Iwona Sobczak

Matmoformatyka

Iwona Sobczak

Matematyka i informatyka jako jeden przedmiot?

Jak połączyć szkolną matematykę z informatyką? Czy to wogóle realistyczne? Oczywiście, że tak! Nie ma w tym nic dziwnego, choć wiele osób traktuje ten pomysł w kategoriach rewolucji. Zwróćmy jednak uwagę, że bez matematyki nie byłoby informatyki i gdyby przyjrzeć się temu bardzo dokładnie, odwrotność tego stwierdzenia również jest prawdziwa. Niektórzy sądzą, że informatyka jest przedmiotem łatwym. Zdecydowanie się z tym nie zgadzam. Informatyka jest jednym z najtrudniejszych ścisłych przedmiotów. To dziedzina, bez której nie potrafi libyśmy już dzisiaj funkcjonować, a tym bardziej niemożliwy by był jakikolwiek rozwój. Zakładam, że przedmiot ten w najbliższym czasie będzie miał inną nazwę. Być może tę, którą wymyśliłam – matmofor matyka. Do takiej koncepcji skłaniają mnie obserwowane na co dzień możliwości, jakie daje połączenie i zastosowanie matematyki na lekcjach informatyki. Zwiększają się one znacznie, gdy nauczyciel informatyki jest także matematykiem. Istotą tych dwóch przedmiotów są liczby, system dziesiętny i system dwójkowy. Jak wiadomo, każda informacja analizowana jest przez komputer w systemie dwójkowym. Istotny jest fakt, że współcześnie polegamy na systemie dziesiętnym: cokolwiek obliczamy iz któregokolwiek programu komputerowego korzystamy. Ludzie widzą liczby zsystemu dziesiętnego, ale nie widzą – wdosłownym słowa tego znaczeniu – jakie obliczenia ianalizy przeprowadza komputer. Widzą za to efekty pracy swojej i „komputera”. Realizując z dziećmi różne zagadnienia z zakresu informatyki, zawsze podkreślam: „zobaczcie, przecież to jest także matematyka”. Ktoś powie: dobrze, wiadomo, że lekcja z arkusza kalkulacyjnego to jednocześnie lekcja matematyki. Ja jednak idę dalej i realizuję zadania z matematyki na zajęciach z edytora tekstu lub edytora grafi ki.

Przykład pierwszy: wdwóch oknach), natomiast wzakresie matematyki – prawidłowo wykonać obliczenia.

Przykład drugi: Lp. Figura Pole Obwód 1. Trójkąt O= a + b + c P = a x h 2

Tego typu zadania można dostosować do różnych poziomów – ważne jest, by uczniowie znali już podstawy pracy w edytorze grafi ki, edytorze tekstu i arkuszu kalkulacyjnym. W zadaniu występuje mnożenie za pomocą sposobu pisemnego, „sposób łódzki” przedstawiam po to, by pokazać, że nie należy się bać sposobu pisemnego i że można to działanie wykonać też inaczej. Najbardziej do gustu przypadł uczniom „sposób hinduski”. Kolejność wykonywanych kroków jest następująca: najpierw ćwiczenia iobjaśnienia przy tablicy sposobem łódzkim, następnie sposobem hinduskim isprawdzanie wyników sposobem pisemnym. W dalszej części lekcji uczniowie mnożą inne liczby w edytorze tekstu – tutaj muszą się wykazać umiejętnościami z informatyki, czyli wstawieniem kształtów, formatowaniem ich, wstawianiem pola tekstowego ijego formatowaniem. Następnie uczniowie wykonują obliczenia warkuszu kalkulacyjnym, stosując odpowiednie formuły, a do tego, by uatrakcyjnić pracę, tworzą i formatują wykres. W zakresie informatyki muszą stworzyć dwa dokumenty (praca

Stworzenie dokumentu tekstowego w MS Word, zawierającego tabelę z wzorami na pole i obwód sześciu fi gur płaskich. To zadanie idealnie komponuje się z treściami realizowanymi na matematyce wklasie siódmej. Zaznaczam, że treść zadania można dostosować także do innych poziomów. Zzakresu matematyki utrwalamy obliczanie pól i obwodów fi gur płaskich, natomiast z informatyki – wstawianie tabel, kształtów, równań. W kierunkach polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2019/2020 zostało zapisane, na co powinniśmy kłaść nacisk, jeśli chodzi o matematykę i informatykę: „4. Rozwijanie kompetencji matematycznych uczniów. 5. Rozwijanie kreatywności, przedsiębiorczości ikompetencji cyfrowych uczniów, wtym bezpieczne i celowe wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego”. Wodniesieniu do powyższych wskazań myślę, że łatwiej jest realizować treści matematyczne na przykład na lekcjach informatyki – zwłaszcza wdobie szybkiego tempa rozwoju technologii informatycznych. Z doświadczenia wiem, że matematyką – jako odrębną dziedziną – zainteresowanych jest niewielu uczniów, ale matematyka realizowana na informatyce wywołuje duże zaciekawienie.

Iwona Sobczak

Nauczycielka informatyki wSzkole Podstawowej im. Kornela Makuszyńskiego w Kaliszu Pomorskim.