Een nieuwe, stoere editie speciaal voor jou! Deze editie oogt, zoals je ziet, stoerder dan je van ons gewend bent! Konijnen zijn niet alleen leuk voor kinderen, maar ook voor volwassenen. Tegenwoordig worden konijnen steeds vaker gehouden door volwassenen, en zij weten daarbij ook de harten van mannen te veroveren! In deze editie laten we drie mannen aan het woord over wat hun konijnen voor ze betekenen. Verder nemen we een kijkje bij konijnenopvang Hazel in Heesch. Vrijwilligster Madelon vertelt ons over de opvang en het beleid om voedsters te laten steriliseren. Verder komen nog andere interessante onderwerpen aan bod, zoals tonische immobiliteit (de staat waarin een konijn verkeert als je het op de rug legt) en wat je wel, en beter niet kunt doen en waarom niet. En we bespreken de aandoening glaucoom bij konijnen: onder andere mogelijke oorzaken en behandelmogelijkheden. Genoeg interessante artikelen om te lezen!
Veel leesplezier!
Heleen Mulder
06
14
36 08
24
In dit nummer 06 Glaucoom
Konijneneigenares Suzanne Copier en dierenarts Ruby van der Leeuw vertellen je alles over de aandoening glaucoom. We gaan onder andere in op de mogelijke oorzaken en behandelmogelijkheden.
08 Op bezoek bij... Konijnenopvang Hazel
Vrijwilligster Madelon geeft ons een kijkje in het asiel. Ze vertelt ons over de opvang en het beleid om voedsters te laten steriliseren.
14 Mannen aan het woord over hun liefde voor konijnen
Jasper Mijwaard, Sef Coppers en Wim Prins vertellen je alles over hun liefde voor konijnen, hoe deze is ontstaan en wat ze nou zo leuk vinden aan konijnen.
18 Tonische immobiliteit
Een konijn op zijn of haar rug ziet er schattig uit, maar niks is minder waar. Karen de Graaff legt je alles uit over dit fenomeen en waarom het juist het tegenovergestelde van schattig is.
20 Creatief Een konijntje van klei
Wij leggen stap voor stap uit hoe je dit leuke konijntje van klei zelf kunt maken.
22 Waargebeurd verhaal Britse Reus verjaagt inbreker
Toby helpt zijn eigenaren door een inbreker te verjagen. Vergeet dat inbraakalarm dus maar, neem een huiskonijn!
24 Hoe woont jouw konijn?
Zoveel baasjes, zoveel manieren om konijnen te huisvesten. We maken kennis met Ilona Valkenburg en haar ‘tuig’.
29 Bunny Habbits
Een leuk en kort stripje gebaseerd op de avonturen en streken van Miepje en Chappy.
30 Rabbit Time! leest...
Dit keer hebben we een viertal interessante boeken voor je in de spotlights gezet.
32 Leuke mannelijke gadgets
We hebben de leukste mannelijke gadgets voor jou op een rijtje gezet en natuurlijk zijn we de konijnen dit keer ook niet vergeten.
34 Panelvragen
Zouden we niet heel graag willen weten wat er in het koppie van onze konijnen omgaat? Ons deskundige panel geeft antwoord op al je vragen.
36 Avond van de Vergeten Konijnen
Stichting KonijnenBelangen hield op 20 maart 2015 de avond van de Vergeten Konijnen. Zij blikken samen met ons terug op deze interessante en informatieve avond.
38 Ingezonden foto’s
Sommige mannen zijn heel gek met hun konijnen en dat hebben ze weten vast te leggen. We hebben de leukste foto’s voor je uitgezocht.
42 Colofon
18
Bij de dierenarts
Glaucoom – beschadiging van de oogzenuw Iedereen komt wel eens bij de dierenarts met zijn of haar konijn voor inentingen en controle. We hopen dat onze konijnen zo lang mogelijk gezond blijven, maar soms hebben ze terugkerende klachten of is er iets anders waardoor je met je dier naar de dierenarts gaat. In deze rubriek vertelt een konijneneigenaar waarom hij of zij bij de dierenarts terechtkwam. Daarna geeft de dierenarts meer informatie over de aandoening, de mogelijke oorzaken en de behandelmogelijkheden. Deze keer vertelt Suzanne Copier over glaucoom bij haar konijn Sem. Dierenarts Ruby van der Leeuw van Oogheelkundig Dierenartspraktijk in Heerjansdam licht de aandoening, oorzaken en behandeling toe. In oktober 2014 begon Sem naar mijn idee en gevoel slechter te zien. Dit viel me op doordat hij voorzichtiger was geworden met lopen en ik merkte dat hij steeds vaker tegen meubels en muren opbotste. Omdat hij verder eigenlijk normaal reageerde en zijn oogjes er goed uitzagen, maakte ik me geen zorgen; ik dacht eigenlijk dat het aan mij lag.
Blauwe gloed
Rond Sinterklaas begon mij op te vallen dat zijn linkeroog begon te verkleuren; een blauwige gloed begon zijn oog te overheersen. Direct heb ik mijn dierenarts gebeld,
en na een onderzoek is besloten om Sem door te verwijzen naar Ruby van der Leeuw, oogdierenarts. Er is direct begonnen met een oogdrukmeting.
Verhoogde druk
Uit deze meting bleek dat zijn oogdruk veel te hoog was. De dierenarts dacht aan glaucoom. Ik heb het volgende aan medicatie meegekregen: Trobadex, Carprofendrops, Atropine, Panacur en oogdrukverlagende medicatie (Azopt). Om E. cuniculi uit te sluiten is besloten om Sem ook te behandelen met Panacur. Na een bloedtest bleek hij deze ziekte gelukkig niet te hebben.
In overleg met de dierenarts is het oog van konijn Sem verwijderd.
Vanaf december ben ik met Sem naar Ruby toe geweest om zijn oogdruk te laten meten en bij te houden. Deze bleek niet te veranderen en eerder te verslechteren. Sem werd rustiger, kneep met zijn andere (goede) oog. Hij had hoofdpijn door deze verhoogde druk.
Oog verwijderd
In overleg met mijn eigen dierenarts (Dierenkliniek De Beestenhoek te Bergschenhoek) is besloten om zijn oog in zijn geheel te verwijderen. Tot ieders vreugde knapte hij al in de uren na de operatie goed op en is hij nu een veel vrolijker konijn. Hij past zich aan aan zijn omgeving en ik merk aan hem dat hij tegenwoordig alles doet op tast en op reuk. Het enige vervelende is dat zijn andere oog ook aangetast is. De reden daarvan is mij helaas onbekend. Hij is aan beide kanten voor 100% blind. Op dit moment is zijn rechteroogje stabiel, dit wil zeggen dat zijn oogdruk nog aan de goede kant zit. Om de druk zo laag mogelijk te houden, geef ik hem oogdruppels. Ik hoop dat dit gaat werken. Mocht dit niet zo zijn, dan moet zijn rechteroog ook worden verwijderd. Auteur en foto: Suzanne Copier
6
Dierenarts Ruby van der Leeuw van Oogheelkundig Dierenartspraktijk in Heerjansdam aan het woord Wat is glaucoom?
Blauwgrijze waas t.g.v. cataract, vaak voorloper van glaucoom.
Glaucoom is een beschadiging van de oogzenuw, die ontstaat door een te hoge oogdruk. Dit zorgt ervoor dat het konijn minder kan zien en uiteindelijk blind wordt. Een hoge oogdruk veroorzaakt bij mensen ook erge hoofdpijn; men gaat ervan uit dat dit bij konijnen niet anders is, ondanks het feit dat een konijn normaal gesproken niet goed laat merken dat het ergens pijn heeft. Glaucoom kan aan één oog optreden, maar meestal raken beide ogen aangetast.
Hoe kan de oogdruk omhoog gaan?
veroorzaken. Verreweg de meest voorkomende veroorzaker van glaucoom is de ziekte E. cuniculi.
In het oog, direct achter het hoornvlies, bevindt zich kamervocht. Dit wordt geproduceerd door het straalvormig lichaam en afgevoerd via de zogenaamde kamerhoek. Hier bevindt zich een filter waardoor het vocht wordt afgevoerd. Als de hoek onvoldoende doorlaatbaar is voor de afvoer van kamervocht, veroorzaakt dit een hoge druk. Er zijn verschillende oorzaken voor het niet goed doorlaatbaar zijn van de kamerhoek. Er kan sprake zijn van een aangeboren (veelal erfelijke) afwijking waarbij ‘de mazen’ van het filter onvoldoende open zijn. De konijnen worden hiermee geboren, maar pas na verloop van tijd ontstaan er klachten door een te hoge druk. Deze oorzaak komt bijna alleen maar voor bij de witte Nieuw Zeelander en is heel zeldzaam bij andere rassen.
Hoe veroorzaakt E. cuniculi glaucoom?
Tijdens de embryonale fase komt de parasiet via de moeder in de bloedbaan van het jonge konijn en nestelt zich in de lens. In eerste instantie zie je niet of nauwelijks iets aan de lens, later kan hij witter worden; er ontstaat cataract (grijze staar). Dit geeft weer een ontsteking in het oog en uiteindelijk glaucoom.
Symptomen van glaucoom
Er ontstaat vaak een blauw/grijzige waas, het oog kan roder zien, uiteindelijk wordt het oog groter en gaat uitpuilen.
Belangrijk bij onderzoek en behandeling van glaucoom
De mazen van het filter kunnen ook dichtgeslibt raken door ontstekingsmateriaal in het oog (men spreekt dan van uveitis) en op die manier een drukverhoging veroorzaken. In principe kan elke ontsteking in een konijnenlichaam secundair een uveitis (en via deze weg weer glaucoom)
Bij verdenking van glaucoom is altijd een uitgebreid oogonderzoek met drukmeting nodig. Omdat glaucoom meestal een andere, onderliggende, oorzaak heeft, is het van belang om het konijn verder te onderzoeken en na te gaan of er geen andere klachten meespelen die niet altijd even duidelijk hoeven te zijn, zoals bijvoorbeeld incontinentie of een zwakke achterhand die op E. cuniculi kan wijzen.
Behandeling
Met oogdrukverlagende middelen proberen we de oogdruk naar beneden te brengen. Vaak is er medicatie nodig om onderliggende oorzaken aan te pakken. Jammer genoeg reageren de konijnen vaak niet of maar tijdelijk op de medicatie. Omdat een oog in een vergevorderd stadium van glaucoom blind is en wel pijn veroorzaakt, adviseren we dan vaak om het oogje te laten verwijderen. Auteur en foto: Ruby van der Leeuw, Oogheelkundig Dierenartspraktijk in Heerjansdam, oogdierenarts.nl Tekening: Jantien Zandvoort
7
Op bezoek bij ...
Konijnenopvang Hazel
In deze rubriek bezoeken we een konijnenpension, konijnenopvang, konijnenfokker of kinderboerderij. Deze keer zijn we op bezoek bij Stichting Konijnenopvang Hazel. Vrijwilligster Madelon vertelt ons over de opvang en het beleid om voedsters te laten steriliseren. 8
9
10
Het verhaal van Moon: ‘Nou, wat ik nu weer beleefd heb... mijn vorige baasjes gingen zeker met skivakantie. Ze hebben mij zomaar losgelaten op straat. Ik zocht en zocht, en opeens vond ik andere konijnen én brokjes. Ik kon daar niet bij, want er zat gaas tussen. Maar ik bleef het proberen, ik had namelijk honger. Toen werd ik opgepakt door een mevrouw, en nu schijn ik bij de konijnenopvang te zitten. Hier zijn brokjes, een droog verblijf en allemaal andere gezellige konijntjes. Toch wel fijn zo...’ 11
Na een telefoontje van de eigenaresse van de ‘konijntjes achter het gaas’ naar Konijnenopvang Hazel werd Moon gevangen en naar de opvang gebracht. Er werd verteld dat ze toen zeker al zo’n zes dagen had lopen zwerven. Moon kan tijdens haar zwerftocht best een wild konijn tegengekomen zijn, en dus door hem gedekt zijn. En dan? Het beleid hierin verschilt per opvang. Konijnenopvang Hazel kiest in zo’n geval, indien mogelijk en verantwoord, voor sterilisatie.
Echo De dierenarts maakt van elke voedster die bij de opvang binnenkomt en buiten gezworven heeft na een à twee weken een echo. Is op deze echo te zien dat het konijn drachtig is, en is de dracht nog niet in de laatste fase, dan wordt besloten tot sterilisatie. Een echo geeft geen honderd procent garantie dat een konijn waarbij geen vruchtjes te zien zijn, niet zwanger is. Het is slechts een indicatie. Bij een zwangerschap van minder dan tien dagen is het sowieso lastig om via een echo te bepalen of een konijn drachtig is.
Sterilisatie Sterilisatie is een zwaardere ingreep dan castratie. Bij sterilisatie worden zowel de baarmoeder als de eierstokken weggehaald. Is het konijn drachtig, dan worden de vruchtjes
ook verwijderd. Deze vruchtjes zijn in deze fase ongeveer één centimeter groot en niet levensvatbaar. Sterilisatie van voedsters in de opvang heeft als belangrijkste functie de dracht af te breken. Daarnaast heeft deze ingreep nog andere functies, namelijk het voorkomen van baarmoederkanker of -ontsteking en vaak heeft sterilisatie een gedragsverandering tot gevolg. Zeker bij konijnen die wat territorialer zijn, kan dit gunstig uitpakken. 12
Waarom zwangerschap niet laten uitdragen? De vraag komt misschien boven waarom we de gevonden konijnen hun zwangerschap niet laten uitdragen en de jonkies herplaatsen? Op de wachtlijst van Konijnenopvang Hazel staan altijd minimaal twintig konijnen waar men afstand van wil doen. Daarnaast brengen de dierenambulance en particulieren hun gevonden konijnen naar onze opvang. Moeten we dan ook nog jonkies geboren laten worden? Wij zijn van mening dat we dan beter de konijnen die er ‘al zijn’ een goed huisje kunnen geven, in plaats van nog meer konijnen geboren te laten worden. Verder stellen halfwilde konijnen andere eisen aan hun verblijf dan tamme konijnen. Halfwilde konijnen zijn door hun ‘wilde’ genen meesters in ontsnappen. Ze blijven schrikkerig en zijn vaak angstig voor andere dieren. Hierdoor zitten halfwilde konijnen vaak lang in de opvang, wat voor henzelf zeker geen ideale situatie is. Het uitzetten van halfwilde konijnen via de wildopvang is geen optie, want niet alle halfwilde konijnen hebben de karakteristieke bruine wildkleur. Konijnen met een andere kleur vallen meer op en zijn daardoor een makkelijkere prooi voor roofdieren. Bovendien zijn halfwilde konijnen door hun deels ‘tamme’ genen vatbaarder voor ziekten en ongedierte. Auteur: Madelon Foto’s: Nicole Verhoeven
13
Mannen aan het woord over hun liefde voor konijnen
Mijn naam is Wim Prins. Toen ik een keer met mijn dochter Carmen een rondje ging fietsen, kwamen we een groep fietsers tegen die een zwart konijn in het bos had gevonden. Het konijn was zo tam dat ze hem zo konden pakken. Deze mensen kwamen niet uit de buurt dus wisten ze niet wat ze met het beestje moesten doen. Carmen was meteen helemaal verkocht en ik kon geen ‘nee’ zeggen..., dus ging het beestje in de fietstas. Thuisgekomen hebben we hem Huppie genoemd, omdat hij onderweg steeds uit de fietstas hupte. Gelukkig was hij niet gewond geraakt. Huppie was toch te verwilderd om hem thuis te houden, dus hebben we hem bij een zorgboerderij gebracht waar hij goed opgevangen is, met allemaal mooie dames om hem heen!
In de palm van mijn hand
Later kregen we Nino, ons eerste echte huiskonijn. Door hem is de liefde voor konijnen bij mij begonnen. Toen we hem kregen, was Nino zó klein dat hij in de palm van mijn hand paste. Hij was nog veel te klein om tijdens de aankomende winter buiten te blijven, dus kwam hij binnen wonen in een hok. Hij was zo tam dat zijn hok de hele dag open stond, ook als we weg waren. ‘s Nachts ging hij wel in zijn hokje. Hij kwam op schoot zitten en bij je op de bank liggen. Heerlijk vond hij dat. Lekker knuffelen. Als het niet te koud was, liep hij de hele dag in de tuin, die hebben we helemaal dicht gemaakt zodat hij niet kon weglopen. De kinderen waren ook Auteur en foto: Wim Prins
14
ontzettend dol op hem. Nils, de jongste, was het meest dol op Nino. In de vakantie hadden we zelfs een oppas in huis om voor Nino te zorgen! In 2013 ging het mis. Nino was ziek geworden toen we op vakantie waren. Hij had een erge gasbuik omdat hij teveel sla gegeten had, daaraan is hij overleden. Dat vonden we allemaal heel erg. En dat vinden we nog steeds. Hij is maar vijf jaar geworden.
Stoere knuffel
Stukje krentenbol
Angel en Chico leven buiten en dan is de band toch minder dan met een konijn
‘Mijn liefde voor konijnen is heel onverwachts begonnen’
dat binnen woont. Ze lusten graag een stukje krentenbol dus daarmee kunnen we ze paaien. Ik ben dol op Chico, hem kan ik lekker aaien en knuffelen. Hij likt mijn gezicht en knabbelt op mijn oogleden, heel zachtjes. Angel vind ik heel mooi maar ze is bang. Ik kan haar niet oppakken en dat vind ik heel jammer. Ik kan er erg van genieten als ik ze in de tuin zie scharrelen. Ik hoop dat we nog lang van ze mogen genieten.
15
Wim
Vlak daarna was mijn vriendin Inge jarig. Ik had een mooi konijntje gezien dat we samen zijn gaan bekijken. Het konijntje reageerde op Inge. Zij wilde het graag hebben en na een paar dagen bedenktijd hebben we hem opgehaald.
Hij heet Chico. Het is een stoer Black and Tan konijn, maar hij houdt heel erg van knuffelen! Na vier maanden hebben we hem laten castreren. Hij verveelde zich dus zijn we een maatje gaan zoeken voor hem. Het was de eerste keer dat we een koppeling deden en het ging gelijk goed! En zo kwam Angel in februari 2014 ook bij ons wonen. Ze was erg angstig en schuw, maar langzaamaan winnen we haar vertrouwen. Chico en Angel zijn onafscheidelijk, maar ze zijn niet zo aanhankelijk als Nino was. Dat vind ik wel jammer.
Sef
‘Waarom een konijn?’ vraagt men mij zo vaak. En die vraag begrijp ik ergens ook wel; dat was exact mijn reactie toen mijn ex indertijd vertelde dat ze een konijn als huisdier wilde. Gevolgd door mijn opmerking dat ik dat een van de domste ideeën ooit vond. Het konijn kwam er toch en geheel tegen mijn voornemen en verwachting in, hupste het zo mijn hart in. Wat een heerlijk eigenwijs diertje, met zo’n sterk eigen karakter. En al snel zag ik het konijn als het volwaardige huisdier dat het is.
‘Ze maken mijn huis tot een thuis’
Nu zijn we inmiddels alweer bijna tien jaar verder en kan ik me niet voorstellen geen konijnen in en om het huis te hebben. De interactie tussen soortgenootjes, de soms bijna ‘I don’t give a fuck attitude’ en hoe een übercute uiterlijk niet meer dan een façade is voor een eigenlijk complex diertje. Hoe ze allemaal zo duidelijk een eigen ik en willetje hebben. Ik kan er uren over praten en uren naar ze kijken.
Auteur en foto’s: Sef Coppers
16
Verliefd...
Hoe we op het idee kwamen om konijnen te nemen? Het is eigenlijk een heel simpel verhaal. We liepen een keer door een tuincentrum en werden verliefd op de jonge konijntjes die ze daar verkochten! Toen besloten we eigenlijk heel impulsief dat zo’n klein konijntje perfect bij ons zou passen. Die middag zijn we gelijk op onderzoek uitgegaan: “Waar moeten we rekening mee houden? Wat voor konijn zou geschikt zijn voor onze situatie?” Twee maanden later zijn we afgereisd naar Stal Di Angeli in Steenwijk en hebben we Kip meegenomen! Een
half jaar later vonden we het wel tijd voor een vriendinnetje en hebben we Pip aan hem geïntroduceerd.
... en niet alleen wij!
Het eerste wat opvalt is hoe prachtig ze eruit zien. Van de zachte witte vacht (en de paar plukjes bruin op één oortje en rond de ogen van Kip) tot hun altijd wiebelende neus en de felblauwe oogjes. Daarnaast word ik altijd vrolijk van hoe opgewekt en levendig ze de hele dag door zijn – tenzij ze net wakker zijn; ze hebben namelijk wél last van een ochtendhumeur. Ik kan urenlang kijken naar hoe ze zich vermaken met hun speeltjes en vooral ook met elkaar! Om nog maar te zwijgen over hoe schattig het is als ze languit tegen elkaar aan liggen... We zijn ook niet de enigen: iedereen wordt altijd spontaan verliefd op Kip en Pip!
Jasper
Mijn naam is Jasper Mijwaard, ik ben 24 jaar oud en ben - samen met mijn vriendin - de trotse eigenaar van twee enorm lieve, pluizige teddy dwergkonijntjes. Ze heten Kip (ram - drie jaar oud) en Pip (voedster – tweeënhalf jaar oud) en ze doen het liefst alles samen. Eten, slapen, schoonmaken, spelen... Letterlijk alles!
‘Iedereen wordt altijd spontaan verliefd op Kip en Pip’
Auteur en foto’s: Jasper Mijwaard
17
Tonische immobiliteit Konijn op de rug – in trance of in doodsangst?
Op internet zie je ze voorbijkomen: ‘schattige’ foto’s en filmpjes van konijnen die op hun rug liggen met de pootjes omhoog, op schoot, op een tafel of zelfs ‘in bad’ in de wastafel. Het konijn lijkt geheel ontspannen, het verzet zich niet, beweegt niet of nauwelijks en lijkt als het ware in trance, of onder hypnose. Er wordt zelfs beweerd dat het konijn ervan geniet. Goed voor de band tussen konijn en baasje. Toch...? Was nageltjes knippen voorheen een worsteling, met een konijn ‘in trance’ is dat zo gebeurd. Ook sommige dierenartsen maakten (en maken nog steeds?) gebruik van de eigenschap van het konijn om zich stil en slap te houden wanneer het op de rug wordt gelegd. Wel zo handig bij een moeilijke behandeling of een ingreep zoals een castratie. Het maakt narcose overbodig en men kan volstaan met plaatselijke verdoving. Minder risico’s, lagere kosten. Minder stress bij mens en dier. Toch...? Onderzoek
Dr. Anne McBride van de Universiteit van Southampton in Groot-Brittannië plaatste vraagtekens bij deze conclusies. Samen met andere wetenschappers en dierenartsen onderzocht zij in 2006 wat er precies gebeurt bij een konijn dat op de rug wordt gelegd. In deze zeer kwetsbare houding belandt het konijn in een toestand van ‘tonische immobiliteit’. ‘Tonisch’ komt van ‘tonus’, dit betekent (spier) spanning. ‘Immobiliteit’ betekent ‘niet kunnen bewegen’. Het konijn raakt verstard, als het ware verlamd, en reageert niet of nauwelijks meer op prikkels van buiten. Maar in die toestand van bewegingloosheid is het dier zich nog scherp van zijn omgeving bewust, en ook pijn wordt wel degelijk gevoeld. Van echte hypnose of trance is dus geen sprake.
Het onderzoek werd uitgevoerd met een zestal Witte Nieuw Zeelanders. Hoewel dit onderzoekstechnisch gezien een zeer klein aantal is, dienen de resultaten toch serieus te worden genomen. Gekeken werd niet alleen naar uiterlijke signalen bij het konijn in deze houding, maar ook naar fysiologische reacties. Dit zijn de processen die zich binnenin het konijn afspelen, zoals bloeddruk, hartslag en ademhaling. Ook werd gekeken naar de hoeveelheid van het hormoon cortisol in het bloed. Dit is namelijk een indicator voor stress: een lichaam onder invloed van stress zal extra cortisol aanmaken en dit is in het bloed terug te zien. Deze ‘harde’ fysiologische gegevens zijn objectief; dat wil zeggen dat ze onafhankelijk zijn van (onjuiste) uitleg door de waarnemer.
18
De metingen werden op drie momenten verricht: voorafgaand aan het op de rug leggen, direct erna en een kwartier later.
overgeleverd aan degene die het hanteert. Hoewel het er misschien ontspannen uitziet, verkeert het konijn op dat moment in feite in doodsangst.
Wat bleek?
De onderzoekers signaleerden typische angstige gedragingen als grote ogen, platgedrukte oren, toegenomen spierspanning en worsteling bij het opwekken van tonische immobiliteit (het op de rug gelegd worden). Ook na afloop, toen de konijnen allang weer op hun pootjes rondliepen, bleef hun stressniveau verhoogd. Dit bleek onder andere uit het feit dat de konijnen vaker vluchtten en wegkropen en minder op verkenning gingen.
Het verschijnsel ‘tonische immobiliteit’ is niet onbekend in de natuur. Het wordt ook beschreven bij haaien, vissen, reptielen en knaagdieren. Ook bij mensen, met name slachtoffers van ernstig psychisch en/of lichamelijk trauma, komt het voor.
Conclusie
Onmiddellijk na de tonische immobiliteit bleken bloeddruk, ademhaling en hartslag sterk verhoogd, evenals het cortisolgehalte in het bloed. Zowel de fysiologische reacties als het gedrag van de konijnen wezen op angst en stress. Hieruit werd geconcludeerd dat konijnen tonische immobiliteit ervaren als zeer stressvol. Het stil blijven liggen is geen teken van rust, vertrouwen of ontspanning. Het tegenovergestelde is waar: het is een overlevingsmechanisme.
Laatste redmiddel
Biologisch gezien heeft tonische immobiliteit een duidelijke functie. Voor een prooidier dat gevangen zit in de klauwen of kaken van een roofdier, is het een laatste redmiddel om aan zijn belager te ontkomen. Als vluchten en vechten niet meer mogelijk zijn, schakelt het lichaam over op een noodstrategie: het prooidier houdt zich als het ware ‘dood’. Dit gaat zelfs zó ver dat bloeddruk, ademhaling en hartslag tijdelijk even dalen. De bioloog Darwin noemde dit ‘geveinsde dood’ (Darwin, 1839). De kans bestaat dat het roofdier dan zijn aandacht en greep zal laten verslappen. Sommige roofdieren verliezen de belangstelling als zij denken dat hun prooi al dood is. Dit geeft het prooidier de gelegenheid tot een laatste, uiterste ontsnappingspoging. Een soortgelijke reactie treedt op als een konijn op de rug wordt gelegd; een zeer kwetsbare positie. Het kan zich niet meer bewegen en is
Uit dit alles kan worden geconcludeerd dat het opwekken van tonische immobiliteit bij een konijn door het op de rug te leggen, zoveel als mogelijk moet worden vermeden. Behalve de angst en stress waaraan het dier wordt blootgesteld, is er ook nog het risico dat het de rug breekt tijdens het worstelen. Er kunnen echter situaties zijn waarbij het op de rug leggen onvermijdelijk is, bijvoorbeeld bij een behandeling waarbij narcose ongewenst is. Ook zijn er konijnen die zo worstelen bij het nagels knippen dat het de vraag is of de stress en risico’s van zo’n worsteling opwegen tegen de stress veroorzaakt door het (kort) op de rug liggen. Gelukkig is er steeds meer kennis over het verzorgen en hanteren van konijnen beschikbaar, ook op internet. Konijnengedragsdeskundigen geven advies over methoden om met zo min mogelijk stress nagels te knippen en de vacht te verzorgen, soms met een instructievideo erbij. Iedereen die het welzijn van konijnen een warm hart toedraagt, kan hier zijn of haar voordeel mee doen.
Inspectie
Als een konijn van onderen moet worden geïnspecteerd, bijvoorbeeld bij een vies kontje of om het geslacht te bepalen, is het belangrijk het dier niet plat op de rug te leggen maar op het kontje te laten ‘zitten’, met steun in de rug, waarbij het kopje zoveel mogelijk rechtop blijft. Hierbij behoudt de rug zijn natuurlijke kromming. De ruggengraat van een konijn is zeer kwetsbaar. Om beschadiging te voorkomen, is het belangrijk deze natuurlijke kromming altijd zoveel mogelijk te respecteren.
TIP!
Auteur: Karen de Graaff Bronnen: ‘Trancing rabbits; relaxed hypnosis or a state of fear?’ McBride et al, 2006 | The Rabbit Welfare Association & Fund | Journal of Comparative Physiology | Bunnytraining Nederland | Dierenkliniek Animalis, Delft | Tinley Gedragstherapie voor dieren | Konijnenadviesbureau Haarlem
19
CREATIEF een konijntje van klei
Kneed voor het hoofdje een balletje en boetseer er een snuitje aan. Maak van een klein wit balletje een dun plakje en wrijf dit vast op het snuitje. Maak met een stompe naald streepjes op het hoofdje zodat je een vachtje krijgt. Boetseer voor het neusje een klein driehoekje van zwarte klei en maak met je mesje een mondje in het snuitje. Eventueel kun je nog twee kleine tandjes boetseren. Prik voor de oogjes twee gaatjes in het hoofdje en druk er twee kleine zwarte balletjes in.
Rol voor de oren twee bruine pegeltjes en boetseer ze in vorm. Draai met de achterkant van een kwastje licht in het oor zodat het een binnenkantje krijgt. Maak ook met roze twee kleine pegeltjes, druk ze plat en wrijf ze in de binnenkant van de oren. Ook op de oren maak je met je naald een vachtje. Wrijf daarna de oren goed vast op het hoofdje.
20
dun plakje v vast en maak met de stomp
Afbakklei Oven Aluminiumfolie Boetseergereedschap Scherp mesje Naald SatĂŠprikker Eventueel schroefoogjes, een kettinkje & magneetjes
Voor de voorpootjes rol je twee worstjes. Druk de handjes een beetje plat en maak teentjes met een mesje. Rol daarna vier kleine bolletjes van donkerbruine klei en druk ze plat voor de voetzooltjes. Maak ook op de voorpootjes weer een vachtje. Snijd de bovenkant van de voorpootjes schuin af en zet ze vast op het lijfje. Rol voor de achterpoten twee worstjes en boetseer er een voetje aan. Maak net als bij de voorpoten tenen en voetzooltjes en snijd de bovenkanten schuin af. Maak met je naald een vachtje en zet de poten vast op het lijfje.
Boetseer voor het staartje een klein wit pegeltje en wrijf het vast op het lijfje. Ruw het met je naald een beetje op. Draai voor een (sleutel)hanger een klein schroefoogje in het hoofdje en bak de klei in de oven zoals op de verpakking staat. Eventueel kun je na het bakken een magneetje op je konijn plakken met secondelijm.
21
Auteur en foto’s: Audrey Fail-Bos
Boetseer voor het lijfje een pegel en maak er met witte klei een buikje op. Maak daarvoor een wit bolletje en maak er een van. Wrijf het goed weer een vachtje pe naald.
Wat heb je nodig:
Britse Reus verjaagt inbreker Vergeet dat inbraakalarm – neem een huiskonijn!
I
Groot was de schrik toen de volgende ochtend n de nacht van 6 bleek dat er was ingebroken. Kastdeuren en laden stonden open, overal lagen spullen en op 7 februari 2013 een laptop, iPad en handtas waren verdwenen. De kerst- en verjaardagscadeaus die de familie waren Kimberley had gekregen lagen uitgestald op de bank, alsof May, haar verloofde de dief ze had gesorteerd en klaargelegd om mee te nemen. Toby zat bevend in de bench, Martin en hun duidelijk hevig geschrokken. Meteen werd de gebeld. Toen de agent het huis betrad, driejarige dochtertje politie werd hij bijna aangevallen door de anders zo Olivia diep in slaap in vriendelijke Toby, die bepaald niet gecharmeerd hun huis in Plymouth, was van deze nieuwe ‘indringer’. Kimberley is ervan overtuigd dat Toby met zijn Engeland. Plotseling luide gestamp de inbreker heeft gestoord en zo heeft voorkomen dat er nog veel meer werd klonk een serie gestolen. Waarschijnlijk heeft de dief ook het luide klappen door knarsen van de vering van haar bed gehoord en heeft toen het hazenpad gekozen. het huis. Kimberley Net een hondje schrok wakker en Kimberley en Martin hebben Toby uit de opvang, waar hij was achtergelaten als ‘ongewenst’. zat meteen rechtop. “Hij is net een hondje, hij komt als je hem Toen realiseerde ze fluit,” vertelt Kimberley. “Hij is speels, erg vriendelijk en hij vindt het helemaal niet erg als zich dat het lawaai mijn dochtertje van drie over hem heen kruipt. Overdag loopt hij los in huis en ’s nachts gaat van Toby afkomstig hij in een bench, geschikt voor een hond van moest zijn, hun Britse Labrador-formaat. Als hij op de vloer stampt, is dat ongelooflijk hard – het weergalmt door het Reus, die ’s nachts hele huis.” in een hondenbench Toby is met zijn vierenhalve kilo nog niet volgroeid – Britse Reuzen kunnen wel bijna zes in de keuken zit. kilo zwaar worden. Vijfmaal achtereen Trots stampte Toby met Hoewel de dief erin slaagde enkele waardevolle zaken te stelen, had het nog erger kunnen zijn. z’n reusachtige Kimberley: “Als de dief niet van schrik op de vlucht was geslagen, had hij naar boven kunnen achterpoot luid komen op zoek naar nog meer spullen. Mijn op de vloer van de dochtertje lag daar te slapen – het had echt kunnen worden. Toby heeft zich als bench – toen werd het gevaarlijk een echte waakhond gedragen. We zijn zo trots op hem dat we hem hebben beloond met een weer stil. Kimberley nieuwe speeltunnel. Het is eigenlijk een tunnel draaide zich om in bed voor katten, want met zijn formaat heeft hij natuurlijk een groot exemplaar nodig.” – waarbij de vering luid knarste – en viel Foto: Inge van Winden weer in slaap. Bronnen: Telegraph.co.uk | Mirror.co.uk | Dailymail.co.uk. 22
Waargebeurd verhaal
23
Hoe woont j 24
Zoveel baasjes, zoveel manieren om konijnen te huisvesten. Er zijn zo veel mogelijkheden: binnen of buiten, los of in een hok of ren. In deze rubriek laat een van onze lezers ons zien hoe zijn of haar konijn woont. In deze editie geeft Ilona Valkenburg ons een kijkje in de verblijven van Sammy, Niki, Bo, Scruffy en Puk. Ze vertelt er het volgende over: Mijn naam is Ilona Valkenburg en ik woon samen met mijn vriend en onze vijf konijnen. Bij mij begon de konijnenliefde met een Thrianta die ik kreeg van een oom en tante die ervan af wilden. Het was een supertam, vrolijk en vriendelijk konijn.
jouw konijn? 25
Vriendjes met Baloe Daarna heb ik een tijdje geen konijn gehad, maar toen ik mijn eerste appartementje kreeg, heb ik Baloe gekocht, een negen maanden oude Thrianta ram. Baloe was een verschrikkelijk lief en eigenwijs dier en al snel werden ook mijn vriend, die het eerst niet zo op konijnen had, en hij vriendjes. Toen mijn vriend en ik zijn gaan samenwonen, hebben we geprobeerd om Baloe te koppelen. Om een lang verhaal kort te maken: dat lukte niet. Hierdoor hadden wij natuurlijk wel een extreem aanhankelijk, tam en zeker ook blij konijn. Helaas kreeg hij, toen hij bijna vijf was, een darmtumor en moesten we hem laten inslapen.
Sammy & Niki
Toen ik Baloe kreeg, wist ik nog vrij weinig van konijnen. Ik ben me toen steeds meer gaan inlezen en dat is niet alleen hem, maar ook onze huidige konijnen ten goede gekomen.
Thrianta’s en meer Na Baloe kwamen er weer Thrianta’s: broertje en zusje Sammy en Niki. Een verschrikkelijk leuk koppel, dat wel zonodig alles moest slopen en onderplassen. Hen hebben we dus naar buiten verhuisd. Maar toen was het wel erg stil in huis, en daarom hebben we Bo gekocht bij een fokker. Haar hebben we in het asiel gekoppeld aan Scruffy, een halfwildje. Daarna kregen we vanuit het asiel een pleegkonijntje: Puk. Toen ze een paar weken oud was, was zij op straat gevonden. Het was een vrolijk, brutaal, hyperactief en aanhankelijk pluisje van 500 gram. Het idee was dat ze terug zou gaan naar het asiel als ze eenmaal groot en sterk genoeg was, maar dat is dus nooit gebeurd. En zo hadden we ineens een trio binnen en een koppel buiten. 26
Bo & Scruffy & Puk
Veel ruimte Omdat we het belangrijk vinden dat onze konijnen voor zover mogelijk echt konijn kunnen zijn, hebben we geprobeerd ze zoveel mogelijk ruimte te geven. Sammy en Niki hebben een kippenhok met een ren van drie meter. Vanuit de ren kunnen ze via wat boomstammen in hun nachthok komen. Ze hebben geen speelgoed, want daar doen ze toch niets mee. Ze rennen veel liever door de tuin. Als wij thuis zijn, mogen onze konijnen lekker los. Omdat ik veel thuis werk, is dat best vaak. De drie binnenkonijnen hebben een gedeelte van de kamer als ren. Dit stuk is drieĂŤnhalve meter lang. Zij mogen los in huis als we thuis zijn en ze mogen ook regelmatig lekker door de tuin rennen. Om ze een beetje bezig te houden (bij een halfwildje is dat zeker wel nodig), hebben ze in hun ren een buis, een kasteel waar ze doorheen kunnen crossen, veel speelgoed en knaagspullen. En ze hebben een poppenbedje waar regelmatig gebruik van wordt gemaakt.
27
Konijnentuin Onze tuin is ook echt een konijnentuin geworden. Planten in leven houden met konijnen bleek vrijwel onmogelijk ... We hebben een grasveld waar we twee grote buizen ingegraven hebben en een soort konijnenheuvel van hebben gemaakt. Daarnaast hebben ze een zandbak en vinden ze onze loungeset ook allemaal prachtig om op en af te springen en overheen te scheuren. Als ze los zijn, proberen we ze regelmatig bezig te houden met bijvoorbeeld een Dog Tornado, een snackbal of gewoon een doos met krantenproppen en wat snoepjes ertussen. Daar kunnen ze uren zoet mee zijn. Zo zijn we dus van één konijn naar vijf konijnen gegaan en we genieten iedere dag van ons ‘tuig’. Behalve als er weer eens een plint verdwenen is, of als er iets gesloopt is natuurlijk… Auteur en foto’s: Ilona Valkenburg
28
29
RabbitTi Rabbit Behaviour, Health and Care (Engels) Konijnengedrag, gezondheid en verzorging Marit Emilie Buseth & Richard Saunders De schrijvers gebruiken de uitleg van normaal konijnengedrag als de basis voor het beschrijven van het optimale welzijn, met de nadruk op konijnen in een huiselijke omgeving. Informatie over wilde en laboratoriumkonijnen wordt ook besproken om te laten zien hoe gedrag op het gebied van socialisatie, leren en communicatie kan verschillen per leefomgeving. Dit boek behandelt alle aspecten van konijnengedrag, welzijn, gezondheid en het houden van konijnen. Het bevat de meest recente en uitgebreide informatie die ook voor dierenartsen interessant is.
1
?
Konijn Michael Teitelbaum Het babykonijntje hupt, springt en heeft veel plezier! Ga met hem mee op onderzoek in zijn omgeving en kom allerlei leuke feitjes over konijnen te weten. Baby konijn wordt wakker en verkent de wereld, totdat hij weer moe wordt en terugkeert naar zijn hol. Op twee-paginagrote kleurenfoto's wordt het jonge konijntje gevolgd gedurende een kort moment van zijn bestaan. Hij drinkt, eet, ontmoet een ander konijntje en kruipt bij zijn moeder. Hier en daar wordt in ronde kaders een 'weetje' gepresenteerd. De kleurenfoto's bieden een close-up van het leven van een in het wild levend konijntje. De korte vetgedrukte tekstregels zijn eenvoudig van taal; een extra groot vetgedrukt woord is het thema van de bladzijde (dorst, huppen, snuffelt). Op de laatste bladzijde worden vier vragen gesteld die ertoe aanzetten om de informatie te verwerken. Dit fotoprentenboek is voor kleine kinderen een eerste informatiebron over het leven van dieren en zal door de kleurenfoto's en het afgebeelde jonge dier zeker aanspreken. Deeltje uit de serie 'Babydieren', voor kinderen van ca. 3 t/m 6 jaar.
30
?
3
?
ime! leest...
?
Complete Guide to House Rabbits (Engels) De complete gids over huiskonijnen Stephan Flores
?
2
Of je nu voor het eerst een konijn hebt of al een veteraan bent in het ‘bedienen’ van je konijn – of er zelfs maar over nadenkt om een ‘haasachtige’ in huis te halen – dan moet je gewoon de Konijnenliefhebber’s Complete Gids over Huiskonijnen (The Bunny Lover’s Complete Guide To House Rabbits) lezen. Met begrijpelijke uitleg en relevante informatie, inzichten uit persoonlijke ervaring, veel foto’s en instructies die stap voor stap alles beschrijven: van hoe je je konijn op een goede manier kunt huisvesten en te eten kunt geven tot hoe je het leert zijn behoefte op de bak te doen, maar ook informatie over het vinden van een goede dierenarts en het socialiseren van je nijn en nog veel meer. Dit boek zal je enige en beste naslagwerk zijn om je te helpen gelukkig met je huiskonijn samen te wonen.
De wereld van het konijn
4
Esther Verhoef-Verhallen 144 glanzende pagina's, vol info, maar het zijn vooral de vele schitterende kleurenfoto's die van dit boek iets speciaals maken. Op twaalf van de foto's laat de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Angorakonijnenfokkers stap voor stap zien hoe je een angorakonijn moet borstelen en knippen.
31
LEUKE
2 €
1
4 3 1
Dit leuke hulpje is voor de huismannen onder ons. Dit schattige stofdoekje helpt je het stof in je huis te verslaan. Te koop voor € 16,50 bij gadgethouse.nl
2
Fleur je kleding op met deze leuke stropdas. Te koop voor € 37,95 bij zazzle.nl
3
Daag je konijn uit om wat moeite te doen voor zijn eten met deze leuke Brain Train Roll. Te koop voor € 9,99 bij bunnybunch.nl
4
Houd al je belangrijke papieren bij elkaar met deze leuke paperclips. Ook in het zwart verkrijgbaar. Te koop voor € 9,95 bij fonq.nl
32
5
6
7 8 5
Ook dit speelgoed is een goede manier om je konijn uit te dagen. De moeilijkheidsgraad is niveau 1, waardoor het dus een leuk beginnersspel is. Te koop voor € 14,95 bij allesoverfransehangoren.nl
6
Houdt je konijn van knagen en gooien? Dan is dit een ideaal speeltje. Plus je steunt een opvang bij het kopen van dit speeltje. Te koop voor € 4,50 bij speelkolder.nl
7
Een leuke gadget voor de muziekfans onder ons. Dit pluizige roze konijnje danst op muziek. Sluit je mp3-speler, iPod of smartphone aan en kijk hoe hij begint te dansen. Te koop voor € 27,14 bij red5.co.uk
8
Ben je een echte konijnenfreak? Dan mag dit leuke T-shirt zeker niet ontbreken in je garderobe. Te koop vanaf € 34,95 bij zazzle.nl
33
?
1
Mijn Nederlandse Hangoor Dwerg voedster is blauw van kleur, maar mijn rammetje heeft een zwarte vacht. Hoe komt een bepaalde kleurstelling tot stand bij konijnen? ~ Angela van Gorkum
Panel
VRAGEN
We vragen ons allemaal wel eens af waarom ons konijn bepaald gedrag vertoont. Zouden we niet heel graag willen weten wat er in zijn of haar koppie omgaat? Wat zou het makkelijk zijn als het kon praten… Konijnen maken maar weinig geluiden om te communiceren en hun lichaamstaal is niet voor ieder konijnenbaasje even duidelijk. Omdat een konijn een prooidier is, laat het bijvoorbeeld niet snel merken dat het niet goed met hem of haar gaat. Als je merkt dat er iets mis is met je konijn, kan het best al een tijdje behoorlijk ziek zijn. Het is soms dus lastig om je konijn goed te begrijpen, en andersom begrijpt je konijn jou misschien ook wel helemaal niet. Daarom heeft Rabbit Time! een panel samengesteld dat antwoord kan geven op al je konijnenvragen.
Bepaalde raskenmerken berusten op de werking van bepaalde erffactoren. Zo zijn er erffactoren die de grootte van een dier, de oogkleur, de kleur van pels, het geslacht en bepaalde afwijkingen bepalen. In een dier is elke erffactor steeds dubbel aanwezig. Elke raseigenschap wordt namelijk voor de helft door de moeder en voor de helft door de vader bepaald. Raskenmerken kunnen door één of soms door meerdere erffactoren bepaald worden. Eigenschappen die op één erffactor berusten zijn bijvoorbeeld de oogkleur, de kleuren van pels, het type van beharing en erfelijke afwijkingen. Daarentegen berusten onder andere het gewicht, het type, de bouw en de oorlengte op meerdere of zelfs vele erffactoren. Ik zal hier de kenmerken bespreken die op één erffactor berusten. De vererving hiervan kan dominant zijn, wat meestal ook het geval is. Bij een dominante vererving hoeft een bepaalde factor slechts éénmaal aanwezig te zijn om tot uiting te komen. Een voorbeeld: Bij konijnen is de zwarte pelskleur dominant over blauw of bruin. Wanneer een fokzuiver konijn (dat wil zeggen een konijn met dubbele erffactoren voor zwart) gepaard wordt met een eveneens fokzuiver bruin of blauw konijn, dan zullen alle jongen zwart van kleur zijn.
Jacqueline Strijk Fokker
Gedragstherapeut
Zwart vererft dus dominant ten opzichte van bruin en blauw, en omgekeerd zijn bruin en blauw recessief (ze verdwijnen schijnbaar) ten opzichte van zwart. De nakomelingen van een fokzuiver zwart konijn en een fokzuiver bruin of blauw konijn zijn niet meer fokzuiver. Ze zijn uiterlijk zwart, maar hebben tevens de erffactor voor blauw of bruin. Wanneer deze nakomelingen onderling gepaard worden, zal gemiddeld één op de vier jongen blauw of bruin zijn.
Marcel van der Heyden
Enkele eigenschappen die dominant overerven bij konijnen: - normaalharig over rex-/satijn-/angorabeharing; - konijngrijs over éénkleurig (zwart, bruin, blauw, geel); - zwart over blauw, bruin en geel; - normale nagels over witte nagels.
Wetenschapper/Bioloog
~ Jacqueline Strijk
Eline Teygeler
34
2
3
Kan het zijn dat naarmate konijnen ouder worden, ze ook een sikkeneurig humeur krijgen en grommen om hun eten? Onze Tommie is elf en was altijd een heel lief en rustig konijn, maar nu hij op leeftijd komt, wordt zijn humeur er niet beter op. Hij heeft een fantastische vrouw aan zijn zijde waar hij gek op is, loopt 24 uur per dag los, eet heel gezond, heeft een zandbank, takken, tunnels en nog meer spul om zich niet te hoeven vervelen, maar is toch zo’n lekkere bromsnor. Enig idee waardoor dat komt?
Hoe kunnen kleine wilde konijntjes ademen in een door hun moeder dichtgemaakt/afgesloten hol? ~ Heleen Mulder
Pasgeboren wilde konijntjes brengen de eerste drie weken door in een speciaal door hun moeder gegraven tunnel. Moeder komt ongeveer één maal per dag langs om de jongen te zogen, en daarna sluit ze de tunnel weer met aarde af. In de buitenlucht bevindt zich ongeveer 21% zuurstof (O2) en 0,03% kooldioxide (CO2). In 1966 heeft John Hayward ~ Carolien Waardenburg vastgesteld dat in een afgesloten nestkamer het zuurstofgehalte terugloopt naar 13%, Natuurlijk kan het gedrag van een ouder terwijl het kooldioxidegehalte oploopt naar konijn veranderen. Als er agressie ontstaat, maar liefst 8%. De jonge diertjes krijgen dus die daarvoor nooit voorkwam, dan is daar te maken met weinig zuurstof en heel veel een reden voor. Als Tommie al jaren met zijn kooldioxide, waardoor enerzijds de organen vrouwtje samenwoont en er zijn verder geen minder zuurstof zouden ontvangen en er wijzigingen in bijvoorbeeld voedingsrituelen, anderzijds verzuring in het hele lichaam op zou dan is de kans groot dat er een medische treden. Konijnen zijn hier echter op aangepast, oorzaak is. Onder invloed van pijn kunnen net als veel andere burcht- en holbewoners. konijnen agressie gaan vertonen naar hun Ze kunnen het kooldioxide veel beter tijdelijk soortgenoten of eigenaren. Uiteraard kunnen er opslaan waardoor er minder verzuring ontstaat. ook gedragsmatige redenen zijn, maar dat is nu Bovendien kunnen hun rode bloedcellen goed moeilijk uit jouw vraag op te maken. functioneren bij een lager aanbod van zuurstof. Ten slotte is uit onderzoek gebleken dat wilde Mijn advies is om in eerste instantie medische konijnen veel beter bestand zijn tegen hoge oorzaken te laten uitsluiten door de dierenarts. kooldioxideconcentraties dan tamme konijnen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan Bronnen: J.S. Hayward. Abnormal concentrations controle van het gebit, de wervelkolom, het of respiratory gases in rabbit burrows. J. Mammal. spijsverteringskanaal etc. Desnoods kun je een 1966;47:723-724 | J.S. Hayward, P.A. Lisson. Carbon weekje pijnstilling geven om te kijken wat het effect daarvan is; stel dat het grommen afneemt, dioxide tolerance of rabbits and its relation to burrow fumigation. Aust. Wildl. Res. 1978;5:253-261 | A. Bardan weet je dat pijn er de oorzaak van was. Als Ilan, J. Marder, S. Samueloff. In vivo and in vitro CO2 een fysieke oorzaak is uitgesloten, is het altijd nog mogelijk om het gedrag te veranderen. Zelfs titration curves in the rabbit: adaptation to hypercapnic van een ouder konijn! Succes met Tommie. conditions. Comp. Biochem. Physiol. 1984;78A:217-220. ~ Eline Teygeler
~ Dr. Marcel A.G. van der Heyden
Heb jij een vraag voor één van onze panelleden? Stuur die dan naar: rabbit-time@live.nl. o.v.v. Panelvraag. Je krijgt van ons bericht wanneer je vraag wordt gepubliceerd.
35
Avond Vergeten
Karin Kuipers bijt het spits af
~ Cynthia Pallandt - Stich
Maanden geleden vertelden wij dat Stichtin gemeentes weigeren te betalen voor Er werd daarom een proefproces opgestart. H Babette Wiedeman, die ook het project ‘Verg Eind 2014 opperde Babette het idee om een evenement te organiseren om geld in te zamelen voor het proefproces. Ze was op zoek naar een locatie die centraal in het land lag, waar ruimte was voor veel mensen. Toen ik het las, dacht ik meteen aan Archaeopteryx, de studievereniging voor Vogels en Bijzondere Dieren van de Faculteit der Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht. Ik kreeg van zowel Babette als het bestuur groen licht om de samenwerking met hen op te zoeken.
140 mensen, waarvan velen elkaar al kenden van hun opvangwerk, Facebook of de opleiding voor konijnendeskundige. Het was mooi om te constateren dat er een waar netwerk van konijnenliefhebbers in Nederland bestaat.
Al snel kreeg het plan steeds meer vorm. Het zou plaats gaan vinden op een vrijdagavond, met een drietal lezingen die vooral op medewerkers van konijnenopvangen gericht zouden zijn. Na veel mailwisseling over ‘ons evenement op 20 maart ten behoeve van de rechtszaak van SKB tegen gemeentes die weigeren te betalen voor dumpkonijnen’, besloten Babette en ik om het evenement om te dopen naar ‘Avond van de Vergeten Konijnen’. Een persbericht en verschillende uitnodigingen gingen de deur uit en al snel begonnen de aanmeldingen binnen te druppelen.
Aapie De avond bestond uit drie lezingen en een tweetal pauzes. Het spits werd afgebeten door Karin Kuipers, eigenaar van konijnenopvang Kaatje Keutel en SKB-werkgroeplid. Zij vertelde hoe haar opvang is ontstaan en hoe ze er in de dagelijkse praktijk invulling aan geeft. Op mijn verzoek lichtte ze toe welke kosten de opvang maakt, om daarmee te illustreren waarom het geld van de gemeentes zo hard nodig is. Er kwamen enkele praktijkvoorbeelden aan bod, waaronder dat van Aapie, een konijn dat veel mensen al kenden van verhalen op Facebook. Daarnaast vertelde Karin over het werk van SKB en over ‘Vergeten Konijnen’. Drie kwartier bleek krap te zijn voor deze lezing, want er was nog veel meer te vertellen. Als bedankje kreeg Karin, evenals de sprekers na haar, een luxe uitvoering van de goodiebag die speciaal voor deze avond was samengesteld.
Konijnenliefhebbers ontvangen
Brunnies en Kobreintjes
Verdere voorbereiding
Voor we het wisten was het 20 maart en stonden we met een groep van enthousiaste vrijwilligers bij collegezaal C102 onze gasten op te wachten. Er was een opkomst van maar liefst
Tijdens de eerste pauze was er een ware stormloop op de konijnentaart, appelsap en chips. Ook de kraam met Brunnies en Kobreintjes (gebreide konijntjes in verschillende kleuren en maten) deed het erg 36
van de Konijnen
hting KonijnenBelangen ~
ng KonijnenBelangen (SKB) het zat is dat de opvang van gedumpte konijnen. Het initiatief hiervoor lag bij SKB-werkgroeplid geten Konijnen’ heeft bedacht en uitgevoerd. goed. Zelfs de bibliothecaris en de beveiliger van het universiteitsgebouw kochten een Brunnie!
Konijnen in rechtzaken
Na de pauze was de beurt aan Iaira Boissevain. Iaira is de juriste die SKB bijstaat in het proefproces en zij was dus de uitgelezen persoon om dit onderwerp toe te lichten. Hiertoe gaf ze ons een spoedcursus recht, waarbij ze onder andere het verschil uitlegde tussen publiekrecht en privaatrecht. Tevens gaf ze verschillende voorbeelden van rechtszaken met konijnen in de hoofdrol waar zij bij betrokken was geweest: een vrouw die haar werkgever aanklaagde omdat ze over een konijn was gevallen, een man die zijn dierenarts aanklaagde omdat de ram na castratie nog steeds op de voedster reed... Iaira bracht haar verhaal op komische wijze, maar het was vooral heel helder en begrijpelijk. Ze ontving dan ook een daverend applaus.
Er werd volop gekletst onder genot van koffie en thee. Deze keer was iedereen ruim op tijd terug in de collegezaal.
Bijzondere zorg en aandacht
De laatste lezing werd gegeven door Bernice Muntz, bekend van onder andere de boeken ‘High Five’ en ‘Het Gelukkige Konijn’. Ze richtte haar verhaal specifiek op wat we ‘konijnenopvangproblematiek’ hebben genoemd. De konijnen die bij een opvang binnenkomen, hebben vaak bijzondere zorg en aandacht nodig omdat ze veel hebben meegemaakt of medische problemen hebben. Bernice legde uit hoe je deze konijnen het beste kunt benaderen en optillen om stress en agressie te beperken. Ook vertelde ze over trainingstechnieken die daarbij kunnen helpen. Het verhaal werd ondersteund door filmmateriaal, waarvan een gedeelte speciaal voor deze lezing was opgenomen.
Voor herhaling vatbaar
Na een afscheidswoordje van mij als bestuurslid van SKB en van Tessa van Haaren als voorzitter van Archaeopteryx, stroomde de collegezaal leeg. De goodiebags die bij de uitgang te krijgen waren, vonden gretig aftrek. Een aantal ijverige vrijwilligers had tijdens de laatste lezing de kraampjes al opgeruimd, dus er was tijd om nog even rustig na te kletsen. Na maanden van voorbereiding, was het een vreemde gewaarwording dat de ‘Avond van de Vergeten Konijnen’ achter de rug was. Maar over één ding was iedereen het eens: het was een groot succes. En voor herhaling vatbaar…! Auteur : Cynthia Pallandt Foto’s: Stichting Konijnenbelangen
Brunnies waren te koop op deze avond
Konijnensnuitjes
Tijd voor de tweede pauze. De stukken taart waren tijdens de lezing van Iaira alvast gesneden, zodat de doorloop bij deze kraam verbeterde. Meer tijd voor de andere kraampjes dus! De verzameling van konijngerelateerde spulletjes in de SKB-kraam deed het goed. Zo werd er een voorleesboekje gekocht door iemand die net tante was geworden en werden er konijnensnuitjes verkocht voor de carnaval. 37
us
. Schre
Foto: H
nneke
Foto: A
s
Baeyen
nooy
rank S
Foto: F
Foto: S amyra Jansse n
INGEZ ONDE
38
N
obert N ij
Foto: R
hof
smaele
Foto: In eke De
Foto: In eke De
smaele
FOTO’ S
39
rank de
Foto: F
Graaff
ijhof
Foto: D anny N
amyra
Foto: S n
Jansse
ynthia te
Foto: C n Bras
INGEZ ONDE
40
N FO
aymon d
Foto: R
eld
Bijsterv
anny N ij
Foto: D
hof
amyra
Foto: S n
Jansse
Foto: R obert N
ijhof
OTO’S
41
Colofon
Rabbit Time! E-magazine is een uitgave van Rabbit Time! Redactie: Sef Coppers Annemarie van den Heuvel Audrey Fial-Bos Elise Verheuvel Karin van Puffelen Lonneke Behr Marcel van der Heyden Cynthia ten Bras Karen de Graaff Sabine Brouwer Nicole Verhoeven Marloes Hanema Peggy Verdonschot Joyce van Meel Christel Vinken-Franssen Elmie de Zwart Roxanne Lenzen Carry Legius
Postadres: Dennenweg 14 8084 HN ‘t Harde Telefoon: 06 - 81 17 21 68 Website en disclaimer: www.rabbittime.nl Hoofdredactie: Heleen Mulder Inzendingen: Voor het insturen van verhalen, anekdotes kunt u mailen naar: rabbit-time@live.nl Algemene informatie: Voor algemene informatie kunt u mailen naar: rabbittime12@gmail.com Coverfoto: Cynthia ten Bras
Foto: Cynthia ten Bras
Met dank aan: Nikki de Wals Suzanne Copier Ruby van der Leeuw Jantien Zandvoort Ilona Valkenburg Madelon Wim Prins Jasper Mijwaard Inge van Winden Cynthia Pallandt Stichting Konijnenbelangen Eline Teygeler Jacqueline Strijk Angele van Gorkum Carolien Waardenburg Samyra Janssen Frank Snooy Ineke Desmaele Robert Nijhof H. Schreurs Anneke Baeyens Danny Nijhof Frank de Graaff Raymond Bijsterveld
42