Wapad–18Oktober2018 by Wapad

NEWS: NEWS: NEWS:

KUNS & KunsAND & ARTS VERMAAK: Vermaak: LIFESTYLE: Kuns & ARTS AND Vermaak:- 7 LIFESTYLE: Binglesêr

Dagga debat

SPORT: SPORT:

SPORT: Springbokke se NWU verloor finaal terugkoms – teen TUKS - 11 NWU 14 verloor finaal

RAG 2018 ends with a bang - 6 RAG 2018 ends with a bang - 6

Registration Fee vs. -6 Registration Free - 3 Registration Fee vs. Registration Free - 3

teen TUKS - 11

0 0

8 Februarie 2018

LEES JOU KAMPUS

8 Februarie 2018

Oktober LEES18 JOU KAMPUS2018

WAPAD® IS DIE STUDENTEKOERANT VAN DIE NWU-POTCHEFSTROOMKAMPUS

JAARGANG 72

TEL: ( 018 ) 299 2875

WAPAD@NWU.AC.ZA

WAPAD® IS DIE STUDENTEKOERANT VAN DIE NWU-POTCHEFSTROOMKAMPUS

JAARGANG 72

TEL: ( 018 ) 299 2875

WAPAD@NWU.AC.ZA

FOTO: TIAN DU PREEZ FOTO: TIAN DU PREEZ PHOTO:LE-LANIE LUDICK

Koshuisdrag kommunikasie skok Prof Balia follows in kommunikasie Fika’s footsteps in 2019skok Koshuisdrag Prof Daryl Balia will take over from 1 January 2019 as the new deputy vice-chancellor of the NWU.

KSR was nie bewus van enige klagtes nie JJ Dentonwas & Aletnie Janse bewus van position such klagtes as the NWU nie KSR van enige Rensburg Dennis Delport & @aletterkunde @jjdenton101 Dennis Delport @Dennisdelport

@Dennisdelport

n 27 September 2018, the North West-University (NWU) released a press rof Dan Kgwadi, Visekanselier statement announcing that prof aan die Noordwes-Universiteit Daryl rof Balia will take over the Dan Kgwadi, Visekanselier (NWU), se skokaankondiging deputy vice-chancellor (DVC) aan die Noordwes-Universiteit tydens R&O rakende koshuisdrag (NWU), seenskokaankondiging duties from prof Fika Janse van was onverwags daar was geen tydens R&O rakende koshuisdrag en kommunikasie met studenteleiers Rensburg. was onverwags daar was koshuise Net nóggeen ’n geval Prof Fikavooraf Janseennie. van Rensburg is kommunikasie met studenteleiers van waar die NWU nie sy studente due to retire at the end of 2018ense koshuise vooraf nie. nóg ’n geval stemme nie.Net and withaanhoor that they appointed vanWapad waar die NWUdat niedaar sy studente verneem reeds opse19 prof Balia to a five year term stemme nie. Januarieaanhoor vanjaar ’n vergadering onder starting on 1 January 2019. verneem dat daar reeds op 19 dieWapad Universiteitsbestuur plaasgevind Prof Balia is the current dean of Januarie vanjaar ’n vergadering onder het waar daar besluit was dat daar the theology faculty at the NWU die Universiteitsbestuur plaasgevind onmiddellike aanpassings gemaak het waar daar was dat Potchefstroom campus. Hedaar will moet word totbesluit die R&O-program onmiddellike aanpassings gemaak na afloop klagteswhen wat ontvang vacate hisvan position he moet word dieisR&O-program is. Studenteleiers egter 20 takes up histotposition aseers the op NWU na afloop van klagtes watvan ontvang Januarie in kennis gestel hierdie DVC. is. Studenteleiers is egter eers op 20 besluit en die aanpassings Prof Balia further has a was CV reeds fit Januarie in kennis van Volgens hierdie van toepassing op gestel koshuise. for an influential leadership besluit en die aanpassings was reeds

P P

Jacques Hugo, voorsitter van die van toepassing op koshuise. Volgens Jacques Hugo, voorsitter van die

DVC. He attended universities Studentekampusraad (KSR) op die such as Princeton, Berkeley NWU se Potchefstroomkampus, weet and Hamburg in Germany. He Studentekampusraad (KSR) op die die KSR tot op hede nie vanwaar later went on to work at the NWU Potchefstroomkampus, weet hierdieseklagtes gekom het ofas wat University of Edinburgh andie die KSRdaarvan tot op hede niehy vanwaar inhoud is nie, verneem wel international director. hierdie klagtes gekom het of wat die dat dit net enkele individuele gevalle Apart from the international inhoud daarvan nie, die hy verneem was. “Daar is netisgesê klagtes wel experience that prof will dat dit nethet enkele gevalle bestaan,” Hugoindividuele gesê.Balia Hy vertel bring todathis position, also was . “Daar is net gesêklagtes dieheklagtes verder daar geen op die bestaan,” het Hugo gesê. Hy possesses aGedagtelyn wealth ofisknowledge Klagte- en nie,vertel maar dat verder dat daar geen klagtes op die diéthe enkele klagtes direk aan having die Visiein theological sector, Klagteenuitgemaak Gedagtelyn issecretary nie, maar dat kanselier was. served as the general at diéDie enkele klagtes wat direk aan die Visiedokument aan the International Association for kanselier uitgemaak was. was, se studenteleiers uitgestuur Religious Freedom (IARF) in the Die dokument wat aan voorwoord het verwys na sekere United Kingdom. studenteleiers uitgestuur was, se praktyke wat nie die NWU-strategie About his connection the voorwoord nawith sekere bevorder ofhet aanverwys toepaslike beleide, NWU, prof Balia said that his praktyke wat nie die NWU-strategie reëls en regulasies voldoen nie. relationship with thebepalings NWU bevorder of aan toepaslike beleide, Die dokument het agt reëls en voldoen nie. goes as regulasies far backvoldoen as 1976moes when verskaf waaraan Die dokument het agt bepalings word. Alabout hierdie reeds he was 16bepalings years ofwas age. “I verskaf waaraan moesand geïmplementeer deur koshuise wanted to studyvoldoen theology, Al punt hierdie bepalings was old reeds behalwe drie van die(the dokument Iword. wanted to come here geïmplementeer deur koshuise wat as volg gelei het: “koshuisuniforms Potchefstroom University for behalwe punt drieword van die dokument moet slegs gedra na-ure (na Christian Higher wat as volg gelei koshuishoede het:Education “koshuisuniforms 17:00), behalwe en –moet PUslegs for CHE) to aaangeskaf Christian gedra word na-ure (na -rugsakke wat reeds was.” university. Later, I discovered 17:00), behalwe koshuishoede en Die NWU het egter op die aand -rugsakke wat reeds aangeskaf was.” Die NWU het egter op die aand

Het jy nuus? Stuur ’n aan wapad@nwu.ac.za Het jyepos nuus?

Wapad

that the law of the time prohibited me from coming here. 22 Januarie die geleentheid Ivan didn't understand that and aan KSR-lede en to koshuis primari gebied then I went the University van 22 die geleentheid aan omWestville hulJanuarie misnoeë teenoor die NWUof instead,” said prof KSR-lede en koshuisen primari gebied bestuur te bespreek vrae te rig. Balia. om hulJacobs, misnoeë teenoor die NWULouis woordvoerder van die Prof Balia noted that he has been bestuur te bespreek en vrae te rig. NWU, het bevestig dat koshuise wel following in prof Fika’s footsteps Louis Jacobs, woordvoerder van die eers op die bogenoemde datum betrek at thebyNWU. First, Balia was NWU, het datprof koshuise was diebevestig proses. Na afloop vanwel prof Fika’s successor asdatum the dean eers op die betrek hierdie vyf bogenoemde ure lange vergadering is was by die proses. Na afloop van of theology and now as the DVC. daar sekere aanpassings gemaak tot hierdie vyf lange vergadering die bewoording van die bogenoemde “Maybe heure was praying that I is daar sekere aanpassings gemaak totdat punt drie en was dit baie duidelik take over from him,” joked prof die bewoording van die bogenoemde die punte wat geopper was deur die Balia. punt drie en was dit die baieaandag duidelik dat studente, nie onder van Regarding the current state of die die punte wat geopperwas wastoe deur diedie Universiteitsbestuur hulle the university anddie hisaandag plansvan for studente, nie onder besluit geneem het sonder studentedie se it, the impending DVC said the Universiteitsbestuur was toe hulle die insette nie. following, besluit geneem studente Wapad het ophet 15sonder September 2017se “I don't“Studente see a lotkan of gerus diversity insette nie. berig: voel. and Die Wapadlike het op September 2017 Ikoshuiskleure would toof15 increase that. name sal nie verander berig: “Studente kan voel. nie,” dít was die woorde van profDie Rikus Diversity must notgerus make us koshuiskleure of name sal nie verander Fick, direkteur van studentelewe aan weaker, instead whatever we do nie,” dít was die woorde van prof Rikus die NWU se Potchefstroomkampus. must take us forward. We need Fick, direkteur van studentelewe aan Daar wasmore ook in 2017 groot oproer to have nationalities, even die NWU se Potchefstroomkampus. onder koshuisinwoners toe gerugte die in ourwas student body, and achieve Daar ook inhet 2017 oproer rondte gedoen datgroot koshuiskleure aonder greater sense of purpose koshuisinwoners die en name gaan verander.toe Diegerugte NWU het with an emphasis on diversity,” rondte gedoen het dat koshuiskleure toe ’n SMS aan studente uitgestuur

continued the future NWU DVC. Prof Balia emphasized his willingness to giveontken the NWU wat hierdie gerugte het. KSR se beginselpunt an“Die international flavour. oor The wat hierdie ontken het.’nplace hierdie saak is as daar werklik position ofgerugte DVC is the ideal “Die KSR oorsal die probleem is se opbeginselpunt grondvlak, dan for prof Balia to apply some of hierdie saak is as daar werklikword ’n by leiers op daardie vlak betrek the knowledge he gained from probleem is opvan grondvlak, dan sal die die oplossing daardie probleem working abroad. leiers daardie vlak betrek by en nieop deel gemaak word vanword daardie “I have a global network of die oplossing van daardie probleem probleem nie. Dit is nie moontlik vir

en name gaan verander. Die NWU het toe ’n SMS aan studente uitgestuur

en nie deel gemaak word van daardie hierdie kampus se studenteleiers om probleem nie.aan Ditdie is nie moontlik vir saam te bou eenheid van ons hierdie kampus se studenteleiers om universiteit indien die studenteleiers saam te bou aan die eenheid van ons met agterdog hanteer word nie,” het universiteit Hugo gesê. indien die studenteleiers Watch this space met agterdog hanteer word het Die NWU het tog by die nie,”and Hugo gesê. bogenoemde vergadering ’n hold me accountable. Die NWU het by die gegee onderneming aantog studente bogenoemde vergadering ’n besluite dat daar nie in die toekoms people from universities, onderneming aan studente gemaak sal word wat direk gegee van churches organisations dat daar nieand die toekomssonder besluite toepassing isinop studente, dat gemaak sal word wat and direk that I can tapbetrek into will studenteleiers wordI van by diebe toepassing is op studente, sonder besluitnemingsproses nie. using these contacts and linksdat studenteleiers betrek word by Dit is egter nie die eerste keer to benefit the university as die I dat besluitnemingsproses nie. die NWU sy studente se stemme have been doing already. In the Dit is egter nie dienie. eerste keer dat ignoreer en afskiet Op 23 theology department almost die NWU sy2017 studente se raad stemme November het die die every second colleague has been ignoreer en afskiet Oppers 23 NWU voorlegging van ’n nie. nuwe traveling in the past few months. November 2017 het die raad die goedgekeur. Dít kom nadat daar ’n Ivoorlegging have just come back van ’n plaasgevind nuwe from pers NWU konsultasieproses het goedgekeur. Dít kom nadat daar ’n konsultasieproses plaasgevind het

@NWUWapad

visiting three countries.” “I'm going to put a lot of waar studente stem vir ’nthis nuwe emphasis onkon developing unitêre kleur. Diefeel konsultasieproses international during my waar studente kon stemwas vir64% ’n nuwe se meederheidsuitslag term as vice-chancellor, so vir you unitêre kleur. Die konsultasieproses die ou universiteitskleure met swart can watch this space and hold se was vir as meederheidsuitslag ’n unitêre kleur. “Ons is 64% nie teen me accountable. I invite you to die universiteitskleure metwyse swart die ou kleur nie, ons is teen die en come back after a year and ask as ’n unitêre kleur. “Ons is nie teen proses hoe hierdie besluit geneem is. mekleur what Ivoortgaan have to’nwyse realise die nie, ons isdone teen die en Hoe kan jy met besluit proses hoe besluit geneem is. my goals to ournie university as 64% vanhierdie joumake studente saamstem Hoe kan jy voortgaan met besluit more nie? Ditinternational.” dui juis daarop dat’ndit nie die as 64%besluit van jou studente niedit saamstem regte isthe niepossibility en deur te doen Regarding of nie? Dit dui juis daarop dat dit nie sy die loop ’n universiteit die gevaar free tertiary education in om South regte besluit is nie enhet deur dit tegesê. doen studente te verloor,” Hugo Africa, he said “I like the idea loop ’n universiteit die gevaar om sy graag education ook die volgende ofHugo free wil tertiary but studente te verloor,” aan studente sê “dit ishet dieHugo KSRgesê. se I Hugo knowwil that as a country we ook die se volgende mandaat datgraag die studente stem cannot afford it. Perhaps aan studente sêDit “dit diebelangrik KSR ifsewedat gehoor word. isisdus started working on this twenty mandaat dat die studente jy jou stem in hierdie tyd se laatstem hoor. gehoor isis dus belangrik years ago might have been dat Ons wilword. weetitDit wat ons studente jy jou stemoor in hierdie tyd Balia laatdeel hoor. possible today,” prof said. se gevoel die algemeen, dit Ons wil watprof is ons studente gerus opweet die toepaslike platforms According to Balia, free en se gevoel algemeen, deel dit gesels metoor onsdie oor sosiale Ons tertiary education is anmedia. ideal that gerus op die toepaslike platforms en verteenwoordig jou en wil graag weet is not feasible at the moment, gesels ons oor sosiale media. Ons hoe jymet voel.” especially since government verteenwoordig jougerugte en wil graag Dit blyk dus dat op dieweet subsidies are only decreasing hoe jy voel.” NWU nie meer net gerugte is nie – while the number of students Dit tog blyk dus dat gerugte op die are maar die realiteit. increasing. NWU nie meer net gerugte is nie – maar tog die realiteit.

2 Wapad

Greenies: ‘This is the last straw’ Mizanne Hattingh @mizanne_h_98

o straw or not to straw? This is a question raised by every ‘greenie’ (as singer Adam Tas calls nature lovers). Social media is being flooded by people voicing their concerns on the welfare of animals – especially those residing in the ocean. “Save the sea turtles!” is chimed by every woke millennial with Wi-Fi and time on their hands. Finally, this concern for sea animals is something Baby Boomers can’t complain about. The real question is: What is actually being done? Recently restaurants have been

changing their straw protocols and as absurd as this might sound the effect of this change on waste management is immeasurable. The #stopsucking phenomenon started at the beginning of 2018 – encouraging people to ditch straws altogether – instead of doing this (for the sake of germaphobes) many restaurants exchanged their plastic straws for straws made of paper, bamboo and reusable straws. ‘Going green’ projects launched by companies are no longer only a matter of positive publicity. With the rise of millennials, concerns about global warming and conserving nature is filled with sincerity. Studies have shown that nine in ten millennials would switch brands to one associated with a cause – which means they would rather support a restaurant that is, in fact, going green. Local restaurants are providing to

the student majority in Potchefstroom, therefore they’re feeding the sharks that are zooming in on conserving the environment. Very ironically, Ocean Basket was one of the first chain restaurants in South Africa to convert to alternative methods. Wimpy and other local restaurants soon followed. Supporting straw-less restaurants not only serves as a contribution to the cause, but it also encourages surrounding restaurants to make a change as well. On the lighter side, it can be said that Impala embraced the no-straw policy during 2017 but that was perhaps just a coincidence. Change shouldn’t be limited to restaurants that are enforcing new policies – it should be happening everywhere. Plastic bags should be replaced by paper ones. Stay woke, students, Winter is Coming. Source: Ecosphere plus

PHOTO: LE-LANIE LUDICK

Brandstofstygings – nog lank nie iets van die verlede Henriëtte Venter @hen3hetventer

Met die onlangse styging in petrolpryse sal motoriste beslis moet leer om hulle sente twee keer om te draai. Die petrolprys van 95 ULP petrol het vandeesmaand met ’n 100 c/l gestyg wat Gautengers ‘n bedrag van oor die R17 per liter uit die sak gaan jaag. Kenners meen dat die stygende petrolpryse hoofsaaklik die oorsaak van die onlangse styging in oliepryse is. Buurlande soos Namibië, Botswana

en Swaziland wat hulle petrol invoer van Suid-Afrika af, se burgers betaal steeds minder vir petrol as SuidAfrikaanse burgers. Volgens ’n vakkundige op die gebied van ekonomiese aangeleenthede verbonde aan die NoordwesUniversiteit se Potchefstroomkampus, kan hierdie tendens hoofsaaklik toegeskryf word aan die feit dat die prys van brandstof in die praktyk beïnvloed word deur verskeie faktore: onder andere die wisselkoers, belastings, tariewe, heffings en winste. Dié faktore verskil almal van land tot land. Die goedkoper brandstofpryse in Botswana is onder andere ’n geval van laer belasting, tariewe, heffings en winste. Laasgenoemde is almal faktore

wat die Suid-Afrikaanse regering moet aanspreek om ten einde die land se huidige bedenklike ekonomiese toestand te verbeter. Belasting beloop tans meer as R3, wat per liter gehef word. SuidAfrikaners betaal dus 165% meer aan belasting op brandstof as ‘n dekade gelede. Brandstofstygings beïnvloed nie net motoriste nie, maar ook die verbruiker. ‘n Styging in brandstof lei tot ‘n styging in die pryse van alledaagse produkte en dienste. Is daar lig aan die einde van hierdie duur tonnel? Ekonome voorspel dat motoriste nog brandstofstygings gedurende die feesseisoen kan verwag. Bron: Business Insider

Vasbyt tot vakansietyd Lizaan Snyman @lizaan09

Daar is net meer as maand oor van die semester met stresvolle eksamens om die draai, maar alle studente begin nou al uitsien na die welverdiende blaaskans wat die vakansie gaan bied. Alhoewel meeste studente nog nie kan bekostig om op hulle eie onkoste met vakansies te gaan nie, stop dit hulle nie om planne te maak vir die toekoms nie. Mothusi Mere, ’n eerstejaarstudent in Bcom bestuurswetenskappe

met kommunikasiebestuur, het die volgende gesê: “Ek beplan eendag elke maand ’n bedrag te spaar, aangesien ek New York toe wil gaan vir New York Fashion week.” Ander studente sal weer eerder deur Afrika wil reis, soos na die Victoria-valle of selfs na Kaapstad. Dit is belangrik om seker te maak dat jy versigtig en veilig reis, maak nie saak waarheen jy gaan die vakansie nie. Die volgende wenke sal jou help om ’n veilige, maar genotvolle vakansie te hê. Natalie Thysse, ’n tweedejaarstudent in BA taal en literatuur, het die volgende gesê: “My enigste raad is dat mens ’n duidelike,

maar ook ’n realistiese begroting vir elke dag van die reis moet beplan.” Eerstens, vind meer uit oor die plek waarheen jy gaan reis. Moenie groot bedrae geld ronddra nie. Dit verklein die risiko om beroof te word, maar dit help jou ook om nie te oorspandeer nie. Vertel vriende of familie van jou planne, veral as jy bevoorreg genoeg is om vir ’n langer tydperk te reis en ook as jy na verskillende plekke reis. Dan is dit ook belangrik dat jy jou reisdokumente sowel as die nodige noodnommers by jou het. Dit sal alles die moeite werd wees wanneer jy op ’n eksotiese strand lê met ’n drankie in jou hand.

Nuus

18 Oktober 2018

Wêreldnuus uit ander geweste Marianne Steyn @mariannesteyn_

Micheal maak amok in Amerika Orkaan Michael, wat die Florida kuslyn laasweek getref het, het groot skade in sy wyk gelos. Die kategorie vier orkaan is die sterkste orkaan wat die VSA sedert 1969 getref het. Winde het 250 km/h bereik en die sentrale lae druk was 919 millibars. Skole in die Bay distrik is vir ’n onbepaalde tyd toegemaak, as gevolg van skade aan die skole en die feit dat die meerderheid van die 26 000 leerders in die distrik ontwrig is. Volgens Steve Moss, ondervoorsitter van die Bay distrik skoolbeheerliggaam is daar skade aan al die skole in die distrik aangewend, party skole het net meer skade as ander. Die dodetal was met die skryf van die berig 18, maar daar word beweer dat die getal kan styg aangesien daar nog mense vermis is. Onsekerheid heers in kusdorpe oor hoeveel mense gevlug het voor die orkaan die land getref het en hoeveel besluit het om te bly. Reddingswerkers moet van deur tot deur gaan om mense op te spoor, omdat daar nie krag is nie en omdat die selfoonontvangs onbetroubaar is. -CNN Invictus vir Japan ’n Fliek wat tentatief The Brighton Miracle gedoop word, gaan een van die grootste wonderwerke van Japanese rugby, en sekerlik een van die grootste skandes in Suid-Afrikaanse rugby, uitbeeld. Die fliek beoog om die storie te vertel van hoe die voormalige afrigter van Japan, Eddie Jones, die Springbokke in die 2015 rugby se wêreldbekertoernooi in Brittanje met 34-32 getroef het.

Voor die skokgebeure wat in Brighton afgespeel het, kon Japan dit slegs een keer vermag om aan die wen-kant te wees in 24 probeerslae by die wêreldbekertoernooi. Hulle grootste loesing was juis by die die spoggeleentheid wat in 1995 in Suid-Afrika afgespeel het. Die magtige All Blacks het die Japannese met 145-17 geklop in Bloemfontein daardie dag. Skrywer Max Mannix sê niemand het Japan ’n kans teen die SuidAfrikaners gegee nie. Hy sê die uitslag is regoor die wêreld gevier. Hy voeg by dat hy wil probeer uitbeeld hoe dit gebeur het en waar die Japenese se selfvertroue vandaan gekom het. Die fliek gaan baie op Jones se agtergrond fokus, omdat die skrywer glo dit was die sleutel tot die Japanese oorwinning. Hy voeg egter by dat al die spelers verdien om op een of ander manier genoem te word. -Kyodo News Nog ’n koninklike kind Die hertog en hertogin van Sussex, Prins Harry en Meghan, verwag hulle eerste kind. Die nuus is op die Twitter bladsy van Kensington Palace bekend gemaak. Die aankondiging kom vyf maande na hulle troue en die baba word in die (Europese) lente van 2019 verwag. Hulle het die nuus van hulle verwagting vir hulle naby familie, insluitende die koninging gegee toe hulle in Windsor was vir prinses Eugenie se troue. Die Twitter aankondiging het Maandagoggend die nuus met die wêreld gedeel. Beide die hertog en die hertogin het in die verlede al aanduiding gegee dat hulle graag kinders wil hê. Kensington Palace sê die paartjie is vreeslik bly om die nuus met die wêreld te deel. Harry en Meghan is tans in Australië vir hulle eerste amptelike toer sedert hulle troue.

Au Pair – A plan B for after your degree Chané Jonker @Chane_jonk

Many different countries offer the option of becoming a childcare worker or “older sibling” in a foreign home. Becoming an au pair in a different country offers you the chance to explore the world while generating an income. The process of becoming an au pair is relatively easy. All you have to do is find the right agency to guide you along the way. “They are the people responsible for finding you a family and making sure that you are a worthy, suitable candidate,” Cheney Collins, former au pair and franchise owner of Carla’s Au Pairs, said. If you choose the wrong agency, the risk of ending up unhappy in your au

pair family is quite high. According to Collins, if you choose the wrong agency you might not get the needed support throughout the process. “You will basically be completely alone on the other side,” Collins said. When you find yourself in a different country you might experience culture shock. This may include a language barrier between you and the residents of the country you are visiting. Collins’s advice about dealing with culture shock includes getting out of the house. “Museums were my hiding place,” Collins said. In time you will adjust to the culture of the new country. “I felt more at home in the Netherlands than I do in my own country,” Collins said. According to Collins, it is important to be open-minded and to have a love for children if you plan on becoming an au pair. “If you get the opportunity, you should take it.”

PHOTO: SOURCED

18 Oktober 2018

Nuus

Wapad

#FindTheJoy on World Mental Health Day Ipeleng Mafora @ser_ipeleng

ental instability is profusely present in the lives of the youth. Perhaps that is why this year’s World Mental Health Day (10 October) was themed “Young People and Mental Health in a Changing World”. Lack of mental health awareness in South Africa is particularly problematic as there is a lack of facilities and resources in South Africa that support people who have any sort of mental health issue. According to the South African Depression and Anxiety Group, mental health problems are often attributed to witchcraft and go untreated. The World Health Organization (WHO) stated that “suicide is the second leading cause of death among 15-29-year-olds”. WHO also mentioned that alcohol abuse and drug use among adolescents is a major issue in many countries and can lead to risky behaviours such as unsafe sex and reckless driving. Eating disorders are also a major concern. PUKfm hosted the #FindTheJoy

campaign this past week, where team members spend five hours on 10 October sitting in a glass box. “The box is a metaphor for the world closing in, whilst the written notes (on the box) portrayed the acts of kindness that can help somebody who is going through deep waters to keep going,” PUKfm said. In a quest to find out what leads to mental instability, Wapad spoke to Anri Engelbrecht, a fourth year BA social work student. “Genetic factors are one of the most prominent causes of depression and anxiety.” “Students are under a lot of pressure because of school work,” she added. Engelbrect highlighted five imperative factors that are necessary to recover from anxiety and depression. These include seeking the right help, getting a firm support system, exercising, finding a hobby such as baking and lastly, to find something you can take your anxiety out on, such as writing in a journal or boxing. Although young people are suffering because of mental health issues, they are also the group working hard to destigmatise mental health problems through campaigns that create awareness. If you or anybody close to you are suffering from mental health issues, you can seek help at InGryp on campus.

Die Bingle agter Binglesêr Henriette Venter @hen3hetventer

Vra enige student van die NoordwesUniversiteit se Potchefstroomkampus wat Binglesêr is en jy sal hoor dat dit een van die lekkerste kunste aksies op kampus is. ’n Manskoshuis en vrouekoshuis ding in sleepverband mee teen ander slepe en kry boonop die geleentheid om hulle sleepkoshuis beter te leer ken. Wat baie studente wel nie weet nie is dat die naam ‘Bingle’ in Binglesêr nie bloot die naam vir sogenaamde ‘sleepsêr’ is nie, maar dat dié aksie eintlik vernoem is na ’n invloedryke man wat diep spore op die kampus getrap het. Wanneer het Binglesêr ontstaan?

Was daar werklik ʼn leemte vir nog ’n acapella-kompetisie en wie is werklik die Bingle agter Binglesêr? Wapad het in die argief gaan rondsnuffel en kon die legende, Hennie Bingle, opspoor. Hendrik Johannes Jacob (Hennie) Bingle is gebore op 15 Augustus 1910 in Colesberg. In 1928 begin hy voltyds met sy BA graad by die destydse Potchefstroomse Universiteit vir Christelike Hoër Onderwys (PU vir CHO) en in 1931 behaal hy sy Hoër Onderwysdiploma. Later verwerf hy sy MEd graad en DPhil graad. In 1945 is prof Bingle as Senior Lektor by die PU vir CHO aangestel en in 1951 is hy aangestel as dekaan van die Fakulteit Opvoedkunde. In 1964 word hy amptelik as rektor van die PU vir CHO ingewy. Hy word later met kanseliersmedalje vereer vir ’n leeftyd van verbondenheid en diensbaarheid aan die universiteit. Op 11 Maart

1992 word die jaarlikse sêrkompetisie na prof Bingle vernoem en staan tot vandag toe bekend as Binglesêr. Daarmee saam is daar ’n straat in Potchefstroom wat na die legendariese professor vernoem is en die Klipoog Kafeteria is ook na hom vernoem, aangesien prof Bingle se bynaam ‘Klipoog’ was. Prof Bingle was ’n man van vele talente en daar was houtmeubels wat hy self gemaak het in die biblioteek se Africana-lokaal te sien. Tydens ’n viering van wat prof Bingle se honderdste verjaarsdag sou wees in 2010, het prof PW Buys ’n gedig, “Portret van ’n man”, voorgedra wat hy vir prof Bingle met sy tagtigste verjaarsdag geskryf het. Prof Bingle het die ouderdom van 96 bereik en leef voort op die NoordwesUniversiteit se Potchefstroomkampus, selfs op die lippe van diegene wat nooit die merkwaardige man self geken het nie.

Kaalvoetdag samel 15,7 ton klere in Annami den Heyer @annami_dh

Studente JOOL Gemeenskapsdiens, bekend as SJGD, se jaarlikse Kaalvoetdag het op 8 Oktober 2018 plaasgevind. Elke jaar kompeteer die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus-koshuise en -Akademiese Studente Verenigings (ASV’s) teen mekaar, deur te kyk watter koshuis die meeste klere kan insamel. Alhoewel dit ’n kompetisie is, is die doel daarvan baie groter. 15,7 ton klere is hierdie jaar tydens Kaalvoetdag ingesamel vir minderbevoorregte mense. Excelsior manskoshuis, Oosterhof vrouekoshuis en die ASV Caritas het die kompetisie aspek van die dag gewen met ’n totaal van 85,73% vir die dag. Huis

Republiek vrouekoshuis, Ratau Lebone manskoshuis en die ASV’s ISV en SRVP in die tweede plek het 83,76% vir die dag gekry en Vergeet-My-Nie vrouekoshuis, Caput manskoshuis en die ASV Let Wel, is in die derde plek met 81,30% vir die dag. Die dag was vol vermaak, wat bestaan het uit lelike-voetkompetisies en selfs ’n modeparade in die Amfiteater, wat beoordeel was deur dié met ondervinding soos die huidige Mnr en Mej Kampus, Zahraa Omar en Luigi Edward Mensah. Al was dit ’n dag vol pret en kaalvoete, was die eintlike doel nie vergete nie. Hierdie uitstekende inisiatief laat die studente jaarliks besef in watter bevoorregte posisie hul is en ook hoe maklik dit is om te deel of te gee. Die klere word aan die SJGD se projekte wat die universiteit tans ondersteun geallokeer, asook ander plekke waar daar klere benodig word.

FOTO: LE-LANIE LUDICK

FOTO: TIAN DU PREEZ

Sleepkoshuis Klaud9 (Kasteel en Laureus) het groot vermaaklikheid verskaf met hulle platsakvakansie.

Daggawet verandering – is jy onseker? Mizanne Hattingh @mizanne_h_98

Marijuana, dagga, ghanja, pot – woorde op almal se lippe na die onlangse dekriminalisering van die gebruik daarvan in private hoedanigheid. Waar daar ’n rokie is, is daar ’n vuurtjie en in hierdie geval brand daardie vuurtjie net al hoe hoër in die huise van Suid-Afrikaners. Daar is wel omstredenheid rondom die fynskrif van hierdie besluit. Die dekriminalisering van dagga mag dalk vir baie studente opwindende nuus wees, maar dis tog belangrik om te onthou dat dit steeds verreikende gevolge kan hê indien die polisie jou vind met dit in jou besit. Die feit van die saak is: die besluit of die dagga wat in jou besit is, geskik is vir persoonlike gebruik lê in die hande van die polisie. Indien die hoeveelheid dagga in jou besit oor die wettige hoeveelheid is, kan jy steeds gearresteer word en die gevolge daarvan dra. Hierdie was die geval vir Charmain Wendy Sinclaire, volgens ’n artikel op die Daily Maverick webtuiste. Sy is gearresteer op 21 September – drie dae na die wettiging van die middel. Sy is met 470 g marijuana gevang, wat die polisie as te veel geag het. Daar is twee jaar aan die SuidAfrikaanse parlement gegee om die

riglyne te bepaal en wetgewing in plek te stel waarin die gebruik van dagga mag plaasvind – totdat dit nie gefinaliseer is nie – is jy pens en pootjies in die polisie se hande. Die besluit het groot ongemaklikheid vir talle tot gevolg gehad, maar nie vir die ‘dagga paartjie’, soos gedoop deur die media, nie. Hierdie getroude paartjie het self besluit om ’n paar sake te gaan betwis in die konstitusionele hof, volgens hulle webtuiste – The Dagga Couple. Onder andere het hulle ’n petisie begin om hierdie kwessies aan te spreek deur die mag van die massas te gebruik. Die

webstuiste Join the queue is ook deur hulle begin met die doel om hulp aan diegene te bied wat wel gearresteer is as gevolg van die besit van dagga. Hoewel dit nou gedekriminaliseer is, is daar steeds hekkies waaroor jy gaan moet spring voordat jy sonder bekommernis jou grassies kan nader trek. Verantwoordelike gebruik en fyntrap-metodes is onvermydelik om ernstige nagevolge van jou aksies mis te trap. Dit is wel moontlik dat die parlement voor sy twee jaar lange spertyd wetgewing kan implementeer wat stipuleer dat dagga amptelik wettig in Suid Afrika sal word.

FOTO: VERSKAF

Nuus

4 Wapad

Buddy Brotherhood does ‘small acts of kindness’ Alet Janse van Rensburg @aletterkunde

his holiday Buddy Brotherhood hand-delivered teddy bears to young cancer fighters in South Africa. What made this initiative even more special, was that the teddy bears were made and donated by other children, who sent their messages of encouragement with the teddy bears. Buddy Brotherhood was founded by Angèle van der Wiel, a cancer survivor. Between operations and treatment, she flew from her home in the Netherlands to South Africa to visit friends. She soon became involved in the Cancervive ten-day motorcycle tour, after hearing about it from her friends.

“I had a teddy bear on my motorcycle throughout the duration of every tour. One year, I gave the teddy to a child fighting cancer. After seeing the impact the teddy made on the child and the parents, I brainstormed with my friend, Coetzee Zietsman, and soon thereafter the Buddy Brotherhood was established!” Van der Wiel said. The Wallace’s, a Scottish family, were responsible for building and donating most of the teddy bears that Buddy Brotherhood distributed as part of an annual motorcycle tour in South Africa. This year they started in Johannesburg and surrounding areas. After three days, they furthered their journey to Bloemfontein and Kimberley. Karmen Nel, a second year BA communication student at the NorthWest University’s Potchefstroom campus, drove the backup vehicle for the group. She told Wapad about

her experience, “We visited CHOC [Childhood Cancer Foundation] houses that offer accommodation to children who are receiving treatment. It is an eye-opening experience to see that children, who are actually very sick, still play and chat despite the hardships they have experienced. Sometimes I could tell that a child was very weak. In those cases, they just smile to show their appreciation. At times, it was very difficult to stay collected but seeing the children’s joyful faces made the difficult times worth it,” Nel said. The tour members covered all the expenses themselves, except for the sponsored motorcycles. “We are grateful for the opportunity to do small acts of kindness, person to person,” Van der Wiel said. This is also the selfless team’s motto. Follow Buddy Brotherhood on Facebook to see them do small acts of kindness to those who are in need of it.

18 Oktober 2018

Stel jou eie begroting op Lizaan Snyman @lizaan09

Dit is soms moeilik vir studente om hul geld te rek dat dit heel maand kan hou, veral na ’n paar aande uit saam met vriende of selfs as jy handboeke moet koop. Natalie Thysse, ’n tweedejaarstudent in BA taal en literatuur het gesê: “Ek het ’n begroting en ek hou daarby sover ek kan. My grootste maandelikse uitgawe is op kos, drukkrediete en die res spaar ek vir vervoer terug huis toe of vir noodgevalle.” Dit is nie altyd maklik om by jou begroting te bly nie, veral met die onvoorspelbaarheid en aanhoudende verandering wat universiteit lewe bied. Dit gebeur veral wanneer studente ’n sekere bedrag begroot vir handboeke en dan uitvind dit is baie duurder as waarvoor hulle begroot het. “Ek sukkel soms om by my begroting te bly, aangesien sekere uitgawes meer is as waarvoor ek beplan het, maar dan gaan ek net minder uit saam met vriende en maak ander planne

om nog steeds meeste belangrike uitgawes te bekostig,” het Mothusi Mere, ’n eerstejaarstudent in Bcom bestuurswetenskappe met kommunikasiebestuur, gesê. Volgens Rob Berger, ’n finansiële joernalis by Forbes, moet jy as student die volgende in gedagte hou as jy jou begroting opstel: Eerstens – maak ’n gedetailleerde lys van al die moontlike uitgawes wat jy vir die maand het en bepaal watter inkomste jy gaan kry van jou ouers, beurs, National Student Financial Aid Scheme (NSFAS) of van deeltydse werk. Daarna – stel duidelike doelwitte oor hoe jy die geld gaan spandeer en spaar. Dit help ook om rekord te hou van al die uitgawes sodat jy kan tred hou van jou finansies en duidelik kan sien of jy by jou beplanning gehou het. Die belangrikste wenk is dat jy realisties moet wees wanneer jy die doelwitte opstel vir jou begroting en dat jy nie bang is om jou begroting drasties te verander as die huidige begroting nie uitwerk nie. Om tred te hou van die goed waarop jy jou geld spandeer, verhoed dat jy die helfte van jou inkomste binne die eerste week van die maand spandeer en wonder hoe op aarde dit gebeur het.

FOTO: VERSKAF

South Africa appoints sixth finance minister in five years JJ Denton jjdenton101

Tito Mboweni was announced as South Africa’s new finance minister by President Cyril Ramaphosa on 9 October, merely minutes after publicly accepting the resignation of the former finance minister, Nhlanhla Nene. Mboweni, former Reserve Bank governor, will take over the financial duties of South Africa with immediate effect. The rand soon gained value after his inauguration. The possibility of a rapid decline in value existed after Nene told the Zondo commission of inquiry into

state capture that he had meetings with the controversial Gupta family at their Saxonwold home in Johannesburg. Effectively, Nene admitted that he lied earlier when he denied meeting with the Guptas. Shortly after revealing his about-turn on the Gupta meetings, Nene tendered his resignation to president Cyril Ramaphosa, who restored him to his former position of finance minister after being fired by former president Jacob Zuma in December 2015. In a full statement released to South Africans Nene apologised and admitted that it was wrong to meet with the Guptas. “I should also have disclosed the details of these meetings, in particular, those that took place in Saxonwold. These visits do cast a shadow on my conduct as a public

office bearer. I regret these lapses and beg your forgiveness,” said Nene. The markets have reacted positively to Mboweni’s appointment. Many saw it as a move by president Ramaphosa to surround himself with an economic cluster in his cabinet. Mboweni is an experienced economist and President Ramaphosa gave him a warm welcome to his new position, saying that “minister Mboweni brings experience in areas of finance, economic policy, as well as in government. Mr Mboweni takes on this responsibility at a very critical time for our economy.” The new appointment had a positive effect on the value of the rand, but only time will tell if Mboweni will help bring the economic relief South Africans are in need of.

FOTO: CARINA DU PREEZ

Vooruitsig van verandering by Friendly Jade Sateria @jadellatua_quava

Die Noordwes-Universiteit (NWU) besit die gronde waarop die Cachet Park winkelkompleks gebou is. Friendly is al vir ’n paar maande leeg a.g.v. die beweerde besluit om Friendly op te gradeer, maar volgens Friendly se bestuur vat dit lank omdat die universiteit die proses moet goedkeur. Wapad het ’n onderhoud met die bestuurder van Friendly, Javo Odendaal, gevoer. “Dit is ’n duur storie, maar ’n goeie verandering,” het hy gesê. Op die tydstip (9 Oktober) was die rakke weer vol van verskeie produkte. Rodney Lingerveld, ’n derdejaarstudent in opvoedkundige wetenskappe met spesialisering in wiskunde het gesê: “Die mees opvallende ding wat in my gedagte opkom as ek Friendly se naam hoor is

dat hulle hopeloos te duur is en alewig nie voorraad het nie.” ’n Student in Bsc IT, Willem Botha het gesê dat Friendly nie altyd het wat hy soek nie en hy gee nie om, om die moeite te doen om SPAR toe te stap nie. Die idee is om die kruidenierswinkel wat nou deel vorm van die Friendly franchise oor te skakel na ’n OK Foods Stores. Die verandering gaan nie net die verbetering van die winkel aanpak nie, maar ook die gehalte van die kruideniers wat studente daar koop verbeter. “Ons beoog net vir top of the range produkte,” het ’n werker by Friendly gesê. Die verandering het gemaak dat die rakke vir maande leeg moes staan en dat min werkers werk toe kom wat ’n vermindering in klante het. Dus het die wins ook verlaag as gevolg van die besluit wat nog nie gemaak was nie. Volgens die bestuur gaan die finale goedkeuring teen Vrydag, 12 Oktober gemaak word.

PHOTO: VERSKAF FOTO: VERSKAF

18 Oktober 2018

Nuus

Wapad

Science-backed remedies for insomnia Corine Raath @corineraath

nsomnia is defined as habitual sleeplessness or the inability to sleep. It is much more serious than just an irritation – constant sleeplessness can have serious consequences. Regular sleeplessness increases your risk of obesity, diabetes and heart diseases, not even mentioning the impact it has on your work performance. Carla Kershoff, first

year BA language and literary studies said, “after one or more restless nights I feel extremely drained and I struggle to focus in class.” With exams around the corner, no student can afford to function at a level that is less than optimal. Stress and high caffeine consumption are two major factors that cause sleeplessness. Insomnia can, however, also be caused by hyperthyroidism, chronic pain, gastrointestinal problems, stimulants and sleep disorders such as sleep apnea and restless leg syndrome. Thankfully, studies have indicated

ways to improve your quality of sleep. Coffee is a well-known sleep disrupter but all stimulants such as nicotine and alcohol can impact your sleep. Docter Michael Breus said, “alcohol is the most common sleep aid but drinking regularly is much more likely to interfere with your sleep.” Furthermore he said, “alcohol consumption can trigger new sleep disorders.” Some people have a coffee gene called CYP1A2 which helps them to metabolise caffeine quicker. Certain sports drinks and black and green tea also contain caffeine. Rooibos and camomile tea are two excellent

substitutes. Many students pull all-nighters to finish assessments or to prepare for tests. This has many negative effects, including a reduction in your ability to recall information. Rather start early to ensure that you have sufficient time. This will reduce your stress- and anxiety levels and lead to better sleep. A disrupted sleep schedule is one of the causes of chronic insomnia because it disrupts your circadian rhythm. Taking naps in the afternoon may seem like a good idea but it has been proven to reduce the amount of deep sleep. According to the National

Sleep Foundation, “your circadian rhythm works best when you have regular sleep habits, like going to bed at night and waking up in the morning at the same times from day to day.” Lastly, one of the more obvious remedies for sleeplessness is to reduce the amount of time spent using technology before bed. If you have to work on your computer, change the display settings to red light to decrease the effects. Remember that health should be a priority and good sleep plays a big role in your daily life. Apply these tips to improve your sleep cycle and your exam marks.

The most expensive Tweet of all time JJ Denton @jjdenton101

On 7 August Elon Musk, Tesla CEO and chairman, typed a Tweet that would eventually prove to be the most expensive Tweet in the history of the social media platform. The Tweet in question read “Am considering taking Tesla private at $420 dollars. Funding secured”. With the news quickly spreading online, the Tesla share price quickly jumped in value, but many economic analysts remained skeptical about the high price Elon was offering to take the company private. This eventually led to him being investigated by the securities exchange commission (SEC).

There was a number of questionable factors about his announcement. Firstly, the price offered was 420 USD per share, which is the exact number that is popular in marijuana culture. This comes after he smoked a joint live on air. At that interview he said, “Well it’s legal right?” and proceeded to take a few puffs of the joint. This move on its own lead to Tesla investors questioning the erratic decisionmaking of the electric vehicle manufacturer’s leader. The second factor that raised eyebrows was his later announcement that the entity that would be funding the deal was the Saudi Arabian sovereign wealth fund. This sovereign wealth fund makes its

riches on crude oil. However, Tesla operates in the green energy sector that represents a direct rival to the wealth fund’s core business. The SEC completed their investigation and judged that Musk’s Tweet amounted to fraud as it misleads investors to believe that funding was secured. As a matter of fact, no evidence proved that his statements were true. The Tweet created a short term spike in share value. The SEC subsequently reached a settlement with Musk where he had to pay $20 million in his private capacity and another $20 million from his company. He had to step down as the Tesla chairman, while he could keep his position as the CEO.

Cycle Challenge 2018: Fietstrap of kleitrap? A. den Heyer en H. Venter @annami_dh & @hen3hetventer

Cycle Challenge het die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus-koshuise se uithouvermoë behoorlik getoets. Dié jaarlikse fietsry-geleentheid is vanjaar op 10 en 11 Oktober in die Amfiteater gehou. Daar was 28 fietse opgestel en 15:00 Woensdagmiddag het die koshuise teen mekaar begin trap – almal met net een doel voor oë: om

vir 24 uur iemand op die fiets te hê. Sommige het gelyk asof hul kleitrap eerder as fiets, maar Cycle Challenge 2018 was weereens ’n reuse sukses. Hierdie geleentheid is volgens Drikus Grobbelaar, KSR:JOOLvoorsitter, gemik daarop om die idee dat JOOL gepaard gaan met drank te verander. Hy glo dit is ’n bymekaarkoms waar koshuise die inisiatief moet neem om mense te kry om vir 24 uur deel te neem aan ’n onskuldige oefensessie. Sommige koshuise het hulself vermaak met televisie-speletjies en ander met musiek, maar nooit is

daar gerus nie. Die atmosfeer tussen deelnemers was positief en kompeterend. Deur die dag was die Suid-Afrikaanse Bloeddiens daar, vir diegene wat klaar getrap het of op ’n ander manier ’n bydra wou lewer. Dit was die 2018/2019 JOOL:Uitvoerende Komitee se eerste groot aksie gewees, wat baie goed georganiseerd was deur die hoof van Cycle Challenge, Sanja Wesels. Hulle het beslis nie kleigetrap nie. Hou ons Facebook-blad dop vir nog Cycle Challenge uitslae.

FOTO: LE-LANIE LUDICK

Van Coke nou op televisie Alet Janse van Rensburg @aletterkunde

Die Suid-Afrikaanse vermaaklikheidsbedryf het oor die jare onder baie kritiek deurgeloop, maar ten spyte daarvan blyk dit asof Suid-Afrikaanse televisie-inhoud hier is om te bly. Die nuutste hiervan is “Die Van Coke Show” wat aangebied word deur Francois van Coke en te sien is op kykNET vir DSTVintekenaars. Volgens Channel24, is “Die Van Coke Show” ŉ program wat ŉ mengelmoes van Van Coke se passies en belangstellings integreer in speletjies, musiek en gesprekke. Die program

gaan in ŉ seisoen van 13 episodes elke Maandagaand te sien wees op kanaal 144. Nog twee van Van Coke se Fokofpolisiekar vennote, Hunter Kennedy en Wynand Myburgh, sal saam met hom werk aan die program. Van Coke sal alleenlik die aanbieder van dié geselsprogram wees. Die wêreld is inderdaad mal, soos Van Coke in sy liedjie sê, maar hy is beslis nie die uitsondering nie, want ander bekende Afrikaanse figure het ook al hul eie televisieprogramme. Karen Zoid is al vanaf 2014 op die kassie met haar gewilde program “Republiek van Zoid Afrika” wat gesprekke met musiek saamvleg tot genotvolle vermaak. Van hulle voorlopers was Steve Hofmeyr wat ook ŉ soortgelyke program “Dis hoe dit is met Steve” al so vroeg as 2001 aangebied het.

Nuus 18 Oktober 2018

6 Wapad

Sonkar vat langpad in Sasol-uitdading Marianne Steyn @mariannesteyn_

ie Noordwes-Universiteit (NWU) se nuutse sonkar, die Phoenix, het sy vlerke gesprei by die Sasol Solar Challenge wat op 22 September in Pretoria afgeskop het. Die karre het die langpad van Pretoria tot by Stellenbosch aangepak. Sonkarre van universiteite van regoor die wêreld het aan die uitdaging deelgeneem. Dit het sonkarre uit Japan, Nederland, China ingesluit. Die Sasol Solar Challenge is ’n tweejaarlikse kompetisie. Die kompetisie vind oor agt dae plaas. Die doel is dat die karre so ver as moontlik sirkelroetes en paaie ry om die meeste moontlike kilometers aan te teken. Die Phoenix het ’n vyfde plek in die challenger-afdeling behaal deur 2276.3 km af te lê. Hulle het die tweede meeste kilometers van die

Kampusmenings

Dagga is wettig, wat nou? Mizanne Hattingh @mizanne_h_98

FOTO: FACEBOOK

Suid-Afrikaanse universiteite afgelê, net agter die Tshwane Universiteit van Tegnologie (TUT) wat 2397 kilometer afgelê het. Die sonkarspan Nuon van Nederland het in die eerste plek geëindig met 4030.4 kilometer agter die blad. Hulle grootste kompetisie was die Japanese span, Tokai, wat byna 100 kilometer minder as die Nederlanders aangeteken het.

Die sonkar van die NWU is die projek van chemiese, meganiese en elektriese ingenieursstudente wat glo ’n hele paar aanpassings gemaak het vanaf die vorige sonkar, Naledi, se ontwerp. Die 2018 sonkar is ligter en die gravitasie senter is nader aan die voorkant van die kar. Hulle het ook ’n nuwe stuurstelsel ontwerp om vibrasies te verminder.

After the recent legalisation of marijuana Wapad asked a few students their opinion on the subject. We received varied feedback.

“With weed being legal now, it should be used wisely, at your own place, in your own time. Definitely not in public places where it can affect other people.”

Brian Mmolawa, second year, BA psychology and labour relations

Dagga: elke debat het twee kante JJ Denton @jjdenton101

Marijuana has its pros and cons, some of the cons include low productivity while under the influence, potential brain development problems amongst adolescents under heavy and longterm use and the possibility of the plant acting as a gateway drug. With the potential negative aspects in mind as a context, one has to be realistic and consider that even a

substance such as coffee can become an addiction. Long-term and excessive use of any type of substance whether that is coffee, sugar or alcohol can lead to severe health problems. The key here is self-moderation. The health benefits are substantial; researchers have not had the opportunity to extensively study the plant as a result of almost worldwide prohibition. With the liberalization of world cultures and a change in perspective in the general population, the research on marijuana has been steadily increasing in budget and time. We have identified multiple health benefits resulting in the consumption of controlled amounts of marijuana. The symptoms it can help treat includes: insomnia, nausea, headaches, cancer, chronic migraines and many

more. With any drug, there is a potential for abuse, and there will be people who take it too far but society should not stereotype a substance based on the actions of a minority, nor should they subscribe to the historic stigma that was created by governmental propaganda efforts of ultraconservative governments. With the right legislation, marijuana could not only help patients in need of desperate support but the legalization and taxation of the substance (for recreational and medicinal use) could create substantial amounts of wealth for its country, which could further be spent on education and efforts to teach the populous on how to responsibly use the plant.

@corineraath

Marijuana is often praised for its benefits, especially concerning stress reduction. It is however just as important to be informed about the negative side effects that marijuana can have before making this important lifestyle decision. Marijuana is said to help brain cells grow, leading to a reduction in chronic stress. Recent research has

“Ek voel dis elke mens se vrye keuse of en hoe hulle dit wil gebruik. Solank dit net nie nie-rokers affekteer nie. “

Liandi Pienaar, tweedejaar, geoktrooieerde rekenmeester

Daniel Socoza, first year, BSc IT

FOTO: VERSKAF

found that long-term use of marijuana leads to a reduction in verbal memory and a decrease in IQ by eight points. Smoking marijuana can also increase your risk of Alzheimer’s disease. This is due to the decrease in blood flow to the brain and specifically, the hippocampus, leading to dysfunctional neurogenesis, therefore reducing the growth of brain cells which is in contrast with claims of brain-boosting benefits. Stress cardiomyopathy, also known as broken heart syndrome, is a heart condition that can be induced by the use of marijuana. Luckily, this disease is often only temporary but it could lead to hospitalisation due to

Shaldine Pienaar, third year, Bed senior and FET

“I think legalising weed might have increased illegal selling of it. I also think more people might start smoking it just because it’s legal now. “

VS Corine Raath

“Weed is good, in fact it’s great. Some people like it, some people don’t. I don’t personally smoke weed, but yes to it. Legalise ‘da ting man’.”

a significant decrease in your heart’s muscle strength. The use of marijuana is often associated with an increase in appetite; however, regular marijuana users are more prone to be underweight and to have lower bone density. In the long term, this can cause osteoporosis. Furthermore, the use of Marijuana can also delay how visual information is processed in the eye’s retina ultimately leading to poor vision. Marijuana also interferes with short-term memory, motor coordination and concentration. Because marijuana impacts your motor coordination your reaction time is slowed while being under the

“Dis veilig in my oë, wel veiliger as alkohol en as alkohol wettig is hoekom kan dagga nie wettig wees nie? Obviously, moet mens matigheid voor oë hou – alles kan oordoen word. Dit stop ook onnodige arrestasies. Ek het nie ’n probleem daarmee nie. “ Phillip Strydom, tweedejaar, BSc fisika en rekenaarwetenskappe

influence which is why you shouldn’t drive after using marijuana. The effect on your short-term memory and concentration can reduce your productivity which can be especially problematic in your workplace. Studies show that the biggest impact of marijuana is on adolescents who are still developing. Smoking this drug while under-aged leads

to a tremendous decrease in brain function. This damage is irreversible. Even though marijuana does have favourable effects such as stress reduction, you still have to take the negative side effects into account and decide whether or not your next joint is worth a reduction in your brain and general health.

18 Oktober 2018

Kuns en Vermaak

Wapad

Laureus en Minjonet by nasionale sêr Le-Lanie Ludick @ lelanie_ludick

ie Varsity Acapella nasionale sêr kompetisie, voorheen bekend as ATKV nasionale sêr, het hierdie jaar in Stellenbosch plaasgevind. Laureus mankoshuis en Minjonet vrouekoshuis het die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus (NWU) verteenwoordig in die kompetisie. Die koshuise het onderskeidelik eerste en derde geëindig in die mans- en damesafdeling. In die kompetisie het koshuise van vier universiteite deelgeneem. Die Universiteit Stellenbosch (US), Cape Town University of Technology (CPUT), University Free State (UFS) en NWU het deelgeneem aan die kompetisie. Volgens Jandre Vreken, sêr-lid van Laureus, was Veritas van UFS en Simonsberg van US hulle grootste kompetisie. “Veritas het ’n baie goeie show gehad en Simonsberg se musikaliteit was uitstekend,” sê Vreken. Buiten die eerste plek, het Laureus

FOTO: VERSKAF Tanya van Aardt (middel) het beide Laureus en Minjonet afgerig tydens vanjaar se sêr waar albei sukses bereik het.

manskoshuis drie toekennings ontvang, naamlik: beste eie komposisie, beste vertolking van ’n Afrika-liedjie en beste choreografie. “As jy nou die YouTube video kyk van ons kampussêr en dit vergelyk met die optrede by nationals het ons ’n ander show. Ons het baie

hard geoefen,” sê Vreken. Die wen is welverdiend aangesien Laureus hulle oefentyd moes verdeel tussen Binglesêr en voorbereiding vir Varsity Acapella. “Ons het gegaan vir ’n lekker tyd, maar ook om te wen as ’n groep wat al vir meer as nege maande saam

oefen,” sê Vreken. Volgens Arno Hollander Kampusstudenteraad: Kunste, is die nasionale sêr kompetisie baie belangrik vir die NWU omdat dit ’n platform is wat kampussêr se kwaliteit verbeter. “Mense sal meer moeite insit, want hulle weet as hulle

kampussêr kan wen kan hulle die Puk op ’n nasionale vlak ook verteenwoordig.” Hollander sê dit was besonders om vir die sêr-lede die geleentheid te gee aangesien dit party van die lede se eerste vlug of eerste besoek aan die Kaap was. Dylan Hart, voormalige Kunste HK-lid van Laureus, sê dit was ’n groot eer om deel te wees van die span. “Ek sal die ervaring vir niks verruil nie. Ek hoop ons maak weer so.” Minjonet vrouekoshuis het strawwe kompetisie gehad veral teen Huis ten Bosch en Irene van SU wat onderskeidelik eerste en tweede geëindig het. Minjonet se optrede was ’n goeie verteenwoordiging van balans in stemgroepe en baie talentvolle soliste. Melana Jacobs, voormaliger Kunste HK-lid van Minjonet, sê dit was ’n eer om hulle talent met die gehoor te deel. “Dit was van die begin af ons doel om die mense te gaan bless met ons talent van musiek. Dis een van die grootste geskenke wat van God af kom,” sê Jacobs.

Spoegwolf in die kollig A. den Heyer & H. Venter @annami_dh @hen3hetventer

Spoegwolf, een van SuidAfrika se opkomende bands, is ongetwyfeld besig om die lewe te ride. Op 12 Oktober het Wapad ’n onderhoud gevoer met die musiekgroep. V: Hoe ken julle mekaar? A: Ons is al van kleins af vriende en het toe besluit om ons broederskap in ’n band te verander. Ander vriende reël twee keer ’n jaar ’n visvangekspedisie, maar ons sien mekaar elke dag. V: Hoekom die naam Spoegwolf? A: Die naam het geen betekenis nie, dis slegs ’n naam wat Danie

en Chris uitgedink het toe hul eenkeer in Koffiebaai was. Danie tree ook soms op as Reënwolf en Albert as Vuurwolf. V: Waar was julle gunsteling optrede gewees? A: Ons heel gunsteling optrede was in Potchefstroom gewees, in Texas Rockbar. Dit was ons eerste keer hier en ons het nie gedink daar gaan veel mense opdaag nie, maar die ry het tot buite in die straat gestaan. Dis toe dat ons besef mense weet wie ons is. V: Wat doen julle buiten julle loopbaan in musiek? A: Chris is tans besig met sy meesters in ingenieurswese (“die slim een,” sê Albert). Danie en Moskou het hul eie restaurant, Drum, in Stellenbosch, terwyl

Albert ’n kopieskrywer en ontwerper is. V: Wie skryf die liedjies en waar kom julle inspirasie vandaan? A: Danie skryf die liedjies in sy funny oomblike. Dis amper soos ’n liedjie skryf-ruimtetuig. Hy weet nie wat die liedjies beteken nie. Moskou moet partykeer vir hom verduidelik en vir hom sê hy is nie oukei nie. V: Wat is die vreemdste ding wat ’n aanhanger al gedoen het? A: ’n Vrou het eenkeer ons klankman gedreig met ’n mes vir die dromstokkies in Potgietersrus. Danie word ook gereeld gevra na troues toe saam mense wat hy nie ken nie. V: Hoekom is julle liedjie ‘Geel’ nie ‘Julie’ genoem nie?

A: Daar is ’n baie goeie rede daarvoor, maar ons gaan dit nie verklap nie. Boonop sou dit gelyk het soos die maand ‘Julie’ en nie soos ’n naam nie. Om ’n naam vir ’n liedjie te gee is spesiaal. Dis soos ’n digter wat sy gedig ’n opskrif gee: dit kan enigiets wees en jy rebrand die liedjie daardeur.

Annami den Heyer

A. den Heyer & H. Venter

@annami_dh

@annami_dh @hen3hetventer

FOTO: TIAN DU PREEZ

tema “Kampterrein”. Bellatrix en Over-de-Voor se multi-kulturele dinamika was iets besonders en Kasteel en Laureus se uitbeelding van ’n kampterrein het vele idiome ingehou. Verskeie skerp en suggestiewe idiome was op die verhoog genoem, wat die gehoor laat skaterlag het. Die Twitter feed het almal ook

V: Hoe is dit om in die kollig te lewe? A: Dis ’n crazy leefstyl. Jy’s besig met jou werk en dan moet jy 03:00 opstaan om Potchefstroom toe te vlieg. Potch is definitief een van ons gunsteling plekke, want die mense sing so lekker saam. Later het jy nie meer ’n benul van die tyd nie.

Glaskas glo in die alternatief

Bingle: beeldspraak betower gehore

Vanjaar se Binglesêr (9 Oktober) het die standaarde verhoog al was die beoordelaars se rooi pen strenger as ooit. Die tema was idiome, wat elke koshuis tot sy eie kreatiewe voordeel gebruik het. Temas soos ‘die idioom fabriek’, ‘’n pensioenaris se plesierskip’ en selfs ‘idi-boom’, was gebruik om die beoordelaars (sowel as die gehoor) te vermaak. Die sleepkoshuise het na baie “bloed en sweet”, die verhoog aangedurf en hul harte uitgesing en skitterende toneelspel opgelewer. Die wenners van die aand, gesamentlik in eerste plek, was Bellatrix vrouekoshuis en Over-de-Voor manskoshuis, met die tema devil’s advocate. Asook Laureus manskoshuis en Kasteel vrouekoshuis met hul

FOTO: VERSKAF

vermaak, omdat die gehoor hul eie kreatiwiteit kon gebruik het. Oor die algemeen was die aand ’n reuse sukses te danke aan die Kampustudenteraad (KSR) Kunste, wat puik beoordelaars, soos Jacques de Villiers, gekies het. Dit was ’n goed georganiseerde geleentheid wat hoë verwagtinge vir Enkelsêr 2019 onder student geskep het.

Glaskas se lede het al oor die jare verander, maar Deon Meiring, die hoofsanger, bly die kern van die musiekgroep. Wapad het op 12 Oktober ’n onderhoud met die musiek-legende gehad. Na matriek het elkeen hulle eie paaie gegaan. Deon het besluit om in Potchefstroom BA kommunikasie te studeer, waar hy met Glaskas aangegaan het. Deon skryf die liedjies vir Glaskas en meeste van sy liedjies gaan oor onderwerpe waaroor hy graag wil praat. In die bekende liedjie, “Meneer”, spreek hy ’n onderwerp aan wat hy gedink het moet bespreek word. Ander musiek is vir hom ’n groot inspirasie, maar skryf is ook vir hom ’n manier om die wêreld se probleme te verwerk. Hy sê daar is nie ’n resep vir ’n goeie liedjie nie. Grappenderwys, voeg hy by dat die

eenkeer wat hy die woord “baby” in ’n liedjie gebruik het, het dit ’n treffer geword. Ironies, omdat dit die geval is met baie ander Afrikaanse treffers. ’n Goeie liedjie moet uniek wees en oor die huidige tydsgees gaan. Meiring is optimisties oor Afrikaanse musiek. Hy sê daar is baie nuwe Suid-Afrikaanse musiekgroepe wat interessante Afrikaanse musiek maak wat mense nog nooit gehoor het nie. Hy voel daar is nog nie genoeg alternatiewe stemme in Afrikaanse musiek nie, maar dit maak hom opgewonde omdat dit die geleentheid skep vir nuwe stemme om gehoor te word. Hy sê daar sal altyd diegene wees wat sê dat Afrikaans besig is om uit te sterf. Daar is egter ’n lojaliteit teenoor Afrikaans en omdat dit ’n jong taal is, word dit gedurig herontdek. Hy sê ons moet Afrikaans ondersteun en meer kreatief Afrikaans praat. Ons kan dankbaar wees vir so ’n lewendige taal en groepe soos Glaskas wat hulself kan uitleef in Afrikaans.

Kuns en Vermaak

8 Wapad

Aardklop in ’n neutedop

18 Oktober 2018

Colette Combrink @colettecombrink

ktober is byna weer verby, en Aardklop voel soos ’n vae herinnering soos wat die eksamen nader kruip. Tog het Aardklop weer die dorp en die Bult lewendig ingekleur dié jaar, en weereens op hul rekordgetalle van vorige jare verbeter. Daar was ongeveer 45 000 mense wat die feesterrein hierdie jaar besoek het, en volgens Delmari van Zyl, Aardklop se mediabestuurder, was daar in totaal ongeveer 70 000 besoeker aan die fees in 2018. “Visuele kuns, boekgesprekke, diskoersgesprekke, oop vehoë en die stand-up komedie uitgesluit, was daar

85 verhoogproduksies by die fees, wat meer as 30 debuutproduksies insluit,” het Delmari gesê. Verder was daar meer as 450 kunstenaars wat vir die fees saamgedrom het, wat name soos Nataniel, Schalk Bezuidenhout, Sandra Prinsloo en Joshua na die Reën insluit. Sandra Prinsloo het oudergewoonte floreer op die verhoog wat ook aan haar die toekenning vir beste byspeler in die produksie My Seuns besorg het. Hierdie produksie, onder leiding van regisseur en skrywer Christo Davids (ook bekend as Errol in 7de laan), het ook met die toekennings vir beste regisseur, beste algehele aanbieding, ATKV-Aardklop toekenning vir grensverskuiwende werk en beste nuutgeskrewe Afrikaanse teks weggeloop. Die sameroeper van die Aardklop-paneel, Mareli Stolp, het na

Radio Raps is Genuine Lisa van Rooyen @lisavanrooyen16

Na ’n uur en ’n half lange gesprek en ’n glas Gin’n’Tonic saam met Radio Raps, is dit duidelik dat hy sonder voorgee is. Of te wel Genuine, soos die naam van sy skreeusnaakse vertoning. Radio Raps het Saterdag, 13 Oktober, dié vertoning by Snowflake kom lewer. V: Wat is vir jou die beste gevoel van om op die verhoog te wees? A: Ek love dit om mense te enterain. Ek voel dis my roeping. Baie mense verwys na hulself as kunstenaars, want hulle ‘skep’ iets en verwag dan mense moet betaal om hulle skepping te beleef. Ek is nie daai ou nie, ek wil net mense vermaak. As ek by chance vir jou ’n goeie boodskap los is dit ’n bonus. Vir my gaan dit oor daai interaction en reaction terwyl ek op die verhoog is. Die emosionele konneksie. V: Waar kry jy inspirasie vir nuwe shows en die materiaal vir die shows? A: Ek observeer. Ek hou mense dop en ek kyk. Partykeer as ek en my vrou, Kaylee, baklei gryp ek my foon en begin ’n recording maak. Dan vra sy my, “Wat doen jy nou?” Al wat ek dan sê is dat sy later sal agterkom en hoor hoekom ek dit gedoen het. Die belangrikste ding is dat mense kan relate en dat dit relevant is. My styl is mense, honde, katte. Ek raak nie aan politiek en geloof nie. V: Wat is die vreemdste ding wat ’n aanhanger al ooit vir jou gedoen of gesê het? A: Een van die weirdste plekke waar ek al ooit was, was by die Poison Rally in Kroonstad. Ek moes nog nooit soveel boobs in my lewe teken nie. Ek moes al baie vreemde goed teken. In Heidelberg het daar binne die eerste tien min van een van my shows ’n fight uitgebreek. V: Het jy enige verskuilde talente? A:Ek kan nogal hoog sing as ek genoeg gedrink het. Soos, Celine Dion vibes. Ek het al gewen met kareoke aande. V: As jy nou saam met vier mense om ’n tafel kan sit wie sal dit wees?

A: Michael Mcintyre, Will Farrell, Eddie Murphy en Kevin Hart. V: Wanneer kon jy die eerste keer sê,” Mamma, ek het dit gemaak?” A: Ek is nog steeds nie daar nie. Alles wat ek doen is as gevolg van ’n reaksie van die publiek en om myself te please. Waarvoor lag ek? Ek dink sodra jy in jou lewe terugsit en sê “Ek het dit gemaak” dan is jou demise baie, baie naby. Ek glo jy moet jouself challange. Genuine is die show waaraan ek al die hardste gewerk het, want die druk raak meer om nuwe goed te skryf, maar ek thrive op dit. Daar kom nog baie. V: Wat doen jy graag in jou vrye tyd? A: Ek kyk graag debatte op Youtube, soos universiteit debatte en video’s oor politiek. Ek heg baie waarde aan vriendskap, ’n mens is ’n tropdier. Ek is ook nou besig om ’n kroeg te begin, Hennie’s. V: Hoe voel dit om nou weer op die verhoog te wees nadat jy in die hospitaal was? Voel jy dat jou verhoogspersoonlikheid verander het? A: Nee, want ek maak dit deel van my materiaal. Jonathan, as karakter, is daai ou wat elke mens ken en hy het geen filter nie. Kortvrae: Gunsteling movie? Ek love Improve, of soos enigiets met Will Farrell en dan ook iets soos Remember the Titans. Beste show ooit? Dit gaan volgende jaar se wêreldrekord attempt show op die 23ste Februarie by die Sun Areana met 8 500 stoele wees.

FOTO: KEENAN VAN DEN BERG

FOTO: VERSKAF

afloop van die toekenning-seremonie gesê: “Goeie teater verander ons. Dit maak ons oë wyer oop, dit laat

ons meer hoor, dit laat ons dieper voel. Na hierdie Aardklop-week, van grootse teater en selfs groter

diepte, voel ons verander, verbeter verryk. Geluk aan al die kunsmakers, teatermakers en vermakers.”

‘Alleluia!’ sing die NWU-Pukkoor Jade Sateria @jadellatua_quava

Onder begeleiding van dirigent Kobus Venter het die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus-koor (NWU-Pukkoor) al verskeie toekennings ingepalm. Tydens 2018 het die NWU-Pukkoor ŉ familie geraak en dit was ŉ gehegte groep wat op 12 Oktober ’n afsluitingskonsert gehou het by die ingenieursfakulteit. “Nou ja, ontspan, sit terug in u stoel en geniet die konsert,” het Venter gesê. Hierdie jaar se groep bestaan uit 56 koorlede. Die humor en klank word so goed weerspieël as hulle “Alleluia” deur Jake Runestad sing. Zane Liebenberg, BEd senior en VOO-fase onderwysstudent, het gesê: “In ŉ groep waar elkeen uit verskillende agtergronde kom, is dit maar net die liefde en

FOTO: CARINA DU PREEZ

musiek wat ons as ŉ gemeenskap saambind.” “Cantate Canticum Novum” deur Dan Forrest is een van die werke wat die NWU-Pukkoor se klank so goed uitbeeld. “Die woorde en musiek is so na aan my hart en maak my gelukkig,” het Rieëtte Venter, die moeder van Kobus Venter, gesê. Sy is baie trots op haar seun wat sy boodskap met ŉ groter gehoor in Suid-Afrika deel. Hierdie koor beoog om nog vele

studente te beïnvloed met hulle goeie klank en dit is een van die redes hoekom die koor gestig is. Die NWU-Pukkoor poog daarna om werklik musiek te maak. Veral om betekenisvolle inhoud en ŉ egtheid deur die musiek te kommunikeer. Deur die NWUPukkoor se musiek word mense saamgebind, ontroer en met die gawe van musiek bedien.

Koshuise pronk by Aardklop Henriette Venterw @hen3hetventer

Gedurende die Oktoberreses het drie koshuise van die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus die geleentheid gehad om op die Aardklop Pronk Podium op te tree. Hier het hulle teen die top drie Tienerproduksies in die land meegeding. Klawerhof vrouekoshuis, Patria manskoshuis en Villagers manskoshuis het met hulle onderskeie toneelstukke die gehoor vermaak. Villagers manskoshuis het dié jaar met hulle produksie, “Geldjie asseblief”, eerste gekom. Elbé van der Merwe en Veronica Ramokgoname, die enigste twee rose onder die dorings, het vir die tweede agtereenvolgende jaar aan hierdie kompetisie deelgeneem met hulle toneelstuk, “As die trein kom”, geskryf en afgerig deur

Pierre-André Viviers. Die toneelstuk handel oor twee meisies wat by die stasie vir die trein wag en hul lewensverhale met mekaar deel. Aan die einde kom jy agter dat beide vir dieselfde rede vir die trein wag. Die toneelstuk laat jou lag, huil en maak jou kwaad op dieselfde tyd. Veronica het ook vir die tweede jaar met die prys vir die beste aktrise weggestap. Nie net het die akteurs en aktrises deelgeneem nie, maar hulle het ook die geleentheid gehad om skouers te skuur met van die grootste

name in die bedryf. Bekendes soos Frank Opperman, Saartjie Botha, Antoinette Kellermann en Nicole Holm het raad en wyshede met die akteurs en aktrises gedeel. Wat wag op die aspiranttoneelspelers? Hulle tree 19 Oktober 2018 teen ander universiteite by die KrêkvarsKopanong Student Arts Festival in Pretoria op. Die wenproduksie sal dan die voorreg hê om by die Woordfees in Stellenbosch op te tree.

FOTO: VERSKAF

Wapad

Kuns en Vermaak

18 Oktober 2018

Death Note as a Shakespearean tragedy Lucas Mabolawa @Pein_Mabolawa

reek philosopher, Aristotle, and playwright, William Shakespeare, have individually theorised about tragedy in fiction and it’s because of these two historical cultural influencers that we now have the drama genre which includes the tragic hero as a main figure. Death Note fits the description of the Shakespearean genre perfectly which begs the question: Was Tsugumi Ohba, the writer of the Japanese manga and story, influenced by Shakespeare or was it a freakish coincidence? A Shakespearean tragedy follows a

strict description and storyline. The serious story must feature a glorified male main character of high societal status that meets a moral dilemma and makes the wrong decision, thus ruining his reputation and breaking his moral code. The protagonist, as brilliant as he is, has a fatal flaw. He has a variety of good character traits, one of them being a moral code which is strong to the point that it becomes a chink in his armour. This same Achilles’ heel is what leads him to an error in judgement that will create an imbalance in the story and the only way by which a state of equilibrium may be achieved is with his inevitable death. Hence, the main character is a tragic hero. Death Note was a manga converted to an anime series based on a high

Good old MK days Megan Olivier @greeneyesandbooks

Winterglas is a band born out of nostalgia over the good old days and they recognize MK as their inspiration. “We miss the days of that type of band culture, and all the amazing original songs that came out of it,” says Jonathan, the writer and rapper of the band. Winterglas is very passionate about being original and they avoid covers as much as they can. An important value for them is to promote other bands to create a livelier Potchefstroom music culture. Originally, they were going to have an English name, but then decided on Winterglas, a combination of the names Winterstasie and Glaskas – both bands with roots in Potchefstroom. A metaphorical meaning of the name is also looking

out a glass you can’t see through. The band’s first gig was at a house party, but they have worked their way up since then and played at Jack Fridays in Pretoria, as well as in Potchefstroom at Rocking Potch. They would also love to play at next year’s Lush Festival in Clarens. A few interesting facts: at a gig someone actually threw underwear on stage, truly the rock star lifestyle we all dream of. Their drummer, Phillip, is actually deaf in one ear, and all the band members play by hearing. Apparently, Jonathan is also always breaking something somewhere on stage. In their PUKfm interview, Ruan was a bit beside himself and said that he was a big fan of Francois van Coke. Their favourite original song is “Vir altyd bly Potchefstroom”. Winterglas is planning on recording a few things before really doing gigs, but you can catch them at Nandini Vaal.

school student (the tragic hero), Light Yagami, who finds a book of death dropped by a shinigami or god of death, named Ryuk. He was a well-known and adored genius student who stood head and shoulders above everyone in his school. He had a strong moral code with a stern ideology of absolute justice which developed into a god-complex that ultimately led to his downfall. The point of tragedy in the story is when our protagonist hits the page of his Death Note and scribbles the name of the man who was known as “L”. This is the point of tragedy because even though he had killed many men before, “L” was the first who wasn’t a criminal and thus Light Yagami had contradicted his moral code and took his first step toward darkness.

PHOTO: SOURCED

30min pizza dough Carina du Preez @carinadupreez

Ingredients: 2 tsp Garlic powder 2-½ cups All-purpose flour ½ Granulated sugar 1 tsp Salt 1 tbsp Yeast 1tbsp Olive oil 2 tbsp Butter 1 cup Water Directions: Preheat the oven at 450 degrees. Start by dissolving your yeast and sugar in warm water. Allow the mixture rest for 10 minutes. You will start to notice the mixture getting foamy. Once the yeast foams up, it is ready to be used to make the dough. Once the yeast is foamy, add in your salt, olive oil, and flour. Tip: add in your flour ½ cup at a time, stirring after each addition.

PHOTO: SOURCED

Once all the flour is added, the dough is ready to knead. Before kneading the dough, take it out of the bowl and place it onto a lightly floured, flat surface. Gather the dough into a ball. Start pressing the dough out with the palms of your hands. Press down until the dough is flat then fold it back onto itself again. Repeat for three minutes untill the dough has the desired consistency. Kneading is a fairly fast process. Take

a piece of dough and spread it thin into the shape of a circle. Once you have your dough base, preheat it in the oven for 5 minutes before adding toppings. Tip: spread a paste or pesto on the base to ensure that it’s not dry once cooked. Afterwards, add toppings of your choice and place the pizza in the oven untill the cheese has melted and the toppings are cooked to your preference.

Nandini on the Vaaldays Le-Lanie Ludick @ lelanie_ludick

Exams are nearing, and everyone is entering the study mode. This, however, does not mean that you cannot take a day off before the stress starts to pile up. Nandini on the Vaal is the ideal event for the typical student who wants to let off some steam. Potchefstroom hosts many festivals which have many similarities, but this event has many different attractions which include: a colour run, wine, gin and whiskey tasting, a beer tent, tea garden, arts and crafts stalls, live entertainment and much more. Food stalls will be available as well as beer pong competitions that can be played in teams for as little as R10 an entry. PAWS is the supported charity for the day and will be collecting dog food. Therefore, feel free to bring along a bag or tin of dog food.

The event will be held on 27 October in Lindequesdrift, less than 45 minutes’ drive from Potchefstroom. Entrance is R50 and pre-sale tickets are available. Visit the Facebook page, ‘Nandini on the Vaal’ for more information.

18 Oktober 2018

Kuns en Vermaak

Wapad

Meraki

Langpad Langpad af Kaap toe oë staar vooruit so moeg. So besig, verandering so streng, my geboorteplek Gauteng. Min van straat, vol van langs-pad draad, plat pragtige Vrystaat.

Denise Robertson

Stadig, sing-sing skuif ons skedonk(modern) nader aan Valsbaai.

Meraki (v). To do something with soul, creativity or love; to put something of

@Denisemybru

yourself into your work.

Nog vêr van Sir Lowry’s pas draai waar die baai se glimlag jou nader waai.

s you can see in the above definition, Meraki is all about soulful creativity and love.

In this creative corner, Wapad wants to celebrate students’ art in all kinds of formats, as students don’t receive enough credit for their hard work and talent. Whether you are an art student, or you just enjoy art in your free time, this corner is a creative space for students to express their inner love for their own personal kind of art. We want to encourage amateur artists to keep on persevering to become professional one day, or just to make

another soul smile because of their art. Therefore, students can feel free to send in their diverse artworks to us at wapad@nwu.ac.za, where it will be shared either via our Facebook page or a printed edition of the newspaper. The first Meraki artist is Lisa van Rooyen, a first year in BA language and literature studies. She wrote an Afrikaans poem about her experience of the long road ahead while driving to Gordonsbay.

Somer op die NWU-Potchefstroomkampus

SU-MARIE

Bianca Stevens biancastevens1997

Die bloeisels blom en die gras is weer groen: Perfek om ’n uiltjie te knip. Die somer is kort op almal se hakke. Hier

FIONAH

is die week se mode-ikone op die Noordwes-Universiteit se Potchefstroomkampus. Hulle vertel Wapad wat hulle gunsteling deel van somer is. Alhoewel, somer nie almal se gunsteling seisoen is nie, kan elkeen iets omtrent die seisoen geniet.

MONIQUE

Su-Marie du Preez BSc fisiologie en biochemie Eerstejaar “Die natuurskoon, as die blomme blom en die bome weer groen word.” Fionah Godzongere Geology and chemistry Second year

Keeping up with the trends

This recipe has been carried down from generation to generation. This drink is known to improve your memory. It has loads of health benefits and is a perfect drink to mix up during the exam season.

DJ Snake – Taki Taki ft. Selena Gomez, Ozuna, Cardi B (15/10/2018). Films Disney’s Alladin Teaser Trailer – In Theaters May 24th, 2019 (15/10/2018). Spotify Global Top 50 Taki Taki DJ Snake ft. Selena Gomez, Ozuna, Cardi B. Guess Drake is backing off the charts this week (15/10/2018). Coming soon to Netflix (Series) The Chilling Adventures of Sabrina (Available 26 October 2018). Top album of the year (so far)

The Greatest Showman. I’m not even going to argue this was (and still is) one of my favourite musical albums. Celebrity breakups People on the internet are freaking out about Ariana Grande and Peter Davidson who apparently broke off their engagement. Announcement The yearly Met Gala announced the theme for next year and it is (drumroll)...Camp: Notes on Fashion. Must watch film A Star is Born, staring Lady Gaga and Bradley Cooper.

FOTO’S: CHANÉ JONKER

Eerstejaar “Dis definitief die klere wat ek kan dra. Ek hou van rokkies dra en om mal te gaan met my styl.” Sulize van Zyl Mikrobiologie en biochemie Eerstejaar “Ek hou eintlik niks van somer nie. Ek is regtig eintlik ’n wintermens.”

Brain juice @official_umamah

biancastevens1997

Season three of Riverdale aired last week and I must say I am “shooketh. Prince Harry and Meghan Markle are expecting their first born and the baby will be arriving in Spring 2019. In other royal news, Princess Eugenie of York tied the knot with Jack Brooksbank on 12 October. October means all things spooky, including the stress of participation marks and finishing off another year of university. This October, take time to chill and drink all the pumpkin spice lattes and frappes Starbucks can offer you. Here are a few things trending now: Food Ice cream! Beat the summer heat with a creamy Magnum or a juicy Paddle Pop. YouTube Music

“I like it when the trees are blooming, and you don’t have to layer so much clothing.” Monique de Lange BA kommunikasie Derdejaar “’n Koue bier.” Jessica van Onselen BSc biochemie en fisiologie

Umamah Bakharia

Bianca Stevens

SULIZE

JESSICA

Ingredients: 1 cup of milk

Handful of almonds 1 teaspoon of sugar 1/3 teaspoon of cardamom powder Instructions: In a non-stick pan, add the milk and bring it to a boil. Add the nuts and on a high flame and keep stirring for about 5 minutes. Mix the cardamom powder and sugar into the mixture and put it on a lower flame. Stir the mixture for another 2-3 minutes. Pour into cups and allow to cool in the refrigerator. Once chilled, serve and enjoy!

FOTO: VERSKAF

12 Wapad

Redaksioneel

‘Die kroon van die samelewing – die ou mens’

18 Oktober 2018

Le-Lanie Ludick @lelanie_ludick

k het ’n sagte plek vir twee spesifieke dinge: honde en ou mense. Ek kan nie ’n fliek kyk waarin een van hierdie twee benadeel of nie waardeer word nie. Die sentiment neig egter meer in die rigting van ou mense eerder as honde, aangesien eensame ou mense nie soveel kaartjies verkoop soos ’n verlore hond wat weer sy eienaar vind nie. Dis jammer dat ouetehuise oorvol raak en ou mense net soos ornamente rondstaan en wag totdat iemand moeg raak vir hulle. Elsa Joubert skryf in haar boek Spertyd “hou stil vir die kroon van die skepping, die juweel van die samelewing– die ou mens”. In hierdie boek verduidelik sy hoe haar lewe verander het vandat sy in ’n aftreeoord ingetrek het en nou alleen in

’n kamer staan. Dit laat my dink aan daardie pienk porselein honde wat in my ouma se huis gestaan het en stof opgaar het. Jy sien dit raak, maar as jy lank genoeg in die vertrek is vergeet jy dis daar. Dit is besig om met die ou mense in ons samelewing te gebeur. Almal weet hulle is daar, maar niemand gee regtig meer aandag aan hulle nie juis omdat hulle al so lank op een plek stilstaan. Dit is die grootste onreg wat aan enige iemand gedoen kan word. Om vergeet te word deur jou kinders en kleinkinders net omdat jy nou uit die pad uit is. Ek dink hulle verdien bietjie meer waardering as dit. Die oumens is nie noodwendig die persoon wat weet hoe Instagram werk of wat dit beteken as jy sê jy studeer MBW psigologie en fisiologie nie. Jy en die oumens, hetsy dit jou ouma of oupa is, praat nie dieselfde taal nie en daaruit kan baie frustrasie spruit van beide kante af. Maar dalk is dit juis dan wanneer die gesprek frustrerend is wanneer jy eerder moet sit en luister as om kort-kort te kyk wie

stuur vir jou ’n boodskap. Ou mense smag na geselskap. Verbeel jou jy het vir 75+ jaar gepraat en gesprekke gevoer met mense en nou ewe skielik is almal geïrriteerd as jy nie kan hoor wat hulle sê nie. Of nie wil deelneem aan die gesprek nie, omdat jy nie die onderwerp verstaan nie. Dit sal ’n ander storie wees wanneer jy jou ouma vra oor haar kinderdae of vir jou oupa uitvra oor die weermag. Dis in hulle oudag wat jy die gunsies kan terugbetaal wat hulle aan jou bewys het nog voordat jy kon praat. Alhoewel jy dalk nie meer ’n ouma of oupa het nie kan jy nog hierdie raad in jou agterkop hou. Meeste mense wie ons ken gaan die paadjie van bejaardheid stap en daarmee saam kom gehoorverlies, dieselfde storie oor en oor vertel, ‘n slegte geheue, maar bowenal wysheid wat jy nog nie tot jou beskikking het nie. Jy kan baie leer by die oumens wie jy miskyk as jy bietjie geduldiger is en luister na wat die kroon van die skepping te sê het. Hulle is nie net ornamente nie.

Jaareinde joligheid Corine Raath @corineraath

En so kom nog ’n akademiese jaar tot ’n einde. Ek sê maar akademies, want om die waarheid te sê is die jaar nog lank – alhoewel ek seker is niemand van ons kla oor die lang vakansie en (hopelik) welverdiende rus wat voorlê nie. Vir sommige was dit ’n jaar van eerstes. Vir my as eerstejaar was dit die eerste jaar op universiteit, die eerste jaar in die koshuis en die eerste jaar ongeveer 1300 km van die huis af. Vir ander was dit weer ’n jaar van laastes – die laaste keer wat jy eerstejaar herhaal, die laaste kursusverandering (jy het blykbaar nou jou roeping gevind) en die uiteindelike voltooiing van ALDA nadat jy dit al die ander kere afgeskeep het – ja, jy weet wie jy is. Vir prof Fika was dit ook ’n jaar van laastes. Vir hom, die laaste jaar op kampus. En daarmee saam vir sommige mense die laaste

bietjie hoop wat ook daarmee heen is #daargaanAfrikaans. ’n Bietjie melodramaties as jy my vra, maar kan jy hulle blameer? Hierdie tyd van die jaar word nie verniet met ’n toename in depressie geassosieer nie. Ons is almal moeg na ’n jaar vol van een teveel struikelblokke en nou lê die grootste struikelblok, eksamen, όόk nog voor. Elke jaar begin met drome, doelwitte en die verpligte, onhaalbare nuwejaarsvoornemens soos dat jy hiérdie jaar gaan begin hard werk. Maar elke keer, om en by hierdie tyd van die jaar, besef jy dat jy weereens niks bereik het nie. Ek grap natuurlik, maar dit ís soms hoe dit voel. As jy egter begin kyk na wat alles gebeur het: die bloed (dankie, skoene), sweet (dankie, somer) en meestal trane (dankie, eksamen), kan jy eintlik nie glo hoe baie gebeur het nie. Ek het die jaar eintlik nog as ’n matriekleerling begin, maar ek loop hier uit as iemand wat weet hoe om te begroot (glo my, na een báie hoë kosrekening het ek vinnig geleer), iemand wat weet hoe om self wasgoed

FOTO: VERSKAF

My beste vriendin te doen (ek het wel ’n broek of twee laat krimp) en iemand wat beide die vermoë het om referate net op algemene kennis te skryf, en ook om so in diepte navorsing te kan doen dat ek eintlik vir die FBI moes gaan werk. Hierdie jaareinde is ek dankbaar vir ’n paar goed: Ek het ’n amper drie-maandelange vakansie in die Kaap, ek het goeie vriende gemaak saam met wie ek Fynskrif en Spoorloos op kykNET kan kyk (as jy nie sulke vriende het nie, moet jou prioriteite verander), maar bo alles sê ek net dankie dat ek nie volgende jaar weer deur R&O hoef te gaan nie #eerstejaarprobleme. Hoe sleg jy ook al dink jou jaar was, gaan krap maar ’n bietjie rond om die goeie herinneringe te vind. En as dit nie genoeg is nie, is daar altyd Kersfees om na uit te sien. En kos, spesifiek jou ma se kos (wat jy nie self hoef te maak nie!). Want een mens kan ook net sό lank op hawermout en appels oorleef, vra my, ek weet.

Lizaan Snyman @lizaan09

Vir net meer as ‘n jaar word ek en my beste vriendin, net soos baie ander studente met dieselfde situasie as ons, aangekyk asof ons van ’n ander planeet is. My vriendin, Danisani Kubayi is Tsonga en ek is ’n wit Afrikaanse student. Gewoonlik wanneer ons dinge saam doen, byvoorbeeld gaan fliek, uiteet of selfs net iets by die kiosk op kampus koop, kry ons gereeld die vraag – “Is julle regtig vriende?”

Hoekom is dit in 2018 nogeens ‘n skok as mens vriende, selfs beste vriende is met mense van ‘n ander ras. As jy met iemand in ‘n vriendskap is, gaan die vriendskap nie oor hulle

geslag, geloof of liggaamsbou nie. So hoekom moet dit gaan oor hulle ras? Jy het gekies om met hierdie persoon vriende te wees omdat hulle dieselfde waardes en oortuigings as jy het, maar een van die belangrikste redes is omdat hulle jou lewe positief beïnvloed, jou deur moeilike tye help en altyd daar is vir jou. Tans is die grootste irritasie vir my dat mense nog steeds (meestal onwetend) hul vriende van ’n ander ras voorstel as “hierdie is my swart/ wit vriend”. Dit word meestal gedoen om ander mense of ander vriende in kennis te stel of te waarsku dat hulle beskaafd of anders moet optree om by hierdie vriend van ’n ander ras aan te pas. Dit is verkeerd. Jy moet elke persoon dieselfde behandel, ongeag hulle geslag, geloof, ras, ens. As jou ander vriende dit nie kan doen nie moet jy heroorweeg of hulle waarlik goeie of ware vriende is. Ek weier dus om my beste vriendin voor te stel as my “swart vriendin”, maar eerder as my hardwerkende, talentvolle, beste vriendin, want ek weet sy kan enige kleur wees, maar sy sal nogeens my beste vriendin bly.

FOTO: VERSKAF FOTO: VERSKAF

18 Oktober 2018

Redaksioneel

Wapad 13

Redaksioneel Prof. Fika dra die NWU saam met hom

Totsiens, Prof

Ek luister ’n Franse deuntjie wat sing oor slegte koffie en maskara wat op kussings smeer en die pynappel waarmee sy hom gegooi het ‘om jou lief te hê, maak my seer / wanneer jy my lief het / maak ek myself seer’. Tog vra die jongman vir haar op die ou end, ‘wees my wortel’, want dis net sy wat sy seer verstaan. Nou dat ek die vertalings van my gunsteling Fransman, Vainney, se liedjies begin opsoek het is ek effens teleurgesteld in die vertaalde lirieke. Daar is iets suiwer wat in geheimsinnige agterbly, voordat jy begin delf. In Suid-Afrika hou ons egter van delf. Ons delf in mense se geskiedenis en finansies in. Ons vind geraamtes in kaste wat argumenteerbaar beter onoopgemaak sou bly. So probeer ons gesond word, deur ou wonde oop te krap, ’n bottel geregtigheid daarin leeg te maak en te hoop vir die beste. Op tuisbodem kruip die eksamen elke dag bietjie nader en gee jou geen tyd om alles te doen wat jy nog oor gedroom het hierdie jaar nie. Daarmee saam maak baie van ons gereed om te groet.

Redaksie

Óf jy in Potchefstroom agterbly óf uiteindelik ’n grootmens gaan word, daar gaan iewers afskeid geneem word. ’n Laaste roekelose aand gaan seëvier en jy gaan dalk eendag (miskien vinniger as wat jy dink) vir jou kinders die staaltjies van jou mal studentejare vertel. Ons verwelkom prof Daryl Baria en is in afwagting oor dit wat in Prof se termyn voorlê. Soos wat ons groet, groet ons ook ’n reus. Die manjefika prof Fika groet hierdie jaar, na generasies, die Puk. Daar is reuse voetspore, drukkies, glimlagte en wyshede wat moeilik gevul gaan word. Dankie is nie genoeg nie, dit sal nooit genoeg wees nie. Aan elke student se oupa en held: dankie vir die oortollige geskenke waarmee Prof elkeen agterlaat. Elkeen wat die voorreg het om te sê hulle het Prof geken gaan met baie meer as ’n graad hierdie kampus kan verlaat, danksy Prof. Dis nou tyd om te groet, tot wedersiens aan elke verlater en lekker rus vir almal wat ons die voorreg het om 2019 mee te deel.

- Kaalvoet Koebaai

HOOFREDAKTRISE: Colette Combrink NUUSREDAKTEUR: JJ Denton KUNS-, VERMAAK- EN LEEFSTYLREDAKTRISE: Denise Robertson FOTOREDAKTRISE: Le-Lanie Ludick TEKSREDAKTRISE: Alet Janse van Rensburg SPORTREDAKTRISE: Kristien Kruger UITLEGREDAKTEUR: Christian Venter (Uitlegkunstenaars: Chané Jonker, Bianca Stevens, Carina du Preez INTERNE KOÖRDINEERDER: Chané Jonker ADVERTEER BY ONS: e-pos wapad@nwu.ac.za of bel 072 511 8289 WAPAD-KANTOOR: 018 299 2875 FACEBOOK: www.facebook.com/Wapad TWITTER EN INSTRAGRAM: @NWUWapad Het jy iets om te sê? Skryf vir ons en stuur dit aan wapad@nwu.ac.za. Dalk verskyn jy in die volgende Wapad. Die volgende uitgawe verskyn weer na die Oktobervakansie. Tot dan, besoek ons Facebook-blad vir die varste nuus en lekker leesgoed.

Die einde van my reis Ek stel uit en ek stel uit, want om te groet breek my hart. Met elke woord val nog ’n traan en met elke sin weet ek die tyd raak min. Al die laastes word meer en al die goodbyes finaal. Die pad saam julle was vir my onvergeetlik en elke dag as ek terug kyk besef ek julle het my gevorm tot wie ek vandag is. Ek is dankbaar vir elke oomblik wat ek saam julle kon deel: van rekenaars wat freeze, tot die verligting as die koerant betyds opdaag. Elke keer as ek High School Musical hoor sal ek aan julle dink,

wyn in die hand en stress in julle oë. Laataand gesprekke wat diep raak en die nuwe mat wat ’n gemaklike plek raak om te nap – al is dit ’n rukkie. Sonder julle gaan my Maandagaande oop wees, my Dinsdagaande kort en my wyn inname min. Ek gaan nie meer weet wat trend nie en my werk gaan nooit meer kan laat wees nie. Ek hoop en bid baie hard dat my volgende kantoor, my grootmenskantoor net soveel glimlaggende, weird, liefdevolle en passievolle mense sal bevat wat wyn saam my sal drink, wat my trane

Highs and lows of 2018 After a hectic year it is good to slow down and reflect on the progress you’ve made. This year Wapad established a brand new videography team, Wapad Livewire. Despite some challenges, this team has been working hard to create humorous content that students can relate to. As the team develops, students can expect to see video coverage of interviews and current events. Watch, like and subscribe to Wapad Livewire on Youtube – spread the

love!

sal verstaan en my aanvaar net soos julle het. Om te groet was nog nooit so moeilik nie en ek verstaan nou vir die eerste keer die gesegde “om te huil dat die trane spat”. Ek glo Wapad se pad vorentoe is oop, skoon en die uitsig, beeldskoon. Dankie vir die reis, maar dit is nou vir my tyd om by die volgende stop af te klim en ’n nuwe pad te vind. Ek sluit af met my bekendste woorde: Kry dit vars, lees jou kampus. Soveel liefde aan julle.

Sport18 Oktober 2018

14 Wapad

Bokke verloor skrams op Loftus Anmane Eckard @Spontane_blond

ie Springbokke het die land met hoop vasgevang na hulle oorwinning teen die All Blacks, op 15 September in Nieu-Seeland. Suid-Afrika was die eerste land wat geseëvier het teen Nieu-Seeland in hulle eie land in meer as nege jaar. In die wedstryd teen hulle aartsvyande op 6 Oktober in SuidAfrika, het die Springbokke ŉ goeie styd voortgesit. Die eindtelling was onplesierig vir Suid-Afrikaners toe hulle in die laaste minuut verloor het, maar die wedstryd het die Springbokke se status as een van die top rugbylande in die wêreld herbevestig. Tydens die na-wedstryd perskonferensie het Rassie Erasmus, Springbok hoofafrigter, verduidelik hy dat hy geen ander keuse gehad het as om plaasvervangers op die veld te sit nie. Hy sê: “Willie Le Roux het harsingskudding opgedoen en het sy beseringsanalise misluk. Faf de Klerk het begin krampe kry. Dit was dus twee ruilings op dieselfde tyd en dit het twee groot besluitnemers van die veld afgehaal.” Erasmus het wel tydens die laaste fase van die wedstryd ses spelers vanaf die plaasvervangerbank op die veld laat gaan, wat vermoedelik die ritme van die wedstryd kon versteur het. Daar was in ŉ perskonferensie vir Erasmus gevra waarom hy nie in die vorige wedstryde gebruik

FOTO: VERSKAF FOTO: VERSKAF

gemaak het van sy plaasvervangers nie. Hierop het hy geantwoord: “Jy hoef nie altyd van plaasvervangers gebruik te maak nie. Soms is dit nie nodig nie.” Erasmus het gesê hy is tevrede met die besluite wat geneem is en beskou dit as “een van die beste taktiese vertonings”. Erasmus vertel dat hy positief is

na die nederlaag teen die All Blacks, want hy is bly om te sien dat die mededingendheid tussen die twee spanne weer terug is. “Wanneer Suid-Afrika en Nieu-Seeland op die veld hardloop, tuis of weg, is jy nie seker wie gaan wen nie. Dit maak ons trots.” Die Springbokke se volgende uitdaging lê in die noorde, waar hulle

vier wedstryde moet speel teen Europese reuse soos Engeland en Ierland, wat albei bo die Bokke op die ranglys geleë is. Dit skep die geleentheid vir Erasmus om spelers uit te toets wat in Europa gebaseer is soos Francois Steyn, Bismarck du Plessis, Jan Serfontein, Cobus Reinach en Pat Lambie, met ŉ

oog om die Springbokke se diepte in elke posisie te verbeter vir die 2019 Rugbywêreldbeker. Spelers soos Cobus Reinach sal sterk oorweeg word vir die jaareindtoetse, aangesien skrumskakelspelers soos Faf de Klerk en Ross Cronjé nie beskikbaar gaan wees nie en dit baie belangrik is om al die alternatiewe opsies te oorweeg.

NWU-kanoklub vaar wel op Visrivier Anmane Eckard @Spontane_blond

Die Noordwes-Universiteit (NWU) se kanoklub het die Visrivier-waters aangedurf. Twintig klublede het die uitdaging aanvaar om ŉ volle maraton van 82 km te doen. Die 82 km word soos volg opgedeel: op dag een is dit 46 km en op die tweede dag 36 km.

Slegs 16 van die 20 mense het die marathon klaargemaak. Die maraton het op 5 en 6 Oktober plaasgevind. Die klublede wat deelgeneem het, het ŉ paar dae vroeër gegaan om die stroomversnellings en watervolume gewoond te raak. Volgens Henk Louw, die NWU-kanoklub koördineerder,

FOTO: VERSKAF

het daar slegs 16 van die 20 mense die maraton klaargemaak. Louw verduidelik verder dat “twee kano’s gebreek het langs die pad en een student was siek die dag van die resies, so [die student] kon nie deelneem nie”. Die vroue het baie goed gevaar in

vanjaar se University Sport South Africa (USSA) toernooi deur tweede te eindig. Volgens Louw het USSA dalk ŉ berekeningsfout gemaak met die NWU se mansspan, “daar is ingewikkelde formules wat te make het met of die deelnemers in K1, K2 of K3 was”. K1, K2 en K3 verwys

na die hoeveelheid mense binne die kano. Die resultate word dus nog gefinaliseer, maar dit lyk asof die NWU-mansspan moontlik ŉ derdeplek verower het. Die lede van die kanoklub het besonders goed gedoen. Lindi Odendaal het ŉ baie goeie posisie

behaal in die kategorie vir vroue onder die ouderdom van 23. Sy het derde geëindig. Danie Botes het met ŉ tyd van 6 uur en 12 minute klaargemaak, terwyl Ryan Gossayn met ŉ tyd van 6 ure en 37 minute geëindig het.

18 Oktober 2018

Wapad

Sport

NWU finishes seventh in the Varsity Sevens Kristien Kruger @kris10.kruger

uring the past recess, the North-West University’s (NWU) sevens rugby team competed in the Varsity 7s Tournament at the Pirates Club in Greenside, Johannesburg. After the completion of pool play, the NWU team remained undefeated, but only managed to end seventh overall. The tournament started on 5 October. The NWU was placed in pool C and faced the University of Stellenbosch (Maties) in their first match of the tournament. Maties was the first to score, but the NWU took back the lead after two converted tries by Berno Engelbrecht and Hein Kritzinger. Minutes before the halftime break, Maties managed to score another try, but failed at the conversion which left NWU in the lead with a score of 14 – 10. Maties scored another try, but the NWU was able to clench back the lead after a powerplay try by the hands of Timmy Prince. They won their first match with a final score of 24 – 17. Heading into the quarter finals, it was only the NWU and Cape Town

FOTO: VERSKAF

University of Technology (CPUT) who hadn’t lost a match. The NWU next faced the University of Western Cape (UWC). UWC put the first points on the scoreboard but were then penalised with a yellow card. The NWU took this opportunity and Diederik Oberholzer scored a powerplay try in the right-hand

corner of the field. The halftime score was 17 – 12, in the favour of the NWU. After the break, UWC scored two tries. NWU player, Dean Gordon received the ball in a long pass and managed to score another try, but it was too late for the men in purple and they lost the game, 29 – 22.

The NWU was left playing for the seventh position in a match against Cape Peninsula University of Technology (CPUT). Two NWU players received red cards in the first half of the match, allowing CPUT to score two tries and lead with a halftime score of 10 – 0. After halftime, the NWU scored a

converted powerplay try, but shortly thereafter CPUT also scored and remained in the lead. The NWU did not give up and once again Dean Gordon managed to score another powerplay try that resulted in the NWU winning the match with a score of 24 – 22.

Koshuissewes – Soeties vir die wen Kristien Kruger @kris10.kuger

Tydens vanjaar se koshuissewestoernooi moes die spelers nie net die onweer trotseer nie, maar ook ŉ paar onverwagse nederlae. Dit was wel Soetdoring manskoshuis wat as die wenners van hierdie tweedag-toernooi aangewys is. Die finaal was op Saterdag 13 Oktober op die Fanie du Toit Sportgronde gespeel, en dit was die eerstespanne van Soetdorings en Heitmat 1 wat meegeding het vir die titel. Soeties het daarin geslaag om tydens ekstratyd die wedstryd te wen met ŉ telling van 12 – 0. Die tweedespan finaal was teen Heimat 2 en Puk Dorp 3, waartydens Puk Dorp met 27 teenoor 12 gewen het. Die eerstespanliga se een halfeindrondte was Soeties teen Patria, waar Soeties 28 – 10 gewen het. Die ander halfeindrondte was tussen Puk Dorp 2 en Heimat 1, waar Heimat met 5 punte gewen het. Dit was daarom Patria en Puk Dorp 2 wat moes uitspeel vir derde- en vierdeplek. Tydens

hierdie wedstryd was dit Patria wat daarin geslaag het om met ŉ telling van 28 – 16 te wen en algeheel derde te eindig. Villagers se tweedespan was gediskwalifiseer nadat hulle ŉ speler vanuit hulle tweedespan moes optrek om vir hulle eerstespan te speel as gevolg van beserings. Daarna het hulle weer die speler vir die tweedespan laat uitdraf. Daar was ook klagtes oor nog ŉ speler wat ook vir die ingenieursspan gespeel het omdat hy hulle moes uithelp. Javier Punzel, Villagers manskoshuis se sport HK-lid, het aan Wapad gesê dat hy dadelik die spelers van die veld afgehaal het en dat hulle geen invloed op die wedstryd gehad het nie. Hy het ook gesê: “Die sewes was ŉ friendly toernooi, so ek verstaan nie hoekom hulle so groot probleem met alles gehad het nie.” Na Villagers se diskwalifisering het hulle nie in die tweedespanliga se halfeindstryd gespeel nie, en kon Heimat 2 direk deurgaan na die finaal. Villagers se eerstespan het wel sesde geëindig nadat hulle teen Laureus moes uitspeel vir vyfde- en sesdeplek, en daardie wedstryd verloor het met drie punte. Caput manskoshuis moes teen Over-de-Voor manskoshuis uitspeel vir die sewende- en agtsteplek, maar Overs moes die wedstryd uitsit omdat hulle nie genoeg spelers gehad het nie, en het Caput algeheel sewende geëindig.

FOTO: TIAN DU PREEZ

Die Fanie se heel eerste kanopolo-toernooi Kristien Kruger @kris10.kruger

Studente word dalk nie meer toegelaat binne die Fanie du Toit Sportgronde se swembad nie, maar

dit beteken nie dat hy nou leegstaan nie; inteendeel, die swembad het op Saterdag, 29 September, sy heel eerste kanopolo-toernooi aangebied. Tydens hierdie toernooi het die NoordwesUniversiteit (NWU) se eerstespan ŉ algehele tweedeplek verower. Die NWU-span het in die finaal teen

ŉ Johannesburgse span verloor. Daar was teen verskeie spanne kompeteer vanaf Parys en Johannesburg. Die NWU se ander spanne het ook posisies in die derde- en sesdeplekke losgeslaan. Die spanne het ŉ week voor die toernooi nuwe toerusting ontvang

vanaf Gauteng Canoe Union (GCU) en Canoeing South Africa (CSA). Alhoewel hulle net ŉ week gehad het om aan die nuwe toerusting gewoond te raak, het hulle duidelik hulle goed van hulle taak gekwyt. Ter voorbereiding vir die toernooi moes die bestuur behoorlik skarrel

om die swembad gereed te kry. Hulle het die lynmerkers en doelhokke betyds in die hande kry en daarin geslaag om ŉ suksesvolle toernooi aan te bied.

Sport 18 Oktober 2018

PHOTO: CHANÉ JONKER

SA with expected series victory Lizaan Snyman & Ipeleng Mafora @lizaan09 & @ser_ipeleng

n Friday 10 October South Africa met Zimbabwe in the day night T20 match held in Potchefstroom. It was the second match in the three match T20 series with a 1 – 0 lead after a 34 run victory at Buffalo Park in East London on Tuesday. Senwes Park was filled with

supporters, a buzzing atmosphere and threatening rain. Zimbabwe (Chevrons) won the toss and elected to bat first mustering up a meagre 132/7 in their 20 overs with the all-rounder Sean Williams being the Chevrons highest scorer with 41 runs before he was bowled by Dane Paterson. Dane Paterson later won Man of the Match for his bowling performance of 2/22 in his allotted four overs with the likes of Andile Phehlekwayo and Robbie Frylinck, also being contenders with figures of 0/15 and 2/20 respectively. In a postmatch presentation, Paterson said, “I am just glad that I took my opportunity and that

I can play for my country again since I have been out of the side for a while.” The Proteas all-rounder, JP Duminy, scored an unbeaten 33 in 26 balls in partnership with the big-hitting David Miller with an unbeaten score of 19 facing 13 balls to hit the winning runs with 26 balls to spare, giving South Africa a 2 – 0 lead in the three match series. The star bowler for Zimbabwe was the all-rounder Sean Williams with figures of 2/25, taking the important wicket of the South African captain, Faf du Plessis, as well as the wicket of Heinrich Klaasen.

With the T20-series in the bag, Du Plessis, the Proteas skipper said, “changes will be made for the last match in Benoni to ensure everybody gets a fair run, meaning that I as captain will miss out”. Du Plessis further stated, “the selectors are going to have a good headache on who to pick since all the players coming in are taking their opportunities and performing. We have eight batsmen competing for spots.” Cricket South Africa also decided earlier in this week to release the devastating Imran Tahir from the squad after his performance of 5/23 in his four overs giving the likes of Tabraiz

Shamsi the opportunity to show his worth with the upcoming tour to Australia and the T20 World Cup in 2019, hosted in England. Teams: The Proteas: Quinton de Kock (wk), Rassie van der Dussen, Faf du Plessis (capt), Jean-Paul Duminy, David Miller, Heinrich Klaasen, Andile Phehlukwayo, Robert Frylinck, Dane Paterson, Lungi Ngidi, Tabraiz Shamsi. The Chevrons: Hamilton Masakadza (capt), Solomon Mire, Brendan Taylor (wk), Tarisai Musakanda, Sean Williams, Peter Moor, Elton Chigumbura, Tendai Chisoro, Brandon Mavuta, Kyle Jarvis, Chris Mpofu.

Run for the nations Alet Janse van Rensburg @aletterkunde

The objective on 13 October at Run for the Nations was for a team to complete 30 km in four hours. Entry fees contributed to funds that will go to pay

for missionary trips to places like South-Korea, Germany and Thailand. The winning team was “Men of God” with a time of 2:25:44. Besides the race, the event also had music, volleyball and stalls were those who were interested could speak to missionaries. Josi Badenhorst, one of the organisers of Run for the Nations, said that the missionary trips will take place between November and

December. “Last year, I went on a missions trip to Brazil and it’s amazing to see how God provides.” Badenhorst said that there are many plans for Run for the Nations in the future. “We want to involve trainers from crossfit and work on the marketing next year so that we can attract more and more people.” PHOTO: VERSKAF

Raak betrokke by jou gunsteling sport klub Carina du Preez @carinadupreez

Atletiek

Bestuurder – Mr. Terseus Liebenberg Nr: 018 299 2912 Email: Terseus.Liebenberg@gmail. ac.za Kantoor: HPI Gebou (K21) – kamer 116

Sokker

Bestuurder – Mr. Michael Seleka Nr: 018 299 2909 Email: Boenyana.seleka@nwu.ac.za Kantoor: HPI Gebou (K21) – Kamer 120

Netbal, Tennis, Swem, WaterPolo, Roei Bestuurder: Mv Heléne Botha Nr: 018 299 2911 Email: Helene.Botha@nwu.ac.za Kantoor: HPI Gebou (K21) – Kamer 114

Basketbal, pluimbal, golf, skaak, karate, squash, tafeltennis, rotsklim, gimnastiek

Bestuurder - Mr. Johann Sauer Nr: 018 299 2914 Email: Johann.Sauer@nwu.ac.za Kantoor: Binnenshuise sportsentrum op Kampus

Rugby

Bestuurder – Mr. Mervyn Taylor Nr: 018 299 2428

Email: Mervyn.Taylor@nwu.az.za Sekretaresse – Mv Ronel Emms Nr: 018 299 2429 Email: Ronel.Emms@nwu.ac.za Kantoor: HPI Gebou (K21) – Kamer 107

Hokkie

Bestuurder – Mr. Sheldon Rostron Nr: 018 299 2056 Email: Sheldon.Rostron@nwu.ac.za Administratiewe/Navra – Mr. Johan Jacobs

Nr: 018 299 2057 Email: Johan.Jacobs@nwu.ac.za Kantoor: Hokkie Astro

Krieket, Fietsry, Ring bal

Bestuurder- Conrad de Swardt Nr: 018 299 1056 Email: Conrad.deSwardt@nwu.ac.za Kantoor: Krieket Klubhuis (Fanie du Toit Sportgronde)