ZFD Nr 94. Droga do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji

Marie Jacques de Belsunce FJ

Droga do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji

REDAGUJE

Centrum Formacji Duchowej Salwatorianie – Kraków Krzysztof Wons SDS (redaktor naczelny) s. Aleksandra Markiel SDS (sekretarz redakcji) TŁUMACZENIE SESJI NA ŻYWO

Mariola Orzepowska KOREKTA

Magdalena Mnikowska Anna Śledzikowska ADRES REDAKCJI

Zeszyty Formacji Duchowej ul. św. Jacka 16, 30-364 Kraków tel. 12 269 23 97; faks 12 254 60 60 e-mail: zeszyty@salwatorianie.pl www.cfd.salwatorianie.pl

PROJEKT OKŁADKI

Artur Falkowski

SKŁAD I ŁAMANIE

Artur Falkowski

Za pozwoleniem władzy zakonnej

ISSN 1426-8515

© Copyright by 2022 Wydawnictwo SALWATOR ul. św. Jacka 16, 30-364 Kraków www.salwator.com

A gdy otworzył pieczęć siódmą, zapanowała w niebie cisza jakby na pół godziny.

I ujrzałem siedmiu aniołów, którzy stoją przed Bogiem, a dano im siedem trąb.

I przyszedł inny anioł, i stanął przy ołtarzu, trzymając złote naczynie na żar, i dano mu wiele kadzideł, aby złożył je w ofierze z modlitwami wszystkich świętych, na złoty ołtarz, który jest przed tronem.

I wzniósł się dym kadzideł z modlitwami wszystkich świętych – z ręki anioła przed Boga.

(Ap 8,1-4)

Słowo z Centrum Formacji Duchowej

Cisza to najpłodniejsze miejsce, jakie w nas istnieje. Jest łonem dla Słowa, które rodzi życie w obfitości. Cisza daje Słowu klimat, aby objawiła się Jego moc i wydała owoce. Cisza ochrania wewnętrzny ogień, strzeże wewnętrznego pragnienia medytacji i adoracji Słowa. Jest sanktuarium spotkania z Bogiem. Słowo wyłania się z łona ciszy i do niego wraca. Gdy nie może zakorzenić się w ciszy, pozostaje samo, jak ziarno, które nie posiada ziemi. Nie może obumrzeć i wydać życia (por. J 12,24). Nawet wszechmocne słowo Boga pozbawione ciszy staje się bezsilne, jak ziarno bez ziemi. Nie chodzi o ciszę, która jest jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący (por. 1 Kor 13,1), nie chodzi o ciszę, która jest pustką nieobecności, ale o ciszę, która prowadzi do medytacji i adoracji. Jest Bożym sposobem przemawiania, w którym bezpiecznie spoczywa miłość1.

Cisza czyni nas wewnętrznymi pielgrzymami w stronę Boga miłości, który w nas zamieszkuje. Bóg stworzył nas w ciszy i do ciszy. W każdym człowieku na najgłębszych pokładach jestestwa jest głębia ciszy. Ewagriusz z Pontu powtarzał z przekonaniem, że jest w nas sfera niezmąconej ciszy, w której mieszka sam Bóg. Nazwał to miejsce „miejscem Boga” i „kontemplacją

1

Por. H.J. M. Nouwen, Droga serca. Duchowość pustyni i dzisiejsze duszpasterstwo, tłum. M. Rusiecka, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2008, s. 52-61.

ZIMA

▪ 94/2022

5

pokoju”. „W czystym sercu – pisze w jednym z listów – odciska swe znamię inne niebo, które ukazuje światło, zaś nad tym miejscem unosi się duch”. Na głębinie naszego jestestwa, która jest miejscem Boga, miejscem pokoju, we wnętrzu duszy panuje całkowita cisza: jest to miejsce zamieszkania Boga. W tym miejscu wszystko jest zdrowe, w tym miejscu goją się wszelkie rany zadane nam w życiu i wszelkie myśli o tych, którzy nas zranili.

W tym miejscu nie hałasują żadne namiętności, lęki, ludzkie osądy i wyroki. W tym miejscu jednoczymy się z Bogiem i zanurzamy w Jego świetle2, trwamy w obrębie Jego Boskiego światła i adorujemy Go. Trudno nam jednak „wyciszyć się”. Jak zanurzyć się w ciszy, skoro ilekroć próbujemy to uczynić, napotykamy nasz wewnętrzny hałas, namiętności, obrazy, które oddalają nas od Boga i naszej duszy, a skupiają na powierzchni cielesności i zmysłowości. Jak dotrzeć w sobie do owej głębiny ciszy przysypanej stertą trosk, zmartwień, lęków, mrocznych myśli czy cielesnych pożądań? Istnieje najpewniejsza droga do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji. Jest nią słowo Boga. Trzeba „tylko” jednego.

Otworzyć się na Słowo, nauczyć się słuchać, dać mu pierwszeń­ stwo w życiu, wejść z nim w zażyłą relację miłości. Pierw­szeństwo w sercu dajemy tylko temu, co kochamy. Nie istnieje cisza dla ciszy, ale cisza dla miłości. Im większa w nas będzie miłość do Słowa, do Boga, który do nas mówi, tym więcej będzie w nas potrzeby ciszy.

Naszym przewodnikiem na drodze do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji jest o. Marie Jacques de Belsunce ze Wspólnoty św. Jana. Numer 94 „Zeszytów Formacji Duchowej” zawiera zapis konferencji nieżyjącego już Autora (†2017), któremu zawdzięczamy trzy spotkania weekendowe zorganizowane w naszym Centrum Formacji Duchowej w Krakowie. Postanowi

A. Grün, Niebo zaczyna się w Tobie. Mądrość Ojców Pustyni na dzisiaj, tłum. R. Zajączkowski, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2003, s. 109-110.

6

Zeszyty Formacji Duchowej

2

liśmy wrócić do pierwszego z nich3, ponieważ wbrew pozorom, jakie stwarza rozhałasowany świat, w wielu ludziach narasta głód ciszy, medytacji i adoracji. Często czują się nieporadni, zagubieni i bezsilni. Nie wiedzą, jak odpowiedzieć na głód ciszy, który wydobywa się z głębin jestestwa. Autor zwraca uwagę, że „dzisiejszy świat nie wie już, czym jest milczenie, ponieważ nie wie, czym jest tajemnica, sekret. Dzisiejszy świat żyje w takim dziennikarskim duchu, wszystko należy przekazać, wszystko należy powiedzieć, odkryć wszystkie tajemnice. A prawdziwych tajemnic się nie przekazuje i nie każda prawda jest po to, aby ją przekazać (…). Dopiero w odniesieniu do prawdziwego przyjaciela możemy zrozumieć, czym jest milczenie pełne miłości (…). Prawdziwe milczenie jest milczeniem miłości, w którym jest życie; i właśnie w takim milczeniu dopiero możemy przyjąć tajemnice Boże”. Owym Bożym sekretem jest słowo Boże. „Powinno być zachowywane jak tajemnica, jak sekret, który został nam powierzony”. Trzeba więc nauczyć się wsłuchiwać z miłością w Słowo, jak wsłuchujemy się w największy sekret przyjaciela. O tym właśnie jest ten Zeszyt.

Publikujemy treść konferencji o. Belsunce’a, wyrażając jednocześnie wdzięczność przed Bogiem, że Autor podjął się sesji formacyjnych w naszym krakowskim CFD. Ufamy, że o. Belsunce, który odszedł do Domu Ojca, przeszedł już drogę, którą sam nam pokazał. Módlmy się za Autora rozważań, aby skąpany w świetle Bożej miłości miłosiernej mógł adorować swego Stwórcę i Pana przez całą wieczność.

Krzysztof Wons SDS

3

Ojciec Marie Jacques de Belsunce FJ przeprowadził w Centrum Formacji Duchowej w Krakowie trzy sesje weekendowe: „Droga do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji” (1-3 maja 2000); „Rekolekcje z umiłowanym uczniem Jezusa” (16-18 listopada 2001); „Siedem proroctw. Księga Apokalipsy” (15-17 kwietnia 2005). Wszystkie trzy są dostępne w formie nagrań audio.

Jezus w świątyni – oczyszczenie serca i milczenie wewnętrzne Odbywamy te rekolekcje zaraz następnego dnia po kanonizacji s. Faustyny1. Jan Paweł II mówił, że cały jego pontyfikat jest otoczony, jak gdyby osłonięty przesłaniem o Bożym miłosierdziu; trzeba tu wspomnieć, że pontyfikat papieża Jan Paweł II mówił, że cały Polaka zaczyna się od encykliki o miłosierjego pontyfikat jest otoczodziu Bożym. Dzisiaj dzięki tej kanonizacji ny, jak gdyby osłonięty widzimy, że wszystko jest okryte, otoprzesłaniem o Bożym miczone miłosierdziem. Takie stwierdzenie łosierdziu. jest w duchu Soboru Watykańskiego II. Sobór Watykański II był jedynym soborem, który nikogo nie potępił. Zadziwiające jest uświadomienie sobie pewnej rzeczy.

Jak czytamy w Ewangelii św. Jana, Jezus, wchodząc w ostatni tydzień swojego życia, nie potępiał nikogo; tak więc na Sobór Watykański II należy popatrzeć właśnie w świetle ostatniego tygodnia życia Jezusa. A czy nie należałoby na pontyfikat aktualnego papieża popatrzeć w świetle ostatniego tygodnia Kościoła?

Bo Kościół idzie za Barankiem wszędzie tam, dokąd On idzie, więc musi przeżyć wszystkie etapy życia apostolskiego Jezusa.

W życiu apostolskim Jezusa przychodzi ostatni tydzień, a więc i w życiu Kościoła też przyjdzie ostatni tydzień. Popatrzmy na

1

Kanonizacja s. Faustyny odbyła się w Rzymie 30 kwietnia 2000 roku.

Sesję rekolekcyjną w CFD w Krakowie przeprowadzono w dniach 1-3 maja 2000 roku.

ZIMA

▪ 94/2022

9

to od strony duchowej, bo ten ostatni tydzień trwa dłużej niż zwyczajny tydzień, dlatego możemy sobie zadać pytanie: czy nie należałoby na naszego papieża popatrzeć właśnie w świetle ostatniego tygodnia? I to jest szczególne spojrzenie, ponieważ wymagania tego tygodnia też są szczególne. W swoim przesłaniu Jezus powiedział do s. Faustyny, że z tego kraju wyjdzie iskra, która przygotuje świat na Jego przyjście. Myślę, że wiecie lepiej niż ja, kto wydaje się tą iskrą. Jezus kończy to zdanie następująco: iskra, która przygotuje świat na moje przyjście. I to jest zadziwiające, bo Jezus pokazuje nam, że ta iskra będzie jak nowy Jan Chrzciciel. Czyż Jan Paweł II nie jest takim nowym Janem Chrzcicielem? Z jednej strony dla całego Kościoła, ale też dla całej ludzkości.

A jaka była misja Jana Chrzciciela? Jest to pytanie, które powinniśmy zachowywać w swoim sercu, jeśli chcemy zrozumieć ten pontyfikat. Wielkie znaczenie dla tych rekolekcji ma Rok Jubileuszowy. Widzimy tę zadziwiającą drogę papieża.

Papież mówi o oczyszczeniu pamięci i wraca do najważniejszych etapów w życiu Kościoła i w życiu całej ludzkości. Duch Wielkiego Jubileuszu zakłada jak gdyby powrót do tych najważniejszych momentów z życia Kościoła. Pozwala nam to zrozumieć, co Ojciec Święty chce nam przekazać, mówiąc o pamięci, która jest aktywnością człowieka, która jest zarezerwowana na koniec ludzkiego życia, kiedy człowiek zbliża się do kresu ziemskiego pielgrzymowania. Taki człowiek często pisze pamiętniki. Kiedy spisujecie wspomnienia, niejednokrotnie wiąże się to z uświadomieniem sobie, że zbliżacie się do końca swojego życia. Dlatego nie piszemy wspomnień zbyt szybko, bo Ekonomia Boża to jest spoinaczej dalibyśmy innym do zrozumienia, sób, w jaki Pan Bóg kieruje że już wybieramy się na inny świat.

Kościołem i całą ludzkością.

Zatem czym w ekonomii Bożej jest kanonizacja s. Faustyny właśnie w Roku Jubileuszowym? Ekonomia Boża to jest sposób, w jaki Pan Bóg kieruje Kościołem i całą ludzkością; można mówić o różnych etapach ekonomii Bożej.

10

Zeszyty Formacji Duchowej

Apokalipsa pokazuje nam te różne etapy. Bóg nie kieruje Kościołem dzisiaj w taki sam sposób, w jaki kierował w średniowieczu.

W życiu Kościoła można wyróżnić znaczące momenty. Zadziwiające jest to, że kanonizacja s. Faustyny nie była uwzględniona w programie – to papież sam ją tam umieścił, a to oznacza, że miał jakąś szczególną intencję dotyczącą właśnie Roku Jubileuszowego. I jaka była intencja papieża kanonizującego s. Faustynę właśnie w Roku Jubileuszowym? Powinniśmy o to pytać Ducha Świętego. Mogę zrozumieć działanie kogoś tylko wtedy, kiedy rozumiem, jaka była jego intencja. Ojciec Święty w Tertio Millennio Adveniente mówi pewną zadziwiającą rzecz (par. 55), że Rok Jubileuszowy przygotuje i zrealizuje spełnienie ludzkości i Kościoła w Bogu w Trójcy Jedynym. Co Ojciec Święty chciał przez to powiedzieć? Bez wątpienia to zdanie jest bardzo mocne, ono kładzie akcent na Rok Jubileuszowy, ponieważ jest to czas, który zwraca nas ku temu, co jest ostateczne. To wcale nie jest powrót do przeszłości, to nie jest tęsknota za przeszłością. Przytoczone stwierdzenie ma służyć zwróceniu naszego spojrzenia na to, co jest ostateczne. Jaki będzie koniec pielgrzymki Kościoła na ziemi? Powrót Chrystusa w chwale!

Więc by zwrócić nasze serca w stronę tego, co jest ostateczne, Ojciec Święty jak gdyby podejmuje wszystko aż od samych korzeni, ponieważ w ekonomii Bożej punkt wyjścia i punkt dojścia łączą się ze sobą, to znaczy alfa jako punkt wyjścia i omega jako punkt dojścia mają ze sobą wiele punktów wspólnych. I to, co ostateczne, dokonuje się właśnie poprzez włączenie tego wszystkiego, co było od samego początku w punkcie wyjścia.

Widzimy więc, jak ten Rok Jubileuszowy kieruje nas ku perspektywie eschatologicznej. Musimy dobrze zrozumieć jedną rzecz.

Nikt z nas nie wie, kiedy Chrystus powróci w chwale, ale nasza nadzieja powinna żyć właśnie Jego powrotem. Ojciec Święty, by nam pomóc wejść w tego ducha oczekiwania, mówi tę wspaniałą rzecz: nikt nie powinien odmówić sobie pocałunku Ojca w tym Roku Jubileuszowym, i mówi to, odwołując się do przypowieZIMA

▪ 94/2022

11

ści o synu marnotrawnym. To jest wspaniałe, bo ostatecznym momentem pielgrzymki Kościoła na ziemi będzie to, że Ojciec weźmie go w ramiona. I właśnie ten uścisk, to wzięcie w ramiona przez Ojca w wieczności jest jak gdyby uprzedzane przez Rok Jubileuszowy. Zatem widzimy, jak Ojciec Święty chce, abyśmy bezpośrednio patrzyli na to, co jest ostateczne. W swoim Liście na Wielki Post papież Polak mówi, że Wielki Post to jest ten czas, kiedy Bóg czeka na nas z otwartymi ramionami. Ojciec Święty to podkreśla, zatrzymuje się właśnie na tym, bo żeby był ten uścisk, pocałunek Boga, najpierw muszą być otwarte ramiona.

Odbywamy te rekolekcje także bardzo blisko święta Matki Bożej Królowej Polski. Czym jest królowanie Maryi w świetle Jej tajemnicy? Maryja jest Matką, ale jest także Królową. Ukoronowanie Maryi jako Matki i Królowej Kościoła Na ziemi Maryja była małą i ludzkości dokonuje się w niebie, jak gdyby Służebnicą i dopiero wtedy, jako zakończenie, jako ukoronowanie kiedy została wyniesiona tajemnicy wniebowzięcia. Na ziemi Maryja do chwały niebios, została była małą Służebnicą i dopiero wtedy, kiedy ukoronowana na Królową. została wyniesiona do chwały niebios, została ukoronowana na Królową. Królowanie Maryi pozwala nam zatem popatrzeć na koniec Jej pielgrzymowania. Jeśli jest Królową, to po to, by była bardziej Matką. Królowanie Maryi odgrywa szczególną rolę, jeśli chodzi o sąd ostateczny, bo Jezus, kiedy wróci, wróci jako Król. Jezus tajemnicę krzyża przeżywa jako Kapłan, ale kiedy wróci, wróci jako Król. I zobaczmy, jakie jest miejsce tego królowania Maryi na sądzie ostatecznym. Dlaczego Ojciec Święty całą tajemnicę Roku Jubileuszowego oświetla tajemnicą Bożego narodzenia? Dlaczego nie zwraca naszej uwagi na tajemnicę krzyża? Tajemnica krzyża jest tajemnicą odejścia Jezusa. Ponieważ sam Jezus mówi: „Jeśli nie odejdę, to Pocieszyciel nie przyjdzie do was”. Czyli tajemnica krzyża jest tajemnicą odejścia Jezusa, a tajemnica Bożego narodzenia jest tajemnicą przyjścia Jezusa. Ojciec Święty zwraca naszą uwagę na przyjście Zbawiciela i robi to być może po to, byśmy lepiej 12

Zeszyty Formacji Duchowej

Spis treści

Słowo z Centrum Formacji Duchowej Jezus w świątyni – oczyszczenie serca i milczenie wewnętrzne

Jezus i Samarytanka – adoracja drogą do rozwoju życia

wewnętrznego

Jezus w Kanie Galilejskiej – modlitwa wewnętrzna

5

9

17

przyjaźnią z Jezusem

30

Jezus i Nikodem – umysł w służbie miłości

42

Nowe przykazanie przykazaniem miłości braterskiej

54

Dar Jezusa udzielony z krzyża. Maryja – Matka i Królowa

66