XXI Yesil Binalar Referans Rehberi 2014

YİRMİBİR MİMARLIK TASARIM VE MEKAN DERGİSİ’NİN YAYINIDIR 30

2014

4

TÜRKİYE’DEKİ SERTİFİKALI YEŞİL BİNALAR VE KATKIDA BULUNANLAR

DESTEKLEYEN

1

XXI YEŞIL BINALAR REFERANS REHBERI 2014

Puna Yayın adına sahibi genel yayın yönetmeni yazı işleri müdürü (sorumlu) Hülya Ertaş hulya@xxi.com.tr

Doğal Sorumluluk

editör Beste Sabır beste@xxi.com.tr yardımcı editör Şule Kurşuncu reklam sorumlusu Tuğba Demirci tugba@xxi.com.tr okuyucu ilişkileri Duygu Erdem duygu@xxi.com.tr kapak tasarımı Emre Çıkınoğlu sayfa tasarım ve uygulama Doğukan Bilgin basım yeri

Ofset Yapımevi Yahya Kemal Mah. Şair Sokak No: 4 Kağıthane, İstanbul yönetim yeri

Puna Yayın Serencebey Yokuşu 16/4 Beşiktaş, İstanbul 34349 0212 227 1317 bilgi@xxi.com.tr XXI Yeşil Binalar Referans Rehberi, XXI Mimarlık, Tasarım ve Mekan dergisinin özel yayınıdır. ÇEDBİK (Çevre Dostu Binalar Derneği) desteğiyle Şubat 2014’te yayınlanmıştır.

XXI Mimarlık, Tasarım, Mekan dergisi olarak bu yıl Yeşil Binalar Rehberi’nin güncellenmiş üçüncü basımını sunuyoruz. Geçtiğimiz iki yılda büyük ilgiyle karşılanan rehberin yeşil binalar etrafında sektöre hizmet ve ürünleriyle katkıda bulunanları bir araya getirme amacını yerine getirdiği aşikar.

Yeşil binaların üretiminin yaygınlaşmasının tek başlarına ne mimarlık ofislerinin ne işverenlerin ne de yapı malzemesi üreticilerinin çabasıyla mümkün olamayacağı fikri bu rehberin çıkış noktasıydı, bu anlamda başlangıçtaki fikirlerimizi hayata geçirdiğimizi söyleyebiliriz.

Bugüne dek yeşil bina sertifikası alan Türkiye’deki projeleri bir araya getirmeyi hedefledik. Bir önceki rehberlerde yer verdiğimiz projelere çok sayıda yenisinin eklendiğini görmek, yeşil binalara ilginin arttığının bir göstergesi. Görünen o ki bu ilgi yükselen bir trend olarak devam edecek. Amerika menşeili LEED, Birleşik Krallık menşeili BREEAM ile Almanya menşeili DGNB sertifikaları, projelerin yeşil bina niteliklerini ortaya koymakta. Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği’nin çabalarıyla yerel bir sertifikalandırma sistemi üzerinde çalışılıyor olması bu yükselen trendi karşılamak adına önemli bir adım. Biliyoruz ki ülkelerin gerek toplumsal, gerek iklimsel, gerekse ekonomik koşullarının yarattığı farklılık nedeniyle ithal sertifikaların tam anlamıyla uygun bir değerlendirme sunması imkansız. Yerel bir yeşil bina sertifikamızın olması hem konunun yaygınlaşması hem de sektörün aktörleri tarafından içselleştirilmesi adına büyük bir ivmelenmeye yol açacaktır kuşkusuz.

Rehberde yer alan yazı ve fotoğrafların tamamı ya da bir bölümü, Puna Yayın’ın yazılı izni olmadan kullanılamaz.

facebook.com/xxidergisi twitter.com/xxi_dergisi

Bu rehberi hazırlarken Türkiye’de sertifika almış tüm yeşil binalara yer verme hedefiyle yola çıktık, ancak bu yönde hazırlanmış bir liste halihazırda bulunmadığı için zorlu bir süreç geçirdik. Yeşil bina sertifikaları konusunda danışmanlık hizmeti veren firmalardan edindiğimiz bilgilerin yanı sıra LEED ve BREEAM’in uluslararası internet sitelerindeki verileri doğru kabul ettik. Süreç boyunca bize destek olan yeşil sertifika danışmanlığı firmalarına ve Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği’ne teşekkür ederiz.

Bu rehberin yeşil binaların istisnai bir seçenek olmaktan çıkıp yaygınlaşması yolunda bir adım olması dileklerimizle...

2

6

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

16

20

4 Yeşil Okullar Projesi 6 Zirveye ve Sürdürülebilirliğe Dair 10 Yeşil Gelecek LEED VE BREEAM SERTIFIKASI ALMIŞ YEŞIL BINALAR 16 Workinn Hotel 18 SUNUM Binası 20 Özyeğin Üni. Mühendislik 22 Tarsu AVM 24 Güler Plaza, Smart Plaza, BM Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölgesel Ofisi 25 Nida Kule Göztepe 26 Hilton Garden Inn Haliç 28 Eser Yeşil Bina 30 Soyak Holding Binası 31 Kanyon AVM ve Ofis 32 Özyeğin Üni. Öğrenci Merkezi 34 Birleşim Mühendislik 35 Boğaziçi Hamlin Hall 36 Kavacık İş Merkezi 38 Schneider Manisa Fabrikası, Tekira AVM 39 Schneider Trafo Fabrikası

25 40 Piri Reis Üniversitesi 42 Çelikel Taysad Fabrikası 44 Project SCOPP 45 Akasya AVM ve Residence 46 Philips Merkez Ofisi 48 Akbatı AVYM ve Residences 50 Kağıthane OfisPark 52 Wilo Pompa Tesisi 54 Unilever Merkez Ofisi 55 Liberty Sigorta Ofisleri 56 Siemens GOSB Tesisi 58 Baylo Suites 59 Quasar İstanbul 60 Metlife Türkiye Ofisi 62 Gelal Çorap Üretim Tesisleri 63 Ağaoğlu Andromeda Gold 64 Grundfos Türkiye 66 Renaissance Bosphorus Hotel 67 Altensis Ofisi 68 OİB Meslek Lisesi 70 Toyota Plaza Onatça 71 Olive Plaza 72 35. Sokak

32

3

34

48

74 Türk Motor Merkezi 75 BASF Türk Dilovası Yönetim Binası, BASF Yapı Kimyasalları Laboratuvarları

76 Li Fung Centre 78 Gülnar Evleri 79 Gordion AVM, Erzurum AVM, Magnesia AVM 80 Alaçatı Macro Center 82 İnci Akü Fabrikası 83 Ada AVM, 365 AVM 84 Erke Green Academy 86 KFC Torium Restoranı, KFC Bostancı Restoranı 87 Torium 88 Tekfen Bomonti Apartmanları 90 Google Türkiye Ofisi 92 GAMA Binası 94 Method Research Company 96 Yıldız Holding Binası 97 Forum Kayseri, Toyota Plaza Mıçı 98 Rönesans Mecidiyeköy Ofisi 100 42 Maslak 102 Tekfen Levent Ofis 104 Bodrum Maya Migros 106 K.Çekmece Belediye Binası

78

84

90

HIZMET VE ÜRÜNLERIYLE KATKIDA BULUNANLAR 13 Autodesk 43 Blanco Öztiryakiler 49 Ekomim Ekolojik Mimarlık Hizmetleri 110 AKG Gazbeton 112 Akiş GYO 114 Altensis 116 BTM 118 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri 120 Erke 122 Günışığı Aydınlatma 124 GVP Yeşil Bina Danışmanlık 126 Kalebodur 128 KONE 130 Legrand 132 Philips 134 PonceBloc 136 RGM TURKEY 138 ROCKWOOL 140 Trakya Cam 142 TROX 144 Türk Ytong 146 Unigen Yapı Malzemeleri

4

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Yeşil Okullar Projesi ÇEDBİK (Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği) Yeşil Okullar için yapılan yeni küresel koalisyonun kurucu üyesi oldu. Dernek, dünyadaki diğer 28 yeşil bina derneğinin arasına katılarak Amerikan Yeşil Binalar Konseyi’nin Yeşil Okullar anlaşmasına dahil oldu.

Yeşil Okullar Projesi, öğrencilerin sağlıklı, güvenli ve daha verimli binalarda eğitim alabilmesi temeline dayanan uluslararası çok paydaşlı bir proje. Projenin amacı daha sağlıklı binalarda eğitim alan, bu sayede akademik açıdan daha başarılı, daha sağlıklı nesiller yetişmesine katkı sağlamak.

Arjantin, Bostwana, Brazilya, Kanada, Şili, Çin, Kolombiya, Hırvatistan, Mısır, Arap Emirlikleri, Gana, Hong Kong, İtalya, Hindistan, İsrail, Kenya, Mauritius, Namibia, Peru, Katar, Romanya, Singapur, Slovenya Yeşil Bina Konseyleriyle SUMe, USGBC ve Global Communities bulunuyor.

Kasım 2014’te ABD’de yapılacak Green Build Konferansı’nda Hillary Clinton tarafından anons edilecek olan Yeşil Okullar projesinin Türkiye ayağında gerçekleşecek çalışmalar 20-21 Şubat 2014 tarihlerinde gerçekleşecek 3. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi’nde açıklanıyor olacak.

Okullar dünyanın çeşitli yerlerinde birbirinden çok farklı göründükleri için koalisyon, yeşil okulları tanımlayan üç katman belirledi: Çevresel etkiyi azaltmak, insan sağlığını optimize etmek ve çevreye duyarlı yeni bir nesil yetiştirmek.

ÇEDBİK’in de yer aldığı Yeşil Okullar Projesine dahil olan 29 kurucu üye, kendi ülkelerinde yeşil okullar için ulusal bir koalisyon kurmak için çalışıyorlar. Bu koalisyonun üyeleri en başarılı uygulamaları, kaynakları ve örnek projeleri paylaşacak, gelişen bu ağ için gerekli altyapı ve araçları temin edecek ve dünya çapında benzerleri uygulanabilecek program, kampanya ve inisiyatifleri sunacaklar.

Ulusal koalisyonlar, ülkelerindeki yeşil okul projelerini hayata geçirmek için Sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, devlet, şirketler ve kamuoyunun etkili liderlerini bir araya getirecek. Küresel koalisyon ise öğrencilerin etraflarındaki dünyayı öğrenme şekillerini iyileştirmek ve değiştirmek için okulları ve toplumları şekillendirmeye yardımcı olacak.

Türkiye’den ÇEDBİK’in yer aldığı Yeşil Okullar Global Koalisyonu üyeleri arasında; Avustralya,

Detaylı bilgi: centerforgreenschools.org/ globalcoalition

6

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Zirveye ve Sürdürülebilirliğe Dair ÇEDBİK’ten Duygu Erten ve Selçuk Avcı ile 3. Uluslararası Yeşil Binalar Zirvesi ve sürdürülebilir yaklaşımların mimarlığa uyarlanması yöntemleri üzerine konuştuk.

BESTE SABIR: Bu sene zirvenin zengin bir katılımcı listesi var. Sınırları aşmak teması paralelinde zirvenin içeriğinden bahsedebilir misiniz?

DUYGU ERTEN: Bina ve malzeme sektöründe sürdürülebilirliğin sınırlarını aşmış liderleri davet etmeye çalıştık zirveye.

Tasarımcı, ürün tasarımcısı, proje yönetimi, bina sektörü gibi sürdürülebilirliğin birçok alanında başarı gösteren kişileri bu konferansta ağırlamak istiyoruz ki heyecan duyurucu ve izleyicileri heveslendirici olsun.

Aslında bütün mesele alışkanlıkları değiştirmek, davranışsal değişikliğe neden olabilmek ve zihinsel paradigma değişikliğine yol açabilmek. Bu

konferansların da amacı bu olmalı. Çünkü siz onu sağladığınızda gerisi o kişiye kalıyor ve kendi çapında bireysel olarak yapması gereken şeyleri yapıyor. Yani bir anda dünyayı değiştiremeyeceğimize göre kişilere dokunarak ancak onların iş yapış şekillerini değiştirerek başarılı olabiliriz.

Yeşil bina konseylerinin 32 başkanı olarak Kuzey Afrika’da toplandık ve şunu gördük; 2050’ye çok az kaldı, nüfus 9.3 milyar oluyor. Bugünkü halimizle bile mevcut nüfusa kaynaklar yetmiyor.

Ciddi bir kaynak sıkıntısı var. Aslında dünyada bütün tansiyonların arkasında da enerji güvenliğinden başlamak üzere kaynak sıkıntısından dolayı savaşlar vs. oluyor. Bu

7 nedenle 2050’ye yeterince hazırlık yapabiliyor muyuz? Bugün yaptıklarımız 2050’de bir etki, bir dönüşüm yaratabilecek mi?

konuyla nasıl başa çıkıyorsunuz, nedir sizin bu konuya bakış açınız, ne bekliyoruz sizden eğer siz seçilirseniz... gibi konuları tartışacağız.

Gelecek sene COP 19 zirvesi olacak ama bu zirvelerden istenilen elde edilemiyor. Çünkü aslında bütün savaş G8 ülkelerinin varlıklarını ve konforlarını sürdürebilmek adına fazla bir değişiklik yapmak istememeleri ve gelişmekte olan ülkelerin aslında bütün bu iklim değişikliğini zararlı görmeleri. Yani baktığınız zaman gelişmekte olan ülkeler ya da gelişmemiş olan ülkeler gerçek zararı görecek olanlar. Yeşil bina sektörü olarak 2050’deki 9.3 milyarlık nüfus artışı için bugün yaptıklarımız ne kadar yetecek kaynak azalmasına? Burada mimarlığın eleştirdiği bir konu var: Sanki yeşil ve sürdürülebilirlik çok yeni bir şeymiş gibi anlatılıyor. Tabi ki yeni bir şey değil. İyi ve akıllı bir mimar zaten sürdürülebilir ve yeşil bina tasarlamak zorunda. Bugün bunları çok ağırlıklı olarak konuşmamızın iki sebebi var; birincisi sürdürülebilirlik ve yeşilin unutulmuş olması ve korkunç, standart, kötü bir yapılaşmanın ortada olması, malzeme kalitesinin de düşük olduğu. Yani geriye gidiş olduğu için biz bu konuyu tekrar ettiriyoruz. İkincisi; kaynak azaldığından dolayı, kaynakların azalmasından ve çok ciddi bir tüketim sorunu olması.

Dolayısıyla bu sorgulama işin ciddiyetini ortaya çıkaracak. Konuşulanlar sıkıcı bir tekrar olsun istemiyoruz, herkes tekrar tekrar konunun vahimleştiğini anlatıyor, tamam ama tekil olarak ne yapacağız? Siz ne yapacaksınız?

Burada defteri kapatıp tamam şimdi işimize devam edelim diyemeyecek insanlar. Hem zorlanacaklar, hem de esinlenecekler. İnsanların konferanstan mesafe kat etmiş olarak çıkmalarını istiyoruz. Bende bunları yapabilirim diyebilmeliler. Çoğu zaman yatırımcı ya da yeterli para yoktur diyerek geçilir veya sadece işlerine gelirse, pazarlama amacı varsa iş yapılır, ama içten olmaz.

Bunun içten olması için beraber çalışılan insanlar tarafından yapılması gerekir. Onlar da biziz: İlk aktörler biziz. Bir yatırımcı gözündeki pırıltıyı bir sonraki devreye aldığı zaman devreye önce mimarlar giriyor. Bir paradigma değişimi - bozulması olmalı ve insanların bunu hissetmeleri gerekiyor.

İklim değişikliğinin önüne geçebilmek için ilk olarak yapmamız gerekenler: Paradigma değişikliği, bireysel alışkanlıklarımızın değişimi, sürdürülebilirliği ve çevre dostu olmamız gerektiğini hatırlatmak. Zaten iyi ve akıllı tasarımdır yeşil tasarım. Bu nedenle de biz yeni bir şey anlatmıyoruz bu doğru.

Sadece standartların üzerine çıkmak gerektiğini hatırlatıyoruz.

SELÇUK AVCI: Konferans büyük bir şema ve içinde katmanları var. Mesela tartışmalı fikir atölyelerinde insanlar tek taraflı bir bilgi akışındansa çift yönlü bilgi akışını tecrübe edecekler. Politikacıları da iddialarını sorgulamak üzere davet edeceğiz. Yani siz

BS: Sürdürülebilirlik beraberinde bütüncül bir anlayışı getiriyor. Bu paralelde uygulamalar nasıl planlanmalı? Sizin hedefleriniz neler?

DE: Sürdürülebilirlik zaten bütünsel bir kavram. Ekonomi, çevre, ulaştırma... Yani sürdürülebilirlik bir tek yapının kendisi değil.

Aslında tamamen planlamanın konusu ve planlamayı öne itmeye çalışıyoruz. Zaten doğru planladığın zaman o binalar sürdürülebilir, yeşil yapılacaktır.

SA: Konferansta bir denge kurmaya çalışıyoruz yani bütün mesele o denge. Tüm kavramları bir araya getirmeye çalışıyoruz.

Alışılagelmemiş konuları konuşmak istiyoruz.

BS: Çedbik’in Türkiye özelinde geliştirdiği “yeni sertifika sistemi kılavuzundan” bahsedebilir misiniz? Değindiği noktalar ve öncelikli konular neler? Bu sistemin yapı sektörünün parçalı sürecini, daha bütüncül ve

8

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

yansıtıyorlar. Türkiye’de LEED ve BREEAM aldığınız zaman yeşil etkisi daha az olabiliyor. Önümüzdeki bir iki senede çok ciddi bir konut pazarı olacak. Bu konuda kendi yerel klavuzumuzun kullanılması adına bir yeşil konut kılavuzu oluşturduk. Bu klavuzun sertifika verir hale gelmesi için oluşturmak için yüzdelerinin bir çok projede denenmesi ve pilot proje sonuçlarının paylaşılması gerek. Örneğin Amerika’da LEED sertifikası 100’ün üzerinde projede denendi ve kriterlerin ağırlıkları oluşturuldu, Avrupa’daki sertifikalarda da öyle. Bu klavuz 20’nin üzerinde üniversiteden katkı koyan akademisyenin desteği ile oluştu.

Dünyada da çok iyi modeller var. LEED, Green Star bunların iyi örnekleri. Bu sertifikalar sadece yeni binalar değil, var olan binalar yerleşkeler, hastane, okullar için de değişik kılavuzlar çıkartıyorlar, hepsinde farklı kriterler var. Bazı kriterler ortak bazıları farklı, bu sertifikalar birer standart değil aslında tasarımcılara, müteahhitlere yol gösterici ölçütler listesi. Tasarım ekibi bu listeye göre o kriterleri yerine getirmeye çalışıp puan topluyor. Entegre tasarım mantığıyla ancak bu sertifikalar çalışabiliyor yani mekanikçinin elektrikçiyi tanımadığı, peyzaj mimarının proje bitiminde tutulduğu bir projede sertifikasyon çalışmasının yapılmasının imkanı yok. Gerçek bir ekip çalışması çok önemli. Zaten enerji simülasyonu, dönüşme simülasyonu tek bir kişinin yapabileceği bir iş değil. Bunlar müelliflerle, ortak akıllarla yapılacak işler.

entegre bir hale getirebileceğini düşünüyor musunuz?

DE: Dünyadaki uluslararası yeşil bina konseylerinin ana amaçları kendi ülkelerinde yeşil bina sertifika sistemi oluşturmak. Örneğin LEED, DGNB ve BREEAM kendi çıktıkları ülkelerin kültürel ve coğrafi malzeme olarak ihtiyaçlarını ve kapasitelerini

Klavuzumuza TSE bazı kriterler ekledi. Şu anda içinde Enerji Bakanlığının da olduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve ÇEDBİK ortaklığında bir üst platformun bu ulusal klavuza destek vermesi gerektiğini konuşuyoruz. Geçen sene Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Protokol imzaladık.

SA: Yeşil bina yapabilmek için sadece LEED sertifikası yetmiyor. Maalesef birçok LEED

9 sertifikasyonu yapan şirket bunu Türk usulü yapıyor. Proje yöneticileri de bunu fiyat kırma tekniğiyle en aza indirgiyorlar, tabi ki o zaman bu form doldurmaktan başka bir şey olmuyor, form doldurup puan topluyorsun. Herşey bundan ibaret olursa tabi ki sertifikasyon yapan şirketler bunu size ucuza yaparlar, dolayısıyla onun derinliği önemli.

DE: Şirketlerle konuşurken enerji simülasyonunu pahalı bulduklarını fark ediyoruz. Enerji simülasyonu yeşil binanın kaburga kemiği. Simülasyon, tasarımcıyı ve var olan tasarımı daha iyi yaparak yeşil bina yaptıran bir işlem. Genellikle simülasyondan kaçmak istiyorlar ama ön koşul olduğu için sertifikayı almak da mecbur oluyor ve bunu en ucuz yolla halletmeye çalışıyorlar. Bunlar o kadar yanlış yaklaşımlar ki yeşil inşaat kararı, satın almalara bırakılmayacak kadar komplike bir konudur. Yeşil bina konuları satın alma departmanlarına bırakılmamalı.

SA: Yerelleşmenin kültürel bir tarafı da var.

Mesela bisiklet kullanma kültürü. LEED bisiklet park yerlerine çok önem verir. Ama onun biraz daha ötesinde bisiklet yolları yapmak, insanları bisiklet binmeye teşvik etmek gerekiyor. Verdiğiniz puan ağırlıkları yerele göre değişiyor. Sistemin büyük katkısı olacak. Herkesi bir çerçeve içerisinde düşündürmeye sürükleyecek ve insanlar zorluk çekmeyecek.

BS: Sürdürülebilirlik konusuna müteahhitlerin yaklaşımını nasıl buluyorsunuz?

DE: Müteahhitler hala bu konuya pastanın kreması olarak bakıyorlar, içselleştirmemişler, bunu bir iş yükü olarak görüyorlar. Aslında müteahhitlik firması içinde, yeşil ve sürdürülebilirlik konusunun bir şampiyonu olmalı. Yeşil konusunda müteahhitler için ciddi bir paradigma değişikliği gerekiyor. Ancak herşey işverenle başlıyor. Sözleşmelere yeşil standartlar girdiği ve bunlara uymamanın cezai

uygulaması olduğu an, müteahitler yeşil konusunu ciddiye alacaklar.

Sistemdeki kriterlerin yüzde 30’u inşaat kriteri, yüzde 70’i de sertifika alım sürecinde tasarıma ve atığa yönelik. Katı atık ve karbon salınımı konuları çok önemli. Sistem şöyle çalışıyor: Diyelim ki sertifikada 100 tane kriter var inşaatla ilgili ve puan toplamak için çoğuna uyulması gerekiyor. Bu nedenle de bu sertifikasyon sistemlerini birer yol gösterme rehberi olarak algılamak lazım öncelikle. Yani tasarımcı zaten yeşil ve sürdürülebilir bilgiyle işe girmek durumunda. Biz şuanda mimarlara yeşil yeni geldi bunu öğrenin gibi bir şey söylemiyoruz, tam tersi tekrar buraya odaklanılmasını ve ekip çalışmasının altını çiziyoruz. Ve yatırımcılara da diyoruz ki; ön yatırım maliyetinden korkmayın, biraz fazla iş yükünden korkmayın özellikle şartnamelere bunun girmesi çok önemli.

Müellif sözleşmelerine girmediği takdirde siz yarın yanlış yapılmış bir şey için dönüp mekanikçinize hesap soramazsınız. Sertifika için binanın etiketi de diyebiliriz. İçinde enerji, su gibi konular bulunan ve alıcıyı bilgilendiren bir etiket.

Açılış sayfasında: Türkiye Müteahhitler Birliği Merkez Binası Karşı sayfada: Workinn Hotel Bu sayfada: Özyeğin Üniversitesi Öğrenci Merkezi

10

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Yeşil Gelecek Gardens by The Bay Singapore projesinin çevre mühendisi, Atelier Ten direktörü Patrick Bellew ve Dünya Yeşil Binalar Konseyi Politikalar Direktörü James Drinkwater ile yeşil gelecek üzerine sohbet ettik.

BESTE SABIR: Global ölçekte sürdürülebilirlik anlayışını geliştirmek için hedeflediğiniz noktalardan bahsedebilir misiniz?

JAMES DRINKWATER: Dünya Yeşil Binalar Kurulu, dünya çapında 100 ülkede bulunan uluslararası Yeşil Binalar Kurulu’nun (GBCs) bir ağı. Bu onu yeşil bina pazarını etkileyen dünyanın en büyük uluslararası organizasyonu yapıyor. GBCS de ÇEDBİK gibi, sürdürülebilirlik doğrultusunda yerel bina endüstri dönüşümünü etkilemek için endüstri liderlerini güçlendiren üye tabanlı organizasyon.

Bütün aktivitelerimizin arasında gönüllü yeşil bina derecelendirme araçları en büyük öneme sahip. Yeşil sertifikalı bina mekanları, yeşil binalar pazarına öncülük eden tüm yeni ticari

inşaatların %50’sini oluşturuyor.

Değerlendirme araçları şimdi odaklarını; yeni binanın orijinal ilgi alanından var olan binalara ve hatta topluma genişletiyorlar. Dünya Yeşil Binalar Kurulu’nun görevi, Yeşil Binalar Kurulu’nun üye ülkelerini, onların liderlerini destekleyerek onları bilginin, ilhamın ve pratik desteğin uluslararası ağına bağlayarak güçlendirmek. Şimdi, gelecek 10 yıla bakacak olursak kendimize “yeşil binaları köşelerden standartlara nasıl taşıyacağımızı” sormalıyız.

Cevaplardan bir tanesi insan performansları üzerinde daha çok yoğunlaşıyor. Mesela; sağlık, bina sakinlerinin verimliliği. 2013 “Yeşil Binalar İçin İş Durumu” raporumuzda vurguladığımız gibi, bir ofiste gün ışığına bağlı çalışan verimliliğini artırma, uygun havalandırma vs. potansiyel olarak tek başına

11 enerji verimliliği tasarrufundan çok daha fazla nakit akış önemine sahip olur. Yeşil binaların sağlık ve verimlilik üzerindeki etkisini soruşturmak için dünya çapında proje araştırmaları yapıyoruz ve durum kanıtlıyor ki; yeşil binalar basitçe kendi duvarları içinde olanlar için daha iyi yapılar.

BS: The Gardens by the Bay projesinde mimari tasarım ekibi, mühendisler ve diğer disiplinlerin birlikte çalışma sürecinden bahsedebilir misiniz?

PATRICK BELLEW: Atelier 10 olarak projenin çevre tasarım danışmanlığını (Environmental Design Consultancy), Mekanik, Elektrik ve Proje Geliştirme (MEP) mühendisliğini gerçekleştirdik. Andrew Grant tarafından davet edildiğimiz uluslararası yarışmada ana binanın tasarımında bir arada çalışan gruplar şöyle: Mimari tasarım konusunda Wilkinson Eyre Architects, strüktür tasarımında Atelier One, sergi tasarımı ve canlandırması için Land Design ve grafikler için Thomas Matthews. Yoğun ve bütünleşik bir sürecinin yer aldığı projede birkaç ay içinde yarışma önerilerini geliştirmemizin ardından 12-15 aylık bir süreçte detaylı tasarım çalışmalarını geliştirdik. Konsept tasarım, bahçelerin, ana strüktürlerin tasarımını şematik bir tasarım sürecini detay tasarımları takip etti. Bu paralelde aynı zamanda Singapurlu yerel mühendislerle birlikte çalıştık.

Odak noktamız binanın ana tasarımından da önce çevresel tasarım bileşenleri üzerine yoğunlaşıyordu. Ekvatorda konumlanan binada yer alacak, sergilenecek tropikal olmayan bitkiler için gerekli soğutma sistemlerinin ayarlanması en büyük çevresel zorlayıcı nokta oldu. Aynı zamanda müşteri tarafından koyulan binanın tipik bir Singapur ofis binasından daha az enerji kullanması kriteri bu durumu daha da zorluyordu.

Strüktür ve bina formunu gün ışığını en yüksek verimde alacak şekilde tasarlarken diğer yandan mevcut bitki paletinin gerekliliklerini karşılayacak sistemlere

odaklandık. Bu paralelde solar kazanımın kontrolü ve yönetiminin yanı sıra mekanların soğutmasında harcanan enerji kullanımını azaltmaya çalıştık. Değişik strüktürel alternatifler, gölgelendirme ve cam alternatifleri gibi konular üzerine birçok model ürettik, Singapur’un bulutlu havasında gün ışığı kullanımını en yüksek verimle kullanmak üzerine odaklandık. Çalışmalar paralelinde farklı şekil ve strüktür alternatifleri ortaya çıktı. Analizler en nihayetinde inşa edilen projenin pek çok detayını netleştirdi ve bulut olmadığı zaman direkt güneş ışığı geçişinin en yüksek yükleme koşulları kazanmasına izin veren WEA’yla birlikte geliştirilen harici toplanabilir gölgeleme sistemi ortaya çıktı.

Bahçeciliğe odaklanan standartların binaya uygulanması paralelinde, gün içinde değişen belirli sıcaklık aralıkları / döngüleri gerekiyordu. Her dört ayda bir gece sıcaklığı kontrol ediliyor ve sezona ait değişimleri taklit ediyor buna alevlenme periyodu diyoruz (ignition periods). Sonrasında binanın performansını belirlemek ve çevresel önerisini kanıtlamak, ankastre döşemelerinin havalandırılması ve düşük seviyeden sağlanan hava değişimi kombinasyonuyla mekanları soğutmak için kapsamlı enerjiyi ve CFD modellemesini uyguladık. Bu ölçümlerin kombinasyonu ve binalardaki bitkilerin fotosentetik hareketlerinin etkilerinin analizleri, seralar dahilindeki fidan yatakları, merdiven korkuluğu, basamaklar ve oturma birimleriyle çok iyi entegre edilmiş oldu ve havalandırma sistemleri için başarılı sonuç ortaya çıktı.

Bütün mekanik ve elektrik ekipmanları içeren bitki odaları, peyzajın ve sera alanlarının altına gizlendi. Teknik olarak hala düşük karbon havalandırma sistemini nasıl ulaştıracağımıza dair problemlerimiz vardı ve bu konu konsept tasarım ile şematik tasarım aşamaları boyunca en çok tartıştığımız ve analiz ettiğimiz sorun oldu. Yarışmanın konuya dair çözümü; sıvı kurutucu kullanımının aşırı nemli dış havanın nemsizleştirmesi için

12

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

kullanımı üzerine odaklanıyordu. Kurutucular nemi emiyorlar ve ısıtma aşaması boyunca iyileştirilmeye ihtiyaç duyuyorlar. Singapur’un güneş ışığının gel-gitli doğasının bunu gayret gerektiren bir hale getirmesine rağmen araştırmaya devam ettik. Çözüm ise mevcut atık akışının fark edilmesi oldu. Akışın doğru şekilde değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi ile seradaki sorun çözüldü. Bu bahçelerin tasarımına entegre edilen çözümlerden yalnızca biri.

James Drinkwater

Patrick Bellew

BS: Mimarlık ve tasarım paralelinde sürdürülebilir gelişimi nasıl yorumluyorsunuz?

Sürdürülebilir bir gelecek sizin için ne ifade ediyor?

JD: Sürdürülebilirlik bina sektörünün ve ekonomimizin geleceği, tercihen değil de eğer sonsuza kadar yapmaya devam ederseniz bu sürdürülebilirliktir. Biz daima bu anlayışımızı geliştiriyoruz ve nasıl daha fazla sürdürülebilir olabiliriz düşünerek değerlendirme araçları ve dilimizi geliştirmeye çalışıyoruz. Önemli bir diğer gelişim ise, problemin parçalarına tek bir bileşen paralelinde değil de daha geniş bir ölçekten bakmak. Avrupa Birliği, Avrupa Komisyonu bugün enerji mevzuatının ötesine, yasa yapma odağının çok daha uzağında, sektörde daha büyük kaynak etkilerini nasıl kullanırız üzerinde odaklanıyor, binaların bir anlık yaşamlarına tekil olarak bakmaktansa sektörü yaşam döngüsünün standart olarak yaklaşımı doğrultusunda taşıyor.

PB: Yüksek performanslı binaların tasarımı Atelier Ten’in ana konusu. 80’lerin başında firmayı kurduğumuzda yeşil bina tasarımı bina performansı, bina cephesi ve mekanik koşullar gibi noktalara fazlasıyla odaklanıyordu. Şu an ise konuya dair bakış açısı (en azından İngiltere ve Amerika’da özelinde) çok daha geniş bir alana ve perspektife yayılıyor, kent ölçeği de konuya dahil ediliyor. Az şeyle çok iş yapmak hala geçerli ama bundan da daha yüksek bir anlayışı geliştirmeye çabalıyoruz, düşük karbon teknikleri gibi konular sayesinde

kararlarımız artık çok daha ölçülebilir yöntemlerle onaylanıyor. Önemli bir çabamız mimarlık ve tasarımda sürdürülebilir gelişimi sürece dahil olan herkesle ilişkilendirmek, kazançları artırırken en az şekilde kaynak kullanmak, sorumluluğu tüm sürece ve aktörlere yaymak. Bu durum işverenden mimara kadar uzanan diğer ekip çalışanlarına yansıyan bir süreçten bahsediyor.

Binaları insanlar için inşa ediyoruz soyut bir karbon emisyon kavramı paralelinde değil.

Yaşanabilir mekanlar yaratırken karbon ayak izini azaltmak ve bu adımları gündelik hayat ölçeğiyle, mimarlık ve tasarımla ilişkilendirmek, geleneksel sınırları ve kalıpları yıkmak önemli.

Sürdürülebilir geleceğin önündeki en büyük zorluklardan bazıları; küresel nüfus artışı, iklim değişikliği ve diğer sosyoekonomik baskılar. İnşa edilen her binanın, her projenin diğerlerine bir örnek oluşturarak bir bilinç yaratabileceğini, yeni bina teknolojilerine örnek teşkil ederek en azından sürdürülebilir geleceğimizin süresini uzatabileceğine inanıyorum.

BS: Gelişmemiş - gelişmekte olan ülkelere sürdürülebilirliği entegre etmenin ana unsurları neler? Sizce sosyal sürdürülebilirlik ne ve bölgelere nasıl adapte edilebilir?

JD: Tabi ki sürdürülebilir binaların en önemli kısmı, yükselen teknik araştırmalar ve daha iyi nasıl inşa edebiliriz anlayışımızı geliştirmek üzerine yoğunlaşıyor. Bununla birlikte, sürdürülebilirlik gelişmiş ekonomilerin koruması altında değil. Sürdürülebilir stratejinin en önemli kısmı; paydaşlar, aktörler arasındaki işbirliği. Tarafların tamamıyla, yerel hükümet, endüstri, sivil toplum örgütleri ve halk arasında bir bağ kurulmasını sağlamak.

Paydaşların sonuçta başarıya nasıl ulaşacaklarından emin olmayı anlamak ve paylaşılmış sorumluluğun atmosferini oluşturmak. Yerel paydaşlardan hisse almak da kritik biçimde önemli. Son raporumuz “Bina İlişkilerinde Yeni Bir Çağ” bu konunun dünya çapındaki yansımalarını araştırdı.

LEED ve BREEAM Sertifikası Almış Yeşil Binalar

16

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Workinn Hotel Çayırova - Kocaeli sınırları içinde bulunan TAYSAD organize sanayi bölgesinde inşa edilen 162 yatak kapasiteli ve karma oda normları olan otelin, öncelikle içinde bulunduğu organize sanayi bölgesini kullanan işadamlarına hizmet etmesi öngörülüyor. Yapının içinde bulunduğu Çayırova bölgesinde, donanımlı sosyal mekanları, kısa ve uzun dönem konaklama olanakları ile kendi içinde bir odak olması planlandı. TEM kenarında olması dolayısıyla hem görünürlüğü yüksek hem de erişimi kolay bir yerde inşa edilmiş olması, onu kendi yakın çevresinde bir nirengi noktası haline getiriyor.

Mimari olarak bina iki kısımda tasarlandı. Lobi, bar restoran, çok amaçlı toplantı odaları, havuz gibi sosyal mekanları içeren, zemin ve bodrum kotlarında yeşil cephe

KOCAELİ 2013 LEED ALTIN

karkası ile sarılmış iki kat yüksekliğinde bir “baza” ilk kısmı oluşturuyor. İkinci kısım ise, standart, yönetici ve apart oda normlarını barındıran, dış kabuğu modüler prekast beton plaklar ile karakterize olan L- planlı beyaz bir “uyku kutusu”.

Bu kütlenin en tipik özelliği pencerelerin paneller içinde değil, panellerin diziliş biçimini oluşturduğu kayar ritmin aralıklarında tasarlanmış olması.

Yapı enerji salınımlı olarak tasarlandı ve LEED Altın sertifikası aldı. İlgili uygulamaların başlıcaları: Çatı ve sert peyzaj alanlarında ısı etkisinin azaltılması için güneş yansıtıcı değeri fazla olan malzemeler tercih edildi, yeşil ve açık alanların artırılması için (arazinin %20’si) otopark bodrum katta çözüldü. Sahaya düşen yağmur suyunun kanalizasyona verilmesini önlemek, yeraltı su kaynaklarını beslemek

17

konum: Çayırova, Kocaeli mimari tasarım: Çinici Mimarlık; Can Çinici, Selim Koytak, Cem Katkat, Adil Çamaş, Cemre Teomete sertifika: New Construction 2009, Altın sertifika danışmanı: Erke işveren: Uyar Group statik proje: Ontü Mühendislik elektrik proje: Öneren Proje Mühendislik mekanik proje: Mekanik Proje akustik proje: Duyal Karagözoğlu iç mekan tasarımı: Deer Architects arsa alanı: 11000 m2 toplam inşaat alanı: 12000 m2 proje tarihi: 2009-2011 yapım tarihi: 2011-2013 fotoğraflar: Cemal Emden

amacıyla sahadan toplanan yağmur suları peyzaj sulamada kullanıldı. Şantiye süresince sahadan çıkan tüm atıklar yaklaşık %90 oranında değerlendirildi. Binada kullanılacak malzeme ve ürünlerin geri dönüştürülmüş malzemelerden kullanılması doğal kaynakların tüketimini azaltmaktır. Bu kapsamda projede malzeme maliyetinin %15’i kadar geri dönüştürülmüş malzeme kullanıldı. Aşırı enerji kullanımına bağlı çevresel ve ekonomik etkileri azaltmak ve binada maksimum enerji tasarrufu yapmak için enerji modellemesi yapılarak binanın enerji performansı ASHRAE 90.1.2007 standardı ile karşılaştırıldı ve enerji etkin sistemler kullanılarak enerji maliyeti açısından yıllık %22 tasarruf sağlandı. Isıtma ve soğutma sistemlerinde, ozon tabakasına zarar verecek gazlar (CFC) kullanılmıyor ve küresel ısınmaya mümkün olduğunca az etki eden gazlar kullanıyor.

katkıda bulunanlar Erke……..sf 120-121 Kalebodur……..sf 126-127

18

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

SUNUM Binası Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Geliştirme Binası (SUNUM) LEED Altın ve BREEAM sertifikalı bir merkez. Bina bir otopark alanı olarak kullanılan sahada, çevresindeki örtüyü destekleyecek ekolojik ve bio-uyumlu bir yapı olarak inşa edildi. İnşaat sırasında çevreyi en az kirletecek tedbirler alındı. Merkezde toplanan kağıt, karton, cam, plastik ve metal türü atıklar, atık yönetimi sistemi içinde ayrıştırılarak bir atık geri kazanım şirketine aktarıldı. İnşaat sırasında da müteahhit firmalar benzeri bir strateji içinde, çıkan inşaat atıklarının (karton, metal, fayans, plastik, tahta, alçı ve yalıtım malzemeleri) %80’ini topladı ve geri kazanma yollarına aktardılar. İnşaat malzemeleri alımında en fazla 800 km’lik bir çevrenin içinden alım yapıldı ve yerel üreticilerin malları tercih edildi. Böylece taşıma sırasında

İSTANBUL 2011 LEED & BREEAM

doğacak çevre kirlenmesi en az düzeyde tutuldu. Binaya yaklaşımda katı yakıt tüketmeyen taşıtlara öncelik verildi, bu cihazlar için özel park alanları oluşturuldu ve kişisel otomobil kullanımından gelecek negatif etkileri en aza indirecek diğer önlemler alındı. Merkez, yağmur suyunu geri kazanmak ve sulamada kullanmak için gerekli altyapıya sahip. Çevre düzenlemesinde az su kullanan, bölgenin doğal yapısı içinde var olan bitkiler seçildi. Binanın çatısı enerji tüketimini ve ısı kaçışını azaltmak için özel çatı malzemeleriyle kaplandı.

Binanın kullanma suyu tüketimi otomatik açılıp kapanan fikstürler sayesinde en aza indirildi. Susuz çalışan pisuarlar ve düşük tüketimli armatürlerle su kullanımı azaltıldı. Binaya ayrıca su kaçaklarını anında tespit edip sistemi kapatacak kontrol mekanizmaları eklendi.

19 Binanın havalandırma-iklimlendirme sistemleri (HVAC), aydınlatma ve diğer sistemleri elektrik tüketimini en az düzeyde tutacak şekilde tasarlandı. Bu şekliyle bina yerel Türk standartlarının çok üstünde, ASHRAE 90.1-2007 enerji verimliliği standardına uygun. Burada %25 daha az enerji tüketilmesi hedefleniyor. Çatıya yerleştirilen 155 güneş enerjisi paneliyle binanın klima santrallerinin nem alma işlemi, soğutulan havanın tekrar ısıtılması ve diğer ısıtma ve soğutma gereksinimleri karşılanıyor. Enerjiyi etkin kullanan sistemler ve ozon etkisi olmayan malzemelerin seçimiyle merkez binası atmosfere en ez zarar verecek şekilde tasarlandı. Binanın yapımında en az uçucu gaz çıkaran boya, yapıştırıcı, yalıtıcı malzemeler seçildi. Binanın ısıtma ve aydınlatma sistemleri de kullanıcı konforu ve enerji tüketimi dengelenerek yapıldı. Bina

tasarımında ayrıca akustik kirlenme de minimum düzeyde tutuldu. Enerji tüketimini kontrol altına almak için tüm dış camlar yalıtımlı, solar low-e kaplamalı ve argon gaz dolgulu olarak kullanıldı (%65 görünür ışık geçirgenliği, 0,27 güneş ısı katsayısı, VNE 15-63 yalıtım standardı). Yine aynı amaçla binanın cephesinde kolon kullanılmadan, hem yük taşıyan hem bir pencere oluşturan hem de mimari olarak karbon sistemlerini çağrıştıran ön germeli, metal ve cam lifi katkılı, ısı yalıtım kesitli, özel yapılmış modüler beton elemanlar kullanıldı. Bina depreme dayanıklı radye temel üzerinde yapılandırıldı. Merkezde yer alan mobilyaların da yeşil bina kriterlerine uygun olması düşünüldü. Mobilyalar Greenguard (ekoloji sertifikası) ve EMAS (ekolojik yönetim ve denetim şeması) sertifikalı olup çevreye duyarlı tesislerde üretildi.

işveren: Sabancı Üniversitesi kontrol: Sabancı Üniversitesi İnşaat Grubu konsept proje: Cannon Design mimari uygulama projesi: Piramit Mimarlık sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis statik proje: Balkar Mühendislik elektrik proje: Erde Elektrik Proje Müşavirlik mekanik proje: Birikim Mühendislik inşaat yüklenici firma: Koray Yapı Endüstrisi ve Ticaret mekanik - elektrik yüklenici firma: Anel Grup prekast cephe paneli: Yapı Merkezi Prefabrikasyon peyzaj işleri: Kartepe Peyzaj katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 BTM……..sf 116-117 Trox……..sf 142-143

20

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Özyeğin Üni. Mühendislik Güneyden batıya doğru uzanan parselde oluşturulan akademik omurga çevresinde kurgulanan Özyeğin Üniversitesi kampüs konseptindeki bu omurga, mühendislik binası ile başlar. En düşük kot olan güney nizamiye ile ana akademik omurgayı birbirine bağlayan bir yapıda tasarlanan kampüsün ilk akademik yapısı, hem yatay hem de düşey akademik sirkülasyonu tanımlayarak yol cephesi ile konsept algısını güçlendirir. İlk yapı olması nedeniyle kampüs tamamlanıp hayata geçene kadar tüm ihtiyaçlara karşılık vermesi hedeflenen bina; farklı büyüklüklerde derslikler, laboratuarlar, ofisler, akademik birimler, 350 kişilik oditoryum ve gerekli ek fonksiyonları barındıran çok amaçlı bir yapı olarak tasarlanmış. Özellikle güney cephesinde ikinci cephe ile ek bir gölgeleme ve güneş kontrolü sağlıyor.

İSTANBUL 2010 LEED ALTIN

LEED Altın sertifikası sahibi olan proje, sertifikasyon ve projelendirme aşamasında tüm proje gruplarının LEED danışmanı ile beraber ortaklaşa olarak oluşturulan tasarım parametrelerinin uygulamaya geçirilmesi ile tamamlandı. Özellikle enerji geri kazanımı ve enerji kontrolü konularında hem cephede hem de mekanik olarak ek önlemler alındı.

Diğer yandan kullanılan tüm malzemelerin teknik özellikleri belirlenen sınırlar içerisinde kalarak oluşturuldu ve özellikle mobilya seçimlerinde kullanılan malzemelerin özellikleri belirleyici oldu. Tüm bu çalışma esnasında periyodik olarak yapılan toplantılar ile hem proje ekipleri hem de proje yönetimi süreçten haberdar edildi, olası ve ya öngörülen aksaklıklar ya da ihtiyaçlar doğrultusunda eş zamanlı güncellemeler yapıldı.

21

konum: Çekmeköy, İstanbul işveren: Özyeğin Üniversitesi mimari tasarım: B Design / Ark-itecture mimari tasarım ekibi: Barış Başat, Emre Gürsoy, Nuran Erdoğan, Veciye Öztürk, Can Dağarslanı, Şila Siva, Cenk Aykut, Selin Ezanoğlu müellif mimar: Bülent Ergin Güngör iç mimari proje: B Design sertifika: LEED-NC v2009 sertifika danışmanı: Altensis proje tasarım başlangıç - bitiş tarihi: 2009 2010 inşaatın başlangıç - bitiş tarihi: 2009 - 2010 statik proje: Emir Mühendislik mekanik proje: Civa Mühendislik elektrik proje: Latek mühendislik peyzaj tasarım: DS Mimarlık aydınlatma danışmanı: Citylight akustik danışman: Proplan yangın danışmanı: Abdurrahman Kılıç, Kazım Beceren toplam inşaat alanı: 26.500 m2 katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Kone……..sf 128-129 Trox……..sf 142-143 Unigen Yapı Malzemeleri……..sf 146-147

22

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Tarsu AVM Corio şirketinin bir yatırımı olan ve mimari konsept projesi Altoon and Porter firmasının Hollanda ofisi bünyesinde gerçekleştirilen Tarsu Alışveriş Merkezi uygulama projeleri Yazgan Tasarım Mimarlık tarafından hazırlandı. Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Metodu BREEAM tarafından %60.78 ile “çok iyi” derecesi almaya hak kazandı.

Projenin geliştirilmesinden sorumlu mimar Natali Toma tarafından “suyun keyfe dönüştüğü yer” olarak tanımlanan Tarsu AVM’de, “su” temasından yola çıkarak konsepti oluşturan en önemli öğeler, dikkat çekici havuz tasarımları. Çevreye duyarlı özellikleriyle de ön plana çıkan havuzlardaki filtrasyon sistemi ve pompalar ısı/rüzgar sensörleriyle çalışacak şekilde tasarlanarak su kaybının ve tüketiminin en aza indirilmesi hedeflendi.

Türkiye’de doğal havalandırma sisteminin uygulandığı ilk proje olma özelliğine sahip Tarsu AVM içinde ve ofis alanlarında

MERSİN 2012 BREEAM ÇOK İYİ

bulunan otomasyon kontrollü açılabilir pencereler; doğal havalandırma ve doğal aydınlatma standartlarına uygun olarak oluşturuldu. Özellikle food court alanında cam duvarların açılabilir tasarımı iklimlendirmeye ve doğal havalandırmaya katkı sağladı. Bu sayede özellikle işletme aşamasında enerji tasarrufu elde edilmesi hedeflendi. Bununla birlikte binada bulunan mekanik havalandırma sistemi, enerji tüketimini en düşük değerlere indiren bir düzene sahip. Otoparkların bodrum katlarına yerleştirilmesi sayesinde de açık otoparkın olumsuz ısı adası etkisi önlendi.

Alışveriş merkezi kapsamında yangın önlemleri için danışman firma kontrolünde gerekli tüm uygulamalar gerçekleştirildi.

Doğal havalandırma sistemleri için oluşturulan alanlarda tavan boşluklarının ve yangın kaçış koridorlarındaki asma tavanların fireboard alçıpan malzemeyle kaplanması büyük fayda sağladı.

Tarsu AVM konseptinin dikkat çeken bir diğer uzantısı da

23 cephesi. Yazgan Tasarım Mimarlık tarafından en ince ayrıntısına kadar detaylandırılarak hazırlanan cephe uygulaması ve iç mekanlarda kullanılan malzemeler doğal ve VOC değeri düşük ürünlerden seçildi. Isı kaybının ve kazancının yerel standartlara göre %20’den daha az olmasını sağlayacak ürünler tercih edilerek aynı anlayış yalıtım malzemelerinin seçimlerinde de ön planda tutuldu. Bununla birlikte projede mümkün olduğunca yerel malzemeler kullanıldı.

BREEAM metodu kapsamında gerçekleştirilen bir diğer uygulama da enerji kullanımlarını en düşük seviyeye indirmeyi amaçlayan düzeltmeler. Bu kapsamda enerji ve su tüketimi az olan susuz pisuar, düşük debili armatürler gibi vitrifiye malzeme seçimleri yapıldı. Böylelikle gri suyun tuvaletlerde

yeniden kullanılması sağlandı. Bina içinde doğal ışık kullanılarak enerji harcamaları azaltıldı. Yürüyen merdiven, yürüyen rampa ve asansörler enerji verimli olarak tercih edildi.

Bütün elektrik ve mekanik sistemler otomasyona bağlanarak kontrollü kullanım amaçlandı. Çevre özellikleri göz önünde bulundurularak ve çevrenin yeşil değerleri ön planda tutularak, bina ve yakın çevresinin peyzaj düzenlemesinde endemik bitkilerin seçilmesine dikkat edilirken iç mekanlarda da yeşil alan kullanımına önem verildi.

Tarsu şehre yürüme mesafesinde ve toplu taşıma araçlarıyla da kolaylıkla ulaşılabilir konumda. Çalışanlar ve müşteriler için bisiklet park alanları, soyunma ve duş üniteleri de bulunuyor.

Meydana gelebilecek kazalara karşı duvar ve köşelerde tedbirler alındı.

katkıda bulunan Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119

yatırımcı: Corio Türkiye proje geliştirme: Corio Türkiye proje yönetim: Entegre Proje Yönetim proje mimarları: Natali Toma (Corio, Tasarım & Geliştirme Direktörü), Altoon + Porter (Mimari Konsept), Yazgan Tasarım Mimarlık (Uygulama Mimarı) sertifika: BREEAM Uluslararası 2008 Avrupa, Çok İyi sertifika danışmanı: Grontmij kiralanabilir alan: 27.700 m2 hipermarket: 6.900 m2 sinema: 1.800 m2 - 6 Salon foodcourt: 2.000 m2 bowlıng/çocuk oyun merkezi: 1.100 m2 otopark kapasitesi: 1000 araç mağaza sayısı: 100 inşaat başlangıcı: 2010 açılış: 2012 fotoğraflar: Yunus Özkazanç

24

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Güler Plaza

İSTANBUL 2010 BREEAM ÇOK İYİ

İstanbul Kavacık’ta konumlanan Güler Plaza, Çok İyi derecesinde BREEAM yeşil bina sertifikasının sahibi oldu.

10.000 m2 kapalı alana sahip olan yapı, enerji ve su verimliliğine yönelik tasarımı ve inşaat sırasında yapılan uygulamalarla çevre dostu bir bina olduğunu kanıtladı. katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Türk Ytong……..sf 144-145

sertifika: BREEAM Uluslararası 2009 Avrupa Ticari, Çok İyi sertifika danışmanı: Altensis

Smart Plaza

İSTANBUL 2011 BREEAM İYİ

BREEAM sertifikası almış olan projede güneş enerjisinin en verimli şekilde kullanılmasına dikkat edildi. 37.000 m2 kapalı alana sahip olan projede güneş enerjisi en verimli şekilde kullanılıp gün ışığından daha çok yararlanılması sağlandı.

Yağmur suyu arıtma sistemiyle toplanan su, tuvaletlerde ve peyzaj sulamasında kullanılıyor. Yeniden işlenmiş malzemelerin kullanıldığı projede, doğal aydınlatma ve havalandırma sayesinde iç mekanlardaki hava kalitesinin de artması sağlandı. katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115 sertifika: BREEAM Uluslararası 2009 Avrupa Ticari, İyi sertifika danışmanı: Altensis

BM Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölgesel Ofisi İstanbul’da yer alan Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Doğu Avrupa ve Orta Asya Bölgesel Ofisi projesi 2011 yılında tamamlandı. Grontmij’in tasarım ve müşavirliğini yaptığı proje BREEAM Geçer yeşil bina sertifikasına layık görüldü.

sertifika: BREEAM Uluslararası 2009 Avrupa Ticari, Geçer sertifika danışmanı: Grontmij

İSTANBUL 2011 BREEAM GEÇER

25

Nida Kule Göztepe Tahincioğlu Holding-Nida İnşaat’ın Nida Göztepe ofis binası LEED Core&Shell sertifikalı binalar listesine girdi. Nida Kule Göztepe, A+ bir ofis projesi. Binanın merkezi konumu, kullanıcılarına çevredeki temel hizmetlerden ve toplu ulaşım olanaklarından yararlanma imkanı sunarken düşük emisyonlu araç kullanımını desteklemek amacıyla binada özel park yerleri ayrıldı. Otopark alanları binanın altında tasarlanarak ısı adası oluşumu engellendi. Cephe ve iç mekan tasarımı, kullanıcıların gün ışığından en yüksek düzeyde yararlanmasına imkan veren bilgisayar simülasyonuyla hesaplandı. Temiz hava, su verimliliği, mekanik ve elektrik sistemlerin ölçülebilirliği, düşük emisyonlu inşaat malzemesi kullanımı gibi özelliklere sahip olan Nida Kule Göztepe’de inşaat malzemelerinin %40’tan fazlası çevreye duyarlı geri dönüştürülmüş hammadde içerenlerden ve %70’ten fazlası da yerel malzemelerden seçildi.

İSTANBUL 2012 LEED ALTIN

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 BTM……..sf 116-117 Kalebodur……..sf 126-127 Türk Ytong……..sf 144-145 Unigen Yapı Malzemeleri……..sf 146-147 konum: Göztepe, İstanbul sahibi: Tahincioğlu Gayrimenkul mimari tasarım: Ergün Mimarlık, Dinamik Proje Mühendislik sertifika: LEED-CS v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis inşaat alanı: 47.000 m2

26

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Hilton Garden Inn Haliç Hilton Garden Inn Haliç, İstanbul’un en eski yerleşim bölgelerinden biri olan Sütlüce’de yer alıyor. Tarihi Yarımada’yı karşıdan gören özel bir konuma sahip olan otel arsası oldukça eğimli bir topoğrafyaya sahip. Haliç siluetinden bakıldığında otel kitlesi çevre yapılar içinde dikkat çekerken aynı zamanda ön ve arka plandaki yapılaşmaya hükmetmeyen bir yaklaşım sergiliyor. Otel Haliç yönüne bakan ve çeşitli kotlara oturan teraslara sahip. Restoran, bar ve toplantı salonları zemin ve asma katlarda yer alarak aynı yönlere bakan panoramik mekanlar olarak düzenlendi. Odalar olabildiğince Haliç manzarasına açılacak şekilde konumlandırıldı. Amplio Otel Yatırımları tarafından inşası biten Hilton Garden Inn Haliç, ERKE Tasarım danışmanlığında, USGBC (Amerikan Yeşil Bina Konseyi) tarafından verilen LEED Altın (Enerji ve Çevre Tasarımı Konularında Liderlik) sertifikasını almaya hak kazanan Tükiye’deki ilk Türk otel projesi.

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

Projede, enerji etkin bir bina yaratabilmek için birçok özel çalışma yapıldı. Enerjiden %23, su kullanımından ise %40 tasarruf sağlanıyor. Proje, manzara ve gün ışığından maksimum fayda sağlayacak şekilde tasarlandı; gün ışığı alan yaşam alanlarının oranı %80, manzara gören yaşam alanlarının oranı ise %90. Otoparkların tümünün bodrum katlarda tasarlanmasıyla ve çatı alanlarında güneş yansıtabilirlik oranları yüksek malzemeler kullanılmasıyla ısı adası etkisi düşürüldü. Su tüketimini azaltmak için peyzaj alanlarında az su tüketen yerel ve adaptasyonlu bitkiler tercih edildi, verimli bir sulama sistemi gerçekleştirilerek sulamada %67 oranında su tasarrufu sağlandı. Bina içi su tüketiminde ise ıslak hacimlerde düşük debili klozetler, susuz pisuarlar ve yüksek verimli, sensörlu bataryalar kullanılarak şebeke suyu kullanımından %40 tasarruf sağlandı. Projenin %30’u geri dönüştürülmüş malzemelerden oluşuyor. Yerel ekonomiyi

27

yer: Sütlüce, Haliç, İstanbul işveren: Amplio Otel Yatırım A.Ş. tasarım ekibi: Tülin Hadi, Cem İlhan proje mimarları: Şefika Güner, Derya Ertan, Türkan Kahveci, Aydoğan Özsoy, Sezgin Bilgin sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım yüklenici: FERMAK A.Ş. statik: Modern Mühendislik mekanik: ENAR elektrik: HB Teknik peyzaj: Lal Bahçeleri hizmet kapsamı: Mimari Tasarım inşaat alanı: 20.000 m2 proje tarihi: 2009-2010 yapım tarihi: 2011 fotoğraflar: Cemal Emden

desteklemek ve yakıt tüketimi kaynaklı çevre kirliliğini önlemek için yerel malzemeler tercih edildi. Binanın ısıtması, soğutması ve havalandırılması için otomasyon sistemi, ısı geri kazanımlı sistemler ve dört borulu fan-coil ısıtma ve soğutma sistemleri kullanıldı. Isıtma ve soğutmadaki kayıpları önlemek için ise yüksek performanslı dış cephe izolasyonu ve yüksek performanslı camlar tercih edildi. Isıtma ve soğutma sistemlerinde, ozon tabakasına zarar verecek gazlar (CFC gazı) yerine küresel ısınmaya en az etki edecek gazlar kullanılacak şekilde tasarlandı (R134a ve R410A). Binada ASHRAE standartlarına göre %30 daha fazla taze hava sağlandı, kullanım yoğunluğu yüksek olan alanlarda karbondioksit sensörleri kullanılarak hava kalitesi kontrol altında tutuldu, böylece çalışanlar için sağlıklı bir çalışma ortamı yaratıldı. Dim edilebilir aydınlatma sistemleriyle ışık seviyesi ihtiyaca göre ayarlanabilirken, hareket ve varlık sensörleriyle de gereksiz

aydınlatmanın önüne geçildi. Yüksek verimli pompalar ve fanlar ile enerji tasarrufu sağlandı ve binanın sıcak su ihtiyacı güneş panellerinden karşılandı. Proje aşamasında, inşaat çalışmalarına başlamadan önce hava ve su kirliliğini önlemek, toprak kaybının önüne geçmek için ESC planı (Erozyon ve Sedimentasyon Kontrol Planı) hazırlandı, şantiye araç girişçıkışında ve yağan yağmurla toprağın şantiye dışına çıkması engellendi. katkıda bulunanlar Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Erke……..sf 120-121 Kalebodur……..sf 126-127 Trox……..sf 142-143 Türk Ytong……..sf 144-145

28

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Eser Yeşil Bina Amerikan Yeşil Bina Konseyi tarafından geliştirilen ve bütün dünyada uygulanan LEED sertifikaları arasında en yüksek kademeli olan LEED Platin sertifikasını Türkiye’de ilk kez Eser Yeşil Bina aldı. Ankara Çankaya Yıldız’da Eser Holding şirketlerini aynı çatı altında toplamak amacıyla 7.500 m2’yi bulan kapalı alanıyla 2010 yılı içerisinde faaliyete geçen Eser Yeşil Bina, Türkiye’de uygulanan en yüksek standartlı yeşil bina sistemlerini kullanarak inşa edildi.

Eser Yeşil Bina, öncelikli olarak daha az enerji tüketmeyi hedefleyerek tasarlandı. Türkiye’deki muadil bir binaya göre yarı yarıya daha az enerji tüketen bina, enerjisinin ciddi bir kısmını da kendi bünyesinde üretiyor. Düşük enerjinin yanında, benzerlerinden farklı olarak enerji sistemlerinde yüksek performans hedefleyen binada çok gelişmiş birçok sistem hibrid

ANKARA 2009 LEED PLATİN

olarak, bir otomasyon sistemiyle bütünleştirilerek kullanıldı.

Yeşil binalarda sadece yaşanılan binanın enerji verimli ve çevre dostu olması değil, çevreye katkı sağlaması da amaçlandı. Bu konuda Eser, bulunduğu mahalleye ve ilçeye de katkıda bulunmayı hedefleyerek, Eser Yeşil Bina’nın hemen yanına Eser Yeşil Park adı verilen yeşil enerji tema parkını oluşturdu. Eser Yeşil Park ile ilköğretim öğrencilerine yeşil enerji ve enerji verimliliği kavramlarının bir kısmını küçük ama gerçek ve çalışan örneklerle göstermek, onlara bu konudaki gerekli bilgileri vererek farkındalığı artırmak amaçlandı. Parkta küçük çaplı güneş panelleri, rüzgar türbini, mikro hidroelektrik santral ve toprak kaynaklı ısı pompası yer alıyor. Eser Yeşil Bina’daki sistemler ve bina, www.eseryesilbina.com internet sitesinde öğretici şekilde tanıtılıyor.

29

bina sahibi: Eser Holding ana yüklenici: Eser Taahhüt ve Sanayi müşavirlik: Eser Proje ve Mühendislik konsept tasarım: Prof. Dr. Haluk Pamir detay projeler: Serdar Akünal teknik danışmanlar: Prof. Dr. Birol Kılkış, Dr. İbrahim Çakmanus, Arif Künar sertifika: LEED-NC v2009, Platin sertifika danışmanı: Altensis statik proje: Kemal Türkaslan mekanik projesi: Bahri Türkmen elektrik projesi: K Mühendislik iç mekan tasarımı: Filiz Okka peyzaj projesi: Dr. Turgay Ateş proje tarihi: Mart 2009 yapım tarihi: Mart 2009-Aralık 2009 toplam inşaat alanı: 7.500 m2

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Trakya Cam……..sf 140-141

30

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115 konum: Mecidiyeköy, İstanbul sahibi: Soyak Holding sertifika: LEED-EB:OM v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis yapım yılı: 1987 toplam kapalı alan: 7.500 m2

Soyak Holding Binası Soyak Holding Merkez Binası için LEED sertifikası alma sürecinde sürdürülebilir arazi, su verimliliği, enerji ve atmosfer, malzeme ve kaynaklar, iç mekan yaşam kalitesi ve inovasyon konularında çeşitli çalışmalar gerçekleştirildi. Özel otomobil kullanımı toplu taşıma ve servis araçları kullanımı teşvik edilerek azaltıldı. Yapılan bir anket sonucunda çalışanların %70’inin ofise ulaşımda özel araç kullanmadığı öğrenildi. Bina dışındaki tüm aydınlatma armatürleri gece gökyüzüne ışık yaymayacak şekilde tasarlanmış ürünlerle değiştirildi. LEED kriterlerinden su tüketimi ve atık su azaltımı ile ilgili maddeler doğrultusunda tüm binada yüksek tasarruflu su armatürleri ve sıhhi tesisat seçilerek su tüketiminde %40 tasarruf sağlandı. Peyzaj elemanı olarak yerli bitki türleri ve tasarruflu sulama metotları seçilerek sulama amaçlı kullanılan su %80 oranında azaltıldı. Binanın ana enerji harcayan sistemlerini denetleyen kapsamlı bir enerji etüdü yapıldı. Bir aydan fazla süren ölçümleme ve ardından bir aylık değerlendirme süreci sonunda binada uygulanabilecek en etkin enerji tasarrufu önlemleri belirlendi. Buna göre enerji tasarrufu projeleri geliştirildi ve uygulamaya konuldu. Soyak Holding Merkez Binası ABD menşeli EPA (Environmental

İSTANBUL 1987 LEED GÜMÜŞ

Protection Agency) Energy Star Enerji Performansı Puanlama Sistemi’ne göre 77 puan kazanmayı başardı.

Bina karbon ayak izinin belirlenmesi amacıyla sera gazı emisyonları ISO 14064 ve 14065 standartlarına göre hesaplandı ve doğrulandı. LEED sertifikalandırma sürecinde yapıya alınacak tüm sarf malzemeleri, dayanıklı ürünler, bina içinde kullanılacak inşaat ve tadilat malzemeleri ve düşük cıva içeren lamba satın almalarında uyulmak üzere sürdürülebilir satın alma politikaları oluşturuldu Katı atık etüdü yapılarak, binadan çıkan tüm atık türleri ve miktarları saptandı. Atık yönetimi stratejileri geliştirildi ve sarf malzemesi atıklarının %50’den fazlası, dayanıklı ürün atıklarının %90’dan fazlası, bina içi tadilat atıklarının %70’ten fazlası ayrıştırılmış ve geri dönüşüme gönderildi. Bina içi ve çevresi için “yeşil temizlik” politikası oluşturularak buna göre bina kullanıcıları ve hizmetli personelin hava kalitesini bozan, insan sağlığına ve bina kısımlarına zararlı kimyasallara maruz kalmasının önüne geçildi. Kullanıcı konfor anketi yapılarak, bina kullanıcılarının termal konfor, akustik, iç ortam hava kalitesi, ışıklandırma seviyesi, bina temizliği konularındaki şikayetleri belirlendi. Buna göre iç ortam hava kalitesi ve kullanıcı konforunu artırmaya yönelik gerekli önlemler alındı.

31

Kanyon AVM ve Ofis Tabanlıoğlu, Jerde ve Arup ortaklığı ile tasarlanan, Eczacıbaşı ve İŞ GYO tarafından gerçekleşen Kanyon Alışveriş Merkezi 2012’de BREEAM Kullanımda kriterleri doğrultusunda değerlendirildi ve “asset” kategorisinde %68,92 puan ile “çok iyi” ve “bina yönetimi” kategorisinde %80,91 puan ile “mükemmel” sertifikasını aldı.

Kanyon AVM; malzeme, enerji, su, sağlık ve konfor, arazi kullanımı ve ekoloji, atık yönetimi ve ulaşım kriterlerine göre değerlendirildi. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda enerji kimlik belgesi ile enerji sınıfının B olduğu belirlendi.

Alternatif enerji kaynağı olarak güneş panellerinin kullanılmasıyla büyük ölçüde tasarruf sağlanıyor. Tuvaletlerde ve bahçe sulamasında kullanmak üzere gri su ve yağmur suyu depo alanları yer alıyor böylelikle suyun %75’inin tekrar kullanımı sağlanıyor. Uygulanan çevresel/sürdürülebilir satın alma politikası ile zararlı uçucu organik bileşik içermeyen malzemelerin kullanılmasıyla sağlıklı ve konforlu çalışma ortamları sağlanıyor.

İSTANBUL 2006 BREEAM KULLANIMDA

Kanyon Ofis ise BREEAM Kullanımda kriterleri doğrultusunda “asset” kategorisinde %56,12 puan ile “çok iyi” ve “bina yönetimi” kategorisinde %80,91 puan ile “mükemmel” derecelerini elde etti.

Enerji sınıfı B olarak belirlenen Kanyon Ofis’te depolanan yağmur suyunun bahçe sulamasında kullanılması ve düşük seviyede su tüketimi sağlayan ürünlerin kullanılması ile büyük ölçüde tasarruf sağlanıyor. Toplu taşıma hizmetlerine yakın olması ve çalışanların alternatif ulaşım araçlarından yararlanabilmeleri için sağlanan bisiklet park yerleri, duş ve soyunma odaları ile ulaşımdan kaynaklanan CO2 salımının azalmasını destekliyor. Aydınlatma seviyeleri; tasarruflu bir biçimde en iyi görsel performans ve konforu sağlayacak şekilde tasarlandı. mimari tasarım: Tabanlıoğlu Mimarlık, Jerde ve Arup sahibi: Eczacıbaşı ve İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı sertifika: BREEAM Kullanımda, Çok İyi ve Mükemmel sertifika danışmanı: Turkeco yapım yılı: 2006 sertifika tarihi: 2012

katkıda bulunanlar Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Trakya Cam……..sf 140-141

32

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Özyeğin Üni. Öğrenci Merkezi Özyeğin Üniversitesi Kampüs konsept projesinin omurgası mühendislik binası ile başlıyor. Tüm akademik yapıları peyzaj olarak birbirine bağlayan “akademik omurga” adı verilen oluşumun ana meydan ve alt yurt bağlantı kotları arasında öğrenci merkezi bulunuyor. Meydanın vadi ve yurtlar ile kampüsü bağlayıcı özelliği bulunuyor. Öğrenci merkezinin kütle yapısını, İstanbul’un yapılaşması şekillendirmiş durumda, oldukça eğimli olan arazi üzerinde birbiri üzerinde yükselen kütleleri tasarlama fikri şehirde her zaman görmeye alışkın olduğumuz yapılaşmanın yorumlanması ve geliştirilmesi ile ortaya çıktı. Öğrenci merkezi, kütüphane, yemekhane, öğrenci kulüpleri, forum alanı ve bazı akademik birimlerden oluşuyor. Projede

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

asıl amaç; enerji verimli bir bina yapmaktı. Tüm akademik birimlerin dil birliği için cephede delikli metal mesh kullanılarak, binalarda farklı modülasyona gidilmiş, öğrenci merkezinde arazinin renklerini içinde barındıran cephe panelleri kullanıldı.

LEED Altın sertifikası alan proje, sertifikasyon ve projelendirme aşamasında tüm proje gruplarının LEED danışmanı ile beraber ortaklaşa olarak oluşturulan tasarım parametrelerinin uygulamaya geçirilmesi ile tamamlandı. Özellikle enerji geri kazanımı ve enerji kontrolü konularında hem cephede hem de mekanik olarak ek önlemler içeriyor. Diğer yandan kullanılan tüm malzemelerin teknik özellikleri belirlenen sınırlar içerisinde kalarak oluşturulmuş ve özellikle mobilya seçimlerinde kullanılan malzemelerin özellikleri belirleyici

33 konum: Çekmeköy, İstanbul işveren: Özyeğin Üniversitesi mimari tasarım: B Design (BG Mimarlık Müşavirlik Ltd. Şti.) / Ark-itecture mimari tasarım ekibi: Barış Başat, Emre Gürsoy, Nuran Erdoğan, Veciye Öztürk, Can Dağarslanı, Şila Siva, Cenk Aykut, Selin Ezanoğlu müellif mimar: Bülent Ergin Güngör iç mimari proje: B Design proje tasarım başlangıç - bitiş tarihi: 2009-2011 inşaat başlangıç - bitiş tarihi: 2010-2011 statik proje: Emir Mühendislik mekanik proje: Civa Mühendislik elektrik proje: Latek mühendislik peyzaj tasarımı: DS Mimarlık altyapı projesi: Proses mühendislik sertifika: LEED-NC v2009 sertifika danışmanı: Altensis aydınlatma danışmanı: NA Lightstyle akustik danışman: Proplan yangın danışmanı: Abdurrahman Kılıç, Kazım Beceren toplam inşaat alanı: 22.000 m2 fotoğraflar: Koral Oral

oldu. Tüm bu çalışma esnasında periyodik olarak yapılan toplantılar ile hem proje ekipleri hem de proje yönetimi süreçten haberdar edildi. Olası ve ya öngörülen aksaklıklar ya da ihtiyaçlar doğrultusunda eş zamanlı güncellemeler ile sonuca ulaşıldı. katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Kone……..sf 128-129 Trox……..sf 142-143 Unigen Yapı Malzemeleri……..sf 146-147

34

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Birleşim Mühendislik LEED Altın sertifikası sahibi Birleşim Mühendislik’in merkez ofis ve fabrika binası Dudullu Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunuyor.

Projede, LEED değerlendirme kategorilerinden “malzeme ve kaynaklar” başlığı altındaki yeşil bina stratejileri ön plana çıkıyor.

Hem yönetim hem de fabrika binasında her kata geri dönüşüm kutuları yerleştirildi. Binanın dışına genel geri dönüşüm atıkları için bir alan tasarlanarak, geri dönüşüm atıklarının toplanması için bir sistem kuruldu. Proje kapsamında sahadan çıkan tüm atık maddeler (organik ve tehlikeli atıklar hariç) %75 oranında değerlendirildi. Bu atıkların %15’i geri dönüşüm tesislerine gönderildi. Eski yönetim binasına ait ofis mobilyalarının gerekli bakımları yapılarak yeni binada kullanıma hazırlandı, bu sayede mobilyaların kullanım ömrü uzatılarak en önemli sürdürülebilirlik stratejilerinden birinin uygulanması sağlandı. Projede kullanılan malzemelerin %29’u geri dönüştürülmüş olanlardan seçildi ve %38’i yerel malzemelerden tercih edildi.

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

Binada su verimliliğini sağlamak için düşük kapasiteli çift basmalı rezervuarlar, susuz pisuarlar, fotoselli ve düşük debili bataryalar kullanıldı. Gri su ve yağmur suyu toplanıp peyzajda ve klozet rezervuarlarında kullanıldı. Birleşim Mühendislik binasında kullanılan enerji etkin sistemler; yüksek verimli duvar tipi yoğuşmalı kazanlar, frekans konvertörlü pompalar ve fanlar, low-e camlar, güneş enerjisinden sıcak su üretimi, yerden ısıtma, VRV ile soğutma, ısı geri kazanımlı klima santralleri, ASHARE 90.12007 standardına göre duvardaki yaklaşık %30 daha iyi ısı iletim katsayısı ve yüksek verimli aydınlatma armatürleri olarak sıralanabilir. VRV sisteminde ozonun delinmesine ve küresel ısınmaya etkisi düşük olan R410A soğutucu akışkanı kullanıldı. konum: Dudullu, İstanbul mimari tasarım: Kadem Kavan Mimarlık işveren: Birleşim Mühendislik sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım

katkıda bulunan Erke……..sf 120-121

35

Boğaziçi Hamlin Hall Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüs’te 1871 yılında Robert College’in ilk binası olarak inşa edilen ve Robert Koleji kurucularından Dr. Cyrus Hamlin’dan ismini alan Hamlin Hall, 2011 yılında sürdürülebilir yeşil bina kriterlerine göre restore edilerek LEED-NC Altın sertifikası sahibi oldu.

Restorasyon esnasında enerji ve su verimliliği, kaynak ve atık yönetimi, arazi kullanımı ve iç hava kalitesi başlıkları altında yeşil stratejiler uygulandı. Sonuç olarak %26 enerji ve %67 temiz su tasarrufu sağlandı. Ayrıca peyzaj sulaması tamamen dönüştürülmüş gri su ile yapılıyor. Her gün çıkan 250 kg atık geri dönüştürülmek üzere ayrıştırılıyor. Bina içerisinde yüksek miktarda temiz hava sağlandı, zehirli uçucu bileşikler içermeyen iç yapı elemanları kullanıldı. Bisiklet gibi alternatif

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

ulaşım seçnekleri sağlanarak karbon salınımları azaltıldı ve bu şekilde sağlıklı yaşam desteklendi.

konum: Etiler, İstanbul sahibi: Boğaziçi Üniversitesi sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Turkeco toplam alan: 6.000 m2 katkıda bulunan Ekomim Ekolojik Mimarlık Hizmetleri……..sf 49

36

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Kavacık İş Merkezi Kavacık’ta Cevahir Yapı tarafından inşa edilen Kavacık İş Merkezi projesi konum olarak önemli bir noktada yer alıyor.

En başta proje alanı olarak bir hafriyat döküm alanının seçilmiş olması da yapının çevreye olumsuz etkisini en aza indirme bakımından önemli bir karar olarak değerlendirilebilir. Toplu taşıma hatlarına yakın mesafede olması sayesinde şehir merkezine kolay ulaşılabiliyor. Çalışanların günlük ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri mağaza, hastane, PTT, banka gibi temel servisler projenin birkaç yüz metre yakınında bulunuyor.

Projenin cephe ve çatısında kullanılan gölgeleme elemanları ile güneş kontrolü sağlanırken yapılan gün ışığı modellemesi

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

çalışmasında binanın kullanım alanlarının %99,8’inin yeterli gün ışığı aldığı görüldü. Ayrıca %98,7 dış mekan görüntüsü elde edildi. Kullanılan malzemelerin uygun SRI değerleri sayesinde ısı adası oluşumu da mümkün olduğunca engellendi. Suyun verimli kullanımı için de gerekli önlemler alındı. %26’sı yeşil alan olarak bırakılan arazide peyzaj sulaması için yağmur suyu toplama deposu yapıldı. Bu sayede yağmur suyu şebekesine gelen yük de en aza indirildi.

Ayrıca seçilen verimli armatürlerle birlikte yapı genelinde %60’a varan su tasarrufu sağlandı. ASHRAE 55 standardının termal konfor değerlerine uygun olarak tasarlanan yüksek verimli mekanik sistemler sayesinde binanın toplam enerji verimliliği referans binaya göre %30 daha iyi çıktı.

37

Zemin Kat Gün Işığı Analizi

İkinci Kat Gün Işığı Analizi

Altıncı Kat Gün Işığı Analizi

işveren: Cevahir Yapı mimari tasarım: ECF Mimarlık statik projesi: Yalçın Proje sertifika: LEED-CS v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis elektrik projesi: Grup Teknik mekanik projesi: Setta Mühendislik yapım tarihi: 2011 inşaat alanı: 40.000 m2 proje tipi: İş merkezi yapım türü: Betonarme

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Kalebodur……..sf 126-127

38

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

sertifika: BREEAM Kullanımda, Çok İyi ve Mükemmel sertifika danışmanı: Turkeco

Schneider Manisa Fabrikası Schneider Electric’in Manisa Fabrikası, halihazırda kullanımda olan binalar için verilen “kullanımda” kategorisi BREEAM Yeşil Bina Sertifikası’nı Türkiye’de almaya hak kazanan ilk fabrika olma özelliği taşıyor. Enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik alanında birçok kritere göre yapılan inceleme sonucunda fabrikanın yeşil bina standartlarına uygunluğu kanıtlanmış oldu.

Schneider Electric Manisa Fabrikası, Türkiye’de bu sertifikaya sahip olan ilk fabrika binası olmasıyla önem taşıyor. Fabrika,

Tekira AVM

TEKİRDAĞ 2008 BREEAM KULLANIMDA

85.000 m2 alana sahip dört katlı Tekira Alışveriş Merkezi Tekirdağ ilinin yanı sıra tüm Trakya bölgesi için bir çekim merkezi konumunda. Mimari tasarımı Ziya Canbazoğlu’na ait.

Corio Türkiye’nin yönetimini devraldığı Tekira Alışveriş Merkezi, mevcut yapıların yeşil bina kriterlerine uygunluğuna göre verilen BREEAM Kullanımda sertifikasıyla ödüllendirildi. katkıda bulunan Türk Ytong……..sf 144-145

sertifika: BREEAM Kullanımda, İyi sertifika danışmanı: Grontmij

MANİSA 2010 BREEAM KULLANIMDA

“asset” kategorisinde “çok iyi”, “bina yönetimi” kategorisinde ise “mükemmel” derecesinde skor elde etmesiyle de özel bir yere sahip. Çünkü dünyada “asset” kategorisinde verilen tüm sertifikaların sadece %13’ü “çok iyi”, “bina yönetimi” kategorisinde ise tüm sertifikaların sadece %3’ü “mükemmel” derecesine sahip. Tüm dünyada yürütülen BREEAM sertifikasyon işlemlerinde en üst derece olan Outstanding skoru ise bugüne dek hiçbir bina tarafından elde edilemedi.

39

Schneider Trafo Fabrikası Gebze’deki TAYSAD OSB’de yer alan trafo fabrikası, Schneider Electric’in dünyada ilk LEED Altın (Leadership in Energy and Environmental Design) sertifikalı binası oldu. Bina, şirketin enerji verimliliği alanındaki çalışmalarını tamamlar nitelikte tasarlandı ve inşa edildi.

ASHRAE enerji verimliliği standardına göre %22 daha verimli olması tasarlanan binadaki yaklaşık 1.000 noktadan kontrol sağlayan gelişmiş otomasyon sistemiyle binanın değişen iç ve dış koşullara bağlı olarak otomatik şekilde enerji verimliliği sağlaması ve kullanılan enerjinin birçok noktadan izlenerek devamlı verimlilik artışına açık olması sağlandı. Mekanik ekipmanlar, yine ASHRAE standardındaki minimum verimlilik değerlerinin üzerinde seçilerek enerji verimliliği en üst noktaya taşındı. Ayrıca, aydınlatma sisteminde kullanılan varlık sensörleri, T5 ve LED tipi ampüller ve gün ışığından faydalanılması sayesinde iç ve dış aydınlatma toplamında standarda göre %36’lık verim elde edildi. Gün ışığından ofislerde ve üretim alanında en yüksek seviyede yararlanılırken, yüksek performanslı cam, cephe ve ışıklık sistemleri sayesinde enerji tasarrufu sağlandı. 70.000 m2 alana kurulan, toplam kapalı alanı yaklaşık

KOCAELİ 2011 LEED ALTIN

37.000 m2 olan fabrikada, 18.000 m2’lik üretim binası çatısındaki su toplanıp çeşitli işlerde kullanılıyor; peyzajda az su isteyen bitkiler seçiliyor ve bahçe sulaması arıtma suyuyla yapılıyor.

Tuvaletlerde sensörlü musluklar kullanarak su kullanımını %40 azaltan fabrika, uygun izolasyon malzemeleri kullanarak ısı kayıplarının önüne geçti ve doğal aydınlatma kullanarak, uygun malzeme, verimli ekipman seçimleri ve otomasyon sayesinde %20 enerji tasarrufu sağlandı.

mimari proje: SEYAŞ konum: Taysad OSB, Kocaeli statik proje: SEYAŞ sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis mekanik proje: GN Mühendislik elektrik proje: HB Teknik tasarım kontrolü: Bureau Veritas zemin danışmanı: Bilgi2000 yangın danışmanı: Karina proje yönetimi: Bureau Veritas ana müteahhit: Bahadır İnşaat elektrik/mekanik yüklenici: AE Arma-Elektropanç yapı denetim: Teknoden arsa alanı: 69.610 m2 toplam inşaat alanı: 37.316 m2 yükseklik: 15,6 m

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 BTM……..sf 116-117

40

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Piri Reis Üniversitesi Türkiye’nin ilk ve tek denizcilik ihtisas üniversitesi olan Piri Reis Üniversitesi, Tuzla’da inşaatı devam etmekte olan A, B, C ve UDEM bloklarından oluşuyor. Kampüs binaları 2011 yılında BREEAM International Bespoke 2008 kriterleri doğrultusunda değerlendirildi ve tasarım aşamasında “çok iyi” sertifikası alarak Türkiye’nin ilk ve tek çevreye duyarlı yeşil kampüsü oldu.

Piri Reis Üniversitesi kampüs blokları malzeme, enerji, su, sağlık ve konfor, arazi kullanımı ve ekoloji, atık yönetimi ve ulaşım kriterlerine göre değerlendirildi. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda enerji konusunda sıcak su temininde yenilenebilir enerji kaynaklarından solar panellerin uygulanmasıyla %12 tasarruf ve elektrik ihtiyacının %40’ını doğalgaz ile çalışan trijenerasyon sistemiyle sağlaması amaçlanıyor. Tuvaletlerde ve bahçe sulamasında kullanmak üzere sağlanacak gri su ve yağmur suyu depo alanlarıyla suyun

İSTANBUL 2013 BREEAM ÇOK İYİ

tekrar yerinde kullanımının sağlanması ve düşük seviyede su tüketen ürünlerin tercih edilmesiyle suyun verimli bir şekilde kullanımı hedefleniyor.

Toplu taşıma akslarına yakın olması ve çalışanlar ile öğrencilerin alternatif ulaşım araçlarından yararlanabilmeleri için oluşturulması planlanan bisiklet park yerleri sayesinde özel araç kullanımından kaynaklanan CO2 salınımının azaltılması hedefleniyor. Aydınlatmalar ise tasarruflu bir biçimde en iyi görsel performans ve konforu sağlayacak şekilde standartlara uygun tasarlandı. Uygulanan çevresel/sürdürülebilir satın alma politikası ile zararlı uçucu organik bileşik içermeyen malzemelerin kullanılması sayesinde sağlıklı ve konforlu çalışma ortamları sağlanıyor. Hazırlanan çevre politikasında enerji, su ve atık yönetimine dair yapılan birçok uygulama ve çevre duyarlılığı için birçok hedef yer alıyor.

41

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 BTM……..sf 116-117 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Kalebodur……..sf 126-127 RGM Turkey……..sf 136-137 Trox……..sf 142-143

işveren: TÜDEV konum: Tuzla, İstanbul kapalı alan: 45.000 m2 mimari: Kreatif Mimarlık (Aydan Volkan, Selim Cengiç) sertifika: BREEAM Uluslararası 2008 Özel, Çok İyi sertifika danışmanı: Turkeco statik: YBT Tasarım, Yusuf Tımbır mekanik: GN Proje, Gürkan Görgün elektrik: HB Teknik, Hüseyin Gülsoy peyzaj: AN Peyzaj Tasarım, Arzu Nuhoğlu proje yönetimi: İŞTE Proje Yönetim, Alev Akın sertifika danışmanı: Turkeco

42

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Çelikel Taysad Fabrikası Taysad Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Çelikel Alüminyum döküm fabrika ve yönetim binası, LEED yeşil bina sertifikasına hak kazanan Türkiye’deki ilk, dünyadaki ikinci alüminyum fabrikası olmayı başardı. Bina gerek tasarım gerekse inşaat aşamasında dikkat edilen unsurlar sayesinde USGBC tarafından LEED Gümüş sertifikası ile ödüllendirildi. Üretimde çıkan ısı enerjisinin geri kazanımını sağlayan mekanik sistem tasarımı ile ASHARE baz binasına göre %43 gibi büyük bir enerji tasarrufu sağlanabildi. Seçilen su bataryaları sayesinde %25 su tasarrufu sağlanırken, mekanik sistem dahilindeki soğutma kulelerinden çıkan atık suyun arıtılıp tuvalet ve pisuarlarda kullanılmak üzere geri dönüştürülmesiyle toplamdaki su tasarrufu %100’e ulaştı.

2012 LEED GÜMÜŞ

yerleri tasarlandı. Çevrede oluşabilecek ısı adası etkisinin azaltılması amacıyla tüm binanın çatısı güneş ışığını yansıtma değeri yüksek beyaz çakıl kaplandı. Bunların yanında binanın inşasında kullanılan malzeme seçimi ve inşaat esnasında çıkan atıkların kontrolü gibi diğer uygulamalar da sertifika sürecindeki dikkat edilen yeşil bina unsurları arasında sayılabilir.

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115

Bina çevresindeki otopark alanlarında sert beton zemin yerine yağmur suyu yönetimine kolaylık sağlayan ve yağmur suyu şebekesinin yükünü azalttığı ispatlanmış geçirimli yüzeyli çim taşı kullanıldı. Yine otoparklarda düşük emisyonlu araçlar ve ortak kullanılan araçlar için özel park

KOCAELİ

Türk Ytong……..sf 144-145 konumu: Gebze, Kocaeli sahibi: Çelikel Alüminyum sertifika: LEED-NC v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis kapalı alan: 23.000 m2 arsa alanı: 20.000 m2

44

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Project SCOPP Unilever’in sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda; enerji ve su verimliliği, kullanıcı konforu ve olumsuz çevresel etkilerin azaltılması gibi amaçlarla LEED sertifikası hedeflenerek başlanan projenin tasarım ve inşaat süreçlerinde yeşil bina kriterleri proje sürecine entegre edilerek projenin Altın düzeyinde sertifikaya ulaşması sağlandı. Bu kapsamda projenin öne çıkan yeşil bina özellikleri şöyle: Düşük su tüketimli vitrifiye ürünleri ile %44 su tasarrufu sağlandı. Verimli armatür seçimleri ile aydınlatma güçlerinde ASHRAE standartlarına göre %43 tasarruf sağlandı.

Varlık sensörleri ve açık ofislerde her çalışan için aydınlatma kontrolü ile enerji tasarrufu sağlandı. HVAC sisteminde verimli ekipmanlar kullanılarak enerji tasarrufu sağlandı. İşletme sürecinde enerji tüketen sistemlerin ayrı ayrı ölçüm ve izlenebilmesini ve enerji verimliliğinin sürdürülebilirliğini sağlayacak teknik altyapı oluşturuldu. İşletme sürecinde oluşacak geri dönüştürülebilir atıkların ayrı olarak toplanması için uygun alanlar tasarlandı. Ofis ekipmanları ve cihazlarının %90’ında düşük enerji tüketimli ve Energy Star sertifikalı ürünler kullanıldı. %23 yerel malzeme kullanılarak inşaat sırasında nakliye kaynaklı

İSTANBUL 2014 LEED ALTIN

olumsuz çevresel etkiler azaltıldı. ASHRAE standartlarının %30 üstünde havalandırma sistemi tasarımı, bina içinde ve yakın çevresinde sigara içme yasağı politikası ve kullanıcı yoğunluğu olan mekanlarda CO2 sensörleri yerleşimi ile kullanıcı sağlığı ve konforu sağlandı. İç mekanda insan sağlığına zarar veren uçucu organik bileşik (VOC) içeren malzemelerin kullanımı azaltıldı.

Proje konumunun toplu taşıma alternatiflerinin yoğun olduğu bir bölgede bulunması, yakın çevresinde kullanıcı ihtiyaçlarını karşılayacak sosyal imkanların çokluğu da ulaşım kaynaklı çevresel zararların azaltılması açısından LEED sertifikasına önemli katkı sağlayan unsurlardan. Proje kapsamında; bisiklet kullanıcıları için yeterli park yeri ve ortak araç kullanımını teşvik etmek amacıyla bu tür araçlar için özel park yerleri ayrıldı. işveren: Unilever mimari proje: İmda İnşaat Mimarlık sertifika: Leed CI v2009 sertifika danışmanı: Entegre Proje Yönetim sertifika tarihi: 2014 mekanik proje: Dinamik Proje elektik proje: Enmar yüklenici firmalar: Karsan (İnşaat), Kipaş (Mekanik), Ges (Elektrik)

45

Akasya AVM ve Residence BREEAM Bespoke 2010 Interim Sertifikası sahibi AVM; ofis ve konut alanlarından oluşuyor. Proje İstanbul’un en önemli ulaşım aksında yer alıyor, toplu taşıma imkanlarına yakınlığı ile öne çıkıyor.

Bina sistemlerinde kullanılan elektrik - mekanik cihazlarda ve konutlarda kullanılan beyaz eşyalarda enerji verimliliği göz önünde bulundurularak binanın enerji tüketimi azaltıldı. Kullanıcıların sağlık ve konfor gereksinimlerini karşılamak için iç mekanda insan sağlığına zarar vermeyen kimyasal malzemeler (boya, yapıştırıcı vs) kullanıldı, çalışan, ziyaretçi ve konut sakinleri için bol miktarda açık alan oluşturuldu, su tüketim miktarını azaltmak için verimli su armatürleri tercih edildi, gri su geri dönüştürülerek tekrar kullanıldı. proje tipi: Bespoke 2010 mimari proje: Ömerler Mimarlık sertifika: BREEAM İyi sertifika danışmanı: Altensis sertifika tarihi: 2013 işveren: SAF Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı proje kapalı alanı: 411.589 m2

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Altensis……..sf 114-115 Blanco Öztiryakiler……..sf 43

Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Rockwool……..sf 138-139 Türk Ytong……..sf 144-145 Trox……..sf 142-143

İSTANBUL 2013 BREEAM İYİ

46

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Philips Merkez Ofisi LEED sertifikası almak üzere Sistema Teknolojik Yapı tarafından geliştirilen Philips Genel Müdürlük Ofisleri’nin tasarım çalışmalarındaki girdi şartları projenin tüm tasarım süreçlerine yansıyor. Hem mekan kurguları hem de teknik kurgular, LEED sertifikasyonuna uygun olacak şekilde seçilerek tasarlandı. Gün ışığından kullanıcı seviyesinde en çok oranda yararlanılması için kademeli ve mimari penetrasyona uygun şekilde tasarlanmış aydınlatma otomasyonu; maksimum derecede ergonomik tasarım; kullanılan malzeme seçimlerinde gerekli detayları sağlayabilecek malzemelerin seçimi; teknik kurgularda elektrik, mekanik, tesisat, otomasyon, tasarruf ve verimlilik yapıları LEED sertifikasyonuna uygun olarak kurgulandı ve detaylar üretildi. Atık su tasarrufu konusunda susuz pisuar uygulaması ve kullanımı; toplanan yağmur suyunun klozet atık su, gri su ve peyzaj sulama döngüsünde kullanımı; sıcak su destek ünitelerinde solar sistem panellerinin uygulanması

İSTANBUL 2009 LEED GÜMÜŞ

gibi özel detaylar pratikte hayata geçirildi. Aynı bağlamda enerjinin verimli kullanımı, elektrik ve mekanik sistemlerde seçim aşamasından başlayarak verimli ve çevre dostu malzeme içeren ürünlerin temini, teknik LEED standartlarına uygunluk (ASHRAE vb.) gibi detaylar göz önünde bulunduruldu. Philips otomasyon ve verimli aydınlatma ürünleri projede kullanıldı ve marka değeri ayrıca ön plana çıkarıldı. Sistema Teknolojik Yapı, LEED sürecinde özellikle ana yüklenici olarak tüm tasarım süreçlerini üstlediğinden, LEED ölçütlerinin analizi ve analizlerin Philips proje ekipleriyle paylaşılarak uygulanabilecek ölçüt gruplarının incelenme ve onaylanması süreçlerini yürüttü. Mutabık kalınan LEED ölçütlerinin Philips’in isteklerine ve projenin kurgusuna göre uygun ölçekte uyarlanmasının ön çalışmaları yapıldı.

Uygulanmasına karar verilen, teknik ve tasarım öğesi olarak fiziki anlamda mümkün olan ölçütler, tasarım ve proje süreçlerine aktarılarak somut uygulamaya geçilmesi sağlandı.

47

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Philips……..sf 132-133 mimari tasarım, proje, uygulama ve ana yüklenici: Sistema Teknolojik Yapı sertifika: LEED-CI 2.0, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis mekanik proje ve uygulama: Pasifik Mühendislik elektrik proje ve uygulama: Sistema Teknolojik Yapı fotoğraflar: Gürkan Akay

48

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Akbatı AVYM ve Residences İstanbul’un gelişmekte olan önemli bölgelerinden biri olan Esenyurt’ta bulunan Akbatı AVYM projesi alışveriş merkezi ve konut fonksiyonlarını içeriyor. Altensis danışmanlığında BREEAM Bespoke 2010 sertifikası sahibi olan projenin tasarım aşamasından kullanım aşamasına kadar tüm süreç boyunca sürdürülebilirlik kriterleri göz önünde bulundurularak mimari, mekanik ve elektrik sistem tasarımları ve uygulamaları bu kriterlere göre yapıldı. Projede yüksek miktarda enerji tüketen elektrik ve mekanik sistemler ile tüm kiralanabilir alanların enerji tüketimleri otomasyona bağlı sayaçlar ile sürekli olarak takip ediliyor. Konutlarda kullanılan beyaz eşyalar enerji sınıfları gözetilerek seçildi. Diğer bir önemli konu olan su tüketimini azaltmak için su tüketimi düşük armatürler kullanıldı.

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Akiş GYO……..sf 112-113 Altensis……..sf 114-115 BTM……..sf 116-117 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Kalebodur……..sf 126-127 Trakya Cam……..sf 140-141 Türk Ytong……..sf 144-145

işveren: Akiş Gayrimenkul konum: Esenyurt, İstanbul mimari proje: KG Mimarlık proje tipi: Bespoke 2010 sertifika: BREEAM iyi sertifika danışmanı: Altensis sertifika tarihi: 2013 proje kapalı alanı: 230.000 m2

İSTANBUL 2013 BREEAM İYİ

50

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Kağıthane OfisPark Kağıthane OfisPark, Core&Shell kategorisinde Amerikan Yeşil Binalar Konseyi tarafından verilen LEED Altın sertifikasına sahip olan projelerden biri. ASHRE 90.1 (Amerikan Bina Enerji Verimliliği Standardı) standartlarına göre enerji tüketiminde %24 oranında tasarruf sağlayacak olan proje, kullanıcıları için işletme giderlerinde önemli bir avantaj sağlıyor. Kullanılan yerel ve nitelikli malzeme seçimi, tüm kaynakların verimli kullanımı gibi her türlü yaşam, kullanım ve işletim standartlarına uygun olması Kağıthane OfisPark’ın işletmeler tarafından tercih edilmesine kolaylık sağlıyor. Kağıthane OfisPark az katlı binaların bir avlu etrafında konumlandırılması prensibi ile tasarlandı. Sürdürülebilir bir mimari anlayış için tasarım ve uygulamada LEED Core& Shell sertifikasyon sisteminin ölçütlerinden faydalanıldı. Projede seçilen yerin eski bir fabrika arazisi olması ve endüstriyel bir alandan sağlıklı bir kullanıma dönüşümün sağlanmış olması olumlu açıdan önem kazanıyor. Projede öncelikle ısıtma ve soğutma

İSTANBUL 2011 LEED ALTIN

sistemleri merkezi sistem olarak kurgulanarak değişken hızlı pompalı ve çok verimli sistemler tercih edildi. Seçilen sistemlerde çevre dostu gazların kullanılması ve ozon tabakasına zararlı gaz içermemesine önemle dikkat edildi. Kompleksin farklı binalardan oluşmuş olması ve farklı konumlanması binaların birbirini gölgelemesini de sağlayarak yazın soğutma, kışın ise ısıtma yükünü azaltan bir etki gösteriyor.

Ayrıca kabuk katmanları oluşturulurken TS 825’de belirtilen kriterlerin en az %25 oranında performans sağlayacak şekilde seçimler yapıldı ve özel performans camlar kullanıldı. Camların yüksek performasları sayesinde içeride optimum doğal aydınlatma düzeyi sağlanırken ısı kaybı oranı minimum düzeye getirildi ve eneji performansı yüksek seviyede tutuldu. İç mekanda tüm kullanıcılar için manzara ve uygun aydınlık oranının oluşması enerji verimi yanında kullanıcıların psikolojik açıdan da kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlıyor. Aydınlatma armatürleri özel

51

olarak yüksek performanslı seçildi, böylece gerekli iç aydınlatma düzeyi elde edilirken büyük oranda enerji tasarrufu da sağlandı. İç hava kalitesinin yüksek olması için zehirli gaz içermeyen boya ve yapıştırıcıların kullanılması yanında taze hava sisteminde ASHREA standartlarının belirttiği oranın üzerinde temiz hava girişi sağlandı. Malzeme seçimlerinde geri dönüşümlü hammadde içeriği yüksek ve mümkün olduğunca yerel malzemeler tercih edildi.

Su tasarrufu için yüksek performanslı ürünler seçilerek %30 oranında tasarruf sağlandı.

Tüm sistemler, bina konumlandırması ve kabuk katmanları, bilgisayar ortamında modelleme yardımıyla simule edildi ve binanın tüm yıllık enerji harcaması hesaplandı. Toplamda Amerikan ASHREA standartlarının belirlediği baz binaya göre yıllık enerji harcaması kWh olarak %24 daha verimli bir sistem elde edildi.

konum: Kağıthane, İstanbul sahibi: Tekfen Emlak Geliştirme konsept tasarım ve mimari projeler: Emre Arolat Architects-EAA sertifika: LEED-CS 2.0, Altın sertifika danışmanı: Altensis arsa alanı: 14.450 m2 proje başlangıç tarihi: Ağustos 2009 proje bitiş tarihi: Aralık 2011 fotoğraflar: Cemal Emden katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Kalebodur……..sf 126-127 Kone……..sf 128-129 Trox……..sf 142-143 Unigen Yapı Malzemeleri……..sf 146-147

52

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Wilo Pompa Tesisi Wilo Pompa’nın Tuzla’da faaliyete geçirdiği yeni tesisi, pompa sektöründe Avrupa’nın ilk LEED Altın sertifikalı yeşil bina olma özelliğini taşıyor. Kompleks, bina teknolojileri, endüstri tesisleri ve altyapı projeleri için pompa sistemleri üretiminin yanı sıra servis ve eğitim merkezine de sahip. Projede, enerjiden %24, su kullanımından ise %50 tasarruf sağlanıyor. Proje, manzara ve gün ışığından en fazla fayda sağlayacak şekilde tasarlanarak gün ışığı aydınlık seviyesini artırmak için çatıya ilave ışıklar yerleştirildi. Gün ışığı alan yaşam alanlarının aydınlık oranı %85, manzara gören yaşam alanlarının oranı ise %92. Saha içi araç yollarında asfalt yerine beton uygulaması tercih edildi, otoparklarda ise delikli taşlar kullanılarak yeşil alanların artması sağlandı. Bu uygulamalar sonucunda ısı adası etkisinde %87 oranında düşüş yakalandı. Çatı alanlarında yansıtıcı etkisi yüksek malzeme kullanılarak ısı adası etkisi %76 oranında düşürüldü.

Su tüketiminde peyzaj alanlarının etkisi düşünülerek, az su

İSTANBUL 2010 LEED ALTIN

tüketen çalı, yer örtücü bitkiler ve su ihtiyacı az olan karışık çim çeşitleri tercih edildi. Damlama sulama sisteminin kullanıldığı peyzaj alanlarında nem ölçer cihazı da sisteme dahil edilerek verimli bir sulama sistemi gerçekleştirildi ve sulamada %50 su tasarrufu sağlandı. Bina içi su tüketimindeyse ıslak hacimlerde düşük debili klozetler, susuz pisuarlar ve yüksek verimli, sensörlü bataryalar kullanılarak şebeke suyu kullanımından %50 tasarruf sağlandı. Projede inşaat maliyetinin %30’u geri dönüştürülmüş malzemelerden oluşuyor. Yerel ekonomiyi desteklemek ve yakıt tüketimi kaynaklı çevre kirliliğini önlemek için inşaat maliyetinin %59’unda yerel malzemeler tercih edildi.

Binanın ısıtması, soğutması ve havalandırılması için otomasyon sistemiyle ısı geri kazanımlı ve yüksek verimli değişken gaz debili (VRV) ısıtma ve soğutma sistemleri kullanıldı. Isıtma ve soğutmadaki kayıpları önlemek içinse yüksek performanslı dış cephe izolasyonu ve yüksek performanslı camlar tercih edildi.

53

Isıtma ve soğutma sistemleri ozon tabakasına zarar verecek gazların (CFC gazı) yerine küresel ısınmaya en az etki edecek gazlar kullanılacak şekilde tasarlandı (R407C ve R410A gibi).

Binada ASHRAE standartlarına göre %30 daha fazla taze hava sağlandı, kullanım yoğunluğu yüksek olan alanlarda karbondioksit sensörleri kullanılarak hava kalitesi kontrol altında tutuldu, böylece çalışanlar için sağlıklı bir çalışma ortamı sağlandı. Dim edilebilir aydınlatma sistemleri ile ışık seviyesi ihtiyaca göre ayarlanabilirken, hareket ve varlık sensörleriyle gereksiz aydınlatmanın önüne geçildi. Yüksek verimli pompalar ve fanlar ile de enerji tasarrufu sağlandı ve binanın sıcak su ihtiyacı güneş panellerinden karşılandı. Proje aşamasında, inşaat çalışmalarına başlamadan önce hava ve su kirliliğini önlemek, toprak kaybının önüne geçmek için ESC planı hazırlandı, şantiye araç giriş-çıkışında yağan yağmurla toprağın şantiye dışına çıkması engellendi.

konum: Orhanlı-Tuzla, İstanbul işveren: Wilo Pompa Sistemleri mimari proje: Mimar Ocağı/Celal Çalışkan sertifika: LEED-NC 2.2, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım arsa alanı: 9 dönüm inşaat alanı: 8.000 m2 katkıda bulunanlar Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Erke……..sf 120-121 Türk Ytong……..sf 144-145

54

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014 katkıda bulunan Altensis......sf 114-115 mimari tasarım, proje, uygulama ve ana yüklenici: Sistema Teknolojik Yapı sertifika: LEED-CI 2.0, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis mekanik proje ve uygulama: Pasifik Mühendislik işveren: Unilever elektrik proje ve uygulama: Sistema Teknolojik Yapı statik danışmanlığı: Sigma Mühendislik proje yönetimi: Entegre Proje Yönetim fotoğraflar: Gürkan Akay

Unilever Merkez Ofisi Unilever projesinde LEED sertifikası almak üzere geliştirilen çalışmalarda girdi şartları, projenin tüm tasarım süreçlerine yansıyor. Gün ışığından kullanıcı seviyesinde en fazla oranda yararlanılması için kademeli ve mimari penetrasyona uygun şekilde tasarlanmış aydınlatma otomasyonu; maksimum derecede ergonomik tasarım; kullanılan malzeme seçimlerinde gerekli detayları sağlayabilecek malzemelerin seçimi; teknik kurgularda elektrik, mekanik, tesisat, otomasyon, tasarruf ve verimlilik yapıları LEED sertifikasyonuna uygun olarak kurgulandı ve detaylar üretildi.

Atık su tasarrufu konusunda susuz pisuar uygulaması ve kullanımı; toplanan yağmur suyunun klozet atık su, gri su ve peyzaj sulama döngüsünde kullanımı; sıcak su destek ünitelerinde solar sistem panellerinin uygulanması gibi özel detaylar pratikte hayata geçirildi. Aynı bağlamda enerjinin verimli kullanımı, elektrik ve mekanik sistemlerde seçim

İSTANBUL 2009 LEED GÜMÜŞ

aşamasından başlayarak verimli ve çevre dostu gaz ve malzeme içeren ürünlerin temini, teknik LEED standartlarına uygunluk (ASHRAE vb.) gibi detaylar göz önüne alındı.

Sistema Teknolojik Yapı, LEED sürecinde öncelikle ana yüklenici olarak tüm tasarım süreçlerini üstlenmiş olduğundan, LEED ölçütlerinin analizi ve analizlerin Unilever proje ekipleriyle paylaşılarak uygulanabilecek ölçüt gruplarının incelenme ve onaylanma süreçlerini yürüttü.

Mutabık kalınan LEED ölçütlerinin Unilever’in isteklerine ve projenin kurgusuna göre uygun ölçekte uyarlanmasının ön çalışmaları yapıldı. Takip eden süreçte bütçe analizi somut ve soyut getirileri değerlendirmeye alındı. Uygulanmasına karar verilen teknik ve tasarım öğesi olarak fiziksel açıdan mümkün olan ölçütler, tasarım ve proje süreçlerine aktarılarak somut uygulamaya geçilmesi sağlandı.

55

mimari tasarım, proje ve ana yüklenici: Sistema Teknolojik Yapı sertifika: Leed CI v2009 – Gümüş sertifika danışmanı: Entegre Proje Yönetim işveren: Liberty Sigorta mekanik proje ve uygulama: Pasifik Mühendislik elektrik proje ve uygulama: Prota Elektrik fotoğraflar: Gürkan Akay

Liberty Sigorta Ofisleri Liberty Sigorta Genel Müdürlük Ofisi, Unilever ve Philips ofislerinin de bünyesinde bulunduğu Ümraniye Unilever Merkez Binası’da yer alıyor. Projenin tüm aşamalarında enerji verimliliği ve konfor koşulları göz önünde bulundurularak tamamlandı. LEED sertifikası almayı hedef koyarak başlanmamış olmasına rağmen, gerek bina bütününün sertifikalı olması, gerekse iç mekan kurgularında azami getirilerin dikkate alınması nedeniyle proje tamamlandığında LEED sertifikasına paralel bir çalışma ortamı ortaya çıktı. Çalışanlarda yaratılan farkındalık ve yürütülen ortak çalışmalar tasarım puanlarına ek olarak sertifika başvurusuna katkıda bulundu. Binadaki Unilever ve Philips ofislerinde de olduğu gibi temel prensip, güneş ışığından en yüksek oranda faydanlanmayı sağlayacak ve otomasyonlu bir planlama yapmak oldu.

İSTANBUL 2009 LEED GÜMÜŞ

Mekanik ve elektrik sistemler kapsamında enerji ve su tasarrufu sağlayan ürün ve sistemler seçildi. Aydınlatma otomasyonu sağlanan ofis ortamında enerji verimliliği en yüksek düzeyde sağlandı. Isıtma ve soğutma sistemleri mahal bazında ayrı ayrı kontrol edilebilecek biçimde tasarlandı. Vitrifiyeler ve ıslak hacim ekipmanları su sarfiyatını azaltan ürünlerden seçilerek, gri su kullanımıyla atık suyun değerlendirilmesi sağlandı. Ofis ortamında kullanılan mimari ürünlerin temin şartları, çalışan sağlığına uygun özelliklerde ürün seçimleri özellikle gözetildi. Liberty Sigorta’nın kurumsal olarak da katkısıyla, süreç itina ile takip edilip doğru biçimde yönlendirildi. Şantiyede çalışan ekipler ve ofis çalışanlarının sağlığı ve iş güvenliği öncelikli bir konu olup, iç mekan sonuçlarına dikkatle yansıması sağlandı.

56

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Siemens GOSB Tesisi Siemens’in Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde ofis ve üretim merkezinden oluşan yatırım için tasarım, ihale ve inşaat aşamalarında yeşil bina kriterleri dikkate alınarak çevreye saygılı, sağlıklı ve ekonomik bir tesis meydana getirildi. Yeşil bina sertifikası olarak; LEED NC ver2.2 kriterleri göz önünde bulunduruldu ve LEED Altın sertifikası hedeflendi. İnşaat aktivitelerinden dolayı oluşan çevre kirliliğini azaltmak, toprak kaymasını ve su kirliliğini önlemek için erozyon ve sedimantasyon planı kapsamında inşaat sahasında birçok tedbir alındı. Isı adası etkisinin azaltılması ve yeşil alanların korunmasına yönelik standartların üzerinde açık alan bırakıldı ve bu alanlarda su tüketimi az olan yerel bitkiler ve ağaçlar ile yoğun bir yeşillendirme stratejisi izlendi. Yeraltı su kaynaklarını ve kalitesini korumak için sahaya gelen yağmur suyunun sahada

KOCAELİ 2009 LEED ALTIN

toprağa geçmesini ve toprak tarafından emilmesini sağlamak amacıyla otoparkta delikli taşlar ve yeşil alan kullanımı artırıldı.

Yine aynı amaçla çatı yağmur suyu depolandıktan sonra bina içerisinde yeniden kullanılması öngörüldü. Isı adası etkilerini düşürmek, dolayısıyla soğutma yüklerini azaltmak ve enerji tasarrufu sağlamak amacıyla çatı kaplaması güneş ışınlarını büyük ölçüde yansıtacak özelliklerde beyaz renkli olarak tercih edildi. Sert peyzaj alanlarının yarısı ağaçlarla gölgelendirildi ve otoparkta delikli taşlar kullanıldı. Yoğun yerel bitki kullanımıyla olumsuz ısı adası etkisi azaltılmaya çalışıldı.

Gecenin doğallığını korumak adına aydınlatma kirliliğinin en az seviyede tutulması için iç mekanlarda bina aydınlatma otomasyonundan faydalanıldı. Dış mekanlarda cephe aydınlatması yapılmadı, çevre ve peyzaj aydınlatmasıysa

57 ASHRAE standartlarına göre belli sınırlar dahilinde tasarlandı.

Peyzaj alanlarında su tüketimini düşürmek için yerel bitkiler ve damlama sulama sistemleri tercih edildi. Peyzaj alanlarında çatı, yağmur suyu ve arıtma sisteminden elde edilen su kullanılarak sulamada %50 su tasarrufu sağlandı. Düşük debili klozetler, yüksek verimli ve sensörlü bataryalarla susuz pisuarlar seçilerek bina kullanım suyunda %50 tasarruf sağlandı. Ofislerde gün ışığı ve harekete duyarlı ayaklı armatürler, üretim alanlarında ise dali balastlı armatürler kullanıldı. Gün ışığından en üst seviyede faydalanarak elektrik tüketiminin düşük seviyede tutulması hedeflendi; bu kapsamda ofislerde gün ışığını en yüksek seviyede içeriye alacak şekilde giydirme cam cephe, çatıdan zemine kadar bir galeri şeklinde devam eden, aynı zamanda iç bahçe görevi gören aydınlık holleri, üretim alanlarında çatıda ışıklıklar tasarlandı. Soğutma klima yüklerini düşürmek, etkin bir gölgeleme yaparak çalışanların verimini artırmak ve içeriye güneş enerjisinin girmesini engellemek için ofis cephelerinde güneş kırıcılar kullanıldı. Çatı kaplama malzemesi, güneş enerjisini %85 oranında yansıtarak ısının içeriye girmesini engelledi. Çatılarda güneş enerjisinden faydalanılarak sıcak su elde ediliyor. Tüm binanın ısıtma ve soğutma, elektrik ve

mekanik sistemlerini otomatik olarak devreye alan ve çıkaran bina otomasyon sistemi kullanıldı. İnşaat malzemeleri maliyetinin % 35’i geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılan ürünlerden oluşuyor. Toplam inşaat malzemelerinin %40’ı yerel malzeme olarak tercih edilerek, taşınmadan kaynaklanan yakıt tüketimi ve çevre kirliliği en aza indirildi. Çalışanların sağlıklı ortamlarda çalışması, verimlerinin artması ve kendilerini daha iyi hissetmeleri için iç mekanlara sağlanan taze hava miktarı ASHRAE 62.1–2004 standardına göre %30 daha fazla veriliyor.

Bu durumda, enerji tüketimini azaltmak için taze hava klima santralleri ısı geri kazanımlı seçildi. Çalışanların ve bina kullanıcılarının rahatını ve sağlığını korumak amacıyla inşaat aktivitelerinden dolayı oluşan iç hava kalitesi problemlerini azaltmak amacıyla iç hava kalitesi yönetim planı hazırlandı ve sahada inşaat sırasında uygulandı. İnsan ve çevre sağlığı hassasiyetleri göz önünde bulundurularak, binalarda mümkün olduğunca atık ve zehirli maddeler (VOC) içermeyen malzemeler tercih edildi. İç mekanlarda kullanılan tüm yapıştırıcılar ve silikonlar, boyalar ve kaplamalar, halılar ve yapıştırıcıları içerdikleri VOC miktarı, ilgili standartların izin verdiği sınırlar içerisinde kalacak şekilde tercih edildi.

katkıda bulunanlar BTM……..sf 116-117 Kone……..sf 128-129 Trakya Cam……..sf 140-141 Türk Ytong……..sf 144-145 mimarlık ofisi: SEYAŞ tasarım ekibi: Emel Ünsal, A. Alaz Albay işveren: Siemens sertifika: LEED-NC 2.2, Altın sertifika danışmanı: Bryan Yates (EMSI, ABD) proje tarihi: Mayıs - Aralık 2007 yapım tarihi: Şubat 2008 - Nisan 2009 toplam arsa alanı: 155.000 m2 1. faz kapalı alan: 35.000 m2

58

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

katkıda bulunan Altensis......sf 114-115 sahibi: Zemin Yatırım Hizmetleri ve Danışmanlık Grubu yüklenici ve yenileme projesi: Orhan ve Orhan Müşavirlik Mümessillik (Y. Mimar Nurdan Orhan) alt yüklenici: Arın İnşaat Taahhüt (Y. Mimar Öcal Koyukan) sertifika: LEED-NC v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis

Baylo Suites 19. yüzyılın sonunda inşa edilen ve ikinci derecede tarihi eser olan Baylo Suites binasının renovasyon ve dekorasyonunda binanın tarihi ve orijinal mimari özellikleri muhafaza edildiği gibi, çevrenin korunması da önemle dikkate alındı. İnşaatın çevreye verdiği olumsuz etkiler en aza indirilerek, standart binalara göre yüksek oranlarda enerji, su ve hammadde tasarrufu sağlandığı belgelerle kanıtlandı. Bu özelliklerinden dolayı Baylo Suites, 6 Temmuz 2011 tarihinde LEED Gümüş sertifikası almaya hak kazanarak Türkiye’nin ilk LEED sertifikalı tarihi eser renovasyon projesi oldu.

Bina arazisinde, inşaat esnasında ve sonrasında doğal yaşamın ve su kaynaklarının korunmasına azami ölçüde dikkat edildi. Erozyon ve Sedimantasyon Kontrol (ESC) Planı hazırlandı. Projede kullanılan inşaat malzemelerinin %32’den fazlası yerel üreticilerden temin edildi ve iç mekan elemanlarının çoğunda mevcut binaya ait malzemeler kullanıldı. İç mekanlarda kullanılan boya, astar, macun gibi ürünlerden içeriğinde zararlı maddelerin oranı en az olanlar tercih edildi. Binadaki enerji harcamalarının azaltılması sağlandı; binada kullanılan yalıtım, aydınlatma ve mekanik

İSTANBUL 2011 LEED GÜMÜŞ

sistemlerde enerji verimliliği ön planda tutuldu. Yapılan bilgisayarlı enerji modellemesi sonucunda binanın %25 oranında enerji verimli olduğu belirlendi. Binadaki elektrikli ev eşyalarının seçiminde enerji verimli A sınıfı cihazlar tercih edildi. Binada tercih edilen su tasarruflu armatür ve vitrifiyeler sayesinde kullanılan su miktarında verimli su kullanan başka binalara oranla %28 azalma sağlandı. Armatür seçimlerinde EPA (Environmental Protection Agency) standartları göz önünde bulunduruldu. İç mekan termal konfor tasarımı ASHRAE 55 standardına uygun olarak yapıldı ve tüm yaşam alanlarının ısıtma ve aydınlatma sistemlerinde bireysel kontrol tasarlanarak hem enerji tasarrufu hem de iç yaşam kalitesinin artırılması sağlandı. Bunun yanı sıra her dairede hava kalitesini ölçen aletler bulunuyor. Teras çatının yarısından fazlası bitkilendirilirken en az su tüketimi ve kimyasal gübre kullanımı gerektiren bitkiler seçildi. Teras çatının bitkilendirilmesinde yağmur suyu miktarlarını kontrol altında tutarak yeraltı su seviyesinin korunması sağlandı ve yağmur suyu şebeke yükü, renovasyon önceki duruma göre üçte bir oranında azaltıldı.

Yine bitkilendirilmiş teras çatı sayesinde ısı adası oluşumu azaltıldı ve doğal yaşama olumsuz etkiler engellendi.

59

Quasar İstanbul İkinci jenerasyon bir çevre değerlendirme sertifikası olan Alman DGNB (Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen), yeşil bina sertifikalarından daha üstün kriterleri olan bir sürdürülebilir bina sertifikası özelliği taşıyor. Binanın nitelikleri, projenin tüm yaşam döngüsü göz önünde bulundurularak kapsamlı bir şekilde değerlendiriliyor. Bu sertifikasyon sisteminde projeler bronz, gümüş ve altın olmak üzere üç farklı kategoride ödüllendiriliyor.

Mecidiyeköy’de yer alan eski ikör fabrikası arazisinde 18 km2’lik bir alan üzerine inşa edilecek olan Viatrans-Meydanbey Ortak Girişimi tarafından geliştirilen Quasar İstanbul, ekoloji, ekonomi, sosyo-kültürel durum, teknoloji, süreç yönetimi ve inşaat alanı olmak üzere altı ana başlık altında, yaklaşık 50 sürdürülebilirlik kredisinin tasarım aşamasında değerlendirilmesi sonucunda DGNB tarafından “altın” ön sertifikasını almaya hak kazandı.

İSTANBUL 2015 DGNB-CS ALTIN (ÖN SERTİFİKA)

konum: Mecidiyeköy, İstanbul sertifika danışmanı: Turkeco mimari proje: Emre Arolat Architects-EAA

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Trakya Cam……..sf 140-141

60

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Metlife Türkiye Ofisi Metlife Türkiye Ofisi Kavacık Ticaret Merkezi’nde iki katta yer alıyor. Binanın bulunduğu konum itibariyle merkezi oluşu ve ulaşım akslarına yakınlığı nedeniyle firma tarafından tercih edildi. Mekan tasarımı, firmanın uluslararası kurumsal kimliği, işlevselleği ve çalışan konforu çerçevesinde gözetirken, Kavacık Ticaret Merkezi binasının da bütünleşik getirisi olan yeşil bina konseptiyle birleştirildi. Proje, uygulama sonunda LEED Altın sertifikasına uygun bulundu. Değerlendirme aşamasında kriterler tasarım, uygulama, inovasyon ve işlevsellik başlıkları altında ele alındı.

Tasarım sürecinde konsept oluşturulurken enerji ve su tasarrufu sağlayan ürün ve sistemler seçildi. Mekanik sistemler tüm mahallenin ısıtma ve soğutma anlamında yerel olarak kontrol edilebilmesini mümkün hale getirerek konforu artırırken enerji sarfiyatının da en aza indirilmesini sağlayacak biçimde tasarlandı. Aydınlatma otomasyonu ile donatılan

İSTANBUL 2012 LEED ALTIN

projede aynı zamanda çalışma alanları gün ışığından en fazla faydalanacak biçimde planlandı. Buna ek olarak aydınlatma armatürlerinde LED ve PLC ampuller kullanıldı. Islak hacimlerde kullanılan vitrifiye ve armatürler su tüketimini azaltan otomatik ve sensörlü ürünlerden seçildi. Binanın mekanik sisteminin bir parçası olan gri su sistemi ile tuvaletlerin yıkama sistemlerindeki temiz su kullanımı da ortadan kaldırılmış oldu. Bunun yanı sıra çöpler için atık yönetimi yapıldı ve ayrıştırılacak tipte çöp kovaları kullanıldı, saklama ekipmanları ve dolap tasarımları buna göre şekillendirildi. Kullanılan hareketli mobilyalar tedarikçi firma ile birlikte yapılan ortak çalışma sonucunda geri dönüştürülmüş ve dönüştürülebilecek malzemelerden üretildi. Uygulamada kullanılan malzemelerin yerel veya yakın konumlardan temin edilmiş olmasına özen gösterildi. Genelde çevre koruma etkisi kapsamında 800 km’lik bir alan içerisinden alım yapıldı.

Malzemelerin çevreye, uygulayıcıların ve kullanıcıların sağlığına

61

zarar verecek maddeler içermemesine dikkat edildi. Boya ve türevi malzemelerde VOC değeri düşük ürünler kullanıldı. Bu değerler ve içerikler tedarikçi firmalardan alınan dokümanlar ve sertifikalarla belgelendi. Şantiye sırasında havalandırma kanalları ve cihazların temizliğine özen gösterilerek kapalı olarak muhafaza edildi. Montajın ardından ayrı bir ekip tarafından temizliği sistematik şekilde yapılarak aktif hale getirildi. Sahaya gelen malzemeler çalışan sağlığı açısından birbirinden ayrı ve kapalı biçimde muhafaza edildi. Ortaya çıkan metal, kağıt, plastik, ahşap gibi atık madde ve molozlar ayrıştırılıp geri kazanım merkezlerine belgelenerek aktarıldı.

Ayrıca Metlife tarafından bir enerji tedarik anlaşması yapıldı.

Bu anlaşmaya göre kullanılan miktar kadar elektrik enerjisi şebeke üzerinden alınarak, bedeli rüzgar enerjisi ile elektrik üreten bir firmaya aktarıldı. Bu şekilde ilgili idari teşvik ile alternatif enerji kaynaklarına yapılan yatırımlara ek katkıda

bulunulmuş oldu. Ofis içi TV sisteminden yeşil bina konseptiyle ilgili bilinçlendirici görsel ve videolar yayınlanarak ve projeler geliştirilerek inovasyon puanı alındı. Çalışanlarla yapılan atölyelerde pil, toner, CD gibi malzemelerin ayrıştırılıp geri dönüştürülmesi için çalışmalar yapıldı. Ofisin konumu ise ulaşım açısından çevreye yapacağı olumsuz etkiyi azaltması sebebiyle ilave puan kazandırdı. mimari tasarım, proje ve ana yüklenici: Sistema Teknolojik Yapı mekanik proje ve uygulama: KA Mühendislik sertifika: LEED-CI v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis elektrik proje ve uygulama: KA Mühendislik fotoğraflar: Gürkan Akay katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119

62

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Gelal Çorap Üretim Tesisleri Çankırı Şabanözü Organize Sanayi Bölgesinde eğimli bir arazi üzerinde konumlanan projenin yapım sürecindeki öncelikli etkenler; arazi verileri ve LEED gereksinimleri.

Arazi alt ve üst kotlarından olmak üzere iki adet girişe sahip.

Alt kottan; üretim tesislerine gelen, indirme ve yükleme işlemlerini gerçekleştirecek tır girişleri, ayrıca arazi eğiminden de faydalanarak bina altında oluşturulan idari katına ait girişler planlandı. Üst kottan ise; personel servisi ve personel girişleri düşünüldü. Personele ait ayrı bir bina olan içinde giyinme, yemekhane - mutfak hacimlerini barındıran sosyal bina ve teknik hacimlerin bulunduğu teknik bina üst kotta ve üst kot girişine yakın konumlanıyor.

LEED açısından ise arazi korunum esasları (ESC planları), geri dönüşümlü ve SRI değerleri düşük malzemeler, su ve enerjinin max. verimli kullanımı, ulaşım, park, yeşil alan gibi gereksinimler göz önünde bulundurularak tasarım kriterleri

ÇANKIRI 2010 LEED ALTIN

oluşturuldu. Ana bina olan üretim binasında, prefabrik taşıyıcı sistemde geçilebilecek maksimum açıklıklarla ve kullanılan geri dönüşümlü malzemelerle yapı oluşturulmuş, çalışan konforu, üretim-enerji verimliliği için tüm alt yapılar tasarlandı. Üretim binasında alt kotta; idari birimler ve idari birim otoparkı bulunmaktadır. Üst kotta ise; üretim holleri ve hollere ait destek birimleri, yükleme-boşaltma alanları planlandı.

konum: Şabanözü, Çankırı mimari tasarım: Efekta Mimarlık; Kayhan Çakanel sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Erke Tasarım arsa alanı: 39.758 m2 taban alanı: 21.660 m2 inşaat alanı: 25.335 m2 statik proje: Gülşen Aktürk elektrik proje: İbrahim Tamer Fışgın mekanik proje: Mehmet Atalay

katkıda bulunan Erke……..sf 120-121

63

Ağaoğlu Andromeda Gold Toplamda 398 daireden oluşan bir konut projesi olan Ağaoğlu Andromeda Gold, Amerikan Yeşil Binalar Konseyi tarafından verilen LEED Altın sertifikasını New Construction kategorisinde almaya hak kazandı. Binanın inşası sırasında, yeşil bina tasarımı kapsamında mühendisler, mimarlar ve danışmanlar birlikte uyum içinde çalıştı. İnşaat esnasında çevreye minimum zarar vermek adına inşaat atıkları geri dönüştürülebilir ve evsel atıklar olarak ayrılarak toplandı. Aynı zamanda inşaat kirliliğinin çevreye yayılmasını önlemek amacıyla da kamyonların tekerlerinin yıkanması ve silt perdesi uygulaması gibi çeşitli önlemler alındı.

Bina, ASHREA 90.1 (Amerikan Bina Enerji Verimliliği Standardı) standartlarına göre enerji tüketiminde tasarruf sağlayarak bina kullanıcıları için işletme giderlerinde önemli bir avantaj sağlıyor.

Andromeda Gold, daireler arası koku geçişinde, yazın soğutmada, kışın ise ısınmada kullanılan enerjinin kaybını minimuma indirmek amacıyla yapılan “Sızdırmazlık Testi”nden başarıyla

İSTANBUL 2013 LEED ALTIN

geçti. Bina içerisinde kullanılan malzemelerde ise iç hava kalitesini etkilemeyecek, çevre dostu ürünler kullanıldı.

Dikkat çeken yeşil özellikleri arasında: Aktivitelere yakınlık, toplu taşımaya erişim, güneş ışığının optimum şekilde kullanımı, aydınlatma ve gün ışığı kontrolü, yerel ve geri dönüştürülmüş hammadde içerikli malzemeler, düşük emisyonlu malzeme kullanımı, verimli aydınlatma armatürleri, verimli HVAC sistemleri, ölçüm ve doğrulama ile enerji tüketimi takibi bulunuyor. işveren: Ağaoğlu konum: Ataşehir, İstanbul sertifika: LEED-NC v2009 sertifika danışmanı: Altensis proje kapalı alanı: 87.678 m2 proje başlangıç tarihi: 2010 proje bitiş tarihi: 2013 mimari proje, makine, elektrik ve peyzaj projesi: Akdeniz İnşaat ve Eğitim Hizmetleri

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Kone……..sf 128-129

64

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Grundfos Türkiye Pompa sektörünün öncüsü Grundfos, küresel boyutta yürüttüğü enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik hamlelerinin bir yenisini Türkiye şubesinde hayata geçirdi. Gebze Organize Sanayi Bölgesinde kurulu bulunan Grundfos Türkiye tesisi 2013 Kasım ayında LEED Silver sertifikası ile tescil edildi.

2005 yılında inşa edilen ve toplam 16.000 m2 alan üzerinde kurulu olan tesis 7.100 m2 kapalı alana sahip ofis ve depo binalarından oluşuyor. Grundfos sahip olduğu ISO 9001, 14001 ve OHSAS 18001 belgeleri paralelinde oluşturulan mevcut çevre politikası ve hedeflerini LEED prensipleri ile güçlendirdi ve kapsamlarını genişletti. Yenilenen satın alma politikası ile kalıcı ve sarf malzemeleri bölgesel tedarikçilerden geri dönüşümlü, çevre dostu ve sertifikalı ürünlerden karşılanmaya başlandı.

Binanın enerji ve su tüketimi Türkiye’de ilk defa uygulanan bir sistem sayesinde kablosuz dijital alt sayaçlarla elektronik olarak ölçülüp ağ üzerinde çalışan çevrimiçi bir sistemden takip ediliyor.

GEBZE 2005 LEED GÜMÜŞ

Böylelikle sistem enerji verimliliğini her daim belirlenen seviyede koruyarak aşağısına düştüğü durumlarda uyarıyor. Dış aydınlatmada az enerji tüketen ve ışık kirliliğini azaltan LED çözümler seçildi.

Su tüketimini azaltmak için perlatörlü ve sensörlü musluklar, çift kademeli sifon sistemleri ile susuz pisuvarlar tercih edilerek bina su tüketimi yüzde 30 düşürüldü. Bitki örtüsü biyoçeşitliliğini artırmak ve sulama ihtiyacını düşürmek amacıyla 4.000 metrekarelik yeşil alanın dörtte üçündeki peyzaj yenilenerek yerel veya adapte olmuş az su isteyen bitki türleri ile değiştirildi. Bahçe sulamada yüzde 80 daha az su tüketilmesi hedefleniyor.

Tesis çalışanlarının toplu taşımaya özendirilerek bu paralelde imkanlar sağlanması neticesinde çalışanların işe toplu taşımayla gidip gelme oranı yüzde 74 seviyesine yükselmiş. Şirket araçları düşük karbon emisyonlu araçlardan seçiliyor ve Grundfos araç filosunda bir adet elektrikli araç bulunduruluyor.

65

bina sahibi: Grundfos Pompa konum: Gebze konsept tasarım: Ramboll mimari proje: Ateş Mimarlık ana yüklenici: Tek Yapı sertifika: LEED EB v2009, Silver sertifika danışmanı: Altensis yapım tarihi: Şubat - Eylül 2005 toplam inşaat alanı: 16.000 m2

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

66

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

konum: Beşiktaş, İstanbul sertifika: Leed NC v2009 sertifika tarihi: 2013 sertifika danışmanı: Entegre Proje Yönetim işveren: Polat Turizm Otelcilik mimari proje: Upit Ulusal Proje İnşaat iç mimari proje: Metex Design Group statik proje: Timka Mühendislik mekanik proje: Dinamik Proje Mühendislik elektrik proje: Esan Mühendislik yüklenici firma: MP İnşaat

Renaissance Bosphorus Hotel Türkiye’deki ilk LEED NC v3 Gold sertifikalı otel projesinde çevresel sürdürülebilirlik, enerji tasarrufu ve müşteri memnuniyeti açısından standartları aşan bir tesis inşa etmek amacıyla yola çıkılan projenin tasarım ve inşaat süreçlerinde sürdürülebilir yeşil bina kriterleri göz önünde bulundurularak aşağıdaki temel çevresel özellikleri ile LEED sertifikasına ulaşması sağlandı.

Projenin Temel Çevresel Özelliklerinden bazıları şunlardır; ASHRAE 90.1 Energy standartları temeline göre %44 daha yüksek enerji performansı, enerji etkin ekipman kullanımı, trijenerasyon sisteminin kullanılması, yüksek verimli bina kabuğu tasarımı, kapsamlı otomasyon sistemi, yüksek verimli aydınlatma armatürleri kullanımı ve gün ışığı/ meşgul sensörleri kullanılması. Ayrıca atık su (gri su) geri dönüşüm sistemi, yağmur suyu toplama sistemi, düşük su tüketimli yerel bitki seçimi, damla sulama sistemi ile peyzajda su kullanımının %78

İSTANBUL 2013 LEED ALTIN

azaltılması sağlandı. Düşük su tüketimli vitrifiye ürünleri ve gri su kullanımı ile binada %45 oranında su kullanımı azaltıldı.

ASHRAE standartlarının %30 üstünde arttırılmış havalandırma sistemi ile kullanıcı sağlığı ve konforu sağlandı. Soğutucu akışkanlarda çevreye zararlı CFC içeriğinin bulunmaması, boya ve kaplamalarda organik bileşen (VOC) içeriğinin azaltılması, çevre dostu malzeme kullanımı, %11 oranında geri dönüştürülmüş bileşen içeren malzeme kullanımı, FSC sertifikalı ahşap kullanımı, yaklaşık %35 oranında yerel malzeme kullanımı, inşaat atıklarının %51’inin geri dönüştürülmesi, düşük emisyonlu araçlar için özel park yeri ayrılması ayrıca proje konumunun toplu taşıma alternatiflerinin yoğun olduğu bir bölgede bulunması, yakın çevresinde kullanıcı ihtiyaçlarını karşılayacak sosyal imkanların çokluğu da ulaşım kaynaklı CO2 emisyonunu azaltılmasına ve LEED sertifikasına katkı sağlayan önemli unsurlar.

67

Altensis Ofisi Altensis, çalışan konforu, enerji verimliliği ve kullanımdan kaynaklı olumsuz çevresel etkilerin azaltılması hedefiyle yola çıkarak yeni ofisine LEED CI Altın sertifikası aldı. Enerji verimliliğinde; seçilen verimli mekanik sistemler ve aydınlatma armatürleri ile %31 tasarruf sağlanırken, enerji harcayan sistemlerin enerji tüketimlerinin ayrı ayrı takip edilmesi, ‘timer’ ile çalışma saat aralığının tanımlanması, açık ofis çalışma alanları ve sirkülasyon alanları aydınlatmasında yapılan zonlamalarla aktif kullanılmayan alanlarda harcanacak gereksiz aydınlatmanın önüne geçilmesi gibi uygulamalara yer vererek enerji tüketiminde olabilecek artışları en aza indirildi.

İSTANBUL 2012 LEED ALTIN

tasarımında insan sağlığına zararlı uçucu bileşik içeren kimyasalların kullanımından kaçınılarak, yerel ve geri dönüştürülmüş hammadde içeriği olan malzeme kullanımına önem verildi. Ofisin toplu taşıma ve sosyal imkanların yüksek olduğu bir konumda yer alması da çevresel zararların azaltılmasında önemli bir etken. Ayrıca Altensis aldığı karbon sertifikası ile iki yıllık enerji tüketimini yeşil enerjiden sağlayarak, azalttığı enerji tüketimini rüzgar enerjisi üzerinden geri ödeyecek. katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Türk Ytong……..sf 144-145

İç mekanlardaki açık ofis çalışma alanlarında her çalışan için aydınlatma ve gün ışığı kontrolleri ile çalışan memnuniyeti üst düzeyde sağlanmaya çalışılırken, ıslak hacimlerde seçilen az su tüketen ürünlerle %41 tasarruf hedeflendi. İç mekan

sahibi: Altensis konum: Ataşehir, İstanbul kapalı alan: 171 m2 sertifika: LEED-CI v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis

68

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

OİB Meslek Lisesi OİB Teknik ve Endüstri Meslek Lise binası için yeşil bina sertifika alma süreci kurumun eğitime geçmesinden sonra başladı. OİB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi’nin destekçilerinden olan Ford Transit Connect ve Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Eğitim Vakfı “Arka Pencere” adlı sosyal sorumluluk projesi için işbirliği yaptı. Arka Pencere projesinin desteğiyle kurum, yeşil binaların çevresel sorumluluk taşıyan ekosisteme duyarlı yapılar olduğu, enerji tasarrufu sağladığı, doğayı mümkün olduğunca koruduğu hakkında kamuoyunda farkındalık yaratmak amacıyla binaya yeşil bina sertifikası almak istedi ve BRE’ye (Bina Araştırma Kurumu) başvuruldu. Breeam Kullanımda sertifikasyonuna sahip olmak için bina, Bina Yönetimi ve Asset Rating kriterleri kapsamında değerlendirildi, okulun test raporu oluşturuldu.

Okulun çatısına 35 kW’lık güneş enerji sistemi kuruldu.

Tuvaletlerde gereksiz elektrik ve su tüketimini engelleyecek sensör ve sensör ile kumanda edilen selonoidli vanalar takıldı. Lavabolarda musluklardaki debiyi düşüren kartuşlar takıldı. Sivil savunma uzmanları eşliğinde acil durum

BURSA 2010 BREEAM KULLANIMDA

raporları hazırlandı, yangın ve afet risk analizleri yapıldı. Okul bahçesine bisiklet parkı yapıldı ve giriş düzenlendi. Yangın ihbar santaline acil durumda telefonla çağrı gönderecek modül takıldı. Bina kullanım kılavuzu ve acil durum planları hazırlandı, personel ve öğrencilere eğitim verildi. Geri dönüştürülebilir atık toplama alanları oluşturuldu. Satın alma ve çevre politikası kitapçığı hazırlandı, kullanıcı memnuniyeti araştırmaları yapıldı.

Bu süreç sonucunda binanın 440.000 kW’lık enerji kullanımı %30 verimle 300.000 kW’a, 15.000 m3’lük su tüketimi %30 tasarrufla 10.000m3’e ve 1.600.000 m3 doğalgaz sarfiyatı 1.000.000 m3’e indirildi. OİB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi yeşil bina sertifikalı ilk ve tek eğitim yapısı ve ilk kamu kuruluşu olma özelliğine de sahip oldu.

69

proje tarihi: Kasım 2008-Şubat 2009 inşaat tarihi: Haziran 2009-Ağustos 2010 konum: Nilüfer, Bursa işveren: UİB Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği mimari ekip: Metin Kılıç, Dürrin Süer mimari ofis: M artı D Mimarlık (Seden Cinasal Avcı, Merih Feza Yıldırım, Duygu Ceylan Saylım, Tuğçe Şık) danışman: Deniz Güner sertifika: BREEAM Kullanımda, Çok İyi sertifika danışmanı: Grontmij statik proje: Tamer Paker elektrik tesisat projesi: Namık Onmuş mekanik tesisat projesi: Ekrem Evren fotoğraflar: Cemal Emden toplam inşaat alanı: 32.000 m2 yapım türü: Betonarme ve çelik katkıda bulunan Kalebodur……..sf 126-127

70

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Toyota Plaza Onatça BREEAM sertifikasını almaya hak kazanan Toyota Plaza Onatça, Türkiye’nin ilk yeşil binaya sahip otomotiv firması oldu. Yapının mimari tasarımı Kamuran Pekçetin tarafından gerçekleştirildi.

Binada kullanılan malzemeden aydınlatma sistemine ve çevre düzenlemesine kadar her yönüyle çevreci bir yapı olan Toyota Plaza Onatça, çevreye en az zarar verecek şekilde yapılandırıldı.

7.600 m2’si kapalı alan olmak üzere 40.000 m2 alan üzerine kurulu olan plazanın çevre düzenlemesinde kullanılan bitkiler, az bakım ve su gerektiren türlerden seçilerek peyzajda su tasarrufuna gidildi. Sulamada damla sulama tekniği kullanılırken, çatıdan gelen yağmur suları depolarda biriktirilerek peyzaj sulamasında kullanılıyor. Ayrıca su tasarrufu için düşük debili armatürler ve susuz pisuarlar kullanılıyor. Binanın çatısına kurulan 20 kW kapasiteli güneş panelleriyle binanın yıllık enerji ihtiyacının %20’si karşılanıyor. Böylece yıllık 20 ton CO2 salınımının önüne geçilmesi hedefleniyor. Enerji verimliliği esasıyla tasarlanan binanın izolasyonu standartların üzerinde tutulurken, dış kaplama ve çatıda açık renk malzeme kullanılarak ısı adası etkisi azaltıldı. Böylece oluşacak soğutma yükü en aza indirilmiş oldu. Düşük gölgeleme katsayısına sahip camlarla donatılan binada yüksek verimliliğe sahip T5 floresan

ADANA 2011 BREEAM ÇOK İYİ

ve LED aydınlatma armatürleri kullanıldı. Enerji verimliliği yüksek cihazlar kullanılarak ısıtma ve soğutmada en düşük enerji kullanımının hedeflendiği binada, çevre dostu R410A soğutucu akışkanlar tercih edildi. Projede kullanılan malzemelerin %75’i yerel kaynaklardan sağlanırken, bu malzemeler %25 geri dönüşüm oranına sahip. Yerel kaynaklardan sağlanan malzeme sayesinde nakliyenin yol açacağı CO2 salınımının da önüne geçilmiş oldu. İnşaat sırasında kullanılan boya, astar, macun gibi yapı kimyasallarındaki insan sağlığına zararlı VOC oranı en az olanlardan tercih edildi. Bina kullanıcılarının iç yaşam konforuna da önem verilen projede bina içerisine verilen taze hava oranı uluslararası standartlara uygun olarak %40 ve üzerinde tutuldu.

Toyota Plaza Onatça’nın mimarisi aynı zamanda sosyal bir çevreye de ev sahipliği yapıyor. Plazada dinlenme ve spor alanları, bisiklet parkı, 400 metrelik bir test sürüşü parkuru ve 560 m2’lik bir sanat galerisi bulunuyor.

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

sahibi: Onatça A.Ş. sertifika: BREEAM Uluslararası 2008 Avrupa, Çok İyi sertifika danışmanı: Altensis kapalı alan: 7.000 m2

71

Olive Plaza LEED Core&Shell derecelendirme sistemine göre Altın sertifika alan Olive Plaza’nın çevresinde bulunan temel hizmet alanları (restoran, market vb) ve toplu ulaşım akslarına yakınlığı, yeşil bina tasarımının önemli unsurlarından olan kentsel alan kullanımı konusunun örneklerinden biri. Projede özel araç kullanımını ve dolayısıyla karbon salımını azaltmak amacıyla bisiklet kullanımını teşvik için çalışanlara 16 adet bisiklet park yeri tasarlandı. Yine karbon salımını azaltmak için düşük emisyonlu araçlara ayrılmış yedi adet park yeri tasarlandı. Proje arazisinin %23’ü bitkilendirildi, açık alan olarak bırakılmış ve çatı malzemelerin yüksek SRI değerli olanlarla tasarlanması sayesinde de ısı adası oluşumunun önüne geçildi. Proje arazisine düşen yağmur suyu, proje başlamadan önceki arazi koşullarına göre şebekeye ulaşacağı miktar yağmur suyu yönetimi uygulamalarıyla yeşil bina kriterlerine uygun oranda azaltıldığı hesaplandı. Binadaki tüm tuvaletlerde seçilen yüksek verimli armatürler sayesinde %59 ve toplamda %33 su tasarrufu sağlandı. Tasarımda kullanılan bitki türleri peyzaj sulamasında toplam %78 su tasarrufu sağlanmasına yardımcı oldu. Bina inşasında kullanılan boya ve yapışkanlardaki VOC (Uçucu Organik Bileşik) değerleri, insan sağlığına zarar verecek seviyelerin altındaki değerleri içeren malzemelerden seçildiği gibi yine inşaat

İSTANBUL 2009 LEED ALTIN

malzemelerinin %34’ü yerel malzemelerden ve %24’ü ise içinde geri dönüştürülmüş hammadde bulunduran malzemelerden seçildi ve belgelendi. Bina genelinde yaşam alanlarındaki gün ışığı alan ve dış mekan görüntüsü olan mekanların toplamı %99 olduğu simülasyon ile hesaplandı. Olive Plaza İstanbul’da modern ofis binaları arasında LEED-C&S sertifikalı çok az sayıdaki binadan biri olduğu gibi katları kiralayacak şirketlerin LEED Commercial Interior (Ticari İç Mekanlar) sertifikası almak için desteklemeyi hedefliyor. Bunun için kiracılara dağıtılmak üzere LEED ve yeşil bina çalışmaları hakkında proje bazında bir doküman hazırlandı. katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

konum: Maslak, İstanbul mimari tasarım: Tekeli - Sisa Mimarlık sahibi: Kapital Gayrimenkul sertifika: LEED-CS v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis

72

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

35. Sokak Akşan Yapı’nın çevreci yaklaşımı ve yüksek enerji tasarrufu sağlayan yapısal çelik sistemi ile inşa ettiği 35. Sokak, yapısal çelik sisteminin %90 oranında geri dönüştürülebilir olması nedeniyle yeşil bina olarak yükseliyor. Bu sayede ömrünü tamamlayıp yıkılması gerektiğinde yaklaşık 4050 ton çelik/4000 m2 alçı levha geri dönüştürülebilecek. Proje yine bu sistem sayesinde İzmir bölgesi için belirlenen değerlere göre, %50 daha fazla enerji verimliliği sağlarken inşaat sırasında 30.455 ton su tasarrufu elde edildi. Havadan suya kullanılan yüksek verimli ısı pompası sayesinde karbon emisyonu azaltılıp, 376.000 kWh elektrik tasarrufu yapılarak, yılda 272 ton daha az karbon salımı gerçekleşecek. Projenin sosyal tesisi ve ortak kullanım alanlarında yaklaşık 350 kW elektrik ihtiyacı panelleriyle sağlanarak, yılda 290 ton daha az karbon salımı sağlanarak 272 ağaç kurtarılması planlanıyor. 35. Sokak’ın iç mekan konfor koşullarını artıran kaplama ve bitirme malzemeleri, “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ve

İZMİR 2014 BREEAM ÇOK İYİ

yapısal çelik sisteminin öngördüğü şekilde seçilirken geri dönüşüm oranları da projenin dikkat çeken bir diğer özelliği olarak ortaya çıkıyor. Yapısal çelik sistemi kolonsuz-kirişsiz taşıyıcı sistemi ile geleneksel sistemlere göre %6 net alan artışı sağlıyor. Projenin yapısal çelik üretimini sağlayan Akkon Çelik, ISO 14001 ve EPD belgesine sahip olup aynı belgeye sahip tedarikçilerle çalışıyor. 95 bin m2 ortak yeşil alanı olan projede konutların önemli bir kısmı özel bahçelere sahip.

Kaplama malzemelerinde optimizasyona gidilerek daha az atık malzeme ortaya çıkıyor. 4 km’lik bisiklet yolu ile bisiklet kullanımı destekleniyor. Endemik bitkiler seçilerek beş yıllık ekolojik plan hazırlandı. Proje içinde ulaşımın elektrikli araçlarla sağlanması planlandı, Ulukent metro hattına düzenlenecek shuttle hizmeti ile toplu taşıma kullanımı teşvik edilecek.

73

katkıda bulunanlar Blanco Öztiryakiler……..sf 43 Ekomim Ekolojik Mimarlık Hizmetleri……..sf 49 Kalebodur……..sf 126-127 Trakya Cam……..sf 140-141 proje yeri: Menemen, İzmir mimari proje: Teğet Mimarlık (Mehmet Kütükçüoğlu, Ertuğ Uçar) mimari proje ekibi: Tuberk Altuntaş, Nazlı Balkaya, Hatice Çağıran, Aslıhan Eroğlu, İrem Güçlü, Serhat Özkan, Mert Üçer, Yiğit Yalgın işveren: Akşan Yapı sertifika: BREEAM Uluslararası 2010 Özel, Çok İyi sertifika danışmanı: Turkeco statik projesi: Yapı Akademisi çelik projesi: Akkon Çelik elektrik projesi: ECC Mühendislik mekanik/altyapı projesi: Tanrıöver Mühendislik

74

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Türk Motor Merkezi Türk Hava Yolları Teknik AŞ ve Amerikan menşeili motor üreticisi Pratt & Whitney’in ortaklığı ile İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı’nda kurulan Türk Motor Merkezi, çevreye duyarlı uygulamalarından dolayı LEED Altın sertifikasıyla ödüllendirildi. Tesis, enerji sarfiyatına göre benzeri ölçekteki binalarla kıyaslandığında %25 tasarruf sağlayacak şekilde tasarlandı. Geniş cephe pencereleri sayesinde gün ışığının ofis alanlarında kullanımı artırıldı. Bu sayede elektrik ve ek havalandırma ihtiyacı azaltıldı. Geniş cephe pencerelerine ek olarak çatıya kurulan özel gün ışığı aydınlatma sistemiyle bina ve atölye içerisinde çalışma yapılan yerlere sürekli olarak gün ışığı sağlanıyor. Gelişmiş havalandırma sistemleri içeriye %30 daha fazla temiz hava sağlıyor. Sistem karbondioksit sensörleriyle kontrol edildiği için enerji sarfiyatı azaltılıyor ve personel için daha konforlu bir çalışma ortamı oluşturuluyor.

Aydınlatma sistemi gün ışığı sensörleriyle kumanda ediliyor, böylece gün ışığı olduğu sürece elektrikli aydınlatma kısılıyor.

Soğutma sistemleri ise ozon tabakasına zarar vermeyecek şekilde seçildi. Gelişmiş bina otomasyon sistemi sayesinde, insan faktöründen kaynaklanabilecek enerji sarfiyatı engelleniyor. Sistem aynı zamanda oluşabilecek hataları bakım

İSTANBUL 2010 LEED ALTIN

ekibine raporluyor. Binanın çatısı soğutma amacıyla yansıtıcı malzemeyle kaplandı. İnşaat sırasında kullanılan malzemelerin %10’u geri dönüşümlü kaynaklardan elde edildi. Bu sayede ek ham malzeme temininin önüne geçildi. Kullanılan malzemelerin %40’ı yerli kaynaklardan temin edilerek taşıma ve karbon salınımı asgari seviyeye indirildi. Atık yönetimi sayesinde çıkarılan hafriyat toprağının %78’i dolgu malzemesi olarak kullanıldı. Çatıdan toplanan yağmur suyu 500 m3’lük tanklarda depolanıyor. Depolanan su, şehir suyu seviyesine göre filtreleniyor ve tesis genelinde sulama dahil olmak üzere kullanılıyor. Toplamdaki su tasarrufu %60’ı geçiyor. Tesisin çevre peyzajı çok az sulama ihtiyacı olan bitki türleriyle özel olarak tasarlandı. Çevreye zararlı maddelerin sızma riskini engellemek için atölye zemininde su giderleri de dahil olmak üzere hiçbir tesisat altyapısı kullanılmadı. Tesisin yolları ve park alanlarında ısı adası etkisine karşı kara asfalt yerine açık renkli beton kullanıldı. proje sahibi: PW & THY Teknik sertifika: LEED-NC 2.2, Altın sertifika danışmanı: Altensis kapalı alanı: 24.000 m2 tasarım: SEYAŞ konum: Kurtköy, İstanbul

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

75

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Türk Ytong……..sf 144-145 proje sahibi: BASF Türk konum: Dilovası, Kocaeli sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis tipi: Ofis binası inşaat alanı: 4.000 m2

BASF Türk Dilovası Yönetim Binası BASF Türk Dilovası Yönetim Binası, gerçekleştirilen renovasyon çalışmaları sonucunda aldığı LEED Altın sertifikasına sahip olan ilk renovasyon projesi. Enerji verimliliğine, ekolojik ürün kullanımına ve doğal yaşamın korunmasına özen gösterilen binaya ayrılan arazide, inşaat esnasında ve sonrasında doğal yaşamın korunmasına azami ölçüde dikkat edildi. Bitkilendirmede yerel ve adaptasyonu sağlanmış bitkiler tercih edildi, su tüketimi ve kimyasal gübre kullanımı en aza indirgendi. Binanın doğal gün

KOCAELİ 2011 LEED ALTIN

ışığı almasını engelleyen ve binaya tehlikeli derecede yakın olan ağaçlar korunarak farklı yerlere nakledildi. Fabrika dahilinde toplanan ve arıtılan yağmur suları sulamada tekrar kullanılıyor.

Binada enerji harcayan sistemlerin sarfiyatları enerji analizörleri vasıtasıyla sürekli ve detaylı olarak gözlemleniyor. Toplantı odalarında CO2 ölçüm cihazlarıyla hava kalitesi sürekli olarak kontrol altında tutuluyor. Projede yıllık enerji tüketiminden %21, yıllık enerji maliyetinden ise %25 tasarruf sağlandı.

BASF Yapı Kimyasalları Laboratuvarları Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde inşa edilen BASF Yapı Kimyasalları Lojistik ve Teknik Geliştirme Merkezi binası, enerji ve su verimliliği, karbon salınımı, çevre ve insan sağlığını ön planda tutan standartlara uygun planlama ve uygulamasıyla öne çıkıyor.

Tesiste binaların doğal ışıktan üst düzeyde yararlanması sağlandı ve ısı yalıtımları artırılarak enerji tüketimi düşürüldü. İnşaat malzemelerinde çevre dostu, ekolojik ürünler tercih edildi. İnsan ve çevre sağlığı hassasiyetleri göz önünde bulundurularak, mümkün oldukça atık ve zehirli maddeler içermeyen malzemeler tercih edildi. İç mekanlarda kullanılan tüm yapıştırıcılar ve silikonlar, boyalar ve kaplamalar, halı ve yapıştırıcıları içerdikleri VOC miktarı, ilgili standartların izin verdiği sınırlar içerisinde kalacak şekilde seçildi. Çatı alanlarında yansıtıcı etkisi yüksek malzeme kullanılarak ısı adası etkisi düşürüldü. Çatıdan toplanan yağmur suyu 700 m3’lük tankta depolanıyor ve şehir suyu seviyesine göre filtrelenerek tesiste kullanılıyor. İnşaat malzemelerinin %40’ı yerel malzeme olarak tercih edilerek taşınmadan doğan yakıt tüketimi ve çevre kirliliği en aza indirildi.

proje sahibi: BASF Yapı Kimyasalları konum: Gebze, Kocaeli sertifika: LEED-NC v2009, Platin sertifika danışmanı: Altensis kapalı alan: 10.000 m2 proje: SEYAŞ

KOCAELİ 2011 LEED PLATİN

katkıda bulunanlar Altensis……..sf 114-115 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Türk Ytong……..sf 144-145

76

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Li Fung Centre Hong Kong merkezli Li Fung Group’un Yenibosna’da taşındığı ofis binası LEED Gümüş yeşil bina sertifikasıyla ödüllendirildi.

1982 senesinde inşa edilmiş ve matbaa olarak kullanılan endüstriyel yapının yeni işlevler kazandırılarak kullanılıyor olması, Li Fung Centre’ın en önemli sürdürülebilirlik özelliklerinden biri.

Binadaki tüm taşıyıcı strüktür ve kabuk elemanları muhafaza edilerek gerçekleştirilen renovasyon çalışmalarında, deprem güçlendirmesi ve iç mekan dekorasyonu dışında, yeni inşaat malzemelerinin kullanılmasına gerek duyulmadı. Hem toplu taşıma olanakları hem de havaalanına yakın bir konumda olması, firma çalışanlarının ve uluslararası ziyaretçilerin otomobille katettikleri mesafenin daha az olması için fırsatlar sunuyor.

Binada ayrıca bisiklet park yerleri ve duş imkanı gibi önlemler de alındı. Binanın enerji verimliliği ve diğer sürdürülebilir özellikleri konusundaki kararlar projenin çeşitli safhalarında alındı. Ön tasarım aşamasında, elde bulunan mevcut yapı ve sistemlerin

İSTANBUL 2010 LEED GÜMÜŞ

olabildiğince korunarak enerji verimli bir ofis binasının elde edilmesi kararı tüm proje paydaşlarına yol gösterdi. Bu aşamada hazırlanan Owner’s Project Requirements (OPR) dokümanı, binanın sürdürülebilirlik hedeflerinin somut bir şekilde ortaya konulması için önemli bir araç işlevi gördü. Bu doküman ile sabitlenen niteliksel ve niceliksel hedeflerle uyulması gereken standartlar, projenin gidişatında alınan tüm kararların sürdürülebilirlik hedeflerine uygunluklarının sorgulanmasını da mümkün kıldı.

Tasarım aşamasında alınan LEED sertifikasyon kararı sonucunda, bu yeşil bina değerlendirme sistemini oluşturan stratejiler, süreçler ve tasarım araçlarının uygulanması için devreye giren uzman ekip, diğer proje paydaşlarıyla tamamen entegre olarak çalışmak ve sürdürülebilirlik stratejilerinin tartışıldığı toplantılar düzenlemek suretiyle, binanın hangi stratejileri uygulamasının

77

sahibi: Li & Fung Group, Hong Kong mimari proje: B & CO, Hong Kong sertifika: LEED-NC v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Mimta EkoYapı iç aydınlatma tasarımı: B & CO, Hong Kong dış aydınlatma tasarımı: Mimta EkoYapı ana müteahhit: Yalın Tan & Jeyan Ülkü İç Mimarlık mekanik proje ve taahüt: Total Teknik elektrik proje & taahhüt: Frekans Elektrik peyzaj proje & taahhüt: Garden Therapy commissioning hizmetleri: IDETEK gölgeleme otomasyonu: Kontrolmatik

maliyet etkin çözümler olduğunu belirlemeye yardımcı oldu.

Bu süreçlerde bina enerji modellemesi ve gün ışığı simülasyonu gibi çalışmalar, interaktif bir şekilde kullanılarak proje paydaşlarının aldıkları kararların bina enerji performansı ve kullanıcı konforu kriterlerini ne derecede sağladıklarının teyit edilmesini mümkün kıldı. Bu modeller, tasarım ilerledikçe daha detaylı bir şekilde geliştirildi ve LEED sertifikasyon başvurusunda kullanılacak seviyeye ulaştı.

Binadaki sistemlerin bütünsel bir şekilde ele alınabilmesi sonucunda, bu sistemlerin tek başlarına performansları değil, birlikte çalışırken ortaya çıkan performansın değerlendirilebilmesi mümkün oldu. Burada en önemli araç olan bina enerji modellemesi, bina enerji performansı ve çalışan konforunun birlikte optimizasyonunu mümkün kıldı. Bunun en önemli örneği olarak, C kanadındaki açık ofis bölümünde motorlu gölgeleyici kanatların operasyonunun, bina ısıtma ve soğutma enerji ihtiyacına bağlı olarak optimizasyonunun yapılması ve bu operasyon sonucunda değişen aydınlık seviyelerinin kişisel aydınlatma armatürlerinin kullanımıyla dengelenerek hem konforun hem de enerji verimliliğinin optimizasyonunun sağlanması gösterilebilir.

İnşaat sürecinde LEED sertifikasyonunun gerektirdiği bazı ek önlemlerin alınması gerekti. Örneğin erozyon ve sedimentasyon kontrol önlemleri, inşaat aktivitelerinden kaynaklanan nebati toprak kaybı ve su kaynaklarının sedimentasyonunun önüne geçilmesi için uygulandı. Özellikle yağmur sırasında şantiyede stabilize durumda olmayan toprak veya kum gibi malzemelerin su akışları yoluyla şantiye dışına veya atık su mazgallarına ulaşmaması için sedimentasyon tutucu engeller kullanıldı ve bunların periyodik olarak kontrol edilmesi sağlandı. Ayrıca inşaatta kullanılan tüm yapı malzemeleri, kimyasalları ve ambalaj atıklarının yine yağmurdan korunmaları şart koşuldu, bu sayede hem su akışı yoluyla bu ürünlerin içeriklerinin doğaya karışması hem de hassas inşaat malzemelerinin nemden korunması sağlandı. İnşaat sırasında ortaya çıkan atıkların önemli bir miktarının çöp toplama alanlarına yollanması yerine, tekrar kullanım veya geri dönüşüm gibi önlemlerin alınması da sağlandı. Ambalaj atıklarının ayrı toplanarak hurdacılara veya atık geri dönüştüren kurumlara teslim edilmesi, tekrar kullanılabilecek durumda olan mobilya, kapı, aydınlatma armatürü gibi kalemlerin de bu şekilde değerlendirilmesi sağlandı.

78

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Gülnar Evleri LEED for Homes, USGBC tarafından dört kata kadar olan müstakil evler ve konutlar için geliştirilmiş bir yeşil bina değerlendirme ve sertifikasyon sistemi. Şu anda daha çok ABD’de yaygın olan LEED for Homes sistemine, uluslararası alanda aday olan seçilmiş projeler kabul ediliyor. Altensis’in danışmanlık ve denetleme hizmetlerini verdiği Deneyim İnşaat firmasının gerçekleştirdiği Gülnar Evleri projesi, bu alanda tüm dünya çapında ilk projelerden biri olduğu için de ayrı bir önem taşıyor.

Gülnar evleri projesi LEED for Homes kapsamındaki kriterlere uygunluğu paralelinde, tasarım ve imalat aşamalarında projenin başından sonuna kadar sürekli denetlenip, USGBC’ye raporlandı ve sonucunda da LEED Altın sertifika almaya hak kazandı. Ayrıca, çevre dostu bina kavramının sadece büyük ve geniş kapsamlı ticari yapılar için değil, ufak müstakil evlerde de olabileceği, bu tip konutlarda da sürdürülebilirlik anlamında birçok faydalı strateji

İSTANBUL 2013 LEED ALTIN

izlenebileceğini göstermesi açısından da önemli bir proje.

Sertifikalı çevre dostu binalarda, enerji ve su verimliliğinin yanı sıra bina sakinlerinin sağlığına ve konforuna da büyük önem veriliyor. Çevre dostu binalar tasarlanırken iç mekan hava kalitesi, doğal aydınlatma, sıcaklık ve nem kontrolü, atık yönetimi gibi insan sağlığını direk etkileyen unsurlar planlanırken ayrıca inşaatında kullanılan yöntemler ile son kullanıcıya daha temiz bir ortam bırakılması hedefleniyor. Çevre dostu binalarda çalışan veya yaşayanların diğer binalardakilere göre daha az hastalandıkları ve çalışma performanslarının daha yüksek olduğu gözlemleniyor.

konum: Sarıyer, İstanbul işveren: Deneyim İnşaat sertifika: Leed For Homes, Altın sertifika danışmanı: Altensis arsa alanı: 3439 m2 inşaat alanı: 3230 m2 konut alanı: 2800 m2 proje yılı: 2013

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

79

Gordion AVM konum: Çay Yolu, Ankara işveren: Redevco Gayrimenkul mimari tasarım: Chapman Taylor Architects sertifika: BREEAM, çok iyi serifika danışmanı: Grontmij

2009 BREEAM ÇOK İYİ

Gordion Alışveriş Merkezi Ankara’nın batısında bulunan çok katlı kurgusal bir satış kompleksi. Bina yeni inşaa edilen Çayyolu Metro İstasyonu’nun direkt olarak üzerinde konumlanıyor.

Alışveriş merkezi 165 civarında genel satış mağazası, çok salonlu sinema ve 2.000 üzeri araç için otopark hizmeti sunuyor.

katkıda bulunanlar Kalebodur……..sf 126-127 Kone……..sf 128-129

Erzurum AVM

ANKARA

ERZURUM 2009 BREEAM ÇOK İYİ

Erzurum Meydan Alışveriş Merkezi, Türkiye’deki ilk BREEAM Serifikalı bina. Proje, Erzurum’un merkezine yakın konumda ve kentin ilk alışveriş merkezi olma özelliğini taşıyor. Proje dailinde iki kat lı otopark, bodrum katta bir hipermarket, zemin ve birinci katta genel satış mağazaları ile en üst katta yönetim ofisleri ve çok salonlu sinema yer alıyor. işveren: Redevco Gayrimenkul konum: Yenişehir, Erzurum mimari: Chapman Taylor Architects

proje yönetim: Entegre Proje Yönetim sertifika: BREEAM, Çok İyi sertifika danışmanı: Grontmij

Magnesia AVM

MANİSA 2012 BREEAM İYİ

Toplam 34.000 m2’lik alana inşa edilen Magnesia AVM, Redevco şirketinin bir yatırımı. Bina Araştırma Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Metodu BRE-GLOBAL’ın BREEAM 2009: Europe Commercial - Retail (Shell only) kategorisinden %45,56 ile BREEAM-Good aldı. Şehrin merkezine yakın yürünebilir bir lokasyonda ve toplu taşıma araçlarıyla da kolayca ulaşılabilen AVM’de çalışanlar ve müşteriler için bisiklet park alanları, soyunma ve duş üniteleri, meydana gelebilecek kazalara karşı bina etrafında tedbirler bulunuyor.

BREEAM kriterlerine göre enerji ve suyu en verimli kullanacak şekilde tasarlanan projede susuz pisuarlar, düşük debili armatürler gibi vitrifiye seçimleri yapıldı. Cephe uygulaması ve iç mekanlarda kullanılan malzemeler doğal ve VOC değeri düşük ürünlerden seçildi. Isı kaybı ve kazancın yerel standartların üzerine geçmesini sağlayacak yalıtım malzemeleri kullanıldı.

işveren: Qubicon sertifika: BREEAM Avrupa Ticari 2009 İyi sertifika danışmanı: Turkeco

inşaat alanı: 34,000 m2 mimari proje: Redevconcept ve Cem Mimarlık

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Ekomim Ekolojik Mimarlık Hizmetleri……..sf 49 Kone……..sf 128-129

80

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Alaçatı Macro Center Alaçatı Macro Center Mağazası, LEED Existing Buildings Operations and Maintenance (Mevcut Binalar Operasyon ve Bakım Onarım) kategorisinde Türkiye’de LEED sertifikası almış ikinci bina.

Projede uygulanan sürdürülebilir stratejiler ve çözümler: Mağaza çalışanları toplu taşıma ve düşük karbonlu ulaşım için özendirildi. Artık çalışanların %75’inden fazlası işten eve, evden işe toplu taşıma ile ulaşım sağlıyor. Mağazanın çatısı özel yansıtıcı bir boya ile kaplanarak güneş ışığı yüksek bir oranda geri yansıtıldı. Böylelikle, ısı adası etkisi minimize edilerek ekolojiye minimum oranda etki sağlandı. Dış aydınlatma armatürleri tam kesmeli tip armatürlere dönüştürülerek gökyüzüne ışık akışı kesildi ve aydınlatma kaynaklı ışık kirliliği önlendi. Mağazadaki su armatürlerine tasarruflu perlatörler takılarak su debileri limitlendi ve toplam su tüketiminde %40 oranında düşüş sağlandı.

İZMİR 2009 LEED ALTIN

Mağazanın enerji tüketen temel sistemlerine ve bina kabuğuna detaylı enerji etüdü yapılarak potansiyel iyileştirme alanları tespit edildi. Düşük maliyetli olan basit iyileştirme aksiyonları alındı.

Mağazada CFC tip akışkanlar kullanılmadı. Çevre dostu soğutucu akışkanlar tercih edildi. Mağazanın enerji tüketim miktarı alt sistemler bazında sürekli takip ediliyor. Böylelikle, ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma sistemlerinin enerji tüketimleri de sistem bazında takip edilebiliyor. Mağazanın ısıtma ve soğutma sistemlerinde değişken devirli ve yüksek verimli sistemler tercih edilerek maksimum oranda enerji verimliliği sağlanıyor. Mağazada fotovoltaik paneller ile güneşten ve rüzgar gülü ile rüzgardan enerji üretiliyor. Mağazanın enerji ihtiyacının bir kısmı sahada yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanıyor.

Mağazanın şebekeden temin ettiği enerjisi yenilenebilir enerji kaynağına sahip enerji santralinden temin ediliyor ve böylelikle enerji kaynaklı dolaylı sera gazı emisyonları da sıfıra indirildi.

81

mimari proje: Rasyonel Mimarlık; Aydın Özay, Sema Özay proje yeri: Alaçatı, İzmir sertifika: LEED-EB, Altın sertifika danışmanı: Altensis static proje: Emir Mühendislik; Adnan Öğüt elektrik projesi: Adel Elektrik; Ahmet Aksoy, Deniz Aksoy mekanik - tesisat projesi: EKİP MÜHENDİSLİK (Selçuk Gürün) müteahhit firma: İnka İnşaat yapı denetim firması: Egemen Yapı inşaat alanı: 1355 m2 inşaat yılı: 2009 katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

Sürdürülebilir satın alma politikası adapte edildi. Sarf malzemeler ve elektronik cihazlar alınırken çevreye dost ve enerji verimli cihazlar tercih edildi.

Mağaza içinde çok düşük seviyede cıva içeren aydınlatma elemanları kullanıldı. Satın alma politikası içerisinde de bu konu işlendi ve bundan sonra alınacak tüm lambalar için düşük cıvalı tip verimli lambalar alımına karar verildi. Mağazadan çıkan katı atıklar malzeme tiplerine göre ayrıştırılarak, geri dönüşüm veya tekrar kullanıma gönderilebilir hale getirildi. Mağaza içerisinde asgari oranda iç mekan yaşam kalitesi sağlamak adına taze hava cihazı tesis edildi. Bu cihaz için, ısı geri kazanımlı tip tercih edilerek enerji verimliliği de sağlandı. Mağaza içinde sigara içilmesi yasak. İlaveten, mağaza dışında mağaza girişlerinden en az 8 metre uzakta sigara içme alanları oluşturuldu ve gerekli yönlendirmeler yapıldı. Mağaza içinde tüm çalışanlara konfor

anketi yapılarak memnuniyet oranı ölçüldü. Her sene aynı anket yapılarak sürekli ölçümleme ve iyileştirme çalışmaları devam edecek. Yeşil temizlik politikası adapte edildi. Artık mağazada çevreye ve insan sağlığına minimum düzeyde etkisi olan temizlik maddeleri kullanılıyor. Mağazada, günışığından en üst düzeyde faydalanılması amacıyla güneş tüpleri kullanıldı.

Aydınlatmaya harcanan enerjinin azaltılması ve gün ışığının iç mekanlarda yaşayanlar üzerindeki olumlu etkilerinin kullanılması hedeflendi.

Migros mağazalarının birçoğunda konsept mimari projeye uygun binalar tasarlanıyor. Ancak bazı bölgelerde yöresel mimari, tarihi sit alanı, yapılı çevre gibi faktörler konsept projenin önüne geçebiliyor. Bu paralelde Alaçatı Macro Center projesinde yöresel mimariye uygun yerel malzeme kullanımı ile tüm malzemelerde sürdürülebilirlik ilkesi paralelinde hareket edilmiş.

82

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

İnci Akü Fabrikası İlk etabı 2011 yılında tamamlanan İnci Akü’nün Manisa’daki fabrikası, Türkiye’nin ilk BREEAM sertifikalı üretim tesisi olma özelliğine sahip. Yapının tasarımı Ece Elbirlik Paker tarafından gerçekleştirildi. Fabrika içerisinde doğal aydınlatmanın homojen bir şekilde iç mekana yayılmasına önem verildi; enerji verimli elektrik armatürleri hem iç mekanda hem de saha aydınlatmasında kullanıldı. Klima sistemlerinde BREEAM’e uygun Ecolabel özelliğine sahip ekipmanlar seçildi. Bu önlemlerle birlikte yıllık ortalama %45 oranında daha az elektrik harcanması hedeflendi.

Su tüketiminde tasarruf sağlamak için yağmur suyu depolanarak rezervuarlarda değerlendiriliyor, kullanım suyu güneş enerjisiyle ısıtılıyor. Bahçe peyzajında özellikle yerel ve su ihtiyacı az olan bitkiler seçildi; sulama, damlama sistemle projelendirildi.

Verimli su armatürleri, susuz pisuarlar gibi ilave uygulamalarla beraber su tüketiminin toplamda %40 azaltılması hedeflendi.

Hem inşaat aşamasında hem de işletme sırasında atıkların geri kazanımı konusunda hassas davranıldı. Metal, kağıt, karton, cam ve plastik malzemeler ayrıştırılarak depolandı ve çevrede

MANİSA 2011 BREEAM İYİ

bulunan imkanlar kullanılarak geri dönüşüme gönderildi. Aynı uygulama üretim başladıktan sonra da devam edecek şekilde iç mekanda atık toplama alanları yaratıldı. Ayrıca tesis içinde devreye alınan atık arıtma sistemiyle ortaya çıkan tüm asidik ve kurşun toz-çamur atıklar fabrika içinde yer alan özel epoksi kaplama kuyulardan pompalar vasıtasıyla atık arıtma sistemine basılıyor. Burada ilk kademe kimyasal flotasyon işlemine tabi tutulan bu atıklar sistem içinde çeşitli çöktürme kademelerinden ve pH ayarlamalarından geçerek özel filtre sistemine tabi tutuluyor. En sonunda bu atıklar kuru çamur olarak sistemden alınıp lisanslı geri dönüşüm tesislerine tekrar kurşun olarak kazanılmak üzere gönderiliyor. Sistemde temizlenen su ise tekrar kullanılmak üzere fabrika içine geri gönderiliyor. Sistemin doğal kaynak kazanımına etkisi (suyun geri kazanımı) ise %9798 oranında. katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

mimar: Ece Elbirlik Paker sertifika: BREEAM Uluslararası 2009 Avrupa Ticari, İyi sertifika danışmanı: Altensis

83

sertifika: BREEAM Kullanımda, İyi sertifika danışmanı: Grontmij mimari tasarım: Öncüoğlu Mimarlık

Ada AVM

ADAPAZARI 2007 BREEAM KULLANIMDA

Corio Türkiye’ye bağlı bulunan Ada Alışveriş Merkezi, BREEAM yeşil bina sertifika sisteminden mevcut binalara verilen “kullanımda” kategorisinden iki kategoride “iyi” derece elde etti. Tasarımı Öncüoğlu Mimarlık tarafından yapılan Ada AVM, Sakarya’da bu anlamda mevcut kamu ve özel sektör binaları arasında belgeyi almaya hak kazanarak, bir ilke de imza atmış oldu. Bağımsız ve kabul görmüş bir denetleme firması tarafından yapılan değerlendirme ve puanlama süreçleri sonucunda, Ada Alışveriş Merkezi, BREEAM Kullanımda “bina” ve “bina yönetimi” kategorilerinde sırasıyla %47,02 ve %46,04’lik “iyi” dereceler ile sertifikaları almaya hak kazandı. Ofisler, perakende hizmet sağlayıcıları, endüstriyel işletmeler ve okullar için verilmekte

365 AVM

ANKARA 2008 BREEAM KULLANIMDA

Ankara’nın Çankaya semtinde konumlanan 365 Alışveriş Merkezi, Öncüoğlu Mimarlık tarafından tasarlandı ve Corio Türkiye tarafından 2008 yılında açıldı. BREEAM Kullanımda kategorisinde sertifika sahibi olan bina 60.000 m2’lik bir alanda kuruldu. sertifika: BREEAM Kullanımda, İyi sertifika danışmanı: Grontmij katkıda bulunan AKG Gazbeton……..sf 110-111

katkıda bulunan Türk Ytong……..sf 144-145

olan BREEAM sertifikası ile bina, BREEAM Kullanımda çerçevesinde değerlendirilirken, bina işletme konuları öne çıkıyor, enerji ve su tasarrufu, peyzaj, bina kullanıcılarını bilinçlendirme, atık yönetimi, CO2 salınımının azaltılması, bilinçli bina kullanıcıları, çevreye duyarlı bilinçli satınalma gibi konularda yapılabilecek düzenlemeleri kapsıyor. Tüm bu düzenlemelerle binanın enerji ve su tüketiminde tasarruf sağlanırken binanın CO2 salınımı azaltılıyor. Her bir bina kullanıcısı birey olarak enerji ve su tasarrufuna, atık yönetimine, bilinçli satın almaya duyarlı olarak bilinçlendiriliyor, bu kapsamda bina kullanma kılavuzu (el kitabı) oluşturularak bina işletmesinde tasarruf ve verimlilik sağlanıyor.

84

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Erke Green Academy Üsküdar’da bulunan 1980’lerde inşa edilmiş, mimari değeri oldukça tartışmalı mevcut yapı çağdaş bir mimarlık anlayışı ile farkındalık yaratacak ve aynı zamanda en üst seviyedeki yeşil bina sertifikalarına hak kazanacak bir şekilde renove edildi.

Bina, arazide kuzey güney aksında konumlanıyor ve yakın çevresindeki en önemli unsur, güney cephesinin karşısında yer alan koru manzarası. Diğer yapılaşmalara bakıldığında, villa konut siteleri, restore edilmiş eski yapılar ve bunlar ile iç içe geçmiş apartmanların bulunduğu, birbirinden oldukça farklı yaklaşımları barındıran bir çevre söz konusu. Bu yapı ve çevre üzerinden oluşturulmuş en öncelikli mimari yaklaşım, yeşil bina kriterleri içinde büyük önem taşıyan ise, mevcut yapıların mümkün olan maksimum oranda korunabilmesi prensibi.

Dolayısıyla konsepte yön veren en belirleyici unsur yine bu mevcut binanın kendisi oldu.

İSTANBUL 2013 LEED PLATİN

Ana tasarım kriteri paralelinde mevcut yapıda yalnızca sağlıklılaştırmaya ihtiyaç duyulan müdahaleler yapılarak projeye monolit bir kabuk giydirmek suretiyle çağdaş ve radikal bir mimari kütle elde ediliyor. Kabuk üç tasarım kriterinden oluşuyor; yapıya kimliğini kazandıran, cephe ve çatıda bir bütünsellik içinde devam eden antrasit renginde çinko kaplama, ön cephede (güney cephesi) hem tasarım olarak koyu kütleye zıtlık oluşturacak hem de gölgelik olarak kullanılacak beyaz mesh kaplama, ve bir baca etkisi ile doğal havalandırmayı sağlayacak ana giriş kapısının bulunduğu cam tüp. Bunu sağlamak amacıyla yapılan müdahaleler; sağlıksız çatının yerine çelik çatı uygulanması, güney aksındaki koru manzarası için bu cephede maksimum deliklerin açılması, doğu-batı cephelerinde mimari tasarım günışığından en üst seviyede yararlanacak şekilde pencerelerin yeniden

85

konum: Üsküdar, İstanbul mimari tasarım: Deer Architects; Cem Demirci, Rıfat Ergör sertifika: LEED NC 2009, Platin sertifika danışmanı: Erke elektrik ve mekanik proje: Erke; Ö. Dilda Yaman, Baran Tanrıverdi elektrik ve mekanik uygulama: Saka Elektrik, Sistem Mekanik aydınlatma danışmanlığı: Erke; Ö. Dilda Yaman peyzaj tasarım: Spor Yapı ekoloji danışmanlığı: AK-TEL Mühendislik akustik danışmanlığı: MEA Akustik proje bitiş tarihi: 2013 fotoğraflar: Sahir Uğur Eren

katkıda bulunanlar Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Erke……..sf 120-121 Trakya Cam……..sf 140-141

düzenlenmesi oldu. Bu sayede yeni kabuk içinde kalan mevcut bina %60 oranında korundu.

Katların işlevlerine göre ayrıldığı projede çatı katında eğitimlerin verileceği seminer / toplantı odası, bunun altında bulunan zemin ve 1. katta açık ofis alanları ve yönetici ofisleri bulunuyor. Bodrum kat ise çok amaçlı kullanıma yönelik toplantı odaları, ofis alanı, mutfak/dinlenme alanı ve otopark olarak tasarlandı. Bina kütlesi dışında kalan dinlenme ve otopark alanlarının üstüne yeşil çatı uygulaması yapılmış, bu yeşil çatı içinde bulunan ışıklık ile bodrum katta en karanlık noktalara günışığını taşımak mümkün oldu.

Mühendislik yaklaşımının temellerini, enerji ve su tasarrufu, yüksek iç mekan kalitesi ve üretim/tüketim verilerinin tam

olarak denetim altında tutulması oluşturuyor. Elektromekanik sistemler, güneşten yararlanma ve iklimsel veriler değerlendirilerek, enerji ve gün ışığı modelleme sonuçlarına göre tasarlanmış en yüksek verimde bileşenlerden oluşuyor.

Tasarımda, bina ve aydınlatma otomasyonu ile sistemlerin maksimum verimde çalıştırılması ve yüksek iç mekan kalitesi ile bina kullanıcılarının memnuniyeti hedeflendi. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına özellikle önem verilerek bu konuda örnek bir uygulama oluşturuldu. Çatıdaki güneş panelleri doğu ve batı gün ışığından yararlanarak yapı elektrik tüketimin %27’sini üretecek şekilde konumlanıyor. Tüm üretim ve tüketim verilerinin ayrı ayrı ölçülerek; anlık olarak izlenebildiği enerji SCADA sistemi ile, güneş panellerinin reel üretim ve sistemlerin enerji verimlilik verilerinin kayıt altında tutulması sayesinde akademik veri bankası oluşturulması hedefleniyor.

86

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

KFC Torium Restoranı

konum: Esenyurt, İstanbul işveren: Turkent Gıda sertifika: LEED-CI Perakende v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Turkeco toplam alan: 90 m2

İSTANBUL 2011 LEED GÜMÜŞ

Torium Alışveriş Merkezi’nde yer alan KFC Restoranı’nda iç ortam kalitesi için havalandırma kontrolleri LEED standartlarına göre optimize edildi. Restorana kağıt, metal ve cam geri dönüşüm kutuları yerleştirildi. Tüm iç mekanlarda su bazlı boya kullanıldı. Enerji tasarrufunu en üst seviyeye yükseltmek için LED ve sensörlü aydınlatmalar kullanıldı. Mutfakta enerjinin daha verimli kullanılması için A Plus enerji tasarrufu sağlayan cihazlar kullanıldı. Havalandırma ve restoran cihazlarının optimizasyonu yapılarak verimliliği artırıldı. Su tasarrufu sağlamak için daha az su tüketen armatür ve pisuar kullanımına geçildi ve %40 oranında su tasarrufu sağlandı. Mutfakta ise enerji tasarrufu sağlayan bulaşık ve buz makineleri kullanılmaya başlandı.

leed sertifika sorumlu mimarı: Tuğba Taşer tasarımcı mimar: Dilek Çetintaş sertifika: LEED-CI Perakende v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Turkeco başlangıç-bitiş tarihi: Haziran - Ağustos 2011 işveren: Turkent Gıda alan: 380 m2

KFC Bostancı Restoranı KFC Bostancı Restoranı LEED sertifikası alan Türkiye’deki ilk restoran oldu. Restorandaki tüm camlar en iyi hava kalitesini sağlamak için açılabilir şekilde yeniden tasarlandı ve havalandırma sistemi LEED standartlarına uygun şekilde kuruldu. Restoran bünyesinde dış mekanlarda sigara içilebilecek bölümler, restoranın iç hava kalitesini etkilemeyecek özel konumlara taşındı. Restorana kağıt, metal ve cam atıklar için geri dönüşüm kutuları yerleştirilirken tüm yapıda doğa dostu inşaat malzemeleri kullanıldı. Restoranda çevre dostu temizlik malzemeleri kullanılacak şekilde düzenleme yapıldı ve personel için özel duş alanları oluşturuldu. Yenilenebilir rüzgar

İSTANBUL 2011 LEED GÜMÜŞ

enerjisiyle üretilen elektrik kullanılmaya başlandı ve güneş enerjisinden en fazla yararlanılabilmesi için solar paneller ve geniş pencereler kuruldu. Çatı, teras ve duvarlarda ısınmayı engelleyen açık renk kaplamalar kullanıldı. LED ve sensörlü aydınlatmalar kullanılarak enerji tasarrufu en üst seviyeye yükseltildi. Mutfakta enerjinin daha verimli kullanılması için A plus enerji tasarrufu sağlayan cihazlardan yararlanıldı.

Restoranda sensörlü armatür ve susuz pisuar kullanımına geçildi. Mutfakta enerji tasarrufu sağlayan bulaşık ve buz makineleri kullanılmaya başlandı. Peyzaj ise doğal bitki örtüsü kullanılarak oluşturuldu.

87

Torium Torium, dünyanın en önemli yeşil bina sertifikalarından biri olarak kabul edilen LEED sertifikasını almaya hak kazanan Türkiye’deki ilk alışveriş merkezi olurken Avrupa’da bu sertifikayı alan en büyük bina olma özelliğini taşıyor. Önceden geliştirilmiş bir alanda yer alan arsa yeşil bina koşullarını yerine getiriyor. Torium AVM, bireysel araçtan çok toplu taşıma kullanımına imkan veriyor ve bu sayede CO2 salınımını düşürüyor. Bina kullanıcı ve çalışanlarına bisiklet parkları ve duş imkanları sağlandı. Düşük emisyonlu ve yüksek yakıt verimli araç kullanımına dikkat çekmek içinse çevreye duyarlı (düşük emisyonlu) araç kullanan ziyaretçilere otoparkların en prestijli alanı (girişe en yakın alan) ayrıldı.

Gece görüşünü engellememek ve ışık kirliliğini azaltmak için iç ve dış aydınlatma tasarımı özenle yapıldı. İnşaat çalışmalarına başlamadan önce, hava ve su kirliliğini önlemek, toprak kaybının önüne geçmek için ESC (Erozyon ve Sedimentasyon Kontrol) planı kapsamında şantiyede birtakım tedbirler alındı. Şantiye araç giriş-çıkışında araç yıkama alanı oluşturuldu, yağan yağmurla birlikte toprağın şantiye dışına çıkmasını engellemek için geo-tekstil malzemeyle şantiyenin etrafı

İSTANBUL 2010 LEED ALTIN

çevrelendi ve çökelti havuzu oluşturuldu. Isı adası etkisini azaltmak amacıyla bina otoparkının %50’si yeraltında konumlandırıldı. Böylece otopark olarak kullanılacak alanlar yeşillendirildi. Çatıdaki ısı adası etkisini azaltmak amacıyla da yeşil çatı uygulaması yapıldı ve yansıtıcı etkisi yüksek olan malzemeler (beyaz beton, beyaz çakıl taşı, kum rengi seramik karo) kullanıldı. Çatı, ısıyı yansıtarak binanın yaz aylarında ısınmasına engel olarak binayı soğutmak için harcanması gereken enerjiyi azaltmaya yardımcı oluyor. Kiracıları yeşil bina tasarım ve inşaat prensiplerini uygulama konusunda bilgilendirmek amacıyla kiracılar için yeşil bina tasarım prensipleri rehberi hazırlandı. katkıda bulunanlar Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Erke……..sf 120-121 Kalebodur……..sf 126-127 Trakya Cam……..sf 140-141 işveren: Torunlar GYO sertifika: LEED-CS v2009, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım arsa alanı: 45.591 m2 inşaat alanı: 251.364 m2 mimari proje: Dome Mimarlık

88

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Tekfen Bomonti Apartmanları

İSTANBUL 2012 LEED ALTIN

Tekfen Emlak Geliştirme tarafından çevre dostu yeşil bina standartlarına uygun olarak inşa edilen Tekfen Bomonti Apartmanları, Amerikan Yeşil Binalar Konseyi tarafından verilen LEED sertifikasına “altın” seviyesinde sahip oldu.

çatıların güneş ışığı yansıtma oranlarının yüksek değerlerde olması sayesinde ısı adası yaratılması engellendi. Bina geometrisi gölgeleme de sağlayarak ısıtma ve soğutma yüklerinin mevsimlere göre azalmasında yardımcı oluyor.

Proje alanının şehir merkezinde yoğun yerleşim alanında bulunması, toplu taşıma akslarına yakınlığı ve çevresindeki donatıların fazla oluşu proje için önem kazanıyor. Türkiye’de “yeni inşaat” alanında konut kullanımı olarak LEED sertifikasına başvuran ilk projelerden olan Tekfen Bomonti Apartmanları, mimari olarak U şeklinde ve az katlı bir yapı olarak tasarlandı. İç kısımda yer alan avlu hem yapının sakinleri tarafından aktif olarak kullanılıyor hem de çevredeki sokaklardan hissediliyor. Tüm arsada %35 oranında yeşil alan oluşturuldu ve avlunun yanı sıra yeşil çatılar ve yaya yollarıyla yeşil alanlar artırıldı. Yeşil çatı uygulamasının yanında diğer

Binadaki tüm ıslak hacimler ve mutfaklarda seçilen yüksek verimli armatürler ile toplam su tasarrufu %30 olarak hesaplandı. Peyzaj tasarımında kullanılan bitki türleri özel olarak seçildi ve yağmur suyunun toplanıp tekrar kullanılması sayesinde sulamada %100 su tasarrufu sağlandı. Proje arazisine düşen yağmurun belirli oranlarda yeniden kullanılması sağlanarak eskiye göre şebekeye verilen yağmur suyu %47 oranında azaltıldı. Ayrıca tüm yağmur suyu içindeki asılı partiküller %100 filtrelenerek şebekeye veriliyor.

Enerji verimliliği için merkezi ısıtma sistemi seçildi ve dış kabuk katmanlarının yüksek performansı sayesinde önemli

89

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Altensis……..sf 114-115 Blanco Öztiryakiler……..sf 43 Kone……..sf 128-129 konum: Bomonti, Şişli, İstanbul sahibi: Tekfen Emlak Geliştirme konsept tasarımı ve mimari projeler: DB Mimarlık iç mimari tasarım: Toner Mimarlık İnşaat sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis proje başlangıç tarihi: Aralık 2010 proje bitiş tarihi: Eylül 2012 fotoğraflar: Gürkan Akay

oranda enerji tasarrufu sağlandı. Doğal havalandırmanın tüm mekanlarda yaratılmasının yanı sıra soğutma sistemi de münferit kullanılan ve mevsim verimliliği en yüksek değişken hızlı sistemlerden seçildi. Bina ASHREA standartlarında belirtilen baz binaya göre yıllık %22 oranında daha verimli bir sistem olarak tasarlandı. Hiçbir sistemde ozona zararlı soğutucu gaz kullanılmadı.

Projede motorlu araç kullanımını ve dolayısıyla karbon salımının azalmak amacıyla bisiklet park yerleri tasarlandı, ayrıca park alanlarında düşük emisyonlu araçlara öncelik verecek şekilde düzenlemeler yapıldı. İşletme aşamasında bina sakinleri “beni de al” programı ile araç paylaşımına davet ediliyor. Böylelikle özel otomobil kullanımı azaltılarak enerji tasarrufu sağlanması ve araç emisyonun azaltılması hedefleniyor.

90

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Google Türkiye Ofisi Levent-Maslak güzergahında, Büyükdere Caddesi üzerindeki Tekfen Tower binasında yer alan projenin mimari, mekanik, elektrik sistem tasarımları, malzeme, ekipman seçimleri; verimli ve sürdürülebilir kriterlere göre yapılmış. Projenin tasarım aşamasında; fiziksel ve psikolojik sağlık, üretkenlik ve performans açısından kaliteli bir çalışma ortamı, çevreye etkileri açısından ise ölçülebilir fayda sağlanması hedeflendi.

Kullanılan günışığı, varlık sensörleri, verimli aydınlatma armatürleri ve mekanik sistemleri sayesinde toplam enerji harcamasında normal verimli ofislere göre enerji tasarruflu bir ofis mekanı ortaya çıkıyor. Proje, LEED kapsamında yeşil ofislerin en önemli özelliklerinden su verimliliği, mekanikelektrik sistemlerin ölçüle bilirliği ve alternatif toplu ulaşım

İSTANBUL 2012 LEED ALTIN

olanakları gibi kriterleri karşılıyor ve bunun yanı sıra malzeme seçimlerinde sürdürülebilirlikten taviz vermiyor.

LEED ve Yeşil Bina Konsepti hakkında daha geniş kitleleri bilgilendirebilmek için eğitimsel posterler, broşürler, Türkiye ve global web sayfalarında açıklayıcı yazılar hazırlayan ofiste, uluslararası EPA (Environmental Protection Agency) standartlarına göre; yüzde 37 su tasarrufu, sensörler sayesinde ise aydınlatma yükünün yüzde 80’ i günışığından sağlanıyor.

Aydınlatma yükünün yüzde 80’den fazlasında varlık sensörleri sayesinde enerji tasarrufu sağlanırken yeni alınan cihazların yüzde 94’ü Energystar uyumlu cihazlardan seçilen projenin

91

planlama ve inşaat süresindeki dikkatli uygulamalar sayesinde inşaat atıklarının büyük çoğunluğu belediye döküm alanlarına gönderilmek yerine geri dönüştürüldü. İnşaat esnasında kullanılan tüm boya, yapıştırıcı ve dolgu malzemeleri yeşil bina kapsamında insan sağlığına zarar vermeyecek VOC oranına sahip malzemelerden seçilen ofisin tüm yaşam alanlarının yüzde 78’inin, yeşil bina kapsamında kabul edilen konfor sınırları içinde günışığından yararlandığı bilgisayar simülasyonuyla hesaplandı.

konumu: Maslak, İstanbul sertifika: LEED-CI v2009 sertifika danışmanı: Altensis tasarım ekibi: Swanke Hayden Connel Architects (SHCA) ana yüklenici ve tüm uygulama: Sistema Teknolojik Yapı mekanik ve elektrik uygulama: Ka Mühendislik proje bitiş tarihi: 2012 fotoğraflar: Gürkan Akay katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

92

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

konum: Söğütözü, Ankara dış cephe tasarımı: Ali Osman Öztürk iç mekan tasarımı: SDB Mimarlık/Sibel Dalokay, SİS İnşaat/Emre Burteçene, Profit/Neşet Güne sertifika: LEED-EB:OM v2009, Altın sertifika danışmanı: Arif Künar, İbrahim Çakmanus yapım yılı: 2008 toplam alan: 20.000 m2

GAMA Binası GAMA Binası, 5 Aralık 2012 tarihinde Var Olan Binalar kategorisinde Türkiye’de ilk olarak LEED-EB Altın sertifikasını almaya hak kazandı. GAMA Holding, bir kurumsal vatandaş olarak, çevre bilinciyle, küresel ısınma konusundaki duyarlılığını, özellikle karbon salınımının azaltılması, temiz enerji ve enerji tasarrufu konularında daha sistematik hale getirmek amacı ile yeni binasının yapım aşamasında, binanın teknik altyapısını yeşil enerji kullanımı ve enerji tasarrufu konularında etkin bir yönetim sağlayacak şekilde kurdu.

Binanın yapımı sırasında seçilen ısıtma-soğutma sistemlerine yapılan özel ayarlar, güneş ısısının binaya etkilerini en aza indirecek önlemler ve aydınlatma gibi tüm sistemlerde

ANKARA 2008 LEED ALTIN

teknolojik altyapı kullanılarak 7/24 kontrol altında tutularak, enerji tüketimi konusunda geçen yılın aynı dönemine göre doğalgaz tüketiminde %27, elektrik tüketiminde %20 ve su tüketiminde %31,5 oranında azalma sağlandı. GAMA Binası’nın su tüketiminde sensörlü armatürler sayesinde etkin bir şekilde kontrol uygulanıyor ve binada atık su yönetimi yapılıyor. Projede kullanılan malzemeler için çevreye duyarlı ve insan sağlığına uygun olarak belirlenen satın alma politikası uygulanıyor. Bu politika; mobilyaların temizlik ekipmanına, halıdan el sabununa kadar binada kullanılan tüm malzemeleri kapsıyor. Periyodik olarak yapılan ölçümlerle binadaki hava kalitesinin uluslararası standartlara uygunluğu kontrol ediliyor.

Sigara içenler için binanın dışında yeterli uzaklıkta bir alan

93

tasarlandı. Binada oluşan atıklar uygun koşullarda saklanmakta olup yeterlik sahibi nakliyeciler ile yine yeterlik sahibi geri dönüşüm merkezlerine iletiliyor. Oluşan atıkların bertaraf süreleri ve miktarları takip ediliyor. Gürültü, ısı, hava kalitesi, aydınlatma ölçümleriyle çalışan konforu gözetilerek uygunluk değerlendiriliyor. GAMA Binası toplu taşıma olanaklarına ve ana yola yakınlığı sayesinde çalışanların toplu taşıma araçlarını kullanarak karbon salınımının azaltılmasına katkıda bulunmasını teşvik ediyor. katkıda bulunanlar BTM……..sf 116-117 Kalebodur……..sf 126-127

94

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Method Research Company Method Research firmasının İstanbul’daki ofisi, Türkiye’nin ilk LEED Altın sertifikalı renovasyon projesi olma özeliğini taşıyor. 1991 yılında inşa edilen binanın tekrar kullanılabilmesi için deprem kontrolleri yapıldıktan sonra, yapısal elemanlarının %100’ü tekrar kullanıldı. Böylece yeni binalardan kaynaklanan çevresel etkiler (atık, yeni malzeme üretimi, ulaşım vb.) azaltıldı ve binanın yaşam döngüsü uzatıldı. Projede enerjiden %23, su kullanımından ise %40 tasarruf sağlandı. Su tüketiminde peyzaj alanlarının etkisi düşünülerek az su tüketen çalı ve yer örtücü bitkiler tercih edildi. Geleneksel bir peyzaj projesine göre %86 oranında tasarruflu bir peyzaj projesi tasarlandı, peyzaj sulamasında ihtiyaç duyulan tüm su çatıdan toplanan yağmur suyundan karşılanarak şebeke suyu kullanımı %100 oranında azaltıldı.

Projedeki yaşam alanları manzara ve gün ışığından maksimum fayda sağlanacak şekilde tasarlandı. En az

İSTANBUL 1991 LEED ALTIN

250 Lux gün ışığı alan yaşam alanlarının oranı %90, manzara gören yaşam alanlarının oranı ise %92.

Otoparkların bodrum katta tasarlanmış olması ısı adası etkisini düşürdü. Binanın ıslak hacimlerinde düşük kapasiteli klozetler, susuz pisuarlar ve düşük debili lavabo, eviye ve duş bataryaları kullanılarak şebeke suyu kullanımından %40 tasarruf sağlandı. Yerel ekonomiyi desteklemek ve yakıt tüketimi kaynaklı çevre kirliliğini önlemek için inşaatın %20’si yerel malzemelerden tercih edildi. Binanın ısıtma ve soğutma sistemi için yüksek verimli değişken gaz debili (VRV) sistemleri kullanıldı. Isıtma ve soğutmadaki kayıpları önlemek için ise yüksek performanslı dış cephe izolasyonu ve camlar tercih edildi. Isıtma ve soğutma sistemlerinde ozon tabakasına zarar verecek gazlar (CFC gazı) yerine küresel ısınmaya en az etki edecek gazlardan biri olan R410a kullanıldı.

95

Binada ASHRAE standartlarına göre %30 daha fazla taze hava sağlandı, kullanım yoğunluğu yüksek olan alanlarda karbondioksit sensörleri kullanılarak hava kalitesi kontrol altında tutuldu, böylece çalışanlar için sağlıklı bir çalışma ortamı yaratıldı. Dim edilebilir aydınlatma sistemleri ile ışık seviyesi ihtiyaca göre ayarlanabilirken, bunun yanında hareket, varlık ve gün ışığı sensörleri ile gereksiz aydınlatmanın önüne geçildi. Çalışma masalarına masa lambaları yerleştirilerek çalışanların kendi ışık seviyelerini ayarlayabilmelerine olanak sağlandı. Çalışanların sağlığı ve konforu için bina içerisinde kullanılan tüm yapıştırıcı, dolgu, boya, kaplama ve zemin döşemeleri VOC (kimyasal uçucu bileşik) içermeyenlerden seçildi. Yüksek verimli pompalar ve fanlarla da enerji tasarrufu sağlandı. Proje aşamasında inşaat çalışmalarına başlamadan önce hava ve su kirliliğini önlemek, toprak kaybının önüne geçmek için ESC planı

(Erozyon ve Sedimantasyon Kontrol Planı) hazırlanarak, şantiye araç giriş-çıkışında ve yağan yağmurla toprağın şantiye dışına çıkması engellendi.

katkıda bulunanlar Erke……..sf 120-121 Trakya Cam……..sf 140-141 konumu: Üsküdar, İstanbul sahibi: Method Research Company sertifika: LEED-NC v2009, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım kapalı alan: 1.950 m2 arsa alanı: 460 m2

96

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115 konum: Çamlıca, İstanbul sahibi: Yıldız Holding sertifika: LEED-EB:OM v2009, Gümüş sertifika danışmanı: Altensis

Yıldız Holding Binası Yıldız Holding’in Çamlıca’da bulunan yerleşkesi, holding bünyesindeki şirketlerin merkez yönetim, pazarlama, denetim, hukuk, finans gibi teşkilatlarını barındıran birçok binadan oluşuyor. Yıllar önce yapılan binalar Yıldız Holding bünyesine katılınca kapsamlı renovasyon gördü. Bu renovasyonlar sonrasında yapılar, ofis olarak işlev görmeye başladı.LEED EB:OM (Existing Buildings: Operation&Maintenance) kategorisinde değerlendirilen projede sertifika kriterlerine yönelik yapılmış ve yapılmakta olan birçok uygulama sayılabilir. Çevreye ve biyoçeşitliliğe zararlı olmayan entegre haşere mücadele planlaması ve uygulaması yapıldı. Araç kullanımının neden olduğu sera gazı emisyonlarının azalması için çalışanlar toplu taşıma araçlarını kullanmaya teşvik ediliyor. Yerleşke içerisindeki şartlar dahilinde yeşil alanlarda yerel bitkiler ya da yerel iklim koşullarına uygun, az su isteyen bitkiler kullanılıyor.

Dış aydınlatmada kullanılan armatürler ışık kirliliğine yol

İSTANBUL 2012 LEED GÜMÜŞ

açmayacak tipte armatürlerle değiştirildi ve LEED tarafından belirlenen azami değerlerin çok altına çekildi. Su harcayan armatürler ve rezervuarlar LEED kriterlerinin altında değerlere sahip modellere dönüştürüldü. Binaların enerji harcayan ana sistemlerinin enerji verimliliği etütleri, ASHARE standartlarına göre detaylı olarak yapıldı, enerji verimliliğini yükseltmek için yol haritası çıkarıldı. Ozon tabakasına zararlı olmayan ve küresel ısınmaya etki eden soğutucu akışkanlar kullanıldı. Enerji tüketim değerlerinin sistem bazında ayrı ayrı takibine olanak sağlayacak basit sayaçlama sistemleri kuruldu. Satın alınan elektrik enerjisinin yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten bir tedarikçiden temin edilmesine dikkat ediliyor. Elektronik ürünlerde düşük tüketim değerlerine sahip cihazların tercih ediliyor ve düşük civalı floresan tip lambalar kullanılıyor. Geri dönüşüm firmaları ve belediye ile yapılan sözleşme ve protokoller dahilinde atıklar geri dönüşüme gönderiliyor.

97

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119

Forum Kayseri Kayseri’nin ilk yeşil alışveriş merkezi olan Forum Kayseri, BREEAM Çok İyi sertifikasını alarak şehirdeki sertifikalanmış ilk yeşil bina projesi oldu. Avrupa standartlarında karbon salınımını esas alan, enerji tüketimini en aza indirecek, ozon dostu elektromekanik sistem seçimleri ile ziyaretçilerine ve kullanıcılarına yarar sağlayacak bir altyapıda hazırlanan Forum Kayseri, şehrin mimari kimliğini yansıtan özellikler taşıyor. Kayseri’deki bisiklet kullanımının yaygınlaştırılması anlayışına paralel olarak projede de özel bisiklet park alanları düzenlendi. Sulama sisteminden en verimli şekilde faydalanmak ve su tüketimini azaltmak amacıyla sisteme nem ve yağmur sensörleri eklendi. Bu arada inşaat sürecinde de saha organizasyonunu çevreye rahatsızlık vermeyecek şekilde hazırlayarak, sahada oluşan atıkların atık

Toyota Plaza Mıçı Adana’da 2010 yılında hizmete açılan Toyota Plaza Mıçı, 2012 yılında mevcut binalar için uygulanmakta olan BREEAM Kullanımda kriterleri doğrultusunda değerlendirilerek “asset” kategorisinde %54,70 puan ile “iyi” ve “bina yönetimi” kategorisinde %80,31 puan ile “mükemmel” sertifikasını almaya hak kazandı. Toyota Plaza Mıçı malzeme, enerji, su, sağlık ve konfor, arazi kullanımı ve ekoloji, atık yönetimi ve ulaşım kriterlerine göre değerlendirildi. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda, enerji kimlik belgesi ile enerji sınıfının B olduğu

KAYSERİ 2011 BREEAM ÇOK İYİ

yönetim planına uygun biçimde saha dışına alınması ve değerlendirilmesi sağlandı. Avrupa standartlarında karbon salınımını esas alan, enerji tüketimini en aza indirecek, ozon dostu elektro-mekanik sistem seçimleri ile Forum Kayseri’de uzun vadede kiracılarına da yarar sağlayacak bir altyapı oluşturuldu. yatırımcılar: Multi Development, Union Investment Real Estate AG proje geliştirme: Multi Development Türkiye sertifika: BREEAM Uluslararası 2008 Avrupa, Çok İyi sertifika danışmanı: Drees & Sommer Advanced Building Technologies GmbH konsept tasarım: T+T Design, ERA mimari tasarım ve uygulama projesi: ERA proje yönetimi: Proge

ADANA

sertifika: BREEAM Kullanımda, İyi ve Mükemmel sertifika danışmanı: Turkeco

2010 BREEAM KULLANIMDA

belirlendi. Enerji ve su tüketimleri ve atık yönetimi ile ilgili hedef ve gereklilikler Toyota Plaza Mıçı’nın sahip olduğu ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi belgesine göre düzenlendi.

Aydınlatma seviyeleri; tasarruflu bir biçimde en iyi görsel performans ve konforu sağlayacak şekilde tasarlandı. Az su harcayan klozet ve armatürlerin kullanımı önemli ölçüde su tasarrufu sağlanıyor. Ofis ve mekanik servis bölümlerinde, zararlı uçucu organik bileşik içermeyen malzemelerin kullanılmasıyla sağlıklı ve konforlu çalışma ortamları sağlandı.

98

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Rönesans Mecidiyeköy Ofisi İstanbul Mecidiyeköy’de sıkışık kent dokusu içindeki proje alanında imar kısıtları doğrultusunda tanımlanmış olan blok yapısında; kütlesi oyularak elde edilen iç avlu ile yapı zenginleştirildi. Proje ve cephe anlayışı ile çevresinden ayrılan yapı, sosyal iletişim ortamı kurgusu ile öne çıkıyor.

Proje, Mecidiyeköy metro istasyonu, otobüs ve metrobüs hatlarına çok yakın mesafede yer alıyor. Yakın çevresinde konut ve ticari yapılaşmaların bulunması ile bina, kullanıcılarına günlük ihtiyaçlarını kolayca karşılayabilecekleri temel servislere erişilebilirlik sunuyor. Enerji ve suyun etkin olarak kullanıldığı bir yapı tasarlamak için projenin birçok özelliği bulunuyor. Rönesans Mecidiyeköy Ofisi’nde enerjiden %21, su kullanımından ise %43 tasarruf sağlandı. Su tüketiminde peyzaj alanlarının etkisi düşünülerek, az su

İSTANBUL 2013 LEED ALTIN

tüketen çalı, yer örtücü bitkiler ile su tasarruflu sulama sistemleri tercih edildi. Geleneksel bir peyzaj projesine göre %66 daha az su harcayan bir peyzaj projesi hazırlandı.

Projedeki yaşam alanları manzaradan maksimum fayda sağlanacak şekilde tasarlanarak, yaşam alanlarında %95 oranında manzara elde edildi. Proje sahasında açık alan oranının artırılması için yeşil çatı ile bir avlu tasarımı yapıldı.

Bu tasarım ile hem bina kullanıcılarına pozitif yönde etki sağlanırken, ısı adası etkisi azaltıldı ve doğal bir yalıtım sağlayarak binanın enerji yükü düşürüldü. Otoparkların bodrum katta tasarlanmış olması da ısı adası etkisini düşürdü.

Bina içi su tüketiminde ise ıslak hacimlerde düşük kapasiteli rezervuarlar ve düşük debili lavabo, eviye ve duş bataryaları kullanılarak şebeke suyu kullanımından %43 tasarruf sağlandı.

Yerel ekonomiyi desteklemek ve yakıt tüketimi kaynaklı çevre

99

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 BTM……..sf 116-117 Eczacıbaşı Yapı Gereçleri……..sf 118-119 Erke……..sf 120-121 Trox……..sf 142-143 Unigen Yapı Malzemeleri……..sf 146-147 konum: Mecidiyeköy, İstanbul sahibi: Rönesans Gayrimenkul mimari proje: MuuM sertifika: LEED-CS v2009, Altın sertifika danışmanı: ERKE Tasarım elektrik proje: EMP Mühendislik peyzaj projesi: On Tasarım mekanik proje: Gürson Mühendislik aydınlatma danışmanı: ZKLD kapalı alan: 14.835 m2 arsa alanı: 3.917 m2 fotoğraflar: Cemal Emden

kirliliğini önlemek için inşaat maliyetinin %33’ü yerel malzemelerden tercih edildi. Doğal kaynakların tüketimini ve atık oluşumunu azaltmak için maliyetin %46’sı geri dönüştürülmüş malzemelerden kullanıldı. Binanın ısıtmasoğutma sistemi için yüksek verimli kazan ve çiller kullanıldı.

Isıtma ve soğutmadaki kayıpları önlemek için ise yüksek performanslı dış cephe yalıtımı ve camlar tercih edildi. Isıtma ve soğutma sistemlerinde ozon tabakasına zarar verecek gazların (CFC gazı) yerine küresel ısınmaya en az etki edecek gazlardan biri olan R-134a kullanıldı. Binada ASHRAE standartlarına göre %30 daha fazla taze hava sağlandı, Core&Shell kapsamındaki kullanım yoğunluğu yüksek olan alanlarda karbondioksit sensörleri kullanılarak hava kalitesi kontrol altında tutuldu, böylece çalışanlar için sağlıklı bir çalışma ortamı yaratıldı. Dim edilebilir aydınlatma sistemleri

ile ışık seviyesi ihtiyaca göre ayarlanabilirken, bunun yanında hareket, varlık ve gün ışığı sensörleri ile gereksiz aydınlatmanın önüne geçildi. Çalışma masalarına masa lambaları yerleştirilerek çalışanların kendi ışık seviyelerini ayarlayabilmelerine olanak sağlandı. Çalışanların sağlığı ve konforu için bina içerisinde kullanılan tüm yapıştırıcı ve dolgu malzemeleri VOC (kimyasal uçucu bileşik) içermeyen veya insan sağlığına zarar oluşturmayacak sınırlar içinde olan ürünler arasından seçildi. Yüksek verimli pompalar ve fanlar ile de enerji tasarrufu sağlandı. Proje aşamasında, inşaat çalışmalarına başlamadan önce hava ve su kirliliğini önlemek, toprak kaybının önüne geçmek için ESC planı (Erozyon ve Sedimantasyon Kontrol Planı) hazırlandı, şantiye araç girişçıkışında ve yağan yağmurla toprağın şantiye dışına çıkması engellendi.

100

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

42 Maslak Yaklaşık 220.000 m2 kapalı alana sahip 42 Maslak projesi, Maslak bölgesinin kalbinde eski bir fabrika arazisinde inşa ediliyor. İnşaatı bitmekte olan ofis bölümleri ile proje işletmeye girmeye hazırlanıyor. Gelecek aşamalarda ise konut, otel, AVM blokları hazır olacak. Çok yüksek sürdürülebilirlik kriterlerine sahip olan bu projede özellikle mimari grubun almış olduğu tasarım kararlarında enerji verimliliğine dikkat edilmesi öne çıkıyor.

Projenin en erken tasarım aşamalarından itibaren geliştirilen enerji modeli, tüm tasarım ve inşaat süreci boyunca da karar destek aracı olarak işlev görüyor. Özellikle müteahhit firma tarafından satın alınan merkezi ısıtma-soğutma ekipmanlarının seçiminde bina enerji simülasyonlarından faydalanılarak binanın yük karakteristiğine en uygun ekipmanların seçilmesi söz konusu oldu. Ayrıca cephe tasarımı ve elemanlarının seçiminde en yüksek enerji ve konfor kriterlerinin karşılanmasına yönelik çalışmalar yapıldı. Tasarımın LEED kriterleri konusunda uzmanlığa sahip bir

İSTANBUL 2014 LEED PLATİN

mimarlık firması tarafından yapılmış olması, sertifikasyon başvurusunda belgeleme açısından problem yaşanmamasını sağladı. İnşaat sırasında müteahhit ve alt taşeron firmalar içerisinde oluşturulan malzeme takip ve kontrol organizasyonu sayesinde, sadece LEED kriterlerine uygun malzemelerin kullanılması sağlandı. Ayrıca tüm mekanik ve aydınlatma sistemlerinin ASHRAE sertifikalı devreye alma uzmanı tarafından kontrol edilmesine yönelik süreçlerin oluşturulması hem LEED’in olmazsa olmaz bir şartı olarak gerçekleştirildi, hem de projeden bina sistemleri noktasında beklenen yüksek kalitenin sağlanmasını mümkün kıldı.

Ayrıca 42 Maslak projesi, Türkiye’de ortak bir baza üzerinde yer alan farklı yapıların sertifikasyonunu kolaylaştıran LEED’in “master site” yaklaşımının Türkiye’de uygulandığı ilk proje olma özelliğine sahip.

101

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Kalebodur……..sf 126-127 Kone……..sf 128-129 sahibi: Bay İnşaat, İstanbul Çorap Sanayi mimari proje: Chapman Taylor Espana ruhsat projesi: Piramit Mimarlık, Turgut Toydemir statik proje: Yapı Teknik, Şakir Teker, Mustafa Kayış, Halil İbrahim Boztepe, Salih Çakır, Ali Dedeoğlu mekanik proje: Detay Mühendislik, Kani Korkmaz elektrik proje: HB Teknik, Hüseyin Gülsoy, Hasan Akgül peyzaj projesi: DS Mimarlık, Deniz Aslan, Sevim Aslan cephe danışmanı: Axis Facades, Özgür Tuna Sertifika: LEED-CS v2009 Platin leed sertifika danışmanı: Mimta EkoYapı bina enerji modellemesi: Mimta EkoYapı, Ömer Moltay, ASHRAE BEMP, ASHRAE CPMP yapı denetim: Hisar Yapı Denetim, Nejat Bahalıbaba, Bahattin Aslan Geoteknik Danışmanı: Enar Mühendislik, Ahmet Sağlamer yangın danışmanı: Etik Mühendislik, Abdurrahman Kılıç statik proje danışmanı: Uğur Ersoy, Kutay Orakçal Altyapı Danışmanı: Köroğlu Mühendislik, Zafer Köroğlu akustik danışmanı: Akustik İzolasyon Danışmanlık, Duyal Karagözoğlu rüzgar tüneli testi: BMT Fluidtechnik, Volker Buttgereit avm ve ofis danışmanı: John Lang Lasalle, Avi Alkaş otel danışmanlık: Servotal, Ömer İsvan

102

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Tekfen Levent Ofis Levent Ofis, tasarımından uygulamasına birçok yeniliği içinde barındırıyor. En ileri inşaat tekniklerini en kaliteli malzemeyle buluşturan projede görselliğe ve işlevselliğe eşit oranda önem verildi. Projenin konsept tasarım ve mimari projeleri Molestina Architekten, uygulama projeleriyse Swanke Hayden Connell Architects (SHCA) tarafından hazırlandı.

Levent Ofis tasarım ölçütleri, inşaat planlaması ve işletim senaryosuyla konforlu, sağlıklı ve verimli bir yaşam alanı sunarken hem kullanıcısına hem de çevresine dost bir bina olma özelliğine sahip. Tekfen Emlak Geliştirme Grubu’nun Levent’te, Tekfen Tower’dan sonra ikinci A sınıfı ofis projesi olan Levent Ofis, Amerikan Yeşil Binalar Konseyi tarafından LEED Altın sertifikasına layık görüldü.

İSTANBUL 2010 LEED ALTIN

Çevre dostu bu projede çalışanların yaşam kalitesinin artırılması ön planda tutulurken özel olarak seçilen ve tüm cepheyi saran bitkilendirme sistemiyle binanın ısı kazanımı dengelendi ve akılcı şekilde seçilen mekanik sistemlerle ekonomik açıdan en yüksek enerji verimliliğinin sağlanması amaçlandı.

Katlarda oluşturulan kat bahçeleriyle kullanıcılara kapalı ofis ortamından çıkıp doğal hava alma imkanı sağlanırken yeşilin her an hissedilebildiği konforlu bir ofis ortamı yaratıldı. Çevreye saygılı birçok uygulama sayesinde Levent Ofis projesinde, enerji tüketiminde standartların belirlediği bir binaya göre en az %35 tasarruf yapılabileceği simülasyonla kanıtlandı.

103

katkıda bulunanlar AKG Gazbeton……..sf 110-111 Altensis……..sf 114-115 Trakya Cam……..sf 140-141 konsept projesi: Molestina Arkitekten uygulama projeleri: Swanke Hayden Connell Architects sertifika: LEED-CS 2.0, Altın sertifika danışmanı: Altensis arsa alanı: 2.500 m2 toplam inşaat alanı: 15.900 m2 toplam satılabilir alan: 7.650 m2 ofis ofis tipleri ve büyüklükleri: 750-800 m2 proje başlangıç tarihi: Şubat 2009 proje bitiş tarihi: Ekim 2010

104

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Bodrum Maya Migros Bodrum Maya Migros, LEED sistemi kapsamında inşaatı, iç ve dış mekan uygulamalarıyla farklılaşan, sürdürülebilir çözümler sunan bir mağaza olarak hizmet veriyor. Bu duyarlılık, açıldığı günden itibaren müşterilerinin de ilgisi ile kucaklandı. Boyutunun çok üstünde Migros’ların sayılı mağazalarından biri haline geldi.

Tasarımında ve inşaatında LEED kriterlerine uyum sağlayarak, yapılaşmanın çevreye verdiği olumsuz etkileri önlenmiş, tamamen yeşil perakendenin gereklerini yerine getirerek, enerji ve doğal kaynakların sürdürülebilirliğini tam olarak sağlamış örnek bir mağaza.

Migros mağazalarının birçoğunda konsept mimari projeye uygun binalar tasarlanıyor. Ancak bazı bölgelerde yöresel mimari, tarihi sit alanı, yapılı çevre gibi faktörler konsept projenin önüne geçebiliyor. Bu paralelde Bodrum Maya Migros projesinde yöresel mimariye uygun yerel malzeme kullanımı ile tüm malzemelerde

MUĞLA 2011 LEED ALTIN

“sürdürülebilirlik” ilkesi paralelinde hareket edilmiş. Altın seviyesinde LEED Retail NC sertifikası sahibi olan projenin başından itibaren bu amaçla, proje paydaşları ile çeşitli hedef ve strateji belirleme toplantıları gerçekleştirildi. Bu toplantılar planlama, projelendirme ve inşaat sürecinde de devam etti. Bu sayede LEED sertifikasyonu sürecinin belirlenen hedeflere, en optimum yoldan ulaşması sağlandı. Bodrum Maya Migros Mağazası, LEED for Retail New Construction and Major Renovations (Mağazalar Yeni İnşaat ve Genel Tadilat) kategorisinde Türkiye’de LEED sertifikası almış ilk ve tek mağaza.

Ayrıca perakende kategorisinde Türkiye’de Altın sertifikasına sahip tek mağaza.

Projede uygulanan sürdürülebilir stratejiler ve çözümler: Hybrid ve düşük emisyonlu araçlara ayrılan özel park yerleri, çevre dostu araçların kullanılmasını teşvik etmeye yönelik inovatif çözümler

105

konum: Bodrum, Muğla mimari proje: Rasyonel Mimarlık; Aydın Özay, Sema Özay sertifika: LEED-NC Retail v2009, Altın sertifika danışmanı: Altensis statik proje: Emir Mühendislik; Adnan Öğüt elektrik projesi: Adel Elektrik; Ahmet Aksoy, Deniz Aksoy mekanik - tesisat projesi: Egetek Proje; Bülent Örün müteahhit firma: Syg İnşaat yapı denetim firması: Arşipel Yapı Denetim inşaat alanı: 900 m2 inşaat yılı: 2011 katkıda bulunan Altensis……..sf 114-115

sunuyor. Binadaki enerji harcayan tüm sistemler, LEED tarafından belirtilen Commissioining prosedürlerine uygun olarak denetlendi. Gerek montaj gerek kullanım esnasında hedeflenen performans kriterlerine uygun olarak çalıştıkları kontrol edilerek gerekli listeler dolduruldu. Bina kapsamında kullanılan aydınlatma ve mekanik sistemlerde, enerji verimliliği ön planda tutuldu.

Amerikan enerji verimliliği standardına (Ashrae 90.1) uygun olarak tasarlanan sistemlerin enerji sarfiyatları, yapılan bilgisayarlı enerji modellemesi sonucunda değerlendirilip olası verimsizlikler daha tasarım aşamasında düzeltildi, enerji verimliliğinde optimum çözümler sağlandı. Bina, yapılan enerji modellemesi sonucunda ASHRAE standardına oranla yaklaşık % 30 verimli çıktı. Binada kullanılan 5 KW gücündeki fotovoltaik sistem ile hem güneş enerjisinden azami ölçüde faydalanılarak enerji masrafları azaltıldı, hem de karbon emisyonları düşürüldü.

Binada her türlü sistemin enerji sarfiyatları enerji analizörleri, kalorimetreler ve bunlara bağlı bina enerji takip sistemi vasıtasıyla gözleniyor. Değişik sistemlerin enerji tüketimleri ayrı ayrı gözlemlenerek, olası sorunların önüne anında geçilebiliyor. Peyzaj tasarımında mümkün olduğunca bölgenin iklimine uygun az su tüketen bitki tipleri tercih edildi. Proje kapsamında soğutma

sistemlerinde OZON tabakasına zarar vermeyen, çevre dostu soğutucu akışkanlar kullanıldı. Binada verimli su armatürleri seçildi. Ayrıca yağmur suyu toplanarak yeniden kullanılabilir olarak tasarlandı.

Bina kullanıcılarının ve içerisinde yaşayan kişilerin konforu ve sağlığı LEED sisteminin değerlendirdiği ana öğelerden. Bu kapsamda, binada inşaat esnasında iç mekanlarda kullanılan yapı kimyasalları, (boya, astar, yapıştırıcı, macun v.s.) içeriğindeki VOC (uçucu organik zararlı bileşik) oranlarının uluslararası limitlere uygun olanları tercih edildi. Ayrıca iç mekanların doğal havalandırması için ASHRAE 62.1 standardına uygun olarak gerekli tasarım kriterleri projeye entegre edildi. Bina tasarımında günışığından en üst düzeyde faydalanılması esas alındığı projede ısıtma ve aydınlatma sistemlerinde bireysel kontrole önem verilerek hem enerji tasarrufu hem de iç yaşam kalitesinin arttırılması, bu sayede hem aydınlatmaya harcanan enerjinin azaltılması, hem de gün ışığının iç mekanlarda yaşayanların üzerindeki olumlu etkilerinin artırılması hedeflendi. Ayrıca binada kullanılan güneş tüpleri, günışığından maksimum seviyede faydalanılmasını sağlıyor.

106

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

K.Çekmece Belediye Binası

İSTANBUL 2013 BREEAM ÇOK İYİ

Küçükçekmece Belediyesi Yeni Hizmet Binası, belediyenin artan mekan ihtiyacı sonrasında yeni bir yerde yeni bir anlayışla tasarlandı. Kamusal işlevi nedeniyle bu yeni binanın gelişmekte olan bir bölgede ve o bölgeyi dönüştürebilecek potansiyelde olması öngörülerek ilçe genelinde de ortaya koyduğu yeni kavramlar ile hizmet sunduğu kamuya öncü ve örnek olan anlayışla sürece başlandı.

duyarlılığı ile çalışması için birçok yenilikçi çözümler getirilmesi öngörüldü. Günümüz uluslararası ölçeğin getirdiği doğal kaynakların akıllıca kullanımı ilkesi çerçevesinde sürdürülebilirlik bilincini kamuya daha kolay aktarabilmek için yeni yapılacak binanın yeşil bina özelliklerini içermesi istendi.

Böylece gelişme bölgesindeki gelecek dönem yapılaşmada da benzeri kriterlerin uygulanacağı öngörüldü.

Uluslararası ölçeğin getirdiği doğal kaynakların akıllıca kullanımı ilkesi çerçevesinde sürdürülebilirlik bilincini kamuya daha kolay aktarabilmek için yeni yapılacak binanın ‘yeşil bina’ özelliklerini içermesi istendi. Bu projede BREEAM-Bespoke kriterleri kullanıldı.

Binanın yeşil bina adını almasını sağlayan temel özellikleri yüksek oranda sağlayan doğal havalandırma sayesinde nefes alan bina, iklimlendirme için daha az enerji tüketiyor ve doğal aydınlatma imkanı sağlayan çift cidar, ekonomik su kullanımı, geri-dönüşebilir malzeme seçimleri, yeşil çatı ve uyumlu ortam bitkileri gibi niteliklere sahip. Tüm bu sürdürülebilir öğelerin genel mimari form ve işlev anlayışı dahilinde bir bütünün parçaları şeklinde işlenmiş olması, son

Türkiye’nin ilk BREEAM sertifikalı kamu binası olacak bu projenin insanların maksimum konfor ve güvenlikle ve çevre

107

ürünü eklektik bir yapıdan çok daha tutarlı bir örnek yapı haline getirdi.

Binanın çevresini saran aydınlıklar, binanın toprak kotu altında kalan alanlarının da tüm katlarda doğal havalandırma ve doğal ışıktan yararlanabilmesi amacıyla tasarlandı. Bu katlarda bazı ofis alanları yanında, kafeterya, spor salonu, kreş, mescit gibi sosyal donatı alanları da yer almakta, buradan doğrudan arka bahçeye ulaşılabilmekte, rekreasyon ve çocuk oyun alanları bu bahçede yalıtılmış bir şekilde düzenlendi. Binanın dış yüzeyi tamamen şeffaf ve eğrisel olarak tasarlandı. Bu şeffaflık, kamu kurumunun çalışmasındaki şeffaflık anlayışına doğrudan referans verirken vatandaşların kamu yapısına girmek istemelerini teşvik ediyor. Bu şeffaf kabuktan görünen iç mekanlar yüksek, ferah, aydınlık ve sevimli aynı zamanda da çağdaş ve kaliteli bir izlenim veriyor.

konum: Küçükçekmece, İstanbul sertifika: Breeam çok iyi sertifika danışmanı: Turkeco mimari proje: Mutlu Çilingiroğlu MİAR Mimarlık iç mimari proje: Tanju Özelgin & Arif Özden statik proje: İsmet Babuş Mühendislik mekanik proje: GN Mühendislik elektrik proje: HB Teknik peyzaj proje: Arzu Nuhoğlu Peyzaj Tasarım altyapı proje: Köroğlu Mühendislik cephe danışmanı: Priedemann Cephe aydınlatma danışmanı: ZKLD Lighting Studio akustik danışmanı: MRS Danışmanlık yüklenici firma: Yeni Yapı İnşaat Sanayi katkıda bulunan Ekomim Ekolojik Mimarlık Hizmetleri……..sf 49

Hizmet ve Ürünleriyle Yeşil Binalara Katkıda Bulunanlar

110

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

AKG Gazbeton dikkat çeken Piri Reis Üniversitesi gibi projelerin ilk tercihidir. Bu projeler dışında AKG Gazbeton ürünleri, Manisa Magnesia AVM, Kerkenes Eko Kent, Tekfen Kağıthane Ofispark, Palivor Çiftliği gibi yeşil projelerde de kullanılmıştır.

AKG Gazbeton, EPD Belgeli ürünleriyle hangi artı değerleri sağlıyor?

Günümüzde binaları çevresel etkilerine göre değerlendiren pek çok sistem geliştirilmiş ve geliştirilmektedir. AKG Gazbeton, dünya çapında kabul gören ABD merkezli LEED, İngiltere merkezli BREEAM ve Almanya merkezli DGNB sertifikasyonları dahil birçok sistem için iç ve dış duvar yapı elemanları ürün kategorilerinde çözümler sunmaktadır.

Yeşil binalarda gazbeton neden kullanılıyor?

Yeşil binalar, sosyal ve çevresel sorumluluk anlayışıyla, iklim verilerine ve araziye özgü koşullara uygun, ihtiyacı kadar tüketen, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmiş, doğal ve dönüştürülebilir malzemelerin kullanıldığı, toplumsal katılımı teşvik eden, ekosistemlere duyarlı yapılardır.

Binaların çevresel performansını değerlendirerek, sürdürülebilir bir gelecek için en uygun yapı malzemeleri ve tekniklerinin tespit edilmesini sağlayan yeşil bina projelerinde, çevre dostu yapılanmanın teşvik edilmesi de amaçlanmaktadır.

“Yeşil konsept” projelerin gözdesi haline gelen gazbeton ürünleri sağladığı kolaylık ve esneklik nedeniyle özellikle tercih edilmektedir.

Yeşil bina projelerinde AKG Gazbeton ürünleri neden tercih ediliyor? Çevresel Ürün Beyanı’na (EPD) sahip olan AKG Gazbeton, bir ürünün çevre performansının ISO 14040/44 Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA) standardına göre tüm üretim aşamalarını içine alacak şekilde değerlendirilmiştir.

EPD, bağımsız şekilde, AKG Gazbeton’un sağladığı bilgilerle hazırlanan, ürünün teknik tanımı, üretici firma detayları ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi sonuçlarından meydana gelir.

Yeşili koruyan AKG Gazbeton ürünleri, çevre sertifikası sahibi olan projelerin de gözdesi olmaktadır. Çevreci AKG Gazbeton ürünleri, enerji tasarrufu sağlayan İstanbloom projesi, “Avrupa’nın Çevreye En Duyarlı Havalimanı” seçilen İzmir Adnan Menderes Havalimanı İç Hatlar Terminali ve çevreci kampüsüyle

AKG Gazbeton ürünleri LEED belgelendirmelerinde 8 puana kadar, BREEAM belgelendirmelerinde 6 puana kadar, DGNB belgelendirmelerinde 4.4 puana kadar katkı yapabilmektedir.

AKG Gazbeton’un sektöre kazandırdığı önemli bir artı olarak Minepor, neden değerli bir ürün?

Isı yalıtımında yüksek performans gösteren Minepor Yeni Nesil Yalıtım Plağı, binaya nefes aldırır, hammaddesinde yer alan bor sayesinde yüksek dayanımlıdır ve A1 Sınıfı hiç yanmaz cephe malzemesidir. Türkiye’nin mineral esaslı ilk yerli malzemesi olan Minepor, maket bıçağı ile kolay kesilir, dış cephe sıvası ile uyumu sayesinde ayrı bir işçilik gerektirmez, yüzeyin pürüzsüz olması nedeniyle düz cepheler elde edilir ve aşırı sıva sarfiyatı yaşanmaz.

Minepor, binaların kolon-kiriş ısı yalıtımında, yapıların tavan, çatı ısı yalıtımında, garaj ve teras tavanlarının ısı yalıtımında ve yalıtımı olmayan eski binaların içten yalıtılmasında kullanılır. www.akg-gazbeton.com

112

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Akiş GYO Akkök Grubu şirketlerinden Akiş GYO, Akbatı ve Akasya projeleriyle gayrimenkul sektörüne prestijli bir adım atarak, kurulduğu günden bu yana çevre ve sürdürülebilirlik bilinciyle proje geliştirme çalışmalarını sürdürmektedir. Yatırımlarında, yeşil bina sertifikası ile raporlanabilecek ve enerji kimlik belgesi ile üst seviyede enerji yönetimini hedefleyen yapı tasarımlarını hayata geçirmeye, çevreye duyarlı ürünler kullanmaya önem vermektedir.

AKBATI Akiş GYO’nun %100’üne sahip olduğu ve İstanbul, Esenyurt’ta yer alan Akbatı Alışveriş ve Yaşam Merkezi & Akbatı Residences Projesi, alışveriş merkezi ve rezidanslarıyla kaliteli bir yaşamın simgesi halindedir.

Akiş GYO geliştirdiği projelerde, doğal kaynak ve enerji kullanımında tasarruf ve ekolojik denge konularını göz önünde bulundurmaktadır. Tamamen Akiş GYO tarafından geliştirilen Akbatı Projesi 2012 yılında Türkiye’de uygulamaya yeni başlayan “Enerji Kimlik Belgesi”ni “B sınıfı” olarak almaya hak kazanmıştır. 2013 yılında ise, yönetim anlayışı, sağlıklı yaşam, enerji verimliliği, ulaşım olanakları, su yönetimi, malzeme kaynakları, atık yönetimi, ekoloji ve çevre kirliliği kriterlerinin değerlendirildiği BREEAM Sertifikası’nı “Good” seviyesinde almaya hak kazanmıştır. Akbatı AVYM, Türkiye’deki alışveriş merkezleri arasında BREEAM sertifikası ve Enerji Kimlik Belgesi alan ilk AVM’lerden biri konumunda yer alarak, sürdürülebilir yaşam konusunda çok önemli adımlar atmıştır.

YEŞIL BINA TASARIMI Akbatı AVYM’nin iç mekanları gün ışığından en fazla yarar sağlanacak şekilde ışıklık alanları ve skylightlar ile yapılandırılmış olup, ayrıca proje genelinde enerji verimliliği yüksek ışık kaynakları kullanılmıştır.

Akbatı AVYM projesinde enerji ve su tasarrufu sağlayan yenilikçi uygulamaların yanı

sıra, iklimlendirme sistemine entegre olan “ozon ile dezenfektasyon” ve “negatif iyon” uygulamasını kullanarak Türkiye’de bir ilke imza atılmıştır.

DIŞ CEPHE Akbatı AVYM & Akbatı Residences cephe kabuğu tasarlanırken, binanın yaşam süresince salınan karbon gazlarının düşürülmesi hedeflenerek, Türk Standartlarının üzerinde termal dizayn değerleri kullanılmış ve tüm cephe sistemlerinde, Enerji Verimliliği Yönetim bilincine sahip firmaların ürünleri kullanılmıştır. Akbatı Residences’ta ise enerji korunumu ve iç mekan konfor koşullarının üst seviyelerde olması hedeflenerek dış cephe doğramaları dizayn edilmiştir. Camlar, çok yüksek ısı yalıtımına sahip olacak şekilde argon dolgulu ve low-e kaplamalı olarak, ayrıca dış mekanın rahat görülebilmesi açısından yüksek ışık geçirgenliğine ve buna rağmen yüksek gölgeleme faktörüne sahip olacak şekilde seçilmiştir.

PEYZAJ Akbatı’da iç ve dış mekanlar bitkilerle zenginleştirilmiştir.

Projedeki Yeşil Kule’ye de ismini veren ve 39 mt yükseklikteki yeşil duvar tamamen canlı bitkilerden oluşmaktadır. Akbatı AVYM’nin çatı alanının büyük bir bölümü yeşil çatı olarak tasarlanmış olup, sulama için yağmur suyu kullanılmaktadır. www.akbati.com

114

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Altensis Türkiye’nin lider sürdürülebilirlik firması Altensis, çalıştığı projelere sürdürülebilirlik kriterlerini en mükemmel şekilde entegre edebilmek adına bünyesindeki uzmanlarla tam kapsamlı çözümler sunuyor. Bu konuyla ilgili hizmet veren Türkiye’de kurulmuş ilk firma olan Altensis, yurtiçi/yurtdışı tecrübesi ve verdiği hizmetlerin kapsamıyla sektörde farklılaşıyor. Altensis’in verdiği hizmetler şu şekilde özetlenebilir: • Çevre dostu bina değerlendirme sistemleri danışmanlığı ve denetlemesi (LEED ve BREEAM) • Yeşil bina mühendislik hizmetleri (Enerji ve günışığı modellemesi, commissioning, hesaplamalı akışkanlar dinamiği ile rüzgar analizleri, alternatif enerji proje yönetimi) • Kurumsal sürdürülebilirlik (Çevresel ürün beyanları-EPD, yaşam döngüsü analizleri, karbon emisyonu hesaplama ve dengeleme) • Enerji verimliliği etüt ve fizibilite çalışmaları • Bina akustiği danışmanlığı Altensis ayrıca, kardeş firması olan BES ENERJİ çatısı altında yetkilendirilmiş enerji verimliliği danışmanı firması (EVD) olarak enerji yöneticiliği, enerji kimlik belgesi verilmesi ve verimlilik artırıcı projelerin tasarımı ve uygulanması gibi hizmetler veriyor.

Tamamladığı ve devam eden toplam 60’dan fazla proje ile Türkiye’nin en tecrübeli sürdürülebilirlik firması konumunda olan Altensis, yeşil binalar konusundaki liderliğini sektördeki “ilk”leri ile de kanıtladı.

Emaar Square

Maslak 1453

www.altensis.com Unilever Türkiye Merkez (Türkiye’nin “ilk” LEED sertifikalı projesi) Eser Holding Merkez (Türkiye’nin ilk LEED “Platin” sertifikalı projesi)

Okmeydanı Devlet Hastanesi

Toyota Plaza Onatça (Türkiye’nin ilk BREEAM “Post-Construction” sertifikalı projesi) Tekfen Levent Ofis (Türkiye’nin ilk LEED sertifikalı “ticari ofis” projesi) Baylo Suites (Türkiye’nin ilk LEED sertifikalı “renovasyon” projesi) Soyak Holding Merkez (Türkiye’nin ilk LEED “Existing Buildings” sertifikalı projesi) BASF Dilovası Yönetim Binası (Türkiye’nin ilk LEED “Gold” sertifikalı “renovasyon” projesi) BASF Yapı Kimyasalları Laboratuarları (Türkiye’nin ilk LEED “Platin” sertifikalı “endüstriyel” projesi)

Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Merkezi (Türkiye’nin ilk “LEED ve BREEAM” sertifikalı projesi) Metlife İstanbul Merkez (Türkiye’nin ilk LEED “Gold” sertifikalı “ticari iç mekan” projesi) Tekfen Bomonti Apartmanları (Türkiye’nin ilk LEED sertifikalı “konut” projesi) Andromeda Gold Residence, (Türkiye’nin ve Avrupa’nın LEED sertifikalı en büyük yüksek katlı konut binası) Gülnar Evleri, (Türkiye’nin ve Avrupa’nın ilk LEED for HOMES sertifikalı projesi)

116

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

BTM YAPILARA HAYAT VEREN ÇÖZÜMLER Merkezi İzmir’de olan Türkiye’nin öncü yalıtım şirketi BTM’nin temelleri, 1976 yılında Türkiye Şişe Cam Topluluğu tarafından İstanbul’da atıldı. 1986 yılından bu yana ise İzmir/Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki üretim tesislerinde faaliyetlerini yeni ve teknolojik yatırımları ile artırarak sürdürüyor. BTM’nin su yalıtımı, ısı yalıtımı ve çatı kaplama malzemeleri üretilen toplam beş tesisi bulunuyor. BTM Grup şirketlerinden Polpan Kz Kazakistan’da faaliyet gösteren ve yılda 75.000 m3 ısı yalıtım plakası üretimi yapılan bir tesis. Türkiye’deki ilklere imza atan BTM, 1989 yılında polimer bitümlü su yalıtım örtüsünü (Breeam Kitabına göre C sınıfı), 1994 yılında kapalı gözenekli XPS ısı yalıtım levhasını, 1997 yılında çatı kaplama malzemesi Shingle’ı ilk kez üreterek yalıtım sektöründeki öncü konumunu perçinledi.

2008 yılında sentetik örtü üretimine Polyplan (Breeam Kitabına göre B sınıfı) markası ile başladı. Kuruluşundan bugüne hızla ürün yelpazesini genişleten BTM’nin ürünleri çatıdan temele, kullanıcısının her ihtiyacına cevap verebilen zengin bir yelpazede sunuluyor. BTM her geçen yıl önemi artan sürdürülebilir ve çevreci ürünleri bu zengin yelpaze içine katıyor. Optigreen yeşil çatı sistemleri ve BTM Cool Shingle ile doğayı koruma altına alıyor.

Ürkmez, BTM Cool Shingle’ın avantajlarından bahsetti ve “BTM Cool Shingle kaplı evler yaz aylarında daha az soğutma enerjisine ihtiyaç duyarlar, diğer ürünlerle kıyaslandığında çatının yüzey sıcaklığı daha düşük olur. Bu da evinizin daha konforlu olacağı anlamına gelir. Bir diğer avantajı ise, şehirlerde oluşan ısı adası etkisini azaltmaya yardımcı olması. Böylece dünya yüzeyinin de daha az ısınmasını sağlıyor ve iklim değişikliğinin yavaşlamasına katkıda bulunmuş oluyor. Yani çatınızda BTM Cool Shingle tercih ederek, hem kendi soğutma bütçenize katkıda bulunuyor, hem de çevreci özelliği sayesinde dünyamıza iyi davranmış oluyorsunuz” dedi.

Rönesans Mecidiyeköy Ofis Binası, İstanbul Tuzla Piri Reis Üniversitesi, İstanbul Nidakule, İstanbul Apec Çelik Sakura Park Evleri, Yalova Özçelik İmaj Tan Ankara Konutları, Ankara Orman Bakanlığı Afyon Bitki Üretim Tesisi, Afyon Uşak Üniversitesi Teras Alanları, Uşak Akvaryum Projesi, Antalya Teos Sığacık Yat Limanı, İzmir Mesa Yamaç Evler, İstanbul Ataköy Ağaoğlu Konutları, İstanbul

BTM’DEN ÇEVRECI SHINGLE: BTM COOL SHINGLE VE BTM COOL SHINGLE PLUS Türkiye’de shingle çatı kaplama örtülerini ilk kez üreten BTM, geniş shingle ürün yelpazesine “yeni” ve “çevreci” bir ürün daha katarak, yapı profesyonellerinin ve tüketicilerin seçeneklerini zenginleştirdi. BTM Cool Shingle ve BTM Cool Shingle Plus olarak iki farklı seçenekle piyasaya sürülen bu yeni ürün, sahip olduğu beyaz renk sayesinde ışığı yansıtma özelliğine sahip. Özellikle sıcak yaz aylarında çatıların daha serin, evlerin daha konforlu olmasını sağlıyor.

BTM Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Orkun Ürkmez, yeni shingle ürünü ile ilgili olarak “Beyaz renk taşlı çatı kaplama malzemesi shingle üretme fikri, beyaz rengin güneş ışınlarını yansıtmasından yola çıkılarak oluştu. BTM olarak biz, kullanıcıların beğenisine iki farklı renk seçeneği sunduk. BTM Cool Shingle Plus içinde hiç koyu renk olmayan bembeyaz bir ürün. Bu sayede güneş ışınlarını yüksek oranda geri yansıtıyor ve dünyada genelde sıcak bölgelerde tercih ediliyor. BTM Cool Shingle ise içinde düşük miktarda koyu renk barındırarak, çatılarda üç boyut etkisinin yaratılmasını sağlıyor. Böylece çatınız hem serinliyor hem de estetik anlamda değer kazanıyor” dedi.

Folkart Narlıdere, İzmir Soyak Mavişehir Konutları, İzmir Agora Alışveriş Merkezi, İzmir Cihangir Katlı Otopark Temel Yalıtımı, İstanbul

Cool Shingle

117

DAHA YEŞIL DAHA ÇEVRECI BIR DÜNYA IÇIN BTM YEŞIL ÇATI SİSTEMLERİ Çatıların yeşillendirilmesi, bahçe çatıların oluşturulması insanlar için doğrudan ve dolaylı yoldan birçok avantaj sağlıyor; daha iyi ve düzenli bir çevre, yaşanılası mekanlar BTM ile gerçeğe dönüşüyor. BTM yeşil çatı sistemi sayesinde yaşadığımız binalar suyun yıpratıcı etkilerinden korunuyor, çatı ve yalıtım katmanlarına ulaşan sular güvenle uzaklaştırılıyor. Çatı yeşillendirmesinde kullanılan bitki örtüsü etkin drenaj sayesinde, su azlığı veya aşırı su birikmesinden dolayı zarar görmüyor.

Doğayı yaşadığı mekanlara katmak isteyen, gelecek nesillere kirlenmemiş, yıpranmamış, yeşili daha çok bir çevre bırakmak isteyenler BTM yeşil çatı sistemini tercih ediyor. BTM Yeşil Çatı Sistemi’nde iki tip çözüm sunuluyor: 1.BTM OPTIGREEN DÜZ ÇATI ÇÖZÜMÜ Düz ve 5°’ye kadar eğimli çatılarda kullanılan ekonomik çatı çözümü olumsuz tabiat şartlarına karşı etkin bir koruma sağlarken, yerel iklim koşullarının iyileştirilmesine de katkıda bulunuyor. Üstün drenaj performansı sayesinde kanalizasyon sistem yükünün azaltıyor.

Bu sistemin bileşenleri: - Bitki - Özel Toprak Tabakası - BTM Optigreen Sistem Filtresi Tip 105 - BTM Optigreen Drenaj Elemanı Tip FKD 25 (25 mm) - BTM Optigreen Üçgen Su Kanalı Profili - BTM Optigreen Koruma ve Muhafaza Örtüsü - BTM Botanik Su Yalıtım Örtüsü

BTM Yeşil Çatı Sistemi

2.BTM OPTIGREEN EĞIMLI ÇATI ÇÖZÜMÜ Eğimli çatılarda tercih edilen yeşil çatı çözümü, eğimli ve dik bahçe çatılar için kesin çözümler sunuyor. Ekonomik ve güvenli kaydırmazlık sistemine sahip ve yüksek sıcaklıklara, soğuğa karşı etkin koruma sağlıyor. UV ışınlarına karşı kalkan oluşturuyor ve olası zararları engelliyor. Hava kaynaklı zararlı maddeleri filtreliyor. Yoğun yağışlarda yapıları koruyor ve su kirliliğini engelliyor. Bu sistemin bileşenleri: - Bitki - Özel Toprak Tabakası Tip E (60-130 mm) - BTM Optigreen Kaydırmazlık Sistemi - BTM Optigreen Drenaj Örtüsü – Tip 800 - BTM Optigreen Drenaj Örtüsü – Tip RMS 500 - BTM Botanik Su Yalıtım Örtüsü KENDI ÇATINI KENDIN YARAT UYGULAMASI BTM, çatısını shingle ile kaplatmak isteyen, geniş model ve renk seçenekleri konusunda kullanıcıların karar vermelerini kolaylaştırmak için www.btmshingle.com web sitesinde özel bir uygulama başlattı. Sadece zor karar veren seçici tüketiciler için değil, “çatımda shingle olsaydı nasıl olurdu” diye merak eden müşteriler için de büyük fırsat sunan “Kendi Çatını Kendin Yarat” uygulaması “Kendi Çatını Kendin Yarat” simgesinin üzerine tıklayanların, istedikleri tipte yapıyı, seçtikleri model ve renk shingle ile kaplayabilmelerine olanak sağlıyor. www.btm.co

Lamine Shingle Somon

118

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Eczacıbaşı Yapı Gereçleri BLUE LIFE ANLAYIŞI

YEŞİL ÜRÜN SERTİFİKALARI

Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu, yaşanabilir tek mavi gezegen olan dünyada, doğal kaynakları korumanın sorumluluğu ile üretim, tasarım ve yönetim politikalarındaki sürdürülebilirlik anlayışını Blue Life çatısı altında birleştirdi. Blue Life; Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu markalarının üretim, tasarım ve yönetim anlayışıdır. Blue Life anlayışıyla üretilen ürünler; yeşil bina sertifikasyonlarının geçerli olduğu projelere, çeşitli çevresel özellikleriyle katkı sağlayan ürünlerdir.

Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu, yeşil ürün sertifikalarını artırarak sürdürülebilir gelecek için adımlar atıyor.

VitrA, dünyada seramik sağlık gereçleri için Çevresel Ürün Beyanı sahibi ilk markadır.

Artema, Çevresel Ürün Beyanı sahibi Türkiye’nin ilk ve tek armatür üreticisidir.

VitrA, banyo mobilyalarının tamamı için Çevresel Ürün Beyanı çalışmalarına başlayan Türkiye’den ilk markadır.

Artema, Avrupa Su Etiketi sertifikasına sahip Türkiye’nin ilk ve tek armatür üreticisidir.

VitrA, Türkiye’de mobilya alanında FSC sertifikalı ürünler üreten ilk markadır.

YEŞİL BANYO ÇÖZÜMLERİ Dünya çapında kabul gören LEED, BREEAM ve DGNB sertifikaları ile uyumlu VitrA - Artema ürünleri Yeşil Banyo Çözümleri adlı katalogda toplandı. Bu sertifikasyon sistemlerinde birçok kategoride puan kazanılmasını sağlayan ürünleri, yeşil bina ikonu ile VitrA - Artema fiyat kataloglarında bulabilirsiniz.

www.eczacibasi.com.tr www.vitra.com.tr www.artema.com.tr

120

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

ERKE ERKE, 2007 yılında elektrik proje tasarım, aydınlatma danışmanlığı ve uygulama danışmanlığı hizmeti vermek üzere kurulmuş, 2009 yılından itibaren yeşil bina danışmanlık konusu ile hizmet kapsamını genişletmiştir.

Yüzün üzerinde projeye imza atmış tamamı mühendis ve mimarlardan oluşan çok disiplinli ekibi ile elektrik proje, yeşil bina danışmanlığı, sürdürülebilir aydınlatma danışmanlığı, enerji verimliliği, ürün sertifikalandırma ve eğitim hizmetleri vermektedir.

ERKE, hizmetlerini İstanbul’daki LEED Platin sertifikalı ERKE Green Academy binasında sürdürmektedir. Bu bina ERKE’nin hem yönetim ofisi hem de yeşil bina eğitimlerinin verildiği bir merkez olarak kullanılmaktadır. Fakat bu binayı öne çıkaran mimari değerinin yanında, yeşil malzeme, ürün ve sistemlerinin yerinde görülebildiği örnek bina niteliği taşımaktadır. Türkiye’de ERKE tarafından hayata geçirilen bu proje sadece profesyonellere değil tüm öğrencilere de geleceğin konusu sürdürülebilirlik hakkında önemli teknik, teorik ve pratik bilgi sağlamaktadır.

Enerji ve çevrecilik konusunda dünyadaki gelişmeleri sürekli takip eden ve bu bilinçle projeler üreten bir kuruluş olarak ERKE’nin insan, doğa ve ekonomi üçgeninde geliştirilmiş yeşil bina derecelendirme sistemleri konusunda pek çok projesi bulunuyor.

ERKE Green Academy

Work Inn Otel

www.erketasarim.com www.erkegreencacademy.com Coca Cola, Elazığ Çanakkale Belediyesi Hizmet Binası, Çanakkale ERKE Green Academy, İstanbul Esin Yapı Istanbloom Ofis ve Konut Binası, İstanbul Fritolay Fabrikası, Dammam/Suudi Arabistan

Torunlar Mall Of Istanbul

GAP İnşaat Tarlabaşı 360 Ofis, İstanbul Halk GYO Eskişehir Panorama Plus, Eskişehir İstanbul Mikro Cerrahi Özel Huzur Hastanesi, İstanbul Rönesans Tower, İstanbul Spine Tower, İstanbul TED Rönesans, İstanbul Torunlar Mall of İstanbul AVM & Ofis Projesi, İstanbul Transvaro TOSB Work Inn Hotel, Kocaeli Türk Telekom Genel Müd. Binası, Ankara Varyap-GAP Metropol İstanbul (4 Bina), İstanbul Tarlabaşı 360

122

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Günışığı Aydınlatma Günışığı Aydınlatma; 2007 yılında doğal aydınlatma sektörüne girerek, yaptığı uygulamalar ve kullandığı ürünler ile Türkiye’de sektörün oluşmasına öncülük etmiştir. Tüplü aydınlatma sistemlerinin yaratıcısı Solatube International’ın ve kendi markası Nanolux’te kullanılan, dünyada sadece Cabot Corp. firmasının ürettiği “Lumira Aerogel”in Türkiye distribütörlüğünün yanı sıra; kendi markası SkyBox ile doğal aydınlatma alanına yeni ürünler kazandırmaya devam etmektedir.

NANOLUX

SOLATUBE

Doğal aydınlatmada çok yeni bir uygulama sunan nanoteknolojik aerogel malzeme; polikarbon levhalara enjekte edilerek günışığı sağlarken ısı ve ses yalıtım sorununu en aza indirger. Yüksek ışık performansı ve düşük maliyet sunan Nanolux teknolojisi; aydınlatma ve havalandırma özelliği sunan çatı ışıklıkları, özel Louvre detayı ve duman tahliyesi gibi alternatifleriyle geniş ve yüksek mekanlar için uygun bir çözümdür.

SKYBOX Temelleri 20 yıl öncesine dayanan Solatube International; doğal aydınlatma alanında farklı ve yeni bir konsepte sahip çatı ışıklığı arayışı ile yenilikçi tüplü aydınlatma teknolojisini ilk bulan ve dünyaya sunan firmadır.

Patentli özel teknolojileri, yüksek yansıtıcı değere sahip boruları, üstün optik özellikleri ve zengin ürün gamı ile doğal aydınlatma sektörüne yenilikçi ürünler sunan Solatube International markası; tüplü aydınlatma serilerinin yanı sıra, LED’li teknolojiler ve çatı fanları ile ürün yelpazesini her geçen gün geliştirmeye devam etmektedir.

Yansıtma katsayısı yüksek malzemeler ile son dönemde ışığı aktarmak ve taşımak mümkün olmuştur. SkyBox ürünleri; geleneksel sistemlerin yansıtıcı malzemeler kullanılarak performans açısından geliştirilmesi ve tasarımının yeniden yorumlanması sonucu oluşmuştur. Skybox; Günışığı Aydınlatma’nın tescilli markası olup, ürünlerin Ar-Ge, tasarım ve üretimi firma tarafından yapılmaktadır. www.gunisigiaydinlatma.com

T 0212 356 45 03

126

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Kalebodur Türkiye’nin seramik alanında öncü markası olan ve adı seramik karo ile özdeşleşen Kalebodur, seramik ürün gruplarında Çevresel Ürün Deklarasyonu almaya hak kazanan ilk Türk markası oldu.

Alman İnşaat ve Çevre Birliği IBU (Institut Bauen und Umwelt) tarafından onaylanan Çevresel Ürün Deklarasyonu (EPDEnvironmental Product Declarations) ile Kalebodur, tüm seramik ürünlerine “çevre etiketi” alan ilk Türk seramik markası olarak sektörde önemli bir adım attı.

Kalebodur enerji ve çevre ile ilgili sorumluluğunun merkezine yerleştirdiği sürdürülebilirlik kavramıyla, kaynakların gelecek nesillere azalmadan, aksine geliştirilerek aktarılmasını hedefliyor.

Bu amaç doğrultusunda hammadde alımından imalata, dağıtıma ve tüketici kullanımına kadar, yaşam döngülerinin her aşamasıyla ilgili çalışmalar yürüten Kalebodur, enerji tasarrufuna yoğunlaşmış yatırımları ile 2011 yılında tüm enerji girdilerinde metrekare başına %10,4’lük bir tasarruf gerçekleştirdi. Bu çalışmaların sonucunda Çevresel Ürün Deklarasyonları almaya hak kazanan marka, bu adımla seramik sektöründe sürdürülebilir ürünlere olan ilgiyi artırmayı amaçlıyor.

Yaşam döngüsü değerlendirmesini temel alan, ürüne ait tüm süreçler ve çevresel etkilerin ortaya konduğu Tip III çevre etiketi olan EPD, “hammadde eldesi”, “enerji kullanımı ve verimliliği”, “malzeme ve kimyasal madde içeriği”, “hava, su ve toprağa verilen emisyonlar”, “atık oluşumu” gibi kategorilerin incelenmesi sonucu veriliyor. Çevresel performansla ilgili kesin veriler içeren EPD’ler, ürünler hakkında güvenilir bilgi sunduğu için üreticiler açısından en uygun çevre etiketleri olarak öne çıkıyor. Bu önemli değerlendirmeler sonucu EPD belgesini almaya hak kazanan Kalebodur, ürünlerinin tüm süreçlerinin ele alındığı yaşam döngüsü değerlendirmesiyle çevre performansını tarafsız olarak ortaya koymuş oldu.

Zorlu Center AVM

www.kale.com.tr

Zorlu Center PSM

127

REFERANS PROJELERDEN BAZILARI Adliye Sarayı, Kırşehir, Kayseri Avrupa Konutları Acıbadem Hastanesi Balıkesir Ortunç Otel Barselona Metro İstasyonu, İspanya Carrefour AVM, Bahçelievler/İstanbul Darüşşafaka Metro İstasyonu Hacıosman Metro İstasyonu İstanbul Kongre Merkezi Barselona Metro İstasyonu

İTOB, Menderes/İzmir Misia Konutları, Bursa Ramada Otel Esenler Sablon Spa, Eskişehir Swiss Otel Grand Efes Otel, İzmir TOKİ İncek Konutları Zorlu Center AVM

İstanbul Kongre Merkezi

Avrupa Konutları Acıbadem Hastanesi

Ramada Otel Esenler

İTOB

Darüşşafaka Metro İstasyonu

128

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

KONE 1910 yılında Finlandiya’nın Helsinki kentinde kurulan ve 1987 yılında Türkiye pazarına giren dünyanın en önemli asansör markalarından KONE, geçen sene 100. yılını kutladı.

50 ülkede 40 binden fazla çalışanıyla faaliyet gösteren KONE, Türkiye pazarında büyük projelere imza atmaya devam ediyor.

KONE, sertifikalı ürünleriyle en güvenilir markalar arasında yer alıyor.

Dünyada yılda 100.000 adedin üzerinde asansör ve yürüyen merdiven üreten, 900.000’den fazla üniteye bakım hizmeti veren KONE, asansör ve yürüyen merdivenler için eko-etkin çözümler sunuyor. Tasarımdan başlayarak, imalat ve montaj aşamasına, montajdan bakım ve modernizasyona kadar her adımda müşterilerine destek veriyor.

Sektöre getirdiği yenilikler ve çıkardığı ürünlerle standartları oluşturan KONE, asansör ve yürüyen merdiven konusunda icat ettiği 3000 patenti elinde bulunduruyor ve her yıl yaklaşık 300 adet yeni patent alıyor. www.kone.com

M3 Sincan Metro Hattı, Ankara, 2013 Milas-Bodrum Havalimanı Dış Hatlar Terminali İlave, Muğla, 2012

İskenderun Anemon Hotel, Hatay, 2012 Rönesans Samsun AVM ve Otel Projesi, Samsun, 2012 Regnum Escana Bodrum, Muğla, 2012 42 Maslak, İstanbul, 2012 Caprice Gold Otel, İstanbul, 2012 Kentplus Newport, İstanbul, 2012 Bomonti Kongre ve Kültür Merkezi, İstanbul, 2012 Mall of İstanbul, İstanbul, 2012 Dedeman Otel, Ankara, 2011 Metro Grossmarket Çiğli, İzmir, 2011 Gordion AVM Koçtaş, Ankara, 2011 Maxx Royal Otel, Antalya, 2011 Skytowers, İstanbul, 2011

129

Asansör ve yürüyen merdiven üretimi ve tasarımı konusunda dünya liderlerinden olan KONE, 1996 yılında piyasaya sunduğu MonoSpace adıyla bilinen, yağ kullanımı gerektirmeyen makine dairesiz asansörler ile önemli ölçüde enerji tasarrufu sağladı. Kaldırma ünitesini asansör kuyusunun içine yerleştirerek, fazladan alan gerektiren makine dairesi ihtiyacını ortadan kaldıran devrim niteliğindeki bu yenilik dünyada büyük ilgi gördü. Üretime başlandığı 1996 yılından bu yana 250.000 adedi aşan MonoSpace üretimiyle 400 MW’lik bir elektrik santrali tarafından üretilen elektrik miktarı kadar tasarruf sağladı. Bunun diğer anlamı, dünyayı üç milyon varil petrol tüketiminden veya trafikte olan 160.000 aracın çevreye yaydığı karbondioksit salınımından kurtarmış olması.

KONE MonoSpace, asansör dünyasında yarattığı yeni standartlarla, kullanıcı ve mal sahiplerine de pek çok avantaj sundu. MonoSpace ile başlayan makine dairesiz asansör kullanımı dünyada hızla artarken bu konuda öncü olan KONE, yeni çözümler geliştirerek lüks ve yüksek katlı binalar için kullanılan asansörlerde de aynı teknolojiyi kullanmaya başladı.

Günümüzde dünyada kullanılan asansörlerin üçte ikilik bölümünün makine dairesiz asansör olduğunu belirten KONE yetkilileri, bu durumun MonoSpace’in ne kadar başarılı olduğunun kanıtı olduğunu bildiriyorlar. MonoSpace’in sağladığı avantajlar: • Geleneksel asansörlere göre %50-70 oranında enerji tasarrufu, • Eko-verimli aydınlatma; LED aydınlatmalarla %80 enerji tasarrufu, • Yenilenebilir çözümlerle %35’e kadar geri kazanılan enerji, • Bekleme çözümleri; asansör kullanımda olmadığında enerji tasarrufu,

Ayrıca; • Makine dairesiz asansör kullanılan binaların çatılarında biçimsiz çıkıntılara gerek kalmıyor, böylece şehir siluetinin bozulmasını engelliyor.

• Makine dairesini binanın çatısından alıp asansör kuyusunun içine yerleştirmek binanın “beşinci cephe”sini, yani çatısını boş bırakarak özgürleştiriyor. Böylelikle çatı makine dairesinden öte, daha başka ve daha hoş bir amaçla kullanılabilecek hale geliyor.

• Hafifliği nedeniyle bina statiğine yük getirmiyor.

• Motorun düşük devirli olması ve redüksiyon dişlisine ihtiyacının olmaması EcoDisc®’i son derece sağlam ve basit bir hale getirirken, yumuşak ve güvenilir bir seyir konforu sağlıyor.

• Ekonomik enerji kullanımı, yağ gerektirmemesi, aynı zamanda kolayca geri dönüşebilen çevre dostu malzemelerle üretilmesi, hem satın alanlar hem de kullanıcılar açısından çevreye duyarlılığın bir göstergesi.

130

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Legrand Elektrik ve dijital bina altyapıları alanında dünya çapında bir uzman olan Legrand, elektrik tüketimini azaltmaya ve enerjinin daha iyi kontrol edilebilmesine yönelik birçok çözüm sunuyor.

Dünyamızın sahip olduğu sınırlı enerji kaynaklarını daha etkili ve akıllı kullanmayı sağlayan teknolojiler geliştiriyor. Bu alanda yaptığı çalışmalarla Green Brand for Residential Building Materials 2012 ve Greenest AV Manufacturer 2012 ödüllerine layık görülen Legrand, yenilikçi ürün ve sistemleriyle hem doğa hem de bütçe dostu çözümler öneriyor.

Aydınlatma yönetimi ile konutlarda %55’e varan tasarruf Her biri bağımsız çalışabilen, istendiğinde MyHOME otomasyon sistemine de bağlanabilen ürünler arasında kızılötesi ve ultrasonik hareket dedektörleri, fotoselli şalterler, programlı ve coğrafi konumlu zaman saatleri, stor/panjur kontrol anahtarları, termostatlar yer alıyor. Elektrik enerjisinin yanı sıra iklimlendirme sistemlerini de yönetebilen çözümler sunan Legrand, harcanan elektriğin miktarını dijital olarak gösterip raporlayabilen entegre görüntüleme ve kontrol sistemleri de sunabilmektedir. “Elektriği daha az harcayarak, konfor ve güvenlikten ödün vermeden daha çok iş yapabilmek” prensibiyle tasarlanan ürünler, gün ışığı ve

mevsimsel koşullardan en üst düzeyde yararlanmayı mümkün kılıyor.

Ticari yapılar ve kamu binalarına özel çevre dostu çözümler Mekanlardaki ışık şiddetini gün ışığına göre otomatik olarak ayarlayabilen Legrand aydınlatma yönetimi sistemleri, istendiğinde hareket dedektörleri ve diğer algılayıcı ürünlerle senkronize çalışarak elektrik tasarrufunu en üst seviyeye çıkarıyor. Enerji tasarrufu amaçlı geliştirilen Yeşil Priz uygulamasıyla, bir zaman saatine bağlı çalışabilen özel yeşil renkli prizler, programlanan zaman dilimlerinde devreyi tamamen keserek stand-by konumunda bekleyen ofis cihazlarının elektrik tüketimini önlüyor. Böylece mesai saatleri dışında ortaya çıkan gereksiz harcamalar engellenebiliyor.

Legrand tarafından geliştirilen bu sistemler sadece enerji tasarrufuyla yetinmiyor, bina işletme maliyetlerini de düşürüyor.

Enerji tüketimini dünyanın her yerinden izlemek ve kontrol etmek mümkün Ölçüm, tüm tanıların temelidir. Tüketimi denetleyerek %12’ye varan oranda tasarruf sağlamak mümkündür. Legrand EMDX3 enerji analizörleri, her tür sistemde ölçme, sayma ve görüntüleme gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmıştır. Yeni seri, eksiksiz haberleşme fonksiyonlarına sahip yüksek hassasiyetli cihazlardan oluşmaktadır.

EMDX3 enerji analizörleri ile enerji tüketimi analiz edilebilir ve elektrik faturası tutarı azaltılabilir. Ayrıca sistemdeki zayıf noktaları ve tüketici ağlarındaki asimetrik yükleri bulmak, sağlanan enerji kalitesini denetlemek/belgelemek, tesisatın tamamı için bir ölçüm ağı yaratmak, farklı tüketicilerin her çeşit elektrik giderinin sistem üzerinden izlenebilmesi… EMDX3 ile bunların hepsi mümkün. Legrand’ın, yapı tipine göre enerji tüketim bilgisini, sistemdeki arıza detaylarını ve harmonik bozulmayı görüntülemeye yönelik geliştirdiği bir e-haberleşme altyapısı da bulunmaktadır. Çevre dostu transformatör çözümleri EN 50541-1 standartlarına uygun transformatörleriyle dünyayı “Çevre dostu transformatör” kavramıyla tanıştıran Legrand, uçtan uca eksiksiz ürün ve sistemleriyle elektrik ve bilgi yönetimi alanında dünyanın referans noktası olmayı sürdürüyor. www.legrand.com.tr

134

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

PonceBloc ARKAS’IN YENİ İŞTİRAKİ PONCEBLOC İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN YÜKÜNÜ HAFİFLETECEK Almanya ve Fransa başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde uzun yıllardır tercih edilen yeni nesil hafif yapı elemanı PonceBloc, Arkas’ın inşaat sektöründeki yeni iştiraki oldu. 61 şirketi bünyesinde barındıran Arkas’ın faaliyet gösterdiği sektördeki yenilikçi ve öncü kimliğine uygun olarak PonceBloc, Türkiye’nin yeni nesil, hafif ve çevre dostu yapı elemanı olmaya aday.

BİNAYI %23 HAFİFLETEN PONCEBLOC DEPREM DAYANIMINI ARTIRIYOR Hafif ve bir o kadar dayanıklı yapısıyla inşaat sektörünün yükünü azaltacak olan PonceBloc, nüfusunun %95’i deprem tehdidi altında yaşayan Türkiye için devrim niteliğinde. Sadece 4,9 kilo ağırlığındaki 19 santimetrelik standart bir PonceBloc duvar bloğu, yaklaşık 6 tonluk ağırlık taşıma kapasitesine sahip. Bu

sayede binayı ortalama %23 hafifleten PonceBloc, deprem dayanımını da aynı oranda artırıyor. Ayrıca PonceBloc sayesinde duvar ustaları günde kişi başı 4 ton daha az malzeme taşıyor. %100 DOĞAL VE GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR Ana hammaddesi doğal ponza taşı olan PonceBlock, hafifliğinin yanı sıra çevreci ve %100 geri dönüştürülebilir bir ürün.

Minimum su tüketilecek ve ısıya ihtiyaç duyulmadan üretilen PonceBloc, çevre alanında etkin kurumlardan biri olan Fransız Çevre ve Sağlık Birliği tarafından da onaylı.

PONCEBLOC İLE BİNALAR YILDA 15 KİLOVAT SAATİN ALTINDA ENERJİ TÜKETİYOR PonceBloc doğal klima etkisi yaratarak ısı kayıplarını önlüyor, sağladığı yüksek yalıtım ile ısıtma ve soğutmada ciddi oranda enerji tasarrufu sağlıyor. İç ve dış duvarları doğru ekipmanlar ve örme harçları kullanılarak PonceBloc ile örülmüş bir bina yılda

135

metrekare başına sadece 15 kilovat saat enerji tüketen tasarruflu binalara imkan tanıyor.

PonceBloc’un hafif, tamamen homojen, düzgün ve kesilebilir yapısı; uygulama kolaylığı, daha az harç ve sıva kullanımı sağlıyor. PonceBloc ile her türlü duvar seri olarak örülebildiği gibi zaman ve inşaat maliyetlerinde de tasarruf sağlanıyor. ÜSTÜN SES YALITIMLI, SUYA DAYANIKLI, YANMAZ ÜRÜN PONCEBLOC BİNAYA NEFES ALDIRIYOR Ses yutuculuğu yüksek bir ürün olan PonceBloc, dışarıdan gelen ses kirliliklerine bariyer oluşturuyor. Konut, işyeri, okul, hastane, otel, kütüphane, laboratuvar gibi kapalı alanlarda oluşan ses yankılanmalarını minimize ediyor.

A1 sınıfı yanmaz bir malzeme olan ve yangın esnasında zehirli gaz yaymayan PonceBloc, aynı zamanda suya karşı dayanıklı. Su basmalarına karşı dayanıklı PonceBloc ile örülmüş duvarlar, uzun süre su altında kalsalar dahi su çekildiğinde hızlıca mevcut mekanik ve termik pozisyonlarına hasarsız olarak geri dönüyor.

Avrupa Teknik Normlarını %100 karşılayan doğal bir ürün olan PonceBloc, Avrupa ülkelerinde EN 771-3 Standartları’na göre CTft CSTB Pass’lnnovation No. 2009-014 Belgesi’ne sahip. Bu belge sadece yenilikçi ürünlere veriliyor.

Isı köprüsünü engellemeye yardımcı PonceBloc Fix Hafif Örme Harcı, her türlü inşaat zemin tipine uygun PonceBloc Panel Fix Panel Yapıştırma Harcı ve ısı izolasyonuna katkı sağlayan PonceBloc Thermal Plaster Isı Yalıtım Sıvası PonceBloc’un tamamlayıcı ürünlerini oluşturuyor.

Fransız “know how”ına ek olarak Alman teknolojisi ve dizaynı ile üretilen PonceBloc, Kayseri’de bulunan 5000 metrekare kapalı, 63000 metrekare açık alandan oluşan fabrikası, İzmir ve İstanbul’da ofisleri ve hızla genişleyen seçkin bayi ağı ile tüm Türkiye’ye hizmet veriyor. www.poncebloc.com.tr

136

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

RGM TURKEY RGM TURKEY mülk ve endüstriel tesislerin yönetimi konularına ağırlık veren, global standartlarda çalışan bir entegre tesis yönetim firması. RGM HOLDİNG ile NUROL HOLDİNG’in ortak iştiraki olan firma, güçlü,deneyimli ve istikrarlı ortakları ile gücünü sağlam köklerden almakta.

RGM TURKEY’in hizmet yelpazesi, Tesis Yönetiminin bütün alanlarını kapsar. Teknik bilgi birikimi RGM HOLDİNG tarafından sağlanan RGM TURKEY modern bir hizmet sağlayıcı olarak, hem kalite ve güvenirlilik, hem de müşterilerinin ve piyasanın beklentilerilerine göre faaliyet prosedürlerini aynı anda geliştirmektedir. RGM TURKEY bu şekilde, her bir müşterisi için uzun ömürlü bir çözüm ortağı haline gelir.

GAYRIMENKUL YÖNETIMI Gayrimenkul danışmanlık hizmetleri Yönetim Planının hazırlanması Proje ve işletme danışmanlığı İşletme projesinin hazırlanması

Gayrimenkul yönetimi Sözleşme yönetimi Maliyet planlama ve kontrol Gayrimenkul muhasebe işlemleri Kiralama yönetimi Raporlama TESIS YÖNETIMI Teknik Bakım Yönetimi Isıtma-soğutma ve havalandırma sistemleri, Bina otomasyon sistemleri Yangın önleme ve güvenlik sistemleri Sıhhi tesisat ve atık su sistemleri Elektrik ve aydınlatma sistemleri Enerji yönetimi ve optimizasyon çalışmaları Operasyon maliyetlerinin optimizasyonu Maliklere ait bağımsız bölümlerin tadilatı,restorasyonu ve dekorasyonu Garanti kontrolu ve takibi Envanter ve dökümantasyon yönetimi

Türkiye Müteahhitler Birliği Merkez Binası

137

Güvenlik hizmetleri Temizlik hizmetleri Nakliye yönetimi Atık yönetimi Peyzaj ve bahçe bakımı Consierge işlemleri ENDÜSTRIYEL HIZMETLER Üretim faaliyeti ile yakından ilişkili destek süreçlerin temini Üretim alt yapısı bütünlüğünün korunması Nakliye yönetimi Güvenlik hizmetleri Temizlik hizmetleri İlaçlama Peyzaj ve bahçe bakımı Catering Atık yönetimi

Nurol Tower

www.rgm-turkey.com.tr

REFERANS PROJELERDEN BAZILARI

Piri Reis Üniversitesi

Bergische Üniversitesi, Wuppertal City Plaza, Stuttgart (DGNB) Continental AG, Frankfurt Eureko Genel Müdürlük Binası, İstanbul Evonik Industries, Essen FC Schalke Arena, Almanya H2Office, 1. ve 2. Faz Bina Kompleksleri (DGNB) Nurol Maslak Plaza, İstanbul Nurol Park, İstanbul Nurol Residence, Ankara Nurol Tower, İstanbul (LEED Gold) Piri Reis Üniversitesi, İstanbul (BREEAM Very Good) Türkiye Müteahhitler Birliği Merkez Binası, Ankara (LEED Platinum)

VHV Sigorta Hannover Merkez Binası, Hannover Westgate, Köln

Nurol Park

138

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

ROCKWOOL Dünya çapında üretilen enerjinin %40’ı binalar tarafından özellikle ısıtma ve soğutma amaçlı tüketiliyor.

sera gazı oluşumu, havadaki ve sudaki zararlı madde birikimleri azaltılıyor.

1937 yılından beri sadece % 100 taş yünü üreten ROCKWOOL, üretiminde kullandığı enerjinin 100 katından fazlasını tasarruf ediyor. Taş yünü üretiminde hammadde olarak bazalt, dolamit gibi doğal kayaçlar kullanılıyor. Üretim sürecinde oluşan atıklar ise geri dönüşüm yolu ile değerlendiriliyor.

ROCKWOOL taş yünü kullanılan projelerde etkin enerji kullanımının 3 ana adımı olan Reduce (tüketimi azaltma), Reuse (yeniden kullanma), Recycle (geri dönüşüm) ile ilgili etkin faydalar sağlanmakta, bu projeler LEED ve BREAM sertifikası için kuvvetli aday olabilmektedir.

ROCKWOOL taş yünü, yapıların dış duvar ısı yalıtım sistemleri (mantolama), bölme duvarlar, yüzer döşeme

Tüm ROCKWOOL ürünleri CE, ISO, EPD (Çevresel Ürün Beyanı), EUCEB (Avrupa Mineral Yün Ürünleri Sertifikalandırma Kurumu) sertifikalarına sahiptir.

sistemleri, havalandırmalı cephe sistemleri, çatı araları, eğimli çatılar, teras çatılar gibi her alanında ısı yalıtımı, ses yalıtımı ve yangın güvenliği sağlamak amaçlı kullanılıyor.

ROCKWOOL tüm ürünleri ile ilgili, üretimden kullanıma kadar geçen süreci çevresel etkiler açısından değerlendirerek, etkin yaşam döngüsü LCA (Life Cycle Assesment) analizleri yaparak çevre dostu faaliyetlerini sürdürüyor. Bu yaşam döngüsü analizlerinde ürün hammadde kullanımı; üretim için kullanılan enerjinin minimuma indirilmesi; üretim proseslerinin sürekli iyileştirilmesi ve yenilenmesi; ürünün paketleme sistemlerinin değiştirilmesi, nakliye masraflarının azaltılması ve ürünün kullanıldığı binada sağladığı yalıtım değeri açısından değerlendiriliyor.

ROCKWOOL sahip olduğu çevresel firma profili ve sürdürülebilir gelecek kaygılı yaklaşımı ile WWF Temiz Enerji elçisidir. www.rockwool.com.tr Altın Oran, Ankara

Nuvo Dragos, İstanbul

Ant Teras, İstanbul

Palladium Tower, İstanbul

Egeboyu, İstanbul

Rönesans Tower, İstanbul

Espadon Residence, İstanbul

Sarphan Finans Merkezi,

Hayattepe, İstanbul

İstanbul

İŞ GYO Merkez Binası, İstanbul

Statüpark, İstanbul

Mall of İstanbul, İstanbul

Torun Centre, İstanbul

Başta ısı geçirim katsayısı lambdanın düşürülmesi ve farklı iklim bölgeleri için etkin ısı yalıtımı sağlamak amaçlı yapılan Ür-Ge çalışmaları ve diğer ürün performans arttırma çalışmaları ile ROCKWOOL ürünleri, enerji verimliliğini sağlamak için sürekli gelişim halindedir.

ROCKWOOL ürünlerinin yapılarda kullanımıyla enerji tüketiminin %90’ı geri kazanılabiliyor. Böylece ısınma ve soğutma için kullanılan yakıt tüketimi, CO2 salınımı, Statoil Fornebu - Norveç

140

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Trakya Cam TRAKYA CAM’DAN YENILIKÇI ÇÖZÜMLER Günümüzdeki gelişmeler doğrultusunda, yenilikçi mimar ve tasarımcıların şeffaflık arayışı ve gün ışığından maksimum fayda sağlama ihtiyacının yanı sıra güneş ısısı girişini sınırlandırma isteği de artarak devam etmektedir.

Trakya Cam yoğun Ar-Ge çalışmaları sonucunda mimar ve tasarımcıların taleplerini karşılayabilmek için Isıcam Konfor T markasıyla farklı performanslarda yeni ürünler geliştirmekte ve hızla pazara sunmaktadır.

Isıcam Konfor T, Trakya Cam’ın yüksek kaliteli düzcamı TRC Helio clear üzerine hat dışı kaplama teknolojisiyle ince bir metal oksit tabakanın uygulanmasıyla elde edilir.

Isıcam Konfor T şeffaf kaplaması sayesinde gün ışığı girişini engellemeden; yazın güneş ısısı girişini kontrol ederek soğutma yüklerinizi azaltır, kışın da standart çiftcama göre 2 kat daha iyi ısı kontrolü sağlar.

Ayrıca yaşanılan mekanlarda temperlenebilme özelliği ile emniyet ihtiyacınızı karşılar.

Isıcam Konfor 62/44 T ve Isıcam Konfor 60/43 T; yüksek ışık geçirgenliği talep edilen projelerde gün ışığından maksimum faydalanmanızı sağlarken, güneş ısısı girişini standart çiftcama göre %40 sınırlayarak yazın soğutma yüklerinizi azaltır.

Isıcam Konfor 50/33 T ise; optimum ışık geçirgenliği ve düşük güneş ısısı girişi talep edilen LEED ve BREEAM gibi yeşil

bina sertifikalı projelere çözüm sunmaktadır.

Rezidans, ticari binalar (Ofis, alışveriş merkezi, hastane ve okul gibi) ve kış bahçelerinde tercih edilen Isıcam Konfor T, kullanıcılara yıl boyunca konforlu yaşam alanları sunarken, ısıtma ve soğutma giderlerinden tasarruf sağlamaktadır. Bu özelliklere ek olarak CO2 emisyonunu azaltarak, çevreye ve doğaya saygılı çevre dostu binalar yaratılmasına olanak verir.

Trakya Cam mimari camlarda sürekli geliştirme ve inovasyon projeleri ile ürün gamını geliştirmeye ve çeşitlendirmeye devam etmektedir. www.trakyacam.com.tr

6 mm TRC Coolplus T + 16 mm AB (argon) + 6 mm TRC Helio Clear

Gün Işığı (EN 410)

Güneş Enerjisi (EN 410)

Geçirgenlik %

Toplam Geçirgenlik

Isı Geçirgenlik Katsayısı U değeri W/m2K (EN 673)

Isıcam Konfor 50/33 T

50

0,33

1,1

Isıcam Konfor 62/44 T

62

0,44

1,1

Isıcam Konfor 60/43 T

60

0,43

1,2

TRC Coolplus T’nin Isıcam bünyesinde ve mutlaka kaplamalı yüzey içe (2. yüzey) gelecek şekilde kullanılması gerekmektedir. Yukarıdaki performanslara ürün temperlendikten sonra ulaşılabilmektedir.

6 mm TRC Coolplus T performansları Optics programında hesaplanmıştır.

142

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

TROX 1951 yılında Neukirchen-Vluyn-Almanya’da kurulan TROX, günümüzde 22 ülkede 25 şubesi, 13 üretim tesisi, 3000’in üzerinde çalışanı ve dünya çapında 50’den fazla temsilci ve ithalatçısı ile başarılı, uluslararası ölçekli bir firma haline geldi. Isıtma-soğutmahavalandırma sektörüne hizmet veren TROX Grup, %100 Alman sermayeli Türkiye irtibat ofisini 2009 yılında İstanbul’da kurmuş olup, 2010 yılından itibaren irtibat ofisi kimliğinden çıkıp satış ofisi kimliğine geçti. Havalandırma ve iklimlendirme teknolojilerinin tüm alanlarına hitap eden TROX, difüzör ve menfezlerden soğuk kiriş uygulamalarına kadar uzanan geniş bir ürün gamına sahip. Birçok prestijli projede tercih edilen TROX ürünlerinden hava-su sistemleri, iklimlendirme için enerji verimli çözümler sunarken aynı zamanda mimari esneklik de sağlar. TROX hava-su ürün grubunda yer alan BID model döşeme tipi indüksiyon üniteleri, düşük kat yüksekliğine sahip, boydan boya cam cephesi olan ve asma tavanı olmayan binalarda ısı yüklerini enerji verimli bir şekilde almaya yardımcı olur.

BID üniteleri, düşük yükseklikleri sayesinde yeni binalarla birlikte renovasyon projelerinde de kullanıma uygun. www.trox.com.tr

Adalet Sarayı, Barselona Avrupa Yatırım Bankası, Lüksemburg Greater Authority, Londra Kranhauser, Köln Newcastle Şehir Kütüphanesi, Newcastle Riverside House, Londra Royal Bank of Scotland, Edinburg Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Merkezi, İstanbul Salvador Norte Shopping Alışveriş Merkezi, Salvador Siemens Genel Müdürlük, Pekin Sky Office, Düsseldorf Skylink Havalimanı, Viyana Telekomünikasyon Kompleksi, Madrid Ticaret Odası, Lüksemburg Zorlu Center, İstanbul

Avrupa Yatırım Bankası

Avrupa Yatırım Bankası

Lüksemburg Ticaret Odası

143

TROX İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNEMİ

yardımcı olacak ürünler geliştirilmesinin önemini bilmekteyiz; bunun içinde mottomuz olan “İyi işler yaparak iyi durumdayız.” prensibini

Sürdürülebilirlik kavramı yeni olmasa da önemli bir konudur.

benimsemiş bir yaklaşımla projelerimize devam etmekteyiz.

Sürdürülebilir çalışmalar su ve diğer kaynakların kullanımında enerji tasarrufuyla, verimlilikle, aynı zamanda bir ürünün etkisinin geri

Günümüz iş dünyasında sürdürülebilirlik aynı zamanda rekabet

dönüştürülmesiyle ve tam ömrünün değerlendirilmesiyle

yaratan bir öğedir. TROX’un 60 yıldan uzun bir süredir yaptığı gibi,

sonuçlanmaktadır.

gittikçe daha çok şirket sürdürülebilirliğin önemini fark etmekte ve iyi bir çevre koruyucusu olmaktadır. Bu kapsamda da müşterilerimiz her

TROX ürünleri, sadece kapsamlı araştırma ve geliştirmelerden sonra,

zaman konforu ve verimliliği birleştiren en kaliteli ürünü bizlerden

kalite ve performansı garanti edecek şekilde, ticari binalarda çalışan

beklemişlerdir ve TROX, çevreye ve gelecek nesillere karşı

kişiler için ideal konforu sağlamak amacıyla en az enerji miktarı

sorumluluğunu bilerek global çapta sektörde hizmet veren lider bir

kullanılarak piyasaya sürülmüştür. Bu yüzden verimlilik üzerine

firma konumuna bu sayede yükselmeyi başarmıştır.

odaklanılması, bir alanın ısıtılması veya soğutulması için gereken enerji miktarını azaltmada önemli bir rol oynar. Ticari binalar, her yıl

En etkin enerji verimliliğini sağlamak adına HVAC ürünlerinin

Türkiye’deki tüm enerji tüketiminin hemen hemen yarısına talip

tasarımında, üretiminde ve satışında TROX’un pazar lideri olduğu

olmaktadır. Bu enerjinin çoğu ısıtma, havalandırma ve klima sistemi

gibi, gelecek nesiller için sağlıklı bir ortam yaratma amacıyla

ile ilişkilidir. Bu durum göz önünde bulundurularak enerji azaltılması

sürdürülebilir girişimlerde de TROX lider olmayı istemektedir. Aynı

hedeflerine sadece, HVAC sistemlerine sürdürülebilir çözümlerle

zamanda, sosyal sorumluluk konusunda da TROX sürdürülebilirlik

yaklaşılmasıyla ulaşılabilir. TROX olarak ekonomik ve sürdürülebilir

aramaktadır ve çalışanlarını sorumlu bir şekilde düşünmeleri ve yerel

hedeflere ulaşma amacıyla, bina enerji kullanımının azaltılmasına

toplumlara destek olmaları için teşvik etmektedir.

Kranhäuser

Sky Offıce

Lüksemburg Ticaret Odası

Riverside House

144

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Türk Ytong Türk Ytong; üstün ısı yalıtımı, yangın güvenliği, hafiflik, kolay işlenebilirlik gibi özelliklere sahip, çevre dostu ürünleriyle, sağlıklı ve modern yapılaşmaya yön veren, sağladığı enerji tasarrufu ile ülke ekonomisine de önemli katkıda bulunan bir şirkettir. İstanbul, Tekirdağ, Antalya ve Bilecik’te bulunan tesisleri ve Gaziantep’deki iştiraki ile yıllık yaklaşık 2 milyon m2’e ulaşan üretim kapasitesi ve zengin ürün çeşitleri ile Ytong, Türkiye’nin en büyük, dünyanın sayılı gazbeton üreticileri arasındadır.

Akıllıca ve en başından itibaren ekolojik olarak tasarlanmış ürünleri ile Ytong, ekolojik yapı malzemesine en iyi örnektir. YTONG ürünleri tümüyle doğal hammaddelerden elde edilir ve bu hammaddelerin çıkartılması ve işlenmesi sırasında çevreye zarar verilmez. Üretimde kapalı çevrim döngüler kullanılmaktadır. Bu şekilde atık çıkması önlenir ve hammaddeden tasarruf edilmiş olur.

Yüksek ısı yalıtımı özelliği nedeniyle, kullanıldığı binalarda enerji tüketimini ve ısınma maliyetlerini düşürür. Hafif bir malzeme olması, nakliye sırasında tüketilen yakıt miktarı ve buna bağlı CO2 salınımını azaltarak bir avantaja dönüşür. Mineral esaslı ve doğal olarak difüzyona açık bir inşaat malzemesidir. Su buharını ve nemi doğal yoldan dış ortama iletir. Kapalı gözenekli yapısı nedeniyle su ya da nem tutma özelliği yoktur. Bu nedenle iç ortamda oluşan nem dışarı verilir. Bu sayede yapı iç ortamı doğal yoldan konfor düzeyine ulaşır.

Ytong’da şantiye atıkları da yeniden değerlendirilebilir.

Ytong dünyaca kabul edilen bir çevre etiketi olan ve Alman İnşaat ve Çevre Birliği IBU (Institut Bauen&Umwelt) tarafından onaylanan “Çevresel Ürün Deklarasyonu”na (Enviromental Product Declaration - EPD) Türkiye’de sahip olan ilk marka ve üründür.

Ytong bu çevre etiketi ile yeşil bina sertifikasına aday projelerin tasarım ve inşaatından sorumlu mimar ve mühendislere ihtiyaç duydukları detaylı bilgileri şeffaf bir şekilde sunmakla kalmayıp, sahip olduğu çevre dostu özellikleri ile yüksek puanlar toplayarak hedefledikleri sertifikayı almalarına katkıda bulunmaktadır. www.ytong.com.tr facebook.com/TurkYtong

YEŞİL BİNA REFERANSLARINDAN BAZILARI

Ada AVM, Adapazarı Akbatı AVM & Residences, İstanbul Altensis Ofis, İstanbul BASF Dilovası Yönetim Binası, Dilovası BASF Laboratuvarları GOSB Binası, Gebze Güler Plaza Kavacık, Kavacık Hilton Garden Inn Istanbul Golden Horn, İstanbul Mall of İstanbul, İstanbul NEF-03-OFFICE, İstanbul NEF-11-OFFICE, İstanbul NEF-11-RESIDENTIAL, İstanbul Nurol Tower, İstanbul Siemens GOSB Kampüsü, Gebze Tekira AVM, Tekirdağ Wilo Pompa Sistemleri, Tuzla

146

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

Unigen Yapı Malzemeleri modulyss®, Belçika’da bulunan üretim tesisinde, çok yoğun trafik sınıfında karo halılar tasarlamakta ve imal etmektedir.

2007 yılından itibaren modulyss® ürünleri Unigen Yapı hizmet kalitesi ile Türkiye pazarında yerini alarak, önemli projelerde farklılığını göstermiştir. Nitelikli üretim süreci sayesinde, modulyss®, performans ile tasarımın sınırlarını zorlayan karo halılar üretmekte ve rakiplerinden sıyrılan ürünleri alıcıların beğenisine sunmaktadır.

Yüksek kalitede ve trend belirleyen karo halı arayışı içindeki mimarlara ve tasarımcılara hitap eden modulyss® karo halılar, geniş renk, doku ve desen alternatifleri ile kullanıma sunulur.

Sonsuz yaratıcılık imkanları sunan modulyss® karo halılar, zemininize tarz sahibi ve seçkin bir görünüm kazandırmanın tek yoludur. modulyss®, Kurumsal Sosyal Sorumluluk çerçevesinde doğa ve çevre duyarlılığını öncelikli ilke haline getirmiştir. Bu yaklaşım firmanın çalışanlarına, üretim sürecine ve ürün kalitesine yansımaktadır. modulyss®, karo halı üretiminde kullandığı ham maddelere ve kullanım metodlarına önem vermektedir. Çevre koruma bilinci ile karo halıların üretiminde geri dönüştürülmüş içeriği %100’e kadar çıkan iplikler ve hammaddeler kullanmaktadır.

2009 yılında, modulyss® ve VANHEEDE Çevre Grubu kullanım ömrü dolmuş halıların sağlıklı bir şekilde sonlandırılması için CARE - programı aracılığıyla öncü bir hizmet başlattı. Bu proje kapsamında tüketiciden toplanan kullanım ömrü dolmuş polyamid iplikli karo halılar, endüstriyel fırınlarda ikincil yakıt olarak değerlendirilmektedir. Bu sayede karo halı atıkları enerjiye

Philips Light - Danimarka - modulyss® Converse100

dönüştürülerek enerji tasarrufu sağlanıyor ve CO2 emisyonlarının azaltılmasına ciddi oranda katkıda bulunuyor. modulyss® çevre üzerindeki küresel etkisinin iyi bir resmini elde edebilmek için, kullandığı ürünlerde, çevresel etkilerin izlenmesinde yol gösterici ilke olan LCA ürünlerin yaşam döngüsü analizini kullanmaktadır. modulyss® tarafından üretilen tüm karo halı koleksiyonlarının eksiksiz yaşam döngüsü analizi, Building Research Establishment (BRE – Bina Araştırma Kurumu) tarafından gerçekleştirilir. Sonuçlar çevresel ayak izi puanına dönüştürülür ve www.greenbooklive.co.uk aracılığıyla, nesnel biçimde karşılaştırılabilir. Bu puan ne kadar düşük olursa, o kadar iyi sonuç elde edilmiş olur. modulyss® ürünleri ve özellikle de ekolojik karo halı koleksiyonu, ürünün yaşam döngüsünün tamamında çevre etkisi açısından pazarın en iyi puanlarını almıştır. modulyss® karo halı koleksiyonları aynı zamanda DIBT, LEED ve CRI Green Label Plus vb. kurumlarının kimyasal madde salımına dair kriterlerine uygundur. Aynı zamanda, GUT’un Kaygı Uyandıran Kimyasallar Listesi, Reach, Living Building Challenge Kırmızı Listesi ve ABD’li EPA’nın Kaygı Uyandıran Kimyasallar Listesi kapsamındaki kriterleri de karşılamaktadır.

Ekolojik karo halı koleksiyonları ile ilgili daha detaylı bilgi için, www.modulyss.com/tr sitesini ziyaret edebilir veya modulyss® iPad uygulamasını App Store’dan indirebilirsiniz. www.unigen.com.tr

Hogeschool - Hollanda - modulyss® Reverse100

www.modulyss.com/tr

148

XXI YEŞİL BİNALAR REFERANS REHBERİ 2014

XXI’de her ay Mimar ve akademisyenlerle gündemdeki konuların tartışıldığı XXI buluşmaları, Yurtiçinden ve yurtdışından çok sayıda güncel proje, Sektöre özel ürün dosyaları, Önemli etkinlik haberleri tasarımlararası içerik ve süreç odaklı yaklaşımla yer alır.

XXI Mimarlık, Tasarım ve Mekan dergisine zincir kitapevlerinden ulaşabilir ya da www.xxi.com.tr’den dijital olarak okuyabilirsiniz.

ABONELİK Yıllık / 10 Sayı - 110 TL yerine 89 TL 2 Yıllık / 20 Sayı - 220 TL yerine 169 TL Öğrencilere Özel Yıllık / 10 Sayı - 110 TL yerine 79 TL 2 Yıllık / 20 Sayı - 220 TL yerine 149 TL

facebook.com/xxidergisi twitter.com/xxi_dergisi r r.com/xxi_dergisi