ﭘﯿﺎوە ﺑەھێﺰەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەت دوور دەﺧﺮێﺘەوە
ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﺑﻦ ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوای داﻧﺎﻧﯽ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟە 24/9/2014ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،دوای زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻚ ﺑەﺳەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺋــەو ﻛﺎدرەی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕاﻧەوە ،ﭼەﻧــﺪان ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺳــەرﭘێﭽﯿﯽ ﺋﯿﺪاری و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە و ﺗەﺧﺸــﺎن و ﭘەﺧﺸــﺎﻧﯽ ﺑە ﭘﺎرەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﻛەﺳە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان” ،وﺷە“ ﭘەردە ﻟەﺳەر ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﺪەﻣﺎڵێﺖ.
3
ﻟەو ﭘێﺸــەوەﭼﻮوﻧﺎﻧەی ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﺑﺎڵﯽ ھێﺮۆﺧﺎن( و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺋﺎراوە ،ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ رێﻚ ﻛەوﺗﻮون ﻟەﺳــەر دوورﺧﺴﺘﻨەوەی ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھەرێــﻢ و ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ھێﺮۆﺧﺎن داوای ﻛﺸــﺎﻧەوەی رەﺳــﻮوڵ ﻟە ﺟێﮕﺮاﯾەﺗﯿﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت.
3
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
ﮔﯚڕان ﭘﺎوﺗﮕەی ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ دەوێ
ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﭘڕ ﺑﻜەﻧەوە، ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ھەوڵﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەﯾەﻛﯽ ﻧەوت دەدات ،ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎن دووﭘﺎت دەﻛەﻧەوە ﮔﯚڕان دەﯾەوێ وەك ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚی ھەﺑێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 14
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﺋێﺮان ﻧﺎﯾەوێﺖ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻻی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە
ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﺎﮔەداری ﭘﯿﻼﻧە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧە دژی دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی
دﯾﻨﺪار دۆﺳﻜﯽ:
ﺑەﺷﺪاری ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻣﺎﻧﺎی ﺗﺮ دەﮔەﯾەﻧێﺖ
دﯾﻨﺪار دۆﺳــﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﺑﻜەن و دەﺑێ ﺳﺎزاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻜەن. دﯾﻤﺎﻧەﯾەك ﻟە ل 3
3ھەزار ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر ﺑە ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﻠەﯾﺎن ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە ﺑەﭘێﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەك ﻛە دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە ،دەرﻛەوﺗﻮوە ﭘﺘﺮ ﻟە 3 ھەزار ﺳەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﭘﻠە ﺗﺎﯾﺒەﺗــەﻛﺎن) ،ﭘﻠەﻛﺎﻧﯽ ﯾەك ،دوو ،ﺳــێ( ﻟە داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺑڕواﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 4
ﭘﮋاك ﻟە ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮداوە ﺑﯚ ﺧﻮداﻧﯽ رۆژھەت
ﺋێﺮان ،ﺑﯚ ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ھەﯾﻤەﻧەی ﺧﯚی ﻟەﺳــەر ﺗەواوی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە ،ﻧﺎﯾەوێﺖ ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە وەرﺑﮕﺮێﺘەوە و ﺋەو ﻛﺎرەش ﻟە ڕێﮕەی ھەردوو ﺣﺰب ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧەوە دەﻛﺎت .ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی دوێﻨێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪ .ﺳــەرﻛﺮداﯾەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ”ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی زۆر ﺧێﺮا ﻛﺮاون و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺧﯚی ﺋﺎﮔەداری ھەوڵﯽ دەرەﻛﯿﯿە ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎن ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﻣێﮋووﯾﯿە“.
2
8 18
ﻋﯿﻤﺎد ﯾەﺷﺎر ﺷەوﻛەت
ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﻣێﻨێﺘەوە
ﺧەڵﻚ ﻟە ھەرێﻤﯽ داﻋﺸەوە ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮی ﻛەرﻛﻮوك دەﻛﺮێﺖ
ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﻣەﻧﺪەﻻوی
ﻟەم ﺷەڕەدا ﻛێ ﺳەردەﻛەوێ؟
ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿە؟
ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟە رێﮕەی ﭘﺎرﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە )ﭘﮋاك( ﺑــە ﺑەردێﻚ دوو ﭼﯚﻟەﻛــە ﻧﺎ ،دەﯾﺎن ﭼﯚﻟەﻛەی ﻛﻮﺷﺘﻮوە .ﭘﮋاك ﺑە ﺋﺎﮔﺎداری ﯾﺎن ﺑەﺑێ ﺋﺎﮔﺎداری، ﺑﻮوەﺗــە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﭘــﮋاك ﻛە ﯾەﻛــەم ﺑﻨﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷﺎری ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮدا ﺑﻮو ﺋێﺴﺘﺎ دەﯾەوێ ﺑﺒێﺘە ﺧﻮداﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 5
راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 8
16
ﺧەوﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ 5000ﺧێﺰان ﺑە ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن درێﮋ دەﺑێﺘەوە
13
ژێﺮی ھەوﻟێﺮ دەرﯾﺎﯾﺶ ﺑێﺖ ﻟە وﺷﻜﯽ دەدات
12
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﺳەرﭼﺎوەﯾەك :ﺋەم ﻛﺎرەی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑوەﭘێﻜﺮدﻧﯽ ھێﺰ ﻟە ﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن و داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﮔﻮﻟـﻠەﻧەﺑڕ ،ﺋەﻣە ﻛﻮدەﺗﺎ ﺑﻮو ﺑەﺳەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟە ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەم ﺷێﻮەﯾە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدراوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘەرﻟەﻣﺎن ھێﺰی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺧﯚی ھەﯾە ﻟە ﻧێﻮ ھﯚڵەﻛﺎن ﻛە ﭘﯚﻟﯿﺴﻦ و...
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺋێﺮان ﻧﺎﯾەوێﺖ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻻی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە
ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﺎﮔەداری ﭘﯿﻼﻧﯽ دەرەﻛﯿﯿە دژی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوڵەت وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﺑﯚ ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ھەﯾﻤەﻧەی ﺧﯚی ﻟەﺳەر ﺗەواوی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە ،ﻧﺎﯾەوێﺖ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە وەرﺑﮕﺮێﺘەوە و ﺋەو ﻛﺎرەش ﻟە ڕێﮕەی ھەردوو ﺣﺰب ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧەوە دەﻛﺎت .ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی دوێﻨێــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻮﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪ .ﺳەرﻛﺮداﯾەﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ”ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی زۆر ﺧێــﺮا ﻛﺮاون و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺧــﯚی ﺋﺎﮔەداری ھەوڵــﯽ دەرەﻛﯿﯿە ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎن ﺑەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﻣێﮋووﯾﯿە“. ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﭼﺎودێﺮاﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدەن ﻛە ﺋێــﺮان دەﯾەوێﺖ ﻟە رێﮕەی ﻟــێ ﺳــەﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘە ﻟە ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ھەﯾﻤەﻧەی ﺗەواوەﺗﯽ ﻟەﺳەر ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﻜﺎت و ﺑﯿﺨﺎﺗە ژێﺮ رﻛێﻔﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧﯚﯾەوە ،ﺑەم ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺋەو ﺟﯚرە ﺑﺎﺳــﺎﻧە دروﺳﺘﻜﺮاون. ﺷــﯚڕش ﺣەﺳــەن ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋەوە دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە ﺋێﺮان ھەﻣــﻮو ﻛﺎﺗێــﻚ ھەوڵﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەﯾﻤەﻧەی ﺧﯚی داوە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺘەوی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺳــەﻟﻤێﻨەری ﺋەو ڕاﺳﺘﯿﯿەن .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێــﺮان دەزاﻧێــﺖ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛەی دژی ھەﯾﻤەﻧەی ﺋێﺮاﻧە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋــەوەش دەزاﻧﻦ ﻛــە ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﺰﯾﻜﺎﯾەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھەﯾە، ﺑﯚﯾە ﺋێﺮان ﭘﺎرﺗــﯽ و ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑە ﻛﯚﺳــﭙﯽ ﺑــەردەم ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێﺖ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە“. ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﻛﺎرﯾﮕەری ﺋێﺮان ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧــەوەی ﻟەﺳــەر
ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ،ﺋەو ﭼﺎودێﺮە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە دەڵــێ ”ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋێﺮان ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑە ﮔﺸﺘﯽ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ھەﯾە، ھەﻣﻮواﻧﯿــﺶ ﺋــەوە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﺋێﺮان ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛێﺘﯽ و ھﺎوﻛﺎت ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﭘﺘەوﯾﺎن ھەﯾە و ﺋێﺮان ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ھێﺰی ﺧﯚی ﻟەڕێﮕەی ﺋەو دوو ﻻﯾەﻧەوە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رادەﮔﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺋەﮔەر ﯾەﻛﻼﻛەرەوەﯾــﺶ ﻧەﺑﻦ ،ﺟێﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﺑێﺖ“. ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن 30 ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕەی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ھەﯾــە، ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەی دوێﻨێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﭼﻮار ﭘﺮۆژەﯾﺎﺳﺎی ھەﻣﻮاری ﯾﺎﺳﺎی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﺧــﯚی ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑــﻮو ،ﭼــﻮار ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕەی ﺗﺮﯾﺶ ﺑە ﻧﻮێﻨەر ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﻛﺮد. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭘــﺮس ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎوی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜــﺮێ ،ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﺧێﺮا
ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ ،ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت ﻟەدوای ﺳەرداﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ و ﺑﺎﺳــﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺑە راﺷــﻜﺎوی ﻟەﮔەڵ ﺑﺎراك ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ و ﺑﺎﯾﺪﻧﯽ ﺟێﮕــﺮی ،ﺑﯚﯾە وﺗﺎﻧﯽ دژە ﻛــﻮرد ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت ﺋێﺮان ھەﻣﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﮔەڕ ﺑﯚ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﯾەﻛڕﯾﺰی ﻛﻮرد و ﭘﻮوﭼﻜﺮدﻧــەوەی ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﻣێﮋووﯾﯿە“. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚی ﺑە وردی ﺋﺎﮔــەداری ﺋەو ﭘﯿﻼﻧە دەرەﻛﯿﯿﺎﻧەﯾە و دەزاﻧێﺖ ﻟــە ﻛﻮێــﻮە ﺋﺎراﺳــﺘە دەﻛﺮێﻦ، ھــﺎوﻛﺎت ﺑــە وردی ﺋﺎﮔەداری ﺋەوەﯾە ﻛــە ھەوڵﯽ ﮔــەورە ﻟە ﺋﺎراداﯾــە ﺑــﯚ ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎن ﺑە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗەﻛــە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ زۆر ﺧێﺮا ﺑەڕێــﻮە دەﭼــﻦ و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﻟــە داھﺎﺗــﻮوی ﻧﺰﯾﻜﺪا راﺑﮕەﯾەﻧﺪرێ“. ”ﺋــەو ﭘێﺸــﮫﺎﺗە ﮔﺮﻧﮕﺎﻧــە ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرددا ﻟەﻻﯾــەن ﺑﺎرزاﻧﯿﯿــەوە ﺑــە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ و ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن راﮔەﯾەﻧﺪراوە ،ﺑﯚﯾــە ﭘەﻟە ﭘەﻟﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن ﺑــﯚ ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻟەم ﻛﺎﺗەدا ﻛە ﺗەﺑﺎﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺗێﻚ دەدا ،ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوﯾﯿە“ ﺳەرﭼﺎوە ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﭘﺎرﺗﯽ وای ﮔﻮت. ﺋــەو ﭘەﻟــە ﭘەﻟــەی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان دەﯾﻜەن ﺑﯚ ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺳــﺎڵﺢ ﻗەﻻب وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻮوی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺋﻮردن ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻟە وﺗﺎرێﻜﺪا ﻟە
ﻣﺎڵﭙــەڕی )ﺷەرﻗﻮﻟﺌەوﺳــەت( ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدﺑﻮو ،ﻟــە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ”ﻗﺎﺳــﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ“، ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ھێﺰی ﻗﻮدﺳﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻗەﭼــﯚﻻن ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻟەﮔــەڵ ”ھێﺮۆ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺋەﺣﻤەد“ ،ھﺎوﺳەری ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەرﯾەك ﻟە )ﻣەﻻ ﺑەﺧﺘﯿﺎر( ﺋەﻧﺠﺎم داوە و داوای ﻟێ ﻛﺮدوون ،ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﻻﺑﺪەن“. ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘﯿﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧە رەت دەﻛﺎﺗەوە و دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋێــﺮان وەك ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺋەو ﺣﺰﺑە واﯾە ﻟەﮔەڵ ھەﻣﻮو وﺗﺎن و ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﭼەﻛە. ﻟــە دوای ﻧەﺧﯚﺷــﻜەوﺗﻨﯽ ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ و دوورﻛەوﺗﻨــەوەی ﻟــە ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ و ھــﺎوﻛﺎت
زەﻗﺒﻮوﻧــەوەی ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺋێــﺮان ﺑە ﻓەرﻣﯽ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛــە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻻی ﺋێﺮان ”ﭘﻠە ﯾەﻛە“ ،ﺑەردەواﻣﯿﺶ ھەوڵﯽ ﻛﭙﻜﺮدﻧەوەی ﻧﺎڕەزاﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋەو ﺣﺰﺑە و ﻟێﻚ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧەوەی ﺑﺎڵە ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەدەن. ﺋﯿﺒﺮاھﯿــﻢ ﺟــەﻻل ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ”وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺋەوان ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﯾــﺪا وەﻣﯽ ﺋەو ﻧﻮوﺳــﯿﻨەی ﺳــﺎڵﺢ ﻗەﻻﺑﯿــﺎن داوەﺗــەوە و زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻗەﻻب ﺗەﻧﯿــﺎ وﯾﺴــﺘﻮﯾەﺗﯽ ﺑﻮﺧﺘﺎن ﺑە ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑﻜﺎت“ .ﺟــەﻻل رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﯾەﻛێﺘــﯽ وەك ﭼﯚن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛــﯽ ﺑەھێــﺰی ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚ و دەرەوە ھەﯾە ،ھەر ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە و ﺑێ ﺟﯿﺎوازی ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗێﻜــﯽ وەك ﺋێﺮان دەﻛﺎت“ رەﺗﯿﺸــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە
ﺋێﺮان ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﺮدﺑێﺖ. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﺑــە ﺧﺴــﺘﻨەڕووی ﭘﺮۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑــﯚ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ھەرێــﻢ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑەﺳــەر دوو ﺑــەرەی ”ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆك ﻟە ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺑە دەﻧﮕﺪاﻧﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚ“ داﺑەش ﻛــﺮدووە ،ﺑەوەﯾــﺶ دۆﺧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺋﺎڵﯚز ﻛﺮدووە. ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻞ ﮔەڵــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﮔﯚڕان، ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ،ﺋێﺮان ﻟە ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﺪا رۆڵێﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻧﺎﺑێــﺖ .ﮔەڵﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﺋەوەی ﮔﻮاﯾــە ﺋێﺮان ﻟەڕێﮕــەی ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯿﯿــەوە ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘە ﻟە ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﺴﺘێﻨێﺘەوە،
دەﻧﮕﯚی ﭘﺎرﺗﯿﯿــە ﻛە دەﯾەوێﺖ ﻛەﯾﺴەﻛە ﺑە ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻜﺎت“. ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێــﻢ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋﺎﺑــﯽ داھﺎﺗــﻮو ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑە وادە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛەی دێﺖ ،ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا ﻣﺸﺘﻮﻣڕی ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﭼﯚﻧﯿەﺗﯽ ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﺋــەو ﭘﺮﺳــەﯾە، ﺑــەم ھﯿــﭻ ﭼﺎرەﺳــەرێﻜﯽ رازﯾﻜــەر ﻧەﺧﺮاوەﺗــە ڕوو ﻛــە ﻛﯚدەﻧﮕﯽ ﻟەﺳــەر ﺑێ ،ھﺎوﻛﺎت ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨەوەی دەﺳــﺘﻮوری ھەرێﻤــﻦ و ﺋەوەﯾﺶ ﯾەﻛێﻜە ﻟە رێﮕە ﭼﺎرەﻛﺎن ﻛە دەﺳﺘﻮور ﺋەو ﭘﺮﺳە ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺋێــﺮان و ﭘﺎرﺗﯽ وا ﻧﺎﺳــﺮاون ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ”ﭘﺘــەو“دا ﻧﯿــﻦ و ﺑــەردوام ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺷﺎراوەﯾﺎن دژی ﯾەﻛﺘﺮ ھەﯾە.
زاری ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑو ﻛﺮاﯾــەوە ﻟەﻻﯾــەن ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺳــێﺒەرەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان، ﻟــە رووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺟەﻋﻔەر ﺋێﻤﻨﻜﯽ ﺑەھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك رەت ﻛﺮاﯾەوە و ﺑە ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە ھەژﻣﺎر ﻛﺮا. زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن، ﻛە ﯾﻮﺳــﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘﻼﻧﯽ ﺑﯚ دوای ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەﯾــﺶ داﻧﺎﺑﻮو، ﺋەﮔــەر دوای ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ھﯿﭻ روو ﻧەدات و ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﺎﺳــﯽ ﺋــەو رێﻮﺷــﻮێﻨە ﺑﻮرووژێﺖ ﻛە ﺑﺎرەﮔەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘــڕ ﻟــە ﭘﺎﺳــەواﻧﯽ ﭼەﻛــﺪار ﻛــﺮد ،ﺋــەوﻛﺎت ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺋەوە دەھێﻨێﺘەوە ﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ھەﺑﻮوە ﭘﺎرﺗﯽ رێﮕﺮی ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﺑــﻜﺎت ،ﺑﯚﯾە ﺋەم رێﻮﺷــﻮێﻨەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗەﺑەر ،ﺑــەم ﭼﺎودێﺮان دەڵێﻦ ،ﺋەﮔەر ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﯿﻮﯾﺴــﺘﺎﯾە رێﮕﺮی ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﺑﻜﺎت، ھێﺰی ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ھەوﻟێﺮ
ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘﺎﻧەﯾﺎن ھەﯾە ،ﺋەم رێﻮﺷﻮێﻨەی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ھﯿــﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻧەدەﺑﻮو ﺋەﮔەر ﺧﻮاﺳــﺖ ﻟەﺳەر رێﮕﺮﯾﻜﺮدن ﻟە رێﯽ ھێﺰ ھەﺑﻮواﯾە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺷﺎرێﻚ ﻛــە ژﻣﺎرەﯾﺎن ھەزاران ﻛەﺳــە، ﺑەو ژﻣــﺎرە زۆرەی ﭘﺎﺳــەواﻧﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن رێﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺋەم ﻛﺎرەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺑوەﭘێﻜﺮدﻧــﯽ ھێــﺰ ﻟــە ﻧێــﻮ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﮔﻮﻟـﻠەﻧەﺑڕ ،ﻛﻮدەﺗﺎ ﺑﻮو ﺑەﺳەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟە ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەم ﺷێﻮەﯾە ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧــەدراوە، ﭼﻮﻧﻜە ﭘەرﻟەﻣﺎن ھێﺰی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺧﯚی ھەﯾە ﻟــە ﻧێﻮ ھﯚڵەﻛﺎن ﻛە ﭘﯚﻟﯿﺴــﻦ و ھﯿﭻ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑەوە ﻧﺎﻛﺎت ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎن ﺋەرﻛﯽ ﺋەوان ﺑﮕێڕن.
ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ﺗەﻧﯿﺒﻮو وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺑﺎز دوێﻨێ ﺳێﺸەم ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ژﻣﺎرە 17ی وەرزی ﺑەھــﺎری ﺋەﻧﺠﺎم دا ،ﺑــەم ﺟﯿﺎواز ﻟە رۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺳــەﯾﺮ و ﺟﯿﺎواز ﮔﯿﺮاﯾەﺑەر و ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھێﺰی زۆری ﻟە ﭘﺎﺳــەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھێﻨﺎﺑﻮوە ﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەوروﺑەری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ﭘﺸﻜﻨﯽ ﺑﻮو ،ﺑە ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﮔﻮﻟـﻠەﻧەﺑڕ ﻧﮫﯚﻣﯽ ﯾەﻛەم و دووەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﺗەﻧﯽ ﺑــﻮو و ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﮔــەدار ﻛﺮاﺑﻮوﻧەوە و ﭼﺎودێﺮاﻧﯿﺶ ﺋەﻣە ﺑە ﻛﻮدەﺗﺎ ﻧﺎوزەد دەﻛەن.
ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ”وﺷــە“ ﻟەﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑەﯾﺎﻧﯽ دوێﻨــێ ﺳێﺸــەم ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳەﻋﺎت 8ی ﺑەﯾﺎﻧــﯽ ﭼﻮوﺑﻮوە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا رۆژاﻧﯽ ﺗــﺮ ﺳــەﻋﺎت 9دەﮔەﯾﺸــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑە ﺑەراورد ﺑە رۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ژﻣﺎرەی ﭘﺎﺳــەواﻧەﻛﺎﻧﯽ زۆر زﯾﺎد ﻛﺮدﺑﻮو، ﺑەر ﻟــە ﭼﻮوﻧە ﻧێــﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎﺳــەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەوروﺑەری
ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ﺑەوردی ﭘﺸﻜﻨﯽ و ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺳەرﺟەم ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺟێ ﻧەھێڵﻦ. ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮی )وﺷــە( ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﮔﻮﺗــﯽ ،ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗﻮوﺷﯽ ﺳەرﺳــﻮڕﻣﺎن ھﺎﺗﺒﻮون، ﭼﻮﻧﻜــە ﺟﮕەﻟەو رێﻮﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﺑەڕێﻮەﭼﻮوﻧــﯽ ﻟەﻛﺎﺗــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــە ،ﻧﮫﯚﻣــﯽ ﯾەﻛەم و دووەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑــە
ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗەﻧﺮاﺑــﻮون و رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﮔﯿﺮاﺑﻮوﻧەﺑەر. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ،ﻛە ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺧﻮدی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﮔﻮﻟـــﻠەﻧەﺑڕﯾﺎن ﭘێ
ﺑﻮوە و ﺳەرﺟەم ﭘﺎﺳــەواﻧەﻛﺎن ﺋەم ﺟــﯚرە ﺟﻠەﯾــﺎن ھێﻨﺎﺑﻮو و ھەﻣﻮوﺷــﯿﺎن ﺑــە دەﻣﺎﻧﭽــەوە ھﺎﺗﺒﻮوﻧــە ژوورەوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە دەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ھﯚڵــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿــﺶ ﺑــە دەﻣﺎﻧﭽــەوە وەﺳﺘﺎﺑﻮون. ﭼﺎودێﺮاﻧــﯽ دۆﺧەﻛە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە
دەﻛــەن ،ﻛە ﺋەو رێﻮﺷــﻮێﻨەی ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﮔﺮﺗﻮوﯾەﺗﯿﯿە ﺑەر ،ﺑەﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەو دەﻧﮕﯚﯾە ﺑﻮوە ﻛە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﺑو ﻛﺮاﯾەوە ﮔﻮاﯾە ﭘﺎرﺗﯽ رێﮕﺮی دەﻛﺎت ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛە ،ﺑەم ھەر زوو ﭘﺎرﺗﯽ ﺋەو دەﻧﮕﯚﯾﺎﻧەی رەت ﻛﺮدەوە و ﺋەو ﻗﺴﺎﻧەﯾﺸﯽ ﻟەﺳەر
ﺳﻴﺎﺳەت
ھێﺮۆﺧﺎن و ﻧەوﺷﯿﺮوان ،ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ ﻟە ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻻ دەدەن
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەو ﭘێﺸــەوەﭼﻮوﻧﺎﻧەی ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﺑﺎڵﯽ ھێﺮۆﺧــﺎن( و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺋﺎراوە ،ﺑــە ﻧﮫێﻨﯽ رێﻚ ﻛەوﺗﻮون ﻟەﺳەر دوورﺧﺴﺘﻨەوەی ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳﻮوڵ ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھەرێﻢ و ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺑــﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻟە داھﺎﺗﻮودا ھێﺮۆﺧﺎن داوای ﻛﺸــﺎﻧەوەی رەﺳﻮوڵ ﻟە ﺟێﮕﺮاﯾەﺗﯿﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت. ﺑەﭘێﯽ ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ”وﺷــە“ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دەﺳــﺘﯽ ﺧﺴــﺘﻮوە ،ھەرﯾــەك ﻟە ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ و ھێﺮۆ ﺑﺮاﯾﻢ ﺋەﺣﻤەد ،ﺗﺮﺳﯽ زۆرﯾﺎن ﻟە ﺑەھێﺰی و ﭘێﮕەی ﺟەﻣﺎوەری و ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳﻮوڵ ھەﯾە و رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ ﻧﮫێﻨﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ دووری ﺑﺨەﻧەوە. ”ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵێﻜە ﭘﻼﻧەﻛــە ﯾەﻛﻼﯾەﻧە ﻟەﻻﯾــەن ھێﺮۆﺧﺎﻧــەوە دەﺳــﺘﯽ ﭘێ
ﻛــﺮدووە و ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳــﻮوڵ ﻛە ﺟێﮕﺮی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﯾەﻛێﺘﯿﯿە، ﻟە ھﯿــﭻ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻧﺎﻛﺮێﺘــەوە ،ﺑەم دواﯾﯿﺎﻧە ﺑەھــﯚی ﺋــەو ﻧﺰﯾﻜﯿﯿەی ﻟە ﻧێﻮان ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ھﺎﺗە ﺋﺎراوە و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھێﺮۆﺧﺎن و ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ،ھــەردووﻻ ﺑە ﻧﮫێﻨــﯽ رێــﻚ ﻛەوﺗﻮون ﻟەﺳــەر ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳﻮوڵ“ ﺳەرﻛﺮدەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ وای ﮔﻮت. ﺋەو ﺳەرﻛﺮدەﯾە ﻛە ﺑە ﻧﺰﯾﻚ ﻟە ﺟێﮕﺮی
ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺣﯿﺴﺎب دەﻛﺮێﺖ ،ﺋەوەﯾﺸــﯽ ﺧﺴــﺘە روو ﻛە ”ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﺑﺎڵــﯽ ھێﺮۆﺧﺎن داوای ﻛﺸــﺎﻧەوەی ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳــﻮوڵ ﻟە ﺟێﮕﺮاﯾەﺗﯿــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەن و ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑەرھەم ﺋەﺣﻤەد ﺳﺎڵﺢ ﺑﯚ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە روو ،ﻟەو رێﮕەﯾەوە ﻛەﻟێــﻦ دەﺧەﻧە ﻧــﺎو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛەی ﻛﯚﺳــﺮەت رەﺳــﻮوڵ و ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ و ھﺎوﻛﺎت ﺗﺮس ﻟەﺳــەر ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴﻮوم ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﺎر ﻧﺎھێڵﻦ“. ﻟەﺑﺎرەی ﺟﯚری ﺋەو ﺗﺮﺳــەی ﻟەﺳــەر ﭘﯚﺳــﺘەﻛەی ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر ھەﯾــە؟ ﺳــەرﻛﺮدەﻛەی ﯾەﻛێﺘــﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدەوە ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻚ ھەﯾە ﻛە ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴــﻮوم ﺑﻜﺸێﻨﺪرێﺘەوە و ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ وەك ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر ﺟێﯽ ﺑﮕﺮێﺘــەوە ،ﺑﯚﯾــە ھێﺮۆﺧﺎن ﺗﺮﺳــﯽ ﻟێ ﻧﯿﺸــﺘﻮوە و دەﯾــەوێ ﺑە ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ رازﯾﯽ ﺑﻜﺎت و وەك ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺑــﯚ داڕﺷــﺘﻮوە ،ﻛﺎروﺑﺎری ﺣﺰﺑﯿــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﺧﯚﯾەوە ﺑﻤێﻨێﺖ“. ﻟــە دوای ﻧەﺧﯚﺷــﻜەوﺗﻨﯽ ﺟــەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﻟە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ ﻟەﺳــەر ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛە و ﺑﺎڵﯽ ھێﺮۆﺧﺎن ﺑە ﺗەواوی ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ داراﯾﯽ و ﺑڕﯾﺎر و ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ﻛﺮدووە.
”وﺷە“ ﭘەردە ﻟەﺳەر ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻻ دەﺑﺎت وﺷە /ﺑﺎز ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دوای داﻧﺎﻧﯽ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە 24/9/2014ﻟــە ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،دوای زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻚ ﺑەﺳــەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺋەو ﻛﺎدرەی ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧەوە ،ﭼەﻧﺪان ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺳەرﭘێﭽﯿﯽ ﺋﯿﺪاری و ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺋەﻧﺠﺎم داوە و ﺗەﺧﺸﺎن و ﭘەﺧﺸﺎﻧﯽ ﺑە ﭘﺎرەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﻛەﺳە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی” ،وﺷە“ ﭘەردە ﻟەﺳەر ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﺪەﻣﺎڵێﺖ.
ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، دوای ﮔﺮﺗﻨــە دەﺳــﺘﯽ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەدەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە، ﻧﺎوﺑﺮاو 106ﻛﺎرﻣەﻧﺪ و 15راوێﮋﻛﺎری داﻣەزراﻧﺪووە .ﻟــە ﻧێﻮ راوێﮋﻛﺎرەﻛﺎﻧﺪا دوو راوێﮋﻛﺎر ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮوە و ﯾەﻛێﻚ ﺑــﯚ ﺗﻮرﻛﻤــﺎن و راوێﮋﻛﺎرێﻜﯿﺶ ﺑﯚ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﺳەرﺟەم راوێﮋﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺳــەر ﺑــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕاﻧﻦ و راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﻻﯾــەن ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە داﻣەزرێﻨﺮاون. ھەروەھﺎ دەڵێ ،ﻟەو ژﻣﺎرە راوێﮋﻛﺎر و ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەی ﻛە ﻟەرووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﺳــەر ﺑــە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕاﻧﻦ و ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﯾﻤەزراﻧﺪوون ،زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﻦ ،ﺑەو ھﯚﯾەوە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺟﮕە ﻟە ﻣﻮوﭼەی رەﺳــﻤﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ھــەر ﯾەﻛێﻜﯿﺎن
وەك ﻛﺮێــﯽ ﺧﺎﻧﻮو و ﺑــڕی 460ھەزار دﯾﻨﺎر وەك ﻛﺮێﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺧەرج دەﻛﺎت ،ﻛە ﺋەﻣەﯾﺶ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە و ﺧﺮاپ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ دەﺳەت و ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﯽ روون و ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە. ﺋەو ﺳــەرﭼﺎوەﯾە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت، ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو راوێﮋﻛﺎر و ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن داﯾﻤەزراﻧﺪوون، ﺑــە ﺑڕواﻧﺎﻣــەی ﻣﺎﺳــﺘەر و دﻛﺘــﯚرا داﻣەزرێﻨﺮاون و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺋەوەی ﺧﺎوەﻧﯽ
ﺋــەم ﺑڕواﻧﺎﻣﺎﻧە ﺑێ ،ﺑــڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ دﯾﻨﺎر دەﭼێﺘە ﺳــەر ﻣﻮوﭼەﻛەﯾﺎن، ﺑەم ﺋەواﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑڕواﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ و وەزارەﺗﯽ دادی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻧەﻛــﺮاوە. ھﺎوﻛﺎت ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺟﯿﺎوازی ﻟــە ﻧێــﻮان راوێــﮋﻛﺎرەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺑەﺳــەرﯾەوە دﯾﺎرە ،ﭼﻮﻧﻜە راوێﮋﻛﺎر ھەﯾە ﺳﺎڵێﻜە داﻣەزراوە 3 ،ﺟــﺎر ﺋﯿﻔﺎدی ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە دەرەوە وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ﻛــە ﺋەﻣەﯾﺶ ﻟﯚژﯾﻜــﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﺳــێﻚ ﺳــﺎڵێﻚ ﺑﻮوﺑێﺘە راوێﮋﻛﺎر ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜــﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪی ﻟەﺑﺎرەی ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿــەوە ﻧﯿﯿــە ،ﺑەم ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﯾﺨﺎﻧە ﻧێﻮ ﺷﺎﻧﺪە رەﺳــﻤﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﺑەھﯚی ﻧﺰﯾﻜــﯽ ﻟە ﺧﯚی و ﭘەﯾﻮەﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑﯿﯿەوەﯾە.
دﯾﻨﺪار دۆﺳﻜﯽ :ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟە ﺑﺎدﯾﻨﺎن ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧﺎﻛەن
ﺑەﺷﺪاری ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻣﺎﻧﺎی ﺗﺮ دەﮔەﯾەﻧێﺖ
وﺷە /دھﯚك دﯾﻨﺪار دۆﺳﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮاﻧﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ، ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﺑﻜەن و دەﺑێ ﺳﺎزاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻜەن. دۆﺳﻜﯽ ﻛە ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳەرﻛﺮدە دﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﻟەﮔەڵ ”وﺷــە“ ﺳەرﺳــﻮڕﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛەی دوێﻨێ ﺳێﺸەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﺸﺎن دەدات .ھﺎوﻛﺎت ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟە ﭘﺸﻜﯽ ﺑﺎدﯾﻨﺎن ،ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن داوە ﺑەﺷﺪاری ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەﻛەن ﺗــﺎ ﺳــﺎزان ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻧەﻛﺮێﺖ. ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻗــﻮوڵ ﻟە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺳــەری ھەڵــﺪاوە،
ﭘێﺘﺎن واﯾە ﺋەﻣە ﭼﯚن ﭼﺎرەﺳەر دەﻛﺮێﺖ؟. ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺧﯚی ﻟــەوەدا دەﺑﯿﻨێﺘەوە ﻛە ﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑە ﺳﺎزاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜــﺮێ و ﭘﺎﺷــﺎن رێﻮﺷــﻮێﻦ و ﺳــﺎزاﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﺸــﯽ ﺑــﯚ ﺑﺪۆزرێﺘــەوە، ﺑﯚﯾــە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻣــەوە ﻟەم دۆﺧە ھەﺳــﺘﯿﺎرەی ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯿﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ، ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺳــﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ھەﯾە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮﻓﺘە. ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﺑــە ﭼﺎوێﻜــﯽ
ﺣﺰﺑﯿﯿﺎﻧە ﺳــەﯾﺮی ﭘﺮﺳــەﻛﺎن دەﻛەن ،ﺋەوەﯾــﺶ دۆﺧەﻛەی ﮔەﯾﺎﻧﺪووەﺗە ﺣﺎڵەﺗﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوی و ﺳﺴــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــە ،ﺋﺎﯾــﺎ
ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ھەﻣــﻮو ﭘڕۆژاﻧــە ﻟەﻻﯾــەن ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧەوە ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻧــﺎﻛﺎت، ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژە ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻜﺮێ ﺳﻮودی ﺋەوﺗﯚی ﻧﯿﯿە
ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺳــﺎزان ﺑﻜﺮێﺖ؟. ﭘێﻢ واﯾە ھەر ھێﺰ و ﺣﺰﺑێﻚ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ھەﺑێ ﻟەﺳــەر ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دەﺑێ رێﺰ ﻟــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھــەر ھێﺰێﻜﯿﺶ ﺑﮕﯿﺮێ ،ﺋەﻣە ﭘﺮﺳــێﻜە دەﻛﺮێ ﻟەﻧــﺎو دەﺳــﺘﻮوری ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻛﺎر ﺑﯚ ﻧﻮوﺳﯿﻨەوەی دەﻛﺮێ ﭼﺎرەﺳەر
ﺑﺒێــﺖ ،ﺑــەم ﺋەﮔەر ﭘﺮﺳــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑە ﺳﺎزان ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻛﯚﺳﭗ و ﺗەﮔەرە ﺑﯚ ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳﺘﻮورﯾﺶ دروﺳــﺖ دەﺑێ و ﺋەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﺋەﻣڕۆ ھەﯾە ،ﺳﺒەﯾﺶ ﻟە ﭘﺮﺳﯽ دەﺳﺘﻮور ﺳەرھەڵﺪەداﺗەوە. دۆﺧەﻛــە وەك ﭘێﺸــﺒڕﻛێ دێﺘــە ﺑەرﭼــﺎو و ھــەر ﺣﺰﺑێﻚ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە، ﻛێﺸە ﺋﺎوا ﭼﺎرەﺳەر دەﺑێﺖ؟ ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ھەﻣﻮو ﭘڕۆژاﻧە ﻟەﻻﯾەن ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧەوە ﻛێﺸــەﻛﺎن ﭼﺎرەﺳــەری ﻧﺎﻛﺎت ،ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژە ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﭘێﺸــﺘﺮ ﺳــﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻟەﺳــەر ﺑﻜــﺮێ ﺳــﻮودی ﺋەوﺗﯚی ﻧﯿﯿــە ،وەك ﺋــەوەی ﺋێﺴــﺘە ھــەر ﺣﺰﺑێﻚ ﻟــە رێﮕەی ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛەﯾەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە، ﻛەﭼﯽ ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﻛێﺸەﻛﺎن ﻗﻮوڵﺘﺮ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﭘڕۆژاﻧــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺣﺰﺑێﻜە و ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑەﯾە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳــﺘﻮور ﯾﺎن ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﭘﺮﺳﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﻦ. ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ دوێﻨێﯽ
ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﯚن دەﺑﯿﻨــﻦ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﭼﻮار ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺗﺮ ﻧﻮێﻨەرﯾﺎن ﻧﺎردﺑﻮو ﻧــەك ﻛﻮﻧﺴــﻮڵ و ﻟــە ﻛــﯚی 28ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕەی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﭘێﺘــﺎن وا ﻧﯿﯿە ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﺳــﺘێﻮەرداﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑە دەرﻛەوت؟ ﺑەﻻی ﻣﻨﯿﺸەوە ﺷﺘێﻜﯽ ﺳەﯾﺮ و ﻏەرﯾﺐ ﺑﻮو ﻛە ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﺑەﺷــﺪاری ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛەی دوێﻨێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮد ،ﭼﻮﻧﻜە ﯾەﻛەم داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﻛــﺮاوە ﻧەﺑــﻮوە ،ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛــە رەﻧﮕە ﺟــﺎری وا ھەﺑــﻮوە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﺪا ﺳــێ ﺗــﺎ ﭼﻮار داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ھﺎوﺷێﻮەی ﺳﺎز داﺑێﺖ و ﺗێﯿﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﺎﺑەﺗێﻚ ﻛﺮاوە ﻛە ﭘێﻮەﺳــﺘە ﺑە ﻧﺎوﺧﯚی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺟێﮕەی ﺗێڕاﻣﺎن و ﺳــەﯾﺮە ﺑەﺷــﺪاری ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ وﺗﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻛە دراوﺳــێﯽ ھەرێﻤە ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧەی ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻣﺎﻧﺎی ﺗﺮ دەﮔەﯾەﻧێﺖ. ﺋــەوەی ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛەی دوێﻨێ و ﻟــەو ھەوﻧەی ﭼەﻧﺪ رۆژێﻜــە دەدرێ ،ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧێﻚ
ﻟــە ﺑەرەﯾــەك ﻛــﯚ ﺑﻮوەﻧەﺗەوە ﺑــﯚ ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧــﯽ ﭘــڕۆژەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺑەﺑــێ رەزاﻣەﻧﺪی ﭘﺎرﺗﯽ ،ھەوڵێﻜﯽ ﻟەم ﭼەﺷﻨە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ھەﯾە؟ دەﺑــێ ﺳــﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﻜﺮێﺖ، ﻧﺎﻛﺮێ ﺑە ﺑــێ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳەر ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ،ھەوڵﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﺪرێﺖ. ﺑﯚﭼــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﺑﺎدﯾﻨﺎﻧــﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑەﺷــﺪاری ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەی دوێﻨێــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ﻧەﻛﺮدﺑﻮو؟ ﭘێﺸﺘﺮ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑﺎدﯾﻨﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳەﻣﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺋەوەﺑﻮو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺑﺎدﯾﻨﺎن ﺑەﺷﺪاری ﻧەﻛەن ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺳﺎزاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ دەﻛەن ،ﺋەوە ﺑﻮو ﺑەﺷﺪار ﻧەﺑــﻮون ،ﺑــەم ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەﺷﺪار ﺑﻮون ،ﺋێﻤــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ رێﮕﺮی ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوان ﺑﮕﺮﯾﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﭘﯿﺎوە ﺑەھێﺰەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺳﯿﺎﺳەت دوور دەﺧﺮێﺘەوە
ﯾﻮﺳﻒ ﻣﺤەﻣەد ﺗەﺧﺸﺎن و ﭘەﺧﺸﺎن ﺑە ﭘﺎرەی ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻟەو ژﻣﺎرە راوێﮋﻛﺎر و ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەی ﻛە ﻟەرووی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەوە ﺳەر ﺑە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧﻦ و ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﯾﻤەزراﻧﺪوون ،زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﻦ ،ﺑەو ھﯚﯾەوە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺟﮕە ﻟە ﻣﻮوﭼەی رەﺳﻤﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﺑڕی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ دﯾﻨﺎر ﺑﯚ ھەر ﯾەﻛێﻜﯿﺎن وەك ﻛﺮێﯽ ﺧﺎﻧﻮو و ﺑڕی 460ھەزار دﯾﻨﺎر وەك ﻛﺮێﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺧەرج دەﻛﺎت ،ﻛە ﺋەﻣەﯾﺶ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە و ﺧﺮاپ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ دەﺳەت و ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﯽ روون و ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە.
3
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﺋێﺴــﺘە ﮔﺮژﯾﯿەﻛﺎن ﻟەدوای ﭘڕۆژەﻛەی ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﺑﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧەوەی ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ﺧەڵﻜﯽ ﺑەﺳەر دوو ﺋﺎراﺳﺘەدا داﺑەش ﻛﺮدووە ،ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺳەرۆك ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻚ راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑێﺘە ھەڵﺒﮋاردن ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردﻧەوەی ﺳەرۆﻛﻦ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
3ھەزار ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر ﺑە ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﻠەﯾﺎن ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەﭘێﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەك ﻛە دەﺳــﺘەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ دەﺳــﺘﭙﺎﻛﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە ،دەرﻛەوﺗﻮوە ﭘﺘﺮ ﻟە 3ھەزار ﺳەرﭘێﭽﯽ ﻟە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﭘﻠە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن، )ﭘﻠەﻛﺎﻧﯽ ﯾەك ،دوو ،ﺳــێ( ﻟە داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺑڕواﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎم داوە. د .ﺋەﺣﻤــەد ﺋەﻧﻮەر ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳــﺘەی دەﺳــﺘﭙﺎﻛﯽ دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە ،ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺳﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯿــﺶ دەﺳــﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ھــﺎوﻛﺎت، زاﻧﻜﯚ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە ﺋﯿــﺪارە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــﯚ ﺋــەوە دەﻛﺎت ،دواﯾﯿــﻦ ﭘﻠــە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەﻛــەی ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەرەی ﻛە ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﺗێﯿــﺪا ﻛــﺮاوە ،ﭘﻠەﻛــەی ﻟــێ وەردەﮔﯿﺮێﺘــەوە ،ﺑــەم ﺟــﯚرە ﭘﻠــەی ﺑەرزﻛﺮدﻧــەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرﯾــﺶ ﻟەﺳــەر ﻛﯚی ﺋﯿﺪارەﻛــﺮدن ﻟە داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت دروﺳﺖ دەﻛﺎت. دﻛﺘﯚر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺑەﭘێﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەك ﻛە ﻟە دۆﺳﯿەی ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت )ﺧﺎوەن ﭘﻠەﻛﺎﻧــﯽ ﯾــەك ،دوو ،ﺳــێ( ﻟە داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ
ﻛﺮاوە 3 ،ھەزار ﺳەرﭘێﭽﯽ ﻛﺮاوە. ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ، 3ھەزار ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەری ﭘﻠە ﯾەك و دوو و ﺳێ ھەﯾە ﻛە ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی رێﻨﻤﺎﯾﯿــەﻛﺎن ،ﭘﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە ،واﺗە ﻟە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻛﺮاوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑە ﭘێــﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣەﻛە رێﮕە ﻧﺎدرێ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرێﻚ ﻟە ﺳێ ﺑﯚ ﭘﻠە دوو ﯾﺎن ﯾەك ﺑەرز ﺑﺒێﺘەوە ﯾﺎﻧﯿﺶ ﻟەو ﭘﻠەﯾــەك زﯾﺎﺗﺮ ﺗێﭙــەڕێ ،ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘێﭽەواﻧــەی رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن و ﺋەو ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەی ھەﯾەﺗﯽ ،ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر ھەﯾە ﺑە ﺳەرﭘێﭽﯽ ﭘﻠەﻛەی ﺑەرز
ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە ژﻣﺎرەﯾﺎن ﺳێ ھەزار ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر دەﺑێﺖ. ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳــﺘەی دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ، داوا ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان دەﻛﺎت ﺗﺎ ﺑە ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﻓەرﻣﯽ دواﯾﯿﻦ ﭘﻠەی ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەی ﻛە ﺑە ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﭘﻠەﻛەی ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﻟێــﯽ وەرﺑﮕﯿﺮێﺘەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺳــەرﭘێﭽﯽ ﻛــﺮاوە و
”دادﮔــەی ﻛﺎرﮔێڕی دۆﺳــﯿە دەﻛﺎﺗــەوە و دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛــە ،دادﮔە دوا ﺑڕﯾﺎر دەدا ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەواﻧــەی ﺑــە ﺳەرﭘێﭽﯽ و ﺑەدەر ﻟە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن ﭘﻠەی ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﯾﺎن ﺑەرز ﻛﺮدووەﺗەوە“.
دەﺑێ ﺋەواﻧە ﺑە ﭘێﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣەﻛەﯾﺎن ﭘﻠەﯾﺎن ﺑەرز ﺑﻜﺮێﺘەوە ﻧەك ﺑە دەر ﻟە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن. ﺋەو ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،رێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎن وەك ھەﻧــﮕﺎوی ﯾەﻛــەم ﻟێﺴەﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ﭘﻠەﯾە ﻛە ﺑەدەر ﻟــە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن ﭘێﯿــﺎن دراوە، ﺳەرﺑﺎری ﺋەوەش ﻟێﺴەﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ﭘﻠە ﻟەو ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرە ﻻی ﺋێﻤە ﻧﯿﯿــە ،ﺋێﻤە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪاری دەﻛەﯾﻦ و ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا داوا دەﻛەﯾﻦ رێﻮﺷﻮێﻦ ﺑﮕﯿﺮێﺘەﺑەر ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺰاﻧﺪرێ ﭼﯚن ﺋەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿﺎﻧە ﻛﺮاوە، ﺋەو ﺳەرﭘێﭽﯿﯿﺎﻧەش ﻟە زۆرﯾﻨەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەﻧﺠﺎم دراوە“. ”ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا دەﺳــﺖ ﻛﺮاوە ﺑە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەو ﻛەﯾﺴــﺎﻧەی ﻛە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر ﺑەﭘێﯽ ﺳﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەت
ﭘﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ﺋﯿﺪارەدا ﻓەرﻣﺎﻧﺒەر ﺑە دوو ﺷــێﻮە ﯾﺎن ﻟەﺳەر دوو ﺑﻨەﻣﺎ ﭘﻠەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــەرز دەﻛﺮێﺘەوە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣەت و ﺑڕواﻧﺎﻣە“ ﺋەﻧﻮەر وای ﮔﻮت. زاﻧﻜــﯚی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺳەﺣەدﯾﻦ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە ﺋﯿﺪارە، دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛﺎﺗــەوە ﺋەو
ﺑەوەی ﺋــەو ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿەﻛەی ﻛﺮدووە ،ﺑە چ ﺷــێﻮەﯾەك ﺳــﺰا دەدرێﺖ. دﻛﺘــﯚر ﺟەﻣﯿــﻞ ﻋەﺑﺪوﻟﻜەرﯾﻢ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،وەك ھەﻧــﮕﺎوی ﯾەﻛــەم دواﯾﯿﻦ ﭘﻠە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرێﺘﯿﯽ ﺋەو ﻛەﺳــەی ﻟە ﭘﻠە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەﻛەی ﺳەرﭘێﭽﯽ ﻛﺮاوە ﻟێــﯽ وەردەﮔﯿﺮێﺘەوە ،واﺗە ﺋەو ﭘﻠەﯾەی ﭘــێ دەدرێﺘەوە ﻛە ﺑەر ﻟەوەی ﺑە ﺳەرﭘێﭽﯽ ﭘﻠەﻛەی ﺑــەرز ﻛﺮاﺑێﺘــەوە .ﺋﺎﻣــﺎژەی دا، ”ھەﻣﻮو ﺋــەو ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و دەرﻣﺎڵە و ﺳــەرﻣﻮوﭼﺎﻧەی ﻛە ﺑەھﯚی ﭘﻠە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەﻛەی وەری ﮔﺮﺗﻮوە، ﻟێﯽ وەردەﮔﯿﺮێﺘــەوە ،ھەﻧﮕﺎوی دووەﻣﯿﺶ دادﮔــەی ﻛﺎرﮔێڕی دۆﺳــﯿە دەﻛﺎﺗــەوە و دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛە ،دادﮔە دوا ﺑڕﯾــﺎر دەدا ﻟە ﺑــﺎ ر ە ی
داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﻟە ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەی زۆرێﻚ ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەران ﺑﻮوە ﺑە دەر ﻟە ﯾﺎﺳــﺎ و رێﻨﻤﺎﯾەﻛﺎن و ﺑەﺳــەرﭘێﭽﯽ ،ﺑەوەی ﻛەﺳــێﻚ ھﯿﭻ ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚی ﻧﯿﯿە ،ﺑە ﺳەرﭘێﭽﯽ ﭘﯚﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎی ﭘێ دراوە و ﻟەﺳــەر ﻣێﺰێﻜﯽ ﮔەورە داﻧﯿﺸــﺘﻮوە ،ﻛەﭼﯽ ھﯿﭻ ﻧﺎزاﻧێ ﻟە راﭘەراﻧﺪﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ و ﭘﺮس ﺑە ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﯾﺎن ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛە دەﻛﺎت. ”ﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯚﺳﺖ و ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﭘﻠەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەری ﺑە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﻛــە ھﯿــﭻ ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﺋەوﺗﯚی ﺋﯿﺪارﯾــﯽ ﻧەﺑێــﺖ ،ﻟــە دواﯾﯿﺪا ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﯚی ﺋﯿﺪارە ﻟە داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دروﺳﺖ دەﻛﺎت ،ﺑﯚﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﺋەﮔەر ﻟە ﺋێﺴــﺘەوەش ﺑێ رێﮕــە ﻟــەم ﺟﯚرە
ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ:
رێﻮﺷﻮێﻨەﻛﺎن وەك ھەﻧﮕﺎوی ﯾەﻛەم ﻟێﺴەﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ﭘﻠەﯾە ﻛە ﺑەدەر ﻟە رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن ﭘێﯿﺎن دراوە ﻛەﺳەی ﻟە ﭘﻠە ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەﻛەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەری ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﺗێﯿﺪا ﻛــﺮاوە ،دواﯾﯿــﻦ ﭘﻠەﻛــەی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺘــەوە ،ھــﺎوﻛﺎت دادﮔەﯾــﺶ ﯾــەﻛﻼی دەﻛﺎﺗەوە
ﺋەواﻧەی ﺑە ﺳــەرﭘێﭽﯽ و ﺑەدەر ﻟــە رێﻨﻤﺎﯾﯿــەﻛﺎن ﭘﻠــەی ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﯾﺎن ﺑەرز ﻛﺮدووەﺗەوە“. ﺋەو ﭘﺴــﭙﯚڕەی ﺋﯿﺪارە ﭘێﯽ واﯾە، ﺋــەو ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿﺎﻧــەی ﺋەﻣــڕۆ ﻟە
ھەﻧــﮕﺎو و دﯾﺎرداﻧــە ﺑﮕﯿﺮێ ﻛە ﺑەدەر ﻟە رێﻨﻤﺎﯾﯽ و ﯾﺎﺳــﺎ ﭘﻠەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﭘﻠە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﺑەرز ﺑﻜﺮێﺘەوە“ ،ﺟەﻣﯿﻞ ﻋەﺑﺪوﻟﻜەرﯾﻢ ﮔﻮﺗﯽ.
ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎن وەﻻ دەﻧێﻦ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ دەﻛەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ھەﻣــﻮو ﻛﺎت ھەﺳــﺘﯿﺎرﺗﺮە و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾە ﻛە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە ﺟﺪﯾﯿەﻛﺎن دوور ﺑﺨﺮێﻨەوە و ﺧەرﯾﻜﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧە .ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎﻧەوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن واﯾە دۆﺧەﻛە ھەﺳﺘﯿﺎرە و دەﺑێ ﺑە ھەﺳﺘﯿﺎراﻧە ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜﺮێ .دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ”ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻧەھێڵﯿﻦ ،دەﺑێ ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺣﺰﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن وەﻻ ﺑﻨێﻦ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﺮن“. ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚی ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ھــەزار ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑەردەواﻣە ﻟە ﺑێ ھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳــەرەڕای ﭘﺎﺑەﻧﺪی ھەرێﻢ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛﺎﻧەوە ،ﺟﯿﺎ ﻟەو ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕە ﮔﺮﻧﮕەی ﻛﻮرد ﺑەھﯚی ﺷەڕی ﺗﯿﺮۆرەوە ﻟە دﻧﯿﺎ ﺑەدەﺳﺘﯽ ھێﻨﺎوە ،ﺑەم ﻟە ﻧﺎوﺧﯚدا دەﻧﮕﯽ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار و دێﻨە ﺑﯿﺴــﺘﻦ ﻛە ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘﻮوچ دەﻛەﻧەوە. ﻋەدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ
ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﻟەﺳەر ﻣێﺰی ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ .ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ” ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﺒﻨەوە و ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺮﺳــﺎﻧە ﺑﻜەن ﻛە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎدا ﺑﺎس دەﻛﺮێ ،ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺷــﺖ ﺋێﺴــﺘە ﺋەوەﯾــە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵﯽ ﻛﻮرد ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ و ھەﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎن رێﻚ ﺑﺨﺮێﻦ ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻟەﺳــەر ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛەﻣــﺎن ھەﯾە، ھەروەھــﺎ ﺑــﯚ ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺑەﻏﺪا و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ ﺋەﮔەرەﻛﺎن
دەزاﻧێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑﺨەﻧــە ﭘێﺶ ﭘﺮس و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰب .ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”دەﺑێ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ،ﯾﺎن ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﺒﻨەوە و ﺑــﻮار ﻧەدرێ ﻧﺎﺑﺎﺑەﺗﯿﯿﺎﻧە ﻣﺎﻣەڵــە ﺑﻜــەن ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﭘێــﻢ واﯾــە ﺋەﮔــەر داوا ﺑﻜﺮێ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﻟەو ﭼەﺷــﻨە ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪرێ و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸــە و ﻧﺎﺷــﻜﺮێ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدرێ ،ﺑەﻧﺪە ﺑە ﻛﻠﯿﻠﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ دەزاﻧﻢ ،ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ ﻣەرﺟﻌﯿەﺗێﻚ داوا ﺑــﻜﺎت ،ﭘێــﻢ واﯾــە دەﺑێ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێــﻢ و ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﺑــﺎس ﺑﻜەن و داواﻛﺮدﻧﯿــﺶ ﺑــﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛــﯽ وەھــﺎ ﻻﯾەﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤەوە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻻﯾەﻧــە ﺑــﯚ ﺑﺎﺳــﻜﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو ﺋەﮔەرەﻛﺎن و ﺋــەو ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯿەی ﮔﺮﻧﮕە ﺑﭙﺎرێﺰێﺖ“ ﺋێﺴــﺘە ﮔﺮژﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــەدوای ﭘڕۆژەﻛەی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان
ھﺎدی ﻋەﻟﯽ:
ﻟەﮔــەڵ ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﺪا دەرﻓەت ﺑﯚ ﻛﻮرد ھﺎﺗﻮوە ﺑﺎ ﺑﯿﭙﺎرێﺰﯾﻦ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دووﭘﺎت ﻟە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻧێﻮان ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ دەﻛﺎﺗــەوە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ
ﻛە ﻟە داھﺎﺗﻮو دێﺘە ﭘێﺸﻤﺎن“. ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻧێــﻮان ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑــە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋاردە
ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧەوەی ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ﺧەڵﻜﯽ ﺑەﺳــەر دوو ﺋﺎراﺳﺘەدا داﺑــەش ﻛــﺮدووە ،ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن
ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳﻤﺎن:
ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺣﺰﺑﯽ وەﻻ ﻧێﻦ و ﭼﺎرەﺳەر ﺑﺪۆزﻧەوە ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺳــەرۆك ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻚ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑێﺘە ھەڵﺒــﮋاردن ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردﻧەوەی ﺳەرۆﻛﻦ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن. ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮاﻧێﻜﯽ ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﭘێﯽ واﯾە ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﻟە ﺳــەرووی ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜەوە داﻧﺮاوە و ﺋەوەﯾﺶ زﯾﺎﻧﯽ ﺑــە دۆزی ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﻛﻮرد ﮔەﯾﺎﻧﺪووە .ﻣەﺣﻤﻮود ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ”ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑەرﺑو ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﺑﺎوە ،ﭘێﺶ ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧەڵــﻚ ﺧــﺮاوە ،ھەر ﻻﯾەﻧێــﻚ ھێﻨﺪەی ﻟە ﺧــەم و ﺑﯿــﺮی ﺣﺰﺑەﻛەی و ﮔەﺷەﺳــەﻧﺪﻧێﺘﯽ ،ﻧﯿــﻮ ھێﻨﺪە ﻟــە ﺧەﻣــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛەی ﻧﯿﯿە ،ﺋەﻣە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ھەڵەﯾە و ﺋەو ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾە ﻟە 20 ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻻی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻧەﮔﯚڕاوە. ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەوەی رۆڵﯽ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻟەم دۆﺧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭼــﯽ دەﺑێ ،ﺋەوەی ﺧﺴــﺘە روو ”ﺣﺰﯾەﻛﺎن ﮔﻮێ ﻟە ﻛەس ﻧﺎﮔﺮن، ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺑەﻧﺪە ﯾﺎن ﻛەﺳــێﻜﯽ ھﺎوﺷێﻮەی ﻣﻦ ،ﺑەﻧﺪە و ﻛەﺳﺎﻧﯽ وەك ﻣﻦ ھەﻣﯿﺸــە ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎدا
ﺑﺎﺳﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــﺎﻧەﻣﺎن ﻛﺮدووە و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﺴﺘﻮوەﺗە روو، داوا ﻛﺮاوە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠەت ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێ ،ﺑەم دﯾﺎرە ﻟێﺪوان و ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺋەواﻧە ﺳــﻮودی ﻧﯿﯿە و ﻧەﺑﻮوە، ﻟەﺑەرﺋــەوە ﮔﻮێﮕﺮﺗﻦ زۆر ﻛەﻣە و راوێﮋﯾﺶ ﺑە ﺧەڵــﻚ ﻧﺎﻛەن ،ﺑﯚﯾە
رۆڵ ﺑﺒﯿﻨﻦ و ﺣــﺰب ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑێ ھﯿﻮا ﻧەﻛﺎﺗەوە. ھــﺎدی ﻋەﻟــﯽ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ واﯾــە ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺗەﻧﮕﮋە رووی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووە، ﻛﯚﻣەڵێــﻚ دەرﻓەﺗﯿــﺶ ﺑﯚ ﻛﻮرد
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﺘﺮ ﻟە ﺑﯿﺮی ﺋەوەدا ﺑﻦ ﺑەرەی ﻧﺎوەﺧﯚ ﺑەھێﺰ ﺑﻜﺮێ و ﯾەﻛڕﯾﺰی ﺑﭙﺎرێﺰرێ و ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻛﺎر ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ھــەرە زﯾﺎﺗــﺮی ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﮔﺸــﺘﯽ و ﺑــﺎﻛﺎن ﺑﺨەﻧە ﭘێﺶ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﺣﺰﺑﯿﯿــەﻛﺎن، ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەم ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯿﯿەش زﯾﺎﺗﺮ دەﻛەوێﺘە ﺋەﺳــﺘﯚی ﺣﺰﺑە ﮔەورەﻛﺎن و ﭘﺎﺷﺎن ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ“. ھﺎدی ﻋەﻟﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﮔﺮﻧﮕە ﺣﺰﺑە ﮔەورەﻛﺎن ﭘﺘﺮ ﻟەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە
ﻋەدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ:
ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎڵ ﺋەوەﯾە ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵﯽ ﻛﻮرد ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ ﭘێﻢ واﯾــە ﺗەﻧﮕﮋە و ﻛێﺸــەﻣﺎن زۆرە و ﺑە ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﭘێﺸﺘﺮ، ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺸﯽ ﺗﯚزێﻚ ﺋەﺳﺘەم ﺗﺮ ﺑﻮوە. ﻋﻮﺳﻤﺎن دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە ﺋەﮔەر ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﯿﺎﻧەوێ دەﺗﻮاﻧﻦ ﭼﺎرەﺳەری ﺋەو ﻓﺮە دەﻧﮕﯿﯿە ﺑﻜەن ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﺋەوﯾﺶ ﺑە وەﻻﻧﺎﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺣﺰﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺑــﯚ ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەو دۆﺧە ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻻﯾەﻛﺎن ﺳﺎزش ﺑﻜەن و رێﮕەی ﺳێﯿەم ﺑﺪۆزﻧەوە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری ﻛێﺸــەﻛﺎن ،ﻟەم دۆﺧــەدا ﺋەﻗڵﻤەﻧــﺪان دەﺗﻮاﻧﻦ
دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾــە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ھەﻣﻮو ھێــﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﯾەﻛڕﯾﺰی و ﯾەﻛﺪەﻧﮕﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵــﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜەن ﻟەﭘێﻨــﺎو ﺳــﻮود وەرﮔﺮﺗــﻦ ﻟەو دەرﻓەﺗﺎﻧە و ﺗێﭙەڕاﻧﺪﻧﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯽ و ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯿﺶ. ﻋەﻟﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ ”راﺳﺘە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺗەﻧﮕــﮋە و ﮔﺮﻓــﺖ و ﺋﺎرﯾﺸــە رووی ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا ﻛﯚﻣەڵێﻚ دەرﻓەﺗﯽ زۆر ﮔەورە ﺑﯚ ﻣﯿﻠﻠەﺗەﻛەﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ و ھەرێﻤﯽ دروﺳﺖ ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ واﯾە ﻻﯾەﻧە
ﺋێﺴﺘەدا ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳﺎﻧە ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺑﺎﺷــﺪا ﺑﻦ ،ﺟﯚرێﻚ ﻟــە ﻧەرﻣﯿﺶ ﺑﻨﻮێﻨﻦ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﻛێﺸــە و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿــەك ﺋەﮔەر ﻟە ﻧێﻮان ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﺑێﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ھەﻟﻮﻣەرﺟەﻛە وا دەﺧــﻮازێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺋێﺴﺘەدا وێﻨــەی ﺟــﻮان ﭘێﺸــﻜەش ﺑە دﻧﯿــﺎی دەرەوە ﺑﻜەن ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﺋەو ھەﻟﻮﻣەرﺟەی ﺋێﺴــﺘە ﺋێﻤە ﺗێﯿﺪاﯾﻦ ،ﺋەوە دەﺧﻮازێ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﭘﺘﺮ ﺑﺪرێ و ﺑە ﺳﯿﻨﮕێﻜﯽ ﻓﺮەواﻧﺘﺮ ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ دۆﺧەﻛە ﺑﻜﺮێﺖ“.
ﺳﻴﺎﺳەت
ﻟە ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮداوە ﺑﯚ ﺧﻮداﻧﯽ رۆژھەت ”ﺋەﻛﺴەرﯾﯿەت“. ﻟێﻜﺘﺮازاﻧەﻛە ﺑەھــﯚی ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺑﯚﭼــﻮون و ﺗێڕواﻧﯿــﺎن ﻟەﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗــﺎزەی ﺋێــﺮان ﺑــﻮو” .ﺋەﻗەﻟﯿﯿــەت“ ﺑــﺎوەڕی ﺑە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻧەﺑــﻮو و داوای
وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻛﺎوە ﺟەم ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟە رێﮕــەی ﭘﺎرﺗــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە )ﭘﮋاك( ﺑە ﺑەردێــﻚ دوو ﭼﯚﻟەﻛە ﻧﺎ، دەﯾﺎن ﭼﯚﻟەﻛەی ﻛﻮﺷﺘﻮوە. ﭘــﮋاك ﺑــە ﺋــﺎﮔﺎداری ﯾﺎن ﺑەﺑــێ ﺋــﺎﮔﺎداری ،ﺑﻮوەﺗە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﺋێــﺮان و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﭘــﮋاك ﻟــە 4ی ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ 2004 ﻟــە داوێﻨــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن )ﭘەﻛەﻛە( و ﻟە ﻗەﻧﺪﯾﻞ ﻟــە داﯾﻚ ﺑــﻮو .ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑە وەك ﺧﯚﯾــﺎن دووﭘﺎﺗﯽ ﻟێ دەﻛەﻧەوە” ،ﺋﺎﭘﯚزﯾــﻢ“ە و رووی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە. ﭘەﻛەﻛە ﻟەو ﺳەردەﻣەدا ﭘێﻮەﻧﺪی ﭘﺘەوی ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ھەﺑــﻮو و ﺑەﺷــێﻮەی ﻧﺎڕەﺳــﻤﯽ ﺑﻨﻜــەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎران ،ﻛﺮﻣﺎﺷــﺎن و ورﻣــێ ﻛﺮدﺑــﻮوەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑﺮﯾﻨﺪارەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ رەواﻧــەی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎڵەﻗﺎﻧــﯽ و ﻋﺎرﻓﯿﺎن )ﺣﻜﻮوﻣﯽ( و ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠﺎن )ﺗﺎﯾﺒــەت( ﻟە ورﻣــێ دەﻛﺮان و ﻟەوێ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﺑﯚ دەﻛﺮا ،ﺋەﻣە ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑەردەواﻣە. ﭘــﮋاك ﻛە ﻟە داوێﻨــﯽ ﭘەﻛەﻛە ﻟە
ﺋێﺴﺘە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و رێﻔﯚرﻣﺨﻮازان ،ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەن ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻟــە رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺗــﻮدە و ﭼﺮﯾﻚ ﻓﯿﺪاﺋﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا )ﺋەﻛﺴەرﯾﺖ( ﺑﻮون
ﻟەﮔەڵ ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران دﯾﺎر ﺑﻮون. ﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎم ﺟــەﻻل ﻛە دەﻛەوێﺘە ﺳــﻨﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻛﺎﻧﯿــﯽ ﺧﻮدا ﻛە ﻟە ﺳــﻨﻮوری رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮو. ﺋــەو ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﻧەی ﻟــە ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮدا ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑﻮون ،ﺑــە ﻗﻮڕ و
ﺋەو ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﻧەی ﭘــﮋاك ﻛە ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ورﻣێ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﻋﺎرﻓﯿﺎن ﭼﺎرەﺳەر دەﻛﺮێﻦ، ﻟە ﻧﮫێﻨﯿــﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ﮔەﯾﺸﺘﻮون داﯾــﻚ ﺑــﻮو ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﺧﯚی ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ داﯾﻚ ﺑەدوور ﺑﮕﺮێﺖ .ﻧــﺎزم دەﺑــﺎغ ﻧﻮێﻨەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺗــﺎران ،ﺋەو ﻣەﺳــەﻟەﯾەی ﺑە ﺗەواوی روون ﻛﺮدووەﺗەوە .ﺋەو، ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﭘەردەی ﻟەﺳــەر داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ﭘﮋاك و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎران ﻻدا و ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟەو داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺎﻧەدا ،ﭘەﻛەﻛە ﭘێﺸﻨﯿﺎز و ﻗﺴەی ﯾەﻛەﻣﯽ دەﻛﺮد. دوو دوژﻣﻨﯽ دۆﺳﺖ 9ﺳــﺎڵ ﺑــﻮو دەﻧﮕــﯽ ﺗەﻗەی ﭼەﻛﯽ دەﺳﺘﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻛﯚﻣەڵە ﻧەﺑﯿﺴﺘﺮاﺑﻮو، ﺋەﻣــە دەرﻓەﺗێﻜﯽ ﺑــﺎش ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﮋاك ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ،رۆڵ ﺑﮕێڕێ و ﭘێﮕەی ﺟەﻣﺎوەرﯾﯽ ﺧﯚی ﺑەھێﺰ ﺑﻜﺎت. ﭘــﮋاك زۆر ﺑــە ﺧێﺮاﯾــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﺳﻨﻮورە ھﺎوﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮان ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑو ﻛﺮدەوە .ﯾەﻛەم ﺑوﺑﻮوﻧەوەﺷــﯿﺎن ،ﻟــە ﺷــﺎرە ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﻨﯚ ،ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر )ﺧﺎﻧێ( و ﺳەردەﺷﺖ ﺑﻮو. ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﮋاك ﺑە ﺗەواوی ﻟە دوو ﺷﻮێﻨﯽ ﺳﻨﻮوری ﭘﯿﺮاﻧﺸﺎر
ﺋێﺴﺘەی ﺋێﺮان ﻟەو ھەڵﺒﮋاردﻧﺎﻧەدا، دووەم زۆرﺗﺮﯾــﻦ رێﮋەی دەﻧﮕﯽ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﺳﻨە( ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ ،واﺗە % 70.85ی دەﻧﮕــەﻛﺎن .روﺣﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋــەو رێــﮋە دەﻧﮕەی ﻟــە زێﺪی
دار و ﺑەرد ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﮔﺮدێﻚ دروﺳﺖ ﻛﺮد .ﻟە ﮔﺮدێﻜﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺋــەو ﺑﻨﻜەﯾەی ﭘﮋاك ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی 5ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ دوور ﺑﻮو، ﺑﻨﻜەی ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﻟێ ﺑــﻮو .ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﻧێﻮ ﺋەو دوو ﺑﻨﻜەﯾە ،زۆر دۆﺳــﺘﺎﻧە ﺷــەو و رۆژﯾﺎن ﺗێﭙەڕ دەﻛﺮد. ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋــەوە ﺑــەﻻی ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﺑﻨﻜەی ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮدای ﭘﮋاﻛەوە ،ﺟێﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺑــﻮوە ،ﺑەم ﺋــەوان ﻧەﯾﺎﻧﺪەزاﻧﯽ ﭘــﮋاك دەﯾەوێ ﻟــە ﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮداوە ﺧﯚی ﺑﻜﺎﺗــە ﺧﻮداﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺋێﺴــﺘە دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧــﯽ دەﯾەﯾــەك ﺑەﺳــەر داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘــﮋاك ،وەﻣەﻛــە ﺑــﯚ ھەﻧﺪێ ﻟە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑە و ﺧەڵﻜــﯽ رۆژھــەت روون ﺑﻮوەﺗەوە. ﺋــەو ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﻧەی ﭘــﮋاك ﻛە ﻟــە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ورﻣێ و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟــە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﻋﺎرﻓﯿﺎن ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛﺮێﻦ ،ﻟە ﻧﮫێﻨﯿﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ﮔەﯾﺸــﺘﻮون .ﺋێﺴــﺘە ﺋەوان ﻟە ﺗەك ﺋەو ﻗەرەوێﻧەدا ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛﺮێﻦ ﻛە ﺑﺮﯾﻨﺪاراﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاراﻧﯽ ﻟێﯿە .دوورﯾﺶ ﻧﯿﯿە ﺋــەو ﭼەﻛﺪاراﻧەی ﺳــﻮﭘﺎ و ﭘﮋاك
ﻛە ﻟە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﻋﺎرﻓﯿﺎﻧﻦ، ﻟە ﺷــەڕێﻜﺪا ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﻛﺮدﺑێﺖ. ﻣﺎڵﭙەڕی ”ﻣــﺎف ﻧﯿــﻮز“ ﺑوی ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛــە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳــﺪاران داواﯾﺎن ﻟە ﻛﺎرﮔێڕی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﻋﺎرﻓﯿﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺑﺮﯾﻨﺪاراﻧــﯽ ﭘــﮋاك ﺑە ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﯾەﺗﯿﯿەوە ﭼﺎرەﺳــەر ﻧەﻛــەن .ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾــەی ﻣﺎڵﭙەڕەﻛــە دەﺳــﺘﯽ ﻛەوﺗﻮوە ،ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎ ھﯚی ﺋەو داواﻛﺎرﯾﯿەﯾﺎن ﺑﯚ ﺋــەوە ﮔەڕاﻧﺪووەﺗــەوە ﻛە ”ﻧﺎﺑێ ﻛــەس ﺋــﺎﮔﺎداری وردەﻛﺎری و ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﭘﮋاك و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎران ﺑێﺖ و ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨــﺪاری ﭘﮋاك ﺑــە ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،دەﺑێﺘە ھﯚی ﺋﺎﺷﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎوەڕۆﻛــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛــە و دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ دەرەوە“. ﺋێﺮان ،ﭘﮋاﻛﯽ ﮔەورە ﻛﺮد ﺑە درێﮋاﯾﯽ دەﯾەی راﺑﺮدوو ،ﺋێﺮان ﺗەواو ھەوڵــﯽ ﺧﯚی دا ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﮋاك ﻟە رووی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿەوە ﮔەورە ﺑﻜﺎﺗەوە .ﭼەﻧﺪ ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺋەو ھەوڵە ﺑﻮوە ،ﯾەﻛەم ﻛﺎڵﺒﻮوﻧەوەی ﻧــﺎوی دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻛﯚﻣەڵــەﻛﺎن ﻟە زەﯾﻨﯽ ﺧەڵﻜﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دووەم، ﮔەورەﻛﺮدن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮋاك ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗﺎران ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﮕﺎت .ﻛﺎرەﻛە ﮔەﯾﺸــﺘە رادەﯾەك ،زۆرﺑەی ﺋەو ﮔﯿﺮاو و ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ﻟــە دادﮔەﻛﺎﻧﺪا ﺗﯚﻣەﺗﯽ ”دژاﯾەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺷﯚڕﺷﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان“ﯾﺎن ﺧﺮاﺑﻮوە ﭘﺎڵ ،ﭘﮋاك زۆر ﺑە ﺧێﺮاﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﻟێ دەﻛﺮدە ﺧــﺎوەن و ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺣﻮﻛــﻢ ﻟەﻻﯾــەن دادﮔەﻛﺎﻧەوە. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎران ،رێﮕەی ﺧﯚش ﻛﺮد و ھەر ﻛﻮردێﻜﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛە ﺑــە ”ﻣەﺗﺮﺳــﯽ“ی دەزاﻧﯽ،
ﻣﯚری ﭘﮋاﻛﺒﻮوﻧﯽ ﻟــێ دەدا و ﻟە ﻛﻮﻧﺠــﯽ ﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧــەی دەﻧﺎ ﯾﺎن دوای ﻣﺎوەﯾەك ،ﺑە ﭘەﺗﯽ ﺳێﺪارەوە دەﺑﯿﻨﺪرا. ﭘﮋاك ،ﺑە ﺋــﺎﮔﺎداری ﯾــﺎن ﺑە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎداری ،ﻛەرەﺳﺘەﯾەﻛﯽ ﺑــﺎش ﺑــﻮو ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان، ﺑﺘﻮاﻧێ ﻛەﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺷﺎرە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت. ﺋێﺴــﺘە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﯽ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رێﻔﯚرﻣﺨــﻮازان ،ﺋــەو
ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەرەو ﭘﮋاك ﺑڕۆن. ھﺎوﻛﺎت ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻛەﺳﺎﻧﯽ دﯾﺎری ﻧێﻮ ﭘﮋاك ،ﭘێﺸﺘﺮ ھەﻣﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ھەﺑﻮوە .وەك ﻧﻤﻮوﻧە، ﭼەﻧﺪ ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﭘﮋاك ﻟە وﺗﯽ ﺳﻮﯾﺪ. ﺣﺰﺑﯽ ﭼﺮﯾﻚ ﻓﯿﺪاﺋﯿﯿەﻛﺎن، ﺳﺎڵﯽ 1971داﻣەزراوە و ﺗﺎ دوای ﺷﯚڕﺷــﯽ ﮔەﻻﻧــﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ،78 ﺟە ﻣــﺎ و ە ر ی زۆر ﻛــەم ﺑــﻮو، ﺑــەم دوای ﺷﯚڕش ،ﭘێﮕەی ﺟەﻣــﺎوەری
ﭘــﮋاك ،ﺑــە ﺋﺎﮔﺎداری ﯾــﺎن ﺑە ﺑێ ﺋﺎﮔﺎداری ،ﻛەرەﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ﺑﺘﻮاﻧێ ﻛەﺷﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺷــﺎرە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﺑﻜﺎت. ﻛەﺳﺎﻧەن ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺗﻮدە و ﭼﺮﯾﻚ ﻓﯿﺪاﺋﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا )ﺋەﻛﺴەرﯾﺖ( ﺑﻮون .ﺋێﺮان ،ﺧﯚی رێﮕە ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺧﯚش دەﻛﺎت
ﺑەھێــﺰ ﺑــﻮو .ھێﺸــﺘﺎ ﺗەﻣەﻧﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑە ﻧەﺑﺒﻮوە 10ﺳــﺎڵ ﻛە رﯾﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﻟە ﯾەك ﺗــﺮازا و ﺑﻮون ﺑــە دوو ﺑەﺷــﯽ ”ﺋەﻗﻠﯿﯿەت“ و
ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی دەﻛــﺮد، ﺑەم ”ﺋەﻛﺴــەرﯾﯿەت“ داﻧﯽ ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗــﺎزە داﻧﺎ و ﺗەﻧﺎﻧەت دواﺗﺮ ﭘێﻮەﻧــﺪی و ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ زۆر ﭘﺘەوﯾﺎن ھەﺑﻮو. ﺋێﺴــﺘە ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھــەت و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﭘﮋاك ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺮﯾﻚ ﻓﯿﺪاﺋﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮوﻧە ،ﺳەر ﺑە ﺑﺎڵﯽ ”ﺋەﻛﺴــەرﯾﯿەت“ن .ھەﻣﺎن ﺑەو ﺑﺎڵەی ﺑﺎوەڕی ﺑە ھﺎوﻛﺎری ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎراﻧﺪا ھەﺑﻮو. ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەﻛﯚﯾەك ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ روﺣﺎﻧﯽ ﭘﻼﻧەﻛــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺗﺎران ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑــﻮو و ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎن و رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازاﻧــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەواﻧەی ﺳــەر ﺑە ﺗﻮدە و ﺋەﻛﺴــەرﯾﯿەت ﺑﻮون ،ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﺑێﺖ .ﺋەوە ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ دوا ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا دەرﻛەوت. ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗەﺷﺪا ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﭘﮋاك ،ﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻛﺮاوەی ﺑﯚ ﻋەﻟﯽ ﺧﺎﻣﻨەﯾﯽ رێﺒــەری ﺋێﺮان ﻧﺎرد و داوای ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮردی ﻟێ ﻛﺮد. ﺋــەوﻛﺎت ،ﺣﺰﺑــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان و ﻛﯚﻣەڵەی ﺷﯚڕﺷــﮕێڕی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان، ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻛﺮد و ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺧەڵﻜﯽ ﻟە دەﻧﮕــﺪان ﺋﺎزاد ﻛﺮد، ﺑەم ﻧﺎﻣەﻛەی ﭘﮋاك و ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازاﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەت ،ﺋﺎوی ﺑە ﺋﺎﮔﺮەﻛەدا ﻛﺮد و ﺳﻨﺪووﻗەﻛﺎﻧﯽ دەﻧﮕﺪاﻧﯽ ﭘڕ ﻛﺮد. ﺣەﺳەن روﺣﺎﻧﯽ ﺳەرۆك ﻛﯚﻣﺎری
ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺸﯽ )ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻤﻨﺎن( ﺑەدەﺳــﺖ ﻧەھێﻨــﺎ و ﺗەﻧﯿــﺎ % 45.31ی دەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ زێــﺪی ﺧــﯚی ﻣﺴــﯚﮔەر ﻛﺮد. رێــﮋەی دەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ روﺣﺎﻧﯽ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑــﻮو :ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺨﺎﻧﯽ رۆژﺋــﺎوا ،% 68.91 ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛﺮﻣﺎﺷﺎن % 62.43و ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺋﯿﻼم .% 56.4 ﺋەﻧﺪازﯾﺎراﻧــﯽ ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﭘﮋاك و رﯾﻔﯚرﻣﺨﻮازان، ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮون و ﺣەﺳــەن روﺣﺎﻧــﯽ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪی ﻛــە دەوڵەﺗەﻛــەی ،زۆرﯾﻨەی دەﻧﮕﯽ ﻛﻮردی ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ و ﻛەﺳێﻜﯽ ﻟەﺑەردﻧﯽ ﻛﻮرداﻧە. دوو ﺷەش ﺑﯚ ﺋێﺮان دواﺟــﺎر ﺑەھــﺎری ﺋەﻣﺴــﺎڵ دﯾﻤﻮﻛــﺮات و ﻛﯚﻣەڵــەﻛﺎن ﭘــﺎش دوو دەﯾە ﻟە ﺑــێ دەﻧﮕﯿﯽ ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ھێﺰﯾــﺎن ﺑەرەو ﻧﺎوﭼە ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻗەﻧﺪﯾــﻞ رەواﻧە ﻛــﺮد .ھێﺰێﻜﯽ ﺣﺰﺑﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﻛە ﻟە ﻛێﻠەﺷــﯿﻦ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﺒﻮو ،ﻟەﮔەڵ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛە ﺗﻮوﺷﯽ ﺷــەڕ ﺑﻮون و ﺑەھﯚﯾەوە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮو و ﺳێﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺮﯾﻨﺪار ﺑﻮون. ﭘەﻛەﻛــە ،دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە دەﺑێ دﯾﻤﻮﻛــﺮات ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ،ﭘﺮﺳــﯿﺎن ﭘێ ﺑﻜﺎت، ﺑــەم دﯾﻤﻮﻛﺮات ﺋــەوەی رەت ﻛﺮدەوە. ھــﺎوﻛﺎت ﻟەﮔــەڵ دووەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﭘەﻛەﻛە و دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻟەﺳــەر رووداوی ﻛێﻠەﺷــﯿﻦ، ﭘــﮋاك ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ دەرﻛﺮد ﻛە وەك ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەڵێﻦ” ،ﺑﯚﻧﯽ ﺷەڕی“ ﻟێ دەھﺎت. ﭘــﮋاك ﻟــە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﻛــەدا دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ﺑە ”ﺋەﺣﺰاﺑﯽ زەرد“ و ”ﭘﺎﺷﻜﯚی ﺑﺎرزاﻧﯽ“ ﻧﺎو ھێﻨﺎﺑﻮو و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە دەﺑێ واز ﻟە دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ”ﺋﺎﭘﯚﯾﺰم“ ﺑێﻨﻦ. ﭘــﮋاك ،ﻣەﺑەﺳــﺘێﻜﯽ ﺗــﺮی ﺋەﻧﺪازﯾﺎراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎراﻧــﯽ ﭘێــﻜﺎ .ﻟەﻻﯾەﻛــەوە رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋێﺮان ھەﯾە و ﺑﺮﯾﻨﺪاراﻧﯽ ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ورﻣــێ ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛﺮێــﻦ و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ﺑﻮوەﺗە دژﺑەر و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ ﺋێﺮان. ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەوە دوو ﺷەﺷە ﺑﯚ ﺋێﺮان.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺋێﺮان ﻟە رێﮕەی ﭘﮋاﻛەوە ﺑﺰووﺗﻨەوەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻛﺮدووە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺑــە درێﮋاﯾﯽ دەﯾەی راﺑﺮدوو ،ﺋێﺮان ﺗەواو ھەوڵﯽ ﺧﯚی دا ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﮋاك ﻟــە رووی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿەوە ﮔەورە ﺑﻜﺎﺗەوە .ﭼەﻧﺪ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺋەو ھەوڵە ﺑﻮوە ،ﯾەﻛەم ﻛﺎڵﺒﻮوﻧەوەی ﻧﺎوی دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎن ﻟە زەﯾﻨﯽ ﺧەڵﻜﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دووەم ،ﮔەورەﻛﺮدن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘﮋاك ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗﺎران ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﺎت.
5
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺋێﻤە ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ھﯿﭻ ﺳەرداﻧێﻜﯽ ﻗەﻧﺪﯾﻠﻤﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻟەﻻﯾەن ﻛەﺟەﻛەوە ﺷﺎﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﺎﺳﻜﺮدن ﻟە رووداوی ﻛێﻠەﺷﯿﻦ ﺳەرداﻧﯽ ﺋێﻤەﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺋێﻤە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿە و دﯾﺎرە ﻗﺴە و ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن ھەﺑﻮوە ﻟەﺳەر رووداوەﻛەی ﻛێﻠەﺷﯿﻦ ،ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ھێﺮش و دەﺳﺘﺪرێﮋی و ﺷەڕی ﺑﺮاﻛﻮژﯾﻤﺎن ﻣەﺣﻜﻮوم ﻛﺮدووە و ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧەﺷﯿﺎوﻣﺎن زاﻧﯿﻮە..
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺣﻮﺳێﻦ ﯾەزداﻧﭙەﻧﺎ:
ﺋێﺮان ﺑﯚ ﺗﯚڵەﻛﺮدﻧەوە دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﭘﺎك ﻟە ﻣﮫﺎﺑﺎد 10ﻛەﺳﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە و دوای ﮔﺮﺗﻨﯿﺎن ،وەزارەﺗﯽ ﺋﯿﺘﻋﺎت ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ دەرﻛﺮدووە و ﺗﯿﺎﯾﺪا دەڵێ ،ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺳەر ﺑە ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯿە ﺑە ﭼەﻛەوە ﮔﯿﺮاون وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن دوای ﺋەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە رێﮕەی ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ،ﺗﯚڕێﻜﯽ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯽ ﺋﯿﺘﻋﺎﺗﯿﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ ﮔﺮﺗﻮوە ﻛە ھەوڵﯿﺎن ﺑﯚ ﻟێﻜﺘﺮازاﻧﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺋەو ﭘﺎرﺗە داوە ﻟە ﺑەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی دژ ﺑە داﻋﺶ ،ﺣﻮﺳــێﻦ ﯾەزداﻧﭙەﻧﺎ ،ﻟەو ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەدا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺋێﺮان وەك ﺗﯚڵە ﺳــﺘﺎﻧﺪﻧەوە ﻟــە ﭘﺎرﺗەﻛەﯾﺎن ،ﻟە ﺋﯿﻼم و ﻣﮫﺎﺑﺎد زﯾــﺎد ﻟە 15ﻻﯾەﻧﮕﺮ و ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟــێ ﮔﺮﺗﻮون و ﺗﺎواﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺧﺴﺘﻮوﻧەﺗە ﭘﺎڵ .ھﺎوﻛﺎت ﯾەزداﻧﭙەﻧﺎ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ھﯿﭻ ھێﺰێﻜﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾﺎن ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﺟێﮕﯿﺮ ﻧەﻛﺮدووە و ﺋەوەی ﻟە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎس ﻛﺮاوە ﻟەﺳەر ﻧﺎردﻧەوەی ھێﺰ ﺑﯚ ﺳﻨﻮورەﻛﺎن و ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەت ،ﺑە ھەواڵﯽ ﻧﺎڕاﺳﺘﯿﺎن دەزاﻧێﺖ. دوو ھەﻓﺘــە ﻟەﻣەوﺑــەر ”وﺷــە“ ھەواڵێﻜﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﻛە ﺗﯚڕێﻜﯽ ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺘﺎن ﮔﺮﺗﻮوە ﻛە ﻛﺎری ﻟەﺳەر داﺑڕاﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘــﺎك ﻛﺮدووە ،ﺋــەوان داﻧﯿﺎن ﺑە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎوە؟ ﺋــەو ﮔﺮووﭘە ﺳــﯿﺨﻮڕﯾﯿە ﻟەدەرەوەی ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋــﺎزادی و ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دژی ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋﺎزادی ﻛﺎرﯾــﺎن دەﻛﺮد، ﺋەو ﮔﺮووﭘــە ﻧێﺰﯾﻜەی 6ﻣﺎﻧﮓ ﺑــﻮو دەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮدﺑــﻮو ﺑــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،رێﻚ ﻟــەو ﻛﺎﺗەدا دەوری ”ﭘــﺎك“ ﻟــە ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺷەڕی دژ ﺑە داﻋﺶ دەردەﻛەوت و ژﻣــﺎرەی ھێﺰەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﻟــە زﯾﺎدﺑﻮوﻧــﺪا ﺑﻮو .ﻟــەو ﺣﺎڵەﺗەدا
ﻟەﺑەرﯾــەك ھەڵــﯽ وەﺷــێﻨﻦ، ھﺎوﻛﺎت ﺋەو ﺗﯚڕە ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿە ﻟە ﺑﺎﺷﻮور ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾەدا دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ. ﺋــەو ﺗــﯚڕە ﺳــﯿﺨﻮڕﯾﯿەی ﺋﯿﺘﻋــﺎت ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن ھﯿﭻ زﯾﺎﻧێﻚ ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻮە ﺑﮕەﯾەﻧﻦ؟ ﻧﺎﯾﺸــﺎرﯾﻨەوە ﻛــە زﯾــﺎن وﺧەﺳﺎری ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﻟە ﻻﯾەﻛەوە ژﯾــﺎن و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەو ﺷــەڕەدا ﻟەﺑﺎر ﻧەﺑــﻮو ،ﺋــەوەش وای ﻛﺮد ﺋەو ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚﯾﺎﻧە زﯾﺎن ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ ،ﻧــەك ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەی ﻻوازﻣــﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾە ﻛە ﯾەك ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﺋێﻤە داﺑﺒڕێﺖ ﺧەﺳﺎرە و ﯾەك ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮرد ﻟە ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ
ﺋــەو ﺗــﯚڕە ھەﻣﻮوﯾــﺎن ﻛﻮردی رۆژھەﺗﻦ ،ﺑەم ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﻛﺎرﯾﺎن ﺑﻮون و ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدﺑﻮون ﻟە ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدن و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮێﻨﯽ ﺣەواﻧەوەﯾﺎن ﻛﺘﻮﭘڕ رووﺑــەڕووی ﺟﻮوڵەﯾەك ﺑﻮوﯾﻨــەوە ﻛــە ﻟــە دەرەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺋــﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرا ﺑــﯚ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋەو ھێــﺰە و داﺑڕاﻧﺪﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺟﯚراوﺟــﯚری ﺑەﺷــێﻮەی ﺷــەڕی ﺳــﺎﯾﻜﯚﻟﯚﺟﯽ .ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھــەت ﺋﯿﺘﻋﺎت ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚی ﺧﺴــﺘﺒﻮوە ﺳەر ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﻤﺎن و ﺗەﻣﺎﺣــﯽ دەﺧﺴــﺘﻨە ﺑەر ﺑﯚ داﺑڕاﻧﺪﻧﯽ رۆڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﭘﺎك، ھەر ﻟە رێﮕەی ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە، ﺗەﻟەﻓﯚﻧــﯽ ژﻣــﺎرە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯿﺎن وەردەﮔﺮت و راﺳــﺘەوﺧﯚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘێﻮە دەﻛــﺮدن و ھــەم ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ھەڕەﺷــە و ھەﻣﯿــﺶ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﺑەڵێﻦ ھەوڵﯿــﺎن ﻟەﮔەڵ دەدان. ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿــﺎن ھەﺑﻮو ﺋــەو ھێﺰەی ﺋێﻤــە ﻛــە دەور و ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟــە ﺑەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــەڕدا ھەﺑﻮو،
ﺋﺎزادی و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﺒڕێﻨﻦ ﺑەﻻی ﺋێﻤەوە ﺧەﺳﺎرە. ﭘﻼﻧــﯽ ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺋــەو ﺗﯚڕە ﻟەﻻﯾەن ”ﭘﺎك“ەوە ﭼﯚن ﺑﻮو؟ دوای ﺋەوەی ﺋێﻤە ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽﺋــەو ﺗــﯚڕە ﻛــە ھەﺳــﺘﻤﺎن ﭘــێ ﻛﺮدﺑــﻮو ،ﺧﺴــﺘﻤﺎﻧە ﺑەر وردﺑﯿﻨﯿﯿەوە ،ﺗﻮاﻧﯿﻤﺎن ﺋەو ﺗﯚڕە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜەﯾﻦ و ﻛەﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﺎﺳــﯿﻦ .دواﺗــﺮ ﻟــە ﭘﻼﻧێﻜﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻤــﺎن ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﻛەﺳــە ھــەرە ﭼﺎﻻﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺗﯚڕە ﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﺋــەو ﺗــﯚڕە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﻛﻮردی رۆژھەﺗﻦ ،ﺑەم ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﻛﺎرﯾﺎن ﺑﻮون و ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﯿﺎن ﺑــﯚ ﻛﺮدﺑﻮون ﻟــە ھﺎﺗﻮﭼﯚﻛﺮدن و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺷــﻮێﻨﯽ ﺣەواﻧەوەﯾــﺎن .ﺋەو ﻛەﺳــەی ﻟەﻻﯾەن ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤەوە ﮔﯿﺮا، ھەم ﻟــە رۆژھــەت و ھەم ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ
ﻛﺎری ﺑﯚ ﺋﯿﺘﻋــﺎت ﻛﺮدﺑﻮو ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﮔﯿﺮا ﻛە دەﯾﻮﯾﺴــﺖ ﭘێﺸــﻤەرﮔە داﺑڕاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺑﮕﻮازێﺘــەوە و رەواﻧەی ﺋێﺮاﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎﺗــەوە .دوای ﮔﯿﺮاﻧەﻛــەی، ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺗﯚڕەﻛەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد و داﻧــﯽ ﭘێﺪا ﻧﺎ ﻛە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﻣﻮوﭼەﯾــﺎن ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗﯽ ﺋﯿﺘﻋﺎﺗەوە ﻟە رێﮕەی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﺣەواڵەﻛﺎﻧەوە ﺑﯚ دەﻧێﺮدرێــﺖ و داﻧﯽ ﺑــەوەدا ﻧﺎ ﻛە ﻟەﮔەڵ ﻛﺎﻣە ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﭘــﺎك ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻛــﺮدووە و ﺑە چ ﺷــێﻮە و ﻣﯿﺘﯚدێﻚ ﻗﺴــەﯾﺎن ﻟەﮔــەڵ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﺮدووە .ﺋــەوان ﺑەڵێﻨﯽ ﻧﺎردﻧﯽ ﺋەو ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﻧەﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوروﭘﺎ داوە و ﭼەﻧﺪ ﺑەڵێﻨێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﭘێ داون. ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋەو ﺗﯚڕە ﭼﯿﯽ ﻟێ ھﺎﺗەوە ﻛــە ﻟەﻻﯾەن ﺋێﻮەوە ﮔﯿﺮاﺑﻮون ،ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ھەر ﻟەﻻی ﺋێﻮە ﮔﯿﺮاون؟ دوای ﺋــەوەی ﺋــەو ﺗــﯚڕەداﻧﯿــﺎن ﺑــە ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯿﺎن داﻧﺎ، ﺳەرۆﻛﯽ ﺗﯚڕە ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿەﻛە ﻟە ﺑەردەم ﻛﺎﻣێﺮا داﻧــﯽ ﺑە ھەﻣﻮو ﻛﺮدەوەﻛﺎﻧﯿــﺎن دژ ﺑــە ﺋێﻤە ﻧﺎ و ﭘﺎش ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﮔﺮﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿــە وەك ﺑەڵﮕە ،ﺋەواﻧﻤﺎن رادەﺳــﺘﯽ ﻻﯾەﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮد. دوای ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ﺋــەو ھەواڵە ﻟەﻻﯾــەن ﭘﺎرﺗەﻛەﺗﺎﻧەوە، ﻛﺎرداﻧەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﭼــﯽ ﺑــﻮوە ،ھەﻧﺪێﻚ ﺳــەرﭼﺎوەی ﻧﺎڕەﺳﻤﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑــﺎس ﻟــە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺋێــﻮە ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚدا دەﻛەن؟ دواﺑەدوای ﺋﺎﺷــﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺋەوﺗﯚڕە ﺳــﯿﺨﻮڕﯾﯿە ،دوای ﺋەوەی ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ زﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﺋەوﺗﯚ ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤــە ﺑﮕەﯾەﻧــﻦ و ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردوو ﺑﻮون ،ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی
ﻧەﺷــﺎردووەﺗەوە و ﺋێﺴﺘە ﻟەﻧﺎو ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧە ﮔﯿﺮاون. ھﺎوﻛﺎت ﻟە ﻣﮫﺎﺑﺎد 10ﻛەﺳــﯿﺎن ﮔﺮﺗــﻮوە ﻛــە دوای ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ،وەزارەﺗــﯽ ﺋﯿﺘﻋﺎت ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛــﯽ دەرﻛــﺮدووە و ﺗﯿﺎﯾــﺪا دەڵــێ ،ﮔﺮووﭘێﻜــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﺳــەر ﺑە ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛــە ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯿە ،ﺑە ﭼەﻛەوە ﮔﯿﺮاون ﻛە وﯾﺴﺘﻮوﯾﺎﻧە ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﺑﻜــەن ﺑــﯚ ﺗێﻜﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ دەوڵــەت .ﺋــەوە ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا دژﻛﺮدەوەﯾــەك ﺑــﻮو
ﻧﺎﯾﺸﺎرﯾﻨەوە ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﺳﯿﺨﻮڕﯾﯿە زﯾﺎن و ﺧەﺳــﺎری ﺑــە ھێﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ژﯾــﺎن و ﺑﺎرودۆﺧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەو ﺷــەڕەدا ﻟەﺑﺎر ﻧەﺑﻮو ،ﺋەوەش وای ﻛﺮد ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﻛﺎن زﯾﺎن ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ رۆژھــەت دەﺳــﺘﯿﺎن ﻛﺮد ﺑە ﮔﺮﺗﻨﯽ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﻛە ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﯾﺎن ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺋێﻤەی ﻟێ دەﻛــﺮا ،ﻟە ﺋﯿﻼم ﺑــە دەﯾﺎن ﻛەﺳــﯿﺎن ﺑە ﺗﺎواﻧــﯽ ﻻﯾەﻧﮕﺮی و ھەوڵــﺪان ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﺳــﺘﺒﻮون ﺑە ”ﭘــﺎك“ەوە ﮔــﺮت و ھەﻧﺪێﻚ ﻟەواﻧەﯾﺎن ﺋــﺎزاد ﻛﺮدوون ،دەﺑێ ﺑەﯾﺎﻧﯽ و ﺋێﻮاراﻧە ﺑڕۆﻧە ﺋﯿﺪارەی ﺋﯿﺘﻋﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﯿﺴەﻟﻤێﻨﻦ ﻛە ھەر ﻟەﻧﺎو ﺷــﺎردا ﻣﺎوﻧەﺗەوە و ھەﻣﻮو رۆژێــﻚ واژۆی ﺧﯚﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەن ،ﺑەﺷێﻮەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو 7ﻛــەس ﻻﯾەﻧﮕﺮﯾــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟە ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﺑەراﻣﺒــەر ﺋﺎﺷــﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺋــەو ﮔﺮووﭘە ﺳــﯿﺨﻮڕﯾﯿەی ﺧﯚﯾﺎن. ﺋێﻤــە ﻧﯿﮕەراﻧﯿــﻦ و ﺑﯿــﺮوڕای ﮔﺸــﺘﯽ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ و راﮔەﯾەﻧﺪﻧــﻜﺎران ﺋــﺎﮔﺎدار دەﻛەﯾﻨــەوە ﻛــە وەزارەﺗــﯽ ﺋﯿﺘﻋــﺎت ،ﭘﻼﻧێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﺑەدەﺳﺘەوەﯾە ﺑﯚ ﻟەﺳێﺪارەداﻧﯽ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە رۆڵەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟەﻧــﺎو ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯿــﺪا ،ﺑﯚﯾە ﺑــە ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەی ﻓەرﻣــﯽ ﺗﺎواﻧﯽ ﺗﯿﺮۆر و ﺑەﭼەﻛــەوە ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ داوەﺗــە ﭘــﺎڵ ﺋــەو ژﻣﺎرەﯾە ﻟە ﮔﯿﺮاواﻧــﯽ ﻛﻮرد ﻛــە ﻻﯾەﻧﮕﺮی
ﯾــﺎن ﺋەﻧﺪاﻣەﺗﯿــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟە ﭘﺎرﺗــﯽ ﺋــﺎزادی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺷــﺎردووەﺗەوە .ﺑﯚﯾە ﺋێﻤە ﻟەو ﺣﺎڵەﺗە ﻧﯿﮕەراﻧﯿﻦ. ﻟە ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ھەواڵﯽ ﺋەوە ﺑــو ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە ﺋێﻮە ﺑــە ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە ﺑەرەو ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﭼﻮوﻧەﺗەوە و داﻧﯿﺸﺘﻨﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﭘەﻛەﻛە ھەﺑﻮوە، ﺋﺎﯾــﺎ ﺋێﻮەﯾــﺶ ھێﺰﺗــﺎن ﺑەرەو ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﺟﻮوﻧﺪووە؟ ﺋێﻤــە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾــەدا ھﯿﭻﻗەﻧﺪﯾﻠﻤــﺎن ﺳــەرداﻧێﻜﯽ ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑــەم ﻟەﻻﯾــەن ﻛەﺟەﻛــەوە ﺷــﺎﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑــﯚ ﺑﺎﺳﻜﺮدن ﻟە رووداوی ﻛێﻠەﺷﯿﻦ ﺳــەرداﻧﯽ ﺋێﻤەﯾﺎن ﻛــﺮدووە، ﭘێﻮەﻧﺪی ﺋێﻤە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە و دﯾﺎرە ﻗﺴــە و ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺧﯚﺷﻤﺎن ھەﺑــﻮوە ﻟەﺳــەر رووداوەﻛەی ﻛێﻠەﺷــﯿﻦ ،ھەﻣــﻮو ﺟــﯚرە ھێﺮش و دەﺳﺘﺪرێﮋی و ﺷەڕی ﺑﺮاﻛﻮژﯾﻤــﺎن ﻣەﺣﻜﻮوم ﻛﺮدووە و ﺑە ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧەﺷﯿﺎوﻣﺎن زاﻧﯿﻮە، ﺑــﯚ ﻧﺎردﻧــەوەی ھێﺰﯾــﺶ ﺑﯚ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەوە ﻣﺎﻓــﯽ ﺋێﻤە و ھەﻣــﻮو ھێﺰێﻜﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻛەی ﺑەﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ زاﻧــﯽ ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛــﺪاری ﮔەرﻣﻮﮔــﻮڕ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺋێﻤە ﺋەو ﺧەﺑﺎﺗەﻣﺎن رەت ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە، ﺑەڵﻜــﻮ ﺑــە راﺷــﻜﺎوی ﺑڵێــﻢ، ﻟەﺑــەر ﺑەرژەوەﻧــﺪی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن راﻣﺎن ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑەم ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺋێﻤە ھەﺳﺖ ﺑﻜەﯾﻦ ﺋــەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﻧەﻣــﺎوە و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەوﺗﻮوەﺗە ھەﻟﻮﻣەرﺟێﻜەوە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑــەوە ﻧــﺎﻛﺎت ﺋێﻤــە رەﭼﺎوی ﺋــەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿــە ﺑﻜەﯾــﻦ، ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿەﻛﻤــﺎن ھەﯾە ﺑﯚ ھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﭼەﻛــﺪاری ﮔەرﻣﻮﮔــﻮڕ ،ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ھﯿــﭻ ھێﺰێﻜﻤﺎن ﻟە ﻧﺎوﭼە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺟێﮕﯿﺮ ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑــەم ﺑــە وردی ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﺑﺎرودۆﺧەﻛە دەﻛەﯾﻦ. ھــەرﻛﺎت ﺑــﺎس ﻟــە ﭘﮋاك دەﻛــﺮێ ،زۆرﺑــەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﺑــە ﺑﺎڵــﯽ ﭘەﻛەﻛە ﻧــﺎوی دەﺑــەن و وەك ﭘﺎرﺗێﻜﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﯾﻨﺎﺳﻦ، ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ”ﭘﺎك“ ﻟەﺑﺎرەی ﭘﮋاك ﭼﯚﻧە؟ ﺋێﻤــە ﻟەﮔەڵ راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽﺋێﺴﺘەدا ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛەﯾﻦ،
ﭘﮋاك ھێﺰێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ،ﻟەﮔەڵ ﻛێ ﻧﺰﯾﻜــە و ﻓەرﻣــﺎن ﻟە ﻛێ وەردەﮔﺮێﺖ و ﻟەﮔەڵ چ ﻻﯾەﻧێﻚ ﺗێﻜەوی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺗەﻧﺰﯾﻤﺎﺗﯽ ھەﯾە ،ﺋەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﺧﯚﯾﺎﻧەوە ھەﯾــە ،ﺋەوەی ﺑــﯚ ﺋێﻤە ﮔﺮﻧﮕە ﺋەوەﯾە ،رەﻓﺘﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﮋاك ﭼﯚﻧە ،ﻧەك ﺋەوەی ﻛە ﺳــەر ﺑە چ ﻻﯾەﻧێﻚ ﺑێﺖ ﯾــﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔــەڵ چ ھێﺰێــﻚ ھەﯾە .ﺋێﻤە رەﭼﺎوی ﺋــەوە دەﻛەﯾﻦ ،ﺑەم ﻟــە ھەﻣــﺎن ﻛﺎﺗــﺪا ﻛﯚﻣەڵێﻚ رەﻓﺘﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﮋاﻛﻤﺎن ﭘێ دروﺳــﺖ ﻧﯿﯿە ،ﯾەك ﻟەو رەﻓﺘﺎرە ﻧﺎدروﺳــﺘﺎﻧە دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾە ﺑــﻮو ﻛە ﻟە ﺟێﮕەی ﺧﯚﯾــﺪا ﻧەﺑــﻮو و ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڕەﺷــە ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ھەڵﻨﺎﮔﺮێ و ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎدروﺳﺘە. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛــە دوو ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟــە داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪان ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــە و ﻧێﻮاﻧﯿــﺎن ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەﻛەن ،ﺑە ﺑــڕوای ﺋێﻮە ﺑﯚ ﭘﮋاك ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ ھەڕەﺷــە ﺋﺎﻣێﺰ دەردەﻛﺎت و ھﺎوﺳــەرۆﻛەﻛەی ﻟــە ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚن ھێــﺮش دەﻛﺎﺗە ﺳــەر دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەوە زﯾﺎن ﺑە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ رۆژھەت ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ؟ ﺋــەو ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣە ﺗﻮﻧــﺪە ﻟەﺟێﯽﺧﯚﯾﺪا ﻧەﺑــﻮو و ﺋێﻤە رەﺧﻨەﻣﺎن ﻟەو راوێــﮋە ﺗﻮﻧﺪە ھەﯾــە .ﭘﮋاك ﯾﺎن ھەر ھێﺰێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺗﺮ، ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت و رەﺧﻨەی ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚژی ﻟــە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﮕﺮێﺖ ،ﺑەم زﻣﺎﻧﯽ ھەڕەﺷــە و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋ ،ﻧــەك ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧﺎﻛﺎت، ﺑەڵﻜــﻮ ﻧﺎﭼێﺘــە ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﺋەو ﻻﯾەﻧەﺷــەوە ﻛە ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯽ ﭘــێ ﻛــﺮدووە و ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە زﯾﺎن ﺑــە دۆﺧــﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێــﺖ .ﺋــەوەی دەﺑــﻮو ﭘــﮋاك ﺑﯿﻜﺎت ،ﺋەوەﺑــﻮو ﻛە ﻟەو ھەﻟﻮﻣەرﺟــەدا دەوری ﺧﯚی ﺑە ھێﻮرﻛﺮدﻧــەوەی ﺋــەو ﺋﺎڵﯚزﯾﯿە ﮔێڕاﺑﺎﯾە و ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﺪەر ﺑﻮاﯾە ﺑﯚ رەواﻧــەوەی ﮔﻮﻣــﺎن و دوودڵﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎن ،ﻧەك ﺋەوەی ﺧﯚی ﺑﺪاﺗە ﭘﺎڵ زﻣﺎﻧﯽ ھەڕەﺷە، ﺋەوﯾﺶ ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە دوو ﻻﯾەﻧﯽ ﻛێﺸەﻛە ﺑەﯾەﻛەوە داﻧﯿﺸﺘﻮون و ﺑەو ﺋەﻧﺠﺎﻣە ﮔەﯾﺸــﺘﻮون ﻛە دژاﯾەﺗﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧەﻛەن.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﻟە 8ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧەوە ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و رای ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــﺎس ﻟە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ دەﻛەن. ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎن و ﺋەو ھەواﻧــەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟەو رووەوە ﺑــوی دەﻛەﻧەوە ،ﺗەﻧﯿــﺎ ﭼەﻧﺪ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەك ﺑﻮوە ﻛە ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دزەﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗە ﻧﺎو رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧەوە ،ﺑەم ﺋەو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯿﯿەی زۆر ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛﺮێﺖ ،ﻟە ﻧێﻮان AKPو MHP ـﺪاﯾە ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑەﻻی HDPـــەوە ﭘﯿﻼﻧێﻜە ﺑﯚ ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧەوەی ﺷەڕ. ﭘێﺸﺘﺮ MHPرای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛە ﻧﺎﭼﻨە ﻧــﺎو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛەوە HDPی ﺗێﺪا ﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﭘﺎرﺗە ﺑە ﺑﺎڵێﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎو دەﺑﺎت و وەك ﺗﯿﺮۆرﺳﺘێﻜﯿﺶ ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا دەﻛﺎت .ﺋەوان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەو 6ﻣﻠﯿﯚن دەﻧﮕﺪەرەی دەﻧﮕﯽ ﺑە HDPداوە ،ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺮاون. ﻟێــﺮەدا دەﻛﺮێﺖ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﺋﺎﯾﺎ ﺋەﮔــەر ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿــەك ﻟە ﻧێﻮان AKPو MHPـﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو ،ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﻟەﺳەر داھﺎﺗﻮوی ﻛﻮرد دەﺑێﺖ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ؟ ﻣەرﺟەﻛﺎﻧــﯽ MHPﺑــﯚ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت، ﻛﯚﺗﺎھێﻨﺎﻧــە ﺑە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری و ھەروەھــﺎ دەﺑێ رەﺟەب ﺗەﯾﺐ ﺋەردۆﮔﺎن ﺳەرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ ﻛﯚﺷــﻜﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺑەﺟــێ ﺑﮫێڵێــﺖ و ﺑﭽێﺘەوە ﻧﺎو ﻛﯚﺷﻜﯽ ﭼەﻧەﻛەﻻ، ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﺋەوێ ﺷﻮێﻨﯽ ﺳەرۆك
ﻛﯚﻣﺎر ﺑﻮوە. ﺋەﮔــەر ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛــە دروﺳــﺖ ﺑﺒێﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﺑێ دەوڵــەت ﺑﺎﺧﭽەﻟﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ MHPﻟە داواﻛﺎری دووەم ﻧەرﻣﯽ ﺑﻨﻮێﻨێﺖ ،ﺑەم ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە ﻛە ﺑﯚ ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری، ھﯿﭻ ﺳﺎزﺷێﻚ ﻧﺎھێﻨﻨەوە .ﺋەﮔەر AKPرەزاﻣەﻧــﺪی دەرﺑــڕی ﺑــەوەی ﻟــە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺪا ﺧــﺎو دەﺑێﺘەوە، ﺋەوﻛﺎت داھﺎﺗــﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ وەك ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەﻛﯽ رەش ﻟێﯽ دەڕواﻧﺮێﺖ. ﺋەوﯾــﺶ ﺑەھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﺷــەڕ ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ،
ﺑﭽڕاﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟە ﻧێﻮان ﻛﻮرد و ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری و ھەروەھــﺎ ﺑــﯚ ﺋەﻧﺪاﻣﺒﻮون ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﺋەوروﭘﺎﯾــﺶ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼەﻧﺪ ھەﻧﮕﺎوێﻚ دەﭼێﺘە دواوە. ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﮔەﻻن رای ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻧﺎﭼێﺘە ﻧﺎو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯿﯿەﺗێﻜەوە ﻟەﮔەڵ ،AKPﺑەم ﭘێﯽ ﺑﺎﺷــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان AKPو CHPدا دروﺳــﺖ ﺑﺒێﺖ. ﭼﻮﻧﻜە CHPﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ
ﭼﺎرەﺳەرﯾﺪا ﻧەرﻣﺘﺮە ﻟە ،MHPﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەوان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری دەﺑێﺖ ﺑﺮەوی ﭘێ ﺑﺪرێﺖ ،ﺑەم ﻟەﮔــەڵ ﺋﯿﻤﺮاڵﯽ ﻧﺎ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟەﮔەڵ HDP دا ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﺗەﻧﯿﺎ HDP ﻧﻮێﻨــەری ﻣﯿﻠﻠەﺗــﯽ ﻛــﻮردە و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿﺎﻧەﯾﺶ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗەوە. ﻛەواﯾــە ﺑەھﺎﺗﻨــﯽ CHPﺑﯚ ﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣــەت ،ﻛێﺸــەی ﻛﻮرد
ﺋەﮔــەر AKPرەزاﻣەﻧﺪی دەرﺑڕی ﺑەوەی ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺪا ﺧﺎو دەﺑێﺘەوە ،ﺋەوﻛﺎت داھﺎﺗﻮوی ﺗﻮرﻛﯿﺎ وەك ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەﻛــﯽ رەش ﻟێﯽ دەڕواﻧﺮێﺖ .ﺋەوﯾﺶ ﺑەھەڵﮕﯿﺮﺳــﺎﻧەوەی ﺷــەڕ ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ﯾﺎ ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری درێﮋەی دەﺑێﺖ. )ﺣەﺳــﯿﺐ ﻛەﭘــﻼن( ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﮔــەﻻن ،ﭘێﯽ واﯾە ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان AKPو MHPـﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو ،ﺋــەوﻛﺎت ﺑــەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ دەﮔﻮﺗﺮێــﺖ ﺷەڕﻛﺮدن ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرﺗێﻚ ﺑڕوای ﺑەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻧەﺑێﺖ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ﭼﯚن دەﺗﻮاﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەﯾﺖ. ﺑﻨﻜــەی ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ MHP وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﯾﺎن ﺑﯿﺮ ﻧﺎﻛەﻧەوە ،ﺋــەوان ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘە MHPﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺪا ﻧەرﻣﯽ ﺑﻨﻮێﻨێﺖ و ﺋﯿﺘــﺮ دان ﺑــەوەدا ﺑﻨێﺖ ﻛە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛێﺸــە
ﻛێﺸــەی ﻛــﻮردە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋەو ﻛێﺸــەﯾەﯾﺶ ﻟەﺳەر ﻣێﺰی داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن ﯾــەﻛﻼ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو راﭘﺮﺳــﯿﯿەی ﻛﯚﻧﻜﺎ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە ،دەﻧﮕﺪەری MHPﻟەﻻﯾــەن ﺑﺎﺧﭽەﻟﯿﯿــەوە ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺮاوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧــﺪەی ھەڵﺒﮋاردﻧــﺪا ﺑﺎﺧﭽەﻟــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻛﺮدﺑــﻮوەوە ﻛە HDP دەﯾــەوێ دەوڵەﺗــﯽ ﻛــﻮردی دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت و ﻟەﺑﺮی ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻧــﮓ دەدەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێﺖ و ﺋەردۆﮔﺎن دەﻛەن ﺑەﺳــﻮڵﺘﺎن. ﺑــەم دوای ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن ،ﺑﺎﺧﭽەﻟــﯽ ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧــﯽ دژی ﻛــﻮرد ﺑﯚﻧﯽ ﺷــەڕﯾﺎن ﻟێ دێﺖ و ﺑەﺋﺎﺷــﻜﺮا
دەڵێﺖ دێﻤە ﻧــﺎو ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ﺑــەو ﻣەرﺟــەی داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪن ﻟەﮔــەڵ ﻛــﻮرددا ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘێ ﺑێﺖ ،ﺋەﻣەﯾــﺶ واﺗــﺎ دووﺑﺎرە ھەڵﮕﯿﺮﺳﺎﻧەوەی ﺷــەڕە ،ھﯿﭻ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺶ ﺣەز ﺑەﺷــەڕ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە و ھەﻣــﻮو دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ ھێﻨﺎﻧەدﯾﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ داوە. ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﺗﻮرك ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪاﯾــە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺎزە ﻛێﺸــە ھەڵﭙەﺳــێﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ وەك ﻛێﺸــەی ﻛــﻮرد و ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺑــێ دەﻧﮕﻜﺮدﻧــﯽ ﭼەﻛەﻛﺎن ،ﺑﯚ ﺋەﻣەﺷــﯿﺎن رای ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﭼﺎوەڕواﻧــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان AKPو CHPدا دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ و ﻟە دەرەوەﯾﺶ HDPﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻟەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﺑﻜﺎت.
ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎن دەﻣﯿﺮال ﭼﯚن ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردا ﻛﺮد؟
ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻟە ”ﮔەورەﯾﯽ“ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎن دەﻣﯿﺮال ﺑێ ﺑەری دەﻛﺎت دەﮔەﯾﻦ“ .ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺋەوەﺑﻮو ﻛە ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ﺋەوە راﺳــﺘﯿﯿەﻛە ،ﺑەم ﺋەم ﮔﻮﺗەﯾەی ﺗەﻧﯿﺎ ﻗﺴــە ﺑﻮو و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ھەﻧــﮕﺎوی ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻧەﻧــﺎوە ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋەودا ﺳــەدان ﮔﻮﻧــﺪی ﻛﻮردی وێﺮان ﻛــﺮان و ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻚ ﺑەﻛﻮردی ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻗەدەﻏە ﺑﻮو.
ﺋەوان ھﺎووﺗﯿــﯽ ﺗﻮرﻛﻦ و ﻣﻦ ﺗەﻧﯿﺎ وەك ﻣﺮۆڤ ﺑﺎﺳــﻢ ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەوان ﻛﺮدووە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ. 1997دا دا ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1997 ﺋەوﻛﺎﺗــەی دەﻣﯿﺮال ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﺑﻮو و ﺗﺎﺳــﺎن ﭼﯿﻠﻠەرﯾــﺶ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان ،ﻟە ﻛﯚﺷــﻜﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﻣﯿﻮاﻧــﺪاری ﻣــﻮراد
ھەر ﻟە ﻛﯚﺷﻜﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﺪا ﺑﯚزﻟەك ﺑە دەﻣﯿﺮاﻟﯽ ﮔﻮﺗﻮوە” :ﺳەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛێﺸــەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻛێﺸــەی ﻛﻮردە“ ،ﺑەم دەﻣﯿﺮال ﺑەو ﮔﻮﺗەﯾــە زۆر ﺗــﻮوڕە ﺑﻮوە و ﭘێــﯽ ﮔﻮﺗــﻮوە” :ﻛﺎﺗێﻚ دەڵێﯿــﺖ ﺳــەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛێﺸــەی ﺗﻮرﻛﯿــﺎ، ﻛێﺸــەی ﻛﻮردە، ﺋەﻣــە ﻟەﻻﯾــەن
ﭘەروﯾﻦ ﺑﻮﻟﺪان: وﺷە /ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ ﻣﺮدﻧﯽ ﺳــﻮﻟەﯾﻤﺎن دەﻣﯿﺮال ﻧﯚﯾەﻣﯿﻦ ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ، ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی زۆر ﻧﯿﮕەران ﻛــﺮد و زۆرﺑەﯾﺎن دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺟﮕە ﻟەوەی ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎر ﺑــﻮو” ،ﺑﺎوﻛﯽ ﮔــەورەی ﺋێﻤە ﺑﻮو“، ﺑەم دەﻣﯿﺮال ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﺑﺎوﻛﯽ ﮔەورە ﻧەﺑﻮو ،ﺑەڵﻜﻮ ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟەو ﺳەرۆﻛﺎﻧەی دەﺑﻮو ﺑەر ﻟە ﻣﺮدﻧﯽ ﺑەھﯚی ﺧﺮاپ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرددا ،دادﮔەﯾﯽ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺑﯚﯾە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎﺷﺘﻨﯽ ﺗەرﻣەﻛەﯾﺪا، ھەﻣﻮو ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﻣﺎدەی ﻣەراﺳﯿﻤەﻛەی ﺑﻮون، ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻧەﺑێﺖ. ﺋــەو رۆژەی ھەواڵــﯽ ﻣﺮدﻧــﯽ دەﻣﯿﺮال ﺑو ﻛﺮاﯾــەوە ،ﭘەروﯾﻦ ﺑﻮﻟﺪان ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻻن ھەدەﭘە ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨێﻜﯽ ﻛﻮرﺗﺪا ﻟە ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﺗﻮﯾﺘەردا ﻧﻮوﺳــﯿﺒﻮوی” :ﺋەوﯾــﺶ ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟەو ﺳەرۆﻛﺎﻧەی ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺮێﺖ، ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ژﯾﺎن ﻛﺮد .ﺋەو دەﺑﻮو ﺑﺪرێﺘە دادﮔە و ﻟەﺳەر ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧﯽ
ﺳﺰا ﺑﺪرێﺖ“. ﺋــەم ﻧﻮوﺳــﯿﻨەی ﺑﻮﻟــﺪان، رەﻧﮕﺪاﻧــەوەی زۆری ﺑــەدوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎ ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯽ )ﺳــﯽ ﺋێــﻦ ﺋێــﻦ(ی ﺗﻮرﻛﯽ ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﻟەﺳــەر دەﻣﯿــﺮال ﺑەﻧــﺎوی ”ھەڵەﻛﺎﻧﯽ دەﻣﯿﺮال“ ،ﻛێﺸــەی ﻛﻮردی ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺋەودا ھێﻨﺎﯾە ﺑەرﺑﺎس. ﺣەﺳەن ﺟەﻣﺎل رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس، ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەوەی دەﻣﯿﺮال ﭼﯿﯽ
ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺎت ،ﭘێﯽ واﯾە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھەڵەﻛﺎﻧﯽ دەﻣﯿﺮال ﮔﻮێﻨەداﻧﯽ ﺑﻮوە ﺑەداواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد .ﺋەو دەڵێــﺖ” :ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ھەڵە ﮔەوراﻧەی دەﻣﯿﺮال ﺋەوەﺑﻮو ﻛــە ﻛێﺸــەی ﻛــﻮردی داﺑﻮوە دەﺳﺖ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺋەﻣەﯾﺶ ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑــﻮوە ﻛە ﺳــﻮﭘﺎ دژی داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮەﺳﺘێﺘەوە. ﺟﮕــە ﻟەوەﯾﺶ ﻟــە ﻛﻮدەﺗﺎﻛەی دا ،ﺋــەو ﯾەﻛێــﻚ ﺑــﻮوە 1982دا، ﻟەواﻧەی ھەوڵــﯽ زۆری داوە ﺗﺎ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑﯚ
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﮫێﻨێﺖ و ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮدەﺗﺎﭼﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎری ﻛﺮدووە“. ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1992دا ﻛﺎﺗێــﻚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو ﭘﺎرﺗﯽ DYPو SHP ﭘێﻚ ھێﻨﺮا ،دەﻣﯿﺮال وەك ﺳەرۆك وەزﯾــﺮان ھەڵﺒﮋێــﺮدرا ،ﺋەوﻛﺎت ﻟەﺑــﺎرەی ﻛﻮردەوە ﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮد ،ﻛە ﺋﺎﯾﺎ ﭼــﯚن دەڕواﻧﻨە ﻣﯿﻠﻠەﺗــﯽ ﻛــﻮرد ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿﺎ؟ ﺋــەو ﮔﻮﺗﯽ: ”ﺋێﻤە ﻟە راﺳــﺘﯿﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗــێ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
7
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﻛﻮرد ﺑە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯽ AKPو MHPﺗﺮﺳﯽ ﻟێ ﻧﯿﺸﺘﻮوە
ﺑﺎﻛﻮور
ﺋەوﯾــﺶ ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟــەو ﺳــەرۆﻛﺎﻧەی ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ژﯾﺎن ﻛﺮد. ﺋەو دەﺑﻮو ﺑﺪرێﺘە دادﮔە و ﻟەﺳەر ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺰا ﺑﺪرێﺖ وەك ﺣەﺳەن ﺟەﻣﺎل ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە ﻛﺮد ،ﺋەو ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ھﯿﭻ ﺷﺘێﻚ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺑﻜﺎت ﻟە دژاﯾەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ. ﺋەو ﻛﺎﺗێــﻚ ﮔﻮﺗﺒــﻮوی ﺋێﻤە ﻟە راﺳــﺘﯽ ﻛﻮرد ﺗــێ دەﮔەﯾﻦ ﻟە 2005دا ﮔﻮﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2005 ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﻟەو ﻗﺴەﯾە ﺋەوە ﺑﻮوە ﻛــە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻛﻮرد ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾــە وەك ﻣﺮۆڤ، ﺑەم ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا
ﺣەﺳەن ﺟەﻣﺎل:
ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ھەڵە ﮔەوراﻧەی دەﻣﯿﺮال ﺋەوەﺑﻮو ﻛە ﻛێﺸەی ﻛﻮردی داﺑﻮوە دەﺳﺖ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺋەﻣەﯾﺶ ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑﻮوە ﻛە ﺳﻮﭘﺎ دژی داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻮەﺳﺘێﺘەوە
ﺑﯚزﻟەك ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەوﻛﺎﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ھەدەپ ﻛــﺮد .ﻟەوێــﺪا ﺑﯚزﻟەك ﮔﻠەﯾﯽ ﻛﺮد ﺑەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن ﺑەرﺑەﺳﺘﯿﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﻛەن و ﻧﺎﯾەڵﻦ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿﺎﻧە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜــەن ،ﺑەم دەﻣﯿﺮال ﺑەڕاﺷﻜﺎواﻧە ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻮوە، ﻛە ھەر ﭘﺎرﺗێﻚ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑﺒێــﺖ ،دەﺑــێ ﺑــﯚ ﺑەرژوەﻧﺪی ﻣﯿﻠﻠەﺗﯽ ﺗــﻮرك ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﻧﺎﺑێ ﻟەژێــﺮ ھﯿــﭻ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎﯾەﻛــﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﯾــﺎن دﯾﻨــﯽ ﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜەن .ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺑﻮوە ﻛــە راﺳــﺘە ھــەدەپ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﻛﻮردی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﺑەم ﺋەﮔەر ﻛﺎر ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺗﻮرك ﻧەﻛﺎت، دادەﺧﺮێﺖ و ھەرواﯾﺶ دەرﭼﻮو ﭘﺎرﺗەﻛەﯾﺎن داﺧﺴﺖ.
ﻣﻨــەوە ﺷــﺎﯾەﻧﯽ ﻗﺒﻮوڵﻜــﺮدن ﻧﯿﯿە و دژی ﺋــەو ﮔﻮﺗەﯾەی ﺗﯚم. ﺳەرەﻛﯿﺘﺮﯾﻦ ﻛێﺸــەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻛێﺸــەی ﺗﯿﺮۆرە و ﻟــەوە زﯾﺎﺗﺮ ﺋێﻤە ﺷــﺘێﻜﻤﺎن ﻧﯿﯿــە ﺑەﻧﺎوی ﻛێﺸــەی ﻛﻮردەوە .ھەروەھﺎ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوەﻣﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳێﻜﺪا ﻛﺮدووە ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛﻮرد ﺑێﺖ؟ ﯾﺎن ﮔﻮﺗﻮوﻣﺎﻧە ﻟەﺑەر ﺋەوەی رەﮔــﯽ ﺗﯚ ﻛﻮردە و ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوەﻣﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮدووە؟ ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻧەﺧێﺮ ،ﺋێﻤــە ھەﻣﻮو ھﺎووﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەھەﻣﻮو ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧەوە ﺑە ﯾەك ﭼﺎو ﺗەﻣﺎﺷﺎ دەﻛەﯾﻦ .ﺑﯚﯾە ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﻛێﺸەی ﻛﻮرد“.
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﻟە ﺳﻨﻮوری داﻋﺸەوە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﺎن ﺑڕی 200ﺗﺎ 300دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ وەردەﮔﺮن ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەك ﺑەو ھﯚﯾەوە ﻧەﮔﯿﺮاوە.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺷــەوی راﺑــﺮدوو ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﺳــﻮﭘﺎی ﻗﻮدﺳﯽ ﺳــەر ﺑە ھێﺰی ﭘﺎﺳــﺪاراﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ،ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟەﮔەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوەﺗەوە.
ﺟەﻧەراڵ ﻗﺎﺳــﻢ ﺳــﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ وﺗﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﺑە ”ﺟەﻧەراڵﯽ ﺗﺎرﻣﺎﯾﯽ“ ﻧﺎﺳﺮاوە ،ﺑەﭘێﯽ ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛەوە دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮوە ،ﺷەوی راﺑﺮدوو ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوەﺗەوە. ﺋەم ﺳــەرداﻧەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﺳﻮﭘﺎی ﻗﻮدﺳــﯽ ﺳــەر ﺑە ھێﺰی ﭘﺎﺳﺪاراﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە
ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑەﯾﺎﻧﯿــﯽ ﺋەﻣڕۆ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوور ﻟە ﺳﺎزاﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨــەﻛﺎن 4 ،ﭘڕۆژە ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎن
ﺋەم ﺳەرداﻧﯽ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەو ھەڵﻤەﺗەوە ھەﯾە ﻛە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺑەﺑێ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﺮﺗﻮوﯾﺎﻧەﺗە ﺑەر
ﺑﯚ ھەﻣﻮاری ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﺴﺘە روو و ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺑﯚ ﻛﺮا. زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ،ﺋەم ﺳەرداﻧﯽ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــەو ھەڵﻤەﺗەوە ھەﯾە ﻛــە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑەﺑــێ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﺮﺗﻮوﯾﺎﻧەﺗە ﺑەر. ﭘێﺸﺘﺮ ﭘێﮕەی ”وﯾﻜﻠﯿﻜﺲ“ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺑەڵﮕەﯾەﻛﺪا ﺑوی ﻛﺮدەوە ،ﻛە ﻗﺎﺳﻢ ﺳــﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﺳــﻮﭘﺎی ﻗﻮدس دەﺳﺘﯽ ﺑەھێﺰی ﻟە ھﺎوﻛێﺸە
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﭼەﻛە ھەﯾە ،ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺧەڵﻜﯿﺶ ﺋــەم ﻛﺎرەی ﮔــﯚڕان و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑە ﭘــڕۆژەی ”ﺋێﺮان“ دەزاﻧــﻦ .ھﺎوﻛﺎت دوای ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﺋەﻣڕۆی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﺋێــﺮان ﺑەم ﭘڕۆژاﻧەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان دەردەﻛــەون و ﺑەﻣەﯾﺶ راﺳــﺘﯽ ھﺎﻧﺪاﻧﯽ و دەﺳﺖ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺋێﺮان ﻟەم ﭘﺮۆﺳەﯾە دێﻨێﺘە ﺋﺎراوە.
ﺋەﮔەر ﺧەڵﻜــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﻧەﻛﺎت ،ھﯿﭻ ﻛەﺳــێﻚ ﻟە ﺳــﻨﻮوری داﻋﺸــەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ ﺑــﯚ ﺳــﻨﻮوری ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﭙەڕێﺘــەوە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻜﯿﺶ ﻟەﺳەر ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﻧەﮔﯿﺮاوە“. ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو، ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﭘــﺎش ﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ ،ﭼەﻧــﺪ ﺷــﺎرۆﻛە و ﺷــﺎرەدێﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮد، ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺣەوﯾﺠە و رﯾﺎز و رەﺷــﺎد و ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑە رێﮕەی ﺋﺎﺷﻜﺮا و ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ
ﺑــەرەو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛــﻮوك و ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە دێﻦ. ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی دێــﻦ و دەﮔەﻧە ﻻﻣﺎن دەڵێﻦ ،ﺋێﻤە ﺧﯚﻣﺎن ھﺎﺗﻮوﯾﻦ، ﺑەم ﺋەوە راﺳــﺖ ﻧﯿﯿە ،ﻟەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە 8ﺧێﺰاﻧﯽ ﻋەرەب ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ،ﺋەﮔەر ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎن ﻧەﻛەن، ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎوێﺮن ﺑــەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﺗێﭙەڕ ﺑﺒﻦ“. ﺋــەو ﻋەرەﺑﺎﻧــەی ﻟــە ﺣەوﯾﺠــە و رﯾﺎزەوە ﻟە ﺳــﻨﻮوری داﻗﻮوﻗەوە دێﻨە ﻛەرﻛﻮوﻛــەوە ،ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛەن ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن رێﮕەﻛەﯾﺎن ﺑە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑە ﭘﯿﺎدەڕۆﯾﯽ دەﺑڕن، ﺋــەوان دەڵێﻦ ﻟــە دەﺳــﺖ داﻋﺶ ھەڵﮫﺎﺗﻮون و ﭘەﻧﺎﯾــﺎن ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ھێﻨﺎوە. ﻣﻮﻗەدەم ﭘﯚ ﺋەﺣﻤــەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺷــﺎرۆﻛەی داﻗــﻮوق ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛﺮدەوە ،ﺋەواﻧەی ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺸەوە دێﻦ ،دوو ﺑەﺷﻦ ،ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا رووە و ﺳــەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دێﻦ ،ﺋﺎی ﺳــﭙﯽ ﺑــەرز دەﻛەﻧەوە وەك ﻧﯿﺸــﺎﻧەﯾەك ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗەﻗەﯾﺎن ﻟێ ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﺑەﺷــەﻛەی ﺗﺮ ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮی داﻗﻮوق دەﻛﺮێﻦ. زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﺋەواﻧەی ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛﺮێﻦ ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﻦ ﺑﯚ ﺳەر ﻧﺎوﭼەﻛە، ﭼﻮﻧﻜە ﻧﺎزاﻧﺮێ ﻛێﻦ و ﺑەﺑێ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ
ﻋﯿﻤﺎد ﯾەﺷﺎر ﺷەوﻛەت ﺳەرۆﻛﯽ ﻗەوارەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﯚڕان و ﻧﻮێﺒﻮوﻧەوەی ﺗﻮرﻛﻤﺎن ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن
ﺑﺎرزاﻧﯽ دەﻣێﻨێﺘەوە ﺋەﻣە ﻗﺴــەی ﻣﻦ ﻧﯿﯿە و ﯾﺎﺳــﺎ وا دەڵێــﺖ ،ﺋەﮔەر ﻟــە 30ی ﺋﺎﺑﯽ 2015 ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدرێﺖ ،ﺳەرۆك ﺑەردەوام دەﺑێﺖ ﻟە ﺋﯿﺸــﻮﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ھەڵﺒﮋاردن دەﺗﻮاﻧﺪرێ دەﺳــەت رادەﺳــﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ﺑە ﻻﯾەﻧﯽ ﺑﺮاوە و ﭘﯚﺳﺘەﻛە دێﺘە ﺟێﮫێﺸﺘﻦ. دوای ﻛﯚﺗﺎھﺎ ﺗﻨﯽ 4ﺳﺎڵەﻛەی ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە 2013و ﺋەو دوو ﺳــﺎڵەی ﺑە زۆرﯾﻨەی دەﻧﮕﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وادەﻛەی درێﮋ ﻛﺮاﯾەوە ﺑە ﺳﺎزاﻧﯽ ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑەدواﯾﺪا ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻧە ﻟە دەﺳــﺘﻮور و ﻧە ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧــەدرا ،ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎڵﺪا ھﯿﭻ ﭘڕۆژە ﭘێﺸــﻜەش ﻧەﻛﺮا و ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎن ﻛﯚ ﻧەﺑﻮوﻧەوە و ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺗﺎوﺗﻮێﯽ ﭘﺮﺳــەﻛەﯾﺎن ﻧەﻛﺮد و ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺟﺎران ھﯿﭽﯿﺎن ﻧەﻛﺮد و ﻧﻘەﯾﺎن ﻟێﻮە ﻧەھﺎت. ﺋێﺴﺘە ﭼﯽ ﺑﻮوە و ﭼﯽ ﮔﯚڕاوە ھەﻣﻮوﺗﺎن ﭘەﻟەﺗﺎﻧە ،دﯾﺎرە دﻧﯿﺎ ﺷﺎﻣﯽ ﺷەرﯾﻒ ﺑﻮوە وا وازﺗﺎن ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ھێﻨﺎوە و ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧێﻚ ﻣﻮزاﯾەدەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮﺳە ﺋەﻧﺠﺎم دەدەن و ﭘڕۆژە ﺑە ﭘڕۆژە دەڵێ رێﻢ ﻛە ھەﺗﺎ ﺟێﺖ ﻛەم؟. ﻟێﺮەدا ﻣﻦ ﻗﺴەی ﺧﯚم ﺑﯚ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﺟﺎران دەﻛەم و ﺗەواو ،ﻣﺎدام ﺋێﻮە ﺋەوە دوو ﺳﺎڵە ھﯿﭽﺘﺎن ﻧەﻛﺮد) ،ﻣﺸﻜﯚی( ﺑﺎﭘﯿﺮم ﻟە ﮔﯚڕەﻛەی ھەﺳﺘێﺘەوە، دەﺑێــﺖ ﺋەو دوو ﺳــﺎڵەی داھﺎﺗﻮوﯾــﺶ ﺑﺎرزاﻧﯽ وەك ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻤێﻨێﺘەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎزە دۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وا دەﺧﻮازێ و ﻛەس ﻣﻮزاﯾەدەﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﻧەﻛﺎت ،ﺧﯚﺗﺎن ﻛڕ ﺑﻜــەن ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺶ ﻧﺎﻛﺮێﺖ و ﺑەدﯾﻠﯿﺸﯽ ﻧﯿﯿە. دەﻣــەوێ ﺑڵێﻢ ﺋەو دوو ﺳــﺎڵەی داھﺎﺗﻮوﯾﺶ ﺧــﯚی دەڕوات و ﺧﯚﺗﺎن ﻟە ﺧەﺗﯽ ﻏەﺷــﯿﻤﯽ ﺑﺪەن و ھەڵﺴــﻮوڕاوەﻛﺎﻧﯽ ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﺘﺎن ﻟێﺘﺎن ﻋﺎﺟﺰ ﻧﺎﺑﻦ ،دەزاﻧﻢ ﺣەزﯾﺶ دەﻛەن ،ﺑەم ﻧﺎز دەﻛەن ،ﺑەم ﺋﯿﺘﺮ ﺋەوە ﯾﺎﺳــﺎﯾە و وا دەﺧﻮازێ و دوای 19ی ﺋﺎﺑﯽ داھﺎﺗﻮو دەﺗﺎﻧﺒﯿﻨﻤەوە و ﻣەﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯿﺶ ھەر ﺳەرۆﻛە و ﺋەﮔەر ﻛﺎرﺑەڕێﻜﯿﺶ ﺑێﺖ ،ھەر ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤە.
ﺧەڵﻚ ﻟە ھەرێﻤﯽ داﻋﺸەوە ﺑە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮی ﻛەرﻛﻮوك دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك -ھەژار رەﺷﯿﺪ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺶ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺧەڵﻜﯽ ﺣەوﯾﺠە و ﺷــﺎرەدێﯿەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑــە ﻗﺎﭼﺎخ ﺋﺎودﯾﻮی ﺳــﻨﻮوری ﻛەرﻛــﻮوك و ﺋەودﯾﻮی ﺳــەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﻛﺮێﻦ ،ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺗەﻧﺎھﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ،ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑە ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ﺧەڵﻜەوە دەﻛەن و ﺋەوەش ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و ﭘێﺸێﻠﻜﺎری ﻣﺮۆﯾﯽ دادەﻧﺮێﺖ. راﺋﯿــﺪ ﻓەرھــﺎد ﻧــەزەر ﺟێﮕــﺮی ﻓەرﻣﺎﻧــﺪەی ﻓەوﺟــﯽ ﯾەﻛــﯽ ﻛﺎﻛەﯾﯿــەﻛﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮوری داﻗﻮوق، ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧﺪی ﺋەﻟﺒﻮ ﻣﺤەﻣەدی ﺳــەر ﺑە ﺷﺎرۆﻛەی
داﻗﻮوﻗەوە ﺋﺎودﯾــﻮی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﺑﻦ ،ﺋەوان ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸەوە دێﻦ و ﮔﻮﻣﺎن دەﻛﺮێ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺎرەدا ﺋﺎودﯾﻮﯾﺎن ﺑﻜەن. ﻧەزەر زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ” ،دڵﻨﯿﺎﯾﻦ ﻟەوەی
ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دێﻨە ﻧﺎوەوە“. ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛەی ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،ﻛــە ﺋــەو ﺧەڵﻜﺎﻧەی ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ داﻋﺸەوە ﺑەرەو داﻗﻮوق دێــﻦ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺑە ﭘﺎﺳــﺎوی ھەﺗﻦ ﻟە دەﺳــﺖ داﻋﺶ
ﺑەراﻣﺒەر ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﻟە ﺳــﻨﻮوری داﻋﺸــەوە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﭘێﺸﻤەرﮔە ،ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﺎن ﺑڕی 200 ﺗﺎ 300دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ وەردەﮔﺮن، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەك ﺑەو ھﯚﯾەوە ﻧەﮔﯿﺮاوە.
”ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧــﺪی ﺋەﻟﺒــﻮ ﻣﺤەﻣەدی ﺳــەر ﺑە ﺷﺎرۆﻛەی داﻗﻮوﻗەوە ﺋﺎودﯾﻮی ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﺑﻦ“ دێــﻦ ،ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﭘﯚﻟﯿــﺲ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺑــﻜﺎت و دادﮔەﯾﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑڕﯾﺎرێﻜﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑﺪات” ،ﺑــەم ﺋێﻤە دەزاﻧﯿﻦ ﺋەواﻧەی ﺋێﺴــﺘە دێﻦ ،ﻟەﺑەرﺋەوەﯾە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە داﻋﺶ ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪ ﺑﻮون ،دەﻧﺎ ﺑﯚ ﭘێﺸﺘﺮ ﻧەدەھﺎﺗﻦ و ﺑﯚ ﺋەﻣڕۆ دێﻦ“. ﺟﮕە ﻟەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟە ھﺎﺗﻨﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮ دەﺳــەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھەﯾــە و ﺋەﮔــەری دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﻟێ دەﻛﺮێﺖ، ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ھەﯾە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەو ﻛەﺳــﺎﻧەوە ھەﯾە ﻛە ﺑــە ﻗﺎﭼﺎخ و ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﺪا ﺧەڵﻜەﻛە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺋﺎودﯾﻮ دەﻛەن. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ”وﺷــە“ ﻟە
ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭘﺮس ﻟە ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ داﻗﻮوق ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘﺎت ﻛﺮدەوە، ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻻی داﻋﺸەوە ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﭘێﺸﻤەرﮔە دێﻦ ،ﻟە وەﻣﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﺪا دەڵێﻦ ﺧﯚﯾــﺎن ھﺎﺗﻮون و ﻛەس ھﺎوﻛﺎری ﻧەﻛــﺮدوون و ﻧﺎوی ﻗﺎﭼﺎﺧﭽﯿﯿەﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﺎﻛەن. ﺳــەرﭼﺎوەﻛەی ﭘﯚﻟﯿــﺲ رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﺋەواﻧــەی ﻟــە ﺳــﻨﻮوری داﻋﺸەوە دێﻦ ،ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺗەﻧﯿﺎ دەﺗﻮاﻧێ رادەﺳــﺘﯽ دادﮔەﯾﺎن ﺑــﻜﺎت ،ﺑەم ﺋەوان ﺧەڵﻜﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛەن و دادﮔە ﺑەﭘێﯽ ﭘێﺸێﻠﻜﺎرﯾﯽ ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا دەﻛﺎت ،ھــﺎوﻛﺎت ﺋەﮔەر ﯾەﻛێﻚ ﻧﺎوی ﻟە ﻟﯿﺴﺘﯽ داواﻛﺮاواﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺪا ﺑێﺖ، ﺋەوە ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ﺑەﭘێﯽ ﻣﺎدەی ﺗﯿﺮۆر دەﮔﯿﺮێﺖ.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی رێﮋەی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑڕی ﺋﺎو ﻟەﻻﯾەن 50ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻛە ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو دەرﯾﺨﺴﺘﻮوە ،ﺋەﮔەر ﺗەﻧﯿﺎ 150ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﺑﻦ ،وەك ﺋەوەی دەﺳﺘەی ژﯾﻨﮕە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ﻛەواﺗە ﺳﺎﻧە ﺗێﻜڕای ﻧﺰﯾﻜەی 3ﻣﻠﯿﺎر ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎوی ژێﺮزەوی ﻟەﻻﯾەن ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎﻧەوە ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدرێﺖ.
ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺳﺎﻧە ﺑە ﻣﻠﯿﺎر ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎوی ژێﺮزەوی ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدەن
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﭘﺎرێﺰﮔــە و ﺷــﺎرەواﻧﯽ و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎوی ﺷــﺎرەﻛە ،ﺑەﻧﺎوی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋﺎوەوە ﺷﻮوﺷــﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻟە ﻣﺎڵــەﻛﺎن ﻗەدەﻏە دەﻛەن ،ﺑەم ﺷــﺎرەزاﯾﺎن دەڵێﻦ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺗەﻧﯿﺎ ﻗﺎزاﻧﺞ ﺑە ﺧﺎوەن ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ و ھﯿﭻ ﺳﻮودێﻜﯽ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﻧﺎﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەر ﺋﺎوی ﭘﺎﻛﯽ ژێﺮزەوی ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ، دەﺳﺘەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ژﯾﻨﮕە داوا ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت دەﻛﺎت ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎن ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﻦ ﺑە داﻧﺎﻧﯽ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳەری ﺋﺎو. ھەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێــﺮ و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎوی ﺷــﺎرەﻛە و وەزارەﺗﯽ ﺷﺎرەواﻧﯽ، ﭼەﻧﺪ ﺑڕﯾﺎرێﻜﯿﺎن ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ رێﮕەﮔﺮﺗــﻦ ﻟــە ﺑــە ﻓﯿڕۆداﻧﯽ ﺋﺎو دەرﻛــﺮد ،ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺷﻮوﺷﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻟە ﻣﺎن و ﺑە
ﺋﺎوی ﭘﺎﻛﯽ ﺧﻮاردﻧەوە ﻗەدەﻏەﯾە و ھەر ﻛــەس ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛەی ﺑە ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑﺸــﻮات ،ﺑە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 50 ھەزار دﯾﻨﺎر ﺳﺰا دەدرێﺖ. ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرەی ﭘﺎرێﺰﮔە و ﺋﯿﺪارەی ﺷﺎرەﻛە ﭘﺎش ﺋەوە دێﺖ ،ﻣﺎوەﯾەﻛە ﻟە ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﻛێﺸەی
ﻛەﻣﯽ ﺋﺎو ﺳەری ھەڵﺪاوەﺗەوە و ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﮔەڕەﻛﯿﺶ ﺧﯚﭘﯿﺸﺎﻧﺪان و ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﺑەو ھﯚﯾەوە دروﺳﺖ ﺑﻮوە. ﭘێﺸــﺘﺮ ﻣەﺳــﻌﻮود ﻣﺤەﻣــەد ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺋــﺎوی ھەوﻟێﺮ ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ،ھەﻣﻮو ﺋەو ﺑڕﯾﺎراﻧە ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەﯾە. ﺋەو ﺋﺎﻣﺎ ژەی ﺑــەوەدا ﺑــﻮو، ﻟەﺗەك ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻮوﺷﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑە ﺋــﺎوی ﭘﺎك ،ﺋﺎوداﻧﯽ ﺑﺎﺧﭽەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑە ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺳﺰای داراﯾﯽ ﻟەﺳەر دەﺑێﺖ. ﺟﮕە ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎو،
ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا دەﺳﺘەی ژﯾﻨﮕەﯾﺶ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﺑە ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێﺖ ،ﻟــەو رواﻧﮕەﯾەوە داوای ﻟە ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻛﺮدووە رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﻟەﺑەر ﺑﮕﺮن. ﺳــەﻣەد ﻣﺤەﻣــەد ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘــﺎت ﻛﺮدەوە ،ﺑــە ﻓﯿڕۆداﻧﯽ ﺋﺎو ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾە و دەﺑێ ھەڵﻮەﺳــﺘەی ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێﺖ، دەﺳﺘەﻛەﯾﺎن ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داوای ﻟە ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن ﻛــﺮدووە ھەﻧــﮕﺎوی ﺑــە ﭘەﻟە و ﮔﻮﻧﺠــﺎو ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛە ﻟەﺑەر ﺑﮕﺮن. ﻟە ﺋﺎﯾﺎری ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دەﺳﺘەی ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داوای ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووە، ﭼﺎرەﺳــەری ﻛێﺸــەی ﺑــە ﻓﯿڕۆداﻧﯽ ﺋﺎو ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا داﻧﺎﻧــﯽ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺑﯚ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳــﺘەی ژﯾﻨﮕــە دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،داﻧﺎﻧﯽ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋــﺎو ھەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ
ﺧﻮاردﻧﺎﻧە دوور ﺑﻜﺎﺗەوە. ھﯿﻮا ﻧﺎزم ﻛە ﺷﯿﺸــێﻚ ﻓﺎﺗەڕەﺷﯽ ﺑەدەﺳــﺘەوەﯾە ﺑــە ﭘێﻜەﻧﯿﻨەوە دەڵێــﺖ” ،ﺗﺎﻣەﻛــە ﻟەوەداﯾــە ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎم دەﻓﺮۆﺷﺮێﺖ و ﭘێﻢ واﻧﯿﯿە ﭘﯿﺲ ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑە ﺋﺎﮔﺮ دەﺑﺮژێــﺖ و ﺋﺎﮔﺮﯾﺶ ھەﻣﻮو ﺑﺎﻛﺘﺮﯾﺎﻛﺎن ﻟەﻧﺎو دەﺑﺎت“. ﻛﺎﺳﺒﻜﺎرەﻛﺎن دەڵێﻦ ﺋەو ﮔﯚﺷﺘە ﺳــﻮورەی ﺋەوان دەﯾﻔﺮۆﺷﻦ ،ﻟە ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧە دەﻛڕدرێﺖ و ﻣﯚری وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ﭘێﻮەﯾە و ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﻣﺮﯾﺸــﻜﯿﺶ ھەر ﻟە ﻣﺎرﻛێﺘەﻛﺎن دەﻛڕن. ﺳــەﻋﯿﺪ ﻋﺰەدﯾﻨــﯽ ھﺎووﺗــﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻟە ﺳەرﭼﺎوەی ﮔﯚﺷﺘەﻛە ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺋەو ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﻟە ﺷێﻮەی ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚﺷــﺘەﻛە ھەﯾە و ﭘێــﯽ واﯾە ﻟە ﻛەﺷــێﻜﯽ ﻛﺮاوە و ﺗﯚزاوﯾــﺪا ﺋەﮔەری ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯿﺎن زۆرە .ﺋــەو ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێ
ﻟێﮋﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﭼﺎودێﺮی ﺋەو ﺑﺎزاڕاﻧەﯾﺶ ﺑﻜەن. ﺑەم وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑە ﭘێﺪاﻧﯽ ھﯚﺷــﺪاری ﺑــە ﺧەڵﻚ و
ﮔــەورە دەﺑێــﺖ و دوو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺑــﺎش دەﭘێﻜێــﺖ ،ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﺑە ﻓﯿڕۆﻧەداﻧﯽ ﺋﺎو و دووەﻣﯿﺎن رێﮋەی ﺋﺎوی ﭘﯿﺲ ﺑﻮو ﻛە ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧەوە دەﭼێﺘە دەرەوە ﻛەم دەﻛﺎﺗەوە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﻨﮕە ،ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 150 ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھەﯾە، ﺟﮕە ﻟە ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﯾەﻛﯿﺎن ﻧەﺑێﺖ، ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳەری ﺋﺎوﯾﺎن ﻧﯿﯿە و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە رێﮋەﯾەﻛﯽ ﮔەورە ﻟە ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدەن. ﺳــەﻣەد ﻣﺤەﻣەد زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ، ”ﭘێــﺶ ھــەر ﺷــﺘێﻚ ﻧﺎﻛــﺮێ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑە ﺋﺎوی ﭘﺎك ﻟە ﺑەردەرﮔە و ﺣەوﺷــەی ﻣﺎن ﺑﺸﻮورێﺖ، ھەروەك ﻧﺎﻛﺮێ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎن ﯾەﻛــەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋﺎوﯾــﺎن ﻧەﺑێﺖ“. ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ﺑەﭘێــﯽ ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــﺎو ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟەﺑﺎرەی 50 ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻟە ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ،رۆژاﻧە ﺑە ﺗێﻜڕای دوو ﻣﻠﯿــﯚن و 500ھەزار ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎو ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدەن ،ﻛە ﻟە ﺳــﺎڵێﻜﺪا دەﻛﺎﺗە ﻧﺰﯾﻜەی ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎو. رەﺷــﯿﺪ ﺟەرﺟﯿﺲ ﺳــەرۆﻛﯽ
ﻛﯚﻣەڵــەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــﺎو ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺋەو ﺑڕە ﺋﺎوەی ﺗەﻧﯿــﺎ 50ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕە ﺑەﻛﺎری دێﻨﻦ ،ﺳــﺎﻧە وەك ﺑە ﻓﯿڕۆداﻧﯽ ﺋﺎوی رووﺑﺎرێﻚ دەﺑێﺖ و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ“. ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی رێﮋەی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑڕی ﺋﺎو ﻟەﻻﯾەن 50ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻛە ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو دەرﯾﺨﺴــﺘﻮوە ،ﺋەﮔــەر ﺗەﻧﯿﺎ 150ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕە ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﺑﻦ ،وەك ﺋەوەی دەﺳﺘەی ژﯾﻨﮕە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛﺎت، ﻛەواﺗە ﺳﺎﻧە ﺗێﻜڕای ﻧﺰﯾﻜەی 3 ﻣﻠﯿﺎر ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﺋﺎوی ژێﺮزەوی ﻟەﻻﯾەن ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎﻧەوە ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدرێﺖ. ﺟەرﺟﯿــﺲ زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ، ”ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎن ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋﺎوﯾﺎن ﻧﯿﯿە و ﺋــﺎوی ژێﺮزەوی ﺑــەﻛﺎر دێﻨﻦ، ﻛەﭼﯽ ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن ﭘﺎرەی ﺋﺎو ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧــﺎدەن ،ﺑەڵﻜﻮ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋــەو ﺋﺎوەﯾﺶ دەزاﻧﻦ ﻛە ﻟــە ژێــﺮ زەوی دەری دێﻨﻦ، ﻛەواﺗە ﺋــەوان ھەم دەﺑێ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺋﺎو داﺑﻨێــﻦ و ھەم دەﺑێ ﭘﺎرەی ﺋﺎوەﻛە ﺑﺪەن“. ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﭘﺎرێﺰﮔــە و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋــﺎوی ھەوﻟێﺮ
و وەزارەﺗــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻟەﻣــەڕ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑە ﺋﺎوی ﭘﺎك ﻟە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﺪا، وەك ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮارەﻛە دووﭘﺎﺗﯽ ﻟەﺳــەر دەﻛەﻧەوە ،ﺳــﻮودێﻚ ﺑە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﻧﺎﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەر ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ. ﺳەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎو ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﺑڕﯾﺎری ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻮوﺷﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻟە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ھﯿــﭻ ﺳــﻮودێﻚ ﺑە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋــﺎو ﻧﺎﮔەﯾەﻧێــﺖ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھەﻣﺎن ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ“. ﻧﺎوﺑﺮاو ﭘێﺸﻨﯿﺎز دەﻛﺎت ،ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺋﯿﺪارەی ھەوﻟێﺮ ﻟە ﭘڕۆژەی ﺋﯿﻔﺮازەوە ھێڵێﻜﯽ ﺋﺎو ﺑﯚ ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎن راﺑﻜێﺸﻦ ،ﺋەوە وا دەﻛﺎت ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﺎوی ژێﺮزەوی، ﺷﻮوﺷﺘﻨﮕەﻛﺎن ﺋﺎوی ﺳەرزەوی ﺑــەﻛﺎر ﺑێﻨــﻦ ،ﭘــﺎش ﺋــەوەش ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎن ﭘﺎﺑەﻧﺪ دەﻛﺮێﻦ ﺑە داﻧﺎﻧﯽ ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳەری ﺋﺎو، ﺋەوﻛﺎت ھەم ﺑڕێﻜــﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﺋﺎو ﺑەﻛﺎر دێــﺖ و ھەم ﻗەﺑﺎرەی ﺋﺎوی ﭘﯿﺲ ﺑﻮو ﻛەﻣﺘــﺮ دەﺑێﺘەوە ،وەك ﺋەوەی دەﺳﺘەی ژﯾﻨﮕە ھێﻤﺎی ﺑﯚ دەﻛﺎت.
ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺑﺮژاوی ﺳەرﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﮔﺮاﻧەﺗﺎ و زەردﻛﯽ ﺑەدواوەﯾە وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت ﺷەواﻧﯽ رەﻣەزان ھەر ﺷــەﻗﺎم و ﺑﺎزاڕێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ دەﺑﯿﻨﯿﺖ ،ﺋەوا ﻣەﻗڵﯿﯿەك و ﻣێﺰێﻚ و ﭼەﻧﺪ ﻛﻮرﺳﯿﯿەك رﯾﺰ ﻛﺮاون و ﺗﺎ درەﻧﮕﺎﻧێﻜﯽ ﺷەو ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﺑﺮژاو دەﻓﺮۆﺷﻦ .ﺳــﯿﻨﮓ و ﺑﺎڵەﻣﺮﯾﺸﻚ ،ﻓﺎﺗەڕەش و ﺟﮕــەری ﺋﺎژەڵ ﻟەﺳــەر ﭘﯚﻟﻮوی ﺧەڵﻮوز ﭼﻮزەﯾــﺎن ﻟێ دێﺖ و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺶ ﺑەڕﯾﺰ راوەﺳــﺘﺎون ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ﺧﻮاردﻧﯽ ﺷﯿﺸێﻚ ﮔﯚﺷﺖ ﺗﯚڵەی ﺑﺮﺳێﺘﯿﯽ رۆژاﻧەﯾﺎن ﺑﻜەﻧەوە .ھەﻧﮕﺎوێﻚ ﻛە وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ھﯚﺷﺪاری ﻟەﺑﺎرەﯾەوە داوە و ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪار ھەژﻣﺎری دەﻛﺎت. ﻟــە ھــەر 5ﻣەﺗﺮێﻜﯽ ﺑــﺎزاڕی ﺋﯿﺴــﻜﺎن و ﺗەﻋﺠﯿــﻞ و ﭼەﻧــﺪ ﮔەڕەﻛێﻜﯽ ﺗﺮی ھەوﻟێﺮ ،ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺑﺮژاو ﯾﺎن ﻛﯚﺗﺮی ﻛﻮو ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎم دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ .ھﯿﻮا ﻧﺎزم ﻛە ﻣەﻗڵﯿﯿەك و ﭼەﻧﺪ ﺷﯿﺸــێﻜﯽ داﻧﺎوە و ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑﺮژاﻧﺪﻧﯽ ﺗﻜەی ﻣﺮﯾﺸــﻚ و ﻛەﺑﺎﺑە ،ﮔﻮﺗﯽ ھەﻣﻮو ﺳﺎڵێﻚ ﻟە ﺷــەواﻧﯽ رەﻣەزاﻧﺪا ﺋەم ﻛﺎرە دەﻛﺎت و ھەﻣﻮو ﺷەوێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 25ﻛﯿﻠﯚ ﮔﯚﺷﺖ دەﻓﺮۆﺷێﺖ. ﻟە ﺗەﻧﯿﺸﺖ ﻧﺎزم ،ﻣﺤەﻣەد ﻛەرﯾﻢ ﻛﺎﺳــﺒﻜﺎرێﻜﯽ ﺗﺮە ﻛــە ﺟﮕە ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ھەﻣﺎن ﺑڕ ﮔﯚﺷــﺖ، ﻣەﻧﺠەڵێﻜــﯽ ﭘــڕ ﻟــە ﻛﯚﺗــﺮی ﻛﻮوﯾﺸﯽ وەﺳەر ﻧﺎوە .ﺋەو دەڵێﺖ
”ﺷــەواﻧە 50ﻛﯚﺗــﺮ و 25ﻛﯿﻠﯚ ﮔﯚﺷﺖ دەﻓﺮۆﺷﻢ و ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەﻣﯽ ﭘێ داﺑﯿﻦ دەﻛەم“. ﺋەوەی ﺟێﯽ ﺳــەرﻧﺠە ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﺷــەواﻧە ﻟەﺳەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﺑﺮژاو ﺑە ﺧەڵــﻚ دەﻓﺮۆﺷــﻦ ،ﻣەرﺟــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿە و ﻧە ﻓﺮۆﺷﯿﺎر و ﻧە ﻛڕﯾﺎر ﮔﻮێ ﺑەو ﭘﺮﺳــە ﻧﺎدەن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە رێﻨﻤﺎﯾﯽ دەﯾەوێ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻟەو ﺟﯚرە د .ﺧﺎڵﺲ ﻗﺎدر:
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﻟە ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﺧﺎوەن ﺷﻮوﺷﺘﮕەﻛﺎن دەردەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﻛﺎﺳــﺒﻜﺎرەﻛﺎن دەڵێﻦ ﺋەو ﮔﯚﺷﺘە ﺳﻮورەی ﺋەوان دەﯾﻔﺮۆﺷــﻦ ،ﻟە ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧە دەﻛڕدرێﺖ و ﻣﯚری وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﭘێﻮەﯾە
”ﺋەو ﮔﯚﺷــﺘﺎﻧەی ﻛە ﻟەﺳەر ﺷﯚﺳﺘەی ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا دەﺑﺮژێﻦ ،زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﻣەرﺟﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە“.
دوورﻛەوﺗﻨەوﯾــﺎن ﻟــە ﺧﻮاردﻧﯽ ﺳەرﺷــەﻗﺎم ﺧــﯚی ﻟە ژێــﺮ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﯿەﺗﯿﯿەدا ھێﻨﺎوەﺗــە دەرەوە. دﻛﺘــﯚر ﺧﺎڵﺲ ﻗــﺎدر ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﭘێﯽ واﯾە ﺧﻮاردﻧﯽ ﺋــەو ﺟﯚرە ﮔﯚﺷــﺘﺎﻧە ﺧەڵــﻚ ﺗﻮوﺷــﯽ ژەھﺮاوﯾﺒﻮون، ﮔﺮاﻧەﺗــﺎ و زەردك دەﻛﺎت و داوا
ﻟە ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن دەﻛﺎت ﺧﯚﯾﺎن ﻟەو ﺟﯚرە ﺧﻮاردﻧﺎﻧە ﺑﭙﺎرێﺰن .ﺋەو دەڵێﺖ” :ﺋەو ﮔﯚﺷﺘﺎﻧەی ﻛە ﻟەﺳەر ﺷﯚﺳﺘەی ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا دەﺑﺮژێﻦ، زۆرﯾﻨەﯾﺎن ﻣەرﺟﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣــﺎرە ﻧﺎﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 500ﺷــﻮێﻦ ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎن ھەن ﻛە
ﺑەﺷــێﻮەی ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳﺖ ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺑﺮژاو دەﻓﺮۆﺷﻦ. ﺷەواﻧە دوای ﺳــەﻋﺎت 8ی ﺷەو ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ ﺑەدﯾﺎر دۆﻣﯿﻨە و ﭼﺎﺧﻮاردن ﺗﺎ درەﻧﮕﺎﻧێﻜﯽ ﺷەو ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﺑﺮژاو دەﺧﯚن .ﺋەوان ﺑێ ﺋــﺎﮔﺎن ﻟەوەی ﻟەواﻧەﯾە ﮔﯚﺷــﺖ ﺧﻮاردﻧەﻛەﯾﺎن ﺋەوان ﺑﯚ ھەﻣﯿﺸە ﻟە ﻛەﯾﻒ و ﺧﯚﺷﯽ دوور ﺑﺨﺎﺗەوە.
ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﭘەﻟﻜەزێﺮێﻨە
رەﻧﮕﺎڵە
ﻟە
8ﺳ
ﺎڵﯿ
ﺪا ﻛ
ەﺳێ
ﻜﯽ
ﺷﺮێ
ھ ەڵﻜ ەوﺗ ﻮوە
ەﯾە
ﻚ را ﺳﺘە ﻗﯿﻨ
ﻣ
ێﺸﻜ
ﯽ ﮔﻮ وﮔڵ
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﯾﺎﻧﯽ ژ ﭘﺎرە ﺑێ
ژن و ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن داوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑﯿﺮﺗﺎن ﻟەوە ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑــە درێﮋاﯾﯽ ژﯾﺎﻧﯿﺎن ،ھﯿﭻ ﻛﺎت ﭘﺎرە ﺑەﻛﺎر ﻛــە ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪﻧﯽ رووﺧﺴــﺎری ﻧەھێﻨﻦ. ﺷــﺮێﻚ ،ﻟــە دﻧﯿــﺎی راﺳــﺘﯽ ﺗﺮ ﺧەڵﻜﯽ ﻟە ﺗــەواوی ﺑە ﻓێﻠﻤێﺮ“، ”راﻓﺎﺋێﻞ ﺑﻨەﻣﺎڵــەی وەرﮔﯿﺮاوە ﯾــﺎن ﺧەﯾﺎڵﯿﯿە؟! ﻟە ﺑێﻨﻦ. ﺑەﻛﺎری و ھەﺑــێ ﭘﺎرەﯾﺎن ﻧﯿﯿە ﺧﯚش ﺟﯿــﺎوازن و ﭘێﯿﺎن راﺳــﺘﯿﺪا رووﺧﺴﺎری ﺷﺮێﻚ ،ﻟە ﺋەوان ﻟە ھەﻧﺪێ ﻛﺎﺗــﯽ دەﮔﻤەﻧﺪا و ﺋەﮔەر ھﯿﭻ رێﮕەﭼﺎرەﯾەك ﻧەﺑێﺖ، ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ راﺳﺘەﻗﯿﻨەدا ھەﺑﻮوە. ﭘﺎرە ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ. ”ﻣﺎروﯾﻚ ﺗﯿﻠﺖ“ ،ﺳــﺎڵﯽ 1903 ”ﻣﺎرﯾﺴﺎ زۆر ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾەﻛﯽ و ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎﯾــە داﯾﻜﺒــﻮوی ﻟــە ﺳــﺎن، ”راﻓﺎﺋێــﻞ“ی ﺗەﻣەن 29 ﻟە ﻓڕەﻧﺴــﺎ ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە و ﺳﺎڵﯽ ﻣﺎ ﯾــە ر “ ھەﺑێﺖ، ﺑﺎﺷﯽ زۆر ﻛﺎرێﻜﯽ دەﺗﻮاﻧێ و ھەﯾە زاﻧﻜﯚﯾﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣەی دەوڵەﻣەﻧﺪﯾﺸــﯽ ھەﯾە .ﺋەو، 1945ﻣﺮدووە .ﺋەو ،زۆراﻧﺒﺎزێﻜﯽ ﺑە ﻣێﺸــﻜﯽ ﺑەم ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺣەزی ﻟە ﭘﺎرە ﻧﯿﯿە” .راﻓﺎﺋێﻞ“ وەك ﺧــﯚی دەڵێ ،ھەر ﻟە ﭘێﺶ ﭼﻮوﻧﯽ ﻟێﮫﺎﺗــﻮو ﺑــﻮو .ﺋەو ﻛەﺳــێﻜﯽ ﻛﻮڕێﻜــﯽ ﺗەﻣەن 8ﺳــﺎڵ، ﮔﻮوﮔڵ ﻧﺎﺳﺮاوە. ﺑﯚ زاﻧﻜﯚ ھەﺳــﺘﯽ ﺑەوە ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە ﺷﺘﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ژﯾﺎﻧﺪا ھەن و ﺑەو ھﯚﯾەﺷەوە ،دەرﻓەﺗﯽ ﻟێﮫﺎﺗﻮو ﺑﻮوە و ﺑە 14زﻣﺎن ﻗﺴەی ﻟــە رۆژژﻣێــﺮدا ﻛەﺳــێﻜﯽ ھەﻣــﻮو ﺑەرﻧﺎﻣــە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە ﻟە ﭘــﺎرە زۆر ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە .ﺋەو و ﺧێﺰاﻧەﻛەی ،ﺗەواو ھەوڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەدەن ﺑﯚ ﻛﺮدووە و زۆرﯾﺸﯽ ﺣەز ﻟە ﺷﯿﻌﺮ ھە ڵﻜە و ﺗــﻮ و ە . ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەوەی ﭘﺎرە ﺑەﻛﺎر ﻧەھێﻨﻦ. و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺑﻮوە. ﻟە ﯾەﻛــەم ﻧﯿﮕﺎدا ﮔــﻮوﮔڵ وەك ھــەواڵ، ﺋــەوان ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯿﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻛڕﯾﻨﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﺪا، ﺋەو ،ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﯽ ”ﺋﺎرﯾﺎن ﭘﺎراب“ ﻛﺘێﺐ ،وێﻨە ،ﻧەﺧﺸە و .ھﺘﺪ، ﻛﺎر دەﻛەن .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ،ﺋەﮔەر ﺑﯿﺎﻧەوێ ﺳــەوزە ﺑﻜڕن ،ﭘﺎرە ﻧﺎدەن و ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا دەﮔﻤــەن ﺑــﻮوە و ﺑەھﯚﯾــەوە وەك ﻣﻨﺪاڵێﻜــﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺋەو ژﻧــەوە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺑﯚ ﻟە دووﻛﺎﻧﯽ ﺳەوزەﻓﺮۆﺷﯿﺪا ﻛﺎر دەﻛەن .ھەروەھﺎ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻗەرەﺑﻮوی ﺋێﺴﻜﯽ ﻟەﺷﯽ ﺑە ﻧﺎڕێﻜﯽ ﮔەورە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دێﺘــە دادەڕێﮋرێ و ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮدرێﺖ. ﭘﺎرەی ﻛﺮێﯽ ﺧﺎﻧﻮو ﺑﻜەﻧەوە ،ﻛﺎری ﺑﯿﻨﺎﺳﺎزی دەﻛەن. ﺑﻮوە و دواﺟﺎر ،ﺷــێﻮەی ﻟەﺷــﯽ ﺑەرﭼﺎو ﻛە وەك ھەﻣﻮو ﺋەو ﻟە ﭘڕۆﻓﺎﯾﻠەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋەو ژن و ﭘﯿــﺎوە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺟﺎرێﻚ ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿــﺎوە ﭼﻮوﻧە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺑﯚ زۆر ﺑە ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﯽ دەرﻛەوﺗﻮوە. ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ دەﭼێﺘە ﻛە ﺳــﺎڵﯽ 1999وەك ﯾەﻛەم ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﺳــەﻓەرەﻛەﯾﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑە ھەزار ﯾﯚرۆ ﺑﻮو ،ﺑەم ﺗەﻧﯿﺎ 150 ﺋەو ،ﺑەھﯚی ﺷــێﻮەی ﻟەﺷــﯽ، ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە و ﻟــە واﻧەﻛﺎﻧﯿﺪا ژن ﻟــە ﮔﻮوﮔڵــﺪا دەﺳــﺘﺒەﻛﺎر ﺑــﻮو و ھەر ﯾﯚرﯾﯚﯾــﺎن ﺧەرج ﻛﺮد .ﺋەوان ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﮔەﺷــﺘەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﻧﺎﭼﺎر ﻟەﻻﯾەن ﺧەڵﻜﺎﻧﯽ دەوروﺑەرﯾﯿەوە ﺳــەرﻛەوﺗﻮوە ،ﺑــەم ھەر ﻟەو ﻛﺎﺗــەوە وەك ﺑەڕێﻮەﺑەری ھەﻣﻮو ﺑەﺷــە ﺑــﻮون ،ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﺑەﻟەم ﺑﺸــﯚن و ﺗەﻧﺎﻧــەت ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ﮔﯚﺷەﮔﯿﺮ ﻛﺮا و دواﺟﺎر ﺑە ﻧﺎﭼﺎری، ﺋەوەﻧــﺪە ﺑەﺳــە ﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮوﮔڵ ﻛﺎری ﻛﺮدووە. ﭘﺎﺳەواﻧﯿﺸﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﻟە زێﺪی ﺧﯚی ﻛﯚﭼﯽ ﻛﺮد. ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ ﻟەﺑﺎرەی رۆژ ﯾﺎن ﺑەھــﯚی ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ژﻧــەوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100 ”راﻓﺎﺋێﻞ“ دەڵێ ،دەﻣەوێ ﻣﻨﺪاڵەﻛەﺷــﻢ ﺑە ﺑێ ﭘﺎرە ﻣﺎﻧــﮓ ﻟێ ﺑﻜەی ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﮔﻮوﮔڵ ،ﺑە 100 ﮔەورە ﺑﻜەم ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە ھەﻣﻮو ﻛەﺳــێﻚ ﻧﯿﺸﺎن ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿەﻛــەی ﻟــە زاﻧﺴــﺘﯽ زﻣﺎن ﭘێﺸــﻜەش دەﻛﺮێﻦ و ﺧــﯚی ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺑﺪەم ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرە ،ﺧﯚﺷﯽ ﺑﯚ ژﯾﺎن ﻧﺎھێﻨێ. ﺑﯿﺮﻛﺎرﯾﺪا ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪات. ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت. ﺋــەو ﻣﻨﺪاڵە ﻟــە ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ”ﻣﺎرﯾﺴﺎ ﻣﺎﯾەر“ ،ﺋێﺴــﺘە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 3 ھﺎوﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿــﺮﻛﺎری و ھەزار ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﺑەﺷــﯽ ﺋەﻧﺪازﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەرە ﺑە ﺗﺎﯾﺒــەت رۆژژﻣێﺮدا ،ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەو ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳــﺘﺎﻧﻔﯚرد .ﺋەو ،ﻟەﻻﯾــەن ﮔﯚﭬﺎری ﺑەھێﺰی ھەﯾە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ،ﺋەو دوو ﻧﯿﻮزوﯾﻜەوە ﺑە ﯾەك ﻟەو 10ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧە ﻧﺎﺳﺮاوە زۆر ﺑە ﺧێﺮاﯾــﯽ دەﺗﻮاﻧێ ﺑڵێ ژ ﻧــە ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿﺎن ﻟەﺳەر داھﺎﺗﻮوی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎی 3ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ 2023 ﻛــە 3ی ھﯿﻨﺪﯾﯿــە، زاﻧﺴﺘﯽ دەﺑێﺖ .ھەروەھﺎ ﮔﯚﭬﺎری ﻓﻮرﭼﻦ ،ﻧﺎوی دەﺑێﺘە چ رۆژێﻚ .ﺧێﺮاﯾﯿەﻛەی ﻛەم داھﺎﺗﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴــﺘﻨە ﻧێﻮ رﯾﺰﺑەﻧﺪی 50ژﻧﯽ ﮔەﻧﺠﯽ زۆر ﻟــەوە زﯾﺎﺗــﺮە ﺋەﮔــەر ﻟە ﻛﺮێﻜﺎری ﺟﯿﮫﺎﻧﻦ داھﺎﺗــﻮو .ﮔﯚﭬﺎری ﺑﯿﺰﻧــﺲ وﯾﻚ، ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــﺪا ﺑە ﺷــﻮێﻦ ﺋەو و ﺑە دەﮔﻤەن ﻛﺮێﻜﺎر ﻧﺎزﻧﺎوی ﺷﺎی ﺑﯿﺮۆﻛەی ﮔﻮوﮔڵﯽ رۆژەدا ﺑﮕەڕێﯿﺖ. دەدۆزرێﺘــەوە ﻛە وەك ﺑە ”ﻣﺎرﯾﺴﺎ ﻣﺎﯾەر“ دا. ﺋەو ﻛﻮڕە ﺗەﻣەن 8ﺳــﺎڵەﯾە ﻟە ﺋەوان ،ﻣﻮوﭼــە و داھﺎﺗﯿﺎن ﺷــﺎری ﻣﯚﻣﺒﺎی ھﯿﻨﺪﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛەم ﺑێﺖ. دەژی و ﺑﻮوەﺗە رووﺧﺴﺎرێﻜﯽ ”ﺋﺎﻛــﻮ“ و ”ﻟێﻼ ﺷــﺮﯾﮕﺎر“ ،دوو دﯾــﺎر ﻟە زاﻧﺴــﺘﯽ ﺑﯿــﺮﻛﺎری ﺧﻮﺷﻜﯽ ھﯿﻨﺪﯾﻦ ﻛە ﻣﺎوەی 40ﺳﺎڵ و ھــﺎوڕێ و ھﺎوﭘﯚﻟەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺮێﻜﺎرﯾﯿﺎن ﻛﺮد و ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﻛﯚ ﻛﺮدەوە ﺑەردەوام داوای ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯽ ﻟێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی دەﻛەن. ﭘێ ﺑﻜەن. و ژﻣﺎرەﯾە ﻟە ﺣــەز ﺋەو ،زۆری ﺋەوان دوای 40ﺳــﺎڵ ﻛﺮێــﻜﺎری و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی دەﺗﻮاﻧێ ھەﻣﻮو رێﻜەوﺗەﻛﺎن ﺗﺎ ﭘﺎرە ،دواﺟﺎر ﺑﯚﯾﺎن دەرﻛەوت ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ 103دۆﻻرﯾﺎن ﺳﺎڵﯽ 2068ﺑڵێ .ﺑڕﯾﺎرە ”ﺋﺎرﯾﺎن ھەﯾە ،واﺗە ﻟە ھەر ﺳﺎڵێﻜﺪا ﺗەﻧﯿﺎ 3دۆﻻرﯾﺎن ﭘﺎﺷەﻛەوت ﭘﺎراب“ ﺑﺨﺮێﺘە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﻛﺮدووە .ﺋەو دوو ﺧﻮﺷﻜە ﻛە 89ﺳﺎڵﯿﺎن ﺗەﻣەﻧە ،ﺳﺎڵﯽ 1971 ﭘەروەردەﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗەوە ﺑﯚ ﭼﻮوﻧە ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ دەوڵەﺗﯽ ھﯿﻨﺪ و ﺑە ﻣﻮوﭼەی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 15 ﺋەوەی ﻟــە داھﺎﺗﻮودا رووﭘﯿە ،دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﻛﺎر ﻛﺮد. ﺑﺒێﺘە ﻛەﺳــێﻜﯽ ”ﺋﺎﻛﻮ“ دەڵێ” ،ھەﻣﻮو ﺳﺎڵێﻚ ﺑەڵێﻨﯽ زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪ. ﭘــێ دەداﯾﻦ ،ﺑەم ﻟــە ﻣﺎوەی ﺋــەو 40ﺳــﺎڵەدا ﺗەﻧﺎﻧەت رووﭘﯿەﯾەﻛﯿﺶ ﺑە ﻣﻮوﭼەﻛەﻣﺎن زﯾﺎد ﻧەﺑﻮو“. ﺳــەﯾﺮ ﻟەوەداﺑﻮو ﻛە ﺳــﺎڵﯽ ،2001ﻣﻮوﭼەی ﺋەو دوو ﺧﻮﺷﻜە ﺑڕا ،ﺑەم ﺋەوان ﻟە ﻛﺎرەﻛەﯾﺎن ﺑەردەوام ﺑﻮون و ﺑﯚ ﻣﺎوەی 11ﺳــﺎڵ ﺑە ﺑێ ھﯿﭻ ﻣﻮوﭼەﯾەك ،ﻛﺎری ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەی ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛﺮد. دوو ﺧﻮﺷﻜەﻛە ،ﺋێﺴــﺘە ھەوڵ ﺑﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ژﻣﺎرەی ﭘێﻮاﻧەﯾﯽ ﻟە ﻛﺘێﺒﯽ ﮔﯿﻨﺴﺪا دەدەن، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﻧەﺑﻮوە و وەﻣﯿﺎن ﻧەدراوەﺗەوە.
ﻛە م دا ھﺎﺗ ﺘﺮﯾ ﻦﻛ ﺮێﻜ ﺎری ﺟﯿ ﮫﺎن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
”ﺗﯿــﺲ ” و ”ﮔﺮﯾــﺲ ﮔﯿﺪﯾﻨﮓ“ ﻛﺎﺗێﻚ ﺑڕﯾﺎری زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن دا ،ﻟەوە دڵﻨﯿﺎ ﺑﻮون ﻛە دەﺑﻨە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻓﺮەﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ .ﺋــەوان ،ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺎن ﻟەوە ﻧەﺑﻮو ﻛە ﺋەو ﻣﻨﺪاﻧەی ﻟە ژﻧێﻜﯽ ﭼﺎوﺷﯿﻨﯽ ﻗﮋ ﻛﺎڵ و ﭘﯿﺎوێﻜﯽ رەش ﭘێﺴﺖ ﻟە داﯾﻚ دەﺑﻦ ،رەﻧﮕﯿﺎن ﺟﯚراوﺟﯚر دەﺑێ وەك ﭘەﻟﻜەزێڕﯾﻨە” .ﻛﺮﯾﺲ“ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﺎس ﻟە ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛەی دەﻛﺎت، ”ﺋێﻤە وەك ﭘەﻟﻜەزێڕﯾﻨەﯾﻦ ،ﯾەك ﺳــﭙﯽ ،ﺋەوی ﺗﺮ ﻗﺎوەﯾﯽ و ﯾەﻛﯽ ﺗﺮ رەش“ .ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺧێﺰاﻧە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەن ،ﻛﭽێﻜﯽ ﭘێﺴﺖ ﺳﭙﯽ ﻛە ﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ وەك داﯾﻜﯿەﺗﯽ ،ﻛﭽە ﮔەورەﻛە ﻗﮋی زەردە ،ﻛﻮڕی ﮔەورەﯾﺎن ﭘێﺴــﺘێﻜﯽ ﺳەوزەی ھەﯾە و ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ رەش ﭘێﺴﺖ ﻛە وەك ﺑﺎوﻛﯿەﺗﯽ” .ﺗﯿﺲ ” و ”ﮔﺮﯾﺲ ﮔﯿﺪﯾﻨﮓ“ دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺟﯿﺎوازﯾﯽ رەﻧﮓ و ﺷێﻮەی ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﻻوە ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە و ﺋەوان وەك ﺧێﺰاﻧێﻚ ﺑە ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯿﯿەوە ﻟە ﺗەك ﯾەﻛﺘﺮدا دەژﯾﻦ.
ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﺷﻮوﺗﯽ ﺟﯚرە ﺷــﻮوﺗﯿﯿەك ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺑﺎﻛــﻮری ژاﭘﯚن دەڕوێﺖ، ﻧﺮﺧﯽ زۆر ﮔﺮاﻧە .ﺋەو ﺷــﻮوﺗﯿﯿە ﻛە ﺑە ﺷﻮوﺗﯽ ”داﻧﺴﻮﻛە“ دەﻧﺎﺳﺮێﺖ ،ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی زۆر دەﮔﻤەﻧﯽ ھەﯾە. ﺗەﻧﯿﺎ ﻛێﺸەﯾەك ھەﯾە ،ﺋەوﯾﺶ ﮔﺮاﻧﯿﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯿەﻛە و دواﺟﺎر داﻧەﯾەﻛﯽ ﺑە 6ھەزار دۆﻻر ﻓﺮۆﺷﺘﺮاوە. رەﻧﮕﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﺷــﻮوﺗﯿﯿە ،زۆر ﺳﻮورە و ﺗﺎﻣﯿﺸﯽ زۆر ﺷﯿﺮﯾﻨە .ﺗﻮێﻜڵﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯿەﻛە رەﺷە و ﯾەك ﻟە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوەﯾە ﻛە زۆر ﺑە دەﮔﻤەن ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻨێﻚ دەڕوێﺖ.
ھﻮﻧەر
ﻣەزھەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧەﺗەوە دەدوێﺖ:
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﻮﻟﺘﻮور ﭼﯿﯿە، دەﻣﺎﻧەوێ ﺑﯿﭙﺎرێﺰﯾﻦ
ﺋێﻤەی ﻛﻮرد ﻟەو رۆژەوە ﻛە داﺑەش ﺑﻮوﯾﻦ و دﯾﻦ و ﺋﺎﯾﻨەﻛەﻣﺎن ﮔﯚڕدرا و داﮔﯿﺮ ﻛﺮاﯾﻦ ،ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﻤﺎن ھەﯾە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻣەزھەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺳــﺎﻧێﻜﯽ زۆرە ھﯿﭻ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮێﯽ ﻧەﮔﻮﺗﻮوە ،ﺑەم وەك ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدات ،ﺋەو ﻟە ﺟێﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻛﺎرواﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾــﯽ ﻛﻮردی ﭘەرە ﭘێ دەدات .ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﮔەورەﯾە ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎڵە ﺳەﻧﺘەری ﺋﯿﻨﺴﺘﯿﺘﯿﻮﺗﯽ ﻛەﻟەﭘﻮوری ﻛﻮردی ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت و ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورە .ﺋەم ﺑﺎﺳە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﻛﯚڕێﻚ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧەﺗەوە ﻛە ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻏەزەﻟﻨﻮوس ﻟە ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ڕێﻜﯽ ﺧﺴﺖ. ﺳــەرەﺗﺎ ﻣەزھــەری ﺧﺎﻟﻘــﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوە دا ،ﻻی ﺋێﻤە ﺑەﺷــێﻜﻤﺎن وا ﻟــە ﻛﻮﻟﺘــﻮور ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻮوﯾﻦ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻣﯿﻮزﯾﻚ و ﮔﯚراﻧــﯽ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋەوەش ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮور، ﺑــەم وەك ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ،ﻛﻮﻟﺘﻮور واﺗە ﺑﻮوﻧﯿــەت و ﻣەﻋﻨەوﯾەﺗﯽ ﻣﺮۆڤ ،واﺗە ﺋﺎﯾﺪﯾﺎی ﺋﯿﻨﺴــﺎن. رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻛﻮﻟﺘﻮور ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺋەﺧﻼﻗﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎن و ﻛﻮرت ﻧﺎﻛﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺑەﺷێﻚ ﯾﺎن دووان. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺋێﻤە ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮور دەﻛەﯾــﻦ ،ھێﺸــﺘﺎ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭼﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺑﺎﺷﻮور، ﻧــﺎوی دێﻨﯿــﻦ و دەﻣﺎﻧــەوێ ﺑﯿﭙﺎرێﺰﯾﻦ ،ﺑــەم ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭼﯽ ﺑﭙﺎرێﺰﯾــﻦ .ﺋەﻣــە ﺟﮕە ﻟەوەی ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻧەوەی ﺗﺎزەﯾﺸﻤﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻛﻮﻟﺘﻮور واﺗە ھەﻧﺪێﻚ ﯾﺎﺳﺎ و داﺑﻮﻧەرﯾﺘﯽ دواﻛەوﺗﻮو، ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﻮﻟﺘــﻮور ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﯾﺎﺳﺎی ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿە ﺑﯚ ھەر ﮔەل و وﺗێﻜــﯽ ﮔــەورە و ﺑﭽﻮوك، ﻛە ﭘﺮاﻛﺘﯿﺰ ﻛﺮاوە و ﺋﯿﺸــﯽ ﭘێ ﻛﺮاوە و ﺑﻮوﻧەﺗە ﺷەﺧﺴﯿﯿەﺗﯽ
ﻣەودای ﺋﯿﺸﻜﺮدن ھەﺑﻮو ھەﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ،ﻛﺎت ھەﺑﻮو زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ و ﻟــە ﯾەﻛﺘﺮ ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ، ﻛﻮﻟﺘــﻮور ﭘــەروەردە ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑﯿﮕەﯾەﻧﯿﻨــە ﻣﯿﻠﻠەﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﻟە ﯾﻮﻧﺴﻜﯚ ﺗﯚﻣﺎری ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑڵێﯿﻦ ﺋێﻤەﯾﺶ ﻛﻮﻟﺘﻮورﻣــﺎن ھەﯾە. ﺑەم ﺋەو ﺑەداﺧە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻛﺎرە ﻧەﻛﺮا و ﻟەو رواﻧﮕەﯾەﺷــﺪا وەزارەﺗــﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺑــە ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﯾەﻛەم دەزاﻧێﺖ. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋێﻤەی ﻛﻮرد ﻟەو رۆژەوە ﻛە داﺑەش ﺑﻮوﯾﻦ و دﯾﻦ
ﺋێﻤــە ﺋەوەﺑﻮو ﺋەﻧﻔــﺎل ﻛﺮاﯾﻦ و وﯾﺴــﺘﯿﺎن ﻛﻮﻟﺘﻮورﻣﺎن ﻟەﻧﺎو ﺑەرن ،ﻟە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧەوە دەﺳﺘﯿﺎن ﭘێ ﻛــﺮد ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﻮﻟﺘﻮوری راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﻟــە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟــە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﺪاﯾە و ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺋەوەﯾــﺎن دەزاﻧﯽ. دواﺟﺎرﯾﺶ داﻋﺶ ﺑﯚﭼﯽ ھﺎﺗﻮوە و ﺋێﻤــە و ژن و ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺳــەردەﺑڕێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەﻣە ﺷەڕێﻜﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿە و داﻋﺶ دەﯾــەوێ ﻛﻮﻟﺘﻮورﻣــﺎن ﻟەﻧﺎو ﺑەرێﺖ“.
ﺋێﻤەﺋێﺴﺘەﺑەﺧﻮێﻨﯽﺷەھﯿﺪاﻧﻤﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯿﻦ، ﺑەم ﺋەم ﻗەوارەﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧــە ،ﭘێﻜەوەﺑﻮون و ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧﯿﺶ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ڕێﮕەی ﻛﻮﻟﺘﻮورەوە دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯿﺪاﯾە ﻛە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺮۆﭬە. ﺑە ﺑڕوای ﺋەو ،ﺑﺎری ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ
ﻛﻮﻟﺘﻮور ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺑەﯾﻦ ﻧﺎﭼێﺖ ،ﻧەﻣﺎﻧﺒﯿﺴــﺘﻮوە ﻟە ھﯿﭻ ﺳــەردەﻣێﻜﺪا ﻋەﻗڵﯽ ﺋﯿﻨﺴﺎن ﻟەﻧﺎو ﭼﻮوﺑێﺖ، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺳﯿﺴﺘﻤێﻜﯽ ﮔڵﯚﺑﺎڵﯽ و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺧێﺮا ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳەر ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑەم ﺋێﻤە دەﺑێ ﺑڕواﻣﺎن ﺑە ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺧﯚﻣﺎن ﺑێﺖ
ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﺋەو ﻋەﺷــﯿﺮەت و وت و ﮔەﻟە“. ﭘێﺸــﯽ واﺑــﻮو ،ﻛﻮﻟﺘــﻮور دواﻛەوﺗﻮوﯾﯿﺸﯽ ﺗێﺪاﯾە ،ﺑەم دواﻛەوﺗﻮوﯾــﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮور ﺋەو ﺑەﺷــەﯾە ﻛە دەﺳــەﺗﺪاران و ﺋﺎﻏﺎﻛﺎن دەﺳﺘﯿﺎن ﺗێ ﺧﺴﺘﻮوە، ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﯿﺸــﯽ ھێﻨﺎﯾــەوە و ﮔﻮﺗــﯽ ،ﻣــەﻻی ﮔﻮﻧﺪێﻚ ﯾﺎن
ﺋﺎﻏﺎﯾەك ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ داﻧﺎوە و ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺧﯚی ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮاوە و رەﻧﮕە دواﺗﺮﯾﺶ ﭘەﯾڕەو ﻛﺮاﺑێﺖ ،ﺋەو ﺟــﯚرە ﻛﻮﻟﺘﻮورە ھﺎوردە و ﺑەزۆر ﭼەﺳــﭙێﻨﺮاوە، ﺑەم ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﭘێﻜەوەژﯾﺎن، دواﻛەوﺗﻮوﯾﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە. ﺧﺎﻟﻘﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ،ﺋێﻤە ﺋــەو دەﻣــەی ﺋــﺎزاد ﺑﻮوﯾﻦ و
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋێﻤە ﺋەو دەﻣەی ﺋﺎزاد ﺑﻮوﯾﻦ و ﻣەودای ﺋﯿﺸﻜﺮدن ھەﺑﻮو ھەﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ﻛﺎت ھەﺑﻮو زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ و ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ ،ﻛﻮﻟﺘﻮور ﭘەروەردە ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑﯿﮕەﯾەﻧﯿﻨە ﻣﯿﻠﻠەﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﻟە ﯾﻮﻧﺴﻜﯚ ﺗﯚﻣﺎری ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑڵێﯿﻦ ﺋێﻤەﯾﺶ ﻛﻮﻟﺘﻮورﻣﺎن ھەﯾە .ﺑەم ﺋەو ﺑەداﺧە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻛﺎرە ﻧەﻛﺮا و ﻟەو رواﻧﮕەﯾەﺷﺪا وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺑە ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﯾەﻛەم دەزاﻧێﺖ.
11
و ﺋﺎﯾﻨەﻛەﻣﺎن ﮔــﯚڕدرا و داﮔﯿﺮ ﻛﺮاﯾﻦ ،ﺗــﺎ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﻤﺎن ھەﯾە ،راﺳﺘە ﺋێﻤە ﻟە ﺷەڕی ﭼﺎڵﺪێڕاﻧەوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ دەوڵەﺗﻤﺎن ﻧەﺑﻮوە و زۆر ﺷەڕی ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧەﻣﺎن ھەﺑﻮوە ،ﺑەم ﺷەڕەﻛەﻣﺎن ﮔەل وﯾﺴﺘﻮوﯾەﺗﯽ و ﺑەرﮔﺮﯾﯿەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑﻮوە ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن. ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە، ”ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری
ﺑﺎری ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2004ـﺪا زۆر ﻟە ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻮو ،ﺑەم ﺟﯚرەی ﺋێﺴﺘە ﭘەرﺗەوازە ﻧەﺑﻮوﯾﻦ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﺑﻮو ﺋێﻤە ﺑەو ﺗﻮاﻧﺎﯾەوە ﻓەرھەﻧﮕﻤﺎن ﭘەرە ﭘێ ﺑﺪەﯾﻦ ﻛە ھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﻤﺎن زﯾﺎد ﻧەﻛﺮدووە.
ﺑــە ﺑــڕوای ﺧﺎﻟﻘــﯽ ،دەﺑێﺖ ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﻣﺎن ﺑﻨﺎﺳﯿﻦ و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی ﻟەﺑــﺎرەوە ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋەﮔەر ﺑﻤﺎﻧەوێ ﺑﺒﯿﻦ ﺑە دەوڵەت ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﭘێﻮەرەﻛﺎن ﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە. ﺑێﮕﻮﻣﺎن دﻧﯿﺎﯾﺶ ﺑە ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ﺧﯚﻣﺎﻧەوە ﺋێﻤەﯾﺎن دەوێﺖ. راﺷﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺋێﻤە ﺋێﺴﺘە ﺑە ﺧﻮێﻨﯽ ﺷــەھﯿﺪاﻧﻤﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ ﻗەوارەﯾەﻛــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﯿﻦ ،ﺑەم ﺋــەم ﻗەوارەﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧــە ،ﭘێﻜەوەﺑــﻮون و ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧﯿــﺶ ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ڕێﮕەی ﻛﻮﻟﺘــﻮورەوە دەﻛﺮێﺖ. ﻟەوﺑﺎرەﯾەﺷــەوە ،ھەﻣــﻮو ﺋەو ﭘﺎﯾــە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿﺎﻧــەی ﮔەﻻﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﯚ زﯾﻨﺪووﺑﻮوﻧەوەی ﺧﯚﯾﺎن ﭘﺸــﺘﯿﺎن ﭘــێ ﺑەﺳــﺖ ،ﻟەﻧﺎو ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺋێﻤەﯾﺸﺪا ھەﯾە“. ﺑەم ﺧﺎﻟﻘــﯽ ﺑەداﺧە ﻛە ﺋێﻤە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﺮﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﻮاروو ﻧﯿﯿە و ﺗﺎ ﻟە زﻣﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﺗێ ﻧﺎﮔەﯾﻦ، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋێﻤە ﻛﻮﻟﺘﻮورەﻛەﻣﺎن ھﺎوﺑەﺷــە و دەﺑێﺖ ﺑە ﭘﺸــﺖ ﺑەﺧﯚﺑەﺳﺘﻨەوە ﻛﻮﻟﺘﻮورﻣﺎن ﻟە ھەر ﭼﻮارﭘﺎرﭼــە ﻛﯚ ﺑﻜەﯾﻨەوە. وەك دەڵێﺖ ،دەﺑێ ﺋەوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺑﺎوەڕﺑەﺧﯚﺑــﻮون ﻟــە ﭘــﺎرە و ﭼەﻛﺪا ﻧﯿﯿــە ،ﺑﺎوەڕﺑەﺧﯚﺑﻮون
ﺋێﻤە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2004ـﺪا زۆر ﻟە ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻮو ،ﺑەم ﺟﯚرەی ﺋێﺴــﺘە ﭘەرﺗــەوازە ﻧەﺑﻮوﯾﻦ، ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا دەﺑــﻮو ﺋێﻤــە ﺑەو ﺗﻮاﻧﺎﯾەوە ﻓەرھەﻧﮕﻤﺎن ﭘەرە ﭘێ ﺑﺪەﯾﻦ ﻛە ھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﻤﺎن زﯾﺎد ﻧەﻛﺮدووە. ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەوەی ﭼﯚن ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻟەﮔەڵ دﻧﯿﺎی ﺧێﺮادا ھەڵﺒﻜەﯾﻦ و دوا ﻧەﻛەوﯾﻦ ،ﺧﺎﻟﻘﯽ ﮔﻮﺗﯽ، ”ﻛﻮﻟﺘﻮور ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺑەﯾﻦ ﻧﺎﭼێﺖ ،ﻧەﻣﺎﻧﺒﯿﺴﺘﻮوە ﻟە ھﯿﭻ
ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺧﯚﻣﺎﻧەوە ﺑﭽﯿﻨە ﻧﺎو دﻧﯿﺎی ﺧێﺮا و ﻧﻮێﻮە“. ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗــﯽ” ،دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋەو ﻗﺴــەﯾە ﺑﻜەم، ﻛە ھﯿﭻ ﻣﯿﻠﻠەﺗێﻚ ﺑە ﺋەﻧﺪازەی ﻛﻮرد ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺋەی ﺋەﻣە ﺳــەروەﺗﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺋێﻤە ﻧﯿﯿە؟ ﺋێﻤــە ﺋــەم ﻣﻮزﯾﻜە ﺑە ﻣﻮزﯾﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و ﻓﺎرﺳــﯿﯿەوە ﺑﺨەﯾﻨە ﻧــﺎو ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ﻧﻮێﻮە؟ ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻧەﺧێــﺮ ،دەﺑێﺖ ﺑە ﺑﯿــﺮ و دەﻧــﮓ و ﺋەرﺟﻤێﻨﺘﯽ ﻛﻮردﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧەوە ﺑﯿﺨەﯾﻨە ﻧﺎو ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەوە“. ﻟەﺑــﺎرەی ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی و ﻛﺎری ﺋێﺴــﺘەﯾەوە ﻛــە ﺋﯿﻨﺴــﺘﯿﺘﯿﻮﺗﯽ ﻛەﻟەﭘــﻮوری ﻛﻮردﯾــﯽ ھەﯾــە ،ﻣەزھــەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە دا” ،زۆر ﻛەس ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎرە دەﻛﺎت ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﺑﯚ ﮔﯚراﻧﯽ ﻧﺎڵێﻢ ،ﺑەم ﻣﻦ ھــەر ﺳــەرەﺗﺎﯾﺶ ﺑﯚ ﺋەوە ﮔﯚراﻧﯿــﻢ ﻧەﮔﻮﺗﻮوە ﻛەﺳــێﻚ ﺣەزی ﻟێ ﺑــﻜﺎت ،ﻣﻦ ﻓﯿﻜﺮم ھەﺑﻮو ﻛە ﺑﯿﺮ و ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ و ﻛﻮﻟﺘﻮور
ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺑﯚ ﺋەوە ﮔﯚراﻧﯿﻢ ﻧەﮔﻮﺗﻮوە ﻛەﺳــێﻚ ﺣەزی ﻟێ ﺑﻜﺎت ،ﻣﻦ ﻓﯿﻜﺮم ھەﺑﻮو ﻛە ﺑﯿﺮ و ﺋﺎﯾﺪﯾﺎ و ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﮔﯚراﻧﯿﺪا ﺑﭽەﺳﭙێﻨﻢ ﺳــەردەﻣێﻜﺪا ﻋەﻗڵﯽ ﺋﯿﻨﺴﺎن ﻟەﻧــﺎو ﭼﻮوﺑێــﺖ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺳﯿﺴــﺘﻤێﻜﯽ ﮔڵﯚﺑﺎڵﯽ و ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﺧێﺮا ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەر ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﮔﺮﺗﻮوە ،ﺑــەم ﺋێﻤە دەﺑــێ ﺑڕواﻣﺎن ﺑــە ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺧﯚﻣﺎن ﺑێﺖ و ﻧەڵێﯿﻦ ﺑﻜەوﯾﻨە ژێــﺮەوە ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێﺖ ﭘﺮدێﻜﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی دروﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑە
و ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿەﺗﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە ﮔﯚراﻧﯿﺪا ﺑﭽەﺳﭙێﻨﻢ ،ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﻛە ﻟە ﺋﯿﻨﺴﺘﯿﺘﯿﻮﺗﯽ ﻛەﻟەﭘﻮوری ﻛﻮرد ﻛﺎر دەﻛەم ،ﺑەردی ﺑﻨﺎﻏەم داﻧﺎوە ﺑﯚ ﻛﻮﻟﺘــﻮوری ﻣﯿﻠﻠەﺗێﻚ ﻛە 500ﺳــﺎڵە ﺑﻮێﺮﯾﯽ ﻧەﺑﻮوە ﯾﺎن ﻣﯚڵەﺗﯿــﺎن ﻧەداوە ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﻜﺎت“.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
500ﺑﯿﺮی ﺋﺎو ﻟە ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە ﺋﺎو ﻟە دڵﯽ زەوی دەھێﻨﻨە دەرەوە. ﺳﺎﻧە ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺳەرووی ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﺋﺎژەڵ ﺳەردەﺑڕدرێﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ژێﺮی ھەوﻟێﺮ دەرﯾﺎﯾﺶ ﺑێﺖ ﻟە وﺷﻜﯽ دەدات وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﺗەﻧﮕﮋەی ﻛەﻣﺌﺎوﯾﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮ ،ﺑەرۆﻛﯽ ﺋەو ﮔەڕەﻛﺎﻧەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە ﻛــە ﺋﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﺑﯿﺮ و ﺋﺎوی ژێﺮ زەوﯾﯿەوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮێﺖ .ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ھﯿﭻ ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻚ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺋﺎو و ﺑە ﻟێﺸــﺎو ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳــەرﭼﺎوە ﮔﺮﯾﻨﮕەی ژﯾﺎن ،وای ﻛﺮدووە رۆژ ﺑەڕۆژ ﺋﺎوی ژێﺮ زەوی ﻛەم و ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑێ ﺋﺎوﯾﺶ ﻟەﺳەر زەوی ﺑەرزﺗﺮ ﺑﺒێﺘەوە. ھێﺸــﺘە ﺋﺎوی ژێﺮ زەوﯾﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑــﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺧﻮاردﻧــەوە، ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەﻛﺎر دێﺖ .ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛە ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوودا ﺑــﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧــەوەی ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺧەڵــﻚ ،ﺑەﻧﺎﭼﺎری ھەﻧﺪێﻚ ﻟــە ﺑﯿﺮەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮوڵﺘﺮ دەﻛــﺮد ،ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟەﺑــەر ﺑێ ﺑﻮدﺟەﯾﯽ ﺋەو ھەﻧﮕﺎوەﺷﯽ وەﻻوە ﻧﺎوە ،ﺑەم ﻟەوﻻﺗﺮ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭘەرە ﺑە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ﺳــەر زەوی ﺑﺪات. ﺋــﺎوی زێــﯽ ﮔــەورە وەك ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭭێﻚ ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺋﺎوی ژێﺮ زەوی و ﻗەﭘﺎﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯿﺮەﻛﺎن
ﺑــﯚ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧــﯽ زێﺪەڕۆﯾﯽ ھەﺑێﺖ .ھﺎوﻛﺎت ﺑەﺳەدان ھەزار ﺋﺎوارە ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﻮون ﺑێ ﺋەوەی ﺑﯿﺮ ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎو ﺑﯚﯾﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە و ھﯿﭻ ﭘڕۆژەﯾەك ﭘەرەی ﭘێ ﺑﺪرێﺖ. ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺋﺎوێﻜﯽ زۆر ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدەن و زۆرﺑەﯾﺎن رۆژاﻧە 10ﺳەﻋﺎت ﻛﺎر دەﻛەن ﻟەرێﮕەی ﺋەو ﺳﯚﻧﺪاﻧەی ﻛە ﺑە ﻓﺸــﺎرێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت رێﻚ ﺧــﺮاون ،ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﭼﺮﻛەﯾەﻛﺪا ﺑەﺳــەدان ﻟﯿﺘــﺮ ﺋــﺎوی ﭘﺎﻛﯽ ﺧﻮاردﻧەوە ﺑﯚ ﺋﺎوی ﭘﯿﺲ دەﮔﯚڕن. ﺳــﺎﻣﯽ ﻧﺎﻧەﻛەﻟــﯽ ﺧﺎوﻧــﯽ
داﺑﻨێﺖ ﻛــە ﺋــﺎوی ﺑەﻛﺎرھﺎﺗﻮو ھﺎوﺷێﻮەی ﺋەوروﭘﺎ دووﺑﺎرە ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﻨەوە. ﺋەﮔەر ﻟە ھــەر ﺧﻮﻟەﻛێﻜﺪا ھەر ﺳــﯚﻧﺪەﯾەك 20ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎو ﺑڕژێﻨێﺘە دەرەوە ،ﺋــەوا ﻟــە ﺳــەﻋﺎﺗێﻜﺪا ھــەزار و 200ﻟﯿﺘــﺮ و ﻟە ھەر 10 ﺳەﻋﺎﺗﺪا 12ھەزار ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎو ﺑەﻓﯿڕۆ دەدەن ﻛــە ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺋﺎوی دوو ھەﻓﺘەی ﺧێﺰاﻧێﻜە .ژﻣﺎرەی ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﺋەﮔەر 50داﻧــە ﺑێﺖ و ھــەر ﻛﺎﻣێﻜﯿﺎن دوو ﺳــﯚﻧﺪە ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨــﻦ ،ﺋەوا رۆژاﻧە 600ھــەزار ﻟﯿﺘﺮ و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 18ﻣﻠﯿﯚن ﻟﯿﺘﺮ ﺑەﻓﯿــڕۆ دەدەن. ﺋەﮔەر ﻧﺮﺧﯽ ھەر ﻟﯿﺘﺮێﻚ ﺋﺎو 500 دﯾﻨﺎر ﺑێﺖ ،ﺋەوا 9ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر ﺋﺎو ﺧەرج دەﻛەن ﻛە دەﻛﺎﺗە ﻧﺰﯾﻜەی 7ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر .ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەك ﻛە ھەﻣــﻮو ﻣﺎﻧﮕێﻚ 150ھــەژار ﻟە ﻛﺮێﭽﯿﯿەﺗﯽ رزﮔﺎر دەﻛﺎت. ﭘێﺸــﺘﺮ وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ
ﻣەﺳﻌﻮود ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ:
وازﻣﺎن ﻟە ﭘێــﻮەری زﯾﺮەك ھێﻨﺎوە و ﭘێﻮەری ﻧﯚرﻣﺎڵ ﺑﯚ ﻣﺎن دەﺑەﺳﺘﯿﻦ. داﻧــﺪراوە و ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﭘڕۆژەی ﺋﯿﻔﺮازﯾﺶ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮاون ،ﺑەم ﺑێ ﺑﻮدﺟەﯾﯽ و ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری، رێﮕﺮ ﺑﻮوە ﻟە ﺑەردەم ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎن. ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛەم ﺋﺎوﯾﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺑە ﻟێﺸــﺎو ﺑەﻛﺎر دێﺖ ﺑێ ﺋەوەی ھﯿــﭻ ﭘێﻮەرێﻚ
ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەی ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﻟــە ھەوﻟێــﺮ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛــﺮد ﻛە ﺳــەرﺟەم ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ھەوﻟێﺮ ،ﻟە ﺑﯿﺮﯾﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺳﻮود وەردەﮔﺮن و ھﯿﭻ ﻛﺎﻣێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺋﺎوی ﺑەﻛﺎرھﺎﺗــﻮو دووﺑﺎرە ﺑەﻛﺎر ﻧﺎھێﻨﻨــەوە .ﺋــەو دەڵێــﺖ ﺗەﻧﯿﺎ ﺣﻜﻮوﻣەت دەﺗﻮاﻧێ ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻚ
و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻣﯚڵەﺗــﯽ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ دەدا ،ﺑــەم ﺑەﮔﻮﺗــەی ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺣەﻣەدی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑەﺷــﯽ ﺗەﻛﻨﯿﻜﯿﯽ وەزارەﺗەﻛــە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺎڵێﻜە ﺋەو ﺑەﺷــەﯾﺎن داوەﺗــە وەزارەﺗە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن .ھــﺎوﻛﺎت ﻣەﺳــﻌﻮود ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە
ﮔﻮﺷــﺎرێﻜﯽ زۆر ﻟەﺳــەر ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ھەوﻟێﺮە. ﺑەﺷﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ ﻟــە رێﮕــەی ﺋﯿﻔــﺮازەوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮێــﺖ ﻛە 350ھــەزار ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﺋﺎو دەﮔەﯾەﻧﻨە ھەوﻟێﺮ و ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەرەی ﺋﺎوﯾﺶ دەڵێﺖ، ﺋەﮔــەر ﺋﺎوەﻛە ﺑەڕێﻜــﯽ ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﺮێﺖ ،ﺑەﺷﯽ ھەوﻟێﺮ دەﻛﺎت. ﺑەم زێﺪەڕۆﯾﯽ وای ﻛﺮدووە 500 ﺑﯿﺮی ﺋﺎو ﻟــە ھەوﻟێﺮ رۆژاﻧە ﺋﺎو ﻟە دڵﯽ زەوی ﺑﮫێﻨﻨە دەرەوە.
ﺑﺎﺧﭽــە دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯿﺶ دەﺑێ رﯾﺴــﺎﯾﻜﻠﯿﻨﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋﺎوی ﭘﺎك ﺑﭙﺎرێﺰن. ھەﻓﺘــەی راﺑــﺮدوو ھەرﯾــەك ﻟــە وەزﯾــﺮی ﺷــﺎرەواﻧﯽ، ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێــﺮ و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ، ﺗﺎوﺗﻮێــﯽ ﭘﺮﺳــەﻛەﯾﺎن ﻛــﺮد و ﺑڕﯾﺎر درا رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﺳﺰاداﻧﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە داﺑﻨﺮێﺖ ﻛە ﺋﺎو ﺑە ﻓﯿڕۆ دەدەن.
ﺑﺎﺧﭽەﻛﺎن ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛە ﻟە ﻧێﻮ ﮔەڕەﻛەﻛﺎن زەوﯾــﯽ ﺑەﺗﺎڵــﯽ ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﺟێ ھێﺸــﺘﻮوە و ﻟەﻻﯾەن داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﮔەڕەك ﻛﺮاون ﺑە ﻓﺮﯾﺰ و ﺑﺎﺧﭽە .ﻣەﺳﻌﻮود ﻣﺤەﻣەد ﭘێﯽ واﯾە ﻧﺎﺑێ ﻟەﺳــەر ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺧەڵﻚ و ﺋﺎوی ﺷﯿﺮﯾﻦ،
ﭘێﻮەری زﯾﺮەك ﭘڕۆژەی ﭘێﻮەری ﺋــﺎوی زﯾﺮەﻛﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﻛە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛﯽ زەﺑەﻻﺣﯽ دەوﯾﺴﺖ ،ﻟەﺑەر ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿە ھەڵﻮەﺷﺎوەﺗەوە .ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎوی ھەوﻟێﺮ دەڵێﺖ ،ﺋێﺴﺘە وازﯾﺎن ﻟە
ﭬێﺘەرﻧەری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛــە زۆرﺑەی ﺋﺎژەڵەﻛﺎن ﻟە دەرەوە دەﻛڕدرێﻦ و ﻟەﮔەڵ ھەﻧﺪێﻚ ﺋﺎژەڵﯽ ﻧﺎوﺧﯚ
ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ 439 ،ھەزار و 629ﺳــەر ﻣەڕ 72 ،ھەزار و 940ﺳەر ﺑﺰن 93 ،ھەزار و 578 رەﺷەوخ ﺳەرﺑڕدراون.
ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە 18ﻣﻠﯿــﯚن ﻟﯿﺘﺮ ﺋﺎو ﺑە ﻓﯿــڕۆ دەدەن ﻛە ﻧﺮﺧەﻛەی دەﻛﺎﺗە 7ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر. ﭘێﻮەری زﯾﺮەك ھێﻨﺎوە و ﭘێﻮەری ﻧﯚرﻣﺎڵ ﺑﯚ ﻣﺎن دەﺑەﺳﺘﻦ. ﻟە ﺳــێ ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑــﺮدوودا 10 ھەزار ﭘێــﻮەر ﻟــە ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧﯽ وەزﯾــﺮان ،ﺑەﺧﺘﯿــﺎری159 ،ی ﮔﻮن و ھەوﻟێﺮی ﻧﻮێ ﺑەﺳﺘﺮاوە و ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ دەﺳﺖ ﺑە ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﭘێﻮەرەﻛە ﻟە ﺷــﯚڕش و ﻋەﻧﻜﺎوە ﻛﺮاوە .ﻟەو ﮔەڕەﻛﺎﻧە ﭘێﻮەر ھەﯾە، ﺑەم ھﯿﭻ ﻣﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻚ ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﺑەﻛﺎرﺑﺮدﻧــﯽ ﺋــﺎو داﻧەﻧــﺪراوە. ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽﺋﺎوﻣﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜﯿﺎن داوەﺗە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەﭘێﯽ ﺋــەو ﻣﻜﺎﻧﯿﺰﻣە ﺋﺎو
ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﺪرێﺖ. زۆرن ﺋەو ﻣﺎﻧەی ﻟە ﺑەﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺷــﺎن ﻟە ﺷﺎﻧﯽ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﮕەﻛﺎن دەدەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﻟﻮوﻋەی ﺋﺎوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑەردەوام ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە ﺟﺎرێﻚ ﺑﯚ ﺷﻮﺷﺘﻨﯽ ﺣــەوش و ﻛــﯚن ،ﺟﺎرێــﻚ ﺑﯚ ﺷﻮوﺷــﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ و ﺟﺎرێﻚ ﺑﯚ ﻓﺮﯾــﺰ و ﺑﺎﺧﭽە ﺑــەﻛﺎر دێﺖ و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻣﺎڵﯿﺶ ﻟــەوﻻوە ﺑﻮەﺳــﺘێﺖ .ﺋەﮔەر ﺋەو زێﺪەڕۆﯾﯿــە ﻛﯚﻧﺘــﺮۆڵ ﻧەﻛﺮێﺖ، ژێﺮەوەی ھەوﻟێﺮ دەرﯾﺎﯾﺶ ﺑێﺖ، ﻟە وﺷﻜﯽ دەدات.
ﺋﺎژەﻧە ﻛــﺮد ﻛە ﻟە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟە ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔەی ﻗەرەﮔﻮڵﯽ ﻧﻮێ ﺳــەرﺑڕدراون. ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا 474ھەزار و 519 ﺋــﺎژەڵ ﺳــەرﺑڕدراون ﻛە 369 ھەزار و 639ﺳــەرﯾﺎن ﻣەڕ38 ، ھــەزار و 343ﺳــەر ﺑﺰن و 66 ھەزار و 538رەﺷەوخ ﺑﻮون. ھــﺎوﻛﺎت ﻟە ﻣــﺎوەی 5ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺷــﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳﻮور 192 ھەزار و 837ﺳەر ﺋﺎژەڵ ﺑﻮوە ﻛە ﻟەو ژﻣﺎرەﯾــە 161ھەزار و 900 ﺳەر ﻣەڕ و 8ھەزار و 646ﺑﺰن و 22ھەزار و 291رەﺷــەوخ ﺳەرﺑڕدراون. ﻟــە ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔەی ﻗەرەﮔﻮڵﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺗەﻧﯿﺎ رۆژاﻧﯽ ھەﯾﻨﯽ و ﯾەﻛﺸەم ﭘﺸﻮوە ،ﺑﯚﯾە رۆژاﻧﯽ ﭘێﻨﺠﺸەم و ﺷــەﻣﻮو زۆرﺗﺮﯾﻦ ژﻣﺎرەی ﺋﺎژەڵ دەﻛﻮژرێﻨەوە و ﻟە ﺑﯚﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ژﻣﺎرەی ﺳەرﺑڕﯾﻨﯽ ﺋﺎژەڵــەﻛﺎن ﺑەرزﺗــﺮ دەﺑێﺘەوە. ﻟەوەﺗــەی ﻣﺎﻧﮕــﯽ رەﻣــەزان
دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە ،ھەﻣﻮو رۆژێﻜﯽ ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔەی ﻗەرەﮔﻮڵﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ وەك رۆژاﻧﯽ ﭘێﻨﺠﺸەم واﯾە. دﻛﺘﯚر ﺑﻮرھﺎن ﻋﻮﻣەر ﻟێﭙﺮﺳﺮاوی ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋەوەی ﺧﺴﺘە روو ﻛە ﺑەﺑﯚﻧەی ھﺎﺗﻨﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ رەﻣەزان، ﺳــەرﺑڕﯾﻨﯽ ﺋﺎژەڵ ﺑەرێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە ،ﺋەوەﯾﺶ ﺑەھــﯚی ﻓﺮۆﺷــﯽ ﺑەرﭼــﺎوی ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳﻮور ﻟەو ﻣﺎﻧﮕەدا. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔەﯾە ﻟــە ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﺪا ،رۆژاﻧﯽ ﭘێﻨﺠﺸەم و ﺷــەﻣﻮو ھەزار و 200ﺗﺎ ھەزار و 300ﺋﺎژەڵــﯽ ﺑﭽــﻮوك و 100 ﺗــﺎ 120ﺋﺎژەڵﯽ ﮔەورە و رۆژاﻧﯽ ﺗﺮﯾــﺶ 900ﺗﺎ ھــەزار ﺋﺎژەڵﯽ ﺑﭽﻮوك و 90ﺗﺎ 95ﺋﺎژەڵﯽ ﮔەورە دەﻛﻮژرێﻨەوە .ﺑــەم ھەروەك دﻛﺘﯚر ﺑﻮرھﺎن ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋێﺴــﺘە ھەﻣــﻮو رۆژێﻜﯽ ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔە ﭘێﻨﺠﺸەﻣە“.
ﻟە ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەﻣﻮو رۆژێﻚ ﭘێﻨﺠﺸەﻣە
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﺎر ﻋەﻟﯽ ھەﻣﻮو ﺳــﺎڵێﻚ ﻟەﮔــەڵ ھﺎﺗﻨﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ رەﻣەزان ،ﺧﻮاﺳﺖ ﻟەﺳەر ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳﻮور ﺑەرز دەﺑێﺘەوە .ﺋﺎﻣﺎری ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎژەڵﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋــەوە دەردەﺧەن ﻛــە ﻟەوەﺗەی رەﻣەزان دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە ،زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ﺟﺎران ﺋﺎژەڵ ﺳەردەﺑڕدرێﺖ. ﺑەرزان ﺣﺎرس ﺧﺎوەﻧﯽ ﻗەﺳــﺎﺑﺨﺎﻧەی ڕاﻣﺎن ﻟە ﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ،ھﺎوﺷێﻮەی ﺳﺎن ﺧﻮاﺳــﺖ ﻟەﺳــەر ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﺳﻮور ﺑەرز ﺑﻮوەﺗــەوە و ﺑﺎزاڕﯾﺎن ﺋەوەﻧﺪە ﺑﺎﺷــە ،وەك ﺋەوەی ﻟەم وﺗە ھﯿﭻ ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری رووی ﻧەداﺑێــﺖ .ﺋــەو ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺧەرﯾﻜﯽ ﺗﯿﮋﻛﺮدﻧﯽ ﭼەﻗﯚﻛەی ﺑﻮو ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێ ﺑﻜﺎت ،ﮔﻮﺗﯽ ”رەﻣەزان ﺑەرەﻛەﺗەﻛەی ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎوە“. ﺋەو ﻗەﺳــﺎﺑە ﻛە ﺧﯚی ﺷﻮێﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎژەڵﯽ ھەﯾە ،رۆژاﻧە ﺑەﺷــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺑﺎزاڕەﻛەی ﺋﺎژەڵ دەﺑﺎﺗە ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔە و دواﺗﺮ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛەی ﮔﯚﺷــﺘەﻛە ﺳــﺎغ دەﻛﺎﺗــەوە .ﺋــەو ﻛە ﭘێﺶ رەﻣــەزان 20ﺋﺎژەڵــﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ دەﺑﺮدە ﻛﻮﺷــﺘﺎرﮔە ،ﺋێﺴﺘە 30 ﺋﺎژەڵ دەﺑﺎﺗە ﻛﻮﺷﺘﺎرﮔەﻛەوە. زۆرﺑــەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺧﻮاﻧﯽ
ﺋێﻮاراﻧﯽ رەﻣەزاﻧﯿﺎن ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮاردن دەڕازێﻨﻨەوە ﻛە ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳــﻮور ﺗێﯿﺪا رۆڵﯽ ﺳەرەﻛﯽ دەﺑﯿﻨێﺖ. ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ھــەر ﺑەرھەﻣێﻜــﯽ ﺗــﺮ ،ﻟــە ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺳﻮورﯾﺸــﺪا ﻛﯚڵەوارە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎژەڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ ﺗﻮاﻧــﺎی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯿــﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺑﯚﯾــە ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﭼــﺎوی ﺋﺎژەڵ ﻟــە وﺗﺎﻧــﯽ دەرەوە ھﺎوردەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮێﻦ. ﺋﺎری ﺳەﺣەدﯾﻦ ﺑەڕێﻮەﺑەری
ﻟە ﻣــﺎوەی 5ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺷــﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﮔﯚﺷﺘﯽ ﺳــﻮور 192ھەزار و 837ﺳەر ﺋﺎژەڵ ﺑﻮوە. ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزاڕی ﭘــێ ﭘڕ دەﻛەﻧەوە. ﺳــﺎڵﯽ 2014ﻟــە ﺳــﻨﻮوری
دﻛﺘــﯚر ﺣﻮﺳــێﻦ ﺣەﻣﯿــﺪ ﭘﺰﯾﺸﻜﯽ ﭬێﺘەرﻧەرﯾﯽ ڕاوێﮋﻛﺎر ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ژﻣﺎرەی ﺋەو
ڕۆژاﻧﯽ ﭘێﻨﺠﺸــەم و ﺷەﻣﻮو ھەزار و 200ﺗﺎ ھەزار و 300 ﺋﺎژەڵﯽ ﺑﭽﻮوك و 100ﺗﺎ 120 ﺋﺎژەڵﯽ ﮔەورە دەﻛﻮژرێﻨەوە.
ﻟە ﭘڕۆژەی ﮔﻮﻧﺪی ﻛﯚری ھەزار ﺧﺎﻧﻮو دراوەﺗە ﭘﺰﯾﺸﻜﺎن. ﻟە ﺑﺎزاڕ ﻧﺮﺧﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ھﺎوردە ﻧﯿﻮەی ﻧﺮﺧﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿە.
ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﻋەزام ﯾﺎﺳﯿﻦ:
ھەرﻛﺎت ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻧەﻣێﻨێﺖ ،ﺋەوا ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە دوو ﺳﺎڵﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘە.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ رۆﭼﻮوەﺗە ﻧێﻮ رەﮔﻮڕﯾﺸەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﭘەك ﺧﺴــﺘﻮون .ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﭘڕۆژەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯽ ﮔﻮﻧﺪی ﻛﯚری ﻛــە ﺋﻮﻣێﺪی 5ھــەزار ﺧێﺰاﻧﯽ ﻛەم داھﺎﺗﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن ﻧەﻛەوﺗﻮوە ،ﺑەم ﭼﯿﺘﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑەردەوام ﺑێــﺖ و رەﻧﮓ ﺑێﺖ ﺋەو 5ھەزار ﺧێﺰاﻧە ﻛە ﭘێﺸــەﻛﯿﯽ دووەﻣﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەﺳــﺘەم ﺑﻮو ،ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻦ ﻗﺴﺘێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺪەن ﺗﺎ ﺑﭽﻨە ﻧێﻮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە. زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻜە ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﺗﯿﺮوﭘﺸــﻜﯽ 5ھــەزار ﺧﺎﻧﻮوی ﭘڕۆژەی ﮔﻮﻧﺪی ﻛﯚری ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەﻣﺪاھــﺎت ﻛﺮد .ﺋــەوﻛﺎت رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﺑە دوو ﺳــﺎڵ ﻛﺮێﭽﯿﯿﺎن دەﭼﻨە ﻧێﻮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە .ﺑەم ﻟە ﺑەﺧﺘﯽ ﻛﺮێﻨﺸﯿﻨﺎن ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ ﺑەرۆﻛــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮت. ھەرﭼەﻧﺪە ﭘڕۆژەﻛــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوەﺳﺘﺎوە ،ﺑەم ﭘﺸﻮوی ﺗەﻧﮓ
ﺑــﻮوە و ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮﯾﺶ ھەوڵ دەدات ﭘﺎرەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە ،ﻧەﻛەوێﺘە ﺳەر ﺷﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜەوە. ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﻛﺮێﻨﺸــﯿﻨﺎﻧەی دەرﮔەی ﺑەﺧﺘﯽ ﻟێ ﻛﺮاﯾەوە و ﻟە ﺗﯿﺮوﭘﺸﻜەﻛەی ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ﻧﺎوی دەرﭼﻮو ،ھﯿﻮا ﺋەﻧﻮەرە .ﺋەو 7ھەزار دۆﻻر ﭘێﺸــەﻛﯿﯿەﻛەی داوە و ﻟە ﭼﺎوەڕێــﯽ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛــەی و دەرﺑﺎزﺑﻮوﻧــﯽ ﻟە
ﻛﺮێﭽﯿﯿەﺗــﯽ ،رۆژان دەژﻣێﺮێﺖ. ﺋەو ﻟەﮔــەڵ ھﺎوﺳــەر و داﯾﻚ و ﺧﻮﺷــﻜﯽ ﺑە ﺗﺎﻣەزرۆﯾﯿــەوە ﻟە ﺑەردەم ﺳﯿﻤﯽ ﺗەﻟﺒەﻧﺪی ﭘڕۆژەﻛە وەﺳﺘﺎوە و ﺑە ﺣەﺳﺮەﺗەوە ﺳەﯾﺮی ﺧﺎﻧــﻮوەﻛﺎن دەﻛﺎت .ھﯿﻮا ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺗﻜﺎی ﻟە ﭘﺎﺳــەواﻧەﻛەی ﺑەردەرﮔــە ﻛﺮد ﺗــﺎ ڕێﮕەﯾﺎن ﭘێ ﺑــﺪات ﻧﻤﻮوﻧــەی ﺧﺎﻧﻮوەﻛەی ﺑﺒﯿﻨێﺖ ،ﺑــەم رێﯽ ﭘێ ﻧەدراوە. ﺋــەو دەڵێ ”ﻣــﻦ ﭘــﺎرەم داوە و ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﺑــێ ﻧﺰﯾﻚ دەﻓﺘەرێﻚ و 30وەرەﻗەی ﺗﺮ ﺑﺪەم، ﻛەﭼﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە وێﻨە ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﻢ ﺑﯿﻨﯿﻮە“. ﻣﺤەﻣــەد ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮە ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻧﺎوی دەرﭼﻮوە .ﺋەو ﺑە ”وﺷە“ی ﮔﻮت ”ﺳﺎڵێﻜە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎﻏــەزی 7ھــەزار دۆﻻرەﻛەم ﻻﯾــە و ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯿﺎن ﻟەﮔــەڵ
ﻛﺮاوە .ﺋەوان ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﺮاوە و ھەرﻛﺎﺗێــﻚ ﺑﯿﺎﻧەوێ ﺑە ﺋــﺎرەزووی ﺧﯚﯾــﺎن دەﭼﻨە ﻧێﻮ ﭘڕۆژەﻛە و ﺳەﯾﺮی ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن ،ﻛەﭼــﯽ ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەم
ﻟەﺳــەر دواﻛەوﺗﻨــﯽ ﭘڕۆژەﻛە ھەﺑــﻮوە .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟە ﺋەﮔەرەﻛﺎن دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑەردەواﻣﯽ ﭘڕۆژەﻛە و دەڵێﺖ ،رەﻧﮓ ﺑێﺖ ﺋەو 5ھەزار ﺧێﺰاﻧە ﺟﯿﺎ ﻟەو ﻗﯿﺴﺘەی
ھەزار دۆﻻر ﺑﺪات. ﺋێﺴﺘە % 80ـﯽ ھەزار ﺧﺎﻧﻮوەﻛە ﺗــەواو ﺑــﻮوە و ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دوو ھەزار ﺧﺎﻧﻮوی ﺗﺮ دەﻛﺮێﺖ .ﺧــﯚ ﺋەﮔەر ھەروەك
ﭘێﺸــﺘﺮ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﺋــەو ھــەزار ﺧﺎﻧﻮوە رادەﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺋەوا وەﺑەرھێﻦ ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛﯽ دێﺘە دەﺳﺖ ،ﺑەم ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێــﺮ دەڵــێ ”ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ﺧەڵــﻚ ﺑەﺑێ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﭽﻨــە ﻧێﻮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧەوە ﺗــﺎ ھەﻣﻮوی ﺗەواو ﻧەﻛﺮێﺖ“. ﻟەﻧێــﻮ ﭘڕۆژەﻛەﯾــﺶ ﻧﻮێﻨەری ﭘﺎرێﺰﮔە ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﻋەزام ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﺣەﻣــەڕەش ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟە وادەی ﭘڕۆژەﻛــە دەﻛﺎت و ﭘێﯽ واﯾە ،ھــەرﻛﺎت ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻧەﻣێﻨێــﺖ ،ﺋــەوا ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛە دوو ﺳﺎڵﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘە .ﺋەو دەڵێﺖ ”دواﻛەوﺗﻨﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧێﻮان ﻛڕﯾــﺎر و ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯚ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎوەی ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧە“. ﻟەﺑــﺎرەی ڕێﮕەﻧەداﻧــﯽ ﺧﺎوەن ﺧﺎﻧــﻮوەﻛﺎن ﺑــﯚ دﯾﺘﻨــﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿــﺎن ،ﺗﺎھﯿــﺮ ﻋەﺑﺪو دەڵێ ”ﺋــەوە ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺟێﯽ ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدن ﻧﯿﯿە و داواﻣﺎن ﻛﺮدووە ﺧﺎﻧﻮوﯾــەك وەك ﻧﻤﻮوﻧە داﺑﻨﺪرێــﺖ ﺑــﯚ ﺳــەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن“ .ﻧﻮێﻨەرەﻛــەی ﭘﺎرێﺰﮔەﯾﺶ ﻟە ﻧێﻮ ﭘڕۆژەﻛە دەڵێ ”دوای ھەﻓﺘەﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ دەرﮔە ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەﻣﺪاھﺎﺗﯿﺶ دەﻛﺮێﺘەوە ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﯿﻨﻦ“.
ﻟەو ﺳــێ ﺗﯚﻧەی ﺷــﻮان رۆژاﻧە دەﯾﻔﺮۆﺷــێﺖ ،ﺗەﻧﯿﺎ 500ﻛﯿﻠﯚی ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿە. زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺷــﻮوﺗﯽ ﻓﺮۆﺷــﺎن، ﺟﻮوﺗﯿــﺎران ﻟەو دۆﺧــە ﻧﺎڕازﯾﻦ. ﻛﺎرزان ﻋﻮﺳﻤﺎﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟە زەوﯾﯿەﻛەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺗﯚن ﺑەرھەﻣﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ھەﯾە و دوای 5ﻣﺎﻧﮓ ڕەﻧﺠﺪان ،ﺋێﺴﺘە ﺑە 350 دﯾﻨﺎر ﺑە ﺷﻮوﺗﯽ ﻓﺮۆﺷﺎﻧﯽ دەدات. ﺋەو دەڵێ ”ﺷﻮوﺗﯿﯽ ھﺎوردە زﯾﺎﻧﯽ زۆر ﺑــە ﺋێﻤە داوە و ﭘــﺎر ڕەﻧﺠﻢ ﺑەﺑﺎﭼﻮو و ھﯿﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺶ دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﺧێﺮ دەﻛﺎت ﯾﺎن زﯾﺎن“. ﺳــﺎﻣﺎن ﻣﺤەﻣەدی ﺟﻮوﺗﯿﺎرﯾﺶ ﻛە ﺋەﻣﺴــﺎڵ 150ﺗﯚن ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺑەرھــەم ھێﻨﺎوە ،دەڵــێ ”ﺋەﮔەر
ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەﺑﺎﺷــﯽ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﻧــەﻛﺎت ،ﺋێﻤــە ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ زﯾﺎﻧﻤﺎن ﭘێ دەﮔﺎت“. ﺋەو ﻛــە ﻟــەو دۆﺧــە ﻧﺎﺋﻮﻣێﺪە دەڵێ ”زەﺣﻤەﺗە ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە زەوﯾﯿەﻛەم ﺷﻮوﺗﯽ ﺑﭽێﻨﻢ“. وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﻟە ھەوڵﯽ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵــﯽ و ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧە و ﭘﻼﻧﯽ ﻧﻮێــﯽ وەزارەﺗەﻛەﯾﺶ ﺑﺎج داﻧﺎﻧە ﻟەﺳەر ﺑەرھەﻣﯽ ھﺎوردە. ﻧﻮوری ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑە ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ، ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺑڕی ﺑــﺎج دەدات ﻛە ﺑﯚ ھەر ﻛﯿﻠﯚﯾەك ﺳەوزە 250 ،دﯾﻨﺎر و ﻣﯿﻮەﯾﺶ 350دﯾﻨﺎر وەردەﮔﺮێﺖ. ﺋەو دەڵێ ”ﺋەو ﭘﻼﻧەی وەزارەت وا
دەﻛﺎت ﺑەرھەﻣﯽ دەرەوە ﻧەﺗﻮاﻧێ ﻛێﺒەرﻛێــﯽ ﺑەروﺑﻮوﻣــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﻜﺎت“. ﻧﻮوری ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻞ ھﯚﻛﺎری ﺋەو ڕێﮋە زۆرەی ﺷــﻮوﺗﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯽ و
ﻟەﻧێﻮ ﻛﯚﮔە ﺳــﺎردﻛەرەوەﻛﺎﻧﯿﺎن ھەڵﯿﺪەﮔﺮن“ .ﺋێﺴــﺘە رۆژاﻧە ﻟە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن و ﻋەﻟــﻮەی ھەوﻟێــﺮ ﻓﺮۆﺷﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ھﺎوردە ﺟﻤەی دێﺖ و ھەرﭼﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﺸە
ﻧەﻛﺮدووﯾﻦ“ .ﺋەو ﻛەﻣێﻚ ﺳەر ﻟە ﯾﺎﺳﺎ دەردەﻛﺎت و دەڵێ ”ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﻟە ﻧێــﻮان ﺋێﻤــەی ﻛڕﯾﺎر و ﺧﺎوەن ﭘڕۆژە ،ﮔﺮێﺒەﺳﺖ ھەﺑێﺖ و ﻣــﺎوەی ﺗەواوﺑﻮون و ﺳــﺰای ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺗێﺪا ﺑێﺖ“. ھــەر ﻟــەو ﭘڕۆژەﯾــەدا ھــەزار ﺧﺎﻧﻮوﯾﺶ ﺑﯚ ﭘﺰﯾﺸــﻜﺎن ﺗەرﺧﺎن
داھﺎت ﺑﭭەﯾە. ﭘڕۆژەی ﮔﻮﻧﺪی ﻛﯚری ﺑە ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ ﻛــە ﻧﯿﻮەی ﭘﺎرەی ﺧﺎﻧﻮوەﻛــە ،واﺗﺎ ﻧﺰﯾﻜەی 20ھــەزار دۆﻻر ﺧــﺎوەن ﺧﺎﻧﻮو ﺑﯿــﺪات و ﻧﯿﻮەﻛــەی ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون راﺑﻜێﺸﺮێﺖ و ﺑەﻣﺎوەی 10ﺳﺎڵ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﻗﯿﺴــﺖ ﻟە ﺧﺎوەن ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧــﯽ وەرﺑﮕﺮێﺘــەوە. ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻛە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﭘﺎرەی ﻟەو ﺳﻨﺪووﻗە ﻧەھێﺸﺘﻮوە، ﺑﯚ ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﭼەﻧﺪ ﺋەﮔەرێﻚ ﻟە ﮔﯚڕێﺪان. ﺗﺎھﯿﺮ ﻋەﺑﺪو ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ ﻟەﮔەڵ ﺋــەوەی ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ﭘڕۆژەی ﮔﻮﻧﺪی ﻛﯚری دەدات ،ﺑــەم رای دەﮔەﯾەﻧــێ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری
ﻟەﮔەڵ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻛﻠﯿﻞ ﻣﺎوە، ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻜﺎت ﭘێﺸەﻛﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﺑــﺪەن .ﺧــﯚ ﺋەﮔەری دووەﻣﯿﺶ ﺑەﻧﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛەﯾە ﺗﺎ وەﺑەرھێﻨــﻦ ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟە رەھﻨﯽ داﺑﻨێﺖ و ﻗەرزی ﭘێ وەرﺑﮕﺮێﺖ. ﺗﺎھﯿﺮ ﻋەﺑﺪو دەڵێ ”ﺋێﺴــﺘە ﺑە دۆﺧێﻜﯽ ﻧەﺧــﻮازراوی داراﯾﯿﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑﯿﻦ و ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾەش ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ داراﯾﯽ ھەﯾە“ .ﻟەﮔەڵ ﺋــەوەی ﭘﺎرێﺰﮔە ﻟە ھەوڵﺪاﯾــە ﺑــﺎری ھﺎووﺗﯽ ﻗﻮرس ﻧەﻛﺮێﺖ و ﻣەﯾﻠﯽ ﺋەﮔەری دووەﻣﯽ ھەﯾە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑڕﯾﺎرەﻛە دﯾﺎر ﻧﯿﯿە. ﻟەو ﭘڕۆژەﯾــە وەﺑەرھێﻦ ﺗەﻧﯿﺎ 7 ھەزار دۆﻻری ﻟەو 5ھەزار ﺧێﺰاﻧە وەرﮔﺮﺗــﻮوە و ھەرﻛﺎﺗێﻜﯿــﺶ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎن رادەﺳﺖ ﻛﺮان ،دەﺑێﺖ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛە ﺳــەرووی 12
ﺗﺎھﯿﺮ ﻋەﺑﺪو ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەوﻟێﺮ:
رەﻧﮓ ﺑێﺖ ﺋەو 5ھەزار ﺧێﺰاﻧە ﺟﯿﺎ ﻟەو ﻗﯿﺴــﺘەی ﻟەﮔــەڵ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﻠﯿــﻞ ﻣﺎوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻜﺎت ﭘێﺸەﻛﯿﯿەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﺪەن.
ﺷﻮوﺗﯿﯽ ھﺎوردە ،ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﻧﺎوﺧﯚ دەڕزێﻨێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ،رێﮕە ﻟە ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ دەرەﻛﯽ دەﮔﯿﺮا ،ﺑەم ﺋەﻣﺴــﺎڵ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﺑڕﯾﺎری دا ﺑﺎج ﻟەﺳــەر ﺑەرھەﻣﯽ ھﺎوردە داﺑﻨﺮێﺖ .ﺋێﺴﺘە ﺑﺎزاڕەﻛﺎن ﭘــڕن ﻟەو ﺑەرھەﻣە دەرەﻛﯿﯿﺎﻧەی ﺑێ ﺋەوەی ﻓﻠﺴــێﻚ ﺑﺎج ﺑﺪەن ،ﺑە ﻧﯿﻮەﻧﺮخ رﻛﺎﺑەرﯾﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ دەﻛەن و ﺑﻮوﻧەﺗە ﻣﺎﯾەی رەﻧﺞ ﺑەﺧەﺳﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎران. ھەﻣﻮو ﺳﺎڵێﻚ 15ـﯽ 6ﺳەرەﺗﺎی ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿە. ﻟەو ﻛﺎﺗــەدا ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﭼﺎوەڕێﻦ ﺑەرھەﻣﯽ ڕەﻧﺠﯽ ﭘێﻨﺞ ﻣﺎﻧﮕەﯾﺎن ﺑﺪوورﻧــەوە ،ﺑــەم ﺑەرھەﻣــﯽ ھــﺎوردە وەك ﭘەﺗﺎﯾــەك ﺳــﺎﻧە دەﻛەوێﺘــە ﮔﯿﺎﻧــﯽ ﺑەرھەﻣــﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەوە. ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺷــەﻗﺎﻣﯽ 100ﻣەﺗﺮﯾﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑەرەو ﻛەﺳﻨەزان دەڕۆی،
دەﻓﺮۆﺷــێﺖ .ﻧﺮﺧﯽ ﺷﻮوﺗﯽ ﻻی ﻛﺎروان 500دﯾﻨﺎرە .ﻛڕﯾﻨﯽ ﺷﻮوﺗﯽ ﺑﯚ ﺋەو ھﯿﭻ ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧێﻜﯽ ﻧﯿﯿە و ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎرەی ﻛﺎروان ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﻟێ دەﻛڕێﺖ ،ﺧﯚی ﺑە 350دﯾﻨﺎر ﺑﯚی دەھێﻨێﺘە ﺷﻮێﻨﯽ ﻛﺎرەﻛەی. ﻛﺎروان ﺳــﺎدق ﺑەھــﯚی دراوﺳێﻜﺎﻧﯿﯿەوە ﺑﺎزاڕی زۆر ﻛەﻣە. ﺋﺎﺧﺮ ھەر ﻛەﻣێﻚ ﻟە ﺳەرووی ﺋەو، ﭼەﻧﺪ ﺗﺮێﻠەﯾەك ﺷــﻮوﺗﯽ ھەن و
ﺑــﯚ ھەرزاﻧﯿﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺷــﻮوﺗﯿﯽ ھﺎوردە دەﮔێڕێﺘــەوە و ﭘێﯽ واﯾە ﻻی ﺧەڵﻚ ،ﻧﺮخ ﻟە ﺗﺎﻣﯽ ﺷــﻮوﺗﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮە. ﺷــﻮوﺗﯽ ﻓﺮۆﺷــﺎﻧﯽ ﺟﯿﺮاﻧﯿﺸﯽ ھەﻣﺎن ﻗﺴــەی ﺋــەو دەﻛەن و ﺋەوەی ﺑﯚ ﻛﺎروان و ھﺎوﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺟێــﯽ ﺳەرﺳــﻮڕﻣﺎﻧە ،زۆری و ھەرزاﻧﯿــﯽ ﺷــﻮوﺗﯿﯽ ﺋێﺮاﻧــﯽ و ﺗﻮرﻛﯿﯿــە ﻟە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ. ﻛەﻣێﻚ ﻟــەوﻻی ﻛﺎروان ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺗﺮێﻠەی ﺗﺮ ھەن ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯽ دەﻓﺮۆﺷــﻦ و ﻧﺮﺧەﻛەﺷــﯿﺎن ﻟە ﻧێﻮان 250دﯾﻨــﺎرە ﺗﺎ 350دﯾﻨﺎر. ﺑەھــﯚی ﻧﺮﺧەﻛەﯾەوە ﻛڕﯾﺎر زﯾﺎﺗﺮ
ﻧﻮوری ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑە ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ:
ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ﺑەر ﻟە ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ و ﺑﺎﺟﺪاﻧﺎن ،ﺑڕێﻜﯽ زۆر ھﺎوردە دەﻛەن و ﻟەﻧێﻮ ﻛﯚﮔە ﺳﺎردﻛەرەوەﻛﺎﻧﯿﺎن ھەڵﯿﺪەﮔﺮن. ﻟە دەﺳــﺘە راﺳﺘﺖ ﭼەﻧﺪ ﻟﯚری و ﺷــﺎﺣﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﻛەﭘﺲ ھەن ﻟە ﺷــﻮێﻨە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎن راوەﺳﺘﺎون و ﭘﺸــﺘەوەﯾﺎن ﺋﺎوەڵــە ﻛﺮدووە. ﻛﺎروان ﺳــﺎدق ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﻟﯚرﯾﯿﺎﻧەﯾە و ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ
ﻧﺮﺧەﻛەﺷــﯿﺎن 250دﯾﻨﺎرە .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟە ﺑێ ﺑﺎزاڕﯾﯿﺎن دەﻛﺎت و دەڵــێ ”ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗﯽ ﺷــﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿــە و ﺑﺎزاڕﯾﺶ ﭘڕە ﻟە ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ و ﺗﻮرﻛﯽ“. ﺋەو ھــﯚﻛﺎری ﺑــێ ﺑﺎزاڕﯾﯿەﻛەی
روو ﻟەوان دەﻛەن. ﺷــﻮان ﺟەﻟﯿــﻞ ﻟەو ﺷــەﻗﺎﻣە ﺷــﻮوﺗﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ و ﺗﻮرﻛﯿﺸــﯽ ھەﯾــە .ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت“ ﺷﻮوﺗﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯽ ﻧﺮﺧﯽ ھەرزاﻧە و ﺧەڵﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺗﻮرﻛﯿﯿەﻛە دەﻛڕن“.
ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻚ:
زەﺣﻤەﺗــە ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە زەوﯾﯿەﻛەم ﺷﻮوﺗﯽ ﺑﭽێﻨﻢ. ﺋێﺮاﻧﯽ ﻟــە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن ﺑەو ﻧﺮﺧە دەﮔێڕێﺘەوە ﺑﯚ ﭘێــﺶ ﺑﺎج داﻧﺎن ﻟەﺳــەر ﺑەرھەﻣــەﻛﺎن و دەڵێ ”ﺑﺎزرﮔﺎﻧەﻛﺎن ﺑەر ﻟە ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎڵــﯽ و ﺑﺎﺟﺪاﻧﺎن، ﺑڕێﻜــﯽ زۆر ھــﺎوردە دەﻛەن و
ﻛــە ﻧﺮﺧەﻛــەی دوو ﺋەوەﻧﺪە و ﻓﺮۆﺷــﯽ ﻧﯿﻮەی ھﺎوردەﯾە ،رەﻧﮓ ﺑێﺖ ﻟە ﻛــەم ﻓﺮۆﺷــﯿﯿە ﻓﺮﯾﺎی ﻟێﻜﺮدﻧەوە ﻧەﻛــەون و ھەر ﻟەﻧﺎو رەزەﻛﺎﻧــﺪا ﻟەﺑــەر ھەﺗــﺎو زەرد ھەڵﮕەڕێﻦ و ﺑڕزن.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺧەوﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ 5000ﺧێﺰان ﺑە ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن درێﮋ دەﺑێﺘەوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەردەوام دووﭘﺎت ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﻧﻮێ دەﻛەﻧەوە ،ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ﻛە ﮔﯚڕان دەﯾەوێ ھﺎوﺷێﻮەی ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﺑەﻧﺰﯾﻨﯽ ھەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەردوو ﺣﺰﺑەﻛە ﭘﺎوﺗﮕەﯾﺎن ھەﯾە و ﺋەوﯾﺶ ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێ ﭘﺸﻜﯽ ﻟەو ﭘﺮۆﺳەﯾەدا ھەﺑێﺖ.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
”ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭘﺎوﺗﮕەی ﻧﻮێ ھەﯾە“
ﮔﯚڕان ھەوڵﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﺗﺎﯾﺒەت دەدات وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﭘڕ ﺑﻜەﻧەوە، ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان ھەوڵﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺎوﺗﮕەﯾەﻛﯽ ﻧەوت دەدات ،ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎن دووﭘﺎت دەﻛەﻧەوە ﮔــﯚڕان دەﯾەوێ وەك ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚی ھەﺑێﺖ. ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿەﻛــەی ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺣﺰﺑەﻛە ،ﺑــەردەوام دووﭘــﺎت ﻟــە داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧــەوت دەﻛﺎﺗەوە، ﺋەوەش وەك رێﮕەﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەك ﺑــﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻛــە ﺗﻮاﻧــﺎی ﭘﺎوﺗﮕــەﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە. ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دوو ﭘﺎوﺗﮕەی ﮔەورەی ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ھــەن ،ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘــﯽ ھەردوو ﭘﺎوﺗﮕەﻛــە ﺑــﯚ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ﯾﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋــەو دوو ﭘﺎرﺗە دەﮔەڕێﺘەوە. ﭘﺎوﺗﮕەی ﺑﺎزﯾﺎن ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی وزە ﭘێﺘﺮۆﻟﯿﯚﻣەوە ﺑەڕێــﻮە دەﺑﺮێﺖ، ﭘﺎوﺗﮕەﻛە ﻟــە 2013دا ﺗﻮاﻧﺎی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ 34ھەزار ﺑەرﻣﯿﻠﯽ رۆژاﻧــەی ھەﺑــﻮو ،ھــەروەك ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻛﺎر ﻟــە ھەوﻟێﺮ ﻛە
ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﺎرﮔﺮووﭘەوە ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮێﺖ ،ﻟە 2013دا ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﺎوﺗﻨــﯽ 80ھــەزار ﺑەرﻣﯿﻠﯽ رۆژاﻧــە و ﺑەﭘێــﯽ راﮔەﯾەﻧﺮاوی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە 2015دا ﺗﻮاﻧــﺎی ھــەردوو ﭘﺎوﺗﮕەﻛە ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 150ھەزار ﺑەرﻣﯿﻠﯽ رۆژاﻧە ﺑەرز دەﺑێﺘەوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی داﺗﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە 6ﻣﻠﯿــﯚن و 500 ھەزار ﻟﯿﺘﺮ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟــە رۆژێﻜﺪا ھەﯾە ،ﺑەم ﺗﻮاﻧﺎی ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛەڵەك و ﺑﺎزﯾــﺎن ﺗەﻧﯿﺎ 3ﻣﻠﯿﯚن و 250ھــەزار ﻟﯿﺘــﺮی رۆژاﻧەﯾە و ﺋــەوەش ﻛەﻣﺘﺮە ﻟــە ﻧﯿﻮەی ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزاڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﭘﺎوﺗﮕــەﻛﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺋەو ﺑەرﻧﺎﻣەﯾە ﻛﺮدەﻧــﯽ ﺑﻜەﻧەوە ﻛە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺑﯚ دەﻛﺮد. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە ،ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك داوای داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەﯾﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛەدا ﻛــﺮدووە و ﻟە
ﭘﺎرێﺰﮔەوە داواﻛەﯾﺎن ﺋﺎراﺳــﺘەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺮاوە ،ﺑەم ”ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە وەزارەت وەﻣﯽ ﻧەداوەﺗەوە“. ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﻣﺎدام ﺋــەو ﭘﺎوﺗﮕﺎﻧەی ھــەن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﭘــڕ ﺑﻜەﻧەوە، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﯚڵــەت ﺑــە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﺪرێ ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧــﻮێ و ﺑەوەﯾــﺶ ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ دێﺖ“. رۆژی 17ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ 2015 ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەﻛﺎن و ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻛــﯚ ﺑﻮوﻧــەوە ،ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛەدا ﭘێﺪاﮔﺮی ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻛﺮاوە ﻛە وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە
ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن رێﻨﻤﺎﯾﯿــەﻛﺎن ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﻧﻮێ راﺑﮕەﯾەﻧێﺖ. ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﺑەردەوام دووﭘﺎت ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧــﻮێ دەﻛەﻧــەوە، ھەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎن ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوە دەﻛــەن ﻛە ﮔﯚڕان دەﯾــەوێ ھﺎوﺷــێﻮەی ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەی ﺑەﻧﺰﯾﻨﯽ ھەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەردوو ﺣﺰﺑەﻛە ﭘﺎوﺗﮕەﯾﺎن ھەﯾــە و ﺋەوﯾﺶ ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی دەزاﻧێ ﭘﺸــﻜﯽ ﻟەو ﭘﺮۆﺳەﯾەدا ھەﺑێﺖ. رۆژی 22ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ،ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ راﮔەﯾەﻧﺮاوێﻜﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا
ﺑوﻛــﺮدەوە و ﻟەو راﮔەﯾەﻧﺮاوەدا ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﭘێﺪاﮔﺮی ﻟەﺳەر داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧﻮێ دەﻛﺎﺗەوە. ﻟــە راﮔەﯾەﻧﺮاوەﻛــەدا ھﺎﺗﻮوە، ”ﺗەﻧﮕــﮋەی ﻛەﻣــﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟە ھەرێﻢ و ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی ﻣﯚدێﺮﻧەوە ھەﯾە ،ﻛە ﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺎوﺗﮕــە ﻟــە دەﺳــەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧە و ﺋەوﯾــﺶ ﻻﻣەرﻛــەزی ﻧﯿﯿــە ﻟــە دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا و ﺋــەو دەﺳــەﺗەی ﺑــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن ﻧەداوە“. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“، ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێــﻚ و ﻟــە ﭼەﻧــﺪ رێﮕەی ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎوە داوای ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺮدووە ﻣﯚڵەﺗﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕەی
ﻧــﻮێ ﻟــە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﺪات ،ﺑــەم وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەﻣێﻜــﯽ ﺋەرێﻨﯽ داواﻛﺎرﯾﯿەﻛەی ﻧەداوەﺗەوە. ﻋەﻟﯽ ﺣەﻣەﺳﺎڵﺢ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﮔــﯚڕان و ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟێﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە ﯾﺎداﺷﺘێﻜﺪا ﻛە ﻟــە 21ی ﺣﻮزەﯾﺮان ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﺮدووە ،ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧــﻮێ دووﺑــﺎرە دەﻛﺎﺗەوە. ﺣەﻣەﺳﺎڵﺢ ﻟە ﯾﺎداﺷــﺘەﻛەﯾﺪا، ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﻛﺮدووە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەﭘێــﯽ ﻣەرﺟــﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ و ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﯚڵەت ﺑەو ﺳەرﻣﺎﯾەدارە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﺑﯿﺎﻧﯿﯿە ﺑﺪات ﻛــە دەﯾﺎﻧــەوێ ﭘﺎوﺗﮕە داﺑﻨێﻦ. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەی ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﭘێﺸﻨﯿﺎزەﻛەی دەﻛﺎت و ﭘێــﯽ واﯾــە ،ﺋەﮔــەر ﭘﺎوﺗﮕــەی ﻧــﻮێ داﺑﻤەزرێﺖ و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﻛﺮێــﯽ ﭘﺎوﺗﻦ ﻧەوﺗــﯽ ﺧﺎو ﺑﯚ ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎن داﺑﯿﻦ ﻧەﻛﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ ﻧەوﺗﯽ ﺧﺎو ﺑە ﻧﺮﺧﯽ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﻜەر ﺑــﯚ ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎن داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺎت، ﺋــەوە وا دەﻛﺎت ،ﭘﺎوﺗﮕــەﻛﺎن ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﭘێﯽ ﻛێﺒەرﻛێﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﺪا ﺳــﺎخ ﺑﻜەﻧەوە. ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەراﻣﺒــەر ﺑە ﻛﺮێــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو
ﻧەوﺗــﯽ ﺧــﺎو ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت دەﭘﺎڵێــﻮن ،ﺑەم ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﺑە دروﺳﺖ ﻧﺎزاﻧﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧﺮﺧﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﺟێﮕﯿﺮ و ھەزراﻧﺘﺮ ﺑێﺖ و ﺑڕی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺮێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕە و ﭘﺮۆﺳەی ﭘﺎوﺗﻦ رێﻚ ﺑﺨﺎت. ﻛەﻣﺎل ﻋەﻟﯽ ﺷــﺎرەزای ﺋﺎﺑﻮوری ﺑە ”وﺷە“ی ﮔﻮت” ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھﺎوﺷێﻮەی ﻋێــﺮاق ﯾﺎﺳــﺎی ﺗﺎﯾﺒەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕــەﻛﺎن دەرﺑﻜﺮێــﺖ، ﺋــەوەش دەرﻓەﺗــﯽ ﯾەﻛﺴــﺎن ﺑــﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎوﺗﮕە ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت دەدات و زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوەش ﭘﺎوﺗــﻦ و ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎن ﻟە ﻗﯚرﺧــﻜﺎری دوور دەﺧﺎﺗەوە و ﻧﺮﺧﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯿﺶ ھەرزاﻧﺘﺮ دەﻛﺎت“. ﺷــﺎرەزا ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﻟە دەرەوەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﭘﺎوﺗﮕــە و ﭘﺎوﺗﻦ، زەﻣﯿﻨەﯾەﻛﯽ ﻟەﺑﺎر ﺑﯚ ﻗﯚرﺧﻜﺎری ﻟەو ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا دەڕەﺧﺴــێﺖ و ﭼەﻧــﺪ ﺣﺰﺑێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﯾﺎن ﭼەﻧــﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜــﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﻟە دەﺳــەت و ﺣﺰب دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺎزاڕەﻛە ﺑــﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﻗﯚرخ ﺑﻜەن، ﻟــە ﺑــﺎزاڕی ﻗﯚرﺧﻜﺮاوﯾﺸــﺪا ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﺑە ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻦ ﻛﻮاﻟێﺘﯽ و ﺑەرزﺗﺮﯾﻦ ﻧﺮخ ﻟەﺳــەر ﺧەڵﻚ ﺳﺎخ دەﻛﺮێﻨەوە.
”ﻻﯾەﻧەﻛﺎن راﺳﺘﮕﯚ ﻧەﺑﻮون“
ﭘﺎش ﺳﺎڵێﻚ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛەی ﻟە ﺑﻮاری ﻧەوﺗﺪا ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدووە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەﺳــەر ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨە ﺑﻨﻜە ﻓﺮەواﻧەﻛەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ ،ﻛﺎرﻧﺎﻣەی ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧە ﺑﺮاوە و ﺑەﺷﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺑﺎرەی ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە، ﺟﮕە ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ وەك ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو ،ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮو و ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ ،رووﻣﺎڵە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ﻟە دۆﺳﯿەی ﻧەوﺗﺪا ﮔﯚڕا ،ﺑەم ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەك ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧەوت رووی ﻧەدا.
”ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑەردەوام و ﺟﯚراوﺟﯚرﻛﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎت و ﺧﯚﻧەﺑەﺳﺘﻨەوە ﺑە ﺗﺎﻛە ﺳــێﻜﺘەری ﻧەوﺗە ﻟەم ھەرێﻤەدا. ﻛﺎر دەﻛەﯾــﻦ ﺑﯚ ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﺟﯿــﺎوازی ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪ و ﺷﺎر“، ﺋەوە وﺗﺎری ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﻮو ﻟە رێﻮڕەﺳــﻤﯽ دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮون و ﻣﺘﻤﺎﻧە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە. ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷﺘەﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ،ﺑــە ﺑەﺷــﺪاری ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘــﯽ و ھەرﺳــێ ﻻﯾەﻧــە ﭘێﺸــﻮو ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧەﻛەی ”ﮔــﯚڕان ،ﻛﯚﻣــەڵ و ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو“ وەك ﻛﺎﺑﯿﻨەﯾەﻛــﯽ ﺑﻨﻜە ﻓﺮەوان ﭘێﻚ ھــﺎت ،ﺑەم ﭘﺎش ﺳــﺎڵێﻚ ﻟــە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەﻛە ،ھەﺳــﺖ
دەﻛﺮێ ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟەو ﺑەڵێﻨﺎﻧەی ﻻﯾەﻧــە ﺑﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ھەڵﺒﮋاردن و ﺣﺰﺑە ﭘێﻜﮫێﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺑﺎرەی ﻧەوﺗەوە ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺎن دا، ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە. ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺮاوەی ﯾەﻛەﻣــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛە، ﻟــە ﻛﺎرﻧﺎﻣەی ﻟﯿﺴــﺘەﻛەﯾﺪا و ﻟە زاری ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﺴﺖ و ﺳەرۆﻛﯽ ﺋێﺴﺘەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە، ﺑەڵێﻨﯽ ﺑە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛﯿﭙﻜــﯚ و ﭘﺸــﻜﺪارﻛﺮدﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە دا ،ﺑەم ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە داﻧەﻣەزرا. ﻟــە ﻛﺎرﻧﺎﻣــەی ھەﻣﻮو ﻟﯿﺴــﺘە ﺑﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ھەڵﺒــﮋاردن ﻛــە ھﺎوﻛﺎت ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷﺘەﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ﻛﺮدووە، ”ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﻓﺮەﭼەﺷــﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داھــﺎت و ﺗێﭙەڕﻛﺮدﻧﯽ ﺳــێﻜﺘەری ﻧەوت
وەك ﺗﺎﻛــە ﺳــەرﭼﺎوەی داھﺎت، ﺷــەﻓﺎﻓﯿەت ﻟە داھﺎﺗــﯽ ﻧەوت، دادﭘــەروەری ﻟە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ داھﺎت و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗــﻮو “...ﭘێﺪاﮔﺮﯾﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﺑەم وەك ﺷﺎرەزاﯾﺎن دەڵێﻦ ،ھﯿﭻ ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﻛﺮدەﻧﯽ ﺑﯚ ﻓﺮەﭼەﺷﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎت ﻧەﻧﺮاوە. ﺋﺎرام ﻗﺎدر ژﻣێﺮﯾﺎری ﺷﺎرەزا ﻟە ﺑﻮاری ﻧەوت دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﻟە ﺑﻮاری ﻓﺮەﭼەﺷــﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎت ﺷﻜﺴــﺘﺨﻮاردوو ﺑﻮون و ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ھەﻧﮕﺎوی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﮕﺮﻧەﺑەر ،ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﺳەرﺟەم ﻓﺎﻛﺘەرەﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﺷەﺳــەﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﺪا ﺑﭽﻮوك ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺋەوﯾﺶ ﺑــە ﻟەﺑەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ھەڵە و ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووی ﻧەوت، ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮوﯾﺶ ،ﻧەك ﺑەدی ﻧەھﺎﺗﻮوە، ﺑﮕﺮە ﻣﺎﻓــﯽ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ﺧﻮراوە“. ﻟﯿﺴــﺘە ﺑﺮاوەﻛﺎن ﻟــە ھەڵﻤەﺗﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــﺪا ،ﺟﮕەﻟــەوەی ﻟــە ﻛﺎرﻧﺎﻣــەی ﻟﯿﺴــﺘەﻛەﯾﺎﻧﺪا دووﭘﺎﺗﯿــﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﺮدﺑﻮوەوە، ﻟە دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺸﺪا ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺑەڵێﻨــﯽ ﻧەوﺗﺎوﯾــﺎن دەدا” ،ﻧــەوت ﺑــﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن
ﻧەك ﺑﯚ ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎن ،ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دەﻛەﯾﻨــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ،ﻟە دەﻧﮕﺪاﻧﺪا ﺳــەرەی ﺑەﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﺖ ﻟە ﯾﺎد ﺑێ ،ﻗﺎﻓڵەی ﺗﺎﻧﻜــەرە ﺋﺎودﯾﻮﻛﺮاوەﻛﺎﻧﺖ ﻟە ﯾﺎد ﺑێ ،“...ﺋەواﻧە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑەڵێﻦ و دروﺷﻤەﻛﺎﻧﯽ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﮔﯚڕان ﺑﻮون ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا. ﻟەوەﺗەی ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﻛە ﻟە دوو ﺳــﺎڵ ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە دۆﺳــﯿەی ﻧەوت ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻛﺮاوە ،ﺋەوﯾﺶ ﯾﺎﺳﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزە و ھێﺸــﺘﺎ ﻛﺮدەﻧﯽ ﻧەﻛﺮاوەﺗەوە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺋەﮔەر ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﯾﺎﺳــﺎ ﺗەواوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﺳەﻧﺪ ﺑﻜﺎت ،ھێﺸﺘﺎ ﻧﺰﯾﻜەی 10ﯾﺎﺳﺎی ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت و ﻧﺎزاﻧﺮێ ﺋﺎﯾﺎ ﻟەو دوو ﺳــﺎڵەی ﻣــﺎوە ،دەﺗﻮاﻧێ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﭘەﺳﻨﺪ ﺑﻜﺎت ﯾﺎن ﻧﺎ. ”ﻛێﺸــەﻛە ﺋەوەﯾــە ،ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﺰﺑە ﺑەﺷــﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت روﺋﯿﺎﯾەﻛﯽ رووﻧﯿﺎن ﺑﯚ دۆﺳــﯿەی ﻧەوت و ﮔﺎز ﻧﯿﯿە و ﺑەﭘێﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ رۆژ ﻣﺎﻣەڵــە ﻟەﮔــەڵ رووداو و ﭘێﺸﮫﺎﺗەﻛﺎن دەﻛەن ،ﺋەوەش وای ﻛﺮدووە ﻧەﺗﻮاﻧﻦ ﺋەوەی ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣە
و ﺑەڵێﻦ و دروﺷﻤەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ھەﯾە، ﻛﺮدەﻧﯽ ﺑﻜەﻧەوە“ ،ﻛەﻣﺎل ﻧﻮوری ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ وای ﮔﻮت. ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی ھەﻣﻮو ﻟﯿﺴــﺘە ﺑﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛەﯾﺪا ﻛەم ﺗﺎ زۆر ﺑﺎﺳﯽ ﻟە دۆﺳــﯿەی ﻧــەوت ﻧەﻛﺮدﺑﻮو، ﺑەم ﻟە ﺧﻮﻟــﯽ ﻧﻮێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳەوز زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﻧەوت و ﮔﺎزی ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە. ﭼﺎودێﺮە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛە زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ، ”ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺎﻧﯽ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﻟﯿﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺣﺰﺑە ﺑەﺷــﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟە دۆﺳــﯿەی ﻧەوﺗﺪا ،ﺋەوەﯾە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧەی
ﻟەﺑــﺎرەی ﻧەوﺗــەوە ﭘێﺸــﻜەش دەﻛﺮێﻦ ،ﺑەﻧــﺎوی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە ،ﻧەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧێﻚ ﺋﯿﻤﺰا ﻟەﺳــەر ﭘڕۆژەﯾــەك ﺑﻜەن، ﺋەوەﯾﺶ ﺟﯚرێﻚ ﻟــە ﻣﻮزاﯾەدەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺗێــﺪا دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ھﯿﭻ ﻟﯿﺴﺘێﻚ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾەك ﺗێﭙەڕ ﺑﻜﺎت“. وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن وەزﯾﺮەﻛــەی ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿە و ﺑەڕێﻮەﺑــەرە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ داﺑەش ﻛــﺮاون ،ﻟەﻻﯾــەن ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧەوە زۆرﺗﺮﯾﻦ رەﺧﻨە ﻟــە ﺋەدای ﺋــەو وەزارەﺗە ﮔﯿﺮاوە ،ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﭘێﺸﻮو ،ﭘێﺶ ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻟە
ﺣﻜﻮوﻣەت ،ھەڵﻤەﺗﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﻟەﺑﺎرەی دۆﺳــﯿەی ﻧەوت ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮد ،ﺑەم ﻟەدوای ﺑەﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰەﻛﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا ،ﮔﻮﺗﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿﺎن ﺑە ﺗەواوی ﮔﯚڕاوە. ﺋەﻣــڕۆ وەك ﺷــﺎرەزاﻛەی ﺑﻮاری ژﻣێﺮﯾﺎری ﻧــەوت دەڵێ” ،ﺑەڵێﻨﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﻧەوت ھﯿﭻ ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ﻛﺮدەﻧﯽ ﺑــﯚ ﻧەﻧﺮاوە و راﺳــﺘﮕﯚ ﻧەﺑﻮون ،ﺑﯿﺎﻧﻮوەﻛﺎن ھەر ﭼﯿﯿەك ﺑﻦ ،ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﻦ ﻟە ھەر ﺷﻜﺴــﺘێﻜﯽ ﺋەو ﺑﻮارەدا، ﭼﻮﻧﻜــە ﺗﺎﻛــە وەزارەت ﻛــە وەزﯾﺮەﻛــەی ﺑە زۆرﯾﻨەی دەﻧﮕﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﭘێ درا، وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮو“.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
ھﯚﻛﺎری داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮا
رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﯾەﻛەم داواﻛﺎری ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰ دەﻛﺎت
ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ ،ﯾەﻛەم داواﻛﺎری ﺋﺎراﺳﺘەی راھێﻨەرە ﻧﻮێﯿەﻛــەی راﻓﺎﯾێﻞ ﺑﯿﻨﯿﺘێــﺰی راھێﻨەری ﭘێﺸــﻮوی ﯾﺎﻧەی ﻧﺎﭘﯚﻟﯽ ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﻛﺮد. رۆژﻧﺎﻣەی )ﺋﺎس(ی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑەﻓەرﻣﯽ داوای ﻟە ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰ ﻛﺮد ،ﻛێﺸﯽ ﺟەﺳﺘەی ﻛەم ﺑﻜﺎﺗەوە ﭘێﺶ ﺋەوەی ﺑﻜەوێﺘە ﻧێــﻮ ﻛێﺒەرﻛێﻜﺎﻧﯽ وەرزی داھﺎﺗﻮوی ﺗﯚﭘﯽ ﭘێﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺋەوروﭘﺎ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ،ﯾﺎﻧــەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺗﺮﺳــﯽ ﻟەوە ھەﯾە ﺑەھﯚی ﻗەڵەوﯾﯿەوە ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰ ﺑﺒێﺘە ﺟێﮕەی ﻗﺴــەﻟﯚﻛﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس و ھﺎﻧﺪەراﻧەوە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﺳەرۆﻛﯽ ﯾﺎﻧەی ﺳﺎﻣﭙﺪۆرﯾﺎ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو ﻛە ھەرﮔﯿﺰ ﭘﯚﺳــﺘﯽ راھێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﻧﺎدات ﺑە ﺑﯿﻨﯿﺘێﺰ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻗەڵەوە و ﺟەﺳﺘەﯾەﻛﯽ ﻧﺎڕێﻜﯽ ھەﯾە.
ﺗﯚﻧﯽ ﻛ ﻣﺎﻧ ڕووس ﻟە ﮕﯽ ھ ە ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﯿ ﺪاﯾە
ﺗﯚ ﻧــﯽ ﻛڕووﺳــﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧــﯽ و ﯾﺎرﯾﺰاﻧــﯽ ھێڵﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﯾﺎﻧــەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ،ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳــەرەﻛەی ﺟﯿﺴﯿﻜﺎ ﻓﺎرﺑەر ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ھەﻧﮕﻮﯾﻨﯿﺪاﯾە دوای ﺑەڕێﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﭘڕ ﻟە ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون و ﺷەﻛەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی ﺷﺎھﺎﻧە. ﻛڕووس ﻟەﺳــەر ﺗــﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ )ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك( وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺧﯚی و ھﺎوﺳەرەﻛەی ﺑو ﻛﺮدەوە و ﺗێﯿﺪا ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮوی ”ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳەرەﻛەم ﭘﺸﻮوﯾەﻛﯽ ﺧﯚش ﺑەﺳەر دەﺑەﯾﻦ“. ﻛڕووﺳﯽ 25ﺳﺎڵ و ﺟﯿﺴﯿﻜﺎی 27ﺳﺎڵ ،ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﻟە ﺷﺎری ھﺎﯾﺪﻟﺒێﺮﮔﯽ ﺑﺎﺷﻮور ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﯿﺎن ﻛﺮد و ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ھەﻧﮕﻮﯾﻨﯿﺪان. ﺋﺎھەﻧﮕــﯽ ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮﯾﯿەﻛەی ﻛڕووس ﺧێﺰاﻧــﯽ ﺑﻮوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻣﺎڵﺒﺎﺗەﻛەی ﻟە ﺋﺎھەﻧﮕەﻛەدا ﺑەﺷــﺪار ﺑﻮوﻧە ،ﺑﯚﯾە ھﯿﭻ دەزﮔەﯾەﻛﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە وێﻨەی ﺋﺎھەﻧﮕەﻛە ﺑو ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺟﯿﺴﯿﻜﺎ ھﺎوڕێﯽ ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻛڕووﺳــە و ﻣﺎوەﯾەﻛﯿﺸە ﺑەﯾەﻛەوە ژﯾﺎن ﺑەﺳەر دەﺑەن و ﺧﺎوەن ﻣﻨﺪاڵێﻜﻦ ،ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﭘێﺸﺘﺮ ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە داﺑﻮو ﻛە ھﺎوﺳــەرەﻛەی ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواوی ﺋەوە و ﺋەﮔەر ﺋەو ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﻧەدەﮔەﯾەﺷــﺘە ﺋەو ﺋﺎﺳــﺘەی ﺋێﺴﺘەی.
دی ﺧﯿﺎ ﻣەرﺟﯽ ﺑﯚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑە رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ھەﯾە داﭬﯿــﺪ دی ﺧﯿــﺎی ﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰی ﯾﺎﻧــەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘــﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی، ﭘێﺶ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺑﯚ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾــﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ،ﻣەرﺟێــﻚ دەﺧﺎﺗە ﺑــەردەم ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛە. رۆژﻧﺎﻣــەی )زە ﺳــەن( ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰی ﺑــوی ﻛﺮدەوە :دی ﺧﯿﺎ داوای ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾــﺪ ﻛــﺮدووە ﭘێــﺶ ﺋــەوەی ھەوڵــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺑــﺪەن ،ﺋﯿﻜەر ﻛﺎﺳﯿﺎﺳــﯽ ﮔﯚڵﭙﺎرێــﺰ و ﻛﺎﭘﺘﻨــﯽ ﯾﺎﻧەﻛە ﺑﻔﺮۆﺷﻦ. ﺋــەم داواﯾــەی دی ﺧﯿﺎ ﺋەوە دەﮔەﯾەﻧێ ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك رازی ﻧﺎﺑێﺖ
ﺑﺒێﺘە ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی دووەم و ﻟەﺳــەر ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﯾەدەﮔﯽ ﺳﺎﻧﺘﯿﺎﮔﯚ ﺑێﺮﻧﺎﺑﯿﯚ داﻧﯿﺸێﺖ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ،دی ﺧﯿﺎ ﺑﺎش دەزاﻧێ ﻟە ﺋەﮔەری ﻣﺎﻧەوەی ﻛﺎﺳﯿﺎس ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺷﺎھﺎﻧە ،ﭘێﮕەی وەك ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰی ﺳەرەﻛﯽ ﻣﺴــﯚﮔەر ﻧﺎﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻣﺎﻧەوەی ﺋــەو ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰەی ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛــەدا ﻛﺮدووەﺗە ﻣەرج. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە ﻛﺎﺳﯿﺎس وەرزی راﺑﺮدوو ﺑەھﯚی داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەدۆﺧێﻜﯽ ﺧﺮاﭘﺪا ﺗێﭙــەڕی ،ﺑﯚﯾە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەﻛە و ھﺎﻧﺪەران ،ﺋێﺴﺘە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋــەو ﮔﯚڵﭙﺎرێﺰە دەﻛەن ،ﺑــﯚ ﺋەﻣەﯾﺶ ھەرﯾەك ﻟە ﯾﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎرﺳــﻨﺎڵ و ﺗﯚﺗﻨﮫﺎﻣﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﻟەﺳەر ﺧەﺗﻦ.
ﻣﯿﺴﯽ ﺋﺎواﺗێﻚ دەﺧﻮازێﺖ ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴﯿﯽ ﻛﺎﭘﺘﻦ و ﺋەﺳﺘێﺮەی ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻦ ،ھﯿﻮای ﺧﻮاﺳــﺖ ﻧﺎﺳﻨﺎوی ﺋەﻣﺴــﺎڵﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﻛﻮﭘﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردەی وﺗەﻛەی ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟە وﺗﯽ ﭼﯿﻠﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ. ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻦ ،ﺑەرەﺑەﯾﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ ﯾەﻛﺸەم ﻟە ﮔەڕی ﺳێﯿەﻣﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻛﯚﻣەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎﻣﯽ ﻛﻮﭘﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﺑــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﮔﯚڵێﻜﯽ ﺑێ ﺑەراﻣﺒەر ﻟــە ھەڵﺒﮋاردەی ﺟﺎﻣﺎﯾﻜﺎی ﺑﺮدەوە و ﺑە ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی 7ﺧﺎڵ و ﺑەﯾەﻛەﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵەی ﺳێﯿەم ،ﺧﯚی ﮔەﯾﺎﻧﺪە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ 8ی ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛە. ﻣﯿﺴــﯽ ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ :ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ھەر ﻧﺎﺳــﻨﺎوێﻚ ﻟەﮔــەڵ ھەڵﺒــﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻦ ،دڵﺨﯚﺷــﻢ دەﻛﺎت و
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
15
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
رۆژﻧﺎﻣەی )ﺋﺎس(ی ﻧﺰﯾﻚ ﻟــە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ، ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵﺪۆی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ و ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ﻧﯿﻮەی دووەﻣﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم وەرزەی ﺗﯚﭘﯽ ﭘێ، ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد. رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ دﯾــﺎری ﻛﺮدووە ﻛە ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚی داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳــﺘﯽ رۆﻧﺎڵﺪۆ ﻟە ﺑەﺷﯽ دووەﻣﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم وەرزە ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ،ﺋﺎھەﻧﮓ ﮔێڕاﻧــﯽ رۆژی ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧــەی وەك ﯾەﻛەم ھــﯚﻛﺎر دﯾﺎری ﻛﺮد ﻛە ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧــە ﺑەھﯚﯾەوە رووﺑــەڕووی رەﺧﻨەﯾەﻛﯽ زۆر ﺑﻮوەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎھەﻧﮕەﻛە رۆژێﻚ دوای ﺷﻜﺴــﺘە
ﮔەورەﻛەی ﯾﺎﻧەی ﺷــﺎھﺎﻧە ﺑــﻮو ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی ﺋەﺗﻠەﺗﯿﻜﯚ ﻣەدرﯾﺪ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ 4-0ﮔﯚڵ. ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی داﺑەزﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەﮔﻮێﺮەی رۆژﻧﺎﻣەﻛــە ،ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧــﯽ زﯾﺎد ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻮو ﺑەھﯚی ﯾﺎری و ﻣەﺷﻖ و راھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم وەرزەی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ. رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﻧﯿﻮەی دووەﻣﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم وەرزەدا ،ﻟەﮔەڵ ﺧﯿﺴﯚس ﺋﯚﻟﻤﯚی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﺗەﻧﺪورﺳــﺘﯽ ﻟــە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻛەوﺗە ﻛێﺸــەوە و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺸﺪا ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛە ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ﻧﺎﭼــﺎر ﻛﺮد ﺑﭽێﺘە
ژێﺮ ﺑﺎری ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑەرەوە ،ﺋەﻣەﯾﺶ ﺑڕﯾﺎری ﯾﺎﻧەی ﺷﺎﻧە رۆﻧﺎڵﺪۆی دڵﺘەﻧﮕﺘﺮ ﻛﺮد. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳەرﭼﺎوەﻛە ،ﺋەوەی رۆﻧﺎڵﺪۆی زۆر دڵﺘەﻧﮓ ﻛﺮدووە، ﺋــەو رێــﺰەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾﺎﻧەﻛەﯾــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋﯿﻜــەر ﻛﺎﺳﯿﺎس و ﺳێﺮﺟﯿﯚ راﻣﯚس، ﺑەﭘێﭽەواﻧــەوە ھﺎﻧﺪەران و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن ﻛە ھەﻣﯿﺸە رەﺧﻨــەی ﺗﻮﻧﺪﯾﺎن ﺋﺎراﺳــﺘە دەﻛﺮێﺖ.
وەرزش
ﺋﺎواﺗەﺧﻮازﯾﺸﻢ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻧﺎﺳــﻨﺎوی ﻛﻮﭘﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎی
2015ﺑﺒەﯾﻨەوە. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ :ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﻟە وﺗﯽ ﭼﯿﻠﯿﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺟﺎﻣﯽ ﻛﻮﭘﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﺒەﯾﻨەوە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘەﯾﺶ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ زۆر ﺑﺎﺷــﻤﺎن ھەﯾە و ﺷﺎﯾﺴــﺘەی ﺋەوەﯾﻦ ﻧﺎﺳﻨﺎوەﻛە ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨﯿﻦ .ﻣﯿﺴﯽ ھەروەھﺎ ﮔﻮﺗﯽ :ﺋﺎواﺗەﺧﻮازم ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەﮔەر ﯾەك ﻧﺎﺳــﻨﺎوﯾﺶ ﺑێﺖ ،ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻦ ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨﻢ ،ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘەش ﻟە ﺟﺎﻣﯽ ﻛﻮﭘﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ھەﻣﻮو ھەوڵێﻚ دەدەم .ﻣﯿﺴﯽ ﭘﺎرﺳﺎڵ ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردەی ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻦ ﭼﯽ ﻧەﻣﺎﺑﻮو ﺟﺎﻣﯽ ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟﯽ 2014ی ﺑەڕازﯾﻞ ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑەم ھەڵﺒﮋاردەی
ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﯚﺗﺎدا ﺧەوﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧەی ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪەوە و ﺑــە ﮔﯚڵێﻜــﯽ ﺑــێ وەم، ﯾﺎرﯾﯿەﻛەی ﻟێ ﺑﺮدەوە. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە ﻣﯿﺴﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﻧﻤﻮوﻧەﯾﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﯽ ھەرﺳێ ﻧﺎﺳﻨﺎوی ﺟﺎﻣﯽ ﺷﺎ و ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێ.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﺳەرﭼﺎوە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﺑە زەردەﺷﺖ ﻛﺮدووە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺷﯿﻌﺮە ﯾﺎرﺳﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە زەردەﺷﺖ ﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺋەواﻧە ﺋﺎﯾﻨەﻛە ﻧﺎﻛەﻧە ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﻛﻮردی ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﺷــﯿﻌﺮە ﯾﺎرﺳــﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﺳﯽ داود و ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﭘێﻐەﻣﺒەری ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺗﺮی ﺗێﺪا ﻛﺮاوە. ﺳﯚران ﺣەﻣەڕەش
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺋﺎﯾﺎ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﻛﻮردﯾﯿە؟ زۆر دەﻣێﻜە دەﻣەوێ ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە ﺑﻨﻮوﺳﻢ و ﻟە ﻛﺘێﺒەﺷﻤﺪا ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ﻟەﺳــەرﯾﻢ ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮو. ﺋەوەی ﻛــە ﭘﺎڵﯽ ﭘێﻮەﻧــﺎم ﺑﯿﺮ ﺑﻜەﻣەوە ﻟە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە ،ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻚ ﺑﻮو، ﯾەﻛەم ﻻی ﺧﯚﻣەوە ﻟە ھەوڵﺪام ﻟەﺳەر ﺑﻨﺎﻏەی زاﻧﺴﺖ و ﺑەڵﮕە، ﻣێﮋووی ﻛــﻮرد ﺑﺨەﻣە روو ﻧەك ھەﺳﺖ و ﺳــﯚز و ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﺎی ﺷەﺧﺴــﯽ .ﺋــەم ھەوڵەﯾﺶ ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨە ﻟــە ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﻛــﻮردی و رزﮔﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻣێﮋووەﻛەﯾەﺗــﯽ ﻟــە دەﯾــﺎن ﺳــﺎڵ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ. ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚﺟﯿــﺎی دووەم ﻣﺎوەﯾەﻛــە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ زۆر ھﺎﺗﻮوەﺗە ﮔﯚڕێ و ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺑەڕێﺰ ﻟــە ھەوڵﯽ ﺋەوەدان ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺳــەر ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﯿﺎن و ﺋەوەش ﻟە ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯿﺪا دەﺑﯿﻨﻦ .ﺳــێﯿەم زۆر ﺟﺎر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﭘێﻮە دەﻛﺮێﺖ و ﭘﺮﺳــﯿﺎرم ﻟەﺳــەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە ﻟــێ دەﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﻛە ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗــەم داﻧﺎﺑﻮو ﺑــﯚ داھﺎﺗــﻮو ﻟە ﻧــﺎو ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﻟەﺳەر ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮردی و ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺳەری دەﻧﻮوﺳﻢ ،ﺑەم ﻟەﺑەر ﺋەو ھﯚﻛﺎرە ﮔﺮﻧﮕﺎﻧەی ﺳەرەوە، ﻟێﺮەدا ھــەوڵ دەدەم ﺑە ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑــە ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣــە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛﺎن و ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎڕادەﯾەك ﻛﻮرت، ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚم ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺨەﻣە روو. ﻧــﺎوی زەردەﺷــﺖ ﻟــە زﻣﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺪا ﺑە زۆراﺳﺘﺮێﺲ Zoras- tresھﺎﺗﻮوە ﻛە ﺋەوە ھەر ھەﻣﺎن ﺋــەو ﻧﺎوەﯾە ﻛــە ﭼﻮوەﺗە زﻣﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﺑﻮوەﺗە زۆرۆاﺳــﺘەر ) .(Zoroasterﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﺪا ﻧﺎوەﻛە ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ )ﭘﯿﺎوی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋەﺳﺘێﺮە ،ﺋەﺳﺘێﺮە ﭘەرﺳــﺖ ،ﺋەﺳــﺘێﺮە زێڕﯾــﻦ، رۆﺣﺎﻧــﯽ ﺋەﺳــﺘێﺮەﯾﯽ( ﻟەﯾەك دراوەﺗەوە ﻛــە ﺗەواو ﺟﯿﺎوازە ﻟە ﻧﺎوی )زەرەﺗﻮﺷﺘﺮا( ﻛە ﺑە ﻣﺎﻧﺎی )وﺷــﺘﺮی زێڕﯾــﻦ( و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻣﺎﻧــﺎی ﺗــﺮی ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﺑــە وﺷﺘﺮەوە ﻟێﻚ دراوەﺗەوە .ﺑەﭘێﯽ ﺋەوەی ﻛە ھەردوو وﺷــەﻛﺎﻧﯽ ”زێڕ“ و ”ﺋەﺳﺘێﺮە“ دوو وﺷەی دێﺮﯾﻨﻦ؛ ”زێڕ“ ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺪا ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە و ”ﺋەﺳــﺘێﺮە“ﯾﺶ ﻻی ھﯿﺘﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەی )ھەﺳــﺘێﺮ( ھەﺑــﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێ دەﭼێــﺖ ﻧﺎوەﻛە ﻟــە ﺑﻨەﭼەدا ھەر )زەر/زێڕﺋەﺳــﺘێﺮە( ﺑﻮوﺑێﺖ ﺑــە ﻣﺎﻧﺎی )ﺋەﺳــﺘێﺮەی زێڕﯾﻦ/ ﺋەﺳﺘێﺮە زێڕ( ﯾﺎن ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋەو دوو وﺷەﯾەدا. ﺋەوەی ﻛــە ﺑﯚﭼﻮوﻧە ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿەﻛە ﺑەھێﺰﺗــﺮ دەﻛﺎت ،ﺋەوەﯾــە ﻛە ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺋەوان دێﺮﯾﻨﺘﺮە ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺰﯾﻜﺘﺮە ﻟە راﺳــﺘﯿﯿەوە ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ﻛە زەردەﺷــﺖ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺋەﺳــﺘێﺮەﻧﺎس ﺑــﻮوە و ﻟــەو ﺳەردەﻣەﺷــﺪا ﺋەﺳﺘێﺮەﻧﺎﺳــﯽ
ﺑەﺷــێﻚ ﺑﻮوە ﻟە ﺋﺎﯾــﻦ و ﻣﺮۆڤ ﭘێــﯽ وا ﺑــﻮوە ﻛــە زۆر ﻻﯾەﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺑە ﺋەﺳﺘێﺮەﻛﺎﻧەوە ﺑەﺳﺘﺮاوە. ﺋــەو ﻟێﻜﺪاﻧەوەﯾەی ﺳــەرەوە ﻟەﮔەڵ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺘێﺒەﻛەی ﻓەﯾﻠەﺳﻮوﻓﯽ ﻛﻮرد ﺷەﻣﺴەدﯾﻨﯽ ﺷــﺎرەزووری زﯾﺎﺗــﺮ ﯾــەك دەﮔﺮێﺘەوە .ﺷﺎرەزووری ﻧﺰﯾﻜﯽ 800ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ﻛە زەردەﺷــﺖ ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠﺎن )ﺋﺎﺗەرﭘﺎﺳﯿﺎن( ﺑﻮوە و ﻟــە ﻣﻨﺪاڵﯿﺪا ﻟەﮔــەڵ ﺑﺎوﻛﯽ رووی ﻛﺮدووەﺗە ﺷــﺎری ﺣەران و ﻟەوێ ﻻی ﻓﯚرﯾﺴــﯽ ﺣەﻛﯿﻢ ﻓێﺮی زاﻧﺴــﺘﯽ ﺋەﺳﺘێﺮەﻧﺎﺳــﯽ ﺑــﻮوە .ﺑەﭘێــﯽ ﺷــﺎرەزووری، زەردەﺷــﺘﯿﺶ ﻟەﺳــەر ھەﻣﺎن ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛەی ﺑﻮوە.
ﺧﻮراﺳــﺎن و ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﻛﺮﻣﺎﻧە، ھەروەھــﺎ روون دەﺑێﺘــەوە ﻛە زەردەﺷﺖ ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠﺎﻧە. ﺋﺎﯾﻨــﯽ زەردەﺷــﺘﯽ ﻟــە رۆژھەﺗــﯽ ﺋێﺮاﻧــﺪا ﺳــەری ھەڵــﺪاوە و ﺋــەو ﻧﺎوﭼەﯾەﯾﺶ ﻧﺎوﭼەی ﺋەﺷــﻜﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮوە. ﺋەﺷــﻜﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﺧەڵﻜﺎﻧێﻜﯽ دێﺮﯾﻨﯽ رۆژھەﺗﯽ ﺋێﺮان ﺑﻮون ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺧﻮراﺳــﺎن و ﺳﻨﻮوری ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻧﺪا ﺑﻮون ،ﺳەرﭼﺎوە ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە )ﭘﺎرپ (Parth ﻧﺎوﯾــﺎن دەھێﻨــﻦ و ﺗــەواو ﻟە ﻓﺎرس ﺟﻮدا ﺑﻮون ،ﺗﺎ ﺳەردەﻣﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺶ ھــەر ﺑــە ﺟﻮدا ﻟە ﻓــﺎرس ﻣﺎﻣەڵەﯾــﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﺮدوون .ﺋەوان دوای ﻛﺰﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــەﺗﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ،وردە وردە ﺑﻮوﻧە زﻟﮫێﺰی دووەﻣﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە،
ﻟە راﺳﺘﯿﺪا زۆر ﮔﺮان ﻧﺎﺑێﺖ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن زەردەﺷﺘﯽ ﻧەﺑﻮون و ﭘەﯾڕەوی ﺋەو ﺋﺎﯾﻨەﯾﺎن ﻧەﻛﺮدووە .ﺋەﮔەر ﺳــەرﻧﺠﯽ زۆرﯾﻨەی ﮔــﯚڕە دێﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺪەﯾﻦ ،ﺋەوا ﺑە رووﻧﯽ ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛەوێ ﻛە ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن ﺑە ڕێﻮڕەﺳﻤﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﻧەﻧێﮋراون زەردەﺷــﺖ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻛــە ﻻی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛەی ﮔەڕاوەﺗەوە و ﻟە وﺗﯽ ﺧﯚی ﻛە ﺋﺎزەرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺑﻮوە ﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێ ﻟێﮋ ﻛــﺮاوە ،رووی ﻛﺮدووەﺗــە رۆژھەت و ﻟەﮔەڵ ﺧﯚی ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﺋەﺳﺘێﺮەﻧﺎﺳــﯽ ﭘێ ﺑﻮوە ﻛە ﻟە ﻓﯚرﯾﺴﯽ ﺣەﻛﯿﻢ وەرﯾﮕﺮﺗﻮوە. ﭘێﺶ ﺷﺎرەزووری ،ﻧﺰﯾﻜﯽ ھەزار و 200ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑــەر زاﻧﺎی ﮔەورەی ﻛــﻮرد ﺋەﺑﻮﺣەﻧﯿﻔەی دﯾﻨەوەری ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﻛﺘێﺒــە ﻟەﺳــەر ﻛﻮرد ،ﺑﺎﺳــﯽ زەردەﺷــﺖ دەﻛﺎت و ﺑەﭘێــﯽ رووداوەﻛﺎن ﻛــە ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﭘێ دەﻛﺎت ،ﺳــەردەﻣﯽ زەردەﺷﺖ دەﮔەڕێﻨێﺘــەوە ﺑــﯚ ﺳــەدەی ﺷەﺷەﻣﯽ ﭘێﺶ زاﯾﯿﻦ ،واﺗە دوو ھــەزار و 600ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر. ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﺎوﭼــەی ﺋﺎﯾﻨەﻛەﺷــﯽ دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ وەك ﺳەﺟﺴــﺘﺎن )ﺳﯿﺴﺘﺎن( و ﺧﻮراﺳﺎن .ﺑەڵﮕەی دێﺮﯾﻨﺘﺮﯾــﺶ ھەﯾە ﻛــە ﻟە ﻧﺎو ﻛﻮرددا ﻧﺎوی زەردەﺷــﺖ ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗــﻮوە .ﻟە ﺳــەدەی ﯾەﻛەﻣﯽ زاﯾﻨﯿﺪا ﻟە ﻛﯚڕی ﭘﺎﺷﺎی ھەوﻟێﺮدا ﻛەﺳێﻚ ﻧﺎوی ”زەردەﺷﺖ“ ﺑﻮوە. دﯾــﺎرە ﻟێﺮەدا ﻧﺎﺗﻮاﻧــﺮێ ھەﻣﻮو ﺑﯚﭼﻮوﻧە ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن ﻟەﺑﺎرەی ژﯾﺎﻧــﯽ زەردەﺷــﺖ ﺑﺨﺮێﻨە روو و ﻻﯾەﻧــﯽ ﺳــﺎڵﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ ﺋەو ﭘێﻐەﻣﺒــەرە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻟەﺳــەرە ،ﺑەم ﺋــەوەی ﻛە ﺑە ﻧﺰﯾﻜﯽ زۆرﯾﻨە ﻟەﺳەری رێﻜﻦ و ﺋەو دوو زاﻧﺎ ﻛﻮردەش ﺗﺎڕادەﯾەك ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﭘێ ﻛــﺮدووە ،ﻛﺎت و ﺷــﻮێﻨﯽ ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ﺋﺎﯾﻨەﻛە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن دەﻛﺮێﺖ ﺑە ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺳەدەی ﺷەﺷەﻣﯽ ﭘێﺶ زاﯾﯿﻦ و ﺷﻮێﻨەﻛەﺷﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و
ﺑەم ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ وەك دەﺳەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾــەدا ھەر ھەﺑﻮون .دەﺳەﺗﯽ ﺋەﺷﻜﺎﻧﯽ ﻟە ﺳەدەی ﺳێﯿەﻣﯽ ﭘێﺶ زاﯾﻨەوە دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە ،ﻟەوێﻮە و ﻟەﮔەڵ ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ دەﺳەﺗﯽ دەوڵەﺗــە زﻟﮫێﺰەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﺋەوان ﺑﻮوﻧە ﺗﺎﻗە ھێﺰی ﻣەزن ﺑەراﻣﺒەر ﯾﯚﻧــﺎن و دواﯾﯽ رۆﻣــەﻛﺎن و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﺪا ﺋﺎﯾﻨەﻛەﯾﺎن ﺑە ﺑەرﮔﯽ ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﺋەﺷــﻜﺎﻧﯿﯿەوە ﺑە ھەﻣﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﺪا ﺑو ﺑﻮوەﺗەوە. ھەﻣﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﺎوێﺴﺘﺎ و ﺑەڵﮕە ﻣێﮋووﯾﯿەﻛﺎن ،ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟەوە دەﻛــەن ﻛــە ﺋﺎﯾﻨەﻛە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە .دواﯾﯽ ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺳﺎﺳــﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ 500ﺳﺎڵ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺋەﺷﻜﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻮوە ،ﺋﺎﯾﻨەﻛە ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﭘێ دراوە و ﭘەرەی ﺳەﻧﺪووە ،ﺑەم ﻟە ﺑﻨەﭼەدا ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﻧەﺑﻮوە .ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨێﻜە ﻛە ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﺋەﺷــﻜﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا داڕێﮋراوە و ﻟەوێ ﺑو ﺑﻮوەﺗەوە و ﺑەھﯚی ﻣﺎﻧەوەی دەﺳــەﺗﯽ ﺋەﺷــﻜﺎﻧﯿﯿەوە ،ﺑــﯚ ﻧﺰﯾﻜﯽ 500 ﺳﺎڵ ﺋﺎﯾﻨەﻛە ﺑەھێﺰ ﺑﻮوە. زۆرێﻚ ﻟــە ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎن ﻟەﺑﺎرەی زەردەﺷــﺖ و ﺋﺎﯾﻨەﻛەی ،ﻟە ژێﺮ ﺳﺎﯾەی ﺋەﻓﺴــﺎﻧەی ﺋﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە و زۆر رووی زاﻧﺴــﺘﯽ ﻟە دەﺳــﺖ داوە ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎڕووﻧﯿﯿەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﺋﺎﯾﻨــﯽ زەردەﺷــﺘﯿﺪا ھەﯾە ﻟــە رووی دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺳەردەﻣﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺗێﻜﺴــﺘەﻛﺎﻧەوە. ﻛێﺸــەﻛە ﻟەوەداﯾــە ﻛــە ﺑەڵﮕەﯾەﻛــﯽ ﻣــﺎدی ﻧﯿﯿــە ﺑﯿﺴــەﻟﻤێﻨێﺖ ﺋەو ﺗێﻜﺴــﺘﺎﻧە زۆر دێﺮﯾﻨــﻦ و رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو
ﺋﺎوێﺴﺘﺎﯾﺶ ﻟەو رووەوە ھﺎوﻛﺎری ﻧﺎﻛەن .ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﻣﺎدەی ﻛﯚﻧﺘﺮﯾﻦ ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﺋﺎﭬێﺴﺘﺎﯾﯽ دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺳەدەی ﻧﯚﯾەﻣﯽ زاﯾﻨــﯽ .ھەر ﺋــەوەش ﻧﯿﯿە ،ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﯾەك ﺑەڵﮕە ﻧﯿﯿە ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ﺑﺪات ﺗێﻜﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ زەردەﺷﺖ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻧﻮوﺳــﺮاون، ﺋــەو ﺗێﻜﺴــﺘﺎﻧە ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ دوای ﺧــﯚی ﻧﻮوﺳــﺮاون .ﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻐەﻣﺒــەر ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەڵێﺖ ﻛە زەردەﺷــﺖ ھﯿﭻ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﻧەﻧﻮوﺳــﯿﻮە و ﻛﺘێﺒــەﻛﺎن ﻟــە دوای ﺧــﯚی ﻧﻮوﺳــﺮاون ﺑــێ ﺋــەوەی دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﯽ ﺳــەردەﻣەﻛەی ﺑــﻜﺎت .ﺋــەوە دﯾﺴــﺎن دەﯾﺴــەﻟﻤێﻨێﺖ ﻛــە ﻣﺎﻧﯽ ﭘێﻐەﻣﺒەر ،ﻧﺰﯾﻜﯽ ھەزار و 700ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﭘێﯽ واﺑﻮوە ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯽ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ زەردەﺷــﺘﺪا ﻧەﻧﻮوﺳــﺮاوە و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــﺎن ﺑەﺳەردا ھﺎﺗﻮوە. زۆر رووی ﺋــەم ﺋﺎﯾﻨــەش ،ﺑــە ھەڵە ﻟێﻚ دراوﻧەﺗەوە .ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻓەروھەر ﻛە ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯿﯿە )ﺑڕواﻧە وێﻨەﻛەی ﻻی راﺳــﺖ( ،ﻟــە ﺑﻨەﭼــەدا ﺳﯿﻤﺒﻮﻟێﻜﯽ ﺑﻨەﭼە زەردەﺷﺘﯽ ﻧﯿﯿە و ﺑە ﺳەدان ﺳﺎڵ ﭘێﺸﺘﺮ ﺑە ھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﻻی ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿەﻛﺎن دەرﻛەوﺗﻮوە .ﺋەو ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟە ﻟە ﺑﻨەﭼەدا ﺧﻮدای )ﺋﺎﺷــﻮور(ە ﻛە ﻟە ﺷــێﻮەی ﭘﯿﺎوێﻜﯽ رﯾﺸــﻨﺪا ﺑــﻮوە ،ﻟە ﻧــﺎو ﺧــﯚر و دوو ﺑﺎڵ ﺟێﮕﯿﺮ ﻛﺮاوە و ﻟە ﺳــەدا ﺳــەد ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟێﻜﯽ ﺋﺎﺷــﻮورﯾﯿە و ﺋەﺧﻤﯿﻨﯿﯿە ﻓﺎرﺳەﻛﺎن وەك ﺧﯚی ﻟە ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﺷــێﻮە دێﺮﯾﻨﯽ ﺋەو ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟە ﺳەدان ﺳﺎڵ ﭘێﺶ ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿەﻛﺎن و ﻧﺰﯾﻜــﯽ 4ﭼﻮار ھەزار ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑــەر ،ﻻی ھﻮورﯾﯿــەﻛﺎن ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ رەﺳەﻧﺘﺮی ھەﺑﻮوە و ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ھﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن وەرﮔﺮﺗــﻮوە و ﮔﯚڕﯾﻮﯾﺎﻧــە .ھەر وەك ﻟــەو وێﻨەﯾــەی دەﺳــﺘﯽ ﭼەﭘــﺪا دەردەﻛەوێــﺖ ﻛە ﻟە ﺳــەدەی ﻧﯚﯾەﻣﯽ ﭘێــﺶ زاﯾﻨﺪا ھەڵﻜەﻧﺪراوە و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ھەزار ﺳــﺎڵ ﭘێــﺶ ﺋﺎﺷــﻮورﯾﯿەﻛﺎن، ﻻی ھﻮورﯾﯿــەﻛﺎن ﺷــێﻮە رەﺳــەﻧە زاﮔﺮۆﺳــﯿﯿەﻛەی ھەﺑﻮوە .ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﻓەروھەری زەردەﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،دەﺳــﺘﯽ ﺳــێﯿەﻣە و ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟێﻜﯽ ﺋﺎﺷــﻮورﯾﯿە ﻛە ﻟە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗێﻜﺪراوی ﺳﯿﻤﺒﻮﻟێﻜﯽ ھﻮوری و رەﺳەﻧﯽ زاﮔﺮۆﺳەوە وەرﮔﯿﺮاوە. ھەﻧﺪێــﻚ ﺑﯚﭼﻮون ھــەن ﻛە ﻟە ﺑﻨەﭼــەدا ڕۆژ و دوو ﺑﺎڵەﻛــە ﻣﯿﺴــﺮی ﺑێﺖ ،ﺑەم ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوەی ﺗــﺮ ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەوەﯾﺎن ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪووە .ﺋەوەی ﻛــە رووﻧــە ﺋەﻣــڕۆ زۆر ﻛەس ﺋــﺎﮔﺎداری ﺋــەوە ﻧﯿﻦ ﻛــە ﺋەو ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟە ﺑە ﻧﺎو زەردەﺷﺘﯿﯿە، ﺧﻮداﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺷﻮورﯾﯿە ﻛە ﺋەوان ﺑە زەردەﺷﺘﯽ ﻟە ﻗەڵەم دەدەن. ﺋەﮔەر ﺑﺎس ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮرد و ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەوا
ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﺋەﺷﻜﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﻟە ﺳەدەی ﺳێﯿەﻣﯽ ﭘێﺶ زاﯾﻨەوە وردە وردە ﻛــﻮردی ﭘێ ﺋﺎﺷــﻨﺎ ﺑﻮوە و ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋەو ﺋﺎﯾﻨەش زۆرﺟﺎر ﻟە ﺳەر ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ دەﺳەت و ﺷــﺎرە ﮔەورەﻛﺎﻧﺪا دەرﻛەوﺗﻮوە .واﺗە ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺋەو ﺋﺎﯾﻨە ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﻛﻮرد ھەﺑــﻮوە و ھەﻧﺪێــﻚ ﻛﻮردﯾﺶ ﺑﻮوﻧەﺗە زەردەﺷﺘﯽ ،ﺑەم ﻛﻮرد ﭘەﯾــڕەوی ھەﻣــﺎن ﺋــەو ﺋﺎﯾﻨە زەردەﺷﺘﯿﯿەی ﻧەﻛﺮدووە ﻛە ﻟە رۆژھەﺗــﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا دەرﻛەﺗﻮوە، ھەﻧﺪێﻚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﺸﯽ ﻟەو ﺋﺎﯾﻨەدا ﻛﺮدووە ﺑــە ﺟﯚرێﻚ ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﺋﺎﯾﻨەﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺟﮕە ﻟــە ﻧــﺎوی زەردەﺷــﺖ، ﺑــە ﺗــەواوی ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﺗێﺪا ﻛــﺮاوە ﻟەﺑەر ﺋــەوەی ﻛە ﺋﺎﯾﻨﯽ ھەڵﻘﻮوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﺑﻮوە و ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﻧﺎﻣﯚ ﺑﻮوە ﺑە ﻛﻮردﺳﺘﺎن. دﯾﺎرە وەك ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋــﺎژەی ﭘێ ﻛــﺮا ،ﺳــەرﭼﺎوە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺎن ﺑە زەردەﺷﺖ ﻛﺮدووە و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﻟــە ھەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﺷﯿﻌﺮە ﯾﺎرﺳﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــە زەردەﺷــﺖ ﻛــﺮاوە ،ﺑەم ﺋەواﻧە ﺋﺎﯾﻨەﻛــە ﻧﺎﻛەﻧە ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﻛﻮردی ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﺷﯿﻌﺮە ﯾﺎرﺳــﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﺳــﯽ داود و ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﭘێﻐەﻣﺒــەری ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺗﺮی ﺗێﺪا ﻛﺮاوە. ﺋەی ﺑﺎﺷە ﺋەم ﺋﺎﯾﻨە ﭼﯚن ﻛﺮاﯾە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮردان؟ ﻣێــﮋووی ﻛــﻮرد ﻟەﺳــەر ﺑﻨﺎﻏەی زاﻧﺴــﺖ و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە داﻧەڕێــﮋراوە ،ﺋــەو ﻣێــﮋووە ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﻟە ژێﺮ ﺳێﺒەری ﻛﺎرداﻧــەوە و ﻟــە ﺗﻮوڕەﯾﯿــﺪا ﻧﻮوﺳﺮاوە .ﻟە ﺳەدەی راﺑﺮدوودا ﻛە زۆر ﻟــە وﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺑە ﻣﺎﻧﺎ ﻧﻮێﯿەﻛەﯾﺎن داﻣەزران ،ھەر ﻧەﺗەوە و ﻟە ھەوڵﺪا ﺑﻮو ﻟە ھەﻣﻮو رووﯾەﻛــﯽ ﻣێﮋووﯾــﯽ ،ﺋﺎﯾﻨﯽ، زﻣﺎﻧەواﻧﯿﯿەوە ﻧەﺗــەوە و وت داﺑﻤەزرێﻨێــﺖ و ﻣﺎﻧــﺎی ھەﻣە ﻻﯾەﻧە ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨێﺖ. ﻛﻮردﯾــﺶ ﺋەو ﻛﺎﺗە ﺳــەرﻗﺎڵﯽ رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی داﺑەﺷــﺒﻮون و ﺑەرھەڵﺴﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻜﯚڵﯿﻜﺮدن ﻟە ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﻛەی ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾە زۆر ﺟﺎر ھەوڵﯽ داوە ﻛﺎرداﻧەوەی ھەﺑێﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺑــەو ﻧﻜﯚڵﯿﻜﺮدﻧە و ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪا ﺑێ ھﯿﭻ ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻚ، ﮔﻮرج ﺋــەو ﺋﺎﯾﻨــەی ﻛﺮدووەﺗە ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺧــﯚی .ﺋەﮔــەر ﻣﺮۆڤ ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ھەوﻧــە ،ﺑــﯚی دەردەﻛەوێ ﻛــە ھﯿــﭻ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەﻛــﯽ زاﻧﺴــﺘﯽ ﻧەﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە ﺑﺴەﻟﻤێﻨﺮێﺖ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮرد ﺑــﻮوە .ﺋەوەی ﻛﺮاوە ھەوڵ و ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮوە ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾە و ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەﯾﺸﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎﺗەی ﻛﻮرد ﻣﺎﯾەی دڵﺨﯚﺷﯽ ﺑﻮوە .ﺑﯚﯾە زۆرﺗﺮ ﺋــەو ﻛﻮرداﻧــەی ﻛە ﻟەو ﺑﻮارەدا ھەوڵﯿﺎن داوە ،ﻧەھﺎﺗﻮون ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟە راﺳﺘﯽ و دروﺳﺘﯽ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺑﻜەن ،ﺑەڵﻜﻮ ھەوڵەﻛە ﺑﯚ
ﺋەوە ﺑﻮوە ﻛە ھەر ﺷــﺘێﻚ ﺑﺒﯿﻨﻦ ﺑە ﭘەﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑﯚ ﺑﺪۆزﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯿﺪا .ﺑﯚﯾە ﺋەﻣڕۆ ھەر ﺋﺎﺳەواری ﺋﺎﮔﺮداﻧێﻚ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﺪۆزرێﺘەوە ،ﺑە ﭘەﻟــە دەﻛﺮێﺘە زەردەﺷــﺘﯽ ﺑێ ﺋەوەی ﺋﺎﮔﺎداری ﺋــەوە ﺑﯿﻦ ﻛە ﺋﺎﮔﺮدان ﻟە ﭘەرﺳﺘﮕەدا زۆر ﭘێﺶ ﺋﺎﯾﻨــﯽ زەردەﺷــﺘﯿﯿە .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻓەﯾﻠەﺳــﻮوف و ﭘﯿــﺎوی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﯾﺎرﺳــﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ،ﭘﯿﺮ ﺷــﺎﻟﯿﺎر، ﻛﺮاوەﺗە زەردەﺷــﺘﯽ ﺑێ ﺋەوەی ﻛە ﯾەك ﺑەڵﮕــە ھەﺑێﺖ ﻛە ﺋەوە ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ ﺑﻜﺎﺗــەوە ﺟﮕە ﻟە ﺑەزۆر ﻛﺮدﻧﯽ ﺑە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ زەردەﺷﺘﯽ .ﺑەو ﺟﯚرە ﺋەم ﺋﺎﯾﻨە ﺑەزۆر ﻛﺮاوەﺗــە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮردی و ﺋﺎﯾﻨﯽ ھەڵﻘﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿــە و ﺋــەو ھەوﻧــەش ﻛە دەدرێﻦ ﺑــە زۆر ﺑــﯚ ﻛﺮدﻧﯽ ﺑە ﺋﺎﯾﻨێﻜــﯽ ﻛــﻮردی ،زﯾﺎﺗﺮ زﯾﺎن ﺑە ﻓەرھەﻧــﮓ و ﻣێﮋووی ﻛﻮرد دەﮔەﯾەﻧﻦ وەك ﻟە ﻗﺎزاﻧﺞ. ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا زۆر ﮔﺮان ﻧﺎﺑێﺖ ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﺮێ ﺑﺰاﻧﺮێــﺖ ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن زەردەﺷــﺘﯽ ﻧەﺑﻮون و ﭘەﯾڕەوی ﺋەو ﺋﺎﯾﻨەﯾــﺎن ﻧەﻛﺮدووە .ﺋەﮔەر ﺳــەرﻧﺠﯽ زۆرﯾﻨــەی ﮔــﯚڕە دێﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺪەﯾﻦ، ﺋەوا ﺑە رووﻧﯽ ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛەوێ ﻛە ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن ﺑە ڕێﻮڕەﺳــﻤﯽ زەردەﺷﺘﯽ ﻧەﻧێﮋراون و ﺋەو ﮔﯚڕە ﻛﻮﭘە ﮔڵێﻨﯿﯿﺎﻧەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻛــە ﻟــە ھەﻣــﻮو ﺷــﻮێﻨێﻚ دەدۆزرێﻨەوە ،دەری دەﺧەن ﻛە ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن ﺑە رێﻮڕەﺳــﻤێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾــﯽ ﻛــﻮردی دوور ﻟــە ﺋﺎﯾﻨــﯽ زەردەﺷــﺘﯽ ﻧێــﮋراون. ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر رێﻮڕەﺳﻤﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﺪا دەردەﻛەون ﻛە دﯾﺴــﺎن ﭘێﭽەواﻧەی ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯿﯿە .ﻟە ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺳەدەی ﯾەﻛەﻣﯽ زاﯾﻨﯿﺪا ﭘﺎﺷﺎی ﻛﻮردی ﻧﺎوﭼەی ﻛﻮردﯾﺎن )ﻛﻮردﺳــﺘﺎن( ﻛــە ﻧﺎوﭼەی ﺟەزﯾــﺮە و ﺑﯚﺗﺎن دەﻛﺎت ،ﺗەرﻣەﻛــەی ﺋﺎﮔــﺮی ﺗێﭙەڕدراوە و ﺳــﻮوﺗێﻨﺮاوە ،ﻛە ﺋــەو داﺑﻮﻧەرﯾﺘــە و ﻧﺎﺷــﺘﻦ ﻟە
ﺟﮕــە ﻟــەو ﺧﺎﻧــەش ،ﺋەﻣڕۆ ﯾــەك زەردەﺷــﺘﯽ دێﺮﯾــﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿــە ،زۆرﯾﻨەی ﺋــەو زەردەﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەی ﻛــە ﻟە وﺗﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا ﻣــﺎون ،ﻟە وﺗﯽ رەﺳەﻧﯽ زەردەﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﯾەزد و ﻛﺮﻣﺎﻧە ،ﻣﺎون. ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە ﻧﺎوﭼەی ﺑﻨەﭼەﯾﯽ ﺋــەو ﺋﺎﯾﻨەن و ﺑــە ھﯿﭻ ﺟﯚرێﻚ ﯾەك زەردەﺷــﺘﯽ ﻟە راﺑﺮدووی ﻧﺰﯾﻜﺪا ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧەﺑﻮوە. ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮرد ﻧەﺑﻮوە و ﺋﺎﯾﻨێﻜــە ھﺎﺗﻮوەﺗە ﻧﺎو ﻛﻮردەوە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﻛﻮرد ﺑﻮون ﺑە زەردەﺷﺘﯽ ،ﺑەم زۆرﯾﻨەی ﻛﻮرد ﻟەﺳەر ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮەی ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎوﻧەﺗەوە ،ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﺗەواوﻛەری ﺋــەو ﺋﺎﯾﻨﺎﻧە، ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎرﺳــﺎﻧﯽ )ﻛﺎﻛەﯾﯽ(، ﺋەﻟــەوی ،ﺋێــﺰدی ،ﺷــەﺑەك و درووزﯾﯿە. ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﻣــﻦ دژی ﺋەوە ﻧﯿﻢ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭘەرﺳــﺘﮕەی زەردەﺷــﺘﯽ ،ﺑﻮدی )ﺑــﻮدی(، ﺟﻮﯾــﯽ ،ﻛﺮﯾﺴــﺘﯿﺎﻧﯽ ﯾﺎن ھەر ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ھەﺑێﺖ و ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﺋەواﻧﯿــﺶ وەك ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ﺋﺎﯾﻨــﻦ و وەك ﭼــﯚن ﻣﺎﻓــﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺰﮔەوت ھەﯾە، ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣــﻦ دەﺑێ ھەﻣﺎن ﻣﺎف ﺑﺪرێﺖ ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘەرﺳــﺘﮕەی ھەﻣــﻮو ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ ﺗﺮ و ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺎﻛﺮێ ﺋەو ﻣﺎﻓــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﯾەك ﺋﺎﯾﻦ رەوا ﺑێﺖ ،ﺑــەم ﺑە ﺗــەواوی دژی ﺗێﻜﺪاﻧــﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﻛﻮردﯾﻢ و ﺑە ھەﻣﻮو ﺷێﻮەﯾەك دژی ﺋەوەم ﻛە ﻣێﮋووﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﺑﻨﺎﻏەی ھەﺳﺖ و ﺳﯚز و ﺑﯿﺮ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺷەﺧﺴﯽ ﺑﻨﻮوﺳﯿﻨەوە و ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻛﺎرداﻧــەوەی ﺗﻮوڕەﯾﯿﺎﻧــە ﻟــە رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﻛﻮرد، واﻣﺎن ﻟــێ ﺑﻜﺎت ﻛــە ﻣێﮋووی ﻛــﻮرد و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﻛەی ﺗێــﻚ ﺑﺪەﯾﻦ .ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی دەﯾﺎﻧەوێ ﺑﮕەڕێﻨەوە ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮەﯾﺎن، ھەڵﺒﮋاردەﯾــﺎن زۆرە ،ﻟەﺑــەر ﺋــەوەی ﻛــە ﺋﺎﯾﻨــﯽ زﯾﻨﺪووی
ﻛێﺸــەﻛە ﻟەوەداﯾە ﻛە ﺑەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﻣﺎدی ﻧﯿﯿە ﺑﯿﺴەﻟﻤێﻨێﺖ ﺋەو ﺗێﻜﺴﺘﺎﻧە زۆر دێﺮﯾﻨﻦ و رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺋﺎوێﺴﺘﺎﯾﺶ ﻟەو رووەوە ھﺎوﻛﺎری ﻧﺎﻛەن ﻛﻮﭘەدا ،ﺑــە ﺗەواوی ﭘێﭽەواﻧەی رێﻮڕەﺳــﻤﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷﺘﯿﻦ. ﺟﮕە ﻟــەوە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺧەڵﻜﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧــﯽ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺑﺎس ﻟەوە ﻧﺎﻛــەن ﻛە ﺧەڵﻜەﻛە ھەﻣﻮوی زەردەﺷــﺘﯽ ﺑﻮوﺑێﺘﻦ. واﺗە ﺑە وردی رووﻧــە ﻛە ﻛﻮرد ﻟە ﺳــەدەی راﺑﺮدووەوە ﺑڕﯾﺎری داوە راﺑﺮدووی ﺧــﯚی ﺑە ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯿﯿەوە ﮔــﺮێ ﺑﺪات، ﻛــە ﺑڕﯾﺎرﯾــﺶ درا ،ﺋــەوا زۆر ﺋﺎﺳــﺎن دەﺑێ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜﺪا ﻟەﯾەﻛﭽﻮون ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺋﺎﯾﻨەدا دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮێﺖ و ﺑــەو ﺟﯚرە ﺋەو ﺋﺎﯾﻨەﻣﺎن ﺑە ﺑڕﯾﺎر ﻛﺮدووەﺗە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺧﯚﻣﺎن.
رەﺳــەﻧﯽ ﻛﻮردﯾﻤــﺎن ﻣﺎون و ھەر ﯾەك ﻟە ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎرﺳــﺎﻧﯽ )ﻛﺎﻛەﯾــﯽ( ،ﺋەﻟــەوی ،ﺋێﺰدی، ﺷەﺑەك و درووزی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﻮردی ھەڵﻘﻮوی ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﻛﻮردﯾﻦ. ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻣﺎﻧــﯽ زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﻛــﻮردەوە ھەﯾە وەك ﻟە ﺋﺎﯾﻨﯽ زەردەﺷــﺘﯽ .ﺑﯚﯾە ﻧﺎﻛﺮێ ﺋەم ﺋﺎﯾﻨــە ﺑەزۆر ﺑﻜەﯾﻨە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺧﯚﻣــﺎن .دەﺑﺎ رێﺰ ﻟە ﺋﺎﯾﻨە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺑﮕﺮﯾــﻦ و ھەوڵﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﭘەﯾڕەواﻧﯽ ﺑﺪەﯾﻦ و ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﻣــﺎن ﭘێﯿﺎن ﺋﺎﺷــﻨﺎ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﻧــەك ﺋﺎﯾﻨێﻚ ﻛە ﻛﻮردی ﻧﯿﯿە ،ﺑە زۆر ﺑﻜەﯾﻨە ﻛﻮردی.
ﻛﻮﻟﺘﻮور
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻧﯿﮫﺎد ﺟﺎﻣﯽ ﺋەم ﻣێﺰﮔﺮدە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛﯽ درێﮋە ﻟەﺑﺎرەی ﻣﺮۆﭬﯽ ﺧﯚرھەﺗﯽ و ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺖ و ﯾەك ،ﻛە ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﺑەﺷەﻣﺎن ﻟێ ﻛﺮدووە ﺑە ﻛﻮردی ﻛە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺷﺎﻧﯚ و ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺖ و ﯾەك ﻛە ﺷﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــەدەﯾەك و ﭼﻮوﻧە ﻧێﻮ ﺳەدەﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ،ﭼﯚن ﺳــەﯾﺮی ﺋەم ﺳەدەﯾە دەﻛﺎت ،ﺑەو ﭘێﯿەی ﺷﺎﻧﯚﻛە ھەﻣﯿﺸە ﻟە ﺋێﻤە ﻧﺰﯾﻚ و راﺳﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺑﺰووﺗﻨەوە ﺷﺎﻧﯚﯾﯿەﻛەی ﺋێﻤەوە ھەﺑﻮوە. ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﻋــەرەب ﺳــەدەﯾەﻛﯽ ﺑەﺗﯿﻨﯿــﺎن ﺑەڕێ ﻛﺮد ﻟە ﻧێﻮان داﻧﺎﻧﯽ رێﺴــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚی ﺳــﻮﻧەﺗﯽ ”ﻧەرﯾﺘﯽ“ ،ﻟە ﻧێــﻮان ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﯾﺎﺧﯿﺒﻮون ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ داڕﺷﺘەی ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ ﻧﻮێ ﻛە ﻣﺘﻤﺎﻧە ﺑﻜﺎﺗە ﺳــەر ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەری ،ﺷــﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑــﯽ ﺑــە ﭘێﺸــڕەوﯾﯿەﻛﯽ ﻣەزن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ،ﻛەواﯾە ﺷﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﻋەرەب ﭼﯚن ﺳەﯾﺮی ﻛﯚﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺷﺎﻧﯚﯾەی ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺖ دەﻛەن؟ ﺳــەح ﺋەﻟﻘەﺳــەب :ﻧەﺧﺸەی ﺷــﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووە ﻛە ﺋەو ﺷﺎﻧﯚﯾە ﺑــە ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەری دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺳەﺗﯽ دەﻗﯽ ﺋەدەﺑــﯽ ﭘﺎواﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﻟەﺑەر ﺋەوە ﺷﺎﻧﯚﻛەی ﻟە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿــە ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑەدوور
ﻋێﺮاق ﺑــﻮوە .ﺋەو ﻧﻤﺎﯾﺸــﺎﻧە ﻛە ﻟــەو ﻣﺎوەﯾە ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮاون، ﺑە دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛﺮاوﯾﯽ ﻟەﮔەڵ ﺳــەرەﺗﺎی ﺷەﺳــﺘەﻛﺎن و ﺗــﺎ ﻛﯚﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺳــەدەﯾە ﺑﻮو ،ﺋەو ﻧﻤﺎﯾﺸﺎﻧە ﻟە دەﺳەﺗﯽ زﻣﺎن رای دەﻛﺮد و ﻟە ﻛﯿﺸﻮەری ﺋﯿﺴﺘﺎﺗﯿﻜﯽ ﺑەرەو ﻛﯿﺸــﻮەری ﻓەﻟﺴــەﻓە ﺑﯚ ﻛﯿﺸــﻮەری ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮوەﺗەوە ،ﺑەرەو ﻛﯿﺸﻮەری ﺷــﯿﻌﺮ ،ﻟەﺑەر ﺋــەوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﯾﺎ ﺑﯿﻨﯿﻤــﺎن ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــەدە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮون. ﻋەﺑﺪوﻟﺤــەق زەرواﻟــﯽ: ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﻋەرەب ھەوڵێﻜﯽ زۆر ﺧﯚڕاﮔﺮاﻧەﯾﺎن داوە ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻧەرﯾﺖ و وەرﮔﺮﺗــﻦ ﺑﻨﯿﺎن ﺑﻨێﻦ ﻟەﭘێﻨﺎو ﺗەواوی ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺎن ﺑﯚ ﺷﺎﻧﯚی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،دوای ﺋەوە ﺋەوﺳﺎ ﭼﻮوﻧە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔــەڕان ﺑەدوای ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣە ﺑﯚ ﺷــﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ و
ﺑﯿﺎر ﺋەﺑﯽ ﺳەﻋﺐ:
ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟە ﺧﺎﻧەی ﺳﻔﺮ دوور ﺑﻜەوﯾﻨەوە، ﺑەم ﭘەراوێﺰەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺑﺮدەوە .ﭘەراوێﺰەﻛﺎن ﺗﺎﻛە ﺷﺘێﻜﻦ دەﺳﺘﻤﺎن ﻛەوﺗﻦ
ﺑﻮوە ،ھەروەھﺎ ﺑــەدوور ﺑﻮوە ﻟە ﻣﺎﻧــﺎی ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺑــﯚ وێﻨە و ﻣەزﻧــﯽ و ھێﺰی ﺋەﻓﺴــﻮوﻧﺎوی ﻟە ﻧﻤﺎﯾــﺶ ،دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەری ﯾﺎ دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚی ﭘێﺸڕەو ﻟە ﺷەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳەدەﯾە ﺑﻮو، ﻛە ﻧەﺧﺸەی ﺷﺎﻧﯚ ﻛﺎری ﻣەزﻧﯽ ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﺋــەو ﻛﺎراﻧە دەﺳــﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﻟــە ﺑەﯾﺮووت و ﺗﻮﻧﺲ و ﻣەﻏﺮﯾﺐ و ﺳــﻮورﯾﺎ و
ﺳــﯿﻤﺎ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ، ھەڵﺴــﺎون ﺑﯚ ﺑەرەﻧﮕﺎری ھەﻣﻮو ﺋــەو ﮔﺮﻓﺘﺎﻧە ﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑەو ڕێﮕەﯾەوە ھەﺑﻮوە ،ﺋﺎﻣﺎدەﺳﺎزﯾﺎن ﻛﺮدووە ﺑــە رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑﯿﻨەر ﺑﯚ ﺑﺎﯾەﺧﺪاﻧﯽ ﺑە ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ، ھەوڵﯿــﺎن داوە ﻟــە ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻛەوە داﻛﯚﻛﯽ ﺑﻜەن ﻟەﺳــەر ﻣﺎﻓﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ ﻛــە ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﭘﯚزەﺗﯿﭭﺎﻧــەی ﭘــێ ﺑــﺪەن ،ﻛە ڕەﻧــﮓ ﺑﺪاﺗەوە ﻟەﺳــەر واﻗﯿﻌﯽ
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ھەﻣــﻮو ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟــەﻛﺎن ،ﺑەم ﺋەو ﺧﻮﻟﯿﺎﯾﺎﻧــە ﭘەﻛﯿﺎن ﻛەوﺗﻮوە ﺑەھــﯚی ﺋــەوەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ﻟــە ڕێﻜﺨــﺮاوە ﻋەرەﺑﯿﯿــەﻛﺎن )ﻟەﮔــەڵ ﺧەﻣﺒﺎرﯾﯿەﻛﯽ زۆرەوە( ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻟەوە ﺗــێ ﺑﮕەن، ﺑﯚﯾــە ﻣﻮﻣﺎرەﺳــەی ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﯾﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﻟەﺳەر ﺑﺰووﺗﻨەوە ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿەﻛە، ﺑﯚﯾە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑەﺗﺎڵ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺑﯿﺎر ﺋەﺑﯽ ﺳــەﻋﺐ :ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟە ﺧﺎﻧەی ﺳﻔﺮ دوور ﺑﻜەوﯾﻨەوە، ﺑەم ﭘەراوێﺰەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺑﺮدەوە. ﭘەراوێــﺰەﻛﺎن ﺗﺎﻛــە ﺷــﺘێﻜﻦ دەﺳــﺘﻤﺎن ﻛەوﺗــﻦ ،ﭘەراوێﺰی ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﺷﺎرێﻜﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﭘەﯾﻮەﺳــﺘە ﺑەڕێــﮋەی دۆﺧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑە ﺋﺎزادی ھەڵﺒــﮋاردن ،ﺋەﻣــڕۆ ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚﮔەری ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺖ ﻻ ھەﯾە، ﯾﺎﻧﯽ ﺋەﻣڕۆ دەﻛﺮێ ﺗﯚ ﺷــﺎﻧﯚی ﺳــﻮوری وەرﺑﮕﺮﯾــﺖ و ﺑەﺑــێ ﺷــەرﻣﻜﺮدن ﺑﯿﺒەﯾﺖ ﻟە ﻟەﻧﺪەن ﻧﻤﺎﯾﺸــﯽ ﺑﻜەﯾﺖ ،ﺋــەو ھﻮﻧەرە دووﭘﺖ ﻟەو دەﻛﺎﺗــەوە .دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر دﯾﺎﻟﯚﮔﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﻟــە ﺗــەك ﺗــەواوی ڕەﮔــەزە ھﻮﻧەرﯾﯿــەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮازێﻜﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺸــﯿﻨﺎڵ ،ﺑــەم دەﺑﯿﻨﯽ ﺑﯿﺴــﺖ دەرھێﻨەر و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻛە ﻛﺎر ﻟە ھﻮﻧەرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺖ ﻧﺰم ﺑﻜەن ،ھﻮﻧەری ﭘﻠە دوو ،ھﻮﻧەری ﭘﻠە ﺳێ ﻛە ﻟەرووی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﭘێ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوە ،ﻟەرووی ﻓﻜﺮی و ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﭘێ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە، ﻟەھــەر وﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺗﻮوﻧــﺲ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎری ھەﯾە ،ﻟە ﻗﺎھﯿﺮە ﺑﯚ ﺋەواﻧﯽ ﺗــﺮ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷــﺎرێﻚ ﭘەراوێﺰێﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﻤﺎن وەدەﺳــﺖ ھێﻨﺎوە ﻟە ﺷﺎﻧﯚﯾەﻛﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺸﯿﻨﺎڵ ،ﺑەم ﺋەوەی ﺷﺎﻧﯚ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ دەﺳﺖ ﺑەﺳەر ﺷﺎردا ﺑﮕﺮێﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ ﺷەرﻋﯿﯽ ﺧﯚی ﻟە
ﺷﺎردا وەرﺑﮕﺮێﺖ وەك ﺗﯿﺎﺗﺮۆﺧﺎﻧە و ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧە و ﭘەرﺳــﺘﮕە، ﺑەﻛﺎرەﻛەی ﭼﻮوەﺗــە ﭘەراوێﺰی ﺷــﺎر ،ﺑــەم ﭘەراوێﺰەﻛــە ﻟەو ﺳەدەﯾەدا ﻣەزﻧﺘﺮ ﺑﻮوە. ﺑە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ھەزارەی دووەم دەﻛﺮێ ﺑڵێﯿﻦ ﺷــﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ رۆڵــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣێﺘﯽ ﻟە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻋەرەﺑــﯽ ﺑﺒﯿﻨێــﺖ ،ﻟێــﺮەدا دەﭘﺮﺳــﯿﻦ: ﺷﯿﺎوﺗﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻦ ﭼﯿﯿە ﻛە ﺷﺎﻧﯚ ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑﯿﺒﯿﻨێﺖ ﻟە ﺳەدەی ﻧﻮێ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﻋەرەﺑﯽ؟
ﻋەرەﺑﯽ ﺑﯚ ﺗێﻜەڵﺒﻮون ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﭘﻠەﯾە ﻟە ﮔەﺷەﺳەﻧﺪن ﻟە ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ داھێﻨەرە راﺳﺘەﻗﯿﻨەﻛﺎن. ﺳــەح ﻗەﺳــەب :ﻛﺎﺗــێ ﺷــﺎﻧﯚﯾەﻛﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﻣﺎن ھەﺑﻮو ،ﻣﺎﻧــﺎی واﯾە ﺷــﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﻣﺎن ھەﯾــە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺷﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﻣﺎن ھەﺑﻮو، ﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﻣﺎن ھەﯾە ،ﺋەو دوو ﻛێﺸــﻮەرە ﯾﺎ دوو ﭘﺎﻧﺘﺎﯾــﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛﺘﺮﯾــﻦ ،ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ ﺷــﺎر و ﭘﺎﻧﺘﺎﯾــﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ،ﻛﺎﺗێ ﺷﺎرێﻜﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿﻤﺎن ﺑﻨﯿﺎت ﻧﺎ،
ﻋەﺑﺪوﻟﺤەق:
ﺷﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ وا دەﻣێﻨێﺘەوە ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەو ﺷێﻮازە ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗێﺮﯾﯿە ﺑﯿﺸﻮﺑﮫێﻨﯿﻦ ﻛە ﻣﻨﺪاڵێﻚ ﺣەز دەﻛﺎت و ﻛەﭼﯽ ﻟە رﯾﺸﯽ ﺧﯚی دەﻛەوێﺖ. ﻋەﺑﺪوﻟﺤەق :ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺷﺎری ﻋەرەﺑﯿﯽ ﺗەواوﻣﺎن ھەﺑێﺖ ،ﺷﺎر ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﺎڵەﺧﺎﻧــە و رێﮕەوﺑﺎن و ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚ و ﺋﺎﺳﻦ ﻧﯿﯿە ،ﺑﻨﯿﺎﺗﯽ ﺷﺎر دەﺑێ ﻟەﺳەر ﺑەھﺎی ﺋەو ﺑەھﺎﯾﺎﻧە ﺑێﺖ ﻛە ﺋــەوان دەﻻﻟەت دەدەن ﺑە ﺷــﺎر ،ﺋێﻤە ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧەی دەﯾﺎﻧﺒﯿﻨﯿــﻦ ﮔەﺷەﺳــەﻧﺪﻧە ﻟــە ﭼﺎﻛەﺧﻮازﯾــﯽ ھــەژاری و ﭘﺎﺷﮕەزﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﺑﻨﯿﺎﺗﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ، ﺋەو ﻣﺮۆﭬەی ﻛە دەﺑێ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺗێﺪا ﺑﺨﻮڵﻘێﻨﯿﻦ ﺑــﯚ ﺣەﻗﯿﻘەت و ﻛﺎرﯾﮕــەر ،رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺑەﺗەﻧﯿﺎ ﺷــﺎﻧﯚ ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە ،ﺷﯿﻌﺮ و ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی ﺗﻮﺣﻔــە و ﺗﺎﺑﻠﯚی ﺷــێﻮەﻛﺎری ،ﻓﯿﻠﻤــﯽ ﺑﺎش ﻛە ھەوڵ ﺑﺪات ﻛێﺸــەی ﺧﺎوەﻧﯽ رەھەﻧﺪی ﺣەﻗﯿﻘﯽ ﺗێﺪا ﺑﺨﺮێﺘە روو ،ﺋــەو ھﻮﻧەرە ﺑــەرزە ﺑە ﻣﺎﻧﺎ ﺳــەراﭘﺎﮔﯿﺮﯾﯿەﻛەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮓ ھﺎﺗــﻮوە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺷــﺎﻧﯚﯾﺶ ﻟــە ﭘێﺸــەﻧﮕﯽ ﺋەم ھﻮﻧەراﻧەداﯾــە ،ھەﻣــﻮوان ﻟەﻧﺎو ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕێﻜﯿﻦ ﺑﯚ ﮔەڕاﻧەوە ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﺎﺷــﯿﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ
ﺷﺎﻧﯚﯾەﻛﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑﻨﯿﺎت دەﻧێﯿــﻦ ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺷــﺎرێﻜﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﻤــﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮد، ﺷﺎﻧﯚﯾەﻛﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎرﯾﺶ دروﺳﺖ دەﻛەﯾﻦ. ﺑﯿــﺎر :دەﻛﺮێ دوای 5ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺑێﯿﺘــەوە و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ دەﺳﺒەردار ﺑﻮوﺑێﺖ و ﮔەڕاﺑﯿﻨەوە ﺑــﯚ ﺑەﺳــەرﭼﻮوەﻛﺎن .ھەﻣــﻮو ﺷﺎﻧﯚﻛﺎرەﻛﺎن ون ﺑﻮوﺑﻦ ،ھەﻣﻮو ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎن ون ﺑﻮوﺑــﻦ ،ﺗﺎ ھﻮﻧەر ﻧەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺧێﺮاﯾــﯽ ﻛــە ﺑەﺷــێﻚ ﺑێﺖ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕە ،دەﺑێ ﺑەﺷــێﻚ ﺑێﺖ ﻟە دەزووەﻛەی ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﭽێﺘە ﻧﺎو رەﻓﺘﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ رۆژاﻧە و ﻧەرﯾﺘــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ و ﭼﻮون ﺑﯚی ،ﺋــەوەش ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ ﭘەروەردەﯾــﯽ دەﺑێــﺖ ﺋەو ڕۆڵە ﺑﺒﯿﻨێــﺖ ،ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿــﺶ ﺋەو رۆڵە دەﺑﯿﻨێﺖ ،ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ﺑە ﺳەرﻛێﺸﯽ ﺑە ﻣﺎﻧﺎ ﮔﺮﯾﻜﯿﯿەﻛەی، ﺋﺎوێﻨەﯾــەك ﺑێــﺖ زﯾﻨﺪەﮔــﯽ ھەﺑێ ﺑــﯚ وێﻨــەی ﻛﯚﻣەڵﮕە و
ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ رووﺑەڕووی ﺑﻮوەﺗەوە، ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ ،ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﯽ ،ﺋەوەی زﯾﻨﺪەﮔﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎر و ﺧەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛــﯽ ﺗێــﺪا ﺑێــﺖ ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑــە ﻣەرﮔــەوە ،ﺑە زەﻣــەن ،ﺑە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ،ﺑــە ﯾﺎﺳــﺎغ ﻛﺮاوەﻛﺎن .ﺗﺎد ،دەﺑێ ﺷــﺎﻧﯚ ﺑﺒێ ﺑەو ﻛەﻧﺎڵەی ﻟە ﭘەراوێﺰەوە ﺑﭽێﺖ ﺑﯚ دڵﯽ ﺷــﺎر ،ﺋــەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﯽ ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ،ھەر ﯾەﻛێﻚ ﺑەﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚی دەﺗﻮاﻧــێ ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﻜﺎت. ھەﻧﺪێﻚ دەڵێﻦ ﺷﺎﻧﯚ ﺷﻮێﻦ و رۆڵﯽ ﺧــﯚی ﻧەدۆزﯾﻮەﺗەوە ﻟە ژﯾﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻋەرەﺑﯿﺪا، ﺋﺎﯾﺎ ﺑەڕاﺳــﺖ ﺧەوﺷێﻚ ھەﯾە ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﺑە ﺷﺎﻧﯚوە؟ ﻋەﺑﺪوﻟﺤــەق :ﺧەوﺷــەﻛە ﻟــە ﻧێــﻮان ﻣــﺮۆڤ و ﺷــﺎﻧﯚدا ﻧﯿﯿە ،ﺧەوﺷــەﻛە ﻟــە ﻧێﻮان ﺋەو ﭘەڕﯾﻨەوەﯾە ﺋﺎﻣﺎدەﮔﯿﯿەی ﻧێﻮان ﺋــەو ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿــە و ﺋەو ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿە ،ﺋــەو ﭘەڕﯾﻨەواﻧە ﺟﺎ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻦ ﯾﺎ ﺋﺎﺑﻮوری ﯾﺎ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﯾﺎ ﺋﺎﻛﺎری ،ﯾﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﺷﺎﻧﯚ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ و ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ﻧﺎﻛەن، ﺳﯿﺴــﺘەﻣەﻛﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﺷﺎﻧﯚ ﻓڵﭽەﯾەك ﺑێــﺖ ﺑﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﭘێوەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﻧە ﻣﯿﺪاﻟﯿﺎ و ﻧە ﺗﺎج ﻟەﺳەری ﺑێﺖ. ﻓــﺎزڵ ﺟەﻋﺎﯾﺒــﯽ :ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺧەوش ھەﯾــە ﺑەﻗــەد ﺋەوەی دەڵێﻢ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ھەﻣﺎھەﻧﮓ و ﻟــﻖ و ﭘﯚﭘــﺪار ﻧﯿﯿە ﻟــە ﻧێﻮان وەرﮔﺮ و ﺗﻮێــﮋەر ،ﻟە ﻧێﻮان ﺑﯿﻨەر
ﺳەح ﺋەﻟﻘەﺳەب:
و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ،ﻟەو ﻛﺎﺗەی ﺑﯿﻨەری ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾﺎ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮەﻛەﯾﺶ ﺋەو ﺋﺎوێﻨەﯾــە ﻗﺒﻮوڵ دەﻛﺎت ﻛە ﺣەﻗﯿﻘــەت ﭘێﭽەواﻧە دەﻛﺎﺗەوە، ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا رەﻓﺰی دەﻛﺎﺗەوە، واﺗە دەﯾەوێ ﻟــە ﭘﯚزەﺗﯿﭭەﻛﺎﻧﺪا ﺧﯚراﻛــﯽ ﺑﺪەﯾــﻦ ،ﺑەﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﺳــﻮورﺑﻮون ﻗﺴــەی ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﻦ، ﺑەﻛەﻣﺘﺮﯾــﻦ راﺳــﺘەوﺧﯚﯾﯽ ﻟەﺑــﺎرەی واﻗﯿﻌﯽ ﺑﺪوێﯿﻦ ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺳــﺘەﻣﻜﺎری -ﺑەداﺧەوە- ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚن ﺳــﺘەﻣﻜﺎری ﺷێﻮازە ﺑﯿﺴــﺘﺮاوەﻛﺎن و ﺑﯿﻨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﻮاری ھﻮﻧــەری دەﻛﺎت ،ﺋەو ﺳــﺘەﻣﻜﺎرﯾﯿە ﻟەﺳــەر ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ و ﻟەﺳــەر ﭼێﮋ دێﻨێﺘە ﺧــﻮارەوە، ﺋەﮔەر ﺷﺘێﻜﻤﺎن ﻧەﮔﻮت ﻟەﺑﺎرەی ﻛﺸــﺎﻧەوەی ﺋەو ﻧﺮﺧە ﺑەھﺎﯾەی ﻛە دەﯾﺪەﯾﻦ ﻟە ﺗــەك ﭼﯿﻨێﻜﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮ و ﺑﯿﻨەرێﻜﯽ ﻓﺮاوان. ﺳــەح ﻗەﺳــەب :ﻛێﺸــەﻛە ﻛێﺸــەی ﻣﺮۆﭬﯽ وەرﮔــﺮ ﻧﯿﯿە، ﻛێﺸەی ﺷﺎﻧﯚ ﺋەو ﻛﺎﺗﺎﻧەی دەﺑێ ﺑە ﺑڕﯾﺎرﮔەﻟێﻜﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری ،ﻛﺎﺗێ ﺷــﺎﻧﯚ دەﭼێﺘە ﻧﺎو ﭘێﺸﻮازﯾﯿەﻛﯽ زۆر ﻓﺮاوان ،ﻛﺎﺗــێ دەﭼێﺘە ﻧﺎو ﻓﺮدۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮاﻧﻜﺎری ،ﻛﺎﺗێ دەﭼێﺘە ﻧﺎو ﻓەﻟﺴەﻓە ،ﺋەو دەﻣەی ﺷــﺎﻧﯚ ﺑﯚ ﺟﻮاﻧﻜﺎری و ھﻮﻧەرﯾﯽ ﺑــەرز دەﺑێﺘەوە ،ﻟەﺑــەر ﺋەوەی دەور دەدرێ ﺑەوەی ھەﯾە ،ﻛﺎﺗێ ﺋﯿﺸﯽ ﻻواز و ﺑﺎو ھەﺑێﺖ ،ﺋﯿﺸﯽ ﺳــﻮﻧەﺗﯽ و ﺋﯿﺸــﯽ ﺑﺎو و ﺋﯿﺸﯽ وەﺳــﺘﺎو و ﺋﯿﺸﯽ ﻣﺮدوو ،ﺋەوەی ﯾﺎﻧﯽ ﻛە ﺑﯿﻨەر دوور دەﻛەوێﺘەوە، رەھەﻧﺪی ﻧێﻮاﻧﯽ ﺧــﯚی داﻧﺎوە ﻟەﮔەڵ ﺋــەم ﻧﻤﺎﯾﺸــﺎﻧە ،ﻛﺎﺗێ ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻮو و ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﻣــەزن ھەﺑێﺖ ،ﺋــەو رەھەﻧﺪە ﻟێﻜﺘﺮازاوە و ﺋﺎوێﺘــەی وەرﮔﺮ و ﻧﻤﺎﯾﺶ دەﺑێﺖ ﻟە ﻛﯿﺸﻮەرێﻜﺪا. ﺑﯿﺎر :ﺷێﻮەزار ،ﺋێﻤە ﻟە ﺋﺎﺑﻠﯚﻗەی ﺷێﻮەزار دەرﻧەﭼﻮوﯾﻨە ﺑﯚ ﻛﺮدار، ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺷﺎﻧﯚ ﻟەوەی ﺗﺮﯾﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑە ﺟەﺳﺘەﯾە ،ﺷﺎﻧﯚی ﺟەﺳﺘەﯾﯽ ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ھﻮﻧەری ھەﻣﻮو ﺷﺎﻧﯚﯾەﻛە ﺟڵەوی ﻛﯚﻣەڵە ﻗەدەﻏەﻛﺮاوێﻜە ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎﻧە ﺑە ﺟەﺳــﺘەوە ،دواﺗﺮ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿەوە ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺷﺎﻧﯚ ﺟﯿﺎوازﯾﯿە ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو ﻧﻤﻮوﻧەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻦ و ﻟەﺳــەر ﺷﺎﻧﯚ ﺑﯿﺎﻧﺒﯿﻨﯿﻦ و ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺑﻜەن، ﭼﻮﻧﻜــە ﺋێﻤە ﯾــەك ﻧﻤﻮوﻧەﻣﺎن ھەﯾە و ﺑەﺳەرﻣﺎﻧﺪا ﺳەﭘﺎوە. ﻋەﺑﺪوﻟﺤەق :ﺷﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ وا دەﻣێﻨێﺘەوە ،دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەو ﺷێﻮازە ﻛﺎرﯾﻜﺎﺗێﺮﯾﯿە ﺑﯿﺸــﻮﺑﮫێﻨﯿﻦ ﻛە ﻣﻨﺪاڵێﻚ ﺣەز دەﻛﺎت و ﻛەﭼﯽ ﻟە رﯾﺸﯽ ﺧﯚی دەﻛەوێﺖ.
ﻧەﺧﺸەی ﺷﺎﻧﯚی ﻋەرەﺑﯽ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﯽ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووە ﻛە ﺋەو ﺷــﺎﻧﯚﯾە ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﮕەری دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺳەﺗﯽ دەﻗﯽ ﺋەدەﺑﯽ ﭘﺎواﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﻣێﺰﮔﺮدێﻚ ﻟەﺑﺎرەی ﺷﺎﻧﯚ ﻟە ﺑەردەم ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺖ و ﯾەﻛﺪا
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺑﯿﺎر :دەﻛﺮێ دوای 5ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺑێﯿﺘەوە و ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ دەﺳــﺒەردار ﺑﻮوﺑێﺖ و ﮔەڕاﺑﯿﻨەوە ﺑﯚ ﺑەﺳــەرﭼﻮوەﻛﺎن .ھەﻣﻮو ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎرەﻛﺎن ون ﺑﻮوﺑﻦ ،ھەﻣﻮو ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎن ون ﺑﻮوﺑﻦ ،ﺗﺎ ھﻮﻧەر ﻧەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺧێﺮاﯾﯽ ﻛە ﺑەﺷێﻚ ﺑێﺖ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕە ،دەﺑێ ﺑەﺷێﻚ ﺑێﺖ ﻟە دەزووەﻛەی ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑﭽێﺘە ﻧﺎو رەﻓﺘﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ رۆژاﻧە...
17
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻟە زێڕە
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺑﯚ دەرﺑڕﯾﻨﯽ ھەﺳﺘەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺟﮕە ﻟە ﻗﺴەﻛﺮدن ،رێﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھەﯾە ﺋەوﯾﺶ ﺑێ دەﻧﮕﯿﯿە ،ﺑەم زۆرﺑەی ﻛﺎت ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﻗﺴــەﻛﺮدن دەﺑەﯾﻦ. ﻣﺮۆﭬﯽ ﻗﺴــەﻛەر ﮔﻮﻣــﺎن ﻟەﻻی ﺑەراﻣﺒــەری ﻧﺎھێڵێﺘــەوە ﺋەوەی دەﯾەوێ دەﯾﮕەﯾەﻧێﺖ ”ﺗﻮوڕەﯾﯽ، ﺷــﺎدوﻣﺎﻧﯽ ،ﻧەﻓــﺮەت و ﺑﯚﭼﻮوﻧە ﺋەرێﻨﯽ و ﻧەرێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ“ ﻟەﺳــەر ھەر ﺷــﺘێﻚ ،ﻗﺴەﻛﺮدن ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەك ﻣﺎﻧﺎی ھەﯾە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻗﺴــە دەﻛەﯾﻦ و ﺑﺎس ﻟە رﻗﯽ ﺧﯚﻣــﺎن دەﻛەﯾﻦ، ﻛەﺳــﯽ ﮔﻮێﮕﺮ ھێــﺰی ﺧﯚی ﻟەو ﺧﺎڵەدا ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋێﻤە ﺑﺎﺳﯽ
ﻟێﻮە دەﻛەﯾﻦ .ﺋﯿﺘﺮ ﺋەو ﻛﺎری ﺑەوە ﻧﯿﯿە و ﺑﯚﯾﺸﯽ ﻧﺎﮔەڕێﺖ داﺧﯚ رای ﺋێﻤە ﻟەﺑﺎرەی ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﭼﯿﯿە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﺎﺳﯽ رﻗﻤﺎن ﻛﺮد ،ﺑەم ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﻗﺴەﻛﺮدﻧﺪا ﺑێ دەﻧﮕﯽ ھەﯾە ﻛە ﺳەدان ﻣﺎﻧﺎی روون و ﯾــەك ﻣﺎﻧﺎی ﺗەﻣﺎوی ھەﯾە ﻛەﺳــﯽ ﺑێ دەﻧﮓ ﺧﯚی ﻧەﺑێﺖ، ﻛەس ﻧﺎزاﻧێﺖ ﻣﺎﻧﺎی ﭼﯿﯿە. دەڵێــﻦ ”ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەی رازی ﺑﻮوﻧــە“ ﺋەﻣــە ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﻛەﺳــﯽ ﮔﻮێﮕﺮە ،دەﻧﺎ ﻛەﺳﯽ ﺑێ دەﻧــﮓ ﭘەﯾﺎﻣﮕەل ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺑێ دەﻧﮕﯿﯿەﻛەﯾەوە ھەن ،وەﻟێ ﺋەواﻧﯽ
ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﻣەﻧﺪەﻻوی
ﻟــەم ھەﻟﻮﻣەرﺟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە دۆﺧێﻜــﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎر و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴــﺎزدا ﺗــێ دەﭘەرێﺖ ﻛــە ﻟەواﻧەﯾــە وەرﭼەرﺧﺎﻧێﻜــﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛﺮاو روو ﺑﺪات ،ﭘﺮﺳﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ دەﺳــەﺗەﻛﺎن ﻟە ﻧێﻮان ﺳێ دەﺳــەت ،ﭘﺮﺳێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧــﮓ و ھەﺳــﺘﯿﺎرە ﻛــە ھﺎوﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺎن دەﺑێﺖ ﻟێﯽ ﺑە ﺋﺎﮔﺎ ﺑﻦ .ﺋەم ﺷەڕە ﺳﺎردە ﻟە ﻧێﻮان دوو ﺑەرەﯾە ،ﺑەرەی ﭘﺎرﺗﯽ و ھﺎوﺑﯿﺮەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑەرەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان )ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻛﯚن(. ﺑــەرەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﺳــەﭘﺎﻧﺪن و ﭘەراوێﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ و ﺑەﺑــێ ﺣﺴێﺒﻜﺮدن ﺑﯚ ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ ﺳﺎزان، دەﯾﺎﻧەوێ دەﺳــەﺗەﻛﺎن دووﺑﺎرە داﺑــەش ﺑﻜەﻧــەوە ﻟــە رێﮕــەی دەﺳﺘﻮوری ھەرێﻢ و ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ )ﻛە ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2005ﺋﺎﻣﺎدەﯾﺎن ﻛﺮد ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗــﯽ( ،ھەروەھﺎ
ﻟەﮔــەڵ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ھەﻣﺎن دەﺳەﺗﯿﺎن دا ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ و ﺷێﻮازی ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺎن دﯾﺎری ﻛﺮد ﻟە ﭘڕۆژەی دەﺳﺘﻮوری ھەرێﻢ. ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ھەردوو ﺑەرە : ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛــە ﺣﺰﺑــﯽ ﯾەﻛەﻣە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﻟەﮔەڵ ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤە ﻟەﻻﯾەن ﮔەل و ﺳــەرۆك ﺧﺎوەن دەﺳــەت ﺑێﺖ .ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﯽ واﯾە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــەﺗێﻜﯽ ﺑەھێﺰە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟەم ﺑﺎرودۆﺧە ھەﺳﺘﯿﺎرەی ﺋێﺴﺘە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﯿﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑﯿﺖ. ﭘﺎرﺗﯽ ﭘڕۆژەی دەﺳﺘﻮوری ﻧەﺧﺴﺘە راﭘﺮﺳــﯿﯿەوە ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2009ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑە دەﻧﮕﯽ 96ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﭘەﺳﻨﺪ ﻛﺮا ،ﺋەوەش ﻟەﺳەر داوای ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن )ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﮔﯚران( ﻛە داواﯾﺎن ﻛﺮد دەﺳــﺘﻮور ﻧەﺧﺮێﺘە دەﻧﮕﺪان و ﺋەواﻧﯿﺶ دەﯾﺎﻧەوێ رای ﺧﯚﯾﺎن ەﺑێﺖ ﻟەﺳەری ،ﺑﯚﯾە ﭘﺎرﺗﯽ رێﺰی ﻟە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺋەو ﻻﯾەﻧﺎﻧە ﮔﺮت
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
رەﻧﮕە ﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن وەك وەزارەﺗێﻜﯽ ﺷﻜﺴــﺘﺨﻮاردوو ،زۆر ﻟە ﺟێﮕەی ﺧﯚﯾــﺪا ﻧەﺑێﺖ ،ﺷﻜﺴــﺘﺨﻮاردوو ﻛﺎﺗێﻚ دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﻛە وەزارەﺗەﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەك راﺑﮕەﯾەﻧێﺖ و دواﺗﺮ ﻧەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻣﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﺟێﺒەﺟێــﯽ ﺑــﻜﺎت ،وەزارەﺗێــﻚ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮاوی ﻧەﺑﻮوﺑێــﺖ ،ﻟــە ﭼﯽ و ﻟــە ﻛﻮێﺪا ﺷﻜﺴﺘﯽ ﺧﻮاردووە؟ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ﭘﺎڵﭙﺸــﺖ ﺑە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﯾﺎﺳــﺎی وەزارەﺗەﻛــە ،دەﺑێــﺖ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﻛﯚی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﺑﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﺑﻜﺎت ،ﺋەو وەزارەﺗە ﻟەوەﺗەی داﻣەزراﻧﺪﻧﯿﯿەوە ﻧــەك ھــەر ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋﯿــﺪارەی ﺋــەو دۆﺳــﯿە ﺑەرﻓﺮاواﻧــە ﺑﺪات، ﺑﮕــﺮە ﻟــە زۆر ﺑــﺎردا ﺑەﺟﯚرێــﻚ ھەڵﺴﻮﻛەوﺗﯽ ﻛﺮدووە ،رێﮕﺮ ﺑێﺖ ﻟە ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﺎﻧەی ﯾﺎﺳﺎ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ﺧﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧەﺗە ﺋەﺳﺘﯚی وەزارەﺗەﻛەوە. ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە
ﺧەڵﻚ
ﺳــﺎڵﯽ 2007ەوە ﺗەﻧﯿﺎ ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺳــەر راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﻟەﻻﯾــەك و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﺳــﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻧەوﺗــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺮاوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼڕ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،رەھەﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﻟــە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﺑﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزدا ﻧە ﺟێﮕــەی ﺑﺎﯾەﺧــﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮوە و ﻧە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ھەﺑﻮوە و ھەﯾە ،ﻟەﺑەرﺋەوەﯾە دەڵێﯿﻦ ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەك ﻧەﺑێﺖ ،ﻧﺎﻛﺮێ ﺑﺎس ﻟە ﺷﻜﺴﺘەﻛەیﺑﻜﺮێﺖ. ﺋــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە راﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەوە ھەﺑێﺖ، ژﻣﺎرەﯾــەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺑﯿﺎﻧــﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاوە، ﺑــەم ھﯿﭻ ﻛێڵﮕەﯾەﻛــﯽ ﻧﻮێ ﻟە ھەرێﻤﯽﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪاﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ،ﺟﮕە ﻟەو ﻛێڵﮕﺎﻧەی ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق و ﭘێﺶ ﺳــﺎڵﯽ 1991 دۆزراﺑﻮوﻧەوە و ﺑــﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮاﺑﻮون،ﯾﺎنﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺗێﺪا ﻛﺮاﺑــﻮو ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺗەﻗﺘەق و ﺗﺎوﻛێ و ﺧﻮرﻣەﻟە.
ﺗﺮ ﻧﺎﯾﺎﻧەوێ ﺧﯚﯾﺎن وا ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻜەن ﻛە ﻟەم ﺑێ دەﻧﮕﯿﯿە و رەھەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺗێ دەﮔەن ،دەﻧﺎ ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﭼﺎك دەزاﻧﻦ چ ﺑﺎﺳــە ،ﻛەﺳــێﻚ ﻛە ﺑێ دەﻧﮕﯽ ھەڵﺪەﺑﮋێﺮێﺖ و دەﺳــﺘﯽ ھەڵﺪەﭘێﻜێﺖ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،ﺷەﺧﺴــﯽ ﯾــﺎن ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﯾەوێ ﺑڵێﺖ: .1ﻧەﺧێﺮ ،ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻗﺴــەﻛﺎﻧﺘﺎن و ﺑﮋاردە و ﭼﺎرەﺳەرەﻛﺎﻧﺘﺎن ،ﻧەﺧێﺮ ﺑﯚ ﻟێﻜﺪاﻧەوەﻛﺎﻧﺘﺎن .ﻛەﺳﯽ ﺑێ دەﻧﮓ ﻟێــﺮەدا دەزاﻧێ وﺷــە دەرەﻗەﺗﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ﭼەوﺗــﯽ و ﭼەوێڵﯿﯿە، ﺋەو ھەﻣــﻮو ﻧەزاﻧﯿــﯽ و ﺗێﻜەڵ و
ﭘێﻜەڵەﯾﯿە ﻧﺎﮔﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە دەﯾەوێ ﺑە ﺑــێ دەﻧﮕــﯽ ﺳــەﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﺑﭽەﺳﭙێﻨێ. .2ﺋــەوەی ﻟــە ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﺗێ ﻧــەﮔﺎت ،ﭼﯚن ﻟە ﻗﺴــەﻛﺮدن ﺗێ دەﮔﺎت؟ ﻛەﺳﯽ ﺑێ دەﻧﮓ دەﯾەوێ ﺑەراﻣﺒەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻛێــﺶ ﺑﻜﺎﺗە ﻧﺎو ﭬﯚڵﺪەرێﻜﯽ ﺗﺮەوە ،ﭬﯚڵﺪەری ﺗێڕاﻣﺎن و ﭘﺮﺳﯿﺎرﻛﺮدن .ﺑێ دەﻧﮕﯽ ھەزاران ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺑەﺧﯚﯾەوە ھەڵﻮاﺳﯿﻮە ﻛە ھەر ﯾەﻛێﻚ ﻟەواﻧە دەرﮔە ﺑەﺳــەر ھەزاراﻧﯽ ﺗﺮدا دەﻛەﻧەوە. .3ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻓێﺮی ﻗﺴــەﻛﺮدن ﺑﯿﺖ ،ﺳــەرەﺗﺎ ﺑێ دەﻧــﮓ ﺑە .ﺋەو
ﻟەم ﺷەڕەدا ﻛێ ﺳەردەﻛەوێ؟ و دەﺳﺘﻮوری ﻧەﺧﺴﺘە راﭘﺮﺳﯿﯿەوە ﺑە ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑە ﺑﻨەﻣﺎی دەﺳﺘﻮور ﺑﯚ ھەﻣﻮواﻧە و ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿە، ﻧﺎﺑێــﺖ ﺑەﺑــێ ھەﻧﺪێــﻚ ﻻﯾەن ﺗێﺒﭙەڕێﺖ. ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺑــەرەی دووەم ﺑە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان داوای ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دەﻛەن ﻟــە ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن و ھەروەھﺎ دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜﺮێﻦ ﺑە ﺗەﺷــﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﮔﺸﺖ دەﺳەﺗەﻛﺎن ﺑﺪرێﻦ ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ وەزﯾــﺮان .ﻟێﺮەدا دەﭘﺮﺳــﯿﻦ ﺋﺎﯾﺎ ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان ﺑــﯚ دەﯾﺎﻧەوێ ﺳــەرۆك ﻟەﻻﯾــەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە ھەڵﺒﮋێﺮدرێ. ﺋەوەی ﺑﺎﺳﯽ ﺗﺮﺳﺎن ﻟە ﺑە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚر ﺑﻮوﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ دەﻛﺎت، راﺳــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە 10ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو رۆڵﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﺑﯚﻣﺎن دەﺳــەﻟﻤێﻨﯽ ﭼەﻧﺪ دەﺳــﺘﻜەوﺗﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑــﯚ ﻛﻮرد ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎوە و ھﯿﭻ ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟە
دەرەوەی ﯾﺎﺳﺎ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەداوە. ﺋــەوەی ﺑﺎﺳــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ دەﻛﺎت ،ﺑﯿــﺮی دەھێﻨﯿﻨــەوە ﺳﺎدەﺗﺮﯾﻦ ﭘێﻨﺎﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ )ﺣﻮﻛﻤﯽ ﮔەل ﻟەﻻﯾــەن ﮔەﻟەوە( ﯾــە و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺘﺮﯾﻦ ﺷــﯿﻮازی ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ھەڵﺒــﮋاردن، راﺳﺘەوﺧﯚﯾە ﻟەﻻﯾەن ﮔەﻟەوە ،ﺑەم ﻣﻦ ﻟێــﺮەدا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﺷــﺎراوەﻛەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕاﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛەم: ﺋــەوان ﺑــﺎش دەزاﻧــﻦ ﺋەﮔــەر ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرۆك راﺳﺘەوﺧﯚ ﻟەﻻﯾەن ﮔەﻟەوە ﺑێــﺖ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﭘﺎرﺗــﯽ ﺑﺒەﻧەوە ،ﺑﺎﺷــﯿﺶ دەزاﻧﻦ ﭘﺎرﺗــﯽ ﺑﯚ ﭼەﻧــﺪ ﺧﻮﻟێﻜــﯽ ﺗﺮ ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘەی ﻟــەﻻ دەﻣێﻨێﺘەوە. ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ رێﮕە ﻟە ﺑەردەم ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑــێ دەﺳــەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێــﻢ و ﮔەڕاﻧەوەی ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺸﺖ دەﺳــەﺗەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟــە داھﺎﺗﻮودا
ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺷﻜﺴﺖ ﺑەﭘێﯽ ﻟێــﺪوان و راﮔەﯾەﻧﺮاوەﻛﺎﻧﯽ وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن، دەﺑﻮو ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە 2012ەوە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﮕﺎﺗە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن ﺑەرﻣﯿﻠﯽ رۆژاﻧە ،ﺑەم ﻟە 2015ﺷــﺪا ﺋەو ﺋەﻧﺠﺎﻣە ﺑەدی ﻧەھﺎﺗﻮوە. ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە 25ی ﺋﺎﺑﯽ 2013رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎزﯾﺎن و ﻛەڵەك ﻟــە 2015دا دەﮔﺎﺗە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 150ھەزار ﺑەرﻣﯿﻠﯽ رۆژاﻧە و زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎزاڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛەن ،ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﻛــە دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ دەرەوە ھەﻧــﺎردە ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺑەم دەرﻛەوت ﺋەﻣڕۆ ﭘﺎوﺗﮕەﻛﺎن ﺗەﻧﯿﺎ دەﺗﻮاﻧﻦ ﻧﺰﯾﻜەی ﻧﯿﻮەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑــﺎزاڕی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن و ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﻛێﺸەی ﮔەورەﺷﻤﺎن ﻟــە ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ وەك ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﻟــە دەرەوە ﺑﯚ ﻧﺎوەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە! وەزارەﺗەﻛە ھەروەك ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ھێﺰی ﻛﺎری ﻧــەوت ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺑﮕﺮە ﭘﺎﺷەﻛﺸەی ﮔەورەی ﺗێﺪا ﻛﺮدووە.
ﺑەﭘێــﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮاوی وەزارەت، دەﺑﻮو ﻟە 2016دا ،رێﮋەی % 90ﻟە ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯿﯽ ھێﺰی ﻛﺎری ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﯚﻣﺎڵﯽ ﺑﻜﺮێﺖ، ﻟە 2012دا ،رێــﮋەی ھێﺰی ﻛﺎری ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ % 76دا ﺑــﻮو ،ﺑەم ﻟە 2014دا ھێــﺰی ﻛﺎری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوﺗﺪا ﺑــﯚ % 63داﺑەزﯾﻮە، ﺋــەوەش ﭘﺎﺷەﻛﺸــە ﻛﺮدﻧێﻜە ﺑە رێــﮋەی % 13ﻟــە ھێــﺰی ﻛﺎری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ھﯿــﭻ ﻛﺎم ﻟــە ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺑــﻮاری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻧــەوت ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا رێــﻚ ﻧەﺧــﺮاون، ﺳێﻜﺘەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﻧەوت و ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ وەك ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،ﻟە ﻛێﺸەی ﮔەورەداﯾە ،ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺑەڵێﻨﺪەرێﻜﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﻧەوت ﺑە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﺳﺘﯿﺎن ﺑەﺳەر ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛــەدا ﮔﺮﺗﻮوە و ﻛێﺒڕﻛێ ﺗێﯿﺪا ﺳــﻨﻮوردار ﻛﺮاوە ،ﺑﮕﺮە دوو ﺳــێ ﮔــەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺣﺰب ﺋﯿﺪارەی دەدەن. ﻧﺰﯾﻜــەی % 66ی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ
ﻛەﺳــەی ﻧﺎزاﻧێ ﺑــێ دەﻧﮓ ﺑێﺖ، ﻧﺎﺷــﺰاﻧێﺖ ﻗﺴــە ﺑﻜﺎت .دەﺑێﺖ ﺳــەرەﺗﺎ ﺑــێ دەﻧﮕــﯽ و رواﻧﯿﻦ ھەڵﺒﮋێﺮﯾﻦ ،ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﮔﻮرﺟﺘﺮ و ﺗﯿﮋﺗﺮ دەﮔﺎﺗە ﺧﺎڵــە ﻻوازەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﻟە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﺎوەدا ﺑە ﺧﯚی و ﺧەرﻣﺎﻧێﻚ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ ،ﺧﺎڵﯽ ھەﺳﺘﯿﺎر و ﺧﺎڵﯽ ﺑەھێﺰی ﻛەﺳﯽ ﺑەراﻣﺒــەرەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻻﻣﺎن. ﺋەو دەﻣە ﺋێﻤە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎش ﻗﺴە ﺑﻜەﯾﻦ. .4ﺑــێ دەﻧﮕﯿــﻢ ﻣﺎﻧﺎی ﻧــﺎڕازی ﺑﻮوﻧﻤە .ﻛەﺳﯽ ﺑێ دەﻧﮓ ﻧﺎڕازﯾﯿە ﺑە ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﺘﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺑێ دەﻧﮕە ﻧەك وەك ﺋەوەی دەﮔﻮﺗﺮێ ”ﻧﯿﺸــﺎﻧەی رازی ﺑﻮوﻧﯿەﺗــﯽ“ ﺑــێ دەﻧﮕــە ﻟەﺑەرﺋــەوەی دەزاﻧێ ﻗﺴــەﻛﺮدن ﺋﺎﻛﺎﻣێﻜــﯽ ﻧﺎﺑێــﺖ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی دەﺗﺮﺳــێﺖ و دەزاﻧێ ﻗﺴــەﻛﺮدن واﺗــە ﻛﺮدﻧەوەی دەﺳــﺘﯽ ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،واﺗە ﺋەوەی دێﻦ و دەﯾﻜﻮژن و دەﯾﺴڕﻧەوە.
.5ﺑێ دەﻧﮕﯽ واﺗە ﺋﺎزار ﺑﯚ ﺑەراﻣﺒەر. ﻛﺎﺗێﻚ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻚ و ﺋەواﻧەی ﺑە دۆﺳــﺘﺖ زاﻧﯿﻮن ،ﭘﺸــﺘﮕﻮێﺖ دەﺧەن و ﭘێﮕەی ﺷــﯿﺎوی ﺧﯚﺗﺖ ﭘێ رەوا ﻧﺎﺑﯿﻨﻦ ،ﺗــﯚش ﺑێ دەﻧﮓ دەﺑﯿﺖ ،ﺋەم ﺑــێ دەﻧﮕﯿﯿەت ﺋﺎزارە ﺑﯚ ﺑەراﻣﺒــەر ،ﺋﺎزارێﻜﯽ داﻧەﻣﺮﻛﺎوە و ﺑەردەوام ،ﺋﺎزارێﻜە ھﯿﭻ دەواﯾەك داﯾﻨﺎﺳەﻛێﻨێﺖ و ھێﻮاﺷﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە. .6ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ھێﺰە. ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ھێﺰە ﻛﺎﺗێﻚ ﻛەﺳێﻜﯽ ﻧﺎﻻﯾەق ﺑە ﺗﯚ ﺑەراﻣﺒەرت وەﺳﺘﺎوە و ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯿﺖ ﭘــێ دەﻛﺎت و ﺟﻨێﻮ دەدات ،وەﻟێ ﺗﯚ ﺳــەﯾﺮێﻜﯽ ﻧﺎوﭼﺎواﻧﯽ دەﻛەﯾــﺖ و ﺑێ دەﻧﮓ دەﺑﯿﺖ ،ﺑەو ﺑــێ دەﻧﮕﯿﯿەت ﭘێﯽ دەڵێﯿــﺖ ”ﻣﺮۆڤ دەﺑێــﺖ ﭼەﻧﺪ ﭘێﭙﻠﯿﻜﺎﻧە ﺑﭽێﺘە ﺧــﻮارەوە ،ﺋەوﺟﺎ دەﺑێــﺖ ﺑە ﻣەﺧﻠﻮﻗێﻜــﯽ وەك ﺗﯚ. دەﺑێــﺖ ﭼەﻧــﺪە رۆ ﺑﭽێﺖ ﺋەوﺟﺎ دەﺗﻮاﻧێﺖ وەھﺎ ﻗﺴە ﺑﻜﺎت“. .7ﺑــێ دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﺸــﺎﻧەی زاﻧﺎﯾﯿە.
ﻛەﺳﯽ ﻗﺴــەﻛەر و درێﮋدادڕ ﻛەم زاﻧﯿــﺎری و ﻧەزاﻧە .ﺋــەو ھێﻨﺪەی ﻧەﺧﻮێﻨﺪووەﺗــەوە ،زﻣــﺎن ﻧﺎزاﻧێ و زاﻧﯿــﺎری ﻧﯿﯿە ،دەﯾــەوێ ﺑڵێﺖ و ﺑڵێﺖ و ھــەر ﺑڵێﺖ ھەﺗﺎ ﺑە ﺋێﻤە ﺑڵێــﺖ ﻣﻨﯿﺶ ھەم و ﺷــﺘﻢ ﭘێﯿە. ﺋەم ﻗﺴــەﻛﺮدن و درێﮋدادڕﯾﯿەی دەﯾﺨﺎﺗە ﺳەر ﭘﺸــﺖ و ﺑە رووﺗﯽ ﺧﯚی دەﺧﺎﺗــە ﺑەردەﻣﻤﺎن .ﺋێﻤە ﺟــﻮان ﺟﻮان دەﯾﺒﯿﻨﯿــﻦ زاﻧﯿﺎری و ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋەو ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻗﺴەﯾەﻛﯽ دووﺑﺎرە و ﺑﺎزاڕی زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭻ ﻧﯿﻦ .ﺗێﯽ دەﮔەﯾﻦ ھەﻣﻮو ﺧﻮێﻨﺪەوارﯾﯿەﻛەی ﺋەو ﻟە زﻣﺎﻧﯽ داﯾﻜﯽ ﺧﯚﯾﯽ )ﺋەوﯾﺶ ھەﻣﻮو زاراوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎ(! ﺗێﭙەڕ ﻧﺎﻛﺎت، ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺑەردەم ﺋەودا ﻛەﺳﯽ ﺑــێ دەﻧــﮓ زار ھەڵﻨﺎھێﻨێﺘەوە و ﺑەس ﮔﻮێﯽ ﺑﯚ دەﮔﺮێﺖ و ﻟێﯽ ورد دەﺑێﺘەوە ،زاﻧﺎﯾﯿە .ﺋەﮔەر ﻗﺴەﻛﺮدن زﯾﻮ ﺑێﺖ )ﻛە زﯾﻮﯾﺶ ﻧﯿﯿە( ﺋەوا ﺑێ دەﻧﮕﯽ ﻟە زێڕە.
ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑە رێﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑە دەﻧﮕــﯽ 1 + 50ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ زۆرﯾﻨــە ﭘێﻚ ﺑێﻨﻦ ﺑێ ﻟــە ﭘﺎرﺗﯽ. ﺋــەوﻛﺎت ﺗەواوی دەﺳــەﺗەﻛﺎن ﻟەژێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان دەﺑێــﺖ .ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە دەﺗﻮاﻧﻦ دەﺳــەت ﻟە ﭘﺎرﺗــﯽ وەرﮔﺮﻧەوە و رێﮕە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﺮن! ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﺋەم ﻻﯾەﻧﺎﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ رووﻧﯿﺎن ﻧەﺑﻮوە ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺮﺳــە و ﺑە ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺳــێﺒەرەﻛﺎﻧﯿﺎن دژاﯾەﺗﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺋەوەی ﻛﺎﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻧﯿﯿە و ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﻟەﺑﺎر ﻧﯿﯿە. ﺑﯚﯾە ﺋەم دوو ﻻﯾەﻧە ﺋﺎﻣﺎدەن ھەﻣﻮو رێﮕەﯾەك ﺑﮕﺮﻧەﺑــەر ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﭘﯿﻼﻧەﯾﺎن ﺳــەر ﺑﮕﺮێــﺖ ،ﺑەﺑێ ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ رەوﺷﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﺴــێﺒﻜﺮدن ﺑــﯚ ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙﯽ ﺳﺎزان ﻟە ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ وەك دەﺳﺘﻮور و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ دەﺳەﺗەﻛﺎن .دﯾﺎرە ﺋەو ﺑﺮادەراﻧە ﻧﺎزاﻧــﻦ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ وت ﺑــە ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪن و زۆرەﻣﻠێ ﻧﺎﭼەﺳﭙێﺖ و دەﺑێﺖ ﺳــﺎزان ﺑﻜﺮێــﺖ .ﺋێ ﻛە ﺋەو راﺳــﺘﯿﯿە دەزاﻧﻦ ،ﺑەو ﻓﺸﺎر و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪﻧە دەﯾﺎﻧەوێ ﺑﮕەن ﺑە ﭼﯽ؟.
ﺑﯚﭼﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕاﻧە؟ ﮔﻮﻣــﺎن ﻟــەم ھەڵﻮێﺴــﺘە ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛﺮاوەیﯾەﻛێﺘﯽوﮔﯚڕان دەﻛﺮێــﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟەﻣﻜﺎﺗەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە دۆﺧێﻜﯽ ھەﺳﺘﯿﺎر ﺗێﺪەﭘەڕێﺖ و ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوەﺗە ﺳەرﺑﺎﺳــﯽ وﺗﺎن .ﺳــەرۆك ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟەم وت ﺑﯚ ﺋەو وت ﻛﺎری ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ﺋەﻣە ﺋێﺮاﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ دڵەڕاوﻛێ ﻛﺮدووە، ﭼﻮﻧﻜە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺧﯚﯾﺎن دەزاﻧﻦ. ﺋەوەی ﺟێﯽ ﺳــەرﻧﺠە و دەﺑێﺖ ﺑﮕﻮﺗﺮێﺖ ھــەر ﺑﺮادەراﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮون )ﻛــە ﺋەو ﻛﺎت ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﮔﯚران ﻟە ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮون( ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋەم ﯾﺎﺳــﺎ و ﺳﯿﺴﺘﻤەﯾﺎن ﺑە ﮔﻮﻧﺠﺎو زاﻧــﯽ و دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﯚ دا و ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﭘێﻜەوە ﭘەﺳﻨﺪﯾﺎن ﻛﺮد. ھەر ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە 30ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ 2013ﻣــﺎوەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ درێﮋ ﻛﺮدەوە. ﺋەی ﻧﺎﺑێ ﺑﭙﺮﺳــﯿﻦ ﺋــەرێ ﺧێﺮە ﺋێﺴــﺘە 180ﭘﻠــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﺘــﺎن ﮔﯚڕا؟ ﺧﯚ ھەر ھەﻣــﺎن ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ھەﻣﺎن ﻛەﺳەﻛﺎﻧﻦ. ﺋــەو ھەڵﻮێﺴــﺘە ﻧﺎﻟﯚژﯾﻜﯿﯿــەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﺧﯚﺳەﭘﺎﻧﺪن و ﺋﯿﺴــﺘﻔﺰازﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺑﯚﻧــﯽ ﭘﯿﻼﻧﮕێڕی ﻟێ دێﺖ
و ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﭘﯿﻼﻧﮕێڕی ﺋێﺮان و ﻋێﺮاق ﻟە دژی ﭘﺎرﺗــﯽ و ﭘڕۆژەی ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧــﯽ ﻟە رێﮕــەی داﻋﺶ و ﺑڕﯾﻨﯽ ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻚ ﭼﯚك ﺑە ﺑﺎرزاﻧﯽ داﺑﻨێﻦ .ﺑﯚﯾە ﺋــەم رێﮕەﯾە دواﯾﯿﻦ ﻛﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﯽ رژێﻤﯽ ﺋێﺮان و ﻋێﺮاﻗە ﺑــﯚ رێﮕﺮﯾﮕﺮﺗﻦ ﻟە ﻛﻮرد، ھــﺎوﻛﺎت ﭼﺎﻧﺴــێﻜﯽ ﺑەھێﺰە ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﻋەرﺷــﯽ دەﺳــەت ﻻ ﺑەرن، ﺋەوە ﻣﺎﻓێﻜﯽ رەواﯾە ﺑﯚ ھەر ﺣﺰﺑێﻚ ﺑﯿﺮی ﻟێ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑــەم ﺋەوەی ﻧﺎڕەواﯾە ھەوڵﯽ ﻧﺎﻧەوەی ﻛێﺸــە و ﺋﺎژەوە ﺑﺪەﯾﺖ و دەﺳــﺖ ﺑﯚ ﮔﺸﺖ ﺋەو ﭘﺮﺳﺎﻧە ﺑﺒەی ﻛە دەﺑێﺘە ھﯚی ﻟێﻜﺘﺮازاﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺒﯿﺖ ﺑە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘﯿﻼﻧﮕێڕﯾــﯽ ﺋێﺮان و ﺷەڕی ﺑە وەﻛﺎﻟەﺗﯽ ﺑﯚ ﺑﻜەی. ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺋەم ﺷەڕەدا ﯾﺎن ﺑەرەی ﺋێﺮان ﺳەردەﻛەوێﺖ ﯾﺎن ﺋﯿﺮادەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﺳەردەﻛەوێﺖ. ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧــەوەی ﺋــەم ﭘﺮﺳــە ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە دەﺑێﺖ :ﯾــﺎن ﭘﺎرﺗە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺑەرەﻛﺎن ﯾەﻛﻼ دەﻛەﻧەوە ،ﯾﺎن ﺋەو ﭘﺮﺳــە دەدرێﺘە ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑڕﯾﺎر ﻟە ﺟﯚری ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ وت ﺑﺪات .ﯾﺎن ﺋەوەﺗﺎ ﮔﺸﺖ ﺋەو ﭘﺮﺳە دوا دەﺧــﺮێ ﺑﯚ ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﺋەم ﺑﮋارەﯾە ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋاردە دادەﻧێﻢ.
ﺧﺎوەﻧــﻜﺎر ﻟــە ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟە دۆزﯾﻨەوەی ﻧەوت ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﺑــﻮون و % 34ﯾﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﻧــەوت ﺑﺪۆزﻧەوە و ﮔەڕاوﻧەﺗەوە .ﻓەزڵــﯽ دۆزﯾﻨەوەی ﻧــەوت ﺑــﯚ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧﺎﮔەڕێﺘەوە ،ﺑەم ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺋەوان ﻟــە ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛێڵﮕــەﻛﺎن ،ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەﯾﺎن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﺧــﯽ ﺑــەدوادا ﮔەڕاﻧــەوە ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﺧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن ﻟە ﺋەﺳﺘﯚی وەزارەﺗەﻛە دەﻛەوێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧــﯽ وەزﯾــﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﺑﻮو، ﻟە دوو ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوودا ژﻣﺎرەی ﻛێڵﮕە ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎن ﺑەﺗەواوی ھەڵﺒﻜﺸــێﻦ ،ﺑەم ھەڵﻜﺸــﺎﻧێﻚ ﻧەﺑــﻮو ،ﺷﻜﺴــﺘەﻛە ﺋەوەﯾــە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑەرﻧﺎﻣەﮔەﻟێﻜﯽ ﻟەﺳــەر ﺋــەو ژﻣﺎراﻧە داڕﺷــﺘﺒﻮو ﻛــە ﻟــە زاری وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە رادەﮔەﯾەﻧﺮان، ژﻣــﺎرەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﻧەﺑــﻮون و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﮔەورەی داراﯾﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮو. وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ھــﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯽ ﺑــﻮو ﻟە ﺑێ ﺑﺎﻛﯿﯿەﻛﯽ ﺑێ ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ﺑەراﻣﺒەر ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ،ﺳەرەڕای ﺳەرەڕۆﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋەﻗڵﯿﯿەﺗــە دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿەﺗەﻛــەی ﺑەﻏﺪا ،ﺑەم ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ھەوﻟێﺮ
دەﺑﻮو ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑێﺖ ،ﻛە ﭼەﻛێﻜﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوە ھەﺑێــﺖ ،ﺋــەو ﭼەﻛەی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەرھەم ،ﺗﻮاﻧﺎی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە و ﺳــﺎﺧﻜﺮدﻧەوەی ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺑﯚ دەﻛﺮد ،دەرﻧەﻛەوت، ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺑەﻏﺪا ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑڕی. ھەﻣﻮو ﺋەو ﺋەﻧﺠﺎﻣــەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە 2007ەوە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆ ﺑەدەﺳﺘﯽ ھێﻨﺎوە ،ﺑەردەوام ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوە ﻟە ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧــﺪا ،ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺋەو وەزارەﺗــە ،ﺗــﺎ ھەﻧﻮوﻛــە ﻧــەك ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ﺗێﺪا ﻧەﺑﻮوە و ﻧﯿﯿە ،ﺑﮕﺮە ﺧەڵــﻚ وەك ﺋﺎﻣﺮازێﻜﯽ ﻣﺮدوو ﻟە ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە. ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑــە ﺟﯚرێﻜە ﻛە ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋــەوەی ﻧــەوت ﺑﺨﺎﺗە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﺧەڵﻜەوە ،ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە ﺧەڵﻚ دەﺧﺎﺗــە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻧەوﺗەوە. ﺋەوە ﺋەو ﺧﺎڵە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﯾە ﻛە ﻟە ﭘﺸﺖ ھەﻣﻮو ﺷﻜﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ وەزارەت و ﻟێﻜەوﺗــە ﻧەرێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت ﻟەﺳــەر ﺧەڵﻚ ﺋﺎﻣﺎدەﯾە .ﻛێﺸەﻛە زۆر ﻟە دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﮔەورەﺗــﺮە ،وەك ﺋەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ
ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن وێﻨﺎی دەﻛەن، ﺑﻨﭽﯿﻨەی ﻛێﺸەﻛە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘێﮕەی ﺧەڵﻜە ﻟە ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. دەﺑێــﺖ ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن ﻟەﮔــەڵ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣــﺎی دروﺳــﺘﻜﺮدن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﭘێﮕــەی ﺧەڵﻚ ﺑێﺖ ﻟــە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە دﯾﺪﮔەﯾەﻛﯽ رووﻧە ﺑﯚ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛە،ﺧﺎڵێﻜﯽﺑﻨﭽﯿﻨەﯾﯿە و ﻟــە ﺑﺎری ﻛﺮدەﻧﯿﺸــﺪا ﭘێﭽەواﻧە ﻛﺮدﻧــەوەی ﺋەو ھﺎوﻛێﺸــەﯾەی وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺋﯿﺸﯽ ﻟەﺳەر دەﻛﺎت. ﺑﺎﻧﮕەﺷــەﻛﺮدن ﺑﯚ ﻣﺴﯚﮔەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﮕەی ﺧەڵﻚ ﻟە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا دێﺖ ،ﻛە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋەواﻧــەی ﺧﯚﯾﺎن وەك دژﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﻧﻤﺎﯾــﺶ دەﻛەن ،ﻟە ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟەﺳــەر دەرﻛەوت و ﻟێﻜەوﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛەﺗێﭙەڕﯾﺎنﻧەﻛﺮدووە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﺋێﻤەدەﻣﺎﻧەوێھەڵﻮەﺳﺘە ﻟەﺳەر ھﯚﻛﺎرەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ .ھەر ﺋەو ﺧﯚ ﺧەرﯾﻜﻜﺮدﻧــەی ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﺑە ﻟێﻜەوﺗەﻛﺎﻧەوە ،ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر ﺑﻮوە ﻟەوەی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن وێــڕای ھەﻣــﻮو ﺷﻜﺴــﺖ و ﺑێ ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ،وەك ﺑــﺮاوەی ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛەدەرﺑﻜەوێﺖ.
ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮور
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوو ﺋﺎﻣﺎرێﻚ ﻟەﻻﯾــەن ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺋﺎﻣﺎری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن راﮔەﯾەﻧﺪرا ﻛە ھەژاری ﺑەر ﻟە ﺳــﺎڵێﻚ ،رێﮋەﻛەی % 8،2ﺑﻮوە ،ﻛەﭼﯽ ﻟە ﻣﺎوەی ﺑەردەواﻣﺒﻮوﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و داراﯾﯽ ﻧێﻮان ھەرێــﻢ و ﺑەﻏﺪا ،ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە ﺑﯚ ،% 9ﺋەم ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی رێﮋەﯾە ﻟە ﻣﺎوەی ﯾەك ﺳــﺎڵﺪا رووی داوە ،ﺑەر ﻟەوەی ھﯚﻛﺎرە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﻛە ﺑەﺷێﻜﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻛەوە ھەﯾە ﺗﺎ ﺑﺒێﺘە ھﯚی ﺷــﺎن ﺧﺎڵﯿﻜﺮدﻧــەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەو ھەﯾﺴــﺎﻧە ھەژارﯾﯿــە ،ﺋەوە دەﺳــەﻟﻤێﻨێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ھەژارە ﻟە ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ﺧەڵﻚ. ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەرز ﺑﻮوﺗــەوە ﺑــﯚ 5ﻣﻠﯿﯚن و 300ھــەزار ﻛەس و ﺋەو رێﮋەﯾەش ﭘﺸﺖ ﺑە ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﺑەﺳﺘﻦ ﻟەﻻﯾەك و ھەروەھﺎ ھەرێﻢ ﭘﺸــﺖ ﺑە داھﺎت و ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و ﻧــەوت ﻧﺎﺑەﺳــﺘێﺖ ،ﯾﺎن ﺑەھﯚی ﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاق و ﺋێﺮان و وﺗﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﯚی ﻧﺎﭼێﺘە ﺳەر ،ﻛەﭼﯽ ﻟەﺑﺮی ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو رێﮋە زۆرە ﻟە ھەژاری ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ﻧﺰﯾﻜەی دوو ﻣﻠﯿﯚن ﺋﺎوارەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان و ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺳــەر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑەﺑێ ﺑﺎﻛﺎﻧە ﻟەﭘێﻨﺎو ﮔﺮەوی ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا ،ﻗﺒﻮوڵﯽ ﺋەو ھەﯾﺴــﺎﻧەی ﻛﺮدووە ،ﻟە ﺣﺎڵێﻜــﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻚ دەﺗﻮاﻧێ ﮔــﺮەوی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﻜﺎت ﻛە ﺑــڕوای ﺑە ﭘەﻧﺎھەﻧﺪەﯾﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ھەﯾــە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻟێﻘەوﻣﺎن ،ﺋەو وەﺧﺘەی ﻛە ﻛێﺸەی داﻧﯿﺸﺘﻮان و ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻟە ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون و ﺑێﻜﺎری و ﺑێ ﻣﻮوﭼەﯾﯽ و ﻛێﺸە ﺋﯿﺪارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﭼﺎرەﺳــەر ﻛــﺮدووە ،ﺑەم ﻛە ﮔﺮەوەﻛە ﻟەﺳەر ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺧەڵﻜە و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯿﺶ ﺑﺎرەﻛەی ھێﻨﺪەی ﺗﺮ ﮔﺮان ﻛﺮدووە ،ﻣﺎﻧﺎی ﺋەوەﯾە ھەرێﻢ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ھەژارە ﻟە ﺋﯿﺪارەدان و ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮوە. ﺑێــﻜﺎری ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ھــﯚﻛﺎرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺋەم ھەرێﻤەﯾە ﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔەورە ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا دێﻨێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑێﻜﺎری و ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ رووی ﻟە ھــەر وﺗێﻚ ﻛﺮد ،وەﺧﺘێﻚ ﺋەﻣە ﻧەﻣﺎ ،ﺋﯿﺘﺮ دەﺑێ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻛێﺸەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺳﺘەم و دزی و ﻣﺸەﺧﯚری ﺑﯿﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە دەﺳەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواو ﻟە ﺑﺎزاڕ و داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑﻜﺎت ،ﺋﯿﺘﺮ ﭼــﯚن دەﺗﻮاﻧێ ﺑــەو ھەﻣﻮو ﺋﺎوارەﯾەوە ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺋەوە ﺑﺪات ﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ھەژاری ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻧﺎﺑێﺖ ﺑﯚ ﺳــەر ﺗەﻧﺎھﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەﻣە ھەژاری ﺧەڵﻜە ﯾﺎن ﺣﻜﻮوﻣەت ھەژارە؟. ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ﯾەﻛێــﻚ ﻟەو ھﯚﻛﺎراﻧەﯾە ﻛە ﺧەڵﻚ ﺑەزۆر دەﺧﺎﺗە ﺧﺎﻧــەی ھەژارﯾﯿەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧەڵﻚ ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑەﻛﺎرە ،ﺑەم ﺑەﺑێ ﺑەراﻣﺒــەر و ﻣﻮوﭼە ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎدﯾــﺎر دوا دەﺧﺮێﺖ و ﺑﺎزاڕﯾﺶ ھەﻣﯿﺸــە ﻟە ھەﯾﺴــﺎﻧە ،ﺋەم ھﺎوﻛێﺸــەﯾە ﻟەو ﺳﯿﺎﺳەﺗەوە ﺳــەرﭼﺎوەی ﮔــﺮت ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ھەردوو ﺣﺰﺑەﻛەوە ﻛە دەﺳەﺗﺪاری ﯾەﻛەم ﺑــﻮون ﻟە ھەردوو زۆﻧەﻛە ،ﺑــﯚ رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ھەوادارەﻛﺎﻧﯿــﺎن و ﺧەڵﻚ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻟــە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﺑە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺸــﺖ و ﺑﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﮔﺮﺗﯿﺎﻧە ﺑەر ،ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ھﯚﻛﺎراﻧەﯾە ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەری ﻧەرێﻨﯿﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮد و وای ﻛﺮد ﺧەڵــﻚ ﻛﺎر ﻧەﻛﺎت ﯾﺎن داوای ﻛﺎری ﺋﺎﺳــﺎن و ﺑێ ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون ﺑﻜﺎت ،ﺋەﻣە رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﺋەو ﺳﯿﺎﺳەﺗە ﺑﻮو ﻛە ﭘﺎرەی ﻧەﻗﺪ ﺑەدەﺳﺖ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧەوە ﺑێﺖ، دﯾﺴــﺎن ﺋەﻣەش ﯾەﻛێﻚ ﻟە دﯾﺎردە ﺳﯿﺤﺮاوﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻮو ﺧەڵﻜﯽ ﭘێ راھێﻨﺮا و ﻟە ﭘڕێﻜﯿﺸﺪا ھەﻟﻮﻣەرﺟە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــە ﮔــﯚڕا و ﭘﺎرەﻛە وەك ھەڵــﻢ ﻧەﻣﺎ و ﭼﻮوەوە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯿﺎﻛﺎن ﻛە ﻟە ﭘﺸﺖ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﺋەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﺑﻮون ﻛە ﺑە ﻗﯿﺴﺖ ﺷﻤەﻛﯿﺎن ﺑە ﺧەڵﻚ دەدا ،ﺋەﻣە ﻟە ﺣﺎڵێﻜﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ دەﯾﺰاﻧﯽ دواڕۆژی ﺋەم ﻣﺎﻣەڵەﯾە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە ،ﻛەﭼﯽ ﻟەﺑەر ھەژاری ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ رێﮕە ﺑەو ھەﯾﺴــﺎﻧە ﺑﮕﺮێﺖ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺑﻮوەﺗە ﺑﺎر ﺑەﺳەرﯾەوە.
ﮔﯿﺮﻓﺎن ﭘڕﻛﺮدن و ھەﺳﺘﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ؟ دەﭘﺮﺳــﯿﻦ ﻟــە ﻛﺎم ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻣێــﮋووی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛــﻮرد ﺑﯿﺮی ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻛﻮردی ھەﺑﻮوە؟ ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺑﻮون ﺑەدەوڵەت ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛێﺸــەی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯿــﺮی ﻧﺎﺳﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯿﯿە .ﺗــﯚ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﺖ ﻟەﻧﺎو ﺟەرﮔەی وﺗﺎﻧﯽ ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﻮﻧﺪڕۆ و ﻓﻮل ﮔﻠﯚﺑﺎل ﺑﯿﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھێﺸﺘﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﺑــﻮون ﺑــە دەوڵەﺗﺖ ﺗێﻨەﭘەڕاﻧﺪووە .ﻟە ﻧﺎﺧەوە دژی ﺑﯿﺮی ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﻮﻧﺪڕۆم، ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــە ﻧﯿــﻮەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺳــەدەی راﺑــﺮدوودا ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﺋەو ﺑﯿــﺮە چ ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ ﺑﯚ ﺋەوروﭘﺎ ھێﻨﺎ .ﺋەﻣە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﻟــە رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ و ﻋێﺮاق ھــەر ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە. دژی ﺋــەوەم ﻛــﻮرد زاڵ ﺑﻜەم ﺑەﺳــەر ﻧەﺗەوەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺗﺎ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻣــﻦ و ﺑەﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ ﻣﻦ ﺑﺠﻮوڵێﺘــەوە ،ﺋەﮔﯿﻨﺎ ھەرﭼﯽ ﻛەرەﺳﺘەی ﭼەﻛﯽ ھەﯾە دژی ﺑەﻛﺎری ﺑﮫێﻨــﻢ ﺑﯚ ﺑﺎوەڕھێﻨﺎﻧﯽ ﺑەﻛﻮردﺑﻮون ،ﻧەﺧێﺮ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺷــێﻮازەی ﻧﺎﺳﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻧﯿﻢ، ﺑەم ﺋەو ﻣﯿﻠﻠەﺗە ﺳﺎوێﻠﻜەﯾەی ﻣﻦ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛەی درك دەﻛﺎت ﻛە: ﯾەﻛەم ،ﻧﺎوی ﻋەرەﺑﯽ ﻟە ﻣﻨﺪاڵ ﻧەﻧێﺖ و ﺧﯚی ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻣﺎڵــﯽ ﻛﻮرد وێﺮان ﻧــەﻛﺎت ،ﻧە دﯾﻨﺪاری ﺋﺎواﯾە ﻧە ﻣﺤەﻣەدﯾﺶ ﺑــەوە دڵﯽ ﺧــﯚش دەﺑــێ ﺗﯚ ﻧــﺎوی ﻣﻨﺪاڵەﻛەﺗﯽ ﻟێ ﺑﻨێﯿﺖ،
ﺋەﺣﻤەد و ﺋەﺳﻌەد و ﻣﺤەﻣەد. ﻟە ﻛﺎﻣە دەﻗﯽ ﻗﻮرﺋﺎن ﺷــﺘﯽ وا ھﺎﺗﻮوە دەﺑــێ ﺋﯿﻼ ﻧﺎوی ﻣﻨﺪاڵ ﻋەرەﺑﯽ دواﻛەوﺗﻮو ﺑێﺖ!. دووەم ،ﺋێﻮە ﮔﻠەﯾﯿﺘﺎن ﻟە ﺳەدام ﺣﻮﺳێﻦ دەﻛﺮد ﺑەوەی ﺗەﻋﺮﯾﺒﯽ دەﻛﺮد ،ﺋەی ﺑﺎﺷە دەوڵەﻣەﻧﺪی ﻧەزاﻧﯽ ﻧﺎﻛــﻮرد ،ﻛێ زۆری ﻟێ ﻛﺮدووی ﻧﺎوی ﭼێﺸﺘﺨﺎﻧەﻛەت ﺑﻨێﯽ ”ﻣەﺗﻌەﻣﯽ ﺑﺎب اﻟﺤﺎرە“ و ”ﻓﻨﺪﻗﯽ ﻟﯿﺎﻟﯽ ارﺑﯿﻞ“ و ”ﺻﺎﻟﯚﻧﯽ ﺋــﻮم ﺗەرەﻣــﺎش“ .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺳــﺎوێﻠﻜە ﺑﯚ دەﺑــێ ﺧەڵﻚ ﻟە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﺑە ﺋﺎﮔﺎت ﺑێﻨێﺘەوە و ﻓێﺮی ﺑﯿــﺮی ﻧەﺗەواﯾەﺗﯿﺘﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚ ﺋێﻮە ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺧﯚﺗﺎن ﻧﺎڵێﻦ ھەﻣﻮو ژﯾﺎﻧﯽ ﺷــﺎﺧﻤﺎن ﻟەﭘێﻨــﺎو ﻛﻮرداﯾەﺗﯽ ﺑەﺳــەر ﺑﺮدووە ،ﺋــەی ﻛەواﯾــە ﭼﯚن دێڵــﯽ زاﻧﻜﯚ ﻟــە ﻧﺎوﺟەرﮔەی ھەوﻟێــﺮ ﻧــﺎوی ﻟــێ ﺑﻨﺮێــﺖ ”ﺣەﯾــﺎت“” ،ﺑﯿــﺎن“ و .ھﺘﺪ. ﭘێﯿــﺎن ﻧﺎﺧﯚش ﺑﻮو ﺷــﺎھﺎﻧەی ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯽ ﺑێﺖ ،ھــەر ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ و ﺑﯚ ﺷﻮێﻨێﻜﯿﺎن ﺗێﮫەڵﺪا و ﻟەﺳەر ﺋــەم ﻧﺎوە دﻧﯿﺎﯾــەك دادﮔەﯾﯽ و ﺑﯿﻨەوﺑەردەﯾــﺎن ﻛــﺮد ،ﻛەﭼﯽ دواﯾــﯽ ﻛﺮدﯾﺎﻧە ”ﺑﯿــﺎن“ و ﻟە ھەﻣﻮوی ﺧﯚﺷﺘﺮ ،ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﮔــەورەی زاﻧﻜﯚﻛە ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎر ﮔﻮﺗﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ﭘەﻧﺠﺎ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎم ھەﯾە ﻛە 48ﯾﺎن داﻋﺸــﻦ واﺗە ﻋەرەﺑــﻦ .ﺑﯚﭼﯽ ﻟــێ ﻧﺎﮔەڕێ ﺋێــﻮاران ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ھەژارﯾﯽ ﻧﻮﺗــەك ﺗێﺒﭙەڕێﻨﻦ و ﻛﺎر و ﻛﺎﺳــﺒﯽ ﭘێ ﺑﻜــەن .واﺗە ﭘﺎڵﻨــەری ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺸــەﺧﯚری و ﺧﻮو ﭘێﻮەﮔﺮﺗــﻦ و دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮوﻧە، ﺑﯚﯾە ھەﻧﺪێ ﺳــﻮاڵﻜەر دەﺑﯿﻨﯽ ﻛە ﻟــە ھەڕەﺗــﯽ ﮔەﻧﺠێﺘﯿﺪان و ﺗﻮاﻧــﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن ھەﯾە، ھەﯾﺎﻧە ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﮔەﻧﺞ و ﺷــﯚخ و ﺷــەﻧﮕە و دﯾﺎرە ﻣێﺮدی ھەﯾە، ھەﯾــە ﻣێﺮدﻣﻨﺪاڵێﻜە و دەﺗﻮاﻧێ ﻛﺎر ﺑــﻜﺎت ،ﻛەﭼــﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ دەﺳــﺘﺒەرداری ﺑﺒــﻦ .ﺋەﻣﺎﻧە ﺷﻜﯚی ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ و ﻋﯿﺰەﺗﯽ ﻧەﻓﺲ و ﺷــەرم و ﺋەو ﺷﺘﺎﻧەﯾﺎن ﻟەﭘێﻨــﺎو ﭘﯿﺸــەﻛەﯾﺎﻧﺪا ھەڕاج ﻛﺮدووە. ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﻟەﺑەرﺋــەوە ھــەر دﯾﺎردەﯾەﻛــﯽ دزێــﻮی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﻧﺎﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﯽ دەرووﻧﯽ و رەوﺷﺘﯿﺸــە ،دەرووﻧﯿﯿــە ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﺑﻮوەﺗــە ﺟــﯚرە ﺋﺎﻟﻮودەﯾﯿــەك و ﺧﺎوەﻧەﻛــەی ﻧﺎﺗﻮاﻧــێ وازی ﻟــێ ﺑێﻨــێ و ﺗﻮوﺷــﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ دەرد و دای دەﻛﺎت ،ھەروەھﺎ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﺗێــﻚ ﺷــﻜﺎﻧﺪووە و ﺋﯿﺘﺮ ﺑــە ﻣﺮۆﭬێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧەﻣﺎوە، ﺑﯚﯾــە ﺷــەرم و ھەﺳــﺘﯽ ﻟەﻻ ﻧەﻣــﺎوە و ﺗەرﯾﻘﻜﺮدﻧــەوە و رووﺷــﻜﺎﻧﺪﻧەوەی ﺑــەﻻوە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿە .ھەروەھــﺎ ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﯽ رەوﺷﺘﯿﺸــە،
ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەو ﻛﺎرە ﻓﺮﯾﻮداﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــە و ﺑەﻓﯿڕۆﺑﺮدﻧﯽ ﭘﺎرە و ﭘﻮوﻟﯿﺎن و ﺑﺮدﻧﯽ ﺑەﺷﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﻧەداری راﺳﺘەﻗﯿﻨەﯾە .ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟەو دەرھﺎوﯾﺸــﺘە رەوﺷــﺘﯿﯿە ﻧﺎﭘەﺳــەﻧﺪاﻧەی ﺗــﺮ ﻛــە ﻟێﯽ دەﻛەوﻧەوە. ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ھەﻣــﻮو ﻛﺎت ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﺑــﻮوە ،ﺑەم ﭘــﺎش ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ دۆﺧﯽ ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎ زۆر ﺧﺮاﭘﺘــﺮ ﺑﻮوە و ﺳــﻮاڵﻜەران ﻟە ھەﻣﻮو ﺷــﻮێﻨە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺟﻤەﯾــﺎن دێ و ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﯽ ﺳــەﯾﺮ و ﺳــەﻣەرە ﺑﯚ ﭘﺎرە ﻛێﺸﺎﻧەوە ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ ،ﺋەﻣە ﻟە رەﻣەزاﻧﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﭘەرە دەﺳێﻨێ و ﻟە ﻗەراغ ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﻧﺎر ﺷــﺎر ﺧێﻮەﺗﯽ ﻛﺎﺗﯽ ھەڵﺪەدەن ﺗﺎ ﺧەڵــﻚ ﺷــﺘﯿﺎن ﺑــﯚ ﺑﺒﺎت، ﻟــە ﻣﺰﮔەوﺗەﻛﺎن ﺑــە ﻣﻠﮫﻮڕی ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەﻧﺎو ﺧەڵﻜــﺪا دەﻛەن و ﺗﯚﺷەﺑەرەی ﺳــﻮاڵ دادەﻧێﻦ. ﺋــەم دﯾﺎردەﯾە ﺟﮕە ﻟــە دﯾﻮە ﻓﺮﯾﻮدەرەﻛــەی ،ﻟــە رووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﺸــەوە ﺋەزﯾەﺗﯽ دڵﯽ ﻣﺮۆڤ دەدا ﻛە ﺋــەو ﺑﻨﯿﺎدەﻣﺎﻧە ﺑﯚ ﭘﺎرە وا ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻮوك و رێﺴﻮا دەﻛەن ،ﺑﯚﯾە ﺋﯿﺘﺮ ﻛﺎﺗﯽ ﺋەوەﯾە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘﻼﻧێﻚ ﺑﯚ ﺑەرﮔﺮﺗﻦ ﺑەو دﯾﺎردە ﻧﺎﻟەﺑﺎرە داﺑﻨێﺖ.
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑەﺗﺎڵە و واﻧە ﺑڵێﻨەوە ﻟــەو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧــە ،ﺑﯚﭼﯽ دەﭼﯽ ﻧــﺎوی ﻋﺮووﺑەی ﻟــێ دەﻧێﯽ و داھﺎﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﺷﯿﻌە و ﺳــﻮﻧﻨەی ﻋەرەب دەﻧێﺮی! .ﺑە ﺷﺎھێﺪی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەﻛﯽ زاﻧﻜﯚ، ﭼەﻧﺪ رۆژێــﻚ ﻟەﻣەوﺑەر ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮاﯾﻨــەوە ﻛــە ﺋــەم زاﻧﻜﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﭘﺴــﭙﯚڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤەﯾــە ﻛــە واﻧــەی ﺗێــﺪا ﺑڵێﻨــەوە ،ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻜﯽ دﻛﺘﯚرای ﻋــەرەب داﻧﯿﺸــﺘﺒﻮو ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑەش و ﺑڕﯾﺎردەر ﻛە ھەردووﻛﯿــﺎن ﻋەرەﺑﻦ ،ﮔﻮﺗﯽ ﺑەھەﻣــﻮو ﺷــێﻮەﯾەك زﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردی ﻟێــﺮە ﻗەدەﻏەﯾە ﻟەﻧﺎو ھﯚڵــﯽ ﺧﻮێﻨﺪن .ﺑــﺎوەڕ ﺑﻜەن ﺗەزﯾﻨێﻚ ﺑەﻧﺎو ھەﻣﻮو ﻟەﺷــﻤﺪا ھــﺎت و زۆر ﭘێــﻢ ﺳــەﯾﺮ ﺑﻮو، ﻟە ﺧﯚم ﭘﺮﺳــﯽ ھەر ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺋێــﺮە ھەوﻟێﺮە ﯾــﺎن ﻓەﻟﻮوﺟە، ﺋەوە دەﺳەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺣﻮﻛﻢ دەﻛﺎت ﯾﺎن ﺳەﯾﺪ رەﺋﯿﺲ؟!. ﺳێﯿەم ،ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ ﺟەوھەری ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﺗﻜﺎﯾە ﻣەﺑەﺳﺖ ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋــەو ھەﻣﻮو ﺋﺎوارەﯾە ﭼﯿﯿە؟ ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەﻏﺪای ﻋەرەﺑﯽ ﺧﯚی ﺋﺎوارەی ﺋەﻧﺒﺎر و روﻣﺎدی وەرﻧەﮔﺮت ،ﺗﯚ ﺑﯚﭼﯽ وەرﺗﮕﺮت؟ ھەر ﺑەڕاﺳــﺘﯽ دەﺗەوێ ﺗﺎﻛەی ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯿﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸــﺎن ﺑﺪەی، ﺑــﯚ ﻧﯿﺎزﭘﺎﻛﯽ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەت و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟەﮔەڵ ﻋــەرەب چ ﺳــﻮودێﻜﯽ ھەﯾــە؟ .ﻟەﻛﺎﺗﯽ
• ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS ﺧﯚی ﺳــەرﺑﺎزی ﺳەدام ﺋەﻧﻔﺎل ﮔﻮﺗﯿﺎن ﺋێﺮەش ھــەر ﻋێﺮاﻗە و و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎراﻧﯿﺎن ﻛﺮدﯾﻦ ،ﻛەﭼﯽ دەﺑێ دەﻧﮓ ﺑﺪەﯾــﻦ و ﻓﯚرﻣﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھەر ﺳــەرﺑﺎزێﻜﯽ ﺧﯚراﻛﯿﺎن دەرﻛﺮدووە ،ﺋەوﻛﺎت دەﺳﺘﺒەﺳەر دەﻛﺮد زۆر ﻣﺮۆﭬﺎﻧە ﭼﯽ! ﺧﯚ ﮔﻮﺗﺘﺎن ﻧﺎﺑێ ﻣﻮڵﻚ ﺑەﻧﺎو ﺧﺰﻣەﺗــﯽ دەﻛــﺮد و ﺑەڕەی ﺑﻜەن ﺑە ﯾﺎﺳﺎ ،ﺑەم ﺋەو رﯾﺰﭘەڕە دەﻛــﺮد ،ﺋەوە ﮔﻮﺗﻤــﺎن ﺑﯚﻣﺎن ﭼﯽ ﺑﻮو ﺗێﺘﺎن ﺧﺴــﺖ و ﺋێﺴﺘە ﺑﻮو ﺑە ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﭘﺮﺷــﻨﮕﺪار ﭼەﻧﺪ ﻣﻮڵﻜﯿﺎن ﺑەﻧﺎو ﻛﺮاوە .ﺋەی و زێڕﯾﻦ ،ﺑﺎﺷە ﺗﺎﻛەی ﺑەﺗەﻣﺎن ﺑــەردەوام ﺑــﻦ؟ ،ﺋەﻣﺠــﺎرە ﻟە ھەوﻟێﺮ ﭼەﻧﺪ ﺳەد ﭘﯚﻟﯿﺴێﻚ ھﺎوﻛێﺸــەﻛە ﺟﯿــﺎوازە .ﻣــﻦ دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑەرﮔــەی ﻟەﻧﺎﻛﺎو ﮔﻮﻣﺎﻧﻢ ھەﯾە ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘە ھەڵﺴــﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﻧەﺑێﺖ .ﺑﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ھﯚﺗێﻠﯽ داﻋﺶ ﺑﮕﺮێﺖ .ﻣﻦ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ زۆرم ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ و ھەﯾە .ﺋﺎوارەﻛﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣەت ﻗﺎزاﻧﺠﯽ ﻣﯚڵ و ﺧﯚاردﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺑــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﭼﯿﻨێﻜــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن و دواﺗﺮﯾــﺶ ﻛﺮێﻜﺎرە دەﺳەﺗﺪار و دەوڵەﻣەﻧﺪی ﺷﺎر ﻛﻮردەﻛﺎن دەردەﻛەن ﻟەﺳــەر دەﻛەن و ﻗﻮڕﯾﺎن ﺑەﺳەر ﺧەڵﻜﯽ ﻛﺎر و ﺋــەوان ھــەرزان و ﺗﺎن ﺗﺮ ﻛﺮدووە ،ھــەم ﻟە ﮔﺮاﻧﺒﻮوﻧﯽ دێﻨــە ﺳــەرﻛﺎر ﺑە ﻧﯿــﻮە ﻧﺮخ، ﺑــﺎزاڕ و ھــەم ﻟــە ﺗێﻜﺪاﻧــﯽ ﺋەﻣﺎﻧــە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﻮودی ﺗﺮ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑــﯚ دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛﺎن و ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﻛﻮردی. ﺑەس .ﺋــەی ﭼﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺑﯿﺮی دەﺳــەﺗﺪارﯾەﺗﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧــﯚی ﺗەﻋﺮﯾﺒﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻋێﺮاﻗﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت .ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ زۆر و ﺑﻮﻧﯿﺎﺗﻨﺎﻧــﯽ ﻗەوارەﯾەﻛــﯽ دەﻛﺮێﺖ ﻟە ھﺎﺗﻨﯽ ﺑەﻟێﺸــﺎوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑەھێــﺰ! ﭼﯿﺘﺎن ﻋەرەﺑەﻛﺎن و ﻧەﮔەڕاﻧﺪﻧەوەﯾﺎن. ﻛــﺮدووە ﺑــﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﻟــە ﻛەﻣﭙــﯽ ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ و ﺋﺎوارەﯾﯽ ﻧﯿﻦ و زۆر ﺑێ ﻣﻨەﺗﺎﻧە ﺷﻮﻧﺎﺳــێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑەرز ﻟە ﻟــە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن؟ ﻛە زﯾڕە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ﺗەوﻧــﯽ دەﻛەی ﻟە دەﺳــﺖ ﺋﺎوارە ،ﭘێﻢ ﻧﺎڵێﯽ ﭼەﻧﺪی ﺗﻜﺮﯾﺖ ﮔەڕاﻧەوە ،ﺟﺎڵﺠﺎڵﯚﻛە ﭘێﻜەوە ﭘەﯾﻮەﺳــﺖ ﭼەﻧﺪی ﺑەﻏــﺪات دەرﻛﺮدووە ﻛﺮاون و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﻦ ﻟەﺳــەر ﺑﯚ ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ،ﻛێ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﯿﺸــﺘﯿﻤﺎﻧﯽ .ﮔﯿﺮﻓﺎن ﮔەڕاوەﺗــەوە و ھەوﻟێﺮی ﺑەﺟێ ﭘڕﻛﺮدن ھەﺳــﺘﯽ ﻧەﺗەواﯾەﺗﯽ ھێﺸﺘﻮوە؟ .ﺑﺎﺷەی ﺋەی ﺋەﮔەر ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ژێﺮ ﭘێوەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ھەژاری ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەژار
ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﻛــە ﻟــە دەﭬەری ھەوﻟێــﺮ ﭘێــﯽ دەﮔﻮﺗــﺮێ )دەرۆزەﻛــﺮدن( ،ﻟــە ﻋەرەﺑﯿﺪا ﺑەﻣﺎﻧﺎی )اﻟﺘﺴــﻮل( و )اﻟﺴﺆال( دێ ،ﻛە ﺋەﻣەی دواﯾﯿﺎن ھەﻣﺎن ﺳــﯿﻐە ﻛﻮردﯾﯿەﻛەﯾــە ﻟەﮔەڵ ﻗەڵەوﻛﺮدﻧــﯽ ﻻﻣەﻛە )ﺳــﻮال: ﺳــﻮاڵ( ،ﺋﯿﺘﺮ دەﺷــێ وەك زۆر وﺷــەﯾﺘﺮ ﺳــﻮاڵە ﻛﻮردﯾﯿەﻛــە ھەﻣﺎن ﺳــﻮﺋﺎﻟە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛە ﺑێ و ﻣــﺎم ھەژار ﮔﻮﺗەﻧــﯽ ”راﻧﻚ و ﭼﯚﺧەی ﻛﻮردی ﻛﺮاﺑێﺘە ﺑەر و ﻛﻮردێﻨﺮاﺑێ“. ﺑــە ﺳــﻮاڵﻜەرﯾﺶ دەﮔﻮﺗــﺮێ )اﻟﻤﺘﺴــﻮل( و )اﻟﺴﺎﺋﻞ( ،ﺋەﻣەی دووەﻣﯿﺎن ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﭘﺮﺳــﯿﺎرﻛەر ﯾــﺎن داواﻛەرﯾــﺶ دێ ،ﻟــەو رووەوە ﺳﻮاڵﻜەر داوای ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻟە ﺧەڵــﻚ دەﻛﺎت .ﺋەواﻧەی ﻟە ﻧﺎﭼﺎرﯾﺪا داوای ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻟە ﺧەڵﻚ دەﻛەن ،ﻟــە ﻗﻮرﺋﺎﻧﺪا ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯿﺎن دراوە و ﺑە ﺑەﺷﺪار ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ دارا ﻟە ﻗەڵەم دراون ،وەك دەﻓەرﻣﻮوێ: )وﻓﯽ اﻣﻮاﻟﮫﻢ ﺣﻖ ﻣﻌﻠﻮم ﻟﻠﺴﺎﺋﻞ و اﻟﻤﺤﺮوم( اﻟﺬارﯾﺎت .19/واﺗە :ﻟە ﻣﺎڵﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧﺪا ﻣﺎﻓێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ھەﯾــە ﺑــﯚ داواﻛﺎر و ﺑێﺒــەش .ھەروەھــﺎ ﻓەرﻣﺎن دەﻛﺎت ﻛە ﺑە رووی ﺋەو ﻛەﺳەدا ھەڵﻨەﺷﺎﺧێﻦ ﻛە داوای ﯾﺎرﻣەﺗﯽ دەﻛﺎت) :واﻣﺎ اﻟﺴــﺎﺋﻞ ﻓﻼ ﺗﻨﮫﺮ( اﻟﻀﺤﯽ ،10/واﺗە ﺑــە داواﻛﺎردا ھەڵﻤەﺷــﺎﺧێ .ﺑﮕﺮە ﯾەﻛێﻚ ﻟەو
ھەﺷﺖ ﺳــﻨﻔە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەی زەﻛﺎﺗﯿﺎن ﭘێ دەﺷــێ ،ﺋەواﻧەن ﻟەﺑەر ھەژاری داوای ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﻟە ﺧەڵﻚ دەﻛەن..) :واﻟﺴﺎﺋﻠﯿﻦ و ﻓﯽ اﻟﺮﻗﺎب( ،ﺑەم ﺋﺎﯾﺎ ﺋەم داواﻛﺎرە ﯾەﻛﺴﺎﻧە ﺑە ﺳﻮاڵﻜەر؟ ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﻋﯿﻠﻠــەی داواﻛﺮدن ﻻی داواﻛﺎر ھەژارﯾﯿە و ھەر ﺋەوەﯾﺶ ﻧﮫێﻨﯽ ﺋــەو ﺑﺎﯾەﺧﭙێﺪاﻧەﯾەﺗــﯽ ،ﺑەم ﺋﺎﯾﺎ ﻣەرﺟە ﻋﯿﻠﻠەی ﺳﻮاڵﻜﺮدن، ﺋــەوەی ﺑﻮوەﺗــە دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﺑەرﺑوی دزێﻮ ،ھەژاری ﺑێﺖ؟. ھەﻣــﻮو ﺳــﻮاڵﻜەرێﻚ داواﻛﺎرە، ﺑــەم ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ھەﻣــﻮو داواﻛﺎرێــﻚ ﺳــﻮاڵﻜەر ﺑێــﺖ، ﺋەﮔەرﭼﯽ ھەردووﻛﯿﺎن ﻟەوەدا ھﺎوﺑەﺷــﻦ ﻛە ﻣــﺮۆڤ ﺗێﯿﺎﻧﺪا ﺑــە ﻛﺰۆڵــﯽ و رووزەردﯾﯿــەوە داوای ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﻟــە ﺧەڵــﻚ دەﻛﺎت ،ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛەﯾﺸــﯿﺎن ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧە .داواﻛﺎر دەﺷــێ ﺑﺮﺳــێﺘﯽ و ﻧەداری ﺗﺎ ﺑەردەرﮔــەی ﻣەرﮔــﯽ ﺑﺒﺎت و ھﯿﭻ ﺋﻮﻣێﺪێﻜﯽ دەرووﻛﺮاﻧەوەی ﻧەﺑێ ،ﺋەﻧﺠﺎ ﻟەﺗﺎو ﻛڕووزەی ﻣﺎڵ و ﻣﻨﺪاڵﯽ دەﺳــﺖ ﺑــە ﺟەرﮔﯽ ﺧﯚﯾــﺪا ﺑﻨــێ و ﻟــە دەرﮔەی ﺧﻮاﭘێﺪاوێﻚ ﺑﺪات ﺗﺎ ﺧﺎوﺧێﺰاﻧﯽ ﻟە ﺑﺮﺳﺎ ﻧەﻣﺮن ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺋەوە دەﻛﺎت ﻟە ﺷەرﻣﺎ ﺧەرﯾﻜە ﺑﺒێﺘە ﻗەﺗﺮەﯾەك ﺋﺎو و ﺑﭽێ ﺑە زەوﯾﺪا، ﺑەم ﭼﺎری ﻧﺎﭼﺎرە .ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر ﻧەدار و ﺳﻔﺮە ﺧﺎڵﯽ ﻧەﺑێ ،ﻗەت ﺋەو رووزەردﯾﯿە ﺑەﺳــەر ﺧﯚﯾﺪا
ﻧﺎھێﻨێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻋﯿﺰەﺗﯽ ﻧەﻓﺴﯽ ھەﯾە و دەﺳﺘﭙﺎﻧﻜﺮدﻧەوە ﺷﻜﯚی دەﺷــﻜێﻨێ .دەﺷــێ ﻛەﺳﺎﻧێﻚ ھەژاری ﺑڕﺳــﺘﯽ ﻟــێ ﺑڕﯾﺒﻦ و ﻗﻮوﺗﯽ ﺷــەوﯾﺎن ﻧەﺑــێ ،ﺑەم ﻧەﺗﻮاﻧﻦ دەﺳــﺖ ﭘــﺎن ﺑﻜەﻧەوە و ﺧﯚﯾــﺎن ﺑــە ﻛﺰۆڵــﯽ ﺑﺨەﻧە ﺑەردەرﮔــەی ﺧەڵــﻚ ،ھەرﺑﯚﯾە ﺧەڵﻚ وادەزاﻧێ ﺑﺎﺧەڵﭙڕن. ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻣەﺳﻌﻮود ﻣﺤەﻣەد ﻟە ﻛﺘێﺒﯽ )ﻟﻤﺎذا ﯾﺸــﺒﻪ اﻟﻤﺠﺘﻤﻊ اﻟﺒﺸﺮی ﻣﺴﺘﺸــﻔﯽ اﻟﻤﺠﺎﻧﯿﻦ( دا ﺑﺎس ﻟــە ﺧێﺰاﻧێﻜــﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳــﯽ دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ﮔﺮاﻧﯿﺪا ھﯿﭽﯿﺎن ﻧەﺑﻮوە ﺑﯿﺨﯚن، دەرﮔەﯾــﺎن ﻟەﺳــەر ﺧﯚﯾــﺎن داﺧﺴﺘﻮوە ﺗﺎ ﺑەﺳــەرﺑەرزی ﻟە ﺑﺮﺳﺎ ﺑﻤﺮن و ﻟە دەرﮔەی ﻛەس ﻧەدەن! .ﺋەﻣﺎﻧە ﻟەﺑەرﺋەو ﺷەرم و ﺷﻜﯚ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯿەﯾﺎن ،زۆر ﺟﺎر ﺑە ﻛﻮﻟەﻣەرﮔﯽ ژﯾﺎن دەﮔﻮزەرێﻨﻦ، ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﻛــەس ﺑەﺣﺎڵﯿﺎن ﺑﺰاﻧێ و ﺋﺎوڕﯾﺎن ﻟێ ﺑﺪاﺗەوە. ﺋــەی ﺳــﻮاڵﻜەران؟ ﺋەﻣﺎﻧــە ﺟﯿــﺎوازن .ﺋەﻣﺎﻧــە ﺋەﮔــەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎﯾﺸــﺪا ﻟەﺑــەر ﻧــەداری ﭘەﻧﺎﯾﺎن ﺑﯚ دەرۆزەﻛﺮدن ﺑﺮدﺑێ، ﺑــەم ﺋﯿﺘــﺮ ﻟەﻻﯾــﺎن ﺑﻮوەﺗە ﭘﯿﺸــەی ﺧﯚدەوڵەﻣەﻧﺪﻛﺮدن و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻧەدارﯾﯿەوە ﻧەﻣﺎوە، ﺑە ﺑەڵﮕــەی ﺋــەوەی وازی ﻟێ ﻧﺎھێﻨــﻦ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا رۆژاﻧە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆرﯾــﺎن دەﺳــﺖ دەﻛەوێ و ﺑە ﺳــﺎڵێﻚ دەﺗﻮاﻧﻦ
19
98
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﺳە ﻧﮓ
98
ﺳﻮاڵ و ھەژاری و ﺣﻜﻮوﻣەت
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
www.wishe.net
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (99ﭼﻮارﺷەم2015/ 6/ 24 ،
ﺳەﻣەرەی ﻣێﮋووە ﺋەم ﻛﻮردە
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
wishe@wishe.net
ﻣەزھەری ﺧﺎﻟﻘﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧەﺗەوە دەدوێﺖ
11
15
ﺗﯚﻧﯽ ﻛ ﻣﺎﻧ ڕووس ﻟە ﮕﯽ ھ ە ﻧ ﮕ ﻮ ﯾ ﻨ ﯿ ﺪاﯾە
ﻣەزھــەری ﺧﺎﻟﻘــﯽ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺳﺎﻧێﻜﯽ زۆرە ھﯿﭻ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮێــﯽ ﻧەﮔﻮﺗــﻮوە ،ﺑــەم وەك ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدات ،ﺋەو ﻟــە ﺟێﮕەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ﻛﺎرواﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾــﯽ ﻛﻮردی ﭘــەرە ﭘێ دەدات .ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﮔەورەﯾە ﻣــﺎوەی 10ﺳــﺎڵە ﺳــەﻧﺘەری ﺋﯿﻨﺴــﺘﯿﺘﯿﻮﺗﯽ ﻛەﻟەﭘــﻮوری ﻛﻮردی ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت و ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورە .ﺋەم ﺑﺎﺳــە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑــﻮو ﻟە ﻛﯚڕێــﻚ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻧەﺗەوە ﻛە ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻏەزەﻟﻨﻮوس ﻟە ﺷــﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ڕێﻜﯽ ﺧﺴﺖ.
ﻣێﺸﻜﯽ ﮔﻮوﮔڵ
ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ رۆژ ﺑە رۆژ زﯾﺎﺗﺮ ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق دەﺑێﺰێﻨێ. ﺋەﻣەش دەﮔەڕێﺘەوە ﺑــﯚ ﻣﺎﻣەڵەی ﺟﻮدای ﺋــەم ﺣﻜﻮﻣەﺗە ﻟەﮔەڵ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾﻠﯽ وﺗەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا .ﺗﺎ ﺑەوە ﮔەﯾﯽ ،دەرﮔە ﺑە رووی ﺋﺎوارە و ﭘەڕﯾﻮەﯾﻠﯽ ﺷەڕی دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺸﺪا ﻛڵﯚم ﺑﺪات و ﻧەھێڵێ ﭘێ ﺑﻨێﻨە ﺑەﻏﺪاوە .وەك دەزاﻧﯿﻦ ،ھەﻣﻮو ھەڵﺴﻮﻛەوﺗێﻜﯽ ﭼەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺋەرێﻨﯿﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەڕێﺘەوە ﺋەﮔەرﺑێﻮ ﻣﺎﻣەڵەی ژﯾﺮاﻧەی ﻟە ﺗەﻛﺪا ﺑێﺘە ﻛﺮدن .ﺑﺎوەﺷﻜﺮدﻧەوە ﺑﯚ ﭘەڕﯾﻮەﯾﻠﯽ ﺷەڕ ﻟە ﺋەﻧﺒﺎر ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧەﯾە ،ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ﺋەﮔەر ﺋەوە ﺑێﺘــەوە ﺑﯿﺮﻣﺎن ،ﻛە ﺧەڵﻜﯽ روﻣﺎدی ﺑەوﭘەڕی ﺋﺎﻛﺎر ﺑەرزﯾﯿەوە ﻟە 1975دا ﺑﺎوەﺷــﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردی وەﮔﻮاﺳﺘﻮو ﻟە ﻻﯾەن رێﮋﯾﻤﯽ ﺑەﻋﺴەوە ﻛﺮدەوە .زۆر ﺟﺎر ﮔﻮێﻤﺎن ﻟێ دەﺑێ دەڵێﻦ ﺋەم ﻟێﺸــﺎوی ھﺎﺗﻨﯽ ﻋەرەﺑە ھەڕەﺷەﯾە ﺑﯚ ﭘﺎﺷەڕۆژی ھەرێﻢ .ﻣﻦ ﻻم واﯾە ﭘێﭽەواﻧەی ﻗﺴەﻛە راﺳﺘە و ﺋەﻣﺎﻧە ﻟە ﭘﺎﺷەڕۆژدا دەﺑﻦ ﺑە ﺗﻮﺧﻤﯽ ﺋەرێﻨﯽ ﺑﯚ ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا .ﻟەﺑەرﺋەوەی: ﯾەﻛەم :ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ھێﻤﻨــە .ﺧەڵﻜﯽ ﭘەڕﯾﻮە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە ﺑە دوای ﻧﻮای ھێﻤﻨﺪا ﺑﯚ ﺣەﺳــﺎﻧەوەی ﺧﯚﯾﺎن وێڵ ﺑﻦ. ھەروەھﺎ ھەرێﻢ ھێﺸﺘە ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﻋێﺮاق ،ﺑە ﺷێﻜﯿﺶ ﻧەﺑﻮاﯾە ھەر دەﺑﻮو وەك ﻧەرﯾﺘﯽ ھﺎوﺳێﯿەﺗﯽ ،ﺑﺎوەش ﺑﯚ ﺋەم ﭘەڕﯾﻮە و ھەﺗﻮوەﯾﻠە ﺑﻜﺎﺗەوە .دووەم :ﺋەم ﻧﺎوﭼەی رۆھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە ﮔﺮدەﺑڕ ﺑﻮوەﺗە دوو ﺑەﺷﯽ ﻣەزەوﯾﯿﺎﻧەی ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧﻨەوە .ﻛﻮردەﻛە ﺋەﮔەرﺑێﻮ ﺗەواوﯾﺶ ﺑێﻼﯾەﻧﺎﻧە ھەڵﺴﻮﻛەوت ﻟەﮔەڵ ﺑﺎرەﻛەدا ﺑﻜﺎت ھێﺸﺘە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺧﯚی ﻟەو راﺳﺘﯿﯿە ﺑﺪزێﺘەوە ،ﻛە ﻛﻮردەواری ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﺳﻮﻧﻨە ﻣەزەوە. ﺋەواﻧەی روو ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳﯚﻧﮕەی ﭼەوﺳﺎﻧﺪﻧەوەی ﻣەزەوﯾﯿەوە رووی ﺗێ دەﻛەن و ﺑەﻏﺪاش ھەر ﻟەم رواﻧﮕەﯾەوە دەرﮔەی ﺑە روودا ﭘێﻮە داون .ﺳــێﯿەم :ھەر ﻻﯾەﻧە و ﺑە دوای ﭘێﻨﺎﺳــەﯾەك ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺪا دەﮔەڕێ .ﺳﻮﻧﻨە ﻧەﺗەوەڕۆﯾﺎﻧە و ﻣەزەوﯾﯿﺎﻧە دەڕواﻧﻦ ﺑە دﻧﯿﺎدا. ﺷﯿﻌەش داوﯾﺎﻧەﺗە ﭘﺎڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑێ ﺋەوەی ﺋﺎوڕێﻜﯽ دواوە ﺑﺪەﻧــەوە .ھەرﭼﯽ ﻛﻮردەﻛەﯾە دەﯾەوێ وەك ھەرێﻤێﻜﯽ ﺟﻮدا ﺧﯚی رەﭘێﺶ ﺑﻜﺎت ،ﻛە ھەڵﮕﺮی ﺑﺎﯾﯽ و ﺑﻨەواﯾەﻟﯽ ﺳەردەﻣﯿﯿﺎﻧە ﺑێﺖ .وەك ﻟە ﺷــەڕی داﻋﺸﺪا ﻻﯾەﻧﯽ ھەرە ﺑەرﭼﺎوە ،دەﺷێ ﻟە رووی ﭘێﺸﻮازی ﺑﯚ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻟﯽ ﺷەڕەﻛەﺷەوە ،ھەر ﻻﯾەﻧﯽ ﻧﻤﻮوﻧەﯾﯽ و ﺑەرﭼﺎو ﺑێﺖ. ﺑەردەوام ﻏﺎﯾەﻟەی ﺧەڵﻚ دەﮔﺎﺗەوە ﮔﻮێﻤﺎن دەڵێﻦ ﺋﺎﺧﯚ ﺋەم ھﺎﺗﻮوەﯾﻠە ﻟە ﭘﺎﺷــەڕۆژدا دەڕۆﻧەوە ﯾﺎن ﻟێﺮە دەﻣێﻨﻦ؟ دەڵێﻦ ﺋەﮔەر ﻧەڕۆﻧەوە رەﻧﮕە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺗێ ﺑﻜەوێ. ﺋەﻣە ﻛﻮرﺗﺒﯿﻨﯿﯿە ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەم ھﺎﺗﻨەی ﻋەرەب ﺟﻮداﯾە ﻟە ھﺎﺗﻨﯽ ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﻛەرﻛﻮوك و ﻧﺎوﭼەﯾﻠﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺷﯚﭬەﻧﯿﺴــﺘﺎﻧەی ﺑەﻋﺲ .ﺑە ﻻﻛەوﺗﻨﯽ ھﯚی ھﺎﺗﻨﯽ ﺋەﻣﺠﺎرەﯾﺎن ،زۆرﺑەﯾﺎن ﺑە دڵﺨﻮازی ﺧﯚﯾــﺎن و ﻟە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﺪا دەﭼﻨەوە ﺷﻮێﻨﯽ رەﺳەﻧﯿﺎن .ﺋەوەﺷــﯽ ﻧەﮔەڕێﺘەوە ،ﺑە ﺧﯚﺷﯿﯿەوە ﺗێﻜــەڵ ﺑە ﻛﻮردەواری دەﺑێﺖ .ﻣەﺗﺮﺳــﯿﻜﺮدن ﻟــە ﻋەرەﺑﯽ ھﺎﺗﻮو، دڵەڕاوﻛە و ﺳڵﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺑێ ﺑﻨﺞ و ﺑﻨەواﯾە .دەﺷێ ﺑڵێﯿﻦ ﺗﺮﺳێﻜﯽ راﺑﺮدوواﻧەﺷــە .ﺋەﻣە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﻟەم وﺗەدا ﻋەرەب و ﻛﻮرد ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻣﺮۆﭬﯿﯿﺎﻧە ﺗێﻜەڵ ﺑە ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﺒﻦ .ﺑــە درێﮋای ﻣێﮋووی ﺋەم دەوڵەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗە ،ﻛﻮرد ﺑﯚ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ و ﺑﺎﺷﻮور ھﺎﺗە وەﮔﻮاﺳﺘﻦ ﺑەم ھەﺳــﺘﯽ ﺑە ھﯚﮔﺮی ﻟەﮔەڵ ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻋەرەﺑﯿﺪا ﻧەﻛﺮد .ھەروەھﺎ ﻋەرەﺑێﻜﯽ زۆرﯾﺶ ﭘێﺶ راﭘەڕﯾﻨﯽ ﻧەوەت و ﯾەك ھﺎﺗﺒﻮوﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەم ﻟەﮔەڵ راﭘەڕﯾﻨەﻛەدا ﻛﯚﭼﯿﺎن ﻛﺮدەوە ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺑە ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻛــﻮردەواری ﺗێﻜەڵ ﻧەﺑﻮوﺑﻮون .ﺋەواﻧە ﺑەﺷــێﻚ ﺑــﻮون ﻟە ﺋﺎﻣێﺮی ﺳــەرﻛﻮﺗﯿﻨەوە .ھەرﭼﯽ ھﺎﺗﻨﯽ ﺋەم ﺟﺎرەﯾە ،دوورە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەت. ھﺎﺗﻨێﻜە ﻟەوﭘەڕی ﭼەوﺳــﺎﻧەوەی ﻣﺮۆﭬﯿﯿﺎﻧەدا و دەﺑێ ﻛﻮردەواری ﺑەردەوام ﺑێﺖ ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی ﺑﺎوەﺷــﯽ ﮔــەرم و ﮔﻮڕ ﺑﯚﯾﺎن .دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮرد ،وا ﮔەﯾﯿﻮەﺗە ﺑەردەرﮔە و ﺋێﻤە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﻤﺎن ﺑە ھﺎوﺳێﯿەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺋەﻣﺎﻧەﯾە ﻟە داھﺎﺗﻮودا. ﻧﺎو ﺑە ﻧﺎوێﻚ ﮔﻮێﻤﺎن ﻟە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑﺎرەی ھەڵﺴــﻮﻛەوﺗﯽ ﭼەوﺗﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟــەم ﻋەرەﺑە ھەﺗﻮواﻧــەوە دەﺑێ .زۆر ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋﺎﻛﺎر ﻛﺮێﺖ ﻟــە ﻧﺎو ﺋەﻣﺎﻧەدا ھەﺑێﺖ وەك ﭼﯚن ﺋێﻤە ﺧﯚﺷــﻤﺎن ﺑێ ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯽ ﻧﯿﻦ .زۆر ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸە ،ﻛە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑە ﻛﻮردی ﺑﺪوێﻦ .ﺋەﻣﺎﻧە ﻟێﯿﺎن ﻗەوﻣﺎوە ،ﺧﯚ ﺑﯚ ﺧﻮﻟــﯽ ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮردی ﻧەھﺎﺗﻮون .ﺗەﻧﺎﻧەت زۆرﺑەﯾﺎن ﻟە ﺷــێﻮە ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨە رەﻣەﻛەﯾﯿەﻛــەی ﻧﺎوﭼەﻛەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەوﻻوە ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ﻧﺎزاﻧﻦ چ ﺟﺎی ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯽ زواﻧێﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ،ﻛە ﻛﺎﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو و ﺑﺎری ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯽ دەوێﺖ .ﯾﺎن ھەڵﮕﺮی ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺟﻠﻮﺑــەرگ و ﻧەرﯾﺘﯽ ﻧﺎوﭼەی ﺧﯚﯾﺎﻧﻦ .ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮوی ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻦ و دەﺑێ ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵﯿﺪا راﺑێﯿﻦ. ﺑە ﻻی ﻣﻨەوە دەﺑێ داودەزﮔەی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەوەﺷﺪا ﺑﯿﺮەﺑﯿﺮ ﻧەﺑﻦ ،ﻛە رێﯽ ﻣﺎﻧــەوەی درێﮋﺧﺎﯾەﻧﯿﺎن ﭘێ ﺑــﺪەن .ھﯿﭻ ھﯚﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە رێﮕﺮی ﺋەﻣە ﺑێﺖ .ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەو ﻛﯚﺗﻮﺑەﻧﺪەی ﺑﯚ ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺗﻨﯽ ﺧﺎﻧﻮﺑەرەﺷﯿﺎن داﻧﺎوە ،دەﺑێ ﻧەﻣێﻨﻦ .ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻣﺎﻓﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە ﺧﺎﻧﻮﺑەرەﯾﺎن ھەﺑێ ﺑﮕﺮە ﻟەﺑەرﺋەوەش ،ﻛە رەﻧﮕە ﺋەﻣە ﺗﺎ رادەﯾەك ﺟﻮوڵەش ﺑﺪاﺗەوە ﺑە ﺑﺎژێڕی ﻣەﻧﺪ و ﻣەﯾﯿﻮی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻢ .ﺗﺎﻛە ﭘﺮﺳێﻚ ﻣﻦ ﻟێﯽ ﻻر ﺑﻢ ﺋەوەﯾە ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪاﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە ھﯿﭻ ھەڵﺒﮋاردﻧێﻜﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا .ﺋەوی ﺗﺮ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە ﺑﺎ ﻟەﮔەڵ ﺋێﻤەدا ﯾەﻛﺴﺎن ﺑﻦ .ﺋەﻣە دەوڵەﻣەﻧﺪی و ﺷﺎﻧﺎزﯾﯿەﻛە ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .ﻟەو دەﻣەی ﺑەﻏــﺪا ﺑێﺰاﻧﺪن دەﭼﻨێﺘەوە ﻟە ﺑﻮاری ﻧﺎودەڵەﺗﯿﺪا ،ﺑﺎ ﻛﻮردی ﺳــﻤێڵ ﻓﺶ ﺑﺎڵﯿﺶ ﻓﺶ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑە ﺳەرﺑەرزی ﺗێﯿﺪا ﺑﺴﻮوڕێﺘەوە .ﺳەﻣەرەی ﻣێﮋووە ،ﻛﻮردی دۆﻧەدﯾﻮ ﺑﺒێﺘە ﺑەرﮔﺮﯾﻜەری ﻣﺎﻓﯽ ﮔەﻻن .ﻟێﺸﯽ ﭘﯿﺮۆز ﺑێﺖ.
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
10