Ypovrixio Issue 60

τεύχος 60 μαζι

Cam3dat Του Βαγγέλη Δαβιτίδη Access all areas Το Λάμδα της Ιλιάδας Της Ντίνας Δασκαλοπούλου Φοιτητικές ομάδες Τι ομάδα είσαι; Αεροδιαστημική! Επιμέλεια: Λάμπρος Αραπάκος Μένω ή φεύγω; Ένα debate για το μεγάλο δίλημμα Επιμέλεια: Βαγγέλης Δαβιτίδης Αριθμίες Του Πέτρου Ψωμά Πολιτιστικό camping Aστρίτσι Too cool to be true Του Λάμπρου Αραπάκου Camping To προσωπικό μου πεντάστερο Επιμέλεια: Λάμπρος Αραπάκος Ζωή Το χωριό του μέλλοντός μας Της Νατάσας Κεφαλληνού John Lewis Η μαγική λέξη, άνθρωπέ μου: ευτυχία! Του Άρη Πολυμένη Do not forget me Istanbul Kυλάει στο αίμα μας Του Ανδρέα Πετράκη Sonar Μαζί (...επειδή χώρια ούτε θέλουμε ούτε και μπορούμε!) Του Θοδωρή Αντωνόπουλου MCF Ένα διεθνές πολυφεστιβάλ στην Αρχαία Ολυμπία Του Μιχάλη Θεοδωρόπουλου Agenda Tου Αγγέλου Παπαπετρίδη Parkour Ναι, όλα τα εμπόδια ξεπερνιούνται! Του Λάμπρου Αραπάκου Το πλήρωμα Του Psithu

Εκδότης – Διευθυντής: Βαγγέλης Δαβιτίδης Αρχισυνταξία: Ντίνα Δασκαλοπούλου Φωτογραφίες: Χρήστος Κισατζεκιάν, Πέπη Λουλακάκη, Γιώργος Μουτάφης, Παναγιώτης Μοσχανδρέου, πρακτορείο PHASMA, Άγγελος Χριστοφιλόπουλος, Μαρία Σαμαρτζή, Γιώργος Χαριτίδης, Λάμπρος Χειμωνάς, Γιώργος Μάκκας, Μάριος Λώλος, Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης, Κική Παπαδοπούλου Eξώφυλλο: "Let's get together", Sereal Designers Σχεδιασμός: Γραμματοσειρές: Parachute [mostly] Υπεύθυνος Διαφήμισης Χάρης Καπλανίδης Διαφήμιση: Γράψε στ Δήμητρα Δέδε, Δήμητρα Παπαδά facebo ο ok “Perio Διόρθωση Κειμένων: YPOVR diko IXIO Αυγή Πλατσή κάνε li ” και k fan pa e στο Μόδα: ge μας !

Photo: Παναγιώτης Κάτσος, Styling: Δημήτρης Γραμματικογιάννης Συνερ[γάτες]: Νίκος Αϊβατζίδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Κώστας Βαϊμάκης, Κώστας Βενιζέλος, Βασιλική Γραμματικογιάννη, Χριστίνα Ζέκκου, Κωσταντίνος Θαλασσοχώρης, Αγγελική Θεοδωροπούλου, Βασίλης Καραγιάννης, Αγγελική Καραμπουρούνη, Αλεξάνδρα Κατσαρού, Γιώργος “Περού” Κεφαλλονίτης, Νατάσσα Κεφαλληνού, Αλεξία Κομματά, Δέσποινα Μεταξά, Άρης Μπαλτατζής, Νίκος Λεγάκης, Μαίρη Λιούγκου, Μαρία Λούκα, Γιώργος Παπαθωμάς, Μιχάλης Παπαμακάριος, Τζίνα Παπαμιχαήλ, Αχιλλέας Πεκλάρης, Ανδρέας Πετράκης, Αφροδίτη Πολίτη, Άρης Πολυμένης, Psithu, Δημήτρης Τζιμέας, Γιώργος Τσαλκίδης, Ελισάβετ Τσιδεμιάδου, Μανώλης Οικονόμου, Γιάννης Ραουζαίος, Ελένη Ψυχούλη, Πέτρος Ψωμάς Υπεύθυνος Ύλης: Λάμπρος Αραπάκος, Agenda: Άγγελος Παπαπετρίδης Περιοδικό Υποβρύχιο / Διμηνιαία έκδοση / Κ.Ε.: 6989 Μαυρογένους 6, Γαλάτσι / Τ.Κ.: 11146 / Τ: 210-2131127 Fax: 210-2131503 / info@ypovrixio.gr / www.ypovrixio.gr Ιδιοκτησία: SUB PRESS Υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: Β. Δαβιτίδης Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση των κειμένων του περιοδικού εφόσον αναφέρεται η πηγή. Άλλωστε δε ντρεπόμαστε γι’ αυτά που γράφουμε. Το υπόλοιπο περιοδικό προστατεύεται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και απαγορεύεται η αναπαραγωγή του με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή έγκριση του εκδότη.

Βρείτε το αντίδοτο στα παρακάτω μέρη: Σε όλα τα πανεπιστήμια Διδασκαλείο ξένων γλωσσών [Ιπποκράτους 7] Πανεπιστημιακή Λέσχη [Ιπποκράτους 15] Ι.Ε.Κ. Laika academy [Υμηττού 243, Παγκράτι] Hotel President [Λεωφόρος Κηφισίας 43] Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών [Σίνα 31, Κολωνάκι] Βιβλιοπωλεία: Εναλλακτικό [Θεμιστοκλέους 37, Εξάρχεια], Πρωτοπορία [Γραβιάς 3-5], Βαβέλ [Ζ. Πηγής & Λόντου 1], Ναυτίλος [Χαριλάου Τρικούπη 28], Solaris [Μπόταση 6], Πολιτεία [Ασκληπιού 1], Ελεύθερος τύπος [Βαλτετσίου 53], Απόπειρα [Ναβαρίνου 18-20], Ιανός [Σταδίου 24], Μεταίχμιο [Ιπποκράτους 118], Λεμόνι [Ηρακλειδών 22], ArtBookstore (Taschen showroom) [Σκουφά 64 & Γριβαίων], Έκφραση [Κύπρου 26α]. Βιβλιοπωλεία Παπασωτηρίου: Αθήνα: [Στουρνάρη 35 & Τζώρτζ], Ε.Μ.Πολυτεχνείο (Ζωγράφου)], [Πανεπιστημίου 37 & Κοραή], [Ερμού 39 Hondos Center]. Γλυφάδα: [Α.Παπανδρέου 13]. Κηφισιά: [Κολοκοτρώνη 10]. Μαρούσι: [Εμπορικό Κέντρο «The Mall»]. Περιστέρι: [Εθνικής Αντιστάσεως 55], Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης [Ανδρέα Παπανδρέου 8], Βιβλιοπωλείο Μικρός Κοραής [Παπάγου 7 & Αριστοφάνους]. Δισκοπωλεία: Discobole [Χαριλάου Τρικούπη 17], Vinyl [Διδότου 34], Sound Effect [Ζαΐμη 30], Rhythm Records [Εμμ. Μπενάκη 74], Το Υπόγειο [Σόλωνος 140], Spindle Vinyl Rec [Διδότου 49].

Café – Bar - Εστιατόρια: Αθήνα-Κέντρο Pop [Κλειτίου 10Β], Αμπάριζα [Στοά Λέκκα 12], Huge [Λέκκα 10, Σύνταγμα] Magaze [Αιόλου 33], Baba Au Rum [Κλειτίου 6], Dude Bar [Καλαμιώτου 14], Μορφή [Αγ. Φιλοθέης 15, εντός στοάς], Pure Bliss [Ρόμβης 24A, Σύνταγμα], Aperitif [Καλαμιώτου 4], Throubi [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2 & Βασιλικής 1], Booze [Κολοκτρώνη 57], Capu [Στοά Λέκκα 14], Bartesera [Κολοκοτρώνη 25], Six D.O.G.S. [Aβραμιώτου 6-8], Bacaro [Σοφοκλέους 1], Keyser Soze [Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι], Higgs [Ευπολίδος 4 & Απελλού 2, Πλ. Κοτζιά], Key Bar [Πραξιτέλους 37], Pairidaeza [Παρνασσού 3, Πλ. Καρύτση], Πραξιτέλους [Πραξιτέλους 33], Seven Jokers [Βουλής 7], Toy Cafe [Καρύτση 10, Πλ. Καρύτση], Στοά [Πατησίων 101 & Κορδιγκτώνος] Γαλάτσι Sante [Αγ. Γλυκερίας 43, Γαλάτσι], Cafepolis [Πασσωβ 11 & Ριζου Νερουλου 37] Γκάζι - Βοτανικός Soirrre de Votanique [Καστοριάς 37], Hoxton [Βουτάδων 42], Why Sleep [Βουτάδων 52], Βουτάδων 48 [Βουτάδων 48], Mish mash [Βουτάδων 50], Bios [Πειραιώς 84], Ginger [Τριπτολέμου 46 & Περσεφόνης], Tapas Bar [Τριπτολέμου 44 & Περσεφόνης], A lier man [Σωφρονίου 2], Intrepid Fox [Τριπτολέμου 30], Almodobar [Κωνσταντινουπόλεως 60], Γκαζοχώρι [Δεκελέων 2], Κ44 - ΤΩΡΑ [Κωνσταντινουπόλεως 44], Void [Ευμολπίδων 26], Koo Koo [Ιάκχου 17], «π» [Ευπατριδών 7], Mad [Δεκελέων 12], Alley Cat [Κωνσταντινουπόλεως 50], Barouge [Ανδρόνικου 4 & Τζαφέρη], Νηπιαγωγείο [Ελασιδών & Κλεάνθους 8], Swing [Ιάκχου και Ευμολπιδών], _@ Rouf; [Κωνσταντινουπόλεως 10 & Ανδρονίκου 18], Soul Kitchen [Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι] Εξάρχεια Πωλείται [Κωλέττη 9], Διπλό [Θεμιστοκλέους 70, Πλ.

Eξαρχείων], Underground café [Α. Μεταξά 19 – 21], VaBenE [Βαλτετσίου και Εμ. Μπενάκη 78], Καφεκούτι [Σόλωνος 123], Ποδήλατο [Θεμιστοκλέους 48], Condade [Τζώρτζ 36], Υποβρύχιο [Ασκληπιού 53], Floral [Θεμιστοκλέους 80], Circus [Ναβαρίνου 2], Καφετί [Ζ. Πηγής 31], Τρα λα λα [Ασκληπιού 45], Κόκκοι καφέ [Aσκληπιού 39], Ginger ale [Θεμιστοκλέους 74], Χάρτες [Βαλτετσίου 35 & Ζ. Πηγής], Box [Κωλέττη 4], Closer [Ιπποκράτους 150], High Fidelity [Σόλωνος 136], Ostria [Θεμιστοκλέους 65], Ο Αγκλέουρας [Κωλέττη 9],

Jack & the bean [Μπενάκη 43], Mind the coffee [Εμ. Μπενάκη 20 & Φειδίου], Τραίνο [Εμ. Μπενάκη 72], Playhouse [Βαλτετσίου 49], Roi Mat [Σολωμού 17-19], Cusco [Κωλέττη 8], Rockin’ the Casbah [Χαριλάου Τρικούπη 13], Studio [Οικονόμου 3], La Poderosa [Ασκληπιού & Βαλτετσίου], 7 Sins [Θεμιστοκλέους και Γαμβέττα 5], Stand [Ζωοδόχου Πηγής 25], Bat City [Λ. Αλεξάνδρας 11], Blue fox cafe [Ασκληπιού 91], Food Company [Εμ. Μπενάκη 63-65], Πολυχώρος Άγκυρα [Σόλωνος 124], Indigo [Θεμιστοκλέούς 80], Skullbar [Ιπποκράτους και Λάμπρου Κατσώνη 11] Θησείο-Πετράλωνα Αλουστίνες [Ηρακλειδών 5], Σταύλος [Ηρακλειδών 10], Loop [Πλ. Αγίων Ασωμάτων 3], Βραζιλιάνα [Αρκάδων 4, Πετράλωνα] Κεραμεικός Belafonte [Αγησιλάου 61Α], Cachica club [Πλαταίων 5], Arroyo Nuevo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 128], Carousel [Θερμποπυλών 41], Nixon [Αγησιλάου 61Β, Κεραμικός], Lost & Found [Κεραμικού 53] Κηφισιά Gloria Jeans [Λεβίδου 1 & Κασσαβέτη] Κολωνάκι Εν Δελφοίς [Δελφών 5, Κολωνάκι], Mommy’s [Δελφών 4, Κολωνάκι], Σκουφάκι [Σκουφά 47-49], PaPlou Bar [Πατριάρχου Ιωακείμ 45 και Πλουτάρχου], City Bar [Χάριτος 43], Tribeca [Σκουφά 46 & Ομήρου], Rosebud [Σκουφά 40 και Ομήρου 60], Χημείο [Σόλωνος 87 – 89], Low Profile Cafe [Λυκαβηττού 6], Argo [Δεινοκράτους 19], Ρινόκερως [Ασκληπιού 22] Κουκάκι Tiki [Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη], Κούκλες [Ζαν Μωρεάς 32, Κουκάκι], Μικρές Πατρίδες [Γ.Ολυμπίου 14] Παγκράτι- Μετς Colibri [Αναπαύσεως 9], Cafe De L’ art [Πλ. Μεσολογγίου 6], Colibri [Εμπεδοκλέους 9-13], Cue [Σπύρου Μερκούρη 31, Παγκράτι] Μοναστηράκι - Ψυρρή Trova [Αθηνάς & Βλαχάβα 9], Taf [Νορμανού 5], Θηρίο [Λεπενιώτου 1], Ψύρρα [Μιαούλη 19, Ψυρρή], Λουκούμι [Τάκη 18, Ψυρρή], Joy Art bar [Σαρρή 18 & Σαχτούρη], Yoga Bala [Ρήγα Παλαμήδου 5-7, Ψυρρή], Τρανζίστορ [Πρωτογένους 10, Ψυρρή] Νότια προάστια Pere Ubu Bar [Κύπρου 74, Γλυφάδα], Επιτόκιο [Μ. Αλεξάνδρου 60, Νέα Σμύρνη] Πανόρμου Caliente [Πανόρμου & Αλέξη Παυλή 37α], Marabou [Πανόρμου 113], Ποτοπωλείον [Πανόρμου 113], Santa Botella [Πανόρμου 115 Α], Kasbah [Αλέξη Παυλή 35 β & Πανόρμου], Menundo [Αλέξη Παυλή 38 & Πανόρμου], Alegria [Πανόρμου 113], Bocca [Πανόρμου 113] Πειραιάς Lemon [Ακτή Θεμιστοκλέους 154, Πειραϊκή], Παλαιό Βυρσοδεψείο [Χρ. Σμύρνης & Μπαλτατζή, Ρέντη] Πετρούπολη – Περιστέρι- Άγιοι Ανάργυροι Intro Coffee Bar [Κ. Βάρναλη 30 & Μεγ. Αλεξάνδρου], Πατατρακ [Μεγ. Αλεξάνδρου 94 & Επικούρου], Enzoo De Cuba [Αγ. Παρασκευής 70,], Μικρό Cafe [Αιμιλίου Βεάκη 36], Kika [Αιμιλίου Βεάκη 35], Καφενές [28ης Οκτωβρίου 42], Woltz [25ης Μαρτίου 75, Πλ. Πετρούπολης], Shelter [Τίρυνθος 8, Ανθούπολη], Igodo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 75], Κακοφωνίξ [Κολοκοτρώνη 22] Χαλάνδρι Blue [Μεσολογγίου 8], bside cafe [Ιφικράτους3], Details [Ηρακλείου 6 (πεζόδρομος)], Used [Γρ. Γυφτοπούλου 6], Mona’s [Ηρακλείου & Σωκράτους 5], Craft [Κεντρική πλατεία Χαλανδρίου], Think Positive [Ανδρέα Γκίνη & Ασπ. Κανατσούλη 2], Le Roi [Παπανικολή 18], El Rey Alobar [Θουκυδίδου 7], Mosaic [Ρωμανού Μελωδού 7], Le petit Fleur [Πλατεία

Ελευθερωτών 2], Ερατεινός [Αγ.Παρασκευής 17] Πατήσια Τιθόρα [Λ. Ιωνίας 275, Άνω Πατήσια], Νιρβάνα καφέ [Νιρβάνα 47, Κάτω Πατήσια], Strange fruit [Πατησίων 354, Πατήσια], Τάρ [Λ. Ηρακλείου 34] Πλ. Μαβίλη Flower [Δορυλαίου 2, Πλ. Μαβίλη], Μπρίκι [Δορυλαίου 6, Πλ. Μαβίλη] Πευκάκια Egalite [Γ. Αβέρωφ 36 (σταθμός ηλεκτρικού Πευκάκια)] Ποδήλατα Tsirikos Bikes [Περικλέους 2 & Λεωφ. Κηφισίας 212, Νέο Ψυχικό], VCA – Vicious Cycles Athens Urban Bike Shop [Μελάνθου 8, Ψυρρή], Color Skates [Πρωτογένους 5, Ψυρρή] Μόδα Melcore [Metro Mall, Λεωφ. Βουλιαγμένης 276, Μετρό Άγιος Δημήτριος], Melcore [Λεωφ Κηφισίας 228, Κηφισιά], Shop [Ερμού 112Α, Αθήνα], Detroit: Κηφισιά [Κυριαζή 6-8], Κηφισιά [Κυριαζή 21], Eleven Soul [Κολοκοτρώνη 11], New Cult Extreme: Γλυφάδα [Μεταξά 9], [Μεταξά 11], [Μεταξά 19], [Λ. Βουλιαγμένης 22], Κορωπί [Βασ. Κωνσταντίνου 210], Phat Soles [Α. Μεταξά 27-29 Εμπορικό κέντρο EuroCenter, Γλυφάδα], De Toute Facon [Δημοκρίτου 21], Kulte [Μητροπόλεως 40], Kifisia 21 [Λεωφόρος Κηφισίας 265], Ministry Of Concrete [Κωνσταντινουπόλεως 42], Stratigos [Ηφαίστου 1-3 Μοναστηράκι], Faint [Ηφαίστου 10 Μοναστηράκι], Danny Shop [Ψυχάρη 1, Ψυχικό], Spoon [Λεωφόρος Στρατού 8 Θεσσαλονίκη], Armadillo [Αγ. Σοφίας 3, Θεσσαλονίκη], MicroXtreme [Αιμιλιανού Γρεβενών 5, πλατεία Ναβαρίνου, Θεσσαλονίκη], Planet Mushroom [Κεντρική αγορά Νάουσας, Πάρος], Ορφανίδης [Κολοκοτρώνη 27 και Θησέως, Αθήνα], Intervista [Τσιμισκή 71, Θεσσαλονίκη], Device One [Παύλου Μελά 38, Θεσσαλονίκη] Συναυλιακοί χώροι: Gagarin [Λιοσίων 203-205], Σταυρός του Νότου [Φραντζή & Θαρύπου 37], Halfnote [Τριβωνιανού 17, Μέτς], After dark [Διδότου 31 & Ιπποκράτους], Rodeo [Χεϋδεν 34], Κύτταρο [Ηπείρου 48 & Αχαρνών], An club [Σολωμού 13-15], Fuzz club [Πειραιώς 209 & Πατρ. Ιωακείμ, Ταύρος], Terra Petra [Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη] Επίσης: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης [Πειραιώς 206], Mr Copy [Θεμιστοκλέους 49, Εξάρχεια], Komicon [Σόλωνος 128], Φίλων-δώρημα [Σολωμού 33, Μοσχάτο], Nosotros [Θεμιστοκλέους 66, Εξάρχεια], Θέατρο της Άνοιξης [Γερμανικού 20, Μεταξουργείο], Μουσείο Ηρακλειδών [Ηρακλειδών 16], Ash In Art [Ηρακλέους 10 & Λαχούρη 1, N. Κόσμος], Ε.Φ.Ε (Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας) [Φειδίου 2 και Χαριλάου Τρικούπη (1ος όροφος)], Φούρνος [Μαυρομιχάλη 168], Τριανόν [Πατησίων 101 και Κοδριγκτώνος 21], Θύρα Τέχνης [Σαρρή 14, Ψυρρή], Ταινιοθήκη Ελλάδος [Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136], αίθουσα τέχνης Αστρολάβος [Ξανθίππου 11, Δεξαμενή, Κολωνάκι], Ίδρυμα εικαστικών τεχνών & Μουσικής [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν], Politics Globalcom [Παπανικολή 24, Χαλάνδρι], Ποτομπορική [Φιλικής Εταιρείας 7, Κορυδαλλός], [Αγ. Παρασκευής 17-19, Περιστέρι], Hair Voulalas [Ιαλέμου 35 & Θύσου], Seven Videonet [Γαλατσίου 97-99], Φωτογραφικά Σκιαδόπουλος [Τζώρτζ 12, Αθήνα], CM tattoo [Λασκαρίδου 100, Καλλιθέα], Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς [Αχαρνών 417]. Επαρχία: Ριφιφί [Λιμάνι Εύδηλου Ικαρίας], καφέ Αερικό (Κάρυστος), Seven Videonet (Θεσσαλονίκη, Δελφών 4 & Μάντη Τειρεσία), Καφενείον Αστικόν (Κύθηρα, Ποταμός), Θυμωμένο Πορτραίτο (Ιωάννινα, Καπποδιστρίου 20), Παγοποιείο (Ηράκλειο Κρήτης), Η Αλίκη έχει λάθος αγόρι (Καβάλα/κέντρο), Art Cafe Αστραδενή (Έρκυνας 5, Λιβαδειά), ΑΖΑ cinema club [Σβώλου 6, Θεσσαλονίκη], Azul Café (Αγ. Νικολάου (Μπούρτζι), Χαλκίδα).

Η πηγή της ζωής

Το άσπρο είναι ένας καμβάς πάνω στον οποίο χορεύουν χρώματα, σχήματα, η θάλασσα, το φως. Όταν περιφέρεσαι στα σοκάκια κάποιας Χώρας των Κυκλάδων νοιώθεις ότι χάνεις το βάρος του σώματός σου, απομένει μόνο η σκιά σου στα λευκά ντουβάρια να επαληθεύει την κίνηση, γίνεσαι αερικό. Το εκτυφλωτικό λευκό αδειάζει το μυαλό σου.

Μ

ια από τις αγαπημένες μου Χώρες είναι αυτή της Αμοργού, μάλλον επειδή μοιάζει στοιχειωμένη. Όλοι οι επισκέπτες του νησιού περνάνε από το διάσημο μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας, αιωρούνται πάνω από τον γκρεμό, τρώνε το λουκουμάκι που η παράδοση επιβάλει να φιλεύουν οι μοναχοί. Ελάχιστοι όμως περνάνε από τον Αϊ-Γιώργη τον Βαρσαμίτη. Είναι κρυμμένος σε μια βαθιά χαράδρα στο δρόμο που συνδέει τη Χώρα με την ελάχιστα επισκεπτόμενη από τους τουρίστες Κάτω Μεριά. Δύσκολα θα με χαρακτήριζα φαν του θρησκευτικού τουρισμού όμως όλες αυτές οι ιστορίες για το «λάλον ύδωρ» του Αϊ Γιώργη του Βαρσαμίτη που άκουγα χρόνια στην Αμοργό μου είχαν κινήσει την περιέργεια. Το μοναστήρι είχε χτιστεί τον 16ο αιώνα στα θεμέλια ενός μαντείου και ήταν πασίγνωστο λένε οι Αμοργιανοί σε όλο το Λεβάντε εξ αιτίας των προφητικών ιδιοτήτων της πηγής του. Είχε πάρει το όνομά του από ένα αρωματικό βότανο που φυτρώνει δίπλα στην πηγή, τον βάρσαμο, ένα φαρμακευτικό υδρόφιλο φυτό με αντισηπτική δράση. Χρησμοί, θεραπευτικές ιδιότητες, η πηγή που υπήρχε ακόμα στο εσωτερικό του μοναστηριού, όλα αυτά είχαν υφάνει μες το μυαλό μου ένα μυστήριο που πολύ ήθελα να εξιχνιάσω. Έτσι πρόπερσι, αποφάσισα να θυσιάσω ένα μπάνιο και να επισκεφθώ αυτόν τον μυστηριώδη Αϊ-Γιώργη παρέα με τον φίλο μου τον «Περού», έναν άλλο φαν της Αμοργού. Φτάσαμε ντάλα μεσημέρι σε αυτή τη δροσερή και κρυμμένη ρεματιά, η θέα από το απέραντο γαλάζιο που είχες και μόνο σε αποζημίωνε. Μας είχαν πει ότι ένας γέροντας κρατούσε το κλειδί του μοναστηριού μα εμείς δε βλέπαμε ψυχή πουθενά. Καθίσαμε να ξαποστάσουμε στη σκιά και σχεδόν είχαμε αποκοιμηθεί όταν εμφανίστηκε σα φάντασμα μια βλοσυρή ξερακιανή φιγούρα. «Κοπιάσατε για το μοναστήρι», μας ρώτησε αυστηρά. Άνοιξε την πόρτα και χωθήκαμε μέσα στη δροσιά. Το βλέμμα μας περιδιάβαινε τις βυζαντινές τοιχογραφίες από τον 17ο αιώνα που είχαν μείνει στο έλεος του χρόνου όμως πουθενά δε συνάντησε την περιβόητη πηγή.

«Ξέρετε εμείς εδώ έχουμε έρθει κυρίως γιατί έχουμε ακούσει για το πηγομαντείο». «Ελάτε μαζί μου τότε.» Σε μια γωνιά του ναού μια τσιμεντένια πλάκα είχε τοποθετηθεί πάνω σε μια τρύπα του δαπέδου. «Να η πηγή». «Ήταν εδώ μαντείο πριν γίνει εκκλησία;» «Ναι, μάλλον του Απόλλωνα.» Μας πήρε πιο πέρα και κάτσαμε. Κατάλαβε ότι δεν είχαμε περάσει κατά λάθος από εδώ. Μας συστήθηκε. Κυρ Βαγγέλη τον λέγανε. Βαγγέλη Θεολογίτη. Κάθε λεπτό που περνούσε εκεί μέσα στο ημίφως ένοιωθα ότι χτίζαμε ερώτηση με την ερώτηση, πετραδάκι, πετραδάκι, μια σχέση εμπιστοσύνης μαζί του. Έτσι όταν αυτό που χτίσαμε έγινε ψηλότερο από το τοίχος της αμφιβολίας που είχε σηκώσει αρχικά, οι φειδωλές απαντήσεις του από μονολεκτικές μετατράπηκαν σε προτάσεις και σε λίγο σε χείμαρρο. Άρχισε να ξετυλίγει μπροστά μας κινηματογραφικά το κουβάρι της ιστορίας του νησιού μέσα από την ιστορία της πηγής. Ο γέροντας μιλούσε αργά, μια γλώσσα μεστή, περιγραφική, που σου έλεγε πολύ περισσότερα από αυτά που άκουγες. Μια ξεχασμένη διάλεκτο στην οποία όμως περιέργως δεν είχες ούτε μια άγνωστη λέξη. Ήταν ο συνδυασμός τους αυτός που σου αποκάλυπτε τις εικόνες. Όταν π.χ. σου έλεγε «σύραμε να πάμε στο δίπλα χωριό» καταλάβαινες ότι αυτό ήταν μια μακρά και επίπονη διαδικασία τότε με το κάρο και όχι μια υπόθεση πέντε λεπτών σήμερα με το αυτοκίνητο. Θυμήθηκα τους γέροντες που είχα συναντήσει στα χωριά της Κάτω Ιταλίας πριν χρόνια. Σε κάτι τέτοια μέρη είναι που μαθαίνεις τη γλώσσα σου. Μας διηγήθηκε τη διαδικασία με την οποία διάβαζαν οι γεροντότεροι τα σημάδια της πηγής. Ανέβαζαν μια κούπα νερό από την πηγή και μετέφραζαν τα χρώματα των αντικατοπτρισμών που έκανε το φως. Οι Αμοργιανοί ρωτούσαν τα πάντα, όταν είχαν δίλλημα κατέφευγαν στην πηγή να τους το λύσει. Ο πατέρας του για παράδειγμα στα χρόνια της κατοχής είχε ένα ταξίδι να κάνει και αν και η πηγή είχε δείξει κόκκινο εκείνος το ρίσκαρε και πήγε. Οι Ιταλοί τον σταμάτη-

σαν, τον συνέλαβαν και πέρασε αρκετές μέρες στη φυλακή. Αρκετά συχνά την συμβουλεύονταν για γάμους. Η καλύτερη δικαιολογία που είχαν οι γονείς να αρνηθούν εύσχημα να δώσουν το χέρι της κόρης τους ήταν να τα «ρίξουν» στην πηγή. «Ξέρετε ο χρησμός βγήκε αρνητικός». «Γιατί σφράγισαν την πηγή παππού»; Όταν η πηγή έγινε αφορμή να χαλάσει ο γάμος ενός ανώτερου δικαστικού του Αρείου Πάγου- με μια όμορφη θυγατέρα το 1967 εκείνος για να εκδικηθεί κίνησε τα νήματα να κλείσει οριστικά η πηγή. Tο Λάλον ύδωρ της πηγής στον Bαρσαμίτη σίγησε μετά από αιώνες κατόπιν αποφάσεως της Iεράς Mητροπόλεως Θήρας, Aμοργού και Nήσων με τον κλασσικό νεοελληνικό τρόπο, με βύσμα. «Έχω κάνει πολλές εκκλήσεις στην εφορία αρχαιοτήτων να έρθει να το ανοίξει αλλά κανείς δε θέλει να μπλέξει.» Σε λίγα χρόνια μαζί με την πηγή θα έχει σιγήσει και ο κυρ Βαγγέλης. Απολαμβάνω την κουβέντα με τους γέροντες. Αλλά αυτούς εδώ τους γέροντες που τους τα βγάζεις με το τσιγκέλι. Που σου μιλάνε μόνο όταν πειστούν ότι θέλεις να ρουφήξεις σα σφουγγάρι, που δεν φωνασκούν στα κανάλια, που δε σου κάνουν προπαγάνδα, που δε χρησιμοποιούν την εξουσία τους όπως ο αρεοπαγίτης. Έχω βαρεθεί τους μεσόκοπους που έχουν γεράσει πριν την ώρα τους και κουνάνε το δάχτυλο στις νεότερες γενιές. Είμαστε μια γενιά γομολάστιχα. Ξέρουμε μόνο να σβήνουμε το παρελθόν μαζί με τα είδη που ζουν μαζί μας πάνω στον πλανήτη. Καιρός να μάθουμε να γράφουμε ιχνηλατώντας. Αλλιώς ο πλανήτης θα πάρει εκείνος τη γομολάστιχα στα χέρια του… Υ.Γ. Δηλαδή αν δεν έπνιγε η αστυνομία με χημικά την Αθήνα το μεσοπρόθεσμο δε θα περνούσε; Αγαπητέ κ. Παπουτσή προτείνω την επόμενη φορά που θα έρθουν οι Thievery Corporation να στείλετε τα ΜΑΤ στο Λυκαβηττό. Είχαν βάλει τον κόσμο να τραγουδάει ρυθμικά «¡EL PUEBLO UNIDO JAMÁS SERÁ VENCIDO!» Εκεί δεν έχει ασφαλίτες, έχει μόνο τρομοκράτες…

ACCESS ALL AREAS Της Ντίνας Δασκαλοπούλου www.daskalopoulou.gr

Το Λάμδα της Ιλιάδας Όλα τα πιτσιρίκια έχουν έναν αγαπημένο χαρακτήρα παραμυθιού. Τα αγόρια κάτι ηρωικό, τα κορίτσια κάτι πριγκιπικό, ενίοτε και αντιστρόφως. Ο δικός μου αγαπημένος δεν είναι ήρωας ούτε πριγκιπέσσα. Δεν ξέρω καν αν έχει όνομα, αφού τον θυμάμαι ως το «αγόρι». Είναι εκείνο το παιδί που κραύγαζε «ο βασιλιάς είναι γυμνός»!

Δ

εν είναι λίγο να υψώσεις αυτή τη φωνή, σκέψου το λιγάκι. Ο Λούκι Λουκ κυνηγάει τέσσερεις καθυστερημένους. Ο Ποπάι τρώει σπανάκι και τα κάνει όλα ίσωμα. Η Ωραία Κοιμώμενη απλώς περιμένει. Η Χιονάτη χαριεντίζεται με νάνους και καταπίνει ανοήτως δηλητηριασμένα μήλα. Το αγοράκι, όμως, εν μέσω κατάνυξης και γονυπετών υποκλίσεων, σηκώνει το χεράκι του και δείχνει τον ηγεμόνα που περιφέρεται με τα σώβρακα. Διαπράττει την μέγιστη ύβριν απέναντι στην εξουσία: λέει την αλήθεια. Φέτος, λοιπόν, ο παιδικός μου ήρωας ζωντάνεψε μπροστά στα μάτια μου. Και δεν ήταν μόνο ένα αγοράκι – ήταν εκατοντάδες χιλιάδες αγόρια και κορίτσια, άντρες και γυναίκες, παππούδες και γιαγιάδες. Όλοι αυτοί, όλοι εμείς, που βγήκαμε στο δρόμο και σηκώσαμε το δάχτυλο. Και τι έγινε; θα μου πεις. Το μεσοπρόθεσμο πέρασε, η χώρα πωλείται, το Σύνταγμα κουρελιάστηκε, η καταστολή οργίασε, άνθρωποι έμειναν ανάπηροι κι άλλοι τραυματίστηκαν βαριά, απολυόμαστε καθημερινά κατά εκατοντάδες. Τι κερδίσαμε; Το

μεγαλύτερο: την αξιοπρέπειά μας. Τολμάμε να αμφισβητούμε όσα παρουσιάζονται ως θέσφατα. Τολμάμε να ονειρευτούμε έναν άλλο κόσμο. Και τολμάμε να συγκρουστούμε γι’ αυτόν. Για την ώρα, όλα αυτά τα ρυάκια που κατέβηκαν στο δρόμο μοιάζουν και είναι ασύνδετα και, πολλές φορές, αντιφατικά μεταξύ τους: τι σχέση έχει ένας αναρχικός με τη γιαγιά μου; Ουδεμία, εκτός από μία: την κρίσιμη ώρα (από εντελώς διαφορετικό σημείο εκκίνησης, με άλλη στόχευση) είπαν και οι δύο ΟΧΙ. Ο πατέρας μου με μεγάλωσε με την ιδέα πως η επανάσταση είναι σαν τον ωκεανό. Όταν βρεθείς μπροστά του σου κόβει την ανάσα με την απεραντοσύνη του. Αν τον παρατηρήσεις προσεκτικά μπορεί και να δεις στην επιφάνειά του ίχνη από πολλά μικρά ρυάκια, από χειμάρρους και νεροφαγώματα που συναντήθηκαν σε ένα ποτάμι που εκβάλλει σε μια θάλασσα. Εκεί όπου συναντιούνται οι θάλασσες σχηματίζονται οι ωκεανοί. Δεν πρόκειται για ρομαντικό τριπ ούτε για επιλεκτική όραση. Γνωρίζω πολύ καλά πως,

εκτός από την Ελλάδα που αντιστέκεται, υπάρχει κι εκείνη που συνυπογράφει. Εκτός από την Ελλάδα που απολύεται, υπάρχει κι εκείνη που απολύει. Εκτός από την Ελλάδα που πονάει, υπάρχει κι εκείνη που χτυπάει. Τη δύναμη, όμως, έχει αυτός που πονάει. ΥΓ.: Πολύ περήφανη για τη γενιά μας, φτωχότερη σε φράγκα, μέλλουσα άνεργη και δίχως καβάτζα καμιά, σας φιλώ αυτό το παράξενο καλοκαίρι. Η Μαρία Νεφέλη αναμφισβήτητα είναι κορίτσι οξύ αληθινή απειλή του μέλλοντος· κάποτε λάμπει σαν μαχαίρι και μια σταγόνα αίμα επάνω της έχει την ίδια σημασία που είχε άλλοτε το Λάμδα της Ιλιάδας. Η Μαρία Νεφέλη πάει μπροστά λυτρωμένη από την απεχθή έννοια του αιώνιου κύκλου. Οδυσσέας Ελύτης

One World, One Love,

Οne relaxation drink κό για να Τι ωραία που θα ήταν αν υπήρχε ένα αναψυκτι ση της καθηµερινότητας. έντα την εις διώξ να χαλαρώσεις πραγµατικά και που κάνεις το αγαπηµένο σου Να είσαι ήρεµος, µε καλή διάθεση, κάθε φορά χόµπι ή είσαι µε την παρέα σου.

Ό

ταν πρωτοείδαμε στο Μπαλάσκα στο Παλαιό Φάληρο τα relaxation drinks Marley’s Mellow Mood, φτιαγµένα από βότανα, δεν το πιστεύαμε! Ανυπομονούσαμε να τα δοκιμάσουμε λοιπόν. Λυκίσκος, «λουλούδι του πάθους» (πασιφλόρα ή ρολογιά), µελισσόχορτο, χαµοµήλι, άγριο τριαντάφυλλο είναι τα συστατικά που περιέχουν τα 100% φυσικά αναψυκτικά Marley’s Mellow Mood.

Test drive by «Υποβρύχιο»

4 αναγνώστες του περιοδικού δοκίμασαν τα νέα Marley’s Mellow Mood και μας μεταφέρουν την εμπειρία τους: «Χρυσή ακτή, Πάρος, μια από τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας. Θάλασσα, βουτιές και καλή παρέα. Αδειάζει το μυαλό σου... Πίνω ένα Marley’s Mellow Mood Citrus και με χαλαρώνει 100%». Άγγελος, 20, φοιτητής «Θυμάσαι που σου έλεγα για το Marley’s Mellow Mood Black Tea peach raspberry passion fruit που έπινα διαρκώς στη Βοστόνη; Ε, ήρθε και στην Ελλάδα… Και όχι μόνο αυτό, αλλά όλη η σειρά Marley’s Mellow Mood. Τα εκχυλίσματα βοτάνων που περιέχουν σου διώχνουν stress και εντάσεις. Θα το δοκιμάσεις και θα με θυμηθείς…» Ελένη, 28, αρχιτέκτονας «Η μέρα είναι δύσκολη… Μέχρι να πάρω άδεια και να φύγω για Κρήτη, πήζω στη δουλειά. Ευτυχώς τον τελευταίο καιρό έχω ανακαλύψει το Marley’s Mellow Mood Πράσινο Green Tea and honey και έχω βρει την ηρεμία μου». Κωνσταντίνος, 30, γραφίστας «Δεν υπάρχει καλύτερο να γυρνάς όλες τις Κυκλάδες και να κάνεις θέατρο δρόμου στις πλατείες των νησιών. Παρατήσαμε την Αθήνα, πήραμε τις σκηνές μας και αλωνίζουμε όλα τα νησιά, κάνοντας τον κόσμο να γελάει. Reggae ζωή... Κανένα άγχος. A, βρήκαμε και ποια αναψυκτικά ταιριάζουν απόλυτα στην ομάδα μας: τα Marley’s Mellow Mood. Κάθε μέλος της ομάδας έχει το δικό του αγαπημένο από τα τέσσερα που κυκλοφορούν. Εγώ κόλλησα με το ανθρακούχο Marley’s Mellow Mood Berry. Τα σπάει!» Θάνος, μέλος της ομάδας θεάτρου δρόμου «outnow» Τελικά μάλλον ανακαλύψαμε τον τέλειο τρόπο για να να χαλαρώσεις, να διώξεις το stress που σε φθείρει, να διευκολύνεις το µυαλό σου, να είσαι reggae! Επίσης για κάθε Marley Mellow Mood που πωλείται, δίνεται ποσοστό στην οργάνωση «1love.org», που έχει συστήσει η οικογένεια του Bob Marley και έχει στόχο τη στήριξη δράσεων παγκοσµίως οι οποίες είναι σύµφυτες µε το όραµα του Bob Marley για έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσµο. Τελευταίο παράδειγµα, η δωρεά της «1love» στους πληγέντες της Ιαπωνίας µέσω του Ερυθρού Σταυρού.

Green Tea and honey, Black Tea peach raspberry passion fruit, Citrus ανθρακούχο, Berry ανθρακούχο είναι τα 4 refreshments τoυ Marley’s Mellow Mood. Τα Marley’s Mellow Mood μπορείς να τα βρεις σε επιλεγµένα supermarkets και markets βιολογικών τροφίµων, καθώς και σε ψαγµένα cafés ή bars.

ΕΧΩ ΙΔΕΑ ΓΙΑ PARTY!

Μπορείς να διοργανώσεις party με τους κολλητούς σου στο μπαλκόνι του σπιτιού σου και να γίνεις «μπάρμαν», ανακατεύοντας τα Marley’s Mellow Mood με αλκοόλ… Βάζεις φαντασία, πειραματίζεσαι και φτιάχνεις τα δικά σου κοκτέιλ. Reggae μουσική, χαλαρή διάθεση, καλή παρέα, μοναδικά Marley’s Mellow Mood και το μπαλκόνι μετατρέπεται σε Τζαμάικα φάση!

ΤΡΙΤΩΝ

Τι ομάδα είσαι; Αερο διαστη μική!

Επιμέλεια: Λάμπρος Αραπάκος (larapakos@ypovrixio.gr)

Οι φοιτητές φτιάχνουν ομάδες, παράγουν τέχνη και επιστήμη, αποδεικνύοντας ότι το «μαζί» θα μας σώσει από την κατάθλιψη που εξαπλώνεται στη χώρα.

Φοιτητικό περιοδικό Καλειδοσκόπιο, Φιλοσοφική Αθηνών Σε ένα μικρό παλιό ξύλινο γραφείο, ευγενική παραχώρηση των Κρητών, στην ήσυχη και γραφική Νεάπολη, κάθε Κυριακή απόγευμα μαζευόμαστε καμιά 30αριά φοιτητές σχολιάζοντας την επικαιρότητα, συμφωνώντας και διαφωνώντας επί παντός του επιστητού, αναζητώντας πρωτότυπα θέματα, κάνοντας κριτική στις ταινίες και τα θεατρικά έργα που είδαμε, τα βιβλία που διαβάσαμε, τις συναυλίες που πήγαμε, αγωνιώντας παράλληλα για το μέλλον αυτού του τόπου, της ζωής μας και των πανεπιστημίων μας, μέχρι να ξεκαρδιστούμε όλοι μαζί στα γέλια ενθυμούμενοι κάποιο αστείο ή κάποιο ευτράπελο. Και κάπως έτσι οι Κυριακές μας παίρνουν ένα διαφορετικό χρώμα, πιο ζωντανό και χαρούμενο, καθώς ετοιμαζόμαστε για τη νέα εβδομάδα, γνωρίζοντας ότι με το ένα δάχτυλο δεν κινείται η Γη. Χρειάζονται περισσότερα. Ή, αλλιώς: ένα χελιδόνι δε φέρνει την άνοιξη. Επικοινωνία με την ομάδα: tokaleidoskopio@yahoo.gr Τατιάνα Κίρχοφ ΤΡΙΤΩΝ, Καταδυτική Ομάδα, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Η ομάδα μας ιδρύθηκε πριν από 8 χρόνια και αριθμεί περίπου πενήντα μέλη. Ασχολούμαστε με τον υποβρύχιο κόσμο και τους θαυμαστούς κατοίκους του. Τα μέλη γνωρίζονται με τα θαλάσσια οικοσυστή-

ματα και ανακαλύπτουν τις ομορφιές τους. Άλλα μέλη, πιο έμπειρα, συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα των τμημάτων Επιστημών της Θάλασσας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η χρήση των συσκευών SCUBA και οι οπτικές μέθοδοι παρατήρησης είναι απαραίτητες για τη μελέτη των ευαίσθητων θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Φέτος τα μέλη μας καταδύθηκαν και μελέτησαν πολλά νησιά του Αιγαίου (Μυτιλήνη, Χίο, Ψαρά και Άι-Στράτη) υλοποιώντας διάφορες εργασίες φοιτητών του πανεπιστημίου. Άλλες δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν και φέτος ήταν η έκθεση υποβρύχιας φωτογραφίας, οι καθαρισμοί παραλιών και βυθού και η συμμετοχή μας σε σχολεία αντιρύπανσης του λιμενικού ταμείου. Οι συναντήσεις της ομάδας γίνονται κάθε βδομάδα στα σπίτια των μελών. Δυστυχώς, είχαμε καλομάθει να έχουμε έναν χώρο παραχωρημένο από το πανεπιστήμιο, αλλά πλέον η οικονομική κρίση μάς έκοψε αυτήν την άνεση. Ελπίζουμε στο μέλλον να την ξεπεράσουμε αυτήν τη δυσκολία, μια και αυτό είναι το βασικό πρόβλημά μας σήμερα. Φυσικά η καλύτερή μας είναι όταν συναντιόμαστε σε κάποια παραλία ή σε κάποιο σκάφος για να ξεκινήσουμε την εξερεύνησή μας. Τα νέα της ομάδας μας αναρτώνται στο blog: triton-aegean. blogspot.com και όποιος επιθυμεί να έρθει σε επαφή με την ομάδα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω email στο triton@aegean.gr. Έκτωρ Γιούργης

FM1

Θεατρική ομάδα «ΔΡΥΣ», Πανεπιστήμιο Αθηνών Ως μέλος της ομάδας ΔΡΥΣ του θεατρικού τομέα του Π.Ο.Φ.Π.Α. για 5 συνεχή χρόνια μπορώ να πω πως έχω κερδίσει μα και χάσει πολλά, συνεισφέροντας σε καλλιτεχνικό και όχι μόνο επίπεδο στην ομάδα. Το να υπάρχεις και να συνυπάρχεις σε μια θεατρική ομάδα είναι κάτι μοναδικό, χωρίς όμως αυτή να παύει να αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας που ζούμε, με τα θετικά και τα αρνητικά της. Το αντικείμενο της ομάδας είναι η θεατρική παίδευση σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, σε συνδυασμό με τη μουσική, το χορό και το χοροθέατρο. Τα μέλη μας ανανεώνονται τουλάχιστον κατά 70% κάθε χρόνο και ο αριθμός αυτών κυμαίνεται από 20 έως 35 άτομα. Φέτος παρουσιάσαμε το «Ονειρόδραμα» του Αύγουστου Στρίντμπεργκ στο 8ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Φοιτητικού Θεάτρου στη Μυτιλήνη και στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Για πληροφορίες: 210 3688205, 210 3688251. Διονύσης Καπελλές Ευρωπαϊκός Σύλλογος Φοιτητών Αεροδιαστημικής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου Η EUROAVIA είναι o Ευρωπαϊκός Σύλλογος Φοιτητών Αεροδιαστημικής που ιδρύθηκε το 1959 και έως σήμερα διαθέτει 35 παραρτήματα σε 20 χώρες της Ευρώπης. Το παράρτημα του πανεπιστημίου μας αυτήν τη στιγμή αριθμεί περίπου 100 μέλη. Τον Δεκέμβριο του 2010 δι-

Ε.Σ.Φ. Αεροδιαστημικής

οργανώσαμε το διεθνές event Euroavia Formation Workshop 2010 που έγινε στο Ε.Μ.Π., όπου ήρθαν 22 ευρωπαίοι φοιτητές από όλη την Ευρώπη για τη διοργάνωση. Επίσης, φέτος θα εκπροσωπήσουμε για πρώτη φορά το Ε.Μ.Π. στον Πανευρωπαικό Διαγωνισμό Air Cargo Challenge 2011 (www.acc2011.com) που θα διεξαχθεί στη Στουτγάρδη τον Αύγουστο και αποτελεί για μας μεγάλη πρόκληση. Επίσης, σε τοπικό επίπεδο έχουμε και άλλες δραστηριότητες, όπως σχεδίαση και κατασκευή ενός μικρού ηλιακού αεροπλάνου και ενός τετράτροχου οχήματος για κίνηση σε άλλον πλανήτη. Οι συναντήσεις γίνονται στο γραφείο του συλλόγου, στο υπόγειο πάρκινγκ στο Ε.Μ.Π. Πληροφορίες στο www.euroavia.net Ιωάννης Τσαγκαρλιώτης Ραδιοφωνικός, φοιτητικός σταθμός «FM1», ΤΕΙ Κρήτης Περίπου 50-60 φοιτητές του ΤΕΙ Κρήτης κάνουν εκπομπές στο σταθμό κάθε εξάμηνο. Οι ακροατές ανταποκρίνονται, κάνουν σχόλια και μουσικές επιλογές , συμμετέχουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποτελούν κομμάτι της ίδιας της εκπομπής. Σχεδόν κάθε χρόνο διοργανώνουμε διάφορα πάρτι και το Radioactive festival. Φέτος διοργανώσαμε το 8ο, με τους Πάνο Μουζουράκη και Maraveyas Ilegal. Όμως, πέρα από τις εκπομπές που κάνει ο καθένας, μαζευόμαστε στο χώρο του σταθμού στα κενά από τα μαθήματα, πίνουμε τον καφέ μας και συζητάμε κάνοντας παρέα μεταξύ μας. Εάν κάποιος θέλει να έρθει στη ραδιοφωνική ομάδα μπορεί να καλέσει στο 2810 315445 ή να μπει στο http://fm1.teicrete.gr/ Γεωργία Δόξα

Η πιο μεγάλη ώρα Επιμέλεια: Βαγγέλης Δαβιτίδης

Εδώ ή αλλού; Μπροστά ή πίσω; Αισιοδοξία ή απογοήτευση; Εντέλει, μένω ή φεύγω από την Ελλάδα; Τον τελευταίο ένα χρόνο δεν υπάρχει νέος που να μην έχει μείνει ξάγρυπνος με αυτά τα ερωτήματα. .

Μ

ε αφορμή το επίκαιρο αυτό δίλημμα διοργανώθηκε πρόσφατα ένα ενδιαφέρον debate όπου έξι ομιλητές επιχειρηματολόγησαν, τρεις υπέρ του Μένω και τρεις υπέρ του Φεύγω.

H διοργάνωση του debate έγινε στις 6/7 από την αστική μη κερδοσκοπική Intelligence Squared Greece, www.iq2.gr στo «ΘΕΑΤΡΟΝ» του Κέντρου Πολιτισμού ‘Ελληνικός Κόσμος’.

Το πλαίσιο του debate από τους διοργανωτές: «Οι νέοι που αναζητούν επαγγελματική ανέλιξη, διανοητική εξέλιξη και βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, αντιμετωπίζουν το δίλημμα της αναζήτησης ενός καλύτερου μέλλοντος εκτός των ελληνικών συνόρων. Έχει έρθει πράγματι η στιγμή να αποδημήσουμε αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον ή είναι η κρίση μια μεγάλη ευκαιρία από την οποία θα κερδίσουν όσοι μείνουν εδώ; Είναι ‘έξω’ καλύτερα; Και αν είναι, θα τα καταφέρουμε εμείς καλύτερα; Μήπως η φυγή είναι η εύκολη λύση;»

Πριν την έναρξη της συζήτησης, ο πανεπιστημιακός Λόης Λαμπριανίδης παρουσίασε την αποκαλυπτική έρευνά του για το φαινόμενο του Brain Drain. Βάσει της έρευνας, το 84 % των Ελλήνων που έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό δεν έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα. Από αυτούς, το 73% έχει μεταπτυχιακό τίτλο, ενώ το 51% έχει και διδακτορικό. Οι Έλληνες πτυχιούχοι επιλέγουν να μην επιστρέψουν διότι στην Ελλάδα οι αμοιβές είναι χαμηλότερες από ό,τι είναι στο εξωτερικό και δεν αυξάνονται με τον αριθμό πτυχίων. Αναλυτικότερα, στην πλειοψηφία τους (60%) οι πτυχιούχοι από μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, προτού πάρουν την απόφαση να παραμείνουν και να εργαστούν στο εξωτερικό, δεν αναζήτησαν καν δουλειά στην Ελλάδα! Το Υποβρύχιο έδωσε το παρών και σας μεταφέρει μέσω των εισηγήσεων δύο ομιλητών μερικά από τα επιχειρήματα τόσο της μιας όσο και της άλλης πλευράς

Η ενοχή της φυγής – η ηδονή του απόπλου Του Γρηγόρη Φαρμάκη*

Α

κούω συχνά να αναλύουν τη διαρροή επιστημόνων, ουσιαστικά υπό το πρίσμα της απώλειας ανθρώπινων πόρων για την οικονομία. Με ενοχλούσαν πάντα οι λέξεις «ανθρώπινοι πόροι». Υπονοούν ότι οι άνθρωποι είναι κάτι σαν τα αποθέματα φυσικών πόρων: όσοι δεν θα χρησιμοποιηθούν σήμερα θα εξακολουθούν να είναι διαθέσιμοι αύριο. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για το ταλέντο και τη δημιουργικότητα των ανθρώπων. Όση

χείρηση εδώ, να βρει διέξοδο και πόρους μία ακόμη καλή ιδέα, να προωθηθεί στην πράξη μία ακόμα καινοτομία που θα μαράζωνε εδώ. Όλες αυτές οι μικρές καθημερινές πιθανότητες μαζί δημιουργούν ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα με αυτόν τον άναρχο, απρόβλεπτο τρόπο που μόνο η αγορά ξέρει. Έπειτα, επειδή κάθε άνθρωπός μας που προκόβει έξω από τα σύνορα θα είναι και μία ακόμη επένδυση στο χαμένο συμβολικό μας κεφάλαιο, στην τραυματισμένη εικόνα μας, στο brand που χρειαζόμαστε για να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη της οικουμένης, να ξαναρχίσουμε να κάνουμε δουλειές μαζί της. Όλοι αυτοί μαζί, χωρίς να το συνειδητοποιούν κι οι ίδιοι, θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικοί από οποιαδήποτε καμπάνια προώθησης οποιουδήποτε υπουργείου. Αλλά και γιατί κάθε άνθρωπός μας που ζει έξω από τα σύνορα, σε κοινωνίες καλύτερες, μπορεί –πολύ πριν γυρίσει πίσω, ή ακόμα και αν δεν γυρίσει ποτέ– να γίνει ένα ακόμα κανάλι νέων ιδεών και καθημερινών καλών πρακτικών. Όλοι μαζί, κρατώντας με τα νέα υπέροχα μέσα, την καθημερινή και ουσιαστική επαφή τους με τη δική τους Ελλάδα, συμμετέχοντας ενεργά ακόμα και από απόσταση στο ελληνικό γίγνεσθαι, θα φέρνουν –φέρνουν, άλλωστε, ήδη– λίγο λίγο, κάθε μέρα, τον «άλλο τρόπο» που χρειαζόμαστε να εισάγουμε επειγόντως. Όπως οι υπέροχοι Έλληνες του εξωτερικού που βλέπω κάθε μέρα στο twitter. Αν το πρόβλημά μας ήταν ότι μας έλειπε η επιστημονική γνώση και η εξειδίκευση, τότε ναι, κάθε άξιος και ικανός που θα έφευγε θα ήταν και μια απώλεια ανθρώπινων πόρων. Ξεχνάμε, όμως, ότι ο λόγος που φτάσαμε εδώ ήταν η επαρχιώτικη εσωστρέφειά μας. Εσωστρέφεια κοινωνική, που έγινε εσωστρέφεια πολιτική, και εν τέλει οικονομική και επιχειρηματική. Η λύση του προβλήματος θα είναι το να ξανοιχτούμε –με ελληνική απερισκεψία, χωρίς να το ζυγίζουμε– στην οικουμένη. * Ο Γρηγόρης Φαρμάκης είναι επιχειρηματίας, δ/νων σύμβουλος της εταιρείας στατιστικής έρευνας και πληροφορικής Agilis SA. φωτογραφία: Δημήτρης Κουβαράς

ΦΕΥΓΩ

δημιουργικότητα δεν αξιοποιήσουμε σήμερα, γιατί ένας άνθρωπος είναι άνεργος ή γιατί σπαταλιέται σε μία δουλειά ανάξιά του, είναι χαμένη οριστικά, άπαξ και διά παντός, και γι’ αυτόν και για μας. Δεν μπορούμε να αποθηκεύσουμε τα σπαταλημένα χρόνια ανεργίας ή και απλώς μιας μίζερης δουλειάς, για να τα ξοδέψουμε όταν θα έρθουν καλύτερες μέρες. Ακόμα χειρότερα: εδώ δεν πρόκειται μόνο για χαμένο οικονομικό προϊόν. Πρόκειται για τη χαμένη ενέργεια της καταξίωσης, της προσωπικής εν τέλει ολοκλήρωσης που χαρίζει ένας άνθρωπος στην κοινωνία γύρω του. Αν δεν μπορούμε να την έχουμε εδώ, είναι κρίμα να τη στερηθούμε και εκεί. Άλλωστε, η ανθρωπότητα προόδευε ακριβώς όταν οι άνθρωποι (και μαζί τους οι ιδέες) ταξίδευαν ελεύθερα και έφευγαν αενάως για εκεί όπου μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερο. Με ανταμοιβή το να ζουν καλύτερα. Το να το εμποδίζεις με σύνορα, νόμους ή συναισθηματικές ενοχές είναι παρά φύσει. Έτσι, το δίλημμα «φεύγω ή μένω πίσω», όταν στον προορισμό του «φεύγω» μας περιμένει η δική μας προσωπική προσδοκία δημιουργίας, ενώ στην αφετηρία του αφήνουμε πίσω ευκαιρίες χαμένες, είναι ουσιαστικά χωρίς νόημα. Όποιος έχει λόγους να φύγει το ξέρει καλά. Καμιά αντιπαράθεση επιχειρημάτων δεν θα τον βοηθήσει ουσιαστικά να ζυγίσει και να αποφασίσει. Γιατί τελικά το πρόβλημα δεν είναι το «φεύγω». Όμως πρόβλημα είναι το ότι το αντιμετωπίζουμε ως πρόβλημα εμείς οι ίδιοι. Η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει με δέος, συναισθηματισμό και συμβολισμούς δεκαετίας 1960 αυτό που ονομάζει «φυγή» – ενώ δεν είναι παρά απόπλους. Προσπαθώντας να καταλάβει, δεν μπορεί να αυτοεπιβεβαιωθεί παρά μόνο πείθοντας τον εαυτό της ότι όσοι φεύγουν δεν μπορεί να το κάνουν παρά μόνο υπό το καθεστώς ακραίου καταναγκασμού – και όχι ελεύθερης επιλογής. Και σε αυτήν τη διαδικασία τούς προσάπτει την ενοχή της φυγής. Και αναπόφευκτα επιστρατεύει έναν σιωπηλό αλλά ιδιοτελή συναισθηματικό εκβιασμό. Μία κοινωνία που με ευκολία στέλνει τα παιδιά της να σπουδάσουν σε άλλες χώρες τρομάζει στην ιδέα ότι αυτά τα ίδια παιδιά θα φύγουν για λίγα χρόνια να προκόψουν αλλού. Ίσως γιατί, μέσα στην εσωστρέφειά της, δεν πήρε χαμπάρι ότι τώρα τελευταία ούτε οι δουλειές ούτε οι πατρίδες είναι παντοτινές. Μήπως, όμως, θρηνώντας την ούτως ή άλλως αναπόφευκτη φυγή ακυρώνουμε κοντόφθαλμα ό,τι έχουμε να κερδίσουμε από αυτήν; Την ευκαιρία το drain να το κάνουμε gain; Κατ’ αρχήν πρακτικά: κάθε άνθρωπός μας που δουλεύει έξω από τα σύνορα ή που στήνει εκεί μία επιχείρηση ή ένα εργαστήριο σε ένα πανεπιστήμιο είναι μία ακόμη πιθανότητα να στηθεί μία ακόμα συνεργασία με μία άλλη επι-

Τ

ο δίλημμα φεύγω ή μένω είναι αυστηρά προσωπικό – και η απόφαση ατομική και ίσως οικογενειακή. Το πραγματικό δίλημμα δεν έχει τόσο βραχυπρόθεσμη όσο μακροπρόθεσμη διάσταση. Είναι αυτονόητα θετική η συσσώρευση προσόντων, εμπειριών και παραστάσεων σε άλλες χώρες. Το ουσιαστικό ζήτημα εστιάζεται στο κατά πόσον κάποιος θα περάσει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγικής του ζωής του εδώ και στο αν θα κάνει οικογένεια στην Ελλάδα. Η απόφαση δομείται μέσα από τις συγκριτικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται σε έναν νέο επιστήμονα (όπως σκιαγραφούνται μέσα από τα προσόντα και το χαρακτήρα του), οι οποίες έπειτα εξετάζονται μέσα από ένα πρίσμα προσωπικών προτιμήσεων.

αγορές όπως το Λονδίνο παρουσιάζονται κορεσμένες για έναν νέο απόφοιτο, συνθέτουν ένα μωσαϊκό δυσκολιών πολύ πιο περίπλοκο από την εξιδανικευμένη του διάσταση. Αυτό, φυσικά, δεν αναιρεί το γεγονός ότι οι δυσκολίες εδώ είναι κατά μέσον όρο μεγαλύτερες. Παρ' όλα αυτά, η «δημιουργική καταστροφή» που βιώνουμε στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια περιέχει σπόρους προόδου. Το ελληνικό ανθρώπινο κεφάλαιο –τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό– είναι αξιωματικά πλούσιο. Επίσης, όροι όπως startups, spinoffs, venture capital, angel funds, seed capital, incubators δεν υπήρχαν στο λεξιλόγιό μας 5 χρόνια πίσω. Η επιχειρηματικότητα σταδιακά απενοχοποιείται και η καινοτομία γίνεται αυξανόμενα ο αυτονόητος στόχος των επίδοξων νέων

MENΩ Σκατζόχοιροι, αλεπούδες και στοιχήματα

φωτογραφία: Δημήτρης Κουβαράς

Του Κυριάκου Πιερρακάκη*

Σε ό,τι αφορά τις ευκαιρίες, είναι λάθος να συγκρίνουμε τη δύσκολη πραγματικότητα του «εδώ» με μια ιδεατή του «έξω». Τα πράγματα δεν είναι αυτονόητα καλύτερα σε άλλες χώρες του δυτικού κόσμου. Η Ισπανία παρουσιάζει χαμηλότερες επιδόσεις στην ανεργία νέων από την Ελλάδα, ενώ με ελάχιστες εξαιρέσεις (Γερμανία, Αυστρία) το ποσοστό είναι παντού διψήφιο. Ταυτόχρονα, στους αποφοίτους της τελευταίας πενταετίας στις ΗΠΑ μόλις το 53% απορροφήθηκε σε θέσεις πλήρους απασχόλησης, με μισθούς κατά 10% χαμηλότερους σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, ενώ το 60% έκανε χρήση προσωπικών γνωριμιών στην όλη διαδικασία αναζήτησης εργασίας. Όλα αυτά, μαζί με την καταγραφή ότι

επιχειρηματιών. Τέλος, δραστηριότητες όπως οι Atenistas ή άλλες παρεμβάσεις στο περιβάλλον και τον πολιτισμό αναπτύσσουν το ελλιπές κοινωνικό κεφάλαιο της χώρας, τόσο επειδή δομούν σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες όσο και επειδή εκφράζουν μια νέα κουλτούρα ευθύνης απέναντι στον τόπο και τα προβλήματά του. Οι ευκαιρίες, όμως, δεν υφίστανται εν κενώ. Τις βλέπουμε μέσα από το ατομικό πρίσμα του τι μας ικανοποιεί, του τι μας κάνει «ευτυχισμένους». Η ευτυχία δεν είναι μόνο επαγγελματική και οικονομική ολοκλήρωση – είναι και συναισθηματική ολοκλήρωση, είναι και ποιότητα ζωής. Η εμπειρική παρατήρηση είναι ότι στη συντριπτική πλειονότητά τους οι νέοι Έλληνες που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό επιθυμούν την επιστροφή τους στην Ελλάδα, επειδή τους νοηματοδοτεί το να βρίσκονται κοντά με τις οικογένειές και τους φίλους τους, στον τόπο όπου μεγάλωσαν και έμαθαν να αγαπούν. Το ότι το ερώτημα είναι ατομικό φυσικά ορίζει και διαφορετικά μοντέλα απόφασης. Οι «σκαντζόχοιροι» (δηλαδή εκείνοι που έχουν υπερεξειδικευμένα προσόντα και μια αίσθηση σκοπού σε αυτά) που δεν βρίσκουν απορρόφηση στην Ελλάδα, αυτονόητα θα προτιμήσουν το «φεύγω», ενώ οι «αλεπούδες» (δηλαδή άτομα με πιο ευέλικτα προσόντα και προτιμήσεις) μπορούν να διαπρέψουν και στη χώρα μας, αρκεί να υπάρχει διάθεση ευελιξίας και εργατικότητας.

Πώς μπορείς να διαπρέψεις στην Ελλάδα; Δυο απαντήσεις είναι το «φεύγω για να μείνω» και το «μένω για να φύγω». Το πρώτο είναι σαφές: συσσώρευση προσόντων στο εξωτερικό και μεταγενέστερη επιστροφή με μεγαλύτερες πιθανότητες απορρόφησης στην εγχώρια αγορά. Το δεύτερο εστιάζει στην παρατήρηση ότι όσο η εγχώρια αγορά συρρικνώνεται τόσο θα πρέπει να στραφούμε σε εξαγώγιμα προϊόντα και δραστηριότητες. Η στροφή στις εξαγωγές αυτονόητα περιλαμβάνει ένα σύνολο πιο καινοτόμων προϊόντων, κάτι το οποίο συνήθως συνεπάγεται και την απορρόφηση εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού. Σε γενικές γραμμές, ο κάθε νέος τα επόμενα χρόνια θα κληθεί να φέρει έναν απαιτούμενο «συντελεστή εξωστρέφειας» σε επίπεδο προσόντων, δραστηριοτήτων και κοινωνικών δικτύων. Φυσικά υπάρχουν και τα στοιχήματα. Το πρώτο είναι να ξεφύγουμε από την «κουλτούρα μηδενικού αθροίσματος» της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, η οποία περιέχει μια πολωτική «ασπρόμαυρη» περιγραφή γεγονότων και ιδεών. Παρά την «καταστροφική» διάσταση της συρρίκνωσης πόρων και εισοδημάτων υπάρχει η δημιουργική διάσταση των υγιών βημάτων πρός τα εμπρός – τα οποία δεν συμβαίνουν τόσο επειδή κάποιος τρίτος το απαιτεί όσο επειδή αλλάζουμε εμείς οι ίδιοι, αποκτώντας μια πιο υπεύθυνη στάση απέναντι στα προβλήματα, στον τόπο μας και στις ευθύνες μας. Όλα αυτά με κάνουν να υποστηρίζω ένα «γκρίζο μένω». Ένα «μένω» που δεν αφορά όλους, αλλά τους περισσότερους. Ένα «μένω» όχι κάθετο, αλλά με μοντέλα τύπου «φεύγω για να μείνω» και «μένω για να φύγω» και το οποίο έχει ως κεντρική συνιστώσα μια κουλτούρα ευθύνης απέναντι στον τόπο, στις οικογένειές μας, στους συμπολίτες μας και εν τέλει απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό. Σε όσους φαντάζει παράλογος αυτός ο ισχυρισμός, ανταπαντώ δανειζόμενος τα λόγια του George Bernard Shaw: «Ο ορθολογικός άνθρωπος προσαρμόζει τον εαυτό του στον κόσμο. Ο μη ορθολογικός άνθρωπος επιμένει να προσαρμόζει τον κόσμο στον εαυτό του. Συνεπώς, όλη η πρόοδος εξαρτάται από τον μη ορθολογικό άνθρωπο». Είναι, κατ’ εμέ, εκείνοι οι φαινομενικά «μη ορθολογικοί» που θα ρισκάρουν επενδύοντας στην Ελλάδα, οι οποίοι θα αποδειχτούν και οι αυριανοί της πρωταγωνιστές. * Ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι τέως πρόεδρος του Ινστιτούτου Νεολαίας, υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Πολιτικών και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης

.1

ενδιαφέρουσα πρόταση για τη μετάφραση στα ελληνικά της λέξης email που έλαβα με… ήλυμα. Όπως όλοι έχουμε διαπιστώσει, η χρήση της λέξης email στον γραπτό λόγο είναι προβληματική. Το ελληνικό «μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου» ή και το πιο σύντομο «ηλεκτρονικό μήνυμα» είναι μακροσκελή και κατά συνέπεια δύσχρηστα. Απ’ την άλλη, το αγγλικό «email» αποτελεί περιττή χρήση μιας ξένης λέξης, ενώ το άκλητο «ιμέιλ», πέραν του ότι είναι μια άγαρμπη μεταφορά, είναι και άσχημο. Προτείνω, λοιπόν, τη χρήση της λέξης ήλυμα για το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου! Προέρχεται από το ηλεκτρονικό μήν-υμα, με τον ίδιο τρόπο που τα e-lectronic και mail παράγουν το email. Το ήλυμα (του ηλύματος) μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα, είναι μια καθαρά ελληνική λέξη με σαφή ετυμολογική προέλευση και κλίνεται εύκολα (τα ηλύματα, των ηλυμάτων κ.ο.κ.). Το σκεπτικό διατύπωσε ο φιλόλογος Χαράλαμπος Στ. Φαραόγλου και η στήλη το υιοθετεί.

.4

εποχές είχε κάποτε ο χρόνος, σήμερα έχει δύο…

από τον Πέτρο Ψωμά

.1 .5 .1

φορά κι έναν καιρό –κάποτε– είχαμε χρόνο να πάμε για καφέ με τους φίλους μας. Σήμερα τα λέμε μέσω MSN και Skype.

λυκόσκυλα για να μην αφήσουμε κανέναν να μας πλησιάσει –είτε είναι καλός είτε κακός– έχουμε σήμερα στα σπίτια μας, κλειδαμπαρωνόμαστε, βάζουμε συναγερμούς… Κάποτε είχαμε τις πόρτες των σπιτιών μας ανοιχτές, όπως και τις καρδιές μας…

ακόμα διαπίστωση, αγαπημένοι φίλοι: Κάποτε πίναμε νερό της βρύσης και ήμασταν μια χαρά, σήμερα πίνουμε εμφιαλωμένο και όμως... αρρωσταίνουμε!

.1.000

τηλεοπτικά κανάλια είχαμε κάποτε και πάντα βρίσκαμε κάτι ενδιαφέρον να δούμε, κι ας λειτουργούσαν από τις 6 το απόγευμα ώς τα μεσάνυχτα. Σήμερα έχουμε 100 κανάλια και δεν μας αρέσει κανένα πρόγραμμα…

.7 .1

απ’ τη μία γειτονιά και άλλοι τόσοι απ’ την άλλη, παίζαμε κάποτε με τους φίλους μας ποδόσφαιρο στις αλάνες. Σήμερα παίζουμε ποδόσφαιρο στο Playstation.

οδυνηρή ποινή ακολουθεί τη διγαμία: να έχετε δύο πεθερές!

κυβικά ήταν κάποτε τα… ταπεινά μας αυτοκίνητα και ήμασταν χαρούμενοι. Σήμερα κυκλοφορούμε με τζιπ 2.000 κυβικών και στεναχωριόμαστε που δεν έχουμε τζιπ... 3.000 κυβικών.

.5 .14

.2

.8

ώρες δουλεύαμε κάποτε. Σήμερα έχουμε χάσει το μέτρημα…

.65 τετραγωνικών σπίτι μάς έκανε κάποτε ευτυχισμένους. Σήμερα ζούμε σε σπίτια 120 τετραγωνικών και δεν χωράμε...

ακόμα διαπιστώσεις – εσείς θα προσθέσετε μυριάδες άλλες: Κάποτε είχαμε χρόνο για τον εαυτό μας, σήμερα δεν έχουμε χρόνο για κανέναν. Κάποτε λέγαμε «καλημέρα» σε έναν περαστικό και τον ρωτούσαμε για την τάδε οδό, τώρα μας τα λέει ο navigator. Κάποτε είχαμε χρόνο να κοιτάξουμε τον ουρανό, να δούμε το χρώμα του, να ακούσουμε το κελάιδισμα των πουλιών, να νιώσουμε την ευωδιά του βρεγμένου χώματος, ενώ σήμερα τα βλέπουμε στην τηλεόραση. Κάποτε ζητάγαμε συγγνώμη από κοντά, σήμερα το λέμε και με SMS. Κάποτε περνάγαμε υπέροχα στο ταβερνάκι της γειτονιάς, με κρασάκι, τραγούδι και κουτσομπολιό, σήμερα μιζεριάζουμε σε ακριβά εστιατόρια.

αναφορές στο «κάποτε» και στο «σήμερα» σάς κέρασαν σήμερα οι «Αριθμίες» για να τις πάρετε μαζί σας στις παραλίες… Αυτό το «κάποτε» το έλεγαν ζωή. Καλό καλοκαίρι, φίλοι. Θα σας στείλω… ήλυμα, άμα τη επιστροφή. Καλά μπάνια!

Το τζαζ ερημονήσι Του Λεωνίδα Αντωνόπουλου

Ένα από τα λάθη της επιβολής του μεταμοντέρνου είναι ότι καθαίρεσε το μοντέρνο. Την αισθητική εκείνη που επί τρεις δεκαετίες (’30, ’40 και ’50) αμφισβήτησε τα θεμέλια της κοινωνίας που είχε τοποθετήσει ο βιομηχανικός 19ος αιώνας. Και την άλλαξε. Αισθητικά και αισθητά. Μία από τις πιο έντονες κρίσεις την παρείχε η τζαζ.

Η

διαδρομή που διένυσε μέσα σε τρεις δεκαετίες η μουσική αυτή ήταν ιλιγγιώδης και οι δίσκοι που άφησαν πίσω τους οι μεγάλοι μουσικοί αποτελούν πολύτιμα εκθέματα του φανταστικού «μουσείου του μοντέρνου». Όταν μάλιστα πέφτει στα χέρια σου ένα από εκείνα τα μαγευτικά εξώφυλλα τζαζ της δεκαετίας του ’50, της Blue Note ή της Riverside, η εποχή των μεγάλων, αληθινών, ανατροπών ξαναζωντανεύει. Μόλις πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησαν, σε remastering από τον Joe Tarantino, τον βετεράνο της ψηφιακής αποκατάστασης τζαζ ηχογραφήσεων, δύο ιστορικά άλμπουμ του τέλους εκείνης της εποχής: το «Something Else!!!!» του Ornette Coleman (1958) και η σόλο πιάνο ηχογράφηση του Thelonious Monk «Thelonious Alone In San Fransisco» (1959). Και μόνο να αφεθείς να χαζεύεις τα εξώφυλλα αρκεί για να σε στείλει business class στη μηχανή του χρόνου. Οι δύο ηχο-

The Haig™ word and associated logos are trademarks.

Diageo Brands B.V.2009

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Ornette Coleman γραφήσεις έχουν βέβαια τη σημασία τους. Έχουμε να κάνουμε με δύο εικονοκλάστες της τζαζ που αμφισβήτησαν τις μουσικές φόρμες –και της ίδιας της τζαζ, εννοείται– μέχρις εσχάτων, όπου ο ένας, ο Ornette, να πλησιάζει το ζενίθ της δημιουργικότητάς του και να ετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο άλμα προς την αναγνώριση, και ο άλλος, ο Thelonious, να χαλαρώνει παίζοντας σόλο πιάνο μακριά από την ανάγκη να απολαύσει καλλιτεχνικό στάτους ενός μουσικού-σταρ, όπως π.χ. ο Miles. Όταν ο παραγωγός της εταιρείας Contemporary, ο Lester Koening, έβαλε τον Ornette Coleman στο στούντιο για να ηχογραφήσει το «Something Else!!!!» εκείνος ήταν ακόμη στο περιθώριο, γνωστός μονάχα σε μια μικρή ομάδα ψαγμένων ριζοσπαστών και περίμενε να έρθει η ώρα του. Το στυλ του βρισκόταν ακόμη σε εμβρυακή μορφή και, παρά τα τέσσερα θαυμαστικά, ο τίτλος του άλμπουμ ήταν περισσότερο μία προφητεία παρά μια περιγραφή του περιεχομένου – ειδικά εάν

έχει κανείς υπόψη του τα δύο σπουδαία άλμπουμ που θα ακολουθούσαν για λογαριασμό της Atlantic το 1959 και το 1960: «The Shape Of Jazz To Come» και «Change Of The Century» αντίστοιχα. Το «Something Else!!!!» ακούγεται σήμερα σαν ένα παράξενο υβρίδιο bop και hard bop, φανερώνει όμως τρία στοιχεία που χαρακτηρίζουν την περίπτωση Ornette Coleman: το τραχύ ύφος, το ταλέντο του να γράφει ελκυστικές και περίεργες μελωδίες και τον δυναμισμό στο παίξιμο. Το πρώτο από αυτά τα στοιχεία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι παίζει με ένα πλαστικό σαξόφωνο της πλάκας, φτάνει και περισσεύει για να δικαιολογήσει τα τέσσερα θαυμαστικά. Βέβαια σήμερα ο ήχος εκείνος δεν ξενίζει κανέναν, αλλά αυτό πάρτε το μάλλον ως απόδειξη για την τεράστια απόσταση που διένυσε η τζαζ τα τελευταία 50 χρόνια και για τις τεκτονικές αλλαγές που έγιναν εντός της. Από αυτήν την άποψη το «Something Else!!!!» είναι το τέλειο πρελούδιο για την πορεία που θα ακολουθήσει ο Ornette Coleman, μια γροθιά στο στομάχι

14 Ιουλίου, Thievery Corporation, Λυκαβηττός 25 Ιουλίου, Lamia Bedioui/Εύα Ψυλλάκη, Θέατρο Ρεματιάς 20 Αυγούστου, Pulp, Terra Vibe 11 Σεπτεμβρίου, Canned Heat, Gagarin

OI ΔΙΣΚΟΙ

Something Else!!!!

Thelonious Monk ακόμη και σ’ εκείνους που θεωρούσαν τους εαυτούς τους εξοικειωμένους με τους πειραματικούς αυτοσχεδιασμούς. Από την άλλη, ο πιανίστας Thelonious Monk δεν σταμάτησε να εκπλήσσει τους τζαζόφιλους επί τουλάχιστον 15 συναπτά έτη, με την ανατρεπτική του προσέγγιση στην αρμονία, το ρυθμό και το παίξιμό του. Το 1959, όταν ηχογράφησε το «Thelonious Alone In San Fransisco», ήταν μία αναγνωρισμένη ιδιοφυΐα, είχε ήδη προσφέρει το κορυφαίο του άλμπουμ «Brilliant Corners» (1956) και είχε κάνει και την καλή πράξη να κάνει… εντατικά μαθήματα στον John Coltrane παίζοντας όλο το 1957 μαζί στο κλαμπ «Five Spot», της Νέας Υόρκης. Είχε αυτό που λέμε ωριμάσει καλλιτεχνικά. Και έπαιζε στο Σαν Φρανσίσκο με ένα σχήμα από μουσικούς της τοπικής σκηνής. Δεν είχε, λοιπόν, καμία αντίρρηση όταν ο παραγωγός Orrin Keepnews τον έβαλε στο στούντιο της Riverside στο Σαν Φρανσίσκο για να κάνει μία σόλο ηχογράφηση. Ήταν μόλις το δεύτερο σόλο άλμπουμ που

θα έγραφε μετά το «Thelonious Himself» (και θα ακολουθούσε και ένα τρίτο το 1965, «Solo Monk»). Και τα δύο εκείνα άλμπουμ ήταν αριστουργήματα, με το συγκεκριμένο να παράγει μία αίσθηση πλήρους ανατροπής, μιας αλλαγής που, υπηρετώντας τον μοντερνίστικο στόχο, έρχεται αργά αλλά αποφασιστικά. Οι εκδοχές γνωστών συνθέσεών του είναι από τις καλύτερες που έκανε ποτέ, όπως στο «Ruby, my dear», το «Pannonica» και το «Reflections». Υπάρχουν πολλοί που συμπεριλαμβάνουν αυτό το άλμπουμ στους τρεις καλύτερους δίσκους του Monk (μαζί με το «Brilliant Corners» και το «Genius Of Modern Music Vol.1 & 2», όλα για την Blue Note) και κάποιοι άλλοι που θα τον έβαζαν στους απαραίτητους δίσκους που θα έπαιρναν μαζί τους σε αυτό το θρυλικό «ερημονήσι» που κάποτε, στη Δευτέρα ή την Τρίτη Παρουσία θα συναντηθούν οι μουσικόφιλοι και θα τα σπάσουν. Εγώ θα κάνω αφιέρωμα στη μοντέρνα τζαζ, σας το λέω από τώρα.

Thelonious Alone in S.F.

Λίγες είναι οι ιστορίες που αξίζει να πεις και λιγότερες αυτές που αξίζει να εκμυστηρευτείς. Στο τέλος όμως, αυτές είναι οι ιστορίες που αντέχουν στο χρόνο γιατί μιλούν για γνώση, ποιότητα και μοναδικότητα. Αυθεντικές ιστορίες που ταυτίζονται με την ιστορία του HAIG γιατί έχουν πραγματική αξία. Έτσι, το HAIG επιλέγει μοναδικές ιστορίες και παρουσιάζει στο κοινό τα HAIG ORIGINALS. Αληθινές ιστορίες καλλιτεχνικής έκφρασης που αξίζει να τις ζήσεις…

Τoo cool

to be true!

Σ’ ένα μικρό, πανέμορφο ορεινό χωριό της Κρήτης, φοιτητικές θεατρικές ομάδες απ’ όλη την Ελλάδα παρουσιάζουν τις παραστάσεις τους. Στα μέσα του καλοκαιριού, εδώ και 9 χρόνια, στο Αστρίτσι οι σκηνίτες στήνουν ένα αυτοοργανωμένο χωριό γεμάτο τέχνη, πολιτισμό, προσφορά, συλλογικότητα. Του Λάμπρου Αραπάκου (larapakos@ypovrixio.gr)

Σ

το ΤΕΙ της Πάτρας που σπούδαζα φτιάξαμε ομάδα θεάτρου, κάναμε παραστάσεις και γυρνάγαμε όλη την Ελλάδα... Καθώς περιοδεύαμε, πήρε το αφτί μας ότι παίζει πολιτιστικό camping στην Κρήτη, όπου φοιτητικές θεατρικές ομάδες παρουσιάζουν τη δουλειά τους. Δεν το σκεφτήκαμε πολύ, το καλοκαίρι του 2007 μαζέψαμε σκηνές και σκηνικά και βρεθήκαμε για 10 μέρες στο Αστρίτσι με την παράσταση «Μη γελάς». Δύο δραστήριες καθηγήτριες το 1997 στο Λύκειο Μελεσών δημιούργησαν σχολική θεατρική ομάδα, οι μαθητές γούσταραν, ήρθαν σε επαφή με το θέατρο, έκαναν παραστάσεις και η πολιτιστική ζωή της περιοχής τους άρχισε να εξελίσσεται... Οι μαθητές τελειώνουν το σχολείο και γίνονται φοιτητές σε άλλες πόλεις της χώρας. Εκεί, έχοντας το μικρόβιο του θεάτρου, αναμειγνύονται με τις θεατρικές ομάδες των πανεπιστημίων τους. «Η ανάγκη μετάδοσης και ανταλλαγής ιδεών και εμπειριών, καθώς επίσης η βούληση για πολιτιστική - κοινωνική παρέμβαση στην περιοχή ήταν τα στοιχεία που μας ώθησαν να ανταποκριθούμε στην προτροπή του υπεύθυνου πολιτιστικών της δημοτικής αρχής και να καλέσουμε τις ομάδες στις οποίες συμμετείχαμε στα πανεπιστήμιά μας και να διοργανώσουμε ένα τριήμερο

φεστιβάλ» λέει Γιώργος Ζηδιανάκης, μέλος της ομάδας διοργάνωσης του camping. Το πρώτο πολιτιστικό camping πραγματοποιήθηκε το 2003 και το «πείραμα» πετυχαίνει. Εκείνη τη χρονιά συστάθηκε η ομάδα «Επί Σκηνής» η οποία ανέλαβε πλέον τη διοργάνωση του φεστιβάλ. Πρόκειται για μια ανεξάρτητη, άτυπη ομάδα, χωρίς προεδρεία και άλλες τυπικότητες. Καθώς τα χρόνια περνούν, η «Επί Σκηνής» διευρύνεται, ξεφεύγει από το στενά όρια μιας παρέας και ανοίγει προς οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, και πλέον αριθμεί αρκετά μέλη από όλη την Ελλάδα. Τα παιδιά που οργανώνουν το camping πιστεύουν ότι ο πολιτισμός πρέπει να παρέχεται δωρεάν και να παράγεται δίχως την επιδίωξη του κέρδους. Έτσι, εξαρχής αρνήθηκαν να αναζητήσουν ιδιώτες χορηγούς ή να ενταχθούν σε κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα. «Η επιλογή κρατικού φορέα ως χρηματοδότη εντάσσεται στη λογική ότι η κοινωνία συλλογικά πρέπει να παρέχει τον πολιτισμό, ώστε να μπορεί να είναι δωρεάν» εξηγεί ο Θέμης Πολυζωάκης, μέλος της ομάδας διοργάνωσης «Επί Σκηνής». Από το 2003 ο πρώην δήμος «Ν. Καζαντζάκης» στηρίζει το camping με υλικοτεχνική υποδομή και χρη-

ματοδότηση, όπως και η νομαρχία Ηρακλείου τα τελευταία 2 χρόνια. Ο νυν δήμος Αρχανών Αστερουσίων έχει εκδηλώσει τη διάθεσή του να στηρίξει, επίσης. Κι ίσως ακόμα πιο σημαντικό να είναι πως η τοπική κοινωνία καλύπτει ένα μέρος των αναγκών του πολιτιστικού camping, προσφέροντας τοπικά προϊόντα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η καθαριότητα, το μαγείρεμα, η τροφοδοσία και όλες οι απαραίτητες εργασίες για τη λειτουργία του πολιτιστικού camping γίνονται από τους συμμετέχοντες. Ο κάθε κατασκηνωτής επιλέγει την εργασία που θέλει να προσφέρει, γράφοντας το όνομά του στην ημερήσια λίστα εργασιών. Και οι αποφάσεις πώς λαμβάνονται; «Πραγματοποιούνται γενικές συνελεύσεις, όπου ο κάθε κατασκηνωτής καλείται να συμμετάσχει και να εκθέσει την άποψή του για οποιοδήποτε θέμα αφορά το camping. Στη συνέχεια, μέσα από συζήτηση και ζυμώσεις, το σώμα της συνέλευσης λαμβάνει την απόφαση» λέει ο Θέμης. «Βασικό πρόταγμα του camping είναι “πρέπει να αποφασίζει για κάτι όποιος εργάζεται γι’ αυτό”, οι οριζόντιες δομές λήψεις αποφάσεων με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και η εναλλαγή των ρόλων καλλιτέχνη, θεατή και εργαζόμενου μεταξύ των κατασκηνωτών» αναφέρει ο Γιώργος.

Μια μέρα στο camping Η μέρα στο Αστρίτσι ξεκινάει επισήμως από τις 9 το πρωί. Μετά το πρωινό, αν κάποιος δεν έχει βάρδια, μπορεί να ξεκινήσει να παρακολουθεί τα εργαστήρια της επιλογής του. (θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών, πηλοπλαστικής, αναρρίχησης, φωτογραφίας, θεάτρου σκιών κ.ά.). Το μεσημεριανό φαγητό παρασκευάζεται από τον κατασκηνωτή που εκτελεί χρέη μάγειρα, σε συνεργασία με την εκάστοτε βάρδια μαγειρέματος. Μετά το γεύμα, το camping περνάει στη γενική συνέλευση. Είναι μια καθημερινή αμεσοδημοκρατική διαδικασία, κατά την οποία συζητιούνται από όλους τους κατασκηνωτές τα θέματα που τους απασχολούν. Ακολουθεί η στρογγυλή τράπεζα: όλα τα μέλη του camping καλούνται να συζητήσουν την παράσταση που είδαν το προηγούμενο βράδυ μαζί με τα μέλη της ομάδας που την ανέβασε… Έχοντας φτάσει αισίως στο απόγευμα, κι ενώ οι βάρδιες συνεχίζουν να λειτουργούν παράλληλα με τις υπόλοιπες διαδικασίες, τα απογευματινά εργαστήρια ξεκινάνε μετά το τέλος της στρογγυλής τράπεζας, για να ολοκληρωθούν γύρω στις 20:00, αφήνοντας στους κατασκηνωτές το χρονικό περιθώριο να ετοιμαστούν για να παρακολουθήσουν τη θεατρική παράσταση που ξεκινάει γύρω στις 21:00 κάθε μέρα. Κάθε 24ωρο στο Αστρίτσι καταλήγει σε ένα όμορφο βράδυ. Η παράσταση τελειώνει και όλοι σιγά σιγά μαζεύονται στο χώρο του κυλικείου. Η ομάδα που είχε παράσταση την προηγούμενη ημέρα αναλαμβάνει χρέη ψήστη για όλο το camping. Ρακές, μπίρες, σουβλάκια, χοροί και μουσικές που ενίοτε συνεχίζουν και ολόκληρη τη νύχτα… Ολίνα Γεωργουλοπούλου, μέλος της ομάδας «Επί Σκηνής»

Φωτογραφία: Στέργιος Τσιόκας

Δεν θα ξεχάσω με τίποτα…

1) Τους ελληνικούς καφέδες που πίναμε στο παραδοσιακό (μοναδικό, νομίζω) καφενείο του χωριού. Παίζαμε και τάβλι κάτω από τα δέντρα…

2) Με το πουλμανάκι του δήμου μάς πήγαν σ’ ένα γειτονικό χωριό για να μας διδάξουν τι σημαίνει κρητικό γλέντι! Κρητικοί χοροί, ρακή, ντάκος, κοχλιοί και άλλα ωραία τοπικά μέχρι τα ξημερώματα... Λιώμα!

3) Με το εργαστήρι φωτογραφίας αποφασίσαμε να κάνουμε εξόρμηση στα γειτονικά χωριά για να φωτογραφίσουμε κρητικές αυθεντικές φιγούρες. Εννοείται, δεν φωτογραφίσαμε. Όπου πηγαίναμε, μας κερνούσαν ρακές. Γυρίσαμε στο camping μεθυσμένοι και πιο ερωτευμένοι με την Κρήτη.

4) Τον σκοτεινό θάλαμο που είχε στηθεί στο δημοτικό σχολείο του χωριού. Φωτογραφίζαμε και μετά κλεινόμασταν στο θάλαμο και εμφανίζαμε… Φουλ δημιουργία!

5) Το άραγμα στην αιώρα. Μεσημεριανός ύπνος, το νερό στο ποτάμι να ρέει, η σκιά και η δροσιά από τα δέντρα. Ναι, ο παράδεισος υπάρχει και λέγεται Αστρίτσι!

6) Τα νεύρα μου: Παίζαμε την παράστασή μας «Μη γελάς» και περνούσαν σκυλιά και μηχανάκια μπροστά από την αυτοσχέδια ξύλινη σκηνή.

7) Τη σπηλιά των χρωμάτων! Μέσα στη σπηλιά υπήρχαν όλα τα σύνεργα ζωγραφικής, πηγαίναμε και πασαλειβόμασταν με μπογιές!

9) Τον (ας πούμε) κουμπαρά και τα (περίπου) τασάκια που έφτιαξα στο εργαστήρι πηλοπλαστικής. Η καλή δασκάλα μας μπήκε στον κόπο να ψήσει τις δημιουργίες και να τις στείλει στο σπίτι μου.

10) Το μπουγέλο που παίξαμε την τελευταία μέρα. Ξεστήναμε σκηνές, καθαρίζαμε το χώρο, μαζεύαμε το χώρο και παράλληλα κάναμε λούτσα ο ένας τον άλλον!

10+1) Ότι στο Αστρίτσι τα ’βαλα κάτω με τον εαυτό μου, ηρέμησα και πήρα την απόφαση να παρατήσω τη ζωή στην Πάτρα και να έρθω Αθήνα να σπουδάσω θέατρο… και το έκανα. Πριν από 2 μήνες τελείωσα τη δραματική σχολή!

«Θυμάμαι ότι αρχικά είχαμε φάει μια φρίκη επειδή περιμέναμε κάτι σαν οργανωμένο camping και βρήκαμε έναν δημόσιο δρόμο με ένα αναψυκτήριο και μια εκκλησία στη μέση του πουθενά. Μετά ήταν το άγχος για το πού θα στήσουμε τις σκηνές και κυρίως τι θα κάνουμε με τις λιγοστές τουαλέτες και τα ντους. Καθώς πέρναγαν οι μέρες, όμως, αν και δεν έλειψαν οι γκρίνιες και οι εκνευρισμοί, τα πράγματα εξελίσσονταν πολύ όμορφα. Το ρυάκι με τις πάπιες, το μονοπάτι που οδηγούσε στο μικρό εκκλησάκι, ο κρυμμένος θησαυρός που μάλλον σαν Πατρινοί τον είχαμε πάρει πολύ πατριωτικά, το μεσημεριανό φαγητό, ακόμα και οι υπηρεσίες καθαριότητας μου έχουν αφήσει πολύ ευχάριστες αναμνήσεις. Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι πως ήμουν σχεδόν μόνιμα υπό την επήρεια ρακής και το πόσο χάρηκα τις μίνι εξορμήσεις μας στο Λιβυκό πέλαγος, αλλά και στην πόλη του Ηρακλείου – τρομερά αναζωογονητικές και οι δύο μετά από τόσες μέρες στην "απομόνωση"». Ανδρέας Αντωνόπουλος «Αστρίτσι για μένα σημαίνει μια παρέα. Αν και τότε κάτι τέτοιο μού ήταν πρωτόγνωρο και μου πήρε μια-δυο μέρες να ενταχθώ. Ήταν, ίσως, too cool to be true. Σ’ ένα όμορφο, δροσερό και καταπράσινο απομονωμένο μέρος,

στα ορεινά το νομού Ηρακλείου, ζήσαμε μια εμπειρία ζωής, από την οποία μάλιστα έχω κρατήσει και ιδιαίτερες φιλίες! Τι μου έρχεται πιο έντονα στο μυαλό; Οι βόλτες μας στα μικρά χωριά της περιοχής, οι τσικουδιές που μας κέρασε ο μαυροφορεμένος κύριος που έχασε το γιο του και, φυσικά, η τελευταία βραδιά που με μια απλή ερώτηση βρέθηκε άτομο να με κατεβάσει στο Ηράκλειο... Πάμε φέτος, Λάμπρο»; Στέργιος Τσιόκας

info Το πολιτιστικό camping πραγματοποιείται φέτος από τις 23 Ιουλίου έως την 1η Αυγούστου. Η ομάδα διοργάνωσης καλύπτει τα εισιτήρια μεταφοράς όλων των μελών των ομάδων που συμμετέχουν, καθώς και των απαραιτήτων σκηνικών. Επίσης, προσφέρονται δύο γεύματα την ημέρα, ενώ πωλούνται είδη κυλικείου σε τιμές κόστους. Δηλαδή, οι ομάδες δεν πληρώνουν τίποτα για τη φιλοξενία και το φαγητό, πληρώνουν μόνον ό,τι αγοράζουν από το κυλικείο. Τα χρήματα από το κυλικείο (το οποίο λειτουργούν οι ίδιοι οι κατασκηνωτές) καλύπτουν κυρίως τα έξοδα για τα εισιτήρια και τη διατροφή των συμμετεχόντων. Περισσότερες πληροφορίες στο www.politistikocamping.gr

Μέσα απ’ το κοράλλι βγήκα στ’ ακρογιάλι

Τ

α κρυστάλλινα καταγάλανα νερά, η Χώρα με τους ανεμόμυλους, τους πλακόστρωτους πεζόδρομους και τα παραδοσιακά καφενεία, τα μυστικά μονοπάτια (ιδανικά για όσους αγαπούν την πεζοπορία) που οδηγούν σε χρυσές αμμουδιές, τα κάτασπρα χωριουδάκια και οι παραλίες ανάμεσα σε απόκρημνα βράχια, δημιουργούν το σκηνικό της Σερίφου…

Οι μέρες και οι νύχτες στο Coralli camping!

Σ’ αυτό το όμορφο νησί συναντάς ένα από αρτιότερα εξοπλισμένα κάμπινγκ των Κυκλάδων. Το Coralli camping στη φιλόξενη και γοητευτική Σέριφο θα σε κάνει ν’ αγαπήσεις περισσότερο την ιδέα της κατασκήνωσης. Βρίσκεται 5 λεπτά από το λιμάνι της Σερίφου, καταφέρνει να συνδυάζει αρμονικά την παρθένα φύση του νησιού, το πυκνό πράσινο με την απαραίτητη σκιά, ενώ οι κατασκηνωτές έχουν τη θάλασσα... στα πόδια τους, την πανέμορφη παραλία Λιβαδάκια. Κοινόχρηστα μαγειρεία, πλυντήρια - στεγνωτήρια, πεντακάθαρες τουαλέτες και ντουσιέρες, internet area, ζεστό νερό επί 24ώρου βάσεως είναι μερικές από τις παροχές - ανέσεις του κάμπινγκ. Στο χώρο του Coralli λειτουργούν ακόμα, εστιατόριο με πλούσιο μενού, καφετέρια, πάρκινγκ, μίνι μάρκετ. Εκείνο, όμως, που «τα σπάει» είναι η πισίνα - μπαρ!

▶ Μετά από 3 ώρες ταξίδι από Πειραιά, φτάσαμε στο λιμάνι του νησιού. Εκεί ο Ανδρέας με το πουλμανάκι του κάμπινγκ μάς περίμενε για να μάς μεταφέρει στο Coralli. (Πέντε λεπτά είναι η απόσταση κάμπινγκ - λιμάνι, αλλά όταν κουβαλάς σκηνές και στρώματα, ένα πουλμανάκι είναι σωτήριο!)

Ο συντάκτης του περιοδικού μας Λάμπρος Αραπάκος είχε την τύχη να περάσει λίγες μέρες στο Coralli και καταγράφει τις καλοκαιρινές κυκλαδίτικες εμπειρίες του...

▶ «Άγιος Σώστης, Ψιλή Άμμος, Γάνεμα, Λιβαδάκια, Συκαμιά είναι οι ωραιότερες παραλίες του νησιού που πρέπει να πάτε... Α, ν’ ανεβείτε πάνω στο ενετικό κάστρο της Χώρας, η θέα από το Αιγαίο μαγεύει» μας λέει η χαμογελαστή Μαρούσα που εργάζεται στη ρεσεψιόν του κάμπινγκ! ▶ Ξεχάσαμε να πάρουμε μαζί μας φακό και σκοινί. Κανένα άγχος... Στο μίνι μάρκετ, εκτός από τρόφιμα, έχει τα πάντα για το κάμπινγκ σε

σούπερ τιμές! ▶ Υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να ξυπνάς το πρωί, να τρως το λαχταριστό κρουασάν σοκολάτας, να πίνεις τον πρώτο καφέ της ημέρας στο εστιατόριο του Coralli, δίπλα στην πισίνα και λίγα μέτρα από τη θάλασσα; ▶ Την ωραιότερη σαλάτα της ζωής μου την έφαγα στο κάμπινγκ! H σαλάτα «Coralli» με τοπική μυζήθρα, κάππαρη, παξιμάδι, καρότο και άλλα συστατικά θα μας μείνει αξέχαστη! ▶ Ένα βράδυ η φίλη Μάγδα μάς μαγείρεψε... Κλείστηκε στα μαγειριά και μας έφτιαξε μακαρονάδα al pesto! Πεντανόστιμη! ▶ Ωραίες στιγμές μεσημεριανού ύπνου μάς χάρισαν οι σκιές των δέντρων στην παραλία Λιμανάκια, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το Coralli. Περισσότερες πληροφορίες για το Coralli camping στo www.coralli.gr

TIME TO

LIME… ! h c a e b e h t on Εξεταστική, υποχρεώσεις, δουλειές κλπ, επιτέλους τέλος! Τι θα παίξει φέτος, πού θα πάμε; H παρέα καταστρώνει τα καλοκαιρινά της σχέδια. Οι χάρτες έχουν βγει πάνω στο τραπέζι, τα δρομολόγια των πλοίων επίσης, οι προτάσεις δίνουν και παίρνουν… Το «Υποβρύχιο» και το νέο Southern Comfort Lime σάς σερβίρουν παγωμένες τις ψαγμένες επιλογές αυτού του καλοκαιριού!

Summertime and the Lime is easy!

Αμοργός

Time to… dive into the deep blue Όσοι πάνε στο νησί κολλάνε. Και όταν επιστρέφουν διηγούνται ιστορίες για την απίστευτη ενέργειά του. Μια laid back ατμόσφαιρα, που αντί να κοιμίζει τις αισθήσεις σου αντίθετα τις διεγείρει. Δύσκολο να το εξηγήσεις αν δεν το έχεις νιώσει. Και τελικά με έναν μαγικό τρόπο όλοι γίνονται μια παρέα στην Αμοργό. Tip: Mπορεί η Αιγειάλη να έχει το κάμπινγκ και να φημίζεται για τη διασκέδαση, τις πιο ψαγμένες μουσικές θα τις βρεις στη Χώρα. Ψάξε για τον Σπήλιο από το Νηπιαγωγείο, θα είναι εκεί και φέτος με μουσικάρες μέχρι το πρωί.

Τζια

Time to… sail! Αυθεντική ατμόσφαιρα Κυκλάδων σε λιγότερο από μια ώρα από την Αττική; Έτσι είναι. Παίρνεις το φέρι από το Λαύριο ή ακόμα καλύτερα ρίχνεις το φουσκωτό και πριν προλάβεις να πεις κύμινο βρίσκεσαι σε ένα από τα ωραιότερα νησιά των Κυκλάδων. Αγαπημένη απόδραση τριημέρου, τόσο αγαπημένη, που πολλοί την προτιμούν και για τις κυρίως διακοπές τους. Tip: Στις ωραιότερες παραλίες του νησιού δεν πάει αμάξι. Εξερευνήστε τις είτε με τζιπ, είτε με φουσκωτό, είτε βέβαια με ένα αυτοκίνητο που δε λυπάστε…

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Αλόννησος

Time to… get lost! Αν έβλεπες και συ φανατικά «lost», αυτό είναι το νησί σου. Παρθένες παραλίες, καβάτζες ψαγμένες, σε βρίσκουν μόνο με δορυφόρο εδώ. Κατ’ αρχάς είσαι σε θαλάσσιο πάρκο και όχι σε ένα ακόμα νησί. Τα τιρκουάζ νερά των Βόρειων Σποράδων ανήκουν σε καρτ ποστάλ. Tip: Νοίκιασε βάρκα από το λιμάνι και ξεκίνα την εξερεύνηση κατά μήκος της ακτής. Ανακάλυψε την Αλόννησο διά θαλάσσης, λέει… Μόνο να είσαι στην ώρα σου γιατί το ηλιοβασίλεμα από το Χωριό δεν παίζεται.

Φολέγανδρος

Time to… get in love Είναι λίγο ταλαιπωρία για να πας, αλλά σε αποζημιώνει και με το παραπάνω. Μια από τις πιο όμορφες Χώρες του Αιγαίου, να τη χαζεύεις με τις ώρες. Αιωρείται πάνω από έναν γκρεμό έτοιμη να κάνει budgee jumping. Και τα σοκάκια της, ένας λευκός λαβύρινθος που σε καλεί όχι να τον ανακαλύψεις, αλλά να χαθείς σ’ αυτόν με τις ώρες. Μόνο που αντί για Μινώταυρο μπορεί να ανακαλύψεις τον έρωτα της ζωής σου. Tip: Κάνε το γύρο του νησιού με το καΐκι του κυρ Αντρέα. Ξεκίνα από τον κόλπο της Αγκάλης και παραδώσου στο άγνωστο.

Southern Comfort Lime

Time to Lime! Λατρεύεις το lime; Κι εμείς! Το Southern Comfort Lime είναι η νέα γεύση του καλοκαιριού. Με 20% αλκοόλ είναι ιδανικό για να το δοκιμάσεις παγωμένο στα beach bars. Και ακόμα πιο ιδανικό για να κεράσεις δροσερά σφηνάκια τη διπλανή παρέα. Άσε που είναι και πιο οικονομικό! Θες να μαθαίνεις τα καλοκαιρινά- μοναδικά events του Southern Comfort Lime; Κάνε like στο http://www.facebook.com/SouthernComfortGreece, δες τι παίζει και μπες στο ρυθμό του Southern Comfort.

Κουφονήσια

Time to… relax (or not)? Πολλοί λένε ότι αν η μια πλευρά του νομίσματος είναι η Μύκονος, η άλλη είναι τα Κουφονήσια. Δεν έχουν άδικο. Η διαφορά έχει να κάνει με το mood. Εδώ όλοι έρχονται να αράξουν μετά τα ατελείωτα βράδια της Μυκόνου. Φημίζονται για τα καταγάλανα νερά τους στην Ιταλίδα, στον Φοίνικα, στο Γάλα… Η πλάκα είναι ότι το βράδυ όλοι μαζεύονται στα δύο-τρία μπαρ του νησιού, οπότε είναι αδύνατο να μην πέσεις πάνω σ’ αυτόν/αυτήν που στάμπαρες στην παραλία. Τελικά μήπως έχουν δίκιο αυτοί που λένε ότι στα Κουφονήσια γνωρίζεις πιο εύκολα κόσμο απ’ ό,τι στη Μύκονο; Tip: Μια ολοήμερη εκδρομή με καΐκι στο κάτω Κουφονήσι επιβάλλεται. Μη σου πω και μια διανυκτέρευση για να νιώσεις λίγο Ροβινσώνας Κρούσος.

Κύθηρα

Time to… escape Όσοι γουστάρετε το πράσινο δε χρειάζεται να ψάχνετε άλλο πού θα πάτε διακοπές. Εδώ μιλάμε για πολύ πεύκο. Μήπως τελικά αυτή η chill out ατμόσφαιρα του νησιού οφείλεται στο υπερβολικό οξυγόνο; Το σίγουρο είναι ότι τα Κύθηρα τα έχουν όλα. Μαγική θέα από το κάστρο στη Χώρα, φοβερά μπαράκια, ένα εξαιρετικό camping στο Καψάλι, εξαιρετικό φαγητό. Και μπορεί να έχουν φοβερά νερά, ωστόσο μην παραλείψετε να ρίξετε μια βουτιά στο καλύτερα φυλαγμένο μυστικό του νησιού. Στους καταρράκτες του Μυλοπόταμου. Tip: Επειδή υπάρχουν πολύ λίγα δρομολόγια από Πειραιά, προτιμήστε να περάσετε στα Κύθηρα από τη Μάνη και να κάνετε και εκεί ένα tour τουλάχιστον δύο-τριών ημερών. Η άγρια ομορφιά της θα σας μείνει αξέχαστη.

Μήλος

Time to… vote for the perfect beach

Τα περισσότερα νησιά παινεύονται για μια συγκεκριμένη παραλία, την κάνουν καρτ ποστάλ και σήμα κατατεθέν τους. Αυτό είναι αδύνατο να γίνει στη Μήλο! Τι να πρωτοκάνεις καρτ ποστάλ εδώ; Το σεληνιακό τοπίο του Σαρακήνικου, το εγκαταλειμμένο Θειωρυχείο που είναι σα να έχει βγει από σπαγγέτι γουέστερν, το ορμητήριο των πειρατών στο Κλέφτικο, την κάθοδο κουτρουβαλώντας στην άμμο του Τσιγκράδου ή τα μαγικά χρώματα στο Παλαιοχώρι; Η λίστα σταματά εδώ, γιατί πραγματικά θα μπορούσε να είναι ατελείωτη. Tip: Μέρες. Ναι, καλά διαβάσατε μέρες. Στη Μήλο βρίσκονται μερικές από τις πιο όμορφες παραλίες του Αιγαίου. Μην έρθετε μόνο για πέντε μέρες, δεν θα προλάβετε να δείτε ούτε τις μισές…

Σαντορίνη

Time to…

feel the magic

Αρκετά διεθνή ταξιδιωτικά πρακτορεία την κατατάσσουν ως υπ’ αρ. 1 προορισμό και ως το πιο όμορφο νησί του κόσμου. Άδικο έχουν; Η Καλντέρα αποτελεί εικόνα που αν τη δεις μια φορά αποτυπώνεται στο μυαλό σου. Είτε πρόκειται για φυσική ομορφιά είτε για νυχτερινή διασκέδαση, η Σαντορίνη τα έχει όλα. Ιδανική για ζευγάρια, για γυναικοπαρέες, για αντροπαρέες, εδώ όλοι οι καλοί χωράνε! Αν λατρεύεις τη Σαντορίνη, προσπάθησε να πας μια φορά και off season. Πάσχα ή Σεπτέμβριο, ας πούμε. Θα έχεις όλη τη μαγεία για πάρτη σου.

Tip: Στο lounge bar ‘’Crystal’’ στην Καλντέρα των Φυρών με την υπέροχή θέα απολαμβάνεις τους απαλούς ήχους της μουσικής πίνοντας Southern Comfort Lime ενώ εάν θέλεις χορό στην παραλία, η δοκιμασμένη συνταγή είναι το beach bar “Wet” στον Περίβολο!

Aντίπαρος

Time to… chill out Για κάποιους είναι η νέα Μύκονος, για άλλους είναι μια σκανταλιά που δεν κρύβεται. Το σίγουρο είναι ότι το vibe κολύμπησε απέναντι από την Πάρο και πια δεν κρύβεται. Η Αντίπαρος είναι η νέα βασίλισσα του Αιγαίου! Ωραίες μουσικές, ωραίος κόσμος, μμμμ, μήπως αυτό το μαγαζί θα έπρεπε να είναι ανοιχτό 12 μήνες το χρόνο; Tip: Εδώ βρίσκεται ένα από τα πιο cult οργανωμένα camping της Μεσογείου. Μήπως να του έδινες μια ευκαιρία;

Δονούσα

Time to… travel into time & space Μικρές Κυκλάδες. Το σύμπλεγμα που περιλαμβάνει όλα τα νησιά που βρίσκονται μεταξύ της Νάξου και της Αμοργού. Το καλά κρυμμένο μυστικό των Μικρών Κυκλάδων λέγεται Δονούσα. Αυτό που σε έφερε μέχρι εδώ δεν ήταν πλοίο, ήταν χρονομηχανή. Με το που πατάς το πόδι σου στο λιμάνι σε πλημμυρίζει μια γλυκιά νοσταλγία. Άλλος για Κέδρο τράβηξε και άλλος για το Λιβάδι. Όλοι, όμως, δίνουν ραντεβού στο Σταυρό. Tip: Με τίποτα στον κόσμο μη χάσεις το tour στις Μικρές Κυκλάδες με τον διάσημο Σκοπελίτη, το πλοίο φάντασμα. Ειδικά τώρα που έχει γίνει sequel και κυκλοφορεί ο Σκοπελίτης 2.

Λευκάδα

Time to... fly Η Λευκάδα δεν παίζεται με τις πανέμορφες παραλίες της. Το Πόρτο Κατσίκι με τα τιρκουάζ νερά του δεν είναι τυχαίο που κάθε χρόνο ψηφίζεται ως μία από τις καλύτερες παραλίες της Μεσογείου! Δεύτερη μαγική παραλία, οι Εγκρεμνοί: για να τη γευτείς πρέπει να κατέβεις 250 σκαλοπάτια και θα ανταμειφθείς με την παραλία που περικυκλώνεται από εντυπωσιακές πλαγιές. Με το που θα δεις τους καταρράκτες στο Νυδρί, θα βουτήξεις στα κρύα νερά και θα αγαπήσεις περισσότερο τη φύση. Α, ξέρεις, είναι το μοναδικό νησί που έχει οδική πρόσβαση, δεν χρειάζεται πλοίο για να το αγγίξεις. Tip. Θες να πετάξεις στον αέρα; Στους Μύλους, μία από τις παραλίες της πόλης της Λευκάδας, κάθε χρόνο το Kite surf έχει την τιμητική του. Το extreme αυτό άθλημα ανεβάζει την αδρεναλίνη στα ύψη. Ο ευνοϊκός μαΐστρος που πνέει όλο το χρόνο δίνει μεγάλες ταχύτητες στα kite 30-40 μιλίων και προσφέρει μοναδικό θέαμα σε όσους το παρακολουθούν.... www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Κεφαλονιά

Time to... swim Το μεγαλύτερο νησί του Ιονίου και διαθέτει και τις μεγαλύτερες εκπλήξεις: η χερσόνησος Άσσος με το κάστρο, η παραλία του Μύρτου (ομορφότερη δεν υπάρχει, έχει ψηφιστεί πάνω από 10 φορές ως η καλύτερη ελληνική θάλασσα), η παραλία Ξι που εντυπωσιάζει με το κοκκινωπό χρώμα της αμμουδιάς της, η νυχτερινή ζωή στο Αργοστόλι, τα όμορφα χωριουδάκια που οι κάτοικοι πάντα κάτι θα σε τρατάρουν, η παραλία Αντίσαμος που έγινε γνωστή σ’ όλο τον κόσμο από το «Μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι», το γραφικό Φισκάρδο... Τα ωραία παιχνίδια που κάνει η φύση αποδεικνύονται στο λιμνοσπήλαιο της Μελισσάνης. Η οροφή του σπηλαίου έχει πέσει, έτσι έχουν δημιουργηθεί δύο τμήματα, ένα ανοιχτό και ένα σκεπασμένο. Η ξενάγηση γίνεται με βαρκούλες και παθαίνεις πλάκα από τους σταλακτίτες με τα ιδιαίτερα σχήματα που στολίζουν το μεγαλύτερο τμήμα της Μελισσάνης. Tip: Έχεις πάει σε συναυλία που να γίνεται μέσα σε σπήλαιο; Η κεντρική αίθουσα του εντυπωσιακού σπηλαίου της Δρογκαράτης (σταγόνες πέφτουν παντού από τους σταλαγμίτες) έχει τόσο καλή ακουστική, που χρησιμοποιείται πολύ συχνά για live!

Χανιά

time to... discover. Θες ν’ ανακαλύψεις άλλες εποχές; Το περπάτημα στο γραφικό, ενετικό λιμάνι με το Φάρο θα σε ταξιδέψει στην ιστορία. Η βόλτα στα στενά σοκάκια -περιβάλλονται από αναπαλαιωμένα σπίτια διαφόρων εποχών- δημιουργούν ένα ρομαντικό παιχνίδι αισθήσεων όπου συναντάται η Ανατολή με τη Δύση… Τip. Η αμμουδερή, καλά οργανωμένη και δημοφιλής παραλία Πλατανιά (11 χιλιόμετρα από τα Χανιά) σε καλεί για πραγματική διασκέδαση! Εδώ, σε περιμένουν τα clubs “Villa” και “Caprice” για να χορέψεις μέχρι το πρωί και να κεράσεις τις παρέες που θα γνωρίσεις σφηνάκια Southern Comfort Lime. Κεφάτα beach parties γίνονται στον “Ωκεανό”: Βουτιές θάλασσα, μουσική… και το Southern Comfort Lime ανά χείρας κάνει την ατμόσφαιρα πιο δροσιστική…

Ιθάκη

Time to... find Ulysses Εδώ δεν υπάρχει άγχος. Όλα είναι ήρεμα. Το νησί του Οδυσσέα είναι γεμάτο από πεντακάθαρες παραλίες. Ποιες ξεχώρισα; Το Γιδάκι (πας με βάρκα ή από κρυφό μονοπάτι από τον Σικίνο) θα το λατρέψεις και δε θα θες να φύγεις, αλλά και το Σαρακήνικο με τα καταγάλανα νερά του θα σε χαλαρώσει. Τι θα φας και θα γλείφεις τα χέρια σου; Σαβόρο (ψάρι μαριναρισμένο στο ξίδι με μαύρη σταφίδα και δεντρολίβανο), βέβαια ροβανί (τοπικό γλυκό από αλεσμένο ρύζι και μέλι). Αλλά και το θιακό κρασί τα σπάει! Tip: Δεν θα ξεχάσω τους χορούς που κάναμε με ντόπιους και άλλους τουρίστες στην Ανωγή, στο πανηγύρι που γίνεται κάθε χρόνο στις 14 Αυγούστου… Στο νησί παίζουν πολλά πανηγύρια που σου χαρίζουν διασκέδαση μέχρι τα ξημερώματα!

Σπέτσες

Time to... bike Εδώ δεν υπάρχουν αυτοκίνητα. Μόνο άμαξες. Εμείς νοικιάσαμε ποδήλατα και γυρίσαμε όλες τις πευκόφυτες παραλίες του νησιού. Μπαίνοντας στο λιμάνι της βλέπεις το ιστορικό ξενοδοχείο Ποσειδώνιο και την Ντάπια με τα καφέ και τα ταβερνάκια της. Το αρχοντικό νησί με τη μεγάλη ναυτική παράδοση και τη μεγάλη ιστορία σε καλεί σε κάθε γωνιά του για να το ανακαλύψεις. Το όνομά του το νησί το χρωστά στους Ενετούς, οι οποίοι το ονόμασαν Isola di Spezzie, που σημαίνει μυροβόλο νησί, λόγω των πολλών αρωματικών φυτών του. Αλλά και από νυχτερινή ζωή λένε πολλά οι Σπέτσες. Tip: Να γυρνάς από το party και να τρως τυρόπιτα που μόλις βγήκε από το φούρνο, ενώ τα απογεύματα ν’ αράζεις στο λιμάνι, να πίνεις καφέ και να καταβροχθίζεις τα υπέροχα παραδοσιακά αμυγδαλωτά Σπετσών…

σκηνή στην πλάτη με σαγιονάρα, με μαγιό και μια νομαι στ’ αλάτι γυρνώ τα καλοκαίρια μου και ψή αι στο γύρο-νήσιον το καλοκαίρι είναι στις beach είν air-condition * και όχι σε δωμάτια με φουλ το apakos@ypovrixio.gr)

Επιμέλεια: Λάμπρος Αραπάκος (lar

Αλεξία Κομματά

Το αρμυρίκι που στάζει. Μακροβούτι σε τιρκουάζ νερά στη δύση του ηλίου. Τα ίχνη μας πάνω στη λευκή αμμουδιά. Φέτα καρπούζι για πρωινό. Βιολιά και κιθάρες που «μιλάνε» τις νύχτες δίπλα στη φωτιά. Κρύες μπίρες και μεζέδες στο «Τζι τζι». Υποβρύχια φιλιά. Μεσημεριάτικη σιέστα στην αιώρα διαβάζοντας την αυτοβιογραφία του Βαμβακάρη. Άνεμος και κοκτέιλ τα ξημερώματα στον Κέδρο. Περιπλανήσεις με μάσκα στα βράχια. Παγωμένο τρεχούμενο νερό πηγής μετά την ανάβαση από το Λιβάδι. Μεταμεσονύκτια σαραντάλεπτη διαδρομή ώς τη Χώρα απ’ το μονοπάτι, με μοναδικό φακό το φεγγάρι. Η ομορφιά του ελάχιστου… Νατάσα Κεφαλληνού Δύο δεντράκια στη σωστή απόσταση, όχι πολύ μακριά, αλλά όχι και πολύ κοντά, ίσα ίσα για να τεντώνει η αιώρα (πολύχρωμη και διπλή κατά προτίμηση). Με αρκετά έντονη φυλλωσιά, για την απαραίτητη σκιά. Δίπλα στο νεράκι, για δροσιά στις δύσκολες στιγμές. Λίγο πιο πίσω η σκηνή, το πολύ δύο ατόμων, για το βράδυ, αλλά και αυτή αν χρειαστεί.

Πάνω στην άμμο ή και στο γρασίδι, αλλά κι αυτό δεν είναι απαραίτητο. Απαραίτητη είναι όμως η παρέα. Και συνήθως ο κόσμος που συχνάζει σε τέτοια μέρη γίνεται παρέα. «Όλοι μαζί. Με μουσικές, με χαρά, χωρίς ταμπέλες, χωρίς ονόματα. Μόνο με μια λέξη. Φίλε!»* Το κατάλληλο μέρος για ελεύθερο κάμπινγκ φέτος είναι μόνο ένα: το Σύνταγμα… Τα λέμε εκεί (*η φράση είναι δανεισμένη από τον ιστότοπο real-democracy.gr). Γιώργος Παπαθωμάς

Ένα καΐκι, που είχε ξεβραστεί στην παραλία, ξηλώθηκε και μετατράπηκε σε καθιστικό και κουζίνα. Δυο βήματα πιο κάτω τα παιδιά είχαν φτιάξει με βότσαλα μια γούρνα για να πλένουν με θαλασσινό νερό τα φρούτα και τα λαχανικά, τα άδεια μπουκάλια έγιναν τα φωτιστικά μας και τα λαδωμένα χαρτιά το καλύτερο προσάναμμα για το μαγείρεμα. Η έννοια σκουπίδια ήταν άγνωστη. Όλα έβρισκαν έναν σκοπό που μπορούσαν να εξυπηρετήσουν. Μετά από δύο ημέρες εξαντλήθηκαν οι μπαταρίες στο τρανζιστοράκι. Αυτό ήταν και το τέλος της επαφής μας με

τον έξω κόσμο και η αρχή της μαγείας. Βασιλική Γραμματικογιάννη

Ωραία τοποθεσία για κάμπινγκ είναι αυτή που έχει σκιά, ησυχία και βρίσκεται σε απόσταση 10 το πολύ βημάτων από τη θάλασσα. Μυστική είναι αυτή που έχει τα παραπάνω και δεν έχει πόσιμο νερό, με άλλα λόγια, ούτε ντους ούτε τουαλέτα – με την κλασική τουλάχιστον έννοια-. Εάν έχει, απλώς δεν είναι μυστική. Την ξέρουν παραπάνω απ’ όσοι χρειάζεται, οι οποίοι θα το πουν και σε άλλους που δεν χρειάζεται και πάει λέγοντας. Αλεξία Κομματά

Δεκαετία του ’80, οι πρώτες αναμνήσεις διακοπών - Ζάκυνθος, Πευκί, Πάργα. «Οργώναμε» τότε όλη την Ελλάδα. Το πρωί μπάνια, παιχνίδια στη θάλασσα, εκδρομές, ενώ τα βράδια μαζευόμασταν έξω από κάποια σκηνή ή σε κάποια κοντινή ταβέρνα και παρακολουθούσαμε τις μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις – Σεούλ ’88, Ζάγκρεμπ ’89. Η δεκαετία του ’90 έφερε την αποχή. Οι πρώτες

πουλος

Θοδωρής Αντωνό

διακοπές με φίλους, Σαντορίνη, Μύκονος, Πάρος, πάρτι - κλάμπινγκ και, φυσικά, όπως πρόσταζαν οι καιροί, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία. Τα τελευταία χρόνια επιδιώκω να κάνω κάμπινγκ μια φορά το χρόνο, χωρίς πάντοτε αυτό να είναι εφικτό. Αγαπημένο μου μέρος στην Ελλάδα ήταν (προ δεκαετίας) η παραλία του Σίμου στην Ελαφόνησο και στο εξωτερικό το Zarautz στη Χώρα των Βάσκων. Ανδρέας Πετράκης

βάθρες, την ώρα που το σκοτάδι παίρνει μορφή, ενώ η ωραιότερη ήταν στην Ελαφόνησο όταν αργά τη νύχτα σε νυχτερινό μπάνιο παρατήρησα λάμψη σε κάθε χτύπημα του νερού. Ήταν το πλαγκτόν που φωσφόριζε... Συμβουλή: Ο ύπνος έξω από τη σκηνή κάτω από τον έναστρο ουρανό και τη θάλασσα στα δύο βήματα παίρνει άλλη διάσταση. Γιατί κι σκηνή τι είναι; Το διαμέρισμα του κάμπινγκ… Άγγελος Παπαπετρίδης

κοιμόταν σε σπηλιές, σκαρφάλωνε στα δέντρα και λιαζόταν στους βράχους. Γεγονός πάντοτε ψυχικά απελευθερωτικό, που δίνει δύναμη για να βρίσκω ηρεμία κι ισορροπία μέσα στον κόσμο της τεχνολογίας, του διαμερίσματος, του υλισμού και των συμπαρομαρτούντων που για μεγάλο διάστημα βιώνω στο κλεινόν άστυ. Την απόλυτη εμπειρία αποτέλεσε το roadtriping – κάμπινγκ 20ήμερο σε ολόκληρη, πλην λίγων σημείων, την Κρήτη. Η πιο απόκοσμη, στη Σαμοθράκη, πάνω στις

δοτούμενος πολλές φορές– επιχειρηματίας μπορεί να καταστρέφει ακτές ολόκληρες βάζοντας ξαπλώστρες παντού! Το μυστικό είναι να μυρίζεσαι πού παίζει καλή φάση και να πηγαίνεις κι εσύ. Φυσικά, έτσι θα καταλήξεις να γυρίσεις όλα τα νησιά με ελάχιστα έξοδα και να έχεις φίλους παντού που σε περιμένουν. Γιώργος Perou Κεφαλλονίτης

Το ελεύθερο κάμπινγκ, φυσικά, στην Στο κάμπινγκ αποκτώ επαφή με τις παράλογη χώρα μας είναι απαγοαρχέγονες ρίζες, τότε που ο άνθρωπος ρευμένο. Αντίθετα, ο κάθε καρχαρίας –επι-

Κάμπινγκ Καλαμίτσι, Χαλκιδική. Φτά-

νουμε Ιούνιο με βροχή. Φεύγουμε Οχτώβρη. Με βροχή. Τέσσερεις μήνες ήλιος, θάλασσα, γρανίτα, καινούργιοι άνθρωποι. Καμιά φορά, περνάμε δίπλα, στο Κριαρίτσι. Μία ώρα σκαρφάλωμα στα βράχια. Ένα γηραλέο ζευγάρι έχει αυτοχρισθεί Βασιλικό Ζεύγος Κριαριτσίου. Φοράνε χάρτινες κορώνες και λαξεύουν τους βράχους σχηματίζοντας ανθρώπινες μορφές. Η Βασίλισσα κρεμά ένα αυτοσχέδιο φανάρι στη σκηνή τους και ο Βασιλιάς της χτυπάει παλαμάκια. «Θέλετε ροδάκινο; Γιατί, μαρή, δε βγάνεις το μαγιό σου; Βγάρ’ το, να χαρεί ο Βασιλιάς μου». Θα φύγουν τον Οχτώβρη, θα ξαναγυρίσουν τον Ιούνιο. Θα πεθάνουν, λένε, στα ογδόντα δύο τους, χέρι χέρι, εδώ. Το νόημα της ζωής με είχε βρει χωρίς μαγιό σε μια παραλία, δεκαοχτώ χρονών. Αλεξάνδρα Κ*

Χρυσή συμβουλή: Αναμνήσεις και σκουπίδια, στους κάδους τους! Θοδωρής Αντωνόπουλος

* Ο τραγουδοποιός Σπύρος Γραμμένος εμπνέεται και γράφει στίχους αποκλειστικά για το Υποβρύχιο

Ανδρέας Πετράκης

Βασίλης Παπαϊωάννου

Μαρία Κωνσταντάκη

το να κοιτάς τον ουρανό και να ακούς το κύμα δεν περιγράφεται θαρρώ μονάχα σ’ ένα ποίημα μια κιθάρα ένα φραπέ και μια καλή αιώρα να μη σε νοιάζει τίποτα να μην κοιτάς την ώρα * Sigmataf

Φωτογραφία: TheSkyEtc

Σίγουρα δε θα ξεχάσω ούτε λεπτό από επίσης και οι βάθρες στη Σαμοθράκη. Κάνω αααααααααααααααααααα!!!!! την πρώτη φορά που πήγα Σαμοθρά- κάμπινγκ οπό τότε που με θυμάμαι. Ομορφό- Μαίρη Ρετσίνα, ραδιοφωνική παρακη, με τους αγαπημένους μου φίλους. Όλα τερη εμπειρία, το 2004 που βρήκαμε μια ήρε- γωγός στο Mad Radio 106,2 ήταν μαγικά, ο αέρας, το νερό, τα δέντρα, τα βράχια, το χώμα, εμείς... Θαρρείς πως μπορούσαμε να ακούσουμε και να μιλήσουμε με το μέρος. Ιωάννα Κιούση, εικαστικός

μη ακτή «κρυμμένη» ανάμεσα σε Κορώνη και Μεθώνη και την πέσαμε σε μια σπηλιά 5 μέτρα από τη θάλασσα, 5 χιλιόμετρα μακριά από τον «πολιτισμό».

Sigmataf, τραγουδοποιός

Η πρώτη μου εμπειρία ήταν το 2004

Κάνω ελεύθερο κάμπινγκ εδώ και 7 χρόνια. Αποφεύγω τα οργανωμένα όσο μπο-

στην Πάτμο με μια μεγάλη παρέα φίλων. Το μεγάλο ατού του κάμπινγκ είναι ότι είναι πολύ φθηνός τρόπος διακοπών. Επίσης είσαι πιο άμεσα συνδεδεμένος με τη φύση γύρω σου (αν είναι και ελεύθερο, ακόμα πιο πολύ), κοιμάσαι πάνω στη γη και οι λίγες ώρες ύπνου είναι πιο αποδοτικές, δημιουργείς έναν κοινωνικό μικρόκοσμο με τον κόσμο που κάνει κάμπινγκ δίπλα σου, αλλάζεις εντελώς παραστάσεις και τρόπο ζωής για όσο διάστημα κάνεις διακοπές. Μιχάλης Οικονόμου, ηθοποιός

Ξεκίνησα το ελεύθερο κάμπινγκ πριν από 13 χρόνια. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ήθελα να πάω την πρώτη φορά. Μου έμοιαζε άβολο… Ξεκινήσαμε λοιπόν πέντε άτομα σε ένα punto με τρεις σκηνές και άπειρα πράγματα, για 2 βράδια σε μια παραλία κάπου στην Ιθάκη. Ούτε που θυμάμαι πού, αφού στήσαμε στις 4 το πρωί… Η λέξη άβολα εξαφανίστηκε από το λεξιλόγιό μου από τότε. Τα μόνα που χρειάζεσαι στο κάμπινγκ είναι μια σκηνή, μια τέντα και καλή παρέα. Όλα τα άλλα τα έχει η ίδια φύση. Αγαπημένα μέρη: Ελαφόνησος, Γαύδος, Γαϊδουρονήσι, Λευκάδα, Ρωμανό. Βασίλης Παπαϊωάννου, φωτογράφος, κεραμίστας

Κοντινός και όμορφος προορισμός είναι η Δραγονέρα στο Αγκίστρι. Καθώς

ρώ, κυρίως γιατί καταλήγουν πολλές φορές στην εκμετάλλευση της «δημόσιας» κατά τα άλλα παραλίας, ενώ ταυτόχρονα έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται διάφοροι/-ες με ζελέ στο μαλλί και κραγιόν... μα στη θάλασσα, βρε παιδιά;;; Έτσι πηγαίνω κάθε χρόνο με φίλους στις κρυφές παραλίες του ακρωτηρίου Ηραίον. Από το Ακρωτήρι μέχρι το Αλεποχώρι. Υπάρχουν διάφορες κρυφές παραλίες που πας με πόδια ή χωρίς... Μυλοκοπή, Σκαλωσιά, Στραβά και μερικές που σιγά μη σας τις πω... Τέλος, φωτιά (με προσοχή), ψάρεμα (με μέτρο) και μπίρα (αμετροεπώς)... Σταύρος Αβραμίδης, μέλος συγκροτήματος Klein Mein

Χαλκιδική, Αντίπαρος, Ελαφόνησος, Μεγανήσι, Κουφονήσια και στην αυλή ενός φίλου κάπου στα Βριλήσσια είναι μερικά από τα μέρη που έχω κάνει κάμπινγκ, με ξεχωριστό για μένα το Μεγανήσι γιατί είχαμε για κατοικίδιο μια αλεπού… Κάνω κάμπινγκ εδώ και έξι χρόνια σχεδόν με τους ίδιους ανθρώπους. Σίγουρα δεν θα ακουστεί πολύ περιπετειώδες αλλά εμένα έχει μείνει τόσο έντονα χαραγμένο στη μνήμη μου ίσως επειδή γελούσαμε τόσο πολύ κάθε φορά που συνέβαινε. Στην Αντίπαρο κάθε πρωί σηκωνόταν ένας τύπος από τη διπλανή σκηνή και φώναζε με όλη του τη δύναμη : Καλημέραααααααααα-

Είμαι μανιακή με το κάμπινγκ. Το γουστάρω απίστευτα. Εκτός από εκείνες τις φορές που ξυπνάς σουρωτήρι απ τα τσιμπήματα των κουνουπιών, και εκείνες τις άλλες που σε έχει χτυπήσει στη μέση και στη σκολίωση η στρωματσάδα, και τις φορές που ντάλα μεσημέρι ο μικρός Κωστάκης ουρλιάζει και εννοείται δεν παίζει ηχομόνωση στο κάμπινγκ. Και εκείνες τις ώρες που η ζέστη είναι ανυπόφορη μες στη σκηνή και σιχτιρίζεις την ώρα και τη στιγμή που δεν είσαι σε ένα δωμάτιο με ένα υποτυπώδες κλιματιστικό. Αλλά υπάρχουν και εκείνες οι στιγμές που ξυπνάς και το πρώτο πράγμα που αγκαλιάζει το σώμα σου είναι το νερό, και εκείνες οι στιγμές που αισθάνεσαι την απόλυτη ελευθερία να κυκλοφορείς όλη τη μέρα με ένα μαγιό και ξυπόλητη, εκείνες οι βραδινές ή πρώτες πρωινές ώρες που ξημερώνεσαι μιλώντας ψιθυριστά για να μην ξυπνήσει ο μικρός Κωστάκης και νιώθεις σαν 15 χρονών που φιλιέσαι στα σκοτεινά και για όλες αυτές τις στιγμές όσο κι αν μεγαλώνεις και επιδιώκεις τη χλίδα, ξαναγυρνάς πού και πού στο κάμπινγκ.. Αλήθεια, πού θα πάμε το επόμενο Σ/Κ; Μαρία Κωνσταντάκη, ηθοποιός, ραδιοφωνική παραγωγός

Πρωτοπήγα κάμπινγκ το 1997. Ζέστη, αέρας, θόρυβος και το χειρότερο όλων: άμμος παντού! Όσο και να τινάξεις τα πόδια σου, όσο προσεκτικά και να βγάλεις τα παπούτσια σου, η άμμος θα καταφέρει να τρυπώσει στη σκηνή, να χωθεί στο σλίπινγκ μπαγκ σου και να καταλήξει κολλημένη στο μάγουλό σου όταν ξυπνήσεις το πρωί. Μην πολεμάς! Ο Βούδας λέει ότι η ζωή είναι σαν να πλέεις σε ένα ποτάμι αντίθετα στη

Φωτογραφία: Κωστής Φωκάς Μαίρη Ρετσίνα ροή του. Ακυβέρνητες βάρκες κυλούν μαζί με το ποτάμι και πέφτουν επάνω σου. Δεν έχει νόημα να θυμώνεις! Αποδέξου την ύπαρξή τους και συνέχισε το ταξίδι. Αποδέξου την άμμο, λοιπόν. Είναι κι αυτή κομμάτι του κάμπινγκ. Αν το καταφέρεις θα απολαύσεις τις καλύτερες διακοπές! Γιάννης Σαρακατσάνης, ηθοποιός, σκηνοθέτης, μέλος της ομάδας Abovo

Πάρος / Αντίπαρος. Και τα δύο είναι στα top. Πάρος, γιατί έχει ωραίες παραλίες, όλα τα γεμάτα κόσμο μέρη να βγεις, να γνωρίσεις νέους ανθρώπους. Αντίπαρος, γιατί... είναι το κάμπινγκ της Αντιπάρου! Οι άνθρωποι ανοίγονται πιο εύκολα και έρχονται πιο κοντά από ό,τι συνήθως και γιατί όλη μέρα σχεδόν φοράς μόνο το μαγιό σου χωρίς να είναι προκλητικό, ενώ παράλληλα το sexy vibe παραμένει στα ύψη. Η ωραιότερη στιγμή; Σίγουρα το σεξ στο κάμπινγκ είναι ξεχωριστή εμπειρία. Αλλά και τα ξενύχτια με χορό ώς το πρωί είναι κορυφή. Ο συνδυασμός, ακαταμάχητος!;) Μάνος Δερμιτζάκης, μέλος των Ska Bangies

Τα τελευταία χρόνια πηγαίνω στη Γαύδο. Ιδανικό νησί για σκηνούλα, αφού – εκτός από την παχιά άμμο που συναντάς σε κάθε παραλία– θα βρεις σίγουρα κι έναν ψηλό μυρωδάτο κέδρο να σε προστατέψει από τον καυτό ήλιο. Προσοχή, όμως, το κάμπινγκ έχει και κανόνες. Πρέπει να τους σεβόμαστε για να συνεχίσουμε να το χαιρόμαστε. Αν τύχει να πάτε στη Γαύδο και σκαλίσετε νωχελικά την άμμο στη μεσημεριανή σας ραστώνη θα πέσετε σίγουρα πάνω σε μαγειρικά σκεύη τα οποία είναι θαμμένα από τους εκατοντάδες τουρίστες που ξανάρχονται το επόμενο καλοκαίρι. Παρακαλώ, μην τα πειράξετε. Χρειάζομαι το μπρίκι μου. Ανδρονίκη Κολοβού, δημοσιογράφος, παρουσιάστρια στο Escape

Πού είναι το κράνος σου; Συμβουλές που θα κάνουν τη ζωή σας καλύτερη (απόσταγμα σοφίας ετών)

1) Για να μη «ψηθείτε», να στήσετε τη σκηνή κάτω από δέντρα σε μια καλή σκιά Α, επίσης, τη σκηνή μακριά από τα μπάνια: Περνάει πολύς κόσμος, έχει φασαρία και πολλά φώτα. Ψάξτε λίγο και θα βρείτε τη δική σας «κρυψώνα»!

2) Εάν πάτε κάμπινγκ με τη σχέση σας ή τον κολλητό/-ή σας, καλό είναι να πάρετε μία σκηνή όχι για 2 άτομα, αλλά για 3-4, έτσι ώστε να χωρέσουν με άνεση όλα όσα θα κουβαλήσετε.

3) Επιδρομή από κουνούπια; Υπάρχει δοκιμασμένη λύση! (την κάναμε στο στρατό και πάντα έπιανε). Εάν κάψετε λίγο ελληνικό καφέ σε ένα αλουμινόχαρτο, η μυρωδιά θα πει αντίο σε όλα τα κουνούπια!

4) Οι γνωριμίες με τους «γείτονες» σας στο κάμπινγκ δημιουργούν ωραίες παρέες! Και είναι τόσο εύκολο να γνωρίσεις τους «διπλανούς»! Μην ξεχνάς: το κάμπινγκ φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά!

5) Σεβασμός στον άλλον, δεν είμαστε μόνοι μας! Σεβασμός στις ώρες κοινής ησυχίας και προσοχή στην καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων και χώρων υγιεινής.

6) Το περιβάλλον. Μας ανέχεται και εμείς το επιβαρύνουμε. Όπου και αν βρεθούμε, δεν αφήνουμε τα σκουπίδια μας. Και αν κάτσει φάση με φωτιά, κιθάρα, παραλία, τα μάτια μας 14.

7) Σίγουρα το να κάνεις σεξ μέσα στη σκηνή δεν είναι εύκολή υπόθεση… Είναι, όμως, μια ενδιαφέρουσα περιπέτεια που αξίζει να τη ζήσεις. Μην κωλώσεις. Ο χώρος είναι περιορισμένος, αλλά αυτό δεν είναι πάντα κακό. Ο λίγος χώρος της σκηνής τονώνει τη φαντασία και την «ευρηματικότητα»! Ποια είναι η καλύτερη στάση μέσα στη σκηνή; Το ιεραποστολικό. Όπως γνωρίζετε, η σκηνή δεν έχει ηχομόνωση. Ακούγεται το παραμικρό! Ξέρω ότι είναι ερεθιστικό να κάνεις σεξ και να σ’ ακούνε οι γύρω σου, αλλά και εδώ χρειάζεται μέτρο και σύνεση: δεν χρειάζεται να είστε οι δακτυλοδεικτούμενοι του κάμπινγκ! Τελειώνω, όντας λίγο διδακτικός, αλλά πρέπει: Προφυλακτικά. You know... Λάμπρος Αραπάκος

παράνομοι είν’ όλοι αυτοί που θέλουν να νοικιάζουν ξαπλώστρες, θάλασσες, ακτές και πάν’ και τις βιάζουν να μην πληρώνετε λοιπόν σε κάθε κλέφτη νοίκι γιατί ετούτη εδώ η γης σε όλους μας ανήκει*

Το Μνημόνιο της παραλίας Το ζήτημα της ελεύθερης κατασκήνωσης επανέρχεται δριμύτερο και πιο επίκαιρο από ποτέ. Όχι μόνο λόγω καλοκαιριού, αλλά επειδή σχετίζεται άμεσα με την οικονομική κατάρρευση της χώρας. Και αυτό όχι διότι λόγω έλλειψης χρημάτων ο κόσμος θα προτιμήσει την ελεύθερη κατασκήνωση, αλλά επειδή ο κρατικός μηχανισμός προκειμένου να αυξήσει τα κρατικά έσοδα έχει ήδη επιδοθεί σε ένα ανελέητο κυνήγι των ελεύθερων κατασκηνωτών. Κεφάλι και 150 ευρώ. Η ποινικοποίηση της ελεύθερης κατασκήνωσης, σε συνδυασμό με την υπερεκμετάλλευση των παραλιών από ιδιοκτήτες κακόγουστων και ενοχλητικών μπαρ, αλλά και η ιδιωτικοποίησή τους με την κατασκευή αυθαιρέτων κτισμάτων από ιδιώτες και Δημόσιο, φανερώνει την αστειότητα του να συλλαμβάνεται και να δικάζεται με την αυτόφωρη διαδικασία ο πολίτης που από αγάπη και σεβασμό στη φύση αποφασίζει να κατασκηνώσει σε μία παραλία. Απαιτούμε να αλλάξει ο νόμος 2160/93 και να αποποινικοποιηθεί η ελεύθερη κατασκήνωση γιατί όλοι έχουμε δικαίωμα να απολαμβάνουμε με υπευθυνότητα τα δώρα της φύσης, χωρίς να είμαστε υποχρεωμένοι να προσφέρουμε τον πολύτιμο πλέον οβολό μας στους ιδιώτες που συχνά την εκμεταλλεύονται μέχρι τελικής πτώσεώς της. Λογγινίδης Παναγιώτης, δικηγόρος-Μέλος της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης

Κείμενο-φωτογραφία: Νίκος Αϊβατζίδης

Αυθεντικές μέρες με ποδήλατο, ωραίους ανθρώπους και αδιανόητα μέρη, απλά και ανέμελα. Αναποδιές βγήκαν, και ζημιές βγήκαν, και μια καλή τούμπα. Αυτό που έμεινε, όμως, είναι η νοσταλγία. Και η λαχτάρα για την επόμενη απόδραση.

T

o κάμπινγκ με ποδήλατο ήταν από τις προκλήσεις / προσκλήσεις της τελευταίας περιόδου. Τί πιο ωραίο απ’ το να πας σε κάποια από εκείνα τα «μαγικά» μέρη που κατά καιρούς ακούς; Βέβαια, κάτι τέτοιο γίνεται και με τα πόδια, αλλιώς όμως είναι να κινείσαι με 3 χλμ./ώρα, αλλιώς με 15. Βάλε και ότι το ποδήλατο ξυπνάει μέσα σου το παιδί, αυτό που οι ψυχαναλυτές προσπαθούν να ανασύρουν... Βασικό μέλημα ήταν η συλλογή από γνώσεις, γνώμες και εξοπλισμό, και μάλιστα για ελλαδικά δεδομένα. Σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, π.χ., κάτι τέτοιο είναι «στανταράκι». Εκεί, όμως, δεν έχουν τόσες... ανηφόρες. Και ποιο sample θα μπορούσε να είναι περισσότερο χαρακτηριστικό, αν όχι το καλοκαιρινό θέρετρο των θεών της μυθολογίας; Στο Πήλιο, λοιπόν, «τα είδα όλα» (και βουνό και θάλασσα). Η βασική σκέψη ήταν βουτιά στη φύση, με ό,τι ευχάριστο ή δυσάρεστο αυτό συνεπάγεται. Λίγες στιγμές πραγματικής ηρεμίας, έτσι ώστε να διαφανούν οι προτεραιότητες / πλεύσεις ζωής, και νίκη απέναντι σε απλές νυχτερινές φοβίες... Το βουνό είχε πυκνές σκιές και πεντακάθαρο νερό, άνετα πρωινά, γκουρμεδιάρικους πειραματισμούς, διάβασμα εκείνου του βιβλίου που δεν έλεγε να προχωρήσει καιρό τώρα, διανυκτέρευση στις Αγριόλευκες, απ’ όπου –απ’ το ίδιο σημείο– έβλεπες δύση και ανατολή σε Παγασητικό και Αιγαίο αντίστοιχα, διαδρομές σε φυσικό από φύλλα χαλί 5-6 χιλιοστών, διάσχιση κορυφογραμμής με πλήρη σκιά (το Πήλιο δεν φτάνει σε ύψη αλπικού τοπίου), ανακάλυψη «σένιου» αυτοδιαχειριζόμενου καταφυγίου, ζόρικες ανηφόρες, κατάβαση του άχιονου χιονοδρομικού με ταχύτητα πίστας, παγκάκι-παραγγελιά για μεσημεριανό άραγμα, διαπληκτισμό με τον γαλαζοαίματο «γαμάουα» του ξενώνα δίπλα στο

χιονοδρομικό επειδή είχε αφήσει ελεύθερα τα αρκουδοειδή σκυλιά του, θεωρώντας ότι ο δημόσιος –και μοναδικός στην περιοχή– δρόμος είναι τσιφλίκι του, και –τέλος– γνωριμία με ωραία άτομα της περιοχής. Ένας ταβερνιάρης στα Χάνια κέρασε φαΐ όταν άκουσε για τη συμπεριφορά του «τσιφλικά» και υπέδειξε καβάτζα για διανυκτέρευση, ένας άλλος (ο υπεύθυνος του χιονοδρομικού) πρότεινε σπέσιαλ διαδρομές και παραχώρησε εν λευκώ το κτήμα του και ο 35χρονος υπερμαραθωνοδρόμος Κωστής Τ. ξηγήθηκε δείχνοντας πολλές καβάτζες. Ο ίδιος εξομολογήθηκε ότι ξεκίνησε να αθλείται πριν από τρία χρόνια, επειδή είχε ψιλοπαχύνει και είχε βαρεθεί το fake (η φράση δική του) στυλ ζωής «δουλειά - μπαρ - ύπνος»... «Άσε που ρίχνω και κάνα πήδημα της προκοπής... άλλες αντοχές...»! Το θαλάσσιο σκέλος είχε κατάβαση από τα 1.400 στα 0 μέτρα σε χρόνο dt, απομονωμένες παραλίες και ταβέρνα που ξεπερνούσε τα όρια κάθε ουρανισκικού περφεξιονισμού. Υπήρξαν κάποια διλήμματα ως προς το πού θα στηνόταν η σκηνή, αλλά προφανώς ήταν τα πρώτα συμπτώματα ελιτίστικου καμπινγκισμού, αφού η παραλία είχε άνεση, σκιές, ωραίες παρέες, ντους και δωρεάν χρήση τουαλέτας (τα δύο τελευταία, προσφορά της ταβέρνας). Πολλοστή έκπληξη: στο μοναδικό παραγκόσπιτο της παραλίας έμενε αγαπητό πρόσωπο με την κόρη της από την Αθήνα... Η περιπλάνηση έκλεισε, με τροφαντό κερασάκι μια έρημη τιρκουαζόνερη παραλία, όπου για δύο μέρες δεν πέρασε ψυχή! Not bad για μέσα Αυγούστου... Συμπέρασμα: Με λίγα χρήματα (και προαποκτηθέντα εξοπλισμό) προέκυψαν 10 αυθεντικές μέρες με ποδήλατο (περίπου 20 χλμ./μέρα), ωραίους ανθρώπους και αδιανόητα μέρη, απλά και ανέμελα. Για να μην εξιδανικευθεί η περιγραφή, αναποδιές βγήκαν. Και μονοπάτια έλειπαν από το χάρτη (η «ανάβαση» δεν στάθηκε στο ύψος της),

και ζημιές βγήκαν από μια καλή τούμπα, και κάτι σχετικά. Αυτό που έμεινε, όμως, είναι οι παραλίες και οι λοιπές καβάτζες που ακόμη επανέρχονται με νοσταλγία. Η φετινή, μάλιστα, απόδραση είναι ήδη στα σκαριά... Για το ως άνω είδος κάμπινγκ / διάσχισης, καλό θα είναι να προϋπάρχει στοιχειώδης ποδηλατική εμπειρία και (κατ’ επέκταση) basic φυσική κατάσταση, αξιοπρεπές mountain bike με όλες τις ταχύτητες (8-9), αναρτήσεις (τουλάχιστον μπροστά) και μεσαίο βάρος (π.χ., 14 κ.), όπως επίσης και portable ποδηλατικός και κατασκηνωτικός εξοπλισμός. Για τα ποδηλατικά ξεκινάς με τρόμπα, σαμπρέλα, φακό μπρος - πίσω, παγούρι, σχάρα με τσάντες (panniers), ενώ στα του κάμπινγκ με σκηνή, υπόστρωμα, υπνόσακο, γκαζάκι και σκεύη για μαγείρεμα, ντουσιέρα και βιοδιασπώμενο σαπούνι και λοιπές γκατζετιές και μη, ανάλογα με τις απαιτήσεις της διαδρομής, την τσέπη και τις «βασικές ανάγκες» του καθενός. Στα αντίστοιχα μαγαζιά μπορεί να βρει κανείς ό,τι χρειάζεται. Χρειάζεται σοβαρή έρευνα για να καταλάβουμε τις δυνατότητες του κάθε εξοπλισμού και να κατασταλάξουμε στο ποσό και σε τι θα επενδύσουμε, έτσι ώστε να αποφευχθούν μελλοντικές διπλές και τριπλές αγορές του ίδιου είδους. Κατά τα άλλα, δεν χρειάζεται να γίνει κάποιος «σαΐνι» για να ξεκινήσει. Μια σχάρα, χταποδάκια για το δέσιμο των πραγμάτων, μία από τις κοντινές (και χωρίς υπερβολικές ανηφόρες) παραλίες (Μεσόγεια, κοντινά νησάκια, Εύβοια) κι έφυγες. Αν μείνει χώρος, πάρε και μια σχάρα για κάνα χταπόδι!.. Σε περίπτωση που κάποιος αναρωτηθεί αν θα βρει αρκετά μέρη για να αποσβέσει τον εξοπλισμό του, ας ξέρει ότι ΟΛΗ η Ελλάδα έχει αδιανόητα, παραμυθένια μέρη, που ούτε το πιο άπληστο μεσοπρόθεσμο δεν θα μπορέσει να αγγίξει...

Παρασκευή 15 Ιουλίου 6 D.O.G.S. ,

summer exotica party του Υποβρυχίου

& toy appleton

Ν

estate

αι είναι τρελός! Με ένα πεντάωρο(!) dj set το τρομερό παιδί της γαλλικής electronica σεληνίασε το κοινό του Υποβρυχίου που γέμισε ασφυκτικά το 6 Dogs και την Αβραμιώτου υπό το βλέμμα της πανσέληνου του Ιούλη.

Ο Γάλλος ξέρει να απογειώνει με τις μουσικές του και το απέδειξε για μια ακόμα φορά. Πέρασε από το Party η μισή Αθήνα ή μας φάνηκε; Το σίγουρ ο είναι ότι πέρασε η πιο όμορφη Αθήνα…

Το στενό της Αβραμιώτου θύμιζε νησί… Πλημμύρισε από φλερτ, σχέδια για διακοπές, όμορφα vibes και Mai Tai με Αppleton Estate. Όταν πια ο μέσα χώρος του 6 D.O.G.S. είχε τιγκάρει αλλά και έξω στην Αβραμιώτου δεν έπεφτε καρφίτσα ο κόσμος γέμισε και την αυλή πίσω! Να χαράζει και να χορεύεις ακόμα με ένα Cuba Libre στο χέρι. Thank you Kid for being so Loco… ά για το party έφεΤα video loops που έφτιάξαν οι Qualia Vj ειδικ .s! ραν για τα καλά το καλοκαίρι στο 6 D.o.g

».

νακάνει το ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ party

θα ξα Και για όσους ρωτούσαν «πότε

Πολύ σύντομα!

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Σε κάθε τεύχος ο ραδιοφωνικός παραγωγός του Εν Λευκώ, Μανώλης Οικονόμου, καθισμένος στο μπαλκόνι του κτήματος Appleton Estate, ατενίζοντας τον ζεστό ήλιο των τροπικών να δύει και να δίνει τη θέση του στη νύχτα, μας διηγείται μια διαφορετική ιστορία με ένα ποτήρι ρούμι στο χέρι. Καθώς όμως ξετυλίγεις το κουβάρι των εξωτικών του ιστοριών, ανακαλύπτεις ότι στην πραγματικότητα δε διαβάζεις, αλλά ακούς τη γνώριμη φωνή του να σ’ τις αφηγείται…

CHARLIE RICH, Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ Κάποιες φορές, σαν απρόσμενο πρόχειρο διαγώνισμα που το ξεβράζουν τα κύματα από τη θάλασσα της αυθαιρεσίας, εγείρεται η απαίτηση να προσδιορίσουμε μονολεκτικά μια έννοια που χρειάζεται τόμους και τόνους λόγου. Παραδόξως, νιώθω έτοιμος να αντεπεξέλθω στην παραπάνω δοκιμασία εάν το θέμα είναι η Τέχνη. Η λέξη που αβίαστα θα χρησιμοποιούσα για να την προσδιορίσω θα ήταν η λέξη Ματιά. Ο καλλιτέχνης βιώνει την ίδια πραγματικότητα μ’ εμάς, μα επιλέγει να την δει με άλλη διάσταση, ανάλογα με την φύση και τις δυνατότητες της τέχνης που υπηρετεί και τις δικές του ασφαλώς. Η ιδιοσυστασία του τον οδηγεί να διαθλά αφυπνιστικά ή ηδονικά το παρόν, να βλέπει αυτά που έρχονται και να μας προειδοποιεί, να είναι θερμός ή αποστασιοποιημένος στην οπτική του, αναλυτικός ή αφαιρετικός, «ηθικός» ή «ανίερος», ευδαιμονικός ή δυσοίωνος, η τέχνη του πάντως εμπεριέχει την αλήθεια. Ο μεγάλος καλλιτέχνης βλέπει κάτι διαφορετικό στον ωκεανό χρωμάτων, λέξεων, δομών, ήχων, γεγονότων, πλασμάτων, συναισθημάτων, και μας καλεί με το έργο του να δούμε κι εμείς την αλήθεια με έναν υπερβατικό, λυτρωτικό τρόπο. Ο Charlie Rich, όπως παρατήρησε ο πρώτος που συνεργάστηκε μαζί του, είχε www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

αυτό το ξεχωριστό μεγαλείο να μεταφέρει την αλήθεια του συναισθήματος. «Είχε ένα ένστικτο να αισθάνεται, να βλέπει, να ακούει τον πόνο, την απογοήτευση, την ευτυχία, την χαρά, και να τα μετατρέπει σε μουσική. Δεν έχω γνωρίσει κανέναν που έχει γράψει ή τραγουδήσει με τέτοια ανθρωπιά, με μεγαλύτερη μελωδική ομορφιά από τον Charlie Rich. Είναι ο καλύτερος τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός που έχω ηχογραφήσει, περνά τόσο φυσικά και αβίαστα από το rock στην country, στα blues και την jazz», είχε δηλώσει ο Sam Phillips, ιδρυτής της εταιρείας Sun. Η διαπίστωση του ανθρώπου που ξεχωρίζει τον Rich από όλους όσους πέρασαν από την εταιρεία του (Elvis Presley, Jerry Lee Lewis, Johnny Cash, Roy Orbison, Ike Turner, Rufus Thomas), είναι ένας από τους λόγους που δεν είχε πιο ανθηρή καριέρα ο Charlie. Το να μην είσαι ενταγμένος σε μία κατηγορία δυσκολεύει το marketing, ειδικά για έναν συνεσταλμένο χαρακτήρα που είχε γκρίζα μαλλιά από πολύ νέος, κάτι που του εξασφάλισε το παρατσούκλι Silver Fox. Ο Charlie (Charles) Rich γεννήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 1932 στο Colt του Arkansas, αλλά έζησε το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής του στο Benton της ίδιας πολιτείας, όπου

Αφηγείται ο Μανώλης Οικονόμου δούλευε ως αγρότης στο οικογενειακό κτήμα. Εκεί γνώρισε τη γυναίκα του, Margaret Ann, όταν την έπιασε μαζί με τον πατέρα της να κόβουν ένα δέντρο από το κτήμα του για να το κάνουν χριστουγεννιάτικο. Παντρεύτηκαν το 1952 και ξόδεψαν όλα τα χρήματα για το μήνα του μέλιτος σε jazz δίσκους, ενώ ήταν πλέον στο ίδιο συγκρότημα, τους Velvetones, με τους οποίους εμφανίζονταν τα βράδια σε clubs του Memphis, o Charlie στο πιάνο και η Margaret στο τραγούδι. Σημαντική κινητήριος δύναμη στην καριέρα του, η γυναίκα του πήγε στην εταιρεία Sun μερικές μαγνητοταινίες του Charlie και συνάντησε τον παραγωγό Bill Justis που τη συμβούλεψε να ρίξει ο Charlie το μουσικό του επίπεδο, ώστε να συναντήσει το επίπεδο των άλλων καλλιτεχνών, γι’ αυτό και της έδωσε μερικούς δίσκους από το ρεπερτόριο της εταιρείας. Για 5 χρόνια ηχογραφούσε στη θρυλική Sun, έγραφε τραγούδια για τους Johnny Cash, Jerry Lee Lewis, Ray Smith και έπαιζε πιάνο σε πολλές ηχογραφήσεις άλλων καλλιτεχνών. Το «Lonely Weekends» έγινε επιτυχία το 1960 και ήταν ίσως το μόνο rock’n’roll τραγούδι που δεν εξυμνούσε το Σαββατοκύριακο, ενώ το «Who Will The Next Fool Be», ένα πρώιμο δείγμα λευκής soul το ’61, διασκευάστηκε

Charlie Rich

από τον Bobby Bland την ίδια χρονιά. Το 1963 ηχογράφησε στο Nashville για την Groove, θυγατρική της RCA και το 1965 έκανε επιτυχία με το «Mohair Sam» για την εταιρεία Smash, στην οποία έμεινε και το ’66, χρονιά που ηχογράφησε ένα από τα καλύτερα τραγούδια του, το συγκλονιστικό «No Home». Το ’67 υπέγραψε με τη Hi στο Memphis, τρία χρόνια πριν βρεθεί σ’ αυτή την εταιρεία ο συμπατριώτης του Al Green, ενώ ο Isaac Hayes από τη Stax τού έγραψε 2 τραγούδια! Εξαίρετα ήταν τα «Pass On By» και «Only Me» που έγραψε η γυναίκα του, όπως και το δικό του «Renee», ενώ το άλμπουμαφιέρωμα στο θρύλο της country Hank Williams ήταν προπομπός των επόμενων κατευθύνσεών του. Ο παραγωγός Billy Sherrill, με τον οποίο είχε συνεργαστεί παλιότερα στη Sun, ήταν ο γκουρού του countrypolitan (ένα υβρίδιο country και pop) και έχτισε για τον Charlie στην εταιρεία Epic έναν ήχο που του εξασφάλισε επιτυχίες («Behind Closed Doors», «The Most Beautiful Girl», «A Very Special Love Song»), και αναγνωρισιμότητα ως star της country, αλλά με καταπιεσμένη τη δημιουργική του φλόγα. Είχε αρχίσει να πίνει περισσότερο, και στα Country Music Awards το 1975, φανερά μεθυσμένος, αντί να ανοίξει το φάκελο για να παρουσιάσει τον

καλλιτέχνη της χρονιάς (John Denver), έβγαλε έναν αναπτήρα και τον έκαψε, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την κυριαρχία του ήχου και των πρακτικών του Nashville στην country μουσική. Αυτό εξόργισε τους ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας, και από το ’76 και μετά η καριέρα του γνώρισε ύφεση, ενώ το 1981 σταμάτησε πλέον να ηχογραφεί, δίνοντας συναυλίες σποραδικά. Η μουσική δικαιοσύνη, όμως, φρόντισε να γίνει πραγματικότητα το όνειρο ζωής του μεγάλου καλλιτέχνη, που ήταν ένα jazz άλμπουμ, αφού πάντα θεωρούσε τον εαυτό του jazz πιανίστα. Ο Peter Guralnick, εξαίρετος συγγραφέας μουσικών βιβλίων, δρομολόγησε και επιμελήθηκε το 1992 την ηχογράφηση του «Pictures And Paintings», ενώ έγραψε ασφαλώς και τα liner notes. Ήταν η καλλιτεχνική δικαίωση μιας πορείας γεμάτης με παρεξηγήσεις και ατυχείς συναντήσεις του αναξιοποίητου μεγαλείου με τις στρατηγικές και τις ανάγκες της δισκογραφίας, ένας δίσκος που συνοψίζει και εμπεριέχει την ουσία του τραγουδιστή, συνθέτη, και πιανίστα Charlie Rich. Ο Silver Fox έφυγε νωρίς από τη ζωή, σε ηλικία 62 χρόνων, στον ύπνο του, από θρόμβωση, το βράδυ της 25ης Ιουλίου του 1995. Οι ηχογραφήσεις του θα καλούν πάντα αυτούς που αναζητούν την αλήθεια να έρθουν σε επαφή με αυτόν που, σύμφωνα με τον παραγωγό εκείνου του άλμπουμ, «Είχε την ικανότητα να αποστάζει κάτι που όλοι μας έχουμε αισθανθεί και να το βάζει μπροστά σου, με τρόπο που θα το νιώσεις με μια πρωτόγνωρη σαφήνεια».

Στα μέσα του 17ου αιώνα, στην κοιλάδα του Nassau ανακάλυψαν ότι με την κατάλληλη επεξεργασία μπορούσε να δημιουργηθεί ένα αναζωογονητικό αλκοολούχο ποτό αποστάζοντας τη λεπτή και κολλώδη καφέ ουσία από το ζαχαροκάλαμο. Κάπως έτσι γεννήθηκε το Appleton Estate Jamaican Rum. Μετά από χρόνια εμπειρίας ανακαλύφθηκε ότι η διάρκεια που έμενε το ρούμι μέσα στο βαρέλι σε συνδυασμό με το απαλό κούνημα του πλοίου μεταφοράς έδιναν στο ρούμι μια πιο απαλή και ευχάριστη γεύση. Κάθε φιάλη του Appleton Estate περιέχει ένα μοναδικό μείγμα παλαιωμένων ρούμι επιλεγμένων από την Master Blender Joy Spence. Επιπλέον ο μοναδικός σχεδιασμός των χάλκινων δοχείων απόσταξης, η αργή μέθοδος διύλισης, τα δρύινα βαρέλια παλαίωσης που χρησιμοποιούνται κατά την παραγωγή συμβάλλουν στην ιδιαίτερη αίσθησή του. Η αφοσίωση στην τελειότητα, η χειροποίητη παραγωγή, αλλά και η γνησιότητα της συνταγής απαιτούν μία χρονοβόρα αλλά και μαγευτική διαδικασία, εξασφαλίζοντας έτσι ότι το Appleton Estate δεν είναι απλώς ένα ακόμα ρούμι, αλλά ένα από τα καλύτερα στον κόσμο…

σάβου γεννιέται η πρώτη οιΣτις ανατολικές πλαγιές του Κισ νω από 500 άτομα έχουν κοκοινότητα στην Ελλάδα. Παραπά ήσουν στο νέο χωριό, ενώ εκδηλώσει ενδιαφέρον να κατοικ καν να βοηθήσουν στην καεκατοντάδες εθελοντές προσφέρθη τασκευή του. Το όνομά του, Ζωή! Της Νατάσας Κεφαλληνού

Η

ιδέα άρχισε να σχηματοποιείται όταν ο Κώστας Κοντομάνος, οικονομολόγος που ζει στη Λάρισα, ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια εργαστήρια εκμάθησης ήπιων μορφών δόμησης. Δεν έμεινε, όμως, στη θεωρία και περνώντας στην πράξη κατασκεύασε ένα σπίτι με τη μέθοδο της φυσικής δόμησης «κομπ» (από την αγγλική λέξη cob που σημαίνει «σβώλος»). Με κύρια υλικά κατασκευής τον πηλό, την άμμο και το άχυρο, ακολουθώντας μια πανάρχαια τεχνική κτισίματος, κατάφερε να κατασκευάσει μια μικρή μονολιθική κατασκευή μεγάλης σταθερότητας, χωρίς ιδιαίτερες ανάγκες θέρμανσης ή ψύξης.

Η δημοσιοποίηση του εγχειρήματος στο διαδίκτυο (http://www.cob.gr/) βρήκε αρκετούς υποστηρικτές, μεταξύ των οποίων και μηχανικούς, οικονομολόγους, νομικούς, ειδικούς επί ενεργειακών συστημάτων, που προσέφεραν εθελοντικά την τεχνογνωσία τους για την ανέγερση οικημάτων με φυσική

δόμηση. Επί πλέον, δημιουργήθηκε μια ομάδα έξι ατόμων από τη Λάρισα που άρχισε να διαδίδει τη μέθοδο. Ήδη αρκετά σπίτια έχουν κατασκευαστεί σε όλη την Ελλάδα με αυτήν την τεχνική, είτε στο πλαίσιο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ή ως δευτερεύουσες αλλά και κύριες κατοικίες. Σημειωτέον: το πιο φτηνό cob χτίστηκε στη Λέσβο με μόλις 100 ευρώ, ενώ χρειάστηκαν μόνο 10 μέρες για την κατασκευή του! Μετά από όλα αυτά, η ιδέα για μια νέα οργανωμένη οικοκοινότητα με το ελάχιστο οικολογικό αποτύπωμα (οι κάτοικοί της θα παράγουν όσο το δυνατόν λιγότερα απορρίμματα και θα καταναλώνουν τους λιγότερους δυνατούς πόρους) καλλιεργήθηκε σε γόνιμο έδαφος. Παραπάνω από 500 άτομα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να κατοικήσουν στο νέο χωριό, ενώ εκατοντάδες εθελοντές προσφέρθηκαν να βοηθήσουν στην κατασκευή του. «Πρόκειται κυρίως για ανθρώπους μεταξύ 25 με 35 χρόνων, που έχουν πανεπιστημιακή μόρφωση και

αμφισβητούν το σύγχρονο αστικό μοντέλο ζωής» σημειώνει ο Κώστας Κοντομάνος. Η συγκυρία της οικονομικής κρίσης και της κριτικής στο υπάρχον οικονομικο-κοινωνικό σύστημα ενισχύει και τροφοδοτεί τέτοιες εναλλακτικές προτάσεις. Ο ίδιος ωθήθηκε σε αυτήν τη «λύση» από «την ανάγκη να ζήσω πιο ποιοτική ζωή, να δουλεύω λιγότερο, να κάνω πιο ουσιαστικά πράγματα», όπως υποστηρίζει. Αξίζει να σημειωθεί ότι οικοκοινότητες υπάρχουν πολλές σε όλα τα σημεία του πλανήτη. Μάλιστα, το κίνημα των οικοκοινοτήτων που αναπτύχθηκε κυρίως στη Βόρεια Αμερική και στη Δυτική Ευρώπη πρόσφατα γνωρίζει ραγδαία άνθηση κυρίως ως αντίδραση στις διεθνείς καταστροφικές πολιτικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές εξελίξεις. Το όνομα της ελληνικής οικοκοινότητας θα είναι Ζωή και φιλοδοξεί να αποτελέσει «συλλογική προσπάθεια αντίστασης στην υποβάθμιση του πλανήτη και της ανθρώπινης ζωής». Βασικοί στόχοι έχουν οριστεί οι

εξής: «Να αναλωθούν όσο το δυνατόν λιγότεροι φυσικοί και οικονομικοί πόροι για να φτιαχτεί. Να λειτουργεί με το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος. Να εξασφαλίζει βιώσιμη ανάπτυξη και ποιοτική ζωή στους κατοίκους της. Να είναι οικονομικά αυτόνομη». Για να επιτευχθούν τα παραπάνω o χωροταξικός σχεδιασμός θα είναι ανθρωποκεντρικός και προσανατολισμένος στην εξοικονόμηση ενέργειας. Από την κοινότητα θα απουσιάζουν το τσιμέντο και τα βιομηχανικά υλικά. Τα κτήρια θα χτιστούν αποκλειστικά με φυσικές μεθόδους. Επιδιώκεται η οικοκοινότητα να έχει ενεργειακή αυτονομία, με τη χρήση ήπιων τεχνολογιών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα υπάρχει ολοκληρωμένο σύστημα για τις καλλιέργειες, τη διαχείριση του νερού, των λυμάτων, της ανακύκλωσης.

μπορεί να φιλοξενήσει σε ορίζοντα δωδεκαετίας μέχρι 140 άτομα. Ο Κώστας Κοντομάνος υποστηρίζει ότι για την ώρα θα ξεκινήσει με 60-70 ανθρώπους, οι οποίοι θα μπορούν να μένουν, αλλά και να εργάζονται/συντηρούνται μέσα από αυτήν. Οι προτάσεις που έχουν «πέσει» για την απασχόληση των κατοίκων είναι πολλές: από την ανάπτυξη του αγροτουρισμού με τη δημιουργία καταλυμάτων και χορτοφαγικού εστιατορίου ώς τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων (μαρμελάδες, αποξηραμένα φρούτα), τη διοργάνωση σεμιναρίων - εργαστηρίων, αλλά και τη δημιουργία συνεταιρισμού για την προώθηση των κάστανων του Κισσάβου. Οι μελλοντικοί κάτοικοι του χωριού σκιαγραφούν έναν τελείως διαφορετικό τρόπο ζωής, με κεντρικό άξονα την εθελούσια προσφορά. Έτσι, προτίθενται:

Ήδη επιστήμονες έχουν καταρτίσει μελέτη σκοπιμότητας, όπως και μελέτες ενεργειακές, διαχείρισης υδάτων και απορριμμάτων, χωροταξικές και οικονομικές. Η κοινότητα θα

Να περιορίσουν στο ελάχιστο τις ενεργοβόρες συνήθειες. Να συνεργαστούν για την κατασκευή των κοινόχρηστων κτηρίων και

λοιπών υποδομών. Επιδιωκόμενο είναι να επιτευχθεί και διατροφική αυτάρκεια, ώστε όλοι να καταναλώνουν όσα παράγει η κοινότητα, ενώ μέχρι να επιτευχθεί αυτό θα προωθούνται οι ανταλλαγές προϊόντων. Όσο για τον τρόπο με τον οποίο θα παίρνονται οι αποφάσεις, ο Κώστας Κοντομάνος αναφέρει μια συλλογική διαδικασία, σύμφωνα με την οποία θα τίθενται τα «σοβαρά ζητήματα που απασχολούν όλη την κοινότητα σε συζήτηση και θα παίρνονται αποφάσεις με ομοφωνία». Ήδη ο Δήμος Αγιάς σκέφτεται να παραχωρήσει 160 στρέμματα για τη δημιουργία του χωριού. Η διαδικασία όμως μπορεί να πάρει χρόνια, καθώς εμπίπτει σε διάφορα γραφειοκρατικά κολλήματα, γι’ αυτό οι μελλοντικοί κάτοικοι σχεδιάζουν να αγοράσουν µια ιδιωτική έκταση 40 στρεμμάτων κοντά στην αρχική τοποθεσία και μέσα στην επόμενη διετία να αρχίσουν το χτίσιμο. Η ζωή τραβάει την ανηφόρα!

Η μαγική λέξη, άνθρωπέ μου: ευτυχία! Υπάρχουν κι ευτυχισμένοι εργαζόμενοι. Είναι 65.000, εργάζονται στα 198 πολυκαταστήματα της John Lewis σε όλη τη Βρετανία και μοιράζονται τα πάντα: την εταιρεία τους, τα κέρδη και την ευθύνη της διοίκησης. Όσο η οικονομική κρίση βαθαίνει, το μοντέλο συμμετοχικής ιδιοκτησίας της JL αναλύεται ξανά και ξανά ως το φάρμακο ενάντια στις επιθετικές εξαγορές επιχειρήσεων και το βιασμό των εργατικών δικαιωμάτων. Είναι η JL η ιδανική εταιρεία για να εργαστείς; Ζει και βασιλεύει ο πολιτισμός της ιδιοκτησίας και, εν τέλει, πόσο μπορεί να αντέξει τούτο το συνεταιριστικό πρότυπο; Του Άρη Πολυμένη

Ε

κείνη την περίοδο, γύρω στα 1880, τότε που τα πάντα γίνονταν σύγχρονη ιστορία, η Μεγάλη Βρετανία γευόταν τους καρπούς της παραζάλης της βιομηχανικής επανάστασης. Το Νησί βρισκόταν στο επίκεντρο του διεθνούς εμπορίου – μάλιστα η αγγλική λίρα είχε καθιερωθεί ως το επίσημο νόμισμα των εμπορικών συναλλαγών σε ολόκληρο τον κόσμο. Την ίδια εποχή, ο συντηρητικός λονδρέζος επιχειρηματίας Τζον Λιούις, που διηύθυνε δύο εμπορικά καταστήματα στην πρωτεύουσα, κρατούσε για πρώτη φορά στην αγκαλιά του τον πρωτότοκο γιο της οικογένειας. Ο μικρός Σπένταν βιαζόταν να με-

γαλώσει κι όταν ανέλαβε την επιχείρηση του πατέρα του είχε ήδη αποφασίσει τι ήθελε να κάνει: τους υπαλλήλους του ευτυχισμένους. Στις αρχές του 1900 ο μόλις 20 ετών τότε Σπένταν Λιούις γνώριζε καλά ότι θα αναλάμβανε την εμπορική επιχείρηση μετά το θάνατο του πατέρα του. Είχε ήδη αποκτήσει μερίδιο στο κεντρικό κατάστημα JL στην Όξφορντ Στριτ και είχε αναλάβει τη διεύθυνση της μικρότερης επιχείρησης της οικογένειας. Γρήγορα υπολόγισε κάτι που δεν μπορούσε να χωρέσει το νεανικό του κεφάλι: ότι ο ίδιος, ο πατέρας του και ο μικρότερος αδερφός του κέρδιζαν

κάθε μήνα από τα δύο εμπορικά καταστήματα όσο εισέπρατταν όλοι μαζί οι εργαζόμενοι σε αυτά. «Είναι ολέθριο να έχουμε εκατομμυριούχους, πριν πάψουν να υπάρχουν φτωχογειτονιές» έλεγε, μάλλον απλοϊκά. Ελάχιστα επηρεασμένος από την άνοδο του σοσιαλισμού λίγα χρόνια πριν, πόσω μάλλον από «την έφοδο των εργατών προς τον ουρανό» των μαρξιστών, εκείνος σκεφτόταν πιο ρεαλιστικά. Θα διοικούσε την επιχείρηση κι έπρεπε να βρει τη συνταγή που θα την έκανε πετυχημένη.

σης Μελέτη της Διεθνούς Οργάνω ό οστ ποσ το ότι ι χνε δεί Εργασίας ών τικ ιρισ ετα συν των επιβίωσης λές εταιρειών είναι ίσο –και πολ κόργι του λει τη ά– ερν φορές ξεπ .Η ιών ιρε ετα ών τικ ιδιω τητα των χτη κακοδιαχείριση και η απρόσε οι τερ αλύ μεγ οι αι είν διαδοχή κίνδυνοι της συμμετοχικής ιδιοκτησίας, ενώ στη μελέτη οί σνομπάρονται οι επιχειρησιακ σύμβουλοι, οι «ανίδεοι μέτοώς χοι», όπως αναφέρεται, καθ ηση ανό κατ μη για ές ιστ και οι λογ ου. τέλ μον ού του εταιρικ

John Lewis general departments 1899 Ένα ατύχημα σε αγώνα ιππασίας τον κράτησε μακριά για αρκετό διάστημα, ώστε να σκεφτεί πιο βαθιά και να καταλήξει: έπρεπε να διοικεί ανθρώπους ευτυχισμένους, εργαζόμενους ευτυχισμένους. Η μαγική λέξη, άνθρωπέ μου: ευτυχία. Όταν ο Σπένταν επέστρεψε στη δουλειά μείωσε τις ώρες λειτουργίας του καταστήματος και θέσπισε πληρωμένη άδεια τριών εβδομάδων για τον κάθε υπάλληλο – κάτι που οι γάλλοι εργάτες θα κατακτούσαν τον Ιούνιο του ’36 μετά από μήνες απεργιών κι αφού κατέλαβαν το σύνολο σχεδόν των εργοστασίων της χώρας. Ο Σπένταν αποφάσισε πως οι εργαζόμενοι χρειάζονταν εκτόνωση και παρεμβατικότητα, γι’ αυτό τύπωσε το περιοδικό της επιχείρησης, με το όνομα Gazette, που κυκλοφορεί ώς σήμερα, ζητώντας από τους εργαζόμενους να κριτικάρουν τη διοίκηση. Κι εκείνοι ανταποκρίθηκαν: «Είμαι ένας απλός εργαζόμενος, η δουλειά μου είναι να εξυπηρετώ τους πελάτες και όχι να αλλάξω τον κόσμο. Όμως, πιστεύω ότι η έννοια της ηθικής στις επιχειρήσεις υπάρχει και δεν είναι παράταιρη» έγραφε κάποιος το 2006, σε μια περίοδο που διαφωνούσε με κινήσεις της διευθυντικής ομάδας.

Τα επόμενα πέντε χρόνια, μετά το 1915, το εμπορικό κατάστημα κάλυψε ζημιές 8 χιλ. λιρών και έγραψε κέρδη 20 χιλ. λιρών. Ενθουσιασμένος ο 30άρης πλέον Σπένταν προχώρησε στο επόμενο μεγάλο βήμα. Διένειμε μέρος από τα κέρδη στους εργαζόμενους αρχικά με τη μορφή επιδομάτων. Έπειτα συνέταξε ένα καταστατικό, που θα τηρούνταν στο εξής με την ευλάβεια ευαγγελίου, καθιερώνοντας το μοντέλο της συμμετοχικής ιδιοκτησίας. «Οι εργαζόμενοι - εταίροι πρέπει, πρώτον, να συμμετέχουν και, δεύτερον, να είναι ευτυχισμένοι γι’ αυτό. Μερίσματα που δίνονται σε άπληστους μετόχους, που δεν νιώθουν την επιχείρηση δική τους, είναι ανήθικα. Θέλω να έχουν λόγο στη διοίκηση, στις σκοτούρες και τα κέρδη» έλεγε ο νεαρός επιχειρηματίας. «Και αυτή η συμμετοχική ιδιοκτησία, πέρα από μοντέλο εργασίας, ίσως μπορεί να γίνει “η νέα πηγή εργασιακής ενέργειας”, την οποία η χώρα μας έχει τόσο πολύ ανάγκη». Η Μπεθ Σμιτ εργάζεται στο τμήμα επίπλων και καλυμμάτων δαπέδου. «Το μοντέλο συνιδιοκτησίας διασφαλίζει ότι θα προσφέρεις περισσότερα. Κι αυτή ακριβώς η συμ-

μετοχή είναι το κίνητρο. Εργάζομαι σε μια εταιρεία που δεν ψάχνει το γρήγορο κέρδος, αυξάνοντας απλώς τις τιμές στα ράφια. Οι απόψεις των εργαζομένων - μετόχων έχουν βαρύτητα, δεν είναι πρόσχημα. Αποφασίσαμε οι συνάδελφοι στο υποκατάστημα που βρίσκομαι να μην εργαστούμε μία ημιαργία και δεν εργαστήκαμε» δήλωσε στην εφημερίδα «Guardian». Κι όπως είπε η Σμιτ, αν μια εταιρεία τής πρόσφερε τα διπλάσια χρήματα για να φύγει από την JL, δεν θα το έκανε, γιατί, απλούστατα, δεν θα ήταν ευτυχισμένη. Ευτυχισμένους κάνει τους εργαζόμενους η διοικητική δομή της JL. Όλοι οι συνεργάτες αντιπροσωπεύονται στην κεντρική ομάδα του Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο διορίζει πέντε μη εκτελεστικούς διευθυντές ανάμεσα στους υπαλλήλους κι έχει τη δύναμη, έστω θεωρητικά, να απολύσει τον πρόεδρο. Καθημερινά το προσωπικό μπορεί να ζητήσει εξηγήσεις για τη διαχείριση, καθώς επίσης να κάνει ανώνυμη κριτική μέσω του περιοδικού της εταιρείας. Στο τέλος κάθε χρόνου κάθε εργαζόμενος, από τον γενικό διευθυντή έως τον τελευταίο αποθηκάριο, παραλαμβάνει έναν φάκελο μέσα στο οποίο αναγράφεται το επί πλέον επίδομα ανάλογα με την

Το μοντέλο JL δεν είναι σπάνιο ειδικά στη Μεγάλη Βρετανία. Ενισχύθηκε από τα κύματα ανέργων μετά το 1900, ενώ τις επόμενες δεκαετίες υποστηρίχτηκε, όχι πάντοτε φανερά, και από τα βρετανικά πολιτικά κόμματα. Η εφημερίδα «Financial Times» χαρακτήρισε πρόσφατα το εταιρικό σχήμα «βιώσιμο, πρακτικό και επικερδές» και ανέλυσε το παράδειγμα της βρετανικής χαρτοβιομηχανίας Tullis Russell. Ιδρύθηκε το 1809 από τον Ρόμπερτ Τούλις στη Σκοτία, πέρασε στα χέρια της οικογένειας Ράσελ και το 1985 αγοράστηκε από τον Ντέιβιντ Έρνταλ. Εκείνος προσπάθησε να τονώσει την παραγωγικότητα των υπαλλήλων του και ακολούθησε μια πετυχημένη συνταγή: κάθε υπάλληλος μετά από έναν χρόνο στην εταιρεία αποκτούσε δικαίωμα συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο, ενώ το 17μελές εργατικό συμβούλιο έχει δικαίωμα βέτο σε κινήσεις (εξαγορές, κλείσιμο μονάδων κ.ά.) που επηρεάζουν πάνω από το 5% του ενεργητικού της επιχείρησης. Η Tullis Russell παραμένει βιώσιμη, ενώ αντίθετα πολλές βρετανικές χαρτοβιομηχανίες έκλεισαν. προσφορά του. Είναι ένα ποσοστό συνήθως 9-22% επί του ετήσιου εισοδήματος. «Αυτή είναι η στιγμή που οι κόποι μου ανταμείβονται. Είναι καταπληκτικό. Έχω να πληρώσω κι έναν γάμο…» δήλωσε στην «Guardian» ο Άντριαν Γουέιν από το τμήμα των υαλικών. Εταιρείες τύπου JL, που ανήκουν στο προσωπικό τους, υπολογίζεται ότι συμβάλλουν 25 δισ. λίρες ετησίως στη βρετανική οικονομία. Οικονομολόγοι στη Μεγάλη Βρετανία υποστηρίζουν ότι επιχειρήσεις αυτού του μοντέλου είναι σημαντικά πιο ευέλικτες μπροστά στο ενδεχόμενο οικονομικής κατάρρευσης, προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους καταναλωτές, ενώ εργαζόμενοι με προϋπηρεσία σε αυτές είναι περισσότερο περιζήτητοι στην αγορά εργασίας. Το κυριότερο όλων, οι αριθμοί δείχνουν ότι τα συνεταιριστικά αυτά πρότυπα μπορούν να σταθούν ανταγωνιστικά απέναντι στις αμιγώς ιδιωτικές καθετοποιημένες επιχειρήσεις. Το προσωπικό της JL μοιράζεται τα κέρδη, τη γνώση και τη δύναμη που προσφέρει μια πετυχημένη αλυσίδα εμπορικών καταστημάτων. Η Κίρα Τομ, διευθύντρια στο υποκατάστημα του Γουέστφιλντ, που απασχολεί προσωπικό από 30 διαφορετικές εθνικότητες, το περιγράφει γλαφυρά: «Ένα ανταγωνιστικό πολυκατάστημα στην πόλη αναγκάστηκε από το 2008 να απολύσει 42 υπαλλήλους για κλοπές προϊόντων. Εμείς απολύσαμε μόλις έναν. Συγκινήθηκα. Αυτό ήταν το μπόνους μου. Αυτή είναι η εταιρεία μου!» Και γιατί δεν στήνονται όλες οι επιχειρήσεις στο πρότυπο του δικτύου JL; «Αρχικά, γιατί δεν είναι εύκολο», λέει ο Πάτρικ Λιούις, μέλος της οικογένειας και του διοικητικού σχήματος της JL. Το συνολικό ποσό που ανακατανέμει η εταιρεία σε επιδόματα και άλλες παροχές, όπως ορίζει το καταστατικό του ιδρυτή Σπένταν Λιούις, ξεπερνά το ποσό που θα μέριζε στους μετόχους μια συμβατική εταιρεία. Και η JL δεν παύει να είναι εμπορική επιχείρηση, που προσπαθεί να αυξήσει

τα κέρδη της. Επί πλέον, δεν είναι όλα πάντα μέλι-γάλα, καθώς, για παράδειγμα, οι ώρες λειτουργίας και οι συντάξεις αποτελούν αγκάθι στα πλευρά της εταιρείας τα τελευταία χρόνια. Οι επικριτές του μοντέλου του «πολιτισμού της ιδιοκτησίας» στέκονται επίσης στα χαμηλά μερίσματα ιδιοκτησίας των εργαζομένων και στη μη εγγυημένη συμμετοχή των υπαλλήλων όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν τόσο καλά στην επιχείρηση. Τα συνδικάτα στη Βρετανία, αν και το μοντέλο JL δεν είναι σπάνιο στο Νησί εδώ και δεκαετίες, δεν διαφέρουν πολύ στη ρητορική τους από τα δικά μας συνδικάτα. Είναι επιφυλακτικά απέναντι στο μοντέλο, καθώς διστάζουν, όπως λένε, να αναλάβουν χρηματο-οικονομικές ευθύνες, προτείνοντας στους εργαζόμενους να επενδύσουν τα χρήματά τους σε εταιρικά σχήματα συμμετοχικής ιδιοκτησίας, να καθίσουν δηλαδή στην πλευρά του εργοδότη και να έχουν ευθύνες διοικητικές.

Βroker's Gin Taste of London O bartender Δημήτρης Kληρονόμος από το bar Mosaiko δημιουργεί το cocktail J. B. Rose και μας προσκαλεί να το δοκιμάσουμε. Πρόκειται για έναν εξαιρετικό συνδυασμό φρούτων και μπαχαρικών που αναδεικνύουν τα πλούσια χαρακτηριστικά του Βroker’s Gin. Μια συνταγή 200 ετών και ένα παλιό αποστακτήριο έξω από το Λονδίνο είναι τα μυστικά της γεμάτης γεύσης του Broker’s Gin. Υλικά J.B. Rose:

Broker’s Gin, Gabriel Boudier Melon, χυμός lime, μπάλα παγωτό βανίλια, μείγμα 6 μπαχαρικών (handmade mix από μάραθο, κάρδαμο, αποξηραμένο ginger, αποξηραμένο φύλλο κάρι, αποξηραμένο lime leaf, μοσχοκάρυδο), μείγμα 3 εσπεριδοειδών (handmade mix από ξύσμα lemongrass, πορτοκαλιού και lime), elder flower, ροδόνερο.

Ο Πάτρικ Λιούις το περιγράφει μάλλον πιο σταράτα: «Είναι πολύ εύκολο να υπάρχει ένα αφεντικό που να αποφασίζει ποιον δρόμο θα τραβήξει μια εταιρεία. Αν θέλετε, πάντως, να μιλήσουμε σοβαρά για το πού οδεύει ο καπιταλισμός ή τι είναι στ’ αλήθεια μια καλή επιχείρηση, τότε σίγουρα υπάρχουν χειρότερα μοντέλα από την JL», σημείωσε.

Με το μαγικό του σέικερ ο Δημήτρης δημιουργεί ένα δροσιστικό και άκρως καλοκαιρινό cocktail, ενώ για να γίνει πιο εντυπωσιακό χρησιμοποιεί δύο ροδοπέταλα, ένα φυλλαράκι δυόσμου, μια φέτα πεπόνι για ντεκόρ και ρίχνει ένα mix κανέλας και μαύρης ζάχαρης.

Ογδόντα χρόνια μετά τη ριζοσπαστική ιδέα του μικρού Σπένταν Λιούις, το επιχειρηματικό τέκνο του θεωρείται μια από τις πιο επιτυχημένες εμπορικές αλυσίδες στη Μεγάλη Βρετανία. Ευτυχώς για εκείνον, έζησε από κοντά το όνειρό του, διεύθυνε μετριοπαθώς την επιχείρηση από το πόστο του και πρόλαβε να τη δει να στέκεται στα πόδια της. Έπειτα, γέρος πια, αποσύρθηκε στο μικρό χωριουδάκι Λόνγκστοκ του Χάμφσιρ, όπου τον βρήκε ο θάνατος τον Φεβρουάριο του ’63. Είχε ζητήσει να καεί και η τέφρα του να πεταχτεί στη θάλασσα.

Ο Δημήτρης και το cocktail J.B. Rose σάς περιμένουν στο Mosaiko (Λαοδίκης 30, Γλυφάδα, 210 8983208) για να το απολαύσετε.

k Droisnophy

phil

– Μια Παν-Γαλακτική Γαργαροκροτίδα, παρακαλώ…

Φωτογραφίες: Αντώνης Κατρακάζης

Όχι, δεν είναι παραγγελία που δίνει κανείς στο «ρεστοράν στο τέλος του σύμπαντος» του Douglas Adams. Είναι ένα κοκτέιλ με βάση τη βότκα που μπορείς να πιει κανείς στο «42», στην Κολοκοτρώνη… Ο Χρήστος Χουσέας, bartender και ψυχή ενός από τα καλύτερα cocktail bars της Αθήνας, αν όχι του γαλαξία, μας μυεί στα μυστικά της απόλαυσης. Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Χρήστο, γιατί 42; Από το βιβλίο «Γυρίστε το γαλαξία με οτοστόπ» του Douglas Adams. Μα ναι, το 42 είναι η περίφημη απάντηση για τα πάντα, σύμφωνα με τον Adams. Μόνο που δεν ξέρουμε ποιο είναι το ερώτημα ακριβώς, σύμφωνα πάλι με τον ίδιο! Λοιπόν, στο «42» έχω δοκιμάσει μερικά από τα ωραιότερα κοκτέιλ που έχω πιει ποτέ… Οι bartenders μας έχουν αποστολές. Όταν ανοίξαμε, πήραμε ο καθένας από ένα ποτό ως αποστολή, το δουλεύαμε τρεις μήνες για να βγει στον επόμενο κατάλογο. Στο «42» έχουμε κανονικό εργαστήριο στο οποίο περνάει ένα δεκάωρο την εβδομάδα ο κάθε bartender και πειραματίζεται. Χρησιμοποιούμε φρέσκα εποχικά υλικά και βότανα που δεν χρησιμοποιούνται σε bars συχνά. Ό,τι βάζουμε στα ποτά μας, μπορεί κάποιος να τα δει και στα παρτεράκια μας έξω. Αν κάποιος ρωτήσει, του τα δείχνουμε κιόλας. Να, μπορείς να δεις τώρα και συ, σε αυτό έχουμε φασκόμηλο, δενδρολίβανο, θυμάρι, βασιλικό, στο άλλο λεβάντα, μελισσόχορτο, θυμάρι. Δεν το πιστεύω! Στον κόσμο αρέσει που ξαφνικά βλέπει το φυτό live, που μπορεί να το πιάσει και να το μυρίσει. Επιστροφή στη φύση. Επίσης, κάθε εποχή αλλάζουμε κατάλογο. Ανοίξαμε 31 Μάρτη, οπότε είχαμε έναν ανοιξιάτικο κατάλογο. Παραδείγματος χάριν, είχαμε ένα μικρό αφιέρωμα στα μανταρίνια τα οποία βγαίνουν μέχρι τέλος Απρίλη. Μόνο για δύο μήνες σερβίρεται το ποτό αυτό. Εδώ και ενάμιση μήνα έχουμε περάσει στον καλοκαιρινό κατάλογο με καρπούζι, σταφύλια, μέλι φασκομηλιάς, γιασεμί κ.ά.

Όταν φτιάχνετε ένα γνωστό κοκτέιλ, ας πούμε το Cuba Libre, ποιο ρούμι χρησιμοποιείτε; Σε όλα μας τα cocktails χρησιμοποιούμε blend που φτιάχνουμε αποκλειστικά για το κάθε cocktail. Δηλαδή, έχουμε άλλο blend για το τζιν τόνικ και άλλο για το dry martini. Αν κάποιος παραγγείλει βέβαια Bombay ή Tanqueray κ.λπ., οκ, του σερβίρουμε αυτό. Αν πει τζιν τόνικ, χρησιμοποιούμε το δικό μας blend που έχει έξι τζιν μέσα. Στο Cuba Libre, π.χ., βάζουμε το δικό μας lime daiquiri blend. Και με την τεκίλα τα ίδια κάνετε; Η λογική είναι η ίδια. Εδώ θα δουλέψουμε με θυμάρι και πορτοκάλι. Το πορτοκάλι είναι ένα φρούτο, αλλά ως άρωμα είναι δύο χιλιάδες. Δηλαδή, είναι άλλο να μυρίσεις μαγειρεμένο πορτοκάλι, άλλο φλούδα πορτοκαλιού, άλλο σάρκα πορτοκαλιού, άλλο σαγκουίνι. Καθόμαστε εκεί με τις ώρες, μυρίζουμε και δοκιμάζουμε. Άρα όταν πίνουμε ξεκινάμε μυρίζοντας, ε; Θέλοντας και μη, χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Επειδή το κέντρο αρωμάτων και το κέντρο μνήμης είναι δίπλα δίπλα στον εγκέφαλο. Γι’ αυτό και όταν μυρίζεις κάτι που το έχεις μυρίσει όταν ήσουν παιδί, αυτομάτως σου σκάει. Είναι ωραίο που το μαγαζί μυρίζει καμιά φορά ginger ή καραμέλα. Ή την ώρα που δουλεύουμε τα ποτά βγαίνουν οι μυρωδιές. Αν πιάσεις βασιλικό, μυρίζει γύρω γύρω στην μπάρα. Για μπίρα δε μιλήσαμε καθόλου. Έχουμε τέσσερεις μπίρες. Οι τρεις από αυτές είναι της Septem, της ελληνικής μικροζυθοποιίας από την Εύβοια. Την προτιμάμε γιατί φτιάχνεται από μερακλήδες ανθρώπους, όπως ο Σοφοκλής Παναγιώτου, ο οποίος είναι χημικός οινολόγος. Μακάρι η μικροζυθοποιία

να παίξει περισσότερο στην Ελλάδα. Αυτό το υποστηρίζουμε. Γι’ αυτό και η πρώτη μπίρα που δίνουμε είναι η Septem. Η ανταπόκριση του κόσμου στο concept του «42» ποια είναι; Σε μια χώρα που κυριαρχούν τα λεγόμενα σκληρά ποτά έχει μέλλον το κοκτέιλ; Θετική, σίγουρα. Αν έρθεις μια φορά και πιεις κάτι καλό, μετά είσαι πολύ πιο ανοιχτός στο να δοκιμάσεις και να ξαναδοκιμάσεις. Ακόμα κι αν δεν θες κοκτέιλ, μπορούμε να σου προτείνουμε ουίσκι που δεν παίζουν στην Ελλάδα και τα έχουμε φέρει από το εξωτερικό. Ανάλογα με το τι πίνεις συνήθως, θα σου βγάλουμε 4-5 επιλογές. Μέχρι και πρόσφατα δεν υπήρχαν οι κατάλληλοι επαγγελματίες για να προτείνουν στον κόσμο πράγματα. Όταν χτίσεις μια σχέση εμπιστοσύνης, τότε ο κόσμος αισθάνεται ελεύθερος να δοκιμάσει. Πιάνω στα χέρια μου τον καλοκαιρινό κατάλογο του «42», ο οποίος έχει φτιαχτεί με τέτοιον τρόπο ώστε να εκτελεί χρέη βεντάλιας! Διαβάζω: «Αν δε βρείτε στον κατάλογο κάτι που να σας αρέσει, συστηθείτε στον bartender και μιλήστε του λίγο για σας. Τι ζώδιο είστε, αν προτιμάτε βουνό ή θάλασσα κ.λπ. Με όπλο το κληρονομικό χάρισμα που διαθέτει, θα σας φτιάξει ακριβώς αυτό που θέλατε χωρίς να το ξέρετε». Γαμώ το, μα αυτό είναι το σύστημα που εφαρμόζω χρόνια τώρα! Μάλλον ήρθα στο σωστό μέρος τελικά. Έστω κι αν είναι ακριβώς εκεί που στήνουν οι μπάτσοι το αλκοτέστ στην Κολοκοτρώνη. Άλλωστε, ένα bar που έχει δανειστεί το όνομά του από τον Douglas Adams μόνο σε ένα τέτοιο σημείο θα μπορούσε να είναι…

Του Λάμπρου Αραπάκου (larapakos@ypovrixio.gr)

Keeping the spirit alive!

«Flee from hate, mischief and jealousy. Don’t bury your thoughts, put your vision to reality. Wake Up and Live!»

Bob Marley

Ε

μπνευσμένη από το όραμα της ελπίδας, της ελευθερίας και της ενότητας του Bob Marley, η οικογένειά του δημιούργησε την 1LOVE.ORG. Πρόκειται για μια οργάνωση που θέλει να δει τον κόσμο καλύτερο, πιο όμορφο και πιο φωτεινό – μακριά από προκαταλήψεις και ρατσισμό. Για το λόγο αυτό βρίσκεται εκεί που υπάρχει ανάγκη και με πάθος ενισχύει τους ανθρώπους να αναλάβουν δράση για μια καλύτερη ζωή. Η νεολαία, η προστασία του πλανήτη και η παγκόσμια ειρήνη είναι οι βασικοί άξονες των δράσεων που αναπτύσσει η οργάνωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πρόσφατη, μεγάλη καταστροφή που βίωσε η Ιαπωνία, η 1LOVE.ΟRG –μέσα από τις εισφορές των μελών της– ενίσχυσε οικονομικά τους πληγέντες.

Εάν υπάρχει ένας καλλιτέχνης που ενέπνευσε γενιές και γενιές να πιστέψουν και να παλέψουν για ένα καλύτερο αύριο, αυτός είναι αναμφισβήτητα ο Bob Marley. Ένα παγκόσμιο σύμβολο με εκατομμύρια πιστούς για τους οποίους το «Get up, stand up, stand up for your right, get up, stand up, don’t give up the fight» είναι κάτι πολύ παραπάνω από χιλιοτραγουδισμένοι στίχοι…

Στο www.1love.org μπορεί ο καθένας να κάνει τη δική του δωρεά, αλλά κυρίως να ενημερωθεί με ποιον τρόπο μπορεί να συνεισφέρει και ο ίδιος στη δημιουργία ενός καλύτερου αύριο σε έναν κόσμο που απειλείται από την οικολογική καταστροφή και την απληστία των ισχυρών της γης.

(artist), Ky-Mani (μουσικός και ηθοποιός) και ο επιχειρηματίας Rohan, παράλληλα με τις επαγγελματικές τους ασχολίες, τρέχουν για τις ανάγκες της 1LOVE.ORG, κάνοντας πραγματικότητα το όραμα του πατέρα τους για ειρήνη, ισότητα, ελευθερία, αγάπη σε όλο τον κόσμο.

Σύσσωμη η οικογένεια του Μarley συμμετέχει ενεργά στην 1LOVE.ORG: Η Rita Marley, η χήρα του Bob Marley, γνωστή και ως Nana και Queen Mother από τους θαυμαστές του Marley, η οποία συνεχίζει τη μουσική της πορεία μέχρι και σήμερα, ενώ εργάζεται με πάθος σε διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις στην Τζαμάικα και την Αφρική. Οι κόρες του Marley, Sharon και Cedella (ασχολούνται με τη μουσική), οι Stephanie και Karen που εργάζονται ως designers και οι γιοι Ziggy, Stephen, Julian, Damian (μουσικοί), Robbie

Πιο επίκαιρο ίσως από ποτέ, σε έναν πλανήτη που δοκιμάζεται καθημερινά, το μήνυμα που άφησε ο Marley ως κληρονομιά αποτελεί χρέος του καθενός από εμάς, που θέλει να λέγεται συνειδητοποιημένος πολίτης, να μεταλαμπαδευτεί στις επόμενες γενιές. Σαν μια άσβεστη φλόγα που διψά για δικαιοσύνη, ελευθερία και ισότητα, το όραμα του Marley για ένα καλύτερο αύριο είναι η ελπίδα που πρέπει να κρατηθεί ζωντανή. Ενάντια σε όσους θέλουν να μας πείσουν ότι την έχουμε πια χάσει…

Έξι σκηνοθέτες από τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια τουρκικο-ελληνική συμπαραγωγή

«Do not forget me, Istanbul» Του Ανδρέα Πετράκη

Ό

λα άρχισαν τον Νοέμβριο του 2008, όταν ο τούρκος σκηνοθέτης Ηüseyin Karabey βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για την παρουσίαση της ταινίας του «Μy Marlon and Brand». Στην προβολή της ταινίας είχε προσκαλέσει δύο πρόσωπα που θαυμάζει, τον σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον συγγραφέα Πέτρο Μάρκαρη. Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει μετά την προβολή συμβαίνει κάτι αναπάντεχο: «Έμαθα ότι ο Πέτρος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη πριν από σαράντα χρόνια», μας διηγείται o Karabey. «Με ρώτησε πού έμενα. Του απάντησα στο Κουρτουλούς (Ταταύλα). Μου είπε ότι κι αυτός έμενε εκεί. Ύστερα με ρώτησε σε ποια οδό έμενα ακριβώς. Του απάντησα, “Κεντρική οδός, στην πολυκατοικία Ναρίν”. Τα μάτια του γέμισαν δάκρυα. Έμενα στο ίδιο κτήριο στο οποίο έμενε κι ο Πέτρος πριν αναγκαστεί να φύγει. Εγώ στον πέμπτο όροφο και αυτός στον τέταρτο». Η σύμπτωση αυτή γεννά στον Karabey την ιδέα για μία ταινία μεγάλου μήκους, αποτελούμενη από έξι αυτοτελή επεισόδια, με θέμα την Κωνσταντινούπολη ως τόπο συλλογικής μνήμης. «Η πολιτισμική επιρροή της Κωνσταντινούπολης επεκτείνεται πέρα από τα όρια της τουρκικής επικράτειας. Είναι το σημείο όπου η Δύση συναντά την Ανατολή, ο χώρος όπου για αιώνες συνυπήρξαν αμέτρητες γενιές ανθρώπων από την Ανατολία, τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, για τους οποίους η Πόλη εξακολουθεί να αποτελεί σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής τους μνήμης». Ο Karabey προτείνει στον Μάρκαρη την εποπτεία του σεναρίου, ενώ το μοντάζ αναλαμβάνει η Mary Stephen (γνωστή από τις συνεργασίες της με τον Eric Rohmer). Στη συνέχεια αναζητά τους σκηνοθέτες. Τελικά καταλήγει στους Stefan Arsenijevic (Σερβία), Omar Shargawi (Δανία / Παλαιστίνη), Aida Begic (Βοσνία), Hany AbbuAssad (Παλαιστίνη), Eric Nazarian (Η.Π.Α.) και στον δικό μας Στέργιο Νιζήρη. Όλοι οι σκηνοθέτες έχουν ζήσει για κάποιο διάστημα στην Κωνσταντινούπολη ή έχουν κάποιου είδους δεσμό με την Πόλη. Μιλώντας για τη δική του σχέση με την Πόλη, ο Νιζήρης αναφέρει: «Πρωτοπήγα στην Πόλη το 1995, καλεσμένος από τούρκους συμφοιτητές. Εχθρικά χρόνια τότε, πριν από τους σεισμούς του 1999. Συνέχισα να πηγαίνω, και πια οι μισοί μου φίλοι ζουν εκεί. Απ’ την αρχή δεν με ενδιέφερε η –δική μας– κληρονομιά, αλλά η αίσθηση θνητότητας και αναίρεσής της στα καθημερινά πράγματα, στον τρόπο ζωής τους. Όταν έχασα τη μητέρα μου πριν από τρία χρόνια εκεί πήγα να κρυφτώ, κι έγινε ο τόπος που την αποχαιρέτησα. Κι από τότε είναι τόπος προσωπικής χαρμολύπης».

Στο επεισόδιο του Νιζήρη, «Half Moon Strangers», ο Βαγγέλης (Γιώργος Συμεωνίδης) είναι ένας έμπορος υφασμάτων που ταξιδεύει συχνά από τη Θεσσαλονίκη στην Πόλη για δουλειές. Στο τελευταίο του ταξίδι πέφτει θύμα απάτης και αναγκάζεται να παραμείνει στην Πόλη παραπάνω από ό,τι συνήθως. Γεμάτος προκαταλήψεις, ανακαλύπτει ένα άλλο πρόσωπο της Πόλης όταν γνωρίζει τη Ζeynep, η οποία τον βοηθά να ανακτήσει τα χρήματά του. «Αυτοί που συναντιούνται στην ιστορία μου είναι φτωχοί άνθρωποι, με ένα σωρό προκαταλήψεις, που πρόσκαιρα τις βάζουν στην άκρη. Δεν ξέρω αν μέσα απ’ το προσωπικό μπορούν να κάνουν την αναγκαία αναγωγή στο συλλογικό, να δουν πως οι πραγματικοί εχθροί τους είναι οι κυρίαρχες τάξεις και οι κυβερνήσεις που τις υπηρετούν στις χώρες τους. Τον απλό κόσμο τον ενώνει αποσταγμένη συνύπαρξη αιώνων που κυλάει στο αίμα μας. Οι Τούρκοι έλκονται από τον ατομικισμό μας και εμείς από το αίσθημα κοινότητας και αλληλοσεβασμού που συναντάμε εκεί».

Eric Nazarian (Η.Π.Α.)

Στο επεισόδιο του Arsenijevic, η Άνα και ο Ντράγκαν, ένα μεσήλικο ζευγάρι Σέρβων, περνάνε λίγες μέρες διακοπών στην Κωνσταντινούπολη. Ο γάμος τους έχει κορεστεί και καβγαδίζουν συνεχώς. Μετά από έναν καβγά στην κεντρική αγορά η Άνα χάνει τον άνδρα της μέσα στο πλήθος. Στην προσπάθειά της να τον βρει, χάνεται μέσα στα στενά και, αντί για τον Ντράγκαν, συναντά κάποιον που νόμιζε ότι έχασε πριν από πολλά χρόνια. «Δεν είχα ποτέ ώς τότε επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη. Η εικόνα που είχα φτιάξει όλα αυτά τα χρόνια στο μυαλό μου της προσέδιδε μια οντότητα σχεδόν μεταφυσική», μου λέει χαμογελώντας ο Arsenijevic, και συνεχίζει: «Ήταν μία μεγάλη και ευχάριστη περιπέτεια. Ξαφνικά βρίσκεσαι σε μία πόλη άγνωστη και προσπαθείς να κάνεις μία ταινία με ανθρώπους που δεν γνωρίζεις και μάλιστα σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα. Με μερικούς από αυτούς δεν μιλούσαμε καν σε μια κοινή γλώσσα. Το project μού έδωσε την ευκαιρία να δοκιμάσω κάποια πράγματα που δύσκολα θα έκανα σε δική μου ταινία».

Η Aida Begic, βραβευμένη στις Κάννες το 2008 για το «Χιόνι», εστιάζει στη γεωγραφική ιδιαιτερότητα της Πόλης: «H Kωνσταντινούπολη βρίσκεται κυριολεκτικά μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Είναι δύο πόλοι που συνυπάρχουν. Μερικές φορές εναρμονισμένα και άλλες φορές όχι. Είναι σαν ένας γάμος. Σαν τη σχέση ενός άνδρα με μία γυναίκα. Αυτήν την εικόνα έχω στο μυαλό μου κάθε φορά που σκέφτομαι την Πόλη και έτσι γεννήθηκε και η ιδέα της ταινίας μου – “Otel(o)”». Πώς ήταν η εμπειρία της συμμετοχής της στο project; «Οι συνθήκες της παραγωγής είναι διαφορετικές. Είσαι ένας από τους εφτά και πρέπει να συμβιβαστείς με αυτό. Από την άλλη, είναι καταπληκτικό το να συναντάς ανθρώπους από άλλες χώρες να δημιουργείς μαζί τους, να μοιράζεσαι ιδέες και απόψεις». Στο επεισόδιο του Eric Nazarian, ο Αρμενάκ, ένας αρμένης μουσικός, επισκέπτεται την Πόλη, τον τόπο από τον οποίο εκριζώθηκαν οι πρόγονοί του σχεδόν πριν από έναν αιώνα, το 1915. «Αυτή η πόλη είναι σαν

όπιο, είναι εθιστική», συλλογίζεται ατενίζοντας τον Βόσπορο. «Εμείς αποκαλούμε την Κωνσταντινούπολη Bolis... από το ελληνικό Πόλις», αναφέρει ο Nazarian. Στο επεισόδιο γίνεται και άμεση αναφορά στη γενοκτονία των Αρμενίων. «Η Κωνσταντινούπολη αντιπροσωπεύει για εμάς, τους Αρμένιους της διασποράς, το σημείο μηδέν της γενοκτονίας, εκεί όπου στις 24 Απριλίου του 1915 οι οθωμανικές αρχές συνέλαβαν 250 αρμένιους συγγραφείς και διανοούμενους, που στην πορεία βρήκαν τραγικό θάνατο». Συνεχίζοντας, προσθέτει: «Σε ένα συλλογικό project είναι το κεντρικό θέμα που συνδέει τα επί μέρους κομμάτια. Στην περίπτωσή μας είναι η ανάμνηση μιας πόλης που έχει χαθεί, εξ ου και ο τίτλος “Μη με ξεχάσεις, Κωνσταντινούπολη”. Μου αρέσει αυτός ο τίτλος γιατί εκλιπαρεί να μη λησμονηθεί – και για μένα, ως κινηματογραφιστή, η μνήμη είναι πολύ σημαντικό θέμα. Να μην ξεχνάμε το παρελθόν, να το φέρνουμε στην επιφάνεια, να τρεφόμαστε και να μαθαίνουμε από αυτό». Η ταινία κλείνει με ένα επεισόδιο δια-

Στέργιος Νιζήρης (Ελλάδα)

Aida Begic (Βοσνία)

φορετικής κινηματογραφικής γραφής (ντοκιμαντέρ - δοκίμιο), το οποίο λειτουργεί ως επίλογος. Σε αυτό ο Πέτρος Μάρκαρης γυρίζει στο σπίτι του στα Ταταύλα για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες. Εκεί τον περιμένει ο Ηüseyin Karabey, ως καλός οικοδεσπότης, με τον οποίο συζητούν για το σπίτι, για την παλιά Πόλη – καθώς και για τη γνωριμία τους, η οποία αποτέλεσε το εφαλτήριο για την πραγματοποίηση της ταινίας. Τη σκηνοθεσία έχει αναλάβει η κόρη του συγγραφέα, Ιωσηφίνα Μαρκαριάν: «Για μένα ο επίλογος ήταν μια ευκαιρία να ταξιδέψω στο παρελθόν της οικογένειάς μου, στα παιδικά χρόνια του πατέρα μου, στις ρίζες μου. Να βιώσω τα ακούσματα, τις αφηγήσεις και να τα μετατρέψω σε εμπειρίες. Να περάσουν, δηλαδή, από το χώρο του μύθου σε αυτόν της πραγματικότητας». Η Ιωσηφίνα, που πλέον ζει και εργάζεται μόνιμα στην Κωνσταντινούπολη, αναφέρεται στις διαφορές τού σήμερα με το παρελθόν: «Πολλά έχουν αλλάξει από τότε που ο πατέρας μου ζούσε εδώ. Το σημαντικότερο για μένα, η έλλειψη της πολυ-πολιτισμικότητας που είχε κάποτε. Η φυγή των μειονοτήτων, σε συνδυασμό με τη ραγδαία αύξηση του πληθυσμού, στέρησε εν μέρει από την Πόλη τον πολύχρωμο χαρακτήρα που είχε». * Ευχαριστώ θερμά τον συμπαραγωγό της ταινίας Πάνο Παπαχατζή για την πολύτιμη βοήθειά του στην πραγματοποίηση του ρεπορτάζ. Το «Do not forget me, Istanbul» θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες τη νέα σεζόν.

Όλος ο κόσμος της μπύρας σε ένα από τα ωραιότερα νεοκλασικά της Αθήνας •μ ία από τις πιο δροσερές αυλές της πόλης (απέναντι από το πάρκο Δρακοπούλου) • έ νας από τους μεγαλύτερους και πιο ιδιαίτερους καταλόγους με ετικέτες μπύρας • γ αστρονομικές απολαύσεις για κάθε τύπο μπύρας

Ταρ από το 1989 Λ. Ηρακλείου 34, Α. Πατήσια, 210-2237717

Γεμίσαν οι δρόμοι.

Tο πλήθος ξεχύνεται αβάσταχτο, ανεμίζουνε πάλι σημαίες.

Mαστιγώνει ο αγέρας τα λάβαρα. Mες στο χάος κυματίζουν τραγούδια.

Aν μες στις φωνές που τα βράδια τρυπάνε ανελέητα τα τείχη, ξεχώρισες μια, είν’ η δική του, π’ ανάβει μικρές πυρκαγιές, χιλιάδες μικρές πυρκαγιές που πυρπολούν την ατίθαση νιότη μας.

Eίν’ η δική του φωνή που βουίζει στο πλήθος τριγύρω σαν ήλιος π’ αγκαλιάζει τον κόσμο σαν ήλιος και σπαθίζει τις πίκρες σαν ήλιος που μας δείχνει σαν ήλιος λαμπρός τις χρυσές πολιτείες που ξανοίγονται μπρος μας λουσμένες στην Aλήθεια και στο αίθριο το φως. Μανόλης Αναγνωστάκης

Λ

αϊκές εξεγέρσεις στον καιρό μας; Ανέκδοτο θα ακουγόταν λίγα μόλις χρόνια πριν. Ο νεοφιλελευθερισμός είχε θριαμβεύσει, ο υπαρκτός σοσιαλισμός αποδεικνυόταν ιστορικό ατύχημα. Ο πολιτισμός τού «εγώ για την πάρτη μου» επέλαυνε, το «τέλος της Ιστορίας» ως κοινωνικού γίγνεσθαι φάνταζε αναπόφευκτο – μόνο κάτι φανατικοί μουλάδες ή κάτι ρομαντικοί Λατινοαμερικάνοι «αντάρτες» το αμφισβητούσαν. Ώσπου, ξαφνικά, κάτι συνέβη, κάτι που κανείς ιστορικός, κοινωνιολόγος ή πολιτικός αναλυτής δεν είχε προβλέψει. Από τις αρχές της χρονιάς γινόμαστε μάρτυρες μιας αυθόρμητης, παλλαϊκής εξέγερσης σε όλο σχεδόν τον αραβικό κόσμο, αφ’ ενός κι ενός μαζικού, πολυσυλλεκτικού κινήματος «Αγανακτισμένων» σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες, αφ’ ετέρου (ιδιαίτερα σε Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα), με «μεταστάσεις» ακόμα και στις ΗΠΑ (Γουαϊόμινγκ). Διαφορετικές, φυσικά, οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που τις προκάλεσαν, κοινή όμως εν πολλοίς η διεκδικητική πλατφόρμα: περισσότερη και περιεκτικότερη δημοκρατία, αυτοοργάνωση και αλληλεγγύη απέναντι στη μονήρη απληστία των ισχυρών, για τους πολλούς, όχι για τους λίγους. Οι συλλογικότητες επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο της Ιστορίας με «όπλο» το διαδίκτυο, τα καινούργια μέσα και μια νέα κοινωνική συνείδηση. Ακόμα κι αν τελικά δεν καταφέρουμε ν’ αλλάξουμε τον κόσμο, «εμείς, ο λαός» έχουμε ήδη αμφισβητήσει τόσο το δίκαιο του ισχυρότερου όσο και την ακραία ατομικιστική κουλτούρα της ιδιώτευσης, που φάνταζε ως το απόλυτο μεταμοντέρνο trend. Ο «παρτάκιας», εξελικτικό λάθος!

Χρέη χειριστού σόναρ: Θοδωρής Αντωνόπουλος

Θα αντιπαρέθετε, ίσως, κάποιος πως το αξίωμα «ο θάνατός σου, η ζωή μου», που χαρακτηρίζει άλλωστε και τον «ολοκληρωτικό» καπιταλισμό των ημερών μας, είναι θεμελιώδης φυσικός νόμος. Έλα, όμως, που η ίδια η φύση φαίνεται πως μας θέλει «μαζί». Πρόσφατη επιστημονική έρευνα στη Στοκχόλμη (Ινστιτούτο Καρολίνσκα), μέσω της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI), έδειξε ότι ο εγκέφαλός μας διαθέτει ενσωματωμένους έμφυτους μηχανισμούς δικαιοσύνης που πυροδοτούν αυτόματες

αντιδράσεις απέναντι σε όποιον αρνείται να μοιραστεί πράγματα, τον κοινώς λεγόμενο... φαταούλα. Τα πειράματα αφορούσαν «παίγνια» οικονομικής δικαιοσύνης ανά ζεύγη, όπου –σε διάφορους συνδυασμούς– ο ένας «έκλεβε» στη μοιρασιά των χρημάτων. Τα ευρήματα επιβεβαίωσαν μια καθολική επιθετική αντίδραση εναντίον όσων συμπεριφέρονται άδικα βλάπτοντας τα συμφέροντα της ομάδας και, κατ’ επέκταση, της ευρύτερης κοινωνίας. Τις γρήγορες οικονομικές αποφάσεις και τις αντιδράσεις σ’ αυτές ελέγχει η αμυγδαλή, μια αρχαιότερη εξελικτικά, «πρωτόγονη» περιοχή του εγκεφάλου, η οποία ελέγχει τα αισθήματα φόβου και θυμού. Φαίνεται, δηλαδή, ότι το αίσθημα οικονομικής δικαιοσύνης πηγάζει από εκεί όπου εδρεύουν τα δυνατότερα και βαθύτερα ανθρώπινα συναισθήματα. Σύμφωνα με την κοινωνιοβιολογική γενετική θεωρία του Τζορτζ Χάμιλτον, «κανείς οργανισμός δεν ζει για τον εαυτό του», ενώ ο Ρίτσαρντ Ντόκινς, συγγραφέας του πολυσυζητημένου «Εγωιστικού γονιδίου», δείχνει πως, στην ουσία, είναι μάλλον συνεργατικό – ναι μεν τα γονίδιά μας προτάσσουν το ατομικό μας (τους) συμφέρον στην επιβίωση, είναι εν τούτοις «υποχρεωμένα» να συνεργαστούν με άλλα γονίδια και οργανισμούς για να το επιτύχουν. Ώστε ο αμοιβαίος αλτρουισμός, πέρα από ένα ρομαντικό ιδεολόγημα, μοιάζει και εξελικτικά αναγκαίος, ειδικά σε όντα ιδιαιτέρως κοινωνικά όπως ελόγου μας. Την κοινωνικότητα πριμοδοτεί κι ο έρωτας κι ας μοιάζει κατ’ αρχήν «υπόθεση για δύο» – ο Αμερικανός κοινωνιολόγος Τζέιμς Τζάσπερ εκτιμά ότι «η αγάπη και η ερωτική έλξη αποτελούν αφορμή για την ενεργό συμμετοχή ζευγαριών και μεμονωμένων ατόμων σε κοινωνικά κινήματα που ευαγγελίζονται έναν δικαιότερο κόσμο». Υπόψη πως οι περισσότεροι μαρξιστές θεωρητικοί αντιμετώπιζαν τα συναισθήματα ως «ρομαντικό κατάλοιπο», συνδέοντάς τα με τον ανορθολογισμό και την ουτοπία, λησμονώντας τον νιτσεϊκό αφορισμό πως «η εξάλειψη των συναισθημάτων και, κατά συνέπεια, της θέλησης, ευνουχίζει τη διάνοια». Να, όμως, που τελικά μόνο τυχαίο δεν ήταν το αρχετυπικό σλόγκαν των κινηματικών 60s «κάντε έρωτα, όχι πόλεμο»!

Κοινωνικός δαρβινισμός; Όχι, ευχαριστώ Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, πολλά μικρά ψάρια όμως μαζί μπορούν να το κάνουν... ανορεξικό. Απέναντι στη «διαίρει και βασίλευε» τακτική των ισχυρών μπορούμε να αντιπαρατάξουμε τις αξίες της συνεργασίας, της ομαδικότητας, της συλλογικότητας. Ήδη από τον 19ο αιώνα ο αναρχικός πρίγκιπας Πιοτρ Κροπότκιν, επιστήμονας κι ο ίδιος, αποπειράθηκε να συνδέσει τα διδάγματα της εξελικτικής βιολογίας με την πολιτική. Αντίθετα με τον Μπακούνιν, ο οποίος αντιλαμβανόταν την επανάσταση ως μια βίαιη ανατροπή μιας ιστορικής πραγματικότητας που διαμόρφωναν η ιεραρχία και η κυριαρχία, εκείνος πρέσβευε πως οι ελευθεριακές αρχές ήταν ήδη εγγεγραμμένες και ενεργές μέσα στην εξέλιξη. Απορρίπτοντας τον κοινωνικό δαρβινισμό, ο πρίγκιπας υποστήριζε ότι κινητήριος δύναμη ζώων και ανθρώπων δεν ήταν ο ατομικός αγώνας για την επιβίωση, αλλά η σύμπραξη – αναφέρει, μάλιστα, πλήθος σχετικών παραδειγμάτων στην «Αλληλοβοήθεια» (1902). Οι ιδέες του επηρέασαν αποφασιστικά όχι μόνο τον ελευθεριακό κοινοτισμό, αλλά και διανοητές όπως οι Όσκαρ Ουάιλντ, Ουίλιαμ Μόρις, Λέον Τολστόι, Λούις Μάμφορντ, Γκάντι κ.ά. «Συνεχιστές» του θεωρούνται ο Άγγλος αναρχικός φιλόσοφος Κόλιν Γουόρντ και ο Αμερικανός διανοητής Μάρεϊ Μπούκτσιν. Ο πρώτος ανέδειξε την εντός της υφιστάμενης κοινωνίας ανάπτυξη των κοινοτικών στοιχείων της αλληλοβοήθειας, της συνεργασίας και της αυτονομίας, τα οποία ήταν ανέκαθεν παρόντα, παράλληλα με τις εξουσιαστικές σχέσεις. Κατηγορούσε την Αριστερά ότι εκχώρησε την κοινωνική επινοητικότητα στην ιδέα του κράτους πρόνοιας, ώστε «η πολύμορφη αυτοδιαχειριστική παράδοση που ανέπτυξε το λαϊκό κίνημα έσβησε ελλείψει ιδεολογικού οξυγόνου». Aντιπρότεινε την αυτοοργάνωση ως τον αποτελεσματικότερο μοχλό για το μετασχηματισμό του «κοινωνικού κράτους» σε μια κοινωνία αλληλοβοήθειας. O δεύτερος όρισε τον «διαλεκτικό νατουραλισμό», μια οικολογικά προσανατολισμένη, αυτοδιαχειριζόμενη κοινωνία και οικονομία. Οι στρατηγικές για τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή να λαμβάνονται, λέει, από τους πολίτες, οι οποίοι θα εναλλάσσονται κιόλας στις παραγωγικές δραστηριότητές τους. Αντί να εθνικοποιηθεί ή να κολεκτιβοποιηθεί η γη, εργοστάσια, εργαστήρια και κέντρα διανομής θα ελέγ-

χονται από λαϊκές συνελεύσεις ελεύθερων κοινοτήτων. Όχι από το κράτος-έθνος ή από τους εργάτες-παραγωγούς, που ενδέχεται να αναπτύξουν ένα ιδιοκτησιακό συμφέρον προς αυτά. Μια κοινότητα θα ενώνεται με άλλες αντίστοιχες, ενσωματώνοντας τους πόρους της σε ένα περιφερειακό συνομοσπονδιακό σύστημα. Ένα παρόμοιο εγχείρημα επιχείρησαν να υλοποιήσουν στις αρχές του 20ού αιώνα οι εμπνευστές των ισραηλινών κιμπούτς (Τζόζεφ Τρούμπελντορ, Γιτζάκ Ταμπένκιν, Γκούσταβ Λαντάουερ, όλοι τους επηρεασμένοι από τον Κροπότκιν), που ο Νόαμ Τσόμσκι θεωρεί πως στο ξεκίνημά τους «έφτασαν πλησιέστερα στο αναρχικό ιδεώδες από κάθε άλλη προσπάθεια που διάρκεσε ιστορικά περισσότερο από μια σύντομη στιγμή», προτού μετατραπούν, τα περισσότερα, σε προκεχωρημένα φυλάκια του νέου εβραϊκού κράτους και εκφυλιστούν. Μια οικονομία της αλληλεγγύης Προσπάθειες για την οικοδόμηση εναλλακτικών κοινοτήτων, δικτύων ανταλλαγών και συνεταιρισμών συλλογικού συμφέροντος υπάρχουν ήδη αρκετές διεθνώς. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν περί τις 25.000 κοινοτικές πρωτοβουλίες, από τις οποίες οι 1.500 στην Ευρώπη, και η εμπειρία τους, παρά τις όποιες αντιξοότητες, είναι ελπιδοφόρα για την εξάλειψη του φόβου και του συναισθήματος αδυναμίας απέναντι στα μεγασυστήματα που μας κυβερνούν. Ξαναζωντανεύουν την ύπαιθρο, προωθούν τη δημιουργικότητα, την ουσιαστική συνύπαρξη, την ανάπτυξη αντιιεραρχικών δομών, το σεβασμό του περιβάλλοντος, τον οικοτουρισμό, τον πειραματισμό πάνω σε νέα πολιτιστικά μοντέλα. Στα αστικά κέντρα δημοφιλείς έχουν γίνει οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις – που λειτουργούν στο πλαίσιο μεν των θεσμών, αλλά δίχως να περιορίζονται από αυτούς. Στις γαλλικές SCOP οι εργαζόμενοι κατέχουν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου και συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων και στη διαχείριση. Στην ετήσια Γενική Συνέλευση κάθε άτομο δικαιούται μία ψήφο, ανεξάρτητα από το ποσό του μετοχικού κεφαλαίου που κατέχει. Τα κέρδη διανέμονται στους μετόχους με βάση το μέγεθος των εκμεταλλεύσεών τους και πιστώνονται στα διάφορα αποθεματικά της εταιρείας για να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση των επενδύσεων και η βιωσιμότητα της επιχείρησης. Καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από τρόφιμα, κατασκευές και μεταφορές μέχρι περίθαλψη, επικοινω-

νίες και βιομηχανία κι αντιπροσωπεύουν κάπου 40.000 εργαζόμενους. Στην Ισπανία αλλά και στο Μεξικό υπάρχουν τα αντίστοιχα Sociedades Laborales, όπου οι εργαζόμενοι κατέχουν τουλάχιστον το 51% των μετοχών, ενώ κανείς ιδιώτης δεν μπορεί να αποκτήσει πάνω από το 1/3 του κοινωνικού κεφαλαίου. Το 10% των κερδών «επιστρέφει» στην κοινωνία μέσω ενός ειδικού Ταμείου, ενώ εξασφαλίζονται και φορολογικές ελαφρύνσεις. Αυτού του είδους, μάλιστα, οι επιχειρήσεις άντεξαν περισσότερο στην κρίση, ακριβώς εξαιτίας του αλληλέγγυου χαρακτήρα τους. Η αλληλέγγυα οικονομία δεν αποσκοπεί στο πλεόνασμα, το κέρδος και τον καταναλωτισμό, αλλά στην αυτάρκεια, την αμοιβαιότητα και την αναδιανομή αγαθών και υπηρεσιών. Στοίχημά της, ο εξανθρωπισμός, η δημοκρατικοποίηση του οικονομικού γίγνεσθαι με όρους οικολογικούς, ώστε να πάψουν οι παγκοσμιοποιημένες αγορές να είναι οι αυτόκλητοι, αόρατοι ρυθμιστές του βίου μας. Η σκοτεινή μας φύση ...Υπάρχουν, ωστόσο, δύο καίρια ερωτήματα. Το πρώτο, που απασχόλησε κι αρκετούς από όσους παρακολούθησαν τις λαϊκές συνελεύσεις του Συντάγματος, είναι η πρακτική εφαρμογή της γενίκευσης τέτοιων εναλλακτικών κοινωνικών και οικονομικών μοντέλων στις τρομακτικά μεγάλες κλίμακες της αλληλοεξαρτώμενης σύγχρονης διεθνούς πραγματικότητας. Το δεύτερο –και βασικότερο– είναι κατά πόσον είμαστε διατεθειμένοι, όσοι οραματιζόμαστε κοινωνίες αλλιώτικες, να αλλάξουμε βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες και συνήθειες, να συμμετάσχουμε πρόθυμα στα κοινά, να δουλέψουμε πολύ σκληρότερα κάποιες φορές, να στερηθούμε ενδεχομένως πολλά πράγματα κι ανέσεις που θεωρούμε σήμερα αυτονόητες – στον «Αναρχικό των δύο κόσμων» η Ούρσουλα Λε Γκεν αποδίδει δραματικά την επίπονη καθημερινότητα ενός τέτοιου «αυτοδιαχειριζόμενου» πλανήτη. Ο δυσκολότερος αντίπαλος ίσως δεν είναι οι απανταχού εξουσίες, αλλά η ίδια η σκοτεινή, ανταγωνιστική πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Φύση και πραγματικότητα δεν είναι βέβαια έννοιες στατικές, αλλάζουν κι αναδιαμορφώνονται καθημερινά. Οπότε θέλουμε, μπορούμε ή όλα τούτα μοιάζουν πόθοι ευσεβείς, πλην ανεδαφικοί; Ας αφήσουμε την Ιστορία να το κρίνει, έστω κι αν χρειαστεί να «εκβιάσουμε» την απάντηση.

Τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα στις πρόσφατες αραβικές επαναστάσεις λειτούργησαν περισσότερο σαν οχήματα πληροφορίας παρά σαν κολλητικός “ιός της επανάστασης” – αυτός είχε ήδη καλλιεργηθεί σε πραγματικό χρόνο, τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα απλώς βοήθησαν να μεταδοθεί».

Νικόλας Χρηστάκης, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Χάρβαρντ «Η δικτυωμένη ζωή ωφελεί περισσότερο από όσο πιθανόν βλάπτει» Γεννημένος στη Νέα Υόρκη το 1962, αλλά με «ρίζες» κρητικές, εντρύφησε στη βιολογία, την ιατρική και την κοινωνιολογία. Εδώ και αρκετά χρόνια ερευνά πώς οι κοινωνικοί παράγοντες επηρεάζουν την υγεία και τη μακροβιότητα. Ευρέως γνωστές είναι, εξάλλου, οι μελέτες του σχετικά με τη δημιουργία και τη λειτουργία των κοινωνικών δικτύων, θέμα που πραγματεύεται στο τελευταίο του πόνημα «Συνδεδεμένοι» (εκδ. Κάτοπτρο). Το 2009 κατατάχθηκε από το περιοδικό «Time» στους εκατό ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο σήμερα. «Το είδος των κοινωνικών δικτύων που μας ενδιαφέρει είναι τα πραγματικά, πρόσωπο με πρόσωπο, σαν αυτά που οι άνθρωποι στήνουν εδώ και 10.000 χρόνια... Οι υφιστάμενες

έρευνες μας οδηγούν να πιστέψουμε ότι τα οφέλη μιας δικτυωμένης ζωής υπερβαίνουν τα κόστη. Αν είχα διαρκώς μια βίαιη συμπεριφορά απέναντι στους άλλους, αν τους μετέδιδα βλαβερά μικρόβια ή τους έκανα δυστυχείς, θα έκοβαν τους δεσμούς τους μαζί μου και το δίκτυο θα εξασθενούσε. Επομένως, η ροή καλών και επιθυμητών πραγμάτων είναι απαραίτητη για την ενδυνάμωσή του. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα δίκτυα είναι απαραίτητα για την ύπαρξη τέτοιων καλών πραγμάτων όπως είναι η ευγένεια και η αγάπη, συμπεριφορές που αφορούν περισσότερο τους άλλους παρά τον εαυτό μας. Τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα, τώρα, είναι πολύ καλοί δίαυλοι πληροφορίας, αλλά όχι εξίσου καλοί στο να μεταδίδουν συμπεριφορές... στις πρόσφατες αραβικές επαναστάσεις λειτούργησαν περισσότερο σαν οχήματα πληροφορίας παρά σαν κολλητικός “ιός της επανάστασης” – αυτός είχε ήδη καλλιεργηθεί σε πραγματικό χρόνο, τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα απλώς βοήθησαν να μεταδοθεί».

Η βιομηχανία αρχίζει να ανησυχεί

Από μαντρί μέχρι οδόφραγμα

Μουσικές, θεατρικές, κινηματογραφικές και λογοτεχνικές παραγωγές εκτός συστήματος, που χρηματοδοτούνται κατά βούληση από το κοινό τους; Το έκαναν οι πρώτοι χίπηδες, οι πανκ, το κάνουν τώρα πολύ περισσότεροι. Από τον Λικ Μπεσόν, τους Radiohead και τους Gorillaz ώς τον Στάθη Δρογώση, παραστάσεις όπως το «Dominatrix» του Δημήτρη Φοινίτση και το πολιτικό ντοκιμαντέρ «Debtocracy» των Άρη Χατζηστεφάνου - Κατερίνας Κιτίδη, ενώ στο εξωτερικό πολλές ιστοσελίδες σε προσκαλούν να γίνεις συμπαραγωγός κάποιας ταινίας ή μουσικού άλμπουμ – κάποιοι, μάλιστα, σου υπόσχονται και ποσοστό ανάλογο με το ποσό που κατέβαλες. Παρότι στα σπάργανα, τέτοιες προσπάθειες ήδη ανησυχούν τη βιομηχανία του θεάματος, που αναζητά απεγνωσμένα τρόπους να τις περιορίσει ή να τις προσεταιριστεί.

Η εκρηκτική εξάπλωση των διάφορων ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook και το twitter, είναι άλλο ένα δείγμα της αναγκαιότητας του συνυπάρχειν, αλλά και της δύναμης που αποκτά μια –έστω ψηφιακή– συλλογικότητα. Δεν είναι μόνο η επικοινωνία, το κουτσομπολιό, το καμάκι. Τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα αποδείχθηκαν αναπάντεχα ισχυρή δύναμη αλλαγής, δύναμη εξέγερσης, όπως φάνηκε με δραματικό τρόπο στο Ιράν (2009) κι επίσης φέτος σε Τυνησία, Αίγυπτο, Συρία κι άλλες αραβικές χώρες. Με όπλο και όχημα το διαδίκτυο γιγαντώθηκε, επίσης, το κίνημα των «Αγανακτισμένων». Υπάρχουν βέβαια και οι σκεπτικιστές, όπως ο Γερμανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Φλόριαν Ρότζερ, που εκτιμά ότι «οι αρχικές προσδοκίες για απεριόριστη ελευθερία και ισότητα στον κυβερνοχώρο έχουν αλλάξει πολύ... Παρακολουθούμαστε κι ελεγχόμαστε ολοένα

περισσότερο. Νέοι κοινωνικοί διαχωρισμοί θα προκύψουν μεταξύ όσων μπορούν να ξεφύγουν από αυτό τον έλεγχο και όσων αδυνατούν...». Θα εμφανιστούν, λέει, «ψηφιακοί αριστοκράτες» με τη δύναμη να αποφασίζουν πού, πώς και πότε θα είναι ή όχι συνδεδεμένοι (κάτι σαν τα ανώτερα κομματικά στελέχη στο οργουελιανό «1984», που μόνο αυτά μπορούσαν να κλείνουν, για λίγο, την οθόνη απ’ όπου έβλεπαν –αλλά και, ταυτόχρονα, παρακολουθούνταν από– τον Μεγάλο Αδελφό), ενώ στις ψηφιακές «φτωχογειτονιές» θα μένουν άνθρωποι δίχως τα μέσα να αξιοποιήσουν ουσιαστικά τον κυβερνοχώρο ή να εξαιρεθούν απ’ αυτόν. Γεγονός είναι πως, μολονότι η αίσθηση ή η ψευδαίσθηση, αν θέλετε, του διαλόγου και της δράσης στους διάφορους κοινωνικούς ιστότοπους είναι ωφέλιμη και δημιουργική, εν τούτοις δεν αρκεί για να μεταβάλει από μόνη της τις συνθήκες παραγωγής, την πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα, μήτε υποκαθιστά τις διαπροσωπικές σχέσεις.

MCF:

ένα διεθνές πολυφεστιβάλ στην Αρχαία Ολυμπία Ετοιμάσου για την πιο δυνατή φεστιβαλική εμπειρία που έχεις ζήσει ποτέ στην Ελλάδα. Το Music and Culture Festival Ancient Olympia 2011 (MCF), το μουσικό γεγονός του καλοκαιριού, θα πραγματοποιηθεί στην πανέμορφη περιοχή Κούμανι, στο δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, δίπλα στο αρχαίο δρύινο δάσος της Φολόης (έκτασης 218 τ. χλμ.) και στους ναούς του Πανός και της Αρτέμιδος.

Η

τοποθεσία, το μοναδικό επίπεδο δάσος στην Ελλάδα, είναι ιδανική για φεστιβάλ και κατασκήνωση, ενώ προσφέρει μία φανταστική εμπειρία λόγω του ιδιαίτερου φυσικού κάλλους της. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας στη Φολόη θεωρούνταν ότι κατοικούσαν Κένταυροι, Νύμφες και Νεράιδες, ενώ πήρε το όνομά της από τον Κένταυρο Φόλο, ο οποίος φυλούσε το κρασί που είχε χαρίσει ο θεός Διόνυσος στους Κενταύρους. Σε διάρκεια έξι ημερών, από την 27η Ιουλίου έως την 1η Αυγούστου 2011, οι επισκέπτες του φεστιβάλ θα απολαύσουν 250 καλλιτέχνες από 40 χώρες, μέσα σε μια πανδαισία συναυλιών και πολιτιστικών εκδηλώσεων σε τρία stage που θα λειτουργούν παράλληλα. Ο χώρος του κάμπινγκ θα είναι ανοιχτός συνολικά για εννιά ημέρες, από την 25η Ιουλίου μέχρι την 2η Αυγούστου. Το φεστιβάλ θα φιλοξενήσει πολλά μουσικά είδη όπως ethnic, reggae, world, ambient, dubstep, drum&bass, house, progressive και psy trance, από διεθνείς και εγχώριους καλλιτέχνες όπως οι Ozric Tentacles, Zion Train, Patchanca, One Drop Forward, Fundracar, Zen Garden, Palyrria soundsystem, Burger Project, Broken Note, King Cannibal, Distance, Terror Danjah, Anstam, Maztek, Tristan, Kox Box, Symphonix, Scorb, Dick Trevor, Psymmetrix,

Apex, Sensient, Ekaros, Nocturnal, Future Signal, Dose, Harris Funxion, Disphonia, Kernelcoremode, Ekelos, Fleck, Anna Mystic κ.ά. Παράλληλα με τη μουσική είναι προγραμματισμένα διάφορα πολιτιστικά και ενημερωτικά δρώμενα που περιλαμβάνουν θεατρικές παραστάσεις, διαλέξεις, προβολές ντοκιμαντέρ, εργαστήρια, performances και workshops ηλεκτρονικής μουσικής. Αναπόσπαστο στοιχείο του φεστιβάλ θα είναι η ενημέρωση των επισκεπτών γύρω από διάφορα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πνευματικά θέματα, γύρω από την οικολογία και την βιοποικιλότητα της περιοχής, και θα δοθούν χρήσιμες συμβουλές για υπεύθυνη διασκέδαση και διαβίωση μέσα στη φύση. Το MCF δεσμεύεται να διατηρήσει και να προστατέψει το μοναδικό οικοσύστημα της Φολόης και να αφυπνίσει την οικολογική συνείδηση των επισκεπτών. Σκοπός του φεστιβάλ είναι να μειώσει το οικολογικό αποτύπωμα (μείωση σπατάλης ενέργειας και χρήση ΑΠΕ, μείωση - επαναχρησιμοποίηση - κομποστοποίηση - ανακύκλωση απορριμμάτων, ορθολογική χρήση νερού κ.ά.) και να μεγιστοποιήσει τα οφέλη για την τοπική κοινωνία. Για το σκοπό αυτό μια ομάδα ειδικών για τη βιωσιμότητα έχει σχεδιάσει και θα υλοποιήσει, σε συνεργασία με μια ομάδα εθελοντών, ένα αναλυτικό πλάνο περιβαλλοντικής διαχείρισης που θα αξιολογηθεί από

Του Μιχάλη Θεοδωρόπουλου Σύμβουλος Περιβαλλοντικής διαχείρισης τον διεθνή διαγωνισμό Green Festival Awards 2011 και θα αποτελέσει πρότυπο και σημείο αναφοράς για αντίστοιχα φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η ενότητα με τη φύση και όλες τις μορφές ζωής θα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του φεστιβάλ, καθώς μία από τις κύριες αποστολές του MCF είναι να δείξει ότι οι εφήμερες ανθρώπινες κοινότητες είναι ικανές να συνυπάρξουν αρμονικά με τη φύση. Για να επιτευχθεί αυτό, το MCF ζητά από όλους τους επισκέπτες να προσέλθουν πάνω απ’ όλα εξοπλισμένοι με καλή διάθεση και υπεύθυνη συμπεριφορά (προς τους άλλους κατασκηνωτές και τη φύση), για να είναι το φεστιβάλ μια μοναδική και απολαυστική εμπειρία, που θα συντελέσει στη βελτίωση όλων και θα τη θυμούνται για πάντα. “Με τη βοήθεια όλων” μας λένε “θα καταστήσουμε το Music and Culture Ancient Olympia Festival έναν πανελλήνιο και διεθνή πολιτιστικό θεσμό, που αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής και της ανθρώπινης επικοινωνίας πέρα από κάθε περιοριστικό παράγοντα”. Για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το Music and Culture Festival 2011: http://www.musicandculture.gr info@musicandculture.gr 210 8617941 | 6982 172417

Περισσότερη agenda στο www.ypovrixio.gr

του Άγγελου Παπαπε τρίδη

Έως 31 Ιουλίου

ΑRRRGH! Τέρατα και Σημεία στη Μόδα Μουσείο Μπενάκη Κτήριο οδού Πειραιώς

Η έκθεση παρουσιάζει για πρώτη φορά διεθνώς την επέκταση του φαινομένου των παράδοξων, αλλόκοτων και τερατόμορφων Χαρακτήρων στη μόδα και το ένδυμα. Οι Χαρακτήρες αποτελούν φαντασιακές δημιουργίες σύγχρονων καλλιτεχνών, που προκύπτουν από τη μείξη της ανθρώπινης μορφής με ζωομορφικά, μυθικά και υπερφυσικά χαρακτηριστικά. Με αφορμή τη νέα αυτή τάση των σύγχρονων δημιουργών, ανερχόμενοι αλλά και ευρέως καταξιωμένοι σχεδιαστές μόδας και καλλιτέχνες επαναπροσδιορίζουν τη σχέση του σώματος και του ενδύματος, τις δυνατότητες της ανθρώπινης μορφής, καθώς και τα όρια της αντίληψής μας για το τι είναι όμορφο και τι τερατόμορφο.

27/7- 1/8

Music and Cultural Festival `11, Δάσος Κούμανι - Αρχαία Ολυμπία

Μια σπουδαία και μεγαλόπνοη προσπάθεια ξεκινά με το Music and Cultural Festival ’11, στην πανέμορφη περιοχή της Φολόης, στο χωριό Κούμανι Αρχαίας Ολυμπίας δίπλα στο αρχαίο δρύινο δάσος της Φολόης και στους ναούς του Πάνα και της Άρτεμης, που φιλοδοξεί από την πρώτη του διοργάνωση να αποτελέσει το μεγαλύτερο πολυ-φεστιβάλ που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα! Το κοινό θα έχει την ευκαιρία μέσα από 3 διαφορετικά stages να ζήσει μια ανεπανάληπτη μουσική - πνευματική - καλλιτεχνική εμπειρία.

Rock, Ska, Ethnic, Ambient, Trance, αλλά και workshops, θεατρικές παραστάσεις, ντοκιμαντέρ κι οχι μόνο θα κυριαρχήσουν για μια εβδομάδα στην Αρχαία Ολυμπία. Το φεστιβάλ, το οποίο ανοίγουν οι Ozric Tentacles θα φιλοξενήσει πολλά μουσικά είδη, όπως ethnic, reggae, world, ambient, dubstep, drum&bass, house, progressive και psy trance, από καλλιτέχνες όπως Zion Train, Patchanca, One Drop Forward, Fundracar, Zen Garden, Palyrria soundsystem, Burger Project, Tristan, Dick Trevor, Psymmetrix, Apex, Sensient, Ekaros, Future Signal, Dose, Harris Funxion, Disphonia, Kernelcoremode, Ekelos, Fleck, Anna Mystic κ.α. Tel.: +30 210 8617941 | Mob.: +30 6982 172417 | Email: info@musicandculture.gr 3 - 7/8 33o River Party Νεστόριο Καστοριάς

Φέτος, το μοναδικό στο είδος του River Party έρχεται ανανεωμένο και καλύτερο από ποτέ, προσφέροντας πάνω απ’ όλα ένα πλούσιο και οικονομικό πακέτο διακοπών, σ’ ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο και, παράλληλα, ψυχαγωγία

με δυνατές υπογραφές. Από τις 3 μέχρι και τις 7 Αυγούστου στα stages του River Party θα ακούσουμε αγαπημένα μας ονόματα, όπως: Παύλος Παυλίδης, Locomondo, Γιάννης Αγγελάκας, Ψαραντώνης, Λεωνίδας Μπαλάφας, Θάνος Μικρούτσικος, Χρήστος Θηβαίος, Πάνος Μουζουράκης, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Γιάννης Ζουγανέλης, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Δημήτρης Σταρόβας, Professional Sinnerz, Enola str8.

20/8 Pulp Terra Vibe Οι Pulp αποφάσισαν να μαζευτούν παρέα και να πραγματοποιήσουν μια σειρά από live το καλοκαίρι. Στις συναυλίες θα συμμετέχουν όλα τα αυθεντικά μέλη του γκρουπ (Nick Banks, Jarvis Cocker, Candida Doyle, Steve Mackey, Russell & Mark Webber) και θα παίξουν κομμάτια από όλες τις περιόδους της καριέρας τους. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα, παρακαλώ επισκεφθείτε το www.pulppeople.com, όπου θα υποβληθείτε σε ένα μπαράζ από κωδικοποιημένες ερωτήσεις. Στο ενδιάμεσο, αναρωτηθείτε το εξής: Do you remember the first time?

29 & 30/7

Bridge Project - «Ριχάρδος ο Γ’» Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

Αναμένεται να αποτελέσει το μεγαλύτερο θεατρικό γεγονός της φετινής χρονιάς. Και πώς να είναι διαφορετικά όταν σκηνοθετεί ο περίφημος Σαμ Μέντες και πρωταγωνιστεί ο ανεπανάληπτος Κέβιν Σπέισι. Οι δύο καλλιτέχνες συναντώνται εκ νέου στο διατλαντικό αυτό εγχείρημα για πρώτη φορά μετά την ταινία American Beauty, που χάρισε και στους δύο τα βραβεία BAFTA και Όσκαρ. Ο θίασος είναι επανδρωμένος με κορυφαίους αμερικανούς και βρετανούς ηθοποιούς και η παράσταση θα είναι στα αγγλικά με ελληνικούς υπέρτιτλους. Μην το χάσετε.

29 – 31/7 Rock Sinantisi Κιάτου Ανοιχτό Θέατρο Τραγάνας

Για έβδομη χρονιά διοργανώνεται η Rock Sinantisi Κιάτου με ελεύθερη είσοδο. Εκλεκτοί καλεσμένοι οι Rotting Christ (31/7) και Brothers In Plugs (30/7). Για πρώτη φορά φέτος θα υπάρχει έκθεση fanzines σε συνεργασία με το FanzinesNet, ενώ θα πραγματοποιηθεί κι επίδειξη street skate σε συνεργασία με τη Frozen Wave - Element. Συμμετέχουν: 29/7 Pussy Kings| Μέθεξη | Groovin Blue Band| Ηχογονιστές - 30/7 Aqua Barons | Group Therapy | Mystery Train - 31/7 Viet Now | Exarsis | Weathers. Στις 6 Αυγούστου, τέλος, είναι προγραμματισμένο beach party στην παραλία Κιάτου, υπό τους ήχους των Vrasta Rasta | Έλευση | Strawberry Street. Και τα μυαλά στα βότσαλα…

Primal Scream Gagarin 205 26/7 W.A.S.P. 11/9 Canned Heat 1/10 Cathedral Terra Vibe Park 2/8 Dream Theater + Fates Warning 20/8 Pulp 27/8 Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας Αξίζουν 21/7 Burger Project, Τεχνόπολις 21/7 Summer Blast Festival `11, Κάστρο Παντοκράτορα Πρέβεζα 23/7 Μουσικά Κύματα `11, Πολιτιστικό & Αθλητικό Πάρκο Νέας Μάκρης 23/7 – 19/8 Φεστιβάλ Νάξου `11, Πύργος Μπαζαίου 26/7 Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας Βεάκειο Θέατρο 27/7 – 1/8 Music and Cultural festival `11, Αρχαία Ολυμπία | Δάσος Φολόης 27/7 Φεστιβάλ Ρεματιάς `11 Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς 29 – 31/7 Rock Sinantisi Κιάτου, Αρχαίο Θέατρο Τραγάνας 3 – 7/8 33o River Party, Νεστόριο Καστοριάς 13/8 Γιώργης Χριστοδούλου, Αστέρια Ερμούπολης 18/8 Αντανάκλασις - Μουσικό Φεστιβάλ Μυκόνου, Γρυπάρειο Πολιτιστικό Κέντρο 2 – 5 – 7/9 11ο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου, Υπαίθριος Χώρος Ιερού Σπηλαίου Αποκαλύψεως 3/9 Helstar + Lethal Saint, Crimson Fire, Seven Sins Club 14/9 Vanessa Mae Ωδείο Ηρώδου Αττικού 17/9 Primal Scream, Ιερά Οδός 18/9 Die! Die! Die! Six D.O.G.S. Πυξ Λαξ Περιοδεία 21/7 AEL FC Arena Λάρισα Rock, Έντεχνο 6/8 Αθλητικό Κέντρο Καρπενησίου 7/9 Καυτατζόγλειο Στάδιο 17/9 Παμπελοποννησιακό Στάδιο 26/9 Παγκρήτιο Στάδιο

by Ypovrixio

φέρνει στην Το Υποβρύχιο αναδύεται και γεμάτους ενέργεια, επιφάνεια νέους ανθρώπους ροστά σε τίποτα, νέους που δεν σταματάνε μπ Molto Way double γεμάτους όρεξη για ζωή. Το η ανεξάντλητη σας παρουσιάζει παιδιά που ζουν από ενέργειά τους κάνει να ξεχειλί ότητα και φαντασία. δημιουργικότητα, εφευρετικ kos@ypovrixio.gr)

Του Λάμπρου Αραπάκου (larapa

Parkour

Ναι, όλα τα εμπόδια ξεπερνιούνται! Οι traceurs δεν μασάνε πουθενά, ξεπερνούν βράχους, κλαδιά, ποτάμια, τοίχους, πεζούλια ή κάγκελα. Το μη ανταγωνιστικό και εντελώς ανέξοδο parkour, που ξεκίνησε από τη Γαλλία και ήδη διδάσκεται σε σχολεία στο εξωτερικό, έχει καταφέρει να αποκτήσει και στην Ελλάδα το δικό του φανατικό κοινό. Συναντήσαμε δύο traceurs, τον Παναγιώτη Αλμανλή και τον Ανδρέα Μάσσιο, και μάς εξήγησαν πώς καταφέρνουν να ξεπερνούν ό,τι σε εμάς φαίνεται αξεπέραστο.

Παναγιώτης Αλμανλής «Το parkour σου μαθαίνει να μη το βάζεις κάτω εύκολα και να δίνεις σημασία σε αυτά που πραγματικά έχουν αξία» κάνει 4 χρόνια parkour φωτογραφίες: Μελίνα Αλμανλή - Τι ακριβώς είναι το parkour; Το parkour τυπικά είναι ένας τρόπος μετακίνησης στο αστικό και όχι μόνο περιβάλλον, χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος για να ξεπεραστούν και να υπερπηδηθούν όποια εμπόδια θα βρεθούν στην πορεία. Ουσιαστικά, όμως, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος γυμναστικής και ένας τρόπος για να μάθουμε τις δυνατότητες του σώματος και του μυαλού μας και να ξεπεράσουμε κάποιους φόβους μας.

- Πώς ξεκίνησε η πώρωσή σου με το parkour; Στην αρχή έβλεπα το parkour σαν κάτι ευχάριστο για να περνάω το χρόνο μου και να γυμνάζομαι συγχρόνως. Η πραγματική πώρωση, όμως, ήρθε με τον καιρό. Όσο βελτιωνόμουν τόσο πιο πολύ πωρωνόμουν. Όσο μαθαίνεις νέες τεχνικές και βλέπεις τις δυνατότητές σου να αυξάνονται τόσο πιο πολλά θες μάθεις και

πιο μακριά να φτάσεις. Και αυτά με το parkour δεν τελειώνουν ποτέ. Τρώγοντας έρχεται η όρεξη, που λένε…

- Tι νιώθεις κάθε φορά που κάνεις parkour; Η βελτίωση στο parkour είναι καθημερινή και αισθητή, σε σύγκριση με άλλα αθλήματα. Εδώ τη μια μέρα δεν μπορείς να ανέβεις έναν τοίχο ή να πηδήξεις και να φτάσεις από ένα μέρος σε ένα άλλο και την επομένη μπορείς. Αυτό μου δίνει μια απερίγραπτη ικανοποίηση.

Βέβαια υπάρχουν και φορές που δεν θα καταφέρω κάτι που θέλω να κάνω και θα νευριάσω. Επίσης, κατά τη διάρκεια της προπόνησης μπορεί να νιώσω φόβο, την αδρεναλίνη να ανεβαίνει και κούραση πάντα στο τέλος.

-Γιατί να κάνει κάποιος parkour; Για να αθληθεί, να διασκεδάσει, να γνωρίσει την πόλη στην οποία ζει, το σώμα του και τις δυνατότητές του, να μάθει να βλέπει τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία και να κάνει φίλους.

-Πόσα άτομα αριθμεί η parkour κοινότητα στην Αθήνα; Δύσκολο να πω με ακρίβεια. Τον τελευταίο χρόνο ο αριθμός έχει αυξηθεί πάρα πολύ. Συνεχώς βλέπουμε καινούργια πρόσωπα στις προπονήσεις και κάθε γειτονιά έχει τους traceurs της.

στεί κάνοντας parkour» είναι σαν να ρωτάς κάποιον μηχανόβιο αν έχει πέσει ποτέ με τη μηχανή... ΝΑΙ, ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ ότι θα τραυματιστείς κάποια στιγμή, όσο καλός κι αν είσαι σε αυτό που κάνεις..

-Πού σ’ αρέσει να κάνεις parkour στην Αθήνα; Τώρα τελευταία μ’ αρέσει να κάνω parkour στο Χαλάνδρι, αλλά συνήθως κάνω στο κέντρο..

- Χρειάζεται να έχει γυμναστεί πολύ για να μπορεί να κάνει parkour κανείς; Δεν χρειάζεται να γυμναστεί με σκοπό να ξεκινήσει κάποιος. Το αντίθετο! Κάνοντας parkour θα γυμναστεί. Βέβαια, όσο καλύτερος θέλει να γίνει κάποιος τόσο πιο πολύ θα πρέπει να ασχοληθεί.

- Ξέρω ότι μαζεύεστε στην πλατεία στο Κολωνάκι. Γιατί επιλέγετε την πλατεία αυτήν; Πόσο συχνά συναντιέστε; Η πλατεία στο Κολωνάκι είναι ξεχωριστή από αρχιτεκτονική άποψη. Είναι χτισμένη με τέτοιον τρόπο που πιστεύουμε ότι φτιάχτηκε για εμάς. Εκεί μπορούμε να δουλέψουμε πάνω σε αρκετές και διαφορετικές τεχνικές. Οι ανοιχτές προπονήσεις όπου αρκετός κόσμος μαζεύεται και προπονείται σαν μια μεγάλη παρέα είναι εβδομαδιαίες, συνήθως τις Κυριακές.

- Με το parkour καταφέρνετε να ξεπερνάτε εμπόδια.. Τα εμπόδια της ζωής αντιμετωπίζονται πιο εύκολα; Μετά το parkour βλέπεις τα πράγματα διαφορετικά. Το parkour δεν θα σου λύσει τα προβλήματα, θα σου μάθει όμως να μη το βάζεις κάτω εύκολα και να δίνεις σημασία σε αυτά που πραγματικά έχουν αξία. Πάντως, όλα τα εμπόδια ξεπερνιούνται. Θέλετε να δείτε τον Παναγιώτη να κάνει parkour; «Συντονιστείτε» στο κανάλι του στο www.youtube.com/toge7

Ανδρέας Μάσσιος «Το parkour δεν είναι πιο επικίνδυνο από οποιοδήποτε άλλο άθλημα ή παιχνίδι» ασχολείται με το parkour 2,5 χρόνια

- Στο εξωτερικό το parkour είναι πιο αναπτυγμένο; Είναι πιο διαδεδομένο σίγουρα. Ακόμα και ο κόσμος που δεν ασχολείται, γνωρίζει περί τίνος πρόκειται όταν βλέπει παιδιά στον δρόμο να σκαρφαλώνουν τοίχους. Υπάρχουν χώρες όπου το parkour διδάσκεται και στα σχολεία. Και στην Ελλάδα, όμως, έχει αρχίσει να αναπτύσσεται και το επίπεδο μεγαλώνει πολύ γρήγορα.

-Tι νιώθεις κάθε φορά που κάνεις parkour; Με μια λέξη: Ελευθερία!

-Τι κριτήρια που πρέπει να πληροί κάποιος για να κάνει parkour; Για να ασχοληθεί κάποιος με αυτό πρέπει να έχει υπομονή και να του αρέσει πολύ. Σίγουρα απαιτείται καλή φυσική κατάσταση, αλλά και να μην την έχει κάποιος θα την αποκτήσει στην πορεία.

-Οι γονείς σου τι λένε που κάνεις parkour; Οι γονείς μου δεν πολυσυμφωνούν, διότι το θεωρούν πολύ επικίνδυνο – και όντως μπορεί γίνει μερικές φορές.. Αλλά για μένα δεν αρκεί αυτό για να το σταματήσω.. Είναι εμμονή πλέον...

-Έχεις τραυματιστεί κάνοντας parkour; Το «αν έχω τραυματι-

- Πηδάτε από τη μια ταράτσα στην άλλη; Είναι επικίνδυνο; Τα άλματα από ταράτσα σε ταράτσα υπάρχουν, δεν είναι όμως ούτε αναγκαία ούτε καθημερινά, κάθε άλλο. Το 90% της προπόνησης και της πρακτικής του parkour συμβαίνει στο επίπεδο του δρόμου. Το parkour δεν είναι πιο επικίνδυνο από οποιοδήποτε άλλο άθλημα ή παιχνίδι. Αρκεί να υπάρχει λογική και να γνωρίζει ο καθένας τις δυνατότητές του.