BK Informatie

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

Courtesy of the artist and Jack Shainman Gallery, New York © CarrieMae Weems

Carrie Mae Weems, Untitled (Man reading newspaper), from Kitchen Table Series, 1990

Vakblad voor beeldend kunstenaars Verschijnt acht keer per jaar Uitgave van de Stichting BK-informatie Abonnementsprijs € 22,50 per jaar

2020-3

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

REDACTIONEEL

2

COLOFON

BK-informatie vakblad voor beeldend kunstenaars 8 edities per jaar 41e jaargang nummer 3 - 1 mei 2020 Uitgever Stichting BK-informatie Secretariaat Stichting BK-informatie p/a Solon management & organisatie Laurens Jzn Costerstraat 15a 3261 LH Oud-Beijerland 010 – 21 31 668 secretariaat@bk-info.nl Redactie & Ontwerp Xandra Nibbeling/Kamiel Verschuren redactie@bk-info.nl Redacteur Binnen- en Buitenland Laurien Dumbar Bestuur Stichting BK-informatie Cathy Jacob, voorzitter Klaas Hoekstra, penningmeester Sandra Smets, secretaris Druk Veldhuis Media Oplage 7.000 Abonnement Een jaarabonnement (8 nummers) binnen Nederland kost € 22,50 voor een kalenderjaar, buiten Nederland betaalt u € 42,- voor een kalenderjaar.

- Aanmelden als abonnee kan via www.bk-info.nl - Een abonnement kan op elk gewenst moment ingaan.

- Abonnementen die niet vóór 31 december schriftelijk zijn opgezegd, worden automatisch een jaar verlengd.

- Reeds verschenen nummers worden niet nagezonden.

- Losse nummers zijn in principe niet verkrijgbaar.

- Adressen van abonnees worden niet verstrekt aan derden.

Adreswijzigingen Adreswijzigingen (met vermelding van naam en postcode) kunnen uitsluitend schriftelijk aan bovenstaand adres worden doorgegeven of via secretariaat@bk-info.nl Klachten Eventuele klachten over de ontvangst van BK-informatie kunnen worden doorgegeven op het telefoonnummer van het secretariaat: 010 – 21 31 668 Vraag & Aanbod en Oproepen Marina Lagerwerf secretariaat@bk-info.nl 010 – 21 31 668 www.bkinformatie.nl / Opmaak door BK-informatie sluitingsdatum: nr. 4/2020: 19 mei (verschijnt op 12 juni) Opgemaakte advertenties en Opdrachten Virtùmedia BV Paul Revier previer@virtumedia.nl 030 – 69 33 192 / sluitingsdatum: nr. 4/2020: 22 mei - 13:00 (verschijnt op 12 juni)

AL(L)ONE, 2020 (bijdrage redactie BK-informatie)

Nieuwsbrief BK-informatie De volgende e-nieuwsbrief verschijnt op 19 mei 2020 De inhoud is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid verzameld en geverifieerd. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor onjuiste vermeldingen.

Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van boekdruk, fotokopie, microfilms of werk ander medium dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.Van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie is het auteursrecht geregeld met Pictoright te Amsterdam. © c/o Pictoright Amsterdam 2020 ISSN 0167-3491 © 2020 Stichting BK-informatie, Rotterdam De beeldbijdrage in dit nummer is gewijd aan de groepstentoonstelling Tell Me Your Story in Kunsthal KAdE te Amersfoort en beschikbaar gesteld door de betreffende organisatie.

BK-informatie niet bezorgd op de dag van verschijnen?

Geef het ons direct door.

We zorgen ervoor dat het blad zo snel mogelijk wordt nagezonden!

bkinformatie.nl @BKinformatie

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

3

REDACTIONEEL

‘Crisis’ We leven in moeilijke en onrustige tijden. Wanneer deze BK-informatie naar de drukker gaat, kunnen we alleen maar gokken hoe de wereld er uitziet tegen de tijd dat hij bij u op de mat valt. Ontwikkelingen en nieuws volgen elkaar in hoog tempo op en het bijhouden ervan stemt soms somber.

bieden aan de dagelijkse stroom van berichten rondom de crisis. Wel hebben we tentoonstellingen opgenomen die na 1 juni openen. En de meeste residencies die we noemen beginnen laat in het jaar of pas volgend jaar. We hopen van harte dat we tegen die tijd in een andere wereld leven dan die van vandaag.

Voor veel beeldend kunstenaars komen daar de zorgen om het eigen bestaan bij. Hoe ontwikkelt de beeldende kunstsector zich? Wat zijn de mogelijkheden als straks de coronacrisis plaats maakt voor een economische crisis? Hoe ontwikkelt mijn beroepspraktijk zich? Hoe kom ik de komende maanden door, en daarna? De sector wordt wederom hard getroffen en de voordelen van de meeste maatregelen – hoe belangrijk die ook zijn – komen vooralsnog bij veel beeldend kunstenaars niet terecht.

Op de pagina’s 4 en 5 treft u een overzicht van genomen maatregelen en mogelijkheden in de cultuursector of die betrekking hebben op de sector.

Het gaat om veel informatie, te veel om hier voor u uitgebreid weer te geven.

Bovendien verandert de informatie nog steeds zo snel dat wanneer u dit leest sommige dingen misschien al weer anders zijn. Kijkt u daarom ook regelmatig op onze website. Daar proberen we alles zo goed mogelijk bij te houden en vindt u directe links naar belangrijke informatiebronnen.

Gelukkig zitten beeldend kunstenaars en andere makers desondanks niet stil.

In de afgelopen weken zijn er ontzettend veel initiatieven ontstaan naar aanleiding van de coronacrisis. Kunstenaars en initiatieven tonen hun werk online en bezinnen zich op een toekomst na de crisis.

Met het geven van al deze informatie proberen we ook nu ons steentje bij te dragen en de crisis, plus de chaos die daaruit voortkomt, hopelijk voor u iets te verzachten.

In deze BK-informatie hebben we geprobeerd online kunst en initiatieven te verzamelen. We zijn daarbij een enkele keer buiten het veld van de beeldende kunst getreden, omdat we denken dat het fijn is een breed scala aan mogelijkheden te hebben en thuis een keus te kunnen maken uit het nog toegankelijke aanbod van kunst en cultuur. Al was het maar om even wat tegenwicht te

We wensen iedereen in deze tijd veel sterkte. Blijf gezond!

Xandra Nibbeling/De redactie

INHOUD Colofon

Redactioneel - ‘Crisis’

2 3

Inhoudsopgave Toelichting en verantwoording beeldbijdrage Kunst en cultuur in tijden van Corona

4

Jubileumproject - Sleutelwerken.nl

6

Landelijke instellingen - Bijdragen 2019 Mondriaan Fonds

7

Gemeenten en Provincies 9 - Geen Stad Zonder Kunst #2 - Snelloket voor Amsterdamse kunstenaars 10 Beeldende Kunst in de Openbare Ruimte 11 - Amsterdam – Goes – Amersfoort – Nij Beets Column - Elmo Vermijs: Lively in-between

12

Activiteiten binnenland Tentoonstellingen 14 - Keramiek in Quarantaine - HOMERUN#2: De Mens Publicaties - Feminist Art Activisms and Artivisms - Designing Lightness. Structures for Saving Energy - Design Dedication. Adaptive Mentalities in Design Education - Best verzorgde boeken 2019 15 Personalia - Lillian Bóza nieuwe directeur Cobra Museum voor Moderne Kunst - Nieuwe voorzitter en leden raad van toezicht Mondriaan Fonds

Prijzen - Erasmusprijs - Volkskrant Beeldende Kunst Prijs - Jeanne Oosting Prijzen Overige - Broken Circle/Spiral Hill van Robert Smithson open - Land Art Flevoland Tours - Weekend van het Portret - Annual Dutch Art Fair 2020 - Open Call AIR De Missie - De talenten van Inversie Online tips - Algemeen - Museum Arnhem - Stedelijk Museum Amsterdam - Nieuw Dakota, open call: corona - we leven allemaal translokaal - S.M.A.K. Gent - Teken onze collectie in krijt!

Podcasts - The Lonely Palette - 99% invisible - Kunst is lang - Kunststof - In het Rijks - Carravaggio-B - Naakt op een Kleedje Documentaires - IDFA - ARTtube Overige online Boekentips

16

Toelichting en verantwoording beeldbijdrage Tell Me Your Story Kunsthal KAdE

17 18

19

20

21

Activiteiten buitenland 23 - Coronavirus internationaal – Griekenland – Oekraïne – Groot-Brittannië – Zwitserland – Duitsland – Verenigde Staten – Wereldwijd – Frankrijk Advertenties, opdrachten, e.d.

27 - Vraag en aanbod–oproepen–advertenties /32

In de jaren twintig maakten Afrikaans-Amerikaanse schrijvers, muzikanten en theatermakers furore in Harlem (VS), wat zich vertaalde in de beeldende kunst. Vandaag beleeft de rijkdom van de zwarte cultuur opnieuw een renaissance. De tentoonstelling plaatst de hedendaagse kunstenaars in de context van hun voorgangers.

Deelnemende kunstenaars: Carl vanVechten, Winold Reiss, James van der Zee, Horace Pippin, Palmer Hayden, Augusta Savage, Aaron Douglas, Hale Woodruff, Richmond Barthé, William H. Johnson, Beauford Delaney, Romare Bearden, Elizabeth Catlett, Jacob Lawrence, Charles White, Betye Saar, John Biggers, Robert Colescott, Benny Andrews, Gordon Parks, Wadsworth Jarrell, Faith Ringgold, David Driskell, Bob Thompson, Aminah Robinson, Gerald Williams, Emory Douglas, Carrie Mae Weems, Kerry James Marshall, Todd Gray, Alison Saar, Henry Taylor, Whitfield Lovell, Lyle Ashton Harris, Radcliffe Bailey, Kara Walker, Hank Willis Thomas, Trenton Doyle Hancock, Umar Rashid, Kehinde Wiley, Latoya Ruby Frazier, Paul Mpagi Sepuya, Jordan Casteel, Jonathan Lyndon Chase, Dáreece Walker, Devan Shimoyama en Cameron Welch.

De tentoonstelling werd op 7 februari geopend in Kunsthal KAdE te Amersfoort en is momenteel niet toegankelijk. Zodra de omstandigheden het toestaan is Tell Me Your Story verlengd tot en met 30 augustus. kunsthalKAdE.nl De foto’s van de tentoonstelling zijn merendeels oorspronkelijke in kleur. In het magazine worden ze afgedrukt in zwart-wit: op onze website kunt u alle foto’s in kleur zien.

De foto’s zijn beschikbaar gesteld door Kunsthal KAdE.

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

4

CORONA

Kunst en cultuur in tijden van Corona De coronacrisis zorgt voor veel stress en onrust in alle sectoren van onze samenleving, en zeker ook in de cultuursector, een ‘kanariepietje in de koolmijn’ van de samenleving. Sinds 13 maart, de eerste dag van de coronamaatregelen zijn overheid, organisaties en maatschappelijk groepen bezig met het opstellen van maatregelen en lobbyen. De maatregelen schieten dan ook als paddenstoelen uit de grond en worden geregeld bijgesteld.

Hieronder volgt een opsomming van informatie en maatregelen die van belang kunnen zijn voor beeldend kunstenaars en andere werkenden in kunst en cultuur. We proberen zo compleet mogelijk te zijn. Let echter op: de onderstaande informatie is bijgewerkt tot half april. Belangrijke informatie van na 15 april wordt aangevuld op onze website.

Overheidsmaatregelen Beeldend kunstenaars kunnen aanspraak maken op een aantal maatregelen van het rijk. We noemen er hieronder enkele.

- Overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (TOZO): via de eigen gemeente - Uitstel van belastingbetaling: belastingdienst.nl/coronavirus - Verlaging invorderingsrente: automatisch - Verlaging belastingrentes: automatisch - Wijziging voorlopige aanslag: via de zakelijke belastingaangifte rijksoverheid.nl belastingdienst.nl

Boekmanstichting De Boekmanstichting houdt de ontwikkelingen van dag tot dag bij en verzamelt die online. boekman.nl

Fonds Kwadraat Om kunstenaars en ontwerpers tegemoet te komen in deze onzekere tijd heeft Fonds Kwadraat de aflossingen van de rentevrije leningen opgeschort. fondskwadraat.nl

Maatregelen OCW Op 15 april maakte het kabinet bekend dat 300 miljoen euro extra beschikbaar komt voor de cultuursector. Deze steun is bedoeld voor “culturele instellingen die van vitaal belang zijn voor de sector”, die op deze manier in staat moeten worden gesteld te investeren in het komende seizoen. De minister verwacht dat door deze maatregel de opdrachtenstroom, ook richting zzp’ers, na de crisis weer op gang komt.

Dit pakket van 300 miljoen euro is aanvullend op de eerdere generieke maatregelen en is opgebouwd uit vier onderdelen: 1. Geld wordt ingezet voor het ophogen van de subsidies voor instellingen in de basisinfrastructuur en voor instel lingen en festivals die meerjarig worden ondersteund door een van de zes rijkscultuurfondsen.

2. Het verhogen van bestaande leen- faciliteiten bij het Nationaal Restau ratiefonds voor rijksmonumenten.

3. De zes rijkscultuurfondsen krijgen budget voor ondersteuning van cru ciale instellingen in de keten die vooral in regio’s en steden de cul- turele infrastructuur dragen.

4. De leenfaciliteiten bij Cultuur+ Ondernemen worden verhoogd zo- dat cruciale private partijen in de keten, zoals vrije theaterproducenten, commerciële festivals en kunstgale ries terecht kunnen bij Cultuur+ Ondernemen. ocw.nl

Compendium Het Compendium of Cultural Policies and Trends is een overzicht gestart met informatie over de gevolgen van het virus in verschillende Europese landen. Dit overzicht wordt doorlopend bijgewerkt en aangevuld.

Ook verzamelt de organisatie online culturele initiatieven die te maken hebben met de coronacrisis. culturalpolicies.net/covid-19

Cultuur + Ondernemen Op de website worden de meest gestelde vragen met betrekking tot cultuur en ondernemen in deze coronacrisis en de antwoorden gebundeld. cultuur-ondernemen.nl

DutchCulture DutchCulture verzamelt informatie over de consequenties voor internationale culturele samenwerking. Ook kan je er terecht om vragen te stellen of antwoorden op vragen te vinden in de lijst veel gestelde vragen. dutchculture.nl

Platform BK Ook Platform BK zet zich in voor kunstenaars door te informeren en te lobbyen en houdt deze informatie online bij. platformbk.nl

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

Gemeenten (TOZO) Omdat veel zelfstandige ondernemers, onder wie zzp’ers, inkomsten derven ondersteunt het kabinet hen met een tijdelijke regeling (TOZO), vooralsnog tot 1 juni 2020.

Deze regeling voor zelfstandige ondernemers met financiële problemen wordt uitgevoerd door gemeenten.

Kijk op de website van uw gemeente voor de uitvoering van deze regeling.

Het Ministerie van SZW vraagt zzp’ers die nog over voldoende financiële reserves beschikken te wachten met een aanvraag.

Hierdoor worden gemeenten minder belast.

Op www.imk.nl is na te gaan wie in aanmerking komt, de website geeft aan het eind meteen de organisatie die voor de betreffende gemeente de regeling uitvoert.

Er wordt wel om een e-mailadres en telefoonnummer gevraagd.

Kunsten ‘92 Kunsten ’92 houdt, in een breed samenwerkingsverband, nauw contact met het ministerie van OCW en de Tweede Kamer over de gevolgen van de coronacrisis voor de culturele en creatieve sector. De stand van zaken wordt bijgehouden op hun website.

Taskforce Kunsten ’92 richtte een taskforce op samen met de koepels Creatieve Coalitie, Federatie Creatieve Industrie, Federatie Cultuur.

De taskforce heeft als taak het in samenspraak met de diverse partijen de sectorspecifieke problematiek beschrijven, de schade op de kortere en de langere termijn inventariseren en voorstellen ontwikkelen voor ondersteuning van de cultuursector. kunsten92.nl

5

Kunstenbond De Kunstenbond heeft een informatieve coronasectie ingericht op hun website.

Met informatie over financiën, rechtshulp, de acties die de bond onderneemt, etc.

Mondriaan Fonds Het fonds heeft op zijn website een lijst met veel gestelde vragen opgesteld omtrent (lopende) aanvragen. Vragen die er niet bijstaan kunnen per mail worden gesteld.

Meldpunt inkomstenverlies Via de Kunstenbond kan inkomensverlies worden gemeld. De Kunstenbond is in gesprek met de overheid en met Kamerleden, om te kijken welke landelijke en gemeentelijke regelingen, zoals het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz), kunnen worden verruimd voor zzp’ers in de cultuursector. Hiertoe kunnen ze informatie uit het veld goed gebruiken.

Het Mondriaan Fonds betracht coulance op het gebied van na te komen verplichtingen.

Ook als een project niet doorgaat kan toegezegde financiering doorgaan, mits alle betrokken partijen die begroot zijn ook worden betaald, ook als een bijdrage door hen niet geleverd kan worden.

Aanvragers krijgen de ruimte om in te kunnen spelen op de veranderingen rond de uitwerking, ontwikkeling, realisatie en presentatie van projecten. Daarbij kijkt het fonds ook naar versoepeling van subsidietermijnen en bevoorschotting.

Meldpunt Unfair Practice Daarnaast is er een meldpunt Unfair Practice. Kunstenbond opende deze samen de Creatieve Coalitie (36 organisaties die zich samen inzetten voor betere arbeidsomstandigheden van makers, vrije beroepsbeoefenaars en werknemers in de creatieve sector). kunstenbond.nl

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Kunstenaars kunnen helaas geen gebruik maken de mogelijkheid een aanvraag te doen voor eenmalige extra tegemoetkoming voor ondernemers. De vraag is of dit voor kunstenaars zal wijzigen. Houd voor actuele informatie de website van de RVO in de gaten.

Voor de aanvragen die nog moeten worden voorgelegd aan één van de commissies geldt dat de mogelijke invloed van het coronavirus op de uitvoerbaarheid van het project niet wordt meegenomen in de beoordeling van de commissie.

Het fonds benadrukt dat het zin heeft om ook nu een aanvraag in te dienen. Ook hier geldt dat de mogelijke invloed van het coronavirus op de uitvoerbaarheid van het project niet wordt meegenomen in de beoordeling van de commissie. Wel is een aantal aanvraagrondes in verband met de coronacrisis aangepast. mondriaanfonds.nl

rvo.nl Kijk voor directe links en updates op BKinformatie.nl

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

6

JUBILEUMPROJECT

Ingrid Feijen (communicatie-adviseur jubileumproject BK-informatie)

Sleutelwerken.nl Al is bijna de hele culturele sector tot stilstand gebracht, kunst en cultuur staan nooit helemaal stil. Sinds vrijdag 13 maart is de website Sleutelwerken.nl online. Deze website biedt een overzicht van 100 sleutelwerken voor kunst in de openbare ruimte sinds 1945. De lijst is het resultaat van een onderzoek van BKinformatie naar deze kunstgeschiedenis. De kunstwerken staan verspreid door het hele land. Nu we allemaal beperkt naar buiten kunnen, komt de website als geroepen om de kunstwerken alvast virtueel te bezoeken en te bekijken.

Uit nieuwsgierigheid naar alle 100 sleutelwerken voor beeldende kunst in de openbare ruimte en om bruikbare foto’s voor Sleutelwerken.nl te maken reed ik afgelopen tijd door Nederland.

Veel kunstwerken van de lijst kende ik, maar er zaten ook kunstwerken bij die ik nog nooit gezien had. Ik trok er op uit met camera en mobiel om de kunst in de polder en de stad, langs de snelweg, bij het politiebureau, het station en de rotonde op te zoeken.

Een goede voorbereiding daarbij is het halve werk want waar precies staat het kunstwerk dat ik bezoeken wil? Kunst heeft immers geen adres. Staat het werk nog op de oorspronkelijke locatie of heeft het inmiddels een nieuwe plek gekregen? Kan ik er bij komen, heb ik modderschoenen nodig? En hoe ziet het kunstwerk dat ik zoek er precies uit, zodat ik het op locatie ook goed vinden kan. En wat ik ook altijd weten wil is waarom het kunstwerk er staat, wie was de opdrachtgever en wie de kunstenaar? Deze informatie wordt op locatie vaak niet gegeven waardoor veel mensen denken: “Wat doet dat hier?” Om dat te voorkomen, kan net als in een museum een klein bordje neergezet worden en mensen zijn meteen meer betrokken.

Met de prachtige plaatjes van de kunstwerken in mijn hoofd ga ik vervolgens op pad. Eenmaal in de buurt van de locatie gaan alle voelsprieten aan om maar zo snel mogelijk het werk te bespeuren. Iedere keer ben ik blij verrast als ik het werk vanuit de verte al kan zien. Of het nu de Botanische geluidswal van Krijn Giezen, KAPKAR/BB-N34 van Frank Havermans of Polder Peil van Michael Beutler is. Het komt ook voor dat ik het kunstwerk enigszins verborgen in een hoek aantref zoals bij het politiebureau in Maastricht. Het werk wordt vergezeld door vijf felgroene vuilniszakken, die overigens mooi kleuren bij de groene zonnewering. Alsof ze het er om doen.

Bij het kunstwerk aangekomen begint het kijken, het voelen, het er om heen lopen, de omgeving beschouwen en toch ook het gedraai. Hoe maak ik de beste foto zonder die prullenbak met rotzooi ernaast, het bankje of al die verkeersborden. De kunstwerken moeten met veel elementen in de openbare ruimte wedijveren.

Waarom krijgt het kunstwerk niet de ruimte die het verdient?

Foto’s maken van kunst langs de snelweg is nog ingewikkelder.

Het is geen kunst waar je even bij stil kunt staan. Drie keer heen en weer rijden en een beetje geluk hebben. En hoe jammer is het om ’s avonds op een donkere plek in het park aan te komen terwijl ik mij verheugde op de mooiste lichtpatronen? Dan vraag ik mij af, hoe lang is dat kunstwerk al kapot?

Onderweg door het land had ik genoeg tijd om wat te mijmeren over nieuwe opdrachten en kunstwerken die over een vijftig jaar toegevoegd kunnen worden aan een nieuw overzicht met sleutelwerken. Ook zie ik prachtige werken die niet door de werkgroep benoemd zijn als sleutelwerken, maar die wel vertellen over ons land en de inwoners of die de verbeelding een enorme zwieper geven. Als u zich nu afvraagt waarom die kunstwerken niet te vinden zijn op de website, zie dat als een uitdaging. De mogelijkheid bestaat om één of meerdere kunstwerken aan de website toe te voegen via www.Sleutelwerken.nl/uploaden. Op die manier blijft het overzicht groeien.

Nu we nog naar buiten mogen voor een frisse neus en even wat afleiding, gaat mijn ommetje langs de werken in mijn buurt.

Gelukkig is er veel buitenkunst en die staat vaak dichterbij dan je denkt.

Sleutelwerken.nl Op Sleutelwerken.nl kunt u op verschillende manieren zoeken naar de kunstwerken. Er kan een selectie worden gemaakt op periode, thema of plaatsnaam. Op een kaart wordt aangegeven waar de kunstwerken zijn. Door de kaart te schuiven komen de werken binnen de getoonde cirkel in beeld.

Voor alle 100 Sleutelwerken scrollt u naar beneden.

Uiteindelijk krijgen alle kunstwerken die in november 2019 zijn voorgedragen een plek op de website.

Kunstwerk toevoegen?

Zelf kunt u ook één of meerdere kunstwerken toevoegen, bijvoorbeeld die bij u in de buurt. Daarvoor heeft u een eigen foto (i.v.m. copyright) van het werk nodig en een korte motivatie.

Uiteindelijk zal het geheel van kunstwerken op de site een actueel beeld geven van de staat van kunst in de openbare ruimte en zal het bezoeken van de website door alle toevoegingen steeds de moeite waard blijven.

Ingrid Fijen is kunsthistorica en communicatie-adviseur, o.a. voor het BK-jubileumproject 100 Sleutelwerken Openbare Kunst NL

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

7

LANDELIJKE INSTELLINGEN

Bijdragen 2019 Mondriaan Fonds Het afgelopen jaar ontving het Mondriaan Fonds 2.554 aanvragen voor bijdragen, zo blijkt uit het Jaarverslag 2019 van het fonds.

Daarvan werden er 1.222 gehonoreerd voor een gezamenlijk bedrag van ruim 38 miljoen euro.

Onderstaand een overzicht van de bijdragen die het Mondriaan Fonds toekende in 2018.

158 € 2.983.000 75 € 1.425.000

Werkbijdrage Bewezen Talent Aantal aanvragen: 220 Totaal gevraagd bedrag: € 8.322.000 Gehonoreerd: 123 Toegekend bedrag: € 4.674.000 Projectinvestering Kunstenaar en Bemiddelaar Aantal aanvragen: 298 Totaal gevraagd bedrag: € 4.755.686 Gehonoreerd: 158 Toegekend bedrag: € 2.931.157 Bijdrage Gastateliers Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

496 € 4.435.505 57 € 533.697

Projectinvestering Instellingen Aantal aanvragen: 174 Totaal gevraagd bedrag: € 8.145.877 Gehonoreerd: 83 Toegekend bedrag: € 3.9967.533 Meerjarenprogramma’s Musea en overige Erfgoedinstellingen Aantal aanvragen: 26 Totaal gevraagd bedrag: € 3.989.090 Gehonoreerd: 19 Toegekend bedrag: € 1.823.000 Meerjarenprogramma’s Presentatieinstellingen Aantal aanvragers: 37 Totaal gevraagd bedrag: € 7.397.200 Gehonoreerd: 20 Toegekend bedrag: € 3.804.500 Werkbijdrage Kunstinitiatieven Aantal aanvragen: 62 Totaal gevraagd bedrag: € 598.193 Gehonoreerd: 23 Toegekend bedrag: € 230.000

Experimenteerreglement Kunstenaarshonoraria Aantal aanvragen: 213 Totaal gevraagd bedrag: € 873.175 Gehonoreerd: 193 Toegekend bedrag: € 712.737 Bijdrage Publicaties Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

69 € 676.330 29 € 310.974

Bijdrage Mobiel Erfgoed Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

20 € 936.396 12 € 489.592

Bijdrage Restauratie Mobiel Erfgoed Aantal aanvragen: 15 Totaal gevraagd bedrag: € 907.092 Gehonoreerd: 12 Toegekend bedrag: € 702.475

Charcoal on cardboard. Courtesy of the artist

Werkbijdrage Jong Talent Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

Presenteren en programmeren

Dáreece Walker, Made in the USA, 2016

Talentontwikkeling

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

8

LANDELIJKE INSTELLINGEN

Presentatie Buitenland Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

176 € 2.577.319 110 € 1.266.276

Opdrachten Bijdrage Opdrachtgeverschap Aantal aanvragen: 86 Totaal gevraagd bedrag: € 2.216.621 Gehonoreerd: 56 Toegekend bedrag: € 2.125.130 Stimuleren markt

© Kara Walker and Sikkema Jenkins & Co.

Kara Walker, The Plantation Fambly Romance, 1997

Bijdrage Kunstbeurzen Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

76 € 389.254 71 € 362.839

26 € 75.000 23 € 67.500

Kunstkoopregeling Totaal aankoopbedrag kunstwerken: € 2.492.685 Aantal afgesloten contracten: 606 Totaal leenbedrag: € 2.112.978 Totaal bedrag betaalde rente: € 203.236 Vitale Collectie Nederland Bijdrage Incidentele Aankopen Aantal aanvragen: 29 Totaal gevraagd bedrag: € 17.737.900 Gehonoreerd: 24 Toegekend bedrag: € 7.946.667 Bijdrage Collectieprogramma’s Aantal aanvragen: 29 Totaal gevraagd bedrag: € 3.334.000 Gehonoreerd: 20 Toegekend bedrag: € 2.974.000 Bijdrage Collectiemobiliteit Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

1 € 72.000 1 € 72.000

Bijdrage Beschermd Cultuurgoed Aantal aanvragen: 5 Totaal gevraagd bedrag: € 91.885 Gehonoreerd: 2 Toegekend bedrag: € 5.492 Samenwerken Bijdrage Samenwerking Musea Aantal aanvragen: 19 Totaal gevraagd bedrag: € 999.357 Gehonoreerd: 11 Toegekend bedrag: € 579.208 Internationale Samenwerkingsprojecten Erfgoedinstellingen Aantal aanvragen: 4 Totaal gevraagd bedrag: € 313.100 Gehonoreerd: 3 Toegekend bedrag: € 290.000

In het Jaarverslag 2019 vindt u verder o.a. interviews en veel meer informatie over de activiteiten van het fonds, zoals de gehonoreerde kunstenaars, projecten en instellingen, maar ook andere projecten van het Mondriaan Fonds zoals diverse pilots, open oproepen en prijzen. U vindt het Jaarverslag 2019 van het Mondriaan Fonds via onze website en die van het fonds.

© the artist, Jack Shainman Gallery, New York and Maruani Mercier, Brussels

Internationale presentaties

Bijdrage Kunstboekenbeurzen Aantal aanvragen: Totaal gevraagd bedrag: Gehonoreerd: Toegekend bedrag:

Radcliffe Bailey, Luther Goines Cosmos, 2019

Bijdrage Jaarlijkse Herdenking Slavernijverleden Aantal aanvragen: 1 Totaal gevraagd bedrag: € 50.000 Gehonoreerd: 1 Toegekend bedrag: € 50.000

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

9

GEMEENTEN EN PROVINCIES

Geen Stad Zonder Kunst #2 In maart verscheen het onderzoeksrapport Geen Stad Zonder Kunst #2, een weergave van de door Platform BK en de Kunstenbond georganiseerde gesprekken met o.a. kunstenaars, politici, ambtenaren, atelierorganisaties in zes steden om de situatie van het atelierbeleid per stad in kaart te brengen en kennis, knelpunten en goede voorbeelden te verzamelen en te delen.

Bijkomend doel was het onderstrepen van het belang van kunst en kunstenaars die in een stad werken en wonen.

schillende panden in de stad. Een enkel pand is in eigendom van SAT, de meeste ruimtes worden gehuurd op langdurige basis.

In het verleden leunde SAT sterk op het gemeentelijk vastgoed om ateliers te realiseren, maar sinds kort maakt SAT ook afspraken voor (tijdelijke) verhuur met private partijen. Niet alle ateliers zijn (daardoor) even betaalbaar. Om makers in Tilburg te ondersteunen is in de vorige beleidsperiode onder meer een Makersfonds in het leven geroepen.

Geen Stad Zonder Kunst #2 is het vervolg op de Elfstedentocht die Platform BK en de Kunstenbond in 2018 organiseerden waarbij – in aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen – elf steden werden bezocht om met raadsleden en fracties te praten over het gemeentelijke atelierbeleid.

Arnhem In Arnhem is het aanbod voor huisvesting sinds 2014 afgenomen, terwijl de culturele en creatieve sector in Arnhem groeit. Kleinere kunstinitiatieven kunnen door de dure of tijdelijke huisvesting moeilijk het hoofd boven water houden.

De zes steden Alle grote steden hebben – ongeacht politieke kleur – atelierbeleid, investeren in ateliers en vinden het belangrijk dat kunstenaars kunnen wonen en werken in hun stad. Toch wordt een tendens waargenomen waarbij woon- en werkruimte schaarser en duurder wordt en contracten flexibeler.

De atelierbeheerstichting SLAK beheert en creëert atelierpanden in de provincie Gelderland en met name in Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn. SLAK houdt rekening met betaalbaarheid voor kunstenaars in alle afspraken die ze maakt met gemeente, ontwikkelaars en kunstenaars. SLAK biedt ook atelierwoningen voor kunstenaars aan. De woningbouwcorporatie Volkshuisvesting heeft een aantal woonprojecten gericht op creatieve beroepen.

Daarnaast zijn er collectieve woonprojecten waarbij de bewoners het vastgoed zelf beheren. De woonprojecten hebben vaak collectieve (werk)ruimtes of een cultureel podium.

Den Haag Stroom Den Haag, o.a. bemiddelaar voor ateliers en atelierwoningen, heeft afspraken met de gemeente over de permanente status van atelierpanden en het maximale huurbedrag in gemeentelijk vastgoed en overlegt maandelijks met de afdeling Cultuur, Centrale Vastgoed Organisatie en de Haagse Broedplaatsmakelaar om de Haagse kunstenaarscollectieven te ondersteunen en (bij voorkeur permanent) te kunnen huisvesten tegen betaalbare huurprijzen.

De Haagse ateliervoorraad staat op 487 ateliers (waarvan 407 ateliers permanent en zeventig ateliers met een verhuurperiode van drie jaar of meer) in 45 panden, veelal in eigen beheer.

De voorraad atelierwoningen in sociale huur bestaat uit 47 woningen, in bezit van Haagse corporaties. De vraag naar dit soort woningen is een stuk groter en groeiende. De huurprijzen bij antikraakverhuurbedrijven zijn de laatste jaren flink gestegen en inmiddels duurder dan de tijdelijke ateliers van Stroom.

Tilburg De gemeente Tilburg heeft een duidelijk streefgetal van tweehonderd ateliers voor de stad en de ambitie bestaat om verder te groeien. De Tilburgse atelierbeheerstichting SAT (Stichting Ateliers Tilburg) biedt ateliers aan die verspreid zijn over ver-

Bill and Christy Gautreaux Collection, Kansas City, MO. Courtesy of the artist and Kavi Gupta.

Onderstaand geven we per stad een verkorte weergave uit het onderzoek. Het gehele onderzoeksverslag vindt u op onze website en op de websites van Platform BK en Kunstenbond.

Maastricht In Maastricht sluit de vraag van kunstenaars en creatieven naar betaalbare ruimte niet aan bij het aanbod van vastgoedeigenaren.

Als kwartiermaker kijkt Maastricht-LAB integraal naar het broedplaatsenbeleid en brengt gemeente, burgers en bedrijven bij elkaar om gezamenlijk aan stadsontwikkeling te doen. Desondanks is het lastig om bottom-up een broedplaats voor de lange termijn te ontwikkelen.

Devan Shimoyama, Countdown, 2019 (foto John Lusis)

De situatie in zes steden werd in kaart gebracht: Den Haag, Tilburg, Arnhem, Maastricht, Utrecht en Amsterdam. De steden zijn gekozen op basis van onder meer landelijke spreiding, grootte van de stad, specifieke problematiek, interessante voorbeelden van realisatie en beheer van maatschappelijk vastgoed.

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

10

GEMEENTEN EN PROVINCIES

Snelloket voor Amsterdamse kunstenaars De Maastrichtse atelierbeheerstichting SAM beheert ongeveer 280 betaalbare ateliers. SAM zoekt samenwerking met gemeente, kunstenaars, academies en sociaal-maatschappelijke organisatie om werkruimtes te realiseren en verhuurt ateliers aan kunstenaars en soms tijdelijke panden aan kunstinitiatieven om als presentatieruimte te gebruiken. Er is een gebrek aan presentatieruimte, waardoor kunstenaarsinitiatieven aangewezen zijn op ateliers. Doordat verschillende wijken zijn herontwikkeld, is betaalbaar wonen voor kunstenaars niet eenvoudig. SAM experimenteert daarom met tijdelijke residentieplekken.

Utrecht Utrecht ziet de meerwaarde in van gebruik van ruimte door maatschappelijk initiatief. De gemeente experimenteert met een innovatief gebiedsfonds, dat ervoor moet zorgen dat de kosten en opbrengsten tussen de verschillende eigenaren van grond en vastgoed kunnen worden gedeeld.

Het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) opent samen met de gemeente Amsterdam een ‘snelloket’ voor Amsterdamse kunstprojecten die een reactie zijn op de coronacrisis. Sinds 14 april, is het AFK Snelloket geopend; makers en organisaties kunnen een aanvraag doen voor een bedrag van minimaal 1.500 euro en maximaal 5.000 euro. Aanvragen worden binnen vijf werkdagen behandeld. Het Snelloket is bedoeld voor professionele kunstenaars, amateurkunst en organisaties die buiten de structurele subsidie van het gemeentelijke Kunstenplan vallen. Het gaat om kunstprojecten die reflecteren op de coronacrisis en projecten waarmee een - veelal digitaal - publiek bereikt wordt nu kunstinstellingen gesloten zijn. afk.nl

Er is niet veel aandacht voor woonruimte voor kunstenaars. Er zijn enkele initiatieven die een wooncoöporatie willen opstarten.

Er zijn verschillende antikraakverhuurbedrijven actief waardoor huurprijzen toenemen, terwijl antikraak minder bescherming, service en comfort biedt.

Voorbeelden In de publicatie worden per stad twee voorbeelden uitgelicht waarin naar voren komt hoe ateliers als maatschappelijk vastgoed beheerd worden. Het zijn voorbeelden waarbij een andere partij dan de gemeente of woningbouwcorporatie het beheer van het maatschappelijk vastgoed heeft overgenomen of voorbeelden waarbij dit juist (nog) niet gelukt is.

Courtesy of the artist and team (gallery, inc.), New York

Nieuwe atelierwoningen worden vrijwel alleen nog aan kunstenaars onder de 28 jaar verhuurd, omdat hen een tijdelijk jongerencontract kan worden aangeboden. Door de tendens van tijdelijkheid in het atelier- en broedplaatsenbeleid zijn kunstenaars op zoek naar andere manieren om zich langdurig te kunnen vestigen in de stad. Het woonbeleid van de gemeente stimuleert actie wooncoöperaties; de gemeente heeft voor de huidige beleidsperiode tien plekken in de stad aangewezen waar wooncoöperaties kunnen ontstaan. Verschillende collectieven organiseren binnen dat kader hun eigen woonproject in de vorm van een wooncoöperatie.

Paul Mpagi Sepuya, Darkroom Mirror (2220049), 2018

Amsterdam In Amsterdam is Bureau Broedplaatsen, een gemeentelijke dienst, verantwoordelijk voor de realisatie van ateliers en broedplaatsen. Ondanks de groei van het budget van € 2 naar € 3,5 miljoen euro per jaar groeit de voorraad woon- en werkruimtes niet.

Gentrificatie en de competitieve vastgoedmarkt in Amsterdam zorgen voor hoge prijzen. Bovendien verkopen zowel de gemeente als woningbouwcorporaties vastgoed dat zij voorheen onder maatschappelijke voorwaarden verhuurden. Broedplaatsen die in het verleden zijn gerealiseerd verdwijnen, omdat de huurtermijn afloopt. Tegelijkertijd wordt het steeds lastiger om nieuwe broedplaatsen te realiseren.

BK-informatie - tweeĂŤnveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

11

BEELDENDE KUNST IN DE OPENBARE RUIMTE

Leonard van Munster, Camper meets falling water | De Hullenberg Amsterdam, 2020 hbl 4,5x5x4m_betonmortel_hout_ijzerwaren_eps_plexiglas_verf_epmd_ purschuim_rvs_planten_waterpomp_massagebedden (foto rechts: Ronald Smits)

George Schade Spooronderdoorgang, Goes, 2020 buitenbocht lh 170x2,5m_binnenbocht lh 150x6m_beton

Jan van Dijk Amersfoort, 2020 corten staal_402x310x180cm

Jaap de Ruig, Verlost als vogel Nij Beets (Opsterland), 2019 video-installatie_raamprojectie

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

12

COLUMN

In 2006 studeerde Elmo Vermijs (1982) af aan de afdeling Architectonische Vormgeving van de Gerrit Rietveld Academie, te Amsterdam. Na zijn afstuderen ontwikkelde hij een eigen praktijk op het scheidingsvlak van kunst, ontwerp, architectuur en landschap. Actuele vraagstukken, lokale context en het generen van nieuwe perspectieven door middel van materiaalgebruik staan centraal. Hout is de rode draad door zijn projecten heen. In de herfst van 2019 verbleef hij in Residency Aomori Contemporary Art Centre (ACAC), Japan.

Lively in-between

Terwijl ik dit schrijf slaat het coronavirus om zich heen, zonder te weten hoe de wereld eruit zal zien wanneer dit stuk wordt gepubliceerd.

Wel weet ik dat dit virus ons bevraagt op wie wij zijn en willen zijn. Dit thema heb ik eveneens onderzocht tijdens mijn residentie in Japan, maar dan vanuit het perspectief van het bos.

Het is juni 2019, op de boot van Terschelling naar Harlingen zie ik een mailtje van Aomori Contemporary Art Centre (ACAC). Met ingehouden spanning open ik de mail, dit is mijn laatste kans (na twee eerdere afwijzingen) om naar Japan te gaan. De mail is formeel en stelt dat ik ben uitgenodigd voor een residentie, met als titel Lively in-between. En dat werd het, een Lively in-between ervaring. Verscholen in de heuvels, ligt ACAC aan de rand van Aomori. Een wederopbouw stad die volledig in as was opgegaan door een Amerikaans bombardement tijdens WOII. Als klein jongetje groeide ik in de jaren 80’ op met een macrobiotische zienswijze. Een manier van eten en levensfilosofie die vanuit Japan, via Amerika in Europa belandde en een generatie (ouders) in Nederland beïnvloedde die op zoek was naar een nieuw mensbeeld.

Woensdagmiddagen bestonden uit macrobiotische kooklessen van mijn moeder samen met mijn vriendjes. De andere dagen na school deed ik maar één ding. Bouwen! In de afvalbakken van zagerijen zocht ik naar hout om mee te timmeren. Japan was op verschillende manieren altijd dichtbij.

Toen ik in 2017, op de Biënnale van Venetië een tentoonstelling van Takahiro Iwasaki in het Japanse Paviljoen bezocht, raakte ik opnieuw gefascineerd door Japan. Ik wist dat ik daar iets mee moest. Daarnaast voelde ik al een paar jaar de behoefte aan verdieping.

Die kreeg richting in 2018 door het project Gegrond, dat de toekomst van de polder op Terschelling bevroeg. Hier haalde ik het perspectief van de bodem aan. Wat als de bodem een stem zou hebben?

In een zelf geïnitieerd project: Stagingwood, een onderzoek naar het bos en zijn levenscyclus, krijgt deze manier van benaderen een vervolg. Japan, met 67% van het landoppervlak dat bestaat uit bossen, leek me bij uitstek de plek om hier de eerste stappen in te zetten.

ACAC, ligt midden in een (aangeplant) bos en bestaat uit een hoofdgebouw in de vorm van een arena met tentoonstellingsruimtes, bibliotheek, kantoor, café en vijver. Een studiogebouw met hout- en printwerkplaats, bibliotheek, atelier, video- en presentatieruimte en een residentie gebouw, bestaande uit tien kamers, gedeelde woonkamer en een keuken.

Bij aankomst leidde directeur Kaneko-san me rond en in de avond (veel te heet voor de tijd van het jaar) dronk ik Japanse whisky en staarde naar de sterrenhemel, wat een plek.

Het uitzicht vanuit mijn kamer was grandioos; ik keek uit over een vallei van bossen die zich voor me uitstrekten. Om de komende veertien weken vast te leggen, zou ik elke dag een foto maken van dit uitzicht.

De volgende dag ontmoette ik Murakami-san, de curator die mijn project zou begeleidden.

Ze was opgetogen me te ontmoeten, maar communiceerde formeel en beleefd. Ik kreeg vrij weinig hoogte van haar, ze leek me een binnenvetter. Haar Engels bleek minder goed dan ze deed voorkomen. In de dagen die volgden ontmoette ik mijn mede residenten uit Indonesië, India en Japan. Het klikte gelukkig meteen. Wij aten geregeld samen, vroegen elkaar om feedback en hadden lol samen.

Na de opening, halverwege de residentie,

maakten wij een trip naar het enige Buna bos dat op de UNESCO-wereld erfgoedlijst staat. Een eeuwenoud ecosysteem dat een diepe indruk op mij maakte.

Mijn doel van deze residentie was om vanuit een filosofisch en creatief maakproces onderzoek te doen naar de levenscyclus van het bos. Voorafgaand had ik me ingelezen in o.a. de functie van mycelium bij de communicatie tussen bomen, oerbossen en de Japanse problematiek rondom productiebossen. Ik begon met het verzamelen van hout in verschillende stadia; zaagsel, houtskool, as en composterend hout. Deze mengde ik met water en stampte dit in kleine mallen, wat meteen interessante uitkomsten opleverde. Tegelijkertijd ontdekte ik de inheemse Hiba, een bijzondere boomsoort die alleen in dit gedeelte van de wereld groeit. Het hout rot niet vanwege antibacteriële eigenschappen en wordt al eeuwen gebruikt om heilige plekken mee te bouwen.

In mijn eerste weken bezocht ik de oudste Hiba boom (800 jaar) en bossen. Ik interviewde partijen rondom de productie, management, historie en verering van Hiba bomen en zijn bossen. Dit leidde tot twee richtingen en werken in mijn onderzoek; een lineaire en een cyclische. Residual Landscape in de tentoonstellingsruimte en Compost the Linear in de vijver. Beiden gingen uit van diverse materiaal stadia en zouden gedurende de tentoonstelling veranderen.

Voordat ik begon te werken in de tentoonstellingsruimte deed ik een oefening om de ruimte in gebruik te nemen. Aanleiding was een tragisch ongeval een paar jaar eerder in deze ruimte waarbij een Japanse kunstenaar overleed. Ik ging middenin de ruimte

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

zitten, mijn rug schuin naar het raam en sloot mijn ogen. Ik beeldde de vier hoeken van de ruimte in en probeerde alle energie door een gat in de grond te laten verdwijnen. Het lukte niet, het was alsof iemand achter mij stond en op mijn linkerschouder tikte. Ik besloot anders te gaan zitten, nu volledig met mijn rug naar het raam en liet de vier hoeken sneller in mijn gedachten rondgaan totdat ze via een spiraal in de grond verdwenen.

Vervolgens zette ik in gedachten een zon boven de ruimte en vroeg om een kleur, die was groen. Daar vulde ik de ruimte mee en liet deze kleur de energie van de ruimte meenemen naar buiten. Als laatste zette ik in gedachten een cirkel van witte rozen rondom de ruimte. Langzaam opende ik mijn ogen en voelde dat ik aan het werk kon. Op de laatste dag zou ik een soortgelijke oefening doen om de ruimte weer terug te geven.

Residual Landscape gemaakt met zeven restmateriaal stadia van Hiba die voortkomen uit het lineaire productiesysteem van houtverwerking. Met deze restmaterialen creëerde ik een Japans landschap waarin objecten, die hun oorsprong kennen in de architectuur van natuurverering zijn geplaatst.

Bij binnenkomst trad de overweldigende geur en oranje gloed van Hiba de bezoeker tegemoet. Voor het landschap leende ik 3,5 kuub Hiba Zaagsel en behandelde de ramen met Hiba Olie, wat een mystieke sfeer creëerde.

Als bezoeker werd je uitgenodigd om met blote voeten het landschap te betreden.

Het oppervlak voelde prettig aan en de voetstappen veranderden zichtbaar het landschap.

Op verschillende plekken stonden objecten (gestampt van houtskool, as, zaagsel en droogsel). Mijn standpunt was: Door het plaatsen van een architectonisch object op een plek die wordt vereerd, eigent de mens zich deze toe.

13

Direct na de opening ging het mis, ondanks duidelijke instructies waren er diepe sporen in het zaagsel gemaakt, een voorbode dacht ik. Vooraf had ik de inschatting gemaakt dat het Japanse publiek, gezien hun cultuur, het werk met respect zou behandelen. Niets bleek minder waar. ACAC deed niets. Binnen een paar dagen was een aantal objecten kapot gemaakt. ACAC meldde dit maar wilde de ruimte niet sluiten, ze plaatsten bordjes met ‘maintenance’ bij de objecten. Het leidde tot een impasse. Deze situatie was exemplarisch voor de verhoudingen daarna. ACAC was van mening nergens voor verantwoordelijk te zijn. Ze vonden dat ik het zonder welke vorm van compensatie moest herstellen.

Ik vond dat we gezamenlijk tot een oplossing moesten komen. De daaropvolgende week vergaderde ik met de drie curatoren. Nadat ik de objecten had hersteld en met een duidelijke routing over gedeelde verantwoordelijkheid, opende de ruimte na ruim een week weer.

Gelukkig ontstond er niet opnieuw schade door de bezoeker.

Na twee dagen verwijderde ik de mal. Het schemerde inmiddels, de vorm werd langzaam zichtbaar. Ik ging wat eten en bij terugkomst zag ik dat het object naar achteren was gevallen, teleurgesteld droop ik af. De volgende dag lag het als een opengesperd lichaam in het water, ‘niet slecht’ dacht ik.

De weken erna werd zichtbaar hoe het materiaal en de vorm langzaam veranderde om uiteindelijk onder een laag sneeuw te verdwijnen.

Ik beeldde me een vijver in met tientallen van deze stammen, bezoekers op laarzen met het gevaar van omvallende stammen. Zoals het veranderende klimaat ons ook iets probeert te vertellen.

Het andere werk, Compost the Linear is gemaakt van materiaalstadia die in de cycli van het bos voorkomen, deze had ik verzameld tijdens mijn veldwerk. Bij een van de houtzagerijen vond ik een holle stam die door insecten uitgegeten was. Dit inspireerde mij tot het maken van een werk dat de invloed van het weer zichtbaar maakte. De holle boom gebruikte ik als mal, vulde deze met een mix van verschillende materiaalstadia en stampte dit tot een stevige massa. De eerste versie, een horizontale variant mislukte toen ik deze uit de mal wilde halen. Toch zag ik voor het eerst de vormtaal die de insecten hadden gecreëerd, fascinerend. Ondanks de zeer koude en korte dagen waagde ik het erop. Ik bouwde een tweede versie, verticaal in de vijver.

Terwijl deze tekst verschijnt, publiceer ik een beeldessay, gedrukt met Hiba olie en papier, van mijn residentie. In 2021 presenteer ik tijdens de Ichihara ArtxMix een nieuw werk over het Satoyama landschap, Mirror of Soil (uitgesteld door het virus). Japan laat een diepe indruk op mij achter. De impact van deze reis zal zich waarschijnlijk de komende jaren pas echt gaan ontvouwen.

De residentie was waanzinnig, bizar en geweldig tegelijk. Er gebeurden dingen die ik nog steeds, als ik eraan terugdenk, amper kan bevatten. Het raakte zoveel lagen aan, persoonlijk, cultureel en professioneel. Een stukje tijd waar de zorgen over alledaagse dingen slechts bijzaak waren.

Interesse in de publicatie? Voor meer informatie stuur een mail naar info@elmovermijs.com www.elmovermijs.com

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

14

ACTIVITEITEN BINNENLAND

Binnenland

De onderwerpen in de rubriek Binnenland zien er dit keer iets anders uit dan u van ons gewend bent. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de coronacrisis waarin wij ons bevinden.

We hebben enkele fysieke tentoonstellingen opgenomen in dit overzicht, om verschillende redenen, omdat deze verder weg in de toekomst ligt, omdat nog niet zeker is of de tentoonstelling doorgang zal vinden of omdat de tentoonstelling van buiten af is te bekijken, met inachtneming van de anderhalve meter afstand. Veel van de activiteiten zijn onzeker, maar we wilden ze u niet onthouden, voor het geval dat.

We besteden dit keer meer aandacht aan boeken, zo maakten we met hulp op onze sociale media kanalen een leeslijst van aan kunst gerelateerde biografieën. Ook stelden we een lijst samen met online kunstactiviteiten.

Tentoonstellingen Keramiek in Quarantaine Den Bosch Tot en met 1 juni presenteert het Design Museum Den Bosch Keramiek in Quarantaine.

Een selectie van internationale topstukken uit de collectie van het museum. De tentoonstelling is gratis en voor iedereen te zien die door De Mortel langs de ramen van het museum loopt. De etalagetentoonstelling brengt bijzonder keramisch werk van onder andere Miquel Barceló, Glithero, Jean Lurcat en Ettore Sottsass. Over enkele weken zullen sommige objecten in Keramiek in Quarantaine worden vervangen.

Meer informatie: designmuseum.nl

HOMERUN#2: De Mens Den Bosch Van 21 november t/m 28 december vindt in kunstruimte Willem Twee de uitgestelde tentoonstelling HOMERUN#2: De Mens plaats.

Homerun is een jaarlijks terugkerende tentoonstelling waarmee Willem Twee kunstruimte een podium wil bieden aan professionele Brabantse kunstenaars. Voor elke tentoonstelling wordt een thema gekozen en een belangrijk sleutelwerk geselecteerd dat de opmaat vormt voor de tentoonstelling. Via een open call reageren kunstenaars op het sleutelwerk en gaan daarmee een dialoog aan.

Een jury maakt een selectie uit de voorstellen.

De Homerun-editie van 2020 heeft als thema De Mens en het sleutelwerk is Changing History (2012) van kunstenaar Charlotte Schleiffert uit de Rabo Kunstcollectie. De jury bestaat uit Charlotte Schleiffert (kunstenaar), Marjolein van de Ven (conservator Hedendaagse kunst Stedelijk Museum Breda), Rini Hurkmans (kunstenaar), Niek Hendrix (kunstenaar en recensent), Masha van Vliet (curator Willem Twee kunstruimte).

Zij selecteerden de volgende kunstenaars: Anouk Bax, Kiki Beernink, Mariëlle van den Bergh, Gam Bodenhausen, Geoffrey van Dijk, Jeroen Duijf, Antonie Eikemans, Marit Goossens, Caren van Herwaarden, Sandra van Hoof, Astrid Huis, Manita Kieft, Marlies Krijgsman, José Krijnen, Lisanne Lammers, Sjoerd van Lankveld, Shelly Lapré, Janet Leduc, Danielle Lemaire, Lisetteh, Tamara Muller, Remy Neumann, Carlette Rijcken, Alice Schiavone, Koosje Schmeddes, Ies Schute, Guus Smeulders, Rob Smulders, Ingeborg ‘Helena’ van Stiphout, Myrna Stolk, Anne-Marie van den Thillart, Catharina van de Ven, Erik Vermeulen, Ad Wijgergangs en Ilse Wolf.

Meer informatie: willem-twee.nl

Publicaties Feminist Art Activisms and Artivisms Redactie: Katy Deepwell Amsterdam, 2020 ISBN: 978-94-92095-72-5

Artivisme lijkt tegenwoordig een modewoord te zijn voor de empowerment van vrouwen door middel van activistische kunst. Het boek wil de diversiteit aan praktijken onder de paraplu van kunstactivisme en activisme in de kunsten tonen. De bijdragen van kunstenaars, journalisten en onderzoekers vertegenwoordigen een verzameling kritische inzichten en perspectieven en verkennen de rol van feministische interventies op het gebied van hedendaagse kunst, de publieke sfeer en de politiek. De bijdragen geven inzicht in de manieren waarop kunst en activisme kunnen ingrijpen in sociale processen en andersom. Het feministisch-geïnspireerde kunstactivisme staat daarbij niet op zichzelf, maar is onderdeel van een spectrum aan vormen van activisme over culturele diversiteit, klasse, ecologische vraagstukken en seksuele diversiteit. Met bijdragen van: Linda Aloysius, Amy

Charlesworth, Marissa Begonia, Sreyashi Tinni Bhattacharyya, Marisa Carnesky, Paula Chambers, Emma Curd, Katy Deepwell, Tal Dekel, Emma Dick, Lior Elefant, Christine Eyene, Abbe Leigh Fletcher, GraceGraceGrace, Alana Jelinek, Sonja van Kerkhoff, Alexandra Kokoli, Elke Krasny, Rosy Martin, Loraine Leeson, Laura Malacart, Alice MaudeRoxby, Kathleen Mullaniff, Louise O’Hare, Tanja Ostojić, Martina Pachmanová, Gill Park, Pune Parsafar, Roxane Permar, Mare Tralla, Anne Robinson, Stefanie Seibold, Pam Skelton, Christina Vasileiou, Camille Melissa Waring, Michelle Williams Gamaker en Virginia Yiqing Yang.

Designing Lightness. Structures for Saving Energy Door Ed van Hinte en Adriaan Beukers Rotterdam, 2020 ISBN: 978-94-6208-546-6

Designing Lightness is een ontwerphandboek voor duurzaamheid via gewichtsreductie.

Het boek roept op tot het ontwerpen van ultralichte structuren waarmee grote hoeveelheden energie kunnen worden bespaard en komt met praktische tips om daar daadwerkelijk een begin mee te maken. Aan de hand van vrije associaties worden er onverwachte verbanden gelegd tussen de wereld van de composietmaterialen en structurele oplossingen. Designing Lightness biedt een alternatief voor de conventionele benadering van duurzaamheid, die zich richt op de symptomen in plaats van op de oorzaken van de overschrijding van de grenzen van natuur en milieu. Het boek is er voor alle ontwerpdisciplines en bespreekt zowel verpakkingen als voertuigen, wolkenkrabbers en verschijnselen op de nanoschaal.

Design Dedication. Adaptive Mentalities in Design Education Redactie: Annelys de Vet Amsterdam, 2020 ISBN: 978-94-92095-73-2

Design Dedication is een pleidooi voor flexibiliteit binnen het designonderwijs, vóór de aanpasbaarheid van educatieve kaders en keert zich af van gestandaardiseerde rigide onderwijsstructuren. Het uitgangspunt van dit boek is om (design-)studenten een sociaal betrokken en politiek bewuste werkpraktijk te laten ontwikkelen die zich verhoudt tot de actualiteit. Op deze manier leidt de oplei-

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

Op 24 februari 2020 zijn de Best Verzorgde Boeken van 2019 bekend gemaakt.

Er zijn 33 boeken geselecteerd uit 278 inzendingen. Een vakjury beoordeelde de boeken op hun onderscheidend vermogen op het terrein van inhoud, ontwerp, beeldbehandeling, typografie, materiaalkeuze, druk en

grammamaker, redacteur en regisseur voor kunst- en cultuurprogramma’s op televisie.

Eerst in dienst van de AVROTROS en later als zelfstandig programmamaker. Zij was in de periode 2015-2019 bestuurslid van het Cobra Museum en is actief bestuurslid en voorzitter van de aankoopcommissie van de Titus Cirkel, onderdeel van de Vereniging Rembrandt, gericht op moderne en hedendaagse kunst.

Meer informatie: debestverzorgdeboeken.nl

Meer informatie: cobra-museum.nl

Personalia Lillian Bóza nieuwe directeur Cobra Museum voor Moderne Kunst Per 1 april 2020 is Lillian Bóza (1971) ad interimdirecteur Stefan van Raay opgevolgd. Bóza zal als directeur verantwoordelijk zijn voor de artistieke koers, de zakelijke ontwikkelingen en het algemeen beleid van het Cobra Museum.

Na haar studie kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Leiden heeft Bóza onder andere gewerkt bij het Stedelijk Museum Amsterdam en het Instituut Collectie Nederland. Sinds 1997 is zij werkzaam als pro-

Nieuwe voorzitter en leden raad van toezicht Mondriaan Fonds Geneviève Lieuw is per 16 maart 2020 benoemd als voorzitter van de raad van toezicht van het Mondriaan Fonds. Marga Weimans en Rune Peitersen zijn benoemd als lid van de raad van toezicht.

Geneviève Lieuw (1969) is jurist met als specialisatie mensenrechten. Zij is lid van het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht en werkt als zelfstandig consultant voor internationale organisaties zoals de VN. Marga Weimans (1970) is een internationaal ontwerper met een eigen modelabel in Rot-

Defares Collection © Kerry James Marshall. Courtesy of the artist and Jack Shainman Gallery, New York

Best verzorgde boeken 2019 Amsterdam

bindwijze. De jury bestond uit: ontwerpers Jeremy Jansen en Mijke Wondergem, Eelco van Welie (directeur NAI010 uitgevers), Martijn Kicken (adviseur bij drukkerij Tielen) en Suzanna Héman (assistent-conservator Stedelijk Museum Amsterdam). De selectie zal te zien zijn op de jaarlijkse tentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam, die in het najaar wordt geopend. Dan verschijnt ook de catalogus.

Kerry James Marshall, Vignette, 2003

ding de designer op tot een maker die zich weet te verhouden tot de wereld om zich heen en in zijn/haar praktijk uit te drukken wat er volgens hen toe doet. Hoe kan design bijdragen aan sociale, politieke, culturele en economische vraagstukken? Hoe kan ontwerp helpen bij het voorstellen van een andere toekomst?

Design Dedication onderzoekt hoe een onderwijsinstituut deze ontwikkeling bij haar studenten kan ondersteunen en waarborgen en er verantwoordelijkheid voor kan nemen.

Met bijdragen van: Hannes Bernard, Michèle Champagne, Rana Ghavami, Anja Groten, Agata Jaworska, Anastasia Kubrak, Sherida Kuffour, Gui Machiavelli, Daniel van der Velden, Annelys de Vet en anderen.

15

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

16

ACTIVITEITEN BINNENLAND

terdam. Weimans vertegenwoordigt een generatie nieuwe makers die disciplines mengt, samenbrengt en vernieuwt. Rune Peitersen (1971) heeft een internationale beeldende kunstpraktijk en geeft les aan AKV|St. Joost Academie in Breda. Peitersen is oprichter en bestuurslid van Platform BK. Hij heeft aan de wieg gestaan van de richtlijn voor kunstenaarshonoraria.

De raad van toezicht bestaat uit zeven leden en wordt naast Lieuw, Weimans en Peitersen gevormd door: Rudi Ekkart (plaatsvervangend voorzitter raad van toezicht en oud-directeur Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag), Annerie Vreugdenhil (penningmeester en Chief Innovation Officer binnen ING Wholesale Banking), Noraly Beyer (journalist, auteur, acteur) en Hester Alberdingk Thijm (directeur AkzoNobel Art Foundation).

lijks wordt toegekend aan een persoon of instelling die een buitengewone bijdrage heeft geleverd op het gebied van de geesteswetenschappen, sociale wetenschappen of de kunsten, in Europa en daarbuiten. De Erasmusprijs bestaat uit een bedrag van € 150.000.

In de keuze voor de laureaten laat de Stichting zich leiden door de culturele tradities van Europa in het algemeen, en het gedachtegoed van Erasmus in het bijzonder. De nadruk ligt op humanistische waarden zoals tolerantie, culturele veelvormigheid en ondogmatisch, kritisch denken.

Meer informatie: mondriaanfonds.nl

Özgür Kar is de winnaar van de Volkskrant Beeldende Kunst Prijs 2020. Dat is op 5 maart door juryvoorzitter Barbara Visser bekendgemaakt tijdens het radioprogramma Opium. Özgür Kar is voorgedragen door Rein Wolfs, directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam. Kar studeerde aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam.

De prijs bestaat uit een bedrag van 10.000 euro (beschikbaar gesteld door de Rabobank) en een boekpublicatie (gesteund door het Jaap harten Fonds) eveneens ter waarde van 10.000 euro. De andere genomineerden waren Isabelle Andriessen, Sharelly Emanuelson, Wouter Paijmans en Philip Vermeulen.

De publieksprijs is gewonnen door Sharely Emanuelson. Bezoekers van het Stedelijk Museum Schiedam konden hun stem uitbrengen.

De jury bestond naast voorzitter Barbara Visser uit: Bram De Jonghe, Verily Klaassen, Sjoerd Kloosterhuis en Anna van Leeuwen.

Prijzen Erasmusprijs 2020 De Erasmusprijs 2020 is toegekend aan de Britse beeldend kunstenaar Grayson Perry (1960).

Het thema van de Erasmusprijs is dit jaar ‘De kracht van het beeld in het digitale tijdperk’.

In een tijd waarin we overspoeld worden door visuele indrukken heeft Perry een geheel eigen beeldtaal ontwikkeld en laat hij zien dat kunst van iedereen is en geen elitaire aangelegenheid hoeft te zijn. Perry ontvangt de prijs voor de manier waarop hij vraagstukken met betrekking tot schoonheid en traditionele ambachtelijkheid scherp confronteert met actuele sociale en maatschappelijke thema’s.

Het werk van Perry kent een grote diversiteit aan technieken en materialen en bestaat onder meer uit grote houtsnedes, wandtapijten, keramiek, gietijzeren sculpturen, prenten, jurken en zelfs een compleet huis. Hij wil de kijker zowel uitdagen als bekoren en forceert op vaak humoristische wijze een confrontatie tussen oud en nieuw, tussen acceptabel en shockerend. Perry noemt zichzelf “een pottenbakkende travestiet” en is kritisch over een klimaat waarbinnen men zich verschanst in het eigen gelijk. Perry beweegt zich ook nadrukkelijk buiten de muren van musea en galeries in het publieke domein. Hij schreef en presenteerde documentaireseries over klasse, smaak, mannelijkheid en identiteit en schreef daaraan gerelateerde boeken.

De Erasmusprijs is een oeuvreprijs die jaar-

Meer informatie: erasmusprijs.org

Volkskrant Beeldende Kunst Prijs 2020

Meer informatie: stedelijkmuseumschiedam.nl

Jeanne Oosting Prijzen 2020 De Jeanne Oosting Prijzen 2020 worden toegekend aan beeldend kunstenaars Maria Roosen (1957) en Janine van Oene (1988).

De Prijs is een stimulans voor kunstenaars die figuratie betrekken in hun werk. Zij ontvangen elk een geldbedrag van € 7.500 en een bronzen penning. De Jeanne Oosting Prijs is een van de oudste kunstprijzen, mogelijk gemaakt door een legaat van de kunstenaar en naamgeefster Jeanne Oosting.

Door oud-winnaars wordt juist de bekroning

door collega-kunstenaars als uniek ervaren; een prijs van kunstenaars voor kunstenaars.

De jury bestond dit jaar uit kunstenaars Hadassah Emmerich, Tim Ayres en Lieven Hendriks. Zij kozen voor Roosen en Van Oene op grond van eigenheid en vitaliteit.

De jury is onder de indruk van de uitgesproken en eigen positie die ze met hun werk innemen. Het is de bedoeling dat het werk van de winnaars te zien zal zijn van 25 tot en met 28 juni 2020 op de KunstRai in Amsterdam. Ter ere van het 50-jarig jubileum van de Jeanne Oosting Prijzen zal het werk van de winnaars van de afgelopen 50 jaar worden getoond.

Meer informatie: kunstrai.nl

Overige Broken Circle/Spiral Hill van Robert Smithson open - Emmen Het is de bedoeling dat in 2020 is het kunstwerk Broken Circle/Spiral Hill van de Amerikaanse kunstenaar Robert Smithson nog driemaal open zal zijn voor publiek. Holt/ Smithson Foundation, Land Art Contemporary en CBK Emmen verzorgen de excursies met telkens een andere spreker.

Robert Smithson (1938-1971) was een visionair kunstenaar die kunstwerken maakte die de impact van mensen op het milieu rechtstreeks verkenden. Aangetrokken door industriële woestenijen en steengroeven brak zijn werk met conventionele opvattingen over wat kunst zou kunnen zijn en waar het te zien was. Broken Circle/Spiral Hill behandelt urgente problemen van onze tijd. Het is het enige earth work van Smithson buiten de Verenigde Staten.

Op zaterdag 4 juli spreekt Steven van Teeseling, algemeen directeur van Stichting Sonsbeek te Arnhem. Sinds 1949 organiseert Sonsbeek met onregelmatige tussenpozen tentoonstellingen over belangrijke ontwikkelingen in de (inter)nationale hedendaagse kunst. De editie van 1971 – Sonsbeek Buiten de Perken - leidde onder andere tot de creatie van Broken Circle/ Spiral Hill. Steven van Teeseling plaatst Broken Circle/Spiral Hill in de bredere context van de Sonsbeek-edities.

Zaterdag 5 september: Hans den Hartog Jager, artistiek directeur van Into Nature.

Van 27 juni t/m 13 september vindt (onder voorbehoud) in Drenthe de tweejaarlijkse buitententoonstelling Into Nature plaats.

Het thema van deze editie is new energy.

17

Courtesy of the artist and Kavi Gupta.

Wadsworth Jarrell, Homage to a Giant, 1970 (foto John Lusis)

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

Hans den Hartog Jager situeert Broken Circle/ Spiral Hill in relatie tot de ideeën die Into Nature onderzoekt.

Zaterdag 31 oktober: Anne Reenders, programmaleider van Land Art Contemporary.

Land Art Contemporary houdt zich bezig met de zorg en aandacht voor land art in Nederland en nodigt vanuit het gedachtengoed van Broken Circle/Spiral Hill hedendaagse kunstenaars uit te reflecteren op de relatie tussen mens en land. Anne Reenders gaat in op de erfenis van Broken Circle/Spiral Hill voor de Land Art en hedendaagse kunst in Drenthe en Nederland.

en Daniel Libeskind. Land Art Flevoland brengt deze landschapskunstwerken onder de aandacht door onder meer Land Art Tours te organiseren. De bustours vinden plaats vanaf eind juni 2020. Op 28 juni een rolstoelvriendelijke tour, speciaal afgestemd op de behoeften van mindervaliden, er worden vier werken bezocht. Op 26 juli en 27 september is er een XL-Tour langs alle negen landschapskunstwerken en op 29 augustus is er een Zaterdagtour langs vijf kunstwerken.

Meer informatie: landartcontemporary.nl

Weekend van het Portret 2020 Amsterdam

Land Art Flevoland Tours 2020

Van 18 t/m 20 september organiseert de Stichting De Nederlandse Portretprijs (DNP) voor de vierde keer het Weekend van het Portret. Een tentoonstelling van portretkunst in Loods 6 in Amsterdam. Het thema is dit jaar De Muze. Uit de inschrijvingen zal een deskundige en onafhankelijke commissie op basis van digitale inzendingen ongeveer 100 werken selecteren.

De functie van muze is weinig emancipatorisch. Hoe te ontkomen aan dit cliché? In de Haarlemse tentoonstelling O Muze! (2015) was te zien hoe hedendaagse kunstenaars

Nergens ter wereld vind je zoveel land art bij elkaar als in Flevoland. Negen landschapskunstwerken in totaal. Tijdens de aanleg van de polders van Flevoland besloten de ingenieurs en planologen de gelegenheid te baat te nemen en een aantal grote kunstwerken te realiseren. Ze richtten zich daarbij op een kunstvorm die tot hun verbeelding sprak: land art. Het resultaat is een collectie landschapskunstwerken van wereldberoemde kunstenaars als Robert Morris, Richard Serra

Meer informatie: landartflevoland.nl

met dit gegeven omgaan. Bijvoorbeeld door de man als muze af te beelden, zoals kunstenares Sylvia Willink deed met haar man, de schilder Carel Willink.

De selectiecommissie voor het Weekend van het Portret 2020 bestaat uit: Luk van Driessche, directeur Wackers Academie, Harriet Stoop, kunsthistoricus, Séverine Morren, galeriehoudster en oud-bestuurslid van DNP, Carla van de Puttelaar, fotografe en kunsthistoricus. Stichting De Nederlandse Portretprijs is een non-profit organisatie die zich bezighoudt met het portret in de hedendaagse schilder-, teken- en beeldhouwkunst in Nederland. Het doel van de stichting is deze kunstvorm onder de aandacht te brengen en te stimuleren. Zij organiseert de tweejaarlijkse Nederlandse Portretprijs die in 2019 is uitgereikt. Het andere jaar organiseert zij het Weekend van het Portret.

Kunstenaars worden opgeroepen zich in te schrijven. Portretten in 2D of 3D kunnen worden aangemeld. Er is inschrijfgeld verbonden aan het aanmelden: 25 euro per aangemeld werk.

Deadline: 31 mei Meer informatie: portretprijs.nl

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

18

ACTIVITEITEN BINNENLAND

Annual Dutch Art Fair 2020 Amsterdam Van 9 tot en met 11 oktober 2020 vindt in het World Fashion Centre in Amsterdam de Annual Dutch Art Fair (ADAF) plaats.

Tijdens de 10de editie van deze beurs presenteren meer dan 150 professionele kunstenaars uit ruim 15 verschillende landen hun kunst direct aan duizenden bezoekers.

De ADAF is een kunstbeurs waar professionele kunstenaars en designers hun werk zelf rechtstreeks kunnen exposeren en verkopen, zonder commissie af te dragen aan de organisatie en zonder tussenkomst van een galerie.

Er wordt een grote variëteit aan moderne en hedendaagse kunst getoond. Van figuratief tot abstract en van traditioneel tot progressief. Naast veel schilderijen, grafiek en fotografie, worden ook objecten van brons, keramiek, glas en andere materialen tentoongesteld en te koop aangeboden.

Jaarlijks wordt tijdens de ADAF de Talent Award uitgereikt aan een van de kunstenaars die op de Annual Dutch Art Fair (ADAF) exposeert.

In de jury zitten circa 20 galeriehouders, aangevuld met enkele kunstkenners. Ook wordt er een publieksprijs uitgereikt op basis van stemmen van de bezoekers.

Meer informatie: adaf.nl

Open Call AIR De Missie – Breda Mid-career kunstenaars met een stabiele beroepspraktijk worden uitgenodigd een aanvraag te doen voor een artist-in-residence van drie maanden in De Missie in Breda.

Deze AiR geeft kunstenaars van alle disciplines de gelegenheid de betekenis van religie, zingeving en spiritualiteit in de hedendaagse samenleving te onderzoeken in contact met de bewoners van Park Zuiderhout, een bijna honderdjarig Missiehuis in Teteringen.

AiR De Missie biedt drie opeenvolgende residencies van drie maanden. Septembernovember 2020, december 2020 - februari 2021 en maart - mei 2021. Er wordt gewerkt en gelogeerd in het oude Missiehuis. Eén van de residencies is bedoeld voor een kunstenaar uit een voormalig missieland.

Tijdens de residency vindt een bezoek van een curator plaats. Voor elke kunstenaar zijn er twee presentatiemomenten. Aan het einde van de residency is er een presentatie op Park Zuiderhout. Daarnaast is er elk jaar een groepstentoonstelling van de drie kunstenaars in samenwerking met Stede-

lijk Museum Breda. Bij de tentoonstelling wordt een publicatie gemaakt. Naast kost en inwoning is een honorarium beschikbaar van 4.000 euro en een vergoeding van 1.000 euro voor productiekosten. Voor de expositie in het museum krijgt men, conform de richtlijnen kunstenaarshonoraria 1.000 euro honorarium. De kunstenaar staat één kunstwerk af aan de collectie Zingeving en Spiritualiteit van Park Zuiderhout. Doel is collectievorming en exposeren.

Deadline: let op! 5 mei Meer informatie: parkzuiderhout.nl/vierenvan-leven/airdemissie

De talenten van Inversie – Brabant Inversie is een nieuwe talenthub voor jonge, opkomende kunstenaars. Niet iedere praktijk verloopt volgens dezelfde richtlijnen en niet elke kunstvorm is verkoopbaar. Met behulp van mentoren, een groot netwerk en persoonlijke begeleiding zorgt Inversie voor een betere profilering van zes talenten die gedurende 15 maanden ondersteuning krijgen bij het opzetten van een zelfstandige beroepspraktijk. Inversie is een project van TAC (Eindhoven), Kunstpodium T (Tilburg) en Witte Rook (Breda) en maakt deel uit van TalentHub Brabant. De zes nieuwe geselecteerde talenten zijn: Maureen Jonker (1994), Debbie Schoone (1994), Hemaseh Manawi Rad (1995), Daniel Arthuus (1996), Floor Snels (1997) en Roos Vogels (1992).

Meer informatie: inversie.nu

Online tips Algemeen Veel musea en kunstruimtes hebben een online programmering. Vaak staat de collectie online en op de website van het museum worden er rondleidingen, educatieprogramma’s, wedstrijden, vlogs, blogs en video’s getoond.

De website van de Museumkaart geeft tips over onlineprogramma’s van de musea.

Wereldwijd zijn de collecties van musea online te bekijken via Google Arts & Culture.

Meer informatie: museumkaart.nl en artsandculture.google.com

Museum Arnhem De tentoonstelling City Life, over leven in de stad, die op het moment van het sluiten van de musea in De Kerk was te zien, wordt zoveel mogelijk online getoond. Er komen korte video’s online waarin de kunstenaars uit City Life een toelichting geven bij hun werk.

Er is een Tussen Kunst en Quarantaine Challenge waarin het publiek wordt gevraagd een kunstwerk uit de collectie thuis na te maken en er zijn video’s met mini-colleges van de conservatoren vanuit hun eigen vakgebied.

Ook is er een educatief programma. Kinderdirecteur Doutsen Wierda (10) gaat de collectie van Museum Arnhem koppelen aan doe-opdrachten die ze zelf bedenkt. In korte vlogs voor kinderen t/m 12 jaar legt ze de opdrachten uit en vertelt ze hoe ze zelf deze corona tijd beleeft. De video’s komen wekelijks online. Daarnaast wordt er een speciale les ontwikkeld voor het Voortgezet Onderwijs op basis van de tentoonstelling City Life.

Meer informatie: museumarnhem.nl

Stedelijk Museum Amsterdam Het online programma Stay At Home biedt minidocs, podcast & audiotours. Iedere vrijdag zendt het museum een live tour uit via Instagram, die achteraf is terug te zien op Youtube en Facebook. Elke dag wordt er om 16 uur een nieuwe mini-documentaire online gezet over een spraakmakende tentoonstelling uit het verleden. Eveneens terug te zien op Youtube. Sinds een jaar maakt het Stedelijk ook podcasts bij tentoonstellingen.

Via de website zijn twee series te beluisteren: Sef & Het Stedelijk over de tentoonstellingen Migranten in Parijs en Amsterdam Magisch Centrum. Ook de vaste collectie is online te bezichtigen en te beluisteren.

Meer informatie: stedelijk.nl

Nieuw Dakota, open call: corona - we leven allemaal translokaal – Amsterdam Op 16 maart deed kunstruimte Nieuw Dakota een oproep aan kunstenaars, filmmakers, filosofen, schrijvers, dichters, technologen, musici, beleidsmakers en historici om in een dagboek in woord en beeld te reflecteren op deze bijzondere periode.

Een curatorial team maakt dagelijks een se-

19

The Ekard Collection © Kehinde Wiley

Kehinde Wiley, Prince Charles Louis, Elector Palatine and his brother Prince Rupert of the Palatine, 2012

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

lectie van alle reacties. Je kunt de inzendingen volgen via Instagram en Facebook. Binnenkort zullen alle inzendingen per dag te volgen zijn via de website.

Stuur je bijdrage naar: corona@nieuwdakota.com Meer informatie: corona-archives.com en facebook.com/nieuwdakota

Podcasts The Lonely Palette De Amerikaanse Tamar Avishai is kunsthistoricus en radiomaker. Elke aflevering kiest ze een kunstwerk in een museum en bevraagt bezoekers terwijl ze ervoor staan.

Vervolgens gaat ze dieper in de op achtergrond van het werk.

S.M.A.K. Gent – Teken onze collectie in krijt!

Meer informatie: thelonelypalette.com

Het S.M.A.K. in Gent geeft op de websites tips voor kinderen. In de rubriek DIY met kinderen geven ze informatie over een kunstwerk uit de collectie met daaraan gekoppeld een opdracht om zelf te doen. En in de rubriek Teken onze collectie in krijt! roepen ze kinderen op om een werk uit de collectie te kiezen en dat op een formaat van 1,5 x 1,5 meter te tekenen in krijt. En de foto daarna op te sturen naar info@smak.be dan komt hij op de Facebook pagina van het museum.

Niet vergeten naam en leeftijd en de titel van het werk te vermelden.

99% invisible

Meer informatie: smak.be

Podcast van de Amerikaanse radiomaker Roman Mars over al het denkwerk dat gaat zitten in objecten waar we nooit aan denken.

De niet opgemerkte architectuur en design die onze wereld vormgeven.

Meer informatie: 99percentinvisible.org

Kunst is lang Interviewprogramma in samenwerking met online kunsttijdschrift Mister Motley.

Het tempo van afwisselingen en opkomende kunstenaars is hoog, de zendtijd voor hedendaagse kunst bescheiden. In Kunst is Lang gaat Luuk Heezen een uur lang in gesprek met een hedendaagse kunstenaar.

Meer informatie: mistermotley.nl/motley-radio

Kunststof Radioprogramma. Elke maandag t/m donderdag van 19.30 tot 20.30 uur een persoonlijk gesprek met prominenten uit de kunst, cultuur en media. Presentatie: Jellie Brouwer, Gijs Groenteman, Antoinnette Scheulderman, Elisabeth van Nimwegen en Frénk van der Linden. Terug te luisteren op de website.

Meer informatie: nporadio1.nl/kunststof

In het Rijks - Carravaggio-B In de podcast gaan schrijver Ilja Leonard Pfeijffer en conservator en samensteller van de tentoonstelling Frits Scholten in gesprek over het bruisende Rome aan het begin van

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

20

ACTIVITEITEN BINNENLAND

Documentaires

Overige online

IDFA

Pakhuis de Zwijger Livecast

Meer informatie: rijksmuseum.nl/nl/podcast/podcast-in-hetrijks-caravaggio-bernini

Op de website van het Internationaal Documentaire Festival Amsterdam zijn 800 documentaires gratis of tegen een kleine vergoeding te bekijken.

Naakt op een Kleedje

Meer informatie: idfa.nl/nl/info/bekijk-films-online

Pakhuis de Zwijger in Amsterdam zendt elke werkdag om 20.30u een livecast uit.

Doeners en denkers kijken hoe het morgen slimmer en beter kan. Onderwerpen zijn bijvoorbeeld: welke sporen zal de coronacrisis achterlaten? hoe kunnen we bestaande (dis) functionele systemen herstructureren en welke bijzondere lokale initiatieven zijn er door de coronacrisis ontstaan? De livecasts zijn later terug te kijken via de website.

de 17e eeuw. Het gesprek wordt geleid door presentator Janine Abbring. De podcast is zo gemaakt dat hij ook los van een museumbezoek is te beluisteren.

Podcast van het radioprogramma Nooit Meer Slapen.

Vrouwen zijn minstens even vaak naakt op een kleedje afgebeeld in een museum als dat ze er als maker vertegenwoordigd zijn.

Om daar verandering in te brengen maken Heske ten Cate en Yuki Kho met de podcast Naakt op een Kleedje een alternatieve Rolodex vol vrouwelijke makers. Iedere aflevering staat er een vrouwelijke gast centraal die thuis of op haar werk geïnterviewd wordt over een kunstwerk van een vrouwelijke maker. Ook te beluisteren via Spotify.

© the artist and Maruani Mercier Gallery, Brussels

Lyle Ashton Harris, Ombre à L’Ombre, 2019

Meer informatie: www.vpro.nl/nooitmeerslapen

ARTtube ARTtube was jarenlang het online videoplatform over kunst en design van toonaangevende musea en kunstinstellingen uit Nederland en België. Het platform is in 2019 gestopt maar de video’s zijn op de website nog te bekijken.

Meer informatie: arttube.nl/videos

Meer informatie: dezwijger.nl

James Kalm Youtube Niet vanuit Nederland maar wel in Nederland te bekijken is het youtubekanaal van James Kalm. Een Amerikaanse kunstenaar die op zijn fiets en gewapend met een videocamera tentoonstellingen in New Yorkse galeries bezoekt en van commentaar voorziet.

Meer informatie: youtube.com/user/jameskalm

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

21

School of Life Youtube

Frida

The School of Life werd in 2008 opgericht door de Britse filosoof en schrijver Alain de Botton. De school heeft als missie om filosofische ideeën over het dagelijks leven te presenteren voor een nieuwsgierig publiek.

Het meeste wat we dagelijks bedenken, is al eens bedacht. En vaak een stuk beter.

Bijna drieduizend jaar intellectuele ontwikkeling biedt ons een schat aan heldere ideeën voor het dagelijks leven. Filosofen, kunstenaars, schrijvers en wetenschappers leren ons bewust te worden van thema’s waar je op school geen les in kreeg: hoe vind je een baan die bij je past? Wat is een goede vriend?

Hoe maak je goed ruzie? Hoe voer je een echt gesprek? Naast de onlinecursussen (tegen betaling) via de website zijn er op Youtube veel gratis korte video’s te vinden.

Auteur: Hayden Herrera Over het leven en werk van de Mexicaanse schilder Frida Kahlo.

ISBN: 9789045042299

Meer informatie: youtube.com/theschooloflifetv

Geluidswandelingen van Soundtrackcity De geluidswandelingen van Soundtrackcity zijn ontwikkeld door teams van geluidskunstenaars, beeldend kunstenaars, musici, theater- en filmmakers. Zij maken het onzichtbare voelbaar, prikkelen je verbeelding en zorgen voor een ervaring die je niet snel vergeet. Nu gratis te beluisteren.

Meer informatie: soundtrackcity.nl

Boekentips Omdat we veel meer thuis blijven, lezen we ook meer. Althans, daar gingen we vanuit toen we in maart een oproep deden op onze Facebookpagina: wat is je favoriete (auto)biografie van een (beeldend) kunstenaar?

We kregen 25 boekentips die we graag met u delen.

Just kids Auteur: Patti Smith Over het leven van en de relatie tussen Patti Smith en Robert Maplethorpe in het New York van de jaren zeventig.

ISBN: 9789044521160

Mien Ruys tuinarchitect: Zoeken naar de heldere lijn. De complete biografie Auteur: Leo den Dulk ISBN: 9789069060514

De eeuw van Gisèle

The hungry heart

Auteur: Annet Mooij Over het leven van schilder Gisèle van Waterschoot van der Gracht (1912-2013).

ISBN: 9789403118505

Biografie van de Franse schilder en afficheontwerper Toulouse-Lautrec (1864-1901).

Giacometti: A Biography Hold Still Auteur: Sally Mann Memoires en familiegeschiedenis van fotograaf Sally Mann. Met veel foto’s.

ISBN: 9780316247757

Off the Wall: A Portrait of Robert Rauschenberg Auteur: Calvin Tomkins Over de Amerikaanse popart-kunstenaar Robert Rauschenberg (1925-2008).

ISBN: 9780312425852

Auteur: James Lord Biografie van de Zwitserse beeldhouwer en schilder Alberto Giacometti (1901-1967).

ISBN: 9781466815124

Ontbijten met Lucian. Een portret van een kunstenaar Auteur: Geordie Greig Portret van de Engelse schilder Lucian Freud (1922-2011).

ISBN: 9789048825714

Mijn naam is Asjer Lev Camillle Claudel, een vrouw Auteur: Anne Delbee Over het leven van de Franse beeldhouwer Camille Claudel (1864-1943).

ISBN: 9789044514254

‘Een goed boek’ Auteur: John Kormeling Autobiografie ISBN: 90-73285-28-3 (collectors item)

Fire in the Belly: The Life and Times of David Wojnarowicz Auteur: Cynthia Carr Over het leven van de Amerikaanse schilder, fotograaf, schrijver, performancekunstenaar en aidsactivist David Wojnarowicz (19541992), een prominent figuur in de New Yorkse kunstwereld.

ISBN: 9781596915336

Auteur: Chaim Potok Roman over een schilder die zijn orthodoxjoodse familie en omgeving moet trotseren om van zijn talent zijn beroep te kunnen maken.

ISBN: 9789062911745

Jim Henson: The Biography Auteur: Brian Jay Jones Biografie van de Amerikaanse poppenspeler, producent en regisseur Jim Henson (19361990) die vooral bekend werd als de bedenker van de Muppets.

ISBN: 9780345526120

De passie van Artemisia Auteur: Susan Vreeland Biografische roman over de Italiaanse schilder Artemissia Gentileschi (1593-1653) die de conventies van haar tijd negeert om te kunnen schilderen.

ISBN: 9789041760135

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

22

ACTIVITEITEN BINNENLAND

Typex’ Andy.

De vele levens van Andy Warhol Auteur: Typex Graphic novel over de Amerikaanse kunstenaar Andy Warhol (1928-1987).

ISBN: 9789492117854

Mark Rothko Auteur: Annie Cohen-Solal Biografie van de Amerikaanse schilder Mark Rothko (1903-1970).

ISBN: 9789029090247

Duchamp: a Biography

© Gordon Parks. Courtesy of The Gordon Parks Foundation, Jack Shainman Gallery, New York and the Rennie Collection, Vancouver.

Gordon Parks, At Segregated Drinking Fountain, Mobile, Alabama, 1956

Auteur: Calvin Tomkins Over de Franse kunstenaar Marcel Duchamp (1887-1968).

ISBN: 9780870708923

George Sand: een leven in rebellie en liefde

Auteur: Gertrude Stein Boek van de Amerikaanse experimentele schrijver Gertrude Stein (1874-1946), cultfiguur van de kunst- en literatuurscene van het Parijs in haar tijd. Het boek heeft de vorm van een autobiografie geschreven door Alice B. Toklas, haar levenspartner met wie ze samenleefde in Parijs.

ISBN: 9780140181838

Auteur: Daphne Schmelzer Biografie van de Franse schrijver George Sand (1804-1876).

ISBN: 9789050185424

Privé-domein 182 – Wij moeten lachen en huilen Auteurs: George Sand en Gustave Flaubert Briefwisseling tussen de negentiende-eeuwse Franse schrijvers George Sand (1804-1876) en Gustave Flaubert (1821-1880).

ISBN: 9789029517164

Night Studio A Memoir of Philip Guston

Interviews with Francis Bacon.

The Brutality of Fact Auteur: David Sylvester Interviews met de Iers-Britse schilder Francis Bacon (1909-1992) over een periode van 25 jaar.

ISBN: 9780500292532

Agnes Martin: Her life and Art Auteur: Nancy Princenthal Biografie van de Amerikaanse schilder Agnes Martin (1912-2004).

ISBN: 9780500294550

Auteur: Musa Mayer Biografie van de Amerikaanse schilder Philip Guston (1930-1980) geschreven door zijn dochter.

ISBN: 9783944874395

Walter O. Evans Foundation for Art and Literature. c/o Pictoright Amsterdam 2020

Auteur: Alexandra Lapierre Biografische roman over de Italiaanse schilder Artemissia Gentileschi (1593-1653) die vecht voor haar erkenning als schilder.

ISBN: 9789076341811

The Autobiography of Alice B. Toklas

Aaron Douglas, Banjo (Claude McKay) boekomslag, 1929

Artemisia

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

23

ACTIVITEITEN BUITENLAND

Griekenland

- Kinono Tinos Art Gathering, residency oktober 2020 Kinono Gathering is een culturele organisatie op het eiland Tinos, die site specific exposities, workshops, muziek- en theatervoorstellingen en interactieve tours organiseert in de natuur of in gebouwen met een historische betekenis. Het doel van het residency programma is om deelnemers uit verschillende disciplines en werkvelden te laten samenwerken en ze actief te betrekken bij de lokale gemeenschap en de natuurlijke omgeving op het eiland.

Dit jaar heeft de organisatie gekozen voor het werken met het thema Four (plus one) Coronavirus internationaal elements, waarin aan de vier elementen aarde, vuur, water en lucht het element tijd wordt - Coronavirus: Resources: Arts, Culture and toegevoegd. De elementen zijn verbonden Cultural Mobility, website met werkperiodes in de verschillende seiOok de internationale onafhankelijke en alter- zoenen. Door de coronacrisis is de werknatieve kunstscene staat onder druk door het periode van dit voorjaar verplaatst naar de coronavirus. Op de website van On the Move herfst zodat er voor de werkperiode van staat een lijst met wereldwijde informatie14-31 oktober 2020 projectvoorstellen voor bronnen over dit onderwerp die wekelijks twee elementen (water en aarde) kunnen wordt bijgewerkt. De lijst is nog lang niet vol- worden ingediend. De accommodatie is in ledig en de organisatie roept kunstenaars op kamers of hostels, er zijn gemeenschappelijke informatie te delen door een e-mail te sturen. maaltijden en gemeenschappelijke werk- en De lijst bestaat o.a. uit links naar de volgen- ontmoetingsruimtes. De reiskosten van Athene de onderwerpen: algemeen advies, reis- en naar Tinos worden betaald en er is een mogezondheidsadvies, campagnes en online gelijkheid tot gedeeltelijke vergoeding van petities, uitgestelde aanmeld- en subsidiede productiekosten. schema’s en informatie over specifieke culturele sectoren.

Deadline: 15 augustus Zoals opgaat voor de meeste berichten in BK-informatie, baseert de redactie zich ook wat betreft deze rubriek op bronnen van derden; ‘in goed vertrouwen’ omdat zij niet in staat is alle beschikbare gegevens zelf na te trekken. Men wordt aangeraden te allen tijde, alvorens met het opsturen van werk, beeldmateriaal of geld aan een genoemde activiteit deel te nemen, zelf enig onderzoek te verrichten. Daartoe staat een website vermeld. Met name de vraag of ook internationale kunstenaars mee kunnen dingen is soms moeilijk te achterhalen.

- Future Generation Art Prize 2021 De Future Generation Art Prize is een tweejaarlijkse wereldwijde prijs voor jonge kunstenaars tot 35 jaar. Met een open en democratisch aanvraagproces (online) wil de prijs een nieuwe generatie kunstenaars aanspreken en hen op de lange termijn ondersteunen.

De prijs is in 2009 opgericht door de Victor Pinchuk Foundation. Victor Pinchuk is een Oekraïense zakenman en filantroop.

Kunstenaars van over de hele wereld, werkend in elk medium, worden uitgenodigd zich aan te melden. Een internationale jury selecteert 20 kunstenaars voor de shortlist.

Zij krijgen de opdracht om nieuw werk te maken dat te zien zal zijn in het PinchukArtCentre in Kiev. Daarna wordt het werk gepresenteerd in de Future Generation Art Prizetentoonstelling op de Biënnale van Venetië in 2021.

De hoofdprijs is 1.00.000 euro. De Special Price is 20.000 euro voor een residency naar keuze. Aanmelden is gratis.

Deadline: 20 mei Meer informatie: futuregenerationartprize.org

Meer informatie: en.kinono.gr

Courtesy of DC Moore Gallery, New York. © Whitfield Lovell

Meer informatie: on-the-move.org

Oekraïne

Whitfield Lovell, America, 2000

Beeldende kunst(enaars) over de grens

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

24

ACTIVITEITEN BUITENLAND

Groot-Brittannië

Zwitserland

- Aesthetica Art Prize 2021 De Aesthetica Art Prize werd in 2007 opgericht door Aesthetica Magazine. De prijs is bedoeld voor zowel gevestigde als jonge kunstenaars en studenten. De inschrijving is open voor werk uit elk genre en met elk thema maar er gaat speciale aandacht uit naar werken die reflecteren op onze veranderende wereld. Er is ook een expositie aan de prijs verbonden met alle kunstenaars van de long- en shortlist. Gelijktijdig met de opening van de expositie vindt het Future Now Symposium plaats. Een tweedaags event met paneldiscussies, lezingen en netwerkbijeenkomsten waar ideeën over de hedendaagse kunstwereld worden uitgewisseld. Er is een hoofdprijs van 5.000 pond waar alle kunstenaars inclusief studenten zich voor kunnen inschrijven en een prijs speciaal voor studenten en kunstenaars die maximaal twee jaar zijn afgestudeerd van 1.000 pond.

Inschrijfgeld is 30 pond

- Bibliothek Andreas Züst, residency met beurs april 2021 De Bibliothek Andreas Züst bewaart de meer dan 10.000 boeken van Andreas Züst (19472000), een Zwitserse kunstenaar, fotograaf, wetenschapper, uitgever en verzamelaar.

Een universalist en bibliofiel met een enorme honger naar kennis. De bibliotheek is gehuisvest in het voormalig hotel De Alpenhof, dat uitkijkt op de rijnvallei op 1100 meter hoogte in het dorp St. Anton in noordoost Zwitserland.

Twee keer per jaar, in april en november zijn er drie residencies voor (inter)nationale kunstenaars die een maand in het hotel kunnen verblijven. Individuele kunstenaars en teams tot vier personen die werken in de disciplines beeldende kunst, literatuur, nieuwe media, muziek, theater, design, architectuur, film of fotografie kunnen zich aanmelden met een projectvoorstel. De organisatie is speciaal geïnteresseerd in voorstellen die zich bezighouden met de bibliotheek als geheel of met een van de deelgebieden. De residency wordt georganiseerd door de deelnemers zelf.

Ze krijgen een eigen kamer met werkruimte.

Er zijn gedeelde werk- en oefenruimtes, een gedeelde keuken, eet- en woonkamer en natuurlijk de bibliotheek. Reiskosten worden vergoed en er is een mogelijkheid om een extra subsidie van 250 Zwitserse frank per week voor levensonderhoud aan te vragen.

- The Embassy of Foreign Artists (EoFA), Genève, residency met beurs 2021 The Embassy of Foreign Artists (EoFA) is gelegen in een stadsvernieuwingswijk aan de rand van Genève. Het is een plek waar kunstenaars wonen, werken, onderzoek doen en ideeën uitwisselen. Ze zijn welkom in alle stadia van het creatieve proces, van de eerste experimenten tot en met de presentatie van gerealiseerd werk. Behalve het ruimte bieden aan kunstenaars is het doel van EoFA om programma’s op te zetten die interactie met het grote publiek aanmoedigen. EoFA organiseert grote evenementen waar lokale kunstenaars kunnen samenwerken met bezoekende kunstenaars uit verschillende disciplines.

Kunstenaars van 28 jaar en ouder met een uitgebreide beroepspraktijk op het gebied van beeldende kunst, dans, theater, muziek, striptekenen en film, kunnen zich aanmelden voor een verblijf van drie of zes maanden.

Ook curatoren, schrijvers, architecten en ontwerpers kunnen zich inschrijven.

De residency werkt met vier jaarlijkse thema’s die vanaf half april op de website worden vermeld. De accommodatie bestaat uit een privé-kamer met gedeelde werkruimte en faciliteiten. Ieder kunstenaar ontvangt een beurs van 1.200 Zwitserse frank (1.135 euro) per maand voor de duur van het verblijf.

Deadline: 30 september

Deadline: 1 juni

Meer informatie: bibliothekandreaszuest.net/en/residency

Meer informatie: eofa.ch

Deadline: 31 augustus

zaaloverzicht - Black Renaissance/Carrie Mae Weems (foto Peter Cox)

Meer informatie: aestheticamagazine.com/artprize

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

25

Duitsland

Deadline: ongoing Meer informatie: novopo.de/english/novopo-project

- Künstlerhaus Schloss Balmoral, Bad Ems, residency met beurs, juni 2021 Künstlerhaus Schloss Balmoral is een plek voor reflectie, artistieke productie, discussie en ontmoeting. Schloss Balmoral ziet zichzelf als een interface tussen artistiek werk en theoretische reflectie. Elk jaar worden er beurzen uitgereikt in een bepaald artistiek genre of met een thema. Dit is bedoeld om de kruisbestuiving tussen de deelnemers te verdiepen. Ook leidt het tot een meer gespecialiseerde uitwisseling van ideeën met externe kunstenaars, sprekers, leraren en curatoren is de gedachte. Meer hierover vanaf begin mei op de website. Beeldend kunstenaars van over de hele wereld worden uitgenodigd om een aanvraag te doen.

Er zijn twee beurzen voor een periode van 3 maanden en vier beurzen voor een periode van 9 maanden. Deelnemers ontvangen een bedrag van 1.400 euro per maand. De aanvrager dient een kunstopleiding te hebben afgerond en minimaal drie jaar werkzaam te zijn als beeldend kunstenaar. De residencies beginnen elk jaar tegelijkertijd in juni.

De accommodatie bestaat uit een woonvertrek met eigen badkamer en een eigen studio.

Verder zijn er een gemeenschappelijke keuken, woonkamer, bibliotheek en houtwerkplaats. Bijkomende kosten zoals elektra en verwarming worden door de kunstenaar betaald.

- Graduate School, Universität der Künste Berlin, programma van 2 jaar met beurs De Graduate School van de Universität der Künste Berlin is een internationaal postgraduate programma voor kunstenaars en wetenschappers van alle disciplines die minimaal drie jaar werken binnen een eigen praktijk. Geïnteresseerden wordt gevraagd een projectvoorstel in te dienen voor artistiek onderzoek dat binnen twee jaar kan worden afgerond. Uitwisseling met andere disciplines moet onderdeel zijn van het project.

De Graduate School ziet zichzelf als een academisch platvorm voor uitwisseling tussen kunst en wetenschap, dat de deelnemers ondersteunt in het ontwikkelen van hun beroepspraktijk op praktisch en conceptueel gebied. Werkgroepen en publieke events geven vorm aan het werkproces dat aan de ene kant het werk inhoudelijk ondersteunt en aan de andere kant wordt gedeeld met het Berlijnse publiek. Deelnemers zijn verplicht om minimaal een semester les te geven aan de Universität der Künste Berlin.

Er worden vier beurzen verstrekt. Het maandelijkse bedrag is 1.365 euro plus een bedrag voor materiaalkosten. Het programma begint in april 2021.

Deadline: 25 mei 2020 Meer informatie: www.udk-berlin.de

Deadline: 30 juni Meer informatie: kulturstiftung-rlp.de

zaaloverzicht - Harlem Renaissance (foto Mike Bink)

- Novoporo Project, Wetenhagen, residency Twintig kilometer ten zuiden van de stad Barth in het noorden van Duitsland ligt in het dorpje Weitenhage een kleine boerderij waar kunstenaars worden uitgenodigd voor een werkperiode van twee tot vier weken.

De residency biedt een omgeving waar kunstenaars geconcentreerd kunnen werken maar ook een confrontatie kunnen aangaan met de lokale omgeving. Het spanningsveld tussen de natuur en het stadse leven en tussen natuur en cultuur in het algemeen is een belangrijk thema. Concrete projectvoorstellen kunnen het hele jaar worden ingediend.

Locatie gebonden voorstellen die ingaan op de ruimtelijke context van de omgeving hebben de voorkeur. Een van de doelstellingen is het realiseren van projecten in de publieke ruimte in de regio. De kunstenaar verblijft in een eigen woon/werkruimte met gedeelde badkamer en keuken. De buitenruimte van 2500m2 kan ook als werkruimte gebruikt worden. Er is een kleine keramiekoven.

Maaltijden en materiaal verzorgt de kunstenaar zelf.

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

26

ACTIVITEITEN BUITENLAND

DutchCulture | TransArtists beveelt aan: Verenigde Staten

Wereldwijd

Frankrijk

- Emerging Photographer Grant 2021 De BigPicture Natural World Photography Competition van de California Academy of Sciences lanceert een nieuwe beurs voor opkomende fotografen van 18-25 jaar.

De Emerging Photographer Grant is bedoeld ter ondersteuning van jonge fotografen wereldwijd die zich bezighouden met thema’s rond het behoud, de wetenschap en de duurzaamheid van de natuur.

Het doel van BigPicture is om jonge fotografen met een frisse kijk op dit thema, aan te moedigen hun standpunten naar een fotografisch project te vertalen. Er zijn twee beurzen van 2.500 dollar te winnen waarin ook een mentorschap is opgenomen tijdens de uitvoering van het project. Het met de beurs geproduceerde werk zal worden tentoongesteld in de BigPicture expositie 2021.

- Ace & Tate Creative Fund Het in Nederland opgerichte Ace & Tate Creative Fund verstrekt beurzen aan jonge kunstenaars met goede ideeën. Het ondersteunt individuele kunstenaars en collectieven van over de hele wereld die werken in elk medium. Het fonds is op zoek naar originele, specifieke voorstellen voor concrete projecten die een nieuwe manier van denken en doen beschrijven. De voorstellen kunnen het hele jaar door worden ingediend en worden onder andere beoordeeld door bestuursleden van bedrijven uit Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië. De geselecteerde deelnemers zullen worden begeleid tijdens de uitvoering van hun project.

- Generator, Rennes

Meer informatie: aceandtate.com/nl/creative-fund

DutchCulture | TransArtists is de wereldwijde gids voor artist-in-residences. Met hun kennis over residencies beveelt het team in iedere uitgave van BK-informatie een uniek programma aan.

Betye Saar, Sunnyland (On the Dark Side), 1998 (foto Robert Wedemeyer) Collectie Museum Hedendaagse Kunst De Domijnen © Betye Saar & Roberts Projects, Culver City, California

Meer informatie: bemiscenter.org

Het programma start op 3 november 2020. In juli is bekend wie is geselecteerd.

Meer informatie: transartists.org/air/40mcube 40mcube.org

Meer informatie: bigpicturecompetition.org/ emerging-photographer-grant

Deadline: 15 augustus

Generator biedt individuele ondersteuning, een studio, financiering en ontmoetingen met hedendaagse kunstenaars uit Frankrijk en daarbuiten.

Deadline: 21 juni

Deadline: 31 mei

- Bemis Center for Contemporary Arts, Omaha, Nebraska, residency sept-nov 2021 Het Bemis Centre is gevestigd in een industrieel gebouw met een vloeroppervlak van 10.000 m2 en herbergt een grote verscheidenheid aan artistieke praktijken. Het centrum biedt kunstenaars tijd, ruimte en middelen om onderzoek te doen, nieuw werk te maken en om ideeën over hedendaagse kunst uit te wisselen tijdens de vrij toegankelijke lezingen, debatten en kennis-workshops. De geselecteerde kunstenaars krijgen een ruime woon/werkruimte aangeboden met eigen badkamer en keuken en hebben 24 uur per dag toegang tot de werkplaatsen en productieruimtes. Kunstenaars van 21 jaar en ouder met een sterke professionele beroepspraktijk uit verschillende disciplines, zoals beeldende kunst, film, nieuwe media, architectuur, literatuur, muziekcompositie en choreografie worden uitgenodigd een aanvraag te doen. Internationale kunstenaars komen in aanmerking voor vergoeding van de reiskosten.

Inschrijfgeld is 40 dollar.

Generator, het residency programma van 40mcube in Rennes selecteert ieder jaar vier beeldend kunstenaars die minimaal twee jaar geleden zijn afgestudeerd. Zij krijgen de middelen om zich volledig te richten op hun artistieke praktijk gedurende een periode van zeven maanden, waarin ze werk kunnen verdiepen op het gebied van onderzoek, het produceren van werk, het opbouwen van een netwerk en het opdoen van praktische praktijkervaring.

W transartists.org E Lotte Geeven l.geeven@dutchculture.nl T +31 (0)20 61 64 225

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

27

ADVERTENTIES

Vraag & Aanbod en Oproepen_e-mail naar: secretariaat@bk-info.nl Heeft u ook een ‘Vraag & Aanbod’, kijk dan op bk-info.nl voor de voorwaarden (klik op Adverteren), of stuur een e-mail naar: secretariaat@bk-info.nl

Gezocht: Tijdelijke atelieren/of woningruil in Zwolle, evt. voor langere tijd. Aangeboden: mooi ruim atelier en appartement niet ver van centrum Nijmegen. docentenbericht@hotmail.com 06 83570235

Cursus JAPANSE HOUTSNEDE (mokuhanga) handmatige druktechniek. Atelier Nel Pak 0633767394 (studio van de 4 vrienden) www.paknieuws.nl

Websites voor Kunstenaars: makkelijk zelf te onderhouden - eigen domein - ook video/pdf/Issuu - vanaf 60 euro p/j www.FotoPortfolios.nl

OPROEP Hoorn Kunst & Cultuur: 16e editie van de Grootste Kunstmarkt van Nederland, zondag 6 september 2020. Kunstenaars (alle disc.) kunnen zich aanmelden via www.hoornkunstencultuur.nl

Bronsgieterij Bogart voor siliconenmallen en het gieten van uw beelden in brons, messing of aluminium www.bronsgieterijbogart.nl

Art of Casting Martinique BV Tingieterij. Reeds meer dan 40 jaar vervaardigen wij sculpturen en replica’s in tinlegering verbronsd in diverse kleurenpatina’s in grote en kleine oplages. tel. 077-3872327 info@martinique-bv.nl www.martinique-bv.nl

Westkust van Ierland www.polrannypirates.nl biedt huis aan voor werkperioden van minimaal een week tot maximaal zes weken. Vanaf € 17,50 p.p. per dag. Neem contact op met info@polrannypirates.nl

KUNSTtransport: ‘ALLES =KUNST.’ In heel Nederland. Goede veilige ‘anderhalve meter’ service, niet duur. Standplaats Amsterdam.

Info: 06 1524 7953 allesiskunst@xs4all.nl Tijdelijk niet het naar buitenland wegens corona.

Beeldengieterij TENAX Siliconen mallen, gietwerk in kunsthars met vele kleurmogelijkheden. Nu ook rotatiegieten.

Kleine en grote oplages. info@beeldengieterijtenax.nl www.beeldengieterijtenax.nl

Kunstzyde helpt met het visualiseren van ideeën op het internet.

Een goede website hoeft niet duur te zijn. Meer weten?

Ga naar www.kunstzyde.com (tel: 06 - 51 71 53 48)

Tekst & Publiciteit Voor tentoonstelling, portfolio, of subsidieaanvraag. bel Etienne Boileau mob 06-10901244 / www.communart.nl

Zelf te beheren websites –Kunstcms of Wordpress –vanaf € 150,= ex BTW -professionele kwaliteit –eenvoudig te onderhouden –eigen domein –goede begeleiding tel: 071 5144028 www.kunstcms.nl

RR Keramiekbranden verhuurt ovencapaciteit tot 3000 l. en keramiek studio. Ruime ervaring met groot keramisch werk. RR begeleid ook je opdrachten. Combinatie met atelier en overnachten mogelijk. tel. 06-28071918 www.rrkeramiekbranden.nl info@rrkeramiekbranden.nl

Een prachtig boek maken!

Wil je een fotoboek maken, een kunstproject vastleggen of een catalogus van je werk? Ik kan je helpen je werk mooi voor het voetlicht te brengen door bijv. een andere materiaalkeuze of drukwijze. Kijk voor ontwerpen op: www.tegenwind.eu

Te koop Centrum Kunst, Rust en Bezinning Frankrijk. Groot huis en watermolen aan een meer Vele mogelijkheden. www.nandathematravel.nl te koop of te huur. Ook een timmermanswerkplaats met 6 houtbewerkingsmachines. 06-38930892

Marokko: Authentiek atelierhuis te huur. Vissersstadje bij Tanger. www.medinahouse.net Vanaf 16€ pppd

Aangeboden Professionele metalen tekeningenkast 5 laden met handgrepen en slot. 140x110x44cm E 150,M.Vluggen 06 40462368

Bijzondere, betaalbare websites Wordpress expert superflexibel veel extra’s voor kunstenaars www.arttrust.nl 06 40 662 525

Te koop: Kazerne (ca. 500 m2) met expositieruimte, woning, atelier en gastenverblijf.

Tuin rondom, perceel ca. 1500 m2. Parkachtige omgeving op rand van beschermd dorpsgezicht Bad Nieuweschans. Rijksmonument.

In prima staat. € 475.000. www.kazernetekoop.nl

Exposeren bij Kunstkamer Kraai Kunstkamer Kraai, de ARTificial animal shop zoekt exposanten voor haar zomerexpositie.

Thema: dieren, van amoebes tot kuddes. Max. prijs werk incl.

30% commissie: 300 euro. www.kunstkamerkraai.nl of blindevinken@kunstkamerkraai.nl

Te koop in Brabant klein half uurtje van Eindhoven en Tilburg, grote woonboerderij met zelfstandig achterhuis, carport en ruim atelier. Geschikt voor twee gezinnen, na kleine verbouwing eventueel voor drie.

Kom gerust kijken: www.kempenburg.nl/wagenbroeken

Het giet door in Meppel Andor Prod ‘Art <sinds 1996> Bronsgieterij en rubber mallen www.andorprodart.com 06 222 57 57 1

Statig pand op landgoed in Drenthe, verdeeld in 5 woon/ werk eenheden voor 50+ Samen kopen ca € 300000 per eenheid.

Info T 0636167686

HET ONGERIEF Oude muziek in hedendaagse setting. Vreemd, tegendraads en anders. www.hetongerief.nl 06-12182601 info@hetongerief.nl

BK-informatie - tweeënveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

28

ADVERTENTIES

Contact in Coronatijden Van oudsher werd grafisch werk gebruikt om informatie te verspreiden en boodschappen door te geven.

Nu speelt internet een essentiële rol in de razendsnelle verspreiding van beelden en boodschappen.

Juist in deze vreemde tijd wordt ons ontraden om te hebben wat werkelijk belangrijk is: écht contact.

We krijgen nu tijd voor bezinning en het zoeken naar nieuwe samenwerking en verbinding én dat kunnen we realiseren zonder rechtstreeks contact te hebben.

Voor een graficus is papier het ultieme ontmoetingsmedium!

Grafiekplatform organiseert daarom een estafette voor alle grafici.

Zij worden willekeurig gekoppeld en reageren op elkaars werk. De werken worden virtueel geëxposeerd.

Wanneer ontmoetingen weer mogelijk zijn, is er de verkoopexpositie op locatie. Het Grafiekplatform verzorgt de organisatie.

Sluitingsdatum aanmelden deelname: 1 juni Kijk voor meer informatie over aanmelden en procedure op: www.grafiekplatform.nl/contact-in-coronatijden

BK-informatie via bk-info.nl Vakblad voor beeldend kunstenaars Verschijnt 8 keer per jaar Uitgave van de Stichting BK-informatie Abonnementsprijs €22,50 per jaar

BK-informatie - tweeĂŤnveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

29

BK-informatie - tweeĂŤnveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

ADVERTENTIES

30

BK-informatie - tweeĂŤnveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

31

BK-informatie - tweeĂŤnveertigste jaargang - nummer 3 - 1 mei 2020

32

BK-VERZEKERINGEN

Op zoek naar een goede en betaalbare ? g n i r e k e z r e v s p beroe

l n . n e g n i r e k BK-verze Speciaal voor s r a a n e t s n u k ) d (beelden