Wapad - 14 Februarie 2019

NEWS: NEWS:

KUNS & KunsAND & ARTS VERMAAK: Vermaak: LIFESTYLE:

SPORT: SPORT:

JOOL oorsig,

Students clean

New quotas NWU verloor finaal for Varsity Cup teen TUKS - 11 rugby. – 12

RAG 2018 ends with en a onderhoude bang - 6

Registration Fee vs. the Bult. -Free 5 -3 Registration

nostalgie.

0

8 Februarie 2018

LEES JOU KAMPUS

14 Februarie 2019 WAPAD® IS DIE STUDENTEKOERANT VAN DIE NWU-POTCHEFSTROOMKAMPUS

JAARGANG 72

WAPAD ® IS DIE STUDENTEKOERANT VAN DIE NWU-POTCHEFSTROOMKAMPUS

JAARGANG 73

TEL: ( 018 ) 299 2875 TEL: (018) 299 2875

WAPAD@NWU.AC.ZA WAPAD@NWU.AC.ZA

FOTO: TIAN DU PREEZ

Koshuisdrag kommunikasie skok

FOTO: LISA VAN ROOYEN

Skorsings veroorsaak KSR was nie bewus van enige klagtes nie verwarring by Caput Colette Combrink & Alet Janse van Rensburg Dennis Delport @colettecombrink & @aletterkunde @Dennisdelport

P

Tydens vanjaar se registrasierof Dan Kgwadi, Visekanselier en oriëntasie-program (R&O) die Noordwes-Universiteit is negeaan huiskomiteelede (HK) (NWU), se skokaankondiging van Caput manskoshuis op die tydens R&O rakende koshuisdrag Noordwes-Universiteit was onverwags en daar was(NWU) geen sekommunikasie Potchefstroomkampus deur en met studenteleiers die universiteit se bestuur koshuise vooraf nie. Net nóg ’n geval geskors. wasnie opsy31studente se van waarHulle die NWU stemme aanhoor Januarie weer innie. hul poste Wapad verneem dat daar reeds op 19 aangestel en die voorlopige Januarie vanjaar ’n vergadering onder skorsing was opgehef.

Daarna die Universiteitsbestuur plaasgevind is hulle skorsing wéér in het waar daar besluit was dat daar die week van 4 Februarie onmiddellike aanpassings gemaak aanhangig gemaak, maar moet word tot die R&O-program Vrydag, 8 Februarie, was hulle na afloop van klagtes wat ontvang weer met onmiddellike effek is. Studenteleiers is egter eers op 20 aangestel hul posies op die Januarie ininkennis gestel van hierdie besluit en die na aanpassings wasdeur reeds huiskomitee ’n verhoor vanstudenteregskantoor. toepassing op koshuise. Volgens die Jacques Hugo, voorsitter van die

Dié HK-lede beleef al sedert 12 Januarie onsekerheid na Studentekampusraad (KSR) op die die bewering dat een van die NWU se Potchefstroomkampus, weet HK-lede opophierdie dag, die die KSR tot hede nie vanwaar aanmeldingsdag van eerstejaars hierdie klagtes gekom het of wat die by koshuise, dieis verwarmers inwel inhoud daarvan nie, hy verneem die se ontspanningsaal dat koshuis dit net enkele individuele gevalle was. “Daar is net die klagtes aangeskakel hetgesê terwyl die bestaan,” hetdaarbinne Hugo gesê. Hy vertel eerstejaars moes wag. verder dat geen klagtes op die Nadat diedaar kampusstudenteraad Klagte- en Gedagtelyn is nie, maar dat (KSR) voorsitter, Dalena dié enkele klagtes direk aan die Visied’Assonville, van die geval in kanselier uitgemaak was. kennis gestel was deur Die dokument wat aan prof Mwanawina, uitvoerende studenteleiers uitgestuur was, se direkteur: het sy voorwoord studentelewe, het verwys na sekere saam metwat dienie KSR:Koshuisraad, praktyke die NWU-strategie bevorder of aan toepaslike beleide, Jani Esterhuyse, en reëls en regulasies voldoen nie.

KSR:Adjunkvoorsitter, Die dokument het agtinbepalings Christina Joubert, ’n verskaf waaraan voldoen moes gesprek die primarius en die word. Al hierdie bepalings was reeds onderprimarius van Caput geïmplementeer deur koshuise ingelig klag. hierdie behalweoor puntdie drie van Op die dokument stadium van die saak is daar ’n wat as volg gelei het: “koshuisuniforms onafhanklike deur moet slegs gedraondersoek word na-ure (na beskermingsdienste geloods.

17:00), behalwe koshuishoede en -rugsakke reeds was.”

Indien diewat KSR vanaangeskaf só Die NWU het egter op die aand

Het jy nuus?

Stuur ’n epos aan wapad@nwu.ac.za

Wapad

‘n saak te wete kom wat binne die jurisdiksie van van 22 Januarie die geleentheid aan die studenteregskantoor KSR-lede en koshuis primari gebied val, nie dieteenoor KSR sedie NWUom is huldit misnoeë verantwoordelikheid om tedie bestuur te bespreek en vrae rig.saak teLouis hanteer nie.

Die KSR beywer Jacobs, woordvoerder van die hom steeds vir menseregte enwel sal NWU, het bevestig dat koshuise eers op die bogenoemde aanhou opstaan vir diedatum regtebetrek van wasstudente. by die proses. Na afloop van alle hierdie vyf ure lange vergadering Die bestuur het sonder die is daar sekere aanpassings gemaak tot teenwoordigheid van enige die bewoording van die bogenoemde lid van die KSR ’n vergadering punt drie en was dit baie duidelik dat geroep met koshuisbestuur die punte watdie geopper was deur die van die koshuis, die van die studente, nie onderasook die aandag eerstejaars.

Tydenswas daardie Universiteitsbestuur toe hulle die vergadering is het diesonder HK-lede voorse besluit geneem studente insette nie. die eerstejaars aangespreek nog Wapad die het formele op 15 September 2017 voordat ondersoek berig: het, “Studente gerus voel. Die begin het ’nkan anonieme koshuiskleure of name sal nie verander bron aan Wapad vermeld. Die nie,” dít was die woorde van prof Rikus KSR was soos bepaal deur die Fick, direkteur van studentelewe aan R&O-program by die KSRdie NWU se Potchefstroomkampus. bekendstelling wat Daar was ook in 2017veroorsaak groot oproer het datkoshuisinwoners geen voog vanaf KSRdie onder toe die gerugte die vergadering bywoon nie. rondte gedoen hetkon dat koshuiskleure en name gaan verander. Die NWU het toe ’n SMS aan studente uitgestuur

@NWUWapad

Tot dusver in die proses was geen klagtes op die klagte- en wat hierdie gerugte ontken het. gedagtelyn oor die voorval “Die KSR se beginselpunt oor gerapporteer nie.

Náwerklik die skorsing hierdie saak is as daar ’n was daar egter agt versoeke van probleem is op grondvlak, dan sal die eerstejaars in Caput dat die HKleiers op daardie vlak betrek word by lede se skorsing gelig moet word. die oplossing van daardie probleem en nie deel gemaak van daardie Die skorsing is opword 31 Januarie probleem nie. Dit nie moontlik vir gelig.

Luidens ’nispersverklaring hierdie kampus sevanaf studenteleiers om op 26 Januarie die NWU saam te bou aan die eenheid van ons is dié besluit geneem “met die universiteit indien die studenteleiers doel om die betrokke HK-lede met agterdog hanteer word nie,” het te bemagtig Hugo gesê. en seker te maak datDie daar herstel plaasvind NWU het tog by die na die ondersoek”. bogenoemde vergadering ’n Die skorsingaan wasstudente weer ingestel onderneming gegee dat daarinnie in die toekoms besluite vroeg Februarie as gevolg van gemaakinligting” sal word wat direk van die “nuwe wat onder toepassing op studente, sonder bestuur seisaandag gekom het.dat studenteleiers betrek word by die Die NWU se webblad het op 4 besluitnemingsproses nie.

Februarie bekendgemaak dat Dit is egter nie die eerste keer dat die opheffing van die skorsing die NWU sy studente se stemme nie meer geldig is nie as gevolg ignoreer en afskiet nie. Op 23 van “prima2017 facie-getuienis” November het die raad diewat bevestig is. van Hierdie skorsing was voorlegging ’n nuwe pers NWU goedgekeur.

Dít kom daar8 ’n egter weer gelig opnadat Vrydag konsultasieproses plaasgevind het

@NWUWapad

Februarie.

NWU woordvoerder, Louis waar studente kon stem vir ’n nuwe Jacobskleur. het gesê: “Die NWU unitêre Die konsultasieproses neem kennis van uitslag van se meederheidsuitslagdie was 64% vir die dissiplinêre verrigtinge ten die ou universiteitskleure met swart opsigte vankleur. huiskomiteelede as ’n unitêre “Ons is nie teen die kleur nie, ons is teen in ’n manskoshuis opdie diewyse en proses hoe hierdie besluit geneem Potchefstroomkampus [...] Opis.

Hoe kanvan jy voortgaan besluit grond getuienismet dat’n die as 64%na vanbewering jou studente nie saamstem KSR ’n mondelinge nie? Dit dui juis daarop dat dit nie die waarskuwing aan lede van die regte besluit is nie en deur dit te doen huiskomitee uitgereik het,om hetsy loop ’n universiteit die gevaar die dissiplinêre komitee bevind studente te verloor,” het Hugo gesê. dat diewil verrigtinge Hugo graag ook dubbele die volgende vervolging uitmaak. aan studente sê “dit is dieDus KSRwas se mandaat dat die studente se stem daar beveel dat die studente gehoor word. Dit is dus belangrik dat met onmiddellike effek in hulle jyposisies jou stemherstel in hierdie tyd word. laat hoor. moet Die Ons wil weet wat ons studentein en universiteit winisregsadvies se gevoel oor die algemeen, deel dit sal mettertyd verder reageer.” gerus op die toepaslike platforms en gesels met ons oor sosiale media. Ons verteenwoordig jou en wil graag weet *English summary on page 2 hoe jy voel.”

Dit blyk dus dat gerugte op die NWU nie meer net gerugte is nie – maar tog die realiteit.

2 Wapad

BLF celebrates ‘death of their enemies’

Nuus

Tuks gee Afrikaans die trekpas Alet Janse van Rensburg @aletterkunde

Denise Robertson @Denisemybru

P

eople were overwhelmed with sympathy for the pupils, their families and the school after the tragedy at Hoërskool Driehoek.

Four pupils died in an accident that involved a concrete walkway collapsing. Support for the victim’s families came flooding in with a few comments on social media being the exception.

Lindsay Maasdorp, spokesperson of the political party Black First Land First (BLF), shared a comment on Facebook to a post shared by Siyanda Gumede. In the post Gumede said that he “doesn’t have a heart to feel pain” for the four children (he assumed to be white) who died after the tragic collapse of a walkway. The race of the pupils were however not yet known when Maasdorp made this statement.

Gumede took it further and stated that he was unmoved by their deaths, as they would eliminate “future problems” from the world.

In another statement, Maasdorp tweeted that Gumede was correct by saying this and argued further that the accident showed that “God is responding”. “Why should we frown on the ancestors’ petitions to punish the land thieves, including their offsprings,” he added.

PHOTO: THE CITIZEN

He even went further in stating that “if our God has finally intervened and our ancestors have petitioned and seen that these white land thieves have now died, then I definitely celebrate it. I celebrate the death of our enemies, their children, their cats and their dogs. That is our position”.

Donovan Olckers, who lost his 17 year old son in the accident, stood for unity and peace, instead of being outraged about the statements. “Stop the hatred and bickering, just go out and make a difference,” he said.

This coming from a man who was mourning the loss of his son when BLF commented the above statements after his son’s death.

The political party, Congress of the People (COPE), said they would be laying a charge of hate speech against BLF at “the nearest police station”.

According to COPE, Maasdorp’s utterances are “outright racist hate speech” and BLF’s “intent is to protect corrupters”, “foster social division” and “drive our country into a civil war”.

“These reckless statements don’t belong in this country,” COPE’s statement continued.

COPE joins the Democratic Alliance (DA) and Freedom Front Plus (FFPlus), who both recently announced their intention of taking the party to the South African Human Rights Commission (SAHRC) for hate speech.

14 Februarie 2019

Die Universiteit van Pretoria (UP) se taalbeleid (effektief vanaf 1 Januarie 2019) lees dat Engels voortaan die taal van leer en onderrig sal wees by die universiteit. Dit impliseer dat Afrikaans (wat nog tot ’n mate gebruik was as voertaal) nou amptelik uitfaseer gaan word.

Wapad het koers gekies na Shahn Pretorius, ’n student aan die Universiteit van Pretoria, om te verstaan hoe klasse se onderrigtaal in die verlede gewerk het: “Ons klasse was in beide Engels en Afrikaans aangebied en die student moes in die begin van die jaar kies watter modules hulle in watter onderrigtaal gaan neem. Ek het al ervaar dat die Engelse klasse voller was.”

UP het dus nie gebruik gemaak van tolking soos die Noordwes-Universiteit (NWU) se Potchefstroomkampus doen nie.

Pretorius het ook bevestig dat die klasaantekeninge wat dosente verskaf het in beide tale beskikbaar was op ’n platform soortgelyk aan die NWU se eFundi.

Die UP se taalbeleid stipuleer ook dat die universiteit ruimte en hulpbronne beskikbaar moet stel waarin studente Sepedi en Afrikaans kan ontwikkel, alhoewel dit dan volgens ’n vorige stelling nie in die klaskamer sal wees nie.

Hierdie optrede het verder opslae gemaak na Tito Mboweni, huidige minister van finansies, op Twitter gesê het dat hy nie saamstem met die uitfasering nie en dat hy meen die land sal spyt wees daaroor in 30 jaar. Dit het reaksie uitgelok en ’n reeks twiets waarin studente (wat Engels as onderrigtaal verkies) vertel van slegte ervarings wat hulle al in Afrikaanse klasse gehad het.

Daar was binne dié universiteit se studenteraad ook uiteenlopende opinies oor die kwessie.

Tydens ’n video-onderhoud met die SAUK wat op 28 Januarie geplaas is, het ’n lid van die studenteraad, Jacobus Gordier, gesê hy meen “die besluit is om die verkeerde redes geneem”. David Kabwa, die voorsitter van die UP se studenteraad, het weer gesê hy glo die besluit help transformasie aan wat om die beurt inklusiwiteit bevorder. Op die aanbieder se vraag oor hoe al die amptelike tale as gelyk beskou kan word wanneer Engels meestal gebruik word by instellings van hoër onderwys, het Kabwa gesê dat gelykheid gaan seëvier wanneer die inwoners van Suid-Afrika nie mekaar se vermoëns onderskat as gevolg van die taal of dialek wat hulle praat nie. Oor die praktiese implementering van moedertaalonderrig ten spyte van Engels as die onderrigtaal, het Kabwa gesê dat studente vry is om keusevakke te neem waarin hulle hul moedertaal verder kan verken.

SA huisves nuwe spinnekop Front page summary: Caput suspension lifted Colette Combrink

@colettecombrink

Karlien Meiring @karlien_meiring

Wetenskaplikes het � nuwe soort knopiespinnekop in Suid-Afrika ontdek en hulle reken dit kan die grootste in die wêreld wees. Kenners sê dit is verwant aan die swart knopiespinnekop en voeg by dat hul byt net so gevaarlik kan wees.

Die Wild Tomorrow Fund (WTF) het onlangs dié spesie in KwaZulu-Natal ontdek en as die Phinda knopiespinnekop gedoop. Dis die eerste nuwe spesie weduweespinnekop wat na byna 30 jaar gevind is.

Barbara Wright, wat die ontdekking gemaak het, het gesê: “Alhoewel ons nog nie die toksikologie op hierdie spesie gedoen het nie, word alle knopiespinnekoppe (genus Latrodectus) as medies belangrik beskou as gevolg van hul kragtige neurotoksiese gif. Die uitwerking van die gif op mense kan pyn, hartkloppings, sweet en braking insluit.”

Weduweespinnekoppe vorm tans drie van die nege dodelikste spinnekoppe ter wêreld, maar Wright het vinnig daarop gewys dat hul byt gewoonlik nie tot die dood lei nie.

Sy het bygevoeg: “Dit is selde dodelik. En ons nuwe spesie is uiters skaam, wederkerig en aanstootlik.”

Die nuwe spesie is inheems aan die sanderige habitatte van Suid-Afrika en wetenskaplikes sê dit is die grootste

During this year’s registration and orientation program, nine house committee members of Caput men’s residence on the North-West University’s (NWU) Potchefstroom

Campus were suspended by the university’s management. The provisional suspension was lifted on 31 January. However, their suspension was reintroduced in the week of 4 February, but on Friday, 8 February, they were appointed again with immediate effect in their positions on the house committee after a hearing by the Student Law Office. The suspension was lifted

on 31 January. According to a press release on 26 January from the NWU, this decision was taken “with the aim of empowering the relevant HC members investigation”.

The suspension comes after an alleged incident where the hostel’s heating was left on in the hostel’s relaxation room, making the first years wait in the room.

FOTO: VERSKAF

spinnekop in Afrika en moontlik die wêreld.

Wyfies het kenmerkende helderrooi merke op beide die maag en rug, in teenstelling met ander spinnekoppe wat gewoonlik net op een of die ander het. Hulle kry ook � perskleurige sak om ongeveer 600 eiers in te hou.

Wright het bygevoeg dat die nuwe spesie � “groot ontdekking” was. “Om � nuwe spesie weduweespinnekop in � krities bedreigde habitat te vind, beklemtoon die belangrikheid van sy beskerming. Die Phinda Button Spider is � rooi vlag om bewustheid van die belangrikheid van habitatbeskerming te verhoog,” het sy gesê.

Dr Ian Engelbrecht, � arachnidekenner aan die Universiteit van Pretoria, wat gehelp het om te bevestig dat die spesie nie voorheen ontdek is nie, het gesê: “Toe Barbara my die eerste foto gewys het, kon ek letterlik nie glo dat hierdie spinnekop bestaan en onbekend vir die wetenskap was nie.”

“Die ontdekking van � nuwe spesie is altyd opwindend, maar die gevoel om iets so skouspelagtig en uniek te vind is onbeskryflik.

Weduwee- en knopiespinnekoppe is medies belangrik vir mense, daarom is dit belangrik om hul diversiteit te verstaan.”

Zondo Commission aims to expose corruption Le-Lanie Ludick @lelanie_ludick

In 2016 former Public Protector Advocate Thuli Madonsela, released a report on state capture that exposed many prominent figures to be corrupt and in cahoots with the notorious Gupta family. In response to the allegations, former President Jacob Zuma commissioned a judicial commission of inquiry into state capture – the Zondo Commission.

The Zondo Commission is led by Deputy Chief Justice Ray Zondo.

The aim of the commission is to inquire, investigate and make recommendations into any claims of corruption and fraud in the public sector. Before the start of the commission, the public was urged to come forward with any information relating to state capture that would assist the commission.

Zondo has the power to order witnesses to testify before him based on evidence he has against them or based on their direct or indirect involvement in state capture. The longest hearing was with former

Bosasa COO Angelos Agrizi. After eight days he made many politicians’ corrupt acts public as well as his own involvement in the promotion of corruption.

Bosasa is a controversial group of companies that have been awarded many government tenders in the Department of Correctional Services, Department of Justice and Home Affairs. Agrizi revealed that Bosasa blew as much as R6 million a month on bribes. He implicated many people during his testimony before a video leaked that confirmed that Agrizi is a racist. In the clip he uses the k-word multiple times when referring to previous colleagues. The clip was leaked days after he rejected a bribe to silence him.

Agrizi mentioned Zuma and Cabinet minister Nomvula Mokonyane among others, in his testimony when referring to corrupt acts. Justice Zondo, although shocked by the racist remarks from Agrizi, will not disregard the evidence that he made public during his hearing.

“What I heard there, is extremely offensive but that does not mean I will not examine your evidence to figure out where you’re speaking the truth

and where not,” said Justice Zondo.

The most recent testimony by former ANC MP Vytjie Mentor has once again proved the thoroughness with which the commission handles their task of unmasking state capture.

Mentor has been under the spotlight after the Commission’s findings contradict claims she made in her testimony at the inquiry. She is the first witness to be cross-examined following her testimony last year.

There have been 47 days of hearings since the commencement of the commission on 20 August 2018.

This is a developing story in South Africa with many more testimonies to be made to fulfill the task of the commission.

PHOTO: SOURCED

14 Februarie 2019 Nuus

Wapad

3

PAsop vir KARring aangekla vir plagiaat Colette Combrink @colettecombrink

Tydens die jaarlikse eerstejaarskonsert het die kampus studenteraad kunsteraad (KSR:Kunste) klagtes ontvang dat die eerstejaarskonsert van die sleep Patria manskoshuis en Karlien vrouekoshuis, PASop vir KARring, nié ’n oorspronklike teks is soos wat die reëls stipuleer nie. Die klagtes lui dat enkele karakters net verander is, maar dat dit as ‘t ware ’n teks is wat deur ’n ander koshuis opgevoer is in ’n vorige jaar se eerstejaarskonsert. Die eerste klag is op 26 Januarie 2019, na die afloop van die konserte, ontvang. ’n Klaer (wat anoniem wil bly) het aan Wapad vertel dat hulle klag wel nie die enigste een was nie, en dat verskeie partye plagiaat geskree het na die afloop van die konsert.

Die reël lui as volg: “Die

toneelstuk wat uitgevoer word, moet oorspronklik en nuutgeskrewe wees; die kunsteraad moet dus beduidende onderskeid kan tref tussen ’n vorige eerstejaarskonsert produksie en die tersaaklike een.” Nadat die klagtes aan die sleep deurgegee is, het hulle ’n appélbrief saamgestel ter verdediging.

Die reël bestaan spesifiek om plagiaat te voorkom.

Hannes Strydom, kunste huiskomiteelid van Patria, het aan Wapad vertel dat die appél argumenteer dat dié reël voorkom as “dubbelsinnig en verwarrend”, aangesien daar gesê word dat dit nuutgeskrewe moet wees, maar direk daarna gesê word dat ’n teks net beduidend anders moet wees as ’n vorige teks. “Dit laat gaping om te dink dat ’n vorige teks gebruik mag word en dat dit net moet verskil van die oorspronklike.” Hulle argumenteer verder dat die reël na “produksies” verwys wat dus alle fasette van die konsert in ag moet

neem en sluit dan die dans, musiek, dekor, beligting en selfs die orkes in. Oor die toneelstuk op sig self word geargumenteer dat ses van die karakters in die “geplagieërde” teks uitgeskryf is en dat nuwe karakters ingeskryf is. Die anonieme klagtes stel wel dat die name van karakters net verander is, maar dat dit nie genoeg is om die teks as nuutgeskrewe te kan klassifiseer nie. PAsop vir KARring argumenteer egter: “As gevolg van die nuwe karakters in die nuwe teks, verskil die ‘ou teks’ van die nuwe teks in die manier wat die ‘ou teks’ opbou, klimaks bereik en ontknoop.”

Die skrywer van die teks, PierreAndré Viviers, het die volgende gesê gehad: “‘Beduidend’ is ’n woord waaroor mens dae lank kan debatteer.

Wat is beduidend? Grootliks? Moet die inhoud binne ’ teks 10%, 50% of 80% met ’n ander teks ooreenstem om beduidende ooreenkomste te toon?

Daar is nie konkrete maatstawe om dit te meet nie.” Viviers meen verder, as

FOTO: TIAN DU PREEZ

daar na die storielyn gekyk word: “Die twee tekste vertel nie presies dieselfde verhaal nie, al is daar oorvleueling met die karakters wat gebruik word om die verhaal te vertel. Ek sal dus sover gaan om dit as ’n nuwe oorspronklike teks te sien. Die nuwe dialoog is ook ver meer as oorspronklike teks se dialoog.”

Hierdie geval herinner aan ’n plagiaatklag wat ook tydens 2018 se CANVAS-aksie opgeduik het.

Pierre-André Viviers se woorde was: “Die debat oor ‘oorspronklikheid’ en ‘nuutgeskrewe’ is nie ’n nuwe een nie. Tot vandag toe is daar nog nie ’n duidelike swart of wit antwoord oor hierdie terme nie en bevind ons onsself in ’n groot grys area.”

Ten tyde van druk het die KSR:Kunste nog nie gereageer op Wapad se vrae en versoeke vir kommentaar nie.

Registrasie en Oriëntasie 2019 in ’n neutedop Annami den Heyer @annami_dh

Registrasie en Oriëntasie (R&O) 2019 het op 12 Januarie afgeskop met ’n propvol program, saamgestel deur die R&O-komitee onder leiding van Christina Joubert, ondervoorsitter van die kampusstu-

denteraad (KSR).

Hierdie jaar het R&O heelwat anders gewerk as in die verlede.

Gedurende die dag het die eerstejaarstudente na hul afsonderlike fakulteite toe gegaan en hulle was verwelkom deur hul ASV’s (akademiese studente vereniging).

Deur die program hoofsaaklik te laat fokus op akademie het dit die privaat-

student baie meer betrek as in die verlede. Dit het alle onsekerhede vir hulle uitgeskakel, omdat hulle ook kon deel vorm van byvoorbeeld die TAG toetse en lees toetse wat vir koshuiskinders en privaat student gelyktydig afgehandel moes word.

Al was die privaatstudente betrek, het hierdie benadering egter ook baie kritiek ontvang.

Gedurende die twee week program was die eerstejaars min by die koshuis en het dit eerstejaarskonsert se oefentyd verminder. Verskeie studente het gekla dat die ASV’s nie genoeg werk het om hul besig te hou nie.

Baie aanpassings is gemaak om die eerstejaarstudente deel te laat vorm van die universiteit, alles

was wel nie akademies gerig nie, aktiwiteite soos die vrugtefees en bekende sangers soos Majozi, in die amfiteater was ook gereël.

Dit is die eerste jaar wat die nuweling studente nie ten volle deur die huiskomiteelede touwys gemaak word nie, dus is daar steeds baie ruimte vir verandering.

Nuus

4 Wapad

NWU debaters: pioneers in WUDC semi-final Alet Janse van Rensburg @aletterkunde

The spy of the fourth industrial revolution Ipeleng Mafora

A

debating duo from the NWU Debate Society on the NorthWest University’s (NWU) Potchefstroom campus became the first debate team from an African university to reach the semi-finals at the World University Debating Championship (WUDC).

The team took part in the category for debaters who speak English as a second language and competed against international teams from universities such as Cambridge, Duke and California, to name but a few.

The WUDC took place in Cape Town where final year student in electromechanical engineering, Zibusiso Ndlovu, and part-time philosophy lecturer, Pierre Muller, competed as a team. The topic they had to debate in the semi-final was about the government significantly increasing their use of data-base predictive models in decision-making to replace human judgement. These systems would be implemented in the criminal justice policy, allocation of healthcare resources and housing development.

Muller and Ndlovu had to debate as the closing opposition team. This means they had the last say in the debate and that

@Ser_ipeleng

PHOTO: FACEBOOK

they were against the motion of implementing a data-base.

Muller said that in essence, their argument was about the human qualities needed to make decisions in the mentioned situations.

“We argued that decision-making is not possible without those human qualities that are necessary to make dignity-driven decisions. Dignity is not something that can be described or quantified and programmed onto a computer.”

Ndlovu told Wapad that the use of algorithms presented many problems and that he was glad to be on the opposing side of the argument: “With people taking

responsibility for decisions, we know who to keep accountable if anything goes wrong but if an algorithm made an important decision we do not know how to handle it.”

Ndlovu also said that in the South African context implementing artificial intelligence is not yet a reality as we are behind countries like Russia or China in that aspect.

The duo did not win the debate on the topic mentioned but were still the pioneers leading the way for African universities. The NWU Debate Society is open for all students to join. Catch them 18:00 on Tuesdays in F13-G18.

14 Februarie 2019

Chinese electronic manufacturers Huawei has come under attack by governments worldwide over concerns that the company enables the Chinese government to spy in different countries.

Huawei has been banned in Australia, New Zealand and the United States, with many European countries expected to follow suit.

It is not only smartphones that are being banned but also other products in the Huawei range, such as network infrastructure equipment.

The governments in question have reason to be suspicious of Chinese electronics as China does not take privacy as seriously as Western countries. Current legislation allows the Chinese government to access any data from Chinese companies, thereby giving China access to private data of citizens using Huawei smartphones or cellular network infrastructure all over the world.

Selfie enthusiasts have asked, “what is up with Huawei?” This is because the brand is regarded

as a great rival to the iPhone.

ZDNet, a global news agency with a reputation for the analysis of trends, hosted a survey ranking the best phones in 2018, and a Huawei model came in second place.

While this may be all that there is to most people, Huawei is not just a smartphone manufacturer, but it is also a gigantic telecommunications equipment manufacturer. Huawei is actively involved in determining the global 5G standard, of which Mzanzi is hoping to get a grip on in a jiffy.

Additionally, the US is investigating Huawei for “stealing trade secrets” from American business partners in the latest action against the Chinese technology giant, according to the Wall Street Journal. According to My broadband, “the US ambassador to the European Union said late last month that China seeks to take control of Western data and networks. The latest warning from Washington to its allies said that they should think twice before using equipment from companies such as Huawei Technologies Co.” As a result of these accusations of espionage and amidst the ongoing trade war between Beijing and Washington, there has been numerous arrests and tensions between the US, its allies and China.

Marie Stopes South Africa launches Umamah Bakharia @official_umamah

Late last year Marie Stopes South Africa launched their women’s healthcare centre in Gandhi Square, Johannesburg. It aims at empowering women with the freedom to have children by choice and not by chance. These facilities are for both male and female who are facing the responsibility of pregnancy.

Sr Tebogo Taratibo, Marie Stopes spokesperson based at the Mafikeng branch, says that the clinic offers the best possible solutions with their treatment facilities that will provide support and assistance for those in need because of an unplanned pregnancy. Marie Stopes clinics aim

to empower women to feel less lonely during this time. The complications of an illegal abortion can be very risky and threaten your life.

Open from 08:30 to 19:00 on weekdays and from 08:30 to 17:00 on Saturdays, the new facility will provide women with a safe, affordable, confidential and high-quality service that gives them control over their own health and fertility. Services offered include safe abortion care; pap smears; women’s health screenings; HIV counselling and testing; screening and treatment of sexually transmitted infections (STIs); contraception consultations and provision; as well as the dispensing of emergency contraception.

“We are doing this all to empower women and make them feel safe and know that they have a choice,” says Taratibo.

PHOTO: PIXABAY

14 Februarie 2019 Nuus

Wapad

Project ‘Bult’ has commenced

Megan Olivier @greeneyesandbooks

O

n 13 September 2018 Wapad reported that the services and maintenance of the Bult area will be taken over

1.

2.

3.

4.

5.

6.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

by a consortium with the NorthWest University (NWU) as a primary investor.

Cleaning up the Bult is daunting work, but it has to be done. In this case, those brave enough to do it is the Cachet Park City Improvement District (CID), under the leadership of prof Fika Janse van Rensburg

Beskermingsdienste (o.a. 105 CCTV kameras) Tuindienste (parke en sypaadjies) Bykomende vullis-verwydering Herwinning Instandhouding (padoppervlakte en -tekens) Verfraaiing en “ons plek”-omskepping Security services (i.a. 105 CCTV cameras) Landscaping (parks and pavements) Additional refuse removal Recycling Maintenance (road surface, signage, etc.)

Beautification and placemaking

Buite-grens Binne-strate Slegs straat Boundaries Street Included Street Only

Meyer

LLouis Leipoldt

MAP OF PHASE 1

PHOTO:PROVIDED

and brig (rtd) Kiewiet van Zyl, respectively CEO and COO of the non-profit company.

The Cachet Park CID is divided into phases, with phases referring to the geographical area that will be serviced. Phase one will be implemented on the Bult area around the NWU Potchefstroom campus. The boundaries of phase two will be determined by the board of directors.

There are various services that will be delivered, specifically: 1. Security services (including installation and 24-hour monitoring of 105 CCTV cameras – with armed response).

2. Landscaping for the whole area (all pavements, as well as Cachet Park and TT Cloete Park).

3. Additional refuse removal.

4. Recycling 5. Maintenance 6. Beautification and place-making Services one to four will be phased in from the end of February, with all four services operational by the end of April. The phasing in of services five and six will also be determined by the board of directors, and are not as vital as the first four, especially the security services.

Financing of the Cachet Park CID will be done by business and property owners in the demarcated area. Each member’s contribution is calculated as a percentage of the total budget of the Cachet Park CID. This percentage is the value of the specific property over the total value of all the properties in the demarcated area.

The NWU is the anchor member and has provided its own member contribution, as well as a loan of R1.5 million to cover the capital expense, mainly the cameras. The NWU will also carry the expected operating shortfall of the first period by means of a loan, which will hopefully be paid off with interest by 2023.

Potchefstroomgemeenskap staan PAWS by Chané Jonker @Chane_Jonk

Om en by 70 troeteldiere is deur Potchefstroom Animal Welfare Society (PAWS) ingeneem na ’n brand by PurrPaws For Life, in Viljoensdrift, uitgebreek het.

Talle vrywilligers, insluitend PAWS, het hulp gebied om soveel moontlik diere te red na die brand in PurrPaws For Life uitgebreek het.

“Daar was honderde mense gewees van verskillende plekke af,” het Herman van der Sluis, operasionele bestuurder van PAWS, gesê.

As gevolg van beperkte spasie is die diere na Tip Top Kennels geneem.

“As dit nie vir Tip Top was nie, weet ek nie wat ons met die honde sou gemaak het nie,” het Van der Sluis gesê. Die diere is tans in die proses om oorgeplaas te word na PAWS soos wat daar plek beskikbaar word.

“Daar het verskriklik baie mense ingekom wat honde kom aanneem het, want hulle het verstaan dat ons oop hokke kort,” het Van der Sluis gesê.

Die diere wat na Potchefstroom gebring is, het mediese hulp by

PAWS ontvang waar dit nodig was.

“Die toestand van die diere was nie ideaal nie,” het Van der Sluis gesê.

Talle donasies, wat komberse, kos en skoonmaakmiddels insluit, is van die Potchefstroom gemeenskap ontvang. Van der Sluis het gesê dat dit vir hulle iets ongelooflik was om te ervaar.

Vrywilligers kan betrokke raak deur aan te meld by PAWS gedurende werksure. Hulp kan gebied word deur honde te neem om te stap, hokke skoon te maak en ander loswerk te doen.

Van der Sluis verduidelik “dit is sodat die honde net bietjie beweging kan kry, bietjie kan speel en

interaksie met mense kan kry”.

Besoek gerus PAWS se Facebookblad vir verdere inligting en bankbesonderhede waarna kontant donasies gestuur kan word.

Kampusmenings

Wat is jou Valentynsplanne?

Denise Robertson @Denisemybru

Februarie is die maand van liefde! Dit is belangrik om so nou en dan die ernstige lewe op sy te sit en die liefde te geniet met iemand spesiaal of selfs net met jou vriende. Wapad het bietjie meer gaan uitvind by die studente wat hul planne vir hierdie jaar se Valentynsdag is.

“Hierdie jaar is dit vir my so bietjie anders, want ek gaan meer fokus op selflove. Ek gaan my sosiale media bietjie toegooi met allerhande snaakse en oulike goedjies daaroor.”

Warren Fuller, 3de jaar BA Kommunikasie

“Valentynsdag is ’n baie interessante dag.

Ek spandeer dit nog elke jaar alleen, maar hierdie jaar gaan ek en my beste vriendinne dit saam spandeer en ek gaan regtig net vir hulle liefde wys, net bloot oor die feit dat almal moet liefde spread.”

Bea van der Nest, 3de jaar BA Kommunikasie

“Ek is nie groot op Valentynsdag nie, want ek het nie meer ’n kêrel nie. Ek swot ook Verpleegkunde so ek gaan in die hospitaal wees en my dag gaan bestaan uit siek mense uit.”

Karla Heiriss, 3de jaar Verpleegkunde

“My meisie is in Pretoria, so ek sal seker vir haar ’n oulike voicenote stuur. My sussie gaan vir haar blomme en ’n mooi chocolate koop.”

Leonard du Plessis, 3de jaar BA Sosiale Wetenskappe

“So ’n lekker piekniek, sommer op die bib se gras, met lekker roosblare, chocolates, pizza en wyn. Rooiwyn, verkieslik want dis Valentynsdag. Solank die aand net gesellig is.” (Kyk uit, girls, hy soek nog iemand om te vra.)

Pierre Botma, 3de jaar Ondernemingsbestuur “Dis ons eerste Valentynsdag saam en hy (Sarel) het vir ons ’n plekkie in Parys gekry, so ons gaan sommer die dag daar spandeer en die aand daar ietsie eet.”

Sarel Rossouw & Ionne Renieri, 4de jaar MBW en BWI

“I am not celebrating Valentine’s day this year, because I don’t have a boyfriend, so I will probably spend the day reading.”

Lenah Khoboso, 1st year Coaching Science “Valentynsdag is vir my die dag van liefde en ek voel elke Valentynsdag is baie spesiaal. Daar is nog nie iets spesifiek wat hierdie Valentynsdag vir my amazing maak nie, maar dit is ’n wonderlike dag van liefde want ek het ’n wonderlike meisie.”

Ruan van Zyl, 3de jaar BEd Onderwys FOTO:FACEBOOK

5

6

Wapad

Kuns en Vermaak

14 Februarie 2019

WIN R5000 TO KIT OUT YOUR DIGS

when you shop on your extra account card at MRP Home!

SMS “STUDENT“, THE ACCOUNT HOLDER’S FULL NAME & ACCOUNT NUMBER TO 40050

cross your fingers & thank mom & dad for your extra card find out more in-store or online at mrpmoney.com

Competition ends 7 March 2019. T’s & C’s apply. The winner must provide current proof of enrolment at a tertiary institution and a valid student number.

Account approval subject to an affordability check. Mr Price Group Ltd is an authorised Financial Services & Credit Provider. FSP31450 & NCRCP46.

14 Februarie 2019

Kuns en Vermaak

Wapad

7

Jou Onbaatsugtige Opoffering vir Liefdadigheid én ’n lekker tyd Denise Robertson @Denisemybru

O

p ’n nat en modderige Joolplaas het kleurvolle musiek omtrent elke student se oor binnegedring. Al was die rye lank en die voete vuil, het 2019 se JOOL (Jou Onbaatsugtige Opoffering vir Liefdadigheid) op 31 Januarie en 1 Februarie behoorlik studente bederf met ’n goeie tyd waarvan die vermaaklike vertonings nommer een op die lys was.

Die eerste dag van JOOL se weer het heel belowend gelyk en die skare het al hoe groter geraak soos die tyd aangestap het. Die eerste vertoning was Straatligkinders, wat nostalgiese rock & roll in oorvloed oorgedra het aan hul liefhebbers. Tweedens, het Van Pletzen en Early B met hul energieke lirieke en dubbelsinnige liedjies mense se heupe los gekry.

Derdens, het Goodluck opgetree waar die hoofsangeres elke mond laat oophang het met haar stem en

FOTO: TIAN DU PREEZ

verhoogpersoonlikheid. Daarna het die drie goue kunstenaars van Afrikaanse musiek die verhoog betree. Die Heuwels Fantasties het lippe laat saamsing. Karen Zoid het trane laat rol oor elke romantikus se wange en Francois

van Coke het weer ’n luim van vreugde en vrolikheid oor die Joolplaas gebring soos nooit vantevore nie.

Die tweede dag van JOOL het dit katte en honde gereën die hele dag en studente het modderige

voetspore oral agtergelaat soos wat hul reggemaak het vir rondte twee.

Easy Company en The Farewell het eerste en tweede opgetree en het mense sommer van die slegte weer laat vergeet. Majozi het die liefde op die voorgrond geplaas

en daar was liggies aangesteek en lirieke uitgeskreeu terwyl die son gesak het en die reën minder geword het. December Streets het weer ligte rock & roll na die gesprek gebring. Spoegwolf het natuurlik alle energievlakke opgestoot met Danie wat kaal bolyf op ’n student se skouers die skare aangemoedig het om hul drome te volg. Bittereinder het ’n ongelooflike kleurvolle vertoning gegee met kragtige lirieke en grafiese elemente wat skrik vir niks. Laastens, het Bok van Blerk JOOL 2019 goed afgesluit en tog ’n paar lemoene tussen die studente laat voel.

Musiek en atmosfeer het by JOOL 2019 glad nie teleurgestel nie en al was die weer swaar en somber het die vertonings en vuurwerke ’n samedromming van sonskyn veroorsaak wat duisende glimlagte in Potchefstroom laat skyn en floreer het.

Majozi a ‘gust of fresh air’ at JOOL 2019 JJ Denton @jjdenton101

There are a few things JOOL has become known for: acts such as Francois van Coke, the rain, the mud, thousands of students gathering in front of a stage, and waiting in bar queues for hours.

One act that brought a gust of fresh air to the 2019 JOOL celebrations was Durban born singer and writer Majozi. The Durbanite kicked the night off with some of his older (but more well-known) indie folk music from his first album Fire and

later introduced his new electro beats from his self-titled album, Majozi. In this album Majozi evolved to a more electronic style with the use of synthesisers and keyboards.

“My change to the electro pop genre in the latest album from indie folk was both intentional and a natural evolution. I just wanted to have fun and it was an area where I wanted to challenge myself. I just went for it and learned to play new instruments, such as the synthesisers,” said Majozi about his latest album.

He self-titled his new album to express himself to his fans and the public. He felt that people did not really know him before but

the new album echoed elements of love and the Christian spirit.

“I wanted people to know that I’m human. I think people have this perception that I’m happy all the time. Sometimes I’m struggling like everybody else and I wanted people to see that the joy that I have does not come from nowhere but that it comes from working through things, having amazing friends around me and being able to process things around me with my own faith,” he said.

His band has stayed the same in this evolution to a new genre. “We just figured out our different parts, what new instruments we can play and what the guitarist can do differently.”

PHOTO: LISA VAN ROOYEN

Vars musiek tot die Bittereinder JJ Denton @jjdenton101

Bittereinder was by JOOL 2019 te sien nie nét as Bittereinder nie, maar ook as van Pletzen wat verrassende vars musiek tot die Afrikaanse genre voeg.

Die band bestaan uit Jaco van der Merwe, Peach van Pletzen en Louis Minaar. Al drie die lede het Afrikaanse ouerhuise, maar het Engelse skole in Pretoria bygewoon. Tydens hulle skoolloopbane was hulle geterg oor hulle gedeelde Afrikaanse agtergrond. Jaco vertel dat hy om daardie rede selfs skaam was om deel te wees van die Afrikaanse kultuur.

Jaco was al redelik bekend as ’n kletsrymer met die verhoognaam Ajax toe hy later in sy lewe met ʼn Afrikaanse woordeboek in die hand ook probeer het om Afrikaanse lirieke te skryf.

Peach van Pletzen is die seun van bekende 7de Laan akteur

Pierre van Pletzen, wat die karakter Oubaas gespeel het. Peach en Jaco het ontmoet toe hulle albei deel was van ’n toergroep wat die Pole getoer het. Louis Minaar het op sy beurt musiekvideo’s gemaak vir kunstenaars soos Van Coke Kartel en Die Heuwels Fantasties.

In 2009 het Jaco vir Peach en Louis genader om betrokke te raak by ’n projek en so het Bittereinder begin. Daar is gerigte dat Jaco van der Merwe ʼn Wiskunde-dosent by die Noordwes-Universiteit (NWU) is wanneer hy nie vir Bittereinder rap nie. “Dit is nie waar nie, maar ek was ʼn Engelse onderwyser in Brits gewees en ek is nou ʼn lektor in Centurion,” het Jaco bevestig.

Die groep se laaste album, Dans tot die dood, was vier jaar gelede opgeneem. Hulle nuutste liedjie, “Asemrowers”, het in 2018 uitgekom. Peach vertel dat hulle hard gewerk het aan die nuwe album, maar dat die release date nou al vir vier jaar onbepaald is: “Ons gaan definitief ʼn album vrystel in 2019 omtrent in Augustus.”

Bittereinder se lede toer

nog steeds onder hulle solo name wanneer hulle nie as Bittereinder optree nie. Peach het grappenderwys die ironie uitgelig: “Die nuwe album het baie colabs, maar ons kan nie nou werklik verklik met wie nie. Ek moet sê dat van Pletzen eintlik moer keen is vir ʼn Bittereinder colab.”

Daar is planne om weer Europa te toer. “Ons was al drie keer daar en teen die derde keer wat ons gespeel het was daar ʼn hele paar mense wat gekom het net vir ons show.”

Bittereinder is bekend vir hulle moderne Afrikaanse rap-liedjies, wat meer positief as die werk van byvoorbeeld Die Antwoord is.

Met Bittereinder se nuutste liedjie, “Asemrowers”, sing hulle eerder as om te kletsrym. Dit het aanhangers gelei om die vraag te vra: verkies Bittereinder nou ʼn alternatiewe rock-styl eerder as hip hop? Jaco wil niks daarvan weet nie en sê “hip hop kan alternatief wees en was eintlik nog altyd redelik alternatief”.

FOTO: LISA VAN ROOYEN

8 Wapad

Kuns en Vermaak

14 Februarie 2019

Mr and Ms Campus get candid about their projects Umamah Bakharia @official_umamah

Mr and Ms Campus 2018/19, Luigi Mensah and Zahra Omar, have hit the ground running this year regarding the projects they have to get involved in as part of their portfolio’s. Wapad had the privilege to speak to them about the plans they have to make a positive change during their term as Mr and Ms Campus.

Ms Campus, Zahra Omar: Q: Tell me what your projects for the term are about?

A: Well, firstly I am going to be doing something for the community that will sustain them and allow them to be responsible instead of just giving handouts because I honestly don’t believe in that and the things that you give them usually run out. I thought of starting a vegetable garden. And I also want to create awareness of gender-based violence, because sometimes we don’t realise how this toxic behaviour can cause us to lash out.

Q: What do you aim to accomplish?

A: For the vegetable garden, financial stability and a sense of responsibility because they would have to look after it for it to grow.

With the gender-based violence project, I want to create a safer space for women.

Q: Why did you choose these

projects?

A: They both have the potential to bring positive change, and that’s what I aim to accomplish.

It’s cost-effective and in both instances can create a better, safer world if it is used properly. With my gender-based violence project on campus, I think it’s a good platform for students to be educated about it. Gender-based violence creates mental instability for those involved and it’s important that we stand up for ourselves. We are all human after all, and we need to respect each other.

Mr. Campus, Luigi Mensah: Q: Tell me about your projects for your term?

A: For my project on campus, I’m going to focus on mental health for men because a lot of mental health awareness campaigns have been aimed at women. Feminism as a movement has grown incredibly, which I totally support but the problem is that men don’t speak out about their feelings and sometimes this creates problems with their relationships with others. It’s going to be called “the Gentlemen’s Club”. My off-campus project is to provide proper sanitation like water for schools that don’t have the necessary resources. It’s heartbreaking to see the circumstances and often the children’s parents sent them to the kindergarten at an early age because of various problems.

Q: What do you aim to accomplish?

A For the charity project, I aim to provide the kids with something that they have never experienced before, such as just going to the school often to talk and have interactions with them which makes them so happy. With regards to the Gentlemen’s Club; from a young age, men are taught to ‘man up’ because if you don’t it’s a sign of weakness. This is not true and venting or talking to someone in the club can make it a bit more bearable for men who also experience intense emotions and feel like they cannot speak about it freely.

Q: Why did you choose these projects?

A: I asked people what they think should be addressed on campus and most of the students answered mental health and the role of feminism on campus. None of them mentioned men’s mental health so that made me think that not a lot of people know or want to talk about it. That’s why I came up with the Gentlemen’s Club where men can meet up and come to a place where they feel comfortable to talk and get rid of the effects of toxic masculinity. For the charity idea, I feel so grateful that I have running water and I would like them to experience that too. They don’t have many privileges. I see that they have needs but the schools lack the finances and resources.

PHOTO: TIAN DU PREEZ

Na tien jaar is die Heuwels steeds Fantasties Henriette Venter @hen3hetventer

Na ’n dekade in die musiekbedryf stel Die Heuwels Fantasties steeds nie teleur as dit by hulle JOOL-optredes kom nie. Wapad het met Pierre Greeff gesels om bietjie meer uit te vind oor die dekade wat verby is en wat alles nog vir die groep in die toekoms wink.

Q: Die afgelope dekade het julle musiek baie verander. Waaraan

skryf julle hierdie veranderinge toe?

A: Dis ons vyfde album en ons probeer basies elke twee jaar om ’n nuwe album te maak. Ons musiek reflect presies hoe ons op ’n gegewe tydstip voel. Ons musiek weerspieël wat ons op daardie stadium wil hoor en sê.

Q: Julle is een van die min alternatiewe groepe wat die afgelope paar jaar die voorreg gehad het om by Afrikaans is Groot op te tree. Waaraan skryf julle hierdie prestasie toe?

A: Ek dink hulle vra ons om te join, want daar is niemand wat doen wat ons doen nie. Net soos daar

niemand is wat doen wat Jannie Moolman of Corlea doen nie. Ek dink ons bring ’n ander flavour en level van Afrikaans na die tafel toe.

Q: Wie in die musiekbedryf is vir julle ’n rolmodel?

A: Vir ons is dit definitief Laurika (Rauch) as mens kyk na die loopbaan wat sy gebou het en hoeveel jaar sy al relevant is en bly.

Q: Wat beteken dit vir julle om nog in Afrikaans te kan musiek maak?

Hoe voel julle oor die toekoms van Afrikaans in die musiekbedryf?

A: Ons glo daar is beslis nog ’n toekoms vir Afrikaans in die musiekbedryf. As Laurika dit kan

doen vir 35 of 40 jaar en ons wat al besig is vir 10 jaar dan, ja! Dit hang maar af van die kunstenaar: het jy nog iets om te sê en is jy nog relevant? Uiteindelik hang dit van ons af en nie eintlik iemand anders nie.

Q: Waar kry julle idees vir julle nuwe musiek en wie skryf dit vir julle?

A: Ons skryf dit saam as ’n span.

Elke song vertel ’n ander storie.

Q: Wat was die hoogtepunte vir julle as groep die afgelope dekade?

A: Letterlik net dat ons nog hier is en dat mense nog ore het vir ons musiek. Dis al waarvoor ’n band op

How to make it to your 7:30 class

die einde van die dag kan vra – dat mense jou musiek geniet en dit deel maak van hulle lewe.

Q: Hoe voel julle oor JOOL? Dink julle daar sal volgende jaar of oor tien jaar steeds JOOL wees?

A: Ek glo so. Dis wat Potchefstroom nog elke jaar gedoen het. Hulle hou die produksie se gehalte hoog en dis beslis nie ’n boring aand uit nie. Hulle doen moeite en dis worthwhile om te kom.

Q: Waarna kan aanhangers uitsien in 2019?

A: Hopelik ’n klomp nuwe musiek!

2 Minute Noodle Bake Karlien Meiring

Corine Raath @corineraath

The early bird apparently does catch the worm. Christoph Randler, a biology professor at the University of Education in Heidelberg, Germany, found that morning people are often more successful than evening people because they tend to be proactive.

A recent survey conducted by The Guardian confirmed this idea, reporting that many CEO’s of successful companies are up by 5:00.

But what if you’re more of a night owl than a morning lark – is it possible to change your ways?

Yes, but it will take work, said dr Christopher Winter, Medical

Director for the Martha Jefferson Hospital Sleep Medicine Center in Charlottesville, USA. “Your genes determine your ‘chronotype’, which determines whether you are a morning or evening person,” said Winter. “It’s often similar within families, but it can be influenced.”

Wake up, exercise and eat at the same time every day, Winter suggested. The body likes to settle into a routine. But don’t worry about your bedtime: “The bedtime will sort itself out because you’ll be tired,” he said. The problem occurs when you drift back to older patterns during weekends and vacations. Sleeping in on weekends tells your body that your early morning routine is just an arbitrary schedule.

The snooze button can hinder your transformation into an early riser according to Winter.

“If you want to wake up at a certain time, you’re not in a cognitive state of mind to make a decision about whether or not to sleep for a few more minutes,” he said. Instead, Winter likes to use an alarm app, such as Smart Alarm or Math Alarm, that requires him to solve a math problem to turn it off or set it to snooze.

“This makes your brain awake enough to make an informed decision,” he said.

Winter also recommended having a protein-heavy meal for breakfast. Protein increases your dopamine levels and facilitates wakefulness, while carbohydrates promote sleep.

Winter said you may have a strong urge to nap, but you should fight it. “Capitalize on sleepiness as a way to go to bed earlier,” he said. “If you nap, you’ll destroy your natural stimulus for sleep.”

Changing your chronotype takes about two weeks. So becoming an early bird might be possible after all.

@karlien_meiring

Ingredients: 170 g 2 minute noodles 1 carrot grated 1 zucchini grated 1 onion finely chopped 200 g ham (deli) sliced 1 cup tasty cheese grated 1/2 cup self-rising flour 1/2 cup vegetable oil 5 eggs beaten well Method STEP 1: Cook noodles according to packet directions, drain and place in a large bowl.

STEP 2: Add all other ingredients and mix well.

STEP 3: Place in a greased baking dish and bake in the oven at 180 degrees Celsius for 40-60 minutes, or until brown and firm on top.

14 Februarie 2019

Kuns en Vermaak

Lisa van Rooyen Alone, again, alone, Valentine ’s Day plans set to stone.

Another year spend watching rom-coms, while eating chocolates and popcorn.

Meraki (v). To do something with soul, creativity or love; to put something of yourself into your work.

The whole day spend being mocked by pretty pretty flowers.

Trying to reassure the power of being single, at the same time being ready to mingle and wanting to be saved from the tower of Single town.

A

s you can see in the above definition, Meraki is all about soulful creativity and love.

In this creative corner, Wapad wants to celebrate students’ art in all kinds of formats, as students don’t receive enough credit for their hard work and talent.

Sitting alone on the couch watching Love Actually, hoping that next year fate will have something else in store.

Wapad se wynkennersklub @annami_dh

W

yn is ’n baie bekende drankie – vir sommige lekker, vir ander ’n mors van geld. Wapad se wynkennersklub het besluit om al die sogenaamde “vereistes” van stylvolle wyndrink op die proef te stel en te bepaal of party bekende idees oor wyn die ware Jakob is.

Die wynkenners vir hierdie uitgawe het getoets of daar regtig waarheid agter die soort glas skuil. Eers het ons uit ’n alledaagse koeldrank glas, wyn gedrink, waar die smake verskil het. Die tweede stap was om uit ’n wynglas uit te drink, soos gesê word mens moet doen.

Eers was daar geen verskil nie, maar na ’n paar proë, het ons besef die nasmaak verskil. Wat intressant was, was dat die een kamstige wynkenner ’n bitter nasmaak ervaar het en die ander het geen nasmaak ervaar nie.

Die wynkenners kon nie tot ’n ooreenstemming kom nie, dus verstaan ons hoekom een dit as lekker ervaar en die ander dit as sleg ervaar, dalk is dit as gevolg van die feit dat ons gewoond is aan R10 wyn by Mystic Boer, maar of daar waarheid agter die glas skuil, kan ons ongelukkig nie ontsyfer nie.

Wapad gaan met elke uitgawe ’n wyn proe, en selfs ’n mite of twee om wynproe toets. Stuur vir ons watter wyn ons volgende moet proe, of watter mite jy oor wonder op een van ons sosiale media platforms of na wapad@nwu.ac.za en die Wapadwynkennersklub help jou graag.

Mac and Cheese Umamah Bakharia @official_umamah

If you are still not sure what to stir up this Valentine’s Day, here is a recipe that might just help you. This mac and cheese will tingle your taste buds and is super affordable.

Ingredients: 170 g macaroni 180 ml evaporated milk 170 g grated mild or medium cheddar cheese, or any good melting cheese Salt for seasoning

9

Meraki

Hope

Annami den Heyer

Wapad

Directions: 1. Place macaroni in a medium saucepan or skillet and add just enough cold water to cover. Add a pinch of salt and bring to a boil over high heat, stirring frequently.

Continue to cook, stirring, until water has been almost completely absorbed and macaroni is just shy of al dente (firm). This should be about 6 minutes.

2. Immediately add evaporated milk and bring to a boil. Add cheese. Reduce heat to low and cook about 2 minutes longer, stirring continuously, until cheese is melted and liquid has reduced to a creamy sauce. Season to taste with salt and serve immediately.

Whether you are an art student, or you just enjoy art in your free time, this corner is a creative space for students to express their inner love for their own personal kind of art.

We want to encourage amateur artists to keep on persevering to become professional one day, or just to make another soul smile because of their art.

Therefore, students can feel free to send in their diverse artworks to us

at wapad@nwu.ac.za, where it will be shared either via our Facebook page or a printed edition of the newspaper.

The only Meraki artist for this edition is Lisa van Rooyen, a second year in BA language and literature studies. She wrote an English poem about Valentine’s Day. This poem is titled “Hope” and is about how a person experiences Valentine’s Day alone while hoping for something better in the future.

How to use adaptogens Corine Raath @corineraath

A

s the name implies, adaptogens are foods that have the ability to adapt. In short, these substances combat all forms of stress in the body by aiding in hormonal balance.

Adaptogens work mainly on the adrenals and signal to the brain to send out chemical messages according to the state of your body. There are different types of adaptogens that each play a specific role.

Ashwagandha and ginseng are especially beneficial for people with long term stress, such as a demanding job. People experiencing prolonged stress have high levels of cortisol. Furthermore, ginseng is used for treating anxiety, to improve the immune system and to better your mental and physical performance.

Another adaptogen that boosts

immunity is a mushroom named reishi. Reishi lattes have become increasingly popular in the US as the popularity of holistic health treatment has increased.

Maca is a root that originates from Peru. This cruciferous plant is very effective in treating hormonal imbalances, such as polycystic ovary syndrome (PCOS) or infertility but if your concern is indigestion, bloating or gas you should consider consuming holy basil. It should not be confused with regular basil, even though it can be used similarly.

If you can stomach it, the best way to consume these herbs is in an herbal drink or tincture. However, here are a few recipes to incorporate adaptogens into your daily diet: Reishi and ashwagandha latte • 1 cup boiling water • 1 cup milk • 1 tbsp cacao powder • 1 tsp reishi powder • ½ tsp ashwagandha • 2 tsp coconut oil (optional if using whole milk)

• a dash of cinnamon • a pinch of sea salt • 1.5 tbsp maple syrup or to taste Blend everything together, preferably in a blender, and serve.

Maca “nice cream” • 2 frozen bananas • 1 heaped tsp maca • 1 heaped tsp cinnamon • 1 tbsp tahini or peanut butter Blend everything and add a dash of water or milk to help blend.

Serve in two bowls for dessert.

Holy basil curry • 3 cups veggies of choice • 1 cup protein of choice e.g. chicken • coconut milk • spices of choice e.g. paprika and turmeric • a bunch of holy basil Cook everything until tender and serve with rice, e.g. jasmine.

Your plan for increased productivity up for success. By writing down a to-do list in the morning, your day will have @corineraath structure. This will ensure that you can focus all your energy on completing your tasks.

You want to structure your to-do A new year lies ahead for the students list in such a way that you write it of the North-West University in descending order of importance, (NWU). Many students have made the resolution to be more productive meaning that even if you don’t complete the whole list, the most in 2019 but this can seem like an pressing tasks will be completed. On the overwhelming task without proper knowledge of the most effective ways other hand, a do-not-do list can be just as important such as not checking your to increase productivity. email every half hour or not watching One of the best ways to have a TV for two hours each night. productive day is to start early.

Easy access to internet and social Doing work early in the morning media is a major time-thief. To combat has long been praised for being the perfect time to focus, since there are the temptation, you can switch your phone to airplane mode. Nowadays close to no distractions. A regular morning routine can further set you there are also apps that allow you to

allocate a set time to social media platforms like Facebook. This means that once you’ve surpassed that limit you have to wait a few hours before you can use that platform again.

Physical exercise plays a huge role in your alertness and mental clarity so try to incorporate at least 30 minutes of movement each day whether it is in the form of jogging, swimming or yoga etc.

On the other hand, rest and reflecting on your work is just as important. Set out some time each week to wind down and relax to ensure that you can tackle the next week with new-found energy.

Productivity isn’t a personality trait; it is a skill you have work on daily to ultimately reap the benefits.

paartjie is.”

Justine Burnard, LLB Regte en Milan Fourie, BSc IT “Ons is mal oor Valentynsdag, omdat dit jou die geleentheid gee om mooi aan te trek en om op te maak

dit ’n dag vir paartjies is.”

Annalize Swart en Johan Venter, BCom internasonale handel “Dit sal oulik wees om rooi aan te trek, omdat dit die kleur van liefde is.”

Corine Raath

Valentynsdag in styl Annami den Heyer @annami_dh

Verliefdheid is in die lug en die winkelsentrums is vol rooi.

Die enkellopendes was nog nooit so jaloers nie, want dit is die spesiale maand van paartjies: Februarie. Wat trek ’n mens aan in Februarie? Die mode ikone op die Noordwes-Universiteit (NWU) Potchefstroomkampus is vol idees van hoe paartjies veronderstel is om aan te trek, veral op 14 Februarie.

Bonnie Alexander, BEd

grondslagfase en Amondre Jordaan, BA sielkunde en tale “Jy moet op Valentynsdag iets as ’n paartjie ’n uitrusting aantrek wat julle na aan die hart lê, enige kledingstukke wat aandui dat julle ’n

vir al die foute wat jy in die verlede mag gemaak het.”

Jadine Jacobs, BPharm en Stephan McErich, BPharm “’n Paartjie moet dieselfde kleur aan te trek op Valentynsdag omdat

10

Wapad

Redaksioneel Hou duim vas Nog ʼn jaar, nog ʼn uitgawe – ons onrealistiese nuwejaarsvoorneme is weer besig om stof op te gaar saam met ons blink, splinternuwe tekkies in die kas. Eerstejaars begin besef dat klas toe gaan ook maar net ʼn relatiewe voorstel is en selfs sub-komitee aansoeke het weer gekom en gegaan. (Jy kan nog tot more, 15 Februarie, by ons ook aansoek doen, jy weet jy wil!)

Die groot pienk en rooi olifant in die kamer is wel Valentynsdag.

Die dag van liefde en beertjies wat harte vashou en die vermyding (deur enkellopendes) van enige instansie wat ʼn romantiese aand aan verliefdes voorsien.

Maar vir diegene wat net Valentynsdag waardeer weens die afslag wat teen die naweek op sjokolade gaan wees, hoop ek een ding: Ek hoop jy kies jou eie

oorlewing. Ek hoop jy kies om jouself op hierdie liefdesdag lief te hê. Dat jou hart al herstel het van registrasie se rye en blommetjies vou en absolute verlange na kersfeeskos. Ek hoop jy maak in 2019 tyd daarvoor om koffie te drink op jou stoep en laat te slaap oor naweke en om jou absoluut dolverlief te raak op ʼn vreemdeling se lag.

Mag jy ten spyte van donderstorms, politiek, bakleiery en vaal van nuwejaarsvoorneme, die ligte reënwolke in die vroegoggend raaksien. Mag jy braaf genoeg wees om op te staan vir geregtigheid en ja te sê vir groot geleenthede. Maar meer as alles, mag jy op donker dae duim vashou en braaf genoeg wees om te oorleef.

Kaalvoet Koebaai

Wapader van die uitgawe: Die Wapader van dié uitgawe is Henriette Venter, sy is nie net °n betroubare mens en gerusstellende glimlag nie, maar boonop ’n wonderlike joernalis wat Potchefstroom met haar stories inkleur.

Redaksie

HOOFREDAKTRISE: Colette Combrink NUUSREDAKTEUR: JJ Denton KUNS-, VERMAAK- EN LEEFSTYLREDAKTRISE: Denise Robertson FOTOREDAKTRISE: Le-Lanie Ludick TEKSREDAKTRISE: Alet Janse van Rensburg SPORTREDAKTRISE: Lizaan Snyman UITLEGREDAKTEUR: Christian Venter (Uitlegkunstenaars: Chané Jonker, Colette Combrink) INTERNE KOÖRDINEERDER: Chané Jonker ADVERTEER BY ONS: e-pos wapad@nwu.ac.za of bel 072 511 8289 WAPAD-KANTOOR: 018 299 2875 FACEBOOK: www.facebook.com/Wapad TWITTER EN INSTRAGRAM: @NWUWapad Het jy iets om te sê? Skryf vir ons en stuur dit aan wapad@nwu.ac.za.

Dalk verskyn jy in die volgende Wapad. Die volgende uitgawe verskyn 28 Februarie. Tot dan, besoek ons Facebook-blad vir die varste nuus en lekker leesgoed.

Redaksioneel

14 Februarie 2019

Brief: Primarii aan die woord Na die afloop van die R&Otydperk, vanaf 12 Januarie tot en met 2 Februarie, voel en glo die Primarii dat dit belangrik is om ons bekommernisse rakende verskeie gebeure as studenteleiers te opper.

Ons as die Primarii voel dat die groter prentjie in ag geneem moet word, die toekoms van die Universiteit, en die bydrae wat studenteleiers daarby het - dit sluit in die Kampusstudenteraad (KSR), leiers in koshuise, Uitvoerende Komitees (UK’s), Akademiesestudenteverenigings (ASV’s) en Verenigings.

Die manier hoe die fokus tans deur bestuur gelê word kan nie net nie, maar gaan ons as Universiteit kniehalter. Ons wil saam bou aan die NWU se Studentiteit en waardes, maar ons gaan nêrens uitkom as bestuur aan die ander ent van die tou trek as ons nie.

Na dié drie weke tydperk het ons opgemerk dat daar ’n groot gaping lê in die beskerming van eerstejaars se menseregte teenoor die beskerming van alle studente se menseregte, seniors ingesluit.

Menswaardigheid vorm ’n kern deel van elkeen se menseregte, maar met die hantering van die saak aangaande die tydelike skorsing van nege HKlede van ’n Manskoshuis was die menswaardigheid van alle studente nié in ag geneem nie. Dié berig wel glád nie oor die beweerde klagte óf die inhoud daarvan nie - maar oor die manier hoe die klagte hanteer was. In dié klagtehanteringsproses voel ons as Primarii dat bestuur se belang duidelik nie by dié nege mans se menswaardigheid gelê het nie.

As voorbeeld, bestuur het dit goed gedink om dié HK-lede te verneder en te beskuldig voor hulle betrokke koshuis se eerstejaars nog vóór dat enige ondersoek plaasgevind het.

Dít nadat daar geensins ’n klag gelê was vanaf die koshuis se eerstejaars nie. Verder het bestuur besluit om nie die die nege betrokke HK-lede te beskerm teen die bekendmaking van hulle identiteite toe mediahuise gedreig het om hulle name bekend te maak. Hierdie lede was as skuldiges voorgehou in die artikels, dit nadat die ondersoek reeds klaar was en die uitspraak onskuldig was. Dit los ons as studenteleiers met die vraag: Waar in hierdie proses was

hulle menseregte beskerm, en sal jou menseregte beskerm word indien bestuur ’n saak ondersoek?

Sal regverdigheid geskied word? Is hulle bereid om hulle eie reëls en onafhanklike sisteme te volg? Is hulle bereid om te erken dat die ondersoek aandui dat die uitkoms positief is?

Gaan hulle mý as leier beskerm indien ’n ondersoek my as onskuldig bewys?

Ons as die Primarii is bekommerd oor waar ons toekomstige studenteleiers vandaan gaan kom.

Bestuur se optrede het ’n effek van demotivering op die studenteleiers en dit wek groot bekommernisse op. Bekommernis oor die sekuriteit van hulle toekoms sowel as die versekering dat bestuur na ons sal luister.

Die NWU spog oor die drie verskeie kampusse wat ’n eenheid vorm, maar waar is die eenheid tussen bestuur en die studenteleiers as die verhouding nie op vertroue gebaseer is nie?

Die term eenheid word slegs toegepas wanneer dit hulle pas.

Wanneer daar gesê kan word SJGD is die grootse studentegedrewe gemeenskapdiensprojek in die suiderhalfrond is ons ’n eenheid.

Wanneer daar gesê kan word ons kyk na die minderbevoorregte-studente deur middel van Primfonds en Big Prims, dan is daar eenheid. Wanneer 28 koshuise tydens opedag saamstaan om die NWU-Potchefstroomkampus te bemark, is daar eenheid.

Maar tog, sodra daar moontlike kwessies begaan word deur studenteleiers waar daar opregte berou is, dan is eenheid slegs ’n rooskleurige prentjie.

Met die eerste dag van ontvangs het Prof Balia gesê dat wanneer iets anders is, moet ons eers probeer verstaan en waardeer voordat ons dit kritiseer. Na die afgelope tydperk bevraagteken ons bestuur se optrede en intensies dat dit eerder lyk asof ons slegs gekritiseer word en dat hulle ons wil uitvang eerder as wat hulle ons wil verstaan en waardeer.

Bestuur probeer nie die kultuur van koshuise verstaan nie, daar word slegs aangeneem dat dié kultuur een van moontlike uitsluiting is.

Daar is verskeie programme vanaf koshuisleiers se kant af om die koshuiskultuur een van aanvaarding

en insluiting te maak, maar bestuur het nog nooit die geleentheid gebied vir koshuise om ons tradisies, aktiwiteite en samesyn aan hulle te verduidelik nie. So nou vra ons hoe regverdig is dit dat hulle oningeligte besluite rondom koshuise kan maak, en boonop ons nie eers by daardie besluite betrek nie. Daar word so baie gefokus om die proses te kritiseer, eerder as om na die einddoel te kyk. Ons as die Primarii gee toe dat indien daar in dié proses aksies is wat blyk dat eerstejaars uitgesluit word, dat daaraan geskuur sal word om te verseker dat insluiting nog meer bevorder word.

Deel hiervan, is daar kommer oor ’n e-pos wat aan die Primarii en Huisouers gekommunikeer is op Maandag 4 Februarie.

Hierdie e-pos het aan ons verskeie nuwe reëls deurgegee met betrekking tot hantering van koshuisinwoners.

Hiérdie reëls is egter teenstrydig met die Huishoudelikereglement vir Koshuise 2018/2019 wat reeds goedgekeur is. Die reëls deurgegee in die e-pos het ons geskok, veral nadat daar van bestuur se kant af laasjaar na die klere-debakel aan ons gekommunikeer was dat daar geen besluite wat koshuise direk affekteer sal geneem word voordat daar ’n vergadering tussen bestuur, Huisouers asook Primarii plaasgevind het nie.

Bestuur is besig om fout te soek sonder konteks, en intensie word weg gebêre agter menseregte.

Ons as Primarii wil hê bestuur moet besef dat ons grootste kommer is die voortbestaan van die kampus se studentelewe, wat een van die grootste trekpleisters is vir voornemende studente.

Hierdie studentelewe word gedryf deur studente vir studente, vat die studenteleiers weg en kort daarna volg die studentelewe, en sonder twyfel - die studente ook.

Ons maak ’n pleidooi aan bestuur om sáám met ons te begin werk eerder as teen ons, en om op te hou ons in die duister te los oor besluite en intensies wat ons mandaat raak. Ons het ook ’n stem, ons is verkies as leiers met rede, en ons het ook menseregte. Kom ons respekteer dit.

– Primarii 2018/19

Lief of leed op Valentynsdag Corine Raath

bultende boarms te bewonder nie. Ja, die leuen van die liefde is soos om ’n wind te los: as dit iemand anders s’n is, is jy maklik om te kritiseer, maar as dit jou eie is, is jy onbewus van hoe vrot dit werklik is. Die liefde kan ook stil, maar dodelik wees.Natuurlik is daar ook die anderkant van die My oë traan. My neus begin munt (indien jy enigsins munte oor onwillekeurig jeuk en ek gee ’n het ná die duur affêre van beertjies, oorverdowende nies. Dis weer súlke sjokolades en blomme aankoop). tyd. Valentynstyd. Daar’s liefde in die lug. En ek? Ek is allergies.As daar Daar is tog ’n paar verliefdes wat soos duifies om mekaar koer al kom die nou een dag in die jaar is waarop daar die meeste gejok word, dan is dit een van Namibië en die ander een van die Klein Karoo. Daar mag dalk 14 Februarie. Hand en mond word nie veel blom waar hulle vandaan daar beloof om vir ewig getrou te kom nie, maar hulle liefde doen wel. bly aan jou sielsgenoot al gaan julle Of só glo hulle. Hulle glo ook in die slegs drie weke uit en het jy nog nie besef dat sy jou net date oor jou Hilux gesegde: “If you truly love someone bakkie nie. Óf jou meisie sweer hoog set them free.” Dis in elk geval wat hulle elke vakansie vir hulself sê en laag vir jou dat jy dié mooiste ou terwyl hulle hul verskillende rigtings op kampus is, maar in die SS kon inslaan. En soms is dit nie net hul sy nie help om daardie derdejaar se @corineraath

tuisdorpe wat warm raak nie, maar ook dinge tussen hulle en daardie ou skoolvriend of –vriendin.

Ek moet eerlik wees, hierdie tyd van die jaar is ek effens bly ek is alleen.

Nie net kan ek sakke vol geld spaar nie (mense glo mos nog dat jy liefde kan koop), maar ek kan ook ’n onmenslike hoeveelheid sjokolade vir myself by al die uitverkopings van Valentynsvoorraad aanskaf. Dít klink nou vir my soos ’n wen-wen situasie.

Donkersjokolade. Heel gepas aangesien dít ook gewoonlik eenkant op die winkelrak staan.

Hoe ook al jy besluit om jou Valentynsdag te vier, onthou, énigiets kan gebeur. Wees veilig…Met ander woorde, maak seker dat jy vooraf na die vervaldatum op daardie boks sjokolade kyk. Om ’n onstuimige verhouding te hê is een ding, maar ’n onstuimige maag is baie erger.

Wapad

14 Februarie 2019 Sport

Sport around the world Le-Lanie Ludick @lelanie_ludick

Sports enthusiasts have been entertained since the beginning of 2019 with many sports starting their season or continuing from where it left off in 2018. South African sport has shocked and rekindled the passion of some South Africans who have lost their faith in our national teams.

The Proteas, South African national cricket team, began 2019 with a 3 – 0 test win against Pakistan. Since then all matches have been played against Pakistan with the most recent being a 2 –1 T20 series win by the Proteas. The match played on 3 February kept all South Africans on the edge of their seats. Pakistan, the world number one T20 team, needed to chase down 188 runs to level the series and in the final over, Pakistan needed only 15 runs to win. Phehlukwayo, however,

PHOTO:SOURCED

managed to get 3/36 securing a second win by 7 runs in the three-match series for the Proteas.

Pakistan won the final match in the series by 27 runs.

Super Rugby has not officially started yet, but local teams have already captivated South African fans supporting their local teams who have a slightly different appearance than in previous years.

The local Marvel campaign kicked

off during Superhero Sunday on 3 February. Each local team facing each other in the pre-season is now representing a Marvel superhero in support of cancer. The Blue Bulls (Captain America), lost 33 – 28 against the Stormers, representing Thor. Spiderman represented by the Lions won the Sharks (Black Panther), 19 – 14. The Super Rugby tournament will kick-off on 16 February.

The Australian Open entertained all tennis fans locally and internationally. The fan favorite, Roger Federer, was knocked out in the last-16 by Stefanos Tsitsipas.

Tsitsipas then continued to be knocked out in the semi-final against Rafael Nadal. Nadal (the world number two) and Novak Djokovic (the world number one) faced off against each other in the final which was also their 53rd

11

match against each other. Despite Nadal’s composed signature routine before each serve, he was clearly off balance when faced with Djokovic’s determination. This led to Djokovic’s 3rd consecutive Grand Slam title with a 6 – 3, 6 – 2 and 6 – 3 win.

History was made on 3 February, during the 53rd American Football Super Bowl. The New England Patriots faced off against the Los Angeles Rams in the final of the NFL which is the equivalent of a Rugby World Cup final. The Patriots ended up winning by a nail-biting, 13 – 3 with it also being the lowest Super Bowl score.

They now possess a third of all Super Bowl titles since 2001. Tom Brady, the Patriots’ 41-year old quarterback, is now the NFL player with the most Super Bowl titles of six in his career. Brady continues to break records and is seen as the greatest quarterback of all time with no intention of ending his career in the near future.

Sources: Supersport and ESPN

Battle of the rackets toernooi laat ‘hartjies bons van trots’ Le-Lanie Ludick @lelanie_ludick

Die jaarlikse Battle of the rackets-toernooi het weereens vir eerstejaars die geleentheid gegun om hul koshuis vir een aand te verteenwoordig op die sportveld. Die toernooi bestaan uit drie verskillende sporte wat met rakette gespeel word naamlik muurbal, tafeltennis en pluimbal.

Die toernooi het in die amfiteater en in die Pukkigimnasium plaasgevind op Donderdag, 7 Februarie. Vir sekere eerstejaars is dit die eerste keer wat hulle hierdie sporte speel, maar vir die eerstejaars van Veritas manskoshuis en Karlien vrouekoshuis is die muurbalbaan ’n bekende terrein gewees en hulle het as wenners uit die stryd getree. Veritas het teen Thaba-Jah manskoshuis in die halfeindstryd gespeel terwyl Karlien met Heide

vrouekoshuis afgereken het en gewen het.

Excelsior manskoshuis en Heide het die tafeltennis afdeling gewen. Heimat manskoshuis en Wanda vrouekoshuis het die pluimbal afdeling gewen en het vir baie opwinding gesorg.

Andrea Bonnet inwoner van Kasteel vrouekoshuis, sê dit was vir haar lekker om iets te doen wat sy nie normaalweg sal doen nie. “Dit was sport vir die lekker en ek het dit geniet om ’n sport

te doen wat nie net oor die wen gaan nie,” sê Bonnet.

Heide het die meeste gesamentlike punte in die toernooi gehad met ’n totaal van 16 punte om algeheel as wenners gekroon te word aangesien hulle in elk van die drie sporte se halfeindstryd gespeel het. Kirsten Datnow, sport-HK lid van Heide, sê sy is baie trots op die eerstejaars.

“Al wat hulle wou doen is die koshuis trots maak en hulle het soveel meer bereik. Hulle het die

dames se Heide blou hartjies laat bons van trots.”

Faster, stronger and better Lizaan Snyman @lizaan09

It is the start of a new year and becoming healthier and fitter is somewhere on most people’s New Year resolution list. There are many gymnasiums in and around the North-West University (NWU) Potchefstroom campus and deciding on the right one can be difficult.

The NWU gymnasium registration fee is only R100 and members pay R10 per session they attend. These fees can be paid at F14 where the gym is located and the session money is placed on member’s student cards. Only students and personnel of NWU can use the gymnasium.

Mothusi Mere, a second year student in BCom management science with communication management, said, “I use the NWU gym as it is close, affordable, stocked with all the equipment I need. The only problem is that the gym can get overcrowded”.

Virgin Active is located at Cachet Park Shopping Centre and

members are expected to pay a monthly fee ranging between R 390 and R 1095 depending on the package you have and whether you are a student. They have a swimming pool, personal trainers and provide spinning, yoga and Pilates classes to name a few.

“I rather use the Virgin Active gym even if it is more expensive as the facilities and services they offer are better than the other gymnasiums near the university,” said Patrick Ntlaba, a fourth year student in BEd senior and FET phase.

CrossFit Potchefstroom is 3 km away from the NWU campus and members pay a monthly fee ranging between R 600 and R 750 with student packages available. One also gets a free trail week.

Then CX Fitness Health Club is 5 km from NWU campus and they only have a limited number of members to avoid overcrowding.

Students pay a monthly fee ranging between R 289 and R 339, with a registration fee of R 150 to R 200 depending on the package. NWU students get a discount of R 50 per month. They have personal trainers and biokineticists and provide spinning and Pilates classes amongst other options.

Sport 14 Februarie 2019

FOTO:TIAN DU PREEZ

NWU skop Varsity Cup seisoen met wen af Marianne Steyn @mariannesteyn_

D

it is die NoordwesUniversiteit (NWU) Varsity Cup rugbyspan se doelwit om hierdie jaar net een beter te vaar as wat hulle laasjaar gevaar het.

Hierdie jaar wil hulle weer in die finaal speel, maar hierdie keer mik hulle om as wenners uit die stryd te tree.

Louis van der Westhuizen, kaptein en haker van die NWU het gesê: “Alhoewel dit ons eindpunt is, het ons kleiner doelwitte wat ons week vir week en wedstryd vir wedstryd vir onsself opstel om

te bereik, want ons moet eers dit doen om by die halfeindrondte uit te kan kom.”

Die NWU, tans sesde op die punteleer, het reeds hulle seisoen met mening afgeskop. In die eerste rondte van die kompetisie het die NWU se span die Universiteit van Johannesburg op hulle tuisveld met 23 – 8 (in ʼn wedstryd van slegs 66 minute wat as gevolg van weerlig verkort was) laat les opsê.

Van der Westhuizen het gesê: “Ons was ʼn bietjie teleurgesteld aangesien ons so naby aan ʼn bonuspunt was, maar ons is gelukkig met die vier punte wat ons verwerf het en dit was vir ons ʼn leerskool van ‘verwag die

onverwagse’.”

Die manne in pers het ʼn loslootjie in die tweede rondte van

Ons was ’n bietjie teleurgesteld aangesien ons so naby aan ’n bonuspunt was. die kompetisie gehad en kom eers weer Maandag, 18 Februarie, teen die Universiteit van die Wes-Kaap (UWC) by die Fanie du Toit om

18:30 te staan.

UWC is die nuutste span in die kompetisie na hulle laasjaar die Varsity Shield gewen het. Hulle het daarna die laaste span op die Varsity Cup punteleer in 2018, Nelson Mandela Universiteit (NMU), in die kompetisie vervang. Hulle is gretig om te bewys dat hulle in die Varsity Cup behoort, maar na hulle eerste rondte wipplank nederlaag teen die Universiteit van Kaapstad, sowel as die 47 – 25 nederlaag tuis teen die Universiteit van die Vrystaat (Shimlas), wat slegs hulle eerste wedstryd gespeel het, wag harde werk voor vir UWC. Volgens inligting van Varsity

Cup was die punte stelsel vanjaar weer aangepas. Die reëls wat tans in wêreldrugby gevolg word, geld nou vir die Varsity Cup, afgesien van die punt van oorsprong reël. Die reël stel dat drieë wat aangeteken is vanuit ʼn beweging wat in die span se eie helfte begin het ʼn addisionele twee punte sal ontvang.

Dit is nie al verandering nie.

Vuyolwethu Gabelana, die FNB Varsity Cup bemarkingbestuurder, het gesê: “Weens die gewilde aanvraag is ons trots om Miss Varsity Cup en Miss Varsity Shield terug te bring en elke universiteit kan hulle eie deelnemer inskryf.”

Varsity Cup: new quota system

Proteas women lead series in Potchefstroom

JJ Denton

Lizaan Snyman

@jjdenton101

Varsity Sports, the organisation in control of the popular Varsity Cup, has confirmed that they have set a quota target for all the universities participating in the tournament in 2019.

Each team needs to have at least eight black players in their match day team of 23 players and five of these players must be in the starting line-up. If a team has a black player included that was not born in South Africa, he would not count towards the quota target.

Furthermore, the organizers have made it clear that any African, “coloured” or Indian person will be classified as black as long as they are a “natural person” and a “citizen of South

Africa”.

For example, if a black player from Zimbabwe or Namibia plays for the North-West University (NWU) rugby team then they would not be considered black by the criteria of the quota.

These quotas have been implemented across all the varsity rugby competitions, including the residence rugby league. Other specifications determine that only four first year students are allowed in a match day squad. In the group of four first year players only one white player may be included.

The organisers commented that “universities must embrace the diversity challenge and do their utmost to create opportunities to advance players of colour”.

Additionally, NWU rugby fans will be charged a gate fee to watch live Varsity Cup rugby matches at the Fanie du Toit sports grounds.

@lizaan09

The South African women’s national cricket team met the Sri Lanka team on Monday, 11 February, in the first one-day match of the three-match series.

All the matches will be played at Senwes Park – the other matches are set to take place on 14 and 17 February at 10:00.

Before this match, the Proteas returned to their winning ways by convincingly winning the three-match T20 series against Sri Lanka, 3 - 0, after their disappointing T20 World Cup in the West Indies last year.

With the SA team in a rebuilding phase, new faces are granted the opportunity to

show what they can do. Besides the changes in the team, the South African captain, Dané van Niekerk, said in an interview after the World Cup, “We want to play an attacking brand of cricket and that’s one of our big targets.” That is exactly what the Proteas have set out to do in the four matches they have played so far.

The match was reduced to a 48-over a side match due to rain that delayed the start of play. Sri Lanka won the toss and elected to field first, sending South Africa in to bat. Van Niekerk scored her maiden ODI century (102 runs of 117 balls) and with help from Andrie Steyn (75 runs from 100 balls), they built an impressive 117 run third-wicket partnership.

This steered SA to 225/7 in their allotted overs. This after Udeshika Prabodhani, the medium pacer, struck twice early and in quick

session and Oshadi Ranasinghe being Sri Lanka’s best bowler with figures of 3/40.

Sri Lanka started their innings off well with a first wicket partnership of 50 runs while keeping the game tight throughout. This was thanks to Prasadani Weerakkody’s 47 runs, and a top score of 49 runs from Shashikala Siriwardene. The only problem was that they lost too many wickets and ended up with 218/9 in their allotted overs. This resulted in losing by a mere 7 runs, with Nilakshi de Silva unbeaten on 39. Masabata Klaas was the best bowler for South Africa with 3/46 in 7 overs.

The player of the match was undoubted Van Niekerk, as she led from the front. She did not just score 102 runs but she also took two wickets and proved to be the difference between the two sides.