Jan Callens, Eddy Deproost en Kim Steeman.
De vermenselijking van de psychiatrie
“Menselijke verbinding is de meest werkzame factor” Soms liggen filosofie en psychiatrie dicht bij elkaar. Je mensvisie of ideologie bepaalt mee hoe je als hulpverlener naar patiënten kijkt. Ook maatschappelijke ontwikkelingen spelen een rol. Zo wint de herstelvisie meer terrein. En allicht veranderen je ervaringen in de geestelijke gezondheidszorg ook je mensbeeld? Eddy Deproost: Wat mij vooral boeit in de herstelbeweging, zijn de mensvisie en de kernwaarden. Het gaat in wezen om de ‘vermenselijking’ van de psychiatrie. Tot voor kort viel de identiteit van patiënten in hoge mate samen met hun ‘stoornis’: men was ‘een verslaafde’, ‘een borderliner’, ‘een psychoticus’… Nu zien we de persoon met een uniek probleem – elke ‘diagnose’ doet de persoon tekort. Elke persoon én zijn context worden beluisterd. Deze visie gaat ook over krachten aanspreken, empowerment, betrokkenheid en gedeelde besluitvor-
ming. In dialoog gaan met mensen in plaats van te snel vrijheidsbeperkende maatregelen op te leggen. Het is een hercontextualisering van wat we in de psychiatrie en in de psychotherapie doen. Tegelijk wil ik niet in de valkuil trappen om alles via herstel te doen. Je hebt ook psychiatrische en psychotherapeutische behandeling nodig. We zijn trouwens niet alleen bewuste, rationele wezens, maar hebben ook ons onbewuste, waar psychotherapie op in kan spelen. Ik hou van dat tweesporenbeleid, waarbij je verschillende krachtgerichte en probleemgerichte methodieken kan integreren om voor elke patiënt de beste aanpak te kiezen. De kernwaarden van de herstelvisie zorgen voor de inbedding.
Deelnemers aan het debat: Jan Callens klinisch psycholoog Eddy Deproost afscheidnemend directeur Zorg Kliniek Sint-Jozef Kim Steeman psychologe en algemeen directeur van Familieplatform
Jan Callens: Als psychotherapeut heb ik veel opgestoken uit de bijdrage vanuit de positieve psychologie. Ik heb in Kliniek Sint-Jozef vier jaar een groep Magazine kliniek Sint-Jozef Pittem
7
