ﺑﺎﺟﯽ ﺳەر ﻛﺎرﺗﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ھەڵﺪەﮔﯿﺮێﺖ
ﺳێﻜﺴﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی ﮔﯚڕان ﻟەرووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەوە ﺑوﺑﻮوﻧەوەیﮔﺮﺗەﯾەﻛﯽﺳﯿﻜﺴﯿﯽﻓﺎﯾەقﻣﺴﺘەﻓﺎﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ،دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆری ﺑەدوای ﺧﯚی ھێﻨﺎ. ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﻧﯿﺰام و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻜﺎت ،دەﻛﺮێ ﻟەﻻﯾەن داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﯿەوە ﺳﻜﺎی ﻟە دژ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳێﻜﯿﺶ ﭘێﯽ واﯾە ﺑﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻜﺎ ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ رێﻮﺷﻮێﻦ ھەﯾە ﺑﮕﯿﺮێﺘەﺑەر ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺳﻜﺎ ﻟەﺳەر ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرێﺰﺑەﻧﺪی ھەﯾە.
5
ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟەی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﺑە زۆرﯾﻨەی دەﻧﮓ ﺑەڕێ ﻛﺮد ،ﺑەم دوای ﺋەوەی ﺑڕﮔەی داﻧﺎﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﺳەر ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﻛە راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﺳەر ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ ﻟێ ﻛەوﺗەوە .ﺋێﺴــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻟەﻧێــﻮ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا واژۆ ﻛﯚ دەﻛەﻧــەوە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋەو ﺑڕﮔەﯾە و ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێ ھەﻓﺘــەی داھﺎﺗﻮو ھــەر ﺑەدەﻧﮕﯽ ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە، ھەڵﺒﻮەﺷێﻨﺪرێﺘەوە.
13 ﺗەﻣەﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎﺷێﺖ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
ﺑەﭘێﯽ ﻣەرﺟە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎن ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺑﺒێﺘە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ،دەﺑێ ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە 40ﺳــﺎڵ ﻛەﻣﺘﺮ ﻧەﺑێﺖ ،ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﻛە وەك وەرﮔﺮی دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە دوای 19ی ﺋﺎب ﺑﺎس دەﻛﺮێ ،ﺗەﻣەﻧﯽ 37ﺳــﺎڵە، واﺗە ﻣەرﺟێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﻟەﺧﯚ ﻧﺎﮔﺮێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 2
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
”زۆر وت ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن“
ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳﻤﺎن:
دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺳەرۆﻛێﻜﯽ دەﺳەﺗﺪارە
ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﻛﻮرد رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺳــەرۆﻛێﻜە دەﺳــەﺗﺪار ﺑێﺖ ،ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ دەﺳــەﺗﯽ ﺗەﺷﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ھەﺑێﺖ .ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوەش دەﻛﺎت ﻛە ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺋەﮔەر ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﻧەﺗﻮاﻧﺮا ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜەن ،دەﺑێ ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﺑﺒﺮدرێﺖ. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 4
ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ ﺗﻮوڕەﯾە دوای ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ راﭘﯚرﺗەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺑە ﺋﯿﻤﺰای ﻋﺎدل ﻣﻮراد ﺑﯚ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛە ﻛە ﺗﯿﺎﯾﺪا داوای دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ دەﻛﺎت ،ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳــﻮوڵ ﺑە ﺗﻮﻧﺪی دژی ﺋــەو راﭘﯚرﺗە وەﺳــﺘﺎﯾەوە و ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە ﺑە ”ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﮔﯚڕان“ ﻟە ﻗەڵەم دەدات. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 2
د .ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ:
ﺧﯚم ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ دەﻛەم
ﻓەﻻح ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﺎس ﻟە ﭘﺮۆﺳەﯾەﻛﯽ ﺳێ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە راﭘﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە“،ھﯿﭻ ﻛﺎت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەو رادەﯾە ﺑﺎش ﻧەﺑﻮوە“ .ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ ”وﺷە“ ،ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ”زۆرﺑەی وﺗﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن“.
3
16 19
ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر:
رەﻧﮕە رۆژێﻚ ﺋﯿﺘﺮ ﻛەس رۆﻣﺎن ﻧەﻧﻮوﺳێﺖ
دﻛﺘــﯚر ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﻧﻮوﺳــەر و ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛﻮرد ،ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت .ﺋەو ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ رێﻜﺨەری ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ،ﻟە ﺷﺎخ وﯾﺴﺘﻮوﯾەﺗﯽ ﻟە ﺳێﺪارەی ﺑﺪات .ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ،راﯾﺪەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﺧﯚی ﺑﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﺎت. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 8
ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ھەرێﻢ ﻟە ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﻧەوە
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﻧﺎﻣەی ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن!
راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
ھەرێﻢ ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوە
13
ﭘەﻛەﻛە ﭼەﻧﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺳﻨﻮورﯾﯽ رادەﺳﺘﯽ ﺋێﺮان ﻛﺮد
2
ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑەﺗﺎڵﯽ ﻣﺎوەﺗەوە
14
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﺑەﺳــﺎم ﻋەﻟﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳەﺣەدﯾﻦ :ﻟە ﺋەﮔەری ﺗێﻜەوﺗﻨﯽ ﺣﺎڵەﺗێﻚ ﺑە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑە ﭼﯚڵﺒﻮون ھەژﻣﺎر ﻧﺎﻛﺮێﺖ .ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﺋەو ﺣﺎڵەﺗەی 19ی ﺋﺎب ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗێﯽ دەﻛەوێﺖ ،ﺑە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﺑە ﭼﯚڵﺒﻮون ھەژﻣﺎر ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺑێﺘە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ”ﺷﯿﺎوی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿە.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺗەﻣەﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎﺷێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەﭘێﯽ ﻣەرﺟە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎن ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺑﺒێﺘە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ، دەﺑێ ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە 40ﺳﺎڵ ﻛەﻣﺘﺮ ﻧەﺑێﺖ ،ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﻛە وەك وەرﮔﺮ دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە دوای 19ی ﺋﺎب ﺑﺎس دەﻛﺮێ ،ﺗەﻣەﻧﯽ 37ﺳــﺎڵە ،واﺗە ﻣەرﺟێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﻟەﺧﯚ ﻧﺎﮔﺮێﺖ. ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﮔﯚڕاﻧەوە ﺑەردەوام ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺮێ ﻛە ﻟــە دوای 19ی ﺋﺎﺑەوە ،ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دەﮔﺮێﺘــەوە ،ﺑەم ﺟﯿــﺎ ﻟەوەی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘەواژەﻛە ”ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرۆﻛە“ ﻧــەك ﺟێﮕﺮﺗﻨــەوە، ﺗەﻣەﻧــﯽ ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ رەﺗﻜﺮاوەﯾە. ھەﻧﺪرێــﻦ ﻣﺤەﻣەد ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳەرﺑەﺧﯚی ھەڵﺒﮋاردن و راﭘﺮﺳــﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ، ”ﺑەﭘێــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣــﺎرە 1ی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺳــﺎڵﯽ ،2005ﻣﺎدەی 5ﺳێ ﻣەرج داﻧﺮاوە ﺑﯚ ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺑﯿەوێ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﭙﺎڵێﻮێ، ﯾەﻛەم ،ﺋەو ﻛەﺳەی ﺧﯚی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ دەﻛﺎت ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎﺑێ ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە 40ﺳــﺎڵ ﻛەﻣﺘﺮ ﺑێــﺖ ،ھﺎووﺗﯽ و داﻧﯿﺸــﺘﻮوی
ھەرێﻢ ﺑێﺖ و ھەﻣﻮو ﻣﺎﻓە ﻣەدەﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەﺑێﺖ“. ﺑەﭘێﯽ ﺳﺎﯾﺘﯽ ﻓەرﻣﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد ﻟە داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ 1978ـە و ﺋێﺴﺘە ﺗەﻣەﻧﯽ 37ﺳﺎڵە. ﺑەﺳﺎم ﻋەﻟﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳەﺣەدﯾﻦ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ واﯾە ،ﻟــە ﺋەﮔــەری ﺗێﻜەوﺗﻨﯽ ﺣﺎڵەﺗێﻚ ﺑە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑە ﭼﯚڵﺒــﻮون ھەژﻣــﺎر ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەی ﺋەو ﺣﺎڵەﺗــەی 19ی ﺋــﺎب ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗێﯽ دەﻛەوێﺖ ،ﺑە ھﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺑــە ﭼﯚڵﺒﻮون ھەژﻣﺎر ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺑێﺘە ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ،ﺟﯿــﺎ ﻟەوەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ”ﺷــﯿﺎوی
”ﺋەﮔەر ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺳەرۆﻛﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻧﺎﯾﮕﺮێﺘەوە و ﻣەرﺟﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە
ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿە“. ”ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی ﭘێﻨﺠەم ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە ) (1ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺳﺎڵﯽ 2005ی ھەﻣﻮارﻛﺮاو، ﻧﺎﺑێــﺖ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗەﻣەﻧﯽ ﻟە 40ﺳﺎڵ ﻛەﻣﺘــﺮ ﺑێﺖ ،ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻣەﻧﯽ 37ﺳــﺎڵە ،ﺑﯚﯾە ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﺷﯿﺎوی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿە“ ﺑەﺳﺎم ﻋەﻟﯽ وای ﮔﻮت. ﺋەو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەی زاﻧﻜﯚ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”ﺋەﮔەر ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺧــﯚی ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪ ﺑﻜﺎت، ﭼﻮﻧﻜــە ﺗەﻣەﻧــﯽ ﻧﺎﯾﮕﺮێﺘەوە و ﻣەرﺟﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە“. ھەر ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑەم ﺑﺎﺳــەوە د. ﺳﺎڵﺢ ﻋﻮﻣەر ﭘﺴﭙﯚڕی زاﻧﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھﺎﺗﻮوە، ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿەك ﻟە ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ، ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن دەﺗﻮاﻧێ ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘە ﺑە دەﺳــﺘەوە ﺑﮕﺮێ ﺑﯚ ﻣﺎوەی 60رۆژ ،ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە
ﻧﯿﯿە ﻛە ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺪا ﺑێﺖ و ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﻧەﺗﻮاﻧێ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜﺎت ،ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨە واﯾە :ﻟــە ﺣﺎڵەﺗێﻜﺪا ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دووﭼــﺎری رووداوێﻚ ﺑﻮو ﯾﺎن ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەك ﯾﺎﺧﯚ دووﭼﺎری ﻛﺎرەﺳﺎﺗێﻚ ﺑێ ،ﺑەھﯚﯾەوە ﻧەﺗﻮاﻧێ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ راﺑﭙەڕێﻨێ و ﺑەو ھﯚﯾەوە ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ، ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗــﯽ ﺑﯚ ﻣــﺎوەی 60رۆژ دﯾﺎری ﻛﺮاوە ﺑﯚ راﭘەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ، ﻧــەك وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێــﻢ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜﺮێ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺗەﻧﯿﺎ
دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻛﺎر دێﻨێﺖ“. ”ﻟەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەوە ﻣﺎوەی 60 رۆژﯾﺶ ﻟەﻧﺎو ﯾﺎﺳﺎﻛەدا ھﺎﺗﻮوە ،ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﺳەرۆﻛﯽ داھﺎﺗﻮوی ھەرێﻢ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەر ﻟە ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ وادەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﺑە 60 رۆژ ،ﺧﯚی داوا ﻟەﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﺑﻜﺎت ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﺑــﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھەڵﺒــﮋاردن ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺑﻜەن، ﺑــەم ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚن ﺑەھﯚی ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗێﯿﺪاﯾە ،دەڵێ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜــەم ،ﻟێــﺮەدا ﺋەو ﻛەﺳــەی داوای ﻣــﺎوەی 60رۆژی ﺗــﺮ ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردن و دﯾﺴــﺎن ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚن ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛە ﺑﻜﺎت ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻓەﻟﺴــەﻓەی دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ 60رۆژەﻛە ﺑﯚ ﺋەو ﺳﺎﺗەﯾە ﻛە ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚن ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟەو ﻣﺎوەﯾــەدا ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﺑێــﺖ ،ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚن دوای 60 رۆژی ﺗﺮﯾﺶ ﻧەﺗﻮاﻧێ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜﺎت ﯾﺎ ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺪا ﺑێ و ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ھەﺑێ و ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺋەرك و ﻛﺎرە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت ،ﺋەوﻛﺎت ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە دەﻛﺮێﺖ“ ﻋﻮﻣەر ﮔﻮﺗﯽ.
ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ زۆر ﺗﻮوڕەﯾە ﭘەﻛەﻛە ﭼەﻧﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ھەرﯾەﻛەی ﺑە ﻻﯾەﻛﺪا دەڕوا ﺳﻨﻮورﯾﯽ رادەﺳﺘﯽ ﺋێﺮان ﻛﺮد )ﺧﯚﻛﻮژی( ﺑﻜەن“ ﺳەرﭼﺎوەﻛە وای ﮔﻮت.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دوای ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ راﭘﯚرﺗەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺑە ﺋﯿﻤﺰای ﻋﺎدل ﻣﻮراد ﺑﯚ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛە ﻛە ﺗﯿﺎﯾﺪا داوای دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ دەﻛﺎت ،ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳــﻮوڵ ﺑە ﺗﻮﻧﺪی دژی ﺋــەو راﭘﯚرﺗە وەﺳــﺘﺎﯾەوە و ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە ﺑە ”ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﮔﯚڕان“ ﻟە ﻗەڵەم دەدات .ھﺎوﻛﺎت ژﻣﺎرەﯾەك ﻛﺎدری ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە ﻧﺎو و ﺋﯿﻤﺰای ﺧﯚﯾﺎن ،دﻛﺘﯚر ﺑەرھەم ﺋﺎﮔەدار دەﻛەﻧەوە ﻛە ﻧەﭼێﺘە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿەوە. ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑە ﺋﯿﻤﺰای ﻋــﺎدل ﻣــﻮراد ﻛە ﺑــەردەوام وەك ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ”ﻧەﯾﺎر“ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﻛەوﺗﻮوە، ﺋﺎراﺳﺘەی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻛــﺮدووە و ﺗﯿﺎﯾﺪا داوای ﻛــﺮدووە ﻛﺎر ﺑــﯚ دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ﺑﻜەن ﺑەو ﻣەرﺟەی ﺑﻮدﺟــە و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدن ﺟﯿﺎواز ﺑێﺖ و ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟــە ﻛﺎرە ھﺎوﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەوام ﺑێﺖ. ﺗﻮوڕەﯾﯽ ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ
ﭼﯚن ﺑﻮو؟ ﺋەم داواﯾــە ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﻻی ژﻣﺎرەﯾەك ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ھەرﯾەك ﻟە ﺟێﮕﺮاﻧﯽ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑەﻛە” ،ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳــﻮوڵ و ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ“ و ”ﺋەرﺳەﻻن ﺑﺎﯾﺰ“ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟــە ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ھەﻓﺘــەی راﺑــﺮدووی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﻛﯚﺳــﺮەت
رەﺳــﻮوڵ ﺑە ﺗﻮوڕەﯾﯽ ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯽ ﺧﯚی ﻟەو ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾە دەرﺑڕی ﻛە ﺑﺎﺳﯽ ﻟە دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ﻛﺮدووە ﻟەﻻﯾەن ژﻣﺎرەﯾەك ﺳــەرﻛﺮدەی ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ،دواﺗﺮ ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ و ﺋەرﺳەﻻن ﺑﺎﯾﺰ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ رەﺳﻮوڵ دەرﺑڕی“. ﻟەﺑﺎرەی ﺟــﯚری ﺗﻮوڕەﯾﯿەﻛەی، ﻧﺎڕەزاﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﯾەﻛێﺘــﯽ، ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد ”ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳــﻮوڵ ﮔﻮﺗﯽ ﺋەو ﻧﯿﺎزە ﭘﯿﺴە ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛەﯾﻦ و ﭼﯿﺘﺮ ﺧەڵﻚ ﺋﺎوارە ﻧﺎﻛەﯾﻦ“ ﺋەوەﯾﺸــﯽ ﮔــﻮت ﻛــە ”دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑﺎﺟەﻛــەی دەدات، ﭼﻮﻧﻜــە ﭘﺎرﺗــﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺧﯚی دەﻣێﻨێﺘــەوە و ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ وەك ﺧــﺎوەن ﻣﺎڵ ﻧﺎﻣێﻨێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﮔــﯚڕان زۆرﯾﻨەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەﺑﯿﻨە ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺑﭽﻮوك و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﻤﺎن ﻧﺎﻣێﻨێ“. ”ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ و ﺋەواﻧــەی ﺑﯿﺮی ﻟــێ دەﻛەﻧەوە، دەﯾﺎﻧــەوێ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ
ﻧﺎﻣەی ﻛﺎدران ﺑﯚ دﻛﺘﯚر ﺑەرھەم دوای ﺋــەو ﻛﯚﻧﮕــﺮە رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﯿﯿەی ﺑﯚ ھەرﯾەك ﻟە ﻧێﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ﺟێﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ﻟــە ﺑﺎرەﮔەی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھﺎﺗە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان و ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎن ﺧﺴــﺘە روو ،ژﻣﺎرەﯾەك ﻛﺎدری دﯾﺎری ﯾەﻛێﺘــﯽ ،ﻧﺎﻣەﯾەك ﺑــە ﻧﺎو و ﺋﯿﻤﺰای ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺑەرھــەم ﺳــﺎڵﺢ دەﻛــەن و ﺋﺎﮔەداری دەﻛەﻧــەوە ﻟەوەی ﺧــﯚی ﻧەﺧﺎﺗــە ”رووی“ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗــﯽ ،ﺑﯚﯾــە ﻟەوﻛﺎﺗــەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە دﻛﺘﯚر ﺑەرھەم ﻟە ھﯿﭻ ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا دەرﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ﻛﺎدراﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﻧﺎﻣەﻛەدا ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾﺎﻧە :ﺋێﻮە ﺧﯚﺗﺎن ﻣەﻛەن ﺑە واﺟﯿﮫەی ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗــﯽ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﻣﺎم ﺟەﻻل ﻟەﮔەڵ ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺑﺎرزاﻧﯽ رێﻚ دەﻛەون و ﻛێﺸــەﻛﺎن وەﻻوە دەﻧێــﻦ ،ﺑەوەﯾﺶ زﯾــﺎن ﺑەر ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺖ دەﻛەوێ.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘەﻛەﻛە( ﻟە ﺑەراﻣﺒەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﺪا ،ﭼەﻧﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺳــﻨﻮورﯾﯽ ﺑﯚ ﺋێﺮان ﭼﯚڵ ﻛﺮد و ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﻟێ ﺟێﮕﯿﺮ ﻛﺮاوە. ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان و ﭘەﻛەﻛە ،ﻟەﺳــەر ﺧﺎڵﯽ ﮔﻮﻣﺮﻛﯽ ”ﮔﯚڕﺗﯿﺴــﯚ“ رێــﻚ ﻛەوﺗــﻮون. ﭘەﻛەﻛە ﻟە ﺑەراﻣﺒــەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﺪا ،ﺋەو ﺷــﻮێﻨەی ﭼﯚڵ ﻛﺮدووە و ﺋێﺴــﺘە ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﻟێ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﻮوە. ”ﮔﯚڕﺗﯿﺴــﯚ“ دەﻛەوێﺘە ﻧﺎوﭼەی ﺳﻨﻮورﯾﯽ ﻧێﻮان ﺷﻮێﻨﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﻣﺎﻧەوەی ﭘەﻛەﻛە ﻟــە ﻗەﻧﺪﯾﻞ و ﻧﺎوﭼەی ﻣەﻧﮕﻮڕاﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﺎری ﭘﯿﺮاﻧﺸــﺎری )ﺧﺎﻧێ( رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﻟە ﺧﻮار ﺋەو ﺷﻮێﻨە، ﺑﺎزاڕێﻜــﯽ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻟێﯿە ﻛە رۆژاﻧە ﻟە ﻧێــﻮان 300ﺑﯚ 400 ﺋەﺳﭗ ﺑﺎر دەﻛﺮێﻦ و ﺑەرەو دﯾﻮی
رۆژھەت دەڕۆن. ﻣﺎوەی ﭘێﻨﺞ ﺷەو ﻟەﻣەوﺑەر ،ﻛﺎﺗێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺋەﺳــﭗ ﻟەو ﺷﻮێﻨە ﺑە ﻧﯿﺎزی ﺑﺎرﻛﺮدن ﺑﻮون ،ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاران ھەﻣــﻮو ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﻛﯚﻧﺘــﺮۆڵ ﻛــﺮد و ﻟــە رێﮕەی ﭘەﻛەﻛــەوە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺋەﮔەر ﺑە ﺑێ ﺑﺎر ﺑﮕەڕێﻨەوە ،ھﯿﭽﯿﺎن ﻟێ ﻧﺎﻛەن. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻟــەو ﭘﺮﺳە ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﭘەﻛەﻛە ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــەو ﻛﺎرە دەرﺑڕی و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺋەو ﮔﻮﻣﺮﮔە ،ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ داراﯾﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺋەواﻧە ،ﺑەم دواﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران رێﻚ ﻛەوﺗﻦ“.
ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﻛــە ﻧــﺎوی ﻻی ”وﺷــە“ ﭘﺎرێــﺰراوە ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛــﺮد” ،ﭘەﻛەﻛە ﺑە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاراﻧﯽ ﮔــﻮت ﻛە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻧﺰﯾﻜەی 700ھەزار دۆﻻر داھﺎﺗﯿــﺎن ﻟەو ﺧﺎڵــە ﮔﻮﻣﺮﻛﯿﯿە ھەﯾە و دوای داﻧﻮﺳﺘﺎن ،ﭘەﻛەﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮو ﻟە ﺑــﺮی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ 8 ﻣﻠﯿــﯚن و 500ھــەزار دۆﻻر ﻟە ﺳﺎڵێﻜﺪا ،ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑﯚ ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران ﭼﯚڵ ﺑﻜﺎت“. ﺑەﭘێﯽ ﻗﺴەی ﺷــﺎﯾەﺗﺤﺎڵەﻛﺎن، ﺋێﺴــﺘە ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاران ﺑە ﺗەواوی ﺋەو ﺳــﻨﻮورەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدووە. ھــﺎوﻛﺎت دوو ﺷــەو ﻟەﻣەوﺑەر، ﭘەﻛەﻛە ﭼﯿــﺎی ﺟﺎﺳﻮﺳــﺎن و ﻧﺎوﭼەی ﻛﯚڕەش و ﭘﺎﻧەﺳــەروو ﭼﯚڵ ﻛﺮد و ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاراﻧﯽ ﻟێ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑــﻮوە .ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾــە ،دەﻛەوێﺘە رۆژھەﺗﯽ ﻗەﻧﺪﯾﻞ.
ﺳﻴﺎﺳەت
زۆر وت ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﮔﻮڵﺴﺘﺎن و ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﺎس ﻟە ﭘﺮۆﺳەﯾەﻛﯽ ﺳێ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە راﭘﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە“،ھﯿﭻ ﻛﺎت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەو رادەﯾە ﺑﺎش ﻧەﺑﻮوە“ .ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ ”وﺷە“ ،ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ”زۆرﺑەی وﺗﺎن ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن“. ﺋێﺴــﺘە ﭘێﮕــەی ھەرێﻢ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا ﺑەھێﺰ ﺑﻮوەﺗەوە؟ چ ﺷــﺘێﻜﯽ ھەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮاو ﺑە ﻧﯿﺴﺒەت ﻛﻮردەوە ھەﯾە ،ﺟﮕە ﻟە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎن؟ ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن ﻟەﮔــەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ، ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛــﯽ زۆری ﺑە ﺧﯚﯾەوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە .ﺋێﺴــﺘە دەرﮔــە ﺑــە رووی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽھەرێﻢﻟەﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺲ و ﻛﯚڕﺑەﻧــﺪە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﻛﺮاوەﺗەوە و ﮔﻮێ ﻟە ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ھەرێــﻢ دەﮔﯿﺮێﺖ ،ﺋەﻣە ﻟە رووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚ ھەرێﻢ و ﺗﻮاﻧــﯽ ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺧﯚی ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﺑــەراورد ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺑەﻏــﺪا ﻟــە ھەﻣﻮو رووەﻛﺎﻧــەوە ،ھەﻧــﮕﺎوی ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧﺎوە ،ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺶ ھەﻣﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ھﯿﻮادارە ﺑﯚ ﻋێﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﺒێﺘە ﻣﯚدێﻞ. ھەﻓﺘــەی راﺑﺮدوو ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﻤﺎن ھەﺑﻮو ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺳﻮﭘﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﺋەواﻧەی ﻟە ﺳﺎﻧﯽ 2003 ،1991و 2014ﻟەﮔەڵﻤــﺎن ﺑﻮوﻧە .ھەﻧﺪێ ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻛە ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺸﺪا ﺧﺰﻣەﺗﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو، دووﭘﺎﺗﯿﺎن دەﻛﺮدەوە ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆر ﻛﻮرﺗﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﺑﯿﺎﺗﻨﺎﻧــﯽ داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺒــڕێ .ﺋەﻣﺎﻧە ،ھەﻣــﻮو ﺋەو ﺧﺎڵە ﮔﺮﻧﮕﺎﻧەن ﻛە ﺋێﻤە ھەﺳﺘﯿﺎن ﭘێ دەﻛەﯾﻦ. ﻟــە ﻣﯿﺎﻧــەی ﮔەﺷــﺘە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێــﻮە ﺑــﯚ دەرەوە ،ﭼەﻧــﺪ وت ﺑــە ﻓەرﻣﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳەرﺑەﺧﯚﺑﻮوﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوﻧە؟ ﺋێﻤە دەﺑــێ راﺳــﺘﯿﯿەك ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛــە ھﯿــﭻ وﺗێــﻚ ﭘێــﺶ ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﺑﻮوﻧﯽ ،داﻧﯽ ﭘێﺪا ﻧەﻧﺮاوە. ﻧﺎﺑێ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەس ﭘێﯽ واﺑــێ ﻛە ﭘێﺶ ﻟــە ﺑڕﯾﺎری ﺧﯚﻣﺎن و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ، ﭘێﻤﺎن ﺑڵێﻦ ﻛە دان ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧێﯿﻦ. ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە دەﺑێ ﻟە رێﮕەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەوە ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜەﯾﻦ و ﻟــە ھەﻣﻮو روو و
ﻛەرﺗەﻛﺎﻧەوە ﺧﯚﻣﺎن ﭘێﺶ ﺑﺨەﯾﻦ. ﺋەوە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧە و ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺋەو ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە و ﻛﺮاﻧەوەی دەرﮔﺎﯾﺎﻧە، ﻟە ھﯿﭽەوە ﻧەھﺎﺗﻮوە .ﻛﺎری ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾــە ﻛە ﺗﺎ ﺋــەو رۆژەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻟــە رێﮕــەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەوە ﺑڕﯾﺎری ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺧﯚی دەدات، ﺑەردەواﻣﯽ ﺑــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن
دەﻛﺎت و ﭼﯚن ھەﻧﮕﺎو دەﻧێﺖ. ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﭘﺎﺷﮕەز ﺑﻮوەوە ﻟەوەی راﺳﺘەوﺧﯚ ﭼەك ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺪات ،ﺋەﻣە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑە ﺷﻜﺴﺘﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯽ ﻛــﻮرد و ﺑەھێﺰﯾﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە ﻗەڵــەم درا ،ﺋێﻮە ﺑﯚ ﻧەﺗﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟﯚﺑﯿﯿەﻛﯽ ﺑەھێﺰ ﺑﯚ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﮔﺮﻧﮕە دروﺳﺖ ﺑﻜەن؟ ﺋــەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧــەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔــەڵ وﯾﻼﯾەﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎدا ھەﯾەﺗــﯽ ،زۆر ﺑەھێــﺰن و ﻗەت ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﭘﺘەو ﻧەﺑﻮوە .رۆژاﻧە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑە ﭼﺎوی دۆﺳﺖ و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﻛﺎت ،ﺑەم واﻗﯿﻌەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺮا ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە دوای ﺋەوەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼــﻮوە ﻧــﺎو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯿﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ دژ ﺑــە داﻋــﺶ، ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚردوﻣــﺎن دەﻛﺮێ .ﺋــەوە ﮔﯚڕاﻧە ﻟە رواﻧﯿﻨــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد؟ ﺳــەرداﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﺗــﺎزە ﺑــﻮو ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھــەردووﻻ .ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑــە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﻧەﺧﺴﺘﻮوە .ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ﺑەﻏﺪا و ھەوﻟێﺮ ،ﺑە ﻻی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﮔﺮﻧﮕە و ﺋەوەﯾﺶ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﺋەرێﻨﯿﯿــە .ﻟە دوا ﺳــەرداﻧﻤﺎن ﺑﯚ
ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑڕواﯾە ﺑﻮون ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧــێ ﺧﯚڕاﮔــﺮ ﺑێﺖ و دواﺟﺎر دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯿﺶ ،ﻣﺘﻤﺎﻧەی زﯾﺎﺗﺮی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟێ ﻛەوﺗەوە .ﺋێﺴﺘە ﻛێﺸەﻛە ﻟە داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗە ﻛە ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋﺎﺑﻮوری ﻟەﺳــەر زۆرﺑەی وﺗــﺎن ھەﺑﻮوە ،ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺧﺘﯿﻨە ﻟە ﺑﺎزاڕ ،رەواﻧە ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟــەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺑەﻏﺪاوە ،ﺧەرﺟﯿﯽ ﺷەڕێﻚ ﺑە درێﮋاﯾــﯽ 1050ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮداﯾە. ھــەر ﺋەوەﯾــﺶ وای ﻛــﺮد ﻛــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻧەوﺗــﯽ ﺧﯚی ﺑە راﺳﺘەوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻔﺮۆﺷێﺖ و دڵﻨﯿــﺎم دوای ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە دەﮔﯚڕدرێﺖ. ﺋێﻤــە ﻟــە ھەوڵــﯽ زۆرداﯾﻦ ﺑﯚ
ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﯾﻨەوە ﻛە ﭬﯿﺰای ھﯿﭻ ﻛﯚﻧﺴﻮﻟﮕەرﯾﯿەك ﺑە ﭘﺎرە ﻧﯿﯿە ﺑﺪەﯾﻦ .دوای دەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯿﺶ ،ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑەﻏﺪا ﻛﯚ ﺑﺒێﺘەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺑﺨﺎﺗە واری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە .ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺑڕﯾﺎری ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ درا ،ﺋەوﻛﺎت ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﯾﺎن ﺑێ دەﻧﮕﺒﻮوﻧەﻛﺎﻧﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑەو ﭘﺮﺳــە ﺑﯚ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﺑێﺖ. ﺋەﮔەر رۆژێ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەو راﭘﺮﺳﯿﯿە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﭘێﺘﺎن واﯾە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ وﺗﺎﻧﯽ ﺗــﺮ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت رۆژﺋﺎواﯾﯿــەﻛﺎن ،ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد دەﻛەن؟ ھەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛەﯾﻦ زۆر وت، دان ﺑەو ﺑڕﯾــﺎرە دەﻧێﻦ ﻛە ﮔەﻟﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە رێﮕەی راﭘﺮﺳــﯿﯿەوە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺧﯚی دﯾﺎری ﺑﻜﺎت و رێﺰ ﻟەو ﺑڕﯾﺎرە دەﮔﺮن .ﺋێﺴــﺘە زۆر وت ﺋﺎﻣﺎدەن ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺋێﻤە ﻟە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﻋێﺮاﻗﺪاﯾﻦ و ﻛﺎر دەﻛەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑە ﯾەﻛەوە ﺷﻜﺴﺖ ﺑە داﻋﺶ ﺑێﻨﯿﻦ، ﺋەﻣــە ﻛﺎری ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧە و دەﻣﺎﻧــەوێ ﺋــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿە ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوور ﺑﺨەﯾﻨەوە .ﻛﺎری دووەﻣﯿﺸــﻤﺎن ﺋەوەﯾــە ﻛــە ھــﺎوﻛﺎر ﺑﯿــﻦ ﺑﯚ ﮔەڕاﻧەوەی ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﺑﯚ زێﺪی ﺧﯚﯾــﺎن ﺗﺎ ﺋەو ﺑﺎرە ﮔﺮاﻧە ﻟەﺳــەر ﺷﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻧەﻣێﻨێﺖ. دواﺗﺮﯾــﺶ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ دەﻛەﯾﻦ و ﺳﯿﺴــﺘەﻣﻤﺎن ﺑە داﻣەزراوەﯾــﯽ دەﻛەﯾﻦ ،دوای ﺋەو ھەﻧﮕﺎواﻧە ،رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم دەﻛﺮێﺖ. ﮔﺮﻧﮕــە ﺋەوەﯾە ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﻮﻣێﺪێﻜﯽ زۆری ھەﯾە و ﻧەﺧﺸە رێﮕەﯾەﻛﯽ رووﻧﯽ ﻟەﺑەرﭼــﺎوە و دەزاﻧێ ﭼﯽ
ھەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛەﯾﻦ زۆر وت ،دان ﺑەو ﺑڕﯾﺎرە دەﻧێﻦ ﻛە ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮرد ﻟە رێﮕەی راﭘﺮﺳﯿﯿەوە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚی دﯾﺎری ﺑﻜﺎت
ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﻋێﺮاق .ﺋێﻤە ھﯿﭻ ﻛﺎت ﺑە رادەی ﺋێﺴﺘە دۆﺳﺖ و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﻤﺎن ﻟە ﻧێﻮ ﻛﯚﻧﮕﺮێــﺲ و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەران و ﭘﯿﺮاﻧﺪا ﻧەﺑﻮوە .ﻟە ﻛﯚی 100دەﻧﮕــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﯿﺮان، 54ﻛەس ﻟەﮔەڵ ﺋەوەدا ﺑﻮون ﻛە ﺑە راﺳﺘەوﺧﯚﯾﯽ ﭼەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔە رەواﻧە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە 60دەﻧﮓ ھەﺑﻮو .ﺋﯿﺪارەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻦ ،ﺑەم ﻟــەوە ﻧﯿﮕەران ﺑﻮون ﻛە رەﻧﮕە ﻧﺎردﻧﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی ﭼەك ﺑﯚ ﭘێﺸﻤەرﮔە ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺮاﭘﯽ ﻟەﺳەر ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێﺮاﻗﺪا ھەﺑێﺖ. ﺋەوان ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن و ھﺎوﻛێﺸــەﻛﺎن و ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ،راﺳﺘەوﺧﯚ ﭼەﻛﯿﺎن ﻧەﻧــﺎرد ،ﺑەم ﺑەڵێﻨﯿــﺎن دا رێﮕە ﻧــەدەن ﺑەﻏﺪا ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺎردﻧــﯽ ﭼەك ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دوا ﺑﺨﺎت .ﺋەوەی ﻛﺮا ،ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﮔەورە ﺑﻮو ﺑﯚ ﻟﯚﺑﯿﯽ ﻛﻮرد .ﺋێﺴﺘەش ﻛﯚﻧﮕﺮێﺴﯽﺋەﻣەرﯾﻜﺎوﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ،ﻛﺎر ﻟەﺳەر دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎﺗێــﻚ ﺑــﯚ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــەوەی ﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎردﻧﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی ﭼەك ﺑــﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﻛــەن .ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧەوێ ﻟەﮔــەڵ ھەردوو ﻻﯾەن رێﻚ ﺑﻜەوﯾــﻦ و ﮔەرەﻧﺘــﯽ ﺋەوە ھەﺑێــﺖ ﻛە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھەﻣﻮو ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﺎﺗە دەﺳﺖ. دوای ﺳــەرداﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ، ھەﺳﺖ ﺑە ﺑﺎﺷــﺘﺮﺑﻮوﻧﯽ رواﻧﯿﻨﯽ
ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﭼﻮار ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﮔەورەی وەزارەﺗﯽ دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﻣﺎن ﺑە ﺟﯿﺎ ﺑﯿﻨﯽ و ھەﻣﻮوﯾﺎن دووﭘﺎﺗﯿﺎن دەﻛﺮدەوە ﻛــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯿﺎن دژ ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﭘەﻛەﻛە( ﻧەﻛــﺮدووە .ﺋــەوان دووﭘﺎﺗﯿــﺎن دەﻛﺮدەوە ﻛــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺳەر ﺋەﻧﺪاﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺋەﻧﻜەرە ﻟــە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ دژ ﺑــە داﻋــﺶ ،رێــﻚ ﻛەوﺗﻮون. ﺋێﻤەش وەك ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و ﺋەوروﭘــﺎ ﻛەﻧﺎڵﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ ﺑەﻛﺎر دێﻨﯿﻦ ﺑــﯚ ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧــەوەی ﺋــەو دوو ﭘﺮﺳــە .ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﭘەﻛەﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ رێﮕەﭼﺎرەﯾەﻛﯿﺎن ھەﯾە و ﺋەوﯾﺶ ﮔەڕاﻧەوەﯾە ﺑﯚ ﻣێﺰی داﻧﻮﺳــﺘﺎن. ﺋێﻤە ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﺟﯽ ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧە ﺑﺪات ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ژێﺮﺧﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﻤﺎن ﺗێﻚ دەدرێ و ﺧەڵﻜﻤــﺎن زەرەرﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ .ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ﺧەڵﻚ و ﺧﺎﻛﻤﺎن ﺑﺒێﺘە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ. ﻟــە دوای ﺷــەڕی داﻋــﺶ و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی ﻟە ھەوﻟێــﺮ ،ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﺟێ ھێﺸﺖ ،ﺋێﺴﺘە دۆﺧەﻛە ﭼﯚﻧە؟ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧەﮔەڕاوﻧەﺗەوە؟ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﻦ ﺑەوەی ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ،ﺑڕوای ﺗەواوﯾﺎن ﺑــە ھەرێﻢ ھەﯾە .ﺋەوەی ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑــﯽ راﺑــﺮدوو رووی دا ،ﺷــﯚك ﺑﻮو ،ﺑــەم ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە
ﺋەوەی ﺳەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮو، ﺑﮕەﯾﻨە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔەﺷەی ﺋﺎﺑﻮوری. ھەرﭼەﻧﺪە ﺋەو ﻛﺎرە زۆر ﺳەﺧﺘە، ﺑەم دڵﻨﯿﺎم ﻟەﮔــەڵ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ و رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ﻟەﺳــەر رۆﯾﺸــﺘﻨﯽ ﻧەوت، ﻛﺎرەﻛە ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮ دەﺑێﺖ. ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ وﺗــﺎن ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼەﻧﺪە و ھﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە دەرەوە ﭼەﻧﺪە؟ ﺋێﺴــﺘە 32وت ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە و ﺋێﻤەﯾــﺶ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﻤﺎن ﻟە 14 وت ھەﯾە .ﺟﯿﺎ ﻟەوەﯾﺶ 4 ،وت ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺮدﻧەوەی ﺋﯚﻓﯿﺴــﯿﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێ دراوە. زۆر ﺟﺎر ھەﺳﺖ ﺑەوە دەﻛﺮێ ﻛە ﻧﻮێﻨەرێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟە وﺗﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ،ﻧﻮێﻨــەری ﺣﺰﺑە ﻧەك ﺣﻜﻮوﻣــەت ،ﺋێﻮە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻟە ﻧﻮێﻨەراﻧﺘﺎن ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ رازﯾﻦ؟ ﺋێﻤە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻤﺎن ﻟە دەرەوە ھەﯾــە و ﻧﻮێﻨەرﻣﺎن ﻛــێ ﺑێﺖ و ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭼﯽ ﺑێﺖ ،ھﯿﭻ ﻟە ﻣەﺳەﻟەیﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎنﻟەﮔەڵ وﺗﺎﺗﯽ ﺗﺮدا ﻧﺎﮔﯚڕێﺖ .ﭘێﺸﺘﺮ ﺋەوە ﺑەھــﯚی دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯿەوە ھەﺑﻮو، ﺑەمدوایداﻣەزراﻧﺪﻧﯽﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی ھەرێﻢ ﻟە ﺳێﭙﺘەﻣﺒەری ،2006ﻛﺎرەﻛﺎن رێﻚ ﺧﺮان .ﺋێﻤە ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە دەﻛەﯾــﻦ ﻛــە ﻧﻮێﻨەرەﻛﺎﻧﻤــﺎن، ﻧﻮێﻨــەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ .ھەر ﻧﻮێﻨەرێﻜﯿﺶ ﻟێﺪوان ﺑﺪات و ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ
ﭼﻮار ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﮔــەورەی وەزارەﺗﯽ دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﻣــﺎن ﺑە ﺟﯿﺎ ﺑﯿﻨﯽ و ھەﻣﻮوﯾﺎن دووﭘﺎﺗﯿﺎن دەﻛﺮدەوە ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﯿﭻ رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯿﺎن دژ ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘەﻛەﻛە( ﻧەﻛﺮدووە
ﺋێﻤــەدا ﻧەﮔﻮﻧﺠێــﺖ ،ﻧﺎﻣەی ﺑﯚ دەﻧﻮوﺳــﯿﻦ و ﭘێــﯽ دەڵێﯿﻦ ﻛە ﺋــەوە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿە و رای ﺗﺎﻛەﻛەﺳﯿﯽ ﺧﯚﺗە .ﻛەﻧﺎڵﯽ ﺋێﻤە، ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿە و ﻟە رێﮕەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە، ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧە ﺋﺎراﺳﺘە دەﻛەﯾﻦ. ﻛﺎﺗێﻚ ﺳﯿﺴــﺘەم ﺑە ﺗــەواوی ﺑە داﻣەزراوەﯾــﯽ دەﻛﺮێــﺖ ،ھﯿــﭻ ﻧﻮێﻨەرێﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ دەرﺑﭽێﺖ، دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎراﻧــﯽ ھەﻣــﻮو وﺗﺎن، ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﻟێﺪوان ھەﯾە و ﻧﺎﺑێ ﻟێﯽ دەرﺑﭽﻦ. ﺑﯚﭼﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ زۆر ﺑــە ﻛەﻣــﯽ دەﮔﯚڕدرێﻦ، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻧﺎزم دەﺑــﺎغ ﻧﻮێﻨەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان؟ ﺋەوە ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ﻛەﺳێﻚ ﺑﯚ ﻣﺎوەی 25 – 20ﺳﺎن وەك ﻧﻮێﻨەری وﺗەﻛەی ﻣﺎوەﺗەوە، ﺑەم ﺋێﻤە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە ھەﺳــﺘﯿﺎرﯾﯿەوە ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ دەﻛەﯾﻦ. ﻟە ﺑــﺎزاڕی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﯽ ﭬﯿﺰات ﺑە ﭘﺎرەی زۆری وەك 10ھەزار دۆﻻر دەﺳﺖ ﺑﻜەوێ ،ﺋەﻣە ﭘەڵەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺧﺸــﯿﻮە ،ھﯿﭻ ھەوڵێﻚ ھەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﺣﺎڵەﺗە ﻧەﻣێﻨێﺖ؟ ﻟە ھﯿﭻ وﺗێــﻚ ،وەزارەﺗﯽ دەرەوە ﭬﯿﺰا ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ وەرﻧﺎﮔﺮێﺖ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭬﯿﺰای دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ دەﺑێﺘە ﺧﺎڵــﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی .ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ﯾــەك ﻟە ﻛﺎرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوەﯾــە ﻛە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرداﻧﯽ ﺷــﺎﻧﺪی ﺳێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ھەرێﻢ، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و وەزﯾﺮان رێﻚ ﺑﺨﺎت.
ﺋەوان ﻣﺎڵﭙەڕﯾــﺎن ھەﯾە و دەﻛﺮێ ﻟەو رێﮕەﯾــەوە داوا ﺑﻜەن و ﻓﯚڕم ﭘڕ ﺑﻜەﻧــەوە و ﺋەوەی ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەی دروﺳــﺘﯽ ھەﺑێــﺖ ،ﭬﯿــﺰای ﭘێ دەدرێﺖ .ﺑەداﺧەوە ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ ﺋەو ﻛﺎرە دەﻛەن. ﻟەوەﺗــەی ﺷــەڕی داﻋــﺶ ھەﯾــە ،ﺋێﻮە ﺑــەردەوام ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛەن ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺟﯚراوﺟﯚری ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ وﺗــﺎن ھەﯾــە ،ﺑەم ﻣــﺎوەی 8 ﻣﺎﻧﮕە رێﻜﺨﺮاوێﻜــﯽ ﻛەﻧەدی ﺑە ﻧﺎوی ”ﻓێﺮﺳﺖ ﻧﯚرس ﺋەﻣەرﯾﻜﺎن ﺋێﻜﺴﭙﯿﺪﯾﺸﻨەری ﻓﯚرس “NAEF ﻟە رێﮕــەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛەی ﺋێﻮەوە ھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و داوای ﻣﯚڵەت دەﻛەن ﺗﺎ وەك ﺧﯚﺑەﺧﺶ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻜەن ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەﻣﺘﺎن ﻧەداوﻧەﺗەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺋەواﻧە ﺑــەردەوام ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛەن ﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەن و رێﮕەﯾﺎن ﭘێ ﻧﺎدرێ ،ھﯚی ﺋەﻣە ﭼﯿﯿە؟ ﺑــﻮاری ﺳــەرﺑﺎزی ،ﺑﻮارێﻜــﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎرە و ﺑﺮادەراﻧــﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەردەواﻣﯿﯿــﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــە و وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﻧﺎوﺧﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﺑﻮوە، ﺑەم ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﯚﻣﺎن دێﺘە ﭘێﺶ ،ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭼﯚﻧــە .ﺋێﻤە دەﺑێ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﭽﯿﻨە ﻗﻮوﯾﯽ ﻣەﺳەﻟەﻛە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەردووﻻ ﺑە داﻧﯿﺸﺘﻦ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻣﻮو دەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑە رووی ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾــﺪا ﻛﺮدووەﺗــەوە .ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻣﺎﻧﺪا ﻟەﮔــەڵ زۆرﺑەی وﺗﺎن ،ﺑــﺎس ﻟــەوە دەﻛەن ﻛە
ﺋێﻤە ﻟە ھەوڵــﯽ زۆرداﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳەرەﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮو ،ﺑﮕەﯾﻨە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔەﺷەی ﺋﺎﺑﻮوری ﺋێﺴــﺘەش ﭬﯿﺰا ﺑﯚ ﺋەو ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﺮﯾﻨﺪاراﻧە وەردەﮔﺮﯾﻦ ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤەوە ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدن رەواﻧەی دەرەوە دەﻛﺮێﻦ و ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزﯾﺶ دەﻛەﯾﻦ .ﻟە رێﮕەی رۆژﻧﺎﻣەی ﺋێــﻮەوە ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﯾﻨەوە ﻛە ﭬﯿﺰای ھﯿﭻ ﻛﯚﻧﺴــﻮﻟﮕەرﯾﯿەك ﺑە ﭘــﺎرە ﻧﯿﯿە و ﺋــەوەی دەﻛﺮێ ،ﻏــەدر و ﻓﺮت و ﻓێڵــە ﻛە ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزارەوە ﺑــە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر دەﻛﺮێ .زۆرێﻚ ﻟــەو ﭬﯿﺰاﯾﺎﻧە ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ دەردەﭼــﻦ ،ﺑﯚﯾە دەﺑێ ﺧەڵﻚ ﺑﭽێﺘە ﻛﯚﻧﺴﻮﻟﮕەرﯾﯿەﻛﺎن،
ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺎن وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە ﺑێﻨە رﯾﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە .ﺋێﻤەش ﻟە وەﻣﺪا ﮔﻮﺗﻮوﻣﺎﻧە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﻤﺎن ﺑە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ ﺋێــﻮە ھەﯾــە ﺑــە داﻧﯽ ﭼــەك و ﺗەﻗەﻣەﻧــﯽ و داوای ھﺎووﺗﯿــﯽ ﺋێﻮەﻣــﺎن ﻧەﻛﺮدووە ﺑــﯚ ھﺎﺗﻨە ﻧﺎو رﯾﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە .ﺋەﮔــەر ﺋەو داواﯾﺎﻧــە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺑﺎڵﻮێﺰﺧﺎﻧــەی وﺗﺎﻧەوە ﺑﯚﻣﺎن ﺑێﺖ ،ﺋــەوﻛﺎت ﺋێﻤە دڵﻨﯿﺎ دەﺑﯿﻨەوە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺋەو وﺗە ﺋــﺎﮔﺎدارە و ﺋــەوﻛﺎت ﻛﺎری ﺋێﻤە ﺋﺎﺳﺎن دەﺑێﺘەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑﺎس ﻟە ﭘﺮۆﺳەﯾەﻛﯽ ﺳێ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋێﻤە دەﺑێ راﺳﺘﯿﯿەك ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛە ھﯿﭻ وﺗێﻚ ﭘێﺶ ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﺑﻮوﻧﯽ ،داﻧﯽ ﭘێﺪا ﻧەﻧﺮاوە .ﻧﺎﺑێ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەس ﭘێﯽ واﺑێ ﻛە ﭘێﺶ ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﺧﯚﻣﺎن و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ،ﭘێﻤﺎن ﺑڵێﻦ ﻛە دان ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻧێﯿﻦ.
3
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﺋەم ﻛێﺸــﺎﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻦ ،ﺑەم ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھەﯾە و ﭼﺎرەﺳــەر دەدۆزﻧەوە ،ﺋەﮔەر ﭼﺎرەﺳەرێﻚ ﻧەدۆزراﯾەوە، ﺋەوﻛﺎت ﻣﯿﻠﻠەت ﺑڕﯾﺎر دەدات ،ﺋەوﯾﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣە ﯾﺎﺧﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﻛە ﭘەﻧﺎﺑﺮدﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺋەم رێﻮﺷﻮێﻨﺎﻧەش ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و دەﺳﺘﻮورﯾﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳﻤﺎن:
دۆﺧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺳەرۆﻛێﻜﯽ دەﺳەﺗﺪارە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﻛﻮرد رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺳەرۆﻛێﻜە دەﺳەﺗﺪار ﺑێﺖ ،ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ دەﺳەﺗﯽ ﺗەﺷــﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ھەﺑێﺖ .ﻋﻮﺳﻤﺎن ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوەش دەﻛﺎت ﻛە ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺋەﮔەر ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا ﻧەﺗﻮاﻧﺮا ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜەن ،دەﺑێ ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﺑﺒﺮدرێﺖ. دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ”ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دۆﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﭘڕۆژەی دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردی ﻧەﻛﺮدووە“.
ﺋــەم دۆﺧــەی ﺋێﺴــﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗێﯽ ﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎن ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆری ﺧﺎﯾﺎﻧــﺪووە، ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻦ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋەم دۆﺧە؟
و ﭼﺎرەﺳــەر دەدۆزﻧەوە ،ﺋەﮔەر ﭼﺎرەﺳــەرێﻚ ﻧەدۆزراﯾــەوە، ﺋەوﻛﺎت ﻣﯿﻠﻠەت ﺑڕﯾــﺎر دەدات، ﺋەوﯾﺶ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣە ﯾﺎﺧﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘە ﻛە ﭘەﻧﺎﺑﺮدﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺋەم رێﻮﺷﻮێﻨﺎﻧەش
ھەر دەﺑێ ﺋەو ﭘێﻨﺞ ﻻﯾەﻧە رێﻚ ﺑﻜەون، ﺋەﮔەر ﻧەﻛﺮا ،دەﻛﺮێ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺳﺎ ﺗێﭙەڕێﻨﺪرێ ،ﺑەم ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺧەڵﻜەﻛە ﺑﻜﺎﺗە دوو ﺑەش، ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﻧﯿﯿە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﺑەم دۆﺧە ﮔەﯾﺸﺘﻮوە، ﭼﻮﻧﻜــە ﺣﺰﺑــﯽ ﺟﯿــﺎوازن و ھەر ﺣﺰﺑێــﻚ ﺑﯿــﺮ و ﺑﯚﭼﻮون و ﺗێڕواﻧﯿﻨــﯽ ﺧﯚی ھەﯾــە و ﺋەو ﺟــﯚرە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿﺎﻧە ھــەر دەﺑێ، ﻟەو ﺑﺎوەڕەدام ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا رێﻚ دەﻛەون ﻟەﺳەر ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﻟــە ﻣــﺎوەی 24ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ ﻟــە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ھەﺑﻮوە، ﺑەم ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێﻚ وەك ﺋەم ﺟﺎرە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن زۆری ﻧەﺧﺎﯾﺎﻧــﺪووە ،ﭘێﺖ واﯾە رێﻜﻜەوﺗﻦ ﺋەﺳﺘەم ﺑﻮوە؟ ﻧﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەﺳــﺘەم ﻧﯿﯿــە ،ﺋەم ﻛێﺸــﺎﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﻦ، ﺑــەم ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ھەﯾە
ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و دەﺳﺘﻮورﯾﻦ. دەﮔﻮﺗــﺮێ ﺋﺎڵﯚﺳــﻜﺎﻧﯽ دۆﺧەﻛــە ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە ﻟــە دوای ﺳــەرداﻧەﻛەی ﺑﺎرزاﻧــﯽ دێ ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﭘﺮﺳــﯽ ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی و ﺑــە ﻧەﺧێــﺮ وەﻣﻨەداﻧەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ؟ ﺗﯚ رات ﭼﯿﯿە؟ ﻧەﺧێــﺮ ،ﺋــەم دۆﺧــە ھﯿــﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑە ﺳــەرداﻧەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺧﺎڵﯽ دووەم ﺋەو ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﺎﻧە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳــەرداﻧەﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎوە ﻧﯿﯿە، ﭼﻮﻧﻜە ﻟەو ﺳــەرداﻧەدا ﻧﻮێﻨەری ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮون، ھەر ﺷــﺘێﻜﯿﺶ ﭘێﻜەوە ﺑﯿﻜەن،
ﭼﯚن ﭘﺎﺷﺎن ﭘﺎﺷﮕەز دەﺑﻨەوە. ﺑەھﯚی دەﺳــﺘێﻮەرداﻧەﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ و ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺶ و ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەی ﺣﺰﺑــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻟەو وﺗﺎﻧە، ﺋەوە دەﺑﯿﻨﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻛﻮردی ھەﺑێ ﻧەﯾﺎری داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑێﺖ؟ ﻧەﺧێﺮ ﺷــﺘﯽ وا ﻧﺎﺑﯿﻨﻢ ،دەوڵەﺗﯽ دەوروﺑەرﻣــﺎن ﭘﺘــﺮ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮان و وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە رۆڵﯿﺎن ھەﺑێ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻢ و رۆڵﯿﺸﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ھەﺑێ، ﺋەوﻛﺎت زﯾﺎﺗــﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑێﻨە ﻧﺎو دۆﺧەﻛە و رۆڵﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ھەﺑێ ﺑەﭘێﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﺟﯚرێﻚ ﻟێﻚ ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻦ ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ھەﺑێ و ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳێﻚ رێﻚ ﺑﻜەون ،ﺋــەو وﺗﺎﻧە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺗێﻜﯽ ﺑﺪەن و ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻜەن. ﺗــﺎ ﭼەﻧــﺪ ﭘێــﺖ واﯾــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت؟ ﺑە ﺑــﺎوەڕی ﻣــﻦ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟەﮔــەڵ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻧەﺑﻮوە و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﺸــﯽ ﻧﺎﻛﺎت ،ﭘێﻢ واﯾە دۆﺳــﺘﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻧﯿﻦ ،ﺋەوەﺗﺎ دەڵــێ ﭘەﻛەﻛە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘە و داوای ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎش ﻛــﺮدووە ﻟێﯽ ﺑﺪات ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛــﻮردی ھــەر ﭼــﻮار ﭘﺎرﭼــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺷــێﻚ ﺑﻦ ﻟەو وﺗﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﺑەﺳــەرﯾﺪا داﺑەش ﻛــﺮاون ،ﻟەو
ﺑﺎوەڕەدام ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ زۆر ھەڵە و ﻧﺎڕاﺳــﺘە ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮرد و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯿﺎن ﻟــە ﭘﺮﺳــﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردی ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑــەم ﻟــە ﺋﺎﯾﻨﺪە ﻧﺎزاﻧــﻢ ھەڵﻮێﺴــﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە چ ﺋﺎراﺳﺘەﯾەك دەڕوا. ﻛﺎم ﺑﮋاردە ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋاردە دەزاﻧﯽ ﺑﯚ ﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ؟ ھەر دەﺑێ ﺋــەو ﭘێﻨﺞ ﻻﯾەﻧە رێﻚ ﺑﻜــەون ،ﺋەﮔەر ﻧەﻛــﺮا ،دەﻛﺮێ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺳــﺎ ﺗێﭙەڕێﻨﺪرێ، ﺑــەم ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﻟە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺧەڵﻜەﻛــە ﺑﻜﺎﺗــە دوو ﺑــەش ،ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ ﻧﯿﯿە ،ﻟە دواﺟــﺎردا ﺋەﮔــەر ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑە ﺳــﺎزان و رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭼﺎرەی ﭘﺮﺳەﻛە ﺑﻜەن ،ﺋەوﻛﺎت ﺑە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ﯾﺎن رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﻣﯿــﻼەت ﯾــەﻛﻼی دەﻛﺎﺗەوە. ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ،ﺑﮋاردەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش دەﺑــێ ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎن؟ ﻧەﺧێﺮ ﺑﮋاردەﯾەﻛﯽ ﺧﺮاﭘە ،ﺑەم ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﺷــﺖ ھەﻧﮕﺎوی ﺑــﯚ دەھﺎوێــﮋرێ ﻧﺎﭼﺎرﯾﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﻟــە دواﺟﺎر رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻦ، ﻧﺎﭼﺎر ﭘەﻧﺎ ﺑــﯚ ﺑﯚﭼﻮون و ﺑڕﯾﺎری ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎن دەﺑەی. ﺑﯚ ﺋەﻣــڕۆی ھەرێﻢ چ ﺟﯚرە ﺳەرۆﻛێﻚ ﺑە ﭘەﺳــەﻧﺪ دەزاﻧﯽ، ﺳەرۆﻛێﻜﯽ دەﺳەﺗﺪار ﯾﺎن ﺑێ دەﺳەت و ﺗەﺷﺮﯾﻔﺎﺗﯽ؟ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺳەرۆﻛێﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر
و دەﺳەﺗﺪار ﺑﯚ دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎوە، ﺋەو ﺳﯿﺴــﺘﻤەی ﻟە ﻋێﺮاق ھەﯾە ﻓﺎﺷﯿﻠە و ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ﺋەو ﻧﻤﻮوﻧەﯾە وەرﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﺋەﮔەر ﺑﻜﺮێ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دەﺳــەﺗﯽ ﺧﯚی ھەﺑێ
ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﺷــﺘﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺗێﺪاﯾــە ،ﺋەوەی ﮔﺮﻧﮕﯿﺸــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧە ﻛە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛــﺮێ ،ﺑﯚﯾە ﮔﺮﻧﮕە دڵﻨﯿﺎﯾــﯽ ھەﺑێ ﻛە دێﺘە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن ،ھێﺸﺘﺎ زووە ﺑڕﯾﺎر
دەوڵەﺗﯽ دەوروﺑەرﻣﺎن وﯾﺴﺘﻮوﯾﺎﻧە رۆڵﯿﺎن ھەﺑێ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻢ و رۆڵﯿﺸــﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ھەﺑێ، ﺋەوﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑێﻨە ﻧﺎو دۆﺧەﻛە و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە دەﺳەﺗﯽ ھەﺑێ و ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟەﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﻦ ﻧەك ﻟە دەرەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ،وەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ دﻧﯿــﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕﯾﺎری ﺧﯚی ﺑێﺖ. ﺋــەو دۆخ و ﺑﺎﻧﺴــەی ﻟە ﺋﯿﺪارەﻛﺮدﻧﯽ ھەرێﻢ ﻛە ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻮوە، ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن رەﺗﯽ دەﻛەﻧەوە، ﺑەم ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەم ﺷــێﻮازە ﺑﺎﻧﺴــﯽ راﮔﺮﺗﻮوە و ﺑﯚ ﺋەﻣڕۆی ھەرێــﻢ ﮔﻮﻧﺠﺎوە، ﺑەم ﺑﺎس ﻟە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧەوەی دەﻛﺮێﺘەوە ،رای ﺋێﻮە؟ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﺷﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ،ﺑــﯚ ﺋێﺴــﺘەی ھەرێــﻢ رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺗﺮی ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﺑە ﮔﺮﻧــﮓ و ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەزاﻧﻢ، ﺑەم ﻟە ﻧێﻮان ﺳــەرﺟەم ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑێ ﻧەك دوو ﺣﺰب، ھەﻧﻮوﻛە ﺳەرﺟەم ھێﺰەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﺪان و رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﻟەو ﺟﯚرەﯾﺎن ھەﺑێ ﺷﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷە، ﺋێﺴﺘە ﺷێﻮازەﻛە ﺟﯿﺎوازە ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴﺘە. ﺑﺎ ﺑﺎﺳــﯽ ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ﻋێﺮاق ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋەم ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯿەی ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێــﺮاق رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﻦ ،ﭘێﺖ واﯾــە ﺋێﺮان رۆڵﯽ ﺗێﺪا ھەﯾە؟ ﻧﺎزاﻧــﻢ ﺋێــﺮان ھﯿــﭻ رۆڵێﻜﯽ ﺗێﯿــﺪا ھەﯾــە ﯾــﺎن ﻧــﺎ ،ﺑەم
ﺑﺪەﯾﻦ ،دەﺑێ ﭼــﺎوەڕێ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێ ﯾﺎن ﻧﺎ. ھەر ﻟەو ﭘﺮۆﺳەﯾەدا ،ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﺑە ﻧﯿﺎزە ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧەی ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿﺎن ﺧﺮاوەﺗە ﭘﺎڵ، ﺑﺪات ﺑە دادﮔــە و ﮔﻮاﯾە ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﯾەك ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧەﯾە ،ﺋــەوە ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾە دێﺖ ﻛە ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺷﯿﻌﯽ ﻟــە ﻋێــﺮاق و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺋێﺮان ﭘﺸﺘﯿﺎن ﻟە ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛﺮدووە؟ ھێﺸﺘﺎ ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻚ روون ﻧﯿﯿە، دەﺑێ ﭼــﺎوەڕێ ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎن چ دەﺑێﺖ. ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺷﺎرەزاﯾﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﭘڕۆژەﯾــەك ﻟــە ﺋﺎراداﯾە ﺑﯚ ﺋــەوەی دەﺳــەﺗێﻜﯽ ﻧﯿﻤﭽە ﻓﯿﺪراڵﯽ ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن ﺑﺪرێ، ﭘێﺖ وا ﻧﯿﯿە دواﺟﺎر ﺋەﻣە ﺑە زﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ؟ ﻧەﺧێﺮ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺋەﻣە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﺑﺎﺷە و ﯾﺎﺳﺎی ژﻣﺎرە 21ی ﺳﺎڵﯽ 2008ھەﯾە ﻛﻮرد ﻛە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺳــەرﺟەﻣﻤﺎن دەﻧﮕﻤﺎن ﭘێ داوە ،ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە
دەﺳەﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن ﭼەﻧﺪی زۆر ﺑــێ ﺑﺎﺷــﺘﺮە و ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨــﺪرێ ،ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە. ﺋﺎﯾــﺎ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ﻛﻮێﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە دەﺑێﺖ؟ ﺋەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻛەرﻛﻮوﻛەوە ھەﯾــە ھﯿــﭻ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻧﯿﯿە، ﻛەرﻛﻮوك دۆﺧێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﯚ داﻧﺮاوە ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻣﺎدەی ،140ﺋﯿــﺪارەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺶ ﭼەﻧﺪی دەﺳەﺗﯽ ﺋﯿﺪارﯾــﯽ و داراﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھەﺑێ ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ ﻛﯚی دۆﺧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛە ﺑﺎﺷە ،ﺋەﮔەر ﻟەﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﺸــەوە ﺳــەﯾﺮی ﺑﻜەﯾﻦ، ﻛەرﻛﻮوك دۆﺧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە. ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ دۆﺧﯽ ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼــﯚن دەﺑﯿﻨﯽ ،ﺋﺎﯾــﺎ ﺑەرەوﭘێﺶ ﭼﻮوە ﯾﺎن ﭘﺎﺷەﻛﺸە؟ دۆﺧەﻛــە ﺧﺮاپ ﺑــﻮوە ،ﻟە ھەر ﭘﺎرﭼەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺣﺰب ھەﯾە ﻛە ﻟە ﻧێﻮان ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا رێــﻚ ﻧﯿﻦ ،ﻟەﻧــﺎو ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎﻧﺪا ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﺒەﺳﺘﻦ ،ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛێﺸــە و دۆزی ﻛﻮرد ﺑەرەوﭘێــﺶ ﭼــﻮوە ،ﺑــەم ﺑەداﺧەوە ﺋەو ھەﻣــﻮو ﺣﺰﺑﺎﻧە و ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧێﻮاﻧﯿﺎن زﯾﺎﻧــﯽ ﺑــە ﻛــﯚی دۆزی ﻛﻮرد ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ،ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەﯾﺶ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎ ،ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻧﺎﺳﺮاوﺗﺮ ﺑﻮوە و ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ ﺑەﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە ،ﺑﯚﯾــە ﮔﺮﻧﮕە ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼــە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن وەﻻ ﺑﻨێﻦ و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮن.
ﺋﯿــﺪارەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺶ ﭼەﻧﺪی دەﺳــەﺗﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯽ و داراﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھەﺑێ ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ ﻛﯚی دۆﺧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛە ﺑﺎﺷە
ﺳﻴﺎﺳەت ”ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ وادا دەﺑێ ﻛەﯾﺴەﻛە ﺑﺪرێﺘە دادﮔە ،ﺋەﮔەر داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻟەو ﭼەﺷﻨە ﻛە دەﭼێﺘە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻧﯿﺰام و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿەوە ﺳﻜﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت ،دادﮔە داوا ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی رێﻜﻜﺎری ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﮕﺮێﺘەﺑەر ﺗﺎ دادﮔە ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺎت و ﺋەو داواﯾەی ﻟەﺳەری ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە روﺑەڕووی ﺑﻜﺎﺗەوە“.
ﮔﯚڕان ﺧﯚی ﻟە ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏﯽ دزﯾﯿەوە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ،وەك ھەوڵێﻚ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺳﺎزان و ﺋﺎﺷﺘەواﯾﯽ ﻻﯾەﻧە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ،ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﺎﺳﺮاو ،ﺳەرداﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد ،ﺑەم ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ رێﻜﺨەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ،ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ﺋەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺑﺒﯿﻨێﺖ و ﺋەﻣە را و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻟێ ﻛەوﺗەوە.
ﺣەﻣەﺳــەﻋﯿﺪ ﺣەﻣەﻋەﻟﯽ، ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻛﺮدەوە ﻛــە ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏﯽ ﻟــەو ﯾەﻛﺘﺮﺑﯿﻨﯿﻨﺎﻧــە ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ،ھەوڵــﯽ ﻟێــﻚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧــەوە و ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ داوە .ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ” ،د .ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏــﯽ زۆر ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەوە ﺑﺎﺳــﯽ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە و ھەر ﻟەو رواﻧﮕەﯾەﺷەوە ھﺎﺗﻮوەﺗە ﻧێﻮاﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧەوە“. ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەوەی ﺑﯚﭼــﯽ ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ وەك ﮔــﯚڕان ﻧﺎﯾﺎﻧــەوێ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺳــەرداﻧﯽ ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻛﺮدووە ،ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﯚ )وﺷــە( ﮔﻮﺗﯽ، ”ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎرە دەﺑێ ﻟە ﺧﯚﯾﺎن
ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم د .ﻋەﻟﯽ ﻧە ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە و ﻧە ﻓﺸﺎرﯾﺶ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﺗــﺎ رێﮕﺮی ﻟــە ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑــەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺳەرﺑەﺳﺘﻦ ﭼﯚن ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ھێﺰ و ﻻﯾەن و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن دەﻛەن“.
ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﭼەﻧــﺪ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻛــﯚ ﺑــﻮوەوە و ﺗــەوەری ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯿــﺶ ،ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ و ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﺑﻮو ﻛــە ﺑەھﯚی ﺋەو ﭘﺮﺳــەوە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺳەری ھەڵﺪاوە. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر رازی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ، ﻗە ر ە د ا ﻏــﯽ رەﺧﻨەی ﻟە ر ێﻜﺨــە ر ی ﮔﺸــﺘﯿﯽ
ﺑﻜﺎت. ﺋەو ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾەﺗﯽ ،ﻟــە رێﮕەی ﭼﯿــﺎی ﻛﻮڕﯾﯿەوە وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە ﺳەرداﻧﯽ ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑﻜەن ،ھەرﭼەﻧــﺪ ﺑەڵێﻨﯽ داﺑﻮو وەﻣــﯽ ﺑﺪاﺗەوە ،ﺑــەم ﭘﺎش ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿەﻛــﯽ ﭼەﻧــﺪ رۆژە، وەﻣﻤﺎن ﻧەدراوەﺗەوە و ﺋەوەﯾﺶ ﺟێﮕەی ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺑﻮوە. ﻗەرەداﻏــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوەﯾﺶ ﻛﺮدووە ،ﻟە رووی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯿەوە دەﺑــﻮو وەﻣــﯽ ﺑﺪراﯾەﺗــەوە ﺑــﯚ رازﯾﺒــﻮون ﯾــﺎن ﻧەﺑــﻮون ﺑەﺳەرداﻧەﻛەی ،رای دەﮔەﯾەﻧێ دەﺑــﻮو ﺑــە ﻓەرﻣــﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﮔﯚڕان ﻟێﺪواﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﺪاﯾە ،ﻧەك ﻟە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛەوە وەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﯿﺴــﺘﺎﯾە .ھەروەھــﺎ دەڵێﺖ، ”ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺳﺎزان ﺑﻮون ،ﺑﯚﭼﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ وﺗﻮێﮋی ﻟەﺑــﺎرەوە ﺑﻜــەن ،ﯾــﺎن ﺑﯚﭼﯽ ﺋﺎﻣﺎدەن ﭘێﺸــﻮازی ﻟە ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑێﮕﺎﻧەی دەرەوەی ﺳﻨﻮور ﺑﻜەن، ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردێﻚ داﻧﯿﺸﺘﻦ ﺳﺎز ﺑﻜەن“. ﻻی ﺧﯚﺷــﯿﺎﻧەوە ،ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ھﯿﭻ ﻟێﺪواﻧێﻚ ﻧﺎدەن و ﺋﺎﻣــﺎدەی رووﻧﻜﺮدﻧەوە ﻧﯿﻦ.
ﮔﺸﺘﯿﯽ ﯾﺎن ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻧەﺑێ ،ﺑەم ﻟەوﻛﺎﺗەی ﭘﯚﺳﺘﯽ ھەﯾە و ﻛﺎری ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎو دەﻛﺎت ،رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺗــﺮ دەﯾﮕﺮێﺘەوە. ﺷﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ وەھﺎدا ،دەﺑێ وەك ﻛەﯾﺲ ﺋﺎراﺳــﺘەی دادﮔە ﺑﻜﺮێ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﯾەﻛﻼﯾــﯽ ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺋەﺣﻤــەد وەرﺗــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟــە ﺧﻮﻟﯽ ﺳێﯿەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد” ،ﻟە
ﺣﺎڵەﺗﯽ وادا دەﺑێ ﻛەﯾﺴــەﻛە ﺑﺪرێﺘە دادﮔە ،ﺋەﮔەر داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﻟەو ﭼەﺷﻨە ﻛە دەﭼێﺘە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻧﯿﺰام و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿەوە ﺳﻜﺎ ﺗﯚﻣــﺎر ﺑــﻜﺎت ،دادﮔــە داوا ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی رێﻜﻜﺎری ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﮕﺮێﺘەﺑــەر ﺗــﺎ دادﮔــە ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺎت و ﺋەو داواﯾەی ﻟەﺳــەری ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە روﺑەڕووی ﺑﻜﺎﺗەوە“. ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا
ﺣەﻣەﺳەﻋﯿﺪ ﺣەﻣەﻋەﻟﯽ:
د .ﻋەﻟــﯽ ﻗەرەداﻏــﯽ زۆر ﺑــە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەوە ﺑﺎﺳﯽ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛــﺮدووە و ھــەر ﻟەو رواﻧﮕەﯾەﺷــەوە ھﺎﺗﻮوەﺗــە ﻧێﻮاﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻋەﻟــﯽ ﻗەرەداﻏــﯽ ،ﺋەﻣﯿﻨﺪاری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ھەﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو ﻟەﮔــەڵ ھەرﯾــەك ﻟە
ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﮔﺮت و ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﻟەﮔەڵ ﺑێﮕﺎﻧەﯾەﻛﺪا داﻧﯿﺸــﺘﻦ ﺳــﺎز دەﻛﺎت ،ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﻟەﮔەڵ ﺋەودا ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ
”وﺷــە“ ،ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻛــﺮد ﺑە ھەرﯾەك ﻟە ﺣەﻣەﺗﯚﻓﯿﻖ رەﺣﯿﻢ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و ﺋﺎﺳــﯚ ﻣەﺣﻤــﻮود ،ﺑﺎژێڕواﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾە ،ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑــﻮون ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ھﯿﭻ رووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾەك ﺑﺪەن. ﺑە ﺑڕوای ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ، ﻟــە رووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯿەوە ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑــﻮوە ﻛــە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ وەﻣــﯽ ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏــﯽ ﺑﺪاﯾەﺗەوە و ﺑﯿﺒﯿﻨﯿﺎﻧە. ﺳﯿﺮوان ﻛەرﯾﻢ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺑەﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ” ،ﻟە رووی ﻋﻮرﻓﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ،ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ وەﻣﯽ د.ﻋەﻟــﯽ ﺑﺪاﯾەﺗــەوە و ﻣﺎدام ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻧﺎﺳﺮاوە و ھەوڵــﯽ ﻧێﻮاﻧﮕﯿﺮﯾﯽ دەدات ،وا ﺑﺎ ﺷﺘﺮ ﺑﻮو
ﻛە ﺑﯿﺒﯿﻨﯿﺎﯾــە“ .زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ، ”ﯾەﻛﺘﺮﺑﯿﻨﯿــﻦ ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎی ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەراﻣﺒــەر ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن زۆرﺟﺎر ﯾەﻛﺘﺮﯾﺶ دەﺑﯿﻨﻦ و ﺳﻮورﯾﺸــﻦ ﻟەﺳــەر
ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن، ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎﯾﺶ ﺋەﮔــەر ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﻏﯿﺸﯽ ﺑەدڵ ﻧەﺑﻮوﺑێﺖ، دەﻛﺮا ﺑﯿﺒﯿﻨێﺖ و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﺑﻜﺮداﯾە“. ﺑەھﯚی ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧەی ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ و ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟــە ھەرێــﻢ دروﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدووە، ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑەھــﯚی ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺟﯿﺎوازەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧە ﮔە ﯾﺸــﺘﻮ و ﻧە ﺗە ﺳــﺎزان ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﻛــﺮدووە وای ﻟــە ﻣﺎوەﻛﺎﻧــﯽ راﺑﺮدوودا ﺣﺰب و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ھەوڵــﯽ ﻟێــﻚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧــەوەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑﺪەن.
ﺳێﻜﺴﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی ﮔﯚڕان ﻟەرووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ- ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﮔﺮﺗەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﻜﺴﯿﯽ ﻓﺎﯾەق ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ،دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆری ﺑەدوای ﺧﯚی ھێﻨﺎ. ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﻧﯿﺰام و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻜﺎت ،دەﻛﺮێ ﻟەﻻﯾەن داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯿﯿەوە ﺳــﻜﺎی ﻟە دژ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳــێﻜﯿﺶ ﭘێﯽ واﯾە ﺑﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳــﻜﺎ ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ رێﻮﺷﻮێﻦ ھەﯾە ﺑﮕﯿﺮێﺘەﺑەر ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺳﻜﺎ ﻟەﺳەر ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرێﺰﺑەﻧﺪی ھەﯾە .ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺶ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﻟەﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘﯿﺮۆزی ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا ھﯿﭻ دەﻗێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑە رووﻧﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﻟەم ﭼەﺷــﻨەی ﻧەﻛﺮدووە ،دووﭘﺎﺗﯿﺶ ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە دەﺑێ ﺑە ﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯽ ،ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ وەھﺎ رووداوێﻚ ﺑﻜﺮێﺖ. دوای ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﮔﺮﺗەﯾەﻛﯽ ﺳێﻜﺴــﯿﯽ ﻓﺎﯾــەق ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛە ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑﯚ ﺳﺎﯾﺘﯽ ”“wishe.net دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﺋەوە ﻣﻨﻢ ﻟە ﭬﯿﺪﯾﯚﻛەدا ،ﺑــەم ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﻢ ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﺪا ،ﺋــەو ﻛﺎرە 23ی ﻛﺮاوە“. ﮔﺮﺗە ﺳێﻜﺴــﯿﯿەﻛە ﻗﺴەﻛﺮدن و ﺟﻮوڵەی ﺳێﻜﺴــﯿﯽ ﺗﯿﺎداﯾە و ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨەﻛەﯾــﺎن ﺑــە زﻣﺎﻧــﯽ
ﻛﻮردﯾــﻦ و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛە ﺑە رووﻧﯽ ﺗﯿﺎﯾﺪا دەردەﻛەوێ. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛــەی ﮔﯚڕان زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑەڵێ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾەﻛﯽ ﻣﻦ ﺑــو ﺑﻮوەﺗەوە ،ﺋــەوە ﭬﯿﺪﯾﯚی ﻣﻨــە ،ﺑەم ﺑە دەﻧــﮓ ﻻﻣە ﻛە ھەڕەﺷەﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮدم ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی 23ی ﺣﻮزەﯾﺮان ﺑەﺷﺪاری ﺑﻜەم ،ﺷﺘﻢ ﺑەراﻣﺒەر دەﻛەن“. ﺳــێﻜﺲ و ھەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﻣــﺮۆڤ ،ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺗــﺎ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻣﺮۆﭬەﻛە ﭘﯚ ﺳﺘێﻜﯽ
ﺑﻜﺮێﺖ. وەرﺗــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﺑەﭘێﯽ ﭘێــڕەوی ﻧﺎوﺧــﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺗﻮﻧــﺪ ھەﯾــە و دەﺑــێ ﻟێﮋﻧەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻟەﺳــەر ﺋەو ﺣﺎڵەﺗﺎﻧە دەرﺑﺒڕێ و ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺑﻜﺎت ،دواﺗﺮ ﺑﺨﺮێﺘە ﻧﺎو ﻛﺎرﻧﺎﻣــەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺋەﮔەر ﺑــە )ﺑەڵێ( دەﻧﮕﯽ ﻟەﺳــەر درا، ﭘﺎرێﺰﺑەﻧــﺪی ﻧﺎﻣێﻨێ و دەدرێﺘە دادﮔــە ،ﺋــەوﻛﺎت ﺗەﻧﯿــﺎ وەك
ﺋەﺣﻤەد وەرﺗﯽ:
ﺑەﭘێﯽ ﭘێــڕەوی ﻧﺎوﺧﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪ ھەﯾە و دەﺑێ ﻟێﮋﻧەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﻟەﺳەر ﺋەو ﺣﺎڵەﺗﺎﻧە دەرﺑﺒڕێ
ﭘﺎرێﺰﺑەﻧــﺪی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر ”ﺣەﺳﺎﻧە“ی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﻓﺎﯾﻠﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ، دەﺑێﺖ ﭘﺎرێﺰﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛەی ﻟەﺳەر ھەڵﺒﮕﯿــﺮێ ،ﺋﯿﻨﺠــﺎ دادﮔەﯾﯽ
ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر دەﻣێﻨێﺘەوە ﺗﺎ دادﮔە ﻓﺎﯾﻠەﻛەی ﯾەﻛﻼ دەﻛﺎﺗەوە“. ﺑەﭘێــﯽ ﻣــﺎدەی 2ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ھەر ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﺳــەرﭘێﭽﯽ
ﻟە ”ﻧﯿﺰاﻧــﻢ و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸــﺘﯽ“ ﻟەﻻﯾەن ھەر ﻛەﺳێﻜەوە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێ ،ﻟەﻻﯾەن دەﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗەوە ﻟە داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺳﻜﺎ ﻟەﺳەر ﺳەرﭘێﭽﯿﻜﺎر ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ. ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە دادوەر ﻣەرﯾــﻮان ﮔﻮﺗەﺑێﮋی داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ
داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺳﻜﺎی ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد ،رای ﮔﺸــﺘﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻟێ ﺋﺎﮔەدار دەﻛەﻣەوە“. ﺑەو ﭘێﯿەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ز ۆ ر ﯾﻨــە ﻣﺴﻮڵﻤﺎﻧﻦ ﺋﺎ ﯾﻨــﯽ و
ﻣەﻻ ﻋەﺑﺪو ﻣەﻻ ﺳەﻋﯿﺪ:
ﻟە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا دەﻗێﻜﯽ ﺟێﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿــە ﻟەﺑﺎرەی ﺣﺎڵەﺗﯽ ﻟــەو ﺟﯚرە، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻟە ﭘﺮﺳێﻜﯽ وادا دەﺑێ ﺑە ﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺮێ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻟــە داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯽ دەﺳــﺘەﯾەك ﺑە ﻧﺎوی ﻣﺎﻓﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ھەﯾە ،واﺗە ھەر ﻛێﺸەﯾەك ﭘێﻮەﻧﺪار ﺑێ ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ،ھەروەھﺎ ﺳەرﭘێﭽﯽ ﺑێ ﻟەﺳەر ﻧﯿﺰام و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی 2ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﻛەی، ﺋەو دەﺳــﺘەﯾە دەﺗﻮاﻧێ ﺳــﻜﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت“. ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﻟەﺑﺎری ﻛەﯾﺴــﯽ ﻓﺎﯾــەق ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔــﯚڕان ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ھەواڵێﻜﯿــﺎن ﺑە ﺑەﻧــﺪە ﻧەداوە ﺑــەوەی ﺳــﻜﺎ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو ﻛەﯾﺴە ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ھەر ﻛﺎﺗێﻚ دەﺳﺘەی ﻣﺎﻓﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻟە
ﺋﯿﺴﻼم ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎن ،ﺳێﻜﺴﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ،ﻟــەرووی ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەوە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺧﯚی ھەﯾە. ﻣــەﻻ ﻋەﺑــﺪو ﻣەﻻ ﺳــەﻋﯿﺪ ﺳــەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﻟە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا دەﻗێﻜﯽ ﺟێﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿە ﻟەﺑــﺎرەی ﺣﺎڵەﺗﯽ ﻟــەو ﺟﯚرە، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻟە ﭘﺮﺳــێﻜﯽ وادا دەﺑــێ ﺑە ﭘێــﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و ﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﺑﻜﺮێ. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﯾﺸــﺪا ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟەﺳەر وردەﻛﺎرﯾﯽ ﭘﺮﺳێﻜﯽ وا، ﻛﺎری ﻟێﮋﻧەی ﻓﺘﻮاﯾە“.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻋەﻟﯽ ﻗەرەداﺧﯽ :ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻟەﮔەڵ ﺑێﮕﺎﻧە دادەﻧﯿﺸێ و ﻛﻮرد رەت دەﻛﺎﺗەوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
5
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﻣﺤەﻣەدﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری :داوای ﺋێﻤە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەوەﯾە ،ﺣﻜﻮوﻣەت و وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ و دەزﮔە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﺪﯾﺘﺮ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ دەﺳــﺖ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﺨەﻧە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮﯾﯿەوە و دەرﻓەت ﺑەوە ﻧەدەن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻛﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو رژێﻤە.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ھەرێﻢ ﻟە ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﻧەوە ﺋەﻧﻮەر ﻣﺤەﻣەدی :ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺋەﺳﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤە وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن 5رۆژ ﻟەﻣەوﺑەر ،ﺷــەوی ھەﯾﻨﯽ ﻟەﺳەر ﺷەﻣﻮو ،ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺧﯚﯾﺎن ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﭘﯿﻼﻧێﻜﯽ ھﺎوﺑەﺷﺪا ھەردوو ﺑﺎرەﮔەی ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷﮕێڕی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﻛﺮدە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺑە ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﺗﯿﺮۆری رەزا ﻛەﻋﺒﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎن و ﺑﯚﻣﺒڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرەﮔەی ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷﮕێڕی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎن. ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ،ﺋەو ھەوﻧە ﺑە ﻛﺎرداﻧەوەﯾەك ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻣﻠﺪاﻧﯽ ﺋەو رژێﻤە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر واژۆﻛﺮدﻧﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﺎﻣەﻛەی ﭬﯿەﻧﻨﺎ ھەژﻣﺎر دەﻛەن. ﺑﯚﻣﺒڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯚردوﮔەی ﻛﯚﻣەڵە ﻟەﻻﯾــەن ﺳــﯿﺨﻮڕێﻜﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧــەوە ﺋەﻧﺠــﺎم دراﺑــﻮو ﻛە ﻣــﺎوەی 4ﺳــﺎڵ ﺑﻮو دزەی ﻛﺮدﺑــﻮوە ﻧﺎو رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑەوە ،ﺑە ھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ھەوڵﯽ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧــﯽ رەزا ﻛەﻋﺒﯿــﺶ ﭼﯿﺮۆﻛێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەی ھەﺑﻮو و ﺋەوەﯾﺶ ﺑﻮوەﺗــە ھﯚی ﺋەوەی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھــەت ﻟەرووی ﺗەﻧﺎھﯿﯿــەوە ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺘەوﺗﺮ ﺑﻜەن و داوا ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ دەﻛەن زﯾﺎﺗــﺮ ﭼﺎودێﺮی ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﻜەن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺋەﻧــﻮەر ﻣﺤەﻣــەدی ،ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷــﮕێڕی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﺋەو رووداوە ھەوڵێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ زەﺑﺮێﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر ﻟــە ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷــﮕێڕ ﺑﻮەﺷــێﻨێﺖ ،ﺑەم ﭘﯿﻼﻧەﻛــە ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺑەھﯚی ﺋﺎﮔﺎدارﯾــﯽ ھﺎوڕێﯿﺎﻧﻤﺎن
ﻛﯚﻣەڵــەی ﺷﯚڕﺷــﮕێڕەوە ،ھەر ﺋــەو ﺷــەوە دوای داﻧﺎﻧــەوەی ﺑﯚﻣﺒــەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ھﺎوﺳــەر و ﻛﻮڕەﻛەی ﺑﺎرەﮔــەی ﻛﯚﻣەڵەﯾﺎن ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﻮوە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەك ﻧﯿﯿە ﻟەﺳــەر ﺋەوەی ﮔەڕاوﻧەﺗەوە ﺋێﺮان ﯾﺎ ھێﺸــﺘﺎ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەن و ﺧﯚﯾﺎن ﺣەﺷﺎر داوە“. ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ،ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺷــەﭘﯚﻟێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﯚ ﺗﯿﺮۆری دژﺑەراﻧﯽ ﺧﯚی دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮدووە و رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ھەردوو ﻛﯚﻣەڵەﻛــە ،ﺑە دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ ﺋەو ﺷەﭘﯚﻟە ﻧﺎوزەد دەﻛەن .ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿــﺶ ﺗﯿــﺮۆر وەك ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﻧەﮔﯚڕ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان وەﺳﻒ دەﻛﺎت. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی ،ﺟێﮕﺮی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵــێ” :ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ھﺎﺗﻨە ﺳەرﻛﺎرﯾﯿەوە ،ﺑە ﺳڕﯾﻨەوەی ﻧەﯾﺎراﻧﯽ ﺧﯚی دەﺳﺘﯽ ﺑەﻛﺎر ﻛــﺮد ،ﻟە ھــەر ﺟێﮕەﯾەك
ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿە“. ﻣﺤەﻣەد ﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە: ”ﺋــەوەی دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﺟەوھەری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و راھێﻨﺎن و ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯿﻤە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﻧﺎردﻧﯿﺎن ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێ ﺑــﯚ ﺗﯿﺮۆری ﻧەﯾﺎراﻧﯽ رژێﻢ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺳــﯿﻤﺎ ﻧﺎﺳــﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮرد، ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗــﺎزە ﻧﯿﯿە و ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧەﮔﯚڕی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧــەی ﺋێﺴــﺘە ﻋێــﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەی رۆژھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ھەﯾﺎﻧە،
ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی:
ﺋێﺮان ﺳەروەرﯾﯽ ﺋەو وﺗەی ﭘێﺸێﻞ ﻛﺮدووە و ھەق واﯾە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەو ﻛﺮدەوەﯾە ﺷەرﻣەزار ﺑﻜﺎت دەرەﺗﺎﻧێﻜــﯽ ﻧﻮێﯿــە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺗﯿﻤەﻛﺎﻧﯽ رێﻚ ﺑﺨﺎﺗــەوە و ﺑﺒێﺘە ھﯚﻛﺎری ﻧﺎﺋــﺎرام ﻛﺮدﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻋێﺮاق“. وەك ﺋەﻧﻮەر ﻣﺤەﻣــەدی ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەدات” :ھــەرﻛﺎت ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەرەوەﯾﺪا ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷﻜﺴــﺖ ھﺎﺗﺒــێ ﯾﺎن ﻧەرﻣﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮاﻧﺪﺑێ ،ھەﻣﯿﺸــە ھەوڵــﯽ داوە ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی وت دەﺳﺖ ﺑە ﺳــەرﻛﻮﺗﻜﺮدن ﺑﻜﺎت
ﺋەو ﺳــﯿﺨﻮڕەی ﺑﯚﻣﺒەﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﺋﯚردوﮔــەی ﻛﯚﻣەڵەدا داﻧﺎوەﺗــەوە ،ﻧــﺎوی ﻋەﻟﯽ ﻓەﺗﺤﯿﯿە و ﻟەداﯾﻜﺒﻮوی ﺋﺎواﯾﯽ ﺳەووای ﺳەر ﺑە ﻣەرﯾﻮاﻧە
ﭘﻮوﭼــەڵ ﻛﺮاﯾــەوە و ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻟــەو ھەوڵە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەی ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑێﺖ. ﺋەو ھەوڵە ﻟە رێﮕەی ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺳــﯿﺨﻮڕەوە ﺋەﻧﺠــﺎم دراﺑﻮو ﻛە ﺧﺰاﺑﻮوە ﻧــﺎو رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵەوە، ﺑەھەر ﺷــێﻮەﯾەك ﺑﻮوە ،ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺗﻮاﻧﯿﺒﻮوی ﺑﯿﺨﺎﺗە ژێﺮ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵــﯽ ﺧﯚﯾەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﯿﻼﻧێﻜﯽ ﻟــەم ﺷــێﻮەﯾەی ﭘێ ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت“. ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت” :ﺋەو ﺳﯿﺨﻮڕەی ﺑﯚﻣﺒەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺋﯚردوﮔەی ﻛﯚﻣەڵەدا داﻧﺎوەﺗەوە ،ﻧﺎوی )ﻋەﻟﯽ ﻓەﺗﺤﯿﯿە( و ﻟەداﯾﻜﺒﻮوی ﺋﺎواﯾﯽ ﺳــەووای ﺳەر ﺑە ﻣەرﯾﻮاﻧە و ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2011 ﺧﯚی ﺧﺰاﻧﺪووەﺗە ﻧــﺎو رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ
ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚی ﺗﯿﺎدا ﺑﯿﻨﯿﻮە ،چ ﻟە ﺋێﺮان و وﺗﺎﻧﯽ دەوروﺑەر و چ ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دوور ،دژﺑەراﻧﯽ ﺧﯚی ﺗﯿﺮۆر ﻛﺮدووە ،دوای رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻟەﮔەڵ وﺗﺎﻧــﯽ ،5+1ﺋەﮔەرێﻜﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ﺑەھێﺰ ﺑﻮو ﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﺳﺖ ﺑﺪاﺗەوە ﺋەو ﭘﯿﻼﻧە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧە، ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋــەو رووداواﻧەی ﻧﺎو ھەردوو ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷــﮕێڕان و زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎن ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎن ﺑەﺗەواوەﺗﯽ ﻧەﺧﺮاوﻧەﺗە روو ،ﺑەم ﺟﯚری داﻧﺎﻧەوەی ﺑﯚﻣﺐ و ﻛﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛە ،ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو ﺋەزﻣﻮوﻧەی ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ھەﻣﺎﻧە ،ﭘێﻤﺎن دەڵێ، ﺑەﺑــێ ﺋەوﻻوﺋەﻣﻼ ﻛﺎری ﻛﯚﻣﺎری
و ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟــە ﺑەﻏﺪا و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ،رژێﻢ ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەرﺑو ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨەوەﯾە ﺑﯚ ﻛﺮدەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ و ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺑﻨﻜە و ﺑﺎرەﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت و ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣەدەﻧﯿﯽ ﻛﻮرد .ﺋەوەی ﻟەم دواﯾﯿﺎﻧەدا ﻟەﻧﺎو ھەردوو ﻛﯚﻣەڵەدا رووی دا ،ھەر دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺋــەو ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﺑﻨﻜــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻋێﺮاق ﻛە ﺋﺎراﺳﺘە ﺑەو ﺗﯿﻤە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧە دەدەن“. ھــﺎوﻛﺎت ﻣﺤەﻣەدی ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﻟەم ﺟﯚرە دەدات و وەك ھێﻤــﺎی ﭘــێ دەﻛﺎت:
و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەو ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەی ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ھەﯾە، وای ﻛﺮدووە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋەﮔــەر ﭘێــﯽ واﯾە ﺳﺎزﺷــێﻜﯽ ﻟەﮔەڵ دﻧﯿــﺎی دەرەوە ﻛﺮدووە، ﻟەو دەرﻓەﺗﺎﻧەدا دەﺗﻮاﻧێ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛﺮدەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪات و رەﻧﮕە دﻧﯿــﺎی دەرەوە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯿﺪا ﺑــێ دەﻧــﮓ ﺑﻦ و رووﺧﺴــﺎری ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دﻧﯿﺎی دەرەوەدا ﻧەﺷێﻮێﻨێﺖ“. ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ھەرﭼــﯽ رۆژھەﺗﯿﯿــە ،ﺑﺎس ﻟە دەﺳــﺖ ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ ﭘێﻜﺮدﻧــەوەی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەﻛەن ﺑﯚ ﺗﯿــﺮۆری دژﺑەراﻧﯿــﺎن و ﻗﺎدری رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە” :ﺋەوەﻧﺪەی ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ﻟەﺳــەر ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪارەی ﺋﯿﺘﻋﺎت و دەﺳــﺖ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن
”ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺟﻤﻮﺟــﯚڵ و ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﻤــﺎن ،ﻟە ھەوڵﯽ زەﺑﺮ ﻟێﺪاﻧە ﻟــە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد ﻟەو ﭘﺎرﭼەﯾەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ﺋێﻤە ﭘێﻤﺎن واﯾە ﺋەو ﭘﯿﻼﻧﺎﻧــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺋێﻤــە ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺳــەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﺮێﺘەوە و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ھەوڵ دەدا زەﺑﺮ ﻟە ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ﺑﻮەﺷێﻨێﺖ“. ﺑەم ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی ﭘێﯽ واﯾە ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚ ﻛﺎرﯾﮕەری ھەﺑﻮوە ﻟەﺳــەر ﺋــەو رووداواﻧە و دەڵێ” :ﻟــەو دواﯾﯿﺎﻧەدا ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھــەت ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎن ھەﺑﻮوە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﻟــە ﻣەرﯾــﻮان ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎن دەﺳــﺖ ﭘێ ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﭘێ دەﭼێ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧە و ﺋەو ھەﻟﻮﻣەرﺟەی ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾــە ،ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺟــﯚرەﻛﺎن ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋەوە ﺑﺨــﻮازێ ﻛە ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ و ھﺎوﻛﺎت زەﺑﺮێﻚ ﻟە دژﺑەراﻧﯽ ﺧﯚی ﻟەﻧﺎو ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ﺑﻮەﺷێﻨێﺖ“. ﺳــەرﺑﺎری ﺋــەوەی ھەوڵــە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺷﻜﺴــﺘﯿﺎن ھێﻨــﺎ ،ﺑــەم وەك ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدەن ،رووداوەﻛــە ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی و ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺋەو ھێﺰاﻧەدا و ﺋەﻧﻮەر ﻣﺤەﻣەدی ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت” :دوای ﺋــەو رووداوە ،زۆرﺑــەی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھــەت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﭘێــﻮە
ﻛﺮدووﯾــﻦ و ھﺎوﺧەﻣــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﭘێﺸــﺎن داوە ،ﻟەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎﻧەدا ﺑﺎس ﻟەوە ﻛﺮاوە ﻟە ﺑﻮاری ﺗەﻧﺎھﯿﺪا ﻟە ﺋێﺴــﺘە ﺑەدواوە زﯾﺎﺗﺮ ھﺎوﻛﺎری ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑە ھەﻣﻮوﻣﺎن ﭘێﻜەوە ﺑەرﭘەرﭼﯽ ﭘﻼﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﺪەﯾﻨــەوە و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی زاﻧﯿﺎری ﻟە ﺑــﻮاری ﺗەﻧﺎھﯿﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەو ﻧﯿﺎزەی ﻛە ﺋەو ﭘﻼﻧﺎﻧە ﺗەﻧﯿﺎ رووﯾﺎن ﻟە ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧێــﻚ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ رووی ﻟە ﺳــەرﺟەم ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە“. دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە” :ﺋەو رووداواﻧە ھەﻣﻮوﻣﺎﻧــﯽ وەك ﺳــﺎﻧﯽ ﻧەوەﺗــەﻛﺎن ورﯾــﺎ ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟــە ﺑــﻮاری ﺗەﻧﺎھﯿﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺋﺎﮔﺎﻣﺎن ﻟــە ﺧﯚﻣﺎن ﺑێــﺖ و ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺋەوە ﺑﻜەﯾــﻦ زەﺑﺮێﻜﻤــﺎن ﻟەﻻﯾــەن داﻣﻮدەزﮔە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەوە ﻟێ ﻧەدرێﺖ“. ﻛﯚﻣﯿﺘــە ”ﺳــەرﺟەم ﺋەﻣﻨﯿﯿەﺗەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺑەﯾەﻛــەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ رۆژاﻧەﯾــﺎن ھەﯾــە و ﻟەﺳــەر رووداوی ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە، ﺋﺎڵﻮﮔــﯚڕی زاﻧﯿﺎری دەﻛەن .ﻛە ﺑە رووداوەﻛەﻣﺎن زاﻧﯽ ،دەﺳﺘﺒەﺟێ دوو ﺷــﺎﻧﺪﻣﺎن رەواﻧەی ھەردوو ﻛﯚﻣەڵە ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋەوەی ھﺎوﺧەﻣﯿﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑﻜەﯾﻦ و ﻟەوەﯾﺶ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺗﺎ ﺋەو رادەﯾەی ﺋەوان ﺑە دروﺳﺘﯽ دەزاﻧﻦ ،زاﻧﯿﺎرﯾﻤﺎن ﭘێ ﺑﺪەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەر ﺑێﺖ، ﺗﺎ ﺋێﻤەﯾﺶ رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﺗﻮﻧﺪوﺗﯚڵﺘــﺮ ﺑﻜەﯾــﻦ“ ﻣەوﻟﻮودی وای ﮔﻮت. ﺣەﻣەﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری ھﺎوﺷــێﻮەی ﻣەوﻟﻮودی ﺋﺎﻣﺎژە دەدات” :ﺑەﭘێﯽ رۆﺗﯿﻨــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ،رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﻤــﺎن ﮔﺮﺗﻮوەﺗــە ﺑــەر و ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯿﺶ ﻟــە ﭘێﻮەﻧــﺪی و ﺋﺎڵﻮﮔــﯚڕی زاﻧﯿــﺎری و ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﺪاﯾــﻦ ﺑﯚ ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ھەوڵە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧەی رژێﻢ و داڕﺷﺘﻨﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ھەﻣەﻻﯾەﻧــە و ھەﻣﺎھەﻧﮓ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ھەوڵە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧە“. رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :ﺋێﻤە ﺑەﭘێﯽ ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن، ﺋەﻧﺪاﻣــﺎن و ﺋﯚرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻟــە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺋــەو ﺟﻤﻮﺟﯚڵە
ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دەﻧﮕﺪاﻧەوەی زۆری ﻟێ ﻛەوﺗەوە، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿــﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑــە ﭘەرﻟەﻣــﺎن و داودەزﮔــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ھﯿﭻ ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋەو رووداوە ﻧەﺑــﻮوە ،وەك ﻣﺤەﻣەدی ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەﻛﺎت” :دوای ﺋەوەی ﺑە ﭘﻼﻧﯽ ﺗەﻗﯿﻨەوەﻛەﻣﺎن زاﻧﯽ ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﺑە ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەوە ﻛﺮد و ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺑەدەم داواﻛەﻣﺎﻧەوە ھﺎﺗﻦ و دەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑــە ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧەوەی ﻛﯚی ﺋــەو ﺑﯚﻣﺒﺎﻧــەی ﻟــە ﻛەﻣﭙەﻛە داﻧﺮاﺑﻮون ﻛە زﯾﺎد ﻟە ٩ﺳــەﻋﺎﺗﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧــﺪ ﺗــﺎ ھەﻣــﻮو ﺑﯚﻣﺒەﻛﺎن ﭘﻮوﭼەڵ ﻛﺮاﻧەوە ،ﺑەم ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﺋەو ﻛﺮدەوەﯾە ﺷــەرﻣەزار ﺑــﻜﺎت ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻜﻤﺎن ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە و ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﯾﺸــﺪا دەﺳﺘﺨﯚﺷﯽ ﻟــە ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن دەﻛەﯾﻦ ﺑــﯚ ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﻤﺎن ﻟە ﭘﻮوﭼەڵﻜﺮدﻧەوەی ﺑﯚﻣﺒەﻛﺎن“. ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت” :ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺋێﻤەی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺋەﺳﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣــەت و داﻣﻮدەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەوان ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺳەرﻛەوﺗﻮواﻧە ﺋەو ﺋەرﻛەﯾﺎن راﭘەڕاﻧﺪووە و ﺋێﺴﺘە ھەﻟﻮﻣەرﺟــﯽ ھەرێــﻢ ﻟەﮔــەڵ ﺳــﺎﻧﯽ ﻧەوەﺗەﻛﺎن ﺟﯿــﺎوازە و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ وەك ﺣەﻣەﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری:
ﺣﮑﻮﻣەت رێﮕــە ﻧــەدا ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێﺘە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻛﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿﺎﻧەی ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺑــەم ﺋەرﻛــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ دەﮔەڕێﺘــەوە ﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺑﻨﻜە و ﺑﺎرەﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ﻟە ﺋەﺳﺘﯚی ﺋەواﻧە“. ھەردوو ھەوڵە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿەﻛە، ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ
ﺋەو ﺳﺎﻧە دەﺳﺖ ﺑﺪاﺗە ﻛﺮدەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ھەم ﺧەڵﻚ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وﺷــﯿﺎرە و ھەم ھەرێﻤﯿﺶ ﻟەﭼﺎو ﺋەو ﺳﺎﻧە ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﺗﺮە و ھەﺳﺘﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ﻟەﭼﺎو ﺋەو ﺳﺎﻧە زۆر ﺟﯿﺎوازﺗﺮە ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەواﻧەﺷﺪا ﺋەرﻛﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﺋەﺳﺘﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤە“.
ﻣەوﻟﻮودی ﺋەو ھەوڵە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯿﯿە ﺑە ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﺳەروەرﯾﯽ ﺧﺎﻛﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎوزەﻧــﺪ دەﻛﺎت و دەڵێ: ”ﻣــﺎدام ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــەت ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ ،ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﺋەﺳــﺘﯚی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە، ﻣﺎدام ﺋێﺮان ﺳــﻨﻮوری ﺋەو وﺗە دەﺑەزێﻨێﺖ و رێﺰ ﻟە ﺳەروەرﯾﯽ ﺋەو وﺗە ﻧﺎﮔﺮێﺖ و ﻟەﻧﺎوﯾﺪا ﭘﯿﻼﻧێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە دادەڕێﮋێﺖ ،ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺋێﺮان ﭘێﺸێﻠﯽ ﺳەروەرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋەو وﺗەی ﻛﺮدووە و ھەق واﯾە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەو ﻛﺮدەوەﯾە ﺷــەرﻣەزار ﺑﻜﺎت و رەﺧﻨەی ﺗﻮﻧﺪ ﻟە ﺋێﺮان ﺑﮕﺮێﺖ“. زﯾﺎﺗــﺮ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە: ”ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەوە ھەﯾــە ،ھەق واﯾە دەزﮔە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەدا ﺑێﻨە ﺳەرﺧەت، ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳەرەداوی ﺋەو ﭘﯿﻼﻧەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑﺪۆزﻧەوە و ﻟە رێﮕەی ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑﺒڕن .ﺋەوەﻧــﺪەی ﺋﺎﮔﺎدارﯾﻦ، ھــەردوو ﻛﯚﻣەڵەﻛــە دەزﮔــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮدووەﺗەوە و ﺋەواﻧﯿــﺶ زۆر و ﻛــەم ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺳــەر ھێڵ ﺑــﯚ ﺑەدواداﭼﻮون ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛە“. ھﺎوﻛﺎت ﻗﺎدری داوا دەﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﮔﺎداری ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﻦ ﻟەﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ ھەرێﻢ و رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :داوای ﺋێﻤە ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەوەﯾە ،ﺣﻜﻮوﻣــەت و وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و دەزﮔــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺟﺪﯾﺘــﺮ ﺟﻤﻮﺟﯚڵــﯽ دەﺳــﺖ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﺨەﻧە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮﯾﯿەوە و دەرﻓەت ﺑەوە ﻧەدەن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێﺘــەوە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻛﺮدەوە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو رژێﻤە“.
ﻟە ﻛﻮدەﺗﺎﻛــەی 12ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1982ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺷــﺎری ﺋﺎﻣەد ﺳﺘەﻣێﻜﯽ زۆری ﺑە دەﺳﺖ ﻛﻮدەﺗﺎﭼﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﯿﻨﯽ” .ﻛەﻧﺎن ﺋﯿﭭﺮەن“ ،ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﺋەو ﻛﻮدەﺗﺎﯾە ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾــە ”زوﻟﻜﻮف ﯾﺎﻛﺸــﯽ“ ﭘێﯽ واﯾە ﺋﺎﻣەد ھەﻣﯿﺸــە ﺑﻮوەﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺷەڕ و ﺋﺎﻣﺎژە دەدات ﻛە ﻟە ﻛﻮدەﺗﺎﻛەی 12ی ﺋەﯾﻠﻮول ،ﺑﯚ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎڵ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻛﺮاوە و ﺋەﺷﻜەﻧﺠەی زۆرﯾﺶ دراوە. ”ﯾﺎﻛﺸﯽ“ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ”وﺷە“ ﻗﺴە دەﻛﺎت و ﭘێﯽ واﯾە ،ﺋەوەی ﺷەڕی ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪووەﺗەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوﻛﺎﺗەی 3ﺋﺎﻓﺮەﺗــﯽ ﻛﻮردﯾــﺎن ﻟە ﭘﺎرﯾﺲ ﺷــەھﯿﺪ ﻛﺮد ،زاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﻛە ﺋﯿﺘﺮ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ و ﺷــەڕ ھەڵﺪەﮔﯿﺮﺳێﺘەوە. ھەروەھــﺎ ﺑﻮوﻧــﯽ دەﺳــﺘﯽ دەرەﻛﯿــﺶ ﺑە ھــﯚﻛﺎر دەزاﻧێ ﺑﯚ ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﺷەڕ و دەڵێﺖ،
دەزاﻧﻦ ﺗﺎﻣﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑﻜەن“. داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋﺎﻣەد ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺋﻮﻣێﺪﯾﺎن ھەﯾە ﻛە ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ دووﺑﺎرە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺑەﺑــەردا ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﭼﻮﻧﻜە 30ﺳﺎڵە ﺷەڕ ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ھﯿﭻ ﻻﯾەك ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەﺳەر ﺋەوی ﺗﺮدا ﺳەرﺑﻜەوێﺖ. ”ﺳــﻮﻣﺒﻮل ﻣﺤەﻣﻤەد ﺋﯚﻏڵﻮ“ ﻛە ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﻛﯚﻟێﮋی ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﯿە ﻟە زاﻧﻜﯚی ﻣﺎرﻣەڕا ﻟە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ و ﺧەڵﻜﯽ دﯾﺎرﺑەﻛــﺮە ،ﭘێﯽ واﯾە ﻣەرﺟــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﭼەﻛﺪاﻧﺎﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛە و دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧــەوەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧە؟ ،ﻣەرﺟێﻜــﯽ ”زۆر ﻗﻮرﺳە“. ﺳــﻮﻣﺒﻮل ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ وﺗەﻛەﻣﺎن، ھەﻣﻮوﻣــﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﯿــﺮ ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾەﻛــﯽ ﮔــەش و ﺋــﺎرام ﺑﻜەﯾﻨەوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ واﯾە ھەردووﻻ
ﺗــﻮرك ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺷــەڕەﻛە ﻗﻮوڵﺘﺮ دەﺑێﺘەوە و داﯾﻜﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺟەرﮔﯿﺎن دەﺳــﻮوﺗێﺖ .ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛێﻜﯿــﺶ ھەرواﯾــە و ﺋەواﻧﯿــﺶ وەك ﻣﻦ
ﺋﺎﻣەد دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺳەوزەﻓﺮۆﺷﯿﯽ ھەﯾــە ،زۆر ﻧﯿﮕەراﻧــە ﻟــە ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﺷەڕ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و دەڵێﺖ ،ﺋێﻤە ﻟەوەﺗەی ﭼﺎوﻣﺎن
”ﻣﻦ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑڕوام ﺑە ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەﯾە و ﭘێﻢ واﯾــە دووﺑﺎرە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨﺮێﺘەوە و ﻣﯿﻠﻠەت ﺑە ﺋﺎراﻣﯽ ﺑﮋﯾﺖ“ رەﻧﮕە ﻛﻮڕ ﯾﺎن ﺑﺮاﯾەﻛﯿﺎن ﺳەرﺑﺎز ﺑﻮوﺑێ و ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﺑێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەواﻧﯿﺶ ﻛﻮرد وەك دوژﻣﻦ ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﻧەﻛەن .ﻣﻦ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑڕوام ﺑە ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەﯾە و ﭘێﻢ واﯾە دووﺑﺎرە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑەرھەم
ﻛﺮدووەﺗەوە ﻟەﻧﺎو ﺗﯚپ و ﻓڕۆﻛە و ﺷەڕ و ﺋﺎﺷﻮوﺑﺪا ﺑﻮوﯾﻦ. ﻣﺤەﻣــەد ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەر ﻟــە ﺋێﺴــﺘە ،ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ھﺎوڕێﯽ ﻧﺰﯾﻜــﯽ ﺧــﯚی و ﺧێﺰاﻧەﻛەی و ﭼەﻧﺪ ﺧﺰﻣێﻜﯽ ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳــﯽ
” ﺋەوەی ﺷەڕی ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪووەﺗەوە، ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوﻛﺎﺗەی 3ﺋﺎﻓﺮەﺗــﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﻟە ﭘﺎرﯾﺲ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮد ،ﺋەوﻛﺎت زاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﻛە ﺋﯿﺘﺮ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ و ﺷەڕ ھەڵﺪەﮔﯿﺮﺳێﺘەوە “ وەك ﻧــﺎوی ﺧﯚم دڵﻨﯿــﺎم ﻛە ﺋەم ﺷەڕە دەﺳﺘﯽ دەرەوەی ﻟە ﭘﺸﺘە و دەﯾﺎﻧــەوێ ﺋﺎراﻣﯽ وﺗەﻛەﻣﺎن ﺗێﻚ ﺑﺪەن. ﯾﺎﻛﺸــﯽ ﻛە ﭼﺎﯾﭽﯿﯿە و ﺗەﻣەﻧﯽ ﺳەرووی 40ﺳــﺎڵە ،زۆری ﺋﺎزار ﺑە دەﺳــﺖ ﺷــەڕەوە ﺑﯿﻨﯿﻮە .ﺋەو دەڵێ” ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەواﻧەی ﻟە ﺷــەڕدا دووﭼﺎری ﺳﺘەم و ﺋﺎزار دەﺑﻨەوە،
ﺣەز دەﻛەن ﻛــە ﺋﯿﺘﺮ ﭼەﻛەﻛﺎن ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑێ دەﻧﮓ ﺑﺒﻨەوە ،ﺑەم ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻻﯾەﻧﯽ ﺳێﯿەم ھەﺑێ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮﯾــﺎن ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻜﺎﺗــەوە .ﺋﺎﻣەد زۆری ﺋﺎزاری ﺑە دەﺳــﺖ ﺷەڕەوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە ،ﻣــﻦ ﺑﯚ ﺧــﯚم ﺑﺮاﯾەﻛﻢ ﮔەرﯾﻼ ﺑﻮو و ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮو ،ﺑەم ھﯿﭻ رﻗێﻜﻢ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﺑە ﭼﺎوی دوژﻣﻨەوە ﺳەﯾﺮی
ﺑﮫێﻨﺮێﺘــەوە و ﻣﯿﻠﻠەت ﺑە ﺋﺎراﻣﯽ ﺑﮋﯾﺖ“. ﺋەو ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەم 15رۆژەدا ،ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﺗﻮرك ﺑﯚی دەرﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﺋﺎﺷﺘﯽ ﭼەﻧﺪ ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚ وﺗەﻛەﯾﺎن. ﻣﺤەﻣــەد ﻛەﻟەﻛﭽﯽ ﺋﯚﻏڵﻮ ﻛە ﻟە
ﻧەﻧﺎﺳﺮاوەوە ﻛﻮژراون ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێﻚ دەﻧﮕﯽ ﮔﻮﻟﻠە دەﺑﯿﺴــﺘێﺖ ،دڵﯽ دادەﺧﻮرﭘێ ،ﻧەﺑﺎدە ﺋەﻣﺠﺎرەﺷﯿﺎن دۆﺳــﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﯾــﺎن رۆڵەﯾەﻛﯽ ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳــﯽ ﻧەﻧﺎﺳــﺮاوەوە ﺑﻜﻮژرێﺖ. ﺋــەو دەڵێــﺖ” :ﻛەوﺗﻮوﯾﻨەﺗــە رۆژێﻜﯽ زۆر ﻧﺎﺧﯚﺷــەوە .ﺋێﺴﺘە
ﻧﯿﺸــﺘﻮوە ﻛە ﺷــەڕی ﻛﯚن ﺑە ﻛﯚن روو دەدات ،دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣــەد زۆرﺑەﯾــﺎن داﺧــﺮاون و ﺑﺎزاڕەﻛﺎن ﭼﯚڵﻦ .ﺋﯿﺘﺮ ﺑەﺳــە ﯾﺎن ﺋﺎﺷــﺘﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﮫێﻨﻦ ﯾــﺎ ﻟێﻤﺎن ﮔەڕێــﻦ و ﺷــﺎرەﻛەﻣﺎن ﻣەﻛەﻧە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺷــەڕی ﯾەﻛﻼﻛەرەوەی ﺧﯚﺗﺎن“.
” ﺋەم ﺷﺎرە ﻛەﺳــﯽ ﺗێﺪا ﻧەﻣﺎوە و ھەﻣﻮو ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟێ ﻧﯿﺸــﺘﻮوە ﻛە ﺷەڕی ﻛﯚن ﺑە ﻛﯚن روو دەدات، دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣەد زۆرﺑەﯾﺎن داﺧﺮاون و ﺑﺎزاڕەﻛﺎن ﭼﯚڵﻦ“
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﻣﺎوەی 30ﺳــﺎڵ دەﺑێﺖ ﺑەردەوام ﮔﻮێﯿﺎن ﻟە دەﻧﮕﯽ ﻓڕۆﻛە و ﺗﯚپ و ﮔﻮﻟﻠەﯾــە .ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆر داﯾﻜﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣەد ﺟەرﮔﯿﺎن ﺳــﻮوﺗﺎوە و رۆڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە ،ﺟﺎ ﺳەرﺑﺎزی ﺗﻮرك ﺑﻦ ﯾﺎن ﮔەرﯾﻼ ،ﺑەم 3ﺳــﺎڵ ﺑﻮو ﺧەڵﻜﯽ ﺋەم ﻧﺎوﭼەﯾە ﺋﺎراﻣﯽ ﺑە ﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯿﺒﻮو ،ﻧە ھەواڵﯽ ﺷەھﯿﺒﻮون و ﻧە دەﻧﮕﯽ ﻓڕۆﻛە و ﺗﯚﭘﯿﺎن ﻧەﺑﯿﺴﺘﺒﻮو ،ﺑەم دﯾﺴﺎن ﺧەوی ﻣﻨﺪاﻧﯿﺎن زڕا و داﯾﻜﺎن ﺟەرﮔﺴﻮوﺗﺎو ﺑﻮون و ﺋﺎراﻣﯿﯽ ﺷﺎرﯾﺶ ﺗێﻚ ﭼﻮو.
”ﻟە ﺧﻮدا دەﭘﺎڕێﻤــەوە ﺋەواﻧەی ﺋەو ﺷەڕەﯾﺎن ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪووە و ﺟەرﮔﯽ ﺋێﻤە دەﺳــﻮوﺗێﻨﻦ ،ﺧــﻮا ﺟەرﮔﯿﺎن ﺑﺴﻮوﺗێﻨﯿﺖ“
ﺷەڕ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووەﺗەوە، رێﮕــەت ﭘــێ دەﮔــﺮن و دەڵێﻦ ﺗﯚ ﭼﯿــﺖ ﺑﺮادەر ،ﺋەﮔــەر ﺑڵێﯿﺖ ﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧﻢ ،دەڵێ داﻋﺸﯿﺖ؟ ﮔەر ﺑڵێﯿﺖ ﻛﻮردم ،دەڵێﻦ ﭘەﻛەﻛەﯾﺖ؟ ﺋەﮔــەر ﺑڵێــﺖ ﺗﻮرﻛــﻢ ،دەڵێﻦ ﻣﯿﺘﯿﺖ؟ ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ﻛەوﺗﻮوﯾﻨەﺗە رۆژێﻜــﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ﻧﺎﺧﯚﺷــەوە. ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﺑﯿــﺮ دەﻛەﻣەوە و دەڵێــﻢ ﺧﯚزﮔە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﻧەﺑﻮوﻣﺎﯾە ،ﺋﺎﺧﺮ ﺋــەوان ﺗﺎواﻧﯿﺎن ﭼﯿﯿە ﺑﺒﻨە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺷەڕ و ﺑﻜﻮژرێﻦ. ﻣﻦ وەك ﻛﺎﺳــﺒﻜﺎرێﻜﯽ ﺧەڵﻜﯽ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ داوا دەﻛەم ھەرﭼﯽ زووە ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەﻛەﻛە ﺑﭽﻨەوە ﺳەر ﻣێــﺰی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ﺷــەڕ راﺑﮕﺮن، ﺋێﻤە ﻓەوﺗﺎﯾﻦ ﺑە دەﺳــﺖ ﺷــەڕ و ﺟەرﮔﻤــﺎن ﺳــﻮوﺗﺎوە و ﭼﯿﺘﺮ ﻣەﯾﺴﻮوﺗێﻨﻦ“. ﺋﺎﻣەد ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﺷــﺎراﻧەی ﻛە ﺑە ﺷــﻮوﺗﯽ و ﭘەﻧﯿــﺮ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ زۆری ھەﯾە ،ھەروەھﺎ ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﮔﻮﺗەی ﺧەڵﻜەﻛەی ﺋﺎﻣەد ،ﺷﺎری ﭘێﻐەﻣﺒەران و ﺷﺎری ﺋەﺳﺤﺎﺑﺎﻧە، ﺑەم ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺋەم ﺷﺎرە ﻟە ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻚ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺷەڕدا ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ دەرﻛﺮدووە. ”ﻧﻮوری ﺋﺎﯾﺪن“ ﻛــە ﺗەﻣەﻧﯽ 65 ﺳﺎﻧە و دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺑەرﮔﺪرووی ھەﯾە ﻟە ﺋﺎﻣــەد ،زۆر ﺑە ﺗﻮوڕەﯾﯽ ﻗﺴــەی دەﻛــﺮد و دﯾﺎرﺑــﻮو دڵــﯽ زۆر ﭘــڕ ﺑﻮو ﻟــە ﭘەﻛەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ .ﺋەو ﻟەﺑﺎرەی ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوی ﺷــەڕ ﮔﻮﺗﯽ: ”ﻟە ﺧــﻮدا دەﭘﺎڕێﻤــەوە ﺋەواﻧەی ﺋەو ﺷــەڕەﯾﺎن ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧﺪووە و ﺟەرﮔــﯽ ﺋێﻤە دەﺳــﻮوﺗێﻨﻦ، ﺧــﻮا ﺟەرﮔﯿــﺎن ﺑﺴــﻮوﺗێﻨﯿﺖ. ﺋەم ﺷــﺎرە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺑە ﺷــﻮوﺗﯽ و ﭘەﻧﯿــﺮ و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺑەرھەﻣﯽ ﺗــﺮ دەرﻛــﺮدووە .ﺋﺎﻣەد ﺷــﺎری ﭘێﻐەﻣﺒەر و ﺋەﺳــﺤﺎﺑﺎﻧە ،ﺋێﺴﺘە ﺑەﭼﯽ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﻤﺎن دەرﻛﺮدووە؟ ﺑە ﺷەڕ .ھەر ﻛە دەڵێﯿﺖ ﺋﺎﻣەد ،واﺗە ﺷەڕﻛﺮدن .ﭼﯿﺘﺎن ﻟێﻤﺎن دەوێﺖ؟ وازﻣﺎن ﻟێ ﺑێﻨﻦ ،ﺋەم ﺷﺎرە ﻛەﺳﯽ ﺗێﺪا ﻧەﻣﺎوە و ھەﻣﻮو ﺗﺮﺳــﯿﺎن ﻟێ
7
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﺎﻣەدﯾﯿەﻛﺎن داوای ﺋﺎﺷﺘﯽ دەﻛەن
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
ﺑﺎﻛﻮور
ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯿەﻛﯽ زۆری ﭘێﻮە دﯾﺎرە وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﻟەوەﺗەی ﺷەڕی ﻧێﻮان ﭘەﻛەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە ،ﺷﺎری ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯿەﻛﯽ زۆری ﭘێﻮە دﯾﺎرە و ﺋەواﻧەی داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺋەو ﺷﺎرەن و ﺋەواﻧەﯾﺸﯽ وەك ﮔەﺷﺘﯿﺎر رووﯾﺎن ﻟەو ﺷﺎرە ﻛﺮدووە ،ﺋﺎﻣﺎژە دەدەن ﻛە ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ وەك ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴﺘە ﻧﯿﯿە. ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﻮڵ ﺑــە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺷﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ دادەﻧﺮێ و ﺳﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 20ﻣﻠﯿﯚن ھﺎووﺗﯿﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ وەك ﮔەﺷــﺘﯿﺎر روو ﻟەو ﺷــﺎرە دەﻛەن ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﭘڕوﺷﻜﯽ ﺋﺎﮔﺮی ﺷەڕی ﻧێﻮان ﭘەﻛەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﺑەرﻛەوﺗﻮوە. ﺳــﻮﻧﺪس ﻣەﺟﯿــﺪ ﻛــە ﺷــﺎری ھﺎووﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛــە و ﻟــە ھەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو وەك ﮔەﺷــﺘﯿﺎر ﺳەرداﻧﯽ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵﯽ ﻛﺮدووە، ﺋﺎﻣــﺎژە دەدات ﻛــە ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﻮڵ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ زۆری ﻟەﺳەر ﺑﻮو، ﺑﯚﯾە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﺑﭽﻨە ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻨێﻚ. ﺳــﻮﻧﺪس ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ: ”ﺋەﻣە ﺟــﺎری ﯾەﻛەﻣــﻢ ﻧﯿﯿە دەﭼﻤــە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﻮڵ ،ﺑەم ﺋەﻣﺠﺎرەﯾــﺎن زۆر دڵﺨــﯚش ﻧەﺑــﻮوم ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرەﻛﺎن وەك ﺟــﺎران ﻧەﺑﻮو و ﺧەڵﻚ دەﺗﺮﺳــﺎ ﻟەوەی ﻟە ھەر ﺳــﺎﺗێﻚ ﺷەڕ روو ﺑﺪات و ﺧەڵﻜﯽ ﺳﭭﯿﻞ ﺑﺒﻨە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ. ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺗەﻗﺴــﯿﻢ ﯾەﻛێﻜە ﻟــە ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﻮڵ ،ﺋــەو ﺷــﻮێﻨە ھەﻣﻮو ﺋێﻮارەﯾــەك ﺑە ﭘﯚﻟﯿﺲ دەورە دەدرا و ﻧەﯾﺎﻧﺪەھێﺸــﺖ ﺳــەرداﻧﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەوێ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺷﻮێﻨە ھەرە ﺧﯚﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ“. ﺋــەو ،دەﮔێڕﯾﺘــەوە ﻛــە زۆر ﺟﺎر ﺷــەوان ﮔﻮێﯽ ﻟە دەﻧﮕﯽ ﺗەﻗــە ﺑــﻮوە ،ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑە ھﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك دەﻧﮕﯽ ﺗەﻗە ﻧەدەﺑﯿﺴــﺘﺮا ،ﺑﯚﯾە ھەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﺷﺎرەﻛە وەك ﺟﺎران ﺋﺎرام ﻧﯿﯿە. ﮔەڕەﻛــﯽ ﻏــﺎزی ﯾەﻛێﻜــە
ﻟە ﮔەڕەﻛــە ھــەرە ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﻮڵ و زۆرﺑــەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧەﻛەی ﻛــﻮردن، ﺋــەو ﮔەڕەﻛە ﺑﻮوەﺗە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺷــەڕﻛﺮدﻧﯽ ﻧێــﻮان ﭘﯚﻟﯿﺲ و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧەﻛەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﻮودەﯾﯿەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﭘێﻮە دﯾﺎرە. ”راﯾﻒ ﺗﻮﭘﭽﻮو“ ﻛە داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﻏﺎزﯾﯿە ،ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻟەوەﺗەی ﭘەﻛەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺷــەڕﯾﺎن ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧﺪووەﺗەوە، ﺋــەوان ﺋﺎراﻣﯿﯿﺎن ﻟێ ﺗێﻚ ﭼﻮوە. ﺋەو دەڵێﺖ ،ﻏﺎزی وەك ﻏەززەی ﻟێ ھﺎﺗﻮوە و ﭘەﻧﺠەرە و دەرﮔەی ھەﻣﻮو ﻣﺎڵەﻛﺎن ﺷﻜﺎون و ﺑﻮوەﺗە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺷــەڕﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﻤە و ﺣﻜﻮوﻣەت. ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺣﻜﻮوﻣەت وا دەزاﻧێ ﺋەوەی ﺳەر ﺑە ﭘەﻛەﻛە ﺑێﺖ ﻟەم ﮔەڕەﻛەدا دەژﯾﺖ ،ﺑﯚﯾە ھەﻣــﻮو رۆژێﻚ ﺋﯚﭘەراﺳــﯿﯚﻧﯽ ﻟێ ﺋەﻧﺠﺎم دەدات و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 200ھﺎووﺗــﯽ ﻟە ﮔەڕەﻛەﻛەﻣﺎن زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻛﺮدووە. ﺋێﻤەﯾﺶ ﻛﺎﺗێــﻚ رووﺑەڕووﯾﺎن دەﺑﯿﻨــەوە ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑە ﮔﻮﻟﻠە و ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرس رووﺑەڕووی ﺋێﻤە دەﺑﻨەوە ،ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺑێﺰار ﺑﻮوﯾﻨە و داوا دەﻛەﯾﻦ رێﮕەﭼﺎرەﯾەﻛﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﺪۆزﻧەوە“. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗــﻮرك و ﻛــﻮرد ،ﺋەواﻧــەی ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی دژی ﺷــەڕن ،ﺑــەردەوام ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﻦ ،ﺑەم ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑەردەوام رووﺑەڕووی ﭘﯚﻟﯿﺲ دەﺑﻨەوە و ﺑە ﻏﺎزی ﻓﺮﻣێﺴﻜڕێﮋ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪەران ﺑوە ﭘــێ دەﻛــەن ،ﺋەﻣەﯾﺶ وا دەﻛﺎت ﻛــە ﮔەﺷــﺘﯿﺎر ﺑێﺰار ﺑێﺖ ﻟەم ﺟﯚرە ھەڵﺴــﻮﻛەﺗﺎﻧە و ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﻮڵ ﺑەﺟێ ﺑﮫێڵﻦ.
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻣﺤەﻣەد ﻣﯿﺮان دﻛﺘــﯚر ﻓەرھــﺎد ﭘﯿﺮﺑــﺎڵ ﻧﻮوﺳــەر و ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛــﻮرد ،ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺧﯚی ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت .ﺋــەو ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ رێﻜﺨــەری ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ،وﯾﺴــﺘﻮوﯾەﺗﯽ ﻟە ﺳــێﺪارەی ﺑﺪات .ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺑﯚ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻗﺴﺎﻧەی ﺧــﯚی ،ﻧــﺎوی ﭼەﻧــﺪ ﺷﺎﯾەﺗێﻜﯿﺶ دێﻨێ .ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺑــﺎس ﻟە دۆﺧﯽ ﺋێﺴــﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت و ﭘێــﯽ واﯾــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن” ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧێﻜﯽ % 100ﻛﺎرﺗﯚﻧﯿﯿــە“ و دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛــە ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ ھەڵﮕــﺮی ”ﯾەزداﻧﯿﯿە“.
ﻟــەم ﺗەﻧﮕﮋە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەدا، ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻣﺎﻧەوەی ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێــﻢ ﻟــە ﭘﯚﺳــﺘەﻛەﯾﺪا و ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯚن ھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﯽ؟ ﺑەڕای ﻣﻦ ﻛــﻮرد ھەر ﻟە دوای راﭘەڕﯾﻨــەوە ھەڵەﯾەﻛــﯽ ﻛﺮد ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎﺟەﻛەی دەدات، ھەر ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1991ەوە ﻟەﺑەر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻛە ﺗﻮوﺷــﻤﺎن ﺑﻮو و ھەروەھﺎ ﺧﺮاﭘﺒﻮوﻧﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏــﺪا و ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛﺘــﺮ و ﺷــەڕی ﺑﺮاﻛــﻮژی، ھەڵەﻛــەی ﻛــﻮرد ﺋەوەﺑﻮو ﻛە ﮔەﯾﺸــﺘە ﺋەوەی ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺎﻧــە ﻟــەﻻی ھەﻧﺪێﻚ ﻟــە ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺋەوە دروﺳــﺖ ﺑﻮو ﻛە ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆك ﺣﺰﺑێﻜــە ،ﻣﻦ وا ﺗــێ دەﮔەم ﭘﺎرﺗــﯽ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑەداﺧەوە ﺋﺎوا ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺳەرﻛﺮدەﯾەی ﺧﯚی ﻛﺮد .ﺋەﻣڕۆ ﻟەﻻی ﺣﺰﺑــەﻛﺎن وا ﻟە ھﺰرﯾﺎن ﭼەﺳﭙﺎوە ﻛە ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆك ﺣﺰﺑێﻜە ،ﻣﻦ ﻟێﺮە ﺋﯿﺘﺮ دەوەﺳــﺘﻢ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆك ﺣﺰﺑێﻚ ﻧﯿﯿە. ھەر ﻛەﺳێﻚ ھەﺳﺘﺎ و ﺑﺎﺳﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻛﺮد ،ﻣﺎﻓﯽ ﺋەوەی ھەﯾە ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﻜﺎت؟ ﭘێﺖ واﯾە ﻛەﺳﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ راﺳﺘﮕﯚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺎﺑﻦ؟ ﻛەﺳــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎون ،ﺑەم ﻻواز ﺑﻮوﻧە و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﺸﻮوﺳﺘﯽ
ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺑﺰاﻧﻦ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗﻮوە و ﻛەر ﻛﻮڕی ﻛەرە
ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛەﺳێﻜە ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺑەﺧﯚی ھەﯾە و ﭘﺸﺖ ﺑەﺧﯚی دەﺑەﺳﺘێ .ﻣﻦ ﮔﻮﺗەﯾەﻛﯽ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم زۆر ﭘێ ﺟﻮان ﺑﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑﺮﻧﺠﯽ ﻛﻮردی ھەﯾە ،ﺑەم ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی رەﺳەﻧﯽ ﻛﻮردی ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻓﯚﻟﻚ ﻣﻮزﯾﻚ ھەﯾە“ .ﻣﻦ ﺋەو ﻗﺴەﯾەم زۆر ﭘێ ﺧﯚش ﺑﻮو، ﭼﻮﻧﻜە ﻗەت ﺋەو ﻗﺴەﯾە ﻧەﻛﺮاوە و ﭘێﺸﺘﺮ ﻧەﻣﺒﯿﺴﺘﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ واﯾە ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ھێﺰێﻜﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾﯽ و ھﻮﻧەرﯾﯽ ﮔەورەی ھەﯾە.
ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ :ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ دەﯾﻮﯾﺴﺖ ﻟە ﺳێﺪارەم ﺑﺪات دەﺑێ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ وا ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜﺮێ ﻛە ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿە ﺑﺪات ،ﻟەﺳــەر ﺋــەوەی ﮔﻮاﯾە ﻣﻦ ﺳــﯿﺨﻮڕی ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯿﻢ، ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوﻛﺎﺗــە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮوم، ﺷﺎھﯿﺪم ﺑﯚ ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە )ح .ع .خ( و )و .ع( ،ﺋەوان ﻣﻨﯿﺎن رزﮔﺎر ﻛﺮد و ﻟەﻻی ﺋەرﺳــەﻻن ﺑﺎﯾــﺰ دﯾﻔﺎﻋﯿــﺎن ﻟە ﻣﻦ ﻛــﺮد و رووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾــﺎن دا و ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪﯾﺎن ،ھەر ﻟەوﻛﺎﺗەوە
د .ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ:
ﺧﯚم ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ دەﻛەم
ﺧﯚﯾﺎن و ﺳەرﻧەﻛەوﺗﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ،ﻛەوﺗﻮون. ﺑــەڕای ﻣــﻦ ﺋــەو ﭘﯚﺳــﺘە، ﭘﯚﺳــﺘێﻜﯽ ﭘﯿﺮۆزە و ﻧﺎﺑێ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە ﺑﻜﺎت .ﺑەڕای ﻣﻦ ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ، ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻧﯿﯿە .ﭼﺎوی ﯾەﻛە ﺑە ﯾەﻛەی ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻣﺎچ دەﻛەم ،ﺑەم ﻣﻦ دەﻣەوێ ﭘێﯿﺎن ﺑڵێﻢ ،ﺋەو ﭘﺮﺳــە ،ﭘﺮﺳﯽ ﺋــﺎو و ﻛﺎرەﺑــﺎ و زﯾﺎدﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼە و ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت ﻧﯿﯿە. ﺋەو ﭘﺮﺳە ،ﭘﺮﺳﯽ ڕێﺒەراﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردە ،ﺑﯚﯾــە ﭘﯿــﺮۆزە .دەﺑێ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ وا ﺗەﻣﺎﺷــﺎ ﺑﻜﺮێ ﻛە ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿە .ﺋەﺳڵەن ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ زۆر ﻟــە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە ﮔەورەﺗﺮە ،ﭼﻮﻧﻜە دەﯾﺎن ﺟﺎر ﮔﻮﺗﻮوﯾەﺗﯽ ﺋەﻣە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ وەزﯾﻔﯿﯿــە ،ﺑــەم ﺣەﯾــﻒ و ﻣەﺧﺎﺑــﻦ ﺑــﯚ ﺋێﻤــەی ﻛﻮرد، ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﺳــێﻚ ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 16 ﺳــﺎڵﯿﺪا وێﻨەی ھەﯾــە ﺑﻮوەﺗە ﭘێﺸﻤەرﮔە ،ﺋێﺴــﺘە ﺋﺎوا ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛەﯾــﻦ .دەزاﻧﻦ ﺋەﮔەر ﺋەو وێﻨەﯾەی ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ھــەر وﺗێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑﻮواﯾە، ﻟەﺳــەر ﺗﯿﺸــێﺮت داﯾﺎﻧﺪەﻧﺎ و دەﯾﺎﻧﻨﻮوﺳﯽ ﮔﯿﭭﺎرای ﻛﻮردی. ﮔﯿﭭــﺎرا ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 40ﺳــﺎڵﯽ ﺑــﻮوە ﺷﯚڕﺷــﮕێڕ ،ﺑەداﺧەوە ﻛەﻣﻤــﺎن ﻧﯿﯿە ﺑەھــﺎ و ﻧﺮﺧﯽ ﺋەو ﻛەڵە ﭘﯿــﺎوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ .ﻛەس
ﻧﺎزاﻧــێ ﻛە ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ ﯾەزداﻧﯿــﯽ ﭘێﯿە، ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﺷێﺦ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ و دواﺗــﺮ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻟەﻻﯾەن ﻋەﺑﺪوﻟﺴــەﻻم ﺑﺎرزاﻧﯽ و دواﺗﺮ ﺷــێﺦ ﺋەﺣﻤــەد و ﺗﺎ
ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ھێﺰێﻜﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾﯽ و ھﻮﻧەرﯾﯽ ﮔەورەی ھەﯾە دەﮔﺎﺗــە ﻣەﻻ ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑﺎرزاﻧﯽ و دواﺗﺮ ﺋەو ﭘەﯾﺎﻣــە ﯾەزداﻧﯿﯿە ﮔﻮاﺳــﺘﺮاوەﺗەوە ﺑﯚ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ﺑﯚﯾە ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەو ﭘﯚﺳﺘە ﻧﯿﯿە. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚن ھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﯽ؟ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن % 100 ﭘەرﻟەﻣﺎﻧێﻜﯽ ﻛﺎرﺗﯚﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﺸﺘﺮ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە دەﻛــەن و دواﺗــﺮ ﺑڕﯾــﺎری ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــە و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی ﻟە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﺑە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران
دەﺧﻮێﻨﻨەوە. ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎ ﺑﭽﯿﻨە ﺳەر ژﯾﺎﻧﯽ ھﻮﻧەرﯾــﺖ ،ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﺑەرھەﻣﺖ ﻟە ﺑﻮاری ھﻮﻧەری ﭼﯿﯿە؟ ﺑەڵێ ،ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ ﺑەھﻤەﻧﯽ ﻗﻮﺑﺎدی ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﻦ و ﻣﺎﻧﮕﯽ 11دەﻛەوﯾﻨــە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ و رۆڵــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ دەﺑﯿﻨﻢ ﻟەو ﻓﯿﻠﻤــەدا .ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﻓﯿﻠﻤەﻛە ﺑەدڵﯽ ﺧﯚﻣە و ﻓەﻧﺘﺎزﯾﯿە. ﻟە ﺑﻮاری ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻦ ﻛﺎری ﻧﻮێﺖ ھەﯾە؟ 13ﻣــﺎدەم ھەﯾــە و ﻟــەﻻی ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮە ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر دەﻛﺎت ،ﺟﮕە ﻟەوە 6ﮔﯚراﻧﯿﺸﻢ ﻟەﻻی دﻛﺘﯚر ﺟەﻣﺎل ﻋەﺑﺪوﯾە و ھەردووﻻ وەك ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ دﯾﺎر ،ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەن. ﭼــﯚن ﺑــﻮو ﻛﺎرت ﻟەﮔەڵ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛﺮد؟ ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮ ﻛەﺳــێﻜە ﻣﺘﻤﺎﻧــەی ﺑەﺧــﯚی ھەﯾــە و ﭘﺸــﺖ ﺑەﺧﯚی دەﺑەﺳﺘێ .ﻣﻦ ﮔﻮﺗەﯾەﻛــﯽ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم زۆر ﭘێ ﺟﻮان ﺑﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑﺮﻧﺠﯽ ﻛــﻮردی ھەﯾە ،ﺑەم ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی رەﺳــەﻧﯽ ﻛﻮردی ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻓﯚﻟﻚ ﻣﻮزﯾﻚ ھەﯾە“. ﻣﻦ ﺋەو ﻗﺴەﯾەم زۆر ﭘێ ﺧﯚش ﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﻗەت ﺋەو ﻗﺴــەﯾە ﻧەﻛﺮاوە و ﭘێﺸﺘﺮ ﻧەﻣﺒﯿﺴﺘﻮوە، ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ واﯾە ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ھێﺰێﻜﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎﯾﯽ و ھﻮﻧەرﯾﯽ
ﮔەورەی ھەﯾە. ﺑﯚﭼﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﻋێﺮاﻗﯿﺖ ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪ؟ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺖ ﭼﯽ ﺑﻮو؟ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﯿﻠﻠەت ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺟﻮرﺋەت ﭘەﯾﺪا ﺑﻜەن ،ﻣﻨەﺗﯿﺎن ﺑە ﭘﺎرەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻧەﺑێ ،ﭼﻮﻧﻜە
ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ ﺑەھﻤەﻧﯽ ﻗﻮﺑﺎدی ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯿﻦ ﻣﻦ ﭘﺎرەﺷﻢ ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪ ،ﭘێﻢ واﯾە ﺑەو رەﻓﺘﺎراﻧە و ﺑەو ھەڵﻮێﺴﺘﺎﻧە وا ﻟە ﺧەڵﻚ ﺑﻜەم ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺑﯿﺮ ﺑﻜەﻧەوە. راﺳــﺘە دەﺗــەوێ ﺧﯚت ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜەﯾﺖ؟ ﺑەڵێ راﺳــﺘە ،ﺑەم ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﯾﺎﺳﺎ ﺑەو ﺳــەگ و ﺳﻮاﻧە ھەڵﻨەوێﺮا ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺑە ھەر ﻧەوﻋێﻚ ﺑﯿﺎﻧــەوێ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﭘﯚﺳــﺖ ﻻ ﺑﺪەن ،ﺑﻮوە ﯾﺎری ﻣﻨﺪان ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺧﯚی ھەڵﺒﮋێﺮێ ،ﻣﻦ
ﺧﯚم ھەڵﺪەﺑﮋێﺮم. ﺑەڕای ﺗﯚ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە ﺑەڕێﻮە ﺑەرن؟ ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﮕﺮێﺘە دەﺳــﺖ ،ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﮕﺮﻧە دەﺳﺖ. ھەﺳــﺖ دەﻛەی ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺗﯚ دەﻛەن؟ وەك ﺷەرەﻓێﻚ ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەﻛەﺗﺎن و ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر رای دەﮔەﯾەﻧﻢ، وێﻨەم ھەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺳێ ﺷﺎھﯿﺪ ﺑەﻧﺎوەﻛﺎﻧــﯽ )ع .ب( و )ك .پ( و )ر .غ( ،ﻛﺎﺗێــﻚ وێﻨەم دەﮔﺮت، ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ھﺎﺗﻦ و ﺑە ﺗەﻛﺴﯿﯿەك وﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﭼەﻗــﯚ ﭘﺎرﭼە ﭘﺎرﭼەم ﺑﻜەن، ﺋەوان وﯾﺴــﺘﯿﺎن ﻣــﻦ ﺑﻜﻮژن، دژاﯾەﺗــﯽ ﭼﯿﯿــە! ﺟﯿــﺎ ﻟەوە ﻣــﺎوەی 3ﺑــﯚ 4ﺳــﺎڵ دەﺑێ ﺗەرﻗﯿــەی ﻣﻮوﭼــەم راﮔﯿﺮاوە ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳــێﻚ ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳە ﻟە وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ ،ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜە ﺳەر ﺑە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧە. ﺑﺎﺷــە دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان ﻟەﮔەڵ د. ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﻟە ﻛﻮێﻮە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد؟ ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎرە رای دەﮔەﯾەﻧﻢ، ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1983وﯾﺴــﺘﯽ ﺑﻤﺪاﺗە دادﮔەی ﺷﯚڕش و ﻟە ﺳێﺪارەم
د ژ ا ﯾە ﺗﯿﯿە ﻛــە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد و ﯾەﻛــەم ﺑەرﺧﻮردی ﻣــﻦ ﺑــﻮو ﻟەﮔــەڵ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ. ھﯿــﭻ ﻛﺎت ﻟــە ﻛﻮردﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚت ﭘەﺷﯿﻤﺎن ﺑﻮوﯾﺘەﺗەوە؟ ﻓەرھــﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺋەﮔــەر ﻛﻮرد ﻧەﺑﻮواﯾــە ،ھﯿــﭻ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﻧەدەﺑــﻮو ،ﻣﻦ ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﺧەڵﻖ ﻛﺮاوم. ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺑــﻮاری وێﻨەﻛێﺸــﺎن و ﺗﺎﺑﻠﯚی ھﻮﻧەری ﻟە چ ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪاﯾە؟ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺧﺮاﭘﺪاﯾــە ،ﻟەم ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــەدا ﻣﯚزەﺧﺎﻧەﯾەك ﺑﯚ ﺗﺎﺑﻠــﯚﻛﺎن ﻧەﺑێــﺖ! دەﺑێ ﻟە چ ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪا ﺑێﺖ؟! ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛەی دەﺑێ ﺑە دەوڵەت؟ ﻛــە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﭘەڕۆﻛێﻜﯽ ﺋەﺳــﺘﻮوری ﺷﯿﻨﯽ ﻣﯚﻣﺎوی ﻟە ﻧﺎودەﻣﯽ ﭘەﺳﺘێﻨﺮا، ﺋەوﻛﺎت دەﺑﯿﻦ ﺑە دەوڵەت .ﺗﺎﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە رێﮕﺮە ﻟە ﺑەرەو ﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺗەﻧﯿﺎ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎﯾە. ﺑەﺗەﻣﺎ ﻧﯿﺖ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ راﺑﮕەﯾەﻧﯽ؟ ھــەر ﻛﺎﺗێــﻚ ﻓەرھــﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺣﺰﺑێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺑﺰاﻧــﻦ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھﺎﺗــﻮوە و ﻛەر ﻛﻮڕی ﻛەرە. ﺋێﺴــﺘە زۆر ﺑﯿــﺮی ﻛــێ دەﻛەی؟ ﺑەردەوام ﺑﯚ داﯾﻜﻢ دەﮔﺮﯾﻢ و زۆر ﻏەرﯾﺒﯽ رۆداﻧﯽ ﻛﻮڕم دەﻛەم.
ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺋەﮔەر ﻛﻮرد ﻧەﺑﻮواﯾە ،ھﯿﭻ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﻧەدەﺑﻮو، ﻣﻦ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺧەڵﻖ ﻛﺮاوم.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ
دۆﺧﯽ ژﯾﺎن ﻟە ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ ﻧﺎﻟەﺑﺎرە ﻧەﺳﺮەدﯾﻦ ﺳەﻋﯿﺪ ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ:
وﺷە /ھەوﻟێﺮ – راﻣﯿﺎر ﺟەواد ﻧەﺳﺮەدﯾﻦ ﺳەﻋﯿﺪ ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ ،ﺑــﺎس ﻟە ﻛﯚﺳــﭙەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەم ﯾەﻛﻼﺑﻮوﻧەوەی ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە دەﻛﺎت .ﺋەو ،ﻟە وﺷــە““ ،،ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋێﺴﺘە 90 دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ ””وﺷــە %ی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ، ﻟــە ژێﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵــﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەداﯾە.
داﻋــﺶ ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯿﺪا ،ﺗــــﻮاﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜەی % 60ی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت .ﺋەو ھێﺮﺷــﺎﻧە، دۆﺧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾــﺎن ﺋﺎڵﯚزﺗــﺮ ﻛﺮد ﯾﺎن رێﮕەﺧﯚﺷــﻜەر ﺑﻮون ﺑﯚ ﯾەﻛﻼﺑﻮوﻧەوەی ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە؟ ﺑە ھﯚی داﻋﺸــەوە ،ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ زۆر ﻛەﻣﯿﺎن ﭘێ دەﮔەﯾﺸــﺖ و ﺧەڵﻜەﻛەﯾﺸــﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ ﺋــەو رێﻜﺨﺮاوەوە ،ﺋــﺎزاری زۆر دران. زۆرێﻚ ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە، ﻛــﻮژراون و ﻣــﺎڵ و ﺣﺎڵﯿــﺎن ﺗێــﻚ دراوە .ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەﯾﺶ ﻟە رووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەوە، ھﯿﭻ ﺑەرەوﭘێــﺶ ﻧەﭼﻮوە و وەك ﺧﯚی ﻣﺎوەﺗەوە. ﺋێﺴﺘە ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ ﻛە ﻟــە ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺸﺪا ﺑﻮون ،ﻟەﻻﯾەن ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮاوﻧەﺗەوە .ﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــەﺗﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە، ﺑە واﺗﺎی ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن دێﺖ؟ ﻣﻦ ﺋــەوە ﻧﺎڵێﻢ ،ﺑــەم ﺋەﮔەر ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺧــﯚی ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪات ،ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻧﺎﻣێﻨﻦ .ھەر ﻛێﺸــەﯾەك ﺑە ھێﺰ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێﺖ ،وەك ﺧﯚی دەﻣێﻨێﺘەوە.
ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﻧﯿﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﻋەرەب ،ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻣەﺳﯿﺤﯿﺸﯽ ﻟێﯿە ،ﺑﯚﯾە دەﺑێ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ ،دەﺑێ ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑێــﺖ و ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﮔەڕاﻧــەوە ﺳــەر ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دەﺑــێ ﺧﺰﻣەﺗﯿﺎن ﺑﻜﺮێﺖ. دوای دەرﻛﺮدﻧــﯽ داﻋــﺶ ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ،ﺋێﺴــﺘە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯿﺎن ﭼﯚﻧە؟ ﺋێﻤــە دوای دەرﻛﺮدﻧــﯽ داﻋﺶ ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ،ھەر ﻟە ﺷــﻨﮕﺎﻟەوە
ﺋەﮔەر ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ﺑە ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺑﺪرێﺖ، ﺋەوە ﺗەﻋﺮﯾﺒە ﺗﺎ ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﺳەرداﻧﻤﺎن ﻛﺮدوون و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻣــﺎن ﻟــە دۆﺧﯿﺎن و ﭘێﺪواﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﺋەوان ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەر ھەﯾــە ،ھەروەھــﺎ ﻛێﺸەی زەوﯾﻮزارﯾﺶ ﻟە ھەﻧﺪێ
ﺷﻮێﻦ ھەﯾە. چ رێﮋەﯾەك ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ، ﻗەرەﺑﻮو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە و ﭼەﻧﺪﯾﺶ ﻣﺎون؟ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2012ەوە ،ﻟێﮋﻧــەی ﻣــﺎدەی 140ھﯿــﭻ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿــﺪارەی ھەرێــﻢ ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺑەم ﻟێﮋﻧەﻛە ﻟە ﺑﺎﺷــﻮور و ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﻋێﺮاق ،ﻛﺎری ﺧﯚی دەﻛﺎت. ﭘێﺖ واﯾە ﺑﯚ دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە ،دەﺑێ دﯾﺴــﺎن ﻛﻮرد ﻧﻮێﻨەری ﺧﯚی ﻟە ﻟێﮋﻧەی ﻣﺎدەی 140دا دﯾﺎری ﺑﻜﺎت؟ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﺗﺎ ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑە ﺗەواوی ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛﺮێﻦ، ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﻜﺮێﺖ .ﺋێﻤە داواﻣﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــﺮدووە ﻛە ﻧﻮێﻨــەری ﺧﯚی ﻟە ﻟێﮋﻧــەی ﻣــﺎدەی 140دا دﯾﺎری ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﺋەو ﻛﺎرە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﻛﺮاوە. ﺋێﺴﺘە ﭘﺮﺳﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﺑە ﻛﺎرﺗﯽ دەﻧﮕﺪەراﻧﯽ ﺋەم ﻧﺎوﭼﺎﻧە، ﺑﺎﺳﯽ ﻟێ دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨەوەﯾﺎن ﺑە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋەواﻧﯿﺶ وەك ﺑﺎرﻣﺘە ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﭘەﻧﺎﺑەرێﺘﯽ ﻟە
ﺋەوروﭘﺎ ﺑەﻛﺎری دەھێﻨﻦ ،ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﮔﺎداری ﺋەو ﻛﺎرەن؟ ﺋێﻤــە ﺋــﺎﮔﺎدار ﻧﯿــﻦ و ﺋەﮔەر ﺋەﻣە ھەﺑێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻻﯾەﻧە ﺋﯿﺪارﯾﯿەﻛﺎن ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەن، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎرﯾﮕەری دەﺑێﺖ ﻟەﺳەر ﺋەم ﻧﺎوﭼﺎﻧە .ﻣــﻦ داوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑەڕێــﺰ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﻢ ﻛــﺮدووە ﻟەﺳــەر دۆﺧــﯽ ﺋەم ﻧﺎوﭼﺎﻧە ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﺒﯿﻨﻢ. ﺋێﺴﺘە چ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی ھەرێﻢ ،ﻟە ژێﺮ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەداﯾە؟ ﺋەو ﺳــﻨﻮورەی ﻟە دەﺳــﺘﻮور و ﻣﺎدەی 140دا ﺑﺎﺳــﯽ ﻟێﻮە ﻛﺮاوە، ﺋێﺴــﺘە % 90ی ﻟە ژێﺮ دەﺳﺘﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەداﯾە .داﻋﺶ ھەﻧﺪێ ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺷﻨﮕﺎﻟﯽ ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە و ﺣەﺷــﺪی ﺷەﻋﺒﯿﺶ ﻟە ﺳەﻋﺪﯾە و ﺟەﻟەوﻻ، % 2ی ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدووە. ﻣﺎوەﯾــەك ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــەوە ﻟــە ﻧﺎوﭼەی دﯾﺒەﮔە ،ھەوڵﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﯾەﻛــەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑــﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻋەرەب درا ،ﺋەوە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﭘێﺸﻤەرﮔە % 90ی ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدووە
ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە دەﺑێﺖ؟ ﺋێﻤە ﻟەﺳــەر دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧــە ،ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎن دەرﺑڕﯾﻮە و ﻟە ﺳەرەﺗﺎﯾﺸــەوە ھﯿﭻ ﭘﺮﺳێﻚ ﺑە ﺋێﻤە ﻧەﻛﺮاوە. ﺋەﮔــەر ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ﺑــە ﺋﺎوارە ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﺑﺪرێــﺖ ،ﺋەوە ﺗەﻋﺮﯾﺒێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەﯾە. ﺑە ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ دەزاﻧﯿﻦ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺋــەو ﺋﺎواراﻧە ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﺑەم دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯽ دەزاﻧﯿﻦ. ﺋێﻮە ﺑە ﺷــێﻮەی رەﺳﻤﯽ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﺘﺎن دەرﺑڕﯾﻮە؟ ﺋێﻤــە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿــﺎن ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ داوە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ وەﻣێﻜﻤﺎن ﻧەدراوەﺗەوە. ﭘێﺖ واﯾــە ﻟــە دواڕۆژدا ﺑﻮوﻧﯽ ﺣەﺷــﺪی ﺷەﻋﺒﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە؟ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎن زۆرن .ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮔەﻧﺞ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــﺎن ﺑەو ھێﺰەوە ﻛﺮدووە و ﻧﺰﯾﻜەی 20 ﮔەﻧﺠﯿﺶ ﻟە رﯾﺰی ﺋەو ھێﺰەدا، ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳﺖ داوە ،ﺋەﻣە ﺧﯚی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە.
ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﻓێڵ ﻟە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﻛەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ – راﻣﯿﺎر ﺟەواد ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە ھەﻧﺪێ ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑــە ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺋــﺎو ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا” ،ﻓێڵ“ ﻟە ﺧەڵﻚ دەﻛەن. ﺋێﺴــﺘە دەﯾــﺎن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧــەوەی ﺋــﺎو ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەن ﻛە رۆژاﻧە ﻟــە رێﮕەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺑەﺷﯽ ﻓﺮۆﺷــﯿﺎﻧەوە ،ﺗەﻟەﻓﯚن ﺑــﯚ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن دەﻛــەن و ﭘێﺸﻨﯿﺎزﯾﺎن ﭘێ دەﻛەن ﺑە ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ،ﭘﺸــﻜﯿﻨﻦ ﺑﯚ ﺋﺎوی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎنﺑﻜەن. ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــە ،دوای ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﺋــﺎوی ﻣــﺎن، ﭘێﺸــﻨﯿﺎرزی ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎو ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﻛەن. ﻟە ﻧﺎوی ﺋﺎوی ﻣﺎﻧﺪا ،ﻣەﻋﺪەﻧە ﺗﻮاوەﻛﺎن ) (TDSھەﯾە و ﮔﻮاﯾە ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ،رێﮋەی ﺋەو ﻣﺎدەﯾە
ﻟە ﻧێﻮ ﺋﺎودا زۆر ﻛــەم دەﻛﺎﺗەوە. ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺑەﺷﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ،ﺑــﯚ ﺧەڵﻚ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﺋەﮔەر ﺋﺎو ﺑە رێﮋەﯾەﻛﯽ زۆری ﻟەو ﻣﺎدەﯾە ﺗێــﺪا ﺑێﺖ ،ﺑﯚ ﺧﻮاردﻧەوە ﻧﺎﺷێﺖ. ﻛەﯾﻮان ﻣﻮھەﻧﺪﯾﺲ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺑﻮاری زاﻧﺴــﺘﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎ ،ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺋەو ﻛﺎﺗەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﯾەك ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ،ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺋﺎوی ﻣــﺎن دەﻛەن ،ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛە ﺑە ھــﯚی ﻛﺎرﻟێﻜــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿەوە دەردەﻛەون .ﺋەو ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ، ”ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە، ﭼﺎوێﻠﻜــەی ﻓێوی ﻟــە ﭼﺎوی ﺧەڵﻚ دەﻛەن“. ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﻟە
ﭘێﺶ ﭼــﺎوی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ،ﺑە ﺑــێ ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺋﺎوی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن .ﺋەوان ،ﺋﺎﻣێﺮی ﺷﯿﻜەرەوە ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ ﻛە ﻻﯾەﻛﯽ ﺟەﻣﺴەری ﺋەﻟەﻣﻨﯿﯚﻣە و ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸﯽ ،ﺟەﻣﺴــەری ﺋﺎﺳﻨە .ﻟەو رێﮕەﯾــەوە ﺋەوان ﻟە ﯾــەك ﻛﺎﺗﺪا، ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺋﺎوی ﺧﯚﯾﺎن و ﺋﺎوی ﻣﺎن دەﻛەن.
ﺋەوان ،ﺋەو دوو ﺟەﻣﺴەرەی ﻻﯾەك دەﻛەﻧــە ﻧﺎو ﺋﺎوی ﺧﯚﯾــﺎن و دوو ﺟەﻣﺴەری ﺗﺮﯾﺶ دەﻛەﻧە ﻧﺎو ﺋﺎوی ﻣــﺎن و دوای ﭼەﻧﺪ ﭼﺮﻛەﯾەك، ﺋﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﺑە رووﻧﯽ دەﻣێﻨێﺘەوە و ﺋﺎوی ﻣﺎﻧﯿﺶ ،ﻧﯿﺸــﺘﻮوﯾەﻛﯽ ﻗﺎوەﯾﯽ ﭘەﯾﺪا دەﻛﺎت. دەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋﺎوی ﻣﺎن ﭘﯿﺴە و ﺧﺎوەن ﻣﺎڵ
ﺗﻮوﺷــﯽ دڵڕاوﻛێ دەﺑێﺖ .دوای ﺋەﻣەﯾﺶ ،ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛڕﯾﻨــﯽ ﺋﺎﻣێــﺮی ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺋــﺎو دەدەن ﻛە ﻧﺮﺧەﻛەی ﻧﺰﯾﻜەی 500دۆﻻرە. ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﯾەك ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە، ﺳــەرداﻧﯽ ﺑەﺷــﺪار ﻧﺎﺳــﺢ، داﻧﯿﺸﺘﻮوی ھەوﻟێﺮی ﻛﺮدووە و دوای ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺋﺎو و دەرﻛەوﺗﻨﯽ
ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛە ،ﺧﺎوەن ﻣﺎڵ ﺋﺎﻣێﺮی ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎوی ﻛڕﯾﻮە. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎن ﻛەﯾــﻮان ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨەﻛﺎن دەڵێ، ”دڵﻨﯿﺎ ﺑﻦ ﻛە ﺋەوە ﭘﯿﺴــﯽ ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜــﻮ ژەﻧﮕﯽ ﺋﺎﺳــﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﺷﯿﻜەرەوەﯾە ﻛە دروﺳﺘﯽ دەﻛﺎت. ﺋﺎﺳــﻦ ،ﭼﺎﻻﻛﺘﺮە ﻟە ﺋەﻟەﻣﻨﯿﯚم، ﺑﯚﯾە ﺟەﻣﺴــەری ﺋﺎﺳﻦ ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﯾﯚﻧــﯽ ھﺎﯾﺪرۆﻛﺴــﯿﺪ ﻛﺎر ﻟێﻚ دەﻛﺎت و ژەﻧﮕﯽ ﺋﺎﺳــﻦ دروﺳﺖ دەﻛﺎت .ﻟەواﻧەﯾــە ﺑڵێــﻦ ﺑﯚﭼﯽ ﻟە ﺋــﺎوی ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ژەﻧﮕﯽ ﺋﺎﺳــﻦ دروﺳــﺖ ﻧﺎﺑێــﺖ؟ ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎوی ﺧﯚﯾــﺎن ﻛﺎرەﺑﺎ ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﺑڕێﻚ ﺧﻮێﯽ ﭼێﺸــﺘﯽ ﺗێ ﺑﻜەﯾﻦ ،ھەﻣﺎن ﺷﺖ روو دەدات“. ﻻی ﺧﯚﺷــﯿەوە دﻛﺘﯚر ﯾﻮﺳــﻒ ﺧﯚﺷــﻨﺎو ﭘﺴــﭙﯚڕی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ھەﻧــﺎو ،دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣێﺮاﻧە” ،ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرە ﺧەرﺟﻜﺮدﻧە“.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﻟەﺷﯽ ﻣــﺮۆڤ ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەﻛە ﻛە ھەڵﺴــﻮﻛەوت ﻟەﮔەڵ ﺋﺎوی TDSﺑەرز ﺑﻜﺎت و زﯾﺎﻧﯿﺸﯽ ﭘێ ﻧەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ھەﻣﻮو زاﻧﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺳەر ﺋەوە ھﺎوڕان“.
دڵﻨﯿﺎ ﺑﻦ ﻛە ﺋەوە ﭘﯿﺴﯽ ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ژەﻧﮕﯽ ﺋﺎﺳﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﺷﯿﻜەرەوەﯾە ﻛە دروﺳﺘﯽ دەﻛﺎت. ﺋﺎﺳﻦ ،ﭼﺎﻻﻛﺘﺮە ﻟە ﺋەﻟەﻣﻨﯿﯚم
دوای ﻣﺮدﻧﯽ ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛەی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
”ﺑﯿﻠﯽ ﺗﯿﭙﺘﯚن“ ﺳﺎڵﯽ 1914ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮو .ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿە ،ﻟە ژەﻧﯿﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎز ،ﺳﺎﻛﺴﯿﻔﯚن و ﭘﯿﺎﻧﯚ ،ﻟێﮫﺎﺗﻮو ﺑﻮوە. ﺋەو ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ،1933ﻟە رێﺴــﺘﻮراﻧﺘێﻜﯽ ﺑﭽﻮوك ﻛﺎری دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮد و دوای ﻣﺎوەﯾەك ،ھەﻣﻮو ﻛەﺳــێﻚ ﺑە ﻧﺎوی ﺑﺎوﻛﯽ ،ﺑﺎﻧﮕﯿﺎن دەﻛﺮد و ﺋەﻣەﯾﺶ وای ﻛﺮد ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﺧﯚی وەك ﭘﯿﺎو دەرﺑﺨﺎت .ﺳەرەﺗﺎ ﺋەو ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ژەﻧﯿﻨﯽ ﻣﻮزﯾﻜﺪا ﺧﯚی وەك ﭘﯿﺎو دەردەﺧﺴﺖ ،ﺑەم ﻟە دوای ﺳﺎڵﯽ ،1940ﺑە ﺗەواوی وەك ﭘﯿﺎو دەژﯾﺎ” .ﺑﯿﻠﯽ ﺗﯿﭙﺘﯚن“ وەك ﻣﻮزﯾﻜﺰان ،ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﮔەورەی ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺋەﻟﺒﻮوﻣﯽ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد. ﺋەو ،ﺳﺎڵﯽ 1979ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮد و ﺋەوﻛﺎت ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛەی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻮو و ﺧەڵﻚ زاﻧﯿﯿﺎن ﻛە ﺋەوە ژﻧە ،ﻧەك ﭘﯿﺎو.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
800ﭘﺸﯿﻠەی ھەﯾە
دوای ﺋــەوەی ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎڵ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ژﯾــﺎ ،ﺑڕﯾﺎری دا ھەﻧﺪێ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟە ﺷــێﻮەی ژﯾﺎﻧﯿﺪا ﺑﻜﺎت .ﺋەو ﺑە ﺋﺎواﺗﯽ ﺳــەردەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿﯽ ﮔەﯾﺸــﺖ و دەﺳﺘﯽ ﺑە راﮔﺮﺗﻦ و ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺸــﯿﻠە ﻛﺮد .ﺋەو ،ﺋێﺴــﺘە ﻧﺰﯾﻜەی 800 ﭘﺸﯿﻠەی ھەﯾە و ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿــﺎن ،ﻧﺎﭼﺎر ﺑــﻮوە ﺣەڵﻘەی
ﺧﺎﺗﻮو ﻟﯿﻨﯽ ،ﺑێﻮەژﻧێﻜە ﻛە ﻟە ﻛﺎﻟﯿﻔﯚرﻧﯿﺎی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ دەژﯾﺖ. ﺋەو ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵﯿﺪا داوای ﻟە داﯾﻜﯽ ﻛﺮد ﭘﺸﯿﻠەی ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەو داواﯾەی رەت ﻛﺮاﯾەوە .ﺧﺎﺗــﻮو ﻟﯿﻨﯽ، ﺳﺎڵﯽ 1981ﻟە ﻣێﺮدەﻛەی ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە و دواﺗﺮ 24دۆﻧﻢ زەوﯾﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻟە ﻛﺎﻟﯿﻔﯚرﻧﯿﺎ ﻛڕی.
ﻛﻮرﺗەﺑﺎﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎرێﺰەری ژن ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓڕۆﻛەواﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ”ﺟﺴﻜﯿﺎ ﻛﺎﻛﺲ“ ،ﺧەڵﻜﯽ ”ﺗﺎﻛﺴﯚن“ی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛە ھەردوو دەﺳﺘﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺗﻮاﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻓڕۆﻛەواﻧﯽ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ وەرﺑﮕﺮێ و ﺑﺒێﺖ ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓڕۆﻛەواﻧﯽ ژﻧﯽ ﺑێ دەﺳﺖ. ﺋەو 25 ،ﺳــﺎڵﯽ ﺗەﻣەﻧە و ﺑە ﺳــﻜﻤﺎﻛﯽ ھەردوو دەﺳﺘﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺒﻮوﻧﯽ رێﮕﺮ ﻧەﺑﻮوە ﻟەوەی ﺑە ﺋﺎواﺗﯽ ﺳەردەﻣﯽ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺎت و ﺑﻮو ﺑە ﯾەك ﻟە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻓڕۆﻛەواﻧەﻛﺎن. ”ﭘﺎرﯾﺶ ﺗﺮاوﯾﻚ“ راھێﻨەری ﺗەﻣەن 42ﺳﺎﻧﯽ ”ﺟﺴﻜﯿﺎ ﻛﺎﻛﺲ“ ،دەڵێ ”ﺋەو ﻛﭽە ﻓڕۆﻛەواﻧێﻜﯽ ﺑﺎش و ﺑە ﺗﻮاﻧﺎﯾە و ﺷﺎﻧﺎزی ﺑەوەوە دەﻛەم ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺑﻮوﻣە .ﺋەو ،ﺑﯚ ﻓڕۆﻛەواﻧﯽ ﺳﻮود ﻟە ﻗﺎﭼەﻛﺎﻧﯽ وەردەﮔﺮێ و زۆر ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧێ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﻓڕۆﻛە ﺑﻜﺎت“.
ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮوی ﺟﯿﮫﺎن ﭼﯚڵە
ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎﻧــﻮوی ﺟﯿﮫﺎن ﺑە ﻧﺎوی ”ﺋﺎﻧﺘﯿﻠﯿﺎ“ ﻟە ﺷــﺎری ﺑﯚﻣﺒﺎی ھﯿﻨﺪﺳــﺘﺎن ،ﭼﯚڵە و ﻛەﺳــﯽ ﺗێــﺪا ﻧﺎژﯾــﺖ. ھەﻧﺪێ ﻛەس ﺑــە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەﯾﺎن ﮔﻮﺗﻮوە ﻛە ژﯾﺎن ﻟەو ﺧﺎﻧﻮوەدا ،ﺑەﺧﺘﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﯚ دێﻨێﺖ. ﺋــەو ﺧﺎﻧــﻮوە 27ﻧﮫﯚﻣﯿﯿە، ﺑــﯚ ”ﻣﻮﻛــﺶ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧــﯽ“ دەوڵەﻣەﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎوی ھﯿﻨﺪ دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە و 6ﻧﮫﯚﻣﯽ ﺷﻮێﻨﯽ وەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑﺎﺧﭽەﯾﺸﯽ ھەﯾە. ﺧێﺰاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧﯽ )ھﺎوﺳەری و دوو ﻛﭽەﻛە( ،ﻟەوە ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻛە ﺧﺎﻧﻮوە ﻧﻮێﯿەﻛەﯾﺎن ﺑە ﭘێﯽ ﺑﻨەﻣــﺎی ﺋەﻧﺪازﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﻧﯽ ھﯿﻨﺪ ،دروﺳﺖ ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺑێ ﺑەﺧﺘﯿﯿﺎن ﺑﯚ دێﻨێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ ﻧەرﯾﺘــﯽ ﻛﯚﻧــﯽ ھﯿﻨﺪﺳــﺘﺎن ،زۆر ﮔﺮﻧﮕە ﻛە ﺧﺎﻧﻮوەﻛە روو ﻟە رۆژھەت ﺑێــﺖ ،ﺑــەم ﺧﺎﻧﻮوەﻛەی ”ﻣﻮﻛﺶ ﺋﺎﻣﺒﺎﻧــﯽ“ ﺑەرادەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ،ﭘەﻧﺠەرەی روو ﺑە رۆژھەت ﻧﯿﯿە. ﺋەو ﺧﺎﻧﻮوە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﭼﯚڵە، ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﻠﯿﺎرێــﻚ دۆﻻر ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧەرج ﻛﺮاوە.
ﺋەو ﺧﺎﺗﻮوﻧە ،ﺗەﻣەﻧﯽ 39ﺳﺎڵە و ﻟە ﻧێﻮ دەﺳەﺗﯽ دادوەرﯾــﺪا ،ﻧﺎوێﻜﯽ دﯾﺎرە .ﺑــﺎی ﺋەو ﭘﺎرێﺰەرە، ﻣەﺗﺮێﻚ و 11ﺳﺎﻧﺘﯿﻤەﺗﺮە ،ﺑەم زۆرﺑەی ﺧەڵﻜﯽ
ﻓﺮاﻧﻜﻔﯚرت دەﯾﺎﻧەوێ ﺋەو ژﻧە ﭘﺎرێﺰەرﯾﺎن ﺑێﺖ. ﺋەو ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی ﻟە دادﮔەﻛﺎﻧﺪا ﮔﺎڵﺘــەی ﭘێ دەﻛــەن ،ﺑەم ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗە ژێــﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﺎﻧە. ﺋەو ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎوە رێﮕەی ﭘێ ﻧەدرا ﻟە زاﻧﻜﯚی ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﺑﺨﻮێﻨێﺖ ،ﺑڕﯾﺎری دا ﺑﺒێﺘە ﭘﺎرێﺰەر .ﺋەو دەڵێ” ،ﺑﯚ ﻣﻦ ﮔەورەﺑﻮوﻧــﯽ رۆﺣﯽ ﻣﺮۆڤ ،ﻟە ﮔەورەﺑﻮوﻧﯽ ﺟەﺳﺘەی ﮔﺮﻧﮕﺘﺮە“. ﺋەو ﭘﺎرێﺰەرە ،ﺋێﺴﺘە ﻧﺰﯾﻜەی 8ﺳﺎڵە ﻟە دادﮔەی ﺑﺎی ﻓﺮاﻧﻜﻔﯚرت ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺑە ﯾەك ﻟە ﭘﺎرێﺰەرە ﻧﺎودارەﻛﺎن دەﻧﺎﺳﺮێﺖ.
ﺋەوە ﻛﺎﻧﯿﯽ ﺑەردە ﯾﺎن ﮔﻮرﭼﯿﻠە ﭘﺰﯾﺸــﻜێﻜﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ،دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻟە ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﺪا4 ، ھەزار و 294ﺑــەردی ﻟە ﮔﻮرﭼﯿﻠەی ﭘﯿﺎوێﻜــﯽ ﺗەﻣــەن 63ﺳــﺎن دەرھێﻨﺎوە و ﺑەو ﭘێﯿە ،ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﻧﻮێﯽ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە. ﻧەﺷﺘەرﮔەﯾﯿەﻛە ﺑﯚ ﺋەﻓﺴەرێﻜﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﻜﺮاو ﻛﺮاوە ،ﺋەو ﺑەھﯚی ﺋﺎزاری ﭘﺸﺘﯿﯿەوە، ﺳــەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﻛﺮدﺑﻮو .دواﺗﺮ ﻟە ﺗﯿﺸــﻜﺪا دەرﻛەوت ﻛە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺑەرد ﻟە ﻧێﻮ ﮔﻮرﭼﯿﻠەﯾﺪاﯾە ،ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﺮا ﻛە دەﺑێ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟە ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﺪا 4 ،ھەزار و 294ﺑەرد ﻟە ﮔﻮرﭼﯿﻠەی ﻧەﺧﯚﺷەﻛە ھێﻨﺮاوەﺗە دەر و ﻛێﺸﯿﺎن ﻟەﺳەر ﯾەك 300 ،ﮔﺮام ﺑﻮوە. ﺋێﺴﺘە دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﻧەﺧﯚﺷەﻛە ،ﺟێﮕﯿﺮە و ﻟە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﺑﺎﺷﺪاﯾە .ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿەﻛﺪا 3 ،ھەزار و 110ﺑەرد ﻟە ﮔﻮرﭼﯿﻠەی ژﻧێﻜﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ھێﻨﺮاﯾــە دەر و ﺋەﻣە وەك ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﭘێﻮ ا ﻧە ﯾــﯽ ﺋەژﻣــﺎر ﻛﺮا.
زەﻣﺎوەﻧــﺪ و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێــﻚ ﻟــە ﺟــﯚری ﻣﺎرﺳــﯿﺪﯾﺲ، ﺑﻔﺮۆﺷــێﺖ .ﺋەو ،ﺳﺎڵﯽ 2002 ﺗﻮاﻧﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی و ﭼﺎودێــﺮی ﺋــﺎژەن ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨێ و ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻧﺎوەﻧﺪە ،ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺎﺗﻮو ﻟﯿﻨﯽ، دەدات.
ﺋەو ژﻧﺎﻧەی ﻣێﮋووﯾﺎن ﻧﻮوﺳﯿﯿەوە
ﻟەﺳەر ﮔﺮدێﻜﯽ ﺷﺎری وێﻨﺴــﺒێﺮﮔﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﻗەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻧﯽ ﺑەرز ھەﯾە ﻛە ﻟە ﺷﺎر دەڕواﻧێﺖ .ﺧەڵﻜﯽ ﺋەو ﺷﺎرە ﺋەﻓﺴﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺳەﯾﺮﯾﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﻗەﯾە ھەﯾە ﻛە ﺑەردەوام ﺷﺎﻧﺎزﯾﯽ ﭘێﻮە دەﻛەن. ﺋەﻓﺴــﺎﻧەﻛە ﺑەو ﺷێﻮەﯾەﯾە ﻛە ﻟە ﺳــەدەی 15دا ،ﺳﻮﭘﺎی دوژﻣﻦ ﺷﺎری ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدووە و ﮔەﻣﺎرۆی ﻗەﻛەی داوە. ﻟەوﻛﺎﺗەدا ﺧەڵﻜﯽ ﺷﺎرەﻛە ﺑە ژن و ﭘﯿﺎو و ﭘﯿﺮ و ﮔەﻧﺠەوە، ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﻗەﻛە. ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﺳﻮﭘﺎی دوژﻣﻦ ،ﭘەﯾﺎﻣێﻚ ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻗەﻛە دەﻧێﺮێ و ﺋﺎﮔﺎدارﯾﺎن دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘێﺶ ﻟە ھێﺮﺷــﯽ، ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ھﯿﭻ ﺳەرﺑﺎزێﻜﯽ و ﺑە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ،دەﺳﺖ ﺑە ژن و ﻣﻨﺪاڵ ﻧەدەن و ﺋﺎزادﯾﺎن دەﻛﺎت. ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﺳــﻮﭘﺎﻛە داوای داﻧﻮﺳــﺘﺎن و ﺑــە ﻟەﺑﺎرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ رێﺴﺎی ﭘﯿﺎوەﺗﯽ و ﺷەرەف ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ھەر ژﻧێﻜﯽ ﻧﺎو ﻗەﻛە ،دەﺗﻮاﻧێ ﺑە ﻧﺮﺧﺘﺮﯾﻦ ﺷﺘﯽ ﺧﯚی ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﺒﺎت ،ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺘﻮاﻧێ ھەڵﯽ ﺑﮕﺮێﺖ. دەﮔێڕﻧەوە ﻛە ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﺳﻮﭘﺎﻛە ﺳەری ﻟە دﯾﻤەﻧێﻚ ﺳﻮڕﻣﺎ .ﺋەو ،ﺑﯿﻨﯽ ﻛە ھەر ﻛﺎم ﻟــەو ژﻧﺎﻧەی ﻧێﻮ ﻗەﻛــە ،ﭘﯿﺎوی ﺧﯚی ﻟە ﭘﺸﺖ ﻛﺮدووە و ﻟە ﻗەﻛە دێﺘە دەر.
ﺑە دزﯾﯿەوە زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد
ﺟﻨێﻔەر ﺋﺎﻧﺴﺘﯚن ﺋەﺳﺘێﺮەی دﯾﺎری ھﯚڵﯿﻮود ،دوو ﻟە ﭼﺎوی ﻛﺎﻣێﺮاﻛﺎن و ﺑە دزﯾﯿەوە ،زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﺟﺎﺳﺘﻦ ﭘﺮو ﻛﺮد. زەﻣﺎوەﻧــﺪی ﺋﺎﻧﺴــﺘﯚن ،ﭘێﭽەواﻧــەی ھەﻣــﻮو ﺋەو زەﻣﺎوەﻧﺪاﻧە ﺑﻮوە ﻛە ﺋەﺳــﺘێﺮەﻛﺎﻧﯽ ھﯚڵﯿﻮود ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻛﺮدووﯾﺎﻧە. ﮔﯚﭬﺎری ﭘﯿﭙڵ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ” ،ﺋەﺳﺘێﺮەﻛﺎن و ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺎودارﯾــﺶ وەك ھەﻣــﻮو ﺧەڵﻜــﯽ ﺗﺮ ،ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﻧﻮێﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎدا دەژﯾﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺷــﺎردﻧەوە و راﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳــﻨﻮوری ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛەﺳــﯿﯿﺎن زۆر ﺑەﻻوە ﺋەﺳﺘەم ﺑﻮوە“. ﮔﯚﭬﺎرەﻛە ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدووە ﻛە ﺋﺎﻧﺴﺘﯚن ﻟــە ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟــە ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮﯾﺘەر ،ﻓەﯾﺴﺒﻮوك و ﺋﯿﻨﺴﺘﺎﮔﺮاﻣﺪا ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻧﮫێﻨﯿﯽ ﺋەو ﺋەﺳﺘێﺮەﯾە ،ھﯿﭻ ﺟێﯽ ﺳەرﺳﻮڕﻣﺎن ﻧﯿﯿە. ﺋﺎﻧﺴﺘﯚن ﺳﺎڵﯽ 2000ﻟەﮔەڵ ﺑﺮاد ﭘﯿﺘﺪا زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮدووە .رێﻮڕەﺳﻤﯽ زەﻣﺎوەﻧﺪی ﺋەوﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﻧﺴﺘﯚن، زۆر ﮔەورە ﺑﻮو و ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ دۆﻻری ﺗێﭽﻮو ﺑﻮو.
ھﻮﻧەر
ﻟەﻧﺠە ﻋەﻟﯽ ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻣﺤەﻣەد ﻣﯿﺮان ﻟەﻧﺠە ﻋەﻟﯽ ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﺧﺎﺗﻮوﻧــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋاﻧەی ﻛە ﻣﺎوەﯾەﻛە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺑەر رۆﺷﻨﺎﯾﯽ زۆرﺑەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی .ﻟەﻻﯾەﻛەوە دەﻧﮕﯽ ﺧﯚﺷــە و ﯾەﻛێﻜە ﻟە دەﻧﮕە ﻧــﺎوازەﻛﺎن ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯽ زۆر ﺑە ﻣﻮزﯾﻜﯽ رەﺳــەﻧﯽ ﻛﻮردی دەدات و ﺳەرﺟەم ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺑﯚﺗەی رەﺳەن دەرﻧەﭼﻮوﻧە .ﺑﯚﯾە ﻟە دەرﻓەﺗێﻜﺪا ”وﺷە“ ﺳەرداﻧﯽ ﻛﺮد و ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ رووﺑەڕوو ﻛﺮدەوە. وەك ﺳەرەﺗﺎ ﭘێﻤﺎن ﺧﯚﺷە ﺑﺎس ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜەی؟ ﻧﺎوم ﻟەﻧﺠە ﻋەﻟﯿﯿە ،ﻧﯿﻮە ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ و ﻧﯿــﻮە ھەڵەﺑﺠەﯾﯿﻢ و ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 15ﺑﯚ 16ﺳﺎڵﯿﯽ ﻟە دەرەوەی وت ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ ﺑﻮوﯾــﻦ ،ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﻢ ﻟە دەرەوەی وت ﺗەواو ﻛﺮدووە ،ﺑﯚ ﻣﺎوەی 5ﺳﺎڵە ﺑە ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﯿەوەﺧەرﯾﻜﻢ.
ﻟە ﭘڕۆژەﻣﺪاﯾە ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺷﭭﺎن ﭘەروەر ﺑڵێﻤەوە ﭼﯚن ﺑﻮو ﺑــﻮاری ھﻮﻧەرﯾﯿﺖ ھەڵﺒﮋارد؟ دەﻛﺮێ ﺑڵێــﻢ ﺣەزێﻜﯽ ھﻮﻧەری و ھەﺳــﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧــﯚم ﺑﻮوە ﻛە ھەﻣﯿﺸــە ﺣەزم ﻟــە ﻣﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﻮوە ،ﺧﺎﻧەوادەﻛەﺷــﻢ ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ھﻮﻧەردۆﺳﺖ ﺑﻮون ،ﺑەم ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻧەﺑﻮون.
ﺑﯚﭼﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﻣێﺮە رۆژھەﺗﯽ و ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــەﻛﺎر دێﻨﯽ، واﺗە ﺑﯚﭼﯽ ﺋﺎﻣێــﺮی ﻣﯚدێﺮن ﯾﺎن رۆژﺋﺎواﯾﯽ ﺑەﻛﺎر ﻧﺎھێﻨﯽ؟ ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺎن ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ ھەﯾە، ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ھەﺳﺖ و ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚﻣە ،ﻧەﺳﺘﯽ ﻣﻦ ﻟە ﺋﺎﻣێــﺮە رۆژھەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻧﺰﯾﻜە ،ھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﭘێﻢ ﺑﺎﺷە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋەﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺋﺎﻣێﺮەﻛﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺪەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە ھێﺸﺘﺎ ﻛێﺸەی ﻧەﺗەوەﻣﺎن ھەﯾە ،ﻛێﺸەی ﺧﺎك و زﻣــﺎن و وﺗﻤــﺎن ھەﯾە، ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ ﺑﺎﺷــە ﻓەراﻣﯚش ﻧەﻛﺮێ، ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑەو ﺷﺘﺎﻧە ﺑﺪەﯾﻦ ﻛە ﺧﯚﻣﺎن ھەﻣﺎﻧە ،ھﻮﻧەر ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺋێﺠﮕﺎر ﮔەورەی ﻧەﺗەوەﯾە ،ھەر ﻧەﺗەوەﯾەك ﺧﺎوەن ھﻮﻧەری ﺧﯚی ﻧەﺑێ ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺑﺒێﺘە دەوڵەت. دەﻧﮕﺖ دەﻧﮕێﻜﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺸﻨﺎڵە، ﺑــەم ھەﻣﻮوان دەزاﻧﻦ ﻻﺳــﺎﯾﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﮔــەورەی ﻛﻮرد ﻣﺤەﻣەدی ﻣﺎﻣﻠــێ دەﻛەﯾﺘەوە؟ ھﯿﭻ ﻛﺎت ھەوڵﺖ ﻧەداوە ﺑە دەﻧﮕﯽ ﺧﯚت ھەواداراﻧﺖ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻜەی؟ ھەڵﺒەت ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﺑــﯚ ﻣﻦ ﻛە دەﻧﮕﯽ ﻣــﻦ ﺑەدەﻧﮕﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﮔــەورە ﻣﺎﻣﻠــێ
ﺑﭽﻮێﻨﺮێ ،ﻣﻦ ﭘێﻢ واﻧﯿﯿە ﺑﺘﻮاﻧﻢ وەك ﺋەو ﮔﯚراﻧﯽ ﺑڵێﻢ ،ﺑەم ﻟە ھەﺳﺖ و ﺋﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮودم وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾــە ﻻی ﻣــﻦ ،ﺑــەم ﻣﻦ ھەﻣﯿﺸە وەك )ﻟەﻧﺠە( ھەوڵﻢ داوە ﮔﯚراﻧﯽ ﺑڵێﻢ ،ھەﻣﻮو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻚ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺷﻮێﻨێﻜەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺎت و ﺑﻨﺎﻏەﯾەﻛﯽ ھەﺑێﺖ ،ﻣﻨﯿﺶ رەﻧﮕە ﮔﯚراﻧﯿﯿــە ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرﯾﯿەﻛﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻣﻠێ ﺑێﺖ. ﻟە داھﺎﺗــﻮو ﺑﯿﺮت ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﯽ دوێﺖ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە؟ ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺋەﻣەﯾﺎن ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﭘێﺸــﻨﯿﺎز ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺋەﮔەرێﻜﯽ زۆر ھەﯾــە و ﺑڕﯾﺎرﯾﺸــﻤﺎن داوە ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻠﯽ ﺳﺎﺑﻮوری ﻛﺎرێﻜﻤﺎن ھەﺑێﺖ. ﺟﮕە ﻟە ﻣﺎﻣﻠێ ،ﺳەرﺳــﺎﻣﯽ ﺑەدەﻧﮕﯽ ﻛﺎم ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ؟ زۆرن ،ﺑــەم ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﺣەﺳــەن زﯾﺮەك، ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺳــﺎﺑﻮوری ،ﻣەزھەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ،ﺷــﻜﻮر ﺧەﯾﺎت و ﺳەح داودە ﻟــە ﻣەﻗﺎﻣﺎﺗﯽ ﮔەرﻣﯿﺎن ،ﻟﻮڕ ﻧەژاد و ﻧﺎﺳڕی رەزازی. ھﻮﻧەری ﻣﻮزﯾﻚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭼﯚنھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﯽ؟ ﺑەراورد ﺑەﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸﺘﺮ ،ھەﺳﺖ دەﻛەم ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺑەﺧــﯚوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە ،ﻟەﮔــەڵ ﺋەم ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨەدا رەﻧﮕــە ھەﻧﺪێﻚ ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ھﺎﺗﺒــێ ﻛــە ﺟێﯽ رەزاﻣەﻧــﺪی ھەﻣﻮوﻣــﺎن ﻧەﺑێﺖ، ﯾﺎن ﺑە ھەﻣﻮوﻣــﺎن ھەزم ﻧەﻛﺮێ، ﺑەم ﺑەﮔﺸﺘﯽ زۆرﺑﺎﺷە و ﭘێﻢ واﯾە
ﺋێﺴﺘە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان و ژەﻧﯿﺎرەﻛﺎن و ﮔﻮێﮕﺮاﻧﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﻧﮕﯽ دەدەن ﺑە ﺋﺎوازە رەﺳەﻧەﻛﺎن و ﻓﯚﻟﻜﻠﯚرەﻛﺎن، ﭘﺎﺷﺎن ﻟەڕووی ﻛﻠﯿﭗ و ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺗﺎزەوە ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺷﺘﯽ ﺑﺎش ھﺎﺗﻮوە و ﻛﺮاوە. وەك ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﻮێ ﺧەرﯾﻜﯽ ﭼﯿﺖ؟ ﻟەم ﯾــەك دوو ﻣﺎﻧﮕەی راﺑﺮدوودا 3 ﻛﻠﯿﭙﯽ ﺗﺎزەم ﺑو ﻛــﺮدەوە ،ﺑەم وەك ﺳــﻮﭘﺮاﯾﺰێﻚ ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨەری رۆژﻧﺎﻣەﻛەﺗﺎن ،ﮔﯚراﻧﯿﯽ )ھەواری ﺧﺎڵــﯽ(م ﺗﯚﻣــﺎر ﻛﺮدووەﺗــەوە و ﻛﻠﯿﭙﯿﺸــﻤﺎن ﻛــﺮدووە و ﺑــەم زوواﻧــە ﺑو دەﺑێﺘــەوە ،ھﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻧﺴــێﺮﺗێﻜﯽ ﮔەورەﻣــﺎن ﻟــە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێﺮ ﺑەدەﺳﺘەوەﯾە. ﺋەی ﺑﯚ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﺋەﻟﺒﻮوم ﭼﯿﺖ ﻛﺮدووە؟ ﺋێﻮە ﯾەﻛەم ﻛــەس دەﺑﻦ ﭘێﺘﺎﻧﯽ رادەﮔەﯾەﻧــﻢ ،ﺑەﺗەﻣﺎﯾــﻦ ﺋــەو ﮔﯚراﻧﯿﯿﺎﻧەی ﺗﯚﻣﺎرم ﻛﺮدووە ﻛﯚﯾﺎن دەﻛەﯾﻨەوە و ﺑﯿﺎﻧﻜەﯾﻨە ﺳﯿﺪﯾﯿەك، رەﻧﮕە ﯾەك دوو ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺗﺎزەﯾﺸﯽ
ﺑەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗﯽ ﮔەورە ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎم دەدەﯾﻦ
ﺗێ ﺑﻜەﯾﻦ. ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﭼﯿﯿە ﻛە ﺑەردەوام ﻟــە ﻛﻠﯿﭙەﻛﺎﻧﺖ ﺑەﺟﻠــﯽ ﻛﻮردی دەردەﻛەوﯾﺖ؟ ﺣەز دەﻛەم ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﺪەن ﺑە ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﻛﻮردی ،ﺋەﻣە ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺋێﻤە ،ﺷﺘێﻜﯽ ﺟﻮاﻧە ،ﺟﻠﯽ ﻛﻮردی رەﻧﮕﺎوڕەﻧﮕــە ،ﺷــﺎدە ،ﻟــەرووی ﭘﯚﺷﯿﻨەوە ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮە ﺑﯚ ﻟەﺑەرﻛﺮدن .ﺑﺎ ﺑﮕەڕێﯿﻨەوە ﺳەر ھەﻣﺎن ﺧﺎڵ ،ﺋێﻤە ھێﺸﺘﺎ ﻛێﺸەی ﺧﺎك و ﻧەﺗەوەﻣﺎن ھەﯾە ،ﮔﺮﻧﮕە ﺋەم ﺷﺘە ﺗﺎﯾﺒەﺗﺎﻧەی ﺧﯚﻣــﺎن ﺑﭙﺎرێﺰﯾــﻦ و زﯾﻨﺪووﯾﺎن ﺑﻜەﯾﻨەوە ،ھەﻣﯿﺸــە ﭘەرەﯾﺎن ﭘێ ﺑﺪەﯾﻦ. ﺋﺎﯾﺎ ﻋەﺷــﻘێﻚ ھەﯾە دڵﯽ ﺗﯚی داﮔﯿــﺮ ﻛﺮدﺑــێ و ﺑەم ﭼەﺷــﻨە ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺑﯚ دەڵێﯽ؟ ﺑەڵێ ،ھەڵﺒــەت % 100ھەﯾە، ﻣﺮۆڤ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻋەﺷﻘﯽ ﻧەﺑێ. ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳەرﯾﺖ ﭘێﻚ ھێﻨﺎوە؟ ﭘێﻜﻢ ھێﻨﺎوە و ﺟﯿــﺎ ﺑﻮوﻣەﺗەوە، ﻛﻮڕێﻜﯿﺸﻢھەﯾە. ﻛﯚی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﺖ ﭼەﻧﺪە؟ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 8ﺑەرھەﻣﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺸﻨﺎڵﻢ ھەﯾە. ﭘەﯾﺎﻣﺖ ﻟە ھﻮﻧەردا ﭼﯿﯿە؟ ﻟــە ھﻮﻧــەردا دەﻛﺮێ زۆر ﺷــﺖ ﺑﮕەﯾەﻧــﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜــە ھﻮﻧــەر )ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳﺘﯽ و ﺟﻮاﻧﯽ و راﺳﺘﮕﯚﯾﯽ و ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ(ﯾە ،ﺋەﮔەر ھﻮﻧەر ﻧەﺑێﺖ ﻻی ﻣﻦ ژﯾﺎن ﻧﯿﯿە. ﺑﯚﭼﯽ ﺳــﺘﺮاﻧﺖ ﺑە ﻛﺮﻣﺎﻧﺠﯽ ژووروو ﻧﯿﯿە؟ ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرێﻜﻢ ﻧەﺑﻮوە ﺑە زاری ﻛﺮﻣﺎﻧﺠــﯽ ژووروو ،ھﯚﻛﺎرەﻛەی
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺧەوﻧﻢ ﺋەوەﯾە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﻣێﮋوو ﺑﻢ
ﺋەوە ﺑﻮوە دەﻣەوێ ﻛﺎرێﻜﯽ ﺟﻮان ﺑﻜەم ،ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﻣﺪاﯾە و ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ﺋەوەﻣﺎن ﻛــﺮدووە ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﻻوﻛێﻜــﯽ ﭼــﺎك و ﻛــﻮردەواری ﺑڵێــﻢ ،ھەروەھﺎ ﻟــە ﭘڕۆژەﻣﺪاﯾە ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺷﭭﺎن ﭘەروەر ﺑڵێﻤەوە. ﺑەرﻟــە ﻛﺎری ھﻮﻧــەری ،چ ﻛﺎرێﻜﺖ ﻛﺮدووە؟ ﭘﺎرێــﺰەر ﺑﻮوم و ﺋێﺴــﺘە وازم ﻟێ ھێﻨﺎوە . ﺧەوﻧﯽ داھﺎﺗﻮوت ﭼﯿﯿە؟ ﺧەوﻧﻢ ﺋەوەﯾە ﻛە دەﻣەوێ ﻟە دوای ﺧﯚم ،ﻧﺎوم ﺑەﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﺋﺎﻓﺮەت ﻟە ﻣێﮋوودا ﺑﺒﺮێ. ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﻟــە ﻛــﻮێ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯽ؟ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺷﺎری ﻟەﻧﺪەﻧﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ
ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻢ. ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗەی ﺑﺎس ﻛﺮد ،ﺑەﭼﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻮون؟ ﻟەﮔــەڵ ﮔﺮووﭘﯽ ﻣﻮزﯾﻜــﯽ ﻟﻮڕ، ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜــﯽ 12ﺑﯚ 13 ژەﻧﯿﺎر ،ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﭘﺮۆﭬەﻛﺮدﻧﺪاﯾﻦ ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺴــێﺮت ﻟە ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺷــﺎری ھەوﻟێﺮ. ﺋەﮔەر ﭘێﺸــﻤﺎن ﺑﻜﺮێ دەﯾﺒەﯾﻨە ﺷــﺎرۆﻛەﻛﺎن ،ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﺗــەﻻری ھﻮﻧەر ﻟــە رۆژاﻧﯽ 26و 27و 28ی ﺋــەم ﻣﺎﻧﮕە دەﺑێﺖ ،ﻟە ھەوﻟێﺮﯾﺶ رەﻧﮕە ﻟە ھﯚڵﯽ ﺷەھﯿﺪ ﺳەﻋﺪ ﯾﺎن ﻟە ھﯚڵﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑێﺖ. دەرھێﻨەری ﻛﺎرەﻛﺎﻧﺖ ﻛێﯿە؟ رۆژە ﺟەﺑــﺎر ﻛﺎری دەرھێﻨــەری ﻛﻠﯿﭙەﻛﺎﻧﻢدەﻛﺎت.
ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﺑﻜــەن و ﻟــە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دراﻣﺎدا ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﺑﻜەن .ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋەوەش ﻛﺮد ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟەم دوو ﺳﺎڵەدا وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧەھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﭘێﺸەوە و ﯾﺎرﻣەﺗﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دراﻣﺎﯾﺎن ﻧەداوە. ﺳــەرەڕای ﺋــەو ھﯚﻛﺎراﻧەﯾﺶ، ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺰﻣﯽ دراﻣﺎ ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻟــە راﺑﺮدووﺷــﺪا ﺑــە ھﯚﻛﺎرێﻚ دەزاﻧــێ و دەڵێــﺖ” :ﺳــﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮو ﭼەﻧﺪان ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺧﺮاﭘﯽ دراﻣــﺎی ﻛﻮردﯾﻤــﺎن ﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮا و دواﺗﺮ ﺟێﮕەی رەزاﻣەﻧﺪی ﺑﯿﻨەر ﻧەﺑﻮون ،ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﯿﺎن ھەر ﺑو ﻧەﻛﺮاﻧەوە ،ﺋەﻣەش وای ﻛﺮد ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ھەﺳﺘﯿﺎرﺗﺮ
ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧــەن و رای واﯾە ،ﻟە دواﺟﺎردا ﺗەﻧﯿﺎ رەوﺗﯽ دراﻣﺎ ﺑەرەو دواوە دەﮔەڕێﺘەوە. ﻛﺎﻣــەران رەﺋﻮوﻓــﯽ ﺋەﻛﺘــەر، ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوە دا ﻛە ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚ ﺗﺎ دەرھێﻨەر و ﺋەﻛﺘــەر و ﻛﺎرە ﺗەﻛﻨﯿﻜﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دراﻣﺎی ﻛﻮردی ،ﻟە ﻛێﺸەداﯾە. ﺋــەو ﺋەﻛﺘەرە ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﻛە ﺗﻮاﻧﺎ و ﺑﻮدﺟە ﺧﺎڵﯽ ﺳــەرەﻛﯿﻦ ﻟەم ﭘﺮﺳەدا ،ﺑەم ﺋەو ﻧﻤﻮوﻧەی ھێﻨﺎﯾەوە و رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﺷەﺳﺖ و ﺣەﻓﺘﺎ و ھەﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا، ﺑێ ﭘــﺎرە و ﺑﻮدﺟە ﺑەرھەم ﻛﺮاوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ھەر ﺑﯿﻨەری ھەﯾە و ﺳــەﯾﺮ دەﻛﺮێــﺖ .ﺋەو دەڵێــﺖ” :ﻟــەم ﺳــەردەﻣەدا ﺑەڵێ ﭘــﺎرە و ﺑﻮدﺟە ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ
دەرھێﻨەران رەﺧﻨە ﻟە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن دەﮔﺮن وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەرھێﻨــەر و ﺋەﻛﺘەراﻧــﯽ ﻛﻮرد ،دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە ﻟەو ﺳــﺎﻧەی دواﯾﯿﺪا، دراﻣــﺎ دۆﺑﻼژﻛــﺮاوەﻛﺎن، ﺟێﯿﺎن ﺑە دراﻣﺎ ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻟەق ﻛﺮدووە .ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن ﻛــە دەرھێﻨەرێﻜﯽ دﯾﺎری دراﻣﺎ و ﺳﯿﻨەﻣﺎی ﻛﻮردﯾﯿە، ﭘێــﯽ واﯾــە ”ﻋەﻗڵێﻜــﯽ ھﻮﻧەری ﻟە ﭘﺸﺖ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧــە ﻛــە ﺧەﻣﯽ ھﻮﻧــەر و دراﻣــﺎی ﻛﻮردی ﻟەﺑەر ﻧﯿﯿە“.
ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳــەن ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و دەرھێﻨــەر ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ، ”ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧﯽ دراﻣﺎ ﻟەم دوو ﺳﺎڵەدا ،زاڵﺒﻮوﻧﯽ دراﻣﺎ دۆﺑﻼژﻛﺮاوەﻛﺎﻧە“. ﺋەو دەرھێﻨــەرە دووﭘﺎﺗﯽ ﻟەوە ﻛﺮدەوە ،ﻛەﻧﺎڵە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻋەﻗڵێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﻟە ﭘﺸﺘﯿﺎﻧەوە ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻛــە ﻟــە ﺧەﻣــﯽ ھﻮﻧــەر و دراﻣــﺎی ﻛﻮردﯾــﺪا ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﯽ واﯾــە” ،ﭘێﺶ ﺋەوەی ﺑﺎﺳــﯽ ﺑەرەوﭘێﺸﭽﻮوﻧﯽ دراﻣﺎی ﻛﻮردی ﺑﻜەﯾﻦ ،دەﺑێﺖ ﻛەﻧﺎڵــە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧــەﻛﺎن ﺗــێ
ﺋەرﺳەﻻن دەروێﺶ:
دەﺑێ ﺑەرﻟەوەی ﺑﯿﺮ ﻟە ﺑﺎڵەﺧﺎﻧە و ﺗەﻻری ﺑەرز ﺑﻜەﯾﻨەوە، ﺑﯿﺮ ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ دراﻣﺎی ﺑﺎش و ﻣﯚدێﺮن ﺑﻜەﯾﻨەوە ﺑﮕەﯾەﻧﯿﻦ ﻛــە دراﻣﺎی ﻛﻮردی چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ ھەﯾــە و ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺋەو ﻓﯿﻠﻤــە دراﻣﯿﯿە دۆﺑﻼژﻛﺮاواﻧەﯾﺶ ،چ ژەھﺮێﻜﻦ دەڕژێﻨﺪرێﻨــە ﻧﺎو ﻣﺎڵ و ﺧێﺰاﻧﯽ ﻛﻮردەوە“. ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ،دەﺗﻮاﻧﺮێ ﻛەﻧﺎڵە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ﺑە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋــەم ﺑﺎرودۆﺧە داﺑﻨﺪرێﻦ ﻛە دراﻣــﺎی ﻛﻮردی ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەﻣــﺎوە ،ﭼﻮﻧﻜــە وەك ﺋــەو دەڵێــﺖ ،ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ﻟــەو رواﻧﮕەﯾــەوە دەﺗﻮاﻧــﻦ رۆڵــﯽ ﺟﺪﯾﯿــﺎن ھەﺑێــﺖ ﻟە ﺑەرەوﭘێﺸــﺒﺮدﻧﯽ دراﻣــﺎی ﻛﻮردﯾﺪا .ﺋەو دەرھێﻨەرە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوەﯾــﺶ دا ،دراﻣــﺎی ﺑــﺎش ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺗﻮاﻧﺎ و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﺑــﺎش ھەﯾــە ،ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺋﺎﻣﺎدەی ﺋەو ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿە ﻧﯿﻦ.
ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد، ”ﻛەﻧﺎڵــە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن دەﯾﺎن ھەزار دۆﻻر دەدەن ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺋﺎﺳــﺖ ﻧﺰم ،ﺑەم ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﻦ ﺑﻮدﺟەی ﺳــێ ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺋﺎوا ﺑﺨەﻧە ﺧﺰﻣەت دراﻣﺎﯾەﻛەوە ﻛە ﺋﺎوێﻨەی ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە و دەﺗﻮاﻧﺮێ زۆر ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﻛێﺸە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ“. ﺋەرﺳەﻻن دەروێﺶ ،ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و دەرھێﻨەر ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺑﻮدﺟە و ﺋــەم ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەی ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻧــﺎو ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎﻧﺪا ھەﯾــە ،ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی دراﻣﺎی ﻛﻮردﯾﯿە. ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە ﮔﻮﺗــﯽ، ”دراﻣﺎﻛﺎن ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﺗێ دەﭼێــﺖ و ﻟە ﺋێﺴﺘەﺷــﺪا ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﻛەﻧﺎڵــەﻛﺎن ﺗﻮاﻧﺎی
داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎرەﯾەﯾﺎن ﻧﯿﯿە“. ﺋــەو ،دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺑﻮوﻧﯽ رێﮋەﯾەﻛــﯽ زۆری دراﻣﺎ دۆﺑﻼژﻛــﺮاوەﻛﺎن ،وای ﻟــە
ﻟــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ دراﻣﺎی ﺑﺎش و ﻣﯚدێــﺮن ﺑﻜەﯾﻨەوە ﻛە ﭘەﻧﺠە ﺑﺨﺎﺗە ﺳەر ﺧﺎڵە ﺟەوھەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛێﺸــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن و
ﻧﺎﺳڕ ﺣەﺳەن:
ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧﯽ دراﻣﺎ ﻟەم دوو ﺳﺎڵەدا، زاڵﺒﻮوﻧﯽ دراﻣﺎ دۆﺑﻼژﻛﺮاوەﻛﺎﻧە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ﻛﺮدووە ﭘﺸــﺖ ﻟە دراﻣﺎی ﻛــﻮردی ﺑﻜەن و ﺑە ھەﻧﺪی وەرﻧەﮔﺮن. ﺋەرﺳــەﻻن دەروێــﺶ دەڵێ، ”دەﺑێ ﺑەرﻟەوەی ﺑﯿﺮ ﻟە ﺑﺎڵەﺧﺎﻧە و ﺗــەﻻری ﺑــەرز ﺑﻜەﯾﻨەوە ،ﺑﯿﺮ
ﺧەڵﻜﯽ ﭘێ ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻜەﯾﻨەوە“. ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ دراﻣﺎی ﻛﻮردﯾــﺶ ،ﺋــەو دەرھێﻨــەرە رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﺟێﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن و ﻧﺎوەﻧــﺪە ﮔەورەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ
ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ دراﻣﺎی ﻛﻮردﯾﺪا ﺑﻜەن“. ﺟﮕــە ﻟــەو ﺑﯚﭼﻮوﻧﺎﻧەﯾــﺶ، ﺋەﻛﺘەرێﻜﯽ ﺑــﻮاری دراﻣﺎ ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧــەوەی دراﻣﺎی ﻛﻮردی
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻟەﻧﺠــە :ﻟەم ﯾەك دوو ﻣﺎﻧﮕەی راﺑــﺮدوودا 3ﻛﻠﯿﭙﯽ ﺗﺎزەم ﺑو ﻛﺮدەوە ،ﺑەم وەك ﺳــﻮﭘﺮاﯾﺰێﻚ ﺑﯚ ﺧﻮێﻨەری رۆژﻧﺎﻣەﻛەﺗﺎن ،ﮔﯚراﻧﯿﯽ )ھەواری ﺧﺎڵﯽ(م ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووەﺗەوە و ﻛﻠﯿﭙﯿﺸــﻤﺎن ﻛﺮدووە و ﺑەم زوواﻧە ﺑو دەﺑێﺘەوە، ھﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗێﻜﯽ ﮔەورەﻣﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێﺮ ﺑەدەﺳﺘەوەﯾە.
11
ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﺑەم ﻟەوان ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ ﻛە ﺋێﻤە ﺗەﻧﮕﮋەﻣــﺎن ﺗﯿﺎﯾﺪا ھەﯾە، ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دﯾﺪﮔەﯾەﻛﯽ داھێﻨەراﻧە و ھﻮﻧەرﯾﯿﺎﻧەﯾە ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دراﻣﺎ“.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
12ﭘێﻮەری ﺋﺎو و ﺋﯿﻔﺮاز ،4 ﻓﺮﯾﺎی ﻛەﻣﺌﺎوﯾﯽ دەﻛەون ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻟە رۆژی ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﭘێﻮەرەوە ﺋﺎو ﻟەﺳەر ھﺎووﺗﯽ ﺣﯿﺴﺎﺑە ﻧﺮﺧﯽ ﺋﺎوی ﺣﻜﻮوﻣﯽ 400ھێﻨﺪە ھەرزاﻧﺘﺮە ﻟە ھﯽ ﺑﺎزاڕ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﭻ ﻣﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻚ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ،ھەوﻟێﺮ و زۆرێﻚ ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑێ ﺋﺎوی ﻛﺮدووە .ﺋێﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻗﯚڵﯽ ﻟێ ھەڵﻤﺎڵﯿﻮە و ﻧﺎﯾەوێ ﭼﯿﺘﺮ ﺋﺎو ﺑە ﺧﯚڕاﯾﯽ ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﺪات و ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑە ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھێﻨﺎن ﺑە ﻛێﺸەی ﻛەﻣﺌﺎوی ھەژﻣﺎر دەﻛﺎت .ﺷەش ﻣﺎﻧﮕە ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎو دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە و ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻧﻮێ ،ھەر ﻟەو رۆژەوە ﻛە ﭘێﻮەر دەﺑەﺳﺘﺮێﺖ ،ﺑەﭘﺎرە ﺋﺎو دەﭼێﺘە ﻧێﻮ ﺗﺎﻧﻜﯽ ﻣﺎﻧەوە. ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەم رۆژاﻧە ﻛــە ﭘﻠەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەرﻣﯽ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑــەرز ﺑﻮوﻧەﺗەوە، ﻗــەدر و ﻗﯿﻤەﺗﯽ ﺋــﺎو ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەو ﮔەڕەﻛﺎﻧــەی ﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ﻛەﻣﺌﺎوﯾﯽ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھــەر ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە. ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋﺎو ﺑە ﺗﻜﺎﯾە ﻛەم ﻧﯿــﻦ ﺋــەو ﻣﺎﻧەی ﺑە ﺗــﻜﺎ و ﭘﺎڕاﻧــەوە دەﺳــﺖ و داﻣێﻨﯽ ﺋەو ﺷــﯚﻓێﺮ ﺗەرەﻛﺘﯚر و ﺗﺎﻧﻜەراﻧــە دەﺑﻦ ﻛە ﺧەرﯾﻜﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەن. ﺋەو ﺋﺎوەی ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﭘێﺸﺘﺮ ﺑەﺳەر ﺗﺎﻧﻜﯽ ﺳــەرﺑﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﺪا دەھﺎﺗە ﺧﻮارەوە و ھﯿﭻ ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﻧەﺑﻮو، ﺋێﺴــﺘە ﺋەوەﻧﺪە ﺑەﻧﺮخ ﺑﻮوە ﺧﯚ ﺑە ﭘﺎرەﯾﺶ دەﺳــﺖ ﻧﺎﻛەوێﺖ. ﻣﺤەﻣەد ﻧﺎﺳــﺮ ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳێ ھەﻓﺘە دەﺑــێ ﺑەﻟﻮوﻋەی ﺋﺎوی ﺣەوﺷــەﯾﺎن ﺗەڕاﯾﯽ ﺋﺎوی ﺑﯿﺮی ﭘێ ﻧەﻛەوﺗﻮوە ،ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ھەﻓﺘﺎﻧــە دوو ﺟﺎر ﺋﺎو دەﻛڕم و ﺋەﮔەر ﻟە ﻛڕﯾﻨەﻛەدا دەروﺟﯿﺮان ھﺎوﺑــەش ﻧەﺑﻦ ،ﺋــەوا دەﺑێ ﺑﯚ ھەر ﻛەڕەﺗێــﻚ 30ھەزار دﯾﻨﺎر ﺑﺪەم“ .ﺋەو ﭘێﯽ واﯾە ﻛێﺸــەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرەﻛە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧەڵﻜﯽ زۆرێﻚ ﻟە ﮔەڕەﻛەﻛﺎن ﺑێ ﺋﺎون و ﺋــەوەش وای ﻛﺮدووە ﺗەرەﻛﺘﯚر و ﺗﺎﻧﻜــەر ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ﻧەﻛەوێﺖ و ﺑە ﺳــەد ﭘﺎڕاﻧەوە و ﺗﻜﺎ ﺋﺎوت ﭘێ ﻧەﻓﺮۆﺷﻦ. ﺑــە ﻟێﺸــﺎو ﺑەﻛﺎرﺑﺮدﻧــﯽ ﺋﺎو، ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی ﺑــﺎران ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو و ﭘەرەﺳەﻧﺪﻧﯽ ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮوان ،ﺑەﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﮔﺮﯾﻨــﮓ دادەﻧﺮێﻦ ﻛە ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚی داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎوی ژێــﺮ زەوی و وﺷــﻜﺒﻮون ﯾﺎن ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوی ﺋﺎوی ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑﯿﺮەﻛﺎن .ﻟە ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ﻛە
رەﺷﯿﺪ ﺟەرﺟﯿﺲ ﺳەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو:
ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەرووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە زۆر ﻻواز ﺑﻮوە
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﺑــﻮوە ،ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭘەرە ﺑــە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋــﺎو ﺑــﺪات. ھﺎوﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ و 700 ھەزار ﺋﺎوارە رووﯾﺎن ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی % 30ی ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ. رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﻧﯿﯿە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑێ ﺋﺎوی، ﻧەﺑﻮوﻧﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺑەﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ ﺋــﺎوە ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن و ھﯿﭻ ﺳــﻨﻮورێﻚ ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋەو ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﮔﺮﯾﻨﮕــەی ژﯾــﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﻧەﻧــﺪراوە .ﻟــە ھەﻧﺪێﻚ ﮔەڕەك ﺷــەو ﺗﺎ ﺑەﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎو ﻟە ﺗﺎﻧﻜﯿﯽ ﺳــەرﺑﺎﻧﯽ ﻣﺎن دەڕژێﺘە ﺧﻮارەوە ،ﻛەم ﻧﯿﻦ ﺋەو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧەی ھــەر ﻟە ﺑەردەم ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ دەﺷــﯚن ﯾﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ ﺷﻮوﺷﺘﻨﯽ ﻛﯚن و ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﺑە ﺋﺎون ،ﺑێ ﺋەوەی ﻛەس ﭘێﯿﺎن ﺑڵێ ﭘﺸﺘﯽ ﭼﺎوﺗﺎن
ﺑﺮ ۆ ﯾــە . ﺑﺎ ﺧﭽــە ی ﮔەڕەﻛــەﻛﺎن و ﺑەردەم ﻣﺎﻧﯿﺶ ھەر ﻟێﯽ ﻣەﭘﺮﺳە، ﺷــەو ﺗــﺎ ﺑەﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ﻟەﺳــەر ﺑەردەدرێﺘەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺷەﻗﺎم و ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﭘڕ ﻟە ﺋﺎو دەﺑﻦ، ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﭼەﻧﺪ ﻛــﯚن و ﮔەڕەﻛێــﻚ دوورﺗﺮ دڵﯚﭘێﻚ ﺋﺎو ﺑﯚ ﺧﻮاردﻧــەوە ﻧﯿﯿە و ﻟەوﻻﺷــەوە ﺑــﺎزاڕی ﺗەرەﻛﺘﯚر و ﺗﺎﻧﻜەری ﺋﺎو ﺟﻤەی دێﺖ. ﻣﺎوەﯾــەك ﻟەﻣەوﺑــەر ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺳﺰاداﻧﯽ ﺳــەرﭘێﭽﻜﺎراﻧﯽ ﺋﺎو دەرﭼﻮو و ﺑﯚ ھەر ﺟﯚرە ﺳــە ر ﭘێﭽﯿﯿە ك ،
ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺳﺰادان دەﺳﺘەوەﺳﺘﺎﻧە ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﺳــەھەﻧﺪ ﺳــﯿﺮوان ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋــﺎو و ﺋﺎوەڕۆی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ،ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺳــﺰادان ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺗﺎ ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ ﭘەﺳﻨﺪ ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﺋەوان ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺳــﺰا ﺑﺪەن. ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــەی ﺋﺎو، ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2011دا ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺋﺎو ﭘێﺸــﻜەش ﺑە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە رێڕەوێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﺪا ﺗێﺒﭙەڕێﺖ. ﺋێﺴــﺘە ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە ھﯿﭻ دەﺳــەﺗێﻜﯽ ﺑەﺳەر ﺋەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿﺎﻧەدا ﻧﯿﯿــە ﻛە ﻟە ﮔەڕەﻛــەﻛﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرێﻦ و ﺗﺎﻛە ﺷــﺘێﻚ ﻛە ﺋﻮﻣێﺪی ﭘێ ﺑەﺳﺘﻮوە ،داﻧﺎﻧﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎوە ﻛە ﻣﺎوەی ﺷــەش ﻣﺎﻧﮕە دەﺳﺖ ﺑە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺮاوە. ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿــﯚن ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﺋﺎوی ھەﯾە .ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەوەﯾە ﭘێﺶ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ ،2016ﻟە ﺷﺎرە ﮔەورەﻛﺎن ھﯿﭻ ﻣﺎڵێــﻚ ﻧەﻣێﻨێﺖ ﻛــە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘێــﻮەری ﺋﺎو ﻧەﺑێﺖ .ﺳــەھەﻧﺪ ﺳــﯿﺮوان دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋەو ھەﻧــﮕﺎوە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ زۆری ﺑﯚ ﺳــەر ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو دەﺑێ و وا ﻟە ھﺎووﺗﯽ دەﻛﺎت ﺑە ﺑێ ﺑەھﺎ ﺳەﯾﺮی ﺋﺎو ﻧەﻛەن.
ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮاوە. ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎرەی ﭘێﻮەری ﺋﺎو دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑڕﯾــﺎر درا ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟەﺑــﺮی ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﭘێــﻮەری ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﯽ ،ﺗــﺎ 4ﻣﺎﻧﮓ ھﯿﭻ ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯿﺎن ﻟێ ﻧەﺳــﺘێﻨﺪرێﺖ، ﺑــەو ﻣەرﺟەی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە رادەی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﺋﺎو ﺑــەﻛﺎر ﻧەھێﻨﻦ، ﺑەم ھەروەك ﺳەھەﻧﺪ ﺳﯿﺮوان ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت ،ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﮔــﯚڕاوە و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘﺎرەی ھەﻣــﻮو ﭘێﻮەرەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎو دەﺧﺎﺗە ﺋەﺳــﺘﯚی ﺧﯚی ،ﺑەم ﻟە ﺑﺮی ﭘﺎرەﻛە ،ﺋــﺎو ﺑــە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﻓﺮۆﺷێﺖ. ﺑەﭘێﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎن ،ھەر ﺗﺎﻛێــﻚ رۆژاﻧــە 200ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎوی ﺑــﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛــﺮاوە و ﻟە
ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ژﻣﺎرەی ﺗێﻜڕای ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺧێــﺰان ﺑە 5ﻛەس داﻧﺪراوە ،ﺑەو ﭘێﯿە ھەر ﺧێﺰاﻧێﻚ ﺑﯚی ھەﯾــە رۆژاﻧە ﯾــەك ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ و ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯿﺸﺪا 30ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎو ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨێﺖ و ﻟەﺑﺮی ﺋەو ﺋﺎوەﯾﺶ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 12ھەزار دﯾﻨــﺎر ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﺪرێﺖ. ھــەر ﻣﺎڵێــﻚ 40ﺗــﺎ 50ھەزار دﯾﻨﺎر ﻟە ﺑﺮی ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﭘێﻮەری
ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2017دا ﻟە ھەوﻟێﺮ 600ﺑﯿﺮی ﺋﺎو ﻗەﭘﺎت دەﻛﺮێﻦ. ﺑڕێﻚ ﺳــﺰا دﯾﺎری ﻛﺮا ،ﺑەم ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەﯾﺶ ﺑــە ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮو.
ﺗﺎ ،2017ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ دوو ھێﻨﺪە زﯾﺎد دەﻛﺎت. واﺗە ﺋەﮔەر ھﺎوﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕــﺪا دوو ھێﻨﺪەی رێﮋەی ﺳــﺘﺎﻧﺪارد ﺧەرج ﺑــﻜﺎت ،ﺋەوا دەﻛﺎﺗە 240ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎو ،ﻛە 120ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎی ﯾەﻛەم ﺑە 48 ھەزار دﯾﻨﺎر و 120ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎی
% 9ی ھﺎوﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﭘێﻮەری ﺋﺎوﯾﺎن ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﺮاوە.
ﺳەھەﻧﺪ ﺳﯿﺮوان ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﺎو و ﺋﺎوەڕۆ:
ﻟــە ﺷــەش ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوودا ﻧﺰﯾﻜەی % 9ی ھﺎوﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ﭘێــﻮەری ﺋﺎوﯾــﺎن ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﺮاوە و ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﺎوﯾــﺶ ھﯚﻛﺎرەﻛــە ﺑــﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرﯾﺎن ﻛــﺮدووە و وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە ﻟــەوە دڵﻨﯿــﺎ ﺑﻦ ﭘێﻮەرەﻛﺎن ﻛێﺸــەﯾﺎن ﻧﯿﯿە .ﻟەو ﻣﺎوەﯾەﺷــﺪا دەرﻛەوت ﻛێﺸەی ﭘێــﻮەرەﻛﺎن ﻟــە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﺑەﺳــﺘﻨﯿﺎن ﺑــﻮوە ﻛــە ﺋەوﯾﺶ
ھەﻣﺎن ﭘﺎرەی ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﭘێﻮەری ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜﯽ داﺑێــﺖ ،ﺋەوا ھﯿﭽﯽ ﻟێ ﻧﺎﺳــﺘێﻨﺪرێﺖ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﻗەرزەﻛــەی ﻟەﺳــەر ﺷــﺎﻧﯽ ﻻ دەﭼێﺖ ،ﺑــەم ﺋەﮔەر زﯾﺎﺗﺮ ﻟەو ﺑڕە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە ﺋﺎو ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێﺖ، ﺋەوا ﺑﯚ ھەر ﻣەﺗﺮێﻚ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎو ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ 400دﯾﻨﺎر ،ھەزار دﯾﻨﺎری ﻟێ دەﺳﺘێﻨﺪرێﺖ.
ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜــﯽ ﺋــﺎو دەدات ،ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﭘێﻮەرەﻛــە و ﺋــەو ﭘﺎرەﯾەﯾــﺶ ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑڕﯾــﺎری ﻧﻮێــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕﺪا ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﮔەڕێﻨﺪرێﺘــەوە .ﺋەﮔــەر ھﺎوﺑەﺷــێﻜﯽ ﺋﺎو دوای 4ﻣﺎﻧﮓ ﺑە رێﮋەی ﺳــﺘﺎﻧﺪارد ﺋﺎوی ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎﺑێــﺖ ،ﺋەوە دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە 120ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﺋﺎوی ﺧەرج ﻛﺮدووە ﻛە ﺑە ﭘــﺎرە دەﻛﺎﺗە 48 ھەزار دﯾﻨــﺎر و ﺋەﮔەر ھﺎووﺗﯽ
ﺋەﮔەر ھﺎوﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻣﺎوەی 4ﻣﺎﻧﮕــﺪا دوو ھێﻨﺪەی رێﮋەی ﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺋﺎو ﺧەرج ﺑﻜﺎت ،ﺋەوا 120ھەزار دﯾﻨــﺎر زﯾﺎﺗﺮی ﻟێ دەﺳﺘێﻨﺪرێﺖ.
ﭘڕۆژەﯾەك ﺑە ﻗەرزی ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﺋێﺴﺘە ﭘڕۆژەی ﺋﺎوی ﺋﯿﻔﺮاز 4ی ھەوﻟێﺮ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯽ ﻟــە دﯾﺰاﯾﻨﺪاﯾە ﻛە ھەر ﺑە ﻗەرزی ﺑەرﯾﺘﺎﻧــﯽ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛــﺮێ و ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺳــەھەﻧﺪ ﺳــﯿﺮوان ،ﻧﯿــﻮەی ﭘڕۆژەﻛە ﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﭘێﻨﺠــﯽ ،2017ﺗەواو دەﻛﺮێ ﻛە ھێﻨﺪەی ھەر ﺳــێ
دووەم ﺑــە 120ھــەزار دﯾﻨــﺎر ﻟەﺳەر ھﺎوﺑەﺷەﻛە دەوەﺳﺘێﺖ. ﺋﺎو زۆر ھەرزاﻧە ﺋەو ﺋــﺎوەی ﻛە ﻟــە ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن داﺑﯿــﻦ دەﻛﺮێ، دوو ھێﻨﺪەی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧە ،ﻛەﭼﯽ ﺑەﺷــﯿﺎن ﻧﺎﻛﺎت .ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﺎو ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﭘێﻮەر ﺑە ﺗﺎﻛە ﭼﺎرەﺳەر دەزاﻧێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەھــﺎ ﺑﯚ ﺋﺎو دەﮔەڕێﻨێﺘــەوە و ھﺎووﺗﯽ ﺗﺎ ﺋﺎوی زﯾﺎﺗﺮ ﺧەرج ﺑــﻜﺎت ،ﺋەوا ﭘــﺎرەی زﯾﺎﺗﺮﯾــﺶ دەدات .ﺋەو دەڵــێ ”ﺋەﮔەر ﺋێﺴــﺘە ھەﻣﻮو ﻣﺎڵێــﻚ ﭘێــﻮەری ھەﺑﻮواﯾــە، ﻛێﺸــەی ﻛەﻣﺌﺎوﯾــﯽ رووی ﻧەدەدا“. ﺋەو ﻧﺮﺧــەی ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﻣﺎﻧﯽ داﻧــﺎوە ،ﻧﺰﯾﻚ ﺑــە 400ھێﻨﺪە ھەرزاﻧﺘــﺮە ﻟەو ﺋــﺎوەی ﻟە ﺑﺎزاڕ دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ .ﻧﺮﺧﯽ ﻟﯿﺘﺮێﻚ ﺋﺎو ﻻی ﺣﻜﻮوﻣــەت 0.4دﯾﻨﺎرە ﻛە 10ﻟﯿﺘﺮی دەﻛﺎﺗــە 4دﯾﻨﺎر ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﺑــﺎزاڕ 10ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑــە ھــەزار و 500دﯾﻨﺎرە. ﺋەﮔــەر ﻧﺮﺧەﻛە ﺑە ﺋﺎوی دەﺑەی ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﻛﺎﻧﺰاﯾﯽ ﺑﭙﯿﻮرێﺖ ،ﺋەوا ﻧﺮﺧﯽ ﺋﺎو ﻻی ﺣﻜﻮوﻣەت ھەزار ھێﻨﺪە ﻟە ھﯽ ﺑﺎزاڕ ھەرزاﻧﺘﺮە. ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﮔەڵ داﻧﺎﻧﯽ ﭘێﻮەر ﺑﯚ ﻣﺎن ،ﻟە ھەوڵﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎوداﯾــە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﺑــە ﯾەﻛﺠﺎری ﻗەﭘﺎﺗﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧــە ﺑــە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋﺎوی ژێﺮ زەوی.
ﭘــڕۆژەی ﺋﯿﻔﺮازی ﭘێﺸــﻮو ﺋﺎو ﺑەرھەم دێﻨێﺖ و ھەر ﻟەو ﺳﺎڵەدا 600ﺑﯿﺮ ﻟە 900ﺑﯿﺮی ھەوﻟێﺮ ﺑە ﯾەﻛﺠﺎری ﻗەﭘﺎت دەﻛﺮێﻦ. ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ھەوﻟێﺮ ،ﺑەﮔﺸﺘﯽ 26ھەزار ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎﯾە .ﻧﺰﯾﻚ ﺑە ﻧﯿــﻮەی ﺋەو ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿە ﻟە ﺳــێ ﭘڕۆژەی ﺋﯿﻔﺮاز داﺑﯿﻦ دەﻛﺮێ و ﺋەوەی ﺗﺮ ﭘﺸــﺖ ﺑە ﺑﯿﺮەﻛﺎن دەﺑەﺳﺘﺮێﺖ. ﻧﯿﻮەی ﭘــڕۆژەی ﺋــﺎوی ﺋﯿﻔﺮاز 4ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ 12 ھەزار و 500ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﺋﺎوی ﻟە ﺳــەﻋﺎﺗێﻜﺪا ھەﯾــە و ﺋەﮔەر ﭘڕۆژەﻛەﯾﺶ ﺑــە ﺗەواوی ﺑﻜﺮێ، ﺗﻮاﻧــﺎی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎوی ھەوﻟێــﺮ ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜــەی 40ھەزار ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺑەرز دەﻛﺎﺗەوە ﻛە 25 ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ھەوﻟێﺮ ﻟە ﺑێ ﺋﺎوی ﺑێ ﺧەم دەﻛﺎت. ﺋﺎو 150ﻣەﺗﺮ داﺑەزﯾﻮە رەﺷــﯿﺪ ﺟەرﺟﯿﺲ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﻛە ﺋەم رۆژاﻧە دەﺳــﺘﯽ ﺑە ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــﺎو ﻛــﺮدووە ،ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ﺟﮕە ﻟــە داﻧﺎﻧﯽ ﭘێــﻮەر ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎوی ھەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﻣــﺎوەی 30ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو، ﺋــﺎوی ژێﺮ زەوی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 150 ﻣەﺗﺮ داﺑەزﯾﻮە .ﺋــەو ﭘێﯽ واﯾە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەرووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەوە زۆر ﻻواز ﺑــﻮوە. داﻧﺎﻧﯽ ﺳــەﻧﺘەری ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی ﺋﺎو ،ﻟێﺪاﻧﯽ ﺑەﻧــﺪاو ،ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑە ﭘــڕۆژەی رﯾﺴــﺎﯾﻜﻠﯿﻨﯽ ﺋﺎو و ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺧەڵــﻚ ﻟە رێﮕــەی راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ،ﭼەﻧﺪ ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﺗﺮن ﻛە ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﭼﺎﻻﻛﭭﺎﻧــەی ﺑــﻮاری ﺋﺎو، دەﻛﺮێ ﺑــە ھﯚﯾﺎﻧەوە ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟە ﺋﺎو ﺑﻜﺮێﺖ. دەﮔﻮﺗــﺮێ ﺟەﻧﮕــﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺟﯿﮫﺎن ﻟەﺳەر ﺋﺎوە ،ﻛەﭼﯽ ﻻی ﻛﻮرد ﻧە ﺑــﺎی دێ و ﻧــە ﺑﺎران. دەڵێﻦ ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎﺳــﯽ ﻟە ﺋﺎو ﺑﮕﯿﺮێﺖ ﺗﺎزەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەﮔەر ﻟە ﺋێﺴﺘەﯾﺸەوە ﻗﯚڵﯽ ﻟێ ھەڵﻤﺎڵێﺖ ،دەﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋەو ﺷەڕە ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت.
ﻛﻮﺗﻠەی ﺷﯿﻌە واژۆﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﯚ ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ.
ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪی ﻟەﺑﺎرەی ﺑڕﯾﺎری ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوت ﻧەﺑﻮوە
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺑﺎﺟﯽ ﺳەر ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ھەڵﺪەﮔﯿﺮێﺖ ﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟەی ﻋێﺮاق ھەﻣﻮار دەﻛﺮێﺘەوە
ھﯿﭭﺎ ﻣﯿﺮﺧﺎن ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑەﻏﺪا و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻋێﺮاق ھﯚﻛﺎری ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎﺟﻦ. وﺷە /ھەوﻟێﺮ. ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟەی ﺋەﻣﺴــﺎڵﯽ ﺑــە زۆرﯾﻨــەی دەﻧﮓ ﺑــەڕێ ﻛــﺮد ،ﺑەم دوای ﺋەوەی ﺑڕﮔەی داﻧﺎﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﺳــەر ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﻛــە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﺳــەر ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــە ﻧﺎڕەزاﯾەﺗــﯽ ﻟــێ ﻛەوﺗــەوە .ﺋێﺴــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻟەﻧێﻮ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا واژۆ ﻛﯚ دەﻛەﻧەوە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋــەو ﺑڕﮔەﯾە و ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێ ھەﻓﺘەی داھﺎﺗﻮو ھەر ﺑەدەﻧﮕﯽ ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە، ھەڵﺒﻮەﺷێﻨﺪرێﺘەوە. ﺑەھﯚی ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ،ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ھەﻣــﻮو ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﺮﺧــﯽ ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ % 20ی ﭼﻮوەﺗە ﺳەر و ﺋەو ﺑــڕە زﯾﺎدﻛﺮاوەﯾﺶ دەﭼێﺘە ﺧەزێﻨەﻛەی ﺑەﻏﺪا .ﺧەزێﻨەﯾەك ﻛــە ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﮔﻠﺪراوەﺗەوە ﺑە ﭘێﻨەداﻧﯽ ﺑەﺷــە ﺑﻮدﺟەﻛەی. ﻛەﭼــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋــەم ھەرێﻤە ﻧﺎﭼﺎرﯾﺶ ﻛﺮاوە ﺑــێ ﻓەرﻣﺎﻧﯿﯽ ﺑەﻏﺪا ﻧەﻛﺎت و ﭘــﺎرەی زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﺑﺪات. ﻟــە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ دەﺳﺘەوەﺳــﺘﺎﻧە و ﺋﻮﻣێﺪ ﻣﺤەﻣــەد ﺳــﺎڵﺢ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و ﮔەﯾﺎﻧﺪن، ﺑێ دەﺳــەﺗﯿﯽ وەزارەﺗەﻛەﯾﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻛﺎرﺗﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ﭘﯿﺸــﺎن دەدات و دەڵێ ”ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟە وەزارەﺗﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻋێــﺮاق ،ﻣﯚڵەﺗﯿــﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە و ھەر ﺋەواﻧﯿﺶ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛەن“. ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرەی ﻧﺎوەﻧــﺪ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﯿﮕەران ﻛــﺮدووە و ﻛﺎرﯾﮕەری
ﻟەﺳــەر ﺑﺎزاڕی ﯾەﻛە ﻓﺮۆﺷــﺎن داﻧﺎوە .ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ﻛە ﺑە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﯾەﻛە ﺑﮋێﻮﯾﯿﺎن ﭘەﯾــﺪا دەﻛەن؛ ﺑﺎرﯾﺎن ﻗﻮرﺳﺘﺮ ﺑﻮوە .ﺋەوان دەڵێﻦ ”ﺑﺎزاڕ ﻟﯚ ﺧﯚی ﻧەﺑــﻮو ھێﻨﺪەی دﯾﺶ ﺧــﺮاپ ﺑﻮو“ .ﺋەوە وەﻣﯽ زۆرێﻜــﯽ ﻛﺎرت ﻓﺮۆﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻛﯚﺗﺮی ﺳەﻻﻣە. ﺧﺮاﭘﺘــﺮ ﻟــەوان دۆﺧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــە ،ﻛە ﺟﮕە ﻟە ﻛەﻣﯿﯽ ﺳــﺎﻏﺒﻮوﻧەوەی ﯾەﻛــە ،رووﺑــەڕووی ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻛﻮژاﻧﺪﻧــەوەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻠــەﻛﺎن ﺑﻮوﻧەﺗــەوە .ﺋــەوە ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺗﯚﻓﯿﻖ ﺷێﺨﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﻛﯚڕەك ﺗﻠﯿﻜﯚم ﻟە ھەوﻟێﺮ رای دەﮔەﯾەﻧێ، ھﯚﻛﺎری ﺋەو دۆﺧە ،ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪە ﻛە ﺑە ﭘێﯽ ﻣﺎدە 33ـــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟەی 2015ـــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻓﯿﺪڕاڵ20 ، %ﺑﺎﺟﯽ ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﺳەر ﻛﺎرﺗﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾــﻞ و ﺋەﻧﺘەرﻧێــﺖ ﻛــە ﻟە ﻣﺎﻧﮕەوە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەم ﺟێﺒە ﺟێ ﻛﺮاوە“. ﻟەﺳــەر
ﺋــەوە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﺎﺗە دەﻧــﮓ و ﻟەﮔەڵ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻛﯚﺑﻮوەوە. ھﯿﭭﺎ ﺣﺎﺟﯽ ﻣﯿﺮﺧﺎن ﺑڕﯾﺎردەری ﻟێﮋﻧــەی داراﯾــﯽ و ﻛﺎروﺑــﺎری ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾﺎن دەﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﻧﻮێﻨــەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و رای دەﮔەﯾەﻧــێ ،ﺗﺎواﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەوە ﻧﺎوەﻧﺪە ﻧﺎﭼﺎر ﺑەوەی ﻛﺮدوون. ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﺷﯿﺮﯾﻦ رەزا ﻧﻮێﻨەری ﻛﻮرد ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق:
ﺳەرەﺗﺎ وا داﻧﺮا ﻛە ﺋەو ﺑﺎﺟە ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ ،ﺑەم دواﺗﺮ ﻛە روون ﺑﻮوەوە ﻟەﺳــەر ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧە ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﭘﺎﺷﮕەز ﺑﻮوﻧەﺗەوە.
دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣەد رەﺋﻮوف ،ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس:
ﯾﺎداﺷﺘێﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺋەوەی رادەﺳــﺘﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﺑەﻏﺪا ﺑﻜــﺮێ .ھﯿﭭﺎ ﻣﯿﺮﺧﺎن دەڵــێ ”ﺟﮕە ﻟە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻤﺎن ﺑــﯚ ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی داﻧﺎﻧﯽ ﺑﺎج ﻟەﺳــەر ﯾەﻛــەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ، ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﺑەھﯚی ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﯿﻮﻟەﯾەﻛﯽ زۆری ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑﺎت و دەﻣﺎﻧەوێ ﺑەھــەر رێﮕەﯾــەك ﺑێــﺖ ﺑﯿﺎﻧﮕەڕێﻨﯿﻨەوە ﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن“ .ﺋــەو ﭘێــﯽ واﯾە ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺑەﻏﺪا و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﻋێﺮاق ھﯚﻛﺎری دەرﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان دەﻧﮕﯿﺎن ﺑەو ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾە داوە. ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸﺪا ﺷــﯿﺮﯾﻦ رەزا
ﻧﻮێﻨەری ﻛــﻮرد ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق ،ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛە ﺑە زۆرﯾﻨە دەﻧﮕﯿﺎن ﺑەو ﯾﺎﺳﺎﯾە داوە ﺑە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺸــەوە، ﺑــەم دەڵــێ ”داواﻛﺎری زۆرە ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺑﻮدﺟەی 2015ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﭼەﻧﺪ ﺧﺎڵێﻜﯽ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺗێﺪا ﺑﻜﺮێﺖ و ﻟە ﻧێﻮﯾﺸﯿﺎﻧﺪا داﻧﺎﻧﯽ ﺑﺎج ﻟەﺳەر ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ“. ﺋــەو ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻛﻮﺗﻠــەی ﺷــﯿﻌە واژۆﯾەﻛــﯽ زۆری ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﺎن ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻟەﺳــەر ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﯾەﻛەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ و ﺋەواﻧﯿﺶ وەك ﻧﻮێﻨەری ﻛﻮرد ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﺎن دەﻛــەن و ھەﻣﺎھەﻧﮕــﻦ ﻟەﮔەڵﯿﺎﻧﺪا .ﺷــﯿﺮﯾﻦ رەزا دەڵێ ” ﻟــە ھەﻓﺘەی داھﺎﺗــﻮو داواﻛە
ﭘێﺸــﻜەش دەﻛەﯾﻦ“ .ﺑە ﺑڕوای ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ،ﺋــەو ﺑﺎﺟە ھەڵﺪەﮔﯿﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳەرەﺗﺎ وا داﻧﺮا ﻛە ﺋەو ﺑﺎﺟە ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ ،ﺑەم دواﺗﺮ ﻛە روون ﺑــﻮوەوە ﻟەﺳــەر ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧە، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﭘﺎﺷﮕەز ﺑﻮوﻧەﺗەوە. ﺋێﺴــﺘە ﺗــﺎ رادەﯾــەك رووﻧــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗــﯽ ﺑەھﯚی ﻓﺸــﺎری ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﺧەڵﻚ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ،دەﺳﺖ ﻟە % 20ـــﯽ ﺑﺎﺟــﯽ ﺳــەر ﯾەﻛــەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ھەڵﺒﮕﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەﺳﺘەﻣە ﭼﺎو ﻟە دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﭙﯚﺷــێﺖ و رازی ﺑێ ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﻨەوە ﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
ﺋﺎرێﺰ ﻋەﺑﺪو ،ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﻧەوت و ﻏﺎزی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق:
ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺋەوە ھەﯾە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەرێﻢ ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوە ﭘﺸﺖ ﻟە ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨــﺎس و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺳــەرەڕای ھەﻣﻮو ﺋەو ﺳــﻮوداﻧەی ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە رێﮕەی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت دەﺳــﺘﯽ دەﻛەوێﺖ ،ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺋەوە ﻟە ﺋﺎراداﯾە رۆژێﻚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸﺖ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺎت ﯾــﺎن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺑﺨــﻮات ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳﯿﺎﺳەت ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی.
ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدووەوە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧە دەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوت ﻛﺮدووە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑڕێﻜﯽ ﻛەﻣﯽ ﻟە رێﮕەی ﺳﯚﻣﯚوە رەواﻧە ﻛﺮدووە. ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر ﻣﺤەﻣەد ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟێﮋﻧــەی داراﯾﯽ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋەﮔــەر ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەوت ﺑەڕێﮕەﯾەﻛﯽ ﺷەﻓﺎف ﺑﻔﺮۆﺷێﺖ و داھﺎﺗەﻛەی ﺑــﯚ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎز ﺑﮕەڕێﻨﺮێﺘەوە ،ﺳﻮودی زۆری ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑێﺖ. ﺋــەو ﭘێــﯽ واﯾــە ﻟــەو ﻛﺎﺗەدا رەﻧﮕــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ رازی ﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەو زﯾﺎدە ﺑﻮدﺟەﯾــەی ﻛە ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧــەوت دەﺳــﺖ دەﻛەوێــﺖ،
دەﭼێﺘە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪاوە .ﺑەڕای ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺋەﮔەر ﭘﺮۆﺳەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوت ﺷەﻓﺎف ﻧەﺑێ، دەﺑێﺘە ھﯚی ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏﺪا .ﺟﮕەﻟەﻣە ﻛﻮرد ﺳﻮود ﻟە
ﻧەوﺗەﻛەی ﻧﺎﺑﯿﻨێﺖ و ﺑﯚی دەﺑێﺘە ژاﻧەﺳەر .ھﺎوﻛﺎت ﺑەﻏﺪاﯾﺶ ھﯿﭻ ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەك ﻧﺎﻧێﺮێ و دوور ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵ ﺋەﻧﻘــەڕە رێﻚ ﺑﻜەوێﺖ و ﻛﻮرد ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﮫێڵﺪرێﺘەوە. ﺟێﮕەی ﺑﺎﺳــە ﻟــەو ﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻛــﻮرد دەﺳــﺘﯽ ﺑە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﻛﺮدووە، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺗﻮﻧــﺪی ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەم رووداوە ﻧەﺑــﻮوە .ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر ﻣﺤەﻣەد ﭘێﯽ واﯾە ﺑــێ دەﻧﮕﯿــﯽ ﺑەﻏﺪا ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﺋەوەﯾە ﻛە ﺷﺘﯿﺘﺮ ﻟە ژێﺮ ﭘەردە ﺧﯚی ﺣەﺷــﺎر داوە و
ﻟەواﻧەﯾە ھــەردوو ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺑەﻏــﺪا ﭼﯿﺘﺮ ﺣەز ﺑەوە ﻧەﻛەن ﻛە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﯿﻮاﻧﯿــﺎن ﻗﻮوڵﺘﺮ ﺑﺒێﺘەوە و ﯾەﻛﺘﺮ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرﻛﺮدن ﺑــە ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺷــەڕی راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﮔەرم دەﻛﺎت و ھﯿﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﻟێ ﻧﺎﻛەوێﺘەوە. ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەی ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر ﻣﺤەﻣــەد ﻛە ﭘێﯽ واﯾــە ﺋەﮔەر ﻛﻮرد ﻟــە رێﮕەی ﺑەﻏــﺪا ﻧەوت ﺑﻔﺮۆﺷــێﺖ ،ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﺑەردەواﻣــﯽ رەواﻧــە دەﻛــﺮێ و ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ
داﺑﯿــﻦ دەﻛﺮێ ،ﺋﺎرێــﺰ ﻋەﺑﺪو ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﻧەوت و ﻏﺎزی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺋەوە دەﺧﺎﺗــە روو ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ھەردوو ﺣﺎڵەﺗﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧەوت ﻟە رێﮕەی ﺑەﻏﺪا ﯾﺎن ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧە ،ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸە دەﺑێﺖ. ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە، ﺋەوەی ﻻی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺮﯾﻨﮕــە ﺋەوەﯾە ﺑە ﺑــێ ﻋێﺮاق ﻛﺎروﺑــﺎری ﺧــﯚی ﺑەڕێــﻮە ﺑﺒــﺎت و ﺑڕﯾــﺎری ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﻟەﻻﯾەن ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﭘەﯾﺎﻣەی ﺑە ﺑەﻏﺪا ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﺋەﮔەر ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﭘﺎرێﺰرێﺖ ،ﺋەوا ﺧﯚی ﻛﺎروﺑﺎری ﺧﯚی ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت. رەﻧﮕە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮی دەﺳــﺖ ﺑﻜەوێﺖ ،ﺑەم ھــەروەك ﺋﺎرێﺰ ﻋەﺑﺪو ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﺋەوەی ﻟەﺳــەرە رۆژێﻚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸــﺘﯽ ﺗێ ﺑــﻜﺎت و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛێﺸەﯾﺸــﯽ ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﺋەو دەڵێﺖ ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺑڕﯾﺎری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
13
ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوە و ﻋێﺮاق ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە رێﮕﺮی ﻟە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺑﻜﺎت“. ﺑەﭘێــﯽ رێﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﻧێﻮان ھەرێــﻢ و ﻋێــﺮاق ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رۆژاﻧە 550ھــەزار ﺑەرﻣﯿــﻞ ﻧەوت ﻟە رێﮕەی ﺳــﯚﻣﯚوە ھەﻧﺎردە ﺑﻜﺎت و ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﻛﻮرد % 17ی ﭘﺸــﻜﯽ ﺑﻮدﺟەی ﭘــێ ﺑﺒڕێﺖ. ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﻧەوت و ﻏﺎزی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق دەڵێ ،ﺑەﻏــﺪا رێﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛەی ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛــﺮد ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟەم رووەوە ﺗﺎ رادەﯾەك ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ ھەﺑﻮوە. دﻛﺘــﯚر ﻣﺤەﻣــەد رەﺋــﻮوف، ﺷــﺎرەزای ﺑــﻮاری ﺋﺎﺑــﻮوری ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛــﺮد ﻛە
ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەی ﻧەوت، ﯾەﻛێﻚ ﻟــە زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوەﯾە ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗەﺣەﻣﻮﻟﯽ ھــەر ﻛێﺸــەﯾەك دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﭘﺮۆﺳــەی ھەﻧﺎردەﻛــﺮدن دێﺘە ﻛﺎﯾــەوە .ﺋــەو ﺑــە ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺮدن ﺑە ﺗەﻗﯿﻨــەوەی ﺑﯚڕﯾــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﻛــە ﻟەﻻﯾەن ﭘەﻛەﻛەوە 250ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر زﯾﺎﻧــﯽ ﺑــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەﮔەر ﻓﺮۆﺷــﺘﻨەﻛە ﻟە رێﮕــەی ﺑەﻏﺪا ﺑﻮواﯾە ،ﺋەوا زﯾﺎﻧەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﺑەﻏﺪا دەﻛەوت ﻧەك ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﺗﺮﺳﯽ ﺋەو ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳە ھﺎوﺷێﻮەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرەﻛﺎن ﺋەوەﯾە رۆژێﻚ ﺑەﻏــﺪا ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزێﻜــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﺪات و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﺸــﺖ ﻟە ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﺪا ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە.
ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﻣﺤەﻣەد ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟێﮋﻧەی داراﯾﯽ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێﺮاق:
ﺑێ دەﻧﮕﯿﯽ ﺑەﻏﺪا ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺋەوەﯾە ﻛە ﺷﺘﯿﺘﺮ ﻟە ژێﺮ ﭘەردە ﺧﯚی ﺣەﺷﺎر داوە.
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑەﺗﺎڵﯽ ﻣﺎوەﺗەوە
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣــﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑﯚ ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ و ھێﺸﺘﺎ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻧەﻛﺮدووە و ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﻛﺎرا ﻧەﻛﺮاوە ،ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ھﯚﻛﺎرەﻛــەی ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔێڕێﺘەوە ،ﻛە ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺑە ﺧﻮاﺳﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دەرﻧەﭼﻮوە. ﻟە 1ی ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛــﺮد و ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ھەﻣﺎن ﻣﺎﻧﮕــﺪا ﻟەﻻﯾەن ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە واژۆ ﻛــﺮا ،ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛە ،ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﺳەرﺟەم داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەدەﺳــﺘﮫﺎﺗﻮوی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﻟە ﻣﺎدەی ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛەدا، ﻟەﺳــەر ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻛﺮاوە ،ﻟە ﻣﺎوەی ﺗەﻧﯿﺎ ) (90رۆژدا، ﺳــەرۆك و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﺎت و ﭘﺎﺷﺘﺮ ﺑە دەﻧﮕﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﭘەﺳەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟەو ﻣــﺎوە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان
ﻧــﺎوی ھﯿــﭻ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜــﯽ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەرز ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە. د .رێــﻮاز ﻓﺎﯾەق ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻧەك ھەر ﺋەوەی ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە ﻧﺎوی ھﯿﭻ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻚ ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەھﺎﺗــﻮوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺣﻜﻮوﻣــەت ھﯿــﭻ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ ﺑــﯚ ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛﺮدووە. رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە” ،ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەن و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەدواداﭼﻮوﻧﻤﺎن ﻛﺮدووە و دەرﻛەوﺗﻮوە ھێﺸــﺘﺎ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻻی ﺧﯚﯾەوە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻧەﻛﺮدووە“. ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ژﻣﺎرە 22ی ﺳــﺎڵﯽ 2007دەﺑﻮو ،ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻟەو ﻛﺎﺗــەوە ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨﺮێــﺖ ،ﺑەم ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2015دا ﯾﺎﺳﺎﻛەی ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛﺮد ،ﺑەوەش دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 8ﺳــﺎڵ ﻟە وادەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺧﯚی دواﻛەوﺗﻮوە و ﭘﺎش دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛەﯾﺶ، روون ﻧﯿﯿــە ﻛﺎراﻛﺮدﻧــﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﭼەﻧﺪ دەﺧﺎﯾەﻧێﺖ. ﺋەﻧﺪاﻣەﻛەی ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن،
ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﺑﯚ ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ دەﮔێڕێﺘــەوە” ،ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەوەﯾﺶ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻧەﻛﺮاوە ﻛە ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ“. ﺋەو رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە” ،وەزارەﺗﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳــەرۆﻛﯽ دەﯾﻮﯾﺴــﺖ، ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑێﺖ ،ﺑەم ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﭘەﺳەﻧﺪ ﻧەﻛﺮا و ﺋەوەﯾﺶ ﻣﺎﻧﺎی ﺋەوەﯾــە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﺑﯚ ﺋــەو ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾە ﻧەﻛــﺮدووە ،ﻛە دواﺗﺮ ﯾﺎﺳــﺎﻛە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە“. ﺑەﮔﻮﺗەی رێﻮاز ﻓﺎﯾەق ،ھێﺸــﺘﺎ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯿﭻ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻟەﺳــەر ﺋەم ﭘﺮﺳە ﺳﺎز ﻧەﻛﺮدووە ،ﺑەم دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸــﻮوی ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﻛــﯚ دەﺑﻨــەوە و ھەڵﻮێﺴــﺖ و ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯿﺎن دەﺑێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﻛە ﻟە ﺳــەرﭼﺎوە ﺑەرﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ دەﺳــﺘﯽ ﻛەوﺗﻮوە ،ھێﺸﺘﺎ داھﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺧﺮاوەﺗە ژﻣێﺮەی ﺑﺎﻧﻜﯽ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯿەوە ،ﺑەم
ﺑــە ﻛﺮدەﻧﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋــەوە ﻛﺮاوە و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛــﺮێ ﻟە ﭼەﻧﺪ ھەﻓﺘەی داھﺎﺗﻮودا داھﺎﺗﯽ ﻧەوت راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑﺨﺮێﺘە ﺳەر ژﻣێﺮەی ﺑﺎﻧﻜﯽ وەزارەﺗــﯽ داراﯾﯿەوە و ﻟە ژﻣێﺮەی ﺑﺎﻧﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧەﻣێﻨێﺖ. ﺋﺎرام ﻗﺎدر ژﻣێﺮﯾﺎری ﺷــﺎرەزا ﻟە ﺑﻮاری ﻧەوت ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﮔﻮﻣﺎﻧەﻛﺎن ﻟە ھەﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ
ﺷــەﻓﺎﻓﯿەت ﻟە داھﺎﺗــﯽ ﻧەوت ﮔﺮﻧﮕﯽ ھەﯾە و ﻧﺎﻛــﺮێ ﭘەراوێﺰ ﺑﺨﺮێــﺖ ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە دەﺑێﺖ ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ھەوڵــﯽ راﺳــﺘەڕێ ﻛﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗەﻛە و ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ژ ێﺮ ﺧﺎ ﻧــە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەﻛەی ﺑﺪەن“.
رێﻮاز ﻓﺎﯾەق:
ﻧەك ھەر ﺋــەوەی ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە ﻧﺎوی ھﯿــﭻ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻚ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەھﺎﺗﻮوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿــﭻ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜــﯽ ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛﺮدووە ﻟە داھﺎﺗﯽ ﻧەوت ﺗﯚﺧﺘﺮ دەﻛﺎﺗەوە و ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧێ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣــەت ھەوڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟــێ ﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﭼڕ ﺑﻜەﻧەوە. ﻗﺎدر زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ” ،ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ھــەم ﻟــەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەوە و ھــەم ﻟــە رووی
ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮاوە ،ﺋەوەﯾﺶ وەك ﺋەﻧﺪاﻣەﻛەی ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ھێﻤﺎی ﺑــﯚ دەﻛﺎت ،ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛە ﺑەوەی
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان دەﯾەوێ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨﺮێﺖ. زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ” ،ﺟﮕــە ﻟــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ وەك ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺷێﻮازی دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻛە ﺑەﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و وەزارەﺗــﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧەﺑﻮوە، ھﯚﻛﺎری ﺗﺮ ﻟە دﯾﺎری ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧــﺪا ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺣﻜﻮوﻣەت دەﯾەوێ ﻟە رێﮕەی ﺋەو ﺳــﻨﺪووﻗەوە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﮔﻮﻣﺎﻧەﻛﺎن ﻟەﺳــەر ھەﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟــە داھﺎﺗﯽ ﻧەوت و ﻧﺎﺷەﻓﺎﯾﯿەت ﺑڕەوێﻨێﺘەوە“. ھەرﭼەﻧﺪ ﻣــﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑــﯚ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮدﻧــﯽ ھــەر 7 ﺋەﻧﺪاﻣەﻛــەی دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗێﭙەڕ ﺑﻮوە ،ﺑەم ﺋﺎﻣــﺎژەﻛﺎن ﺑەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەن ﻛە ﻟــە ﻣــﺎوەی داھﺎﺗــﻮودا ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪەﻛﺎن ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗــەوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوەﯾﺶ ﭘــێ دەﭼــێ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ،ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺑە داﺑەﺷــﻜﺮدن ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ داﺑﻤەزرێﻨﺮێﻦ.
ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎج ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﻧەوﺗﯿﺶ دەﮔﺮێﺘەوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، دەﯾەوێ ﻟە رێﮕەی دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛەوە ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﻛﺎر و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺑﻮاری ﻧەوت ﻟــە ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑﺎج و رﺳﻮﻣﺎت ﺑﺒەﺧﺸﺮێﻦ ،ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﺋﺎﺑﻮوری ،ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎزاﻧﻦ. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت و ﮔﺎزی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن-ژﻣﺎرە 22ی ﺳــﺎڵﯽ 2007ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت ﺑە ﭘێﺪاﻧﯽ 6ﺟﯚر ﻟە ﺑﺎج و رﺳﻮوﻣﺎت ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻛﺮاون ،ﺑەم زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧــەوە ،وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﺑێ ھەﺑﻮوﻧــﯽ ھﯿﭻ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺧﯚش ﺑﻮوە. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘــﺎت ﻛﺮدەوە، ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە
رەوﺗێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ وەرﺑﮕﺮێﺖ. دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە و داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎن، دووﭘﺎت ﻟە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە ﻛﺮاوەﺗەوە و ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ دوای ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ، ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﭘەﺳــەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﺖ“. ﭘێﺸﺘﺮ ﻋەﻟﯽ ﺣەﻣەﺳﺎڵﺢ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﺑە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ” و ﺷــە “ ی ر ا ﮔە ﯾﺎ ﻧﺪ ﺑــﻮ و ،
ﻧەوﺗﯽ ﻧﯿﯿــە و ھەر ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ،ﭘێﭽەواﻧەی ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەوەﺳﺘێﺖ. د .ﻛﺎوان ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﭘڕۆﻓﯿﺴﯚری ﯾﺎرﯾــﺪەدەر ﻟــە ﺑﻮاری ﯾﺎﺳــﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﺑــﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە ،ﺗەﻧﯿﺎ دوو رێﮕــە ھەﯾە ﺑﯚ ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ،ﯾﺎن ﺋەوەی ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﭘەﺳــەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﯾﺎن ﺋەوەی ﺑــە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﺳــەﺗﯽ ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺪات. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎزاﻧﻦ، ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﯿــﺎن واﯾە،
د .ﻛﺎوان ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﭘڕۆﻓﯿﺴﯚری ﯾﺎرﯾﺪەدەر ﻟە ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت:
ﺗەﻧﯿﺎ دوو رێﮕە ھەﯾە ﺑﯚ ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ،ﯾﺎن ﺋەوەی ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﭘەﺳەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﯾﺎن ﺋەوەی ﺑە ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﺳەﺗﯽ ﺑەﺧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺪات ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ھەوڵــﯽ ﺋەوەداﯾە ،ﻟە رێﮕەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧــەوە ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑــﯚ ﺋەوەی ﭘﺮﺳــەﻛە
وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﺟــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا وەرﻧەﮔﺮﺗــﻮوە، ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳــﺎن دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو دەﺳــەﺗﯽ ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ
ﺋەﮔــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت ﻟە ﺑﺎج ﺑﺒەﺧﺸــﺮێﻦ ،ﺗەﻧﯿﺎ زﯾﺎن ﺑە داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﺎت. د .ﺋــﺎری ﻣﺤەﻣــەد ﺷــﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﺑﺎج و رﺳﻮوﻣﺎﺗەﻛﺎن ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ
ﮔــەورەی داھﺎت ﭘێــﻚ دێﻨﻦ، ﺋــەو ﺑﺎﺟﺎﻧــەی دەﻛەوێﺘــە ﺋەﺳــﺘﯚی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت، ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻦ، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﺪاﯾە و ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿە ﺑﺒەﺧﺸﺮێﻦ. ﻣﺤەﻣەد زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ” ،ﺋەﮔەر ﻟە ﺑﺎرودۆﺧێﻜﺪا ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﭘێﻨﺎو ﻛێﺸﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑﺰاﻧێ ﻟــە ﺑﺎﺟﺪان ﺑﯿﺎﻧﺒەﺧﺸــێﺖ ،ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿە ﺋەو ﺑەﺧﺸﯿﻨە ھەﻣﻮو ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎج و رﺳﻮوﻣﺎت ﺑﮕﺮێﺘەوە“. ﺳەرﭼﺎوەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت، وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﯾــەوێ ،ﺑﺎﺟــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرﻛﺎر و ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﺑﻮاری ﻧەوت ﺑﺒەﺧﺸێﺖ. زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە
ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﺳﻮود وەرﮔﺮﺗﻦ ﻟە ﻣــﺎدەی 40ی ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎز ،ﻛە دەڵێ دەﻛﺮێ ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟە ﺑﺎج ﺑﺒەﺧﺸﺮێﻦ، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻛﺎر ﻟــە ﺑﺎﺟــﯽ داھــﺎت و رﺳــﻮوﻣﺎت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﺑﻮاری ﻧــەوت ﻟە ﺑﺎﺟــﯽ داھﺎت ﺑﺒەﺧﺸﺮێﻦ“. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە 2002ەوە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻟەﺳەر زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 55ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮدووە .ﺋێﺴــﺘە 26ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺳــەرﻛﺎر ﻟــە ﭘــﺎڵ ﺳــەﺗﺎن ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﻮاری ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﺎر دەﻛەن. ﭘﺴــﭙﯚڕەﻛەی ﯾﺎﺳــﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺋەﮔــەر ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت راﻛێﺸــﺎﻧﯽ
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە ،ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻜﺎت. ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،دەﻛﺮێ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑەﭘێــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﯚﻟێﻦ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ زەﺑەﻻﺣﯽ ﺑــﻮاری ﻧــەوت زۆر ﺟﯿــﺎوازە ﻟە ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوك، ﺋــەو ﭘﯚﻟێﻨﻜﺮدﻧەﯾــﺶ دەﻛﺮێ ﻟەﻻﯾــەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزەوە ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳــەر ﺑﺪرێﺖ“. ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗەﻧﯿﺎ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی زەﺑەﻻﺣــﯽ ﺑــﻮاری ﻧــەوت ﻛﺎر دەﻛــەن ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ،ﺋێﻜﺴــﯚن ﻣﯚﺑێــﻞ و ﺷــێﭭﺮۆﻧﯽ ﺋەﻣﺮﯾﻜﯽ، ﺗﯚﺗەڵــﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ و ﮔﺎزﭘﺮۆﻣﯽ رووﺳــﯽ ،ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﭽﻮوﻛﻦ ،وەك ﺷﺎرەزاﯾﺎن دەڵێﻦ،
ﺋەﮔــەر ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دەﺳــﺘﭙێﻜﺪا، ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﭽﻮوﻛەﻛﺎن ﮔﺮﻧــﮓ ﺑﻮوﺑێــﺖ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﻛﺮدﺑێ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺳﺎزﺷــﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت ،ﺋەﻣڕۆ ﭼﯿﺘﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەو ﺳﺎزﺷﻜﺮدﻧﺎﻧە ﻧﺎﻛﺎت. ﺷــﺎرەزا ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﺋەﮔەر ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎﺟﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﭘەﺳەﻧﺪ ﺑﻜﺎت ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە دەﻛﺎت ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺎج ﺑەﺧﺸــﯿﻨە داﺑﻨﺮێــﺖ” ،ﺋەﮔــەر ﭘﺎﺳــﺎوەﻛە ﺋەوە ﺑێﺖ ،ھێﺸــﺘﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑە ﺳﺎزﺷــﻜﺮدن ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن دەﻛﺎت ،دەﺑێــﺖ ﺋــەو ﻣﺎوەﯾــە دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑێﺖ ﻛە ﺗﺎﻛەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ھﯿﭻ ﺑﺎﺟێﻚ ﻧەدەن ،ﻧەك ﺋەوەی ﺑەﺧﺸﯿﻨەﻛە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ھەﻣﯿﺸەﯾﯽ ﺑێﺖ، ﺑەڵﻜﻮ دەﻛﺮێ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏێﻚ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﺑﮕﺮێﺘەوە“.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
ﺋــەردا ﺗﯚراﻧﯽ ﺗﻮرﻛــﯽ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﻧﻮێــﯽ ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ،ﺋەو ﺧەﺗەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮد ﻛــە ھﺎوﺗﯿﭙەﻛــەی ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴــﯿﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە ﭘێﯽ داوە .ﺗﯚران ﻟــە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﺪا ﻟەﮔەڵ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧــﯽ )ﺋێﻦ ﺗﯽ ﭬﯽ ﺳــﭙﯚر(ی ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺋەو رووداواﻧەی ﺧﺴــﺘە روو ﻛە ﻟە ﯾەﻛــەم رۆژی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەوە رووﯾﺎن داوە. ﺑﺎﺳــﯽ ﻟە ﯾەﻛــەم ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨﯽ ﻟەﮔەڵ ﻣﯿﺴﯽ ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەﻛەی ﻛــﺮد و ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛــە ﺋەو ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ﺟﯿﮫﺎن ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻮوە ،ﺋﺎﻣﺎدەﯾە دەﺳــﺘﺒەرداری درێﺴــﯽ ژﻣــﺎرە 10ﺑێــﺖ ﺋەﮔەر ﺑﻤەوێــﺖ .ﺗﯚران ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ﺑــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘێﻚ ﻛــە ﺑەھﺎﻛەی 35ﻣﻠﯿــﯚن ﯾــﯚرۆ ﺑﻮو ،ﻟــە ﯾﺎﻧەی ﺋەﺗﻠەﺗﯿﻜﯚ ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﯿەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەوە
رۆﻣﺎﻧﯿﯚﻟﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎری ﯾﺎﻧەﻛە ﻛە ﻧﺰﯾﻜە روو ﻟــە ﯾﺎﻧەی ﺋەی ﺳﯽ ﻣﯿﻼﻧﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﺑﻜﺎت. ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿﻦ 29/ﺳﺎڵ /ﺳەرەﺗﺎی وەرزی راﺑﺮدوو ،ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚ ﻛــە ﺑەھﺎﻛــەی 15ﻣﻠﯿــﯚن ﯾــﯚرۆ ﺑﻮو ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿــەوە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەوە ﻛﺮد ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻦ و ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯿەوە ﺑەﺷﺪاری ھﯿﭻ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﻓەرﻣﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﻧەﻛﺮد. ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ،ﺑەﻓەرﻣﯽ ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧەوە و ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧــﯽ ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم وەرزەی ﯾﺎﻧەﻛە راﮔەﯾﺎﻧﺪ. ﺟێــﯽ ﺑﺎﺳــە ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿــﻦ ﻟە ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟــﯽ 2014ی ﺑەڕازﯾــﻞ ھەڵﺒــﮋاردەی ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻟﺠﯿــﻜﺎ ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻨﯽ ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜەﻛﺎﻧﯽ ﭘێــﯽ ھــﺎت و دواﺗﺮﯾــﺶ ﺗﻮوﺷــﯽ ﭼەﻧﺪ ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ھﺎت و دواﯾﯿﻦ ﺋەﻧﮕﺎوﺗﻨﯿﺸــﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﺑﻮو ﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﭘێﯽ راﺳــﺘﯽ ھﺎت و ﺑەم ھﯚﯾەﺷەوە ﻧەﺷﺘەرﮔەری ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎم درا.
رۆﻣﺎ ﮔﺮێﺒەﺳﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿﻦ دەﺧﺎﺗە ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﯿەوە
ﺳــە ر ﭼﺎ و ە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدەوە ﻛە ﯾﺎﻧەی رۆﻣﺎ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑــە ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺗﯚﻣــﺎس ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿﻨﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎری ﺑەﻟﺠﯿﻜﯽ و ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑــﯚ رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەی دەدات. رۆژﻧﺎﻣــەی )ﻛﯚرﯾﺮۆ دﯾﻠــﯚ ﺳــﭙﯚرت( ی ﺋﯿﺘﺎڵــﯽ ﺑــوی ﻛــﺮدەوە ،ﯾﺎﻧــەی رۆﻣﺎ ھــەوڵ دەدات ﭘێــﺶ ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﺎوەی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ھﺎوﯾﻨــەی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن، ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿﻦ ﺋﯿﻤﺰا ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ھــەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەم وەرزەی ﺧﯚﯾﺪا ﻟــە ﺧﻮﻟــﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ و ﺋەوروﭘﺎ ﯾﺎرﯾﯽ ﭘێ ﺑﻜﺎت. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە، ﺋــەو ھەوڵــەی ﯾﺎﻧــەی رۆﻣﺎ ﺑــﯚ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﭬێﺮﻣﺎﯾﻠﯿــﻦ ،ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺟێﮕﺮﺗﻨــەوەی ﺋەﻟﯿﺴــﯿﯚ
ﻣﯿﺴﯽ ﺧەﺗێﻜﯽ ﮔەورە ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﺗﯚران دەﻛﺎت ﻛــﺮد ،ﺑەم ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺗﺎ ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮو و ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﺳــﺰاﻛەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻛــە ﻟەﻻﯾەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێــﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ )ﻓﯿﻔﺎ( ﺑەﺳەری ﺳەﭘێﻨﺮاوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟــە رﯾﺰی ﯾﺎﻧــە ﻧﻮێﯿەﻛــەدا ﯾﺎری ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات. ﻟەﺑﺎرەی ژﻣﺎرەی درێﺴــەﻛەﯾەوە ﺗــﯚران ﮔﻮﺗﯽ ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒــﮋاردەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﯾﺎرﯾﻢ ﻛﺮد ،درێﺴــﯽ ژﻣﺎرە 14م ﭘﯚﺷﯽ، ﭼﻮﻧﻜە ﺑﺎوﻛﻢ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﯽ زۆری ﺑﯚ ﯾﯚھﺎن ﻛڕوﯾﻔﯽ ھﯚڵەﻧﺪی و ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﭘێﺸــﻮوی ﯾﺎﻧــەی ﺑەﺷەﻟﯚﻧە ھەﺑﻮو. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ،دواﺗﺮ ﻟــە ﯾﺎﻧەی ﺋەﺗﻠەﺗﯿﻜــﯚ ﻣەدرﯾــﺪ درێﺴــﯽ ژﻣﺎرە 10ﯾــﺎن ﭘــێ دام و ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧﯿﺸــﻢ ﺑــە ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەوە ،ﻣﯿﺴــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺧــﯚی ﭘێﺸــﺎن دا ﺑــﯚ ﻣــﻦ دەﺳﺘﺒەرداری ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە ﺑێﺖ.
ﭘێﺪڕۆ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪەوە دەﻛﺎت ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳــەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿەﻛﺎن ،ﭘێﺪڕۆ رۆدرﯾﮕﯿﺰی ھێﺮﺷﺒەری ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺳــﻮﭘەری ﺋەوروﭘﺎ ،ﺋەﻣڕۆ ﭼﻮارﺷــەم ﺑەﻓەرﻣﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘــﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿەوە دەﻛﺎت. رۆژﻧﺎﻣەی )ﺳﭙﯚرت(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑوی ﻛﺮدەوە ،ﭘێﺪڕۆ دوێﻨێ ﺳێﺸــەم دوا ﯾﺎرﯾﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻟە ﺟﺎﻣــﯽ ﺳــﻮﭘەری ﺋەوروﭘــﺎ ﺋەﻧﺠــﺎم دا و ﺋەﻣڕۆ ﭼﻮارﺷــەﻣﯿﺶ روو ﻟە ﺋﯿﻨﮕﻠﺘــەڕا دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﻓەرﻣﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛەی ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺋﯿﻤﺰا ﺑﻜﺎت. ﺑەﮔﻮێــﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛە ،ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ دەﯾەوێ ﺑــە زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔەڵ ﭘێﺪڕۆ ﺑەﻛﯚﺗﺎ ﺑێﻨێ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەی ﯾﺎرﯾﯽ ﭘێ ﺑﻜﺎت. ﭘێﺸــﺘﺮ ﺳــەرﭼﺎوە رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ،رازی ﺑﻮوﻧە ﻟەﺳــەر ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﭘێﺪڕۆ ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚ ﻛە ﺑەھﺎﻛەی 30ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆﯾە.
ﺋﺎرﺳﻨﺎڵ دەﯾەوێ ﺑە ﭘﺎرە دڵﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎ ﺑﻜڕێﺖ ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑڕﯾــﺎری دا ،ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی ﻛە ﺑﯚ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔەڵ ﻛەرﯾﻢ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎی ھێﺮﺷﺒەری ﻓڕەﻧﺴــﯽ و ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ دﯾﺎری ﻛﺮدووە ،زﯾﺎد ﺑﻜﺎت .رۆژﻧﺎﻣەی )دەﯾﻠﯽ ﻣەﯾﻞ(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑوی ﻛﺮدەوە ،ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳﻨﺎڵ ﻟەﺳــەر داوای ﺋﺎرﺳﯿﻦ ﭬﯿﻨﮕەری راھێﻨەر ،ﺑڕﯾﺎری دا ﺑەھﺎی ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎ ﺑﯚ 70ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ زﯾﺎد ﺑﻜﺎت. ﺋەﮔــەر ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑــەم داواﯾەی ﯾﺎﻧــەی ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵ رازی ﺑێﺖ ،ﺋەوا ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛەی ﺑەﻧﺰﯾﻤــﺎ دەﺑێﺘــە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵ و دەﺑێﺘــە ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾــﻦ ﯾﺎرﯾﺰان ﻟــە ﻣێﮋووی ﯾﺎﻧەﻛــەدا .ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو دەﺳــﺘەوارەﯾەﻛﯽ ﺑە ﺑەھﺎی 50ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﭘێﺸــﻜەش ﺑە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل
ﻣەدرﯾﺪ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑﯚ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎ ،ﺑەم ﯾﺎﻧە ﻣەدرﯾﺪﯾﯿەﻛە داواﻛەی رەت ﻛﺮدﺑﻮوەوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ،رەﻧﮕە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻟەﺳــەر ﺋەو داواﯾەی ﯾﺎﻧەی ﺋﺎرﺳﻨﺎڵ ﻧەرﻣﯽ ﺑﻨﻮێﻨﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﻣﺎوەﯾەﻛە ﻧﯿﺎزی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋەو ھێﺮﺷﺒەرەﯾﺎن ﻟەﺳەر داوای راﻓﺎﯾێﻞ ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰی راھێﻨەری ﻧﻮێﯽ ﯾﺎﻧەﻛە ھەﯾە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰ ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺑە ﺑەﻧﺰﯾﻤــﺎ ﻧەﻣﺎوە و ھەوڵ دەدات ﻟە ﺟێﮕەی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەدا ،ﺋەﻟﭭﺎرۆ ﻣﯚڕاﺗﺎی ھێﺮﺷﺒەری ﭘێﺸﻮوی ﯾﺎﻧەﻛە و ﺋێﺴﺘەی ﯾﺎﻧەی ﯾﯚﭬﺎﻧﺘﯚﺳﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺟﯚزێ ﻣﯚرﯾﻨــﯚی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟــﯽ و راھێﻨەری ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،داﻧــﯽ ﺑەوە ﻧﺎ ﻛە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴﯿﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋەﺳﺘەﻣە. ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی )ﻣﯚﻧــﺪۆ دﯾﭙﯚرﺗﯿﭭﯚ(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ ،ﭘێﻢ واﯾە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻣﯿﺴﯽ ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﻛﺎراﻧــەی ھەرﮔﯿﺰ ﻧﺎﯾەﺗــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان، ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﻛﺎﺗەﯾﺶ دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑﯿﮫێﻨﻤە ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯿەوە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەﯾەﻛﺠــﺎری وازی ﻟە ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ھێﻨﺎ. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ 3 ،ﯾﺎﻧە ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ھــەن ھێﺰێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ھەﯾــە ﻛە ﺑڵێــﻦ ھﯿﭻ ﯾﺎ ر ﯾﺰ ا ﻧێﻜﻤــﺎ ن ﻧﺎﻓﺮۆﺷــﯿﻦ ،ﺋەو ﺳێ ﯾﺎﻧەﯾەﯾــﺶ ﺑﺮێﺘﯿﻦ ﻟــە رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ، ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە و ﺑﺎﯾﺮن ﻣﯿﻮﻧﺸﻦ. راھێﻨــەری ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەو ﺳێ ﯾﺎ ﻧە ﯾــە
ﻻﯾەﻧﯽ داراﯾﯿﺎن ﺑەھێــﺰە و ﺗﺎ رادەﯾەﻛﯽ زۆر ﺋﺎراﻣﻦ ﺑەھﯚی ﺋەو داھﺎﺗەی ﺳﺎﻧە دەﺳﺘﯿﺎن دەﻛەوێﺖ. ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﻧﻤﻮوﻧەی ﺑە ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑﺎﯾﺮن ﻣﯿﻮﻧﺸــﻦ ھێﻨﺎﯾەوە ﺋەوﯾﺶ ﺗﯚﻣﺎس ﻣﻮوﻟەرە و رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﭼەﻧــﺪان ﯾﺎﻧــەی ﮔەورەی ﺋﯿﻨﮕﻠﺘــەڕا و ﺋەوروﭘــﺎ ﺋﺎواﺗەﺧــﻮازن ﺋــەو ھێﺮﺷــﺒەرە ﺑﮫێﻨﻨە ﯾﺎﻧەﻛەﯾﺎﻧەوە ،ﺑەم ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەن، ﭼﻮﻧﻜە ﯾﺎﻧەی ﺑﺎﯾﺮن ﻣﯿﻮﻧﺸﻦ دەﺳﺘﺒەرداری ﻧﺎﺑێﺖ. ﻣﯚرﯾﻨــﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ھەرﺳــێ ﯾﺎﻧەﻛە ﻛەی و چ ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯿــﺎن ﺑﻮێ دەﯾﻔﺮۆﺷــﻦ ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﺑﯿﺎﻧەوێ دەﺳــﺘﯽ ﭘێــﻮە ﺑﮕﺮن، ھﯿﭻ ﯾﺎﻧەﯾەك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ژێﺮ دەﺳﺘﯿﺎن دەرﺑێﻨێﺖ. ﻟەﺑﺎرەی ﻣﯿﺴﯿﺸــەوە ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﮔﻮﺗﯽ، ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﭼەﻧﺪان ﯾﺎﻧــە و راھێﻨەر ﺑــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻣﯿﺴــﯽ ﺳەرﺳــﺎﻣﻦ، ﺑــەم ﻟەﺑــﺎرەی ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵﯿﺪا ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋەﺳــﺘەﻣە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻛﺎﺗێﻜﯿــﺶ دەﺗﻮاﻧــﻢ ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑﮫێﻨﻤە ﯾﺎﻧەﻛەﻣــەوە ،ﺋەو ﻛﺎﺗەی ﺑــە ﯾەﻛﺠــﺎری وازی ﻟــە ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ھێﻨﺎﺑێﺖ.
15
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣﯚرﯾﻨﯚ وادەی ﮔﺮێﺒەﺳﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻣﯿﺴﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
وەرزش
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
رەﻧﮕە ﺷﺘﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟە رۆﻣﺎن ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨﺮێ .رۆﻣﺎن دەﻛﺮێ وەك ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﺳەﯾﺮی ﺑﻜﺮێ ﺑەرەو ﻓﯚڕﻣێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەدەﺑﯽ .ھەڵﺒەت ﺋێﺴﺘەﯾﺶ رۆﻣــﺎن ﺧەرﯾﻜە ﺟێﮕﺮەوەی ﺑﯚ ﭘەﯾﺪا دەﺑێ .ﺋەﻣە ﻧﺎﯾەﺗە ﺋەو واﺗﺎﯾــەی ﻛە رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚن ﻧﺎﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە .رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚن ،ھﯽ دوێﻨێ و ﺗەﻧﺎﻧەت ھﯽ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ھەر دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە .ﺑەم رەﻧﮕە رۆژێﻚ ﺋﯿﺘﺮ ھﯿﭻ ﻛەس رۆﻣﺎن ﻧەﻧﻮوﺳێﺖ .رەﻧﮕە ﺧەڵﻚ ﺑە ﺷﺘﯽ ﺗﺮەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﺑﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر:
رەﻧﮕە رۆژێﻚ ﺋﯿﺘﺮ ﻛەس رۆﻣﺎن ﻧەﻧﻮوﺳێﺖ وﺷە /ﻓڕەﻧﺴﺎ -ﺳەﺣەدﯾﻦ ﺑﺎﯾەزﯾﺪی ﺋەﮔەر ﺑە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺧﯚت ﻧەﺑﯽ ،ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿە ﻟە وادەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﭼﺎوت ﺑە ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ،ﺷﺎﻋﯿﺮ و ﻧﻮوﺳەری ﻧﺎﺳﺮاوی ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﺑﻜەوێ .ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﮔﻮﻧﺪێﻜﯽ ﭼەﭘەك و ﭘەراوێﺰﺧﺮاوی ﺳەر ﺑە“ﻟﻮوﺳەﻧﮋ“ ﻛە ﻟەﺳەر ﺳــﻨﻮوری ﺳــﻮﯾﺲ ھەڵﻜەوﺗﻮوە ،دەژی .ﻟە ﮔەراﺟەﻛﺎﻧﯽ ژﻧێﭫ ،ﻛەس ﻧەﺑﻮو ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧﺎوی ﮔﻮﻧﺪەﻛەﺷﯽ ﺑﯿﺴــﺘﺒێﺖ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوەﻧﺪەﯾﺎن دەزاﻧﯽ ﻛە ﻛەرەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﮔﺸﺘﯽ رێﯿﺎن ﻧﺎﻛەوێﺘە ﺋەو ﺷﻮێﻨە و دەﺑﻮو ﺑە ﺗەﻛﺴﯽ ﺑﭽﻢ .ﻛە ﻟە ﻟﻮوﺳەﻧﮋ رووم ﻛﺮدە ﺋەو ﺷﯚﻓﯿﺮ ﺗەﻛﺴﯿﯿەی ﭼﺎوەڕواﻧﯽ رێﺒﻮار ﺑﻮو ،وادەی دﯾﺪارەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﻧﺪ ﺧﻮﻟەﻛێﻜﯽ ﻣﺎﺑﻮو و ﺗﺮﺳــﯽ ﺋەوەم رێ ﻧﯿﺸﺘﺒﻮو ﺷﯚﻓێﺮ ﺗەﻛﺴﯿﯿەﻛە ﺑە ﻧﺎﺷــﺎرەزاﯾﯽ رێﮕەﻛەم دوورﺗﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە .ﺑەم ﻟێﺮەوە ﺑەدوا ﻣێﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧێﻜﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮو .ﭘێﺶ ﺋەوەی ﺋﺎدرەﺳﯽ ﻣﺎڵەﻛەی ﺑﺪۆزﻣەوە و ﺑە ﺷﯚﻓﯿﺮەﻛەی ﺑﺪەم ،ﺑە رێﻜەوت ﻧﺎوی ﺑﻮوﺗﯚرم ھێﻨﺎ .ﺷﯚﻓﯿﺮەﻛە زەردەﺧەﻧەﯾەﻛﯽ ﻛﺮد و وەك ﺋەوەی ھەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدﺑێ وە درەﻧﮕﯽ ﻛەوﺗﻮوم ،دەﺳﺘﺒەﺟێ ﻛەوﺗە رێ و ﮔﻮﺗﯽ ﺑە ﻧﺎوﺑڕ دەﻣﮕەﯾەﻧێﺖ .ﺷﯚﻓﯿﺮەﻛە رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚری ﻧەﺧﻮێﻨﺪﺑﻮوەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﻗﺴەی ﺧﯚی داﻧﻮوی ﻟەﮔەڵ ”رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ“دا ﻧﺎﻛﻮڵێ ،ﺑەم ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە دەﻛﺮد ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆری ﺑﯚ ﻣﺎڵەﻛەی ﺋەو ﻧﻮوﺳەرە ﮔﻮاﺳﺘﻮوەﺗەوە و ﺟﺎرﺟﺎرەﯾﺶ ﻟە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚن ﮔﻮێﯽ ﻟەو ﻗﺴە و دﯾﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوە .ﺑە ﭼﺎوﮔێڕاﻧﻢ ﺑە دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧﯽ دەوروﺑەردا ،ﺑﯚی دەرﻛەوت ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺋەوەم ﻟە ﻣێﺸﻜﺪا ورووژاوە ﻛە ﺑﯚﭼﯽ ﺋەم ﻧﻮوﺳەرە رﭼەﺷﻜێﻨە ﻟەم ﻛﻮێﺮەدێﯿە دەژی ،ﺑێ ﺋەوەی ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛەم ﺑێﻨﻤە ﺳەر زﻣﺎن ،ﺷﯚﻓﯿﺮەﻛە ھەڵﯿﺪاﯾە :وەك دەﺑﯿﻨﻦ ﻟە ﺧﯚڕا ﻧﯿﯿە ﻟێﺮە دەژی ،ﺋێﺮە ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺑە راﺳﺘﯽ ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸە .واش ﺑﻮو. دواﺟــﺎر ،ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﻛە ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺗﺮ ﭘێ دەﻧێﺘە ﺗەﻣەﻧﯽ 89ﺳــﺎڵﯿﯿەوە ،ﺑە ﮔەرﻣﻮﮔﻮڕﯾﯽ ﻧﺎﺳــﯿﺎوێﻚ ﻟە ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﭘێﺸــﻮازﯾﯽ ﻟێ ﻛﺮدم .ھێﺸــﺘﺎ ﺑە ﺧﯚوەﯾە و ﻟــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ﻧﻮوﺳــﯿﻦ داﻧەﺑــڕاوە ،ﺑەم ﺋەو ﺋێﺴــﺘە ﭼﯿﺘﺮ ﺧﯚی ﺑە رۆﻣﺎن و ژاﻧﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺋەدەﺑەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﻧﺎﻛﺎت و زﯾﺎﺗﺮ ﺷــﯿﻌﺮ دەﻧﻮوﺳێ. ﺳــﺎڵﯽ ،1959دواﯾﯿﻦ رۆﻣﺎﻧﯽ ﺑە ﻧﺎوی ”ﭘﻠەﻛﺎن“ ﻧﻮوﺳــﯿﻮە ﻛە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1960ﭼﺎپ ﺑﻮوە و ﺋﯿﺘﺮ ﻟەوﺳــﺎوە ،واﺗە ﭘﺘﺮ ﻟە ﻧﯿﻮ ﺳــەدەﯾە ﺑە ﻻی رۆﻣﺎﻧﺪا ﻧەﭼﻮوەﺗەوە .دەڵێ” :ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﻮوﺳــﯿﻢ .زۆرم ﻛﺘێﺐ و ﻧﻮوﺳــﺮاوە ﭼﺎپ ﻛﺮد. ﺋێﺴﺘە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﮔەورەم وەك ﻧﻮوﺳﯿﻦ ﺑە دەﺳﺘەوە ﻧﯿﯿە“. ﺗﺎﻗﺎﻧە ﯾﺎدﮔﺎری ”رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ“ ﻣێﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ 4 رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﺑەو رۆﻣﺎﻧﺎﻧە و ﻟە ﺳەرووی ھەﻣﻮوﺷﯿﺎﻧەوە ﺑە رۆﻣﺎﻧﯽ ”وەرﭼەرﺧﺎن“ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ دەرﻛــﺮدووە .ﯾەﻛەم رۆﻣﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1954ﻟەﻻﯾەن وەﺷــﺎﻧﺨﺎﻧەی )ﻣﯿﻨــﻮی( ﻟــە ﭘﺎرﯾﺲ ﭼﺎپ ﻛﺮاوە .رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر دەﭼﻨە ﺧﺎﻧەی ”رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ“ ﯾﺎن ”ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﻣﯿﻨﻮی“ﯾــەوە .ﺋــەو رەوﺗــەی
ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣەڵێﻚ رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ھﺎوﺑــەش داﻣەزراﺑــﻮو ،ﻟەواﻧە رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﻓﯚرﻣﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯽ رۆﻣﺎن ،رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﻓﯚرﻣﯽ ﭘﺸــﺖ ﺋەﺳــﺘﻮور ﺑە ﺑﺎڵــﺰاك و رﯾﺎﻟﯿﺰم ،رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﻗﺎرەﻣﺎن،
رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺑەﺳــەرھﺎت، رەﺗﻜﺮدﻧەوە ﺟﯿﺎوازی ﺧﺴــﺘﻨە ﻧێﻮان ﻓﯚڕم و ﻧێﻮەڕۆك. ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻧﻮوﺳــەری وەك ﻧﺎﺗﺎﻟﯽ ﺳﺎرۆت، ﺋﺎﻟێــﻦ رۆب ﮔﺮﯾﯿــێ ،ﻛﻠــﯚد
ﺳــﯿﻤﯚن ،ﻣﺎرﮔﺮﯾــﺖ دووراس و رۆﺑێــﺮ ﭘﺎﻧﮋێ ﺑــە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﻤﺎﻛﺎﻧﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﻗەڵەم دەدرێــﻦ .ﺋەﻣڕۆﻛــە ھەرﭼەﻧﺪ ﺑﻮوﺗــﯚر ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾــﺎدﮔﺎری ﺋەو ﻛﺎرواﻧەﯾە ،ﺑەم ھﺎوﻛﺎت و ﺑﮕﺮە
ﭘێﺶ ﺋەوان ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ﺑﺰاوﺗﯽ ﺋەدەﺑﯿﯽ رۆﻣﺎﻧــﯽ ﻧﻮێ ﻛﺮدووە ﻛە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘەﻧﺠﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳەدەی راﺑﺮدوو و ﺷەﺷﺘەﻛﺎن ،ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻓڕەﻧﺴﺎ ﻟە
ﻟﻮوﺗﻜەی ﺧﯚی داﺑﻮو. ﺋەی ﺋەﮔــەر ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر درێــﮋەی ﺑە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن داﺑﺎﯾــە ،دﯾﺴــﺎن ﺷــێﻮازی ”رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ“ی ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺎ؟ وەﻣﺪاﻧــەوەی ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛە ﺋەﺳﺘەﻣە .ﺑﻮوﺗﯚر ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻨەوە دەڵێ ﻣێﮋووﯾەﻛــە ﺋﯿﺘﺮ رۆﻣﺎن ﻧﺎﻧﻮوﺳــﻢ .ﺑەم ﺳەرﺳﺎﻣﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺑە ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ ﺳــەر ﺑە ”ﻛﺎرﮔــەی ﺋەدەﺑﯿﺎﺗــﯽ ھێــﺰە ﻧﺎدﯾﺎرەﻛﺎن“ ) (Oulipoﻧﯿﺸــﺎن دەدا” :ﻟە ﻧﺎو ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ Oulipo دا ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻗەڵەم ﺑەدەﺳــﺖ ھەن ﻛــە ﻓﺮە ﻓﯚرﻣﺎﻟﯿﺴــﺘﻦ و ﻧﻮوﺳﺮاوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻣﺎﯾەی ﺗێڕاﻣﺎﻧە. ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ وەك ژۆرژ ﭘێﺮێــﻚ و ژاك رووﺑﯚ .ژۆرژ ﭘێﺮێــﻚ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻮە ﺑە ﻧﺎوی ”وﻧﺒــﻮون“ ﻛە ﭘﯿﺘﯽ ”“e ﻟــە ﺳەراﻧﺴــەری ﻛﺘێﺒەﻛەدا ﺑــەدی ﻧﺎﻛــﺮێ .ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑێ ھﺎوﺗﺎﯾــە ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەم ﭘﯿﺘە ﻟە
ﻓڕەﻧﺴــﯿﺪا ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﯿﺘەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑەﻛﺎر دەﺑــﺮێ .ﺑەم ﺋەم ﻛﺘێﺒە ﺑێ ﺋەو ﭘﯿﺘە ﻧﻮوﺳــﺮاوە و ﺳــەرﻛەوﺗﻮوﯾﺶ ﺑــﻮوە“. ﺑﻮوﺗﯚر ،ھﯚﻛﺎری ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺶ ﺑﻮوﻧــﯽ ﺋــەم ﻧﻮوﺳــەراﻧە و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ھەروەھــﺎ ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ رۆﻣﺎﻧــﯽ ﻧــﻮێ ﺑﯚ ﺋــەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ھﺎﻧﺪەر و ورووژێﻨــەری ھێﺰی ﺧەﯾﺎڵﻦ. ”ھەرﭼەﺷــﻨە ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿــەك ﻟە ﺋﺎواز و دەرﺑڕﯾﻨﺪا ﺳــەرﻧﺠﻢ
رادەﻛێﺸێ“ ،ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر وا دەڵێ. داھﺎﺗﻮوی رۆﻣﺎن ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﺋەﮔەر ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی رۆﻣﺎﻧﻨﻮوﺳەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﻟەﺑﺎرەی رۆﻣــﺎن و داھﺎﺗﻮو و ﻣﺎﻧەوەی ﺋــەم ژاﻧﺮە ﺋەدەﺑﯿﯿە
ﺋەﻣڕۆ دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ و ﭘێﻨﺎﺳەی ﺑﯚ دەﻛەﯾﻦ ،ﺑــە درێﮋاﯾﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــەدە ﻧەﺑﻮوە .ﺑﯚﯾــە دەﻛﺮێ ﻛﺘﻮﭘــڕ ﻧەﻣێﻨێ و ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻓﯿﻠﻢ ﯾــﺎن ﺋەڵﻘەی ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯽ ﺟێﮕەی ﺑﮕﺮێﺘەوە. رۆﻣــﺎن ﻟــە واﺗــﺎ ﺑﺎوەﻛەﯾــﺪا ﯾﺎﻧــﯽ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﻛﺎﻏــەزی ﻛە
”وەرﮔێڕاﻧــﯽ رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﻢ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﺑﯚ ﻣﻦ وەك ﺧــەون واﯾە. ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺧەﯾﺎڵﯿﺸﻤﺪا ﻧەھﺎﺗﻮوە. رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﻢ ﺑﻜەﻧە ﻛﻮردی“
دەﻣﺎرﮔــﺮژ ﻧەﺑێ .ﺋــەو ﺑﯚ ﺧﯚی ﻧﻮوﺳــەری ﺟﯚرێﻚ ﻟــە رۆﻣﺎن ﺑﻮوە ﻛە ﺑە دژەرۆﻣﺎن ﻧﺎﺳــﺮاوە. ﻟەﺑﺎرەی ﭘێﺸەڕۆژی رۆﻣﺎن ﭘێﯽ واﯾــە ﺑﯚی ھەﯾە رۆﻣــﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﻣێﻨێ وەك ﭼﯚن ﭘێﺶ ﺋەوەی ﻟە داﯾﻚ ﺑێ ،ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳەدە ﺑﻮوﻧﯽ ﻧەﺑﻮوە .ﺑﻮوﺗﯚر ﺑەم ﺟﯚرە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﻟەﺳــەر داھﺎﺗﻮوی رۆﻣــﺎن دەردەﺑڕێ: ”رۆﻣﺎن ﺷــﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەردەوام ھەﺑﻮوﺑێ .رۆﻣــﺎن وەك ﺋەوەی
ﺑەﺳەرھﺎﺗێﻚ دەﮔێڕێﺘەوە ﻛە ﻟە ﻻﭘەڕەی ﯾەﻛەﻣەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛەﯾﻦ و ﭘﺎش ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻓﺮاز و ﻧﺸێﻮ ،دەﮔەﯾﻨە دواﯾﯿﻦ ﻻﭘەڕە. دەﺷــﯽ ﺋﯿﺘﺮ ﺋەﻣە ﻧەﻣێﻨێ .ﺑﯚی ھەﯾە رۆژێﻚ ﺧەڵﻚ ﭼﯿﺘﺮ رۆﻣﺎن ﻧەﻧﻮوﺳﻦ .ﺑەﺳــەرھﺎﺗەﻛﺎن ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺑﮕێڕدرێﻨەوە. ﺑەم ﻧەك ﻟە ﺗﻮێﯽ ﺋەو ﻛﺘێﺒەی ﺋێﺴﺘە دەﯾﻨﺎﺳﯿﻦ .دﯾﺎرە رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛــﯚن ھــەر دەﺧﻮێﻨﺮێﺘــەوە و ﺑــەردەوام ﺑــﯚ ﺧەڵﻜــﯽ
ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺶ دەﺑێ“. ﻣێﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗــﯚر ﻛە ﻧﯿﺸــﺎن دەدا ﻧێﻮاﻧــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎ ﺧﯚﺷــە و ﭘێﺸــﻮازی ﻟــە ھەر ﭼەﺷــﻨە ﺋەﻓﺮاﻧﺪﻧێﻜــﯽ ﻧــﻮێ دەﻛﺎت ،ﺑێ ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەوروﺑــەری ﺑە ﻛﺘێﺐ و رۆﻣﺎن ﺋﺎﺑڵﯚﻗــە دراوە ،دەڵــێ” :رەﻧﮕە ﺷﺘﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﻟە رۆﻣﺎن ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨﺮێ .رۆﻣــﺎن دەﻛﺮێ وەك ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﺳەﯾﺮی ﺑﻜﺮێ ﺑەرەو ﻓﯚڕﻣێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەدەﺑﯽ .ھەڵﺒەت ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ رۆﻣــﺎن ﺧەرﯾﻜە ﺟێﮕﺮەوەی ﺑﯚ ﭘەﯾﺪا دەﺑێ .ﺋەﻣە ﻧﺎﯾەﺗە ﺋــەو واﺗﺎﯾەی ﻛە رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛــﯚن ﻧﺎﺧﻮێﻨﺮێﺘــەوە .رۆﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚن ،ھﯽ دوێﻨێ و ﺗەﻧﺎﻧەت ھﯽ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ھەر دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە. ﺑەم رەﻧﮕە رۆژێــﻚ ﺋﯿﺘﺮ ھﯿﭻ ﻛەس رۆﻣﺎن ﻧەﻧﻮوﺳێﺖ .رەﻧﮕە ﺧەڵﻚ ﺑە ﺷــﺘﯽ ﺗﺮەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﺑﻦ .دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ،ﻟەواﻧەﺷە رۆﻣﺎن ھەروا ﺑﺮەوی ھەﺑێ“. ”رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﻢ ﺑە ﻛﻮردی وەرﺑﮕێڕن“ ﻧــەك ھــەر ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر، ﺑەڵﻜﻮ ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ ﺑﺰاﭬﯽ ”رۆﻣﺎﻧــﯽ ﻧﻮێ“ ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺋﺎوڕﯾﺎن ﻟێ ﻧەدراوەﺗەوە و ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗــە ﻛــﻮردی .ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑﺰاﭬﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ و ﻧﻮوﺳــەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﺎن ھەﯾە و ﺑــە زۆرﺑــەی ھــەرە زۆری زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿــﺎ وەرﮔێڕدراون. ﻛە ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەﮔەری وەرﮔێڕاﻧﯽ رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﺑﯚ ﺳــەر زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی دەﻛەم، ﭼﺎوەﻛﺎﻧــﯽ دەﺑﺮﯾﺴــﻜێﻨەوە و ﺑــە ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە دەڵــێ ”وەرﮔێڕاﻧــﯽ رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧــﻢ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑﯚ ﻣﻦ وەك ﺧەون واﯾە .ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺧەﯾﺎڵﯿﺸــﻤﺪا ﻧەھﺎﺗــﻮوە .رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧــﻢ ﺑﻜەﻧە ﻛــﻮردی“ .ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوەﯾــﺶ دەﻛﺎت ﮔﺮﯾﻨﮕــە ﻧﻤﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ رۆﻣﺎﻧﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺋەرﺷﯿﻔﯽ ھەﻣﻮو زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ھەﺑﻦ و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێ.
ﻣﯿﺸێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر: ﻣﯿﺸــێﻞ ﺑﻮوﺗﯚر ﻟە ﺷــﺎری ”ﻣﯚﻧﺰەن ﺑﺎرۆل“ ،ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە .ﻟە وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻣﯿﺴــﺮ ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴــﯽ ﺑﻮوە و ﺳــﺎﻧﯽ ١٩٥٠ﻟە ”ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ“ ﻟە ﺟﻨێﭫ واﻧەی ﻓەﻟﺴەﻓەی ﮔﻮﺗﻮوەﺗەوە .ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﻓڕەﻧﺴﺎ و دواﺗﺮ ﺳﻮﯾﺴﯿﺶ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋەدەﺑﯿﺎت ﺑﻮوە و ﺳﺎڵﯽ 1991ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻦ ﻛﺮاوە. ﺟﮕە ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ رۆﻣﺎن و ﺷﯿﻌﺮ ،دەﯾﺎن ﻛﺘێﺒﯽ ﺗﺮی ﻟەﺑﺎرەی ﺋەدەﺑﯿﺎت و ﻧﯿﮕﺎرﻛێﺸﯽ ﭼﺎپ ﻛﺮدووە و ﭼەﻧﺪ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ وەرﮔێڕدراوﯾﺸﯽ ھەﯾە .ﺳــﺎڵﯽ ،2013ﺧەﺗﯽ ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯿﺎی ﻓڕەﻧﺴــﺎی ﺑﯚ ﻛﯚی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە .ﺋێﺴﺘە ﻟە ﮔﻮﻧﺪێﻜﯽ ﺳەر ﺑە ﻟﻮوﺳەﻧﮋی ﻓڕەﻧﺴﺎ ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺟﻨێﭫ دەژی.
ﻛﻮﻟﺘﻮور دۆﺳــﻜﯽ :ﭘڕۆژە و ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎﺗﯽ زۆر ھەﯾە ﻟەﻧﺎو ﭘێﻨﯽ ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﻛە ﻧﻮوﺳەران و رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻮرد دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋەو دەرﻓەﺗە ﺑﻘﯚزﻧەوە ﺑﯚ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗەﭬﮕەری رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛﻮردی ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺧەﺑﺎﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟەﭘێﻨﺎو دۆز و ﻛێﺸە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ،وەك ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ،دۆزی زﻣﺎﻧﯽ ﭼەوﺳﺎوەﻣﺎن...
ﺑێﺮﯾﭭﺎن دۆﺳﮑﯽ:
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
زۆرﺑەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻨﯽ ﮐﻮردی، ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﺗﺎراوﮔەﻧﺸﯿﻨﻦ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﺷەرﯾﻒ ﻓەﻻح ““PENی ﻛﻮرد ،ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟە ﻣﺎﻓﯽ زﻣﺎن و وێﮋە و ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﻛﻮرد .ﺑێﺮﯾﭭﺎن دۆﺳﻜﯽ ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەرﯾﯽ ﺋەو ﻧﺎوەﻧﺪە ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ،ﺑﺎس ﻟە ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﻛﺎت و رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ: ”ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﻟە ھەرﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ ،ﺑەھﯚی ﺳــﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﺗﺎراوﮔە ،ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﻧﻮوﺳەر و وەرﮔێڕ و وەﺷﺎﻧﮕەر و ﻣەدﯾﺎﻛﺎراﻧﯽ ﻛﻮردی ﺗﺎراوﮔەن ﻛە ﺧەڵﻜﯽ ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ“.
ﭘێﻨﯽ ﻛﻮردی زۆر درەﻧﮕﺘﺮ ﻟــە ﻣێــﮋووی داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﮔﻮازراﯾــەوە ﺑــﯚ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﯚﭼــﯽ ھــەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە رووﺗﺎن ﻟە ﺑﺎﺷﻮور ﻧەﻛﺮد؟ ﺳــﺎﻧێﻚ ﺑﻮو ﭘێﻨــﯽ ﻛﻮرد ﻟەدەرەوەی وت ﻛﺎری دەﻛــﺮد، ﻟەو وەﺧﺘەوە ﻛــە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ وەھﺎ ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣەﺣﺎڵ ﺑﻮو ،ﻟەژێﺮ دەﺳــەﺗﯽ رژێﻤــﯽ ﺑەﻋﺲ، ﻟــە دوای ﺣﻮﻛﻮﻣڕاﻧــﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﺳﺎﻧێﻜﯽ ﻛەم ﺷەڕی ﺑﺮاﻛﻮژی دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد و درێﮋەی ﭘێ درا ،دواﺗﺮ دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ھەرێﻢ و ﺋەو رەوﺷە ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﯾﯿەی ﻛە ﻟە دەرﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ رەوﺷــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﻛــﻮرد رووﺑــەڕووی دەﺑﻮوەوە ،وای ﻛﺮد ﻛە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺋەو رێﻜﺨﺴﺘﻨە ھەر ﻟە دەرەوەی وت ﺑــەردەوام ﺑێــﺖ .دوای ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻛە ﺑەﺳەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھﺎﺗــﻦ ھەر ﻟە ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ
ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨــەوەی ﺋﯿﺪارەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھەم ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ رەوﺷــﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﻛﻮر و ھەﻣﯿﺶ ﺋەو رەوﺷــە ﺗﺎزەﯾەی رۆژﺋﺎﭬﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮو ﻛــە وای ﻛﺮد ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ھەﺳــﺖ ﺑﻜەن ﻛە وەﺧﺖ ھﺎﺗﻮوە ﺋەو ﺧەﺑﺎﺗە ﺑەرەو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﺖ و ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑەرەو ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯽ روو ﺑــﻜﺎت .ﺋەوە ﺑﻮو ﻛــە ﻟــە 2013ﻛﯚﻧﮕﺮەﻣﺎن ﺑەﺳــﺖ ﻟە ﺋﺎﻣەدی ﻛــﻮردان و دەﺳﺘەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەری ھەڵﺒﮋێــﺮدرا ﻛە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘــﻼن و ﭘــڕۆژەی ﺧﯚﯾﺎﻧــﺪا ﺑەرﻧﺎﻣەﯾــﺎن ھەﺑﻮو ﺑــﯚ ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ھەڵﺒەﺗە ﻟەو وەﺧﺘەدا ﺑﯚ ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدﻧﯽ زۆرﺑــەی زۆری ﭘــڕۆژەﻛﺎن، دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑەر ﺑەﺑﺎﺷــﯽ زاﻧــﯽ ﻛە ﺧەﺑﺎﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺑﯚ زﻣﺎن ،ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯽ، رەوﺷﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و زۆر ﭘڕۆژەی ﺗﺮ ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺮێ و ھەر
ﻟەوێﻮە ﺑــەرەو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨێﻦ. ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧــەوەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣەﺗﯽ و ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮور ﻟە ﭘێﻨﯽ ﻛﻮردی ﭼﯚﻧە؟
ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻣﻮوﭼەﺧﯚر و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻓەﻧﺪ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ دەزﮔەﯾەﻛﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻛﻮردی ﻛە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﺑﺒەن .ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوﯾﺎن رێﮕﺮن ﻟە ﺑەردەم ﺋەوەی ﺑە ﺗەواوی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘێﻚ ﺑێﻨﯿﻦ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﭘێﻨــﯽ ﻛــﻮرد ﻟەھەرﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ، ﺑەھﯚی ﺳﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟــە ھەﻧﺪەران ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﻧﻮوﺳــەر و وەرﮔێــڕ و وەﺷــﺎﻧﮕەر و ﻣەدﯾﺎﻛﺎراﻧﯽ ﻛﻮردی ھەﻧﺪەراﻧﻦ ﻛە ﺧەڵﻜﯽ ھەﻣــﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ ،ﺑــەم دوای
ﺳﯚران ﺣەﻣەڕەش
ﻧــﺎوی ﺗــەواوی ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟــە ﺋەﺑﻮﻟﺤەﺳەن ﻋەﻟﯽ ﻛﻮڕی ﻧﺎﻓﯿﻊ و ﻧﺎزﻧﺎوی ”زرﯾــﺎب“ی ھەﺑﻮوە. ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿــﺎواز ﻟەﺑﺎرەی ﻣﺎﻧﺎی ﻧﺎوەﻛــەی ھەﯾە؛ ھــەوڵ دراوە ﻛە ﺑە ﻣﺎﻧــﺎی ”ﺑﺎڵﻨﺪەی رەش“ی ﻋەرەﺑﯽ ﻟێﻚ ﺑﺪرێﺘەوە ،ﺑەم ﭘێ دەﭼێﺖ ﻛــە ”زۆراب“ی ﻛﻮردی ﯾــﺎن ”زەڕﯾﺎو/زڕﯾﺎو“” ،ﺋﺎوی زێڕ“ ﺑﻮوﺑێــﺖ و ﺋــەو ﺳــەردەﻣە ﻛە زﻣﺎﻧﯽ ﭘەھﻠەوی ﺑﯚ ﻧﻮوﺳﯿﻦ ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗــﻮوە ،ﭘﯿﺘــﯽ ”و“ی ﻛﻮردی وﺷــەی ”ﺋﺎو“ ﻛﺮاﺑێﺘە ”ﺋﺎب“ی ﭘەھﻠەوی و ﻧﺎوەﻛــە ﻟە ”زەڕﯾﺎو/ زڕﯾﺎو“وەوە ﻛﺮاﺑێﺘە ”زرﯾﺎب“. ﻣﺎﻧــﺎی ﻧﺎوەﻛــەی ھەرﭼﯚﻧێــﻚ ﺑﻮوﺑێ ،ﻟە ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺳــﺎڵﯽ ٧٨٩ز دا ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە و ٦٨ﺳﺎڵ ژﯾﺎوە. زرﯾﺎب ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﺋﯿﺴﺤﺎق ﻣﻮوﺳڵﯽ ﺑﻮوە و ﺋەو ﻓێﺮی ھﻮﻧەری ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﺮدووە .ﺑــەم ھێﻨﺪە ﺗﻮاﻧﺎی ﻟە ﺑﻮارەﻛەدا ﭘەﯾﺪا ﻛﺮدووە ،ﺳەرﻧﺠﯽ ھﺎرووﻧــە رەﺷــﯿﺪی ﺑــﯚ ﺧﯚی راﻛێﺸﺎوە و ﺋەوەﯾﺶ ﺑﻮوەﺗە ھﯚی
ﺋەوەی ﻛە ﺋﯿﺴﺤﺎﻗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﯿﺮەﯾﯽ ﭘێ ﺑەرێﺖ .زرﯾﺎب ﺑەﻏﺪا ﺑەﺟێ دەھێڵێــﺖ و روو دەﻛﺎﺗە ﺋەﻧﺪەﻟﻮوس ﻟە ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ .ﻟەوێﻮە ﺳــەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﻟە ﺷﺎری ﻗﻮرﺗﻮﺑە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و دەﺑێﺘە ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ دﯾﻮەﺧﺎن .زرﯾﺎب ھەرﭼەﻧﺪە زﯾﺎﺗﺮ وەك ﻣﻮزﯾﻜﻨــﺎس و ﻣﻮزﯾﻜــﮋەن ﻧﺎﺳــﺮاوە ،ﺑــەم ﺷــﺎرەزاﯾﯽ ﻟە ﻓەﻟﺴــەﻓە ،ﺋەﺳﺘێﺮەﻧﺎﺳــﯽ و زاﻧﺴــﺘﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﺪا ھەﺑﻮوە و ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻓەﻟﺴەﻓﯿﺸــﯽ ﻟە ﺷــﺎری ﻗﻮرﺗﻮﺑــەدا ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھەﺑﻮوە .ھەروەھﺎ ﺷــﺎرەزاﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻟە ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎدا ھەﺑﻮوە و ﺷﺎﻋﯿﺮ و ﮔﻮﺗەﺑێﮋێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﻮوە. زۆر ﺟﺎر ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋــەو ﺳــەردەﻣەی ﻗﻮرﺗﻮﺑــە، ﭘــﺮس و رای ﭘــێ ﻛــﺮاوە .ھەر ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾەك ﻟە ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺑە ﻗﻮرﺗﻮﺑە ،ﺋەم ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧە ﺳەرﻧﺠﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﺑﮋاردەی ﺋەو ﺳەردەﻣەی ﻗﻮرﺗﻮﺑەی ﺑﯚ ﺧﯚی ڕاﻛێﺸــﺎوە و
ﺋــەوەی ﻛە ﭘێﻨﯽ ﻛــﻮرد رووی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛــﺮد ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ زۆری وەرﮔﺮﺗــﻮوە ﻟەﻧــﺎو ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد .دوای ﻛﯚﻧﮕــﺮەی 2013 ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻧﻮوﺳــەر و ﻣەدﯾــﺎﻛﺎری ﻛــﻮردی ﺑﺎﻛﻮر ﺑﻮوﻧەﺗــە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘێﻨــﯽ
ﻛــﻮرد و ﻟە ﺑﺎﺷــﻮورﯾﺶ دوای ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﻟە ﺑﺎﺷــﻮور ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺷــﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﺋەﻧﺪاﻣﯽ زۆرﻣــﺎن ﮔﺮﺗە ﺧﯚ .ﻟە دھﯚك و ھەوﻟێﺮ ﺑــە ڕێﮋەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﺘــﺮ .ﺳــەﯾﺮ ﻟەوەداﯾــە ﻛە ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردی رۆژھەت و رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەواﻧەﯾە ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆری ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑﻦ ،ﺋەﻣەش ﮔﺮێﺪاﻧﯽ ﻧﻮوﺳــەر
و رۆژﻧﺎﻣەﭬــﺎن و ﻣەدﯾﺎﻛﺎراﻧــﯽ رۆژھەت و رۆژﺋﺎوا ﺑە ﭘﺎرﭼەﻛﺎن و ﺗەﭬﮕەری رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﻮردی و ﺑــە ﺋﺎﮔﺎﺑﻮوﻧــﯽ رۆژھــەت رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑﯿﻨﻢ. ﭘێﻨــﯽ ﻛــﻮردی ﭼﯿــﯽ ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﻧﺎﺳﻨﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎ؟ ﭘــڕۆژە و ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎﺗــﯽ زۆرھەﯾە ﻟەﻧﺎو ﭘێﻨﯽ ﻧێﻮﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﻛە ﻧﻮوﺳــەران و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛــﻮرد دەﺗﻮاﻧﻦ ﺋــەو دەرﻓەﺗە ﺑﻘﯚزﻧەوە ﺑﯚ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗەﭬﮕەری رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻛﻮردی ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺧەﺑﺎﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟەﭘێﻨﺎو دۆز و ﻛێﺸــە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ،وەك ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ، دۆزی زﻣﺎﻧــﯽ ﭼەوﺳــﺎوەﻣﺎن، ﻣﺎﻓــﯽ ژن و ﺑەرھەﻣــﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳەر و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەﯾﺎن ﻟەﮔــەڵ ھێــﺰە ﺗﺎرﯾــﻚ و ﺗﻮﻧــﺪڕەوەﻛﺎن ﻛــە دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﻣــﺎن ﺑﮕەڕێﻨﻨــەوە ﺑﯚ ﭼﺎﺧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺎرﯾﻜﯽ ﻣێﮋوو،
ھەﻣﯿﺶ ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻚ و ﻧﯚژەﻧﯽ ﻧﻮوﺳــەرە ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑە ﺟﯿﮫﺎن راﺑﮕەﯾەﻧــﻦ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛە رەوﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮرد وا ﻧەﺑﻮوە ﻛﻮرد ﺧﺎوەن دەﺳــەت و رێﻜﺨﺴــﺘﻦ و داودەزﮔــەی ﺧﯚی ﺑێﺖ ﻛە ﺋــەم ﺑەرھەﻣﺎﻧە ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣە و ﭘــﻼن وەرﮔێڕن و ﺧەڵﻜﯽ ﺑێﮕﺎﻧەی ﭘێ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻜەن. ﺑەداﺧەوە رەوﺷﯽ ﻟە ﯾەﻛﺪاﺑڕان و ﭘﺎرﭼــە ﺑﻮوﻧــەوەی ﻛــﻮرد و ﺑــە ﺣﺰﺑﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ،رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﻟەﺳــەر ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘێﻨــﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ھەﯾە، ﺑەھــﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻣﻮوﭼەﺧــﯚر و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻓەﻧﺪ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ دەزﮔەﯾەﻛﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻛﻮردی ﻛە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﺑﺒەن .ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوﯾﺎن رێﮕﺮن ﻟە ﺑــەردەم ﺋەوەی ﺑــە ﺗەواوی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘێــﻚ ﺑێﻨﯿﻦ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧەی ﻟەﻧﺎو ﭘێﻨﯽ ﻧﺎوﻧەﺗەوەﯾﯿﺪا ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎری ﺧﯚﻣﺎن ﻛﺮدووە و ﺑەردەواﻣﯿﺸﯿﻦ ﻟــە ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎت ﺑەو ﺗﻮاﻧﺎ ﻛەﻣە
و ﺋــەو ﺣەز و ھێــﺰە زۆرەی ﻛە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻨﯽ ﻛﻮرد ھەﯾﺎﻧە. ﻛﯚڕ و ﻛﯚﻧﮕﺮەی داھﺎﺗﻮوی ﭘێﻨﯽ ﻛﻮردی ﻛەی دەﺑەﺳﺘﺮێ؟ ﺑەرﻧﺎﻣەی ھــەرە ﮔﺮﻧﮓ ﻛە ﻟەﭘێﺸــﻤﺎﻧە ،ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺳﺎﻧەی ﭘێﻨــﯽ ﻧﺎوﻧەﺗەوەﯾﯿــە ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ 10ی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟــە ﺷــﺎری ﻛﯿﯚﺑێﻜــﯽ ﻛەﻧــەدا ﻛــە ﺗێﯿﺪا ھەﻣــﻮو ﻛﯚﻣﯿﺘــەﻛﺎن ﭘــﻼن و ﭘڕۆژەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەڕێﻮە دەﺑەن و ﺑەﯾــﺎن و داﺧﯚﯾﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗێﺪا ﭘەﺳــەﻧﺪ دەﻛﺮێــﻦ ،ﺋێﻤە وەك ﭘێﻨﯽ ﻛــﻮرد دوو داﻧە داﺧﯚﯾﺎﻧﯽ و ﭼەﻧــﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﻤــﺎن ھەﯾە ﻛــە ﻟــە ﺋێﺴــﺘەوە ھەوڵﯽ ﺑﯚ دەدەﯾﻦ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺑەدەﺳــﺖ ﺑﺨەﯾــﻦ ﺑــﯚ ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯿﺎن. ھەروەھــﺎ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺳــﺎﻧەی ﭘێﻨــﯽ ﻛﻮردﯾــﺶ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا دەﺑێ ﺑﺒەﺳــﺘﺮێﺖ ﻛە ھﯿﻮادارﯾــﻦ ﻛﯚﻣﯿﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺎزە ھەڵﺒﺒﮋێﺮدرێﺖ ﻛە ﻛﺎر و ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺋەم رێﻜﺨﺴــﺘﻨە ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﺑﺒەن و ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﭘڕۆژەی ﺑﺎﺷــﺘﺮ و ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨﻦ و ﺧەﺑﺎت ﺑەردەوام ﺑﻜەن.
زرﯾﺎب، ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺳەدەی ﻧﯚدا
داھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەوێﻮە ﺑە ھەﻣﻮو ﺋەوروﭘﺎدا ﺑــو ﺑﻮوەﺗەوە .زرﯾﺎب ھێﻨﺪە ﻣﺎﯾەی ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﻮوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺷــێﻮەی ﻗﮋداھێﻨﺎﻧــﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺋەرﺳﺘﯚﻛﺮاﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺳــەردەﻣەی ﻗﻮرﺗﻮﺑەوە ﭼﺎوی ﻟێ ﻛــﺮاوە و ﺟﯚرێــﻚ ﻟە ﻛەوای
ﻟەﺑەر ﻛﺮدووە ﻛە ﺋەو ﺳــەردەﻣە ﺑﻮوەﺗــە ﻣﯚدێﻞ ﺑﯚ ژﻧﺎن و ﭘﯿﺎواﻧﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ،ﺑە ﺟﯚرێﻚ زرﯾﺎب ﺑﻮوەﺗە ﻣﯚدێﻠێﻚ ﺑﯚ ﭼﺎوﻟێﻜەرﯾﯽ ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺗﻮﺑــە .ھەر ﺋەوﯾــﺶ ﺑﻮوە ﻛە ﯾﺎرﯾﯽ ﭘﯚﻟﯚی ﺑــە ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎن ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪووە ﻛە ﻧﺰﯾﻜﯽ 500ﺳﺎڵ ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺳەرﭼﺎوەدا
ﻟە ﺳــەدەی ﭼﻮارەﻣﯽ زاﯾﻨﯿﺪا ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ ﻛﺮاوە ،ﭼﯿﻨﯽ ﺣﻮﻛﻤڕان ﺋەو ﯾﺎرﯾﯿەﯾﺎن ﻛﺮدووە و دواﯾﯿﺶ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺒە ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮوە ﻟەو ﯾﺎرﺑﯿﺎﻧەی ﻛە ﺳەﺣەدﯾﻨﯽ ﺋەﯾﻮوﺑﯽ زۆر ﺣەزی ﭘێ ﻛﺮدووە. ﺳەرﭼﺎوە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛﺎن دەڵێﻦ ﻛە زرﯾﺎب ﻧﺰﯾﻜﯽ ھەزار ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻟەﺑەر
ﺑﻮوە و ﺗﻮاﻧﺎی ﻟەﺳەر ﺋﺎﻣێﺮی ﻋﻮود ﺑە ﺷێﻮەﯾەك ﺑﻮوە ﻛە ژێﯿەﻛﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﺋﺎﻣێــﺮە زﯾﺎد ﻛــﺮدووە و ﻟە ﭼﻮارەوە ﻛﺮدووﯾەﺗە ﭘێﻨﺞ .ھەﻣﺎن ﺋەو ﺋﺎﻣێــﺮەی ﻛە دواﯾــﯽ وردە وردە ﮔﯿﺘﺎری ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ﻟێ ﭘەﯾﺪا ﺑﻮوە .ﺋەﻣڕۆ زرﯾﺎب ﻧﺎﺳــﺮاوﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ رۆژھەﻻﺗە ﻛە ﻟە ﺋەوروﭘﺎدا زۆر ﻧﺎﺳﺮاو ﺑێﺖ و ﺑە ﺑﺎوﻛﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺋەﻧﺪەﻟﻮوﺳﯽ ﻟە ﻗەڵەم دەدرێﺖ. ﭘﺎﻛــﯚ دێ ﻟﻮﺳــﯿﺎ ”Paco ،“De Luciaﮔﯿﺘﺎرژەﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯽ ﻓﻼﻣﯿﻨﻜــﯚ ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋەﻟﺒﻮوﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺑە ﻧﺎوی زرﯾﺎﺑەوە ﻧﺎو ﻧﺎوە .ﻣﻨﯿﺶ وەك ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧــﯽ ﺋﺎﻣێــﺮی ﮔﯿﺘﺎر و ھەوادارێﻜﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻓﻼﻣﯿﻨﻜﯚ، ﺳﺎڵﯽ 1996ﻟە ﺷــﺎری ﻟەﻧﺪەن ﻟەﮔــەڵ ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧــﯽ ﻓﻼﻣﯿﻨﻜﯚ ”“Juan Martinی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚم دەﻛــﺮد ﻟەﺑــﺎرەی ﻛﯚﻧﺴێﺮﺗەﻛﺎﻧﯽ ،ﺋەوﯾﺶ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﻟێ ﻛﺮدم ﻛــە ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮێﻢ .ﻛە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
17
ﮔﻮﺗﻢ ﻛﻮردم ،ﯾەﻛﺴەر ﺑﺎﺑەﺗەﻛەی ﮔــﯚڕی و ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ ﺑﻮو ﺑە ﺑﺎﺳــﯽ زرﯾﺎب .ﻣﺎرﺗﻦ ﭘێﯽ واﺑﻮو ﻛە زرﯾﺎب ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ ھەﺑﻮوە و ﺋەو ﺑە ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮﯾﻦ ﻛەﺳــﯽ داﻧﺎ ﻟەﺳــەر ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻓﻼﻣﯿﻨﻜﯚ. ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﺋەوﻛﺎﺗە ھەﺳﺘﻢ ﺑە ﺷــەرﻣەزاری ﻛﺮد ﻛە ﺳەرەڕای ﺋﺎﺷﻨﺎﯾﯿﻢ ﺑە ﺋﺎﻣێﺮی ﮔﯿﺘﺎر ،ﻛەﭼﯽ ﺋەو ﻛەڵــە ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧــە ﻛﻮردەم زۆر ﻟە ﺧﻮان ﻣﺎرﺗﻨﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺳەرﭘێﯽ ﺗﺮ ﻧﺎﺳــﯿﺒﻮو و ھەرﮔﯿﺰ ﺋەوﻛﺎﺗە ﺋەو ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿە ﻣەزﻧەی زرﯾﺎﺑﻢ ﻧەﺑﯿﺴﺘﺒﻮو. ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻣــﻦ ،دەﺑێــﺖ ﺋەﻣڕۆ ﺳــەﻧﺘەرە ﻣﻮزﯾﻜﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﻧــﺎوی ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ وەك زرﯾﺎﺑــەوە ﻧــﺎو ﺑﻨﺮێــﻦ و ﺑــﯚ ﺑەرزڕاﮔﺮﺗﻨــﯽ ﯾﺎدەوەرﯾــﯽ ﺋــەم ﻣﻮزﯾﻜﮋەﻧــە ،ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘەﯾﻜەرێﻜﯽ ﻧﺎﯾﺎب ﺷﺎﯾﺴﺘەﯾەﺗﯽ.
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﻛﺎت ١٢و ﻧﯿﻮی ﺷــەو ﻓڕۆﻛەﻛە ﻟــە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ھەوﻟێــﺮ ﻧﯿﺸــﺘەوە .ﺑەر ﻟە ﻧﯿﺸﺘﻨەوەی، ﺷﺎر ﺑەﺗەواوەﺗﯽ روون و ﺧﺎوێﻦ و ﺳەوز دەردەﻛەوت ،ﭘﺎش ﺋەوەی ﺑە ﭘەﻟــە ﺟﺎﻧﺘﺎﻛەﻣﻢ داﮔﺮت و ﻟە دەرەوەﯾﺶ دوو ﺟﺎﻧﺘﺎ ﮔەورەﻛەﻣﻢ وەرﮔﺮﺗــەوە ،ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻚ ﮔﻮﺗﯽ ”دەﺗﻮاﻧﯽ ﻟێﺮەوە ﺑﭽﯿﺘە ﺧﻮارەوە و ﺑە ﻣﯿﺘﺮۆ ﺑڕۆﯾﺖ“ .ﻟەﺳەر ﭘﺎرﭼە وەرەﻗەﯾەﻛﯽ ﺟﻮان ﺑە ﺳێ زﻣﺎن ﻛﻮردی ،ﻋەرەﺑــﯽ و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی، ﻧﺎوی ﻣﯿﺘﺮۆﻛە و وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ و ﻛﯚﻣەڵێﻚ زاﻧﯿﺎری ﺗﺮ ﻧﻮوﺳﺮاﺑﻮون. ﻟە ﺧﯚﺷــﯿﺪا دەﮔﺮﯾــﺎم و ﺑەھەر ﭼﻮاردەوری ﺧﯚﻣﺪا ﺳەرم ﺑﺎدەدا! ﻛﺎرﺗێﻜــﯽ ٥ھەزارﯾــﻢ ﻛڕی و ﻓﺮﯾﺎی دوا ﮔەﺷــﺘﯽ ﺋەو ﺷەوەی ﻣﯿﺘﺮۆی ﺋەرﺑﺎﺋﯿﻠﯚ ﻛەوﺗﻢ. ﻧــﺎو ﭼﻮوﻣــە ﻛﺎﺗێــﻚ ﺷــەﻣەﻧﺪەﻓەرەﻛەوە ،ﻟەﺑــەر ﺧﯚﻣەوە و ﺑەدەﻧﮕــﯽ ﺑەرز ﮔﻮﺗﻢ “ﺋەرێ ﻛەﺳــێﻚ ﻧﯿﯿە ﺷــﯿﺮﯾﻦ ھەﻻﻣەﯾەﻛﻤــﺎن ﺑــﯚ ﺑڵێﺖ؟ ﺧﯚ ﻧﺎو ﺋەم ﺷــەﻣەﻧﺪەﻓەرە ﺋەوەﻧﺪە ﻓﺮاواﻧە ،ھەر ﺑﯚ ﺳــێﭙێﯿﯽ ﺑﺎﺷە“ ﻛەس وەﻣــﯽ ﻧەداﻣەوە ،ﺑەم
ﻧەوت
و
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﻣﯿﺘﺮۆی ﺋەرﺑﺎﺋﯿﻠﯚ دوو ﺳــێ ﻛــەس ﺑــﺰە ﮔﺮﺗﻨﯽ. ﺳــەرﺟەم وێﺴــﺘﮕەﻛﺎن ﻧﺎوی ﻛﻮردی ﺟﻮان ﺟﻮاﻧﯿﺎن ﻟێ ﻧﺮاﺑﻮو و ﺧﺎﻧﻤێﻜﯽ دەﻧﮓ ﻧﺎﺳــﻚ ﺑەر ﻟە ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە وێﺴﺘﮕەﻛﺎن ،ﻧﺎوی وێﺴــﺘﮕەﻛەی دەﺧﻮێﻨــﺪەوە، ﻣﻦ ﻟە وێﺴــﺘﮕەی ﺋﯚﺗــﯚﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ـ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ داﺑەزﯾﻢ .ﺑەﺑێ ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون و ﺑە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﮔەﯾﺸﺘﻤە ﺋﯚﺗﯚﮔﺎرەﻛە. ﻟەوێﻮە ﭼﯿﻢ ﺑﯿﻨﯽ؟ ﮔەراﺟﯽ ﮔەورە و ﺧﺎوێﻦ ،ﻛﺎﻓێ، ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧە و ﺗەواﻟێﺘﯽ ﻣﯚدێﺮن ھەﺑــﻮون ،ﭘــﺎس ﺑﯚ ﺳــەرﺟەم ﺷﺎرەﻛﺎن ھەﺑﻮو ،ﭘﺎﺳﯽ ﮔەورە و ﻓێﻨﻚ و ﭘڕ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﺧﻮاردن و ﺧﻮاردﻧــەوە ،ﻟەﻧﺎو ﭘﺎﺳــەﻛﺎﻧﺪا ﻧێﺘﯿﺶ ھەﺑﻮو ،ھەر ﺑﯚ ﺷﺎرەزاﺑﻮون ﻟەﻧــﺎو ﮔەراﺟەﻛــە ﻛەﻣێﻚ ﺧﯚم دواﺧﺴــﺖ و ﭼەﻧــﺪ ﺟێﯿــەك ﮔەڕام و ھەﻧﺪێﻚ ﭘﺮﺳــﯿﺎرم ﻛﺮد، دواﺗﺮ ﺑﻠﯿﺘێﻜﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻢ ﺑڕی و ﻟەﺳــەر ﺋەو ژﻣﺎرە ﻛﻮرﺳﯿﯿەی ﺑﯚم دﯾﺎری ﻛﺮاﺑﻮو داﻧﯿﺸﺘﻢ .ھەر ﺧﻮل ﻧﺎ ﺧﻮﻟێﻚ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﻧﺎو ﭘﺎﺳەﻛە ،ﺋﺎو ،ﻗﺎوە ،ﭼﺎ و ھەﻧﺪێﻚ
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﺧەڵﻚ ﻟــە ﭘــﺎڵ ھەﺑﻮوﻧــﯽ دوو ﻟﯿﻮای ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻧەوت ﻛــە ھەزاران ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺳــەر ﺑــە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺧــﯚ دەﮔــﺮن، ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ،ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ و رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﻜﺎر ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﺋەرﻛﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻦ و ﭘﺎﺳەواﻧێﺘﯽ داﻣــەزراوەﻛﺎن و ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿﺎن ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ ﮔﺮﺗﻮوە. ﺋەرﻛــﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻧەوت ﺑە دوو ﻟﯿﻮا ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــەوە ،ﺗێﻜەوﯾﯿەﻛــﯽ ﭘێﻮە دﯾــﺎرە ،ﻟە ﯾــەك ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﺪا ،ھەم ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻟﯿﻮاﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻧەوت و ھەم ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ھەن، ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﻛێڵﮕــەدا ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﯾــﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺧﯚﺟێــﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛەﯾﺶ، ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﺋەرﻛﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ دەﮔﺮن. ھەﺑﻮوﻧﯽ ھەﻣــﻮو ﺋەو ھێﺰاﻧﺎﻧەی ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻧــەوت ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣــﯽ و ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا، ﺑﺎرودۆﺧێﻜــﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﻣەڕ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە. داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو ﮔﻮﻧﺪاﻧەی راﺳﺘەوﺧﯚ ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺳﻨﻮوری ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزەوە، رۆژاﻧە دەﺑێ ﭼەﻧــﺪ ﺑﺎزﮔەﯾەﻛﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ،ﭘﺎﺳەواﻧﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﭘﺮﺳﮕەی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺧﯚﺟێﯿﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە ﺑﺒــڕن ،ﻟــە ھــەر ﺑﺎزﮔەﯾەﻛــﺪا ،ھەﻧﺪێﻚ ﻛﺎﺗﮕﺮﺗﻦ، ھەﻧﺪێــﻚ ﺟﺎرﯾــﺶ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺳﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ و ﺑێ رێﺰی ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﮔﻮﻧﺪﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ.
ھــەردوو ﺑﺎرەﻛە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەك ﻟــە ﺷــێﻮەﻛﺎن دەﻛﺮێــﺖ ﺑــە ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻟەﻻﯾەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ رێﮕــەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﮔﻮﻧﺪﻧﯿﺸــﯿﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛﺮدووە و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻧﺎﻛﺮێ ﺋــەو ﺧەڵﻜﺎﻧەی ﻟەﻧــﺎو ﺑﺎزﻧەی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻦ ،وەك ﻏەرﯾﺒەﯾەك ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯿﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺮێﺖ، ﺋــەوان ﺧﺎوەﻧــﯽ زەوﯾﯿەﻛــەن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻣﯿﻮاﻧﻦ. ﻟــەو ﻣﺎواﻧــەی راﺑــﺮدوودا ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﭘێﻚ ھەڵﭙڕژان و رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻧێﻮان داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ رووی داوە .ﺑەﺷــﯽ ھەرە زۆری ﺋەو ﭘێﻚ ھەڵﭙڕژاﻧﺎﻧە ﻟەو ﻛﺎﺗﺎﻧەدا روو دەدەن ،ﻛە ﮔﻮﻧﺪﻧﯿﺸﯿﻨەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەواﻧــەی ﺑەھــﯚی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزەوە، زﯾﺎن ﺑە زەوی و ﺑﺎخ و ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎودێﺮﯾﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوە ،ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەردەﺑــڕن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت رێﮕﺮﯾﯿﺎن دەﻛەن. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە ھﯿــﭻ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟەﺳەر ﭘــڕۆژە و داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ، ﯾــﺎن ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻧەﺑﻮوە، ﺟﮕە ﻟــەو رووداواﻧــەی ﻟێﺮە و ﻟــەوێ ﺑەھــﯚی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە دروﺳــﺖ دەﺑﻦ .ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧە ﺟێﮕﯿﺮەی ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەﯾە ،ھﯿــﭻ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەك ﺑﯚ
ﺷــﯿﺮﯾﻨﯽ دەﮔێڕا .ﺋــﺎی ﭼەﻧﺪە ﻓێﻨــﻚ ﺑﻮو ﻧﺎو ﺋەو ﭘﺎﺳــە! ﺧەڵﻚ ﭘەردەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻧﺠەرەﻛەی ﻻداﺑﻮو، ﺑەم ﻣﻦ داﻣﺪەداﯾــەوە و ھەڵﻢ دەداﯾەوە! دەﺳــﺘﻢ ﻧەدەوەﺳﺘﺎ. ﺳەرﻧﺸﯿﻨەﻛەی ﺗەﻧﯿﺸﺘﻢ ﮔﻮﺗﯽ “ﭼﯿﯿە ﻛﭽﻢ ،دەڵێــﯽ ﭘەردەت ﻧەدﯾــﻮە؟“ ﻧەﺧێــﺮ ،ﻣﻦ ﭘﺎﺳــﻢ ﻧەدﯾﻮە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﭘەردەوە، ﭘەردە ﭼﯿﯿە؟ ﻣﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﯿﺘﺮۆم ﻧەدﯾﺒﻮو ﻛەﭼﯽ ﺋێﺴﺘە ﺑە ﻣﯿﺘﺮۆ ھﺎﺗﻤە ﮔەراج! ﻟە ﺧﯚﺷﯿﺪا ﺟێﻢ ﭘێ ﺟێ ﻧەﺑﻮو و ﺳەرم وەك ﭘﺎﻧﻜەی ﺷــﻜﺎو ﺑەھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛﺪا دەﺳﻮوڕاﻧﺪ. ﻟەﺑەرﺧﯚﻣەوە ﮔﻮﺗــﻢ ﺋﺎوا ،ﻛﺎری ﺑﺎش ﺑﻜەن ﺑﺰاﻧﻦ ﺋێﻤە ﺑﯚ رەﺧﻨە دەﮔﺮﯾﻦ و ﮔﻠەﯾﯽ دەﻛەﯾﻦ؟ ھەر ﻟەﻧﺎو ﭘﺎﺳەﻛەدا ﺑﻮوم و ﺑەرﻟەوەی دەﻧﮕێﻚ ﻟەﻧﺎو ﭘﺎﺳــەﻛەوە ﺑێ ﻛە دواﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ “ 10دەﻗﯿﻘەی ﺗﺮ دەﮔەﯾﻨــە ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧەی ﻛﺎﻧﯽ وەﺗﻤﺎن و 30ﺧﻮﻟەك ﻻ دەدەﯾﻦ“. ﺑەڵێﻨــﻢ ﺑەﺧــﯚم دا ﻟەﮔــەڵ ﮔەﯾﺸﺘﻤەوە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﯾەﻛﺴەر وﺗﺎرێﻚ ﻟەﺳــەر ﺋەم ھەﻣﻮو ﺋﯿﺸە ﺟﻮاﻧە ،ﺋەم ھەﻣﻮو رێﮕەوﺑﺎﻧە ﺑﺎﺷە،
ﻣﯿﺘﺮۆ و ﮔەراﺟــە ﻣﯚدێﺮﻧەﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻨﻮوﺳــﻢ .ﭘﺎش ﻧﯿﻮ ﺳــەﻋﺎت ﻧﺎﻧﺨﻮاردن و دەﻣﻮﭼﺎو ﺷﻮوﺷــﺘﻦ و ﺧﻮاردﻧــەوەی ﭼﺎ ﺧەﺳــﺘەﻛەی ﻛﺎﻧــﯽ وەﺗﻤﺎن، ﺳەرﻛەوﺗﯿﻨەوە ﺑەرەو ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ. ﻟەوێﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮەی ھەوﻟێﺮ داﺧﻠــﯽ ﮔەراﺟێﻜــﯽ ﯾەﻛﺠــﺎر ﺟــﻮان و ﻧــﻮێ ﺑﻮوﯾــﻦ ﺑەﻧﺎوی ﮔەراﺟﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھەر ﻟەﻧــﺎو ﮔەراﺟەوە ﻣﯿﺘــﺮۆ ھەﺑﻮو ﻛــە دەﯾﮕەﯾﺎﻧﺪﯾﺖ ﺑــە ھەﻣﻮو ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎر و دەرەوەی ﺷــﺎرﯾﺶ ،واﺗە ﺗﺎ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن، ﻛــەﻻر ،ھەڵەﺑﺠــە و ﭘێﻨﺠﻮێﻦ دەﭼــﻮو! ،ﺑــەم ﻛﺎت درەﻧﮕﯽ ﻛﺮدﺑــﻮو و ﮔﻮﺗﯿــﺎن “داﺧــﺮاوە ﺋێﺴﺘە“. ﭼﻮوﻣە دەرەوە و ﺗەﻛﺴﯿﻢ ﮔﺮت، رواﻧﯿﻢ ﺳەر ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﺟێﮕەی ﺋﺎﺳــﻨﯽ ﺑﯚ ﺟــﻮدا ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺷﯚﻓێﺮەﻛە ﮔﻮﺗﯽ “ﺋەﻣە ﺟێﮕەی ﺗﺮاﻣﻮەﯾە .رۆژاﻧە ﻟە ﺳــەﻋﺎت ٨ی ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿــەوە ﺟــﺮت و ﻓﺮت دێﻦ و دەﭼــﻦ ﺗــﺎ ١٢ی ﺷــەو“ ﺋﺎی ﺧﻮداﯾە ﮔﯿــﺎن ،ﻟە ﻋەﻗڵﯽ ھەﻣﻮو ﺋەم ﻛﺎرﻣەﻧﺪ و دەﺳــەﺗﺪاراﻧەی
ﺷێﺮزاد ھەﯾﻨﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺖ ﺑەرەﻛەت. ﮔەﻟێﻚ ﺧﯚﺷــﺤﺎڵ ﺑﻮوم ،ﮔەﻟێﻚ. ﺑــەم ﮔﻠەﯾﯿــﻢ ﻟــە ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﻢ “زﯾڕەﯾﺎن ﺑە ﺋێﻤە ﻛﺮدووە ﻛــە ﻟە دەرەوە دەژﯾﻦ ،ھەر زوو زوو دەﺑﯿﺴﺘﯿﻦ و دەڵێﻦ ،ﻛﺎرەﺑﺎ ﻧﯿﯿە! ﺑﺎﺷــە ﺋەی ﺋەم ھەﻣــﻮو ﺷــەﻣەﻧﺪەﻓەرەی ﺳــەرزەوی و ژێﺮزەوی ﺑە ﻛﺎرەﺑﺎ ﺋﯿﺶ ﻧﺎﻛەن؟ ﺋەی ﺋــەم ھەﻣﻮو ﺑﻮﺧﺘﺎﻧە ﭼﯿﯿە ﺑﯚ ﺋەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﻧﺎزدارەﻣﺎن؟ ،ﺑﯚﯾــە ﺑڕﯾﺎرم دا ﺋەم ﺑەﺷەﯾﺶ ﻟەم وﺗﺎرەدا زﯾﺎد ﺑﻜەم ﻛــە داوا ﺑﻜەم ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھەﻣــﻮو ﺋەو ﺑﻮﺧﺘﺎﻧﭽﯽ و ﺟﻨێﻮﻓﺮۆش و رەﺧﻨەﮔﺮاﻧە ﺳﺰای زۆر ﺗﻮﻧﺪ ﺑﺪات. ﻟــە رﯾﺰﻛﺮدﻧــﯽ رﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ وﺗﺎرەﻛەدا ﺑــﻮوم ﺑەﺋﺎﮔﺎ ھﺎﺗﻤەوە، ﻟەﺳــەر ﻗەرەوێڵەﯾەﻛﯽ ﭘﯿﺴــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﻓﺮﯾﺎﻛەوﺗﻨــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوم و ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛە ﮔﻮﺗﯽ “ھﯿــﭻ ﻧﯿﯿە ،ﺗﯚ ﺣەﺳﺎﺳــﯿەﺗﺖ ھەﯾە و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺧﯚڵﺒﺎرﯾﻨە. ھەر ﻟە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧە ﻟە ھﯚش ﺧﯚت ﭼﻮوﯾﺖ و ﺗﺎ ﺋێﺮەﯾﺎن ھێﻨﺎﯾﺖ“.
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻧەوت ﮔەﻣﺎرۆداﻧــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺑــە ھێﺰی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻧﺎھێڵێﺘەوە. ﻟە ﺑﺎرێﻜﯿﺸــﺪا ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﻜﺎر ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎزﻧــەی ﺗەﻧﺎھــﯽ و ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﺑە ﮔﺮﻧﮓ دەزاﻧــﻦ ،ﺑــە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺎﻛــﺮێ ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿــەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﯾﺎن ﺋەو ﺑﺎزﻧــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەی ﺑە دەوری ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ دروﺳــﺖ دەﻛﺮێــﻦ ،ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻧەرێﻨﯽ ﻟەﺳەر داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت داﺑﻨێﺖ ،ﺑﮕﺮە
ﺑەدواداﭼﻮوﻧــﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯿﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻟەو راﺳﺘﯿﯿە ﺗێ دەﮔەن ،ﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻟــە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿــﺪا ،ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدن ﻧﯿﯿە ﻟە ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﯾﺎن داﻣەزراوە و ﭘڕۆژەﻛﺎن، ﺑﮕــﺮە ﺑﯿــﺮەﻛﺎن و ﻟﻮوﻟەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧــەوت ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ و دەرەوەی ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﺪا ،ھﯿﭻ ﭘﺎﺳــەواﻧێﻜﯿﺎن ﺑەدﯾﺎرەوە ﻧﯿﯿە و ﺋەواﻧەی دەﯾﺎﻧﭙﺎرێﺰێﺖ ،ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯿﻦ ﻛە ﺑﻮوﻧەﺗە ﭘﺸــﺘێﻨەﯾەﻛﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ و ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟەو ﺳﻨﻮوراﻧەدا. ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻟــە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ
ھەﺑﻮوﻧــﯽ ھەﻣﻮو ﺋــەو ھێﺰاﻧﺎﻧەی ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ و ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ،ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﻣەڕ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪۆزﻧەوە. دەﻛﺮێﺖ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎﺳەواﻧﯽ، ﺋــەو ﺑﺎزﻧــە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮ و ﺳــﻨﻮورداﺗﺮ ﺑﻜەن، ﺑە ﺷــێﻮەﯾەك ﻛە ﻟە رووﺑەرێﻜﯽ ﺑﺎزﻧەﯾەﻛﯽ ﺳــﻨﻮورداری ﭘڕۆژە و داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺗێﭙەڕ ﻧەﻛﺎت ،ﯾــﺎن ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ھێﺰەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﺷــێﻮەی ﺗﯿﻤﯽ ﮔەڕۆك ﺑەﮔەڕ ﺑﺨەن ،ﺋەوەش ﺑە ﻣﺎﻧﺎی ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺑﺎزﮔە و ﭘﺮﺳﮕە ﯾــەك ﻟە دوای ﯾەﻛــەﻛﺎن دێﺖ، ﻛە ﻟەﺳــەر رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن دروﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدوون. ﺋەواﻧــەی ﻟــە ﻧﺰﯾﻜــەوە
ﻧەوﺗﯿﺪا ،زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜﺮدن ﻟــە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺑە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﮔﺮێ دراوە، ﻟەﺑەرﺋەوەﯾــە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺗەواوی ﺑﺎزﮔەﻛﺎن ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺋﯚﻓﯿﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﻦ ﻟە ﻧــﺎو ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزدا و ﺋــەو ﺑﺎزﮔــە ،ﭘﺮﺳــﮕە و ﺑﻨﻜە ﭘﺎﺳــەواﻧﯿﯿﺎﻧەﯾﺶ ﯾﺎن ﻟەﺳــەر رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن ﯾﺎن ﻟەﺳــەر رەز و ﺑﺎخ و زەوﯾﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯿﻦ ،ھەر ﺋەوەﯾﺶ ﻛێﺸەی ﺑﯚ ﮔﻮﻧﺪﻧﺸﯿﻦ و ﺟﻮوﺗﯿﺎران دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺑەﻛﻮرﺗــﯽ ﺋــەو ﺑﺎرودۆﺧــەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزدا
دروﺳــﺘﯿﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺟﮕە ﻟە ﭘێﺸێﻠﻜﺎری ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣــﺮۆڤ و وردﺗﺮ ﺑڵێﯿــﻦ ،ﻣﺎﻓﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ،ھﯿﭻ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ھەڵﻨﺎﮔﺮێﺖ ،ﺋەوەﯾﺶ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑــە رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەﯾەك ﻟە ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ دەﻛﺎت. رێﮕەﭼــﺎرەی ھــەرە ﺑــﺎش، رێﻜﺨﺴــﺘﻨێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿە ﺑــﯚ ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺋــەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑــﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ و ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﺋەرﻛﺪار دەﻛﺎت. ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘــﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﻟێﮋﻧــەی ﻧﺎوﺧﯚ و ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟە وەھــﺎ ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەك ﻛﺎﺗێﻚ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﺘﺮ دادەﻧﺮێﺖ، ﺋەﮔەر ﺋەوە ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100 ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ و ﺗەﻧﺎھﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ھەن و ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻟەﮔەڵ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﮔﺸﺘﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ،ﻟە رووی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە، ﭘﺎرێﺰﮔﺎرﯾﻜــﺮدن ،ﭘﺎﺳــەواﻧێﺘﯽ ﭘــڕۆژە و داﻣــەزراوە و ﻛەﺳــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﭘێﺸــﻜەش دەﻛەن، ﺑەم ھﯿﭻ ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺷێﻮەﻛﺎری ﺋەواﻧﯽ رێﻚ ﻧەﺧﺴﺘﻮوە. ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﮔەر ﻟەو ﮔﯚﺷەﻧﯿﮕﺎ ﻓﺮاواﻧەوە ﻟێﻜﺪاﻧەوە ﺑﯚ واﻗﯿﻌەﻛە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻛێﺸە و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎن ﯾــﺎن ﻟێﻜەوﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەرێﻨﯽ ﻟە ﻛﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ زەﻗﺘﺮ دەردەﻛەون، ﺋــەوەش ﻟەﺳــەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ھەرﭼﯽ زووە ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮدەﻧﯽ ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘﺎﺳەواﻧﯽ ھەڵﺒﮕﺮێﺖ.
ھەژارەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ و ﭘەرﺟﻮوﯾەﻛﯽ ﮔەورە
ﮔەﻧﺞ ﺑﻮوﯾﻦ ،ﮔەورە ﺑﻮوﯾﻦ ،وا ﭘﯿﺮﯾﺶ دەﺑﯿﻦ ،ﻣﯿﺴــﺮ دەﻧﺎﺳــﯿﻦ و ﺧﯚﺷــﻤﺎن دەوێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە زوو زوو ،ژﻧە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﻧﺎزدار ﻧەﺟﻼ ﻓەﺗﺤﯽ و ﺳــﻮھﯿﺮ رەﻣﺰی و ،.ﺑە ﺟەﺳﺘە و ﭼﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺷــەﯾﺪاﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮوﯾﻦ. دواﯾﯽ ﺗەھﺎ ﺣﻮﺳــێﻦ ،ﭘﯿﺎوە ﭘێﺸەﻧﮕەﻛە ،رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮە ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﻛەی ،وﯾﺴــﺘﯽ ھەﻣــﻮو ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻣﯿﺴــﺮی ﺑﮕﯚڕێﺖ ،ﺑەم ﻟەو دەﻣﺎﻧەﯾﺶ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﯾەﺧەی دەﮔﺮن و ﺷــﻜﺎﯾەﺗﯽ ﻟێ دەﻛەن و دادﮔەﯾﯽ دەﻛەن. ﺋەﮔەرﻧــﺎ وەزﯾــﺮە ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﻛەﯾﺎن ،ﭘــەروەردە و ھﺰری ﻣﯿﺴﺮی دەﺑﺮدە ﺋﺎﻗﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ و دەروازەی زۆر ﮔەﺷﯽ ﺑﯚ دەﻛﺮدﻧەوە ،ﺋەوەی ﻟە ﻓڕەﻧﺴﺎ ﻓێﺮ ﺑﻮوﺑﻮو ،ﺋەوەی زووﺗﺮ ﭘێﺸەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻓێﺮﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،ﭘﯿﺎدەی دەﻛﺮد. وﺗــﯽ ﻣﯿﺴــﺮ ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿﺎن زۆرە ،دەرﯾﺎی ﺳــﻮور و ﺳــﭙﯿﯿﺎن ھەﯾە ،ﻟەوێ دژ ﺑە ﺳﺮوﺷﺖ ،رووﺑﺎری ﻧﯿﻞ ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەی رووﺑﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ،ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘێﭽەواﻧــە دەڕوات! ھەﻣﻮوﻣﺎن ،ھەﻣــﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ، ﻣﯿﺴﺮ ﺑە زۆر ﺷﺖ و ﺑە ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﺷﻮێﻨەوارە ﻣەزﻧەﻛﺎن دەﻧﺎﺳــﻦ ،ﺑەم ﺋەﻣڕۆ ﺑەوە دەﻧﺎﺳﺮێﺘەوە ،ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺳــﻮﯾﺲ ﻟێ دەدات! ﻟەﻧﺎو ھەﻣﻮو ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن )ﺋەواﻧــەی ﺑەردەوام ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚی دروﺳــﺖ دەﻛەن( ھەڵﺪەﺳﺘێﺘەوە و ﺋەو ﭘڕۆژە ﻣەزﻧە دەﻛﺎﺗەوە. ﻟە ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎن ،ﭘڕۆژە دەﻛﺮێ و ﭘڕۆژەی ﻣەزﻧﯿﺶ، ﺑەم ﻟە ﻣﯿﺴﺮ ﻟەو رەوﺷــە ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﻣەزﻧە ،ﻣﺎﻧﺎ و ﻧﯿﺸــﺎﻧەی زۆری ھەﯾە ،ﻟە ھەﻣﻮو ﺑەڵﮕە و ﻧﯿﺸﺎﻧەﻛﺎن ﮔەورەﺗــﺮن و دﯾﺎرﺗﺮﯾــﺎن ،ﺋەوەﯾە ﺑــە ﺋﯿﺨﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ دەڵێﺖ :ﺋەو ﻣﺎوەﯾەی ﺋێﻮە دەﺳــەت و ﻛﻮرﺳــﯿﺘﺎن ﮔﺮﺗە دەﺳﺖ ،ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪﺗﺎن و دەرﻛەوت ،ھﺰر و ﺑەرﻧﺎﻣە و ﻋەﻗﯿﺪەﻛەﺗﺎن ،ﺳــﺎز ﻧﯿﯿــە ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯽ ﺋەو ﺳــەردەﻣە ،ﺑﮕەڕێﻨەوە ﻣﺰﮔەوﺗەﻛﺎن و ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯽ رادەﺳﺘﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﻧﻮێﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﻜەﻧەوە. ﻟــەو ﭼەﻧــﺪ ﺳــﺎڵە و ﻟە ﮔەرﻣــەی ﺳــەرھەڵﺪان و ﮔﯚڕاﻧەﻛﺎن) ،ﺑەﻟﺘەﺟﯿﯿە( و ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ،ھەڵﭽﻮون و ﯾﺎﺧﯿﺒﻮوﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺋەوەی ﻟــێ دەﻛﺮا، ﺑەﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﻛﺎﻓﺮﺑــﻮون و ﭘﺎﻛﺒﻮوﻧــەوە و ﺗﯚﺑەﻛﺮدن ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪەن .ﺋەھﺮاﻣەﻛﺎن ،ھەرﺳــێ ھەرەﻣەﻛەی ﻧﺎو ﻗﺎھﯿﺮەﯾﺶ ،ﻛــە ﺟﻮاﻧﺘﺮﯾﻦ و ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺷــﺎﻛﺎری دێﺮﯾﻨﯽ ﺑەﺷەرﯾﯽ و ﻣﯿﺴﺮ و ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﻮو ﺑﺘەﻗێﻨەوە، ﻧﺎڵێﻦ ﺑڕووﺧێﻨﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە رووﺧﺎﻧﺪن ﺋەوە ﻧﺎﻛﺮێﺖ. وﺗەﻛە ﻣﺎوەﯾەك ﺑﻮو وەك ﺑەﻟەﻣێﻜﯽ ﺷــڕی ﻧﺎو ﺑﺎھﯚز و ﻻﻓــﺎو دەﻟەﻧﮕــﯽ ،ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛە )ﻛەﻣێﻚ ﻟــە زۆرﯾﻨە( دەﻧﮕﯿﺎن ﺑە ﺳﯿﺴــﺘﻢ و ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺸــﺪا ،ﻧەرم ﻧەرم ،ﻟەﺳــەرﺧﯚ و ﺑە وﺗــﺎر و ﭘەﯾﭭــﯽ ﺑﺮﯾﻘەدار ﻛە ﻟە ﺧﯿﺘﺎﺑــە و ﻟێــﺪوان و دەﻣﮕەرﻣــﯽ زۆر زﯾﺮەﻛﻦ، ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛەﯾﺎن ﻟە ﺧﺸــﺘە ﺑﺮد و دەﻧﮕێﻜﯽ زۆرﺗﺮﯾﺎن ﻟە ﻟﯿﺴﺘە ﭘەرﺗەوازەﻛﺎن ،ﻟﯿﺴــﺘە ﻧەﺧﯚش و ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎن ھێﻨﺎﺑﻮو ،ھﺎﺗﻨە ﺳــەر دەﺳەت ،ﺑەم ﺗەﻣەﻧﯿﺎن درێﮋ ﻧەﺑﻮو ،ﺑﯚﯾــە ﺋەوﺟﺎرە زۆرﯾﻨەی ﻣﯿﻠﻠەت ،زۆرﺗﺮ ﻟەوان، ھﺎﺗﻨە ﺳەر ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ،ﺳەر ﭘﺮدەﻛﺎن ،ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛﺎن، ﯾەﻛﺪەﻧــﮓ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳــەت دوور ﺧﺴﺘەوە. ﺑﯚ ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻣﯿﺴﺮ و ﮔەﺷﺎﻧەوەی وﺗەﻛە، ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﻧەﺧﺸــەﯾەﻛﯽ ﻣەزن ،ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەﮔﻮزاری ،دەﯾــەوێ ﻛەﻧﺎڵــﯽ دووەﻣــﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﺳــﻮﯾﺲ ﺑﻜﺎﺗەوە) ،ﺋەوەﯾﺶ ﺳەرﺑﺮدە و ﻗﺴە و راﻣﺎﻧﯽ زۆری ﻟەﺳەر ﺑﻮو( دﯾﺎرە ﺑﻮدﺟەی ﻣﯿﺴﺮ ﺑەرﮔەی ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی ﻧەدەﮔﺮت ،ﺑﯚﯾە )رەﻧﮕە ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪ و رەﺷﺒﯿﻨﯿﺶ ﺑﻮوﺑێﺖ( داوا دەﻛﺎت ،ﺑﯚ 5ﺳﺎڵ ﺑە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ % 12ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭘﺸــﻜﯽ ﻛەﻧﺎڵەﻛە ﺑﻔﺮۆﺷــێﺘە ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿەﻛﺎن ،ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻧﺰﯾﻜەی 60ﻣﻠﯿﺎر ﺟﻮﻧەﯾﮫﯽ ﻣﯿﺴﺮی ﻛﯚ ﺑﻜەﻧەوە ،ﻟە ﻣﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ،زۆرﺗﺮ ﻟەو ﭘﺎرەﯾە ﻛﯚ دەﻛەﻧەوە و دەﮔﺎﺗە 64ﻣﻠﯿﺎر ﺟﻮﻧەﯾﻪ ،ﺑەس ﺑە 8رۆژ ،ﺋەوەﯾﺶ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ رەھﺎ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺳــەرۆك و ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺑەرﻧﺎﻣەﻛەی .ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻚ ﺋﯿﺶ ﺑﻜﺎت و ﮔەﻧﺪەڵ ﻧەﺑێﺖ ،ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ دەوێﺖ. ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوە و داﻧﺎﻧﯽ ﭘﺎرە زۆرەﻛــەی ﻣﯿﻠﻠەﺗە داﻣﺎو و ﻛەﺳــﺎس و ﺑﺮﺳــﯿﯽ ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿەﻛﺎن ،ﻟەو ﭘڕۆژەﯾە ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿەﻛﺎن ﺷــﺎﻧﺎز دەﻛﺎت ،ھەژارەﻛﺎن ﺳەرﺑەرز دەﻛﺎت .ﻟــەو رۆژاﻧە ،ﺑــەردەوام رووﻣﺎڵﯽ ﻛﺮدﻧەوەی ﭘڕۆژەﻛــە دەﻛەم ،ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿەﻛﺎن ﮔﻮﺗﯽ: ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ رﯾﺎز ﺋەﻟﺴــﻮﻧﺒﺎﺗﯽ ﺋــﺎوازی ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛەی )ﺋەﻟﺌەﺗڵ(ی ﺋﻮم ﻛەﻟﺴــﻮوﻣﯽ ﺑەﺳــە ،ﺋەﻣڕۆﯾﺶ، ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻣﯿﺴــﺮی ﻟــەو ﺗەﻧﮕﮋەﯾە و ﻟەو ﺗەﻧﮕﮋە زۆراﻧە ،ﺑﻮوﻧﯽ ھەڕەﺷــەی ﺗﺎرﯾﻜﭙەرﺳﺘەﻛﺎن، ﺋەو ﭘڕۆژەﯾەی ﺑەﺳە.
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﻟە ﺑﺎرێﻜﯽ ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧﺮاﭘﺪا ،ھەر ﻟــەوەدا ﻧﯿﯿە ﮔەورە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ﻣﻠﯿﯚﻧــﺎن و ﻣﻠﯿــﺎران دۆﻻر ﺑەﺷێﻮازی ﺟﯚراوﺟﯚری ﮔەﻧﺪەڵﯽ دەﺑــەن ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛە ﻟەوەداﯾــە ﺋــەو ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿــەی ﺑەرﭘﺮﺳﺎن ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾﺶ ﮔەﻧﺪەڵ و ﻧﺎﺑەرﭘــﺮس و ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪ و ﺑەدﺑﯿﻦ دەﻛﺎت .ﺋــەی ﻧەﮔﻮﺗﺮاوە )اﻟﻨﺎس ﻋﻠﯽ دﯾﻦ ﻣﻠﻮﻛﮫﻢ(. ھەﺳــﺘﯽ ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەری ﻻی ھﺎووﺗﯽ دەﻛﻮژێ و ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿە ﺑەرﮔﺮی ﻟە وﺗەﻛــەی ﺑــﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ھەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺋەو ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧە ھﯽ ﺋەو ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ھﯽ ﺑەرﭘﺮﺳە ﮔەﻧﺪەڵەﻛﺎﻧــە ﻛە ﺑەﺳــەرﯾەوە ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻣﻠﯿﯚﻧێــﺮ و ﻣﻠﯿﺎردێﺮ، دەﺑﺎ ﺋــەوان ﺑﭽﻦ ﺑەرﮔﺮی ﺑﻜەن. ﻧﺎﺷﯿﻜەن ﭼﺶ ﺑﺎ داﻋﺶ ﺑﯿﮕﺮێ! ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ،ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ و ھەﺳــﺘﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎ ﺑــﯚ ﻧەﺗەوە و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﻟە ﻻواﻧــﺪا دەﻛﻮژێ، ﻛﺎﺗێ دەﺑﯿﻨﻦ ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎن ﺑــە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺋﺎﺧــﺮ ﻣﯚدێﻠەوە دەﺳــﻮوڕێﻨەوە و ھەر رۆژەی ﻟە وﺗێﻚ ﺳــەﯾﺮ و ﺳــەﻓﺎ دەﻛەن، ﺋەواﻧﯿﺶ ﺧﻮێﻨﺪن ﺗەواو دەﻛەن و ﺑێﻜﺎر و ﺑەﺗﺎڵ دەﺳــﻮوڕێﻨەوە و ﺗﺮس ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪە رۆﺣﯿﺎن دەﮔﻮﺷێ و ﺑەﻧﺎﭼــﺎری ﻣﻠﯽ ھﺎت و ﻧەھﺎﺗﯽ ھەﻧﺪەران دەﮔﺮﻧەﺑەر. ﮔەﻧﺪەڵﯽ ھەﺳﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯽ
ﻻی ھﺎووﺗﯿﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ دەﻛﻮژێ، ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺋەوﯾــﺶ ﺧەم ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻧﺎﺧﻮا و ﺑﯿﺮ ﻟە ھەر ﺟﯚرە ﺧەﻣﺴــﺎردی و ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﮔﺰی و دزی و ﻓﺰﯾەك ﻟە دەوڵەت و ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە” ،ﺑﯚ ﺋەو ﺑە ﻣﻠﯿﺎران ﺑﺪزێ و ﻣﻦ ﻧەدزم“ ﺋەﻣە ﻓەﻟﺴــەﻓەی ھﺎووﺗﯿﯿــە ﻟــە وﺗێﻜــﺪا ﺑەرﭘﺮﺳەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵ ﺑﻦ. ﭘــﺎش ھەﻣــﻮو ﺋەﻣﺎﻧــە ،ﺑەﺑێ ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧــﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ،ھەرﭼﯽ ﭘﻼﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﺑﯚ ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﻣﻮوﭼەﺧــﯚری ﺑﻨﺪﯾــﻮار و دوو ﻣﻮوﭼە و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺧەرﺟﯽ داودەزﮔە و وەزارەﺗەﻛﺎن و ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟەی ﺣﺰﺑە و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺑﻮدﺟەی ﺑەرﭘﺮﺳە ﺑﺎﻛﺎن ھﯿﭻ ﺑەھﯿﭻ ﻧﺎﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ھەﻣﻮو ﺋەو وردە ﭘﺎرەﯾەی ﻟەو ھەﻧﮕﺎواﻧە ﺑﯚ ﮔەﻧﺠﯿﻨەی دەوڵەت دێﺘەوە ،ﮔــەورە ﮔەﻧﺪەڵﻜﺎران ﻟە ﯾەك دوو ﭘڕۆژەدا ﻟﻮوﺷﯽ دەدەن! ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەﯾە و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭼﺎرەﺳــەری ﺑەﺋــﺎزار ھەﯾە، ﺋەﮔەر ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘڕۆژەی ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﭘﺎﺷــەﻛەوﺗﻜﺮدﻧﯽ 6 ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨــﺎر ﺑێ ،ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە و ﻛﺎر ﻟە ﮔــەورە ﮔەﻧﺪەﻧﯿﺶ ﻧﺎﻛﺎت، ﺑەم ﻧﺎ ،ﺋەو 6ﻣﻠﯿﺎرە دەﺑێ ﺗەﻧﯿﺎ ھێﻤﺎﯾەك ﺑێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺟﺪﯾﯿە.
ﻧﺎﻣەی ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎن! ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەﻧﮕەر وەك ھەﺳــﺘﻜﺮدن ﺑە ﻟێﭙﺮﺳــﺮاوێﺘﯿﯿەﻛﯽ ﻛﻮرداﻧە و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەك ﻟەم دۆﺧە ﻧﺎﺳــﺎزەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻧﺎﻣەﯾەﻛﯿﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺮدووە و ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەی ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆك ﻟە ﻧێﻮان ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ھەﯾە ،ﺑە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎﺷــەرﯾﻒ ﻧﺎو دەﺑەن ،ﺋەوان ﺗێ دەﮔــەن ھەم ﻣﺮدن ﻧﺰﯾﻜە ﻟەواﻧــەوە و ژﯾﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋەم ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە دەدەن ،ھەم ﺑﯚ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﻧﺎدروﺳــﺘە ،ھەم ھەﺳﺖ ﺑەو ﺷەرﻣە دەﻛەن ﻟە راﺑﺮدوو ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﺎن ﺗﯿﺎدا ﻛــﺮدووە و دواﺟﺎرﯾﺶ ھەر ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﻣﺎﯾــەوە ،ﺑﯚﯾە ھەﻣــﺎن ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚ دەﺑﯿﻨﻦ ﻛە ﻧﻮوﺳــﺮاوەﺗەوە و ھﯚﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﭘێ دەدەن ﻛە ھەﺳــﺖ ﺑﻜەن ﺧەڵﻚ دەﺗﺮﺳــێ ﻟەوەی ﻓەزای ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗێﻚ ﺑﭽێ. ﻧﺎﻣەی ﺋەم ﻓەرﻣﺎﻧﺪاﻧەی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛە ﻟــەو ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﺎﻧەی ﺳــەرﺑﺎزاﻧﯽ ﺟەﻧﮕﯽ دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎردووە ،ﺋەوان ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺳــﻨﻮوری ھەﯾە و ﻧﺎﺑێ ﻟەﺳــەر ﺣﺴێﺒﯽ ﺟەﺳــﺘەی ﺋەوان ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺋەوان ﻟــە ﺟەﻧﮓ ﻧﯿﯿــە ،ھێﻨﺪەی ﺋــەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن ﺋەوەﯾە دواﺟــﺎر ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺑەھەر ﺷــێﻮەﯾەك ﺑێ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ و ﺳەرۆك و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە و داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن و رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎن ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻦ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﻨﻦ ،ﺑەم ﮔﯿﺎن ﻟە دەﺳــﺘﺎن و ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺒــﻮون و ﺋەرﻛﯽ ﺟەﻧــﮓ ﺑەﻧﺎوﭼﺎواﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎز و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛﺎﻧەوە ھەر دەﻣێﻨێﺘەوە ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﻧﺎﻣەﯾە ھەﺳــﺘﻜﺮدﻧە ﺑــە ﻟێﭙﺮﺳــﺮاوێﺘﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺟەﻧﮕــﯽ ﻟێ دەﺧﻮێﻨﺮێﺘــەوە ﻛە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دڵڕەﻗﺘﺮن و ﺋەو ھەﺳﺘەﯾﺎن ﻧﯿﯿە و وەك دژی ﻓەزا ﮔﺸﺘﯿﯿەﻛە ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دەﻛەن. ﺋەﮔەر ﺑە وردی ﻧﺎﻣەﻛە ﺑﺨﻮێﻨﺮێﺘەوە ،ﺳــﯚزێﻜﯽ ﭘێــﻮە دﯾﺎرە ﻛــە ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛﺎن ھەﺳــﺖ دەﻛەن ﺧەڵﻜــﯽ ﺧێﺮﻧەدﯾﻮ ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەت و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎﺷەرﯾﻒ ،ھﯿﭻ ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ﺗﺮی ﻧەﺑﻮوە ﺟﮕە ﻟە زﯾﻨﺪوو ﻛﺮدﻧەوەی رق ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ،ﺑﯚﯾە داوا دەﻛەن ﻟەرێﮕەی ﺋەو ﻧﺎﻣەﯾەوە ھەﺳﺖ ﺑﻜەن و ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و ھﯿــﭻ ﻧەﺑێ ﻟەﺑــەر ﺧﺎﺗﺮی ﺋەوەی ﺑڕواﻧﻨــە ﺳــەﻧﮕەرەﻛﺎن و ﺑڕواﻧﻨــە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻛە ﺟﮕە ﻟەوەی داﺑەش ﻛﺮاون ﺑەﺳــەر ﺋﺎﯾﺪﯾﺎی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧەوە ،ﺳەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻦ ﻟە ﻛﺎﺗە ﺧﺮاﭘەﻛﺎن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ داﺑەش ﺑﺒﻨەوە ،ﺋەو ﻧﺎﻣەﯾە ﭘێﻤﺎن دەڵێ ﺑەر ﻟەوەی داﺑەش ﺑﯿﻨەوە ،ﺑﺎ رێﻚ ﺑﻜەوﯾﻨەوە ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزەﻛﺎن و ﺧەڵﻚ ﻧەﺑێﺘە ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎﺷەرﯾﻒ. ﺑەو ﻧﺎﻣەﯾەدا دﯾﺎرە ھەﺳــﺘﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺟﻮاﻧﺘﺮ و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧەﺗﺮە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗێ دەﮔەن ﺋەﮔەر ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﺑﯚ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ھەواڵێــﻚ ﯾــﺎن داﺗﺎﯾەﻛــﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ،ﺑﺘﻮاﻧێ وەﺑەرھێﻨﺎن ﺑﻜﺎت ﺑە رﺳــﺘەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﯾﺎن ﭘﺎرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﻣﺸــەﺧﯚرەﻛﺎﻧەوە ﻛە ھەﻣﯿﺸە ﻟەﺳەر ﺷﺎﺷە ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎن ﺗﯚﺧﺘﺮ دەﻛەﻧەوە ،ﺋەوا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺧﺮاپ ﺑەو ﻧﺎﻣەﯾەوە ﺑﻜەن ﻛە ﺧەﻣﯽ ﺳﻨﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟﮕەﻟەوەی ﺋەوان وەك ﯾەك ﺟەﺳﺘە ﺧﯚﯾﺎن دەﺑﯿﻨﻦ ﺑەراﻣﺒەر دوژﻣﻦ و دوژﻣﻨەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ﺋەﻣﺎن دەﯾﺎﻧﺒﯿﻨﻦ ،ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮی ﺧەﻣﺨﯚرﯾﯿە ﺑﯚ ﺧەڵﻚ و دۆﺧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻧﺎﺟﯿﮕﯿﺮەﻛە و ﻛﻮڕی ﺑێ ﺗﺎواﻧﯽ ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺟەﻧﮓ ،ﺑﯚﯾە ھﯿــﭻ ﮔەﻣەﯾەك ﻧﺎﻛﺮێ ﺑــەو ﻧﺎﻣەﯾەوە ،ﺋــەوان ﺟﮕە ﻟەوەی ﺳــەرﻧﺠﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن راﻛێﺸــﺎوە ،ﺳﻨﻮورێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺑــﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ داﻧﺎوە ﺗــﺎ ﺧﺮاپ ﻛەڵــﻚ وەرﻧەﮔﺮن ﻟە ﻟێﺪواﻧەﻛﺎن ،وەك ﭼﯚن ﻟە ﻟێﺪواﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛﺎﻧﺪا دەردەﻛەوێ وەﺧﺘێﻚ ﺑە ﺗﺮﺳــەوە ﻗﺴە ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ دەﻛەن و دووﭘﺎت ﻟــە ﻟێﺪواﻧﯽ راﺑﺮدوو دەﻛەﻧەوە ﻛە ﺋەوان ﺑەﺷــێﻚ ﻧﯿﻦ ﻟەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿﺎﻧەی ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳەﻛﺎن دەﻛﺮێﺖ.
ﭼــﺎر ﻧﺎﭼــﺎرە ﻟــە ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺟﺪی ﺑﯚ ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﻧﺎﻋەداﻟەﺗــﯽ ،ھەر دەﺑــێ دڵﻤﺎن ﺑــەو ھەﻧــﮕﺎوە ﻛﯿﺴــەڵﯽ و راڕاﯾﯿﺎﻧــە ﺧــﯚش ﺑــێ ﻛــە ﻧﺎوﺑەﻧﺎو ﺑەﺋﺎراﺳــﺘەی ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﺑەﮔﮋاﭼﻮوﻧەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ دەﻧﺮێﻦ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋەو دڵﺨﯚﺷﯿﯿە زۆر ﻧﺎﺑﺎ ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی ﺟێﯽ دەﮔﺮێﺘەوە و ﻛﺎرواﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟەﺑەرﭼﺎو ﻣەﺣﻮ دەﺑێﺘەوە!. ھەر ﻟەم ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەی ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ،ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ راﺑــﺮدوودا ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘە ﺑﺎ ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎﻛﺎن ﭼەﻧﺪﯾﻦ ھەڵﻤەت ﺑــﯚ ﺑەﮔﮋاﭼﻮوﻧــەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮان ،ﻣﺎوەﯾەك ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن و ﺧەڵﻜﯿﺎن ﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﻛﺮد ،ﺑەم ﺑەﺑــێ ﺋەوەی ﮔەورە ﮔەﻧﺪەڵێﻚ ﺑەﺳﺰا ﺑﮕەﯾەﻧﻦ ،ﭘﺎش ﻣﺎوەﯾــەك ﺑەﺑێ دەﻧﮕــﯽ ﻣﯚﻣﯽ ﺗەﻣەﻧﯿﺎن ﻛﻮژاوەﺗەوە. ﻟــە ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮە ،ھەڵﻤەﺗــﯽ زۆر ﺑەﻧﺎوی ﺑەﮔﮋاﭼﻮوﻧــەوەی ﮔەﻧﺪەڵــﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮان ﺗــﺎ ھﯿــﭻ ﻧەﺑــێ ﻋێﺮاق ھەﻧــﺪێ ﻟــە رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﯾەﻛەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﻧﺪەڵﺘﺮﯾــﻦ وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﭘﺎﺷەﻛﺸــە ﺑﻜﺎت، ﺑەم وادەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋەﻣڕۆ ﻋێﺮاق ﻟە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﺪاﯾە ،ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺧەڵﻚ ﺋﯿﺘﺮ ﻟــە ﺗﺎﻗەﺗﯿﺎﻧﺪا ﻧەﻣﺎوە و ﭼەﻧﺪ رۆژێﻜە ﺧﯚﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ
ﮔەورە ﻟە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێﺮاق ،ﺑە ﺑەﻏﺪای ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــەوە ،دژی ﺧﺮاﭘﯿــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎو و ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺑێﻜﺎری و ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ و ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﺎن ھەڵﭙێﭽــﺎوە و دروﺷــﻢ و زﻣﺎﻧﯽ ﺣﺎڵﯿــﺎن ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋﯿﺘــﺮ ﻧﺎﺑێ ﺧەڵﻚ ﻟەو دۆﺧە ﺧﺮاﭘەدا ﺑﮋﯾﻦ و ﮔەورە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ وﺗﯿﺶ ﺑەﺑێ ﺋەوەی ھﯿﭻ ﺑﯚ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ﭘەرێﺸــﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﻜەن ،ﺑەﺳەر ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ وﺗەوە ﺷﺎھﺎﻧە ﺑﮋﯾﻦ. ﺑﯚﯾە ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﯾەﻛﺸەﻣﯽ راﺑﺮدوو )9ی ﺋــﺎب( زﻧﺠﯿﺮەﯾەك ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺑﻮێﺮاﻧەی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺗێﯿﺪا ﺑــﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر دەﺳــﺘﯽ ﺑﯚ ھەﻧﺪێ دۆﺳــﯿە ﺑــﺮد ،ﻟەواﻧە ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ھــەر ﺳــێ ﺟێﮕﺮاﻧﯽ ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎر و ﺳــەرۆك وەزﯾــﺮان ﻛە ﻟەﺳــەر ﺑﻨﺎﻏــەی ﺑەرﻛەوﺗەی ﺗﺎﯾﻔﯽ و ﺋەﺗﻨﯽ داﺑەش ﻛﺮاﺑﻮون، ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﭘﺎﺳــەواﻧﺎﻧﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن و ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی دەرﻣﺎڵــە ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑەرﭘﺮﺳﺎن و ھەڵﺪاﻧەوەی دۆﺳﯿە ﻛﯚن و ﻧﻮێﻜﺎﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ،ﻛە ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺑەﭘێﯽ ھەﻧﺪێ ﺧەﻣﻧﺪن، ﺳﺎﻧە 6ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ﺧەزێﻨەی دەوڵەت دەﮔێڕێﺘەوە. دﯾﺎرە ﻓﺸﺎری ﺷەﻗﺎم ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛە ھﯿﭻ ھێــﺰ ﯾــﺎن ﻛﺎرەﻛﺘەرێﻜﯽ
ﺳە ﻧﮓ
104
ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛــە ﻟــەو زۆﻧــﮕﺎوە ﺳﻮودﻣەﻧﺪە ،ﺟەﺳــﺎرەت ﻧﺎﻛﺎت ﻣﻮﻏﺎﻣەرە ﺑە ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺧﯚی ﺑﻜﺎت و دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾە ھەﻣﻮوﻻ ،ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺑــە ﺟێﮕﺮە ﻟــە ﻛﺎرﺧﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ھەردوو ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەﯾﺸەوە، ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿﺎن ﻟێ ﻛﺮد. ﻧﺎزاﻧﻢ ﺋﺎﺧﯚ ﻋەﺑﺎدی ﺑﯚی دەﭼێﺘە ﺳــەر ﺋەم ﺑەرﻧﺎﻣەﯾە ﺑﮕەﯾەﻧێﺘە ﻣەﻧﺰڵ ،ﯾﺎن ﺋەوﯾــﺶ ﺑەدەردی ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﺘﺮ دەﭼێﺖ، ﺑەم ﻣەﺣﺎڵﯿﺶ ﻧﯿﯿە. رەﻧﮕە ﺑﮕﻮﺗﺮێ ﮔێڕاﻧەوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎرێﻚ ﺑــﯚ ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ ﺳــەد و ﺋەوەﻧــﺪە ﺗﺮﯾﻠﯿﯚﯾﻨﯽ چ وەزﻧێﻜﯽ ھەﯾە ،ﺋەﻣە راﺳــﺘە و راﺳــﺘﯿﺶ ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺑەﻧﺪە ﭘێﻢ واﻧﯿﯿە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻋەﺑــﺎدی ﻟەو ﺑڕﯾﺎرەی ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎﺷــەﻛەوﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭼەﻧــﺪ ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨــﺎرە ﺑێﺖ، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﻟــەوە ﻗﻮوڵﺘﺮە، ﺋەوﯾــﺶ ﺋەوەﯾــە ﺧەﺗەرﻧﺎﻛﯿﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟەﻧێــﻮ داودەزﮔەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەت و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە داﻣەزراوە ﺳــﯿﺎدﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا )ﻛــە ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺟﯿﺎوازﯾﯿــە ﮔەورەﯾە ﻟــە ﻧێﻮان ﻣﻮوﭼە و داھﺎت و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺋەو ﮔــەورە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧە و زۆرﯾﻨەی ﺧەڵﻜﺪا ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳﯿﻤﺎ )ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ( ەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵــﯽ( ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەوەدا ﻧﯿﯿە ﺗﻮێﮋێﻜﯽ ﻛەم ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮان ھﺎی ﻻﯾــﻒ دەژﯾﻦ و زۆرﯾﻨەﯾﺶ
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
ﺑﯚ ﻧﺎﺳﺎزێﻦ؟ ﺷــەرﻣەزارﯾﯿە ،دوای ﺋــەو ﺑەﺧﯚداھەڵﺪاﻧــە ھەﻣــﻮو ﺑــەوەی ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوﻧەﺗە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔەﺷەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘێﺸــﻜەﺗﻮو و دەﺗﻮاﻧﻦ وت ﺑەڕێﻮە ﺑﺒــەن ،ﻛەﭼﯽ ﻟە ﻧﺎﺧﯚﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎرودۆﺧﯽ وت ﻛە ﻟە ﺷەڕێﻜﯽ دەﺳﺘەوﯾەﺧەﯾﻦ ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ و ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﮔــﮋەی ﺑڕﯾﻨــﯽ ﺑﻮدﺟە ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑێﯿﺖ ﺗەﺳــﻔﯿەی ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻛەﺳــﯽ ﺑﻜەﯾﺘە ﺋﺎﻣﺮازی داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻛﺎری و ﺗﯚڵەی ﺑﺎﻛﮕڕاوﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜەﯾﺘەوە. ﺷــەرﻣە دوای ﺋــەو ھەﻣــﻮو ﺳــﺎڵە ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، دەﺳﺘەوەﺳﺘﺎن ﺑﻮەﺳﺘﯽ و ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺳەرەڕای ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەﺟێﻨﺪای ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ،رێــﻜﺎری داھﺎﺗــﻮوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ وﺗﺖ ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن. ھﯚﻛﺎری ﻧەﺳــﺎزان دەﮔەڕێﺘەوە ﺑــﯚ ﺗێﻜەڵﻜﺮدﻧــﯽ ﭘﺮﺳــەﻛە ﺑە ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﻟەﺳــەر ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑــﯚ ﺧﻮدی ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ و ﭘﺎرﺗەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن. ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘێﺸﻮو، ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﺳــﻮودﻣەﻧﺪی زۆری ﺋــەم ﺑﺎﺑەﺗــە ﻧﯿــﻦ ﯾﺎن ﺗﻮاﻧﺎی دەﺳــﺖ ﺑەﺳــەراﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋــەم داھﺎﺗﺎﻧەﯾﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾە ﻟە ھەﻟێﻜﯽ ﻟەم ﺷــێﻮەﯾە دەﮔەڕان ﺗﺎ ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺋەو ﻛێﻜە وەرﺑﮕــﺮن .ﺋەو ﻧﯿــﺎزە ﻟە ﮔەڕی ﯾەﻛەﻣﯽ داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﺎزان دەرﻛــەوت .ﺋەوان ﻛێﺸــەﯾﺎن ﻣﺎﻧەوە و ﻧەﻣﺎﻧەوەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﯿﯿە، ﻛێﺸــەی داراﯾﯿﺎن ھەﯾــە .ﻟەﻧﺎو
ﺋەم ﭘﺎرﺗﺎﻧــە ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛەﻧﺎڵە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەڕێــﻮە ﺑﺒــەن و داوای زەﻛﺎت ﻟە ﺧەڵــﻚ دەﻛەن ،ﺟــﺎ ﭼﺠﺎی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛە .ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺧﺎوەن داھﺎﺗێﻜﯽ ﺑــﺎش ﻧەﺑێﺖ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟەﺳــەر ﭘێﯽ ﺧﯚی ﺑﻮەﺳــﺘێﺖ. ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟەم ﺳەردەﻣﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛﯽ ﺑەھێﺰ ھەﯾە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟەﻧﺎو ﭘﺎرﺗەﻛەی ھەﯾە، ﺋەﻣﺎﻧەﯾــﺶ ھەﻣــﻮو ﺧەرﺟﯿﯽ زۆری دەوێﺖ .ﺋەوەی ﺗﯚ دەﯾﺒﯿﻨﯽ ﻟە ﺷﺎﺷەﻛﺎن زۆر ﺟﯿﺎوازە ﻟەﮔەڵ داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ دوور ﻟە زووﻣﯽ ﻛﺎﻣێﺮا. ﺑــەم ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺋەم ﻛێﺸــﺎﻧەی ﻧﯿﯿە ،ﺋێ ﺑﯚﭼﯽ
ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ .ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ رۆژﺋﺎواﯾﯽ ،ﻻﯾەﻧﮕﺮان ﻟێﺮە ﺳــﯚزی زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﻮدی ﺳــەرﻛﺮدەﻛە ھەﯾە ﻧەك ﺑەرﻧﺎﻣە و دروﺷــﻤﯽ ﭘﺎرﺗەﻛــە ،ﺋەﮔەر وا ﻧﯿﯿــە ،دەﺗﻮاﻧــﻦ ﭘێﻤﺎن ﺑڵێﻦ ﭼەﻧــﺪ ﻟــە ﺳــەدی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەزاﻧــێ ﺑەرﻧﺎﻣە و ﺋەﺟێﻨﺪای ﭘﺎرﺗەﻛەی ﭼﯿﯿە؟ ﭼەﻧﺪﯾﺎن دروﺷــﻤەﻛﺎن دەزاﻧــﻦ؟ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻧەك ھەر ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺎن ،ھەﯾﺎﻧە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺋەم ﺑﺎﺳــﺎﻧەی ﻟەﻻ روون ﻧﯿﯿە! ﯾەﻛێﺘﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳــەرﻛﺮدەی ھەﯾە ،ﺧﺎوەﻧەﻛەی ﻧەﺧﯚﺷــە، ﭘﺎرﺗەﻛەﯾﺸــﯽ ﺳــەد ﻟە ﺳــەد ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋﯿﻔﻠﺠﯿــﯽ ﻧەﺳــﺎزان
ھــﯚﻛﺎری ﻧەﺳــﺎزان دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺗێﻜەڵﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳــەﻛە ﺑــە ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﻟەﺳەر ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺧﻮدی ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﭘﺎرﺗەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﭼﻮوەﺗە ﺋــەم ﭘﯚﻟێﻨﺒەﻧﺪﯾﯿەوە؟ ھﺎوﺑەﺷێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــە و ﺳــﻮودﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﮔــەورەی داھﺎﺗــﯽ ﺋــەم ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧەﯾە ،ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑە زﯾــﺎدەوە وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ﺑﯚﭼــﯽ ﻧﺎﺳــﺎزێ؟ دەﺑــێ درك ﺑــەو راﺳــﺘﯿﯿە ﺑﻜﺮێ ﻛە ”ﺳەرﻛﺮدە“
ھﺎﺗــﻮوە .ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە، دەﯾەوێ ﻓێڵﯽ ﮔــﯚڕان ﻟە ﺧﯚی ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑەم ھﯚﯾەوە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﯽ راﻛێﺸــێﺘەوە ،ﺑەم ھەڵە دەﻛﺎت ،ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺧــﯚی ﭘــﺎك ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو، ﻧﺎﯾﺸــﺘﻮاﻧێ وەك ﮔﯚڕان ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑــە دروﺷــﻤﯿﺶ ﺑــێ ھەوڵﯽ
• ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑﺪات ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﺳێﻚ ﺋەﮔەر ھەر ﻛێﺸەﻛەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋﺎڵــﻮودەی ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ﺑﻮوﺑێ ،ﺧﻮدی ﺑﺎرزاﻧﯿﯿــە ،ﺋەوا ﻧﺎڕەواﯾە، ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺧﯚی ﻧﯿﺸــﺎن ﺑﺪا ﭘﺎك ﭼﻮﻧﻜــە ﺑــەو ﭘێﯿــەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮوەﺗەوە ﯾﺎن دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻣﺎﻓﯽ ﺋەم ﭘﯚﺳــﺘەی ھەﯾە ،ﺋــﺎزادە ﻟــەوەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی!! ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات وەك ﯾﺎن ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮی داﺑﻨێﺘەوە ﭘﺎرﺗێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ زۆرﯾﻨە و و ﻛەس ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺋــەوە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ،ﺧﺎوەن ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ دﯾﺎری ﺑــﻜﺎت ﻛــێ ﭘﺎڵێﻮراوی ﮔەورەﯾە ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑەردەوام ﺑێﺖ .ھەر ﺑﯚ ﻛﺎرﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ وت و ﺑێــﺖ ،دەﺑێ ﯾەﻛەم ﭘــﺎرت ﺑێ ﺳــەرﻗﺎڵ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻚ ،ھەر داﻛﯚﻛﯽ ﻟەﺳــەر ﺋەوە ﺑﻜﺎت ﻛە رۆژە و ﺑەژاوە ژاوی ھەڵﺒﮋاردﻧەوە دەﺳﺘﺎودەﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەﺳەت و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﺗێﭽــﻮوی ﺑﺒێﺘــە ﻋــﻮرف و ﯾﺎﺳــﺎ و ﻟــە ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن ،وا ﺑﺎﺷــﺘﺮە دەﺳــﺘﻮور ﺑﭽەﺳــﭙێﻨﺮێﺖ ﻛە ھەرﺳــێ ھەڵﺒﮋاردن )ﺳەرۆﻛﯽ ھﯿﭻ ﻛەس ﺑــﯚی ﻧﯿﯿە ﺗەﻧﺎﻧەت ھەرێﻢ ،ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﯾەك ﺧﻮﻟەك ﻣﺎوەی ﺣﺎﻛﻤﯿەﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن( ﻟە ﯾەك ﻛﺎﺗﺪا ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﯚ درێــﮋ ﺑﻜﺮێﺘــەوە ل دوای ﺑﺪرێﺖ. ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﻣﺎوە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛەی .دوای رەواﻧﺪﻧــەوەی ﯾﯚﺗﯚﭘﯿﺎی ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ،ﻧﺎﺑێ ﻧﻜﯚڵﯽ ﺳــﺎزان ﻛــە دروﺷــﻤێﻚ ﺑﻮو ﺋــەوە ﺑﻜــەن ﻛــە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ھﯿﻮاﯾەﻛــﯽ ﮔــەورەی ﻟەﺧــﯚ راﺳﺘەﺧﯚی ﺳەرۆﻛﯽ وت زۆر ﮔﺮﺗﺒﻮو ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻨە ﭼﺎرەﺳەر ،وا دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﺎﻧەﺗﺮە ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﺋەم ﺋەﻛﺘەرە دۆڕاواﻧەی ﻧﺎڕاﺳــﺘەوﺧﯚ و ﻟەﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن .ﺳــەر ﻣێﺰی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿەت، ﺋﺎﺧﺮ ﻛێ دەﺗﻮاﻧێ ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑﺎوەڕ ﭘﺸــﻮو ﺑﺪەن و دەرﻓــەت ﺑﺪەﻧە ﺑەﺧﯚﯾﺸﯽ ﺑﻜﺎت ﻛە ﺋەم دروﺷﻤە ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ دروﺳــﺘە! ﻧﺎﺑێ ﻟەﺳەر ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ،ﯾﺎن ﻟــە دەرەوەی دژاﯾەﺗﯿــﯽ ﯾەﻛﺘــﺮ رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﭘێﻨﺞ ﻻﯾەﻧە وەك ﻣەﺣﻤﻮود دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ وەﻻوە ﻋﻮﺳــﻤﺎن ،ﺣەﻣــەی ﺣﺎﺟــﯽ ﺑﻨﺮێﺖ ،ﯾــﺎن ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەﻣڕۆ ﻣەﺣﻤﻮود و .ﺗﺎد ،ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ ﺷﯿﺎو ﺷﻚ ﻧەﺑەی ﺑﯚ ﭘﺴﭙﯚڕێﻜﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو ﺑﺮدﻧەوە ،ﺑێﯿﺖ ﺋەم رێﮕە ﺧﺮاﭘە ﻟە ﺑﻮاری ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﺑەﺳــەر ﻣﻦ ﺑﺴــەﭘێﻨﯽ .ﺋەوەی دەﺳــﺘﻮوری و دەرﺑﺎزﺑــﻮون دەﻣێﻨێﺘەوە ،ﻣﺎوەداﻧە ﺑە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟــە ﺗەﻧﮕــﮋە” ،ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــێﻜﯽ ﺑــﯚ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋــەم ﺧﻮﻟەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ“ ﺑﺒەﺳﺘﺮێﺖ و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺗﺎ ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﭼﺎرەﺳەرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻨﯿﺎرﻛﺮاو ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻟە دوو ھەڵﺒﮋێﺮدرێﺖ ﺑﯚ دەرﺑﺎزﺑﻮون ﻟەو ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮو ،ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋە دەﺳــﺘﻮوری ،ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺳــەرۆﻛﯿﺶ ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێﺖ .ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎﻧە.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
19
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
104
ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮور
ﭘﺎﺷەﻛەوﺗﻜﺮدﻧﯽ 6ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎرەﻛە!
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20 www.wishe.net ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
ژﻣﺎرە ) ، (105ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 12 ،
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com
ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
وﺷﻪ/ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ
ﻟەﻧﺠە ﻋەﻟﯽ:
ﺧەوﻧــﻢ ﺋەوەﯾــە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﻣێﮋوو ﺑﻢ
”ﺷــﯚرﺑﺎی ﭘێــو“ ﯾەﮐەﻣﯿﻦ رۆﻣﺎﻧــﯽ ﻧﻮوﺳــەر و ﭘﺎرێﺰەر ”ﺗﺎﻧﯿﺎ ﮐﻮرد ﻣﯿﺮزا“ ﻛﻪ ﻟەﺳــەر ﺋەرﮐــﯽ ”رەﻧﮕﯿــﻦ ﻋەﺑﺪو“ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﻮوﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮێﻨﻪراﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭼــﺎپ دەﮐﺮێﺖ ،ﺑــﻪ ﮔﻮﺗﻪی ﻧﻮوﺳــﻪرهﻛﻪی ،داھﺎﺗەﮐەی ﭘێﺸﮑەش ﺑە ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺷەھﯿﺪان دەﮐﺮێﺖ. رۆﻣﺎﻧــﯽ ”ﺷــﯚرﺑﺎی ﭘێو“ ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ”ﺗﺎﻧﯿﺎ ﮐﻮرد ﻣﯿﺮزا“ ﮐە ﺳﺘﻮوﻧﻨﻮوﺳێﮑﯽ رۆژﻧﺎﻣە و ﺳﺎﯾﺘﯽ ”وﺷــە“ﯾە ﺑﻪم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧﻪ دهﻛﻪوێﺘﻪ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧﻪی ﻛﻮردی، ﺗﺎﻧﯿﺎ ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ”دەزاﻧﻢ ژﻧﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧەﮐەم ھەزاران ﮔﺮﻓﺘﯿﺎن ھەﯾە ،ﻣﻨﯿﺶ ﻟە رێﮕەی ﺋﻪو رۆﻣﺎﻧەوە ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ژﻧــﻢ ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە و ﺑــەدوای ﭼﺎرەﺳــەری ﮔﺮﻓﺘەﮐﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﮔەڕاوم“.
رۆﻣﺎﻧەﮐــەم، ”ﻧﺎوەڕۆﮐــﯽ ھەوڵێﮑە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە داھﺎﺗﻮودا ژﯾﺎﻧــﯽ ژﻧــﺎن ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﮑﺮێﺖ و ﮐﯚﻣەڵﮕــە ﻟــە ﮔﺮﻓﺘەﮐﺎﻧﯽ ژﻧﺎن و ﭼﺎرەﺳــەرﮐﺮدﻧﯿﺎن ﺋــﺎﮔﺎدار ﺑﮑﺮێﻨەوە .ﺗﺎ ﭼﯿﺘــﺮ ژﻧﺎن ھﺎﻧﺎ ﺑﯚ ﺧﯚﮐﻮﺷــﺘﻦ ﻧەﺑــەن“ ﺗﺎﻧﯿﺎ وای ﮔﻮت. ﻟەﺑــﺎرەی داھﺎﺗــﯽ ﮐﺘێﺒەﮐەوە، ﺗﺎﻧﯿﺎ ﮐﻮرد ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛﻪ ”ﺋەو ﻣﺮۆﭬە ﺳەرﺑەرزاﻧەی ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺧﺖ ﮐﺮد ﻟە رووﺑەرووﺑﻮوﻧەوەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﺪا ،ﻣﻨﺪاڵەﮐﺎﻧﯿــﺎن
ﺋەﻣﺎﻧەﺗﯽ ﺋێﻤــە ﮐﺮد .ھەروەک ﺑﺎوﮐﯿﺸــﻢ ﮐــە ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮو ﻣﻨﯽ ﺋەﻣﺎﻧەﺗﯽ ﮐﯚﻣەڵﮕە ﮐﺮد، ﺑــەم ﮐﯚﻣەڵﮕــە ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﺋەﻣەﻧﺎﺗەﮐەی ﺑﺎوﮐﻢ ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرم داوه ﻟە ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﯾەﮐەم رۆﻣﺎﻧﻤﺪا ھﺎرﯾﮑﺎری ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺷــەھﯿﺪان ﺑﮑەم ،ﺑﯚﯾــﻪ داھﺎﺗﯽ ﮐﺘێﺒەﮐە دهﺑەﺧﺸــﻢ ﺑــەو ﻣﻨﺪاﻧەی ﮐــە ﺑەر ﻟــەوەی ﻟەداﯾﮏ ﺑﺒﻦ، ﺑﺎوﮐﯿﺎن ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺗﯿﺮۆرﺳﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺷەھﯿﺪ ﮐﺮان“.
ﺑە دزﯾﯿەوە زەﻣﺎوەﻧﺪی ﻛﺮد
ﻧﻮوﺳەرێﮑﯽ ”وﺷﻪ“ داھﺎﺗﯽ ﯾەﮐەم رۆﻣﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺷەھﯿﺪان ﺗەرﺧﺎن دەﮐﺎت 11
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
10