Ypovrixio Issue 62

τεύχος 62 The TEDx Athens issue Cam3dat Lifechanging events start with a 100 hours* * Matt Webb Tου Βαγγέλη Δαβιτίδη Access all areas &^%$#@*@#$%^&*!!! (δίνοντας νόημα στην οργή) Της Ντίνας Δασκαλοπούλου ΤΕDxAthens 2011 Ο κόσμος μπορεί να γίνει αυτός που μας αξίζει Του Αβραάμ Τσουκαλίδη TEDxAthens Challenge Πράξεις που αξίζει να ανθήσουν Της Ελένιας Σαλούτση Houssem Aoudi «Η όμορφη εικόνα της Social Media Social Media επανάστασης είναι ένα κατασκεύασμα.» Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Δρ Νίκος Μαυρίδης WE robots Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο Rory Sutherland «Θα γίνει ό,τι προέβλεψε ο Μαρξ» Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Sebastian Lindstrom Εσένα πόσο θα σου πάρει; Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Hasan Elahi Λίγο παραπέρα κάθε φορά Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο George Kourounis Αναζητώντας την ομορφιά στην καταστροφή Συνέντευξη στη Νατάσα Κεφαλληνού Chris Colwell «Αυτό δεν είναι αναπηρικό καροτσάκι, είναι θρόνος» Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη Funky Gourmet Κρόκος από mango Συνέντευξη στον Λάμπρο Αραπάκο Clemens Guptara Όταν έχεις ένα όνειρο που σε καίει Συνέντευξη στην Αφροδίτη Πολίτη SEEDFunding Πώς θα βρείτε (τα πρώτα) λεφτά για την ιδέα σας Του Δημήτρη Καλαβρού-Γουσίου Άννα Καφέτση «Ας δοκιμαστούμε και στα δύσκολα» Συνέντευξη στον Λάμπρο Αραπάκο Sonar Υπάρχει μέλλον στο μέλλον; Της Ντίνας Δασκαλοπούλoυ Goin out Agenda Του Άγγελου Παπαπετρίδη

Εκδότης – Διευθυντής: Βαγγέλης Δαβιτίδης Αρχισυνταξία: Ντίνα Δασκαλοπούλου Φωτογραφίες: Γιώργος Μουτάφης, Παναγιώτης Μοσχανδρέου, πρακτορείο PHASMA, Άγγελος Χριστοφιλόπουλος, Μαρία Σαμαρτζή, Γιώργος Χαριτίδης, Λάμπρος Χειμωνάς, Γιώργος Μάκκας, Μάριος Λώλος, Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης, Κική Παπαδοπούλου, Κώστας Χατζηδάκης, Γιάννης Καλογρίδης, Στάμος Αμπάτης Σχεδιασμός: Γραμματοσειρές: Parachute [mostly] Υπεύθυνος Διαφήμισης Χάρης Καπλανίδης Διαφήμιση: Δήμητρα Δέδε, Δήμητρα Παπαδά Διόρθωση Κειμένων: Αυγή Πλατσή

Γράψε στ facebo ο o “Perio k YPOVR diko IXIO κάνε li ” και k fan pa e στο ge μας !

Μόδα: Photo: Παναγιώτης Κάτσος, Styling: Δημήτρης Γραμματικογιάννης Συνερ[γάτες]: Νίκος Αϊβατζίδης, Θοδωρής Αντωνόπουλος, Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Βασιλική Γραμματικογιάννη, Διονύσης Γρανάς, Χριστίνα Ζέκκου, Αγγελική Θεοδωροπούλου, Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίος, Βασίλης Καραγιάννης, Αγγελική Καραμπουρούνη, Αλεξάνδρα Κατσαρού, Παναγιώτης Κετίκης, Νατάσσα Κεφαλληνού, Αλεξία Κομματά, Δέσποινα Μεταξά, Νίκος Λεγάκης, Ζηνοβία Λιμπερτοπούλου, Μαίρη Λιούγκου, Γιώργος Παπαθωμάς, Τζίνα Παπαμιχαήλ, Αχιλλέας Πεκλάρης, Ανδρέας Πετράκης, Αφροδίτη Πολίτη, Άρης Πολυμένης, Psithu, Ελένια Σαλούτση, Δημήτρης Τζιμέας, Γιώργος Τσαλκίδης, Ελισάβετ Τσιδεμιάδου, Μανώλης Οικονόμου, Γιάννης Ραουζαίος, Ελένη Ψυχούλη, Πέτρος Ψωμάς Υπεύθυνος Ύλης: Λάμπρος Αραπάκος, Agenda: Άγγελος Παπαπετρίδης Υποβρύχιο The TEDxAthens digital issue Digital Agency: Lowe Athens Digital Γιώργος Λευιτικός (Digital Content Director) Production Unit: Modiano Σκηνοθεσία: Ειρήνη Βιανέλλη Dop: Αντώνης Ζκέρης Editor: Τάσος Ψαλλιδάκης Μουσική: Spaced Cowboy

Περιοδικό Υποβρύχιο / Διμηνιαία έκδοση / Κ.Ε.: 6989 Μαυρογένους 6, Γαλάτσι / Τ.Κ.: 11146 / Τ: 210-2131127 Fax: 210-2131503 / info@ypovrixio.gr / www.ypovrixio.gr Ιδιοκτησία: SUB PRESS | Υπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: Β. Δαβιτίδης Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση των κειμένων του περιοδικού εφόσον αναφέρεται η πηγή. Άλλωστε δε ντρεπόμαστε γι’ αυτά που γράφουμε. Το υπόλοιπο περιοδικό προστατεύεται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και απαγορεύεται η αναπαραγωγή του με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη γραπτή έγκριση του εκδότη.

Βρείτε το αντίδοτο στα παρακάτω μέρη: Σε όλα τα πανεπιστήμια Διδασκαλείο ξένων γλωσσών [Ιπποκράτους 7] Πανεπιστημιακή Λέσχη [Ιπποκράτους 15] Ι.Ε.Κ. Laika academy [Υμηττού 243, Παγκράτι] Hotel President [Λεωφόρος Κηφισίας 43] Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών [Σίνα 31, Κολωνάκι] Βιβλιοπωλεία: Εναλλακτικό [Θεμιστοκλέους 37, Εξάρχεια], Πρωτοπορία [Γραβιάς 3-5], Βαβέλ [Ζ. Πηγής & Λόντου 1], Ναυτίλος [Χαριλάου Τρικούπη 28], Solaris [Μπόταση 6], Πολιτεία [Ασκληπιού 1], Ελεύθερος τύπος [Βαλτετσίου 53], Απόπειρα [Ναβαρίνου 1820], Ιανός [Σταδίου 24], Μεταίχμιο [Ιπποκράτους 118], Λεμόνι [Ηρακλειδών 22], ArtBookstore (Taschen showroom) [Σκουφά 64 & Γριβαίων], Έκφραση [Κύπρου 26α]. Βιβλιοπωλεία Παπασωτηρίου: Αθήνα: [Στουρνάρη 35 & Τζώρτζ], Ε.Μ.Πολυτεχνείο (Ζωγράφου)], [Πανεπιστημίου 37 & Κοραή], [Ερμού 39 Hondos Center]. Γλυφάδα: [Α.Παπανδρέου 13]. Κηφισιά: [Κολοκοτρώνη 10]. Μαρούσι: [Εμπορικό Κέντρο «The Mall»]. Περιστέρι: [Εθνικής Αντιστάσεως 55], Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης [Ανδρέα Παπανδρέου 8], Βιβλιοπωλείο Μικρός Κοραής [Παπάγου 7 & Αριστοφάνους]. Δισκοπωλεία: Discobole [Χαριλάου Τρικούπη 17], Vinyl [Διδότου 34], Sound Effect [Ζαΐμη 30], Rhythm Records [Εμμ. Μπενάκη 74], Το Υπόγειο [Σόλωνος 140], Spindle Vinyl Rec [Διδότου 49].

Café – Bar - Εστιατόρια: Αγ. Παρασκευή Alco Hole [Ελβετίας 21, Πλ. Αγ. Ιωάννου] Αθήνα-Κέντρο Pop [Κλειτίου 10Β], Αμπάριζα [Στοά Λέκκα 12], Huge [Λέκκα 10, Σύνταγμα] Magaze [Αιόλου 33], Baba Au Rum [Κλειτίου 6], Dude Bar [Καλαμιώτου 14], Μορφή [Αγ. Φιλοθέης 15, εντός στοάς], Pure Bliss [Ρόμβης 24A, Σύνταγμα], Aperitif [Καλαμιώτου 4], Throubi [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2 & Βασιλικής 1], Booze [Κολοκτρώνη 57], Capu [Στοά Λέκκα 14], Bartesera [Κολοκοτρώνη 25], Six D.O.G.S. [Aβραμιώτου 6-8], Bacaro [Σοφοκλέους 1], Keyser Soze [Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι], Higgs [Ευπολίδος 4 & Απελλού 2, Πλ. Κοτζιά], Key Bar [Πραξιτέλους 37], Pairidaeza [Παρνασσού 3, Πλ. Καρύτση], Πραξιτέλους [Πραξιτέλους 33], Seven Jokers [Βουλής 7], Toy Cafe [Καρύτση 10, Πλ. Καρύτση], Στοά [Πατησίων 101 & Κορδιγκτώνος], Σβούρα [ Χαρ. Τρικούπη 170], Stigma lab [Ανδρέα Μεταξά 4[ Γαλάτσι Sante [Αγ. Γλυκερίας 43, Γαλάτσι], Cafepolis [Πασσωβ 11 & Ριζου Νερουλου 37] Γκάζι - Βοτανικός Soirrre de Votanique [Καστοριάς 37], Hoxton [Βουτάδων 42], Why Sleep [Βουτάδων 52], Βουτάδων 48 [Βουτάδων 48], Mish mash [Βουτάδων 50], Bios [Πειραιώς 84], Ginger [Τριπτολέμου 46 & Περσεφόνης], Tapas Bar [Τριπτολέμου 44 & Περσεφόνης], A lier man [Σωφρονίου 2], Intrepid Fox [Τριπτολέμου 30], Almodobar [Κωνσταντινουπόλεως 60], Γκαζοχώρι [Δεκελέων 2], Κ44 - ΤΩΡΑ [Κωνσταντινουπόλεως 44], Void [Ευμολπίδων 26], Koo Koo [Ιάκχου 17], «π» [Ευπατριδών 7], Mad [Δεκελέων 12], Alley Cat [Κωνσταντινουπόλεως 50], Barouge [Ανδρόνικου 4 & Τζαφέρη], Νηπιαγωγείο [Ελασιδών & Κλεάνθους 8], _@ Rouf; [Κωνσταντινουπόλεως 10 & Ανδρονίκου 18], Soul Kitchen [Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι], Area 51 club [Περσεφόνης 23], Tramp [Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου], Schweinchen Dick [ Ιάκχου 9-11] Εξάρχεια Πωλείται [Κωλέττη 9], Διπλό [Θεμιστοκλέους 70, Πλ. Eξαρχείων], Underground café [Α. Μεταξά 19 – 21], VaBenE [Βαλτετσίου και Εμ. Μπενάκη 78], Καφεκούτι [Σόλωνος 123], Ποδήλατο [Θεμιστοκλέους 48], Condade [Τζώρτζ 36], Υποβρύχιο [Ασκληπιού 53], Floral [Θεμιστοκλέους 80], Circus [Ναβαρίνου 2], Καφετί [Ζ. Πηγής 29], Τρα λα λα [Ασκληπιού 45], Κόκκοι καφέ [Aσκληπιού 39], Ginger ale [Θεμιστοκλέους 74], Χάρτες [Βαλτετσίου 35 & Ζ. Πηγής], Box [Κωλέττη 4], Closer [Ιπποκράτους

150], High Fidelity [Σόλωνος 136], Ostria [Θεμιστοκλέους 65], Ο Αγκλέουρας [Κωλέττη 9], Jack & the bean [Μπενάκη 43], Mind the coffee [Εμ. Μπενάκη 20 & Φειδίου], Τραίνο [Εμ. Μπενάκη 72], Playhouse [Βαλτετσίου 49], Roi Mat [Σολωμού 17-19], Cusco [Κωλέττη 8], Rockin’ the Casbah [Χαριλάου Τρικούπη 13], Studio [Οικονόμου 3], La Poderosa [Ασκληπιού & Βαλτετσίου], 7 Sins [Θεμιστοκλέους και Γαμβέττα 5], Stand [Ζωοδόχου Πηγής 25], Bat City [Λ. Αλεξάνδρας 11], Blue fox cafe [Ασκληπιού 91], Food Company [Εμ. Μπενάκη 63-65], Πολυχώρος Άγκυρα [Σόλωνος 124], Indigo [Θεμιστοκλέούς 80], Skullbar [Ιπποκράτους και Λάμπρου Κατσώνη 11] Θησείο-Πετράλωνα Αλουστίνες [Ηρακλειδών 5], Σταύλος [Ηρακλειδών 10], Loop [Πλ. Αγίων Ασωμάτων 3], Βραζιλιάνα [Αρκάδων 4, Πετράλωνα] Κεραμεικός Belafonte [Αγησιλάου 61Α], Cachica club [Πλαταίων 5], Arroyo Nuevo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 128], Carousel [Θερμποπυλών 41], Nixon [Αγησιλάου 61Β, Κεραμικός], Lost & Found [Κεραμικού 53], Δυάρι [Μεγάλου Αλεξάνδρου 124 και Αρτεμισίου] Κηφισιά Gloria Jeans [Λεβίδου 1 & Κασσαβέτη] Κολωνάκι Εν Δελφοίς [Δελφών 5, Κολωνάκι], Mommy’s [Δελφών 4, Κολωνάκι], Σκουφάκι [Σκουφά 47-49], PaPlou Bar [Πατριάρχου Ιωακείμ 45 και Πλουτάρχου], City Bar [Χάριτος 43], Tribeca [Σκουφά 46 & Ομήρου], Rosebud [Σκουφά 40 και Ομήρου 60], Χημείο [Σόλωνος 87 – 89], Low Profile Cafe [Λυκαβηττού 6], Argo [Δεινοκράτους 19], Ρινόκερως [Ασκληπιού 22] Κουκάκι Tiki [Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη], Κούκλες [Ζαν Μωρεάς 32, Κουκάκι], Μικρές Πατρίδες [Γ.Ολυμπίου 14] Νέα Πεντέλη: Coupepe [Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου] Παγκράτι- Μετς Colibri [Αναπαύσεως 9], Cafe De L’ art [Πλ. Μεσολογγίου 6], Colibri [Εμπεδοκλέους 9-13], Cue [Σπύρου Μερκούρη 31, Παγκράτι] Μοναστηράκι - Ψυρρή Trova [Αθηνάς & Βλαχάβα 9], Taf [Νορμανού 5], Θηρίο [Λεπενιώτου 1], Ψύρρα [Μιαούλη 19, Ψυρρή], Λουκούμι [Τάκη 18, Ψυρρή], Joy Art bar [Σαρρή 18 & Σαχτούρη], Yoga Bala [Ρήγα Παλαμήδου 5-7, Ψυρρή], Τρανζίστορ [Πρωτογένους 10, Ψυρρή], Tailor Made [Πλατεία Αγίας Ειρήνης 2] Νότια προάστια Pere Ubu Bar [Κύπρου 74, Γλυφάδα], Επιτόκιο [Μ. Αλεξάνδρου 60, Νέα Σμύρνη], Mosaico [Λαοδίκης 30, Γλυφάδα] Πανόρμου Caliente [Πανόρμου & Αλέξη Παυλή 37α], Marabou [Πανόρμου 113], Ποτοπωλείον [Πανόρμου 113], Santa Botella [Πανόρμου 115 Α], Kasbah [Αλέξη Παυλή 35 β & Πανόρμου], Menundo [Αλέξη Παυλή 38 & Πανόρμου], Alegria [Πανόρμου 113], Bocca [Πανόρμου 113], Dunkel [Πανόρμου 117] Πειραιάς Lemon [Ακτή Θεμιστοκλέους 154, Πειραϊκή], Παλαιό Βυρσοδεψείο [Χρ. Σμύρνης & Μπαλτατζή, Ρέντη] Πετρούπολη – Περιστέρι- Άγιοι Ανάργυροι Intro Coffee Bar [Κ. Βάρναλη 30 & Μεγ. Αλεξάνδρου], Πατατρακ [Μεγ. Αλεξάνδρου 94 & Επικούρου], Enzoo De Cuba [Αγ. Παρασκευής 70,], Μικρό Cafe [Αιμιλίου Βεάκη 36], Kika [Αιμιλίου Βεάκη 35], Καφενές [28ης Οκτωβρίου 42], Woltz [25ης Μαρτίου 75, Πλ. Πετρούπολης], Shelter [Τίρυνθος 8, Ανθούπολη], Igodo [Μεγάλου Αλεξάνδρου 75], Κακοφωνίξ [Κολοκοτρώνη 22] Χαλάνδρι Blue [Μεσολογγίου 8], bside cafe [Ιφικράτους3], Details [Ηρακλείου 6 (πεζόδρομος)], Used [Γρ. Γυφτοπούλου 6], Mona’s [Ηρακλείου & Σωκράτους 5], Craft [Κεντρική πλατεία Χαλανδρίου], Think Positive [Ανδρέα Γκίνη & Ασπ. Κανατσούλη 2], Le Roi [Παπανικολή 18], El Rey Alobar [Θουκυδίδου 7], Mosaic [Ρωμανού Μελωδού 7], Le petit Fleur [Πλατεία

Ελευθερωτών 2], Ερατεινός [Αγ.Παρασκευής 17], Κόκκινη σβούρα [Αγ. Γεωργίου 17], Σπόρος [Κατσουλιέρη 4] Πατήσια Τιθόρα [Λ. Ιωνίας 275, Άνω Πατήσια], Νιρβάνα καφέ [Νιρβάνα 47, Κάτω Πατήσια], Strange fruit [Πατησίων 354, Πατήσια], Τάρ [Λ. Ηρακλείου 34] Πλ. Μαβίλη Flower [Δορυλαίου 2, Πλ. Μαβίλη], Μπρίκι [Δορυλαίου 6, Πλ. Μαβίλη] Πευκάκια Egalite [Γ. Αβέρωφ 36 (σταθμός ηλεκτρικού Πευκάκια)] Ποδήλατα Tsirikos Bikes [Περικλέους 2 & Λεωφ. Κηφισίας 212, Νέο Ψυχικό], VCA – Vicious Cycles Athens Urban Bike Shop [Μελάνθου 8, Ψυρρή], Color Skates [Πρωτογένους 5, Ψυρρή] Μόδα Melcore [Metro Mall, Λεωφ. Βουλιαγμένης 276, Μετρό Άγιος Δημήτριος], Melcore [Λεωφ Κηφισίας 228, Κηφισιά], Shop [Ερμού 112Α, Αθήνα], Detroit: Κηφισιά [Κυριαζή 6-8], Κηφισιά [Κυριαζή 21], Eleven Soul [Κολοκοτρώνη 11], New Cult Extreme: Γλυφάδα [Μεταξά 9], [Μεταξά 11], [Μεταξά 19], [Λ. Βουλιαγμένης 22], Κορωπί [Βασ. Κωνσταντίνου 210], Phat Soles [Α. Μεταξά 27-29 Εμπορικό κέντρο EuroCenter, Γλυφάδα], De Toute Facon [Δημοκρίτου 21], Kulte [Μητροπόλεως 40], Kifisia 21 [Λεωφόρος Κηφισίας 265], Ministry Of Concrete [Κωνσταντινουπόλεως 42], Stratigos [Ηφαίστου 1-3 Μοναστηράκι], Faint [Ηφαίστου 10 Μοναστηράκι], Danny Shop [Ψυχάρη 1, Ψυχικό], Spoon [Λεωφόρος Στρατού 8 Θεσσαλονίκη], Armadillo [Αγ. Σοφίας 3, Θεσσαλονίκη], MicroXtreme [Αιμιλιανού Γρεβενών 5, πλατεία Ναβαρίνου, Θεσσαλονίκη], Planet Mushroom [Κεντρική αγορά Νάουσας, Πάρος], Ορφανίδης [Κολοκοτρώνη 27 και Θησέως, Αθήνα], Intervista [Τσιμισκή 71, Θεσσαλονίκη], Device One [Παύλου Μελά 38, Θεσσαλονίκη] Συναυλιακοί χώροι: Gagarin [Λιοσίων 203-205], Σταυρός του Νότου [Φραντζή & Θαρύπου 37], Halfnote [Τριβωνιανού 17, Μέτς], After dark [Διδότου 31 & Ιπποκράτους], Rodeo [Χεϋδεν 34], Κύτταρο [Ηπείρου 48 & Αχαρνών], An club [Σολωμού 13-15], Fuzz club [Πειραιώς 209 & Πατρ. Ιωακείμ, Ταύρος], Terra Petra [Θέατρο Πέτρας, Πετρούπολη] Επίσης: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης [Πειραιώς 206], Mr Copy [Θεμιστοκλέους 49, Εξάρχεια], Komicon [Σόλωνος 128], Φίλωνδώρημα [Σολωμού 33, Μοσχάτο], Nosotros [Θεμιστοκλέους 66, Εξάρχεια], Θέατρο της Άνοιξης [Γερμανικού 20, Μεταξουργείο], Μουσείο Ηρακλειδών [Ηρακλειδών 16], Ash In Art [Ηρακλέους 10 & Λαχούρη 1, N. Κόσμος], Φούρνος [Μαυρομιχάλη 168], Τριανόν [Πατησίων 101 και Κοδριγκτώνος 21], Θύρα Τέχνης [Σαρρή 14, Ψυρρή], Ταινιοθήκη Ελλάδος [Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136], αίθουσα τέχνης Αστρολάβος [Ξανθίππου 11, Δεξαμενή, Κολωνάκι], Ίδρυμα εικαστικών τεχνών & Μουσικής [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν], Politics Globalcom [Παπανικολή 24, Χαλάνδρι], Ποτομπορική [Φιλικής Εταιρείας 7, Κορυδαλλός], [Αγ. Παρασκευής 17-19, Περιστέρι], Hair Voulalas [Ιαλέμου 35 & Θύσου], Seven Videonet [Γαλατσίου 97-99], Φωτογραφικά Σκιαδόπουλος [Τζώρτζ 12, Αθήνα], CM tattoo [Λασκαρίδου 100, Καλλιθέα], Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς [Αχαρνών 417], Colab [ Πετράκη 28] Επαρχία: Ριφιφί [Λιμάνι Εύδηλου Ικαρίας], καφέ Αερικό (Κάρυστος), Seven Videonet (Θεσσαλονίκη, Δελφών 4 & Μάντη Τειρεσία), Καφενείον Αστικόν (Κύθηρα, Ποταμός), Θυμωμένο Πορτραίτο (Ιωάννινα, Καπποδιστρίου 20), Παγοποιείο (Ηράκλειο Κρήτης), Η Αλίκη έχει λάθος αγόρι (Καβάλα/κέντρο), Art Cafe Αστραδενή (Έρκυνας 5, Λιβαδειά), ΑΖΑ cinema club [Σβώλου 6, Θεσσαλονίκη], Azul Café (Αγ. Νικολάου (Μπούρτζι), Χαλκίδα), καφέ Αμάν [ Φλογιτών 2, Νεάπολη, Θεσσαλονίκη, Άρωμα Θεσσαλονίκης [Αγίου Βασιλείου 13, Κέρκυρα]

Lifechanging events start with a 100 hours*

* Matt Webb

«Όταν έχεις ένα vintage σπίτι με παλιά έπιπλα ακόμα και όταν το συγυρίζεις σπάνια, δείχνει όμορφο. Ξέρεις, βιβλία και περιοδικά δεξιά και αριστερά, τασάκια παρατημένα, δύο ποτήρια κρασί από χθες, ακόμα και η σκόνη προσδίδει χαρακτήρα. Ενώ σε αυτά τα μοντέρνα clean cut σπίτια πρέπει μονίμως όλα να είναι στην ακριβή τους θέση. Δεν είναι φασιστικό αυτό;»

Ο

Rory Sutherland σολάρει ως συνήθως. Τον ακούμε μαγνητισμένοι στο lobby τον ομιληών του TEDxAthens σε ένα διάλλειμα. Δεν έχεις την τύχη να γνωρίζεις κάθε μέρα ένα από τα πιο ανατρεπτικά μυαλά του marketing. Το πηγαδάκι συμπληρώνουν δίπλα στον Rory ο Juliano Tubino, παγκόσμιος διευθυντής καινοτομίας της Microsoft, νέος, σένιος με το σακάκι του ο οποίος μόλις έχει τελειώσει την ομιλία του ενώ στο ώμο του στηρίζεται αραχτός ο Sebastian Lindstrom, ένας 28χρονος Σουηδός guerilla filmmaker που πηγαίνει στα πιο απόμερα μέρα της Αφρικής, ζήτημα να κοιμάται σε κανονικό κρεβάτι με στρώμα πάνω από δύο μήνες το χρόνο, ένα πραγματικό αλάνι. Αποτραβιέμαι νοητικά μπαίνοντας σε mode εξωτερικού παρατηρητή, υπερίπταμαι πάνω από την τετράδα μας, συνειδητοποιώ ότι η σύνθεση της παρέας… απλά δεν υπάρχει. Μόλις πριν πέντε λεπτά ο Sebastian καθόταν χάμω οκλαδόν τσεκάροντας τα τελευταία mail στο laptop του και τώρα στηρίζεται πάνω στον Tubino. Αυτοί οι δύο κόσμοι πιθανότατα δε θα συναντιούνταν ποτέ αν δεν υπήρχαν τα TEDx. Η 3η Δεκέμβρη, ημέρα που έγινε το TEDxAthens στο «Θέατρο» του Ελληνικού Κόσμου ήταν για πολλούς μια μακριά ημέρα, εγώ όμως δεν κατάλαβα πως πέρασε. Και στο τέλος της, αργά το βράδυ μετά από είκοσι και βάλε ομιλίες, performances και happenings έβλεπες στα πρόσωπα του κόσμου χαμόγελα και μια λάμψη που δεν είχαν ερχόμενοι το πρωί. Σαν να μην ήμασταν στη σκοτεινή Αθήνα της κρίσης, σα να μην γκρεμιζόταν ο κόσμος που ξέραμε γύρω μας. Δεν ήταν ότι είχαν δει απλά μια καλή ταινία

που τους έκανε πρόσκαιρα να ξεχάσουν τα προβλήματά τους. Άλλοι σκέφτονταν την ομιλία του εκπληκτικού Matt Webb “Lifechanging events start with a 100 hours”, άλλοι εκείνη του Joe Trippi, τους «μικρούς Δαυίδ που μέσω του διαδικτύου χτυπάνε πλέον τον Γολιάθ της εξουσίας», άλλοι του Δασκαλάκη «η οικονομική σας θεωρία έχει bug”, άλλοι ήταν ενθουσιασμένοι από το networking που έκαναν, όλοι όμως είχαν την ίδια ευχάριστα ζαλισμένη έκφραση στο πρόσωπό τους. Σα μικρού παιδιού που μόλις σταμάτησε να περιστρέφεται γρήγορα γύρω γύρω από τον εαυτό του… Πολλοί μίσησαν το πελατολόγιο του Joe Trippi, ακόμη περισσότεροι όμως υποκλίθηκαν στην ευφυΐα του. Ένα από τα πιο σημαντικά παράσημα του TEDxAthens φέτος ήταν το tweet του Trippi μετά το event.

RT @Joe Trippi I met many of the pioneers and innovators who will build a new way for Greece @TEDxAthens a really incredible conference! Όπως ξέρετε η ομάδα του Υποβρυχίου κάνει πάντα concept τεύχη. Δε νομίζω ότι μπορούσαμε να σας προσφέρουμε κάτι ποιοτικότερο από ένα TEDxAthens τεύχος. Ειδικά σε εσάς που δεν μπορέσατε να το παρακολουθήσουν από κοντά. Μάλιστα αυτή τη φορά οι σελίδες του περιοδικού ζωντανεύουν! Μπορείτε να δείτε τα videos αρκετών από τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις που πήραμε από τους TEDx speakers στο www.ypovrixio.gr είτε σκανάρωντας τα Qr codes με το κινητό σας τηλέφωνο. Αρκετά από τα πράγματα που μας είπαν και δε χώρεσαν στο

χαρτί θα τα ανακαλύψετε εκεί!

To TED και το Υποβρύχιο μοιράζονται ένα μεγάλο κοινό. Το πάθος για τις ιδέες που αξίζει να διαδοθούν. Περνώντας από μια εποχή επίπλαστης ευημερίας, υπερκατανάλωσης και απαξίωσης των ιδεών σε μια άλλη όπου όλοι συνειδητοποιούν ότι η παγκόσμια κοινότητα έχει κοινά προβλήματα, το TED είναι κάτι παραπάνω από πλατφόρμα διάδοσης ιδεών, το TED είναι κίνημα… Στις επόμενες σελίδες σας καλούμε όχι μόνο να γνωρίσετε και να εμπνευστείτε από τους φετινούς ομιλητές αλλά να γίνετε ο σπόρος της αμφισβήτησης. Ξεκινώντας από το μηδέν (το περσυνό concept του TEDxAthens) αυτός ο σπόρος θα χρειαστεί αρκετή από την τέχνη της ανατροπής (το φετινό concept) για να ανθίσει σε μια χώρα που το έχει τόσο ανάγκη...

Special thanks to: Γιώργο Λευιτικό (Lowe Athens) you are the man! Ειρήνη Βιανέλλη τα σπας!

Everybody from Modiano team σε όλο το απίστευτο team του ΤΕDxAthens, και ειδικά στους Δημήτρη Καλαβρό, Αβραάμ Τσουκαλίδη, Αφροδίτη Μαντά, Σοφία Μπελούκα, Φιλήμων Παπαπολύζο, Φαίη Κουτζούκου, Ελένια Σαλούτση, Θέμη Γκίων, Δημήτρη Φλώρο, Γιάννη Ζάρα, Αγγελική Καραμπουρούνη που κατάφεραν να αποδείξουν με τη φετινή διοργάνωση ότι εχθρός του καλού είναι το τέλειο! Υ.Γ. Μην παραλείψετε να δείτε τα videos από τις ομιλίες του TEDxAthens

ACCESS ALL AREΑS

Της Ντίνας Δασκαλοπούλου www.daskalopoulou.gr

Εδώ και καιρό κουβαλάω ένα βάρος μεγατόνων στο στήθος μου. Τις νύχτες δεν μου επιτρέπει να κοιμηθώ και τις μέρες με γεμίζει θλίψη. Δίνω μια μάχη παράξενη –με τον εαυτό μου πρωτίστως– που λόγω της δουλειάς μου αποκτά μεγαλύτερο βάρος. Το υπαρξιακό δίλλημα «μένω ή φεύγω» όταν έχεις πρόσβαση στον δημόσιο λόγο γίνεται ακόμα κρισιμότερο γιατί ξέρεις πως κάμποσοι άνθρωποι εκεί έξω μπορεί και να σε πάρουν στα σοβαρά.

Π

ρόσφατα βρέθηκα προσκλεκλημένη σε έναν ραδιοφωνικό σταθμό για να κουβεντιάσουμε για το «Larko Project», ένα θεατρικό έργο που γεννήθηκε από μια έρευνα για τη Λάρκο που δημοσίευσα στο «Έψιλον» της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας τον Οκτώβριο του 2009. Άκουγα τον εαυτό μου να λέει «πόσο παλιοσαράβαλα κατάντησαν οι λέξεις» και να διεκτραγωδεί «αυτό το δυσοίωνο μαύρο πέπλο που τυλίγει την πόλη μας». Ο Πεισιθάνατος μου έκλεινε πονηρά το μάτι – συγχαρητήρια, συντρόφισσα, μόλις μας είπες με άλλα λόγια να ανεβούμε στην Ακρόπολη και να φουντάρουμε.

Άλλες φορές πάλι –κι αυτό, κυρίως, μου συμβαίνει όταν δουλεύουμε με την ομάδα του «Υποβρυχίου»– νιώθω 20 χρονών: η κρίση ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να συμβεί σε αυτό το νοσηρό και γέρικο πράγμα που είχε καταντήσει η χώρα μου. Θα τα αλλάξουμε όλα, μπορούμε, το μέλλον είναι μπροστά μας. Η Πολυάννα είναι ζωντανή, παρά τα 25 χρόνια που πέρασαν από τότε που η μάνα μου αγόραζε τα βιβλία με το κοριτσάκι που ήταν τόσο φτωχό ώστε δεν είχε να αγοράσει παπούτσια και για να παρηγορηθεί έπαιζε με τον εαυτό της το παιχνίδι της χαράς: δεν πειράζει αν δεν έχεις

παπούτσια, άλλα παιδάκια δεν έχουν πόδια. Σε μια τέτοια πρωτόφαντη δίνη είναι φυσικό το μυαλό να παίζει στα άκρα: πότε μαύρο, πότε ροζ. Αν μου έμαθε κάτι αυτή η κρίση είναι πως κανείς δεν μπορεί να δράσει αποτελεσματικά αν φοράει ροζ γυαλιά ή αν κλείνεται σε ένα μαύρο δωμάτιο. Κι αυτό ακριβώς επιβεβαίωσα εκείνο το Σάββατο που είχα την ευκαιρία να συναντήσω μερικούς από τους πιο ενδιαφέροντες, δημιουργικούς και επιδραστικούς ανθρώπους του πλανήτη μας: ούτε υψιπετή σενάρια ούτε πεσιμιστικούς αυνανισμούς χρειάζεται η ζωή. Η ζωή απαιτεί όραμα, πίστη και στοχευμένη δράση.

Στις επόμενες σελίδες θα διαβάσετε συνεντεύξεις από ορισμένους ομιλητές του TEDxAthens – μακάρι να είχαμε το χρόνο και το χώρο να σας τους γνωρίσουμε όλους. Εδώ θέλω να σταθώ σε δύο από αυτούς, εκείνους που δόνησαν μέσα μου κάτι ιδιαίτερο. Ο ένας ήταν ο Τζο Τρίπι, γνωστός παγκοσμίως από την καμπάνια του Ομπάμα μέσω ίντερνετ, αλλά και από το βιβλίο του «Revolution will not be televised» (ένας τίτλος που παίζει με το ομότιτλο τραγούδι των 70s του Τζιλ ΣκοτΧέρον). Στα καθ’ ημάς ο Τρίπι έγινε γνωστός όταν το 1993 ανέλαβε την προεκλογική καμπάνια του Παπανδρέου πατρός (εσχάτως

και του υιού). Τι έκανε αυτός ο άνθρωπος που συμμετέχει στα μεγαλύτερα θινκ τανκς του κόσμου, που στο μυαλό του επενδύονται δεκάδες εκατομμύρια δολάρια και θεωρείται ο γκουρού της μοντέρνας πολιτικής επικοινωνίας; Σκέφτηκε απλά. Και μεγαλοφυώς. Το ίντερνετ είναι ένα εργαλείο που, εκτός από πληροφορία, διασπείρει και δύναμη στην ανθρωπότητα. Στην τρισδιάστατη ζωή πιθανότατα δεν θα μιλήσεις ποτέ στον πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά στον ψηφιακό κόσμο μπορείς. Στην πραγματική ζωή ο κύκλος αναφοράς σου μπορεί να φτάνει τους 10, τους 100, τους 1.000 ανθρώπους. Στον ψηφιακό κόσμο μπορείς να απευθυνθείς σε εκατομμύρια. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η κατανομή ισχύος αλλάζει: για πρώτη φορά στην Ιστορία οι Δαυίδ μπορούν να οργανωθούν τόσο γρήγορα και τόσο αποτελεσματικά απέναντι στον Γολιάθ. Ή ο Γολιάθ θα το πάρει έγκαιρα χαμπάρι ή οι Δαυίδ θα τον συντρίψουν. Ο Τρίπι, ξεκινώντας από αυτόν το συλλογισμό που μοιάζει τόσο προφανής αλλά που δεν έπειθε κανέναν πριν από ελάχιστα χρόνια, λάνσαρε για τον διεκδικητή του χρίσματος των Δημοκρατικών, Howard Dean, μια καμπάνια μέσω ίντερνετ που έμελλε έκτοτε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο οργάνωσης μια εκστρατείας. Επάνω σε αυτό το παράδειγμα

έχτισε τη δική του καμπάνια ο υποψήφιος πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα. Κανείς δεν πίστευε ότι αυτός ο άσημος τύπος θα μπορούσε να νικήσει το πανίσχυρο προεδρικό ζευγάρι. Όμως η πίστη και η δέσμευση εκατομμυρίων ανθρώπων στο όραμα ενός άσημου νέου αλλά αποφασισμένου ανθρώπου, που τους απευθυνόταν προσωπικά, κατάφεραν να αλλάξουν το αποτέλεσμα. Σαν να έπιανε το ίδιο νήμα μού ακούστηκε και ο διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ο Γκλεν Λόουρι ξεκίνησε την ομιλία του προβάλλοντας σε μια γιγαντιαία οθόνη εικόνες από μια συγκέντρω-

ση στην Αθήνα. Τι είδε σ' αυτές τις εικόνες που σ' εμάς έχουν γίνει τόσο οικείες ώστε πια δεν τους δίνουμε σημασία; Είδε την ενέργεια εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών να ρέει, είδε τη βαθιά συλλογική επιθυμία για αλλαγή, είδε το σπέρμα ενός καινούργιου κόσμου που γεννιέται. Και κάλεσε το κοινό του να σηκωθεί από την καρέκλα του θεατή και να πάρει τη θέση του καλλιτέχνη: να σταματήσει να παρατηρεί και να συμμετέχει ενεργά σ' αυτό το καινούργιο που ακόμα δεν έχει πρόσωπο, όνομα και σκοπό, αλλά θα αποκτήσει το πρόσωπο, το όνομα και το σκοπό που εμείς θα του προσδώσουμε.

ΥΓ. 1: Πίσω από τους ανθρώπους που θα συναντήσετε στις επόμενες σελίδες μας κρύβονται οι άνθρωποι του TEDxAthens: χωρίς αυτούς τίποτα από όλα όσα ζήσαμε εκείνο το λαμπερό δεκεμβριάτικο Σάββατο δεν θα είχε συμβεί. Είναι παρήγορο να ξέρεις πως στην πόλη σου δρουν και δημιουργούν άνθρωποι νέοι, ορεξάτοι και ανοιχτοί στον κόσμο. Εξαιρετική διοργάνωση, υποδειγματική ομαδική δουλειά! ΥΓ. 2: Πίσω από αυτό –όπως και από κάθε τεύχος– κρύβονται οι άνθρωποι του «Υποβρυχίου». Καθένας τους, ένας καλός λόγος να επιμένει κανείς να ζει σ' αυτήν τη χώρα.

Pat Metheny: Ένας ήσυχος ήρωας Του Λεωνίδα Αντωνόπουλου

Οι ήρωες της κιθάρας είναι, συνήθως, νέοι, παίζουν ροκ, ζουν άγρια ζωή και έχουν εντυπωσιακή κόμη. Από όλα τα παραπάνω μόνο η κόμη ταιριάζει στο προφίλ του «ήρωα της κιθάρας» Pat Metheny.

Φ

υσικά και υπήρξε νέος. Πολύ νέος μάλιστα, 15 ετών, όταν έπαιζε κιθάρα πλάι στους καλύτερους τζαζ μουσικούς της του Kansas City, της γενέτειράς του. Στα 18 του ήταν ο πιο μικρός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι και στα 19 του ο πιο νέος καθηγητής του κορυφαίου ωδείου Berklee. Στα 20 του εντάχθηκε στο σχήμα του βιμπραφωνίστα Gary Burton και 21 ετών κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, «Bright Size Life». Στα 22 του ήταν ήδη γνωστός και η διεθνής τζαζ κοινότητα έβλεπε σ’ εκείνον την ελπίδα εξόδου της τζαζ από τη ροκ σκλαβιά των 70s. Δεν έγινε ακριβώς έτσι, όμως η ροκ κουλτούρα που κάθε νεαρός μουσικός της εποχής διέθετε –πόσω μάλλον αν ήταν και κιθαρίστας– του έδωσε προίκα για να παντρέψει την τζαζ με τον ηλεκτρικό ροκ ήχο και να αποκτήσει ένα ασυνήθιστα μεγάλο για την εποχή και την ηλικία του νεανικό ακροατήριο. Εδώ που τα λέμε έπαιξε και ροκ. Έπαιξε αρκετό ροκ τη δεκαετία του ’80, με τον David Bowie και την Joni Mitchell. Και μάλιστα κέρδισε και βραβείο ως «Καλύτερος Ροκ Κιθαρίστας». Ύστερα, βέβαια, σάρωσε τα βραβεία του «Καλύτερου Τζαζ Κιθαρίστα» και συνέλεξε, μέχρις στιγμής, 17 βραβεία Grammy. Άγρια ζωή δεν ξέρω αν έκανε, αλλά δεν του φαίνεται. Πρόκειται, όμως, για έναν αληθινό «ήρωα της κιθάρας». Σταθερά προσηλωμένο στην αυτοσχεδιαστική του ικανότητα και στην εντυπωσιακή δεξιοτεχνία του στο παίξιμο. Και, ακόμη, για έναν μουσικό που ηχογραφεί (και) άλμπουμ

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Pat Metheny

όπου παίζει μόνος του, όπως το πρόσφατο «What’s It All About» (2011), ο οποίος δοκιμάζει επίσης να παίξει και να ηχογραφήσει με πρωτότυπες κιθάρες, όπως η σοπράνο κιθάρα ή η κιθάρα «Pikasso» με τις 42 χορδές, που κατασκευάστηκε ειδικά για εκείνον! Έχει φανατικούς οπαδούς σε όλο τον κόσμο που τον ακολουθούν σχεδόν παντού – και προφανώς μένουν ικανοποιημένοι από τις περίπου 200 συναυλίες που δίνει κάθε χρόνο, από το 1974. Η φήμη του αντιστοιχεί περισσότερο σε ροκ σταρ παρά σε έναν 57χρονο τζαζ μουσικό. Σε κάποιους, είναι αλήθεια, αρέσει πολύ η μουσική του και σε άλλους όχι, και επίσης κάποιοι λατρεύουν τους δίσκους με το Pat Metheny Group και άλλοι προτιμούν τις υπόλοιπες δουλειές του. Η επιτυχία του και η σημασία της παρουσίας του στην τζαζ συνοψίζεται στο γεγονός ότι αρ-

κεί να ακούσεις μία μόνο φράση στην κιθάρα για να καταλάβεις ότι αυτός που παίζει είναι ο Pat Metheny. Και παρά τα κεκτημένα που θα του εξασφάλιζαν μια τζαζ καλοπέραση, εκείνος προκαλεί συνεχώς το ακροατήριο που δημιούργησε με κόπο τόσα χρόνια βάζοντάς του νέες προκλήσεις – στον ήχο, στις επιλογές των κομματιών, στις συνθέσεις, στα όργανα που χρησιμοποιεί, στο καστ των μουσικών που επιλέγει. Τη δεκαετία του ’80, όταν έπαιζε με τον Bowie και τη Mitchell, έκανε σπουδαίες συνεργασίες παίζοντας με τον πρωτοπόρο σαξοφωνίστα Ornette Coleman ή με τον επίσης ανήσυχο μπασίστα Charlie Haden ή με τον Herbie Hancock, τον Dave Holland και τον Jack DeJohnette. Ορισμένοι από τους δίσκους που ηχογράφησε έμειναν στην ιστορία της τζαζ ξεχωρίζοντας για την ποιότητά τους, όπως το free jazz «Song X» (1986) με τον Ornette Coleman ή το «Beyond

Σαββίνα Γιαννάτου & Maria Joao 7-11/12, Half Note Jazz Club Diane Schuur, 10 & 11/12, Gazarte Cristina Vilallonga Tango Quartet, 14-18/12, Half Note Jazz Club

FREE JAZZ

PAT METHENY ORNETTE COLEMAN

ALITY

John Scofield

Gary Burton

HARD BOP

BE BOP

JIM HALL

MORE TO THE PAST

The Missouri Sky» (1997), ένα αριστουργηματικό ντουέτο με τον Charlie Haden. Το στάτους του ροκ σταρ σε ένα πράγμα διευκόλυνε αυτόν και –σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό– την τζαζ: ήταν η ευρύχωρη γέφυρα που μετέφερε μουσικόφιλους από την όχθη του ροκ στην όχθη της τζαζ. Στην ορολογία της μουσικής βιομηχανίας ονομάζεται «crossover». Μόνο που στην περίπτωση του Pat Metheny το crossover στοιχείο δεν είναι η μουσική, αλλά το ταλέντο του, αυτός ο φυσικός τρόπος με τον οποίο παίζει κιθάρα, χτίζοντας και γκρεμίζοντας ηχητικά αρχιτεκτονήματα και με έναν ήχο κρυστάλλινο και απόλυτα αναγνωρίσιμο. Αρετές που ελάχιστοι μουσικοί διαθέτουν – πέρα από είδη. Τα θυμήθηκα όλα αυτά με αφορμή την εμφάνιση του Pat Metheny με το τρίο του στις

4 Δεκεμβρίου στο Παλλάς, 20 χρόνια μετά την προηγούμενη άφιξή του στην Αθήνα. Τον Ιούνιο του 1991 είχε παίξει στον Λυκαβηττό ανοίγοντας το πρώτο (και τελευταίο…)

Athens Jazz Festival, σε μία συναυλία όπου είχα μείνει άφωνος από τη μουσική ομορφιά και την ηχητική τελειότητα. Ήταν μαζί του τότε και ο κιμπορντίστας Lyle Mays, το επί πολλά χρόνια alter ego του Pat Metheny, όπως ήταν ο McCartney για τον Lennon ή ο Strayhorn για τον Duke Ellington. Τώρα το τρίο συμπληρώνουν δύο κορυφαίοι μουσικοί, ο μπασίστας Larry Grenadier και ο ντράμερ Bill Stewart. Πολλά έχουν αλλάξει σε 20 χρόνια, ο Pat Metheny όμως έχει κάτι διαχρονικό. Σαν τη θρυλική χαίτη του.

Beyond The Missouri Sky

What’s It All About

Το Haig™, ένα από τα παλαιότερα ονόματα στο σκωτσέζικο ουίσκι, σε ταξιδεύει στις πηγές έμπνευσης της μουσικής δημιουργίας. Το Tree of Originality, η νέα πλατφόρμα του Haig στο facebook, είναι η διαδικτυακή κοινότητα όπου μπορείς να ανακαλύψεις τις πηγές έμπνευσης πίσω από τις σύγχρονες μουσικές δημιουργίες. Ταξίδεψε πίσω στο χρόνο και γνώρισε τις επιρροές που συνθέτουν τη μουσική παλέτα της σύγχρονης μουσικής. Μοιράσου τις απόψεις σου, στείλε τα σχόλιά σου, κέρδισε δώρα και μάθε που γίνονται τα καλύτερα live στην πόλη στην Jazz και την Indie σκηνή. www.facebook.com/ haiggreece

The HAIG word and associated logos are trade marks

Bill Frisell

GIN RI

John Patitucci

FUSION

OI ΔΙΣΚΟΙ

T HE T R EEO FO

TO THE PRESENT

Γίνονται τέτοια parties στην πόλη μας;*

*γνωστή ξανθιά τηλεπαρουσιάστρια (make a wild guess) όταν είδε πλάνα από το party…

concept τεύχη, Το «Υποβρύχιο» δεν κάνει μόνο επίκαιρα αλλά και επίκαιρα concept parties!

Γ

υναίκες με φανταχτερά φορέματα, φτερά στο κεφάλι, βεντάλιες, γάντια, φορέματα φτιαγμένα από σχεδόν διαφανές ύφασμα και άνδρες με κοστούμια, τιράντες, φράκα, ψηλά καπέλα, φουλάρια, παπιγιόν και με λουλούδι στο πέτο τους, πλημμύρισαν το Booze την Πέμπτη 3 και την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου δημιουργώντας δυνατές, περιπετειώδεις, φαντασμαγορικές στιγμές…

Η Αθήνα τη μεταφέρ λεθηκε στα 20s για δύο μον αδικές βραδιές .

2.500 με 3.000 Αθηναίοι χόρεψαν, φλέρταραν, ντύθηκαν κατάλληλα και συμμετείχαν στις δύο twenties νύχτες!

Ο ερωτισμός ξεχείλιζε και όλη η ατμόσφαιρα σε γύριζε πίσω, στην εποχή του Μεσοπόλεμου, τότε που οι άνθρωποι διασκέδαζαν εν μέσω κρίσης. Πιεσμένοι από τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, έβρισκαν στα καμπαρέ την ψυχαγωγία, τον έρωτα, την αλήθεια και διασκέδαζαν σαν να μην υπήρχε αύριο… Οι εποχές αλλάζουν, οι καταστάσεις επαναλαμβάνονται… Οι δύο νύχτες αποδείχτηκαν απίστευτα επίκαιρες...

Φωτογραφίες: Γιάννης Καλογρίδης, Στάμ

Η διακόσμηση, οι μουσικές, τα μαθήματα χορού, τα burlesque dance shows, το dresscode προκάλεσαν αληθινή διασκέδαση, ωραίες γνωριμίες και δυνατές συναντήσεις!

ος Αμπάτης

Το ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ έγινε 10 ετών και σε συνεργασία με τη Fischer γιόρτασε μαζί με τους Penny & the Swingin’ Cats, Athens Swing Cats, Eva & the apples και φυσικά τη διάσημη ομάδα του Bohème Sauvage που ήρθε αποκλειστικά από το Βερολίνο για να δείξει το μοναδικό της show. Το Bohème Sauvage, πάντως, απέδειξε ότι είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα πάρτυ! Είναι ένα γοητευτικό ταξίδι στο χρόνο..

Johnnie Walker

Keep Walking Project

Ποιο πρωτοπο ριακό project θα ψηφίσεις για να πραγματοποιη θεί στην Αθήνα;

«…Πιστεύω ότι καθένας από εμάς μπορεί να συμβάλει ώστε να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τον τόπο μας. Ειδικά σήμερα που οι συνθήκες είναι απαιτητικές χρειάζεται να προσπαθήσουμε όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά για ένα καλύτερο αύριο. Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε» αναφέρει ο ηθοποιός Αλέξανδρος Λογοθέτης και μας παροτρύνει να πάρουμε μέρος στη νέα ενδιαφέρουσα καμπάνια - πρωτοβουλία του Johnnie Walker.

Pavegen: The Technological Project – Ενέργεια μέσα από τα βήματά μας Το Pavegen είναι καινοτόμες πλάκες πεζοδρομίου, οι οποίες παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μέσα από την καθημερινή κίνηση των πεζών. Η ενέργεια αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για φωταγώγηση, δίνοντας έτσι ένα παράδειγμα ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας. Το περπάτημα στο Pavegen θα συμβάλει στο να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες το ρόλο που διαδραματίζουν στη χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Το όραμα του 24χρονου Laurence KemballCook είναι να αλλάξει την αντίληψη που έχουμε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ακόμα και πράγματα που ούτως ή άλλως κάνουμε καθημερινά, όπως το περπάτημα, μπορούν να μετατραπούν σε ενέργεια και ο νεαρός εφευρέτης πιστεύει ότι αν εφαρμοστούν σε παγκόσμια κλίμακα σίγουρα ο κόσμος μας θα αλλάξει προς το καλύτερο. Το «Υποβρύχιο» είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί του και να μάθει περισσότερα για το Pavegen.

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

Laurence, το Pavegen κερδίζει βραβεία και αναγνώριση συνεχώς. Στα Observer Ethical Awards κέρδισε στην κατηγορία «Big Idea», ενώ είναι υποψήφιο στα «Brit Insurance Design Awards» ως προϊόν της χρονιάς. Συγχαρητήρια! Πώς ξεκίνησε το project σου; Είμαστε μια πολύ δημιουργική ομάδα, αφοσιωμένη σε αυτό που κάνουμε. Χωρίς συλλογική προσπάθεια δεν μπορείς να πας πολύ μακριά. Όλα ξεκίνησαν δουλεύοντας ως φοιτητής σε μια εταιρεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πάνω στην ενεργειακή αστική αποδοτικότητα. Εκεί συνειδητοποίησα ότι μέσα στην πόλη είναι δύσκολο να εκμεταλλευτείς τις «παραδοσιακές» ανανεώσιμες πηγές. Τα ψηλά κτήρια εμποδίζουν τόσο τον ήλιο όσο και τον άνεμο. Τι έχεις μέσα σε μια πόλη που δεν σταματάει ποτέ; Εμάς να περπατάμε αδιάκοπα! Έχοντας σπουδάσει Industrial designer engineer στο Πανεπιστήμιο του Loughborough, ανέπτυξα την πρώτη version του Pavegen και την παρουσίασα σε μια μεγάλη έκθεση που κάνουν τα βρετανικά πανεπιστήμια στο τέλος κάθε χρονιάς για τους τελειόφοιτους. Συγκέ-

Ze Frank

ντρωσε μεγάλο ενδιαφέρον από επενδυτές και μετά από δύο γύρους fund raising η start up ήταν έτοιμη και εγώ ανυπόμονος να δουλέψω για να την τελειοποιήσω. Έτσι συγκρότησα αυτήν την υπέροχη δεκαπενταμελή ομάδα που σήμερα αναπτύσσει το pavegen. Πού μπορεί να δει κανείς εγκατεστημένο το Pavegen αυτή τη στιγμή; Σε πάρα πολλά σημεία! Όπου και αν το έχουμε εγκαταστήσει, πραγματικά βλέπουμε το fun theory να λειτουργεί στην πράξη! Ξέρεις, κάθε φορά που πατάς πάνω στην πλάκα η κινητική ενέργεια μετατρέπεται και αποθηκεύεται, ενώ ανάβει το LED στο κέντρο της πλάκας. Ο κόσμος προτιμάει ακόμα και να αλλάζει το δρομολόγιό του για να περάσει πάνω από τις πλάκες. Σε ένα μουσικό φεστιβάλ είχαμε εγκαταστήσει το Ρavegen σε ένα dance floor και από την παραγόμενη ενέργεια ο κόσμος μπορούσε να φορτίσει τα κινητά του. Επίσης, θα εγκαταστήσουμε το Pavegen στο Westfield, το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Ευρώπης, στο Stratford city, site των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου το 2012.

Laurence K emball-Coo k

Pavegen

Hub Culture

Ποιο είναι το όραμά σου για το Pavegen; Το Pavegen ταιριάζει τόσο πολύ στο Keep Walkin project, γιατί η φιλοσοφία του είναι συλλογικά βήματα που κινούνται προς την κοινωνική πρόοδο. Αν ο κόσμος ψηφίσει το δικό μας project, θα δει το Pavegen εγκατεστημένο σε κάποια πλατεία της πόλης. Όπου υπάρχει κόσμος που περπατάει, το Pavegen μπορεί να εγκατασταθεί. To όραμά μου είναι να δω το Ρavegen να εφαρμόζεται σε μεγάλη κλίμακα παγκοσμίως. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως η Ινδία και η Αφρική, όπου υπάρχει και έλλειψη ενέργειας θα μπορούσε πραγματικά να φέρει τα πάνω κάτω και να αποτελέσει στοιχείο ανάπτυξης.

Ze Frank: The Art Project Δίνοντας φωνή στη χώρα σου Το κοινό θα στείλει κείμενα ή φωτογραφίες με θέμα την ευτυχία ή την αλληλεγγύη και ο Ze Frank θα εμπνευστεί και θα δημιουργήσει ένα έργο τέχνης που θα εκφράζει το συλλογικό όραμα και τη φωνή της Ελλάδας. Ο Ze Frank…

Τι είναι το Johnnie Walker Keep Walking Project; Τρία διαφορετικά projects που παρουσιάζουν τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε ένα νέο τρόπο σκέψης για να δημιουργήσουμε θετικό αντίκτυπο στον κόσμο που ζούμε, ζητούν την ψήφο μας. Τα συναρπαστικά projects βασίζονται στους τομείς των τεχνών, της τεχνολογίας και της επιχειρηματικότητας. Το project που θα κερδίσει τα περισσότερα «βήματα» θα γίνει πραγματικότητα στην Αθήνα την άνοιξη του 2012. Πώς ψηφίζεις; Το κοινό θα αναδείξει το project που προτιμά κερδίζοντας «βήματα», πόντους δηλαδή, που μπορούν να δωριθούν ως ψήφοι υποστήριξης στα τρία projects. Τα βήματα συλλέγονται εικονικά μέσω της ιστοσελίδας www. keepwalkingproject.gr που παραπέμπει στο facebook ή μέσω του iPhone pedometer app. Η εφαρμογή στο iPhone, που έχετε τη δυνατότητα να την κατεβάσετε από τη σελίδα του Johnnie Walker στο Facebook μετράει το κάθε σας βήμα. Ο χρήστης θα κερδίζει ένα εικονικό βήμα για κάθε φυσικό βήμα που πραγματοποιεί. Αντίστοιχα, στο facebook ο χρήστης θα μπορεί να κερδίζει βήματα καλώντας φίλους να συμμετάσχουν στο project ή κοινοποιώντας περιεχόμενο.

Είναι πρωτοπόρος στον κόσμο της online διαδραστικότητας. Μεγάλο μέρος της δουλειάς του συνίσταται στη δημιουργική ανασύνθεση στοιχείων.

O Ze Frank παίρνει εικόνες, ιστορίες, ποιήματα από ανώνυμους ανθρώπους, τα επεξεργάζεται δημιουργικά και τα μετατρέπει σε online έργα τέχνης. Η συμμετοχή του κοινού είναι το κλειδί για τα έργα του.

16 εκατομμύρια επισκέψεις και 70 εκατομμύρια pageviews δέχτηκε κατά την περσινή χρονιά η ιστοσελίδα του, αποδεικνύοντας ότι τα έργα του έχουν χιλιάδες συμμετοχές. Παρά τα εντυπωσιακά στατιστικά στοιχεία, τα projects για τα οποία ο Ze Frank είναι ιδιαίτερα περήφανος είναι εκείνα που η συνεισφορά των ανθρώπων έχει έναν πιο προσωπικό και συναισθηματικό χαρακτήρα.

Hub Culture To project της επιχειρηματικότητας Tο Hub Culture θα υποστηρίξει το επιχειρηματικό πνεύμα, ανοίγοντας έναν νέο χώρο όπου το κοινό θα μπορεί να αναπτύξει τις

επιχειρηματικές του ιδέες μέσω προσωπικών συμβουλών ή και μέσω μιας σειράς από διαλέξεις ειδικών. Το Hub Culture… Το Hub Culture Ltd είναι ένα ιδιωτικό δίκτυο online συνεργασίας που συνδυάζει online αλλά και φυσικούς χώρους. Ιδρύθηκε το 2002 από τον Stan Stalnaker, διακεκριμένο σχολιαστή των κοινωνικών επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης και αποτελεί παγκοσμίως ένα από τα πιο γνωστά και με μεγαλύτερη επιρροή ιδιωτικά δίκτυα με μεγάλη δράση. Το δίκτυό του συγκεντρώνει πάνω από 25.000 επαγγελματίες, στελέχη και επιχειρηματίες, που έχουν ως στόχο μια θετική αλλαγή σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Το 2009 το Hub Culture ανέπτυξε τα Pavilions, φυσικούς χώρους όπου τα μέλη τους μπορούν να εργαστούν από κοινού, παρέχοντας στις αναπτυσσόμενες εταιρείες ιδέες για να εξελιχθούν. Τα Pavilions γρήγορα εξαπλώθηκαν στις περιοχές Κανκούν, Κάννες, Κοπεγχάγη, Νταβός, Ίμπιζα, Λονδίνο, Λος Άντζελες, Μαϊάμι, Νέα Υόρκη, Ρίο ντε Τζανέιρο, Σακραμέντο, Σεντ Μόριτς και Τορόντο.

keepwalkingproject.gr

Ό

Από τη Wikipedia και το Twitter μέχρι τη μοριακή κουζίνα και τα τσουνάμι, ο κόσμος μας είναι γεμάτος ανατροπές οι οποίες επανακαθορίζουν σε καθημερινή βάση, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο, τον τρόπο με τον οποίο ζούμε. Καθόλου τυχαία, το θέμα του φετινού ΤΕDxAthens 2011 ήταν «The Art of Disruption» - η τέχνη της δημιουργικής ανατροπής. Του Αβραάμ Τσουκαλίδη, curator του TedxAthens Φωτογραφίες: Γιάννης Λεφάκης

πως λένε και μέλη της ομάδας: «Όλοι γνωρίζουμε πως υπάρχουν γύρω μας πρωτότυπες ιδέες και ανατρεπτικές προτάσεις ικανές και έτοιμες να κάνουν τη διαφορά. Δεν αρκεί, όμως, να μένουμε στα λόγια! Πρέπει να κάνουμε τις ιδέες μας πράξεις! Πράξεις ικανές να ανατρέψουν τη σημερινή κατάσταση και να οδηγήσουν στην καινοτομία, την ανάπτυξη και την ελπίδα ότι αυτός ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος… να γίνει αυτός που μας αξίζει! Πρέπει πλέον να εμπιστευτούμε τις δυνατότητές μας και να δώσουμε υπόσταση στις σκέψεις και τα όνειρά μας, όσο τρελά και αν μπορεί να ακούγονται!» Πέρυσι στο ΤΕDxAthens υπήρξαν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι μας ζητούσαν να περάσουμε από τις ιδέες στην πράξη. Ακούσαμε πολλές φορές το «τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;» όχι μόνο την εκδήλωση, αλλά και τις ιδέες που ακούγονται. Ως απάντηση σ' αυτό, το TEDxAthens βραβεύει από φέτος μια πρωτότυπη δράση μέσω του TEDxAthens Challenge. Στόχος του; Να αναδείξει και να υποστηρίξει φρέσκες ιδέες και έξυπνες προτάσεις, κινητοποιώντας την κοινότητα του TEDxAthens και τους συνεργάτες της.

To ΤΕDxAthens Challenge «γεννήθηκε» μέσα από τη φιλοσοφία που διέπει το TED Prize (www.tedprize.org). Κάθε χρόνο οι διοργανωτές του TED επιλέγουν ένα πρόσωπο δίνοντάς του την ευκαιρία να πραγματοποιηθεί μια ευχή του με τη συνεισφορά της κοινότητας του TED. Έτσι, έμπρακτα πλέον, πέρα από τις ιδέες που αξίζει να διαδοθούν, επιλέγουμε πράξεις που αξίζει να στηριχθούν και να διαδοθούν, τις βραβεύουμε και με τη βοήθεια της κοινότητας του TEDxAthens τις βοηθάμε να εξαπλωθούν και να ανθήσουν. Αποτελεί πρόκληση για όλους μας το να στηρίξουμε όσο μπορούμε τέτοιες θετικές ενέργειες.

THE ISSUE Κάθε TEDx είναι μια συναρπαστική εμπειρία. Οι ιδέες που αξίζει να διαδοθούν είναι εδώ για να αλλάξουν όχι μόνο τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα αλλά και για να κάνουν τον κόσμο μας καλύτερο...

Ypovrixio links you to the Digital Era Για να δεις τις αποκλειστικές συνεντεύξεις των «ανατρεπτικών» ομιλητών του TedxAthens 2011 στο «Υποβρύχιο», μπορείς να σκανάρεις με το smartphone ή το tablet σου το QR Symbol ...και είσαι μέσα στην τέχνη της ανατροπής

QR Symbol

Powered by:

Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα για να μπορέσουμε να περάσουμε από την υλοποίηση στην πράξη είναι να περάσουμε από το εγώ στο εμείς. Να δράσουμε ως ομάδα, ως σύνολο, για να μπορέσουμε να κινητοποιήσουμε δημιουργικές δυνάμεις σε θετική κατεύθυνση. Η ομάδα του TEDxAthens με έχει εκπλήξει ευχάριστα, καθώς είναι μια ομάδα εθελοντών που εργάζονται όλοι για να μπορέσουν να προβληθούν σωστά ιδέες που αξίζει να διαδοθούν και ταυτόχρονα να αποτελέσει η εκδήλωση πόλο έλξης ατόμων με κοινό ενδιαφέρον και πάθος τη θετική τοποθέτηση απέναντι στο τι μπορούμε να κάνουμε. Ακούστηκε πολλές φορές στο TEDxAthens ότι η γενιά μας «πρέπει να ταυτιστεί με τις λύσεις και όχι με τα προβλήματα». Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να

δράσουμε συλλογικά. Το βραβείο TEDxAthens Challenge για το 2011 επικεντρώνεται στον τομέα της παιδείας. Σκοπός μας, να αναδείξουμε και να υποστηρίξουμε αξιόλογες πρωτοβουλίες από την παιδεία και από όλες τις εκφάνσεις της μάθησης, κινητοποιώντας το πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό και τα μέσα που διαθέτει η κοινότητα του TEDxAthens. Θέλουμε να εμπνεύσουμε θετικές αλλαγές και να συμβάλουμε στη δικτύωση δημιουργικών πρωτοβουλιών στον τομέα της παιδείας και της μάθησης. Κοιτάμε μπροστά. Εστιάζουμε στην πολλαπλασιαστική θετική επίδραση που μπορεί να έχει η υποστήριξη και εξάπλωση τέτοιων πρωτοβουλιών στην πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας. Τα κριτήρια με τα οποία αξιολογούμε τις προτάσεις είναι: ο αντίκτυπος στην κοινωνία, η αξία του παιδαγωγικού έργου, η βιωσιμότητα και εφαρμογή της ιδέας, η πρωτοτυπία, η δημιουργικό-

τητα, καθώς και η συμμετοχή και συνεργασία διαφόρων κοινωνικών ομάδων. Από τις 15 Σεπτεμβρίου μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου συγκεντρώσαμε συνολικά 153 προτάσεις… Δεν το περίμενε κανένας από εμάς! Ο αριθμός αυτός είναι εκπληκτικός! Δείχνει σε όλους πως υπάρχει ακόμα κόσμος που ονειρεύεται και προσπαθεί να αλλάξει τα πράγματα μέσα από ανατρεπτικές ιδέες και πράξεις! Μπορείτε να δείτε όλες τις υποψηφιότητες που κατατέθηκαν στο challenge.tedxathens.com/ idea. Οι δέκα προτάσεις που περνούν στην επόμενη φάση επιλέχθηκαν, με βάση τα παραπάνω κριτήρια, από μια ομάδα που αποτελείται από μέλη της επιτροπής αξιολόγησης του TEDxAthens Challenge, μέλη της ομάδας του TEDxAthens και συνεργάτες του Ιδρύματος Λαμπράκη, το οποίο είναι σύμμαχός μας σ' αυτήν την προσπάθεια και θα υποστηρίξει τον νικητή του TEDxAthens Challenge.

Το TED είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση αφιερωμένη στις ιδέες που αξίζει να διαδοθούν. Ξεκίνησε ως τετραήμερο συνέδριο στην Καλιφόρνια πριν από 25 χρόνια και συνεχίζεται και στη Μεγάλη Βρετανία (TED Global). Το ΤΕD είναι μια ετήσια εκδήλωση στην οποία συμμετέχουν κορυφαίες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο που μοιράζονται τις ιδέες και τις πράξεις τους. ΤΕD σημαίνει Tεχνολογία, Ψυχαγωγία, Τέχνη (Technology Entertainment Design), αλλά επεκτείνεται και σε ένα πιο ευρύ φάσμα, το οποίο προσφέρει γνώση και έμπνευση από τους πιο εμπνευσμένους στοχαστές του κόσμου και την ευκαιρία σε μια κοινότητα από ανθρώπους που διψούν για το καινούργιο να συναναστραφούν και να ανταλλάξουν ιδέες. Οι συμμετέχοντες το έχουν ονομάσει «απόλυτο εγκεφαλικό συνέδριο» και «ένα τετραήμερο ταξίδι στο μέλλον». Το ποικίλο κοινό –επιχειρηματίες, επιστήμονες, άνθρωποι της τέχνης, φιλάνθρωποι– είναι σχεδόν τόσο καταπληκτικό όσο και οι ομιλητές, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι Frank Gehry, Bill Clinton, Bill Gates, Jane Goodall, Bono, Annie Lennox, Paul Simon, sir Richard Branson και Philippe Stark. TEDx (το x σημαίνει εκδήλωση που διοργανώνεται ανεξάρτητα) είναι ένα πρόγραμμα από τοπικές εκδηλώσεις οι οποίες οργανώνονται από μια ομάδα εθελοντών. Η εκδήλωση ακολουθεί τις προδιαγραφές του TED και πυροδοτεί βαθιές συζητήσεις και συνδέσεις μέσω των ομιλητών και των βίντεο των ομιλιών που προβάλλονται στις ιστοσελίδες του TED και των τοπικών TEDx. To πρόγραμμα TEDx ξεκίνησε τον Μάιο του 2009 και μέσα σε επτά μήνες είχαν οργανωθεί παραπάνω από 100 TEDx ανεξάρτητες εκδηλώσεις σε πολλές πόλεις του κόσμου, όπως Νέα Υόρκη, Τόκιο, Ντουμπάι, Λονδίνο, Άμστερνταμ κ.α. Σήμερα υπάρχουν περίπου 3.000 TEDx εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ το TEDxAthens είναι μία από τις 5 μεγαλύτερες.

TEDx Challenge

Φωτογραφία: Γιάννης Λεφάκης

Πράξεις που αξίζει να ανθήσουν

Της Ελένιας Σαλούτση

Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε τι συμβαίνει γύρω μας, να υποστηρίξουμε τις καλές πρωτοβουλίες και να βοηθήσει ο καθένας από εμάς όπως μπορεί. Όσο μικρή ή μεγάλη είναι η προσφορά σας, το σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε μια κοινότητα που γεννά ιδέες και πράξεις που αξίζει να διαδοθούν!

Τ

ο motto του TED είναι «ιδέες που αξίζει να διαδοθούν». Το TEDxAthens Challenge , που εγκαινιάσαμε φέτος, αναζητά πράξεις που αξίζει να διαδοθούν, τις αγκαλιάζει και τις βοηθά να εξαπλωθούν και να ανθήσουν.

Ψάχναμε πρωτοβουλίες που απευθύνονταν, είτε στην τυπική εκπαίδευση, είτε σε μορφές μη τυπικής εκπαίδευσης και μάθησης, αλλά και εθελοντικές πρωτοβουλίες από ιδιώτες, ομάδες πολιτών και ΜΚΟ με στόχο τη βελτίωση των θεσμών της ελληνικής κοινωνίας. Προκειμένου να ληφθούν υπόψη, οι πρωτοβουλίες θα έπρεπε να βρίσκονται σε κάποιο στάδιο υλοποίησης, όσο αρχικό και να ήταν αυτό, και να είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι και το τέλος του Οκτώβρη ζητούσαμε από τον κόσμο να υποβάλει προτάσεις και να λάβει μέρος στο διαγωνισμό. Ξεκινήσαμε ελαφρώς μουδια-

σμένοι, μην ξέροντας τι να περιμένουμε. Όταν συζητούσαμε μεταξύ μας λέγαμε πως περιμέναμε να συλλέξουμε γύρω στις 30 προτάσεις. Κάπου κρυφά ελπίζαμε τις 50. Πόσο λάθος κάναμε… Μεσάνυχτα στις 31 Οκτωβρίου έληξε η υποβολή προτάσεων και το σύνολο είχε φτάσει τις 153 από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, την Πτολεμαΐδα, την Κέρκυρα και τη Ναύπακτο, μέχρι το Ρέθυμνο, τα Ιωάννινα, τη Μυτιλήνη, τη Λάρισα, τη Σύρο και το Άστρος Κυνουρίας!

Από τις 153 προτάσεις ξεχωρίσαμε 10, οι οποίες πέρασαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού. Οι δέκα προτάσεις αξιολογήθηκαν από επιτροπή και από τον κόσμο που ψήφισε την αγαπημένη του πρόταση στην ιστοσελίδα του μας. Οι 3 επικρατέστερες προτάσεις παρουσιάστηκαν στη σκηνή του TEDxAthens στις 3 Δεκέμβρη, όπου το κοινό κλήθηκε να ψηφίσει την αγαπημένη του πρόταση. Νικητής ανακηρύχτηκε το UrbanDig Project, στο οποίο

απονεμήθηκε το Βραβείο «Χρήστος Λαμπράκης», αξίας 10.000 ευρώ.

H χώρα μας βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή και αντιμετωπίζει υπέρμετρες δυσκολίες. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία είναι η στασιμότητα. Είναι αντικειμενικά πολύ δύσκολο στις παρούσες συνθήκες να κλείσουμε τα αφτιά μας σε όλες τις δυσοίωνες προβλέψεις, να εξασκήσουμε τη δημιουργικότητα μας και να εμπνευστούμε. Παρά τις δυσκολίες, όμως, υπάρχουν άνθρωποι που δημιουργούν, προσφέρουν, χτίζουν. Η Ελλάδα έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ τέτοιους ανθρώπους. Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε τι συμβαίνει γύρω μας, να υποστηρίξουμε τις καλές πρωτοβουλίες και να βοηθήσει ο καθένας από εμάς όπως μπορεί. Όσο μικρή ή μεγάλη είναι η προσφορά σας, το σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε μια κοινότητα που γεννά ιδέες και πράξεις που αξίζει να διαδοθούν!

«Η όμορφη εικόνα της

SocialMedia Όταν οι curators του TEDxAthens μού αποκάλυψαν λίγες μέρες πριν από τη διοργάνωση ότι ο «κρυφός» ομιλητής θα είναι ο Houssem Aoudi, ένα άτομο που έζησε από μέσα την επανάσταση στην Τυνησία, ήξερα με ποια συνέντευξη θα ξεκινούσε το τεύχος μας. Είναι ο πρώτος ομιλητής που ανέβηκε στο βήμα του TEDxAthens. «Μην ακούτε όσους λένε ότι δεν μπορείτε να κάνετε κάτι εξαιτίας της κρίσης. Γεννήθηκα στα 80s και κάθε μέρα άκουγα ότι έχουμε κρίση…» Πλέον o Houssem αντιλαμβάνεται το TED περισσότερο ως κίνημα παρά ως μία απλή πλατφόρμα διάδοσης ιδεών. Παράτησε τη δουλειά του ως communication strategist και οργώνει τον κόσμο από πόλη σε πόλη, από TEDx σε TEDx… Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Φωτoγραφία: Γιάννης Λεφάκης

είναι ένα κατασκεύασμα.»

Τι επακολούθησε και ποιος ήταν ο ρόλος των social media στην επανάσταση; Μετά το TEDxCarthage, το καθεστώς έκλεισε στη φυλακή έναν από τους curators του και πολύ καλό μου φίλο. Αρκετός κόσμος είχε αρχίσει να μιλάει ανοιχτά πια ενάντια στη δικτατορία. Λένε ότι η αραβική άνοιξη προέκυψε λόγω του Facebook, του Twitter, του Wikileaks. Επιτρέψτε μου να σας πω κάτι: αυτό δεν είναι αλήθεια. Αυτά είναι μόνο τα μέσα. Το Twitter και το Facebook έγιναν τα μέσα μας διότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν την πολιτική ατζέντα τους και δεν θέλουν να μεταδώσουν το τι πραγματικά συμβαίνει. Μια επανάσταση ξεκινάει επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν να φάνε, χρειάζονται ισότητα, έχουν ανάγκη από ελευθερία και θέσεις εργασίας. Και πουλάνε στον κόσμο εκείνη την όμορφη εικόνα της social media επανάστασης... Όχι, τα ίδια σκατά που έκαναν τους Τυνησίους να κατέβουν στο δρόμο και να πουν αυτό που θέλουν στο καθεστώς είναι αυτά

που συμβαίνουν εδώ και κάνουν την ελληνική νεολαία να κατέβει στους δρόμους, είναι τα ίδια που κάνουν τους ανθρώπους να κάθονται στη Wall Str. Προσπαθούν πάντα να το βαφτίζουν με άλλο όνομα, όπως Επανάσταση του Γιασεμιού ή Αραβική Άνοιξη ή οτιδήποτε άλλο. Άρα πιστεύεις ότι η Αραβική Άνοιξη είναι μέρος των Ιndignados και του κινήματος Οccupy Wall Street; Όλα είναι ένα; Ναι. Όλοι έχουμε οικονομικά προβλήματα και θέματα ισότητας και δημοκρατίας, αλλά σε διαφορετικές κλίμακες. Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε μόνο σε τοπικό επίπεδο. Οφείλουμε να σκεφτόμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο αυτά τα προβλήματα και να αγωνιζόμαστε για να κάνουμε το όνειρό μας πραγματικότητα. Είναι σαν να έχουμε ένα εστιατόριο όπου έχουμε τα ίδια υλικά, αλλά χρησιμοποιώντας τα θα βγάλουμε διαφορετικά πιάτα. Κάθε χώρα έχει τη δική της κουζίνα. Όλες αυτές οι παγκόσμιες κοινότητες, από τους Anonymous Hackers και τους TEDxsters μέχρι τους Indignados, δείχνουν ότι δεν υπάρχουν σύνορα. Χρειάζομαι βίζα για να έρθω στην Ελλάδα, αλλά δεν χρειάζεται να πάρω βίζα για να μιλήσω στον ελληνικό λαό, μπορώ απλώς να τους μιλήσω από το διαδίκτυο! Οι Anonymous, η οικογένεια του TEDx και όλες αυτές οι κοινότητες σου δίνουν την πίστη ότι ανήκεις σε κάτι μεγαλύτερο. Πώς θα μπορούσαν τα υπόλοιπα κινήματα να αντλήσουν μαθήματα από την επανάσταση στην Τυνησία; Η Τυνησία ακόμα δεν έχει πραγματική δημοκρατία. Έχουμε μακρύ ταξίδι μπροστά μας, αλλά αποδείξαμε ότι είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε. Το σημαντικό είναι η κρίση να μη μας φέρει σε μια κατάσταση σοκ αδρανοποιώντας μας. Επίσης, έχει μεγάλη σημασία ο κόσμος να έχει πραγματικό έλεγχο πάνω στις κυβερνήσεις. Όταν δεν υπάρχει έλεγχος ρέπουμε προς αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Τα κόμματα εκλέγονται βάσει της προεκλογικής τους ατζέ-

«Όλες οι κυβερνητικές αποφάσεις πρέπει να είναι ανοιχτές σε ψηφοφορία στο διαδίκτυο.»

ντας και όχι με λευκή επιταγή. Όταν δεν κάνετε αυτό που εξαγγείλατε θα βγούμε στο δρόμο για να σας ανατρέψουμε. Αυτή είναι η δημοκρατία. Αν η κυβέρνηση πάει και δανειστεί από μιαν άλλη πρέπει να γνωρίζουμε πόσα και για ποιο λόγο τα πήρε αυτά τα χρήματα. Δεν θέλω ο λαός της Τυνησίας να πληρώσει τα λάθη, την κακοδιαχείριση και τα δάνεια του Ben Ali. Όλα τα λεφτά που πήρε από την Ευρώπη και την Αμερική. Γιατί πρέπει να πληρώσει αυτούς τους λογαριασμούς τώρα που πάει να κάνει ένα νέο ξεκίνημα; Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι μπορεί να ασκηθεί αυτός ο έλεγχος; Με ανοιχτή διακυβέρνηση. Όλες οι αποφάσεις πρέπει να είναι ανοιχτές σε ψηφοφορία στο διαδίκτυο. Από τα πιο μικρά ώς τα πιο μεγάλα. Θέλω googlάροντας να μπορώ να δω αν ο υπουργός μας πάει διακοπές με το κυβερνητικό αυτοκίνητο. Αν πληρώνει από την τσέπη του το λογαριασμό του εστιατορίου ή από τα λεφτά των φόρων μου. Θέλω να ψηφίζω για κάθε δάνειο. Η διαφάνεια αυτή θα μας δώσει μια νέα δημοκρατία. Και στο κάτω κάτω, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν μπορούμε όλοι να έχουμε το επίπεδο δημοκρατίας που έχουν επιτύχει στη Σκανδιναβία. Είμαστε λιγότερο έξυπνοι; Τι ρόλο πιστεύεις ότι θα διαδραματίσουν οι νέοι στη νέα σελίδα που ανοίγει στην ιστορία της Τυνησίας; Καθοριστικό. Πρέπει να ακουστούνε, αυτό είναι το στοίχημα. Συμμετέχω σε μια ομάδα που οργώνει την Τυνησία πηγαίνοντας σε τρεις πόλεις την ημέρα, διανύοντας ακόμα και 700 χιλιόμετρα καθημερινά. Έχουμε περάσει σχεδόν από όλα τα πανεπιστήμια ζητώντας την άποψή τους για το μέλλον σε ό,τι αφορά την οικονομία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και την πολιτική. Μιλήσαμε με φοιτητές που είναι τελειόφοιτοι προγραμματισμού και δεν έχουν υπολογιστές στη σχολή τους και με παιδιά που πρέπει να περπατήσουν 20 χιλιόμετρα καθημερινά για να πάνε σχολείο. Όλες οι συζητήσεις βιντεοσκοπήθηκαν και πλέον μπορεί να τις βρει ο καθένας στο διαδίκτυο. Αφού δεν ακούν οι πολιτικοί, βρίσκουμε άλλους τρόπους για να ακουστούμε.

Φωτoγραφίες: Houssem Aoudi

Houssem, είσαι ο κατάλληλος άνθρωπος για να μιλήσουμε για την επανάσταση στην Τυνησία. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πώς βρέθηκες να μιλάς στο TEDxAthens; Ήμουν στην ομάδα που διοργάνωσε το TEDxCarthage (Καρχηδόνα) τον Σεπτέμβριο του 2010. Τότε είχαμε ακόμα δικτατορία στην Τυνησία. Οι Αρχές δεν μας έδωσαν άδεια, αλλά εμείς τις αψηφήσαμε και το κάναμε. Περίμενα να μην εμφανιστεί κανείς άλλο, πέρα από την αστυνομία. Όταν, όμως, ανέβηκα εκείνη τη μέρα στο βήμα και αντίκρισα από κάτω μια κατάμεστη αίθουσα τετρακοσίων πενήντα ανθρώπων που διψούσαν για αλλαγή ξέσπασα σε λυγμούς. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχα καμιά ελπίδα για την χώρα μου, την έβλεπα βυθισμένη στο νεποτισμό και τη διαφθορά. Τα αδέρφια μου σκέφτονταν να φύγουν από την Τυνησία, δεν είχε νόημα. Γύρισα τότε και είπα σε έναν ομιλητή: «Ίσως καταφέρουμε και κάνουμε μια επανάσταση σε δυο-τρία χρόνια». Όμως εκείνη έγινε σε δυο-τρεις μήνες!

Ευχαριστούμε τον κ. Μαυρίδη για την παραχώρηση των φωτογραφιών από το εργαστήριό του

Δρ Νίκος Μαυρίδης

«Σε βλέπω λίγο κουρασμένη, ξενύχτισες ώς αργά χτες», είπε το ρομπότ. Όχι σε κάποια ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά στο εργαστήριο ενός από τους πιο προωθημένους ερευνητές της τεχνητής νοημοσύνης. Ο δρ Νίκος Μαυρίδης κατασκευάζει τους συνομιλητές του μέλλοντός μας. Του Θοδωρή Αντωνόπουλου

Ό

ταν τα άλλα παιδάκια διάβαζαν Μπλεκ, Ζαγκόρ και Κάπτεν Αμέρικα, εκείνος είχε ήρωα τον Κύρο Γρανάζη. Μεγαλώνοντας καταπιάστηκε όχι με τα ντεμοντέ, πλέον, γρανάζια αλλά με bytes, data και τσιπάκια – εντέλει σκάρωσε σκεπτόμενα ρομπότ! Πρωτοπόρος στη μελέτη ευφυών συστημάτων, πολυταξιδεμένος, πολυγραφότατος, μετρά ήδη μια λαμπρή καριέρα στις ΗΠΑ αρχικά και τώρα πια στα Εμιράτα. Κουβεντιάζεις μαζί του και “ξεφεύγεις” συνειδητοποιώντας πόσο έχει προχωρήσει η έρευνα στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία, επί πλέον, δεν νοείται πια χώρια από την ανθρώπινη – το μέλλον ανθρώπων και μηχανών προδιαγράφεται κοινό, πολύ λιγότερο φοβικό και απείρως πιο συνεργατικό από το κινηματογραφικό “Matrix”. Ξεχάστε, επίσης, τις ρέπλικες τού “Blade Runner” και τον Σβαρτσενέγκερ στο “Terminator” – δεν χρειάζεται καν να κατασκευάσουμε “κλώ-

νους” μισούς βιολογικούς, μισούς μηχανικούς. Αρκούν, λέει, πολλές ταυτόχρονες, στιγμιαίες συνδέσεις από όπου θα προκύπτει κάθε φορά μια ευρύτερη –και ευφυέστερη– οντότητα, ικανή να λύσει δύσκολα επιστημονικά προβλήματα, αλλά και να πυροδοτήσει γεγονότα σαν την Αραβική Άνοιξη! “Νέφη” ανθρώπων και υπολογιστών, ψηφιακά παγόνια, κομπιούτερ με αυτογνωσία, άνθρωποι και μηχανές που θα συμβιώνουν “επιχειρώντας από κοινού τη συλλογική αυτοπραγμάτωση”... Όχι, δεν είναι επιστημονική φαντασία αλλά το μέλλον στην επόμενη στροφή. Φύσει οπτιμιστής, ο δρ Μαυρίδης προειδοποιεί, ωστόσο, ότι η ραγδαία εξέλιξη της ρομποτικής πιθανόν να προκαλέσει τους νόμους και τα ήθη μας. Αλλά αυτό είναι ένα πρόβλημα για τους ανθρώπους, όχι για τις μηχανές. Πού βρισκόμαστε σήμερα με την υπόθεση της τεχνητής νοημοσύνης;

Ο κλάδος ξεκίνησε τη δεκαετία του '50 και οι εφαρμογές σήμερα είναι τέτοιες ώστε απορροφά επενδύσεις 3 δισ. δολαρίων και μάλιστα σε πολύ πρακτικά ζητήματα. Ένα πρώτο ερώτημα είναι το πού θα φτάσουμε, ένα δεύτερο είναι αν θα πρέπει να διαχωρίζουμε την τεχνητή νοημοσύνη από την ανθρώπινη. Το πολύ ενδιαφέρον ζήτημα είναι πώς θα τις συνδυάσουμε, αποκομίζοντας έτσι κάτι παραπάνω από ό,τι θα έκαναν ξεχωριστά οι άνθρωποι ή οι μηχανές. Πού υπερτερούμε εμείς και πού οι μηχανές; Οι μηχανές τα πάνε καλύτερα, π.χ., στους μαθηματικούς υπολογισμούς, την απομνημόνευση, το σκάκι. Εμείς υπερτερούμε στη διερευνητική μάθηση, την κριτική σκέψη και, βέβαια, στις κινητικές ικανότητες. Το μέλλον βρίσκεται, πιστεύω, στη σύζευξη ανθρώπινης και τεχνητής νοημοσύνης – αυτό πιστεύουν και

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του δρ Νίκου Μαυρίδη με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

στο ΜΙΤ. Ένας άλλος ερευνητικός άξονας είναι η σύνδεση ατομικής και συλλογικής νοημοσύνης – είτε αφορά ανθρώπους, είτε μηχανές, είτε και τα δύο. Μιλάμε για μια σχέση συμβίωσης και συνεργίας με πολλά αμοιβαία οφέλη. Ώστε αύριο θα συζούμε με ρέπλικες, cyborgs και βιονικούς ανθρώπους; Στο σινεμά, ίσως! Στην πραγματικότητα η σύνδεση ανθρώπων - μηχανών δεν είναι απαραίτητο να είναι βιολογική. Χάρη στα ολοένα ταχύτερα μέσα που διαθέτουμε, θα μπορούμε να δανειζόμαστε 10'' π.χ. από τις αντιληπτικές δυνατότητες ενός ανθρώπου ή ενός κομπιούτερ και να τις ενσωματώσουμε σε ένα ευρύτερο σύστημα από εκατοντάδες υπολογιστές, δημιουργώντας μια ευφυή οντότητα. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι το πείραμα που έκανε το 2009 η DARPA στις ΗΠΑ – άφησαν δέκα κόκκινα μπαλόνια σε άγνωστα σημεία, ζητώντας από διάφορες

ερευνητικές ομάδες να εφαρμόσουν το βέλτιστο δυνατό σύστημα, ώστε να τα βρουν το συντομότερο. “Νικήτρια” ήταν μια ομάδα του MIT Medialab που κατάφερε να φτιάξει ένα τέτοιο κινητοποιώντας χιλιάδες μηχανές (κάμερες, υπολογιστές), αλλά και ανθρώπους, γυρεύοντας λίγα μόλις δευτερόλεπτα από το χρόνο τους. Φανταστείτε εκατομμύρια μικροσκοπικά μάτια κολλημένα στην ανοιγμένη ουρά ενός παγονιού. Δεν χρειαζόμαστε, λοιπόν, καν μια διαρκή σύνδεση ανθρώπου και μηχανής, μας αρκούν διαστήματα 10'', 20'', 50'' το πολύ! Κάτι αντίστοιχο συνέβη, όσο κι αν σας παραξενέψει, στην Αραβική Άνοιξη: χιλιάδες άνθρωποι συντονίστηκαν μέσω των κοινωνικών δικτύων παίρνοντας βίντεο και φωτογραφίες, ανεβάζοντας ειδήσεις κ.λπ., στοιχεία που αν συνδύαζε κάποιος θα είχε μια σφαιρική εικόνα τού τι συνέβαινε. Πώς θα ονομάζατε αυτήν την οντότητα;

Κοινωνικό διαλογικό ρομπότ. Διαλογικό γιατί έρχεται σε διάδραση με χιλιάδες κόσμο και κοινωνικό γιατί ταυτόχρονα αποκτά πλήθος επαφές, διακινώντας πληροφορία. Ένα πρόβλημα, ξέρετε, είναι οι μακροπρόθεσμες σχέσεις ανθρώπου - ρομπότ. Όλες οι έρευνες έδειξαν ότι αν τοποθετήσεις ένα ρομπότ σε ανθρώπινο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι άνθρωποι αρχικά ενθουσιάζονται, γρήγορα όμως το βαριούνται και σταματούν να “συνδιαλέγονται” μαζί του. Η πρόκληση είναι να αντιστρέψουμε αυτήν την κατάσταση, να διατηρήσουμε το ενδιαφέρον ζωντανό. Κι αυτό θα γίνει αν βρούμε κάτι που να μπορούν να μοιράζονται άνθρωποι και μηχανές. Αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε με τα facebots, τα ρομπότ που συνεργάζονται με το facebook. Δημιουργήσαμε κοινές μνήμες, ώστε το ρομπότ να θυμάται τις προηγούμενες επαφές που είχε με ανθρώπους που συνάντησε, καθώς επίσης να διατηρεί κοινούς φίλους.

Θεσσαλονικιός την καταγωγή, σπούδασε ηλεκτρολόγος-μηχανικός Η/Υ στο ΑΠΘ, έκανε μάστερ στο UCLA και διδακτορικό στο ΜΙΤ, όπου και εργάστηκε επί πενταετία. Από το 2007 διδάσκει Ευφυή Συστήματα και Επιστήμη των Υπολογιστών στο Άμπου Ντάμπι (Εμιράτα), διευθύνοντας ταυτόχρονα το πρώτο Εργαστήριο Ρομποτικής στον αραβικό κόσμο. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε πολλά πανεπιστήμια, ημερίδες και συνέδρια σε Ασία, Ευρώπη και Αμερική, έχει συγγράψει πλήθος άρθρα και επιστημονικά πονήματα, έχει εμφανιστεί στο BBC και το AFP. Τον έχουν τιμήσει, μεταξύ άλλων, η Microsoft και το Ίδρυμα Ωνάση.

Τους βρήκατε, δηλαδή, κοινά ενδιαφέροντα... Ακριβώς. Και, συνδέοντάς τα στο facebook, απέκτησαν επίσης τις συλλογικές μνήμες της ομάδας που ανήκουν. Έτσι το ρομπότ θυμόταν πράγματα και καταστάσεις, ρωτούσε γι' αυτά, κουτσομπόλευε κ.λπ., κάνοντας έτσι το διάλογο μαζί του πολύ πιο ελκυστικό. Το πώς εφαρμόστηκε αυτό το βλέπετε στην πράξη, εφόσον έχετε τέτοιο προφίλ! Θα μπορούσαν τα ρομπότ να αποκτήσουν κάποτε συνείδηση, να αισθανθούν, ακόμα και να αγαπήσουν; Σηκώνουν πολλή συζήτηση όλα αυτά... Είναι πολύ δύσκολο να βρούμε ένα αντικειμενικό κριτήριο για το κατά πόσο ένα άλλο ον –άνθρωπος ζώο, φυτό, μηχανή κ.λπ.– έχει συνειδητότητα. Μόνο για την προσωπική, τη δική μας, είμαστε απολύτως βέβαιοι. Για το τι ακριβώς σημαίνει συνείδηση, ας πούμε, υπάρχουν τουλάχιστον πέντε επίσημες εκδοχές. Πιθανόν τα ρομπότ να διαθέτουν ήδη συνείδηση, απλώς διαφορετική από τη δική μας. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε καθαρά επιστημονικά για όλα αυτά, εκείνη όμως η ιδιότητα που ένα ρομπότ πράγματι μπορεί να αποκτήσει είναι η αυτογνωσία. Να έχει, δηλαδή, στις αναπαραστάσεις του μια φυσική εικόνα της δικής του ύπαρξης ή να μπορεί να αλλάζει στοιχεία της συμπεριφοράς του ανακαλώντας πρότερες εμπειρίες. Στην κατεύθυνση αυτήν ήταν και το ρομπότ Ripley που φτιάξαμε στο ΜΙΤ το 2006. Κάνετε συχνά λόγο για ένα “νέφος υπολογιστών”... Ναι, στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα νέφος ανθρώπων και υπολογιστών που θα συνεργάζονται, δημιουργώντας τις ευρύτερες ευφυείς οντότητες που προανέφερα, βοηθώντας έτσι στη συλλογική αυτοπραγμάτωση. Μία ελεύθερη αγορά αυτόματης νοημοσύνης,

όπου δεν χρειάζεται καν πια να κατέχεις έναν υπολογιστή – μπορείς κάλλιστα να τον νοικιάζεις. Είστε πάντα τόσο αισιόδοξος; Συνήθως, ναι! Δεν μου αρέσει, ξέρετε, να κάνω τον προφήτη, ζούμε άλλωστε σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα. Δεν παραγνωρίζω, επίσης, τα προβλήματα που θα προκύψουν αν αύριο τα ρομπότ αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας όσον αφορά ζητήματα ηθικής τάξης, ασφάλειας και προσωπικών δεδομένων. Αυτή, όμως, είναι και η πρόκληση. Για τους ανθρώπους, όχι για τις μηχανές. Πόσο πραγματικά ελεύθερη, δηλαδή μη κατευθυνόμενη, είναι η επιστημονική έρευνα στις ΗΠΑ; Απολύτως, νομίζω. Γι' αυτό άλλωστε προσελκύει τόσους νέους επιστήμονες, διδάσκοντες και διδασκόμενους. Το τι προτεραιότητες, τώρα, δίνονται στην έρευνα από την εκάστοτε πολιτική αρχή είναι ένα άλλο θέμα. Η προεδρία Μπους, π.χ., είχε εστιάσει σε θέματα άμυνας και εξοπλισμών. Υπήρχε κι ο “μπαμπούλας” των θρησκόληπτων σε τομείς όπως η έρευνα βλαστοκυττάρων. Αυτά δεν συμβαίνουν πια. Μπορεί επίσης κάποιος επιστήμονας να δηλώσει εγγράφως πως δεν θέλει να χρησιμοποιηθεί η έρευνά του για μη ηθικούς σκοπούς. Ζείτε πλέον και εργάζεστε στα Εμιράτα, όπου φτιάξατε ένα ανθρωποειδές ρομπότ, τον Αβικέννα ή Ιμπν Σίνα. Πώς είναι εκεί οι συνθήκες; Τι ανταπόκριση είχατε; Οι εργασιακές συνθήκες είναι άριστες, ήταν άλλωστε προϋπόθεση για να πάω. Ο Αβικέννας, τώρα, είναι ένα πρότζεκτ που έκανα στο Εργαστήριο Ρομποτικής που διευθύνω, για λόγους κυρίως εκπαιδευτικούς. Το όνομα του μεγάλου φιλόσοφου του Μεσαίωνα που συ-

γκέρασε ελληνική, περσική και αραβική παράδοση επιλέχθηκε ώστε να αντιπροσωπεύει μια μορφή συμβολική και οικεία στην περιοχή. Τον κυκλοφορούσαμε με τους φοιτητές σε εκθέσεις, εμπορικά κέντρα κ.λπ. και μας υποδέχονταν με ενθουσιασμό, ειδικά στις ανεπτυγμένες χώρες της Αραβικής Χερσονήσου. Εκτός από την εκπαίδευση, ένα τέτοιο ρομπότ μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην ψυχαγωγία, αλλά και ως διαφημιστής ή πωλητής. Θα σας ενδιέφερε να εργαστείτε στην Ελλάδα; Θα ήταν μεγάλη μου χαρά. Αυτό, βέβαια, εξαρτάται αφ' ενός από τα πράγματα που κάνω και αφ' ετέρου από τη γενικότερη κατάσταση. Συνεργάζομαι όμως ήδη με ελληνικά πανεπιστήμια και φοιτητές, τόσο από την Ελλάδα όσο κι από τη διασπορά. Αρκετοί συμπατριώτες μας, ξέρετε, ζουν πια κι εδώ, στα Εμιράτα. Το επίπεδο σπουδών στη χώρα μας πώς το κρίνετε; Κοιτάξτε, υπάρχουν σίγουρα πολλών ειδών προβλήματα στα ελληνικά πανεπιστήμια, υπάρχει όμως και θαυμάσιο ανθρώπινο δυναμικό. Φρονώ ότι είναι, αναλογικά, από τα πλέον αξιόλογα, ειδικά στον τομέα μου. Γενικά μιλώντας, θα έλεγα ότι συναντάμε μια ευρύτατη γκάμα διαβάθμισης, που ξεκινά από πολύ χαμηλά και φτάνει πολύ ψηλά. Οι ικανότητες, βέβαια, δεν μας λείπουν. Απόδειξη το πόσοι Έλληνες διακρίνονται στο εξωτερικό όταν βρεθούν σε ένα περιβάλλον που τους βοηθά να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους. Η συμβουλή σας σε έναν νέο επιστήμονα; Να έχει στόχο, υπομονή και επιμονή. Να ξέρει να ονειρεύεται, αλλά να είναι ταυτόχρονα προσγειωμένος. Τα χέρια του να δείχνουν ψηλά στον ουρανό, στα αστέρια και τα πόδια του να πατούν γερά είναι στη γη.

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Rory Sutherland

«Θα γίνει ό,τι προέβλεψε ο Μαρξ»

Ένα από τα πιο ανατρεπτικά μυαλά της διαφήμισης, ο Rory Sutherland, ανέβηκε όλα τα σκαλιά της ιεραρχίας για να φτάσει, από trainee 28 χρόνια πριν, να είναι σήμερα αντιπρόεδρος σε μία από τις μεγαλύτερες διαφημιστικές εταιρείες στον κόσμο, τον όμιλο της Ogilvy. Ως δημιουργικός νους διατηρεί το ρόλο του Executive Creative Director, είναι υπεύθυνος για μερικές από τις μεγαλύτερες καμπάνιες παγκοσμίως και η ευφυΐα του, σε συνδυασμό με το βρετανικό χιούμορ, τον κατατάσσει σε έναν από τους πιο συναρπαστικούς συνομιλητές που μπορείς να συναντήσεις.

Α

νέβηκε στο βήμα του TEDxAthens κρατώντας ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο. «Από τότε που εφευρέθηκε αυτό το πραγματάκι μπορώ να είμαι ήρεμος πλέον στα meetings στο γραφείο. Φανταστείτε έναν τύπο σε ένα μπαρ να κοιτάζει έξω από το παράθυρο μόνος του: νομίζεις ότι πρόκειται για έναν αντικοινωνικό τύπο. Βάλ’ του ένα τσιγάρο στο χέρι και έχεις ένα φιλόσοφο!» Αυτό ήταν, είχε κερδίσει το ελληνικό κοινό από την πρώτη του φράση… Εξαιρετική ομιλία στο TEDxAthens, με δεκάδες πολύ καλά παραδείγματα, συγχαρητήρια. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η άποψη που υποστηρίζετε ότι η οικονομία πρέπει να υπακούει στην ψυχολογία. Για πρώτη φορά στην ιστορία, το 2002 το Νόμπελ Οικονομικών δεν το κέρδισε κάποιος οικονομολόγος, αλλά ένας ψυχολόγος, ο Daniel Kahneman. Αυτό που κάνει ο Kahneman είναι

αυτό που ο Ludwig von Mises προσπάθησε να κάνει στη Βιέννη σχεδόν έναν αιώνα πριν. Να βάλει την ανθρώπινη ψυχολογία πάνω από τα μοντέλα των οικονομολόγων, τα οποία μέχρι τώρα την αγνοούν συστηματικά. Έχουμε μια τεράστια σπατάλη της ποιότητας ζωής ακολουθώντας αυστηρά τα μοντέλα των οικονομολόγων. Μπορείτε να μου δώσετε ένα παράδειγμα; Η φορολογία είναι ένα καλό παράδειγμα. Ένας από τους λόγους που οι Σκανδιναβοί δεν έχουν πρόβλημα να πληρώνουν τόσο υψηλή φορολογία είναι επειδή οι κυβερνήσεις τους συνήθως ξοδεύουν αυτό το ποσό σε τοπικό επίπεδο. Έτσι οι άνθρωποι έχουν έναν έλεγχο στο πού πηγαίνουν τα λεφτά τους και ένα χειροπιαστό, απτό αποτέλεσμα. Ενώ στη Μ. Βρετανία, όπου οι φόροι εισπράττονται κεντρικά, ο κόσμος σκέφτεται αν πιάνουν τόπο τα λεφτά του. Δεν υπάρχει σύνδεση των χρημάτων σου

και του οφέλους που έχεις. Αν ξέρω πού πηγαίνουν τα λεφτά μου, τότε είμαι πολύ πιο χαρούμενος όταν πληρώνω φόρους. Βέβαια, για να μην παρεξηγηθώ, θεωρώ τους μεγάλους φορολογικούς συντελεστές, πάνω από 50%, συζητήσιμους. Έρχεστε σε επαφή με άτομα με μεγάλη επιρροή. Παίρνουν υπόψη τους απόψεις όπως αυτές; Η βρετανική κυβέρνηση τις παίρνει. Γνωρίζω ότι ο David Cameron έχει στην Downing street μια ομάδα μπιχεβιοριστών που συμβουλεύεται. Για παράδειγμα, η ομάδα αυτή ανακάλυψε ότι αυξάνεται το ποσοστό ειλικρινών φορολογικών δηλώσεων όταν οι φορολογούμενοι έχουν να υπογράψουν στην κορυφή και όχι στο τέλος της φόρμας! Τέτοιες λεπτομέρειες μπορούν να κάνουν τη διαφορά και να σώσουν εκατομμύρια λίρες. Παρά τις περικοπές στα έξοδα που κάνει ο Κάμερον

Όσοι προτείνουν «ψυχολογικές» λύσεις πρέπει να παρακαλέσουν για να κλείσουν ραντεβού με τους τεχνοκράτες. Τα περισσότερα διοικητικά συμβούλια αποτελούνται από οικονομολόγους, μηχανικούς κ.λπ., αλλά κανείς τους δεν έχει ιδέα για το πώς σκέφτονται τα ανθρώπινα όντα! Αυτό οδηγεί στη λήψη λανθασμένων αποφάσεων.

δεξιά και αριστερά, η ομάδα αυτή έχει μείνει ανέπαφη προς το παρόν. Ωστόσο διαφώνησα έντονα με τον τρόπο που χειρίστηκε το θέμα των διδάκτρων στα βρετανικά πανεπιστήμια, γιατί εκεί δεν συμβουλεύτηκαν κανέναν ψυχολόγο ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Δεν είχα χρόνο να μιλήσω για αυτό στην ομιλία μου, αλλά χαίρομαι που το κάνω εδώ, στη συνέντευξη στο «Υποβρύχιο» – νομίζω ότι θα ενδιαφέρει το κοινό σας! Από ψυχολογική σκοπιά ήταν μια φριχτή ιδέα να υπενθυμίζουν στους νεαρούς φοιτητές, που ούτως ή άλλως δεν έχουν λεφτά, ότι χρωστάνε 27.000 λίρες. Είναι σαν να σου καταστρέφουν τα καλύτερά σου χρόνια. Αν όμως έλεγαν ότι το πανεπιστήμιο είναι δωρεάν και μετά από δέκα χρόνια, αν έχεις μισθό 40.000 λίρες, τότε θα πρέπει να πληρώσεις 3-4% παραπάνω φόρους, ο κόσμος θα ήταν ΟΚ με αυτό. Το οικονομικό αντίβαρο θα ήταν το ίδιο, αλλά το ψυχολογικό δεν θα είχε διαταραχθεί. Το αν συμφωνεί κανείς ή

όχι με τα δίδακτρα είναι ξεχωριστή συζήτηση. Αν πρόκειται όμως να το κάνεις, κάν’ το με τρόπο που δεν θα προκαλέσει θυμό. Τελικά οι ψυχολόγοι εισακούονται; Όσοι προτείνουν «ψυχολογικές» λύσεις πρέπει να παρακαλέσουν για να κλείσουν ραντεβού με τους τεχνοκράτες. Τα περισσότερα διοικητικά συμβούλια αποτελούνται από οικονομολόγους, μηχανικούς κ.λπ., αλλά κανείς τους δεν έχει ιδέα για το πώς σκέφτονται τα ανθρώπινα όντα! Αυτό οδηγεί στη λήψη λανθασμένων αποφάσεων. Πρόσφατα διάβαζα μια επιστημονική μελέτη που υποστηρίζει ότι η ποικιλία σε ένα Δ.Σ. φέρνει την επιτυχία. Το ότι τα τελευταία χρόνια τα Δ.Σ. εμπλουτίστηκαν με γυναίκες είναι ένα καλό παράδειγμα. Όπως λέει και ο Charlie Munger, συνεταίρος του Warren Buffet, «ποτέ ένα ψυχολογικό μοντέλο δεν κάνει μόνο του όλη τη δουλειά, οι άνθρωποι είναι αρκετά πολύπλοκοι. Ωστόσο

είκοσι, τριάντα μοντέλα θα καλύψουν το 90% της δουλειάς». Ο Munger είναι ένας πραγματικά συναρπαστικός άνθρωπος, ψάξε αν θες για την ομιλία που έκανε σε ένα πανεπιστήμιο για τα συμπεριφοριστικά οικονομικά και την ψυχολογία. (σ.σ.: ο Bill Gates έχει δηλώσει για τον Munger ότι είναι ο πιο ανοιχτόμυαλος στοχαστής που έχει συναντήσει ποτέ. Δείτε τα 5 videos στα οποία αναφέρεται ο Sunderland εδώ: http://www.youtube. com/watch?v=L6Cy7UwsRPQ προχωρήστε λίγο το πρώτο video, μιλάει ένας βαρετός πρύτανης στην αρχή!) Αυτό που παρατηρούμε στον δυτικό κόσμο τώρα είναι η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης. Πώς το αντιμετωπίζει αυτό η βιομηχανία του marketing και της διαφήμισης; Η εργατική τάξη είναι εξίσου πολύτιμη με τη μεσαία τάξη για προϊόντα όπως τα σαμπου

Νομίζω ότι μόλις μου δώσατε τον τίτλο της συνέντευξης… Στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν γνωρίζουμε ακόμα ποια θα είναι η επόμενη μεγάλη καινοτομία. Το υπέροχο βιβλίο του Tyler Cowen «The Great Stagnation» (σ.σ. η μεγάλη στασιμότητα), το οποίο παρεμπιπτόντως δεν τυπώθηκε καν, είναι e-book και διατίθεται ψηφιακά μέσω του amazon και για το Kindle, πραγματεύεται την ιδέα ότι φτάσαμε στο υψηλότερο σημείο της καινοτομίας τη δεκαετία του 1930. Ακόμα εφαρμόζουμε τις μεγάλες ιδέες του 1930, όπως το αυτοκίνητο. Εκμεταλλευτήκαμε το ανθρώπινο κεφαλαίο εκπαιδεύοντας

μαζικά τον πληθυσμό, εκμεταλλευτήκαμε τις απέραντες εκτάσεις επινοώντας γρήγορα μέσα μεταφοράς και τηλεπικοινωνίες. Όλα αυτά πλέον έχουν γίνει. Σύμφωνα με τον Cowen, όλα αυτά ήταν τα φρούτα που κρέμονταν χαμηλά στο δέντρο. Το ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει. Όταν ο Henry Ford επινόησε το αυτοκίνητο, δημιούργησε δέκα εκατομμύρια δουλειές «μπλε κολάρου», βενζινάδες, μηχανικούς αυτοκινήτων, κατασκευαστές δρόμων, λαστιχάδες. Επινοείς το Facebook και δημιουργείς έξι δισεκατομμυριούχους, διακόσιους πενήντα υπαλλήλους, άντε και μερικούς διαφημιστές σαν κι εμένα. Αλλά δεν παράγεται ο ίδιος πλούτος όπως στην περίπτωση του αυτοκινήτου.

για πάντα. Αυτό σίγουρα θα κάνει τη διαφορά! Πάντως το Facebook και ο νέος ψηφιακός κόσμος είναι η χρυσή ευκαιρία για τις εταιρείες να κόψουν τα διαφημιστικά τους budgets. Είναι πολύ φθηνότερο να κάνεις διαφήμιση στο internet από ό,τι στον Τύπο ή την τηλεόραση. Υπάρχει ένας κίνδυνος εκεί. Δεν είμαι τόσο αισιόδοξος για το μέλλον των εφημερίδων, ωστόσο η αξία των εβδομαδιαίων και μηνιαίων περιοδικών θα αντέξει. Οι εφημερίδες έχουν να ανταγωνιστούν τη ζωντανή ροή ενημέρωσης από το διαδίκτυο. Ενώ το περιοδικό βοηθά τον αναγνώστη να «αφομοιώσει» αυτήν την πληροφορία. Πιστεύω ότι ο συνδυασμός χαρτιού και tablet θα διατηρήσει τα περιοδικά σε μια πιο υγιή κατάσταση απ’ ό,τι τις εφημερίδες. Ωστόσο θα είναι ένα ενδιαφέρον debate. Φωτογραφία: Γιάννης Λεφάκης

άν, τα σνακς, τα KFC, τα McDonalds, την Coca Cola κ.ά. Στην πραγματικότητα η εργατική τάξη ξοδεύει περισσότερα σε καταναλωτικά προϊόντα. Ενώ η μεσαία τάξη δαπανάει χρήματα σε ακίνητη περιουσία, καθώς και σε άλλους τομείς. Υπήρξε μια τεράστια διεύρυνση της μεσαίας τάξης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πατέρας μου ήταν γιατρός σε μια μικρή πόλη στην Ουαλία, δίπλα σε ένα ορυχείο. Η μεσαία τάξη της πόλης αυτής δεν ξεπερνούσε το 4% του συνολικού πληθυσμού – ο γιατρός, ο δικηγόρος, κάποιοι μαγαζάτορες και δάσκαλοι. Οι λεγόμενες δουλειές «λευκού κολάρου» αυξήθηκαν πάρα πολύ μετά τον πόλεμο. Οι χειρωνακτικές δουλειές αυτοματοποιήθηκαν πρώτες, τώρα ζούμε τον αυτοματισμό των εργασιών «λευκού κολάρου». Αν είσαι ένας από τους καλύτερους δικηγόρους του Λονδίνου θα συνεχίσεις να βγάζεις μερικά εκατομμύρια λίρες. Αν είσαι υπάλληλος σε μια νομική εταιρεία και κερδίζεις 40.000 λίρες το χρόνο, ξαφνικά οι αλγόριθμοι του Google Search ή το outsourcing εκπαίδευσης δικηγόρων στην Ινδία αρχίζει να απειλεί τη δουλειά σου. Η Δύση εξάγει τεχνολογία στον αναπτυσσόμενο κόσμο γρηγορότερα απ’ ό,τι (η Δύση) μπορεί να καινοτομεί για να αντικαταστήσει δουλειές. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα θεμελιώδες πρόβλημα και θα απαιτηθεί αναδιανομή κάποιων πραγμάτων, ίσως αναδιανομή χρόνου παρά χρήματος. Γιατί να έχεις μια κοινωνία όπου κάποιος δουλεύει 50 ώρες και κάποιος καθόλου; Είναι το ίδιο ελκυστικό με το να είναι κάποιοι πολύ πλούσιοι και κάποιοι πολύ φτωχοί. Έτσι καταλαβαίνω αυτό που πρότειναν οι Γάλλοι με το 35ωρο, αλλά τους λοιδόρησαν. Δεν ξέρω αν είναι η σωστή απάντηση, αλλά σίγουρα πρέπει να ξεκινήσει μια συζήτηση για το πώς λειτουργεί το σύστημα. Μπορεί το μέλλον να είναι πάντα αβέβαιο, ωστόσο πιστεύω ότι τα πράγματα πιθανότατα θα χειροτερέψουν. Ό,τι είχε προβλέψει ο Μαρξ θα γίνει! Όσο παράξενο και αν ακούγεται αυτό όταν βγαίνει από τα χείλη ενός διαφημιστή!

(σ.σ.: μπορείτε να διαβάσετε μια κριτική για το The Great Stagnation εδώ http://www.economist.com/blogs/ freeexchange/2011/01/growth_2 και να δείτε μια συνέντευξη του Tyler Cowen εδώ: http://www.economist.com/blogs/ freeexchange/2011/08/tyler-cowenstagnation) Άρα αυτήν τη στιγμή δεν μπορείτε να διακρίνετε ποια θα είναι η επόμενη μεγάλη ιδέα. Έχω απεριόριστη πίστη στην ανθρώπινη εφευρετικότητα και ειδικά στην ελληνική ευφυΐα. Άλλωστε, επινοήσατε τα περισσότερα πράγματα πάνω στα οποία στηρίχθηκε ο δυτικός πολιτισμός. Το γραφείο της Ogilvy στην Αθήνα, για παράδειγμα ,έχει εξαιρετική διανοητική δύναμη πυρός και με όρους καινοτομίας έκανε πολύ πιο προχωρημένα πράγματα από τα περισσότερα γραφεία στην Ευρώπη, ακόμα και όταν η διείσδυση του internet ήταν χαμηλή στην Ελλάδα. Δε θα εκπλαγώ αν είναι Έλληνας αυτός που θα επινοήσει την επόμενη μεγάλη εφεύρεση. Ωστόσο, το τι θα είναι αυτό είναι δύσκολο να το διακρίνεις και αυτό με κάνει απαισιόδοξο. Από την άλλη, συνάντησα κάποιον πρόσφατα σε ένα TED event στην Οξφόρδη που έλεγε ότι μέσα στα επόμενα είκοσι - τριάντα χρόνια όλοι θα μπορούμε να ζούμε

Είδατε κάτι στον τομέα του marketing που σας άρεσε πολύ φέτος; Ναι, η διαφήμιση των Νando’s στη Ν. Αφρική με πρωταγωνιστή τον «πρόεδρο» της Ζιμπάμπουε Robert Mugabe. «The last dictator standing» είναι ο τίτλος. (σ.σ.: δείτε την εδώ: http://www.youtube.com/ watch?v=u1EX--vdxh4) Επίσης, εξαιρετικά ήταν και μερικά διαφημιστικά του πολυκαταστήματος John Lewis στο Λονδίνο. (σ.σ.: μπορείτε να διαβάσετε το πρόσφατο άρθρο του «Υποβρυχίου» για το φαινόμενο της συνεταιριστικής επιχείρησης John Lewis εδώ: http://www.ypovrixio.gr/article. php?issues_no=60&contents_id=1006 Και να δείτε τα διαφημιστικά του εδώ: http://www.youtube.com/ watch?v=QIl69I5_Wjo&feature=related) Στην Ogilvy κάναμε μια πολύ ωραία digital καμπάνια για τη Lotus στο Heathrow. Επίσης, δύο πολύ ενδιαφέρουσες «disruptive» εφαρμογές εμφανίστηκαν φέτος στο Λονδίνο, η μία ονομάζεται GET Taxi και η άλλη HAILO. Πρόκειται για smartphone applications που χρησιμοποιείς για να καλέσεις ταξί και σου δείχνουν όχι μόνο σε πόση ώρα θα είναι εκεί το ταξί, αλλά και πού ακριβώς βρίσκεται πάνω στο χάρτη καθώς πλησιάζει.

Κάπου εδώ τον αφήνω να πάρει... ταξί για να πάει στο αεροδρόμιο και εγώ να γυρίσω στο TEDx. Νομίζω ότι βγαίνω από επεισόδιο του Mad Men. Αν ο Rory ήταν ήρωας της σειράς, θα ήταν σίγουρα ο «γκουρού» Bert Cooper, με μπόλικη από τη δημιουργική ευφυΐα του Don Draper…

Στα 18 του, αντί να δώσει «Πανελλήνιες», αγόρασε ένα «round the world» εισιτήριο και αποχαιρέτησε τη Σουηδία. Κατέληξε στην Γκάνα για εθελοντική εργασία με παιδιά φορείς του HIV. Η Αφρική είναι γεμάτη ταξιδευτές σαν κι αυτόν, τύπους «όπου γης και πατρίς», αφανείς ήρωες που δεν ανήκουν πουθενά – παρά μόνο στην τοπική κοινότητα που βοηθάνε. Και τότε του έσκασε! «Γιατί να μην γυρνάω ντοκιμαντέρ με όλους αυτούς;» Αεικίνητος, ξεκινάει να σαρώνει τη «μαύρη ήπειρο» με μια Canon 7D και μια ομάδα εθελοντών. Το εύγλωττο όνομα της νομαδικής guerrilla filmmaking οργάνωσής του; «What took you so long».

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Sebastian Lindstrom με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Πόσα άτομα συμμετέχουν στη «What took you so long»; Ο πυρήνας είναι τέσσερα άτομα, τρεις στο Ναϊρόμπι και ένας στο Λονδίνο. Έχουμε συγκροτήσει μια διαδικτυακή ομάδα υποστήριξης, από τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα, η οποία προετοιμάζει το έδαφος πριν πάμε. Συγκεντρώνουν πολύτιμες πληροφορίες και δημιουργούν δίκτυα που θα μας βοηθήσουν εκεί πέρα, από τοπικά media μέχρι bloggers. Και μετά είναι οι εθελοντές που συμμετέχουν

στα guerrilla filmmaking ταξίδια μας, που διαρκούν από τρεις εβδομάδες μέχρι τρεις μήνες. Περισσότεροι από 90 άτομα έχουν πάρει μέρος τα τελευταία τρία χρόνια. Είναι μια μείξη ημι-επαγγελματιών και ερασιτεχνών θιασιωτών της κινηματογραφίας. Η τεχνολογία έχει βοηθήσει στον εκδημοκρατισμό. Με ελάχιστο budget ο καθένας μπορεί να κάνει το φιλμάκι του πια. Η ομάδα που συγκροτείται κάθε φορά δεν ξεπερνά τα οκτώ άτομα ώστε να είναι ευέλικτη στη μετακίνηση. Τι είδους project κάνει η «What took you so long»; Το τελευταίο μας project αφορούσε τις κοινότητες που ζουν από το γάλα καμήλας. Επίσης κάνουμε πολλά workshops. Στηριζόμαστε στη μέθοδο του crowd funding. Ο κόσμος μάς υποστηρίζει στέλνοντάς μας όποιο ποσό μπορεί να διαθέσει μέσω internet και εμείς τους στέλνουμε πίσω υλικά, βιβλία και DVD που δημιουργούμε οι ίδιοι και αφορούν το εκάστοτε project που χρηματοδότησε. Αρκετές φορές, μεγάλα δίκτυα, όπως η Huffington Post και το Matador (σ.σ.: το μεγαλύτερο on line δίκτυο για αυθεντικούς ταξιδιώτες αντίστοιχης φιλοσοφίας με το Lonely Planet), με εκατομμύρια θεατές αναπαράγουν τα φιλμ μας. Έτσι πετυχαίνουμε το στόχο μας, που είναι να ευαισθητοποιήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο να αναλάβει δράση. Όταν πια γίναμε γνωστοί, μερικές Μ.Κ.Ο. απευθύνθηκαν σ’ εμάς για να κάνουμε ένα προφίλ βίντεο με τη δράση τους επί πληρωμή. Αυτό που δεν κάνουμε ποτέ είναι να ζητάμε άδειες από τις τοπικές αρχές: θα σήμαινε είτε καθυστέρηση είτε προβλήματα. Τι γνώμη έχεις για το έργο μεγάλων Μ.Κ.Ο. που δραστηριοποιούνται στην Αφρική; Ποτέ δεν ξέρεις αν πραγματικά η τοπική

κοινωνία επωφελείται, μέχρι να φτάσεις επί τόπου. Είναι δύσκολο να το γενικεύσεις. Πρόσφατα ήμασταν στη Λιβερία, όπου τα τραύματα του πολέμου είναι νωπά. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν παρουσία με κυανόκρανους, ενώ πολύ χρήμα διοχετεύεται μέσω των Μ.Κ.Ο., όμως σχεδόν αποκλειστικά στην πρωτεύουσα. Η ύπαιθρος έχει αφεθεί στην τύχη της. Πολύ χρήμα ξοδεύεται χωρίς πραγματικό αποτέλεσμα. Στη Σομαλιλάνδη, μια περιοχή της Σομαλίας που κανείς δε θέλει να αναγνωρίσει ως ανεξάρτητη χώρα, δραστηριοποιούνται ελάχιστες Μ.Κ.Ο. και οι άνθρωποι είναι περήφανοι που ορίζουν μόνοι το μέλλον τους. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται αν η Αφρική θα ήταν καλύτερα ή χειρότερα χωρίς τα τεράστια ποσά που έρχονται από τη Δύση για την ανάπτυξή της. Τι πιστεύεις για το μέλλον της Aφρικής; Ζω στο Ναϊρόμπι και βλέπω παντού γύρω μου τη δημιουργικότητα να ξεχειλίζει. Αν είσαι αναγκασμένος να καινοτομείς, τότε κάτι καλό θα βγει από αυτό. Πρόσφατα ήμουν καλεσμένος στο ετήσιο παναφρικανικό συνέδριο του African Leadership youth Νetwork στην Αντίς Αμπέμπα. H λύση θα προέλθει από την ίδια την Αφρική. Ο αναπτυσσόμενος κόσμος συνεχίζει να αναπτύσσεται και συνεχώς κινείται μπροστά. Είναι ο ανεπτυγμένος κόσμος που σταμάτησε να αναπτύσσεται πια. Γιατί να μένω σε μια ήπειρο που είναι τελειωμένη; Η Αφρική είναι έτοιμη για απογείωση. Βγάζει από το σάκο του ένα σφραγισμένο μπουκάλι με γάλα καμήλας. «Θες να δοκιμάσεις; Πέρασα μερικά μπουκάλια παράνομα, απαγορεύεται να εισάγεις ζωικά προϊόντα χωρίς ειδική άδεια…» «Μmm… delicious!» του απαντάω μερικά δευτερόλεπτα αργότερα.

Ευχαριστούμε τον Sebastian Lindstrom για την παραχώρηση των φωτογραφιών

Τι ακριβώς είναι η «What took you so long» και πώς ξεκίνησε; Μετά την εμπειρία μου στην Γκάνα, συνειδητοποίησα ότι ήθελα να εμπνεύσω και άλλους να αναλάβουν δράση. Έτσι, με άλλα επτά άτομα ξεκινήσαμε από το Μαρόκο και φτάσαμε στη Ν. Αφρική διασχίζοντας δεκαέξι χώρες, κινηματογραφώντας όποια οργάνωση βρέθηκε στο δρόμο μας και πραγματικά βοηθούσε. Δεν μένουμε ποτέ σε ξενοδοχεία ή ξενώνες, αλλά πάντα στα σπίτια, καλύβες ή πρόχειρα καταλύματα των κοινοτήτων. Κουβαλάμε μαζί μας σκηνές για όλα τα ενδεχόμενα. Επίσης χρησιμοποιούμε μόνο δημόσια μέσα μεταφοράς, όσο δύσκολο και αν είναι, αφού πάμε πάντα στις πιο απρόσιτες περιοχές. Διαταράσσεται η ισορροπία δυνάμεων όταν ένας λευκός μπαίνει μέσα σε ένα χωριό με ένα νoικιασμένο SUV, εκεί το χάνεις το παιχνίδι. Προσπαθούμε να ενσωματωθούμε με την τοπική κοινότητα, υιοθετώντας τα έθιμά φιλοξενίας τους. Στην Κένυα, την Αιθιοπία, τη Σομαλία έχουν έναν καρπό που μασάς, είναι σαν μαλακό ναρκωτικό, την ακούς, αλλά δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να σε εμπιστευτούν οι άνθρωποι και να σε θεωρήσουν «δικό τους». Τρία χρόνια και σαράντα χώρες μετά και συνεχίζουμε… Η ζωή είναι ωραία!

Λίγο παραπέρα κάθε φορά Λατρεύει τα αινίγματα, τις προκλήσεις, τις σπαζοκεφαλιές. Δηλώνει μουσουλμάνος κοσμοπολίτης, “υβρίδιο” παραδόσεων και πολιτισμών, όπως άλλωστε ευαγγελίζεται το μέλλον. Ένα μέλλον πολύπλοκο, που απαιτεί, λέει, αυξημένες ικανότητες αντίληψης και εξελικτικής προσαρμογής και που, ως αντάλλαγμα, μπορεί να μας χαρίσει μέχρι και την αθανασία μέσω της ψηφιακά αποθηκευμένης πληροφορίας. Το δικό του επόμενο βήμα είναι να κοινοποιήσει στο διαδίκτυο την ακολουθία τού DNA του. Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο

26 Οκτωβρίου 2002, Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντιτρόιτ.

Πράκτορες του FBI συλλαμβάνουν έναν “μελαψό” που μόλις έφτασε από Άμστερνταμ ως ύποπτο τρομοκράτη. Λάθος αποδεικνύεται ο συναγερμός, ωστόσο τίθεται για μήνες υπό καθεστώς παρακολούθησης και ανακρίνεται τακτικά. Του κάνουν μέχρι ορό αλήθειας – εν τέλει “καθαρίζει”. Εμπειρία ζωής για τον εκκεντρικό 40χρονο media artist Χασάν Ελαχί, που έκτοτε δημοσιοποιεί καθημερινά στο διαδίκτυο την παραμικρή του δραστηριότητα (πού και πότε ταξίδεψε, ψώνισε, έφαγε, κατούρησε κ.λπ.), συνδυάζοντας ψηφιακή τέχνη και πολιτική διαμαρτυρία. Ως αντιστάθμισμα, του αρέσει να “εξαφανίζεται” ενίοτε από προσώπου γης – τις προάλλες έμεινε τέσσερεις μέρες στο αεροδρόμιο της Σιγκαπούρης επί τούτω.

Φωτογραφία: John Consoli

i h a l E n a s s Ha

Γεννήθηκε στο Μπανγκλαντές, αλλά μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Ασχολήθηκε από νωρίς με την ψηφιακή τέχνη και τα νέα μέσα, εστιάζοντας στην αλληλεπίδραση και τα όρια ανάμεσα σε προσωπική και δημόσια σφαίρα. Διδάσκει τέχνη και ψηφιακή κουλτούρα στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, ενώ συνεργάζεται και με άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα εντός και εκτός ΗΠΑ. Αντικομφορμιστής, φουτουριστής, έχει δώσει διαλέξεις στην Tate Modern, το Einstein Forum και τον Αμερικανικό Σύνδεσμο Τεχνητής Νοημοσύνης και έχει εκθέσει έργα του στο Κέντρο Πομπιντού, το Μουσείο Ερμιτάζ, την Μπιενάλε της Βενετίας, την Documenta τού Κάσελ, το Φεστιβάλ Sundance. Απέσπασε πολλές διακρίσεις και φιλοξενήθηκε σε πρωτοκλασάτα ΜΜΕ, όπως New York Times, CBS, Fox, Al Jazeera, Forbes, Wired.

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Ηassan Elahi με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Τι σας έμεινε από την εμπειρία σας με το FBI; Ο φόβος, η απειλή. Αναρωτιέμαι, αν δεν ήμουν καλλιτέχνης –και οι καλλιτέχνες, ξέρετε, έχουν έναν ιδιαίτερο τρόπο να βλέπουν τα πράγματα– τι ανταπόκριση θα είχε η ενστικτώδης αντίδρασή μου να δημοσιοποιώ στο εξής όλες μου τις κινήσεις στο διαδίκτυο. Ωστόσο, τους λυπόμουν κιόλας τους “διώκτες” μου. Στην πραγματικότητα, υπάκουαν αναγκαστικά σε ένα τυφλό σύστημα που ούτε οι ίδιοι εμπιστεύονταν απόλυτα. Κατάλαβαν γρήγορα το λάθος, αλλά έπρεπε να φέρουν εις πέρας όλη τη διαδικασία. Οπότε, προσφέρθηκα να τους βοηθήσω! Έτσι ξεκίνησα το πρότζεκτ trackingtransience.com Ήθελα, κατ' αρχάς, να αποδείξω την αθωότητά μου μέσα από ένα είδος πολιτικής διαμαρτυρίας που θα γινόταν ταυτόχρονα ένα πειραματικό art project. Αμφιβάλλω, φυσικά, αν θεωρείται τέχνη κάτι τέτοιο σήμερα, εφόσον στο μεταξύ η δημοσιοποίηση της ιδιωτικής ζωής σταμάτησε να είναι προνόμιο κάποιου τρελαμένου καλλιτέχνη – εκατομμύρια άνθρωποι εκθέτουν και μοιράζονται, πλέον, τις ζωές τους στα διάφορα κοινωνικά δίκτυα. Όταν η τέχνη γίνεται μια καθημερινότητα, παραμένει άραγε τέχνη; Εσείς πώς ορίζετε την τέχνη; Ως ένα αισθητικό στοίχημα με το παρόν, ίσως... Με συναρπάζει, ξέρετε, η τέχνη που σπρώχνει τα όριά της λίγο παραπέρα κάθε φορά. Κάθε τέχνη είναι μοντέρνα και σύγχρονη για την εποχή της. Και πάντα υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να τη δεις και να την ερμηνεύσεις. Αλλιώς, π.χ., θα έβλεπες ένα αναγεννησιακό γλυπτό στον καιρό του, αλλιώς σήμερα. Αλλιώτικα άκουγες ροκ το '60, αλλιώτικα θα το ακούς το 2050. Και σίγουρα βλέπουμε διαφορετικά τη σύγχρονη τέχνη σήμερα από ό,τι σε εκατό, διακόσια χρόνια. Προσωπικά με κεντρίζουν πολύ ιδέες, δουλειές και παραγωγές που προκαλούν τις απόψεις μου. Πώς βλέπετε το μέλλον των ψηφιακών τεχνολογιών και ποιο θα είναι, πιστεύετε, το επόμενο μεγάλο εξελικτικό βήμα στο διαδίκτυο; Πηγαίνετε λίγο πίσω στη ζωή σας – όχι πολύ, μόλις 10-15 χρόνια, ας πούμε. Έχει καμια σχέση

με την τωρινή στο πόσο επηρεάζεται –αλλά και αλληλεπιδρά– με και από τις νέες τεχνολογίες και τα κοινωνικά δίκτυα; Το μέλλον είναι απλώς απρόβλεπτο! Καλό; Κακό; Άγνωστο, σίγουρα όμως απαιτεί νέους τρόπους ερμηνείας και αξιολόγησης. Πράγματι, η τεχνολογία τρέχει με τα χίλια. Θα την... προλάβουμε; Κοιτάξτε, εξελικτικά επιτυχημένο είδος είναι αυτό που καταφέρνει να παρακολουθεί τις αλλαγές, προσαρμόζοντας ανάλογα τις συμπεριφορές του. Οι άνθρωποι είμαστε, νομίζω, τέτοιο είδος. Ο πατέρας μου, π.χ., ήταν ψηφιακά αναλφάβητος και τώρα στα 65 του ξημεροβραδιάζεται στο facebook! Πόσοι μπορούμε σήμερα να ζήσουμε δίχως κινητό, laptop κ.λπ.; Η τεχνολογία είναι, πλέον, οργανικό κομμάτι του εαυτού μας. Το ζήτημα δεν είναι αν την προλαβαίνουμε, αλλά κατά πόσο οι θεσμοί μας μπορούν να ανταποκριθούν με τους ίδιους ρυθμούς στις εξελίξεις. Είναι δύσκολο να είσαι μουσουλμάνος στις ΗΠΑ σήμερα; Δύσκολο όχι, αλλά σίγουρα συναντάς πολλές προκαταλήψεις. Και είναι, ξέρετε, απογοητευτικό (όχι μόνο για τις ΗΠΑ) να αντιμετωπίζουν έναν μουσουλμάνο ως de facto φανατικό και υποψήφιο τρομοκράτη. Αλλά υπάρχουν πολλών ειδών μουσουλμάνοι, όπως άλλωστε χριστιανοί και εβραίοι. Γιατί, άραγε, δυσκολευόμαστε τόσο να δεχτούμε ότι υπάρχει και κοσμικό Ισλάμ; Ο ακραίος τρόπος που εφαρμόζεται σε χώρες όπως Σαουδική Αραβία, Ιράν, Αφγανιστάν αφορά πρώτιστα την τοπική κουλτούρα. Προσωπικά είμαι τόσο θρησκευόμενος όσο ένας χριστιανός που πάει εθιμικά στην εκκλησία κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα! Εκθέτοντας διαρκώς οι ίδιοι τις ζωές μας μέσω των κοινωνικών δικτύων οδηγούμαστε, πιστεύετε, σε περισσότερη δημοκρατία ή εθιζόμαστε στην παρακολούθηση; Τα κοινωνικά δίκτυα είναι ψηφιακές πλατφόρμες και όλα εξαρτώνται από το ποιο δίκτυο συνδέεται με ποιο. Έχει μια δημοκρατικότητα

να βλέπουμε ο ένας τον άλλο σαν “ανοιχτό βιβλίο” εφόσον συναινούμε. Εκείνος, τώρα, που θέλει να σε παρακολουθήσει, δεν χρειάζεται το Google και τα άλλα κοινωνικά δίκτυα – η ΔΕΗ π.χ. “ξέρει” πότε είσαι σπίτι, πότε βγήκες, τι ώρα κοιμήθηκες από τα φώτα που ανάβεις και σβήνεις. Ο ΟΤΕ, η τράπεζά σου, το σούπερ μάρκετ που πληρώνεις με πιστωτική “γνωρίζουν” επίσης πολλά για τις κινήσεις σου. Δεν αρκεί να έχεις την πληροφορία. Το πώς τη χρησιμοποιείς μετρά. Οι ψηφιακές μνήμες είναι πλέον τεράστιες, επίσης φτηνές, όλοι μπορούμε να δραπετεύσουμε σε ένα ηλεκτρονικό αρχείο. Υπάρχουν έπειτα οι κρυπτογραφημένοι κώδικες. Εκθέτω τη ζωή μου καθημερινά σχεδόν δέκα χρόνια τώρα, όμως πόσα πραγματικά γνωρίζετε για μένα; Αυτό που εκθέτουμε, ξέρετε, είναι οι μνήμες μας οι οποίες, πλέον, είναι περίπου αδύνατο να ξεχαστούν ή να σβηστούν – μία ακόμη ενδιαφέρουσα πρόκληση για το μέλλον. Ώστε έτσι τελικά θα πρέπει να εννοήσουμε την αθανασία; Ακριβώς! Διότι τελικά δεν είμαστε παρά η μνήμη, η πληροφορία. Πριν από 2-3 δεκαετίες η κρυονική υποσχόταν τη διατήρησή μας στο διηνεκές. Τώρα δεν χρειαζόμαστε κάτι τέτοιο, είμαστε και θα είμαστε όλοι εκεί έξω, στο κυβερνοδιάστημα. Στο facebook βλέπεις ήδη ανθρώπους να “συνδιαλέγονται” κανονικά με νεκρούς φίλους που τα προφίλ τους παραμένουν ενεργά σαν να μην έφυγαν ποτέ... Αν μπορούσατε να διαλέξετε, τι θα κρατούσατε από τη Δύση και τι από την Ανατολή; Πάντα έβλεπα τον εαυτό μου σαν υβρίδιο, άσχετα με γεωγραφικούς προσδιορισμούς. Στους κοσμοπολίτικους, διαδραστικούς καιρούς μας οι ταυτότητες φτιάχνονται από πλήθος διαφορετικά πολιτιστικά στοιχεία. Στην Αναγέννηση αλλά και στην αρχαιότητα υπήρχαν άνθρωποι που ήταν ταυτόχρονα διανοητές, επιστήμονες, καλλιτέχνες κ.λπ. Νομίζω ότι στην Πληροφορική Εποχή ξαναβρίσκουμε την υβριδικότητα που χάσαμε στη Βιομηχανική χάριν της εξιδείκευσης. Και χαίρομαι πολύ γι' αυτό.

George Kourounis

Αναζητώντας την ομορφιά στην καταστροφή Συνέντευξη στη Νατάσα Κεφαλληνού

Υ

πό τον ηλιόλουστο δεκεμβριανό αττικό ουρανό, ετοιμάζομαι να συναντήσω τον George Kourounis, έναν από τους διασημότερους «κυνηγούς καταιγίδων» και δημιουργό του «Οργισμένου πλανήτη» – της επιτυχημένης τηλεοπτικής εκπομπής του Travel Channel, που προβάλλεται σε 100 χώρες. Ευτυχώς για όλους μας, ο Κουρούνης δεν είναι στα μέρη μας… για δουλειά.

να. Άλλωστε, όπως ομολογεί, «το κυνήγι των ανεμοστρόβιλων περιλαμβάνει μια σειρά από τα ενδιαφέροντά μου: ταξίδια, επαφή με τη φύση και την επιστήμη, περιπέτεια, φωτογραφία. Όλα σε ένα!».

Αν νομίζετε ότι για να κυνηγάς ανεμοστρόβιλους χρειάζεται μόνο κότσια, γελιέστε! Η δουλειά είναι δύσκολη και κοπιώδης, αφού «απαιτείται μελέτη και έρευνα, ενασχόληση με την επιστήμη της γεωλογίας και της ηφαιστειολογίας, Η πρώτη εικόνα του με Όταν ένας ανεμοστρόβιικανότητες στην κινηξαφνιάζει (για να σας πω λος ή τυφώνας πλησιάζει, ματογράφηση και τη την αλήθεια, περίμενα όλοι τρέχουν πανικόβλητοι φωτογραφία, αλλά και να δω κάναν «μπρατσα- μακριά για να σωθούν. τριβή με τα τηλεοπτικά ρά» – αλλά τα χολιγου- Κι όμως, υπάρχουν 5-6 ζητήματα (σ.σ.: αφού ντιανά χαζο-στερεότυπά όλα τα ντοκουμέντα άνθρωποι στον κόσμο που μου καταρρίπτονται): γίνονται τηλεοπτικές Είναι γύρω στα 40, σχε- όχι μόνο δεν… γίνονται κα- εκπομπές)». Για την τικά μικροκαμωμένος. πνός, αλλά αντίθετα τρέπρόβλεψη των ανεμοΞεχειλίζει από ενεργητι- χουν προς το μέρος τους στρόβιλων διαθέτει εικότητα. Μιλάει γρήγορα με μια κάμερα στο χέρι, δικό εξοπλισμό, ακόμη και καθαρά, κάνοντας για να απαθανατίσουν τον και μηχανές - ρομπότ, χίλιες δυο χειρονομί- θυμωμένο πλανήτη. που συγκεντρώνουν ες. Και κάθε φορά που χρήσιμες πληροφορίες αναφέρεται στα ταξίδια του διακατέχεται από για τα μελλοντικά «χτυπήματα» της φύσης. έναν –παιδικό σχεδόν– ενθουσιασμό! Φυσικά, πολλοί άνθρωποι θεωρούν τον Οι παιδικοί ήρωες του Κουρούνη ήταν ο Κουρούνη τρελό. Υπάρχουν, βέβαια, και άλΚουστό και ο Ιντιάνα Τζόουνς. Από έφηβος λοι που θα ήθελαν πολύ να είναι στη θέση ενδιαφερόταν για τη φύση, την επιστήμη και του. Γεγονός που αποδεικνύεται και από τους ανεμοστρόβιλους. Ωστόσο σπούδασε την άνοδο του μετεωρολογικού τουρισμού τεχνολογία ήχου και εργαζόταν για πολλά – παρακλάδι του «danger tourism». Ο ίδιος χρόνια ως τεχνικός διευθυντής σε ένα από συνεργάζεται με ένα τουριστικό γραφείο που τα μεγαλύτερα στούντιο ηχογράφησης στη πραγματοποιεί τουρ σε περιοχές που ξεΒόρεια Αμερική. Τελικά, πριν από 15 χρόνια σπούν ακραία καιρικά φαινόμενα: «Δεκάδες αποφάσισε να «κυνηγήσει» το όνειρό του άνθρωποι από όλο τον κόσμο (Αυστραλία, και τον πρώτο του ανεμοστρόβιλο στο βόρειο Σουηδία, Αγγλία, Νέα Ζηλανδία) έρχονται τμήμα της Οκλαχόμα. Από κει κι ύστερα έβα- στις ΗΠΑ για να παρακολουθήσουν φυσικές λε σκοπό της ζωής του να γυρίζει τον κόσμο καταστροφές. Ο κόσμος παρακολουθεί τη και να καταγράφει ακραία καιρικά φαινόμε- δουλειά μου καθώς τα καιρικά φαινόμενα

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του George Kourounis με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

επηρεάζουν από το πώς θα ντυθούμε το πρωί μέχρι το πώς θα φτιάξουμε τα σπίτια μας».

Φωτογραφία: Peter Rowe

Δεν πρόκειται για δουλειά, αλλά για τρόπο ζωής, που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα, την προσωπική και κοινωνική του ζωή: «Έχω επιλέξει να μην έχω παιδιά. Και όταν γυρίζω από τα ταξίδια πολλές φορές δεν έχω το χρόνο ή τη δυνατότητα να είμαι πολύ κοινωνικός». Ωστόσο, στα καλά του… επαγγέλματος καταγράφει τους φίλους που έχει κάνει σε όλο τον κόσμο από τα ταξίδια του. Οι περιπλανήσεις του τον έχουν οδηγήσει, μεταξύ άλλων, στις ζούγκλες της Ρουάντα για να απαθανατίσει σπάνια είδη γορίλα, στην Ανταρκτική όπου έκανε καγιάκ ανάμεσα σε φάλαινες και στην πολιτεία του Μισισιπή για να καταγράψει το θανατηφόρο πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα. Κατά περίεργο τρόπο και παρά το ρίσκο, την τόλμη και την επικινδυνότητα του όλου εγχειρήματος δεν θεωρεί ότι είναι «τζάνκι της αδρεναλίνης», καθώς προσπαθεί να κάνει τα πιο επικίνδυνα πράγματα με τον πιο ασφαλή τρόπο: «Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχω τραυματιστεί ούτε μια φορά» αναφέρει εμφατικά. Και τι λένε για όλα αυτά οι οικείοι του; «Στη μητέρα μου δεν ανακοινώνω τις αποστολές που θα πραγματοποιήσω (πράγμα πλέον δύσκολο με το twitter)» λέει γελώντας. Έχει όμως την αμέριστη στήριξη της γυναίκας του: «Είναι τόσο υποστηρικτική, ώστε αν την πάρω τώρα και της πω ότι πρέπει να πάω στην Ιαπωνία και ότι θα τη δω σε 3 εβδομάδες δεν θα έχει πρόβλημα». Άλλωστε, την έπεισε να παντρευτούν στον κρατήρα του ενεργού ηφαιστείου Yasur στον νότιο Ειρηνικό και στην πρώτη επέτειό τους έκαναν καταδύσεις δίπλα σε καρχαρίες! «Είναι και εκείνη περιπετειώδης!» αναφωνεί.

Chris Co

ell lw

«Αυτό δεν είναι

αναπηρικό καροτσάκι, είναι θρόνος»*

Συνέντευξη στον Βαγγέλη Δαβιτίδη

Αν ψάχνετε κάτι μελό, μη διαβάσετε αυτήν τη συνέντευξη, δεν θα βρείτε τίποτα σχετικό. Γιατί αυτός ο τύπος είναι ένας από τους πιο ζωντανούς ανθρώπους πάνω στον πλανήτη.

Φ

αντάσου το πάθος σου να είναι τα extreme sports. Να είσαι adrenaline junkie, η ζωή σου να είναι η αναρρίχηση, το καγιάκ, το jet ski, το snowboard, το bmx, η πτώση με αλεξίπτωτο. Και ξαφνικά να βρίσκεσαι σε ένα αναπηρικό καροτσάκι, παραπληγικός από τη μέση και κάτω, χωρίς τη δυνατότητα να κουνήσεις ούτε καν τα δάχτυλα των χεριών σου. Αυτή ήταν η τύχη που επιφύλασσε η ζωή στον Chris Colwell. Όμως ο Chris είχε αλλάξει ριζικά τη ζωή του πριν από το ατύχημα. Και η ειρωνεία είναι ότι αυτό το ατύχημα τον βοήθησε να διαδώσει το μήνυμά του σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσω του καναλιού που διατηρεί στο youtube (www.youtube.com/llewlocsirhc). *Από τους hip hop στίχους που γράφει ο Chris

Chris, ποια ήταν η εμπειρία που σε έκανε να αλλάξεις τη ζωή σου πριν από το ατύχημα; Δούλευα σκληρά, ογδόντα ώρες την εβδομάδα, για να έχω ένα ωραίο σπίτι και να αγοράζω «παιχνίδια». Είχα ό,τι μπορείς να φανταστείς, jet ski, σανίδες του σερφ, ποδήλατα, τα extreme sports ήταν η ζωή μου. Ένιωθα ότι είχα τα πάντα. Πηγαίνοντας σε μια ζώνη ελεύθερης πτώσης με αλεξίπτωτο στη Νέα Υόρκη συνάντησα έναν τύπο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Άδειαζε τη σκηνή του από τα νερά της χθεσινής καταιγίδας. Είχε μόνο έναν υπνόσακο, μια αλλαξιά ρούχα, ένα θερμός και εκείνη τη σκηνή. Δούλευε στη ζώνη πτώσης για τα προς το ζην. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση και του έπιασα την κουβέντα. Είδα στα μάτια του μια λάμψη και κατάλαβα πώς είναι να είσαι πραγματικά ευτυχισμένος. Εγώ είχα τα πάντα, αλλά αισθανόμουν κενός. Τον ρώτησα τι επρόκειτο να κάνει και μου είπε ότι θα πήγαινε να δουλέψει σε μια άλλη ζώνη πτώσης στη Φλόριντα. «Έχε το νου σου, γιατί θα έρθω να σε βρω» του είπα. «Είσαι τρελός» μου απάντησε. Την επόμενη μέρα πήγα στη δουλειά μου και παραιτήθηκα, πούλησα ό,τι είχα και δεν είχα και ξεφορτώθηκα τα πάντα. Επιτέλους, αισθανόμουν για πρώτη φορά ελεύθερος. Με τα χρήματα που μάζεψα αγόρασα ένα τροχόσπιτο. Αυτό θα ήταν το σπίτι μου και το μόνο πράγμα που θα είχα στην κατοχή μου από εδώ και στο εξής. Όντως πήγες στη Φλόριντα να βρεις τον τύπο;

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Chris Colwell με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Ξέρεις, ως κοινωνία είμαστε ανάπηροι. Πολλοί άνθρωποι έχουν τα πάντα σε αγαθά, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν τίποτα. Αγωνιούν να συσσωρεύσουν περισσότερα υλικά αγαθά από τον διπλανό τους. Πού βρίσκεται η ευτυχία σ’ αυτό;»

Ναι, τέσσερεις βδομάδες μετά έσκασα στη Φλόριντα με το τροχόσπιτο και τη γυναίκα μου! Ο τύπος δεν το πίστευε, γίναμε πολύ καλοί φίλοι. Είχα παρατήσει την παλιά μου ζωή και είχα κερδίσει μια νέα. Κάναμε ελεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο μαζί και ήταν υπέροχα! Μετά εξαφανίστηκε για οκτώ χρόνια και ξαναβρεθήκαμε συμπτωματικά στο Facebook πριν από δύο εβδομάδες. Σοκαρίστηκε όταν είδε ότι ήμουν πλέον σε καροτσάκι. Δεν ήξερε τίποτα για το ατύχημα που είχα κατά τη διάρκεια μιας ελεύθερης πτώσης το 2003. Όταν είδε τα videos που ανεβάζω στο youtube κατάλαβε ότι είχα βρει τον τρόπο να ζω τη ζωή μου για μια ακόμα φορά. Μετά το ατύχημα σκέφτηκες να αυτοκτονήσεις; Όταν οι γιατροί μού ανακοίνωσαν ότι θα μείνω παράλυτος, τα ακριβή μου λόγια ήταν «σας παρακαλώ, πάρτε μου τη ζωή». Καταλαβαίνεις, δεν ήμουν ο τύπος που διάβαζε βιβλία, στο σχολείο ήμουν άθλιος, η ζωή μου ήταν physical 100%, να σκαρφαλώνω σε δέντρα και αεροπλάνα και… όλα αυτά ήταν οριστικά παρελθόν. Ήταν πολύ δύσκολα στην αρχή, με τη γυναίκα μου που μόλις είχαμε παντρευτεί χωρίσαμε. Δεν μπορούσα να κάνω σχεδόν τίποτα μόνος μου. Ένα βράδυ προσπάθησα να ανάψω έναν αναπτήρα, ήταν μεγάλη πρόκληση για μένα. Με πολύ κόπο τα κατάφερα, η φλόγα άρχισε να καψαλίζει τον αντίχειρά μου, ένιωσα στα ρουθούνια μου το άρωμα της καυτής σάρκας και τότε

ένιωσα ξανά ζωντανός. Αυτός ο σπινθήρας με βοήθησε να καταλάβω πως μπορούσα να κάνω περισσότερα πράγματα απ’ ό,τι νόμιζα. Σταδιακά άρχισα να ξεπερνάω τους φόβους μου, να κινηματογραφώ όλες τις προσπάθειές μου να κάνω πράγματα και να τις ανεβάζω στο youtube. Ο κόσμος άρχισε να επικοινωνεί μαζί μου και να με ρωτάει πώς τρώω, πώς μαγειρεύω, πώς κάνω τα πάντα. Αρκετοί άνθρωποι στη δική μου κατάσταση άρχισαν να ανακαλύπτουν πως μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα πράγματα απ’ ό,τι νόμιζαν. Το youtube σού έσωσε τη ζωή; Με το youtube δεν ένιωθα πια μόνος. Εκατομμύρια ήταν μαζί μου μέσα στην κρεβατοκάμαρά μου. Πλέον ήμουν σε αποστολή!

Kατακλύστηκα από ερωτήσεις και απορίες, όχι μόνο από παραπληγικούς. Λαμβάνω πάρα πολλά μηνύματα από «φυσιολογικούς» ανθρώπους που άλλαξαν τον τρόπο που σκέφτονται εξαιτίας των βίντεό μου. Βλέπουν πώς είναι να ζεις δύσκολα και σταματάνε να γκρινιάζουν για τα μικρά πράγματα της καθημερινότητας και αρχίζουν να εκτιμούν τη ζωή. Ξέρεις, ως κοινωνία είμαστε ανάπηροι. Πολλοί άνθρωποι έχουν τα πάντα σε αγαθά, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν τίποτα. Αγωνιούν να συσσωρεύσουν περισσότερα υλικά αγαθά από τον διπλανό τους. Πού βρίσκεται η ευτυχία σ’ αυτό; Σε έναν κόσμο που έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε μονίμως συνδεδεμένοι, έχουμε απομακρυνθεί τόσο πολύ. Είχα επιλέξει να αλλάξω τη ζωή μου πριν βρεθώ

σ’ αυτήν τη θέση. Αντί να μιζεριάσω για την κατάστασή μου, εμπνέω τους ανθρώπους να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτονται. Το youtube στάθηκε για μένα ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσω τους φόβους μου. Οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται μπροστά από μια κάμερα. Αν τα ρούχα τους είναι ΟΚ ή αν τα μαλλιά τους είναι εντάξει, για τις αρνητικές κριτικές των άλλων... Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνεις, λοιπόν, Chris, σ’ αυτήν την ανάπηρη κοινωνία; Σταμάτα να κυνηγάς τα πράγματα που δεν είναι σημαντικά, όπως το χρήμα. Κανένας δεν είναι πάνω από το κρεβάτι σου κάθε πρωί που ξυπνάς για να χρεώσει το οξυγόνο. Να είσαι ευγνώμων γι’ αυτό. Αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται να συνειδητοποιήσεις. Εκπαιδεύσου στο πώς να ξεμάθεις να φοβάσαι. Δεν είναι εύκολο, έχω περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου μέσα στο φόβο που σπέρνουν τα media. Μάθε να εκτιμάς τη στιγμή.

Στο τέλος ακούμε μερικά από τα hip hop τραγούδια που έχει γράψει ο ίδιος. Το 2006 τον είχε χτυπήσει ένα φορτηγό ενώ διέσχιζε το δρόμο με το καροτσάκι. Με την αποζημίωση που κέρδισε μπορούσε να πάρει ένα ειδικό αυτοκίνητο για να μετακινείται άνετα. Προτίμησε να πάρει εξοπλισμό για να γράφει μουσική. Από μικρός είχε μουσικό αφτί, αλλά δεν είχε δοκιμάσει ποτέ να ασχοληθεί…

Συνέντευξη στον Λάμπρο Αραπάκο (larapakos.blogspot.com) Φωτογραφίες: Ιωάννα Παγκαλιά

Ξεκίνησαν και οι δύο από διαφορετικούς δρόμους μέχρι να καταλήξουν στη μαγειρική. Η Γεωργιάννα Χιλιαδάκη σπούδασε Ευρωπαϊκές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Reading στην Αγγλία, ενώ ο Νίκος Ρούσσος Οικονομικά στο Deree College of Greece και έπειτα ασχολήθηκε για λίγο με την επιχείρηση αργυροχοΐας του πατέρα του. Κάτι, όμως, τους έτρωγε… Αγαπούσαν πολύ τη μαγειρική και ήθελαν οπωσδήποτε να την ανακαλύψουν. Αποφασίζουν να σπουδάσουν στη Νέα Υόρκη, στη σχολή μαγειρικής The Institute of Culinary education.

«Την πρώτη μέρα στη σχολή παρατηρώ ότι υπάρχει Ελληνίδα μέσα στην τάξη. Ήταν η Γεωργιάνα! Γνωριστήκαμε και από τότε δέσαμε» λέει ο 33χρονος Νίκος και συνεχίζει η 31χρονη σεφ: «Στη Νέα Υόρκη νιώθαμε σαν σφουγγάρια, προσπαθούσαμε ν’ απορροφήσουμε όλα τα ερεθίσματα»… Τελειώνουν τη σχολή και αρχίζουν τις διαδρομές σε διάφορες πόλεις του κόσμου, δουλεύοντας δίπλα σε μεγάλους chef σε βραβευμένα εστιατόρια (El Bulli, Cineac, 48, Squirrel). Το 2007 επιστρέφουν στην Ελλάδα και μαζί με την αδερφή της Γεωργιάννας, την Αργυρώ Χιλιαδάκη, ιδρύουν την εταιρεία Funky Gourmet, με την οποία έφεραν πρώτοι στην Ελλάδα το Private Cheffing… Τι ακριβώς είναι το Private Cheffing; Κάποια στιγμή η αδερφή μου πρότεινε στη Γεωργιάννα και σ’ εμένα να μαγειρέψουμε σπίτι της για την παρέα της. Μας κάλυψαν τα έξοδα και φτιάξαμε ένα μενού γευσιγνωσίας 16 πιάτων. Εμείς πλέναμε, μαγειρεύαμε, στήναμε, σερβίραμε και όλο το κλίμα ήταν εντελώς οικογενειακό! Το ίδιο σκηνικό επαναλήφθηκε, μετά από λίγες μέρες, στο σπίτι της μαμάς της Γεωργιάννας. Αρκετοί από τις παρέες αυτές έλεγαν «ελάτε και στο δικό μας σπίτι να μας μαγειρέψετε». Έτσι, ακυρώσαμε τις δουλειές που είχαμε κλείσει σε εστιατόρια και αρχίσαμε να βλέπουμε πιο σοβαρά το Private Cheffing, το οποίο ουσιαστικά είναι catering μικρής εμβέλειας, υψηλής γαστρονομίας. Με τους οικοδεσπότες του εκάστοτε σπιτιού κανονίζουμε το μενού κι εμείς αναλαμβάνουμε όλη τη διαδικασία, ετοιμάζοντας εκείνη τη στιγμή gourmet φαγητό στην κουζίνα τους. Έπειτα προέκυψε η ανάγκη να βρούμε έναν δικό μας χώρο και βρήκαμε το κτήριο στο Μεταξουργείο. Αρχικά ο χώρος φιλοξενούσε privé εκδηλώσεις και από τον Νοέμβριο του 2009 λειτουργεί ως εστιατόριο.

Τι σημαίνει ανατροπή και πρωτοπορία στην κουζίνα; Ανατροπή είναι ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τα υλικά για να φτιάξουμε πιάτα που θα ενεργοποιήσουν όλες τις αισθήσεις. Μας αρέσει πολύ να παίζουμε με την ψευδαίσθηση. Για παράδειγμα, έρχεται στο πιάτο του πελάτη ένα τηγανητό αβγό και τελικά δεν είναι. Το ασπράδι του είναι σορμπέ γιαούρτι, ο κρόκος του είναι μια κρέμα από mango... Βλέπεις ότι είναι αβγό και μόλις το φας είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Μ’ αυτόν τον τρόπο ανατρέπουμε κάτι που ξέρουμε. Επίσης, παίζουμε πολύ και με τις ονομασίες: Όταν ο πελάτης παραγγέλνει τη γνωστή τούρτα black forest, καθαρίζουμε εντελώς το τραπέζι, βάζουμε μαύρα πλεξιγκλάς και εκείνη τη στιγμή πάνω στα πλεξιγκλάς φτιάχνουμε ένα μαύρο δάσος με χώμα που τρώγεται, κρέμες κάτω από το χώμα, με σοκολάτα φτιάχνουμε τους κορμούς των δέντρων και το φύλλωμα είναι από μαλλί της γριάς… Πώς σκέφτεστε όλες αυτές τις ιδέες; Ταξιδεύουμε πολύ, πηγαίνουμε στα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου, διαβάζουμε, ενημερωνόμαστε για όλες τις γαστρονομικές εξελίξεις και τις νέες τεχνικές, έτσι ώστε να παίζουμε με νέα υλικά… Σχεδόν κάθε βράδυ, όταν φεύγουν οι πελάτες, καθόμαστε στην τραπεζαρία, παίρνουμε τα βιβλία μας, σκεφτόμαστε συνταγές, κρατάμε σημειώσεις και έπειτα μπαίνουμε στην κουζίνα και πειραματιζόμαστε. Είμαστε ιδιαίτερα ανήσυχοι και συνεχώς αλλάζουμε τα πιάτα μας. Υπάρχει ένα πιάτο που αγαπούν περισσότερο οι πελάτες; Υπάρχει, και παραδόξως είναι το Funky Gourmet burger που κάνουμε, το οποίο λένε ότι είναι η επιτομή του high gourmet σε junk περιτύλιγμα.

Η easyJet πρωτοπορεί ακόμα μία φορά! Για οποιονδήποτε λόγο κι αν ταξιδεύεις, η νέα υπηρεσία flexi fare φτιάχτηκε για να σου λύσει τα χέρια. Τα εισιτήρια flexi fare σου δίνουν απεριόριστη ευελιξία, ώστε να μπορείς να αλλάξεις την ημερομηνία της πτήσης σου, μέχρι και δύο ώρες πριν την προγραμματισμένη ώρα αναχώρησής σου, ενώ εάν διαθέτεις Blackberry, με το ειδικό Blackeberry mobile site μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε 8 απευθείας προορισμούς ακόμα και καθοδόν προς το αεροδρόμιο!

9 χρόνια που έζησα στο Εδιμβούργο άκουγα από πολύ κόσμο την ίδια ατάκα... «Όταν περπατάς σ’ αυτήν την πόλη πρέπει να κοιτάς ψηλά κι όχι κάτω». Για αρκετό καιρό δεν είχα καταλάβει τι ακριβώς εννοούσαν.

Π

ρόσφατα, όμως, μου λύθηκε η απορία και συνειδητοποίησα πόσο εύκολο είναι τελικά το να σε συνεπάρει η καθημερινότητα σε τέτοιο βαθμό που, τελικά, να θεωρήσεις κάποια πράγματα δεδομένα, ακόμα και τη σπάνια ομορφιά που σε περιβάλει. Καθώς, λοιπόν, περίμενα το λεωφορείο, μου ήρθε μία μεγάλη ψιχάλα (διόλου σπάνιο) κι έτσι αναγκάστηκα να κοιτάξω ψηλά. Για πρώτη φορά πρόσεξα το κτήριο έξω από το οποίο βρισκόμουν και, φυσικά, έξω από το οποίο είχα σταθεί χιλιάδες φορές αυτά τα 9 χρόνια. Σίγουρα ήξερα το πώς είναι το κτήριο αυτό, ποτέ μου όμως δεν είχα προσέξει τις καταπληκτικές γοτθικές λεπτομέρειες στους τοίχους, τα μοναδικά αγάλματα που ήταν σχεδόν κρυμμένα στην οροφή, τις προτομές γύρω από τον τελευταίο όροφο. Έκτοτε, άρχισα να περπατάω κοιτώντας ψηλά και μία άλλη πόλη ξετυλίχτηκε γύρω μου. Από παντού ξεπετούσαν νεράιδες, δαιμονικές απειλητικές φιγούρες, προτομές βασιλιάδων από τον μακρινό Μεσαίωνα. Πραγματικά, ήταν σαν να ζούσε παράλληλα με τη μοντέρ-

να, ολοζώντανη πόλη τού σήμερα το ίδιο της το παρελθόν. Το Εδιμβούργο είναι μία ιδιόρρυθμη πόλη με την πιο καλή έννοια της λέξης. Από τη μία έχεις τη βαβούρα μιας πόλης του 21ου αιώνα, με την απίστευτη κίνηση στους δρόμους, την πολυκοσμία, τους τύπους με τις γκάιντες στημένους στα κεντρικά σημεία της πόλης για τους τουρίστες, τους πιτσιρικάδες με τα στέρεο στους δρόμους που, κυριολεκτικά, βρέξει χιονίσει χορεύουν break dance (trend από τα 80s, που ποτέ δεν ήρθε στη χώρα μας), τους bohemian τύπους που αναλύουν βαθυστόχαστα την καθημερινότητα στα μικρά καφέ τα χωμένα στα μικρά σοκάκια της παλιάς πόλης (Royal Mile), τις τύπισσες που δεινοπαθούν να περπατήσουν με τα ψηλοτάκουνά τους στους παλιούς δρόμους της πόλης. Από την άλλη, όμως, έχεις τους γοτθικούς ναούς που στέκουν αγέρωχοι σχεδόν σε κάθε γωνία της πόλης, τα μεσαιωνικά νεκροταφεία με τους θλιμμένους αγγέλους που σε κοιτούν κατάματα, το μεγάλο πάρκο (Meadows) που μέχρι πριν από 200 χρόνια ήταν τόπος εκτελέσεως των μαγισσών.

Της Dr Josephine Γιαννακοπούλου * Το Εδιμβούργο είναι μια υπέροχη πόλη, απόλυτα συμφιλιωμένη με την ιστορία της, σε πλήρη αρμονία με τις αντιξοότητές της, μια πόλη που για να την καταλάβεις πραγματικά δεν πρέπει να αρκεστείς στην κλασική τουριστική επίσκεψη στα μουσεία και στους καθεδρικούς, αλλά πρέπει να βγεις στους δρόμους, να περπατήσεις, να χωθείς στο πιο μικρό μαγαζάκι, να χαθείς στο πιο μικρό σοκάκι του και, το κυριότερο...να κοιτάς πάντα ψηλά. Εδιμβούργο do not miss…

• το πανέμορφο παλάτι του Holyroodhouse και το υπέροχο κοινοβούλιο της Σκωτίας, • τους κήπους της Princes Street με τις κομψές οδούς της Γεωργιανής Νέας Πόλης, και τα γεμάτα ζωή wine bars.

• το Gosford House οικία των κόμηδων των Wemyss και March • το κτήριο του Museum of Scotland • τα εκπληκτικά φεστιβάλ και γενικότερα το πολιτιστικά δρώμενα της πόλης.

* Η Josephine είναι η ψυχή των Athens Swing Cats, έχει σπουδάσει δε και δούλευε στο Εδιμβούργο για χρόνια.

Το δικό μου Εδιμβούργο

Η easyJet η πρώτη εταιρεία που έκανε το ταξίδι με αεροπλάνο… εύκολο, πάει ένα βήμα μπροστά και σε καλεί να ταξιδέψεις όπου εσύ θες... στο Λονδίνο για να δεις παλιούς συμφοιτητές, για μία έκθεση στο Βερολίνο, ένα φεστιβάλ στο Εδιμβούργο ή ακόμα στο Μάντσεστερ, το Μιλάνο, το Παρίσι και την Ρώμη… εσύ αποφασίζεις… και αν αλλάξεις γνώμη υπάρχει το flexi fare!!

Σκάναρε με το κινητό ή το iPad αν θέλεις να δεις το βίντεο της συνέντευξης του Clemence Guptara με όσα δε χώρεσαν στο περιοδικό.

Όταν έχεις ένα όνειρο που σε καίει

Συνέντευξη στην Αφροδίτη Πολίτη

Πού μεγάλωσες; Στο Σαλτσμπουργκ, αλλά ως τα πέντε μου χρόνια ζούσα ανάμεσα στην Αμερική και την Αυστρία. Η μητέρα μου είναι Αυστριακή και ο πατέρας μου Ινδός. Η μητέρα μου είναι καθηγήτρια στο γυμνάσιο, διδάσκει αγγλική φιλολογία και ιστορία, και ο πατέρας έχει ξενοδοχείο στην Αυστρία. Σε περιγράφουν ως παιδίθαύμα. Νιώθεις διαφορετικός από άλλα παιδιά της ηλικίας σου; Νιώθω διαφορετικός στο πνεύμα. Αλλά νομίζω πως κάθε νέος άνθρωπος μπορεί να εμπνέει, να εκπλήσσει τους μεγαλύτερους, αν θες να το δεις έτσι. Απλώς είμαι σε πιο ώριμο στάδιο από άλλους συνομηλίκους μου. Οι συμμαθητές σου ζηλεύουν που ταξιδεύεις συνέχεια και βλέπεις τόσα μέρη; Κάποιοι ζηλεύουν. Οι περισσότεροι απλώς δεν καταλαβαίνουν. Αν ήμουν συμμαθήτριά σου, τι θα μου απαντούσες; Θα σου έλεγα ότι ταξιδεύω πολύ γιατί μιλάω σε συνέδρια. Ότι οι ομιλίες μου αρέσουν στους ανθρώπους, αλλιώς δεν θα με προσκαλούσαν, και ότι

προσπαθώ γενικά να δημιουργώ θετικές αντιδράσεις. Τι λες στο κοινό και αντιδρά τόσο θετικά; Μιλάω για διάφορα θέματα. Από την παγκοσμιοποίηση μέχρι τη δύναμη των ονείρων. Όταν έχεις ένα όνειρο που σε καίει τόσο μέσα σου, που θες να το κάνεις πραγματικότητα, τότε βρίσκεις τη δύναμη να ξεπεράσεις τα εμπόδια. Όλοι θέλουμε ένα καλύτερο μέλλον και τα όνειρα είναι ένας τρόπος να δουλέψουμε γι’ αυτό. Πώς είναι μια τυπική μέρα σου; Τις ημέρες που συμμετέχω σε κάποιο συνέδριο, ξυπνάω και πάω στο αεροδρόμιο. Φτάνω στη χώρα όπου εμφανίζομαι, πηγαίνω στο ξενοδοχείο. Το απόγευμα κάνω πρόβα στο χώρο της ομιλίας, πιθανόν δίνω κάποιες συνεντεύξεις. Το βράδυ μιλάω με τους διοργανωτές. Την επόμενη μέρα μιλάω στο συνέδριο και επιστρέφω στην Αυστρία. Ένα άλλο είδος ημέρας είναι αυτή που ξυπνάω, πάω σχολείο, επιστρέφω στο σπίτι και κάνω τα μαθήματά μου. Όταν κάθομαι στο δωμάτιό μου και ετοιμάζω την ομιλία μου, είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που μπορώ να κάνω. Κατά τα άλλα, μου αρέσουν ο κινηματογράφος, η μουσική, το διάβασμα.

Δεν μ’ αρέσει ο αθλητισμός. Το αγαπημένο σου βιβλίο είναι «Ο ανθρωπος χωρίς ιδιότητες» του Ρόμπερτ Μούζιλ. Δεν είναι λίγο δύσκολο για ένα παιδί της ηλικίας σου; Είναι το αγαπημένο βιβλίο ενός από τους πρωθυπουργούς της Αυστρίας, του Μπρούνο Κρέσκι. Έμαθα για το βιβλίο από αυτόν. Το έχω διαβάσει δέκα φορές και κάθε φορά μου δίνει κάτι διαφορετικό. Το ωραίο με τον Μούζιλ είναι ότι έχει τόση σοφία στις σελίδες του, αλλά αφήνει τις ερμηνείες ανοιχτές στον αναγνώστη. Έχεις διαβάσει για την κρίση στην ελληνική οικονομία; Έχω διαβάσει στις εφημερίδες. Νομίζω ότι η σημερινή κρίση στην Ελλάδα είναι η κορυφή του παγόβουνου που αντιμετωπίζει όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν θα έλεγα ότι ευθύνεται ο ελληνικός λαός για την κρίση, αλλά ότι η Ελλάδα είναι η αρχή μεγαλύτερων προβλημάτων. Θεωρώ θετικό ότι η Ευρώπη βοηθάει την Ελλάδα και η Ελλάδα παραμένει στο ευρώ. Θα ήθελες να γίνεις πολιτικός; Θεωρώ ότι η πολιτική είναι πολύ σημαντική. Αλλά για να κάνεις κάτι πολιτικό, δεν είναι απαραίτητο να γίνεις πολιτικός.

σκανάρετε το QR Code για να παρακολουθήσετε το βίντεο της συνέντευξης

Ο Κλέμενς Γκουπτάρα μοιάζει εκ πρώτης όψεως με χιλιάδες άλλους νέους της ηλικίας του, εκείνους που συνήθως κάθονται στα μπροστινά θρανία και παίρνουν τους καλύτερους βαθμούς στην τάξη. Όμως αυτός ο ευγενικός και ελαφρά συνεσταλμένος 16χρονος αυστρο-ινδός γυρίζει τον κόσμο δίνοντας διαλέξεις για θέματα που συνήθως αφορούν “τους μεγάλους”: την παγκοσμιοποίηση, την ανάπτυξη, την επιχειρηματικότητα. Συμμετέχει στην αυστριακή και στην παγκόσμια Βουλή των Εφήβων, έχει απευθύνει χαιρετισμό στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, υπογράφει άρθρα σε αυστριακές εφημερίδες και αγγλόφωνα έντυπα και έχει τραγουδήσει σε 35 χώρες του κόσμου ως μέλος της Παιδικής Χωρωδίας Νέων της Βιέννης – με την οποία έχει κυκλοφορήσει ήδη έναν δίσκο.

SEEDFunding Πώς θα βρείτε (τα πρώτα) λεφτά για την ιδέα σας Ιδέες έχουμε, λεφτά δεν έχουμε. Αν είσαι ήδη πεπεισμένος πως δεν υπάρχει τρόπος να βρεις τα πρώτα χρήματα για να ξεκινήσεις εκείνη την ξεχωριστή ιδέα που έχεις σημειώσει εδώ και κάτι μήνες (αν όχι χρόνια) στο μπλοκάκι σου, πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσεις αυτό το κείμενο.

Δεν χρειάζονται πάρα πολλά χρήματα για να ξεκινήσεις τη δική σου επιχειρηματική ιδέα. Τα μόνα που χρειάζεσαι είναι αγάπη και μεθοδικότητα».

Του Δημήτρη Καλαβρού-Γουσίου (curator του TedxAthens και referrer της επενδυτικής εταιρείας HackFwd για την Ελλάδα)

Α

ς ξεκινήσουμε με ένα αξίωμα, περισσότερο ζωής και λιγότερο επιχειρηματικό. Τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία, και αυτό μάλλον δεν χρειάζεται καμία ιδιαίτερη ανάπτυξη. Τώρα όμως θα διαβάσεις κάτι ακόμα. Τα λεφτά δεν φέρνουν και την επιτυχία στα startups. Αν για κάποιο λόγο έχεις βρεθεί με μια επένδυση εκατομμυρίων στην εταιρεία σου, αυτό δεν σημαίνει ότι θα "πετύχεις" κιόλας. Ρώτησε το Color, μια εταιρεία από τη Silicon Valley, η οποία πριν καν έχει έτοιμο το προϊόν της κατάφερε να πάρει επένδυση ύψους 40 εκατ. δολαρίων. Μετά από λίγες εβδομάδες είπε όχι σε πρόταση εξαγοράς από την Google για 200 εκατ. δολάρια. Λίγο αργότερα έχασε έναν από τους ιδρυτές της. Μερικές ημέρες μετά ακόμα έναν. Και το χειρότερο είναι πως κάποιες ανταγωνιστικές εταιρείες από την Ευρώπη, με πολύ λιγότερα χρήματα, δείχνουν πως έχουν καταφέρει να φτιάξουν καλύτερα προϊόντα.

Τα 3F

Ξεκίνησε με κάτι μικρό, λοιπόν. Όταν ξεκινήσεις τα πρώτα βήματα της εταιρείας σου, θα δεις ότι περισσότερο από χρήματα χρειάζεσαι εμπιστοσύνη. Εκεί ακριβώς θα βρεις και τους πρώτους σου «επενδυτές», τους οποίους γνωρίζεις και εμπιστεύεσαι ήδη. Είναι η οικογένεια και οι φίλοι σου (το γνωστό 3F –Family, Friends, Fool–, αν και δεν πιστεύω στο τελευταίο). Αυτοί οι άνθρωποι θα σου δώσουν τα πρώτα χρήματα που θα χρειαστείς

για να δημιουργήσεις ένα προσχέδιο της ιδέας, συνήθως 10-15 χιλ. ευρώ. Πάνω από όλα, όμως, θα σου δώσουν τη δυνατότητα να εξασκηθείς στην παρουσίαση της ιδέας σου, ακούγοντας παράλληλα την ειλικρινή τους γνώμη για αυτό που ετοιμάζεις. Αυτό το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό, καθώς είναι η πρώτη και ίσως η τελευταία φορά που θα έχεις τη δυνατότητα τόσο άμεσης επαφής με τους πελάτες σου. Αυτή η αρχή, που μπορεί να σου φαίνεται κάτι απλό, θα σου δώσει τη δυνατότητα να ετοιμάσεις ένα πρωτότυπο του προϊόντος, να στήσεις μια μικρή ομάδα και να γεμίσεις τις πρώτες σελίδες του business plan σου. Πάνω από όλα, όμως, θα σου δώσει το κουράγιο για να συνεχίσεις στο επόμενο βήμα, να αναζητήσεις τον πρώτο σου πραγματικό επενδυτή. Το (πρώτο) μεγάλο «δίλημμα»

Διάβαζα πρόσφατα μια μελέτη για startups που είχε πρόσφατα βρει το δρόμο έξω από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, η οποία υποστήριζε πως το 35% περίπου των ιδεών δεν γίνονται ποτέ κανονικές εταιρείες γιατί πολύ απλά οι ιδρυτές τους δυσκολεύονται να... εμπιστευτούν τρίτους και κυρίως υποψήφιους επενδυτές! Σε αυτό το βήμα, λοιπόν, έχεις δύο βασικές επιλογές, αυτή των επενδυτών αγγέλων (angel investments) και αυτή των seed level επενδυτικών εταιρειών. Οι πρώτοι θα σου δώσουν λογικά έως 50 χιλ. ευρώ επένδυση και συνήθως είναι εξαιρετικά εξοικειωμένοι με την αγορά στην

οποία βρίσκεσαι. Τα πλέον γνωστά τεχνολογικά seed funds του κόσμου βρίσκονται, μοιραία, στην Αμερική και πρόκειται για το Y Combinator και το TechStars. Η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος με τη δημιουργία αντίστοιχων προγραμμάτων. Τα πιο γνωστά ευρωπαϊκά seed funds είναι το SeedCamp (Αγγλία), η HackFwd (Γερμανία) και το Startup Bootcamp, το οποίο έχει παρουσία σε περισσότερες από 5 χώρες στην Ευρώπη αυτήν τη στιγμή και αποτελεί τον ευρωπαϊκό βραχίονα του TechStars. Τα seed funds δίνουν από 50 έως 200 χιλ. επένδυση, ενώ συνήθως συνοδεύονται από ένα εντατικό πρόγραμμα παρακολούθησης και επιχειρηματικής καθοδήγησης διάρκειας από έξι έως δώδεκα μήνες. Αυτή η δεύτερη («κρυμμένη») παροχή, καθώς και ένα πολυπληθές δίκτυο μεντόρων που έχουν συνήθως τα seed funds έχουν εξασφαλίσει μεγάλη δημοφιλία τα τελευταία χρόνια σε αυτά τα επενδυτικά οχήματα, καθώς ως αποτέλεσμα αυτού θα κερδίσεις καινούργιες επαφές, καθοδήγηση και εμπειρία ετών. Στο τέλος του προγράμματος το seed capital fund θα έχει ήδη προετοιμάσει το έδαφος για το επόμενο βήμα, αυτό της προσέλκυσης κεφαλαίων από μια μεγάλη επενδυτική εταιρεία (venture capital). Αυτό, ωστόσο, είναι θέμα για κάποιο επόμενο άρθρο. Προς το παρόν το μήνυμα είναι ένα: εκείνη την ιδέα που έχεις στο μπλοκάκι σου μάλλον ήρθε η ώρα να τη σβήσεις από εκεί και να την κάνεις πραγματικότητα.

EL JIMADOR

BARTENDER CUP 2011 Δοκιμάζοντας τα κοκτέιλ μερικών από τους καλύτερους bartenders της Ευρώπης στο Λονδίνο

Η

τεκίλα είναι ίσως ένα από τα πιο λατρεμένα αλλά ταυτόχρονα και πιο παρεξηγημένα ποτά. Και ίσως η παρεξήγηση αυτή ξεκινάει από το γεγονός ότι για να απολαύσεις πραγματικά μια τεκίλα καλό θα ήταν να έχεις επιλέξει μία από 100% αγαύη. Ο αγαπημένος μου προορισμός στη Λατινική Αμερική είναι το Μεξικό. Το μυστήριο, ο εξωτισμός, η περιπέτεια, η κληρονομιά των Αζτέκων και των Μάγια δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα που είναι αδύνατο να βρεις οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Η λατρεία των Μεξικανών για την τεκίλα el Jimador είναι κάτι που διαπίστωσα από πρώτο χέρι στον ένα μήνα που πέρασα εκεί. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι πρώτη στην προτίμησή τους. Στα τέλη του Νοέμβρη είχα την ευκαιρία να ζήσω από κοντά την εμπειρία ενός διεθνούς διαγωνισμού, όπου μερικοί από τους πιο δημιουργικούς bartenders του κόσμου κλήθηκαν να «κάνουν τα μαγικά τους» με βάση την τεκίλα el Jimador. Δώδεκα χώρες έδωσαν το «παρών» στο “el Jimador Bartender cup 2011” και συνολικά δεκαπέντε μαέστροι της

www.apolafste.ypeythina.eneap.gr

μπάρας διαγωνίστηκαν, απογειώνοντας τη φαντασία τους, για να μας προσφέρουν τις πιο φρέσκες ιδέες στο urban mixology. To έπαθλο, μεγάλο. Ένα ταξίδι στο θρυλικό αποστακτήριο του Οίκου Herradura στο Μεξικό! Δοκιμάζοντας μερικά από τα κοκτέιλ διαπίστωσα γιατί αρκετοί από τους καλύτερους mixologist στον κόσμο θεωρούν την τεκίλα ως το ιδανικό συστατικό για ένα κοκτέιλ με χαρακτήρα. Σίγουρα είναι ωραίο να απολαμβάνεις μια παλαιωμένη τεκίλα από 100% αγαύη, όπως η el Jimador Reposado απλώς on the rocks, ωστόσο ένας καλός bartender μπορεί να μετατρέψει αυτές τις γουλιές σε ανεπανάληπτη εμπειρία. Νικητής αναδείχτηκε ο Joshua Fontaine από τη Γαλλία, ένας εξαιρετικός τύπος με τον οποίο αργότερα είχαμε την ευκαιρία να γυρίσουμε σε μερικά από τα καλύτερα cocktail bars του Λονδίνου! Οι bartenders είχαν να φτιάξουν τρία συγκεκριμένα ποτά με βάση την τεκίλα el Jimador, ένα long drink, ένα cocktail και ένα σφηνάκι. Στην κατηγορία long drink νικητής αναδείχθη-

Του Βαγγέλη Δαβιτίδη κε ο Πολωνός Krzysztof Jadach, στο σφηνάκι ο Ρώσος Denis Babarayka, ενώ στην πιο σημαντική κατά τη γνώμη μου κατηγορία, εκείνη του cocktail, νίκησε ο δικός μας Γιώργος Μεγαλοκονόμος! Αρκετοί ίσως ξέρετε τον Γιώργο, αφού είναι ο bartender του εξαιρετικού Think+ στο Χαλάνδρι, ίσως ενός από τα καλύτερα στέκια στα βόρεια προάστια. Παίρνοντας στα χέρια το δώρο του, το Savoy Cocktail Book από τον el Jimador global brand ambassador, Rubens Aceves, έναν άνθρωπο που γνωρίζει τα μυστικά της τεκίλας όσο λίγοι στον κόσμο, γύρισε και μου είπε: «Φίλε, αυτό είναι το απόλυτο εγχειρίδιο για cocktails! Η επιτομή του στυλ και της κομψότητας. Είναι οι επτακόσιες πενήντα συνταγές του θρυλικού barman Harry Craddock, αυτές που έφτιαχνε στο Savoy του Λονδίνου κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Είχα υποσχεθεί να το κάνω δώρο στον εαυτό μου τα Χριστούγεννα, αλλά ήρθε και προσγειώθηκε μόνο του στα χέρια μου! Δεν το πιστεύω…» Φίλε, το αξίζεις και με το παραπάνω, του απάντησα. Και πήραμε ένα el Jimador cocktail για να γιορτάσουμε τη νίκη του…

Η el Jimador είναι η η Νο1 τεκίλα στο Μεξικό (σε πωλήσεις, βάσει στοιχείων Nielsen). Δημιούργημα του Οίκου Herradura, από φυσική διεργασία 100% αγαύης, η el Jimador είναι μια premium, αυθεντική τεκίλα που δεν χρειάζεται να πληρώσεις περισσότερο από την τιμή ενός κανονικού ποτού για να την απολαύσεις. Το όνομά της αποτελεί φόρο τιμής στους «Jimadores», τους άντρες που έχουν μετατρέψει σε πραγματική τέχνη τη συγκομιδή και την επιλογή των καλύτερων κάκτων της μπλε αγαύης. Η απαλή και ισορροπημένη γεύση της την κάνει ιδανική για να τη δοκιμάσεις, είτε σκέτη είτε σε cocktail. Κυκλοφορούν: el Jimador Blanco Αυθεντική ελαφριά τεκίλα με λεπτή γεύση αγαύης και νότες από κίτρο, ιδανική επιλογή για μερικά από τα πιο γευστικά cocktails. el Jimador Reposado Μια ντελικάτη τεκίλα με χρυσαφένια απόχρωση και ισορροπημένη γεύση. Οι δύο μήνες ωρίμασης σε δρύινα βαρέλια τής χαρίζει υπέροχες νότες βανίλιας και καραμέλας. Ο Οίκος Herradura είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο φημισμένα αποστακτήρια τεκίλας στο Μεξικό, με μια παράδοση που κρατάει από το 1870. Έχει αποσπάσει πολλά βραβεία τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο.

Φωτογραφία: Κωστής Δρίμτσας

Συνέντευξη στον Λάμπρο Αραπάκο (larapakos.blogspot.com)

«Ας δοκιμαστούμε και στα δύσκολα»

Μόλις τελειώσαμε την κουβέντα μας, πήγα σπίτι μου και ξαναδιάβασα Σεφέρη. «Λίγο ακόμα, να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα» λέει ο ποιητής, και είναι ακριβώς αυτό που ένιωσα συζητώντας με τη διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Άννα Καφέτση. Μια γυναίκα που όταν μας καλεί να δοκιμαστούμε σίγουρα δεν μιλάει εκ του ασφαλούς.

Ε

ίναι μερικές κουβέντες που διαρκούν μερικά λεπτά και κάνουν τη σκέψη να πάει αλλού: λέξεις που ξεφεύγουν και κουβαλούν στιγμές- μνήμες. Τη συνάντησα στο γραφείο της στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που στεγάζεται στο κτήριο του Ωδείου Αθηνών. Μιλούσαμε και από το μεγάλο παράθυρο αντικρίζαμε το δέντρο που είχε κλείσει ραντεβού με το χειμώνα. Δίπλα του, άνθρωποι τρέχουν – γιατί βιάζονται; γιατί βιαζόμαστε τόσο; Έξω φασαρία – μέσα μας ηρεμία. Η διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, διδάκτωρ Αισθητικής - Iστορίας Τέχνης, κ. Άννα Καφέτση, μας μιλάει για την «αντιφατική» Αθήνα, για το Μουσείο, για τη ζωή της στο αναπηρικό αμαξίδιο, για τον σύντροφό της που έφυγε πριν από λίγους μήνες, για τον αγαπημένο της ποιητή Γιώργο Σεφέρη.

Με ποια κριτήρια επιλέγετε τους καλλιτέχνες που θα εκθέσουν στο Μουσείο; Ποιοι είναι οι στόχοι του; Από το 2000 που άρχισε να λειτουργεί το Μουσείο, χαράχτηκε μια πολιτική που εφαρμόζεται από τότε. Ξεκινήσαμε καταγράφοντας τα κενά που έπρεπε να καλύψει… Είχε γίνει πολύ μεγάλη συζήτηση για το εάν στο Μουσείο θα φιλοξενούνται μόνο Έλληνες ή ξένοι καλλιτέχνες. Όμως, ένα μουσείο που δημιουργείται στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα δεν μπορεί παρά να είναι διεθνές. Έγινε ένας προγραμματισμός εκθέσεων που να αντιπροσωπεύονται -όσο γίνεται- όλες οι γενιές από το ‘60 και μετά. Έτσι προσπαθήσαμε να αναδείξουμε φωνές της τέχνης που μέχρι τότε δεν είχαν αναδυθεί και σίγουρα να αναδειχθούν και οι πολύ νεότερες γενιές – δεκαετία του ‘90 μέχρι και σήμερα. Ένας δεύτερος στόχος αυτής της πολιτικής ήταν ένας διαπολιτισμικός άξονας. Ζούμε σε μια εποχή διασταύρωσης πολιτισμών, μια εποχή υβριδική που ευνοεί παντρέματα και συναντήσεις τεχνών και καλλιτεχνών και το Μουσείο έχει δείξει από την αρχή της δημιουργίας του δουλειές καλλιτεχνών από τον αραβικό κόσμο, από την Ασία, την Κίνα, από τις βαλκανικές χώρες, από την Αμερική, από τη Νότια Αμερική. Και έχει σημασία μια περιφερειακή χώρα όπως είναι η Ελλάδα να έρθει σε διάλογο και να φέρει σε διάλογο έργα και καλλιτέχνες από άλλες περιφέρειες του κόσμου. Και όλα αυτά μέσα μια πολιτική χωρίς προκαταλήψεις ως προς τα είδη και τα μέσα της τέχνης, γιατί μας βασάνισε πολύ τι είναι η τέχνη στην Ελλάδα… Αναδεικνύουνε σημαντικές φωνές και καλλιτεχνικές δυνάμεις που τολμώ να πω ότι είναι πρωτοποριακές και έχουν ένα λόγο κριτικό για την κοινωνία που ζούμε και δημιουργούν διάλογο με τους πολίτες. Άρα, μιλάμε για μια τέχνη διαδραστική, συμμετοχική, κοινοτική. Αυτές οι μορφές τέχνης βρίσκουν χώρο στο Μουσείο. Γιατί η Αθήνα άργησε να αποκτήσει το δικό της Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης; Σε πολλές χώρες που είχαν πλούσια πολιτιστική κληρονομιά άργησαν να δημιουργηθούν μουσεία για τη σύγχρονη τέχνη. Δεν είναι τυχαίο που η Αθήνα και η Ρώμη ήταν οι δύο πρωτεύουσες που δεν είχαν έως πρόσφατα Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η Ρώμη έχει τώρα τρία και η Αθήνα έχει το μουσείο της, το όποιο σε λίγο θα έχει και το δικό του κτήριο. Απορροφήθηκε πολύ μεγάλο μέρος της όποιας εθνικής πολιτιστικής πολιτικής στο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς, των αρχαιοτήτων, και λιγότερο στον σύγχρονο πολιτισμό. Και ήταν τραγικό για τη χώρα μας να λείπουν

βασικές υποδομές στον σύγχρονο πολιτισμό. Εκθέσεις γίνονταν, περιστασιακά όμως, η έλλειψη ενός Μουσείου έφερε πολλά δεινά στον καλλιτεχνικό χώρο και επηρέασε την εξέλιξη της τέχνης αλλά και τις ζωές των σύγχρονων ελλήνων καλλιτεχνών. Μας οδήγησε σ’ έναν καλλιτεχνικό απομονωτισμό, σχεδόν έναν καλλιτεχνικό αυτισμό. Τι χρώμα θα επιλέγατε για να ζωγραφίσετε την Αθήνα του 2011; Λευκό – και όχι επειδή δηλώνει την απουσία, αλλά γιατί το λευκό συγκεντρώνει όλα τα χρώματα.

Τι θα αλλάζατε στην Αθήνα; Πολλά. Το βασικό που μ’ ενοχλεί είναι η έλλειψη καθαριότητας. Η χαοτική αρχιτεκτονική, αυτή η αταξία που υπάρχει – που, από την άλλη μεριά, μπορεί να χαρακτηριστεί ως γοητεία. Είναι μια αντιφατική πόλη, αλλά αυτό δημιουργεί τη ζωντάνια της. Σίγουρα θα έβγαζα τα κάγκελα, τα κιγκλιδώματα από τους δρόμους.

Πώς βλέπετε την κατάσταση της χώρας; Οι νέοι μεταναστεύουν, η ανεργία αυξάνεται, η φτώχεια παίρνει μεγάλες διαστάσεις και οι Έλληνες δείχνουν αδύναμοι και μαγκωμένοι. Η τέχνη τι ρόλο παίζει στην κατάσταση αυτή; Πρέπει να μείνουμε και να παλέψουμε, με όποιο κόστος προσωπικό κι εάν έχει αυτό. Το οφείλουμε στον εαυτό μας και στη χώρα. Θα πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους να ζήσουμε τη ζωή μας. Θα πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπίες. Θα πρέπει να αλλάξουμε τις ζωές μας και τα ενδιαφέροντά μας, να αναζητήσουμε το νόημα της ζωής και αλλού από κει που το αναζητούσαμε. Ας δοκιμαστούμε και στα δύσκολα. Έχουμε υποχρέωση σ' αυτήν τη χώρα… Η τέχνη τώρα δεν μπορεί ν’ αλλάξει τα πράγματα, πότε δεν μπορούσε να τ' αλλάξει. Όμως η τέχνη είναι και παρηγοριά, φυγή. Μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε πράγματα, να σκεφτούμε πράγματα για τον εαυτό μας. Η τέχνη μπορεί να βοηθήσει να ξαναφτιάξουμε την ταυτότητα και να συνειδητοποιηθούμε ως πρόσωπα – κι αυτό δεν είναι λίγο. Και στη φάση που είμαστε, που πρέπει να επανεφεύρουμε τη ζωή μας, την ταυτότητά μας, η τέχνη μπορεί να παίξει κάποιον ρόλο. Έχετε πει σε συνέντευξή σας ότι ένας από τους αγαπημένους σας ποιητές είναι ο Σέφερης. Υπάρχει κάποιος στίχος που αγαπάτε ιδιαίτερα; «Αγγελικό και μαύρο, φως» λέει ο Σεφέρης… Είναι ένας πολύ βαθύς ποιητής. Είναι ο ποιητής της ωριμότητάς μου, ενώ ο Ελύτης

Η τέχνη μπορεί να βοηθήσει να ξαναφτιάξουμε την ταυτότητα και να συνειδητοποιηθούμε ως πρόσωπα – κι αυτό δεν είναι λίγο.»

ήταν όλη η νεότητά μου – ακόμα τον διαβάζω και τον χαίρομαι.

Πριν πατήσω το rec για να ηχογραφήσω τη συνέντευξη, αναφέρατε στην αρχική μας κουβέντα ότι χάσατε τον σύντροφό σας. Τι μάθατε από την απώλεια αυτή; Έζησα με τον Αντρέα Μπελεζίνη από 18 ετών. Ήμουν μαθήτρία του. Ήταν μια σχέση ζωής. Έφυγε στις 19 Ιανουαρίου 2011 και εκείνο που προσπαθώ να μάθω είναι πώς μπορείς να ζεις ακόμα μ’ έναν άνθρωπο που δεν είναι εδώ. Αυτό μου είναι πολύ οδυνηρό… Είναι παρών συνέχεια, μιλάω μαζί του, ξέρω τι θα μου πει. Αλλά η έλλειψη της φυσικής παρουσίας είναι οδυνηρή. Προσπαθώ να συμφιλιωθώ μ’ αυτό…

Κινείστε με αναπηρικό αμαξίδιο. Πώς είναι η ζωή σας; Έχω ένα πρόβλημα υγείας που ήρθε από την εφηβεία μου. Δεν έχω ξαναμιλήσει γι’ αυτό. Είναι η πρώτη φορά. Πάσχω από μυοπάθεια. Η ασθένεια αυτή έχει αργή εξέλιξη. Χρησιμοποίησα για πρώτη φορά το αμαξίδιο όταν ήμουν επιμελήτρια στην Πινακοθήκη, το 1985, για λίγες ώρες – ενώ συνέχιζα και μπορούσα να περπατάω. Το αμαξίδιο με βοηθούσε να αντεπεξέλθω στην επαγγελματική μου δραστηριότητα και μου επέτρεψε να έχω μια τελείως αυτόνομη ζωή. Με βοηθούσε στα ταξίδια και έτσι μπορούσα να πηγαίνω σε δύο και τρία μουσεία την ημέρα, πράγμα που όταν περπατούσα με κούραζε πολύ. Ήρθε σαν απελευθέρωση για τη ζωή μου. Η συμβατική κουβέντα «είναι καθηλωμένος στο αναπηρικό αμαξίδιο» είναι τόσο λάθος... Τελικά όλα τα πράγματα είναι πώς τα βιώνει κανείς. Το αμαξίδιο επιτρέπει σε ανθρώπους που δεν περπατάνε πια να βγουν έξω έχοντας συγχρόνως μια δύσκολη ζωή… Η ζωή μου είναι πολύ δύσκολη. Αλλά αυτό μένει στο σπίτι μου. Προς τα έξω πρέπει να το παλεύω, και το παλεύω όσο μπορώ… Και όλο αυτό σε μια χώρα που είναι όλα δύσκολα για τους ανθρώπους με αμαξίδιο. Στο Παρίσι δεν ήταν έτσι.

Ρατσιστικές συμπεριφορές έχετε δεχτεί; Μέσα από τη δράση μου και τη δραστηριότητά μου δεν αφήνω περιθώρια για ρατσισμούς . Σίγουρα υπάρχουν.

Τι είναι αυτό που σας κάνει να λέτε κάθε μέρα «θα την παλέψω» και είστε δυνατή και αισιόδοξη; Η ομορφιά, που είναι ένα πλέγμα πραγμάτων… Ομορφιά είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας, η φιλία, η επαφή μου με τα παιδιά στο μουσείο, η κουβέντα που έχω ακόμα με τον Αντρέα…

Για τις εκθέσεις του ΕΜΣΤ μπορείτε να επισκεφθείτε το site www.emst.gr

Σε έναν πλανήτη που σαρώνεται από την οικονομική κρίση, σε μια Ευρώπη που κλυδωνίζεται, σε μια Ελλάδα που καταρρέει, πόσο λογικό είναι κανείς να πιστέψει ότι μπορεί να υπάρχει κοινωνική και ατομική πρόοδος; Πολύ, αν σκεφτεί ότι η πρόοδος της ανθρωπότητας εξαρτιόταν ανέκαθεν από παράλογους ανθρώπους.

Χρέη χειριστού σόναρ: Ντίνα Δασκαλοπούλου www.daskalopoulou.gr

τουλάχιστον αυτό ισχυριζόταν ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο και σε αυτή τη φάση έχουμε κάθε συμφέρον να τον πιστέψουμε. «Ο λογικός άνθρωπος προσαρμόζεται στον κόσμο. Ο παράλογος επιμένει να προσαρμόσει τον κόσμο στα μέτρα του» έγραφε ο Σο και δεν βλέπω καλύτερη ανάλυση από τη δική του αν θέλουμε να διατηρήσουμε σώας τας φρένας αυτήν την καταφανώς παράλογη περίοδο. Τον τελευταίο ένα μήνα διακινείται πολύ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα ποίημα που μοιράστηκε τον Φλεβάρη του 2009 με την υπογραφή «Τα εξώγαμα του Δεκέμβρη». Τότε δεν έγινε ευρέως γνωστό, ίσως γιατί η κατάσταση που περιγράφει έγινε αντιληπτή από όλους μας πρόσφατα. «Όλα ήταν στη θέση τους! Οι πεινασμένοι στην Αφρική. Οι ειδικοί στην τηλεόραση. Οι κακοί στη φυλακή. Οι αναρχικοί στα Εξάρχεια. Αυτοί που αποφασίζουν στη βουλή. Τα λεφτά μας στα δάνεια. Η αστυνομία στην επόμενη γωνία. Τα σπίτια μας στις τράπεζες. Οι εχθροί μας στην Τουρκία και τη Μακεδονία. Τα πάρκινγκ μας στα πάρκα. Η ψυχαγωγία μας στα bar. Τα παιδιά μας στο σχολείο. Οι φίλοι μας στο Facebook. Η τέχνη στα μουσεία και στις γκαλερί. Οι επιθυμίες μας στις διαφημίσεις. Τα δέντρα μας Χριστούγεννα στο Σύνταγμα. Η ομορφιά στα κέντρα αδυνατίσματος. O έρωτας στις 14 Φλεβάρη. Εμείς στους τέσσερεις τοίχους.

ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΤΕΛΟΣ - ΖΩΗ ΜΑΓΙΚΗ Οι πεινασμένοι στη βουλή, οι ειδικοί στα Εξάρχεια, οι κακοί στα κέντρα αδυνατίσματος, οι αναρχικοί στα μουσεία και στις γκαλερί, αυτοί που αποφασίζουν στις 14 Φλεβάρη, τα λεφτά μας χριστούγεννα στο σύνταγμα, η αστυνομία στην Αφρική, τα σπίτια μας πάρκα, οι εχθροί μας στο facebook, τα πάρκινγκ στις τράπεζες. Η ψυχαγωγία μας στο σχολείο, τα παιδιά μας στα bar, οι επιθυμίες μας στην επόμενη γωνία, η τέχνη μας στα δάνεια (δεν πληρώνω, δεν πληρώνω), τα δέντρα μας στους δρόμους, η ομορφιά στους δρόμους, ο έρωτας στους δρόμους. Εμείς; Στους τέσσερεις τοίχους;» Ίσως το ποίημα να αποτυπώνει εναργέστερα από κάθε ανάλυση το κλισέ ότι η πρόοδος –όπως και κάθε ιδέα, άλλωστε– δεν μπορεί να αναλυθεί σε κοινωνικό κενό και χωρίς πολιτικό υπόβαθρο. Γι’ αυτό, άλλωστε, δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε μια χούφτα άνθρωποι για το τι θα συνιστούσε «πρόοδο» ή φυγή προς τα εμπρός για τη χώρα μας αυτήν τη στιγμή. Αν για μένα οι μηχανοκίνητοι αστυνομικοί που περιπολούν τη γειτονιά μου θυμίζουν μέρες του ‘67, για τη γειτόνισσά μου είναι πρόοδος στον τομέα της ασφάλειας. Επομένως, είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε χαμένοι στη μετάφραση; Κι άρα να μένουμε εγκλωβισμένοι στη μίζερη και υφεσιακή ημέρα της μαρμότας;

Λένε πολλοί ότι αυτό που ζούμε με την κρίση είναι υπεράνω κάθε φαντασίας. Καταφεύγουμε, λοιπόν, στον μετρ του είδους Arthur Clarke:

«Κάθε επαναστατική εξέλιξη φαίνεται ότι προκαλεί τρεις φάσεις αντιδράσεων: 1) είναι τελείως αδύνατον, 2) είναι δυνατόν, αλλά δεν αξίζει τον κόπο να το κάνουμε, 3) το είχα πει εξαρχής ότι ήταν καλή ιδέα».

Σε δύσκολους καιρούς, εκεί που τα παλιά σημεία ισορροπίας έχουν απολεσθεί και τα καινούργια δεν έχουν εντοπισθεί ακόμα, οι άνθρωποι συνήθως χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε εκείνους που γαντζώνονται από το παρελθόν που γλιστρά μέσα από τα χέρια τους και σε εκείνους που ποντάρουν στο μέλλον. Αυτή τη στιγμή είναι ελάχιστοι όσοι ποντάρουν σε θετικά πράγματα στην Ελλάδα, αυτοί που ανοίγουν επιχειρήσεις, αυτοί που αλλάζουν καριέρα, αυτοί που ρισκάρουν σε επενδύσεις. Διανύουμε τη φάση τού «τελείως αδύνατον». Ο Μάσιµο Λουίτζι Σαλβαντόρι είναι οµότιµος καθηγητής του Πανεπιστηµίου του Τουρίνου και αρθρογράφος της έφηµερίδας «La Repubblica». Στο ευσύνοπτο βιβλίο του «Η ιδέα της προόδου», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά, εξετάζει το πώς αντίµετώπισαν την πρόοδο τα πολιτικά συστήµατα που συγκρούστηκαν τον 20ό αιώνα: ο κοµµουνισµός, ο ναζισµός και η σοσιαλδηµοκρατία. Ο Σαλβαντόρι μας παίρνει από το χέρι σε ένα συναρπαστικό ταξίδι που ξεκινά με τους Διαφωτιστές και τη θρησκευτική πίστη τους στην τεχνολογική πρόοδο που θα έφερνε την ευτυχία στην ανθρωπότητα και τους σοσιαλιστές που εισηγήθηκαν την ιδέα της προόδου για τους πολλούς, φτωχούς προλεταρίους. Όμως, το πιο ενδιαφέρον στο βιβλίο του Σαλβαντόρι είναι πως επιχειρεί να απαντήσει στο φλέγον ερώτημα: σε μια εποχή που όλα δείχνουν το αντίθετο, υπάρχει περιθώριο να πιστέψει κανείς ξανά στην ιδέα της προόδου; Ναι, λέει ο συγγραφέας, εάν αντισταθούµε στον κοινωνικό δαρβινισµό που δίνει πρωτοκαθεδρία στα ισχυρά οικονοµικά συµφέροντα

«διερευνώντας τις οδούς προς µια πρόοδο θεµελιωµένη στον ηθικό εκπολιτισµό, την κοινωνική δικαιοσύνη, τη δημοκρατία και την οικολογία». Η έννοια της προόδου είναι κατεξοχήν αστική έννοια, ισχυρίζεται ο Ευτύχης Μπιτσάκης. «Και αυτό επειδή η αστική τάξη αναπτύχθηκε σε γενετική αλληλεξάρτηση µε τις νεότερες επιστήµες και την τεχνολογία και η αντίληψή της για τον άνθρωπο είναι η έκφραση αυτού ακριβώς του γεγονότος. Η αληθινή γνώση, κατά τους πρώιµους στοχαστές της αστικής τάξης, είναι η επιστηµονική. Αλλά η γνώση είναι δύναµη και ο άνθρωπος θα γίνει κύριος και εξουσιαστής της φύσης µε τη βοήθεια της επιστήµης. Η επιστηµονική γνώση δεν είναι, λοιπόν, µόνο µέσον για το φωτισµό των ανθρώπων, προϋπόθεση για την κοινωνία του ορθού λόγου και του κράτους δικαίου. Είναι ταυτόχρονα το θεµέλιο της τεχνολογικής προόδου που θα λυτρώσει τον άνθρωπο από την ένδεια και θα οδηγήσει στην κοινωνία της αφθονίας. Οι αστοί ιδεολόγοι, με την αισιοδοξία που χαρακτηρίζει την αστική όραση του νέου κόσµου που γεννιόταν, πίστεψαν στην παντοδυναµία της γνώσης και της τεχνικής και διαµόρφωσαν µια αντίληψη για την Ιστορία που θα τη διέψευδε η πραγµατική ιστορία. Φαντάστηκαν ότι η αστική κοινωνία θα ήταν η τελική µορφή ανθρώπινης κοινωνίας που θα πραγµατοποιήσει, µε τη βοήθεια του ορθού λόγου, της επιστήµης και της τεχνικής, το βασίλειο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της καθολικής ευδαιµονίας. Η τεχνολογική πρόοδος, που τη φαντάζονταν ως συνεχή, γραµµική εξελικτική διαδικασία, θα οδηγούσε στην εξάλειψη της ένδειας και των συνεπειών της».

Τον 19ο αιώνα ένας ολοκαίνουργιος απαστράπτων κόσμος γεννιέται: μαγικές συσκευές, όπως το τηλέφωνο και ο τηλέγραφος, μεταφέρουν τις πληροφορίες με πρωτοφανείς ταχύτητες, τα τρένα και τα ατμόπλοια εκμηδενίζουν τις αποστάσεις, οι μηχανές πολλαπλασιάζουν την παραγωγή των εργοστασίων. Το όραμα των Διαφωτιστών υλοποιημένο. Και η ανθρώποτητα ευτυχής; Ο Μαρξ ψάχνει στα ενδότερα της Ιστορίας, φωτίζει τις ζωές των μικρών ανθρώπων και αποφαίνεται: η πρόοδος συναρτάται απολύτως από την ταξική θέση μας. Γράφει ο Μπιτσάκης: «Αντίθετα µε τους αστούς διανοητές που εκστασιάζονταν µπροστά στις µηχανές, στα τρένα, στα εργοστάσια, µπροστά στη νέα τεχνική και στα επιτεύγµατα του καπιταλισµού, οι θεωρητικοί του προλεταριάτου είδαν τη βιοµηχανική κοινωνία από τη σκοπιά της τάξης που δηµιουργούσε τον νέο κόσµο και που ταυτόχρονα ήταν το θύµα του. Τη βιοµηχανική επανάσταση του 19ου αιώνα ο Μαρξ δεν την είδε ως απλή τεχνολογική πρόοδο, αλλά ως επανάσταση που µεταµόρφωνε τον τρόπο παραγωγής και το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων. Έτσι µπόρεσε να αποκαλύψει τις ενδογενείς αντιθέσεις του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και συνεπώς να καταλήξει στο συµπέρασµα ότι οι αντιθέσεις αυτές δεν µπορούν να λυθούν στο πλαίσιο της αστικής κοινωνίας, αλλά µε την ανατροπή των θεµελίων της: των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παραγωγής». Αυτήν την ώρα, που όλα τα ερωτήματα στη χώρα μας και για τη χώρα μας χάσκουν ορθάνοιχτα, νομίζω ότι πρέπει όλοι να αναστοχαστούμε ξανά στην ιδέα της προόδου,

Κι όμως, υπάρχουν καλά νέα

να «κάνουμε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά», όπως έλεγε ο Οδυσσέας Ελύτης. Και να απαντήσουμε στα σοβαρά ποια πρόοδο, για ποιους και πώς την οραματιζόμαστε. Δεν πρόκειται για διανοητική γυμναστική, αλλά για ανάγκη υπαρξιακής σημασίας: αν δεν θέσουμε τα κρίσιμα ερωτήματα και όχι εκείνα που μας υποβάλλει η βιομηχανία των ΜΜΕ ή η κυβερνώσα πολιτική και τραπεζιτική ελίτ, θα μείνουμε εγκλωβισμένοι σε εκείνο που προβάλλεται ως το ερώτημα των καιρών μας: πότε θα πάρουμε την επόμενη δόση; Τώρα που οι ταυτότητες χρησιμεύουν λιγότερο από ποτέ και επιβεβαίωνεται όσο δεν φανταζόμασταν η ρήση του Τσαρούχη «Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις» (εξ ου και δεδηλωμένοι ακροδεξιοί βρίσκονται υπουργοί μιας κυβέρνησης που ορκίστηκε να φυλάττει το Σύνταγμα), οφείλει να ορίσει καθείς εξαρχής και με σαφήνεια την ταυτότητά του. Το ίδιο σημαντικό, όμως, είναι το να μην εγκλωβιστούμε σε αυτήν. Ο David Lloyd George, με μια φράση του οποίου θέλω να κλείσω, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της στάσης που πρωτοανέφερα: ήταν ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας και την οδήγησε στη νίκη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν συντηρητικός, αλλά έφτιαξε το πιο προωθημένο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας της εποχής του. Τι έλεγε ο Lloyd George; «Μη φοβάσαι να κάνεις ένα μεγάλο άλμα. Δεν μπορείς να περάσεις ένα χάσμα με μικρά πηδηματάκια». Και, ω του παραδόξου, η αντίληψή του συναντιέται με εκείνην του Henry Miller: «Η όποια πρόοδος στη ζωή δεν προέρχεται από την προσαρμογή αλλά από την τόλμη και από την υπακοή σε μια παρόρμηση».

Η παγκόσμια οικονομική κρίση ανατρέπει τις ζωές δραματικά και οι αντιλήψεις μας εξελίσσονται το ίδιο ραγδαία. Με μια έρευνα που διενεργήθηκε σε 11 χώρες και με τη συμμετοχή 11.000 ανθρώπων, το Johnnie Walker παρουσίασε τον Οκτώβριο το «The Progress Index»: μια εικόνα για το πώς η έννοια της προόδου εξελίσσεται τον 21ου αιώνα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2011 σε δείγμα 11.000 ατόμων, ηλικίας 25-45 ετών, από τη Βραζιλία, τη Βουλγαρία, την Κίνα, την Ελλάδα, τον Λίβανο, τη Νότια Αφρική, την Ισπανία, την Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η κατανομή του δείγματος ήταν ίσα κατανεμημένη στις ηλικίες 25-45, με ποσοστό ανδρών / γυναικών 60:40. Πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες διεθνώς (52%) είπαν ότι η επιτυχία στη ζωή δεν στηρίζεται μόνο στον πλούτο, ενώ δύο στους πέντε (42%) απάντησαν ότι έχουν πάψει να πιστεύουν πως τα υλικά αγαθά σημαίνουν επιτυχία – αριθμός που ξεπερνάει το 68% στην Ισπανία, τη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό στην έρευνα. Σχεδόν ένας στους τρεις (31%) είπε ότι θεωρεί τον εαυτό του επιτυχημένο όταν είναι σε θέση να βοηθήσει τους γύρω του να πετύχουν, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία (88%) υποστηρίζει ότι μπορεί να καταφέρει περισσότερα όταν δουλεύει στο πλαίσιο μια ομάδας, παρά ατομικά. Παρά τις δυσοίωνες οικονομικές συνθήκες, σε πολλές από τις χώρες που πραγματοποιήθηκε η έρευνα μόνο ένας στους πέντε (21%) θα ήταν διατεθειμένος να στηρίξει την επιτυχία του εις βάρος άλλων, γεγονός που τονίζει περαιτέρω τη μετάβαση από το «εγώ» στη συλλογικότητα. Η απαρχή μιας μετάβασης από μια εγωκεντρική αντίληψη (“me culture”), που χαρακτηρίζεται από τον σκληρό ανταγωνισμό, σε μία κουλτούρα συλλογική και συνεργατική (“we culture”) είναι διακριτή σε όλον τον κόσμο, σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε χώρα. Κατηγορία πρώτη: Τα σύμβολα του status Οι χώρες που περιλαμβάνονται στην πρώτη κατηγορία είναι o Λίβανος, η

Ταϊλάνδη, η Κίνα και το Βιετνάμ. Η αντίληψη ότι η επιτυχία βασίζεται στον πλούτο βρήκε σύμφωνο το 72% των συμμετεχόντων στην έρευνα στην Κίνα, το 64% στην Ταϊλάνδη και το 61% στο Λίβανο. Στην ερώτηση «ποια είναι η κυρίαρχη φιλοδοξία σας;» το 43% στο Βιετνάμ, το 38% στην Κίνα και το 37% στο Λίβανο απάντησαν «η εξέλιξη της καριέρας» τους, σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου το ποσοστό ήταν μόλις 16%. Κατηγορία δεύτερη: Επίδοξοι αλτρουιστές Οι χώρες που βρίσκονται σε αυτήν την κατηγορία είναι η Ελλάδα, η Αμερική, η Νότια Αφρική, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βουλγαρία και η Βραζιλία. Το 55% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δήλωσαν ότι τα υλικά αγαθά δεν υποδηλώνουν την επιτυχία. Στη Νότια Αφρική οι ερωτηθέντες απάντησαν κατά 94% ότι το να μπορείς να προσφέρεις στους άλλους είναι ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την επιτυχία στη ζωή. Κατηγορία τρίτη: Ιδεολόγοι της συνεργατικότητας Κατά την έρευνα, η μόνη χώρα που έχει αρχίσει να εισέρχεται στην τρίτη κατηγορία είναι η Ισπανία. Δύο στους τρεις (68%) από τους ερωτηθέντες στην Ισπανία δήλωσαν ότι τα υλικά αγαθά δεν αντιπροσωπεύουν την επιτυχία, ποσοστό πολύ υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα, αλλά και από τον μέσον όρο διεθνώς, που ανέρχεται στο 42%. Η Rachel Botsman, συνεργάτις στην έρευνα και συγγραφέας του βιβλίου «What’s mine is Yours: The Rise of Collaborative Consumption», διαπιστώνει: «Η οικονομική ύφεση έχει επιταχύνει την αλλαγή στις κοινωνικές αξίες και παρατηρείται μία πραγματικά πρωτοφανής στροφή των ανθρώπων στη συλλογικότητα. Εκφραζόμαστε μέσα από την ένταξή μας σε μία κοινότητα και όχι μέσα από την ιδιοκτησία μας». Μία κουλτούρα ενεργού συμμετοχής αναδύεται, που μεταφέρει την πρωτοβουλία για λύσεις στα άτομα αντί για τους θεσμούς, με το 79% των ερωτηθέντων να πιστεύει ότι η ανθρωπότητα θα βρει τις λύσεις που χρειάζονται για να λυθούν τα προβλήματα του κόσμου.

by Ypovrixio

φέρνει στην Το Υποβρύχιο αναδύεται και γεμάτους ενέργεια, επιφάνεια νέους ανθρώπους ροστά σε τίποτα, νέους που δεν σταματάνε μπ Molto Way double γεμάτους όρεξη για ζωή. Το η ανεξάντλητη σας παρουσιάζει παιδιά που ζουν από ενέργειά τους κάνει να ξεχειλί ότητα και φαντασία. δημιουργικότητα, εφευρετικ kos@ypovrixio.gr)

Του Λάμπρου Αραπάκου (larapa

Snowboard ΧΙΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

Οι snowboarders Σταύρος και Αναστάσης μας εξηγούν γιατί η ευτυχία δεν χρειάζεται τίποτα παραπάνω από μια σανίδα. Εντάξει, και μερικούς φίλους στα ψηλά βουνά.

27 ετών «Προκλητικά ενθουσιώδες» Πώς και πότε ξεκίνησες το snowboard; Ο πατέρας μου είναι ένας από τους πιο παλιούς και έμπειρους χιονοδρόμους στην Ελλάδα και κατά συνέπεια με μύησε στη διαδικασία από τα πρώτα χρόνια της ζωής μου. Ασχολούμαι με τη χιονοδρομία και συγκεκριμένα με το σκι από 4-5 ετών και από τα 7 μου με το snowboard. Τι σε έκανε να το αγαπήσεις; Το snowboard είναι προκλητικά ενθουσιώδες και διαφορετικό από τα στάνταρ αθλήματα. Είναι επικίνδυνο; Επικίνδυνο δεν είναι, αρκεί να προστατεύεσαι. Εάν έχεις πάρει βάσεις, κουλτούρα και αντίληψη από έμπειρους, ευρωπαϊκού επιπέδου δασκάλους – προπονητές, τότε πιο πιθανό είναι να τρακάρεις με το αμάξι σου παρά να χτυπήσεις με το snowboard. Οι δικοί σου φοβούνται κάθε φορά που τους λες ότι θα πας να κάνεις snowboard; Οι δικοί μου φωνάζουν που το καλοκαίρι τρέχω σε παγετώνες για snowboard courses και δεν πάω μαζί τους στην Πάργα και τη Σάμο έστω και για λίγο.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου βουνό στην Ελλάδα για να κάνεις snowboard; Μου αρέσει πολύ να βρίσκομαι στη Βασιλίτσα και στη Νάουσα, στα Τρία Πέντε Πηγάδια. Το τοπίο σε συνδυασμό με το φυσικό terrain run εναρμονίζονται απόλυτα για όμορφα δραστήρια snowboard trips με καλούς φίλους, στα ιστορικά drops και natural quarters! Τι είναι αυτό που σε κάνει να πας γρήγορα; Δεν πάω γρήγορα, πάω σταθερά. Ο σκοπός υπάγεται σε κινήσεις ελέγχου. Χρειάζεται νοημοσύνη και ωριμότητα αν θες να λέγεσαι και να είσαι πραγματικός snowboarder ή skier. Και πάνω απ’ όλα να σέβεσαι τους παρευρισκόμενους αθλητές ή τους απλούς φιλόδοξους τουρίστες χιονοδρόμους. Παράλληλα έχεις σχολή και διδάσκεις snowboard. Εργάζομαι στη Freestyle - Begginer σχολή, στο χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού στη θέση Κελάρια, κάνοντας μαθήματα σε νέους φιλόδοξους χιονοδρόμους. Γενικότερα, διδάσκω snowboard τα τελευταία 6-7 χρόνια σε ελληνικά και ευρωπαϊκά χιονοδρομικά κέντρα. Πώς είναι αυτή η διαδικασία; Στην αγαπημένη μας Ελλάδα το σύστημα της διδασκαλίας κάπως χωλαίνει και αυτό γιατί δεν υπάρχουν αρκετοί έμπειροι χιονοδρόμοι

Φωτογραφίες: surf Addict Fashionista

Σταύρος Αθανασόπουλος

Σταύρος Αθανασόπουλος

Φωτογραφία: Alex Grimanis

Φωτογραφία: Matty Αναστάσης Ρουμπάκος για να σε αντιμετωπίσουν με την ανάλογη προσοχή, ως αθλητή και όχι ως τουρίστα. Υπάρχει κάποια έντονη εμπειρία που έχεις ζήσει κάνοντας snowboard; Σίγουρα ξεχωρίζω αυτές που έχω περάσει κοντά σε καλούς φίλους σε ελληνικά και ευρωπαϊκά χιονοδρομικά κέντρα, που χωρίς αυτούς δεν θα είχαν τόσο ένταση! Τι θα συμβούλευες κάποιον που σκέφτεται να ασχοληθεί με το snowboard; Το σωστό ξεκίνημα με έναν έμπειρο δάσκαλο είναι πολύ βασικό. Εννοείται, σεβασμός στη φύση που μας φιλοξενεί!

Πόσα χρόνια κάνεις και πώς ξεκίνησες; Από φίλους που έκαναν ήδη! Εδώ και 12 χρόνια κάνω! Τι σε έκανε να αγαπήσεις το snowboard; Η ζωή που σου προσφέρει, χωρίς να χρειάζεσαι τίποτα παραπάνω πέρα από το snowboard, τους φίλους σου και ένα βουνό με χιόνι! Έχεις τραυματιστεί ποτέ; Είναι επικίνδυνο και πάντα θα υπάρχουν τραυματισμοί. Αλλά και που δεν υπάρχουν; Η κατάσταση ελέγχεται αν πας step by step την εξέλιξη σου.

28 ετών «Υπάρχουν μόνο έντονες εμπειρίες!»

Ποιο είναι το αγαπημένο σου βουνό στην Ελλάδα για να κάνεις snowboard; Βασιλό, Φτερόλακα, Παρνασσός, Τρία Πέντε Πηγάδια, Καλάβρυτα… Βασικά δεν έχω κωλύματα μ’ αυτά! Το θέμα είναι να υπάρχει καλό και πολύ χιόνι και να μην περιμένεις 60 λεπτά στο lift!

Πώς αισθάνεσαι όταν κάνεις snowboard; Παραπάνω ένταση και ενέργεια από οτιδήποτε άλλο έχω δοκιμάσει να κάνω!

Τι είναι αυτό που σε κάνει να πας γρήγορα; Δεν έχει σημασία να πηγαίνεις γρήγορα... αλλά το πώς πηγαίνεις!

Αναστάσης Ρουμπάκος

Είναι ακριβό σπορ; Ναι! Αλλά πάντα υπάρχουν τρόποι να ελαττώσεις τα έξοδά σου και να καταφέρεις τελικά να κάνεις αυτό που θέλεις! Ποιος πιστεύεις πως είναι ο απόλυτος προορισμός για snowboard; Μάλλον η λίμνη Tahoe στην Αμερική λόγω του ότι έχει δέκα χιονοδρομικά το ένα δίπλα στο άλλο και μπορείς να βρεις και να κάνεις τα πάντα. Υπάρχει κάποια έντονη εμπειρία που έχεις ζήσει κάνοντας snowboard; Υπάρχουν μόνο έντονες εμπειρίες εάν κανείς snowboard!

νέα

γεύση

βανίλια πορτοκάλ- ι

Νέο κατάστημα adidas στην Ερμού Εκπρόσωποι της μόδας, του αθλητισμού, της μουσικής, της καλλιτεχνικής ζωής, της show biz και των Media έδωσαν το παρών σε εκδήλωση που πραγματοποίησε η adidas για το νέο της «flagship» κατάστημα στην Ερμού, την Τρίτη 25 Οκτωβρίου. Ο Κωνσταντίνος Καλφακάκος βρέθηκε στα decks, ενώ οι καλεσμένοι συμμετείχαν σε ένα

πρωτότυπο φωτογραφικό happening, αφού είχαν την ευκαιρία να φωτογραφηθούν δημιουργώντας το αγαπημένο τους adidas outfit! Το νέο «all in» κατάστημα (Ερμού 50) διαθέτει προϊόντα από όλες τις συλλογές της adidas: Sport Performance, Sport Style και adidas Originals, όπως Stella McCartney, Porche Design, Vespa, ST, Disney, για άντρες, γυναίκες και παιδιά και εκτείνεται σε 4 ορόφους ενώ έχει σχεδιαστεί με στόχο να προσφέρει στους καταναλωτές μια μοναδική εμπειρία shopping.

Νέα Digestive BAR ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ! Για πρώτη φορά κομμάτια των αγαπημένων μας μπισκότων Digestive ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ενώθηκαν με μια ποικιλία δημητριακών, λαχταριστά κόκκινα φρούτα, απολαυστική σοκολάτα και θρεπτικό γάλα! Μια ιδανική επιλογή για ένα υγιεινό, θρεπτικό και απολαυστικό σνακ!

Απολαυστικό και οικονομικό το νέο μενού στην La Pasteria Η La Pasteria και ο Ιταλός chef Έκτορας Μποτρίνι ανανεώνουν τον κατάλογο της τρατορίας δημιουργώντας νέες συνταγές, μας μυούν στους τρόπους που οι Ιταλοί απολαμβάνουν το φαγητό ενώ δεν διστάζουν να προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα, προσφέροντας ένα πλήρες μενού 3 πιάτων, στην ‘γευστική’ τιμή των 12ευρώ!

Haig. DISCOVER The Tree of Originality Η νέα διαδικτυακή κοινότητα από το Haig Το Haig, ένα από τα παλαιότερα ονόματα στο σκοτσέζικο ουίσκι που σε ταξιδεύει σε ότι πιο αυθεντικό, σε προσκαλεί φέτος να ανακαλύψεις το Tree of Originality, τη νέα πλατφόρμα του Haig στο facebook, http://

Οι «R2» είναι οι ενθουσιώδεις, μεγάλοι νικητές των NESCAFÉ Frappé Sound Battles! Ο NESCAFÉ Frappé ζωντανεύει πάντα το παιχνίδι και αυτή τη φορά το έκανε μετά μουσικής και μάλιστα με ένα συναρπαστικό φινάλε! Την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε ο μεγάλος τελικός του πιο πρωτότυπου μουσικού quiz που «ταρακούνησε» τα café της Αθήνας τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο! Σε γνωστά στέκια της πόλης, κάθε εβδομάδα στηνόταν το απόλυτο

www.facebook.com/haiggreece. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, στη διαδικτυακή κοινότητα, Tree of Originality θα μπορείς να διαβάσεις άρθρα καταξιωμένων δημοσιογράφων και παραγωγών όπως ο Γιώργος Χαρωνίτης και ο Χρήστος Δασκαλόπουλος, να μοιραστείς τις δικές σου απόψεις πάνω στις μουσικές επιρροές που συνθέτουν τη μουσική του σήμερα, γράφοντας τα δικά σου άρθρα και σχόλια, να κερδίσεις δώρα και να ζήσεις μοναδικές στιγμές μουσικής απόλαυσης, μαθαίνοντας που γίνονται τα καλύτερα μουσικά events στη Jazz και την Indie σκηνή.

fun event και οι παρέες συναγωνίστηκαν σε ένα ιδιαίτερο quiz που συντόνιζαν γνωστοί παρουσιαστές των MAD Radio και ΜAD TV! Οι τέσσερις νικήτριες ομάδες «διασταύρωσαν τα ξίφη τους» και τελικά η παρέα των «R2» επικράτησε και κερδίζει το μεγάλο έπαθλο των NESCAFÉ Frappé Sound Battles: Ένα ομαδικό πάσο για να κάνουν το γύρο της Ευρώπης σε 22 ημέρες με τρένο και να ζήσουν τη μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής τους! Οι φίλοι του NESCAFÉ Frappé μπορούν να δουν όλο το fun υλικό όπως βίντεο και φωτογραφίες και να ζωντανέψουν ξανά τη μοναδική ατμόσφαιρα των NESCAFÉ Frappé Sound Battles μέσα από τη σελίδα του Frappolis στο Facebook (www.facebook.com/Frappolis)

Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου, Γκάζι

ΕΞΑΡΧΕΙΑ

ΓΚΑΖΙ Tramp Σίγουρα η αισθητική του θα σου τραβήξει το βλέμμα και θα θελήσεις να το γνωρίσεις. Φτιαγμένο από ξύλο, εναρμονισμένο στον βιομηχανικό χαρακτήρα της περιοχής, αποδεικνύει ότι ήρθε πριν από 5 μήνες στο Γκάζι για να γίνει στέκι. Ανοιχτό από τις 10:30 το πρωί με ατμοσφαιρικές μουσικές, soul μέχρι house τις καθημερινές, ενώ Παρασκευή & Σάββατο ανεβαστικοί party ήχοι. Δοκίμασε το «Chili Mohito» και θα μας θυμηθείς! Βουτάδων 36 & Τριπτολέμου, 210-3416345

Stand Φοίνιξ - Φοίνικας (από το «φοινός» = πορφυρός, βαθυκόκκινος), το μυθολογικό, αθάνατο πουλί που ξαναγεννιέται από τις στάχτες του. Ο Ηρόδοτος αναφέρεται στη μοναδική ικανότητα του Φοίνικα, όταν πλέον φτάνει σε μια ηλικία, να αναγεννάται από τις στάχτες του, οι οποίες προέρχονται από την ίδια του τη φωτιά. Ποιος από μας δεν έχει βάλει κάποτε φωτιά στο παρελθόν για να φτιάξει ένα πιο αξιοπρεπές παρόν και μέλλον; Έτσι κι εμείς, συχνά πυκνά αναγεννιόμαστε από τις στάχτες μας. Ευχή μας να μπορούμε να το κάνουμε πάντα αυτό. Γιατί είναι ένα από τα πιο υπέροχα συναισθήματα. Ζωοδόχου Πηγής 25, τηλ.: 6974 320286 fb: Bar Stand (To Phoenix) Blue Fox Rock n roll, swing, boogie woogie, jive και όλες τις μουσικές που ξεσήκωναν τον κόσμο τις δεκαετίες του 40 και του 50 φιλοξενούνται στο Blue Fox που έχει ως στόχο να επαναφέρει τις απίθανές χορευτικές μουσικές της εποχής εκείνης. Ξέρεις ότι...το Blue Fox άνοιξε το καλοκαίρι του 2007 και το όνομα είναι επηρεασμένο από το κέντρο διασκέδα-

σης της Αθήνας του 50, Μπλε Αλεπού. Κάθε δεύτερη Πέμπτη, παίζει rock’n’roll πάρτυ από τους Rollin Foxes. Δεκέμβριος 22/12: Χριστουγεννιάτικο party με Rollin Foxes και live rock’n’roll από τους High Rollers Trio ενώ το Σάββατο και Κυριακή 24 και 24 Double Christmas party με rock’n’roll, swing, jive και πολύ χορό… Ασκληπιού 91, Εξάρχεια. Μore info: Blue Fox στο facebook

ΠΑΝΟΡΜΟΥ Ποτοπωλείο Το Ποτοπωλείο ξεκινάει τη διαδρομή του μέσα στην ημέρα! Από τo μεσημέρι το γνωστό πλέον στέκι της Πανόρμου ανοίγει τις πόρτες του πάντα με χαμόγελο και υποδέχεται το ψαγμένο νεανικό κοινό του... Στιγμές χαλάρωσης στα όμορφα τραπεζάκια, πίνοντας παγωμένες μπίρες στο Ποτοπωλείο, που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή. Ακόμα και καθημερινές πλημμυρίζει από κόσμο που γουστάρει καθαρά και φθηνά ποτά, συνοδευόμενα από jazz, soul και funk μουσικές με έντονες πινελιές rock. Ένα είναι σίγουρο: οι μέρες και οι νύχτες είναι πάντα όμορφες και ιδιαίτερες εδώ! Ανοιχτά από το μεσημέρι. Πανόρμου 113, Αμπελόκηποι, τηλ.: 210 6911672

Αθηνάς & Βλαχάβα 9, Μοναστηράκι, 698 0091150

ΑΘΗΝΑ Τiki Tο πρώτο exotica bar της πόλης, με τη μεγαλύτερη λίστα cocktails στην Αθήνα. Με punk-lounge αισθητική και ενέργεια, είναι ένας μικρός παράδεισος (ή κόλαση) σε έναν από τους πιο ωραίους δρόμους της Αθήνας – για όσους δεν αντέχουν την πολυκοσμία της πιάτσας. Τις Κυριακές μετατρέπεται σε Τiki live με συναυλίες ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Η μουσική κινείται σε soul, funk, calypso, french pop, electronica, indie, rare groovies, 60s pop, horror rock ‘n’ roll. Φαλήρου 15, Μακρυγιάννη, τηλ.: 210 9236908

ΨΥΡΡΗ - ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ

We love music as it comes... and music heals…

Tranzistor Από τις 12 το μεσημέρι το Τranzistor ανοίγει και αποδεικνύει ότι γεννήθηκε για να γίνει μοναδικό στέκι! Μέσα σε οικείο περιβάλλον μπορείς να διαβάσεις πίνοντας ελληνικό καφέ φτιαγμένο στο μπρίκι, συνοδευόμενο με λουκουμάκι! Εκμεταλλεύσου το μεγάλο ξύλινο τραπέζι: υπάρχει για να ενώνει παρέες! Δοκίμασε τις τορτίγιες με κιμά και λαχανικά και για επιδόρπιο απόλαυσε το μωσαϊκό με ή χωρίς παγωτό… Τα βράδια το σκηνικό γίνεται πιο «χορευτικό». Jazz και ethnik ρυθμοί προκαλούν ανεβασμένες διαθέσεις – και τα ποτά, τα βιολογικά κρασιά και τα cocktails σε φθηνές τιμές κάνουν τις νύχτες πιο δυνατές! Πρωτογένους 10, Μοναστηράκι, τηλ.: 6974 797235 Dos Agaves Τα ράφια με τα μπουκάλια που σχηματίζουν αγαύη, οι τοίχοι με τα σομπρέρο, η μεξικάνικη σημαία για τέντα και όλο το κλίμα που αποπνέει το Dos Agaves σε ταξιδεύουν στο Μεξικό! Εδώ θα βρεις περισσότερα από 80 είδη τεκίλας, όπως Blanco, Reposado, Anejo και extra Anejo, ενώ κάτω από rock αλλά και free style ήχους θα δοκιμάσεις cocktails με τεκίλα, όπως την μαργαρίτα με αγγούρι και chili, ή με vanilla και αχλάδι, ή το περίφημο EL BURO! Και για όσους συμπαθούν διαφορετικές βάσεις, υπάρχουν πολλές επιλογές, όπως το vanilla smash με Vodka ή το Averna Shrub με ...ξίδι μπαλσάμικο! Ποτό 7€, κοκτέιλ 8€, κανάτα 28 €, Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι, τηλ.: 6955887757

c a f é

-

b i s t r o t h è q u e

Πρωτογένους 10, Mετρό Μοναστηράκι τ. 210 32 28 658. tranzistor10@gmail.com Ψύρρα Πριν ακόμη συσσωρευτούν στη Μιαούλη τα περισσότερα μπαρ του Ψυρρή, το θρυλικό ντισκοκαφενείο της Ψύρρας ήταν εκεί! Χαλαρά ποτά και ρακόμελα στα τραπέζια έξω, ξέφρενη μουσική από ντίσκο μέχρι jazz μέσα. Ένας από τους πιο παιχνιδιάρικους και ζεστούς χώρους της πόλης. Ανοιχτά και από το μεσημέρι για καφέ. Μιαούλη 19, Ψυρρή, τηλ.: 210 3244046 Nueva Τrova Σε ένα ξεχωριστό κτήριο στο κέντρο της Αθήνας, ανακαινισμένο όπως του αξίζει, κάθε βραδύ ανακατεύονται διάφοροι καλλιτέχνες και μουσικά κοινά δημιουργώντας μια εκρηκτική παρέα.. Super Parties, ξεχωριστές μπάντες, stand up comedies, θεατρικά, ο θεσμός πλέον των «A Des Potes» κάθε Πέμπτη και φυσικά πολύ jamming συνθέτουν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του χώρου και κάνουν την κάθε νύχτα στο Nueva Trova μια διαφορετική εμπειρία… Δες το πρόγραμμα στο: www.nuevatrova.gr Αθηνάς & Βλαχάβα 9 Μοναστηράκι, τηλ.: 6980091150

ΧΑΛΑΝΔΡΙ

Cocktail Bar

Αβραμιώτου 12, Μοναστηράκι τηλ. 6955587757 Join us on Facebook search: Dos Agaves

Σπόρος We love music as it comes... and music heals Ο Σπόρος «φύτρωσε» στο Χαλάνδρι για να γίνει το στέκι σου! Οι ψαγμένες μουσικές (από alternative rock, soul, indie pop, downtempo μέχρι reggae), το πολυσυλλεκτικό κοινό και το πραγματικά cool attitude των ανθρώπων εκεί, φτιάχνουν ένα περιβάλλον αυθεντικό, ζεστό και άκρως παρεΐστικο! Tips 1) Ο bartender του Σπόρου Δημήτρης Κυριακίδης κάνει θαύματα με τα τρελά cocktails που φτιάχνει. Θα σε εντυπωσιάσει! 2) Μελέτησε τα ιδιαίτερα γκράφιτι του Σπόρου και μύρισε το βασιλικό από τις γλάστρες που κυριαρχούν στο χώρο.

3) Εάν γράψεις στο facebook Sporos bar, θα μαθαίνεις αμέσως όλα τα ωραία events που ετοιμάζει ο Σπόρος. Κατσουλιέρη 4, τηλ.: 210 6844543

agenda 26-29/12: Σεμινάρια για όλους από την κορυφαία σχολή χορού της Νέας Υόρκης Ο παγκοσμίου φήμης χορογράφος και δάσκαλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Χορού «Alvin Ailey», Freddie Moore, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα να διδάξει την τεχνική του αστικού χορού hip-hop και του σύγχρονου χορού σε όσους ασχολούνται ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά με το χορό στην Ελλάδα. Σε ένα 4ήμερο, το οποίο θα περιλαμβάνει τέσσερα διαφορετικά εκπαιδευτικά σεμινάρια σε προσιτές τιμές, ο Freddie Moore θααποκαλύψειταμυστικάτουκαι θα προσφέρει ένα χορευτικό προνόμιο για λίγους. Τα τμήματα θα απαρτίζονται από μικρό αριθμό σπουδαστών το καθένα και θα πραγματοποιηθούν σε δύο διαφορετικά στούντιο: στο Dance Cultural Centre, Πειραιώς 76, και στο Athens Ballet Center, Γ’ Σεπτεμβρίου144. Για επικοινωνία και περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα: 210 6829600, 6944 392214

21/1 | Mogwai, Fuzz Οι Mogwai αποτελούν το πιο cult μουσικό project της σκοτσέζικης

του Άγγελου Παπαπετρίδη

ουργών που συνέδεσαν ιστορικά τη Ρωσία με τα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα. Καθημερινά: 10:00-20:30 | Είσοδος ελεύθερη.

Έως 29/1 Backstage Pass, Athens House of Photography

σχολής την τελευταία εικοσαετία, μία συνάντηση post, art rock και κιθαρίστικου instrumental. Από το πρώτο τους album, «Mogwai Young Team», απέδειξαν τις μοναδικές ικανότητές τους και τη δυναμική που έχουν να επεκτείνουν τα όρια του post rock. Με τα επόμενα «Come on Die Young», «Rock Action» και «Happy Songs for Happy People» κατάφεραν και αποστασιοποιήθηκαν από τη μανιέρα του retro rock και απέδωσαν μια δική τους ψυχεδελική μουσική αισθητική. Τον Φεβρουάριο κυκλοφόρησαν το «Hardcore Will never die, but you will» που ενθουσίασε.

Έως 31/12 | Τέχνη & εξερεύνηση του Διαστήματος: 1900-1930, 23/12 | Last Drive, Fuzz Οι Last Drive καταλαμβάνουν τη Ίδρυμα Ευγενίδου σκηνή του Fuzz, καλώντας παλαιούς και νέους φίλους σε ένα emergency gathering of the drive tribe, κόντρα στην αισθητική και συναισθηματική χρεοκοπία που προσπαθούν να μας επιβάλλουν. Θα μας προσφέρουν αγνό και δυνατό rock’n’roll, κέφι και χαμόγελο. Η μπάντα ετοιμάζεται να μπει στο studio για να ηχογραφήσει το νέο της album, αποσπάσματα από το οποίο θα ακούσουμε live, μαζί με τα κομμάτια δυναμίτες που έχουν χαρακτηρίσει τη σπουδαία μέχρι τώρα πορεία τους.

Things to do in the city

Μια έκθεση-ντοκουμέντο μεγάλων ρώσων εικαστικών που αγάπησαν το Σύμπαν, το φως και τα μυστικά του. Σε όλα τα έργα «κατοικεί» το Σύμπαν-ΚόσμοςΚόσμημα, αιχμαλωτίζοντας το διατυπωμένο πάθος κορυφαίων καλλιτεχνών γι’ αυτό, αποτυπώνοντας συγχρόνως όλες τις τάσεις της Ρωσικής Πρωτοπορίας –μιας από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους της παγκόσμιας Τέχνης– που άνθησε στις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Πενήντα οκτώ έργα-θησαυροί δεκαεννέα καλλιτεχνών με κοινό θεματικό άξονα το Σύμπαν καταγράφουν την επαναστατική τόλμη και τη βαθιά πνευματικότητα των δημι-

Το Athens House of Photography φιλοξενεί την έκθεση της Πέπης Λουλακάκη «Backstage Pass», με θέμα έλληνες και ξένους μουσικούς. Η έκθεση περιλαμβάνει πορτρέτα, προσωπικές στιγμές και λεπτομέρειες από τα παρασκήνια, καθώς και στιγμές έντασης πάνω στη σκηνή. Η Λουλακάκη, συνδυάζοντας την άρτια τεχνική με το μεγάλο πάθος για τη μουσική, καταφέρνει να μας μεταδώσει την ουσία του κάθε μουσικού που έχει φωτογραφίσει, αλλά και να προσδώσει μία αίσθηση ήχου και κίνησης μέσα από μία κατ’εξοχήν στατική τέχνη. Η έκθεση περιλαμβάνει φωτογραφίες των Nick Cave, Depeche Mode, Moby, Γιάννη Αγγελάκα, Σωκράτη Μάλαμα, Archie Shepp, PJ Harvey, Γιώργου Μάγκα, Tricky κ.ά. Τετάρτη – Παρασκευή: 16:0020:00 | Σαββάτο – Κυριακή: 12:00-18:00 | Δευτέρα – Τρίτη: κλειστά | Είσοδος ελεύθερη

Gagarin 205 16/12 Expert Medicine/ Serafim Tsotsonis Band + Μιχάλης Δέλτα 17/12 Coroner feat. Tommy Vetterli/ Markus Edelmann 22/12 Μιχάλης Ρακιντζής 14/1 Locomondo 20/1 Arch Enemy + Insidead 4/2 Arcturus Fuzz 17/12 Hooverphonic 23/12 Last Drive 7/1 Septic Flesh/ Dark Funeral/ Heavier Than God 14/1 Firewind 21/1 Mogwai + Kwoon 29/1 Tarja

Κύτταρο Live 17/12 Clan Of Xymox + Wonky Doll and the Echo 22/12 Phase Reverse/ Mahakala/ Full House Brew Crue 23/12 Xmas Party w/ Dr. Vodkatini + Σάκης Τσιτομενέας 30/12 New Years Eve Party w/ The Bet + Λιάνα Μαστάθη 28/1 The Walkabouts Six D.O.G.S. 16/12 Absent Without Leave + We.Own.The.Sky 17/12 Delos Project 18/12 House Of Light w/ Delightful 22/12 Salonumuz Klimalidir 26/12 Wise Lines 14/1 Her Name Is Calla 28/1 Blueneck + Effigy An Club 17/12 Positively Positive Hardcore Fest 5 18/12 New World/ Chaos Reign/ Strikanerve 23/12 South Korea In Vegas/ United Highlights/ Dreams To Let 24/12 X-Mass Explode Fest w/ Nightstalker/ 1000 Mods/ Godsleep/ Heritage 25/12 The Dubwise Hi-Fi Xmas Special Session 30/12 Goodbye Blue Sky 6/1 Entombed + Slavebreed/ Gongoma 7/1 Panx Romana 21/1 Curved Air + Ciccada Αξίζουν 16/12 Danger Angel Legacy Rock Area 16 & 23/12 The Burger Project Μουσική Σκηνή Αυλαία 16/12 Λεωνίδας Μπαλάφας Koo-Koo Live 16/12 The XXX Berlin Show: Dimitris Korgialas feat. Berolina & Maxi Nil Enzzo De Cuba Upstairs 17/12 Tall Guy As Dj Τώρα Κ44 17/12 Skies & Limits Jazz Quartet Αισώπου Μύθος 17/12 Misuse + Lunar Miasma Bios 18/12 Next Time Passions Tiki Athens 20 – 23/12 West End Stars in Concert & Φωτεινή Δάρρα Θέατρο Badminton 21/12 No Profile Τώρα Κ44 2/1 RadioSol Quilombo Centro Cultural

Εκτός Αθηνών 16/12 Lexicon Project/ Δημήτρης Κοργιαλάς Πολυχώρος Αγορά, Ιωάννινα 17/12 Σωκράτης Μάλαμας Ξενοδοχείο Δοχός, Λάρισα 25/12 Diminuita Κλίμαξ, Λάρισα 13/1 Θανάσης Παπακωνσταντίνου Πολυχώρος Αγορά Ιωάννινα 3/2 Γιάννης Αγγελάκας 3 Ακτή Δυμαίων Πάτρα

Θεσσαλονίκη Principal Club Theater 16/12 Hooverphonic + Broken Tempo 17/12 Μιχάλης Ρακιντζής 28/1 Tarja Block 33 20/1 Mogwai 21/1 Arch Enemy + Karma Violens Μύλος Club 17/12 Zen Mechanics/ Doc/ Soner/ Djane Zoi 17/12 Απροσάρμοστοι & Φίλοι 21/12 Soul Fire Αξίζουν 17/12 Son Kite Volt Club 17/12 Karma To Burn EightBall Club 27/1 The Walkabouts GaiAlive