Editie 4, 2022 IN HURDEGARYP In dit nummer: Pets&Co Hurdegaryp, Van der Valk Hurdegaryp, Factornoord, Derek Woudstra vertelt, Estafette Burgum, Bonte bijnamen van weleer EN NOG VEEL MEER... BEWUSTE FEESTDAGEN NIET ALLEEN DE KERSTBOOM IS GROEN BIJ ALBERT HEIJN HURDEGARYP
Roy
Sanita Hiep, hiep hoera! NATUURMUSEUM FRYSLÂN
Nynke
Gerard Marleen
Een bijzonder moment: schrijven over Hurdegaryp, het dorp waarin ik ben opgegroeid. Het is fijn om weer even terug te zijn. Als ik tussen de hoge bomen op de Westeromwei door rijd voel ik me direct weer thuis. Het is hetzelfde gevoel als na een lange vakantie weer thuiskomen.
Nu heb ik geen wereldreis gemaakt, ik ben gewoon naar Leeuwarden gegaan. Het is ook niet zo dat ik nooit meer in Hurdegaryp kom, maar het dorp echt bewust beleven doe ik nu pas weer. Ik denk dat het komt doordat ik sprak met de ondernemers van de Albert Heijn. Als vijftienjarige (of was ik jonger?) voerde ik nerveus mijn allereerste sollicitatiegesprek met ze. Ik was te zenuwachtig en sloeg helemaal dicht. Natuurlijk kreeg ik de baan toen niet meer. Gelukkig vond ik later wel een baantje ergens anders in het dorp.
Nu ik er zo over nadenk: hier heb ik geleerd te vallen en weer op te staan. Doorgaan na een slechte sollicitatie, een afwijzing krijgen van een meisje en meteen weer verliefd worden, een nieuwe broek vernielen bij een val met skeelers en de dag daarna -nu met valbescherming- weer door het dorp sjezen. Dit leer je natuurlijk overal, maar ik ben blij dat het hier is geweest.
Ik wens jullie een fijne kerst en het allerbeste voor het nieuwe jaar. En als het een keer tegenzit, sta op en begin opnieuw.
Noflike dagen!
Colofon
Copyright
Niets uit deze uitgave mag openbaar worden gemaakt of worden gereproduceerd door middel van druk, fotokopie, lm, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Zet- en drukfouten voorbehouden.
WIL Media BV | Welkom!
Daniël Joe Heemskerk, Derek
Derek
WIL
BV i.s.m. Lana
Oplage 12.500 exemplaren Huis-aan-huis verspreid via FRL post Contactinfo T: 06 42 22 25 70 E: redactie@welkominleeuwarden.nl INHOUD
4 6 12 13 14 18 22 26 28 32 6 14
Pets&Co Hurdegaryp Hamsters in de winter Van der Valk Hurdegaryp Gastvrij genieten Factornoord Jouw hulp op de woningmarkt Column Otto Minnema Drie tips voor de woningmarkt Albert Heijn Hurdegaryp Bewuste feestdagen Derek Woudstra Een nostalgische tocht door Hurdegaryp Estafette Burgum Van iedereen, voor iedereen Rosa’s massage Al je stress weg gemasseert! Froukje Hernamdt Een interview met de directeur van Natuurmuseum Fryslân Bonte bijnamen van weleer Uitgever
in Leeuwarden Redactie/copy
Woudstra Eindredactie
Woudstra Voorpagina Jan Edwin Geertsma Fotografie Marcel van Kammen Vormgeving/dtp
Media
Creates | lanacreates.nl
VOORWOORD
22
Derek
‘Knagende kou’ Hamsters in de winter bij Pets&Co Hurdegaryp ‘Knagende kou’ Hamsters in de winter bij Pets&Co Hurdegaryp
Het is koud buiten en met de hoge energieprijzen gaan we bewuster om met ons verbruik. We doen de kachel en lampen pas aan als we thuis zijn. Dit kan ervoor zorgen dat je hamster zich anders gedraagt en zelfs in winterslaap gaat. Maar hoe weet je nu of je hamster slaapt, of dat hij is overleden? En hoe maak je hem wakker? Suah van der Veen van Pets&Co Hurdegaryp legt ons uit hoe hamsters reageren op de winter.
WINTERSLAAP
Alleen de Syrische hamster kan in winterslaap gaan. Deze hamster, ook wel de goudhamster genoemd, wordt slomer als het in zijn omgeving kouder is dan 15 graden en kan vanaf 12 graden in winterslaap gaan. Zijn hartslag vertraagt, zijn lichaamstemperatuur daalt en hij stopt met eten en drinken. “Dat is schrikken, want je kunt wel denken dat hij overleden is”, vertelt Suah. “Maar een hamster in winterslaap wordt niet stijf en gaat ook niet stinken.”
WINTERVACHT
Een dwerghamster kan een echte wintervacht krijgen. “De vacht van je hamster verandert dan van grijs naar wit en wordt ook dikker”, vertelt Suah. Ook kan de hamster in een soort
winterverlamming gaan, dit wordt torpor genoemd en wordt veroorzaakt door minder uren licht. Een hamster gaat in torpor om energie te besparen. Hij voelt dan kouder en slap aan, eet en drinkt minder dan normaal en kan afvallen.
WAKKER MAKEN Controleer eerst of je hamster in winterslaap of torpor is. Dit doe je door hem voorzichtig op te pakken en uit te rollen. Als je dan aan zijn pootjes of snorharen kriebelt, geeft de hamster trage reflexen. Je kunt hem dan voorzichtig opwarmen, maar doe dit wel met een niet al te groot temperatuurverschil. “Geef je hamster hierna goed te eten”, zegt Suah. “Het kost namelijk veel energie om uit de rust te komen.”
“Je krijgt je hamster moeilijk wakker en hij kan gaan trillen. Ook kun je snel bezorgd zijn of je huisdier niet ziek is, maar gelukkig is torpor tijdelijk”, stelt Suah ons gerust. “Torpor duurt gemiddeld vier tot negen uur, afhankelijk van de hoeveelheid licht en beschikbaarheid van voedsel.”
Fuormanderij 47, Hurdegaryp T: 0511 401 160
PETSENCO-HURDEGARYP.NL
PETS&CO HURDEGARYP
PETS & CO HURDEGARYP 4
Suah van der Veen eigenaresse
“Je hamster kan in een soort van winter verlamming gaan”
EXTRA KOOPAVONDEN Vrijdag 16 en 23 december koopavond tot 20.00 uur
Hardegarijp Doe uw feest-inkopen bij deze deelnemende winkeliers! DE ACTIE LOOPT VAN 12-dec t/m 24-dec
Fuormanderij 51 Hurdegaryp T: 0511 472 764 primera.nl primera.hurdegaryp Koop december kalenders bij Primera Hurdegaryp! Het aftellen kan beginnen! Het aftellen kan beginnen! me dan 30 ja een be ip VERBOUW NIEUWBOUW ONDERHOUD RENOVATIE 06 13 79 37 68 www.bbhoekstra.nl Hardegarijp
Van der Heide
DA DROGISTERIJ & SPEELGOED
Sinds kort werken wij samen met Orthomoleculair adviseur Sandra Koster. Een dag in de maand kunt u bij haar terecht voor een gezondheidscheck! Wat kan zij voor u betekenen?
Wat houdt de gezondheidscheck in:
• Bent u vermoeid ?
• Bent u snel geïrriteerd ?
• Zijn u hormonen in de war ?
• Heeft u een slechte weerstand?
• Heeft u darmklachten ?
• Heeft u huidproblemen ?
• Heeft u gewrichtsklachten ?
Heeft u andere problemen of vindt u het prettig om te zien waar u uw gezondheid kunt ondersteunen d.m.v. een doormeting? Maak dan een afspraak!
Tijdens een consult van 40 minuten krijgt u een uitgebreide gezondheidsanalyse. De doormeting werkt met een hand-grip sensor, een zeer laagdrempelig een niet belastende methode. Met deze test weet u binnen een paar minuten hoe het met uw gezondheid
gesteld is en welke conditieverbetering prioriteit heeft.
Na deze analyse kunt u heel gericht aan de slag om problemen te voorkomen en zo ook weer lekker in uw vel te zitten.
Kom gerust langs of bel voor een afspraak. Eerste consultdag: 8 december Tweede consultdag: 2 februari Er zijn nog een paar plekken beschikbaar!
Deze promotie betekent dat uw bij aankoop vanaf €30 aan JANZEN-producten een GRATIS geurkaars (120 gram) ontvangt ter waarde van €9,95. Deze actie loopt van 10 t/m 31 december 2022 en OP = OP.
EXTRA KOOPAVONDEN
Vrijdag 16 en 23 december koopavond tot 20.00 uur
DA HURDEGARYP
WWW.DA.NL
Fuormanderij 11 (Winkelcentrum) 9254 GS Hurdegaryp T: 0511-473644
Sandra Koster orthomoleculair adviseur
7
Gastvrij genieten doe je bij VAN DER VALK HURDEGARYP
Op een kwartiertje rijden van onze stad vind je de kleinste vestiging van Van der Valk in Nederland: Van der Valk Hurdegaryp! Het hotel is sinds 1957 in handen van de familie Van der Valk, het gebouw is zelfs nog ouder: de geschiedenis gaat terug tot 1821!
Het gemoedelijke hotel heeft 32 kamers en een uitstekend restaurant. Misschien verwacht je dat het hotel vooral gasten van buiten Hurdegaryp over de vloer krijgt. Ook gasten uit het dorp zijn hier vaak te vinden.
DAGJESMENSEN EN HOTELGASTEN
Zo zijn er doordeweeks veel gasten die voor hun werk in de omgeving van Hurdegaryp moeten zijn en dus bij het hotel komen logeren. In het weekend vind je hier gasten die in de mooie omgeving lekker komen fietsen of wandelen.
Ook in het restaurant, dat bekend staat om zijn goede keuken en uitgebreide menukaart, vind je naast hotelgasten veel gasten uit de omgeving die lekker komen lunchen, dineren of genieten van een uitgebreide high tea. Iedereen is welkom bij Van der Valk!
NIEUWE EIGENAREN
Sinds februari 2022 heeft Van der Valk Hurdegaryp nieuwe eigenaren: Barbara van der Valk en haar man Remmert Zandstra, de vierde Van der Valk-generatie. Ze werken al sinds jonge leeftijd in de gastvrijheidssector en kennen elkaar zelfs van hun stage voor de hotelschool.
Het duo heeft tien jaar een duikresort op Bonaire gerund en is in 2017 weer naar Nederland verhuisd. Daar is Remmert aan de slag gegaan als general manager bij Van der Valk hotel de Cantharel in Apeldoorn en Barbara bleef verantwoordelijk voor de marketing, communicatie en inkoop voor het resort op Bonaire.
In februari 2022 kregen zij de kans om Van der Valk hotel Hardegarijp over te nemen en in juli 2022 zijn zij met hun twee kinderen vanuit Apeldoorn naar Friesland verhuisd. Beiden hebben dus geen Friese roots,
maar voelen zich wel heel erg thuis in Hurdegaryp. Samen met de medewerkers runnen ze de kleinste Van der Valk van Nederland. En met behulp van het team wordt met het hele gezin hard geoefend om Fries te leren.
NOG MOOIER MAKEN
Sinds de overname doen Barbara en Remmert er alles aan om het hotel nog mooier te maken. Zo is in het voorjaar het restaurant onder handen genomen. Het restaurant beschikt tegenwoordig over nieuwe meubels, een nieuwe laag verf en nieuw behang. En dat wordt doorgezet door heel het gebouw!
Naast dat het gebouw een nieuwe look krijgt, wordt er ook gekeken naar manieren om van het gas af te gaan. Ook zijn er toekomstplannen waarin wordt gekeken naar uitbreidingsmogelijkheden van de bestaande hotelkamers, maar die staan nog niet vast.
Iets dat wel zeker is, is dat er rekening wordt gehouden met de historie van het pand. Zo staat er een hele mooie, oude tekst op het plafond die wordt behouden. Daarnaast worden de aanpassingen in overleg met de gemeente gedaan, maar óók de inwoners van Hurdegaryp worden er bij betrokken.
KERSTARRANGEMENTEN
Ook tijdens de feestdagen is het bij Van der Valk goed vertoeven. Op eerste en tweede kerstdag wordt een uitgebreid brunchbuffet geserveerd. Tussen 11.00 uur en 15.00 uur staat het buffet met feestelijke warme en koude gerechten, een spectaculair dessertbuffet en een buffet voor de kleintjes klaar. dat is uiteraard perfect voor een feestelijke middag met de hele familie.
8 VAN DER VALK HURDEGARYP Tekst: Daniël Joe Heemskerk
9 WELKOM IN HURDEGARYP
Voor het kerstdiner biedt het hotel een heerlijk viergangenkeuzemenu aan, inclusief aperitief en dranken. voor degene die lekker wil blijven logeren, biedt Van der Valk aantrekkelijke kerstarrangementen inclusief kerstdiner, overnachting en kerstonbijt aan!
Voor het kerstarrangement zijn nog enkele tafeltjes beschikbaar.
Alle informatie, prijzen en het menu kun je vinden op de website van het hotel, hotelhardegarijp.com/ kerst-2022
Rijksstraatweg 36 9254 DJ Hurdegaryp www.hotelhardegarijp.com 0511 475 700
VAN DER VALK HURDEGARYP 10
Rijksstraatweg 36 - Hardegarijp Receptie@hotelhardegarijp.com www hotelhardegarijp.com Tel: 0511 - 47 57 00 VAN DER VALK HOTEL HARDEGARIJP Ook voor uw besloten bijeenkomsten, vergaderingen of trainingen. Ontbijt - Lunch - Diner - Borrel - Overnachten Fit Fryslan fitfryslan Rijksstraat weg 76, Hurdegaryp 06 3655 9659 | fitfryslan.nl 1 maand gratis* sporten en geen inschrijfkosten DECEMBERACTIE! *Minimaal 6 maanden lid, daarna weer maandelijks opzegbaar Fitness | Bootcamp | Combifit | Kickfit | Personal training | Kickbiken Altijd maandelijks opzegbaar! | Onbeperkt fitness en groepslessen! Kijk voor de actuele tijden op de site: fitfryslan.nl
Jouw hulp op de woningmarkt FACTORNOORD
Als er een onderwerp de laatste tijd veel in het nieuws is geweest, is het de woningmarkt wel. Inmiddels is er veel veranderd. Bij je zoektocht kun je een makelaar goed gebruiken. Denk daarom eens aan Factornoord.
Factornoord is een samenwerkingsverband tussen Jacob Dijkstra en Otto Minnema. Jacob is actief in de regio Dokkum en omstreken, Otto is in de regio van Hurdegaryp en omstreken actief. Bij het bedrijf kun je natuurlijk terecht voor het (ver)kopen van je woning, maar ook voor het verkrijgen van een taxatie.
Otto is samen met Willem Dijkstra het bedrijf in 2007 begonnen. “Ik was eerst adviseur bij een bank, maar de woningmarkt sprak mij altijd al aan”, vertelde Otto eerder aan ons. “Het contact met mensen, het onderhandelen en het feit dat ik huizen gewoon erg mooi vind, zijn voor mij redenen geweest om de opleiding registermakelaar-taxateur te gaan volgen.
Daar trof hij Willem. Toen ze naast theorie ook het praktijkexamen hadden afgerond, zijn ze in 2007 voor zichzelf begonnen. Inmiddels is Factornoord een bekende naam. Het dienstenpakket van Factornoord bestaat uit woningtaxaties, bedrijfstaxaties,
aankoopmakelaardij en de verkoop van woningen en bedrijfsgebouwen.
WONINGBEHOEFTE
Van een slechte woningmarkt in de periode 2008-2013 tot overspanning in de periode 2014-2022. Otto heeft het allemaal voorbij zien komen. Hoe gaat dat tegenwoordig? “Het is maar net hoe je het bekijkt” vertelt Otto.
“De tijden van gekte en overbieden zijn voorbij. Voor de verkoper was dat misschien mooi, maar voor de koper veel minder. Diverse keren overbieden zonder resultaat, veel kijkers waren moedeloos. De prijzen waren erg hoog. Dit was te danken aan de lage rente waardoor geld lenen heel goedkoop was. Ook de vraag was hoog.”
“Inmiddels is de rente flink gestegen, dit maakt lenen duurder en de mogelijkheden worden minder. Hierdoor is de overspanning in de markt in korte tijd veranderd in een situatie waarin de koper weer kan onderhandelen. Prijzen
zijn iets gedaald. De rente is hoger, maar historisch gezien heel normaal. We moeten er ook niet dramatisch over doen: de afgelopen tijd was de uitzondering op de regel. We zijn terug naar de gewone tijden, zoals het altijd was.”
“Wat ik belangrijker vind, is wat er gebeurt met de energieprijzen. Dit heeft veel invloed op het budget en bepaalt sterk wat iemand kan betalen voor zijn of haar woning. De bedragen die veel mensen moeten betalen voor gas en elektrisch hakken er in. Daarnaast de gestegen kosten voor levensonderhoud. Dit maakt dat de mensen onzeker zijn.”
“Hoe het komt blijft lastig. We zitten op een kantelpunt. Er komen minder kijkers, maar toch: je hoeft er maar één. Zo verkochten wij de afgelopen tijd toch nog enkele woningen binnen twee weken. Mensen kunnen wel meer eisen stellen; je ziet dat woningen die helemaal af zijn nog steeds erg gewild zijn.”
VERDUURZAMEN
Vanwege de energiekosten worden duurzame woningen steeds populairder. “Ik merk dat heel duidelijk; mensen vragen gericht hoe duurzaam een woning is, maar ook hoe ze kunnen verduurzamen”, vertelt Otto. “Een woning met een laag energielabel doet het nu veel minder goed in de markt en brengt ook minder op. Meer mensen passen hun zoektocht op het energielabel aan, dat was voorheen lang niet zo belangrijk. Wij kunnen ze daarin ook adviseren.”
Op zoek naar informatie over de verschillende mogelijkheden van Factornoord Makelaars & Taxateurs? Neem dan gerust contact op met Otto Minnema via 0511-462685 of kijk op www.factornoord.nl.
Tillefeart 12, 9254CZ Hurdegaryp 0511462685 www.factornoord.nl
12 FACTOORNOORD
Column Otto Minnema
DRIE TIPS VOOR DE WONINGMARKT
De woningmarkt is aan het veranderen. Woningen gaan niet meer direct als warme broodjes over de toonbank, waarbij de ene koper de vraagprijs met nog meer overbiedt dan de ander. Maar voor wie graag wil verhuizen naar een andere woning zijn er genoeg mogelijkheden, als je de juiste strategie en verwachtingen hanteert. Drie tips, doe er je voordeel mee!
1. Scherpe en realistische vraagprijs
Het belangrijkste advies aan wie zijn woning wil verkopen: hanteer een scherpe en realistische vraagprijs. De meeste mensen hebben de afgelopen jaren een enorme overwaarde opgebouwd.
Ik zie dat verkopers die nog steeds de maximale overwaarde willen behalen door een hoge vraagprijs te hanteren, hun woning moeilijker verkocht krijgen. Maar wie genoegen neemt met minder overwaarde en een realistische vraagprijs hanteert, maakt een veel betere kans.
Vooral ook omdat er in de huidige markt nog genoeg verkopers zijn die een te hoge prijs vragen, waardoor je huis er bij zoekers eerder uit zal springen.
2. Is je huis wel af? Zo niet, doe dan extra water bij de wijn Een andere belangrijke factor is in hoeverre je woning af is. In de huidige woningmarkt zitten kopers minder te wachten op een kluswoning. Verbouwen is immers duur. Is je keuken of badkamer gedateerd? Dan zul je dat daarom extra in de prijsbepaling van je woning mee moeten nemen.
3. Lagere verkoopprijs maak je (deels) goed met goedkopere aankoop volgende woning De meeste verkopers gaan na de verkoop een andere woning kopen. Als je door een scherpe prijsstelling je huidige woning weet te verkopen, met dus misschien wel net iets minder overwaarde dan je in eerste instantie voor ogen had, kom je vervolgens wel terecht in een gunstigere woonmarkt.
Er is meer aanbod en er valt weer te onderhandelen met verkopers. Grote kans dat je besparing door scherp te onderhandelen over je volgende woning, je hetzelfde of meer oplevert dan wat jij minder aan overwaarde hebt ontvangen voor je huidige woning.
13 COLUMN OTTO MINNEMA
Otto Minnema
BEWUSTE FEESTDAGEN
NIET ALLEEN DE KERSTBOOM IS GROEN BIJ ALBERT HEIJN HURDEGARYP
Thuis vervangen we de gloeilampjes in de kerstboom voor led-lichtjes, zetten we de verwarming lager en steken we kaarsjes aan om het toch warm en gezellig te maken. We doen er alles aan om naast een gezellige ook een duurzame kerst te vieren. De Albert Heijn is voor het zesde jaar op rij verkozen tot de meest duurzame supermarktketen van Nederland. Daarom spreken we met Gerard en Nynke van der Veen van de Albert Heijn in Hurdegaryp en vragen ze naar hun tips om duurzaam de feestdagen door te komen.
EEN WEEK LANG GOURMETTEN
Of je nu gaat gourmetten of een uitgebreid kerstdiner voorschotelt, je blijft vaak achter met een nog steeds tot de rand toe gevulde koelkast. Dat is logisch, want om het voor iedereen perfect te maken haal je vaak te veel in huis. Dan komt de hamvraag: wat doe je ermee? Een week lang gourmetten totdat het op raakt, is geen optie, dan krijg je die geur nooit meer uit je huis. Gerard laat de Albert Heijn app zien: ‘Kijk, in de Albert Heijn app kun je gewoon invullen wat je nog in huis
hebt, om zo een recept te vinden voor je restjes. Bij recepten druk je op: Wat heb je nog in huis?’
We zien dat wanneer je maximaal drie ingrediënten invult de app automatisch een passend en lekker recept voor je uitzoekt. Enthousiast testen we het direct en vullen in: kalkoen, broccoli en aardappels. Het voorgestelde recept kalkoenstroganoff met broccoli ziet er lekker uit!
OVERBLIJVERS
Nu we weten hoe wij onze koelkast kunnen leegmaken, vragen we ons af hoe de supermarkt dat doet. Het is zonde om producten weg te gooien als het niet op tijd verkocht wordt. Ook hiervoor heeft Albert Heijn een oplossing: Overblijvers! Gerard legt uit dat om verspilling tegen te gaan de AH de Overblijvers in het leven heeft geroepen. Dit zijn producten die aan het eind van de dag overblijven, uit het assortiment gaan of een naderende houdbaarheidsdatum hebben.
14 ALBERT HEIJN HURDEGARYP
15 ALBERT HEIJN HURDEGARYP
“ZO WORDT BETER ETEN NOG AANTREKKELIJKER”
Je kunt kiezen uit drie verschillende soorten Overblijvers: verrassing, vegetarisch of bakkerij. Voor een derde van de oorspronkelijke prijs koop je de heerlijkste gerechten.
Om te zien of er zo’n deal bij jou in de buurt is druk je in het beginscherm van de app op Overblijvers. Je reserveert de producten en haalt ze dan later met je eigen tas op bij de servicebalie van de winkel.
DYNAMISCH AFPRIJZEN
Roy wijst naar een schap met daarop een elektronisch kaartje: ‘Dit is ook een manier om verspilling tegen te gaan.’ Met de Overblijvers probeert de winkelketen jaarlijks zo’n 4,5 miljoen kilo voedsel minder te verspillen, maar dat is nog niet genoeg. Het elektronisch kaartje berekent automatisch de juiste prijs voor het product afhankelijk van de houdbaarheidsdatum. Je herkent de producten aan de rood-witte sticker met de tekst: Korting zie prijskaart. Het loont om er naar te kijken, want de korting kan oplopen van 25 tot wel 70 procent.
GOEDE VOORNEMENS
We raken in gesprek over goede voornemens. Want na de feestmaand willen we weer gezonder en bewuster eten. Marleen vangt het gesprek op en reageert: ‘Ook leuk om te weten is dat je als Premium klant veel voordelen hebt zoals altijd 10 procent korting op biologische producten.’ Zo wordt beter eten nog aantrekkelijker. Naast die korting heb je nog meer voordelen zoals standaard 10 bonus box aanbiedingen, speciale premium deals met kortingen tot 50 procent en digitaal dubbel zo snel sparen, zelfs met koopzegels. Gerard zegt: ‘Premium is €12,- per jaar, maar dat heb je gemiddeld in een paar weken al weer terugverdiend.’ Je activeert het via de website of in de app en profiteert direct van alle voordelen.
(BE)SPAREN
Zo belanden we op ons volgende goede voornemen: sparen. We vragen of er nog meer tips zijn om te besparen, zodat wij aan het eind van de maand wat overhouden om opzij te zetten. Nynke tipt: ’Heb je wel eens van de prijsfavorieten gehoord? Met onze prijsfavorieten die te herkennen zijn door een blauw kaartje met een duim erop kan de klant echt veel geld besparen.’ Dit zijn eigen-merkproducten die altijd extra voordelig zijn. Het zijn producten die net zo goedkoop, of goedkoper zijn dan de huismerken van de andere supermarkten zoals de Jumbo, Aldi of de Lidl.
BEWUSTE PLANNEN
We vragen Gerard en Nynke wat hun goede voornemens zijn. Ze vertellen ons dat de keten altijd op zoek is naar manieren om bewuster om te gaan met mens en natuur. De producten in de winkel worden bij voorkeur zo dichtbij mogelijk ingekocht, het gebruik van luchtvracht wordt zoveel mogelijk beperkt. ‘Bij onze groente is de gedachte: “Zo dichtbij als mogelijk en zo ver weg als nodig”. Er wordt gezocht naar de meest duurzame manier van verpakken, het welzijn van dieren is ook zeer belangrijk.
AH FOUNDATION
Gerard en Nynke benadrukken dat het niet alleen goede voornemens zijn, maar dat de keten al jaren bezig is met duurzaamheid: ‘Met de AH Foundation, in 2007 opgericht door Albert Heijn, zetten we ons met onze groente- en fruitleveranciers in voor lokale projecten in Afrika en Zuid-Amerika om te zorgen voor betere leefomstandigheden voor de lokale gemeenschap.’ Op dit moment is het meerendeel van hun Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse groente en fruitleveranciers aangesloten bij de Foundation en het worden er steeds
meer! Zo werken ze samen met de familie Selby in Zimbabwe, hun leverancier van peulen, sugarsnaps en passiefruit. En met Banasan, een coöperatie van bananentelers in het noordoosten van Colombia. De AH Foundation investeert vooral in projecten op het gebied van wonen, scholing, gezondheid en persoonlijke ontwikkeling. Vorig jaar werden met deze projecten meer dan 30.000 mensen bereikt, waaronder bijna 15.000 kinderen.
DE TOEKOMST VAN DE WINKEL
En de winkel in Hurdegaryp? Gerard geeft aan dat deze ook altijd in ontwikkeling is. Hij heeft samen met Nynke in 1996 de winkel overgenomen. ‘Destijds was het nog een Spar Voordeelmarkt. Ik weet nog dat de kassa een heel oud systeem had waarbij de caissière via een luik de spullen vanaf de band in een lege winkelwagen moest zetten. Je herkende een kassamedewerker toen aan één gespierde arm! De winkel zat nog op de plek waar nu de bibliotheek zit. In juni 1997 hebben we er een C1000 van gemaakt. Omdat ik toen al wist dat het nieuwe winkelcentrum eraan kwam hadden we de winkelinrichting overgenomen van een andere C1000. In maart 2001 zijn we verhuisd naar dit huidige pand. Toen hebben we alles nieuw ingericht. Sinds september 2013 zijn we een Albert Heijn geworden. Voor de toekomst hebben we de wens om uit te breiden.
ALBERT HEIJN HURDEGARYP
16 ALBERT HEIJN HURDEGARYP
Fuormanderij 5 9254GS Hurdegaryp 0511 479 020
Albert Heijn Hurdegaryp albertheijnhardegarijp
ALBERT HEIJN HURDEGARYP “VROEGER HERKENDE JE EEN KASSAMEDEWERKER AAN ÉÉN GESPIERDE ARM”
“JE WILDE ABSOLUUT NIET VALLEN, WANT DAN VIEL JE IN DE BRANDNETELS” 18 DEREK WOUDSTRA
Een nostalgische tocht door Hurdegaryp DEREK WOUDSTRA
Plots komen de herinneringen terug. In Hurdegaryp ben ik opgegroeid. Mijn ouders hebben hier tot voor kort gewoond, zelf woon ik al jaren in Leeuwarden. Ik krijg de leuke opdracht om voor ondernemers in Hurdegaryp te schrijven en merk dat ik ondertussen mijn jeugdherinneringen ophaal. Ik ben 34 en al zo’n 13 jaar uit het dorp weg. Pas nu ik goed terugkijk zie ik hoe het hier in die drie decennia veranderd is.
DE FUORMANDERIJ
Met de ondernemers van de winkels in de Fourmanderij praat ik over het veranderen van de supermarkt en de opkomst van het winkelcentrum. Ik heb nog meegemaakt er een Spar in het dorp zat. De supermarkt zat op de plek waar later de bibliotheek is gekomen. Daarachter was een veldje, met gestorte grond. Als kleine jongen ging ik daar vaak op crossen met de fiets. We noemden het de heuvels van het dorp. Je wilde absoluut niet vallen, want dan viel je in de brandnetels. Voor de heuvels lag een egaler stuk grond. Hier mochten we met andere kinderen en onder begeleiding van volwassenen hutten bouwen van pallets en resthout. Ik heb nog steeds een hamer in mijn gereedschapskist liggen met een handgeschreven sticker met mijn naam erop.
DE WISSEL
Ik ben opgegroeid op de Preesterlânswei. Tot mijn twaalfde woonde ik samen met mijn ouders en zusje in een van de geschakelde woningen dicht tegen het voetbalveld aan. Mijn ouders brachten mij naar de peuteropvang in De Wissel aan de Van Weerden Poelmanstraat. Dat zat in een oud schoolgebouw dat omgebouwd was tot buurthuis, jeugdsoos en peuterspeelplaats. Ik weet nog hoe het daar rook, vooral in het gedeelte van het buurthuis. Een zoetige geur, gemengd met die van linoleum, lijm en oude koffie.
Ik kan niet meer controleren of de geur er nog hangt, want dit pand staat er nu niet meer. In 2016 is het afgebroken en is er een grotere parkeerplaats voor teruggekomen.
“IK WEET NOG HOE HET DAAR ROOK”
NIJE WINNINGHE
Na de peuterspeelzaal mocht ik naar de Nije Winninghe, de school die op de plek van It Boulân stond. De school was een stuk kleiner, al voelde dat toen niet zo. Met twee trappenhuizen, een aula in het midden en een -voor mijn gevoelgigantisch plein leek de school enorm.
In de aula kwam ieder jaar Sinterklaas, voelde ik voor het eerst plankenkoorts tijdens een schooloptreden en op het podium keken we naar seksuele voorlichting op videoband. De bovenbouw had mooi uitzicht over de straat. In de zomer lieten de meesters en juffen de zonneschermen naar beneden en was het hele klaslokaal gevuld in een warme oranje gloed. Ik droomde heerlijk weg achter de ramen. Ik ben benieuwd hoeveel lezers zich meesters Auke, Teun en Leo en juffen Annemiek, Marloes en Saskia herinneren. Ik zie op de website van de school dat juf Xandra nog les geeft.
19 DEREK WOUDSTRA
BUITEN
Na schooltijd gingen we buitenspelen. In de Kanovijver fietsten we over de bruggen en klommen we in de bomen. Als het had gevroren gingen we schaatsen. We klauterden op de houten speeltoestellen op het veldje aan de Sinderhoven. Als het had geregend dan kon je over de plassen springen die zich om de toestellen had gevormd. Ik weet nog dat ik op een dag twee keer met een nat pak thuiskwam. Ik weet niet meer of mijn ouders boos waren, of me toen juist uitlachten. Wel weet ik nog dat de moeder van een vriend woest was op haar man, omdat hij kletsnat thuiskwam. Hij had zich voorgenomen om ons te leren Fierljeppen, met een iets te oude fragiele stok. Zijn woorden vergeet ik nooit meer: ‘Ik doe het de eerste keer even voor’.
RIJKSSTRAATWEG
Er waren veel minder winkels in het dorp dan nu. Voor snoepjes fietsten we naar de Primera aan de Rijksstraatweg. Die straat was toen ook nog een stuk drukker, voorzicht staken we de weg over bij de oversteekplaats voor het motel. Voor speelgoed gingen we ook naar de Rijksstraatweg. De speelgoedwinkel Kwakernaak zat naast de drogisterij en klokkenwinkel. Door de komst van de Centrale as en het opnieuw inrichten van de straten is de Rijksstraatweg een stuk rustiger geworden. Ik kan me voorstellen dat ouders zich nu een stuk geruster voelen als hun kroost de weg over moet steken.
IT SÚD
Er is veel bijgebouwd in Hurdegaryp. Ik noem de wijk aan het westen van het dorp, met straten zoals de Reidlânswei en de Bolle nog ‘de nieuwbouw’ terwijl het er al even staat. Ondertussen is er op verschillende plekken ge- en verbouwd. Met de familie verhuisden we ook naar
It Súd, vanuit de nieuwbouwwoning konden we bijna ons oude huis zien staan. Dat was bijzonder voor mij, toen It Súd nog weiland was liepen we er naartoe als het had gevroren. De wijk is ook goed doorgegroeid. Toen wij er kwamen wonen bestond It Súd uit drie straten, nu is het een flink stuk groter geworden. Leuk om te zien dat ook andere vormen van wonen mogelijk zijn in het dorp, zoals de Tiny Houses aan de Lytse Hûskes Strjitte.
DE SCHALMEI
It Maskelyn is voor De Schalmei in de plaats gekomen. Het vorige dorpshuis met podium zat op de plek waar nu de huisartsenpraktijk Yn Sicht zit. Het was een groot gebouw bestaande uit twee delen, bibliotheek en theaterzaal. Hier heb ik vele Sinterklaasintochten meegemaakt en later nog wel gedanst tijdens de jaarwisseling. Ik denk ook terug aan het plein voor de Schalmei, jaarlijks besteedde ik daar mijn zakgeld op de kermis. Ik kwam een keer heel trots thuis met een gewonnen horloge. Toen ik een jaar of vier was nam mijn moeder me mee naar het circus op het plein. We kwamen er toen achter dat ik allergisch voor paarden ben. Halverwege moesten we de tent verlaten want mijn ogen waren zo opgezwollen dat ik nauwelijks nog wat zag.
IN STIEN DY’T RÔLET DÊR WAAKST GJIN MOAS OP
Zoals we zelf volwassen worden, doet een dorp dat ook. Ik kijk met veel plezier terug naar de tijd die ik heb besteed in Hurdegaryp. Nu ik weer door het dorp loop en de kleine kinderen zie spelen, weet ik dat ze het goed zullen hebben.
Welkom in Hurdegaryp
“VOORDAT HET FOUT GING ZEI HIJ: ‘IK DOE HET DE EERSTE KEER EVEN VOOR” 20 DEREK WOUDSTRA
Kom gezellig shoppen in winkelcentrum Fuormanderij Hurdegaryp!
Alles bij de hand, winkelcentrum Fuormanderij Hurdegaryp!
Het winkelcentrum van Hurdegaryp is het hart van het dorp. Hier vind je niet alleen alles voor je dagelijkse boodschappen, maar kun je ook terecht voor alles dat te maken heeft met dierenverzorging, interieur en gezondheid. De ondernemers van het winkelcentrum staan klaar voor jou en al je vragen.
Je vindt ons op het winkelplein! Tot snel! Easter Omwei, 9254 GS Hurdegaryp
Hurdegaryp Hurdegaryp
Hurdegaryp
LUDIEK
STOFFENPLAZA
ESTAFETTE BURGUM; van iedereen, voor iedereen
In tijden van crisis, zoals nu met de inflatie, hoge energieprijzen en de coronacrisis amper achter de kiezen, zijn steeds meer mensen genoodzaakt andere keuzes te maken. Dure aankopen worden uitgesteld, prijzen in de supermarkt vergeleken en er wordt bespaard wat er te besparen valt. Winkelen bij de kringloopwinkel is een mooie manier om te besparen op noodzakelijke aankopen. Zouden kringloopwinkels het drukker hebben dan ooit, of valt het mee?
Op de dag dat we filiaalleider van recyclewinkel Estafette Burgum, Andries-Jan Hovinga, spreken is het op de kop af een jaar geleden dat de winkel hier haar deuren opende. Estafette Burgum verhuisde van de Lageweg naar de Meester W.M.
Oppedijk van Veenweg. ‘Dit pand is ruimer en voor ons handiger ingedeeld. Het oude pand was prachtig, maar had een trap en veel nisjes en hoekjes, zodat het niet altijd even praktisch en toegankelijk was,’ verklaart Andries-Jan.
ESTAFETTE BURGUM
22
Tekst: Janna Bosma
VAN GLOEDNIEUWE KERSTBOOM
TOT GEBRUIKTE WC-BORSTEL
En ja, ze hebben het druk in de winkel. Eigenlijk meteen sinds de opening al. ‘Het gaat boven verwachting goed,’ vervolgt Andries-Jan. ‘We merken zeker dat er de afgelopen tijd meer mensen naar de winkel komen. Het meest verkopen we kleingoed, dus beeldjes, kop en schotels, dat soort spul. Gigantisch wat er daarvan doorheen gaat. En momenteel natuurlijk ook veel speelgoed als cadeautje voor de feestdagen.’
Bij Estafette Burgum werken ze met drie betaalde krachten en maar liefst 34 vrijwilligers. ‘We hebben een chauffeur en bijrijder die 12 uur per week de spullen bij iedereen ophalen. De rest van ons team werkt in de winkel en verricht het sorteren en prijzen van alles dat binnenkomt.’ En dat is nogal wat. ‘Er is zoveel aanbod, dat onze chauffeur de hele week wel zou kunnen rijden. Misschien maar beter dat het tot 12 uren beperkt blijft, want we moeten de spullen natuurlijk ook kwijt kunnen.’
Alles dat binnenkomt wordt zorgvuldig gecheckt en geprijsd. ‘Er wordt van alles aangeboden, soms gloednieuw, zoals net nog een hagelnieuwe kunstkerstboom in de doos met de prijssticker van €300 er nog op. Maar bijvoorbeeld ook een keer een gebruikte, vieze wc-borstel, die we natuurlijk niet voor de verkoop aannemen.’
Het team zorgt ervoor dat alles dat in de winkel komt schoon, heel en netjes is. ‘We hebben hier gelukkig mooi wat ruimte voor meubels, meer dan in de vorige winkel. Op dit moment hebben we zo’n 15 bankstellen staan.’ Ruimte om te onderhandelen over prijzen is er niet. Een heel bewuste keuze. ‘Dit doen we ter bescherming van de vrijwilligers. We willen ze niet in de positie brengen dat ze in vervelende discussies terechtkomen; een veilige werkomgeving staat hier voorop.
ESTAFETTE BURGUM 23
“ER IS ZOVEEL AANBOD, DAT ONZE CHAUFFEUR DE HELE WEEK WEL ZOU KUNNEN RIJDEN”
Mijn assistent Miriam en ik prijzen het grotere spul en alle prijzen liggen gewoon vast, afdingen en korting doen we niet aan.’
ALS JE JE BEST DOET, IS HET GOED
De recyclewinkel is niet alleen een fijn adres voor kopers, hij vervult volgens Andries-Jan ook een belangrijke maatschappelijke functie. ‘De vrijwilligers die hier werken komen vaak vanuit de gemeente bij ons terecht. Sommige zijn eenzaam en een beetje verpieterd, we merken dat ze hier weer helemaal opbloeien. We zien ook mensen komen die eerst sociaal niet zo sterk waren, maar nu het hoogste woord hebben; prachtig om te zien.’
Andries-Jan benadrukt wel dat ze geen hulpverleners zijn. ‘Nee hoor, we zorgen alleen voor een prettige werkomgeving. Iedereen is hier welkom en iedereen kan wel wat. Als je je best doet, is het goed. We zijn met z’n allen mens en we maken hier geen onderscheid.’ Onder de vrijwilligers bevinden zich ook twee vrouwen uit het Asielzoekerscentrum in Burgum. ‘Een vrouw uit Palestina, die hier via India terecht is gekomen en in afwachting is van status. En een Oekraïense die hier inmiddels al acht jaar woont met haar man en drie kinderen, maar nog altijd geen status heeft gekregen.
Nieuwe Oekraïense vluchtelingen mogen hier direct aan het werk, maar zij niet (zij is ten tijde van de annexatie van de Krim naar Nederland gevlucht); heel frustrerend. Ze wil graag iets doen en we vinden het fijn dat wij haar die plek hier kunnen geven.’
LUISTEREND OOR
Een winkel van iedereen, voor iedereen dus. ‘De sfeer is hier gewoon goed. Sommige klanten komen hier elke dag; even een praatje maken en dan bieden we graag een luisterend oor. De maatschappelijke betrokkenheid vinden we hier heel belangrijk.’
Wat de toekomst brengt is voor iedereen onzeker, ook voor Andries-Jan en zijn collega’s. ‘De huidige ontwikkelingen baren ons wel zorgen, waar gaat het heen? Alles wat we altijd vanzelfsprekend vonden, is ineens niet meer zo gewoon; een vreemde gewaarwording. Misschien komt er straks een tijd dat er niet meer zoveel spullen worden aangeboden hier, al zijn we daar voorlopig nog niet zo bang voor. We zijn enorm dankbaar voor alles wat gedoneerd wordt’
ESTAFETTE BURGUM
3 9251
Burgum 0511 46 92 11 24
ESTAFETTE
BURGUM Mr. W. N. Oppedijk van Veenweg
GA,
PINK FLOYD PROJECT THE PERFECT TOOL INGE VAN CALKAR MARC ALMOND BIERFESTIVAL LEEUWARDEN *WINTEREDITIE* KINGFISHER SKY PLAYS KATE BUSH TRIJNTJE ZINGT VRIENTEN MET VRIENTEN MOSS COMEDY NIGHT TOP 2000 PROGROCK KLASSIEKERS TOOL TRIBUTE TOT IN PERFECTIE THE NEXT NL POPDIVA VOORMALIG SOFT CELL ZANGER KEERT TERUG DE LEKKERSTE SPECIAALBIEREN VOOR LIEFHEBBERS EN FIJNPROEVERS EEN AVOND VOL KLASSIEKERS EN VERGETEN PARELTJES EERBETOON AAN DOE MAAR-LEGENDE NEDERLANDSE INDIE-EREDIVISIONIST BACK ON TRACK NEDERLANDS DIKSTE STAND-UP COMEDIANS ZAT 17 DEC VRI 10 FEB ZAT 18 FEB ZON 26 MRT ZAT 11 FEB ZAT 11 MRT VRI 17 MRT ZAT 17 DEC DON 29 DEC ELEPHANT FLESHGOD APOCALYPSE + OMNIUM GATHERUM E.V.A ZONNIG MELANCHOLIE IN MAJEUR DEATH METAL MEETS KLASSIEKE MUZIEK VRI 13 JAN VRI 13 JAN www.neushoorn.nl NEUSHOORN
BIJ ROSA’S MASSAGE WORDT AL JE STRESS WEGGEMASSEERD
De feestdagen komen er weer aan. En dat betekent dat we weer cadeautjes kopen, een volledig kerstdiner koken en naar de schoonfamilie reizen. Kortom: een drukke tijd, met veel stress. Maar dit is juist de tijd om goed voor jezelf te zorgen! Gun jezelf even een moment rust.
Bijvoorbeeld met een massage! Even een uurtje lekker gemasseerd worden is een ideale manier om de stress weg te nemen. Daar weet Rosa alles van. In haar serene en ruime praktijkruimte in Huizum-west kun je alle lastigheden van de buitenwereld even helemaal vergeten.
REIKI, YOGA EN MEDITATIE
Rosa heeft ruim twintig jaar ervaring, dus hier ben je in professionele handen. Door persoonlijke omstandigheden ontdekte zij het belang van ontspanning en de verbinding tussen gedachten en lichaam.
Na een zoektocht kwam ze al snel uit bij reiki, yoga en meditatie. “Hier heb ik veel lessen, workshops en trainingen in gevolgd”, vertelt Rosa. “Daarnaast heb ik een tweejarige opleiding gedaan tot chakraspecialist en een training stoelshiatsu (een drukpuntmassage op een speciaal daarvoor ontworpen massagestoel, red.) afgerond.”
DECEMBERSTRESS
In de intro hebben we het al kort even benoemd: we gaan richting het eind van het jaar, en dat betekent dat we vol stress zitten. Ook Rosa merkt
dat bij haar klanten, geeft ze aan. “Een groot deel boekt een keer per maand een afspraak bij mij. En een aantal klanten heeft aangegeven dat er in december écht geen tijd is voor een volgende afspraak. Maar: in januari boeken ze dan een dubbele, zeggen ze!”
Nog iets dat Rosa merkt bij haar klanten: werk gerelateerde klachten. Veel mensen werken tegenwoordig zittend achter een computer. En daardoor krijgen wij sneller last van onze schouder- en nekspieren. En dat zorgt er dan weer voor dat we met stress en spanningen te maken krijgen.
Daarom kun je bij Rosa ook de ontspanningsmassage boeken. Hier worden de spieren los gemasseerd met een heerlijke warme olie. En doordat je regelmatig een ontspanningsmassage neemt, neemt ook de spanning en de stress af. En wil jij je werknemers even verwennen met een leuk cadeau? Voor bedrijven gelden speciale tarieven.
UURTJE RUST
Maar zoals gezegd: je moet het jezelf natuurlijk wel gunnen! “We draven ook maar door, hoor”,
Foto’s: Robert Veenstra ROSA’S MASSAGE 26
ROSA
vertelt Rosa. “We denken bijvoorbeeld niet meer na over hoe gezellig kerst wordt, maar denken alleen maar aan wat we allemaal nog moeten gaan doen. We gunnen onszelf niet eens een uurtje rust! Want ook het huis moet nog schoon en er moet ook nog cadeautjes worden gekocht.”
En dat uurtje rust is juist wat je bij Rosa’s Massage kunt vinden. Je kunt hier kiezen voor ontspanningsmassages, reikibehandelingen, chakramassages en yoga- en meditatiesessies. Vooral reikibehandelingen worden langzaamaan populairder, geeft Rosa aan.
Reiki is een Japanse vorm van energiewerk. Door middel van handoplegging stroomt er helende energie door het lichaam. En dat zorgt voor ontspanning en versterking van de verbinding tussen het hoofd en het hart.
BINNEN TWEE WEKEN EEN BEHANDELING
Of je nou een massage of energetische behandeling wil boeken: neem gerust eens contact op met Rosa! In de meeste gevallen is het zo dat je binnen twee weken bij haar terecht kunt.
Daarnaast biedt Rosa ook vijf- en tiensessiekaarten tegen een speciaal tarief aan. Je mag zelf kiezen waar jij jouw sessie aan besteed. Het is bijvoorbeeld ook mogelijk om de ene keer een massage en de andere keer een reikibehandeling te boeken. Voor alle informatie en het boeken van je eerste afspraak kun je terecht op www.rosasmassage.nl
ROSA’S MASSAGE
Jan Lievensstraat 85, Leeuwarden 0617062199
www.rosasmassage.nl info@yogirosa.nl
“WE DENKEN ALLEEN MAAR AAN WAT WE ALLEMAAL NOG MOETEN GAAN DOEN EN GUNNEN ONSZELF NIET EENS EEN UURTJE RUST!”
Tekst: Daniël Joe Heemskerk
ROSA’S MASSAGE 27
NATUURMUSEUM FRYSLÄN 28
“Wij zijn geen kindermuseum, maar een familiemuseum”
Directeur van Natuurmuseum Fryslân Froukje Hernamdt
Froukje Hernamdt
Sinds februari dit jaar heeft Natuurmuseum Fryslân een nieuwe directeur: Froukje Hernamdt! Hoog tijd om Froukje eens goed te leren kennen. We spreken met haar af in de Voogdenkamer van Natuurmuseum Fryslân.
Ik vind het altijd een makkelijke beginvraag, maar: kun je jezelf eerst eens voorstellen?
Ik ben Froukje Hernamdt en werk sinds 1 februari 2022 als directeur van Natuurmuseum Fryslân. Ik vind het een ontzettend leuke baan en ben er heel erg blij mee. En wat ik ook altijd leuk vind om te vertellen: we zitten hier in de Voogdenkamer. Vroeger zat in dit pand het Nieuwe Stadsweeshuis en in deze kamer vergaderden de bestuurders.
Ik groeide op in Stadskanaal, waar ik op de havo zat. In de jaren tachtig zat in het museumgebouw de Muziekpedagogische Academie, wat later het conservatorium aan de Eewal is geworden. Daar heb ik mijn opleiding gevolgd. Maar op een van de open dagen ben ik hier, in deze ruimte, geweest en dat was mijn eerste bezoek aan het gebouw.
Ik heb een tijd in de muziek gewerkt en in 2006 werd ik wethouder in de gemeente Littenseradiel. Na het wethouderschap ben ik bij de Friese Milieu Federatie gaan werken, waar ik voor meerdere groene organisaties aan de slag ging. Daar heb ik mij met name gericht op thema’s als natuurinclusieve landbouw en biodiversiteit.
Hoe kom je bij een functie als deze? Heb je gesolliciteerd of ben je voorgedragen? Net zoals ieder mens op deze wereld heb ik gesolliciteerd!
En toen je werd aangenomen en terugkwam in deze ruimte: kreeg je dan ook een flashback?
Ja, zeker! Maar ik kwam hier in de tussentijd ook regelmatig. Ik ging naar tentoonstellingen en vergaderde hier ook wel eens. Ik ben het museum altijd blijven zien.
Een soort rode draad door je leven? Ja, zeker. Het is ook erg leuk en ik werk hier met veel plezier!
Ik zie het ook gelijk aan je. Je begint oprecht te stralen wanneer je het over je werk hebt. Wat maakt het zo leuk? Ik vind de combinatie van natuur en cultuur, de dingen die ik belangrijk vind, erg fijn. En onderwerpen als klimaatverandering, biodiversiteit, de spanning tussen natuur en landbouw: dat zijn wel problemen van deze tijd. Het is belangrijk dat wij een rol kunnen spelen in het bewust maken van kinderen van hun eigen rol in het behoud van onze planeet.
Nu met de opening van de tentoonstelling over de T. rex komen er ouders met hun kinderen of pakes en beppes met hun kleinkinderen. Ik vind het gewoon prachtig. Daarnaast zitten we op een mooie plek in de stad en werk ik met een heel fijn en betrokken team. Hier komt alles voor mij bij elkaar.
Foto’s
Robert Veenstra en Marcel van Kammen
|
Tekst: Daniël Joe Heemskerk
NATUURMUSEUM FRYSLÄN 29
“Ook al heb je niets met de natuur: hier wordt iedereen een beetje verrast!”
Zijn er dan ook jongeren die een tentoonstelling bezoeken en enthousiast weggaan?
Er was laatst een volwassen man in de zaal die vertelde dat hij zich door een bezoek aan het Natuurmuseum is gaan verdiepen in de natuur. En nu is hij boswachter bij Staatsbosbeheer! En er was hier laatst een groep studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein. Toen ze weggingen, zeiden ze dat ze hier stage willen lopen.
Het museum spreekt tot de verbeelding. Ook al heb je niets met de natuur: hier wordt iedereen een beetje verrast. En aan alles koppelen we leuke, interactieve activiteiten.
Activiteiten?
Ouders lezen een tekst wat langer, maar kinderen hebben wat minder geduld. Zij kunnen dan een spelletje of speurtocht doen. Zonder dat ze het merken, leren ze dan ook iets. Voor de tentoonstelling over de T. rex delen we bijvoorbeeld maskers met tanden uit. Daar krijg je een quiz bij. Voor elke vraag die je goed hebt, plak je een tand op het masker. Tijdens de herfstvakantie liepen er door de stad allemaal kinderen met maskers. Dat was echt heel leuk om te zien.
In combinatie met de boswachter en de stagiaires lijkt mij dat een heel mooi compliment.
Dat is het ook zeker! De afgelopen twee weken (op het moment van schrijven, red.) hebben we tienduizend bezoekers gehad. En dat is ook echt heel erg veel voor een museum als het onze. En ben je wel eens in de onderwaterattractie geweest?
Vroeger, in mijn tijd, was er eentje waar je onderdoor kon lopen. We hebben er nu eentje waarbij je in een karretje zit. Het leuke daarvan is: we denken aan de kinderen, maar het is echt voor elke doelgroep leuk. Ik ben er zelf een aantal keer in geweest en bij de laatste rit zag ik nog steeds nieuwe dingen. We zijn geen kindermuseum, maar een familiemuseum.
Volgend jaar bestaat het museum honderd jaar. Hoe gaan jullie dat vieren? We hebben allemaal leuke extra activiteiten rondom de T. rex, zoals een speurtocht en workshops. Mochten mensen dit verhaal lezen en dat leuk vinden: kijk even op de website - en reserveer! Want we denken dat het heel erg druk wordt.
Verder hebben we volgend jaar een uitgebreid programma. We houden leuke acties voor bezoekers en starten onze vriendenclub opnieuw op, maar wat misschien nog wel het leukste is: buiten de schoolvakanties om zijn wij elke donderdag gratis te bezoeken.
Wij vinden namelijk dat iedereen de kans moet krijgen naar een museum te gaan. Wanneer je het niet wilt doen is dat ook goed, maar het mag niet zo zijn dat je het je niet kan veroorloven. We schrijven ook scholen aan, gaan samenwerken met PIER21 en bij voedselpakketten van de voedselbank komt een folder. Zo hebben we allemaal samenwerkingsprogramma’s, ook met gemeentes.
In de zomer organiseren we een groot familieprogramma, in de meivakantie zijn er allerlei activiteiten en in de herfstvakantie is er een heel programma over plastic soep. Kortom: we gaan het volgend jaar goed vieren!
T.rex in Town is nu te zien in het museum. Tickets: www.natuurmuseumfryslan.nl
Schoenmakersperk 2 Leeuwarden Natuurmuseum Fryslân 058 233 2244
natuurmuseumfryslan.nl NatuurmuseumFryslan natuurmuseumfryslan
NATUURMUSEUM FRYSLÄN 30
Het team van Natuurmuseum Fryslân
NATUURMUSEUM FRYSLÄN 31
WIE KENT ALLE RÛPSTEK NOG? Bonte bijnamen van weleer BONTE BIJNAMEN
SIEDS BOSMA
Zo’n 60 jaar geleden hadden veel mensen, naast hun eigen naam, ook nog een bijnaam, of in sommige gevallen meer een scheldnaam. Zeker in bepaalde regio’s was het hebben van een bijnaam eerder regel dan uitzondering. Oudschoolmeester in Burgum, Sieds Bosma, kan zich er nog talloze herinneren. ‘Je had destijds verschillende soorten bijnamen. Op sommige kon je trots zijn en op andere juist niet. Ook waren er bijnamen waarvan bijna niemand wist hoe ze tot stand waren gekomen. Er waren altijd bepaalde figuren van wie iedereen wel de bijnaam, of soms scheldnaam, van kende, maar waar bijna niemand de wérkelijke achternaam van wist,’ vertelt Sieds.
In Burgum kende vroeger iedereen Sjouke Koekoek, Pieter Bultsje en Bonte Rinze. ‘De Nieuwstad in Burgum heeft een zijstraatje dat De Syl heet. Daar woonde onder anderen Alle Rûpstek. Waar zijn bijzondere bijnaam vandaan kwam, wist eigenlijk niemand.’ Zo’n 70 jaar geleden kwam er iemand op de fiets naar de Nieuwstad. Hij moest bij Alle Boersma zijn, maar had geen idee wat zijn precieze adres was. ‘Tegenover Tuincentrum Douma stond destijds een winkeltje waarop te lezen was ‘G. Hiddema – Manufacturen’. Aan deze Geert Hiddema werd de vraag gesteld of hij wist waar Alle Boersma woonde, waarop Geert, na enig nadenken, antwoordde dat er op de Nieuwstad volgens hem geen Alle Boersma woonde. Maar, hij raadde de man aan om voor alle zekerheid even Jan de Boer te raadplegen, want hij was er zeker van dat Jan iedereen in de buurt wel kende. Jan de
Boer werkte destijds bij timmerfabriek De Hoop, die inmiddels niet meer bestaat.
Toen aan Jan de vraag werd gesteld waar Alle Boersma woonde, moest hij in eerste instantie het antwoord schuldig blijven. Jan kende geen Alle Boersma, maar wél een Fokke Boersma. Toen schoot hem plotseling te binnen dat Fokke de zoon was van Alle Rûpstek en Alle dus ook wel een Boersma moest zijn.’ Een typisch voorbeeld van wél de bijnaam kennen, maar niet de ware achternaam.
DRIE KAMELEN OP DE ACHTERBANK
Hoe kwam je nou eigenlijk aan een bijnaam? ‘Soms was dat heel duidelijk; Reade Frans, Reade Pieter en Reade Halbe hadden hun bijnaam overduidelijk te danken aan de kleur van hun haar en Luie Feye was niet zo ijverig,’ verklaart Sieds. Pieter, Harm en Jelmer Bultsje waren alle drie geboren met een bochel. Ze oefenden alle drie hetzelfde
SJOUKE KOEKOEK EN PIETER BULTSJE
BONTE BIJNAMEN
Tekst: Janna Bosma
vak uit, namelijk het handelen in kleinvee. Ze kochten duiven, kippen, konijnen, lammeren, geiten en dergelijke. Alles dat door de week was aangekocht, moest vrijdags op de veemarkt in Leeuwarden worden verkocht. ‘Bearn Bargerider, ook weer zo’n typische bijnaam, bracht dan het vee naar Leeuwarden en de drie ‘Bulten’ mochten meerijden met Jelle Blom, die in het bezit was van een auto en zelf ook handelde in vee.
Vroeger was het de gewoonte dat de betaling plaatsvond in één van de vele horecagelegenheden aan de Marktstraat. Degene die geld ontving, moest trakteren. Dat kon een kop koffie zijn of een borrel en er werd niet naar gekeken hoe laat het was. De eerste borrels werden dan ook ’s morgens vroeg al genuttigd met als gevolg dat menig veekoopman vrijdags iets te diep in het glaasje keek. Jelle Blom, de chauffeur van de drie bulten, dronk geen alcohol, dus de heren kwamen altijd veilig thuis.
Op één van die terugreizen werd er een alcoholcontrole gehouden ter hoogte van het Oud Tolhuis en ook Jelle Blom werd aangehouden. Jelle had een grote auto, zodat alle drie de medepassagiers op de achterbank pasten. Toen Jelle het zijraampje opendraaide rook de controlerende agent een gigantische dranklucht vanuit de auto. Jelle moest uitstappen en over een getrokken streep op de parkeerplaats lopen, uiteraard met goed gevolg. Ondertussen zongen de drie Bulten achter in de auto uit volle borst een dranklied. Toen één van de agenten aan Jelle vroeg; ‘Wie heeft u daar achterin uw auto? antwoordde Jelle; ‘Drie kamelen agent.’’
PRÛKEN EN HÛNTSJES
In Suameer woonden destijds twee families die nogal talrijk waren, met de achternamen Procee en van der Wal. ‘De Procees werden de prûken (pruiken) genoemd en de van der Wals waren de hûntsjes (hondjes),’ vervolgt Sieds. ‘Bij de meeste huizen lag vroeger vrij veel grond, zodat ieder z’n eigen groente en aardappelen kon verbouwen. Eén van de Van der Wals, een Hûntsje dus, lag op z’n knieën aardappelen te rooien. Toen er iemand langsfietste en riep; ‘Levert it wat op jonge?’ keek ‘it Hûntsje’ op en zag dat het een Procee, Prûk, was. Zijn antwoord luidde; ‘Nee, it is waardeloas, it binne allegearre prûken!’ (Een prûk was een aardappelplant met een heleboel krieltjes). Prûk antwoordde in het voorbij fietsen; ‘Dan is it noch altyd goed hûnefretten!’
‘ER WAREN ALTIJD FIGUREN VAN WIE IEDEREEN WÉL DE BIJNAAM, MAAR NIET DE ECHTE NAAM KENDE’ BONTE BIJNAMEN
Marshallweg 16 8912 AC Leeuwarden 058-2139074 Bestel jouw vuurwerk via www.loods58.nl do 29 dec : 08:00-21:00 vr 30 dec : 08:00-21:00 za 31 dec : 08:00-17:00 Besteed minimaal €35,in onze vuurwerkwinkel en ontvang gratis vuurwerk tijdens de voorverkoop! GRATIS VUURWERK! 50 Rijksstraatweg 17 Ryptsjerk T: 0511 43 22 22 wokpaleisfryslan.nl Wokpaleis Friesland E10 Verse ingrediënten Breed assortiment Kommisjewei 123 Opeinde T: 0512 37 09 09 goldenwokpaleisopeinde.nl Golden Wokpaleis Opeinde Wokpaleis All-in Dining
WINKELPLEIN FUORMANDERIJ 5 Hurdegaryp Fuormanderij 5, 9254 GS Hurdegaryp, telefoon 0511 479 020 Ovenschalen en bakvormen van Royal van Kempen & Begeer. Het merk staat bekend om zijn bijzondere technieken en buitengewone vakmanschap. Hoogwaardige kwaliteit en oog voor detail geven de collecties een prachtige uitstraling. Spaar voor steengoede ovenschalen & bakvormen Met 30 zegels een volle spaarkaart. Sparen kan van 3 oktober 2022 t/m 5 februari 2023. Kijk voor alle voorwaarden op www.ah.nl/acties Vanaf + 30 zegels 4.99