ﮔەﻧﺪەڵﯽ رۆژﺋﺎوای ﮔﺮﺗەوە و ﻗەﻧﺪﯾﻞ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە دەﻛﺎت
ﻧﺎﻧﺒڕاوەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان ﺳﺎڵێﻜە ﻧﺎﻧەﻛە ﺑەﺑێ دەوام دەﺧﯚن ”ﻧﺎﻧﺒڕاوەﻛﺎن ﯾﺎن ﺳﺰادراواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ“ ،ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﺨﻮازاﻧە ﺑﻮون ﺑەھﯚی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻧﻮێﯿە ،ﻟەﻛﺎر دوور ﺧﺮاﻧەوە و ﺑێ ﻣﻮوﭼە ﻛﺮان ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەم ھەرزوو دوای ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺮﺳەﻛەی ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮد و ﻧﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔێڕاﻧەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەواﻧەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻮون، وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟەوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﻣﻮوﭼە وەردەﮔﺮن و ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺑﮕێڕن.
ﻟــە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾــﺮەی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ”ﭘەﯾەدە“ ﺣﻮﻛﻤﯽ دەﻛﺎت ،ﮔەﻧﺪەڵﯽ دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە و ﻛﯚﻧﺴەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەﻛەﻛەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﻗەﻧﺪﯾﻠەوە رەواﻧەی ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە.
3
5
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻣەڵﺒەﻧﺪی 11ی ﮔەرﻣﯿﺎن و 8ی ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ 400 ،ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺧــﯚی دەﺧﺎﺗە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی دﯾﺎﻟە و ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻟﯿﺴﺘە ﻟە رێﮕەی ﺋەﻓﺴەرێﻜەوە رەواﻧەی ﺑەﻏﺪا ﻛﺮاوە ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ رەزاﻣەﻧﺪی .ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ﻟێﺪوان ﺑﺪات. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 2
ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
ﯾەﻛێﺘﯽ 400ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﻟە ﮔەرﻣﯿﺎن دەﻛﺎﺗە ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﺳێ وەزﯾﺮی ﭘﺎرﺗﯽ وەﻣﯽ ﻧەزاھەی ھەرێﻢ ﻧﺎدەﻧەوە
ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ ،ﺳەﻓﯿﻦ دزەﯾﯽ و ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺳﺎﻣﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﺎﻛەن
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎران دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮوﭼﻪی ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﭼێﺖ 20ﻣﺎﻧــﮓ ﺑەﺳــەر ﮔﺮێﺪاﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗەواو دەﺑێ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧەی ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻛﺮد و ﺑەڵێﻨﯿﺎن دا ﻣﻮوﭼەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎن ﻛەم ﺑﻜەﻧەوە ،ﺑێﺪەﻧﮕﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑەڵێﻨەﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە و ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯿﺶ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﺑەم ﺧەوێﻨﺮاوە .ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ھﯚﻛﺎری ﻧەﺧﺴــﺘﻨە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎری ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﻛە ﺑﯚ ﭘێﺸﻜەش ﻧەﻛﺮدﻧﯽ راﭘﯚرﺗﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻟەﻻﯾــەن ﻟێﮋﻧەی داراﯾﯽ و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 5
ﻗەﯾﻮان ﭘﺎرەی ﺑەﻻش دەﺧﻮات
وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑڕﯾﺎری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﻛێڵﮕەی ﻛﯚرﻣﯚر ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ،ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان دەدات و ﻛﺮێﯿەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔﺎزەﻛەدا ،ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛﺎت ،ﺋەوەش ﻣﻠﯿﯚﻧﺎن دۆﻻر زﯾﺎن ﺑە داھﺎﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 14
ﻛﯚﻣەڵە ھێﺰی ﭼەﻛﺪار ﻟە رۆژھەت ﭘێﻚ دێﻨێ ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ،ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘﺮۆﺳەی ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا” ،زۆر ﻟەﺳەرﺧﯚ ھەﻧﮕﺎو دەﻧێ“ .ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەﺗﻨێﻜﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋێﺴﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﻧﺰﯾﻜەی 40دۆﺳﯿەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ دەﻛەﯾﻦ“ .ﺋەو ،ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 3وەزﯾﺮی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەروەت و ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﻛﺮدووە.
2
11 19
وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد
ﻋﺎدل ﺑﺎﺧەوان، ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە ﻟەﺳەر ﺳێ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دەﻛﺎت
ﺑﺎﺟﯽ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
وەھﻤﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە و زﻣﺎن
78ھەزار ﻛﺮێﻜﺎر داوای ﺑﯿﻤەی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە
ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﻟە دواﯾﯿﻦ ﭘﻠﯿﻨﯚﻣــﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾــﺪا ﺑڕﯾــﺎری ﻟەﺳــەر ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوە و ﭼﺎﻻﻛﻜﺮدﻧەوەی ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﭼەﻛﺪاری ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەدات .ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋــەو ﺣﺰﺑــەش رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛــە رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯿﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﺪا ،ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرﯾﺎن و ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪاری و ھەﺑﻮوﻧﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤەی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ،ﺑە ﮔﺮﻧﮓ وەﺳﻒ دەﻛﺎت. راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 6
راﭘﯚرﺗێﻚ ﻟە ل 16
4
ﻟە ﻋەﻟﻮەﻛﺎن ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ھﯿﭻ ﺑەروﺑﻮوﻣێﻚ ﻧﺎﻛﺮێﺖ
9
ھەرێﻢ ﻟە ﻗﯚﺳﺘﻨەوەی ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎو ﺑﯚ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻛﯚڵەوارە
13
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن :ﭘﺎﭘەﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﻛەس وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧەﺑﻮوە ،ﯾﺎﺳﺎﻛە دەڵێ ﺋەﮔەر ﺑەﻣەﺑەﺳﺖ ﻓﯚرﻣەﻛەﯾﺎن ﻧەﮔەڕاﻧﺪەوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋێﺴﺘە ﭘێﻮەﻧﺪی دەﻛﺎت و دەڵێ ھەﻓﺘەی داھﺎﺗﻮو ﻓﯚرﻣەﻛە دەﮔەڕێﻨﻤەوە ،دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﻣەﯾﮫێﻨەرەوە؟ ﻧەﺧێﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻓﯚرﻣەﻛﺎن دەﮔەڕێﻨەوە ،ﺑەم ھەر ﻧەﯾﺎﻧﮕەڕاﻧﺪەوە ،ﺋەوﻛﺎت ﺳﺰاﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﯾە.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﯾەﻛێﺘﯽ 400ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﻟە ﮔەرﻣﯿﺎن دەﻛﺎﺗە ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ وﺷە/ﮔەرﻣﯿﺎن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻣەڵﺒەﻧﺪی 11ی ﮔەرﻣﯿﺎن و 8ی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ 400 ،ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺧﯚی دەﺧﺎﺗە رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔەی دﯾﺎﻟە و ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻟﯿﺴﺘە ﻟە رێﮕەی ﺋەﻓﺴــەرێﻜەوە رەواﻧەی ﺑەﻏﺪا ﻛﺮاوە ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ رەزاﻣەﻧﺪی. ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ﻟێﺪوان ﺑﺪات. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭘــﺮس ﻟــە ﮔەرﻣﯿﺎن ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﻣﺎوەﯾەﻛە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻛــەﻻر و ﺧﺎﻧەﻗﯿــﻦ ﺑەﻧﮫێﻨــﯽ دەﺳــﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﻧﺎوﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ
ﺑﯚ رﯾﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﺷــﺪی ﺷەﻋﺒﯽ ﻟەﺳــەر ﭘﺎرێﺰﮔــەی دﯾﺎﻟە ،ﺑەو ﭘێﯿــەی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ھێﺰە ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻗەدەﻏە ﻛﺮاوە“. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟە رۆژاﻧﯽ راﺑﺮدوودا،
ﻟﯿﺴﺘﯽ 400ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛــە ﺧەڵﻜــﯽ ﮔەرﻣﯿــﺎن و ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﻦ رادەﺳﺘﯽ ﺋەﻓﺴەرێﻜﯽ ﺳــەرﺑە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق ﺑەﻧﺎوی )ﻟﻮﻗﻤﺎن ﻣەﺣﻤﻮود( ﺑەﭘﻠــەی )ﻣﻮﻗەدەم( ﻛﺮاوە ﺗﺎ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەو 400ﻛەﺳە ﻟەﺳەر ﺣەﺷﺪ ﻟە ﺑەﻏﺪا ﺗەواو ﺑﻜﺎت“. ﺑەﭘێﯽ رێﻨﻮێﻨﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ھەرێﻤەﻛــە، دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ ﻛە ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎی ﺗﺎﯾﻔەی ﺷﯿﻌەی ﻋێﺮاﻗﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻗەدەﻏە
ﯾﺴــﺘﯽ 400ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛە ﺧەڵﻜﯽ ﮔەرﻣﯿﺎن و ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﻦ رادەﺳﺘﯽ ﺋەﻓﺴــەرێﻜﯽ ﺳەرﺑە ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﺑەرﮔﺮﯾــﯽ ﻋێﺮاق ﺑەﻧﺎوی )ﻟﻮﻗﻤــﺎن ﻣەﺣﻤﻮود( ﺑەﭘﻠەی )ﻣﻮﻗەدەم( ﻛﺮاوە
ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ
ﻛــﺮاوە ،ﺑﯚﯾــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ﺣەﯾــﺪەر ﺷەﺷــﯚ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛە ﻓەوﺟێﻜﯽ ھەزار ﭼەﻛﺪاری ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﻨﮕﺎل ﺑــﯚ ﺣەﺷﺪ دروﺳــﺖ ﻛﺮدﺑﻮو ،دوای ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑﯚ ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ، ﻓەوﺟەﻛــەی ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪەوە
ﺳەﻓﯿﻦ دزەﯾﯽ
و ﺧﺴــﺘﯿﯿە ﺳــەر وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺣەﺷــﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ ﻟــە دوای داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻟــە 9ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ 2014و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺑەﻏــﺪا ،ﺑــە ﻓﺘﻮاﯾەﻛــﯽ ﻋەﻟﯽ ﺳﯿﺴــﺘﺎﻧﯽ ﻣەرﺟەﻋﯽ ﺷﯿﻌە و
ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ داراﯾﯽ و ﺳــەرﺑﺎزی ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو ﭘێــﻚ ھﺎت و دەﯾﺎن ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎ ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێ. ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌە دواﺗﺮ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺑەﻏــﺪا ﭘەڕﯾﻨەوە و ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ دﯾﺎﻟە و ﺳەﺣەدﯾﻦ و ھەﻧﺪێﻚ ﻧﺎوﭼەی
ﻛەرﻛﻮوك ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ھەﯾە. ﺷــێﺮﻛﯚ ﻣﯿﺮوەﯾﺲ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣەڵﺒەﻧــﺪی 8ی ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ”وﺷە“دا ﮔﻮﺗﯽ، ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻢ ﻟێﺪوان ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺮﺳە ﺑﺪەم.
ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ،ﺳﺎﻣﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﻛﺮدووە
ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ،ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن :ﺳێ وەزﯾﺮ ﺳﺎﻣﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﺎﻛەن
ﻧﺰﯾﻜەی 40دۆﺳﯿەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەداﯾە وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺋەﺣﻤەد ﺋەﻧﻮەر ،ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ دەﺳﺘﭙﺎﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﭘﺮۆﺳەی ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا” ،زۆر ﻟەﺳــەرﺧﯚ ھەﻧﮕﺎو دەﻧێ“ .ﺋەﺣﻤــەد ﺋەﻧﻮەر ﻟــە ﭼﺎوﭘێﻜەﺗﻨێﻜﺪا ﻟەﮔەڵ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“دا دەڵێ” ،ﺋێﺴــﺘە ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﻧﺰﯾﻜەی 40دۆﺳــﯿەی ﮔەﻧﺪەڵــﯽ دەﻛەﯾﻦ“ .ﺋەو، ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 3وەزﯾﺮی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەروەت و ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﻛﺮدووە. ﺋێــﻮە ﺋەرﻛێﻜــﯽ ﮔەورەﺗﺎن ﻟەﺳــەر ﺷــﺎﻧە ،ﺑــەم ﺑــﯚ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﺘﺎن دﯾﺎر ﻧﯿﯿە؟ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە دوو ﺷێﻮەن، ﻟەﺳــەر ﻻﯾەﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدن ﻛﺎرﻣﺎن ﻛــﺮدووە و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ ھەﺑﻮوە و وردەﻛﺎرﯾﯿەﻛەی ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ و رای ﮔﺸــﺘﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ رۆژی داھﺎﺗــﻮو دەﺧەﯾﻨــە روو. ﺑــە ﺑــەراورد ﻟەﮔەڵ دەﺳــﺘەی دەﺳــﺘﭙﺎﻛﯽ ﻋێﺮاق ﻛــە ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎڵە ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﺋێﻤــە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ رێﮋەی ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮوﻧﻤﺎن ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮدووە ،ﺑــەردەوام ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﺟﯚراوﺟــﯚر و ﻛﯚڕ و ﺳــﯿﻤﯿﻨﺎر ﺋەﻧﺠــﺎم دەدەﯾﻦ ،ﺑــەم ﻻﯾەﻧﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﺋێﻤەدا ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎﺗێﻚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە دۆﺳﯿەﯾەك دەﻛەی ،ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﻟە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮی و ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﯽ دادوەردا ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ. ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﭼەﻧﺪ دۆﺳﯿەدا دەﻛەن؟ ﻟە ﻧێــﻮان 30ﺗﺎ 40دۆﺳــﯿەﻣﺎن ﻟەﺑەردەﺳــﺘﺪاﯾە و ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەﯾﻦ ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەداﯾﻦ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ
رای ﺑﮕەﯾەﻧﯿﻦ .ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەڵﮕەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻟەﺳەر دۆﺳﯿەﻛﺎن ﻧەﺑﻦ، ﺋــەوا دادەﺧﺮێــﻦ و ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﺑەڵﮕەﻣﺎن ﻛەوﺗە دەﺳﺖ ،رەواﻧەی دادﮔــەی دەﻛەﯾﻦ .ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەش ،ﺳــﻮورﯾﻦ ﻟەﺳەر ﺋەوەی ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺋەو ﻛەﺳــە ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ، ﭘێﻤﺎن واﯾــە دەﺳــﺘەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪاﯾــە ،ﻟە ھەوڵﺪاﯾﻦ ﻟــە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی دھﯚك ﺑﻜەﯾﻨەوە .ﻟە ﻣــﺎوەی ﻧﺰﯾﻜەی 3 ﺳــﺎڵﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻤﺎﻧﺪا ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺧﻮﻟﯽ ﺳــێﯿەم و
و ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﻟەﮔەڵ رێﻜﺨﺮاوی undpﺑﺎﺳﯽ ﺋەوەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﺑەﻻﯾەﻧﯽ ﻛەم ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﻤﺎن ﺑە دوو ﺳــﺎڵ ھەﯾە ﺑﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺋەو دەﺳــﺘەﯾە ،ﺑەم دوو ﺳﺎڵﯽ ﻛﺮدەﻧﯽ و ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ،ﻧەك دوو ﺳــﺎڵﯽ ﺗەﻧﮕﮋاوی ،ﺑﯚﯾە ھەوڵﻤﺎن
ﻟەﺑــەر ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﻮرﺳــﯽ، ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەﺳــەر ﻟێﻮاری ﭘەﻧﺠەرەﻛﺎن دادەﻧﯿﺸﻦ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوﯾﻨە ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣــﺎوەی 6ﻣﺎﻧــﮓ ﻧەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﻛﯚ ﺑﺒێﺘەوە ،ﺑﯚﯾە ﺋەو ﻣﺎوەﯾە ﻟەﺳــەر ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ﺋێﻤەش ﺑﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎری ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﺋەواﻧﺪاﯾە ،ﺑەو ﻣﺎوە ﻛەﻣەی ﻟەﺑەردەﺳﺘﻤﺎن ﺑﻮوە
داوە ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ. ﻟەوەﺗەی دەﺳــﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮوﻧە، ھﯿﭻ ﻛەﺳــێﻚ ﻟەﺳــەر ﮔەﻧﺪەڵﯽ دادﮔەﯾﯽ ﻛﺮاوە؟ ﻟەو ﻣﺎوەﯾەی ﺋێﻤە دەﺳــﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮوﯾﻨە ،ﺳەرﺟەم ﺋەو دۆﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوە ،ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ
ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەدان. ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑﺨەﻧە ﻧﺎو ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ،ﺑﯚ ﻟەوە ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮون؟ ﻟەﮔــەڵ وەزارەﺗــﯽ ﭘــەروەردە ﻟەﺳەر ﺋەم ﭘﺮﺳە رێﻚ ﻛەوﺗﻮوﯾﻦ، رێﻜﺨــﺮاوی undpھﺎوﻛﺎرﯾﻤﺎن دەﻛﺎت ،ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛــە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە و ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮودا ﺑﭽێﺘــە ﺑــﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە. ﺑڕﯾــﺎرە ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿــﺎی رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﻛﺮدﻧەوەی ﺋــەو ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﺎﯾە چ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛﯽ ھەﯾە؟ ﺋەوﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﺎﯾەﺑﯚﭘەروەردەﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎدﯾﺮاﻧﯽ دەﺳــﺘەﻛە و ھەروەھﺎ ﺋــەو داﻣەزراواﻧەی ھﺎوﺷــێﻮەی دەﺳــﺘەی دەﺳــﺘﭙﺎﻛﯿﻦ ،ﺑــﯚ
ﻧﻤﻮوﻧــە ﺋەواﻧــەی ﻟــە ﺑەﺷــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ وەزارەﺗــەﻛﺎن ،دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎودێﺮی و ﭼەﻧﺪ داﻣەزراوەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺷــێﻮەدان ،دەﺑێ ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﺑﯚ دەرﺑﻜەﯾﻦ ،ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﯾﺎﺳﺎﻛە دەرﭼﻮو ،ﻛﺎر ﺑــﯚ ﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەﯾە دەﻛەﯾﻦ. ﺋەوەﻧﺪەی ﺋێﻮە ﻟــەم ﺑﻮارەدا ﻛﺎرﺗــﺎن ﻛــﺮدووە ،ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﻧــﮕﺎو ﺑــەرەو ﭼﺎﻛﺴﺎزی دەھﺎوێﮋێ؟ ھەﻧﮕﺎوی زۆر ﻟەﺳەرﺧﯚ. ﺋــەو ﻓﯚرﻣﺎﻧــەی ﺑەﺳــەر ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑەﺷﺘﺎن ﻛﺮدوون ،ﮔەڕاوﻧەﺗەوە؟ ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻚ ﻧەﺑێ ،ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻓﯚرﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔەراﻧﺪووەﺗەوە. ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧە ﻛێﻦ؟ ﺗﺎ ﺋەوﺳــﺎﺗەی ﻟەﮔەڵ ﺋێﻮە ﻗﺴە دەﻛەم ،ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﺳەﻓﯿﻦ
دزەﯾــﯽ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ،ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻓﯚرﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەﮔەڕاﻧﺪووەﺗەوە. ﻟــەو وادەی دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛﺮاوە ،ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﻓﯚرﻣەﻛەی ﻧەﮔەڕێﻨێﺘــەوە دەﺑــێ ﺑە ﺑڕی 3 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﺳﺰای ﻣﺎﯾەﻛﯽ ﺑﺪرێ، ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧە ﺑەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾە ﺳﺰا دراون؟ ﭘﺎﭘەﻧﺪﺑﻮوﻧــﯽ ﻛــەس وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﺑﻮوە ،ﯾﺎﺳﺎﻛە دەڵێ ﺋەﮔەر ﺑەﻣەﺑەﺳــﺖ ﻓﯚرﻣەﻛەﯾﺎن ﻧەﮔەڕاﻧﺪەوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋێﺴــﺘە ﭘێﻮەﻧﺪی دەﻛﺎت و دەڵێ ھەﻓﺘەی داھﺎﺗﻮو ﻓﯚرﻣەﻛە دەﮔەڕێﻨﻤەوە، دەﺗﻮاﻧــﻢ ﺑڵێــﻢ ﻣەﯾﮫێﻨــەرەوە؟ ﻧەﺧێــﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻢ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻓﯚرﻣەﻛﺎن دەﮔەڕێﻨەوە ،ﺑەم ھەر ﻧەﯾﺎﻧﮕەڕاﻧﺪەوە ،ﺋەوﻛﺎت ﺳــﺰاﻛە ﺋﺎﻣﺎدەﯾە. ﺑەﺷە ﺑﻮدﺟەی دەﺳﺘەﻛەﺗﺎن ﭼەﻧﺪە؟ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺑڕی 161ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر ﺑﻮدﺟەﻣﺎن ﭘــێ دەدرێ، ﻟــەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾــە 155ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ دەﺳــﺘەﻛەی ﭘــێ دەدرێ ﻛــە
ژﻣﺎرەﯾــﺎن 151ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرە ،واﺗە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑــڕی 6ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎرﻣﺎن دەﻣێﻨێﺘــەوە و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎﻧﯽ ﭘێ ﺋەﻧﺠﺎم دەدەﯾﻦ. ﺋەو ﺑڕە ﺑﻮدﺟەﯾە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﺘﺎن ﻧەﻛﺮدووە؟ ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺑەڵێ ،ﺑﯚﯾە ﺋێﺴــﺘە دەﺑﯿﻨــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺳﻨﻮوردارە ،ﺋێﻤە ﻟەوەش دەﮔەﯾﻦ ﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دۆﺧێﻜﯽ داراﯾﯽ ﻧﺎﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮداﯾە ،ﺗەﻗﺪﯾﺮی ﺋەو دۆﺧەﺷــﻤﺎن ﻛﺮدووە ،ﺋێﻮە وەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــێﻚ دەﺗﻮاﻧــﻦ ﺳــەرداﻧﯽ ﻧﮫﯚﻣﯽ ﺳەرەوەی ﺋەم ﺑﺎﺧﺎﻧەﯾــە ﺑﻜەن ﻛە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆری ﻛەﻣﻮﻛــﻮڕی ﻧــﺎو ژوور و ھﯚڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــێ دەﺑﯿﻨــﺪرێ، ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟەﺳەر ﻟێﻮاری ﭘەﻧﺠەرەﻛﺎن دادەﻧﯿﺸــﻦ ،ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴﺘە داواﻛﺎرﯾﻤﺎن ﺑــەرز ﻛﺮدووەﺗــەوە ﺑــﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧﯚ ﺋێﻤەﯾﺶ ﺑەﺷێﻜﯿﻦ ﻟەم وﺗە و ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ دەزاﻧﯿــﻦ ،ﺑــەم داﻣەزراوەﯾەك ﻛــە ﻛﺎر دەﻛﺎت و دﻧﯿﺎ و ﻣﯿﺪﯾﺎش رووی ﺗــێ دەﻛﺎت ،دەﺑــێ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ و ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺘﯿﯿەی ﻟەﺳەر ﺷﺎﻧﻤﺎﻧە، ﺟێﺒەﺟێﯽ ﺑﻜەﯾﻦ.
ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەی ﺋێﻤە دەﺳــﺘﺒەﻛﺎر ﺑﻮوﯾﻨە ،ﺳــەرﺟەم ﺋەو دۆﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوە ،ﻟــە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەدان.
ﺳﻴﺎﺳەت
وﺷە /رۆژﺋﺎوا -ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻋەﻟﯽ ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮەی رۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛە ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ”ﭘەﯾــەدە“ ﺣﻮﻛﻤﯽ دەﻛﺎت ،ﮔەﻧﺪەڵﯽ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە و ﻛﯚﻧﺴەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەﻛەﻛەی ﺗﻮوﺷﯽ ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﻛــﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﻟێﮋﻧەﯾەﻛــﯽ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟە ﻗەﻧﺪﯾﻠــەوە رەواﻧەی ﺳــﻮورﯾﺎ دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە. ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ ”ﭘەﯾەدە“ ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺑەداﺧەوە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژﺋﺎواﯾﺸﯽ ﮔﺮﺗەوە و ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮە ،ﺟﯚرەھﺎ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻛﺮاوە و ﻛەﺳﺎﻧێﻚ دەﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺮاپ ﺑــەﻛﺎر دێﻨــﻦ و ﻛﺎر ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن و دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮون دەﻛەن“. ﻟەﺑﺎرەی ﺟﯚری ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن، ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ﻛە ﺧﯚی ﯾەﻛێﻜە ﻟەواﻧــەی ﺑەﺗﻮﻧــﺪی دژی ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن دەوەﺳــﺘێﺘەوە،
دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ”ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﻗﺎﭼﺎﺧﭽێﺘــﯽ و ﺧــﺮاپ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ دەﺳەت ،دەﺳﺖ ﺑەﺳــەرداﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ﺧەڵﻚ ،ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺳﻮورﯾﺎ و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟــەو زەوﯾﯿﺎﻧــەی ﻣﻮڵﻜــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﻮون ،ﺋەﻣەﯾﺶ ھەر ﻟە ﺋێﺴــﺘەوە دﯾﻤەﻧێﻜﯽ ﻧەﺷﯿﺎو دەﺑەﺧﺸێﺘە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە رۆژﺋﺎوا“. ﺑەﭘێﯽ ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ”وﺷــە“ ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎوی
ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑﺎس ﻟە ”دەﺳﺖ ﺑەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﻛﺮەم ﺣەﺳﯚ ھﺎوﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾﺮە
ﺑەھــﯚی ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەوە دەﻛﺮێ“ ﺑەم ھﯿــﭻ ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣــﯽ ﺋــەم زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەی
ﭘﺸﺘڕاﺳﺖ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە. ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ رۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت
ﻛﺎﻧﺘﯚﻧﯽ ﺟەزﯾــﺮە ،ﻟێﻜﺪاﻧەوەی ﺟﯿﺎوازی ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژﺋﺎوادا ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ
و ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎﻛﯚك ﻟەﮔــەڵ ”ﭘەﯾەدا“ ،ﺑــﺎس ﻟەوە دەﻛەن ﺋەو دەﻧﮕﯚﯾە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﭘەﻛەﻛەﯾە و دەﯾﺎﻧەوێ ﺳەرﻧﺠﯽ دەوروﺑــەر ﺑــەوە راﺑﻜێﺸــﻦ ﻛــە ﺋــەوان دژی ﮔەﻧﺪەڵــﯽ دەوەﺳــﺘﻨەوە و رێﮕــﺮی ﻟــێ دەﻛەن .ﺑــەم ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھەﯾە ﭘێﯽ واﯾــە ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺮاون و ﺑەرێﮋەی زۆر دەﺳەت ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ”ﻛەﺳﯽ“ ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە. ﺋەواﻧــەی ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دووەم دەﻛەن ،دەڵێﻦ ”ﺑێﮕەردی ﻛﺎدراﻧــﯽ ﭘەﻛەﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﺷــﺎخ ﺑﯚ ﺋــەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە ھﯿﭻ ﺳــﺎﻣﺎﻧێﻜﯿﺎن ﻟە ﺑەردەﺳﺖ ﻧەﺑﻮوە ﺗــﺎ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﭘێﻮە ﺑﻜەن، ﺋێﺴﺘە ﻛە ﺑەرژەوەﻧﺪی ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺋــﺎراوە ،رووداﻧــﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﻗﯚﺳﺘﻨەوەی دەﺳەت ﺑﯚ ﻛﺎری ﺗﺎﯾﺒەت ﭼﺎوەڕوان ﻛﺮاوە.
”ﺋەﮔەر ﺑﯿﺎﻧەوێ ﻟە ﺷەو و رۆژێﻜﺪا دەﯾﻜﻮڵێﻨﻦ“ ﻓەﺧﺮەدﯾﻦ ﻗﺎدر ،ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن:
ﺗﻜﺎﯾە وەرﻧە ﺳــەر ھـێـڵ
ﺋەﮔەر ﭘﺮﺳﯽ دەﺳﺘﻮور ﺑە ﺣﺰﺑێﻨەو ﺷەﺧﺴێﻨە ﺑﻜەن ،زۆرﻣﺎن ﭘێ دەﭼێ، ﺋەوﻛﺎت ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻋەﯾﺒﺪار دەﺑﻦ و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﯿﺤﺮاج دەﻛەن
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻓەﺧﺮەدﯾﻦ ﻗﺎدر ،ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺑــەو ھﯚﯾەوە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ دەﺳــﺘﻮور ﺑﺨﺮێﺘە راﭘﺮﺳــﯿﯿەوە ،ﺋەوا ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﻜﺮێ .ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎن ،روو ﻟە ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳﺘﻮور ،دەڵێ ”ﺗﻜﺎﯾە وەرﻧە ﺳەر ھێڵ“. دەﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳــﺘﻮورو وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ،ﺳەرداﻧﯽ زۆرﯾﻨەی ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﺘﺎن ﻛﺮدووە ،ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﺋەو ﺳەردان و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎﻧە ﭼﯽ ﺑﻮوە؟ ﻻی ھەﻣﻮوان ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ﺑەوەی ﺋێﻤە ﺑﯚ ﺋەو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدﻧە ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو دوو ﭘﺮﺳە ،ﺳەرداﻧﯽ ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟەﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛــﺮدووە ،ﮔﻔﺘﻮﮔﯚو ﺳــەرداﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟە داھﺎﺗﻮو ﺑەردەوام دەﺑێ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘێﻨﺞ ﭘﺎرﺗە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛە. ﺋەو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎﻧــەی ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛــﺮاوە ،ﻟەﮔەڵ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﻛﺮێ .ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻚ دادەﻧێﯿﻦ ﺑﯚ
ﺋەوەی ﺑەﺧێﺮاﯾﯽ ﺋەو ﺳــەردان و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎﻧە ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎﺗێﻜﯽ ھێﻨﺪە زۆر ﻟەﺑەردەم دەﺳــﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە. ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳﺘﻮور ،ﭼەﻧﺪ ھەﻧــﮕﺎو ﭼﻮوﯾﻨەﺗە ﭘێﺸــەوە ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑــﻮوە ﻟە ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟەﺳــەر دەﺳــﺘﻮور ،ھەﻧــﮕﺎوی دووەﻣﯿــﺶ داواﻛﺎرﯾﻤــﺎن ﺑﻮوە ﻟەﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺳﺎزان ﺑﻜەن ﻟەﺳەر دەﺳﺘﻮور. ﻟەﺑــﺎرەی دەﺳــﺘﻮور، داواﻛﺎرﯾﯿەﻛەﺗــﺎن ﺧــﯚی ﻟەﭼﯽ دەﺑﯿﻨێﺘەوە؟ داواﻣــﺎن ﻛــﺮدووە ﻟەﺳــەر دەﺳﺘﻮورێﻚ رێﻜﺒﻜەون ﻛە ﻟەﮔەڵ ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑێﺖ ،ھەروەھﺎ
دەﺳــﺘﻮورێﻚ ﺑەﻻﯾەﻧــﯽ ﻛەم 30 ﺗــﺎ 40ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوە ﻧەﺑێﺖ. ﺋەی ﺋێﺴــﺘە ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﭼﯿﻦ، ﻛــەی ﻟێﮋﻧــە 21ﻛەﺳــﯿﯿەﻛە دەﺳﺘﺒەﻛﺎر دەﺑێﺖ؟ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﻟێﮋﻧــە 21ﻛەﺳــﯿﯿەﻛەﯾﻦ، ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚﻛﺎن درێﮋەﯾــﺎن ھەﯾە، دوای ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳﺘﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن)ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻗﺴە ﺑﯚ ﺋێﻮە دەﻛەم ،ﯾﺎﺳﺎﻛە ﻻی ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــە ﺑــﯚ ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدن(، ﻟێﮋﻧەﻛە دەﺳــﺖ ﺑەﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن دەﻛــەن ،ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻟەﻣﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﻛە ﺳێ ﻣﺎﻧﮕە ،ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗەواو ﺑﻜەن. ﺑەو ﭘێﯿەی ﻟەﻧﺎو ﭘﺮۆﺳــەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎن دای ،ﭘێﺖ واﯾە ﻟەﻧﺎو ﺋەو دۆﺧە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ،ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟەم ﻣﺎوەﯾــەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاوە ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﮕەﯾەﻧﻦ؟ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەﺑەر ﺋەوە ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە دەﯾﺰاﻧﯽ ﺑﺎﺑەﺗەﻛە
ﺋﺎڵــﯚزەو ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻧــﺎڕوا ،ﺑﯚﯾە ﻟەﻧﺰﯾﻜەوە ﭘێﻤــﺎن ﮔﻮﺗﻦ ،ﺗﻜﺎﯾە وەرﻧــە ﺳــەر ھێــڵ و ﺑەﺟﺪی وەرﻧە ﭘێﺸەوە و ﻧﺎﻛﺮێ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑێ دەﺳــﺘﻮور ﺑێ و رێﮕەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺒڕێﺖ. ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋــەو ﺟﺪﯾﯿەﺗە دەﺑﯿﻨﻦ؟ دەﯾﺒﯿﻨﯿــﻦ ،ﺋەﮔــەر ھەﻧﺪێــﻚ ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺋﯿﺴــﺘﻔﺰازی ﯾەﻛﺘﺮ ﻧەﻛــەن ،ﻛەﺳــێﻚ ،ﻻﯾەﻧێــﻚ، ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧێﻚ ﺧﯚی ﻧــەﻛﺎت ﺑە ﭘﺎڵەواﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور ،دۆﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﺘﺮ ھەڵﻨەدەﯾﻨەوە و ﺷــەڕ ﺑــﯚ ﺋێﺴــﺘە ﺗــﺎزە ﻧەﻛەﯾﻨــەوە. ﺑەﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﻤــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧــە وەﻻ ﺑﻨێﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە دەﺳــﺘﻮور ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﮔﺮﻧﮕــە و ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﺋێﺴــﺘە ﺟﯿﺎوازە ،ﻟەﻧﺎو ﯾﺎﺳﺎﻛەﯾﺸــﺪا ﺋەوە داﻧــﺮاوە ﻛە ﻟە ﻣــﺎوەی 3ﻣﺎﻧﮕﺪا دەﺳﺘﻮور ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮێﺘەوە ،ﺋەﮔەر ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻟــەو ﻣﺎوەﯾە ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑﻜــەن ،ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑــﯚی ھەﯾە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺑﯚ درێﮋ ﺑﻜﺎﺗەوە، ﻛﺎت دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮاوەو ﺑە دوای ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾەی
ﺧﯚﻣــﺎن دەﺑﯿﻦ ،ﺋﻮﻣێــﺪ دەﻛەم ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻦ. ﻟەﺑــﺎرەی وﯾﻼﯾەﺗــﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ،ﭘێﺖ واﯾە ﺗــﺎ وادەﻛەی ﺧــﯚی)19ی ﺋﺎب( دەﺳﺘﻮوری ھەرێﻢ ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮێ و راﭘﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر دەﻛﺮێﺖ ،ﯾﺎﻧﯿﺶ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ درێﮋ دەﻛﺮێﺘەوە، ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺋەم ﭘﺮﺳە ﭼﯚن ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳەر دراوە؟ ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﻣﺎوەی ﻛﺮاوەی ﻟە ﺑەردەﻣﺪا ﻧﯿﯿەو ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ھەﺳﺘﯿﺎرﯾﺸە ،ﺳﺒەی ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ دووﭼﺎری ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﻧەﺧﻮازراو دەﺑــﻦ ،ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﻤﺎن ھەﺑﻮو ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی دەﺳــﺘﻮور ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ﻻﯾەﻧەﻛﺎن زۆر ﻟەﺳەرﺧﯚ ھﺎﺗﻨــە ﭘێﺸــەوەو دەﺳــﺘﻮور ﻟەﺋێﺴــﺘەدا ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﺑﺨﺮێﺘــە راﭘﺮﺳــﯿﯿەوەو ﻣﺎوەش
ﻟەﺑەردەﻣﯿــﺪا ﻛــﺮاوە ﻧﯿﯿــە و ﻛەﻣــە .ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی دووەم دێﺘە ﭘێﺸەوە ﻛەﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﻧــﻮێ ،ﯾــﺎن ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەی ﯾﺎﺳﺎی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،واﺗــە ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺋﺎﯾﻨﺪە ﻛێ دەﺑێ ﯾــﺎن ﻧﺎ ،ﺑەﻧــﺪە ﻧﺎزاﻧێ و ﺑﯚ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺟێﺪەھێڵﻢ، ﭼﻮﻧﻜە ﻣﻦ ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﯾﺎﺳﺎ دەﻛــەم ،ﺑــەم ﻟەﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻧﮕﯽ ﭘێ دەدرێ ،ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼەﻧــﺪ دەﻧﮕﯽ ﭘێ دەدرێ و ﭼــﯚن دەﻧﮕﯽ ﭘێ دەدرێ ،ﺋەﻣە ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨﺪە دەھێڵﻤەوە ،ﺑەم دەﺑێ ﺑەﺳــﺎزان ﺑێ و ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑﮕەﻧە دەرﺋەﻧﺠﺎﻣێﻚ. واﺗە ﺋەﺳــﺘەﻣە ﻟەﻣﺎوەی ﺋەو ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕــەی ﻣــﺎوە ،ﺑﺘﻮاﻧﺮێ دەﺳﺘﻮورێﻚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺮێ و ﺑﺨﺮێﺘە راﭘﺮﺳﯿﯿەوە؟ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن،ھەﻧﺪێ ﺷﺘﯽ ﺋەﺳﺘەﻣﻠە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺧێﺮادا ﻛﺮاوە ،ھەﻧﺪێ ﺷﺘﯿﺶ ھەﺑﻮوە ﻛە دەﺑﻮو ﺑە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زوو ﺑﻜﺮێ ،ﺑە ﭼەﻧﺪ ﺳﺎن ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗﯽ وا ھەﺑﻮوە ﻟەﺷــەوێﻜﺪا ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﺋﺎﻣــﺎدە ﻛﺮاوەو ﺑــﯚ ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەﻛەی ﺧﺮاوەﺗە ﻧﺎو ﻛﺎرﻧﺎﻣەی داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و دەﻧﮕﯽ ﭘــێ دراوەو ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘەﺳــەﻧﺪﻛﺮدن ،ﻛﺎﺗﯽ واش ھەﺑﻮوە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛەم ﺑﯚ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻛﺮاوەو دوای 3ﺳــﺎڵ ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی دووەﻣﯽ ﺑﯚ ﺑﻜــﺮێ .ﻟەم ﺧﻮﻟەی
داواﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻟەﺳەر دەﺳﺘﻮورێﻚ رێﻜﺒﻜــەون ﻛە ﻟەﮔەڵ ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺋێﺴﺘەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑێﺖ
ﺋێﺴﺘەﺷــﺪا ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە ﻛﺎﺗﯽ وا ھەﺑــﻮوە ﺑﺎﺑەﺗێﻚ ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت رەواﻧە دەﻛەﯾﻦ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟەﺳەر ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾەك ﯾﺎﺧﯚ ﭘڕۆژە ﺑڕﯾﺎرێﻚ راوﺳــەرﻧﺞ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﻤﺎن ﭘێ ﺑﺪەن ،ﻟەﺑــەر ﺋەوەی ﺑەدڵﯿﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋەم ھەﻓﺘــە ﻧﺎ ھەﻓﺘەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ،ﯾﺎﻧﯿﺶ ﺋەم ﻣﺎﻧﮕە ﻧﺎ ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺗﺮﻣــﺎن ﭘێ دەﻛــەن ،واﺗە ﺋەﮔەر ﺑﯿﺎﻧــەوێ ﻟەﺷــەوو رۆژێﻜــﺪا دەﯾﻜﻮڵێﻨﻦ. وەك ﭘێﺸﺘﺮ ﮔﻮﺗﻢ ﺋێﻮە ﻟەھەﻣﻮو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯽ ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳﺘﻮورو وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ و ﺋەو ﭘﺮﺳــﺎﻧەی ﺟێــﯽ ﺑﺎﯾەﺧە ﺑەﺷﺪارﺑﻮوﻧە ،ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﭼﯽ ﻟەم دۆﺧە دەﻛەﯾﺖ؟ ﺑەڕووﻧــﯽ و راﺷــﻜﺎوی ھەﻧﺪێﻚ ﺋﻮﻣێــﺪم ھەﯾــە ،ﺋەﮔــەر ﺑــەو ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻟەﮔــەڵ ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻗﺴــەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻟەﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﺪا ،ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ دەﺳــﺘﻮوری ھەرێــﻢ ﺑﻨﻮوﺳــﯿﻨەوە ،ﯾــﺎن ھەﻣــﻮاری ﺑﻜەﯾﻦ و ﯾﺎﺧﯚ ﺋﺎﻣــﺎدە ﺑﻜەﯾﻨەوە، ﺟــﺎ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛﺎم ﻧــﺎوی ﻟێﺪەﻧێﯿﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﻣﺎﻧە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻗﻮوڵﯽ ﻟەﺳــەرە ،ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﻣێﮋووﯾــﯽ ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺋەﺳــﺘﯚﯾﺎﻧە ﻟەﺑﺎرەی دەﺳﺘﻮور. داوام ﺋەوەﯾــە ﺋەﮔــەر ﭘﺮﺳــﯽ دەﺳﺘﻮور ﺑە ﺣﺰﺑێﻨەو ﺷەﺧﺴێﻨە ﺑﻜــەن ،زۆرﻣــﺎن ﭘــێ دەﭼێ، ﺋــەوﻛﺎت ﭘﺎرﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻋەﯾﺒﺪار دەﺑﻦ و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﯿﺤﺮاج دەﻛەن ،ﺋەﮔەر ﺋەم دەﺳﺘﻮورەﯾﺶ ﺣﺰﺑێﻨــەو ﺷەﺧﺴــێﻨە ﻧەﻛﺮێ و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎﻧەو ﻧەﺗەوەﯾﯿﺎﻧە ﻟێﯽ ﺑڕواﻧﯿﻦ ،ﺋــەوﻛﺎت ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ھەﻧﮕﺎوی ﺟﺪﯾﯽ ﻟێ ﺑﮫﺎوێﮋﯾﻦ.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﮔەﻧﺪەڵﯽ رۆژﺋﺎوای ﮔﺮﺗەوە و ﻗەﻧﺪﯾﻞ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﻤﺎن ھەﺑﻮو ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی دەﺳﺘﻮور ،ﺑەم ﺑەداﺧەوە ﻻﯾەﻧەﻛﺎن زۆر ﻟەﺳــەرﺧﯚ ھﺎﺗﻨە ﭘێﺸەوەو دەﺳﺘﻮور ﻟەﺋێﺴﺘەدا ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﭼﺎرەﺳــەری ﭘﺮﺳﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ ﺑﻜﺎت
3
ﺳﯿﺎﺳەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﭼﺎودێﺮی ﺧێﺰاﻧﯿﺪا ھەﯾە .ﺋێﻤە ﺋەوەﻣﺎن ﻟەﮔەڵ وەزﯾﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﺪا ﺑﺎس ﻛﺮدووە و ﺑەﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن زاﻧﯿﻮە ﺑﻮدﺟەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن و ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ زﯾﺎد ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﭘﺮﺳەﻛە ﺑﻜەن.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎرەی ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﺑﯿﻤە و ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﺧەرج ﻛﺮدووە ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﻣﻨﺪاڵ و ﺧێﺰان:
ﻧﺰﯾﻜەی 78ھەزار ﻛﺮێﻜﺎر داوای ﺑﯿﻤەی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە وﺷە /ھەوﻟێﺮ – ﻛﺎوە ﺟەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘﺎرەی ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﺑﯿﻤە و ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﺑﯚ ﻣﻮوﭼەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺧﯚی ﺧەرج ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﺑەڵێﻨﯽ داوە ﻛە دوای ﺑﺎﺷــﺒﻮوﻧﯽ دۆﺧﯽ داراﯾﯽ ھەرێﻢ ،ﭘﺎرەﻛە ﺑﯚ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە .ﺷﯿﻼن ﺑەرزﻧﺠﯽ ،ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟێﮋﻧەی ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﻣﻨﺪاڵ و ﺧێﺰان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد .ﺑەرزﻧﺠﯽ ،رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ،ﻧﺰﯾﻜەی 78ھەزار ﻛﺮێﻜﺎر داوای ﺑﯿﻤەی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە.
راﺳﺘە ﻛﺮێﻜﺎر ،ﻛﺎرﻣەﻧﺪ ﻧﯿﯿە ،ﺑەم وەك ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻚ ،ﻣﻮوﭼە و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ھەﯾە و ﺋەو ﻣﺎﻓەﯾﺸﯽ ﺑەﯾﺎﺳﺎ ﭘﺎرێﺰراوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھەﻣﻮو رەﺧﻨەﻛﺎن ﺑەو ﺋﺎراﺳﺘەﯾەن ﻛە ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮێﻜﺎر دەﺳــﺘەﺑەر ﻧﺎﻛﺮێ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻣﺎﻓﯿــﺎن ﺑەﯾﺎﺳــﺎ ﭘﺎرێــﺰراوە، ھﯚﯾەﻛەی ﺑﯚ ﭼﯽ دەﮔەڕێﺘەوە؟ ﯾﺎﺳﺎی ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯽ و ﺑﯿﻤەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ﻛﺮێــﻜﺎران ﻛــە ﺳﺎڵﯽ 2012ﻟەﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ھەﻣﻮار ﻛﺮاﯾەوە، ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﯿە ،ﺑەم ﺧﺎڵﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ ﺑﯚ ﻛﺮێﻜﺎران ﺗێﺪاﯾە .ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ھەﻧــﺪێ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــﯽ ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛەدا ھەﯾە، ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗﯽ ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ. ھەﻧــﺪێ ﺑڕﮔــە و ﻣــﺎدە ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری .ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەو ﻧێﻮەدا رۆڵــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﺑﯿﻨﯿﻮە و ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﭼﯿﻨﯽ ﻛﺮێﻜﺎران ﻟە ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧە ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜەﻧــەوە .ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی، ھەﻣﯿﺸــە ﻟــە ﺟەﻧﮕــﺪا ﺑﻮوە، ﺑﯚﯾە را ﻧەھﺎﺗــﻮوە ﻛە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﯾﺎﺳــﺎ دەﺳﺘەﺑەر ﺑﻜﺎت. راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺋەوەﻧــﺪەی ھەوڵ دەدات ﻣﻨــﯽ ﺗﺎﻛــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑــﻜﺎت ﺑــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻤەدار، ھەوڵ ﺑــﯚ ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەم ﻟە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻧﺎﺳــﯿﻨﯽ ﺋەرك و ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﻢ ﻛە ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﺪا دەﺳــﺘەﺑەر ﻛﺮاون، ﻧــﺎدات .ھــﺎوﻛﺎت ،ﻛﺮێﻜﺎرﯾﺶ ﺋەو ﺋﺎﺳﺘە ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿەی ﻧﯿﯿە ﻛە ﺧﯚی ﺑﯿﻤــە ﺑﻜﺎت .ھەروەھﺎ ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯿﺶ رۆڵﯽ ﺋەرێﻨﯿﯿــﺎن ﻟە ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﺪا ﻧەﺑــﻮوە .ﺋــەوان، زﯾﺎﺗــﺮ ھــەوڵ دەدەن ﻛﺮێﻜﺎرا ﻟــە ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎﻛەﯾﺎن ﺑﻜەﻧــە ﺋەﻧﺪام ،ﺑــەم زۆر ﺑــە ﻛەﻣﯽ ھەوڵﯽ ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳــﺘﯽ ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯿﺎن داوە. ﭘﺸــﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﺶ ،ﺑــەر ﺧــﺎوەن ﻛﺎر ﻛەوﺗــﻮوە .ﺧﺎوەن ﻛﺎر ﺑە ھەﻣــﻮو ﺟﯚرێﻚ ،ﻛﺮێﻜﺎر دەﭼەوﺳێﻨێﺘەوە. ﺋێــﻮە ﮔﻠەﯾﯿﺘﺎن ﻟــە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﻛﺮد ،ﺑەم
ﻟەﮔەڵ ھﯿﭻ ﻛﺎﻣﯿﺎن داﻧﯿﺸﺘﻮون و داوای ﮔﺮﺗﻨەﺑەری رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﺘﺎن ﻛﺮدووە؟ ﻟــە ﻣــﺎوەی ﺋــەو ﺧﻮﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿــەدا ،دوو ﺟــﺎر وەزﯾــﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری
ﻧەﻛﺮێــﺖ ،ﺋــەوﻛﺎت دەﺑێ ﭼﯽ ﺑﻜﺮێﺖ؟ ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣــﺎرەی ﻻی داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ ھەﯾە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 133ﻛﺮێﻜﺎر ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺳﻜﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﻛــە دژی ﺧﺎوەﻧﻜﺎر ﺑەرز
ﺑەرﻧﺎﻣەﯾــەك ھەﯾــە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑەﻧﺪﻛﺮاواﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯿەﻛﺎن ،ﺑەرۆژ ﻛﺎر ﺑﻜەن و ﺷەوان ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧە ﺑﮕەڕێﻨەوە، ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻣﺎوەی ﺳــﺰادراوﯾﺎن ﺗەواو دەﺑێﺖ. ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟێﮋﻧەﻣﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﻛﺮدووە. ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەردوو ﯾﺎﺳﺎی ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯽ و ﺑﯿﻤەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎران و ﯾﺎﺳﺎی ﻛﺎر ،ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﻨەوە .ﺋێﻤە ﺑەو ﺑﺎﺑەﺗەﻣﺎن ﻟەﮔــەڵ وەزﯾﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑﺎس ﻛــﺮد و ﺋەوﯾﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارﯾﺎن ﺋﺎراﺳﺘەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛﺮدووە. ﺧﯚت دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﯾﺘەوە ﻛــە ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ھەردوو ﯾﺎﺳــﺎ، ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮێﻜﺎران دەﭘﺎرێﺰێ ،ﺑەم ﻛﺎم ﺑڕﮔە و ﻣﺎدەی ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮاون؟ ﺋەﮔەر دﯾﺴــﺎﻧﯿﺶ ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﺑەم ﻧﺎوەڕۆﻛەﻛەی ﺟێﺒە ﺟــێ
ﺑﻜەﻧــەوە ،ﺑﯿﺒەﻧەوە و ﻣﺎﻓﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﺘــەوە .ﺋەو ﻛﺮێﻜﺎراﻧە ﺧﯚﯾــﺎن ھﺎﺗﻮوﻧــە و ﻻﯾەﻧــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﻣﺎﻓﯽ دەﺳــﺘەﺑەر ﺑﻜﺎت ،ﺋــەوەی ﻛە ﺳﻜﺎﯾﺸــﯽ ﺗﯚﻣــﺎر ﻧەﻛﺮدووە، ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯿەﻛــە دەﻛەوێﺘە ﺳەر ﺷــﺎﻧﯽ ﺧﯚی ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤە ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﻛە ﺋەو ﻛﺮێﻜﺎرە ﺳﺘەﻣﯽ ﻟێ دەﻛﺮێ ﯾﺎن ﻧﺎ. ﺋێﻮە ﻟەﮔــەڵ ﺧﺎوەﻧﻜﺎرەﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ﺑﯚ ﺋەوەی داواﯾﺎن ﻟێ ﺑﻜــەن ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔەڵ ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﺑﻜەن؟ ﻧەﺧێﺮ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻣﻦ ﻟەﮔەڵﯿﺎﻧﺪا داﻧەﻧﯿﺸﺘﻮوم.
ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﭼﺎودێﺮی ﺧێﺰاﻧﯿﺪا ھەﯾە
ﭘێــﺖ واﻧﯿﯿە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛە ﻟێﮋﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ،ﺑەردەوام ﺳــەرداﻧﯽ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﺑﻜﺎت و ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟە ﻧێﻮان ﻛﺮێــﻜﺎر و ﺧﺎوەﻧــﻜﺎردا ،دڵﻨﯿﺎ ﺑﺒێﺘەوە؟ ﯾــەك ﻟە ﻛێﺸــەﻛﺎن ﺋەوەﯾە ﻛە وەزارەﺗﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەﺗــەواوی ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﺑــﻜﺎت و رەﻧﮕە ﺋێﻤــەش وەك ﻟێﮋﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﺒــێ ﭼﺎودێﺮی وردی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑــەم ﻧﺎﺑێ ﺋەوەش ﻟە ﺑﯿــﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﺋێﻤە ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﺪاﯾﻦ ھﯿﭻ ﻛﺎت ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑەﯾﺎﺳﺎ ﻧەداوە. دۆﺧەﻛــە ﺑﯚ ﺳــەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﭘﯿﺸەﯾﯿﺶ ھەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾەﯾە؟ ﺑــﯚ ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾەﯾە .رۆژ ﻧﯿﯿــە ﺋێﻤــە ﻟە ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ﻧەﺑﯿﺴــﺘﯿﻦ ﻛە ﺣﺎڵەﺗﯽ دڵﺘەزێــﻦ ﺑﯚ ﻛﺮێﻜﺎران ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘێﺶ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن زۆر ﺑەوردی ﻛﺎر ﻟە ﺳەر دۆﺳﯿەی ﻛﺮێﻜﺎران ﺑﻜەﯾﻦ. ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧﺪ ﻛﺮێﻜﺎر داوای ﺑﯿﻤەی ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﻛﺮدووە؟ ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ،ﻧﺰﯾﻜەی 78ھەزار ﻛﺮێــﻜﺎر ﻧﺎوی ﺧﯚی ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮدووە .دەﺑێ ﻛﺮێﻜﺎران ﻟە ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎن، ﺋــﺎﮔﺎدار و وﺷــﯿﺎر ﺑﻜﺮ ێﻨــە و ە .
راﺳــﺘە ﻛﺮێﻜﺎر ،ﻛﺎرﻣەﻧﺪ ﻧﯿﯿە، ﺑــەم وەك ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻚ ،ﻣﻮوﭼە و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ھەﯾە و ﺋەو ﻣﺎﻓەﺷﯽ ﺑە ﯾﺎﺳﺎ ﭘﺎرێﺰراوە. زۆر ﺟﺎر ﺑــﺎس ﻟەوە دەﻛﺮێ ﻛە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﭼﺎودێــﺮی ﺧێﺰاﻧﯿﺪا دەﻛﺮێ ،ﺋێﻮە ﺑەدواداﭼﻮوﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻛﺮدووە؟ زۆر ﺑە راﺷــﻜﺎواﻧە ﭘێﺖ دەڵێﻢ، ﮔەﻧﺪەڵــﯽ ﻟــە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼەی ﭼﺎودێــﺮی ﺧێﺰاﻧﯿﺪا ھەﯾــە .ﺋێﻤە ﺋەوەﻣــﺎن ﻟەﮔەڵ وەزﯾــﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﺪا ﺑــﺎس ﻛﺮدووە و ﺑەﭘێﻮﯾﺴــﺘﻤﺎن زاﻧﯿﻮە ﺑﻮدﺟەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن و ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ زﯾــﺎد ﺑــﻜﺎت ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﭘﺮﺳەﻛە ﺑﻜەن .ھەروەھﺎ ﻟێﮋﻧەی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﺶ ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەﺳــەرداﭼﻮوﻧەوە ﺑــە دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺧﺎوەن ﻣﻮوﭼەی ﭼﺎودێــﺮی ﺧێﺰاﻧﯿــﺪا ﺑﻜﺎﺗەوە. وەزﯾــﺮی ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار ،ﺑەڵێﻨﯽ ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوە و ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻛێﺸەﯾەی داوە .زۆرﺑەی ﺋەو ﻣﻮوﭼﺎﻧــە ،ﻟەﻻﯾەن ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧەوە داﺑەش ﻛﺮاوە و ھﯿﭻ ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﻧەﺑــﻮوە ﻛــە ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﺳﻮودﻣەﻧﺪان ﺑــﻜﺎت ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە رووی ﺳــﯚز و ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﺣﺰﺑﯿﯿەوە ،ﺧەڵﻜﺎﻧێﻚ ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛــﺮاون و ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﭘێ دەدرێﺖ. ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎﯾەﻛﯽ ﻛﺮێــﻜﺎر، ھﯚﻛﺎری ﺳﺴﺘﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻮدﺟە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە و ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟە ﭘــﺎرەی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﺑﯿﻤەی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯽ
ﻧﯿﯿە ،ﺋێﻮە ﺑەداواﭼﻮوﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﻗﺴەﯾە ﻛﺮدووە؟ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوو ،ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻣﺎن ﻟــە وەزﯾﺮی ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻛﺮد و ﺋەوﯾــﺶ ﮔﻮﺗﯽ ﻛــە ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﻮدﺟــە و ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿــەوە ،ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺋــەو ﭘﺎرەﯾــەی ﺧەرج ﻛــﺮدووە .ﻟە داھﺎﺗــﻮودا ﺋەﮔــەر ﺑﻮدﺟــە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت ھﺎت و دۆﺧﯽ داراﯾﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﻮو ،ﺋەو ﭘﺎرەﯾە دەﺧﺎﺗەوە ﻧﺎو ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﺑﯿﻤەوە. ﺑەھــﯚی ﺷــەڕەوە ،ژﻣﺎرەی ﺑێــﻮەژن و ﺑــێ ﺑــﺎوﻛﺎن ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە ،ﺋێﻮە ھﯿﭻ ﻛﺎرێﻜﺘﺎن ﺑﯚ ﻣﺴــﯚﮔەرﻛﺮدن و ﺑﺎﺷﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧە ﻛﺮدووە؟ ﺋێﻤە ﭘڕۆژەﯾەﻛﻤﺎن ﻟەﺑەردەﺳﺘە و ھەوڵﻤــﺎن ﺑﯚ ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺋەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧەﻣﺎن داوە. ﺋەﮔەر ﺋێــﻮە ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﺑﯚ ﺑﺒڕﻧەوە ،دﯾﺴــﺎن ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚی زﯾﺎﺗــﺮ ﻧﺎﺧﺮێﺘــەوە ﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت؟ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﻧﯿﯿــە ﻟە رێﮕــەی ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟــە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ،ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن و ﺑﯿﺎﻧﮕەڕێﻨﻨەوە ﻧﺎ ﻛﯚﻣەڵﮕە؟ ﺑﯿﺮﻣــﺎن ﻟــەو ﻻﯾەﻧــەش ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧــﯽ ﺷــﻨﮕﺎل .ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑــﯚ ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەﯾە، ﺷــێﻮەﯾەك ﻛە ﺑەﻧﺪﻛﺮاو ﺑە رۆژ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﺷەوان ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧە ﺑﮕەڕێﺘەوە ،ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻣﺎوەی ﺳﺰادراوی ﺗەواو دەﺑێﺖ. ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑەﻧــﺎوی ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی
ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 133ﻛﺮێــﻜﺎر ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺳــﻜﺎی ﺧﯚﯾﺎن ﻛە دژی ﺧﺎوەﻧﻜﺎرﯾﺎن ﺑــەرز ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺑﺒەﻧەوە و ﻣﺎﻓﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﮕەڕێﻨﺪرێﺘەوە وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑەھﺎوﻛﺎری ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە ،ھەوڵ دەدات ھێڵﯽ ﮔەرم ﺑێﻨێﺘە ﻧﺎو ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﭘەروەردەوە.
ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯽ ﺧێﺰاﻧﯽ و ھﺎوﻛﺎت ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛــﺶ ﺑەﻧﺎوی ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی دژ ﺑــە ژﻧﺎن ھەﯾە ،ﻟــەو ﻧێﻮەدا ﻣﻨــﺪاڵ ﭼﯿــﯽ ﻟێ دێــﺖ؟ چ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ داﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﻣﻨﺪاڵ دەﻛﺎت؟ ﻟێﮋﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑە ﻛێﺸــەی ژﻧﺎن ،ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﺋێﻤە زۆر ﻗﺴە ﻟەﺳەر ﺋەو ﻛێﺸﺎﻧە ﻧﺎﻛەﯾﻦ. زۆر ﺑﺎﺷە ،ﺑەم ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ داﻛﯚﻛﯿﻜﺮدن ﻟــە ﻣﺎﻓﯽ ﻣﻨﺪاڵ ﭼﯿﯽ ﻟێ ﺑەﺳەر دێﺘەوە؟ ﺋێﻤە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﻤﺎن ﺑەﯾﺎﺳﺎﯾەك ھەﯾە و ﻛﺎری ﻟەﺳــەر دەﻛەﯾﻦ، ﺑەم وەك ﭘێﻮﯾﺴﺘە ،ﻧەﺑﻮوە. ھێڵﯽ ﮔــەرم ﺑــﯚ ﻣﻨﺪان داﻧﺪراوە ،ﺑەم ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ﺑﭽﻮوك ﺋەو ﺋﺎﺳﺘە ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿەی ھەﯾە ﻛە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾــﺪا ،ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەو ھێڵەوە ﺑﻜﺎت؟ وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎر و ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑەھﺎوﻛﺎری ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗــﯽ ﭘــەروەردە ،ھەوڵ دەدات ھێڵﯽ ﮔــەرم ﺑێﻨێﺘە ﻧﺎو ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﭘەروەردەوە. ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە دۆﺳــﯿەی ژﻧﺎﻧــەوە ھەﯾە، ﻛﺎﺗێــﻚ ژن و ﭘﯿﺎو ﻟــە ﯾەك ﺟﯿﺎ دەﺑﻨەوە ،ﻟە ﺳــەر ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەی ژﻧەﻛە دەﻧﻮوﺳــﺮی ،ﺗەﻗﺪراو، ﺑەم ﻟەﺳــەر ھﯽ ﭘﯿﺎوەﻛە ھﯿﭻ ﻧﺎﻧﻮوﺳــﺮێ ،ﺋەوە ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﻧﯿﯿە؟ ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﺋەوەش ﺳﺘەﻣە ﻟە ژﻧــﺎن دەﻛﺮێ و ﺷــﺘێﻜﯽ زۆر ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨە .دەﺑێ ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾــﻦ و ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ رێﻜﯽ ﺑﺨەﯾﻦ. رەﻧﮕــە ژﻧێــﻚ ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ ﻟەﺳــەر ﺗﻮوڕەﺑﻮوﻧــﺪا، ﻟێﻜﺘێﻨەﮔەﯾﺸــﺘﻦ ،ﺳــﻜﺎ ﻟەﺳــەر ﻣێﺮدەﻛەی ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت و ھــەر ﺋــەوەش ﺑﺒێﺘــە ھﯚی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﯾــﺎن ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ،ﭘێﺖ واﻧﯿﯿــە ﺑﻮوﻧــﯽ راوێﮋﻛﺎرێﻜﯽ ﺧێﺰاﻧﯽ ﻟە ﺑﻨﻜەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﺪا، ﺑﺒێﺘە ھــﯚﻛﺎری ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی رێﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە؟ ﺋەوە زۆر راﺳــﺘە و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺸە، دەﺑێ ﺋێﻤە ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜەﯾﻦ.
5
وﺷە /ھەوﻟێﺮ زۆرﺑەی ﺋەو ”ﻧﺎﻧﺒڕاواﻧەی“ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ﻛە ﻟەﺳــەر وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻮون ،ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﮔەڕێﻨﺪراوەﺗەوە ،ﺑەم ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ وەزارەﺗەﻛە ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻟەوەی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﺑﭽﻨە ﻧﺎو ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە و ﻟە ﻓەوج و ﻟﯿﻮاﻛﺎﻧﺪا رۆڵ ﺑﺒﯿﻨﻦ. ﺑڕﯾﻨﯽ ﻣﻮوﭼەی ﺳەﺗﺎن ﻻﯾەﻧﮕﺮی ﮔــﯚڕان ﻟەﻻﯾــەن ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺳەروﺑەﻧﺪی ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ 2009ی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑــﻮون ،ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﻛﺎرﺗــە ﺑەھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﮔــﯚڕان ﺑﻮو ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯿﺎن ﺑﯚ راﻛێﺸﺎﻧﯽ ﺳﯚزی ﺧەڵﻚ. ”ﻧﺎﻧﺒــڕاوەﻛﺎن ﯾﺎن ﺳــﺰادراواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ“ ،ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﺨﻮازاﻧە ﺑﻮون ﺑەھﯚی ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻧﻮێﯿــە ،ﻟــەﻛﺎر دوور ﺧﺮاﻧــەوە و ﺑێ ﻣﻮوﭼــە ﻛﺮان ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەم ھەرزوو دوای ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛــە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺮﺳەﻛەی ﭼﺎرەﺳــەر ﻛﺮد و ﻧﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔێڕاﻧەوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەواﻧەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑــﻮون ،وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟەوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﻣﻮوﭼە وەردەﮔﺮن و ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﻦ ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺑﮕێڕن.
ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺑــﺎی وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﭘﺮﺳﯽ ﻧەﭼﻮوﻧە ﺳەر ﺋەرﻛﯽ ﺋەو ﺳــەرﺑﺎز و ﺋەﻓﺴــەراﻧەی ﺳەر ﺑە ﮔﯚڕاﻧﻦ و ﮔەڕێﻨﺪراوﻧەﺗەوە ﺳــەر وەزارەت و ﻣﻮوﭼــەی ﺑێ ﺑەرھەم وەردەﮔﺮن ﻟەم دۆﺧە ﺳــەﺧﺘەدا، ﻟــە ﻧــﺎو ﻓەرﻣﺎﻧﺪە و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە زۆر ﮔەرﻣە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە /ﭘﺸﻜﯽ ﮔﯚڕان ،/ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﻟەو رووەوە دەرﻧەﺑڕﯾﻮە ،ھەرﭼەﻧﺪە ژﻣﺎرەﯾەك ﻟەو ﺳــﺰادراواﻧەی ﭘێﺸﻮو ﺑەھﯚی ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ دەرﻛﺮاﺑﻮون ،ﺑەم دۆﺧەﻛەﯾﺎن ﻗﯚﺳــﺘەوە و ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺳــﺖ ﺑەﮔﯚڕاﻧەوە و ﺑەو ھﯚﯾەوە ﮔەڕاﻧەوە ﺳەر ﻛﺎر“. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە رێﮕــەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯿﯿــەوە ﺋەو ﺳــﺰادراواﻧەی ﺑــە ﻧﺰﯾﻜــەی 3 ھــەزار ﻛەس ﻟــە ﻗەڵــەم دەدا، ﺑەم ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯿﺸــﯽ
دەﮔﺮﺗەوە. ﻗﺎدر وەﺗﻤــﺎن ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟێﮋﻧەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺷــەھﯿﺪان و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪیﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ”وﺷــە“ی ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ ﻛﺮدەوە و ﮔﻮﺗﯽ ”زۆرێــﻚ ﻟە ﮔەڕێﻨﺪراوەﻛﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەرك ﻧﺎﮔێــڕن ،ﻛەﭼﯽ ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧەرج دەﻛﺮێﺖ“. وەﺗﻤــﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ، دوای ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ،ھەﻧﺪێﻚ ﺣﺎڵەﺗــﯽ دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی ﺋەو ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﻧەی ﺳــەر ﺑە ﮔﯚڕان ﺑﻮون ﺳەری ھەڵﺪا ،ﮔﯚڕان ﭘێﯿﺎن دەﮔﻮﺗﻦ )ﺳــﺰادراواﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ(، ﺑەم ﺑــەر ﻟە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷــﺘەﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ، زۆرێــﻚ ﻟەواﻧــە ﮔەڕێﻨﺪراﻧــەوە ﺳــەر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺋەوەﺑــﻮو ﻧﺎو و ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﮔەڕێﻨﺪراﯾــەوە، ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑەﺷێﻚ ﻟەواﻧە ﻗەرەﺑﻮوی ﺋــەو ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــەش ﻛﺮاﻧــەوە ﻛــە ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە. ”ﻟە دوای ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺑﻨﻜەﻓﺮەواﻧﯽ ھەرێــﻢ ﻟە 2014دا، وەزﯾﺮی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺳەر ﺑە ﮔﯚڕاﻧە و ﺋەوﯾﺶ ﭘﺘﺮ ﻟە 300ﻛەﺳﯽ ﺗﺮی
ﻟەژێﺮ ﻧﺎوی ﺳــﺰادراوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﺳەر ﻛﺎر ،ﻟەﻧﺎو ﺋەواﻧەدا ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻛــەس ھــەن ھﯚی دەرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺳﺰای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧەﺑﻮوە، ﺑەڵﻜﻮ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ و ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەرﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ھﯚی دەرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻣﻮوﭼەی ﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ وەرﻧەﮔﯿﺮاوﯾﺸــﯿﺎن ﺑﯚ ﮔەڕێﻨﺪراﯾەوە“ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛە وای ﮔﻮت. وەﺗﻤﺎن ﻛە ﺑــە وردی ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﺑــﻮاری ﺳــەرﺑﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ،زﯾﺎﺗــﺮ رووﻧــﯽ ﻛﺮدەوە ”ﺑەﺷــێﻚ ﻟــەو ﺋەﻓﺴــەراﻧە ﻟەﺳــەر ﻣﯿﻼﻛــﯽ ﺋەﻓﺴــەران و ﺑەﺷــێﻜﯿﺶ ﻟەو ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧەی ﻛە ﮔەرێﻨﺪراوەﻧەﺗەوە ،ﻟە ﺳــەرﺑﺎزی ﺋﺎﺳﺎﯾﯿەوە ﺗﺎ ﭘﻠەی ﺑەرزی ﺳەرﺑﺎزی ﻟە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻧﺎوﯾﺎن ﺗﯚﻣــﺎر ﻛﺮاوە و ﻣﻮوﭼــە وەردەﮔــﺮن ،ﺑــەم ﺑەداﺧەوە ﺑەﺷــێﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﺋەرك ﻧﺎﮔێڕن ،ﯾﺎن ﺋــەو ﺋەرﻛەی ﭘێﯿﺎن دەﺳــﭙێﺮدرێ ﺟێﺒەﺟێﯽ ﻧﺎﻛەن و ﻣﻮوﭼەی ﺑێ ﺑەرھەم وەردەﮔﺮدن، واﺗــە رێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼــﺎو ﻟەواﻧە ﺋەرك ﻧﺎﮔێــڕن ،ﺑﯚ ﺋەﻣەش داواﻣﺎن ﻟە وەزﯾﺮی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛﺮدووە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑەھﯚﺑــەی ﻛﺎروﺑﺎری
ﺋەﻓﺴــەران و ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻛﺎرﮔێڕی ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻛﺮدووە ،ﺋــەوان ﺑەﺋێﻤەﯾﺎن ﮔﻮت دەﺳﺖ ﺑە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺋەﻓﺴەر و ﻛﺎرﻣەﻧﺪاﻧە دەﻛەن ﺑﯚ ﺳەر ﯾەﻛە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎن ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە داﺑەش ﻧەﻛﺮاون“. ﻋەﻣﯿــﺪ روﻛﻦ ﺟەﻣﯿــﻞ ھەرﻛﯽ ﺟێﮕﺮی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻣﯿﻼﻛﺎﺗﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﯚ ”وﺷە“ داﻧــﯽ ﺑــەوەدا ﻧﺎ ،ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟەو ﻛەﺳە ﮔەڕاواﻧەی ﭘێﯿﺎن دەﮔﻮﺗﺮێ ﺳﺰادراوی ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺋەرك ﻧﺎﮔێڕن. ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ”ﺋێﺴــﺘە ژﻣﺎرەﯾەك
ﻟەواﻧــە ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗــەوە ﺑەﺳــەر ﯾەﻛەﻛﺎن داﺑەش ﻛﺮاون، ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯿﺶ ﻟە ﺋﺎراداﯾە ﺋەواﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە دەوام ﻧﺎﻛــەن ،ﺑﺨﺮێﻨە ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە“. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ﻟەﻻﯾــەن ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﺟێﮕﺮی ﭘێﺸــﻮوی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2009دا داﻣەزرا ،دوای ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧﯽ ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﺑﺎڵەﻛەی ”رﯾﻔﯚرم“ ﻟەﮔەڵ ھێڵﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛە و ﺑە ﺑﻨﺒەﺳﺘﮕەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺗﺎ ﻟە 31ﺋﺎﯾﺎر/ﻣﺎﯾﯚی
2010دا وەك ﺣﺰب ﻣﯚڵەﺗﯽ رەﺳﻤﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ وەرﮔﺮت و ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ ﻟە 2013ﮔﺮێ دا. ﺋەم ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾە ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻟە 25 ﺗەﻣﻮوز/ﯾﯚﻟﯿﯚی 2009دا ﺑە ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑەﺷــﺪاری ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﯽ 25ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﺒﺎﺗەوە و وەك ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺎری ﻛﺮد ،ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ 21ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ 2013دا 24ﻛﻮرﺳــﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑــﺮدەوە و ﭼﻮوە ﻧﺎو ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە.
ﭘﺮۆژهﯾﺎﺳﺎی ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮوﭼﻪی ﭘﻠﻪﺑﺎﻛﺎن ﺗﯚزی ﻟێ ﻧﯿﺸﺘﻮوه
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎران دهﺳﺘﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﻮوﭼﻪی ﺧﯚﯾﺎن ﻧﺎﭼێﺖ وﺷە /ﺑﺎز ﺳــﺎڵێﻚ ﺑەﺳــەر ﮔﺮێﺪاﻧــﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــەواو دەﺑێ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــەی ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻛﺮد و ﺑەڵێﻨﯿﺎن دا ﻣﻮوﭼەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر و ﭘﻠەﺑــﺎﻛﺎن ﻛــەم ﺑﻜەﻧــەوە ،ﻛەﭼﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەڵێﻨەﻛە ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە و ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯿﺶ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە ،ﺑەم ﺧەوێﻨﺮاوە .ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ھﯚﻛﺎری ﻧەﺧﺴﺘﻨە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎری ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﻛە ﺑــﯚ ﭘێﺸﻜەﺷــﻨەﻛﺮدﻧﯽ راﭘﯚرﺗﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ﭘڕۆژەﻛــە ﻟەﻻﯾەن ﻟێﮋﻧــەی داراﯾﯽ و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوەدەﮔەڕێﻨێﺘەوە.
ھەﻣﻮو ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎن ﺑە ﻗﺴە ﻟەﮔەڵﯿﺪان ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﻣﻮوﭼــەی ﭘﻠە ﺑﺎﻛﺎن ،ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾەی ھەﻣﻮو ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎنﺑەﮔﻮﺗﻦﻟەﮔەڵﯿﺪان و ﺟﺎرﺟﺎرﯾــﺶ ھەرﯾەﻛە و ﺧﯚی ﺑەﺧﺎوەﻧــﯽ دەزاﻧێﺖ ،ھەرﭼەﻧﺪە ﻟەﻛﺎﺗــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــﺪا زۆرﯾﻨەی ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕەﺷەی دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەﯾﺎن دەﻛﺮد ،ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺑێﮕــەرد ﺗﺎڵەﺑﺎﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﺑە وﯾﺴﺖ و ﺧﻮاﺳﺘﯽ ھەﻣﻮو ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎن دەزاﻧێﺖ ،ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوەش دەﻛﺎت ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەﭘێﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤێﻚ ﻣﻮوﭼــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رێــﻚ
ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﯾﺨﺎﺗە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە.
ﺑﺨەﻧەوە و ﺟﯿﺎوازی زۆر ﻟە ﻧێﻮان ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﺪا ﻧەﺑێﺖ. ھﺎوﻛﺎت ﻣەڕوان ﮔەڵﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا ،وەك ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻣــەڵ و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ، ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯿﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮدووە .ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿــﺶ ﭘڕۆژەﻛە ﺑەھــﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ ﻧــﺎو دەﺑــﺎت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜــﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕاﻧﯿــﺶ دەڵــێ ﭘڕۆژەﯾــەك ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮاوە و ﺋێﻤە ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﻦ ﺑە ﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧﻤﺎن. ھەﻣﻮوان ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەزاﻧﻦ و ھەﻣﻮواﻧﯿﺶ ﭘڕۆژەﯾﺎن ﭘێﺸــﻜەش ﻛــﺮدووە، ﺑەم ﻧﺎزاﻧﺮێ ﻛێ ﺷــﺎن دەداﺗە ﺑەر ﺋــەم ﻛﺎرە و ﻓﺸــﺎری ﺟﺪی دروﺳــﺖ دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑەﺟێﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﺑەڵێﻨەی ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﻛە ﺑەر ﻟە ھەڵﺒﮋاردن ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺎن داﺑﻮو.
ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎی ھەﻣﻮاری ﻣﻮوﭼە ﻟــە دوای ﺑەﺳــﺘﻨﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە 29- 4-2014ەوە ﻟــە ،6-5-2014 ﭘڕۆژەﯾەك ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮاوە ﻛە ﺑﺎﺳــﯽ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﭘﻠــە ﻧﺎوەﻧــﺪەﻛﺎن و ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی % 30ﻣﻮوﭼەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر و وەزﯾــﺮەﻛﺎن و ھەرﺳــێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە دەﻛﺎت ،ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾە ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﺮا و دواﺗﺮ ﻟــە 18-9-2014ژﻣﺎرەﯾەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر دوای ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﭘــﺎش ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛــەم ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ داواﯾــﺎن ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛــﺮدووە ﻛــە ﺋەم ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾە ﺑﺨﺮێﺘە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە ،رێــﮋەی ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﭼەی ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎن ﻟە % 30ﺑﯚ % 20دوای ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛەم ﻛەم ﻛﺮاوەﺗەوە.
ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2015و ﻟــە 27ی ﻛﺎﻧﻮوﻧــﯽ ﯾەﻛــەم ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ 26ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﺳــەرﺟەم ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن داواﯾﺎن ﻛــﺮدووە ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼــەﻛﺎن ﻟە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن-ﻋێﺮاق ﺑﺨﺮێﺘە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرﻛﺮدﻧەوە. ھەرﯾەك ﻟە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان و ﭘﺎرﺗﯽ داوا دەﻛەن ﭘڕۆژەﻛە ﺑﺨﺮێﺘە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە و ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێﺖ، واﺗــە ﺑەڕووﻧﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎن ﺋەرﻛەﻛە ﻟەﺳــەر ﺷﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻻ دەﺑەن و ﺗﯚﭘەﻛە دەﺧەﻧە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە. ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﻓەﺧﺮەدﯾــﻦ ﻗﺎدر ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ھەرﻛﺎت راﭘﯚرﺗﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻟێﮋﻧەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و داراﯾﯽ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەو ﭘڕۆژەﯾەوە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﮔەﯾﺸــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەوﻛﺎت
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و داﻋﺶ ﻟە زۆرﺑەی وﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ ﻛﺎﺗێﻚ وت ﺗﻮوﺷــﯽ ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛــﯽ داراﯾﯽ ﯾﺎ ﺗﻮوﺷﯽ ﺟەﻧﮓ دەﺑێﺖ، ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎن داوای ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺑڕﯾﻨﯽ رێﮋەﯾەك ﻟە ﻣﻮوﭼــەی ﭘﻠەﺑــﺎﻛﺎن دەﻛەن، ﺑەم وەك ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜــﯽ ﮔﯚڕان ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﻛﺮد، ﺗﻮوﺷﺒﻮوﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ و ﺷــەڕی داﻋﺶ ،وای ﻛﺮدووە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻧەرێﻨــﯽ ﻟەﺳــەر ﻣﻮوﭼــەی ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎﻧﯿــﺶ ﺑێــﺖ ،ھﺎوﻛﺎت ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەﻛﺎت ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧەی ﻟە رووی ﯾﺎﺳﺎﯾﯿەوە ﮔﺮﻧﮕﻦ ،ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻛﺮاوە. ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻟێﮋﻧە ﺑەﭘێــﯽ ﮔﻮﺗــەی ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھــەر ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋﺎراﺳــﺘەی ﻟێﮋﻧــە ﭘێﻮەﻧــﺪارەﻛﺎن دەﻛﺮێ ﺗﺎ ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﺎك ﺑﻜەن، دواﺗﺮ راﭘﯚرﺗﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻛەن، ﺋــەوﻛﺎت دەﺧﺮێﺘــە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی دووەﻣﯽ ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ. ﻓەﺧﺮەدﯾﻦ ﻗﺎدر ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێ، ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾە ﻟێﮋﻧــەی داراﯾﯽ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘەﯾﻮەﺳﺘﻦ ﭘێﯿەوە و دەﺑێ
راﭘﯚرﺗــﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ رەواﻧە ﺑﻜەن، ﺋــەوﻛﺎت دەﺧﺮێﺘــە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە. ھــﺎوﻛﺎت ﻣــەڕوان ﮔەڵــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵ دەڵێ ،ﻟێﮋﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن راﭘﯚرﺗﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە دەﻧﻮوﺳــﻦ و ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ دەﻛەن ،ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻟێﮋﻧــەی ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻟێﮋﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺸــﯽ ﺑﯚ ﭘێﻚ ھێﻨــﺮاوە ،ﺑــەم ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەﻣﺎﻧەدا ھﯿﭭﺎ ﻣﯿﺮﺧﺎن ﺑڕﯾﺎردەری ﻟێﮋﻧەی داراﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ،رەﻧﮕــە ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻟێﮋﻧەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن داﻧﺎﺑێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەم ﭘﺮﺳــە ﭘەﯾﻮەﺳﺘە ﺑە ﻟێﮋﻧــەی داراﯾﯿەوە ،ﺑﯚﯾــە ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑە چ ﻣەﺑەﺳــﺘێﻚ ﻟێﮋﻧــە ﺑﯚ ﺋەم ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾە داﺑﻨﺮێــﺖ ،ﺧﯚی ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎن دﯾــﺎرن و ﭼەﻧﺪ وەزﯾﺮ و ﺋەﻧــﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﻦ و ﻧﺎوﯾﺎن دﯾــﺎرە ،دەﺗﻮاﻧﺮێ ﻟــە وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ وەرﺑﮕﯿﺮێ و ﻛﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻜــﺮێ ،ﺑــەم ﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﻛﺎر ،ﭼﻮﻧﻜە ھەﻧﺪێ ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎی ﺗﺮ ﭘێﺸﺘﺮ ﺑﻮو ﻟەوە، ﺑەم ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەﯾﻦ. ﺑــەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی دووەم ﺑﯚ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﻧەﻛﺮاوە و ﺋەوەی ﺟێﯽ ﺳــەرﻧﺞ و ﺗێڕاﻣﺎﻧە، ﻟە ﺧﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﻣﺎدەی 4ی ﺋەم ﭘڕۆژەﯾﺎﺳﺎﯾەدا ھﺎﺗﻮوە ،دەﺳﺘەی ﯾەﻛەم ﻛە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎﻧە، رێﮋەی ﺑڕﯾﻨﯿﺎن ﻟە % 25ﻛەﻣﺘﺮ ﻧەﺑــێ و ﻧﺰﻣﺘﺮﯾــﻦ ﻣﻮوﭼەش ﻟە ھەﻣﺎن دەﺳــﺘە ﻟــە %5زﯾﺎﺗﺮ
ﻧەﺑێﺖ ،ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺋەوەﯾــە ﺋﺎﺧﯚ ﻧﺰﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮوﭼــەی ﭘﻠەﺑﺎﻛﺎن دەﺑێ ﭼەﻧﺪ ﺑێ ﺗﺎ % 5زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﻟێ ﻧەﺑڕێﺖ. ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋﺎب/ ﺋﯚﮔەﺳﺘﺴــﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2013 ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ﻛە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛە ﻟــە 21-9-2013ﺋەﻧﺠــﺎم درا، ﻟــەم ﻛﺎﺗەدا دﯾــﻮار و ﻛﯚﻧەﻛﺎن و ﺷــەﻗﺎم و رادﯾــﯚ و رۆژﻧﺎﻣە و ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ﭼﺎو و ﮔﻮێﭽﻜەی ﻣﺮۆﭬﯿــﺎن ﭘڕ ﻛﺮدﺑــﻮو ﻟە ﺑەڵێﻨﯽ ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﺑەڵێﻨﺎﻧە ﻛە 11ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﯾﺶ ﺋﯿﻤﺰاﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﺮد ،ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﻣﻮوﭼەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری و ﻣﻮوﭼــە ﭘﻠــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﺑﻮون. ھەڵﺒﮋاردن ﺳﺎز ﻛﺮا و ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﭼﻮوﻧە ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻟە 29-4-2014 داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔــﺮێ درا ،ﻟەوﻛﺎﺗــەوە ﻧﺰﯾﻜەی ﺳﺎڵێﻚ ﺑەﺳەر ﺗەﻣەﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﻧﻮێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ ،ﺑەم ﺋەو ﺑەڵێﻨەی ﻟﯿﺴﺘەﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕەﺷەﯾﺎن ﺑــﯚ دەﻛــﺮد و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﺋﯿﻤــﺰای دەﺳﺘﻜێﺸــﺎﻧەوەﯾﺎن دەﻛﺮد ﻟــە ﺋەﮔەری ﻧەھێﻨﺎﻧەدﯾﯽ ﺋەو ﺑەڵێﻨــە ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺧﯚی ﺑﯿﻨﯿﻮەﺗەوە ﻛە ھەر ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧێﻚ ﺧﯚی دەﻛﺎت ﺑەﺧﺎوەﻧــﯽ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﺮاوە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی دووەم ﻧەﺧﺮاوەﺗە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﻛﺎرەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﻧﺎﻧﺒڕاوەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان ﻧﺎﻧەﻛە ﺑەﺑێ دەوام دەﺧﯚن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻣەڕوان ﮔەڵﯽ :وەك ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵ و ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﭘڕۆژەﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯿﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﭘێﺸﻜەش ﻛــﺮدووە .ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯿﺶ ﭘڕۆژەﻛە ﺑەھﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﺎو دەﺑﺎت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ دەڵێ ﭘڕۆژەﯾەك ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮاوە و ﺋێﻤە ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﻦ ﺑە ﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧﻤﺎن.
ﺳﻴﺎﺳەت
رۆژھەت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
”ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺋێﻤە ﻟەو ﺧﺎڵەی ﻛە ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﻠﯿﻨﯚﻣﯽ ﭘێﻨﺠەﻣﺪا ھﺎﺗﻮوە ،زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧەوە و ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟەو دۆﺧﯽ ﺋﯚردوﮔﺎﻧﺸــﯿﻨﯿﯿە ﺑﯿﮫێﻨﯿﻨە دەرەوە ،ﺋەوە رەﻧﮕە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ درێﮋﺧﺎﯾەن ﺑێﺖ ،ﺑەم ﺋێﻤە ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن ﻟەﺳەر داوە و ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەﯾﻦ“.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎن ﮐﺎر ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﭼەﮐﺪاراﻧە ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن دەﮐﺎت وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﻟە دواﯾﯿﻦ ﭘﻠﯿﻨﯚﻣﯽ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺪا ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳەر ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوە و ﭼﺎﻻﻛﻜﺮدﻧەوەی ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﭼەﻛــﺪاری ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدات .ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺋەو ﺣﺰﺑەش رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯿﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﺪا ،ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﻛﺎرﯾﺎن و ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛــﺪاری و ھەﺑﻮوﻧــﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﺗﯚﻛﻤەی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯚ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ،ﺑە ﮔﺮﻧﮓ وەﺳﻒ دەﻛﺎت. ﻟــە دوای راﭘەڕﯾﻨــﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1991ی ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑەﭘێــﯽ رێﻜەوﺗﻨــﯽ ﻧێــﻮان ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ رۆژھــەت و ھــەردوو ﺣﺰﺑــﯽ ﺑﺎدەﺳــﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧەﯾﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە وەﺳﺘﺎﻧﺪ و ھﺎﺗﻨــە ﻧــﺎو ﻛەﻣﭙەﻛﺎﻧــﯽ زڕﮔﻮێــﺰی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺋﺎزادی ﻛﯚﯾە و ﺑەﻣەﯾﺶ دەﻛﺮێ ﺑڵێﯿﻦ زۆرﺑــەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی رۆژھەﺗﺪا وەﺳﺘﺎ. ﻛﯚﻣەڵــەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ﻟــە ﭘﻠﯿﻨﯚﻣــﯽ راﮔەﯾەﻧــﺪراوی ﭘێﻨﺠەﻣــﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑە ﺧﺎڵێــﻚ داوە ﻛە ﭘەﯾﻮەﺳــﺘە ﺑە
ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوە و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧەوەی ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛــﺪاری و ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﻧە و دەﻧﻮوﺳێﺖ” :ﺑەو ﺑەرﺑەﺳﺖ و ﮔﺮﻓﺘﺎﻧەی ﺋێﺴﺘەی ﺑــەردەم ﺋێﻤــە ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر ﺋــەوە ﻛﺮاﯾەوە ﻛــە ھەوڵەﻛﺎن ﺑﯚ دۆزﯾﻨەوەی ﺷــێﻮازی ﻧﻮێﯽ ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﻤە ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾــە ﻟەڕووی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ زۆرﺗﺮ ﺑێــﺖ و ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗەش ﺑﺨﺮێﺘــە ﺋەوﻟەوﯾەﺗﯽ ﻛﺎری ﻛﯚﻣﯿﺘەی ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯿەوە“. ھﺎوﻛﺎت ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوەش دراوە ﻛە ﯾەك ﻟە ﺋەرﻛە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵــەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﺑﺮﯾﺘﯽ دەﺑێﺖ ﻟــە” :راھێﻨــﺎن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯽ
ﺑﯚ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ھێﺰێﻜﯽ ﻟێﮫﺎﺗﻮو و ﺧەﺑﺎﺗــﻜﺎری ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﯚ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺴــﺘە و رێﮕەﺧﯚﺷــﻜﺮدن ﺑــﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﻓەرﯾﺒــﺎ ﻣﺤەﻣــەدی ،ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ: ”ﺧەﺑﺎﺗــﯽ ﭼەﻛــﺪاری ﯾﺎن ﺋەو ﺑەﺷــەی ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑەﺑــﻮاری ﭘێﺸــﻤەرﮔﺎﯾەﺗﯽ ،ﺑــﯚ ھــەر ﺣﺰﺑێﻚ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺣﺰﺑێﻚ ﻛە ﻟە
ﺗﺎراوﮔەﯾە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻟە ﺧەﺑﺎﺗێﻜﯽ ﻣەدەﻧــﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻟە ﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﺑەﺷﺪاری ﺑﻜﺎت ،ﻧﺎﭼﺎرە دەﺳﺖ ﺑﯚ ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪاری ﺑﺒﺎت و ﭘێﺸﻤەرﮔەی ھەﺑێــﺖ ،ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤەﯾﺶ وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت ﻛــە ﻟــە ﺗﺎراوﮔــەدا دەژﯾــﻦ، ﻧﺎﭼﺎرﯾﻦ ﻟــە رێﮕەی ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﺧەﺑﺎﺗەﻛەﻣﺎن ﻛــە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯿە ،وەك ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙێﻚ ﺑﯿﮫێﻨﯿﻨە ﺑەرﺑﺎس و ﻟە ﭘﻠﯿﻨﯚﻣﯽ ﭘێﻨﺠەﻣــﺪا دووﭘﺎﺗﻤﺎن ﻟەﺳــەر ﺋــەوە ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛــە دەﺑێ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑە ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە
ﺑﺪەﯾﻦ“. ﻣﺤەﻣەدی رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە: ”ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺋێﻤــە ﻟــەو ﺧﺎڵــەی ﻛــە ﻟــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﻠﯿﻨﯚﻣــﯽ ﭘێﻨﺠەﻣــﺪا ھﺎﺗﻮوە، زﯾﻨﺪووﻛﺮدﻧەوە و ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟەو دۆﺧــﯽ ﺋﯚردوﮔﺎﻧﺸــﯿﻨﯿﯿە ﺑﯿﮫێﻨﯿﻨــە دەرەوە ،ﺋەوە رەﻧﮕە ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ درێﮋﺧﺎﯾەن ﺑێﺖ،
ﻛﻮرد ﻟە ﺋﯿﺪارەی ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ زۆرﯾﻨەی ﺑێ دەﺳەﺗە
ﺑەم ﺋێﻤە ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن ﻟەﺳــەر داوە و ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەﯾﻦ“. ﺋــەو ﺑڕﯾــﺎرەی ﭘﻠﯿﻨﯚﻣــﯽ ﭘێﻨﺠەﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵە ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﺑﯚ داﻧەﻧــﺪراوە و ﻓەرﯾﺒﺎ ﻣﺤەﻣەدی ﺑە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧــﯽ دەزاﻧێــﺖ و ﭘێــﯽ واﯾــە” :ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرەی ﻟە ﭘﻠﯿﻨــﯚم دراوە ﺑــﯚ ﺑﻮوژاﻧەوە و
ﺳەرﭘێﺨﺴﺘﻨەوەی ﭘێﺸﻤەرﮔە، ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧــە و ھــەردوو ﻻﯾەﻧــﯽ ﻛەﻣﭙــﯽ ﻛﯚﻣەڵە و ﻧﺎوﺧــﯚی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ ،ﺑەم ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﻛﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺑﯚ داﻧەﻧﺪراوە ﺗﺎ ﺑڵێﯿﻦ ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێــﻚ دەﺑێ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﮕﺎت .ﺋــەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛــە و ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن ﻟەﺳەر داوە ،راﻣﺎن واﯾە ھەر ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺋەﻣڕۆی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،دەﺑێ ﺑﯿﺮ ﻟەوە ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻛە ھێﺰێﻜﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺗﯚﻛﻤەی ھەﺑێﺖ“. دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﮐﺎﺗــەوە” :وەك ﻛﯚﻣەڵــەی زەﺣﻤەﺗﻜێﺸــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان ،ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن داوە ھــەر ﻟە ﺋێﺴــﺘەوە ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾە ﺑﻜەﯾﻦ ﻟە ﻧﺎوەوە و دەرەوەی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﺳــﺘﻤﺎن ﻛــﺮدووە ﺑــە ﺑەھێﺰﻛﺮدن و ﺑﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﭘێﻤﺎن واﯾە دەﺑێ ﭘێﺸﻤەرﮔەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻜﺮێﻦ ﺑــە ﺗﺎﻛﺘﯿﻚ و ﺷــێﻮازی ﺗﺎزەی ﺷەڕی ﭼەﻛﺪاری و دەﺑێ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەﻣﺎن ﻧﻮێ ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟەﮔەڵ ﺳەردەﻣﺪا ﺧﯚی ﺑﮕﻮﻧﺠێﻨێﺖ“.
% 70ی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﭘێﮏ ھێﻨﺎوە و % 3ﭘﯚﺳﺘە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﮐﺎﻧﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ورﻣێ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭼەﻧﺪ ﺷﺎرێﻜﯽ ﺋﺎزەری ﻟەڕووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺳﻨﻮوری ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە و ﻛﻮرد ﺗﯿﺎﯾﺪا زۆرﯾﻨەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﭘێﻚ دەھێﻨێﺖ، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺧﯚﺟێﯿﯿﺪا دەﺳــەﺗێﻜﯽ ﺋەوﺗــﯚی ﭘێ ﻧەدراوە و ﺋەوەش ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﻣﺸــﺘﻮﻣڕی ﻧێﻮان دوو ﻧەﺗــەوەی ﺋﺎزەری و ﻛﻮرد ﻟــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە ﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎر ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺷەڕی ﻟێ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە. ﻟە ﮔەرﻣەی ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎزدەﯾەﻣــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻟــە ﺋێــﺮان، ﻛﻮرداﻧــﯽ رۆژھەت ﻟە دەوری ﺣەﺳــەن دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯽ رووﺣﺎﻧــﯽ ﻛــﯚ ﺑﻮوﻧــەوە ﺑەو ﻧﯿﺎزەی ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘﯚﺳــﺘە ﺧﯚﺟێﯿﯿــەﻛﺎن ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﻟەﺑەرﭼــﺎو ﻧﺎﮔﺮێــﺖ و ﻛەڵﻚ ﻟە ھێــﺰی ﺧﯚﺟێﯿــﯽ وەردەﮔﺮێ ﺑــﯚ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎن، ﺑﯚﯾە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ دەﻧﮕﯽ زۆرﯾﻨەی ﻧﺰﯾﻚ ﺑە رەھﺎی دەﻧﮕﯽ ﻛﻮردی ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ. ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﺋەﻛﺒەر ھﺎﺷــﻤﯽ رەﻓﺴەﻧﺠﺎﻧﯽ ﻛە ﺑﯚ ﻣﺎوەی دوو ﺧﻮﻟﯽ ﭘێﻨﺠەم و ﺷەﺷــەم ،ﻟە ژێﺮ دروﺷــﻤﯽ
ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1989 ﺗﺎ 1997ﺑەھﯚی داﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳــﯿﯚﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻛﻮرد ﻟە ﭘﯚﺳﺘە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە ﭘﺸــﺘﮕﻮێ ﺧﺮا و ﺗێڕواﻧﯿﻨێﻜــﯽ ﺗەﻧﺎھــﯽ ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳەر ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛێﺸﺎ و ﺑەھــﯚی ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەﺗــەوەی ﺋﺎزەری ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ ،ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﻟــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﻗﻮوڵ ﺑﻮوەوە. ﻟەﮔــەڵ ھﺎﺗﻨەﺳــەر ﻛﺎری ﻣﺤەﻣەد ﺧﺎﺗەﻣﯽ ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ ﺣەوﺗــەم و ھەﺷــﺘەم - 1997 ،2005ھــەوڵ درا ھەﻧﺪێــﻚ ﻟە ھەواردﻧەﻛﺎن ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ
ﭘﺎرێﺰﮔــە ﻛــﻮردەﻛﺎن ،ﻛــەم ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﺋــەوەش ﺑﻮوە ھﯚی ﺋەوەی رێﮋەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ﭘﯚﺳﺘە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎن ﺑﺪرێﺖ ﺑە ﻛﻮرد. ﻟــە ﺳــەردەﻣﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻣەﺣﻤــﻮود ﺋەﺣﻤەدﯾﻨــەژاد، ﺳەرﺑﺎری ﺋەو ھەﻣﻮو ﺗێڕواﻧﯿﻨەی ﻛﻮرد ﻟەﺳەری ھەﺑﻮو ،رەوﺗەﻛە ھــەروەك ﺳــەردەﻣﯽ ﺧﺎﺗەﻣﯽ ﻣﺎﯾەوە ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ھﺎﺗﻨەﺳەر ﻛﺎری ﺣەﺳــەن رووﺣﺎﻧﯽ ،ﻧەك ﺋەو ﺗێڕواﻧﯿﻨە ﺗەﻧﺎھﯿﯿە ﺑﯚ ﺳــەر ﻛﻮرد ﻧەﺳڕاﯾەوە ،ﺑﮕﺮە ھەوڵ ﺑﯚ ﺋەوە دەدرێ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ ﺑەرﮔێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﺑﻜﺮێﺘە ﮔﯿﺎﻧﯽ دووﺑەرەﻛﯿــﯽ ﻧێــﻮان ھەردوو ﻧەﺗەوەی ﻛﻮرد و ﺋﺎزەری و ﻛﻮرد وەك زۆرﯾﻨــە ﻟــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە، ﻟە ﺳــەرﺟەم ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ و ﭘﯚﺳــﺘە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــەﻛﺎن ،ﺗەﻧﯿﺎ رێﮋەی ﺳێ ﻟە ﺳەﺗﯽ ﭘێ دراوە. ﺟەﻣﺎل ﻛەرﯾﻤﯽ ﺋﺎزەر ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ: ”ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﯚﺳــﺘە ﺋﯿﺪارﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ ﺑەﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ﺋەﻧﺠﺎم دراوە و ﺋەوان ﻧﯿﺎزﯾﺎن ﻧﯿﯿە ھﯿﭻ
ﻛﺎت ﻛﻮرد ﻟە دەرەوەی رواﻧﯿﻨە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛە ﺳەﯾﺮ ﺑﻜەن“. دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە” :زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــێ دەﯾەﯾــە ھەوڵ ﺑــﯚ ﺋەوە دەدرێ ﺳﯿﻤﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎزەری ﺑەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە ﺑﺪرێﺖ ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە دەﺑــێ ﺑﯚﯾــﺎن دەرﻛەوﺗﺒێ ﻛە ﺋەوە ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﻧﯿﯿــە و ﺗەﻧﯿﺎ دەﺑێﺘــە ھﯚﻛﺎر ﺑﯚ دواﻛەوﺗﻨﯽ ﺋەو ﺳﻨﻮورە ﻟەڕووی ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و ﺷﺎرﺳﺎزﯾﯿەوە“. ﺳەرﺟەم ﭘﯚﺳﺘە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ 160ﭘﯚﺳﺘە ﻛە ﻛﻮرد ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺗەﻧﯿﺎ 5ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘێ ﺳﭙێﺮدراوە ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿەﺗﯽ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﮫﺎﺑﺎد، ﺷــﻨﯚ ،ﺑــﯚﻛﺎن ،ﺳەردەﺷــﺖ، ﭘﯿﺮاﻧﺸــﺎر .ﺋەوە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺑەﭘێــﯽ ﺳــەرژﻣێﺮی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ،ژﻣــﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺋــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە ﻧﺰﯾﻚ ﺑە دوو ﻣﻠﯿﯚن و 200ھەزار ﻛەﺳــە و ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻛﻮرد زﯾﺎد ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن و 600 ھەزار ﻛەﺳە. د .ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺳﺎﺑﯿﺮی ،ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﭼﺎﻻﻛــﯽ ﻣﻮﻛﺮﯾــﺎن ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜــﺪا ﺑــﯚ ”وﺷــە“ رای
دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ، ﺟﯚرێﻜە ﻟە درێﮋەداﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﺳــەردەﻣﯽ رەﻓﺴەﻧﺠﺎﻧﯽ و ﺋەو دروﺷﻤﺎﻧەی رووﺣﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ ﺑە ﻛﻮرﺳﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ھەڵﯿﺒﮋاردن ،ﻟە ورﻣێ ﭘێﭽەواﻧە ﻛﺮاﯾەوە“. وەك ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘــێ دەدات: ”ﺋــەو ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ھەواردﻧە ﺑــﻮو ﺑەھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑــﯚ ﺑەھەڵەدا رۆﯾﺸــﺘﻨﯽ ﭼﺎﻻﻛﺎﻧــﯽ ﻣەدەﻧﯽ و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﻛﺮﯾﺎن، ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟەوە ﻛــﺮدەوە ﻧﺎوﭼەی ﻣﻮﻛﺮﯾﺎن ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔەی ورﻣێ ﺟﯿﺎ ﺑﻜەﻧــەوە و ﺋەوەش دەﺑێﺘە ھﯚﻛﺎرێــﻚ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛﻮرد ﻟە ﺷــﺎری ورﻣــێ و ﭘﺎرێﺰﮔەﻛــە ﺑﻜﺮێﺘــە ﻛەﻣﯿﻨــەی رەھﺎوە و ﺋەوەش ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار دەﺑێﺖ“. ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺟــﺎر ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﭼﺎﻻﻛە ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾــە ﺳــەرداﻧﯽ ﻛﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﺳەرﺑﺎری ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑەڵێــﻦ ،ھﯿــﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﻟێ ﻧەﻛەوﺗﻮوەﺗەوە.
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﻛﺎرزان ﮔﻠﯽ
ﺑﺎﻛﻮور
ﻣﻦ ﻟە ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺪا ژﻣﺎرە ﭘێﻨﺠﻢ ،ﺑەم ﺑەﻻی ﻣﻨەوە ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە ژﻣﺎرە ﭼەﻧﺪم ﯾﺎن دەﻧﮕﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەھێﻨــﻢ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺒﻤە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑەڵﻜﻮ ﮔﺮﻧــﮓ ﺋەوەﯾە ﭘﺎرﺗەﻛەم % 10ی دەﻧﮕەﻛﺎن ﺑﮫێﻨێﺖ و وەك ﭘﺎرت ﺑﭽێﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە .ﺋەﮔەر ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﮫێﻨﻢ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﺑﻤە ﻧﻮێﻨەری ﻛﺮێﻜﺎران..
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ دەﻧﮕﯿﺮ ﻣﯿﺮ ﻣﺤەﻣــەد ﻓﻮرات ،ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻻن ﻟەﺳــەر ﺷﺎری ﻣەرﺳــﯿﻦ ،ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﺑﯚﭼﯽ وازی ﻟە AKﭘﺎرﺗــﯽ ھێﻨﺎوە .ﺋەو ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻟە ﭘێﻨﺎو وﺗێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﺋﺎزاد ،ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮوە ﻟە داﻣەزرێﻨەراﻧﯽ AKﭘﺎرﺗﯽ ،ﺑەم ﻟەو دواﯾﯿەدا ھﺎوﻛێﺸەﻛﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑەﺳەردا ھﺎت. ﻓــﻮرات ﻛــە ﯾەﻛێﻜــە ﻟــە داﻣەزرێﻨەراﻧــﯽ AKﭘﺎرﺗﯽ و ﺑﯚ ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺳــﺎڵﯿﺶ وەك ﺟێﮕــﺮی رەﺟەب ﺗەﯾﺐ ﺋــەردۆﮔﺎن ﻛﺎری ﻛﺮدووە ،ﻟە ﺑڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﭼﺎوەڕواﻧﻨەﻛﺮاودا دەﺳــﺘﯽ ﻟــەﻛﺎر ﻛێﺸــﺎﯾەوە و ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێﻜﯿــﺶ ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧەﺑــﻮوە ھــﯚﻛﺎری دەﺳــﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸــﺎﻧەوەﻛەی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑــﻜﺎت ،ﺑــەم ﺋێﺴــﺘە ﺑــﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ھﯚﻛﺎری دەﺳﺖ
ﻟەﻛﺎرﻛێﺸــﺎﻧەوەﻛەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت. ﺋەو ،ﺑــﺎس ﻟەوﻛﺎﺗﺎﻧــە دەﻛﺎت ﻛە ﺟێﮕــﺮی ﺋــەردۆﮔﺎن ﺑﻮوە و ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚی ﻟەﺳــەر ﻛێﺸــە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وت ﻛﺮدووە. ﻟەﺑﺎرەی ﺋەوەی ﺑﯚﭼﯽ دەﺳــﺘﯽ ﻟەو ﭘﺎرﺗە ﻛێﺸﺎﯾەوە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮوە ﻟــە داﻣەزرێﻨەران؟ ﮔﻮﺗــﯽ ”ﺑەﺋەردۆﮔﺎﻧــﻢ ﮔﻮت، ﺑﯚﭼﯽ رێﮕــە ﻧﺎدەﯾﺖ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺑە زﻣﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺨﻮێﻨﻦ ﻟە
ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﻣە ﻣﺎﻓﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە؟ ﺋەو ﻟــە وەﻣﺪا ﮔﻮﺗﯽ، ﺧﯚ ﻛــﻮردەﻛﺎن دەوڵەﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿە ﺗــﺎ ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺨﻮێﻨﻦ، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەزﻣﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛــﯽ ﺑﺨﻮێﻨﻦ .ﻣﻦ زۆر داﻛﯚﻛﯿﻢ ﻟەوە ﻛــﺮد ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە رێﮕە ﺑﺪات ﻛــﻮردەﻛﺎن ﺑەزﻣﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺨﻮێﻨﻦ .ﭘێﻢ ﮔــﻮت ،ﻟە دﻧﯿﺎدا 200وت ھەﯾە ،ﺑەم 5ھەزار زﻣﺎن ھەﯾە و ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﻦ و ﻛﻮردﯾﺶ ﯾەﻛێﻜە ﻟەو زﻣﺎﻧﺎﻧەی ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻗﺴــەی ﭘێ ﺑﻜﺮێﺖ و ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺨﻮێﻨﺪرێﺖ، ﺑەم ﺋــەو ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑــﻮو ﮔﻮێﻢ ﻟێ ﺑﮕﺮێﺖ،
ﺑﯚﯾــە ﻣﻨﯿﺶ ﺑڕﯾﺎرم دا دەﺳــﺖ ﻟەﻛﺎر ﺑﻜێﺸﻤەوە“. ﺋەو ،ﻟە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوەﯾﺶ ﻛــﺮد ،ﻛﺎﺗێﻚ AKﭘﺎرﺗﯿﯿــﺎن داﻣەزراﻧــﺪووە، ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯿﺎن ﺋەوە ﺑﻮوە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ و ﺋﺎزادی ڕادەرﺑڕﯾﻦ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﺑەرەوﭘێﺶ ﺑڕوات، ﺑــەم ھەﻣﻮو ﺋەم دروﺷــﻤﺎﻧە ﻟەﯾەك ﺳــﺎﺗﺪا ﭘێﭽەواﻧە ﺑﻮوﻧەوە و ﻧــە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻣﺎﯾــەوە و ﻧــە ﺋــﺎزادی رادەرﺑڕﯾﻨﯿــﺶ ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﭼﻮو. ﻓﻮرات ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ ﺋەوەﯾﺶ ﻛﺮد ﻛە ﺋەم ﻣﺎﻓﺎﻧە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﻮرد داوا ﻧﺎﻛﺎت ،ﺑەڵﻜﻮ ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ
ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎن ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە. ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋــەو ﻣﺎﻓﺎﻧە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ
ﺋەردۆﮔﺎن ﮔﻮﺗﯽ ”ﻛﻮردەﻛﺎن دەوڵەﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚﭼﯽ ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺨﻮێﻨﻦ؟“
ﻛﻮرد داوا ﻧﺎﻛــەم ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﻮو ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ ﺋەو ﻣﺎﻓەﯾــﺎن ھەﯾــە ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺨﻮێﻨــﻦ .ھەروەھــﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛەﻧﺎڵــﯽ TRTﻛــە ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە دەوڵەﺗە، ﺑــە ھەﻣﻮو زﻣﺎﻧــەﻛﺎن ھەﺑێﺖ، ﻧەك ﺗەﻧﯿــﺎ ﺗﻮرﻛــﯽ و ﻛﻮردی
و ﻋەرەﺑــﯽ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﺎج ﻟە ھەﻣﻮو ﺧەڵــﻚ وەردەﮔﯿﺮێﺖ و ﻟە ﭘــﺎرەی ﺋــەو ﺑﺎﺟە ﺋەو ﻛەﻧﺎڵــە ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ ،ﺑﯚﯾە ھەﻣﻮو ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋەو ﻣﺎﻓەﯾﺎن ھەﯾە ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑەزﻣﺎﻧﯽ ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑﻜﺮێﺘەوە“.
ﺋﯚﺟەﻻن ﭘێﺸﺒﯿﻨﯿﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ دەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ HDPﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد ﻛﻮردێﻚ دەﯾەوێ ﺑەﻛﺮێﻜﺎری ﺑﭽێﺘە HDPﭘﻼﻧێﻜﯽ ﻧﻮێ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺎت
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﻋەﺑﺪو ﺋﯚﺟەﻻن ﺳەرۆﻛﯽ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻜــﺮاوی ﭘﺎرﺗــﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯽ ﺧــﯚی ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ 7ی ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮدووە .ﺋەو ،ﭘێــﯽ واﯾە ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻻن ) (HDPدەﺗﻮاﻧێ ﺑەرﺑەﺳﺘﯽ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﺸﻜێﻨێﺖ.
ﺳــﺎری ﺳــﻮرەﯾﺎ ﺋﯚﻧــﺪەر ،ﺋەﻧﺪام ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ،HDP دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺋﯚﺟەﻻن ھــەر ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎوە ﭘێــﯽ ﺑﺎش ﺑــﻮوە HDPوەك ﭘﺎرت ﺑەﺷــﺪاری
ھەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜﺎت و ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯽ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑــﯚ دەﻧﮕــﯽ HDPﻟەم ھەڵﺒﮋاردﻧە دەرﺑڕﯾﻮە. ﺋﯚﻧﺪەر ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣەی )ﺳﯚﻟﯽ( ﺗﻮرﻛﯽ دەڵێ” :ﻋەﺑﺪو ﺋﯚﺟەﻻن ﭘێﯽ واﯾە HDPﻟــەم ھەڵﺒﮋاردﻧەدا % 12ی دەﻧﮕەﻛﺎن دەھێﻨێﺖ و دەﺗﻮاﻧێ وەك ﭘﺎرت ﺑﭽێﺘــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎوە، ھەر ﻟــە ﺳەرەﺗﺎﺷــەوە ﺋﯚﺟەﻻن ﭘێﯽ ﺑﺎش ﺑــﻮوە ﻛە ﺋێﻤە وەك ﭘﺎرت ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﻜەﯾﻦ“. رەﺟەب ﺗەﯾﺐ ﺋەردۆﮔﺎن ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺳەرداﻧﯿﺪا ﺑﯚ دﯾﺎرﺑەﻛﺮ ،ﻟە وﺗەﯾەﻛﺪا ﮔﻮﺗﺒﻮوی: ”ﻣــﻦ ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەرﯾﻢ ،ﺑﯚﯾە ﺑﺎ ھﯿﭻ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮ وا ھەﺳﺖ ﻧەﻛﺎت ﻟەﺳەر ﺋەو ﭘﺮﺳە دەﭼﻤــە ژێﺮ ﺑﺎری ﺋــەوان و ﺋەوان رێﮕەﻣﺎن ﺑﯚ داﺑﻨێﻦ ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺮﺳە“. ﺋﯚﻧﺪەر ،رەﺧﻨەی ﺗﻮﻧﺪی ﻟەو ﻗﺴﺎﻧەی ﺋەردۆﮔﺎن ﮔﺮت و ﭘێﯽ واﯾە ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑەھەﻣﻮو ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ھەﯾە و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺑەﺗﺎﻛەﻛەﺳﯽ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺋــەو دەڵێ” ،ﺋــەردۆﮔﺎن ﺟﺎرێﻚ دەڵێ ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﻛﻮرد و ﺟﺎرێﻜﯿﺶ دەڵێﺖ ﻣﻦ ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﭘﺮﺳــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﯾﻢ، ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ،دەری دەﺧﺎت ﻛە ﺋەردۆﮔﺎن ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻧﺎﯾەوێ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﺑەرەوﭘێﺸەوە ﺑﭽێﺖ“.
ﭘﺮﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەھەﻣﻮو ﺗﻮرﻛﯿــﺎوە ھەﯾە و ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻧﺎﻛﺮێ ﺑەﺗﺎﻛەﻛەﺳﯽ ﺑﻜﺮێﺖ
ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
وﺷە /ﺋﯿﺴﺘەﻧﺒﯚڵ ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەوە ﺗﺎ ﺋێﻮارە ﺧەرﯾﻜﯽ ﻛﺮێﻜﺎرﯾﯿە و دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎرەﻛەﯾﺸــﯽ ،ﺧەرﯾﻜﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی دەﻧﮕــە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗەﻛەی. ﺋەوە ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿەی ﺑەدرﺧﺎن ﮔﻮﻧەﯾﺸــە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﮔەﻻن ) (HDPﻟە ﺷﺎری زۆﻧﮕﻮڵﺪاك ،ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮاوە.
ﺑەدرﺧــﺎن ﮔﻮﻧەﯾــﺶ ﺋــەو ﻛــﻮڕە ﻛﻮردەﯾــە ﻛــە ﺑــە ﺳەرﺑەرزاﻧە ﻛﺮێﻜﺎری دەﻛﺎت ﺑــﯚ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧــﯽ ﺑﮋێــﻮی ژﯾﺎﻧــﯽ و دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎری ﻛﺮێﻜﺎرﯾــﺶ ،ھەوڵــﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی دەﻧﮓ دەدات، ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــە ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ ﻛە 7ی ﺣﻮزەﯾﺮان ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرێﺖ، ﻟەﺳەر ﻟﯿﺴــﺘﯽ HDPﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮاوە .وەك ﮔﻮﻧەﯾﺶ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛﺎت ،ﺑــﺎری ﮔﻮزەراﻧﯿﺎن ﺧﺮاﭘە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﺮێﻜﺎری ﺑﻜﺎت و دواﺗــﺮ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەی ھەڵﺒﮋاردن ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات.
ﺑەدرﺧــﺎن ،ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ﺑﯚ رۆژﻧﺎﻣــەی )رادﯾﻜﺎﻟــﯽ( ﺗﻮرﻛﯽ، ﺑﺎﺳــﯽ ھەڵﺒﮋاردن و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ دەﻛﺎت ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻛﺮێﻜﺎری و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﻛەﻣێﻚ ﺑەﻻی ﺧەڵﻜەوە ﻧﺎﻣﯚﯾە. ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯚ ﻟەﺳــەر چ ﺑﻨەﻣﺎﯾەك ﺑﻮو؟ ﻣــﺎوەی 15ﺳــﺎڵ دەﺑێــﺖ ﻟە زۆﻧﮕﻮڵــﺪاك دەژﯾــﻢ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵ ﺧەڵﻜﺪا ﺧﯚﺷــە و ھەﻣﻮو ﻣﻨﯿﺎن زۆر ﺧــﯚش دەوێﺖHDP . ﻛﺎﺗێــﻚ ھﺎﺗﻨــە ﺋەم ﺷــﺎرەوە و ﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ﻛە دەﯾﺎﻧەوێ ﻛﺮێﻜﺎرێﻚ ﻟەﺳەر ﺋەم ﺷﺎرە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺣﺰﺑەﻛەﯾﺎن ،ﺧەڵﻚ ﻧﺎوی
ﻣﻨﯿﺎن داﺑﻮو و ﺳﻮﭘﺎﺳﯿﺎن دەﻛەم و ﺋەواﻧﯿﺶ ﻟەﮔەڵﻢ داﻧﯿﺸــﺘﻦ و داواﻛەﯾﺎﻧﻢ ﻗﺒﻮوڵ ﻛﺮد .ﺋێﺴﺘە ﻣﻦ ﺑەﺧﯚﺷــﺤﺎڵﯿﯿەوە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺋەو ﺣﺰﺑەم. ھﺎوﭘﯿﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﯚ ﭼــﯚن دەڕواﻧﻨە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﻛﺮدﻧﺖ ﻟەﺳــەر ﻟﯿﺴﺘﯽ HDP؟ ﻣﻦ ﻛﺮێﻜﺎرم و ھــەر ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻛﺎرم ﻛﺮدﺑێــﺖ ،ﻛﺎرەﻛەی ﺧﯚﻣﻢ زۆر ﺑەﺳــەرﻛەوﺗﻮواﻧە ﺋەﻧﺠــﺎم داوە .ھﺎوﭘﯿﺸــەﻛﺎﻧﻢ دەزاﻧﻦ ﻣﻦ زۆر دڵﺴــﯚزم ﺑــﯚ ﻛﺎرەﻛەم ،ﺑﯚﯾە دەزاﻧﻦ ﺋەﮔەر ﺑﭽﻤە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە ﺑەدڵﺴــﯚزﯾﯿەوە ﻛﺎر دەﻛەم ،ﺑﯚﯾە ﺋەواﻧﯿﺶ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻢ دەﻛەن. ﺗــﺎ ﭼەﻧﺪ ﺑــڕوات ﺑەوە ھەﯾە دەﻧﮕــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەھێﻨﯿﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﭽﯿﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎن؟ ﻣﻦ ﻟە ﻟﯿﺴﺘﯽ ﭘﺎرﺗەﻛەﻣﺪا ژﻣﺎرە ﭘێﻨﺠــﻢ ،ﺑــەم ﺑــەﻻی ﻣﻨەوە ﮔﺮﻧــﮓ ﻧﯿﯿە ژﻣــﺎرە ﭼەﻧﺪم ﯾﺎن دەﻧﮕــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەھێﻨــﻢ ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺒﻤە ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ﺑەڵﻜﻮ ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾــە ﭘﺎرﺗەﻛەم % 10ی دەﻧﮕــەﻛﺎن ﺑﮫێﻨێــﺖ و وەك ﭘﺎرت ﺑﭽێﺘــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە. ﺋەﮔەر ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﮫێﻨﻢ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﺑﻤە ﻧﻮێﻨەری ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە رێﮕــەی HDPەوە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﭙﺎرێــﺰم .ﺋەﮔەرﯾــﺶ ﭼﻮوﻣــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﻛﺮێﻜﺎران دەﭘﺎرێــﺰم .ھەﻣﻮوﻣﺎن دەزاﻧﯿــﻦ ﻟە ﺗﻮرﻛﯿــﺎدا ﭼەﻧﺪﯾﻦ
ﻣﻠﯿﯚن ھﺎووﺗــﯽ ،ﻛﺮێﻜﺎرن و ھەﻣــﻮو ﻛﺎﺗێــﻚ ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪاﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯿﻤەی ﺳەﻻﻣەﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿە و زۆر ﻛێﺸەی ﺗﺮﯾﺎن ھەﯾە ﻛە ﺋەﻣﺎﻧەﯾﺶ ھەﻣﻮوی دەﺑﻨە ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧەی ﻣﻦ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن داﻛﯚﻛﯿﯽ ﻟێ دەﻛەم. ﺑﯚﭼــﯽ ﻟــە ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑەردەوام ﺑە ﺳەروﺷﺎﻧﯽ ﺗﯚدا ھەڵﺪەدرێﺖ؟ ﺋﺎﯾــﺎ ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺋەوەﯾە ﻛﻮڕە ھــەژاری و ﻛﺮێــﻜﺎری ،ﯾﺎن ھﯚﻛﺎری ﺗﺮی ﻟە دواوەﯾە؟ وەك ﻛﺮێﻜﺎرێــﻚ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮاوم ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ﺑﯚﯾە ﺋەﻣە ﺑەﻻی ﺧەڵﻜەوە زۆر ﻧﺎﻣﯚﯾە و زۆرﯾﺎن ﺑەدڵــە و ﺑــەردەوام ﻟــە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿﻢ ﻟــێ دەﻛــەن .ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە وێﻨەﯾەﻛــﯽ ﻣﻨﯿــﺎن ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﺪا و ﻟەﺗﻮﯾﺘەر داﯾﺎﻧﻨﺎﺑﻮو ،ﭘﺎﺷــﺎن ﺑەھەزاران ھﺎووﺗﯽ دەﺳﺘﺨﯚﺷــﯿﺎن ﻟێ ﻛــﺮدووم و ﺑەﺑﺎﺷــﯿﺎن زاﻧﯿﻮە ﻣﻦ ﺧﯚم ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻛﺮدووە .ﺑڕوا ﺑﻜــەن ھﺎوڕێﯿەﻛــﻢ ھەﯾە ﻛە ﺳــەر ﺑەﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺗﺮە و دەﻧﮓ ﺑەﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺗــﺮ دەدات ،ﺑەم ﺑﯚ ﺧﯚی وێﻨــەی ﻣﻨﯽ ﮔەورە ﻛﺮدووە و ﻻدێ ﺑەﻻدێ ﮔەڕاوە و داوای دەﻧﮕــﯽ ﺑــﯚ ﻣــﻦ ﻟە ﺧەڵﻚ ﻛﺮدووە .ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺋەوە زۆر دڵﺨﯚﺷــﯽ ﻛﺮدم و ﮔﺮﯾﺎﻧﻢ دەھﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
داﻣەزرێﻨەرێﻜﯽ AKﭘﺎرﺗﯽ ﭘەردە ﻟەﺳەر ھەﻧﺪێ ﻧﮫێﻨﯽ ﻻ دەدات
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
7
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ﻧﺰﯾﻜەی 30ھەزار ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە 5ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
% 56ی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن ﺑەھﯚی ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻟە ﻣﺎوەی 5ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﻧﺰﯾﻜــەی 30ھــەزار ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە و ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﻟە دادﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺗﯚﻣــﺎر ﻛﺮاون، ﻟە ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووﺷــﺪا رێﮋەی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﺑەﺗــەواوی ھەڵﻜﺸﺎوە.
ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋــەو ﺋﺎﻣﺎراﻧەی ﻟە دادﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮون، ﻟە ﻣﺎوەی 5ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو 246ھەزار و 99ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗﯚﻣﺎر ﻛــﺮاون و ھەر ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا 29 ھــەزار و 517ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ﻟە دادﮔەﻛﺎﻧﺪا ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاون. ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە رووﻧــﯽ دەﻛەﻧــەوە ،ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا 47ھەزار و 453ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮی و ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا 8 ھــەزار و 777ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ھەﺑﻮوە، ﺋەوەش ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی
و ﺑەرزﺗﺮﯾــﻦ ﺣﺎڵەﺗــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ﺧێﺰان ﻟــە ﻣﺎوەی ﺳﺎڵەﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﺸﺎن دەدات و دەﻛﺮێ ﺳﺎڵﯽ 2014وەك ﺳﺎڵێﻜﯽ ﺷﻮوم ﺑﯚ ﺧێﺰاﻧەﻛﺎن داﺑﻨﺮێﺖ. ﺣﺎﺟﯽ ﻋﺰەدﯾﻦ ڕاوێﮋﻛﺎری ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە دادﮔــەی ھەوﻟێــﺮ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە” ،زۆرﺑەی ﺋەو ھﺎوﺳەراﻧەی ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەﺗەوە ،ﻛێﺸەی داراﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دەدەن رێﮋەی % 46ی ﺟﯿﺎﺑــﻮوەوەﻛﺎن ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﺎﺷــﯿﺎن ھەﯾە و ﺗەﻧﯿﺎ % 56ی ﺟﯿﺎﺑﻮوەوەﻛﺎن ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎن ﺧﺮاﭘە“. راوێﮋﻛﺎرە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿەﻛەی دادﮔە ھﯚﻛﺎری ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەﻛﺎن ﺑــﯚ ﻛەﻣــﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ
ھﺎوﺳــەرەﻛﺎن دەﮔێڕێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە زۆرﺑەی ﺋەو ھﺎوﺳەراﻧەی ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەﺗەوە، ﺗەﻣەﻧﯿﺎن ﻟــە ﻧێﻮان 15-25ﺳــﺎڵ ﺑﻮوە و ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺋەو” ،ﺋــەو ﺗەﻣەﻧە ﺑﭽﻮوﻛە ھﯚﻛﺎرێﻜە ﺑــﯚ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻦ و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە“. ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﺗەﻧﮕﮋەﯾەﻛــﯽ ﮔەورەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ ،ﻟــە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ 2014ەﺷەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﻧﺎو ﺷەڕێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﻟەﮔەڵ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺸﺪا ،ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺗەﻧﺎھﯽ، ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﻟەﺳــەر داﺑەزﯾﻨﯽ رێﮋەی ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ھەﯾە ،ھەروەك ﻟە ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا رۆڵﯿﺎن ھەﯾە.
ﻛﻮڕی دەوڵەﻣەﻧﺪ و ﺑەرﭘﺮس ﺋەو ﻛﺎراﻧە دەﻛەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑێ ﻧﺎو ﻟە ﻛﭽﺎﻧﯽ ﻣەﻏﺮﯾﺐ 8ﮔەﻧﺠﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻗﯚڵﯽ ﺧەڵﻚ دەﺑڕێﺖ
ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ:
ﻛﻮردﺳﺘﺎن رووت دەﻛەﻧەوە وﺷە /ھەوﻟێﺮ -راﻣﯿﺎر ﺟەواد ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮ ،ﻛﭽﺎﻧﯽ ﻣەﻏﺮﯾﺒﯽ ﻋەرەﺑﯽ ﻟــە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔەﻧﺠﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻓﺮﯾﻮ دەدەن دوای ﺋــەوەی رازﯾﯿﺎن دەﻛەن ﺑە ﭬﯿﺪﯾﯚ ﻗﺴــە ﺑﻜەن و دواﺗــﺮ ﭬﯿﺪﯾﯚﻛە ﺑە رووﺗﯽ ﺗﯚﻣﺎر دەﻛــەن و ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑوﻧەﻛﺮدﻧەوەی ،داوای 30ھەزار دۆﻻرﯾﺎن ﻛﺮدووە.
رۆژی 3ی ﺋــەم ﻣﺎﻧﮕــە ﺋﺎﯾﺎر/ﻣﺎﯾــﯚ ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮێﻜﯽ ”وﺷە“ دەﻛﺎت و ﺑە دەم ﺗــﺮس و ﻟەرزﯾﻨەوە ،ﺑﺎس ﻟــە ﺑێﺰارﯾﯽ ﺧﯚی ﻟە ژﯾﺎن دەﻛﺎت و دەڵێﺖ ”رەﻧﮕە ﺋەﻣە دواﯾﯿﻦ ﻗﺴــەی ژﯾﺎﻧﻢ ﺑێﺖ ﻛە ﺑﯚ ﺋێــﻮەی دەﻛەم ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟــەم رۆژاﻧەدا ﭬﯿﺪﯾﯚﭼﺎﺗﯽ ﻣــﻦ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﭽێﻜﯽ ﻣەﻏﺮﯾﺒﯿﯿــەوە ﺑو دەﺑێﺘــەوە ﻛە ﺑە رووﺗﯽ ﻗﺴەم ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮدووە“. ﺋﺎرام دوای ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﭘێﻮەﻧﺪی و ﺑﯿﺮوڕا ﮔﯚڕﯾﻨــەوە ،ﺳــەرﺋەﻧﺠﺎم رازی ﺑﻮو ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﻨﺎﺳﯿﻦ و ﻗﺴە ﺑﻜەﯾﻦ، ﻟەوﻛﺎﺗەی ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ دﯾﺪارەﻛە ﻛەوﺗﯿﻨە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ،ﺋﺎرام ﻟە ﯾەﻛەم ﻟێﻮﺗﺮووﻛﺎﻧﯿﺪا ﮔﺮﯾﺎﻧﯽ دەرﭘەڕاﻧﺪ و ﺑەدەم ھەﻧﺴﻜەوە ﭘەﺷــﯿﻤﺎﻧﯽ دەردەﺑــڕی و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەو ﻛﭽە ھەڵﯽ ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪم ،ﺗﺎزە رووی داوە و ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﭼﯚن ﺳەرم ﺑەرز ﺑﻜەﻣەوە ﻟە ﻧێﻮان ھﺎوڕێﻜﺎﻧــﻢ و داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﻢ و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەم“. ﺋﺎرام ھﯿــﻮای ژﯾﺎﻧﯽ ﺑــﯚ ﮔەڕاوەﺗەوە و ﺋێﺴــﺘە ﻟــە دۆﺧێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﺪاﯾە ،ﺑﯚﯾە ﭼﯿﺮۆﻛەﻛەی ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﮔێڕاﯾەوە، ”ﻟە ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﭼﺎﺗﯽ ﻋەرەﺑﯽ ،ﻛەﺳێﻚ
زۆر وەﻣــﯽ دەداﻣــەوە و دواﺗﺮ ﺋﺎدی ﻛﺮدم و ﺑﻮوﯾﻦ ﺑە ھﺎوڕێ ،ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺑە ﭬﯿﺪﯾﯚﭼﺎت ﻗﺴەﻣﺎن ﻛﺮد ،ﺑەم دواﯾﯿە داوای ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻟێ ﻛــﺮدم و ﻣﻨﯿﺶ رازی ﺑــﻮوم ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻮو و ﺧﯚش ﺑﻮو ﻟە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚدا“. ”ﺋەو ﻛﭽە ﻛە ﻧﺎوی )ﻛﻮﻛﻮ ﺑﺎﺗﯿﺎ( ﺑﻮو ،ﻟە ﭬﯿﺪﯾﯚﭼﺎت داوای ﺳێﻜﺴــﯽ ﻟێ ﻛﺮدم، ﺳــەرەﺗﺎ رازی ﻧەﺑــﻮوم ،ﺑــەم ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺋــەو ﺧﯚی رووت ﻛــﺮدەوە و ﺗەﻣﺎح ﮔﺮﺗﻤﯽ ،ﺑﯚﯾە ﺗﻮاﻧﯽ راوم ﺑﻜﺎت، دوای ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ ﻛەوﺗە ﺑﯿﺎﻧﻮوﮔﺮﺗﻦ ﻟێــﻢ و ﺗﺎ ﺟﺎرێــﻚ ﭘێﯽ ﮔﻮﺗــﻢ ،ﭘێﻨﺞ ﮔﺮﺗەی ﺳێﻜﺴــﯿﯽ ﺗﯚم ﻻﯾــە و ﺋەﮔەر 30ھەزار دۆﻻرم ﺑﯚ ﻧەﻧێﺮی ،ﺑﯚ ھەﻣﻮو ھﺎوڕێﻜﺎﻧﺘﯽ دەﻧێﺮم“ ﺋﺎرام وای ﮔﻮت. ”وﺷە“ ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳە ﻛە ﺑە زۆر ﺷــێﻮە ﮔەﻧﺞ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎﺳﺮاوی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە، ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘەی ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ھەرێﻢ و وەزارەﺗﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻋێﺮاق ﭘێﻮەﻧﺪی ﻛﺮد .ﺣﻮﺳــێﻦ ﻛﺎزﻣﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﭘﻼن ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ھەﻣــﻮو ﻻﯾەك ﺋﺎﮔــەدار و دڵﻨﯿﺎ دەﻛەﯾﻨــەوە ﻛە ﺋەو
ھەڕەﺷــﺎﻧە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭘــﺎرە ﺑەرداﻧەوە و ﺗﺮﺳﺎﻧﺪﻧە و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧەﭼﻨە ژێﺮﺑﺎری داواﻛﺎری ﻛﭽﺎﻧەوە“. ﻛﺎزﻣﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺋەو ﺣﺎڵەﺗە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﯿﯿە و زۆر ﻛەﺳﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێﺮاق ﻟەﻻﯾەن ﻛﭽﺎﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯿﯿەوە ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺪراون، ﻟە ﻣﺎوەی راﺑﺮدوودا ﭼەﻧﺪ ﮔەﻧﺠێﻚ ﺑەو ھﯚﯾەوە ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻮﺷﺘﻮوە. ”وﺷە“ زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻟە راﺑﺮدوودا ژﻣﺎرەﯾەك ﻟەو ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﺎﻧە ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﺑوﻛﺮدﻧەوە و ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﯿﺎدا دەرﻛەوﺗﻮون ﻛە ﺑە رووﺗﯽ ﭼﺎت دەﻛەن. ﻣﺤەﻣــەد ﮔﯚﻣەﺷــﯿﻨﯽ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی دەﺳــﺘەی ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆﭬــﯽ ھەرێﻢ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”ﻟەم ﭼەﻧﺪ رۆژەی دواﯾﯿــﺪا ﭼەﻧﺪ ﮔەﻧﺠێــﻚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﭘێﻮە ﻛﺮدووﯾــﻦ ﻛە ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺪراون و ھەڕەﺷــەی ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﮔﺮﺗەی ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿﺎن ﻟێ ﻛــﺮاوە ﻟەﻻﯾەن ﻛﭽﺎﻧﯽ ﻣەﻏﺮﯾﺒەوە ،ﺋێﻤە ﭘێﯿﺎن دەڵێﯿﻦ ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻧەﺷڵەژێﻦ و ﻧەﭼﻨە ژێﺮﺑﺎری ھەڕەﺷەﻛﺎن“. ”زۆرێﻚ ﻟــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﻟە ﭼﯿﻨﯽ دەوڵەﻣەﻧﺪ و ﻛﻮڕی ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺸﯽ ﺗﯿﺎداﯾە“. ﻟە ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ دەرﻛەوت ﻛــە 8ﮔەﻧﺠﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ھەڵﺨەڵەﺗێﻨــﺪراون و ھەڕەﺷــەﯾﺎن ﻟەﺳــەرە ﺑــە ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﮔﺮﺗە ﭬﯿﺪﯾﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن.
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑێ ﻧﺎو ﻟە رێﮕەی ﺟﯚرێﻚ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدﻧەوە ﺧەڵﻚ ھەڵﺪەﺧەڵەﺗێﻨێﺖ و ﭘﯚﻟﯿﺴــﯿﺶ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﻟەو رووداوە دەردەﺑڕێﺖ. ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺮاوێﻚ ﭘەردە ﻟەﺳەر ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎری ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﻻ دەﺑﺎت و دەڵێﺖ ”ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﭘﺎرەﯾﺎن ﻟێ ﺧﻮراوە ،ﺑەم ﻟە ﺷەرﻣﺎ ﻧە ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛەن و ﻧە ﭘﯚﻟﯿﺴﯿﺶ ﺗێ دەﮔەﯾەﻧﻦ“. ﺋەﯾﻮوب ﺣەﺳــەﻧﯽ ﺗەﻣەن 27ﺳﺎڵ، ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎری ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﻛﯚﻟێــﮋی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰﯾﯿــە ﻟــە زاﻧﻜﯚی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕە ﻟە ڕێﮕەی ھﺎوڕێﯿەﻛﯽ ﺧﯚﯾەوە دەﺳــﺘﯽ داوەﺗە ﻛﺎرێﻚ و ڕاﺳــﺘەوﺧﯚش ﺑڕی 3ھەزار دۆﻻری داوە ﺑــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑێ ﻧﺎوەی ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﮔەڵــﺪا دەﻛﺎت ﻟە ﺑەراﻧﺒەر ﺑڕێﻚ ﻛەﻟﻮﭘــەل ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭘێﯽ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوە ،ھﺎوﻛﺎت ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ڕێﻜﺨﺮاو ،داواﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮدووە ھﺎوڕێ و ﻛەﺳە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑێﻨێﺘە ﻧﺎو ﺋﯿﺸەﻛەوە. ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﻛە ھﯿﭻ ﻧﺎوێﻜﯽ ﻧﯿﯿە ﻟەﻧــﺎو ﺧەڵﻜﺪا ﺑــە )ﻣﯿﮕﺎھﯚڵﺪﯾﻨﮓ( ﻧﺎﺳــﺮاوە و وەك ﺋەﯾﻮوب ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەﻛﺎت ،ﻟە ﺷــﻮﻗەﯾەﻛﺪاﯾە ﺑەﺑێ ھﯿﭻ ﺗﺎﺑﻠﯚ و ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧێﻚ و ھەرﻛەﺳــێﻚ دێﻨﻨــە ﺑﺎزﻧــەی ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە، راﺳﺘەوﺧﯚ ھەﻧﺪێ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺑە ﭼەﻧﺪ ﺑەراﺑەر ﻧﺮﺧﯽ ﺑﺎزاڕ ﭘێ دەﻛڕن ،ﺋەﮔەر ﺳــەﻋﺎﺗێﻚ ﻟە ﺑﺎزاڕ ﺑە 50دۆﻻر ﺑێﺖ، ﺋەوان ﺑە 300دۆﻻر ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ دەﻛەن و ڕاﺳــﺘەوﺧﯚش ﻧﺎﯾﺪەﻧــێ ،ﺑەڵﻜــﻮ دەﺑێﺖ ﭼــﺎوەڕێ ﺑــﻜﺎت و ھەﻧﺪێﻚ ﺟﺎرﯾــﺶ ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻦ و ﮔەڕاﻧــەوە ،ﻛەﻟﻮﭘەﻟــە ﻛڕدراوەﻛە ﻧﺎﮔﺎﺗــە ﻛڕﯾﺎرەﻛە .ﺟﮕــە ﻟەوەش ،وا ﻟەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺗێ دەﮔەﯾەﻧﻦ ،ھەرﭼەﻧﺪ
ﻛەس ﻟــە رێﮕــەی ﺋــەوەوە ﺑێﻨە ﻧﺎو ﻛﺎرەﻛە ،ﺑەﺷێﻜﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەوان دەﮔەڕێﺘەوە ،واﺗە ﺋەﮔەر ﻛەﺳــێﻚ 20 ﻛەس ﺑﮫێﻨێﺖ ،ﺋەوا ﭘﺸﻜەﻛەی ﮔەورە دەﺑێﺖ و ﺑەﺷێﻮەی ڕێﮋەﯾﯽ داھﺎﺗەﻛەی ﺑەردەﻛەوێﺖ. ﻻﯾەﻧــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪارەﻛﺎن ،ھــەر ﻟــە ﭘﯚﻟﯿﺴــەوە ﺗﺎ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﻟــەو رووداوە ﺑــێ ﺋﺎﮔﺎن، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەڵێﺖ، ﺋەو ﺣﺎڵەﺗە ھﯽ ﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوە. ﺳــﺎﻣﺎڵ ﺋەﺣﻤەد ﺑەرﭘﺮﺳﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ڕووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺋەو ﺣﺎڵەﺗە ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮودا ھەﺑﻮوە، ﺑەم دەزﮔە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەو ﺣﺎڵەﺗەﯾﺎن ﻧەھێﺸــﺘﻮوە و دەﺳﺖ ﺑەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ وەھﻤﯿﯿەﻛەدا ﮔﯿﺮا. ﺋەو ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ،ھﯿﭻ ﺳﻜﺎﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﻟە ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻜەوە ﺗﯚﻣﺎر ﻧەﻛﺮاوە. ﺋەﯾــﻮوب ﺣەﺳــەن ،ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﯾەﻛەم دﯾﺪاری ﺧﯚی ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەدا ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت و دەڵێﺖ” :ھﺎوڕێﻜەم ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻢ ﺋﯿﺸــێﻜﯽ ﺑﺎﺷە و ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﺗێﺪاﯾە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﭼﻮوم ﻗﺴــەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑﻜەم ،ﻛﭽێﻚ ﻛە زۆر ﻗﺴــەزان ﺑﻮو ،ﻗەﻧﺎﻋەﺗﯽ ﭘێ ﻛــﺮدم ،ﺋەوەی ﺋەو دەﯾﮕﻮت ،ﻟە ﻣﺎﻧﮕێﻜﺪا داھﺎﺗﻢ ﻧﺰﯾﻜەی دوو ھــەزار دۆﻻر دەﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرم
دا ﻣﻨﯿــﺶ ﺑﭽﻤــە ﻧــﺎو ﻛﺎرەﻛەوە. ﺑــەم ھەﻣﯿﺸــە زۆر دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻟێ دەﻛﺮدﻣــەوە ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻛەس و ﺧﺰﻣەﻛﺎﻧﻤەوە ﺑﻜەم و ﺋەوان ﺑﮫێﻨﻤە ﻧﺎو ﺋﯿﺸەﻛەوە“. ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺋەوان ﻟە رێﮕەی ﻟێﮋﻧەﻛﺎﻧــەوە ﺋــﺎﮔﺎداری وردەﻛﺎرﯾﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ دەوروﺑــەرن ،ﺑەم ﺋــەو ﺣﺎڵەﺗەﯾﺎن ﺑەدەﺳﺖ ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوە. ﺋەﻣەل ﺳەﻋﯿﺪ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ، ”ﺋێﻤە ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ھەر ﻛێﺸــە و ﮔﺮﻓﺘێﻚ دەﻛەﯾﻦ ﻛــە ڕوو دەدات، ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر ﺷــەڕێﻜﯿﺶ ﺑﺒێﺖ ﻟە ﻧێﻮان دوو ﻛەﺳــﺪا و ﭘﯚﻟﯿﺲ ﭘێﻤﺎن ﺑڵێﺖ ،دێﯿﻨە ﺳەر ﺧەت“. ﺋــەو ﺑەﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێــﺖ ﻛــە ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﺣﺎڵەﺗﺎﻧە ،ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻟێ ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜەﻧــەوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺗﻮوﺷــﯽ زﯾﺎن ﻧەﺑﻨەوە و ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﯿﺶ ﺑﮕﺮن. ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەﯾﻮوب ﻧﯿﯿە ﻛە ﻟەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ھەڵﺨەڵەﺗێﻨﺮاوە و ﭘــﺎرەی ﻓەوﺗﺎوە، ﺑەڵﻜﻮ زۆرن ﺋەواﻧــەی ﻗﯚڵﯿﺎن ﺑڕاوە. وەك ﺋەﯾﻮوب ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﺮد ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ھەڵﺨەڵەﺗێﻨــﺮاون ،ﺑــەم ﻧــە رووﯾﺎن دێﺖ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜەن و ﻧە رووﺷﯿﺎن دێﺖ ﺑە ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑڵێﻦ. ﻟەﺑــﺎرەی ﺷــﻮێﻨﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ وەھﻤﯿﯿــەش ،ﺋەﯾــﻮوب دەڵێﺖ ﻛە ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻧﯿﯿە و ﺟﺎر ھەﯾە ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﺪا دووﺟﺎر ﺷﻮێﻨﯿﺎن دەﮔﯚڕن و ﺧﯚﯾﺎن ﻧەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭘﯚﻟﯿﺲ، ﺑەڵﻜــﻮ ﻟــە ﺑەﺷﺪارﺑﻮوەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن دەﺷﺎرﻧەوە.
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ
ﭼﯚن ﺋﺎزاری ﭘﺸﺖ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ
ﻟەﮔەڵ ﺑەﺳــﺎﭼﻮوﻧﺪا ڕێﮋەی ﭘﺸﺖ ﺋێﺸــە زﯾــﺎد دەﻛﺎت ،ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺗﻮێﮋﯾﻨــەوەی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ،زﯾﺎد ﻟە % 50ی ﺋەواﻧــەی ﻟە ﺳــەرووی 60 ﺳﺎڵەوەن ،ﭘﺸﺖ ﺋێﺸەﯾﺎن ھەﯾە. دﻛﺘﯚر ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﺋﺎﻻﻧﯽ ﻛە دﻛﺘﯚرای ﻟە ﺑــﻮاری ﺋێﺴــﻚ و ﺷــﻜﺎن ھەﯾە، ھﯚﻛﺎری ﭘﺸــﺖ ﺋێﺸــە و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺧﯚﭘﺎرێــﺰی ﻟێــﯽ ڕوون دەﻛﺎﺗەوە و دەڵێﺖ” ،ﭘﺸﺖ ﺋێﺸە ﻟە ﺧﻮارووی ﻣﻠﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻟە ﺑەﺷــﯽ ﭘﺸﺘەوەی ﺗﺎ ﺳەر ﺳﻤﺖ ﭘەﯾﻮەﺳﺘە ،ھﺎوﻛﺎت ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣﺮۆﭬەوە ھەﯾە ﻛە ﺋەﻣەش ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﻣﺮۆﭬەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت و ھەﻧﺪێﻜﯿﺶ ﻟەو ﭘﺸــﺖ ﺋێﺸﺎﻧە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺗەﻣەن ھەﯾە“. ﺋﺎﻻﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون دەﻛﺎﺗەوە، ”ﺋــﺎزاری ﭘﺸــﺖ دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻛﺮدن و ﺋێﺴﻜە ﻧەرﻣە و ﺳــەوەﻓﺎن ﻛە ﻟە ﺑڕﺑڕەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸــﺖ دروﺳــﺖ دەﺑــﻦ و زﯾﺎﺗــﺮ ﺑەﺳﺎﭼﻮوان ﺗﻮوﺷﯽ دەﺑﻦ“. ﭘﺸﺖ ﺋێﺸە ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ ﮔەﻧﺠێﺘﯿﺪا ﭘﺰﯾﺸــﻜەﻛﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛــە ھەﻣــﻮو ﺗەﻣەﻧێــﻚ ﺋەﮔــەری ﺗﻮوﺷــﺒﻮوﻧﯿﺎن ﺑە ﭘﺸﺖ ﺋێﺸە ھەﯾە، ﺑــەم ﺑەھﯚﻛﺎری ﺟﯿﺎواز و ﭘﺰﯾﺸــﻚ ھﯚﻛﺎرەﻛە دﯾﺎری دەﻛﺎت. دﻛﺘﯚر ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەھەﺑﻮوﻧﯽ زۆرێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎر دەﻛﺎت وەك زۆرﯾﻨەی
ﮔەﻧﺠﺎن ﻟەﻛﺎﺗﯽ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷــﺘێﻜﺪا ﺧﯚﯾﺎﻧــﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﺎﻛــەن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﯾەوێ ﺷــﺘێﻚ ھەڵﺒﮕﺮێﺖ ،ﺑەھﯚﯾەوە ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿەﻛﯽ زۆر دەﺧﺎﺗە ﺳەر ﭘﺸﺘﯽ. ﺑﯚﯾــە دەﺑێــﺖ ﻟەﻛﺎﺗــﯽ ھەڵﮕﺮﺗﻨــﯽ ﺷــﺘﯽ ﻗﻮرﺳــﺪا ﺧﯚی ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻜﺎت و ھەوڵ ﺑــﺪات ﺋەو ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯿە ﺑﺨﺎﺗە ﺳەر ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑﯚﯾە وەرزش ﺑﯚ ﻣﺎﺳﻮوﻟﻜەﻛﺎن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯿﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺗﺎ ﻣﺎﺳﻮوﻟﻜەﻛﺎﻧﯽ ھەﻣﯿﺸە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻦ ﺑﯚ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ. داﻧﯿﺸﺘﻦ و ﭘﺸﺖ ﺋێﺸە ﺋﺎﻻﻧــﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەدات ،ھەﻣﯿﺸــە دەﺑێ داﻧﯿﺸــﺘﻦ ﺑە ﺳــەرﯾﻦ ”ﺑﺎﻟﯿﻒ“ ﺑێﺖ ،ھەروەھﺎ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﺮۆڤ ﻟەﺳەر ﻗﯿﺘﯽ ﭘﺸــﺖ داﻧﯿﺸێﺖ” ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻦ ﭘﺸــﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺷﻞ ﺑﻜەﯾﻦ، دەﺑێﺘــە ھﯚی ﺋەوەی ﻓﺸــﺎر ﻟەﺳــەر ﭘﺸــﺖ دروﺳــﺖ ﺑﺒێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻟەﻛﺎﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻨﺪا دەﺑێﺖ ﺑە ﻗﯿﺘﯽ داﺑﻨﯿﺸﯿﻦ و ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯿﺶ ﻛە ﻟەﺳــەر ﻣێﺰ و ﻛﻮرﺳﯽ دادەﻧﯿﺸــﻦ ،دەﺑێﺖ ھەوڵ ﺑﺪەن ﻛﻮرﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺰم ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﻦ و ﻗﻮرﺳــﺎﯾﯽ ﭘﺸﺘﯽ ﺑﺨﺎﺗە ﺳەر ھەردوو دەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ و ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ دەﺳﺘﯽ ﺑﺨﺎﺗە ﺳــەر ﻣێﺰەﻛەی ﺗﺎ ﻓﺸــﺎرەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﭘﺸﺘﯽ ﻛەم ﺑﻜﺎﺗەوە“. ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﭘﺰﯾﺸﻜە ﭘﺴــﭙﯚڕەﻛەی ﺋێﺴﻚ و ﺷﻜﺎن
ﭘﺸﺖ ﺷێﻼن ﯾﺎن ﭘﺸﺖ ﻛﻮﺗﺎن زۆرﯾﻨەی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻛﺎﺗﯽ ھەﺳــﺘﻜﺮدن ﺑەﺋﺎزاری ﭘﺸﺖ ،ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﺷێﻼﻧﯽ ﭘﺸﺖ دەﺑەن. ﺋﺎﻻﻧﯽ ﺑەﭘێﻜەﻧﯿﻨەوە دەڵێ” ،ﺷــێﻼن ﺷﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ،ﺑەم ﻟێﺪان ﺑە ﺗﯿﺮۆك و ﭼﻮوﻧە ﺳەر ﭘﺸﺖ ،ﺋەﻣە ﻛﻮﺗﺎﻧە ﻧەك ﺷێﻼن“. ﺋەو ﭘﺰﯾﺸﻜە دەڵێﺖ” ،ﻛﻮﺗﺎن ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟەوەی ﻛە ﺋــﺎزاری ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜەﻛﺎن دەدەﯾﺖ و ﺳــڕ دەﺑێــﺖ ،ﺑەوەش ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾەك ھەﺳــﺖ ﺑە ﺋــﺎزار ﻧﺎﻛەﯾﺖ، ﻛە ﺋەﻣــەش زﯾــﺎن ﺑە ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜە دەﮔەﯾەﻧێﺖ و ھێﺰﯾﺎن ﻧﺎﻣێﻨێﺖ ،ﺑەم ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺋەوە ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜەﻛﺎن ﺳڕ ﺑﻮون ،ﺑﯚﯾە ھەﺳﺖ ﺑە ﺋﺎزار ﻧﺎﻛﺎت .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺷــێﻼن ﺑە ﻧﺎو ﻟەپ و ﭘەﻧﺠە و ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﮔەرم ،دەﺑێﺘە ھﯚی ﺷﻠﺒﻮوﻧەوەی دەﻣﺎر و ﻣﺎﺳﻮوﻟﻜەﻛﺎن و ﺋەو ﺟﯚرە ﺷێﻼﻧە ﺗەﻧﺪروﺳﺘە“.
”ﺷێﻼن ﺷﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــە ،ﺑەم ﻟێﺪان ﺑە ﺗﯿﺮۆك و ﭼﻮوﻧە ﺳــەر ﭘﺸــﺖ ،ﺋەﻣە ﻛﻮﺗﺎﻧــە ﻧــەك ﺷێﻼن“
ﻟە ﻋەﻟﻮەﻛﺎن ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ھﯿﭻ ﺑەروﺑﻮوﻣێﻚ ﻧﺎﻛﺮێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﻟە ﻋەﻟﻮەﻛﺎن ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ھﯿــﭻ ﺑەروﺑﻮوﻣێﻚ ﻧﺎﻛﺮێﺖ و ﺋەوەش ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺧەڵﻚ ھەﯾە ،وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﭼﺎودێﺮی ﻋەﻟﻮەﻛﺎن ﺑەﺋەرﻛﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ دەزاﻧێﺖ و وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﺶ دەڵێ ﺑﯿﺮﯾﺎن ﻟە ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﻛەﻣــﺎل ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺧﺎﻧــﻮوی ﭘﻼﺳــﺘﯿﻜﯽ ﻟــە وەزارەﺗــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،زۆرﯾﻨەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺑﯚ ﻣﺎﻧەوە و ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ،دەرﻣﺎﻧﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑــەﻛﺎر دەھێﻨﻦ و ﺋەﮔەر ﭘێﺶ ﻣــﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛــە ﻟێ ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺧەڵﻚ دروﺳﺖ دەﻛﺎت. رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،ﺧەﯾﺎر ﺳێ رۆژی ﺑﯚ دﯾﺎری ﻛــﺮاوە و ﺗەﻣﺎﺗەش ﭘێﻨــﺞ ڕۆژ ﻟە دوای رﺷــﺎﻧﺪﻧەوە و دەﺑێ ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻣﺎوەﯾــە ﺑﻜﺎت” ،ﻧﺎﺑێﺖ ﭘێﺶ ﻣــﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑڕﻧﺮێﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو دەرﻣﺎﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺷﯿﺒﻮوﻧەوە ھەﯾە ﻟە ﻧێﻮ ﺋەو ﺑەروﺑﻮوﻣﺎﻧەدا“. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺧﺎﻧﻮوی ﭘﻼﺳــﺘﯿﻜﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە، ﻟەﺳەر ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﭘێﻮﯾﺴﺘە ھەر دەرﻣﺎﻧێﻚ ﺑــەﻛﺎر دەھێﻨﻦ ،ﺷــﺎرەزاﯾﯿﺎن ﻟەﺳــەر دەرﻣﺎﻧەﻛە ھەﺑێــﺖ و ﻧﺎﺑێ ﻟە ﺧﯚﯾﺎﻧەوە دەرﻣﺎن ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﻦ. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻧﺎﺑێــﺖ ﺑەروﺑﻮوﻣــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎران ،ڕەﺷــەﺑﺎ و ھەوردا ﺑڕﺷــێﻨﺮێﺖ ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺑﯚ رﺷــﺎﻧﺪن دوای ڕۆژھەﺗە ﻛــە ﺧﻮﻧﺎو ﻧﺎﻣێﻨێﺖ ،ﯾﺎن ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﭘێــﺶ ﺋێﻮارەدا و دەﺑێ ﺟﻮوﺗﯿــﺎر دەﺳــﺘەواﻧە و دەﻣﺎﻣﻚ ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨێﺖ ،ﺑەﭘێﭽەواﻧــەوە زﯾﺎن ﺑە ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛە و ﺧﯚی دەﮔەﯾەﻧێﺖ“. ﺋەو ﺋەﻧﺪازﯾــﺎرە دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ،ھەﻣﻮو ﺋەو دەرﻣﺎﻧﺎﻧە ژەھﺮاوﯾﻦ و ﺋەﮔەر ﺑە ھەڵە ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﺮێﻦ ،ﻣەﺗﺮﺳــﯽ زۆر ﻟەﺳــەر
”ﻧﺎﺑێــﺖ ﭘێــﺶ ﻣﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑڕﻧﺮێــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەو دەرﻣﺎﻧــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﺷﯿﺒﻮوﻧەوە ھەﯾە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن دادەﻧێﻦ. ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ دان ﺑەوەدا دەﻧێ ھﯿﭻ ﭼﺎودێﺮﯾﯿەك ﻟەﺳــەر ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻣﯿــﻮە )ﻋەﻟﻮە( ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿــە و ﻧﺎزاﻧــﺮێ ﺋەو ﺑەروﺑﻮوﻣەی ﻟە ﻋەﻟﻮەﻛﺎﻧەوە دەﻓﺮۆﺷﺮێﻦ، ﻟەﻛﺎﺗﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا رﻧﺮاون ﯾﺎن ﻧﺎ. وەزارەﺗــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ،ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ،چ ﺋەواﻧــەی ﻟــە دەروازە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ھﺎوردە دەﻛﺮێﻦ ﯾﺎن ﺋەواﻧەی ﻟەﻧﺎوﺧﯚ ﺑەرھــەم دەھێﻨﺮێﻦ، ﺑەﺋەرﻛﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ دەزاﻧێﺖ. دﻛﺘــﯚر ﺧﺎڵــﺲ ﻗــﺎدر ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ، ”ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﺑە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵەوە ﻛﺮدووە ﺗﺎ ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿەك ﺑﻜەن ﺑﯚ ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛﺎن و ﻛﯚﻧﺘڕءڵﻜﺮدﻧــﯽ ،ﺑــەم ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوﯾﻨەﺗە ﺋەﻧﺠــﺎم و ﻟێﮋﻧەی ﭼﺎودێﺮی ﺑﯚ ﭘێﻚ ﻧەھێﻨﺮاوە“.
ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﻧﺎﯾﺸﺎرێﺘەوە ﺋەﮔەر ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﺑە ﺑﺎﺷﯽ ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻧەﻛﺮێﺖ و ﺑەﺑــێ ﭼﺎودێﺮی ﺗێﭙەڕ ﺑﺒێﺖ ،زﯾﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا دەھێﻨێﺖ .داﻧﯽ ﺑەوەدا ﻧﺎ ”ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳەوزە و ﻣﯿﻮەوە ھەﯾە ،ﺋەﮔەر ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﺳەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻣﺮۆڤ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. ﮔﻮﺗەﺑێﮋەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋــەو ﻣﺎدە ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯿﺎﻧەی ﺑﯚ ڕووﺧﯚﺷﻜﺮدن و ﻣﺎوەﻧەوەی ﺑەروﺑﻮوم و ﺗێﻜﻨەﭼﻮوﻧﯽ ﻣﯿﻮەﻛﺎن ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺖ، ﺋەﮔــەر ﺑەﺑﺎﺷــﯽ ﭼﺎودێــﺮی ﻧەﻛﺮێﺖ، ﻟەواﻧەﯾــە ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯽ ﺳــﻜﭽﻮون ﺗــﺎ ﺷێﺮﭘەﻧﺠە ﺗﻮوﺷﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﻜﺎت“. ھەرﭼەﻧــﺪ ﭘﺮﺳــەﻛە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﺳــەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﻣﺮۆﭬەوە ھەﯾە ،ﺑەم وەك دەردەﻛەوێﺖ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛە ﺑەﺳﺴﺘﯽ ﺑەڕێﻮە دەﺑەن ،ﺋێﺴﺘە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﺗەﻧﯿــﺎ ”ﺑﯿﺮ“ی ﻟــە ھێﻨﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺋەﻧﻮەر ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎن ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە ،ﺋــەو ﺑەروﺑﻮوﻣﺎﻧــەی ﻣﺎوەی ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯿﺎن ھەﯾە ،دەﺑێﺖ ﺑﻤێﻨﻨەوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﺟﻮوﺗﯿﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺶ دەزاﻧﻦ ﻛەی دەرﻣﺎﻧەﻛەﯾــﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨــﺎوە و ﻛەی ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛەﯾﺎن رﻧﯿﻮە. زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻟەﻻﯾــەن ڕێﺒــەرە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎﻧەوە ھﯚﺷــﯿﺎری ﺑە ﺟﻮوﺗﯿﺎران دەدرێﺖ ،ﻟەﻻﯾەن ﺋێﻤەﯾﺸەوە وەك وەزارەت ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑﯿﺮﻣــﺎن ﻟــەوە ﻛﺮدووەﺗەوە، ﺋﺎﻣێﺮی ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﺑﮫێﻨﯿــﻦ ،ﺑەھێﻨﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺋﺎﻣێﺮاﻧەﯾﺶ، دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑــﯚ ﺑەروﺑﻮوﻣەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ“.
رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚران ﻣﺎﯾەی ﭘﺎﺷﺨﺴﺘﻨﯽ ﺷﺎرۆﻛەﻛەﯾﺎﻧﻦ وﺷە /ﺳﯚران -ھێﻤﺎ ﻧەﺑﯽ ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا ﺑە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ، ﺑڕﯾﺎر درا ﻣﯿﻨﺤەی ﺳــەﻧﺘەر و رێﻜﺨﺮاوە ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺒڕدرێﻦ ،ﺋەﻣەش دەرﮔەی ﺑە زۆرﺑەی رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن داﺧﺴــﺖ ،ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑەر ﻟــەو رووداوەش دەرﮔــەی ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن داﺧﺮاﺑﻮون ،ﺑەم ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﺑە وﺷﻜﯽ دەﺧﺴﺘە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧەوە ﺑێ ﺋەوەی ﺗﯚزﻗﺎڵێﻚ ﺧﺰﻣەت ﺑە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑﻜەن. ﻧﺰﯾﻜەی 52ﺳەﻧﺘەر و رێﻜﺨﺮاو ﻟە ﺳــﯚران ھــەن ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە ﻣﯿﻨﺤــەی ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮون .رۆﺷﻨﺒﯿﺮان و رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﺷﺎرۆﻛەﻛە رەﺧﻨە ﻟە رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن دەﮔﺮن
داﻧەر ﻋەزﯾﺰ:
ﺋەو ژﻣﺎرە رێﻜﺨﺮاواﻧەی ﻟە ﺳﯚران ھەﺑﻮون ،ﻛەﻣﻦ و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ژﻣﺎرەﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑێﺖ ﻛە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﯿەﺗﯿﯿەدا ﺑﻦ ﻛە ﺑﯚ ﭘێﺸﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺷــﺎرۆﻛەﻛەﯾﺎن، ﭘێﯿﺎن ﺳﭙێﺮدراوە. ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻞ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﻧﻮوﺳەر و رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس ﭘێﯽ واﯾە ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ژﻣــﺎرە زۆرەی رێﻜﺨﺮاوی ﺣﻜﻮوﻣــﯽ و ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣــﯽ و ﺳەﻧﺘەر و دەزﮔە ﻟە ﺳﯚران ،ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾە ﻧﯿﯿە ﻛە ﺋەم ﺷــﺎرۆﻛەﯾە زۆر زﯾﻨﺪووە ،ﭼﻮﻧﻜە ھێﺸــﺘە دەﭬــەری ﺳــﯚران ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ زۆرﺑەی رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و
ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺋﯿﺪاری ﺑێ دەﻧﮓ ﺑﻮوە. ﺋــەو دەڵێــﺖ ﺋەرﻛﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎن ﺗەﻧﯿــﺎ ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﭘــﺎرە ﺑــﻮوە، ﺋەواﻧــەی ﻟــە داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎن ﺑەﺷــﺪار ﺑﻮون، ھﯿــﭻ ﺑﺎﻛﮕڕاوﻧﺪێﻜــﯽ ﻗﻮوڵﯽ ﻓﻜﺮﯾﯿــﺎن ﻧەﺑــﻮوە و ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯿﺎن داﻣەزراﻧﺪووە، ھێﻨﺪەی ﺗــﺮ ﻟە ﭘﺎﺷﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺷﺎرۆﻛەﻛە رۆڵﯿﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە. ھــﺎوﻛﺎت ﻛەﻟﺴــﻮوم ﮔەزﻧەﯾﯽ
ﻛەﻟﺴﻮوم ﮔەزﻧەﯾﯽ:
ﺳﯚران ﻧﺎوﭼەﯾەﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ﺷــﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە رێﻜﺨﺮاو و ﺳەﻧﺘەر ھەﯾە ﭼﺎﻻﻛﭭﺎﻧــﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻣەدەﻧﯽ رووﻧﯽ رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن ﻛــﺮدەوە، ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑەﺋەرﻛــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﺳــﺘﻦ .ﺋــەو ﭘێــﯽ واﯾــە ﺳــﯚران ﻧﺎوﭼەﯾەﻛــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺷــﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە رێﻜﺨﺮاو و ﺳەﻧﺘەر ھەﯾە ،ﺑەم رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ھﯿﭻ رۆڵێﻜﯿﺎن ﻟە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮﺳــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ھەﺑێﺖ. ﺳــەﻧﺘەر و رێﻜﺨــﺮاو ھەﯾــە
ﻟە ﺟﯿﺎﺗــﯽ ﺋــەوەی ﺑەﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﺳــﺘﻦ ،ﺷﻮێﻨەﻛەﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗە ﺷﻮێﻨﯽ دۆﻣﯿﻨەﻛﺮدن و راﺑــﻮاردن و ﺑەم ﻛﺎرەﺷــﯿﺎن ھەﯾﺒەﺗﯽ ﺷﺎرۆﻛەﻛەی ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن ﺷﻜﺎﻧﺪووە. ﮔەزﻧەﯾــﯽ ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛــە ھەﻧﺪێــﻚ رێﻜﺨــﺮاو ھەﺑــﻮون ﭼﺎﻻك و ﺋەﻛﺘﯿﭫ ﺑــﻮون ،ﺑەم ژﻣﺎرەﯾﺎن ﻛەﻣــە و ﺑە ﭘەﻧﺠەی دەﺳــﺖ دەژﻣێﺮدرێــﻦ .ﺋــەو ھﯚﺷــﺪاری دەدات ﺋەﮔــەر ﺑﯿﺮ ﻟــە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜــﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو
ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ:
ﺳﯚران ﻟە ﺋﺎﺳﺖ زۆرﺑەی رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺋﯿﺪاری ﺑێ دەﻧﮓ ﺑﻮوە ﻧەﻛﺮێﺘــەوە ،ﺋــەوا ﺳــﯚران ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮون ،ﺑەرەو دواوە دەﮔەڕێﺘەوە. ﭘﺎرێﺰەر و ﭼﺎﻻﻛﭭﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣەدەﻧــﯽ داﻧەر ﻋەزﯾــﺰ ،ﺋەوەی ﺧﺴــﺘە ڕوو ﻛە رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ ﻛــە ﺑــە دەﺳــەﺗﯽ ﭘێﻨﺠەم دەﻧﺎﺳﺮێﻦ، رۆڵﯽ ﮔەورە و ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن ھەﯾە ﻟە ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوە ،ﭘێﯽ واﯾە ﺋەو ژﻣﺎرە رێﻜﺨﺮاواﻧەی ﻟە ﺳــﯚران ھەﺑﻮون ،ﻛەﻣﻦ و ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻮو ژﻣﺎرەﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑێﺖ.
ﺋــەو رەﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﺑڕﯾﻨﯽ رێﻜﺨــﺮاوەﻛﺎن ﻣﯿﻨﺤــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﺑــە ﻧﺎﭼﺎﻻﻛﺒﻮوﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ وای ﻛﺮد ﻣﯿﻨﺤەﻛەﯾﺎن ﺑﺒڕدرێﺖ و ﺋەﮔەر ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻧەﺑﻮاﯾە، ﺋێﺴﺘەﯾﺶ رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﭘﺎرەﯾﺎن ﭘــێ دەدرا .ﭘێﺸــﻨﯿﺎز دەﻛﺎت رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﭘﺸــﺖ ﺑە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺒەﺳــﺘﻦ ھەروەك ﭼــﯚن زۆر رێﻜﺨﺮاو ھەن ﻛە ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎﻧە ﻛﺎر دەﻛەن و رۆڵﯿﺸﯿﺎن ھەﯾە ﻟە ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻣﺎﻛﻮان ﻋﯿﺰەت % 90ی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی دووﭼﺎری ﭘﺸﺖ ﺋێﺸە دەﺑﻦ و دوای ﭼەﺷﺘﻨﯽ ﺋﺎزار ﭼﺎك دەﺑﻨەوە .ھﺎوﻛﺎت ﻟە % 5ﯾــﺎن ﺋﺎزارەﻛەﯾﺎن درێﮋە دەﺧﺎﯾەﻧێﺖ و ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺑەرۆﻛﯽ ﻛەﺳەﻛە ﺑەرﻧﺎدات ،ﭘﺰﯾﺸﻜﺎﻧﯿﺶ ڕووﻧﯽ دەﻛەﻧەوە ﺋەو ﺟﯚرە ﺋﺎزارە ،درێﮋە دەﺧﺎﯾەﻧێﺖ و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﯿﺸﯽ ﻟێ دەﻛﺮێﺖ.
رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ،ھەﻧﺪێــﻚ ﻟــە ﻧەﺧﯚﺷەﻛﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻚ ھەﯾە ،ﺑەم ﺋەو ﺋێﺸەی ﻛە ﺳڕﺑﻮوﻧﯽ ﭘەﻧﺠەﻛﺎن و ”ﺗﺎ“ی ﻟەﮔەڵە ﯾــﺎ ﻛﺘﻮﭘــﺮ ڕووی داوە ،ﻟەوﻛﺎﺗﺎﻧەدا ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳەرداﻧﯽ ﭘﺰﯾﺸﻚ ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ دۆزﯾﻨەوەی ھﯚﻛﺎرەﻛەی. ﺋﺎﻻﻧــﯽ زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ” ،ﺑــﯚ ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛﺎری ﻗــﻮرس دەﻛەن، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە وەرزش ﺋەﻧﺠــﺎم ﺑﺪەن ﺗﺎ ﻣﺎﺳــﻮوﻟﻜەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮژی ﻧەﺑێﺖ .ھەروەھﺎ ﺑﯚ ﻧﻮﺷﺘﺎﻧەوەی ﭘﺸﺖ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺷــﺘﯽ ﻗﻮرﺳــﺪا، دەﺑێــﺖ ﻟــە دووری ﭘﺸــﺖ ھەڵﯽ ﺑﮕﺮێﺖ و ﻧﺎﺑێﺖ ﺑە ﺳﻨﮕﯿﯿەوە ﺑﻨێﺖ و ﻗﻮرﺳﺎﯾﯽ ﺑﺨﺎﺗە ﺳەر ﻣﺎﺳﻮوﻟﻜەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺖ و ﻗﺎچ“.
وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ھﯚﺷﺪاری دەدەن
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﭘﺰﯾﺸﻚ ھﯚﺷﺪاری ﻟە ﺟﯚری ﺷێﻼﻧﯽ ﭘﺸﺖ دەدات
9
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
55ﺳﺎڵ ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ
ژﻧێﻜﯽ ﺗەﻣەن 76ﺳــﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﭼﯿﻦ ،ﻣﺎوەی 30ﺳــﺎڵە ﺑﻮوەﺗە ﭘێﺶ ﭼﺎوﺳﺎﻏﯽ ھﺎوﺳەرەﻛەی .ﺋەو دەڵێ ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟەو ﻛﺎرەی ﻣﺎﻧﺪوو ﻧەﺑﻮوە و ھﺎوﺳەرەﻛەﯾﺸﯽ زۆر ﻟە ﺟﺎران ﺧﯚﺷﺘﺮ دەوێ .ﺋەو ژﻧە ،ﺑەھﯚی ﺗەﻣەﻧﯿﯿەوە ﺗﻮاﻧﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﻛەم ﺑﻮوەﺗەوە ،ﺑەم ورەی ﺑەرﻧەداوە و دەڵێ” ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳەرەﻛەﻣﻢ ،ھەﺳﺖ ﺑە ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ دەﻛەم و ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺗەﻣەن ،ﻟەﮔەڵﯽ دەﻣێﻨﻤەوە“ .ﭘﯿﺮەژﻧەﻛە زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﻣﻦ ﭼﺎو و ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ھﺎوﺳەرەﻛەﻣﻢ و ﺋەوﯾﺶ ،ھەﻣﻮو ﺋەو ﺷﺘەﯾە ﻛە ﻣﻦ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﻣﺪا ھەﻣە“. 55ﺳﺎڵ ﺑەﺳەر ﯾەﻛەم رۆژی ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ ﺋەو ژن و ﭘﯿﺎوەدا ﺗێﭙەڕﯾﻮە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻣﻨﺪاڵێﻜﯿﺎن ﻧﯿﯿە .ژﻧەﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1985ەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ھەر ﺷﺘێﻚ ﻟە ﻧﺎو ﻣﺎڵ و ﻛﯚن و ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا دەﺑﯿﻨێ ،ﺑﯚ ﻣێﺮدەﻛەی ﺑﺎس دەﻛﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﺑﯿﻮﻧﺴێ ﻟە ﻗﺎﻓﺎ ﮔﯿﺮا
ﮔﻮﻧﺪی ﻗﮋدرێﮋان
ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﻗﮋی درێﮋ و ﺟﻮان ﺑﯚ ژﻧﺎن ،ﺑە ﯾەك ﻟە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎن ﺋەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ژﻧﺎﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪێﻜﯽ وﺗﯽ ﭼﯿﻦ ،ﺑەھﯚی ﻗﮋی درێﮋﯾﺎﻧەوە ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە ﺑەر دن و ﻧﺎودار ﺑﻮوﻧە. ﺋەو ﮔﻮﻧﺪە وەك ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﻦ ،ﺑەھﯚی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ داﺑﻮﻧەرﯾﺖ و ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ ،ﺳﺎﻧە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرێﻜﯽ زۆر رووی ﺗێ دەﻛﺎت ،ﺑەم ﺑﻮوﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻗﮋدرێﮋی ﺋەو ﮔﻮﻧﺪە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺳەرﻧﺠﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎراﻧﯽ ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚﯾﺎن راﻛێﺸﺎوە. ﻗﮋی زۆرﺑەی ژﻧﺎﻧﯽ ﺋەو ﮔﻮﻧﺪە ،ﻟە ﻣەﺗﺮێﻚ ﻛەﻣﺘــﺮ ﻧﯿﯿە .ﺋەوان ﻟە وەرزەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﯾﻦ و ﭘﺎﯾﺰدا ،دەﭼﻨە ﺳــەر رووﺑﺎری ﮔﻮﻧﺪەﻛەﯾﺎن و ﻗﮋﯾﺎن دەﺷــﯚن .ﺑﺎس دەﻛﺮێ ﻛە ﺗﺎ ﺳﺎڵﯽ ،1987ﺗەﻧﯿﺎ ھﺎوﺳەراﻧﯽ ﺋەو ژﻧﺎﻧە ﺑﯚﯾﺎن ھەﺑﻮوە ،ﻗﮋی ژﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺒﯿﻨﻦ و ﺋەﮔەر ﻛﻮڕی ﺳەڵﺖ ﺋەواﻧﯽ ﺑﺒﯿﻨﯿﺎﯾە ،ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮو ﺑﯚ ﻣﺎوەی 3ﺳﺎڵ ﺑﺒێﺘە زاوای ﻣﺎڵەﻛە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺋەو ﻧەرﯾﺘە ﻧەﻣﺎوە. ﺷــێﻮەی رازاﻧﺪﻧەوەی ﻗﮋی ﺋەو ژﻧﺎﻧە ،ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟە ھێﻤﺎی ﺗﺎﯾﺒەت دەﻛﺎت ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەﮔەر ﻗﮋﯾﺎن ﻟە دەوری ﺳەرﯾﺎن ﺑﺌﺎڵێﻨﻦ ،ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾەﯾە ﻛە زەﻣﺎوەﻧﺪﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻣﻨﺪاڵﯿﺎن ﻧﯿﯿە.
ﮔﺎﮔﺎ ،ﭼﻮوە ﻧﺎو ﻗەﻓەﺳەوە
ﻟﯿــﺪی ﮔﺎﮔﺎ ،دوا ﻣﯚدێﻠــﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﺧﯚی ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎران ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮدووە ،ﺑــەم دواﺗﺮ ﺧﯚی ﻟە ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﻣﯚدێﻠﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔە ﺳەﯾﺮ و ﺳەﻣەرەﻛەی ﭘەﺷﯿﻤﺎن ﺑﻮوەوە .ﺋەو ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋە ﺗەﻣەن 26ﺳــﺎﻧەﯾە ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ھﯚﺗێﻠێﻜﯽ ﺷــﺎری ﻧﯿﻮﯾﯚرك ھﺎﺗە دەرەوە ،ﻛوێﻜﯽ ﻟە ﺷــێﻮەی ﻗەﻓەس ﻟەﺳەر ﺑﻮو. رۆژﻧﺎﻣــەی دەﯾﻠــﯽ ﻣەﯾــﻞ،
ھﺎوﺳەری ﺑﯿﻮﻧﺴــێ ،ﮔﯚراﻧﺒﯿﺒێﮋ و ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﻧﺎوداری ﺳﯿﻨەﻣﺎی ھﯚڵﯿــﻮود ،ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺑڕﯾــﺎری داوە ﺑﺒێﺘە رووەﻛﺨﯚر .ﺋەو ،ﺋێﺴــﺘە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ رووەﻛﺨﯚری ﺑﯚ ﻣﺎوەی 22رۆژ داﻧﺎوە و ﺑﯿﯚﻧﺴــەﯾﺶ، ﺑڕﯾﺎری داوە ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻟێ ﺑﻜﺎت. ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﯿﯚﻧﺴــێﯽ ﺗەﻣەن 32ﺳﺎڵ ،ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳەرەﻛەی ﺑﯚ ﺧﻮاردﻧﯽ ژەﻣێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﭼێﺸﺘﺨﺎﻧەﯾەك ﺑﻮون ،ﺟﻠﻮﺑەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ،ﺳەرﻧﺠﯽ زۆرﺑەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن و رووەﻛﺨﯚراﻧﯽ راﻛێﺸﺎ. ﺑﯿﯚﻧﺴــێ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳــەرە رووەﻛﺨﯚرەﻛەی ﻟە ﭼێﺸﺘﺨﺎﻧە ھﺎﺗەدەر ،ﻛﺮاﺳــێﻜﯽ ﻟە ﺷێﻮەی ﭘێﺴــﺘﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎ و ﭘﺎﻧﺘﯚڵێﻜﯽ ﭼەرﻣﯽ ﻟەﺑەردا ﺑﻮو .ﺋەو ﺷــێﻮە ﺟﻠﻮﺑەرﮔە ،ﻟەﮔــەڵ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ رووەﻛﺨﯚران، ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە. رووەﻛﺨﯚران ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﺟﻠﻮﺑەرﮔێﻚ ﻛە ﻟە ﭘێﺴــﺘﯽ ﺋﺎژەڵ دروﺳﺖ ﻛﺮاﺑێﺖ ﯾﺎن ﺑەﺷێﻜﯽ ﺋﺎژەڵﯽ ﺗێﺪا ﺑەﻛﺎر ھﺎﺗﺒێﺖ ،ﺑەﻛﺎر ﻧﺎھێﻨﻦ. ﺑﯿﯚﻧﺴــێ ﺑەﺑێ ﺳــەرﻧﺠﺪان ﺑەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿﺎﻧــە ،وەك ھەﻣﻮو ﺟﺎران ﺑە ﺋﺎراﯾﺸﯽ ﻛەم و ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﻗﮋی ﻟە ﭘﺸﺖ ﺳەری ﻛﯚ ﻛﺮدﺑﻮوەوە ،ﻟە ﭘێﺶ ﻛﺎﻣێﺮای وێﻨەﮔﺮان وەﺳﺘﺎ. ﺋەوە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻧﯿﯿە ﻛە ﺑﯿﯚﻧﺴــێ دژ ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ رووەﻛﺨﯚران ھەڵﺴﻮﻛەوت دەﻛﺎت ،ﭼەﻧﺪ رۆژ ﭘێﺸﺘﺮ ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳەرەﻛەی ﺑﻮو و ﻛﺮاﺳێﻜﯽ ﻟە ﭘێﺴﺘﯽ رێﻮی و ﭘﺎﻧﺘﯚڵێﻜﯽ ﭼەرﻣﯽ ﻟەﺑەردا ﺑﻮو. ﺟﯽ زێﺪ ،ھﺎوﺳــەری ﺑﯿﯚﻧﺴــێ دەڵێ” ،ھﺎوڕێﯿەﻛــﻢ ﯾﺎرﻣەﺗﯽ دام ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺒﻤــە رووەﻛﺨﯚر و رەﻧﮕە ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺶ ھەر ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑﻤێﻨﻤەوە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﯿﺸﻢ ﻟەوەی ﻛە ﺑﯿﯚﻧﺴــێﯽ ھﺎوﺳەرم ،ﭘﺎڵﭙﺸﺖ و ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەرم دەﺑێﺖ“. دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﻟﯿﺪی ﮔﺎﮔﺎ ﺑەھﯚی ﺟﻠﻮﺑەرﮔە ﺳــەﯾﺮ و ﺳــەﻣەرەﻛﺎﻧﯿﯿەوە ،ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەرﻛــﺮدووە ،ﺑەم دوا ﻣﯚدێﻠﯽ ،ھﯿــﭻ ﻟێﻜﺪاﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺑــﯚ ﻧەدەﻛﺮا ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎﺗێﻚ ﮔﺎﮔﺎ ﺑە ﻛوە ﺋﺎﺳــﻨﯿﻨەﻛەﯾەوە ﻟە ھﯚﺗێﻞ ھﺎﺗــە دەرەوە ،ھەﻣﻮو رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس و وێﻨەﮔــﺮان، ﺗﻮوﺷﯽ ﺳەرﺳﻮڕﻣﺎن ﺑﻮون. ﻛوە ﻗەﻓەﺳــﯿﻨەﻛە ،زۆرﺑەی
ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ رووﺧﺴــﺎری ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋەﻛەی داﭘﯚﺷﯿﺒﻮو و ﺗەﻧﯿﺎ ﭼﺎوەﻛﺎﻧــﯽ دەﺑﯿﻨﺪران. ﻛوەﻛە ﺑــە ھەﻧﺪێ زﻧﺠﯿﺮی ﺋﺎڵﺘﻮوﻧﯽ ،ﺟﻮاﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﻛﺮاﺑﻮو. رۆژﻧﺎﻣەﻛە ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮدووە ﻛــە ﻛﺎﺗێــﻚ ﻟﯿــﺪی ﮔﺎﮔﺎ ﻟە ھﯚﺗێﻠەﻛە ھﺎﺗە دەرەوە ،ﺳەرەﺗﺎ ھەﻧﺪێ ﺷڵەژاﺑﻮو ،ﺑەم دواﺗﺮ ھﺎﺗەوە ﺳــەرﺧﯚ و ﺋﯿﻤﺰای ﺑﯚ ﺟەﻣﺎوەرەﻛەی دەﻛﺮد.
ﻛﺎرەﺳﺎﺗﺒﺎرﺗﺮﯾﻦ ھەڵەی وەرﮔێڕان واﯾﺘﺎﻧﮕﯽ
ﺧﺮۆﭼﯚف
ﻛﺎﺗێﻚ ﺷــەڕی ﺳــﺎرد ﻟە ﺗﺮۆﭘﻜﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﻮو ،ﻧﯿﻜﯿﺘﺎ ﺧﺮۆﭼﯚف، رێﺒــەری ﺳــﯚﭬﯿەﺗﯽ ﭘێﺸــﻮو ،ﻟــە ﺑﺎڵﯿﯚزﺧﺎﻧــەی ھەﻧﮕﺎرﯾﺎ ﻟە ﻣﯚﺳــﻜﯚ ،ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺟێﯽ ﻣﺸــﺘﻮﻣڕی دا .ﺋەو ﻟە ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا، ﺑﺎﺳــﯽ ﻟە ﺑﺎﺷﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴــﺘﯽ و ﺧﺮاﭘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەداری ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋێﻤە ،ﺋێﻮە ﻟە ژێﺮ ﮔڵ دەﻧێﯿﻦ“. ﺋــەو ﻟێﺪواﻧە ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رووﺳــﯿﺎ ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺷــەڕی ﻧﺎوەﻛﯿﺪا ﺑﻮون ،ﺑەواﺗﺎی دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﺷەڕێﻜﯽ ﺗﺮﺳﻨﺎك ﺑﻮو ،ﺑەم ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺧﺮۆﭼﯚف ﻟە ﻗﺴەﻛەی ﺋەوە ﺑﻮو ﻛە ”ﺋێﻤە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺋێﻮە دەژﯾﻦ“. ﺋەوە ،ﭘەﻧﺪێﻜﯽ رووﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧە ،ﺑەم وەرﮔێــڕەﻛﺎن ﺑە ھەڵە ،ﺑﯚ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﺎن ﮔﻮاﺳﺘەوە. دوای ﺋەو ﻟێﺪواﻧە ،ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑەﺗەواوی ﺑﺎوەڕی ﻛﺮد ﻛە ڕێﺒەری ﺳﯚﭬﯿەت ،ھەوڵﯽ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯿﺎن دەدات و ﺑەھﯚﯾەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان دوو وت ،ﺑﯚ ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﺋﺎﺳﺖ ﻧﺰم ﺑﻮوەوە.
ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ھەﻧﺪێ وت ،ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرن ﺑــەوەی ﺑەﺧــﺮاپ ﺟﯿﺎوازﯾﯿــە زﻣﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑــەﻛﺎر ھێﻨــﺎوە. رێﻜەوﺗﻨﯽ ”واﯾﺘﺎﻧﮕﯽ“ ﺳﺎڵﯽ 1840 ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و 500ﺳــەرۆك ھﯚزی ﻧﯿﻮزﻟەﻧﺪا ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮا. ﻟــە ﻧێــﻮان زﻣﺎﻧــﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی و ﻣﺎﺋﻮرﯾــﺪا” ،واﯾﺘﺎﻧﮕــﯽ“ ﻣﺎﻧــﺎی ﺟﯚراوﺟــﯚری ھەﯾــە و ھەر ﺑەو ھﯚﯾەﺷــەوە ﻛێﺸەی زۆر ﻛەوﺗە ﻧێــﻮان دوو ﻻﯾەﻧــەوە .دواﺟﺎر ﺧەڵﻜــﯽ 500ھﯚزەﻛــەی ﻧﯿﻮزﻟەﻧــﺪا ،ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾﯿــﺎن رێــﻚ ﺧﺴــﺖ و دووﭘﺎﺗﯿــﺎن ﻛــﺮدەوە ﻛــە رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ”ﺳﺎﺧﺘەﭼێﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە“.
ﺟﯿﻤﯽ ﻛﺎرﺗێﺮ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳــەرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﻟە ﯾەﻛەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟە وﺗێﻜﯽ ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘﯿﺪا و ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و رووﺳــﯿﺎ ﻟە ﺷەڕی ﺳﺎرددا ﺑﻮون ،ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋەم ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿە ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎم ﺟێ ھێﺸﺖ“ ،ﺑەم ﺑە ھەڵە ﻟەﻻﯾەن وەرﮔێڕێﻜەوە ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﺎس ﻛﺮا ”ﺋەﻣڕۆ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎم ﺟێ ھێﺸﺖ و ﺋﯿﺘﺮ ھەرﮔﯿﺰ ﻧﺎﮔەڕێﻤەوە“. ﺋەو وەرﮔێڕاﻧە ھەڵەﯾە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ،ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑﯚ ﺟﯿﻤﯽ ﻛﺎرﺗەر دروﺳﺖ ﻛﺮد.
ﻛﺎرﺗێﺮ ﺳﻮزوﻛﯽ
ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﺒﺎرﺗﺮﯾﻦ ھەڵەی وەرﮔێڕان ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﻧﺎوەﻛﯿﯽ ﻣێﮋووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﯿــەوە ھەﯾــە .ﺳــﺎڵﯽ 1945و ﻟە ﻣﺎوەی ﺷــەڕی دووەﻣــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا، ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ داواﯾﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ژاﭘﯚن ﻛﺮد ﻛە ﺧﯚﯾﺎن رادەﺳﺖ ﺑﻜەن و ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎن دەﺑەن. ﺳﻮزوﻛﯽ ،ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋەو ﻛﺎﺗﯽ ژاﭘﯚن ﻟە وەﻣﯽ داواﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا، دەﺳــﺘەواژەی mokusatsuﺑەﻛﺎرھێﻨﺎ ﻛە ﺑەواﺗــﺎی ”ھﯿﭻ ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﻢ ﻧﯿﯿە و ﺑﯿــﺮی ﻟێ دەﻛەﻣەوە“ .وەرﮔێڕەﻛﺎن ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ و ﺑەواﺗﺎی ”ھﯿﭻ ﺣﯿﺴــﺎب ﺑﯚ ﻟێﺪواﻧەﻛە ﻧﺎﻛەم“ ،ﺑﯚ ”ﺗﺮۆﻣەن“ ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋەوﻛﺎﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﺎن ﮔﻮاﺳــﺘەوە .دواﺟﺎر دۆﺧەﻛــە زۆر ﺧﺮاپ ﺑﻮو و ﺑە ﭼەﻛﯽ ﻧﺎوەﻛﯽ ﻟە ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ھێﺮۆﺷــﯿﻤﺎ و ﻧﺎﻛﺎزاﻛﯽ درا ،ﺑەو ھﯚﯾەﺷەوە 220 ھــەزار ﻛەس ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﻟە دەﺳــﺖ دا و ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﺒﺎرﺗﺮﯾﻦ رووداو ﻟە ﻣێﮋووی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﺪا ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮا.
ھﻮﻧەر
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛەﯾﮫﺎن ﺋەﻧﻮەر ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﺳﯿﻨەﻣﺎﻛﺎری ﻛﻮرد ،ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻓﯿﻠﻤێﻚ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎن ﺑەرھەم دەھێﻨێﺖ ،ﻟەﻻﯾەن ﮔﺮووﭘێﻚ ﻟە ﺳەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە دەﻛەوێﺘە ﺑەر ھەڕەﺷــەی ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﻧﺎﭼﺎر ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺟێ دەھێڵێ و ژﯾﺎﻧﯽ ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪاﯾە. ﻛەﯾﮫــﺎن ﺋەﻧــﻮەر ﻟەﺑﺎرەی
ﻓﯿﻠﻤەﻛــەی رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ “:ﺋەو ﻓﯿﻠﻤــە ﻟەﺑــﺎرەی ﭼەﻣﻜــﯽ ﺋﺎﯾــﻦ و ﺋﺎﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼم و ﻣەﺳﯿﺤﯿﯿەت ﺑﻮو .ﻟە ﻓﯿﻠﻤەﻛەدا ﺑﯿــﺮی ﻣﯿﺎﻧــڕەوی ﺋﺎﯾﻨــەﻛﺎن ﺧﺮاﺑﻮوە ڕوو .ﺑﯿﺮۆﻛەی ﻓﯿﻠﻤەﻛە ﻟەﺳــەر ﺳــەرﻛﯚﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯿــﺮی ﺗﻮﻧــﺪڕەوی ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﺳەﻟەﻓﯽ ﺑﻮو ﻛە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ھێــﺰی ﺗﺎرﯾﻜﯽ دەﻛــەن و دژ ﺑەھەﻣﻮو ﺑەرەوﭘێﺸــﭽﻮوﻧێﻜﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەن“.
ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو ھەڕەﺷــﺎﻧەی ﻛــە ﻟێﯽ ﻛــﺮاوە ﺑەھــﯚی ﺋەو ﻓﯿﻠﻤــەوە ،ﻛەﯾﮫــﺎن ﺋەﻧــﻮەر ﮔﻮﺗﯽ” :ﻟە ﭘﺎش ﺑوﺑﻮوﻧەوەی ھەواڵــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺋەم ﻓﯿﻠﻤە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟەﻻﯾەن ﮔﺮووﭘێــﻚ ﻟە ﺳــەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ،ﺑەﺷێﻮەی ﻧﺎﻣە و ﺗەﻟەﻓﯚن ھەڕەﺷــەم ﻟێ ﻛﺮا و ژﯾﺎﻧﻢ ﻛەوﺗە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ،ﺑﯚﯾە ﺑەﻧﺎﭼــﺎری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﻢ ﺟێ ھێﺸﺘﻮوە“.
ﺋەوەﺷﯽ ﮔﻮت ”ﺑەﺟێﮫێﺸﺘﻨﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺗﺮﺳــﯽ ڕۆﺣﯽ ﺧﯚم و ﺑــﯚ ﺑەرﮔﺮﺗﻦ ﺑــﻮو ﻟەو ھەڕەﺷــﺎﻧەی ﻟێﻢ دەﻛﺮا .وەك ﭼﯚن دەﻣــەوێ ﻟــە ﺟێﮕە و ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮی ﺋەم ﺳەر زەﻣﯿﻨە ﺑــﺮەو ﺑــە ﻛﺎرە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم ﺑﺪەم و ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﺑﺮاﯾﺎﻧەی ﺋﺎﯾﻨﺰاﻛﺎن و ﻟێﺒﻮردەﯾﯽ ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﻤﺪا ﺑەرﺟەﺳﺘە ﺑﻜەم“.
ﻟێڵﯿﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد
ﺑﺎﺟﯽ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد ﺟﯿﺎﻟەوەی ﻧﺰﯾﻜەی 30ﺳﺎڵە ﻟەﺑﺎرەی ﻣﻮزﯾــﻚ و ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﻛــﻮردی دەﻧﻮوﺳــﻢ و دوو ﻛﺘێﺒــﻢ ﻟەو ﺑــﻮارەدا ھەﯾە، ﻟەوەﯾــﺶ زﯾﺎﺗــﺮ ﻧﺰﯾﻜەی 8ﺳــﺎڵ ﻟــە ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رۆڵــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــێﺘﯿﻢ ﻟــەو رێﻜﺨــﺮاوە ھەﺑــﻮو .ھەﻣﻮو ﺋەواﻧــە واﯾــﺎن ﻛــﺮدووە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﺧــﺮاپ و زۆرﺑەﺷــﯿﺎن زۆر ﺑﺎﺷــﻦ. ﺑەم ﺋەوەی ھەﺳــﺘﯽ ﭘێ دەﻛەم ،ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوەم ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛە ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﻟە ﻛەﺳﯿﯽ ﺧــﯚی زۆر دوورم ،زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻮرﭼــﻢ ﻟــێ دراوە .ﺑﯚﯾە ﻣەﺑەﺳﺘﻤە ﻟێﺮەدا ﺑەﻛﻮرﺗﯽ ﺑﺎس ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻜەم ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﻟێڵﻦ.
ﻛﺎری ﻧﻮوﺳــەر ﻧﯿﯿە ﺑەﺷــﺎﻧﻮﺑﺎڵﯽ ﻛەﺳــێﻚ و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا ھەڵﺒﺪات ﻛە ﻟە ﺋەﻗڵﯽ ﺧﯚﯾــەوە دوور ﺑێﺖ ،واﺗە دەﺑێﺖ ﻧﻮوﺳەر ﺑەر ﻟە ھەر ﻛەﺳێﻚ، ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا راﺳﺘﮕﯚ ﺑێﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧێ وەﻣﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﺪاﺗەوە
ﻟەم ﻧﻮوﺳــﯿﻨەدا ﺟﯿــﺎ ﻟە ﻧﺎوی ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ﻛە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨەﻛەﯾە ،ھــەوڵ دەدەم ﻧــﺎوی ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻧەﺑەم و ﺑەھﯿــﻮام ﻛەﺳــێﻚ ﺑــەدرۆم ﻧەﺧﺎﺗەوە و ﻧﺎﭼﺎرم ﻧەﻛﺎت ﺑە ﻧﺎو و ﺑەروار و ﺷــﻮێﻦ ،راﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﻛﺮدەﻧﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜەم.
ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2006ﻛە دەﻣﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ھەردوو رێﻜﺨﺮاوی ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎ و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﺑﻜەﯾﻨە ﯾەك و ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﮕﺮﯾﻨەوە ،ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﻟــە ھەوﻟێﺮ ﻟە ھﯚﺗێﻠێﻚ ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﯽ ﺷﺎﻧﺪی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوﯾــﻦ .ﻟەوﻛﺎﺗەدا ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪەﻛﺎن ھەرﭼﯽ ﻗﺴەی ﻧﺎﭘەﺳەﻧﺪ ھەﯾە، ﺑەھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜــﯽ ﺗــﺮی ﮔﻮت
ﺑەرﻟــەوەی ﺑﺎس ﻟــە ھەڵﻜەوت ﺑﻜــەم ،دەﻣــەوێ ﺑەﭼەﻧــﺪ ﺋﺎﻣﺎژەﯾەك ﻗﺴە ﻟەﺳەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧێــﻮان ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﺑﻜەم ﻛە ﺧﯚم ﺗﻮوﺷــﯿﺎن ﺑﻮوم.
ﻛە ﺋێﻤە ﻟە ﭘێﺸــﻮازﯾﯿﺪا ﺑﻮوﯾﻦ، ﻛەﭼــﯽ ﻛﺎﺗێﻚ ﺷــﺎﻧﺪی ﻣﯿﻮان ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ،ھەردوو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ )ﻗﺴەﻛەر و ﻗﺴەﭘێﻜﺮاو( ﺋەوەﻧﺪە ﯾەﻛﺘﺮﯾﺎن ﻟێﺴﺎﯾەوە ،ﺷەرﻣﻢ ﻟە
ﻣﺮۆﭬﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺸﻢ دەﻛﺮد. ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﮔــەورەی ﺋەم ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ،ﻟە 2008دا ﺑﺎﺑەﺗێﻜﻢ ﻟەﺑﺎرەی ﻧﻮوﺳﯿﺒﻮو و ﺗەواوی ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﻗﺴەﻛﺮدن ﺑﻮو ﻟە ﺟﻮاﻧﯿــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە رﺳــﺘەﯾەﻛﺪا ﭘێﻢ واﺑﻮو ”ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺋەو ﺑەرھەﻣﺎﻧەی ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ ھەﺷــﺘﺎﻛﺎن ﻛﺮدووﻧﯽ، ﻟــەڕووی ھﻮﻧەرﯾﯿــەوە ﺗێﭙەڕﯾﺎن ﺑﻜﺎت“ .ﻛەﭼﯽ ﺑە دەﺳﺘەواژەی ”ﻧەزان و ﻧەﺧﻮێﻨەوار“ وەﻣﯽ داﺑﻮوﻣــەوە ﺑێ ﺋەوەی وەﻣــﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﻢ ﺑﺪاﺗەوە ،ھێﻨﺪە ﻧەﺑێﺖ ﮔﻮﺗﺒــﻮوی ”وﺷــﯿﺎر ﻧﺰﯾﻜــﯽ ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮە“ .ﻛەﭼﯽ ﺧﯚی ﻣﯿﻠﯚدﯾﯽ ھەڵﻜەوﺗﯽ ﮔﻮﺗﻮوەﺗەوە. ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2001دا ﺑﺎﺑەﺗێﻜــﯽ رژدم ﻟەﺳــەر ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ”زەﻛەرﯾــﺎ“ ﻧﻮوﺳــﯽ و ﻟــە ھەﻓﺘەﻧﺎﻣــەی )ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ﺋەدەب و ھﻮﻧەر( ﺑــو ﺑــﻮوەوە ،دواﺗﺮ زۆرﺑــەی ﺋەواﻧەی ﻟــە زەﻛەرﯾﺎ
ﻧﺰﯾﻚ ﺑــﻮون ،ﮔﻠەﯾــﯽ ﺋەوەﯾﺎن دەﻛﺮد ﻛــە ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻗﺴەی رژدی ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە زەﻛەرﯾﺎ ﮔەڕاﯾەوە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟە ﺋﺎھەﻧﮕێﻚ ﻟە ھﯚڵﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎدا ﺋﺎﻣﺎدەﺑــﻮو ،زۆرﺑــەی ﺋەواﻧەی ﭘێﺸــﺘﺮ ﻗﺴــەﯾﺎن ﭘێ دەﮔﻮت، ﺑﯿﻨﯿــﻢ ﭼــﯚن ﻣﺎﻣەﺣەﻣەﯾﯽ ﺑﯚ دەﻛەن و ﻟە دەوری دەﺧﻮﻟێﻨەوە. ﺋەﻣەﯾــﺶ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟــە ﻧﺰﯾﻜــەوە زەﻛەرﯾﺎ ﻧﺎﻧﺎﺳﻢ.
ﻟە 2005دا ﻧﻮوﺳــﯿﻨێﻜﻢ ﻟەﺳەر ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛﯚﭼﻜــﺮدوو ﺳەح داودە ﻧﻮوﺳــﯽ و ﺑوم ﻛــﺮدەوە ﻛە ﺋەوﻛﺎت ﻟــە ژﯾﺎﻧﺪا ﺑﻮو .ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ
ﮔﻠەﯾﯽ ﻟێ ﻛــﺮدم و ﮔﻮﺗﯽ ”ﭘێﻢ ﺳــەﯾﺮە ﻛە ﺗــﯚ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺑﺎﯾەخ ﺑەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧە دەدەﯾﺖ ﻛە ﻛــﯚن ﺑﻮوﻧــە ،ﻛﺎﻛــە ﺑڕوا ﺑﻜە ﺋــەوان ﺑﻮوﻧەﺗە ﺑﺎر ﺑەﺳــەر ھﻮﻧەری ﻛﻮردﯾﯿەوە“ .ﻛەﭼﯽ ﻟە ﺋﺎھەﻧﮕێﻜﺪا ﻛە ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە و ﺳەح داودە ﻟەوێ ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮد و ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻣﻨﯿﺶ ﻟەوێ ﺑﻮوم ،ﺑە ﺳــەﺣﯽ ﮔﻮت ”ﻛﺎك ﺳــەح ﺗــﯚ ﺳــەری ھەﻣﻮو ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﺖ ﺑەرز ﻛﺮدەوە و ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﺗﯚﯾﻦ“. ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻧﻤﻮوﻧــەی زۆرم ﻟە ﺑەردەﺳــﺘە ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻟێڵﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ ﻛــﻮرد و ﺋەﮔەر ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﻜﺎت ،درێــﮋەی ﭘێ دەدەم .ﺑەم ﺋەوەی ﻣﻦ ﻧﯿﮕەران دەﻛﺎت ،ﺋەو ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەﯾەﯾە ﻛە ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺖ و ﺑەﺑێ ﻣەﺑەﺳﺖ، ﻟەﺑــﺎرەی ﻣــﻦ و ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮ دەﻛەوێﺘە ﺑــەر ﺋﺎﻣﺎژەوە. دواﺗﺮﯾﻨﯿﺎن ﻟە ﭘێﮕەﯾەﻛﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەﻧﺎوی ﻣﻦ دراوە و ﺑە ”ﻧﻮوﺳەر و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ وﺷــﯿﺎر ﺋەﺳــﻮەد ﻧﺰﯾﻚ ﻟە ھەڵﻜــەوت زاھﯿﺮ“ ﻧﺎوم دەﺑﺎت .ﺟﯿــﺎ ﻟەوەی ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑەﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ھەڵﻜەوﺗەوە دەﻛەم وەك ھﺎوڕێﯿەك ،ﺑــەم ﺧﯚی و ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺸﻢ دەزاﻧﻦ ﻟەرووی ﻛەﺳﯿﯿەوە، زۆر دوورم ﻟەوەوە، ﺋەوەی ﻟە ﯾەﻛﺘﺮﻣﺎن ﻧﺰﯾــﻚ دەﻛﺎﺗــەوە، ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو و ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﻦ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑە ﺋەرێﻨــﯽ و ﻧەرێﻨﯽ ﻛــە ھەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر رەﻧﮕــە ھەڵﻜەوﺗﯿﺶ ﻟێﻢ ﻧﯿﮕــەران ﺑﻮوﺑێﺖ
ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﻢ. ﻛﺎری ﻧﻮوﺳــەر ﻧﯿﯿە ﺑەﺷﺎﻧﻮﺑﺎڵﯽ ﻛەﺳــێﻚ و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا ھەڵﺒﺪات ﻛــە ﻟە ﺋەﻗڵــﯽ ﺧﯚﯾــەوە دوور ﺑێﺖ ،واﺗە دەﺑێﺖ ﻧﻮوﺳــەر ﺑەر ﻟە ھەر ﻛەﺳــێﻚ ،ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا راﺳــﺘﮕﯚ ﺑێﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧێ وەﻣﯽ ﺧەڵــﻚ ﺑﺪاﺗەوە .ﺑﯚﯾــە ﺋەواﻧەی دەﯾﺎﻧــەوێ ﻟــە رێﮕــەی ﻧﺎوی ﻣﻨــەوە ﮔﻮزرێﻚ ﻟــە ھەڵﻜەوت ﺑﻮەﺷــێﻨﻦ ،ﻟەﺑﺮی ﺋەوە ،ﺑﺎﺷﺘﺮە وەﻣﯽ ﺋەو ﻧﻮوﺳــﯿﻨﺎﻧە ﺑﺪەﻧەوە ﻛە ﻣــﻦ ﻟەﺑــﺎرەی ھەڵﻜەوت و ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮﻣﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوەی ھەﺳــﺘﻢ ﭘــێ ﻛﺮدﺑێﺖ، ﺋەواﻧــەی ﺗﻮاﻧﺞ ﻟــە ھەڵﻜەوت دەدەن ،ﻟە رێﮕەی ﻛەﺳﯿﯿەوەﯾە ﻧەك ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ،ﺑﯚﯾە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە وەﻣــﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻣــﻦ ﺑﺪەﻧــەوە ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن دەزاﻧﻦ ﻟە ﺑﯚﭼﻮوﻧەﻛﺎن راﺳــﺘﮕﯚ ﺑﻮوﻣە و ﻧەﻣﺰاﻧﯿــﻮە ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟەی ﻛەس ﺑﻜەم ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەوە ﻧەﺑێﺖ ﻛە ﺑڕوام ﭘێﯿەﺗــﯽ .ﺑﯚﯾە ھــەر وەﻣێﻚ ﺑــﯚ ﻧﻮوﺳــﯿﻨەﻛﺎﻧﻢ ،ﺑــێ وەم ﻧﺎﻣێﻨێﺘەوە. ﺋەو ﻛﭽﺎﻧــەی ھەڵﻜەوت ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدوون ،زۆرﺑەﯾﺎن ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﺎﺷــە و ﺑەرەو ﺑﺎﺷــﺘﺮ دەڕۆن .ﻧﻤﻮوﻧەﯾــﺎن ”ﻟﯚﻛــە- ھﺎﻧﯽ -ﻟەﯾــﻼ ﻓەرﯾﻘﯽ “-و زۆری ﺗﺮ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﻧﮕﯽ ﻻوازﯾﺸﯿﺎن ﺗێﺪاﯾە ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻗﺴەم ﻟەﺳەر ﻛــﺮدوون و رەﺧﻨــەم ﻟەﺑﺎرەی ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ھەڵﻜەوت ﻧﻮوﺳــﯿﻮە و ﺑوم ﻛﺮدووﻧەﺗەوە. ﺑــە م ﺑــەڕای ﻣﻦ ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ
ھەڵﻜــەوت زاھﯿــﺮ ،ﺑــﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘــەوە ﻛــە رەﺧﻨەﻛﺎﻧﻢ وەردەﮔﺮێــﺖ ،ﺟــﺎ ﺋەﮔــەر ﺑەﻗﺴــەم ﺑﻜﺎت ﯾﺎ ﻧــﺎ ،ﺋەوەﯾﺎن ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە و ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎوازﯾﺸــﻤﺎن زۆرە .ﺑــەم ﺋەواﻧەی دەﯾﺎﻧەوێ ﻧﻘﻮرﭼﯽ ﻟێ ﺑﮕﺮن ،ﺑێﮕﻮﻣــﺎن رەﺧﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺑێ وەم دەﻣێﻨﻨەوە. ﺋــێ ﺋێ ﺋــێ ،ﺋەوەﯾﺸــﻢ ﺑەﺑﯿﺮ ھﺎﺗــەوە ﻛــە ﻟــە 2001ﯾــﺎن 2002دا ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ رژدم ﻟەﺑﺎرەی ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ”ﭼەﺗﯚ ﻧەورۆز و ﺋﺎﻻن ﻋﻮﻣەر“ ﻟــە ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ﺋــەدەب و ھﻮﻧەر“ ﺑو ﻛﺮدەوە .ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە دﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﯾەﺧەی ﮔﺮﺗﻢ و ﮔﻮﺗﯽ ”ﺗــﯚ ﻛە دەﺗﻮاﻧێ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن ﺑﯚ ﻛﺎری ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان ﺑﻜەﯾــﺖ، ﺟێﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ ﻟەﺳــەر ﻣﻨﯿﺶ ﺑﻨﻮوﺳــﯿﺖ .ﯾﺎن ﺗﯚ ﺑڵێﯽ ﺋەوان ﻟە ﻣــﻦ ﻛﯚﻛﺘﺮ ﺑــﻦ؟“ .ﻣﻨﯿﺶ ﻧﺎﻣەوێ ﻟێﺮەدا وەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم ﺑﻨﻮوﺳــﻤەوە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎﻧﻢ ﻟەوەی زۆرﺑەﺗﺎن دەزاﻧﻦ ﭼەﻧﺪ رژدم ﻟە وەﻣﺪاﻧەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﺳەﻟەﻓﯿﯿەﻛﺎن ھەڕەﺷە ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﻛﻮرد دەﻛەن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋەو ﻛﭽﺎﻧەی ھەڵﻜەوت ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮدوون ،زۆرﺑەﯾﺎن ﺋﺎﺳﺘﯽ دەﻧﮕﯿﺎن ﺑﺎﺷە و ﺑەرەو ﺑﺎﺷﺘﺮ دەڕۆن .ﻧﻤﻮوﻧەﯾﺎن ”ﻟﯚﻛە -ھﺎﻧﯽ -ﻟەﯾﻼ ﻓەرﯾﻘﯽ “-و زۆری ﺗﺮ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﻧﮕﯽ ﻻوازﯾﺸﯿﺎن ﺗێﺪاﯾە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻗﺴەم ﻟەﺳەر ﻛﺮدوون و رەﺧﻨەم ﻟەﺑﺎرەی ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ھەڵﻜەوت ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﺑوم ﻛﺮدووﻧەﺗەوە .ﺑەم ﺑەڕای ﻣﻦ ﺟﻮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﻜەوت زاھﯿﺮ ،ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە رەﺧﻨەﻛﺎﻧﻢ وەردەﮔﺮێﺖ ،ﺟﺎ ﺋەﮔەر ﺑەﻗﺴەم ﺑﻜﺎت ﯾﺎ ﻧﺎ ،ﺋەوەﯾﺎن ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە و ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎوازﯾﺸﻤﺎن زۆرە...
11
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دۆﺳﯿەی ﺋﺎﺑﻮوری :ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن
ﭘڕۆژەﻛە ﻟەﺳەر ڕووﺑەری 3ھەزار دۆﻧﻢ زەوی ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ
ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك :ﺋێﺴﺘﺎ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە 80ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھﺎوردە دەﻛەﯾﻦ
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﭘڕۆژەی ﺷﺎری ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﻋەرﺑەﺗﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە
ﻟە ﻧێﻮان وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺳﻨە 9ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵ واژۆ ﻛﺮاون وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋــەو رێﻜﻜەوﺗﻨەی ﻟە ﻧێﻮان وەﺑەرھێﻨەرەﻛﺎن و دەﺳــﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﺷــﺎری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ”ﻋەرﺑەت“ واژۆ ﻛﺮاوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛە داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚی ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدووە. ﯾﺎﺳﯿﻦ ﻣەﺣﻤﻮود ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
69ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﺎوﻧﻮوﺳﯿﺎن ﻛﺮدووە و ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵﯿﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟەو ﺷﺎرە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿە ﻛﺎر ﺑﻜەن، ﺑەم ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻛەﻣێﻚ ڕێﮕﺮ ﺑﻮوە.
ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﻣەﺣﻤﻮود ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﭘڕۆژەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ﻋەرﺑەت ،ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﺎوﺧــﯚی و ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺋﯿﺸــﯽ ﺗێﺪا دەﻛەن ،ﺑەم ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺋﯿﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺴﺖ ﻛﺮدووە. ﻛﯚی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە 88ﻛﺎرﮔــەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧە ،ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﺑەدوو ﻗﯚﻧﺎغ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە، ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾەﻛەم ﺳﺎڵﯽ 2018ﺗەواو دەﺑێــﺖ و ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دووەﻣﯿﺶ ﺳــﺎڵﯽ 2020ﺗەواو دەﺑێﺖ ﻛە ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺗﺎﻧﺠەڕۆ -ﻋەرﺑەت ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ. ﺑەﮔﻮﺗەی ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﻣەﺣﻤﻮود ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە 69ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﺎوﻧﻮوﺳﯿﺎن
ﻛــﺮدووە و ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵﯿﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮدووە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻟەو ﺷــﺎرە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿە ﻛﺎر ﺑﻜەن ،ﺑەم ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ھەرێﻢ ﻛەﻣێﻚ ڕێﮕﺮ ﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە داواﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻛﺎرا ﺑﻜﺮێﻨەوە. ﭘڕۆژەﻛــە ﻟەﺳــەر ڕووﺑەری 3 ھــەزار دۆﻧــﻢ زەوی ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ و ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا 39ھەزار ھەﻟﯽ ﻛﺎر دەرەﺧﺴێﻨێﺖ ،دواﺗﺮ ﺑــﯚ 55ھەزار ﺑــەرز دەﺑێﺘەوە و ﭼﺎﻧﺴﯽ زﯾﺎﺗﺮی دەرﻓەﺗەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ھەرێﻢ دەﺑێﺖ. ﺷﺎری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ- ﻋەرﺑــەت ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺑــڕی دوو ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر و ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑەﺑــڕی دوو ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر، وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ.
ﻓــەﻻح ﺣﻮﺳــێﻦ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺋﯿﺸﻜﺮدن ﻟە ﺷﺎری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ- ﻋەرﺑەت 24 ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ داواﯾﺎن ﻟە ﺋێﻤە ﻛﺮدووە ﺋﯿﺶ ﺑﻜەن ،دوای ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن 9 ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎن ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺸــﻜﺮدﻧﯿﺎن ﺑــﯚ دەرﭼــﻮوە ،ﺋەواﻧــﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻛە ﻣﺎون ،ﺧەرﯾﻜــﯽ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدﻧﻦ و ﺑــەو زوواﻧە دەﺳــﺖ ﺑە ﺋﯿﺶ دەﻛەن“.
ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻟــە وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن دەﻛــەن ﺑــە ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ 10ﺳــﺎڵ ﺑــﺎج و ﮔﻮﻣﺮگ و رەﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ دەرﻓەﺗﯽ ﮔﻮﻧﺠــﺎو ﺑــﯚ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻟە ﭘڕۆژەﻛەدا. ﺑﯚ دەرﭼــﻮون ﻟــەم ﺗەﻧﮕﮋەﯾە و ﭘێﺪاﻧــﯽ ھەﻧﺎﺳــەﯾەك ﺑــە
ﭘڕۆژەﻛﺎن ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭼــڕ دەﻛﺎﺗەوە، ﺑﯚﯾە رۆژی 27ی ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﻣﻮﻧﺘــەدای ﺋﺎﺑﻮوری ﻟــە ﻧێﻮان ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺳﻨە ﺑەڕێﻮە ﭼﻮو و دوای دوو رۆژ ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮﻧﺘەداﻛەﯾــﺶ 9 ،ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵ واژۆﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻛﺮا. ﺑەﮔﻮﺗەی ﯾﺎﺳــﯿﻦ ﻣەﺣﻤﻮود، ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی
ﺷﺎری ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ -ﻋەرﺑەت ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺑڕی دوو ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر و ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ﺑەﺑڕی دوو ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ،وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ.
وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و رێﻜﺨــەری ﻣﻮﻧﺘەدای ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺳــﻨە، ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵــەﻛﺎن ﻟــە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ،ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ، ﺧﺎڵە ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎن و ﮔﻮﻣﺮگ، ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﻛﯚﻧﺘــﺮۆڵ ،ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ،ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وەﺑەرھێﻨــﺎن ﺑــﻮون و ھەر ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵێﻜﯿﺶ ﻟەﻻﯾەن ﺋێﺮان و ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﺑﯚ ﭘێﻚ ھێﻨﺮاوە. ﺋەو ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚﻧە ﺑەرز دەﻛﺮێﻨەوە ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێﻢ و ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ
ھــەر ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵێﻚ ﻟە دەﺳــﺖ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﺪا ﻧەﺑێﺖ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺟێﺒەﺟێﯿﺎن ﺑﻜﺎت. ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔﺮﯾﻨــﮓ ﻟــە ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚڵــەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﺷــﺎری ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻋەرﺑەت ھەﯾــە و ﺋەﮔــەر ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێــﻦ ،ﺋــەوا دەﺑﻨــە ھﯚی ﺑەﺟﻮوڵەﺧﺴــﺘﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﻋەرﺑەت. ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎﻧﯽ راﺑﺮدوودا ،ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ رێــﮋەی % 30ی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﺋەﮔەر ﺋەو ﺷﺎرە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿە ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ، ﺋەوا رێﮋەﻛە ﺑـــەرز دەﺑێﺘەوە ﺑﯚ .% 43
ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن ﻟە ﺑێ ﺑﺎزاڕی ﺗﯚزﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻧﯿﺸﺘﻮوە
ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﻟە ھەزارەوە ﺗﺎ ﭼﻮار ھەزار دۆﻻر داﺑەزﯾﻮە ﺟەﻻل ﺑﯿﻼل ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ:
ھەﻓﺘەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻚ دەﻓﺮۆﺷــﯿﻦ ،ﺋەوﯾﺶ ﻟەو ﺟﯚراﻧەی ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺎن ﻛەﻣە. وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺳــﺎﻧە ﻟەﮔەڵ دەرﭼﻮوﻧــﯽ ھەر ﻣﯚدﯾﻠێﻜــﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ،دوای ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑەﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚر ﻣﯚدێــﻞ و ڕەﻧﮕﯽ ﺟﯿــﺎوازەوە دەﺳــﺖ دەﻛەوێﺖ .ﺟﺎران ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن ﻧەدەﻛەوﺗﻨە ﺋەرز و زۆرﺑەﯾﺎن ﺑەر ﻟە ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯿﺎن دەﻓﺮۆﺷــﺮان .ﻛەﭼﯽ ﺋێﺴﺘە ﻟەﻧێﻮ ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎن ﺗﯚزﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻧﯿﺸﺘﻮوە و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯿﺎن ڕاوەﺳــﺘﺎوە .ﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿە ﻧﺎﯾﺎﺑەﻛﺎن و ﻧە ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﯿﯽ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺟﻮاﻧﯿﺸﯿﺎن ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺟﻮوڵە ﺑﺨﺎﺗە ﺑﺎزاڕەوە. ﭘێــﺶ ﺋــەو ﺑــێ ﺑﺎزاڕﯾﯿــەی ﺗەﻧﮕﮋەﯾــﯽ داراﯾــﯽ و ﺷــەڕی داﻋــﺶ ﺳــەﭘﺎﻧﺪووﯾﺎﻧە .ﻟــە راﺑــﺮدوو و ﺳــﺎﻧﯽ ﻓەرﺣﺎﻧﯽ، ﺑەر ﻟەوەی ﺳــﺎڵ ﻧﻮێ ﺑﺒێﺘەوە، ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﮫەڵﮕﺮە درێﮋەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﺳــﻨﻮوری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؛ ﺳــەرﯾﺎن ﻟەدووی ﯾەك دەﻧﺎ و ﻟە ڕێﮕەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە و ﻧــﺎوەوەی ﺷــەﻗﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮﯾــﺶ
دەﺑﯿﻨﺮان ﻛە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﻣﯚدﯾﻞ ﻧﻮێ و ﻧەڕۆﯾﺸﺘﻮوﯾﺎن ھەڵﮕﺮﺗﺒﻮو. ﺋەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھەڵﮕﺮاﻧە ھەرزوو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن دەھێﻨﺮاﯾــە ﺧﻮارەوە و دووﺑــﺎرە دەﮔەڕاﻧەوە ﺗﺎ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺗــﺮ ﺑﮫێﻨﻦ .ﺋەوان ﺑــەردەوام ﻟە ڕێﮕەدا ﺑــﻮون .ﻟە ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯿﺶ ،ﻛڕﯾﺎر ﺟﻤەی دەھﺎت و ڕۆژاﻧە ژﻣﺎرەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن ﻛــەم دەﺑﻮوﻧەوە
و ﺧﯚﯾﺎن ﻟــەﻻی ﺧﺎوەﻧﯽ ﻧﻮێﯿﺎن دەﺑﯿﻨﯿﯿەوە .ﺳــﺎﻧێﻚ ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێــﻞ ڕاﻛەڕاك ﺑــﻮو و ڕۆژاﻧەﯾــﺶ ژﻣــﺎرەی ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯿﺎن ﻟە زﯾﺎدﺑــﻮون ﺑــﻮو؛ ﺑەڕێﮋەﯾــەك، ﺟﮕە ﻟە ﭘێﺸــﺎﻧﮕە ﮔەورەﻛﺎن ،ﻟە زۆرﺑەی ﺷەﻗﺎﻣە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ دەﻓﺮۆﺷــﺮا.
ﻟەﮔەڵ زۆری ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺶ، ھەرﭼەﻧــﺪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﺖ ﺑﮫێﻨﺎﯾە، ﺑەزووﯾﯽ ﭘﺎرەﻛەﯾــﺖ وەﭼەﻧﮓ دەﻛەوﺗەوە. ﻟە ﻧﺰﯾــﻚ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺑﺎﺟﯽ ھەوﻟێﺮی ﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣﯽ 100 ﻣەﺗــﺮی ،ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﭘێﺸــﺎﻧﮕە ﻟەﻣﺒــەر و ﺋەوﺑــەری ﺋــەو ﺷــەﻗﺎﻣە ﺑەرﯾﻨەدا ھەن .ﯾەﻛێﻚ
ﻟەوان ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی رەﺷــﯿﺪە و ﺧﺎوەﻧەﻛــەی ﺑﺎس ﻟــە ڕاﺑﺮدوو دەﻛﺎت ﻛــە ﺑــﺎزاڕی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ زۆر ﺑﺎش ﺑــﻮوە و ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋەو، ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﺑــە ﺑەردەواﻣﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 550ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯿﺎن ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە و ھەﻣﻮو ﻣﺎﻧﮕێــﻚ 600ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ھﺎوردە ﻛﺮدووە .ﻛەﭼﯽ ﻟەﮔەڵ ﺗێﻜﭽﻮوﻧــﯽ دۆﺧــﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و
ﺗەﻧﺎھــﯽ ،ﻓﺮۆش و ھــﺎوردەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑﻮوەﺗە ﺧەوﻧﯽ ﺧﺎوەن ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎن. ڕەﺷــﯿﺪ ﻣەﺣﻤــﻮود ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی رەﺷــﯿﺪ دەڵــێ ”ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺋەﮔەر 60ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋەوە دەرﮔەی رزﻗﯽ ﺋەو ﻣﺎﻧﮕەﻣﺎن ﻛﺮاوە ﺑﻮوە“ .ﭘێﺸﺘﺮ ﻛە ﺋەو ﻟە ﻣﺎﻧﮕێﻜﺪا 600ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ھﺎوردە ﻛﺮدووە ،ﺋێﺴــﺘە ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻛەﻣﺘﺮ ﻟــە 80ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھﺎوردە دەﻛﺎت. ﻛەﻣێﻚ ﻟەوﻻی ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛەی رەﺷﯿﺪ ،ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﺟەﻻل ﺑﯿﻼﻟە. ﺋەو ﺑﺎس ﻟە ﺑێ ﺑﺎزاڕﯾﯿﺎن دەﻛﺎت ﺑــەوەی ھەﻓﺘــەی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻚ دەﻓﺮۆﺷــﺮێﺖ و ﺋەوﯾــﺶ ﻟــەو ﺟﯚراﻧەی ﻛە ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺎن ﻛەﻣە. ﺟەﻻل ﺑﯿﻼل دەڵێ ”ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ زۆر ﻛەم ﺑﻮوە و ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﻛەﻣﯿﯿــە ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھﺎوردە دەﻛەﯾﻦ“. ”وﺷــە“ ﻟە ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛەﯾﺪا ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺧﺎوەن ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی دوواﻧﺪ و ﺋەواﻧﯿﺶ ھەﻣﺎن ﮔﻮﺗەی ھﺎوﭘﯿﺸــەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە زﯾﺎد و ﻛەم دووﺑﺎرە دەﻛﺮدەوە.
ﺑێ ﺑﺎزاڕﯾﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ داﺑەزاﻧﺪووە ﺑەھﯚیﺑێﺑﺎزاڕﯾﯽ،ﻧﺮﺧﯽﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ھەرزان ﺑﻮوە ،ﺟەﻻل ﺑﯿﻼل ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــﯚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧــﯽ دەدات ﻛە ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺎن ﻟە ھەزار دۆﻻر ﺑﯚ دوو ھــەزار دۆﻻر داﺑەزﯾﻮن .ﺧﯚ ﻟەﻻی ﻋەﺑﺪو ﻋﻮﻣەر ﻟە ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﻋﻮﺑێﺪ ﻋﻮﻣەر ،ﻧﺮﺧەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ داﺑەزﯾﻮن و ﭘەﻧﺠە ﺑﯚ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎﻧﯽ رادەدێﺮێ و ﻧﺮﺧﯽ ﭘێﺸــﻮو و ﺋێﺴﺘەﻣﺎن ﭘێ دەڵێﺖ ﻛە ﺗێﯿﺎﻧﺪا ﻟە ھەزار دۆﻻرەوە ﺗﺎ ﭼﻮار ھــەزار دۆﻻر ﻧﺮﺧەﻛەﯾﺎن داﺑەزﯾﻮن .ﺋــەو دەڵــێ ”ﻟەﮔەڵ داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧەﻛﺎﻧﯿﺶ ،ﻛەﭼﯽ ھەﻓﺘەیﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚﻧﺎﻧﻮوﺳﯿﻦ“. ﺋێﺴــﺘە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛﺎن ﭘــڕن ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﯚر ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻞ ﺑە ڕەﻧﮕﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر و ڕۆژاﻧە ﺟﮕە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻛەﺳێﻜﯽ ﺳــەﯾﺮﻛەر ﻛە ڕەﻧﮕە ﻟە ﻧێﻮﯾﺎﻧﺪا ﺗﺎﻛە ﻛڕﯾﺎرێﻚ ھەڵﺒﻜەوێﺖ، ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎنﭼﯚڵﻦوﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠەﻛﺎن ﺗﯚزﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻧﯿﺸــﺘﻮوە ،ﻛە ﭘێ دەﭼێ ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎن ﻟە ﺑێ ﻛڕﯾﺎرﯾﯽ ،ﺗﺎﻗەﺗﯽ ﺳڕﯾﻨەوەﺷــﯿﺎن ﻧەﻣﺎﺑێﺖ.
ﺋﺎﺑﻮوری
ﺳﺎﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا 90ھەزار ﺗﯚن ﻣﺎﺳﯽ ﺑﺨﻮرێﺖ.
ﺋەو ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەﺳەر ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﺪا داﺑەﺷﯽ دەﻛﺎت، ورد و ﭘێﻨەﮔەﯾﺸــﺘﻮون و زۆرﺑەﯾﺎن دەﻣﺮن.
% 55ی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑە ﻣﺎﺳﯽ ﻟە دەرەوە داﺑﯿﻦ دەﻛﺮێﺖ وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﺑﺨﻮرێﺖ، ﺋەوا ھەرێﻢ ھێﺸﺘە ﻧەﯾﺪەﺗﻮاﻧﯽ % 3ی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت. ﺳەرەڕای ﺋەوەی ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻛەﻣﯽ ﺧەڵﻚ ﻣﺎﺳﯽ دەﺧﯚن ،ﻛەﭼﯽ ھێﺸﺘە ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﻧﯿﻮەی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ھەرێﻢ ﺑە ﻣﺎﺳﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێﺖ. ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەو ﺳﺎﻣﺎﻧەﺷﺪا دەوڵەﻣەﻧﺪە ﺋەﮔەر ﻗﯚڵﯽ ﻟێ ھەڵﻤﺎڵێﺖ و ﭼﯿﺘﺮ ﻧەﯾﺪاﺗە ﺑﺎری ﺗەﻣﺒەڵﯽ. ھەر ﻟەﮔــەڵ دوورﻛەﺗﻨەوە ﺑە ﻣەودای ﭼەﻧﺪ ﺳەد ﻣەﺗﺮێﻚ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮ، ﺑــەرەو ﻛەرﻛــﻮوك ،رێﮕەﯾەﻛﯽ ﺧﯚڵ ﺑە درێﮋاﯾﯽ دوو ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ، ﺋێﻤــەی ﮔەﯾﺎﻧــﺪە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﺎﺳــﯽ .ﺳــێ ﺣەوزی ﮔەورەی ﺋــﺎو ﻛە ھەر ﻛﺎﻣێﻜﯿــﺎن رووﺑەرەﻛەﯾــﺎن دۆﻧﻤێﻚ دەﺑﻮو و ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮاﺑﻮون ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺣەوزەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەی ﮔﯚﻟێﻜﯽ ﺳﺮوﺷﺘﯽ دەردەﻛــەوت ﻛە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻚ دەﺑﻮو ﻣﺎﺳﯿﯽ ﺗێ ﻛﺮاﺑﻮو. ﻣﺎم ﻓەرھﺎد ﺧەرﯾﻜــﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﺧــﯚراك ﺑــﻮو ﺑە ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن.
ﻟەوەی ﻛە ﺧﯚراﻛەﻛەﯾﺎن ﺑﮕﺎﺗە ژێﺮی ﺋﺎو و ﻟــە ﻧێﻮ و ﻗﻮڕ و ﻟﻤﺪا ﺑﭽەﻗێﺖ ،دەﯾﺨﯚن“. ﺋەو ﻛە ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻟە ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯿﺪا ھەﺑﻮو ﺑﯚ ”وﺷە“ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﮔەورە ﺑﻦ ،دەﺑێﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 9ﻣﺎﻧــﮓ ﺧﯚراﻛﯿﺎن ﭘێ ﺑــﺪەن و ﺋــﺎوی ﭘﺎﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑەرﺑﺪەﻧەوە ﻛە ﻟە ﺑﯿﺮێﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ﺣەوزەﻛﺎﻧــەوە داﺑﯿــﻦ دەﻛﺮا. ﺋﺎوەﻛــە ﺟﮕە ﻟەوەی ﺷــﻮێﻨﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮو ،ﺑەﺷێﻚ ﻟە زەوﯾﯿە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﭘێ ﺑەراو دەﻛﺮا. ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﭘێ دەﮔەن و ﻛێﺸــﯿﺎن ﻟــە 3ﻛﯿﻠــﯚ ﻧﺰﯾﻚ
ﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ﭘێﺸﻜەش ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻛەرﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺶ ﻧەﻛەوﺗﻮوە .ﺋەو دەڵێﺖ ”ﭘڕۆژەی ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑــە ﻟێﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ ،ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی و ھەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوە و رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﭘێﻮﺳﺖ ھەﯾە ،ﺑەم ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟەواﻧە ﻧﯿــﻦ و ﭘﯿﺸــەﻛە ﺑە زاﻧﺴــﺘﯽ ﻧەﻛﺮاوە“. ﺋﺎوێﻜﯽ زۆر ﻟە ژێﺮ زەوی دەردەھێﻨﺮێﺖ ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﺷــﺘﺎﻧەی ﺧەﻣﯽ ﮔــەورەی ﺑﺎرزاﻧــە ،ﺋەوەﯾە ﻛە رۆژاﻧە ﺋﺎوێﻜﯽ زۆر ﻟە ژێﺮ زەوی دەردەھێﻨﺮێﺖ ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛەی ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﺑﻮو ﻟــە ﻧﺰﯾﻚ رووﺑﺎر ﭘڕۆژەﻛەی دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮداﯾە. ھﺎوﻛﺎت ﺋەو ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەﺳــەر ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﺪا داﺑەﺷــﯽ دەﻛﺎت ،ورد و ﭘێﻨەﮔەﯾﺸــﺘﻮون و زۆرﺑەﯾــﺎن دەﻣﺮن و ﺧــﺎوەن ﭘﺮۆژە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ
ﺳﯿﺮوان ﺳەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ:
ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری ﺋەو ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯿەﯾﺸﯽ ﻧەھێﺸﺖ ﻛە ﺟﺎران ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯿﻤﺎن دەﻛﺮد ﺋەو ﺑەﭘەﺗێــﻚ ﺋﺎﻣێﺮی ﺧﻮاردﻧﯽ ﻣﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻛەﻧﺎرەﻛە ﻧﺰﯾﻚ ﻛﺮدەوە و ﭼەﻧﺪ ﺟﯚرێﻚ ﺧﯚراﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﻣﺎﺳــﯽ ﺧﺴــﺘە ﻧﺎوﯾﯿەوە .ﻣﯿﻠەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﻦ ﻟە ژێــﺮ ﺋﺎﻣێﺮەﻛەوە دەﭼــﻮوە ﻧێﻮ ﻗﻮوﯾــﯽ ﺋﺎوەﻛەوە .ﻣﺎم ﻓەرھﺎد دەڵێــﺖ ”ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺮﺳﯽ دەﺑﻦ ،ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﻣﯿﻠەﻛە رادەﻛێﺸﻦ و ﻟەﮔەڵ ﺟﻮوﻧﺪﻧﯽ ﻣﯿﻠەﻛــە ،ﺧــﯚراك دەڕژێﺘە ﻧێﻮ ﺋﺎوەﻛــە و ﻣﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەر
دەﺑێﺘەوە ،ﺋﺎوی ﺣەوزەﻛە ﺑەﺗﺎڵ دەﻛﺮێــﺖ و ﺋەوەی دەﻣێﻨێﺘەوە ﻣﺎﺳــﯿﯿە ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻮوەﻛﺎﻧﻦ ﻛــە ﻟەﻻﯾــەن ﻛﺮێﻜﺎراﻧــەوە ﻛــﯚ دەﻛﺮێﻨــەوە و دوای ﺧﺎوێﻨﻜﺮدﻧەوەﯾﺎن ﻟە ﻗﻮڕ و ﻟﯿﺘە، ھەﻧﺎردەی ﺑﺎزاڕ دەﻛﺮێﻦ. ﺑــﺎرزان ﻋەدﻧــﺎن ﺋەﻧﺪازﯾــﺎری ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛەﯾە ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﻛێﺸــەی ﺳەرەﻛﯿﯿﺎن ﺋەوەﯾە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﻟە
ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﺮێﺖ .ھەر ﺋەﻣــەش وای ﻛــﺮدووە ﺑﺎرزان ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﺮەوە ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳﯽ ﮔەورەﺗﺮ ﻛە ﺑە ﻛەﻓە ﻧﺎﺳــﺮاون ھــﺎوردە ﺑﻜﺎت .ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳــﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛێﺸەﻛەی 15ﮔﺮاﻣە و ﺋەﮔەر ھەزار داﻧە وەرﺑﮕﯿﺮﯾﺖ، ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑــﺎرزان 700داﻧەﯾﺎن دەﻣﺮن ،ﺑەم ﺋــەوەی ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛە دەﯾﻜڕێﺖ ،ﺳــەرووی 75ﮔﺮاﻣە و ھﯿــﭻ ﻛﺎﻣێﻜﯽ ﻟێ ﺧەﺳﺎر ﻧﺎﺑێﺖ.
ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو داواﻛﺎری ﻟەﺳەر ﮔﯚﺷﺘﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﻛەم ﺑﻮو ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ھﯚﺷﯿﺎری ﺧەڵــﻚ ﻟەﺑﺎرەی ﺳــﻮودەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ،ژﻣــﺎرەی ﻛڕﯾﺎراﻧﯿﺶ زﯾﺎدی ﻛﺮدووە. ﺳــﯿﺮوان ﺳــەﻋﯿﺪ ﻣﺤەﻣــەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا
ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯿﯿە و ھــەروەك ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﺑــەرزان ﻋەدﻧﺎن ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘێ ﻛــﺮد ،ﺋەﮔــەر % 45ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑێﺖ و % 55ﯾﺶ ھﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﻗەت ﭘێــﺶ ﻧﺎﻛەوێﺖ ،ﺑﯚﯾــە ﭘﻼﻧﯽ وەزارەﺗــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﺑە ھەڵە ھەژﻣــﺎر دەﻛﺎت و دەڵێ ﺋەﮔەر % 30ھــﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ و % 25 ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ ﺑﮫێڵﺪرێﺘەوە ،دەﺑێﺘە ھــﯚی ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿــﺎران و
دروﺳﺖ ﻛﺮان ،ﺑەم ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ،ﻟە 2014ەوە ﺋەو ﻗەرزە راوەﺳﺘﺎوە. ﺟﮕەﻟەﻣە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﻟﯿﻚ ﺑە 50 %ی ﻧﺮخ دەدرا ﺑــە ﭘڕۆژەﻛﺎن، ﺑەم ﺋەوﯾﺶ ﺑــڕدراوە .ﺋەو ﺑڕە ﺋﺎﻟﯿﻜــەی ﺋەوﻛﺎﺗﯿــﺶ ﺑەدڵﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎران و ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻧەﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑڕﯾﻜﯽ زۆر ﻛەم ﻟە ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ دەﻛﺮد. ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێــﺮ دوو ﭘــڕۆژەی ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳــﯽ ھەن ﻛە ھــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە و ﻧﺮﺧﯽ ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳﯽ ﺑەﻧﺮﺧێﻜﯽ ھەرزان و 25دﯾﻨﺎر دەداﺗە ﭘڕۆژەﻛﺎن .ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳە دەڵێﺖ دوو ﭘڕۆژەی ﺗﺮ ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪاﯾە و ﻟەواﻧەﯾە ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮو ﺑەرھەﻣﯿــﺎن ھەﺑێﺖ و ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا % 60ی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﭘەﻧﺠە ﻣﺎﺳﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن. ﻣﺎﺳﯽ دەرﻓەﺗێﻚ ﺑﯚ رەﺧﺴﺎﻧﺪﻧﯽ ھەﻟﯽ ﻛﺎر ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە رووﺑﺎر و ﺑەﻧــﺪاو دەوڵەﻣەﻧــﺪە ،ﺑەم ھێﺸﺘە ﺋەو رووﺑﺎراﻧە ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ
ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﺑﺎرزان ﻋەدﻧﺎن ﺧﺎوەن ﭘڕۆژەی ﻣﺎﺳﯽ:
ﺋەﮔەر % 45ی ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑێﺖ و % 55ﯾﺶ ھﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻗەت ﭘێﺶ ﻧﺎﻛەوێﺖ. ژﻣﺎرەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ زۆر ﺑﻮوە ،ﺑەم ھێﺸﺘە ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑەڕادەی ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﮔﯚﺷــﺘﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨﻦ .ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﻟە ﺟﯚرەﻛﺎﻧــﯽ ﺣەوزی ﺧﯚڵ ،ﺣەوزی ﻛﯚﻧﻜﺮێﺘﯽ ﺋﺎوی ﺳﺎرد ،ﻗەﻓەز و ﺣەوزی داﺧﺮاون. ﺑەرھەم و ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ، ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺳﺎﻧە ﻧﺰﯾﻜــەی دوو ھەزار و 500ﺗﯚن ﻣﺎﺳــﯽ ﺑەرھــەم دەھێﻨﺮێﺖ. ھﺎوﻛﺎت ﻟــە دەرەوەی وﺗﯿﺶ ﺳــﺎﻧە 3ھــەزار ﺗﯚن ﻣﺎﺳــﯽ ھــﺎوردە دەﻛﺮێــﺖ ،ﺑــەو ﭘێﯿە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺎی داﺑﯿﻨﻜــــﺮدﻧﯽ % 45ی ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑەﻣﺎﺳــﯽ ھەﯾــە و % 55ەﻛەی ﺗﺮ دەﺑێﺖ ﻟە دەرەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ. ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟە
ﺧــﺎوەن ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەرﻓﺮاوان ﺑﻜەن. ھەر ﺗﺎﻛێﻚ 15ﻛﯿﻠﯚ ﻣﺎﺳﯿﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺧﻮاردﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﺎو ﻧﯿﯿە ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا رێﻜﺨﺮاوی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻧە ﺑﯚ ھــەر ﺗﺎﻛێــﻚ ،ﺧﻮاردﻧﯽ 15 ﻛﯿﻠﯚ ﮔﯚﺷﺘﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﺑەﭘێﻮﯾﺴﺖ داﻧﺎوە ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ. ﺋەﮔــەر ژﻣﺎرەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە 6 ﻣﻠﯿــﯚن داﺑﻨﺮێــﺖ ،ﺋەوا ﺳــﺎﻧە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎن 90ھەزار ﺗﯚن ﻣﺎﺳﯽ ﺑﺨﻮرێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑڕی ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎن ﻧﺎﮔﺎﺗــە 6ھەزار و ھێﺸﺘە زۆر ﻛەس ھەﯾە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﺑﯚﻧەﻛەﯾﺸﯽ ﻧﺎڕەﺣەت دەﺑێﺖ. ﺳﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘڕۆژە ﻟە ﻗەرزی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑــﻮون و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﭘڕۆژەی ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳــﯽ
ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻣﺎﺳــﯽ و رەﺧﺴــﺎﻧﺪﻧﯽ دەرﻓەﺗــﯽ ﻛﺎر ﻧەﻗﯚﺳﺘﺮاوﻧەﺗەوە .ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎژەڵ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺎن ھەﺑﻮو ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێــﺮاق ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳــﯽ ھﺎوردە ﺑﻜــەن ،ﺑەم دواﺗﺮ ﻟە ﺗﺮﺳــﯽ ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەك،
ﻟێــﯽ ﭘﺎﺷــﮕەز ﺑﻮوﻧــەوە و ﺋەو ﺳەرﻣﺎﯾەﯾەﺷﯿﺎن ﻧﯿﯿە ﻟە دەرەوە ھﺎوردەی ﺑﻜەن. 25ھــەزار ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳــﯽ ﻛە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2013ﺧﺮاﯾە ﺑەﻧﺪاوەی ﺑﺎوەﺷﺎﺳــﻮار ،ﺋێﺴــﺘە ﺑﻮوەﺗە ﺳەرﭼﺎوەی داھﺎت ﺑﯚ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە .ﻟە دھﯚﻛﯿﺶ داوا ﻛﺮاوە ﺑە ﻻﻧﯽ ﻛەم ﻧﺰﯾﻜەی دوو ﻣﻠﯿﯚن ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳﯽ ﺑﺨﺮێﺘــە ﺑەﻧــﺪاوی دھﯚﻛەوە، ﺑەم وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ ﻟەﺑەر ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﺋەو داواﻛﺎرﯾﯿەی ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدووە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی دواﯾﯿــﻦ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ 342 ﭘڕۆژەی ﻣﯚڵەﺗﺪارە و ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆری ﺑێ ﻣﯚڵەﺗﯿــﺶ ھەن ﻛە ﻟــە دەرەوەی رێﻨﻤﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻛﺎر دەﻛــەن و ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎ دەﺑێﺖ داﺑﺨﺮێﻦ ،ﺑــەم ﻟەﺑەر دۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋەم ﻛﺎرە ﻧەﻛﺮاوە. ﺳــەرەڕای ﺧﺮاﭘﯿــﯽ دۆﺧــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 4ﯾــﺎن 5ﭘڕۆژەی ﻧﻮێﯽ ﻣﺎﺳــﯽ ﺑە ژﻣــﺎرەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾــﺎد دەﻛﺎت. ﺧﺎوەﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛــەی ﻣﺎﺳــﯽ دەڵێﺖ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەی زۆرێﻚ ﻟە ﭘﯿﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘﯿﺸەی ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﯽ ﭘﯿﺸــەﯾەﻛﯽ ﺑەﺳﻮودە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەرﻛەﻛەی ﻗﻮرس ﻧﯿﯿە و ﯾەك ﻛەس دەﺗﻮاﻧێ ﺑە 4ﺣەوزی ﮔەورەی ﻣﺎﺳﯽ راﺑﮕﺎت .ﻛﺎرەﻛە ﺑەرداﻧەوەی ﺋﺎو و رۆژاﻧە ﺟﺎرێﻚ ﭘێﺪاﻧﯽ ﺧﯚراﻛە ﺑە ﻣﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن. ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﮕەﻟەوەی ﻛــە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑەﻧــﺪاوی ھەﯾە، ھــﺎوﻛﺎت ﭼەﻧﺪﯾــﻦ رووﺑﺎری ﮔەورەی ھەﯾە ﻛــە ﺋﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑێ ﺋــەوەی ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟــێ وەرﺑﮕﯿﺮێــﺖ، دەڕژێﻨە ﻧێﻮ ﻧﺎوﭼە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎن و ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن و ھەر ﻟە ﺋﺎوەﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎﺳــﯽ ﺑەرھــەم دێﻨــﻦ و ﺑەﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ دەﻓﺮۆﺷﻨەوە ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﭘﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ وەك رووﺑﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕژێﺘە ﺧﻮاروو و ﻧێﻮەڕاﺳﺘﯽ ﻋێﺮاق.
25ھەزار ﭘەﻧﺠەﻣﺎﺳﯽ ﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2013دا ﺧﺮاﯾە ﺑەﻧﺪاوی ﺑﺎوەﺷﺎﺳﻮار، ﺋێﺴﺘە ﺑﻮوەﺗە ﺳەرﭼﺎوەی داھﺎت ﺑﯚ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ھەرێﻢ ﻟە ﻗﯚﺳﺘﻨەوەی ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋـﺎو ﺑﯚ ﺳﺎﻣــــــــــــــــــﺎﻧﯽ ﻣـﺎﺳﯽ ﻛـﯚڵـەوارە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﺎوەﻧﯽ 342ﭘڕۆژەی ﻣﯚڵەﺗﺪاری ﺑەﺧێﻮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﺳﯿﯿە.
13
ﻧەوت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
”ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻧﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﺷێﻮەی دەﺳﺘەی ھەڵﺒﮋاردن و راﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ھەڵﺒﮋێﺮدرێﻦ ،ﺑەﺷێﻜﯽ ھﯚﻛﺎرەﻛەﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﺑە ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﻛەﺳە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە ،ﻧەك ﺷﺎرەزا و ﭘﺴﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑێ ﻻﯾەن“..
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑە ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دادەﻣەزرێﻦ
وەزﯾﺮێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ زﯾﺎد دەﺑێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﭘﺎش ﭘەﺳەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ،ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻟە ﻣﺎوەی 3ﻣﺎﻧﮕﺪا ﺳەرۆك و ﺟێﮕﺮ و ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە دﯾﺎری ﺑﻜﺮێﻦ ،ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎن وەك ھەﻣﯿﺸــە ﻟە ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا داﺑەش ﺑﻜﺮێﻦ. ﯾﺎﺳﺎی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎز ﺑە ژﻣﺎرە )(8ی ﺳــﺎڵﯽ 2015ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛﺮا ،ﻟە 30ی ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺸــﺪا ﻟەﻻﯾەن ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤەوە رەزاﻣەﻧﺪﯾﯽ ﻟەﺳەر درا. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺑڕﮔەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﻣﺎدەی ﭼﻮارەﻣﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ،دەﺳــﺘەﯾەك ﺑەﻧﺎوی ”دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗە ﻧەوﺗﯽ و ﮔﺎزﯾﯿەﻛﺎن“ ﭘێﻚ دێﺖ و ﺋەرﻛﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ دەﮔﺮێﺖ و ﺳەرۆﻛەﻛەی ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﺳــﻨﺪووق دەﻛﺎت ﻟــە ﺑەردەم ﭘەرﻟەﻣــﺎن و دادﮔە و ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا. ھەروەك ﺑەﭘێــﯽ ﺑڕﮔەی دووەﻣﯽ ھەﻣــﺎن ﻣــﺎدەی ﯾﺎﺳــﺎﻛە ،ﺋەو دەﺳــﺘەﯾە ﻟە 7ﺋەﻧــﺪام ﺑە ﭘﻠەی ”ﺳــەرۆك ،ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆك، ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺳﻨﺪووق، ﻧﻮێﻨــەری وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﻧﻮێﻨــەری وەزارەﺗــﯽ داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری، ﻟەﮔەڵ دوو ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری و ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ“ ﭘێﻚ دێﺖ. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻟە
ﭼەﻧﺪ ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﺎوەڕﭘێﻜﺮاو ﺑەدەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮون، ھەرﯾەك ﻟە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﯾﺎﻧەوێ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ﻟە دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺑــﯚ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎز ھەﺑێــﺖ و ﺑەﺷــێﻮەی ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ دەﺳﺘەﻛە ﺑﺪرێﺖ. ھەرﭼەﻧﺪ ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ،دەﺑێﺖ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻣﺎوەی 90رۆژدا ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن ﺑﯚ دەﺳﺘەیﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەرز ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑــەم ھەرﯾەك ﻟەوان ﺑە دەﻧﮕﯽ زۆرﯾﻨەی رەھﺎی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟێﮕﯿﺮ دەﻛﺮێﻦ. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﯾﺎﺳﺎ و ﻧەوت دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧــەوە ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺑەدەﻧﮕــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە زۆرﯾﻨەی رەھــﺎی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ھەڵﺪەﺑﮋێﺮدرێﻦ ،ﺋــەوە وا دەﻛﺎت ﺷــەﻓﺎﻓﯿەت و ﻣﺘﻤﺎﻧەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و
ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺮێﺖ. د .زاھﯿﺮ ﻣەﺟﯿﺪ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە ﯾﺎﺳﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ”وﺷە“ی روون ﻛــﺮدەوە ،ﭘــﺎش ﺋــەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن دﯾــﺎری دەﻛﺎت ،ﺋەﮔەر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻚ ﺷﯿﺎو ﻧەﺑێﺖ ،ﻣﺘﻤﺎﻧەی زۆرﯾﻨەی رەھﺎی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﺑەدەﺳــﺖ ﻧﺎھێﻨێــﺖ ،ھــەر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯿﺶ ﻣﺘﻤﺎﻧــەی زۆرﯾﻨــەی رەھــﺎی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت ،دﯾﺎرە ﺑە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ ﺷﯿﺎو دەزاﻧﺮێﺖ. ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑــﺮدوو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﺎﺳــﺎی دەﺳﺘەی ھەڵﺒــﮋاردن و راﭘﺮﺳــﯽ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەﺳــەﻧﺪ ﻛــﺮد و دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ داﻣەزراوەﻛە ،ﺑەﺷێﻮەی ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﻧێــﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ھەڵﺒﮋێﺮدران ،ﺋەوەش ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ رووﺑــەڕووی رەﺧﻨــەی ﺗﻮﻧﺪی رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣــﯽ و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،ﺑەھﯚی
ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﺋەو ﺳــﯿﭭﯿﯿﺎﻧەی ﭘێﺸــﻜێﺶ ﺑــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛﺮاون ،ﭘەراوێﺰ ﺧﺮاون و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ھێﻨﺮاوﻧەﺗە ﭘێﺸەوە ،ﺑەم ﭘەرﻟەﻣﺎن ھەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺑە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن دا. ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێــﺖ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪاﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎوﺷێﻮەی دەﺳﺘەی ھەڵﺒﮋاردن و راﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەﺷــێﻜﯽ ھەڵﺒﮋێﺮدرێــﻦ، ھﯚﻛﺎرەﻛەﯾﺶ ﺋەوەﯾە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﺑــە ﺋەﻧﺪاﻣﺎن و ﻛەﺳــە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە، ﻧــەك ﺷــﺎرەزا و ﭘﺴــﭙﯚڕاﻧﯽ ﺑێ ﻻﯾەن“ ،ﺑەﺧﺘﯿــﺎر ﺣﺎﻣﺪ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ وای ﮔﻮت. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ”وﺷە“ ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑەردەﺳﺘﯽ ﺧﺴﺘﻮوە،
ﭘێ دەﭼێﺖ ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳﺘەی ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻛە ﭘﻠەی وەزﯾﺮی ھەﯾە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ دەﺳــﺘە ﺑە ﭘﻠەی ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮ ﺑﯚ ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺳــﻨﺪووق ﺑــﯚ ﮔــﯚڕان و دوو ﺋەﻧﺪاﻣەﻛــەی ﺗﺮ ﺑــﯚ ھەرﯾەك ﻟە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑێﺖ ﻛە ﭘﻠەی ﺷــﺎرەزاﯾﺎن ھەﯾە، ﻟەﭘﺎڵ ﺋەواﻧەﺷــﺪا دوو ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺗــﺮی دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن و وەزارەﺗﯽ داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری دەﺑــﻦ ،ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﭘﻠەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﺑێﺖ و ﭘێ دەﭼێﺖ ﺋەوەی وەزارەﺗﯽ داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﻛە ﺑەدەﺳــﺖ ﮔﯚڕاﻧەوەﯾــە ،ھەر ﻟە ﮔﯚڕان ﺑێﺖ و ﺋــەوەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەدەﺳﺖ ﭘﺎرﺗﯿﯿەوەﯾــە ،ﺑــﯚ ﭘﺎرﺗــﯽ ﯾﺎن ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗەﻛــە ﻟە ﻧێــﻮان ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ داﺑەش ﻛﺮاون.
ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەﯾﺎﻧەوێ ﺑەﺷﺪاری ﻟە دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ داھﺎﺗــە ﻧەوﺗــﯽ و ﮔﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻜەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەم ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﭘﯚﺳﺘﯿﺎن ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە. ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟە ﭘﺎرﺗــﯽ ،ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ، وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ،وەزﯾــﺮی داراﯾﯽ ﻟە ﮔﯚڕان و وەزﯾﺮی ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎن ﻟە ﭘﺎرﺗﯽ ﭘێﻚ دێﺖ. ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺑﯚ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ﺑﯚ ھەرﯾەك ﻟە ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑێﺖ ،ﻣﺎﻧﺎی ﺋەوەﯾــە وەزﯾﺮێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ھەﺷﺘەﻣﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺑﯚ ﺋەو ﻻﯾەﻧە زﯾﺎد دەﺑێﺖ ،ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑێﺖ و ﺑەوەش وەزﯾﺮێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا زﯾﺎد دەﺑێﺖ، ﺋــەوەش ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺗەواﻓﻮﻗــﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ زﯾﺎﺗﺮ دێﻨێﺘە ﭘێﺸەوە. د .رێﻮاز ﻓﺎﯾەق ﺑڕﯾﺎردەری ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە ،ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻛەم ﺗﺎ زۆر ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن ﻧەﻛﺮاوە و ﭘﺮﺳەﻛە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت
ﺟێ ھێﺸﺘﺮاوە” ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﺗەواو ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﺑﺎری ﭘﯿﺸەﯾﯽ و ﭘﺴــﭙﯚڕﯾﯿەوە ھەﯾە ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺋەﮔەر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛە ھەر ﺣﺰﺑێﻚ ﺑێــﺖ و ﭘﺴــﭙﯚڕﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻟەو ﺑﻮارەدا ھەﺑێﺖ ،ھﯿﭻ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە“. ﺑڕﯾﺎردەری ﻟێﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەوەی ﺋﺎﯾﺎ ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﻣــﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاودا ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان ﻧــﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن رەواﻧــە ﺑﻜﺎت ،زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەﯾﻦ ﻟە ﻣﺎوەی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاودا ﻧــﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑــەرز ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﭼﻮﻧﻜە ﺑﺎﺑەﺗەﻛە ﺋەوەﻧﺪە ﺋەﺳﺘەم ﻧﯿﯿە و دەﺗﻮاﻧــﺮێ ﺑەزووﯾﯽ ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺮێﺘەوە“. ﭘێﺸــﺘﺮ ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردن و راﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ﺑڕﯾــﺎری ﻟەﺳــەر درا و ﺋــەوەش ﺗێﺒﯿﻨﯽ زۆری ﻟەﺳــەر ﺷــێﻮازی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮد، ﭘێ دەﭼێﺖ ﻟە ﺗەواﻓﻮﻗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﺳــەر ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗە ﻧەوﺗﯽ و ﮔﺎزﯾﯿــەﻛﺎن ،ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯿەوێ ﺧﯚی ﻟە دووﺑﺎرەﻛﺮدﻧەوەی ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو ﺑەدوور ﺑﮕﺮێﺖ و ﺗەواﻓﻮﻗەﻛــە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾﺎن ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑەﺟێ ﺑێڵێﺖ.
ﻣﻠﯿﯚﻧﺎن دۆﻻر ﻟەﺳەر داھﺎﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز دەﻛەوێﺖ
وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻗﺎزاﻧﺠﯽ زەﺑەﻻح ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان ﻣﺴﯚﮔەر دەﻛﺎت وﺷە /ھەوﻟێﺮ -رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑڕﯾﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﻛێڵﮕەی ﻛﯚرﻣﯚر ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان دەدات و ﻛﺮێﯿەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزەﻛەدا ،ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻣﺴــﯚﮔەر دەﻛﺎت ،ﺋەوەش ﻣﻠﯿﯚﻧــﺎن دۆﻻر زﯾﺎن ﺑە داھﺎﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻗەﯾــﻮان ﭼەﻧــﺪ ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻜﯽ ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی داﻧــﺎﮔﺎز ﻟە ﻛێڵﮕــەی ﻛﯚرﻣﯚر و وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﯿﻤــﺰا ﻛــﺮدووە، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە ﮔﺎزی ﻛﯚرﻣــﯚر ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی داﻧــﺎﮔﺎز دەﻛڕێﺖ و ﺑە رێﻜﻜەوﺗــﻦ ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﺑەرێﮕەی ﺗﺎﻧﻜــەرەوە ﮔﺎزەﻛە ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێﺮ ،دھﯚك و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﮔﻮازێﺘەوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻧﻮوﺳﺮاوێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑــە
ژﻣــﺎرە ) (11416ﻟە رێﻜﻜەوﺗــﯽ 24ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ 2014ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺋﺎراﺳﺘەی ﻛﺎرﮔــەی ﮔﺎز و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ د ا ﺑە ﺷــﻜﺮ د ﻧﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻟــە ھەوﻟێــﺮ ،دھــﯚك و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛــﺮاوە ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی داﻧﺎﮔﺎز ﺋەو ﺑڕە ﮔﺎزەی ﻟە ﻛێڵﮕەی ﻛﯚرﻣﯚر ﺑەرھەﻣــﯽ دەھێﻨێﺖ، ﺑەﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮاﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە. ﻧﻮوﺳــﺮاوەﻛە ﺋﯿﻤﺰای ﺋﺎﺷــﺘﯽ
ھەوراﻣﯽ وەزﯾــﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺳەرەﯾەوە و ﺋەوەﯾﺸﯽ ﺗێﺪا روون ﻛﺮاوەﺗەوە، ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان ﺑەﺷــەﮔﺎزی ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ،ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك دەﮔﻮازێﺘــەوە و ﻧﺮﺧﯽ
ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەﯾﺶ ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە دﯾﺎری دەﻛﺮێﺖ. ﺋەو ﻧﻮوﺳﺮاوەی وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﭘﺎش ﻓەرﻣﺎﻧێﻜﯽ وەزارﯾﯽ ھەﻣﺎن وەزارەت دێﺖ، ﻛە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ژﻣﺎرە )(11216 ﻟە رێﻜﻜەوﺗﯽ 18ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﻛﯚرﻣــﯚر ﻟەﻻﯾەن ﻗەﯾﻮاﻧەوە ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێﺮ، ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك دﯾﺎری ﻛﺮدووە. ﻧﻮوﺳــﺮاوەﻛە ﻟەﻻﯾــەن ﺋﺎﺷﺘﯽ ھەوراﻣﯽ وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮاوە و ﺗﯿﺎﯾﺪا ھﺎﺗﻮوە” ،دوا ﺑەدوای ﻓەرﻣﺎﻧﯽ وەزارﯾﻤﺎن ژﻣﺎرە ) (4748ﻟە 14ی ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ 2014دا، ﺑڕﯾﺎرﻣﺎن دا ﺑــە درێﮋﻛﺮدﻧەوەی ﺳــﭙﺎردﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان ﺑﯚ ﻛﺎری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﺷﻞ
) (LPGرۆژاﻧە ﻟە ﻛێڵﮕەی ﻛﯚرﻣﯚر ﺑــﯚ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێﺮ و دھﯚك“. ﻟە ھەﻣﺎن ﻧﻮوﺳــﺮاودا وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧﺮﺧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزەﻛــەی ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﻗەﯾــﻮان دﯾــﺎری ﻛــﺮدووە ،ﻛــە ھــەر ﺗﯚﻧێﻚ ﺑﯚ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑــە 28دۆﻻر و ھەر ﺗﯚﻧێﻚ ﺑــﯚ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە 38دۆﻻر، ھــەروەك ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھەر ﺗﯚﻧێﻚ ﮔﺎزی ﺷــﻞ ﺑﯚ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی دھــﯚك ﺑەﻧﺮﺧﯽ 65 دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ داﻧﺮاوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﯾﺪاﻧــﯽ ”وﺷــە“ و ﻟێﺪواﻧــﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و ﺑەڵێﻨﺪەرێﻜﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﺷــﻞ ﻟە ھەوﻟێﺮ ،دھﯚك و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋەو ﻧﺮﺧەی ﺑﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﺷﻞ ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾﻮان دﯾﺎری
ﻛﺮاوە ،ﺑەرادەﯾەﻛــﯽ زۆر زﯾﺎﺗﺮە ﻟەو ﻧﺮﺧەی ﺑەڵێﻨــﺪەر و ﺧﺎوەن ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮ ﺋﺎﻣــﺎدەن ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﻛﺎری ﭘێ ﺑﻜەن ﯾﺎن ﻛﺎرﯾﺎن ﭘێ ﻛﺮدووە. ژﻣﺎرەﯾەك ﻟەو ﺑەڵێﻨﺪەر و ﺧﺎوەن ﺗﺎﻧﻜەراﻧەی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔﺎزی ﺷــﻞ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ﯾﺎن دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە ،ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺗﯚﻧێﻚ ﮔﺎزی ﺷــﻞ ﻟــە ﻛﯚرﻣــﯚرەوە ﺑﯚ ھەوﻟێــﺮ ،ﺑە 24ھــەزار دﯾﻨﺎر و ﻟــە ﻛﯚرﻣﯚرەوە ﺑﯚ دھــﯚك ﺑە 40 ھەزار دﯾﻨــﺎر دەﺑێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ھەر ﺗﯚﻧێﻚ ﮔﺎز ﺑﯚ ھەوﻟێﺮ 28دۆﻻر و ﺑﯚ دھﯚك 65دۆﻻری داﺑﯿﻦ ﻛﺮدووە. ھەرﭼﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ
ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە ھەﺑێﺖ ،ھەرﭼەﻧﺪ ﺗﺎﻧﻜەری ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧﯚﯾﺎن ھەﯾە، ﺑەم رێﮕەﯾــﺎن ﻧﺎدرێﺖ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە ﺑﻜەن. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯿــﯽ ”وﺷــە“ ،ﺑەرێﮋەی ﮔﺸــﺘﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 5ھــەزار ﺗﯚن ﮔﺎز ﺑــﯚ ھەوﻟێــﺮ و دوو ھــەزار و 250ﺗــﯚن ﮔﺎز ﺑــﯚ دھــﯚك ﻟە رێﮕــەی ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎﻧﯽ ﻗەﯾﻮاﻧەوە دەﮔﻮازرێﺘەوە ،ﺑەوەش ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻗەﯾــﻮان ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 60ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻟــە ﻛﺮێﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﮔﺎز ﺑﯚ ھەوﻟێــﺮ و 99ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎر ﻟە ﻛﺮێﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﮔﺎز ﺑﯚ دھﯚك زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻧﺮﺧﯽ ﺑﺎزاڕ وەردەﮔﺮێﺖ و ﺋەوەش ﻟەﺳەر داھﺎﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەوێﺖ.
ﺗﯚﺗﻨﮫﺎم ھەوڵﯽ ﮔﺮێﺒەﺳﺘﻜﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻣﺤەﻣەد ﺳەح دەدات ﯾﺎﻧەی ﺗﯚﺗﻨﮫﺎﻣﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،دەﺳﺘﯽ ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻛﺮدووە ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺗﺎ ھﺎوﯾﻨﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑەﺷــێﻮەی ﻓەرﻣﯽ ﮔﺮێﺒەﺳﺖ ﻟەﮔەڵ ﻣﺤەﻣەد ﺳەﺣﯽ ﺋەﺳﺘێﺮەی ﺑەڕەﮔەز ﻣﯿﺴﺮی ﺋﯿﻤﺰا ﺑﻜﺎت. (espnی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺑوی ﻛﺮدەوە: )(espnی (ی ﺗﯚڕی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ))espn ﯾﺎﻧەی ﺗﯚﺗﻨﮫﺎم دەﯾەوێﺖ ﺑﯚ وەرزی داھﺎﺗﻮو ﺳــەح ﺑﮫێﻨێﺘە ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە و ﺑەﻣەش ﮔﻮرزێﻜﯽ ﻛﻮﺷــﻨﺪە ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻓﯿﯚرﻧﺘﯿﻨﺎی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ دەدات. ﺳەح 22/ﺳﺎڵ /ﻟە ھﺎوﯾﻨﯽ ﭘﺎرﺳﺎڵ ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚ ﻛە ﺑەھﺎﻛەی 12ﻣﻠﯿﯚن ﭘــﺎوەن ﺑﻮو ،ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺑﺎزﻟﯽ ﺳﻮﯾﺴــڕاﯾﯿەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی ﭼێڵﺴــﯿﯿەوە ﻛﺮد ،ﺑــەم ﺟﯚزێ ﻣﯚرﯾﻨﯚی راھێﻨەری ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟﯽ ھەﻟێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﭘــێ ﻧەدا ﺗــﺎ ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﻟــە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەدا ﭘێﺸﺎن ﺑﺪات. ﺳــەح ﻟــە ﻣــﺎوەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی زﺳﺘﺎﻧەی راﺑــﺮدوو ﺑەﺷــێﻮەی ﺧﻮاﺳﺘﻦ و ﺑﯚ ﻣﺎوەی 18 ﻣﺎ ﻧــﮓ ، ﭘێﻮ ە ﻧــﺪ ی ﺑــە ﯾﺎﻧــەی ﻓﯿﯚرﻧﺘﯿﻨﺎوە ﻛﺮد ،ﻟە ﻛﯚی 14ﯾﺎرﯾــﺪا ﺋــەو ﯾﺎرﯾﺰاﻧە ﺑە رەﮔەز ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿە، ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﯾﺎﻧەﯾەدا ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧــﯽ 7ﮔﯚڵ ﺑﯚ ﯾﺎﻧەﻛە ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﯾﺎﻧــەی ﺗﯚﺗﻨﮫــﺎم دەﯾــەوێ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧــەی ﭼێڵﺴــﯽ رازی ﺑــﻜﺎت ﺑەدەﺳــﺘەوارەﯾەﻛﯽ ﮔﺮاﻧﺒەھــﺎ، ﻣﺤەﻣەد ﺳەح ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە ﺧﻮﻟﯽ ﻧﺎﯾﺎﺑﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿــﺰ ی و ﺑــﯚ وەرزی داھﺎﺗﻮو ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەﻛەﯾﺪا ﯾﺎرﯾﯽ ﭘێ ﺑﻜﺎت.
ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،دەﯾەوێ ﺑﯚ وەرزی داھﺎﺗﻮو ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻜﯽ ﮔﺮاﻧﺒەھﺎ ﻛﺮﯾﺴﺘﯿﺎﻧﯚ رۆﻧﺎڵــﺪۆی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎﻟــﯽ و ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﮕەڕێﻨێﺘەوە ﯾﺎﻧەﻛەی. ﺗﯚڕی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ )ﻛﯚت ﺋﯚﻓﺴﺎﯾﺪ(ی ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑوی ﻛﺮدەوە :ﺑەﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن داوە ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ،دەﺳــﺖ ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﺑﻜەن ﺗــﺎ رۆﻧﺎڵﺪۆ دووﺑــﺎرە ﺑﮕەڕێﻨﻨــەوە ﯾﺎﻧەﻛەﯾﺎﻧەوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە، ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ دەﺳــﺘەوارەﯾەﻛﯽ ﺑــە ﺑەھــﺎی 97ﻣﻠﯿــﯚن ﯾﯚرۆ ﺋﺎﻣﺎدە ﻛــﺮدووە ﺗﺎ ﺑﯿﺨەﻧە ﺑەردەﺳــﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧــەی ﺷــﺎھﺎﻧە ﺑــﯚ ﺋــەوەی وەرزی داھﺎﺗﻮو دەﺳﺘﺒەرداری رۆﻧﺎڵﺪۆ ﺑﻦ. ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾــﺪ داواﻛەی ﯾﺎﻧــەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر رەت ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧﯿﯿــە دەﺳﺘﺒەرداری ﺋەو ﺋەﺳﺘێﺮە و ﻛﺎﭘﺘﻨــەی ھەڵﺒــﮋاردەی ﭘﻮرﺗﻮﮔﺎل ﺑێﺖ. رۆﻧﺎڵــﺪۆ ﻛە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەم وەرزە ﻟەﻻﯾــەن ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺗﯚﭘــﯽ ﭘێــﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ )ﻓﯿﻔﺎ( ﺑــﯚ دووەﻣﯿﻦ ﺟﺎر ﻟەﺳەرﯾەك و ﺳێﯿەﻣﯿﻦ
ﺟﺎر ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ وەرزﺷﯿﺪا ﺧەﺗﯽ ﺗﯚﭘﯽ زێڕﯾﻨﯽ وەك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﭘێ درا ،ﺋێﺴﺘە ﺑە ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ 42ﮔﯚڵ ﻟە ﺳــەرووی ﮔﯚڵﻜﺎراﻧﯽ ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎ دێﺖ. رۆﻧﺎڵﺪۆ 30/ﺳــﺎڵ /ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2009ﺑەﮔﺮێﺒەﺳﺘێﻚ ﻛە ﺑەھﺎﻛەی 94ﻣﻠﯿﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﻮو ،ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەرەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪەوە ﻛﺮد.
ﻣﯿﺴﯽ ﺋەﻣﺠﺎرە دەﺑێﺘە ﺑﺎوﻛﯽ ﻛﭽێﻚ ﻟﯿﯚﻧێﻞ ﻣﯿﺴــﯿﯽ ﺋەرﺟەﻧﺘﯿﻨﯽ و ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ،دوای ﺋەوەی ﻛﻮڕێﻜﯽ ﺑەﻧﺎوی ﺗﯿﺎﮔﯚ ھێﻨﺎ دﻧﯿﺎوە ،ﺋێﺴﺘە ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری دەﻛﺎت ﺑﯚ ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﻛﭽێﻚ. ﻣﯿﺴﯽ ﻟەﺳــەر ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ )ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك( وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺑو ﻛــﺮدەوە ،ﻟە وێﻨەﻛــەدا وا دەردەﻛەوێ ﻛە ﺗﯿﺎﮔﯚی ﻛﻮڕی ﺳــﻜﯽ ﺋەﻧﺘﯚﻧێﻼی داﯾﻜﯽ ﻣﺎچ دەﻛﺎت وەك ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﺑﯚی و ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻟە داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺧﻮﺷﻜەﻛەی. ﻣﯿﺴــﯽ ﻟە ﻛﯚﻣێﻨﺘێﻜﺪا ﻟەﺳــەر وێﻨەﻛە ﻧﻮوﺳــﯿﺒﻮوی "ھەﻣﻮوﻣﺎن ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺗﯚﯾﻦ ﻛﯚرﭘەﻛەم .ھەﻣﻮوﻣﺎن ﺗﯚﻣﺎن ﺧﯚش دەوێﺖ". 3ﻣﺎﻧﮓ ﺑەر ﻟە ﺋێﺴــﺘە ﻟەو ﻛﺎﺗەی ﻣﯿﺴــﯽ ﻟە ﺋﯿﻨﮕﻠﺘەرا ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﯾﺎرﯾﯽ ﭼﻮوﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ 16ی ﺧﻮﻟﯽ ﯾﺎﻧە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﺑەراﻣﺒــەر ﯾﺎﻧەی ﻣﺎﻧﭽﺴــﺘەر ﺳــﯿﺘﯽ ،ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻚ ﭘێﺶ دەﺳﺘﭙێﻜﺮدﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯿەﻛە ،ﺋەﻧﺘﯚﻧێﻼ رۆﻛــﻮزۆی دەزﮔﯿﺮاﻧــﯽ ھەوڵێﻜــﯽ دووﮔﯿﺎﻧﺒﻮوﻧﯽ
ﺑەﻣﯿﺴﯽ ﭘێ راﮔەﯾﺎﻧﺪﺑﻮو. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە ﻣﯿﺴﯽ ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻜە ﻟەﮔەڵ ﺋەﻧﺘﯚﻧێﻼی دەزﮔﯿﺮاﻧﯽ ﻟە ﺷــﺎری ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ژﯾﺎن ﺑەﺳــەر دەﺑەن و ﺧﺎوەن ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ﻛﻮڕن ﺑەﻧﺎوی ﺗﯿﺎﮔﯚ ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ ﺋێﺴﺘە 3ﺳﺎڵ دەﺑێﺖ.
رۆدرﯾﮕﯿﺰ ﻟە رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﻧﻤﻮوﻧەﯾﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە ﺟﯿﻤﯿــﺲ رۆدرﯾﮕﯿــﺰی ﺋەﺳــﺘێﺮەی ﻛﯚڵﯚﻣﺒﯽ ﻟە ﯾەﻛــەم وەرزی ﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻟە رﯾﺰی ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﻧﻤﻮوﻧەﯾﯽ ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەك دەرﻛەوﺗــﻮوە ،رۆدرﯾﮕﯿﺰ ﺑە ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﺳــەرﺟەم ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﺗﯿﭙەﻛەی ﺧﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﻣﺎﻧﺪوو دەﻛﺎت و رۆڵﯽ ھێﺮﺷﺒەر و ﺑەﮔﺮﯾﻜﺎرﯾﺶ ﻟە ﯾﺎﻧەﻛەدا دەﺑﯿﻨێﺖ. رۆدرﯾﮕﯿــﺰ ﻟــە ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﻟــە ﺳــەرﺟەم ﭘﺎڵەواﻧﯿەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ 16ﮔــﯚڵ ﺗﯚﻣﺎر ﺑــﻜﺎت و ﺗەﻧﯿﺎ ﮔﯚڵێﻜﯽ ﻣﺎوە ﺑﮕﺎﺗــە ﮔﺎرﯾﺲ ﺑێڵﯽ وﯾڵﺰی ﺳەرەڕای ﺋەوەی 507ﺧﻮﻟەك ﻟەو ﻛەﻣﺘﺮ ﯾﺎری ﻛﺮدووە. رۆدرﯾﮕﯿــﺰ 13ﮔﯚڵﯽ ﺗەواوی ﺑﯚ ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎﻧﯽ ﺗﯿﭙەﻛەی دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە و رۆڵﯿﺸﯽ ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ 29ﮔﯚڵﯽ ﺗﺮ ﮔێڕاوە ،ھەروەھﺎ رێــﮋەی ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوەوە ﻟــە ﮔﯚڵﯽ ﺗﯿﭙــﯽ ﺑەراﻣﺒەر % 25ﺑــﻮوە و ﻟەم رووەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﺎﻓێﺮ ھێﺮﻧﺎﻧﺪﯾﺰی ھێﺮﺷــﺒەری
ﻣەﻛﺴﯿﻜﯽ ﻟە ﭘێﺸﯽ ﺋەوە ﻛە رێﮋەﻛەی ﺑﺮێﺘﯿﯿە .% 32 ھەرﭼەﻧﺪە رۆدرﯾﮕﯿﺰ ﻛﺎری ﺳەرەﻛﯿﯽ دروﺳﺘﻜەری ﯾﺎرﯾﯿە ،ﺑەم ﻟە ﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ دواوە وەك ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎر ،ﺳــەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﮔەورەی ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾــﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە و ﺑە ﺑــەراورد ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎرﯾﯽ ﺗێــﺪا ﻛﺮدووە ﺑە رێﮋەی ھــەر ﺗﯚﭘێﻜﯽ ﻟە 22ﺧﻮﻟــەك ﮔێڕاوەﺗەوە ،واﺗە رۆڵﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺎری ﻟە ھەرﯾەك ﯾﺎرﯾﺰاﻧﺎن ﻛەرﯾﻢ ﺑەﻧﺰﯾﻤﺎی ھێﺮﺷــﺒەری ﻓڕەﻧﺴــﯽ و ﺑﯿڵﯽ ﻛﺎﭘﺘﻨﯽ ھەڵﺒﮋاردەی وﯾڵﺰ زﯾﺎﺗﺮ ﮔێڕاوە. ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛﺎﻧﯽ رۆدرﯾﮕﯿﺰ ﻟە ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾــﺪ ،رێﮋەی راﻛﺮدﻧــە ﻟەﻧێﻮ ﯾﺎرﯾﮕــەدا ﻛە ﻟە ھەر ﯾﺎرﯾﯿەﻛﺪا ﺑە رێﮋەی 9،09ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ رای ﻛﺮدووە ،ﻟەم رووەوە ﺑە ﺳێﯿەم ﯾﺎرﯾﺰاﻧﯽ ﯾﺎﻧەﻛە ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺗﯚﻧﯽ ﻛڕووﺳــﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ) 9،96ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ( و ﮔﺎرﯾﺲ ﺑێڵ ) 9،25ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ( ﻟە ﭘێﺸەوەی ﺋەون. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳە رۆدرﯾﮕﯿﺰ دوای ﭘێﺸﻜەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎش ﻟــە ﻣﯚﻧﺪﯾﺎﻟﯽ 2014ی ﺑەڕازﯾﻞ ﻟەﮔــەڵ ھەڵﺒﮋاردەی ﻛﯚڵﯚﻣﺒﯿــﺎ ،ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳــﺘێﻚ ﻛە ﺑەھﺎﻛەی 80ﻣﻠﯿــﯚن ﯾﯚرۆ ﺑﻮو ﻟە ﯾﺎﻧەی ﻣﯚﻧﺎﻛﯚی ﻓڕەﻧﺴــﯿﯿەوە ھێﻨﺎﯾە ﯾﺎﻧەﻛەﯾەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﭼﺎﭬﯽ ھێﺮﻧﺎﻧﺪﯾﺰی ﻛﺎﭘﺘﻨﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەی ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ،ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ 5ﮔﯚڵﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪی رﻛﺎﺑەری ،ﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎدﮔﺎرﯾﯿە ﻟەﻻی. ﭼﺎﭬﯽ 35/ﺳــﺎڵ /ﻛﯚﺗﺎی ﺋەم وەرزە دوای 17ﺳﺎڵ ﯾﺎرﯾﻜﺮدن ﻟە رﯾﺰی ﺗﯿﭙﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ،روو ﻟە ﯾﺎﻧەی ﺳــەدی ﻗەﺗەڕی دەﻛﺎت و ﻟەوێ درێﮋە ﺑە ﻛﺎرواﻧﯽ وەرزﺷﯽ دەدات. ﭼﺎﭬــﯽ ﻟــە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿــﺪا رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎدﮔﺎری ﺟێﮫێﺸﺘﻨﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە دەﺑێﺖ ﻛە ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 11ﺳﺎڵﯿﯿەوە ﺗێﯿﺪا ﯾﺎری دەﻛﺎت. ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوەش دا ﻛــە ﺧﯚﺷــﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎدﮔﺎرﯾﺶ ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﯾﺎﻧەﻛەی ﺑﻮو ﻟە ﯾﺎرﯾﯽ ﻛﻼﺳﯿﻜﯚی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴــﭙﺎﻧﯿﺎ ﻟــە وەرزی 2010- 2011ﺑــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ 5ﮔﯚڵﯽ ﺑــێ وەم ﺑەراﻣﺒەر ﯾﺎﻧەی رﯾﺎل ﻣەدرﯾﺪ. ﺟێﯽ ﺑﺎﺳــە ﻟــەو ﯾﺎرﯾﯿــەدا ﭼﺎﭬﯽ 10ی ﮔێﻤــﯽ ﻟــە ﺧﻮﻟەﻛــﯽ 10ی ﯾەﻛەﻣﺪا ﮔﯚڵــﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧەی ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮد و دواﺗﺮﯾﺶ ﯾﺎرﯾﺰاﻧــﺎن ﺗﯿﭙەﻛەی 4ﮔﯚڵــﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯿﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد، ﻟە ﻛﯚﺗﺎﺷــﺪا ﯾﺎﻧەی ﺑەرﺷــەﻟﯚﻧە ﻧﺎﺳــﻨﺎوی وەرزەﻛەی ﺧﻮﻟﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯽ ﺋﯿﺴﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﺮدەوە.
ﻣﺎﻧﭽﺴﺘەر ﯾﻮﻧﺎﯾﺘﺪ ھەوڵﯽ ﮔەڕاﻧەوەی رۆﻧﺎڵﺪۆ دەدات
15
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﭼﺎﭬﯽ ﺧﯚﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎدﮔﺎری ﻟەﮔەڵ ﺑەرﺷەﻟﯚﻧە ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺋەﻛﺮەم
وەرزش
ﻛﻮﻟﺘﻮور
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎر :ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن
ﻛﺘێﺒﯽ ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑەرھەﻣﯽ ﺳێ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی درێﮋە ﻟە ﺳێ ﻛﺎﺗﯽ ﺟﯿﺎوازدا ﻟەﺳەر ﺳێ ﮔﺮووﭘﯽ ﻧﺎڕێﻜﺨﺮاو ﻛە ﻟە ﺋێﺴﺘەدا و ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗﯽ ،ﻧﺎوﯾﺎن دەﻧێﻢ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ڕەﻧﮕە ﻟە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﺧﻮدی ﺋەم ﻧﺎوﻧﺎﻧە ﺑﺨەﻣەوە ژێﺮ ﭘﺮﺳﯿﺎر و ﮔﻮﻣﺎﻧەوە.
ﻋﺎدل ﺑﺎﺧەوان ،ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە ﺑﯚ ﺳێ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ دەﻛﺎت
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻛﺘێﺒە ﻧﻮێﯿەﻛەم ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣەﻋﺮﯾﻔەﯾەﻛﯽ ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﯿە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەی ﻏەزەﻟﻨــﻮوس ،زﻧﺠﯿﺮە ﻛﺘێﺒێﻜﯽ د. ﻋﺎدل ﺑﺎﺧەوان ،ﻟە ژێﺮ ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی
ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ،ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی زەﺑﺮوزەﻧﮓ ،ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺋﺎﯾﻦ و ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑو دەﻛﺎﺗەوە.
ﺳــەرﺟەﻣﯽ ﺋــەو ﻛﺘێﺒﺎﻧــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﺎﻧەی ﻋــﺎدل ﺑﺎﺧەواﻧە ﺑــﯚ ﺑﺰووﺗﻨەوە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟــە ﻣﺎﻧﮕــﯽ داھﺎﺗــﻮودا ﯾەﻛــەم ﺑەرﮔﯽ ﺋەو زﻧﺠﯿــﺮە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﯾــە ﺑەﻧﺎوی ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﯿە ﺑﯚ ﺳێ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا :ﺑﺰووﺗﻨەوەی
ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮان ،ﺑﺰووﺗﻨەوەی ژﻧﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻻوان ،ﺑــو دەﺑێﺘەوە. د .ﻋــﺎدل ﺑﺎﺧەوان ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوە دەدات ﻛە ﻣەﯾﺪاﻧﯽ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی ﺋــەم ﻛﺘێﺒــە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و ﻧﯿــﺎزی ھەﯾە ﻟە داھﺎﺗــﻮودا ﻓﺮاواﻧﺘــﺮی ﺑﻜﺎﺗەوە ﺑﯚ ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن، رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜە ،ﺳــەرﮔەرﻣﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛــﻢ ﺑﯚ
ﺳەﻧﺘەری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓەڕەﻧﺴﯽ ﺑﯚ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە زاﻧﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەم ﺋﯿﺸــﻜﺎﻟﯿﯿەﺗەوە ھەﯾــە .ﺋەﮔــەر ﺑﺘﻮاﻧــﻢ ﺋــەم ﺳەﻧﺘەرە ﻧﯿﺸــﻤﺎﻧﯿﯿە ﻗەﻧﺎﻋەت ﭘێ ﺑﻜەم ،ﺋﯿﺘﺮ ھەﻣﻮ دەرﮔەﻛﺎن ﺑــﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە دەﻛﺮێﻨەوە .ﮔﺮﻓﺘەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە 380ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚﮔﯽ ﻓەڕەﻧﺴﯽ، ﻟەﺳــەر ﭘێﻨﺞ ﭘﯚﺳﺖ ﭘێﺸﺒڕﻛێ دەﻛەن ،دەﺑێــﺖ ﭘڕۆژەﻛەی ﺗﯚ ھێﻨﺪە ﺑەھێــﺰ ﺑێﺖ ﻛە ﺟێﮕەی
دﻛﺘﯚر ﻋــﺎدل ﺑﺎﺧــەوان ﻟە ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ،ﻛﯚﻣەڵێﻚ زاﻧﯿﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺘێﺒــە ﻧﻮێﯿەﻛەی دەﺧﺎﺗــە روو و ھﺎوﻛﺎت ﺑﺎس ﻟە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾــﯽ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی ﺋەم ﻛﺘێﺒــە دەﻛﺎت ،ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﭘێﻨﺎﺳەی ﻧﻮێﯽ ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳﯿﺪا، ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾــەك ھﯿــﭻ ﺑــەدەر ﻧﯿﯿە ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەت و ﺑﺰووﺗﻨەوەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﺶ ﻟــەو ﺳــﻮێﻨﮕەﯾەوە دەﺧﺎﺗە ﻧــﺎو ﺑﺎزﻧــەی ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن و رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﯽ ﻧــﻮێ ،ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا دەرەوەی ﻧﺎﺟﻮوڵێﺘــەوە و ڕووﺑەرێــﻚ ﻧﯿﯿــە ﺑەﻧــﺎوی ﻧﺎﺳﯿﺎﺳــﯽ. ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﺋێﻤــە ﭼــــــﻮارﭼێﻮەﯾـــــەﻛﯽ ”ﺋەﻛﺸــﻦ“ﻣﺎن ھەﯾــە ﻛە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮان ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﻟەﻧێــﻮ ﺋــەم ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﻛﺎﺗﯿﮕﯚرﯾﯿــەك ﻟــە ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﻣﺎن ھەﯾــە. داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯿﺎن ﺑەﺳەر ﭼەﻧﺪ ﭘێﮕەﯾەﻛﺪا ،وەزﯾﻔەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن داﺑەش دەﻛﺎت“.
ﻟەﺳەر ﺳێ ﮔﺮووﭘﯽ ﻧﺎڕێﻜﺨﺮاو ﻛە ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا و ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗﯽ ،ﻧﺎوﯾﺎن دەﻧێﻢ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ و ڕەﻧﮕــە ﻟــە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ﺧﻮدی ﺋەم ﻧﺎوﻧﺎﻧە ﺑﺨەﻣەوە ژێﺮ ﭘﺮﺳــﯿﺎر و ﮔﻮﻣﺎﻧەوە .ﺋەو ﺳــێ ﮔﺮووﭘەش ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮان و ژﻧﺎن و ﻻوان .ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛﺎن ،ﺑەﺷێﻮەی ﭘﭽڕﭘﭽــڕ و ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﻛﺎت و ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺟﯿــﺎوازدا ،ﭼەﻧﺪ ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﻟێ ﺑو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﺑەم ﻟەم ﻛﺘێﺒەدا ﻛﯚی ھەرﺳێ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛە ﺑو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﻣێــﮋوو و رووﺑــەری ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﻛەت ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ،ﯾﺎ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛــﯽ زﯾﺎﺗﺮت ﭘێ داوە و ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺖ ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﻧــﺎو ﺑﺎزﻧــەی ﺋەو ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾە؟
ﺑﯚ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە زاﻧﺴﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەم ﺋﯿﺸــﻜﺎﻟﯿﯿەﺗەوە ھەﯾــە .ﺋەﮔــەر ﺑﺘﻮاﻧــﻢ ﺋــەم ﺳەﻧﺘەرە ﻧﯿﺸــﻤﺎﻧﯿﯿە ﻗەﻧﺎﻋەت ﭘێ ﺑﻜەم ،ﺋﯿﺘﺮ ھەﻣﻮ دەرﮔەﻛﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە دەﻛﺮێﻨەوە .ﮔﺮﻓﺘەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺳێﺴەد و ھەﺷﺘﺎ ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚﮔﯽ ﻓەڕەﻧﺴﯽ ،ﻟەﺳەر ﭘێﻨﺞ ﭘﯚﺳﺖ ﭘێﺸــﺒڕﻛێ دەﻛــەن ،دەﺑێﺖ ﭘڕۆژەﻛــەی ﺗﯚ ھێﻨــﺪە ﺑەھێﺰ ﺑێﺖ ﻛە ﺟێﮕەی ﺧــﯚی ﻟەﻧێﻮ ﺋــەو ﭘێﻨــﺞ ﻛەﺳــەدا ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛــە دەﮔەﻧە ﻛﯚﺗﺎﯾــﯽ ،ﺋەﻣەش ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺑەم ﻣەﺣﺎڵﯿﺶ ﻧﯿﯿە. ﻟە ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﺘێﺒەﻛەﺗﺎﻧﺪا ﺑﺎﺳــﺘﺎن ﻟــەوە ﻛــﺮدووە ﻛــە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳــﺎﻧەﺗﺎن ﺑﯚ ﺳێ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻛﺮدووە ،ﻟەو ﻧﺎوەدا ﺑﺰووﺗﻨەوەی
ﻛﺘێﺒﯽ ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ھەﻣــﺎن ﻛﯚﻛــﺮاوەی وﺗﺎر و ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵەﺗﺎﻧە ﻛە ﻟە ﮔﯚﭬــﺎر و رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا ﺑەﭼﺎﭘﺘﺎن ﮔەﯾﺎﻧــﺪووە ،ﯾﺎن ﭘــڕۆژە و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە و ﺑەﺷــێﻮەی ﻛﺘێﺐ ﻛﺎرﺗﺎن ﻟەﺳەر ﻛﺮدووە؟ ﻛﺘێﺒــﯽ ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺑەرھەﻣﯽ ﺳــێ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی درێﮋە ﻟە ﺳێ ﻛﺎﺗﯽ ﺟﯿﺎوازدا
ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ ﻧﻮێ ،ﻟە دەرەوەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا ﻧﺎﺟﻮوڵێﺘەوە و ڕووﺑەرێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﻧﺎﺳﯿﺎﺳــﯽ. ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﺋێﻤە ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛﯽ ”ﺋەﻛﺸــﻦ“ﻣﺎن ھەﯾە ﻛە رۆﺷﻨﺒﯿﺮان ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ ﻣەﯾﺪاﻧــە ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﯿەﻛەی ﺋەم ﺳێ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﯾە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ﻟە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛــﯽ ﻧﺰﯾﻜــﺪا ﺑﺘﻮاﻧﻢ ﻓﺮاواﻧــﯽ ﺑﻜــەم ﺑﯚ ھــەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن .زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜە ،ﺳەرﮔەرﻣﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛــﻢ ﺑﯚ ﺳەﻧﺘەری ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓەڕەﻧﺴﯽ
وەك رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﺸــﺘﺎن ﺑﺰووﺗﻨەوەﯾەﻛــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ھەژﻣﺎر ﻛﺮدووە ،ﻣەﺑەﺳــﺘﺘﺎن ﺋەوەﯾە ﻛە رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﯿﺎﻧێﻜﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە و داﺑــڕاوە ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەت ،ﯾﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە رواﻧﮕەی ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳــﯿﯿەوە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووە؟ ﺋــەم ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﺗﺎن دﯾﺴــﺎن
ﺧﯚی ﻟەﻧێﻮ ﺋەو ﭘێﻨﺞ ﻛەﺳــەدا ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻛە دەﮔەﻧــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ، ﺋەﻣــەش ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿە، ﺑەم ﻣەﺣﺎڵﯿﺶ ﻧﯿﯿە“. ﺋەم زﻧﺠﯿــﺮە ﻛﺘێﺒــە ﻟەﻻﯾەن ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻏەزەﻟﻨــﻮوس ﭼﺎپ و ﺑــو دەﻛﺮێﺘــەوە ،رەوەز ﺣەﻣەﺳــﺎڵﺢ ،ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻧﺎوەﻧــﺪی ﻏەزەﻟﻨــﻮوس ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ دەدات ﻛە ﻟــە 2015/5/16 ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ،ﻟەﮔەڵ 25 ﻛﺘێﺒﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪەﻛەﯾﺎن ﺑو دەﺑێﺘەوە. ﻟەﺑــﺎرەی ﭼﺎﭘــﯽ زﻧﺠﯿــﺮە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﻛــەی ﺑﺎﺧــەوان ﻟە
دەﻣﺎﻧﺒﺎﺗەوە ﺳــەر ﭘێﻨﺎﺳــەی ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ. ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿــﯽ ﻧﻮێ ،ﻟە دەرەوەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﺪا ﻧﺎﺟﻮوڵێﺘــەوە و ڕووﺑەرێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﻧﺎﺳﯿﺎﺳﯽ .ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا، ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛــﯽ ﺋێﻤــە ”ﺋەﻛﺸــﻦ“ﻣﺎن ھەﯾــە ﻛــە ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮان ﻟە ﺧــﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﻟەﻧێﻮ ﺋــەم ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻛﺎﺗﯿﮕﯚرﯾﯿەك ﻟە ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮﻣﺎن داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾــە. ﺑەﺳــەر ﭼەﻧــﺪ ﭘێﮕەﯾەﻛــﺪا، وەزﯾﻔەﻛﺎﻧﯿﺎﺷــﯿﺎن داﺑــەش
ﻧﺎوەﻧﺪەﻛەﯾﺎن ،رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ: ”ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﭼﻮار ﻛﺘێﺐ ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ ﻛــە ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎی ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﯾەﻛــەم ﻛﺘێﺒــە و ﻟەﻻﯾــەن ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺑﺎﺳﻢ رەﺳﺎم ،دﯾﺰاﯾﻦ ﻛﺮاوە و ﺑە ﺗﯿــﺮاژی 1000داﻧە ﺑو دەﺑێﺘەوە“. ﻧﺎوەﻧﺪی ﻏەزەﻟﻨــﻮوس ﯾەﻛێﻜە
ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪە ﭼﺎﻻﻛەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺖ 45 ،ﻛﺘێﺒﯿﺎن ﻟە ﭼﺎپ داوە و ﺟﯿــﺎ ﻟە ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﻛﺘێﺐ ،ﺑﻮوە ﺑە ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﭼﺎﻻﻛﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﺋەدەﺑﯽ ﻟە ﺷــﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و وەك ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﺋەھﻠﯽ ﺑﯚ ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﻛﺘێﺒﯿﺶ ﮔﺮﻧﮕﯽ
ﺑە ﺳێ ﺑﻮاری ﺋەدەب و زاﻧﺴﺖ و ﻓەﻟﺴەﻓە دەدەن. ﻧﺎوەﻧﺪﯾــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻏەزەﻟﻨﻮوس ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت: ”ﻧﺎوەﻧﺪەﻛەﻣﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﻛﺘێﺒێــﻚ ﭼﺎپ دەﻛﺎت ﻟەﺳــەر ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻛﯚﻣەڵەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻧﻮوﺳــەرێﻜﯽ ﻛﻮردەوە ﻧﻮوﺳﺮاﺑێﺖ“.
رەوەز ﺣەﻣەﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯽ ﻏەزەﻟﻨﻮوس:
”ﻧﺎوەﻧﺪەﻛەﻣﺎن ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺟﺎرە ﻛﺘێﺒێﻚ ﭼﺎپ دەﻛﺎت ﻟەﺳەر ﺑﺰووﺗﻨەوە ﻛﯚﻣەڵەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻧﻮوﺳەرێﻜﯽ ﻛﻮردەوە ﻧﻮوﺳﺮاﺑێﺖ“.
دەﻛﺎت .ﭼەﻧــﺪ ﻛﺎﺗﯿﮕﯚرﯾﯿــەك ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟــﻜﺎون ﺑــە ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧەوە .ﺑەﺷــێﻚ ﻟە زاﻧﺴﺘە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺋەﻣﺎﻧە ﻧﺎو دەﻧێﺖ :ﺳەﮔە ﭘﺎﺳەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻢ .ﻟەم ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەدا ،ﻣﻦ ﭼەﻧــﺪ ﺑﺎﺳــﻢ ﻟەم ”ﺳــەﮔﺎﻧە“ ﻛــﺮدووە ،ھێﻨﺪەش ﺑﺎﺳــﻢ ﻟەو ﻛﺎﺗﯿﮕﯚرﯾﯿﺎﻧــەی ﺗﺮ ﻛﺮدووە ﻛە ﭘێﻜەوە و ﺑەﺟﯿﺎ ،ﺳــەرﮔەرﻣﯽ ﺷــﺘێﻜﻦ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺑەﻧــﺎوی ﻣێﮋووﮔەراﯾــﯽ .واﺗە دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎراﺳﺘەی ﻧﻮێﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾﯽ.
ﺧﺴــﺘﻨەڕووی ﺳــێ ﺑﺰووﺗﻨــەوە ﻟەﻧــﺎو ﻛﺘێﺒێﻜﺪا ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛــﯽ رەﺧﻨەﮔﺮاﻧەﯾــە ،ﯾــﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن و ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﺑﺰووﺗﻨەواﻧەﯾــە ،ﺋەﮔــەر ﺑﻜﺮێ ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﺋەوە ﺑﻜــەن ﻛە ھﯚﻛﺎر ﭼﯿﯿە ﺋەو ﺳــێ رەھەﻧﺪە ﺟﯿﺎوازەﺗــﺎن ﻟەﻧﺎو ﻛﺘێﺒێﻜﺪا ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺋﺎﯾــﺎ ﭘێﺘﺎن واﯾە ﭘەﯾﻮەﺳﺘﻦ ﺑە ﯾەﻛﺘﺮەوە؟ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﯾەﻛــەم ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻣەﻋﺮﯾﻔەﯾەﻛﯽ ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژی ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕەی
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ .ﻣﻦ ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﻛﺎرم ﻟەﺳەر ﺋەم ﺳێ ﮔﺮووﭘە ﻛــﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﻟــە ﺗﯿﯚری ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ، ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﻛە ﻣﻦ وێﻨﺎی دەﻛــەم ،ﻧﺰﯾﻜــﻦ .ﻟێــﺮەدا دەﻣەوێ ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑە ﺧﺎڵێﻜﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﺑﻜــەم .ﺋــەم ﻛﺘێﺒە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەك ﺑﯚ ﻣێﮋووی ﺋەو ﺳێ ﮔﺮووﭘە، ھەرﭼەﻧــﺪ ﺋەﻣە ﻛﺎرێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕــە ،ھەروەھــﺎ ﺗەرﺧﺎن ﻧەﻛﺮاوە ﺑﯚ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﯿﯚرﯾﯿە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎن ﻟەﺳەر ﭼﯿەﺗﯿﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ، ﺋەوەی ﻟەم ﻛﺘێﺒــەدا ھەﯾە، ڕاﭬﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜەﻛﺎﻧﯽ ھەر ﯾەﻛێﻜــە ﻟەو ﺳــێ ﮔﺮووﭘە ﻟە ﺋێﺴــﺘە و ﺋێﺮە ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا .واﺗە رووﻧﺎﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺧﺮاوﻧەﺗە ﺳەر ﮔﺮووﭘێــﻚ ﻟە ﺳــﺎﺗەوەﺧﺘﯽ ”ﺋەﻛﺸﻦ“دا ،ﻟە ﺳﺎﺗەوەﺧﺘﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێــﺪا .ﺋــەم ﻛﺘێﺒــە ﺳــەرەﺗﺎی ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ درێﮋﺧﺎﯾەﻧــە ،ﻛــە دەڵێــﻢ ﺳــەرەﺗﺎ ،ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﺋەوەﯾە ﺑﺎﺑەﺗێﻜــە ﺑــﯚ دەﯾﺒەﯾــﺖ و دوا ﻗﺴــەی ﺧﯚم ﻟــە ﺑﺎرەوە ﻧەﻛﺮدوون.
ﭘﺮۆﻓﺎﯾﻞ
د .ﻋﺎدل ﺑﺎﺧەوان ،ﻟەداﯾﮑﺒﻮوی ﺳــﺎڵﯽ 1971ه و ﻟە ﺗەﻣەﻧﯽ 27ﺳــﺎڵﯽ ﭼﻮوﺗە ﻓﺮەﻧﺴــﺎ و ﻣﺎوەی 16ﺳــﺎڵە ﻟەو وﺗە دەژی .ﺧﺎوهﻧﯽ دﮐﺘﯚراﯾە ﻟﻪ ﺳﯚﺳــﯿﯚﻟﯚژﯾﺎدا ،ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎی زاﻧﺴــﺘﻪ ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﭘﺎرﯾﺲ و ﺋێﺴﺘﺎ واﻧﻪی ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژﯾﺎ ﻟﻪ زاﻧﮑﯚﮐﺎﻧﯽ ﻓﻪرهﻧﺴــﺎدا دهڵێﺘﻪوه .ھﺎوﮐﺎت ﺗﻮێﮋهری ﯾﺎرﯾﺪهدهرە ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎی زاﻧﺴﺘﻪ ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﻪﮐﺎﻧﯽ ﭘﺎرﯾﺲ .ﯾەﮐێﮑە ﻟە ﭘﺴﭙﯚڕە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺑﻮاری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ھەر ﻟەو ﺑﻮارەوە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮐﺘێﺐ و ﻟێﮑﯚڵﯿﻨەوەی ﺟﯿﺎ ﺟﯿﺎﯾە. ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﮐﺘێﺐ و ﻟێﮑﯚڵﯿﻨەوەی ﻓﮑﺮی و ﮐﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿە ﮐە ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە: ﻋێﺮاق ﻟﻪ ﻓﻪﯾﺴــﻪﻟﻪوه ﺗﺎ ﺗﺎڵﻪﺑﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ،رۆژﺋﺎوا ﺗﯿﺮۆرﯾﺰم وهک ﺑﯿﻨﺎﮐﺮدﻧﯽ ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪ ﺗﺎﻗﯿﮑﺮدﻧﻪوهی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﻢ و ﺋﯿﺴــﻼم و ﺗﯿﺮۆرﯾﺰﻣﺪا ،ﮐﯚﺗﺎﯾﯽ ﻋﻪﻟﻤﺎﻧﯿﻪت ،ﮐﯚﻣﻪڵﮕﺎی ڕهش ،ﮐﺘێﺒﯽ ﺋﺎﯾﻦ ﭼﯿﻪ ﮐە ﻟﻪ ﻓﻪرهﻧﺴﯿﻪوه ﺑﯚ ﮐﻮردی وەرﮔێڕدراوە ،ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚژی ﺑﺰووﺗﻨەوە ﮐﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﮐﺎن. ﺑﻪﺷێﮑﯽ زۆری ژﯾﺎﻧﯽ ﺗەرﺧﺎن ﮐﺮدووە ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧﻪوه و ﺗﻮێﮋﯾﻨﻪوه و ﻧﻮﺳﯿﻦ و ﮐﯚﻧﻔﺮاﻧﺲ و ھﺎوﮐﺎت واﻧە ﮔﻮﺗﻨەوە ﻟە زاﻧﮑﯚﮐﺎﻧﯽ ﻓﺮەﻧﺴﺎدا.
ﻛﻮﻟﺘﻮور ”دەﺳــەت دەﯾەوێ ﻟە رێﮕەی ڕێﻜﺨﺮاوی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ،ﺧﻮدی ﺧــﯚی ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨێﺘەوە ،ﻧەك ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧەوەی ﻛﺎﯾەی ﻣەﻋﺮﯾﻔﯿﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ و دﻧﯿﺎﺑﯿﻨﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺳەت دەﯾەوێ ﻟە رێﮕەی ﺋەم دەزﮔﺎﯾﺎﻧەوە ﺑڵێﺖ :ﺋەوە ﻣﻨﻢ ﻛە ﺑڕﯾﺎر دەدەم ﻟەﺳەر ﺑﻮون ﯾﺎن ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚ ،ﻟەﺳەر ﻛﺎری ﺧﺮاپ و ﺑﺎش ،ﻟەﺳەر ﺋەوەی ﻛێ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎرە و ﻛێ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎر ﻧﯿﯿە“.
ﻓﺮﻣێﺴﻚ ﻣﺴﺘەﻓﺎ:
ﺷﻮان ﻛەرﯾﻢ:
ﭼﺮﻛەی ﻟە داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎر ﻟە رەﺣﻤﯽ ﻣەﺷﻘﻜﺮدن ،ﺳەرﻗﺎڵﺒﻮوﻧەوەﯾە ﺑە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﻧﺎﻣەﯾەك ﻟەﺳەر ﺳەﻛﯚ
ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ دڵﯽ ﺑەوە ﺧﯚﺷە ﺋێﻮەی ھەن ،ﺋێﻮەﯾەك ﻛە زۆرﺑەی ﺟﺎر ﻣﺎﻧﺎﯾەك دەﺑەﺧﺸﻨەوە ﺑە ﺋێﻮارەﻛﺎن
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﻧﯿﮫﺎد ﺟﺎﻣﯽ ھەﻣﻮو ﺳﺎڵێﻚ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﺷﺎﻧﯚی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ،ﺷﺎﻧﯚﻛﺎرێﻚ ڕادەﺳﭙێﺮێﺖ وﺗﺎری ڕۆژی ﺷﺎﻧﯚ ﺑﻨﻮوﺳــێﺖ ،ﺋﺎﺧﯚ ﺋەﮔەر ڕۆژێﻚ ﺋەو وﺗﺎرە درا ﺑە ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﻛﻮرد و ﻧﻮوﺳــﯽ ،ﭼﯽ دەڵێﺖ؟ ﺋەو ﭘەﯾﺎﻣە ﭼﯿﯿە ﻛە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺷﺎﻧﯚی دەﻛﺎت؟ ﺋﺎﺧﯚ ﻗﺴەﻛﺮدن ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚ ﻟەوە دەردەﭼێﺖ ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛێﺸەی ﻛﻮردﺑﻮون ﺑێﺖ ﻟە ﺷﺎﻧﯚ و ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ و ﻣﺮۆﯾﯽ رووﺑەرێﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﺘﺮی ﭘێ ﺑﺪرێﺖ؟” .وﺷــە“ ﻟەو رێﮕەﯾەوە دﯾﺪی ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎری ﻛﻮرد دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎرەﯾﺎن ﺋﺎراﺳﺘە ﻛﺮاوە. ﻣﯿﺪﯾــﺎ ڕەﺋــﻮوف ﺑێﮕــەرد ،ﻟە ﻟێﺪواﻧێﮑﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﮐە دەداﺗــەوە” :وەرن ،ﺑــﺎ ﭘێــﺶ ﺋەوەی ﻣﺮدن ﻛﯚﻣــﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە، ﻟە ژﯾﺎﻧــﺪا ﯾەﻛﻤﺎن ﺧﯚش ﺑﻮێﺖ. ﭘەﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣەﯾــەك واژۆ ﺑﻜەﯾــﻦ ﻛە ﻟە ﯾەﻛﺘــﺮ داﻧەﺑڕێﯿﻦ .وەرن ﭘێﻜەوە ﺷﺎﻧﯚﻛەﻣﺎن ﭘڕ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟە ﺟﻮاﻧﯽ و ﺑەھﺎ ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن. ﺑەﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ ﺑەڕەﻧﮕﺎری ﺋەو
ﺑﯚ ﭘێﻜەوەژﯾﺎن“. ﺑﺎﻛﯚ ﺳﯚراﻧﯽ ،ﺷﺎﻧﯚﮐﺎر ﭘێﯽ واﯾە ﺷﺎﻧﯚ ﺳەرﺟەم ھﻮوﻧەرەﮐﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ و ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ: ”ﺷــﺎﻧﯚ ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛەﺷــێﻜﯽ ﺋەﻓﺴــﻮوﻧﺎوی ﺑێ ﺳــﻨﻮورە ﻛە دەﺗﻮاﻧــﺮێ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛــﯽ ﺑﻜﺮێﺘە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿــەك ﻛــە ھەﻣــﻮو ﺑﻮارە ھەﻣەڕەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ڕاﺑــﺮدوو و ﺋەﻣێﺴــﺘﺎ و داھﺎﺗﻮو ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗەوە، ﺷــﺎﻧﯚ دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺧەﻧــﺪە ﯾﺎن
ھەﺳــﺘێﮑﯽ ﺟﯿﺎوازﺗﺮ ﻟــە ﺑﺎﮐﯚ ﻟەﺳەر ﺷﺎﻧﯚ دەدوێ و ﺑە ”وﺷە“ رادەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :ﺑﯚ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎر، ﻛﺎﺗــێ ﭘﺎﻛﮋﺑﻮوﻧــەوی رۆح و ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧــەوە ﻟــە ﺋﯿﻤﺎﻧﺪارێﺘﯽ
ﺑﺎﻛﯚ ﺳﯚراﻧﯽ:
ﺷﺎﻧﯚ ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛەﺷێﻜﯽ ﺋەﻓﺴﻮوﻧﺎوی ﺑێ ﺳﻨﻮورە ﻛە دەﺗﻮاﻧﺮێ ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛﯽ ﺑﻜﺮێﺘە ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەك ﻛە ھەﻣﻮو ﺑﻮارە ھەﻣەڕەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدوو ھەﻣﻮو ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿە ﺑﺒﯿﻨەوە ﻛە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە وەرن ﭘێﻜــەوە ﻛﺎر ﺑﻜەﯾــﻦ. ﺋێﻤە ﭘێﻜــەوە ﺟﻮاﻧﯿﻦ .ﭘێﻜەوە دەﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﮔﯚراﻧﯿﯽ ﺟﯿــﺎواز و ڕەﻧﮕﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟە ﺗﺎﺑﻠﯚ ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚدا ﺑەرﺟەﺳﺘە ﺑﻜەﯾﻦ .وەرن ﭘێﻜەوە ﺳەرداﻧﯽ ﻣﺎڵــە ھــەژارەﻛﺎن ﺑﻜەﯾــﻦ و ﺧەﻧــﺪە ﺑﺨەﯾﻨــە ﺳــەر ﻟێﻮی ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﻤﺎن. ﺳــەردەم ﺳــەدەﻣﯽ داﺑڕاﻧــﯽ ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧە ﻟــە ﺋﯿﻨﺴــﺎن ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋێﻤەی ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎرﯾﻦ ﻛە ﺑەڕۆح و ڕاﺳﺘەوﺧﯚ رووﺑەڕووی ﺟەﻣﺎوەر دەﺑﯿﻨەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ﮔﻮێﻤﺎن ﻟە ھەﻧﺎﺳەﻛەﺷــﯿﺎﻧە ﻟە ھﯚڵەﻛﺎﻧــﺪا .ﻛﺎری ﺋێﻤە ھێﻨﺪە ﺳــەﺧﺘە ،ھێﻨﺪەﯾــﺶ ﺋﺎﺳــﺎن دەﺗﻮاﻧــێ ﻛﺎر ﻟە ﺟەﻣﺎوەر ﺑﻜﺎت. ﺑﯚﯾە دەﺑێ ﭘەﯾﺎﻣەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺑەھﺎ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن دوور ﻧەﻛەوێﺘەوە. وەرن ﭘەﯾﻤــﺎن ﺑەﺧﯚﻣﺎن ﺑﺪەﯾﻦ ﺑﺒﯿﻨە ﻧەرﻣە ﺑﺎراﻧێﻚ ﺑەﺳەر ڕۆﺣﯽ ﺧەڵﻜﯿﺪا ،ﻧەك ﻟێﺰﻣە ﺑﯿﻦ ،ﺑﺒﯿﻨە ﺷﻨەﺑﺎﯾەك ﻧەك ڕەﺷــەﺑﺎ .ﻋﺎﺷﻖ ﺑﯿﻦ ﺑەراﻣﺒەر ﻧﺎﺷــﺮﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾــﺎن .ﺑڕﯾﺎری دﯾﺎﻟﯚگ و ﮔﻮێ ﻟــە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻦ ﺑﻜەﯾﻨە ﺑﻨەﻣﺎﯾەك
ﻓﺮﻣێﺴــﻜﻤﺎن ﭘێ ﺑﺒەﺧﺸــﯽ، ﺷﺎﻧﯚ ھێﻤﻨﻤﺎن دەﻛﺎت ،ھﺎوﻛﺎت دەﺗﻮاﻧێ ﺗﻮوڕەﻣﺎن ﺑﻜﺎت .ﺷــﺎﻧﯚ ھەڵﻮێﺴــﺘە ،ڕەﺧﻨەﯾە ،ﺷﯚڕﺷە، دەﺳــەﺗە ،ﻛﻮﻟﺘﻮورە ،ﺷــﺎﻧﯚ ھﻮﻧەرێﻜــﯽ ﻓﺮە ﻗەﺷــەﻧﮕە ﻛە دەﺗﻮاﻧێ ﮔﺸــﺖ ھﻮﻧەرەﻛﺎن ﻛﯚ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺷﺎﻧﯚ ھەﺳﺘﯽ ﺟﻮووی ڕاﺳﺘەﻗﯿﻨە دەداﺗە ﺑﯿﻨەرەﻛﺎﻧﯽ، ﻟــە ﮔﺮﯾﻜﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﺗــﺎ ﺋەﻣڕۆ ھەﺳﺘﯽ ڕاﺳﺘەﻗﯿﻨە دەﺑەﺧﺸێﺘە ﺑﯿﻨەرﮔەﻟێــﻚ ،ﻣەﺣﺎڵــە ﺋــەم ھەﺳﺘەی ﺷــﺎﻧﯚ ﺑەراورد ﺑﻜﺮێ ﺑــە ھﻮﻧەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺑﯚﯾە ﺷــﺎﻧﯚ ھەﻣــﻮو ھﻮﻧــەرەﻛﺎن ﻟــە ﺧﯚ دەﮔﺮێ و ھەﻣﻮو ﺋەو ھﻮﻧەراﻧەی ﻛە ﻟە داھﺎﺗــﻮودا ﻟە داﯾﻚ دەﺑﻦ، دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ﻛﯚ ﺑﻜﺮێﺘەوە، ﻛەواﺗە ﺷــﺎﻧﯚ ھەﻣــﻮو ﻛﺎت ﺑێ ﺳــﻨﻮورە ،ﺑﯚﯾە ﻣﻨﯿــﺶ ﺑەﻧﺎوی ﺷــﺎﻧﯚی ﺑێ ﺳــﻨﻮور و ﺧﯚﻣەوە ﭘﯿﺮۆزﺑﺎﯾﯿەﻛﯽ ﮔەﻟێﻚ ﺑێ ﺳﻨﻮور ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺎﻧﯚﭘﯿﺸەﻛﺎن دەﻛەم، ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ﺷﺎﻧﯚﭘﯿﺸــەﻛﺎﻧﯽ وﺗەم ﻛﻮردﺳﺘﺎن“. ﻣﺴــﺘە ﻓﺎ ، ﻓﺮ ﻣێﺴﻚ ﺑــە ﺷﺎﻧﯚﮐﺎر
وﺟــﻮود و ﮔەﺷــﺘێﻚ ﺑــە ژﯾﺎﻧﺪۆﺳﺘﯿﺪا ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺳەر ﺳەﻛﯚ ﻣەﯾﺴــەر دەﺑێــﺖ .ﭼﺮﻛەی ﻟە داﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎر ﻟە رەﺣﻤﯽ ﻣەﺷﻘﻜﺮدن ،ﺳــەرﻗﺎڵﺒﻮوﻧەوەﯾە ﺑە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚﻧﺎﻣەﯾەك ﻟەﺳــەر ﺳــەﻛﯚ .ﺑﯿﻨــەر ﺟﮕەرﮔﯚﺷــەﻣﺎﻧە .ﺋﯿﺘــﺮ ﺋــەم ھەﻣــﻮو ڕﻗە ﺑــﯚ؟ ﺋﯿﺘــﺮ ﻟەﯾەك داﭘﭽــڕان و ﻧﺎوزڕاﻧﺪﻧــﯽ ﯾەﻛﺘﺮ
ﻟە ﺗێﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻣــﺮۆڤ ﻟە ﺟﻮاﻧﯽ. ﻛﺮدﻧــەوەی دەرﮔــەی ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨــﯽ .ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﯽ و ﺧﺴــﺘﻨە ﭘێﻜەﻧﯿﻨﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﺳەردەﻣەﻛەﺗﺎن ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﻛەی ﭘﯿﺸەی ھﻮﻧەر ﺋﺎﺳــﺎن ﺑــﻮوە؟ ﺋێﻮە ﺋەو ﻣﻨﺪاڵەﺗﺎن ﻟە ڕۆﺣﺘﺎﻧﺪا ﭘﺎراﺳﺘﻮوە ﻛە ﻟە ﺗﺎرﯾﻜﯿﯽ ھﯚڵەﻛﺎﻧﺪا ﮔەﻣە دەﻛﺎت و ﭘێﻤﺎن دەڵێﺖ ژﯾﺎن ﺑﯚ وای ﻟێ ھﺎت؟ ژﯾﺎن ﺑﯚ واﯾە؟“. وەک ﺋﺎﻣﺎژەﺷﯽ ﭘێ دەدات” :ﺋێﻮە ﺑە ﺧەوﻧﯽ ﺟﻮدا و ﻣﯿﺘﯚدی ﺟﻮداوە ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺑەرﺟەﺳــﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﺘﺎﻧــﻦ ،ھەرﯾــەك ﻟــە ﺋێﻮەش ڕۆژێﻚ ﻟە ڕۆژان ﭼەﭘڵەی ﮔەرﻣــﯽ ﺑﯿﻨــەری ﺑﯿﺴــﺘﻮوە، ﺋــەو ﭼەﭘڵەﯾــەی ﺋﯿﺪﻣﺎﻧﻤــﺎن دەﻛﺎت ﺑە ﻧﻤﺎﯾﺸــﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑە ﭼەﭘڵەی ﮔەرﻣﺘــﺮ و درێﮋﺗﺮ .ﺑﯚ ﺋەوەش ﺷــەوﻧﺨﻮوﻧﯽ و ﮔەڕان و ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوە و ﺟﯿﮫﺎﻧﺒﯿﻨــﯽ ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳــﺘﺎﻧەﻣﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺷــﺎﻧﯚﻛﺎر دەزاﻧێﺖ چ ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧێﻜــە و چ ﭼێﮋێﻜــە
ﭼەﭘڵــەی دوای ﻧﻤﺎﯾﺸــێﻜﯽ زﯾﻨﺪوو .ﻣﺎﻧﺪوو ﻧەﺑﻦ“. ﺳﺪﯾﻖ ﻋەزﯾﺰ ﭘێﯽ واﯾە ،ﺋەوەی ﻟە رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚدا دەﮔﻮﺗﺮێﺖ و دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھﯿﭻ ﻣﯿﺪﯾﺎ رەﺋﻮوف ﺑێﮕەرد:
وەرن ،ﺑﺎ ﭘێﺶ ﺋەوەی ﻣﺮدن ﻛﯚﻣﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە، ﻟە ژﯾﺎﻧﺪا ﯾەﻛﻤﺎن ﺧﯚش ﺑﻮوێﺖ .ﭘەﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣەﯾەك واژۆ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ داﻧەﺑڕێﯿﻦ ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﭘﺎﺳﺎوێﻚ ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﯽ دەزﮔە ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺗەﻧﮕﮋە و ﺑێ ﺑەھﺎﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻮدی ﺷﺎﻧﯚ ﻟە ژێﺮ ﺳﺎﯾەی ﺋەواﻧﺪا. ﻋەزﯾﺰ ﺑﯚ ”وﺷە“ رووﻧﯽ دەﮐﺎﺗەوە: ”ھەﻣﯿﺸە ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان ﺷﺎﻧﯚ و دەﺳــەت ﯾﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان دەﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردی و ﻣەﻋﺮﯾﻔە، ﺑە ﺷﺎرە ﻟﻤﺎوﯾﯿەﻛەی ﻧﺎو رۆﻣﺎﻧﯽ ﺷــﺎری ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎ ﺳــﭙﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ
ﺳﺪﯾﻖ ﻋەزﯾﺰ:
ﺋەوەی ﻟە رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚدا دەﮔﻮﺗﺮێﺖ و دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھﯿﭻ ﻧﯿﯿە ﺟﮕە ﻟە ﭘﺎﺳﺎوێﻚ ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﯽ دەزﮔە ﺷﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ؟ ﻛە ھەﻣﻮو ﻟــە رەﺣﻤﯽ ﯾەك داﯾﻜــەوە ھﺎﺗﺒێﺘﯿﻨە ﻧﺎو ژﯾﺎﻧەوە. ﻟەﺳەر ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺗەﺧﺘەﯾەك ﻛە ﻧﺎوی ﺷــﺎﻧﯚﯾە ﻟە داﯾﻚ ﺑﯿــﻦ .ﺑﯚ ﺋــەم ﺧﯿﺎﻧەﺗە ﻟە ﺧﻮﺷﻚ و ﺑﺮاﻛﺎﻧﻤﺎن؟“. ﺑﺎﺳﯽ ﺗەﺑﺎﯾﯽ و ﭘەﯾﺎم دەﻛەﯾﻦ، ﺑﺎﺳﯽ ﺷــەوﻧﺨﻮوﻧﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎن
دەﻛەﯾــﻦ و ﺋــﺎزار و ﺧەﻣــە ھﺎوﺑەﺷــەﻛﺎﻧﻤﺎن دەﻛەﯾــﻦ، وەﻟــێ ڕێــﺰی ﻣﺎﻧﺪووﺑــﻮون و ﺷەوﻧﺨﻮوﻧﯽ و ﺧەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﺎﮔﺮﯾــﻦ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﯿﺎﻧﺒﯿﻨﯿﻦ .ﺑﺎ ﺑە ﺋﯿﻤﺎﻧﺪارﯾﯽ و ﺑــڕوای ﺗەواوە و ﺷــﺎﻧﯚﻧﺎﻣەﻛﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻜەﯾﻦ. ﻟە ﯾــﺎدی ﻧەﻛەﯾﻦ ﻛــە ﻧەوەی ھەﻣﻮو ﺋەو دەﻗە ﻧﻮوﺳــﺮاواﻧەی ﻛەﺳــێﻜﯿﻦ ﺑە ﺷــەوﻧﺨﻮوﻧﯽ و ﺧەﻣەوە ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻛﺮدووﯾﻦ. ﺑﺎ ﻓێﺮی ﺷەڕێﻜﯽ ﺟﻮاﻣێﺮاﻧە ﺑﯿﻦ ﺑﯚ ژﯾﺎن ،ﺑﯚ ﺷــﺎﻧﯚ و ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﯾەﻛﺘﺮ“ ﻓﺮﻣێﺴﮏ وای ﮔﻮوت. ﺷﻮان ﻛەرﯾﻢ ،ﺷﺎﻧﯚ وەک ھێﺰێﮑﯽ ﺟﻮاﻧﯿﺒەﺧــﺶ دەﺑﯿﻨێــﺖ ﺑــﯚ
ﺑەﺧﺘﯿــﺎر ﻋەﻟﯿﯽ دەﺷــﻮﺑﮫێﻨﻢ، ﺋەو ﺷــﺎرەی ﻛــە ﺟﻮاﻧﯽ و ﭼێﮋ و ﺋەﻓﺴــﺎﻧەی ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﻟە رۆﺣﯽ ﺟەﻻدەﺗﯽ ﻛﯚﺗﺮدا دەﺳڕێﺘەوە و ﺑە ﻧەﺷﺎزﺗﺮﯾﻦ ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ رﯾﺘﻤﯽ ﻣﯚﺳﯿﻘﺎ ﮔﻮێﻜﺎﻧﯽ رادەھێﻨﻨەوە، ﺟەﻻدەﺗێــﻚ ﻛە ﺑە ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎی ﻣــﯚزارت و ﺑﺘﮫﯚﭬــﻦ و ﭬﺎﮔﻨەر ﭘەروەردە ﻛــﺮاوە ،دەﯾﺨەﻧە ژێﺮ ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ دوور و درێــﮋی ﻛــﯚرس و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ،ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻓێڕﺑێﺖ ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﻣﯚﺳــﯿﻘﺎ ﻟە ﺑﺎرێﻜــﯽ ﺷــەواﻧەدا ﺑﮋەﻧێﺖ ﺑﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗــە ﺳــەﻣﺎﻛەرەﻛﺎن ،ﺋەﻣە ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێﻮان دەﺳــەت و ﻣەﻋﺮﯾﻔەﯾە ،ﻧێﻮان دەﺳــەت و ﻛﺎﯾە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧە“. ”دەﺳەت ھەﻣﯿﺸە ﻟە ڕێﮕەی ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﭘێﻮەﻧــﺪی و ﺗﯚڕی و
ھﻮﻧــەر و ﭘــڕۆژەی ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ، ﺧەرﯾﻜﯽ ﺑــە ﺋەﻓﺴــﺎﻧەﻛﺮدﻧﯽ دەﺳــەﺗﻦ ،ﻛﺎرﯾﺎن ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻧﺎﺷــﯿﺮﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن وەك ﺟﻮاﻧــﯽ، ﺑﺎﺑەﺗــە ﻧﺎﻣەﻋﺮﯾﻔﯿﯿــەﻛﺎن وەك ﻣەﻋﺮﯾﻔــە .ﺋــەم دەزﮔﺎﯾﺎﻧــە ﻟە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺷــﻜڵﯽ و رووﻛەﺷــﺪا ﺑەھﻮﻧــەرەوە دەﺑﯿﻨﺮێــﻦ ،وەك ﺋەوەی )ﻛﺘﺎﺑﻨﺎ. ﻛﺘﺎﺑﻜــﻢ( ﻧــەك وەك دەزﮔەﯾەك ﻛە ﻟەﻧﺎو ﻛﺎﯾــە ﻣەﻋﺮﯾﻔﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺴﻮوڕێﻨەوە“. ﻟە درێــﮋەی ﻧﺎﻣەﮐەﯾــﺪا دەڵێ: ”ﺧــﺎوەن ﭘــﻼن و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧە ﺑﻦ ﺑﯚ ﺷــﺎﻧﯚی ﺋەﻣڕۆ .ﺑﯚﯾە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە رێﮕەی وﺗﺎرﯾﻚ ﺑﯚ رۆژی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ﯾﺎن ﻧﻤﺎﯾﺸێﻚ ﺑﯚ ﺋەو ﯾﺎدە، دەﯾﺎﻧــەوێ ﺳــەرﻟەﻧﻮێ ﭘێﮕە و ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەھﻮﻧەر ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪەﻧەوە .ﺋــەوەی ﻣﻦ ﺗێ ﺑﮕەم، دەﺳــەﺗﯽ ﻛــﻮردی و دەزﮔە ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎن ڕێﮕﺮن ﻟە ﺑەردەم ﻣەرﮔﯽ ﺷــﺎﻧﯚدا ،ﺋەﮔەر ﺷــﺎﻧﯚ ﻣﺮدﺑێﺘﯿــﺶ ،ﺋــەوان ﺑەھەﻣﻮو ھێﺰێﻜەوە ﺑەرﮔــﺮی ﻟە ﻧەﻣﺮی و زﯾﻨﺪووﯾەﺗــﯽ ﺷــﺎﻧﯚ دەﻛەن، ﺋەﮔــەر ﺧﯚﯾﺎن ﺟــﺎڕی ﻣەرﮔﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ڕاﺑﮕەﯾەﻧﻦ ،ﺋــەوا دەﯾﺎن
ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗــﯽ و ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەدوێ” :ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗــﯽ دڵﯽ ﺑەوە ﺧﯚﺷــە ﺋێﻮەی ھەن، ﺋێﻮەﯾەك ﻛە زۆرﺑەی ﺟﺎر ﻣﺎﻧﺎﯾەك دەﺑەﺧﺸــﻨەوە ﺑە ﺋێــﻮارەﻛﺎن. ﺋەﮔەر ﺑەوردی ﺳەﯾﺮی ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸــﯽ ﺷــﺎﻧﯚی ﺑﻜەﯾــﻦ، دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺑەرﺟەﺳــﺘەﻛﺮدﻧێﻜﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﺧەوﻧێﻜﯽ ﺟﻮاﻧە ،واﺗﺎ ﻟە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗﺪا ﺋێــﻮە ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣەﺑەﺳــﺖ و ﺧەوﻧێﻜﯽ ﺟﻮاﻧﻦ، ﺋەﮔــەر دﻧﯿﺎ ﺑەﻣﺎﻧــﺎ ﺋەﯾﺪﯾﺎﻛەی داﺑەش ﺑﻜەﯾﻨەوە ﺑەﺳــەر ڕەش و ﺳــﭙﯿﺪا ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺋێﻮە ﻟە دووەﻣﺪان ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا ڕۆژ ﺑەڕۆژ ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﺘــﺎن زﯾﺎد دەﺑﻦ
ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ و زاﻧﺴــﺘەوە ،دەﯾەوێ ھەﻣﻮو ﺷــﺘﯿﻚ وەك ﺣەﻗﯿﻘەت ﺑﺒﯿﻨﺮێــﺖ ،ﯾﺎن ﺋــەوەی ھەﻣﻮو ﺷــﺘەﻛﺎن وەك ﺣەﻗﯿﻘــەت ﺗێﭙەڕێﻨێﺖ ،ﻧﺎﺷــﺮﯾﻨەﻛﺎن وەك ﺟﻮان ،ﻧەﺑــﻮوەﻛﺎن وەك ﺑﻮون، ﺧﺮاﭘەﻛﺎن وەك ﺑﺎش ،ﻧﺎﺷــﺎﻧﯚﻛﺎر وەك ﺷــﺎﻧﯚﻛەری داھێﻨــەر. دەﺳەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەم ﺟﯚرە ﻓﻠﺘەرەﯾە ﻛە ﻟە رێﮕەﯾەوە دەﺳــﺘﻜﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮاﻧــﺎی ﺣەﻗﯿﻘەﺗــﯽ ھەﯾە ،ﺑەﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧێ ﭼەواﺷــەﻛﺎری ﻟە رای ﮔﺸﺘﯿﺪا ﺑﻜﺎت .دەﺗﻮاﻧێ ﺑەﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﭘێﻤــﺎن ﺑڵێــﺖ ﺋــەوەی ﺋێﻤە دەﯾﻜەﯾﻦ ﺣەﻗﯿﻘەﺗــە و ﺋەوەی ﺋێﻮە دەﯾڵێﻦ دوورە ﻟە ﺣەﻗﯿﻘەت، ﺋەوەی ﺋێﻤە دەﯾﻜەﯾﻦ ﺷــﺎﻧﯚﯾە، ﺋەوەی ﺗﯚ دەﯾڵێﺖ ﺗەﻧﯿﺎ ﻗﺴەﯾە“ ﺳەدﯾﻖ ﻋەزﯾﺰ وای ﮔﻮت. ﻋەزﯾﺰ رەﺧﻨە ﻟە دەزﮔﺎ ھﻮﻧەری و ﺷــﺎﻧﯚﯾﯿەﮐﺎﻧﯽ ﺣﺰب دەﮔﺮێﺖ و ﭘێــﯽ واﯾــە ﺋــەوان ﺋەرﮐﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەوە ﺑەڕێ دەﮐەن و دەڵێ” :ﺋەم دەزﮔﺎﯾﺎﻧە ھەﻣﯿﺸــە ﺑە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺳــﻮﻧەﺗﯽ و ﺳــﺎدە و ﺳــﺎﻛﺎر و ﺷــﻜڵﯿﯿەوە ﺧەرﯾﻜــﻦ ،ﻧــەك ﻗﻮوڵﺒﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻣەﻋﺮﯾﻔﯿﯿﺎﻧە ﺑەﻧﺎو ﺟﻮاﻧﯽ و ﺑەھﺎﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚدا. ﻟــە ﻧــﺎو دەﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺷــﺎﻧﯚ و ڕێﻜﺨــﺮاوی ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان، دەوری ﺋــەو ﻓﻠﺘەراﻧــە دەﺑﯿﻨﻦ ﯾــﺎن ﺋــەو دەزﮔەﯾــە دەﺑﯿﻨﻦ ﻛــە ﻟەﺑــﺮی ﺑــە ﺑەھﺎﻛﺮدﻧــﯽ
ڕاوێﮋﻛﺎر و ﻣﺸــەﺧﯚر ﺑەﺳــەر ﺷــﺎﻧﯚی ﻛﻮردﯾﯿەوە ﺑێﻜﺎر دەﺑﻦ. ﺋەم ﻛەﺷــەی ﻛە ﺧﻮڵﻘێﻨﺮاوە ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ،ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧﯚﯾﺎﻧە، ﻧەك ﺷﺎﻧﯚ“. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ” :ﻛێﺸــەی ﺷﺎﻧﯚﻛﺎر ﻟەﮔەڵ دەﺳــەت ،ﻛێﺸەﯾەك ﻧﯿﯿە ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺗــﺎك و ﺷەﺧﺲ ﯾﺎن ﻛەﺳێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻟەﻧﺎو دەزﮔە ﺷﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﺑەڵﻜﻮ ﻛێﺸــەﯾە ﻟەﮔــەڵ ﻣەﻋﺮﯾﻔەدا، ﻛێﺸەﯾە ﻟەﺳــەر ﻋەﻗڵێﻜﯽ ﻛﺎرا، ﻛێﺸــەﯾە ﻟەﺳــەر ھﻮﻧەرێﻚ ﻛە ﭘەﯾﻮەﺳــﺘە ﺑە دواڕۆژی ﻣﯿﻠﻠەت و ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەوە ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﺷﺘەﻛﺎن وەك ﻛێﺸەی ﺷەﺧﺴﯽ وەردەﮔﯿﺮێــﺖ ،ھﯚﻛﺎرەﻛــەی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻣەﻋﺮﯾﻔــەی ﺋەواﻧەن ﻛە ﻟەو دەزﮔﺎﯾﺎﻧەدا ﻛﺎر دەﻛەن، ھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﺋەوەﯾــە ﺋەو ﺑﺮادەراﻧە ھﺎوﺗەﻣەن و ھﺎوڕی و ھﺎوﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚن“. دەﮐﺎﺗــەوە: دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ ”دەﺳــەت دەﯾەوێ ﻟە رێﮕەی ڕێﻜﺨــﺮاوی ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧەوە، ﺧﻮدی ﺧﯚی ﺑەرھەم ﺑﮫێﻨێﺘەوە، ﻧــەك ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧەوەی ﻛﺎﯾەی ﻣەﻋﺮﯾﻔﯿﯽ ﺷــﺎﻧﯚﯾﯽ و دﻧﯿﺎﺑﯿﻨﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺷﺎﻧﯚدا ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺳەت دەﯾــەوێ ﻟــە رێﮕــەی ﺋــەم دەزﮔﺎﯾﺎﻧەوە ﺑڵێﺖ :ﺋەوە ﻣﻨﻢ ﻛە ﺑڕﯾﺎر دەدەم ﻟەﺳــەر ﺑﻮون ﯾﺎن ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚ ،ﻟەﺳــەر ﻛﺎری ﺧﺮاپ و ﺑﺎش ،ﻟەﺳەر ﺋەوەی ﻛێ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎرە و ﻛێ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎر ﻧﯿﯿە“.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺷﺎﻧﯚﻛﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻣﺮۆﯾﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
17
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
رووﻧــە ﻟــەم زەﻣەﻧﯽ ﺷــەڕ و ﻧﺎﺋﺎراﻣﯿﯿــەی دەوروﺑــەر و ﻧﺎوﭼەﻛەدا ،زۆر ﺳەﺧﺘە ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻧﺎوەﻛــﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨﯿﻦ ،ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ﺋەﺳــﺘەم ﻧﯿﯿە و دەﺑێﺖ ھەﻧﮕﺎو ﺑﻨﺮێــﺖ ﺑــﯚ ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ، ﺳــەرەﺗﺎ ﻣﺮۆڤ دەﺑێﺖ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾــﺪا ﺑﻜەوێﺘــە ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ و ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻟەوێﻮە ﺳﺎف ﺑﻜﺎت ﺑەﻧﯿەﺗﯽ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ ،ﺑﯚﯾە ﺑە ﺳﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟە رێﻨﻮێﻨــﯽ و راھێﻨەراﻧﯽ ﺋەم ﺑﻮارە ،ﭼەﻧــﺪ ﺧﺎڵێﻚ دەﺧەﯾﻨە ڕوو: .1زوو ﻟەﺧــەو ھەﺳــﺘﺎن، ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺧﯚرھەﺗﻨﺪا ھەﺳﺘە و ﻟەﮔەڵ ﺧﻮدای ﺧﯚت ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﺒەﺳﺘە ،وەرزش ﺑﻜە و ﺳﻮﭘﺎﺳــﮕﻮزار ﺑە ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﺖ ﺧﯚرھەﺗﻦ ﺑﺒﯿﻨﯿﺖ. .2ﺑەرﻧﺎﻣەﯾەﻛــﯽ دروﺳــﺖ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ رۆژاﻧەت داﺑﻨێ ،ﺑەﺟﯚرێﻚ
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻛﻮرد ﻣﯿﺮزا
ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻧﺎوەﻛﯽ ﻛﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ )ﻛﺎرﻛﺮدن ،وەرزش، ﻧﺎﻧﺨــﻮاردن ،ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوە و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﺧێﺰاﻧەﻛەﺗﺪا دﯾﺎری ﺑﻜەﯾﺖ. .3ﺧﯚت ھــﺎوﻛﺎر و ﺑڕﯾﺎردەری ﺧﯚت ﺑە ،ﺋەوە ﺧﯚﺗﯽ دەزاﻧﯿﺖ دەﺑێ ﺑــە چ رێﮕەﯾەﻛﺪا ﺑڕۆﯾﺖ، ﻛەواﺗە ﺧــﯚت رێﮕەﻛە دﯾﺎری ﺑﻜە ﻧەك ﻛەﺳــﯽ ﺗــﺮ ،ﻟە ﯾﺎدت ﻧەﭼێــﺖ ﺧەڵﻜــﯽ دەﺗﻮاﻧــﻦ ﻟەﮔەڵﺖ رێ ﺑﻜــەن ﺑەھەﻣﺎن رێﮕەدا ،ﺑەم ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ رێﮕەﻛەت ﻟێ ﺑﮕﯚڕن. .4رێﺰ ﻟە ﺳەرﺟەم زﯾﻨﺪەوەراﻧﯽ ﺳــەرزەوی ﺑﮕﺮە ،ﺑــە ﻣﺮۆڤ و ﺋﺎژەڵ و دار و درەﺧﺘەوە ،ﭼﻮﻧﻜە زەوی ﭼﯚن ھﯽ ﺗــﯚی ﻣﺮۆﭬە، ﺋﺎواﯾﺶ ھﯽ ﺋــﺎژەڵ و رووەﻛە، ﻛەواﺗــە ﻣەﺑەرە ھەڕەﺷــە ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەوان. .5راھﺎﺗﻦ و ﺗێﻜەڵﺒﻮون ﻟەﮔەڵ ﺳﺮوﺷــﺖ وەك ﺋەوەی ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﺋێﻤە ،ﻧەك ﺑەﺷێﻜﯽ داﺑڕاو و ﺟﻮدا ﺑێﺖ.
رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح
ﻧەوت
و
ﺧەڵﻚ راﮔەﯾەﻧــﺮاوی ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺳــﺎﻣﺎﻧە وەزارەﺗــﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿە ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دواﺗﺮ ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑــﯚ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ،ﻟــەو ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەدا و ﻟەﮔــەڵ ھەﺑﻮوﻧﯽ ) (7. 5ﺗﺮﻟﯿﯚن ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ ﻟە ﯾەدەﮔﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ،ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێــﺖ ﻟــە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2017دا ،ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ ﺑڕە ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﮕﺎت. ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿــەوە ﺗﻮرﻛﯿــﺎ وەك ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﺑەﻛﺎرﺑەری ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا، ﻛڕﯾﺎرێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﮔﺎزی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺖ، وەك ﺋەوەی وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی ﺑــﯚ دەﻛﺎت ،ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە ﭘێﻜﺮاوﺗﺮ دەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾەوێ ﻓﺮەﭼەﺷﻨﯽ ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺑەدەﺳﺘﺨﺴﺘﻨﯽ ﮔﺎز ﻣﺴــﯚﮔەر ﺑــﻜﺎت و ﻟــەو رێﮕەﯾــەوە ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ وزەی وﺗەﻛە ﭘﺎرێﺰراوﺗﺮ دەﺑێﺖ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ ﺋەﻧﮕﻠﯚﺗﻮرﻛــﯽ ﻟــە ﭼەﻧــﺪ ﻛێڵﮕەﯾەﻛــﯽ وەك ”ﺗەﻗﺘــەق، ﺑﻨەﺑــﺎوێ ،ﺗﺎوﻛــێ و ﻣﯿــﺮان“ دەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔﺎز ﻛــﺮدووە، ھەروەك ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی داﻧﺎﮔﺎز ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔﺎزی ﻛێڵﮕەی ﻛﯚرﻣــﯚر ﺑەردەواﻣــە و ﮔﺎزەﻛە ﻟــە رێﮕــەی ﻟﻮوﻟەﯾەﻛﯽ 176 ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮﯾﯿەوە ﺑﯚ وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎی ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﮔﻮازرێﺘــەوە ،ﮔﺎزی ﻛێڵﮕەی ﺳــﯿﻤێڵﯿﺶ ﻟــە رێﮕــەی ﻟﻮوﻟەﯾەﻛــﯽ 50ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮﯾﯿەوە ﺑــﯚ وێﺴــﺘﮕەی ﻛﺎرەﺑﺎی دھﯚك
و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛــە ﺋەوەﯾــە دوای ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯚڕە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟﻮوﻟەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوە ،ﭘﺎﺷﺘﺮ ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﻟﻮوﻟــە ﮔﺎزاﻧە ﺑە ھێڵﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎز ﺑﺒەﺳــﺘﺮێﻨەوە ،ﻛــە ﻟــە ﺧﺎڵﯽ ﺳــﻨﻮوری ﻓﯿﺸﺨﺎﺑﻮورەوە ﺋﺎودﯾﻮی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﺑێﺖ. داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ھەﻧﺎردەﻛــﺮدن و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەدا ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﯚ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ھەﯾە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﻣڕۆ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ ﮔﺮﺗﻮوە و ﺋەوەش ﺋەرﻛﯽ وەزارەﺗەﻛەی ﻗﻮرﺳﺘﺮ ﻛﺮدووە. ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻟــە ﺑــە داﻣەزراوەﯾﯽ ﻛﺮدن و ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزدا ،ﺳﻮود ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ ﻋێﺮاق وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ ،ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 30ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ و داﻣەزراوەی ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿــە ھەﻣەﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ھەﯾــە ،ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﯾﺎﺳــﺎی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﮔﺸﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق داﻣەزراون و ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی وەزارەﺗــﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻋێﺮاق ﭘێﻚ دەھێﻨﻦ. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەرﻧﺎﻣەی ﮔەورەی ﺑﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و ھەﻧﺎردەﻛــﺮدن و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ھەﯾــە ،ﮔﺮﻧﮕــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑﻤەزرێﻨێــﺖ، ھﺎوﺷــێﻮەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ﭘڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﻋێﺮاق ،ﻟەواﻧەﯾە
.6ھەوڵ ﺑﺪە ﻟە ﺋﺎزارداﻧﯽ ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﺧﯚت ﺑەدوور ﺑﯿﺖ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺑە ﻗﺴــەی زﺑﺮ و ﻧەﺷــﯿﺎو ﯾﺎن ﺑە ﻛﺮدارەﻛﺎﻧــﺖ ﺑێــﺖ ،ﺑەﻣەﯾﺶ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﮔەورە ﻟە رازﯾﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚت ﺑﯚ ﺧﯚت ﺑەدەﺳﺖ دێﻨﯽ. .7راﮔﺮﺗﻨــﯽ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ و ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﺟەﺳﺘە و ﻋەﻗڵﺪا ﻛﺎرێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕە ،دەﺑێﺖ ﺑــەردەوام ﻟە رێﮕــەی وەرزش و ﺧﯚراﻛــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘەوە ﺟەﺳﺘە ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ ،راھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣێﺸﻜﯿﺶ ﻓەراﻣﯚش ﻧەﻛەﯾﻦ ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە و ﻣێﺸﻚ ﺑەﮔەﻧﺠﯽ ھێﺸﺘﻨەوەدا. .8راﺳــﺘﮕﯚﺑە ﻟەﮔــەڵ ﺧﯚت، ﺑەﭘێﭽەواﻧەی داواﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎن و ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺧﯚﺗەوە ھەڵﺴﻮﻛەوت ﻣەﻛــە ،ﺋــەوە ﺗــﯚی دەﺗﻮاﻧﯽ دەوروﺑــەر ﻧﺎﭼــﺎر ﺑﻜەﯾــﺖ ﺑە رێﺰﮔﺮﺗﻨــﺖ ﺑەو ﺟــﯚرەی ﻛە ھەﯾــﺖ ،ﻧەك ﺑەو ﺟــﯚرەی ﻛە دەﯾﺎﻧەوێﺖ. .9ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ وەك ﺧﯚﯾﺎن ﻗﺒﻮوڵ
ﺑﻜە ،ھەوڵ ﻣــەدە ھەرﮔﯿﺰ ﺑەو ﺟﯚرە ﺑﻦ ﻛە ﺗــﯚ دەﺗەوێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا زاﻧﯿﺖ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﻧﺎﺷــێﻦ ،دەﺗﻮاﻧﯽ ﺧﯚت دوور ﺑﮕﺮﯾﺖ و ﺑەس ،ھەﻣﯿﺸە ﺑــەدوای راﺳــﺘﯿﺪا ﺑﮕــەڕێ و ھەرﮔﯿﺰ ﭘێﺖ واﻧەﺑێﺖ راﺳــﺘﯽ رەھﺎ ﻟەﻻی ﺗﯚ ﯾﺎن ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮە. .10ھەوڵــﯽ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻣەدە ،ﺋەوەﻧﺪەی دەﺗﻮاﻧﯽ ﺧﯚت ﺑﮕﯚڕە ،ﺋەوە ﺳەرەﺗﺎی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھەﻣــﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧــە ،ﺑەﻗﺴــە ﻧﺎ، ﺑەڵﻜﻮ ﺑەﻛﺮدارەﻛﺎﻧﺖ دەﺗﻮاﻧﯿﺖ ﻛﺎرداﻧــەوەی ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﺖ ﻟەﺳەر دەوروﺑەر و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺶ ﺑﺒﯿﻨﯽ. ﺋەﻣﺎﻧــە ﭼەﻧــﺪ رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﻦ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەراھێﻨــﺎن ﻟەﺳــەر ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﺘﯿﯽ ﻧﺎوەﻛﯽ، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺮۆڤ ﻟە ﺷــەڕ و ﻛێﺸﻤەﻛێﺸــﯽ ﻧﺎوەﻛﯿــﺪا ﺑێﺖ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎش ﺑێــﺖ و رۆڵەﻛﺎﻧﯽ چ ﻟەﻧﺎو
ﺧێﺰاﻧﺪا ﯾــﺎن دەرەوە ﺑەﺧﺮاﭘﯽ دەﮔێڕێ .ھەر ﺟﺎرە و ﺷﺘێﻜﯿﺶ دەﻛﺎﺗە ﺑﯿﺎﻧــﻮو ،ﺟﺎرێﻚ ﺧﺮاﭘﯽ دۆﺧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ وت ،ﯾﺎن ﺑﺎری داراﯾــﯽ ،ﯾﺎﺧﯚ ھەژاری و ﻧەداری و ﺷــﺘﮕەﻟێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ، ﺑــەم ﻟــە راﺳــﺘﯿﺪا ھﯿﭽﯿﺎن ھــﯚﻛﺎر ﻧﯿﻦ ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەو ژاوەژاو و ﻧﺎڕێﻜﯿﯿــەی ﻧــﺎوەوە ﻧەﺑێﺖ، ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ ھەﻣــﻮو ﭼڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋــﺎژاوە و ﻧﺎﺋﺎراﻣﯽ ﻟەﻧﺎو ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﻛﻠﻚ و ﮔﻮێ ﺑﻜەﯾﻦ و دەﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە رواﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ ،ﺗﺎ وێﻨەﻛەی ﻟەﺳــەر دەوروﺑەر و ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەرووﻧﯽ دەرﺑﻜەوێﺖ، ﺋەوﺳــﺎ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ھەﻣﻮو ﺷــﺖ ﺑﺎﺷە ،ﻻﻧﯿﻜەم ھەر ﺋەوەی ﺋێﻤە ھﯚﻛﺎری ﺋﺎزار و ﻧﺎڕەﺣەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﻦ ،ھەر ﺋەوەﻧﺪەی ﻻﺷەی ﺧﯚﻣﺎﻧﻤﺎن ﭘﺎراﺳﺘﻮوە و ﺑﺎش ﻣﺎﻣەڵەﻣﺎن ﻟەﮔەڵ زﯾﮫﻨﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا ﻛــﺮدووە ،ﺑەﺳــە ﺑﯚ ﺷﺎﻧﺎزﯾﻜﺮدن ﺑەﺧﯚﺗەوە.
ﺑەرەو داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛﺎﻧﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺎز ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻗﻮرﺳــﺘﺮ ﺑێﺖ و زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻜەوێﺘــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەوە. ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، دووﭘــﺎت ﻟــە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ھەر ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەدواداﮔەڕاﻧــەوە ﺗــﺎ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ھەﻧﺎردەﻛﺮدن و ﺑەﺑﺎزاڕﺧﺴــﺘﻦ و ﭘﺎوﺗــﻦ ﻛﺮاوەﺗــەوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ھەڵﻮەﺳــﺘەﻛە ﻟەﺳەر داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەﻛﺮدن و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﮔﺎزە و ﮔﺮﻧﮕە ھەﻧﮕﺎوی ﺧێﺮای ﺑﯚ ﺑﻨﺮێﺖ. ﭘڕﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ
ﻛﯚﻣەڵێــﻚ رێﻨﻤﺎﯾــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەھەرﯾەك ﻟەو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎﻧە. ﺑﺎرودۆﺧەﻛــە ﻟــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧــەك ھــەر ﺑﮕــﺮە ﻧﺎڕێﻜﺨﺮاوەﯾــﯽ، ﺑێﺴــەروﺑەرﯾﯿەﻛﯽ ﺗــەواوی ﭘێﻮە دﯾــﺎرە ،ﺋەﮔەر ﻧﻤﻮوﻧە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑﺎرەی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﺑﻮﺗڵﯽ ﮔﺎزەوە ﺑێﺖ ،دەﯾﺎن ﻛﺎرﮔە و وێﺴــﺘﮕەی ﭘڕﻛــﺮدن ،ﻟەﭘﺎڵ ﭘێﻨــﺞ ﻛﺎرﮔــەی ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮﺗڵﯽ ﮔﺎز ﻟە ھەوﻟێــﺮ ،ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھــﯚك ھــەن و ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﻋێﺮاﻗەوە زۆرﯾﻨەی رەھــﺎی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘڕﻛــﺮدن ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯿﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت دەﮔەڕێﺘەوە. زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــەوەش ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﭘڕﻛﺮدﻧﯽ
ﮔﺮﻧﮕــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑﻤەزرێﻨێﺖ ،ھﺎوﺷێﻮەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﻋێﺮاق ﻏــﺎزی ﻋێﺮاﻗﯽ ،ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﻛــﯚی ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺎز ﺑﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ دەﻛــەن ،ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﮔﺎز و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن و ھــەروەك ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺑﻮﺗڵﯽ ﮔﺎز ﻟە ﭘڕﻛﺮدﻧەوە ﺗﺎ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوە و ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑﻮﺗڵﯽ ﻧﻮێﯽ ﮔﺎز ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﺎزی ﻋێﺮاق ﺗەﻧﺎﻧەت ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ وێﺴــﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﭘڕﻛﺮدﻧﯿــﺶ دەﻛەن ،ﺋــەوەش ﻟــە رێﮕەی
ﮔﺎز ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﭘﺮۆﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﮔﺎز و ﺑﻮﺗڵﯽ ﮔﺎزی ﻣﺎﻧەوە دەﻛــەن ،ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھێﺸــﺘﺎ ﻟە ﻧێﻮان وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن و وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿﺪا ﺷــەڕەﻛە ﻟەﺳەر ﺋەوەﯾــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧــەوە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮﺗڵــﯽ ﮔﺎز ﯾﺎن ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑﻮﺗڵــﯽ ﮔﺎز، ﺑەدەﺳﺖ ﻛﺎم وەزارەﺗەوە ﺑێﺖ. دﯾﺴــﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮﺗڵﯽ
ﮔﺎز و ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮﺗڵﯽ ﮔﺎز، وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﻣﯚڵەﺗــﯽ ﺑە ﻛﺎرﮔــەﻛﺎن داوە و وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن رەﺗﯿــﺎن دەﻛﺎﺗەوە ،ﺑەﭘﺎﺳــﺎوی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﻮاﻟێﺘــﯽ و ھەروەك ﻧﺎﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪێﺘــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﻛﺎرﮔﺎﻧەدا. ﺋەﮔــەر ﺋەزﻣﻮوﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕﻮازرێﺘــەوە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿەوە دەﺑێــﺖ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ھەﻣﻮو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ﮔﺎز ﻻی ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــە ﺑێﺖ ،ﻟەو رواﻧﮕەﯾەﺷەوە ﻛە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛــە ﺑــە وەزارەﺗــﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﮔﺮێ دراوە ،ﺑەﮔﻮﻧﺠﺎوﺗــﺮ دەزاﻧﺮێﺖ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳەﻛە ﺑەدەﺳــﺖ ﺋەو وەزارەﺗەوە ﺑێﺖ، ﺑەم ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗﯚﻣــﺎر و ﻛﺎرە ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﺎرﮔــەﻛﺎن و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ ھﺎوردەﻛــﺮدن و .ھﺘــﺪ ،ﻻی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی دەﻣێﻨێﺘەوە. ﺧﺎڵــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﺋــەوە ﻧﯿﯿــە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘﺮۆﺳەﯾە ﺑەدەﺳﺖ ﻛﺎم ﻟە وەزارەﺗەﻛﺎﻧەوە ﺑێﺖ ،ﺑەﺋەﻧﺪازەی ﺋەوەی ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺳەﻻﻣەﺗﯿﯽ ﺧەڵﻚ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﺑــﯚ ﺑەﻛﺎرﺑەراﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛە ﻛﺎﺗێﻚ ﮔەورەﺗﺮ دەﺑێــﺖ ،ﺷــەڕی ﻓﺮاواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻗەڵەﻣڕەوی ھەردوو وەزارەﺗەﻛە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﯾەﻛﺘﺮ ،ﻟەﺳــەر ﺳــەﻻﻣەﺗﯽ و ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەوێﺖ ،ھەروەك ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وا ﻛەوﺗﻮوە.
دﯾﺎردەی ﺳﻮاڵﻜﺮدن )دەرۆزەﻛﺮدن( ﻟﻮﻟﻮ ﻋەﺑﺪوﻟڕەﺣﻤﺎن ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە داواﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕە ﭘﺎرە ﯾﺎن ﺧﻮاردن ﯾﺎن ﺷﺘﯽ دﯾﻜە ﺑە ﺑــە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺧﺮاﭘﯽ ﺑﺎرودۆخ ﯾﺎن ﻧەﺧﯚﺷــﯽ ﯾﺎن ﻣﻨﺪاڵ و ﭘﺎﺳــﺎوی دﯾﻜە ﻟە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ دی ،ﺑە ﭼﺎوﭘﯚﺷــﯽ ﻟە راﺳــﺘﯽ و دروﺳﺘﯽ ﻗﺴــە و ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەواﻧەی ﭘەﻧﺎﯾﺎن ﺑﯚ ﺳﻮاڵﻜﺮدن ﺑﺮدووە ﺑﯚ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ﻟە ﺧﯚﯾﺪا ﺳﻮاڵﻜﺮدن دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە و ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ زۆر ﻧێﮕەﺗﯿﭭﯽ ﺑەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕە ھەﯾە و ﺷﻮێﻨەواری ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﺸﯽ ﻟەﺳەر ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ھەﯾە. ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺷــێﻮاز و ﺟﯚری زۆری ھەﯾە و ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺋەم دﯾﺎردەﯾەش ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم ھەژاری و ﺑێﻜﺎرﯾﯿە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟەو وﺗﺎﻧەی ﻛە ﺋەم دوو دۆﺧەﯾﺎن ﺗێﺪا زۆر ﺑەرﺑوە. دﯾﺎردەی ﺳﻮاڵﻜﺮدن ﻛە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا ﺑﻮوەﺗە ﺑﺎو و ﻟە ﺗەﺷەﻧەﺳەﻧﺪن داﯾە ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺋەوەی ﻟێﺪەﻛﺮێﺖ ﺑە زۆرﯾﻨە ﺋەواﻧەی ﭘێﯽ ھەڵﺪەﺳــﺘﻦ ﭘﺘﺮ ﺋﺎﻓﺮەت و ﻣﻨﺪاڵﻦ ﻛە ھەردووﻛﯿﺸﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺋەﮔەری ﺗﻮوش ﺑﻮوﻧﯿﯿﺎن ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺎری ﺳێﻜﺴــﯽ ﻟێ دەﻛﺮێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەواﻧەی ﭼﺎوﯾﺎن ﻟە دەﺳــﺘﯽ ﺧەڵﻜە ﺑەﭼﺎوی ﺳــﻮوك ﺳــەﯾﺮدەﻛﺮێﻦ و زۆرﯾﻨەی ﺋەو ژن و ﻣﻨﺪاﻧەﺷﯽ ﺳﻮاڵ دەﻛەن ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ دەﺳﺘﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻦ و دەﺑﻨە ﻧێﭽﯿﺮێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﺑﯚ ﺋەواﻧەی ﺑــەدوای ﻗﯚﺳــﺘﻨەوەﯾﺎﻧﻦ و زۆرﺟﺎرﯾﺶ رووﺑەرووی دەﺳــﺘﺪرێﮋی دەﺑﻨەوە ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ دەﺳﺘﺪرێﮋی دەﻛﺮێﺘە ﺳەرﯾﺎن ﻧﺎزاﻧﻦ ﻟەﻛــﻮێ و ﻟەدژی ﻛێ ﺳــﻜﺎ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜــەن ،ﺑەھﯚی ﺋەو ﺳﻮاڵﻜﺮدﻧەوەوە زۆر ﺟﺎر ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺑەراﻣﺒەرﯾﺶ ﻟەدەﺳﺖ دەدەن. ﺳﻮاڵﻜﺮدن وەك ﻟە ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ دەردەﻛەوێﺖ ﭼەﻧﺪ ﺟﯚرێﻜﯽ ھەﯾە ﻟەواﻧە راﺳــﺘەوﺧﯚ ،ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە داواﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺎرە ﯾﺎن ﺷــﻤەك ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ،ﻧﺎ راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﭼەﻧﺪ ﺷﺘێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚ ﻛە داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯿﯿــﺎن ژﯾﺎﻧﯽ ﭘێ ﺑەڕێﻮەﻧﺎﭼێــﺖ ﻟە ﻧﻤﻮوﻧەی ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﺑﻨﯿﺸــﺖ ﻟە ﺗﺮاﻓﯿﻜەﻛﺎن ،ھەروەھﺎ ﺳﻮاڵﻜﺮدﻧﯿﺶ ھەﯾە ﺑەﭘێــﯽ وەرزەﻛﺎن دەﺑێﺖ وەك ﺳــﻮاڵﻜﺮدن ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎھەﻧﮕەﻛﺎن، ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار ،ﺳــﻮاڵﻜﺮدﻧﯿﺶ ھەﯾە ﻛﺎﺗﯿﯿە و ﻟەﻛﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻛە ﺳــﻮاڵﻜەر ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﺑڕێــﻚ ﭘﺎرەﯾە ،ﺳــﻮاڵﻜەرﯾﺶ ھەﯾە ﺳﻮاڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺮدۆﺗە ﭘﯿﺸە و ﭘﯿﺸــەﮔەراﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﺋەﻣەﯾﺎن ﺑە دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮوﻧﯿﺸﯽ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دەﺳﺘﺒەرداری ﻧﺎﺑێﺖ ،ﺟﯚرێﻜﯿﺶ ﻟە ﺳﻮاڵﻜﺮدن ھەﯾە ﺑە ﻧﺎﭼﺎرﯾﯿە و ﻛەﺳەﻛە ﻟە ﻻﯾەن ﻛەﺳﻮﻛﺎر ﯾﺎن ﺧﺎوەن ﻛﺎرەوە ﻧﺎﭼﺎر ﺑە ﺳﻮاڵﻜﺮدن دەﻛﺮێﺖ. ﻟێﺮەدا ﺟەﺧﺖ ﻟەﺳەر ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەت و ﻣﻨﺪاﻧە دەﻛەﯾﻨەوە ﻛە ﺳﻮاڵ دەﻛەن ،زۆرێﻚ ﻟــەو ﺋﺎﻓﺮەت و ﻣﻨﺪاﻧەی ﺳــﻮاڵ دەﻛەن ﺑﯚﯾﺎن دەرﻛەوﺗﻮوە ھﯿﭻ ﻛﺎرێﻜﯽ دﯾﻜە ﺑەﻗەد ﺳــﻮاڵﻜﺮدن داھﺎﺗﯽ ﺑﯚﯾﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە وەﻛﻮ ﭘﯿﺸــەی رۆژاﻧە ﺗەﻣﺎﺷﺎی دەﻛەن و ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﺑﯚ دەﺳــﺘﻜەوﺗﻨﯽ ﭘﺎرە ﻧﺎﭼﺎر ﺑە ﺳێﻜﺴﻜﺮدﻧﯿﺶ دەﻛﺮێﻦ ،زۆرێﻚ ﻟەو ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧەی ﻛە ﻟەﻧﺎو ﺑﺎزاڕ و دووﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﺳــﻮاڵ دەﻛەن ﺧﯚﺷﯿﺎن ﭘێﺸﻜەش دەﻛەن ﺑەراﻣﺒەر ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەم ،ﺑﯚﯾە ژﻧێﻚ ﺑﻜەوێﺘە ﺳەرﺟﺎدە و ﺷــﻮﯾﻨە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﺑەﻣﻨﺪاڵ ﺑﮕەڕێﺖ و دەﺳﺖ ﺑﮕﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﭘﺎرە ﺗﻮﺷــﯽ ﺟﯚرەھﺎ ﻣﺮۆڤ دەﺑێﺖ ﻛە ﺑەﺷێﻜﯿﺎن ﺑێ وﯾﮋدان و ﺧﺎوەن ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ ﻧﺰم و ﺧﯚﭘەرﺳﺘﻦ و ڕەوﺷﯽ ﺋەم ژﻧﺎﻧە ﺑەھەل دەزاﻧﻦ ﺑﯚ راﻛێﺸﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚﻛﺎری ﺳێﻜﺴﯽ. ﺳــﻮاڵﻜﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﻟە ﺷﻮێﻨە ﭼﯚڵ ﯾﺎن ﭼەﭘەﻛﺎﻧﯽ وەﻛﻮ ﻧﺎوﭼە ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯿەﻛﺎن ،ﻛﺎرﮔەﻛﺎن و ﺷﻮێﻨە دووردەﺳﺘەﻛﺎن ﻟە ﺷﺎر واﯾﺎن ﻟێ دەﻛﺎت زﯾﺎﺗﺮ رووﺑەرووی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﺑﺒﻨەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺳێﻜﺴﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوان ﻛێﺸەی دﯾﻜەﯾﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ رێﻮﺷﻮێﻨﯽ ﺟﯿﺪدی ﺑﯚ ﺳﻮاڵﻜﺮدن ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺣﻜﻮﻣەت ﭼﺎرەﺳەرێﻚ ﺑﯚ زۆرﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم دﯾﺎردەﯾە ﺑﺪۆزێﺘەوە ،ﭼﻮﻧﻜە وێڕای زۆرﯾــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ھﯚﻛﺎرێﻜﯿﺸــە ﺑﯚ ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﭘﺘﺮی ﻛﯚﻣەڵﮕە. ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﺎوارە و ﭘەﻧﺎﺑەرێﻜﯽ زۆر ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﻮوﻧﯽ ﻗەﯾﺮاﻧێﻜﯽ داراﯾﯽ ﻗﻮوڵ ﻛە ﭘﺘﺮ ﻟە ﺳــﺎڵێﻚ و ﺳێ ﻣﺎﻧﮕە ﺑەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﯚﺗەوە ﺑﯚﺗە ھﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﺗەﺷەﻧەﺳەﻧﺪﻧﯽ ﺋەو دﯾﺎردەﯾە و ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺸﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭘێڕەوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺧﺎﻧە ھەﯾە. أ-ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﻛﺎری ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑێﻛﺎر ﻛە ﺗﻮاﻧﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ھەﺑێﺖ ،ﺋەﻣەش ﻟە ﺋەرﻛەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــەﺗە ﺑەراﻣﺒەر ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە. ب-داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻛەﺳــێﻚ ﻛە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯽ ﭘەﯾﺪا ﺑﻜﺎت ﯾﺎن ﺋەوەی ﻛە دەﺳﺘﯽ دەﻛەوێﺖ ،ﺑەﺷﯽ ﻧﺎﻛﺎت. ج-دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ دەزﮔﺎﯾــەك ﺑﯚ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧــﯽ ﺑێﻨەواﯾﺎن و ھەژاران. د -ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﻛﯚﻣەڵﮕە دەرﺑﺎرەی ﺋەم دﯾﺎردەﯾە ﻟە ڕێﮕەی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن و ﻣﺰﮔەوﺗەﻛﺎﻧەوە. ه -داﻧﺎﻧﯽ ﺳــﺰاﯾەﻛﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛە ﺳﻮاڵﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻛﺮدۆﺗە ﭘﯿﺸــەی ڕۆژاﻧەﯾﺎن و ﺑﯚ دەوڵەﻣەﻧﺪﺑﻮون و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﭘــﺎرەی زۆر ﺑــەﻛﺎری دەھێﻨﻦ ﻧــەك داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿە ﺳەرەﺗﺎﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن.
ﺳەﻧﮓ ﻋﻮﻣەر ﻋەﻟﯽ ﻏەﻓﻮور ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد
ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻚ ﺑﻮو ﺑﺎرودوﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەرەو ھەڵﻜﺸــﺎن دەﭼﻮو ،ﺋەﻣە ﺑﻮاری رەﺧﺴــﺎﻧﺪ ﺑﯚ ﺋەواﻧەی ﻟە راﺑــﺮدوودا ﺑەھﯚی ﺟﯿﺎواز ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎن ﻟەدەﺳﺖ ﭼﻮو ﺑﻮو ﺑﭽﻨەوە ﺑەر ﺧﻮێﻨﺪن و ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯿﺎن ﺑەرز ﻛﺮدەوە ،ﺑەم ﺋەم ﻓەزاﯾە ﺑەرووﯾەﻛﯽ ﺗــﺮدا ﻟە ﺑﺮی ﭘێﺸﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺟﯚرێﺘﯿﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺧﺮاﭘﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮد و ﺑﻮوە ھﯚی ﺋەوەی وەھﻤێﻚ دروﺳــﺖ ﺑــﻜﺎت ھەرﻛەس ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑﻮو و ﺷــﺘێﻚ زﻣﺎﻧﯽ زاﻧﯽ ،ﺋﯿﺘﺮ ﺋەوە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻣەﻋﺮﯾﻔەت ﻟە دەرەوەی زﻣﺎن و ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾە و ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛە ﻟە دەرەوەی ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﺎ. وەھﻤــﯽ زﻣﺎن و ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻛﺎرەﺳــﺎﺗێﻜﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ھەرﻛەس ﻟە رێﮕەی زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﻓێﺮە زﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﻮو ،ﯾﺎن ﺑﻮو ﺑەﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻟە زﻣﺎﻧێﻚ ،ﺋﯿﺘﺮ ﻣﺎﻓﯽ ﺑەﺧﯚی داوە ﺗێﻜﺴﺖ ﺑە ﺋﺎرەزووی ﺧﯚی وەرﺑﮕێڕێﺘە ﺳــەر زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﺑەﺑێ ﺋەوەی ھﯿﭻ ﺳﺎﻧﺴــﯚر و ﺑەراوردێﻚ ھەﺑێﺖ ﻟەﻻﯾەن دەزﮔە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺑــﺎرەی ھەردوو ﺗێﻜﺴﺘەﻛەوە .ﺑﺎ ﻟێﮋﻧەﯾەك ﻟە رۆﺷﻨﺒﯿﺮ و ﻧﻮوﺳەراﻧﯽ ﺷﺎرەزاﻛﺎن ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨﺮێ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﻦ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەی ﻛﻮردی ﭼﯚن ﭘڕ ﺑﻮوە ﻟە وەرﮔێڕاﻧﯽ ﺗێﻜﺴــﺖ و ﺷــێﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺗێﻜﺴــﺘەﻛﺎن و زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ،ﺟﮕــە ﻟەﻣە ،ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺑەھەر ﻧﺎڵــﯽ ﻋەﻟﯽ ﻟە زاﻧﻜﯚ ﺋەھﻠﯽ و زاﻧﻜﯚ ﺑێ ﻧﺎوەڕۆﻛەﻛﺎن ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ ،ﺋﯿﺘﺮ ﻣﺎﻓﯽ ﺑەﺧﯚی داوە ﺑﺒێﺘە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚ و ﻟە ﻛﯚڕ و ﺳﯿﻤﯿﻨﺎرەﻛﺎﻧﺪا ﻗﺴە ﺑﻜﺎت و ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻟێﺪواﻧﯽ ﺑێ ﻧﺎوەڕۆك ﺑﺪات ،ﺋەم ﺣﺎڵەﺗە ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯿە ﺑە ﺑﺎرﺗەﻗﺎی دوژﻣﻨەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮرد زﯾﺎﻧــﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﺑــە زﻣﺎن و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻛﻮردی. ﺋەﮔەر ﭘێــﻮەر ﺑــﯚ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی زﻣــﺎن و ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑێــﺖ ،ﺳــﺎﻧە ﺑــە ﺳــەﺗﺎن ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻟــە ھەﻣﻮو ﺑــﻮارەﻛﺎن ﺑەدەﺳــﺖ دێــﺖ و ﺳــەﺗﺎن ﺑڕواﻧﺎﻣە ﻟە زﻣﺎﻧﺰاﻧﯽ ﺑەدەﺳــﺖ دێﺖ ،ﻛەﭼﯽ ﺋــەوەی ﻧﺎﺑﯿﻨﺮێﺖ ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﻧەوەﯾەﻛﯽ ﻧــﻮێ و ﻛﺎدری ﻧﻮێﯿە ﺑە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەوە ،ﺋەوەی ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەردەوام ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی ﺟﯚراوﺟﯚردا و ھﯿﭻ ﺑﯿﺮێﻜﯿﺶ ﻟە ﭼﺎرەﺳەر ﺑــﯚ ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮوری و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑﻜﺮێﺖ ﻟەﻻﯾەن ﺋەو ﺧﺎوەن ﺑڕواﻧﺎﻣﺎﻧەوە ،ﯾﺎن ﺋەوەی ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧەی رزﮔﺎر ﺑﻜەن و ﺷــﺘێﻜﯽ ﻧﻮێ ﭘێﺸــﻜێﺶ ﺑﻜەن ،ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳــەﻟﻤێﻨەری ﺋەو راﺳــﺘﯿﯿەن ﻛە ﺑڕواﻧﺎﻣە و زﻣﺎن وەھﻤێﻜە دروﺳــﺖ ﺑﻮوە و ﺑﻮوەﺗە ﻣﯚدێﻞ ،ﻧەك ﮔەﺷــەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی و ھﯚﺷﯿﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟﯿﺎوازی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺧﻮێﻨەوار و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺧــﺎوەن ﺑڕواﻧﺎﻣە ،ﻟەوێﺪاﯾە ﻛــە ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﯚﻧﻮاﻧﺪﻧــﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧە ﺑەﺑێ ﺗﻮاﻧﺎ، ﺑەم ﺧﻮێﻨــﺪەواری ﻧﻮاﻧﺪﻧێﻜە ھﯚﺷــﯿﺎری ﺑەرھەم دێﻨێ و رێﮕە ﻟەو ﺗەﻧﮕﮋاﻧــە دەﮔﺮێ ﻛە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤەوە ﺳەرﭼﺎوەی ﮔﺮﺗﻮوە. وەھﻤــﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣــە و زﻣﺎﻧﺰاﻧﯿﻦ ﻟەﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﯾﺪا ﻛە ﻟەم دواﯾﯿەدا ﺑﻮوەﺗە ﺑﺎو ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ھێﻨﺪە ﺧﺮاﭘﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ھەرﻛەس ﺑﻮوە ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە و ﺷــﺘێﻚ ﻟە زﻣﺎﻧە ﺑﯿﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻓێﺮ ﺑﻮوە و ﻟە زاﻧﻜﯚ ﺧﻮێﻨﺪووﯾەﺗﯽ ﻛە ﺑەرﺧﻮدی ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮی دەرەوەی ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿــﺎ دەﻛەن و ﺧەڵﻚ دەﺧەﻧە دەرەوەی ھﯚﺷﯿﺎری و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﺗﺎ ﺋەو رادەﯾەی ﺑــە ﻧەﺧﻮێﻨﺪەوار ﻟە ﻗەڵەﻣﯿــﺎن دەدەن ،ﺋەم وەھﻤە ﺑەرادەﯾەك ﺑەرﺑوە ﻟە ھەﻣﻮو ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛﺪا ﭘﺮﺳﯿﺎری ﺧﺎوەﻧﯽ چ ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ و ﭼەﻧﺪ زﻣﺎن دەزاﻧﯽ ﺟﮕە ﻟە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ،ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜە ﻟە ﭼەﺷــﻨﯽ ﺋەوەی ﺋﺎﯾﺎ ﺳــەر ﺑە چ ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ و ﭼەﻧﺪ ﻣﻮوﭼە وەردەﮔﺮﯾﺖ و ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺧێﺰاﻧــﯽ و ﭼەﻧﺪ ﻣﻨﺪاڵــﺖ ھەﯾە؟ ،ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺋەﮔەر ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﺑەﺷــﯽ زۆری ﺧﺎوەن ﺑڕواﻧﺎﻣە و زﻣﺎﻧﺰاﻧەﻛﺎن ﺑﻜﺮێ، % 70ﯾﺎن ﺷﻜﺴﺖ دێﻨﻦ و ﺑە رووﺳﻮوری دەرﻧﺎﭼﻦ، ﺑــەم ﺑڕواﻧﺎﻣە و زﻣﺎن ھێﻨﺪە ﮔــەورە ﻛﺮاوەﺗەوە ﻟە زﯾﮫﻨﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ،ﺑﻮوەﺗە وەھﻤێﻚ و ﭼﺎرەﺳــەر ﻧﺎﻛﺮێ.
ﻟــە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻧەوەﺗەﻛﺎﻧەوە ﺧێﺮﺧــﻮازی ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑﺎﻧﮕــەواز و ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﭘﯿﺘﺎك و ﻛﯚﻣەك ﺑﯚ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ھەژار و ﻧەﺧﯚش ﻟە ھەﻧﺪێ رادﯾﯚ و ﺗﯿﭭﯽ ﭘەﯾﺪا ﺑﻮوە، ھەڵە ﻧەﺑﻢ ﺳــەرەﺗﺎ زﯾﺎﺗﺮ رادﯾﯚ و ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺋــەو ﻛﺎرەﯾﺎن دەﻛﺮد و ﭘﺎﺷــﺘﺮ ھﯿﺘﺮﯾﺶ دەﺳﺘﯿﺎن ﭘێ ﻛﺮد. ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋەو ﻗﯚﻧﺎﻏە ﺳەﺧﺘەی ﺳــەردەﻣﯽ ﮔەﻣﺎرۆی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺳــەر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﮔﺮاﻧﯽ و ﺑێﻜﺎری و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎش و ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﯾﺸﺪا ﻟێﺮە و ﻟــەوێ رەﺧﻨە ﻟەو ﺟﯚرە ﺑەرﻧﺎﻣﺎﻧە دەﮔﯿــﺮا ﻛە ﺑەو ﻛﺎرە ﺷــﻜﯚی ھەژاران دەﺷــﻜێﻨﻦ و ﺧەڵــﻚ ﻓێــﺮی ﻛڕووزاﻧەوە و دەﺳــﺘﭙﺎﻧﻜﺮدﻧەوە و ﻻرەﻣﻠــﯽ دەﻛەن ،زﯾﺎد ﻟەوەﯾﺶ دەﺷــێ ﺋەو ﻛﺎرە ﺑﯚ ﻣــەرام و رێﻜﻼﻣﯽ ﺣﺰﺑﯿﺶ ﻛەڵﻜﯽ ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێ، ﻛە ﺋەوەﯾﺶ دوور ﻧﯿﯿە. ﺑــەم ﺷــﻜﯚی ﻣــﺮۆڤ ھەر ﺋەوﻛﺎﺗــە دەﺷــﻜێ ھــەژاری ﺑﯿﻨەﻗﺎﻗﺎی دەﮔــﺮێ ،ﮔەورەی ﺧێﺰان ﺳەرﻛﺰی و ﭘەرێﺸﺎﻧﯽ و رەﺟﺎڵﯿﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەی و زرﯾﻜە و ﻧﺎڵــەی ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ دەﺑﯿﻨێﺖ و ھﯿﭻ ﺷﻚ ﻧﺎﺑﺎت ،ﺑﯚﯾە ﺷﻜﯚ و ﻣﻜﯚ و ﻓﯿﺰ و ﭘﯚز و ﺋەو ﺷــﺘﺎﻧەی ﻟەﻻ ﻧﺎﻣێﻨــﻦ و ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﺗﺎ ﺋەوﭘەڕی ﺳﻨﻮوری ﻣﻮﻣﻜﯿﻦ ﺳەرﻛﺰی و ﻛڕووزاﻧەوە ﻗﺒــﻮوڵ ﺑﻜﺎت ،ﺑەو ﻣەرﺟەی ﻟەو ﺗەﻧﮕﺎﻧەﯾە رزﮔﺎری ﺑﺒێﺖ و ھەﻧﺎﺳــەﯾەﻛﯽ ﺗێﺮی و ﺷﺎدوﻣﺎﻧﯽ ھەڵﺒﻤﮋێ. ﻧەك ﺋەو ﺳــەروەﺧﺘﯽ ﻗﺎﺗﻮﻗڕی و ﮔﺮاﻧﯿﯿــە ﻛە ﺧەڵــﻚ ھەﺑﻮو
ﻧﺎﻧەڕەﻗەﯾﺸﯽ ﭼﻨﮓ ﻧەدەﻛەوت ﺑﯿﺨﻮات و رووداﻧﯽ ﺷــﺘﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻮو ،ﺑﮕﺮە ﺗﺎ ﺋەم ﺳــﺎﺗەﯾﺶ ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوژاوەﺗــەوە و ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﺣﺰﺑــەﻛﺎن و ﺧەڵﻜــﯽ زۆرﯾﺶ دەوڵەﻣەﻧــﺪ ﺑﻮون ،ﺋــەو ﺟﯚرە دﯾﻤەﻧﺎﻧــە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻛــە ﺧێﺰاﻧە ھــەژارەﻛﺎن ﻟە ﺑەردەم زووﻣــﯽ ﻛﺎﻣێــﺮای ﺑەرﻧﺎﻣــە ﺧێﺮﺧﻮازﯾﯿەﻛﺎﻧــﺪا ھﯚن ھﯚن ﻓﺮﻣێﺴﻜﯽ ھەژاری و ﺳەرﻛﺰی دەڕێــﮋن و ﺑەدەﻧﮕــﯽ ﻛــﺰۆڵ ﻟــە ﺧێﺮﺧــﻮازان دەﭘﺎڕێﻨەوە ﺑەھﺎﻧﺎﯾﺎﻧەوە ﺑێﻦ. ﻛەس ﻧﯿﯿە ﺋەﮔــەر ﻧﺎﭼﺎر ﻧەﺑێ ﺣــەز ﺑــﻜﺎت ﺧەڵــﻚ ﺧێﺮی ﭘێ ﺑﻜــەن ،ﻣەﮔەر ﻛەﺳــێﻚ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺷێﻮاﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧێﺮﻛﺮدن ﭼەﻧــﺪە ﺑەرﯾﺌﺎﻧە و ﺑەﺑێ ﻓﯿــﺰ و ﻣﻨەﺗﯿﺶ ﺑﻜﺮێ، ھــەر ﻛەراﻣــەت ﺑﺮﯾﻨــﺪار دەﻛﺎت ،ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻟە وﺗﺎﻧﯽ ﺧــﺎوەن ﺳﯿﺴــﺘﻢ و ﺑەرﻧﺎﻣە، دەوڵــەت ﻟەڕێــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣــە و ﭘڕۆژەی ﺋﺎﺑﻮوری ،داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ھەﻟــﯽ ﻛﺎر ،داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ دادﭘەروەراﻧــەی ﺳــﺎﻣﺎن و ﺑەﮔﮋاﭼﻮوﻧــەوەی ﮔەﻧﺪەڵــﯽ، ﯾەﻛﺴﺎﻧﯿﯽ دەرﻓەﺗەوە ،ﻛێﺸەی ھــەژاری ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛﺎت، ﻧەك دەوڵەﻣەﻧﺪ و ﺳــەرﻣﺎﯾەدار ﺑەﺧێــﺮی ﺧﯚﯾــﺎن ﺋﺎوڕێﻚ ﻟە ﭼﯿﻨﯽ ھــەژار و ﻛەﻣﺪەراﻣەﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑﺪەﻧەوە. ﭘــڕۆژەی ﺧێﺮﺧــﻮازی ﺑــﯚ ﻛﯚﻣەﻛﻜﺮدﻧــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ھەژار و ﻧەدار زﯾﺎﺗﺮ ﻟەو وﺗﺎﻧەدا ﺑﺎوە ﻛە دەوڵەﺗﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺷﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺑﺎﺷﯽ ﺟێﺒەﺟێ
ﺑﻜەن ،ﺟــﺎ ﺑەھــﯚی ﻛەﻣﯿﯽ داھﺎﺗــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﺑێ، ﯾــﺎن ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﻧﺎدادﭘەروەری ﻟە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺳــﺎﻣﺎن ،ﯾﺎن ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣــە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ھــەژاری ،وﺗــﯽ ﺋێﻤەﯾــﺶ ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟــەو وﺗﺎﻧەﯾــە ،ﺑﯚﯾــە زۆرﺑــەی ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺑــە ﺑەردەوام ،ﯾﺎن ﻟە ھەﻧﺪێ وەرزی وەك رەﻣەزاﻧــﺪا ،ﺑەرﻧﺎﻣــەی ﺧێﺮﺧﻮازﯾﯿﺎن ھەﯾــە و ﺗێﯿﺎﻧﺪا ﺳــەرداﻧﯽ ﻣﺎڵە ھــەژارەﻛﺎن دەﻛەن و ﺑە ﭘێﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ دۆﺧﯽ
ﺷﻜﯚی ﻣﺮۆڤ ھەر ﺋەوﻛﺎﺗە دەﺷﻜێ ھەژاری ﺑﯿﻨەﻗﺎﻗﺎی دەﮔــﺮێ ،ﮔەورەی ﺧێﺰان ﺳەرﻛﺰی و ﭘەرێﺸﺎﻧﯽ و رەﺟﺎڵﯿﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەی و زرﯾﻜە و ﻧﺎڵەی ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ دەﺑﯿﻨێﺖ و ھﯿﭻ ﺷــﻚ ﻧﺎﺑﺎت ،ﺑﯚﯾە ﺷﻜﯚ و ﻣﻜﯚ و ﻓﯿﺰ و ﭘﯚز و ﺋەو ﺷــﺘﺎﻧەی ﻟەﻻ ﻧﺎﻣێﻨﻦ ﭘەرێﺸــﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯿــﺎن ﺳــﯚزی ﺧێﺮﺧﻮازان ﺑــﯚ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯿﺎن دەﺑﺰوێﻨــﻦ ،ﻧﻮێﺘﺮﯾﻨﯿــﺎن ﺋەو ﻛەﻣﭙﯿﻨەﯾە ﻛەﻧﺎڵــﯽ ”رووداو“ ﺑەﻧــﺎوی ﻛەﻣﭙﯿﻨــﯽ ”رەﻧﺠﯽ ﺷەھﯿﺪان“ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛە ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﺑــﯚ ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﺳﺘﯽ ﭘــێ ﻛــﺮدووە ،ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺷــێﻮازێﻜﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﺗﺮی
ﺧﯚ ھەﺷە.. دەڵێﻦ ﻧﯿﯿە!! ﻧﯿﯿە .ﻧﯿﯿــە ،ﺑﻮوەﺗــە ﻧەرﯾﺖ، ھەر ﺷــﺘێﻜﯿﺶ ﺑــﻮوە ﻧەرﯾﺖ، دەﭼێﺘــە ﺑﯚﺗــەی ﻛﻮﻟﺘﻮورەوە و زۆر ﺋەﺳــﺘەﻣە ﭼﺎك ﺑێﺘەوە. ﺳــەرەﺗﺎ ھــەر دﯾﺎردەﯾەك ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﻋﺎدەﺗەوە دروﺳــﺖ دەﺑێــﺖ ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﮔﻮﺗــﺮا ﺋەم ﺑڕﯾﻨﯽ ﺑﻮدﺟەﯾە دووﺑﺎرە )اﻋﺎدە( ﺑﻮوەوە و ﻧﯿﯿە ﺷﺘﯽ ﭘێ ﺑﻜڕﯾﻦ، دواﺗﺮ ﺋەم ﻋﺎدەﺗــە ﻟە ﺋﯿﻌﺎدەوە دروﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻛەوە ﮔﻮﺗــﺮا ﻧﯿﯿە ﻧﯿﯿە و ﻛﺎﺗێﻜــﯽ زۆری ﺑﺮدووە ﺑﻮوەﺗە ﻧەرﯾﺖ و ﻗﻮڕی ﺑەﺳەری ﻣﯿﻠﻠەت ﻛــﺮدووە .ﺋێﺴــﺘە ﻟە ھەرﭼﯽ داوای ﺑﻜەی و ﺑﭙﺮﺳﯽ ﺋەرێ ﺑــێ زەﺣﻤــەت ژووری ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ ﻧﺎﺑێ وەك ﺗەوێڵەی وغ واﺑێ؟ دەڵێﻦ ﻧﯿﯿە ﻧﯿﯿە ،ﺋێ ﻗﻮرﺑﺎن ﻧﯿﯿە ھەر ﺑەس ﭘﺎﻛﯽ ﺑﻜەﻧــەوە ،ﻧﯿﯿە ﻧﯿﯿە .ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەی ﺑــﯚ ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧەوەش دەھﺎﺗﻦ دەرﻛــڕدران ،ﺋێ ھەر ھەﻧﺪێ ﻛﻠێﻨﺲ و ﺋﺎو ﺑێﻨﻦ ھەر ﺧﻨﻜﺎﯾﻦ ،ﻧﯿﯿە ﻧﯿﯿە. ﺋــەی ﺑﺎﺷــە ﺑﯚﭼــﯽ ﺑــﯚ ﻧﺎﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ ﺋەم وﺗە ”ھەﯾە“ ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛەﯾــەوە ﺗەﻧﺎﻧەت
ﺑﭽێﺘە ﻻی ﺧەﺳﻮوﯾﺸﯽ ،دەﺑێ ﭼﻮار ﭘێﻨﺞ وەﻧەوﺷە و دە ﭘﺎزدە ﮔەﺟــەر و ﮔﻮﺟــەری ﻟەﮔەڵﺪا ﺑێﺖ ﻟە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ )ﺋﺎراﻣﯽ(!! ﺑەﺑﻨﺪﯾﻮاری ،ﻛﯚﺷــﻚ و دﯾﻮاری ﺑــەرز دروﺳــﺖ ﻛــﺮان و ھەر ﻧەوەﺳــﺘێﻨﺮان!! ﺑﯚ ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ،ﻟﯿﺴــﺖ و ﻧﺎو و وێﻨە ﺑو ﻛﺮاﻧەوە ھەر ھﯿﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﯿﯿــە و ھەﯾــە ھەﻣــﻮو ﻣﺎﻧﮓ ﺑەڕێﻜﯽ وەرﯾﮕﺮن. ﻧﯿﯿە .ﻧﯿﯿەش ھەﻧﺪێﻚ ﺳﻮودی ھەﺑــﻮو .ﺟــﺎرێ ﻏﺮوورﯾﯿەﺗێﻚ ھەﻧﺪێ دەزﮔەی ﮔﺮﺗﺒﻮوەوە ﻛە دەﺗﮕﻮت ﺋەی ھەوار ﺋەو ھەﻣﻮو
وەرﮔﺮﺗــﻮوە و زﯾﺎﺗــﺮ ﮔــەورە ﺳــەرﻣﺎﯾەدار و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن ﺑەﮔﻮژﻣــەی دەﯾﺎن و ﺳــەدان ھەزار دۆﻻری ﺑەﺷــﺪاری ﺗێﺪا دەﻛەن و دەﮔﻮﺗﺮێ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە 15ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﻛــﯚ ﻛﺮاوەﺗــەوە و ﻟێﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﺟێﻤﺘﻤﺎﻧــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛﺎت ،ﺑــەم ﺋەﻣﯿــﺶ ﻟــە ﺟەوھەردا ھــەر ﺧێﺮﺧﻮازﯾﯿە و ﺋــەو ﻛﺎرە دەﻛﺎت ﻛە ﺋەرﻛﯽ دەوڵەﺗە ﺑﯿــﻜﺎت ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋەواﻧﯿﺶ ﺧێﺰاﻧﯽ ﺷــەھﯿﺪان دێﻨﻨە ﻗﺴــە و داوا دەﻛەن ﺋﺎوڕ ﻟە ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻟێ ﺑﺪرێﺘەوە.
ﻟە ﺳــﺎڵە ﺑەراﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷــەڕی ھەﺷﺖ ﺳﺎڵەی ﻋێﺮاق-ﺋێﺮان ﻟە ھەﺷﺘﺎﻛﺎﻧﺪا ،ھەر ﺳەرﺑﺎزێﻚ ﻟەو ﺷــەڕەدا ﺑﻜﻮژراﯾە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾەﻛﺴــەر ﺧﺎﻧﻮو و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒﯿﻞ و ﻣﻮوﭼەی دەداﯾە ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛەی، ﺋەوەی ﺷــەھﯿﺪێﻜﯽ ھەﺑﻮواﯾە ﻟــە ﺳــﺎﯾەﯾەدا دەﺣەواﯾــەوە. )ﺷــەھﯿﺪی ﺟەﻧــﮓ( رێــﺰی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟێ دەﮔﯿــﺮا ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧێﺰان دەﻧﺎﺳــﻢ ﻟەﻧێﻮ ﺋەواﻧەدا
ﺑﻮون ﻛە ﺳــﺎڵﯽ 1988ﺋەﻧﻔﺎل ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻛﺮاﺑــﻮون، )ﺷەھﯿﺪی ﻗﺎدﺳﯿە(ﯾﺎن ھەﺑﻮو، ﺋﺎزاد ﻛﺮان .ﮔﻮﺗە ﺑەﻧﺎوﺑﺎﻧﮕەﻛەی ﺳــەداﻣﻤﺎن ﻟەﺑﯿﺮە ﻛە ﻛﺮاﺑﻮوە ﻣﺎﻧﺸــێﺖ )اﻟﺸــﮫﺪاء اﻛﺮم ﻣﻨﺎ ﺟﻤﯿﻌﺎ( ،ﺋێﻤــە ﺋەوﻛﺎﺗە ﮔەﻧﺞ ﺑﻮوﯾــﻦ وەك ﮔﺎڵﺘەﭘێﻜــﺮدن دەﻣﺎﻧﻜﺮدە )اﻟﺸــﮫﺪاء اﻛﺜﺮ ﻣﻨﺎ ﺟﻤﯿﻌﺎ( .ﺑەم ﺋەوە راﺳﺘﯿﯿەﻛە رژێﻢ ﺑــەو دزێﻮﯾﯿــەی ﺧﯚی رێﺰی ﻟە ﺷەھﯿﺪاﻧﯽ ﺷەڕەﻛەی دەﻧﺎ. ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤە ﻟەﮔــەڵ ﺷــەھﯿﺪﺑﻮوﻧﯽ ھەر ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾەﻛﺪا دەﺳﺘﺒەﺟێ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﺳــەرﺑەرزاﻧە ﺑــﯚ ﺧێﺰاﻧەﻛەی دەﺳــﺘەﺑەر ﺑــﻜﺎت .ﺋﺎﺧﺮ ﺋەو ﺷــەھﯿﺪاﻧە ﮔﯿﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن ﺑەﺧﺸﯿﻮە ﺷﺘێﻜە ﺑە ﭘﺎرە ﻧﺎﻛڕدرێ ،ﺑﯚﯾە ﺧەﻣﺴﺎردی و ﺳﺮﺗەﺳــەرت ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧــﻮو و ﻣﻮوﭼەی ﺷﺎﯾﺴــﺘە و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯿــﺶ چ ﻣﺎﻧﺎﯾەﻛﯽ ھەﯾە. ﺑــەم ﻛﺎﺗێ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑەو ﺋەرﻛە ھەڵﻨەﺳێ ،ﻧﺎﻛﺮێ رێﮕە ﻟە ﭘڕۆژەی ﺧێﺮﺧﻮازﯾﺶ ﺑﮕﯿﺮێ ﻛە ھێﺸــﺘﺎ ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾە رۆڵﯽ ﮔــەورەی ھەﯾە ،ﻟــەم رووەوە ھەﻣــﻮو ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺧێﺮﺧﻮازی ﺟێﯽ دەﺳﺘﺨﯚﺷﯿﯿە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﮔەر ﻛﺎرەﻛە دەﺳﺖ ﺑەدەﺳﺖ و رووﺑــەڕوو ﻧەﺑێــﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻟێﮋﻧەﯾەﻛــﯽ ﺟێﻤﺘﻤﺎﻧــە ﭘێﯽ ھەﺳــﺘێ و ھەژاران ھەﺳــﺖ ﺑە دەﺳــﺘﯽ ﺑﺎن و دەﺳﺘﯽ ﺑﻦ ﻧەﻛەن.
ﺑﺎرزان ﺟەوھەر ﺳﺎدق
ﭘﺎرەﯾە ﺑﯚ ﺋەم ﺋﯿﺸە ،ﺋﺎﺧﺮ وەھﯽ زﯾﺎدە ﻣەﺳﺮووﻓێﻜﯽ ﺑێ ژﻣﺎرە، ﺑەرﭘﺮﺳــێﻚ ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﻢ دەﯾە ﺑﺮا ﺗﯚﯾﺶ ھەر ﺑﯿﺮ ﻟەو ﺷــﺘﺎﻧە ﻣەﻛەوە ،دەﯾﮕﻮت ”ﻗﻮڕ ﺑﯚ ﺟێﺐ ﭼﯿﯿە“ .ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــەوە، ﭘێﻢ ﺧﯚش ﺑﻮو وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ ﻣﯿﻨﺤەی ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎ ،رێﻜﺨﺮاو، ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺑــڕی ،دەزاﻧﻦ ﺑﯚ؟ ﺑﺎ زوﯾــﺮ ﻧەﺑﻦ ﻟێﻤﺎن ،ﭼەﻧﺪ رێﻜﺨﺮاو ﺳــەﻧﺘەر و ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ ﺋﯿﺸــﯿﺎن دەﻛﺮد و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﺎن ھەﺑﻮو ﻟەو ھەزار داﻣەزراوەﯾە؟ ﺑەﭘەﻧﺠەی دەﺳﺖ دەژﻣێﺮدران و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻤﺎن دەﺑﯿﻨﯽ.
ﺋێﻮە ﺧەڵﻚ ﺑەﻧــەزان ﺗێ ﻣەﮔەن، ﭘێﺶ ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەﻛە ،ﺳﺎﻧە ﺑﻮدﺟەی ھەرێﻢ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی دەﻧێﺮدرا ،ﻛە ﺑﯚ ھەر ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ دۆﻻر ﺑﻮو ،ﺋــەوە دوو ﻣﺎﻧﮕە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ ﺑەﻗەرز و ﺑەﭘﺎرەی ﻧەوت دێﺘە دەﺳــﺖ، ﺋەﻣەﺟﮕە ﻟە داھﺎﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ...
• ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ﺗﻮێﮋەر ﻟە ﺳەﻧﺘەری CPSS ﻗﻮڕﺑەﺳــەرﯾﯿەﻛەی ﺋەم ﻧﯿﯿە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﺘﺮﯾﻨﯿﺎﻧەوە ﺑﯚ ﺧﻮارەوە ﻧﯿﯿەﯾە ﺑﯚ ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧەن ﻛە ﺑﯚ ﺑﻜەن ﺑەﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ وەﻣﺪاﻧەوە ﻧﻤﻮوﻧە ﺷــەﻗﺎﻣێﻜﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ) ﻣﺨﺮ ﺟــﺎ ت (O u t p u t -ی ﺷــﺎرەدێ ﻧﺰﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎری ﺣﻜﻮوﻣــەت ،ﺧﯚﺷــﯿﺎن ﻟــە ھەوﻟێﺮﯾــﺎن ﺗێــﻚ داوە و ھەر ھەﻣﻮو ﺋەو ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و زﯾﺎدە ﺋــﺎوا ﺟێ ھێڵﺮاوە ،ﺋــەوە زﯾﺎﺗﺮ ﺧەرﺟﻜﺮدﻧە ﭘﺎك ﺑﻜەﻧەوە. ﻟــە ﺳــﺎڵێﻜە ﺧەڵﻜــﯽ زﯾڕەی ﻟــە راﺳــﺘﯿﺪا ،ﺑەھێﺰﺑﻮوﻧــﯽ دێﺖ ﻟــە دەﺳــﺘﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ژێﺮﺧﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﯽ وت ﻛە ﻧﺎوﻣــﺎن و ﭼڵــﻜﺎو و ﻗــﯚرت راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر و دوورﻛەوﺗﻨــەوەی ﺷــﻮێﻨﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دەﺑێﺖ، ﻣەﺑەﺳــﺖ و ﺋﯿﻨﺠﺎ دووﻛﺎﻧﺪار و ﺑەﮔﺮﺗﻨەﺑــەری ﺋــەم ﻛﺎراﻧەی ﺳــەرەوە و ﺋﺎوڕداﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻨﯽ ﻛڕﯾﺎر و .ھﺘﺪ. ﺋێﻮە ﺧەڵﻚ ﺑەﻧەزان ﺗێ ﻣەﮔەن ،ﺟﺪی ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﭘێﺶ ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿەﻛە ،ﺳﺎﻧە ﺑەرھەﻣﮫێﻨــﺎن ،رێﮕەﮔﺮﺗﻦ ﻟە ﺑﻮدﺟــەی ھەرێــﻢ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺳڕﯾﻨەوەی ﻣﺎﻓــﯽ ﺧﯚی دەﻧێــﺮدرا ،ﻛە ﺑﯚ ﺑﻨﺪﯾﻮار و ﺋەو ھەﻣﻮو دﯾﻮەﺧﺎﻧﺎﻧە ھەر ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ و ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ و دوو دۆﻻر ﺑﻮو ،ﺋەوە دوو ﻣﺎﻧﮕە زﯾﺎﺗﺮ ﻣﻮوﭼەﯾﯿە و..ھﺘﺪ دەﺑێﺖ. ﻟەدەﺳــﺘﺪاﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــەی ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ ﺑەﻗــەرز و ﺑەﭘﺎرەی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻧەوت دێﺘە دەﺳــﺖ ،ﺋەﻣەﺟﮕە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻟە داھﺎﺗــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ،ﻛەﭼﯽ ھەر ﻛﺎﺗێﻜــﯽ زۆری دەوێــﺖ ﺑــﯚ ﺑﻮﻧﯿﺎدﻧﺎﻧــەوە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻧﯿﯿە ﻧﯿﯿەﺗﯿﺎن. ﺋﯿﺘــﺮ ﻣەڵێﻦ ﻧﯿﯿــە ،ﻻرﯾﻤﺎن ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟەﮔــەڵ ﺧەڵــﻚ ﻧﯿﯿــە ﺋەﮔــەر ﺑەﭘﻼﻧێﻜــﯽ راﺳﺘﮕﯚ و راﺷــﻜﺎو ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەم ﻋەﻗﻧــﯽ ﭘێڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــەوە ﭘﺮﺳﺎﻧە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟەم ﺳەردەﻣﯽ ) (Feedbackﺑﻜــەن و ﺑێــﻦ ﺧێﺮاﯾــﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚژﯾﺎﯾە ،ﺧەڵﻚ ﺗێﻜــﺮدن )ﻣﺘﺨــﻼت (Input-ﭼﺎوﻛﺮاوەﺗــﺮە و راﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻢ ﺑەڕﯾﺰﺑەﻧﺪی ﻟە ﺑەڕووﻧﯽ دەﺑﯿﻨێ.
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
وەھﻤﯽ ﺑڕواﻧﺎﻣە و زﻣﺎن
ﺧێﺮ ﯾﺎن ﺑەرﻧﺎﻣە
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
رەھەﻧﺪەﻛﺎن
91
91
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ژﻣﺎرە ) ، (92ﭼﻮارﺷەم2015/ 5/ 6 ،
زﻧﺠﯿﺮەﯾەك ﺗەﻧﮕﮋە ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو
ﺑڕﯾــﺎر ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮێﺴــەوە دەرﺑﭽێﺖ ﯾﺎن ﻧــﺎ ،ﺋەﻣەرﯾﻜە ھــەر ﻣﺎﻣەڵەی راﺳﺘەوەﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﭘێﺸﻤەرﮔەدا دەﻛﺎت .ﻟە دووی ﺋﺎﺑﯽ 2014ەوە ،ﻧەك ﺗەﻧێ ﺋەﻣەرﯾﻜە ،ﺑﮕﺮە ھەﻣﻮو رۆﺋﺎوا ﻣﺎﻣەڵەی راﺳﺘەوەﺧﯚ و ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻟەﮔەڵ ﭘێﺸــﻤەرﮔەدا ﻛﺮدووە .ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەش ھەر دەردەﭼێ ،ﺋەﻣﺠﺎرە ﻧﺎ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ .ﺳﯚﻧﮕەی ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ وا ،ﺣﻜﻮﻣەﺗﯽ ﺑەﻏﺪاﯾە ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ،ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ وﯾﺴــﺘﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻧﯿﯿە ﻟە ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا .ﺋەو ﺳــەرۆك ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜە ھەﻣﻮو ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەوە وەردەﮔﺮێ .ﻟێﺮەوە ،ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﭼﯽ ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا رادەﺑﺮێ و ﺑەرەو چ داھﺎﺗﻮوێﻚ رێ دەﺑڕێ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑﭙێﭽﯿﻨەوە .ﺗێﮕەﯾﯿﻦ ﻟەو ﺳﯿﺎﺳەﺗە ﻛﺎرێﻜﯽ ﺳﺎﻧﺎﯾە و ﺑە ﺋەرﻛێﻜﯽ ﻛەم دێﺘــە دی ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ درێﮋە ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑەﺳەردا ﻧەھﺎﺗﻮوە .ﻛﯚﻣﺎر دەﯾەوێ دەﺳﺘﯽ ﺑﮕﺎﺗە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻧﺎوﻛەﯾﯽ ﻟەﭘێﻨﺎو ﻛەڵەﮔﺎﯾﯽ ﺑەﺳــەر ﻧﺎوﭼەﻛەدا .دووەم ،ﻟە رێﯽ دﻧەداﻧﯽ ﺗﺎﯾﻔەی ﺷــﯿﻌەوە ،دەﯾــەوێ وﺗەﯾﻠﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺷــەت و ﭘەت ﺑﻜﺎت. ﻟﺒﻨﺎﻧﯽ ﻟەﻣێﮋەﯾە ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪووەﺗەوە ،ﺳﻮورﯾەی داڕزاﻧﺪووە ،ﻟە ﯾەﻣەﻧﺪا ﮔﯚﺑەﻧﺪێﻜﯽ ﻧﺎوەﺗەوە ﺗﺎ ﭘەﻧﺠﺎ ﺳﺎڵﯽ ﺗﺮ ﻧەﮔﯿﺮﺳێﺘەوە .ﻋێﺮاﻗﯿﺶ وا ﺧﯚﻣﺎن دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە چ داوەﺷﺎﻧێﻜﺪاﯾە. ﺑێﺘﻮ ﻛﯚﻣﺎر رێﮕە ﺑە ﻋەﺑﺎدی ﺑﺪات ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرددا ﻟە ﭘﺮﺳﯽ ﭼەﻛﺪارﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻧﺎردﻧﯽ ﺑەﺷﯽ ھەرێﻢ ﻟە داھﺎﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﺪا رێﻚ ﺑﻜەوێ، وﺗەﻛە دەﻛەوێﺘەوە ﺳەر ﺷﺎڕێﯽ ﺧﯚی .دوای ﺋەوە ،ھەﻧﮕﺎوی ﮔﺮﺗﻨەوەی ﻣﻮوﺳڵ و رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟە دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت. ﺑەم ﻛﯚﻣﺎر ،ﺋەو داھﺎﺗﻮوە ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﺑە رەوا ﻧﺎﺑﯿﻨێ .ﺑﯚ ﻛﯚﻣﺎر ،وا ﺑﺎﺷە ﻟەم وﺗەدا ﺗەﻧﺎﻧەت دوو ﺑﺮاش ﻟە ﻣﺎڵێﻜﺪا ﯾەك ﻧەﺑﻦ .ﻋێﺮاﻗێﻜﯽ ﺷــڕ و وڕی ﻻوازی ﺑەﯾەﻛﺪاﭼﻮو ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺋەم ﻛﯚﻣﺎرەﯾە. ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜە ،ﻣﺎﻣەڵە ﻧەﻛﺮدﻧﯽ راﺳﺘەوەﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧﻨەدا ھﯿﭻ ﭘﺎس و ﺑﯿﺎﻧﻮوێﻜﯽ ﻧەﻣﺎوە .ﻋێﺮاق ﺑە ﺷــێﻮەی ﻛﺮدەوەﯾﯽ داﺑەﺷــە. ﺑەﺷــﯽ ﺷﯿﻌەﻧﺸﯿﻦ ﺳەر ﺑە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە .ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯿﭻ داﻧەواﻧﺪﻧێﻜﯽ ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺑەﻏﺪا ﻧﯿﯿە .ﺑەﺷﯽ ﺳێﯿەﻣﯿﺶ ﺑﻮوەﺗە دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ .راﺳــﺘە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھەرێﻤﯽ ﺳﻮﻧﻨە ﻟــە داودەزﮔﺎی ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮﻣەﺗﺪا ﻟە ﺑەﻏــﺪا ﻧﻮاﻧﺪﻧﯿﺎن ھەﯾە ﺑەم ﻧﻮاﻧﺪﻧێﻜــﯽ رواڵەﺗﯿﯿە ،ﺑﻮون و ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ وەك ﯾەﻛە .ﺑەم ﺗﺎ ﺋەو رۆژەی وت ﺑە رەﺳﻤﯽ ھەڵﺪەوەﺷێﺘەوە ،ﺋەم ﻧﻮاﻧﺪﻧە رواڵەﺗﯿﯿﺎﻧەﯾە ھەر دەﻣێﻨێ. ﻟەﺑەرﺋەﻣە دڵەڕاوﻛەی ﯾەﻛێﻚ ،ﻛە ﭼﺎوی ﻟە داﺑەﺷــﯿﻨﯽ ﻋێﺮاق ﺑێﺖ ،ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﻣﺎوە .ﭘێﭽﯽ ﻣێﺰەرێﻜە و دێﺘە دی .ﻋێﺮاق دەﻣێﻜە رووی ﻟە داﺑەﺷﯿﻦ و ﺟﻮداﺑﻮوﻧەی ھەرﺳــێ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛەﯾە ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ .ﺷﯿﻌە ﺑەرەو ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻚ دەڕۆن ﻟە ﺟﯚری ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﭘﯿﺮۆزﯾﺎن ﺑێﺖ .ﺳﻮﻧﻨە ﺑەرەو ﻧەﺗەوەڕۆﯾﺎﻧەی ﻋەرەب دەﮔەڕێﻨەوە ،ﺋەوﯾﺶ ﭘﯿﺮۆزە .ﻛﻮردﯾﺶ ﺑە ﺗەﻣﺎﯾە ﭼﺎوی ﺑە ﭼﺎرەی ﺋەم دوو ھﺎوﺑەﺷە ﻛﺮێﺘە ﻧەﻛەوێﺘەوە. ﺋەﻣەرﯾﻜــە ﻧﺎﭼــﺎرە ﻣﺎﻣەڵەﯾەﻛﯽ راﺳــﺘەوەﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﻛــﻮرددا ﺑﻜﺎت ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻛﻮرد ﻣــﺎوەی دە ﻣﺎﻧﮕــە ،ﺗﺎﻛە ھێﺰی ﺑــە ﻛﺮدەوەﯾە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﺪا .ﺷــەڕێﻜﯽ وا ﮔەورە ،ﻛە ﺑە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ دێﺘە ﻛﺮدن ،ﻟە ﺗﻮاﻧﺴــﺘﯽ ھێﺰێﻜــﯽ ﻻوازی وەك ﻛﻮرددا ﻧﯿﯿــە .ﮔەڕاﻧەوەی ﻟەﻣەوﻻی ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا ﻟە ﭘﺮﺳــﯽ ﭼەﻛﺪارﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەدا، دەﺑێﺘە ﮔﺎڵﺘە ﺑەﺧﯚﻛﺮدن .ﺑە ھەﻣﺎن ﺷــێﻮەی ﻛﻮرد ،ھﯚزەﯾﻠﯽ ﺳــﻮﻧﻨە و ﺳەرﻛﺮدەﯾﻠﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋەو ﺗﺎﯾﻔەﯾە ،ﺳــﺎزن ﺑﯚ ﺑەرەوڕووﺑﻮوﻧەوەی دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ،ﺋەﮔەرﺑێﻮ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿەﻛﯽ راﺳﺘەوەﺧﯚﯾﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜەوە .ﺳــﻮﻧﻨە ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭼﯽ ﺗﺮ ﺑە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺑەﻏﺪا ﺷەڕی داﻋﺶ ﺑﻜەن .ﺋەو ﻛﺮدەوەﯾﻠەی ﻟە )ﺟﻤﯿﻨﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ(ی ﺷــﯿﻌەی دەﮔێڕﻧەوە ﻟە ﺷــەڕی ﺗﻜﺮﯾﺘﺪا ،ﺗﺎﻗﯿﻜﺮدﻧەوەﯾەﻛە ﻧﺎﯾﺎﻧــەوێ دووﺑﺎرەی ﺑﻜەﻧەوە .وەك ﭼﯚن ﻛﻮردی ﺧﯚﺷﻤﺎن ﻧەﯾﻮﯾﺴﺖ ﻟەﭘێﻨﺎو ﺣﻜﻮﻣەﺗێﻜﯽ ﺗﺎﯾﻔەﯾﯽ ﻟە ﺑەﻏﺪا ﺑﭽێﺘە ﻛﯚڕی ﺷەڕی رزﮔﺎرﯾﯽ ﻣﻮوﺳڵەوە. ﺑێ ﻟەﻣﺎﻧە ،ﻛﯚﻧﮕﺮێﺴــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜــە ﭘڕۆژە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛەی ﻟەﻣەڕە ﺧﯚی ﻣەرﺟﺪار ﻛﺮدووە ﺑە ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺑەﻏﺪاوە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧﻨەدا. ﺑەﻏﺪا ،ﯾﺎن ﺋەوەﺗﺎ دەﺑێﺘە ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯿﯽ ﺑێﻼﯾەن ﺑﯚ ﺳەرﺗﺎﺳەری وت ،ﯾﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺳﯚﻧﮕەی ﺋەم ﻣﺎﻣەڵە ﺟﻮداﺟﻮداﯾەی ﺋێﺴﺘەوە ،ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎ وەك ﺑﺎرﺳــﺘەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻣﺎﻣەڵەی ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧﻨە ﺑــﻜﺎت .وێﺶ ﻧﺎﭼێ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋەﺑﺎدی ﺑﺘﻮاﻧێ ھەﻧــﮕﺎو ﺑە رووێﻜﺪا ﺑﻨێ ،ﻛە ھەرﺳــێ ﭘێﻜﮫﺎﺗەی وت ﯾەﻛﺴــﺎن ﺑﻦ ﻟە ﺑڕﯾﺎری ﺳﯿﺎﺳﯿﺪا. ﺷﯿﻌەی ﻋێﺮاق ﺑە ھەﻟﯽ دﯾﺮۆﻛﯿﯽ ﺧﯚﯾﺎن زاﻧﯿﻮە ﺟڵەوی دەﺳەﺗڕاﻧﯿﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧە ﺑە دەﺳــﺘەوە ﺑﮕﺮن .ﺋەوان زۆرﯾﻨەی داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧەﺗﯿﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑە ﭘﺎڵﭙﺸﺖ ھەرﭼەﻧﺪە ﺋەﻣە ﺑﯿﺎﻧﻮوێﻜﯽ ﻓﺸەﯾە و ھﯚی ﺋەم ﺳەرەڕۆﯾﯿﯿەی ﺷﯿﻌە ،ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿە. دواﺟﺎر ،ﺋێﻤە وا ﺗێ ﻧەﮔەﯾﻦ ﻣﺎﻣەڵەی راﺳــﺘەوەﺧﯚی ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد و ﺳــﻮﻧﻨەدا ،دەرﮔەی ﺑەھﺎرﯾــﺎن ﺑﯚ دەﻛﺎﺗەوە .ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوە، دەﺳﭙێﻜﯽ زﻧﺠﯿﺮەﯾەك ﺗەﻧﮕﮋەی ﺗﺎزەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا و ﺧﻮا دەزاﻧێ ﭼﯚن و ﻛەی دەھێﻮرێﺘەوە .ھێﺸــﺘە ھﯿﭻ ﻧەﺑﻮوە ،ﺷــﯿﻌە دەﺳﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑە ﺟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧەڵــﻚ ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﺪا ﺑــﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﭼەﻛﺪاراﻧەی ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ ﺋەﮔەر ﺑێﻮ دەرﺑﭽێ .ﺑــەم رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﻛێ ﻟە ﻛﻮرد و ﺳــﻮﻧﻨە زﯾﺎﺗﺮ؟ ﺋەﻣە ﮔﺮەوی ﯾەﻛەم .ﮔﺮەوی دووەم ﻛﻮرد ﺑەرەوڕووی ﺑﺒێﺘەوە ،ﻛێﺸــەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿە .ﺑــێ داھێﻨﺎﻧﯽ دەﻟﯿﭭەﯾەك ﻟە ﻻﯾەن ﺋەﻣەرﯾﻜەوە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەری ﺗەﻧﮕﮋەی ھەﻧﺎردﻧە دەرەوەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ ﺗەﻧﯿﺎ دەﻛﺎﺗە ﮔەرﻣﻜەری ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎﻧــەی ﻛﻮرد ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏــﺪادا .ﮔﺮەوی ﺳــێﯿەم و ﻟە ھەﻣﻮوی ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮ ،ﯾەﻛﺪەﻧﮕﯿﯽ ﻛﻮردە ﻟە ﻧﺎوەﺧــﯚدا .ﻣﺎﻧەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻻﯾەن ﻟە ﻛﯚﺷﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا ،ﺗﺎج ﻟەﺳەر ﺗەﻧﮕﮋەﯾﻠﯽ داھﺎﺗﻮو دەﻧێ ﺋەﮔەر ﺋەو دڵﺪارﯾﯿە ﺑێ واﺗەﯾە ﺑە ﻛﯚﺗﺎ ﻧەھێﻨﻦ.
www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ :ﻛﺎوە ﺟەم دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ
sarbaz25@yahoo.com
kawajam2000@yahoo.com
araakar4@gmail.com
ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد
ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧێﻮەﻧﺪ
wishe@wishe.net
ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
ﻛﺘێﺒﯽ )ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ داﻋﺶ( دهﻛﺮێﺘﻪ ﻛﻮردی
وﺷﻪ/ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺘێﺒــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ داﻋــﺶ ﻛﻪ ﻟەﻻﯾەن )د.ھﯿﺸــﺎم ھﺎﺷــﻤﯽ( ﻟێﻜﯚڵﯿــﺎری ﺑﻮاری ـــﻪﻧﺎھﯿﯽ و ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوە، ﻟێﻜﯚڵﯿﻨﻪوهﯾﻪﻛــﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ و ﺋﻪﻛﺎدﯾﻤﯿﻪ ﻟﻪﺳــﻪر رێﻜﺨﺮاوی
ﺗﯿﺮۆرﺳــﺘﯽ داﻋــﺶ و ﻟﻪﻻﯾﻪن )ھێﻤﻦ ﻣﻪﺣﻤــﻮود(هوه ﻛﺮاوهﺗﻪ ﻛﻮردی و ﺑڕﯾــﺎره ﺋﻪم ھﻪﻓﺘﻪﯾﻪ ﺑو ﺑﻜﺮێﺘﻪوه. ھێﻤــﻦ ﻣﻪﺣﻤــﻮود وهرﮔێڕی ﻛﺘێﺒﻪﻛﻪ ﺑﻪ ”وﺷﻪ“ی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ، ﺋــﻪم ﻛﺘێﺒــە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ
ﻣێﮋووﯾﯽ و ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوە و ﮔﺮووﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﺳــﺘﯽ داﻋﺶ و ﻗﺎﻋﯿــﺪە و ﺗــەواوی ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪارﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێﺮاق ﺑە ﺧﻮێﻨەر ﺋﺎﺷﻨﺎ دەﻛﺎت .ﺋەم ﻛﺘێﺒە ﻛﺘێﺒێﻜــﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﺑﻪڵﻜﻮ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ،ﺋەوﯾﺶ
ﻟەو رواﻧﮕەﯾەی ﺋــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﻦ و ﺋﺎﯾﻨﯿﺎن ﻛﺮدووهﺗەوە دروﺷــﻢ و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن. ”ﻛﺘێﺒەﻛــە ﻟە ﺳــێ ﺑەﺷــﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﭘێﻚ دێﺖ ،ﺑەﺷــﯽ ﯾەﻛەم ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑــە رێﻜﺨﺮاوی ﻗﺎﻋﯿﺪە ،ﺑەﺷــﯽ دووەم ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑــە رێﻜﺨــﺮاوی دەوڵەﺗــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟــە ﻋێﺮاق و ﺷــﺎم )داﻋﺶ( ،ﺑەﺷــﯽ ﺳێﯿەﻣﯿﺸــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە راﺳــﭙﺎردەﻛﺎﻧﯽ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﺗﯿــﺮۆری داﻋــﺶ ،ﺋــﻪم ﺑﻪرھﻪﻣــﻪ ﺗﺎﻛﻪ ﻛﺘێﺒــﯽ وهرﮔێڕدراوه ﻟﻪﺳــﻪر ﮔﺮووﭘــﯽ داﻋــﺶ و ﺗــﻪواوی ﮔﺮووﭘــﻪ ﭼﻪﻛﺪارﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێــﺮاق و ﻧﻮوﺳــﻪری ﻛﺘێﺒﻪﻛﻪ ﻟــﻪ ﻋێــﺮاق و ﻧﺎوﭼﻪﻛــﻪدا ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻧﺎﺳﯿﻦ و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــﻪوه و ﻟێﻜﺪاﻧــﻪوهی ﮔﺮووﭘﻪ ﺗﯿﺮۆرﺳﺘﯿﯿﻪﻛﺎن ھﻪﯾﻪ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ دراﻣــﺎی دەرھێﻨــەری ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺧﯚڵەﻣﯿﺶ، ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛــە ﻛﺎری دراﻣﺎﻛەﯾــﺎن ﺗــەواو ﺑــﻮوە و ﭼﺎوەڕێﯽ ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧﯿﻦ ﻛە ﻟێﯿــﺎن ﺑﻜڕێ ﺗﺎ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕﯽ رەﻣەزاﻧﺪا ﺑو ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﮔەزﯾــﺰە ﻋﻮﻣــەر ،دەرھێﻨــەر و ﻧﻮوﺳــەری ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی دراﻣــﺎی ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەر ﺧﯚڵەﻣﯿــﺶ ،ﻟــە دراﻣﺎﻛەﯾــﺪا
ﺑــﺎس ﻟــە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ و ﻛێﺸــە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﺧێﺰاﻧــﯽ ﻛــﻮردی دەﻛﺎت .ﺋــەو ،ﺑــە رۆژﻧﺎﻣــەی ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی دراﻣﺎﻛــە ،ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە و ﺑﺎس ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ دەﻛﺎت. دەﻣﺎﻧەوێ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯿە ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧــﯽ وەك ﻣــەم و زﯾــﻦ و ﺋەواﻧــﯽ ﺗﺮ ،ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﯾﺪا دووﺑﺎرە ﺑﻜەﯾﻨەوە“.
دراﻣﺎﻛە 30ﺣەڵﻘەﯾە و ﺑەﺷێﻜﯽ زۆری ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺋەوەی ﺗــﺮ ﻟــە ھەڵەﺑﺠە ،وێﻨــەی ﺑﯚ ﮔﯿﺮاوە ،ﺑەرھەﻣــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﺎﺑﯿﻠﯚﻧە و وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی و ﻻواﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳﭙﯚﻧﺴەرێﺘﯽ. ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺋەﻛﺘــەری ﻧــﺎودار ﻟەواﻧە ﺳﻮھەﯾﻠە ﺣەﺳەن ،ژﯾﺎن ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ،ﻧﺰار ﺳەﻻﻣﯽ ،ﻋﻮﻣەر دڵﭙﺎك ،ﻓﺎزڵ ﻗەﺳــﺎب ،ﺷــﻠێﺮ ﻛﯚﯾﯽ ،ﺑەﯾﺎن ﻋﻮﺳــﻤﺎن ،ھەواڵ
ﻋﻮﺳــﻤﺎن ،دﯾﺎر ﺋەﻧــﻮەر و ﮔﯚﻧﺎ ﺣەﻣەﺳــﺎڵﺢ ،ﻟە دراﻣﺎﻛەدا رۆڵ دەﮔێڕن. ﮔەزﯾﺰە ﻋﻮﻣەر ،ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە
ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪم ﻛﺘێﺒەدا زۆر ﺑەوردی ﻟە ﻣێﮋووی ھەﻣﻮو ﺋﻪو ﮔﺮووﭘﺎﻧەی ﻛﯚڵﯿﻨەوەﺗــﻪوه و ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎن و رێﮕﺎﻛﺎﻧــﯽ ﮔەﺷــەﻛﺮدن و ﺑﺎدەﺳﺘﯽ ﻗﺎﻋﯿﺪە و داﻋﺸﯽ ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﺎس ﻛــﺮدووە و دوای ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﺋەم ﻛﺘێﺒە ﺧﻮێﻨەر ﺗێﺪەﮔﺎت ﺋــەوەی ﻛە ﺋێﺴــﺘﺎ روو دەدات ﭼﯿﯿــە؟“ ھێﻤــﻦ ﻣﻪﺣﻤﻮود وای ﮔﻮت. ﺋﺎﻣــﺎژهی ﺑﻪوهﯾــﺶ دا ﻛــﻪ ﻟە ﻛﺎﺗــﯽ وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﻛﺘێﺒەﻛەدا ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻧﻮوﺳەرەوە ھەﺑﻮوە و ھەﻧﺪێــﻚ زاﻧﯿــﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺘێﺒەﻛــەی و رووداوەﻛﺎن ﻟﻪ زاری ﺧﯚﯾــﻪوه وهرﮔﺮﺗــﻮوه و دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دهﻛﺎﺗــﻪوه ”ﺋەم ﻛﺘێﺒە ﺑــﯚ دەزﮔﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﺎھﯽ ﺳــﻮودێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ھەﯾــە و دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪھﯚﯾﻪوه ﻟە ﺷــێﻮازی ﻛﺎر و رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻦ“..
ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺧﯚڵەﻣێﺶ ،ﭼﺎوەڕێﯽ رەﻣەزاﻧە
ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎری ﻣﯚﻧﺘﺎج ﺑﯚ ھەﻣﺎن دراﻣــﺎ دەﻛــەن و دەﯾﺎﻧەوێ ﻟە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚدا ،ﺑﯿﻜەﻧە ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ.