Wapad - 23 May 2016 by Wapad

LEES JOU KAMPUS

26 Mei 2016 Trotse wenner van die 2016 ATKV Mediaveertje vir beste studentekoerant WAPAD® IS DIE STUDENTEKOERANT VAN DIE NWU-POTCHEFSTROOMKAMPUS

JAARGANG 70

SMS-LYN 31750 MET WOORD ‘WAPAD' VOOR

WAPAD@NWU.AC.ZA

Rooster verander om parallelmediumonderrig te akkommodeer JEANELLE GREYLING & MARNUS KOK

@JeanelleGrey @MarnusKok

ie klasroosters vir die tweede semester gaan verander “weens die feit dat parallelmediumklasse oorvol is,” lui ’n skrywe op die studenteraad (SR) se Facebook-blad. Volgens prof Japie Spoelstra, ’n dosent in toegepaste wiskunde, soek die universiteit al vir twee jaar na oplossings om die lokaalkrisis te verbeter. Spoelstra sê hy was “tot ’n groot mate aandadig aan die rooster”.

Niemand het in al 14 roostergroepe klas nie. Daar is darem nog asemskeptyd. Van die veranderings sluit in dat klasse tot 17:45 sal aanhou en dat die gewone etenstyd tussen 13:00 en 14:00 wegval. Daar sal egter steeds op “Maandae tussen 13:00-14:30 geleentheid vir die georganiseerde studentelewe geskep word”. Volgens die SR het ’n vergadering met Frans du Preez, kampusregistrateur, getoon dat die verandering noodsaaklik is. Parallemediumonderrig, wat vanjaar op eerstejaarsvlak ingefaseer is, gaan volgende jaar “op tweedejaarsvlak en daarna op derdejaarsvlak ingefaseer word,” het die SR gesê. Die gewysigde voorstel van die roosterverandering maak daarvan melding dat “die klastyd per roostergroep na 180 minute verminder word”. “Ek dink nie die nuwe voorstelle

Iets om te sê?

Daar is meer en meer studente wat stroom na klasse. Die universiteit se oplossing? Roosterverandering. is wonderlik nie, maar dit het met die stygings in getalle onmoontlik geword om nog ’n rooster met sitplek vir almal te maak, en nog die parallelmediumgroepe in te pas,” het Spoelstra aan Wapad gesê. Daar was wel ander opsies, “maar hulle is slegter as die huidige”. Dit is belangrik om daarvan kennis te neem dat niemand al 14 roostergroepe klas het nie, het Spoelstra

SMS 31750

gesê. Die maksimum is 12 vir party eerstejaars in BIng ingenieurswese.“So daar is darem nog asemskeptyd,” het hy gesê. Een voorbeeld is die PSYC121module. Waar sowat 1 200 studente verlede jaar dié module geneem het, neem sowat 1 600 studente dit vanjaar. “Dit vereis ’n ekstra klasgroep, maar daar is geen lokaal beskikbaar nie.” Boonop wys Spoelstra daarop dat

met die woord ‘wapad’ vooraan

universiteite soos die Universiteit van Pretoria (UP) en die Universiteit Johannesburg (UJ) almal tot laataand klasdraf. “Ons kry dit nog weggehou met hierdie rooster.” Prof Herman van Schalkwyk, destydse kampusrektor, het op 5 November verlede jaar in ’n skrywe aan studente en personeel gesê: “Parallelmedium kan slegs aangebied word in daardie klasse wat meer as een keer in die

Teken in vir Wapad® se nuusbrief http://bit.ly/wapadnuusbrief

FOTO: JACO-MARI FUTCHER roostergroep herhaal word. In so ’n geval moet dit by die huidige roostergroepindeling inpas.” Natalie Joubert, SR: Akademiese Raad, sluit haar skrywe op die SR se Facebook-blad af met die woorde: “Hierdie is ’n moeilike situasie, maar dit is ’n realiteit wat een of ander tyd moes gebeur.”

Nuus 26 Mei 2016

Dekaan, oud-Puk, groet ná vier dekades JEANELLE GREYLING

@JeanelleGrey

Kampusmenings:

Nuus soos eiers: Verkies jy joune hard of sag? Politiek, rassekwessies en brandende geboue – teenoor feeste, liefdadigheid en ander gebeure wat jou gelukkig maak. Jou nuusvoorkeure verskil miskien van die persoon langs jou. Wapad het gaan uitvind of studente hulle nuus hard, medium of sag bestel.

SAAMGESTEL DEUR LINZETTA CALITZ ONTWERP DEUR BIANCA VISAGIE

LLM (Masters) in import and export law There are so many things to talk about that need addressing these days as opposed to who was wearing what. So I prefer news that addresses more important things, but the approach has to be right.

rof. Jan Swanepoel (65) het verlede week ná 45 jaar by die Noordwes-Universiteit (NWU) se Potchefstroomkampus – 10 daarvan as dekaan van die Fakulteit Lettere en Wysbegeerte – afgetree. Sy dekaantermyn was die langste in die geskiedenis van dié fakulteit. “Die akademie, die fakulteit, die Puk-kampus en die NWU sal my altyd na aan die hart bly,” het hy in sy afskeidsbrief geskryf. “Ek kyk terug op meer as vier en ’n half heerlike dekades aan hierdie instelling, eers as student, daarna by Lettere, toe by Regte en daarna weer terug by Lettere in ’n ander hoedanigheid.” Swanepoel is in Pretoria gebore waar hy sy skoolloopbaan aan die Laerskool Totiusdal en die Hoërskool Staatspresident CR Swart voltooi het. Hy het in 1970 by die destydse PU vir CHO ingeskryf en verwerf die volgende grade: BA (Afrikaans-Ned-

Die akademie, die fakulteit, die Pukkampus en die NWU sal my altyd na aan die hart bly.

Prof Jan Swanepoel. FOTO: VERSKAF

erlands en Latyn) in 1972; Hons BA (Latyn) in 1973; MA (Latyn) in 1979; DLitt (1989) en LLB in 1995. Sy akademiese loopbaan kan

in drie fases verdeel word. Vanaf 1974 tot 1995 het hy hom aan Latyn gewy. Van 1996 tot 2005 het Swanepoel hom primêr op die regsfilosofie toegespits. Hy is uiteindelik op 1 Mei 2006 as dekaan van die Fakulteit Lettere en Wysbegeerte aangestel. In sy afskeidsbrief het Swanepoel verwys na die NWU “wat nou ’n nuwe bedeling betree”, en sy medewerkers aangemoedig om “elkeen sy of haar deel (te) doen, met insig, wysheid en verstand, altyd konstruktief-krities soos dit mense wat aan ’n universiteit werksaam is betaam”.

Funiwe Dlamini

Tweedejaar in BCom ekonomie en internasionale handel INGE JANSE VAN RENSBURG

Ek verkies eerder sagte nuus. Harde @jv_inge nuus vang mens so bietjie. Die realiteit tref mens, dan hou mens nie altyd daarvan om actually te weet wat in die wêreld aangaan nie. Meeste van die tyd is dit nie goeie goed wat mens hoor nie..

Melissa Scheepers

Antieke geskiedenis op jou voorstoep RONÉ VAN WYK

@RonePink

Honneursstudent in BSc fisiologie Al die nuus van die hele wêreld is vir my belangrik. Ek is ’n compulsive horder van informasie. Ek verkies groot en current events en wetenskap – haat onbelangrike goed. Ek het news feeds van drie verskillende lande wat altyd inkom.

WK van der Merwe

FOTO: ACTIVEHISTORY.CO.UK

’n Virtuele toer van Rome.

Indien jy een van dáái is wat geneig is om ’n toer deur antieke Rome deur middel van Google Maps te neem, moet jy dalk die Vereniging van Antieke Geskiedenis (VAG) bywoon. VAG is ’n informele vereniging op die Noordwes-Universiteit (NWU) se Potchefstroomkampus vir enigiemand wat in die antieke wêreld belangstel. Die maandelikse informele lesings strek nie net oor dekades

nie, maar dek van Griekse mitologie tot die omskrywing van die Egiptiese taal tot Google maps-toere deur antieke Rome. “Die lekkerste deel is om te eksperimenteer met tegnologie en nuwe dinge te leer,” het dr Johan Steenkamp gesê. Steenkamp is ’n lektor in antieke taal en kultuur aan die NWU en ’n lid van dié vereniging. Die vereniging is nie beperk tot akademici en studente in die veld nie, nes die lesings nie beperk is tot wat in die gepubliseerde boeke staan nie. Volgens Lourens du Preez, ’n tweedejaar in BA antieke tale en

kulture, fokus die lesings “op minder algemene aspekte van die geskiedenis soos Romeinse hamburgers, Marvel-mitologie en drake”. Daarby verseker verversings dat die sessies meer informeel en toeganklik is. “Tans is die meeste sprekers vanuit die Skool vir Antieke Taal- en Teksstudie, maar die meerderheid lede bestaan uit akademici in die geesteswetenskappe, sosiale wetenskappe en natuurlik professionele mense uit die algemene publiek.” Die ontmoetings word vroegtydig op Facebook geadverteer sowel as op die Skool vir Antieke Taal- en Teksstudie se webtuiste.

Drunkorexia: starve today, drink tonight Second year in Bing mechanical engineering

CHARMAINE JACOBS

I prefer something harder, more politics I think. I think it gives a better overview to everyone of what’s happening in the country. I mean, the less the people know, the more wrong decisions they’ll make.

Most students are terrified of gaining weight and will go through extreme measures in order to keep the perfect figure. Drunkorexia is typically a term used to refer to university students who starve themselves all day in order to get drunk at night. It was discovered in 2008 and although the term has appeared in many media reports, it is not officially a

Mohammed Nawaaz Abdulla

@Charmaine95

diagnostic term. According to MedicineNet.com, the term refers to binge drinking combined with self-imposed starvation seen with anorexia nervosa. The term has also been used to refer to individuals who use suppression to try to reduce caloric intake to offset the calories consumed in alcohol. Sebabatso Kone, a second-year in public administration and governance, said: “Looking good makes me feel good, but I will never starve myself in order to lose weight.”

Many of the students at the Potchefstroom Campus of the North-West University (NWU) have never heard about it before, but have encountered such behaviour. According to Motheo Kotsedi, a second-year in BA communication, many people in his neighbourhood starve themselves to afford alcohol. According to Fusion.net, weight is certainly a factor, and social pressure seems to play a larger role amongst students. Moreover, up to 40% of university students have fallen victim to this fad.

26 Mei 2016

Nuus

Is nét plaaslik steeds plesierig? LINZETTA CALITZ

@LinzettaC 90% van die musiek op alle SAUKradiostasies moet trots Suid-Afrikaans wees. Dié skokaankondiging is sowat twee weke gelede gedoen. Hlaudi Motsoeneng, die SAUK se hoof uitvoerende beampte, het gesê dit is die SAUK se radikale manier om te verseker dat die verskeidenheid style in plaaslike musiek ten volle verteenwoordig word. Van die groot SAUK-name is RSG en 5FM. Dit is nog onseker presies hoe die implementering radiostasies affekteer, maar Motsoeneng het verseker dié verandering is hier om te bly. Die idee van ’n drie maande toetstydperk is ook ’n misverstand van die media se kant af. Dít het hy verlede week aan Sowetan Live duidelik gemaak. Hulle sal wel ná drie maande die vordering monitor. Daar is natuurlik positiewe sowel as negatiewe reaksies op dié aankondiging. Ja, dit bevorder plaaslike musiek, maar is dit nie

bietjie té drasties nie? Motsoeneng het erken dat mense dink hy is mal, maar dit pla hom nie. “Partykeer moet jy mal wees sodat jy resultate kan lewer.” Jeanne Mulder, musiekbestuurder by PUKfm, dink dit is goed én sleg: “Goed omdat hulle plaaslike musiek meer ondersteun.” Sy is egter bekommerd oor die regulering van kwaliteit, omdat local na die enigste vereiste klink. “Daar moet ’n sisteem wees om die regte musiek te bepaal,” het Mulder gesê. Van 35% na 90% is ook vir haar drasties. ’n Stelselmatige benadering sou volgens haar beter gewees het. Die feit dat die radiostasies se demografie verskil, maak die implementering ook moeiliker. Annemarie Wentzel, ’n MSc kardiovaskulêre fisiologiestudent, sê dit is vir haar “bietjie van ’n stretch”. “Dit kan eerder vir sekere radiostasies geallokeer word. Nasionale musiek is nie almal se cup of tea nie.” Wentzel verwys ook na die feit dat daar reeds programme is wat plaaslike musiek bevorder. Setlaba Matlokotsi, ’n eerstejaar in BSc aktuariële wetenskappe, sê 90% is heeltemal te veel. “At least 60% or 50%, but 90%? Joh.”

90% van radiostasies se musiek moet plaaslik wees.

FOTO: JACO-MARI FUTCHER

Suid-Afrika staar rommelstatus in die gesig COLETTE COMBRINK

@CombrinkColette

Rommelstatus is sedert November verlede jaar reeds ’n groeiende moontlikheid vir Suid-Afrika. Dit sal egter duideliker wees wanneer die kredietgraderingsagentskappe, Standard & Poor’s en Fitch, op 3 Junie vanjaar hul halfjaarlikse kredietgraderings oor Suid-Afrika bekend maak. Hierdie verslag dien dan as ’n aanduiding van die land se kredietwaardigheid soos bepaal deur die agentskappe. Kredietwaarde dui aan hoe veilig

dit is om in ’n land te belê. Prof Waldo Krugell van die Skool vir Ekonomie aan die NoordwesUniversiteit (NWU) se Potchefstroomkampus sê rommelstatus word bereik “wanneer die regering se besteding meer is as sy belastinginkomste en daar ’n begrotingstekort is”. “Die verskil word dan geleen,” het Krugell gesê. Volgens Krugell, ’n dosent aan die Skool vir Ekonomie, koop beleggers soos pensioenfondse, versekeringsmaatskappye en banke dan in die staatskuld in en die staat kry die geld om te bestee. “Hoe groter die risiko vir die beleggers is, hoe hoër is die rente-

Ons kan rommelstatus vermy as die ekonomie groei, maar die vooruitsig lyk nie goed hierdie jaar nie. koers waarvoor hulle vra,” het hy gesê. In die geval van rommelstatus moet die belastingbetaler ook meer opdok. Boonop, meen Krugell, ver-

Treating student spending syndrome JOHANE TURKSTRA

@JohaneTurkie You get the SMS between the 25th and the 30th of every month, delighted to be reminded that your parents still love you. You see the four-digit number in the SMS, but in the heat of the moment a beer at the Draak seems a lot more fun than going grocery shopping. But then it’s the 3rd and you already have very little money left... Sounds familiar? Rest assured. Though there is no cure for student spending syndrome, there are methods to treat the symptoms. First things first: decide on the most important food items to buy to get you through the month. In an informal social media survey, students were asked to provide three must-have food items. Many mentioned items such as wine, cheese, chicken nuggets and coffee. If you only have about R150, it would be wise to reconsider such luxury items. More sensible items mentioned include milk, minced beef, yogurt, pasta, bread and fruit. Wapad compared the price of these items at five stores that are considered “student outlets”: Friendly Grocer, Bult Kafee, Varsity

Café, Insleep and Klipoog Cafeteria. Two liters of milk will cost you R22 at the Friendly Grocer, R23 at Bult Kafee, R24 at Insleep and R16.50 at Klipoog Cafeteria. Reconsider buying your minced beef at Friendly Grocer: it will cost you R69 per kilogram, compared to R66 per kilogram at Insleep. One kilogram of yogurt will cost you R36 at the Friendly Grocer, but seeing that it is the only store of these five that sells yogurt, save the petrol by trying to get it cheaper at a supermarket in town. 500 grams of pasta will cost you R14.50 and seeing that it is also only available at Friendly Grocer, consider buying it along with the yogurt. A standard loaf of white bread is the cheapest at Klipoog cafeteria for only R9.80, compared to Varsity Café and Insleep where it costs between R12 and R18. Granny Smith apples are the most common sort of fruit in the supermarkets mentioned. One kilogram of apples will cost R21 at Friendly Grocer, but buying singles will cost R2.50 per apple at Bult Kafee and R3.50 at Insleep. The next aspect to buying food and making it last, is deciding whether to buy fresh or frozen fruit and vegetables. If you are shopping for one, fresh fruit and vegetables spoil a lot faster that packaged or

frozen food. Also consider buying in bulk, portion it yourself and chuck it in the freezer. You don’t even have to buy fancy Tupperware. Zip-lock bags, tinfoil, or a traditional freezerbag will do just fine.

Tips to make your food budget last Ditch the takeaways. Except for the odd Wacky-Wednesday special at Steers, avoid living on burgers and chips as it can really take a bite out of your food budget. Buy canned foods as it will last longer and it is already portioned. Dine with friends. Arrange that each of you gets a turn to cook dinner. That way you pay once a week for three to five people but the rest of the week you dine for “free”. Compromise on your favourite brands. Brand-name goods can be much more expensive than house brands. Always search the package of a house-branded item to find out which company packaged it. You could be buying KOO baked beans in a house-branded can. Cap your alcohol intake. Consider the alcohol you buy as part of your food budget. Not only will you save megabucks, it is also good for your health.

Indien Suid-Afrika rommelstatus bereik sal die lewenskoste van die land se inwoners drasties verhoog. FOTO: BUSINESSTECH.CO.ZA swak die Rand, is invoere duurder en styg die inflasie. Dié faktore het op hul beurt ’n

effek op die rentekoers en stuit ekonomiese groei. Een van die mees kommerwekkende gevolge? Werkloosheid styg drasties. Volgens Statistiek Suid-Afrika staan die werkloosheidsyfer tans op 26.7% – groter as dié van Griekeland wie se ekonomie reeds in 2004 in duie begin stort het. “Ons kan rommelstatus vermy as die ekonomie groei, maar die vooruitsig lyk nie goed hierdie jaar nie,” het Krugell gesê. Hy glo egter ’n moontlike uitweg sal wees as die minister van finansies, Pravin Gordhan, én die regering die beleggers kan oortuig dat die staat se finansies op ’n gesonde voet is en sal bly.

Nuus

26 Mei 2016

BA degree can feed a family of four BONOLO MANONE

@Grumplezz

witter and Facebook have been abuzz with students and academics arguing about which qualification is the best: a bachelor of arts (BA), or a bachelor of science (BSc)? The truth is that both can yield benefits to the holder, depending on what the intention of studying is. A BA involves more reading and instruction in subjects of the humanities, whereas a BSc entails the use of mathematical and statistical techniques for application. The former gives the holder the ability to apply his or her knowledge to a broad range of real world issues, and the latter allows for problem solving in specific situations. “If you have a BSc in chemistry, for instance, then your path is more focused. With a BA in Humanities, for example, it can put you in a variety of endings depending on your core modules,” Sonia Bekker explains. Bekker, senior administrative manager at the Faculty of Arts at the North-West University’s (NWU) Potchefstroom campus, says: “The dispute comes where they feel our faculty takes students with a lower APS score, who are considered ‘less academic’.” “We still take in students who took math literacy in school. So there is the perception that they are less intellectual.” The distinction between BA and BSc wasn’t always clearly defined. It is closely linked with the development of the university institution. The word university is derived from

BA or BSc, we’re all students in the same university boat. the Latin universitas magistrorum et scholarium, which translates to “a community of teachers and scholars,” according to the Oxford English Dictionary. Records concerning the establishment of the University of Bologna point to the fact that the first universities of Europe were initially founded as organisations in which foreign nationals were taught about the law by practitioners. In this way they could defend themselves in the courts. Lindelani Mushavhanamadi, a masters (BEng) chemical engineering student, said: “You can get a

better job with a BEng than a BSc, because with a BSc you have to study further to catch up.” The University of Bologna in Italy (the oldest university) established the Constitutio Habita, a provision which granted the first rights to academic freedom. It was initially intended to give traveling students unhindered access to the acquisition of knowledge in their research and studies. Following the founding of the University of Paris and the University of Oxford, the principle of academic freedom came to mean that students could choose the

PHOTO: JACO-MARI FUTCHER course they wished to study, and the institutions under which they received tuition could decide what qualification they could be granted. The distinction between the bachelors of art and science began in the trend of southern universities (such as in Italy). This was done to train scholars in professions such as the law and medicine, and northern universities (such as in France or Britain) to give instruction on subjects such as theology and the arts. Thus, according to the University of Bologna, scholars who travelled to the north to study could expect to leave with

Studente praat oor Studenteraad se waarde INGE-AMÉ SCHOEMAN

@ingeame12 ’n Opspraakwekkende vraag: tot watter mate is die gewone student by die Studenteraad (SR) se aktiwiteite betrokke? Wapad sal in elke uitgawe oor die doel van ’n paar portefeuljes uitbrei. Dit dien as ’n bewusmakingsveldtog om die gewone student in te lig. In dié uitgawe fokus ons op Skakeling, Aktuele sake (AKSA) en Kunste. Diverse studente op die Noordwes-universiteit (NWU) se Potchefstroomkampus dui aan dat die meerderheid studente oningelig oor die primêre funksies van die SR is. Privaatstudente is oor die alge meen nie bekend met die steundienste wat die SR bied nie, terwyl koshuisstudente ’n groter bewustheid oor hul aktiwiteite toon. Marelize van Dalen, ’n vierdejaar in BA grafiese ontwerp, is ’n privaatstudent. “Ek is glad nie betrokke by die SR-aktiwiteite nie,” het Van Dalen gesê. “Privaatstudente word nie eintlik bereik nie. Ons sien net die posters en ons steur ons nie regtig daaraan nie.” Diandrio Danster, ’n eerstejaar in BA psigologie en sosiologie, het gesê hy is gelukkig in ’n koshuis (Veritas) en het ’n goeie idee oor wat by die SR aangaan. “Ek dink hulle bemarking is goed, maar daar kan steeds daaraan gewerk word,” het Danster gesê. “Die SR moet dalk beter met privaatstudente kommunikeer, want die meeste van my vriende

weet nie van sekere geleenthede wat die SR bied nie, tensy ek hulle daarvan vertel.” “Die SR doen hulle bemarking goed, want hulle kommunikeer elke dag op Facebook. Dit hang af van student tot student. As jy betrokke wil wees, dan sal jy weet van die SR se funksies. Die meeste koshuisstudente sal betrokke wees, want die HK-lede dra die SR se inligting aan die studente oor.”

fees uitbeeld. * Talle kunsteverenigings is met die SR-Kunste geaffilieer: hoewel hulle onafhanklik is, geld die SR se reëls. Dié verenigings behels ander kunsvorms, soos die Ballroom & Latin-groep wat binnekort gestig gaan word. Volgens Smit groei dié portefeulje jaarliks eksponensieel.

Sy het ook ’n georganiseerde studenteparlement gestig, waar studente hul opinies oor aktuele sake kan lewer.

SR-Skakeling

Aktuele Sake

SR-Kunste

Celetia Reinders, voorsitter van SR-Skakeling. FOTO: JACO-MARI FUTCHER

Sean Smit, SR-Kunstevoorsitter. FOTO: JACO-MARI FUTCHER “Studente moet weet SR-Kunste is ’n afsonderlike liggaam van PUK-Kunste,” het Sean Smit, SRKunstevoorsitter, gesê. “Dit is my verantwoordelikheid om ’n platform te bied vir enige persoon wat iets kunstig wil doen.” Samestelling van SR-Kunste: * Die hoofaksies is binglesêr, eerstejaarskonsert, canvas, debat, enkelsêr en toneel. Jy moet in ’n kampus- of dorpskoshuis wees om daaraan deel te neem. * Pukki-talentfees word jaarliks saam met PUK-Kunste gereël. Enige student met ’n talent kan dit by dié

Oamogetswe Seoto, voorsitter van SR-AKSA. FOTO: JACO-MARI FUTCHER “AKSA lig studente in oor kampusgebeure, sowel as gesondheid en veiligheid,” sê Oamogetswe Seoto, voorsitter van SR-AKSA. “Daar is verskeie veldtogte wat studente op hoogte hou van die gebeure om en op kampus, soos Gesondheidsweek, Groenweek en Diversiteitsweek. Ek het ook ’n nuwe projek bekendgestel: Kom Ons Praat Aktuele Sake.” Seoto gebruik sosiale media soos Facebook en Instagram om studente op hoogte te hou van kampusgebeure.

“Skakeling se interne rol is om die SR se morele waardes hoog te hou,” sê Celetia Reinders, voorsitter van SR-Skakeling. Hulle sien ook om na die welstand van die SR-lede en maak seker die SR se voorkoms is professioneel in hul kleredrag én hul toeganklikheid. Dié portefeulje reël ook geleenthede soos Toeka Makiti, wat nie kompetisie gedrewe is nie en deur enige student bygewoon kan word. Dié aksie, asook Mnr & Mej Kampus, betrek dus ook die privaatstudente. Reinders sê sy het Toeka Makiti bemark deur studente uit te vra oor hul ervaring van die vorige jare se aksie. Die eksterne rol van skakeling is om die “studentiteit te bevorder”. Reinders het saam met die Akademiese Studenteverenigings (ASV’s) gewerk om privaatstudente in kennis te stel oor die verskillende aksies wat gedurende die jaar plaasvind.

a BA and those studying in the south of Europe could expect to leave with a BSc (archaically called doctorates). The reasons behind separating the qualifications were based on what the degree holder wanted to apply his knowledge to: continuing to learn and teach in the same field, or beginning a career in which knowledge would be practically applied every day. Not much has changed in 2016. According to Bekker, “it’s not about a piece of paper. It’s about what you as an individual will bring to the workplace”. The universities of medieval Europe chose Latin as the universal medium of instruction, debate and examinations. It was the language of choice for intellectuals and scholars did not have to battle with language differences. The old masters’ language policy might be making a comeback: at the NWU and other universities nationwide, students have been protesting about the medium of instruction. Taking into consideration what the origins of university are, it can be said that no degree is “better” than another, because when it comes down to the simple facts, an individual ends his or her studies with skills and knowledge that were not known before. According to Bekker, the disciplines at the Faculty of Arts form a core part of every career you embark on. “When you come to university – irrespective of the degree that you enroll for – you have to broaden that set of skills and increase your knowledge to go out and make a difference in the world.”

Rising musicians at Potchvegas ISABEL MOISES

@bellamoises107 Excitement is rising as the days are getting closer to the Potchvegas music festival, with performances from Sketchy Bongo and Michael Lowman as part of the line up. Stage B promises to keep the crowd entertained all day long. The stage will host well known dj’s and bands but will also create a platform for upcoming talented performers. Rising musicians will get the opportunity to showcase their talent during the day; these interested musicians can send their details to web@potchvegas.com to apply. “We are using Potchvegas to promote talent,” explains Lian Fourie, founder of Partyfest and Potchvegas. This initiative is creating an opportunity for young and talented musicians to be launched into the industry. It will be part of the system each year and supporters can join for support. Festival goers can expect tunes from national and international bands with added sounds of local talent. This arena will have up-andcoming bands and dj’s during the day and will be transformed to a deep house hub in the evening. Best of both worlds can be experienced at this very stage on day 2 and 3 during the festival.

26 Mei 2016

Nuus

Transport a major stress for offcampus students

BONOLO MANONE

@Grumplezz

any students at the Potchefstroom Campus of the North West University (NWU) have to make use of cars or public transportation to travel to and from campus. The costs involved in commuting includes more than monetary terms. Pukki Pendel, the NWU-Pukke’s transportation service, caters to a few transportation problems. The shuttles drive students and employees to and from OR Thambo International Airport, bus stops, and to the Sanlam Auditorium and back to their cars during graduation. The service is not funded by the university, meaning that expanding the range of services will require consideration on how students can be involved in providing financial resources. According to Drikus Grobbelaar, an administrative assistant at Pukki Pendel, it started as a service for students who wanted to go out at night, “but the university could not continue running the service out of its own budget”. The service was taken over by a private service provider, meaning that the service cannot be free to students. One suggestion could be charging students a fee to be paid biannually from their accounts which will act as a “bus pass”, enabling them to use the service without having to worry about the day-today costs and hassles of commuting with public transportation. For students who use taxis to commute from Ikageng and surrounding extensions, the development of a university-provided transport service can change their experience of campus life and

Transport to and from the campus seems to be a headache for some students.

how efficiently they conduct their studies. Taxis stop being available on the Bult from around 17:30, meaning that commuters have to plan their activities around that schedule. Emily Tsogo, a second-year in BCur nursing, said: “It disrupts me a lot because I have practicals so I always stress about how I will get home afterwards.” It can also curb a student’s involvement in extracurricular

activities, which mostly take place after working hours, but which are the best way to integrate into the campus environment. Kelebogile Vanessa Moate, a firstyear in BA health science, psychology and sociology, said she is forced to use taxis because her parents cannot afford to install her in a flat close to campus. “I am usually late for my half past seven class, because it takes long for the taxi to get full, or I do

International students struggle to adapt LOUISE MAGANGA

@LhTitiloo

hile we are talking about university transformation and multiculturality, some students will always have to adapt to a strange environment. Issues like the Afrikaans language, the culture and the differences in socializing add to the struggle that international students have to face on the Potchefstroom campus of the North West University (NWU).

Language Gonneke Groenen, a masters student in BA Afrikaans and Dutch, said: “I like being here but the first month was quite difficult because I had to get used to the Afrikaans.” Groenen is originally from the Netherlands. “I could understand most of the Afrikaans, but the meaning of certain words is different from how we use it back in the Netherlands,” she said. For instance, in Dutch the word “aardig” means that you like something or someone. In Afrikaans it means strange or weird. Some of the students did not expect the NWU-Pukke to have such an Afrikaans demography,

because the website stated that it is an international university. Titi Chimhashu from Zimbabwe is a masters student in BSc nutrition, who has been studying at the NWU Pukke since 2014. “I didn’t choose to come here. My parents said I had to study here, because the university is in a small town and it is safer than other places,” Chimhashu said. “When I first came here, it was hard. I couldn’t speak any vernacular languages and I found that everything was in Afrikaans.” Imelda Eyang, a first-year in public governance, said she felt insecure because she had to use the interpreting services, “but I got used to it”. According to Chimhashu, even the group discussions are in Afrikaans. “When you complain and they switch to English, they laugh or the mood changes,” she said.

doesn’t understand,” Mulongo said. According to Eyang, Afrikaans people stay in their own bubble, “but in my culture we try to integrate everyone”. Xiao Lin, from China, is also doing a short course English for international students. “Sometimes, when my friends speak in Afrikaans, I feel lonely despite the fact that I live with them,” Lin said. According to Eyang, South Africans form groups. “Afrikaans with Afrikaans, blacks with blacks. The difference from Afrikaans people and those back home, is that they are not very open. I don’t feel home. “Sometimes, I think that it is because I’m not from here, that they don’t make an effort to get to know me,” Eyang said. Chimhashu said she would not hesitate to study elsewhere if another university accepts her.

Culture

• According to Kiewiet Scheppel, spokesperson at the Potchefstroom Campus, there are approximately 3 270 International Students at the Potchefstroom Campus. They come from various countries, including: 1. Angola 2. Australia 3. Bangladesh 4. Belgium 5. Botswana

According to Chimhashu, a person should not exclude others in their attempt to protect their culture. Laetitia Mulongo, from the DRC Congo, is doing a short course in English for international students. “In our culture, it is insulting to speak in a language that someone

I am usually late for my half past seven class. not get a taxi that comes straight to campus.” It can take up to two hours for a taxi to have enough people in it to start driving.

PHOTO: BOUDINE KRUGER

The average student who makes use of taxis spends up to three hours daily on travel, because taxi stops are usually situated far from residential streets, or the passengers have to take more than one taxi to get to their destination. Grobbelaar says Pukki Pendel understands the need for a student shuttle service. “We want to make it a service for all students, but this will not happen overnight as lots of planning needs to be done.”

Nuus 26 Mei 2016

Plagiaatverklarings: Gevolge van getuie wees? CHRIZELLE JOUBERT

@Chrizelle46

ie meeste studente is skuldig: Iemand wat jy van geen kant af ken nie, vra jou om ’n getuie op sy plagiaatverklaring te wees en jy pen jou handtekening neer sonder om te blik of te bloos. Kan jy egter gedeeltelik verantwoordelik gehou word indien die persoon wél plagiaat gepleeg het? Gelukkig nie! Volgens Lourens Kruger, bestuurder van die studentedissipline en -nakomingsvereistes aan die Noordwes-Universiteit (NWU) se Potchefstroomkampus, is die ergste wat met jou as getuie kan gebeur dat jy ingeroep word om te bevestig dat ’n persoon wel die plagiaatverklaring geteken het. Kruger erken dit was egter nog nooit nodig nie. Die doel van ’n getuie is “om te bevestig dat die persoon wie se taak dit is, wel die plagiaatverklaring geteken het,” het Kruger gesê. “Die getuies getuig dus nie oor die inhoud van die taak nie en bevestig ook nie dat dit nié plagiaat is nie.” Wanneer jy ’n plagiaatverklaring teken beteken dit dus jy weet wát plagiaat is en jy bevestig dus dat jy nie plagiaat gepleeg het nie. “As Piet sy finalejaar ingenieursweseprojek plagieer en hy kom in ’n verhoor en sê: ‘Maar luister hier, ek het nie geweet van plagiaat nie,’ wil ’n ou hierdie vorm byderhand hê en sê: ‘Piet, jy het hier geteken, ou maat. En twee getuies het daarby geteken.’” Kruger lê klem daarop dat jy

Plagiaatvorms moet geteken word en saam met opdragte ingegee word.

slegs as getuie mag teken ná die persoon reeds die plagiaatverklaring geteken het. Hy beveel ook aan

dat getuie een en twee hul naam, van en studentenommer langs hul handtekening skryf.

FOTO: ALTA GRUNDLINGH

“Om vir ’n wildvreemde ou te vra om vir jou as getuie te teken is ook nie die regte manier nie. Kry mense

wat saam met jou in die klas is en jou kan identifiseer,” het Kruger gesê.

NWU se beleid oor punte aanpassings RENERA LOUWRENS

@JuanitaLouwrens Indien jy wil hê jou punte moet aangepas word, beslis die betrokke fakulteit jou aansoek. Volgens prof Gerhard du Plessis, direkteur van akademiese steundienste aan die NoordwesUniversiteit (NWU), konsulteer hulle eers met verskeie akademiese bestuurders, voor daar berus word by die sogenaamde A- en F-reëls in die verskillende fakulteitsjaarboeke. “Die Akademiese Reëls is generies tot die hele NWU en word op al drie kampusse toegepas. Fakulteitsreëls is meer eiesoortig en is net vir daardie betrokke fakulteit relevant. Dit behels onder meer wat die kernmodules vir elke program is, en wat die voorvereistes en spesifieke toelatingsvereistes vir programme is,” het Sonya Bekker, Administratiewe Bestuurder van die fakulteit Lettere en Wysbegeerte, gesê. “Dit hou verband met wanneer ’n module geslaag word en of dit met lof geslaag word,” het Du Plessis gesê. Hoewel die aanpassing van punte nie in die NWU se assesseringsbeleid vervat word nie, is die aanpassings fakulteitsgeleenthede. Tehillah Joubert, ’n tweedejaar in BA psigologie en tale, het gesê sy het al gewonder oor hoe die afronding van punte werk, maar sy het nooit regtig geweet hoe om aansoek te doen om dit te verander nie. “Ek dink studente behoort meer ingelig te wees daaroor.” Ruan Fourie, ’n derdejaar in BA

FOTO: JACO-MARI FUTCHER

Beskerm Beskermingsdienste? TYRAH JACOBS

@JacobsTyrah

Die puntebord in F20. taal- en literatuurstudie, het gesê hy dink dosente maak wel vergunnings mits die studente aan vereistes soos gereelde klasbywoning voldoen. Hulle word dan toegelaat om hul opdragte oor te doen of hulle kry tweede geleenthede vir toetse. Eksamenkommissies in fakulteitsverband bepaal die aanpassing van punte. “Eksamenkommissies en Hoërgradekomitees baseer hul besluit op akademiese meriete, maar drumpels van toepassing op beurse is nie ter sprake nie,” het Du Plessis gesê. “Aanbevelings wat verband hou

FOTO: JACO-MARI FUTCHER met die afronding of aanpassing van enige student se punte hou verband met tweede eksamengeleethede. Daar is selfs derde eksamengeleenthede wat bekend staan as ’n Kanselierseksamen wat slegs geld vir finalejaarstudente wat byvoorbeeld ’n module vir graaddoeleindes benodig.” Volgens Du Plessis kan die afronding van punte nie in isolasie beskou word nie. Daar bestaan prosesse en meganismes waarvolgens die akademiese sukses van studente bepaal word. Dit geld vir voorgraadse en nagraadse studente.

“Sowat 600 studentekaarte word maandeliks by Beskermingsdienste gerapporteer en teen R80 vervang,” sê Jak Jansen van Vuuren, beheerbeampte van ondersoeke. Beskermingsdienste stoor ook alle verlore geheuestokkies, IDboekies en lisensies wat ingegee word. Volgens Jansen van Vuuren is daar dan “daadwerklike pogings om die eienaars van die items op te spoor”. Die meeste eienaars wat groot items verloor het, kom doen “byna onmiddellik” navraag by die kontrolekantoor. “Dit gebeur soms dat die eienaars nie opgespoor kan word nie. ID-boekies word na ses maande na die Departement van Binnelandse Sake geneem en velore

lisensies na die Verkeersafdeling,” het Jansen van Vuuren gesê. Relatief min klerasie word ingehandig, maar dít wat nie opgeëis word nie, word jaarliks aan ’n geregistreerde liefdadigheidsorganisasie geskenk. Glo dit of nie, is Beskermingsdienste se hoofdoel egter om ’n veilige studeer- en werksomgewing vir personeel, studente en besoekers te skep. Leticha Nel, ’n derdejaar in BCom bedryfsielkunde en arbiedsverhoudinge, het gesê sy het haar sleutel twee keer in haar kar toegesluit terwyl sy op kampus geparkeer het. “Die eerste keer het ek vir hulp gebel, maar hulle het nie geweet waar die koshuis (LaVaria) se klubhuis was nie,” het Nel gesê. “Ek voel hulle moet in ’n geval van nood weet waar almal en alles geleë is.”

26 Mei 2016

Nuus

’n Dag in die onderwêreld van skryf MIEKE HOFMEYR & ANNA-MARI RICHET

@MIWatchers @7AnnaMarie7

ie ontmoetingsessie met ’n bekende skrywer verlede Vrydag was nie sommer vir die lekkerte nie: onderwysstudente het geleer hoe om voorgeskrewe boeke met leerders te behandel. Fanie Viljoen, bekroonde jeugliteratuurskrywer, het ook gehoop dit inspireer voornemende skrywers. Viljoen was die hoofspreker by die Fakulteit Opvoedkunde se Skrywersdag. Sy jeugverhaal, Onderwêreld, word eersdaags as ’n voorgeskrewe boek by skole landwyd ingefaseer. Die Afrikaanse Taal- en Kultuurvereniging (ATKV) het dié dag geborg. Prof Betsie van der Westhuizen, emeratus van die Departement Afrikaans en Nederlands, het tydens

haar lesing, “Onderwerp, motiewe, newetemas en temas in Onderwêreld”, gesê die boek is een van die mees spanningsvolle speurverhale in moderne jeugliteratuur. Viljoen het gesê min tieners stel in lees belang, dus moet ’n mens die regte boek in tieners se hande sit om hulle aan die lees te kry. Hy het baie deeglike navor-sing gedoen voordat hy Onderwêreld geskryf het, soos om onderhoude met drie werklike kuberkrakers (hackers) te doen. Viljoen het ook die Drakensberge, waar die verhaal afspeel, besoek om in die karakters se leefwêreld te klim en die boek meer realisties te maak. Die boek is egter nie bloot vermaaklik nie: “Ek wou mense bewus maak van die realiteit van kuberkraking en waarsku om nooit vreemde e-posse oop te maak nie en om gereeld jou wagwoorde te verander.”

Viljoen was egter nie die enigste spreker nie: Prof Jako Olivier – seniordosent by die Fakulteit Opvoedkunde – het ook die nuwe webtuiste, Akkerkaans.org, tydens die verwelkoming bekendgestel. Volgens Oliver was dit die breinkrag van Dr du Toit gewees om ’n ruimte te skep vir die Afrikaanse vakgroep waar mens inligting kan deel. “Dit is ’n hulpbron vir Afrikaanse onderwysers, studente en leerders self. Dit is geklassifiseer as ’n taalkunde hulpbron,” het Olivier gesê. Prof Franci Greyling, ’n skryfkunsdosent, het verduidelik hoe om projekte en eksperimente met jong kinders te doen, asook gewys hoe jy met woorde en verse kan speel. “Die navorser en die kunstenaar is dikwels dieselfde. Terwyl jy speel en terwyl jy maak word dit jou navorsing, so eintlik doen ons wat ons wil en dan noem ons dit navorsing.” het Greyling gesê.

Dit is ’n hulpbron vir Afrikaanse onderwysers, studente en leerders self. Viljoen het gesê dat dié skrywersdag onderwysers ’n kans gee om die skrywer agter die boeke te ontmoet en te hoor hoe hierdie boeke tot stand gekom het. Hy sê dat dit vir hom ’n wonderlike beroep is, alhoewel dit nie altyd sy droom was nie. “Op skool het ek glad nie gedink ek gaan skryf nie,dit is iets wat stadig maar seker pos gevat het toe ek meer skryfsuksesse behaal het met kortverhale, ek het glad nie gedink ek gaan boeke skryf nie,” het Viljoen

gesê. “My skryfproses is een wat bestaan uit vroeg opstaan, laat gaan slaap en baie herskryf.” Fanie Viljoen is nie net ’n voltydse skrywer nie, maar ook ’n skilder. Hy het al talle toekennings onder sy belt insluitend die Goue Sanlamprys vir jeuglektuur, M.E.R.-prys vir jeuglektuur en talle ATKV-Kinderboektoekennings. Hy het grafiese ontwerp studeer en illustreer ook sy eie boeke. Viljoen se eerste jeugverhaal is BreinBliksem en eers daarna het Onderwêreld tot stand gekom. “Ek het altyd gedink dit is ander mense wat boeke skryf. Wanneer jy die geleentheid kry om die skrywers dan te ontmoet maak dit iets in jou wakker. Dit het met my gebeur toe ek die skrywer Jako Jakobs ontmoet het.” Hy sê dat hy dit verkies om kinder- en jeugverhale te skryf, omdat daar geen grense aan kinders se verbeelding is nie.

Handsome join hands to make a difference CHARMAINE JACOBS

@Charmaine95J Empowerment of the individual to make a difference – that is the focus of Mr and Ms Campus for this year. This platform recognizes charismatic and talented women and men who can impact the Potchefstroom community and make a difference. Jonicia Kim Blommetjies, a firstyear in BA communication and a Ms Campus finalist, said one can make a difference by the example you set. “One’s personal leadership and morality is what impacts others. People follow the example you set,” Blommetjies said. Contestants will raise awareness of the Potchefstroom community through cleaning the community by picking up trash. Contestants will clean the town on their own initiative. Clothes will be collected

This platform recognizes women and men who can make a difference.

The Mr and Ms Campus finalists, Celetia Reinders (SRC: Liason Chairperson) and Nerine de Klerk (SRC: Liason EC- Mr and Mrs Campus). and distributed in the community. The judge panel seeks contestants who do not only have outer

beauty, but who are dedicated in making a positive impact in the comminity and on campus.

Big prims: besondere bydrae vanaf en vir studente MARIANNE STEYN

@stoof09 Hongerly vir 48 uur. Sedert 2002 klim primaria van alle koshuise jaarliks in hulpbehoewende studente se skoene. “Behoeftige studente is nie noodwendig arm studente nie. Dit is studente wat op ŉ’n spesifieke tydstip iets benodig wat hy of sy nie kan bekostig nie,” verduidelik Christiaan Rudman van SR-Finansies. “Twee dae sonder kos plaas Prims in die skoene van studente wat in ’n realiteit leef waar sommige basiese benodigdhede ontbreek.” Ten spyte hiervan word daar nogsteeds van hulle verwag om te presteer. Rudman meen daar was verlede jaar ŉ negatiewe konnotasie met Big Prims. Studente het gevoel die geld moenie noodwendig van studente kom nie. Hy is oortuig die studentemassa het nie die hart van Big Prims verstaan nie. Gelukkig is die taak vanjaar anders aangepak. Dit lyk of studente besef het dat Big Prims nie oor jouself gaan nie, maar eerder oor jou medemens. Vanjaar is ’n proses geskryf wat uitstip hoe studente die geld kan

Jeremy Loops het gedurende Big Prims opgetree. bekom. Studente wat iets benodig neem hulle versoek na die Prim van hulle koshuis. Die student word dan volgens spesifieke kriteria geëvalueer. Daar word byvoorbeeld seker gemaak dat die aansoeker nie nog geld op ŉ rekening in die National Student Financial Aid Scheme (NSFAS) het nie. Dit sorg vir regverdige verspreiding van fondse. Net die Prim weet aan wie geld gaan en die hele proses is dus vertroulik. Die gevolg was die rekordresultaat vanaf koshuise as deel van Big Prims 2016: R700 467,50! Elke sent gaan aan studente wat

FOTO: CARINA BRIERS dit nodig het. Die geld word ingesamel deur die Komitee vir SR-Finansies en die onderskeie koshuise. Die koshuise het R525 000.00 ingesamel en SJGD het R20 000.00 geskenk. Naas JOOL is Big Prims die tweede grootse geldinsameling op kampus. Die geld word eweredig tussen die koshuise versprei. “Ek is ongelooflik dankbaar en ons is baie geseënd dat alles so goed afgeloop het. Big Prims is ’n ongelooflike goeie inisiatief en ek is tevrede met hierdie jaar se resultaat,” het Rudman bygevoeg.

PHOTO: CHAD LEYDEKKERS

Another finalist, Ruco van Niekerk, said he was not planning on entering, but believes he can

truly make a difference. “Although it is not necessary to be crowned as Mr Campus in order to make a difference, it provides the profound opportunity to do so,” Van Niekerk said. Leané Kotzé, former Ms Campus, said she entered to break the stigma that pageants are only about a pretty face – she wants to do her part in the community. “I really believe one can use your title to make a difference on campus,” Kotzé said. Kotzé handed R20 000 over to a foundation who raises awareness for rape victims.

26 Mei 2016

Kuns & Vermaak

FOTO’S: MARIANNE STEYN

Talentfees: Só baie talent, só baie pryse MARITA HERSELMAN

@MaritaHerselman Die 33ste Pukki Talentfees het toeskouers met ’n gekonsentreerde dosis kunssinnigheid bederf. Dié affêre was vermaaklik, smeulend en uiteenlopend. Met só baie talent, was dit Vrydag 13 Mei moeilik om gunstelinge te hê. Vanjaar se Talentfees het baie ruimte vir prestasie gebied, aangesien daar verskeie kategorieë in die skeppende, klassieke en kontemporêre afdeling was. Daar was ook ’n oopkategorie waar deelnemers na hartelus kon vertoon en die personeelkategorie het personeel van die NWU-Puk ’n geleentheid in die kollig gegun. Met die ondersteuning van die Artéma orkes, besondere gebruik

van beligting en spesiale effekte, was die platform vir seker ’n trappie op deelnemers se suksesleer in die kunsbedryf. Pieter de Bruin was die musiekregisseur vir al die verwerkings. Aujourd’hui het die spogaand met ’n indrukwekkende en mondoophangende weergawe van Les Miserables se “One day more!” afgesluit. Hulle is as algehele wenner van die uitvoerende afdeling aangewys. Algehele wenner van die klassieke afdeling, Kamohelo Tsotetsi, het gesê hy het reeds verlede jaar begin voorberei: “Die veld waarin ek sing vereis stemvlugheid en baie krag, dus het ek dit ook só by my sangafrigter geoefen.” “Dit was nogal oorweldigend om as wenner aangekondig te word, aan-

gesien ek teen soveel talentvolle en bekwame deelnemers meegeding het,” het Tsotetsi vertel. Kategoriewenner vir kontemporêre sang (solo), Aobakwe Sehoole, het gesê dit was ’n stresvolle, dog genotvolle ervaring: “Dit was nie ŉ ‘walk in the park nie’, aangesien dit die eerste keer was wat ek ’n jazzerige lied voor ’n groot gehoor gesing het.” Bandura Express Marimba Group, met hul energieke klanke en verhoogpersoonlikhede, is nie onbekend vir musiek-entoesiastiste op die NWU-Puk nie, tog bly hulle opvoerings verfrissend en opwindend. Dié groep is as kategoriewenner van die oopkategorie aangewys. Chané Cronjé en Wicus Jooste was met ’n eie komposisie die kategoriewenner van kontemporêre

sang (duette). Hulle het ’n botter -kan-nie-in-my-mond-smelt-nie -klank met speelsheid gemeng. Kategoriewenner vir visuele kuns, Francke (Gretchen) Crots, het haar kunswerk verduidelik: “My konsep het oor verskillende kulture (soos die Khoi-San) gehandel, wat in ’n trans verkeer wanneer hulle in rituele betrokke is – dus die bokkop, die sjamaan word dier.” Die algehele wenner van die skeppende afdeling was Ernest Else met sy poësie. “Opsommend was my inskrywing ’n uittreksel uit ’n epos, wat ook deel van my bundel vorm. Dit bestaan uit dagboekdele van die onderbewussyn en ’n ode, totsiens en elegie aan my muse.” Treffers soos “Little Lion Man”, “Barton Hollow”, “Chandelier”, “Toxic” en “Pokerface” het deur

die luidsprekers gevloei. Die dansitems het elegansie en emosie getoon. In die tonele het rooikappie die drie varkies besoek, die trein gekom en het ons ’n dag in die lewe van McDondalds se beste werknemer beleef.

Die drie groot pryse Algehele wenner van die skeppende afdeling: Ernest Else Algehele wenner van die uitvoerende afdeling: Aujourd’hui Algehele wenner van die klassieke afdeling: Kamohelo Tsotetsi

Stilswyende skreeu kuns, terwyl abstrakte en konkrete flankeer BOUDINE KRUGER

@BoudineKruger Tacit (kurator: Elani Willemse) is ’n groepsuitstalling deur Dionysus Sculpture Works (DSW), ter viering van 20 jaar se samewerking in dié kunsorganisasie se ateljee. In die uitstalling flankeer lewende en nie-lewende objekte, en die abstrakte en konkrete met mekaar. Die reusagtige beeld wat voor die NWU-Galery se ingang staan, is ’n belofte van die treffende kuns wat binne uitgestal word. Die kaal man by die deur wat onder meer uit grond en baksteen geskep is, reflekteer die gevoel van aardsheid wat baie van die kunswerke afgee. Die uitstalling bestaan hoofsaaklik uit beelde, maar bevat egter ook ’n paar foto’s en skilderye. Die kunswerke verbeeld diere soos donkies, honde en haaie. Talle ander beelde is self-portrette – menslikheid en kunsmatigheid word in vele artefakte vermeng. Antjie Krog word ook in een van Angus Taylor se werke verbeeld. Elke kunswerk bevat fyn besonderhede. Die aantrekker soos jy instap, “The Horse, the Knee and the Amputee” deur David

Brown, is hiervan ’n voorbeeld. Dié kollosale beeld neem jou op ’n skattejag, soos jy die klein besonderhede ondersoek wat in die beeld ingewerk is. Een van die portrette is ’n optiese illusie – om dit te verstaan moet jy direk voor ’n swart reflektiewebord staan en daarna kyk. Hoe langer jy daarna kyk, hoe duideliker word die letters: “Art is okay.” Taylor, stigter van DSW en een van die uitstallers sê hy het dit eerder Dionysus Sculpture Works as Angus Taylor Sculpture Works genoem, omdat dit nie net oor hom gaan nie, maar oor die kollektiewe samewerking van al die verskillende kunstenaars. “Dit gaan nie oor my nie; dit gaan oor die eenheid. Wanneer mens beelde maak, kan jy dit nie alleen doen nie. Die idee van hierdie een genie in die studio wat al die werk self doen is nie waar nie,” het Taylor gesê. Daar is toue by die uitstalling gestaan om binne te kom. Johan le Grange, meestersstudent in navorsingssielkunde meen: “Dit is soos ’n gemeenskap van kunstenaars wat saamwerk, amper soos “Dead Poets Society”, en dis ongelooflik om van hierdie kuns te sien.

“Motion in stillness” deur Alexander von Klitzing. “Stilswydende kennis (tacit knowledge) is persoonlike kennis wat via kreatiwiteit verwerf word

en moeilik gevokaliseer of onderrig word,” word die betekenis agter Tacit op skrif verduidelik.

FOTO: BOUDINE KRUGER Dié uitstalling kan tot 8 Julie besigtig word.

A soulful celebration of freedom TYRAH JACOBS

@JacobsTyrah Lira released her sixth album, Born free, late March this year. This phenomenal album skilfully blends a new sound with an urban direction, in line with Lira’s brand. During an interview with 702’s Azania Mosaka, Lira said she considers this as her best record yet and that listeners should expect to hear the definite growth and boldness which it brings. “It’s always been my intention to have something to set me apart and I’m very excited with this particularly, because I took it to the world”, Lira told Mosaka. Lira’s previous hits include “Feel Good” (from Feel Good) and “Something Inside So Strong” (from Rise Again).

Freedom is the main theme of Born Free. “Freedom”, “Tell Me What It Means” and “Born Free” are about the meaning of freedom to individuals and what born-frees are going to do with their freedom. These tracks stand out, as well as “Sekunjalo”.

It has an Afro-Soul and R&B flow to it. Born Free is relatable and relevant to South Africans, especially to the people who are born free.

Other songs such as “Unique” and “Rhythm of Your Heart” are about embracing yourself and doing what you love. “So freedom is not an experience. It is a state being,” from the opening track, “Freedom”, are striking lyrics. “Think about it, speak about it, be about it,” from “Be About It” also draws attention. “Sekunjalo” has a smooth and flowy rhythm, which puts you in a dancing mood. Lira’s sound is in the line of artists such as Sade and Jill Scott. It has an Afro-Soul and R&B flow to it. Born Free is relatable and relevant to South Africans, especially to the people who are born free. This The Voice SA coach includes the listener in the big debate about freedom, and Born Free grabs your attention from the start.

26 Mei 2016

Leefstyl

Akteurspaar ná dekades op grootskerm MIEKE HOFMEYR

rolprent, gesels.

@MIWatchers

Hoe sal jy die ervaring beskryf, om ná 27 jaar, weer saam met Sandra Prinsloo in 'n film te speel? Dit was heerlik om weer teenoor mekaar, en sulke besondere karakters, te speel. Omdat ons so ŉ’n lang pad saamloop, het veral die moeilike emosionele tonele ’n ongeforseerde diepte gehad.

wee Grade van Moord gaan ongetwyfeld ŉ’n merkwaardige skouspel wees - een van Suid-Afrika se mees geliefde akteurspare, Marius Weyers en Sandra Prinsloo, gaan vir die eerste keer in 27 jaar saam op die grootskerm verskyn. Dié rolprent wys 22 Julie in teaters. Dít handel oor Aleksa Cloete (Prinsloo), ’n sielkundige wat onderneem om aan ŉ’n dokumentêre reeks deel te neem. Die reeks fokus op Aleksa se terapeutiese werk met vrouens, wat liefde met pyn verwar. Tanya Basson (gespeel deur Hilda Cronje), een van haar pasiënte, stem in om deel van die reeks te wees. Aleksa besef skielik alles in haar lewe is nie so agtermekaar soos sy gedink het nie, toe haar man, Ben Cloete (Weyers)

Weyers en Prinsloo in ’n stilskoot vanuit dié film. FOTO: VERSKAF

’n hartaanval kry en Tanya haar man tydens ŉ’n hewige argument vermoor. Ander bekendes in dié rolprent te sien is onder andere Shaleen Surtie

-Richards, Kim Cloete en Laudo Liebenberg. Mieke Hofmeyr het met Marius Weyers oor sy sukses in die film- en verhoogbedryf, asook sy rol in dié

Beskryf Twee Grade van Moord in een sin. “’n Baie seer verhaal van liefde en krag”. Wat was jou emosionele/dieper konneksie met hierdie fliek? Ek voel baie sterk dat ’n mens die reg behoort te hê om te besluit om nie aan te gaan met ’n lewe, wat geen kwaliteit meer het nie. Dit was baie moeilik om jou liggaam verlam te hou en slegs jou kop te mag

beweeg, maar ek kon my indink watter hel Ben moes deurgaan. Wat is jou raad vir universiteitstudente, wat 'n loopbaan in teater en die filmbedryf wil nastreef? Jy moet besluit of dit jou lewenswerk gaan wees of net ’n tydelike beroep. En dan... werk jy, maar jy moet ook groot genot daaruit kan put.

Hoekom sal jy Suid-Afrikaners aanmoedig om dié film te gaan kyk? Dit is ’n pragtige film, wat snaaks en seer is, maar wat jou ook met ’n gevoel van heling aan die einde laat. Blitsgids: Gunsteling plek in SA: Ons huis. Gunsteling fliek: Dis moelik, daar is so baie, maar een is….Atonement. Gunsteling akteur/aktrise: Robert de Niro en Meryl Streep

Herfshaarstyle: Blare vol idees vir (gekompliseerde) kapsel ANNA-MARIE RICHTER

@7AnnaMarie7 Sommige haarstyle lyk soos meesterlike kunswerke. Met die volgende haarstyle kan jou kapsel gekompliseerd en interessant lyk, sonder om vyfuur vir jou half agt-klas op te staan.

Jy hoef nie verder deur die blare te lyk nie. FOTO’S: ANNA-MARIE RICHTER

Maak ’n klein paadjie voor, in die middel van jou kop. Neem die regterkantste stuk en begin langs die oor na agter vleg. Herhaal die proses dan met die linkerkantste stuk. Neem die oorblywende hare en maak ’n poniestert teen die nek. Vat die vlegsels en draai dit om die rekkie. Gebruik knippies en steek die punte vas.

Begin links, aan die voorkant van die kop, na regs vleg. Laat die vlegsel langs die oor om, teen die nek en langs die ander oor verby, tot agter die beginpunt beweeg. Steek die punt van die vlegsel, met ’n knippie, agter die beginpunt vas.

Onesie your way through winter

Begin voor, omtrent in die middel van die kop en vleg na regs, verby die oor tot agter, aan die onderkant van die nek. Neem die oorblywende hare en vou dit inmekaar om ’n bolla-effek te skep. Steek dit met knippies vas en trek bietjie aan die kante dat die hare losserig in die bolla hang.

Hoeka-Toeka Watergat Roete JEANELLE GREYLING

INGE JANSE VAN RENSBURG

@JeanelleGrey

@jv_inge Winter is coming. For some, winter equals onesies and that it’s all they wear, all the time. There are a few appropriate places where it is acceptable to wear a onesie. Some people, however, are in desperate need of a guideline. Although you might think it cute to wear your onesie to the mall, the library or for a quick bite at the SS, it could look like you’re searching for attention. People are mainly not interested in your sleep wear. The biggest problem with wearing your onesie in public, is that your “I’m so cute and comfy” vibe might just cause a setback in the beauty department. Onesies tend to be a difficult trend to pull off. They either accentuate your not so pretty parts or don’t flatter anything at all. Onesies are comfy, and like comfort food, they are there when you need them. You can wear your onesie in and around your house – no judgement is allowed in places that are your own. A onesie can also be worn to a friend’s house, a late night movie date with your friends (at a place that is not too public) and it might pass as an emergency themed-party outfit, but that is about it. Dress as if you’re going to see

Maak ’n poniestert bo, in die middel, op die kop. Deel die poniestert in twee gelyke dele. Neem die regterkantste deel en vou dit na buite om, sodat die punt van jou hare weer teen die rekkie is. Trek die hare bietjie uitmekaar en steek die punte met ’n knippie vas. Neem die linkerkantste deel en herhaal die proses.

Onesies make even studying comfortable. your worst enemy, a onesie is not the greatest combat suite. Be smart and be onesie-wise this winter. Do's: • Get yourself a cute onesie to snuggle in this winter. • See a movie at the theatre in your onesie, but not during busy times. • Have onesie sleepovers, movie nights and fun times with your

FOTO: DORÉ SCHOLTZ

onesie friends. Don'ts: • Don’t wrap the top of your onesie around your hips – it’s missing the point of a ONEsie. • Don’t go shopping with your onesie. • Don’t go write an exam in your onesie: you might upset fellow students.

Dié wat sê daar is niks om in Potch te doen nie, soek nie vêr genoeg nie. ’n Diverse lot mense het verlede week op Potchefstroom Erfenis se Partytjiebus vertrek: ’n “selfie”behepte ou, ’n troeteldier, oud én jonk. “Potchefstroom is die dorp met die meeste watergate landswyd,” het Lennie Gouws, die sekretaresse by Potchefstroom Erfenis, gesê. Dit is die tweede jaar wat dié nie-winsgewende organisasie hul Hoeka-Toeka Watergat-Roete aangebied is om jong mense opgewonde oor Potchefstroom se ryk erfenis te maak. Volgens Danell de Wet, een van die bestuurslede en ’n meestersstudent in Erfenis, het jy juis jongmense nodig om só ’n geleentheid te regverdig. Jy moet natuurlik lief wees vir fles vat: behalwe vir die vier gratis drankies by die kuierplekke en ’n gelukkige shooter op die bus, sal jy dalk verveeld raak indien jy nie op die ander se vlak bly nie. Die eerste stop, die Landbou Kollege-klubhuis, is veral ’n verrassing. Terwyl jy in die laatmiddagson agteroorlê en afkyk op die gholfspelers, vergeet jy skoon van die wemelrige studentelewe 14

Potchefstroom is die dorp met die meeste watergate landswyd. km weg. Vida Verde, die volgende stop, skep weer die agtergrond van ’n tipiese Kubaanse straatkafee (nes in die flieks), met die slaghuis en die apteek reg oorkant jou. Die ouer mense het die Mystic Boer vir die eerste keer besoek. Dis hiér waar almal oor ’n sny pizza begin meng en skielik besef dis donker. Die bus is aansienlik meer gesellig op pad na die Alumni Klubhuis op die NoordwesUniversiteit (NWU) se Potchefstroomkampus. Hoewel Carike Keuzenkamp se “Hoeka Toeka, ja, ja!” teen die tyd reeds lendelam gespeel is, kry die “agtergrondsangers” nóú eers selfvertroue. Tot ons minute later spooknugter by die klubhuis staan: die ouer mans wat die Pukki-figuur se eerbied aantas is ietwat depressing. Maar alles word vergewe by die laaste stop – die Gazelle Cocktail Lounge – met die goedkoop cocktails en die besef dat die partytjie verby is wat oor jou kop hang.

Redaksioneel

26 Mei 2016

Redaksie voor op die wa oor toekenning Dié nederige studentekoerant is twee weke gelede vir 70 jaar se bloedsweet beloon met ’n ATKVMediaveertjie. Die joernaliste wat hulself aan Wapad toewy, het bewys ons kan op studentevlak reeds ’n bekroonde produk lewer. Maar dié toekenning is juis meer noemenswaardig omdat Wapad een van die twee studentekoerante landswyd is wat dit kon regkry om ’n tweetalige koerant te lewer. Afrikaans bevind hom in gedrang te midde van die landswye aandrang om Engels as die enigste voertaal op universiteite te maak. Gevolglik het tradisioneel Afrikaanse studentekoerante begin om Engels as voertaal te gebruik. Dit is dus ’n bevredigende ervaring dat Afrikaans nie net behoue kon bly in dié tweetalige koerant nie, maar boonop beloon kon word. Hoogtyd!

Wapad

Die Moontlike en die Onmoontlike…

Anton van Niekerk Uitgelese Professor in Filosofie aan die Universiteit Stellenbosch

D Hoofredaksie

WAPAD-KANTOOR: 018 299 2875 HOOFREDAKTEUR: Jeanelle Greyling ADJUNKREDAKTEUR: Marnus Kok NUUSREDAKTEUR: Linzetta Calitz KUNS & VERMAAK-REDAKTEUR: Marita Herselman FOTOREDAKTEUR: Jaco-Mari Futcher UITLEGREDAKTEUR: Bianca Visagie TEKSREDAKTEUR: Hardus Ludick WEBREDAKTEUR: Heinz Schoeman-Struwig BEMARKING- EN ADVERTENSIEHOOF: Isabel Moises

Uitleg: Heinz Schoeman-Struwig, Inge Janse van Rensburg, Cheyenne Pienaar, Stefanie Esterhuyse. Teksversorgers: Colette Combrink, Jo-Riëtte Jacobs, Madelein van Straaten.

26 Mei 2016

ie bekende Franse filosoof Maurice Merleau-Ponty was ten tyde van sy ontydige dood in 1961 hard aan die werk aan ’n boek oor die rehabilitasie van die idee van metafisika. Dié boeiende, dog onvoltooide teks se titel, is (vry in Afrikaans vertaal) Die sigbare en die onsigbare. Ek wil vir die doeleindes van hierdie kort artikel by hom leen, en my titel aanpas tot die moontlike en die onmoontlike… Ek wil hierdie frase veral van toepassing maak op die groter transformasiedebat wat tans (2016) in Suid-Afrika woed, met name wat betref die toekoms van die universiteitswese in Suid-Afrika. Kom ons begin eers by die onmoontlike. Daar is te veel mense in hierdie land – sommige van hulle studente – wat dinge eis wat eenvoudig onhaalbaar is. Dis byvoorbeeld onhaalbaar om “vrye universiteitsopleiding” aan studente te verskaf. “Vrye onderwys” is ’n mite van dieselfde orde as “vrye gesondheidsorg” of “vrye behuising”. Onderwys, gesondheidsorg en behuising kos geld – deksels baie geld. Dit kan as “voordele” aan mense – veral baie arm mense – beskikbaar gestel word. Maar iemand moet daarvoor betaal. Daardie “iemand” is gewoonlik die belastingbetaler. Ons weet almal dat die belastingbasis van die SuidAfrikaanse ekonomie besonder kwesbaar is: ’n buitengewoon klein deel van die bevolking (minder as 20%) dra die oorgrote las van hefbare belastings in hierdie land. Dit help eenvoudig nie om daardie

groep leër te probeer tap nie. Ek is nie al persoon wat dit beweer nie; dit word inderwaarheid erken deur die huidige minister van finansies. Dis die rede waarom persoonlike of maatskappyebelasting nie met die onlangse kritiese nasionale begroting verhoog is nie. Om daarom eenvoudig op jou agterpote te staan en emosioneel “vrye onderwys” te skree, is nie alleen onverstandig en onrealisties nie. Dit vra inderwaarheid die onmoontlike. Beteken dit daarom dat arm mense nooit toegang kan kry tot hoër onderwys nie? Allermins. Niemand is meer ten gunste van die kwytskelding van klas- en losiesgeld vir werklike arm, dog verdienstelike studente as ek nie. Maar dan gaan dit alleen om diegene wat werklik geen eie bydrae kan lewer nie. Vir hulle kan op verbeeldingryke wyse staatslenings- of beursfondse geskep word. Groot maatskappye, of ander lede van die publiek wat sou wou, kan insgelyks hiertoe bydra. Maar vry onderwys vir almal? Dis nie alleen onrealisties nie. Dis ook ongemotiveerd. Waarom moet kinders van ryk mense (mense in huishoudings wat meer as R400 000 per jaar verdien) geen bydrae tot hul eie opvoeding – die belangrikste investering in enigiemand se toekoms – lewer nie? Om op “vry onderwys” deur die bank aan te dring, is daarby net so onverantwoordelik as vir regeringsleiers om ’n sodanige belofte op die ingewing van die oomblik te maak – die oomblik wanneer die druk van betogings en protes of die druk van ’n naderende verkiesing gevoel word. Naas die wapenskandaal en Nkandla en Guptagate vind ek pres. Zuma se opportunistiese reaksies en skielike beloftes van “vrye onderwys” verlede jaar een van die onstellendste demonstrasies van onverantwoordelike regering. ’n Mens keer nie ’n finansieringsisteeem vir sulke belangrike instellings soos universiteite in ’n oomblik van meegevoerde populisme om nie. Myns insiens is daardie optrede alleen genoegsame gronde om hom van sy amp te onthef. Daar is ander moontlikes en onmoontlikes wat betref die toekoms van universiteite. Dis nie meer moontlik om Afrikaans as

eksklusiewe onderrigmedium aan universiteite te hê nie. Ek sou wou byvoeg: dis ook nie meer moontlik om eentalige universiteite te hê nie. Taal en diversiteit is ’n te komplekse probleem in Suid-Afrika. Tans skel almal van links en van regs op Stellenbosch, Pretoria, Vrystaat en Noordwes Universiteite oor hul worstelinge om twee skynbaar onversoenbares – sommige sal sê onmoontlikes – gelyktydig uit te voer: 1. Om geen student op grond van taal uit te sluit nie, en 2. Om Suid-Afrika se diversiteit van tale in universiteite se studentesamestelling en onderrigsisteme te probeer akkommodeer. Dit is deksels moeilik; of dit uiteindelik moontlik gaan wees, sal ons nog eers moet sien. Ek verwonder my egter aan tradisioneel Engelstalige universiteit in hierdie land wat skynbaar dink hulle het nie dieselfde probleem nie. Ek het nuus vir hulle: die probleem gaan en sal hulle ook tref as hulle erns daarmee maak om nasionale bates te wees. Een voorbeeld: hoe kry die Universiteite van Kaapstad, Wits en Kwazulu-Natal dit reg om mediese fakulteite te bedryf waarin gesondheidswerkers opgelei word wat nie ook effektief met hul Afrikaanse, Zoeloe, Sotho en ander pasiënte, wat kwalik Engels kan praat, kan kommunikeer nie? Dit mag nie uiteindelik moontlik wees om toegang en diversiteit naatloos aan SuidAfrikaanse universiteite te versoen nie. Maar dit is wel moontlik om onderrig-pakkette te ontwikkel waarvan méér effektiewe kommunikasie in hierdie verskeurde land ’n deel uitmaak. Suid-Afrika – soos enige demokrasie wat reg laat probeer geskied aan ’n liberaal-demokratiese grondwet – is moeilik. Sommige dinge is skynbaar selfs onmoontlik. Dit beteken alleen dat ons baie meer gefokusde aandag moet skenk aan dié dinge wat ons wel kan doen en regkry. Ons soek baie meer suksesstories wat ons moed en hoop kan gee vir die suksesvolle behartiging van dít wat skynbaar onmoontlik lyk. Die beste manier om jou studiejare te benut, is om jouself so goed moontlik voor te berei en toe te rus om laasgenoemde uitdaging met selfvertroue en nederigheid aan te pak.

Hoekom pla “anders” jou...? LINZETTA CALITZ

@LinzettaC Homoseksueel of heteroseksueel. Moslem of Christen. Verhoudings tussen swart en wit of verhoudings tussen swart en swart/wit en wit. Die uiterstes in meeste gevalle, tussenin is daar sóveel meer. In jou kop het jy moontlik gedink ja/nee by elkeen van die opsies. Jou reaksie was dalk bietjie skerper as net ’n blote ja of nee. Van die opsies is vir jou normaal, ander minder so. Dalk, net dalk, is jy een van die min wat elke liberalis tot in hulle siele gelukkig maak. Ons skrik vir “anders”. Ons speel dit veilig. Leef tussen die lyne wat vir ons geverf is. Want die hel sal vir jou haal as jy durf buite die lyne probeer leef. Alles goed en wel, want op ’n stadium kry jý die emmer en verfkwas. My probleem? As mense met ander mense se lyne probeer inmeng.

FOTO: VERSKAF Dink net hoe beknop sou jou baan wees as almal tussen jou lyne moes leef – middagete-verkeer se dinges. Niemand sê jy moet reguit lyne verf nie. Gaan vir zigzag, gaan vir stippels. En as ek nou besluit om eerder ’n muur by te kom met my verf, is dit my saak – tensy dit jou muur is... My punt is net dat almal geregtig is op hulle eie keuses en voorkeure. Solank die keuses ander respekteer. Nee, respek beteken nie hulle trip-

pel versigtig rondom die grense van jou gemaksone nie. Wat maak dit nou werklik aan jou as iemand leef en optree soos húlle wil? Maak dit jou ongemaklik? Liewe vriend of vriendin – ongemak is deel van die lewe. Om te verwag almal se optrede moet jou op jou gemak stel, is om te verwag almal moet een taal praat. Dis om te verwag almal moet een kultuur deel. Dis om te verwag... sokkiemusiek moet almal se siele voed! In watter wêreld leef jy? Gay beteken ook “vrolik”, “uitgelate”, “plesierig”, “opgewek”, “jolig”, “lig”. Kan ons nie net almal gay wees oor gay-wees nie? Dit is nie jou verantwoordelikheid om mense op jou sogenaamde regte pad te kry of te hou nie. As jy dan nou dink jou leefwyse is so volkome en volmaak, leef só dat ander soos jy wíl leef. So, wees ’n hippie, wees ’n hipster, wees gay of net gay, wees NET WAT JY WIL. Net ’n enkele versoek – gun ander dieselfde vryheid.

26 Mei 2016

Sport

World News Sport

Football

Tennis

Wayne Rooney no longer England’s top striker

French Open 2016: James Ward and Brydan Klein lose in Roland Garros qualifying

Athletics Nethaneel Mitchell-Blake: Louisiana student close to British 200 m record Nethaneel Mitchell-Blake became European junior champion in 2013. Nethaneel Mitchell-Blake missed the national record by one-hundredth of a second as he became only the third Briton to run sub 20 seconds for 200 m. The 22-yearold clocked 19.95 seconds representing Louisiana State University at the Southeastern Conference (SEC) Championships in Tuscaloosa, Alabama. John Regis set the British record of 19.94 in 1993. Mitchell-Blake clocked his time, having already won the 100 m as well as carrying his university to victory in the 4x100 m at the SEC Championships. “The 200 is my favourite event,” said the 2013 European junior champion. He said he wanted to compete for Britain at the Rio Olympics in August, but would be focusing on his college career for the next few weeks. “Then I’ll come back to the UK and try to compete for a spot on the team,” he added.

COMPILED BY COLETTE COMBRINK DESIGNED BY JACO-MARI FUTCHER

Wayne Rooney is no longer England’s number one striker, says former national team captain Alan Shearer. England skipper and leading all-time goal scorer Rooney has been named for a provisional 26-man squad for Euro 2016. Shearer says the 30-year-old is more suited to a midfield role, behind Harry Kane and Jamie Vardy. “There was always going to be a place for the captain and rightly so,” he said. Match of the Day pundit Shearer, who was top scorer at the European Championship 20 years ago, added: “He’s still got a lot to offer.” “Harry Kane and Jamie Vardy deserve to have their chance up front, but I still think Wayne has a part to play, whether that is in midfield or the number 10 role.”

The British pair of James Ward and Brydan Klein both failed to reach the French Open after opening-round qualifying defeats at Roland Garros. British number five, Ward, lost to Italy’s Matteo Donati, a player ranked 99 places below him in the world at 270. Klein was beaten by Ukraine’s Sergiy Stakhovsky, ranked 96th in the world and 115 places above Klein, Britain’s sixth-ranked player. The British trio of Johanna Konta, Heather Watson and Laura Robson are in the women’s singles. Meanwhile Ward has been awarded a wildcard for the Aegon Championships at Queen’s Club next month. Ward featured in Great Britain’s Davis Cup winning team in 2015.

Patria en Vergeet-My-Nie basketbalwenners INGE JANSE VAN RENSBURG

@jv_inge

Patria lyk heel ingenome met nóg ’n trofee in die kas.

FOTO: VERSKAF

Ringbal óók ’n sport by die NWU-Puk INGE JANSE VAN RENSBURG

@jv_inge Die NWU-Puk se ringbalklub staan ’n kans om die Dr. Kenneth Kaunda-ringbaldistrikliga te wen. Dié oorwinning sal beteken dat die span na die Nasionale Klubkampioenskappe deurdring en sal die vroue-eerstespan se sesde en die manseerstespan se elfde agtereenvolgende ligawen wees. “Die mans- sowel as vrouespanne is spanne wat deur die liga dopgehou kan word en al die spanne sorg vir opwinding,” het Chrisna Landsberg, voorsitter van die NWU-Puk-ringbal, gesê.

In hierdie liga vir die NWU-Puk is daar ook ŉ’n vrouespan wat slegs uit eerstejaarstudente bestaan en daar is veral besonder opwinding vir wat die span oor die tydperk van hul studentejare gaan vermag. Na afloop van die klubligawedstryde sal spelers die geleentheid kry om proewe te speel vir die Noordwes Federasie-span wat hul in staat sal stel om vir Protea-klere in aanmerking te kom. Hierdie jaar kry die Protea-spanne die geleentheid om na Mauritius te toer en aan die Internasionale Ringbal Federasie (IRF)kampioenskappe deel te neem. Die NWU-Puk spog ook reeds met twee spelers wat al op Protea-

Patria-manskoshuis en Vergeet-MyNie-vrouekoshuis is as die kampioene in die basketbalkoshuisliga gekroon. Die kompetisie tussen die koshuise was sterk en daar is besluit om die 1ste en 2de spanne in dieselfde liga te laat speel, wat wel kon beteken dat dieselfde koshuis se spanne teen mekaar vir die titel as wenners kon uitspeel. By die manskoshuise het Patria1 en Caput1 teen mekaar in die eindrondte te staan gekom en na ’n naelbytwedstryd was dit Patria wat met die beker weggestap het met ’n telling van 13–9. Heinrich Jacobs, Kleinsport uitvoerende komitee (UK)-lid van Patria, vertel dat hierdie wedstryd ’n “baie taai eindstryd, met hoë kwaliteit talent” was. Dit is die tweede agtereenvolgende jaar wat Patria die korfballiga gewen het en volgens Christiaan

Patria-manskoshuis en Vergeet-My-Nievrouekoshuis is as die kampioene gekroon. Botha, Sport HK van Patria “is dit ’n groot eer om die trofee in ons kas te kan hou”. Die vrouekoshuise se liga het ook tot ’n einde geloop en dit was Vergeet-My-Nie1 en Heide1 se vroue wat mekaar die stryd in die finaal aangesê het. Die wedstryd was een waarin goeie sportmangees en uithouvermoë tentoongestel is. Hoewel Heide se vroue verbete vir die titel geveg het, was dit Vergeet-My-Nie wat met ’n telling van 11–5 as ligawenners uit die stryd kon tree.

Women’s soccer flourishes MARNUS KOK

@MarnusKok

Ons langtermyndoelwit is om ringbal as ’n Varsity Sport te vestig. vlak uitstaan: Louis Calitz en Kevin Nkhobo. “Ringbal is ’n familiesport vir alle ouderdomsgroepe. Die toekoms van ringbal in SuidAfrika lyk belowend en ons sien uit om meer spelers by tersiêre instellings te werf, ten einde as langtermyndoelwit ringbal as ’n Varsity Sport te vestig,” het Landsberg gesê.

The NWU-Pukke women’s soccer team will represent the university in the annual Varsity Cup.

The NWU-Pukke women’s soccer team will represent the university in the annual Varsity Cup that will be played during September. Mashadi Tshoale and Naledi Morake were selected for the INGE JANSE VAN RENSBURG USSA Football Training Camp that will be held at the end of June.@jv_inge Should they “make the final team, they will represent South African Universities at the CUCSA NWU-Mafikeng will represent games that will be held in Bulathe North-West University at the wayo, Zimbabwe from 1-6 August Varsity Cup for men, after they 2016,” Micheal Seleka, manager of won the play-off against the soccer at the NWU-Puk, said. NWU-Pukke.

Sport 26 Mei 2016

FOTO: ALTA GRUNDLINGH

"Die NWU-Puk se gym is klein en lekker intiem. Daar is wel genoeg spasie om die oefeninge te doen wat jy wil."

Gymkat – wel, nog nie heeltemal T

ALTA GRUNDLINGH

@AltaG100

oe my vriendin my aan die begin van die semester genooi het om saam met haar te gaan gym het ek bietjie getwyfel. Ek was al ’n paar keer in ’n gimnasium en het lekker geoefen, maar het ek nog nooit eintlik gedink ek sal ooit in ‘n gymkat verander nie. Wel, ek was verkeerd. Ek het ter wille van my vriendin die gym aangedurf. Aangesien ons op ’n studentebegroting werk het ons besluit op die NWU-Puk se gym. Die eerste gymsessie was buitengewoon bevredigend gewees. Met die instapslag was ek totaal stomgeslaan deur die rye nuwe toerusting wat die gym aangeskaf het. Dit het my klaar meer moed

gegee, aangesien al die toerusting in die verlede nie altyd gewerk het nie en dit die ervaring minder bevredigend gemaak het. Nie net werk elke masjien baie goed nie, maar daar is nou ook plek om jou selfoon op die oefenmasjien in te druk om sodoende musiek te luister. Die ritme van die musiek het my keer op keer gemotiveer om nog daardie ekstra paar minute te oefen. Die absolute toppunt van my gymervaring was toe ek die waaier op die oefenmasjien ontdek het. Die koue luggie wat in jou gesig blaas keer dat my gesig nie elke keer soos ’n tamatie lyk nie. “Die nuwe toerusting werk baie lekker en hulle kyk baie mooi na

die gym,” het Jamari Fouché, ’n derdejaar in BA ontwikkeling en bestuur, gesê. Nes, Fouché, het ek die intieme atmosfeer van dié gimnasium die meeste geniet. “Die NWU-Puk se gym is klein en lekker intiem. Daar is wel steeds genoeg spasie om al die oefeninge te doen wat jy wil,” het Fouché verder gesê. Hier kan jy rustig, op jou eie gemak, na hartelus oefen sonder om te veel oë op jou te voel. Al is dit klein, kon ek al die oefeninge wat ek wou doen van my lysie aftik en dít sonder om te lank vir ’n oop masjien te wag. “Ek kry my oefeninge klaar in die tyd wat ek vir myself gestel het,” het

Jonathan Hattingh, ’n eerstejaar in fisika en rekenaarwetenskap, gesê. As jy ’n beginner is en geensins weet wat om te doen of hoe om te oefen nie, kan jy gerus by Johann Sauer, bestuurder van die sportsentrum, se kantoor reg langs die gimnasium ’n draai gaan maak. Die personeel by die gym is ook baie hulpvaardig. Die R100 aansluitingsfooi is glad nie sleg nie en ek betaal met liefde elke keer slegs R8 vir ’n sessie. Dit laat my begroting vir die maand klop, en ek kan ook ’n lekker smoothie ná my gymsessie bekostig. Al sal ek myself nóg nie as ’n gymkat beskryf nie, sal ek dalk binnekort kan.

Patria en Wag-’n-Bietjie dryf opponente teen die mure uit INGE JANSE VAN RENSBURG

@jv_inge Patria-manskoshuis en Wag-’n-Bietjie-vrouekoshuis is as die wenners van die koshuismuurbalkompetisie aangewys. In die vrouekompetisie se eindstryd het Wag-‘n-Bietjie en Heidevrouekoshuis swaarde met mekaar gekruis. Albei spanne het goeie talent, uithouvermoë en slim spel na die baan gebring. Heide kon egter net nie genoeg doen om as kampioen gekroon te word nie. Dit is die eerste maal in die geskiedenis van Wag-’n-Bietjie wat die vrouekoshuis die muurballiga kon wen. “Om te wen gaan oor meer as net oor die beker of die punte wat ons koshuis kry. Om so ’n toernooi te wen, kweek trots,” het Sunelle

Om so 'n toernooi te wen kweek trots. Coetzee, Sport-HK van Wag-’nBietjie, gesê. Die manskoshuise se A-liga het twee sterk spanne in die finaal gehad met Patria1 en Excelsior1 wat teen mekaar te staan gekom het. Hoewel die wedstryd vir spanning en opwinding gesorg het, was dit Excelsior1 wat die knie moes buig en is Patria vir die vierde jaar as ligawenners gekroon. Christiaan Botha, Sport HK van Patria, vertel dat hulle (Patria) “gelukkig in ons koshuis met raketsporte is en hierdie wen weer daarvan getuig”.

Wag-'n-Bietjie se seëvierende span met hulle trofee.

Kontak: Marnus Kok 076 520 4296

FOTO: VERSKAF