τεύχος 66
THE ONES WHO DO Cam3dat Του Βαγγέλη Δαβιτίδη Ian Chamberlain Occupy Movement Συνέντευξη στο Νίκο Σωτηρακόπουλο Η μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία του κινηματογράφου του Αλέξανδρου Ρωμανού-Λιζάρδου
Αφιέρωμα TEDxAthens 2012 Human Grid Της Ελίνας Μανιάτη Κωνσταντίνου David Shing To περιεχόμενο των Media θα περάσει στα χέρια του κόσμου Sam Connif Τίποτα λιγότερο από το να αλλάξει τον κόσμο Dr Giannis Theocharis Στάχτη και Blackberry Paul Papadimitriou - Θα μου ρίξετε τα χαρτιά; - Δυστυχώς έπεσε το wifi… Κώστας Βογιατζής (Yatzer) Η δουλειά των ονείρων μας δεν υπάρχει. Πρέπει εμείς να την δημιουργήσουμε. Stefanos Sitaras Αν δούμε τη ζωή μας σαν ταινία με μας σαν ήρωες θα μπορέσουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα πράγματα Pavlos Tsiantos Ο βιολιστής της στέγης (του κόσμου) Viktor Koen «Δε φοβάμαι εκείνον που έχει κάνει εξάσκηση 1.000 κλωτσιές αλλά εκείνον που έχει κάνει εξάσκηση μία 1.000 φορές» Bruce Lee Future Libraries Εδώ δεν θα ακούσεις ποτέ σσστ
Αφιέρωμα Cocktail Culture Anistatia Miller & Jared Brown Οι Indiana Jones των Cocktail! Salvatore Calabrese Ο άνθρωπος που αρνήθηκε να σερβίρει τον 007 Γιαννης Κοροβέσης Ένα(ν) Sui Generis παρακαλώ Ask4Food
Εκδότης – Διευθυντής: Βαγγέλης Δαβιτίδης Φωτογραφίες: Πρακτορείο PHASMA, Άγγελος Χριστοφιλόπουλος, Λάμπρος Χειμωνάς, Γιώργος Μάκκας, Γιάννης Λεφάκης, Μάριος Λώλος, Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης, Κική Παπαδοπούλου, Κώστας Χατζηδάκης, Γιάννης Καλογρίδης, Στάμος Αμπάτης Εξώφυλλο: Εικονογράφηση: Victor Koen Σχεδιασμός: Γραμματοσειρές: Parachute [mostly] Υπεύθυνος Διαφήμισης Χάρης Καπλανίδης Μόδα: Photo: Παναγιώτης Κάτσος Styling: Δημήτρης Γραμματικογιάννης
Γράψε στ facebo ο ok “Perio YPOVR diko IXIO κάνε li ” και k fan pa e στο ge μας !
Συνερ[γάτες]: Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Θοδωρής Γεωργακόπουλος, Βασιλική Γραμματικογιάννη, Χριστίνα Ζέκκου, Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, Βασίλης Καραγιάννης, Αλεξάνδρα Κατσαρού, Παναγιώτης Κετίκης, Νατάσσα Κεφαλληνού, Εβίτα Κολοκούρη, Ελένη Κριετσέπη, Ελίνα Μανιάτη-Κωνσταντίνου, Νίκος Λεγάκης, Αλέξανδρος Ρωμανός-Λιζάρδος, Μαίρη Λιούγκου, Χάρης Μυλωνάδης, Ελένη Νάτση, Γιώργος Παπαθωμάς, Τζίνα Παπαμιχαήλ, Κυριάκος Πιερρακάκης, Αχιλλέας Πεκλάρης, Ανδρέας Πετράκης, Psithu, Δημήτρης Τζιμέας, Γιώργος Τσαλκίδης, Ελισάβετ Τσιδεμιάδου, Μανώλης Οικονόμου, Γιάννης Ραουζαίος, Νίκος Σωτηρακόπουλος, Ελένη Ψυχούλη, Πέτρος Ψωμάς Agenda: Άγγελος Παπαπετρίδης Υποβρύχιο TEDxAthens “The ones who do” digital issue Digital Content Creation: Lowe Athens Interviews Production unit: Business video (Darwin Advertising) Κάμερα: Γιώργος Μουρατίδης Σκηνοθεσία: Πάνος Σατζόγλου TEDxAthens Intro video Σκηνοθεσία: Ειρήνη Βιανέλλη Editor: Χάρης Καπλανίδης Montage: Νικόλας Πάσσαρης Μουσική: Cayetano Special thanks to Hilton Athens Περιοδικό Υποβρύχιο Διμηνιαία έκδοση / Κ.Ε.: 016989 Μαυρογένους 6, Γαλάτσι, Τ.Κ.: 11146 / Τ: 210-2131127 / Fax: 210-2131503 info@ypovrixio.gr / www.ypovrixio.gr Ιδιοκτησία: SUB PRESS Υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: Β. Δαβιτίδης Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση των κειμένων του περιοδικού εφόσον αναφέρεται η πηγή. Άλλωστε δε ντρεπόμαστε γι’ αυτά που γράφουμε. Το υπόλοιπο περιοδικό προστατεύεται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και απαγορεύεται η αναπαραγωγή του με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή έγκριση του εκδότη.
Βρείτε το αντίδοτο στα παρακάτω μέρη: Σε όλα τα πανεπιστήμια Διδασκαλείο ξένων γλωσσών [Ιπποκράτους 7] Πανεπιστημιακή Λέσχη [Ιπποκράτους 15] Hotel President [Λεωφόρος Κηφισίας 43] Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών [Σίνα 31, Κολωνάκι] Βιβλιοπωλεία: Πρωτοπορία [Γραβιάς 3-5], Βαβέλ [Ζ. Πηγής & Λόντου 1], Ναυτίλος [Χαριλάου Τρικούπη 28], Solaris [Μπόταση 6], Πολιτεία [Ασκληπιού 1], Ιανός [Σταδίου 24], Μεταίχμιο [Ιπποκράτους 118], Λεμόνι [Ηρακλειδών 22], ArtBookstore (Taschen showroom) [Σκουφά 64 & Γριβαίων], Έκφραση [Κύπρου 26α]. Βιβλιοπωλεία Παπασωτηρίου: Αθήνα: [Στουρνάρη 35 & Τζώρτζ], Ε.Μ.Πολυτεχνείο (Ζωγράφου)], [Πανεπιστημίου 37 & Κοραή], [Ερμού 39 Hondos Center]. Γλυφάδα: [Α.Παπανδρέου 13]. Κηφισιά: [Κολοκοτρώνη 10]. Μαρούσι: [Εμπορικό Κέντρο «The Mall»]. Περιστέρι: [Εθνικής Αντιστάσεως 55], Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης [Ανδρέα Παπανδρέου 8], Δισκοπωλεία: Discobole [Χαριλάου Τρικούπη 17], Vinyl [Διδότου 34], Rhythm Records [Εμμ. Μπενάκη 74], Το Υπόγειο [Σόλωνος 140], Spindle Vinyl Rec [Διδότου 49]. Café – Bar - Εστιατόρια: Αγ. Παρασκευή Alco Hole [Ελβετίας 21, Πλ. Αγ. Ιωάννου] Αθήνα-Κέντρο Pop [Κλειτίου 10Β], Αμπάριζα [Στοά Λέκκα 12], Huge [Λέκκα 10, Σύνταγμα] Magaze [Αιόλου 33], Baba Au Rum [Κλειτίου 6], Dude Bar [Καλαμιώτου 14], Μορφή [Αγ. Φιλοθέης 15, εντός στοάς], Pure Bliss [Ρόμβης 24A, Σύνταγμα], Aperitif [Καλαμιώτου 4], Throubi [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2 & Βασιλικής 1], Booze [Κολοκτρώνη 57], Capu [Στοά Λέκκα 14], Bartesera [Κολοκοτρώνη 25], Six D.O.G.S. [Aβραμιώτου 6-8], Keyser Soze [Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι], Higgs [Ευπολίδος 4 & Απελλού 2, Πλ. Κοτζιά], Key Bar [Πραξιτέλους 37], Pairidaeza [Παρνασσού 3, Πλ. Καρύτση], Πραξιτέλους [Πραξιτέλους 33], Seven Jokers [Βουλής 7], Toy Cafe [Καρύτση 10, Πλ. Καρύτση], Στοά [Πατησίων 101 & Κορδιγκτώνος], Σβούρα [ Χαρ. Τρικούπη 170], Stigma lab [Ανδρέα Μεταξά 4], Verve [Σόλωνος 94, Αθηνα], IPPO Bar, [Θησέως 11, Σύνταγμα] Γαλάτσι: Cafepolis [Πασσωβ 11 & Ριζου Νερουλου 37] Γκάζι - Βοτανικός Soirrre de Votanique [Καστοριάς 37], Hoxton [Βουτάδων 42], Βουτάδων 48 [Βουτάδων 48], Mish mash [Βουτάδων 50], Bios [Πειραιώς 84], Ginger [Τριπτολέμου 46 & Περσεφόνης], Tapas Bar [Τριπτολέμου 44 & Περσεφόνης], A lier man [Σωφρονίου 2], Intrepid Fox [Τριπτολέμου 30], Almodobar [Κωνσταντινουπόλεως 60], Κ44 - ΤΩΡΑ [Κωνσταντινουπόλεως 44], Void [Ευμολπίδων 26], Koo Koo [Ιάκχου 17], «π» [Ευπατριδών 7], Mad [Δεκελέων 12], Alley Cat [Κωνσταντινουπόλεως 50], _@ Rouf; [Κωνσταντινουπόλεως 10 & Ανδρονίκου 18], Soul Kitchen [Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι], Area 51 club [Περσεφόνης 23], Tramp [Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου], Schweinchen Dick [ Ιάκχου 9-11], Συνεργατικό Καφενείο [Μοναστηρίου 140, Ακ. Πλάτωνος] Εξάρχεια Διπλό [Θεμιστοκλέους 70, Πλ. Eξαρχείων], Underground café [Α. Μεταξά 19 – 21], VaBenE [Βαλτετσίου και Εμ. Μπενάκη 78], Καφεκούτι [Σόλωνος 123], Ποδήλατο [Θεμιστοκλέους 48], Υποβρύχιο [Ασκληπιού 53], Floral [Θεμιστοκλέους 80], Circus [Ναβαρίνου 2], Καφετί [Ζ. Πηγής 29], Τρα λα λα [Ασκληπιού 45], Κόκκοι καφέ
[Aσκληπιού 39], Ginger ale [Θεμιστοκλέους 74], Χάρτες [Βαλτετσίου 35 & Ζ. Πηγής], Closer [Ιπποκράτους 150], Jingo Biloba [Σόλωνος 136], Ο Αγκλέουρας [Κωλέττη 9], Jack & the bean [Μπενάκη 43], Playhouse [Βαλτετσίου 49], Cusco [Κωλέττη 8], Rockin’ the Casbah [Χαριλάου Τρικούπη 13], Studio [Οικονόμου 3], La Poderosa [Ασκληπιού & Βαλτετσίου], 7 Sins [Θεμιστοκλέους και Γαμβέττα 5], Stand [Ζωοδόχου Πηγής 25], Blue fox cafe [Ασκληπιού 91], Πολυχώρος Άγκυρα [Σόλωνος 124], Skullbar [Ιπποκράτους και Λάμπρου Κατσώνη 11] Θησείο-Πετράλωνα Αλουστίνες [Ηρακλειδών 5], Σταύλος [Ηρακλειδών 10], Βραζιλιάνα [Αρκάδων 4, Πετράλωνα] Κεραμεικός Belafonte [Αγησιλάου 61Α], Arroyo Nuevo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 128], Carousel [Θερμποπυλών 41], Nixon [Αγησιλάου 61Β, Κεραμικός], Lost & Found [Κεραμικού 53], Δυάρι [Μεγάλου Αλεξάνδρου 124 και Αρτεμισίου] Κολωνάκι Εν Δελφοίς [Δελφών 5, Κολωνάκι], γκαλερί M art [Σόλωνος 10 & Ηρακλείτου, Κολωνάκι]Σκουφάκι [Σκουφά 47-49], PaPlou Bar [Πατριάρχου Ιωακείμ 45 και Πλουτάρχου], City Bar [Χάριτος 43], Tribeca [Σκουφά 46 & Ομήρου], Rosebud [Σκουφά 40 και Ομήρου 60], Low Profile Cafe [Λυκαβηττού 6], Ρινόκερως [Ασκληπιού 22] Κουκάκι Tiki [Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη], Κούκλες [Ζαν Μωρεάς 32, Κουκάκι], Μικρές Πατρίδες [Γ.Ολυμπίου 14] Νέα Πεντέλη: Coupepe [Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου] Παγκράτι- Μετς Colibri [Αναπαύσεως 9], Colibri [Εμπεδοκλέους 9-13], Cue [Σπύρου Μερκούρη 31, Παγκράτι] Μοναστηράκι - Ψυρρή Trova [Αθηνάς & Βλαχάβα 9], Taf [Νορμανού 5], Ψύρρα [Μιαούλη 19, Ψυρρή], Yoga Bala [Ρήγα Παλαμήδου 5-7, Ψυρρή], Τρανζίστορ [Πρωτογένους 10, Ψυρρή], Tailor Made [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2] Νότια προάστια Pere Ubu Bar [Κύπρου 74, Γλυφάδα], Επιτόκιο [Μ. Αλεξάνδρου 60, Νέα Σμύρνη], Mosaico [Λαοδίκης 30, Γλυφάδα] Πανόρμου Caliente [Πανόρμου & Αλέξη Παυλή 37α], Marabou [Πανόρμου 113], Ποτοπωλείον [Πανόρμου 113], Santa Botella [Πανόρμου 115 Α], Kasbah [Αλέξη Παυλή 35 β & Πανόρμου], Menundo [Αλέξη Παυλή 38 & Πανόρμου], Alegria [Πανόρμου 113], Dunkel [Πανόρμου 117] Πειραιάς Lemon [Ακτή Θεμιστοκλέους 154, Πειραϊκή] Πετρούπολη – Περιστέρι- Άγιοι Ανάργυροι Intro Coffee Bar [Κ. Βάρναλη 30 & Μεγ. Αλεξάνδρου], Πατατρακ [Μεγ. Αλεξάνδρου 94 & Επικούρου], Μικρό Cafe [Αιμιλίου Βεάκη 36], Kika [Αιμιλίου Βεάκη 35], Woltz [25ης Μαρτίου 75, Πλ. Πετρούπολης], Shelter [Τίρυνθος 8, Ανθούπολη], Igodo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 75], Κακοφωνίξ [Κολοκοτρώνη 22] Χαλάνδρι Blue [Μεσολογγίου 8], bside cafe [Ιφικράτους3], Used [Γρ. Γυφτοπούλου 6], Think Positive [Ανδρέα Γκίνη & Ασπ. Κανατσούλη 2], El Rey Alobar [Θουκυδίδου 7], Mosaic [Ρωμανού Μελωδού 7], Le petit Fleur [Πλατεία Ελευθερωτών 2], Ερατεινός [Αγ.Παρασκευής 17], Κόκκινη σβούρα [Αγ. Γεωργίου 17], Σπόρος [Κατσουλιέρη 4] Πατήσια Strange fruit [Πατησίων 354, Πατήσια], Τάρ [Λ. Ηρακλείου 34]
Πλ. Μαβίλη Flower [Δορυλαίου 2, Πλ. Μαβίλη], Μπρίκι [Δορυλαίου 6, Πλ. Μαβίλη] Πευκάκια Egalite [Γ. Αβέρωφ 36 (σταθμός ηλεκτρικού Πευκάκια)] Κηφισιά BeArt Δ. Κυριακού 16 & Δροσίνη Ποδήλατα Tsirikos Bikes [Περικλέους 2 & Λεωφ. Κηφισίας 212, Νέο Ψυχικό], VCA – Vicious Cycles Athens Urban Bike Shop [Μελάνθου 8, Ψυρρή], Color Skates [Πρωτογένους 5, Ψυρρή] Μόδα Melcore [Metro Mall, Λεωφ. Βουλιαγμένης 276, Μετρό Άγιος Δημήτριος], Melcore [Λεωφ Κηφισίας 228, Κηφισιά], Shop [Ερμού 112Α, Αθήνα], Detroit: Κηφισιά [Κυριαζή 6-8], Κηφισιά [Κυριαζή 21], Eleven Soul [Κολοκοτρώνη 11], New Cult Extreme: Γλυφάδα [Μεταξά 9], [Μεταξά 11], [Μεταξά 19], [Λ. Βουλιαγμένης 22], Κορωπί [Βασ. Κωνσταντίνου 210], Phat Soles [Α. Μεταξά 27-29 Εμπορικό κέντρο EuroCenter, Γλυφάδα], De Toute Facon [Δημοκρίτου 21], Kulte [Μητροπόλεως 40], Kifisia 21 [Λεωφόρος Κηφισίας 265], Ministry Of Concrete [Κωνσταντινουπόλεως 42], Stratigos [Ηφαίστου 1-3 Μοναστηράκι], Faint [Ηφαίστου 10 Μοναστηράκι], Danny Shop [Ψυχάρη 1, Ψυχικό], Spoon [Λεωφόρος Στρατού 8 Θεσσαλονίκη], Armadillo [Αγ. Σοφίας 3, Θεσσαλονίκη], MicroXtreme [Αιμιλιανού Γρεβενών 5, πλατεία Ναβαρίνου, Θεσσαλονίκη], Planet Mushroom [Κεντρική αγορά Νάουσας, Πάρος], Ορφανίδης [Κολοκοτρώνη 27 και Θησέως, Αθήνα], Intervista [Τσιμισκή 71, Θεσσαλονίκη], Device One [Παύλου Μελά 38, Θεσσαλονίκη] Συναυλιακοί χώροι: Gagarin [Λιοσίων 203-205], Halfnote [Τριβωνιανού 17, Μέτς], After dark [Διδότου 31 & Ιπποκράτους], Κύτταρο [Ηπείρου 48 & Αχαρνών], An club [Σολωμού 13-15], Terra Petra [Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη] Επίσης: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης [Πειραιώς 206], Komicon [Σόλωνος 128], RABBITHOLE [Γερμανικού 20, Μεταξουργείο], Ash In Art [Ηρακλέους 10 & Λαχούρη 1, N. Κόσμος], Φούρνος [Μαυρομιχάλη 168], Θύρα Τέχνης [Σαρρή 14, Ψυρρή], Ταινιοθήκη Ελλάδος [Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136], αίθουσα τέχνης Αστρολάβος [Ξανθίππου 11, Δεξαμενή, Κολωνάκι], Ίδρυμα εικαστικών τεχνών & Μουσικής [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν], Politics Globalcom [Παπανικολή 24, Χαλάνδρι], Ποτομπορική [Φιλικής Εταιρείας 7, Κορυδαλλός], [Αγ. Παρασκευής 17-19, Περιστέρι], Hair Voulalas [Ιαλέμου 35 & Θύσου], Seven Videonet [Γαλατσίου 97-99], Φωτογραφικά Σκιαδόπουλος [Τζώρτζ 12, Αθήνα], CM tattoo [Λασκαρίδου 100, Καλλιθέα], Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς [Αχαρνών 417], Colab [ Πετράκη 28], Alba Graduate Bussines School [Ξενίας 6-8, Αθήνα] Επαρχία: Ριφιφί [Λιμάνι Εύδηλου Ικαρίας], καφέ Αερικό (Κάρυστος), Καφενείον Αστικόν (Κύθηρα, Ποταμός), Θυμωμένο Πορτραίτο (Ιωάννινα, Καπποδιστρίου 20), Παγοποιείο (Ηράκλειο Κρήτης), Η Αλίκη έχει λάθος αγόρι (Καβάλα/ κέντρο), Art Cafe Αστραδενή (Έρκυνας 5, Λιβαδειά), ΑΖΑ cinema club [Σβώλου 6, Θεσσαλονίκη], Azul Café (Αγ. Νικολάου (Μπούρτζι), Χαλκίδα), καφέ Αμάν [ Φλογιτών 2, Νεάπολη, Θεσσαλονίκη, Άρωμα Θεσσαλονίκης [Αγίου Βασιλείου 13, Κέρκυρα], ΟΖ Cocktail bar [Στοά Φραγκάκη, Χίος], Όταν η Μυρσίνη ερωτεύτηκε το φούρνο [ΛΑΜΠΡΟΥ ΚΑΤΣΩΝΗ 3 ,KΑΒΑΛΑ]
σαμιζντάτ= ο παράνομος και αυτοσχέδιος Τύπος σε περιόδους ύφεσης και παρακμής
Οκτώ μήνες πριν δημιουργήσαμε το τεύχος “Doers”. Όταν το είδε ο Δημήτρης Καλαβρός, curator του TEDxAthens μου είπε: «Ωραία, αυτό έχουμε αποφασίσει να είναι και το concept του TEDxAthens το Νοέμβριο»!
Κ
άθε concept τεύχος που κάνουμε στο Υποβρύχιο, από το «Δαν(ε)ία του Νότου» και το «Αισιοδοξία ως πράξη αντίστασης» μέχρι το “DoItYourself” και το “Χαρτογραφώντας την terra incognita” είναι μια «αφήγηση» που νοιώθουμε ότι έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία. Δεν περιγράφουμε την κατάσταση, πάμε ένα βήμα πιο πέρα, συνθέτουμε. Ίσως ένα από τα μεγαλύτερα
προβλήματα στην Ελλάδα είναι ότι απουσιάζει η κουλτούρα της σύνθεσης.
Σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις που φιλοξενούμε σε αυτό το τεύχος ο Δρ Γιάννης Θεοχάρης, πολιτικός επιστήμονας, στην ανάλυση που έκανε στα tweets που είχαν να κάνουν με το Occupy Wall str movement, τους Indignados και την «πλατεία Συντάγματος» καταλήγει στο εξής συμπέρασμα. Ενώ στο εξωτερικό το twitter λειτούργησε ως μέσο συζήτησης, στην Ελλάδα διατυπωνόταν περισσότερο ένας μονόλογος και λιγότερο ένας διάλογος. Αεροστεγώς κλεισμένοι στην ιδεολογική τους καθαρότητα –ακόμα και εκείνοι που κήρυτταν το τέλος των ιδεολογιών, και αυτό έχει ακόμα μεγαλύτερη πλάκα- οι «προπονητές της εξέδρας» και οι ηγετίσκοι αισθάνονται βασιλιάδες του μικρόκοσμού τους. Έχοντας καλά κλεισμένα τα αυτιά τους και ακόμα καλύτερα καλιμπραρισμένες τις παρωπίδες τους δεν αντιλαμβάνονται σε ποια εποχή βρίσκονται. Τι είναι ο ηγέτης για παράδειγμα; Μέχρι πρόσφατα είτε έπαιρνε κληρονομικά το χρίσμα είτε ξεπηδούσε μέσα από την κοινωνική τάξη που
είχε πρόσβαση στη γνώση και την πληροφορία. Το διαδίκτυο και η τεχνολογία τα ανέτρεψαν όλα αυτά. Ποτέ δεν είχαμε μεγαλύτερη
πρόσβαση στην πληροφορία από ότι σήμερα.
Μερικές σελίδες παρακάτω ο νεαρός Ισπανός σκηνοθέτης Nicolas Alcala μας διηγείται πώς μαζί με δύο συμφοιτητές του μάζεψαν μέσω crowdfunding 400.000 € για την πρώτη τους ταινία από πέντε χιλιάδες κόσμο. «Αυτός ο κόσμος είναι ο παραγωγός και συνδημιουργός της ταινίας. Δε μιλάει για μια ταινία αλλά για τη δική του ταινία» μας λέει. Μερικές σελίδες παρακάτω ο David Shing, με τον ιδιότυπο τίτλο του ψηφιακού προφήτη της AOL, ακούσια τον συμπληρώνει. «Με μια Canon που κοστίζει μερικές εκατοντάδες ευρώ, μπορεί ο καθένας να κάνει τη δική του ταινία. Το περιεχόμενο λόγω της τεχνολογίας εκδημοκρατίζεται. Ακόμα και το περιεχόμενο των media θα περάσει στα χέρια του κόσμου. Αυτοί
που θα παράγουν περιεχόμενο δε θα είναι οι ειδήμονες ή οι δημοσιογράφοι αλλά απλοί άνθρωποι, «ερασιτέχνες» με πάθος. Η μόνη πρόκληση είναι η διανομή.»
Δίνω τη σκυτάλη πάλι στον Alcala. “Bιώνουμε τη μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία του κινηματογράφου. Ποτέ ξανά δεν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε την παραγωγή και να διανέμουμε μόνοι μας. Τώρα πια δεν είναι ακριβό να έχεις ποιότητα παραγωγής που έχουν οι μεγάλες ταινίες και στη συνέχεια μέσω του διαδικτύου να έχεις κοινό που φτάνει τα δύο δισεκατομμύρια.
Αν αυτό το έλεγες στον Σπίλμπεργκ ή
τον Κόπολα όταν ξεκινούσαν να κάνουν ταινίες τη δεκαετία του 70, θα έκοβαν και θα σου έδιναν και το χέρι τους για να μπορέσουν να το κάνουν.» Πλέον είμαστε όλοι εν δυνάμει Κόπολα. Αφού δε μας αρέσει η «ταινία» που μας σκηνοθετούν μπορούμε να γυρίσουμε τη δική μας. Δεν υπάρχουν ηγέτες όπως τους ξέραμε πια, μόνο doers. Κανείς δε μας προετοίμασε για αυτό γιατί κανείς δεν ξαναέζησε σε μια τόσο γρήγορη εποχή. Babylon on fire. Πλέον τα πάντα είναι στο χέρι μας. Οι doers είναι οι
νέοι ηγέτες.
Υγ.1 Λίγες σελίδες παρακάτω θα βρείτε τη συνέντευξη των doers Γιάννη Τροχόπουλου και Δημήτρη Πρωτοψάλτου για το εξαιρετικό project Future Library. Διαβάστε το και όταν το τελειώσετε φανταστείτε στη θέση της μικρής και ταπεινής βιβλιοθήκης της Βέροιας την Ελλάδα. Υγ.2 Συνήθως γιορτές ίσον χρόνος για διάβασμα. Προτείνω το εξαιρετικό «Συνδεδεμένοι» των Φάουλερ και Χρηστάκη. Αντιλαμβανόμενοι πως λειτουργούν τα δίκτυα θα καταλάβετε αν το «οικοσύστημα» μέσα στο οποίο κινήστε σας βοηθάει ή σας πάει πίσω. Όπως μας είπε και η Susan Kish τρία τεύχη πριν, «πες μου το δίκτυο σου να σου πω ποιος είσαι». *Babylon on fire, by Cayetano Το soundtrack του τεύχους μας. Μπείτε στο www.ypovrixio.gr και δείτε όλα τα video που δημιουργήσαμε για εσάς
Κατάφερε να κερδίσει το ενδιαφέρον των media εκεί που άλλες μορφές διαμαρτυρίας αποτύχαιναν συστηματικά. Έκανε τη διαδήλωση από παρωχημένη να φαίνεται cool. Χρησιμοποίησε τα social media για να κινητοποιήσει τους νέους. Στα πλαίσια της ετήσιας διοργάνωσης του Battle of ideas* στο Λονδίνο συναντήσαμε τον Ian Chamberlain, έναν νεαρό campaigner των ανθρωπίνων δικαιωμάτων o οποίος έζησε για δύο μήνες έξω από το Χρηματιστήριο του Λονδίνου συμμετέχοντας στο Occupy London Stock Exchange. Ο Ian είναι blogger, γράφει στον Guardian και στο περιοδικό Ceasefire, ενώ εμφανίζεται συχνά στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση του BBC.
Ian Chamberlain υλο Νίκο Σωτηρακόπο Συνέντευξη στον ού ην α Κεφαλλ Επιμέλεια: Νατάσσ
Πώς αποφάσισες να εμπλακείς με το κίνημα Occupy; Είχες κάποιο παρελθόν σχετικά με τον ακτιβισμό; Συμμετείχα στο κόμμα των Πρασίνων, αλλά όλο και περισσότερο ένιωθα ότι ήθελα μια πολιτική δύναμη που θα μπορούσε όντως να απαντά στα αναδυόμενα ζητήματα της ζωής μου. Άκουσα για το κίνημα των indignados στην Ισπανία και το Occupy Wall Street στη Νέα Υόρκη. Όταν έμαθα ότι θα οργανωνόταν κάτι αντίστοιχο έξω από το χρηματιστήριο του Λονδίνου πήγα από την πρώτη μέρα. Γενικά μου φάνηκε σαν μια καλή ιδέα για να κάνουμε τη φωνή μας να ακουστεί. Αρχικά δεν ήξερα που θα πήγαινε, πήγα εκεί να μάθω και κατέληξα να μείνω για δύο μήνες. Γιατί είχαμε όλοι την αίσθηση ότι κάτι σημαντικό γινόταν εκεί. Υπήρχε ένας διάλογος με τα mainstream media, έξω από την λογική των μικρών αριστερών συγκεντρώσεων σε χώρους εκκλησιών ή πανεπιστημίων. Πώς προέκυψε η ιδέα για κατάληψη χώρου; Αντίστοιχες πρακτικές είχαν ακολουθήσει και τα climate camps στο Ηνωμένο Βασίλειο (σ.σ. δράσεις ενάντια στην κλιματική αλλαγή http://climatecamp.org.uk/). Ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που ενεπλάκησαν; Υπήρχαν σίγουρα άνθρωποι που είχαν εμπειρία στα camps για το κλίμα αλλά δεν νομίζω ότι κυριαρχούσαν στο κίνημα Occupy. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες δεν ήταν ήδη ακτιβιστές, ήρθαν επειδή ήθελαν μια μορφή ενεργής και ουσιαστικής εμπλοκής. Γι’ αυτό υπήρχε τόσο ευρύ φάσμα ανθρώπων, π.χ. ένας από τους κατασκηνωτές ήταν μέλος του συντηρητικού κόμματος. Πως ξεκίνησε το Occupy London Stock Exchange; Στήθηκε ένα group στο Facebook. Νομίζω ήταν τέσσερις διαχειριστές αρχικά. Η Kay και τρεις φίλοι της. Η Kay έχει περάσει από πολλές καμπάνιες ακτιβισμού αλλά δεν νομίζω να είχε εμπλακεί σε πολιτικά κινήματα. Την πρώτη μέρα κατέβηκαν μερικές χιλιάδες άνθρωποι και ίσως χίλιοι αποφάσισαν να μείνουν και να διανυκτερεύσουν. Αυτό προκάλεσε το ενδιαφέρον χιλιάδων οι οποίοι ερχόντουσαν κάθε μέρα. Το Occupy ήταν ένα πολιτικό κίνημα ή μια συνειδητή κίνηση ευαισθητοποίησης; Νομίζω ότι ήταν πολιτικό. Πολλοί πήγαν εκεί από μια αίσθηση απόγνωσης και ενεπλέχθησαν πολιτικά. Στήσαμε ένα αυτοσχέδιο πανεπιστήμιο, ακούσαμε ριζοσπαστικές ιδέες, παραδοσιακές ιδεολογίες. Πολλοί άνθρωποι το ζούσαν για πρώτη φορά αυτό. Ωστόσο υπήρχε σκεπτικισμός με τις μεγάλες
ιδεολογίες, τις μεγάλες ιδέες, το οποίο ήταν πρόβλημα. Αλλά επίσης εξηγεί γιατί το occupy ήταν επιτυχημένο. Είχε μια ανοιχτή μορφή και νομίζω ότι επέτρεψε στους ανθρώπους να σκέφτονται για τον εαυτό τους. Αν περιέγραφες το Οccupy ποια ιδεολογική ετικέτα θα έβαζες; Αντικαπιταλιστικό; Anticorporate; Αριστερό; Αναρχικό; Αν άκουγες τι έλεγαν οι άνθρωποι, ήταν ουσιαστικά αντικαπιταλιστές. Αλλά με το που τους έδινες την ετικέτα των αντικαπιταλιστών, έλεγαν «όχι, όχι δεν είμαι αντικαπιταλιστής». Όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να συζητούν σχετικά με το πώς να χρησιμοποιήσουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές με έναν πιο αποδοτικό τρόπο για την κοινωνία, αυτό είναι αντικαπιταλισμός. Αλλά ήταν ένας όρος που ίσως φοβόμασταν να χρησιμοποιήσουμε. Στην αρχή του Occupy υπήρχαν πανό ενάντια στον καπιταλισμό. Tις τελευταίες μέρες όμως το κεντρικό πανό έγραφε «democratize capitalism».
Θέλαμε οι άνθρωποι να κατέβουν στο δρόμο και να εμπλακούν γνήσια μαζί μας και όχι να καταγραφούμε στα mainstream media σαν μια ομάδα αντικαπιταλιστών, που για πολλούς ανθρώπους είναι συσχετισμένο με αυταρχικά καθεστώτα. Δεν θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο εμπόδιο. Ποια απήχηση έχει αυτή η κοινότητα του Occupy στη βρετανική κοινωνία σήμερα; Ένα γκάλοπ έδειξε ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού συμφωνεί με πολλά από τα ζητήματα που τέθηκαν από το Οccupy. Mε ενοχλεί όταν λένε ότι είναι απλά άτομα της μεσαίας τάξης. Ποτέ δεν έχω εμπλακεί σε κάτι στο παρελθόν που γνήσια να έφερε τόσα πολλά διαφορετικά είδη ανθρώπων μαζί. Ποια ήταν η συμφωνία που ένωσε όλους αυτούς τους ανθρώπους;
Αυτό που μας κράτησε μαζί ήταν η οικονομική αδικία, ήταν ότι ακόμα και όταν είχαμε ανάπτυξη βλέπαμε τους πόρους να διανέμονται με έναν άδικο τρόπο. Π.χ. ότι τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν παίρνουν τις παροχές και την υποστήριξη που χρειάζονται, το ανώτερο εκπαιδευτικό σύστημα διαλύεται κλπ. Αυτό είναι το κλειδί, η οικονομική αδικία. Μετά από όλα αυτά, τι έχει μείνει από το Οccupy movement εδώ στην Βρετανία; Ένα πολύ φρέσκο είδος πολιτικής κοινότητας που κάνει ενδιαφέροντα πράγματα επικοινωνιακά: το occupy news network, τους occupy times επίσης, τη χρήση του podcasting όπως
επίσης και το web site. Στο Lancaster και το Leeds υπάρχουν ακμάζουσες Οccupy κοινότητες. Αυτό δεν πρόκειται να ρίξει το κράτος, αλλά πραγματικά αλλάζει τις σχέσεις και οδηγεί σε δράσεις. Βλέπω το Οccupy σαν
μια πλατφόρμα για πιο συγκεκριμένες δράσεις και αιτήματα αλλά και σαν κινητήρια δύναμη η οποία θα οδηγήσει τους ανθρώπους να δράσουν. Νομίζω ότι μπορεί να είναι πολύ ενδιαφέρον. Ποια θα μπορούσε να είναι η επόμενη μέρα για το Οccupy movement και πως μπορεί να μεγιστοποιήσει το κοινωνικό του αντίκτυπο; Έχει πολύ ενδιαφέρον ο τρόπος που τα συνδικάτα ήρθαν να υποστηρίξουν το Οccupy. Δώριζαν φαγητό καθώς και όλα τα πράγματα που χρειαζόμασταν για να έχουμε φυσική παρουσία έξω από το χρηματιστήριο! Υπάρχει μια μορφή διακομματικής, δια-οργανωσιακής σχέσης εκεί έξω που θα συνεχίσει να μεγαλώνει. Με ενδιαφέρει οτιδήποτε φέρνει στο πλοίο μαζί μας τέτοιους ανθρώπους. Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψεις πόσο επιτυχημένο θα είναι το Οccupy από εδώ και πέρα.
Τα κινήματα είναι πάντα πειραματικά, κάνουν λάθη και τελικά μπορεί απλά να σβήσουν. Αλλά νομίζω ότι οι άνθρωποι που έχουν εμπλακεί με το Οccupy είναι σε θέση όπου μπορούν να λάβουν δράση ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα κάνουν κάτι ως μέρος τους Οccupy. Άνθρωποι μέσα στο Οccupy ριζοσπαστικοποιούνται, πολιτικοποιούνται και μετά συμμετέχουν σε καμπάνιες που έχουν συγκεκριμένα αιτήματα π.χ. για αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, ο φόρος Tobin, η φορολογία των μπόνους κλπ. Τι πιστεύεις ότι πέτυχε το Occupy; Ακούω συνέχεια ανθρώπους να λένε ότι είναι πολύ οδυνηρό αυτό που συμβαίνει αλλά δε μπορούμε να κάνουμε τίποτε. Νομίζω ότι το
Οccupy έκανε πολλούς ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ότι μπορούν να κάνουν κάτι. Να δουν ξεκάθαρα την ανι-
σότητα και να συνειδητοποιήσουν ότι είμαστε περισσότεροι από αυτούς και ότι μπορούμε να μεταμορφώσουμε τα πράγματα. Ήλθατε σε επαφή με occupy κινήματα σε άλλες χώρες; Ναι, είχαμε ζωντανές συνδέσεις με το Occupy Wall Street, με την Ελλάδα, την Αίγυπτο, ήταν απίστευτα events. Θυμάμαι όταν είχαμε τη σύνδεση με την Wall Street υπήρχαν εκατοντάδες άνθρωποι στα σκαλιά του St. Paul., άνθρωποι νέοι της δικής μου γενιάς οι οποίοι εντυπωσιάστηκαν από αυτό επειδή δεν είχαν αντίστοιχη εμπειρία διεθνούς κινήματος.
Ποια ήταν η απήχηση του occupy στην εργατική τάξη πχ. του Newcastle ή του Yorksire; Δεν υπήρξαμε ποτέ τόσο μεγάλο κίνημα για να εμπλέξουμε μια μάζα με νέους άντρες και γυναίκες της εργατικής τάξης. Ωστόσο κάποιοι τέτοιοι άνθρωποι ήρθαν στο Οccupy, π.χ. ένας παιδί γύρω στα 20, που υπηρέτησε στο Αφγανιστάν, είχε μόλις επιστρέψει και ζούσε χωρίς καμία υποστήριξη. Ήρθε στο κίνημα μαζί με φίλους του, ήταν άτομα από την εργατική τάξη, τα νοτιοδυτικά. Συνδικάτα όπως το RMC (το συνδικάτο των μέσων μαζικής μεταφοράς) κατέβηκε μαζικά και μας υποστήριξε.
Αναπτύχθηκε μια αμοιβαία σχέση και ένα δίκτυο μεταξύ του Οccupy και των συνδικάτων. Για παράδειγμα, όταν το συνδικάτο εργαζομένων που δούλευαν για την κατασκευαστική εταιρία Baouf & Bitty, κατέβηκε σε απεργία, επειδή η εταιρία επιδίωκε 30% μειώσεις αποδοχών, επικοινώνησε μαζί μας και πήγαμε εκεί και τους υποστηρίξαμε. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και το συνδικάτο Unite, με το οποίο έχουμε διαφορετικό background, μας καλεί όταν κάνει κάποια δράση. Ποιοι ήταν οι εχθροί του Occupy London Stock Exchange; Αντιμετωπίσαμε γνήσια εχθρότητα από την αστυνομία. Είδαμε xριστιανούς οι οποίοι κάθονταν χωρίς βία και προσεύχονταν να τραβιούνται από τα σκαλιά του St. Paul. Ο Guardian, ήταν πολύ υποστηρικτικός, αλλά ο υπόλοιπος Τύπος ήταν καταδικαστικός. Υπήρχαν συνεχώς άρθρα που έλεγαν ότι μετατρέπουμε την περιοχή σε σκουπιδότοπο. Πάντα προσπαθούσαν να μας υπονομεύσουν, και όμως τα γκάλοπ έλεγαν ότι οι άνθρωποι υποστηρίζουν τα θέματα που αναδεικνύουμε. Ο λόγος της γενικής αποδοχής του Occupy είναι το γεγονός ότι δεν είχε κάποια πραγ-
ματική «αφήγηση» οπότε όλοι μπορούσαν να ταυτιστούν μαζί του; Το Οccupy το βλέπω σαν εργαλείο για αλλαγή και όχι σαν κάτι που θα δημιουργήσει αυτό κάθε αυτό τον μετασχηματισμό. Δε γυρίζω απλά την πλάτη μου στην κοινωνία λέγοντας «θα χτίσω εδώ την δική μου». Θα σας πω μια ιστορία. Ο αμερικάνος ακτιβιστής Norman Finkelstein, έλεγε ότι πηγαίνοντας για τρέξιμο κάθε μέρα έβλεπε άστεγους κάτω από την γέφυρα και σκεφτόταν ότι πρέπει να τους φέρει παλτά από το σπίτι, αλλά ποτέ δεν το είχε κάνει. Μια μέρα είδε κάποιον εκεί με μια ταμπέλα που έγραφε «αυτή η πόλη έχει κρίση αστέγων, πρέπει να κάνουμε κάτι για αυτό» και αμέσως πήγε σπίτι του και έφερε τα παλτά. Δεν είναι μια ριζοσπαστική δράση, αλλά νομίζω ότι συμβολίζει πώς το Οccupy προσκάλεσε τους ανθρώπους να αναλάβουν δράση. Δεν τους έλεγε τι να κάνουν, τους προσκαλούσε να αναλάβουν δράση με βάση αυτά που ήξεραν ήδη. Θα μπορούσες να πεις ότι το Occupy, είναι μια συνέχεια του κινήματος anticuts; (σ.σ. δίκτυο κινητοποίησης των φοιτητών ενάντια στα δίδακτρα) Οι φοιτητές νιώθουν μια απογοήτευση από το National Union of Students, καθώς έχει προσδεθεί σε μια πολύ συντηρητική ηγεσία. Νομίζω ότι ο λόγος που είχαμε ένα μεγάλο τμήμα φοιτητών μέσα στο κίνημα Οccupy ήταν επειδή συνειδητοποίησαν την σημαντικότητα του να χτίσουμε αυτή τη ριζοσπαστικότητα για να κρατήσουμε υπόλογους θεσμούς όπως το NUS. Οι occupiers καταδίκαζαν δημοσίως την ηγεσία του NUS ότι είναι συντηρητική και ότι προδίδει την φωνή των φοιτητών. Και αυτό μπορούσε να γίνει από το Οccupy επειδή ήταν όχημα για να μιλήσεις έξω από το NUS, το οποίο έχει την τάση να φιμώνει τους φοιτητές και στη συνέχεια να μιλάει στα media σαν πολιτικός του Labor party.
Πιστεύεις ότι τα πράγματα μπορούν πραγματικά να αλλάξουν με ειρηνικά κινήματα σαν το Οccupy; Μου αρέσει πολύ η ιδέα να αναγκάζεις το κράτος να κάνει τις αλλαγές που θέλεις, κάνοντας το κόστος για αυτούς υψηλό όταν δεν σου δίνουν αυτό που θες. Αυτό μπορείς να το πετύχεις στο δρόμο με πορείες με μια μορφή μη-βίαιης απευθείας δράσης. Όταν
κλείνεις μια πόλη δημιουργείς κόστη για τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση. Κάποιοι ριζοσπαστικοί αριστεροί απορρίπτουν αυτή την τακτική αλλά θεωρώ ότι είναι ακόμα χρήσιμη. Νομίζω ότι το occupy δημιούργησε ένα θέαμα για τα media και έφερε σε αμηχανία μερικούς. Αλλά δεν ήμασταν κόστος για την κυβέρνηση, είμαστε ακόμα πολύ μικροί. Αν δεν δημιουργείς κόστη, τότε απλά σου λένε «μπορούμε να σε αγνοήσουμε».
* Το Battle of Ideas (http://www. battleofideas.org.uk/ διανύει την όγδοη χρόνια του ως ένα αναγνωρισµένο φεστιβάλ που ξεκίνησε από το Institute of Ideas και διοργανώνεται στο Λονδίνο σε ετήσια βάση. Παράλληλα (satellite) events λαµβάνουν χώρα σε όλη την Ευρώπη. Το Battle of Ideas είναι ένα µοντέρνο, πανευρωπαϊκό δηµόσιο φόρουµ µε πάνω από 2000 µέλη από το κοινό να ζυµώνονται µε περίπου 350 διεθνείς οµιλητές για να συζητήσουν και να διαφωνήσουν σε σηµαντικά θέµατα και ιδέες της εποχής µας. Αντίθετα από ένα ακαδηµαϊκό συνέδριο δίνει µεγάλη έµφαση στην συµµετοχή του κοινού. Το µότο είναι «εδώ ο ελεύθερος λόγος επιτρέπεται» και κανένα θέµα δεν θεωρείται ταµπού.
Η μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία του κινηματογράφου Σύντομα ο τρόπος που βλέπουμε ταινίες καθώς και εκείνος με τον οποίο οι ανεξάρτητοι κινηματογραφιστές τις παράγουν και τις διανέμουν, δεν θα είναι συμβατός με το σύστημα που επικρατεί παγκοσμίως σήμερα. του Αλέξανδρου Ρωμανού-Λιζάρδου
Σ
την Ισπανία ο Νίκολας Αλκάλα μαζί με μια ομάδα συμφοιτητών του ξεκίνησαν μια εταιρία παραγωγής, την RIOT με στόχο να παράγουν ταινίες και την πλαισίωσαν με ένα ιδεολογικό μανιφέστο. Το φιλόδοξο σχέδιο τους βρήκε τοίχο και από την ανεξάρτητη παραγωγή και από τα μεγαλύτερα στούντιο. Εκείνοι όμως δεν έβαλαν το κεφάλι κάτω. Όταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ. Χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο για να κάνουν crowd funding. Τα πράγματα δεν πήγαιναν τόσο καλά ακόμα και όταν έφτιαξαν το πρώτο (άκρως εντυπωσιακό, www.thecosmonaut. org) τρέιλερ της πρώτης τους ταινίας με τίτλο «Κοσμοναύτης». Χρειάστηκε η προβολή του
πρότζεκτ να γίνει από μία δημοφιλή εκπομπή για να κατακτήσει κοινό, χρηματοδότες και υποστηρικτές. Σήμερα η ταινία οδεύει προς την ολοκλήρωση της. Aκόμα και οι άσπονδοι φίλοι του πρότζεκτ, ασπάστηκαν και υποστηρίζουν την ιδέα βλέποντας πως εκεί βρίσκεται το μέλλον. Ο Νίκολας Αλκάλα μας μιλάει για τη μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία του κινηματογράφου που συντελείται αυτή τη στιγμή.
σμό» . Αποφασίσαμε να βρούμε κεφάλαιο για το πρότζεκτ μας μέσω του διαδικτύου. Μέχρι
Πως ξεκίνησε η ιδέα του «κοσμοναύτη»: «Ξεκινήσαμε ως τρεις φοιτητές κινηματογραφικής σχολής που θέλαμε να γυρίσουμε μια ταινία. Δεν είχαμε όμως κανενός τύπου «διασύνδεση» με την βιομηχανία θεάματος ή κάποιο «δανειοληπτικό-επενδυτικό οργανι-
Πλέον είμαστε πεπεισμένοι ότι η βιομηχανία καταρρέει διότι ο κόσμος προτιμά να βλέπει ταινίες στον υπολογιστή του. Για πολλά χρόνια τις τελικές
στιγμής καταφέραμε και μαζέψαμε από πέντε χιλιάδες απλούς πολίτες από όλο τον κόσμο 400.000 €»!
Γιατί αποτελεί πρωτοπορία; «Για τα δεδομένα της Ισπανίας αυτό ήταν επαναστατικό επειδή είμαστε οι πρώτοι που το καταφέρνουμε με τέτοιο βαθμό επιτυχίας.
αποφάσεις έπρεπε να τις παίρνουν οι διανομείς και οι εμπλεκόμενοι στην παραγωγή»
Κάθε TEDx είναι μια συναρπαστική εμπειρία. Οι ιδέες που αξίζει να διαδοθούν είναι εδώ για να αλλάξουν όχι μόνο τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα αλλά και για να κάνουν τον κόσμο μας ένα καλύτερο μέρος.
Ypovrixio links you to the Digital Era Για να δεις τις αποκλειστικές συνεντεύξεις των ομιλητών του TedxAthens 2012, μπορείς να σκανάρεις με το smartphone ή το tablet σου το QR Symbol και είσαι μέσα… στον κόσμο των Doers
QR Symbol
Powered by:
Ο κινηματογράφος καταλήγει στα χέρια του κοινού; «H βιομηχανία έχει ήδη λοιπόν αλλάξει. Μέσω διαδικτύου μπορείς να δεις όσες ταινίες θέλεις ακριβώς την ίδια στιγμή που κάνουν πρεμιέρα. Αν η βιομηχανία το καταλάβει αυτό και αποφασίσει να προσφέρει με τον ίδιο τρόπο τις ταινίες, θα συρρικνωθεί. Ο κόσμος λοιπόν αλλάζει και η βιομηχανία απλά προσπαθεί να ακολουθήσει την αλλαγή». Κρίση και κινηματογράφος πάνε μαζί; «Εξαιτίας της κρίσης και του διαδικτύου υπάρχει μια ενδυνάμωση στις νέες πρωτοβουλίες. Μέσα από το διαδίκτυο η κρίση μοιάζει μεγαθήριο, ίσως και πιο ισχυρή από ότι είναι, όμως το ίδιο μέσο οδήγησε στην επανάσταση των αγανακτισμένων. Ο τρόπος επικοινωνίας μας αλλάζει συλλήβδην όπως και ο τρόπος που βλέπουμε ή παρακολουθούμε τα γεγονότα και τις εξελίξεις. Άρα η κρίση είναι κάτι και καλό αφού μας οδηγεί σε αλλαγές. Για μένα οι αλλαγές είναι πάντα κάτι καλό». Ένας από τους πέντε χιλιάδες παραγωγούς μπορεί να είσαι εσυ! Στους τίτλους τέλους θα υπάρχουν πέντε χιλιάδες άτομα με τον τίτλο του παραγωγού και αυτό είναι υπέροχο! Οι υποστη-
Ο κινηματογράφος στα χέρια σου «Θα ξεκινάς να βλέπεις την ταινία σου στον υπολογιστή, στη συνέχεια θα την παίρνεις μαζί σου στο ipad και θα την ολοκληρώνεις στην τηλεόραση σου στο σαλόνι σου». Η τσιγκουνιά είναι μαγκιά «Την ταινία τη γυρίζουμε με DSLR κάμερες δηλαδή φωτογραφικές μηχανές 5D. Με τον τρόπο γυρίζουμε την ταινία με λίγα χρήματα και το δωρεάν φως ημέρας». Small is beautiful... και αποδοτικότερο «Όσο περισσότερους ριψοκίνδυνους συνεργάτες έχεις σε μια ταινία, τόσο ευκολότερα θα κερδίσεις το στοίχημα που έχεις βάλει με τον εαυτό σου. Όσο πιο δεκτικός είσαι στο ρίσκο, όσο περισσότερο είσαι έτοιμος να χάσεις τα χρήματα που επένδυσες (επειδή δεν είναι διακόσια εκατομμύρια αλλά διακόσιες χιλιάδες), τότε μπορείς να πας μπροστά και να φτάσεις στο όριο του σκηνοθετικού σου ταλέντου. Για αυτό το λόγο κάποιες ανεξάρτητες ταινίες μπορεί να είναι καλύτερες από τις ακριβές παραγωγές. Γιατί περιλαμβάνουν ρίσκο». Αν γύριζαν πίσω τον χρόνο ο Κόπολα και ο Σπίλμπεργκ, θα... «Θεωρώ πως βιώνουμε τη μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία του κινηματογράφου. Ποτέ ξανά δεν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε την παραγωγή και να διανέμουμε μόνοι μας. Τώρα πιά δεν είναι ακριβό να έχεις ποιότητα παραγωγής που έχουν οι μεγάλες ταινίες και στη συνέχεια μέσω του διαδικτύου να έχεις κοινό που φτάνει τα δύο δισεκατομμύρια.
Αν αυτό το έλεγες στον Σπίλμπεργκ ή τον Κόπολα όταν ξεκινούσαν να κάνουν ταινίες τη δεκαετία του 70, θα έκοβαν και θα σου έδιναν και το χέρι τους για να μπορέσουν να το κάνουν. Το πιο δύσκολο μέρος
ρικτές σου ταυτόχρονα συν- δημιουργοί και είναι το κοινό σου που θα δει την ταινία. Αυτοί οι άνθρω- στην παραγωγη μιας ταινίας είναι η προσωπική πορεία που θα ποι δεν μιλάνε για μια ταινία, αλλά για τη δική τους επιλέξεις και το πάθος που θα βάλεις για να αφήσεις την προταινία. Και αυτό είναι τέλειο. Είναι η καλύτερη προώθηση που σωπική σου σφραγίδα. Το τεχνικό μέρος όμως δεν είναι πια θα μπορούσες να έχεις».
πρόβλημα».
Η ιστορία γράφεται ξανά κάθε τριάντα χρόνια. «Στους νέους παραγωγούς θα έλεγα ότι αυτή η εποχή μας δίνει μεγάλη ευκαιρία να γίνουμε μέρος της κινηματογραφικής ιστορίας. Κάθε τριάντα χρόνια υπάρχει μια μεγάλη αλλαγή στην κινηματογραφική ιστορία. Το 80 εμφανίστηκαν τα ειδικά εφέ, στις αρχές του 60 οι 16άρες μηχανές, η επανάσταση στο σήμερα είναι το διαδίκτυο που κάνει διαδραστική την εμπειρία και επιτρέπει στο κοινό να συμμετέχει έμπρακτα. Αυτή την επανάσταση ζούμε. Είμαστε στην αρχή σε κάτι που θα προσδιορίσει την κινηματογραφική βιομηχανία των επόμενων είκοσι ετών».
Συμβουλή προς νέους κινηματογραφιστές Ας μην κοροϊδευόμαστε, η χρηματοδότηση είναι το δυσκολότερο μέρος στην παραγωγή μιας ταινίας. Αλλά τώρα έχετε τη δυνατότητα να επικοινωνήσετε με το κοινό σας και να του ζητήσετε να προαγοράσει ένα εισιτήριο για την ταινία σας και έτσι να σας βοηθήσει να την κάνετε. Αν λοιπόν είστε παθιασμένοι, πραγματικά πιστεύετε σε αυτό που κάνετε και αυτό αρέσει και στον κόσμο, ζητήστε του χρήματα! Και αν εκείνος μπορέσει να σας ενισχύσει, να πέσετε με τα μούτρα και να το κάνετε».
Είναι το μέλλον του ανεξάρτητου κινηματογράφου σε αυτή τη φόρμα δικτύων; Πρέπει το σύστημα διανομής και παραγωγής να αλλάξει; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν να δοθούν άμεσα. Σύντομα όμως η ίδια η ιστορία θα επιστρέψει με απαντήσεις. Ενημερωτικά, στην Αμερική έχουν ήδη πραγματοποιηθεί με παραπλήσια φόρμα αρκετές ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους. Στην Ευρώπη ο ρυθμός ανάπτυξης αυτού του τύπου παραγωγής δεν είναι γοργός. Κάτι αντίστοιχο όμως συμβαίνει αυτή τη στιγμή και στην Ελλάδα. Στο επόμενο τεύχος με περισσότερες πληροφορίες...
Το μότο του «Κοσμοναύτη» είναι «κατεβάστε την ταινία μας». Αυτό ποιούς ενοχλεί; «Το πρόβλημα της πειρατείας ξεκίνησε από τους ίδιους τους παραγωγούς. Εκείνοι δεν επέτρεπαν στον κόσμο να παρακολουθήσει τις ταινίες με τον τρόπο που επιθυμούσε. Πρόθεση μας είναι η ταινία να διανεμηθεί δωρεάν στον κόσμο μέσω του ίντερνετ γεγονός που ανατρέπει τα καθιερωμένα. Είναι κάτι που αν πετύχει θα ανατρέψει τις ισορροπίες της βιομηχανίας».
My
TEDxAthens Όλες οι συνεντεύξεις δόθηκαν στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Φωτό αφιερώματος TEDxAthens: Γιάννης Λεφάκης Επιμέλεια αφιερώματος: Νατάσσα Κεφαλληνού
Το στιγμιότυπο Αν έπρεπε να διαλέξω μια φωτογραφία από το TEDxAthens είναι αυτή. Το σκονάκι στο χέρι του Sam Conniff που γράφει “I elada troi ta pedia tis”. Η ομιλία του μαζί με εκείνη του Lars Rasmussen, του πατέρα των google maps, του Craig Waltzer του ιδιοκτήτη του βιβλιοπωλείου Atlantis στην Οία της Σαντορίνης, του digital prophet(!) David Shing και του designer Victor Koen ήταν το top 5 μου στο φετινό TEDxAthens. Ο Sam Conniff είναι ίσως ένας από τους καλύτερους τύπους στον κόσμο για να μιλήσεις για νεανική κουλτούρα. Το project του είναι ένα youth engagement agency το οποίο έχει τη σεμνή φιλοδοξία να αλλάξει τον κόσμο. Ονομάζεται «Livity» όπου εκτός από ένα reggae album του 1981 είναι και η λέξη που χρησιμοποιούν οι Rastafarians για τη ζωτική ενέργεια που διαχέει όλα τα όντα του πλανήτη.
Η ατάκα “Your dream job does not exist, you have to create it.” Του Κώστα Βογιατζή ή για να τον πω τον άνθρωπο με το όνομα του Yatzer!
Η επιτυχία Αναμφισβήτητα η επιτυχία του ΤΕDxAthens είναι ότι επιβιώσαμε! Δύο ημέρες, τριάντα πέντε ομιλίες και performances, συνολικά πάνω από δεκαεπτά ώρες σε δύο διαφορετικούς χώρους. Το πραγματικό παράσημο όμως του φετινού TEDxAthens ήταν ότι ο κόσμος το παρακολούθησε με προσήλωση. Μπορεί το networking να είναι ένα σπορ στα φόρτε του κατά τη διάρκεια του event, μπορεί να ακούς δίπλα σου στα διαλλείματα “Α, εσύ είσαι ο/η τάδε, χαίρομαι που βρισκόμαστε και από κοντά, είμαστε φίλοι στο Facebook” αλλά η ουσία είναι ότι ο κόσμος γέμισε από το πρωί το Θέατρο του ελληνικού κόσμου και έμεινε σχεδόν μέχρι το τέλος εκεί κοντά τα μεσάνυχτα! Δεν ήρθε για socializing αλλά για να παρακολουθήσει. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το twitter όπου το #tedxath έγινε νο1 trending topic με περισσότερα από 15.000 tweets.
Το TEDxAthens είναι ένα συνέδριο παγκόσμιας εμβέλειας σχετικά με την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και τις ιδέες. Το TEDxAthens είναι ένα από τα πρώτα TEDx events παγκοσμίως και το πρώτο που έγινε ποτέ στην Ελλάδα – ξεκίνησε το Μάιο του 2009. Ο βασικός του στόχος είναι να αναπτύξει και να πολλαπλασιάσει την εμπειρία του TED σε τοπικό επίπεδο, ενώνοντας καινοτόμους, στοχαστές, εμπνευσμένους ομιλητές, shakers, makers και breakers. Ο curator του TEDxAthens είναι ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου και το event διοργανώνεται από μια ομάδα 65 εθελοντών.
Η σύγκριση με πέρυσι Φέτος το TEDxAthens κατάφερε κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Να ξεπεράσει τον πολύ υψηλό πήχη που είχε πιάσει πέρυσι το event με διεθνούς εμβέλειας ομιλητές. Γιατί αν πέρυσι πήρε 10/10 στο rational με ομιλίες όπως των Sutherland, Trippi, Lowry, Webb φέτος πήρε 10/10 στο συναίσθημα με την Fiolek, τον Τσιαντό, την Καρχιλάκη, τον Σιταρά, τον Γιοσαφάτ. Και ειδικά φέτος νομίζω ότι το είχαμε ανάγκη…
Human Grid:
«Περπατώντας σε μια Αθήνα που αντιστέκεται δημιουργικά σε ό,τι την υποβαθμίζει.» Το Human Grid, είναι ένα project του TEDxAthens το οποίο ξεκίνησε εν μέσω μιας εξαιρετικά δύσκολης οικονομικής συνθήκης, με σκοπό να αποτυπώσει τη σημερινή πραγματικότητα για την εθελοντική προσφορά αρχικά στην Αθήνα με ισχυρό κίνητρο την αξία που έχει η αγάπη για τον συνάνθρωπο και η ανάγκη, τόσο να ξαναβρούμε τη χαμένη ομορφιά της πόλης μας, όσο και να προστατέψουμε αυτή που συνεχίζει να αντέχει…
Της Ελίνας Μανιάτη Κωνσταντίνου
(www.humangrid.gr)
Μ ε την επιθυμία να καταγραφούν σταδιακά όλες οι εθελοντικές πρωτοβουλίες που έχουν αναπτυχθεί και οφείλονται στην προσπάθεια του απλού πολίτη να αντισταθεί δημιουργικά και έμπρακτα, μέσα από την οργάνωσή του, σε ό,τι υποβαθμίζει ανθρωπιστικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά την πόλη του, η ομάδα του Human grid ξεκίνησε με μεγάλη όρεξη τη διείσδυσή της στο εθελοντικό ιδεώδες, γνωρίζοντας μία-μία τις σπουδαίες αυτές ομάδες ενεργών πολιτών οι οποίες δουλεύουν για να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο, με μοναδικά τους εφόδια τη διάθεση, τις προσωπικές τους δυνάμεις και ευαισθησίες… Οι εθελοντικές οργανώσεις που έχουν ήδη καταγραφεί στο χάρτη του Human Grid και δρουν στην Αθήνα, ξεπερνούν τις 85. Καθημερινά, εντοπίζονται και προσθέτονται νέες αξιόλογες προσπάθειες, ενώ σύντομα οι πολύχρωμες κουκίδες που αντιπροσωπεύουν τις πρωτοβουλίες αυτές στο χάρτη, αναμένεται να ξεπεράσουν τις 100. Εντυπωσιακή και η συμβο-
λή του κόσμου, που στέλνει τις προτάσεις του και ενημερώνει την ομάδα του Human Grid, για τις νέες προσπάθειες που συναντά στη γειτονιά του και προέρχονται από τη γνήσια ανάγκη του απλού πολίτη, να προσφέρει στον συνάνθρωπό του ή να κάνει κάτι όμορφο για τον τόπο που ζει. Το Human Grid, επιθυμεί να συμβάλει στην ανάδειξη των πρωτοβουλιών της πόλης που αξίζει να διαδοθούν, ώστε να ενισχυθούν με κάθε δυνατό τρόπο για να μπορέσουν να υπηρετήσουν καλύτερα το σκοπό τους. Βασικός του στόχος επίσης είναι και η ανάδειξη καλών πρακτικών, που θα δώσουν τεχνογνωσία σε πολίτες που επιθυμούν να ενταχθούν σε κάποιες από τις ήδη υπάρχουσες πρωτοβουλίες ή να δημιουργήσουν τη δική τους νέα προσπάθεια για να προστεθεί σε αυτές που υφαίνουν τον κοινωνικό ιστό της πόλης.
Η πρώτη ημέρα του φετινού TEDxAthens ήταν αφιερωμένη στον εθελοντισμό και στο Human Grid. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, το κοινό είχε τη δυνατότητα να απολαύσει πέντε ομιλίες ανθρώπων οι οποίοι περπάτησαν τη «γέφυρα» από τη θεωρία στην πράξη, μέσα από εθελοντικές πρωτοβουλίες που είτε ανέπτυξαν οι ίδιοι, είτε εξέλιξαν, λειτουργώντας ηγετικά, συμπαρασύροντας και άλλους εθελοντές στο όραμά τους, αξιοποιώντας το ομαδικό πνεύμα και καταθέτοντας αποθέματα δύναμης και ψυχής.
Γεράσιμος Κουβαράς,
Σοφία Αθανασιάδου
Γενικός Διευθυντής ActionAid Hellas (http://www.actionaid.gr) Ο Γεράσιμος Κουβαράς, μίλησε για τον εθελοντή του «αύριο», έτσι όπως τον χρειάζεται η σημερινή δύσκολη και ρευστή παγκόσμια συνθήκη που αυξάνει διαρκώς τα κοινά προβλήματα. Ένας εθελοντής που θα πρέπει να επιδιώκει ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους κατοίκους του πλανήτη, ξεφεύγοντας από τα όρια του «δικού του τόπου». Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, παρέθεσε παραδείγματα ανθρώπων που αισθάνονται στην πράξη “πολίτες του κόσμου”, οι οποίοι άφησαν την άνεση της δικής τους ζωής και τη «ζώνη» ασφαλείας τους και ανέλαβαν δράση-ακόμα και εκτός συνόρωνγια να χτίσουν γέφυρες αλληλεγγύης με συνανθρώπους τους που πλήττονται και βιώνουν τις σκληρές συνέπειες του κοινωνικού αποκλεισμού.
«Σούπερ μαμάδες-SuperMomsRock!» (http://supermomrocks.wordpress.com) Το 2010, η Σοφία Αθανασιάδου ξεκίνησε το προσωπικό της ιστολόγιο πάνω σε θέματα για την οικογένεια και το παιδί, δείχνοντας πάντα ιδιαίτερη ευαισθησία στο κομμάτι της εθελοντικής προσφοράς και της αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Τα άρθρα της ευαισθητοποίησαν και άλλες μητέρες και γρήγορα τις ένωσαν σε έναν κοινό σκοπό: να βοηθούν στην πράξη, με όποιο συλλογικό τρόπο μπορούν, τους συνανθρώπους τους που αγωνίζονται καθημερινά για την επιβίωσή τους και ιδιαίτερα εκείνα τα παιδιά, που η συνθήκη τους στερεί ακόμα και τα απολύτως απαραίτητα. Μέσα από το blog δίνουν στις μητέρες ιδέες για να αναπτύξουν τη δουλειά τους, να αξιοποιήσουν τις γνώσεις τους, τις βοηθούν να βρουν εργασία, μαζεύουν και χαρίζουν πράγματα, στηρίζουν οικογένειες που έχουν ανάγκη. Μέχρι σήμερα, έχουν καταφέρει να πραγματοποιήσουν με επιτυχία δύο μεγάλες συγκεντρώσεις, όπου συγκέντρωσαν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης για να τα διαθέσουν σε συλλόγους που φροντίζουν παιδιά.
Άντα Αλαμάνου Υπεύθυνη του προγράμματος στήριξης αστέγων της Οργάνωσης «Κλίμακα» (http://www.klimaka.org.gr/newsite/KoinApok/Astegoi/Astegoi1.htm) Μια βόλτα στους δρόμους της Αθήνας ή μια πιο οργανωμένη ματιά σε εγκαταλελειμμένους χώρους, αρκεί για να διαπιστώσει κανείς, ότι το φαινόμενο των αστέγων έχει λάβει ανησυχητική διάσταση, δεν γνωρίζει ηλικίες και πλήττει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους, που μέχρι πρόσφατα είχαν μια φυσιολογική ζωή με όνειρα για το μέλλον. Η Άντα Αλαμάνου μίλησε για το μοναδικό «στέκι» αστέγων και τον ξενώνα φιλοξενίας της οργάνωσης «Κλίμακα» καθώς και για τα προγράμματα που διαθέτουν για την ευαισθητοποίηση, πρόληψη και κάλυψη των βασικών αναγκών επιβίωσης αυτών των ομάδων. «Το δικό μας όραμα είναι
έξω από τη στείρα φιλανθρωπική δράση. Το πρόβλημα δεν λύνεται μόνο με ένα κέρμα ή ένα πιάτο φαγητό. Επιδιώκουμε την ισότιμη ένταξη των κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων. Η περιθωριοποίηση ατόμων και ομάδων δεν οφείλεται στην αδυναμία των ίδιων να ενταχθούν, αλλά στην αδυναμία του κοινωνικού συστήματος να τους εντάξει. Χρειάζεται πολιτικός σχεδιασμός και ολοκληρωμένες δράσεις, από την πρόληψη έως και την αποκατάσταση αυτών των ανθρώπων.».
Paul Loeb Ερευνητής-Συγγραφέας σε θέματα Κοινωνικής Ευθύνης Ο Paul Loeb, μετρά τριάντα πέντε χρόνια στην έρευνα και στη συγγραφή, πάνω σε θέματα για την Κοινωνική Ευθύνη και την ενδυνάμωση της αξίας της, σαν στάση ζωής. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, παρέθεσε παραδείγματα μεγάλων προσωπικοτήτων αλλά και απλών ανθρώπων, που κατάφεραν με αποφασιστικότητα, πάθος και ισχυρή πίστη στο στόχο τους, να εμπνεύσουν και να “ξεσηκώσουν” δημιουργικά κοινωνίες, να επιτύχουν την αλλαγή, να πράξουν για ένα καλύτερο “αύριο”. Παραδείγματα θετικών ανατροπών που ήρθαν μέσα από το μετασχηματισμό της ατομικής προοπτικής σε συλλογική δράση αλλά και περιπτώσεις αυτό-οργάνωσης πολιτών με αποτέλεσμα σημαντικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη. Κοινό χαρακτηριστικό όλων
των προσπαθειών, η μετάβαση από την ιδέα, την επιθυμία και το όραμα στην πράξη, παρά τα πραγματικά εμπόδια που έδειχναν ανυπέρβλητα και τη γενική αίσθηση του ακατόρθωτου που δημιουργούσαν οι συνθήκες. Για τον Paul…: «…Ακόμα και μια παγιωμένη κουλτούρα μπορεί να αλλάξει με φρέσκιες ιδέες. Για να έρθει μια αλλαγή, απαιτείται πίστη στο στόχο, ελπίδα και συλλογική πρόθεση που δεν θα διστάσει να προχωρήσει στην πράξη. Οι μεγάλες αλλαγές είναι projects μιας ζωής. Έτσι έρχεται η επιτυχία, έτσι τη διατηρείς στο χρόνο…»
Νίκος Χαραλαμπίδης Γενικός Διευθυντής της Greenpeace Greece. (http://www.greenpeace.org/greece/el/) Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στη Greenpeace, αναλαμβάνοντας την εκστρατεία για τη θαλάσσια οικολογία, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε υπεύθυνος για την εκστρατεία ενάντια στα μεταλλαγμένα προϊόντα. Η Greenpeace δεν χρειάζεται συστάσεις και ο Νίκος Χαραλαμπίδης, καθ’ όλη τη διάρκεια της ομιλίας του, επικεντρώθηκε στο δημιουργικά ασυμβίβαστο ανθρώπινο δίκτυο που τη συνθέτει, με την ελληνική συμμετοχή να είναι πολύ σημαντική στη διεθνή προσπάθεια και στις τεράστιες επιτυχίες που όλοι γνωρίζουμε. «...Το πρώτο πράγμα που μαθαίνει κανείς στη Greenpeace, είναι να αμφισβητεί τα δεδομένα… Ξαφνικά βρέθηκα σ’ έναν χώρο όπου υπήρχαν ζωντανοί μύθοι. Για μένα αυτό που έκανε τη διαφορά, ήταν ότι οι άνθρωποι δεν είχαν απλώς ένα κοινό όραμα, αλλά προσπαθούσαν στην πράξη να το κάνουν πραγματικότητα. Πιο πολύ ακόμα και από τις δράσεις, θυμάμαι τους ανθρώπους. Ανθρώπους που μοιραστήκαμε και συνεχίζουμε να μοιραζόμαστε τις ίδιες αρχές και τις ίδιες αξίες, μέσα από τις όποιες διαφωνίες και τις διαφορές μας...» Ο Nescafé Frappé συνεργάζεται με το TEDxAthens και υποστηρίζει το on line εργαλείο για τη στήριξη κοινωνικών πρωτοβουλιών, Human Grid. Συμμετείχε στην 1η πρώτη ημέρα του ΤΕDxAthens στο Hub, την Παρασκευή 23 Νοεμβρίου η οποία ήταν αφιερωμένη στον εθελοντισμό και στην οποία έγινε το λανσάρισμα του Human Grid ενώ είχε ενεργό ρόλο στο workshop του Human Grid στην εκδήλωση της επόμενης ημέρας στο Θέατρο του ελληνικού κόσμου.
David Shing
Το περιεχόμενο των media θα περάσει στα χέρια του κόσμου Ένας προφήτης μα τι προφήτης! Ψηφιακός. Έτσι επαγγέλλεται ο κύριος Shing, ψηφιακός προφήτης ενός από τους μεγαλύτερους ομίλους του κόσμου, της AOL. Και αν ο τίτλος του και το παρουσιαστικό του θυμίζουν Monty Python που να διαβάσετε αυτά που είπε…
interviews section
Πως φαντάζεσαι τα μελλοντικά media; Πρέπει να χτίσουν ρευστό περιεχόμενο το οποίο ενισχύει την εμπλοκή, τη συζήτηση και τροφοδοτεί τις συνδέσεις. Με αυτά τα τρία πράγματα νομίζω έχουμε οτιδήποτε θέλουμε να κάνουμε στα μελλοντικά media. Οπότε είναι ένας συνδυασμός βίντεο, ήχου και augmented reality. Όλα αυτά που σκεφτόμαστε ως κομμάτι των μελλοντικών media μπορούν να γίνουν σήμερα. Για παράδειγμα το GQ magazine στο τεύχος Σεπτεμβρίου στις Η.Π.Α. Κάθε μία σελίδα του περιοδικού είχε augmented reality. Οπότε κάθε φορά που γύριζα σελίδα και είχα το κινητό μου ενεργοποιημένο ζωντάνευε το περιεχόμενο. Οπότε μπορείς να φέρεις επεκτάσεις στα media. Τα περιοδικά πλέον μπορούν να είναι διαδραστικά. Νομίζω ότι στο μέλλον τα media θα περιλαμβάνουν ακόμα περισσότερη augmented reality και πολύ περισσότερο πλούτο που δεν έχουμε ξαναζήσει πριν. Υπάρχει κάποιο μέλλον για την τηλεόραση και αν υπάρχει πως θα είναι αυτό; Δεν έχω τηλεόραση εδώ και δώδεκα χρόνια. Η παθητική τηλεόραση είναι σκουπίδι. Αυτό που πραγματικά θέλουμε είναι μια ενεργητική τηλεόραση. Η δυνατότητα να συμμετέχουμε στην οπτική εμπειρία είναι κάτι σχετικά νέο. Τα μελλοντικά media θα έχουν να κάνουν με την κουλτούρα ενοικίασης. Όπως τόσα χρόνια δε χρειαζόταν να αγοράσουμε ένα DVD για να δούμε μια ταινία, το νοικιάζαμε. Στο ψηφιακό μέλλον θα συνεχίσουμε απλά να νοικιάζουμε περιεχόμενο και μουσική όπως στο φυσικό κόσμο νοικιάζουμε αυτοκίνητα. Με αυτό τον τρόπο αναβαθμίζεται και η αξία των αντικειμένων που επιλέγουμε να συλλέγουμε. Για παράδειγμα οι πωλήσεις βινυλίων φέτος αυξήθηκαν σε σχέση με είκοσι χρόνια πριν! Το μέλλον της τηλεόρασης θα είναι κατά παραγγελία. Και θα μπορείς να διαλέγεις τα δεκαπέντε ας πούμε καλύτερα λεπτά της ταινίας που θες να δεις. Είμαστε time-crunched και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Θα είναι μια εμπειρία που σου επιτρέπει να εμπλακείς και να διαμορφώσεις-επιμεληθείς το δικό σου πρόγραμμα. Ποιος θα παράγει περιεχόμενο στο μέλλον και πως τα media θα εμπλακούν και θα εμπλέξουν αυτό το περιεχόμενο; Οι άνθρωποι με μεγάλο πάθος. Δε θα είναι ούτε οι δημοσιογράφοι ούτε οι ειδήμονες. Το πιο σημαντικό μέρος της δουλειάς του αρχισυντάκτη θα είναι να επιμελείται αυτές τις εμπειρίες που έχουν αναπτυχθεί από οποιονδήποτε. Αυτό είναι το μέλλον των media. Πλέον μπορείς με μια Canon κάμερα του εμπορίου να δημιουργήσεις υψηλής ποιότητας HD βίντεο κάτι το οποίο ήταν αδιανόητο πριν λίγα χρόνια. Έχει αναδειχθεί λοιπόν εξαιτίας της τεχνολογίας μια υπέροχη κουλτούρα δημιουργίας. Η ποιότητα της οποίας συνεχώς αυξάνεται. Οι άνθρωποι που θα παράγουν θα είναι οι παθιασμένοι σχετικά με το περιεχόμενο. Το περιεχόμενο τώρα εκδημοκρατίζεται, ο καθένας μπορεί να το παράγει. Η πρόκληση είναι πώς να βρεις την διανομή για αυτό. Εκεί έρχονται τα κατεστημένα media τα οποία ήδη έχουν κοινό. Η ομορφιά δε θα προέρχεται πια από τα υψηλής ποιότητας στούντιο αλλά από την πολυφωνία και από τον πλούτο των θεμάτων του κόσμου. Πιστεύω ότι θα είναι μια πολύ συναρπαστική εμπειρία.
Σε κάθε σου ομιλία εστιάζεις σε τρία πράγματα, προσοχή[attention], εμπλοκή[engagement] και επιμέλεια[curation]. Θα ήθελες να μιλήσεις για αυτά; curation Ο μέσος καταναλωτής βλέπει 1195 διαφημίσεις την ημέρα. Υπάρχει πολύς “θόρυβος”, είμαστε κορεσμένοι από τα media. Το curation θα επιτρέψει καλύτερες εμπειρίες. Αρκετά περιοδικά για παράδειγμα κάνουν πολύ καλή δουλειά στο curation. Τώρα βλέπουμε εφαρμογές και εταιρίες που επίσης κάνουν πολύ καλό curation. Το fab.com προσφέρει μια shopping εμπειρία πολύ επιμελημένη με ένα συγκεκριμένο στιλ, το vacationist είναι επιμελημένο για ένα συγκεκριμένο τύπο διακοπών. Τα επιμελημένα περιβάλλοντα βοηθούν τους ανθρώπους να έχουν μια καλύτερη εμπειρία επειδή κόβουν τον θόρυβο. Attention Το click-through rate ενός banner σε ένα μαζικό online media είναι κατά μέσο όρο μόλις 0,02%. Τι απέγινε το άλλο 99,98%; Μέχρι τώρα εστιάζαμε σε metrics όπως το click-through rate επειδή απλά μπορεί να μετρηθεί. Αυτό δε σημαίνει ότι θα έπρεπε! Η προσοχή (attention) είναι ένα metric που χρειάζεται να εξερευνηθεί περισσότερο. Δηλαδή που ακριβώς εστιάζει ο καταναλωτής τώρα που από το απλό digital έχει μετακινηθεί στο social. Επίσης όλα τα πράγματα που ήθελες να κάνεις και ήταν ένα κλικ μακριά πριν, τώρα μπορούν να γίνουν μέσα στην ίδια τη διαφήμιση. Immersive advertising, είναι κάτι που δεν το είχαμε δεκαοκτώ μήνες πριν. Αυτό είναι το μέλλον της διαφήμισης και είναι κάτι που έχει να κάνει με την προσοχή. Εngagement Το engagement είναι ένα metric πολύ ισχυρότερο από το like. Ένα like είναι παθητικό. Καθώς οι άνθρωποι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στις συσκευές τους ψάχνοντας για διαφορετικούς τρόπους να εμπλακούν πρόκειται να καταλήξουμε και σε ισχυρότερους τρόπους για να κάνουμε engage. Στην ομιλία σου στο TEDxAthens μίλησες για την connection generation σε αντιδιαστολή με την connected generation Ναι, είμαστε μια συνδεδεμένη (connected) γενιά σίγουρα. Αλλά όλες αυτές οι ψηφιακές συσκευές μας κάνουν στην πραγματικότητα να αισθανόμαστε μόνοι! Η πραγματική πρόκληση για μένα είναι να κάνουμε τη μετάβαση από την connected generation στην connection generation. Νομίζω εκεί κατευθυνόμαστε στο μέλλον. Στο να δημιουργήσουμε καλύτερες ανθρώπινες και εμπειρικές συνδέσεις μεταξύ των ατόμων στο συνδεδεμένο περιβάλλον.
Το περιεχόμενο τώρα εκδημοκρατίζεται, ο καθένας μπορεί να το παράγει.
Ο David Shing μια μέρα πριν την ομιλία του στο TEDxAthens φιλοξενήθηκε στο ALBA Graduate Business School at The American College of Greece, με σκοπό να παρουσιάσει σε όσους δεν είχαν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στο TEDxAthens. Να τι είπε: Rewire our elastic brain Συνήθως διαβάζαμε ένα βιβλίο ολόκληρο. Tώρα φτάνουμε στην σελίδα 30 και ανοίγουμε το άλλο tab να διαβάσουμε εφημερίδα, έχοντας διαλυμένο εγκέφαλο και ελάχιστη συγκέντρωση! Για αυτό φταίει το Google. Λατρεύω το Google γιατί μου έδωσε “ανακάλυψη”, αλλά μισώ το Google επειδή επίσης μου επέτρεψε να ξαφρίζω όλα τα θέματα, και να μην εμβαθύνω με πάθος σε κανένα!
Tesco & augmented reality advertising. Μια ματιά στο μέλλον. To κινητό σου είναι το νέο ταμείο. Η Tesco δεν είχε budget για τη δημιουργία καταστημάτων στη Ν. Κορέα. Έτσι αγόρασε πινακίδες σε σιδηροδρομικούς σταθμούς, έβαλε προϊόντα με σύμβολα QR σαν σε ράφι σούπερ μάρκετ όπου μπορείς να σαρώσεις το QR, να ψωνίσεις και να τα έχεις σπίτι σου την ίδια ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο η Tesco έγινε η 2η μεγαλύτερη εταιρία λιανικής πώλησης στη Νότια Κορέα.
People Discovery Η νέα τάση. Σε βλέπω να κάνεις check in κάπου και χρησιμοποιώντας ένα από τα πολλά σχετικά apps έρχομαι να συστηθώ. Αpps για να σπάσεις τον πάγο. Στον κανονικό κόσμο το λέμε παρακολούθηση, στον digital το λέμε people discovery.
Gamification of our life!
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του David Shing με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Το ψηφιακό μέλλον οδηγείται προς τις πραγματικές φυσικές ανταμοιβές έτσι ώστε οι άνθρωποι να συμμετάσχουν περισσότερο. Το Linkedin profile σου ζητά να συμπληρώσεις περισσότερες πληροφορίες και σαν αποτέλεσμα θα έχεις καλύτερες συστάσεις. Αυτό είναι ένα “Gaming Mechanic”. Σκεφτείτε όρους όπως τα frequent mile bonus για το κινητό - αυτό είναι το μέλλον της κινητής τηλεφωνίας!
Ο μέσος χρήστης έχει 40 apps στο smartphone του και χρησιμοποιεί τα 6! Αν έχεις ένα celebrity στο Youtube video σου, έχεις 7 φορές περισσότερες πιθανότητες να γίνει share.
Το μέλλον του digital is mobile! Ένας στους 6 ξεκίνησε το Twitter στο smartphone, δεν ενδιαφέρθηκε για την digital version! Αυτό τα λέει όλα!
Η αναζήτηση στο internet δεν κάνει αυτό που νομίζουμε. Σε ένα Google Search μόνο το 6% είναι organic αποτελέσματα, όλα τα υπόλοιπα είναι πληρωμένα! Το Defriend & το Unfollow είναι η επόμενη τάση.
Το timeline μας είναι τυφλό! Μόνο στο 15% των φίλων μας στο Facebook εμφανίζονται τα post μας, σκεφτείτε πόσοι από αυτούς τα παρατηρούν.
Red Blue Yellow! Στον κανονικό κόσμο, με αυτά τα χρώματα μπορείς να δημιουργήσεις όποιο χρώμα θες και να ζωγραφίσεις! Στον ψηφιακό κόσμο τα τρια στοιχεία που χρειάζεσαι είναι Τεχνολογία Περιεχόμενο – Διανομή. Με αυτά μπορείς να κάνεις τα πάντα.
Ποιο είναι το μέλλον στη διαφήμιση των brands; Θα περάσουμε από τις διαφημιστικές καμπάνιες στις πραγματικές συζητήσεις. Αλλά για να πετύχει αυτό θα πρέπει το περιεχόμενο μας να είναι σχετικό, διαδραστικό και αξιοσημείωτο. Αν δεν έχει αυτά τα 3 στοιχεία θα είναι αδύνατο να δημιουργηθεί buzz.
From information age to Social Age … to Ιnterest age! Τα στοιχεία της Social εποχής είναι συνδεσιμότητα, συμμετοχή, συζήτηση, ειλικρίνεια, κοινότητα! Τα στοιχεία που έρχονται να τα αντικαταστήσουν είναι ενδιαφέρον, φορητότητα, συνάθροιση, ανακάλυψη, εξειδίκευση! To Facebook (καθόλου εξειδικευμένο) αυξήθηκε κατά 9% το τελευταίο χρόνο, το Foursquare (λίγο εξειδικευμένο) κατά 124%, ενώ το Pinterest (πολύ εξειδικευμένο) κατά 1200% τον μήνα!
Η «Νέα Γενιά σε Δράση» Επιχειρεί και Καινοτομεί! Το Πρόγραμμα της Ε.Ε «Νέα Γενιά σε Δράση» είναι το Πρόγραμμα που έχει δημιουργήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τους νέους. Οι στόχοι του προγράμματος Νέα Γενιά σε δράση είναι οι ακόλουθοι: • Προώθηση της ιδιότητας των νέων ως ενεργών πολιτών γενικά και ως Ευρωπαίων πολιτών ειδικότερα· • Ανάπτυξη της αλληλεγγύης και προαγωγή της ανεκτικότητας μεταξύ των νέων, ειδικότερα προκειμένου να ενθαρρύνεται η κοινωνική συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση· • Ενθάρρυνση της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των νέων από διάφορες χώρες· • Συμβολή στην ανάπτυξη της ποιότητας των συστημάτων υποστήριξης για νεανικές δραστηριότητες και των δυνατοτήτων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στον τομέα της νεολαίας· • Προαγωγή της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας.
Κάθε χρόνο, χιλιάδες σχέδια υποβάλλονται από νέους ηλικίας 13-30 ετών προκειμένου να υλοποιήσουν τις ιδέες τους, να αναπτύξουν νέες δεξιότητες, να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να καινοτομήσουν. Ένας από τους κύριους στόχος του Προγράμματος είναι η ενεργός συμμετοχή των νέων στον καθημερινό βίο.
Οι νέοι ενθαρρύνονται προκειμένου να λειτουργούν ως ενεργοί πολίτες τονώνοντας το πνεύμα της πρωτοβουλίας, τη δημιουργικότητα και την επιχειρηματικότητα. Νέοι, μέσω των μεθόδων της μη τυπικής μάθησης, αποκτούν δεξιότητες και έρχονται όλο και πιο κοντά στην αγορά εργασίας. Η νεανική επιχειρηματικότητα και η καινοτομία αποτελούν ετήσιες προτεραιότητες του Προγράμματος με κυρίαρχη επιδίωξη την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων και την προώθηση της ενεργούς συμμετοχής νέων ανέργων στην κοινωνία. Για την χώρα μας φορέας διαχείρισης του Προγράμματος αποτελεί η Εθνική Υπηρεσία των Προγραμμάτων Νέα Γενιά σε Δράση & Eurodesk, του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Προγράμματος στο www.inedivim.gr
Πρόγραμμα Νέα Γενιά σε Δράση
Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Sam Conniff Τίποτα λιγότερο από το να
αλλάξει τον κόσμο
Έχοντας αποσπάσει πέρυσι το Social Entrepreneur of the Year Award στο Ηνωμένο Βασίλειο ο Sam, γνήσιο τέκνο του νότιου Λονδίνου, είναι ίσως ένας από τους καλύτερους τύπους στον κόσμο για να μιλήσεις για νεανική κουλτούρα. Ένα πρόχειρο γκάλοπ κατέταξε εύκολα την ομιλία του στο TEDxAthens μέσα στις τρεις καλύτερες του φετινού event. Θα καταλάβετε γιατί διαβάζοντας τις επόμενες γραμμές.
Τι είναι το Livity; Tο Livity δημιουργήθηκε το 2001. Βλέποντας τη δύναμη των brands στους νέους ανθρώπους από την προηγούμενη εμπειρία μου στο μάρκετινγκ, σκέφτηκα να προσπαθήσω να ενδυναμώσω και να στηρίξω τις ομάδες νέων που συχνά εξαιρούνταν από την κοινωνία. Η αρχική ιδέα του Livity ήταν να δημιουργήσουμε ένα youth engagement agency που θα σώσει τον κόσμο. Βάλατε ψηλά τον πήχη! Είστε έστω και λίγο κοντά σε αυτό; Νομίζω μέρος της πρόκλησης για τους ανθρώπους που έχουν τη φιλοδοξία να σώσουν τον κόσμο είναι το ίδιο το μέγεθος της δήλωσης. Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί με μικρά βήματα. Οπότε μια άλλη πρόκληση έχει να κάνει με την υπομονή. Δουλεύουμε μόνο σε projects που πιστεύ-
ουμε ότι μπορούν να επιφέρουν κοινωνική αλλαγή και έχουμε καταφέρει να συνεργαζόμαστε με κάποια από τα μεγαλύτερα brands, από την Google μέχρι την Nike. Το κλειδί
interviews section
στο Livity είναι ότι κάθε μέρα οι πόρτες του είναι ανοιχτές στους νέους ανθρώπους (πρώην παραβατικούς, εφήβους γονείς κλπ), τους ακούμε με προσοχή και η συμμετοχή τους στη συνδιαμόρφωση των projects είναι που δημιουργεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του Livity. Ουσιαστικά οι πελάτες μας εφαρμόζουν τις ιδέες αυτών των νέων σε project που δίνουν την ευκαιρία στη νεολαία να αλλάξει τη ζωή της προς το καλύτερο. Μπορείς να μας δώσεις μερικά παραδείγματα κάποιων από των projects σας; Τρέχουμε με την Google ένα project. Ονομάζεται Advantage και λαμβάνει υπόψη τα εκατομμύρια νέων ανθρώπων στην Αγγλία που αυτή τη στιγμή όχι μόνο είναι άνεργοι αλλά δεν έχουν και τα απαραίτητα εκπαιδευτικά εφόδια για να βρουν εργασία. Στην Ευρώπη υπάρχουν συνολικά δεκατέσσερα εκατομμύρια νέοι άνθρωποι σε αυτή την κατάσταση. Είναι πεποίθησή μου ότι όλοι έχουν ένα ιδιαίτερο προσόν. Λίγο πολύ όλοι είναι εξοικειωμένοι με τον ψηφιακό κόσμο. Αυτή η ικανότητα των νέων χρειάζεται στους περισσότερους εργοδότες ώστε οι τελευταίοι να οδηγήσουν τις επιχειρήσεις τους προς το μέλλον. Οπότε δουλεύουμε με τη Google για να τους παρέχουμε ισχυρότερες ψηφιακές δεξιότητες αντιμετωπίζοντας τους ως ταλαντούχους ψηφιακούς επικοινωνιολόγους. Αν φέρουμε αυτό το κενό πιο
κοντά, εννοώντας τα ταλέντα που έχουν οι νέοι άνθρωποι με τις ικανότητες που χρειάζονται οι εργοδότες, μπορούμε όντως να δημιουργήσουμε μαζικές λύσεις. Άρα έχουμε ένα κοινωνικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται από ένα μεγάλο brand και γίνεται μέσα από τις επιχειρηματικές ανάγκες. Είδαμε δραματικές σκηνές ταραχών στο Λονδίνο πέρυσι το καλοκαίρι. Θα δούμε κάτι σαν αυτό στο κοντινό μέλλον; Η εξέγερση που έγινε στο Λονδίνο, ξάφνιασε πολλούς. Αυτή η ομάδα νέων ανθρώπων, έχει αφεθεί στην άκρη της κοινωνίας για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Μια αυξανόμενη δυσπιστία δημιουργήθηκε μεταξύ αυτής και της επικρατούσας [mainstream] τάξης. Ο Τύπος μιλούσε για αυτούς λέγοντας ο «άγριος», οι «ταραξίες» κλπ. και μιλάμε για παιδιά… Το 90% της
κάλυψης του τύπου που έλαβε χώρα στην Αγγλία, σχετικά με τους νέους, είναι αρνητικές ιστορίες. Χωρίς να δικαιολογώ την
εγκληματική συμπεριφορά στην πραγματικότητα πολλοί από αυτούς τους νεαρούς ανθρώπους οδηγήθηκαν σε αυτή τη θέση. Η κατάσταση αυτή είναι πραγματικός κίνδυνος, εκτός εάν δημιουργήσουμε ανθρώπινες συνδέσεις για αυτούς τους νέους ανθρώπους, που θα τους οδηγήσουν σε μια αίσθηση σκοπού. Πιστεύω ότι αν δεν γίνει αυτό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ξαναδούμε αυτού του είδους τις σκηνές. Η νεανική ανεργία αυξάνεται συνεχώς παντού, όχι μόνο στην Ελλάδα όπου έχει πάρει βέβαια δραματικές διαστάσεις. Ποιος φταίει ; Πολύ συχνά κατηγορούνται οι ίδιοι οι νέοι για την ανεργία. Όταν μιλάμε από οικονομική σκοπιά, κοιτάμε με όρους λιτότητας, για το ποιες περικοπές πρόκειται να κάνουμε. Η νεανική ανεργία στην ευρωζώνη κοστίζει 150 δισ. ευρώ το χρόνο. Αυτό είναι σχεδόν το μισό χρέος της Ελλάδας. Οπότε αν θέλουμε να κάνουμε περικοπές, αυτή δεν είναι η σωστή περικοπή που πρέπει να κάνουμε; Τι συμβαίνει όταν βγάζεις τους νέους ανθρώπους από την ανεργία και όταν τους δίνεις τη δυνατότητα να δημιουργήσουν εργασία; Το κοινωνικό κόστος, αυτά τα τεράστια 150 δισ. ευρώ, αρχίζει να γίνεται κοινωνικό κεφάλαιο. Και μετά κάτι πολύ ενδιαφέρον συμβαίνει.
Συνεργάζεστε με την κυβέρνηση; (Γελάει). Πώς να το εκφράσω αυτό ευγενικά; Η άποψη μου είναι ότι οι παραδοσιακές μορφές κοινωνικού ελέγχου δεν έχουν αποδώσει. Δεν είναι μόνο η κυβέρνηση, είναι η εκπαίδευση, η οικογένεια ή η θρησκεία. Εγώ ως αισιόδοξος άνθρωπος, ένα από τα θετικά αποτελέσματα
που βλέπω να έρχεται με την απώλεια της πίστη μας στην κυβέρνηση και στα συστήματα ελέγχου, είναι ότι θα πάρουμε τον έλεγχο στα χέρια μας. Εκεί κρύβεται η απάντηση. Όχι στο να βασίζεσαι σε ένα σύστημα που έχει ήδη αποδείξει ότι δεν λειτουργεί. Γιατί να τους περιμένουμε; Πρέπει να προχωρήσουμε και να αλλάξουμε μόνοι μας την κοινωνία. Ποιες αλλαγές εντοπίζεις στη νεανική κουλτούρα την τελευταία δεκαετία; Η μεγαλύτερη αλλαγή τάσης που βλέπω είναι η μετακίνηση προς την επιχειρηματικότητα. Σε αυτά τα δέκα χρόνια έχω δουλέψει με χιλιάδες νέους, και το ποσοστό αυτών που πιστεύουν τώρα στη δημιουργία της δικής τους επιχείρησης έχει αυξηθεί πολύ. Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για αυτό. Ο ένας είναι το αίσθημα της βεβαιότητας ότι είσαι ικανός να δημιουργήσεις τη δική σου ευκαιρία. Και ο δεύτερος η τεχνολογία. Το γεγονός δηλαδή ότι ένα business plan ή ένας τραπεζικός διευθυντής δεν είναι πλέον τα μεγάλα θεσμικά εμπόδια. Ότι με ένα iPhone ή ένα Blackberry, ένας νέος άνθρωπος μπορεί να ξεκινήσει μια επιχείρηση και να αρχίσει να συναλλάσσεται. Η ελπίδα, η αληθινή έμπνευση
μου και αισιοδοξία μου, αφορά εκείνους τους νέους που γίνονται κοινωνικοί επιχειρηματίες.
Γιατί πιστεύεις ότι ενισχύεται συνεχώς η κοινωνική επιχειρηματικότητα στις μέρες μας; Υπάρχει η αντίληψη πλέον ότι η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί να αντιμετωπίσει την κρίση. Η κυβέρνηση δεν έχει τις απαντή-
σεις και οι άνθρωποι παίρνουν τις ζωές τους στα χέρια τους. Ο κύριος οδηγός της κοινωνίας μας είναι η οικονομία και οι
επιχειρήσεις και έχουμε αρχίσει όλοι να καταλαβαίνουμε ότι μεγάλο μέρος αυτού του συστήματος έχει διαρραγεί. Έχουμε πλέον καταλάβει ότι το ανελέητο κυνήγι του κέρδους σε βάρος του ανθρώπου και του κοινωνικού περιβάλλοντος, δεν λειτουργεί. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα είναι ένα business model που μας προσφέρει μια ένδειξη για ένα πραγματικά βιώσιμο μέλλον, και δεν υπάρχει τίποτα κακό στη διαδικασία του να βγάζεις χρήματα αν αυτό είναι μέρος της ολοκλήρωσης [fulfillment] του ανθρώπου και της προόδου μας. Πιστεύεις ότι οι νέοι άνθρωποι είναι επαρκώς εξοπλισμένοι με ιδέες για να εφαρμόσουν μια ριζοσπαστική αλλαγή; Είναι εξαιρετική ερώτηση. Το αν οι νέοι έχουν το θεωρητικό υπόβαθρο για να πετύχουν το είδος της αλλαγής που ψάχνουμε από αυτούς. Αλλά νομίζω αυτό επίσης υπογραμμίζει ακριβώς ποιο είναι το πρόβλημα. Οι νέοι δεν έχουν την υποστήριξη ή το υπόβαθρο για να είναι ικανοί να πετύχουν την αλλαγή που τους αναθέτουμε. Στην πραγματικότητα, οι ευκαιρίες των νέων ανθρώπων περιορίζονται συστηματικά αφού χρησιμοποιούνται ακόμα ξεπερασμένες στρατηγικές και πολιτικές.
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Sam Conniff με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Γιάννης Θεοχάρης
Στάχτη και blackberry Σε μια κοινωνία που μέχρι πρότινος κυριαρχούσε η απάθεια ένα νέο είδος doers εξαπλώνεται μαζικά. Οι διαδηλωτές. Το ΤΙΜΕ τους ανακήρυξε πρόσωπο της χρονιάς. Ο Δρ Γιάννης Θεοχάρης ερευνά κατά πόσο τα social media μπορούν να αλλάξουν την πολιτική και κοινωνική μας συμπεριφορά εστιάζοντας σε κινημάτα, όπως οι αγανακτισμένοι στην Ελλάδα, οι indignados στην Ισπανία, το Occupy Wall Street. Ποιες είναι οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες της χρήση των social media από τα πρόσφατα κινήματα διαμαρτυρίας ανά τον κόσμο; Στην έρευνά μας κάναμε μία σύγκριση χρήσης του twitter για την οργάνωση και κινητοποίηση του κόσμου σε τρία διαφορετικά κινήματα: στο Occupy Wall Str, στους αγανακτισμένους της Ελλάδας και στους Indignados της Ισπανίας. Μετά από ποιοτική ανάλυση των tweets, αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι τα τρία αυτά κινήματα έδρασαν με κοινά αιτήματα που αφορούσαν τη διαφθορά, την απληστία των τραπεζιτών, τη λιτότητα. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποίησαν το twitter ως μέσο πολιτικής επικοινωνίας αλλά και ως μέσο οργάνωσης διαδηλώσεων ήταν πολύ διαφορετικός στις τρεις χώρες. Για παράδειγμα ενώ στην Αμερική ο κόσμος
χρησιμοποιούσε το twitter ως μέσο συζήτησης, στην Ελλάδα μέσω του twitter διατυπωνόταν περισσότερο ένας μονόλογος και λιγότερο ένας διάλογος. Δηλαδή ο κόσμος είχε λιγότερη όρεξη να ακού-
σει τι είχαν να πουν οι άλλοι και αισθανόταν πιο άνετα στο να εκφράσει αποκλειστικά τη δική του άποψή του.
interviews section
Έχετε κάνει κάτι παρόμοιο και με άλλα κινήματα; Στο διδακτορικό μου έκανα μια έρευνα πάνω στο κίνημα των φοιτητών στην Αγγλία το 2010 και την αντίδραση τους στην επερχόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου που θα διπλασίαζε τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια. Αυτό ήταν ένα κατεξοχήν social media κίνημα καθώς οι φοιτητές από κάθε γωνία της χώρας έφτιαξαν μικρές συλλογικές δράσεις τις οποίες δικτύωσαν μέσω του internet με ένα πολύ πρωτοποριακό τρόπο. Έτσι κατάφεραν όχι μόνο να χτίσουν συλλογικότητες εξ αποστάσεως αλλά και να διεξάγουν μία διαμαρτυρία η οποία κατέβασε πάρα πολύ κόσμο στο δρόμο και είχε ένα μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα: δημιουργήθηκαν μικρές ομάδες εργασίας από τις οποίες συγκροτήθηκαν άλλου είδους εθελοντικές πρωτοβουλίες π.χ. σχετικά με φοιτητές που δεν είχαν να πληρώσουν δίδακτρα. Τα νέα κινήματα φοβούμενα ίσως το καπέλωμα μοιάζουν να αρνούνται να ξεπηδήσουν από αυτά ηγέτες. Ένα πολύ ενδιαφέρον κοινό χαρακτηριστικό των κινημάτων στην Αγγλία, την Αμερική, την Ισπανία, αλλά και την Ελλάδα είναι όντως ότι δεν ήθελαν να έχουν αρχηγούς. Γεγονός που δείχνει καταρχάς ότι ο κόσμος αυτός είναι αποξενωμένος από το πολιτικό σύστημα. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν σε τέτοιου είδους κινήματα να διατηρήσουν αυτού του είδους τη δομή και στο internet. Δηλαδή το twitter αφού κάνει ένα crowd sourcing των απόψεων είναι από μόνο του ένας ρυθμιστικός παράγοντας και δεν αφήνει νέους ηγέτες να ξεπεταχτούν μέσα από το κίνημα. Τελικά αυτό που βρήκα στην έρευνα μου, σχετικά με τις διαδηλώσεις των φοιτητών στην Αγγλία, ήταν ότι οι περισσότεροι χρήστες που ενδιαφέρονται για ένα κίνημα τείνουν να συγκεντρώνονται γύρω από τα high-centers, δηλαδή τους πολύ διάσημους twitters, οι οποίοι μοιάζει να έχουν το μεγαλύτερο impact. Στην περίπτωση των αγανακτισμένων ποιοι ήταν αυτοί; Δεν μπορώ να απαντήσω με ακρίβεια καθώς δεν έχουμε κάνει τέτοια έρευνα, αλλά αν έπρεπε να μαντέψω θα έλεγα ότι ήταν κυρίως οι bloggers. Στην Ελλάδα έχουμε μια πολύ ενεργή κοινότητα bloggers. Χαρακτηριστική ήταν η ενεργοποίηση τους το καλοκαίρι του 2008, όταν έλαβαν χώρα οι μεγάλες φωτιές, προσπαθώντας να κινητοποιήσουν κόσμο. Θεωρώ λοιπόν ότι οι ίδιοι οι πολιτικά ενεργοποιημένοι bloggers έπαιξαν το ρόλο των high-centers. Έχεις κατά νου διάσημους σε διάφορα κινήματα ανά τον κόσμο που έπαιξαν αυτό το ρόλο; Μία ενδιαφέρουσα περίπτωση ήταν ο οργανισμός invisible children ο οποίος έγινε γνωστός εξαιτίας ένα βίντεο που έκανε σχετικά με τον δικτάτορα Kony το οποίο έγινε viral σε χρόνο ρεκόρ και μέσω αυτού κατάφεραν να πείσουν κόσμο να δωρίσει ρούχα, χρήματα κλπ. Πρόκειται για το περίφημο Kony 2012. Σε αυτό το πλαίσιο, μία από τις στρατηγικές της ομάδας invisible children, ήταν να έρθουν σε επαφή και να αξιοποιήσουν δημοφιλή πρόσωπα, όπως η Oprah Winfrey, ο Justin Bieber
κ.ά., οι οποίοι είναι και διάσημοι twitters, ώστε με ένα μόνο re-tweet να διαχυθούν οι πληροφορίες για το κίνημα τους σε εκατομμύρια κόσμο. Μετά από αυτό, πολύς κόσμος, ο οποίος δεν ήξερε καν ποιος είναι ο Kony, έκανε δωρεές. Ασχολείσαι καθόλου με το κοινωνικό κεφάλαιο στην Ελλάδα και πώς συγκροτείται; Μέρος της έρευνας μου είναι το κοινωνικό κεφάλαιο όχι μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας, αλλά γενικότερα στην Ευρώπη και στην Αμερική. Πρόκειται για ένα concept το οποίο ξεκίνησε από την Αμερική το 1960, και το οποίο αναβίωσε ο αμερικάνος πολιτικός επιστήμονας, ο Robert Putman [ http://en.wikipedia.org/wiki/Robert_D._Putnam ]. Αν και δεν είναι κάτι καινούργιο, στην Ελλάδα μας είναι άγνωστο, γιατί τα κοινωνικά χαρακτηριστικά που κρύβονται πίσω του είναι η συνεργασία, η εμπιστοσύνη, η αλληλεγγύη. Χαρακτηριστικά τα οποία δυστυχώς δεν υπήρχαν εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Για τη συγκρότηση του κοινωνικού κεφαλαίου στην Ελλάδα έχει παίξει ρόλο η κρίση; Μία πολύ γρήγορη ματιά στις εθελοντικές δράσεις που «τρέχουν» γύρω μας σε καιρό κρίσης, δείχνει ότι έχει αρχίσει να δημιουργείται κάποιο είδος κοινωνίας των πολιτών. Δεν είμαι σίγουρος αν αυτοί οι οποίοι κινητοποιούνται προέρχονται από όλα τα στρώματα της κοινωνίας. Για παράδειγμα στις αρχές του 20ου αιώνα ο πολιτικός ακτιβισμός αποτελούσε πρακτική των χαμηλότερων τάξεων. Μετά το 1960, αυτό έγινε χαρακτηριστικό της μεσαίας τάξης, μορφωμένων ανθρώπων που ζούσαν με περισσότερη οικονομική ασφάλεια. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλεις να περάσεις μέσω της ομιλία σου στο TEDxAthens; Πιστεύω ότι τα social media αποτελούν ένα πρόσφορο ψηφιακό έδαφος για τη δημιουργία του κοινωνικού κεφαλαίου. Αυτό χρειάζεται χρόνο, αλλά ακριβώς επειδή τα social media χρησιμοποιούνται από πάρα πολύ κόσμο είναι ένας ψηφιακός τόπος που επιτρέπει την οργάνωση δραστηριοτήτων συμμετοχής στα κοινά. Δεν θα γεννήσουν τα social media αυτά τα κινήματα, αλλά μπορούν να γίνουν μία πλατφόρμα πάνω στην οποία θα δημιουργηθούν σχέσεις συνεργασίας, εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης,οι οποίες μετά μπορούν να μεταφερθούν στη δημόσια σφαίρα. Αυτό θεωρώ ότι είναι αναγκαίο σε αυτή τη φάση για τη χώρα, καθώς πολύ αξιόπιστες ευρωπαϊκές έρευνες δείχνουν ότι στην Ελλάδα έχουμε μεγάλο πρόβλημα εμπιστοσύνης στους κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς. Τα social media δεν είναι γιατρειά, αλλά είναι ένα μέσο, το οποίο σε αντίθεση με την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, ο κόσμος έχει αρχίσει να το εμπιστεύεται αρκετά.
«Ένα πολύ ενδιαφέρον κοινό χαρακτηριστικό των κινημάτων στην Αγγλία, την Αμερική, την Ισπανία, αλλά και την Ελλάδα είναι όντως ότι δεν ήθελαν να έχουν αρχηγούς.»
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Γιάννη Θεοχάρη με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Paul Papadimitriou
- Θα μου ρίξετε τα χαρτιά; - Δυστυχώς έπεσε το wifi… Είναι μερικοί τύποι που δηλώνουν ότι αισθάνονται σαν το σπίτι τους στις υπερατλαντικές πτήσεις. Ο Paul είναι ένας από αυτούς. Είναι κατά το ένα τρίτο Ελβετός, κατά το ένα τρίτο Έλληνας και κατά το ένα τρίτο Φιλανδός. Έχει ζήσει στο Τόκυο, στη Λεμεσό, στη Μανίλα, στη Γενεύη και στο Λονδίνο. Η δουλειά του είναι να προβλέπει τις τάσεις και τις μελλοντικές «ψηφιακές» συμπεριφορές συμβουλεύοντας start ups. Αν δείτε έναν τύπο να ρίχνει τα ταρό στη διπλανή σας θέση στο αεροπλάνο είτε θα γυρνάνε διαφημιστικό της Aegean είτε θα είναι ο Paul…
interviews section
Τι κάνει ένας future teller; O όρος αυτός είναι ένα αστείο επειδή δυσκολεύομαι να ορίσω τον ακριβή μου τίτλο κάθε φορά που πάω σε ένα συνέδριο! Ο Steve Jobs έλεγε: «δεν μπορείς να συνδέσεις τις τελείες πηγαίνοντας μπροστά, μπορείς μόνο να τις συνδέσεις προς τα πίσω». Οπότε για να είμαι ειλικρινής, συνήθως αυτό που κάνω είναι ότι υπόσχομαι ότι θα πω για το μέλλον. Οπότε όχι, δεν παίζω με ταρό, δεν επινοώ κάτι. Το μόνο πράγμα που μπορώ να κάνω είναι να βλέπω συγκεκριμένες τάσεις. Μπορείς να έχεις μια ιδέα για το που πάει το μέλλον, αλλά δεν μπορείς ποτέ να ξέρεις πραγματικά. Ποιες είναι οι βασικές τάσεις στις μέρες μας; Μια τάση είναι τα smartphones. Αν κοιτάξεις τον ρυθμό υιοθέτησης των κινητών τηλεφώνων και τώρα των smartphones, είναι τόσο γρήγορος… Πάει τουλάχιστον είκοσι φορές γρηγορότερα από ότι όταν αρχίσαμε να αγοράζουμε υπολογιστές και τρεις φορές πιο γρήγορα από την υιοθέτηση του διαδικτύου. Οπότε τον επόμενο χρόνο θα υπάρχουν πιθανόν δεκα δισ. τηλέφωνα στον πλανήτη, 1,5 δισ. smartphones και οι άνθρωποι θα σταματήσουν να αγοράζουν υπολογιστές. Η αλλαγή δεν είναι στο μέγεθος της οθόνης, αλλά στο ότι το έχεις μαζί σου όλη την ώρα. Ξέρω ότι η αγαπημένη σου φράση είναι «Το κινητό τρώει τον κόσμο» Αν το σκεφτείς το αντικείμενο που έχεις στην τσέπη σου είναι πιο ισχυρό από ότι ο υπολογιστής που είχες στο σπίτι πέντε χρόνια πριν, και πάει όλο και πιο γρήγορα. Οπότε σε μερικά χρόνια, αυτό το κινητό τηλέφωνο θα είναι ο υπολογιστής σου. Πιθανόν θα πηγαίνεις στο γραφείο σου και θα συνδέεις το κινητό σου με ένα πληκτρολόγιο, ή με την τηλεόραση στο σπίτι. Και μπορεί να μην υπάρχει οθόνη πια. Μπορεί να είναι στα γυαλιά σου ή στους φακούς επαφής σου. Η Apple έχει μια πατέντα για να εμφανίζεται η οθόνη απευθείας στα μάτια σου. Η Google έχει κυκλοφορήσει την πρώτη έκδοση των Google Glass. Στα επόμενα λίγα χρόνια θα έχεις γρήγορη πρόσβαση στο internet όλη μέρα μαζί σου. Αυτό πραγματικά αλλάζει τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι, τον τρόπο που μιλάς και τον τρόπο που πραγματικά κάνεις εμπόριο. Υπάρχει χάσμα γενεών στη χρήση της τεχνολογίας; Είμαι τριάντα επτά ετών. Η γενιά μου δεν γεννήθηκε με το internet, αντίθετα με τις νέες γενιές, που είναι συνδεμένες όλη την ώρα. Οι νέες αυτές καταστάσεις απλά ενισχύουν συμπεριφορές που προϋπάρχουν. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι θέλουν απλά να μιλούν, αυτός είναι ο λόγος που το Facebook είναι τόσο πετυχημένο. Επικοινωνείς πιο γρήγορα, πιο φθηνά. Η νεότερη γενιά που θα γεννηθεί απευθείας με ένα τηλέφωνο στο χέρι της, δικτυωμένη όλη την ώρα, θα μάθει άλλους τρόπους συμπεριφοράς. Φυσικά εμείς σαν γονείς – δεν έχω παιδιά ακόμα – θα λέμε «γαμώτο τι κάνει το παιδί μου;». Αλλά το ίδιο δεν έγινε όταν ο Elvis εμφανίστηκε και οι γονείς έλεγαν «αυτή είναι η μουσική του διαβόλου»… Σε αυτόν το συνδεδεμένο κόσμο με τα τόσα κοινά ερεθίσματα παγκοσμίως μήπως οι κουλτούρες κινδυνεύουν να ομογενοποιηθούν εντελώς; Όντως τείνουμε να μοιραζόμαστε το ίδιο περιεχόμενο. Βλέπουμε τις
ίδιες σειρές στην τηλεόραση, τις ίδιες ταινίες, ακούμε την ίδια μουσική. Το μεγαλύτερο μέρος της κουλτούρας έρχεται από τις Η.Π.Α. Όλοι έχουν δει το Gangnam Style που ήρθε από την Νότιο Κορέα. Αυτό δημιουργεί την εντύπωση ότι έχουμε μια κοινή κουλτούρα, κάτι που δεν είναι αλήθεια. Μπορείς να βρεις το ίδιο smartphone στη Βραζιλία ή στο Λονδίνο, αλλά ο τρόπος που οι άνθρωποι καταλαβαίνουν το περιεχόμενο της τεχνολογίας είναι πολύ διαφορετικός. Σε αυτό παίζει ρόλο η κουλτούρα, ένα μίγμα παράδοσης, θρησκείας, συμπεριφορών. Μπορώ να αναγνωρίσω έναν Έλληνα στο Τόκιο ακόμα και αν μιλάει ιαπωνικά. Υπάρχει κάτι που δεν το ξέρουμε πάντα, το ίδιο συμβαίνει στον τρόπο που πραγματικά καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλο online. Αν κοιτάξεις ιστοσελίδες από μεγάλα brands (Starbucks ή MacDonald’s) θα δεις ότι είναι φτιαγμένες διαφορετικά, ανάλογα με τη χώρα, επειδή δεν απευθύνονται στον ίδιο τύπο ανθρώπων. Κάποιες κουλτούρες έχουν αρκετά εκφραστικό κώδικα ενώ κάποιες άλλες άμεσο. Ο online κόσμος είναι πιο εύκολος για τον Αμερικανό ή για τον Βρετανό, επειδή το κείμενο είναι άμεσο. Εμείς οι Έλληνες έχουμε την τάση, εξαιτίας της high context κουλτούρας μας, να διαβάζουμε ανάμεσα στις γραμμές και να είμαστε πολύ συναισθηματικοί. Αν πάρεις μια ιστοσελίδα και έχεις συσκευές εντοπισμού, θα δεις ότι ένας Έλληνας θα κοιτάξει τις εικόνες ενώ ένας Αμερικανός θα κοιτάξει το κείμενο. Όταν το Facebook απογειώθηκε, οι χώρες που είχαν κουλτούρα low context προσαρμόστηκαν σε αυτές τις τεχνολογίες γρηγορότερα από τις άλλες. Έχει πολύ ενδιαφέρον γιατί ένας Έλληνας στο εξωτερικό διαπρέπει, και στην Ελλάδα έχει πρόβλημα να πετύχει. Εδώ η τεχνολογία μπορεί να είναι καταλύτης. Πλέον έχουμε τα μέσα για εύκολη επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο. Έχεις μια ιδέα και θες δημιουργήσεις μια startup; Μπορείς πλέον να το προχωρήσεις από όπου θες. Αυτό έχει επιφέρει δύο μεγάλες αλλαγές. Σε προηγούμενες κρίσεις
οι άνθρωποι απλά έφευγαν από τις χώρες τους και πήγαιναν αλλού. Τώρα υπάρχει η ευκαιρία να μείνεις εδώ. Μπορείς να έχεις την βάση σου στην Αθήνα ή ακόμα και σε ένα υπέροχο ελληνικό νησί, ένα συνεργάτη στη Σιγκαπούρη και έναν άλλο στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Ο δεύτερος παράγοντας είναι η νεανική κουλτούρα. Αυτή η γενιά γεννήθηκε με το internet. Πριν για να δημιουργηθεί ένα κίνημα έπρεπε να έχει τεράστια δύναμη πίσω του. Τώρα μπορεί να είναι πέντε ή δέκα άνθρωποι, οι οποίοι λένε «κοίτα είμαι διαφορετικός». Και μπορούν να βρουν έναν άλλο τύπο που είναι λίγο σαν και αυτούς στο Παρίσι ή στο Λονδίνο. Αυτό δίνει πολύ ελευθερία στη νέα γενιά. Δεν υποστηρίζω ότι επειδή υπάρχουν άνθρωποι σαν και σένα, ξαφνικά θα βγάζεις χρήματα. Λέω ότι επειδή νιώθεις πιο άνετα βρίσκοντας τους «ομοίους» σου, μπορείς να δημιουργήσεις πολλές μικρές υποκουλτούρες. Αυτό είναι κάτι πραγματικά όμορφο.
«Τον επόμενο χρόνο θα υπάρχουν πιθανόν δεκα δισ. τηλέφωνα στον πλανήτη, 1,5 δισ. smartphones και οι άνθρωποι θα σταματήσουν να αγοράζουν υπολογιστές.»
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Paul Παπαδημητρίου με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Κώστας Βογιατζής (yatzer)
Η δουλειά των ονείρων ΣΟΥ δεν υπάρχει. πρέπει ΕΣΥ να την δημιουργήσΕΙΣ. Το yatzer.com ίσως είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα παράθυρα στον κόσμο. Όταν ο δημιουργός του Κώστας Βογιατζής ξεκινούσε πέντε χρόνια πριν, είκοσι επτά ετών και με budget πέντε δολάρια δύσκολα φανταζόταν ότι θα φτάσει να φιγουράρει ανάμεσα στις εκατό πιο influential προσωπικότητες στο χώρο του design. Τώρα με εκατομμύρια αναγνώστες από όλο τον κόσμο έχει κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Ποιο είναι αυτό; Design is to share!
interviews section
Κώστα, πώς αποφάσισες να κάνεις το yatzer; Εγώ πιλότος ήθελα να γίνω! Επειδή όμως ήμουν καλός στην φυσική ξεκίνησα να σπουδάζω μετεωρολογία. Δύο χρόνια στο πανεπιστήμιο ήταν αρκετά για να καταλάβω ότι δεν ήταν αυτό που ήθελα να κάνω στην ζωή μου. Το αληθινό μου πάθος ήταν το design. Έτσι ξεκίνησα μια ιδιωτική σχολή, άρχισα να δουλεύω σε σχετικά περιοδικά και φτάνουμε στο σημείο όπου μου ήρθε το χαρτί για το στρατό. Φοβήθηκα ότι θα χάσω τις επαφές μου και ότι ένα χρόνο μετά δεν θα θέλει κανείς να δουλέψει μαζί μου γιατί θα με έχουν ξεχάσει. Αποφάσισα να ξεκινήσω ένα blog πάνω στο design για να μην χάσω την επαφή μου με τον έξω κόσμο. Και έτσι ξεκίνησα το 2007 το yatzer. Άρα είσαι από τους λίγους ανθρώπους που χρωστούν κάτι στον ελληνικό στρατό! Πώς εξελίχθηκε το Yatzer από ένα προσωπικό blog σε ένα site το οποίο έχει αναδειχθεί από κορυφαία media του εξωτερικού ως το ένα από τα πιο influential στο χώρο του design; Πως έγινε αυτό το θαύμα; Εξαιτίας της πρωινής μου δουλειάς αναγκαστικά ασχολούμουν με το yatzer μετά τις 11 το βράδυ. Αυτό σιγά σιγά δημιούργησε μια τρομερή επισκεψιμότητα από χώρες οι οποίες είχαν μεγάλη διαφορά ώρας. Κάποια στιγμή το yatzer έπεσε στην αντίληψη ενός δημοσιογράφου των Financial Times. Αυτός έκανε ένα άρθρο με τα πιο αξιοπρόσεχτα design sites στον κόσμο συμπεριλαμβάνοντας το yatzer. Αυτό ήταν! Επίσης είμαι πάντα ευγενικός. Σέβομαι την δουλειά όλων των ανθρώπων που παρουσιάζω στο yatzer. Δε θα κλέψω κάτι χωρίς να το γνωρίζει ο ιδιοκτήτης του, ο φωτογράφος, ο video producer, ο ίδιος ο αρχιτέκτονας, ο designer. Αυτό δημιουργεί μια εμπιστοσύνη ανάμεσα σε μένα και στον δημιουργό αλλά δημιουργεί και κάτι άλλο. Ένα κύκλο μεταξύ μας ο οποίος μεγαλώνει και μεγαλώνει. Διότι ο άνθρωπος που δημοσιεύεται στο yatzer θα το πει στους φίλους του και εκείνοι αν τους αρέσει θα το πουν και σε άλλους. Έτσι δημιουργήθηκε μια τεράστια κοινότητα με ανθρώπους που αγαπούν το yatzer. Δηλαδή αν δεν έγραφαν για σένα στο εξωτερικό δε θα γινόταν γνωστό το yatzer ούτε στην Ελλάδα; Ναι και με έχει στεναχωρήσει αυτό βέβαια. Μετά την δημο-
σίευση των Financial Times άρχισαν και τα ελληνικά δημοσιεύματα. Μέχρι τότε ήμουν αόρατος στην Ελλάδα. Μακάρι να αλλάξει αυτή η νοοτροπία.
Ποιο ήταν το budget σου όταν ξεκίνησες; Πέντε δολάρια! Ήξερα ότι το site θα λέγεται yatzer. Στο σχολείο οι φίλοι μου με φώναζαν βόγιατζερ από το επώνυμό μου. Βογιατζής, βόγιατζερ, yatzer. Oυσιαστικά πλήρωσα 5 δολάρια να αγοράσω το domain name και έχτισα το blog σε ένα free platform. Από το σπίτι των γονιών μου μέσα από ένα δωμάτιο 15 τετραγωνικών στην Αθήνα. Τι είναι για σένα το yatzer; Ήταν από την αρχή και εξακολουθεί να είναι μια συλλογή με πράγματα τα οποία θα ήθελα να έχω και προφανώς δεν μπορώ για οικονομικούς λόγους. Ή ξενοδοχεία ας πούμε που θα ήθελα να επισκεφτώ και δεν μπορώ. Είμαι ευγνώμων που το yatzer έχει κερδίσει την εκτίμηση εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο.
Πόσα άτομα είστε στο Yatzer αυτή τη στιγμή; Ξεκίνησα μόνος μου αλλά κατάλαβα μετά από δύο χρόνια ότι η ζωή μου θα είναι ψηφιακή οπότε έπρεπε να αρχίσω να χτίζω μια ομάδα. Ζήτησα βοήθεια μέσα από το Facebook και το twitter, από ανθρώπους που είχαν τα ίδια ενδιαφέροντα με μένα και θα ήθελαν να με βοηθήσουν προκειμένου να βελτιώσουμε την ποιότητα του site. Έτσι από blog έγινε site. Σήμερα είμαστε περίπου επτά συντάκτες οι οποίοι δείχνουμε ό,τι πιο όμορφο θεωρούμε ότι υπάρχει εκεί έξω. Μήπως είναι λίγο ελιτίστικο όλο αυτό; Το υψηλό design έχει να κάνει με τον καθημερινό κόσμο; Το design είναι μια πολύ δύσκολη και πολύ παρεξηγημένη λέξη. Όλα από το design ξεκινάνε και στο design καταλήγουν σήμερα. Το design δεν είναι πολυτέλεια. Ερχόμαστε κάθε μέρα σε επαφή μαζί του. Για να φας πιάνεις ένα πιρούνι. Ακόμα και το πιρούνι είναι σχεδιασμένο από κάποιον. Από όπου και αν το έχεις αγοράσει. Από το καλύτερο μαγαζί του κόσμου με ασημικά ή από πολυκατάστημα. Το αν τα γούστα σου είναι ακριβά, δε σου φταίει το design σε αυτό. Έχεις την επιλογή, αγοράζεις κάτι πιο φτηνό ή κάτι πιο ακριβό. Ποιους θεωρείς σταθμούς και πραγματικές επαναστάσεις στο design; Το κίνημα του μοντερνισμού και η σχολή του Bauhaus. Δεν ξέρω αν σε μερικά χρόνια η εποχή που ζούμε σήμερα θα αποτελεί σταθμό για μια άλλη γενιά, μακάρι. Επίσης ο Philippe Starck, παρεξηγημένος σχεδιαστής. Εξακολουθεί όμως να είναι ένας από τους αγαπημένους μου και ένας από τους ανθρώπους που πραγματικά έχουν αφήσει το στίγμα στο χώρο του design. Για την εποχή του ήταν πάρα πολύ μπροστά. Τελικά τι είσαι, ένας τύπος απλά με ωραίο γούστο; Με ρωτούν οι φίλοι μου, ρε συ Κώστα, τι δουλειά κάνεις τέλος πάντων; Ουσιαστικά είμαι ένα φίλτρο με πολύ συγκεκριμένη αισθητική. Κάνω το curation στο site σύμφωνα με αυτά που θεωρώ ότι αξίζει να βγουν προς τα έξω. Είναι υπέροχο που ο κόσμος μέσα από τις σελίδες του yatzer ταξιδεύει. Design is to share, αυτό είναι το motto μου. Αν κατάλαβα κάτι από αυτή την πορεία είναι ότι η δουλειά των ονείρων μας δεν υπάρχει, πρέπει εμείς να την δημιουργήσουμε.
«Το design δεν είναι πολυτέλεια. Ερχόμαστε κάθε μέρα σε επαφή μαζί του. Για να φας πιάνεις ένα πιρούνι.»
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Κώστα Βογιατζή με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Στέφανος Σιταράς Αν δούμε τη ζωή μας σαν ταινία με μας σαν ήρωες θα
μπορέσουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα πράγματα
Έπιασε μια ψηφιακή κάμερα στα χέρια του πριν από έντεκα χρόνια όταν ακόμα ήταν στην πέμπτη δημοτικού και έκτοτε δε σταμάτησε να «γράφει». Τώρα στα είκοσι δύο του έχει κάνει ήδη σαράντα ταινίες μικρού μήκους αρκετές εκ τις οποίων έχουν βραβευθεί σε διεθνή φεστιβάλ. Πλέον ζει μεταξύ Ελλάδας και Λος Άντζελες. Πέρα από τη σκηνοθεσία, γράφει βιβλία και μουσική, ταξιδεύει όσο περισσότερο μπορεί και ζει σα να είναι η τελευταία μέρα της ζωής του. Κλισέ; Όχι. Γιατί στην περίπτωση του Στέφανου μπορεί και να είναι… Στέφανε πώς είναι δυνατό να έχεις κάνει όλα αυτά σε τόσο μικρή ηλικία; Πάσχω από μια πολύ ιδιαίτερη ασθένεια. Έχω μία κύστη μεγέθους σχεδόν όση μια γροθιά του χεριού μέσα στον εγκέφαλό μου η οποία μπορεί να σκάσει οποιαδήποτε στιγμή, να πάθω εσωτερική αιμορραγία και να πεθάνω ή να μείνω φυτό. Ωστόσο επέλεξε να μην το αφήσω αυτό να με πάρει από κάτω και να το δω σαν κίνητρο. Θεώρησα ότι έχω μια βόμβα μέσα στο κεφάλι μου που μπορεί να σκάσει. Αυτό το count down είναι σαν να μου δίνει μια επείγουσα θέληση να κάνω πράγματα.
interviews section
Ήταν λοιπόν ένας καταλύτης όλο αυτό, για να ασχοληθείς τόσο μικρός με τον κινηματογράφο. Πάντα είχα τη λόξα με τον κινηματογράφο πριν μάθω για την αρρώστιά μου. Οπότε όταν έφτασε η στιγμή να γίνω και εγώ “the one who does”, μου φάνηκε πάρα πολύ φυσική η ιδέα να πω ιστορίες μέσα από εικόνες. Xρειαζόταν να πείσω αρχικά τους γονείς μου και μετά παραγωγούς, ηθοποιούς, ότι παρόλο που είμαι μικρός μπορώ να κάνω δουλειά. Ναι αλλά είμαστε σε μια χώρα όπου το να είσαι μικρός και να θες να μπεις σε ένα χώρο και να δουλέψεις είναι σχεδόν ποινικοποιημένο. Άκου. Αυτό που κάνω στην Ελλάδα, όχι έξω, γιατί έξω το
να είσαι μικρός είναι πολύ υπέρ σου, είναι να στέλνω το βιογραφικό μου χωρίς ηλικία. Έρχονται οι απαντήσεις, οι προτά-
σεις για ραντεβού. Αλλά όταν με βλέπουν μπροστά τους με κοιτούν με δεύτερη ματιά. Εντάξει, (σ.σ. γέλια) αφού έχω ήδη μπει μέσα στο κάστρο μπορώ μετά να το πολιορκήσω. Αλλά η πρώτη επαφή γίνεται με αυτό το ψέμα που λέω κρύβοντας την ηλικία μου. Πάντα. Τι άλλο σε εμπνέει να γίνεις doer; Πιστεύω ότι στις μέρες μας έχει χαθεί η αθωότητα. Εγώ συνεχίζω να παραμένω παιδί και να θεωρώ ότι ο κόσμος είναι υπέροχος. Επίσης έχει χαθεί το συναίσθημα της προσμονής. Αν κάνουμε λίγο πίσω και δούμε τη ζωή μας σαν παραμύθι, σαν ένα στόρι με εμάς ως ήρωες, ίσως καταφέρουμε να κάνουμε πιο πολλά πράγματα, γιατί στην ουσία βλέπω ότι έχουμε κολλήσει. Αυτό που πάντα θα με σώζει είναι ότι μπορώ να είμαι πάντα παιδί και να κρατάω μια περιέργεια. Με τους συνομήλικους σου πως τα πας; Δεν υπάρχει ένα κενό δεδομένου ότι εσύ έχεις ήδη κάνει τόσα πολλά πράγματα σε τόσο μικρή ηλικία; Η βασική διαφορά που βλέπω μεταξύ ανθρώπων σαν και εμένα που σε μικρή ηλικία έχουν παράγει πολλά πράγματα, ειδικά στον καλλιτεχνικό τομέα, και σε άλλους συνομήλικους μου, ειδικά στην Ελλάδα, είναι ότι στους πρώτους είναι εγγεγραμμένη η έννοια του ταξιδιού. Εγώ έχω ζήσει και κάνει ταινίες σε πολλές χώρες. Ταξιδεύω και θέλω συνεχώς να υιοθετώ νέες ιδέες. Δεν μου αρέσει η αδράνεια. Αυτό που με στεναχωρεί στους συνομηλίκους μου είναι ότι είναι κολλημένοι σε διάφορα πράγματα, π.χ. ιδεολογίες, κόμματα, ομάδες, άτομα, σχέσεις, δουλειές. Όσοι έχουν ζήσει έξω, ταξιδεύουν και μεταμορφώνονται συνεχώς. Ποιοι σκηνοθέτες σε έχουν εμπνεύσει; Σε επίπεδο δουλειάς ακόμα πειραματίζομαι, μαθαίνω, δεν έχω φτιάξει ένα δικό μου στυλ. Οι σκηνοθέτες που με έχουν επηρεάσει πιο πολύ δεν είναι για την τεχνική τους, αλλά επειδή αγαπούν τον κινηματογράφο πολύ. Για παράδειγμα τον Τρυφώ τον θαυμάζω επειδή σε κάθε του ταινία φαίνεται αυτή η επείγουσα λατρεία για το σινεμά. Στον δικό μου τρόπο γυρίσματος πιο πολύ με έχει επηρεάσει ο Κιζλόφσκι και ο Ταρκόφσκι. Περισσότερο με συγκινεί η ευρωπαϊκή προσέγγιση. Αλλά πιο πολύ αγαπάω τους σκηνοθέτες και τους ανθρώπους που αγαπούν αυτό που κάνουν. Ο σύγχρονος κινηματογράφος σε σχέση με το all time classic έχει αλλάξει, δεν είναι τόσο αθώος, όπως ήταν παλιά. Τώρα είναι πιο εμπορικό το μοντέλο. Μου αρέσει πάρα πολύ ο σύγχρονος κινηματογράφος. Πιο συγκεκριμένα
ο Κρίστοφερ Νόλαν αλλά και οι προσπάθειες ανθρώπων που είναι τώρα στο L.A. Η μεγάλη διαφορά με την πρώτη εποχή του κινηματογράφου είναι ότι πλέον έχουμε καταλάβει τι λειτουργεί. Όταν στα ‘20s, στο μη ομιλούμενο σινεμά, υπήρχε ένα love story, όπου βλέπαμε στο τέλος τον πρωταγωνιστή να κερδίζει τη γυναίκα, δεν ξέραμε ότι πουλάει αυτό, το κάναμε επειδή έβγαινε. Τώρα έχουμε μάθει ότι αυτή είναι συνταγή που πουλάει. Αυτή η επίγνωση είναι που χαλάει το σύγχρονο σινεμά, γιατί είναι σαν να βάζουμε τον αυτόματο πιλότο και να λέμε ένα στόρι πρέπει να έχει αυτή την αρχή, αυτή τη μέση και αυτό το τέλος για να πετύχει. Ελληνικός κινηματογράφος; Οι εποχές του παλιού κινηματογράφου ήταν απίστευτες. Έβγαζαν εκατό ταινίες το χρόνο, πιο πολλές από το Χόλυγουντ. Είχαν ένα στούντιο, ένα καναπέ, ένα ντεκόρ και μια κάμερα και τραβούσαν. Έμπαιναν οι ηθοποιοί μέσα, ο Κωνσταντάρας και όλοι οι υπόλοιποι, και έλεγαν τις ατάκες τους. Ίδια κάμερα, ίδιο στήσιμο, άλλαζαν ρούχα, ξαναέμπαιναν μέσα και λέγανε άλλες ατάκες για άλλη ταινία. Ήμασταν βιομηχανία παραγωγής ονείρων τότε. Ο Αλέκος Σακελάριος δεν είναι τυχαίος. Μετά τη μεγάλη πόλωση του εμφυλίου, για να λειτουργήσει ένα έργο, ήταν ταγμένο. Έπρεπε να ανήκει σε μια παράταξη. Ενώ τώρα το ελληνικό σινεμά μιλά πιο πολύ για τον άνθρωπο. Πάνε οι εποχές που ο Έλληνας σκηνοθέτης γράφει σενάριο, το υποβάλλει στο κέντρο κινηματογράφου και περιμένει επιχορήγηση. Κάτι ψήνεται τώρα στην Αθήνα, είμαστε σε μια
φάση ιταλικού νεορεαλισμού: Έχουμε τις κάμερες, βγαίνουμε στο δρόμο και γυρνάμε την αλήθεια. Στο φεστιβάλ Δράμας φέτος,
οι περισσότερες ταινίες είχαν να κάνουν με την κρίση, που σημαίνει ότι οι καλλιτέχνες έχουν μεταβεί σε μια πράξη και αυτό είναι πολιτική. Σύγχρονο ελληνικό σινεμά. Μου αρέσουν οι ταινίες οι οποίες έχουν αίσθηση του χιούμορ. Θεώρησα πάρα πολύ επικίνδυνη, και γι’ αυτό πέτυχε, την προσπάθεια που έκανε ο Λάνθιμος, ο οποίος καταρρίπτει την παράδοση των ελληνικών ταινιών των ‘90s και επιτέλους τολμάει να κάνει κάτι πιο σκοτεινό. Αντιλαμβάνομαι ότι βλέπεις το σινεμά ως μαγεία. Θεωρείς ότι ο κινηματογράφος έχει κάποια κοινά με το θέατρο, όπως το ξέραμε από την αρχαία Ελλάδα, με την άποψη της κάθαρσης, της λύτρωσης; Θεωρώ ότι η τέχνη μας είναι μόνο μαγεία. Ο κόσμος μπαίνει στην αίθουσα, τα φώτα πέφτουν και από μια ιστορία που θα πεις εσύ σαν παραμυθάς, ο άλλος θα γελάσει, θα συγκινηθεί. Αυτό που μου αρέσει είναι ότι το σινεμά συγχρονίζεται πάρα πολύ με την παγκόσμια μυθολογία. Όταν λέω ένα στόρι για έναν άνθρωπο που έχει μια περιπέτεια, όποια και αν είναι αυτή, στην ουσία μιλάω για τον Οδυσσέα. Ή όταν βλέπουμε
τον Luke Skywalker να νικάει τον Darth Vader στην ουσία μιλάμε για τον Οιδίποδα. Η τέχνη του μοντέρνου story telling είναι να μπορείς να πάρεις τα αρχέτυπα που έχουν θέσει οι αρχαίοι Έλληνες και να τα μετατρέψεις σε σύγχρονα. Το αν θα κάνουμε ταινία περιπέτειας, δράσης, ρομάντζας, κωμωδίας, εποχής, future ή οτιδήποτε όχι μόνο δε με απομακρύνει, αλλά με φέρνει πιο κοντά στην κάθαρση, στον έλεο και στον φόβο, στο αρχαίο θέατρο.
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Στέφανου Σιταρά με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Παύλος Τσιαντός
Ο βιολιστής της στέγης
(του κόσμου) Ο κινηματογραφιστής και ορειβάτης Παύλος Τσιαντός έχει κερδίσει δύο φορές το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το 2005 με το «Cho Oyu» και το 2007 με το «Schoolwave». Εκεί όμως που πραγματικά ξεπέρασε τα όρια ήταν στο Έβερεστ. Το ντοκιμαντέρ του με τίτλο «Από τον Όλυμπο στο Έβερεστ» καταγράφει την αγωνιώδη αλλά επιτυχή ανάβαση της πρώτης Ελληνικής αποστολής στη στέγη του κόσμου. Ποια είναι τα όρια τον ρωτάω. «Σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες δεν υπάρχουν όρια στο πράττειν, μου απαντάει, παρά μόνο μια συμβουλή. Να πράττεις δίκαια, με επίγνωση και αμετανοήτως…» Πώς έχεις καταφέρει να συνδυάσεις δύο από τα αγαπημένα σου χόμπι και να τα μετατρέψεις σε δουλειά; Ο συνδυασμός κινηματογράφησης και ορειβασίας έγινε σταδιακά. Την τεχνική ορειβασία την είχα ξεκινήσει στα δεκαοκτώ μου. Αργότερα έκανα σπουδές σκηνοθεσίας ενώ την ορειβασία δεν την είχα σταματήσει ποτέ. Όταν κάποια στιγμή ήρθαν οι ευκαιρίες και πήγα σε σοβαρές ορειβατικές αποστολές του εξωτερικού σε μεγάλα βουνά εκ του φυσικού προέκυψε αυτός ο συνδυασμός. Στο Έβερεστ πώς βρέθηκες; Το Έβερεστ είναι μια παλιά ιστορία για την ελληνική ορειβασία. Τεχνικά θα μπορούσε να είχε γίνει ήδη από την δεκαετία του 1970, αλλά δεν είχαμε εμπειρία να οργανώσουμε τέτοιες μεγάλες αποστολές ενώ έλειπε και η χρηματοδότηση. Πάντα γίνονταν κάποιες προσπάθειες και μικρές, δοκιμαστικές αποστολές, αλλά δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες. Ώσπου το
interviews section
2004, η δική μας η αποστολή, αποτελούμενη από μέλη προηγούμενων αποστολών που ήθελαν να ενωθούν και να κάνουν μια καινούργια ομάδα, βρήκε χορηγό ο οποίος στήριξε την αποστολή στο Έβερεστ. Πως εξελίχθηκε η αποστολή στο Έβερεστ; Αποφασίσαμε να κάνουμε μια αποστολή προετοιμασίας στο Θιβέτ, σε ένα βουνό που ονομάζεται Cho Oyu [http://en.wikipedia.org/wiki/Cho_Oyu] και είναι το έκτο ψηλότερο στον κόσμο στα 8.200 μέτρα. Η αποστολή στην αρχή πήγαινε καλά. Ανεβήκαμε τέσσερα μέλη στην κορυφή, ώσπου έφτασε η τελευταία μέρα και επιστρέφοντας ο σύντροφος και αρχηγός της αποστολής Χρήστος Μπαρούχας προσβλήθηκε από ασθένεια υψομέτρου και στη συνέχεια υπέκυψε. Όταν γυρίσαμε στην Ελλάδα δεν είχαμε διάθεση να προχωρήσουμε άλλο και αποτραβηχτήκαμε. Το κίνητρο μας προέκυψε από ένα γράμμα του Χρήστου που είχε γράψει πριν δύο χρόνια και έλεγε ότι μια ελληνική αποστολή δεν θα αργήσει να σταθεί στην κορυφή. Αυτό εμείς το μεταφράσαμε σαν ένα έναυσμα για να συνεχίσουμε με την ίδια ομάδα, της οποίας αρχηγός ήταν ο Χρήστος. Έτσι την άνοιξη του 2004 ξεκινήσαμε την ανάβαση στο Έβερεστ. Πώς είναι να κινηματογραφείς στο Έβερεστ; Η κινηματογράφηση στο Έβερεστ είναι «παλούκι». Όταν φτάσαμε στο Cho Oyu έχασα όλο τον εξοπλισμό σε κάποια αλλαγή στα αεροδρόμια και έτρεχα στην Κατμαντού για να βρω άκρη. Τα υπόλοιπα μέλη με εγκαταλείψαν αναγκαστικά γιατί δεν μπορούσαν να περιμένουν τα δικά μου «κινηματογραφικά» τερτίπια. Τους κυνηγούσα μετά να τους προλάβω στο Θιβέτ. Έχει μεγάλη διαφορά αν μια αποστολή έχει στόχο την κινηματογράφηση ή την ανάβαση. Στη δική μας περίπτωση, η αποστολή έχει στόχο την ανάβαση και ένας τρελός ορειβάτης ήθελε να κάνει και μια ταινία… Άρα εσύ ήσουν ο μόνος που ασχολούσουν με την κινηματογράφηση. Ήταν εξαρχής δική μου ιδέα. Τα παιδιά πάντα βοηθούσαν σε κάποιες δευτερεύουσες δουλειές ή π.χ. όταν τράβηξα πλάνα κατεβαίνοντας κάτω μέσα τις ρωγμές που υπάρχουν στον παγετώνα. Είναι ένα υπέροχο πλάνο που αναγκαστικά χρειαζόταν υποστήριξη για να με κατεβάσουν και να με τραβήξουν μετά. Αλλά όταν π.χ. υπήρχαν κάποιες τεχνικές δυσκολίες στην ανάβαση, δεν μπορούσα να τους παρακαλέσω να περιμένουν ή να μου κάνουν τον ηθοποιό. Εκεί έπρεπε να τρέξω μπροστά για να ετοιμάσω το πλάνο, και μετά πάλι το ίδιο, όσο άντεχα. Τι ωθεί κάποιον να θέλει να ανέβει την ψηλότερη κορυφή του κόσμου; Το challenge στην ορειβασία μπορεί να είναι πολύ προσωπικό θέμα, διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αρχικά δεν ήμουν σίγουρος ποια ήταν η μεγαλύτερή μου φιλοδοξία και αν θα θυσίαζα την κατάκτηση της κορυφής για την κινηματογράφηση. Για παράδειγμα όταν βρέθηκα στη νότια προ-κορφή, είχα μια κουβέντα με τον Sherpa (έτσι λέγονται οι βοηθοί) που επέμενε να συνεχίσουμε γρήγορα για να μη χάσουμε την κορυφή. Εγώ όμως ήθελα να «στήσω» άλλο ένα πλάνο. Του είπα ότι δεν με απασχολεί η κορυφή, η οποία ήταν 150 μέτρα μακριά, δηλαδή άλλη μιάμιση ώρα. Εκεί κατάλαβα ότι πιο σημαντική για μένα ήταν η κινηματογράφηση παρά η ίδια η κορυφή. Για την ομάδα η πρόκληση ήταν να είμαστε η πρώτη ελληνική αποστολή που θα έκλεινε το κεφάλαιο Έβερεστ.
Ήσασταν οι πρώτοι Έλληνες που ανεβήκατε στο Έβερεστ δηλαδή; Ήμασταν η πρώτη ελληνική αποστολή στην κορυφή του Έβερεστ. Ελληνική σημαία στην κορυφή είχε κυματίσει και το 1999, με τον Κωνσταντίνο Νιάρχο, το γιο του εφοπλιστή Σταύρου Νιάρχου ο οποίος αναφερόταν σε κάποιες λίστες ως Ελβετός, γιατί ήταν υπήκοος Ελβετίας, και σε άλλες ως Έλληνας. Έτσι ξεκίνησε μια συζήτηση για το αν τελικά μετράει ως ελληνική ανάβαση ή όχι. Ο Κωνσταντίνος Νιάρχος τελικά πέθανε ένα μήνα μετά την κατάκτηση της κορυφής από υπερβολική δόση κοκαΐνης. Η ορειβασία για αυτόν ήταν ένα μέσο απεξάρτησης. Είχε μείνει αρκετά χρόνια καθαρός και είχε κάνει και άλλες σημαντικές αναβάσεις πριν από το Έβερεστ. Κατά τη διάρκεια της δικής μας ανάβασης (το περιστατικό αυτό το καταγράφω και στην ταινία) πέτυχα τον αργεντινό Willi Benegas, τον οδηγό που ήταν τότε μαζί με τον Κ. Νιάρχο και τον ρώτησα αν ο Νιάρχος αισθανόταν Έλληνας ή Ελβετός. Μου είπε ότι ήταν 100% Έλληνας και μου διηγήθηκε την εξής ιστορία. «Όταν ήμασταν στο Namchi Bazar, στο τελευταίο χωριό πριν από το Έβερεστ, που πλέον φεύγεις από κατοικημένες περιοχές, ο Νιάρχος θυμήθηκε ότι ξέχασε την ελληνική σημαία και μου ζήτησε να βρω ραφτάδικο, για να ράψουν μία. Ψάξαμε όλο το Namchi και στο τέλος φτιάξαμε μία.» Ποια είναι τα όρια που φτάνει κανείς σε μια τέτοια προσπάθεια; Αναζητώντας και εγώ ποια είναι τα όρια, συνέχεια ανακαλύπτω. Η μεγάλη προσπάθεια γίνεται για να ξεπεράσεις τους φόβους σου, το φόβο του θανάτου, όλα αυτά που εμπεριέχονται μέσα σε μια τέτοια διαδικασία ανάβασης, πόσο μάλλον όταν στη δική μας προετοιμασία είχαμε ήδη χάσει ένα μέλος. Σχέδια για το μέλλον έχεις; Το άμεσο σχέδιο μου είναι ένα ντοκιμαντέρ για την επέτειο των εκατό χρόνων από την πρώτη ανάβαση στην κορυφή του Ολύμπου που συμπληρώνονται το 2013. Είναι μια ευκαιρία να μάθουμε για την εκπληκτική ιστορία της διεθνούς συνεργασίας Ευρωπαίων και Ελβετών κοσμοπολιτών, του Fred Boissonnas[http://tinyurl.com/bsl2koj], παγκοσμίως κορυφαίου φωτογράφου, του Daniel Baud-Bovy, διευθυντή της σχολής καλών τεχνών στη Γενεύη, με τον Χρήστο Κάκαλο, ο οποίος ήταν ένας κατσικοκυνηγός χωρικός που έπαιζε λαούτο στα πανηγύρια! Από μια τυχαία συνάντηση εξελίχθηκε ένα ωραίο στόρι. Μέχρι τότε οι Έλληνες στις κορυφές των βουνών ήταν κλέφτες και όχι ορειβάτες. Η περηφάνια του Κάκαλου δεν άφησε την αποστολή να υποχωρήσει, εκείνος ήταν τελικά που τράβηξε τους Ελβετούς στην κορυφή. Η ιστορία των πρώτων θνητών που ανέβηκαν στο βουνό των θεών πριν από ακριβώς έναν αιώνα είναι συναρπαστική!
«Έχει μεγάλη διαφορά αν μια αποστολή έχει στόχο την κινηματογράφηση ή την ανάβαση. Στη δική μας περίπτωση, η αποστολή είχε στόχο την ανάβαση και ένας τρελός ορειβάτης ήθελε να κάνει και μια ταινία…»
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Παύλου Τσιαντού με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Viktor Koen «Δε φοβάμαι εκείνον που έχει κάνει εξάσκηση 1.000 κλωτσιές
αλλά εκείνον που έχει κάνει εξάσκηση μία 1.000 φορές»
Bruce Lee
Χρησιμοποιώντας ακόμα και την περίφημη φράση του Bruce Lee o Victor Koen έκανε ίσως μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ομιλίες στο φετινό TEDxAthens μοιραζόμενος μαζί μας το προσωπικό του εγχειρίδιο δημιουργικότητας. Αντισυμβατικός, ιδιαίτερος και σκοτεινός, όταν οι περισσότεροι συμμετείχαν στο πάρτυ του Αθήνα 2004 εκείνος έκανε τις αντιμασκότ των Ολυμπιακών Αγώνων. Τον «Παν», τον «Μέτρον» και τον «Άριστον» όπου αντί να είναι Μεγάλοι, Ωραίοι και Αληθινοί ήταν Μικροί, Άσχημοι και Τεχνητοί. Αναπόφευκτα θυμήθηκα εκείνο που μου είχε πει πέντε χρόνια πριν στη συνέντευξη στο Υποβρύχιο. «Είναι μια πολυτέλεια που έχει ο καλλιτέχνης ή ο τρελός να μένει παιδί.» Πως βρέθηκες από τη Θεσσαλονίκη στη Νέα Υόρκη; Άφησα την Ελλάδα στα δεκαοκτώ, για να σπουδάσω στη σχολή καλών τεχνών Bezalel στο Ισραήλ. Στη συνέχεια πήγα στη Νέα Υόρκη για μεταπτυχιακό στο school of visual arts με επικέντρωση στην εικονογράφηση. Έκτοτε συνεχίζω να μένω εκεί. Η δουλειά μου εστιάζεται συνήθως στην εικονογράφηση εξωφύλλου βιβλίου/περιοδικού/εφημερίδας. Από εκεί και πέρα κάνω προσωπικές εκθέσεις σε γκαλερί, μουσεία ή ιδρύματα ανά τον κόσμο. Επίσης διδάσκω σε δύο σχολές καλών τεχνών στον προπτυχιακό και μεταπτυχιακό κύκλο, με ειδίκευση στην εικονογράφηση.
interviews section
Σε ποια έντυπα μπορούμε να δούμε εικονογραφήσεις σου; Είμαι τακτικός συνεργάτης στους New York Times, στη Wall Street Journal, στο αγγλικό περιοδικό επιστήμης Nature, κάνω εξώφυλλα για τους Financial Times, έχω κάνει εικονογράφηση σε διάφορα περιοδικά όπως Esquire, Forbes, ΤΙΜΕ, Τhe Economist, Rolling stone, Wired κ.α.. Πώς είναι να συνεργάζεσαι με τέτοιου είδους έντυπα τα οποία θέτουν τα guidelines παγκοσμίως; Eίναι για μένα το καλύτερο σχολείο, καθώς συναναστρέφομαι με πολύ ταλαντούχους ανθρώπους, που ενδιαφέρονται στο έπακρο για την ποιότητα της δουλειάς, από άποψη της επικοινωνίας, του βάθους και της αλήθειας της. Μπορεί τα χρονοδιαγράμματα να είναι σχετικά ασφυκτικά, αλλά βγαίνουν λόγω του ρυθμού και της έντασης ζωής στην Νέα Υόρκη, πράγμα που εμένα με γεμίζει. Θα ήθελα να μιλήσουμε για τα μηνύματα που περνούν οι τελευταίες εκθέσεις σου; Η προσωπική μου δουλειά που εκτίθεται σε γκαλερί και μουσεία είναι το έπακρο της κοινωνικής κριτικής που κάνω. Δεν ασχολούμαι με το οπτικό πυροτέχνημα, αλλά με κάτι το οποίο μπορεί να εμβαθύνει κάποιος και να φτιάξει νοήματα ανάλογα με το πόσο βαθιά θέλει να σκάψει. Από εκεί και πέρα τα μηνύματα μου τις περισσότερες φορές έχουν αρνητικά και σκοτεινά στοιχεία γιατί πιστεύω ότι αυτά τα αποφεύγουμε. Το να θυμίσεις σε κάποιον ότι ο πόλεμος είναι κακός, ότι πρέπει να προστατέψουμε τα παιδιά από τον υπερκαταναλωτισμό είναι κοινότυπο, ωστόσο βρίσκω ένα καινούργιο τρόπο για να το «σερβίρω», δημιουργωντας μία οπτική έκπληξη ώστε να μείνει στο μυαλό περισσότερο. Μερικές από τις τελευταίες μου δουλειές, όπως τα Dark Peculiar Toys, έχουν να κάνουν με τον καταναλωτισμό. Τα παιδιά, από βρέφη πλέον αναγνωρίζουν μάρκες, φίρμες και τις αποζητούν. Έχει να κάνει με την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και με την επίδραση των ηλεκτρονικών μέσων, η οποία αρχίζει πλέον σε πολύ μικρότερη ηλικία. Είναι πράγματα τα οποία τα πράττω και στα ίδια μου τα παιδιά προσπαθώντας να κρατήσω την παρθενικότητα του εγκεφάλου τους για όσο πιο πολύ γίνεται. Από εκεί και πέρα σειρές όπως οι Μεταμορφώσεις, πριν από οκτώ περίπου χρόνια, δημιούργησαν ένα διαφορετικό περιβάλλον των ανθρώπων με τα κουστούμια και τις γραβάτες, οι οποίοι τιμωρούνται και ρίχνονται πίσω στην κατηγορία των εντόμων και χρειάζεται να δουλέψουν εκεί για να ξαναγίνουν άνθρωποι. Πάνω σε τι δουλεύεις τώρα; Η σειρά που τελειώνω αυτή τη στιγμή λέγεται Τερατολόγιο και έχει να κάνει με την ανάμειξη μοντέρνων κάπως παραδειγμάτων με την ελληνική μυθολογία. Με μεγάλη χαρά ξαναμελέτησα και ξαναήρθα σε επαφή με ένα ελληνικό θέμα που αποτελεί ένα φανταστικό χώρο γεμάτο σεξ και βία, όση χρειάζεται μια πολύ καλή ταινία σήμερα!
Έχει γίνει μια στροφή στην ελληνική μυθολογία, και οι beetroot έπαιξαν με αυτό. Τι αποτέλεσε αφορμή για αυτή τη στροφή; Η πιθανή στροφή προς την ελληνική μυθολογία έχει να κάνει με ένα ενδιαφέρον που υπάρχει παγκόσμια για τη μυθολογία. Νομίζω ότι το κοινό διατηρεί τον ενθουσιασμό του για την ελληνική μυθολογία επειδή αυτή αποτελεί έναν υπέροχο οπτικό και αισθητικό κόσμο και έχει μια παγκοσμιότητα. Αν κάτι αποδείχθηκε με αυτήν την κρίση είναι ότι το νεοελληνικό lifestyle ήταν μια φούσκα. Όλος αυτός ο υπερκαταναλωτισμός, η υπέρ-ευδαιμονία η οποία εκφράστηκε και μέσω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 ήταν ψευδεπίγραφη. Τότε ακόμα, πριν οκτώ χρόνια έκανες κριτική με το έργο σου σε κάτι το οποίο «έσκασε» μόλις πρόσφατα. Αυτά τα είδα νωρίς γιατί είμαι… αντιδραστικός. Ψάχνω το καλό στο χειρότερο και το κακό στο καλύτερο. Επίσης νομίζω ότι όταν στέκεσαι λίγο μακριά ο ενθουσιασμός μετριάζεται. Τώρα για τη σημερινή κατάσταση, η οποία πονάει έχοντας αδέρφια και οικογένεια στην Ελλάδα, πιστεύω ότι ο υπερκαταναλωτισμός που κυριάρχησε είχε φέρει μία λήθη. Αυτό το άγριο ξύπνημα θα εγείρει τα έμφυτα ένστικτα του Έλληνα, ο οποίος θα βρει τις συνθήκες να αναπτυχτεί και στην Ελλάδα. Άλλωστε η επιτυχία Ελλήνων στο εξωτερικό είναι μόνο ένα δείγμα του που μπορεί να φτάσει το ελληνικό ταπεραμέντο. Γιατί είναι εύκολο να διαπρέψει ένας Έλληνας στο εξωτερικό και όχι μέσα στην ελληνική επικράτεια; Οι συνθήκες και η ελευθερία κινήσεων είναι τελείως διαφορετικές στο εξωτερικό και από ότι στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι ειδικά σε μια πόλη σαν την Νέα Υόρκη όταν συζητάς επτά πράγματα γίνονται τα πέντε, δεν συζητάς για δώδεκα πράγματα και γίνεται το ενάμιση, όπως συνήθως συμβαίνει εδώ. Δουλεύοντας στη Νέα Υόρκη σου δίνονται δυνατότητες να έρθεις σε επαφή με ανθρώπους, οι οποίοι ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό στα πάντα και μου αρέσει να είμαι ανακατεμένος σε αυτού του είδους το στίβο. Από την άλλη έχω μεγάλο μεράκι και έρωτα για την Ελλάδα, είμαι ενεργά ανακατεμένος από το φιλανθρωπικό μέχρι το καλλιτεχνικό κομμάτι, και νομίζω ότι τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο. Έχοντας εδώ και χρόνια συνεργαστεί με ανθρώπους στην Ελλάδα, όπως το Φωτογραφικό Κέντρο Αθηνών ή τα παιδιά στο Φεστιβάλ των Κόμικς, δύο οργανώσεις οι οποίες ουσιαστικά με ανέδειξαν στη χώρα, μπορώ να πω ότι αποτελούν πραγματικά διεθνή παραδείγματα συνεργασίας και ποιότητας. Πιστεύω ότι η αναγέννηση χρειάζεται μία καταστροφή για να ξαναρχίσει.
«Δεν ασχολούμαι με το οπτικό πυροτέχνημα, αλλά με κάτι το οποίο μπορεί να εμβαθύνει κάποιος και να φτιάξει νοήματα ανάλογα με το πόσο βαθιά θέλει να σκάψει.»
Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Viktor Koen με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.
Future Library
Εκεί δε θα ακούσεις ποτέ Σσσσσσς… Πρώτα ανέτρεψαν τα στερεότυπα. Έκαναν ένα «πεθαμένο» μέρος σημείο συνάντησης μιας ολόκληρης πόλης. Αντί να επικρατεί νεκρική σιγή στη δημόσια βιβλιοθήκη της Βέροιας ακούς ξεφωνητά και παιδικά χαμόγελα. Κατάφεραν να έχει περισσότερα μέλη από όσα τα διαρκείας του Ολυμπιακού. Η «αθόρυβη» δουλειά τους έγινε γνωστή το 2010 όταν το Bill & Melinda Gates Foundation τους παρέδωσε το βραβείο «Πρόσβαση στη Μάθηση» το οποίο συνοδεύεται από 1 εκατομμύριο $. Τώρα η ακούραστη ψυχή της βιβλιοθήκης της Βέροιας, ο διευθυντής της επί είκοσι χρόνια Γιάννης Τροχόπουλος -πρόσφατα το «Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος» του εμπιστεύτηκε τη θέση του διευθύνων συμβούλου- και ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου, ένας λαμπρός ερευνητής πληροφορικής του πανεπιστημίου της Γενεύης ξεκίνησαν να διαδίδουν τον επικίνδυνο ιό της βιβλιοθήκης της Βέροιας σε ολόκληρη την Ελλάδα. Δημήτρη, πάμε να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τι κάνατε όλα αυτά τα χρόνια στη βιβλιοθήκη της Βέροιας; Δ.Π. Το βασικό είναι ότι η βιβλιοθήκη προσέφερε λύσεις στα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας. Ξεχάσουμε την παραδοσιακή της μορφή και δώσαμε βάση στις ανάγκες του κόσμου. Το αποτέλεσμα ήταν ο μισός πληθυσμός της Βέροιας να γίνει μέλος στην βιβλιοθήκη. Έχουμε δηλαδή είκοσι πέντε χιλιάδες μέλη και το πιο σημαντικό είναι ότι τα δεκατέσσερις χιλιάδες είναι παιδιά!
Απίστευτο! Καλά πως το καταφέρατε αυτό; Δ.Π. Η δημόσια βιβλιοθήκη διαφο-
ροποιείται γιατί η δημόσια φύση της την κάνει να απευθύνεται σε όλη την κοινωνία. Όμως άλλες ανάγκες έχει το
παιδί, άλλες ο έφηβος, άλλες ο φοιτητής, άλλες ο άνεργος, άλλες η νέα μητέρα, άλλες ο συνταξιούχος, άλλες ο μετανάστης. Το σημαντικό είναι μια βιβλιοθήκη να γνωρίσει αυτούς τους ανθρώπους και να τους πει: Κύριε άνεργε, έλα στην βιβλιοθήκη, έχω να σου προσφέρω μία υπηρεσία. Θα σε εκπαιδεύσω, γιατί εσύ τι έχεις; Από δουλειά. Μπορεί να μην
μπορώ να σου βρω δουλειά, αλλά μπορώ να σε εκπαιδεύσω για να καλυτερεύσεις τις δεξιότητές σου στην τεχνολογία. Δωρεάν φυσικά. Μετά είχαμε τους μετανάστες. Ο μετανάστης τι ανάγκη έχει; Ένα μέρος να είναι καλοδεχούμενος. Το πρόβλημα είναι πως προσελκύεις τον μετανάστη που ζει σε ένα περιβάλλον καχυποψίας και φόβου. Ήρθε από μια άλλη χώρα για να βρει μια καλύτερη ζωή. Δεν ήρθε για να κάνει τις ζωές των άλλων χειρότερες. Έχει ιστορίες να πει, θέλει να τις μεταδώσει.
Αναπτύξαμε υπηρεσία για τους μετανάστες, όπου τους εκπαιδεύσαμε
εκπαίδευση, την κατάρτιση του προσωπικού και στις συνεργασίες με ξένα ιδρύματα. Από
το 1994 δεν έχει περάσει ούτε μια χρονιά που δεν έχουμε συμμετάσχει σε ένα ευρωπαϊκό project. Από την μία
φέρνει ένα εισόδημα στην βιβλιοθήκη, από την άλλη όμως – και αυτό είναι ακόμα καλύτερο – σε έχει μέσα σε ένα δίκτυο δυναμικών και καινοτόμων οργανισμών. Και έχεις μόνο να κερδίσεις από αυτούς. Δεν υπήρχε υγιές περιβάλλον στην Ελλάδα να ασχοληθούν με τις βιβλιοθήκες; Υπήρχε υγιές περιβάλλον στην Ευρώπη. Σε αυτό το τρένο αποφασίσαμε να μπούμε. Η Βέροια είναι η μοναδική δημόσια βιβλιοθήκη που έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκό project. Αυτό από μόνο του λέει κάτι. Ότι στην
πώς να κάνουν digital story telling και παράλληλα να αναπτύξουν ψηφιακές δεξιότητες. Έτσι μετέφεραν τις ιστορίες τους στην τοπική κοινότητα. Ποιο ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση και η μεγαλύτερη επιτυχία; Δ.Π. Το ότι καταφέραμε να εξυπηρετήσουμε είκοσι πέντε χιλιάδες κόσμο μια χούφτα άνθρωποι. Πώς το κάναμε αυτό; Ανοίγοντας τις πόρτες στους δημιουργικούς ανθρώπους της πόλης να πάρουν πάνω τους εκείνοι την βιβλιοθήκη! Επίσης στη βιβλιοθήκη της Βέροιας κυριαρχεί η ευγένεια. Πας να εξυπηρετηθείς και λες «δεν μπορεί να είμαι σε δημόσιο οργανισμό, δεν είμαι στην Ελλάδα! Εδώ ενδιαφέρονται να μου λύσουν το πρόβλημα.» Πως φτάσαμε στο βραβείο του ιδρύματος Gates το 2010; Δ.Π. Το βραβείο και προς τιμήν του ιδρύματος, δόθηκε για πρώτη φορά σε τόσο μικρό οργανισμό. Το πρόβλημα σήμερα με πολλούς πολιτιστικούς οργανισμούς είναι η βιωσιμότητά. Όταν για είκοσι χρόνια διατηρείς την κοινότητά σου ζωντανή να σε υποστηρίζει, έχεις αποδείξει την βιωσιμότητα σου. Η βιβλιοθήκη της Βέροιας από το 1994 επενδύει στην τεχνολογία, την
Ελλάδα έχουμε ένα περιβάλλον που κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. «Αφού
αυτό το σύστημα λειτουργεί μια χαρά, δεν χρειάζεται να εξυπηρετούμε ανθρώπους, δεν χρειάζεται να σκάμε για τις βιβλιοθήκες, δεν χρειάζεται να λέμε ότι ο πελάτης μας, ο άνεργος, ο μετανάστης, το παιδί, έχουν προβλήματα που δεν εξυπηρετούμε, εφόσον υπάρχει ένας στάνταρ τρόπος.» Αυτά καταρρίφτηκαν. Ήρθε λοιπόν το ίδρυμα Gates και μας λέει «είστε παράδειγμα δυναμισμού. Στη βιβλιοθήκη της Βέροιας δίνουμε το βραβείο. Γιατί έτσι πρέπει να είναι οι βιβλιοθήκες.» Δεν λέει ότι η Βέροια είναι καλύτερη από την Public Library της Νέας Υόρκης, μιλάμε για άλλα μεγέθη. Αλλά λέει ότι υπάρχει Βέροια στην Αμερική. Και η βιβλιοθήκη της δεν είναι σαν της Βέροιας. Γ.Τ. Tο περίεργο γεγονός ότι μια μικρή βιβλιοθήκη σαν της Βέροιας κατάφερε να έχει τέτοια απήχηση συνέβη επειδή το ίδρυμα Gates όπως και το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος συμπεριέλαβαν στο όραμά τους τις βιβλιοθήκες ως θεσμό. Έτσι προέκυψε το future library. Βρέθηκε η ομάδα μας η οποία είχε την εμπειρία από την πολύχρονη παρουσία στην Βέροια, το όραμα αλλά και την μέθοδο. Τι είναι λοιπόν το future library; Γ.Τ. Το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος κάνει δωρεές.
Αξιολογεί προτάσεις και ανάλογα με την απήχηση που θεωρεί ότι θα έχουν, τις χρηματοδοτεί για να υλοποιηθούν. Από την άλλη βλέποντας την κοινωνική κατάσταση που επικρατεί τώρα στην Ελλάδα παίρνει πρωτοβουλίες και στο να δημιουργεί και project. Ένα από αυτά είναι το future library. Ήρθε λοιπόν το ίδρυμα σε μας που είχαμε την τεχνογνωσία και μας είπε ότι ήθελε να κάνει κάτι για τις δημόσιες βιβλιοθήκες της Ελλάδας. Έτσι ξεκινήσαμε ένα διάλογο με όλες τις βιβλιοθήκες για τη δημιουργία αυτού του κρίσιμου δυναμικού των ανθρώπων οι οποίοι θα εμπιστευόντουσαν την ομάδα του future library, θα ασπάζονταν το όραμα του και θα ήθελαν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες. Άρα το future library είναι ένα δίκτυο δημόσιων βιβλιοθηκών σε όλη την Ελλάδα όπου μεταλαμπαδεύετε το know how της Βέροιας; Δ.Π. Μιλάμε απευθείας με τους ανθρώπους των δημόσιων βιβλιοθηκών και προσπαθούμε να δούμε τον καθένα ξεχωριστά. Κάνουμε κατάρτιση και εκπαίδευση των πρωτοπόρων υπαλλήλων. Επιλέγουμε μια ομάδα που
θεωρούμε ότι είναι οι future leaders των βιβλιοθηκών. Όχι με βάση την ιεραρχία, αν είναι δηλαδή διευθυντές ή προϊστάμενοι αλλά τους πιο δυναμικούς, εκείνους που θα μπορέσουν να «αναστατώσουν» τις βιβλιοθήκες κάνοντας δημιουργικά πράγματα.
Τους φέρνουμε λοιπόν τώρα στο προσκήνιο και τους περιβάλουμε με εμπιστοσύνη. Αν πούμε με δυο λόγια τι είναι το future library, είναι ένα δίκτυο ανθρώπων. Το μεγαλύτερο κομμάτι του προγράμματός μας είναι να επενδύουμε στους ανθρώπους. Δεν χτίζουμε καινούργια κτίρια, υποδομές υπάρχουν. Το πρόβλημα δεν είναι εκεί. Το πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν έδωσε ποτέ αξία σε αυτούς τους ανθρώπους. Είχα ένα ερωτηματικό εάν πραγματικά θα μπορέσουν να ανταποκριθούν οι υπάλληλοι των βιβλιοθηκών. Ανταποκρίθηκαν και με το παραπάνω. Και για μας αυτό ήταν το μεγαλύτερο δώρο.
Jared Brown & Anastasia Miller
ι νωρισμένοι ιστορικοί κα Είναι ίσως οι πιο αναγ ι κα ιλ κτέ ετικών με κο συγγραφείς βιβλίων σχ ο ο. Το αχώριστο ζευγάρι, αποστάγματα στον κόσμ ρκ διά εια istatia Miller, κατά τη Jared Brown και η An γράψει συμβίωσής τους έχουν των είκοσι χρόνων της ένων λία, συμπεριλαμβανομ περισσότερα από 30 βιβ tion of ra Not Stirred: A Celeb των κλασσικών “Shaken Legend gne Cocktails”, “Cuba: the Martini”, “Champa ey: A asil”, “Spirituous Journ of Rum, and Soul of Br y tor his a in two volumes, History of Drink charts dinks from 7000 BC to mi of spirits and mixed dr ήσω τα ι νόημα να σας απαριθμ 20th century”. Δεν έχε ς. Έχει υ έχουν λάβει παγκοσμίω αναρίθμητα βραβεία πο όπου y em τήσουμε το Bar Acad όμως νόημα να ευχαρισ ώνει Bar Show* που διοργαν με το εξαιρετικό Athens ε τη στην Ελλάδα και είχαμ κάθε χρόνο τους έφερε ίσουμε από κοντά. ευκαιρία να τους γνωρ
Λοιπόν, τι ακριβώς κάνετε εσείς οι δύο; ΑΜ Κάποιες φορές μας αποκαλούν cocktail detectives. Προσπαθούμε να βρούμε την αλήθεια μέσα στο μύθο. JB Επίσης εφαρμόζουμε ότι κηρύττουμε, έχουμε και οι δύο δουλέψει σαν bartenders, σε μπαρ και ρεστοράν αλλά και σε αποστακτήρια στο Άινταχο, στην Νορβηγία, στην Σουηδία, στο Βιετνάμ, στο Λονδίνο. -JB Είναι ένας κλάδος που λατρεύουμε. Έκανα την πρώτη μου απόσταξη όταν ήμουν δέκα ετών! Τότε έμαθα και τι σημαίνει κακό hangover. ΑΜ Εγώ έμαθα από τον πατέρα μου ότι ένα παιδί δεν πρέπει να επιτρέπεται ποτέ να φτιάχνει ένα κοκτέιλ Vermouth. Πάντα βάζει πολύ Vermouth και όχι αρκετό Gin. Οπότε καταστρέφετε μύθους. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος μύθος που έχετε καταρρίψει; ΑΜ Η καταγωγή του κοκτέιλ. Οι Αμερικανοί πάντα έλεγαν ότι η λέξη κοκτέιλ αναφέρθηκε πρώτη φορά το 1803 αλλά ανακαλύψαμε ότι η πρώτη φορά ήταν στην Downing street στο Λονδίνο το 1798.
«Το αλκοόλ γέννησε τον πολιτισμό, μπορώ να το αποδείξω» «Οι έρευνες για την απόσταξη γέννησαν τη βιομηχανική επανάσταση! Μέχρι τότε ο κόσμος βασιζόταν σε αγροτικές οικονομίες ώσπου οι έρευνες για να γίνει η παραγωγή whiskey αποδοτικότερη οδήγησαν τον James Watt στην εφεύρεση της ατμομηχανής!» JB Προς το παρόν έχουμε βρει μια πολύ αγγλική καταγωγή του κοκτέιλ. Τελικά τι είναι όμως αμερικάνικο; Η απάντηση είναι ο πάγος. Οι Αμερικανοί επινόησαν το διεθνές εμπόριο πάγου. Το 1806 ο Frederic Tudor, από την Βοστόνη αποφάσισε να πουλήσει πάγο στην Μαρτινίκα. Φόρτωσε ένα πλοίο με πάγο και έπλευσε για την Καραϊβική. Φτάνοντας εκεί κατάλαβε ότι έπρεπε να είχε φτιάξει πρώτα μια εγκατάσταση που θα απέτρεπε τον πάγο από το να λιώσει. Έπρεπε να πουλήσει λοιπόν όλο τον πάγο του σε μια μέρα. Δεν έφταναν τα νοσοκομεία, όπως είχε αρχικά σκοπό -ο πάγος ήταν μια ευλογία για τους γιατρούς γιατί μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν για τον πυρετό, να μειώσουν τις φλεγμονές κλπ. Αντί των γιατρών ο πάγος πήγε στους bartenders. Το επόμενο φορτίο πήγε στην Αβάνα όπου κατάλαβε ότι στους Κουβανούς bartenders άρεσε το ίδιο...
Νομίζω ότι είστε οι Indiana Jones των κοκτέιλ. ΑΜ Είναι αστείο που το λες γιατί είμαι πτυχιούχος αρχαιολογίας ειδικευμένη στην αιγυπτιολογία! Έχω δουλέψει στην αιγυπτιακή έρημο. Πως ασχοληθήκατε με την ιστορία των ποτών; JB εντελώς τυχαία ΑΜ Είμαστε μαζί είκοσι χρόνια. JB Παντρευτήκαμε ένα μήνα αφότου γνωριστήκαμε. Το 1995 ένας φίλος μας είπε «παιδιά έχω ένα προαίσθημα ότι αυτό το ίντερνετ θα γίνει πολύ μεγάλο, πρέπει να κάνετε ένα website» Έτυχε να κρατάω δύο martini στο χέρι τη στιγμή εκείνη. Και κάναμε ένα σάιτ για κοκτέιλ. Έξι μήνες αργότερα πήραμε ένα email από έναν εκδότη στην Νέα Υόρκη. «Λατρεύουμε το website σας και θέλουμε να το κάνουμε βιβλίο»!
ΑΜ Είχαμε δέκα χιλιάδες επισκέπτες σε ένα μήνα. Μετά μετακομίσαμε στην Νέα Υόρκη, η Anastasia βρήκε μια δουλειά σαν creative director. Ο πρώτος πελάτης της ήταν μια βότκα από την Σουηδία η οποία ήταν απαίσια και έτσι καταλήξαμε να ξαναφτιάξουμε την συνταγή της. Η βότκα κέρδισε το βραβείο καλύτερου λευκού ποτού στον κόσμο το 2002 από το beverage testing institute. JB Αυτό μας οδήγησε να οργανώσουμε το μουσείο αμερικανικού κοκτέιλ, το οποίο ιδρύσαμε μαζί με τους Dale DeGroff, Derek Brown, και Robert Hess. JB Εξ αιτίας αυτού καταλήξαμε στη νότια Γαλλία όπου οργανώσαμε την exposition universitaile de Vine & Spirit, ένα μουσείο ιδιοκτησίας της οικογένειας Ricard με πάνω από δέκα χιλιάδες μπουκάλια, αρκετά εκ των οποίων από το 1811. Ακόμα και κονιάκ που είχαν φτιαχτεί για τους εορτασμούς της γέννησης του Ναπολέοντα. ΑΜ Περάσαμε τρία χρόνια εκεί μέσα ψάχνοντας. Ξεθάψαμε θησαυρούς όπως ένα μενού ζωγραφισμένο από τον Salvador Dali, ή ένα πολύ σπάνιο μπουκάλι Vin Tonique Mariani, η έμπνευση για την δημιουργία της Coca Cola. JB Η Coca Cola γεννήθηκε όταν ο Dr. Pemberton από την Ατλάντα έμαθε για τον κύριο Mariani στο Παρίσι, ο οποίος είχε γίνει εξαιρετικά επιτυχημένος φτιάχνοντας ένα απλό aperitif από λευκό κρασί Bordeaux με Ginseng και μια μεγάλη γεμάτη χούφτα φύλλων κόκας. Οι διακρίσεις για το προϊόν του ήταν τόσες πολλές που είχε πάρει μια ακόμα και από τον Πάπα. Οπότε ο Pemberton αποφάσισε να φτιάξει τη δική του εκδοχή. Την
κυκλοφόρησε το 1885 και την ονόμασε Pemberton’s Cola Wine. Η Κου Κλουξ Καν ήταν πολύ δραστήρια στην Ατλάντα, εμφανίστηκε στο σπίτι του μαζί με ένα καιόμενο σταυρό και του διαμήνυσε: «Δε θα φτιάξεις αλκοολούχο προϊόν κ. Pemberton». Οπότε εκείνος άλλαξε την συνταγή και την επόμενη χρονιά κυκλοφόρησε μια μη αλκοολούχα μορφή. Την ονόμασε Coca Cola. Ποιο βιβλίο σας απολαύσατε περισσότερο από τα τριάντα που έχετε συγγράψει; ΑΜ Νομίζω το πιο παράξενο ήταν το «Cuban Cocktails», γιατί όπου και να πας στον κόσμο θα βρεις ένα mojito, ένα Daquiri ή ένα Cuba Libre. Οπότε για να μάθουμε την ακριβή τους προέλευση πήγαμε στην Αβάνα και έπρεπε να φρεσκάρουμε τα ισπανικά μας. JB Αλλά έπρεπε επίσης να μάθουμε και παλιά ισπανικά του 16ου αιώνα για να μελετήσουμε τις γραπτές πηγές. Το οποίο τελικά αποδείχθηκε πιο εύκολο από το να μάθεις πορτογαλικά του 15ου αιώνα για να γράψεις ένα βιβλίο για την Cachaca. Για την Cachaca κάναμε το καλύτερο ερευνητικό ταξίδι που έχουμε κάνει ποτέ. Περάσαμε δέκα μέρες στην Βραζιλία και κάθε πρωί πετάγαμε σε ένα διαφορετικό μέρος εξερευνώντας.
ΑΜ Εκεί ανακαλύψαμε ότι ο Ο.Η.Ε. είχε φτιάξει το 1ο απο-
στακτήριο cachacha. Το οποίο ανακηρύχτηκε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς μόλις πριν τέσσερα χρόνια!
JB Επίσης εκεί ανακαλύψαμε και την προέλευση του ρουμιού. Οι Πορτογάλοι έδιωξαν τους Ολλανδούς εποίκους από την βορειοανατολική Βραζιλία. Έτσι εκείνοι εγκαταστάθηκαν στην Καραϊβική με όλη τους την γνώση για την παρασκευή aguardente, μιας πρώιμης cachaca, και «πατέρα» τελικά του ρουμιού. Οπότε το ρούμι δεν γεννήθηκε όταν οι Ισπανοί έφτασαν στην Καραϊβική. Το ρούμι γεννήθηκε από τους Ολλανδούς εποίκους που ήρθαν από την Βραζιλία. JB Μια ακόμα λαθεμένη αντίληψη ισχύει και για το Μεξικό. Όλοι λένε ότι η απόσταξη γεννήθηκε όταν οι Ισπανοί έφτασαν φέρνοντας μαζί τους τις δικές τους μεθόδους. Τότε γιατί όλα τα παραδοσιακά αποστακτήρια mescal έχουν κινέζικους αποστακτήρες και όχι ευρωπαϊκούς; Είναι
επειδή οι Κινέζοι έφτασαν πρώτοι στο Μεξικό από την άλλη πλευρά, πριν τους Ισπανούς και αυτοί οι αποστακτήρες είναι η μόνη απόδειξη που υπάρχει!
Είναι φανταστικό επειδή από την ιστορία των ποτών μας οδηγούμαστε στην πραγματική ιστορία! ΑΜ Το φαγητό και το ποτό επηρεάζουν και επηρεάζονται το ίδιο, ίσως και περισσότερο, από το αποτέλεσμα των αλλαγών στην κουλτούρα, στην επιστήμη, στην ιατρική, στα οικονομικά. JB Το αλκοόλ γέννησε τον πολιτισμό, μπορώ να το αποδείξω. Πριν το ποτό, δεν μπορούσες να ζήσεις με μία μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων. Έπρεπε να ζεις σαν μια νομαδική μικρή φυλή. Αν ζούσες σε εγκατεστημένες ομάδες εκτιθόσουν σε πολλές ασθένειες που μεταδίδονται με το νερό, όπως χολέρα, τύφο, Ε coli κλπ. Η νούμερο ένα αιτία θανάτου στην ιστορία ήταν οι μεταδιδόμενες ασθένειες από το νερό. Δεν είχαν πρόληψη μέχρι τον 19ο αιώνα, όπου καθιερώθηκε η κατανάλωση αλκοόλ. Χωρίς το αλκοόλ δεν θα μπορούσες να ζήσεις σε μια πόλη. ΑΜ Αν δεν ανακαλύπταμε πώς φτιάχνουμε καθαρά ποτά
χρησιμοποιώντας το φιλτράρισμα με άνθρακα, δεν θα είχαμε ποτέ πόσιμο νερό ή λευκή ζάχαρη. Το νερό του ποταμού Τάμεση έγινε πόσιμο όταν η βασίλισσα Βικτωρία είπε ότι αν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε άνθρακα για να φτιάξετε καθαρά ποτά, γιατί δεν μπορείτε να καθαρίσετε το νερό. Για τον ίδιο λόγο που στη Γαλλία με την ζάχαρη είπαν ότι αν μπορείτε να καθαρίσετε τα ποτά και να τα κάνετε πιο γλυκά περνώντας τα από άνθρακα, τότε μπορείτε να καθαρίσετε την ζάχαρη. JB Και έχει και συνέχεια. Οι έρευνες για την απόσταξη γέννησαν τη βιομηχανική επανάσταση! Μέχρι τότε ο κόσμος βασιζόταν σε αγροτικές οικονομίες ώσπου οι έρευνες για να γίνει η παραγωγή whiskey αποδοτικότερη οδήγησαν τον James Watt στην εφεύρεση της ατμομηχανής! ΑΜ Ο Joseph Black είπε στον James Watt ότι τα ξαδέρφια του ανακάλυψαν έναν πιο αποδοτικό τρόπο παραγωγής whiskey με ατμό ώστε να μη χρησιμοποιούν τόσο πολύ ξύλο. Ο James Watts έδειξε ενδιαφέρον και έτσι δημιούργησε την πρώτη ατμομηχανή.
JB Η γέννηση της μηχανής ατμού ήταν σχέδιο που προήλθε από τις έρευνες για την απόσταξη. ΑΜ Λατρεύω το όνομα του dinner club όπου ήταν μέλη ο Joseph Black, ο James Watt και ο παππούς του Charles Darwin. Το όνομά του ήταν «The lunarticks of Birmingham»! JB Ονομάστηκε έτσι επειδή συναντιόντουσαν την πανσέληνο ώστε να μένουν έξω μέχρι αργά επειδή θα είχαν αρκετό φως για να γυρίσουν πίσω. ΑΜ Ο Benjamin Franklin και όλοι αυτοί οι σπουδαίοι άνθρωποι ήταν μέλη. Με όλη αυτή την γνώση για το παρελθόν μπορείτε να δείτε λίγο από το μέλλον; JB Βλέπουμε το μέλλον τώρα! Πάντα μιλούσαμε για την αμερικανική ή την κουβανέζικη ή την ευρωπαϊκή χρυσή εποχή των κοκτέιλ. Τώρα πια μιλάμε για την παγκόσμια χρυσή εποχή. Συμβαίνει σήμερα στον κόσμο και δεν θα μπορούσε να συμβεί ποτέ πριν. Συμβαίνει επειδή οι νέοι bartenders ψάχνουν στο παρελθόν, πριν τους παγκόσμιους πολέμους και την ποτοαπαγόρευση. Τότε που οι bartenders ήταν masters. Σπάνε την κακή παράδοση που δημιουργήθηκε κατά την ποτοαπαγόρευση και τους πολέμους για τους bartenders. Και το κάνουν όχι για να ξαναφτιάξουν ότι έφτιαχναν τότε αλλά για να ξαναχτίσουν τα θεμέλια του επαγγελματισμού στη δουλειά τους και να φτάσουν ψηλότερα από ποτέ. Αυτό συμβαίνει σήμερα και χάρη στα social media.
! Gin keepsυψαyoότιuσταalχρόive νια της πανούκλας το 1300 οι γιατροί
JB Μόλις ανακάλ ν γεμισμένες με Juniper Berries φορούσαν μάσκες με μύτες πουλιώ τα σπίτια τους και επίσης έτρωγαν [άρκευθο], οι άνθρωποι κάλυπταν άληψη όπως πιστεύουν κάποιοι Juniper. Δεν ήταν μια χαζή προκατ ι εντομοαπωθητικός. Δεν ήξεραν ιστορικοί. Ο χυμός από άρκευθο είνα γαν «μου αρέσει το Juniper, γιατί «λειτουργούσε» τότε, αλλά έλε το αγαπούσε και μόλις έθαψα όλη είμαι ζωντανός, ο γείτονάς μου δεν iper στην Ευρώπη και γέννησε το του την οικογένεια». Έτσι ήρθε το Jun ά εξαιτίας της πανούκλας. Guinevere και μετά το Gin. Όλα αυτ αυτό. ΑΜ Όλοι λάτρεψαν το Gin μετά από είχαν αγαπήσει ήταν ζωντανοί. Oι το που οι JB Ναι, επειδή οι άνθρωπ άνει. άνθρωποι που το μισούσαν είχαν πεθ
To Athens Bar Show είναι μια έκθεση-s how που αφορά τους bartenders, ιδιοκτήτες μπαρ, τους επαγγελμ ατίες του χώρου και όλους όσους λατρεύουν τα cocktails. Συνδυάζει παρο υσιάσεις προϊόντων, γευσιγνωσίες, σεμινάρια από διεθνώς αναγ νωρισμένους ειδήμονες και καταξιωμένους Έλληνες εισηγητές, καθώ ς και διαγωνισμούς για bartenders και baristi. Φέτος στις 26 & 27 Νοεμ βρίου στον πολυχώρο HUB είχαμε την ευκαρία να απολαύσουμε ονόμ ατα όπως η Anistatia Miller & ο Jared Brown, ο μεγαλύτερος γνώσ της πάνω στο ρούμι παγκοσμίως Ian Burrell, (συνέντευξή του είχαμε φιλο ξενήσει στο προηγούμενο τεύχος) και ο Jeff Berry, o θρύλος των ΤΙΚΙ bars!
Angostura RUM & BITTERS Ο Μύθος Ο μύθος των Angostura® bitters αρχίζει με τον Johann Gottlieb Benjamin Siegert, Γερμανό γιατρό, ο οποίος συναρπασμένος από το κλίμα εξερεύνησης της εποχής του, άφησε πίσω τη Γερμανία για να αναλάβει καθήκοντα Αρχίατρου στο στρατό του Bolivar στη Βενεζουέλα. Η Ιστορία Το 1824 έφτιαξε ένα μοναδικό μείγμα από βότανα που το ονόμασε “Amargo Aromatico” ή aromatic bitters για την αντιμετώπιση των στομαχικών διαταραχών των στρατιωτών. Κλειδί στην επιτυχία αυτού του μοναδικού γιατρικού, ήταν η πόλη Angostura (σήμερα Ciudad Bolivar), στις όχθες του ποταμού Orinoco, η οποία ήταν σημαντικό λιμάνι της εποχής. Από εκεί ξεκίνησε το ταξίδι του στον κόσμο αυτό το μοναδικό ποτό. Έως το 1830, η φήμη του Angostura® bitters είχε φτάσει έως τη Μ. Βρετανία. Το 1850 ο Dr. Siegert είχε ήδη παραιτηθεί από τη θέση του στο στρατό του Bolivar, για να αφοσιωθεί την παραγωγή των bitters. Με τον θάνατο του, το 1870, την επιχείρηση ανέλαβαν οι γιοι του, οι οποίοι άφησαν την πολιτικά ασταθή Βενεζουέλα και μεταφέρθηκαν στο νησί Trinidad για να ιδρύσουν την Angostura Βitters Limited . Σήμερα Τα Angostura® bitters παράγονται στο Trinidad με την ίδια μυστική συνταγή από το 1824, μαζί με την εξαιρετική σειρά των Angostura Rums, η οποία με πάνω από 50 βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς είναι η πιο βραβευμένη σειρά Ρούμι στον Κόσμο! Angostura® aromatic bitters Μείγμα από βότανα και μπαχαρικά. Χρησιμοποιείται ως αρωματικό σε μια μεγάλη ποικιλία φαγητών και ποτών. Χρησιμοποιείται σταγόνα-σταγόνα ώς βασικό συστατικό για αμέτρητα κλασσικά cocktails, αλλά και ως τονωτικό της γεύσης στην κουζίνα σας! Angostura® orange bitters To Angostura οrange bitters αποτελεί, ουσιαστικά, την πρώτη καινοτομία της Angostura σε περίπου 180 χρόνια. Πρόκειται για ένα εξωτικό μείγμα από essence κίτρου, ελαίων πικρών και γλυκών πορτοκαλιών, βοτάνων και μπαχαρικών που ταιριάζει σε μία μεγάλη γκάμα cocktail, από το κλασσικό daiquiri, μέχρι το Dry Martini.
www.apolafste.ypefthina.eneap.gr
Angostura Reserva Το Λευκό αυτό ρούμι μένει πάνω από 3 χρόνια σε δρύινα βαρέλια μέχρι να είναι έτοιμο να το απολαύσετε. Τότε, φιλτράρεται για να απομακρυνθεί οποιοδήποτε χρώμα δημιουργήθηκε από την διαδικασία της παλαίωσης. Το Angostura Reserva έχει μία εξαιρετικά ξηρή γεύση, πλούσιο και ζεστό άρωμα βανίλιας και ένα απαλό τελείωμα. Angostura 5 ετών Αυτό το χρυσαφένιο ρούμι παλαιώνεται για 5 χρόνια σε δρύινα βαρέλια για να βγάλει δελεαστικά αρώματα σοκολάτας, μπαχαρικών και βανίλιας και να προσφέρει ένα ζεστό γλυκό τελείωμα. Angostura 7 ετών Αυτό το ρούμι παλαιώνεται για 7 χρόνια σε βαρέλια από bourbon. Αρώματα και νότες από σφένδαμο, σοκαλάτα και μέλι. Εμφανίζει πλούσιο γεμάτο στόμα για να δώσει στη συνέχεια το κλασσικό απαλό τελείωμα του Angostura. Angostura 1919 Το Angostura 1919 είναι ένα εξαιρετικά απαλό ρούμι που παλαιώνεται έως 10 χρόνια σε καμένα βαρέλια από Αμερικάνικη Δρύ, που του προσδίδουν έντονα αρώματα βανίλιας και κακάο. Η απαλή, γεμάτη, γεύση του χαρακτηρίζεται από την έντονη καραμέλα, τα μπαχαρικά και τα λίγο καπνιστά αρώματα που προέρχονται από τα βαρέλια. Αξίζει να το δοκιμάσεις μόνο του, ή σε ένα καλοφτιαγμένο Rum Old Fashioned. Angostura Premium 1824 Limited Reserve – 12 ετών Πρόκειται για ένα μείγμα των καλύτερων παλαιωμένων ρουμιών, διαλεγμένα από τον Master Blender από επιλεγμένα βαρέλια. Τα ρούμια αυτά παλαιώνονται σε μισοκαμμένα Αμερικάνικα δρύινα βαρέλια από bourbon για τουλάχιστον 12 χρόνια, στη συνέχεια αναμειγνύονται και ξαναμπαίνουν σε βαρέλια. Απολαύστε γουλιά γουλιά αυτό το ρούμι, σκέτο με πάγο, συνοδευμένο ίσως από το αγαπημένο σας πούρο για να συνοδεύσει την ελαφρά καπνιστή τους επίγευση.
Τον ακολουθεί το προσωνύμιο “El m aestro”. Aπό πολλούς θεω ρείται ο καλύτερο ς bartender του κό σμου. Τον συνάντ ησ α στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια του περί φη μου “London cock tail week” στο καινούριο το υ μπαρ “Salvatore ’s”. Είχε κέφια γιατί μόλις είχε μπει στ ο βι βλίο Guinness για το πε ρίφημο κοκτέιλ το υ Salvatore’s Lega cy. Έτσι μου διηγ ήθ ηκ ε μερικές απίστευτ ες ιστορίες, από τη βασίλισσα της Αγ γλίας και τον Μικ Τζάκερ μέχρι τον Σον Κό νερυ.
salvatoRe Calabrese
Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη
Μόλις μπήκατε στο βιβλίο Guinness! Πώς αισθάνεστε; Όταν αποφάσισα ότι ήθελα να σπάσω το ρεκόρ Guinness για το πιο ακριβό κοκτέιλ του κόσμου, ήθελα να βεβαιωθώ ότι κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να το αντιγράψει. Στο κοκτέιλ μου έχω τέσσερα συστατικά τα οποία όλα μαζί έχουν επτακόσια τριάντα χρόνια ιστορίας. Το κονιάκ που χρησιμοποιώ είναι του 1788, έχει δηλαδή διακόσια τριάντα τέσσερα χρόνια ιστορίας. Έχει παραχθεί πριν από τη Γαλλική Επανάσταση και το σύνταγμα των ΗΠΑ. Χρησιμοποίησα επίσης ένα από τα παλαιότερα λικέρ στον κόσμο, μια πολύ σπάνια φιάλη ρώσικου Kummel του 1770. Στη συνέχεια ένα curacao που ήταν ο καμβάς πολλών cocktail τον 19ο αιώνα. Και τέλος έδωσα άρωμα με τον βασιλιά των bitters, μία Angostura του 1900, ένα εξαιρετικά σπάνιο μπουκάλι! Δεν πρόκειται απλά για ένα κοκτέιλ με τα παλαιότερα και σπανιότερα υλικά. Πρόκειται για ένα πολύ-κοκτέιλ που πίνεται κάτι παραπάνω από ευχάριστα! Πειραματιστήκατε πολύ γι ‘αυτό; Όταν δημιουργείς ένα cocktail, πρέπει να φανταστείς γεύσεις και σωστούς συνδυασμούς. Δεν μπαίνω πίσω από το μπαρ να πειραματιστώ με εκατό μπουκάλια. Μπαίνω με μια ξεκάθαρη εικόνα του τι θέλω να κάνω. Τις καλύτερες συνταγές μου τις έφτιαξα έτσι. Πώς καταφέρατε να δημιουργήσετε αυτή τη μοναδική προσωπική συλλογή αποσταγμάτων; Η συλλογή μου ξεκίνησε το 1982 στο διάσημο ξενοδοχείο Dukes. Όταν ξεκίνησα εκεί υπήρχε ένα πολύ μικρό μπαρ με έξι τραπέζια και τίποτα άλλο. Δούλευα με προμήθεια και σκεφτόμουν πώς μπορώ να βελτιωθώ. Πάντα
πίστευα ότι ανεξάρτητα από το πόσο καλός είσαι σε αυτό που κάνεις, αν δε δημιουργείς ένα λόγο να μιλούν για σένα, μένεις στην αφάνεια. Έτσι σκεφτόμουν ότι είμαι στο DUKES, ένα πολύ ιστορικό ξενοδοχείο, στο Λονδίνο, μια πολύ ιστορική πόλη, αλλά κάτι έλειπε. Έλειπε η ιστορία των αποσταγμάτων, και έτσι μου ήρθε η ιδέα: «Θα ήταν ωραίο να δώσεις την ευκαιρία στον κόσμο να γνωρίσει ένα κομμάτι της ιστορίας του αλκοόλ.» Έτσι άρχισα να φέρνω παλαιωμένα κονιάκ και να οργανώνω κάτι σαν master-classes. Σε αυτά ο οικοδεσπότης και ο καλεσμένος έπρεπε να μοιραστούν το ίδιο ποτήρι που περιείχε ένα κονιάκ από το 1811, και αυτό
όχι μόνο για να μπορώ να χρεώνω 500£ το μπουκάλι, αλλά για να δώσουν σημασία στην ιστορία της φιάλης. Για παράδειγμα το 1811 ήταν η χρονιά που ο Ναπολέων επιτιθόταν στη Ρωσία. Το 1865 το τέλος του εμφυλίου πολέμου στις ΗΠΑ. Συνεπώς κάθε φιάλη είχε μία ιστορία να διηγηθεί και οι πελάτες μου άρχισαν να κατανοούν πόσο μοναδικό είναι αυτό. Έτσι, άνθρωποι όπως ο Mick
Jagger ή ο Paul McCartney, άρχισαν να επισκέπτονται το μπαρ και σιγά σιγά αρκετοί διάσημοι μιλούσαν για αυτόν τον Ιταλό που πουλάει «πραγματική ιστορία μέσα από ένα ποτήρι». Θυμάμαι το πρώτο μου μπουκάλι, ήταν ένα Hine Brandy του 1914 και το πούλησα σε μια εβδομάδα για £ 25 το σφηνάκι. Έτσι, αυτό το μικρό μπαρ από £ 500 την εβδομάδα έφτασε να κερδίζει £ 10,000 ανά τραπέζι! Έχετε τη φήμη ότι φτιάχνετε το καλύτερο Martini Cocktail στον κόσμο. Η ιστορία με το Martini είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Πάντα έλεγα ότι ο Θεός χρειά-
στηκε έξι μέρες για να δημιουργήσει τον τέλειο κόσμο και εγώ πέντε για να δημιουργήσω το τέλειο μαρτίνι. Το 1985 είχα αυτόν τον τρελό πελάτη ονόματι Stanton Delaplane. Αργότερα έμαθα ότι ήταν γνωστός δημοσιογράφος των L.Α. Times. Ερχόταν κάθε απόγευμα και ζητούσε ένα «πάρα πολύ κρύο και πάρα πολύ ξηρό Martini Cocktail». Έτσι, έφτιαξα ένα όπως το ζήτησε. Αφού το δοκίμασε μου λέει «είναι πολύ παγωμένο αλλά όχι πολύ ξηρό». Στη συνέχεια, ετοίμασα άλλο ένα που το βρήκε αρκετά ξηρό αλλά όχι αρκετά κρύο. Για μένα ήταν μια πρόκληση, γιατί ξέρετε οι περισσότεροι μπάρμεν θα τον έστελναν σε άλλο μπαρ... Αναρωτιόμουν πώς θα έφτιαχνα το τέλειο μαρτίνι να τον ευχαριστήσω. Την πέμπτη ημέρα λοιπόν ο σεφ ετοίμαζε κάτι chips, ήταν πολύ ακριβής με το πόσο ξύδι τους έβαζε, γι αυτό χρησιμοποιούσε ένα μικρό dash-bottle. Το είδα και σκέφτηκα ότι έτσι μπορώ να ελέγξω την ξηρότητα του Martini και χωρίς δεύτερη σκέψη το δανείστηκα. Το Dukes είχε ένα μικρό μπαρ με ένα μικρό ψυγείο, αρκετό όμως για να χωρέσει ένα μπουκάλι τζιν και δύο ποτήρια. Έτσι την 5η ημέρα, όταν ήρθε ο Delaplane έφτιαξα ένα Martini, το ήπιε και παρήγγειλε άλλο ένα. Δοκίμασε μία γουλιά και έφυγε χωρίς να πει τίποτα! Τρελάθηκα! Ευτυχώς επέστρεψε λίγες ώρες αργότερα και αφού συστήθηκε επισήμως είπε: «Σήμερα ήπια το
καλύτερο Martini στον πλανήτη». Μετά από λίγο καιρό, άρχισα να σερβίρω ανθρώπους σαν τον Sean Connery και τον Roger Moore μέχρι την Βασίλισσα η οποία είναι φανατική του Martini. Κυκλοφόρησε και η νέα ταινία του Bond οπότε υποθέτω το dry Martini ξαναήρθε στην επικαιρότητα! (Γέλια) Ναι, το ξέρω! Πριν μερικά χρόνια είχα αρνηθεί να λάβω μέρος στο Casino Royal. Μου το είχε προτείνει ο Martin Cambell, ο σκηνοθέτης που είναι και φίλος μου, αλλά αρνήθηκα λέγοντας του ότι εγώ δεν κάνω shaken το Martini για λόγους αρχής. Το ξέρω, ήταν χαζό εκ μέρους μου. Λοιπόν, τι κάνει κάποιον καλό πωλητή αλκοόλ, όπως εσείς; Γνώση. Δεν μπορείς να πουλήσεις τίποτα αν δεν ξέρεις τι πουλάς. Οι bartenders σήμερα έχουν απίστευτες γνώσεις που ήταν πολύ δύσκολο να έχει κανείς όταν ξεκινούσα εγώ. Τότε στο bar είχαμε δύο τρεις ενδεικτικές ετικέτες από κάθε πότο. Σήμερα στο bar μου έχω εξακόσια είκοσι πέντε διαφορετικά αποστάγματα. Αλλά ο άνθρωπος πίσω από το μπαρ θα πρέπει να γνωρίζει τι πουλάει και γιατί. Μόνο έτσι μπορεί να προτείνει, να εξηγήσει και να πείσει τον πελάτη να δοκιμάσει κάτι. Εγώ πιστεύω πολύ στα 3R. Recommend-ReorderReturn. Αν προτείνεις κάτι στον πελάτη και του αρέσει θα το ξαναπαραγείλει και μετά θα ξανά έρθει στο bar. Τόσο απλό. Σερβίρετε κόσμο εδώ και σαράντα πέντε χρόνια. Τι έχει αλλάξει στους πελάτες; Ο κόσμος πλέον έχει πολλές γνώσεις και καταλαβαίνει τη δεξιοτεχνία ενός barman. Συνεπώς ξέρει και πού θα βρει το σωστό cocktail. Oι Bartenders έχουν συνεισφέρει φοβερά σε αυτό. Το κοινό δείχνει πολύ μεγαλύτερο σεβασμό στην δουλειά μας, μας βλέπει σαν καλλιτέχνες. Ποια είναι η επόμενη πρόκληση για εσάς; Κάθε μέρα είναι πρόκληση για εμένα. Δίνουμε μία παράσταση καθημερινά σε διαφορετικό και απαιτητικό κοινό. Κατά τα άλλα δεν έχω κάποια προσωπική πρόκληση πέρα του να μπορώ να υποδέχομαι νέους πελάτες στο bar μου και να τους κάνω να περνούν καλά και να πίνουν υπέροχα ποτά. Η δουλειά του barman δεν είναι μόνο το mixology αλλά και ο τρόπος να δίνει σημασία στον κάθε πελάτη ξεχωριστά.
Γιάννης Κοροβέσης
τον ίδιο βεβαίως του θρυλικού μπαρμπέρη του «1900» (μαζί με Για χάρη του Movember έφερε την καρέκλα ατογράφου «Αυτή Έβαλε την αθάνατη ατάκα του ελληνικού κινημ βεβαίως) μέσα στο “Σπίτι” bar στο Χαλάνδρι! Sui Generis ες και κύριοι, αυτός είναι ο bartender Γιάννης θα στο κόψει το μουστάκι» στα χείλη όλων. Κυρί α τουλάχιστον). τερο μπορεί να σας τύχει (πίσω από την μπάρ Κοροβέσης και τα κοκτέιλ του, ίσως ό,τι καλύ Πως περάσαμε από το στάδιο του απλού ποτού στις δημιουργικές λίστες κοκτέιλ; Υπάρχει αρκετός κόσμος που βλέπει πλέον το μπαρ σαν γαστρονομική έξοδο. Δηλαδή να δοκιμάσει καινούργια πράγματα κατά τον ίδιο τρόπο που συμβαίνει και με το φαγητό. Επίσης σε πολλά μαγαζιά έχουν πέσει οι τιμές και μπορείς να δοκιμάσεις πολλά πράγματα με ποιοτικά υλικά με χαμηλό κόστος. Βέβαια αυτό ήταν φυσικό επακόλουθο της παγκόσμιας ανάπτυξης του επαγγέλματος και μοιραία ήρθε και στην Ελλάδα. Το στοίχημα είναι άλλο. Να μπορέσει ο bartender να γίνει τόσο προσιτός στον πελάτη του όπως ήταν πριν μερικά χρόνια. Πιστεύω ότι, αν καταφέρει να συνδυάσει αυτό με την ικανότητα και την δημιουργικότητα θα είναι το απόλυτο. Kάποιοι άνθρωποι που κέρδισαν φοβερή αναγνωρισιμότητα από τίτλους σε διαγωνισμούς απέκτησαν και ύφος που χτυπά άσχημα στον πελάτη. Στο τέλος της ημέρας «it’s all about fun», αυτό είναι το bar!
χρησιμοποιούμε ακριβά λικέρ για να εντυπωσιάσουμε ενώ με τα τοπικά προϊόντα μπορείς να μεγαλουργήσεις.
Ποια είναι η συνταγή για να φτιάξεις κάτι εξαιρετικό; Εγώ εμπνέομαι πολύ από το φαγητό. Για παράδειγμα πέρσι χρησιμοποίησα το κλασσικό σολωμό-άνηθο, το συνδύασα με το πότο genièvre, το οποίο θυμίζει πολύ ουίσκι, του έβαλα λεμόνι, μέλι, το έδεσα και έφτιαξα κοκτέιλ.
Κουλτούρα κοκτέιλ! Φούσκα; Ποια είναι η επόμενη μέρα; Νομίζω, χωρίς να είμαι απαισιόδοξος, ότι θα αποδειχθεί μία φούσκα από την άποψη ότι υπάρχουν πολλά μαγαζιά που δηλώνουν κοκτέιλ bar. Πιστεύω ότι οι ίδιοι οι επιχειρηματίες που άνοιξαν τα περιττά μαγαζιά και τα πρόχειρα φτιαγμένα μαγαζιά μπορεί με την ίδια λογική να φτιάξουν ένα σουβλατζίδικο για παράδειγμα.
Ποια είναι τα αγαπημένα σου υλικά; Όπως δεν έχω αγαπημένο ποτό, δεν έχω και αγαπημένα υλικά. Η φρεσκάδα όμως των βοτάνων δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο. Επίσης δεν έχουμε καταλάβει ακόμα την αξία των ελληνικών προϊόντων. Πολλές φορές
Πώς είναι να στέκεσαι πίσω από την μπάρα; Είναι πολύ δύσκολο και δεν υπάρχει εγχειρίδιο. Θεωρώ ότι ένα καλός μπάρμαν πρέπει να έχει φοβερή προσωπικότητα, γνώσεις για πολλά πράγματα πέρα από το αντικείμενό του για να μπορεί να συζητάει με έναν πελάτη, να είναι ευγενικός, καθαρός, γρήγορος, πάντα καλοδιάθετος, να έχει στυλ και να είναι σχετικά ευπαρουσίαστος. Κάποτε ένας πολύ
μεγάλος του χώρου, ο Salvatore Calabrese μου είχε πει ότι από τα τρία σημαντικότερα επαγγέλματα της εστίασης (chef, bartender,sommelier) το δυσκολότερο είναι ο bartender. Ο chef παρασκευάζει, ο sommelier πουλάει ενώ ο μπάρμαν και παρασκευάζει και πουλάει!
Για τα μαγαζιά που θα μείνουν στο χώρο ποια θα είναι η επόμενη μέρα; Δύσκολη ερώτηση, πιστεύω πολύ στο μονα-
δικό concept. Μπορεί κάποιος να φτιάξει ένα bar επηρεασμένο από μια εποχή ή να δώσει λίγη έμφαση και στο φαγητό. Θεωρώ ότι αυτό είναι ένας λόγος που θα κάνει το μαγαζί να επιβιώσει και να μετεξελιχθεί κιόλας. Πως είναι να δουλεύεις σε ένα κοκτέιλ μπαρ στην Ελλάδα σε σχέση με μία άλλη χώρα; Μεταξύ σοβαρού και αστείου λέμε ότι αν ένας ξένος έρθει σε ελληνικό bar να δουλέψει μετά βίας θα βγάλει βάρδια! Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ πιο δύσκολο να δουλεύεις στην Αθήνα διότι τα bars απευθύνονται σε πολύ περισσότερο κόσμο. Πρέπει να έχεις ποιότητα, συνέπεια και αυτά που φτιάχνεις πρέπει να είναι σε μεγάλη ποσότητα. Αν έφτιαχνες ένα μαγαζί, τι θα άνοιγες; Θα έκανα ένα ΤΙΚΙ bar σε κάποιο παραθαλάσσιο μέρος. Nα κάνεις το μπάνιο σου και να απολαμβάνεις ένα σωστό κοκτέιλ! Τα beach bars προσφέρουν κακή μουσική και μπύρες. Δεν υπάρχει τίποτα ποιοτικό σε αυτόν τον τομέα. Ποια είναι η νέα τάση, βλέπεις κάτι καινούργιο στο εξωτερικό; Τα τελευταία χρόνια υπάρχει η μόδα του speakeasy και της ποτοαπαγόρευσης. Και βέβαια η επιστροφή των κλασσικών cocktails. Βλέπουμε αποστάγματα να μπαίνουν επιτέλους σε μία καινούργια τροχιά με ποιοτικά cocktails όπως για παράδειγμα η τεκίλα που ειδικά στην Ελλάδα ήταν πάντα ένα σφηνάκι και τέλος.
ατάτε ακούΠλάκα Κηφισιάς και ώρα 22:00, καθώς περπ φωνο) τε έναν πνευστό ήχο (θυμίζει βραχνιασμένο σαξό Φωτογραφίες: www.photoshooting.gr
Α
νάμεσα από τα νεοκλασικά της Δροσίνη και της Δ. Κυριά ιδέα νέα Η ι. βάλλε κου, ένας ξεχωριστός χώρος ξεπρο αλλά και εφαρμογή του Figure 8 σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες της επιχείρησης, φέρνει στην Αθηναϊκή αγορά ή την 1η πρότυπη μπυραρία – μπαρ στην Ελλάδα με παροχ ασμό συνδυ σε ails cockt & Beer Cocktails, καλού ήχου, καλού ποτού πάντα με τον πολύ όμορφο χώρο ! γούστο, Το ήδη υπαρχον πελατολόγιο που ποικίλει σε ηλικίες και Δροσίνη & – ιάς Κηφισ ο σε συνδυασμό με την ιδανική τοποθεσία (κέντρ τέκαλλι από σμου διάκο Δ.Κυριάκου 16), αλλά και την επιμέλεια του και αλλά ρο ιδιαίτε το για ς χνες, δημιουργεί τις προϋποθέσεις εκείνε και κλασικό προσιτό, intellectual αλλά και καθημερινό, ποιοτικό αλλά για χώρο άνετο διές, Το πρωί ένα γλυκό καφέ με σπιτικές μυρω νι της χαρμά ρο ιδιαίτε το με συναντήσεις και business launch, συνάμα εταιρείας Gopion ηλικίες με Το βράδυ ένα ποιοτικό μαγαζί για όλα τα γούστα και τις ική Μουσ ative. Altern – ήχους Jazz – Funk – Soul – Reggae – Rock Chris dj, Od,, Chris dj επιμέλεια από τους καταξιωμένους dj Noiz, s & guests! Athanasopoulos, Dj Bizoux, Special Nights with Live event αλλά και ακτικό εναλλ Το be.Art έρχεται για να δώσει έναν τόνο οικείο.
Bring your Funkyooooo and shoes with UU!!
Τηλ. Κρατήσεων: 210/8088908 – 6974/414214 Δροσίνη & Δ. Κυριάκου 16 – Κηφισιά
https://www.facebook.com/Be.Art.kifissia
Το www.ask4food.gr είναι το μεγαλύτερο ελληνικό community site με κριτικές εστιατορίων από πελάτες. Λειτουργεί με την πεποίθηση οτι η κοινή άποψη που μοιράζονται χιλιάδες πελάτες με πραγματικές εμπειρίες από τα εστιατόρια είναι, χωρίς αμφιβολία, πιο ακριβής και πιο έγκυρη από τις απόψεις μερικών επαγγελματιών κριτικών. Η ομάδα του ask4food.gr επέλεξε και παρουσιάζει μέσα από σχόλια των χρηστών του κάποια από τα εστιατόρια που ξεχώρισαν το τελευταίο διάστημα! Γελαστό Κρεμμύδι
Μάνη Μάνη
Πρεμιέρα
Μεζεδοπωλείο στο Παλιό Φάληρο (Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 32, τηλ: 211 0117490) 11-18 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Υπάρχει εδώ ένας άνθρωπος που στην κουζίνα του τα δίνει όλα και αξίζει τουλάχιστο την προσοχή μας.» «Γενικά οι μερίδες είναι γενναίες – και ωραίες, βεβαίως βεβαίως. Ακολούθησε ένα τζατζίκι πειραγμένο με ούζο, όπου για πρώτη φορά στη ζωή μου με ρώτησαν πόσο πικάντικο-καφτερό το θέλω (!).» «Οι τιμές ήταν πάρα πολύ λογικές ειδικά για την ποιότητα του φαγητού αλλά και για το σεβαστό μέγεθος των μερίδων.» «Από κυρίως ένα κεμπάπ αρκετά καλό και κοτόπουλο σβησμένο με οϋίσκι που ήταν πολύ καλό. Φυσικά δεν τα φάγαμε όλα, οι μερίδες είναι τεράστιες και ότι έμεινε μας τα έκαναν πακέτο για το σπίτι.»
Μοντέρνα κουζίνα στο Κουκάκι (Φαλήρου 10, τηλ: 210 9218180) 23-32 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Συνεχίσαμε με εξαιρετική φάβα με καραμελωμένα κρεμμύδια, η οποία προσωπικά με ξετρέλανε, καθώς και με πεντανόστιμες ραβιόλες γεμιστές με μους φέτας, σε σάλτσα από μπριάμ λαχανικών» «κοτόπουλο συνοδεία πεντανόστιμων πατατούλων σε σάλτσα τραχανά (!) και με πινελίτσες σύγκλινου. Εννοείται ότι το δοκίμασα και το βρήκα εξαιρετικά ψημένο, ζουμερό και πολύ τρυφερό» «Γενικά είναι από τις λίγες φορές που τα ορεκτικά με ενθουσίασαν παραπάνω από τα κυρίως πιάτα» «Το μανη μανη προσφέρει πιάτα με εμφάνιση πολυτελούς εστιατορίου σε τιμές μπιστρό δικαιώνοντας απόλυτα την ωραία «φασαρία» που δημιουργεί με το φαγητό του τον τελευταίο καίρο»
Ρώσικο εστιατόριο στην Καλλιθέα (Δοϊράνης 29, τηλ: 217 7169500) 12-17 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Αποτελεί σίγουρα τη ναυαρχίδα του ρωσοποντιακού στόλου εστιατορίων που ναυλοχεί στην Καλλιθέα» «Σαλάτα ολιβιέ, τουτέστιν ρωσική, αλλιώτικη από αυτή που ξέρουμε, υπερισχύει το καπνιστό (περιέχει κρέας ψιλοκομμένο) και απουσιάζει το ξινό (αγγουράκια τουρσί ή κάπαρη), με κυρίαρχο συστατικό το αυγό.» «Για τόσο περιποιημένο χώρο, τέτοια εξυπηρέτηση, τέτοιες γεύσεις σε τέτοια τιμή, το συστήνω ανεπιφύλακτα και το εντάσσω στα αγαπημένα μου εστιατόρια» «Οι μερίδες επαρκείς έως μεγάλες, οι τιμές τόσο καλές που δεν το περιμένεις. Ορεκτικά 4-7€, κυρίως πιάτα 5-8€ και μερίδες σωστές» «Το highlight της βραδιάς ήταν για μένα προσωπικά το κοτόπουλο Κιέβου, με μία μαγευτικής νοστιμιάς κρούστα και υπέροχη γέμιση μυρωδικών και βουτύρου.»
Μπαρμπαδήμος Πολίτικη Κουζίνα στη Ν. Σμύρνη (Αιγαίου & Σπαθάρη 2, τηλ: 210 9347600) 8-15 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Ο χώρος είναι φτιαγμένος με προσοχή στην λεπτομέρεια και οι πινακίδες από λαμαρίνα σε ταξιδεύουν προς Ανατολή» «Ο μπαρμπαδημος είναι μαγαζί που φτιάχτηκε και λειτουργεί από ανθρώπους με μεράκι και αν πάτε θυμηθείτε ότι πουλάει τα μπαχάρια που χρησιμοποιεί στα κρέατα σε μικρά σακουλάκια» «Πήραμε δυο μισές μερίδες μία γιαουρτλού κεμπάπ και μια πολίτικό και μια μερίδα φρέσκιες πατάτες τηγανιτές (ωραιότατες !!!).» «Τα κεμπάπ του είναι αφρός. Πραγματικά πολύ νόστιμα και πικάντικα χωρίς να είναι καυτερά, το γιουρτάκι δροσερό» «Ενα ψητοπωλείο που προσφέρει και διάφορους πρωτότυπους, ψητούς επίσης, μεζέδες. Ένας από αυτούς οι ψητές ντομάτες, που έρχονται περιχυμένες με λαδάκι-ξυδάκι και ταιριάζουν με ότι άλλο έχετε παραγγείλει»
Red Elephant Ινδικό εστιατόριο στους Αμπελόκηπους (Λαρίσης 42, Αμπελόκηποι, τηλ: 210 6924421) 12-18 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Το chicken tandoori (9,50) είναι μια ευκαιρία να διαπιστώσεις τι μπορεί να κάνει στο κρέας το πολύωρο μαρινάρισμα και οι μεγάλες θερμοκρασίες του ινδικού φούρνου» «Λογικές τιμές, εξαιρετική εξυπηρέτηση και σίγουρα οι καλύτερες Ινδικές γεύσεις που έχω δοκιμάσει.» «Το chicken butter masala (8) είναι το πιάτο που θα ήθελα να εκθειάσω περισσότερο, σερβιρισμένο στο παραδοσιακό μεταλλικό πιάτο είναι ένα σύνολο ικανό από μόνο του να σας φέρει στο εστιατόριο» «Είναι τόσο μανιακοί στα θέματα της καθαριότητας που ορισμένα πράγματα στα σερβίρουν με ειδικά πλαστικά γάντια χειρούργου.» «Ο ιδιοκτήτης είναι ευγενέστατος και η συμπεριφορά του δείχνει επαγγελματισμό αλλά και σεβασμό στον πελάτη»
Base Grill Meat Restaurant στο Περιστέρι (Κωνσταντινουπόλεως 64, τηλ: 210 5757455) 24-32 €/άτομο > Έγραψαν οι χρήστες του ask4food.gr: «Το κρέας ήταν εκπληκτικό!!! Ζουμερό, κόκκινο εσωτερικά, καφετί εξωτερικά, χωρίς ίχνος αίματος!!! Συνοδεία 3 ειδών ανθών αλατιού (απλό λευκό,καπνιστό καφέ,με άρωμα λεμόνι κίτρινο).» «Δεύτερος γύρος με το σήμα κατατεθέν του μαγαζιού, δηλαδή τις πατάτες με τα αυγά (απίστευτο πιάτο - αξίζει το ...ταξίδι μέχρι το Περιστέρι μόνο και μόνο γι’ αυτό» «Τα ψησίματα ήταν τέλεια (διαφορετικά για το καθένα, όπως πρέπει) και πραγματικά σήμερα που γράφω, μου τρέχουν ακόμα τα σάλια!!» «εντελώς μαμαδίστικα αυγά μάτια με πατάτες. Δεν είναι μόνο η νοστιμάδα τους, είναι και ο τρόπος που σπάνε, αλατοπιπερώνουν και ανακατεύουν μπροστά σας τα αυγά με τις πατάτες. Οι οποίες πατάτες θυμίζουν έντονα γερμανικές πατατοτηγανίτες.»
Επισκεφθείτε το www.ask4food.gr, δείτε ποια εστιατόρια της Αθήνας άφησαν ικανοποιημένους πελάτες και γράψτε τη δική σας γνώμη!
Πέρασε ο καιρός που αναγκαζόσουν να παραγγείλεις περισσότερο από αυτό που ήθελες γιατί απλά «…αυτό είναι το μενού, κύριε»
Νέος κατάλογος Simply Burgers. Άπειροι συνδυασμοί και
αληθινό φαγητό για όλους. Με τον νέο κατάλογο των Simply Burgers έχεις τώρα περισσότερες, πιο οικονομικές επιλογές, και πλέον μπορείς να απολαμβάνεις αληθινό φαγητό όσο συχνά θέλεις.
4+1 λόγοι
για να παραγγείλεις τώρα! 1. Γιατί τώρα τα αγαπημένα σου burger, από 100% φρέσκο μοσχαρίσιο κιμά, ξεκινάνε από 4,5 ευρώ.
2.
Γιατί μπορείςνα επιλέξεις αν θέλεις απλά ένα φρεσκοψημένο single burger ή ένα full meal με country style πατάτες και την υπέροχη sauce Creole.
3.
Γιατί μπορείς πια να παραγγείλεις μια Malibu ή μια Roka Parmezana Side Salad, πληρώνοντας λιγότερο.
4. Και γιατί τώρα μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε πέντε fingerlicking Qwickies με αφράτο ψωμί brioche και τιμές κάτω από 4 ευρώ.
5.
Για να απολαύσεις αληθινό φαγητό, με την γνωστή ποιότητα Simply Burgers. Μετά απ’όλα αυτά, εσύ θα συνεχίσεις να παραγγέλνεις πλαστικό φαγητό; Εμείς πάντως όχι.»