαταστάθηκε σε ένα σπίτι από τους Richard Meier and Partners.

Mία πρόσοψη που φέρει δίκτυ καλωδίων για την επέκταση της German Foreign Ministry στο Βερολίνο καθώς και την ανάπτυξη των γυάλινων δοκών για ένα κτίριο στο Λονδίνο που σχεδιάστηκε από τους Foster and Partners. Και τα 3 projects ερευνούν τη χρήση του γυαλιού σαν δομικό υλικό ώστε να μειωθεί το οπτικό βάρος αλλά και σαν στοιχείο που ερευνά το φως με δικό του όγκο και παρουσία. Αρκετά προηγούμενα projects που παρείχαν οπτικά και τεχνικά στοιχεία περιγράφονται αναλυτικά παρακάτω.

92

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

ΓΥΑΛΙΝΟΣ ΤΟΙΧΟΣ ΑΠΟ ΡΑΒΔΟΥΣ (1988-90) Αυτός ο τοίχος κατασκευάστηκε από τους Skidmore, Qwings και Merill για την έδρα της εταιρείας California Gas Company στο Λος Άντζελες. Χρησιμοποιήθηκε το σύστημα planar της Pilkington καθώς και γυάλινοι ράβδοι σαν στοιχεία συμπίεσης σε κάθετα ατσαλένια trusses. Κάθε χρωματισμένη γυάλινη ράβδος απομονώθηκε για να το προστατέψει από σεισμικό σοκ.

Διχροϊκός Φωτεινός Τομέας: Σχεδιασμός: JCDA, James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress, Janet Fink, Μηχανικοί: Steve Desimone- Desimone, Chaplin & Dobryn, New York. Κατασκευή και εγκατάσταση: IDA, Derby, CT. Γυαλί:John Depp Inc, New York

93

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το υλικό και το εφήμερο Διαθλαστικοί Tensegrity Δακτύλιοι, 1992 Διαθλαστικοί δακτύλιοι Σχεδιασμός: JCDA, James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress, Janet Fink. Μηχανικός: Tony Βroomhead- Ove Arup & Partners. Κατασκευή: Tri-Pyramid Structures Inc, Westford MA. Γυαλί:John Depp Inc, New York

Αυτό το project σχεδιάστηκε, κατασκευάστηκε και εγκαταστάθηκε από την JCDA 4 μήνες πριν το άνοιγμα του Αεροδρομίου του Μονάχου. Χρησιμοποιώντας το σύστημα Octet truss που αναπτύχθηκε από τον R. Buckminster Fuller, αυτό το project αντιπροσωπεύει το πρώτο παράδειγμα της JCDA με χρήση του γυαλιού σαν βασικό δομικό στοιχείο. Οι δύο δακτύλιοι χρησιμοποιούν λαμιναρισμένο συμπαγές γυαλί σαν στοιχείο συμπίεσης στα trusses. To 1995 ο Bartenbach Lichtabor εξέλιξε ένα σύστημα καθρεφτών που συνδυάστηκαν με ηλιοστάτες στην οροφή του αεροδρομίου ώστε να παρέχουν ηλιακό φως στον διχροϊκό τομέα του φωτός.

Διχροϊκός τομέας φωτός, 1995 Περισσότερα από 200 λαμιναρισμένα γυάλινα πτερύγια προεξέχουν από την πρόσοψη ενός 30m X 18m διάχυτο ανακλαστικό υαλοπίνακα πάνω από ένα πολυπληθή δρόμο του Μανχάταν. Ο προσανατολισμός της πρόσοψης και η πλάγια γωνία που βλέπει κανείς κατά μήκος της οδού χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα του φαινομένου της σωστής γωνίας ανάκλασης ώστε να επιτευχθούν τα διαφορετικά επίπεδα φωτός στον ουρανό. Ο τοίχος έπρεπε να είναι απόλυτα αδιαφανής, αλλά μία ψευδαίσθηση βάθους δημιουργείται και αποϋλοποιεί την αξιοπιστία του. Τα εφφέ είναι πρώτα από όλα παροδικά αλλά η θέση τους είναι να εξελιχθούν με το χρόνο και να γίνουν οικεία με τις ποιότητές τους.

94

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Περισκοπικό παράθυρο, 1996 Ο περιορισμός της θέας και η απαίτηση για ιδιωτικότητα οδήγησαν στην ανάπτυξη μίας ημιδιαφανούς επιφάνειας σαν οθόνη προβολής. Χαραγμένο γυαλί κρύβει το εσωτερικό του δωματίου αλλά λειτουργεί σαν μία οθόνη προβολής για εικόνες που εστιάζονται από μία διάταξη φακών και καθρεπτών. Περισκοπικό παράθυρο Σχεδιαστική ομάδα: JCDA, James Carpenter, Μarek Walczak, Rebecca Uss, Richard Kress, Luke Lowings. Κατασκευή: Product and Design, New York Γυαλί:John Depp Inc, New York

95

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Κρεμαστός γυάλινος Πύργος, 1998

Γυάλινος πύργος: Σχεδιασμός: JCDA, James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress, Rebecca Uss. Μηχανικοί: Τ. Βroomhead- Arup Αss Κατασκευή: Tri-Pyramid Structures Inc, Westford MA. Γυαλί:John Depp Inc, New York

96

Ένας 23m σε ύψος γυάλινος σωλήνας είναι κρεμασμένος στην είσοδο του Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου στο Χόνγκ-Κόνγκ. Το γυαλί συγκρατείται από ένα πλέγμα από ελικοειδείς ατσάλινες ράβδους, δίνοντας το εφφέ του κελύφους. Η λεπτότητα των αλουμινένιων εξαρτημάτων στις γωνίες δημιουργήθηκε με μηχανήματα που αντιπροσωπεύουν την εξέλιξη των εργασιών σε διάφορα projects.

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το υλικό και το εφήμερο

97

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Rachofsky Screen Dallas, (ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 1996)

Rachofsky screen: Σχεδιασμός: JCDA, James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress, Rebecca Uss. Εγκατάσταση: Brian Gulick, Greg Morrell Μηχανισμός: Ganstruct Inc., Hoboken. Κατασκευή: Tri-Pyramid Structures Inc, Westford MA. Γυαλί:John Depp Inc, New York

98

Αυτό το κινούμενο γυάλινο διαχωριστικό συνδυάζει όλες τις πλευρές του υλικού και του εφήμερου που αυτό το άρθρο ασχολείται. Η οθόνη εγκαταστάθηκε σε ένα σπίτι ενός συλλέκτη έργων τέχνης που σχεδιάστηκε από τους Richard Meier and Partners, Νέα Υόρκη. Σκοπός ήταν να κατασκευάσουν ένα διαχωριστικό που θα διαχώριζε την τραπεζαρία του σπιτιού από την gallery τέχνης, αλλά που επίσης θα μπορούσε να χαμηλώσει μέχρι το ειδικά χτισμένο δωμάτιο στο υπόγειο όταν δεν ήταν επιθυμητό το διαχωριστικό. Η ιδέα ήταν να λαμινάρουν ένα ημι-ανακλαστικό γυαλί με ένα διάφανο γυαλί ώστε να δοθεί βάθος στον τοίχο και να δίνει ημιδιαφάνεια και αντανάκλαση των εικόνων όσο το δυνατόν περισσότερο. Αυτό επέτρεπε στο διαχωριστικό να αλλάζει ύφος ανάλογα με τις διαφορετικές συνθήκες φωτισμού. Οπτικά τεστς έγιναν στο γυαλί όσον αφορά στην αντανάκλαση και την αδιαφάνεια ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη ισσοροπία στις αντανακλώμενες και αδιάφανες εικόνες. Η συγκεκριμένη ημιανακλαστική επίστρωση που επιλέχθηκε έχει παραχθεί σε φύλλα γυαλιού όχι μεγαλύτερα από 1.6 Χ 0.65m. Ένα περίγραμμα που συγκρατεί τα ξεχωριστά φύλλα θα ήταν οπτικά πολύ βαρύ σε ένα τόσο μικρό διαχωριστικό και θα μετέτρεπε το γυαλί σε ένα μεταφορέα εικόνων. Αρχικά προτάθηκε το διαχωριστικό να κατασκευαστεί από 4 φύλλα γυαλιού τοποθετημένα το ένα επάνω στο άλλο με συμπίεση, που θα συγκρατούνταν από 4 ατσαλένιες ράβδους τοποθετημένες ανάμεσα σε μία μπάρα και μία δοκό σε μία κατασκευή κάτω από το πάτωμα. Αρχικές συζητήσεις με τον Tim Macfarlane της εταιρείας Dewhurst Macfarlane απέδειξαν ότι η ιδέα αυτή ήταν πραγματοποιήσιμη και ότι ένα πάχος γυαλιού μίας ίντσας σε κάθε τμήμα θα ήταν επαρκής ώστε να αποτρέψει το αναποδογύρισμα του διαχωριστικού. Πραγματοποιήθηκαν πειράματα καταστροφής του διαχωριστικού υπό την καθοδήγηση του Tony Broomhead της εταιρείας Ove Arup and Partners. Ο καλά ισσοροπημένος μηχανισμός που ανύψωνε και χαμήλωνε το διαχωριστικό ήταν καλά συναρμολογημένος και ελεγμένος πριν από την εγκατάστασή του. Όλη η εργασία πραγματοποιήθηκε υπό την επιτήρηση του studio.

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

H δομή της πρόσοψης του Lichthof στο Βερολίνο αποτελείται από δύο παράλληλα καλώδια που έχουν κενό 450mm ώστε να δοθεί βάθος στον τοίχο και να υφίσταται παιχνίδι με το φως. Τα οριζόντια καλώδια και οι διχροϊκές γυάλινες ταινίες με επίστρωση βρίσκονται πλάι από τα κάθετα καλώδια.

Πρόσοψη και οροφή του Lichthof, Βερολίνο (ολοκλήρωση 1999) Το Lichthof είναι ένας χώρος ανοικτός στο κοινό στο νέο Γερμανικό Γραφείο Αλλοδαπών στο Βερολίνο, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία Muller Reimann Architekten. Η δομή του τοίχου της πρόσοψης που κατασκευάστηκε από τους Schlaich, Bergermann and Partners της Στουτγκάρδης, και που βασίζεται σε πολυετή εργασία και εμπειρία, αποτελείται από ένα διπλής όψης δίκτυ καλωδίων που βασίζεται στην οριζόντια απόκλιση και είναι ανθεκτικό στις ανεμοπιέσεις. Η φινέτσα και η λεπτότητα αυτής της κατασκευής έδωσαν μία δυνατότητα για περαιτέρω εξερεύνηση τέτοιων οπτικών ιδεών για το στούντιο. Το προαύλιο βλέπει βόρεια, και μελέτες σχετικές με τον ήλιο έκαναν πρακτική την αντανάκλαση του φωτός στην σκιασμένη περιοχή στο πίσω μέρος του προαυλίου ξεκάθαρη. Κατοπτρικοί μεταλλικοί αντανακλαστήρες και διάφορες επιστρώσεις στο γυαλί εφαρμόστηκαν ώστε να αντανακλούν την θερμότητα, το ηλιακό φως και το χρώμα. Το γυαλί είναι ένας πολυσύνθετος υαλοπίνακας, πάχους 24mm, με δύο στρώματα απλού γυαλιού. Η πρώτη επίστρωση χρησιμεύει στο να αντανακλά ενέργεια και να αποφεύγεται η υγροποίηση στο εσωτερικό του γυαλιού. Η δεύτερη επίστρωση είναι μία ημι-ανακλαστική επίστρωση που έχει εφαρμοστεί μόνο στην κεντρική περιοχή της πρόσοψης. Αυτή η επίστρωση είναι παρόμοια με εκείνη που χρησιμοποιήθηκε στο διαχωριστικό του Rachofsky και χρησιμοποιείται ώστε να ενισχύσει την ανακλώμενη εικόνα στην κεντρική περιοχή έτσι ώστε να φαίνεται ότι αυτή ρέει μέσα στην πρόσοψη. Ο τρίτος τύπος επίστρωσης έχει εφαρμοστεί στις οριζόντιες λωρίδες γυαλιού στην προβολή της πρόσοψης. Αυτή η διχροϊκή επίστρωση διαχωρίζει το ηλιακό φως σε δύο μισά, αντανακλώντας και εκπέμποντας συμπληρωματικά μισά του χρωματικού φάσματος. Αυτό θα προβάλλει δύο συνεχώς μεταβαλλόμενους τομείς χρώματος σε κάθε πλευρά της πρόσοψης, μέσα στο Lichthof και έξω στο δρόμο.

H δομή της πρόσοψης αποτελείται από 2 παράλληλα καλώδια που έχουν διάστημα 450mm μεταξύ τους ώστε να δίνουν βάθος στον τοίχο και να γίνεται παιχνίδι με το φως. Τα οριζόντια καλώδια και οι διχροϊκές επιστρωμένες γυάλινες ταινίες είναι στην προβολή των κάθετων καλωδίων. Εξαιτίας του μεγάλου βαθμού προ-συμπίεσης, τα κάθετα καλώδια είναι δύσκαμπτα και οι μικρές, διχροϊκές επιστρωμένες ταινίες γυαλιού στο τέλος κάθε πρόβολου μπράτσου ισσοροπούν το μεγάλο υαλοπίνακα κοντά στο καλώδιο. Οι υαλοπίνακες μήκους 2.7 Χ 1.8 m και είναι δεμένοι στα άκρα με ατσαλένια patch plates. Κάτω από ειδικές συνθήκες, ο τοίχος κινείται στο κέντρο περίπου 300mm σε κάθε πλευρά του κάθετου. Αυτή η κίνηση συμβαίνει σπάνια και είναι κλιμακωτή αλλά δίνεται έμφαση από την ημιανακλαστική επίστρωση στο γυαλί. Αυτό θα ενισχύσει την οπτική επίγνωση του θεατή για την ευθραστότητα της ανακλώμενης εικόνας και της φινέτσας της μεμβράνης.

Lichthof, Βερολίνο: Σχεδιαστική ομάδα JCDA: James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress Διορθώσεις: Marek Walczak Εγκατάσταση: MeroRaumstruktur GmbH, Wurzburg

99

O Kόσμος του Γυαλιού Απρίλιος 2012

Το υλικό και το εφήμερο

Ο τομέας του γυάλινου σωλήνα: Σχεδιαστική ομάδα JCDA: James Carpenter, Luke Lowings, Richard Kress Διορθώσεις: Marek Walczak

Υπάρχει ένα κυριολεκτικό όριο μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού, και φυσικά η χρήση του γυαλιού αποτελεί μία προσπάθεια να το ελαχιστοποιήσει. Το όριο, παρά το γεγονός ότι κάποιος μπορεί να δεί μέσα από αυτό,είναι αληθινό. Αυτό το εφφέ μπορεί να συμπεράνει μία συμβολική, πολιτική διάσταση, όπως συμβαίνει στην πρόσοψη του Γραφείου Αλλοδαπών. Η επιβολή των εκπεμπόμενων και ανακλώμενων εικόνων επιτυγχάνεται με τη χρήση ενός ημι-ανακλαστικού γυαλιού σε μία συγκεκριμένη περιοχή της πρόσοψης και αυξάνει την επίγνωση κάποιου σε αυτή την έμφυτη αντίκρουση.

Ο τομέας του Γυάλινου Σωλήνα, Λονδίνο Ο Τομέας του Γυάλινου Σωλήνα στο Tower Place του Λονδίνου που σχεδιάστηκε από την εταιρεία Foster and Partners, αποτελεί το προτεινόμενο κεντρικό γραφείο μίας ασφαλιστικής εταιρείας που βρίσκεται δίπλα στον Πύργο του Λονδίνου. Δύο κτίρια σχηματίζουν ένα κοινό τριγωνικό χώρο που είναι ανοικτός στο κοινό και που περιλαμβάνει μία γυάλινη οροφή και δύο κρεμαστούς γυάλινους τοίχους. Οι γυάλινοι τοίχοι σχεδιάστηκαν από την εταιρεία Ove Arup and Partners, οι οποίοι δεν αγγίζουν το έδαφος. Κάθε γυάλινο φύλλο, 2 Χ 3.8m σε ύψος είναι κρεμασμένο από το επάνω μέρος με μία 26 μετρη αλυσίδα που συγκρατείται με μία μόνο βίδα στην κορυφή. Η αντοχή στις ανεμοπιέσεις επιτυγχάνεται με προ-τεντωμένα καλώδια που είναι τοποθετημένα κατά μήκος του 63 μέτρων τοίχου. Προτείναμε την αντικατάσταση των προ-τεντωμένων γυάλινων σωλήνων για τα ατσαλένια υποστηρίγματα που βοηθούν στο δέσιμο της πρόσοψης. Με αυτό τον τρόπο η περιοχή που φαίνεται να είναι κρεμαστή στηρίζεται σε διάφανα στηρίγματα. Τα υποστηρίγματα αρχικά ήταν γυάλινοι σωλήνες (διαμ. 150mm) λαμιναρισμένα με ρητίνη, και μία ατσαλένια ράβδο με διάμετρο 10mm ώστε να αποφευχθεί η εκτροπή του βάρους υπό πίεση. Αρκετά πειράματα έγιναν ώστε να καθοριστεί αν είναι πραγματοποιήσιμη αυτή η προσέγγιση. Σε μία περίπτωση η συρίκνωση τη λαμιναρισμένης ρυτίνης προκάλεσε σπάσιμο ενός σωλήνα και άλλαξε τον τρόπο του λαμιναρίσματος. του Γυαλιού 100 O Kόσμος Απρίλιος 2012

Τη στιγμή που μιλάμε, μία άλλη προσέγγιση πειραματίζεται και προετοιμάζονται κάποια δείγματα. Όλα αυτά τα project έχουν δοκιμάσει να οδηγήσουν το σχεδιασμό του γυάλινου τοίχου σε διαφορετικές φόρμες και σε διαφορετικές κλίμακες με την απλότητα της διαφάνειας. Η εξέλιξη των γυάλινων προσόψεων, ακόμη και των πιο τεχνικά δύσκολων, αποτελεί μέρος της καλλιτεχνικής και αρχιτεκτονικής έρευνας και αυτά τα project έχουν κάνει αυτή την έρευνα συνειδητή. Εποφθαλμιούν να εκδηλώσουν την αντίθεση μεταξύ του υλικού κόσμου και της αντιπροσώπευσής του με τη βοήθεια του ίδιου του υλικού. Η εξέλιξη αυτών των ιδεών σε μεγάλη κλίμακα στα δύο τελευταία projects ήταν δυνατή μόνο εξαιτίας της εμπειρίας και των γνώσεων που αποκτήθηκαν από μικρότερα projects. Αυτού του είδους μικρής κλίμακας έρευνα από συγκεκριμένα γκρούπ παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της συνθετικής σχέσης μεταξύ της τεχνολογίας και της κουλτούρας. Αυτά τα projects πρέπει να ειδωθούν σαν μία προσπάθεια κατά της κατηγοριοποίησης της διαδικασίας σχεδιασμού παρά την έμφαση που δίνεται στο υλικό. Σαν στούντιο, η JCDA προσπαθεί να εστιάσει στην εξερεύνηση του φωτός στο χώρο παρά την εξερεύνηση της δομής ή του υλικού. Αναζητούμε μία συνεργασία του φωτός και της σκιάς, του χώρου και της δομής και ελπίζουμε να αναμείξουμε την εργασία και την τέχνη με την αρχιτεκτονική, το περιβάλλον και τον αστικό σχεδιασμό.