Special Midden-Nederland
Wandelspecial Midden-Nederland Wandelen, fietsen en varen langs natuur en cultuur Dwars door het weideveen van Wilnis De jaagpaden op, de weiden in!
Foto: Sean Vos
Deze wandelspecial over Midden-Nederland is een samenwerking tussen Recreatie Midden-Nederland en Wandelmagazine Op lemen voeten
Tijdschrift voor wandelaars
Inhoud  6
Special: Midden-Nederland
3
9
3
Wandelen, fietsen en varen langs natuur en cultuur
6
Dwars door het weideveen van Wilnis
9
e regio Midden-Nederland biedt voor D ieder wat wils, in elk seizoen. Wandel- en fietsliefhebbers kunnen er hun hart ophalen.
In 2003 was het niet de eerste keer dat de polder bij Wilnis onder water stond. Dat ontdek je als je door de Ronde Venen de Geerroute loopt.
De jaagpaden op, de weiden in! Waar het Hollandse IJsselpad vlakbij Oudewater door natuurgebied Willeskop loopt, kom je in een op het eerste zicht oer-Nederlands landschap terecht.
2  Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland
Colofon Uitgave Recreatie Midden-Nederland in samenwerking met Wandelmagazine Op lemen voeten Recreatie Midden-Nederland Postbus 8058 3503 RB Utrecht info@recreatiemiddennederland.nl www.recreatiemiddennederland.nl www.facebook.com/ RecreatieMiddenNederland
Wandelmagazine Op lemen voeten bladmanager Klaartje Grol, tel. 030-6933727 kgrol@virtumedia.nl www.wandelmagazine.nu www.facebook.com/ WandelMagazine @Wandelmagazine Vormgeving Twinmedia bv Druk Veldhuismedia bv, Raalte Foto voorpagina Sean Vos
Special Midden-Nederland
Er op uit in Midden-Nederland Bossen op de Utrechtse Heuvelrug, uitgestrekte open weidegebieden in het Groene Hart, grote recreatieplassen voor de waterliefhebber, historische dorpjes en statige buitenhuizen langs de Vecht. De regio Midden-Nederland biedt voor ieder wat wils, in elk seizoen. Natuur-, cultuur- en vooral wandel- en fietsliefhebbers kunnen er hun hart ophalen. In een gebied waar veel mensen wonen en werken, zoals in het midden van ons land, is ook de behoefte aan ontspanning groot. Mensen hebben ruimte en ontspanning nodig om te kunnen ontsnappen uit het hectische leven van alle dag. Ieder doet dit op zijn of haar eigen manier, op een zelf gekozen tijdstip, al of niet in intensieve vorm. Daarvoor zijn er in en rond Utrecht gelukkig volop mogelijkheden.
Wandelnetwerk Groene Hart Het wandelnetwerk Groene Hart in het westelijk deel van de provincie Utrecht is erg uitgebreid, bestaande uit maar liefst 600 kilometer aan wandelroutes en voorzien van 325 knooppunten. Het loopt van Abcoude tot Lopik en van Breukelen tot Zegveld. U wandelt in de ‘groene long’ van Nederland, onder andere langs de Hollandse IJssel en door weidse polderlandschappen. Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland  3
Het Wandelnetwerk Groene Hart sluit aan op dat van de Krimpenerwaard (200 km) en op het toekomstige netwerk in het Gouwe-Wiericke-gebied. Met de interactieve digitale wandel routeplanner op www.recreatiemiddennederland.nl kunt u uw eigen route samenstellen. Ook de wandel-app biedt deze mogelijkheid. In de planner en app zijn de bestaande (thematische) wandelroutes opgenomen die u via de knooppunten kunt bewandelen. Er bestaat een app voor de I-phone. Vanaf dit najaar is ook de Android-versie beschikbaar.
tige buitenplaatsen aanleggen, waar ze een paar maanden per jaar verbleven. Fietsregio bij uitstek Inwoners van de provincie Utrecht zijn echte fietsers en fietsen dan ook het meest van alle Nederlanders, zo blijkt uit onderzoek. Zij hebben de beschikking over een uitgebreid netwerk van fiets paden. Al fietsend ontdekt u zelf hoe verrassend afwisselend deze provincie in het
Wandelen langs landgoederen Tussen Doorn en de Grebbeberg zorgt het wandelnetwerk Stichtse Lustwarande voor bijna 200 km aan gemarkeerde routes in een gebied dat bekend staat om zijn landgoederen. U heeft de keuze uit meer dan dertig routes. Het netwerk leent zich uitstekend voor korte rondwandelingen en door deze te combineren kunt u ook langere tochten ondernemen. Op de startpunten, waar parkeerplaatsen aanwezig zijn, geven panelen het wandelnetwerk en de verschillende routemogelijkheden weer. De Stichtse Lustwarande is een lange reeks van meer dan honderd buitenplaatsen en landgoederen langs de zuidwestelijke rand van de Utrechtse Heuvelrug. Het gebied strekt zich uit van De Bilt tot Rhenen. Aan het einde van de achttiende eeuw hebben vele rijke Hollanders zich hier gevestigd. Zij lieten prach4 Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland
midden van ons land is. U kunt uw fietsroute samenstellen met de digitale knooppuntenplanner op: www.recreatiemiddennederland.nl. Watervermaak In Midden-Nederland liggen o.a. de Loosdrechtse, Vinkeveense en Maarsseveense plassen; unieke gebieden voor recreatie, (water)sport en andere buitensportactiviteiten. Vanaf het water ziet alles er anders uit.
Special Midden-Nederland
‘ Wandelen, fietsen en varen langs natuur en cultuur’
Waarom niet eens een vaartocht maken? Het sloepennetwerk Gooi & Vecht en Loosdrechtse Plassen is 120 kilometer lang en daarmee het grootste aaneengesloten sloepennetwerk van Nederland. Het maakt deel uit van het sloepennetwerk Groene Hart van in totaal bijna 300 kilometer. Daarnaast sluit het ook aan op het bestaande routenetwerk in Zuid-Holland. Een sloepennetwerk werkt als een fietsknooppuntennetwerk. U kunt aan de hand van de genum-
merde knooppunt-, route- en informatieborden zelf een traject samenstellen. Ook zijn er vijf historische tochten en heeft u de mogelijkheid een meerdaagse sloepentocht tot aan Delft en Katwijk te maken. Uitgebreide informatie over het sloepennetwerk is beschikbaar op: www.vvvgooivecht.nl en de nieuwe mobiele website www.vareningooivecht.nl.
Recreatie Midden-Nederland Veel van deze routes en de wandel-, fiets- en sloepennetwerken worden beheerd en onderhouden door één organisatie: Recreatie Midden-Nederland. Dit gebeurt in opdracht van publieke instanties zoals recreatieschappen. In totaal beheert Recreatie Midden-Nederland 665 hectare aan terreinen, meer dan 2000 hectare oppervlaktewater en 3700 kilometer aan routes. Dat is bijna de helft van alle routes in de provincie Utrecht. Kijk voor meer informatie op www.recreatiemiddennederland.nl.
Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland 5
Tekst en beeld Sean Vos
Geerroute
Uitzicht over het Bovenland bij De Gagel
Dwars door het weideveen van Wilnis Midden in het Groene Hart ligt Wilnis, een klein dorp in de gemeente Ronde Venen. Het is vooral bekend van de dijkdoorbraak die in de zomer van 2003 een groot deel van het dorp onder water zette. Dat die doorbraak niet de enige in het gebied is geweest, ontdekken Pieter en ik wanneer we op een mooie zomeravond in augustus de Geerroute lopen.
B
ij een prachtig zonnetje en een blauwe lucht vertrekken we bij het Toeristisch Overstappunt Heinoomsvaart, een parkeerplaats en fiets- en wandeluitgangspunt gelegen aan de gelijknamige vaarweg. We lopen over de Wilnisse Zuwe, een oud pad dat het weideveengebied tussen Wilnis en Woerden doorkruist en de start is van de gemarkeerde Geerroute. Langs pittoreske huisjes en
eiden vol nieuwsgierige koeien lopen we w noordwaarts langs de vaart. Links van ons ligt de polder Veldzijde, met een ligging van min 5 meter onder NAP één van de laagst gelegen van Nederland. De polder is al in 1921 drooggelegd om plaats te bieden aan landbouw voor de toen al groeiende bevolking. Daarvoor was het gebied een plas. De veengrond was in de eeuw daarvoor afgegraven om te voorzien in de behoefte aan brandstof. Dit deel van het Groene Hart
6 Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland
heeft de vele vaarten en ‘plassen’, zoals de Nieuwkoopse Plassen en de Vinkeveense Plassen, te danken aan deze menselijke ingreep. Bovenland Aan de andere zijde van het pad begint het Bovenland: grond die vroeger niet of nauwelijks is gebruikt voor turfwinning en daardoor hoger is gelegen. Na het passeren van de hoofdweg via een ondertunneling, voert de Geerroute ons over een asfaltweg langs de kopse kanten van de vele langgerekte kavels op het bovenland van De Gagel. Iedere kavel is voorzien van een toegangshek met een bijzondere naam, welke op kunstige wijze in een donkere staalplaat is uitgesneden en de bovenkant van het hek siert. We passeren ‘Het Oude Kerkenland’, ‘Het stuk van de Bijleveld’ en ‘Het stuk voor Jaap’. De percelen worden bevolkt door koeien van verschillende veetelers maar de grasvelden en de oevers van de
Special Midden-Nederland
vele sloten bieden tegelijkertijd ruimte voor talrijke weidevogels. Het bovenland van De Gagel heeft een bijzondere oevervegetatie en herbergt bovendien vissen zoals de karper, ruisvoorn, snoek en paling. De vissen zijn op hun beurt weer een goede reden voor reigers om hier rond te waren. Regelmatig zien we er een langs de waterrand zoeken naar vis. Aan het einde van de weg slaan we rechtsaf. Wie de Geerroute aaneen wil verlengen met de Demmerikroute, kan hier linksaf slaan en zo op deze route overstappen. De Demmerikroute voert noordwaarts in de richting van de Vinkeveense Plassen en volgt deels het oude tracé van de voormalige Haarlemmermeerspoorlijn die Aalsmeer met Loenen aan de Vecht verbond. Strakke groene lijn Wij kiezen er echter voor om de Geerroute verder te volgen en nemen al snel afscheid van de weidse polderuitzichten. We slaan een smal pad in met aan weerszijden begroeiing. Het is de Veenkade, een oude grens tussen twee middeleeuwse land ontginningen. Als een strakke groene lijn doorsnijdt de kade het weideveenlandschap tussen Wilnis en Portengen. Net als bij de lager gelegen polder Veldzijde, zijn ook de polders aan weerszijden van de Veenkade door slootjes verdeeld in lange, smalle kavels. Voor de boeren was dit vroeger een uitdaging, omdat de toegang tot hun ver uit elkaar gelegen weilanden door de sloten
bemoeilijkt werd. Voor een efficiëntere bedrijfsvoering vond er tussen 1969 en 1989 veel ruilverkaveling plaats en werd ook dwars door het gebied een toegangsweg aangelegd. Toen we eerder die avond door het bovenland van De Gagel liepen, zagen we verderop al een vreemd, hoog bouwwerk staan. Het blijkt Paviljoen Toren De Grote Sniep te zijn: een rust- en uitzichtpunt voor wie onderweg wat wil nuttigen en het bijzondere landschap vanuit een ander perspectief wil bekijken. De ronde vorm van het gebouw en het gebruik van veel hout zijn opvallend. De uitkijktoren en het restaurant blijken nog geen maand in gebruik te zijn. Een sniep is een driehoekig stuk land dat overblijft wanneer land volgens het typerende patroon in rechthoekige kavels wordt verdeeld. De toren is precies op zo’n driehoek gebouwd. Hollandse Waterlinie We volgen de Veenkade en komen uit bij een verzameling huizen langs een hooggelegen vaart. We staan op de Geerkade: de dijk die voorkomt dat de Geer de lager gelegen weilanden onder water zet. Vanaf dit punt is duidelijk te zien hoeveel moeite het kost om het water in deze laaggelegen polders in toom te houden. Verderop, aan de overkant van het water, ligt de Molen van Spengen: een oude wipmolen die tot 1962 in gebruik was om de polders rondom Kockengen droog te houden.
Rond De Gagel liggen vele moderne rundveehouderijen
De Grote Sniep
‘ We passeren Het Oude Kerkenland, Het stuk van de Bijleveld en Het stuk voor Jaap.’
Uitkijken over ‘Het stuk voor Jaap’ Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland 7
Direct om de hoek van waar de Veenkade op de Geerkade aansluit, staat een groot, modern betonnen gebouw waarop ‘Dooijersluis’ staat. Je zou zeggen dat het een sluis was, maar er is nergens een sluisdeur te bekennen. Een informatiebord geeft duidelijkheid: de Dooijersluis was vroeger een sluis, maar is nu een gemaal. De sluis is de meest westelijk begrenzing van de Oude Hollandse Waterlinie. Deze werd in de zeventiende eeuw ingericht om bezetters vanuit het oosten tegen te houden
en zo de Hollandse steden veilig te stellen. Waar jarenlang in Nederland geprobeerd werd om door bemaling polders droog te leggen, was het doel van deze waterlinie juist om ze snel te kunnen laten onderlopen wanneer de vijand in aantocht was. In 1672 bleek dit daadwerkelijk nodig toen de Fransen naar Amsterdam oprukten. De polders van De Ronde Venen werden geïnundeerd. Een hevige strijd barstte los, waarbij de Fransen in enkele dorpen brand stichtten om de bevolking tot overgave te dwingen.
Toch bleek de Waterlinie te werken, want in 1673 was de strijd voorbij en bleef slechts een natte polder achter. Het bleek niet eenvoudig om de grote hoeveelheden water weg te pompen, terwijl dat voor de economische groei in de regio wel van belang was. Er werd besloten een ringdijk aan te leggen, waarin de Dooijersluis werd opgenomen om het waterniveau in de polders te beheren en het overtollige water af te voeren. Langs de Geerkade liggen verschillende boerenbedrijven. We lopen van boerderij naar boerderij met zicht op de Molen van Spengen aan de overkant. Door het heldere weer kunnen we ver kijken; we zien zelfs de skyline van Utrecht met de Domtoren en de markante schoorsteen van De Lage Weide Centrale langs de A2. We volgen de kade en steken wederom de hoofdweg over. Via een smal weggetje vinden we in de gloed van de ondergaande zon de weg naar ons beginpunt aan de Heinoomsvaart terug.
PRAKTISCHE INFORMATIE
Nieuwsgierige koeien overal
Hoe er te komen? De route start bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) Heinoomsvaart aan de Bovendijk 2 te Wilnis, gemakkelijk te bereiken met de auto, per boot en per bus (Conexxion lijn 123 tussen Woerden en Wilnis). Het pad De Geerroute voert dwars door het weideveengebied van de Ronde Venen tussen Wilnis en Woerden en volgt de hogere delen van dit poldergebied. Ze is 9,5 km lang en gemakkelijk te combineren met onder andere de noordelijker gelegen Demmerikroute (12 km). Met knooppuntennummers van het wandelroutenetwerk in de omgeving is de route aangegeven. Onderweg kan gegeten en gedronken worden bij Paviljoen Toren De Grote Sniep aan de Veenkade.
Uitzicht vanaf De Veenkade richting De Grote Sniep (r.) 8 Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland
Meer informatie www.toproutenetwerk.nl/alle-tops/ heinoomsvaart/geerroute.html www.paviljoen-toren-degrotesniep.nl www.recreatiemiddennederland.nl
Special Midden-Nederland
Tekst Paul van Bodengraven Foto’s Marco Barten
Hollandse IJsselpad
Een van de gegraven plassen in Willeskop (Foto: Klaartje Grol)
De jaagpaden op, de weiden in! Een paar smienten zwemmen spetterend rond, een winterkoninkje bestudeert ons aandachtig vanaf zijn tak. Drie ganzen komen laag over, klaar om te landen en een valkje fladdert tegen de wind in, speurend naar een prooi. Dit is Willeskop, een jong natuurgebied tussen Montfoort en Oudewater. Impressie vanuit een oer-Nederlands landschap.
D
e molen van Montfoort staat er fier bij als we begin van de middag Montfoort inlopen. Alsof hij nog maar eens wil onderstrepen hoe Hollands deze wandeltocht wel niet gaat worden. Vandaag doen we een stuk van het Hollandse IJsselpad, een 37 kilometer lange route die van IJsselstein via Montfoort en Oudewater naar Gouda voert.
Montfoort is een oud stadje, in 1170 ontstaan, toen de bisschop van Utrecht op deze strategische plek aan de IJssel een burcht liet bouwen. De naam komt waarschijnlijk van de Latijnse benaming voor een versterkte berg of burcht: mons fortis. Er ontstond een nederzetting die al in 1329 stadsrechten kreeg. Nu is er van het kasteel niet veel meer over dan het poortgebouw, dat is ‘verrijkt’ met een moderne aanbouw waarin het gemeentehuis is gevestigd.
De molen van Montfoort
Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland 9
Het vraagt de nodige verbeeldingskracht om je voor te stellen hoe het hier ooit moet hebben uitgezien. Dan spreekt het oude stadhuis dat pal naast de oude IJsselpoort ligt en tegenwoordig een aangename plek voor koffie en appeltaart is, meer tot de verbeelding. Er zijn een trapgevel, een toren en de oude stadspoort waardoor je direct uitkomt bij de grootste attractie van het stadje: de rivier. Waterweg Ooit voeren hier schepen beladen met vracht en passagiers heen en weer. In één lange dag kon je met de trekschuit vanuit Utrecht Gouda bereiken van waaruit je verder Holland in kon reizen. De IJssel was een van de belangrijkste verbindingen tussen Utrecht en het westen des lands. Wie die oude tijden wil herbeleven moet het jeugdboek Stad in de Storm van Thea Beckman maar eens (her)lezen. Daarin wordt levendig geschetst hoe zo’n tocht per trekschuit verliep. Anno 2015 zijn het vooral pleziervaar tuigen die dit stuk van de rivier bevaren. Verder stroomafwaarts, tussen Gouda en Rotterdam, zie je ook beroepsvaart. Recreëren aan en op de Hollandse IJssel is een populaire bezigheid. Om aan die groeiende behoefte tegemoet te komen is ten westen van IJsselstein een haven voor de pleziervaart aangelegd, onder de welluidende naam Marnemoende. Ooit mondde namelijk het riviertje de Marne – een stroompje dat vanuit de Leidsche Rijn bij De Meern naar de IJssel stroomde – hier uit. En om het ook de niet-varende recreant gemakkelijk te maken is er een specta-
culaire 112 meter lange houten voetgangers- en fietsbrug aangelegd, waarmee ook de polders van de Lopikerwaard goed bereikbaar zijn. Winkelen We wandelen Montfoort uit en genieten van al het moois dat de rivieroever te bieden heeft. Van manshoge veldbloemen tot zicht op mooie landhuizen met een eigen aanlegsteiger. Maar ook oude en verlaten bedrijfspanden en een varkensstal kom je tegen. Ruim een kilometer buiten Montfoort buigt de wandelroute weg van de rivier en gaan we de polders in. Het eerste stuk kan ons niet bijster boeien. We lopen over een ventweg langs de provinciale weg. Het hoogtepunt is een tuincentrum waar je desgewenst even naar binnen schiet voor een bezoekje aan het tuincafé. We laten ons verleiden om in een stalletje langs de weg te kijken naar de bessen, appels en andere producten die rechtstreeks van de boerderij hun weg vinden naar de consument. Prijzen op een papiertje, geld in een blikje. Zelfbediening, in het volste vertrouwen dat alleen eerlijke mensen eerlijke producten kopen. Willeskop Via de Bloklandsedijk dringen we dieper de polders in en bereiken zo de rand van natuurgebied Willeskop. Dat is vrij jong: het werd tussen 2002 en 2005 aangelegd met de bedoeling dat zich hier weer typische laagveennatuur kan ontwikkelen, gekenmerkt door moerassige gebieden en schrale graslanden. Daarvoor is de bemeste bovenlaag afgegraven en is op meerdere
Op weg naar de Meerlobrug bij Marnemoende 10 Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland
Winterkoninkje houdt ons in de gaten
‘ Ooit voeren hier trekschuiten beladen met vracht en passagiers heen en weer. In één lange dag kon je vanuit Utrecht Gouda bereiken.’
Veelal pleziervaart op de Hollandse IJssel
Special Midden-Nederland
plekken water in het gebied gebracht. En hoe ‘nieuw’ deze natuur ook nog mag ogen, de vogels van Montfoort en omstreken vinden het een prima plek om te vertoeven. De smalle dijkjes waarover we lopen zijn omzoomd met wilgen en vormen zo een prima schuilplek voor de meest uiteen lopende soorten. De open velden blijken op hun beurt een zeer geschikt jachtterrein voor roofvogels. En de watervogels foerageren in de plassen, waar vandaag wel tien verschillende soorten rond snateren. Van onze aanwezigheid lijken ze zich maar weinig aan te trekken. Aan de noordwestkant van het gebied ontdekken we dan toch wat menselijke activiteit. Bij een uitzichttoren proberen vier Vlaamse ouders hun hummels ervan te weerhouden om de toren (met open treden) zelfstandig te beklimmen. Even verderop stuiten we op een lange steiger die ver het water inloopt en waar vanaf we goed uitzicht hebben op één van de grotere plassen. Het is dat de zon zich vandaag verschuilt achter het wolkendek, anders zou de verleiding om hier even te water te gaan wel heel groot worden. We genieten van de rust en stilte in Willeskop en nemen ons voor de volgende keer het hele gebied te doorkruisen. Nu moeten we immers door, op naar Oudewater en de Hollandse IJssel. Heksen wegen In de verte lonkt de kerktoren en na een half uurtje stappen bereiken we de rand van Oudewater, wereldberoemd door zijn waag. Die werd gebouwd om goederen te wegen, maar kreeg in de zestiende eeuw ook een functie als heksenwaag. Wie er van verdacht
De polder bij Willeskop
werd een heks te zijn, kon zich laten wegen. Omdat heksen op bezems zouden vliegen, zou hij/zij weinig moeten wegen, zo dacht men. Wie kon bewijzen wel de nodige pondjes mee te dragen, kreeg een certificaat en kon zo aan vervolging ontkomen. Vooral in de zestiende eeuw kon dat van levens belang zijn, toen de heksenjacht in Europa op zijn top was en tienduizenden heksen ter dood werden veroordeeld. In Oudewater zijn nooit heksen verooordeeld. In de zeventiende eeuw keerde het tij en werd de verdenking dat iemand een heks zou zijn vaak zelfs afgedaan als laster. Uit onderzoek blijkt dat in Oudewater tussen 1674 en 1643 slechts dertien mensen zijn gewogen en vrijgesproken, voornamelijk afkomstig uit de streek. Maar Oudewater is meer dan alleen de heksenwaag. De IJssel stroomt door de stad en vertakt zich in wat grachtjes. Het oude stadhuis is een plaatje met een prachtige trap gevel en dito gevelsteen. De smalle straten in de binnenstad zijn geplaveid met keitjes en aan de markt zien we meerdere terrassen die ons proberen te verleiden er de menukaart te verkennen. Het is lastig kiezen, want het ziet er allemaal even prettig uit. Moe? Nee, we hebben tenslotte maar elf kilometer gelopen. Voldaan? Zeker! Het Hollandse IJsselpad is een prachtige route die je niet alleen langs de rivier voert en langs meerdere charmante stadjes, maar dus ook nog eens door het mooie natuurgebied Willeskop gaat. Onze keuze voor het volgende weekend is al gemaakt: de etappe Oudewater-Gouda kan op onze komst rekenen!
Steiger met weids zicht over de plas
PRAKTISCHE INFORMATIE
Hoe er te komen? Het beginpunt van de beschreven etappe is de bushalte ‘Kasteel’ in Montfoort. In Oudewater neemt u de bus terug naar Montfoort. De verbinding is frequent (maandag t/m zaterdag overdag 2x keer per uur, op zondag 1x per uur). Kijk op www.9292.nl voor vertrek- en aankomsttijden. Het pad Het Hollandse IJsselpad is 37 km lang en staat beschreven in een gidsje dat is uitgegeven door de gebiedscommissie De Utrechtse Waarden. Hij kost € 8,95 en is onder andere verkrijgbaar bij VVV’s en boekhandels in de regio. De gids bevat naast de routebeschrijving ook cultuurhistorische informatie en overnachtingsadressen. De route is opgesplitst in drie etappes: • Nieuwegein/IJsselstein – Montfoort (15,5 km) • Montfoort – Oudewater (11 km) • Oudewater – Gouda Goverwelle (10,5 km) Natuurgebied Willeskop Informatie is o.a. te vinden via www.groenehartcentrum.nl en www.staatsbosbeheer.nl.
Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland 11
Ontdek Wandelnetwerk Wandelen in het Groene Hart Van Abcoude tot Lopik en van Breukelen tot Zegveld loopt het wandelnetwerk Groene Hart. Het wandelnetwerk kent maar liefst 600 kilometer aan wandelroutes met totaal 325 knooppunten. Open veenweidegebied, weilanden, boomgaarden, lintdorpen, houtkades, forten, kastelen, kanalen en polders wisselen elkaar hier af. Het wandelnetwerk Groene Hart sluit aan op dat van de Krimpenerwaard (200 km) en op het toekomstige netwerk in het Gouwe-Wiericke-gebied. Routeplanner Met de digitale routeplanner op www.recreatiemiddennederland.nl bepaalt u zelf welke route u loopt van het netwerk. Ook vindt u in deze planner de thematische routes die u via knooppunten kunt bewandelen. De wandel-app biedt dezelfde mogelijkheden. Op dit moment is alleen nog de Apple-versie te downloaden (zoek Wandelen Midden-Nederland). Binnenkort is de Android-versie ook beschikbaar. Wandelboekje Er is een speciale wandelkaart uitgegeven met de routes en wandelknooppunten van het wandelnetwerk Groene Hart. De kosten van deze kaart bedragen â‚Ź 7,50. Bij aankoop van de wandelkaart krijgt u er gratis een wandelboekje bij met de elf mooiste routes. De kaart en wandelboekje zijn verkrijgbaar via www.recreatiemiddennederland.nl
Wandelplanner en wandelkaarten ? www.recreatiemiddennederland.nl Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
12  Op lemen voeten wandelspecial Midden-Nederland