HAFTALIK KÜLTÜR SANAT& ETKİNLİK DEFTERİ
8-14 KASIM
zete
8-14 KASIM
Editör: Nihan BORA
8
8. CONTEMPORARY ISTANBUL / Contemporary Istanbul
9
ELEKTRONİK MÜZİK + TUTKULU VOKAL AUSTRA / Salon İKSV
11
10
MÜZİK FESTİVALİ AÇILIŞ KONSERİ VERIKO ÇUMBURIDZE / Lütfi Kırdar
13
FAZIL SAY, ENKA'DA / ENKA İbrahim Betil Oditoryumu
MEZUNİYET BALOSUNDA OLAYLAR PATLAR /Sinemalarda
14
12
“ÇOCUKLARI SATALIM MI?” / Asmalı Sahne
DÖRT EFSANE OYUNCU BİR ARADA / Sinemalarda
3
KASIM 8 cuma
İlk akşamdan 9.000 kişinin gezdiği Türkiye’nin en kapsamlı uluslararası çağdaş sanat fuarı Contemporary Istanbul, 10 Kasım’a kadar gezilebilir.
4
8. CONTEMPORARY ISTANBUL 748 SANATÇI, 3 BİN ESER, 22 ÜLKEDEN 95 SANAT GALERİSİ
U
lusal ve uluslararası galeriler, tüm dünyadan gelen sanatçılar, koleksiyonerler, küratörler, sanat eleştirmenleri, sanatseverler ve basın mensupları bu akşam gerçekleşen açılışta İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı ile İstanbul Kongre Merkezi’nde sanat için bir araya geldi. Açılışa sanat ve cemiyet dünyasından birçok isim katıldı.
Fuarda, özellikle Türkiye’den galerilerin sergileme ve işlerin kalitesindeki artış dikkat çekti. CI Dialogues kapsamında fuarın ilk gün konuşmasını Hermann Nitsch yaptı. Viyana Aksiyonizmi’nin
5
kurucularından olan Hermann Nitsch, küratör ve sanat eleştirmeni Marcus Graf ile beraber sanatçı konuşması gerçekleştirdi. Cemiyet ve sanat dünyasının önemli isimlerini bir araya getiren görkemli ön izleme, Martı İstanbul Hotel Teras Bar ‘da gerçekleştirilen Contemporary Istanbul açılış partisi ile devam etti. 8. Contemporary Istanbul bu sene 748 sanatçı, 3000 eser, 22 ülkeden 95 çağdaş sanat galerisi ile beraber 70.000’den fazla ziyaretçiyi ağırlayacak. 2013 yılında sergilenecek işlerin toplam değeri 180 Milyon TL.
FUARDA YENİLİK: PLUGIN ISTANBUL YENİ MEDYA BÖLÜMÜ Contemporary Istanbul’un 8. yılında en büyük yeniliği Plugin Istanbul Yeni Medya Bölümü. Video, yeni medya ve genel anlamda dijital sanatın bütün tarzlarına adanmış Plugin Istanbul; ses ve ışık enstalasyonlarını, etkileşimli ve jeneratif sanat işlerini, iç mekan mapping projelerini ve robotik tasarımları İstanbul Kongre Merkezi’nde 1.000 m2’lik bir alanda buluşturuyor. Galerileri, tasarım ve mimari stüdyolarını ve bu alanlarda çalışan yazılım ve teknoloji firmalarını projenin içine çekmeyi arzulayan Plugin, dijital sanatın en iyi örneklerini bir araya getiriyor. Videoformes (Fransa), Video Brasil (Brezilya), Av-arkki (Finlandiya), Maraya art (Sharjah), Blink Video (Almanya), Perte de Signal (Kanada), Open Show Studio (Yunanistan), Designcollector (Rusya), Art By Chance (Türkiye), Sedition (İngiltere), 6
Kasa Galeri (Türkiye), Field Studio (İngiltere), Curator’s Office (ABD), Elmsly (İngiltere), Grid (Türkiye) aralarında olmak üzere 14 ülkeden 24 katılımcı ve 80’in üzerinde sanatçı konuk olacak. DÜNYADAN KONUŞMACILAR CI DIALOGUES KONFERANS SERİSİ’NDE CI Dialogues, her yıl olduğu gibi bu yıl da gu?ncel sanatın uluslararası fikir liderlerini konferans ve konuşmalarla bir araya getiriyor. Bu yıl ‘Yeni medya, yeni teknolojiler ve sanat’ odaklı CI Dialogues programı ‘Sanatın geleceği, geleceğin sanatı’ u?zerine bir tartışma platformu oluşturacak. Du?nyadan yeni medya koleksiyonerleri, sanatçıları, ku?ratörleri ve konusunda uzman kişilerin katılacağı program 7-9 Kasım 2013 tarihleri arasında Contemporary Istanbul fuar alanında, Lu?tfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek. Medya Fuarı
Unpainted Direktörü Annette Doms, Loop Art Fair Komitesi Üyeleri ve Yeni Medya Koleksiyonerleri Isabel & Jean-Conrad L’emaitre, Arc Tactic Web Sitesi Direkörü Anders Petterson ve web tabanlı bir platform olan Sedition’ın direktörü Rory Blair fuar konuşmacıları arasında. Küratör Iara Boubnova ve Moskova Modern Sanat Müzesi Vasili Tsereteli Yeni Ufuklar programı kapsamında Rusya sanatı hakkında konuşacaklar. 2013'ÜN YENİ UFUKLAR KONUĞU RUSYA Türk çağdaş sanatının yanında çevre ülkelere de ev sahipliği yaparak İstanbul’u merkez haline getirmeyi amaçlayan “New Horizons – Yeni Ufuklar” bölümü Rusya’dan galerilere, sanatçılara, küratörlere, sanat eleştirmenlerine ve koleksiyonerlere yer veriyor. Yeni Ufuklar kapsamında 8. Contemporary Istanbul’a katılacak galeriler ise; Marina Gisich, Anna Nova Gallery, 16th Line, Galerie Iragui, Pop/off/art, Art.re.Flex Gallery, Al Gallery olacak. 2014 yılında CI Yeni Ufuklar bölümünün konuğu Çin olacak. VİYANA’DAN SANAT, CONTEMPORARY ISTANBUL’DA Contemporary İstanbul’un yeni proje sponsoru OMV’nin sponsorluğunda gerçekleşen özel proje Diyalog: Viyana’dan Sanat çerçevesinde Avusturyalı çağdaş sanatçıların eserleri sergilenecek. Katılacak sanatçıların seçimi, çeşitli sanat alanlarında uzman on farklı küratör tarafından özenle yapıldı. Küratörlerin her biri, seçimlerini bir tanınmış sanatçı ile bir gelecek vaat eden genç sanatçı adayı yönünde kullandılar. OMV bu proje ile en önemli faaliyet alanlarından Avusturya ve Türkiye arasındaki kültürel alışverişi de desteklemeyi hedefliyor. Jakob Lena Knebl, Brigitte Kowanz, Hans Scheirl, Constantin Luser, Gabriele Edlbauer, Rudolf Polanzsky, Rita Nowak, Diyalog Viyana’dan Sanat kapsamında eserleri 7
görülebilecek sanatçıların arasında yer alıyor. HERMANN NITSCH CANLI PERFORMANSI İLE İLK KEZ İSTANBUL’DA Viyana Aksiyonizmi’nin kurucularından Hermann Nitsch (1938), 66. Boya Aksiyonu’nu (Malakt; Painting Performance), 8. Contemporary Istanbul’da 500 m2’lik bir alanda fuar boyunca 7-8-9 Kasım tarihlerinde 11.00-20.00 saatleri arasında düzenlenecek. Nitcsh ve 25 asistanının 3 gün süresince ürettiği işler 10 Kasım Pazar günü sergilenecek. Nitsch, öğrencilik yıllarında geliştirdiği Orgien Mysterien Theater projesinden bu yana, beş duyuya birden hitap eden sanat eserleri “sahneliyor”. Nitsch bugüne dek ilkini 1962 yılında yaptığı 138 Aksiyon gerçekleştirdi.
9
KASIM cumartesi
ELEKTRONİK MÜZİK + TUTKULU VOKAL
AUSTRA 8
Kanadalı electropop grubu Austra ile bu akşam Salon’da eğlenceli bir dans gecesi.
2
009 yılında Toronto’da kurulan Austra’nın 2011’de yayımlandığı ilk albümü “Feel It Break”, eleştirmenler tarafından övgüyle karşılandı. Üç yıl boyunca aralıksız dünyayı turlayan topluluk, The XX, Grimes ve The Gossip’e eşlik etti. Topluluk, bu yıl Haziran ayında yayımladığı Olympia adlı ikinci albümünde, neşeli müzik ve karanlık şarkı sözleriyle yakaladığı kontrastı müzikseverlere sunuyor. Austra’nın bu albüm üzerine çalışırken en çok dinlediği isimler arasında Perfume Genius ve Cat Power yer alıyor. Topluluk, 2011 yılında yine Salon’da İstanbul Bienali’nin açılış partisinde de bir konser vermişti. Austra, son albümlerinin turnesi kapsamında Salon’da vereceği konserde, canlı performanslarına daha öncekinden farklı olarak ekledikleri oldukça renkli ve etkileyici bir ışık şovu da yapacak. Konserin biletleri 40TL (ayakta) ve 30TL (öğrenci) olarak temin edilebilir. n Salon İKSV 22.30
9
KASIM 10 pazar
MÜZİK FESTİVALİ AÇILIŞ KONSERİ
VERIKO ÇUMBURIDZE 10
41. İstanbul Müzik Festivali’nin ertelenen açılış konseri bu akşam Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleştirilecek. Şef Sascha Goetzel yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’na genç kemancı Veriko Çumburidze eşlik edecek.
G
eçtiğimiz Haziran ayında 500’ün üzerinde müzisyeni 20.000’e yakın müzikseverle buluşturarak başarıyla tamamlanan 41. İstanbul Müzik Festivali’nin ertelenen açılış konseri bu akşam gerçekleşecek. İKSV’nin sürekli orkestrası Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın müzik direktörü Sascha Goetzel yönetiminde sahneye çıkacağı gecenin solisti genç ve parlak bir yetenek: Veriko Çumburidze. 17 yaşındaki Veriko, geleceğin yıldızlarının belirlendiği dünyanın en prestijli klasik müzik yarışmalarından Uluslararası Genç Müzisyenler Çaykovski Yarışması’nı 2012 yılında kazanarak dikkatleri üzerine çekti. 11
Keman dalında 28 finalist arasından birinciliği oy birliğiyle alan genç kemancı 2010 yılından bu yana da “Güher & Süher Pekinel ile Dünya Sahnelerinde Genç Yetenekler” projesi kapsamında Viyana Müzik Akademisi’nde öğrenim görüyor. Veriko Çumburidze’nin F. Waxman’ın Carmen Fantezisi’ni yorumlayacağı konserde Borusan İstanbul Filarmoni ayrıca H. Berlioz’un Fantastik Senfoni’sini seslendirecek. Konser öncesinde gerçekleştirilecek törende ise Güher ve Süher Pekinel’e 41. İstanbul Müzik Festivali’nin Onur Ödülü sunulacak. n Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı 19.30
KASIM 11 pazartesi
MEZUNİYET BALOSUNDA OLAYLAR PATLAR “Carrie: Günah Tohumu”, yaşıtlarının
C
arrie: Günah Tohumu”nun geçmişi, Stephen King’in korku ve gerilim türü dışladığı, aşırı dindar annesinin yazarı olarak başarılı kariyerine adım attığı Nisan 1974’e uzanıyor. Bu, yazarın ilk basılı (Julianne Moore) ise fazlasıyla üzerine romanı Carrie’nin yayımlandığı tarihti. Roman telekinetik güçlerini yavaş yavaş keşdüştüğü utangaç bir genç kız olan feden, uyumsuz bir liseli kızın dehşet verici öyküsünü konu alıyordu. Baskıcı ve aşırı Carrie White (Chloë Grace Moretz) dindar annesi tarafından evde şiddetle korunan, okulda yaşıtları tarafından zulmedilen hakkındaki klasik korku hikayesinin yeni Carrie’nin çevresine uyum gösterme çabaları mezuniyet balosunda dramatik bir yüzleşbir yorumu. meye yol açacaktı. King’in hikaye anlatmadaki 12
CARRİE: GÜNAH TOHUMU Vizyon Tarihi: 08 Kasım 2013 Yapımı: 2013 - ABD Tür: Dram, Korku Süre: 97 dk. Yönetmen: Kimberly Peirce Oyuncular: Julianne Moore, Chloë Grace Moretz, Judy Greer, Gabriella Wilde, Portia Doubleday Senaryo: Stephen King, Roberto Aguirre-sacasa Yapımcı: Jeff Dimitriou ustalığı sayesinde, artık Carrie’nin ismi acı verici bastırma, kanlı aşağılama ve hatta kanlı intikamla eş anlamlı hâle geldi; ama aslında Carrie’nin kökleri empati sahibi bir yazarın ergenlik çağıyla ilgili gözlemlerine dayanıyor. King kendi lise yaşamında gözlemlediği iki dışlanmış gerçek kişiden –biri, ailesinin dini inançları yüzünden soyutlanan yalnız bir kız; diğeri, feci yoksul bir aileden geldiği için akranlarının zulmettiği bir kız- ilham alarak, yetişkinliğin eşiğinde, acınası, yanlış anlaşılan bir ergen bileşimi hayal etti. Bu genç kız hemen ısınılan biri olmasa da insanı 13
yakalayan bir duygusal hikayenin merkezi olabilirdi. Eğer King’in karısı romanın erken dönem taslaklarından birini çöpten kurtarmasa, o hikaye asla baskıya ulaşamayabilirdi de, çünkü King ilk başta romanın potansiyeli konusunda tereddüt yaşamıştı. Yazar anılarını kaleme aldığı On Writing’de şöyle yazıyor: “Karım çöp kutumu boşaltırken [sayfaları] bulmuş, buruşmuş kağıtların üzerindeki sigara küllerini silkelemiş ve oturup okumuş. Romana devam etmemi istediğini söyledi. Hikayenin gerisini bilmek istemiş.”
KASIM 12 salı
“ÇOCUKLARI SATALIM MI?” Yeni neslin yetenekli üç oyuncusu Deniz Karaoğlu, Faruk Barman ve Pınar Çağlar Gençtürk’ün rol aldığı “Kurabiye Ev”, konusu ve oyunculuklar itibariyle etkileyici bir oyun. 14
K
urabiye Ev”, aynı zamanda illüstratör olan Amerikalı yazar Mark Schultz’un oyunu. Oyun, çocuklarını, kariyerinin ilerlemesini engelledikleri gerekçesiyle satmaya karar veren Brian’ın, karısı Stacey’yi ikna çalışmalarıyla başlıyor. Koltukta yayılmış, televizyon seyrederken başlıyor her şey. Tabii önce alıştıra alıştıra bunu neden yapmaları gerektiğini, sonra da ne kadar kolay olacağını anlatıyor. Stacey, başta bunun çok saçma olduğunu
düşünüyor, her anne gibi. Fakat sonra eşi Brian, eşini öyle bir etkisi altına alıyor ki, zaten çocuklarını sevmedikleri ve üstelik eski güzel günlerdeki gibi birbirlerine vakit ayırmadıkları kanaatine varıyorlar. Oyunun bu kısmı tabii insana inandırıcı gelmiyor. Yani bir annenin çocuklarını satma fikrine 10-15 dakika içinde sıcak bakar hale gelmesi tuhaf. Bu noktada, annenin zaten çocuklarına olan bağlılığından şüphe etmekten başka çare kalmıyor. Ve tabii onların daha iyi şartlarda, daha özgür büyüyeceklerine olan inançları onların bu işe gönül vermesine kadar gidiyor. ÇOCUKLAR GİTTİ AMA…
şeyi kabul ediyor. Çocuklar gidiyor. Stacey, onların yokluğuna alıştığını sanıyor. Fakat rüyalarında çocuklar başta mutlu, sonra ise mutsuz… İşe gidiyor, müşterilerine “Çocuklarımı sattım ben!” diyor. Stacey rolünü canlandıran Pınar Çağlar Gençtürk’ün mimiğinden, yürüyüşüne kadar bu karakteri çok iyi canlandırdığını söylemeliyim. Eşi rolündeki Brian rolünün sahibi Deniz Karaoğlu’nun duygudan duyguya geçişi çok başarılı; önce eşine, “Canım sevgilim” modundayken, on saniye sonra işbirliği yaptığı Marco ile karısını evden kovacak hale çok iyi geçiyor. Marco yani Faruk Barman, pis işlere bulaşan bir adamın portresini gayet iyi çiziyor.
Çocuklarını satmaları için aracı olacak kişi ise Marco. O, bu işlerin üstadı. Sakızı ve gözlükleriyle tam bir itici adam portresi çizen Marco, “Kurabiye Ev” konusu itibariyle sarsıcı bir yapmacık ve geçiştiren bir tavırla işin ne kadar oyun. Oyunculukların bu oyunu yücelttiğini kolay olacağını ve karı-kocanın bundan sonra ve belli bir noktaya taşıdığını söylemek doğru olacak. eski mutlu günlerine döneceklerini anlatıyor. Stacey, belki 100 soru soruyor ama kafasınn Asmalı Sahne 20.30 daki soru işaretlerini tamamen atmadan, her
15
KASIM 13 çarşamba
FAZIL SAY, ENKA’DA ENKA’nın daimi sanatçısı Fazıl Say, özel repertuarından oluşan resitaliyle 13 Kasım akşamı 25. Yıl ENKA Kültür Sanat Buluşmaları kapsamında müzikseverlerle buluşuyor.
16
A
vrupa Kültür Elçisi Fazıl Say, 2001 Stravinsky CD’si ile aldığı “en iyi yorumcu”, 2008 yılında Kopatchinskaja ile aldığı “En İyi Oda Müziği” ödüllerinin ardından 2013 yılında “İstanbul Senfonisi” eseri ile besteci olarak Avrupa’nın en büyük ve en prestijli müzik ödülü ECHO ödülünü 3. kez kazandı. Ney, kanun ve kudüm orkestranın solistleri olarak öne çıktığı bu çağdaş Türk eserini Şef Gürer Aykal yönetiminde BİFO icra etmişti. Derinlikli yorum kavrayışı nedeniyle günümüze kadar 20’den fazla uluslararası ödülle onurlandırılan ENKA’nın daimi sanatçısı Fazıl Say, ENKA’ya özel repertuarından oluşan resitaliyle 13 Kasım akşamı dinleyicilerle buluşuyor. n ENKA İbrahim Betil Oditoryumu 20.30
17
KASIM 14 perşembe
2013’te Cannes Altın Palmiye ve Fipresci Yılın En İyi Filmi ödüllerini alan “Mavi En Sıcak Renktir” bu haftanın en merak edileni… 18
YILIN FİLMİ VİZYONDA:
MAVİ EN SICAK RENKTİR
M
avi renge bambaşka bir anlam yükleyen Abdellatif Kechiche’in son filmi, ilk kez gösterildiği Cannes Film Festivali’nde hem eleştirmenler hem de izleyiciler tarafından büyük ilgi görerek festivalin büyük ödülünü kazandı. Başkanlığını Steven Spielberg’in üstlendiği jüri, yönetmen Kechiche’le birlikte başrol oyuncuları Adèle Exarchopoulos ile Léa Seydoux’yu da Altın Palmiye’ye layık gördü. Cinselliğe çekincesiz yaklaşımı ve gerçekçiliğiyle sansür ve sanat tartışmalarına yol açan Mavi En Sıcak Renktir, biri henüz lise öğrencisi diğeri ise mavi saçlı bir sanatçı olan iki genç kızın yıllara yayılan birliktelikleri üzerinden yaşamı ve aşkı sorguluyor. 19
MAVİ EN SICAK RENKTİR Vizyon Tarihi: 08 Kasım 2013 Yapımı: 2013 - Fransa Tür: Dram, Romantik Süre: 179 dk. Yönetmen: Abdellatif Kechiche Oyuncular: Léa Seydoux, Adèle Exarchopoulos, Anne Loiret, Salim Kechiouche, Aurélien Recoing Senaryo: Abdellatif Kechiche Yapımcı: Abdellatif Kechiche Diğer Adı: Blue is the Warmest Colour
Haftanın KİTABI
İYİ PAZARLAR, İYİ PAZARTESİLER Ayşegül Ural “Çiçeklerinin çoğunu kaybeden kiraz ağacı, uzun geçitin ucunda şaşırtıcı bir sıradanlıkla esniyordu. Genzine kaçan asitli üzüm suyunu güçlükle yuttu. Ağzındaki bayat, ekşi tat midesini bulandırdı. Defalarca öksürdü, yutkundu. Burnu toprakla dolmuş, gözleri kurumuştu. Sırtına batan pütürlü yüzeye aldırmaksızın oturup kaldı. Önünden havada taklalar atarak geçen çiçeklere baktı; sayısız kiraz çiçeği ışıklarını karanlığa serpiyor, yol kenarındaki dikitlerin arasına sapıyor, o zaman, kutsuz boşluk harelerini oburca yutuyordu. Kapkara toprağı titreyen elleriyle eşip yoğururken nereden geldiği belli olmayan konuşma sesleriyle irkildi.”
İyi Pazarlar, İyi Pazartesiler, Ayşegül Ural’ın ilk kitabı. Kurgusal bir devinimi amaç edinmiş ve her ayrıntısının da devinimini beslediği, kılı kırk yaran incelikli bir çalışmanın ürünü. İmgesel ve yoğunluklu bir dille yoğrulmuş, ustaca ve modernist kurgulara sahip metinlerden oluşan, hem neyin hem de nasılın derdinde olan öykülerin özenli toplamı. İyi Pazarlar, İyi Pazartesiler, öykücülüğümüzün geleneğinin ve gelişiminin bir özeti gibi. Aylak Adam Yayınları 110 sayfa 9 TL
20
zete 21