Rys z a rd Sta n k i ew i c z sd s
Po prostu
lec t io divina na niedziele i święta
W Y D A W N I C T W O S A L W AT O R
Redakcja Agnieszka Ćwieląg-Pieculewicz Korekta Magdalena Mnikowska Redakcja techniczna i przygotowanie do druku Artur Falkowski Projekt okładki Artur Falkowski
Imprimi potest ks. Piotr Filas SDS, prowincjał
© 2016 Wydawnictwo SALWATOR
ISBN 978-83-7580-518-5
Wydawnictwo SALWATOR ul. św. Jacka 16, 30-364 Kraków tel. 12 260-60-80 e-mail: wydawnictwo@salwator.com www.salwator.com
Od autora, czyli po prostu coś w rodzaju wstępu Drogi Czytelniku, Miłośniku słowa Bożego! Trzymasz w ręku trzeci tom Po prostu lectio divina na niedziele i święta. Rok A, który uzupełnia wydane już tomy na rok B i C. Mamy więc swoistą trylogię, która zaprasza Cię do spotkania ze słowem Bożym z niedzielnej czy też świątecznej liturgii. Ma ona nie tylko pokrzepić Twoje serce, ale też je umocnić, przemienić, jeszcze bardziej otworzyć na działanie Bożej łaski, na drugiego człowieka. Bohater tej trylogii – Jezus, ciągle żyje i daje swoje pełne mocy słowo. On liczy na Twoje otwarte serce, na Twoje codzienne i wytrwałe „tak” dla Bożego słowa. Niech to słowo – przyjęte przez Ciebie i przemodlone – głęboko zapadnie w Twoim sercu, abyś nawet wtedy, gdy upadniesz, jego mocą mógł powstać i kontynuować swoją wędrówkę do Ojcowskiego Domu. Życzę Ci nie tyle owocnej lektury, ile obfitych owoców z modlitwy Bożym słowem, owoców, których pozwolisz skosztować także Twoim braciom i siostrom w wierze.
5
I Niedziela Adwentu n I. Lectio: Czytaj z wiarą i uważnie święty tekst, jak gdyby dyktował go dla ciebie Duch Święty. [Jezus powiedział do swoich uczniów]: „Czuwajcie więc, bo nie wiecie, w którym dniu Pan wasz przyjdzie. A to rozumiejcie: Gdyby gospodarz wiedział, o jakiej porze nocy nadejdzie złodziej, na pewno by czuwał i nie pozwoliłby włamać się do swego domu. Dlatego i wy bądźcie gotowi, bo o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie” (Mt 24,42-44). II. Meditatio: Staraj się dogłębnie zrozumieć tekst. Pytaj siebie: „Co Bóg mówi do mnie?”. Nie wiemy, kiedy przyjdzie. Wiemy, że przyjdzie na pewno. Brak konkretnej daty Jego powtórnego przyjścia wprowadza pewne napięcie. On może przyjść w każdej chwili: za minutę, za dzień, za rok, za tysiąc lat. Wiemy, że przyjdzie, a ponieważ nie wiemy, kiedy, czuwamy dwadzieścia cztery godziny na dobę, non stop, ciągle, nieustannie, od rana do wieczora, a także w ciągu nocy. Czy oczekuję na Pana? Jaka jest jakość mojego czuwania? Czy nieznajomość konkretnej daty powtórnego przyjścia Pana to dla mnie powód do złości, irytacji, spekulacji, niezadowolenia czy do gorliwego czuwania? Czy nie usiłuję podpowiadać Panu Bogu, jakich zmian powinien dokonać w swoim kalendarzu? Czy nie próbuję Go przekonywać, aby dostosował się do moich terminów i dat? Ponieważ gospodarz nie zna rozkładu zajęć złodzieja, oprócz okresowego czuwania stara się o inne zabezpieczenia, które mogłyby go uchronić przed kradzieżą, są to np.: alarm, pies, pułapki, sejf, zatrudniony stróż. My czekamy nie na złodzieja, ale na Jezusa. Naszym zabezpieczeniem – oprócz czuwania – jest gotowość. Chcemy być 7
przygotowani, aby gdy przyjdzie, nie musiał długo stać pod drzwiami i pukać. Jakie czynię zabezpieczenia, aby być przygotowanym, gdy Pan powtórnie przyjdzie? Czy dbam o czystość swego serca? Jak często się spowiadam? Czy uczę się słuchem serca rozpoznawać zbliżającego się Pana w tajemnicy Jego Słowa, Jego sakramentów, Jego obecności w drugim człowieku? Czy nawet sen nie przerywa mojego czuwania i gotowości do spotkania z Panem? Nie chcę się domyślać, spekulować, gdybać, kiedy Pan przyjdzie. Mam czuwać i być w gotowości. Poproszę o łaskę owocnego przeżycia czasu adwentu. III. Oratio: Teraz ty mów do Boga. Otwórz przed Nim serce, aby mówić Mu o przeżyciach, które rodzi w tobie Słowo. Módl się prosto i spontanicznie – owocami wcześniejszej lectio i meditatio. Pozwól Bogu zstąpić do serca i mów do Niego w sercu. Wsłuchaj się w poruszenia własnego serca. Wyrażaj je szczerze przed Bogiem: uwielbiaj, dziękuj i proś. Może ci w tym pomóc modlitwa psalmu: Uradowałem się, gdy mi powiedziano: „Pójdziemy do domu Pańskiego!”. Już stoją nasze nogi w twych bramach, o Jeruzalem (Ps 122,1-2). IV. Contemplatio: Trwaj przed Bogiem całym sobą. Módl się obecnością. Trwaj przy Bogu. Kontemplacja to czas bezsłownego westchnienia Ducha, ukojenia w Bogu. Rozmowa serca z sercem. Jest to godzina nawiedzenia Słowa. Powtarzaj w różnych porach dnia: Idźmy z radością na spotkanie Pana!
8
II Niedziela Wielkanocna (Niedziela Miłosierdzia Bożego) n I. Lectio: Czytaj z wiarą i uważnie święty tekst, jak gdyby dyktował go dla ciebie Duch Święty. A Jezus znowu rzekł do nich: „Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”. Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: „Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane” (J 20,21-23). II. Meditatio: Staraj się dogłębnie zrozumieć tekst. Pytaj siebie: „Co Bóg mówi do mnie?”. Pokój Pana Zmartwychwstałego to wielki skarb, który nie może być darem tylko dla wybranych, dla apostołów. On jest darem dla wszystkich, dla całego Kościoła i świata. Pan posyła z tym darem w świat swoich uczniów. Mają oni kontynuować misję, którą zlecił Mu Ojciec. Dotrzeć aż po krańce świata. Tam, gdzie On nie dotarł w czasie swojej ziemskiej działalności. Czy On dotarł już do mnie? Czy moje serce wypełnione jest darem Jego pokoju? Czy moje życie jest otwarte na wysłanników, świadków Zmartwychwstałego? Czy czuję się codziennie posłany przez Pana z misją pokoju, jedności, pojednania, z misją nowego życia? Posłany tam, gdzie pracuję, uczę się, odpoczywam. A może zwalam to na barki innych, zwalniam się od świadczenia dla Jezusa? Misja, którą Pan poleca wypełnić uczniom, nie jest łatwa, lekka i przyjemna. Wymaga wielu sił, trudu, poświęcenia, odwagi. Tych sił ma im dodawać Duch Święty. Tak naprawdę to będzie Jego misja, a oni mają z Nim w niej współpracować. Mimo obecności Ducha Świę54
tego trzeba, by się liczyli z tym, że na ich misyjnej drodze pojawią się tacy, którzy stawiać będą opór Bożemu przesłaniu, którzy bardziej umiłują grzech niż życie w Bożej łasce. Czy w pełnieniu swej misji, dawaniu świadectwa Zmartwychwstałemu współpracuję z Duchem Świętym? Czy może za bardzo ufam tylko własnym siłom, pomysłom, planom? Jak często wzywam pomocy Ducha Świętego? Czy czynię to z wiarą, czy tylko jako pusty rytuał, bo tak trzeba? Czy nie zatrzymuję w swym sercu grzechów? Czy systematycznie w spowiedzi świętej, w sakramencie miłosierdzia są mi one odpuszczane? Czy pomagam innym dotrzeć do źródeł Bożego miłosierdzia? Czy z dnia na dzień staję się bardziej miłosierny, tak jak On jest miłosierny? Pomodlę się o ożywienie we mnie darów Ducha Świętego, o dar miłosierdzia. III. Oratio: Teraz ty mów do Boga. Otwórz przed Nim serce, aby mówić Mu o przeżyciach, które rodzi w tobie Słowo. Módl się prosto i spontanicznie – owocami wcześniejszej lectio i meditatio. Pozwól Bogu zstąpić do serca i mów do Niego w sercu. Wsłuchaj się w poruszenia własnego serca. Wyrażaj je szczerze przed Bogiem: uwielbiaj, dziękuj i proś. Może ci w tym pomóc modlitwa psalmu: Kamień odrzucony przez budujących stał się kamieniem węgielnym. (…) Oto dzień, który Pan uczynił, radujmy się nim i weselmy (Ps 118,22.24). IV. Contemplatio: Trwaj przed Bogiem całym sobą. Módl się obecnością. Trwaj przy Bogu. Kontemplacja to czas bezsłownego westchnienia Ducha, ukojenia w Bogu. Rozmowa serca z sercem. Jest to godzina nawiedzenia Słowa. Powtarzaj w różnych porach dnia: Dziękujcie Panu, bo jest miłosierny!
55
XVI Niedziela Zwykła n I. Lectio: Czytaj z wiarą i uważnie święty tekst, jak gdyby dyktował go dla ciebie Duch Święty. Jak więc zbiera się chwast i spala ogniem, tak będzie przy końcu świata. Syn Człowieczy pośle aniołów swoich: ci zbiorą z Jego królestwa wszystkie zgorszenia oraz tych, którzy dopuszczają się nieprawości, i wrzucą ich w piec rozpalony; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. Wtedy sprawiedliwi jaśnieć będą jak słońce w królestwie Ojca swego. Kto ma uszy, niechaj słucha! (Mt 13,40-43). II. Meditatio: Staraj się dogłębnie zrozumieć tekst. Pytaj siebie: „Co Bóg mówi do mnie?”. Pan Jezus w dzisiejszej Ewangelii maluje straszliwą wizję końca tych, którzy sieją chwast tam, gdzie On zasiał pszenicę. Dramatyczny koniec tych, którzy pomimo wielu próśb, apeli o nawrócenie pozostali głusi, trwający, niejako „zakochani” w złu. To jest przestroga także dla mnie, a jednocześnie zachęta do włączenia się w akcję ratowania tych, którzy jak bezmyślne istoty idą wprost na zatracenie. Pomogę ich ratować. W ich intencji będę się modlił, za ich nawrócenie ofiaruję swe cierpienia. Na tle ukaranych w pełni zajaśnieją ci, którzy sieją pszenicę, którzy często w życiu są niejako w cieniu, na drugim planie, którzy idą pod prąd modom, opiniom tego świata. W zgiełku, hałasie świata potrafią usłyszeć Boga i wypełnić Jego wolę. Czy w imię taniej popularności, doraźnych korzyści nie ogarnia mnie pokusa, aby stanąć po stronie tych, co sieją chwast? Czy umiem w cieniu, bez oklasków i kamer czynić dobro? Czy pamiętam, że im więcej na świecie dobrego smaku, tym mniej miejsca dla złego? Czy
99
w swoim życiu nie tylko słyszę Boga, ale także Go słucham, pełnię Jego wolę? Pomodlę się o to, abym nie zaśmiecał życia swojego i innych. III. Oratio: Teraz ty mów do Boga. Otwórz przed Nim serce, aby mówić Mu o przeżyciach, które rodzi w tobie Słowo. Módl się prosto i spontanicznie – owocami wcześniejszej lectio i meditatio. Pozwól Bogu zstąpić do serca i mów do Niego w sercu. Wsłuchaj się w poruszenia własnego serca. Wyrażaj je szczerze przed Bogiem: uwielbiaj, dziękuj i proś. Może ci w tym pomóc modlitwa psalmu: Ale Ty, Panie, jesteś Bogiem miłosiernym i łagodnym, nieskorym do gniewu, bogatym w łaskę i wierność. Zwróć się ku mnie i zmiłuj się nade mną (Ps 86,15-16). IV. Contemplatio: Trwaj przed Bogiem całym sobą. Módl się obecnością. Trwaj przy Bogu. Kontemplacja to czas bezsłownego westchnienia Ducha, ukojenia w Bogu. Rozmowa serca z sercem. Jest to godzina nawiedzenia Słowa. Powtarzaj w różnych porach dnia: Panie, Ty jesteś dobry i łaskawy.
100
Spis treści I Niedziela Adwentu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 II Niedziela Adwentu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 III Niedziela Adwentu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 IV Niedziela Adwentu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Narodzenie Pańskie (Msza w nocy). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Narodzenie Pańskie (Msza w dzień). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Niedziela Świętej Rodziny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 II Niedziela Bożego Narodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Uroczystość Bożej Rodzicielki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Objawienie Pańskie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Niedziela Chrztu Pańskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 I Niedziela Wielkiego Postu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 II Niedziela Wielkiego Postu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 III Niedziela Wielkiego Postu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 IV Niedziela Wielkiego Postu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 V Niedziela Wielkiego Postu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Niedziela Palmowa (Męki Pańskiej) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 II Niedziela Wielkanocna (Niedziela Miłosierdzia Bożego). . . . 54 III Niedziela Wielkanocna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 IV Niedziela Wielkanocna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 V Niedziela Wielkanocna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 VI Niedziela Wielkanocna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 VII Niedziela Wielkanocna (Wniebowstąpienie Pańskie) . . . . . . 64 Niedziela Zesłania Ducha Świętego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 II Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 III Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 IV Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 V Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 VI Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 VII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 VIII Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 151
IX Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 X Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 XI Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 XII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 XIII Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 XIV Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 XV Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 XVI Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 XVII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 XVIII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 XIX Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 XX Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 XXI Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 XXII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 XXIII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 XXIV Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 XXV Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 XXVI Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 XXVII Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 XXVIII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 XXIX Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 XXX Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 XXXI Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 XXXII Niedziela Zwykła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 XXXIII Niedziela Zwykła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 XXXIV Niedziela Zwykła (Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata). . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Niedziela Trójcy Przenajświętszej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny . . . . . 142 Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej (Boże Ciało). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Uroczystość Wszystkich Świętych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148