ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەرﺟﯽ ﻧﯿﯿە و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﺎﯾەوێ ﺑﯿﺒﯿﻨێﺖ ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە 2.5ﻛﯿﻠﯚﮔﺮام زﺑڵﯽ ھەﯾە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورای ھەرێﻢ ﺑە ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،رەزاﻣەﻧﺪﯾﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــەی ﻟەﺳەرە و ﺑەﻧﮫێﻨﯽ ﺧەرﯾﻜﯽ ھێﻮرﻛﺮدﻧەوەی ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ دۆﺧەﻛەن ،ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺶ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛــە ”ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑﺒﯿﻨێ ،ﻧەك ﺋەوەی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺑﯚ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ، ﮔﻮاﯾە ﺋەو ﻣەرﺟﯽ ھەﯾە ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ“.
ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە دوو ﻛﯿﻠﯚ و ﻧﯿﻮ ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺧﯚراﻛﯽ ھەﯾە ﻛــە ﭘێﻨﺞ ھێﻨﺪەی رێﮋەی ﺳــﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە .ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە وﺗﺎن ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘﺎﺷﻤﺎوی زﺑڵ دووﺑﺎرە ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺘەوە و ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﻟێ دروﺳﺖ دەﻛــﺮێ ،ﻛەﭼﯽ ﻟێﺮە ﻧــەك ﺑــەﻛﺎر ﻧﺎھێﻨﺪرێﺘەوە ﺑﮕﺮە ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧەﻛەﯾﺸﯽ ھەڵەﯾە و زﯾﺎن ﺑە ژﯾﻨﮕە دەﮔەﯾەﻧێﺖ.
12
3
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ:
ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧە
ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﯽ ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ،ﻛﺎر و داھﺎﺗــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺗەﭘﯿﻮە و وای ﻛﺮدووە ﮔەﻧﺠﺎن ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﺑﯿﺮی ژﻧﮫێﻨﺎﻧﺪاﺑﻦ .ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻛﺎر و وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘێﺸﯿﻨەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﻮاﯾەك ،وای ﻛﺮدووە زۆرێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠﺎن روو ﻟــە دەرەوەی وت ﺑﻜەن .ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ دەری دەﺧەن ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵ ژﻣﺎرەی ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە دادﮔەﻛﺎن ﺑە ﺑەراورد ﺑە ﭘێﺶ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 8
ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧە ﻟە ﻋەﺑﺎدی ﺑەﮔﻮﻣﺎﻧﻦ
ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑەﻏﺪا رای دەﮔەﯾەﻧﻦ ،ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﯾــﺪەر ﻋەﺑــﺎدی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟــە رواڵەﺗﺪا رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿە ،ﺑەم ﺑەم ﺷێﻮازەی ﺋێﺴﺘە، ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔﻮﻣﺎن ﻟە دەوری ﺧﯚی ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺋەوەﯾﺶ دەﺧەﻧە روو ﻛە رەﻧﮕە ﺑــﯚ ﻻوازﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑێﺖ. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە ﺑﺎس ﻟەوەﯾﺶ دەﻛەن ،ﻧەك ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧﻨە، ﺑەڵﻜﻮ ﻛﻮﺗﻠە ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟەوە ھەﯾە ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾەی ﻋەﺑﺎدی رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ،ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺧﯚﯾەﺗﯽ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 5
رۆژھەﺗﯿﯿەﻛﺎن داواﯾەﻛﯽ )ﻛەﻧەﻛە( رەت دەﻛەﻧەوە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،KNKﻟە ﺳــەروﺑەﻧﺪی ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــﯽ ﺳﺎﻧەی ﺧﯚﯾﺪا ،ﺳەرداﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدن و ﺑﻮون ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﯿﺎن ﻟەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەدا ،ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯿﺶ ﭘﺸﺘڕاﺳﺘﯽ دەﻛﺎﺗەوە و دەڵێ ،ﺳــەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺒﻦ ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯿﺶ دەڵێ ،ﻛەﻧەﻛە ﺑە ﺋێﻦ ﺟﯽ ﺋﯚﯾەﻛﯽ ﺳەر ﺑە ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺳﻒ دەﻛﺎت. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 77ﺧﺎﻧﻮوی زﯾﺎدەڕۆ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟە ﺑێ ھەﯾﺒەﺗﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧە ﺧﺎوەن ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛەی و ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻛﺎر ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯿﺎن دەﻛﺎت ،ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﭼەﻧﺪ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻚ ﺋەدای ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺋەدای ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﻧێﻦ .ﻧﻮێﻨەرێﻜﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ دەڵێ” ،ﯾﻮﺳﻒ ﭘەﻟە ﭘەل دەﻛﺎت“.
4
2 18
ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺷﯿﺮوان و ﺗەﻧﯿﺎﯾﯿەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯽ
ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﺳﻜﺎ ﻟەﺳەر وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺎت
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺋەدی ﺧﻮﺷﻚ و داﯾﻜﯽ ﺧﯚت؟
ﭘﺎرﺗﯽ رێﮕە ﻧﺎدات ﺋێﺮان ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺎت
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”رووﻧﺎﻛﯽ“ ﺑﯚ وەﺑەرھێﻨﺎن ﻛە ﭼەﻧﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و ﻛەﻻر ھەﯾــە 77 ،ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﺑە زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ،ﺟﯿﺎ ﻟە ﺟﯚرەھﺎ ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺪا ،وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دوای 6ﺳــﺎڵ ،ﺑەدەم ﺳﻜﺎی ﺑەﺷــﺪاراﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەوە دەﭼێﺖ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻛﺮدووە ﻛە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ زﯾﺎدەڕۆﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﺪاﺗەوە ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﺑــەم ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دەڵێ” ،ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﻤﺎن ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮدووە ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە“. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 8
راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 14
7
ﺑەم زوواﻧە ﻧﺮﺧﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﺑەزێﺖ
12
زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ﻛﯚن وەرﮔﯿﺮاوە
16
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﻣﺤەﻣەد ﻣەﻻ ﻗﺎدر :ﻟەم دۆﺧەی ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻤﺪا ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑەداﺧەوە دەڵێﻢ ھەر ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻟە ﺋﺎﺷێﻚ ﻟێ دەدا ،ﺧەڵﻜﺎﻧێﻜﯽ زۆر دۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺧﺮاپ ﺑﻮوە ،ﻛەﭼﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛەن ،واﺗە ھﯿﭻ ﺣﯿﺴﺎﺑێﻚ ﺑﯚ ﺋەوە ﻧﺎﻛەن ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺷەڕ دەﻛﺎت و ﺷەڕێﻜﯽ ﻧﺎڕەواﯾﺎن ﺗﻮوﺷﻤﺎن ﻛﺮدووە ،دۆﺧێﻜﯽ داراﯾﯽ ﺧﺮاپ ﺑەرۆﻛﯽ وﺗەﻛەﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوە...
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮاﻧﺎن و ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن
ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ وەﻻ دەﻧێﻦ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮاﻧﺎن و ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ،ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮاﻧﯿﺎن، رەﭼﺎوی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﺪاﮔﺮی ﻟەﺳــەر داواﻛﺎری و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑﯽ دەﻛەن و ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﺳﺘەم ﻛﺮدووە. ﺋێﺴــﺘە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺷەڕداﯾە ،ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ھەﯾە ،ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا ﻛێﺸەی ھەﯾە، ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚردﻣﺎن ھەﯾە، ﺑەم ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺧەڵﻜﯿﺎن ﺑەوەوە ﺳەرﻗﺎڵ ﻛﺮدووە ﻛە ھەرێﻤە ھﯿﭻ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ﺗەﻧﯿﺎ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ وادەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛێﺸەﯾە. ﻣﺤەﻣەد ﻣەﻻ ﻗﺎدر ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﻟەم دۆﺧەی ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻤــﺪا ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺑەداﺧەوە دەڵێــﻢ ھەر ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻟە ﺋﺎﺷــێﻚ ﻟێ دەدا ،ﺧەڵﻜﺎﻧێﻜﯽ زۆر دۆﺧﯽ ژﯾﺎﻧﯿــﺎن ﺧﺮاپ ﺑﻮوە، ﻛەﭼﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧە ھەڵﺴــﻮﻛەوت دەﻛــەن ،واﺗــە ھﯿﭻ ﺣﯿﺴــﺎﺑێﻚ ﺑﯚ ﺋــەوە ﻧﺎﻛەن ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺷــەڕ دەﻛﺎت و ﺷــەڕێﻜﯽ ﻧﺎڕەواﯾﺎن ﺗﻮوﺷــﻤﺎن ﻛــﺮدووە ،دۆﺧێﻜﯽ داراﯾﯽ ﺧﺮاپ ﺑەرۆﻛﯽ وﺗەﻛەﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺋەم ﺷــەڕە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ و ﻗﺴﺎﻧەی ھەﯾە، ﺑﻮوەﺗە ﺷەڕێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ
ﻛە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎڕەوا و ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎوە ﺑﯚ ﻛﻮرد“. ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ھەڵەﻛە ھﯽ ھەﻣﻮواﻧە، رەﻧﮕــە ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾــەن ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧﯽ ﺗﺮ ﮔﻮﻧــﺎه و ھەڵەی زﯾﺎﺗﺮ ﯾﺎﺧﯚ ﻛەﻣﺘﺮی ھەﺑێ ،ﺑﯚﯾە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻣەوە ﺋەو ﺷێﻮازە ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن و ﻛﺎراﻧەی ﺋێﺴﺘە دەﻛﺮێ ،ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﯿە و ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧەڵﻜﯿﺸــﯽ
ﻋﺎرف ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣەوان و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ
ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ راﺳﺘﯿﯿەﻛﯽ زۆر ﺗﺎڵﯽ دەرﺧﺴﺖ، ﺋەوﯾﺶ ﺟەوھەری ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧە ﺑەﺑێ ﺟﯿــﺎوازی ﻛە دەرﻛەوت ﺳەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻻی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻣﯿﻠﻠەت ﻧﯿﯿە ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە. ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﺋﺎڵﯚز ﻛــﺮدووە ،زۆر ﻟەو وﺗﺎﻧەی ھﺎوﻛﺎرﯾــﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﻛــﺮدووە، ﺑەﺷێﻮەی ﺟﯿﺎواز ﺑەﯾﺎن دەردەﻛەن و ﺗــﻜﺎی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾــﯽ ﻟە ﻛﻮرد دەﻛەن ،ﺑەم ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻟەﺳەر
ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
ﻟــە دوای 23ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــەوە، دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻣﯿﺸە ﺑەرەو ﺧﺮاﭘﺘﺮ و ﺋﺎڵﯚزﺗــﺮ ﭼﻮوە ،ھەردوو ﺑەرەﻛە/ ،ﭘﺎرﺗــﯽ و ھﺎوﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ/ و /ﮔــﯚڕان و ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﻛﯚﻣەڵ و ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ،/ﻟە ھەوڵﯽ ﺑەردەواﻣــﺪان ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﺑــﺮاوە ﺑﻦ ،ﺑەم ھەر دوای ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎن، دڵەڕاوﻛێﯿەك ھــەردوو ﺑەرەﻛەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە ﺑــەوەی داھﺎﺗــﻮو ﭼــﯚن دەﺑێــﺖ؟ .ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﮔﯚڕان ﻟــەو ﯾﺎرﯾﯿەدا ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮون ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ،ﺑەم ﺗﺮﺳــێﻜﯽ زۆرﯾﺸــﯿﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺎرﺗﯽ ﭘێﻮە دﯾــﺎرە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺳــەرۆﻛەﻛەﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗە ﺋﺎﻣﺎﻧــﺞ و ﺋەوەﯾﺶ ﻟە زاﻛﯿــﺮەی ﭘﺎرﺗﯿــﺪا دەﻣێﻨێﺘەوە، ﺑﯚﯾــە ﮔﯚڕان ھەوڵ دەدا ﺋێﺴــﺘە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯿەﻛە داﺑەش ﺑﻜﺎت و ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﯚی ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺎرﺗﯽ ﻧەوەﺳﺘێﺖ .ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﺋﯿﻤﺰای ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻟــە 16ی ﺋﺎب ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﻟەو ھەوﻧەﯾە و ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎن ﻟەوەی ﺑەﻛﺎرﯾﺎن دێﻨﻦ ﺑە ﺋﯿﻤﺰا ﻛﯚﻛﺮدﻧەوە. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەﭘێﯽ ﭘێڕەوی ﻧﺎوﺧﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﺳەﺗﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ھەﯾە ،ھەروەك ﯾەك ﻟەﺳەر ﭼﻮاری
ﺋﺎوازەﻛەی ﺧــﯚی دەڕوات ﻛە ﻟە ﻣێﮋوودا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺑــﺎرە ﺑﻮوەﺗەوە و ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑە دەﺳﺘﯽ ﻛﻮرد ﺗێﻚ دراون. دﻛﺘﯚر ﻣﺤەﻣەد ﺷەرﯾﻒ ﭘﺴﭙﯚڕی زاﻧﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ”ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺧﯚی ﺳــەﭘﺎﻧﺪووە ﺑەﺳــەر ﻻﯾەﻧــﯽ واﻗﯿﻌﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﮔﺸــﺘﯽ، ﺋــەو ﺣﺰﺑﺎﻧــەی ﻟــە دوای ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧە ،زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﺑــەو رۆﺣﯿەﺗە دروﺳــﺖ ﺑﻮوﻧە ﻛە ﺑەرﺑەرەﻛﺎﻧێ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺑﻜەن ،وا ﺗێ دەﮔەن ﺋێﺴــﺘە دۆﺧێﻚ دروﺳﺖ ﺑﻮوە ﻛە ﺑﯚﯾﺎن دەﻛــﺮێ ﺋﯿﺮادەی
دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿەت ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾــﺎن ﻗﯚرخ ﺑﻜەﻧەوە ،ﺋەﻣــەش وا دﯾﺎرە ﭘﺎرﺗﯽ ﻗﺒﻮوڵﯽ ﻧﺎﻛﺎت ،ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەﯾﺶ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﮔەل ﻗﺴەی ﺧﯚی ھەﯾە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑە ﻣەﻧﺘﻘﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﻗﺴــە ﻛﺮاوە ﻧەك ﺑە ﻣەﻧﺘﻘﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﺋەم ﻛێﺸﺎﻧەی دروﺳﺖ ﺑﻮوﻧە“. ”ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺋەو دۆﺧەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑــەم ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە دروﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﺗــەواوی ﻛﯚﻣەڵﮕە زﯾﺎﻧﯽ ﺑەرﻛەوﺗﻮوە ،ﺧەڵﻚ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ د و و ﭼــﺎ ر ی
ژﻣــﺎرەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن، دەﺗﻮاﻧــﻦ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ،ھەروەك ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﺗﻮاﻧێ ﻟەﺳەر داوای ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﺑﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻜﺎت. ﻛەواﺗە ﺑﯚﭼﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺧﯚی راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﻨﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻧﺎﻛﺎت ﺑﯚ داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺑﯚﭼﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﺋﯿﻤﺰا ﻛﯚ دەﻛەﻧەوە؟ ﻟــەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەوە ،ھەردوو ﻛﺎرەﻛە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿە ،ﺑــەم ﺋﯿﻤﺰا ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ،ھﯚﻛﺎر و ﭘﺎڵﻨەری ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەﯾە .ﻟەواﻧە: ﯾەﻛــەم :ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن دەﯾــەوێ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯿﯿەﻛە ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜﺎت و ﻟەﺳەر ﺧﯚی ﯾﺎن ﻟەﺳەر ﺣﺰﺑەﻛەی ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧەﺑێﺖ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﺗێﻮە ﺑﮕﻠێﻨێﺖ .دووەم: ﭘێ دەﭼێ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﺣﺰﺑەﻛەﯾــەوە ھﺎﺗﺒێﺘە راﺳﭙﺎردن ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﺑﺨﺎﺗە ﻧــﺎو ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛەوە، ﺑەوەی ﻟە رێﮕــەی رەزاﻣەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑــﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛــﺮدن ﻟەﺳــەر ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــەوەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ،دەرﺑﻜەوێ ﻛە ﺋﺎﯾﺎ ﭼەﻧﺪ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋﺎﻣﺎدەی ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــە دەﺑــﻦ ﻟەﻻﯾــەك
ﺧﯚﯾــﺎن ﻓەرز ﺑﻜەن ،ﺑــەم ﺋەﻣە ﺷەڕی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ و ﯾﺎﺳﺎ و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯿﺶ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺷەڕی ﺋﯿﺮادەﯾە ،واﺗە دەﯾﺎﻧەوێ ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺴــەﭘێﻨﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﺘﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘە ﺑێﻨە ﭘێﺶ ﻟە دەﺳەت و ﭘﯚﺳــﺖ ،زﯾﺎﺗــﺮ ﺑﯚﯾــﺎن ﺑﻜﺮێ
دڵەڕاوﻛــێ ﺑــﻮوە ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ دڵﺨــﯚش ﺑــﻮو، ھەروەھﺎ ﮔەﯾﺸﺘﺒﻮوە ﺋەو ﺑﺎوەڕەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟــە دۆزی ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛەﻣﺎن ﺑﻜﺎت، ﻛەﭼﯽ دۆﺧێﻚ ھێﻨﺮاوەﺗە ﭘێﺸەوە ﻣەﺗﺮﺳﯽ داﺑەﺷــﺒﻮوﻧەوەی ﻛﻮرد
ﺑێﺘە ﺋﺎراوە“ ﺷەرﯾﻒ وای ﮔﻮت. ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑــەو ﺑﺎﺳــەوە ﺑﺮێﺖ ﻣﺎﻛﮕــﯚرك ﺑﺮﯾــﻜﺎری وەزﯾــﺮی دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری رۆژھــەت ،رۆژی دووﺷــەﻣﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە ﺗﻮﯾﺘێﻜﺪا ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮوی ”ھﺎﺗﻮوﻣەﺗە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﺎ ﻟەﺑەر ﺧﻮێﻨﯽ ھەزار و 200ﺷــەھﯿﺪی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﺑەراﻣﺒــەر ﺗﯿﺮۆر، رێﮕە ﻟە داﺑەﺷﺒﻮون ﺑﮕﺮﯾﻦ“. ﻋــﺎرف ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ رۆژﻧﺎﻣــەوان و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ واﯾە، ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ راﺳــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺎڵﯽ دەرﺧﺴــﺖ. ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ راﺳﺘﯿﯿەﻛﯽ زۆر ﺗﺎڵــﯽ دەرﺧﺴــﺖ ،ﺋەوﯾﺶ ﺟەوھــەری ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــە ﺑەﺑــێ
ﺟﯿﺎوازی ﻛە دەرﻛەوت ﺳەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻻی ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻣﯿﻠﻠەت ﻧﯿﯿە ،ھەروەھﺎ ﻛەﺳــﯿﺎن دەرﺑەﺳــﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋــەو ﺋەزﻣــﻮون و ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯿﯿە ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿــە ﻧﺎﯾەن ﻛــە ﺑە ﺧﻮێﻨﯽ رۆڵەﻛﺎن و ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ زۆر ﺑەرھەم ھﺎﺗﻮوە“. ”ﺑــەم ﺋــەوەی ﻣﺎﯾــەی ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﯿﯿە ،ﺋەوەﯾــە ﺋــەو ﺋەزﻣﻮوﻧــەی ﺋێﺴــﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەوەی رای ﮔﺮﺗﻮوە دۆﺧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــە ،ھــەر ﺋەواﻧﯿﺶ ﻟــە دواﺟــﺎردا ﺑڕﯾﺎر ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋەم ھەرێﻤە دەدەن، ﺑﯚﯾــە ﺋﺎراﻣــﯽ و ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ھێــﺰی ﮔــەورەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و
ھەرێﻤــﯽ ﮔﺮﻧﮕە و ﺋــەوان دەﺑﻨە ﻣﺎﯾەی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮﺷــﺎر ﻟەﺳەر ھێﺰەﻛﺎن ،ھەروەھﺎ دەﺑﻨە ﻣﺎﯾەی ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ وای ﮔﻮت. ﺋەوەﯾﺸﯽ ﺧﺴــﺘە روو ﻛە ﺑﺎوەڕی وا ﻧﯿﯿە دۆﺧﯽ ھەرێﻢ ﺗێﻚ ﺑﭽێﺖ و ﺑﺘﺮﺳــﯿﻦ ﺋــەو ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی و ﺋﺎراﻣﯿﯿــە ﻧﺎﻣﯿﻨــێ و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ” ،دواﺟــﺎر دەرﻛەوت ﻟە دەﺳــﺖ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﻧﯿﯿە، ﺋەﮔەر ﻧﺎ زۆر دەﻣێــﻚ ﺑﻮو ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺣﺰﺑــﯽ ،ﺋەزﻣﻮون و دەﺳــﻜەوﺗەﻛﺎن و ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﺋەو ﻣﯿﻠﻠەﺗەﯾﺎن دەﺧﺴــﺘە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔەورە“.
ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺷﯿﺮوان و ﺗەﻧﯿﺎﯾﯿەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮەوە ﺋەﮔــەر ﺋەو ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾە ﺑﺨﺮێﺘە دەﻧﮕﺪاﻧەوە، ﭼەﻧــﺪ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر دەﻧﮕــﯽ ﺑﯚ دەدات. ﺳێﯿەم 49 :ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻟەﺳــەر داواﻛﺎری ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛە ﻛﺮدووە ،ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎ ﺑە دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﻮە+ﯾەك ﻛە دەﻛﺎﺗە 56 ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺗێﭙــەڕ دەﻛﺮێﺖ .ﺋﺎﯾﺎ ھەﻣﻮو ﺋەواﻧەی ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻟەﺳــەر داواﻛﺎرﯾﯿەﻛە ﻛــﺮدووە ،دەﻧﮓ ﺑە ﭘڕۆژەﻛــە دەدەن؟ ﺋﺎﯾــﺎ ﭼەﻧﺪی ﺗﺮ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێ دەﻧﮓ ﺑە ﭘڕۆژەﻛە ﺑﺪەن؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧەی ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﻛێﻦ و ﺋەواﻧەی ﻟە ﮔﯚڕان، ﯾەﻛێﺘــﯽ ،ﻛﯚﻣــەڵ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﻛێﻦ و ﺑﯚﭼﯽ ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻧەﻛﺮدووە؟ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەﺑﻮون ،ﯾﺎن ﻧەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺘﻮوە ﺋﯿﻤﺰای ﺑﻜەن؟. ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛە ﺋــەوە ﻧﯿﯿــە، ﺋﺎﯾــﺎ ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﺋﯿﻤــﺰای ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﺑــﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿە ﯾــﺎن ﻧــﺎ، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺑەﭘێــﯽ ﭘێڕەوی ﻧﺎوﺧﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە ،ﺑەم ﺋەو ﻛﺮدە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛــە وەك ﻋﻮرﻓێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﺘﺮ ،ﺑەردەوام ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ
ﺑەﻛﺎر ھێﻨــﺎوە و ﺑﯚ ﺑﮋارەی دووەم ﻛــە ﺋﯿﻤــﺰای ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــە، ﻧەﮔەڕاوەﺗەوە. ﻛﺮدەﻛــە رووﻧــە ،ﻛــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﮕەﻟێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە ﭘﺸــﺘەوەﯾە و ﮔــﯚڕان دەﯾەوێ ﻟە رێﮕــەی ﺋەو ﻛﺮدەﯾــەوە ،ﺟﯿﺎ ﻟــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــە ﻛﺎﺗﯿﯿــەﻛﺎن ،وەك ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧــەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻟەﺳــەر ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ﺑــﯚ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑــە ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ،ﻟە داھﺎﺗﻮودا زﯾﺎد ﻟە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﭙێﻜێﺖ. ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا: ﮔﯚڕان دەﯾەوێ ﺋەو وەرەﻗەﯾە ،ﺑﯚ ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﻛﯚدەﻧﮕﯽ ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﮔﻮﺗــﺎر و ﺑەرﻧﺎﻣە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛەی ﺑــەﻛﺎر ﺑێﻨێﺖ، ھــەروەك دەﯾــەوێ ﻟــە رووی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ،ﻛﺎرﺗێﻜﯽ ﻓﺸــﺎر ﻟەﺳــەر ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت ،ﺑــەوەی ھەر ﮔەڕاﻧەوەﯾەك ﯾﺎن ھەر ﺑڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەی ﮔــﯚڕان ﭼﺎوەڕواﻧﯽ دەﻛﺎت ،ﻟە رێﮕەی ﺋەو وەرەﻗەﯾەوە ﻟەﺳــەر ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻜﺎﺗە ﻣﺎڵ و ﻟــە ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دواﺗــﺮدا ﻟە دژﯾﺎن ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێﺘــەوە .ھەروەك ﻣەﺑەﺳــﺘێﺘﯽ وای ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪات، ﺋەو ﻛﺮدەﯾەی ﻟە رێﮕەی ﺳەرۆك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەﻛەﯾــەوە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ دەدات ،ﺑڕﯾﺎری ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧەی ﺧﯚی ﻧﯿﯿە ،ﺑﮕــﺮە ﻟەﺳــەر داواﻛﺎری و
ﺑە ﭘێﺪاﮔــﺮی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻮوە. ﻟەو ﯾﺎرﯾﯿەدا ،ﻛﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دژ ﺑە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ وەك ﯾەﻛێﺘﯽ، ﻛﯚﻣــەڵ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو دروﺳــﺖ دەﻛﺎت و دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ھەڵﻤەﺗەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــﺪا ،ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرﯾﺎن ﺑﻜﺎت ﺑــەوەی ﻟەﭘێﻨﺎو دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت و .ھﺘﺪ ،ﭘﺎﺷەﻛﺸــەﯾﺎن ﻛﺮدووە. ھەﻣﻮو ﺋــەم ﯾﺎرﯾﯿﺎﻧە ﺑــە رووﻧﯽ
دەﻣێﻨﻨــەوە و ھەرﮔﯿــﺰ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﻧﺎﭼــێ ﺑەردەﻣﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺒﯿﻨــﻦ ﻛە ژﯾﺎن ﭼەﻧﺪ ﺳــەﺧﺖ دەﮔﻮزەرێﻨﻦ. ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑە دﯾﺎر ﺣﺰﺑێﻜﯽ دەﺳﺘەﭘﺎﭼەوە وەﺳﺘﺎوە ﻛــە ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑەرﮔﺮﯾﯿەﻛــﯽ رێﻜﻮﭘێﻜﯿﺸﯽ ﻟێ ﺑﻜەن ،ﺋەوەﯾﺶ ﻟەوﻻوە ﺑﻮەﺳــﺘێ ﻛــە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧەﺑﻮوﻧە ،ﺗەﻧﺎﻧەت
ھەﻣــﻮو ﺋەم ﯾﺎرﯾﯿﺎﻧە ﺑە رووﻧﯽ دﯾﺎرە ﻛە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺋﯿﺪارەی دەدات ،ﺋەوەﯾــﺶ رووﻧە ﺋەﮔەر ﭘڕۆژەﻛە ﺑەو ﺷــێﻮەی ﺋەوان دەﯾﺎﻧەوێ ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ،دەﺳﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﮔﯚڕان دەﺑێﺖ و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ وەك ﺗەﻣﺎﺷﺎﻛەر دەﻣێﻨﻨەوە دﯾﺎرە ﻛە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺋﯿﺪارەی دەدات ،ﺋەوەﯾﺶ رووﻧە ﺋەﮔــەر ﭘڕۆژەﻛــە ﺑەو ﺷــێﻮەی ﺋەوان دەﯾﺎﻧەوێ ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ، دەﺳــﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﮔﯚڕان دەﺑێــﺖ و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ وەك ﺗەﻣﺎﺷﺎﻛەر دەﻣێﻨﻨەوە ﻟە داھﺎﺗﻮو ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ھەڵﺒــﮋاردن ،ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻟەو ﻧێﻮاﻧەدا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻦ و ھەﻣﯿﺸە وەك ﻗﺴەﻛەری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ
ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﮔﻮﻣﺎﻧێــﻚ ﻻی ﺋــەو ﺣﺰﺑﺎﻧەی ﺗﺮ ﺑﻮرووژێﻨێ ﻛە ﮔﯚڕان ﺑەﻛﺎرﯾﺎن دێﻨێ ،ﺑﯚﯾە ﺋێﺴﺘە ﭘﺎرﺗﯽ و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﺑەردەم ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺳەﺧﺘﺪان ،رەﻧﮕە ﺑﺮدﻧەوە ھێﺰێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﭘێ ﺑﺪات ﺑﯚ ﺑەﺧﯚداﭼﻮوﻧەوە و رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی ھەﻣﻮو ﺣﺰب و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛــەی ،داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەﻧﺘەری ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟــە دۆﺧﯽ وەك ﺋــەم رووداواﻧەدا ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ھەﺑێﺖ.
ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑەھﯚی ﺑﺰﻧﺲ و ﺷــﺘﯽ ﭘﻮوﭼﺘﺮەوە ﻛە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎ دەردەﻛەون ،ﺋەوەﻧﺪە ﺑێ زاﻧﯿﺎری و ﺑێ ھﯚﺷــﻦ ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەزەﯾﯽ ﭘێــﺪا ھﺎﺗﻦ ،ﺋــەو ﺟەﻣﺎوەرەﯾﺶ ﻟەوﻻوە ﺑﻮەﺳﺘێ ﻛە ﺳەرﺳەﺧﺘﺎﻧە ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﺣﺰﺑەﻛە دەﻛەن و ﺑەم رۆژﮔﺎرە ﺧــەم ﻟــەوە دەﺧﯚن ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﮔﻮزارﺷــﺘﯿﺎن ﻟێ ﺑﻜــەن ،ﻣﺮۆڤ ﻛە ورد دەﺑێﺘەوە ،ھەﺳــﺖ ﺑەوە دەﻛﺎت ﭘﺎرﺗــﯽ ﭘﯚﺧــڵ ﺑــﻮوە و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎﯾە ،ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﺰﺑەﻛە دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ داﺑەش ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ھەرﻛــەس ﻻی ﺧﯚﯾەوە رۆڵ ﺑﺒﯿﻨــێ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﮔﺸﺘﯿﺪا ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ،ﺑەم ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻜەی 5 ،ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﮔەورە ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﺘــەوە ﻛــە ﺑــە ﭘﯚﯾﻨﺘﯿﺶ ﺋﺎﮔﺎی ﻟە ﺣﺰﺑەﻛە ﺑێﺖ ،ھﯿﻮادارم راﺑﭽڵەﻛێﻨﺪرێﻦ و ﺑەھﯚش ﺑێﻨەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑﻮوەﺗە ﺑﺎر ﺑەﺳەر ﺣﺰﺑەﻛەوە ﺑەﺑێ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ،ﺑەم ﻧەﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮە و ﺧەم ﻟە ﻧەﺑﻮو ﻧﺎﺧﻮرێ. ﻟەم دۆﺧەدا ﻣــﻦ دڵﻨﯿﺎم ﺑەھﯚی ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ ﺧﯚی و ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆر و ﭘێﮕــەی دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ ،ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﻣێﻨێﺘەوە ،ﺑەم ﻟەوەﯾﺶ دڵﻨﯿﺎم ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑــڕوات ،داھﺎﺗﻮوی ﭘﺎرﺗﯽ زۆر ﻟێڵە و ھﯿﭻ ﻛەﺳــﯿﺶ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ھەڵﻨﺎﮔﺮێﺖ ﻟەو ﻟێڵﯿﯿەدا.
ﺳﻴﺎﺳەت
ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەرﺟﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﺎﯾەوێ ﺑﯿﺒﯿﻨێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورای ھەرێﻢ ﺑە ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،رەزاﻣەﻧﺪﯾﯽ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳەی ﻟەﺳەرە و ﺑەﻧﮫێﻨﯽ ﺧەرﯾﻜﯽ ھێﻮرﻛﺮدﻧەوەی ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ دۆﺧەﻛەن ،ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺶ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ”ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑﺒﯿﻨێ ،ﻧەك ﺋەوەی ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ ،ﮔﻮاﯾە ﺋەو ﻣەرﺟﯽ ھەﯾە ﺑﯚ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ“. رۆژی دووﺷــەﻣﯽ راﺑــﺮدوو، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ”راوێﮋﻛﺎری ﺋﯿﻠﺰاﻣﯽ“ ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺑەردەواﻣﯽ ﺑە ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ دەدات ﺗﺎ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑە ھەﻣﻮو دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯿﯿەوە .ﺋەوەﯾــﺶ دوای ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛــﯽ ﺗﻮﻧــﺪی ﻧێﻮان ﺑەرەی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﻛﯚﻣەڵ ﺑــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﮔــﯚڕان ،ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆك ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺑەرەی ﭘﺎرﺗﯽ و ھﺎوﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻛە داوای ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳەرۆك ﻟەﻧﺎو ﮔەﻟﺪا دەﻛەن. ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ
ﺷﻮورا راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑــﺮدە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﻟەو دڵەڕاوﻛێﯿەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧەﻛەی ﮔﺮﺗﺒــﻮوەوە .ھەﻣــﺎن رۆژ ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺑەرەﻛــەی دژی ﭘﺎرﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎﻧــەوە و ﺟﯚرێــﻚ ھێﻮرﺑﻮوﻧەوەﯾﺎن ﭘێﻮە دﯾﺎر ﺑﻮو. ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ،
”ھەﻣﻮو ﺣﺰﺑە ﻧەﯾﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ رازی ﺑﻮون ﺑە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورا ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان
ھەﻣﻮو ﺣﺰﺑە ﻧەﯾﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ رازی ﺑﻮون ﺑــە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورا ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان ﻛەوﺗﺒﻮوﻧە دۆﺧێﻜەوە ﻛە ﺧەرﯾﻚ ﺑﻮو ﻟە دەﺳــﺖ دەردەﭼﻮو
ﻛەوﺗﺒﻮوﻧە دۆﺧێﻜەوە ﻛە ﺧەرﯾﻚ ﺑﻮو ﻟە دەﺳﺖ دەردەﭼﻮو ،ﺋێﺴﺘە ﺑەﺑێ دۆڕان ﻟە ﭘﺮﺳــەﻛە دەﭼﻨە دەرەوە و دەزﮔەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺶ ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی داوە ،ﺑﯚﯾــە ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﭼﺎرەﺳــەرێﻜﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو“. ﺳەرﭼﺎوەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋﯿﺘﺮ دۆﺧەﻛــە وردە وردە ھێــﻮر دەﺑێﺘەوە ،ﻟە ﻣــﺎوەی راﺑﺮدوودا ﺗەواو ﮔﺮژ ﺑــﻮو و ﺋﺎراﻣﯿﯽ ﺧەڵﻚ
ﺗێﻚ ﭼﻮوﺑﻮو ،ھــەردوو ﺑەرەی ﻣﻠﻤﻼﻧێــﻜﺎر ﺗــەواوی ﺗﻮاﻧــﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺴــﺘە ﻛﺎر ﺑﯚ ﺑﺮدﻧەوە و ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑەﺳــەر ﺑەرەﻛەی ﺗﺮدا ،ﻟەو ﻧێﻮاﻧەدا ﻣﯿﺪﯾﺎی ﮔﯚڕان ﺑە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ راﺳﺘەوﺧﯚی ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻛە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺗەرﺧــﺎن ﻛــﺮدووە ،ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮ دەرﻛەوﺗــﻦ .زۆر ورد ﻛﺎرﯾــﺎن ﻟەﺳــەر ﺋەوە دەﻛﺮد ﻛە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﻜەﻧە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ
ﻛێﺸــەﻛەی ﺑﺎزﮔــەی دێﮕەڵە، ﻟە ﻛــەی ﺋێﻦ ﺋێﻦ ﻧﻮوﺳــﺮاﺑﻮو )ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ رێﮕە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران دەﮔﺮن ﺑﯚ ﻧﺎو ھەوﻟێﺮ“. ”ﻟەو ﻧێﻮاﻧەدا ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﺟﯿﺎ ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛەی ﺧــﯚی ،ﻣﯿﺪﯾﺎی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨــﺎ و وەك ﻻﯾەﻧــﯽ زاڵ ﺧﯚی دەﺧﺴــﺘە روو ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟــەو ھەواڵەی ﻛە زۆر ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدەوە )ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺑە ﻣەرج
رازی ﺑــﻮوە ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺑﺒﯿﻨێﺖ. ﺋەﻣە ﺑە رووﻧﯽ دﯾﺎرە ھەواڵێﻜﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە ،ﺑــەم ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺧﯚی ﻟێ دەرﺑﺎز ﺑﻜﺎت و ﺑوی ﻛﺮدەوە“ ﺳــەرﭼﺎوەﻛە وای ﮔﻮت. ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑەو ﺑﺎﺳە ،ﺑەرﭘﺮﺳێﻚ ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ﺑﺎرزاﻧﯽ ھەرﮔﯿﺰ داوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎی ﻧەﻛﺮدووە و ھﯿــﭻ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت و ﺷەﺧﺴﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺋەو ھەواڵەی ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑو ﻛﺮاﯾەوە و ﺑﺎس ﻟە ﻣەرج دەﻛﺎت، ھﯿﭻ ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە“. ﺋﺎﻣــﺎژەی دا” ،ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺗەواو ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە و ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ﺑێ ﻻﯾەﻧﺎﻧە دراوە ،ﭘﺎرﺗــﯽ راﺳــﭙێﺪراوە ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻟەﺳــەر ﺋەو ﭘﺮﺳــە، ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿــە ﻟەﮔــەڵ ﻛەس ﻗﺴــەی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑﻜﺎت ﯾــﺎن داواﻛﺎری ھەﺑێﺖ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە“.
ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ھەﯾە
ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﭼﻮوە ﻧﺎو ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەوە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورای ھەرێﻢ ﺑڕﯾﺎری درێﮋﻛﺮدﻧەوەی وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﺎ ھەڵﺒﮋاردن دەرﻛﺮد و ﺑەﻣەﯾﺶ، ﺗﺎرادەﯾەك ﺑﺎرودۆخ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن رووی ﻟە ﺋﺎراﻣﺒﻮوﻧەوە ﻛﺮدووە ،ﺑــەم ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟــەو رووەوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھەﯾە. ﺑەھﺎر ﻣەﺣﻤﻮود ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﮔﯚڕان ﻟــە ﻟێﮋﻧەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ”ﺋــەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧە ﺗەﻧﯿﺎ راوێﮋﻛﺎرﯾﯿــە و ﺑﯚی ﻧﯿﯿە ﺑڕﯾﺎری ﻟەو ﺟﯚرە ﺑﺪات“ ،ﭼﻮﻧﻜە وەك ﺋەو دەڵێﺖ ،دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻟە ”ﭘــﺮس و راوێﮋدا“ ﻛﻮرت دەﻛﺮێﻨەوە. ﺑەھﺎر ﻣەﺣﻤﻮود ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ، ”ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺷــﻮورا ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری ﺋﯿﻠﺰاﻣﯽ ﻧﺎژﻣێﺮدرێﺖ و ھﯿﭻ ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ﺑە ﮔﻮێﺮەی
ﻣﺎدەی )(8ـــﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛەی ﺧﯚی، ﺗەﻧﯿﺎ راوێﮋ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻧﺎﺋﯿﻠﺰاﻣﯽ دەدات ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧەی ﻛە ﺋﺎراﺳﺘەی دەﻛﺮێﺖ“. ﻟەﺑــﺎرەی ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﮔــﯚڕان ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرە، ﮔﻮﺗــﯽ، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛــە ”ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﺑــەو ﺑڕﯾــﺎرەوە ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﻧﯿﯿــە، ﭼﻮﻧﻜە ھﯿﭻ ھێﺰێﻜﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﻧە ﻛﺎر دەﻛﺎﺗە ﺳــەر ﺑﯚﭼﻮوﻧﻤﺎن و ﻧە ﻛﺎر دەﻛﺎﺗە ﺳەر ﺑڕﯾــﺎر و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤــﺪا .ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــە ﺋەڵﻘە ﻟەﮔﻮێﻦ و ﺗﺎ
ﺑەھﺎر ﻣەﺣﻤﻮود:
ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورا ﺑــە ﺑڕﯾﺎری ﺋﯿﻠﺰاﻣﯽ ﻧﺎژﻣێﺮدرێﺖ و ھﯿﭻ ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺋێﺴﺘە ﻛەس ھەﺳﺘﯽ ﺑە ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻧەﻛﺮدووە و ﻟە ھﯿﭻ ﭘﺮﺳــێﻜﺪا ﻧەھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە دەﻧــﮓ ،ﺑﯚﭼــﯽ ﺋێﺴــﺘە ﺑڕﯾــﺎر دەدەن و ﺧﯚﯾﺎن دەردەﺧەن“. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا ،ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﭘێﭽەواﻧــە ھەﯾــە و ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﺧﺎوەﻧﯿەﺗــﯽ ﻛە ﭘێــﯽ واﯾە ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە دروﺳــﺘە و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەرەو ﺟێﮕﯿﺮﯾﯽ دەﺑﺎﺗەوە. ﺋﻮﻣێــﺪ ﺧﯚﺷــﻨﺎو ،ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا
”ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە و ﻛﺎری ﭘێ دەﻛﺮێﺖ“. ﺧﯚﺷــﻨﺎو ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﭘﺮﺳــﯽ ھەرێــﻢ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە، ﺋــەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧە ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺎن داوە“. ﻟەﺑــﺎرەی ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرەﯾــﺶ ﺑــﯚ ﺋێﺴــﺘەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﮔﻮﺗــﯽ، ”ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋێﺴﺘە ﻟە زۆر ﺗەﻧﮕﮋە ﺋــﺎوە ،ﺋەوەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯿﺸــﯽ ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺳــەر، ﺑەم ﺑەو ﺑڕﯾــﺎرە و ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮون
ﭘێــﻮەی ،ﺑﺎرودۆﺧەﻛــە ﺋﺎرام و ﺟێﮕﯿــﺮ دەﺑێﺖ و ﺧەڵﻜﯿﺶ ﻟەو دڵڕاوﻛێﯿــە رزﮔﺎرﯾــﺎن دەﺑێﺖ ﻛە ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚﯾﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮدوون“. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ،ﭼﺎودێﺮێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت، ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ﺑﯚ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎوە و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸــە ﻟەﺑــەر ژﯾﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵــﻚ و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ،ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﭘێﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑﻦ. ﯾەﺣﯿــﺎ ﺋەﺣﻤــەد ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ،ﺑــﯚ ”وﺷە“ـــﯽ ڕوون ﻛــﺮدەوە” ،ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرە ﺋەﮔــەر وەك دەڵێــﻦ ﻛﺎری ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﯾــﺶ ﻧەﺑێﺖ ،ﺑەم ﺑﯚ راﺳﺘﻜﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧە ﺋﺎڵﯚز و ﺷێﻮاوەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺟێﯽ ﺧﯚﯾﺪاﯾە .دەﺑێﺖ ھەرﭼﯚﻧێﻚ ﺑێ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ دوور ﺑﺨﺮێﻨەوە ﺋﻮﻣێﺪ ﺧﯚﺷﻨﺎو:
و ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ،ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮون ﺑە ﺑڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﺋﺎوا ﺋەو ﮔەرەﻧﺘﯿﯿە دەدات“. ﺋەﺣﻤــەد ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻛﺎﺗێﺘــﯽ ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ھــەر ﺑﯿــﺮ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی و دەﺳــەت و وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﻛەﻧــەوە و ﺋﺎوڕێــﻚ ﻟــە ژﯾــﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻜﯿﺶ ﺑﺪەﻧــەوە ﻛە ﺑەھﯚی ﺋــەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧــەی دروﺳــﺘﯿﺎن ﻛــﺮدووە ﭼﯚن ﺧەڵﻜﯿــﺎن ﺑێﺰار ﻛﺮدووە“. ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورای ھەرێﻢ ﻟە )(20ـــﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳﺎڵﯽ ) (2008ﻟەﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە داﻣەزرێﻨﺮاوە و ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی دووەم ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورای ھەرێﻢ ،ﻟە رووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەوە ﺑە وەزﯾﺮی دادەوە دەﻟﻜــێ و ﭘێــﻚ دێ ﻟە ﺳــەرۆك و ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك و راوێﮋﻛﺎران ،ﻛــە ژﻣﺎرەﯾﺎن ﻟە 5 راوێﮋﻛﺎر ﻛەﻣﺘﺮ ﻧﺎﺑێ و ﻟە 9ﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺎﺑێﺖ. ﻻی ﺧﯚﺷــﯿﯿەوە ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا رادەﮔەﯾەﻧێﺖ. ﺑێﮕــەرد ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ
ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺑــە ”وﺷە“ـــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ”ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ راﻣﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووە و دەﯾڵێﻤــەوە ،ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺳــﻮورە ﻟەﺳــەر ﭘڕۆژەﻛەی ﺑﯚ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەی ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ،ﻧەدەﺑﻮو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷــﻮورای ھەرێﻢ ﺑــە ﺷــێﻮازێﻚ ﻛــە ﻻﯾەﻧﮕﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗێﺪاﺑێﺖ ،ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﺪات و دەﺳەﺗﯽ دادوەری ﺋەوەﻧﺪەی ﻣﯚرﻛــﯽ ﺣﺰﺑﯿﯽ ﭘێــﻮە دﯾﺎرە، ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻧﯿﯿــە و ﺋێﻤە وەك ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ،واﺑەﺳﺘەی ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ﻧﺎﺑﯿﻦ“. ھﺎوﻛﺎت ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋێﺴﺘە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧە دەڵێﻦ ﺋــەوە ﺑڕﯾﺎر ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾە ھﯿــﻮادارم رووﻧﻜﺮدﻧەوە ﺑﺪەن و ﻟەوە ﭘﺎﺷﮕەز ﺑﺒﻨەوە ﻛە ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە داﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان دەﺳەﺗﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿە“.
ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿە، ﺋەو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧە ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺎن داوە
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ رازی ﺑﻮون ﺑە ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺳﻮورە ﻟەﺳەر ﭘڕۆژەﻛەی ﺑﯚ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەی ﯾﺎﺳﺎی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ،ﻧەدەﺑﻮو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورای ھەرێﻢ ﺑە ﺷێﻮازێﻚ ﻛە ﻻﯾەﻧﮕﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺗێﺪاﺑێﺖ ،ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﺪات و دەﺳەﺗﯽ دادوەری ﺋەوەﻧﺪەی ﻣﯚرﻛﯽ ﺣﺰﺑﯿﯽ ﭘێﻮە دﯾﺎرە ،ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻧﯿﯿە و ﺋێﻤە وەك ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ،واﺑەﺳﺘەی ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺷﻮورا ﻧﺎﺑﯿﻦ.
3
ﭘﺴﭙﯚڕان :ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧە
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟە ﺑــێ ھەﯾﺒەﺗﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧە ﺧﺎوەن ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛەی و ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻛﺎر ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯿﺎن دەﻛﺎت ،ﺋــەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﭼەﻧــﺪ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻚ ﺋەدای ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑــە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺋەدای ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دادەﻧێﻦ .ﻧﻮێﻨەرێﻜﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ دەڵێ” ،ﯾﻮﺳﻒ ﭘەﻟە ﭘەل دەﻛﺎت“. ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺳەرۆﻛﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دووﭼــﺎری ﺗەﻧﮕــﮋەی ﻗﻮوڵــﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ھــﺎوﻛﺎت ﻟە دوو ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووی ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘەی ﭘﺎرﺗﯽ ﭘێــﯽ دا ،ھەوڵــﯽ داوە ﺑﯚ ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎن ﻛە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑە رووی دﻧﯿﺎی دەرەوەدا ﻛﺮدووەﺗــەوە .ھەروەھﺎ ﺑە ﺋــﺎرەزووی ﺧﯚی ﭘﺎرەی ﺧەرج ﻛﺮدووە. ﺑــەرواری ﻋەﺑﺪوﻟﺴــەﻻم ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﭘﺎرﺗــﯽ ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێــﯽ واﯾــە ،ھــەر ﻟــە ﯾەﻛەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺧﻮﻟــﯽ ﭼﻮارەﻣﺪا، دەرﻛــەوت ﺋــەدای ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە .ﺑەرواری ﺑﯚ ”وﺷە“
ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑــەو ﭘێﯿەی ﺑەﻧﺪە ﺋەرﻛﯽ راوێــﮋﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﻢ ھەﯾە و دەﺗﻮاﻧــﻢ ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺑﻜەم ،ﻟە ﯾەﻛەم داﻧﯿﺸﺘﻨەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ دەﻛــەم ،ﺋــەدای ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻣﺤەﻣەد رەﻓﺘﺎرێﻜﯽ ھەﯾە ﻟەﮔــەڵ ﻧەرﯾﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ و ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧﺎﮔﻮﻧﺠێ، ﺑــەوەی ﻛﺎﺗێــﻚ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻚ ﻗﺴــە دەﻛﺎت ﯾﺎﺧﯚ ﭘێﺸــﻨﯿﺎزێﻚ دەﺧﺎﺗە روو ،ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧــﯚی دەردەﺑــڕێ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑەﭘێﯽ ﭘێڕەوی ﻧﺎوەﺧﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑﯚی ﻧﯿﯿە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی دەرﺑﺒڕێ“. ”ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ زۆر ھەﺳﺘﯿﺎرﯾﺶ ﺑﯿﻨﺮا ﺑــەوەی ﻣﺤەﻣــەد ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﯿﯿە ھەﺳــﺖ ﺑﻜﺎت چ
ﺧﺎڵێﻚ ھەﺳﺘﯿﺎرە ،ﯾﺎﺧﯚ چ ﺧﺎڵێﻚ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە راوێﮋ ھەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی راوێﮋ ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﻧە ھەﺳــﺖ ﺑە ھەﺳــﺘﯿﺎری ﭘﺮﺳــێﻚ دەﻛﺎت ﻧە راوێﮋﯾﺶ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳێﻚ دەﻛﺎت ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە راوێــﮋ ﺑێﺖ ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە دواﯾﯿــﺪا ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺋەو ﭘﺮﺳەی ﻗﺴەی ﻟەﺳەر دەﻛﺮێ ﺑێ ﺋەوەی ﺋﺎڵﯚزی ﻟێ ﺑﻜەوێﺘەوە ،ﯾﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﯚدەﻧﮕﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﺑێ ﺑێﺘە ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدن“ ﺑەرواری وای ﮔﻮت. ﺋــەو ﺷــﺎرەزاﯾەی ﻛﺎروﺑــﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋەوەﯾــﺶ دەﺧﺎﺗە روو ﻛە ”ھەڵــەی ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و ﺳەرۆﻛﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋەوەﯾە ،ھەﻣﯿﺸــە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺋەوەﯾــﺎن دەﻛﺮد دەﺳــﺘﯽ ﺣﺰب ﻟەﻧﺎو داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣــەت دوور دەﺧەﻧەوە، ﻛەﭼﯽ ﻟە ﯾەﻛەم رۆژی دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯿــەوە ﺑەﺑــێ ﮔﻮێﺪاﻧە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ ،ﺑەدەﯾــﺎن ﻛەﺳــﯽ ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﻧەﺧﻮێﻨﺪەوار ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻧﺎﺳﯿﺎوی و ﺣﺰﺑﯽ داﻣەزراﻧــﺪووە ،ھەروەھــﺎ ﺑــێ ﺋەوەی راوێﮋ ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮی دەﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﻜﺎت ،ﻛﯚﻣەﻛﯽ داراﯾﯽ
ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵێــﻚ دەزﮔە و رێﻜﺨﺮاوی ﺑەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧﯿﯽ ﺧەرج ﻛﺮدووە ﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺑەﺷێﻜﻦ ﻟە رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان“. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺑــەرواری ،رەﻓﺘﺎر و ھەڵﺴــﻮﻛەوت و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎﻧــﯽ ﯾﻮﺳــﻒ ﻟەﮔەڵ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎن وەك ﻛﺎدری ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺳــەردەﻣﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﻟەﮔەڵ ﭼەﻧﺪ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻟە ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﺋەﻧﺠﺎم دەدا ،ﺋەﻣﺎﻧە ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﭘەﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻧﺎﻣﯚن ،ﺑەﭘێﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚم ﻛە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺑﻮوم ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺳێﯿەم، ﻟە ﻣــﺎوەی 4ﺳــﺎڵﺪا دوو ﻛەس ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮون ﻟە ﻛەﻣﺎل ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ و ﺋەرﺳــەﻻن ﺑﺎﯾﺰ ،ھەردووﻛﯿﺎن ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮون ﻟەﻧﺎو ﯾەك ﻟﯿﺴﺘﺪا ﻛە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ﺑﻮو، ﻛﺎﺗێﻚ ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﺋەو دوو ﺣﺰﺑە ﻗﺴــەﯾﺎن دەﻛﺮد، ﺋەﮔەر ﺑﯚﻧﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﻟێ ھﺎﺗﺒﺎﯾە، رێﮕەﯾﺎن ﻧــەدەدا و زۆر ﺑەڕێﺰەوە ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚن و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺗﺮ دەﻛﺮد ،ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە ﺋەوەﻣﺎن ﺑﯚ دەردەﺧﺎت ﻛە ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ
ﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮوە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑﻮوەﺗە ھﯚﻛﺎرێــﻚ رەﻧﮕە ﻟەﺳەر ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺋﺎڵﯚزی ﻟە ﻧێﻮان ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮوﺑێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺑە ”وﺷە“ی داوە” ،ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان زۆر ﻧﯿﮕەراﻧــە ﻟــەوەی ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد ھەﯾﺒەﺗــﯽ ﻧﯿﯿــە و ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑێــﺖ ﻟە ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ھﺎوﻛﺎت ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﻛەﺳە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕاﻧﺪا ،ﺑﺎس ﻟەوە ﻛﺮاوە ﻛە ﺋەﮔەر دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ھێﻮر ﺑﻮوەوە ،ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد و ﺑــﺮزۆ ﻣەﺟﯿﺪ ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚن ﻻ ﺑﺪەن، ﭼﻮﻧﻜــە ﺑە ﺗەواوی وەك ﻛەﺳــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳەﯾﺮ دەﻛﺮێﻦ و ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘێﮕەﻛەﯾﺎن ﻧﯿﻦ“. ﺑــەم وەك ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋــەوە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻧــﺎو ﮔﯚڕاﻧە و ھێﺸﺘﺎ ﻧەﺑﻮوەﺗە ﺑڕﯾﺎر“. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﺑەﮔﻮﺗــەی ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﺑﻨەﻣــﺎ ﮔﺮﻧﮕﺎﻧەی ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳﺎڵەی راﺑﺮدوو ﻛﺎر ﺑﯚ ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺮاوە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﻛﺎرای ﭘێﻜﮫﺎﺗــە و ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﺋەو ﺑﻨەﻣﺎﯾﺎﻧەی ﻛﺮدووە. ﻣﻮﻧــﺎ ﻗەھﻮەﭼــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ
ﺑەڵﻜــﻮ ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑــە ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی ﺑەراﻣﺒەر ﺑە داھﺎﺗﻮو ،ﻛە ﺑەھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە دروﺳﺖ ﺑﻮوە. ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻋەﻟﯽ ﺗﻮێﮋەری دەرووﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛﯚچ دەﻛەن ،ﻟە ھەﻣﻮو ﭼﯿﻦ و ﺗﻮێﮋێﻜﻦ، ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و ﻧﻮوﺳەر و ﺧﻮێﻨﺪەوار و ﻧەﺧﻮێﻨﺪەوار و .ھﺘﺪ ،ھﯚﻛﺎرەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــەو ھەﻟﻮﻣەرﺟە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و دەرووﻧﯿﯿەوە ھەﯾە ﺑەھــﯚی ﮔﻮﺗﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﻟە ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎرەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ،ﺋەو ﺷەڕە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻟە ﭘﺎڵ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﺷەڕی داﻋﺶ ،ﭘﺎڵﻨەرێﻜﯽ ﺑەھێﺰە ﺑﯚ ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺠﯽ ﻛﻮرد“. ﺗﻮێــﮋەرە دەرووﻧﯿﯿەﻛــە رووﻧﯽ
وەك ﺗﻮێﮋەراﻧــﯽ دەرووﻧــﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﮔﻮزارﺷــﺘﯽ ﻟــێ دەﻛــەن ،ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧــێ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ،ﻛە ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە و ﻟەﺳــەر ژﯾﺎن و ﻛەراﻣەﺗﯽ ﺧەڵﻚ ﻛەوﺗﻮوە. ﻓﺮﯾــﺎد ﻧﻮورەدﯾــﻦ ﺗﻮێــﮋەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوە دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗەوە ،ﭘﺸێﻮﯾﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛە، ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەﺗﺮی ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﺪا دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھــەرە ﺧﺮاﭘﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮﺗﺎری ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺋەوەﯾە ﻛە ﺑە ھەﻣــﻮو ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧەوە دەﯾﺎﻧەوێ ﺧەڵﻚ ﺑﺨەﻧە ژێﺮ ﻓﺸﺎرەوە ،ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛە ھەﻣﻮو ﺧەڵﻚ ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﺑەﺷــﺪاری ﺑــﻜﺎت ﻟــە ﺑەﻻداﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺋەو ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻛە رەﻧﮕە ھﯿﭻ ﻟە ژﯾــﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻧەﮔﯚڕێﺖ ،ﻟێﺮەدا ﺧەڵﻚ ھەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺧﺮاوەﺗە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿەﻛەوە و ﺑﺎﺟەﻛــەی دەدات ،ﺑەم ھﯿﭻ ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا وەرﻧﺎﮔﺮێﺖ ،ﻛێﺸــەﻛە ﻟێﺮەوە دەﺳــﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت ،ﻛە ﻣﺮۆڤ ھەﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﯚ دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ،ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ وەك ﺋﺎﻣﺮازێﻚ ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەﻛﺎرﯾﺎن ھێﻨﺎوە“. ﻧﻮورەدﯾــﻦ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،راﺳــﺘە ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــەردەوام ﺋﯿﺶ ﻟەﺳەر دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ رای ﮔﺸﺘﯽ و ﻛﯚدەﻧﮕﯽ ﺟەﻣــﺎوەری دەﻛﺎت، ﺑەم ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛە ﺋەوەﯾە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو
ﭘﺮﺳەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن زەﻗﯽ دەﻛەﻧەوە و ﻛﯚدەﻧﮕــﯽ ﺟەﻣﺎوەری ﻟەﺳــەر دروﺳــﺖ دەﻛەن ،ﻟــە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺑەھﺎﯾەﻛــﯽ ﺑﯚ ژﯾــﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻚ ھەﯾە؟ ﺑەداﺧەوە ﺋەوەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑﯿﻨﺮێﺖ ،ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟە ﭘێﻨــﺎو ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ھەﻣﻮو ﺧەڵﻚ دەﺧﺰێﻨﻨە ﻧﺎو ﯾﺎرﯾﯿەﻛەوە، ﻛﺎﺗێﻚ ﺧەڵﻚ ﺑەﺷﺪاری ﻟەو ﯾﺎرﯾﯿﺎﻧە دەﻛﺎت و ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ھﯿﭻ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﻧﺎﮔﯚڕێﺖ ،ﺗﻮوﺷﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﻧﯿﮕەراﻧﯽ و ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی دەﺑێﺖ“. ﺋﺎﻣﺎژە دەدا” ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺮۆڤ دەﮔﺎﺗە ﺋەو ﺑﺎوەڕەی ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑــەﻛﺎر ھێﻨــﺮاوە ﻛە ﯾــﺎری ﺋەو ﻧﯿﯿە ،ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارﺗﺮ دەﮔﺎت ،ﻛــە ﯾﺎن ﻟە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن و ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛــەی ھەڵﺪێــﺖ ﯾﺎن ھەﺳــﺘﯽ ﺗﯚڵەﺳــەﻧﺪﻧەوەی ﺑــﯚ دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ و دەﯾــەوێ ﺑە
ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە، ”ﺳەرۆﻛﯽ ﺋێﺴﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟە ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕﯾﺎر و ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﭘەﻟــە دەﻛﺎت ،ﻟــە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟەو ﭘﺮﺳــﺎﻧەی رەھەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ھەﯾە ،ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑە ھەﺳﺘﯿﺎری ﻣﺎﻣەڵــەی ﺑﻜﺮداﯾە ،ﯾــﺎن ﭘەﻟەی ﻟــە دەرﭼﻮواﻧﺪﻧــﯽ ﻧەﻛﺮداﯾــە، ﺑەڵﻜﻮ دەﺑﻮو ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ھێﻤﻨﺎﻧەﺗــﺮ ﻣﺎﻣەڵەی ﺑﻜﺮداﯾە ﻛە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻛﯚی دۆﺧەﻛە ﺑﻮواﯾە ،ﺋەو ﺟﯚرە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەواﻧەﻣﺎن ﻟە ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە“. ”ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﺑڕﯾﺎر واﯾــە ﺋەﻣڕۆ ﭼﻮارﺷــەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ
ﭘەﻟە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دەﻛﺎت ،ﺋەﻣە ﻟەﻻﯾەك ﺑﯚ دۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘەی ھەرێﻢ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿە ،ھەروەھﺎ ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺷەرﻋﯿەﺗﯽ ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧە ،ﺋەو ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﺑە ﺗەواﻓﻮق دەﻧﮕﯿﺎن ﺑە ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد داوە ،ﻟەواﻧەﯾﺶ ﺋﺎڵﯚزﺗﺮ ﺋەوەﯾــە ﻛە ﭘەﻟەﭘﺮووزەی ﭘڕۆژەی ﺣﺰﺑەﻛەﯾەﺗﯽ و ﺑﯿﺮی ﻧﯿﯿە ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە“ ﻗەھﻮەﭼﯽ وای ﮔﻮت. ”ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣــەد ﻛﺎر ﺑــﯚ ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗــەﻛﺎن دەﻛﺎت ،ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯿﺶ ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧەی ﻛﺮدووﻧﯽ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺑﯚ ﺋەوەی دەﻧﮕﯿﺎن ﻧەﻣێﻨێ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺳــەرۆﻛﯽ
ﻣﻮﻧﺎ ﻗەھﻮەﭼﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ:
ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟە ﭘەﺳەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕﯾﺎر و ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﭘەﻟە دەﻛﺎت ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑــﺪرێ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺳــەرﺟەم ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺗﺎوﺗﻮێﯽ دۆﺧەﻛــە دەﻛــەن ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛﺘــﺮ ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟﻮﺗﻜــە و ھﺎوﺑەش ﺋەﻧﺠــﺎم دەدەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑە ﭼﺎرەﺳــەرێﻚ ﺑﮕــەن ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو ﺋﺎڵــﯚزی و ﭘﺮﺳــﺎﻧەی ﻟــە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛــەدا ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ھەﯾە، ﻛەﭼﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑێ ﮔﻮێﺪاﻧە ھەﺳــﺘﯿﺎرﯾﯽ دۆﺧەﻛە،
ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚی ﻧﯿﯿە و ﻣﺎﻓﯽ ﺋــەوەی ﻧﯿﯿە ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛﯽ وەك ﺗﻮرﻛﻤــﺎن ﭘەراوێــﺰ ﺑﺨﺎت، ﺋــەم ﺟــﯚرە ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدﻧﺎﻧــەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﭘەرﻟەﻣﺎن، دژی ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧــە ﻛە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎڵە ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺑەرەوﭘێﺸﺒﺮدن و ﭼەﺳﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧە دەﻛەن“ ﻗەھﻮەﭼﯽ وای ﮔﻮت.
ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑەھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪاﯾە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑەﺗەواوی ﻗﻮوڵ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ،ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟەﻣەڕ ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑەﺳەر دوو ﺑەرەی دژ و ﭘﺸﺘﯿﻮان داﺑەش ﺑﻮون ،ﺗﻮێﮋەراﻧﯽ دەرووﻧﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھﯚﺷــﯿﺎری دەدەن ،ﺑەھﯚی ﮔﻮﺗﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔەورەی ﻟەﺳەر دروﺳﺖ ﺑﻮوە.
ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەﺳــەر دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺟەﻧﮕﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەﻻﯾەك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧــﯽ داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺎت، ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺷــەڕی ﺗﯿﺮۆر ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەی ﻟەﺳــەر ﺧەڵﻚ ﺑەﮔﺸﺘﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە، ﺑەم وەك دەردەﻛەوێﺖ ،ﺣﺰﺑەﻛﺎن و ﻛﺎرەﻛﺘەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەﺑــێ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻓﺸــﺎرە ﮔەورەﯾەی ﺑەھــﯚی ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ داراﯾﯽ و ﺷەڕەوە ﻟەﺳەر دەرووﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻛەوﺗــﻮوە ،ﺑــە ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎرە ﭘڕ ﻟە ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارﺗﺮ ﺑﮕەﯾەﻧﻦ. داﻧﺎ ﺷﻮاﻧﯽ ﺗﻮێﮋەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و دەﺳــﺘەی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﻟە ﭘــﺎڵ ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺷــەڕی داﻋــﺶ، دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﭘﺸێﻮی و ﺋﺎڵﯚزی ﻟە ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ زۆری ﻟــە ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ داﻧﺎوە.
ﻟــەو ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕەی راﺑــﺮدوودا ﻛﯚﭼێﻜﯽ ﺑە ﻟێﺸــﺎوی ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑــەرەو وﺗﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ،ﻓﯿﺪراﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘەﻧﺎﺑەران دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ،ﻧﺰﯾﻜەی 5ھــەزار ﻛــەس ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑــەرەو دەرەوە ﻛﯚﭼﯿﺎن ﻛﺮدووە و ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﻮێﮋەرێﻜﯽ دەرووﻧﯽ:
ﻛﯚﭼﻜــەرەﻛﺎن ھــەوڵ دەدەن ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ دەرووﻧﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿﺎن ﺑﮕﯚڕن ﻟە رێﮕەی ﺷﻮێﻨﮕﯚڕﯾﻨەوە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺧﻨﻜﺎﻧﯽ 21ﻟە ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد دەﻛــەن ﻟــە رێﮕــەی ھەﻧﺪەراﻧﺪا. ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺗﻮێﮋەراﻧــﯽ دەرووﻧﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛەﻧــەوە ،ﻛﯚﭼﯽ ﺋــەم ﺟﺎرەی ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑــﯚ دەرەوە ،ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺟەﻧﮕﯽ ﺗﯿﺮۆرەوە ﻧﯿﯿە،
دەﻛﺎﺗەوە” ،ﻛﯚﭼﯽ ﺋــەم ﺟﺎرەی ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﻛــﻮرد ،ھــەر ﺗەﻧﯿــﺎ ﺟێﮕﯚڕﻛێﯿەك ﯾــﺎن ﻛﯚﭼێﻚ ﻧﯿﯿە ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜەوە ﺑﯚ ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ، ﺑەڵﻜــﻮ ﻛﯚﭼﻜﺮدﻧە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﺪا ،ﻛﯚﭼﻜــەرەﻛﺎن ھــەوڵ دەدەن ھەﻟﻮﻣەرﺟــﯽ دەرووﻧﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿﺎن ﺑﮕﯚڕن ﻟە رێﮕەی ﺷﻮێﻨﮕﯚڕﯾﻨەوە“.
ھــەر ﻧﺮﺧێﻚ ﺑێﺖ ﺗﯚڵــە ﺑﻜﺎﺗەوە، ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛە ﺋەوەﯾە ﺋەو ﻛەﺳەی ھەﺳــﺖ دەﻛﺎت ﯾﺎری ﭘێ ﻛﺮاوە و ﻟە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ دراوە ،ﺑﭽێﺘە ﭘﺎڵ ﮔﺮووﭘە ﺗﻮﻧﺪڕەوەﻛﺎن“. ”ﺋەﮔەر ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ وەك داﻋــﺶ ،ﻟــە رێﮕەی ﭘەﯾﺞ و ﺋەﻛﺎوﻧﺘەﻛﺎﻧﯿﯿەوە، ﺑەردەوام دەﯾەوێ ﺋەو ھەﺳﺘە ﻻی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت، ﻛە ﻟــە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿﺎن دەدرێ، دەﯾەوێ ﮔﻮﻣﺎن ﻟەﺳەر دەﺳەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت، ﻟە ﭘێﻨــﺎو راﻛێﺸــﺎن و ﻓﺮﯾﻮداﻧﯽ ﺧەڵﻚ و ﭼﻮوﻧــە ﭘﺎڵﯽ ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﻟﯚژﯾﻜــﯽ و ﭘڕ ﻟــە ﺋﯿﮫﺎﻧەﻛﺮدن و ﺑــە ﺷــەﯾﺘﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﻛﺎر دەﻛــەن ،ﺋــەوە زەﻣﯿﻨەﯾەﻛــﯽ ﻟەﺑﺎرﺗــﺮ ﺑﯚ ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ
ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن دەﺧﻮڵﻘێﻨﻦ“ ،ﺗﻮێﮋەرە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛە وای ﮔﻮت. ﺷــەڕی ﺗﯿــﺮۆر و ھەﻣــﻮو ﺋەو ﺑﺎرﮔﺮاﻧﯿﯿــەی ﺑەھــﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿــەوە ﻟەﺳــەر ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛەوﺗﻮوە ،دەﺧﻮازێﺖ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺳﻨﻮورێﻚ ﺑﯚ ﮔﻮﺗﺎر و ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯿــﺎن داﺑﻨێﻦ، وەك ﺗﻮێﮋەراﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ و دەرووﻧــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە، ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑە ﺷــﻮێﻨێﻚ ﻧەﮔەن ،ﻛە ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑﻜەوێــﺖ ،ھەروەك ھﯚﺷــﺪارﯾﯽ ﺋەوان ﻟەﻣەڕ ﻛﺎرﯾﮕــەری ﮔﻮﺗﺎرە ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻚ و ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ﻟەو رێﮕەﯾەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ﺑﯚ ﻓﺮﯾﻮداﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺋﯿﺸﯽ ﻟەﺳــەر دەﻛەن ،ﺑەﺗەواوی ﺟێﮕەی ھەڵﻮەﺳﺘە ﻟەﺳەرﻛﺮدﻧە.
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﻣﺤەﻣەد ﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری :رژێﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەﯾﺎن و ﺳــەﺗﺎن ﺗﺎواﻧﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە و ﻛﯚڵﺒەر و زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺷەھﯿﺪ ﻛﺮدووە و ﻧﻜﯚڵﯽ ﻟە ﻣﺎﻓە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮدووە ،ﺑە دەﯾﺎن رووداوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رووﯾﺎن داوە ،ﻛەﻧەﻛە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﺗﺎواﻧﺎﻧە ﺑﮕﺮێﺖ و ﺋەو ﺳﯿﺎﺳەﺗﺎﻧەی رژێﻢ ﻟەﻗﺎو ﺑﺪات
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ﺑەر ﻟە ﺳەرداﻧﯽ )ﻛەﻧەﻛە( داواﻛﺎﻧﯽ رەت دەﻛەﻧەوە
ﻣﺤەﻣەد ﻧەزﯾﻒ ﻗﺎدری:
ﻛەﻧەﻛە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛەداﯾە و ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ھەڵﮕﺮی ﮔﻮﺗﺎری ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑێﺖ و وەﻣﺪەرەوەی ﭘﺮﺳﯽ ھەرﻛﺎم ﻟە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،KNKﻟە ﺳــەروﺑەﻧﺪی ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴﯽ ﺳﺎﻧەی ﺧﯚﯾﺪا ،ﺳەرداﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن و ﺑﻮون ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﯿﺎن ﻟەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەدا ،ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯿﺶ ﭘﺸﺘڕاﺳــﺘﯽ دەﻛﺎﺗەوە و دەڵێ ،ﺳــەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھەت دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺒﻦ ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯿﺶ دەڵــێ ،ﻛەﻧەﻛە ﺑــە ﺋێﻦ ﺟﯽ ﺋﯚﯾەﻛﯽ ﺳــەر ﺑە ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺳﻒ دەﻛﺎت.
دۆﯾﻨــێ ﺳێﺸــەم ،ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑە ﺳەرداﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟەﺳەر ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺳــﺎﻧەی ﺋــەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾــە، ﭘێﺸــﻨﯿﺎزﯾﺎن ﭘێ ﻛﺮدوون ﺑﺒﻦ ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ رەﺳــﻤﯿﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻓﺮﯾــﺎد ھﯿﺮاﻧــﯽ ،ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗــەوەی ﻛــﻮرد KNKﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :ﺳــەرداﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــﯚ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻟەﯾەك ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوﻧەوە و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧە ﻟە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﯚ ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯽ ﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردە“. وەك ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘــێ دەدات” :ﻟە ﻣﺎﻧﮕــﯽ داھﺎﺗــﻮودا ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴﯽ ﺳﺎﻧەی ﺧﯚی ﻟە ﺑﺮۆﻛﺴﻞ ﺋەﻧﺠﺎم دەدات و داوا ﻟە ﺳــەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت دەﻛەﯾﻦ ﺑەﺷــﺪاری ﺗﯿﺎدا ﺑﻜەن“. ﻛەﻧەﻛە ﯾﺎن ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە 24ی ﮔﻮﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1999ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴێﻜﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺑــە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ 700 ﻧﻮێﻨــەر و ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺑﯿﺎﻧﯽ، ﻟــە ﺋەﻣﺴــﺘەرداﻣﯽ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ھﯚڵەﻧــﺪا وەك داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮا .ﻓﺮﯾــﺎد ھﯿﺮاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەدات ﻛە ھەﻣﻮو ھەوڵﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﻛە ﺋەو
ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﻣەرﺟەﻋێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﯚ ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻣﺤەﻣــەد ﻧەزﯾــﻒ ﻗــﺎدری، ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ،رەﺧﻨە ﻟە ﺑــێ ﻻﯾەﻧﯿﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾــە دەﮔﺮێــﺖ و ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت” :ھــەر ﻟــە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑێﺖ“. ﻓﺮﯾﺎد ھﯿﺮاﻧﯽ ﭘێﯽ واﯾە” :ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن وەك ﺣــﺰب ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋەﻧﺪاﻣﻦ و ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﭼﺎودێــﺮن و ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﯿﺎن وەك ﻣﯿــﻮان ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﻛــﺮاون ،ﺑــەم ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ، ﺋەوەﯾــە ﻛە ﺳــەرﺟەم ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﻟە ﭼــﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗێﯿﺪا ﺑەﺷﺪار ﺑﻦ و ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧــﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﺑﺒەﺳــﺘﺮێﺖ و ﻓﺮﯾﺎد ھﯿﺮاﻧﯽ:
ھەوڵﻤــﺎن ﺋەوەﯾــە ﮐەﻧەﮐە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﻣەرﺟەﻋێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﯚ ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾــەدا راﻣــﺎن ﮔەﯾﺎﻧــﺪ، ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾــەك ﻛــە ﻟــە ﺑەرﮔﺮی ھەﻣﻮو ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ھەرﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑێﺖ و ھەژﻣﻮوﻧــﯽ ھﯿﭻ ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺑەﺳــەرەوە ﻧەﺑێﺖ، ﺋێﻤــە وەك ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﭘێﺸــﻮازی ﻟــێ دەﻛەﯾﻦ ،ﺑــەم ﻛەﻧەﻛە، ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛەداﯾــە ،ﺑﯚﯾــە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ھەڵﮕﺮی ﮔﻮﺗﺎری ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑێﺖ و وەﻣﺪەرەوەی ﭘﺮﺳــﯽ ھەرﻛﺎم ﻟە ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ
ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳــەر ﺑﺪرێــﺖ ،وەك داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯽ و ﺑﺒێــﺖ ﺑــە ﻣەرﺟەﻋێﻚ ﺑــﯚ ﻛﻮرداﻧﯽ ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی ،ﺟێﮕﺮی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜــﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ: ”ﺋێﻤە وەك ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑــە ﻓەرﻣــﯽ ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﭘەﻛەﻛەدا، ھﯿــﭻ ﻛﺎت ﻧــە وەك ﺋەﻧــﺪام و ﻧــە وەك ﭼﺎودێــﺮ و ﻟەژێﺮ ھﯿﭻ
ﻧﺎوێﻜﺪا رۆڵﻤــﺎن ﺗێﯿﺪا ﻧەدﯾﻮە و ﺑەﺷﺪارﯾﻤﺎن ﻧەﻛﺮدووە“. ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ”ﻛەﻧەﻛە“ ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴێﻜﯽ ﺑﯚ دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺗﺎراوﮔە ﺑەﺳــﺖ ،ﺋەوەﯾﺶ ﺑــﻮوە ھﯚی ﻧﺎڕەزاﯾﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت ﻛــە ﺑەﺑــێ ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋــەوان ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــێﻜﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾەی ﺑەﺳــﺘﻮوە و ﺑە دەﺳﺘێﻮەردان ﻟە ﻛﺎروﺑﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەﺳــﻔﯿﺎن ﻛﺮدن، ھەر ﭘێﻨﺞ ﻻﯾەﻧە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛەی رۆژھــەت ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻧﻔڕاﻧﺴــەﯾﺎن ﻛﺮد و رەﺧﻨەی زۆرﯾﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﭘەﻛەﻛە ﻛﺮد. ھﯿﺮاﻧﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ھەڵﻮێﺴﺘەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗــەوە” :ﺋەﮔــەر ﭘێﺸــﺘﺮ ﻻﯾەﻧێــﻚ ﯾــﺎن ﭼەﻧــﺪ ﻻﯾەن ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤەﯾــﺎن ﻛﺮدﺑێــﺖ و ھﯚﻛﺎری ﺧﯚﯾــﺎن ھەﺑﻮوﺑێﺖ ،ﺋێﻤە رێﺰ ﻟە ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﮔﺮﯾﻦ ،ﺑەم ھﯿﻮاﻣﺎن ﺋەوەﯾە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧێﻚ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﺑە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚی ﺑﺰاﻧێﺖ و ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺗێﺪا ﺑﻜﺎت و ھەوڵ ﺑﺪەﯾﻦ ﺑەﯾەﻛەوە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــێﻜﯽ ﺳەرﺗﺎﺳەری و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺳﺎز ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺒێﺖ ﺑە ﻣەرﺟەﻋێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑــﯚ ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“.
ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻓﺮﯾــﺎد ھﯿﺮاﻧــﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾە ﺑــە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺳــەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد دەزاﻧێــﺖ ،وەك ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘێ دەدات ھــەوڵ دەدەن ﺑﺒێــﺖ ﺑــە ﻣەرﺟەﻋێﻜــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ، ﺑــەم ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟــﻮودی دەڵــێ” :ﺋێﻤــە ھﯿــﭻ ﻛﺎت ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎو ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ رێﺒەراﯾەﺗﯿــﺪا ﺑەﺷــﺪاری ﺋەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻣــﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەﮔەر ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﯾﺎن ﻛﯚڕێﻜﯿﺎن ﻟە وﺗــﺎن ﮔێڕاﺑێﺖ و ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﯾــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑێﺖ، ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺋــەو ﺷــﺎﻧﺪەﯾﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧەﻛﺮدووە ،دەﺑێ ﭼــﺎوەڕوان ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑﺰاﻧﯿﻦ چ داواﯾەﻛﯿــﺎن ھەﯾە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳــەر ﺑﺪەﯾــﻦ ،ﺑەم ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﯾﺸــﺪا دﯾﺴــﺎن ﺋەﮔەری ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﻤﺎن ﻟەو ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴەدا ھەر ﻛەﻣە“. ﻗﺎدری رەﺧﻨە ﻟە ﺷــەرﻋﯿﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ دەﮔﺮێﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺋەﺟێﻨــﺪای ﺣﺰﺑێــﻚ ﻟــە ﭘﺎرﭼەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪاﯾە و دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە” :رژێﻤﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەﯾﺎن و ﺳــەﺗﺎن ﺗﺎواﻧﯽ ﻟــە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە و ﻛﯚڵﺒەر و زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺷــەھﯿﺪ ﻛﺮدووە و ﻧﻜﯚڵﯽ ﻟە ﻣﺎﻓە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺮدووە، ﺑە دەﯾﺎن رووداوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رووﯾﺎن داوە ،ﻛەﻧەﻛە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋــەو ﺗﺎواﻧﺎﻧــە ﺑﮕﺮێﺖ و ﺋەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺎﻧەی رژێﻢ ﻟەﻗﺎو ﺑﺪات“.
ﺑﯚﯾــە ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن و ﺋەﻧﺪاﻣﺒﻮوﻧــﯽ ﺣﺰﺑەﻛــەی ﻟەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾــە ،رەت دەﻛﺎﺗــەوە و دەڵــێ” :ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن و ﺋەﻧﺪاﻣﺒﻮون ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﻛە ﺋﯿﺮادەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﭽێﺘە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوەوە و ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﭘﺎرﭼەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑێﺖ، ﺑەڕای ﺋێﻤە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ھەڵﮕﺮی ﺋەو ﺋەرﻛە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿە ﺑێﺖ ﻛە ﻛﯚﻣەﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻟێ دەﻛەن .ﺳﯿﺎﺳــەت و رواﻧﮕە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ رێﻜﺨﺮاوەﯾﯽ ﺋەوان ﺑە ﭘەﻛەﻛە ،ھﯿﭻ ﮔﻮﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺋەوان ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﭘەﻛەﻛە“. ”ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻓەرﻣﯿﯽ ﺋێﻤە ﺋەوەﯾە ﻛە ھەر رێﻜﺨﺮاوێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ﺑێــﺖ و ﺋﯿﺮادەﯾەﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮواﻧــەی ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺑێﺖ ﻛــە ﻟــە ﺧﺰﻣەت ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا ﺑێﺖ ،ﺋێﻤە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟێ دەﻛەﯾﻦ ،ﺑەم ﻛەﻧەﻛە ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﭘەﻛەﻛە و ﺋێﻤە ﻟەﮔــەڵ ﭘەﻛەﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوەﺗەوە و ھﯿﭻ ﮔﺮﻓﺘێﻚ ﻟــە ﻧێــﻮان ﺋێﻤــە و ﭘەﻛەﻛەدا ﻧﯿﯿە ،ﺋــەو رووداوەﯾﺶ ﻛە ھﺎﺗە ﭘێﺶ ،ﺑــە ﺧﯚﺷــﯿﯿەوە ﺟﺎرێ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻛەﻧەﻛە وەك رێﻜﺨــﺮاو ،ﺑەﺷــێﻜﻦ ﻟە ﺋﯚرﮔﻨﯿﺰاﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺋێﻦ ﺟﯽ ﺋﯚﯾﯽ ﭘەﻛەﻛە“ ﻗﺎدری وای ﮔﻮت. ﺋەو ﺋەﻧﺪاﻣــەی ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻛــﻮرد رەﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﺋــەوان ﺑەﺷــێﻚ ﺑﻦ ﻟــە ﭘەﻛەﻛــە و وەك ھێﻤــﺎی ﭘــێ دەدات: ”ﻛﯚﻧﮕــﺮەی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻟەژێﺮ ھەژﻣﻮوﻧﯽ
ﭘەﻛەﻛەدا ﻧﯿﯿــە ،ﺑەم ﭘەﻛەﻛە ﯾەﻛێﻜــە ﻟــەو ھێﺰاﻧــەی ﻟــە ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛەدا ﺋەﻧﺪاﻣە و ھﺎوﻛﺎری ﺋــەو داﻣەزراوەﯾــە دەﻛﺎت و ﺗەﻧﯿﺎ ﭘەﻛەﻛەﯾــﺶ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان و ﺣﺰﺑﯽ ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋەﻧﺪاﻣﻦ“. ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﻟەﺳەر ﮔﺮژﯾﯿەﻛەی ﻧێــﻮان ﭘەﻛەﻛــە و ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان، رەﺧﻨەی زۆر ﻟــە ﻛەﻧەﻛە ﮔﯿﺮا ﺑەوەی ﻛە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑێ ﻻﯾەﻧﯽ ﺧــﯚی ﺑﭙﺎرێﺰێــﺖ و ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﻟــە ﭘەﻛەﻛــە ﻛــﺮدووە ،ﺑەم ھﯿﺮاﻧﯽ ﭘێﯽ واﯾە” :ﻟە رووداوی ﻛێﻠەﺷﯿﻦ ﻛە ﮔﺮژﯾﯿەك ﻟە ﻧێﻮان ﭘەﻛەﻛە و ﺣﺪﻛﺎ دا دروﺳﺖ ﺑﻮو، ﻻﯾەﻧﮕــﺮی ﭘەﻛەﻛەﻣﺎن ﻧەﻛﺮد و ﺋێﻤــە ﺧﯚﻣﺎن ﭘــێ ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺳــەرﺟەم ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧە ،ﺑەم ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﻻﯾەﻧێﻚ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ھەڵــە ﺑــەﻛﺎر دێﻨێــﺖ ،ھەر ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻚ ﺑﺒێﺘە ﻣﺎﯾەی ﻟەﯾەك ﺗﺮازاﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻻی ﺋێﻤە رەت دەﻛﺮێﺘەوە“. ﭼﺎودێﺮاﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟــە رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەواز و ﺳەرداﻧﺎﻧەی ﻛەﻧەﻛە ﺑــﯚ ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ رۆژھــەت ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەرەﯾەﻛﯽ رۆژھەﺗﯽ ،ﻟە دژی ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﻛﻮرد ﻛە ﺑڕﯾــﺎرە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﺮدﺳــﺘﺎن ﺑەڕێﻮە ﺑﭽێــﺖ ،دەﮔەڕێﻨﻨەوە و ﭘێﯿﺎن واﯾە ﭘەﻛەﻛە دەﯾەوێ ﻟە رێﮕــەی ﻛەﻧەﻛەوە ﺋەو ھەوﻧە ﻟەﺑــﺎر ﺑەرێﺖ ﺑﯚ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾە و ﻧﯿــﺎزی ھەﯾە ﺑەرەﯾەك ﻟــە رۆژھەت ﻟە دژی ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﺮدﺳــﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. ﻓﺮﯾــﺎد ھﯿﺮاﻧﯽ ﻟــە وەﻣﯽ ﺋەو ﺑﯿﺮ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﺎﻧــەی ﭼﺎودێﺮاﻧﺪا رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧﯿﯿە ﻛــە ﺑﻤﺎﻧــەوێ ﺑەرەﯾەﻛﯽ ﺳــەر ﺑە ﭘەﻛەﻛە ﻟە رۆژھەت دروﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ دژ ﺑــە ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣــﻮو ھەوڵﻤﺎن ﺑــﯚ ﺋەوەﯾە ﺑــەرەی ﻛــﻮرد ﻟە ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ داﮔﯿﺮﻛەران ﻧــەك ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﻛﻮردی و ﺋەو ﺑەرەﯾە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن“.
ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻣەوﻟﻮودی:
ﺋێﻤە وەك ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﭘەﻛەﻛەدا ،ھﯿﭻ ﻛﺎت ﻧە وەك ﺋەﻧﺪام و ﻧە وەك ﭼﺎودێﺮ و ﻟەژێﺮ ھﯿﭻ ﻧﺎوێﻜﺪا رۆڵﻤﺎن ﺗێﯿﺪا ﻧەدﯾﻮە و ﺑەﺷﺪارﯾﻤﺎن ﻧەﻛﺮدووە
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی ﻧێﻮان ﭘەﻛەﻛە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوەﺧــﯚی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە ﻓەرﻣــﯽ ﻛﻮژراﻧﯽ 43ﺳــەرﺑﺎزی ﺧﯚی ﺑە دەﺳﺘﯽ ﭘەﻛەﻛە راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ھەروەھﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوەﯾﺶ ﻛﺮدووە ﻛە ﺋەو 43ﺳــەرﺑﺎزە ﻟــە ﻣﺎوەی 40رۆژی راﺑــﺮدوودا ﻛــﻮژراون. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺑو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە ،ﺟﮕە ﻟەو ﺳەرﺑﺎزاﻧەی ﻛــﻮژراون 160 ،ھﺎووﺗﯿــﺶ ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﭘەﻛەﻛە ﺑﺮﯾﻨــﺪار ﺑﻮوﻧە و زۆرﺑەﺷــﯿﺎن ﺑﺮﯾﻨەﻛەﯾــﺎن ﺳــﻮوﻛە .زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 50ﺳەرﺑﺎزﯾﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮوﻧە ﻛە ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛەﻣﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛەﯾﺎن ﺳەﺧﺘە. زۆر ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕﯽ
راﺑــﺮدوودا زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 450ﮔەرﯾﻼ ﺑە ھــﯚی ﺑﯚردوﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻓڕۆﻛە ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺷــەھﯿﺪ
زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 4ﭘــﺮدی ﻧێﻮان ﺷــﺎرە ﻛﻮردﯾﯿــەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﭘەﻛەﻛــەوە ﺗەﻗێﻨﺮاوﻧەﺗــەوە و دوو ﻟەو ﭘﺮداﻧەﯾﺶ ﭼﺎك ﻛﺮاوﻧەﺗــەوە و دووی ﺗﺮﯾﺶ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ژێﺮ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەدان ﺑﻮوﻧــە ،ﺑــەم ﻟــە راﭘﯚرﺗێﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣەی رادﯾﻜﺎڵــﺪا ھﺎﺗﻮوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ،ﺑە ﻓەرﻣﯽ 43ﮔەرﯾﻼ ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە و 9ی ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار
ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ﭘەﻛەﻛەوە ﺗەﻗێﻨﺮاوﻧەﺗــەوە و دوو ﻟــەو ﭘﺮداﻧەﯾــﺶ ﭼــﺎك ﻛﺮاوﻧەﺗەوە و دووی ﺗﺮﯾــﺶ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە ژێﺮ
ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەدان. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی ﭘەﻛەﻛە دزەی ﻛﺮدووەﺗە ﻧﺎو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﺎری ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ،ﻟە ﻣــﺎوەی ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا 896ھﺎووﺗﯿﯽ ﮔﺮﺗﻮوە و ﻟەو رێﮋەﯾەﺷــﺪا 413ھﺎووﺗﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﻛﺮدووە و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺋﺎزاد ﻛﺮاون. ﻛەﻣﺎل ﻛﻠﯿﭽــﺪار ﺋﯚﻏڵﻮ ﺑە ﻓەرﻣﯽ داوای ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛﺮد ﻛە ﻟەﺳــەر زﯾﺎﻧــﯽ ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزاری زاﻧﯿﺎرﯾﯿــﺎن ﭘێ ﺑــﺪەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧەی ﺋەوان ﻛﺮدووﯾﺎﻧە، ﻟەوﻛﺎﺗەوەی ﺷــەڕ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ
ﻛــﺮدووە ،ﮔەﺷــﺘﯿﺎران روو ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﻛــەن و ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑﻮوەﺗە ھــﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و دۆﻻرﯾﺶ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻟﯿﺮەی ﺗﻮرﻛﯽ ،ﺗﺎ دێﺖ ﻟە ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەداﯾە. ﻟەﺳــەر ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿﭻ وەﻣێﻜﯽ ﻛﻠﯿﭽﺪار ﺋﯚﻏڵﻮی ﻧەداوەﺗــەوە ،ﺑــەم ﻣﺤەﻣــەد ﺷﯿﻤﺸــەك وەزﯾــﺮی داراﯾــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﭘﺮێﺲ ﻛﯚﻧﻔﺮاﺳــێﻜﺪا، ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﻛە ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ﺑە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە ﺳەرداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەن و دەﺗﺮﺳﻦ ﻟەوەی ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﭘﺎرێﺰراو ﻧەﺑێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ،ﺳــﺎﻧە
500ھــەزار ﮔەﺷــﺘﯿﺎر ﺗەﻧﯿﺎ روو ﻟە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ دەﻛەن ﻛە ﺷــﺎرێﻜﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــە ،ﺑەم ﻟەوەﺗــەی ﺷــەڕ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە ،ﺋەو رێﮋەﯾــە زۆر ﻛەﻣﯽ ﻛــﺮدووە و زﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﺸــﯽ ﺑە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە. ﭘەﻛەﻛــە ﺟﮕــە ﻟــەوەی زﯾﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﻧــﯽ و ﻣﺎدی ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ،ھەروەھﺎ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗەﻗﺎﻧﺪﻧەوەی ﺑﯚڕﯾﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﻟە رێﮕەی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﺑﯚ ﺑەﻧﺪەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟێﮫﺎن دەڕۆﯾﺸﺖ، زﯾﺎﻧﯽ 250ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرﯾﺸــﯽ ﺑە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪووە، ﺋەﻣەﯾــﺶ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە
ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﺸﺘڕاﺳﺘﯽ ﻛﺮدەوە .ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﯚ ﻣﺎوەی 7رۆژ ﻟەﺑەر ﺗەﻗﺎﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ﺑﯚڕﯾﯿەوە، ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺑەﻧﺪەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن راﮔﯿﺮاﺑﻮو. رێﻜﺨﺮاو و ﻛﯚﻣەڵە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛــﺪا داوا دەﻛەن ﻛە ھــەردووﻻ )ﭘەﻛەﻛە و ﺗﻮرﻛﯿﺎ( ﺷــەڕ راﺑﮕﺮن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔــەر ﺋــەو ﺷــەڕە ﺑەردەواﻣﯽ ھەﺑێﺖ ،زﯾﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەدا دەﺑێ و ﻟە رووی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸەوە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﻛەوێﺘە ژێﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎرەوە.
ﻣﺎڵﭙەڕی ﺟەزﯾﺮەی ﺗﻮرﻛﯽ:
ﭘﺎرﺗﯽ رێﮕە ﻧﺎدات ﺋێﺮان ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﺎت
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻮوەﺗە رۆژەﭬﯽ زۆرﺑەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻧﺎوﭼەﯾﯿــەﻛﺎن .ﻟە ﻧێﻮ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ،ﺑە رووﻧﯽ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺮێ ﻛە ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑەﺳــەر ﭼەﻧﺪ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە و ﻟەو ﻧێﻮەﺷــﺪا ،ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەرەﻧﮕﺎری ﺋەو ھەژﻣﻮوﻧە ﺑﻮوەﺗەوە. ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوو ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﻗﺎﺳﻢ ﺳــﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ و ﺋەوی ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن ﻣﻮراد ﻋەﻟەﻣﺪارە ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ﻋەﻟەﻣﺪار ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ راﺳﺖ ﻧﯿﯿە .ﺋەﻣە ﮔﻮﺗەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﻛﻮردە ﻛە ﺑﯚ ﺟەزﯾــﺮەی ﺗﻮرﻛﯽ ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ. ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــەوەی ﭘﺮﺳــﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺗﻮرﻛﯿﺎ. زۆرێــﻚ ﻟــە ﻛەﻧﺎڵــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو وﺗــە، ﺳــەرداﻧﯽ ھەوﻟێﺮﯾﺎن ﻛﺮدووە و ﻟە ﻧﺰﯾﻜــەوە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺮدووە و راﭘﯚرﺗﯿﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە. ﺋﺎﯾﺸە ﻛەرەﺑﺎت ﻧێﺮدراوی ﺳﺎﯾﺘﯽ ﺟەزﯾــﺮەی ﺗﻮرﻛﯽ ﻛــە ﻣﺎوەی ھەﻓﺘەﯾەك ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوە و ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚی ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻛــﻮردەﻛﺎن ﻛﺮدووە، ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە دەﺳــەﺗﯽ ﺋێــﺮان ﺑەﺳــەر ﺋەو ﭘﺮﺳــەوە ﺑە رووﻧﯽ ھەﺳــﺘﯽ ﭘــێ دەﻛﺮێﺖ، ﺑەم ﺋــەوەی زۆر ھەﺳــﺘﯽ ﺑە دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﭘﺮۆﺳەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە،
ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە، ﺑﯚﯾە ﺋەﺳﺘەﻣە رێﮕە ﺑﺪەن ﺋەوەی ﺋێﺮان دەﯾەوێﺖ ،ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎر ﺑﻮو ھﺎﺗﻢ ﺑــﯚ ھەوﻟێﺮ، ﻟێﺮە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﻛﺎﺳﺒﻜﺎران و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎن و ﺧەڵﻜــﯽ ﺳەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن ،ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮد، ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻗﺴــەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا دەﻛەم، ھەﻧﺪێﻚ ﺑە رەﺷﺒﯿﻨﯿﯿەوە دەڵێﻦ: ”ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﭼﯽ ﺑﺮادەر ،دوﻋﺎ دەﻛەﯾﻦ ﻧەﻛەوﯾﻨەوە ﻧﺎو ﺷــەڕی
ﻧﺎوەﺧــﯚ“ .ﺑــەم ھەﻧﺪێﻜﯿــﺶ ھــەن ﮔەﺷــﺒﯿﻨﻦ ﺑــە ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و دەڵێﻦ” :ﺋێﺴﺘە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﻤﺎن ھەﯾە ،داﻋﺶ ﻟەﺑەر دەرﮔەﻣﺎﻧە و ﺷــەڕﻣﺎن ﭘێ دەﻓﺮۆﺷــێﺖ ،ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎﺳﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑﻜەﯾﻦ .ﺑەم دوای ﺋــەم ﺗەﻧﮕﮋاﻧــە ﺑڕواﻣﺎن ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە“. ھــەردوو ﺣﺰﺑــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋێﺮاﻧﯿــﺎن زۆر ﺑەﺳــەرەوەﯾە و ﺑەﮔﻮێﺮەی ﮔﻮﺗەی ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿــﺶ ،ﺋــەو دوو ﭘﺎرﺗــە ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێــﺮان ﺟێﺒەﺟێ دەﻛەن ﺑﯚ دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ. ﺋەوەﻧــﺪەی ﻣــﻦ ﻟەﮔــەڵ ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﻢ ﻛــﺮدووە ،ﺋــەوان رازی دەﺑﻦ ﺑە
ﻣﺎﻧەوەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﯚ دوو ﺳﺎڵﯽ ﺗﺮ، ﺑەم ﺑەڵێﻨﯿــﺎن دەوێ ﻛە دوای ﺋەو دوو ﺳــﺎڵە ،ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ھەڵﺒﮋێﺮدرێﺖ ﻧــەك ﻟەﻧــﺎو ﺧەڵﻜــەوە .ﻧﺎﻛﺮێ ﺋەوەﯾــﺶ ﺑــﺎس ﻧەﻛەﯾــﻦ ﻛە زۆرێﻚ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘــﯽ ،ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳﻨﻮوری ھەوﻟێﺮ و دھﯚك دەﺳەﺗﯽ ھەﯾە و ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەڵەﺑﺠە ﺋەوان دەﺳــەﺗﺪارن، ﺑﯚﯾە رەﺧﻨە دەﮔــﺮن ﻟەوەی زۆر ﺟﺎر ﺑﺎرزاﻧﯽ وەك ﺳەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗێﻚ ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛﺎت .ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑﺎرزاﻧــﯽ ھەوڵــﯽ زۆری داوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ھێــﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾەك ﺑﺨﺮێﺘەوە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﯾەﻛﯽ ﻧەﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە، ﮔﯚڕان ﺋەﻣــە وەك ﻛﺎرﺗێﻚ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨێﺖ ﺗﺎ ﺑڵێ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە
دوو ﺋﯿﺪارەﯾــﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧەھێڵێﺖ. ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری دەﺳﺘﻮور ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻛە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﻤێﻨێﺘەوە ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺘە ﺧﺎوەﻧــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﺧﯚی ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﺧەرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨەوەی ھەروەھــﺎ دەﺳــﺘﻮورن. ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﮔــﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو راﺳﺘﯿﯿە دەزاﻧــﻦ ﻛە ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ھﯿﭻ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑەھێــﺰی وەك ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻧﯿﯿە ﺗﺎ ﺑﺒێﺘە ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑــە دەﻧﮕــﺪەری ﺧﯚﯾﺎن ﺑڵێﻦ 30ﺣﻮزەﯾﺮاﻧێﻜﯽ ﺗﺮ دووﺑﺎرە ﻧﺎﺑێﺘەوە ،ﺑﯚﯾە دژاﯾەﺗﯿﯽ ﻣﺎﻧەوەی ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﻛەن. ﺋەﮔەر ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﻣﺎوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣﺎﻧﮕێﻜە ﺷەڕ ﻟە ﻧێﻮان ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘەﻛەﻛە( و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا دروﺳﺖ ﺑﻮوە .ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 43ﺳەرﺑﺎزی ﺗﻮرك ﻛﻮژراون و 160ﻛەﺳﯿﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮوﻧە .ﺑەم زﯾﺎﻧﯽ ﻣﻠﯿﯚﻧﺎن دۆﻻری ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزارﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە.
ﺑﻮوﻧــە ،واﺗە ھــەردووﻻ ژﻣﺎرەی ﻛﻮژراوەﻛﺎﻧﯿﺎن وەك ﯾەﻛﺘﺮە. ھەر ﻟە ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺷــەڕی ﻧێــﻮان ﭘەﻛەﻛــە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ 129 ،ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ و ﻣەدەﻧــﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﭘەﻛەﻛەوە ﺳــﻮوﺗێﻨﺮاون ،ﺑــەم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﻣەدەﻧﯿﯿــەﻛﺎن ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺗێﺪا ﻧەﺑﻮوە. زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 4ﭘﺮدی ﻧێﻮان ﺷــﺎرە
7
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزارﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە ﻣﻠﯿﯚﻧﺎن دۆﻻر زﯾﺎﻧﯽ ﺑەرﻛەوﺗﻮوە
ﺑﺎﻛﻮور
ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری دەﺳﺘﻮور:
ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﻟــە ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺑﻤێﻨێﺘەوە ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﺧﯚی ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺧەرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨەوەی دەﺳﺘﻮورن ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻧەﮔەﻧــە ھﯿــﭻ رێﻜﻜەوﺗﻨێــﻚ، ﺋەوﻛﺎت زۆر ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە ﺑﺎﺳﯽ دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەﺳﺘەﻣە ﺑﺎرزاﻧﯽ رێﮕە ﺑﺪات ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒێﺘەوە ﺑە دوو ﺋﯿﺪارەﯾﯽ. ﭘﺎرﺗەﻛەی ﺑﺎرزاﻧــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ﻻی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەوروﭘــﺎوە ﻧﺰﯾﻜە و ﺑە ھﯿــﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋێﺮاﻧﯿــﺎن ﺑەﺳــەرەوە ﻧﯿﯿــە. ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــﺶ وەك ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﻜﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺗەﻣﺎﺷﺎ دەﻛەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە رێﮕەی ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ﻧەوﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺑەﻧﺪەرەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن دەﻧێﺮن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ وەك ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ داراﯾﯽ ﺑە ھێﺰ ﺗەﻣﺎﺷــﺎ دەﻛەن .ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ ﮔﺮﻧﮕە، ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ھەزار و 600 ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﻮرﻛﯽ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن ،ﺑەم ﺋێــﺮان ﻧﺎﺑێﺘە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ داراﯾﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، وەﻟێ وەك ﭼﯚن دەﺳەﺗﯽ ﺑەﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻋێﺮاﻗەوە ھەﯾــە ،ﺑــە ھەﻣﺎن ﺷــێﻮەﯾﺶ دەﯾــەوێ ﻟە رێﮕــەی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕاﻧەوە دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻓەرز ﺑﻜﺎت ،ﻛە ﭘﺎرﺗﯿﺸﯽ دژاﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ زۆری ﺋەو ﺑﻮارە دەﻛﺎت.
دﻻوەر ﻋەﻻﺋەدﯾــﻦ وەزﯾــﺮی ﭘێﺸﻮوی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘێﯽ واﯾە ﺋێﺮان و ﭘﺎرﺗﯽ دوژﻣﻨﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﯿــﻦ و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەھێﺰﯾﺶ ﻟــە ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧــﺪا ھەﯾە. ﺋێﺮان دەﯾەوێ ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﮔﻮﺗەی دﻻوەر ،ﺋێﺮان ﺑــﯚ ﻧﺎوﭼەﻛە زۆر ﮔﺮﻧﮕــە ،ﺑەم ھەﻧﺪێﻚ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺎن زۆر ﻟە ﻗەﺑﺎرەی ﺧﯚی ﮔەورەﺗﺮ ﻛﺮدووە. ﺋێــﺮان ﻟەﮔەڵ ﺋــەوەی ھێﺰێﻜﯽ ﮔەورەی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە ،ﺑەم ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەوەی ﺋەو وﯾﺴــﺘﻮوﯾەﺗﯽ ﻧەﻛﺮاوە و ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﯽ ﻛﻮرد ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻨەوە ﭘێــﯽ ﮔﻮﺗﻢ ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوو ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻦ، ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﻗﺎﺳﻢ ﺳــﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ و ﺋەوی ﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ﻣﻮراد ﻋەﻟەﻣﺪارە )ﭘﯚت( ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ﻋەﻟەﻣﺪار ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ راﺳﺖ ﻧﯿﯿە. ﺗێﺒﯿﻨــﯽ /ﻣــﻮراد ﻋەﻟەﻣــﺪار ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻧﺎو زﻧﺠﯿﺮەدراﻣﺎی ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ”دۆڵــﯽ ﮔﻮرﮔەﻛﺎن“ە ،ﻛە ﻣﺎوەی 10ﺳﺎڵ دەﺑێ ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە و زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻨەری ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و دەرەوەی ﺋەو وﺗە ھەﯾە.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺳەن ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی رووﻧﺎﻛﯽ :ﺑەم ﺋەوەی ﭘەﯾﻮەﺳﺘە ﺑە ﯾەﻛە زﯾﺎدەڕۆﻛﺎﻧەوە ،ﺋەوە ﺋێﻤە دﯾﻜﯿﯚﻣێﻨﺘﻤﺎن ھەﯾە ﻟەوەی ﻟێﻚ ﺗێﻨەﮔەﯾﺸــﺘﻦ رووی داوە ،ﺑەڵﮕە و ﻧﻮوﺳﺮاوﻣﺎن ھەﯾە ﻟە ﺷﺎرەواﻧﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و ﻧﻮێﻨەری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە رێﮕەﻣﺎن ﭘێ دراوە ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ،ﺑﯚﯾە رووﻧﻜﺮدﻧەوەﻣﺎن داوە ﺑە وەﺑەرھێﻨﺎن.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 77ﺧﺎﻧﻮو ﺑە زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت وﺷە /دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن -رێﺒﯿﻦ ﻣﺤەﻣەد ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”رووﻧﺎﻛﯽ“ ﺑــﯚ وەﺑەرھێﻨﺎن ﻛە ﭼەﻧــﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و ﻛەﻻر ھەﯾە 77 ،ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﺑە زﯾﺎدەڕۆﯾــﯽ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ،ﺟﯿﺎ ﻟە ﺟﯚرەھﺎ ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺪا ،وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دوای 6ﺳﺎڵ ،ﺑەدەم ﺳﻜﺎی ﺑەﺷــﺪاراﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەوە دەﭼێﺖ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻛﺮدووە ﻛە ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ زﯾﺎدەڕۆﯾﯿەﻛﺎن ﺑﺪاﺗەوە ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەت، ﺑەم ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دەڵێ” ،ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻤﺎن ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮدووە ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە“. ﺑەﭘێــﯽ ﭼەﻧــﺪ ﻧﻮوﺳــﺮاوێﻜﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻛە وێﻨەﯾﺎن ﻻی ”وﺷە“ ھەﯾە .ژﻣﺎرەﯾەك ﺑەﺷــﺪارﺑﻮوی ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”رووﻧﺎﻛــﯽ“ ﻟــە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن 66/ﻛﻢ ﺑﺎﺷــﻮوری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ،/ ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەﺗﯽ ﺷــﺎرۆﻛەﻛە ﺑــەرز ﻛﺮدووەﺗەوە و ﮔﺎزﻧﺪەﯾــﺎن ﻛــﺮدووە ﻟەوەی ”ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﺑەﻧﺮﺧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ زﯾﺎﺗــﺮ دەﻓﺮۆﺷــێﺖ، دەﺳﺘﯽ دەﺳــﺘﯽ ﺑە ﺑەﺷﺪاراﻧﯽ دەﻛﺎت ،ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2009وە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﮔﺮﻓﺘﯿــﺎن ھەﯾە، ﮔﻮﻣــﺎن دەﻛــﺮێ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ﺋەﻧﺪازﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ،ﺋەﻧﺪازﯾــﺎری ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزی ﺑﻦ ،ﻟــە ﭘڕۆژەﻛەدا ﺧﺎﻧــﻮوی ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ھەﯾە ،ﻟە
ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﺋﺎوەڕۆ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺑﺮی ﺋــﺎوەڕۆی 40ﺋﻨﺠﯽ8 ، ﺋﯿﻨﺠﯿﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە“. ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ژﻣﺎرە ،2065ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن دواﻛﺎرﯾﯿەﻛــەی رەواﻧــەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە. ﺋەواﻧﯿــﺶ /وەﺑەرھێﻨﺎن /دوای 6ﺳــﺎڵ ﻟە ﮔﺮﻓﺘﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــە، ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دروﺳــﺖ دەﻛەن و ژﻣﺎرەﯾەك ﮔﺮﻓﺖ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن دەﻛــەن ،ﻟەواﻧــە :زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ ﻟەﺳەر زەوی. ڕاﭘﯚرﺗەﻛــەی ﺑەﭘێــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻻی ”وﺷــە“ﯾە ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ﺑەﺑێ
ﺋﺎﮔەدارﻛﺮدﻧەوە 79 ،ﯾەﻛەی ﺑە زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ﻟە ”ﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎرد“ ،ﻟە ﺑەﺷﯽ دووەﻣﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﺑە ”ﺑەرزاﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ژاڵە“ ﻧﺎﺳــﺮاوە ،ﺑەﭘێﯽ ﺳــﺎﯾﺖ ﭘﻼن،
ﺳﺎﯾﺖ ﭘﻼﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﭘەﺳﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ و رێﮕــە ﻧەدرێ ﯾەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت ،ﻧﺮﺧەﻛﺎن ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺷــﺎرەواﻧﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺋەﻧﺪازﯾــﺎری
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘەﯾﻮەﺳﺖ ﻛــﺮاوە ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی رووﻧﺎﻛــﯽ ،ﻗﺎزاﻧﺠﯽ 79ﯾەﻛەی زﯾﺎدەڕۆﯾﯽ رادەﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑــﻜﺎت و ﻛﺎرﮔێڕی ﺷــﺎرۆﻛەی
دەﺑێ 77ﯾەﻛە دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت، ﺑــەم ﺑەﭘێــﯽ ﻛﯚﻧــﻮوس 49 ﯾەﻛە ﻛﺎری ﺗێــﺪا ﻛﺮاوە .ﺑەﭘێﯽ ﻟێﮋﻧەﻛە 66 ،ﯾەﻛە ﺳەﻗﻔﯿﺎن ﺗێ ﻛــﺮاوە و 3ﯾەﻛەﯾﺶ ﺑﻨﺎﻏەی ﺑﯚ داﻧﺮاوە. ﻟێﮋﻧەﻛــە ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛﺮدووە
ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﭘڕۆژەﻛــە، ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن وەﺑەرھێﻨــەرەوە ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑــە واژۆی ﻧێﭽﯿﺮﭬــﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ
دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧﯿــﺶ ﭘﺎرەﻛەی ﺑﯚ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮓ ،ﺧەرج ﺑﻜەن. ﻟــە ﻓەرﻣﺎﻧەﻛەدا ھﺎﺗــﻮوە ،ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــە ھﯿــﭻ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن و ﺑەڵێﻨﺪەراﯾەﺗﯽ ﭘێ ﻧﺎدرێ ﺗــﺎ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ % 100ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﺪا ﺗەواو ﻧەﻛﺎت.
ﺑەﺷــە ﺑﻮدﺟەی ﺣﻜﻮ و ﻣە ﺗــﯽ ھە ر ێﻤــﯽ ﻛﻮ ر د ﺳــﺘﺎ ن ﻟەﻻﯾەن ﺑەﻏﺪاوە، د ە ر ﮔــە ی ی ﭘێﺸــﯿﻨە ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﺸﯿﺎن ﺑــەڕوو داﺧــﺮا .ﻛــە ﺋەوەﯾﺶ ﺗﺎ رادەﯾەك ﭘﺎڵﭙﺸــﺘێﻚ ﺑــﻮو ﺑﯚ ﮔەﻧﺠــﺎن و ھﺎﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺑﯚ ژﻧﮫێﻨﺎن. ﻟەﮔەڵ ھەﻣﻮو ﺋەواﻧەﯾﺸﺪا ﻟێﺮە و ﻟەوێ ژن و ژﻧﺨﻮازی ﺑەردەواﻣە، ﺑەم ﺋﺎﻣــﺎرەﻛﺎن دەری دەﺧەن ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2013ەوە ﺳﺎڵ ﺑە ﺳﺎڵ ژﻣﺎرەی ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەﻣﺘﺮ دەﺑێﺘــەوە .ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ دادوەرﯾﯽ ھەرێﻤﯽ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﻟە ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟە ھەر ﭼــﻮار ﭘﺎرێﺰﮔەﻛەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺸەوە 10 .ھەزار و 923 ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟــە دادﮔەﻛﺎن ھەﺑﻮوە. ﺋەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﺋەو ژﻣﺎرەﯾە ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳــەرەﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ 2014دا 11ھــەزار و 862ﻣﺎرە 2014 ﺑڕﯾﻦ ﺑﻮوە .ﺧﯚ ﺋــەو ژﻣﺎرەﯾەش ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳﺎڵﯽ 2013و ﺑەر ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ؛ 13ھەزار و 196ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە. واﺗە ﻟە ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑە ﺑەراورد ﺑە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺑەر ﻟە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ،رێﮋەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی % 17داﺑەزﯾﻮە و دوو ھــەزار و 273ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە .ھﺎوﻛﺎت
ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ 2014 ﺑەراورد ﺑە ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ،2013ﺑە رێﮋەی % 10و ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣــﯽ 2015ﺑەراورد ﺑە ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ،2014 ﻧﺰﯾﻜەی % 8ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە. ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺟﻮوڵەﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺑــﺎزاڕی ھەﻧﺪێــﻚ ﭘﯿﺸــەی وەك زێڕﻧﮕــەری ،ﻛﻮﺗﺎڵﻔﺮۆﺷــﯽ، ھﯚڵەﻛﺎﻧﯽ زەﻣﺎوەﻧﺪ ،ﺋﺎراﯾﺸــﮕە و ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﻣــﺎڵ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﭘﯿﺸــەی ﺗﺮە .ﺑە ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی رێﮋەی ﻣــﺎرە ﺑڕﯾــﻦ رەﻧﮕە ﺋەو ﺧــﺎوەن ﻛﺎراﻧەش ھەﺳــﺖ ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑﻜــەن و ﻛﺎرﯾﮕەری ﻗﻮرﺳــﯿﺎن ﻟەﺳــەر داﺑﻨێــﺖ. ﺳــەﻻﻣﯽ زێڕﻧﮕەر ﻟە ﺑــﺎزاڕی ﮔــەورەی ھەوﻟێــﺮ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑە ﺑﺎزاڕﯾﺎن ﻟە ﺳێ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو دەدات و ﭘێــﯽ واﯾــە ،ﺟﮕە ﻟەو ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە ﻛــە ﻧﺮﺧﯽ زێڕ داﺑەزی و ﺟﻮوڵەﯾەﻛﯽ ﺑەﺑﺎزاڕ دا؛ ﻟەو ﺳــێ ﺳﺎڵەدا ﺑﺎزاڕﯾﺎن ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ دۆﺧﯽ
ﻧﺎﺳــﯿﺢ ﻣەﻻ ﺣەﺳەن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺋەوە ﻓەرﻣﺎﻧە و دەﺑێ ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێــﺖ .ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە راﮔﯿــﺮاوە ﺗــﺎ ﻟە ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕﺪا ﺳــەرﺟەم ﺗــەواو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿــەﻛﺎن دەﻛﺎت ،ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺋــەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﯾﺶ ﻛــە 476ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرە ،دەﻛﺮێﺘــە ﭘڕۆژەﯾەك ﺑﯚ ﺷﺎر ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛەﺷــﻤﺎن ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮدووە ﻟە ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎن و ﺑەردەوام ﭼﺎودێﺮﯾــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﻛەﯾﻦ، ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧە ھﯿﭻ ﮔەڕاﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە و ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ“. ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺳــەن ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻟەﺑــﺎرەی رووﻧﺎﻛــﯽ،
ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿەﻛﺎن و ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺳەری ،ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ھەﻧﺪێﻚ ﻟەو ﺑڕﯾﺎراﻧە زۆر ﺑﺎﺷــﻦ و ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﺪاﯾە ،ﺋێﻤە ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﻦ ﭘێﯿﺎﻧەوە و ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮدﻧﺪاﯾﻦ و ھەﻧﺪێﻜﯿﺸﯿﺎن ﺗەواو ﺑﻮوە“. ”ﺑەم ﺋــەوەی ﭘەﯾﻮەﺳــﺘە ﺑە ﯾەﻛە زﯾﺎدەڕۆﻛﺎﻧەوە ،ﺋەوە ﺋێﻤە دﯾﻜﯿﯚﻣێﻨﺘﻤﺎن ھەﯾە ﻟەوەی ﻟێﻚ ﺗێﻨەﮔەﯾﺸﺘﻦ رووی داوە ،ﺑەڵﮕە و ﻧﻮوﺳﺮاوﻣﺎن ھەﯾە ﻟە ﺷﺎرەواﻧﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن و ﻧﻮێﻨــەری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە رێﮕەﻣﺎن ﭘێ دراوە ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە ،ﺑﯚﯾــە رووﻧﻜﺮدﻧەوەﻣﺎن داوە ﺑە وەﺑەرھێﻨﺎن“.
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ رێﮋەی ھﺎوﺳــــــــــەرﮔﯿﺮی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە % 17داﺑەزاﻧﺪووە وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ﻛﺎر و داھﺎﺗــﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺗەﭘﯿﻮە و وای ﻛﺮدووە ﮔەﻧﺠﺎن ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﺑﯿﺮی ژﻧﮫێﻨﺎﻧﺪاﺑﻦ .ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﻛﺎر و وەﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘێﺸﯿﻨەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ھﯿﻮاﯾەك ،وای ﻛــﺮدووە زۆرێﻚ ﻟە ﮔەﻧﺠــﺎن روو ﻟە دەرەوەی وت ﺑﻜــەن .ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ دەری دەﺧەن ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ژﻣﺎرەی ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟــە دادﮔەﻛﺎن ﺑە ﺑــەراورد ﺑە ﭘێﺶ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە. ﺗەﻧﮕﮋەﯾﯽ داراﯾﯽ رۆﭼﻮوەﺗە ﻧێﻮ ھەﻣﻮو دەﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن و ﺑەﯾەك ﺟﺎر ﺑڕﺳﺘﯽ ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑڕﯾﻮە .ﺟﮕە ﻟەوەﯾﺶ ﺷەڕی داﺳــەﭘﺎوی داﻋﺶ و ﺋەو دۆﺧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻧﺎھەﻣﻮارەی ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ،ھێﻨﺪەی ﺗــﺮ ﺑﺎرەﻛەﯾﺎن ﻗﻮرﺳــﺘﺮ ﻛﺮدووە .ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﻮا
و ﻧﺎدڵﻨﯿﺎﯾﯽ ،دﯾﺎردەی ﺑەﻟێﺸــﺎو ﺑەﺟێﮫێﺸﺘﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ زﯾﻨﺪوو ﻛﺮدووەﺗەوە .ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ و دواڕۆژی رووﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ ،رێﮕــەی ھﺎت و ﻧەھﺎت دەﮔﺮﻧە ﺑــەر و ﻟــە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳەری ﺧﯚﯾﺎن دەﺑﻮێﺮن. ﺟﮕــە ﻟەواﻧەﯾﺶ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی 2014ەوە ﮔەﻧﺠﺎن ﺑەھﯚی ﺑڕﯾﻨﯽ
داﺑەزﯾﻨﯽ رێﮋەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺑﺎزاڕی ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻣــﺎڵ و زێڕﻧﮕەری و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﭘﯿﺸەی ﺗﺮ ھەﺑﻮوە. ﺑــﻮوە .ﺋەو دەڵێ ”ﺟﮕــە ﻟەوەی ﻣﻮوﭼــە ﻧﯿﯿــە و ﺧەڵــﻚ ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜە وەری ﻧەﮔﺮﺗﻮوە ،ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋەو 5ﻣﻠﯿﯚﻧەﯾﺶ ﺑﯚ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی دەدرا ﺑە ﺧەڵﻚ ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺑﺎزاڕی ﺋێﻤــە داﻧﺎوە و ﺑەﯾەك ﺟﺎر ﺑﺎزاڕﻣﺎن وەﺳﺘﺎوە“. داﺑەزﯾﻨﯽ رێﮋەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺑــﺎزاڕی ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻣﺎڵﯿﺶ ھەﺑﻮوە .ﺳەح ﺟــەﻻل ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣﯽ 60 ﻣەﺗﺮﯾﯽ ھەوﻟێﺮ ﻛﺎری ﻣﯚﺑﯿﻠﯿﺎت دەﻛﺎت .ﺋەوﯾــﺶ ھــەروەك زێڕﻧﮕﺮان ﺑﺎس ﻟــەو ﺑێ ﺑﺎزاڕﯾﯿە دەﻛﺎت ﻛە ﺑەرۆﻛﯽ ﮔﺮﺗﻮون .ﺋەو دەڵــێ ”ﺟﺎران ھــەر دەزﮔﯿﺮان
ﺑــﻮون ﻛە دەھﺎﺗــﻦ و ﻧێﻮ ﻣﺎڵﯿﺎن دادەﻧﺎ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻛەس ﻧﯿﯿە ﺑێﺖ ﻗەﻧەﻓەﯾەك ﯾﺎن ﺳﯿﺴەﻣێﻚ ﺑەرێﺘەوە“ .ﺧﺮاﭘﯿﯽ ﺑﺎزاڕی ﺋەوان ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛە ﻛﺮێﯿەﻛەﺷــﯽ ﺑﯚ دەرﻧﺎﯾەﺗەوە. ﺳﺎڵ ﺑە ﺳﺎڵ ژﻣﺎرەی ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رووە و ﻟێﮋﯾﯿە و ﭘێ ﻧﺎﭼێﺖ وا زوو رووی ﻟە ھەڵﻜﺸﺎن ﺑێﺖ .ﺋﺎﺧﺮ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﺷەڕی داﻋﺶ ،ﺑەرۆﻛﯽ ﺧەڵﻜﯽ ھەڕێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑــەر ﻧــەداوە و ﺧﯚ ﺋﺎﺳــﯚﯾەﻛﯽ رووﻧﯿﺶ ﻧﯿﯿە ﺗﺎ رێﮕﺮی ﻟە ﻛﯚﭼﯽ ﺑە ﻟێﺸــﺎوی ﮔەﻧﺠﺎن ﺑﻜﺎت و ﻟە ﺳەﻓەر ﭘەﺷﯿﻤﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە.
ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳﺎڵﯽ 2013دا ﺋﺎﻣﺎری ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن 13ھەزار و 196ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﺑﻮوە .ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ 2014دا 11ھەزار و 862ﻣﺎرە ﺑڕﯾﻦ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە و ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ 2015ﯾﺸﺪا ﺋﺎﻣﺎرەﻛە ﺑﯚ 10ھەزار و 923ﺣﺎڵەت داﺑەزﯾﻮە.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺋﯿﺸﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎو دەﻛەن ،ﺑﺎش ﻧەﻧﺎﺳــێﻨﺪراون وەك ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﺗﺎﻛﻮ دڵﻨﯿﺎﺑﻦ ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻛە ﺋﯿﺶ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دەﻛەن ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺋەو ﻛەﻟﻮﭘەﻻﻧەی ﺑەﻛﺎر دێﻦ ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﺋەو ﭘێﻮەرە ،ﻧﺮﺧﯿﺎن ﺟﯿﺎوازە ،ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺋەو ﻛەﻟﻮﭘەﻟە ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟﯿﺎواز ﻛڕدراون.
ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎو ﺑﯚ ﻣﺎن دادەﻧﺮێﺖ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜــەی 6ﻣﺎﻧﮕە ﻟە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﭘێﻮەری ﺋــﺎو ﺑﯚ ﻣﺎن دادەﻧﺪرێــﺖ ،ﺑــەم ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﮔﻠەﯾﯿﺎن ھەﯾە ﻟە ﺷــێﻮازی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘێﻮەراﻧەی ﺋﺎو و رای دەﮔەﯾەﻧﻦ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑە ﻣﺘﻤﺎﻧەدان ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ،ﺋەو ﻛﺎراﻧە ﺑەڕێﻮە ﺑەرن. ﺷــەﻣﺎڵ ﺧــﺪر ،ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەر و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔەڕەﻛﯽ ﺑەﺧﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ھێﻤﺎی ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮد ،ﺋەو ﺗﯿﻤﺎﻧــەی ﭘێﻮەرەﻛﺎن دادەﻧێﻦ ،ﻧەﻧﺎﺳﺮاون و ھﯿﭻ ﺑەڵﮕە و دﯾﻜﯚﻣێﻨﺘێﻜﯿﺎن ﭘێ ﻧﯿﯿە. ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوەش دا ،ﻟــە ﮔەڕەﻛەﻛــەی ﺋــەوان ﻛێﺸــە دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ھەﻧﺪێﻚ ھﺎووﺗﯽ ﻧەﯾﺎﻧﮫێﺸــﺘﻮوە ﺋــەو ﭘێﻮەراﻧــە داﺑﻨێﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻧەﯾﺎﻧﻨﺎﺳﯿﻮن. ﺧــﺪر ﺑﯚ )وﺷــە( زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ: ”ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋــەو ﺗﯿﻤﺎﻧــە ﺑﺎج و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ﭘێ ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن“. ھەروەھــﺎ ﻛەرﯾــﻢ ﺋەﺣﻤــەد
ﺗﺮ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑەﺳــەردا دێﺖ، وەك ﺋەو دەڵێﺖ ،ﺋەوەﯾﺶ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺎن ﯾەك ﺑﺨﺮێﺖ. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ” :ﭼﯚن ھﺎووﺗﯽ دڵﻨﯿﺎ ﺑێﺖ ﺋەو ﻧﺮﺧــە زﯾﺎداﻧەی دەﭼﻨە ﺳەر ﭘێﻮەرەﻛﺎن ،ﻧﺎﭼﻨە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺗﯿﻤەﻛﺎﻧــەوە ،ﺑﯚﯾــە دەﺑێﺖ ﻟە ھەﻣﻮو ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺋەو ﻧﺮﺧﺎﻧە ﯾەك ﺑﺨﺮێﻦ“. ﭘێﻮەری ﺋﺎو ،ﻛە ﺑە ﭘێﻮەری زﯾﺮەك ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ دەرﻛﺮدووە ،ﻟە ھەرﺳێ ﺟﯚری ﺗﻮرﻛﯽ و ﺋﯿﺘﺎڵﯽ و ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﭘێﻚ دێــﻦ و ﺑڕی ھەر ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻟە 40ﺑــﯚ 46ھــەزار دﯾﻨﺎر ﺗێ ﻧﺎﭘەڕێــﺖ .دەﺑــێ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن
ﺋﺎوی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ، ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە داﻧﯿﺸﺘﻮون ﺗﺎ ﺋەو ﻛێﺸﺎﻧە ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜەن. ﻣﺤەﻣــەد ﻣەﺟﯿــﺪ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧــەی داﻧﺎﻧــﯽ ﭘێــﻮەری ﺋﺎو ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺋــﺎوی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷە“ـﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯿــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﭘڕۆژەی داﻧﺎﻧــﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎو ﻛــﺮدووە ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮون ﻟە ﺋﯿﺸــەﻛﺎن و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﮔﻠەﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن. ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوەش دا ،ﺧەڵﻚ ﭼەﻧﺪ ﮔﻠەﯾﯿەﻛﯽ ﭘێ ﮔەﯾﺎﻧﺪوون ،ﻛە ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺋﯿﺸﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﭘێﻮەری ﺋﺎو دەﻛەن ،ﺑﺎش ﻧەﻧﺎﺳــێﻨﺪراون وەك ﻛﺎرﻣەﻧــﺪی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﺗﺎﻛﻮ دڵﻨﯿﺎﺑﻦ ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻛە ﺋﯿﺶ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ دەﻛەن ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ﺋەو ﻛەﻟﻮﭘەﻻﻧــەی ﺑەﻛﺎر دێﻦ ﺑﯚ ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﺋــەو ﭘێﻮەرە، ﻧﺮﺧﯿﺎن ﺟﯿﺎوازە ،ﺑەھﯚی ﺋەوەی
ﺷەﻣﺎڵ ﺧﺪر ،ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔەڕەﻛﯽ ﺑەﺧﺘﯿﺎرﯾﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ:
”ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەو ﺗﯿﻤﺎﻧە ﺑﺎج و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ﭘێ ﺑێﺖ ﺑﯚ ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن“ داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔەڕەﻛﯽ زەرﮔەﺗەی ﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋــەو ﭘێﻮەراﻧە ﻧﺮﺧﯿﺎن ﺟێﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿە و ﻟە ﮔەڕەﻛێﻜەوە ﺑﯚ ﯾەﻛێﻜﯽ
ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺎرەی ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋەو ﭘێﻮەراﻧە ﺑﺪەن و ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸﺪا ﻟە ﻛﺮێﯽ 4ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎو دەﺑەﺧﺸﺮێﻦ. ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧەوە ،ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ
وﺷە /ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ،ﻧــﺎوی ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺷــﺎرە ﮔەﺷــﺘﯿﺎری و ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾە .ﺋەو ﺷــﺎرە ﻧﺰﯾﻜەی 1500ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ ﻟە ﺋﯿﺴــﺘﺎﻧﺒﻮﻟەوە دوورە .وەك ﺧەڵﻜﯽ ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟێــﻮە دەﻛﺮد ،ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﺋەو ﺷــﺎرە دەﯾەوێ ﺑەﺗەواوی رەوﺗﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەﻻی ﺧﯚﯾﺪا راﺑﻜێﺸێﺖ ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﻟە ﻛێﺒەرﻛێﯿەﻛﯽ ﺑەردەواﻣﺪاﯾە ﻟەﮔەڵ ﺋﯿﺴﺘﺎﻧﺒﻮڵ .ﻟەوێ ﺋەﮔەرﭼﯽ دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺑەﺗەواوی ھەﺳﺖ ﺑە ﺋﺎوەداﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ و ﺟﻮاﻧﯿــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟەرووی ﻧﺮخ و ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﻮودەﯾەوە ﮔەﺷﺘﯿﺎر دڵﻨﯿﺎﺗﺮە ،ﺑەم ھێﺸﺘﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺋەو ﻛێﺒەرﻛێﯿە ﺑﺒﺎﺗەوە. ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧــەی ﺟﺎرێــﻚ ﺑﭽﻨــە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿــﺎو دواﺗــﺮ ﺑێﻨەوە ﺋﯿﺴــﺘﺎﻧﺒﻮڵ ،دان ﺑەو ڕاﺳﺘﯿﯿەدا دەﻧێﻦ ﻛە ﺋﯿﺴــﺘﺎﻧﺒﻮڵ ﺷﺎرێﻜﯽ ﭘــڕ ژاوەژاو ،ﻗەرەﺑﺎڵــﻎ ،ﭘﯿﺲ و ﻧﺎﺋﺎرام ،دەﺳــﺘﺒڕﯾﻦ و زۆر ﻓێڵ و ﺗەڵەﻛەﺑﺎزی ﺗــﺮی ﺗێﺪاﯾە ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﯿەت و ﺟﻮاﻧﯽ ﻛﻮﭼەو ﻛﯚن و ﻣﺎﻧەوەی ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯽ ھێﺰی ڕاﻛێﺸەری ﺑەھێﺰی ﺋەم وﺗەن ﺑﯚ ﮔەﺷﺘﯿﺎر.
”ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ و ھەﻣﻮوﻣﺎن ﺑﯚ ﮔەﺷﺘﯿﺎر“ ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻣﺎرﻛێﺘە ﮔەورەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﻧﺎوی ﺋﻮﻣﯿﺖ ﺑﻮو ،ﻛﻮرد ﺑﻮو و ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎﻣەد ﺑﻮو. ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻟە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕە ﺋﯿﺶ و ﻛﺎر ھەﯾە ﻛە ﮔەﺷﺘﯿﺎر ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺷﯿﻌﺮە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎو ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﺋەوەﯾە ﻛە ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ و ھەﻣﻮوﻣــﺎن ﺑﯚ ﮔەﺷــﺘﯿﺎر .ﺑەو ﭘێﯿەی زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔەﺷﺘﯿﺎر ،ﻛە ﺋەو
ﺋــەو ﻛەﻟﻮﭘەﻟــە ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟﯿﺎواز ﻛڕدراون. ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوەﯾــﺶ ﻛــﺮد ،ﭼەﻧﺪ رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﯿﺎن ﺑەو ﻛەﺳــﺎﻧە داوە
ﻛە ﺋﯿﺸــەﻛە دەﻛــەن ،ﺑەوەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋەو ﭘێﻮەرە ﺑەﺷێﻮەی ھﻮﻧەری ﺑﺒەﺳــﺘﺮێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە زﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺑەﺳﺘﻦ و ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﻛەم ﺑێﺖ. ھەروەھﺎ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎر داﻧﺮاوە و ﺋﯿﺸــﯽ ﺗێــﺪا ﻛﺮدووە، ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑــﻮوە و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻛــﺮدووە، ﺑــەم ھەﻧﺪێــﻚ وردە ﻛێﺸــە ھەﺑﻮوە ﻛــە ﻛﺎری ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﺳەر ﭘﺮۆﺳەﻛە ،ﺑەم ﻟە ھەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺎﻧﺪاﯾﻦ“. ﭘــڕۆژەی داﻧﺎﻧﯽ ﭘێــﻮەری ﺋﺎوی ﻣﺎن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی
ﺟﻮﻧــﯚن ﺳــﭙێﺮدراوە ،ﺑﯚﯾــە ﺷــﺎھﯚ ﺟەودەت ﯾﺎرﯾــﺪەدەری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺟﻮﻧــﯚن ،ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوە دا، ﻟەﮔــەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎوی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳــﯿﺎن ﻟە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺑەڕێﻮەﭼﻮوﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻛﺮدووە و ﺋەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿﺎﻧەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺋﺎو ھەﯾﺒــﻮوە ،ﻟەﺟێﯽ ﺧﯚی ﺑﻮوە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟێﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە زۆرﯾﻨەی ﺋــەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿﺎﻧە ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوە و ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮاوە، ﺋەوەی ﻛە ﻣﺎوەﺗــەوە ﻟە ھەوڵﯽ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺪان. ﻟەﺑــﺎرەی ﮔﻠەﯾﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﻧەﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﺗﯿﻤەﻛﺎن ،ﺟەودەت
ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﺴــﺘە ﺗﯿﻤەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﺎج و ﻟﯚﮔﯚی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎن ﭘێﻮەﯾــە ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﯾﻨەوە ﺋەﮔەر ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺑەﺑێ ﺑﺎج و ﻟﯚﮔﯚی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ داوای ﻟە ﺧەڵﻚ ﻛﺮد ﭘێﻮەری ﺋﺎو داﺑﻨێﺖ، ﺋەوا ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜەﻧــەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳــﺰای ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺑﺪرێﺖ“. ﻟەﺑــﺎرەی ﺟﯿﺎوازﯾــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻛەرەﺳﺘەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋەوەی ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮدووە و ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﻛە ﯾەك ﺟﯚر ﻛەرەﺳﺘەﯾﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت و ﻧﺮﺧەﻛەﺷﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە.
زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،داواﻣــﺎن ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛــﺮدووە ھﺎوﻛﺎری و ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛەﻣــﺎن ﺑــﻜﺎت ﻟــە رووی راﮔەﯾﺎﻧﺪن و ﺧﺴﺘﻨەرووی ﮔﺮﻧﮕﯿﯽ ﭘڕۆژەﻛە“. ﭘێــﻮەری ﺋﺎو ،ﺑە وردی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺋــﺎوی ﻣــﺎن دەﭘێﻮێــﺖ و ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ ھەرﯾەك ﻣەﺗﺮ ﺳــێ ﺟﺎ ﺋﺎو ،ﺑڕی 300دﯾﻨﺎر ﺋەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ ،واﺗە ﺋەﮔەر رۆژاﻧە 5ﺑەرﻣﯿﻞ ﺋﺎو ﺳەرف ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻛە ﻟە ﻣﺎﻧﮕەﻛەدا دەﻛﺎﺗە 150ﺑەرﻣﯿﻞ ،ﺋــەوا ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺑڕی 12ھەزار دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ھﺎوﺑەﺷــەﻛﺎن دێﺘەوە.
”وﺷە“ ﻟەﻧﺎو ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﻛە ﺋێﻤەی ﻛﻮرد زۆر ﺋﺎزار دەدەن، ﺋەوەﯾە ﻛە دان ﺑەﺑﻮوﻧﯽ ﺋێﻤەدا ﻧﺎﻧێﻦ وەك ﻛﻮرد، ﻛﺎﺗێﻚ دەڵێﯿﻦ ﻛﻮردﯾﻦ ،دەڵێﻦ واﺗﺎ ﺗﻮرﻛﻦ
ﺧﺎوەن ﻣﺎرﻛێﺘە ﺑــە % 85ی ﻟە ﻗەڵەﻣﯽ دا ﻛە روو دەﻛەﻧە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ رووﺳــﯿﻦ ،ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە ھەرﭼــﯽ ﺷــﺘێﻚ ،ﺟﻠﻮﺑــەرگ، ﺧﻮاردن و ﺧﻮاردﻧەوە ،ﻣﯿﻮزﯾﻜێﻚ ﻛە رووﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺣــەزی ﻟێ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا ھەﯾە و ﻟەھەر ﺟێﮕەﯾەك داﺑﻨﯿﺸﯿﺖ ،واﺑﺰاﻧﯽ ﻟە ﻣﯚﺳﻜﯚﯾﺖ. ﺑەﺑــڕوای ﺋﻮﻣﯿــﺖ ،ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺗﻮرﻛــﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟــە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا ﺑەھــﯚی ﺋەو ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧــەوە ،زۆر زﯾﺎﻧﯽ ﭘێ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە وەك ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ” :ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺑەدەﮔﻤەن ﺳــﯿﻤﺎﯾەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻟەﻧﺎو ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻦ و ﺷــﺘێﻚ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻣﻮزﯾﻚ و ﯾﺎﻧــە و ﺑــﺎڕ و ھﻮﺗێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺳــەرﺗﺎﭘﺎ ﻛﻮﻟﺘﻮوری رووﺳﯿﯿﺎن ھەڵﮕﺮﺗﻮوە“. ﺟﮕــە ﻟەواﻧــەش ،ھﻮﺗێﻠەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺘﺎڵﯿــﺎ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆرﯾــﺎن
راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑﻮوﻧەﺗــە ھﻮﺗێﻠــﯽ رووﺳــﯿﯿەﻛﺎن .ﺋــەوان زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺗﻮرﻛەﻛﺎﻧﯿــﺶ دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەﺳــەر ھﻮﺗێﻠەﻛﺎﻧــﺪا ﺑﺎدەﺳــﺖ ﺑــﻦ، ھەرﭼــﯽ داواﻛﺎرﯾﯿــەك ھەﯾــە ﺑﯚﯾﺎن ﺟێﺒەﺟــێ دەﻛﺮێﺖ ،ھەر ﻟە ﺧــﻮاردن و ﺧﻮاردﻧــەوەوە ﺗﺎ ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧەو و ﻣەﻟەﻛﺮدن و ﺋەو دﯾﺴﻜﯚﯾﺎﻧەﯾﺶ ﻛە ﺷەواﻧە و دوای ﺧﻮاردﻧەوەﯾەﻛﯽ زۆر ،ﺑﯚی دەﭼﻦ. ﺋﻮﻣﯿــﺖ دووﭘﺎﺗﯽ ﻟــەوە ﻛﺮدەوە ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﺷــﺘﺎﻧە ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟە ﭘێﻨــﺎوی ﭘــﺎرەدا دەﻛﺮێــﻦ .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ،رووﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎﺗێﻚ دێﻨە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿــﺎوە ،ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆرﯾﺎن ﭘێﯿە ،ﻧە ﻟە ھﻮﺗێﻞ دەﭘﺮﺳــﻦ ﺑە
ﭼەﻧﺪ ﺑﻤێﻨﯿﻨەوە ﻧە ﻟە ﺧﻮاردن و ﺟﻠﻮﺑەرگ ﻛڕﯾﻦ و ﻧە ﻟە دﯾﺴــﻜﯚ و ﻣەﯾﻨﯚﺷﯿﻨﺪا ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﺑﻮوەﺗە ﺷﺎرێﻚ ﻟە رووﺳﯿﺎ. ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎ ﺋﻮﻣﯿﺖ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﺗەواوی ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺧﺮاﭘە .ﺋەو ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﺗﻮرﻛــەﻛﺎن ﻧﺎوێﺮن ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا دژاﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەرﺑڕن ،ﺋەوﯾﺶ ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ژﻣﺎرەی ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا زۆرە ،ﺑــەم دووﭘﺎﺗﯽ ﻟەوە ﻛﺮدەوە ﺑەھەر ﺟﯚرێﻚ ﺑێﺖ، دژاﯾەﺗــﯽ و دژﻛﺮدەوەﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن
دەﺳەﻟﻤێﻨﻦ. ھــﺎوﻛﺎت ﺋەﺣﻤــەد ﻛــە ﻟــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟە رﯾﺴــﺘﯚراﻧﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺷﺎرۆﻛەی ﻛەﻣەر ﺋﯿﺸﯽ دەﻛﺮد، ھێﻤــﺎی ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮد ﺳــەرﻛﺎرە ﺗﻮرﻛــەﻛﺎن ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮردەﻛﺎن ﺧﺮاﭘە .ﺋەو ﺑﺎﺳﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟەو ھەڵﺴﻮﻛەوﺗە ﺧﺮاﭘﺎﻧەی ﻛﺮد” ،ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﻛە ﺋێﻤەی ﻛﻮرد زۆر ﺋــﺎزار دەدەن، ﺋەوەﯾــە دان ﺑەﺑﻮوﻧــﯽ ﺋێﻤــەدا ﻧﺎﻧێﻦ وەك ﻛــﻮرد ،ﻛﺎﺗێﻚ دەڵێﯿﻦ ﻛﻮردﯾــﻦ ،دەڵێﻦ واﺗــﺎ ﺗﻮرﻛﻦ، ﺋێﻤــە دووﺑــﺎرەی دەﻛەﯾﻨــەوە ﻧەﺧێﺮ ﺗﻮرك ﻧﯿﻦ ﻛﻮردﯾﻦ ،ﺋەوان دەڵێﻦ ،ﻧەﺧێــﺮ ﻛﻮرد ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە
ﺧﺎوەﻧﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻣﺎرﻛێﺘە ﮔەورەﻛﺎن:
”ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺑەدەﮔﻤەن ﺳــﯿﻤﺎﯾەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻟەﻧﺎو ﺋەﻧﺘﺎڵﯿﺎدا دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ،ﺳەرﺗﺎﭘﺎ ﻛﻮﻟﺘﻮوری رووﺳﯿﯿﺎن ھەڵﮕﺮﺗﻮوە“
و ﺋێــﻮە ﺗﻮرﻛــﻦ .ھەروەھﺎ ﻛﺎری ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻜﻤﺎن ﭘێ دەﻛەن و ﻣﻮوﭼەی ﻛەﺳــێﻜﻤﺎن دەدەﻧێ، زۆرﺑەی ﺳەری ﻣﺎﻧﮕەﻛﺎن و ﻛﺎﺗﯽ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﻮوﭼە ،ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﻛﻤﺎن ﭘێ دەﮔﺮن و ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻣﻮوﭼەﻛە ﺑەﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺳﺰا دەﮔێڕﻧەوە“. وەك ﺗێﺒﯿﻨﯿﻤــﺎن ﻛــﺮدووە ،ﻟــە ﺋەﻧﺘﺎڵﯿــﺎ ﻛﻮردێﻜــﯽ زۆر ھەﯾە. ﺑەڕادەﯾەك ﺋێﻤە زۆر ﻛەم ﭼﻮوﺑﯿﻨە رﯾﺴﺘﯚراﻧﺘێﻚ ،ﯾﺎﻧەﯾەك ،ھﻮﺗێﻠێﻚ، ﯾــﺎن ھەر ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﻮردی ﻟــێ ﻧەﺑﻮوﺑێــﺖ ،ﺋەوە ھــەم ﺑﯚ ﺋێﻤەی ﮔەﺷﺘﯿﺎر و ھەم ﺑﯚ ﺋەواﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ﻟەﻧــﺎو ﺗﻮرﻛﺎﻧﺪا ﺧﯚش ﺑﻮو .ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻟە ﺋﯿﺴــﺘﺎﻧﺒﻮڵﯿﺶ ﻛﻮردﮔەﻟێﻜﯽ زۆر ھەن ،ﺗﺎ ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﻧﺎڕەﺳﻤﯿﺶ ﺑێﺖ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 3ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻮرد ﻟەﻧﺎو ﺋﯿﺴــﺘﺎﻧﺒﻮڵﺪا ھــەن ﻛــە ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺑﺰﻧﺴــﻤﺎﻧﯽ زۆر ﮔــەورە و دﯾﺎر و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﺎن ﺗێﺪاﯾە.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﮔﻠەﯾﯽ ﻟە ﺷێﻮازی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ دەﻛەن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﭬﯿﻨﯚﺳﯽ رۆژھەت
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﭬﯿﻨﯚﺳﯽ رۆژھەت ،ﻧﺎزﻧﺎوێﻜە ﻛە ﺑە ”ﻟﯽ ﮔﯿﻨﮕﯿﻮا“ دراوە .ﺋەو ﻛﭽە ،ﺧەڵﻜﯽ وﺗﯽ ﭼﯿﻨە و ﺳەرەڕای ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھەردوو دەﺳﺘﯽ ،ﺑﻮوەﺗە ﺧﯚﺷﻨﻮوﺳێﻜﯽ ﻧﺎوداری وﺗەﻛەی. ﺋەو ،ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ 22ﺳﺎڵە ،ھەردوو دەﺳﺘﯽ ﻟە رووداوێﻜﺪا ﻟە دەﺳﺖ داوە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺳەرەڕای ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺒﻮوﻧﯽ ،ﻛەﺳێﻜﯽ ﻧﺎودارە .ﺋەو دەﺗﻮاﻧێ ﺑە ھﯚی ﻗﺎﭼەﻛﺎﻧﯿﯿەوە، ﺟﻠەﻛﺎﻧﯽ ﺑﭙﯚﺷێﺖ ،ﺧﻮاردن ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت ،دەﭼێﺘە ﻣەﻟەواﻧﮕە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑﻮوەﺗە ﺋەﻛﺘەری ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ و ﺧەﺗﯿﺸﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﺋێﺴﺘە ”ﻟﯽ ﮔﯿﻨﮕﯿﻮا“ ،ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﻣﺎﺳﺘەرە ﻟە ﺑەﺷﯽ دەرووﻧﻨﺎﺳﯽ و ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛەﻣﺌەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﭼﯿﻨﮕﺪووﯾە.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﯾەﻛەم ﻗﺎوەﺧﺎﻧەی ﭘﺸﯿﻼن
ﯾەﻛــەم ﻗﺎوەﺧﺎﻧەی ﭘﺸــﯿﻼن ﻟە وﺗــﯽ ژاﭘﯚن ﻛﺮاﯾــەوە .ﺋەو ﻗﺎوەﺧﺎﻧەﯾــە ﺑــە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی دڵڕاوﻛەﯾــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧە. ﻟــەو ﻗﺎوەﺧﺎﻧەﯾــەدا ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ
ﭘﺸــﯿﻠەی ﻟێﯿــە و ﺧەڵــﻚ ﺑــﯚ ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی دڵەڕاوﻛــێ، دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەردا دێﻨﻦ. ﺑــەو ھﯚﯾــەوە ﻛــە زۆرﺑــەی ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﻟە ژاﭘﯚن رووﺑەرﯾــﺎن ﻛەﻣە ،ﺧەڵﻚ
ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯽ زۆرە ﯾﺎن ﭘﺎرەی زۆر؟
ﭼﺎوی ھﻮﻧەری ﻟێ دەﺑﺎرێ
ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘﺸــﯿﻠە راﺑﮕــﺮن و ﺑەو ھﯚﯾەوە ﺳەرداﻧﯽ ﺋەو ﻗﺎوەﺧﺎﻧﺎﻧە دەﻛەن ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــەﻋﺎت ﻟێﯽ دەﻣێﻨﻨەوە و دەﺳــﺖ ﺑەﺳــەر ﭘﺸﯿﻠەﻛﺎﻧﺪا
دێﻨﻦ .ﭘﺸﯿﻠەﻛﺎﻧﯿﺶ ،ھەﺳﺘﯿﺎن ﺑــە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻣﺮۆﭬەﻛﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﻟێﯿﺎن ﻧﺰﯾﻚ دەﺑﻨەوە و ﻧﺎن ﻟە دەﺳﺘﯿﺎﻧﺪا دەﺧﯚن. ھەﻧــﺪێ ﻟــەو ھﺎووﺗﯿﯿــە ژاﭘﯚﻧﯿﯿﺎﻧەی ﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ﺧەﻣﯚﻛﯽ ﺑﻮوﻧە ،رووﯾﺎن ﻟەو ﺟﯚرە ﺷﻮێﻨﺎﻧە ﻛــﺮدووە و ﭘﺰﯾﺸــﻜﺎن دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛــە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎن ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوﻧە. ھەر ھﺎووﺗﯿﯿەك ﺑﯚ ﺳــەﻋﺎﺗێﻚ ﻣﺎﻧــەوە ﻟــەو ﻗﺎوەﺧﺎﻧەﯾە ،دەﺑێ ﻧﺰﯾﻜەی 7ﯾﯚرۆ ﺑﺪات.
ژﻧێﻚ ﻛە ﺋﯿﻔﻠﯿﺞ ﺑﻮوە ،ﻟــە رێﮕەی ﭼﺎوەﻛﺎﻧﯿﯿەوە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺗﺎﺑﻠﯚی ھﻮﻧەرﯾﯽ ﻛێﺸﺎوە. ”ﺳــﺎرا ﺋﺎزﯾﻜﯿﻞ“ ﺗەﻣەﻧﯽ 46ﺳــﺎڵە و 12ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﺑەھﯚی ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەوە ،ﺋﯿﻔﻠﯿﺞ ﺑﻮوە. ﺋــەو ﻛە ﺧﺎوەﻧــﯽ دوو ﻣﻨﺪاڵە ،ﺑﯚ ﻗﺴــەﻛﺮدن و ﭘێﻮەﻧﺪی ﮔﺮﺗﻦ ﺑــە ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ ﺗﺮەوە ،ﺳــﻮود ﻟە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎﯾەﻛﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮو وەردەﮔﺮێ .ﺋەو، ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەرێﻜﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوی ھەﯾە و ﻟە رێﮕەی ﺟﻮوڵەی ﭼﺎواﻧﯿﯿــەوە ،دەﺗﻮاﻧێ ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت. ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەرەﻛە ﺑــەﻛﺎر دێﻨﻦ، دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە رێﮕــەی ﭼﺎو و ﭘێﻠﻜــﯽ ﭼﺎوﯾﺎﻧەوە، ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜەن” .ﺳﺎرا ﺋﺎزﯾﻜﯿﻞ“ ﺑە ھﯚی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎوە ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﺑﮕەڕێﻨێﺘــەوە .ﺋەو ،ﻟەو رێﮕەﯾەوە ﺗﺎﺑﻠﯚی ھﻮﻧەری دەﻛێﺸــێﺖ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﭼەﻧﺪ ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾەﻛﯿﺸﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە.
ﺋــەو ،ﻟەﺑــﺎرەی ژﯾﺎﻧــﯽ دەڵــێ” ،ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ ﺗــﺎ ﺗەﻣەﻧﯽ 34ﺳــﺎڵﯽ ﺑﺎش ﺑــﻮو ،زەﻣﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻮوم ھەﺑــﻮو و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەﺷــﯽ دوو ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺑﺎش و ﺗەﻧﺪروﺳﺖ ﺑﻮون 14 ،ﺳﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﻧەﺧــﯚش ﺑــﻮوم و ﺋﯿﺘﺮ ﻧەﻣﺘﻮاﻧــﯽ ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑە رێﮕەﺷﺪا ﺑڕۆم .ﺋﯿﺘﺮ ژﯾﺎﻧﻢ ﮔﯚڕا ،ھﺎوﺳــەرەﻛەم ﻟێﻢ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوەوە ،ﺗﻮوﺷﯽ ﺧەﻣﯚﻛﯽ ﺑﻮوم و ﺑﯚ درێﮋەدان ﺑە ژﯾﺎن ،ﭼﻮوﻣە ﺧﺎﻧەی ﭘەﻛﻜەوﺗﻮوان .ﻟەوێ ﻛﺎرم ﺑە ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەر ﻛﺮد و ﺑــﻮو ﺑە ﺧﺎڵﯽ وەرﭼەرﺧﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﻢ .ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑەرادەﯾەك ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوم ﻛە ﺧﯚم ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﻢ دەﻛەم“. ﺋەو ﺑــﯚ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧــﯽ ،ﺳــﻮود ﻟــە وێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەرەﻛەی وەردەﮔﺮێ و ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﻛﺎﻣەﯾﺎن ﺳــەرووی 300ﭘﺎوﻧﺪە” .ﺳﺎرا ﺋﺎزﯾﻜﯿﻞ“ دەﯾەوێ ﺑە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﯽ ،ﭘﺎرە ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ﺋﯿﻔﻠﯿﺠﯽ ﺑﻮوﻧە ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺳﻮود ﻟە ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎی ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو وەرﺑﮕﺮن. ﺋەو دەڵێ” ،ﻣﻦ وﺗﺎری زۆرم ﻧﻮوﺳﯿﻮە ،ﻟە ھەﻧﺪێ ﺷﻮێﻨﯿﺶ ﻟەﺑﺎرەی ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺧﯚم ﻗﺴەم ﻛﺮدووە و دەرھێﻨەری دوو ﻓﯿﻠﻤﯿﺸﻢ ،ﺋێﺴﺘە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚم ﺑﺎش دەﻧﺎﺳﻢ“.
داﯾﻜﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ دەﮔﻤەن ﭘﯿﺎوێﻜــﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪی وﺗــﯽ ﻧﯿﺠﯿﺮﯾﺎ، دوای ﻣﺮدﻧﯽ داﯾﻜــﯽ ،ﺗەرﻣەﻛەی ﻟە ﻧێﻮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﺟﯚری ھەﻣەڕ داﻧﺎ و دواﺗﺮ ﺑە ﺧﺎﻛﯽ ﺳﭙﺎرد. ﻛﺎری ﺋەو ﭘﯿﺎوە ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛﺎرداﻧەوەی ﻟێ ﻛەوﺗــەوە و رەﺧﻨەی ﻟــێ ﮔﯿﺮا. رەﺧﻨەﮔﺮان دووﭘﺎﺗﯿﺎن دەﻛﺮدەوە ﻛە دەﺑێ ﺗەرﻣەﻛە ﻟە ﻧێﻮ ﺗﺎﺑﻮوﺗﺪا ﺑە ﺧﺎك ﺑﺴﭙێﺮدرێﺖ. زۆرﺑەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺠﯿﺮﯾﺎ ،ھەواڵﯽ ﺋەو رێﻮڕەﺳﻤەﯾﺎن ﺑو ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺑەم ﻧﺎوی ﻛەﺳە ﻣﻠﯿﺎردێﺮەﻛەﯾﺎن ﻧەھێﻨﺎوە. ”ﺋەﻣﺰﯾﻨﮓ ﺳﺘﯿﻮێﻨﺰ ﺋێﺮاوﻧﺪ دێ وۆرد“ ،ﻟەﮔــەڵ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ھەواڵەﻛەدا ،ﭘﺮﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ ”ﺋەرێ ﺋەوە ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ زۆرە ﯾﺎن ﭘﺎرەی زۆر“. ﺋەو ﭘﯿــﺎوە ﻣﻠﯿﺎردێﺮە ﻛە ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻧﯿﺠﯿﺮﯾﺎ دەژﯾﺖ، ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜــﯽ ﺟــﯚری ھەﻣەڕی ﻛڕﯾﻮە و ﺗەرﻣﯽ داﯾﻚ ﻟە ﻧێﻮ ﻧــﺎوە .دواﺗﺮ، زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 10ھەزار دۆﻻری ﻟــە ﻧێــﻮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛە ﻧــﺎو و ﭘﺎﺷــﺎن ﺑە ﺧﺎﻛﯽ ﺳﭙﺎردووە.
ﺑﺎوﻛﯽ ﺷەرﻣەزار ﻛﺮد ”ﻣﺎﯾﻠﯽ ری ﺳــﺎﯾﺮس“ ،ﺋەﻛﺘەر و ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋی ﻧﺎوداری ھﯚڵﯿﻮود ،ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺗەﻣەﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە 18ﺳﺎڵ ،ﺑەم زۆر ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ ﺧﯚی ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸەی ﮔەورە ﻛﺮد .ﻟــەو رۆژاﻧەدا ﮔﺮﺗەﯾەﻛﯽ ﭬﯿﺪﯾﯚﯾــﯽ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺑــو ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە ﺗێﯿﺪا ﻧﺎوﺑﺮاو ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎدە ھﯚﺷﺒەرەﻛﺎﻧە. ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە ﻟەﻻﯾەن ﺑﺎوﻛﯿــەوە ﺑە ﺗەواوی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟێ دەﻛﺮا ،ﺑەم ﻟەﮔــەڵ ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﮔﺮﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿەﻛــە ،ﺑﺎوﻛــﯽ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ھەﺳــﺖ ﺑە ﺷەرﻣەزاری دەﻛﺎت. ”ﻣﺎﯾﻠﯽ ری ﺳﺎﯾﺮس“ ،ﺳەرەڕای ﺗەﻣەﻧﯽ ﻛەﻣﯽ ،ﺑە ﯾەك ﻟە دەوڵەﻣەﻧﺪﺗﺮﯾﻦ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ھﯚڵﯿﻮود دەﻧﺎﺳﺮێﺖ.
ژﻧێﻜــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﺷــﻮور ،داﻧﯽ ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮ و دەﮔﻤەﻧﯽ ﺧﯚی ﻧﺎ ﻛە ﺑﯚ ﻛﭽەﻛەی ﻛﺮدﺑﻮو .ﺋەو ژﻧە ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ر ا ﺳــﺘە و ﺧﯚ ی ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﺪا ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛــﺮدووە” ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﻣﻨﺪاڵەﻛــەم ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮو ،ھەﺳــﺘﻢ ﭘــێ ﻛﺮد ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨە و رووﺧﺴــﺎرێﻜﯽ ﮔەورەی ھەﯾە و ﺑە ﺋەﮔــەری زۆر ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺟﻮان ﻧﺎﺑێ و ﻧﺎﭼﺎر دەﺑﻢ ﻧەﺷﺘەﮔەرﯾﯽ
ﺟﻮاﻧــﻜﺎری ﺑﯚ ﺑﻜەم .ﺋــەوﻛﺎت ﺑڕﯾــﺎرم دا ﻛە ﺧــﯚم ﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﭽەﻛەم ﺑﻜەم“. ژﻧــە ﻛﯚرﯾﯿەﻛە ﻟە درێﮋەی ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا دەڵێ، ”ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻛﭽەﻛەم ﺗەﻣەﻧﯽ دوو ﺳــﺎڵ ﺑﻮو ،ھەﻣــﻮو رۆژێﻚ رووﺧﺴــﺎرﯾﻢ ﻣەﺳــﺎج دەﻛﺮد، ھەڵﺒەت ﺑــە ﻛەوﭼﻚ .ﻣﻦ رۆژاﻧە ﺑﯚ ﻣﺎوەی 20ﺧﻮﻟەك و ﺑە درێﮋاﯾﯽ 14ﺳﺎڵ ﺋەو ﻛﺎرەم ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋەوەی رووﺧﺴــﺎری ﻛﭽەﻛەم ﻟە ﮔەورەﯾﯽ و ﺧڕﯾﯿەوە ،ﺑﭽﻮوك ﺑﺒێﺘەوە و ھەﻧﺪێ ﻛێﺸﺮاوە ﺑێﺖ“.
ﺷەراﺑﯽ ﻣﺎر و دووﭘﺸﻚ ﻟــە وﺗﺎﻧــﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﺋﺎﺳــﯿﺎ وەك ﭬێﺘﻨــﺎم ،ﺗﺎﯾﻠەﻧــﺪ، ﻛەﻣﺒﻮوﺟﯿە ،ژاﭘﯚن و ﻛﯚرﯾﺎ ،ﺟﯚرە ﺧﻮاردﻧەوەﯾــەك ھەﯾــە ﻛە ﭘێﯽ دەڵێﻦ ﺷەراﺑﯽ ﻣﺎر و دووﭘﺸﻚ. ﻟەو وﺗﺎﻧەدا ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺷەراﺑە ﺳــەﯾﺮە ،ﻣﺎرێﻜﯽ ﻛﻮﺑڕا ﯾﺎن ﭼەﻧﺪ دووﭘﺸــﻜێﻚ ﻟە ﻧێﻮ ﺑﻮﺗڵێﻜﯽ ﺷﻮوﺷەﯾﯽ دادەﻧێﻦ و ھەﻧﺪێ ﺋﺎوی ﺑﺮﻧﺞ و ﮔﯿــﺎ و رووەﻛﯽ ﺗێ دەﻛەن ،ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێــﻚ دەﯾﮫێڵﻨەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋﺎﻣﺎدەی ﺧﻮاردﻧەوە ﺑێﺖ. ﻛﺎﺗێﻚ ﻣــﺎری ﻛﻮﺑــڕا و ﺋــﺎوی ﺑﺮﻧﺞ ﻟە ﻛﺮدەﯾەﻛــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﺪا ﻛﺎر ﻟەﯾــەك دەﻛەن،
ژاری ﻣﺎرەﻛە ﺋﯿﺘﺮ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار ﻧﺎﺑێ و ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﯽ ﺋــەو وﺗﺎﻧە دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧــەوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧﻮاردﻧەوەی ﺷەراﺑﯽ ﻣﺎر و دووﭘﺸﻚ ،زۆرﯾﺶ ﺑەﺳﻮودە. ﺑەﭘێﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەﻛﺎن ،ﭼﯿﻨﯿﯿەﻛﺎن ﯾەﻛەم ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ﺑﻮوﻧە ﻛە ﺷەراﺑﯽ ﻣﺎر و دووﭘﺸﻜﯿﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎوە.
ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳەﯾﺮی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﺧﺎﺗــﻮو ”ﻟﻮﯾــﺲ ﻟﯿﻨــﯽ“ ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺑــﯚ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ھﺎوﺳــەرەﻛەی دۆزﯾﻮەﺗەوە .ﺋەو ﻛــە ﺗەﻣەﻧﯽ 37 ﺳﺎڵە ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﺑەھﯚی ﺧﻮاردﻧــﯽ زۆرەوە ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻟە ھﺎوﺳەرەﻛەی ﺟﯿﺎ ﺑﺒێﺘەوە. ﺋــەو ژﻧــە ،ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛــە ﺧــﯚش ھﺎوﺳــەرەﻛەی ﻧەوﯾﺴــﺘﻮوە ،ﺑەم ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەوەی ﻧەﺑﻮوە راﺳﺘەوﺧﯚ ﺋەو ﻗﺴــەﯾەی ﭘێ ﺑڵێﺖ، ﺑﯚﯾــە ﺑڕﯾــﺎری داوە ﺧﻮاردﻧــﯽ زۆر ﺑﺨﻮات ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻗەڵەو ﺑێﺖ
و ھﺎوﺳەرەﻛەی ﻟێﯽ ﺑێﺰار ﺑێﺖ. ﺋەو دەڵــێ” ،ﻟــە ﺗەﻣەﻧﯽ 20 ﺳﺎڵﯿﺪا ﻻواز ﺑﻮوم ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە 114ﻛﯿﻠﯚﮔﺮام ﻛێﺸــﻤە .ﺋەوە ﻛێﺸەی ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻛﺮدووم و
ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ﻟە ﻛﺎرەﻛەی ﺧﯚم ﭘەﺷﯿﻤﺎﻧﻢ .راﺳــﺘە ﻟە ﻗەڵەوﯾﺪا دەﻧﺎڵێﻨــﻢ ،ﺑەم ﺑڕﯾــﺎرم داوە ﻟەﻣەوﭘــﺎش ،ﻟــە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ ژﯾﺎﻧﻤﺪا ،ورد ﺑﻢ“.
ھﻮﻧەر
ﻧێﺪا رووس:
وﺷە /ﻣﺤەﻣەد ﻣﯿﺮان ﻣﺎوەﯾەﻛە ﻟە ﺑﻮاری ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻨــﺪا ،ﺧﺎﺗﻮوﻧە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋ ”ﻧێﺪا رووس“ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛە وەك ﻧەﺗەوە ﻓﺎرﺳــە و ﺑە ﻛــﻮردی ﮔﯚراﻧﯽ دەڵێﺖ .ﺋەو وەك ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋ دەﻧﮕﯽ ﺧﯚﺷە و وەك ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯿﺶ ﻟەرووی ﺟﻮاﻧﯿﯿەوە ﺑێ ﺧەوﺷــە .ﻟەوەﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻛە ﻟە رێﮕــەی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ”ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ“ەوە دەرﻛەوت ،ھﯽ ﺋەوەﯾــە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑﯚ ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﯾﺶ ﻟەرووی ھﻮﻧەرﯾﯿەوە ﺑە داھﺎﺗﻮوی دەﺳﭙێﺮﯾﻦ، ﺑﯚﯾە ﺋێﺴﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺳﺎزﻛﺮدﻧﯽ دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﺳەرداﻧﯿﻤﺎن ﻛﺮد .ﺋەو ﺑەم ﺷێﻮەﯾە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ی داﯾەوە.
ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣە دەﺗﺒﯿﻨﯿﻦ ،ﭘێﻤﺎ ﺑﺎﺷە ﻛﻮرﺗەﯾەك ﻟە ژﯾﺎﻧﺖ ﺑﺰاﻧﯿﻦ؟ ﻧــﺎوم )ﻧێــﺪا رووس(ە ،ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم ،وەك ﻧەﺗەوە ﻓﺎرﺳﻢ و ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﺮاﻧﻢ. ﭘێــﺶ ﺋــەوەی ﺑﺒــﯽ ﺑــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋ ،چ ﻛﺎرێﻜﺖ دەﻛﺮد؟ ﭘێﺸــﺘﺮ ﻛﺎری ﻣﯚدێﻠﻢ دەﻛﺮد و دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﻢ ﻛﺮدووە. ژﯾﺎﻧﯽ ھﻮﻧەرﯾﺖ ﻛەی دەﺳﺖ ﭘێ ﻛﺮد؟ ھەر ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿــەوە ﺋﺎرەزووی ھﻮﻧــەرم ھەﺑﻮوە ،ﻣﻦ ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﺑﻮاری ﺳــﯿﻨەﻣﺎ ﺧﻮێﻨﺪﺑﻮوم، دەرﻓەﺗێﻜــﯽ وا رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﺒﻮو ﻛە ﺋەوەی ﻟە ھﺰری ﻣﻨﺪاﯾە ﺑﺒێ، ﺧەڵﻚ ﭘێﯿــﺎن دەﮔﻮﺗﻢ دەﻧﮕﺖ ﺧﯚﺷــە ﺑﯚﭼﯽ ﮔﯚراﻧــﯽ ﻧﺎڵێﯽ؟ ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم ﻧﺎﺳــﯽ ،ﺋەوﻛﺎت ﺋﺎﺳﻮودە ﺑﻮوم ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻛەﺳــەم دۆزﯾﯿەوە ﻛە ﺑــە ﭘڕۆﻓﯿﺸــﻨﺎﻧە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەم. ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﺟﺎرە ﻛﺎر ﻟەﮔەڵ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ دەﻛەی؟ ﺋەﻣــە دووەم ﻛﺎرﻣــە ﻟەﮔــەڵ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ھەڵﻜــەوت ،ﺋــەو ﻛەﺳێﻜﯽ ﺳﺎدەﯾە و ﺋﯿﺸﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺸــﻨﺎڵە ،ﺑﯚﯾــە ھەوڵﻢ دا ﻛﯚﻧﺘﺎﻛﺖ ﻟەﮔەڵ ﺋەودا ﺑﻜەم. ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺋــﺎﮔﺎداری ھﻮﻧەر و ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺖ؟ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾﻢ زۆر ﺣەز ﻟێﯿە و ﺧﯚﺷــﻢ دەوێ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺋﺎوازە ﻛﯚﻧەﻛﺎن ،ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻛﺎری ھﻮﻧــەری دەﻛەم ،ﮔﻮێ
ﺑﯚ ﺋــﺎوازی ﻛــﻮردی دەﮔﺮم و ﺋﺎﮔﺎداری ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﺑﻢ. ﺑەﻧﯿﺎزی ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﮔﯚراﻧﯽ ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەی؟ ﻣﻦ ﺣەز دەﻛەم ھەﻣﻮو ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻢ
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
زۆرم ﺣەز ﻟە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿە و ﺧﯚﺷﻢ دەوێ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋﺎوازە ﻛﯚﻧەﻛﺎن ﻧەﻛــﺮدووم ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎر ﻟەﮔەڵ ﺋــەودا ﺑﻜــەم ،ﺋەو ﺑــەردەوام ھﺎﻧﺪەری ﻣﻨە ،ﺑەم ﻣﻦ ﺑڕﯾﺎرم داوە ھەر ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﻛﺎر ﺑﻜەم. ﺟﻮاﻧﯿــﯽ رووﺧﺴــﺎر و ﺟەﺳــﺘە ،ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ دەﺑێﺘە ھﯚی ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﻟە ﺑﻮاری ھﻮﻧەرﯾﺪا؟ ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ وەﺳﻔﯽ ﺟﻮاﻧﯿﯽ ﺧﯚم ﺑﻜەم ،ﺑەم ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺟﻮاﻧﯽ و رێﻜﯿﯽ ﺟەﺳــﺘە ،رۆڵﯽ ﺧﯚی ھەﯾە. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﺖ ﻛﺮدووە؟ ﺑەڵێ ﻛﺮدووﻣە و ﻧﺎﯾﺸــﺎرﻣەوە، ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﻟﻮوﺗﻢ ﻛﺮدووە.
ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم ﻧﺎﺳﯽ، ﺋﺎﺳــﻮودە ﺑﻮوم ﻛە ﺋەو ﻛەﺳــەم دۆزﯾﯿەوە و دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑە ﭘڕۆﻓﯿﺸﻨﺎﻧە ﻛﺎری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەم ﺑە ﻛﻮردی ﺑﻦ ،ﻛﺎری ﺗﺮم ھەﯾە و ﻛﺎری ﺗﺮﯾــﺶ ﻟــە داھﺎﺗﻮودا دەﻛەم. ﺋﺎﻣﺎدەی ﺟﮕە ﻟە ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ،ﻛﺎر ﻟەﮔەڵ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮرد ﺑﻜەی؟
ﺋﺎزادﯾــﯽ ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﯽ؟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧەڵﻜــﯽ ھﻮﻧەرﯾــﺎن زۆر ﺧــﯚش دەوێ، ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯿەﻛــﯽ زۆرﺑﺎش ھەﯾە ﺑﯚ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮی ھﻮﻧەر
ﮔــﻮێ ﺑﯚ ﺋﺎوازی ﻛــﻮردی دەﮔﺮم و ﺋﺎﮔﺎداری ﻛﺎرە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﻢ ھەڵﻜــەوت زاھﯿــﺮ وەك ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛە ﺑــﯚ ﻣــﻦ و ﺋەو ﺳــەرەﺗﺎی دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻦ ﺑــﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺑێ ﺋەو ﻛەﺳــە ﻟــە ﺑﯿﺮ ﺑﻜــەم ﻛە ﻣﻨﯽ ﻛﺮدە ﺋەﺳــﺘێﺮە ،ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەوەﯾە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەﻣﯿﺸە ﺑە ﻣﻦ دەڵێ ﺋەﮔەر ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷﺖ ﺑﯿﻨﯽ ﺟﮕــە ﻟە ﻣﻦ ،ﺑــڕۆ ﺑﯿﻜە ﻟەﮔەڵ ھەر ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﺋەو ﺋــﺎزادی ﻛﺮدووم ،ﭘەﯾﻮەﺳــﺘﯽ
ﻟــەم وﺗــەدا ،ﺧەڵﻜــﯽ ﺋێﺮە ﭼﺎوەڕێﯽ ﻛﺎری ﻧﻮێــﻦ ،ﺋەوەم ﺑﯿﻨﯽ ﺑﯚﯾە ﺣەزم ﻛــﺮد ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﮔەڵــﺪا ﺑﻜەم و ﺑــە ﻛﻮردی ﮔﯚراﻧﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﺑڵێﻢ. ﻛﺎری داھﺎﺗــﻮوت ﭼﯿﯿــە، ﺑەﻧﯿﺎزی ﺋەﻟﺒﻮوم ﺑﻜەی؟ ﻛﺎری داھﺎﺗــﻮوم ﻛﻠﯿﭙێﻜــە و ﻟە ﺋﺎﯾﻨــﺪەدا دەﯾﻜەﯾــﻦ ،ﺑەڵێ ﺋەﻟﺒﻮوﻣﯿﺶ ﻟە ﭘڕۆژەﻣﺪا ھەﯾە. ﺟﯿﺎ ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻦ ،ﺣەزت
دەﻛﺮد ﻟــە ﺑﻮارێﻜﯽ ﺗــﺮدا ﻛﺎر ﺑﻜەی؟ ﺣــەزم دەﻛــەم ﻟــە ھﻮﻧەری ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿﺸــﺪا ﺑەﺷــﺪاری ﺑﻜەم، ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﻮاری ﺳﯿﻨەﻣﺎ.
ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺖ ﻟەﮔــەڵ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﻛﺘێﺒﺪا ﭼﯚﻧە؟ ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳــﯽ زۆر ﻛﺘێﺒــﻢ دەﺧﻮێﻨــﺪەوە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﺟﺎران ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەم ،ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ و زاﻧﺴﺘﯿﻢ زﯾﺎﺗﺮ دەﺧﻮێﻨﺪەوە. ﺑەﻧﯿﺎز ﻧﯿــﺖ ﮔﯚراﻧﯿﯽ دوێﺖ ﺑﻜەی؟ ﺋەﮔەر ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺣەز دەﻛەم ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﮔﯚراﻧﯿﯽ دوێﺖ ﺑﻜەم. چ ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﺖ ھەﯾــە ﺑــﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ھﯿــﻮادارم ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫــﺎن دەروون و ھەﺳــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺎش ﺑﻨﺎﺳﻦ، ﺧﯚﯾﺎن ﭼﯿﯿﺎن وﯾﺴﺖ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑﺪەن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ رێﻜﻮﭘێﻚ، ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛــﻮرد زۆر ﻣﯿﮫﺮەﺑﺎﻧﻦ و ھﯿﭽﯿــﺎن ﻛەﻣﺘــﺮ ﻧﯿﯿــە ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ. ﺋەو ﭘڕۆژە ھﻮﻧەرﯾﯿەی ﺑﺎﺳﺖ ﻛﺮد ﻛە ﺑــﯚ داھﺎﺗﻮو دەﯾﻜەﯾﺖ،
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ھەر ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﺋﺎرەزووی ھﻮﻧەرم ھەﺑﻮوە ،ﻣﻦ ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە ﺑﻮاری ﺳﯿﻨەﻣﺎ ﺧﻮێﻨﺪﺑﻮوم ،دەرﻓەﺗێﻜﯽ وا رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﺒﻮو ﻛە ﺋەوەی ﻟە ھﺰری ﻣﻨﺪاﯾە ﺑﺒێ ،ﺧەڵﻚ ﭘێﯿﺎن دەﮔﻮﺗﻢ دەﻧﮕﺖ ﺧﯚﺷــە ﺑﯚﭼﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﺎڵێﯽ؟ ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮم ﻧﺎﺳﯽ ،ﺋەوﻛﺎت ﺋﺎﺳﻮودە ﺑﻮوم ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻛەﺳەم دۆزﯾﯿەوە ﻛە ﺑە ﭘڕۆﻓﯿﺸﻨﺎﻧە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەم.
11
ﭼﯿﯿە؟ ﺧﯚﺷــە، ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛــﯽ ﻣﻮزﯾﻜەﻛــەی ﺷــﺎدە و دەرھێﻨــەری ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ ﻓﺎدی ﺣــەداد ﻛﻠﯿﭙەﻛەی ﺑﯚ ﻛﺮدووم، ﺑەھﯿﻮام ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑێﺖ. ﺑــە ﭼﯿــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﺳەرﺳﺎﻣﯽ؟ ﺑە رەوﺷﺖ و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو زۆر ﺳەرﺳﺎﻣﻢ. ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵ ﻟە ﺑﻮاری ﻣﯚدێﻞ و دﯾﺰاﯾﻨەر ﻛﺎرت ﻛﺮدووە؟ 10ﺑﯚ 12ﺳﺎڵ ﻛﺎری دﯾﺰاﯾﻨەرم ﻛــﺮدووە ،زۆر ﻛﺎرم ﻟەو ﺑﻮارەدا ھەﯾە. ﻟەﮔەڵ ﺧﻮاردﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﭼﯚﻧﯽ؟ ﻣــﻦ زﯾﺎﺗﺮ ﺳــەوزاﯾﯽ دەﺧﯚم، ﻛەﻣﺘﺮ ﺋەو ﺧﻮاردﻧﺎﻧە دەﺧﯚم ﻛە ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾﺎن ﮔﯚﺷﺖ و ﭼەورﯾﯿە، ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ھەﻣــﻮو ﺧﻮاردﻧێﻚ دەﺧﯚم. ﺋەﮔــەر ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ ﺗــﺮت ھەﺑێﺖ؟ ﮔەڕاﻧەوەی ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ و ﺑەرﻗەراری ﺑﯚ ﺟﯿﮫﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ و رزﮔﺎرﺑﻮوﻧــﯽ ﻟــە ھەﻣــﻮو ﺗەﻧﮕەژەﯾــەك ،ھﯿﻮاﺧــﻮازم ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺒﯿﻨﻢ، ھﯿﻮادارم ﺋەو ﻛﺎراﻧەی دەﯾﻜەم، ﺟێﮕەی ﭘەﺳەﻧﺪی ﺧەڵﻚ ﺑێﺖ.
ﺣەزم دەﻛەم ﻟە ھﻮﻧەری ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿﺸﺪا ﺑەﺷــﺪاری ﺑﻜەم ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﻮاری ﺳﯿﻨەﻣﺎ
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
زﺑڵﯽ ھەوﻟێﺮ ﭘێﻨﺞ ھێﻨﺪەی ﺑڕی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە
ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑەرھەﻣﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﺒەزێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﺘﺮ دەﻛڕدرێﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە 2.5ﻛﯿﻠﯚﮔﺮام زﺑڵﯽ ھەﯾە ﺷێﻮەی داﭘﯚﺷﯿﻨﯽ زﺑڵ ﻟە ھەوﻟێﺮ ھەڵەﯾە
زﺑڵەﻛەﯾﺶ ﻛە ﻟە ژێﺮ زەوی ﻛﺮاوە، وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﻟە دوای ﭘێﻨﺞ ﻣﺎﻧﮓ ﺷﯽ دەﺑێﺘەوە ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە دوو ﻛﯿﻠﯚ و ﻧﯿﻮ ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺧﯚراﻛﯽ و ﺑﯚﮔەن دەﻛﺎت و ﻏﺎزی ﻣﯿﺴﺎﻧﯽ ھەﯾە ﻛە ﭘێﻨﺞ ھێﻨﺪەی رێﮋەی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە .ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟێ دەردەﭼێﺖ ،ﺋەو ﻏﺎزەﯾەش ﺑە ﻟە وﺗﺎن ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﭘﺎﺷــﻤﺎوی زﺑڵ دووﺑﺎرە ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺘەوە ﻛەﻟێﻦ و درزەﻛﺎن ﺑەرز دەﺑێﺘەوە و ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﻟێ دروﺳــﺖ دەﻛــﺮێ ،ﻛەﭼﯽ ﻟێﺮە ﻧەك ﺑەﻛﺎر و ﻟەﮔــەڵ ﺋﯚﻛﺴــﺠﯿﻦ ﺗێﻜــەڵ ﻧﺎھێﻨﺪرێﺘەوە ﺑﮕﺮە ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧەﻛەﯾﺸــﯽ ھەڵەﯾە و زﯾﺎن ﺑە ژﯾﻨﮕە دەﺑێــﺖ و ﻟە ﺷــێﻮەی دووﻛەڵ دەﮔەﯾەﻧێﺖ. دەردەﻛــەوێ ﻛــە ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﺣﺎوﯾەی زﺑڵﯽ ﺑــەردەم ﻣﺎڵەﻛﺎن رۆژاﻧە دوو ھەزار و 500ﺗﯚن زﺑڵ ﺋﺎﮔﺮی ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە و زﯾﺎﻧێﻜﯽ ﭘڕن ﻟــە زﺑــڵ و ﻟەﺳــەرﯾﺎﻧەوە دەﭼێﺘە ﺑﺎوەﺷﯽ ژﯾﻨﮕەوە. زۆر ﺑە ژﯾﻨﮕە دەﮔەﯾەﻧێﺖ. رێﮕەی ﻟە دەڕژێﺖ .زﺑڵ ﺋەوەﻧﺪە زۆرە ،ﺋەﮔەر ھەﻣﻮو ﺋەو زﺑﻧە رۆژاﻧە ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺳــﺪﯾﻖ ﺗەﻧﯿﺎ رۆژێــﻚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺧﯚڵڕێﮋ ﭼﻮار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ،ﭘﺴــﭙﯚڕی ژﯾﻨﮕە ﭘێﯽ واﯾە ﻧﺎﻛﺮێ ﻟــە وێﺴــﺘﮕەﯾەﻛﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﻛﯚ ﺋــەو ھەﻣــﻮو زﺑڵە ،ﻟــە ژێﺮ ﺧﺎك دەﻛﺮێﻨەوە و ﺑە ﻛەﺑﺴــێﻜﯽ 10ﺑﺨﺮێﺖ ﻛە دواﺗﺮ زەوﯾﯿەﻛەﺷﻤﺎن ﺗﯚﻧــﯽ دەﺑﺮدرێﺘە زﺑڵﺨﺎﻧەی ﻛﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮ دەﻛﺎت .ﺋەو دەڵێﺖ ”ﺑەﭘێﯽ ﻗڕژاڵە و ژێﺮ ﺧﺎك دەﻛﺮێﺖ .ﻛﺎﺗێﻚ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەﺑـــــــێ ﺑــەرەو ﺋەو زﺑڵﺨﺎﻧەﯾــە دەڕۆﯾﺖ% 20 ،ی ﭘﺎﺷﻤﺎوە داﺑﭙﯚﺷﺮێﺖ و 80 ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺳﺪﯾﻖ ﭘﺴﭙﯚڕی ژﯾﻨﮕە:
ﺑەﭘێﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،دەﺑێ % 20ی ﭘﺎﺷﻤﺎوە داﺑﭙﯚﺷﺮێﺖ و % 80ەﻛەی رﯾﺴﺎﯾﻜڵ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﻛﯚﯾﺎن ﻧەﻛﺎﺗەوە ،ﻗەﯾەك زﺑڵ ﻟە ﺑەردەم ﻣﺎڵەﻛﺎن ﻛﯚ دەﺑﻨەوە .ﺋەوە ﺟﮕە ﻟەو ﻛەرەﺳــﺘﺎﻧەی ﻟەﺳەر ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﻓڕێ دەدرێﻦ .ﺳەرت ﺳــﻮڕ دەﻣێﻨێﺖ ﺋەﮔەر ﺣﺎوﯾەﻛﯽ زﺑڵ ھەڵﺒڕێﮋی ،ھەر ﻟە ﺷﻮوﺷــە و ﻧﺎﯾﻠﯚن و ﭘﻼﺳــﺘﯿﻚ و ﺗەﻧەﻛە و ﻗﻮﻣﺎﺷەوە ﺑﮕﺮە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﺧﻮاردن و دەرﻣــﺎن و ﭘﺎﺗــﺮی و .ﺟﯚرەھﺎ ﻣﺎدەی ﺗەڕ و وﺷﻚ و ﺟﯿﺎوازی ﺗێﺪا دەﺑﯿﻨﺮێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ،ﻟە ھەوﻟێﺮ
ﺟﮕە ﻟــە ﺑﯚﻧــﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷــﯽ؛ ﻟە دوورەوە ﺋــەو دووﻛەڵە دەﺑﯿﻨﯿﺖ ﻛە ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾەی ﺗەﻧﯿﻮە. ﻟە زەوﯾﯽ ﺋەو زﺑڵﺨﺎﻧەﯾە ھﺎوێﻜﯽ ﺑﯚن ﻧﺎﺧﯚش ﺑە ﺷێﻮەی دووﻛەڵ ﺑەرز دەﺑێﺘەوە. ھەڵﺒــەت ﺋــەو داﭘﯚﺷــﯿﻨە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ھەڕەﻣەﻛﯿﯿــە و ﺑێ زﯾﺎﻧﯿــﺶ ﻧﯿﯿە .ﺋــﺎوی ﻟﯿﻘﯽ ﭘﺎﺷــﻤﺎوەﻛﺎن ﺑەﻧﺎﺧــﯽ زەوﯾﺪا دەڕواﺗە ﺧﻮارێ و دواﺟﺎر دەﮔﺎﺗە ﺋﺎوی ژێﺮ زەوی و ژەھﺮاوی دەﻛﺎت.
%ـەﻛەی رﯾﺴﺎﯾﻜڵ ﺑﻜﺮێﺘەوە“. ﺋەو ﭘﺴــﭙﯚڕە ﺋەو ﺷێﻮە داﭘﯚﺷﯿﻨە ﺑە ھەڵە دەزاﻧێﺖ و دەڵێ ”ﺋەو ﺋﺎو و ﻟﯿﻘەی ﻟــە زﺑڵەﻛەوە دەردەﭼێﺖ ،دەﺑێ ﻣﺎﻣەڵــەی
ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻟەﮔەڵــﺪا ﺑﻜﺮێﺖ ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑڕێﮋرێﺖ .ﭼﻮﻧﻜە دەﭼێﺘە ژێﺮ ﺧﺎك و زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ھەﯾە و ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺗێﻜەڵﯽ ﺋﺎوی ژێﺮ زەوﯾﺶ ﺑﺒێﺖ ،ژەھﺮاوﯾــﯽ دەﻛﺎت“ .ﺋەو داﻧﺎﻧﯽ رﯾﺴــﺎﯾﻜڵ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەزاﻧێ ﻛە ﻣﺎدە ﺋﯚرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ دەﻛﺎﺗە ﻛﺎرەﺑﺎ و ھەﻟﯽ ﻛﺎرﻣﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﺟﮕە ﻟەواﻧە ﻛﺎﻏەز و ﺷﻮوﺷــە و ﭘﻼﺳﺘﯿﻜﯿﺶ ﺑەرھەم دەھێﻨێﺘەوە. ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰێﻜــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ، ﻟەﺑــﺎرەی زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ داﭘﯚﺷــﯿﻨﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿﺎﻧەی زﺑڵ ،ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﭘﺴﭙﯚڕە ژﯾﻨﮕەﯾﯿە ھﺎوڕاﯾە ،ﺑەم ﭘێﯽ واﯾە ﺋەﮔــەر ﺋەو ھەﻧﮕﺎوەش ﻧەﻧێﯿﻦ ،ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ژﯾﻨﮕەﯾﯽ ﻟێ دەﻛەوێﺘەوە. ﺋەﻧﺪازﯾــﺎر ﻛﺎروان ﺟەﺑــﺎر ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺷــﺎرەواﻧﯽ و
ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێﺰی ھەوﻟێــﺮ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ھەﻧﮕﺎوەﻛەی ﺋەوان ﻟەرووی ﻧﺎﭼﺎرﯾﯿەوە ﺑﻮوە ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ دوو ﭘڕۆژەی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﯾﺎن ﻟە ﺑەردەﺳــﺘﺪاﯾە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی زﺑڵ و ﺧﺎﺷــﺎك .ﺋەو دەڵێ ”ﭘڕۆژەﻛﺎن دوو ﺷــﻮێﻨﯿﺎن ﻟــە رۆژھــەت و رۆژﺋــﺎوا ﺑــﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯿــەوە ﭘەﻛــﯽ ﻛەوﺗﻮوە“. ﻟێﮋﻧەی ﻛﺎروﺑﺎری ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ژﯾﻨﮕــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﺶ ﻟــەو ﺷێﻮە داﭘﯚﺷــﯿﻨە رەﺧﻨە دەﮔﺮێ و ﭘێﯽ واﯾە ،زﯾﺎن ﺑە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺧەڵﻚ دەﮔەﯾەﻧێ .ﻣﺮﯾەم ﺳەﻣەد ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەو ﻟێﮋﻧەﯾە ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەر داواﯾﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ،ﺑەردەوام ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋــەوەی ھێﻨﺎوەﺗەوە ﻛە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛــﯽ زەﺑەﻻﺣــﯽ
دەوێ و ﺋێﺴــﺘەش ﻛە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ،ﺑﯿﺎﻧﻮوەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﺟێــﯽ ﺧﯚی ﮔﺮﺗــﻮوە .ﺑە ﺑڕوای ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ،ﻛێﺸەﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەو ﺑﻮدﺟە زۆرە ﻧﯿﯿە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ زۆرن ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟەی ﺧﯚﯾﺎن دروﺳــﺘﯽ ﺑﻜەن .ﻣﺮﯾەم ﺳەﻣەد دەڵێ ”ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ﭘﯿﺸــﺎن داوە ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ رﯾﺴﺎﯾﻜڵ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻣەرﺟﯽ ﻗﻮرﺳﯽ ﻟەﺳەر داﻧﺎون“. ﺑــەم ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی رای ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ،ﺋەﻧﺪازﯾــﺎر ﻛﺎروان ﺟەﺑﺎر دەڵێــﺖ ”زﺑڵەﻛﺎن ﺗێﻜەڵﻦ و ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﭘەﺷﯿﻤﺎن ﺑﻮوﻧەﺗەوە ﺑێﻨە ھەرێﻢ ﻛﺎر ﺑﻜــەن ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﭘﺎﺗــﺮی ﻟەﮔەڵ ﺧﻮاردن ﺗێﻜەڵە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺳــﻮود ﻟەو زﺑڵە وەرﺑﮕﺮن“ .ﺟﯿﺎ ﻟەوەﯾﺶ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛەﻣێﻚ ﻟە
زﺑڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەم ﺑێﺘــەوە؛ رێﮕەی ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ داوە ﺗﺎ ﻛﺎرﺗﯚن و ﻛﺎﻏــەز ﺑەرێﺘە ﺋێﺮان و دووﺑﺎرە ﻛەڵﻜﯽ ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە دھﯚك رﯾﺴــﺎﯾﻜڵﯽ داﻧﺎوە و ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ رﯾﺴــﺎﯾﻜڵﻜﺮدﻧﯽ و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی زﺑــڵ ،ﺑﯚ ھەر ﺗﯚﻧێﻚ ﭘﺎﺷﻤﺎوە 18دۆﻻر و ﻧﯿﻮ ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻓڕەﻧﺴﯽ دەدات. ﺑەﭘێﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ھەر ﺗﺎﻛێﻚ دەﺑێ رۆژاﻧە ﻧﯿﻮ ﻛﯿﻠﯚ زﺑڵﯽ ھەﺑێﺖ ،ﺑــەم رۆژاﻧە ﻟە ھەوﻟێﺮ دوو ھــەزار و 500ﺗــﯚن زﺑــڵ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ژﯾﻨﮕە دەﻛﺮێ و ﺋەﮔەر ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑە ﯾەك ﻣﻠﯿــﯚن ﻛەس ﺑﺨەﻣڵێﻨﺮێﺖ، ﺋەوا ﺑــەو ﺋەﻧﺠﺎﻣــە دەﮔەﯾﻦ ﻛە ھەر ﺗﺎﻛێﻚ رۆژاﻧە دوو ﻛﯿﻠﯚ و ﻧﯿﻮ ﭘﺎﺷﻤﺎوەی زﺑڵﯽ ھەﯾە ﻛە دەﻛﺎﺗە ﭘێﻨﺞ ھێﻨﺪەی رێﮋەی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ. ﭘﺎﺷﺨﺎن
زﺑڵﺨﺎﻧەی ﻛﺎﻧﯽ ﻗڕژاڵە ،ﻧﺰﯾﻜەی 17ﻛﻢ ﻟە ﺳەﻧﺘەری ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ دوورە .رووﺑەری ﺋەو زﺑڵﺨﺎﻧەﯾە 176دۆﻧﻤە .ﻟە 2003ەوە زﺑڵ ﭼﯿﻦ ﭼﯿﻦ ﻟەو زﺑڵﺨﺎﻧەﯾە ﺑە ﺧﯚڵ دادەﭘﯚﺷﺮێﺖ ﻛە ﺑە ﺑەرزاﯾﯽ 10 ﺑﯚ 25ﻣەﺗﺮی ژێﺮ ﺧﺎك ﻛﺮاوە.
ﺑەم زوواﻧە ﻧﺮﺧﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﺑەزێﺖ ﻓەﻻح ﺋەﻧﻮەر ﯾﺎرﯾﺪەدەری ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ھﺎوردە و ﻧﺎردﻧﻜﺎراﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ھەرێﻢ روو ﻟە وﺗﯽ ﭼﯿﻦ دەﻛەن.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺑەھﺎی دراوی ﻓەرﻣــﯽ ﭼﯿﻦ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر دۆﻻردا ﮔەﯾﺸــﺘە ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻦ ﻧﺮخ ﻟە ﻣﺎوەی 4ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو .رووداوێﻚ ﻛە ھەﻣﻮو ھﺎوردەﻛﺎراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دڵﺨﯚش ﻛﺮد .ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻛە ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەر وﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ھﺎوردەﻛﺮدن روو ﻟە ﭼﯿﻦ دەﻛەن ،ﺑەم رووداوە ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﻦ و ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛەن ﺑەم زوواﻧە ﻧﺮﺧﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﺒەزێﺖ. ﭼﯿــﻦ وﺗێﻜــﯽ ﮔــەورەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿە ﻛە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ھەﻧــﺎردەی ﺳــەرﺟەم وﺗﺎﻧﯽ
ﺟﯿﮫــﺎن دەﻛﺮێــﺖ .ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘڕن ﻟەو ﺑەرھەﻣﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﭼﯿﻦ ﺑەرھەم ھﺎﺗﻮون و ھﯿﭻ
ﻣﺎڵێﻚ ﻧﯿﯿە ﻛە دروﺳــﺘﻜﺮاوێﻜﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﺗﯿﺪا ﻧەﺑێﺖ .ھەرزاﻧﺘﺮﺑﻮون ﺑە ﺑەراورد ﺑــە ﺑەرھەﻣﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺑﺮەوی ﺑە ﺑــﺎزاڕی ﺑەرھەﻣﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﺑەﺧﺸﯿﻮە.
ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ،وﺗﯽ ﭼﯿــﻦ ﻟــە رووی ھەﻧــﺎردەوە ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﻛــﺮد ،ﺑﯚﯾە ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ﭼﯿﻦ ﺑﯚ راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﺳــەرﻧﺠﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ
ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺗەھﺎ ﺷﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮوری:
ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﺳﻮودەﻛە دەﭼێﺘە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧەوە.
ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھەﻧﺎردەﻛــﺮدن ،ﺑەھــﺎی ﭘﺎرەی ﯾﻮاﻧﯽ داﺑەزاﻧﺪ و ھەر دۆﻻرێﻚ ﺑە 6.43ﯾﻮان ﮔﯚڕدراﯾەوە. ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺑەرﭼــﺎو ﻟــە ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﭼﯿﻨەوە ھﺎوردە دەﻛﺮێــﻦ و ﺋەﮔــەر ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﺎن ھەﻟەﻛــە ﻟــە ﺳــﻮودی ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﻗﯚزﻧــەوە ،ﺋــەوا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەرھەﻣﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﺒەزێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﺘﺮ دەﻛڕدرێﻦ. ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿــﺪ ﺗەھﺎ ﺷــﺎرەزای ﺋﺎﺑــﻮوری ﭘێﯽ واﯾــە ،ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەﻣﺪا ﺳﻮودەﻛە زﯾﺎﺗﺮ دەﭼێﺘە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎﻧەوە ،ﺋەوەش ﻟەﺑەرﺋــەوەی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەی ﻧﺮخ ﻧﯿﻦ .ﺑــەم دواﺗﺮ ﻛﺎﺗێﻚ ﻛە زۆرﺑەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن ﻛﺎﯾﺎن ھﺎوردە ﻛﺮد و رەﻛﺎﺑەرێﻜﺮدن دروﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﻧﺮﺧەﻛە دادەﺑەزێﺖ. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋﺎﻣــﺎری ﯾەﻛێﺘﯿﯽ
ھﺎوردە و ﻧﺎردﻧــﻜﺎران ،ﻟەرووی ﺑــڕی ﻛﺎوە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻛﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎوە ھﺎوردە دەﻛﺮێ ،ﺑــەم ﻟەرووی ژﻣﺎرەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــەوە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ روو ﻟــە وﺗــﯽ ﭼﯿﻦ دەﻛەن. ﻓــەﻻح ﺋەﻧــﻮەر ﯾﺎرﯾــﺪەدەری ﺳــەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ھــﺎوردە و ﻧﺎردﻧﻜﺎراﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛﺮد، ژﻣــﺎرەی ﺋــەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧــەی ﻟە ھەرێﻤەوە روو ﻟە ﭼﯿﻦ دەﻛەن، زۆر ﻟــە ژﻣﺎرەی ﺋــەو ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧە زﯾﺎﺗــﺮە ﻛە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە روو ﻟە ﭼﯿﻦ دەﻛەن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ 20ھێﻨﺪەی ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤە. ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺋەو ھــﺎوردەﻛﺎرە، ھەرزاﻧﺒﻮوﻧﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯽ ،ھەڵﻜەوﺗﻨﯽ ﭼﯿﻦ ﻟەﺳەر زەرﯾــﺎ و ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ داراﯾﯽ ﭼﯿﻦ ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن و ﻛﺎرﮔەﻛﺎن و و ﻓﺮەﺟــﯚری ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن، ھﯚﻛﺎرﮔەﻟێﻜﻦ ﻛە واﯾﺎن ﻛﺮدووە
ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ،ﭼﺎوﯾﺎن ﻟە ﻛڕﯾﻨﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﭼﯿﻦ ﺑێﺖ. ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو رێﮋەی ھەﻧﺎردەی ﭼﯿــﻦ % 6ﻛەﻣﯽ ﻛــﺮد و ﺋەو داﺑەزﯾﻨەﯾــﺶ ھــﯚﻛﺎر ﺑــﻮو ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﭼﯿــﻦ ﺑڕﯾــﺎری داﺑەزﯾﻨــﯽ ﺑەھــﺎی ﭘــﺎرەی وﺗەﻛەی ﺑﺪات .ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻚ ﻛە ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ھــﺎوردەﻛﺎرە، ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺋەوروﭘــﺎی ﻧﯿﮕەران ﻛــﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﺎرﯾﮕــەری ﻟەﺳەر ھەﻧﺎردەی ﺋەوان دەﺑێﺖ. ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﯾﻮاﻧﯽ ﭼﯿﻦ ﺑﯚ ﺳــەر ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋــەو ھــﺎوردەﻛﺎرە ،ﻟەواﻧەﯾــە ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺗﺎ دوو ﻣﺎﻧﮓ ﺑﺨﺎﯾەﻧێﺖ، ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن ﺗــﺎ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻛﯚن ﺳــﺎغ دەﻛەﻧەوە و ﺑە دراوی ﻧــﻮێ ﺑەرھەﻣــﯽ ﻧــﻮێ دەﻛڕن و ﺑــﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دەﮔﻮازﻧەوە، ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﭘێ دەﭼێﺖ. ھەروەك ﻓــەﻻح ﺋەﻧﻮەر ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛﺎت ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﺎزادە و ﺑــﺎزرﮔﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﻟەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا ﻗﺎزاﻧﺞ ﺑﻜﺎت ﻛە دواﺗﺮ ﭘﺮۆﺳــەی رﻛﺎﺑەرﯾﯽ ﺑﺎزاڕ، راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻧﺮﺧــﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟــە ﭼﯿﻨﯿﯿــەﻛﺎن دادەﺑەزێﻨــێ و ﺧەڵﻜﯿﺶ ﭘﺸــﻜێﻚ ﻟە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﭼﯿﻨﯿﺎن ﭘێ دەﮔﺎت.
ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﺑﯿﻨﺎﺳﺎزی ﻟە زﯾﺎﻧەﻛﺎن ﭘﺸﻜﯽ ﺷێﺮﯾﺎن ﺑەرﻛەوﺗﻮوە.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەزار و 500ﻛﺎرﮔەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ھەن ﻛە ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ وەﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑەم دۆﺧﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺋەواﻧــﯽ رووﺑەڕووی ﺑــێ ﺑــﺎزاڕی و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻣﺎﯾەﭘــﻮوچ ﺑﻮون ﻛﺮدووەﺗەوە. دۆﺧﯽ ﻛﺎرﮔە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ دوای ﺋەوە ﺧﺮاپ ﺑﻮو ﻛە داﻋﺶ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﮔــﺮت ،ﺗەﻧﺎﻧەت رێﮕەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ درێﮋ داﺧﺮا. ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﮔﺮووﭘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭼﯚﻣﺎن ﻛە ﻟە ﭼﻮار ﻛﺎرﮔەی
ﻟەﺑەر ﺑــێ ﺑــﺎزاڕی ،ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن رەواﻧەی ﻣﺎڵەوە ﻛﺮدووەﺗــەوە .ﺋەو ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛــە % 80ی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ﻟە ﻛﺎرﮔەی ﺑﻠﯚﻛﯿــﺎن داﺑەزﯾﻮە، ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﺎزاڕﯾــﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﺑەڵێﻨﺪەران و ﺑﻮوﻧﯽ ﭘــﺎرە ﻟە ﺑــﺎزاڕ و ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە ھەﯾە.
ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺤەﻣەد ﺷﺎرەزای ﭘﯿﺸەﺳﺎزی:
دەﺑێ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯿﺮ ﻟە ھﺎﻧﺪاﻧﯽ وەﺑەرھێﻨەران ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﺎرﮔە ﭘێﺘﺮۆﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺳــﯚﭘەر ﺑﻠﯚك ،ﻛﺎرﮔــەی ﺑﻠﯚﻛﯽ ﻋﺎدی و ﻛﺎرﮔەی ﻛﻠﺒﺴــﺘﯚن و ﻛﺎرﮔەی ﺑــﯽ ﺋﺎڕﺗﯚن ﭘێﻚ دێﺖ، ﻛﺎرﮔــەی ﺳــﻮﭘەر ﺑﻠﯚﻛــﯽ ﺑە ﺗەواوی داﺧــﺮاوە و ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑە ﺳﺴــﺘﯽ ﺑەرەوﭘێﺶ دەﭼێﺖ. ﺋەﺣﻤــەد ﻏەﻓــﻮور ﺧﺎوەﻧــﯽ ﮔﺮووﭘەﻛە ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛﺮد ﻛــە ﺑە ﻧﺎﭼــﺎری و
ﭘێﺸــﺘﺮ ﻛﺎرﮔەی ﺑﻠﯚﻛــﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘــە 3ھــەزار ﺑﻠﯚﻛــﯽ ﻟە ھەر رۆژێﻜﺪا ﺑەرھــەم دەھێﻨﺎ، ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿــﺎ 500ﺑﻠﯚك ﺑەرھــەم دێﻨێــﺖ .ﻛﺎرﮔەی ﺑﯽ ﺋﺎڕﺗﯚﻧەﻛــەش ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ 24 ﺳــەﻋﺎت ﻟەﻛﺎردا ﺑﻮو ،ﺋێﺴﺘە 8 ﺳەﻋﺎت ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛﺎرﮔەی ﻛﻠﺒﺴﺘﯚﻧﯿﺶ % 50 داﺑەزﯾﻮە.
ﻣﺤەﻣــەد ﺟەﺑــﺎر ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻟە ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ، ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯽ 2014ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ زﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﭘێ ﮔەﯾﺸﺖ و ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ دۆﺧەﻛە ﺋەﮔەر ﺧﺮاﭘﺘﺮ ﻧەﺑﻮوﺑێﺖ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻧەﺑﻮوە .ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻚ ﻛە ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــە دەﯾﺨﺎﺗە روو ،ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟــە ھــەزار و 500ﻛﺎرﮔــەی ﭘێﺸەﺳﺎزی% 85 ،ﯾﺎن داﺧﺮاون و ﺋەواﻧــەی ﺗﺮﯾﺶ ﺑە ﺳﺴــﺘﯽ درێﮋە ﺑە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن دەدەن. ﭘێــﺶ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ و ﻟە ﺳــﺎڵەﻛﺎﻧﯽ 2010ﺗــﺎ ،2013 ھەﻣﻮو ﺳــﺎڵێﻚ 40ﻛﺎرﮔەی ﻧﻮێ دادەﻣەزران .ﺑەم ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2014 ﺋەو داﻣەزراﻧﺪﻧە ﺑﯚ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە 20 ﻛﺎرﮔــە داﺑەزی و ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺸــەوە ،ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﮔە داﻣەزراوەﻛﺎن ﻧﺎﮔﺎﺗە 5ﻛﺎرﮔە. ﻧﺎوﭼەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە زەوﯾﯿەﻛﯽ دوو ھەزار و 700 دۆﻧﻤﯽ ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاوە و ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو ﻛﯚﻣەڵﯿﻚ ﻛﺎرﮔەی ﻧﻮێﯽ ﺗێﺪا داﺑﻤەزرﯾــﻦ دوای ﺋەو دۆﺧە
ﺧﺮاﭘە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿە ،ﻛﺎرﻛﺮدن ﺗێﯿﺪا وەﺳــﺘﺎوە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻛﺎرﮔەی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺑﯿﻨﺎﻛەی دروﺳﺖ ﻛﺮا، ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟەو ﭘڕۆژەﯾە زۆر ﺑە ﺳﺴﺘﯽ دەﭼێﺘە ﭘێﺶ. ﻟــە ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛــە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزی، ﺧﯚراك ،ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ،ﭘﻼﺳــﺘﯿﻜﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــە ،ﺋەوەی ﻟەو زﯾﺎﻧﺎﻧە ﭘﺸﻜﯽ ﺷێﺮی ﺑەرﻛەوﺗﻮوە،
ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﻨﺎﺳﺎزﯾﻦ و ﻟە دوای ﺋەوﯾﺶ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﭘﻼﺳــﺘﯿﻜﯽ دێﻦ .ﺑەراورد ﺑە ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،دۆﺧــﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚراك ﺑﺎﺷــﺘﺮە .ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﺶ ﺧەرﯾﻜە ﺑەرەو ﺳﺴﺘﺒﻮون دەﭼﻦ. ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﭘێــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﯽ 539ﻛﺎرﮔــەی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزی و 452ﻛﺎرﮔــەی
ﻣﺤەﻣەد ﺟەﺑﺎر ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ:
ﭘێﺸﺘﺮ ھەﻣﻮو ﺳﺎڵێﻚ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 40ﻛﺎرﮔەی ﻧﻮێﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی دادەﻣەزران ،ﺑەم ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ھێﺸﺘە 5ﻛﺎرﮔە داﻧەﻣەزراوە.
ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری 340 ،ﻛﺎرﮔەی ﺧﯚراك و 178ﻛﺎرﮔەی ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﭘﻼﺳﺘﯿﻜﯿﯿە. ﺑــەڕای ﺷــﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﺑــﻮاری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ،ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﯿﺸــﯽ ﺑﻜﺮداﯾە ،ﻛﺎت ﻧەدەﮔەﯾﺸﺘە ﺋەو دۆﺧەی ﺋێﺴﺘە ﻛە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺗــێ ﻛەوﺗﻮوە. ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺤەﻣەد ،ﺷﺎرەزای ﺑﻮاری ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ، داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎن و ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن، ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻢ دەﺑێﺖ. ﺋــەو ﭘێﯽ واﯾە دەﻛﺮێ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە داھﺎﺗــﯽ ﻧەوت ﻟــە ﻛەرﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﺧەرج ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺑﺎﻧﺴێﻚ داﺑﻨﺮێﺖ و ﻻﻧﯽ ﻛەم ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﺷﺘﺎﻧەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﻛﺎر دێﻦ ،ﺑەرھەم
ﺑﮫێﻨﺮێﻦ. ﻏﺎﻟــﺐ ﻣﺤەﻣــەد ﺑــﺎس ﻟــە ﭼﺎرەﺳــەری ﻛەرﺗەﻛــە دوای ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ دەﻛﺎت و دەڵێ، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺗــەواوی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺑﻜﺎت ﻛە ﻛﺎرﮔەﯾــﺎن ھەﯾــە ،ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە دەﺳــﺖ ﭘــێ ﺑﻜــەن و ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﺑﺎش داﺑڕێﮋن .ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛــە ﺑﻮوەﺗە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ وزە و 65 %ی ﻧەوﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﺗێﺪاﯾە، ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺋەو ﺷــﺎرەزاﯾەی ﺑــﻮاری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ،دەﻛﺮێ ﺑﯿــﺮ ﻟە ھﺎﻧﺪاﻧــﯽ وەﺑەرھێﻨەران ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻛﺎرﮔــە ﭘێﺘﺮۆﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﺑەھﯚﯾــەوە ھەﻟــﯽ ﻛﺎری ﻧﻮێ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮێﻦ.
ﻟە ”وﺷە“ەوە ﺑڕ و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻗەرەﺑﻮو ﻛﺮدﻧەوەﻛە ﺑﺰاﻧە
ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ دوو ﺷﺎرەدێﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەڵەﺑﺠە ﻗەرەﺑﻮو دەﻛﺮێﻨەوە وﺷە /ھەڵەﺑﺠە -ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘﺮۆﻣﯽ رووﺳﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ دۆزﯾﻨەوەی ﻧــەوت ﻟە دوو ﺑﻠﯚﻛــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەڵەﺑﺠە ﺗــەواوە ﻛﺮدووە. ﺋێﺴــﺘە ﺋﯿﺪارەی ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە دەﯾەوێ دەﺳــﺖ ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮﺗﯿﺎران ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﺟﻮوﺗﯿﺎران دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە ﺑڕی ﻗەرەﺑﻮو ﻛﺮدﻧەوەﻛە ”ﻛەﻣە“. ﻛﺎوە ﻋەﻟﯽ ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەڵەﺑﺠە ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘﺮۆم ﻟە ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﯾﺪان و ﺑەﻣﯚ ﺗەواو ﺑﻮوە و ﻧەوﺗﯿﺸــﯽ ﻟێ دۆزراوەﺗــەوە ،ھەرﭼەﻧﺪ ﻛە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﺋﯿﺪارەی ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﻧەﻛﺮدووە. ﺋــەو ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵــێ، ”ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﻤــﺎن ﭘێــﻚ ھێﻨﺎوە و ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺳــەر زەوﯾــﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﺪا دەﮔــەڕێ و
رێــﮋە و رووﺑــەری زﯾﺎﻧــەﻛﺎن دﯾــﺎری دەﻛﺎت ،ھەر ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺗەواو ﺑﻮو ،دەﺳﺖ ﺑە ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران دەﻛﺮێ“. ﺑﻠﯚﻛــﯽ ھەڵەﺑﺠــە ،ﻟــە ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮرﻣﺎڵ ،ﺑﯿﺎرە، ﺳــﯿﺮوان ،ﺑەﻣــﯚ و ﻣەﯾﺪان ﭘێﻚ ھﺎﺗــﻮوە .ﺋێﺴــﺘە ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﻟە ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻣﯚ و ﻣەﯾﺪان ﺗەواو ﺑﻮوە و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﻟە ﺳێ ﺷﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑە رێــــﮋەی % 20ﻣﺎوە. ﻋﺎدل ﻣەﻻ ﺳــﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری
و ﺑەﻣــﯚ ﺷــﺎرەدێﯿﯽ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران، ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ،ﻟێﮋﻧەﯾەك ﻟە ﻛەﺳە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــە ﭘێــﻚ ھﺎﺗــﻮوە ﻛــە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺗێﺪاﯾە. ﺋەو دەڵــێ” ،ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﺑە ھﯚی ﻛﺎری ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘﺮۆﻣەوە ،زﯾــﺎن ﺑە ﭼەﻧﺪﯾﻦ
دۆﻧــﮓ زەوﯾــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑــە ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە“ .ﻧﺎوﺑﺮاو ،ﺑە وردی ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑە رووﺑــەری زەوﯾﯿە زﯾﺎن ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻮوەﻛﺎن ﻧەدا. ﺑەھﺎر ﺳــﺎڵﺢ ﻧﻮێﻨەری وەزارەﺗﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﻟــە ﻟێﮋﻧــەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧــﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران، دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەو ھﯚﯾەی ﻛﺎری ﭘﻜﺸــﻨﯿﻨﯿﺎن ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘــێ ﻧەھﺎﺗﻮوە ،ﻧﺎزاﻧﻦ چ رووﺑەرێﻜﯽ زەوﯾﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ
زﯾﺎﻧﯽ ﭘــێ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە .ﺋەو، ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﺳﻨﻮور ﺷﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻣﯚ و ﻣەﯾﺪان، ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﺑەدواداﭼــﻮون ﺑﯚ زﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ 60ﮔﻮﻧﺪ ﻛﺮاوە. ﺋــەو ،ﻟەﺑــﺎرەی ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ زﯾــﺎن ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻮو دەڵــێ، ”ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺑە ﭘێﯽ ﺧﺸــﺘەﯾەﻛە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﯚ ھــەر ﻣەﺗﺮێــﻚ زەوی ﺋەﮔەر ﮔەﻧﻤﯽ ﻟــێ ﭼێﻨﺪراﺑێﺖ1500 ، دﯾﻨﺎر وەردەﮔــﺮن .ﺋەو ﻗەرەﺑﻮوە ﺑــﯚ ﺑــﺎغ و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺟﯿﺎوازە“. ﺑەھﺎر ﺳﺎڵﺢ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻟــە ﭼەﻧــﺪ رۆژی داھﺎﺗﻮودا ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ و ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗــەواو دەﺑــێ و دەﺳــﺖ ﺑــە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘــﺎرە ﺑەﺳــەر ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ زﯾــﺎن ﻟێﻜەوﺗﻮودا
دەﻛەن. ﻣﺤەﻣەد ﺗﺎرق ﻛە ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻜﯽ ﻧﺎوﭼــەی ﺷــﺎرەدێﯽ ﺑەﻣﯚﯾە، ﮔﻠەﯾﯽ ﻟە ﺑڕی ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿــﺎران ھەﯾــە .ﺋــەو ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﺑە ﻧێﻮ ھەﻧﺪێ زەوﯾﺪا ھﺎﺗﻮﭼﯚﯾﺎن ﻛــﺮدووە ﻛە ﺟﯿﺎ ﻟە زﯾﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑە ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛە، زﯾﺎﻧﯿــﺎن ﺑــە زەوﯾﯿەﻛــەش ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ،ﺑەم ﻟــە ھەﻧﺪێ ﺷــﻮێﻨﺪا ﺗەﻧﯿﺎ زﯾﺎن ﺑە ﺑەروﺑﻮوم ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺑێ ھەردوو ﺟﻮﺗﯿــﺎر ﺑە ﺷــێﻮەﯾەك ﻗەرەﺑﻮو
ﺑﻜﺮێﻨەوە“. ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ ﻟەﺑﺎرەی ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ دەﭬەری ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەڵەﺑﺠــە ،ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﯾەﻛەی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزﭘﺮۆﻣەوە ﮔﺮت ،ﺑەم ﺋەوان ﺋﺎﻣــﺎدەی ھﯿﭻ ﺟﯚرە ﻟێﺪواﻧێﻚ ﻧەﺑﻮون. ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ رووﺳﯿﯿە ،ﻣﺎوەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 5ﻣﺎﻧﮕــە ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،دەﺳﺖ ﺑــە ﮔــەڕان و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ دۆزﯾﻨەوەی ﻧەوت ﻛﺮدووە.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
% 85ی ﻛﺎرﮔە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ داﺧﺮاون
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە زﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑە زەوﯾﯿەﻛە ﮔەﯾﺎﻧﺪووە
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﺳەر وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺗﯚﻣﺎر دەﻛﺎت
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ دەﺳــﺘەی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﺮۆڤ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻟە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﺳەر وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە ،ﺋەوەﯾﺶ ﭘﺎش ﺳــﻜﺎی ژﻣﺎرەﯾــەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﺑەھﯚی ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮون، ھەوڵێﻜﯽ ﺟﺪی ﻟە دەﺳﺘەی ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە، ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺳــﻜﺎی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﺳــﺎﻣﺎﻧە وەزارەﺗــﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﺑە ﭘﺎﺳﺎوی ﻧەﺧﺴﺘﻨە رووی داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎری ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎران. ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺑــە ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣــﺎرە 11ی ﺳــﺎڵﯽ 2013 ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻛﺮاوە و دەﺳــﺘەی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻛــﺮاوە ﻟە ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوەﯾﺶ ﭼەﻧﺪ دەﺳەﺗێﻜﯽ ھەﯾــە ،وەك ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﺳەر ﺋەو وەزارەت و داﻣەزراواﻧــەی ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎی
ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺎﺑﻦ. ﭘﺎرێــﺰەر ھــﺎوڕێ ﭼﯚﻣﺎﻧﯽ وەك ﺷــﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ دووﭘﺎت ﻟە ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺟێﺒەﺟــێ ﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری دەﻛﺎﺗــەوە ،ﻛە ﻟەﯾەك ﻛﺎﺗﺪا ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎر و ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن و دەﺳــەت دەﺷﻜێﺘەوە. ﭼﯚﻣﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﻛێﺸە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛە ﺋەوەﯾە ،ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻛﺎرﮔێڕی و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەداﻣەزراوەﯾــﯽ ﻧەﻛﺮاوە ،ﺋەوەش رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ زاﻧﯿــﺎری ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ھــەر رێﮕەﯾەك ﺑﺒــەن ،ﻛــە ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﺋەو رێﮕە و زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺑەدەﺳــﺘﯽ دێﻨﻦ ،ﻛێﺸــە ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺧەڵﻚ و دەﺳــەت دروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﺑە زﯾﺎﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ھەﻣﻮوان ﺗەواو دەﺑێﺖ“. ﻟــەو رواﻧﮕەﯾــەوە ﭘﺎرێﺰەرەﻛــە دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە” ،ﺋەﮔەر
ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێــﺖ، ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن زاﻧﯿــﺎری ورد و ﺑﺎوەڕ ﭘێﻜﺮاوﺗﺮ دەﮔﻮازﻧەوە ،ﺋەوەش ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯽ دەﺷﻜێﺘەوە، ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەوە ھەر ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎران ﻛێﺸــەﯾﺎن ﻧﺎﺑێ ﻟــە ﭘێﻨەداﻧﯽ زاﻧﯿــﺎری ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺧەڵﻚ و ﻛﯚی دەﺳەﺗﯿﺶ رووﺑەڕووی ﻛێﺸە دەﺑێﺘەوە“. ﻧﺰﯾﻜەی 4ﻣﺎﻧﮓ ﭘێﺶ ﺋێﺴــﺘە، ژﻣﺎرەﯾەك ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎری ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﭘﺎڵﭙﺸــﺖ ﺑــە ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎی دەﺳﺘﺨﺴﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎری ،ﺳــﻜﺎﯾەﻛﯿﺎن ﻟەﺳەر ﭼەﻧــﺪ داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻟــە دەﺳــﺘەی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣــﺮۆڤ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد ،ﺑە ﭘﺎﺳﺎوی ﺋەوەی ﺋەو داﻣەزراواﻧە، ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎری ﻧﯿﻦ ﻟەﻻﯾەك و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺟﯿﺎوازی ﻟە ﻧێﻮان ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن دەﻛەن ،ﻟە
ﺧﺴﺘﻨەرووی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا. ﮔﯚﻣەﺷــﯿﻨﯽ ﻣﺤەﻣــەد ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﻓەرﻣﯿﯽ دەﺳــﺘەی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻟە ﻣﺎوەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا دوو ﺳــﻜﺎی ﺟﯿﺎواز ﻟەﻻﯾەن رۆژﻧﺎﻣەواﻧﺎﻧەوە ﻟەﺳــەر داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﺑــﯚ دەﺳﺘەی ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە. رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﺳــﻜﺎﻛﺎن ﺋﺎﻣــﺎژە دەدات ﺑــە ﺟﯿــﺎوازی ﻛــﺮدن ﻟــە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻟەﻻﯾــەن زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ، ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان ﺑــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎراﻧــﯽ ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳــﻜﺎﯾەﻛەی ﺗﺮ ،ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑــە ﭘێﻨەداﻧﯽ زاﻧﯿــﺎری ﻟەﻻﯾەن ﭼەﻧــﺪ وەزارەﺗێﻜەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
ﮔﯚﻣەﺷــﯿﻨﯽ زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ، ”ﺋێﻤــە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی ﺋەو ﺳﻜﺎﯾﺎﻧە ،ﻧﻮوﺳﺮاوﻣﺎن ﺑﯚ ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﻛــﺮدووە و ﭼﺎوەڕواﻧﯽ وەﻣﯿﻦ“. وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو وەزارەﺗﺎﻧــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە، ﺑــەردەوام ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن رەﺧﻨەی ﭘێﻨەداﻧــﯽ زاﻧﯿــﺎری رووﺑەڕوو دەﻛەﻧەوە و ﺑەﭘێــﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ،وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﺳــەﺗﯽ ﻟێــﺪوان و ﺧﺴــﺘﻨەڕووی زاﻧﯿﺎری ﻟــە ﻛﯚی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ وەزارەﺗەﻛە ﻗەدەﻏــە ﻛﺮدووە و ﺋەوەﯾﺶ ﺧﯚﺑەﺧﯚ ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوﺧﯚی ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛەﯾە. ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﻓەرﻣﯿﯽ دەﺳــﺘەی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ” ،ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری، دەﺳﺘەی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ دەﺳەﺗﯽ ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی ﺳــﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﺋەو وەزارەت و
داﻣەزراواﻧە ھەﯾە ﭘﺎﺑەﻧﺪی ﭘێﺪاﻧﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺎﺑﻦ“. ﺋەو ﭘێﺪاﮔﺮی ﻟەﺳەر ﺋەوە دەﻛﺎت، ”ھــەر وەزارەت و داﻣەزراوەﯾەك ﭘﺎﺑەﻧــﺪی ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛە ﻧەﺑێــﺖ، دەﺳــﺘەی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﺳﻜﺎی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟە دژ ﺑەرز دەﻛﺎﺗەوە“. رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﺑﯿﻼل ﺳەﻋﯿﺪ ﻛە ﻟە ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮوری و ﻧەوت دەﻧﻮوﺳێ، ﺑەﺗــەواوی ﻟــە ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧﯿﮕەراﻧە و ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘﺎت دەﻛﺎﺗــەوە” ،وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﺗــەواوی ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــە ﻟــە ﺟێﺒەﺟــێ ﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎری و وەﻣــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎران ﻧﺎداﺗەوە ﻟە ﺧﺴــﺘﻨەڕووی داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ،ﺋەوەﯾﺶ ﻛێﺸەی ﺑﯚ ھەﻣــﻮو ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﻟە ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ دۆﺳﯿەی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. وەك ﺷــﺎرەزا ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛە ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑﯚ ﻛﺮد ،ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر
ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿﺎری، ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣە و ”ﺑە ﺟﺪی ﺧﯚی ﻧەﻛﺮدووەﺗە ﻻﯾەﻧێﻚ ﻟە ﻛێﺸەﻛە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋــەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ﻟــە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎران ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺟﮕەﻟــەوەی دەﻛﺎت، رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧﯽ وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻧەﻛﺮدووە“. ﯾﺎﺳــﺎی ﺑەردەﺳﺘﺨﺴــﺘﻨﯽ زاﻧﯿــﺎری ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﭘﺎﺑەﻧــﺪ دەﻛﺎت ﺑــە ﺧﺴــﺘﻨەڕووی داﺗــﺎ و زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ،ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎران و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ ﺑەدرێﮋاﯾﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎڵ ﻟە ﻓﺸــﺎر دروﺳــﺘﻜﺮدن ﻟەﺳەر ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑــەردەوام ﺑﻮون ﺑﯚ ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە، ﺑــەم وەك دەردەﻛەوێــﺖ، ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ، ﺋــەوەش ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎران و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﯽ ﻣەدەﻧﯽ، دەﺧﺎﺗــە ﺑــەردەم ﺋەﮔەری دروﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی ﻓﺸــﺎر ﺑــﯚ ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــەﺗﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن ،ﺑــە ﭘێڕۆﯾﯽ ﻛﺮدن ﻟە ﯾﺎﺳﺎﻛە.
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛﺎن ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ دەﻛەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻟــە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑﻮون ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻧەوﺗﯿﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺗﺎ دێﺖ ﭘﺸــﻜﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ دەﻛەن ،ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛەﻧەوە ،ﺋەو ھﺎﺗﻨەﭘێﺸەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛﺎن ،ﻛﺎرﯾﮕەری زۆر ﻟەﺳەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ دادەﻧێﺖ. ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺑــە ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەڕێﺘەوە ،ﺟەﻧەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی
ﺑﯿﺎﻧﯽ/ﺗﻮرﻛــﯽ ﺑﻮو ﻟــە 2002دا، ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﻛێڵﮕــەی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﻗﺘــەق ،ﺋــەوە ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧەوﺗﯿﯿــە ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯿﻤﺰای ﻛﺮدووە.
ﭘﺎﺷــﺘﺮ ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎﺗﻨە ﭘێﺶ ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘێﺖ ﺋﯚﯾڵ ﻛە ﻟە 2003دا ،ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻟەﺳەر ھەردوو ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺷــﺎﻛەل و ﭘﻮﻟﺨﺎﻧە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋەی ﺗــﯽ ﭘێﺘﺮۆڵﯿــﯚم ﻟە 2006 ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻟەﺳــەر ﻛێڵﮕەی ﺑﻨەﺑــﺎوێ ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد. ﭘﺎﺷﺘﺮ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘێﺘﺮۆﻛﻮێﺴﺖ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘێﻜﯽ ﺑــﯚ ﻛﺎرﻛــﺮدن ﻟە ﻛێڵﮕــەی ﻧﺎوەﻧــﺪی دھﯚك ﺋﯿﻤﺰا ﻛــﺮد ،ﻟەو ﺳــﺎﻧەدا ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻧــەی ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ
ﻧەوﺗﯿﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﮔەﻟﯽ ﺑﭽــﻮوك ﺑــﻮون ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا وێﺴــﺘێﺮن زاﮔﺮۆس ،دی ﺋێﻦ ﺋﯚ ،رﯾﭙﺴﯚڵ ،ﻣﯚڵ ،ھەﻧﺖ ﺋﯚﯾﻞ، ﻛﯚﻣﯿــﺖ ﮔــﺮووپ و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ، ﯾەك ﻟە دوای ﯾەك ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد. ”ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ ﻟــە ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺪا ﺑﺎرودۆﺧێﻜــﯽ دەروازەی ﺑە رووی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯿــﺪا ﻛــﺮدەوە ،ﺟﮕــە ﻟــە ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻋێﺮاق و ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆر ،ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەوﻟێﺮ و ﺑەﻏﺪا ،ﯾەدەﮔﯽ ﻧەوت
و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﺑﻮو ،ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون، ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﭘێﺸﻮازی ﻟە ھەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەك ﺑﻜﺎت ﻛە ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزەﻛەﯾﺪا ﻛﺎر ﺑﻜﺎت“ ،ﺋــەوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻛەﻣﺎل ﺋەﯾﻮوب ﺷﺎرەزای ﺑﻮاری ﻧەوت و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە. ﺋەﯾﻮوب ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎﯾــە و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛــەی ﺑــﯚ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟەﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺋــەو ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ﺳــەرەﺗﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ﻟــە ﺑﻮاری ﻧەوﺗــﺪا ،ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗەﻧﺎﻧــەت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﯾەﻛﺠــﺎر ﺧﺮاپ ﺑــﻮون ﻟەﮔەڵ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋــەو وﺗــە رۆژاﻧە ھەڕەﺷــەی ﻟەﺷﻜﺮﻛێﺸــﯽ و ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﯽ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺮد، ﺑــەم ھﺎﺗﻨــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و ﻛﺎرﻛــﺮدن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون ،ﺑﯚ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻮوﻧــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن و ﺑەرەوﭘێﺸﭭەﭼﻮوﻧﯿﺎن“. ﺑەراورد ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﺸــﻜﯽ ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە ،ﺋێﺴﺘە ﺟەﻧــەڵ ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘــﯽ % 44 ﻟە ﭘﺸــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻛێڵﮕەی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﻗﺘەق و ھەروەك ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﭼەﻧﺪ ﭘﺸــﻜێﻚ ﻟــە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﺗﺎوﻛێ ،ﺑﻨەﺑﺎوی، ﻣﯿــﺮان ،دھﯚك ،ﭼﯿﺎﺳــﻮرخ و ﺑەرﺑەھﺮ دەﻛﺎت. ھەﻓﺘــەی راﺑﺮدوو ﺗﺎﻧــەر ﯾﻮڵﺪز
وەزﯾــﺮی وزەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ،ﻟــە ﺋەﻧﻜەڕە ﭘێﺸــﻮازی ﻟە ژﻣﺎرەﯾەك ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد ،ﻟەو داﻧﯿﺸــﺘﻨەدا ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻟەﺳــەر ﺋەو راﺳــﺘﯿﯿە ﻛﺮدەوە ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘــﯽ 6ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن و زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوەش دەﯾﺎﻧەوێ ژﻣﺎرەﻛە ﺑﯚ 11 ﻛێڵﮕە ﺑەرز ﺑﻜەﻧەوە.
ﻟەﺳەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دادەﻧێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮێــﺪراوی ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﻦ. ﻟەﭘﺎڵ ھەڵﻜﺸﺎﻧﯽ ﭘﺸﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ ﮔەﯾﺸﺘﻮوە
ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋەرێﻨﯽ ﻟەﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەﻧێﺖ ﻟــە دوای ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ ﻟەﮔــەڵ ﮔــەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ وەك ﺋێﻜﺴــﯚن ﻣﯚﺑێــﻞ ،ﺗﯚﺗــەڵ ،ﺷــﯿﭭﺮۆن و ﮔﺎزﭘڕۆم ،ھﯿﭻ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻟەﺳــەر ﻛێڵﮕــەی ﻧﻮێــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا راﻧەﮔەﯾەﻧــﺮاوە و روون ﻧﯿﯿە ﺋﺎﯾﺎ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛﺎن ﮔﺮێﺒەﺳﺖ ﻟەﺳــەر ﻛێڵﮕەی ﻧﻮێ دەﻛەن، ﯾﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﭘﺸﻜﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺴﺘە ﺑﻜڕﻧەوە. وەك ﺷــﺎرەزا ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ﭘﺸــﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﻛﺎرﯾﮕەری ﺋەرێﻨﯽ
ﺑــﯚ ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوﺗەﻛەی و ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﺶ دەﻛﺮێــﺖ ﻟە 2017دا ،ﯾەﻛــەم ﺑــڕە ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕﺎﺗە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧﻦ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ دەروازەی ﺗﺮ ﺑــﯚ ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزەﻛەی ﭘەﯾﺪا ﺑﻜﺎت ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺋێﺮان ،ﺋەوەش ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەوﻟێﺮ، ﺋەﻧﻜــەڕە و ﺗــﺎران رادەﮔﺮێﺖ و ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺋەوەی ﻟێ دەﻛﺮێﺖ ھﺎوﺷــێﻮەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ، ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋێﺮان ﺑﺒﺎﺗە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻧﻮێ.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺧێﺮﺧﻮازﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧە
ﻟــە رﯾﺰﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛەدا دوای رۆﻧﺎڵﺪۆ ،ھەرﯾەك ﻟە ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﺟﯚن ﺳــﯿﻨﺎی زۆراﻧﺒــﺎزی ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ و ﺳــﯿﺮﯾﻨﺎ وﯾﻠﯿﺎﻣﺰی ﺗێﻨﺴــﻜﺎر و ﯾﻮ ﻧﺎ ﻛﯿﻢ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺧﻠﯿﺴﻜﺎﻧێﯽ ﺳەرﺑەﻓﺮی ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﺷﻮور و ﻧﯿﻤﺎر دا ﺳﯿﻠﭭﺎی ﯾﺎرﯾﺰای ﺑەڕازﯾﻠﯽ و ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ دێﺖ. ﻧﯿﻤﺎر ﭘێﺸﺘﺮ ﭼەﻧﺪان ھەزار دۆﻻری ﺑﯚ ھەڵﻤەﺗﯽ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺋﯿﺒﯚﻻ ﻟە ﺋەﻓﺮﯾﻘﺎ و ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﻟــە وﺗﯽ ﺑەڕازﯾﻞ ﺧەرج ﻛﺮدووە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﺋەوەی ﻟەو ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەدا ﺟێﮕەی ﺳەرﺳــﻮڕﻣﺎن ﺑﻮو ،ﻧەھﺎﺗﻨﯽ ﻧﺎوی ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴــﯿﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ و ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑﻮو ﻟە رﯾﺰﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــەوەدا ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەوەی ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧﺪان ھەزار دۆﻻری ﻟەﭘێﻨﺎو ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪان و ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧﯽ ھەژاری و ﺑەھﺎﻧﺎوەھﺎﺗﻨﯽ ﺗﻮوﺷﺒﻮوان ﺧەرج ﻛﺮدووە.
ھەردوو ﺧﻮﻟﯽ ﺑﺎﻟە و ﺑﺎﺳﻜەی ﻋێﺮاق ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ ھەردوو ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﻟە و ﺑﺎﺳــﻜەی ﻋێﺮاق ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن دا ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮڕان و ﻛﭽــﺎن ،ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەن. ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﻟەی ﻋێﺮاق ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﻟەدا ﺑﯚ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮڕان ،ﻟە ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ﺋەﻧﺠﺎم دەدەن. ﯾەﻛێﺘﯿﯿەﻛە ھەروەھﺎ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﯾﺎری ﯾەﻛەﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛە ﻟە رۆژی 26ی ﺋەم ﻣﺎﻧﮕە ﻟە ﯾﺎرﯾﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﻛە ﺗێﯿﺪا 7ﯾﺎﻧە ﻛێﺒەرﻛێــﯽ ﺗێﺪا دەﻛەن ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون ﻟە )ﻗەرەﻗــﻮوش ،ﺋﺎرارات ،ﺟﯿﮫﺎن،
ھێﺮش ،ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ،ﺑﺎﺑەﮔﻮڕﮔﻮڕ و ﺷێﺨﺎن(. ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﻟەی ﻋێﺮاق ﺑەﺷێﻮازی ﻛﯚﻣەڵە ﺑەڕێــﻮە دەﭼﻦ و ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﯾەﻛەم وەك ﺑﺎﺳــﻤﺎن ﻛﺮد ﻟە ھەوﻟێــﺮ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ، ﺑەم ھەرﺳێ ﻛﯚﻣەڵەﻛەی ﺗﺮ ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا
و ﻧەﺟەف و ﻧﺎﺳﺮﯾﯿە دێﺘە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪان. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﺳﻜەی ﻋێﺮاق، ﺑڕﯾــﺎری دا ﻛێﺒەرﻛێﻜﺎﻧﯽ ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﺳــﻜە ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﭽﺎن ،ﻟە ﻧێﻮان 25-29ی ﺋەم ﻣﺎﻧﮕە ﻟە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات .ﯾﺎﻧە ﺑەﺷﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛە ﺑﺮێﺘﯿﻦ ﻟە ﺗﯿﭙــﯽ ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺳــەﻧﺤﺎرﯾﺐ ،ﺋەﻛﺎد، ھەوﻟێﺮ ،ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺳــﯿﺮواﻧﯽ ﻧــﻮێ ،ﺑەﺣﺮی، ﻗەرەﻗﻮوش و ﺋەﻓﺮۆدﯾﺖ .ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﺳﻜەی ﻋێﺮاق ﺑڕﯾــﺎری داوە ﻛــە ﺋەو ﺗﯿﭙــەی دەﺑێﺘە ﭘﺎڵەواﻧــﯽ ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛە ،ﺑەﻧــﺎوی ﻋێﺮاﻗەوە راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑەﺷﺪاری ﻟە ھەردوو ﭘﺎڵەواﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﺗﯚﭘﯽ ﺑﺎﺳﻜەی ﻋەرەب و ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺑﻜﺎت.
ﺑﯚﭼﯽ ﻧﯿﻤﺎر ﻟە ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﺳﻮﭘەری ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەﺷﺪار ﻧەﺑﻮو؟ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی وێﻨەﯾەك ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺑﯚﭼــﯽ ﻧﯿﻤﺎر دا ﺳــﯿﻠﭭﺎی ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﺑەڕازﯾﻠــﯽ و ﯾﺎﻧــەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ،ﻟە ھەرﺳێ ﯾﺎرﯾﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺳــﻮﭘەری ﺋەوروﭘﺎ و ﺟﺎﻣﯽ ﺳﻮﭘەری ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺑەﺷﺪار ﻧەﺑﻮو. ھﺎوڕێﯿەﻛــﯽ ﻧﯿﻤﺎر ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ )ﺋﯿﻨﺴﺘﮕﺮام( ،وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺧﯚی و ھﺎوڕێﯿەﻛﯽ ﺗﺮی ﺑو ﻛﺮدەوە ﻛە ﻟەﮔەڵ ﻧﯿﻤﺎر ﮔﺮﺗﻮوﯾەﺗﯽ. ﻟــە وێﻨەﻛــەدا دەردەﻛەوێــﺖ ﻛە رووﺧﺴــﺎری ﻧﯿﻤــﺎر ﺑەﺷــێﻮﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋەﺳــﺘﻮور ﺑــﻮوە ﺑەھﯚی ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﯽ ﺑە ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﻏﻮودەوە، ھەر ﻟەﺑــەر ﺋەﻣەﺷــە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻟە
ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﺟﺎﻣﯽ ﺳﻮﭘەری ﺋەوروﭘﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی ﺳﭭﯿﻠﯿﯿە و ھەردوو ﯾﺎرﯾﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺳــﻮﭘەری ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ، ﺑەﺷﺪار ﺑێﺖ. ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻟە ھەردوو ﯾﺎرﯾﯽ ﭼﻮون و ھﺎﺗﻨﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﺳﻮﭘەری ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﺗﻮوﺷﯽ ﺷﻜﺴــﺘێﻜﯽ ﮔەورە ھﺎت ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ 1-5 ﮔﯚڵ ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎ ﻧــە ی ﺋە ﺗﻠە ﺗﯿــﻚ ﺑﯿﻠﺒﺎو. رۆژﻧﺎﻣــە
ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑوﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە ﺑەﺷﺪار ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﻤﺎر ﻟە ھەردوو ﯾﺎرﯾﯿەﻛەدا ،ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ دۆڕاﻧــﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﺑﻮو ﻛە وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﭘێــﺪڕۆ رۆدرﯾﮕﺰی ھێﺮﺷــﺒەر ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺟێﮕەی ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە. داﻧﯽ ﺋەﻟﭭێﺴــﯽ ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن و ھﺎوﺗﯿﭙــﯽ ﻧﯿﻤــﺎر ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﻟەﮔــەڵ ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜــﺪا رۆژﻧﺎﻣــەی )ﺋﯿﻨﺪﯾﭙێﻨﺪﻧــﺖ( ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺎڵﺘەﺋﺎﻣێــﺰ ﮔﻮﺗﺒــﻮوی ﻛــە ﺋەو ھﺎوڕێﯿەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛﯽ ﻣﻨﺪان ﺑﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿە زﯾﺎﺗﺮ ﻣﻨﺪان ﺗﻮوﺷﯽ دەﺑﻦ.
ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛەی ﭼێڵﺴﯽ ﭼەﻧﺪ ﻧﮫێﻨﯿﯿەك ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
ﻛﯚرﺗﻮا ﺧﯿﺎﻧەت ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ دەﻛﺎت ﻧﻤﺎﯾﺸــﻜﺎرێﻜﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺗﯿﺒﯚ ﻛﯚرﺗﻮای ﺑەﻟﺠﯿﻜﯽ و ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،ﺧﯿﺎﻧەﺗﯽ ﻟێ ﻛﺮدووە. ﺋﯿﻤێﻠــﯽ ﻓﺎﻧﮫﻮﺗﯽ ﻛە ﻧﻤﺎﯾﺸــﻜﺎرێﻜﯽ ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﯿە، ﻟــە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺑــﯚ رۆژﻧﺎﻣەی )زە ﺳــەن(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻛﯚرﺗــﻮا ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی ﺋەﺗﻠەﺗﯿﻜﯚ ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﯾﺎری دەﻛﺮد ،ﻟەﺳەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ )ﻓەﯾﺴﺒﻮوك( ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮو. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺎوەﯾــەك ﻟە ﮔﯚڕﯾﻨەوەی ﻧﺎﻣە ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛە ،ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن دا ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ و ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﻟە دەرەوە ﯾەﻛﺘﺮﻣﺎن ﺑﯿﻨﯽ و ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺧﯚﺷــﻤﺎن ﺑەﯾەﻛەوە ﺑەﺳەر ﺑﺮد. ﺋﯿﻤێﻠــﯽ ﻟە درێﮋەی ﮔێڕاﻧــەوەی رووداوەﻛﺎﻧﺪا ﮔﻮﺗﯽ ،وای ﻟێ ھﺎت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛەی ﻧێﻮاﻧﻤﺎن ﭘەرەی ﺳــەﻧﺪ و ھەردووﻛﻤﺎن
ھەﺳــﺘﻤﺎن ﺑەوە دەﻛﺮد ﻛە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯿەك ﻟــە ﻧێﻮاﻧﻤﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮوە. ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗــﯽ ،دوای ﺑەﺳــەرﺑﺮدﻧﯽ ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆر ،ﺑﯚم دەرﻛــەوت ﻛــە ﻛﯚرﺗﻮا دەزﮔﯿﺮاﻧــﯽ ھەﯾە و ﺑەو ھﯚﯾەﺷــەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵﺪا ﭘﭽڕاﻧﺪ. ﻟە ﻛﯚﺗﺎدا ﺋﯿﻤێﻠﯽ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەﮔەر ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺑﻤﺰاﻧﯿﺎﯾە ﻛە ﻛﻮرﺗﻮا دەزﮔﯿﺮاﻧﯽ ھەﯾە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵﺪا دروﺳــﺖ ﻧەدەﻛﺮد ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺧﯿﺎﻧەﺗﻜﺎر ﭘێﻮەﻧﺪی دروﺳﺖ ﻧﺎﻛەم. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﻛﯚرﺗﻮا ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2011وە ﺑەﺷــێﻮەی ﺧﻮاﺳﺘﻦ و ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧــەی ﺋەﺗﻠەﺗﯿﻜﯚ ﻣەدرﯾﺪ ﯾــﺎری دەﻛﺮد و ﻟە وﺗﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ژﯾﺎﻧﯽ ﺑەﺳــەر دەﺑﺮد ،ﺑەم ھﺎوﯾﻨﯽ ﭘﺎرﺳﺎڵ ،ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە ﻣﺎوەی ﺧﻮاﺳﺘﻨەﻛەی ھێﻨﺎ و دووﺑﺎرە ﮔەڕاﻧﺪﯾﯿەوە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەی.
ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘە ﻛﯚﻧەﻛەی ﺋﯿﭭــﺎ ﻛﺎرﻧێﺮۆی ﻛﭽە ﭘﺰﯾﺸﻜەﻛەی ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،ﭼەﻧﺪ ﻧﮫێﻨﯿﯿەك ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت و رای دەﮔەﯾەﻧێ ،ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺳێﻜﺴــﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﮕﺎﺗە ﺋەو ﭘێﮕەﯾەی ﺋێﺴﺘەی. رۆژﻧﺎﻣەی )ﺳــەن(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨﯽ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘە ﻛﯚﻧەﻛەی ﺋﯿﭭﺎ ﺋەﻧﺠﺎم دا و ﺗێﯿــﺪا ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ،ﺋەوەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد ﻛە ﺋەو ﭘﺰﯾﺸــﻜە ﭘێﺸﺘﺮ ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﻛﺎری ﺳێﻜﺴﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧێﻜﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﯾﺎﻧەﻛە ﻧﺰﯾﻜﺘﺮ ﺑﺒێﺘەوە. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋﯿﭭﺎ ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ دا و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺷەرەﻓﯽ ﺧﯚﯾﺸﯽ ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴﯽ ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧﺎوﺑﺎﻧﮓ ﺑەدەﺳﺖ ﺑﮫێﻨێ و ﻟەﻧێﻮ ﯾﺎرﯾﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺖ ﺑێﺖ. ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘە ﻛﯚﻧەﻛەی ﺋﯿﭭﺎ ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎوەﻛەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ ،ھەروەھﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯽ زۆر ﺟﯿﺎوازﺗﺮە وەك ﺋەوەی ﻟە ﺷﺎﺷــەﻛﺎن و ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﯾﺎرﯾﯿــەﻛﺎن دەﯾﺒﯿﻨــﻦ، دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﺋەو ﻛﺎرەی ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺑێــﺖ ،ھەر دەﯾــﻜﺎت ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔەر ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻟەﺳەر داﺑﻨێﺖ. ﻟە ﻛﯚﺗــﺎدا ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە دا ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻟەﮔــەڵ ﺋﯿﭭﺎ زۆر ﺑــﺎش ﺑﻮوە و
ﭘﻼﻧﯿﺸﯿﺎن داڕﺷﺘﺒﻮو ﺧێﺰان ﭘێﻚ ﺑێﻨﻦ ،ﺑەم ﺋەو ﺑﯚ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ،وازی ﻟێ ھێﻨﺎ. ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﺟﯚزێ ﻣﯚرﯾﻨــﯚی راھێﻨەری ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ ،ﺑڕﯾــﺎری دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺋﯿﭭﺎی دەﻛﺮد دوای ﺋــەوەی ﻟە ﯾﺎرﯾﯿەﻛــەی ھەﻓﺘەی راﺑﺮدووی ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی ﺳــﻮاﻧﺰی ﺳــﯿﺘﯽ ﺑێ ﺋﯿﺰن ﭼﻮوﺑﻮوە ﻧــﺎو ﯾﺎرﯾﮕە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﯿﺪﯾﻦ ھــﺎزاردی ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺑەﻟﺠﯿﻜﯽ. ﻣﯚرﯾﻨــﯚ ﻟە ﯾﺎرﯾﯿەﻛەدا رەﺧﻨەی ﻟــە ﺋﯿﭭﺎ ﮔﺮﺗﺒﻮو ﺑەوەی ﻛە ﺑﺒﻮوە ھﯚی ﺋەوەی ﯾﺎﻧەﻛەی ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎی ﯾﺎرﯾﯿەﻛەدا ﺑە 8 ﯾﺎرﯾﺰان ﯾﺎری ﺑــﻜﺎت ،ﺋەوﯾﺶ دوای ﺋەوەی ﻛﯚرﺗﻮای ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﯾﺎﻧەﻛە ﺑە ﻛﺎرﺗﯽ ﺳﻮور ﻟەﻻﯾەن ﻧﺎوﺑﮋﯾﻮاﻧەوە ﻛﺮاﺑﻮوە دەرەوە. ﺋەم ھەڵﻮێﺴــﺘەی ﻣﯚرﯾﻨﯚ ﺑﻮوە ﺟێﮕــەی ﻧﺎڕەزاﯾﯽ زۆر ﻟە ھەوداراﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯽ و داواﯾــﺎن ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛــە ﻛﺮدﺑــﻮو ﺑەھەرﺷــێﻮەﯾەك ﺑێــﺖ ﺋﯿﭭــﺎی ﭘﺰﯾﺸــﻚ ﺑﮕەڕێﻨﻨەوە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛە.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
15
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
وارﮔەی )ﺋەﺳﻠﯿﺘﺲ ﺟﺎن ﺟﻮد(ی ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯽ، ﺑە ﺧێﺮﻛەرﺗﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰان ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن دﯾﺎری ﻛﺮد. وارﮔەﻛــە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەﻛﯽ ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧە ﻛﺮد ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻛﺎری ﺧێﺮﺧﻮازﯾﯽ ﺋەﻧﺠــﺎم داوە ،ﻟەو ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەدا رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە رﯾﺰﺑەﻧﺪی ﯾەﻛەﻣﯽ ﯾﺎرﯾﺰاﻧەﻛﺎن ھﺎت ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎرەﯾﺎن وەك ھﺎوﻛﺎری ﺑەﺧﺸﯿﻮەﺗە ھەژاران و ﻟێﻘەوﻣﺎوان. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛە ،رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 83ھەزار دۆﻻری ﺑﯚ ﻧەﺷﺘەرﮔەرﯾﯽ ﻣێﺸﻜﯽ ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺧﻮار ﺗەﻣەن 10ﺳﺎڵﯽ ﺧەرج ﻛﺮدووە. 2008وە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 165 ،ھەزار ھەر ﻟە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛەدا ھﺎﺗﻮوە ﻛە ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯿﯿە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2008وە دۆﻻری ﺑﯚ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ﻣەﻣﻚ ﻟە وﺗﯽ ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎل ﺧەرج ﻛﺮدووە ﻛە ﻣﺎوەﯾەك ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾە ﭼﺎرەﺳەری داﯾﻜﯽ دوﻟﯚرﯾﺲ ﺋەﭬﯿﺮۆ ﻟێ دەﻛﺮا. وارﮔەﻛە ھەروەھﺎ ﺑوی ﻛﺮدەوە ﻛە رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﭼەﻧﺪان ﻛێﺸەی وەك ﺑﺮﺳێﺘﯽ ﻣﻨﺪان و ﭘەﻛﻜەوﺗﻮوان ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎوە.
وەرزش
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋێﻤە ﺑﯿﺮﻣﺎن ﻟە ھﺰری ﻛﻮردی ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە .ﺋەوە ﺑەو واﺗﺎﯾە دێﺖ ﻛە ﻟە ﭘەﻧﺠەرەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﯾﯿەوە ﭼﺎو ﻟە دﻧﯿﺎ ﺑﻜەﯾﻦ. ﺋەو دۆﺧە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾە ﺑەرﭼﺎوﺗەﻧﮕﺎﻧە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺎﻓﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮردە .ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ھەر ﻛﻮردێﻚ ﻟە ﻣێﺸﻜﯿﺪا ﺑە ﺗﻮرﻛﯽ و ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋەرەﺑﯽ ﻟێﻜﯽ ﺑﺪاﺗەوە و ﺑە ﻛﻮردی ﺑێڵێ ،ﺑﯿﺮۆﻛەﻛە ﻛﻮردی ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێ ﺑە ﻛﻮردی ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮێﺘەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ھﺎدی ﻋەزﯾﺰی :ھەر ﻛﻮردێﻜﯽ ﺑﺎﻛﻮور ﻛﻮردی ﻧﺎزاﻧێ ﺑﭽێﺘە ﺧﻮراﺳﺎن ﻓێﺮی دەﻛەن
ﺑەڵﮕەی ﺑەھێﺰ ھەﯾە دەﯾﺴەﻟﻤێﻨێ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ﻛﯚن وەرﮔﯿﺮاوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﺷەرﯾﻒ ﻓەﻻح ھــﺎدی ﻋەزﯾﺰی ،ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردی ﻟــە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟەم ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەدا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑــﺎس ﻟە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻓێﺮﮔەﻛﺎﻧــﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە رۆژھــەت دەﻛﺎت و دەڵێ: ”ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟــە رێﮕﺮﺗﻨﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺑە زﻣﺎﻧﯽ زﮔﻤﺎﻛﯽ ،ﺑێﮕﺎﻧە ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮردە ﻟە زﻣﺎن و ﭘێﻨﺎﺳەی ﺧﯚی“ .ھﺎوﻛﺎت ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﺋەو ھەواردن و ﺗﯚﻣەت ﺑەﺧﺸﯿﻨەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑﯚ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ و ﻣەدەﻧﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻟە رۆژھــەت ﭘەروەردەی ﻣﻨــﺪان ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻓﺎرﺳــﯿﯿە و ﻟە ﻣﺎڵــەوە ﺑە ﻛﻮردی ﻗﺴــە دەﻛەن و وای ﻛﺮدووە ،ﻣﻨﺪان ﺗﻮوﺷــﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺷێﻮان ﺑﻦ، ﺋەوە چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە و ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯿﺎن داﻧﺎوە؟ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋێﻤە ﺑﯿﺮﻣــﺎن ﻟەھﺰری ﻛــﻮردی ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە. ﺋــەوە ﺑــەو واﺗﺎﯾە دێــﺖ ﻛە ﻟە ﭘەﻧﺠەرەﯾەﻛــﯽ ﻛﻮردﯾﯿــەوە ﭼﺎو ﻟە دﻧﯿﺎ ﺑﻜەﯾــﻦ .ﺋەو دۆﺧە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾــە ﺑەرﭼﺎوﺗەﻧﮕﺎﻧە ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺎﻓﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮردە .ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ھەر ﻛﻮردێﻚ ﻟە ﻣێﺸــﻜﯿﺪا ﺑە ﺗﻮرﻛﯽ و ﻓﺎرﺳــﯽ و ﻋەرەﺑﯽ ﻟێﻜﯽ ﺑﺪاﺗەوە و ﺑە ﻛﻮردی ﺑێڵێ، ﺑﯿﺮۆﻛەﻛە ﻛــﻮردی ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێ ﺑە ﻛــﻮردی ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﻟە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺗــەوەی ﺳەردەﺳــﺖ ﻟــە ھەﻣﻮو ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻣێﺸــﻜﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮردە ،ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺑە ﻛﻮردی ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟــە ﺑﻨەﻣﺎڵــەدا و دواﺗــﺮ ﭼﻮوﻧــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﻛە ﺑــە زﻣﺎﻧﯿﻜــﯽ ﺑێﮕﺎﻧــە ﻓێــﺮی ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە و داڕﺷﺘﻨەوەی دەﻗە ﻣێﺸــﻜﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺒێﺖ ،ﺗﻮوﺷــﯽ دوو رێﮕەﯾەﻛﯽ دەﻛﺎت ﻛە دواﺗﺮ ﺋﺎﺳﯿﻤﯿﻼﺳــﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﺶ ﺋەﮔەر ﮔەﻣﺎرۆی ﺑﺪات ،ﺋەو ﺗﺎﻛە ﺋەﮔەر ﺗــﺎ ﺗەﻣەﻧﯽ 7ﺳــﺎڵﯽ ﻟە ﺑﻨەﻣﺎڵەدا ﺑەﺳــﺘێﻨێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﯚ ﭘــەروەردە ھەﺑﻮوﺑێﺖ ،دەﺗﻮاﻧێ وەك ﭘﺎراﺳــﺘﻨێﻜﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دژﻛﺮدەوە ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪات و ﺧﯚی رزﮔﺎر ﺑﻜﺎت ،دەﻧﺎ ﺋەﮔەر ﻧەﺗﻮاﻧێ
ﺳﺎواﯾﺎﻧەوە ھەﺗﺎ دواﯾﯿﻦ ﭘﻠەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﻛﺮدووە ﺑە ﻓﺎرﺳﯽ و ﻧﺎھێڵێ ﺑە زﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﺨﻮێﻨﺮێﺖ؟ ھﯿﭻ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛﯽ ھﺰری ﺑێﺑﻨەﻣﺎ ﻧﯿﯿە ،ﻣﻦ ﺑە ﺟەﺳــﺎرەﺗەوە دەڵێــﻢ ﺋــەو ﺳﯿﺴــﺘﻤەی ﻟــە دوای رووﺧﺎﻧــﯽ ﻣﺎدەﻛﺎﻧەوە ﺑﯚ ﭼەوﺳﺎﻧﺪﻧەوەی ﮔەﻟﯽ ﺋێﻤە ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺋەو داڕێﮋەﯾە ﭘێــڕەو دەﻛﺮێــﺖ .ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺋەو ﺳﯿﺴــﺘﻤە ﭼەوﺳﺎﻧﺪﻧەوەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ رەزا ﺧﺎﻧﺪا ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﻛﺎدﯾﻤﯽ دەﺳﺘﯽ ﺑە ﭼەوﺳــﺎﻧﺪﻧەوەی ﻛــﺮدووە، ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﭘێﯿــە ﺋەوﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﻛە ﻧەﺗەوەی ﺳەردەﺳﺖ ھەﻣﻮو ھەوڵێــﻚ دەدا ﺗــﺎ ﻧەﺗــەوەی ﺑﻨﺪەﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ھﺰری ﺋەواﻧﺪا ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە .ﻟێﺮەدا ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺑﯿﺮۆﻛﺮاﺳﯿﯽ ﻛﺎرﮔێڕی
ﻧەﺗەوەی ﺳەردەﺳﺖ ﻟە ﺋێﺮاﻧﺪا ﻟە ﻛﻮورﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﻟە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺑەھێﺰﺗﺮە ،ﻛەواﺑﻮو ﺑﻨەﻣﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ داﮔﯿﺮﻛەر ھەر ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن داڕﺷــﺘﻨەوەی ﺑــﯚ دەﻛﺮێــﺖ .ﭘــەروەردەش ﺑﻨﭽﯿﻨەﯾە ﺑﯚ ﺑﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﭼﻮارﭼێﻮەدار ﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯿﺮ و ھﺰری ﻣﺮۆڤ ،ﺑﯚﯾە ﻧەﺗەوەی ﺳەردەﺳﺖ ﺋــەو ﭼﺎرﺗــە ﭘێــڕەو دەﻛﺎت، ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ دەﺳﺘﻜەوﺗﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ﻧەﺗەوەی ﺳەردەﺳــﺖ ﺑێﮕﺎﻧە ﺑﻮوﻧــﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛــﻮردە ﻟە زﻣﺎن
ﻟە رۆژھەت ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻧﺎوەﻧﺪ ھەﯾە ﻛە ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﭼڕوﭘڕ ﺑﯚ ڕاھێﻨﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪن و ﻧﻮوﺳﯿﻦ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺎر دەﻛەن ﺑﯚ ھەﻣﯿﺸــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی زﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧــەوە ﺑە زﻣﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮﻛەر ﻗەﺗﯿﺲ دەﻣێﻨﯽ. ﭘێﺖ واﯾــە ﺑﯚﭼﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﭘــەروەردە ،ﺑﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻣﻨﺪاڵ ھــەر ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺑﺎﺧﭽــەی
رای ﺋێــﻮە ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗە ﭼﯿﯿە؟ ﺋــەو ﻗﯚﻧﺎﻏــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽﺋێــﺮان ﺟﯿﺎوازە ﻟەﮔــەڵ ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﻏــەدا دﯾﺎرە ﺑەھﯚی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾــﺎ، ﭼەوﺳﺎﻧﺪﻧەوەﻛە ﭼەﻧﺪ ﺋەوەﻧﺪە ﭼﺎﻻﻛﺘﺮ و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮ دەﺑێﺖ، زﻣﺎن وەﻛﻮ ﭘەروەردە ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺗــﺎ دواﯾﯿﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن رەوﺗﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳــەر دەﺑﺎت ،ﺑەم ﻓەرھەﻧﮓ وەك ﭼەﺗﺮی ﻛﯚﻣەڵﮕــە زﯾﺎﺗﺮ و ﺑەھێﺰﺗﺮ رۆڵ دەﮔێــڕێ ،رەﻧﮕە ﻟێــﺮەدا ﻓەرھەﻧﮓ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﻟەﺳــەر زﻣﺎﻧﯿﺶ داﺑﻨێــﺖ .ﺗێــﺰی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋێﺮان ﻛە ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛﯽ ھەﺗﺎوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە ،ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا ﻟە ﭘەروەردە ھــەوڵ دەدا ﺗﺎﻛەﻛﺎن ﺑە ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەﻛﯽ ﭘﯿﺎوﺳــﺎﻻراﻧەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﺎر ﺑﮫێﻨــێ و دواﺗﺮ ھەر ﻟەو درێﮋەﯾــەدا ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﻧﺎﺳــﯿﻨﯽ ھﺰرﯾﺪا ﻛە دەﯾــەوێ ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑێﺖ ﺑــە ﻛﯚﻣەڵﮕــەوە ،ﺧــﯚی ﻟەﻧﺎو ﺑﺎزﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﺳــﻨﯚك و دوور ﻟە ﺋﯿﺮادەی ﺋﺎزادﯾــﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرددا دەﺑﯿﻨێﺘەوە .ﻟــەو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەدا ﻛە ﺑــﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەﺷــﯽ ﺑێ ھێﺰە ،زۆر ﺟﺎر ھێڵﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە
و ﭘێﻨﺎﺳــەی ﺧﯚی ،ﻛــە ﻟێﺮەدا ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرد ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﯿﺎﯾﯽ و ﺋێﻠﯿﻨﺎﺳﯿﯚن دەﺑێﺖ. ھەﻣﯿﺸە ﺑﺎس ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺗﻮاﻧﺪﻧــەوە و ﺳــڕﯾﻨەوەی زﻣﺎن و ﻓەرھەﻧﮕﯿــﯽ ﻛــﻮرد ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەوە دەﻛﺮێﺖ،
ﺑﯚ داڕﺷــﺘﻨەوە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺳﺎﻧێﻜەوە دادەڕێﮋرێ ﻛە ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن ،ﺗەﻧﺎﻧەت وﺷــەی ﻓەرھەﻧﮕﯿــﺶ وەك زاراوە ﻟەﻧﺎو ﺋەواﻧــﺪا ﺑــەﻛﺎر دەﺑﺮێــﺖ .ﺋەو ﺗﺎﻛە ﺳەرﻟێﺸــێﻮاوە ﺧﯚی ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛــﺪا دەﺑﯿﻨێﺘــەوە ﻛــە زۆر ﺟــﺎر ﺑــە ﺧﺮاﭘــەی دەﺑﯿﻨێــﺖ ﻛــە ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺑڵێ ﻣﻦ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻛﻮردم .ﺗــەواوی ﺋەو ﺑﺎرە دەرووﻧﯿﯿــە ﺧﺮاﭘەﯾﺶ ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﺎﺗﯿﻚ، دەﺳەت داڕێﮋەی ﺑﯚ دەﻛﺎت .ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی رۆژھەت ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرا و ﺑەھێﺰﯾــﺶ ھەن ﻛە ﻟەﻧﺎو رێﻜﺨــﺮاوە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﻛﺎر ﺑﯚ زﻣــﺎن و ﻛﻮﻟﺘــﻮور دەﻛەن، ﺑەم رێﮋەﯾﺎن زۆر زۆر ﻛەﻣە ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﮔﺎﺷە ﺑەردە ﺑەھێﺰە ﻛە وەك ﺋﺎﺳﯿﻤﻼﺳﯿﯚن دەﯾەوێ ﺑە ھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ﺑﮫﺎڕێﺖ و ﻟەﻧﺎوی ﺑﺒﺎت. ھــەوڵ و ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــە ﺋەدەﺑﯿﯿــەﻛﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻧﺎوەﻧــﺪ و رێﻜﺨﺮاوە ﻓەرھەﻧﮕــﯽ و ﻣەدەﻧﯿﯿــەﻛﺎن
ﻟــە ﺑــﻮاری ”ﻓێﺮﻛﺎرﯾــﯽ ﻧﺎﻓەرﻣﯿــﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی“ ،چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــەﻛﺎن ھەﺑــﻮوە و چ رەﺧﻨەﯾەﻛﺖ ﻟێﯿﺎن ھەﯾە؟ ﻟــە رۆژھەت ﭼەﻧــﺪ ﻧﺎوەﻧﺪھەﯾە ﻛە ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﭼڕوﭘڕ ﺑــﯚ ڕاھێﻨﺎﻧــﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛــﻮرد ﺑﯚ ﺧﻮێﻨــﺪن و ﻧﻮوﺳــﯿﻦ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺎر دەﻛەن” .ﻋەﻟﯽ ﭘﺎك ﺳﺮﺷﺖ“ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑە ﺋﺎزاد ﻣﺎﻛﯚﯾﯽ ﻧﺎوەﻧﺪێﻜــﯽ ﺑەھێﺰی ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە ﭘێﻚ ھێﻨــﺎوە و ﺗﺎ ﺋەو ﺟێﮕەﯾەی ﺑﺰاﻧﻢ ﻟە ﻧﻮوﺳــﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان، ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺧﺎﻧــﯽ و ﻛﻮرﻣﺎﻧﺞ ﻟــە ورﻣــێ و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟەﻧــﺎو ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳﺎن ﻛەڵﻜﯽ ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێ. ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗﺮ ﻟــە ﻧﺎوەﻧــﺪەﻛﺎن ﻧﺎوەﻧﺪی ﺳﯚﻣﺎی ﻣەھﺎﺑﺎدە ﻛە ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش و ﻛﺎرا ﻟە ﺗەواوی ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗــﺪا ﻛﺎر دەﻛەن و زۆرﯾﺶ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮون .ﺳــێﯿەم ﻧﺎوەﻧﺪ ،ﻧﺎوەﻧﺪی )ﺋەدەب(ـــە و ﺋەواﻧﯿــﺶ ﻟــە زۆرﺑەی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﺎوەﻧﺪﯾــﺎن ھەﯾــە و ﺧﺰﻣەت ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی دەﻛەن .ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻛﺮدووە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــە زۆر ﺑەھێﺰ ﻟەﮔەڵ ﺧﻮێﻨﺪەوار و ﺗﺎزە ھەﻧﺎﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﮕــﺮن .رەﻧﮕــە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﺒــێ ھەرﺳــێ ﻧﺎوەﻧﺪەﻛە ﻟەﮔەڵ ﯾەك رۆﺣﯽ ﺋﺎﺷﺘﺒﻮوﻧەوەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺷــێﻮەزارەﻛﺎﻧﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑێﻨﻨە ﺋﺎراوە ،ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪەی ﺳﯚﻣﺎ ﺑﯚ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺷێﻮەزاری ﺳﯚراﻧﯽ ﺑە ڕێﻨﻮوﺳﯽ ﻻﺗﯿﻦ ،ﭼەﻧﺪ ﭘﯿﺘێﻜﯽ ﭘێ زﯾﺎد ﻛــﺮاوە ﻛە ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ﺧﺰﻣەت ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻧﺎﻛﺎت. ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺧﻮراﺳــﺎن ﻛــە ﻟــەرووی ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﯿــەوە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛــﻮردی داﺑڕاون، ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ زﻣــﺎن و ﺋەدەﺑﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﭘێﺸﮕﯿﺮی ﻟە ﺗﻮاﻧەوەی زﻣﺎﻧﯽ و ﻛەﻟەﭘــﻮوری ﺧﯚﯾﺎن چ رێﻜﺎرﮔەﻟێﻜﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوەﺗە ﺑەر؟ ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ﺋەو ﭘﺎراﺳﺘﻨەی ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳﺎن ھەﯾە، زۆر دەﮔﻤەﻧــە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ زۆر ﺑە ﺟﻮاﻧﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺗﻮاﻧەوە دوور ﺑﺨﺎﺗــەوە .ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردی ﺧﻮراﺳــﺎن ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺋێﺮاﻧــەوە وەك ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛــﯽ داﺧــﺮاو واﯾە ،ﺑەم ﻟە ﻧﺎو ﺧﯚﯾﺪا وەك زﻧﺠﯿﺮەﯾەك ﺑە ﯾەﻛەوە ﮔﺮێ دراوە .ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯿــﺎن وەك ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی )ﻗەی ﻣﺎﻛﯚ( ﻧەﻣﺎوە .ﭼﯚن ﻟە ﻛﯚﭼﺒەرﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺗﺎ ﺧﻮراﺳــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺗێﻜەو ﺑــﻮون و رەﻧﮕە رەﻧــﮓ و ﺑﯚﻧﯽ ﺋەواﻧﯿﺎن ﻟێ ﻧﯿﺸﺘﺒێﺖ .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟەﺳــەر ھەڵﭙەڕﻛێــﯽ ﺋەواﻧﯿﺶ
ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــﺎن ھەﺑــﻮوە ،ﺑەم ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە زﻣﺎﻧﯿــﺎن ﻟێ ﺑﺴــﺘێﻨﻨەوە .ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳﺎن ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺋێﺮان ﺑەھﯚی ﺋﺎﯾﻦ و ﺋﺎﯾﻨﺰاوە دەﯾەوێ ﻟە ﻛﻮردﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن دوورﯾﺎن ﺑﺨﺎﺗەوە ،ﺑەم ﺋــەوان زۆر وﺷــﯿﺎراﻧە ﻟەﮔەڵ ﺑﺎﺑەﺗە ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎن دەﺳــﺖ و ﭘەﻧﺠە ﻧەرم دەﻛــەن .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧەوﺣەی رۆژی ﻋﺎﺷــﻮوراﯾﺎن ﺑە ﻛﻮرﻣﺎﻧﺠﯿﯿە .ﻛﻮرداﻧﯽ ﺧﻮراﺳﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﺴــﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە و زۆر رێــﺰی ھﺎوﺧﻮێﻨﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەﮔــﺮن .ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﻟە ﮔــﻮرﮔﺎن ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﺋێــﺮان ﻧﺎوەﻧﺪێﻜــﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿــﺎن ھەﯾە ﻛــە ﻧﺰﯾﻜەی ھەزار ﺑﻨەﻣﺎڵە ﻟەوێ ﻛﯚ دەﺑﻨەوە و ھﺎوﺧــەم و ھﺎوﺑﯿــﺮی ﯾەﻛﻦ. ﭼەﻧــﺪ ﺣﻜﻮوﻣــەت وﯾﺴــﺘﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚی ﺷــﻮێﻨەﻛە ﻟێ ﺑﻜﺎﺗەوە، ﺑــەم ﺋــەوان ﻧەﯾﺎﻧﮫێﺸــﺖ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺗﻮوﺷﯽ ﺷەڕی دەﺳﺘە و ﺋێﺨە ﺑــﻮون ،ﺋەوﯾــﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑەر ﺋەوەی دەﯾﺎﻧەوێ وﺷــەی ﻛﻮرد ﻟەﺳەر دەرﮔەی ﺷﻮێﻨەﻛە ﺑﺪرەوﺷێﺘەوە. ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳــﺎن ﻛە ﻛەڵــە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﮕەﻟێﻜﯽ وەك ”ﺟەﻋﻔەر ﻗﻮﻟﯽ ﺧﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮ، ﻛەﻟﯿﻤــﻮی ﺗەوەﺣــﻮدی“ی ﻧﻮوﺳــەر ،وەك ﺑﻮﺗــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە وان و ﺧەڵــﻚ ﺑــە ﺣﻮرﻣەﺗەوە ﻧێﻮﯾﺎن دەﺑەن و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺧەڵــﻚ ھەﺑﻮوە و ھەﯾە .ﺷــﺘێﻚ ﻛە ﭘێــﻢ واﺑێ ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﻜەم ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻮراﺳــﺎن و ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮری ﺋێﺮان ،واﺗە ﭼــﻮار ﻗــەی ﻋەﺑﺪوﻟﻤەﻟﯿﻜە ”زاخ ﻣەرز ،ﺋەﻣﯿﺮ ﺋﺎﺑﺎد ،ﺣﻮﺳێﻦ ﺋﺎﺑــﺎد ،زەﯾﻨەوەﻧﺪ“ ،ﻛــە زۆر ﺑە
ﺋەو ﭘﺎراﺳــﺘﻨەی ﻟە ﻧﺎو ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳــﺎن ھەﯾــە ،زۆر دەﮔﻤەﻧە و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ زۆر ﺑە ﺟﻮاﻧﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺗﻮاﻧەوە دوور ﺑﺨﺎﺗەوە ﺟﻮاﻧﯽ و ﻛﻮرداﻧە ﻟە ﭘﺸــﺖ ﯾەك راوەﺳﺘﺎون و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ دەﻛەن .ﺷێﻮەزاری ﭼﻮار ﻗەی ﻋەﺑﺪوﻟﻤەﻟﯿﻚ ﻛــە ﻧێﻮان ﻟەﻛﯽ و ھەوراﻣﯿﯿــە و زﯾﺎﺗــﺮ ﺑــەﻻی ﻟەﻛﯿــﺪا ﺷــﻜﺎوەﺗەوە) .ﺑەھﯚی ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر راﮔﻮاﺳﺘﻦ( .ﺋەوان ﺑە ﻓﺎرﺳــﯽ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮراﺳــﺎن دەدوێــﻦ ،ﺑــەم ھﯿﭻ رﺳــﺘەﯾەﻛﯿﺎن ﻟە ھەﺳﺘﯽ ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ ﺑە دوور ﻧﯿﯿە. ﻟە ﺧﻮراﺳــﺎن ﺷــﺘێﻚ ﺑﺎﺷــە و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ زۆری ﻟەﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ھەﯾە” ،ﺳﯽ دی“ی ﺗــەواوی ﺷــﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻟە ﺗﯚﻣﺎرﮔەﻛﺎن دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ و ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺗــەواوی ﮔەورە ﭘﯿﺎوان و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان و ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺶ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﭼﺎوﯾﺎن ﺑە دﯾﺪاری ﯾــەك روون دەﺑێﺘەوە و ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﻧﺎو ﺋەواﻧﺪا دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە، ﻛە ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕــە ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺎراﺳــﺘﻦ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ﺧﻮراﺳﺎﻧﺪا .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺋێﺮان ﺑە ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﭼەﻧﺪ ﺷــﺎرێﻚ و ﺧﺴﺘﻨە ﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻣەﺷﮫەد )رەزەوی( ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺷــﺎرە ﻛــﻮردە ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺧﻮراﺳــﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮر ﻛە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﻛﻮرﻣﺎﻧﺠــﻦ داﺑﺒڕێﺖ .ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎرەدا ﺑە ﺑﻮێﺮی دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺋەﮔەر ﻟە ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻮردێﻚ ﻛﻮردﯾﯽ ﻧەزاﻧێ ،ﺑﯿﻨێﺮن ﺑﯚ ﻧﺎو ﻛﻮرداﻧﯽ ﺧﻮراﺳﺎن ﻛﻮردی ﻓێﺮ ﺑﺒێﺘەوە.
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋێــﺮان ﺑــﯚ راوﻧﺎن و وەﺳــﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ،ﺋەدەﺑﯽ و ھﻮﻧەری، ﺗﯚﻣەﺗــﯽ ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺗەﻧﺎھﯽ دەداﺗە ﭘــﺎڵ ،ﺋﺎﯾﺎ زﻣﺎن و ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﻛﻮرد ﺋەوەﻧــﺪە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە ﺑﯚ ﺋەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗە؟ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺋێــﺮان ﻛﻮردیﻗﺴــەﻛﺮدﻧﯿﺶ ﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەزاﻧــێ ،چ ﺑــﮕﺎت ﺑــەوەی ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ و ﺋەدەﺑﯽ ﺑــەو زﻣﺎﻧە ﺑﻜــﺮێ .ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﻣﺎوەی 36ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺟﯿﺎ ﻟە ﻛﻮﺷــﺘﺎر و ﻟە ﺳێﺪارەدان و ﺗﺮﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑە ھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك ھەوڵﯽ داوە ﻛــﻮردان ﻟە ﻧەﺗەوە و ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺴڕێﺘەوە. ﻟێﺮەﺷــﺪا ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛە ﻛﺎر ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛــﻮردی دەﻛەن وەك ﺑــە ﮔﮋداﭼﻮوﻧــەوەی ﺋەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗەی ﺣﻜﻮوﻣــەت واﯾە. ﺑﯚﯾە زۆر ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑە ﺗﯚﻣەﺗﮕەﻟﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﯾﺎن دەﯾﺎﻧﮕــﺮن ،ﯾﺎن واﯾﺎن ﻟێ دەﻛــەن وت ﺑەﺟێ ﺑﮫێڵــﻦ .دوورﻛەوﺗﻨــەوەی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەﯾﺶ وەك ﻗﺮﺗﺎﻧﺪﻧــﯽ دەﻣﺎرێﻜــﯽ ﺑەھێﺰی ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە و ﻟــە ﺋﺎﻛﺎﻣــﺪا ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻛــە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ راﺳﺘەوﺧﯚی ﻟەﺳەر ﺧەڵﻚ ھەﯾە، ﻗﯚرخ دەﺑێﺖ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ﺋەﮔەر ﮔﺎﻧﺪی و ﺑﻮدا ﭼﺎوەڕێﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﻮوﻧﺎﯾە، ﻧە ﺑﻮداﯾەك دەﺑﻮو و ﻧە ﮔﺎﻧﺪﯾﯿەك وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﺳﯚران ﻋەزﯾﺰ ھﺎوﺑﯿﺮ ﻛﺎﻣەران ،ﻧﻮوﺳــەر و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﯾﯚﮔﺎ ،ﻟەم ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەدا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎس ﻟە ﻛێﺸەی ﺗﺎك و ﭘەروەردەی ﺗەﻧﺪروﺳﺖ دەﻛﺎت و ﭘێﯽ واﯾە” :ھﯿﭻ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەك ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە ﺋەﮔەر ﺋەو ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯿە ﻟەﻧﺎو ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﻧەﺑێﺖ“ ،ھﺎوﻛﺎت ﺗﯿﺸﻚ دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﺋەو ﻻﯾەﻧﺎﻧەی ﻣﺮۆڤ ﺑەرەو ﭘﺎﻛﮋﺑﻮوﻧەوە و ﺧﯚﻧﺎﺳﯽ دەﺑەن و ﯾﯚﮔﺎ ﺑە ﯾەﻛێﻚ ﻟەو رێﮕﺎﻧە ھەژﻣﺎر دەﻛﺎت. دۆﺧــﯽ ﺋێﺴــﺘەی وت ﺑەﺟﯚرێﻜــە ﻓەزاﻛەی ﻓەزاﯾەﻛﯽ ﺗﺎﻗەت ﭘﺮووﻛێﻨە و ھەر ﺋەﻣەﺷە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺋێﻤــە ﻟــە دۆﺧێﻜــﯽ ﺗەواو رەﺷــﺪا ﮔﻮزەر دەﻛﺎت ،ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﻛە ﺑﺎﺳــﯽ ﺋﻮﻣێــﺪ و ﺟﻮاﻧﯽ و ژﯾﺎن دەﻛەی، دەﺑﯿﺘە ﮔﺎڵﺘەﺟﺎر و ﭘێﯿﺎن ﺳەﯾﺮە ﻣﺮۆڤ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻮﻣێﺪ و ھﯿﻮا ﺑﻜﺎت. ﺑە ﺑــڕوای ﺗﯚ ﺋــەم دۆﺧە ﭼﯚن دەﺑێــﺖ دەﺳــﺘﻜﺎری ﺑﻜەﯾﻦ؟ ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻛــە ﻻﻧﯽ ﻛەم ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯿەك ﺑﯚ ﺋەم دۆﺧﺎﻧەی ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕە دێﻨە ﭘێﺸەوە وەدەﺳﺖ ﺑﺨەﯾﻦ؟ ﺋــەم دۆﺧــە ﻧﺎﺑــێ ھﯿــﭻدەﺳــﺘﻜﺎرﯾﯿەك ﺑﻜﺮێــﺖ .ﺋەﮔەر ﻛێﺸەﯾەك ھەﺑێﺖ ﻟەم دۆﺧەدا، ﺋەوەﯾە ﻛە وﯾﺴــﺘﯽ دەﺳﺘﻜﺎری ﻛﺮدن ھەﯾە .ﻛێﺸە ﺋەوەﯾە ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧــەوێ ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﺑﻜەﯾﻨە ﺑەھەﺷــﺘﯿﯽ و وت ﺑﻜەﯾﻨــە ﺑەھەﺷــﺖ .ھﯿــﭻ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەك ﺗﺮووﺳــﻜﺎﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿــە ﺋەﮔەر ﺋەو ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯿە ﻟەﻧﺎو ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﻧەﺑێﺖ .ﺑﺎ ﺋێﻤە ﻛەﻣێﻚ ﻗﻮوڵﺘــﺮ ﺳــەﯾﺮی ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎن ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟە ﻣێﮋوو و ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا .ﻛﯚﻣەڵﮕە وەك ﻣﺮۆﭬێــﻚ واﯾە ،ﺳــەرەﺗﺎ ﻟە داﯾﻚ دەﺑێﺖ ،ﭘﺎﺷــﺎن ﮔەورەﺗﺮ دەﺑێﺖ و وەك ھەرزەﻛﺎرێــﻚ ﺑەﺷــﻮێﻦ ﺋﺎزادﯾــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا دەﮔەڕێﺖ .ﻟە ﺳــەرەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ھەﻧەی ﻛە دەﯾﻜﺎت ،دووﭼﺎری ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧﯽ و ﺧەﻣﯚﻛــﯽ دەﺑێــﺖ ،دواﺗﺮ ﭘێ دەﮔﺎت و ھەڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﯚی دەﺑﯿﻨێ و ﺋﯿﻨﺠﺎ ﭘﯿﺮ دەﺑێﺖ و ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا دەﻣﺮێﺖ .ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ھەرزەﻛﺎرە، دەﯾەوێﺖ ﺗﺎﻣﯽ ژﯾﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ھێﺸﺘﺎ ﻧﺎزاﻧێﺖ ﭼﯚن ﺳەرﻛێﺸﯽ دەﻛﺎت ،ﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﺗﺎﻗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،ھەڵە دەﻛﺎت، ﺑە ﻣێﺸــﻜﯽ ﺑێ ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺷــﺘﮕەﻟێﻜﯽ وەك ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎ و ﺷەڕ ﺗﺎﻗﯽ دەﻛﺎﺗەوە و ﻟە ھەﻣﺎن
ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا ﺑەﺗــەواوی ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺑﺎواﻧــﯽ دەرﺑﭽێﺖ. ﺑﯚﯾــە دووﭼــﺎری ﺧەﻣﯚﻛــﯽ و ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوە .ھــﯚی ﺋەوەی ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋێﻤە ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺗﺎرﯾﻜﺪا دەژی ﺋەوەﯾــە ﻣﺮۆﭬــﯽ ﺋێﻤــە ﻗــﻮوڵ ﺑﯿﺮ ﻧﺎﻛەﻧــەوە و ﻧﺎڕواﻧﻦ، ﺋەوان ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﯾﺎن ﭘێﻨﺎﺳــە دەﻛەن ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺷــﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﻓەرداﻧﯿەﺗﯽ ﻣﺮۆڤ و ﺋــەوەی دەﯾﺒﯿﻨﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە .ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺗﺎك ﺧﯚی ﻟە ﺑەردەم ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﭘێﻨﺎﺳﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەدا دەﺑﯿﻨێﺘــەوە، دووﭼــﺎری رەﺷــﺒﯿﻨﯽ دەﺑێ و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە وا ﭘﺮۆﮔﺮام ﻛﺮاوە ﻛە ﺋەﮔەر ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻧەﺑێﺖ، ﺋەو ﻧﺎﻣێﻨێﺖ و ﺋەﻣەﯾﺶ دﯾﺴﺎن ﻟــە ﺑﺎزﻧەﯾەﻛﯽ ﭘەﯾﻮەﺳــﺘﺒﻮوﻧﺪا دەﯾﮫێڵێﺘــەوە ﻛە ﭘڕە ﻟە ﺗﺮس ﻟە ﺑﻮون و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚی .ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ﭘێﻢ واﺑێﺖ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ دەﺳــﺘﻜﺎری ﺗەﻣەﻧــﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﻜەﯾﻦ و ﺋەوەی دەﺑێﺖ ﺑﯿﻜەﯾﻦ، ﺋەوەﯾە ﻛە دەﺳــﺘﻜﺎری ﺧﯚﻣﺎن ﺑﻜەﯾــﻦ و ﺧﯚﻣــﺎن وەك ﺗﺎﻛێﻚ ﭘڕ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟە ﺑﯿﻨﯿــﻦ و داﻧﺎﯾﯽ و وﺷﯿﺎری .ﻣﺮۆڤ ﺧﯚی ﭘﺎرﭼەﯾەﻛە ﻟە ﺗﺮووﺳــﻜﺎﯾﯽ و ﺋەﮔــەر ھەر ﻛەﺳێﻚ ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ ﺧﯚﯾەوە ﺋەم ﺗﺮووﺳــﻜﺎﯾﯿە ﺑﺒﯿﻨێــﺖ ،ﺋﯿﺘﺮ ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا دەﯾﺒﯿﻨێﺖ و رەﻧﮓ دەداﺗەوە. ﺳــەرﺟەم ﻛﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﻣێﮋە ﻗﺎﻧــﺪراون ﺑە ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪی و رەﺷــﺒﯿﻨﯽ ،ﻛــە ﺗەﻣﺎﺷــﺎﯾﺎن دەﻛەی ھەﺳﺖ دەﻛەﯾﺖ ﺑە ھﯿﭻ ﺟﯚرێﻚ ﺋەم ﻛﺎﯾﺎﻧە ھﺎوﻛﺎرت ﻧﺎﺑﻦ ﺑﯚ ﺋــەوەی ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻛەﻣێﻚ ﺋﺎرام ﺑﮕﻮزەرێﻨﯿﺖ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺗەﻣﺎﺷﺎی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛەﻣــﺎن ﺑﻜە ،ﺗەﻣﺎﺷــﺎی ﺋەدەﺑﯿــﺎت و ھﻮﻧەرەﻛەﻣﺎن ﺑﻜە، ﺗەﻣﺎﺷﺎی ھەرﭼﯽ دەﻛەﯾﺖ ھﯿﭻ دەورێﻜــﺖ ﻧﺎدەﻧێ ﻛــە ﺑﺘﻮاﻧﯽ وەك ﻣﺮۆڤ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﮋﯾﺖ ،ﻛە ﺑﺎوەڕ دەﻛەم ﻟــە ھﯿﭻ ﻣﯿﻠﻠەت و وﺗێﻜﺪا ﺋەوەﻧــﺪە دژەﻣﺮۆڤ و
ژﯾﺎﻧــﯽ ﻧەﺑێﺖ .ﺑــﯚ ﺋەﻣەﯾﺎن ﭼﯽ دەڵێﯿﺖ؟ ﻛﺎﺗێــﻚ ﺗﺎﻛێﺘــﯽ ﻧﺎﻣێﻨێــﺖ وﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن و رۆﺷــﻨﺪەﻣەﻛﺎن )ﭼﻮﻧﻜە ﻧﺎﻛﺮێ ﺑڵێﯿﻦ رۆﺷﻨﺒﯿﺮ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑﻮدا رۆﺷﻨﺒﯿﺮە( ﺑە ﺑﯿﺮی ﺋﺎﯾﻦ ﭘەرﺳﺘﯽ و ﻧەﺗەوە ﭘەرﺳﺘﯽ و ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﺳــەرﻛﺮدە ﭘەرﺳﺘﯽ ﻣێﺸــﻜﺖ ﭘڕ دەﻛەن ،ﺋەوﺟﺎ ﺋﯿﺘﺮ ﺗــﺎك داوا ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕــە دەﻛﺎت دەوری ﺑﺪاﺗێ و ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺪاﺗێ ،داوا دەﻛﺎت رێﮕەی ﺑﺪەن وەك ﻣﺮۆڤ ﺑﮋی .ﭘێــﻢ واﯾە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻣﺮۆڤ ﺧﯚی ﻟەدەﺳﺖ دەدات ،ﻛﯚﻣەڵﮕە دروﺳــﺖ دەﻛﺎت .ﻛﯚﻣەڵﮕە ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛەﺳــﯽ ﺗﺮﺳﻨﯚك ﻛە رێﻜﻜەوﺗﻮون ﻟەﺳەر ﺋەوەی ﻟــە ﺧﺎﻛێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﭘێﻜــەوە ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻟــە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەن ،ﺑﯚ ﺋەﻣەﯾﺶ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە دوژﻣﻨە ،ﺋەﮔەر ﻧەﺷﺒێﺖ دروﺳﺘﯽ دەﻛــەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺷــەڕ ﺑﻜەن.
ﻧﺎﻛﺎﺗەوە .ﺋﯿﺸﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺋەوەﯾە ﭘێﺖ ﺑڵــێ ﺋەﮔەر ﻣــﻦ ﻧەﺑﻢ ﺗﯚ ﺗﺎرﯾﻜــﯽ ،ﺑەم راﺳــﺘﯿﯿەﻛەی ﺋەوەﯾە ﻛە ﻣﻦ وەك ﺗﺎك ﭘێﻮﯾﺴﺘﻢ ﺑە ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻧﯿﯿە ،ﺧﯚم ﺑﯚﺗەﯾەﻛﻢ ﻟە رووﻧﺎﻛﯽ. ﺗــﯚ وەك ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەك ﻛە دەﻣێﻚ ﺳــﺎڵە ﺧەرﯾﻜﯽ ﯾﯚﮔﺎﯾﺖ، ﺋﺎﯾــﺎ ﯾﯚﮔﺎ و ﺋــەم ﺟﯿﮫﺎﻧەی ﯾﯚﮔﺎ ﺑﯚﭼــﯽ ﻧەﺗﻮاﻧﺮا ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەورێﻜﯽ ﮔەورەﺗﺮی ھەﺑێﺖ ،ﯾﺎن ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــوە ﺑﻜﺎت ،ﺋﺎﯾﺎ ژﯾﻨﮕەﻛەﻣﺎن ﻟەﺑﺎر ﻧەﺑﻮو ،ﯾﺎن ﭼﯽ ﺑﻮوە ﻛە ﻛەم ﯾﯚﮔﺎ ﭘەرەی ﺳــەﻧﺪ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟــە وﺗﺎﻧﯽ ﮔەورەی دﻧﯿﺎدا ﯾﯚﮔﺎ زۆرﺗﺮ و ﺧێﺮاﺗﺮ ﭘەرەی ﺳەﻧﺪووە؟ ﻣﻦ ﻟە ﺳﻮﯾﺪ دەژﯾﻢ و ھەﻣﻮواندەزاﻧﻦ ﯾﯚﮔﺎ ﭼﯿﯿە 100 .ﺳــﺎڵێﻚ ﻟەﻣەوﺑــەر ﯾەك ﻟەﺳــەر ﺳــێﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋەم وﺗە ﻟەﺑەر ﺷــەڕ و ﺑﺮﺳﯿەﺗﯽ رووﯾﺎن ﻛﺮدە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ
ﯾﯚﮔﺎ ﺗەرﯾﻘەت و ﻓەﻟﺴەﻓەﯾەﻛﯽ رۆﺣﺎﻧﯿﯿە و ﺳــەرەﺗﺎﻛەی ﺑە ھەﻧــﺪێ ﺟﻮوڵەی ﺟەﺳﺘەﯾﯽ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و ﺑە ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﺣەﻗﯿﻘەﺗﯽ رەھﺎ و ﺧﯚﻧﺎﺳﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ ﺑﯚﯾــە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺋەرﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺷەڕە ،ﺑەرﭘەرﭼﺪاﻧەوەﯾە ،ﺳﻨﮓ دەرﭘەڕاﻧﺪﻧە .ﺋﺎﯾﺎ داوا ﻟەم ﻛﺎﺋﯿﻨە ﻧەﺧﯚﺷــە دەﻛەﯾــﺖ ﭘێﺖ ﺑڵێﺖ ﺗــﯚ ﻣﺮۆﭬﯽ؟ ﺧﯚ ﺋەﮔــەر ﻣﺎھﺎﺗﻤﺎ ﮔﺎﻧﺪی و ﺑﻮدا و ﻣﺎرﺗﯿﻦ ﻟﯚﺳــەر ﻛﯿﻨــﮓ و ﺗﯚڵﺴــﺘﯚی ﭼﺎوەڕێﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﻮوﻧﺎﯾــە ،ﻧە ﺑﻮدا دەﺑﻮو و ﻧە ﺗﯚڵﺴــﺘﯚﯾﯽ و ﻧــە ﻣﺎرﺗﯿﻦ. ﻣەوﻻﻧــﺎی رۆﻣﯽ دەڵێــﺖ” :ﺗﯚ دڵﯚﭘێﻚ ﻧﯿﺖ ﻟە ﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوﺳێﻚ ،ﺗﯚ ﺋﯚﻗﯿﺎﻧﻮوﺳــێﻜﯿﺖ ﻟە دڵﯚﭘێﻜﺪا“. ھەر ﺗﺎﻛێﻚ ﺑﻮداﯾەﻛە ،ﺋەم ﺑﻮداﯾﺎﻧە دەﺑێﺖ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻨﺎﺳﻨەوە ،ﺋەوەی ﻟە رووﻧﺎﻛﯿﯿەﻛــەی ﻧﺎو ﺧﯚی ﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ﺑێﺖ ،ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻚ رووﻧﺎﻛﯽ
و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿــﯚن ﻛەس ﻛﯚﭼﯿﺎن ﻛــﺮد .ﭘﺎﺷــﺎن ﯾﯚﮔﺎ و ﺟﯚرێﻚ ﻟە وﺷﯿﺎرﯾﯽ ﺗﺎﻛەﻛەﺳﯽ رووی ﻛﺮدە ﺋــەم وﺗە و ﻟە 50 ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەرەوە ﺑــە دەﯾﺎن و ﺳــەدان و ھــەزاران ﻣــﺮۆڤ رووﯾﺎن ﻟە ﯾــﯚﮔﺎ و رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚ وﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ﻛﺮد ،ﺋەﻣە وای ﻛﺮد ﺋــەوان ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ھــەرزەﻛﺎرەوە ﭘــێ ﺑﻨێﻨــە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻮو .ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھێﺸﺘﺎ ﺧەڵﻚ ﺑڕوا ﺑەوە ﻧﺎﻛەن ﻛــە وەك ﺗﺎﻛێﻚ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻦ ،ﻟەژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەری وﺗﺎرﺑێﮋە ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﺪان. ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﻛە ﻟەم 20ﺳــﺎڵەی راﺑﺮدوودا ﯾﯚﮔﺎ ھەر ﺋەوەﻧﺪە ﮔەﺷە ﺑﻜﺎت .ﭼﻮﻧﻜە ﯾــﯚﮔﺎ ﺟﯚرێﻚ ﻧﯿﯿە ﻟــە راھێﻨﺎﻧﯽ ﺟەﺳــﺘەﯾﯽ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﻣﺮۆﭬێﻚ ھەﯾە ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋﯿﺮادە و وﺷــﯿﺎری ﺧﯚی ﺑێــﺖ ﺗﺎ ﻟەو رێﮕەﯾەوە وﺷﯿﺎرﯾﯿەﻛەی ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜﺎت .ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﻛﯚﻣەڵەی ﯾﯚﮔﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن( ھەﯾە ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ دەﯾەھﺎ ﻛﺘێﺒﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮاوە ﻟەﺑﺎرەی ﯾــﯚﮔﺎ و وﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻧﺎوەﻛﯿﯿەوە، ﺧﺎوەﻧــﯽ ﮔﯚﭬــﺎری ﯾﯚﮔﺎﯾە و ﺑە دەﯾﺎن و ﺳــەدان ﻛــەس رووی ﺗێ دەﻛــەن .ﻛﺎﺗێــﻚ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ
ھﯿــﭻ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾــەك ﺗﺮووﺳــﻜﺎﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە ﺋەﮔەر ﺋەو ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯿە ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﻧەﺑێﺖ
ﺋەم ﻛﯚﻣەڵەﯾە ﺑــﯚ ھﯿﻨﺪﯾﯿەﻛﺎن و رۆژﺋﺎواﯾﯿەﻛﺎن ﺑــﺎس دەﻛەم، ﺳــەرﯾﺎن ﺳــﻮڕ دەﻣێﻨێــﺖ ﻛە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔەﻧﺠﯽ وﺷﯿﺎر دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﻧﺎوﺟەرﮔەی ﺧﻮێﻨﺪا ﺑە ﺋﺎراﻣﯽ ﺑەﺷــﻮێﻦ رووﻧﺎﻛﯿــﺪا ﺑﮕەڕێﻦ. ﺋەﻣە ﻟەﻻﯾــەك ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﯾﯚﮔﺎ وەك ﭘێﺸﺘﺮ ﺑﺎﺳﻢ ﻛﺮد ﺗﺎﻛﮕەراﯾﺎﻧەﯾە و ھەوڵ ﺑﯚ ﺑە ﺑەھەﺷﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻧﺎدات، ﭼﻮﻧﻜە ﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﺑەھەﺷﺘﻜﺮدن ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﭘﯿﺎوە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن دەﯾﺪەن ﺑــە ﺧەڵﻚ ﻧــەك ﯾﯚﮔﺎ. ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﭘﯿﺎوە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن و ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ﻧﺎﯾﺎﻧەوێ ﯾﯚﮔﺎ ﮔەﺷە ﺑﮕﺎت ،ﺋەوان ﻟە وﺷﯿﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﺗﺎك دەﺗﺮﺳﻦ، ﻟــەوە دەﺗﺮﺳــﻦ ﻣــﺮۆڤ ﺑﺒێﺘە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺧﯚی و ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚی و وﺷﯿﺎرﯾﯽ ﺧﯚی. ﺑە راﺳــﺖ ﯾــﯚﮔﺎ دەﺗﻮاﻧێ ﭼﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت؟ ﯾــﯚﮔﺎ دەﺗﻮاﻧێ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯿﺖﺑﯚ ﺑﮕێڕێﺘــەوە ،ﺗﺎك ﭘــەروەردە ﺑﻜﺎت ﺑــە ﭘەروەردەﯾەﻛﯽ ﺗەواو ﭘڕ ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ و ﺋﺎزاﯾەﺗﯽ و وﺷــﯿﺎری و ﻧﺎﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی .ﯾﯚﮔﺎ دەﺗﻮاﻧــێ ﭼﺎوەﻛﺎﻧــﺖ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﭘێــﺖ ﺑڵێ ﺗﯚ ھەﯾــﺖ .ﭘێﺖ ﺑڵێ ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ ﭘﯿﺮۆزە و ﺟﻮان، ﺧﯚﯾﺸــﺖ ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺋەم ﭘﯿــﺮۆزی و ﺟﻮاﻧﯿﯽ و رووﻧﺎﻛﯿﯿە دەﻛەﯾــﺖ ﻟــە ھەﻣﻮو ﺷــﺖ و ﺷﻮێﻨێﻜﺪا .ھەر ﺋەﻣەﯾە ﻛە ﯾﯚﮔﺎ ﺑﯚ ﺋەم ﺑﺎرودۆﺧە ﺋﻮﻣێﺪی ﮔەورەت ﭘێ دەدات و ﺗێﺖ دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑﺎﺷــە و ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەھﯚی ﺋــەم ﺋەزﻣﻮوﻧﺎﻧەوە ﺑەرەو ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻦ دەﭼێــﺖ ،ﺑەرەو ﻛەﻣــﺎڵ دەﭼێــﺖ و ھەرﭼــﯽ زﯾﺎﺗﺮﯾﺶ ﺗﯚ ﺑەرەو ﻛەﻣﺎڵ ﺑﭽﯿﺖ، ﻛﯚﻣەڵﮕە زووﺗــﺮ دەﮔﺎﺗە ﻛەﻣﺎڵ. ﻣﻦ وەك ھﺎوڕێﯿەك ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺋەوە دەﻛەم ﺑــﯚ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎن ﯾﯚﮔﺎ ﺑﻜــەن ،ﮔەﻧﺠەﻛﺎن ﺑەﺷــﺪاری ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧــﯽ ﯾــﯚﮔﺎ ﺑﻜــەن و ﺟﯚرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﺗێڕواﻧﯿﻦ ﺑﯚ
ھﺎوﺑﯿﺮ ﻛﺎﻣەران دەﺳــﺘەی داﻣەزرێﻨەری ﻛﯚﻣەڵــەی ﯾﯚﮔﺎﯾــە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ژﯾﺎن دەﺳــﺘەﺑەر ﺑﻜەن. ﺋــەم ﻛﯚﻣەڵەﯾە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵە ﺧﻮێﻨﺪەوارەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯿﺮ و ﺧەرﯾﻜــﯽ رۆﺷــﻨﻜﺮدﻧەوە و ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮﯾﺸﻨﺎﻣﻮرﺗﯽ ﮔەﺷــەﻛﺮدﻧﯽ ﻻﯾەﻧﯽ رۆﺣﯿﯽ و ﻣﺎھﺎﺗﻤــﺎ ﮔﺎﻧﺪی و ﺋﯚﺷــﯚ و ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردن ،ھﺎوﻛﺎت ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑﻮدا و ﻣەﺣﻮی و ﻣەوﻻﻧﺎی رۆﻣﯽ ﺳەرﻧﻮوﺳــەری ﮔﯚﭬــﺎری ﺑﺨﻮێﻨﻨــەوە .دﯾﺪﮔەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﯾﯚﮔﺎﯾە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﺘێﺒﯽ ﭘەروەردەی ﺗﺎك دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜەن ﻟەﺳەر ﯾﯚﮔﺎ ﭼﺎپ و ﺑو ﺑﯚ ﮔەڕاﻧــەوەی ﺋﻮﻣێﺪ ﺑﯚ ﺧەڵﻚ. ﻛﺮدووەﺗەوە. ﯾــﯚﮔﺎ ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﺖ دەدات ﺧﻮدا ﻟە دەرووﻧﯽ ﺧــﯚت و ھەﻣﻮواﻧﺪا ﺑﺒﯿﻨــﯽ و رووﻧﺎﻛﯿﯿەﻛــەی و ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ. ﺑﺒەﺧﺸــێﺘەوە ﺑــێ ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﭘﺎﺷــﺎن ﻣﺮۆڤ ﻟەﺳــەر دەﺳﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾە دەﺳــﺖ دەداﺗە ﺋەزﻣﻮوﻧﻜﺮدﻧﯽ رەﮔەزی. ﻛەواﯾە ﻟە ﻛﻮێﻮە دەﺳــﺖ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺟەﺳــﺘەﯾﯽ و ﭘــێ ﺑﻜەﯾــﻦ؟ ﺋﺎﯾﺎ دەﻛــﺮێ ﺑێ راھێﻨﺎﻧﯽ ھەﻧﺎﺳــە و ﺳەرﻧﺠﺪان ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﯾﯚﮔﺎ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا و ﺗێڕاﻣﺎن ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧێ دوو ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و رێﺒەر ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺷــﺖ ﻟەﻧــﺎو ﺧﯚﯾﺪا ﻓﺮاوان و ﺑەھێﺰ ﺑﻜﺎت ﻛە ﺋەوﯾﺶ زۆر ﻛەﻣﻦ؟ ﯾﯚﮔﺎ ﺗەرﯾﻘەت و ﻓەﻟﺴەﻓەﯾەﻛﯽ ﺳەرﻧﺠﺪان و ﺋﺎراﻣﯿﯿە .ﺧﯚ ﺋەﮔەررۆﺣﺎﻧﯿﯿــە ﻛە ﺳــەرەﺗﺎﻛەی ﺑە ﻣﺮۆڤ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ دەﺳــﺘﯽ ﺑﮕﺎﺗە ھەﻧــﺪێ ﺟﻮوڵەی ﺟەﺳــﺘەﯾﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﯾﯚﮔﺎ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە دەﺳــﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت و ﺑــە ﻟە ﺷــﺎری ھەوﻟێﺮ ﺑﮋی و ﺑﯿەوێ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑــە ﺣەﻗﯿﻘەﺗﯽ رەھﺎ ﯾﯚﮔﺎ ﺑــﻜﺎت ،ﺋــەوا دەﺑــێ ﺋەو و ﺧﯚﻧﺎﺳــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێ دێﺖ .ﺳــەرﭼﺎواﻧە ﭘەﯾﺪا ﺑــﻜﺎت ﻛە ﺑە ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺗەﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋەم رێﮕەﯾە ﻗﻮوڵﯽ ﺑﺎﺳــﯽ راھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﯾﯚﮔﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ھەﯾە .و ﯾﯚﮔﺎ دەﻛەن ﻟە ﻛﺘێﺐ و ﭬﯿﺪﯾﯚ، ﯾەﻛەم ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ و ﺳــەرﻧﺠﺪان .ﻛە ﭘێﻢ واﺑێ ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە ﺋێﺴﺘە ﺋەﮔەر ﻣﺮۆڤ ﻓێــﺮی ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەم ﺷﺘﺎﻧە دەﺳﺖ و ﺳــەرﻧﺠﺪان ﻧەﺑێــﺖ ،ﺋــەوا دەﻛەون .دەﺑێﺖ ﺋەوەﯾﺶ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھﯿﭻ ﺳــﻮودێﻜﯽ ﻧﯿﯿە .ﻛە ﯾﯚﮔﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەم راھێﻨﺎﻧﺎﻧە ﻧﯿﯿە، ﺑە ﻗەوﻟﯽ ﺳﻮاﻣﯽ ﻣﺎدھﺎﭬﺎﻧﺎﻧﺪای ﺑەڵﻜــﻮ ﯾﯚﮔﺎ ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛە ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎم” :ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە ﭼەﻧﺪ ﻣﺮۆڤ ﺧﻮدی ﺧﯚی دەﻧﺎﺳێﺖ و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎت ھەﯾە ،ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵــﯽ ﺋﯿﮕﯚی ﺧﯚی دەﻛﺎت ﺋﺎﯾﺎ ﺑەراﺳﺘﯽ ﺗﯚ ﻣﻮرﯾﺪی ،ﺋەﮔەر و دەﯾﺒﯿﻨێــﺖ و ﻓەﻧــﺎی دەﻛﺎت ﺑەڵــێ ،ﺋــەوا ﺋﺎﺳــﻤﺎن دەﺑێﺘە ﻟە ﺑــﻮون و ﺧــﻮدادا .ﺑەﻣەﯾﺶ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺗﯚ ،دەرﯾــﺎ دەﺑێﺘە دەﮔﺎﺗە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛﺒﻮون ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺗــﯚ و زەوی دەﺑێﺘە ﺣەﻗﯿﻘــەت واﺗــە )ﯾــﯚﮔﺎ( .ﺋەم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺗﯚ“ .ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﺮۆڤ ﺗەرﯾﻘەﺗە ﺑەﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ و ﺋﺎزار ﻓێﺮی ﯾﯚﮔﺎ ﺑﺒێﺖ ،دەﺑێﺖ ﻓێﺮی ﻧەﮔەﯾﺎﻧﺪن دەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ و ﺳــەرﻧﺠﺪان ﺑﺒێﺖ .و ﺑە ﺗﻮاﻧەوە ﻟە ﺧــﻮدادا ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﺎش ﺋەﻣە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دۆزﯾﻨەوەی ﭘێ دێﺖ و دەﺑــێ ﻣﺮۆڤ ھەﻣﻮو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﯾــﯚﮔﺎ دەﺳــﺖ ژﯾﺎﻧﯽ ھەر ﻟە ﻧﺎن و ﺧﻮاردﻧەوە ﺗﺎ ﭘــێ دەﻛﺎت ﻛە ﺧــﯚی ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﺧﻮدی و ﺧﯚﯾﯽ ﺋەزﻣــﻮون ﺑێــﺖ ﻟەو ﺑــﻮارەدا و و ﺧەڵﻚ و ﺧﻮدا ﺑەم ﺳﯿﺴﺘﻤە رێﻚ ﺗﻮاﻧﯿﺒێﺘــﯽ زاڵ ﺑێــﺖ ﺑەﺳــەر ﺑﺨﺎت ﻛە ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﺗێﯿﺪا ﺷــﺎڕەﮔﯽ ﺋﯿﮕﯚی ﺧﯚﯾﺪا و ﭘڕ ﺑێﺖ ﻟە ﺋﺎراﻣﯽ ﺳەرەﻛﯿﯿە.
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ھﺎوﺑﯿﺮ ﻛﺎﻣەران:
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﯾﯚﮔﺎ ﺗەرﯾﻘەت و ﻓەﻟﺴــەﻓەﯾەﻛﯽ رۆﺣﺎﻧﯿﯿە ﻛە ﺳــەرەﺗﺎﻛەی ﺑە ھەﻧﺪێ ﺟﻮوڵەی ﺟەﺳﺘەﯾﯽ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و ﺑە ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە ﺣەﻗﯿﻘەﺗﯽ رەھﺎ و ﺧﯚﻧﺎﺳــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێ دێﺖ .ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺗەﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋەم رێﮕەﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ھەﯾە .ﯾەﻛەم ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ و ﺳەرﻧﺠﺪان .ﺋەﮔەر ﻣﺮۆڤ ﻓێﺮی ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ و ﺳەرﻧﺠﺪان ﻧەﺑێﺖ...
17
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﮔﻮﺗﻮوﻣﺎﻧە ﻛە ھەﻣﻮوﻣــﺎن و ﺋەواﻧەی ﺗﺮﯾﺶ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ زۆر ﻟەﯾــەك دەﭼﯿــﻦ .ﺑەﺟﯚرێــﻚ ﺟﯿﺎوازﯾﯿــەﻛﺎن ھێﻨــﺪە ﻛەم و ﻛﺎڵﻦ ﻛە ﺷــﺎﯾەﻧﯽ ﺑﺎﺳــﻜﺮدن ﻧﯿﻦ ،داﯾﻜﯽ ﻣﻦ و ھﯽ زەﯾﻨەب ﻧﺎوێﻜﯽ دﯾﺎرﺑەﻛــﺮ ،ﭘﻮوری ﻣﻦ و ھــﯽ رەﻏﺪ ﻧﺎوێﻜﯽ ﺑەﺳــﺮە، ﻣﺎﻣــﯽ ﻣــﻦ و ھــﯽ ﻓەھﯿﻤە ﻧﺎوێﻜﯽ ﺳــەﻗﺰ ،ﺧﺎڵــﯽ ﻣﻦ و ﻛﺎڵــﻜﺎ رۆژ ﻧﺎوێﻜــﯽ ﻋەﻓﺮﯾــﻦ ﮔەﻟێﻚ ﻟەﯾــەك دەﭼﻦ ،ﮔەﻟێﻚ. ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛــﻮردەواری رای ﺟﯿﺎواز و ﻗﺴەﻛەری ﺟﯿﺎوازﺗﺮی
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺋەی ﺧﻮﺷﻚ و داﯾﻜﯽ ﺧﯚت؟ ﺗێﺪاﯾــە .ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﯽ دﯾﻨــﺪار رۆژاﻧە ﻟە ﺳﯚﺳﯿﺎل ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧەوە و ﻟــە ﻣﺰﮔەوﺗەﻛﺎﻧەوە ﻗﺴــەی ﺧﯚﯾﺎن دەﻛــەن .ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە و ﭼەﭘەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەروەھﺎ .ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺟﻮدان و ھەرﯾەﻛەﯾــﺎن ﻻﯾەﻛــﯽ ﺗەﭘﯚڵﻜەﻛــەی ﮔﺮﺗــﻮوە و دەﺋﺎﺧﭭێﺖ ،ﺑــەم ﻛﺎﺗێﻚ دێﺘە ﺳەر ﺧﺎڵﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎر و ﺟﺪی، ﻛﺎﺗێﻚ دێﺘە ﺳەر ﭘﺮاﻛﺘﯿﻚ ،ھەر ھەﻣﻮوی ﺑەﯾەﻛــەوە وەك ﯾەك ھەڵﺴــﻮﻛەوت دەﻛەن! ﻟێﺮەدا ﺑــﯚ وەﻛﯿەك ﺑﻮوﻧﯿــﺎن ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھەﯾە.
ﻛﺎﺗێﻚ دێﺘە ﺳــەر ﺧﺎڵﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎر و ﺟﺪی ،ﻛﺎﺗێﻚ دێﺘە ﺳــەر ﭘﺮاﻛﺘﯿﻚ، ھــەر ھەﻣــﻮوی ﺑەﯾەﻛــەوە وەك ﯾەك ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛەن! ﻟێﺮەدا ﺑﯚ وەﻛﯿەك ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺟﯿﺎوازﯾﺎن ھەﯾە
ﻧەوت
و
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﺧەڵﻚ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە 21ی ﺳــﺎڵﯽ ،2007ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ داﻣــەزراوە ،ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛە 11ﺳــﺎڵ ﺗێﭙەڕ دەﻛﺎت ،ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ ﮔﺮﺗﻮوە. ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﺑەردەواﻣﯽ دۆﺳﯿەی ﻧەوت وەك ﻛەرەﺳــﺘەﯾەك ﻟــە ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ .دۆﺳﯿەی ﻧەوت ﻟەو ﯾﺎرﯾﯿەدا ،ﺑەﺳەر دوو ﺑەرەی دژ و ﭘﺸــﺘﯿﻮان داﺑەش ﺑﻮوە ،ﺑەم ھﯿﭻ ﺑەرەﯾەك ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﯾﺎن ﻧﺎﯾەوێﺖ ھەڵﻮەﺳﺘە ﻟەﺳەر ﺧﺎڵــە ﺑﻨﭽﯿﻨەﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﻜﺎت، ﻟەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﻛﺮدن ﻟــە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ روون و ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑــﯚ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە. ﺋێﺴﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو، ھەردوو ﺑەرەﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﯚی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧــەوت ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﻟە ﭘﯚﺳــﺘەﻛەﯾﺪا ﻛﻮرت ﺑﻜەﻧەوە، ﺋــەوەش ﻟەﻻﯾــەك ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻧﺎﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻦ و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﭘەردەﭘﯚﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو واﻗﯿﻌە ﺳــەرﭼﺎوە دەﮔﺮێــﺖ ،ﻛەرﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗێ ﻛەوﺗﻮوە. ﭘێﺶ ﺋەوەی وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە
ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎز ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺋﯿــﺪارەی ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻧەوﺗﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺋﯿﻤــﺰا ﻛﺮدﺑــﻮو ،ﺑەﺑێ ﺋەوەی ھﯿــﭻ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑــﯚ ﺋــەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧە ھەﺑێﺖ .ﺑە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ھەم ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗەﻛە ﻟەڕووی داﻣەزراوەﯾﯿــەوە ﺗﯚﻛﻤەﺗﺮ ﻛﺮا، ھــەم ﻣﯚدێﻠێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻟە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﻮو،
ﻋەﻟﻤﺎﻧﯽ و ﭼەﭘەﻛﺎن دەڵێﻦ :ﭼﯽ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟە ﺗﺮﺳــﯽ دﯾﻨﺪارەﻛﺎن و ﺧەڵﻜﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻧﺰێﺮﭬﺎﺗﯿــﭫ وا ﻣﺎﻣەڵــە دەﻛەﯾﻦ ،دەﻧﺎ ﺑﺎوەڕﻣﺎن ﺑەﻣە ﻧﯿﯿە ﻛە دەﯾﻜەﯾﻦ .ﻟەوﻻوە دﯾﻨﺪاران دەڵێﻦ ”ﺋەﻣە ﺑەدەﺳﺖ ﺋێﻤە ﻧﯿﯿە ،دﯾﻨەﻛــە وەھﺎ ﺋەﻣﺮ دەﻛﺎت و ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﻠﻜەﭼﯿﻦ“. ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﺑەرەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛە ﭘێﯿﺎن دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ھﯚﺷﯿﺎر و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮ ،دەڵێــﻦ ”ﻋﻮرف و ﻋﺎدەﺗە و ﻧﺎﻛــﺮێ وەﻻ ﺑﻨﺮێﻦ“. ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑﯿﺎﻧﻮوەﻛﺎن ﺟﯚراوﺟﯚر و ﺟــﻮدان ،ﺑەم ﻛــﺮدەوەﻛﺎن ھەﻣﺎن ﺷﺘﻦ و ھەﻣﺎن ﺋﺎﻛﺎﻣﯿﺎن ھەﯾە ،ﻛﺎﺗێﻚ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺧﺎﻧﻤێﻜﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻋەﻟﻤﺎﻧﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﺗﯚﻣەﺗﺎﻧــەی دەدرێﻨە ﭘﺎڵﯽ، دێﺖ و ﺟﻨێﻮ دەداﺗەوە ﺑە ﺧﻮﺷﻚ و داﯾﻜﯽ ﺋەو ﭘﯿﺎواﻧەی ﺗﯚﻣەﺗﯿﺎن داوەﺗەوە ﭘﺎڵ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺋەﻣە وێڕای ﺟﯿــﺎوازی ﺑﯿﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی، ﺋەﻗڵﯿﯿەﺗﯽ ﺋەو چ ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ ھەﯾــە ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو ﻣەﻻﯾەی
ﻟە ﻣﺰﮔەوﺗەوە ﺑــە ﭘﯿﺎو دەڵێﺖ ”دەﺳــﺖ ﺑﮕﺮن ﺑە ﺷەرەﻓﺘﺎﻧەوە ژن و ﻛــﭻ و ﺧﻮﺷــﻜەﻛﺎﻧﺘﺎن داﭘﯚﺷــﻦ و ﺑﻮار ﻣــەدەن ﺑێﻨە دەرەوە“ .ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەك ﺟﯿﺎوازﯾــﺎن ھەﯾە ،ﺋەوﯾﺶ ﺋەوەﯾــە ﻣەﻻﻛە راﺳــﺘﮕﯚﺗﺮ و ﺑﻮێﺮﺗﺮە ﻟەﮔــەڵ ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی و ﭘەﯾﺎﻣەﻛــەی ،واﺗــە ﺧﺎﻧﻤە ﭼﺎﻻﻛە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛەﯾﺶ دواﺟﺎر ﺑﺎوەڕی ﺑــەوە ھەﯾە ﻛە ”ژن ﺷــەرەﻓﯽ ﭘﯿﺎوە .دەﺑێ ﺑﯚ ﺳﻮوﻛﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺎوێﻚ و ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﻻﻣﺎری ژﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﺑﺪەﯾﺖ و ﺟﻨێﻮﯾﺎن ﭘێ ﺑﺪەﯾﺖ“. ﺋەوەی ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و دﯾﻨﺪار دێﻦ و ﺑە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن دەڵێــﻦ ”ﺋەﮔــەر ﺑــﺎوەڕت ﺑە ﺋﺎزادﯾﯿە ،ﺳــەرەﺗﺎ ﺑﭽﯚ ﺧﻮﺷﻚ و ﻛﭽﯽ ﺧﯚت ﺋﺎزاد ﺑﻜە و ﻗﺴــە ﻣەﻛە“ .ﺋەﻣە ﻟــە زاری ﺋەواﻧەوە ﻧەﺑێﺖ دروﺳــﺘە ﺋەم ﻗﺴــەﯾە، ﺑــەم دووﺑــﺎرە دەﯾڵێﻤەوە ﻟە زاری ﺋەواﻧەوە ﻧــﺎ! ﺑەڵێ ﺋەﮔەر
ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛێﺸــﺎﻧەی ﺑــە درێﮋاﯾﯽ ﺗەﻣەﻧــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮون ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزەوە ھەﯾــە ،ﻟەوەﺷــﺪا ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان و ﻛﯚی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘێﮕە و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯿﺎن ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون
ﺋەوەی ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و دﯾﻨﺪار دێﻦ و ﺑە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن دەڵێﻦ ”ﺋەﮔەر ﺑﺎوەڕت ﺑە ﺋﺎزادﯾﯿە ،ﺳەرەﺗﺎ ﺑﭽﯚ ﺧﻮﺷﻚ و ﻛﭽﯽ ﺧﯚت ﺋﺎزاد ﺑﻜە و ﻗﺴــە ﻣەﻛە“. ﺋەﻣە ﻟە زاری ﺋەواﻧەوە ﻧەﺑێﺖ دروﺳــﺘە ﺋەم ﻗﺴەﯾە ﺧﯚی و ﺧﺎﻧﻤەﻛــەی ﺑە ﻣەﯾﻠﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺟﻞ ﻧﺎﭘﯚﺷــﻦ؟ ﺋﺎزادﯾﺶ ھەروەھﺎ ﭘﺎی ﺧﯚی ﺗﻮﻧﺪ دەﻛﺎت ﻛە ﺋەﮔەر ھەر ﻛەﺳە و ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜﺎت. ﭼﻤﺎ ﺋێﻤە وەھﺎ دەڵێﯿﻦ؟ ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﯿﺎوەﻛﺎن ﻗﺴــە دەﻛەن .ﺋەواﻧﻦ ﺑڕﯾﺎر دەدەن و ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻜﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛﺎن دواﺟﺎر دەﺑێﺖ ﺑەدڵﯽ
ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮودا ﺋەم ﻗﺴەﯾە ھﯿﭻ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەوێ ھەر ﺗﺎﻛێــﻚ ﺗەﻣەﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗــەواو ﻛــﺮد ،ﺧــﯚی ﺧﺎوەﻧﯽ ﺟەﺳــﺘەی ﺧﯚﯾەﺗــﯽ ﻧــەك ﭘﯿﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەی! ﺑەڵێ ھﺎر ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﯿﺎوێﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ژﻧــﯽ ﻛــﺮد ،دەﺑێﺖ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﻣەﮔەر ﺧﺎﻧﻤەﻛەی ﺧﯚت ﺋﺎزادە؟ ھــەر ﻛﺎﺗێﻚ وﺗﺎرێﻜﯽ ﻧﻮوﺳــﯽ
ﻛێﺸەﻛە ھەر ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﻧﯿﯿە ﺑە ھەﻣــﻮو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺧــﺮاپ ﻧﯿﯿــە ،ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑەرﺟەﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺷەﻓﺎﻓﯿەت ﻟە داھﺎﺗﯽ ﻧەوت ،ﺑە داﻣەزراوەﯾﯽ ﻛﺮدن و ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤێﻜﯽ ﻧﺎﻣەرﻛــەزی ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوت ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛﺎت. ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﻛێﺸــﺎﻧەی ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ﺗەﻣەﻧــﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮون ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزەوە ھەﯾــە ،ﻟەوەﺷــﺪا ﭘەرﻟەﻣــﺎن،
ھﺎﺗﻮوە ،ﻟە ﻛﺎرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑەھﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑﯚ ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت ﻟە ﺗەﻣﻮوزی 2007دا ،ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﯽ زەﻗﯽ ﺋەو راﺳﺘﯿﯿەﯾە. ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﺳــێﯿەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا، ﮔﯚڕان ،ﻛﯚﻣــەڵ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ وەك ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻧــەوە ،ﺑــەم ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ رەﺧﻨەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــﯚ ھەڵﻮێﺴــﺖ و ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗێﭙەڕ ﺑﻜەن،
ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ،ھەردوو ﺑەرەﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﯚی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛەﯾﺪا ﻛﻮرت ﺑﻜەﻧەوە ،ﺋەوەش ﻟەﻻﯾەك ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻧﺎﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻦ و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﭘەردەﭘﯚﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو واﻗﯿﻌە ﺳەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ ﺋەو ﮔﺮێﺒەﺳﺘﺎﻧەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاﺑــﻮون ،ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﭘﺎڵﭙﺸﺖ ﺑە ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت ھەﻣﻮار ﻛﺮاﻧەوە. ھەوراﻣﯽ رۆڵێﻜــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟــە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻣﯚدێﻠــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯿﻨﯽ ،ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە،
ﻛەﺳــێﻚ ﺑــﺎوەڕی ﺑە ﺋــﺎزادی ﺟﻠﭙﯚﺷــﯿﻦ ھەﯾە و ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ﺋەی ﭼﻤﺎ ﻛﭽەﻛەی
ﺋەوان ﺑێﺖ .ﺋەوان ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣﺎڵ، ژن ،ﻛﭻ و ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﻦ ﺑﯚﯾە .دەﻧﺎ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ
ﯾــﺎن ﭘﯚﺳــﺘێﻜﯽ ﻛــﺮد ﻟــە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك و ﺑﺎﺳــﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﭘﯚﺷﯿﻨﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﻛﺮد ،دەﺑێ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﺋەرك ﻧەﺑێ وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻛﭽەﻛەی ﺧــﯚت ،ﺧﺎﻧﻤەﻛەت و ﺧﻮﺷــﻜەﻛەﺗﻤﺎن ﺑﯚ داﮔﺮە ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺑــەو ﺟﯚرە دەﭘﯚﺷــێﺖ ﻛە ﺗﯚ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑﯚ دەﻛەﯾﺖ؟ ﺋەﮔــەر واﻧەﺑــﻮو )ﻛە ﻧﯿﺸــە(! ﻛەواﺗــە ”ﺋەو ﺑەڕێــﺰە دەﯾەوێ ﻓﺮﯾﻮی ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑــﺪات ﺑە ژن و ﭘﯿــﺎوەوە ،ھەﻣــﻮو ﺋەوەی ﻛە ﮔﻮﺗﺘــﺎن ﻧەﺗﺎﻧﻜــﺮد! ﺋەوەﻧﺪەی ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن، ﺋﺎزادی ﭘﯚﺷﯿﻦ ،ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵ و ﺗﺎ دواﯾــﯽ دەﻛﺮێﺖ ﺑە ﻧﯿﻮەی ﺋەوە ﺟێﺒەﺑەﺟــێ ﺑﻜﺮاﯾە ،واﺗە ھەر ﻛەﺳــە و ﻟەﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾەوە ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﺎم وﺗﺎﻧەدا ﺑﻮوﯾﻦ؟ ﺑەڵــێ ﻣﺮۆڤ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻗﺴــە دەﻛﺎت ،ﺑــەس ﺋﯿﺘﺮ دووەﻣﯿﻦ ﺟﺎر و ﺳێﯿەﻣﯿﻦ ﺟﺎر، دەﺑێ ﻗﺴەﻛەی ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت.
ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾــﺮان و ﻛﯚی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘێﮕە و ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯿﺎن ھﯚﻛﺎر ﺑﻮون .ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟــە 2007ەوە ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟە ﯾﺎﺳــﺎ ﺗەواوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﺑﻜﺎت، ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟــە ﻛﺎﺑﯿﻨــەی ﭘێﻨﺠەم، ﺷەﺷــەم و ﺣەوﺗەﻣــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﺪا ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻧەﺧﺸەڕێﮋی ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺑﻜﺎت .ﻟە ﻣﺎوەی ﺧﻮﻟﯽ دووەﻣﺪا، ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟە ﺳــﻮڕی ﻣﺘﺒﻮون و ﺳــڕﻛﺮدﻧﺪا ﺑــﻮو ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ وەك زۆرﯾﻨەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎدا ﻣﺎﻣەڵەﯾــﺎن ﻟەﮔەڵ دۆﺳــﯿەی ﻧەوت دەﻛﺮد. ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ھەر ﺑەﺷﺪارﯾﯿەﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻟە دۆﺳــﯿەی ﻧــەوت ﺑــە ﺳــﺰادان ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ
ﺑە ﭘێﭽەواﻧــەوە ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ﺗەﻧﯿــﺎ وەﺑەرھێﻨﺎﻧێﻜﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﻟــە دۆﺳــﯿەﻛەدا ﻛــﺮد .ھەر ﻟــەو ﺧﻮﻟــەدا ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان ﭼەﻧــﺪ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺑــﯚ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت ﺋﺎراﺳــﺘەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛــﺮد، ﺑــەم ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﭘەراوێــﺰ ﺧــﺮان ،ﻟەﻻﯾــەك ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻮﻛﻤــڕان ﻟە ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎدا ﻟەﺳــەر ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻧــەوت رێﻜﻜەوﺗﺒــﻮون و ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯿﺎن ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺑﻮو ،ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن ھەوڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻧەوت ﭼڕ ﻛﺮدﺑﻮوەوە و ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯿﺎن ﺑﯚ دۆﺳﯿەﻛە ﺧﯚی ،ﻧەﺑﻮو. ﻛەواﺗــە ﻟە ﻣــﺎوەی دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ وەك وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﭘێﻨﺠەم ﺗﺎ ﺣەوﺗەم،
ﻟەﻻﯾــەك ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺋەرﻛﯽ ﺧــﯚی ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزدا ﻛﺎرا ﻧەﺑﻮو ،ﺋەواﻧە ھﯚی ﺳــەرەﻛﯽ ﺑــﻮون ﻟەوەی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت ﻛەڵەﻛــە ﺑــﻦ و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗەﻛــەش ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧە و ﻣەرﻛەزﯾەﺗێﻜﯽ ﺗﻮﻧﺪ وەرﺑﮕﺮێــﺖ ﻛە ﺧﯚی ﻟــە ﺗەﻧﯿﺎ وەزﯾﺮێﻜﺪا دەﺑﯿﻨێﺘەوە. ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ،ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ھەﻣــﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻟــە دوو ﺧﺎڵــﺪا ﭼڕ ﻛــﺮدەوە، ﯾەﻛەﻣﯿﺎن راﻛێﺸــﺎﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و دووەﻣﯿــﺎن ھەﻧﺎردەﻛﺮدن و ﺳﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻧەوت ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﺪا .دەﻛﺮێﺖ ھەردوو ﺧﺎڵەﻛە ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەﻛﯽ ﻧــەوت داﺑﻨﺮێﻦ ،ﺑەم ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﻧەوت، ﻟــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﻧەوت و ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ھەﯾە ،ﻟە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ وەزﯾﺮ و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن، ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﺪا ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﻧەﺑﻮوە. ﻟــەوەدا ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻛــﯚی ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرن ،ﻛە ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﻛﺮدەﻧﯿﯿﺎن ﻟە راﺳــﺘەڕێﻜﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗــﺪا ﻧەﺑــﻮو ،ﻛەم ﻧەﺑﻮون ﺋەو ﺳەرﻛﺮدە ﺑﺎدەﺳﺖ و ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﺎﻧەی ﺑە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕــە و ﻛڕﯾﻨــﯽ ﭘﺸــﻜﯽ ﻛێڵﮕــەﻛﺎن و داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻧــەوت ﺳــەرﻗﺎڵ ﺑﻮون ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚن، ﺟﮕــە ﻟــە وەﺑەرھێﻨﺎﻧێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧە ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛەﯾەوە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ واﻗﯿﻌــﯽ ﺑﯚ دۆﺳــﯿەﻛە ﺑﻜﺎت، ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــەك ﻛە ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏەدا،
ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ،ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ھەﻣﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚی ﻟــە دوو ﺧﺎڵﺪا ﭼڕ ﻛﺮدەوە ،ﯾەﻛەﻣﯿﺎن راﻛێﺸــﺎﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و دووەﻣﯿﺎن ھەﻧﺎردەﻛﺮدن و ﺳﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻧەوت ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﺪا ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻟە ﻧێﻮان ﻧەوﺗﯽ ﺧــﺎو و ﻧەﻓﺘﺎدا ﺑﻜﺎت ،ﺋەرﺷــﯿﻔﯽ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾە ﻟــە ﻣــﺎوەی 2009-2013دا ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﭘڕ ﻟــە ﻛڵﯚڵﯿﯿە ﻟە دۆﺳﯿەی ﻧەوﺗﺪا. ﻟە ﻧــﺎو ﺋەو ھەﻣــﻮو ﺟەﻧﺠﺎڵﯽ، ﻛڵﯚڵــﯽ ،ﺋﺎودﯾﻜــﺮدن و ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿــەدا ،دەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﻟە ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﮔڕﺗــﺮ ﺑــﻮون ،ﺋــەو دەﻧﮕــە، درێﮋﻛﺮدﻧــەوەی ھەﻣــﺎن ﺋەو ﻛڵﯚڵﯿﯿــەی راﺑــﺮدووە ،ﻛە ﻟە ﺟﯿــﺎوازی ﻧەﻛﺮدن ﻟــە ﻧێﻮان ﻧەوﺗــﯽ ﺧــﺎو و ﻧەﻓﺘــﺎوە ﺑــﯚ ﻛﻮرﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﻧــەوت ﻟــە ﺗەﻧﯿﺎ ﭘــﺎرە ،ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑەﻧﺰﯾﻦ و دۆڕاﻧﺪﻧﯽ ﺳــﻜﺎﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺷﺎردﻧەوەی ﻛڵﯚڵﯽ و ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ درێﮋ دەﺑێﺘەوە. ﺋــەو دەﻧﮕە ،ﭘــﺎش زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 11 ﺳﺎڵ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﯾﺎن ﻧﺎﯾەوێﺖ ﻗﺴە ﻟە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەﺗێﻚ ﺑــﯚ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت .ﺑەرەی دژ ﺑﯚ ﺷﺎردﻧەوەی ﻛڵﯚڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ، ﻟە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھﯿــﭻ ﭘڕۆژەﯾەك ﺑﯚ راﺳﺘەڕێﻜﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﺑەرەی ﭘﺸــﺘﯿﻮان ﻟەژێﺮ ﻓﺸﺎری ﺑەرەی دژ ،ﻛــە ﻛﯚدەﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ ﺟەﻣﺎوەری دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە، وەك ﺧﯚدزﯾﻨەوەﯾــەك ﻟــە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ و ھــﺎوﻛﺎت
ﺷــﺎردﻧەوەی ﺷﻜﺴــﺖ و ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿــەﻛﺎن ،دەﯾــەوێ ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾەت ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ وەزﯾﺮێﻜــﺪا ﻛﻮرت ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺋــەوەش وەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ،ﻟــە راﺳــﺘەڕێﻜﺮدﻧﯽ دەرەوەی ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت. ﻛێﺸــەی ھــەرە ﮔــەورەی دۆﺳــﯿەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺳەرەﺗﺎوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ،ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋێﻜﯽ ھەﻣەﻻﯾەﻧەﯾــە. ﺑەﺑــێ ﺋــەو ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋە ،ﻧەوت ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮی ﻧﺎﺑێﺖ، ﻛێﺸەﻛە ھەر ﻟە ﺋەدای ﺧﺮاﭘﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ﻧﯿﯿە ،دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺋﺎﺷﺘﯽ دەرﺑﻜﺮێﺖ و ﺷەڕ ﻟەﺳەر ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻛەی داﺑﻨﺮێﺖ ،ﺑەم ﻛە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋی ﻧەﺑــﻮو ،ھەﻣﺎن ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎﻧﯽ 11ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو دووﺑﺎرە دەﺑﻨەوە. ﭼﺎرەﺳەر ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﻛﺮدﻧــﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋێﻜﯽ روون ﺑﯚ دۆﺳــﯿەی ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺖ ،ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ دەرﭼەﯾەﻛــﯽ ﺋﻮﻣێﺪﺑەﺧﺸــە، ﻛە دۆﺳــﯿەی ﻧەوت ﻟە ﻛێﺸە و ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن دەرﺑــﺎز دەﻛﺎت، ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوە ،ھــەر ﺑڕﯾﺎر و ھەڵﺴﻮﻛەوﺗێﻚ ﻟەﺗەك دۆﺳﯿەی ﻧــەوت ،ﺟﯿــﺎ ﻟــە داڕﺷــﺘﻨﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋێﻚ ﺑــﯚ ﻧــەوت ،ھﯿﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﺋەرێﻨﯽ ﺑەدەﺳﺘەوە ﻧﺎدات.
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﻟەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺣەﺳــﺮﯾﯿﺎﻧەدا ﺑﻜﺎت؟! ﺑەم دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗەﻛﺎن ﺑﺎش ﻟە ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﮔەﯾﺸﺘﻮون ،ﺑﯚﯾە ھەﻣﻮو ﺟﺎر وەﻣﯿﺎن ﺋەوە ﺑﻮوە ﻛە ﺋەوە ﻛێﺸــەی ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎﻧە و ﺋێﻤە دەﺳﺘﯽ ﺗێ ﻧﺎﺧەﯾﻦ! ﺋﺎﺧــﺮ ﺑﺎﺑــﺎی ﻛﻮﻧﺴــﻮڵ ھﺎﺗﻮوە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ وﺗەﻛەی ﺧﯚی ﻟێــﺮە ﺑﭙﺎرێﺰێ ،ﻧەھﺎﺗــﻮوە ﺑﺒێﺘە ﺋﺎﻏﺎ و دەﻣڕاﺳــﺖ ﯾﺎن ﺗەرەف و ھێﺰی ﻓﺸﺎر ﻟە ﻛێﺸە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤەدا .ﻟە ﻋﻮرﻓﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﺪا ھەر دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗێﻜــﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛﺎری
رەﻧﮕە ﺑــﯚ ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾــﺶ )وەك وەﺻﯿــﯽ راﻧەﮔەﯾەﻧﺮاوی ﻋێﺮاق( ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ھەﺑێ ،ﺑــەم وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ؟! ﺋﺎﯾﺎ ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﻟە ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﻮردن و ﻛﻮێﺘﯿــﺶ وا دەﻛەن؟. ﺑڕوا ﻧﺎﻛەم. ﺋﺎﺧــﯚ ﺋەﮔەر ﺑەھﯚی ﻧەﺳــﺎزاﻧﯽ ﻻﯾەﻧــە رﻛﺎﺑەرەﻛﺎﻧــەوە ،ﺋــەم ﯾــﺎن ﺋــەو ﻻﯾــەن ھەڵەﯾەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﻛــﺮد و دۆﺧەﻛە ﺗێﻚ ﭼﻮو ،ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ وﺗــﺎن رێﮕە ﻟەوە دەﮔﺮن ،ﯾــﺎن ﻧەﺧێﺮ ﺑﻨە و
رەوﺗﯽ ﺳێﯿەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳەت دوای ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت ﺑە ﺳــﺘﺎﯾﻠﯽ ﻛﯚن و ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەداری ھﺎوﭼەرخ ﻛە ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ زۆری ﻟەﮔەڵ ﺳــەرﻣﺎﯾەداری ﺳەدەی راﺑــﺮدوو ھەﯾە ،ﺧەرﯾﻜــە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺳﯿﺎﺳــەت ﻟە ﭼﻨﮕﯽ ﺧەڵﻚ دەردەﭼێ و دەﺑێﺘــە ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧێﻮان ﮔﺮووﭘــەﻛﺎن و ﺷــەرﻋﯿەﺗﯿﺶ وەردەﮔﺮێــﺖ ،ﺑەم رەوﺗێﻜﯽ ﺗﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەﯾە ﺑەﻧﺎوی رەوﺗﯽ ﺳێﯿەم ﻧە دژی دەﺳەﺗە و ھەوڵ دەدات دەوڵەت ﺑڕووﺧێﻨێﺖ، ﻧە ﺑێ دەﻧﮕە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻣﺎﻧەوەی ﺳﺘﺎﯾﻠﯽ ﺳﺘەﻣﻜﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوە ﻧەﺑێ ﻟە ﺧﺰﻣەت ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺗﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﺪاﯾە و ﻟە ﭘﺸﺘﯽ ﭘەردەوە ﻣﻮژدەی ﺑەھەﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘێﯿە. رەوﺗﯽ ﺳــێﯿەم ﻟە زۆر وت ﺳــەری ھەڵﺪاوە و ﻟە ﺋەوروﭘــﺎوە ھﺎﺗﻮوەﺗە رۆژھــەت و ﯾەﻛەم وﺗﯿﺶ ﻛﺎری ﭘێ ﻛﺮدووە ﺋێــﺮان ﺑﻮوە ،ﺋەم رەوﺗە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە دوای ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳەوی و ﻛەڕووﺑﯽ ھﺎﺗﻮون و ﺑڕواﯾﺎن واﯾە ﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﺮان ﺑڕووﺧێﺖ وەك ﻣﯿﺴﺮ و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دروﺳــﺖ ﺑێﺖ و ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﺶ ﺗێﻚ ﺑﭽێﺖ ،ﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑێ دەﻧﮓ ﺑﻦ و ﻟەژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﺋەو ﺳﯿﺴﺘﻤە ﺑﻤێﻨﻨەوە ،ھەورەھﺎ ﺑەو ﻧەزﯾﻔە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە ﺑﻤێﻨێﺘەوە ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ھەرﭼﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻨﻜەی ﺟەﻣﺎوەری ﺷــﯿﻌەﮔەرێﺘﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ،ﺑەڵﻜﻮ رەوﺗێﻜە ﻛﺎرﯾﮕەری ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﺳــەر ﺋەﺟێﻨﺪا و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی دەﺳەﺗﺪاراﻧﯽ ﺋێﺮان و دوور ﻧﯿﯿە ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺗەواوی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾﺶ ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ رێﮋﯾﻢ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟە ﺷێﻮەی ﺑەھﺎری ﺑەﻧﺎو ﻋەرەﺑﯿﯿە. ﺋەم رەوﺗە ﻟە رۆژﺋﺎواﯾــﺶ ﺧەرﯾﻜﻦ ﺑﺎزﻧەﻛﺎن ﻓﺮاوان دەﻛەن و ﻟە رێﮕەی ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺟﯿﺎوازەوە ﺑﯚ ﺋەم ﺳﯿﺴــﺘﻤە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەی ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ وەك ﻛﺎﯾەﻛــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨــﺎوە ،رێﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺎن ھەڵﺒﮋاردووە و ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﭘﺸــﺖ ﺑە ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯽ ﭼﯿﻨﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ دەﺑەﺳــﺘێﺖ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر و ﻧﻮوﺳەر و ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨەﻛەی ﺗﺮ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﻟەﮔەڵ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﻟە رێﮕــەی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ دﯾﺎردەﮔەراﯾــﯽ رۆﺣﯽ ﻛە ﺑــەر ﻟە ﻣﺎرﻛــﺲ ﻟــەرووی ﻓﯿﻜﺮﯾﯿــەوە ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗــﻮوە و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺳــەری ھەڵﺪاوە، ﺋەم ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨە ﻛێﺸــەی ﻟەﮔەڵ ﺑەﻛﺎرھێﻨەراﻧﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ھەﯾە ﻛە ﺑەﺑێ ھﯚﺷــﯿﺎری ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳــەرﻣﺎﯾەداری دەﻛەن ،ﺑەم ﺋەﮔەر ﺋەم ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨە ﺑﺒێﺘە ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨێﻚ ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎوە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،دەﺗﻮاﻧــﺮێ رەوﺗێﻜﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﺒێﺘە ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭭﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺑﮕﻮازرێﺘەوە ﺑﯚ رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ. ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺮادەﮔەرێﺘﯽ ﻟەﻻﯾەن ﻛﺮێﻜﺎراﻧەوە ﻛە رۆژاﻧە ﻟە ﺗەواوی دﻧﯿﺎ ﺑەھﯚی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎوە ﺑێﻜﺎر دەﻛﺮێﻦ و ھﯿــﭻ ﻣﺎﻓێﻜﯿﺎن ﭘێ ﻧﺎدرێﺖ ﺑەﻧﺎوی ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەوە ﻛە ﺷــێﻮەﯾەﻛە ﻟە رزﮔﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻧەی ﻟە ﭘەراوێــﺰی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ زەﺑەﻻﺣــەﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛەن، ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺷــەﻗﺎﻣە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﺑە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ دەزاﻧﯽ ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﭼﻮوﻧﯽ، ھەروەھﺎ ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﺮادەﮔەرێﺘﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﻛەرەﺳــﺘەی زﯾــﺎد ﺑەھــﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺋﯚﭘﺸــﻨێﻚ و ھەڵﺒﮋاردەﯾــەك ﻟە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن و ﻣﯚڵــەﻛﺎن ﺑﻮوەﺗە ﺑەﻛﺎرﺑەرێﻜﯽ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ،ﺧەرﯾﻜە رەوﺗێﻜﯽ ﺳەرﺗﺎﺳەری ﺳــێﯿەم ﺑﯚ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺳﯿﺎﺳﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﻛە وەك ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿــﭫ ﺧﯚی دەﻧﻮێﻨــێ و دوور ﻧﯿﯿە ﺋەم رەوﺗە ،ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﻧەﺧﻮڵﻘێﻨێ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﭘێ دەﭼێ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ رێﮕﺮی ﺑەردەم ﺋەم رەوﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻓﯿﻜﺮﯾﯿە ،ﻛێﺸەی ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﯽ ﺑێﺖ ،وەك ﭼﯚن ﻟە ﺳــەدەی راﺑﺮدوودا ﺑﯚ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﺮێﻜﺎری ،ﺳەرەﺗﺎ ﭘێﺸﻮازی ﻛﺮا و دواﺗﺮ ﻧەﻓﺮەﺗﯽ ﻟێ ﻛﺮا ،ﺑەم ﻟە رۆژﺋﺎوا ﺳەرەﺗﺎﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ھێﻨﺎوە و دوور ﻧﯿﯿە ﻧەﺑێﺘە ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﺋەو ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەی ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﺧﯚی ﺑەرھەﻣﯽ ھێﻨﺎوە، ﺑﯚﯾە رەوﺗﯽ ﺳێﯿەم ﻧەﺑێﺖ ﺑﻮارێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺧەڵﻚ ﻧەﻣﺎوە ﻟە رێﮕەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗەوە ﭼﺎرەﺳەری دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻜەن.
ھﺎوﯾﻨﯽ 1988ﻟەﮔەڵ ﺳــەدان ﻛﻮرد ﻛە ﻟە ﻋێﺮاﻗــەوە ﺑەﻗﺎﭼﺎخ ﭼﻮوﺑﻮوﯾﻨــە ﺋێﺮان و ﺑــﯚ ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻟە ﺋﯚردوﮔﺎﯾەﻛﯽ داﺧﺮاو ﻟە ﺋﺎزرﺑﺎﯾﺠﺎﻧﯽ ﻏەرﺑﯽ دەﺳﺘﺒەﺳەر ﺑﻮوﯾﻦ .ﺋﯚردوﮔﺎﻛە ﻗﺎﺗﻊ ﻗﺎﺗﻊ ﺑﻮو، ھەر ﻗﺎﺗﻌێﻚ ﭼەﻧــﺪ ژوورێﻚ ﺑﻮو ﺑەﺗەﻧﯿﺸﺖ ﯾەﻛەوە و ھەرﯾەﻛەﯾﺎن ﭘێﻨﺞ ﺷــەش ﻛەﺳــﯽ ﺗێﺪا ﺑﻮو. رۆژێﻜﯿﺎن ﺑە ﺑەردەم ژوورێﻜﯿﺎﻧﺪا ﺗێﭙەڕﯾﻢ ،ﻟە ﭘەﻧﺠەرەﻛەوە ﺑﯿﻨﯿﻢ دوو ﮔەﻧــﺞ وەك ھــﺎر ﺑەرﺑﻮوﻧە وێﺰەی ﯾەﻛﺘــﺮ و ﺧەرﯾﻜە ﯾەﻛﺘﺮ دەﻛــﻮژن ،ﻣﻨﯿــﺶ ﭘﯿﺎوەﺗﯿــﻢ ﺑەﺧــەرج دا و ﭼــﻮوم دەﺳــﺘﻢ ﺧﺴﺘە ﺑەﯾﻨﯿﺎن ﻟێﻜﯿﺎن ﺑﻜەﻣەوە، وە ﯾەﻛﺴەر ھەردووﻛﯿﺎن ﺳﻮوك و ﺋﺎﺳﺎن دەﺳــﺘﯿﺎن ﻟێﻚ ﺑەردا و ﺑەﺟﻮوﺗــە ﮔﻮﺗﯿــﺎن :ﻛﺎﻛە ﺋێﻤە ﺑﺮاﯾﻦ ﺗﯚ ھەﻗــﺖ ﭼﯿﯿە؟! ﻣﻨﯿﺶ ﺑەﺧﺸﻜەﯾﯽ ﻛﺸــﺎﻣەوە و ﮔﻮﺗﻢ ﺋﯿﺘﺮ ﺗﯚﺑە!! ﺑڕواﻧە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺋەو دوو ﮔەﻧﺠە، راﺳــﺘە ﺑەدﯾﻮێﻜﺪا ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺑێ ﻧەزاﻛەﺗﺎﻧە ﺑﻮو ﺑەراﻣﺒەر ﻣﻦ ﻛە وﯾﺴﺘﻢ ﭼﺎﻛەﯾﺎن ﻟەﺗەﻛﺪا ﺑﻜەم، ﺑەم ﺑەدﯾﻮێﻜﯽ ﺗﺮدا ﭘﯿﺸﺎﻧﺪەری ھەﺳــﺘﯽ ﻗﻮوڵﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ و ﺗەﺑﺎﯾﯽ ﻣﺎڵــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋەو دوو ﺑﺮاﯾەﯾە ،ﻛە ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﻦ ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك دەﺳﺘﯽ ﺳــێﯿەم ﻟە دەرەوەی ﻣﺎڵەﺑﺎب ﺑێﺘە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن، ﭼﻮﻧﻜە راﺳــﺘە دەﺷێ ﻣﻦ ﻧﯿەﺗﻢ ﺧێﺮ ﺑﻮوﺑێ ،ﺑەم دەرﮔەﻛﺮدﻧەوە ﺑﯚ ﺑێﮕﺎﻧــە ﺑﯚ ھﺎﺗﻨە ﻧﺎو ﻛێﺸــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ،دەﺷێ ﺳﺒەی ﻟەﺑﺎﺗــﯽ ﺧێــﺮ و ﺳــﻮڵﺢ ،ﻟەﺑەر
ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺧﯚی ﺑەﻧﯿەﺗﯽ ﻧﺎﻧەوەی ﺷــەڕ و ﺋﺎژاوە ﻟە ﻧێﻮان ﺟﻮوﺗە ﺑﺮادا ﺑێﺘە ﺑەﯾﻦ. ﺋەﮔــەر ﺋەﻣــە ﺑــﯚ ﻛێﺸــەی ﻧﺎوﻣﺎڵــﯽ ﺧێﺰاﻧێﻜﯽ ﺳــﺎدە ﺋﺎوا ﺑــێ ﻛــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺑێﮕﺎﻧە ﻟــە دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯿﺪا ﺋەﮔــەر ھەﺷﺒێ زۆر ﺳــﻨﻮوردارە ،ﺋەی دەﺑێ ﺑــﯚ ﻧﺎوﻣﺎڵــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭘڕ ﻟە ﺧێﺮ و ﺑێــﺮ و ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺑﯚ ھێﺰە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ،ﭼﯚن ﭼﯚﻧﯽ ﺑێ؟! ﻟــە ﻧەرﯾﺘــﯽ ﺧێﺰاﻧــﺪا ﭼﻮوﻧە دەرەوەی ﻛێﺸــەی ﺧێــﺰان و ﺑﻮوﻧــﯽ ﺑە ﺑﺎﺳــﯽ ﺳــەرزﻣﺎﻧﯽ دەرودراوﺳێ و ﺧﻮێﺶ و ﺑێﮕﺎﻧە و ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧــﯽ ﺋــەم و ﺋــەو ﺑە ﻛێﺸــەﻛەﯾﺎن ،ﺑــە ﺋﺎﺑڕوﭼﻮون دەزاﻧــﺮێ و ھــﺎوﻛﺎت ﻣﺎﯾــەی ﺋﺎڵﯚزﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺸە ،ﭼﻮﻧﻜە ھەرﻛــەس دێ ﻛەوﭼﻜێﻜــﯽ ت�ێ رادەدا ،زۆرﺑەﯾﺶ ﻛﺎرﯾﺎن ﺧﺮاﭘﺘﺮﻛﺮدﻧــە و ﻛەﻣﻦ ﺋەواﻧەی ﻟــە ﺧەﻣــﯽ ﺳــﻮڵﺤﺪان ،ﺑﯚﯾە ﮔﻮﺗــﺮاوە )ﻛﻮڕﻛﻮژراو دادەﻣﺮﻛێ، دەﻣﺒەﺗــﺎڵ ﮔﯚﺷــﺘﺨﯚری داﻧﺎﻣﺮﻛێ!(. ﺋــەم ﻧەرﯾﺘە ﻣﯿﻠﻠﯿﯿە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺸﺪا ﻛﺎری ﭘێ دەﻛــﺮێ ،ﻛە ﺷــﺘێﻜە ﭘێﯽ دەﮔﻮﺗﺮێ ﺳەروەرﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ھﯿﭻ دەوڵەﺗێﻚ ﭘێﯽ ﺧﯚش ﻧﯿﯿە و رازی ﻧﺎﺑێ ھێﺰێﻜﯽ دەرەﻛﯽ ﺑێﺘە ﻧﺎو ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﻗەواراﻧە دەﺳــﺖ ﺗێﻜێﺸﺎﻧﯽ ﺑێﮕﺎﻧە ﺑﯚ ﻧێﻮ ﻛێﺸــە و ﻛﺎروﺑﺎرە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﻻوە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﻛە
ﺳە ﻧﮓ
105
ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ﻻواز و ﺋﺎﺳــﯚی ھەﺳــﺖ و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾــﺎن ﺗەﺳــﻜە و ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛەس ﯾﺎن ﮔﺮووﭘێﻜﺪا ﻟــە ﻗﺎڵﺐ دراوە، ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺋﺎﻣﺎدەن ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺑەرﺗەﺳــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﭘﯿﺮۆزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن، ﻟەواﻧە ﺳەروەری و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑڕﯾﺎر ،ھەڕاﺟﻔﺮۆش ﺑﻜﺮێﻦ. ﺋەو ﺟــﯚرە ھێــﺰ و ﻗەواراﻧەن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻣەﺣﺮەﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن رێﮕــە ﺑە دەﺳﺘێﻮەرداﻧﯽ دەرەﻛﯽ دەدەن، ﯾﺎن ﻟەوە ﺧﺮاﭘﺘﺮ ﺧﯚﯾﺎن دەﺳﺘﯽ دەرەﻛــﯽ ﭘەﻟﻜێﺶ و ﻓەرﻣﻮو ﻟێ دەﻛــەن و ﺑــە وﺗەﻛەﯾﺎن ﻓێﺮ دەﻛەن ،ﺗﺎ ﻟە ﺧــﺎوەن ﻣﺎڵ زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ھەﻗﺪار و ﺧﺎوەن ﻗﺴە ﺑﺰاﻧﻦ ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا. ﻋێﺮاق و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ، ﺑەداﺧێﻜــﯽ زۆرەوە ﺑــەم دەردە ﺋﺎﺑڕووﺑــەرەوە ﮔﺮﻓﺘــﺎرن .ﺑڕواﻧە ﭼەﻧــﺪ ﺋﺎﺑڕووﺑەراﻧەﯾــە ﺋــەو ﭘﺮﺳﯿﺎرەی ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر دﯾﻮﻣە و ﺧﻮێﻨﺪووﻣەﺗەوە ﻛە ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮی ﻛەﻧﺎڵە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧــﯽ ،ھﯚڵەﻧــﺪی ،ژاﭘﯚﻧﯽ، ﺗﻮرﻛــﯽ و ﺋێﺮاﻧﯽ دەﻛــەن :ﺋﺎﯾﺎ ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ وﺗەﻛەﺗــﺎن ﭼﯚﻧە ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﻟە ﻛێﺸــەی ﻧەوت و ﺑﻮدﺟــە ﻟــە ﻧێــﻮان ھەرێﻢ و ﺑەﻏــﺪا ،ﻟە ﻛێﺸــەی ﭘێﻜﮫﺎﺗﻨﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﻟە ﻛێﺸەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ و ھﺘﺪ ،ﻛە ﺋەواﻧە ﻛێﺸەی دروﺳﺖ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﻦ و ﺋﯿﺸﯽ ﻛﻮﻧﻮﺳــڵﺨﺎﻧە ﻧﯿﯿە ﻗﺴە
ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟە راﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻛﻮێ ﻛێﺸەﯾەك زەق ﺑﻮوەوە، ﺳــەﯾﺮی ﺋەﻣﻼوﺋــەوﻻ ﺑﻜــەن ﺑﺰاﻧــﻦ ﻛﺎم ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺗﺮی ﭘێ دادەﭘﯚﺷــﺮێﺖ .ھﺎووﺗﯿﯿەﻛﯽ ھەژاری ﺋەم وﺗە ﻛەی ﻛێﺸەی ﺋەوەﯾە ﻛێ ﺳەردارە ﺑەﻗەد ﺋەوەی ﻛێ ﺧەﻣﺨﯚرە و ﻛێ داﺑﯿﻨﻜﺎری ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە. ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛێﺸەی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ وەك دواﻛەوﺗﻨــﯽ ﻣﻮوﭼــە ،ﻛەﻣﯿﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ ،ﺋــﺎو و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری، ﺗێﻜﭽﻮوﻧــﯽ ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن و ﺗەواوﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن ،ﺷەڕی داﻋﺶ .ھﺘﺪ ،ھەﯾە ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟە ﻛێﺸەی دەرەﻛﯽ وەك ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺷــەڕی ﭘەﻛەﻛە ﻟەﺳــەر ﺧﺎﻛﯽ ھەرێﻢ و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﺑەھﯚی ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ و. ھﺘﺪ .ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟە ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﮔﺸﺘﯽ داو و دەزﮔەﻛﺎن ،ﺑەھەدەرﻧەداﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ،دادﭘەروەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ،زۆر ﮔﺮﻧﮕﺘــﺮە ﻟەوەی ﻛــێ ﺳــەرۆﻛﯽ وﺗە. ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﺑەﺳﯿﺎﺳــەﺗەوە ﺧەرﯾﻚ دەﻛﺮێ ﺋەﮔەر ﺋەو ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿﺎﻧە ﺑە رێﻜﻮﭘێﻜﯽ داﺑــەش ﺑﻜﺮێﺖ، ﺧەڵﻚ ﻛەی ﺋەو ھەﻣﻮو ﻛێﺸەی ﺑــﯚ دروﺳــﺖ دەﺑــﻮو ﺋەﮔــەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەﻏــﺪا دەرﮔەی ﺑەرووی
ﺋﺎوارەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺒــﺎر ،ﺗﻜﺮﯾــﺖ، رووﻣــﺎدی داﺧﺴــﺖ ،ﺗﯚ ﺧﯚت ﻓﺶ ﻛﺮدەوە و ھێﻨﺎﺗە ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﻣﺎڵ ﺑﯚ ﺧــﯚی ﻧەﺑﻮو ،ﻣﯿﻮاﻧﯿﺶ رووی ﺗێ ﻛﺮد( ﯾﺎن دﯾﺴــﺎﻧەوە ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ھەﻧﺪێــﻚ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺑــﺎ ﺗــﺎ ﻣﯿﻮاﻧﺨﺎﻧە، ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧە و ﻣﯚڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﺗەﻧﮕﮋە رزﮔﺎر ﺑﻜەن ،ﮔﺮﻧﮓ ﻧەﺑﻮو چ ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛــﯽ ﮔﺮاﻧــﯽ ﺑﺎزاڕ و ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﺮێ ﺑــﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ وﺗەﻛەت دروﺳﺖ دەﻛﺮد!. ﺋەم وﺗە ﻛێﺸەی زۆر ﻗﻮوڵﺘﺮ و ﮔەورەﺗﺮی ﺗــﻮوش ﺑﻮوە ﻛە ﻛێ دوو ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑێﺖ، ﺑەم ﺗﺎﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ھەر ﺧەرﯾﻜﯽ ﺳەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭼەﻟەﺣﺎﻧێﯿەی ﺗﯿﭭﯽ و ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﻛﺮاوە ،ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾە ﻟــەوەی ھەﻧﺎﺳــەﯾەﻛﯽ ژەھﺮاوی ھەڵﺪەﻣﮋێ ﻟە ﺳﺎﯾەی
وا ﺑﻜﺎت ،وﺗــﯽ ﺧﺎﻧەﺧﻮێ وەك ﻧەوﯾﺴــﺘﺮاو دەﯾﻨﺎﺳــێﻨێ و ﻟە وﺗەﻛە وەدەری دەﻧێﺖ. ﺋﺎﺧﺮ ﺑﯚ دەﺑێ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮان و دوور ﻧﯿﯿە ﻗەﺗەڕ و ﺳﻌﻮودﯾەﯾﺶ ﺑﺒﻨە ﺗەرەف و دەﻣڕاﺳﺖ و ھێﺰی ﻓﺸــﺎر ﻟە ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا؟! ﺋەﮔەرﭼﯽ ھەﻣﻮوﻻ ﻧﻜﻮڵــﯽ ﻟــەوە دەﻛــەن ،ﺑەم ھەﻣﻮواﻧﯿﺶ ﻣﺎﻣەڵــەی ﻟەﮔەڵﺪا دەﻛەن .ﺑﯚ دەﺑــێ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻟەﺳــەر ﻧﺎڕەزاﯾﯿﻨﺎﻣەﯾــﺎن ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻧەﺷــﯿﺎوی ﺑﺎزﮔەﯾەك ﺑە ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ وﺗﺎن ﺑﮕەﯾەﻧﻦ؟!
ﺑﺎرﮔەﯾﺎن ﺗێﻚ دەﻧێﻦ و دەڕۆن؟! ﻛﺎری وام ﭘێ ھەڵەﯾە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ وﺗﺎن ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻦ ﺑەﻛێﺸەﻛەی 23ی ﺣﻮزەراﻧﯿﺸەوە. ﺑەﻧﺪە ﻻﯾەﻧﮕــﺮی ھﯿﭻ ھێﺰێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﻢ ،دەﺷﺰاﻧﻢ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺳــەرﺟەم ﻋﺎﺷــﻘﯽ دەﺳەﺗﻦ، ﺑەم ﻛﺎﺗێ دەﺑﯿﻨﻢ ھﯚﺷــﯿﺎری ﻧﻮﺧﺒــەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﻤﺎن ھێﻨﺪە ﻧﺎﺳﺎﻏە ،ﭼێﮋ ﻟە ﻓەرﻣﻮوﻛﺮدن ﻟە ﺑێﮕﺎﻧە دەﺑﯿﻨێ ﺑﯚ ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟە ﻛێﺸە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ،ﻟە ﻧﺎﺧەوە ھەﺳﺖ ﺑە ﺷﻜﺎﻧەوە دەﻛەم.
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
ﺋﺎﮔﺎرداﯾــﺶ ﻛﺮاوەﺗــەوە ﯾــﺎن ﻛﺮاوەﺗە ﻣەرج ﺑەﺳەر ﻛﺎرەﻛەی! ﺑەﭘێــﯽ راﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ژﯾﻨﮕەی دوای ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﻛەم ،ھەر ﺧێﺰاﻧێﻚ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ژێﺮﭘەﻧﺠــە دەﺑێــﺖ ﺑەھــﯚی ﭘﯿﺴﯿﯽ ھەواوە .ﻟە ﺳەرووی دوو ھەزار ﺷــەھﯿﺪﻣﺎن داوە ﻟەﮔەڵ داﻋــﺶ ،ﺑەم ﻟە ﺳــەرووی 3 ھــەزار ﻛەس ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎرەوە ﺑەڕووداوی ھﺎﺗﻮﭼﯚ ،ﺳــﻮوﺗﺎن، ﻛﻮﺷﺘﻦ .ﺗﺎد ،ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳﺖ داوە .ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ وت ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑەﭼەك دەﻛﺮێــﺖ ﯾﺎن ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ،ﺧــﯚراك ،ﺋــﺎو و ھەوا...ﺗﺎد ،دەﺑێﺖ!. ﻛێﺸە ﻧﯿﯿە ﻛێ ﺳەرۆﻛە ،ﭼﻮﻧﻜە دەزﮔــەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری دووەم )ﺣﻜﻮوﻣــەت( دەﺑێ ﻛێﺸــەی
ﻛێﺸە ﻧﯿﯿە ﻛێ ﺳەرۆﻛە ،ﭼﻮﻧﻜە دەزﮔەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری دووەم )ﺣﻜﻮوﻣەت( دەﺑێ ﻛێﺸــەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺎت. ﻛێﺸــەی ﺋێﻤەی ھﺎووﺗــﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿە ﺑــێ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ژﯾﻨﮕەﭘﺎرێــﺰی .ﻛﺎم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿــﻞ و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و ﻛﺎرﮔە ﻟەدەرداﻧﯽ ﺋــەم ژەھــﺮە ،ھــەر ﺗەﻧﺎﻧەت
ﻛﺎﺗــێ دەﺑﯿﻨــﻢ ھﯚﺷــﯿﺎری ﻧﻮﺧﺒەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﻤﺎن ھێﻨﺪە ﻧﺎﺳــﺎﻏە ،ﭼێﮋ ﻟە ﻓەرﻣﻮوﻛﺮدن ﻟە ﺑێﮕﺎﻧە دەﺑﯿﻨێ ﺑﯚ ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟە ﻛێﺸە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ،ﻟە ﻧﺎﺧەوە ھەﺳﺖ ﺑە ﺷﻜﺎﻧەوە دەﻛەم
ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺎت. ﻛێﺸــەی ﺋێﻤــەی ھﺎووﺗــﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿە .ﺑﺎ ﺋێﺴﺘە ﭘﺮﺳﯿﺎر
• ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS ﻟە ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻟﯿﺒﯿﺎ ﺑﻜەن ﻛە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﺑەدەﺳﺖ ھﺎﺗﻮون ﻟەوﭘەڕی دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯽ دەژﯾﺎ ،ﻛە و ﻧﺰﯾــﻚ ﺑﻮوەﺗەوە ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺳەردەﻣﯽ ﻗەزاﻓﯽ ﺷﺎھﺎﻧە دەژﯾﺎن دەوڵەﺗێﻜــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﻛــە ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻮو ﯾﺎن ﺋێﺴﺘە ﺧﻮێﻦ ﻟە ھﯿــﻮای ھەﻣــﻮو ﺗﺎﻛێﻜــﯽ زۆرﺑــەی ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ دەڕژێﺖ و ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە .ﺑﯿﺮ ﻟە ﻗەد ﺋەوەﻧــﺪە ﺑێ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﻧەﺑﻮوە؟ ﺋەﻣــە ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﻜەﻧەوە و ﻟە ﭘەﻧﺎی ﻟﯿﺒﯿــﺎ ﺑەھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەم ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿــەوە ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدن ﺑەراورد ﻧﺎﻛﺮێ و ﻟە دەﻧﮕﺪاﻧێﻜﯽ ﺑەﻻوە ﻧەﻧێﻦ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ ھﺎووﺗﯽ ﺋﺎزاددا ﺧەڵﻚ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗﯚڵە ﻟە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺑەﺑێ ﺟﯿﺎوازی و ﺳــەرۆﻛەﻛەی ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ دەﻛﺎﺗەوە .ﺳﺎزﺷــﻜﺮدن ﺑەﻣﺎﻧﺎی راﺳــﺘەوﺧﯚ دﯾﺎری ﻛــﺮدووە .دۆڕان ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚﭼﯽ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ﺧﻮﻟەی ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﺷﻜﯚدارە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗەﻛە. ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑﻮوەﺗــە ﮔﺮﻓﺖ؟ ﺋەﮔەر ھــەر ﻛﯚك ﻧﯿﻦ ﻟەﺳــەر ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋەوەﻧﺪەی ﭘﺮﺳــەﻛە داﻧﺎﻧــەوەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ﺑﺎ ﻟە ﻣﺎوەی ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەھەڵﺪاﻧــەوەی ﺋــەم 24ﻣﺎﻧﮕەی ﻣــﺎوە ،ﭘێﻨﺞ ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧــﯽ ﺳەرﻛﺮدەﻛە ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻣێــﮋووی راﺑﺮدوو و ﺷــەڕﻛﺮدن ﻟەﺳــەر ھەرﯾەﻛە و ﭘێﻨﺞ ﻣﺎﻧﮓ ﺳەرۆك داھﺎﺗــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ھەرێﻤە ،ﺑێﺖ .ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﭘﯚﺳــﺘەﻛە ﺋەوەﻧﺪە ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﻟە ﺧەﻣﯽ ﭼــﯚڵ ﻧەﺑێﺖ و ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺑﯿﺮ ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎدا ﻧﯿﻦ .ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺧــﺮاپ ﻧەﻛەﻧەوە ﻟە واﯾە ﯾەﻛەﻣــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺋەم ﭘﯚﺳــﺘە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﻮێ ﺑﺎرودۆﺧێﻜﯽ دژواری ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﯾﮕﻮزەرێﻨــێ و ﻛێ ﺋێﺴــﺘە و ﺋﺎﺑــﻮوری دەژﯾــﻦ و ﺗﺎ دوێﻨێ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎرە؟ ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەم دەﻣﺎﻧﮕﻮت ﺷﯿﻌە ﻧﺎﻧﻤﺎن دەﺑڕێ ﺧﻮﻟــەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ھﯿﭻ و ﺳﻮﻧﻨەی داﻋﺶ ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪﻣﺎن ﻟــە ﺑﺎرودۆﺧەﻛــە ﻧﺎﮔــﯚڕێ ،دەﻛﺎت ،ﺋێ ﺧﯚ ﺋــەم ﺟﺎرە ﺋەوە ﺑەﭘێﭽەواﻧــەوە ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە ﺧﯚﻣﺎﻧﯿﻦ ھەﻧﮕﺎو ﺑﯚ زﯾﺎﻧﮕەﯾﺎﻧﺪن ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ دێﻨێﺘە ﺑە وت دەﻧێﯿﻦ .ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳــەت ﻟــە ﭘێﻨــﺎوی ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎﯾەوە. ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿــﺪا ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘﺎرﺗە ﮔﺸﺘﯽ ﺑێﺖ ﻧەك ﺗﯚڵەﺳەﻧﺪﻧەوە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯿﺮ و ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧــەوەی ﻛێﺸــە ﻟەو دەﺳﺘﻜەوﺗﺎﻧە ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﻟە ﻛەﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
19
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
105
ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮور
ﻓەرﻣﻮوﻛﺮدن ﻟە ﺑێﮕﺎﻧە
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20 www.wishe.net ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
ژﻣﺎرە ) ، (106ﭼﻮارﺷەم2015/ 8/ 19 ،
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
ﺷﯚﺧە ﻓﺎرﺳەﻛەی ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻛﻮردی
ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﭘێﮕەﻛەی ﺳێﻜﺴﯽ ﻛﺮدووە
ﺑﺎوﻛﯽ ﺷەرﻣەزار ﻛﺮد
10
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
11
15