%Vol. No 1

www.voldrinks.gr

#1 VOLUME OF SPIRITS Διµηνιαίο περιοδικό για κρασιά, µπίρες και άλλα αλκοολούχα ποτά Απρίλιος - Μάιος 2010

Οινόραµα 2010: Το µεγάλο ραντεβού του ελληνικού κρασιού

Ούζο vs Τσίπουρο: Συγκάτοικοι στην... τρέλα

10 Lagers... να τις πιεις στο ποτήρι

Ανθεκτική στην κρίση η αγορά του αλκοόλ Ανάπτυξη, το αντίδοτο στο οικονοµικό... hangover

Message in a bottle Η

ιδέα για την έκδοση ενός περιοδικού για τον μεθυστικό κόσμο του αλκοόλ μοιάζει σαν το παλιό καλό κρασί ή σαν το ουίσκι που παλιώνει αργά σε δρύινα βαρέλια…. Υπάρχει, ωριμάζει, παραμονεύει στη σκέψη πολλών, ωστόσο γεννιέται στη δική του ώρα και μόνον εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν. Πράγματι! Το %Vol. έρχεται να καλύψει στη δική του ώρα ένα μεγάλο κενό στον χώρο της B2B –­ ­και όχι μόνο– δημοσιογραφικής αναφοράς στην αγορά του κρασιού και της μπίρας και των υπόλοιπων αλκοολούχων ποτών (τόσο των εγχώριων όσο και των εισαγόμενων προϊόντων). Οι συντάκτες του περιοδικού θα ασχολούνται αποκλειστικά με τον κλάδο των αλκοολούχων ποτών αλλά και τις περιφερειακές τους αγορές, θα δίνουν βήμα και φωνή στον επαγγελματία που δραστηριοποιείται σε μια πολύ συγκεκριμένη και με ιδιαιτερότητες αγορά, ενώ θα παρέχουν ενημέρωση υψηλού επιπέδου σε όποιον ενδιαφέρεται να γίνει κοινωνός των εξελίξεων στον κόσμο του αλκοόλ. Η ομάδα του %Vol. αποτελείται από έμπειρο δημοσιογραφικό δυναμικό με προϋπηρεσία στα θέματα των αλκοολούχων ποτών, του κρασιού και της μπίρας, sommelliers και οινολόγους από Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και παραγωγούς που θα αναλύουν τα στάδια και τις διαδικασίες παραγωγής. Το περιοδικό θα αντλεί τη θεματολογία του από την πλήρη γκάμα του κλάδου (θέματα οικονομικά, θεσμικά, επιχειρηματικά, φορολογικά, επενδυτικά, τραπεζικά, logistics, διαφήμισης, marketing κ.ά.). Η περιοδικότητα της έκδοσης θα είναι δίμηνη, προκειμένου να απαντούμε σε ερωτήματα ανάλογα με την εποχικότητα και να συγκεντρώνουμε όλα τα ζητήματα που έχουν προκύψει από την προηγούμενη έκδοση. Το περιοδικό θα διανέμεται δωρεάν σε 10.000 σημεία πανελλαδικά. Επίσης, κάθε τεύχος θα μοιράζεται σε καθορισμένες ημερομηνίες και περιοχές, σε περισσότερους από 5.000 θαμώνες HORECA. Από τις σελίδες του θα «παρελαύνουν» όλοι οι πρωταγωνιστές του χώρου: Από τους παραγωγούς, διανομείς και marketers, μέχρι και τον πιο άσημο οινοποιό που επιθυμεί να επικοινωνήσει με επαγγελματισμό. Στόχο μας αποτελεί η πρόσθεση αξίας στα προϊόντα που παρουσιάζονται και προβάλλονται, η αύξηση της αναγνωρισιμότητάς τους, η επικοινωνία των decision makers του χώρου με τον κλάδο και τα σημεία διανομής και φυσικά η «μύηση» στον μαγικό κόσμο των αλκοολούχων τόσο σε επίπεδο παραγωγής και διανομής όσο και σε επίπεδο κατανάλωσης, πάντα με γνώμονα και κατευθυντήρια γραμμή την υπεύθυνη κατανάλωση η οποία και συνιστά κεντρικό αξιακό μας σύστημα. Έτσι από την ύλη του %Vol. δεν θα μπορούσαν να λείψουν κάβες, χώροι αναψυχής, όπως μονάδες εστίασης (ξενοδοχεία, συνεδριακοί χώροι, catering, αεροπορικές εταιρείες, καζίνο), αλυσίδες εστιατορίων, μπιραρίες, μπαρ και κέντρα διασκέδασης. Σας καλωσορίζουμε λοιπόν στον κόσμο του %Vol. και σας βεβαιώνουμε ότι θα είμαστε το ανταγωνιστικό εργαλείο για την προώθηση των προϊόντων του κλάδου αλλά και των περιφερικών αγορών του. Ταυτόχρονα όμως θα αποτελέσουμε και την έγκαιρη – έγκυρη ενημέρωση για τα θέματα που αφορούν στα προϊόντα του με μια lifestyle πινελιά και μία καινοτομία στις παρουσιάσεις τους. Ο εκδότης Μπάμπης Σιαφλάς

2

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

contents #1

8

the market:

Αντίσταση στη κρίση Ύφεση, «πάγωμα» ρευστότητας, αλλαγές στη φορολογία συνθέτουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τον ευρύτερο κλάδο του αλκοόλ στην Ελλάδα, ο οποίος ατενίζει το μέλλον με αβεβαιότητα αλλά και αποφασιστικότητα να μετατρέψει αυτήν την κρίση σε ευκαιρία

38

exhibitionist:

Οινόραμα 2010 Το %Vol. δήλωσε παρών στο μεγάλο ραντεβού του οινικού κλάδου, που άνοιξε τις πύλες του το τετραήμερο 12-15 Μαρτίου και κάνει έναν πρώτο απολογισμό.

28

14

54

alco-test:

versus:

tête à tête:

Το %Vol. «σκανάρισε» τον ομολογουμένως μεγάλο κατάλογο με τις lager που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και επέλεξε τις 10 καλύτερες.

ο εθνικό ποτό απέκτησε Τ αντίζηλο: Το %Vol. γέμισε από ένα καραφάκι και τα αντιπαρέβαλε, μόνο και μόνο για να διαπιστώσει ότι αποτελούν... συγκοινωνούντα δοχεία!

Ο δήμαρχος Πατρέων μιλά για την πράσινη ανάπτυξη ως προϋπόθεση για ποιοτικά κρασιά στον νομό Αχαΐας.

10 Lager να τις πιεις στο ποτήρι

Ούζο vs Τσίπουρο

Ανδρέας Φούρας

Απρίλιος Μάιος 2010

6 News 12 Οι κερδισμένοι της κρίσης Οι καταναλωτές ψηφίζουν κρασί, μπίρα και λευκά ποτά

20 «OK Athens» Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με τους Ν. Αδαμόπουλο και Κ. Φίλιππα

24

e-AD η κοινοτική τελωνειακή εξέλιξη

Έναρξη συστήματος ηλεκτρονικού ΣΔΕ

26 Third party logistics Ποιά τα οφέλη για τις εταιρείες ποτών

34 «Πολιτεία» Η βραβευμένη μικροζυθοποιία ανοίγει τις πύλες της στο %Vol.

46 Η νέα εθνική στρατηγική για το κρασί

id

Το ελληνικό κρασί αποκτά ταυτότητα και οπλίζεται για να διεκδικήσει τη θέση που του αξίζει στον παγκόσμιο οινικό χάρτη

Εκδότης: Μπάμπης Σιαφλάς

49 Φυτοπροστασία του αμπελιού

Αρχισυνταξία: Σόνια ΧαΪμαντά, Γιώργος Μαύρος

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις ασθένειες του κλήματος

50 Οι φρουροί της αχαΐκής... οινοπολιτείας Αφιέρωμα σε μία ιστορική οινοπαραγωγό περιοχή της Ελλάδας

56

Κτήμα Σπυρόπουλου

Συντακτική ομάδα: Ιωάννης Χ. Ευαγγέλου, Κώστας Βενιζέλος, Μαρίνα Πρωτονοταρίου, Σοφία Βεργοπούλου, Μαρία Κωφίδου, Γιάννης Κελεμενής

Ο Ν. Σπυρόπουλος ανοίγει τις πόρτες τού οινοποιείου του στο %Vol

Ειδικοί συνεργάτες: Αρκάδιος Ρακόπουλος, Άννα Χρήστου

58

Υπεύθυνη διαφήμισης: Ρίτα Κούρκουλου

Πειραϊκή μικροζυθοποιία

Μύηση στην κουλτούρα της βιολογικής μπύρας

62

Ανακύκλωση γυάλινων μπουκαλιών

Πώς γίνεται; Ποια τα οφέλη;

64

Διαφημιστική ένταση

Στο τεραίν της επικοινωνίας παρά την κρίση το 2009

66

«Ford Transit Van»

O ηγέτης στα επαγγελματικά

68

Εστιατόριο «Κaravi»

Γραμματεία - Τμήμα συνδρομών: Χριστίνα Κουμαριανού Marketing: Τάσος Μαραγκόπουλος Λογιστήριο: Στέλιος Γαστουνιάς Διανομή: SARMED A.E. Σχεδίαση & Δημιουργικό: Artwise Design Studio info@artwise.gr

Τραπέζι με θέα από τον 9ο όροφο του Sofitel Athens Airport

Εκτύπωση: Nasmania

70

Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 133, Βούλα ΤΚ 166 73, Αθήνα

«Whispers of Wine»

Ένα wine restaurant πολλών αστέρων

74

IFDTEX 2010

Απολογισμός της 23ης IFDTEX

76

«Prime Serum»

Το... επίσημο «ποτό» του... hangover

78

«Pilsner Urquell»

Τηλ.: 210 9658 758 Fax: 211 6003180 www.voldrinks.gr e-mail: info@voldrinks.gr

Μπίρα από... πηγή

80

Free Time

82

Διαβάστε στο επόμενο %Vol.

83

Index

ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 18 ΕΤΩΝ Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή όλου του περιοδικού από οποιαδήποτε μέσα ενημέρωσης, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

vignette

news Νέα καμπάνια για το Jägermeister Σπάει τον πάγο, σπάει τα στερεότυπα: Το Jägermeister, το ποτόθρύλος που αγαπήθηκε από τους «μύστες» της αληθινής διασκέδασης σε όλο τον κόσμο, παρουσιάζει τη νέα του διαφημιστική καμπάνια… «Προσοχή Άγριο!»: Η νέα καμπάνια παρουσιάζει ένα ατμοσφαιρικό, παγωμένο, σχεδόν «πρωτόγονο» σκηνικό αποκάλυψης με το διάσημο μπουκάλι του «Jäger» να προβάλλει δυναμικά μέσα από τη γη, σπάζοντας τον πάγο, αγκαλιασμένο σφιχτά από ένα μυστηριώδες, «άγριο» χέρι. Τολμηρή, προκλητική και πρωτότυπη, η νέα διαφήμιση μας προκαλεί να ανακαλύψουμε την αυθεντική, ιδιαίτερη και ατίθαση πλευρά του ποτού, αυτή που το καθιέρωσε ως το αγαπημένο σφηνάκι των bartenders και όσων γνωρίζουν από αληθινή απόλαυση! Η νέα καμπάνια του Jägermeister περιλαμβάνει πρόγραμμα έντυπων καταχωρίσεων, ένα νέο σποτ που παίζεται ήδη σε επιλεγμένες κινηματογραφικές αίθουσες και αντίστοιχη ραδιοφωνική καμπάνια. Το Jägermeister είναι ένα ιδιαίτερο ποτό 35 αλκοολικών βαθμών φτιαγμένο από 56 φυσικά συστατικά. Το απολαμβάνετε σε σφηνάκι, αυστηρά παγωμένο από την κατάψυξη, στους –20ΟC.

Ένα… spa που ξεδιψάει Η πόλη Σπα στο Βέλγιο δεν είναι διάσημη μόνο για τα λουτρά της αλλά και για το πόσιμο νερό της που εμφιαλώνεται από τον 16ο αιώνα: στην Ελλάδα διατίθεται το ανθρακούχο φυσικό μεταλλικό νερό SPA, το οποίο προέρχεται από φυσική πηγή που ρέει σε μεγάλο υψόμετρο στις Βελγικές Αρδέννες. Η πηγή βρίσκεται στην καρδιά ενός από τους πιο φημισμένους, προστατευόμενους βιότοπους της Ευρώπης, που διατηρεί τη φυσική ομορφιά του εδώ και αιώνες. Χρόνο με τον χρόνο, το νερό της βροχής και του χιονιού φιλτράρεται μέσα από τα πετρώματα και την άμμο, για να δημιουργηθεί αυτό το μοναδικό σε ποιότητα και γεύση, ισορροπημένο φυσικό νερό. Οι αφρώδεις ιδιότητές του, σε συνδυασμό με την κρυστάλλινη διαύγειά του, συνιστούν τις θαυμάσιες εκείνες αρετές, τις οποίες κάθε μεταλλικό νερό θα πρέπει να πληροί. Tο ανθρακούχο μεταλλικό νερό της σειράς SPA είναι ιδιαίτερα χαμηλής περιεκτικότητας σε μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία (49 mg/l). Το νερό SPA είναι ιδιαίτερα πολύτιμο στα πλαίσια φτωχών σε αλάτι διαιτολογίων. Τα χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι μεταλλικά στοιχεία όχι μόνο μεταφέρουν θρεπτικές ουσίες στον οργανισμό, αλλά διευκολύνουν τη διαδικασία αποβολής τοξινών και τυχόν περιττών μεταλλικών στοιχείων. Προσφέρεται στις συσκευασίες των 1 lt (γυάλινο) 1,5 lt, (PET), 0,2 lt (γυάλινο), και νέα συσκευασία 6 x 0,2 lt. Την εμπορία και διανομή του, έχει αναλάβει η εταιρεία ΔΙΟΝΥΣΟΣ Α.Β.Ε.Ε., Λ. Βουλιαγμένης 178, GR-172 35 Αθήνα, τηλ.: 210-97 18 420

Αυξάνει τη διαφημιστική δαπάνη της η Heineken Έτοιμη να αυξήσει τη διαφημιστική δαπάνη της μέσα στο 2010 είναι η Heineken, σε μια προσπάθεια που κάνει για να διευρύνει το μερίδιο αγοράς της. Σε ανακοίνωσή του, ο παγκόσμιος κολοσσός παραγωγής μπίρας είχε αποκαλύψει πως η εν λόγω αγορά είχε σημειώσει πτώση 1,5% το 2009, σε διεθνές επίπεδο, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ωστόσο ο ίδιος είχε καταφέρει να αυξήσει τα έσοδά του κατά 2,7%. Μάλιστα, ο Chairman of the Executive Board και Chief Executive της ετ αιρείας, Jean-François van Boxmeer, χαρακτήρισε το 2009 ως… «ένα από τα πιο ανταγωνιστικά εμπορικά περιβάλλοντα, μέσα στα οποία έχει κινηθεί ποτέ η βιομηχανία μας». Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν άνθρωποι της Heineken, η κατανάλωση μπίρας θα εξακολουθήσει να είναι χαμηλή και το 2010, ωστόσο το στοιχείο αυτό δεν θα εμποδίσει την εταιρεία να παραμείνει πιστή στη marketing στρατηγική που έχει χαράξει και να συνεχίσει να επενδύει στην ανάπτυξη των brands που διαθέτει. Σε αυτό το πλαίσιο, εξάλλου, εντάσσεται η ανανέωση χορηγικής συνεργασίας με το UEFA Champions League για άλλα τρία χρόνια.

Νέες αποθήκες για τη Β.Σ. Καρούλιας Ολοκληρώθηκε η δεύτερη φάση επέκτασης των κτιριακών εγκαταστάσεων της Β. Σ. Καρούλιας, στον Άγιο Στέφανο Αττικής, με την επέκταση των αποθηκευτικών της χώρων. Νωρίτερα είχε ολοκληρωθεί η κατασκευή νέων σύγχρονων αποθηκευτικών χώρων, συνολικού εμβαδού 5.300 τμ. Το έργο είχε ξεκινήσει τον Νοέμβριο του 2008 από την AR-CON Constructions ATE. Και οι δύο επεκτάσεις υλοποιούνται επί οικοπέδου 11.200 τμ, πλησίον του κεντρικού κτιριακού συγκροτήματος της Β. Σ. Καρούλιας. Με την ολοκλήρωση και της δεύτερης φάσης εργασιών, η σημερινή αποθηκευτική δυνατότητα των εγκαταστάσεων της εταιρείας πρόκειται να επεκταθεί συνολικά κατά 10.600 τμ. Η επένδυση επήλθε ως αποτέλεσμα της σημαντικής ανάπτυξης που παρουσιάζει η εμπορική δραστηριότητα της Β. Σ. Καρούλιας τα τελευταία χρόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες αγορές, όπως η Κύπρος και τα Βαλκάνια.

6

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

news Η μπίρα FIX Μερίδιο 5% στην αγορά μπίρας, σε βάθος χρόνου πενταετίας, διεκδικεί η Ολυμπιακή Ζυθοποιία με το λανσάρισμα, από τις 6 Απριλίου, της ιστορικής μπίρας FIX. Η εταιρεία, για τον σκοπό αυτό, έχει ήδη επενδύσει το ποσό των 16 εκατ. ευρώ προκειμένου να αναβαθμίσει και ταυτοχρόνως να επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της στην Εύβοια, ενώ στα πλάνα της είναι να διαθέσει σημαντικά κεφάλαια και στον τομέα της επικοινωνίας ώστε να φέρει την μπίρα FIX πιο κοντά στον καταναλωτή. Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία θα τοποθετήσει την μπίρα FIX τόσο στην κρύα, όσο και στη ζεστή αγορά, σε μπουκάλι, αλλά και σε κουτάκι. Η εταιρεία έχει ήδη έλθει σε συμφωνία με ορισμένες από τις μεγαλύτερες αλυσίδες της οργανωμένης λιανικής για το λανσάρισμα του προϊόντος από το ράφι, καθώς και με χονδρεμπόρους για τη διάθεσή του σε εστιατόρια, ταβέρνες, καφέ κ.ά.

H νέα Ολυμπιακή Ζυθοποιία, πρώην Ελληνικές Μικροζυθοποιίες, ανέθεσε το σύνολο της επικοινωνίας της στην Ashley & Holmes.

H νέα FIX Hellas θα παράγεται και θα εμφιαλώνεται στο νέο ζυθοποιείο της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας στη Ριτσώνα Ευβοίας που εκτείνεται σε χώρο 7.500 τ.μ. και θα διατίθεται σε συσκευασίες επιστρεφόμενων γυάλινων φιαλών, αλουμινένιων κουτιών καθώς και βαρελιών χωρητικότητας 30lt. Για την τοποθέτηση της μπίρας FIX στην οργανωμένη λιανική, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία θα στηριχθεί στις σχέσεις συνεργασίας που έχει κτίσει και για την μπίρα βιολογικής γεωργίας Β29.

Sarmed Logistics: Νέες συνεργασίες με Nasmania και Oξοποιία Παν Δυο νέες συνεργασίες ανακοίνωσε πρόσφατα η Sarmed Logistics: Η πρώτη, με την εταιρεία NASMANIA S.A. (εκτυπωτική), για την αποθήκευση χαρτιού και μεταφορά έτοιμου προϊόντος (έντυπα), σε πανελλαδικό επίπεδο. Παρέχονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες logistics (φορτοεκφορτώσεις, picking με barcode system, μεταφορές και reverse logistics). Ο ετήσιος κύκλος εργασιών από τη συνεργασία αυτή αναμένεται στα 250.000 €. Η δεύτερη, με το ξίδι ΠΑΝ από την εταιρεία ΟΞΟΠΟΙΙΑ ΠΑΝ. Και εδώ παρέχονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες logistics (αποθήκευση και μεταφορά) με μονάδα διακίνησης την ευρωπαλέτα. Το βασικό δίκτυο διανομής είναι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και χονδρέμποροι.

Η Pernod Ricard Hellas ένα βήμα μπροστά από τη νομοθεσία της Ε.Ε.

Spartis: Φυσικός χυμός από τη λακωνική γη Από τη… μητέρα του πορτοκαλιού στην Ελλάδα, τη Σπάρτη, έρχεται ένας φυσικός χυμός που εντυπωσιάζει με τη φρεσκάδα και την πλούσια γεύση του. Του όνομά του είναι Spartis, και είναι 100% φυσικός χυμός, παστεριωμένος, χωρίς ζάχαρη ή συντηρητικά και χωρίς την προσθήκη νερού. Θα τον βρείτε σε συσκευασία pet ενός μόνο λίτρου, στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Κεντρική διανομή στη μεσαία αγορά και την μικρή λιανική. Τηλ.: 210 9592004. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Υπεύθυνη Κατανάλωση - Υπεύθυνη Ενημέρωση: Αυτές είναι οι αρχές που διέπουν την Pernod Ricard, τον δεύτερο μεγαλύτερο όμιλο στον χώρο των αλκοολούχων ποτών και οίνων, παγκοσμίως, με παρουσία σε περισσότερες από 70 αγορές σε όλο τον κόσμο. Η Pernod Ricard Hellas πρωτοπορεί για μια ακόμα φορά, και, ακολουθώντας τις αρχές της μητρικής της εταιρείας, της Pernod Ricard, τοποθετεί μια ειδική σήμανση στην πίσω ετικέτα όλων των προϊόντων της, ένα εικονόγραμμα το οποίο προειδοποιεί τις εγκύους για τους κινδύνους που προκύπτουν από την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η τοποθέτηση του σήματος προειδοποίησης ήδη είναι υποχρεωτική στη Γαλλία, όχι όμως και στις άλλες χώρες της Ε.Ε. Ωστόσο, ο όμιλος Pernod Ricard, προχωρώντας ένα βήμα μπροστά από τη νομοθεσία, αποφάσισε να τοποθετήσει την ειδική αυτή σήμανση, σταδιακά, σε όλα τα προϊόντα του που διακινούνται στις χώρες της Ε.Ε. Από τις αρχές Ιουλίου 2007 το Ούζο ΜΙΝΙ, που παράγεται στη Μυτιλήνη, φέρει την προειδοποιητική σήμανση για τις εγκύους, σε εμφανές σημείο τής πίσω ετικέτας των φιαλών του. Η προειδοποιητική σήμανση, σταδιακά, θα εμφανισθεί σε όλα τα αλκοολούχα ποτά που διακινεί η Pernod Ricard Hellas στην Ελλάδα.

7

the market

Ανάπτυξη

Η απάντηση της αγοράς του αλκοόλ στην κρίση

“

Ύφεση, «πάγωμα» ρευστότητας, αλλαγές στη φορολογία συνθέτουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τον ευρύτερο κλάδο του αλκοόλ στην Ελλάδα, ο οποίος ατενίζει το μέλλον με αβεβαιότητα αλλά και αποφασιστικότητα να μετατρέψει αυτήν την κρίση σε ευκαιρία

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

Ε

νός κακού μύρια έπονται… Έτσι, το γαϊτανάκι που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2008 με την κατάρρευση μιας «αμαρτωλής» αμερικανικής τράπεζας, κατέληξε το 2010 σε μια θύελλα που απειλεί με «ναυάγιο» την ελληνική οικονομία. Η σκιά της ύφεσης έχει απλωθεί σε κάθε κομμάτι της κοινωνίας και κάθε επιχειρηματικό κλάδο, με πιο αδύναμο κρίκο τις τράπεζες: Έχοντας ήδη έναν δύσκολο χρόνο στην πλάτη τους, κατά τον οποίο η διεθνής πιστωτική κρίση τούς προκάλεσε σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται τώρα

8

αντιμέτωπες με μια ακόμα «καυτή πατάτα»: το πρόβλημα δανεισμού της Ελλάδας αποτελεί εξίσου πρόβλημα για τις ίδιες, το οποίο με τη σειρά τους μετακυλίουν στην αγορά. Ως συνέπεια, την ώρα που το επιτόκιο του ευρώ παραμένει «καρφωμένο» στο 1% εδώ από τον Δεκέμβριο του 2008, οι ελληνικές τράπεζες όχι μόνο κοσκινίζουν πριν δανείσουν τις εγχώριες επιχειρήσεις αλλά –κι όταν το κάνουν– δανείζουν με επιτόκιο 6%-7% ή ακόμα και 9%. Όπως όλοι οι επιχειρηματικοί κλάδοι, ο ευρύτερος κλάδος του αλκοόλ είχε… μάθει αλλιώς: την περίοδο της μεγάλης πιστωτικής φούσκας που

έσκασε απότομα το φθινόπωρο του 2008 στις ΗΠΑ, αλλάζοντας τον ρου της ιστορίας, το φθηνό χρήμα έρεε άφθονο και οι τράπεζες δάνειζαν αλόγιστα. Έχοντας άφθονο ρευστό στη διάθεσή τους, οι επιχειρήσεις του κλάδου ανοίχτηκαν, προχώρησαν σε επενδύσεις αλλά και παράλληλα σε σημαντικές ανατιμήσεις των προϊόντων/υπηρεσιών τους. Τώρα, όμως, που η ροή της ρευστότητας ανεκόπη απότομα, λαμβάνει χώρα μια πολύ οδυνηρή ανατροπή. Επενδύσεις παγώνουν ή μένουν στη μέση, το άνοιγμα δίνει τη θέση του στις περικοπές –από τη διαφημιστική δαπάνη μέχρι το εργατικό δυναμικό– %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

the market

και τα… φέσια παίρνουν και δίνουν προς πάσα κατεύθυνση. Και, σαν να μην ήταν αρκετές οι ήδη δυσμενείς συνθήκες τόσο στο πεδίο της κατανάλωσης όσο και στη δυνατότητα των επιχειρήσεων να δανειστούν, ώστε να χρηματοδοτήσουν παλαιά χρέη ή την ανάπτυξή τους το επόμενο διάστημα, ήρθε και η εύλογη ανάγκη του κράτους να αντλήσει έσοδα, φυσικά μέσω της φορολογίας: έτσι το τελευταίο διάστημα ο κλάδος του αλκοόλ είδε με αρκετή ανησυχία αφενός να αυξάνεται ο συντελεστής ΦΠΑ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, και αφετέρου ο ειδικός φόρος κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών (ΕΦΚΟΠ). Βάσει των διατάξεων του σχετικού νομοσχεδίου αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοόλη και στα αλκοολούχα ποτά. Η επιβάρυνση ανέρχεται ανά φιάλη (700 ml) σε 0,91 ευρώ για την αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά, όπως για παράδειγμα το ουίσκι, η βότκα και το τζιν, ενώ για το ούζο, το τσίπουρο και την τσικουδιά η επιβάρυνση περιορίζεται σε 0,45 ευρώ και για τη φιάλη μπίρας από 0,009 έως 0,02 ευρώ. Η ανησυχία της αγοράς είναι προφανής: Οι αυξήσεις στην τελική τιμή των ποτών, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στις τιμές των τσιγάρων, απειλούν να προκαλέσουν περαιτέρω δραματική μείωση του τζίρου σε πλήθος επιχειρήσεων που σχετίζονται με τον κλάδο ποτών, από τους παραγωγούς μέχρι τα μπαρ και τα εστιατόρια. Το πόσο δικαιολογημένος είναι αυτός ο φόβος θα αποδειχτεί στη συνέχεια. Για την ώρα πάντως, η… μουρμούρα είναι έντονη. Το ίδιο δυνατές όμως και οι φωνές αισιοδοξίας, οι οποίες θέλουν την κρίση να αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον κλάδο να σμιλέψει τα δυνατά του σημεία ώστε να καταστεί πιο ανταγωνιστικός και εν τέλει πιο βιώσιμος διαχρονικά. Το %Vol. μίλησε με αρκετούς παράγοντες της αγοράς· και στις επόμενες σελίδες παρουσιάζει πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις για τις προοπτικές του κλάδου του αλκοόλ και όλων των αγορών που συνδέονται με αυτόν. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

“Οι τράπεζες να μη στραγγαλίζουν κερδοφόρα οινοποιεία”

Δ

υνατό τεστ-αντοχής αποτελεί η κρίση για τον ευρύτερο οινικό κλάδο, ο οποίος προσγειώνεται απότομα σε ένα καινούργιο περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα για το μέλλον. «Δεν μπορούμε να προγραμματίσουμε τίποτα», δηλώνει στο %Vol. o Γιάννης Τσέλεπος, ιδιοκτήτης του ομώνυμου Κτήματος, υπογραμμίζοντας την έλλειψη σταθερότητας στην οικονομία. «Όλες μας οι επενδύσεις είναι στην αναμονή», τονίζει καυτηριάζοντας την αναξιοπιστία του Δημοσίου στο θέμα της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. «Εμένα το Δημόσιο μου χρωστά 700.000 ευρώ, πώς θα κάνω επενδύσεις;», διερωτάται εξηγώντας πώς το Δημόσιο δεν ξέρει ούτε καν πότε θα έχει τα λεφτά για να τα δώσει. Ωστόσο, συμπληρώνει, το πρόβλημα ρευστότητας του κλάδου έχει να κάνει και με τη στάση των τραπεζών. «Εμείς», λέει αναφερόμενος στο Κτήμα Τσέλεπου, «αποτελούμε εξαίρεση και μπορούμε να δανειζόμαστε από τις τράπεζες». Όμως, παραδέχεται ότι στον κλάδο «υπάρχει φόβος μήπως οι

τράπεζες σταματήσουν τις πληρωμές». Τα προβλήματα ρευστότητας του κλάδου αναγνωρίζει και ένας άλλος σημαντικός παράγοντας της ελληνικής οινοποιίας, ο Νώντας Σπυρόπουλος, ιδιοκτήτης του ομώνυμου Κτήματος. Όπως επισημαίνει, ως είδος το κρασί είναι δυσκίνητο, δηλαδή υπάρχει σημαντική χρονική απόσταση από την ώρα παραγωγής του μέχρι την ώρα της πώλησής του. Αυτή η χρονική απόσταση, λέει στο %Vol., έχει μεγαλώσει λόγω της κρίσης: «Υπάρχουν κρασιά του 2007 που είναι ακόμα απούλητα», αναφέρει και προσθέτει: «Πριν την κρίση πωλούσαμε την παραγωγή μας μέσα σε 4-5 μήνες. Τώρα χρειάζονται 7-8 μήνες». Αυτό καθιστά ακόμα μεγαλύτερη την ανάγκη των οινοποιών για χρηματοδότηση κι επομένως τους ίδιους ακόμα πιο ευάλωτους στη σημερινή κατάσταση, όπου η πίστωση δίνεται με ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια. Γι’ αυτό και ο Ν. Σπυρόπουλος θεωρεί κρίσιμη την στάση που θα κρατήσουν οι τράπεζες τη δύσκολη αυτή περίοδο, καλώντας τες «να μη στραγγαλίζουν τα κερδοφόρα οινοποιεία».

9

the market

Απαιτείται στήριξη από κυβέρνηση-τράπεζες

«Η

κατάσταση στην αγορά είναι δύσκολη», ήταν η πρώτη κουβέντα του Ντάνιελ Κούνιο, ιδιοκτήτης της κάβας «Le Palais du Vin» στη Βουλιαγμένη, όταν κλήθηκε από το %Vol. να μιλήσει για το πώς βιώνoυν αυτός και η επιχείρησή του την κρίση. Η δεύτερη αφορά τη ρευστότητα, η οποία έχει «παγώσει», όπως λέει, κυρίως με ευθύνη των τραπεζών. «Αν μια μικρομεσαία επιχείρηση στην Ιαπωνία χρειαστεί χρηματοδότηση, δανείζεται με επιτόκια γύρω στο 1%. Στην Ελλάδα τα αντίστοιχα δάνεια τρέχουν με επιτόκια 6%, 7% ή και 9%, που υπό τις παρούσες συνθήκες στενότητας καθίστανται δυσβάσταχτα», επισημαίνει και προσθέτει: «Οι τράπεζες –και κυρίως οι μεγάλες– δεν έχουν υποστηρίξει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις γιατί δεν έχουν οράματα» και διότι όσον αφορά στις χορηγήσεις δανείων «παίζουν μόνο με 100% σίγουρο χαρτί». Ως εκ τούτου, τονίζει ο Ντ. Κούνιο, υπ’ αυτές τις συνθήκες «δεν βλέπουμε φως». Γι’ αυτό και καλεί την κυβέρνηση να παρέμβει με πρωτοβουλίες ή ακόμα και πιέσεις προς τις τράπεζες, ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή ροή της ρευστότητας στην αγορά. Μια σημαντική πηγή χρηματοδότησης, λέει ο Ντ. Κούνιο, είναι επίσης τα ευρωπαϊκά πλαίσια στήριξης, τα οποία, όμως, μέχρι σήμερα δεν έχουν ουσιαστικά αξιοποιηθεί. Ο ίδιος επιβεβαιώνει τα τελευταία στοιχεία, που θέλουν την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ να βρίσκονται σε εγκληματικά χαμηλά επίπεδα,

10

γεγονός που υποδηλώνει ότι αφήνουν μεγάλο περιθώριο στην κυβέρνηση να δώσει λύσεις. Μάλιστα, δεν διστάζει να συγχαρεί την κυβέρνηση για την απόφασή της να επιτρέψει την καταβολή του ΦΠΑ σε τρεις δόσεις. Αυτό, λέει, θα διευκολύνει τις πληρωμές για πολλές επιχειρήσεις. Ούτε πάλι φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα για την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών (ΕΦΚΟΠ). «Στην Ελλάδα, το ποτό είναι ένα είδος πολύ φθηνό», λέει φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το ουίσκι, το οποίο ακόμα και μετά την αύξηση του ΕΦΚΟΠ είναι πιο φθηνό στην Ελλάδα από ό,τι στον τόπο παραγωγής του, τη Σκοτία! Αυτό, δηλώνει, είναι κάτι που θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και να δεχτούμε, δείχνοντας ως κλάδος την αλληλεγγύη μας στις δύσκολες στιγμές της χώρας. Άλλωστε ο ίδιος δεν κρύβει την αισιοδοξία του, παρά τη διαπιστωμένη κάμψη στη ζήτηση. «Το πρώτο τρίμηνο του έτους για τον κλάδο του ποτού δεν ήταν ποτέ και το καλύτερο», προσθέτει «σε αντίθεση με το καλοκαίρι, ανάλογα και φυσικά με το πώς θα κινηθεί η τουριστική σεζόν». Ωστόσο, τονίζει, δεν θα πρέπει να αφεθούμε στο… έλεος των τουριστών: «Όσοι εργαζόμαστε στις κάβες θα πρέπει να είμαστε ευέλικτοι και με ιδέες, τις οποίες ωστόσο η κυβέρνηση πρέπει να τις στηρίξει. Θα πρέπει να είμαστε επαγγελματίες και να επενδύουμε στη διαρκή παιδεία μας πάνω στο ποτό και –κυρίως– στο κρασί. Υπό αυτό το πρίσμα, πιστεύω ότι ο κλάδος δεν θα έχει πρόβλημα». %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

the market

Σταθερά βήματα και… παντός καιρού

Η

κρίση έχει την ιδιότητα να διαχωρίζει την… ήρα από το στάρι κι ως εκ τούτου ευνοεί όσες επιχειρήσεις έχουν φροντίσει διαχρονικά να είναι ανταγωνιστικές, επισημαίνει ο Γιώργος Φαρδής, assistant logistics manager, στη SARMED. Το ίδιο ισχύει, λέει, και για την εταιρεία του, έναν από τους πρωταθλητές στον ελληνικό κλάδο logistics. «Είναι σαφές ότι υπάρχει μια κάμψη στη ζήτηση για αγαθά, γενικότερα, γεγονός που επηρεάζει και τον κλάδο του logistics», αναγνωρίζει ο Γ. Φαρδής. Όμως, μια δύσκολη συγκυρία όπως αυτή, προσθέτει, μπορεί να εξελι-

χθεί σε πλεονέκτημα για μια καλά δομημένη επιχείρηση. Ενδεικτικά, ο Γ. Φαρδής εστιάζει στις αποθήκες που διατηρεί η SARMED σε Αττική, Θήβα και Θεσσαλονίκη. Οι τελευταίες δεν έχουν απλώς άρτια υποδομή και οργάνωση αλλά –κυρίως– αποτελούν ιδιόκτητες εγκαταστάσεις αγορασμένες με ίδια κεφάλαια. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δανειακές υποχρεώσεις της εταιρείας είναι σχεδόν μηδενικές. Αυτό, επισημαίνει ο Γ. Φαρδής, αποτελεί ένα τεράστιο όπλο σε περιόδους οικονομικής κρίσης, καθώς επιτρέπει στην εταιρεία να αντέξει σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, σε αντίθεση με άλλους

O Γιώργος Φαρδή, assistant logistics manager, στη Sarmed ανταγωνιστές που φέρουν το επιπλέον βάρος των υψηλών δανειακών υποχρεώσεων. Έτσι, καταλήγει, μπορεί να αντέξει τις μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, να στηρίξει τους πελάτες της που έχουν πρόβλημα χρηματοδότησης και καθυστερούν πληρωμές και εν τέλει να κοιτάζει το μέλλον με αισιοδοξία.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο επίκεντρο

«Ο

ι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τον κινητήριο μοχλό αναπτύξεως της ελληνικής οικονομίας, γι’ αυτό και η στήριξή τους κρίνεται κάτι παραπάνω από κρίσιμη», τονίζει η Ανδρονίκη Μ. Διακουμοπούλου, διευθύντρια διευθύνσεως χρηματοδοτήσεων μικρών επιχειρήσεων της Alpha Bank. «Με την υφιστάμενη οικονομική συγκυρία, την πτώση της ιδιωτικής καταναλώσεως, την αύξηση του κόστους χρήματος και των λειτουργικών εξόδων της», λέει, «η μικρομεσαία επιχείρηση αντιμετωπίζει άμεσα προβλήματα ρευστότητας». «Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο οι τράπεζες καλούνται να σταθούν δίπλα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παρέχοντας λύσεις για την εύρυθμη λειτουργία και ανάπτυξή τους» τονίζει

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

η Ανδρ. Διακουμοπούλου, αναφέροντας ως παράδειγμα προϊόντα και υπηρεσίες της Alpha Bank. «Τα Alpha Επιχειρηματικά Δάνεια έχουν ειδικά σχεδιασθεί και προσαρμοσθεί στις απαιτήσεις του επαγγελματία για την κάλυψη αναγκών για κεφάλαιο κινήσεως, επαγγελματικό εξοπλισμό, μέσα μεταφοράς και επαγγελματική στέγη», λέει και προσθέτει: «Καταθετικοί λογαριασμοί όπως ο Alpha Έξυπνη Διαχείριση, επιβραβεύουν την σχέση του επιχειρηματία με την Τράπεζα, προσφέροντας προνομιακά καταθετικά επιτόκια και ένα πλήθος παράπλευρων συναλλαγών (εμβάσματα, έκδοση καρνέ επιταγών, εγγυητικές επιστολές κ.λπ.) με μειωμένο ή και χωρίς κόστος. Υπηρεσίες και προϊόντα της Τραπέζης όπως το Alpha Web Banking και η νέα χρεωστική κάρτα Alpha Bank Enter Visa Business επιτρέπουν

στον επιχειρηματία να έχει πρόσβαση στους εταιρικούς λογαριασμούς του, από την έδρα της επιχειρήσεώς του, 24 ώρες το 24ωρο». Εκτός από τα ανωτέρω, καταλήγει η Ανδρ. Διακουμοπούλου, σημαντική στήριξη και ευκαιρία για ανάπτυξη των ΜΜΕ αποτελούν τα επιδοτούμενα προγράμματα του ΤΕΜΠΜΕ καθώς και οι δράσεις του ΕΣΠΑ 2007 - 2013. Ήδη, εντός των ημερών αναμένονται οι προκυρήξεις για τα νέα προγράμματα του ΤΕΜΠΜΕ που θα ενισχύσουν τις ΜΜΕ με κεφάλαια κινήσεως για εξόφληση οφειλών προς τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς, το Δημόσιο (ΔΟΥ) και τους προμηθευτές τους. Επίσης σύντομα αναμένεται και η νέα δράση του ΕΣΠΑ που θα παρέχει επιχορηγήσεις μέχρι και 60% σε επενδύσεις για την ανάπτυξη των ΜΜΕ και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.

11

the market

Κρασί, μπίρα και λευκά ποτά οι κερδισμένοι της κρίσης “ Ανακατατάξεις στην αγορά ποτού με κύρια χαρακτηριστικά τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, την πτώση της κατανάλωσης ποτού σε χώρους διασκέδασης, τη στροφή σε προϊόντα ποιότητας και την αύξηση της κατ’ οίκον κατανάλωσης μπίρας και κρασιού. της Μαρίνας Πρωτονοταρίου

Α

λλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά και ανακατατάξεις στην αγορά ποτών επιφέρει η κρίση, καθώς οι συνήθειες αλλάζουν με αποτέλεσμα άλλες προϊοντικές κατηγορίες να ενισχύονται ενώ άλλες να σημειώνουν μείωση στην κατανάλωση. Όπως προκύπτει από τη μελέτη της Hellastat, μια σειρά παραγόντων, όπως ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος, η χαμηλότερη κατανάλωση στις εξόδους διασκέδασης, η στροφή προς το κρασί και τη μπίρα και η τάση διασκέδασης στο σπίτι, οδηγούν σε αποδυνάμωση την επιτόπια κατανάλωση («κρύα» αγορά) ευνοώντας παράλληλα τις πωλήσεις στις κάβες και στα σούπερ μάρκετ («ζεστή» αγορά). Εκτιμάται, ότι η κατανάλωση στην «κρύα αγορά» από 65% του συνόλου, το 2000, έχει πλέον περιοριστεί στο 55%. Η αγορά χαρακτηρίζεται, επίσης, από την ενίσχυση των premium προϊό-

12

ντων, το μερίδιο αγοράς των οποίων βέβαια είναι εξαιρετικά μικρό. Επισημαίνεται ότι η τάση αυτή παρατηρείται –μέχρι πρόσφατα– διεθνώς, όπου τα ακριβότερα προϊόντα εμφάνιζαν διψήφιους αριθμούς ανάπτυξης έναντι εκείνων που κινούνταν στη μέση ζώνη τιμών. Εξαγωγές Όσον αφορά στα παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα, ούζο, τσίπουρο και λικέρ ΠΟΠ, αυτά απολαμβάνουν πλέον την προστασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαμορφώνοντας νέες συνθήκες στη διεθνή παρουσία τους. Ωστόσο, προβλήματα όπως η χαμηλή τιμή εξαγωγής που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια, η εποχικότητα στην κατανάλωση (π.χ. ούζο) αλλά και η κυριαρχία τού χύμα προϊόντος (τσίπουρο) δυσχεραίνουν τις προσπάθειες καθιέρωσης των προϊόντων στο εξωτερικό, τονίζεται στη μελέτη.

“

Στροφή των καταναλωτών από την «κρύα» στη «ζεστή» αγορά

Εξαίρεση αποτελεί το καθιερωμένο στη διεθνή αγορά brandy METAXA, του οποίου περίπου το 60% της παραγωγής εξάγεται σε περισσότερες από 100 χώρες. Η συνολική εγχώρια αγορά αλκοολούχων ποτών κινείται πτωτικά τα τελευταία χρόνια. Στο σύνολο της αγοράς, το ουίσκι καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος, καταλαμβάνοντας ποσοστό περίπου 40% το 2008, ενώ ακολουθεί το ούζο με μερίδιο της τάξης του 25%. Στην τρίτη θέση, με αρκετά μικρότερη ζήτηση, βρίσκεται η βότκα και ακολουθούν το λικέρ και το μπράντι, ενώ τη μικρότερη ζήτηση συγκεντρώνουν το τζιν και το ρούμι. Το ούζο αποτελεί αποκλειστικά εγχώρια παραγόμενο προϊόν και το κυριότερο εξαγόμενο αλκοολούχο ποτό, ενώ από το 2000 παρατηρείται και σε αυτό πτωτική τάση της κατανάλωσης. Από τα λοιπά αλκοολούχα ποτά, ελαφρά αυξητική τάση χαρακτηρίζει τα λεγόμενα «λευκά» %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

thevignette market

ποτά (βότκα, τζιν), ενώ εντυπωσιακή ήταν η ανάπτυξη των ποτών χαμηλού αλκοολικού βαθμού (RtD’Αs). Από την άλλη πλευρά η ζήτηση των αλκοολούχων ποτών επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από ευρύτερες καταναλωτικές τάσεις, όπως την τάση για έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής και διαβίωσης, γεγονός που ευνοεί τη ζήτηση μη αλκοολούχων ποτών και ποτών χαμηλού αλκοολικού βαθμού. Χαρακτηριστικό αυτής της τάσης είναι η παραγωγή κρασιού χωρίς αλκοόλ το οποίο πρόσφατα ήρθε στην ελληνική αγορά. Πρόκειται για το Natureo Torres από την Ισπανία και τον παραγωγό Miguel Torres, το οποίο εισάγει η ΓΕΝΚΑ Εμπορική. Με μόνο 0,5% αλκοόλ και με λιγότερες από τις μισές θερμίδες ανά ποτήρι, σε σύγκριση με τα άλλα κρασιά, το Natureo προωθείται ως ιδανικό προϊόν για όσους οδηγούν ή δουλεύουν μετά το γεύμα, και για όσους δεν πίνουν αλκοόλ λόγω υγείας. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Η τιμή πώλησης των αλκοολούχων ποτών, σε συνδυασμό με το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, αποτελούν επίσης σημαντικούς παράγοντες που επιδρούν στη ζήτηση. Η ειδική φορολογία, στην οποία υποβάλλονται τα αλκοολούχα, επιδρά στη διαμόρφωση της τελικής τους τιμής και ενισχύει την υποκατάστασή τους από άλλα ποτά χαμηλότερης περιεκτικότητας σε αλκοόλ και κατ’ επέκταση χαμηλότερης τιμής. Επίσης, η ζήτηση των εξεταζόμενων προϊόντων επηρεάζεται και από κοινωνικούς, καθώς επίσης και από δημογραφικούς παράγοντες.

Το κρασί

Σειρά παραγόντων ευνοεί την κατανάλωση οίνου έναντι άλλων αλκοολούχων ποτών, ενώ βασικό χαρακτηριστικό του κλάδου αποτελεί η διακίνηση χύμα κρασιού (65%-70% περίπου), η οποία λαμβάνει χώρα

κυρίως στους χώρους εστίασης. Στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου 680 οινοποιεία και 40 συνεταιρισμοί. Ωστόσο, λειτουργούν πολυάριθμα μικρά οινοποιεία που παράγουν κρασί σε μικρή ποσότητα, κυρίως προς ίδια κατανάλωση. Οι μεγαλύτερες αδυναμίες του κλάδου, σύμφωνα με την Hellastat, αφορούν στη διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων χύμα κρασιού, στην εισαγωγή χαμηλού κόστους οίνου (είτε ποιοτικού από τις χώρες του Νέου Κόσμου, όπως η Αργεντινή και η Χιλή, είτε χαμηλής ποιότητας από τις βαλκανικές κυρίως χώρες), στη διαμόρφωση αρνητικής εικόνας για το ελληνικό κρασί στις διεθνείς αγορές (φθηνό άρα χαμηλής ποιότητας κρασί), στα κρούσματα υιοθέτησης πρακτικών αθέμιτου ανταγωνισμού, στην έλλειψη ελέγχων, καθώς και στο χαμηλό επίπεδο γνώσης του Έλληνα καταναλωτή για το κρασί.

13

versus

Ούζο vs Τσίπουρο Κόντρα, ποια κόντρα;

“

Το εθνικό ποτό απέκτησε αντίζηλο: Αν το ούζο αποτελεί μια μεγάλη αγάπη που άντεξε στο χρόνο όντας ταυτισμένο με τον ελληνικό τρόπο ζωής, το τσίπουρο συμβολίζει τον... φρέσκο έρωτα και φέρει μαζί του όλα τα προτερήματα αλλά και τα μειονεκτήματα που χαρακτηρίζουν ένα... νεανικό πάθος. Το %Vol. γέμισε από ένα καραφάκι και τα αντιπαρέβαλε, μόνο και μόνο για να διαπιστώσει ότι αποτελούν... συγκοινωνούντα δοχεία!

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

Ό

ποιον άνθρωπο της... πιάτσας κι αν ρωτήσεις, διανομέα ποτών, εστιάτορα ή παραγωγό, θα σου το επιβεβαιώσει: το τσίπουρο έχει πάρει τα πάνω του πολύ τα τελευταία χρόνια κλέβοντας σημαντικό μερίδιο από το άλλοτε ασυναγώνιστο σε πωλήσεις ούζο. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη: σε μια κατ’ ουσίαν μονοπωλιακή αγορά όπου παίζεις χωρίς αντίπαλο, όπως συνέβαινε με το ούζο επί δεκαετίες, όταν εμφανιστεί ανταγωνιστής και μάλιστα ισχυρός, το ξαναμοίρασμα της πίτας αναπόφευκτα εμφανίζει τον τέως... μονοκράτορα ως χαμένο. Στην πραγματικότητα όμως επιφέρει απλώς μια νέα ισορροπία, η οποία όπως στην οικονομία της αγοράς,

14

λειτουργεί άκρως ευεργετικά: η αντιπαλότητα «ξυπνά» τα ένστικτα της αυτοβελτίωσης και γεμίζει και τους δυο παίκτες με θέληση να γίνουν καλύτεροι, κάτι που τσίπουρο και ούζο, εν προκειμένω, φάνηκε στην πράξη να το καταφέρνουν, με ουσιαστικό κερδισμένο τον Έλληνα καταναλωτή.

Γιορτή Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Η στροφή της ελληνικής αγοράς προς το τσίπουρο έχει αρχίσει εδώ και περίπου πέντε χρόνια και έγινε αρκετά πιο έντονη %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

vignette

Moto moto moto.

“

τα δυο τελευταία. Το lifestyle του νεοέλληνα έδειξε να αγκαλιάζει πολύ γρήγορα το τσίπουρο, οδηγώντας το έξω από τα παραδοσιακά γεωγραφικά του όρια, δηλαδή τη Θεσσαλία και τις πιο ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, προς τα μεγάλα αστικά κέντρα: η Θεσσαλονίκη κατακτήθηκε ωσάν να ήταν έτοιμη από καιρό ενώ δεν άργησε να πέσει και η Αθήνα. Σε τι οφείλεται όμως αυτή η εντυπωσιακή μεταστροφή; «Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ καλή διαφήμιση στο τσίπουρο, η οποία είχε απήχηση στους καταναλωτές», λέει ο Κ. Καρδάσης, παραγωγός τσίπουρου αλλά και ούζου στον Τύρναβο της Θεσσαλίας. Σίγουρα, όμως, προσθέτει, αυτό που έκανε τη διαφορά υπέρ του τσίπουρου είναι το... χύμα. Σε όλη την επικράτεια, ο κάθε μικροπαραγωγός, εκτός από το κρασί του, φτιάχνει και το δικό του τσίπουρο. Επομένως, ήταν ζήτημα χρόνου όλη αυτή η δυναμική να εκφραστεί με μια μαζική ενίσχυση της απήχησης του τσίπουρου στους καταναλωτές. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο έγκειται μια πολύ ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στα δυο ποτά: το τσίπουρο είναι απόσταγμα, ενώ το ούζο βιομηχανικό προϊόν. «Το τσίπουρο θέλει πολλή φροντίδα. Αποτελεί μια ιεροτελεστία, μια γιορτή», λέει ο Κ. Καρδάσης. Για να παραγάγει υψηλής ποιότητας τσίπουρο, εξηγεί, ο παραγωγός πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε όλη τη διαδικασία: από το φύτεμα των σταφυλιών στο αμπέλι και το πότισμά τους, μέχρι το ξεδιάλεγμά τους, ώστε να μην υπάρχουν σάπια σταφύλια στο τρύγισμα, και εν τέλει την απόσταξη, η οποία συνιστά και την κορύφωση μιας ευλαβικής ιεροτελεστίας. Η παραγωγή του τσίπουρου έχει κατοχυρώσει τη δική της εποχή στο καλεντάρι και ταυτίζεται με ένα πανηγύρι που λαμβάνει πανελλαδική διάσταση.

Ούζο Power Το ούζο, αντίθετα, υπολείπεται σε μυσταγωγία. Ωστόσο, αποζημιώνει σε σταθερότητα: Η παραγωγή του ούζου γίνεται από γεωργικές, φυσικές πρώτες ύλες. Η απόσταξη πραγματοποιείται μέχρι και σήμερα με τον παραδοσιακό τρόπο: σε μικρούς χάλκινους άμβυκες ή καζάνια, όπως τα λένε οι αποσταγματοποιοί, τα οποία δεν ξεπερνούν σε χωρητικότητα τα 1.000 lt. Μπορεί ο γλυκάνισος να αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό του ούζου αλλά τα υπόλοιπα συστατικά που διαμορφώνουν άρωμα και γεύση διαφέρουν για τον κάθε ουζοποιό: μάραθος, αστεροειδής άνισος, μαστίχα, κανέλλα, κορίανδρος, μέντα, πιπερόριζα, κάρδαμο, γαρύφαλλο ή φλαμούρι. Ένα ακόμη βασικό χαρακτηριστικό του ούζου είναι η καθαρότητά του, η οποία διασφαλίζεται από τη διαδικασία απόσταξης. Κατά την παραγωγή του ούζου γίνεται καθαρή και αγνή χρήση πρώτης ύλης (καθαρή αιθυλική αλκοόλη γεωργικής προέλευσης άνω των 96%) και αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που αναδεικνύει το ούζο ισάξιο ποιοτικά με άλλα διεθνή καταξιωμένα ποτά όπως η βότκα και το τζιν, για τα οποία ακολουθείται σχεδόν ταυτόσημη διαδικασία απόσταξης. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

15

versus

Χύμα στο... κύμα Όσο «στεγνή» κι αν ακούγεται αυτή η διαδικασία, όμως, έχει ένα βασικό προτέρημα: η ποιότητα του ούζου είναι πλήρως ελεγχόμενη από τον παραγωγό. Οπότε μπορεί κανείς να έχει σταθερά υψηλή ποιότητα ούζου, κάτι που με το τσίπουρο είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθεί. «Αυτός είναι και ο λόγος που σπάνια βρίσκεις εξαιρετικό –κι όχι απλώς καλό– τσίπουρο, ενώ αντίθετα συναντάς εύκολα πολύ καλό ούζο», επισημαίνει ο Κ. Καρδάσης. Η διαφορά φαίνεται στο χύμα, όπου στο μεν τσίπουρο υπάρχει πολύ μεγάλη αγορά ακόμα, ενώ στο ούζο έχει σχεδόν εξαλειφθεί παντελώς. Σαφέστατα υπάρχει χύμα τσίπουρο που μπορεί να είναι πολύ καλής ποιότητας, όμως, αυτός δεν είναι ο κανόνας, ενώ δεν είναι λίγες φορές που ο καταναλωτής μπορεί να πάθει σοβαρή ζημιά από τις νοθείες που γίνονται στο χύμα. «Το ούζο ζητιέται πλέον επώνυμα, όπως το ουίσκι», δηλώνει ο Κ. Καρδάσης. Το ίδιο πάει να γίνει με το τσίπουρο. «Σιγά σιγά χάνεται το χύμα καραφάκι», λέει τονίζοντας ότι αυτή η τάση ωφελεί τους επώνυμους παραγωγούς διότι ο καταναλωτής μαθαίνει να προτιμά το εμφιαλωμένο.

«Το τσίπουρο αποτελεί ιεροτελεστία», λέει ο παραγωγός Κ. Καρδάσης

Γλυκάνισος Μετά ή άνευ;

Α

νταγωνισμός δεν υπάρχει μόνο μεταξύ τσίπουρου και ούζου αλλά και... στον χώρο του τσίπουρου αυτού καθαυτού με... μήλον της έριδος τον γλυκάνισο: Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σαφής στροφή στο τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα, όπου η διάδοση του τσίπουρου αποτελεί όψιμο φαινόμενο. Στην ηπειρωτική Ελλάδα, η οροσειρά της Πίνδου μοιάζει να θέτει μια φυσική διαχωριστική γραμμή: ανατολικά της οροσειράς προτιμάται το τσίπουρο ως επί το πλείστον με γλυκάνισο, ενώ δυτικά, χωρίς. Ποιοι, ωστόσο, έχουν δίκιο; Ο Κ. Καρδάσης, ως ειδικός,

16

τήρησε ίσες αποστάσεις: «Κατά τη γνώμη μου δεν νοείται τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο, διότι έτσι έγινε το πρώτο τσίπουρο». Ο γλυκάνισος, λέει, αφαιρέθηκε κατόπιν, πιθανότατα προκειμένου να διαφοροποιηθεί από το ούζο. Στο χωρίς γλυκάνισο όμως τσίπουρο είναι που αναδεικνύονται η ποιότητα και το άρωμα, καθώς δεν επισκιάζονται από το χαρακτηριστικό άρωμα του γλυκάνισου. Αυτό, τονίζει ο Κ. Καρδάσης, αποτελεί σημαντικό προτέρημα σε μια περίοδο που ο καταναλωτής δείχνει να ψάχνεται, να αναζητεί καινούργια πράγματα σε όλα τα επίπεδα και κυρίως υψηλή ποιότητα. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Νίκος Αδαμόπουλος και Κοσμάς Φίλιππας της OK Athens μιλούν στο %Vol

OK Athens 20 χρόνια πιστή στις premium ετικέτες μπίρας

“

“

Σταθερή και αξιόπιστη ξεναγός των φίλων της καλής μπίρας στον κόσμο των ποιοτικών ετικετών, αποδεικνύεται η εταιρεία εισαγωγής OK Athens. της Σόνιας Χαϊμαντά

Η

εταιρεία κινείται στο «τρίγωνο» των χώρων αναψυχής του σούπερ μάρκετ και της καλής και επώνυμης κάβας, τόσο στην Αθήνα και στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στις αμιγώς τουριστικές περιοχές. Οι ιδιοκτήτες της εταιρείας, Νίκος Αδαμόπουλος και Κοσμάς Φίλιππας, με οδηγό την πολυετή εμπειρία τους και συνοδηγό τα προϊόντα, αναφέρονται στους σταθμούς της 20χρονης πορείας της OK: «Η ΟΚ Athens αποτελεί την πλέον ιστορική εταιρεία στην ελληνική αγορά εισαγόμενης μπίρας. Το 1991 ξεκίνησε τη συνεργασία της με τη Scottish and Newcastle (Kronenbourg, Strongbow, Newcastle Brown Ale, John Smith’s κ.ά.), το 1994 με τη γερμανική Veltins, και το 2004 με τα global brands της SAB Miller (Miller Genuine Draft και Pilsner Urquell). Σήμερα η ΟΚ Athens

20

αντιπροσωπεύει, διανέμει και αναπτύσσει στην ελληνική αγορά και σε όλα τα κανάλια μερικά από τα κορυφαία brands μπίρας, RTDs και ciders στον κόσμο». %Vol.: Ποια είναι τα κυριότερα προϊόντα που εισάγει η ΟΚ Athens και ποιες οι προτεραιότητές της; OK: Η ελληνική αγορά αποτελεί τη βασική προτεραιότητα της ΟΚ Athens και τον βασικό άξονα ανάπτυξης της εταιρείας, με 28 ετικέτες, οι κυριότερες από τις οποίες είναι η Miller, η Pilsner Urquell και η Veltins. Η OK Athens διαθέτει ένα ευρύ portfolio και περιλαμβάνει αρκετές μπίρες lager και pils που αναμφισβήτητα είναι και οι πιο δημοφιλείς στο ευρύ ελληνικό κοινό αλλά και πολλά ειδικά προϊόντα όπως οι μπίρες Ale, οι μοναστηριακές και οι καπνιστές ή φρουτόμπυρες.

Νίκος Αδαμόπουλος %Vol.: Από ποιες χώρες εισάγονται τα προϊόντα σας; OK: Η ΟΚ Athens αντιπροσωπεύει μπίρες από πολλές χώρες με μακρά %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

tête à tête

παράδοση όπως η Γερμανία, η Τσεχία, το Βέλγιο, η Αγγλία αλλά και πιο ιδιαίτερες όπως η Ιαπωνία, η Ινδία και η Φινλανδία. %Vol.: Ποια η δυναμική της επιχείρησης; Ποιο είναι το έρεισμά σας στην κατανάλωση μπίρας στην Ελλάδα; OK: Παρά τη χαμηλή κατά κεφαλήν κατανάλωση ζύθου που καταγράφεται στην Ελλάδα (το 2001 ήταν 39 λίτρα κατ’ άτομο, όταν ο ευρωπαϊκός M.O. φτάνει τα 80,4 λίτρα), η ΟΚ Athens βελτιώνει κάθε χρόνο τα οικονομικά της μεγέθη. Μάλιστα, η Pilsner Urquell παρουσιάζει αξιοθαύμαστη δυναμική στην ελληνική αγορά και μάλιστα μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα από την έναρξη των εισαγωγών. %Vol.: Ποιες οι προτάσεις της εταιρείας, ποιο το δόγμα σας απέναντι σε επαγγελματίες της εστίασης και καταναλωτές; OK: Η πρότασή μας δεν είναι άλλη από να αναζητήσουν την ποιότητα στην μπίρα, μέσα από αξιόλογα προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται σε ένα στόχο: να μυήσουμε τους Έλληνες στην κατανάλωση ποιοτικής μπίρας και να δημιουργήσουμε μία εθνική «κουλτούρα ζύθου», βασιζόμενη σε προϊόντα, τα οποία αξίζουν πραγματικά της προσοχής όσων εκτιμούν το καλό γούστο και τις δυνατές γεύσεις. %Vol.: Ποιος είναι ο ανταγωνισμός σας; OK: Ανταγωνιστές μας σίγουρα δεν είναι οι μπίρες παραγωγής. Εμείς έχουμε τοποθετηθεί στις super premium μπίρες και αυτό δεν καλύπτεται από τις παραγόμενες. Μπορεί να επιδιώκει η Heineken να εξυπηρετήσει μια ευρεία γκάμα χώρων, από το σουβλατζίδικο μέχρι το Villa Mercedes, ωστόσο αυτό δεν είναι εφικτό. Δεν γίνεται μία μπίρα να την αγοράζεις μισό ή 1 ευρώ στο περίπτερο ή το σούπερ μάρκετ και παράλληλα να πωλείται 8-9 ευρώ σε κέντρα διασκέδασης. Εμείς ερχόμαστε να καλύψουμε διάφορες άλλες ανάγκες, όπως η υψηλή ποιότητα και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως η γεύση, η προέλευση και η εικόνα. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

%Vol.: Ποιο είναι το κριτήριο για να σας εμπιστευτεί κάποιος την αποκλειστικότητα αν έχετε τέτοιου είδους συνεργασίες; OK: Έχουμε μόνο τέτοιες συνεργασίες (αποκλειστικές) και το κριτήριο για να μας εμπιστευτούν είναι ότι θεωρούμαστε η πιο σημαντική εταιρεία στην Ελλάδα. Όταν κάποιος θέλει να αναπτύξει μία μπίρα στην Ελλάδα μάλλον θα πρέπει να ξεκινήσει από εμάς. %Vol.: Τι είναι αυτό που σας κάνει τους πιο σημαντικούς; OK: Η αξιοπιστία. Είμαστε η μόνη εταιρεία που έχει τμήμα marketing, και όλες μας οι ενέργειες ξεκινούν από το marketing. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να προσδώσουμε αξία σε κάθε προϊόν. %Vol.: Καθώς οι χώρες εισαγωγής είναι διαφορετικές, έχετε υιοθετήσει διαφορετική γραμμή επικοινωνίας και γλώσσα για τις επιμέρους αγορές; OK: Η γλώσσα επικοινωνίας είναι κοινή. Από την Ολλανδία φέρνουμε μία μοναστηριακή μπίρα, η οποία είναι τελείως διαφορετική από την Cobra που έρχεται από την Ινδία και απευθύνεται σε τελείως διαφορετικό κοινό. Η κάθε μπίρα έχει κάτι ιδιαίτερο. Προσπαθούμε κάθε μπίρα που φέρνουμε να έχει κάτι ξεχωριστό να πει και να προσφέρει. %Vol.: Εχετε σκεφτεί την έννοια της παραγωγής; OK: Μας ενδιαφέρει το κομμάτι της μικροζυθοποιίας και γι’ αυτό προσπαθούμε να αναπτύξουμε την Genesis, όπως και τη Mary Rose, επίσης ελληνικής παραγωγής. Δεν παράγουμε, αναπτύσσουμε μόνον σε συνεργασία με παραγωγούς τα πάντα: το marketing, τη διανομή, την ανάπτυξη. Θα μας άρεσε να βρισκόμασταν σε δικό μας μικροζυθοποιείο αλλά ακόμα η ιδέα δεν είναι ώριμη και παρόλο που υπάρχουν 12 μικροζυθοποιίες, στην Ελλάδα φαίνεται ότι το πεδίο είναι μικρό. %Vol.: Σε ποια κανάλια διανομής διοχετεύετε τα προϊόντα σας; OK: H OK Athens εξυπηρετεί με απευθείας διανομή επιλεγμένα σημεία αλλά παράλληλα διαθέτει και μακροχρόνιες συνεργασίες με το χονδρεμπόριο σε

όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Το κανάλι του HORECA αλλά και αυτό των σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη δυναμική και συνεπώς αποτελούν και τη βασική προτεραιότητά μας. %Vol.: H κάβα δεν είναι ένα τέτοιο κανάλι; OK: Δεν είναι ανεπτυγμένο πολύ. Ο καταναλωτής δεν είναι προσανατολισμένος –όπως π.χ. στη Γερμανία– να αγοράσει τις μπίρες του από τις κάβες. Δεν είναι κακή η σχέση μας με τις κάβες, απλώς οι περισσότερες δεν βλέπουν την μπίρα σαν ένα προϊόν που τους ενδιαφέρει, αν και υπάρχουν κάποιες προσπάθειες αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν δύο κάβες στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη που ασχολούνται μόνο με την μπίρα. %Vol.: Σε επίπεδο διασκέδασης ποια είναι τα κύρια κανάλια διανομής; OK: Προσπαθούμε να βρούμε τα σημεία που μας ενδιαφέρουν ως πελάτες και μετά, είτε τα σερβίρουμε απευθείας αν είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, όπως τα Beer Αcademy, είτε μέσω του χονδρεμπορίου. %Vol.: Σας υποστηρίζει το χονδρεμπόριο; Σας συμπαραστέκεται; OK: Θέλουμε να έχουμε την υποστήριξη του χονδρεμπορίου και, παρόλο που τους εξυπηρετούμε και τους στηρίζουμε, μας φέρνει πολύ λίγες δουλειές. Ο λόγος δεν είναι η τιμή γιατί τα δικά τους προϊόντα έχουν μεγάλο περιθώριο κέρδους, παρόλο που δεν είναι τόσο ταχέως κινούμενα όσο οι μπύρες. Aν δεν υπήρχε αυτή η πίεση τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. %Vol.: Ποια ετικέτα έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην OK; OK: Η Pilsner Urquell, με μερίδιο 30% στο τζίρο και γύρω στο 20% στην κερδοφορία. Αυτό επειδή ό,τι έχει να

21

tête à tête

κάνει με βαρέλι είναι ακριβό και η Pilsner είναι κυρίως βαρέλι. Υπάρχει και σε μπουκάλι και σε μικρή διανομή σε κουτί, το οποίο δεν υποστηρίζουμε πολύ επειδή είναι παστεριωμένο· επιπλέον δεν μας ενδιαφέρει και πάρα πολύ ο τομέας του σούπερ μάρκετ. Ο λόγος είναι ότι πιστεύουμε πως τα προϊόντα «χτίζονται» στα μαγαζιά και εμείς είμαστε προσανατολισμένοι στο να «χτίζουμε» προϊόντα. Τα σούπερ μάρκετ είναι πολύ πιεστικά, τόσο αναφορικά με τους τρόπους πληρωμής όσο και στις εκπτώσεις που ζητάνε. Ωστόσο δίνουμε σε μεγάλες αλυσίδες (Βασιλόπουλο, Carrefour, Σκλαβενίτη, Makro, και Θανόπουλο, λόγω delicatessen). Δεν πιστεύουμε ότι χτίζουμε κάτι εκεί, απλά θέλουμε το προϊόν που ο καταναλωτής έχει γνωρίσει στα στη έξοδό του να μπορεί, αν θέλει, να το αγοράσει για το σπίτι του. Αν υπήρχε άλλο κανάλι διανομής δεν θα ήμασταν στα σούπερ μάρκετ. %Vol.: Έχετε κάποια αίσθηση του μεριδίου που σας αναλογεί στην κατανάλωση μπίρας στην Ελλάδα; OK: Αν θεωρήσουμε ότι η συνολική κατανάλωση είναι 4 εκατ. εκατόλιτρα, εμείς κάνουμε 30.000 εκατόλιτρα, άρα είναι περίπου 0,8% . Το μερίδιο αυτό αυξάνεται. Η αγορά της μπίρας, αναπτύσσεται τα τελευταία 10 χρόνια πάρα πολύ. %Vol.: Η οικονομική κρίση σάς έχει επηρεάσει; OK: Το 2009 ήταν μία από τις καλύτερες χρονιές μας καθώς κάναμε πωλήσεις της τάξεως των 7.200.000 ευρώ, έναντι 7.300.000 ευρώ το 2008. Στις μπίρες που φέρνουμε για τουριστικές περιοχές έχουμε πτώση κατά 42%, λόγω της μείωσης του τουρισμού, ενώ στην ελληνική αγορά που μας ενδιαφέρει και περισσότερο είμαστε ανοδικοί γύρω στο 19%.

22

%Vol.: Ποιο είναι το crisis plan που έχετε; OK: Τον εαυτό μας φοβόμαστε μόνο. Και σαν μικρή εταιρεία που είμαστε, το cash flow. Κατά τα άλλα, το 2009 μας έδειξε ότι η αγορά και οι καταναλωτές αγαπάνε τα καλά προϊόντα και αυτό φαίνεται όχι μόνο από εμάς αλλά και από άλλες premium μπίρες που είναι σε ανοδική πορεία. Το μόνο που χρειάζεται είναι να προσέχουμε τα έξοδα και να προσπαθούμε να αναπτυσσόμαστε συνεχώς. %Vol.: Ποια είναι τα target groups σας; OK: Ποικίλλουν ανάλογα με το προϊόν, υπάρχει άλλο target group και πλατφόρμα επικοινωνίας για το κάθε προϊόν. Η Nastro Azzuro π.χ., που θεωρείται η «μπίρα του στυλ», προσπαθούμε να βρίσκεται μόνο σε πολύ καλά μαγαζιά και σε ρεστοράν και μπαρ που διαθέτουν κάποιο στυλ διαφορετικό, λόγου χάριν το «Dali», το οποίο για μας θεωρείται σημείο προβολής, και ανήκει στην πιο σημαντική κατηγορία χώρων αναψυχής και εστίασης. %Vol.: Ποιος είναι ο τζίρος που κάνετε στα σούπερ μάρκετ; OK: Ο τζίρος των σούπερ μάρκετ στην εταιρεία μας είναι λιγότερο από 5%. Περισσότερο μας ενδιαφέρουν μπαρ και εστιατόρια. Τα προϊόντα μας διανέμονται ίσως σε περισσότερα από 10.000 σημεία, αλλά αυτό που λέω περιλαμβάνει και την τουριστική αγορά. Στην Αθήνα πρέπει να είναι γύρω στα 400, κυρίως μπαρ, καφέ, εστιατόρια. %Vol: Πού αποθηκεύετε τα προϊόντα που εισάγετε το μικρό διάστημα που περιμένουν να καταναλωθούν; OK: Η εταιρεία αποθήκευσης με την οποία συνεργαζόμαστε είναι η πολύ

σημαντική εταιρεία Logistics, Sarmed. Αυτοί αναλαμβάνουν και τη διανομή των προϊόντων στο δίκτυο των χονδρεμπόρων και στα μαγαζιά. Εμείς είμαστε κυρίως εισαγωγική εταιρεία. %Vol.: Πώς εκπαιδεύετε τους πελάτες σαν να προωθούν/προτείνουν τα προϊόντα σας; OK: Διοργανώνουμε συχνά παρουσιάσεις των προϊόντων, σεμινάρια, διαγωνισμούς και δίνουμε υλικό για να γνωρίζουν πώς θέλουμε να αναπτύξουμε το προϊόν. %Vol.: Πώς βλέπετε το ενδεχόμενο πρόσθετης φορολόγησης στο αλκοόλ; OK: Θεωρώ ότι δεν θα βοηθήσει να λυθούν τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Τα μέτρα ευνοούν την κατανάλωση μπίρας γιατί θα επιβαρυνθούν πολύ περισσότερο τα λεγόμενα αλκοολούχα (ουίσκι, βότκα και τζιν) με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να στραφεί προς τη μπίρα. Επομένως η μπίρα μάλλον θα βγει κερδισμένη από αυτή την κατάσταση. %Vol.: Κάνετε εξαγωγές; OK: Όχι. Ασχολούμαστε με την ανάπτυξη προϊόντων μπύρας και άλλων προϊόντων χαμηλού αλκοολικού βαθμού στην Ελλάδα. Επίσης και με κάποια άλλα προϊόντα που δεν είναι μπίρες αλλά έχουν χαμηλό αλκοολικό βαθμό, γύρω στους 4-5 βαθμούς: μηλίτες, energy drinks και RTD.

info Το 25% της εταιρείας ανήκει σε τοπική επιχείρηση της Ρόδου και το 75% στους Ν. Αδαμόπουλο και Κ. Φίλιππα

%Vol • Μάρτιος - Απρίλιος 2010

custom

Έναρξη συστήματος ηλεκτρονικού ΣΔΕ (Συνοδευτικό Διοικητικό Έγγραφο) e-AD η κοινοτική τελωνειακή εξέλιξη

“

Όπως γνωρίζουμε, τα αλκοολούχα ποτά υπάγονται σε ειδικό τελωνειακό καθεστώς Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ). Από 01-04-2010 οι διαδικασίες άλλαξαν και εφαρμόζεται το ηλεκτρονικό ΣΔΕ για τη μεταφορά των αλκοολούχων ποτών εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρακάτω θα δούμε τα βασικά στάδια της σημαντικής αυτής απλουστευμένης διαδικασίας και τα οφέλη από την εφαρμογή της

Μ

ε βάση την οδηγία 2008/118/ΕΚ, οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών (Κ-Μ) είναι σε θέση από 01-04-2010 να παρακολουθούν τη διακίνηση των αλκοολούχων ποτών μέσω ενός μηχανογραφημένου συστήματος. Το σύστημα αυτό επιτρέπει την παρακολούθηση των διακινήσεων των προϊόντων σε καθεστώς ΕΦΚ, σε πραγματικό χρόνο και αποσκοπεί στη διευκόλυνση του εμπορίου και στη μείωση περιπτώσεων απάτης μέσω της δυνατότητας αποτελεσματικών ελέγχων από τις αρμόδιες αρχές. Ουσιαστικά καταργείται σταδιακά το έντυπο με τα πέντε αντίγραφα (ΣΔΕ) και, με τον κανονισμό αριθ. 684/2009, αντικαθίσταται από ηλεκτρονικό μήνυμα που στέλνεται από τον αποστολέα στον παραλήπτη.

“

του Μπάμπη Σιαφλά

1. στα Κ-Μ1 (αρχικά Κ-Μ1) θα τεθούν σε εφαρμογή τα εξής: • υποβολή και καταχώρισης ηλεκτρονικού διοικητικού εγγράφου • αλλαγή προορισμού από τον αποστολέα • ακύρωση ηλεκτρονικού ΣΔΕ • υποβολή αναφοράς παραλαβής από τον παραλήπτη • εισαγωγή/εξαγωγή 2. στα Κ-Μ0 (αρχικά Κ-Μ2), οποία έχουν την υποχρέωση να υλοποιούν μόνο τα παρακάτω: • παραλαβή ηλεκτρονικού μηνύματος • ηλεκτρονική υποβολή της αναφοράς παραλαβής στην αρμόδια αρχή Κ-Μ προορισμού η οποία τη διαβιβάζει στην αρμόδια αρχή Κ-Μ αποστολής.

Στάδια λειτουργίας

24

Το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των νέων διαδικασιών αποτελείται από τα κάτωθι στάδια:

Άρα, έως 31-12-2010, οι διακινήσεις των αλκοολούχων ποτών από την Ελλάδα προς οποιονδήποτε προορισμό, θα συνεχίσει να γίνεται με το έντυπο ΣΔΕ.

Α. Το πρώτο στάδιο, που ξεκίνησε από 01-04-2010 και ολοκληρώνεται στις 21-12-2010, αποτελεί την περίοδο έναρξης της παραγωγικής διαδικασίας όπου:

Σημειώνεται ότι η Δανία και η Πολωνία δήλωσαν ότι δεν είναι έτοιμες για την εφαρμογή του νέου συστήματος ΣΔΕ και έλαβαν παράταση για να ξεκινήσουν αργότερα. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

vignette

Β. Το δεύτερο στάδιο παραγωγικής λειτουργίας του συστήματος έχει οριστεί από 01-01-2011 έως 31-12-2011. Στο στάδιο αυτό όλα τα Κ-Μ έχουν την υποχρέωση να υλοποιούν τις παραπάνω λειτουργίες. Γ. Στο τελικό στάδιο, που έχει έναρξη από 01-01-2012, όλα τα Κ-Μ θα θέσουν ταυτόχρονα σε πλήρη παραγωγική λειτουργία όλες τις διαδικασίες ηλεκτρονικού ΣΔΕ και επιπροσθέτως διαδικασίες διοικητικής συνεργασίας και αμοιβαίας συνδρομής.

Η βασική διαδικασία Η βασική διαδικασία με το νέο αυτό σύστημα είναι: 1. Ο αποστολέας υποβάλλει το σχέδιο του ηλεκτρονικού διοικητικού εγγράφου στην εθνική του διοίκηση.

2. Η διοίκηση επικυρώνει το ηλεκτρονικό ΣΔΕ αυτόματα. Στην συνέχεια το e-ΣΔΕ λαμβάνει έναν μοναδικό κωδικό (αριθμός καταχώρισης ΣΔΕ). Ο κωδικός αυτός κοινοποιείται στον αποστολέα, ο οποίος στη συνέχεια μπορεί να στείλει τα εμπορεύματα. Σε περίπτωση λάθους στο σχέδιο, η αρμόδια υπηρεσία απορρίπτει την αίτηση με μήνυμα και ζητάει την ορθή συμπλήρωση του σχεδίου.

3. Τέλος, η αρμόδια αρχή του Κ-Μ αποστολής διαβιβάζει το ηλεκτρονικό ΣΔΕ στην αρμόδια αρχή Κ-Μ προορι-

σμού, που στην συνέχεια ενημερώνει με μήνυμα τον παραλήπτη. ΠΡΟΣΟΧΗ: ο αποστολέας υποχρεούται να παρέχει στον μεταφορέα, τυπωμένο αντίγραφο του e-ΣΔΕ ή κάθε άλλο εμπορικό έγγραφο, όπου θα μνημονεύει τον κωδικό αναφοράς.

4. Όταν τα εμπορεύματα φθάσουν στον προορισμό, ο παραλήπτης υποβάλλει ηλεκτρονική αναφορά παραλαβής στην εθνική του διοίκηση. Το Κ-Μ προορισμού επαληθεύει τα στοιχεία παραλαβής. Εάν τα στοιχεία είναι σωστά οι αρμόδιες αρχές του Κ-Μ προορισμού επιβεβαιώνουν στον παραλήπτη την καταχώριση της αναφοράς παραλαβής και τη διαβιβάζουν στις αρμόδιες αρχές του Κ-Μ αποστολής.

5. Τέλος, το Κ-Μ αποστολής διαβιβάζει αυτόματα την αναφορά παραλαβής στον αποστολέα για την απόδειξη της περάτωσης της διακίνησης. Τα παραπάνω ισχύουν για μεταφορές αλκοολούχων ποτών σε καθεστώς αναστολής πληρωμής ΕΦΚ, τόσο εντός χώρας όσο και μεταξύ των Κ-Μ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή: Υπ. Οικονομικών - Γενική Γραμματεία Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων

Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γερμανία, Εσθονία, Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Ρουμανία, Σλοβενία και Σουηδία Ελλάδα, Φινλανδία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σλοβακία και Ην. Βασίλειο

1

2

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

25

Logistics

Third Party

Logistics Ποια τα οφέλη για τις εταιρείες ποτών Επιλογή logistics partner. Μονόδρομος για βιώσιμη ανάπτυξη επιχειρήσεων

“

Όλο και περισσότερο ο όρος logistics μπαίνει στο καθημερινό λεξιλόγιο στελεχών επιχειρήσεων, καθότι η σωστή οργάνωση του εκάστοτε τμήματος είναι πάντα υψηλής σημασίας και παίζει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία και στην ανάπτυξη των εταιρειών

“

του Μπάμπη Σιαφλά

Ορισμός Τι είναι όμως τα logistics; θέλοντας να δώσουμε έναν απλό ορισμό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι «logistics είναι όλες οι πρωτογενείς και δευτερογενείς διαδικασίες αποθήκευσης και μεταφοράς ώστε τα εμπορεύματα να παραδίδονται στα σωστά σημεία (πελάτες), στην σωστή κατάσταση (ποσοτική και ποιοτική) και στην σωστή χρονική στιγμή».

Γιατί να επιλέξουμε 3PL συνεργάτη; Όπως σε όλα τα εμπορεύματα έτσι και στον κλάδο των ποτών, το τμήμα

26

logistics αποτελεί πολύ σημαντικό κομμάτι για τη σωστή λειτουργία των εταιρειών αλκοολούχων ποτών. Το μεγάλο όμως ερωτηματικό είναι αν η λειτουργία των logistics θα πρέπει να είναι in-house ή outsourcing. Δηλαδή θα πρέπει να υπάρχουν τμήμα και εγκαταστάσεις logistics ή θα πρέπει τη δουλειά αυτή να την κάνει εξωτερικός συνεργάτης-εταιρεία που έχει ειδικευτεί στις εργασίες αυτές. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι βασικές εργασίες logistics για τα ποτά είναι: • Παραλαβή, έλεγχος και τακτοποίηση των εμπορευμάτων • Αποθήκευση

• Παραγγελιοληψία • Ετοιμασία παραγγελιών • Διανομή • Customer service Στις παραπάνω εργασίες προστίθενται και άλλες περιφερειακές εργασίες όπως εισπράξεις, ανασυσκευασίες ετικετοποιήσεις κτλ. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι για να γίνουν όλα αυτά σε καθημερινή βάση θα πρέπει το τμήμα logistics να είναι πολύ καλά οργανωμένο πράγμα που γίνεται πιο επιτακτικό όταν υπάρχουν και τελωνειακές διαδικασίες (φορολογική αποθήκη, καταχωρίσεις ΣΔΕ κ.τλ.). Η επιλογή 3PL εταιρείας ως εξωτερι%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

vignette

κού συνεργάτη για τις εργασίες αυτές, επιφέρει τα παρακάτω οφέλη: • Μείωση κόστους: οι εταιρείες 3PL έχουν τη δυνατότητα του συνδυασμού των μεταφορών και των αποθηκεύσεων. Επίσης, έχουν γνώση του όγκου των εμπορευμάτων και πετυχαίνουν καλύτερες τιμές από τους προμηθευτές τους.

• Know how: οι εταιρείες εξειδικεύονται στα θέματα logistics και ενημερώνονται συνεχώς για τις εξελίξεις στον κλάδο και στις νέες τεχνολογίες.

• Χρόνοι παράδοσης: περισσότερο λόγω πολλών παραγγελιών και όγκου εμπορευμάτων, πετυχαίνουν καλύτερους χρόνους παράδοσης.

• Επικοινωνία με ένα άτομο για όλα τα θέματα: είναι πολύ σημαντικό και αποδοτικό να λύνονται τα θέματα logistics μέσω συνεννόησης με ένα άτομο.

• Μηδενισμός κόστους ζημιών: την ευθύνη για κάθε ζημιά που συμβαίνει κατά τη διάρκεια των εργασιών logistics (και αυτές είναι πολλές λόγω του εύθραυστου των εμπορευμάτων). Οπότε έχουμε μηδενισμό του κόστους των ζημιών.

• Σταθεροποίηση κόστους: οι εταιρείες μπορούν να σταθεροποιήσουν το κόστος logistics ανά μονάδα πώλησης (π.χ. στο κιβώτιο). Σε διαφορετική περίπτω%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

ση (in-house logistics) το κόστος μεταβάλλεται και δεν μπορεί να υπολογιστεί εύκολα.

Η επιλογή του συνεργάτη Τι θα πρέπει να προσέξουμε για την σωστή επιλογή συνεργάτη logistics; Τα σημαντικά σημεία που πρέπει να προσέξει μια εταιρεία ποτών για τη σωστή επιλογή εξωτερικού συνεργάτη logistics, είναι τα παρακάτω: • Αξιοπιστία: θα πρέπει η εταιρεία 3PL να είναι αξιόπιστη, με εμπειρία στον χώρο και δυνατό πελατολόγιο • Μέγεθος: η εταιρεία θα πρέπει να είναι μεγάλη τόσο σε εγκαταστάσεις και στόλο, όσο και στα οικονομικά της μεγέθη. Σημαντικό στοιχείο για τα οικονομικά είναι ο χαμηλός ή ακόμα και μηδενικός δανεισμός από τράπεζες.

• Τοποθεσία αποθηκών: θα πρέπει να είναι κοντά στα αστικά και εμπορικά κέντρα καθώς επίσης και από το κεντρικό λιμάνι της περιοχής (max 30-35 χλμ.). Αυτό θα έχει ως συνέπεια το μειωμένο κόστος εισαγωγών και τους καλούς χρόνους παράδοσης στους πελάτες.

• Ιδιόκτητοι χώροι: είναι πολύ σημαντικό η εταιρεία που θα επιλεγεί, να έχει ιδιόκτητες αποθήκες. Σκεφτείτε τι αναστάτωση και προβλήματα μπορούν να προκύψουν αν

αναγκαστεί ο provider να μετακομίσει σε άλλες εγκαταστάσεις.

• Εμπειρία σε logistics ποτών: λόγω φορολογικών αποθηκών, θα πρέπει η εταιρεία logistics να γνωρίζει τα τελωνειακά θέματα και ακόμα καλύτερα να έχει και τμήμα τελωνειακών εργασιών.

• Εργατικό δυναμικό: θα πρέπει το προσωπικό της εταιρείας να έχει εμπειρία σε logistics ποτών και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της δουλειάς.

• Information system: τέλος ένα από τα σημαντικότερα σημεία που πρέπει να ελεγχθεί, είναι το πληροφοριακό σύστημα που διαθέτει η εταιρεία logistics. Θα πρέπει να συνεργάζεται με το άλλα συστήματα (ERPs) και να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει και να οργανώνει όλες τις διαδικασίες logistics (απογραφές, reporting, στατιστικά κτλ.).

Το συμπέρασμα Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η επιλογή εξωτερικού συνεργάτη για την εξυπηρέτηση των αναγκών logistics κάθε εταιρείας ποτών, οίνου και μπίρας, ανεξάρτητως μεγέθους, είναι μονόδρομος τόσο για τη βιώσιμη ανάπτυξή της όσο και για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον κλάδο.

27

alco-test

10 Lager να τις πιεις στο ποτήρι!

“

Βέλγιο, Γαλλία, ΗΠΑ, Τσεχία, Φινλανδία, Ελλάδα ακόμα και Ιαπωνία, ο πιο δημοφιλής τύπος μπίρας στον κόσμο παράγεται σε όλη την υδρόγειο διασφαλίζοντας για τους λάτρεις του μια απίστευτη ποικιλία σε γεύσεις, αρώματα και εμπειρίες. Η συντακτική ομάδα του %Vol. «σκανάρισε» τον ομολογουμένως μεγάλο κατάλογο με τις lager που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και επέλεξε τις 10 καλύτερες

28

“

της Μαρίας Κωφίδου

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

®

Craft Smoked Lager ∫·ÛÙ·Ó‹ «Î¯ÚÈÌ·Ú¤ÓÈ·» lager Ì Ôχ ¢¯¿ÚÈÛÙÔ ¿ÚˆÌ· ηÓÈÛÙ‹˜ ‚‡Ó˘. ∏ ¯Ú‹ÛË Ì·ÁÈ¿˜ lager ¯·ÌËÏ‹˜ ˙‡ÌˆÛ˘, Ë Ì·ÎÚÈ¿ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ˆÚ›Ì·ÓÛ˘, Î·È Ë ¯·ÌËÏ‹ ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ÛÂ Ï˘Î›ÛÎÔ Î·ı·Ú›˙ÂÈ ÙËÓ Á‡ÛË Ù˘ Ì‡Ú·˜ ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ Ó· ¤ÚıÂÈ ÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ Î·È Ó· ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ÛÂÈ Ë Á‡ÛË Î·È ÙÔ ¿ÚˆÌ· Ù˘ ηÓÈÛÙ‹˜ ‚‡Ó˘ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ.

∏ ηÓÈÛÙ‹ ‚‡ÓË ·Ú¿ÁÂÙ·È ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ηÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ Ì ÂȉÈο ͇Ϸ Ô˘ ‰›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ‚‡ÓË Î·È Â·ÎfiÏÔ˘ı· ÛÙËÓ Ì‡Ú· ¤Ó· ÓÙÂÏÈοÙÔ, ÈοÓÙÈÎÔ ·ÏÏ¿ ÂÏ·ÊÚ‡ ¿ÚˆÌ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰¤ÓÂÈ ˘¤ÚÔ¯· Ì ٷ ˘fiÏÔÈ· Á¢ÛÙÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘ Ì‡Ú·˜ ‰›ÓÔÓÙ·˜ Û·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ì›· lager ¢¯¿ÚÈÛÙË Î·È Â˘ÎÔÏfiÈÔÙË ·ÏÏ¿ Î·È Ì ¤ÓÙÔÓË Á¢ÛÙÈ΋ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·. ∏ Ì‡Ú· ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ˙‡ÌˆÛ˘ ·Ê‹ÓÂÙ·È Ó· ˆÚÈÌ¿ÛÂÈ ÁÈ· ¿Óˆ ·fi ¤Ó·Ó Ì‹Ó· ÁÈ· Ó· ‚ÂÏÙȈıÔ‡Ó Î·È Ó· ÔÏÔÎÏËÚˆıÔ‡Ó Ù· Á¢ÛÙÈο Î·È ·ÚˆÌ·ÙÈο Ù˘ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο.

alco-test

1 2 3 Miller Genuine Draft H cool… Αμερικάνα

Gambrinus Χρυσό χρώμα, απαλό σώμα

Desperados Μπύρα με άρωμα τεκίλας

Χώρα προέλευσης: ΗΠΑ Παραγωγός: SAB Miller Βαθμοί αλκοόλ: 4,77% Διάθεση: Ok Athens ΕΠΕ

Χώρα προέλευσης: Τσεχία Παραγωγός: Plzeňský Prazdroj Βαθμοί αλκοόλ: 5% Διάθεση: Ok Athens ΕΠΕ

Χώρα προέλευσης: Γαλλία Παραγωγός: Brasserie Fischer Βαθμοί αλκοόλ: 5,9% Διάθεση: Αθηναϊκή Ζυθοποιία

Ο πατέρας της είναι Γερμανός, ονόματι Φρέντερικ Μίλερ, ο οποίος μεγαλούργησε στις ΗΠΑ. Το 1855 ξεκίνησε στο Μιλγουόκι την παραγωγή της Miller Genuine Draft, έχοντας ως στόχο να δημιουργήσει μια μπίρα που –ναι μεν να κυκλοφορεί σε φιάλη– αλλά να έχει γεύση βαρελίσιας (draft). Όπως αποδείχθηκε το καταφέρε: η εξαιρετικά δροσιστική και απαλή γεύση της οφείλεται σε μια ειδική διαδικασία: στην παραγωγή της αφαιρούνται τα συστατικά της πικράδας. Αφού πρώτα κατέκτησε την Αμερική, όπου αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς μπίρες η Miller Genuine Draft έβαλε πλώρη να κατακτήσει και τον υπόλοιπο κόσμο.

30

Η εξαιρετικής ποιότητας Gambrinus παράγεται από το 1869 και στο ίδιο ζυθοποιείο με την Pilsner Urquell.

Eίναι διάσημη για το χαρακτηριστικό χρυσό χρώμα της, το απαλό σώμα που της δίνει το μοναδικό νερό τής περιοχής, τον «ζωηρό» χαρακτήρα της τσέχικης βύνης και το πικρό τελείωμα του τοπικού λυκίσκου.

Ποιος είπε ότι η τεκίλα δεν δένει καλά με μπίρα; Η Desperados μπορεί να παράγεται στη Γαλλία, όμως το στυλ της παραπέμπει στο Μεξικό και είναι μοναδική στο είδος της, καθώς συνδυάζει τη χαρακτηριστική γλυκιά γεύση με το ελαφρύ πικρό τελείωμα μιας κλασικής pale lager, με έντονο άρωμα τεκίλας, κυρίως ως επίγευση.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

alco-test

4 5 6 7 Asahi Δροσίζει τους… σαμουράι Χώρα προέλευσης: Ιαπωνία Παραγωγός: Asahi Breweries Βαθμοί αλκοόλ: 5% Διάθεση: Ok Athens ΕΠΕ Η πιο δημοφιλής μπύρα στην Ιαπωνία, η οποία ξεχώρισε για την ξηρή γεύση που τη χαρακτηρίζει, δεν είναι άλλη από την Asahi. Η Asahi έχει κατακτήσει τους Ευρωπαίους ως ένα εξαιρετικό συνοδευτικό για το φαγητό τους, ενώ είναι η Νο 1 ιαπωνική μπίρα στη Μεγάλη Βρετανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τέσσερα τελευταία χρόνια συγκαταλέγεται στη λίστα Cool Brands, στον ετήσιο διαγωνισμό που διεξάγεται από τη Super Brands Ltd.

32

Craft Athens Lager Η τέχνη της μπίρας Χώρα προέλευσης: Ελλάδα Παραγωγή-Διάθεση: Craft Microbrewery Βαθμοί αλκοόλ: 5% Γλυκόπιοτη ξανθιά lager με πλούσιο σώμα και γλυκό γευστικό προφίλ. Στη γευστική παλέτα υπερισχύει η φυσική γήινη γλυκύτητα που προέρχεται από τη ζύμωση εκλεκτών ποικιλιών βύνης από το Bamberg της Γερμανίας και από τη χρήση ειδικής βύνης τύπου Vienna. Το άρωμα λυκίσκου συνοδεύει διακριτικά αφήνοντας τον πρώτο λόγο στη μεστή απολαυστική γεύση των δημητριακών και των φυσικών προϊόντων της ζύμωσης. Αξίζει να δοκιμάσετε και τα… αδερφάκια της: Craft Smoked Lager και Craft Black Lager.

Βεργίνα Μια μπίρα που «μιλάει» ελληνικά Χώρα προέλευσης: Ελλάδα Παραγωγή-Διάθεση: Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης Α.Ε Βαθμοί αλκοόλ: 5% Μια premium μπίρα από τη Βόρεια Ελλάδα. Tα συστατικά της είναι: βύνη ξανθιά και βύνη καραμελέ, λυκίσκος και αρωματικός λυκίσκος tettnanger, μαγιά και νερό. Είναι ένα προϊόν κλασικής ζυμώσεως (10ο C) και χαρακτηρίζεται από τη φρέσκια, πλούσια γεύση της. Η αρμονική συνύπαρξη βύνης και λυκίσκου χαρακτηρίζει το άρωμά της.

Lapin Kulta Η κρυστάλλινη lager Χώρα προέλευσης: Φινλανδία Παραγωγός: Lapin Kulta Βαθμοί αλκοόλ: 5,2% Διάθεση: Ok Athens ΕΠΕ Αν ο… Άγιος Βασίλης έπινε μπίρα αυτή θα ήταν η Lapin Kulta. Ερχόμενη από την παγωμένη Φινλανδία, διακρίνεται για το κρυστάλλινο χρώμα, τη δροσερή γεύση της, που προέρχεται από τα νερά του παγετώνα της Λαπωνίας, το φρουτώδες άρωμα και τον πλούσιο αφρό της. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δροσιστική μπίρα, της οποίας την ετικέτα κοσμεί μια υπέροχη απεικόνιση από το Βόρειο Σέλας.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

alco-test

8 9 10 Carling Σε ρυθμούς… Μουντιάλ

Stella Artois Μια ξανθιά με ιστορία

Kronenburg 1664 French... kiss

Χώρα προέλευσης: Βρετανία Παραγωγός: Molson Coors Brewing Company Βαθμοί αλκοόλ: 4,1% Διάθεση: Ok Athens ΕΠΕ

Χώρα προέλευσης: Βέλγιο Παραγωγή-Διάθεση: Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης Βαθμοί αλκοόλ: 5,2%

Χώρα προέλευσης: Γαλλία Παραγωγός: Kronenburg Βαθμοί αλκοόλ: 5% Διάθεση: Μύθος Ζυθοποιία

H Carling είναι η Νο1 lager στη Μ. Βρετανία με πωλήσεις που ξεπερνάνε τα 1.5 δισ. pints τον χρόνο και ξεχωρίζει για τη μοναδική γεύση της που οφείλεται στην υψηλή ποιότητα του 100% βρετανικού κριθαριού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή της. Επίσης, είναι μια μπίρα που έχει ταυτιστεί με το ποδόσφαιρο: Με την διοργάνωση του Carling cup αλλά και με σημαντικές χορηγίες στις δύο κορυφαίες ομάδες της Σκωτίας, Glasgow Rangers και Celtic FC, η Carling έχει συνδεθεί με αξέχαστες ποδοσφαιρικές στιγμές. Εφέέτος αναμένεται να είναι η χρονιά της ενόψει Μουντιάλ…

Η καταγωγή της είναι από το Βέλγιο, όμως η παραγωγή της είναι ελληνική και συγκεκριμένα στις εγκαταστάσεις της Ζυθοποιίας Αταλάντης στη Φθιώτιδα. Η ξανθιά αυτή… Βελγίδα, έχει ιστορία πολλών αιώνων, από το 1366 (!), και φανατικούς οπαδούς σε όλον τον πλανήτη. Έχοντας ως σήμα κατατεθέν τη σάλπιγγα του κυνηγού στην ετικέτα της, η Stella Artois χαρακτηρίζεται από το ελαφρύ άρωμα λυκίσκου, τη λεπτή και καθαρή γεύση, τον πυκνό αφρό και την… πίκρα της που στο τέλος αφήνει μια αίσθηση φρούτων.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Η νούμερο ένα premium μπίρα στη Γαλλία και μία από τις μεγαλύτερες σε παράδοση μπίρες της χώρας. Πρόκειται για μία σκούρα χρυσοκίτρινη μπίρα, με πλούσιο κρεμώδη αφρό και έντονα αρώματα λυκίσκου και βύνης, που της προσδίδουν μια αμυδρή πικράδα. Η παραγωγή της μάρκας Kronenbourg ξεκίνησε το 1664 στο προάστιο Kronenbourg στο Στρασβούργο της Γαλλίας από τον Jerome Hatt, και η παραγωγή της διάσημης ξεχωριστής μπίρας Kronenbourg 1664 ξεκίνησε το 1952. Σήμερα έρχεται τρίτη σε πωλήσεις στη Δυτική Ευρώπη, με κατανάλωση τριών εκατομμυρίων φιαλών ημερησίως, ούσα μια πραγματικά διεθνής μάρκα, καθώς καταναλώνεται σε 70 χώρες.

33

beer files

Πολιτεία Μια βραβευμένη μικροζυθοποιία

“

Η Αχαΐα δεν παράγει μόνο εκλεκτά κρασιά αλλά επίσης μπίρα, και μάλιστα βραβευμένη. Στο ζυθοποιείο του πολυχώρου Πολιτεία, παρασκευάζονται τρία είδη lager –ξανθιά, κόκκινη και μαύρη– που θα εκπλήξουν ευχάριστα όποιον τις δοκιμάσει

“

του Ιωάννη Χ. Ευαγγέλου

Σ

τη νότια είσοδο της Πάτρας, επάνω ακριβώς στην παραλιακή Ακτή Δυμαίων, συναντάμε τον πολυχώρο Πολιτεία, έναν ιδιαίτερο πολυχώρο τέχνης, γαστρονομίας και πολιτισμού, βασισμένο στην ιδιαίτερη πολιτιστική παράδοση της πόλης. Η Πολιτεία αποτελείται από ένα κτιριακό πέτρινο συγκρότημα στο οποίο στεγάζονταν τα Παλαιά Σφαγεία της Πάτρας από το 1903, χτισμένα πάνω σε μία πρωτοποριακή –για την εποχή– μελέτη του αρχιτέκτονα Π. Λυκούδη. Το συγκρότημα των Παλαιών Σφαγείων αποτελεί το

34

σημαντικότερο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην πόλη της Πάτρας. Η ιστορία της μικροζυθοποιίας πάει αρκετά χρόνια πίσω και συγκεκριμένα την εποχή που τα Παλαιά Σφαγεία της Πάτρας έδιναν τη θέση τους στον πολυχώρο της Πολιτείας. Η σκέψη τότε ήταν η αναβίωση μίας άλλης ιστορικής για την περιοχή ζυθοποιίας, της μπίρας Μάμος. Το εγχείρημα ήταν η δημιουργία μιας μικροζυθοποιίας με την επωνυμία Ζύθος Πάτρας με άδεια για επιτραπέζια κατανάλωση φρέσκιας μπίρας μόνο στο χώρο παραγωγής και χωρίς τη

δυνατότητα μεταπώλησης. Έτσι η σημερινή μικροζυθοποιία της Πολιτείας παράγει τριών ειδών μπίρες lager και πιο συγκεκριμένα ξανθιά (με αλκοολικό βαθμό 4.8 vol.), κόκκινη (5.3 vol.) και μαύρη (5.1 vol.) με μέγιστη ημερήσια δυναμικότητα που φτάνει τα 3.000 λίτρα. Η συνταγή ανήκει στον Γερμανού ζυθοποιό Holger Uhrich, με εκλεκτές πρώτες ύλες που εισάγονται από τη Γερμανία, ωστόσο έχει προσαρμοστεί στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νερού της Πάτρας. Η εγκατάσταση έχει γίνει από τον επίσης Γερμανό Kaspar Schulz και έχει βραβευθεί στο World Beer Cup %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

beer files

Πολιτεία… πολιτισμού Τα Παλαιά Σφαγεία λειτούργησαν μέχρι το 1998 και στη συνέχεια ο χώρος ξεκίνησε να ανακατασκευάζεται –λαμβάνοντας χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Urban– μέχρι το 2001 οπότε και περατώθηκε η κατασκευή του πολυχώρου. Σήμερα, έχοντας επεκταθεί από την αρχική έκταση των 3,5 στρεμμάτων σε 14,5 στρέμματα, έχει ανακαινιστεί πλήρως μέσω σημαντικών παρεμβάσεων οι οποίες, χωρίς να αλλοιώνουν το αρχικό παραδοσιακό ύφος, δημιουργoύν έναν μοναδικό στο είδος του χώρο για ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοδυτικής Ελλάδας.

το 2002 καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση. Η μικροζυθοποιία της Πολιτείας έχει καταταγεί στα 10 καλύτερα μικροζυθοποιεία της Ευρώπης και είναι μία πλήρης και σύγχρονη μονάδα παραγωγής μπίρας, που παρέχει όμως τη δυνατότητα του απόλυτου ελέγχου της ποιότητας παραγωγής. Η παραγωγή της μπίρας γίνεται σύμφωνα με τον γερμανικό νόμο «περί αγνότητας του ζύθου» βάσει του οποίου χρησιμοποιούνται μόνο νερό, εκλεκτές ποικιλίες βύνης, άνθη από λυκίσκο και μαγιά, ενώ σε κανένα στάδιο της παραγωγής δεν επιτρέπεται η προσθήκη συντηρητικών, χρωμάτων ή άλλων χημικών πρόσθετων. Από την άλλη, η παραγωγή μικρών ποσοτήτων φρέσκιας μπίρας παρέχει τη δυνατότητα στη μικροζυθοποιία της Πολιτείας να παράγει μια εύγευστη, αφιλτράριστη

Κλείνοντας τη σύντομη αυτή αναφορά μας στη μικροζυθοποιία της Πολιτείας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Κατερίνα Καραδήμα, χημικό μηχανικό και υπεύθυνη παραγωγής της ζυθοποιίας για την ευγενική βοήθειά της και το χρήσιμο υλικό που μας διέθεσε για τη συγγραφή του παρόντος άρθρου.

36

και απαστερίωτη μπίρα, η οποία έχει διάρκεια ζωής περίπου ενός χρόνου και είναι ιδιαίτερα υγιεινή, μιας και ούσα αφιλτράριστη, προστίθενται βιταμίνες και πολύτιμα για τον οργανισμόιχνοστοιχεία, μέσω της παραμονής της μαγιάς στη μπίρα, όσο καιρό αυτή περιμένει υπομονετικά στα βαρέλια προς κατανάλωση. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε πως η μικροζυθοποιία –όπως φυσικά και όλο το κτιριακό συγκρότημα της Πολιτείας– είναι είναι προσιτή στο κοινό και πολλές είναι οι φορές που θα δείτε μαθητές από σχολεία, φοιτητές από τμήματα του Πανεπιστημίου ή του ΤΕΙ ή ακόμη και ιδιώτες να επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις της για να δουν ιδίοις όμμασι την παρασκευή της μπίρας ή καλύτερα του Ζύθου της Πάτρας. Είτε λοιπόν είστε μόνιμοι κάτοικοι της Πάτρας ή των γύρω περιοχών ή και αν ακόμα περνάτε ως επισκέπτες από την πόλη, κάντε μία στάση στον πολυχώρο της Πολιτείας και γευτείτε ένα καλά κρυμμένο μυστικό της πόλης, την ξανθιά, κόκκινη ή μαύρη φρέσκια lager της, το Ζύθο Πάτρας, συντροφιά με ένα αξέχαστο γεύμα ή δείπνο στο παραδοσιακό εστιατόριο του πολυχώρου!

Εδώ οι δραστηριότητες είναι πολυποίκιλες και περιλαμβάνουν διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων, εκδηλώσεων, παρουσιάσεων, εταιρικών εκδηλώσεων, συναυλιών, εκθέσεων, θεατρικών παραστάσεων κ.ά. Στον ίδιο χώρο υπάρχει η Θεατρική Σκηνή του Πολυχώρου Πολιτεία, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Πολιτεία FM 98.1 (στεγασμένος σε ένα παλαιό βαγόνι τρένου) αλλά και μία βραβευμένη μικροζυθοποιία.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

exhibitionists

2010 Αντίσταση στην κρίση με ένα ποτήρι κρασί

Οινόραμα “

Μπορεί να πέρασαν δυο χρόνια από την τελευταία φορά αλλά η αναμονή άξιζε τον κόπο: το Οινόραμα άνοιξε τις πύλες του το 4ήμερο 12-15 Μαρτίου αναδεικνύοντας για μια ακόμα φορά την τεράστια δυναμική που έχει η οινοποιία στην Ελλάδα. Το %Vol. δήλωσε παρών στο μεγάλο ραντεβού του οινικού κλάδου και κάνει έναν πρώτο απολογισμό

T

ο timing δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερο. Πάνω που η απαισιοδοξία ήταν έτοιμη να χτυπήσει «κόκκινο» και η «παγωμάρα» από την απότομη ύφεση στην οικονομία, τις σαρωτικές αλλαγές στη φορολογία, την εξαφάνιση της ρευστότητας και την ανατριχιαστική προοπτική μιας εθνικής πτώχευσης, έμοιαζε να αποκτά μόνιμο χαρακτήρα, το Οινόραμα αποτέλεσε μια ζωτική ένεση αυτοπεποίθησης για έναν από τους λίγους κλάδους που μοιάζει ικανός να περάσει χωρίς ουσιαστικές απώλειες τη φουρτούνα της οικονομικής κρίσης. Παρά το γεγονός ότι η συμμετοχή

38

των εκθετών ήταν μειωμένη κατά περίπου 20% (-30% σε εμβαδόν), η επισκεψιμότητα κρίθηκε ιδιαίτερα ικανοποιητική ξεπερνώντας τα 15.000 άτομα. Σε αυτό βοήθησε και η επιτυχημένη, όπως αποδείχθηκε, κίνηση να επεκταθεί η χρονική διάρκεια της έκθεσης κατά μία ημέρα, μια πρωτοβουλία που είχε ως αποτέλεσμα να μοιραστούν ομοιόμορφα οι επισκέπτες τις τέσσερις ημέρες της έκθεσης και να αποφευχθεί η συνήθης πολυκοσμία. Πέρα, όμως, από τους αριθμούς, εκείνο που εντυπωσίασε όλους τους επισκέπτες ήταν η εικόνα ενός κλάδου δυναμικού, με έντονα εξαγωγικό προ-

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

σανατολισμό, που δικαίως θεωρείται ένας από τους πιο πολλά υποσχόμενους της εθνικής οικονομίας. «Άψογη» χαρακτήρισε την έκθεση η υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κατερίνα Μπατζελή, που διέθεσε πολλή ώρα σε αυτήν. Ο χαρακτηρισμός της δεν ήταν ρητορικός: Περισσότεροι από διακόσιοι εκθέτες από τον ευρύτερο οινικό κλάδο, ανάμεσά τους οινοποιεία και κτήματα, εισαγωγείς και διανομείς οίνων και ποτών, ποτοποιίες και ζυθοποιίες, αλλά και εταιρείες εξοπλισμού και παροχής υπηρεσιών, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για να αναδείξουν τις τελευταίες τάσεις στην οινοποιία και στην οινοτεχνία. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Τρεις πρωτοβουλίες που έκλεψαν την παράσταση Εκτός από τα εντυπωσιακά stands και τα ασταμάτητα... κεράσματα, την παράσταση έκλεψαν στο εφετινό Οινόραμα και τρεις πρωτοβουλίες που έδειξαν ότι όπου υπάρχει οργάνωση και σχέδιο, υπάρχει και μέλλον:

Αναμφισβήτητα, την προσοχή έκλεψε το κομμάτι της οινοποιίας, στο οποίο εστιάστηκε κυρίως το ενδιαφέρον της πλειονότητας των επισκεπτών. Διότι μπορεί το Οινόραμα να αποτελεί μια επαγγελματική έκθεση αλλά προσελκύει το έντονο ενδιαφέρον του καταναλωτικού κοινού, που συρρέει για να δοκιμάσει τις τελευταίες δημιουργίες των Ελλήνων οινοποιών. Αυτός ήταν και ο σκοπός αρκετών ξένων επαγγελματιών επισκεπτών στο Οινόραμα, όπως δημοσιογράφοι, οινοχόοι και αγοραστές οίνου, από Αμερική, Γερμανία, Ελβετία,

40

Ρωσία και αλλού, που ήρθαν στην έκθεση σε συνεργασία με τον Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ). Ανάμεσά τους, παγκοσμίως γνωστά και ηχηρά ονόματα του διεθνούς ειδικού τύπου, όπως οι δημοσιογράφοι οίνου Julia Harding MW, «δεξί χέρι» της διάσημης οινοκριτικού Jancis Robinson MW, η Tara Q. Thomas, υπεύθυνη για τα κρασιά της Μεσογείου στο κορυφαίο περιοδικό Wine & Spirits, και η Laura Williamson MS, μια από τις μόνο δεκατρείς Master Sommelliers στον κόσμο.

• Το πρόγραμμα Κρασί & Εστιατόριο (με την υποστήριξη του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου), το οποίο έχει στόχο τη διεύρυνση της εστιατορικής αγοράς προς όφελος του εμφιαλωμένου κρασιού και την έντιμη τιμολόγηση των κρασιών, με στόχο την αύξηση της κατανάλωσης. Σεμινάρια, συζητήσεις και γευσιγνωσίες πλαισίωσαν τις επισκέψεις των εκατοντάδων εστιατόρων στην έκθεση. Μεταξύ άλλων οι εστιάτορες παρέλαβαν και έναν οδηγό κρασιών με τα πιο φθηνά κρασιά της έκθεσης για να τα συμπεριλάβουν στους καταλόγους τους.

• Η πρώτη πανελλαδική παρουσίαση του Στρατηγικού Σχεδίου για το ελληνικό κρασί (βλ. αναλυτική παρουσίαση στις επόμενες σελίδες), από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου, το ανώτατο κλαδικό όργανο του ελληνικού κρασιού. Το Στρατηγικό Σχέδιο στοχεύει στην επανατοποθέτηση του ελληνικού κρασιού σε στοχοποιημένες διεθνείς αγορές προβάλλοντας όλα τα δυνατά του σημεία.

• Η πρώτη βράβευση εταιρειών με προϊόντα αμπελοοινικού εξοπλισμού που κρίνονται καινοτόμα και προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα, από την Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Οινολόγων, σε συνεργασία με την έκθεση. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

exhibitionists

Ζυμώσεις καιΤάσεις στη σκιά της κρίσης

“

Στροφή στο «ποιοτικό» ελληνικό κρασί και αποστασιοποίηση από το χύμα, άνοιγμα στις αγορές του εξωτερικού με στρατηγικό σχέδιο, μείωση των τιμών και επιστροφή στο αμπέλι, αποτελούν τις βασικές τάσεις του οινικού γίγνεσθαι στην Ελλάδα, όπως τις διέγνωσε το %Vol. κατά την περιήγησή του στο εφετινό Οινόραμα

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

Έ

ξοδο από την κρίση με όπλο την ποιότητα και την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών κρασιών τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, επιχειρούν οι Έλληνες οινοποιοί, οι οποίοι παρά τα προβλήματα που προέκυψαν από την απότομη μεταβολή των οικονομικών και πιστωτικών συνθηκών εδώ και ένα χρόνο, εμφανίζονται αρκετά ευέλικτοι και προσαρμοστικοί: «Το γενικό κλίμα κάνει τον κόσμο να μαζεύεται, όμως εμείς επεκτεινόμαστε σε διάφορους τομείς», δήλωσε στο %Vol. o Χαρίτων Μαρονικολάκης, υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων & Μάρκετινγκ στο Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη. Αντιμετωπίζουμε, λέει, την κρίση με διάφορες τακτικές, όπως για παράδειγμα η αλλαγή συσκευα-

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

σιών, και αναζητούμε συνεχώς νέες αγορές. «Η κρίση είναι μια πραγματικότητα, όμως υπάρχει ένα πνεύμα αισιοδοξίας και βάσει αυτού προετοιμαζόμαστε για την ανάκαμψη».

Μείωση τιμών Οι περισσότερες εταιρείες όμως ετοιμάζονται για σημαντική συμπίεση των περιθωρίων κέρδους τους καθώς αναγκάστηκαν να ρίξουν τις τιμές τους. Με αυτόν τον τρόπο, ωστόσο, διόρθωσαν στρεβλώσεις προηγούμενων ετών που είχαν καταστήσει το ποιοτικό κρασί δυσπρόσιτο για μεγάλη μερίδα των καταναλωτών. Αυτές ακριβώς οι στρεβλώσεις είναι που έχουν προκαλέσει τεράστιο πρόβλημα σήμερα στη λεγόμενη «κρύα αγορά»,

δηλαδή στον κλάδο της εστίασης, τονίζει στο %Vol., ο Επαμεινώνδας Σπυρόπουλος, ιδιοκτήτης του Κτήματος Σπυρόπουλου. Η τακτική των εστιατορίων να κερδοσκοπούν, λέει, βάζοντας καπέλο έως και 800% στο κρασί που σερβίρουν κι όχι ένα πιο λογικό ποσοστό, π.χ. 250%-300%, τους ήρθε μπούμερανγκ. Το ίδιο και η κακή διαχείριση που κάνουν στα αποθέματά τους. Αντίθετα, συμπληρώνει, στη «ζεστή αγορά», δηλαδή στις κάβες και στα σούπερ μάρκετ, η ζήτηση τείνει αυξητική διότι προσέχουν τις τιμές και κάνουν σωστή διαχείριση αποθεμάτων. «Δεν έχουμε βρει ποτέ σούπερ μάρκετ με παρατημένο κρασί», τονίζει ο Επ. Σπυρόπουλος που εκτιμά ότι οι κάβες τα επόμενα χρόνια θα παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αγορά.

41

Εντυπωσιακό περίπτερο στο ΟΙΝΟΡΑΜΑ 2010 είχε η εταιρεία ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ. Σε χώρο με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και διακόσμηση, παρουσιάσθηκαν τα βραβευμένα προϊόντα τους όπως Ανθοσμίας Ροζέ ημίγλυκος Τοπικός Λακωνικός οίνος (Αγιωργίτικο), Τοπικός Μονεμβάσιος Λευκός Ξηρός Οίνος (Ασύρτικο, Μονεμβασιά, Κυδωνίτσα) και πολλές άλλες ποικιλίες και είδη κρασιών της εταιρείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ έχει βραβευθεί 80 φορές με χρυσά, αργυρά και χάλκινα βραβεία, σε διεθνείς διαγωνισμούς οίνου και έχει αποσπάσει το πρώτο βραβείο για την καλύτερη νέα επιχείρηση της Πελοποννήσου (τηλ.: 27320-53096, www.malvasiawines.gr)

Ένα από τα πιο δυναμικά και καλόγουστα περίπτερα της έκθεσης ήταν αυτό του κτήματος ΤΕΧΝΗ ΟΙΝΟΥ. Σε αυτό είδαμε και δοκιμάσαμε κορυφαία κρασιά από την όμορφη Δράμα. Η εταιρεία έδειξε με τον καλύτερο τρόπο τη δυναμική της Μακεδονίας στην παραγωγή κρασιών. Αυτό βέβαια αποδεικνύεται και με την τεράστια συλλογή από μετάλλια (πάνω από 100), που έχει κερδίσει τόσο σε διεθνείς όσο και σε εγχώριους διαγωνισμούς. Αναφέρουμε μερικά από τα προϊόντα τους που μας εντυπωσίασαν: Techni Alipias Rose 2008, Idisma Drio Merlot 2008, Idisma Drios Assyrtiko 2009, Idisma Drios Chardonnay 2007 και πολλά άλλα (25210 83626, 25210 83585 www.wineart.gr )

42

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

exhibitionists

Εξαγωγές Ο Επαμ. Σπυρόπουλος, θεωρεί ότι η τρέχουσα συγκυρία αποτελεί μια θαυμάσια ευκαιρία ώστε το ελληνικό κρασί να πραγματοποιήσει άλμα προς τα εμπρός: «Πρέπει να πούμε όχι στα κρασιά για το κάτω ράφι», λέει, τονίζοντας ότι πρέπει να γίνει επένδυση στην ποιότητα κι όχι στη μαζική παραγωγή που έχει αποδειχθεί επιζήμια για το ελληνικό κρασί. Τα παραπάνω προσυπογράφει και η Ανεγκρέτ Στάμος, χημικός και υπεύθυνη εξαγωγών στο Κτήμα Βιβλία Χώρα. Όπως ομολογεί, μέχρι τώρα το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του Κτήματος μένει στην Ελλάδα, όμως, σταδιακά η εταιρεία γίνεται %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

όλο και πιο εξωστρεφής. Αυτή τη στιγμή το 15% της παραγωγής προωθείται σε αγορές του εξωτερικού και κυρίως σε Γερμανία, ΗΠΑ και Καναδά. Ωστόσο, επισημαίνει, το έργο της είναι δύσκολο διότι ως Ελλάδα «ακόμα δείχνουμε προς τα έξω την εικόνα του φθηνού κρασιού». Ένα βασικό πρόβλημα, λέει, είναι ότι δεν έχουμε καλά ελληνικά εστιατόρια στο εξωτερικό, γεγονός που «μας χαλάει όλη την εικόνα». Ένα άλλο είναι οι απεργίες που μας εμφανίζουν αναξιόπιστους ως προμηθευτές. Δεν προκαλεί έκπληξη που χώρες με προϊόντα που συνδυάζουν ποιότητα και χαμηλή τιμή, όπως η Χιλή και η Αργεντινή, «μας έχουν τσακίσει στις εξαγωγές», τονίζει ο Επ. Σπυρόπουλος.

Αμπέλι Ο τελευταίος επισημαίνει μια ακόμα αδυναμία που πρέπει να διορθωθεί προκειμένου να απογειωθεί το ελληνικό κρασί, και στην οποία τείνει να συμφωνεί όλος ο κλάδος: υπάρχει έλλειψη εξειδικευμένων αμπελουργών. «Τα ελληνικά οινοποιεία έχουμε κερδίσει τη μάχη στην οινοποιία, πρέπει όμως να κερδίσουμε και τη μάχη στους αμπελώνες», τονίζει, απηχώντας τη γενική αίσθηση που απεκόμισε από το Οινόραμα: Όταν το επίπεδο εξοπλισμού και τεχνογνωσίας είναι ήδη υψηλό στην πλειονότητα των ελληνικών οινοποιείων, το πεδίο βελτίωσης βρίσκεται πλέον αποκλειστικά στο αμπέλι.

43

exhibitionists

Κουαρτέτο του Γιώργου Ι. Μαύρου

ευχάριστων εκπλήξεων

“

Το εφετινό Οινόραμα έκρυβε και ουκ ολίγες εκπλήξεις που μας κέρδισαν αμέσως και στις οποίες θα επανέλθουμε δριμύτεροι, στα επόμενα τεύχη

“

Zoloto Polubot Μια νέα διάσταση στην έννοια της premium vodka, η Zoloto Polubot έρχεται από την Ουκρανία με βασικό ατού το περιεχόμενό της: φλούδες από μάλαμα χρυσού 23 καρατίων! Από την πρώτη δοκιμή μάς έπεισε ότι δεν πρόκειται απλώς για ένα εντυπωσιακό τρικ και πως πίσω από τη... χρυσή βιτρίνα βρίσκεται ένα ιδιαίτερα ποιοτικό απόσταγμα. Δοκιμάσαμε τη μονής και διπλής απόσταξης, όχι όμως και την τριπλής: την ευθύνη φέρει το ξενοδοχείο Hyatt στη Θεσσαλονίκη που απορρόφησε όλη τη συγκεκριμένη παρτίδα και τοποθέτησε την πλέον premium έκδοση της Zoloto Polubot σε περίοπτη θέση στην κάβα του.

Νon Solo Vino Ιταλικό κρασί σε έκθεση ελληνικής οινοποιίας; Ναι, και μάλιστα όχι απλώς ιταλικό, αλλά... σιτσιλιάνικο. Η Κλερ Γκουερέρα, ιταλικής καταγωγής οινολόγος, φέρνει στην Ελλάδα εξαιρετικά κρασιά από μοναδικές ποικιλίες που ευδοκιμούν στην άλλοτε Μεγάλη Ελλάδα.

Φατουράδα Όχι πια άλλο λιμοντσέλο! Αυτό θα αναφωνήσει όποιος δοκιμάσει το εξαιρετικό αυτό λικέρ-απεριτίφ, που έρχεται από το μαγευτικό Τσιρίγο, και –κατά τη γνώμη μας– έχει τα φόντα να διεκδικήσει μια θέση στο μενού πολύ ανεβασμένων εστιατορίων.

Vinophone.com Ο σομελιέ έρχεται τώρα στο κινητό σας, αν έχετε i-Phone! Η εταιρεία Mobartia ανέπτυξε μια εξαιρετική εφαρμογή που μας ενθουσίασε με την πρωτοτυπία της: το Vinophone είναι μια ζωντανή εγκυκλοπαίδεια για την οινοποιία, ειδικά φτιαγμένη για να τρέχει στα εντυπωσιακά κινητά τηλέφωνα της Apple. Όμως το πιο εντυπωσιακό της χαρακτηριστικό είναι άλλο: έχει καταχωρισμένα περίπου 300 διαφορετικά πιάτα και συστήνει τι είδους κρασί ταιριάζει σε καθένα από αυτά. Οι gadgetάδες θα ξετρελαθούν. Εμείς, δεν βλέπουμε την ώρα να το δοκιμάσουμε στην πράξη!

44

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

management

εθνική στρατηγική για το κρασί Η νέα

“

Το ελληνικό κρασί αποκτά ταυτότητα και οπλίζεται για να διεκδικήσει τη θέση που του αξίζει στον παγκόσμιο οινικό χάρτη, χάρη σε ένα φιλόδοξο όσο και κολοσσιαίο πρόγραμμα που υλοποιεί η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου & Οίνου

T

ο 2004 το «πειρατικό» της Εθνικής Ελλάδος «κούρσεψε», κόντρα σε κάθε λογική, την ποδοσφαιρική Ευρώπη. Το 2010 ένα άλλο «πειρατικό» ετοιμάζεται να σαλπάρει με εξίσου δύσκολη αποστολή: να κατακτήσει τη διεθνή αγορά κρασιού. Στο ρόλο του καπετάνιου η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου & Οίνου (ΕΔΟΑΟ), η οποία από το 2008 ανέλαβε να δρομολογήσει ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πρόγραμμα τόσο ως προς το μέγεθος όσο και ως προς την πολυπλοκότητά του: να υλοποιήσει ένα στρατηγικό σχέδιο που θα αναβαθμίσει την παρουσία του ελληνικού κρασιού στην εγχώρια αγορά και θα του δώσει την απαραίτητη ταυτότητα για να διεκδικήσει τη θέση που του αξίζει στον παγκόσμιο οινικό χάρτη. Εκ πρώτης όψης η αρνητική οικονομική συγκυρία φαίνεται να υπονομεύει ένα τέτοιο εγχείρημα: η πρώτη αντίδραση στην κρίση είναι σχεδόν αντανακλαστικά η συστολή, η συντήρηση δυνάμεων και το «πάγω-

46

μα» πρωτοβουλιών μέχρι να περάσει η μπόρα και να ξεκινήσει και πάλι ο κύκλος της οικονομικής άνθισης. Για τον «καπετάνιο» του… πειρατικού, όμως, δηλαδή την ΕΔΟΑΟ, η κρίση αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να επιταχύνει τον στρατηγικό σχεδιασμό και να «κουρσέψει» αγορές που μέχρι στιγμής εμφανίζονται δυσπρόσιτες για το ελληνικό κρασί. Έχοντας παρακολουθήσει την παρουσίαση του έργου κατά τη διάρκεια της πρόσφατης έκθεσης «Οινόραμα και Οινοτεχνία 2010» το %Vol. δίνει ανεπιφύλακτα την ψήφο του αναγνωρίζοντας ότι πίσω από το βαρύγδουπο όνομά του («Ανάπτυξη Στρατηγικής Μάρκετινγκ και Συστήματος Ταυτότητας του Ελληνικού Κρασιού στην Ελληνική και Παγκόσμια Αγορά καθώς και το Πλήρες Σχέδιο Εφαρμογής») κρύβεται σημαντική δουλειά. Η πορεία μέχρι την υλοποίηση του έργου δεν θα είναι απλή ούτε γρήγορη· όλα δείχνουν, ωστόσο, ότι το αποτέλεσμα θα αξίζει τον κόπο. Με ημερομηνία έναρξης τον Σεπτέμ-

“

του Ιωάννη Χ. Ευαγγέλου

βριο του 2008, το εν λόγω έργο, το οποίο ανατέθηκε στους στρατηγικούς συμβούλους PRC – Critical Publics – AlterVision Group, ως πρώτη αποστολή ανέλαβε τη διεξοδική μελέτη και διάγνωση της κατάστασης στον ελληνικό οινικό κλάδο. Μεταξύ άλλων οι στόχοι που τέθηκαν εξαρχής ήταν: • Καθορισμός μιας Στρατηγικής Ανταγωνιστικής Τοποθέτησης της Εθνικής Οινικής Οντότητας, με άλλα λόγια της αξιόλογης θέσης που κατέχει ή που πρέπει να κατέχει η Ελλάδα ως παραγωγός οίνου στο μυαλό και στην αντίληψη των καταναλωτών κρασιού σε εγχώριο αλλά και διεθνές επίπεδο.

• Δημιουργία μιας ισχυρής Εθνικής Οινικής Ταυτότητας, η οποία θα χαρακτηρίζεται από τη βασική γλώσσα και τα λεκτικά σύμβολα τα οποία θα εκπροσωπούν την ελληνική προέλευση και τους οίνους-πρεσβευτές για τα επόμενα %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

management

10-15 χρόνια. Η Εθνική Οινική Ταυτότητα θα περιλαμβάνει σήμα, λογότυπο, κεντρικό μήνυμα, φωτογραφίες, οπτικό υλικό, οίνους πρεσβευτές κ.ά.

• Εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου και σύγχρονου προγράμματος μάρκετινγκ το οποίο θα στοχεύει στις πλέον ελκυστικές ομάδες καταναλωτών σε διεθνές επίπεδο με σκοπό την αποτελεσματική, γρήγορη αλλά και ανταγωνιστική τοποθέτηση της εικόνας του ελληνικού οίνου ως μία νέα πραγματικότητα και πρόταση.

• Δημιουργία της οργανωτικής υπόστασης αλλά και των δομών εκείνων στις οποίες θα στηριχθεί ο ελληνικός οίνος ούτως ώστε να προβεί στις απαραίτητες αλλά και απαιτούμενες παρεμβάσεις που θα επιτρέψουν τη μεταφορά της απαραίτητης τεχνογνωσίας (knowhow) προς τις επιχειρήσεις του

χώρου. Η ύπαρξη στιβαρών δομών και οργάνωσης θα επιτρέψει στο ελληνικό κρασί να εφαρμόσει επιτυχώς μια μακροχρόνια επιχειρησιακή στρατηγική ταυτότητας και μάρκετινγκ. Η μελέτη στο σύνολό της ανέδειξε και αξιοποίησε μια σειρά από καινοτομίες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονισθούν μιας και αποτελούν από μόνες τους αξιομνημόνευτα σημεία αναφοράς για την ελληνική οινοποίηση: • Αποτύπωση της θέσης και της εικόνας του ελληνικού κρασιού για πρώτη φορά (για παράδειγμα αναφέρθηκε πως το ελληνικό κρασί, ως προϊόν εξαγωγών προς τρίτες χώρες, καταλαμβάνει ένα ποσοστό της τάξης του 0,32%, ενώ από την άλλη, τρεις εταιρείες του χώρου εξάγουν το 50% του ελληνικού κρασιού) • Το ελληνικό κρασί έχει διαφορε-

τική εικόνα (brand image) στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

• Αποτύπωση της εγχώριας παραγωγής και πωλήσεων για πρώτη φορά.

• Προσδιορισμός και ιεράρχηση χωρών-αγορών προτεραιότητας ως βάση μελέτης της ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας.

• Αποτύπωση τάσεων και καινοτόμων πρακτικών μάρκετινγκ και ανάλυσης SWOT (δυνατών σημείων - αδυναμιών - ευκαιριών και απειλών).

• Ανάλυση ανταγωνιστών αλλά και περιπτώσεων αριστείας που επιτυγχάνονται από ανταγωνίστριες χώρες.

• Αποτύπωση της γνώσης και της εικόνας που έχει ο κόσμος για το ελληνικό κρασί.

• Εντοπισμός και ανάλυση των τριών μεγάλων χωρών/αγορών προτεραιότητας για το ελληνικό κρασί (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία).

ΔΙΟΝΥΣΟΣ Α.Β.Ε.Ε., Λ. Βουλιαγμένης 178, 172 35 Αθήνα, Τηλ: 210 9718 420, Fax: 210 9713 998 www.dionyssos-wine.gr • e-mail: info@dionyssos-wine.gr

management

• Εισαγωγή νέων θεσμών: - Εθνική οινική αρχιτεκτονική - Τοπο-ποικιλίες πρεσβευτές - Ετικέτες - οίνοι πρεσβευτές • Υιοθέτηση διαδικασιών διαβούλευσης και συμμετοχής από το σύνολο των εμπλεκόμενων φορέων του κλάδου. Οι παραπάνω διαπιστώσεις αποτέλεσαν τη βάση για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό, ο σκοπός του οποίου είναι διττός: από τη μία αποσκοπεί στη συνολική και ουσιαστική Αναβάθμιση της Οινικής Εμπειρίας με στόχο τη διενέργεια μεγαλύτερου όγκου πωλήσεων και από την άλλη στη Δημιουργία Εικόνας στο εξωτερικό με στόχο την επίτευξη μεγαλύτερης μέσης τιμής πώλησης για τα ελληνικά κρασιά. Με όρους μάρκετινγκ, η επίτευξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος μπορεί να προέλθει μόνο μέσα από τη διαφοροποίηση του ελληνικού οίνου έναντι των ανταγωνιστών του και μάλιστα μέσα από υψηλή διαφοροποίηση, ξεκάθαρα βασισμένη στην ποιότητα και όχι στο κόστος αγοράς και μόνο.

Ανταγωνισμός Μιλώντας για ανταγωνιστές, η μελέτη διαχωρίζει δύο κύριες κατηγορίες ανταγωνιστών-χωρών έναντι της Ελλάδας ως οινοπαραγωγού χώρας. Αυτές είναι οι εξής: Ομάδα Α: Νέα Ζηλανδία, Αυστρία, Πορτογαλία, Γερμανία Ομάδα Β: Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία Όπως είναι φανερό, στην ομάδα Β ανήκουν οι κατ’ εξοχήν παραδοσιακές και εδραιωμένες οινοπαραγωγές χώρες του επονομαζόμενου και Παλαιού Κόσμου, ενώ οι χώρες που απαρτίζουν την ομάδα Α είναι νέες συγκριτικά οινοπαραγωγές χώρες που αποσκοπούν αφενός στην επαύξηση του μεριδίου αγοράς τους και αφετέρου στην «αφαίρεση» μεριδίου αγοράς από τις χώρες της ομάδας Β. Είναι απολύτως λογικό λοιπόν να αποτελούν και αυτές ανταγωνίστριες χώρες για την Ελλάδα και τον ελληνικό οίνο. Σαν να μην έφταναν όμως όλοι αυτοί οι ισχυροί και φιλόδοξοι ανταγωνιστές το ελληνικό κρασί έχει να

48

ανταγωνιστεί τον ίδιο του τον εαυτό (!), στη «χύμα» του μορφή. Όπως η ίδια η μελέτη υπογραμμίζει, ο κύριος ανταγωνιστής του ελληνικού οίνου στην Ελλάδα είναι το ατυποποίητο, ανώνυμο προϊόν. Σε αυτό το πλαίσιο το βασικό σύνθημα του Στρατηγικού Σχεδιασμού, «Η Ελλάδα ως Οινική Προέλευση να αποκτήσει Μεγαλύτερη Αξία», αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πώς μπορεί όμως να διαφοροποιηθεί το ελληνικό κρασί τόσο έναντι του «κακού» εαυτού του όσο και έναντι του ισχυρού ξένου ανταγωνισμού; Η μελέτη εστιάζει στα εξής πεδία: • Η αυθεντικότητα της αμπελουργικής περιοχής (terroir) • Οι γηγενείς ποικιλίες αμπέλου • Η συμβατότητα με έναν υγιεινό τρόπο ζωής • Ο εναρμονισμός της κατανάλωσης οίνου στο πλαίσιο ενός γενικότερου σύγχρονου και μοντέρνου lifestyle • O oινοτουρισμός και οι ολοκληρωμένες υπηρεσίες οινικής εμπειρίας. Το ζητούμενο λοιπόν μετά από όλη αυτή τη συζήτηση είναι η στρατηγική branding, μέσω της οποίας το ελληνικό κρασί θα τοποθετηθεί ανταγωνιστικά στο εγχώριο αλλά και διεθνές στερέωμα. Όπως παρουσιάστηκε, η στρατηγική αυτή πρέπει να αποτελείται από έναν αριθμό στοιχείων που συνθέτουν την αυθεντική απόλαυση του ελληνικού κρασιού σήμερα, όπως: • Οι τύποι του κρασιού • Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προϊόντος • Το κρασί ως κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού • Το κρασί ως άρρηκτο στοιχείο της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής • Η πιστοποιημένη ταυτότητα του ελληνικού κρασιού (μέθοδοι οινοποίησης) • Το κρασί ως διακεκριμένο και αξιόλογο προϊόν • Τα οφέλη από την κατανάλωση του κρασιού • Το κρασί ως πηγή δημιουργικότητας του ανθρώπινου στοιχείου • Οι εμπειρίες από την καλλιέργεια και την κατανάλωση του κρασιού

• Οι συναισθηματικές αξίες που συνοδεύουν το ελληνικό κρασί • Η ουσία του ελληνικού κρασιού • Το επώνυμο ελληνικό κρασί

Ποικιλίες Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, το οποίο τονίστηκε ιδιαίτερα, είναι και ο ορισμός συγκεκριμένων ποικιλιών σταφυλιού ως πρεσβευτών της εικόνας του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό. Οι ποικιλίες αυτές είναι το Ασύρτικο, το Μοσχοφίλερο, η Νεμέα (Αγιωργίτικο) και το Ξινόμαυρο. Κάθε μία από τις ποικιλίες αυτές συνδυάστηκε με μία πρόσθετη λέξη (keyword) ως επιθετικό προσδιορισμό, για να τονίσει περαιτέρω αλλά και να ενισχύσει τη σημασία και το ιδιαίτερο προφίλ τής κάθε ποικιλίας. Έτσι λοιπόν, το Ασύρτικο ονομάστηκε Σπανιότατο (Rarest), το Μοσχοφίλερο Εξωτικό (Exotic), η Νεμέα (Αγιωργίτικο) Θελκτική (Captivating) και το Ξινόμαυρο Αξιοπερίεργο (Intriguing).

Rarest Assyrtiko Exotic Moschofilero Captivating Nemea Intriguing Xinomavro Το Επιχειρησιακό Σχέδιο για την Εφαρμογή της Στρατηγικής Μάρκετινγκ έχει σχεδιαστεί πάνω σε συγκεκριμένα στάδια, ξεχωριστά για την ελληνική και τη διεθνή αγορά. Πιο συγκεκριμένα, για την Ελλάδα το Επιχειρησιακό Σχέδιο Εφαρμογής θα προετοιμασθεί για μία περίοδο 6-8 μηνών και θα υλοποιηθεί σε διάστημα 1-3 ετών, ενώ το αντίστοιχο σχέδιο για τη διεθνή αγορά θα προετοιμασθεί σε διάστημα 6-8 μηνών και θα υλοποιηθεί σε χρονικό ορίζοντα 7 ετών, μέσω των επιμέρους σταδίων της δημιουργίας αξίας (1-3 έτη), ανάπτυξης (4-6 έτη) και διεύρυνσης (7+ έτη). Τέλος, παρουσιάστηκε το νέο λογότυπο (logotype) του ελληνικού κρασιού με την ονομασία New Wines of Greece. Το στρατηγικό σχέδιο αναμένεται να δημοσιευθεί σύντομα στο διαδίκτυο και να καταστεί διαθέσιμο προς διαβούλευση και περαιτέρω συζήτηση πριν τεθεί προς εφαρμογή. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

wineyard

Φυτοπροστασία του Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις ασθένειες του κλήματος

Αμπελιού του Νίκου Στεργιόπουλου

Η

καλλιέργεια του αμπελιού απαιτεί ιδιαίτερους χειρισμούς ώστε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Εκτός των καλλιεργητικών φροντίδων σημαντικό ρόλο παίζει και η σωστή φυτοπροστασία σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του, καθώς το αμπέλι είναι μια καλλιέργεια ευαίσθητη σε αρκετούς εχθρούς και αρκετές ασθένειες όπως: Περονόσπορος, Ωίδιο, Βοτρύτης και Ευδεμίδα. Παρακάτω θα δούμε τα στάδια ανάπτυξης στα οποία εμφανίζονται τα προβλήματα για την καλλιέργεια του αμπελιού, θα προτείνουμε λύσεις σε κάθε περίπτωση και θα υποδείξουμε τον τρόπο εξόντωσής τους.

ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ

ΩΙΔΙΟ

ΒΟΤΡΥΤΗΣ

Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν ευνοούν τη δραστηριότητα του παθογόνου και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μολύνσεων. Τα βλαστικά στάδια της προάνθησης (στάδιο «μούρου»), της άνθησης και της καρπόδεσης είναι πολύ ευαίσθητα στις προσβολές από περονόσπορο και οι ζημιές που προκαλούνται την περίοδο αυτή είναι συνήθως καταστροφικές για την καλλιέργεια. Συστάσεις: Άμεση προστασία των αμπελώνων από την ασθένεια σε όλες τις περιοχές, προσέχοντας να γίνεται πολύ καλή και πλήρης κάλυψη των φυτών (φύλλα, βλαστοί, σταφύλια) με το ψεκαστικό διάλυμα. Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: Μεταλαξύλ, Ιπροβαλικάρμπ, Αζοξυστρομπίν, Συμοξανίλ, Ντιμεθομόρφ, Φοσετύλ-Αλ, Τολυφλουανίντ, Κάπταν, Μανκοζέμπ, χαλκούχα σκευάσματα κ.ά. Παρατήρηση: Οι επεμβάσεις αυτές θα πρέπει οπωσδήποτε να επαναληφθούν ανάλογα με τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος που χρησιμοποιείται. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε αμπέλια που βρίσκονται σε περιοχές στις οποίες επικρατούν έντονες συνεχείς δροσιές.

Ευνοείται από τις καιρικές συνθήκες και υπάρχει κίνδυνος μολύνσεων κυρίως σε περιοχές στις οποίες ενδημεί καθώς επίσης και σε αμπέλια με σοβαρές προσβολές από την προηγούμενη χρονιά. Τα βλαστικά στάδια της προάνθησης, της άνθησης και της καρπόδεσης είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη και εξέλιξη της ασθένειας. Συστάσεις: Άμεση προστασία της καλλιέργειας από το ωίδιο σε όλες τις περιοχές σε συνδυασμό με την καταπολέμηση του περονόσπορου. Φυτοπροστατευτικά προϊόντα: Τριφλοξυστρομπίν, Αζοξυστρομπίν, Κρεσοξίμ-μεθύλ, Θειάφι, Ντινοκάπ, Σπιροξαμίν, Κινοξυφέν, Παρεμποδιστές βιοσύνθεσης εργοστερόλης, Πολυοξίν-Β κ.ά. Παρατήρηση: Οι επεμβάσεις αυτές θα πρέπει οπωσδήποτε να επαναληφθούν ανάλογα με τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος που χρησιμοποιείται. Σημειώνεται ότι τόσο η καταπολέμηση του ωιδίου όσο και του περονόσπορου είναι κυρίως προληπτική, δεδομένου ότι η αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών στην περίπτωση που έχουν εκδηλωθεί προσβολές με τη μορφή επιδημίας, είναι εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη.

Σε αμπέλια που βρίσκονται σε υγρές και “κλειστές” περιοχές καθώς επίσης και σε ευαίσθητες ποικιλίες, στις οποίες παρατηρούνται σοβαρές προσβολές των ταξιανθιών από την ασθένεια, συστήνεται επέμβαση με ένα κατάλληλο μυκητοκτόνο λίγο πριν από την άνθηση και στο τέλος της άνθησης. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε αμπέλια με υψηλό ποσοστό μόλυνσης από προσβολές της προηγούμενης χρονιάς. Επισημαίνεται ότι οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν ιδιαίτερα τη δραστηριότητα του παθογόνου.

ΕΥΔΕΜΙΔΑ Η πτήση της πρώτης γενιάς άρχισε προς το τέλος Μαρτίου στις πρώιμες περιοχές και βρίσκεται σε εξέλιξη. Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων έχει παρατηρηθεί υψηλός αριθμός συλλήψεων του εντόμου, γεγονός το οποίο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Η γενιά αυτή δεν προκαλεί συνήθως σοβαρές ζημιές. Συστάσεις: Οι αμπελουργοί θα πρέπει να επιθεωρούν συχνά και συστηματικά τα αμπέλια και να επεμβαίνουν αμέσως σε περιπτώσεις που διαπιστώνονται σοβαρές προσβολές (πάνω από 30 «φωλιές» στα 100 τσαμπιά) και κατά προτίμηση με εντομοκτόνα φιλικά προς το περιβάλλον και λιγότερο επικίνδυνα για τα ωφέλιμα έντομα. Κατάλληλος χρόνος επέμβασης: λίγο πριν από την άνθηση.

49

local spirits

φρουροί της αχαϊκής… οινοπολιτείας Οι

Αφιέρωμα στον νομό Αχαΐας

“

Achaia Clauss, Αντωνόπουλος, Καβίνο, Οινοφόρος, Τετράμυθος, Παρπαρούσης και πολλά άλλα ονόματα συνθέτουν ένα εντυπωσιακό οινολογικό μωσαϊκό στην ιστορικότερη ίσως οινοπαραγωγό περιοχή της Ελλάδας

Ο

ι «φρουροί της… αχαϊκής οινοπολιτείας» είναι αρκετοί πλέον στις μέρες μας, όμως το δρόμο χάραξε τη δεκαετία του 1850 ο Γουσταύος Κλάους, ένας Γερμανός επιχειρηματίας και αντιπρόσωπος της εταιρείας Φελς και Σία. Ο τελευταίος, γοητευμένος από την ομορφιά της περιοχής, αγόρασε μία έκταση περίπου 60 στρεμμάτων στην περιοχή του Ριγανόκαμπου, θέτοντας έτσι τις βάσεις για το οινοποιείο της Achaia Clauss και στην ουσία της πρώτης οινικής κοινότητας της Ελλάδας στην καστροπολιτεία που ακόμη και σήμερα κοιτάζει αγέρωχη –αν και λαβωμένη από τον χρόνο και την εγκατάλειψη– τον Πατραϊκό Κόλπο.

50

Εμπνευσμένος από την τοπική ποικιλία της Μαυροδάφνης, ο Γουσταύος Κλάους δημιουργεί το 1873 έναν γλυκό, επιδόρπιο οίνο, την παγκοσμίως γνωστή σε όλους μας Μαυροδάφνη. Η παράδοση θέλει το όνομα του κρασιού να προέρχεται από τα όμορφα μάτια μιας μελαχροινής Ελληνίδας της περιοχής, της Δάφνης, η οποία όμως πέθανε σε νεαρή ηλικία και ενέπνευσε τον Κλάους να ονομάσει έτσι το κρασί του. Στα επισκέψιμα κελάρια της Achaia Clauss και μάλιστα στο Αυτοκρατορικό Κελάρι ο επισκέπτης σήμερα θα βρει το παλαιότερο ελληνικό κρασί –Μαυροδάφνη του 1873– ενώ δίπλα του αναπαύονται βαρέλια, αναμνηστικά των επισκέψεων Ελλήνων

“

του Ιωάννη Χ. Ευαγγέλου

και ξένων βασιλέων, καλλιτεχνών και άλλων προσωπικοτήτων. Στη συνέχεια ο επισκέπτης θα ξεναγηθεί στην κάβα της Δανιηλίδος, όπου θα θαυμάσει αναμνηστικά, μετάλλια, τις βραβεύσεις της οινοποιίας αλλά και το γραφείο του Κλάους και φεύγοντας μπορεί να αγοράσει κρασιά από το πωλητήριο που λειτουργεί στον χώρο της κάβας. Εκτός από τη Μαυροδάφνη και την Achaia Clauss, η Αχαΐα έχει την τύχη να καλλιεργεί στα εύφορα εδάφη της και άλλες γνωστές, γηγενείς ποικιλίες, χαρακτηρισμένες εδώ και χρόνια ως ΟΠΑΠ (Ονομασία Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος) ή ΟΠΕ (Ονομασία Προελεύσεως Ελεγχόμενη). Αυτές είναι οι ΟΠΑΠ Πάτρα (Ροδί%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

local spirits

της), ΟΠΑΠ Μαυροδάφνη Πάτρας, ΟΠΕ Μοσχάτος Πατρών και ΟΠΕ Μοσχάτος Ρίου Πατρών. Επίσης, σημαντικοί αμπελοκαλλιεργητές και οινοποιοί είναι η οικογένεια Αντωνόπουλου (Αμπελώνες Αντωνόπουλου), η Οινοφόρος του Άγγελου Ρούβαλη η Cavino στην περιοχή του Αιγίου, η Τετράμυθος στην περιοχή των Καλαβρύτων αλλά και άλλες μικρότερες. Η άλλη πλευρά της Αχαΐας και συγκεκριμένα η ευρύτερη περιοχή του Αιγίου, που αποκαλείται και Πλαγιές Αιγιαλείας, αποτελεί το ήμισυ περίπου της βορινής πλευράς της Πελοποννήσου. Η αμπελουργική αυτή ζώνη αναπτύσσεται από τις χαμηλές πλαγιές του άξονα αυτού και ανεβαίνει προς τις κορυφές των μεγάλων βουνών που την περικλείουν δηλαδή τον Χελμό, το Παναχαϊκό και τα παρακλάδια τους. Οι πλαγιές τής Αιγιαλείας έχουν μοναδική ομορφιά καθώς αποτελούν ένα είδος κατάφυτων «μπαλκονιών» με άπλετη θέα στον Κορινθιακό Κόλπο. Την ίδια στιγμή η περιοχή έχει χαρακτηρισθεί από πολλούς ειδικούς ως μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες αμπελουργικές ζώνες του κόσμου, κυρίως λόγω των γόνιμων εδαφών της (τα οποία στραγγίζουν ιδιαίτερα καλά λόγω της κλίσης αλλά και των γεωλογικών προσχώσεων), της βορινής έκθεσης των καλλιεργειών, του υψόμετρου των αμπελώνων (500-1.050 μέτρα),

του μικροκλίματος της περιοχής και των μικρών αλλά ποιοτικά αποδοτικών στρεμματικών αποδόσεων. Μην ξεχνάμε πως η μαύρη σταφίδα της περιοχής έχει τη φήμη (και την τιμή) της καλύτερης σταφίδας στον κόσμο, ΠΟΠ Vostizza που είναι και η παλιά ονομασία της πόλης του Αιγίου (Βοστίτσα). Ξεκινώντας το μικρό μας οδοιπορικό στην περιοχή συντροφιά με το κρασί συναντάμε την οινοποιία της Οινοφόρου, η οποία αποτελεί την προσωπική ιστορία ενός από τους στυλοβάτες του ελληνικού κρασιού, του Άγγελου Ρούβαλη. Με καταγωγή από το Αίγιο και σπουδές Χημείας στην Πάτρα και Οινολογίας στο Bordeaux, ο Άγγελος Ρούβαλης εργάστηκε για χρόνια στον αμπελώνα της Σαντορίνης, προκειμένου να επιστρέψει στη γενέθλια πόλη του, το Αίγιο, για να οινοποιήσει και να αναδείξει, το 1990, μία ετικέτα-ορόσημο για τα ελληνικά λευκά κρασιά, το Ασπρολίθι από ορεινό Ροδίτη. Τα αμπέλια βρίσκονται σε υψόμετρο 550-800 μέτρων και εκτός από το Ασπρολίθι χαρακτηριστική ετικέτα της Οινοφόρου είναι και ο Μικρός Βοριάς, ενώ η εταιρεία διαθέτει ένα σύγχρονο και επισκέψιμο οινοποιείο. Η δεύτερη αιγιώτικη οινοποιία και μάλιστα σε απόσταση αναπνοής είναι η Cavino, η οποία ξεκίνησε τις δραστηριότητές της το 1958, όταν ο Κώστας Αναστασίου, βασισμένος κι

αυτός στον Ροδίτη, παρήγαγε κρασιά με προσανατολισμό τις αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής. Σήμερα η εταιρεία, εμπλουτισμένη με τη δυναμική της επόμενης γενιάς, οινοποιεί τις παραδοσιακές ελληνικές ποικιλίες Ροδίτης, Λαγόρθι, Βαλίτσα, Μαυροδάφνη αλλά και τις διεθνείς Cabernet Sauvignon και Merlot. Προσφάτως η Cavino αναβίωσε τον ιστορικό αμπελώνα του Μεγάλου Σπηλαίου στα 800 μέτρα υψόμετρο, όπου οι περίφημοι μοναστηριακοί αμπελώνες μάς δίνουν οίνους βασισμένους στις προηγούμενες ποικιλίες αλλά και στο Syrah και το περίφημο Μαύρο Καλαβρυτινό. Γυρίζοντας πίσω στην Πάτρα, στην είσοδο της πόλης, συναντάμε τον Θανάση Παρπαρούση, έναν εμπνευσμένο παραγωγό, που από το προάστιο των Μποζαΐτικων, με σπουδές οινολογίας στη Γαλλία και ανάλογες εμπειρίες στη Βουργουνδία, επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1974 δημιούργησε ένα ιδανικό κτήμα 80 στρεμμάτων δίπλα ακριβώς στο κύμα του Πατραϊκού. Μαζί με τα ευεργετικά χάδια της θαλασσινής αύρας άρχισε να καλλιεργεί Αθήρι, Ασύρτικο, Μοσχάτο Ρίου, Μαυροδάφνη και Cabernet Sauvignon, ενώ παράλληλα είναι ο μόνος που οινοποιεί τη λευκή ποικιλία Σιδερίτης. Με ξεχωριστή αγάπη για τα αποστάγματα οίνων αλλά και τη Μαυροδάφνη, η οινοποιία Παρπαρούση συνεχίζει την οινοποιητική της παράδοση με την παραγωγή

ΠΑΡΠΑΡΟΥΣΗΣ

ΟΙΝΟΦΟΡΟΣ

CAVINO

ACHAIA CLAUSS ΤΕΤΡΑΜΥΘΟΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

52

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

local spirits

ποιοτικών οίνων (ετικέτες: Δροσαλίς, Οινάρι, Δώρα Διονύσου). Λίγο πιο έξω από την Πάτρα και προς τον δρόμο προς την Οβρυά συναντάμε τους αμπελώνες της οικογένειας Αντωνόπουλου. Ο πρόωρα χαμένος Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, ήταν ο παραγωγός που έμαθε τους Έλληνες να πίνουν Μαντινεία και η οικογένεια Χαλκιά οι συνεχιστές του οράματός του. Στους ιδιόκτητους αμπελώνες (110 στρ.) των Βασιλικών καλλιεργείται Chardonnay, Cabernet Sauvignon και Franc Merlot, ενώ στην περιοχή Δεμέστιχα και σε υψόμετρο 750 μέτρων, 200 στρέμματα δίνουν Λαγόρθι, Sauvignon Blanc και Riesling. Η οινοποιία Αντωνόπουλου μέσα από την προσεκτική οινοποίηση έχει ήδη δημιουργήσει «σχολή» και ιδιαίτερα ποιοτικοί οίνοι κρύβονται μέσα στις πασίγνωστες ετικέτες, όπως Άδολη Γης, Αντωνόπουλος Μαντινεία, Γεροντόκλημα Ρεματιά, Ιδιωτική Συλλογή αλλά και Μοσχάτος Ρίου Πατρών και Μαυροδάφνη. Τέλος, αξίζει να αναφερθούμε και στην Τετράμυθο, μία νέα σχετικά αλλά ιδιαίτερα δυναμική οινοποιία στο Άνω Διακοπτό, στον δρόμο %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

προς τα Καλάβρυτα, που είναι το αποτέλεσμα από το μεράκι και τη συνεργασία τεσσάρων παιδικών φίλων. Οι αμπελώνες βρίσκονται σε υψόμετρο 450-1.000 μ. και εκεί καλλιεργούνται με συμβατικό αλλά και βιολογικό τρόπο ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες (Ροδίτης, Μαύρο Καλαβρυτινό, Cabernet Sauvignon, Merlot και Sauvignon Blanc). Ο επισκέπτης μπορεί να ξεναγηθεί και να δοκιμάσει τα κρασιά της οινοποιίας καθημερινά αλλά και τα Σαββατοκύριακα, ενώ στο χώρο του ιδιαίτερα καλαίσθητου οινοποιείου λειτουργεί έκθεση με αξεσουάρ και δώρα από τον χώρο του κρασιού. Μικρότεροι αλλά σημαντικοί επίσης οινοπαραγωγοί της περιοχής με αξιοσημείωτη παρουσία στα εθνικά οινικά δρώμενα είναι ο Φλεριανός, ο Καρέλας, ο Κοτρότσος, η Κυμοθόη, η Οινοτεχνική και ο Σπηλιόπουλος. Κλείνοντας, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε και το φημισμένο τοπικό λικέρ της Πάτρας, την Τεντούρα. Η ονομασία της προέρχεται από το λατινικό tinctura, δηλαδή βάμμα, εκχύλισμα, ενώ τη γεύση, το άρωμα

και το χρώμα της τα οφείλει στα εκχυλίσματα μπαχαρικών που περιέχει, κυρίως κανέλλας, γαρύφαλλου και μοσχοκάρυδου. Η τεντούρα πίνεται συνήθως έπειτα από ένα καλό γεύμα, σαν χωνευτικό, παγωμένη, σε μικρά ποτηράκια, ενώ μπορεί να συνδυαστεί επίσης με αποξηραμένα φρούτα και γλυκά. Η οινολογική παράδοση, ιστορία αλλά και σύγχρονη οινοπαραγωγή της περιοχής της Αχαΐας σαφώς και δεν μπορούν να περιγραφούν σε μερικές σελίδες χαρτιού. Αυτό που επιχειρήσαμε είναι να δώσουμε μια γεύση από την οινική... μυρωδιά που αποπνέει ο νομός και τα αμπελουργικά προϊόντα του. Οι προοπτικές ανάπτυξης αλλά και ανάδειξης του αχαϊκού αμπελώνα, ιδιαίτερα στο πλαίσια των «Δρόμων του Κρασιού της Πελοποννήσου» είναι αρκετές και μπορούν να συνενώσουν διαδρομές οινολογικού, γαστρονομικού αλλά και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

53

tête à tête

Ανδρέας

Φούρας δήμαρχος Πατρέων συνέντευξη στη Σόνια Χαϊμαντά

“

“

Η πράσινη ανάπτυξη, προϋπόθεση για ποιοτικά κρασιά στον νομό Αχαΐας

Μ

οχλό τόνωσης της τοπικής οικονομίας χαρακτηρίζει στο %Vol. την αχαϊκή οινοποιία ο δήμαρχος Πατρέων Ανδρέας Φούρας, ο οποίος, χωρίς να παραβλέπει τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην κρίση, διαβλέπει ευκαιρίες μέσα στην ύφεση, με την προϋπόθεση ότι ο κλάδος πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις: «Σύγχρονες μέθοδοι καλλιέργειας και οινοποίησης, εισαγωγή νέων ποικιλιών αλλά και προβολή του προϊόντος, μαζί και με τη συστηματική μελέτη των εσωτερικών και διεθνών τάσεων στον χώρο του κρασιού». «Αν λάβουμε υπόψη ότι στο νομό Αχαΐας καλλιεργούνται πάνω από 100.000 στρέμματα με αμπέλια καθώς επίσης ότι δραστηριοποιούνται δεκάδες οινοποιίες, καταλαβαίνουμε εύκολα τη συμβολή αυτού του τομέα στην τοπική οικονομία» αναφέρει ο Α. Φούρας και προσθέτει: «Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι η Αχαΐα διατηρεί μια μακρά παράδοση στην καλλιέργεια των αμπελιών. Μια παράδοση που ξεκινάει από τους ιστορικούς χρόνους, –υπάρχει μάλιστα και μια αναφορά στον Παυσανία– και φτάνει μέχρι την πρωτοπόρο για την ελληνική οινοποιία ίδρυση της Αχαΐα

54

Κλάους το 1861. Αλλά και σήμερα η Αχαΐα διακρίνεται για τις επιδόσεις της σε μια σειρά από ποικιλίες όπως ο Ροδίτης, ο Σιδερίτης, το Μοσχάτο και φυσικά η μοναδική Μαυροδάφνη». %Vol.: Μπορεί η οινοποιία να αποτελέσει άξονα τόνωσης της τοπικής οικονομίας σε μια τόσο δύσκολη περίοδο; Α.Φ.: Βεβαίως και μπορεί. Τούτο οφείλεται, κατ’ αρχήν, στην παράδοση, στην εμπειρία και στην καταλληλότητα των εδαφών. Ωστόσο, αυτές οι θετικές προϋποθέσεις θα πρέπει να συνδυαστούν με σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας, οινοποίησης, ενδεχομένως εισαγωγής νέων ποικιλιών αλλά και προβολής του προϊόντος, μαζί και με τη συστηματική μελέτη των εσωτερικών και διεθνών τάσεων στο χώρο του κρασιού. Θεωρώ ότι εφόσον υπάρξουν και υποστηριχθούν κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, τότε όντως η οινοποιία μπορεί να είναι άξονας τόνωσης της τοπικής οικονομίας. %Vol.: Ενστερνίζεστε την κεντρική πολιτική της κυβέρνησης για στροφή στην πράσινη ανάπτυξη; Αν ναι, θα μπορούσε η οινοποιία να αποτελέσει πλατφόρμα αυτής της πολιτικής;

Α.Φ.: Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια γενική αντίληψη που καλύπτει το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας στον πρωτογενή, στον δευτερογενή και στον τριτογενή τομέα της οικονομίας. Η οινοποιία ασφαλώς και μπορεί να υποδεχθεί με θαυμάσιο τρόπο τις αρχές της πράσινης ανάπτυξης. Θα πρόσθετα μάλιστα ότι αυτή είναι μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για ποιοτικά κρασιά που, επειδή ακριβώς είναι ποιοτικά, μπορούν πολύ πιο εύκολα και πιο αποδοτικά να βρουν τον δρόμο προς τις αγορές και προς τους καταναλωτές, κάτι που αποτελεί και τον τελικό στόχο κάθε παραγωγού. %Vol.: Δεδομένου ότι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που μαστίζουν αυτήν τη στιγμή την ελληνική κοινωνία είναι η ανεργία, τι είδους προοπτική θα μπορούσε να δώσει η οινοποιία στους νέους; Α.Φ.: Πράγματι η ανεργία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα των νέων και η κατάσταση προμηνύεται ακόμα πιο άσχημη αν λάβουμε υπόψη μια σειρά από εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για περαιτέρω επιδείνωσή της στα χρόνια που έρχονται. Απέναντι σε αυτό το σοβαρό πρόβλημα έχουμε επείγουσα ανάγκη από συνδυασμένες %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

αυτοδιοίκηση είναι να βελτιώνουμε διαρκώς τις υπηρεσίες μας προς τους δημότες, να καθιστούμε την πόλη μας όσο πιο ελκυστική γίνεται για την προσέλκυση επενδύσεων, να πιέζουμε για τις δημόσιες επενδύσεις και να αναζητούμε διαρκώς σύγχρονους τρόπους για την έξοδο από την κρίση και για την ελάφρυνση των συνεπειών της πάνω στους συνδημότες μας.

πολιτικές που θα ενθαρρύνουν και θα διευκολύνουν τους νέους στην ανάπτυξη των δικών τους παραγωγικών δραστηριοτήτων. Ανάμεσα σε αυτές τις πολιτικές, ασφαλώς μπορεί να περιλαμβάνεται και ο τομέας της οινοποιίας. Βεβαίως αυτά είναι εξειδικευμένα ζητήματα που απαιτούν συνέργιες από διάφορα υπουργεία και κεντρική πολιτική βούληση. Παράλληλα όμως πρέπει να διαμορφωθούν και να διατυπωθούν ολοκληρωμένα αιτήματα, γύρω από τα οποία μπορεί να αναπτυχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας που προφανώς πρέπει να περιλαμβάνει και τον τομέα της οινοποιίας. %Vol.: Πώς έχει αντιδράσει μέχρι στιγμής η τοπική κοινωνία στην κρίση, τη φοβάστε και πώς σχεδιάζετε να αντιμετωπίσετε τους δύσκολους μήνες που έρχονται; Α.Φ.: Οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι και φοβισμένοι. Το μέλλον αποτελεί για τους περισσότερους συμπολίτες πηγή άγχους και ανησυχίας αν θα μπορέσουν να συνεχίσουν να ανταποκρίνονται επαρκώς στις επαγγελματικές και οικογενειακές τους υποχρεώσεις. Απέναντι σε αυτήν την αντικειμενική και σημαντικών διαστάσεων δυσκολία αυτό που οφείλουμε να κάνουμε ως τοπική %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

%Vol.: Ποιο είναι το επόμενο στοίχημα για την Πάτρα; Ποιο είναι το δικό σας όραμα για την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας; Α.Φ.: Θέλουμε μια Πάτρα ανοιχτή, δημοκρατική και φιλόξενη απέναντι στους ανθρώπους. Μια Πάτρα που θα είναι ανοιχτή στις προκλήσεις και στον κόσμο. Ξέρουμε βέβαια πολύ καλά ότι η Ελλάδα είναι διχασμένη ανάμεσα σε έναν αναπτυγμένο ανατολικό άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης και σε έναν φτωχό και υποβαθμισμένο δυτικό άξονα που αρχίζει από την Πάτρα και φτάνει μέχρι τα Γιάννινα και την Καλαμάτα. Η ανατροπή αυτής της ανισορροπίας αποτελεί τον στρατηγικό μας στόχο δεδομένου ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να περιοριστεί στα διοικητικά όρια του δήμου μας αλλά απαιτεί ευρύτερες προϋποθέσεις. Ταυτόχρονα έχουμε μπροστά μας την πρόκληση του «Καλλικράτη» στην οποία προετοιμαζόμαστε ώστε να ανταποκριθούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ωστόσο ζητήματα όπως η λειτουργία του νέου λιμανιού και η απελευθέρωση του παραλιακού μετώπου της Πάτρας, η αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος, η ολοκλήρωση εσωτερικών οδικών αξόνων, η ολοκλήρωση της Ολυμπίας και της Ιονίας Οδού, εκτεταμένες οδικές αναπλάσεις και οι πεζοδρομήσεις στο κέντρο της πόλης, είναι μερικά από τα βασικά σημεία που μπορούν να προετοιμάσουν την Πάτρα του μέλλοντος.

55

vignette

Κτήμα Σπυρόπουλου Πρώτη στάση στους... δρόμους του κρασιού

“

Στην καρδιά της Πελοποννήσου, στο οροπέδιο της Αρχαίας Μαντινείας και σε υψόμετρο 650 μέτρων βρίσκεται ένα κτήμα-«κόσμημα» για την ελληνική οινοποιία. Ο Νώντας Σπυρόπουλος ανοίγει τις πόρτες του οινοποιείου του στο %Vol. και μοιράζεται μαζί μας την αγάπη του αλλά και το όραμά του για το καλό ελληνικό κρασί

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

E

ίναι φορές που όσο όμορφο κι αν είναι το ταξίδι, είναι ο προορισμός αυτός που σου δίνει τη μεγαλύτερη ανταμοιβή: η διαδρομή μέχρι το Κτήμα Σπυρόπουλου περνά μέσα από περιοχές πλούσιες όχι μόνο σε φυσικό κάλλος αλλά και ιστορία: Ακροκόρινθος, Αρχαίες Κλεωνές, Νεμέα και τελικά Μαντινεία. Δεν είναι τυχαίο που το Κτήμα αποτελεί την πρώτη στάση στους περίφημους Δρόμους του Κρασιού τής Πελοποννήσου, για τον νομό Αρκαδίας: η περιοχή δεν έχει μόνο αρχαιολογικούς θησαυρούς αλλά και... οινολογικούς. Αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κανείς από την πρώτη στιγμή που θα επισκεφτεί το Κτήμα Σπυρόπουλου στη Μαντινεία. Η πρώτη εικόνα είναι ο εντυπωσιακός πέτρινος πύργος που επιβάλλεται στο τοπίο κι όχι μόνο: «Η οινοποιεία είναι παράδοση, αλλά και τεχνολογία», λέει ο Νώντας Σπυρόπουλος, «και η δεύτερη πρέπει να

56

υποτάσσεται πάντα στην πρώτη». Γι’ αυτό, εξηγεί, και ο πύργος, ο οποίος ακριβώς αντιπροσωπεύει την παράδοση του κρασιού, τις αξίες και τις ιδέες των δημιουργών του, κυριαρχεί στον χώρο και κυρίως έναντι των σύγχρονων εγκαταστάσεων του Κτήματος. Μόλις, όμως, ο Ν. Σπυρόπουλος ανοίξει την πόρτα του οινοποιείου, τότε η τεχνολογία φανερώνει όλη της τη μαγεία: ένα εντυπωσιακό πλέγμα από ευμεγέθεις οινοποιητές, υπόγειες –πάντα– δεξαμενές, state of the art πιεστήρια και διάφορα δίκτυα παροχής και επεξεργασίας νερού κι αδρανών αερίων, πολύπλοκα συστήματα διαχείρισης της θερμοκρασίας κι εμφιάλωσης, είναι υπεύθυνο ώστε τα σταφύλια βιολογικής καλλιέργειας που έρχονται από τους γειτονικούς αμπελώνες να μετουσιώνονται σε καλαίσθητα οπτικά και γευστικά μπουκάλια κρασί. «Το οινοποιείο λειτουργεί legi artis. Όλα λειτουργούν ωσάν σε εργα-

στηριακές συνθήκες», τονίζει ο Ν. Σπυρόπουλος. Το κρασί, λέει, είναι σαν τους ανθρώπους. Όπως σε έναν άνθρωπο το 70% καθορίζεται την ώρα της σύλληψης, το 20% την ώρα της κύησης και το υπόλοιπο 10% στη ζωή του μετά τη γέννα, έτσι και στο κρασί, μόλις το σταφύλι περάσει την πόρτα του οινοποιείου, έχει προσδιοριστεί η ποιότητα κατά 60%. Ένα άλλο 20% προσδιορίζεται την πρώτη μέρα και κυρίως την ώρα του τρύγου και το υπόλοιπο 20% αφορά στην παλαίωση, που για το κόκκινο κρασί είναι τα επόμενα τρία χρόνια».

Προστασία Γι’ αυτό και το οινοποιείο έχει πάρει κάθε δυνατό μέτρο για να αντιμετωπίσει τον μεγαλύτερό του εχθρό: την οξείδωση των σταφυλιών. Μόλις τα φορτηγά φέρνουν τα σταφύλια από τους αμπελώνες, περνούν μέσα από ένα ειδικό σύστημα που τα ψύχει %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

enologist

ώστε να επιβραδύνει σημαντικά την οξείδωσή τους καθ’ όλη τη διαδικασία του ξεδιαλέγματός τους. Στη συνέχεια κι αφού καθαριστούν, μεταφέρονται αυτόματα στα πιεστήρια, τα οποία αποτελούν και ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του οινοποιείου. «Τα πιεστήρια αποτελούν συνήθως ένα υποβαθμισμένο κομμάτι για τα περισσότερα οινοποιεία, όμως εμείς τα θεωρούμε πολύ σοβαρή υπόθεση», λέει ο Ν. Σπυρόπουλος. Το οινοποιείο διαθέτει τρία μεγάλα και σύγχρονα πιεστήρια, με μεγάλο πλάτος συμπίεσης, γεγονός που διασφαλίζει την ποιότητα των χυμών. «Είναι σαν προσομοίωση του να πιέζεις μια ρώγα σταφύλι με τα δυο σου δάχτυλα. Τέτοια ποιότητα χυμού εξάγεται», λέει ο Ν. Σπυρόπουλος και φανερώνει ένα ακόμα «μυστικό»: «γεμίζουμε το πιεστήριο στο 50%, δηλαδή στους 9 τόνους αντί για τους 18 τόνους που έχει χωρητικότητα». Έτσι, περιορίζουμε στο ελάχιστο την οινολάσπη κι άλλα στοιχεία που ρίχνουν την ποιότητα των χυμών.

Διαμάντι Επιπλέον, δίνεται μεγάλη έμφαση στον καθαρισμό. Τα πιεστήρια, επισημαίνει ο Ν. Σπυρόπουλος, πλένονται κάθε φορά που τελειώνει ένας κύκλος, δηλαδή κάθε περίπου τρεις ώρες, όταν σε άλλα οινοποιεία πλένονται κάθε μέρα, εβδομάδα ή και σε κάθε σεζόν! Η διαφορά, λέει, είναι τεράστια κυρίως στο λευκό κρασί (που παράγεται στη μονάδα της Μαντινείας, ενώ το κόκκινο παράγεται κυρίως στη νέα μονάδα που έχει το Κτήμα στην περιοχή της Νεμέας). Το λευκό κρασί, τονίζει ο Ν. Σπυρόπουλος, είναι τεχνολογικά πιο δύσκολο και δεν συγχωρεί κανένα λάθος: «Είναι σαν τον γυμνό άνθρωπο: φαίνονται σε κοινή θέα όλα του τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα. Αντίθετα, στο ερυθρό έχεις το περιθώριο να κάνεις διορθώσεις. Είναι σαν να ντύνεις έναν άνθρωπο με κομψά ρούχα!» Όπως επισημαίνει ο Ν. Σπυρόπουλος το κρασί είναι μια αλυσίδα με πολλούς κρίκους. Έστω κι ένας από

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

αυτούς να σπάσει καταρρέει όλη η αλυσίδα. Τα παραδείγματα είναι πολλά: • Χαρακτηριστικότερο όλων η ζύμωση, η οποία πρέπει να γίνει σε ελεγχόμενη θερμοκρασία 16,5-18 βαθμών Κελσίου. Όμως, στις δεξαμενές παράγεται έντονη θερμότητα, η οποία πρέπει να απάγεται αδιάλειπτα για να μη γίνει ζημιά. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Αφενός με κλιματισμό κι αφετέρου με ένα εντυπωσιακό σύστημα παροχής ψυχρού νερού. Ακόμα πιο εντυπωσιακός, όμως, είναι ο πίνακας ελέγχου της θερμοκρασίας τής κάθε δεξαμενής: ένα μεγάλο πλέγμα ενδείξεων που ο επιφορτισμένος με αυτήν την ευθύνη οινολόγος χειρίζεται με τόση λεπτομέρεια ωσάν επόπτης... πυρηνικού αντιδραστήρα!

• Ρόλο-κλειδί παίζει και το ειδικό σύστημα ελέγχου του νερού που χρησιμοποιείται στο οινοποιείο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή εγκατάσταση, αξίας 30.000 ευρώ, που πραγματοποιεί την αποσκλήρυνση, την απονίτρωση, τη χλωρίωση κι αποχλωρίωση του νερού, ώστε να διασφαλίζεται κορυφαία ποιότητα.

• Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το σύστημα αδρανών αερίων που καθώς αδειάζουν οι δεξαμενές από το κρασί, συμπληρώνει το κενό που μένει, με αδρανή αέρια ώστε να μην εισέρχεται οξυγόνο και να αποτρέπεται ο κίνδυνος οξείδωσης.

• Το ενεργειακό κέντρο του οινοποιείου εντυπωσιάζει: «Παράγουμε αρκετή ψύξη για να δροσίσουμε ολόκληρο ουρανοξύστη», λέει, ο Ν. Σπυρόπουλος. Χάρη σ’ αυτό το σύστημα το κρασί ψύχεται στους -5 βαθμούς Κελσίου και σταθεροποιείται ώστε να αφαιρεθούν τα λεγόμενα τρυγικά άλατα.

• Στα ατού του οινοποιείου περιλαμβάνεται κι ένα ειδικό βιολογικό φίλτρο γης διατομών, απ’ όπου περνά το κρασί και διαυγάζεται, πριν περάσει από την τελευταία επεξεργασία και πάει προς εμφιάλωση.

• Το τελικό στάδιο αφορά στην εμφιάλωση, που γίνεται μέσω ενός

αρθρωτού συστήματος που έχει παραγωγικό δυναμικό έως 3.500 μπουκάλια την ώρα.

• Όλο το οινοποιείο ελέγχεται από ένα σύγχρονο λογισμικό (ERP), το οποίο βρίσκεται εγκατεστημένο ήδη από το 2004. Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοπορία του Κτήματος, την οποία η εταιρεία που παρείχε το λογισμικό, η Microsoft, αξιοποίησε για να παραμετροποιήσει ειδικά το πρόγραμμά της και κατόπιν να το διαθέσει σε οινοποιεία ανά τον κόσμο!

Αξίες «Το Κτήμα Σπυρόπουλου είναι ένα οινοποιείο που βλέπει τον παγκόσμιο ανταγωνισμό στα μάτια, σε όλα τα επίπεδα: σε επίπεδο εξοπλισμών, υποδομών, αμπελώνων, προσωπικού, στρατηγικής», τονίζει ο Ν. Σπυρόπουλος: «Είμαστε από τα λίγα οινοποιεία που απασχολούν έξι οινολόγους. Άλλες πολύ μεγαλύτερες εταιρείες από εμάς, απασχολούν τρεις οινολόγους. Εμείς έχουμε πραγματικούς γνώστες του αντικειμένου σε κάθε στάδιο». Το ανθρώπινο δυναμικό, λέει, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα του οινοποιείου του, αλλά όχι μόνο: «Το σημαντικότερο είναι οι αξίες μας. Μια επιχείρηση στο επίκεντρο της λογικής της πρέπει να έχει τον άνθρωπο. Πρέπει να παράγει πλούτο για τους εργαζόμενους, την κοινωνία, το κράτος και τους μετόχους. Να παράγει πλούτο κι όχι να τον αποθησαυρίζει. Να παράγει προϊόντα υγιεινά και ασφαλή και να τα διαθέτει στην καλύτερη δυνατή τιμή...».

57

bio-culture

Πειραϊκή

Από βύνη και λυκίσκο

“

Τα συστατικά για να φτιάξει κανείς μπίρα είναι απλά: βύνη και λυκίσκος. Όταν όμως αυτά τα απλά συστατικά είναι βιολογικά, η διαφορά είναι τεράστια: οι εξαιρετικές μπίρες της Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας το επιβεβαιώνουν

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

T

ο μυστικό για ένα καλό πιάτο είναι η ποιότητα των υλικών, συμφωνούν όλοι οι μεγάλοι σεφ. «Το ίδιο ισχύει και για την καλή μπίρα», τονίζει ο δημιουργός και ιδιοκτήτης της Πειραϊκης Μικροζυθοποιίας, Αλέξης Κουμάντος, ο οποίος επίσης δηλώνει σεφ: μόνο που δεν ασκεί την τέχνη του σε κουζίνα, αλλά σε... καζάνια, και δεν την επιδεικνύει με την ικανότητά του να παράγει περίτεχνα και ποικίλα πιάτα, αλλά μια απαράλλαχτη συνταγή: «Το να φτιάχνεις μπίρα είναι σαν να μαγειρεύεις σούπα», λέει. «Βάζεις το νερό, ρίχνεις την πρώτη ύλη, εν προκειμένω το κριθάρι, και πασπαλίζεις με ολίγα μπαχαρικά, που σε αυτήν την περίπτωση είναι ο λυκίσκος!». Γι’ αυτό και η ποιότητα των υλικών αποτελεί το Α και το Ω στην παρασκευή της μπίρας, τονίζει. Η Πειραϊκή μπίρα αποτελεί ζωντανή απόδειξη: για την παρασκευή της χρησιμοποιούνται βιολογικός λυκίσκος και κριθάρι που έρχονται κατ’ ευθείαν από ειδικά πιστοποιημένες μονάδες παραγωγής στη Γερμανία και στην Αυστρία. «Δυστυχώς δεν υπάρ-

58

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Ðßêëåò • ÁñôÞµáôá • ÔïµáôéêÜ • ÌÝëé • ÓáñäÝëåò • Luncheon meat • ¸ôïéµá ãåýµáôá

χτίζουμε συνεργασίες ποιότητας ÉÐÐÏÔÏÕÑ Á.Å. ÉùÜííïõ ÌåôáîÜ 87, 194 00 Êïñùðß, ô. 210 6642916, f. 210 6645015, sales@ippotour.gr

beer stories

χουν βυνοποιεία στην Ελλάδα ώστε να έχουμε πιστοποιημένο ελληνικό κριθάρι», λέει. «Ωστόσο, κάνουμε κι έτσι μια χαρά τη δουλειά μας». «Σκοπός μας είναι να προσφέρουμε ένα εξαιρετικά ποιοτικό προϊόν για το οποίο να είμαστε υπερήφανοι», τονίζει ο Αλ. Κουμάντος συμπληρώνοντας: «γι’ αυτό και ακολουθούμε τον παραδοσιακό γερμανικό τρόπο ζυθοποίησης». Από πολύ νωρίς, το 1516, ο Βαυαρός δούκας Γουλιέλμος ο Δ', εξέδωσε τον «Νόμο περί καθαρότητας» (Reinheitsgebot), ίσως τον αρχαιότερο διατροφικό κανονισμό που ισχύει μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται άλλη πρώτη ύλη για την παρασκευή μπίρας εκτός από κριθάρι λυκίσκο και καθαρό νερό. Ως προς το τελευταίο, ο Αλ. Κουμάντος δηλώνει υπερήφανος για το σύστημα καθαρισμού και φιλτραρίσματος, -«τόσο ισχυρού ώστε να κατακρατά ακόμα και ιούς», λέει, που διασφαλίζει στην Πειραϊκή Ζυθοποιία εξαιρετική ποιότητα νερού. Δεν κρύβει, ωστόσο, την αδημονία του για τη μετάβαση των εγκαταστάσεων της εταιρείας από τη

Δραπετσώνα που βρίσκονται σήμερα στη Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙ.ΠΕ.) Λαμίας στο αμέσως προσεχές διάστημα, όπου θα έχει πρόσβαση σε ακόμα υψηλότερη ποιότητα νερού. «Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι από τον ίδιο χώρο παίρνει νερό η εταιρεία εμφιαλωμένων Ιόλη», τονίζει.

Στοίχημα Η μετάβαση στη ΒΙ.ΠΕ. Λαμίας αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα για την Πειραϊκή Ζυθοποιία, όμως ο κ. Κουμάντος αισιοδοξεί, διότι η εταιρεία μέχρι στιγμής κερδίζει πολύ πιο δύσκολα στοιχήματα, όπως αυτό τον πωλήσεων και μάλιστα μεσούσης της χειρότερης οικονομικής κρίσης που έχει πλήξει τη χώρα εδώ και δεκαετίες. Το 2009, λέει, αποδείχθηκε μια εξαιρετική χρονιά, ενώ και στους δυο πρώτους μήνες τού 2010 οι πωλήσεις της Πειραϊκής κινούνται 50% υψηλότερα σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Παρότι ως βιολογικές είναι ακριβότερες σε σχέση με τις συμβατικές, οι μπίρες της Πειραϊκής Ζυθοποιίας τυγχάνουν θερμής υποδοχής από τους κατανα-

λωτές, οι οποίοι, λέει ο Αλ. Κουμάντος, δείχνουν να υποδέχονται την κρίση με μια στροφή όχι μόνο στο φθηνό αλλά και στο ποιοτικό. «Το πιο ενθαρρυντικό για μας», λέει, είναι ότι το καταναλωτικό κοινό τιμά όλα τα είδη μπίρας που του προσφέρουμε. Ασφαλώς, τονίζει, «η μπίρα τύπου Pils που παράγουμε τραβάει περισσότερο, ως ξανθιά, από την Ale που είναι «κόκκινη» κι ως εκ τούτου ο Έλληνας δεν έχει συνηθήσει τόσο να την πίνει». Εν τούτοις, συμπληρώνει, η αναλογία πωλήσεων των δυο είναι για κάθε 10 Pils να πωλούνται 7 Ale, πράγμα που σημαίνει ότι αμφότερα τα προϊόντα τυγχάνουν υψηλής προτίμησης, κι όχι μόνο στην Ελλάδα. Όπως αποκαλύπτει ο Αλ. Κουμάντος, η Πειραϊκή μπίρα εξάγεται σε επιλεγμένα καταστήματα βιολογικών-οργανικών ειδών σε τρεις χώρες: την Ελβετία, την Ιταλία και το Βέλγιο. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η επέκταση στο Βέλγιο, μια χώρα με μεγάλη παράδοση στη ζυθοποιία και πατρίδα ορισμένων από τις καλύτερες μπίρες στον κόσμο, όπου η Πειραϊκή έχει παρουσία σε 400 σημεία πωλήσεως.

Ανοιξιάτικη έκπληξη

H

Πειραϊκή Ζυθοποιία αγαπά τις εκπλήξεις και δεν το κρύβει: τον περασμένο Δεκέμβριο κυκλοφόρησε μια επετειακή «μαύρη» μπίρα ενόψει της εορταστικής περιόδου. Η υποδοχή της από τους καταναλωτές αποδείχθηκε απροσδόκητα θερμή, λέει ο Αλ. Κουμάντος, «γι’ αυτό κι αποφασίσαμε να τη βγάζουμε σε σταθερή παραγωγή». Το %Vol. δοκίμασε τη «μαύρη» στις εγκαταστάσεις της Πειραϊκής, στη Δραπετσώνα, πλάι σε σακιά με «μαύρο», δηλαδή καβουρντισμένο, βιολογικό κριθάρι. «Εμείς δεν χρησιμοποιούμε καραμελόχρωμα για να δώσουμε στην μπίρα μας μαύρο χρώμα», επισημαίνει ο Αλ. Κουμάντος. «Όταν λέμε ότι παράγουμε βιολογική

60

μπίρα το εννοούμε», προσθέτει. Ωστόσο, σε λίγο καιρό οι μπίρες της Πειραϊκής ενδέχεται να μην είναι αποκλειστικά βιολογικές. Όπως εξηγεί ο Αλ. Κουμάντος, η εταιρεία ετοιμάζεται να μπει σε παραγωγική διαδικασία συμβατικού, δηλαδή μη βιολογικού προϊόντος και ειδικότερα «ντραφτ» μπίρας τύπου Lager. Αυτή, όμως, δεν είναι η μοναδική ανοιξιάτικη έκπληξη: Έχοντας ως δεδομένο την επιτυχία της Χριστουγενιάτικης «μαύρης» μπίρας, η Πειραϊκή ετοιμάζει μια νέα επετειακή έκπληξη για την άνοιξη. Ωστόσο, ο Αλ. Κουμάντος δεν θέλησε να αποκαλύψει περαιτέρω λεπτομέρειες. Αναμένουμε με ανυπομονησία... %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

ΠΕΙΡΑΪΚΗ μικροζυθοποιία 25ης Μαρτίου 46, Δραπετσώνα, Τ.Κ. 186 48 τηλ.: 210 4612294, e-mail: info@piraikibeer.gr

eco-Vol

Ανακύκλωση Μπουκαλιών “

“

Ποιος είπε ότι όταν ραγίσει το γυαλί δεν ξανακολλά; Η ανακύκλωση των γυάλινων μπουκαλιών μπορεί να έχει σημαντικότατα οφέλη όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για τις επιχειρήσεις του Μπάμπη Σιαφλά

Τ

ο τελευταίο διάστημα ακούμε όλο και περισσότερο για πράσινη ανάπτυξη και οικολογικό προσανατολισμό των πολιτών και των επιχειρήσεων. Στον κλάδo των αλκοολούχων ποτών, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στον νου όταν μιλάμε για προστασία του περιβάλλοντος, είναι η ανακύκλωση των συσκευασιών, δηλαδή το χαρτόνι, το χαρτί, το πλαστικό, το αλουμίνιο και φυσικά το γυαλί των μπουκαλιών. Στη στήλη αυτή θα αναφερθούμε στους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να

62

ανακυκλώσουμε το γυαλί των μπουκαλιών, μετά την κατανάλωση αλκοολούχων ή μη ποτών και ποια είναι τα οφέλη από τις διαδικασίες αυτές.

Επιλογές Υπάρχουν δύο τρόποι ανακύκλωσης των μπουκαλιών: • η επαναχρησιμοποίηση τους και • η μετατροπή τους πάλι σε πρώτη ύλη Η πρώτη περίπτωση είναι η πιο απλή διότι τα μπουκάλια συγκεντρώνονται σε ειδικά διαμορφωμένους

χώρους όπου πλένονται σε υψηλές θερμοκρασίες και αποστειρώνονται. Μετά επαναχρησιμοποιούνται για να συσκευάσουν νέες παραγωγές ποτών. Ο τρόπος αυτός ανακύκλωσης συνήθως επιλέγεται από τις παραγωγικές εταιρείες ώστε να συσκευάσουν το ίδιο προϊόν για το οποίο χρησιμοποιήθηκαν και στις προηγούμενες χρήσεις τους. Καταλαβαίνουμε ότι είναι αντιεμπορικό και αντιδεοντολογικό να χρησιμοποιηθεί η ίδια συσκευασία για δύο ή περισσότερα διαφορετικά και πολλές φορές %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

σημαντικό ρόλο στην ανακύκλωση των μπουκαλιών, παίζουν οι διαδικασίες συγκέντρωσης

ανταγωνιστικά προϊόντα. Η μέθοδος αυτή δεν συναντάται στις μέρες μας πολύ συχνά.

Πρώτη ύλη Σε αντίθεση με την παραπάνω μέθοδο, η δεύτερη περίπτωση ανακύκλωσης μπουκαλιών είναι η πιο συχνή. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: • Συγκέντρωση των μπουκαλιών σε ειδικό χώρο –μονάδα ανακύκλωσης • Διαχωρισμός των μπουκαλιών ανά χρώμα • Θρυμματισμός των μπουκαλιών • Καθαρισμός τους από άλλα στοιχεία όπως χαρτί και πλαστικό • Μεταφορά των θραυσμάτων σε ειδικούς κλιβάνους τήξης (5-6 χιλ. βαθμοί Κελσίου), όπου μετατρέπονται σε υαλόμαζα • Τέλος, η υαλόμαζα μπαίνει σε ειδικές μηχανές και καλούπια με σκοπό να πάρει τη μορφή ενός νέου μπουκαλιού.

Τα οφέλη Η ανακύκλωση των γυάλινων μπουκαλιών έχει σημαντικότατα οφέλη για %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

το περιβάλλον και τις επιχειρήσεις, όπως: • μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και των ρύπων του αέρα κατά 20% • εξοικονόμηση α' υλών και ενέργειας κατά 95% • περιορισμός δαπανών και αύξηση εσόδων (οικονομίες κλίμακας) Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτυχημένη ανακύκλωση των γυάλινων μπουκαλιών, παίζουν οι διαδικασίες συγκέντρωσής τους. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε ότι η προσωπική οργάνωση των πολιτών, αλλά και των επιχειρήσεων μέσω των Reverse Logistics, είναι οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους θα πρέπει να κινηθεί η ολοκληρωμένη και σωστή ανακύκλωση των γυάλινων μπουκαλιών.

Κίνητρα Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διαρκή ενημέρωση πολιτών και επιχειρήσεων αλλά και με χορήγηση κινήτρων ώστε να γίνει μόνιμη διαδικασία στην καθημερινότητά τους.

Τέλος οι υποδομές (τοποθέτηση κάδων, μονάδες ανακύκλωσης κτλ), για τη μέγιστη συγκέντρωση των προς ανακύκλωση γυάλινων μπουκαλιών, είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της οικολογικής συνείδησης πολιτώνεπιχειρήσεων με τα σημαντικότατα οφέλη της ανακύκλωσης που αναφέραμε παραπάνω. Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο μονάδες ολοκληρωμένης ανακύκλωσης γυάλινων μπουκαλιών (μια στην Αττική και μια στη Λάρισα). Μήπως είναι καιρός να δημιουργηθούν και άλλες; Φως στο τούνελ όμως αποτελεί η ανταποδοτική ανακύκλωσ, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2009 με στόχο την ανακύκλωση προσφέροντας ανταποδοτικό κίνητρο στους καταναλωτές. Μέτοχοι είναι οι Δήμοι Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Πατραίων, και Ηρακλείου καθώς και διάφορες εταιρείες. Το 2009 τοποθετήθηκαν συνολικά 82 κέντρα ανταποδοτικής ανακύκλωσης και συνελέγησαν 60.000 τόνοι αποβλήτων συσκευασίας.

63

market research

Διαφημιστική ένταση από το κρασί και το ούζο

Στο τερέν της επικοινωνίας παρά την κρίση το 2009

“

Για μια ποσοστιαία μονάδα σώζει την τιμή του ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών μιας και η πτώση της διαφημιστικής δαπάνης (-16,3%) είναι κατά τι μικρότερη (κατά 0,8%) από τον μέσο όρο του κατήφορου της διαφημιστικής επένδυσης της Σόνιας Χαϊμαντά στα ΜΜΕ το 2009 (-17,10%)

“

Γ

ια μια ποσοστιαία μονάδα σώζει την τιμή του ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών μιας και η φυσιολογική πτώση της διαφημιστικής δαπάνης (-16,3%) είναι κατά τι μικρότερη (κατά 0,8%) από τον μέσο όρο του κατήφορου της διαφημιστικής επένδυσης στα ΜΜΕ το 2009 (-17,10%). Από τους μεγαλύτερους «επενδυτές» της Διαφήμισης, τα αλκοολούχα ποτά συνθέτουν σήμερα μία άκρως ανταγωνιστική αγορά, έτσι οι δυνατές μπράντες δεν είναι δυνατόν να απουσιάσουν από το επικοινωνιακό στερέωμα. Μάλιστα δύο κατηγορίες αλκοολούχων και δη με έντονο το εγχώριο στίγμα, τα κρασιά και το ούζο, αύξησαν την επικοινωνιακή τους ένταση κατά 20,6% και 39,1%, αντίστοιχα. Ένας μεγάλος αριθμός δημοφιλών εμπορικών σημάτων διασταύρωσαν

τη χρονιά που πέρασε τα ξίφη τους, με όπλο την έμπνευση στο Μάρκετινγκ και στην Επικοινωνία. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 2,212 δισ. ευρώ που εισέπραξαν τα παραδοσιακά ΜΜΕ συνολικά (εκτός outdoor, κινηματογράφο και internet) τα 48,1 εκατ. ευρώ προήλθαν από την επικοινωνία του αλκοόλ. Όμως οι επιμέρους επενδύσεις των αλκοολούχων στα Μέσα δεν είναι ευθέως ανάλογες της διαφημιστικής δαπάνης. Για παράδειγμα, αν και η υψηλότερη πτώση στη συνολική διαφημιστική δαπάνη σημειώθηκε στο ραδιόφωνο (-22,69%) το αλκοόλ απέσυρε μόλις το 3% των διαφημιστικών του κονδυλίων από τα ερτζιανά. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: το 2008 η δαπάνη του συνόλου των προϊόντων αλκοόλ (αλκοολούχα, μπίρες, κρασιά) άγγιξε τα 57,5 εκατ. ευρώ. Στην τηλεόραση ο

Πρωταθλητής το ουίσκι, ανερχόμενα το ούζο και κρασί Στην κατηγορία της βότκας η διαφημιστική δαπάνη εμφανίζει μείωση αντίστοιχη με αυτήν του συνόλου των οινοπνευματωδών ποτών (-16,2%). Πιο συγκεκριμένα, οι εισαγωγείς βότκας (Absolut, Akvinta, Belvedere, Beluga, Finlandia, Gray Goose, Nemiroff/Lex, Roberto Cavalli, Russian Standard, Russkaya, Smirnoff, Smirnoff Black, Smirnoff North, Stolichnaya, SKYY, Ursus, Xellent Swiss, Zubrowka) δαπάνησαν 4,89 εκατ. ευρώ έναντι 5,8 εκατ. ευρώ το 2008. Η κατηγορία ουίσκι (Chivas, Classic Malts, Cutty Sark, Dewars, Dimple, Famous Grouse, Glen Grant, Grants, Haig, Jack Daniels, Jameson, Johnnie Walker, Lagavulin, Laphroaig, Old Pulteney, Talisker, The Macallan, The Glenrothes, Tullamorem Wild Turkey) δαπάνησε 14,8 εκατ. ευρώ έναντι 18,7 εκατ. ευρώ (-20,6%) με τη μεγαλύτερη πτώση να σημειώνει το ραδιόφωνο (-67,9%) – βλέπε σχετικό πίνακα. Τα κρασιά δαπάνησαν 3,6 εκατ. ευρώ έναντι 3,027 εκατ. ευρώ το 2008 (αύξηση 20,6%), οι μπίρες 7,9 εκατ. ευρώ έναντι 9,9 εκατ. ευρώ (-19,7%) και τα ούζα 1,112 εκατ. ευρώ έναντι 800.105 ευρώ (αύξηση +39,1%)

64

κλάδος είχε δαπανήσει την προπέρσινη χρονιά 25,4 εκατ. ευρώ έναντι 19,4 εκατ. ευρώ το 2009 (-23,7%), ενώ τα περιοδικά απώλεσαν το 12,5% των εισροών τους από την οικογένεια των οινοπνευματωδών (24,9 εκατ. ευρώ το 2009 έναντι 28,5 εκατ. ευρώ το 2008). Μοναδικός κερδισμένος ο ημερήσιος, εβδομαδιαίος και κυριακάτικος τύπος που ανέβασε τα έσοδά του κατά 19,6%, καθώς δημοσίευσε καταχωρίσεις για αλκοολούχα αξίας 1,6 εκατ. ευρώ έναντι 1,39 εκατ. ευρώ το 2008. Μείωση υπέστη και το διαφημιστικό κονδύλι στις κάβες καθώς από 875.000 έπεσε στα 574.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης της Icap, η αγορά αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό και υψηλό βαθμό συγκέντρωσης. Ένας μικρός σχετικά αριθμός μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων εισάγουν και διακινούν ισχυρά εμπορικά σήματα, τα οποία υποστηρίζουν με κατάλληλες ενέργειες Μάρκετινγκ και συστηματική διαφήμιση, διαθέτοντας επίσης οργανωμένα δίκτυα διανομής με σκοπό την κάλυψη ολόκληρης της ελληνικής αγοράς. Παράλληλα στον κλάδο δραστηριοποιείται σχετικά μεγάλος αριθμός παραγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως στην παραγωγή ούζου, τσίπουρου, λικέρ και μπράντι, η πλειονότητα των οποίων είναι μικρού μεγέθους και απευθύνεται στην τοπική κυρίως αγορά. Σύμφωνα με τη μελέτη, η σωστή οργάνωση και η ανάπτυξη δικτύου διανομής αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για τη διείσδυση νέων επιχειρήσεων, αλλά και τη διατήρηση της θέσης της κάθε εταιρείας στην αγορά. Το δίκτυο Πωλήσεων αποτελεί επίσης σημαντικότατη πηγή πληροφόρησης για μια εταιρεία, σχετικά με τον %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

ανταγωνισμό και τις καταναλωτικές προτιμήσεις. Επίσης απαιτούνται υψηλές δαπάνες, όχι μόνο για εξοπλισμό και εγκαταστάσεις, αλλά κυρίως για διαφημιστική προβολή.

Οικονομικά αποτελέσματα Σύμφωνα με τον ομαδοποιημένο ισολογισμό από δείγμα εννέα εισαγωγικών επιχειρήσεων, το σύνολο του ενεργητικού διαμορφώθηκε σε 366,7 εκατ. ευρώ το 2007, παρουσιάζοντας οριακή αύξηση 1,7% σε σχέση με το 2006, ενώ αρκετά μεγαλύτερη ήταν η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων (13,4%). Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν κατά 5,4% το 2007 σε σχέση με το 2006, ενώ αρκετά μεγαλύτερη αύξηση (κατά 45,1%) εμφανίζουν τα κέρδη των εταιρειών του δείγματος. Σύμφωνα με τις ισχύουσες συνθήκες και τάσεις, η συνολική εγχώρια αγορά των αλκοολούχων ποτών δεν αναμένεται να εμφανίσει δραστικές μεταβολές τη διετία 2009-2010, καθώς τα κέρδη από κάποιες κατηγορίες ποτών αντισταθμίζονται από τις απώλειες κάποιων άλλων. Ειδικότερα, τα λευκά ποτά (τζιν, βότκα και τεκίλα) εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά, με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 2%, ενώ πτώση της τάξης τού 4% εκτιμάται για το ουίσκι (ανοδικά θα εξακολουθήσει να κινείται η κατηγορία των malts και premium ουίσκι σε βάρος των στάνταρντ). Πτώση αναμένεται να παρουσιάσει και η κατηγορία των μπράντι (μέση ετήσια μείωση περίπου 3%), ενώ λίγο μεγαλύτερη εκτιμάται ότι θα είναι η πτώση για τα λικέρ (4% περίπου). Μείωση 2%-3% εκτιμάται ότι θα υπάρξει στη ζήτηση ούζου, σε βάρος του οποίου το τσίπουρο εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά. Τέλος, αυξητικά εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσει να κινείται το ρούμι με μέσο ετήσιο ρυθμό 3%-4%. Η γενικότερη οικονομική κρίση η οποία και έχει επιπτώσεις στη νυχτερινή διασκέδαση καθώς και η εφαρμογή του μέτρου της απαγόρευσης του καπνίσματος σε οποιοδήποτε δημόσιο χώρο, είναι παράγοντες που αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τις συνήθειες του καταναλωτικού κοινού. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

έρευνα διαφημιστικής δαπάνης Όλα Συντ.

2008

2009

Μεταβολή

Τηλεόραση

25.459.119,18

19.433.084,14

-23,7

Εφημερίδες

1.391.023,51

1.663.987,21

19,6

Περιοδικά

28.553.695,31

24.970.743,63

-12,5

Ραδιόφωνο

2.186.932,70

2.121.667,85

-3,0

57.590.770,70

48.189.482,83

-16,3

2008

2009

Μεταβολή

Τηλεόραση

3.215.104,22

1.623.879,52

-49,5

Εφημερίδες

61.122,60

44.452,80

-27,3

2.486.771,28

3.137.414,97

26,2

72.232,91

86.454,30

19,7

5.835.231,01

4.892.201,59

-16,2

2008

2009

Μεταβολή

Τηλεόραση

8.005.100,26

7.084.877,92

-11,5

Εφημερίδες

322.142,62

246.334,86

-23,5

9.728.948,88

7.329.977,30

-24,7

Γενικό Άθροισμα

Βότκα Συντ.

Περιοδικά Ραδιόφωνο Γενικό Άθροισμα

Ουΐσκι Συντ.

Περιοδικά Ραδιόφωνο Γενικό Άθροισμα

703.824,02

225.765,73

-67,9

18.760.015,78

14.886.955,81

-20,6

2008

2009

Μεταβολή

14.512,37

279.029,59

1.822,7

Κρασί Συντ. Τηλεόραση Εφημερίδες

116.833,30

216.103,95

85,0

2.878.149,83

3.001.119,66

4,3

18.198,27

154.441,01

748,7

3.027.693,77

3.650.694,21

20,6

2008

2009

Μεταβολή

Τηλεόραση

7.085.937,07

4.749.672,19

-33,0

Εφημερίδες

319.929,83

494.802,71

54,7

2.056.205,08

1.873.183,15

-8,9

Περιοδικά Ραδιόφωνο Γενικό Άθροισμα

Μπίρα Συντ.

Περιοδικά Ραδιόφωνο Γενικό Άθροισμα

446.811,58

834.218,34

86,7

9.908.883,56

7.951.876,39

-19,8

2008

2009

Μεταβολή

484.264,42

766.072,34

58,2

Ούζο Συντ. Τηλεόραση Εφημερίδες

1.415,04

-100,0

Περιοδικά

143.482,19

319.306,05

122,5

Ραδιόφωνο

170.944,30

27.536,22

-83,9

800.105,95

1.112.914,61

39,1

Γενικό Άθροισμα

65

on the road

Ford

Transit Van Σ

O ηγέτης στα επαγγελματικά!

της Μαρίας Κωφίδου

τη δουλειά, σπάνια έχετε δεύτερη ευκαιρία να δημιουργήσετε μια πολύ καλή πρώτη εντύπωση. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να το πετύχετε αυτό, από το να εμφανιστείτε με το στυλ του πολυβραβευμένου Transit. Ουσιαστικά, το όνομά του είναι τόσο γνωστό που έχει γίνει συνώνυμο του Van σε πολλές γλώσσες. O σχεδιασμός, το στυλ, τα χαρακτηριστικά και η συνολική οδηγική εμπειρία συνδυάζονται μεταξύ τους κάνοντας το Transit ξεχωριστό. Εξωτερικά, η δυναμική σύγχρονη γραμμή του αναδεικνύει μια επαγγελματική στάση. Εσωτερικά, η καμπίνα είναι ευρύχωρη, άνετη και πολύ καλά εξοπλισμένη με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, ώστε η δουλειά να μπορεί να συνδυάζεται με την απόλαυση. Διαθέτει μια πλούσια γκάμα από κινητήρες και κιβώτια ταχυτήτων που έχουν σχεδιαστεί να αντέχουν στις αντιξοότητες της δουλειάς.

Τύπος αμαξώματος

Σύγχρονος ισχυρός σχεδιασμός που προσφέρει πλήρη περιμετρική προστασία.

Εσωτερικό στυλ Εργονομικός σχεδιασμός που βελτιώνει την παραγωγικότητα και την κερδοφορία.

Λεβιέ ταχυτήτων στο ταμπλό Έρχεται με φυσικό τρόπο στο χέρι, για πιο ομαλή αλλαγή ταχυτήτων.

Ασφάλεια στην οδήγηση Οδηγήστε με ασφάλεια και διατηρήστε τον έλεγχό σας ό,τι και αν συμβεί.

Φίλτρο σωματιδίων πετρελαιοκινητήρα Κορυφαία τεχνολογία χαμηλών εκπομπών, ιδιαίτερα κατάλληλη για την οδήγηση μέσα στην πόλη.

Σύστημα υποβοήθησης της εκκίνησης σε ανηφόρα (HLA) Το HLA δεν αφήνει το όχημα να κυλήσει προς τα πίσω κατά την εκκίνηση σε ανηφόρα.

Σύστημα κλιματισμού Ταξιδεύετε με άνεση, ό,τι καιρό και αν κάνει

Bluetooth και φωνητικός έλεγχος Ελέγχετε τα διάφορα συστήματα ψυχαγωγίας και επικοινωνίας μόνο με τη φωνή.

Πακέτο ορατότητας Για να βλέπετε πού πηγαίνετε, κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες.

66

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

so bar so food

Εστιατόριο

της Μαρίνας Πρωτονοταρίου

«KARAVI» Στον 9ο όροφο του ξενοδοχείου Sofitel Athens Airport

Μ

έσα σε ένα τριγωνικό χώρο, δυναμικότητας έως και 45 ατόμων, με κοίλες πλευρές να θυμίζουν καράβι, φιλοξενείται γαλλική, γαστρονομική κουζίνα με μεσογειακές επιρροές, που προετοιμάζεται με δημιουργικότητα από τον έμπειρο σεφ Φάνη Στάθη. Κεντρικό σημείο του εστιατορίου είναι η show kitchen όπου παρασκευάζονται όλα τα πιάτα του μενού μπροστά στα μάτια των πελατών. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στη δημιουργία ενός πλήρους και προσεγμένου καταλόγου κρασιών από όλον τον κόσμο. Μια επίσκεψη στο KARAVI θα σας απογειώσει γευστικά και θα σας κάνει να ταξιδέψετε με τις live νότες του πιάνου, απολαμβάνοντας την απεριόριστη θέα. Κάθε Σάββατο και Κυριακή μπορεί κανείς να απολαύσει τον πλουσιότερο Weekend Brunch Buffet της Αθήνας, που βρίσκεται στη διάθεση του κοινού από τις 11.00 έως τις 16.00. Αυτός ο εκλεκτός συνδυασμός γεύσεων και αισθητικής δεν θα αφήσει κανέναν επισκέπτη ασυγκίνητο.

68

info Ημέρες & ώρες λειτουργίας Τρίτη - Σάββατο: 19:00 - 24:00 Βrunch Σάββατο & Κυριακή: 11:00 - 16:00 %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

so bar so food

«Whispers

of Wine» Ένα γενναίο, νέο concept

“

Ποιοτικό φαγητό, εκλεκτό κρασί και υψηλή αισθητική σε έναν sui generis χώρο που θεμελίωσε την έννοια wine restaurant στην Ελλάδα

Ό

χι. Δεν πρόκειται για ένα ακόμη «ψαγμένο» εστιατόριο μεσογειακής κουζίνας με μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες για βαθιά εμπέδωση της λίστας των 400 ετικετών του στη συνείδηση των μυημένων πελατών…. Το «Whispers of Wine» δεν είναι «ένα ακόμη wine restaurant» της σειράς, που σέβεται τον ουρανίσκο των funs της μεσογειακής κουζίνας, ούτε όμως γενικώς και αορίστως ένα σημείο συνάντησης των απανταχού οπαδών της σπάνιας ετικέτας κρασιού.

A Beautiful mind Ο ιδιοκτήτης τού Whispers, Πάνος Παππάς, έχοντας μεγάλη εμπειρία από τη θητεία του σε ανάλογους χώρους σε Ελλάδα και Ιταλία παράλληλα με τις σπουδές του πάνω στην οικονομία, το εμπόριο και τις δημόσιες σχέσεις, ανέθεσε στον προσωπικό του φιλο interior designer Δημήτρη Ναούμη τον σχεδιασμό του χώρου

70

που θα φιλοξενούσε το όνειρό του!

Έτσι λοιπόν σχεδιάστηκε ένας θερμός, φιλόξενος, σύγχρονος χώρος υψηλής αισθητικής που συνδυάζει αρμονικά retro-elegant στοιχεία με σύγχρονο design. Το αποτέλεσμα, μια λιτή πολυτέλεια, συνδυασμός κλασικού-μοντέρνου με μια νότα από λόμπι πολυτελούς ξενοδοχείου.

Οι οπαδοί της ποιοτικής οινοποιίας σίγουρα θα ανακαλύψουν το πλέον κατάλληλο περιβάλλον για τις γευστικές αναζητήσεις τους. To «Whispers of Wine» αποτελεί ένα διακριτικό, αλλά ιδιαίτερα ελκυστικό «ψίθυρο», την ιδανική εναλλακτική πρόταση μέσα στον θόρυβο της σύγχρονης καθημερινότητας.

Eίναι ένα νέο, μοντέρνο, φιλόδοξο, καινοτόμο concept: Η σύλληψη της ιδέας καθώς και η όλη φιλοσοφία πάνω στο concept αυτό είναι του Πάνου Παππά. Γεννήθηκε για να «υιοθετηθεί» από κάθε φιλοξενούμενό

“

της Σόνιας Χαϊμαντά

του που θα επαναλάβει την επίσκεψή του για να καθιερώσει το είδος των καλών, μικρών και sui generis χώρων που ξέρουν να παντρεύουν αρμονικά ποιοτικό φαγητό, ποιοτικό κρασί και ντιζαινάτο μεν, ζεστό και φιλόξενο δε χώρο, χωρίς υπερβολές αλλά και value for money, έτσι ακριβώς, λειτουργούν ο ιδιοκτήτης του με την οινολόγο-sommellier Μαρίνα Τσαμπά, δένοντας αριστοτεχνικά τις γαστρονομικές προτάσεις τού chef Νίκου Κουτρουμανδη με την προσεγμένη μεσογειακή κουζίνα δημιουργώντας ποικίλους, ενδιαφέροντες συνδυασμούς που παραπέμπουν στην ιταλική χερσόνησο. Παράλληλα παρουσιάζουν δημιουργίες που αγκαλιάζουν ευρύτερα τις μεσογειακές ακτές, με ελληνότροπο κυρίως χαρακτήρα, και τις πρωτάκουστα πολλαπλές επιλογές τής wine list.

Περνώντας το κατώφλι του restaurant τη δεύτερη φορά, ο φιλοξενούμενος –γιατί έτσι θέλει να αποκαλεί τον πελάτη του ο Π. Παππάς (και %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Grazie Mafia! Σε σένα χρωστάμε τον επαναπατρισμό ενός “μαέστρου” της οινικής εμπειρίας… του Πάνου Παπά!

so bar so food

το εννοεί)– μπορεί να ερμηνεύσει, εφόσον γνωρίζει τη μικρή ιστορία του «Whispers of Wine», για ποιους λόγους επελέγη το συγκεκριμένο retro-ellegant design με τις artistic πινελιές και τις κυρίαρχες αποχρώσεις του σκούρου καφέ, σε συνδυασμό με τα μπαρόκ handmade έπιπλα και τους εντυπωσιακούς κρυστάλλινους μαύρους πίνακες με θιβετιανές προσευχές. Τόσο μικρός χώρος αποπνέει τέτοιο μεγαλείο; τέτοια λιτή πολυτέλεια; Κι όμως! Για τις «οινικές» επιλογές καλούμαστε να διαλέξουμε ανάμεσα σε 400 και πλέον ετικέτες, πάντα με τη βοήθεια της έμπειρης οινολόγου Μαρίνας Τσαμπά. Σημειώστε ότι 40 από αυτές σερβίρονται και σε ποτήρι, κάτι που διευκολύνει τους πιο… αναποφάσιστους. Μετά την πρώτη γουλιά από το εκλεκτό προϊόν τής αμπέλου, αφηνόμαστε στις γαστρονομικές προτάσεις τού μενού με φρέσκιες πρώτες ύλες από τις πιο ψαγμένες περιοχές και παραγωγούς της Μεσογείου. Ξεκινάμε από τα ορεκτικά με, Ναπολεόν καπνιστής μελιτζάνας με καρεδάκι τομάτας, μεσογειακά μυρωδικά, κατίκι Δομοκού και λάδι από Αγιορείτικο βασιλικό, ενώ για να δροσιστούμε δοκιμάζουμε την ανάμεικτη πράσινη σαλάτα με πέρλες από μήλο, αχλάδι, καρδιές πορτοκαλιού, βανίλιες, φράουλες και βινεγκρέτ από φρέσκο μάνγκο. Στα ζυμαρικά έχουμε πένες με πικάντικο σαλάμι chorijo, εσάνς σκόρδου, μανιτάρια και καραμελωμένο balsamico ή το ριζότο με άγρια μανιτάρια του δάσους, κάστανο και Barbera d’ Asti, τα «ζουμερά» κρεατικά, το γαλλικό φιλέτο με σος από κόκκινο κρασί Hermitage, το ψαρονέφρι με σος Bernaise και ψητά λαχανικά και άλλα μικρά διαμαντάκια του μενού!

Στο «Whispers of Wine» πραγματοποιούνται καθ’ όλην τη διάρκεια του χρόνου βραδιές γευσιγνωσίας επιλεγμένων κρασιών καθώς και δημοπρασίες σπάνιων οίνων, μερικά από τα οποία δεν κυκλοφορούν πλέον στο εμπόριο.

72

Η διάκριση

Το «Whispers of Wine» άνοιξε τις πόρτες του στους Αθηναίους στις 15 Οκτωβρίου το 2007. Ωστόσο, το σημείο-σταθμός ήταν τρεις μήνες μετά, όταν ένα mail από Γερμανία έφερε χαμόγελα στην ομάδα του Whispers. Δεν ήταν τυχαίo mail αλλά από το WEIN-GOURMET, ένα από τα διασημότερα και καλύτερα γερμανικά περιοδικά παγκόσμιας κυκλοφορίας πάνω στο κρασί και το φαγητό. Ήταν για την κριτική που είχε γίνει στο εστιατόριο και τη σύνταξη του πανευρωπαϊκού οδηγού με τα καλύτερα wine-bar restaurants. Ο χαρακτηρισμός του επισήμως ως wine-restaurant και η υψηλότερη βαθμολογία στην Ευρώπη ήταν πλέον γεγονός. Βest wine restaurant in Europe. Σαν ψέμα! Κι όμως, αρκεί να πιστεύεις στα όνειρά σου! Οι Γερμανοί πραγματογνώμονες τσέκαραν το μαγαζί με βάση τέσσερα κριτήρια σε τέσσερις διαφορετικές ημέρες της εβδομάδος: κουζίνα, σέρβις, κάβα, interior design. Στην Ελλάδα, κάποιοι κριτικοί των media δεν του απέδιδαν τα εύσημα… Αλλά ουδείς προφήτης στον τόπο του. Χώρος-Τραπέζια: Ο χώρος μπορεί να φιλοξενήσει έως 40 άτομα, με πολύ καλή θέληση. Μέχρι και ένα χρόνο πριν η ζήτηση ξεπερνούσε την προσφορά (overbooking) κατά 5070 άτομα. Υπάρχουν βέβαια σχέδια επέκτασης, τα οποία όμως μελετώνται προσεκτικά λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης, αναφέρει ο Πάνος Παππάς, για να προσθέσει: «Γίνεται στην αγορά ένα ξεκαθάρισμα καλώς ή κακώς και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι αλεξιπτωτιστές να φύγουν από το προσκήνιο και να μείνουν αυτοί που αξίζει πραγματικά η δουλειά τους. Δεν πρέπει, ωστόσο με τίποτα τονίζει, να ρίξουμε την ποιότητα με στόχο το κέρδος. Τουναντίον· πρέπει να μπορείς να προσφέρεις value for money. Βασικός άξονας, οι πολύ καλές πρώτες ύλες, το πολύ καλό service, η ξεχωριστή περιποίηση στον πελάτη, που δεν είναι πελάτης αλλά φιλοξενούμενος και το χαμόγελο. Γι’ αυτό και τον υποδέχεται ο ιδιοκτήτης προσωπικά όπως ο οικοδεσπότης τον καλεσμένο του.

Success story

Ο Πάνος Παππάς σπούδασε οικονομολόγος στην Bologna, τη γαστρονομική πρωτεύουσα της Ιταλίας. Για να βγάλει τα προς το ζην εργάστηκε ως μπάρμαν σε ένα από τα κορυφαία bistro της πόλης. Εκεί μυήθηκε και στο καλό φαγητό, το ποτό και το κρασί και γνωρίστηκε με την «enfant gâté» της ιταλικής κοινωνίας. Γρήγορα έγινε πολύ δημοφιλής μεταξύ της υψηλής κοινωνίας και τον τρίτο χρόνο ανέλαβε χρέη υπευθύνου και στα τρία μαγαζιά της εταιρείας. Στον πέμπτο χρόνο τού ήρθε η ιδέα να «ενορχηστρώνει» τις δικές του βραδιές. Έκανε τη δική του ομάδα δημοσίων σχέσεων και events μαζί με έναν Ιταλό φίλο του, τον Paolo, με τον %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

οποίο νοίκιαζαν βίλες του 15-16ου αιώνα και διοργάνωναν θεματικές βραδιές χρησιμοποιώντας γνωστούς chefs, και DJ’s κ.λπ. Όσο για τους χορηγούς, δεν έλειπαν τα premium ονόματα μεταξύ των οποίων η Prada και η Lamborghini, καθως και γνωστοί παραγωγοί οίνων από τη βόρεια Ιταλία. Πολύ glamour! Έτσι κυλούσαν η επιχειρηματική προσπάθεια και οι βραδιές ανά τρίμηνο.

«Στην Ελλάδα το κρασί ακολουθεί το φαγητό κι όχι το ανάποδο, όπως γίνεται στο εξωτερικό» επισημαίνει δικαίως ο Π. Παππάς. «Αυτό δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα. Υπάρχουν πολλοί επιτήδειοι στην αγορά αλλά θα γίνει ξεσκαρτάρισμα», προσθέτει, για να καταλήξει: «Το φαγητό το καταλαβαίνουμε καλύτερα την επόμενη μέρα».

Γευσιγνωσίες

«Αν κατεβάσω κι άλλο τις τιμές μπορεί να κλείσω σε 6 μήνες λόγω μικρής χωρητικότητας και μεγάλων εξόδων. Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι να αντιμετωπίσεις την κρίση, χωρίς να ρίξεις τις τιμές, π.χ. ένα ευγενικό και γενναιόδωρο κέρασμα.

Στο «WoW» γίνονται γευσιγνωσίες κρασιού. «Κλείνει» διάφορα κτήματα π.χ. Παυλίδης, Τσάνταλης, και κάνει παρουσιάσεις με συγκεκριμένα μενού. Συνήθως προσφέρεται πακέτο πέντε πιάτων, μαζί με γλυκό.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Τον λογαριασμό!

«Έχουμε κλιμακωτές τιμές, ώστε να μπορεί κανείς να τρώει ανάλογα με το βαλάντιό του: υπάρχουν πιάτα από 11-29 ευρώ και κρασιά από 17–200 ευρώ» είναι απλά θέμα επιλογής.

info WHISPERS OF WINE Αγ. Κων/νου 48, Μαρούσι τηλ.: 210 6179051 e-mail: info@whispers.gr Καθημερ.: 17:30 - 12:30 Σάββατο: 22:30 - 24:30 Κυριακή: Κλειστά Τιμή: € 30-40

73

2010

exhibitionists

IFDTEX

Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται

“

Η αντίσταση στην κρίση δεν ξεκίνησε από το Οινόραμα αλλά ένα μήνα νωρίτερα: η 23η Διεθνής Έκθεση Τροφίμων-Ποτών-Τεχνολογίας IFDTEX 2010 αποτέλεσε ένα πρώτο… crash test τής αγοράς στις νέες, δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Το %Vol. δήλωσε παρών και έκανε τον δικό του απολογισμό

Ο

Φεβρουάριος δεν ήταν και ο καλύτερος μήνας για την ελληνική οικονομία. Το κόστος δανεισμού της χώρας εκτινασσόταν στα ύψη και η προοπτική μιας πτώχευσης καθίστατο για πρώτη φορά ρεαλιστική. Η 23η Διεθνής Έκθεση Τροφίμων και Ποτών IFDTEX 2010 έλαβε χώρα στο Metropolitan Expo στο διάστημα 5-8 Φεβρουαρίου 2010, δηλαδή ακριβώς μέσα σ’ αυτό το πρωτοφανές κλίμα αβεβαιότητας για το μέλλον. Αυτό, όμως, αποδείχθηκε μάλλον καλό παρά κακό, διότι κατέστησε την έκθεση ένα πρώτης τάξεως crash test του κλάδου ποτού (κι όχι μόνο) και μάλιστα επιτυχημένο. Η προσέλευση κρίνεται μάλλον ικανοποιητική, όχι μόνο ως προς τον αριθμό (30.480 επισκέπτες από διάφορους κλάδους, όπως χονδρεμπόριο-λιανεμπόριο, μαζική εστίαση και αναψυχή, ξενοδοχεία και τροφοδοσία) όσο κυρίως ως προς το έντονο ενδιαφέρον που επέδειξαν οι επισκέπτες για τα εκθέματα. Το κοινό έψαξε, δοκίμασε και απασχόλησε αρκετά τους εκθέτες, που εμφανίστηκαν προθυμότατοι να ενημερώσουν εξίσου μυημένους κι αμύητους. Το κλίμα δεν είχε τον εορταστικό χαρακτήρα άλλων εποχών, με τους περισσότερους εκθέτες να αντανακλούν μάλλον μια «παγωμάρα» για τη… νέα τάξη πραγμάτων στην ελληνική οικονομία. Ωστόσο, δεν έλειψαν και αρκετές εορταστικές

74

νότες: ξεχωρίσαμε το stand της Fix, σε περίοπτη θέση κοντά στην είσοδο, το οποίο έκλεψε την παράσταση εν όψει της πολυαναμενόμενης… άFIXης της ιστορικής μπίρας, καθώς και τη «γωνία» της Craft, η οποία τήρησε την παράδοση που θέλει στα stand της να λαμβάνει χώρα ένα ατελείωτο πάρτι. Ανεξάρτητα από το αν είχε τη λάμψη προηγούμενων ετών ή όχι, πάντως, η 23η ΙFDTEX είχε ουσία: • η έκθεση προσήλκυσε 444 επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσώπευσαν όλους τους κλαδικούς τομείς του χώρου των Τροφίμων-Ποτών –Τεχνολογίας: παραγωγικές και βιομηχανικές μονάδες από όλη την Ελλάδα, αντιπροσωπείες επώνυμων προϊόντων καθώς και πρεσβείες και επιμελητήρια από Ευρώπη, Καναδά και Ασία. Εξ αυτών, οι 320 ήταν άμεσες συμμετοχές (επιχειρήσεις από Ελλάδα και εξωτερικό) ενώ οι 124 ήταν έμμεσες, δηλαδή επιχειρήσεις που συμμετείχαν μέσω Πρεσβειών–ΕπιμελητηρίωνΦορέων και Συνδέσμων.

• Παράλληλα, αποτέλεσε πόλο έλξης για πλήθος επαγγελματιών από διάφορους χώρους: F&B managers, General managers, hotel managers, buyers supervisors, expansions managers, executive chefs, Market managers, R&D managers, Purchasing managers, Area Managers, Director of food managers, category managers,

“

της Μαρίνας Πρωτονοταρίου

private & own label managers, junior category managers, καθώς μέλη Δ.Σ ή ιδιοκτήτες εταιρειών του χώρου.

• Μεγάλο ποσοστό των επισκεπτών ήταν από το εξωτερικό και συγκεκριμένα από : Τουρκία, Σερβία, Κόσοβο, Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ρουμανία, Ιταλία, Κύπρο, Λιθουανία, Αίγυπτο καθώς και Ισραήλ, Λίβανο, Σκόπια, Αλβανία, Πολωνία, Βουλγαρία και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

• Παράλληλα, την έκθεση επισκέφθηκαν οινολόγοι - γευσιγνώστες - δημοσιογράφοι έντυπου και ειδικού τύπου.

• Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι σε μια έκθεση για επαγγελματίες καταγράφηκε σημαντική προσέλευση καταναλωτών χωρίς άμεσο εμπορικό ενδιαφέρον, η οποία ανήλθε στο 12% τού συνόλου των επισκεπτών.

• Ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις–ομιλίες για το παρόν και το μέλλον του ελληνικού κλάδου ποτού. Ξεχώρισαν η γευσιγνωσία ελληνικών αποσταγμάτων που πραγματοποίησε η εταιρεία ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΣ ΒΛΑΣΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε , τα «πρωταθλήματα» στον τομέα ποτών που πραγματοποίησε η Next Media, και η ομιλία του Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, Άγγ. Ρούβαλη, σχετικά με τη διαχρονικότητα του κρασιού και την αναπόσπαστη σύνδεσή του με την ελληνική παραδοσιακή διατροφή. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

innovations

Prime Serum Το... επίσημο «ποτό» τού hangover

“

Βασισμένο σε μια μυστική συνταγή τής KGB που έχει ως κύριο συστατικό της το κεχριμπάρι, το δροσερό αυτό φρουτοποτό καθαρίζει τον οργανισμό από το αλκοόλ και βγάζει απαγορευτικό στο... hangover

Η

“

του Γιώργου Ι. Μαύρου

κάθε γενιά είχε τον δικό της τρόπο για να... συνέρχεται όταν το «έτσουζε» λίγο παραπάνω: οι πιο παλιοί δεν γύριζαν σπίτι αν προηγουμένως δεν έκαναν μια στάση για έναν καλό πατσά προκειμένου να «γαληνέψουν» το στομάχι και να διασφαλίσουν ένα νηφάλιο πρωϊνό την επομένη. Στις πιο νέες γενιές κάνει θραύση το... βρώμικο: ξημερώματα Κυριακής στην καντίνα της πλατείας Μαβίλη σχηματίζονται ουρές από ορδές πιωμένων ξενύχτηδων που καταφθάνουν από διάφορες... πιάτσες (Γκάζι, Ψυρρή, Κολωνάκι, Σύνταγμα, Πανόρμου και φυσικά Μαβίλη) για να αντισταθμίσουν την υψηλή συσσώρευση αλκοόλ στον οργανισμό τους με ένα –ομολογουμένως γευστικό– hot dog. Για τις νεαρότερες ηλικίες –κι όχι μόνο– έρχεται τώρα ένα νέο «φάρμα-

76

κο» κατά του αλκοόλ σε συσκευασία αναψυκτικού. Το όνομα αυτού: Prime Serum, ένα ιδιαίτερο φρουτοποτό που καθαρίζει τον οργανισμό από το αλκοόλ και απαλλάσσει από τον πονοκέφαλο της επόμενης μέρας. Το Prime Serum παράγεται στη Δυτική Γερμανία και πιο συγκεκριμένα στη Νυρεμβέργη, όμως το μυστικό του έρχεται από το πάλαι ποτέ Σιδηρούν Παραπέτασμα. Ο μύθος λέει ότι η KGB, η περίφημη μυστική υπηρεσία τής τέως Σοβιετικής Ένωσης, χρησιμοποιούσε κεχριμπάρι για να εξουδετερώνει το αλκοόλ και οι πράκτορές της να είναι επαρκώς νηφάλιοι για να εκτελούν τις αποστολές τους. Το κεχριμπάρι είναι ακριβώς το βασικό συστατικό τού Prime Serum και υπεύθυνο για την ιδιότητά του να καθαρίζει τον οργανισμό από το αλκοόλ. Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά στα υπόλοι-

πα συστατικά του αναδεικνύει πολλές άλλες ευεργετικές για τον οργανισμό ιδιότητες: εκτός από κεχριμπάρι το Prime Serum περιέχει χυμό από μήλο και λεμόνι, ζωτικά άλατα, μαγειρικό άλας, φυσικό άρωμα, νάτριο και, τέλος, μαγνήσιο. Η γεύση του τείνει να είναι ελαφρώς όξινη και αλμυρή, λόγω του λεμονιού και του άλατος, δένοντας αρμονικά με τη γλύκα του μήλου. Το λεμόνι χαρίζει στο Prime Serum αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που αντισταθμίζουν σε ένα βαθμό την επιβάρυνση, για παράδειγμα, του συκωτιού και των νεφρών από το αλκοόλ. Τα ζωτικά άλατα καθιστούν το Prime Serum υπερτονικό διάλυμα, χάρη στο οποίο ο οργανισμός αναπληρώνει όλα τα χαμένα συστατικά του ύστερα από χρήση αλκοόλης. Το μαγειρικό άλας βοηθά τον οργανισμό να συγκρατήσει πολύτιμα υγρά που αλλιώς χάνονται με τη χρήση αλκοόλ, ενώ το μαγνήσιο δρα άμεσα για την ενυδάτωση των κυττάρων κι όχι μόνο: ειδικά για τους εφήβους η περιεκτικότητα του Prime Serum σε μαγνήσιο επιδρά ευεργετικά στην ανάπτυξη των οστών και σε ένα βαθμό ανακουφίζει από τους σχετικούς πόνους. Ως προϊόν, το Prime Serum είναι ολόφρεσκο: στη «γενέτειρά» του, τη Γερμανία, ξεκίνησε να κυκλοφορεί μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, όμως αμέσως έκανε θραύση: μπορεί οι Γερμανοί να μη φημίζονται για το «ξεφάντωμά» τους, όμως κάνουν αρκετά μεγάλη κατανάλωση σε αλκοόλ και ένα τονωτικό ποτό, που εξουδετερώνει την αλκοόλη, όπως το Prime Serum, δεν άργησε να γίνει δημοφιλές. Πόσο μάλλον, όταν το ποτό αυτό είναι «καθαρό» από χημικά συστατικά ωσάν βιολογικό. Στην Ελλάδα, το ποτό εισάγεται αποκλειστικά από την εταιρεία Venus Drinks, η οποία δεν κρύβει τα φιλόδοξα σχέδιά της για το Prime Serum. Έχοντας ως όπλο όχι μόνο τις ξεχωριστές ιδιότητές του αλλά και μια ελκυστική τιμολογιακή πολιτική (ενδεικτική τιμή λιανικής από 2 ως 2,3 ευρώ και χονδρικής έως 1,5 ευρώ), η Venus Drinks στοχεύει να φέρει πολύ σύντομα το Prime Serum σε όλα τα βασικά σημεία πωλήσεως ανά την Ελλάδα. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

Š 2009 Southern Comfort. All rights reserved. Southern Comfort is a registered trademark.

drinks

Pilsner

Urquell

Μπίρα από… πηγή

“

«Αφήστε κατά μέρος τις απομιμήσεις!», προσκαλεί τούς ανά τον κόσμο λάτρεις της μπίρας η Pilsner Urquell. Η διάσημη τσέχικη μπίρα διεκδικεί τον τίτλο του πρώτου ζύθου τύπου Pils που έγινε ποτέ κι ως εκ τούτου τού πλέον αυθεντικού που κυκλοφορεί στην αγορά. Άλλωστε, το έλεγε του Γιώργου Ι. Μαύρου και ο Μάικλ Τζάκσον…

78

“

T

Ό

ταν γίνεται λόγος για τις χώρες που έχουν μεγάλη παράδοση στην παραγωγή μπίρας ποιες έρχονται συνήθως στον νου; η H εμπορική της Γερμανία και το Βέλγιο, η Γαλλία και η Αγγλία, ενδεχομένως και οι ΗΠΑ. Ωστόσο, η ονομασία, Pilsner χώρα που ευθύνεται για ένα από τα πιο δημοφιλή Urquell, σημαίνει στιλ μπίρας στον κόσμο είναι η Τσεχία. Εκεί, στη μικρή πόλη του Πίλσεν, η ζυθοποιία «μπίρα Pilsner από Plzensky Prazdroj λάνσαρε το 1842 τις μπίρες την πρώτη πηγή» που είναι γνωστές σήμερα ως Pilsner, Pilsener ή απλώς Pils. Διάσημη για το χαρακτηριστικό χρυσό χρώμα της, το απαλό σώμα που της δίνει το μοναδικό νερό της περιοχής, τον «ζωηρό» χαρακτήρα της τσέχικης βύνης, και το πικρό τελείωμα του τοπικού λυκίσκου, η μπίρα Pilsner βρήκε μιμητές σε όλον τον κόσμο. Ωστόσο, κράτησε για τον εαυτό της το... παράσημο της πρώτης μπίρας Pils που έγινε ποτέ: η εμπορική της ονομασία, Pilsner Urquell, σημαίνει «μπίρα Pilsner από την πρώτη πηγή». Αν κανείς πίνει Beck’s, Budweiser, Miller Lite, Heineken, ή πολλές άλλες ελαφρές και χρυσόχρωμες μπίρες αργής ζύμωσης, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πίνει κάποια μπίρα που παράγεται όπως η ακριβώς η Pilsner Urquell. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι Pilsner Urquell παράγονταν σε ένα κολοσσιαίο υπόγειο σύμπλεγμα εγκαταστάσεων που φιλοξενεί χιλιάδες δρύινα δοχεία ζύμωσης και παλαίωσης με τεράστιες διαστάσεις. Μετά την πτώση του κομμουνισμού όμως, η ζυθοποιία «εκσυγχρονίστηκε» και η μπίρα πλέον παρασκευάζεται σε δοχεία ζύμωσης καμωμένα από ανοξείδωτο ατσάλι. Η μετάβαση στη μοντέρνα εποχή δεν πέρασε απαρατήρητη από τους αμετανόητους «πιστούς» τής Pilsner Urquell, όπως ο Μάικλ Τζάκσον! Ο «βασιλιάς της Ποπ» είχε γράψει πως η μπύρα είχε χάσει κάτι από την πολυπλοκότητα της γεύσης της. Ωστόσο, η Pilsner Urquell εξακολουθεί να αποτελεί την αφρόκρεμα στην κατηγορία της και ξεχωρίζει από παρόμοιες μπύρες που βρίσκονται σε αφθονία στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ειδικά, αν κανείς σταθεί αρκετά τυχερός να την πιει στην πατρίδα της... %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

vignette

free time ΕΚΘΕΣΗ – ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ 35 + Οικοδομώντας τη Δημοκρατία.

35 χρόνια ισπανικής κοινωνικής αρχιτεκτονικής Η έκθεση παρουσιάζει ένα σύνολο αντιπροσωπευτικών έργων της περιόδου 1978-2008, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο η αρχιτεκτονική εμπερικλείει και ερμηνεύει τις πολιτικές αλλαγές που επέφερε το ισπανικό Σύνταγμα του 1978. Ο επισκέπτης βρίσκεται στην τομή μεταξύ αρχιτεκτονικής, πολιτικής και κοινωνίας, και ξεναγείται μέσω μιας χρονολογικής διαδρομής στα κτίρια και στα έργα υποδομής που εκτίθενται. Στην ξεχωριστή ταυτότητα του καθενός απ’ αυτά εμφανίζεται ο αρχιτέκτονας του έργου, η κατασκευαστική εταιρεία, καθώς και ο χρόνος και ο προϋπολογισμός που χρειάστηκαν για την κατασκευή του. Η έκθεση φιλοδοξεί να εξηγήσει τον συσχετισμό της οικοδόμησης του δημοκρατικού και κοινωνικού κράτους με τη δημιουργία δημόσιων και κοινωνικών αγαθών στην πρόσφατη ιστορία της Ισπανίας. Η υγεία, η κατοικία, η παιδεία, οι μεταφορές, ο αθλητισμός, ο πολιτισμός και το περιβάλλον υλοποιούνται σε κτίρια και υποδομές που μεταμορφώνουν το τοπίο της Ισπανίας και την ποιότητα ζωής των πολιτών της. Η δημοκρατία δεν νομιμοποιείται μόνο από την ψήφο των πολιτών αλλά και από την ικανότητά της να παρέχει δημόσια αγαθά, και ως προς αυτό, η αρχιτεκτονική διαδραματίζει έναν ρόλο αναντικατάστατο.

14-04-2010 έως 09-05-2010

«η θυσία» Ιστορικό μυθιστόρημα

Michel Legrand Trio Μουσική κινηματογράφου

Το βιβλίο γραφόταν επί τρία χρόνια από την Ελένη Σαραντίτη και χρησιμοποιήθηκαν πολλές ιστορικές πηγές. Περιγράφει τη ζωή και τον θάνατο του Λεωνίδα Α της Σπάρτης και σκοπός της συγγραφέως ήταν να προσεγγίσει τον άνθρωπο Λεωνίδα και να κάνει γνωστό στον αναγνώστη αυτόν τον πραγματικά αξιοθαύμαστο άντρα που έζησε μέσα στην αγάπη και για την αγάπη οδηγήθηκε στον δρόμο της θυσίας.

Ελένη Σαραντίτη

Ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της εποχής μας, ο Michel Legrand, μας είναι κυρίως γνωστός από τον κινηματογράφο. Ο πολυβραβευμένος συνθέτης (3 Oscar και 5 Grammy) έχει γράψει μουσική για περισσότερες από 200 ταινίες, κι έχει συνεργαστεί με σκηνοθέτες όπως ο Γκοντάρ, ο Λελούς και ο Όλτμαν. Στη συναυλία ερμηνεύει ο ίδιος (πιάνο, τραγούδι) τις μεγαλύτερες επιτυχίες του: Οι ομπρέλες του Χερβούργου, Γέντι, Υπόθεση Τόμας Κράουν, The mindmills of your mind κ.ά. Τον συνοδεύουν ο Réni Vignolo (κοντραμπάσο) και ο André Ceccarelli (ντραμς). ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 6-5-2010

80

Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ Τιμή: 19€

Η Ελένη Σαραντίτη γεννήθηκε στη Nεάπολη Λακωνίας, αλλά από δεκαοκτώ ετών εγκαταστάθηκε στην Aθήνα. Mε τη λογοτεχνία ασχολήθηκε από πολύ νωρίς. Aυτό είναι το ενδέκατο βιβλίο της. Έχει γράψει βιβλία για νέους αλλά και για ενηλίκους.

Aπό τα νεανικά μυθιστορήματά της τρία έχουν γίνει σίριαλ. Έχει τιμηθεί με έγκυρα βραβεία στην Eλλάδα και στο εξωτερικό και ορισμένα έργα της έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες. Συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες με διηγήματα, άρθρα, κριτική βιβλίου, ταξιδιωτικά, ενώ από δεκαπενταετίας είναι τακτική συνεργάτις της Eλευθεροτυπίας στη σελίδα του βιβλίου.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

www.voldrinks.gr VOLUME OF SPIRITS Διµηνιαίο περιοδικό για κρασιά, µπίρες και άλλα αλκοολούχα ποτά

πνεύμα του αλκοόλ σε 101 σελίδες Το

κουπόνι για 6 τεύχη Όνομα: ............................................................................................................. Επάγγελμα: ....................................................................................................... Οδός: .............................................................................. Αριθμός: ................. Πόλη: ....................................................................... Τ.Κ.: .............................. Τηλέφωνο: ............................................... Fax: ............................................... e-mail: .............................................................................................................

Tο «%Vol» μπορεί να σας επισκέπτεται κάθε δίμηνο στη διεύθυνση που επιθυμείτε. Αρκεί να στείλετε τα στοιχεία σας στο e-mail: vol@voldrinks.gr ή να συμπληρώσετε το κουπόνι και να το στείλετε στο fax: 211 600 3180 Κόστος συσκευασίας και παράδοσης: € 3,50 / τεύχος

✃

Για Διαφημιστικές Καταχωρήσεις καλέστε στο 210-9658758 ή στείλτε e-mail στο info@voldrinks.gr. Για τα Γράμματά σας, τα Δελτία Τύπου και άλλες Ενημερώσεις στο vol@voldrinks.gr.

next please

Διαβάστε στο επόμενο Ιούνιος Ιούλιος 2010 I ♥ NY

Ρεπορτάζ

Logistics

Το ελληνικό κρασί ανοίγει τα φτερά του για να κατακτήσει τον κόσμο με πρώτη στάση το... Μεγάλο Μήλο

London Wine Fair 2010

Κορινθία

Τι πρέπει να κάνουμε για να παραδώσουμε on time στα νησιά τον Αύγουστο

Η κατά παράδοση μητέρα του οίνου

Ανακύκλωση

Τα τοπ κοκτέιλ του καλοκαιριού

Επιστροφή κενών βαρελιών μπίρας. Τι κάνουμε το αλουμίνιο

Sexy drinks Τα πιο... αφροδισιακά ποτά τού καλοκαιριού

Κοκτέιλ

Μαστίχα

Συνέντευξη

Το λικέρ που μας ταξιδεύει στη Χίο...

Αφιέρωμα

Λευκά ποτά: η ιστορία, τα χαρακτηριστικά και τα μικρά μυστικά τους

82

Ο ισχυρός άνδρας της ΑΜΒΥΞ, Ι. Ρεβάχ, μιλάει στο %Vol.

Παρουσιάσεις

Οινοποιού, ζυθοποιού, βιολογικού προϊόντος, νέες αφίξεις

Crash Test

Μπίρες σε βαρέλι - To top 5 του %Vol.

%Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

index

ΑΜΒΥΞ ΑΕ Κωνσταντινουπόλεως 6 Αργυρούπολη, Τ.Κ. 164 52 τηλ.: 210 9692260 e-mail: info@amvyx.gr

ΔΙΟΝΥΣΟΣ Α.Β.Ε.Ε. Λ. Βουλιαγμένης 178 Αθήνα, Τ.Κ. 172 35 τηλ.: 210 9718420 e-mail: info@dionyssoswine.gr

ΙΠΠΟΤΟΥΡ ΑΕ Ιωάννη Μεταξά 87 Κορωπί, Τ.Κ. 194 00 210 6634791 sales@ippotour.gr

ΚΑΡΔΑΣΗΣ Θ. ΚΩΝ. ποτοποιϊα -

ΜΥΘΟΣ ΖΥΘΟΠΟΙΪΑ Α.Ε.

ΦΑΡΟΣ ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΕΠΕ

Ιπποκράτους 171 Σπάτα, Τ.Κ. 190 04 τηλ.: 210 6675200 e-mail: info@ mythosbrewery.gr

Λουκά Μπέλου 31 Αθήνα, Τ.Κ. 115 24 τηλ.: 210 6981005 www.sdb-hellas.com

ΠΕΙΡΑΪΚΗ μικροζυθοποιια

25ης Μαρτίου 46 Δραπετσώνα, Τ.Κ. 186 48 τηλ.: 210 4612294 e-mail: info@piraikibeer.gr

ΤΕΤΡΑΜΥΘΟΣ 8ο χλμ. Πούντας-Καλαβρύτων Άνω Διακοπτό, Αχαΐα τηλ.: 26910 97500 e-mail: info@ tetramythoswines.com

αποσταγματοποιϊα οινοποιϊα

ΤΣΑΝΤΑΛΗΣ

5ο χλμ. Τυρνάβου-Λάρισας Τύρναβος, Τ.Κ. 401 00 τηλ.: 24920 25250 e-mail: info@ tsipourokardasi.gr

οινοποιεϊο

• Άγιος Παύλος Χαλκιδικής Χαλκιδική, Τ.Κ. 630 80 τηλ.: 23990 76100 • 31ο χλμ. Αθηνών-Λαμίας Πολυδένδρι Αττικής, Τ.Κ.

145 10 τηλ.: 22950 22941 www.tsantalis.gr

Το %Vol Green... άρει Συγκεντρώστε 6 συνεχόμενα τεύχη του %Vol. και στείλτε μας τα στοιχεία σας (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και τηλέφωνο) μέσω e-mail με θέμα : «ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΩ ΤΟ %VOL.» στο vol@voldrinks.gr Εμείς αναλαμβάνουμε να συλλέξουμε τα τεύχη αυτά και να τα ανακυκλώσουμε. %Vol • Απρίλιος - Μάιος 2010

CAVINO AE ΚΤΗΜΑ ΜΕΓΑ ΣΠΗΛΑΙΟ • Γέφυρα Μεγανίτου Αίγιο Αχαΐας, Τ.Κ. 251 00 τηλ.: 26910 71555 • Πλαταιών 55 Αθήνα, Τ.Κ. 104 35 τηλ.: 210 3478602 e-mail: stratosm@cavino.gr

CRAFT microbrewery

Αγίου Λουκά 44 Παιανία, Τ.Κ. 190 02 τηλ.: 210 6640143 e-mail: info@craft.gr

FORD MOTOR HELLAS Κωνσταντινουπόλεως 4 & Γονατά Περιστέρι, Τ.Κ. 121 33 τηλ.: 801 11 700 600 www.ford.gr

O.K. ATHENS ΕΠΕ Λ.Ποσειδώνος 41 Π.Φάληρο, Τ.Κ 17561 τηλ.: 210 9883361 e-mail: sales@okathens.gr

SARMED A.E. (logistics) 25o χλμ. Π.Ε.Ο. ΑθηνώνΘηβών, Μάνδρα Αττικής, Τ.Κ. 196 00 τηλ.: 211 6003000 e-mail: info@sarmed.gr

SiEBEN Innovative Solutions Αριστομένους 3 Γέρακας, Τ.Κ. 153 44 τηλ.: 2130 179000 e-mail: info@sieben.gr

VENUS DRINKS διανομή ιδιαίτερων ποτών

Κλεομένους 5, Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκη, Τ.Κ. 561 21 τηλ.: 2310 542508 e-mail: venusdrinks@ hotmail.com Κεντρική διανομή στη μεσαία αγορά και την μικρή λιανική τηλ: 210 9592004

Εσείς αυτομάτως μπαίνετε στην κλήρωση για να κερδίσετε: Α. Ένα 4ήμερο ταξίδι για 2 άτομα στην Πράγα (αεροπορικά, ξενοδοχείο 4 αστέρων και ξεναγήσεις σε τοπικά ζυθοποιία) Β. Ένα 3 ήμερο ταξίδι για 2 άτομα στα Μετέωρα (ξενοδοχείο 4 αστέρων και περιηγήσεις σε οινοποιία της περιοχής) Γ. Τρία κιβώτια μπίρες Δ. Δύο κιβώτια κρασιά Ε. Ένα κιβώτιο WHISKY Η πρώτη κλήρωση θα γίνει στις 5 Απριλίου 2011 και οι νικητές θα ανακοινωθούν στο website του %Vol. www.voldrinks.gr Οι κληρώσεις θα είναι συνεχόμενες και θα πραγματοποιούνται για κάθε νέο τεύχος μετά τις 5 Απριλίου 2011 Σκοπός μας είναι να ανακυκλώνουμε περισσότερους από 80 τόνους χαρτιού ετησίως.

ΓΙ' ΑΥΤΟ, ΜΗΝ ΠΕΤΑΤΕ ΤΟ %Vol. ΑΠΛΑ ΚΡΑΤΗΣΤΕ ΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΤΕ ΤΟ *Για πληροφορίες ή απορίες στείλετε e-mail στο vol@voldrinks.gr ή τηλεφωνήστε στο 210-9658758.

83

ne

ΦΡΟΥΤΟΠΟΤΟ κατά του πονοκεφάλου της μέθης.

w

••• AFTER PARTY LIQUID •••

Για ένα νηφάλιο πρωινό...

Εισάγεται από την venus drinks • venusdrinks@hotmail.com • 2310 577260, 2310 542508