Nr Nr33(133) (133)MARZEC MARZEC2014 2014
PISMO PISMOBEZPŁATNE BEZP£ATNE
www.wiadomoscihandlowe.pl www.wiadomoscihandlowe.pl
ISSN ISSN1643-8787 1643-8787
Nakład: Nak³ad:80 80000 000egz. egz.
SPRAWDŹ, CZY W TWOJEJ UMOWIE FRANCZYZOWEJ SĄ TAKIE ZAPISY!
Zanim podpiszesz
cyrograf
Nie brakuje umów franczyzowych zawierających zapisy naruszające równowagę interesów stron. Niektóre mogą być dla kupców wręcz niebezpieczne. Są i takie, które bez przesady można nazwać „franczyzowymi cyrografami”.
P
ewien kupiec, poszukujący korzystnej oferty, opowiada: – Zapoznałem się z wie loma propozycjami, ale z reguły nie były dla mnie atrakcyjne. Gdy wreszcie jeden z operatorów zaproponował dobre ceny, wysokie retro i silne wsparcie marketingowe, prawie się zdecydowa łem. Na szczęście, wcześniej pokazałem umowę wraz z załącznikami mojemu prawnikowi, który powiedział wprost: „Jeśli to podpiszesz, możesz kiedyś nawet stracić swój biznes”. I pokazał mi potencjalnie niebezpieczne zapisy. Oczywiście zrezygnowałem. Szukam dalej.
Inny kupiec, partner dużej sieci franczyzowej, nie kryje niepokoju: – Przez parę lat byłem zado wolony ze współpracy z operatorem, ale od jakie goś czasu, gdy umocnił się on na rynku, zaczyna nam „przykręcać śrubę”. Wraz z kilkoma kolegami chcemy zakończyć współpracę, co jednak okazuje się bardzo trudne. Zapisy umowne, które do tej pory wydawały się neutralne, teraz nagle stały się łańcuchem i kagańcem. Kwestia interpretacji. I dobrej woli. A tej chyba drugiej stronie brakuje. Jeszcze inny detalista, od niedawna znów niezależny, wciąż jest w szoku po perypetiach
Fot. 123RF
W umowach aż roi się od zapisów, zgodnie z którymi franczyzodawca czy operator „ma prawo”, a franczyzobiorca czy partner „ma obowiązek”
związanych z oddaniem franczyzowego szyldu: – Przez ponad rok walczyłem o uniknięcie drakoń skich kar, które rzekomo powinienem zapłacić za różne domniemane naruszenia umowy. Jak wyli czyłem, w skrajnym przypadku groziło mi ponad 300 000 zł haraczu. Udało się, choć jeszcze dziś nie wolno mi się na ten temat oficjalnie wypowiadać, bo to też stanowi naruszenie umowy. Gdybym podał panu swoje nazwisko i nazwę operatora, mógłbym zapłacić 50 000 zł kary. Powyższe wypowiedzi brzmią jak sygnały ostrzegawcze. Sprawdziliśmy treści różnych umów franczyzowych i w wielu znaleźliśmy za‑ pisy budzące poważne wątpliwości. Jak choćby w kwestii zakazu publicznych wypowiedzi na temat operatora. Naturalnie, można zrozumieć dążenie organizatora do ochrony wiedzy fa‑ chowej, jak księga standardów, procedury czy cenniki. Jak jednak traktować paragraf mówią‑ cy, że „przez cały czas trwania umowy i 5 lat po jej zakończeniu poufne są wszelkie informacje dotyczące negocjacji oraz zasad i warunków współpracy”? Czy nie jest to próba nałożenia informacyjnego kagańca? To jednak zaledwie szczegół, są kwestie dalece istotniejsze. Nasza analiza ujawniła mnóstwo niepokojących zapisów umownych. W umowach aż roi się od zapisów, zgodnie z którymi franczyzodawca czy operator „ma prawo”, a franczyzobiorca czy partner „obo‑ wiązek”. Zapis w jednej z umów stanowi, że partner jest zobowiązany do akceptowania bonów towarowych operatora, a zasady ich rozliczania określa procedura, przy czym operator ma prawo zmiany procedury, co nie wymaga zgody partnera, a tylko poinformowania go w ciągu 7 dni. Co cie‑ kawe, informacja ta może być przesłana za pośrednictwem faksu lub maila. Zgodnie z następną umową franczyzodawca może zmienić wystrój, komunikację i inne materiały POS, a franczyzobiorca musi dostosować sklep do nowego wzoru. Na własny koszt. Według jeszcze innej umowy operator może wprowadzać zmiany w książce norm i procedur, a partner ma obowiązek się do nich dostosować w ciągu 30 dni, chyba że nakła‑ dy z tym związane przekraczają 3000 zł. Wtedy termin realizacji musi być uzgodniony pisemnym porozumieniem. Przy czym przedmiotem uzgod‑ nień może być jedynie termin, a nie sam fakt czy zakres obowiązkowych dostosowań. W innym miejscu franczyzobiorca zobowiązu‑ je się do używania oprogramowania franczy‑ zodawcy, ten zaś jest uprawniony do zdalnego Dalszy ciąg na stronie 8