Біріңді, қазақ, бірің дос, көрмесең, істің бәрі бос!
Абай
Отарқа Екібастұз қалалық газеті. газет 1992 жылдың 1 қаңтарынан бастап шығады
№40 (1290)
www.otarka.kz
отарқа-ақпарат
«Баба байрақтың» бағы жанды
Ақкөл ауылына-80 жыл
Тойдың ашық қабағы -
елжандылық сабағы
Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ
Нұрқанат топ жарды Қаламыздағы №3 балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің тәрбиеленушісі Нұрқанат Сатыбалды қазақ күресінен өткен халықаралық турнирде бас жүлдені жеңіп алды. Б. ЛАҚАДЫЛ Алматы қаласында ұйымдастырылған бұл жарыс Райымбек батырдың есімін ұлықтау мақсатында жүзеге асты. Боз кілем үстіндегі белдесуге еліміздің түкпір-түкпірінен жас палуандар келді. Ертістің Кереку өңірінен қатысқан жеті жас палуанның төртеуі жүлделі орындардан көрініп, екеуі алтын, екеуі қола медальға қол жеткізді. Ал Нұрқанат болса 38 келі салмақта қарсыласын тізе бүктірді. Бұл турнирге Өзбекстан, Тәжікстан және Қырғызстаннан да балуандар қатысып, бақтарын сынады. Нұрқанат қазақ күресінің әдіс-тәсілдерін жақсы меңгеруімен өзге палуандардан басым түсті. Ол осы күнге дейін самбодан, қазақ күресінен ауыз толтырып айтарлықтай нәтижеге қол жеткізді. Айталық, үстіміздегі жылдың наурыз айында Ақтөбе қаласында өткен Қазақстан чемпионатында да бас жүлдені жеңіп алған еді. Келешегінен үміт күттірер жас палуанның жаттықтырушысы А.Қоржынбаевтың айтуынша, Нұрқанаттың күреске деген ынтасы басым. Енді қазақ күресінен 9-10 қазанда өтетін облыстық «Жас барыс» турниріне қатысуға қызу әзірлік үстінде.
Бес үйдің шөбі отқа оранды Дария ЕРҒАЗИНА Өткен күндердегі қатты жел ауылдағы кейбір отбасыларды шығынға батырды. Құдайкөл ауылында абайсызда өрт оқиғасы орын алып, бес отбасының қора-қопсысы мен қысқа жинаған шөбі өртеніп кетті. Құдайкөл ауылының әкімі Николай Винспен телефон арқылы хабарласқанымызда, ол ауыл тұрғындары мен өрт сөндірушілер жедел әрекет етіп, өрттің бетін қайтарғанын айтты. - 5 отбасының 60 тоннаға жуық шөбі, 4 отбасының қора-қопсысы от-жалынға оранды. Осы оқиғаға орай «Қайырымдылық» қоры зардап шеккен отбасыларға шөп сатып алу үшін 500 мың теңге қаржы бөлді. Біз кәсіпкерлермен келісіп, осы сомаға төмендетілген бағамен әр отбасына 12 тоннадан шөп жеткізіп беретін болдық. Сонымен бірге, мал тұратын қораны салу қарастырылып жатыр. Ауыл тұрғындары да шет қалмай, қаржы жинастыруда. Жақын арада қоралар қалпына келтіріледі,-деді. «Өрт –тілсіз жау» демекші, бұл оқиға малдың қысқы жем-шөбін дайындап жүрген өзгелерге де сабақ болғаны жөн.
- Өрлесең Шідертінің сағасымен, Жайылманы адаспай табасың сен. Біздің ауыл ертеден құт дарыған, Бір ата баласындай ұйысқан ел!
«Сабақты ине - сәтімен» демекші, Ақкөл ауылының 80 жылдық тойын ала жаздай күткен жұрт жасыл атырап сары ала түске боянған күздің басы - 3 қазан күні шартараптан туған топырағына құйылды. Еңкейген қарттан еңбектеген балаға дейінгі елдің басын қосатын ұланжігір тойға туған ауылынан табан аудармай отырған ағайын-бауыр бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып, жұдырықтай жұмылып әзірленіпті. Сол әзірліктің жемісі ұзатылар қыздай жасанған тойлы ауылдың сәні мен салтанатынан да көрініс тауып, көңілді өсірді. Әулиелі Ақкөлге ат басын бұрған адамның көзіне ең алдымен ақ кірпіштен қаланған әдемі жаңа қақпа түсті. «Ауылға кіре беріске өз қаражатыма мерейтой-
БАСПАСӨЗ-2016
Қазақ хандығының 550 жылдығына орай Қазақстан Жазушылар Одағы мен Еуразиялық топ (ERG) бірлесіп «Алаш тарихының ақиқаты» атты шығармашылық бәйге жариялаған болатын. Бәйге үш жанрды: проза, поэзия, драматургияны қамтыды. Арнайы құрылған комиссия жақында бәйгенің қорытындысын жариялады. Поэзия жанрынан бас жүлдені «Кенесарының Ақмолаға шабуылы» атты шығармасымен ақын Серік Тұрғынбекұлы (бүркеншік аты – Есіл-Нұра) жеңіп алса, жерлесіміз, ақын Сайлау Байбосын (бүркеншік аты – Ұрпақ) «Баба байрақ» атты туындысымен 1-орынды иеленіп, Павлодар аймағының мерейін асырды. Жеңіс тұғырынан көріне беріңіз, Сайлау Әшенұлы!
8 қазан 2015 жыл
дан белгі болып қалатын қақпа орнатпақшымын», - деп еді бір жолыққанымызда Дүйсенбек Оспанов көңілінде жүрген ойымен бөлісіп. Ер азаматтың айтқан сөзінен шыққанын көргенде, «Жарайсың, өркенің өссін, Ақкөлдің бел баласы!» деп сүйсіндік. Ары қарай озып, көлігіміз ауылдың шетіне іліккенде жолдың сол қапталына орнатылған «Ауылым - менің мақтаным, Жерұйық сендей таппадым» деген ірі жазу жүректі дір еткізді. Ауыл іші тап-таза, көше жолдарына құм төселіпті. «Аймақтарды дамыту бағдарламасы бойынша биылғы жылға бөлінген біраз қаржы бар еді. Сол қаржыны жаратып, Зеленая роща ауылына 4 прожектор, Жақсат ауылына 1 прожектор орнаттық. Ал Ақкөлдің көшелерін «Павлодар жолдары» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі тегістеп берді. Мұның бәрі ақсақалдармен келісіліп атқарылды», - деп еді ауыл әкімі Бақтияр Ақтаев той алдында
«Отарқаға»
кездескенімізде. Мерейтойлық салтанатты шаралар ауылдың сыртындағы жазғы спорттық кешенде өткізілді. Мұнда әсем безендірілген сахна құрылып, қатарында ауыл тарихынан сыр шертетін стенд орнатылыпты. Ертеректе түсіріліп, жергілікті мектеп музейіндегі фотоальбомда жинақталған фотосуреттер пайдаланылыпты. Жақындап барып үңілген үлкен-кіші ұлағатты ұстаздар Әшім Арымбеков, Адам Мұхамеджанов, Нұртай Алин, ауыл шаруашылығы саласы ерендері Әбілшайық Жасанов, Бөкен Қызғарин, Зияш Ілияшев, Ішпек Тәшімов, жазушы Мейрам Асылғазин, ғалым, мемлекет қайраткері Айып Құсайыновтың таныс жүздерін көріп, кеңшар кезіндегі қызу еңбек сәттері бейнеленген суреттерді қызығушылықпен тамашалады. Бұл стендті Ақкөл орта мектебінің мұғалімдері әзірлепті. (Жалғасы 4,5-беттерде)
жазылуға асығыңыз!
Газеттің тұрақты оқырманы Несіпелді Молдағалиева, Майқайың жалпы білім беретін орта мектебінің директоры: - Мен «Отарқа» газетін ұзақ жылдар бойы жаздырып, оқып келемін. Әр бейсенбіде жарық көретін газеттегі жаңалықтарды қалт жібермеуге тырысамын. Сонымен бірге, Павлодар қаласында тұратын әкем Шәкір ақсақал да осы газетті сүйіп оқиды. Мен газеттің бірде-бір санын жоғалтпай, сақтап қоямын. Әкем дін тақырыбындағы мақалаларды, «Тылсым» бетін, тарихи мәліметтерді қызығып оқиды. Ораза кестесін де «Отарқа» газеті бірінші болып жариялайды. «Отарқа» - халықтың талап-тілегіне сай, өмірмен ұштастырылған газет.
2016 жылға редакция арқылы жазылу бағасы 1 айға 3 айға 6 айға 12 айға 118 теңге 354 теңге 708 теңге 1416 теңге Тұрғындар үшін Кәсіпорындар үшін 228 теңге 684 теңге 1368 теңге 2736 теңге Зейнеткерлер үшін 102 теңге 306 теңге 612 теңге 1224 теңге
2
Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
кәсіби мереке
Құрметті қала тұрғындары!
10 қазанда муниципалдық базарда (М.Әуезов көшесі, 168 мекенжайында) Екібастұз өңірі тауар өндірушілерінің қатысуымен өтетін ауыл шаруашылығы жәрмеңкесіне шақырамыз. Жәрмеңкенің басталуы сағат 9.00-де Қала әкімдігінің кәсіпкерлік бөлімі 10 қазанда өтетін ауыл шаруашылығы жәрмеңкесіндегі әлеуметтік маңызға ие азық-түлік өнімдерінің бағасы № р/с 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Атауы Нан (1-сұрып) Сиыр еті Қой еті Жылқы еті Шикі сүт «Классное» сүті 2,5% «Классное» сүті 3,2% Ірімшік Үй қаймағы Жұмыртқа /1 санат/ Тауықтың сан еті Жоғары сұрыпты ұн 1-сұрыпты ұн Макарон өнімдері Қант Күріш Қарақұмық дақылы Күнбағыс майы Картоп Қырыққабат Сарымсақ Сәбіз Қызылша
Өлшем бірлігі Бөлке Келі Келі Келі Литр Литр Литр Келі Келі Ондығы Келі Келі Келі Келі Келі Келі Келі Литр Келі Келі Келі Келі Келі
Бөлшек баға (теңге) 50 900 900 1100-1300 100 137 147 500 900 175 480-510 70 50-52 100 180 180 180 270 45 60 50 50 50
Акцияға атсалысайық!
«Нұр Отан» партиясы республикалық қоғамдық қабылдауының 2015 жылға арналған жұмыс жоспарына сәйкес, «STOP-Қылмыс» партиялық жобасы шеңберінде «Жолда қабылдау» республикалық акциясы өтеді. Аталмыш акция «Нұр Отан» партиясының қалалық филиалында Екібастұз қалалық ІІБ Жол полициясы, «ТҮКШ, АЖ және ЖК бөлімі» ММ өкілдерінің қатысуымен 9 қазанда сағат 11.00-ден 13.00-ге дейін өтеді. Мекенжайы: Екібастұз қаласы, Әуезов көшесі, 47 «А». Анықтама телефоны:.34-79-31.
интерфакс материалдарынан Артемия шаянын экспортқа шығармақ
Павлодар облысы аймақтағы тұзды көлдерде тіршілік ететін «артемия шаянын» экспортқа шығаруды жолға қоймақ. «Аталған биоресурстың құнды қасиеттері бар. Оның етінде ақуыз көп және бұл шаяндар балық шаруашылығында, құстар мен ауыл шаруашылығына арналған жем даярлауда, тағамдық қоспалар мен биопрепараттар дайындау саласында кеңінен қолданылады. Бұл ұсыныс инвесторлар тарапынан қызығушылық тудыруы мүмкін. Бұл бизнесті келесі жылы заңсыз айналымнан алып шығып, аймақтағы экспорттық бағыттардың біріне айналдыруды жоспарлап отырмыз», - деді Павлодар облысының әкімі Қанат Бозымбаев. Әкімнің айтуынша, 2016 жылы өңірдегі 12 тұзды көлдің паспорты жасалады. Бұл жұмыстарға арнап бюджеттен 8 млн. теңгеден астам қаражат бөлінбек.
кездесу
Күмәнді діни ағымдардан сақтандырды Б.ЖЕТПІСБАЙ Өткен аптада «Қайнар» балалардың бос уақытын қамту кешенінде дін мәселелері жөніндегі республикалық ақпараттықнасихаттау тобы мүшелерінің қатысуымен басқосу өтті. Оған діни сараптама басқармасының басшысы Балғабек Мырзаев, дін мәселесін талдау және аймақтық жұмысты үйлестіру басқармасының бас сарапшысы Азамат Бейсембаев, Алматы қаласы Медеу ауданының бас имамы Тілепберген Жәкиев және ғылыми зерттеу-талдау орталығының басшысы Тұрар Әбуов қатысып, қазіргі кезде қоғамда орын алып жатқан түрлі діни оқиғаларға байланысты баяндама жасады. Топ мүшелері діни сауаттылықтың қазіргідей аумалы-төкпелі замандағы маңызы, күмәнді діни ағымдардың жетегіне ермеу жайлы мәселелерге кеңінен тоқталды.
Үздіктерге - марапат Б.ЛАҚАДЫЛ Жылдағыдай биыл да Екібастұз өңірінің ұстаздар қауымы өздерінің кәсіби мерекесі қарсаңында «Өнер» мәдениет орталығында бас қосты. Жиынға білім саласында ұзақ жылдар жемісті еңбек еткен ардагер ұстаздар да шақырылды. – Ұстаздар қауымының ерен еңбегі жайлы Елбасы Н.Назарбаев: «ХХІ ғасырдағы өскелең ұрпақ тәрбиесі мұғалімдерден қажырлылық пен үлкен жауапкершілікті талап етеді» деген болатын. Бүгінгі таңда өңірімізде екі мыңдай ұстаз еңбек етуде. Олар өз кәсібіне шынайы берілген, ізденуден жалықпайтын жандар екені белгілі. Үкімет те мұғалім еңбегін бағалап, оның беделін арттыруды назардан тыс қалдырған емес. Ол үшін тиісті шаралар жүзеге асырылуда»,–деді қала әкімі А.Вербняк жиналған қауым алдында сөйлеген құттықтау сөзінде. Кәсіби мереке әдеттегідей марапатқа ұласты. Жас ұрпақты тәрбиелеп, бойына білім нәрін сіңірген бірқатар тәжірибелі де білікті, білімді ұстаз құрметке бөленді. Атап айтқанда, С.Торайғыров атындағы №22 гимназия-мектебінің физика мұғалімі С.Құрманғалиева, №28 мектептің қазақ тілі маманы Ж.Көшкенбаева, №21 «Кішкентай данышпандар» ресурстық орталығының тәр-
биешісі Г.Тұманбаева, «Балауса» №23 мектепке дейінгі гимназиясының әдіскері М.Жанғұрова, «Үміт» балалар үйінің тәрбиешісі Л.Сыздықова, ЕКИнЕУ директорының орынбасары Б.Спанқұлова және осы оқу орнының әдіскері Ж.Ілиясова Павлодар облыстық білім басқармасының мақтау қағазы мен ақшалай сыйлығын иеленді. №13 мектебінің орыс тілі маманы М.Мұқанова, Майқайың мектебінің ұстазы А.Ушенчирекова және №11 мектебінің бастауыш сынып мұғалімі Р.Байсүгірова сияқты бірқатар ұстаз облыстық білім басқармасының алғыс хатын алды. №21 мектептің орыс тілі маманы З.Файзуллин мен «Үміт» балалар үйінің әлеуметтік педагогы И.Черноваға облыстық мәслихаттың алғыс хаты тапсырылды. Ардагер ұстаз Б.Бекбауова мен педагогикалық еңбек ардагері, №6 «Алтын балық» балабақшасының меңгерушісі Л.Бугай «Қала алдындағы еңбегі үшін» белгісімен марапатталды. Келесі кезекте қалалық білім беру бөлімі мектепке дейінгі және жалпы орта білім беру секторының меңгерушісі С.Бұғымбаева, №14 мектебінің директоры Д.Бәтенов, №25 қазақ қыздар гимназиясы директорының орынбасары А.Жанғұрова, С.Торайғыров атындағы №22 гимназия-мектебінің бастауыш сынып мұғалімі
Қ.Лақасова, техникалық шығармашылық мектебінің директоры Н.Сүлейменов, №26 гимназиямектебінің орыс тілі маманы К.Әмірқанова, тағы басқа бір топ ұстаз қала әкімінің құрмет грамотасы мен ақшалай сыйлыққа ие болды. №22 гимназия-мектебінің тарихшысы Қ.Ұрымбаева, бастауыш сынып мұғалімі Б.Бүркітбаева, алғашқы әскери дайындық мұғалімі Ж.Ысқақов, №28 мектебінің биологы Ж.Есекеева, №№26, №2 мектептердің тарих пәні мұғалімдері С.Смайылова мен Ә.Оспанова және басқа да бірқатар ұстаз атаулы төсбелгіге ие болып, түрлі аталымдарда марапатталды. №20 «Мерей» балабақшасының әдіскері А.Апиева, Ақкөл орта мектебінің тіл маманы Г.Қабенова, №7 «Ботақан» балабақшасының тәрбиешісі О.Күлембетова, №23 мектеп директорының орынбасары Г.Күлжанова, т.б. қалалық мәслихаттың құрмет грамотасы мен алғыс хатына ие болып, ақшалай сыйлыққа қол жеткізді. Салтанатты шара барысында Павлодар облыстық Естай атындағы мәдениет үйінің «Аляки» вокалды-аспаптық ансамблі, Иса Байзақов атындағы «Виво» вокал тобы және жергілікті балғын өнерпаздар ән мен күйге кезек беріп, кеш қонақтарына мерекелік көңілкүй сыйлады.
Мемлекеттік тіл
Салғырт басшы... Сауатсыз баяндама... Ж.ЖАПАРОВА Мемлекеттік тіл саясатын жетілдіру жөніндегі жұмыс тобының әкімдікте өткен кезекті отырысы тіл жанашыры – Екібастұз қаласының құрметті азаматы Жеңіс Мейірманға «Қазақстан Республикасының Конституциясына – 20 жыл» медалін табыстаудан басталды. Бұдан соң жұмыс тобының алдында бірқатар кәсіпорындардың басшылары тіл саясатын іске асыруда атқарған істері жайлы есеп берді. Айта кетерлігі, жұмыс тобы мүшелері кезекті тексеріс кезінде қаладағы спорт мектептеріндегі, сонымен қатар, сауда үйлері, банк-
тер мен базарлардағы мемлекеттік тілдің аяқ алысын бақылап қайтқан болатын. Нәтижесінде тексеру жүргізілген нысандардың басшыларына сын-ескертпелер жолданды. Ал кемшіліктер қаншалықты жойылуда? Жұмыс тобы мүшелерінің баяндауынша, спорт мектептеріндегі жағдайға көңіл толарлықтай. Іс қағаздары да, қажетті ақпараттар да екі тілде рәсімделген. Басқа жұмыстың бәрі де тіл туралы заңға сай. Бұл тұрғыда «Болашақ» базары басшыларына да айтар базына жоқ. Алайда «Maxi Mall» сауда үйіндегі дүңгіршектер әлі де ағылшын, орыс тілінде
«сайрауын» қоймай тұр. Сауда үйі өкілінің әзірлеп әкелген баяндамасы да қатеге толы, кей жерлері тіпті түсініксіз. «Қазақстан Халық банкі» АҚ ЕӨФ-ында кемшіліктер түзеліп қалды дегенімізбен, филиал директорының орынбасары Дәурен Шешембековтің қазақ тілі туралы отырыста орысша баяндама жасауы ерсі көрінді. Отырысты қорытындылаған жұмыс тобының жетекшісі – қала әкімі А.Вербняк мемлекеттік тіл саласындағы жұмысты жетілдіруді тапсырды. Александр Федорович, сонымен қатар, жаңа жылдан бастап жарнамада заң талаптарын орындамаған тұлғаларға айыппұл салынатынын ескертті.
үлкенге - құрмет
«Қарттарым, аман-сау жүрші...» Б.ҚЫЗЫРХАН Өткен аптада «Атамұра» мәдениет орталығында Қарттар күніне арналған мерекелік шара өтті. Оған қаламызға еңбегі сіңген бірқатар қария шақырылып, мерекелік дастарханнан дәм татты. Сонымен бірге, өнерпаздардың қатысуымен мерекелік бағдарлама ұйымдастырылды. Шараға қала әкімінің әлеуметтік мәселелер жөніндегі
орынбасары Айгүл Марданова және әкімнің орынбасары Ерлан Мырзабеков қатысып, қазыналы қарттарға мықты денсаулық, шаңырақтарына шаттық, баянды қарттық, ұзақ ғұмыр тіледі. Сондай-ақ, қалалық ардагерлер кеңесінің төрағасы Анатолий Медведев, «Қайырымдылық» қорының директоры Ғалия Балтабекова, мемлекеттік қызмет ардагері Құдайберген Мусин, ардагер
Нелли Лихолетова да сөз алып, замандастарына ізгі лебіздерін білдірді. Қарияларға «Атамұра» мәдениет орталығының әншілері Гүлмира Алданова «Перзент парызы» әнін арнаса, Ербол Ахаев «Анаға сый» әнін әуелетті. «Сүгірдің термесін» Альмира Қабдылхакім нашына келтіре орындаса, «Ана туралы жыр» әнін Василиса Романчук, «Қос бәйтеректі» Нұрсұлу Махатова шырқады.
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
3
Бозшакөлде мыс өндіріледі Дария ЕРҒАЗИНА 2013 жылы «Қазақмыс» ЖШС-і Бозшакөлге 348 млн. доллар инвестиция бөлді. «Қазақмыс» корпорациясы ЖШС директорлар кеңесінің төрағасы Владимир Кимнің айтуынша, Бозшакөл кен байыту комбинаты металлургиялық қуаттарды 45 жылға шикізатпен қамтамасыз етеді. Кенішті игеруге Қытай даму банкінен «СамұрықҚазына» қорына 15 жылға тиімді шарттармен берген инвестициялық несие желісі аясында 1,5 миллиард доллар қаржы бөлінді. Енді кредиторлармен тауарлы өніммен - мыс концентратымен есептесетін болады. Жобаның басым бағыттарының бірі – тұрақты вахталық кент. Жобаның жалпы құны – 258 млрд. 57 млн. теңге. Осы сома толық игерілді. Қазақстандағы мыс индустриясын дамытуға арналған ұзақ мерзімді жоба үдемелі индустриалды-инновациялық дамудың мемлекеттік бағдарламасы арқылы жүзеге асырылады. Жаңа комбинаттың жылдық қуаты 25 миллион тоннаға жуық руданы құрайтын болады, ол өз кезегінде 100 мың тоннадай мыс береді. Мұнда мыстан бөлек алтын, молибден өндіріледі. Бүгінде жобаның негізгі нысанда-
рының құрылысы аяқталды. Жақында кен орнын аршу шарасы басталмақ. Сондықтан ашық қалған кен орнында жиналған 1,5 млн. тонна суды сорғызып алу жұмысы тағы бар. -Бұл іс-шаралар сәтті жүзеге асырылып, комбинат іске қосылды.
«KAZ Minerals Bozshakol» ЖШС-нің тау-кен байыту комбинатының құрылысы 90%-ға аяқталды. Кешеннің құрылысы 2010 жылы басталған болатын. Құрылыс жұмыстарына 2,5 мың адам жұмылдырылған. Мұнда қуаты 100 мың тонна мыс концентратын құрайтын мыс өндіріледі. Осы уақыт аралығында бетон іргетасы қаланып, металл конструкциясы салынды және инфрақұрылымдар тартылды. Автомобиль жолы мен теміржол дайын тұр. Вахталық қалашық құрылысы аяқталды. Кенді ұсатуға пайдаланылатын диірмен құрылғысы Австралиядан жеткізілді.
Сурет google.kz алынды
Сурет В.Фадеевтікі Зауытта 1500 адам еңбек етеді деп межеленуде, -дейді «KAZ Minerals» компаниясының басқарма төрағасы Олег Новачук. «KAZ Minerals» компаниясының басқарма төрағасы
Олег Новачуктың айтуынша, кенді өндеудің жылдық қуаты 30 миллион тоннаны, катодтық эквивалент концентратындағы мыс өндірісі алғашқы он жылда 100 мың тоннаны құрайтын бо-
лады. Өндіріс іске қосылған соң дайын өнімді басқа елдерге, алдымен Қытайға экспорттау жоспарланып отыр. Болашақта Қазақстан аумағында мыс қорыту зауыттарын салу
көзделген. Мұнда пайдаланылатын заманауи құрал-жабдық пен инновациялық технологияларды былай қойғанда, әлеуметтік инфрақұрылым да жоғары деңгейде дамыған. Жұмыскерлер үшін клуб ашылған, онда үш шағын кинотеатр, бильярд залы жұмыс істейді. Сондай-ақ үстел теннисіне, дойбы және шахмат ойнауға арналған орынжайлар, жаттығу залы бар. Жақында Бозшакөл тау-кен байыту комбинатына арнайы іссапармен барған аймақ басшысы Қанат Бозымбаев басқарма төрағасы Олег Новачукпен жұмыс орындарының басым бөлігіне жергілікті халық тартылсын деген келісімге келді. Олег Новачук бұл жобаның Павлодар облысы әкімдігінің жан-жақты қолдауы арқылы жүзеге асырылғанын атап өтті.
коммуналдық сала
Жылу маусымына әзірлік пысықталды төлесе де, Барнауылдың қазандық құрал-жабдықтарын шығаратын зауыты бөлшектерді әлі күнге жеткізбеген. Мәселенің байыбына үңілген Дүйсенбай Тұрғанов Барнауыл қаласының губернаторына хат жолдауға шешім қабылдады. Облыс әкімінің орынбасары нысандарды аралаған соң қала әкімдігінде жылу маусымына әзірлік жөнінде отырыс өткізді. Отырысқа коммуналдық сала, қала әкімдігіне қарасты бөлім басшылары және елді мекендердің жылу
Биыл жылу маусымы жылдағыдан ерте басталды. Бұған қыркүйек айының аяғында күннің күрт суытуы себеп болды. Жылу маусымы қарсаңында Павлодар облысы әкімінің орынбасары Дүйсенбай Тұрғанов біздің қаламызға арнайы іссапармен келді. Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ Д.Тұрғанов қаламызға келген бетте бірден Әуезов-Мәшһүр Жүсіп көшелерінің қиылысындағы ілгеріде жөндеу жұмыстары жүргізілген магис-
тральды жылу жүйесіне ат басын бұрды. Біздің қалада бұдан басқа әбден тозығы жеткен тағы 2 жылу трассасы учаскесі бар. Оның біреуі Серафим Ивер шіркеуі тұсында, екіншісі Қонаев көшесі бойында. Осы үш жылу трассасын жөндеу жұмыстары толығымен аяқталғанына көзін жеткізген облыс әкімінің орынбасары бұдан кейін жылу электр орталығына барды. Кәсіпорын басшысы Виктор Вебердің айтуынша, орталық жылу маусымына дайын. 30 қыркүйекке дейін 11 іс-шара белгіленсе, соның 9-ы 100 пайызға орындалған. 8 қазандық пайдалануға әзір. Алайда №15 жылу агрегатында жұмыс тоқтап тұр. Оған себеп: белгіленген ақысын алдын ала
маусымына әзірлігін тексеру жөніндегі облыстық жұмыс тобының мүшелері қатысты. Аталмыш жиында «Горэлектросеть» ЖШС-і мен «Горводоканал» МҚК, «KEGOK» АҚ басшылары атқарылған жұмыстар жайлы есеп берді. Осы жиында Дүйсенбай Нұрбайұлы энергетика басқармасының мамандарынан Павлодар, Екібастұз, Ақсу қалаларын тексеру үшін жұмыс тобы құрылғанын, алайда олардың жұмысына көңілі толмайтынын жеткізді. Суреттер В.Фадеевтікі
4
Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Ақкөл ауылына - 80 жыл ш а р а л а р . Әуелден әйгілі спортшыларға кенде болмаған Ақкөл ауылында ел тәуелсіздік алғалы ұлттық ат спорты қарқынды дамып, жұрттың көзайымына айна лды. Өткен жолы ғана көкпардан облыс чемпионы атанған Ақкөл Жайылма көкпаршылары бұл жолы да доданы тамашалаған ел-жұртты жүректілігі, ептілігі,
Қалалық дене шынықтыру және спорт бөлімі ұйымдастырған қазақ күресі жарысы да көрермен қауымды разы қылды. Дала төсіне төселген бозкілемнің «шаңын» шығарған палуандар намысты қолдан бермей, айла-тәсілдің сан алуан түрін көрсетті. 60 келі салмақта екібастұздық Нұрболат Өтепбергенов, 70 келі салмақта ақкөлдік Наурызбай Рамазан, 80 келі салмақта ақкөлдік Ерболат Елубаев жеңіске жетіп, ақшалай сыйсияпатқа ие болды. Тойдың түйе палуаны болып Ислам Махамбетов танылды. Қазақ күресі ішінен 55 келі салмақ дәрежесіндегі финалдық бел-
Ғалымжан «әкеге қарап ұл өсер» деген аталы сөздің растығын дүйім жұрт алдында дәлелдеді. Армрестлинг пен кір тасын көтеру тойға келген жас жігіттердің өз күштерін сынауына мүмкіндік туғызды. Кір тасын көтеруде салмақ дәрежелері бойынша Қайрат Сағдатов, Асхат Малкубаев, Сергей Пахилько, Нұрлан Өміржанов, Юрий Журавлев жеңіске жетті. Түс ауа ұлттық ат спорты ойындарының көрігін аударыспақ пен теңге алу қыздырды. Бұлшық еттері бұлтылдаған, жауырыны қақпақтай Мереке Смағұлов (70), Марғұлан Адамқұлов (80), Еркебұлан
Тойдың ашық қабағы Тойға тарту
(Басы 1-бетте) Міне, той басталар сәт те жетті. Ашық аспан астындағы сахнаға мәдениет қызметкері Архат Илеубаев көтеріліп, туған жердің қадір-қасиеті жайлы өлең шумақтарын төгілдіре келе, алғашқы құттықтау сөз кезегін қала әкімі А.Ф.Вербнякқа берді. Қала басшысы жиналған қауымды Ақкөл ауылының 80 жылдық тойымен құттықтап, ел мен жер тарихына үңіліп, ауылдың атын шығаруға елеулі еңбек сіңірген ақкөлдіктерге алғысын білдірді. Сөз арасында ауыл шаруашылығы саласы майталмандары орденді шопандар Әбілшайық Жасанов, Бақыр Көпежанов, Әбіл Жақыпов, Жақсылық Бөкенов, Мәрзия Шапатова, Ленин орденді ұстаз Әшім Арымбеков және тағы басқа айтулы азаматтардың аттары аталды. Сонымен бірге, аға буынның даңқты жолын абыроймен жалғастыра білген, Ақкөлдің табысын еселей түскен бертінгі буын өкілдері де қала басшысы аузынан ілтипатқа ілінді. Ауыл спортын дамытуға ересен еңбек сіңірген, «Облыс алдында сіңірген еңбегі үшін» белгісінің иегері Қанат Жандарбеков, шаруа қожалығын құрып, елге шарапатын тигізіп отырған «Құрмет белгісі» орденінің иегері Манат Алғамбаров, «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталған Дүйсенбек Оспанов, Мақсұт Мұқажанов сияқты азаматтар, әрине, мақтауға лайық. Салтанатты шарада сөз алған Социалистік Еңбек Ері Бөкен Қызғарин, мемлекеттік қызмет ардагері Қабылқайыр Райымқұлов та Ақкөл ауылының тарихына қатысты біраз жайға қанықтырып, еселі еңбегімен ел жадында қалған азаматтарды ауызға алып, бүгінгі ұрпаққа ауызбіршілік, бақ пен ырыс тіледі. Той сый-сияпатсыз болмайды емес пе, Екібастұз қаласынан келген қонақтар, Ақкөлдің тумалары Барлыбай Қажымұратов, Жақсылық Жәкенов, Бейбіт Мәнібаев, Абай Мұсабеков, Сәуле Мұсабекова және біраз аза-
елжандылық сабағы
Талас тартысты мат туған ауылға ыстық ықылас білдіріп, Ақкөл орта мектебі жанындағы шағын орталыққа кілем мен ойыншықтар сыйлады. Ақкөл ауылымен көрші, төскейде малы, төсекте жаны қосылған сарықамыстықтар да жөн-жосықты біледі екен. Сарықамыс ауылдық округі әкімі Марат Сейсембаев бастап келген азаматтар да тойға кілем тарту етті. Заманында атақты ақын әрі әнші Естайдың әндері әлдилеген қарт Ақкөл Жайылма бұл жолы өнер тарланының ізін басқан әнші ұл-қыздарына құлақ түрді. Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген әртіс Ербол Айтбаев мерекелік концертті Естайдың «Құсни Қорлан» әнімен ашып берген соң, танымал өнерпаздар Сұңғат Көпежанов, Гүлмира Алданова, Алмагүл Жүгінісова, Жомарт Қабікенов, «Жан сері» дуэті әншілері Жанболат Илеубаев пен Ерлан Ибраев төңіректі әнге бөледі. Өнер сүйетін қауым Иса Байзақов атындағы Павлодар облыстық филармониясы әншісі Ғалия Ербол, ретро-вокал тобы қыздары орындаған әндерді де ықыласпен тыңдады. Мерекелік концерт «Атамұра» мәдениет орталығы күшімен ұйымдастырылғанын айта кету ләзім. Тойдың сәнін кіргізетін, жұртты қызыққа батыратын - спорттық
шеберлігімен тәнті етті. Алғашқы ойында ақкөлдік «Пырақ» пен Зеленая роща ауылының «Көкбөрі» командалары кездесті. Бұл ойында «Көкбөрі» ойыншыларының мерейі үстем болып, 5:1 есебімен жеңіске жетті. Жеңіске осы додада үш рет салым салған Нұрбол Жақсыбек айрықша үл е с қ о с т ы. Е к і н ш і ойында ақкөлдік «Самұрық» пен «Пырақ» ойнап, алғашқысының асығы алшысынан түсті. Шешуші ойында «Көкбөрі» мен «Самұрық» бірінші орынды сарапқа салды. Қошемет көрсеткен жұрттың қиқуынан қанаттанған жігіттер әдемі ойын өрнегін тарту етті. - Қамшылап астындағы қазанатты, Құстай ұшып, жеткізбей қарсы жақты. Көшпелінің ұрпағы бұйым көрмей, Қазанға көк серкені бір-ақ атты, -деп, осы жолдардың авторы жырлағанындай, «Самұрық» көкпаршылары төрт рет салым салып, тойдың жеңімпаз командасы атанды.
Егінбаев (90 келі салмақта) қарсылас шақ келтірмей, жеңіс тұғырына көтерілді. Ептілігімен жұртты тамсандыратын теңге алуда Нұрбол Жақсыбергенге ешкім тең бола алмады. Ерғанат Қадыров екінші, Марғұлан Адамқұлов үшінші орынды қанағат тұтты. Ат бәйгесі десе қазақ ішкен асын жерге қояды. Сібірлеген жауынға қарамастан үлкен-кіші ат жарысты тапжылмай тамашалады. Ең алдымен, 5 км. қашықтыққа тайлар жіберілді. Бірінші орынды Ақтоғай ауданынан Баттал Әлдекенов тайы иеленді. Ақкөлдік Аман-
Тойды тамашалап... десуге ерекше тоқталуды жөн санадық. Бұл салмақта бірінші орын үшін ақкөлдік Ғалымжан Ақтаев пен өлеңтілік Айбек Қаршыға күресті. Кілем үстіндегі батылдығы, шапшаңдығы, жеңіске деген құштарлығымен ауылдастарын баурап алған мектеп оқушысы Ғалымжан белдесуде қарсыласын бүктеп тастады. «Гоша, Гоша» деп, жас палуанның намысын қамшылаған ауылдастары да баланың таудай талабының тас жарғанына ерекше қуанды. Айтпақшы, Ғалымжан - ауыл әкімі Бақтияр Ақтаевтың үлкен ұлы. Кезінде әкесі де белгілі палуан болған еді, енді, міне,
жол Мақажанов пен Алпыс Нұрағалиевтің тайлары, тиісінше, екінші және үшінші орынды еншіледі. Соңғы кезде қалыптасқан дәстүр бойынша қазақы аттар 18 км. қашықтыққа бөлек жіберілді. Бұл жолы баянауылдық Махамбет Сәдуовтың Жаңғырық атты жүйрігінің бағы жанып, ақкөлдіктер ортадан тіккен қара малды жүлдеге алды. Төңірекке танымал Тутамас көмбені екінші болып қиды. Ат иесі - Марат Ақышев. Ақтоғайлық атбегі Руслан Құрманбаевтың Құлагері үшінші жүлдеге ілікті.
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Қазір ел ішінде де таза қанды жүйріктер ұстайтын жігіттер қатары көбейіп келеді. Соның арқасында аламан бәйгенің бәсі өсіп тұр. 21 километр қашықтыққа он жүйрік шаба жөнелгенде жұрт іштен тына қалды. Өйткені алға суырылып павлодарлық аттар шыққан болатын. Әйтсе де екі-үш айналымнан соң ақкөлдік Жасұлан Татыбаевтың Сказка атты сәйгүлігі бауырын жаза сілтеді. Сөйтіп, қонақ аттарды қуып жетіп, алтыншы, жетінші айналымда бәйгенің алдын бермей, ауылдың, ақкөлдіктердің абыройын аспандатты. Сказка көмбеден жеке дара өткенде тілеуін тілеген жұрт соңынан лап қойды. Екінші орынды павлодарлық Бауыржан Сыздықовтың аты иеленді. Ал ақкөлдік Аманжол Мақажановтың әйгілі Нұрқасқасы үшінші жүлдені қанжығасына байлады. Жүлде демекші, бірінші орынға «Табыс» шаруа қожалығының қожайыны Манат Алғамбаров бір жылқы тіккен болатын. Екінші орынға бір қой мен елу мың теңге, үшінші орынға отыз мың теңге берілді. Жалпы, спорттық шараларда жүлдегер болған жігіттер сыйлықсыз қалған жоқ. Ауыл халқы мен шаруа қожалықтары басшылары жинаған қаражат той жүлдесін де, дастарханын да көтерді. Айтпақшы, жан-жақтан қызыққа жиналған қонақтарға ауыл мен мектеп асханасында аста-төк ас беріліп, ауылдың қыз-келіншектері, жас жігіттері қабақ шытпай күтіп, бірлік пен ұйымшылдық танытты. Тойға сойылған жылқы - «Тұрар» шаруа қожалығы басшысы Мақсұт Мұқажановтікі. Сөз соңында тойды ұйымшылдықпен атқарып, көпшіліктің ризалығына бөленген ұйымдастыру комиссиясы мүшелері Дүйсенбек Оспанов, Марат Шөпшин, Ғабит Арымбеков, Манат Алғамбаров, Қабылқайыр Райымқұлов, Рамазан Тұрымтаев, Баян Нұрғалиева, Бақыт Мусиналарға елдің алғысын жеткізу ләзім. Сонымен бірге, күресті өткізген №3 БЖСМ (директоры Құмар Мәжитов), бапкерлер Рашид Махметов, Айтнияз Қоржынбаев, ат спорты ойындарын ұтымды ұйымдастырған ауыл жігіттері Дәурен Жандарбеков, Аманжол Мақажанов, Қуат Кәрімов, Алпыс Нұрғалиев және тағы басқаларының да еңбегі жана берсін демекпіз. Айтпақшы, той бағдарламасы тәмамдалған соң да көңілі өрекпіген жұрт тарқай қоймады. Соны сезген көкпаршы жігіттер жаппай көкпар тартуды ұйғарды. Отыз-қырық жігіт додада атойлап кіріп, ат тұяғы қара жердің сауырын солқылдатты. Ию-қию болған көкпаршылар арасынан Ерғанат Қадыров сытылып шығып салым салып, өзінің мықты екенін тағы бір мәрте дәлелдеді. Ақкөлдің 80 жылдық тойы көрген жұрттың есінде қалатындай болып өтті. Бұл разы боларлық жай, әйтсе де ең басты олжа - ағаларының жанында еріп жүрген ауылдың жас балалары елжандылықтың сабағын алды! Ж. Жәлелов, Ақкөл ауылы. Суреттер В.Фадеевтікі
Отарқа
5
Перзенттік борыш өтеуі
А.МЕЙРАМОВА
Ж
ақында ғана өңір болып Ақкөл ауылының 80 жылдығын атап өттік. Дүбірлі тойды ақкөлдіктер түгел өздері көтеріп, туған жерге деген ықылас-пейілдерін
байқатты. Ал қадірменді ағамыз, өңірге танымал ақын Жассерік Сәдуақасов кіндік қаны тамған еліне өзгелерден бөлек сый тарту етті. Оның жақында ғана баспадан шыққан кітабы «Әкеге хат» деп аталды. Елді мекеннің мерейтойына арнап жазылған кітаптың бұлай аталуы неліктен? Жассерік ағаның әкесі Жәлел Сәдуақасов, автордың сөзімен айтсақ, сиялы қалам ұстап, демі таусылғанша Ақкөлін сүйіспеншілікпен жырлап өткен журналист. Ол осы кеңшардың қажырлы еңбеккерлері жайлы мақалаларын 1960-1968 жылдары «Коммунистік еңбек», «Тың өлкесі», «Қызыл ту» газеттерінде жариялап, киелі жер тарихының қалыптасуына елеулі үлес қосты. Араға жылдар салып әкенің салып кеткен жолын Жассерік Жәлелұлы жалғады. Газетімізде ауылдастарының ерлікке пара-пар еңбегі мен ауыл тарихына қатысты тұщымды материалдар басқан ол туған топырағы алдындағы перзенттік
парызын ешқашан естен шығарған емес. Ақкөлдің мерейтойы қарсаңында жарық көрген жаңа кітап әке мен баланың ел мен жер жайлы бір-біріне айтқан әңгімесі іспетті. I-тарау «Отбасылық мұрағат» деп аталып, Жәлел Сәдуақасовтың әр жылдары газеттерде жарияланған мақалалары берілген. ІІ тарау – «Ишан ата асатаяқ шанышқанда» Ақкөлдің әулиелі ел аталуына бірден-бір себеп болған Исабек ишан ата, оның ұрпақтары жайлы эссе, мақалалар топтастырылған. «Ақкөлдің абыройын асқақтатқандар», «Жеңіс жауынгерлері» атты тараулар оқырмандарға еңбек адамдары, кәсібіне адал майталмандар мен Ұлы Отан соғысында кеуделерін оққа тосқан майдангерлер жайлы сыр шертеді. Елжандылықты бағалайтын оқырман Жассерік Жәлелұлының ауыл мәдениеті мен өнерлі замандастарына арналған «Шаңырақ құты», «Ауыл өмірінен» атты тарауларын да қызыға оқып шығарына сенімдіміз.
Мәукілдің төрт тірегі еді Аспан түнеріп, жаңбыр сорғалап тұр. Күздің сүреңсіз күні. Бойымды көңілсіздік жайлап, иініме су кетіп келе жатыр едім, көше қапталына бір көлік тоқтай қалды. - Жәке, үйіңізге жеткізіп салайын,- деп елп етті ақсары жігіт құрақ ұшып. Тани кеттім, елдің баласы, дәлірек айтсам, Жұмаш марқұмның ұлы - Ералы. Әкесі аузын ашса, көмейі көрінетін аңқылдаған азамат еді, соңында қалған тұяғының да ақкөңіл, кішіпейіл екені бірден-ақ байқалады. - «Мәңгілік сағынышты» оқыдым. Әкем жайлы әдемі жазған екенсіз. Рахмет. Кішкентай ұлым бар. Аты - Рахман. «Менің атам осындай жақсы адам болған екен ғой» деп мақтанып айтып жүр. Ералы бауырымның жол үстінде айтып үлгерген әңгімесінен кейін менің көз алдыма Жұмаш ағаның келбеті қайта оралды. «... Қыстың жуан ортасында мал азығы да таусылуға шақ қалады. Неге екені беймәлім, совхоз бір үйге бір тіркемеден артық пішен босатпайды. Есесіне, сол шөпті біреу ферма басқарушысымен, біреу басқа бастықпен келісіп бәрібір үйгізеді. Ал біздің үйге шөп мүлде өзгеше амалмен келуші еді. №1 фермадан қыс бойы «К-700» тракторлары қар үстімен сүйреп мая тасиды. Дәу тракторды тізгіндеген майталман механизатордың бірі - өзі де дәу денелі Мәукілдің Жұмашы. Ортақоға деп аталатын әлгі №1 фермада анам бала күнінде Жұмашпен бірге өсіпті. Кейін, біз әкемізден айрылып, қиын-қыстау күн кешкенде сол Жұмаш аға қанатымен су септі. Боранды күні Ортақоғаға жұмысқа кетіп бара жатқанында таңертең біздің үйге жолай соғады. Алып трактор сигнал бергенде сыртқа атып шығамыз. - Ал, бала, күн боран, кешкілік әзір болыңдар. Сәті түссе, бір маяны іле келермін,- деп ағамыз даусын желден асыра гүр-гүр етеді. Айтқанындай, түн ішінде шошақ басын қар жапқан бір мая шөп біздің қораның артына келіп те қалады. Сол маялар Ортақоғанікі ме, әлде шабындығы тақау Шұға мен Қарақоғанікі ме, Жұмаш аға ешқашан ол жайында тіс жарған емес, түн қатып жасаған еңбегін де бұлдаған емес. «Бұл қазақта жігіттер бар нарқасқа...» деп Төлеген ақын жырлағанында дәл осындай жігіттер көз алдында тұрған болар, сірә!» («Мәңгілік сағыныш» кітабынан). Бертін білдім, Жұмаш ағаның көмегін көрген Ақкөл ауылында жалғыз біздің үй ғана емес екен. Механизаторлық еңбектің бейнетін бірге көрген Қайыркеш Мұқановтың айтуынша, ол жолдастыққа
Жұмаш Мәукілұлы да берік болыпты. Бір жолы қыстың аязды күні далада қалған серіктерін құтқарып алыпты. Ересен қайратты Жұмаш Мәукіловтің жұмысты жапыра істей жүріп, әзіл сөзбен жолдастарына дем беретін қалжыңқойлығы да болыпты. Шаруашылықта тізе қосып еңбек еткен Ержан Көпежановты «ефрейтор» деп атап кетіпті. Басқа да жігіттерге қойған лақап аттары ел аузында. Әркім әуелде пешенесіне жазылғаннан аспайды емес пе, Жұмаш аға да 49 жасында 1983 жылы жол үстінде опат болды. Балалары ер жеткен соң, қайғылы оқиға орын алған жерге белгітас қойып, құран бағыштатты. Бәйбішесі Нұрбике Оңғонысқызы да бүгінде өмірден өткен. Екеуінен қалған жеті бала өсіп-жетіліп, бір-бір үй болып отыр. Айтпақшы, балаларының арасынан «Ақкөл» кеңшары шаруашылығында еңбек еткендер бар. Жақсылық жүргізуші болып жұмыс істесе, Нұралы әке жолын қуып «К-700» тракторын тізгіндеп еңбек етті. Жалпы, Мәукіловтер әулеті де Ақкөл ауылының өркендеуіне айтарлықтай үлес қосты. Мәукіл қарттың тұңғышы Олжабай көп жылдар бойы №1 фермада аға шопан болып, ақтылы қой санын арттырды. Әйелі Мақпуза жанында көмекшісі болып, балалардың күтімін жасады. ... Әулеттегі үшінші ұл Тентекбай Мәукілов әйгілі бригадир еді. Қоғамдық малдың қыстағына мол азық қорын дайындау жолында ерен еңбек үлгісін көрсетті. Ақкөл ауылы сауда бірлестігінде сатушы болған, отанасы Шәмшия апамыз аңғал адам еді. Соңында «Шәмшия сөй депті» деген,
Тентекбай Мәукілұлы естіген адамды еріксіз күлдіріп, жанын жадырататын талай сөз қалды. ... Ауылға телевизор әлі таңсық кез болса керек. Шәмшия апа кешкілік ас әзірлей жүріп, телевизорды қосса, қазақша концерт жүріп жатыр екен. Сонда ол жалмажан: «Мынаны өшіріңдер. Әкең Тентекбай жұмыстан қалжырап келгенде рахаттанып көріп, дем алсын» депті балаларына. Балалары демекші, ордалы отбасында төрт қыз, бір ұл өсіп-өнді. Үйдің тұңғышы Күләш анасы тәрізді сатушы болып, бүгінгі күні ауылда жеке меншік дүкен ұстап отыр. Төрт қыздан соң әке-шешесін зарықтырып дүниеге келген Сағындық қазір білдей азамат, Екібастұз қаласында еңбек етіп жүр. Мәукіл қарттың төртінші ұлы, кенжесі Алпыс ағай ұзақ жылдар бойы шаруашылық бөлімшелерінде, орталық кеңседе бухгалтер болып жұмыс істеген момын адам еді. Бәйбішесі Мәркен екеуі алты баланы бағып-қағып, қатарға қосты. ...Анам Дәметтің айтқаны есімде қалыпты. Соғыс, соғыстан кейінгі жылдар. Елдің тұрмысы жүдеу. Ішер ас, киер киім тапшы. Мәукіл атаның үйінде тетелес төрт ұл өсіп келеді. Күнұзақ далада. Бұзау бағады, тал шабады, қала берді алысып-жұлысып ойнайды. Үсті-басы жыртылады, киім шақ келмейді. Сонда Мәукілдің бәйбішесі Рахима апа киім жамап отырып: «Мына жүгірмектер қашан ер жетіп, жарылқанар екенмін», - деп торығады екен. Жас күнінде балалықпен Рахима ананы күйіндірген сол төрт ұлдың ер жеткен соң сүйіндіргені де анық. Ендеше, күйіндіре де, сүйіндіре де білетін ұрпақ аман болғай! Ж. Жәлелұлы
6
Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
ауыл тынысы
«Ауыл өнеркәсіппен өрістейді» Өткен аптада «Отарқа» газетінің қызметкерлері Құдайкөл ауылдық округінің тұрғындарымен кездесіп қайтты. Құдайкөл және Қарасор ауылдарында өткен кездесулерде газет пен оқырманның байланысы жайлы ой өрбіп, ауыл тұрғындарын толғандыратын жайттар тілге тиек етілді.
Ж.ҚАДЫРОВА Осы уақытқа дейін Құдайкөл және Қарасор ауылдарындағы басты проблема жол мен ауызсу жағдайы болып келген еді. Бірнеше жыл бұрын Қарасорда орнатылғанымен, тұрғындар ақы төлегілері келмеді ме, әйтеуір жап-жаңа КБМ құдығы қажетке жарамай қалды. Ал кейін блок-модуль басқа ауылға орнатылып кете барды. Қазіргі уақытта Қарасор тұрғындары тасымалданатын суды, құдайкөлдіктер әр ауладағы колонка суын тұтынады. Бірақ есік алдында сарқырап тұрған су тұзды болғандықтан, құдайкөлдіктер оған разы емес. Және колонка суын тартуға электр қуаты жұмсалады, сонысына қарай сапасы жақсы болса, кәні?! Ауызсудың келешегі туралы сұрағанымызда, округ әкімі Н.Винс «Ақбұлақ» бағдарламасы аясында ауызсумен қамтамасыз ету шаралары қолға алынып жатқанын айтты. Құдайкөл мен Қарасорға алдағы уақытта су Қ.Сәтбаев атындағы каналдан тартылмақшы екен. Бұл мақсатқа ғимарат, құрылғылар әзірленіп, техникалық жағдайлар келісілуде. Николай Андреевичтің айтуын-
ша, Қарасор жерінде ауызсу сапасына геологиялық зерттеулер жүргізілгенде, ондағы су қорының сапасы да көңіл көншітпеген көрінеді. Ендігі бар үміт тек канал суында. Егер республикалық бюджеттен қаржы бөлінер болса, келесі жылы су желілері тартылады. Одан кейін тазартқыш құрылғылар орнатылуы керек. Қысқасы, мұның бәрі жүзеге асып болғанша да 3 жылдай уақыт қажет. Керекуге барар тас жолдан ауылға алып баратын 14,8 шақырымдық бұрылыс жол да жүргінші жүйкесін тоздырып тұр. Жергілікті әкімдік бюджет қаржысын бұл жолдың тек ой-шұқырын тегістеуге ғана жұмсай алады. Ал күрделі жөндеу жүргізілуі үшін ол қала әкімдігінің балансында болуы керек. Жалпы, 1974 жылы салынған аталмыш жол «туғаннан» бері не орташа, не күрделі жөндеу көрмепті. Дегенмен, ауыл әкімі қала басшыларының тарапынан қолдау болып, мәселенің оң шешілерінен үмітті. Кездесу барысында құдайкөлдіктер «Біздің ауылда неге жасанды жабындысы бар спорт алаңшасы жоқ? Балаларымыз басқа ауылдардан сондай алаңдарды көріп, қызығып келеді» деген базыналарын жаудырды.
- Ондай алаңша ауылдардың бәрінде бірдей жабдықталмаған. Менің білуімше, Қалқаман кенті мен Байет ауылында ғана бар. Жасанды жабындысы бар спорт алаңшасына қала бюджетінен қаржы сұрауға да болатын еді, алайда біздің ауылда бұдан гөрі маңыздырақ, кезек күттірмейтін мәселелер баршылық. Былтыр Қарасор клубы 16 миллион теңгеге жөнделді. Өрт гидранттары, су мәселесі сияқты өзектірек проблемалар тұрғанда, спорт алаңшасына ақша сұрауымыз орынсыз ғой, - деген уәж айтады бұған Николай Винс. Жалпы, Құдайкөл шаруашылығында қуанарлық жайттар аз емес. Мәселен, биыл көкөніс шаруашылығының көлемі ұлғайыпты. Былтыр картоп 80 гектар алқапты алса, биыл үш бірдей шаруашылық («Заман», «Рамазанов», «Мутеев») 130 гектарға картоп егіп, жақсы өнім алған. Ал жылқы малының басы екі жылдың ішінде күрт өсіпті. Екі жыл бұрын ғана 240 бас болған қамбар ата түлігі қазір 1000 қаралы. Сонымен қатар, ірі қара малмен айналысатын шаруашылықтар да мал басын көбейту үстінде. Құдайкөл – сүтті ауыл. Округ тұрғын-
дары апта сайын қала жұртын 3-4 тонна сүт өнімімен қамтамасыз етіп отыр. Және сүтті қалаға өздері апарып сатады. «Сүтті ауылдан көтерме бағамен тапсыру аса тиімсіз. Сүт зауытына өткізуден де пайда жоқ. Еңбекпен келген өнімді ешкімнің де тиын-тебенге бергісі келмейді», - дейді әкім. Ауыл шаруашылығының әр саласын өркендетіп, өңірге де, өзіне де игілік әкеліп жатқан құдайкөлдіктерде жұмыссыздық мәселесі жоқ деуге болады. Олай дейтініміз, Қарасор кен байыту комбинатында бүгінгі таңда 56 жұмысшы қолы жетіспейді екен. Алайда жалақы кесімді еңбеккүнмен емес, жұмыс көлеміне қарай есептелетіндіктен, Құдайкөл тұрғындары онда жұмыс істеуге ықылассыз. Қалқаман мен Екібастұздан талай адам ат арытып барып, нәпақасын айырып жүрген комбинатқа іргедегі құдайкөлдіктер қызығар емес. Айта кетерлігі, округ әкімі Николай Винс ағылшын тіліне жетік. Әрі жас әкімнің көкейі түрлі идеяларға толы. «Ауыл малмен ғана емес, өнеркәсіппен де өрістеуі тиіс» деп есептейді ол. Бұл тұрғыда белгілеп қойған жобажоспарлары да жоқ емес екен. Ендеше, іске сәт!
Құлакөл кеші
і д л і ң ө к
әжем» әндерін шырқады. Диана Гуторкина орындаған «Мы желаем счастья вам» әні де көңілден шықты. Әсем әндер шабытын оятты білем, зейнетке бертін шыққан Сүният Сәдуов ағамыз домбыра алып, әнге басты. Ауыл әкімі Ерлан Қасеналин қарттар мерекесіне ортақтасып, тілегін білдірді. «Отарқа» газетінің штаттан тыс тілшісі
Рымкеш Мұсабекова
Құлакөл клубы «отарқалықтарға» өзінің көз тартарлық келбетімен, қызметкерлерінің белсенділігімен етене таныс. да Ж.МЫРЗАҚҰЛ 2011 жылы ауылдар арасынан суырылып шығып, газетіміздің 20 жылдығын да атап өткен осы мәдениет мекемесі болатын. Бір жылдары «Үздік ауыл клубы» байқауында жеңімпаз болып танылып, марапаттарға ие болғанын
Адель Серікбаева мен Гүлнәр Қадырова дуэті
ұмытқамыз жоқ. Бұл клубқа биыл 1 қазан күні жолымыз түсті. Клуб іші мерекелік думанға бөленіп, ауыл қариялары би билеп жатыр екен. Кәдімгі дискотека. Бір қанатта қарттарға арналып дастархан жайылған. Қариялар шай іше отырып, өткен-кеткенді әңгімелеп, бір жасап қалды. Ал олар үшін әзірленген концертте ылғи әке, ана
туралы мазмұнды, тәрбиелік әндер айтылды. Клуб меңгерушісі Гүлнәр Қадырова мен кішкентай әнші Адель Серікбаева дуэтпен бірнеше ән орындап, құлақ құрышын қандырды. Сағындық Қайырбеков «Әке» әнін, Алуа Сейсенбаева «Анашым», «Асыл
Рымкеш Мұсабекова апамыз бен Әшім ата мешітінің имамы Асқар Есмакин де замандастарына ізгі лебіздерін ақтарды. Рымкеш апай ұстаздар күніне орай мұғалім болып еңбек еткен құрбыларына «Ұстазым» әнін арнаса, зейнеткер Рахима Бәженеева Шәмшінің әнін шырқады. Көңілді кеш клуб қызметкері Гүлжаһан Миртемірова әзірлеген әзіл-сықақ қойылымымен жалғасын тапты. Кешке демеушілік көрсеткен «Адина» ЖШС-не (басшысы - Төлеутай Кенжекеев) көпшілік дән риза. Суреттер Е.Нұрпейістікі
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
7
Ауыл тынысы
Қайыржан п о т р а к н е г өсір «Баптай білгенге жер жомарт» демекші, Құдайкөлдегі Қайыржан Искаков басқаратын «Заман» ЖШС-нің табысы жылдан-жылға артып келеді. Қалқаман кентінің тумасы, кәсіпкер Қ.Искаковқа бұл жердің ой-шұқыры жақсы таныс. Нарықтың өтпелі қиыншылық кезеңінде ілкімді жігіттер мал шаруашылығымен айналыса бастағанда, ол картоп өсіруді қолға алды.
Қайыржан Искаков Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ Алғашқыда 3 гектар жерге картоп салады. Бірінші жылы көл-көсір өнім алып, оның өзөзіне деген сенімі беки түседі. Жыл аралатып 40 гектар жерге өнім егеді. Күзде картоп шаруашылығынан мол өнім алып, дәулеті артады. Әсілі, мұншама гектар жерге өнім егу бір адамның қолы емес. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» дегендей, Қайыржан өзі ашқан кәсібіне туыстарын да тартып, отбасылық бизнестің негізін қалайды. Шаруашылығы кеңейген соң 3 млн. теңгеге алқапты суаратын ДДА-100 тракторын, картоп қазатын тіркеме, 2 шынжыр табанды трактор, жалпы барлығы 9-10 көлік сатып алды. Картоп егуден тәжірибе жинақтаған Қайыржан Иска-
ков биыл 73 гектар жерге картоп егіпті. -Картоптың шығымы жақсы болды. Қазанның басына дейін жинап үлгердік. Жауын-шашынға ұрынбай 800-900 тоннадан астам жиналған картопты қоймаға жеткіздік. Осы картоптың 180 тоннасын тұқымға сақтап қойдық. Жақсы, сапалы тұқым – келер жылғы мол өнім кепілі,-дейді кәсіпкер. Картопты жинауға Қалқаман кентінің, Құдайкөл ауылының, Екібастұз қаласының тұрғындары қамтылды. Кәсіпкер жалдамалы жұмыскерлерге күніне еңбек өнімділігіне қарай 25003000 теңге төлеген. Әрі түскі тамақты тегін ұйымдастырған. Алқап басынан сатып алушыларға картопты 32-35 теңгеден босатты. Біз бұдан 5 жыл бұрын келгенімізде, кәсіпкердің қырыққабат егіп, одан айтарлықтай өнім жинағанын өз көзімізбен көріп, оны газетке жазған едік. Қырыққабатты өсіруге не кедергі келтіріп отырғанын сұрағанымызда, кәсіпкер: «Қырыққабатты екі жыл қатарынан ектік. Шығыны көп. Әйтсе де
келер жылы қайтадан саламыз ба деген ойдамыз»,-деді. Жеміс-көкөністі қоймада өнімді сақтау - машақаты көп тірлік. Мәселен, қоймада қыс бойы от жағылады, жылу құбырлар арқылы жберіледі. Температура бірқалыпты болу үшін қыс мезгілінде есікті жиі ашпаған жөн. Суық не жылы ауа кірсе, картоп тез бұзылады. Кәсіпкердің ендігі арманы – шаруашылығын бұдан да кеңейтіп, 100 гектарға жеткізу, тамшылатып суару технологиясын енгізу, жылыжайлар, азықты сақтайтын қоймалардың заманауи құрылыстарын салу және ұқсатудың инфрақұрылымын дамыту. Сонымен бірге, оның айтуынша, жеміс-көкөніс қоймасын алқап басында салу тиімді. Бүгінде бұл ұсынысы жергілікті билік тарапынан қолдау тауып, құжаттарды рәсімдеуде. Картопты суарып тұратын фрегат сатып алу үшін де қыруар қаржы қажет. Фрегат болса, картопты суару анағұрлым жеңілдер еді. Қайыржан Искаковты бүгінде өз ісінің маманы деуге әбден болады. Ол картопты күтіпбаптауды жетік меңгерді. Картопты егу, суару, арамшөбін жұлу, топырағын босату, құнарландыру жұмысының басы-қасында өзі жүреді. Оның
картоп өсірудегі бір ерекшелігі, әлдекімдер секілді тезірек өсуі үшін топыраққа түрлі дәрілік тыңайтқыштар сеппейді. Табиғи түрде, яғни, малдың көңімен құнарландыруды жөн санайды. Сондықтан да болар, Қайыржан өсірген картопқа сұраныс өте жоғары. Кәсіпкер картоптың үш сұрпын қолданады: невский, романо және гала. -Картоптың үш түрі де ерекше күтімді қажет етеді. Мәселен, гала, романо, невский сұрыптары ерте пісетін көкөністерге жатады. Көктемнің ерте күнінде ексе, 70-80 күнде піседі. Романо сұрпының түсі қызғылт, жылдам піседі. Картоптың бұл түрі қоймада ұзақ сақталады. Невский сұрпы өзгелерге қарағанда ірілеу, бұтасынан 2 келідей картоп жинап алуға болады. Айта кетерлігі, картоптың жапырақтары колорадо қоңызынан кейін жылдам қал-
Картоп осылай сұрыпталады пына келеді. Гала тұқымдас картоп ұзақ сақталса да сапасын жоймайды,-дейді кәсіпкер бізбен тәжірибесін бөлісіп. Қайыржан Искаков жерлестеріне қашанда қолұшын беруден тартынған емес. Осы жылдар аралығында Құдайкөл ауылы мен Қалқаман кентіндегі мектептердің асханаларын картоппен тегін қамтамасыз етіп келеді. Ол қайырымдылық шараларға да белсене қатысады. Картоппен несібесін айырып отырған Қайыржан Искаков жер жырту жұмысына қазірден кірісіп кеткен. «Топырақты босатса, көктемде картоп еккенде қиналмаймыз»,-деп бізбен асыға қоштасты тынымсыз кәсіпкер.
Несие алып, несібесін терді Өңірімізде «Сыбаға» бағдарламасы бойынша несиелендіру жұмыстары қызу жүргізілуде. Мал шаруашылығын дамытуды көздеген кәсіпкер Оля Малышева ағымдағы жылдың сәуір айында мемлекет бағдарламасына жүгінген. Дария ЕРҒАЗИНА
Оля мен Шәріп құрылыс басында
Тиісті құжаттарын жинаған соң жолы болып, тамызда 8,5 млн. теңге несие алып, жұбайы Шәріппен бірге 44 бас аналық басты қорасына енгізді. Оля мен Шәріп күздің әр күнін ұтымды пайдалану мақсатында мал қораны салуға қызу кірісіпті. Біз барғанда басына орамал байлап, жұмыс киімін киген Оля қабырғасы көтерілген қораның сыртын өзі сылап жүр екен. Ері Шәріп көмекшісімен бірге төбені шатырлап жатыр. Айтуынша, қораның қабырғасын екі аптаның ішінде көтерген. - Қазір мал өрісте жайылып жүр. 98 мың теңгеге сиыр сауатын аппарат сатып алдық. Осы іске кіріскенімізге бір айдан асса да, өз несібемізді теріп жүрміз. Аптасына бір рет 15 литр қаймақ,
50 литр сүтті саудаға шығарамыз. Сүтті өзім тартып, қаладағы муниципалдық базарға сатамын. Жақында Луговое ауылына барып, асыл тұқымды екі бұқа сатып алмақпыз,-дейді Оля Малышева әңгімесін одан ары жалғастырып. – Біздің үйіміз ауылдың арғы шетінде. Оған барып-келу үшін көп уақытымызды шығындайтын болғандықтан уақытша ағайым Александр Малышевтың үйінде тұрып жатырмыз. Ол әрі бизнестегі біздің серіктесіміз. Ақыл-кеңесін де аямайды. Кәсібін жаңа бастаған Оля мен Шәріптің жүздерінен сенімділікті байқадық. Оларды алда қыруар жұмыс күтіп тұрғаны белгілі. Біз ерлі-зайыпты кәсіпкерлердің ақшаны оңды-солды шашпай, үнемдеп, барлық тірлікті өздері атқарып жатқанына тәнті болдық.
8
Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Баянауыл жерінде Көкдомбақ атты шағын ауыл бар. Бұл – «Баянаула - ата жұрт, туған жерім, Көкдомбақ – елге билік құрған жерім. Бауырында жеті әулие ғұмыр кешіп, Әуелден құт-береке тұнған жерім» деп сөз саптаған Үкібай бидің ауылы. Үкібай би кім десеңіз, ол халықты төреге билетпеймін деп қарадан шығып аға сұлтан болған Шоң би құрған Төртұлы одағы билерінің бірі еді. Бірер жылдан бері екібастұздық өлкетанушы, ғалым Серік Жақсыбаев
менің үйімнің үстінде отырған қыран кенеттен қанатын кең жайып, көтеріліп, екі айналып, сенің үйіңнің төбесіне қонған екен деймін. Тегі менің күнім санаулы болса керек. Сірә да Сатылған-Алтынторыға сен болыс боларсың-ау. Бір-ақ сөз
Көкдомбақта кесене бой көтерді Жанаргүл ҚАДЫРОВА
Көкдомбақтағы Үкібай би бейітінің күтімсіз жатқандығын ескертіп, осы мәселеге жұртшылық назарын аударуға тырысып келді. Оның айтуынша, кезінде ол бейіт Баянауыл сыртқы дуанының аға сұлтаны Мұса Шормановтың тікелей басшылығымен саманнан сегіз қырлы (октаэдр) күмбезді там етіп салыныпты. Алайда уақыт өте келе бұл ескерткіш түгелге дерлік құлап, бар болғаны оның бір қабырғасының жұрнағы ғана қалған. Енді, міне, ақсақалдың базынасы ел азаматтарына түрткі болып, Көкдомбақта алтын күмбезді кесене бой көтерді. Ел аузынан жеткен әңгімеге құлақ түрсек, Үкібай би бір жылы Көшет асуы маңындағы Қызылағаш қыстауынан Ерейментаудағы жайлауына көшіп бара жатып, Ащысу өзені жағасындағы аталмыш төбеге жер шолуға салт атымен шыққанда, аты сүрініп, өзі құлап қала жаздайды. Сонда ол өзімен бірге келе жатқандарға: «Тегі, қазақтың аты сүрінбей – жер танымас» дегені осы болар. Сірә, менің тіршіліктегі күнімнің бітуіне жақын қалған шығар. Кейін мені сол төбенің басына жерлеңдер», - депті. Міне, бидің мәңгілік мекеніне айналған осы төбенің басында енді оның аруағына құран бағышталып, тағлымға толы рухани шара өтті. Үкібай бидің өмірін кеңінен зерттеп, құнды дүниелер тудырған жазушы Қалмұқан Исабаев ол туралы мынадай дерек келтіреді. «Қуандықтың Құдайбергені Сатылған-Алтынторы болысының биі екен. Бір күні сырқаттанып жатқан Үкібай Құдайбергенді шақырып алып: - Түс көрдім, - депті. Түсімде
ләзім. Бас-аяғы жинақы өткен мазмұнды жиын ж ұртшылықтың таным көкжиегін кеңейтті. Бұл күні баянауылдық ақындар – Қазақстан Жазушылар одағы Павлодар облыстық филиалының директоры Арман Қани, әкелібалалы Жұмкен және Тілек Сейітовтер, Н ұ р с ұ л т а н Рымбай, Қалкен Әл ж ан ж ыр ти ег ін а ғ ытс а, жезтаңдай әншілер Медғат Баянауыл ауданының әкімі Манапов пен Нұрлан Күлжанға шапан жабу сәті Самал Жақыпоайтамын, еліңді ірітіп алма. ва Жарылғапберді әнӨзің пәрменіңше әділ бол! дерін әуелетті. Үкібай содан төсектен бас Аудан әкімі тарапыкөтермепті дейді. «Басымыз- нан басылым беттеды қосып, ел қылып едің, енді рінде Үкібай Найзане боламыз?» деп жылап- бекұлы хақында сөз сықтаған жұртқа көзін ашып, қозғап жүрген Серік басын көтеріп, әуелі басу ай- Жақсыбаев, Арман Қатып, содан кейін: ни, Зекебай Солтанба- Азар болса, Үкібайы жоқ көп ев сынды қаламгерлерелдің бірі боларсыңдар», - деп ге құрмет көрсетіліп, жүріп кеткен екен». иықтарына шапан Кесененің ашылу салта- ж абыл ды. С о ным ен натында Ақбеттаудың абыз қатар, аталмыш шаақсақалдары – ақын, Қазақстан раны ұйымдастыруға Жазушылар одағының мүшесі атсалысқан Болатай Зекебай Солтанбаев пен Бая- Рапықұлы, Жағыпар науыл ауданының құрметті аза- Рымбайұлы, Қуат Асматы Мұрат Рахметов осын- хатұлы, Әсет Уахитдай әңгімелерді тілге тиек етіп, ұлы, Балта ОразаҚұндыкөл «Үкібайсыз ел боларсыңдар лыұлы, деп бабамыз осы күнді айтқан ауылындағы Үкібай би болуы керек», - деп сыр тарқа- мешітінің имамы Темкен Ақбайұлы, Баянауылдағы тысты. Сөз орайы келгенде Баянау- Мұса мырза мешітінің имамы ыл ауданының әкімі, әдебиет Саян қажы Арыстанұлы, кесепен өнер десе ішкен асын не құрылысына үлесін қосқан жерге қоятын азамат Нұрлан мүсінші Балта Жәміновке алғыс Күлжанның осы шараға өзі хаттар тапсырылды. Той көрігін 25 палуан қаұйытқы болып, тойды ұтымды ұйымдастыра білгенін айта кету тысқан қазақ күресі қыздыра
түсті. Тартысты белдесулер нәтижесінде екібастұздық Әділет Нұрпейісов түйе палуан атанды. Ал аламан бәйгеде кілең қарағандылық жүйріктер озып шығып, шабандоздар Б.Медетов, Қ.Бекенов жүлделі орындарға ие болды. ...Енді Үкібай би тұлғасы жайлы аз-кем ой қозғар болсақ, оның тапқырлығы, шешендігі жайында керекулік қаламгерлер Серік Жақсыбаев, Сайлау Байбосын еңбектерінде құнды деректер келтіріледі. Десе де, тұщымды мәліметтердің дені Қалмұқан Исабаев зерттеулерінде шоғырланған. Жалпы, бүгінгі заманның әкімінің де, сотының да, басқасының да міндетін қатар алып жүргенін ескерсек, бұрынғының билеріне түскен салмақ жеңіл болмаған. Жер дауы, жесір дауы, барымта, басқа да
ақсақалдардың бол жамымен Төртұлы одағы қысқа жақсы қамданады. Орыс халқының тұрмыстіршілігіне қаныққан билер олардан өз халқына пайдалы істерді үйрене бастайды. Алдымен Қалқаманнан тұз өндіріп жүрген ресейліктерден тұз шығаруды үйреніп алып, олармен біртіндеп айырбас жасасып, құрал-саймандарға қол жеткізеді. Істі әбден меңгеріп алған соң, келесі жылы Төртұлы Қалқаман көлінің жағасын басып алып, тұзды өзі өндіріп, орыс жағын көлге қия бастырмайды. Кейін тұзды шөпке, тағаға, шалғы, тырнауышқа айырбастап алады. Одан соң Төртұлының жігіттері өздері де шөп шабуды меңгереді. Мұның бәрі жұтқа төтеп беру үшін жасалады. Билер кеңесінде Үкібай бидің аузынан «Сатылған жұтқа тышқақ лақ та берген жоқ» деген сөз шығады. Ал қуандық пен қаракесек арасындағы тұтас ел сол жылы тақыр мұзды сипап қалыпты. Сол жерде билер Үкібайдан жұттан аман шығудың амалын сұрайды. Сонда би: «Мен ұсталарыма «әр жылқының алдыңғы оң жақ аяғын ғана тағалаңдар» дедім. Тебінге екі жүз жылқы шықты. Оның соңына басқа малды салдым. Ал тебінге шыға алмайтын малға орыс жеткізіп берген шөпті шаштым», - дейді. Басқалар болса, малдың алдыңғы екі аяғын бірдей тағалап, әр жылқыға екі тағадан шығындаған көрінеді. Ал тапшы бұйымды үнеммен, ақылмен пайдаланған Үкібай ұтып кетеді. Қарап отырсақ, бұл тәжірибенің біздің заманымызға да пайдасы жоқ емес-ау. ...«Өтеуден шыққан кеше би Үкібай, Кім бар қалған қазақта енді
Солдан оңға қарай: Серік Жақсыбаев, Зекебай Солтанбаев, Мұрат Рахметов мәселелерге қатысты дау-дамайлардың талайын өзгелер сияқты Үкібай Найзабекұлы да басынан талай өткерген. Оларға тоқталып жатпай, мына бір жайттарды атап өткенді жөн көріп отырмын. Бір жылы қыс ауыр болып, елге жұт келеді. Бірақ
сондай?!» деп жырлаған екен Үкібай баба туралы Мәшһүр Жүсіп Көпеев. Төртұлының сертін бірге көтерісіп, өрелі сөзі өнегелі ісімен қабыса өмір сүрген Үкібай би осындай тұлға еді... Суреттер В.Фадеевтікі
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
«Қамқорлық» айлығы
Игі іс жайлы ел естісін Қыркүйектің 15-інен басталған «Қамқорлық» айлығы аясында қалада ғана емес, ауылдарда да түрлі шаралар ұйымдастырылуда. Редакциямызға арнайы телефон шалған Ар-Рахман мешітінің имамы Дүйсенбек Қайыпұлы Зеленая роща ауылында атқарылған игі істер жайын баян етті. А.ЗАЙЫРГЕЛДІ - Ауылымызда «Қамқорлық» айлығы Құрбан айт кезінде басталды десем, артық емес. Сондықтан сол күндері жасалған қайырымды істерді атап өтсем деймін. Өздеріңізге белгілі, мешітіміздің ашылғанына көп болған жоқ. Ауыл ақсақалдарымен кеңесіп, мешіт атынан 3 кілемді мектеп жанында жұмыс істейтін шағын орталыққа тарту еттік. «Айдар» шаруа қожалығының басшысы Ербол Қабылтаев пен «Шідерті» шаруа қожалығының басшысы Қуандық Айтымаев құрбандыққа шалған қой еттерін ауыл мектебі асханасына апарып берді. Ал
Қарттар күні мектеп оқушылары, ұстаздары, ауылдық клуб пен мешіт бірлесе «Қарттарым – асыл қазынам» атты шара өткіздік. Қарттарымызды құттықтап, ізгі тілектерімізді жеткіздік. Бұл шараға Ақкөл ауылдық округінің әкімі Бахтияр Ахтаев та қатысты. Дүйсенбек Қайыпұлының айтуынша, би билеп, әуелетіп ән шырқаған балалардың өнерлеріне қариялар тәнті болып, батасын берген. Ақжарқын Жақсыжан әже Кәрімова шара соңында балаларға жүрекжарды лебізін жеткізіп, оларға базарлық та таратқан көрінеді. Ақсақалдар алқасының төрағасы Сәмет
Зайырбаев қарттар атынан шараны ұйымдастырушыларға алғысын айтып, табыстар тіледі. Аталмыш шараға ауылда өз кәсіптерін дөңгелетіп отырған он төрт шаруа қожалығы атсалысқан екен. Атап айтар болсақ, «Шідерті» (Жамал Айтымаева), «Әл-Кәусар» (Жомарт Көпежанов), «Айдар» (Ербол Қабылтаев), «Табыс» (Манат Алғамбаров), «Атамұра» (Ержан Зайырбаев), «Қабен» (Зүрият Қабенов), «Хамит» (Сәрсек Айтпаев), «Егінбай» (Марат Әкішев), «Қайрат-Ш» (Нартай Мұсабеков), «Даурен» (Исакәрім Сәрсекеев), «Момын» (Темірболат Момынов), «Сұлтан» (Бақтыкерей Абдрахманов), Талғат Кәрімов, Мейрам Шілдебаев. Сәмет ақсақал да хабарласып, газет арқылы осы азаматтарға алғыс білдіруімізді сұрады. Тұрақты оқырмандарымыздың бұл өтінішін орындай отыра, шаруасын дөңгелеткен жоғарыда аталған азаматтарға толағай табыстар тілейміз.
сапар
Достықты ту етіп... Жақында Павлодар қаласына жақын орналасқан Мичурин ауылындағы Балалар үйінде «Достық, туысқандық және бірліктің белгісі» атты мерекелік шара өтті. Қайырымдылық акцияның ұйымдастырушылары - Павлодар қаласындағы дарынды ер балаларға арналған қазақ-түрік лицейінің 8 «А» сынып жетекшісі Осман Демирель және ата-аналар комитеті. Аталмыш мереке өскелең ұрпақтың патриоттық сезімін дамытуға, отбасылық құндылықты насихаттауға және жетім балаларға қайырымдылық көмегін көрсетуге бағытталды. Айта кетерлігі, ұлым қазақ-түрік лицейінде оқитындықтан, ата-ана ретінде менің де Балалар үйіне жолым түсті. Бізді аталмыш мекеменің директоры Гүлмира Башированың өзі қарсы алып, Балалар үйін аралатты. Сонымен бірге өлкетану үйірмесінің мүшелері Чернорецк Балалар үйінің 70 жылдығына арналған мұражаймен таныстырды. Шағын экскурсиядан соң Балалар үйінің тәрбиеленушілері мен лицейліктер бірігіп ұйымдастырған кон-
цертті тамашаладық. Қазақтүрік лицейінің 8 «А» сынып оқушылары ұлттық аспаптарда ойнап, жиналғандарды тәнті етті. Лицей оқушылары тәрбиешілері Қанат Ертаев үйреткен «Халай» түрік биін сәтті орындады. Қонақтар алдында «Степс» хореографиялық тобы мен республикалық «Таң шолпан» байқауының лауреаты Дәулет Аханов өнер көрсетті. Өз кезегінде ҚТЛ-нің атааналары да құр қалмай, балаларға ойын-сауық бағдарламасын сыйға тартты. Әнші
Маусым мен иллюзионистсиқыршы Эльдар мерекенің ажарын ашып, көрермендерді өздерінің сиқырларымен, қойылымдарымен таң қалдырды. Шара «Әкем, шешем және мен - спорттық отбасы» эстафетасымен жалғасты. Балалар үйінің стадионында тәрбиешілер, ата-аналар және балалар топқа бөлініп жарысты. Олар өзара көмек көрсетуді, отбасы бірлігін сақтауды мақсат тұтып, оны ойын арқылы көрсете білді. Тепе-тең түскен сайыста достық жеңді. Мереке қорытындысында Балалар үйінің асханасында лицей оқушыларының аналары мол дастархан жайды. Дастархан мәзірінде қазақтың ұлттық тағамдары, тәтті-дәмділердің түр-түрі болды. Бұл сапардың балалар үшін тәрбиелік мәні зор болғандықтан, олардың есінде ұзақ сақталады деп ойлаймын. Жазира Сыздықова, ата-ана. Сурет автордікі
9
қарттар күні
Қарты бардың – қазынасы бар Сарықамыс ауылдық клубында 1 қазан - Халықаралық қарттар күніне арналған «Қазыналы қарттарым» атты мерекелік шара өтті. Шара барысында Сарықамыс ауылының әкімі Марат Сейсембаев қарттарымызды мерекемен құттықтап, өз тілегін айтты. Өлеңдер оқылып, дәстүрлі және эстрадалық әндер орындалды. Қарттарымыздың мерекесі болғандықтан, атаәжелерімізбен ойындар ойнадық. Қарттарымыздың қатарын осы жылы зейнетке шыққан екі апайымыз толтырды. Ол кісілерге де сөз бердік. Халида апайымыз өзінің әсем даусымен жырдан шашу шашты. Мерекелік шараға қарттарымыз дән риза болып, жақсы тілек-лебіздерін білдіріп, қуанып қайтты. Амандық Игілік, Сарықамыс ауылы
Жанашыр жандар жәрдемін аямады Жыл сайын 1 тамыздан еліміздің барлық аймақтарында қайырымдылық акциясы басталады. Биылғы жылы «Мектепке жол» жалпыреспубликалық акциясы «Балаларға бірге көмектесейік!» ұранымен өтуде. Екібастұз ЖОББМ-де аз қамтылған отбасылардан шыққан және жетім балаларға (барлығы – 21 бала) жалпы сомасы 226200 мың теңгені құрайтын мектеп формалары және мектеп құралдары сатып алынды. Айлық басталысымен мектеп директоры кәсіпкерлерге ашық хат жолдап, көмек сұрады. Осыған орай «Капанова Сания Маратовна» жеке кәсіпкерлігі 9000 теңгеге 3 баланы киім-кешекпен қамтамасыз етті. Мектеп ұжымы да шарадан тыс қалмай, 15 тамыздан бастап ауылымызды толық аралап, мектепке дайын емес балаларға көмектесті, соның ішінде 21 балаға оқу құралдарын табыс етті. Балнұр Убабаева, Төртүй ауылы
«Мектепке жол» акциясы Шідерті жалпы білім беретін орта мектебінде де ұйымдастырылып, өңірдегі бірнеше мекеме өкілдері оқушыларға қолдау танытты. Аталмыш шараға ерекше атсалысқан Қаныш Сәтбаев атындағы каналдың филиалы Павлодар пайдалану басқармасының ұжымы (басшысы Владимир Егер) білім ошағындағы қамқоршысынан айырылған бес оқушыға мектепке қажетті оқу-құралдары мен киім-кешектерін түгелдей сатып алып берді. Сондай-ақ, қайырымдылық акциясына шідертілік кәсіпкерлер: З.Гаида, «Базар», «Халық банкі» АҚ, «Азамат» дүкені қатысты. Мектебіміздің мұғалімдері де қолдарынан келген көмекті аяған жоқ. Мектеп директоры Әсем Құсайынова көпбалалы отбасынан шыққан балаларды құралжабдықтармен қамтамасыз етті. Айнұр Жанайхан, Шідерті жалпы білім беретін мектебінің әлеуметтік педагогы
Қазақстан Республикасы балалардың құқықтарын қорғау комитеті Елбасының тапсырмасын орындау мақсатында жыл сайын 1 тамыз бен 30 қыркүйек аралығында оқушылардың толық мектепке баруын қамтамасыз ету үшін «Мектепке жол» жалпыреспубликалық акциясын өткізеді. Аталмыш акция аясында «Б.Нұржанов атындағы Екібастұз МАЭС-1 станциясы» демеуші кәсіпорны №11 мектептің 40 оқушысын жалпы сомасы 710 мың теңгеге мектеп формасымен қамтамасыз етті. Ал қаламыздағы №32 өрт сөндіру бөлімі 1 оқушыға 15 мың теңгеге мектеп формасын сатып әперді. «Kaspi Bank» АҚ 50 мың теңге көлемінде аз қамтылған отбасынан шыққан 2 оқушыны мектепке киіндірсе, «Капанова Сания Маратовна» ЖК 10 мың теңгеге 1 оқушыға спорт киімі мен аяқ киім сыйлады. Әсел Рахымбаева, №11 мектеп
10 Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл
Хат қоржыны
www.otarka.kz
Тіл – тірегіміз, соғып тұрған жүрегіміз Шідерті жалпы орта білім беретін мектебінде 27 тамыз-28 қыркүйек аралығында тілдер айлығы өткізілді. Мерекеге ұстаздар ерекше дайындалып, жақсы өтуі үшін барын салды. Атап айтсақ, қазақ тілі мұғалімдері Бақытгүл Еділхан, Нұрғиса Уәлиханова, 5-6, 9-сыныптар арасында "Тәуелсіздік тірегінің бірі – тіл", "Тіл – тірегіміз, соғып тұрған жүрегіміз" атты сайыс сабақтар жүргізді. Сайыс 7 кезеңнен тұрып, оқушылар топтарға бөлініп жарысты. Сайыс барысында оқушылардың топпен жұмыс істеуге дағдыланғаны, белсенділіктері байқалды. Сонымен қатар, орыс, ағылшын тілі мұғалімдері Наталья Юрковец пен Айманат Сейіт те құр қалған жоқ. Олардың оқушылары "Шегіртке мен құмырсқа" мысалынан үзінді көрсетіп, бәрімізді тәнті етті. Бастауыш сынып мұғалімдері тіл туралы өлең оқудан екі тілде жарыс өткізіп, орын алғандар алғыс хаттармен марапатталды. Мектебіміздің кітапханашылары Ардақ Баймұхамбетова, Наталья Бобровская көрме ұйымдастырып, қазақ, орыс сыныптарында "Тіл – бір көпір , тарих – бір көпір " атты әдеби кеш өткізді. Жас маман – сурет мұғалімі Дина Төлеутайқызы "Қазақстан – менің Отаным" тақырыбы аясында сурет көрмесін ұйымдастырып, жақсы салынған суреттер авторлары іріктеліп, алғыс хаттармен марапатталды. Салтанат Жұмабаева, Шідерті кенті
Тірлігімнің айғағы Тіл қай елде болсын қастерлі де құрметті. Ол - өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем. Осынау кең әлем төңірегінде С.Торайғыров атындағы №22 гимназиямектебінде 7 қыркүйектен бастап «Тіл – тірліктің айғағы» атты айлық өткізілуде. Бұл іс-шара аясында мектебімізде сурет көрмесі, кітап көрмесі, тәрбие сағаттары, жарыс сабақтары, интеллектуалды ойындар, эссе сайыстары және әдеби-музыкалық кештер ұйымдастырылды. Ілияс Есенберлиннің «Көшпенділер» трилогиясы бойынша «Тарихи туынды - ұрпақ жүрегінде» атты конференция өтті. Қатысушылар жазушы туындысымен жете таныса отырып, «Көшпенділер» фильмінен үзінді көрді. 5-11-сыныптар арасында өткізілген «Тілім барда айтылар сыр ойдағы» тақырыбындағы эссе жазу сайы-
сы оқушылардың ана тіліне деген сүйіспеншілік сезімдерін, жүрек тебіреністерін байқатты. 6-10-сыныптар арасында орыс тілінде «Язык - живая душа народа» атты фес-тиваль өтті. Әр сынып өздеріне берілген ұлттардың салт-дәстүр, әдет-ғұрыптарын көрсетіп, ұлттық тағамдарын дайындап, халық әндерін шырқады. 6-сыныптар арасында ағылшын тілінде өткізілген «АҚШ және Ұлыбритания» атты сайыста оқушылар өздерінің өзге ел туралы білім деңгейінің жоғары дәрежеде екенін аңғартты. Осы айлық мектеп өмірін өте көңілді әлемге айналдырғанын айтқым келеді. Сымбат Әлиасқарова, С.Торайғыров атындағы №22 гимназия-мектебінің 10-сынып оқушысы
Абай әндері әуе леді
Халқы сүйген қаламгер № 25 қазақ қыздар гимназиясында «Көшпенділер» трилогиясы бойынша «Халқы сүйген қаламгер» атты оқырман конференциясы ұйымдастырылды. Конференцияда 9-сынып оқушылары тақырыптық баяндама оқып, өз білген-түйгендерімен бөлісті. Айтып өтсек, Нәзім Әпсемет «Ілияс Есенберлиннің өмір жолы», Лаура Сәрсенова «Тарихи романдар және тарихи сана», Жұлдыз Жәкішева «Көшпенділер» - тарихи трилогия» тақырыптарын қаузады. Конференцияның екінші бөлімінде «Ұлт мақтанышы» тақырыбында деректі фильм көрсетілді. Онда жазушымен қатар жүрген қаламгерлер Қабдеш Жұмаділов, Мұхтар Мағауин сынды ағаларымыздың ойларын тыңдадық. Оқушылардың назарына мектептің кітапхана меңгерушісі Зұлхия Қилажқызы «Халық сүйген қаламгер» атты кітап көрмесін ұсынды. Біз үшін бұл іс-шара аса мазмұнды, тағлымды болды. Камила Сарманова, № 25 қазақ қыздар гимназиясының 8«А» сынып оқушысы
№9 мектепте тілдер айлығы қазақ ха лқының баевтың 170 жы лдық мерейтой ұлы ақыны Абай ын атап өт уден шырқа лып, өлең Құнанбаст дері мәнерлеп оқылды. Орыс қы алды. Ақынның әндері қарасы» өлеңін зы Алена Брус нақышына келт «Көз іріп Оқушылардың тілге деген құрм орындап, жүлделі орынға ие бо імнің ра лар өткізілді: етін арттыру ма лды. «Мемлекеттік рә қс атында мына мі дай шабарда айтылар сыр ойдағы», «Т здер», «Тіл - ғасырлар аманат ы», «Тілім ілім менің - баға мәртебесі - ел ме жетпес байлығ рейі». ым», «Тіл Мек тебімізде өт тықты, бірлікті ны кен бұл мереке оқушылар ар асындағы ынты ғайта түскеніне мақтас сенімдіміз. Назг үл Мұқыш ева, қазақ тілі мен әдебиеті пә нінің мұға лімі
Otarka1@yandex.ru
Тарихы терең, тағдыры кемел халықпыз №5 жалпы орта білім беру мектебінің 9-сынып оқушылары арасында Ілияс Есенберлиннің «Көшпенділер» трилогиясына арналған «Тарихы терең, тағдыры кемел халықпыз» атты тарихи-танымдық кеш өткізілді. Асқақ жазушының өмір жолы мен шығармалары туралы баяндамалар оқылып, «Ұлт мақтанышы – Ілияс Есенберлин» атты бейнеролик көрсетілді. Шараға белсенді қатысып, сөз шеберлігін көрсеткен 9-сынып оқушылары Мәдина Әліпбекова, Мадияр Асқаров, Тамара Алекперова, Айдана Сқақова мақтау қағаздарымен марапатталды.
Қазақ тілі - қазынам
Ә. Мұстафина, кітапханашы
Ақкөл жалпы орта білім беретін мектебінде тілдер айлығы шеңберінде түрлі іс-шаралар өтті. «Қарлығаш» шағын орталығында «Қазақ тілі – қазынам» ертеңгілігін тәрбиешілер Ғ.Қожахметова мен Ж.Әбелдинова ұйымдастырды, бастауыш буындарымен бірлестік жетекшісі Ә.Ильяшева мен Ш.Бейсенова «Ана тілім – дана тілім» атты білімділер сайысын өткізді. 5-7-сынып оқушылары арасында «Таңғажайып алаң» интеллектуалды ойынын қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі А.Нұрғалиева, «Ана тілі сұлтаны» сайысын аға тәлімгер Қ.Бөкенбаева, 8-10-сынып оқушыларымен «Бір
ел – бір кітап» акциясы аясында І.Есенберлиннің 100 жас мерейтойына арналған әдеби кешті Б.Базилова мен Г.Қабенова, А.Құнанбаевтың 170 жылдық мерейтойына арнап «Абай – сахнада» атты кешті 7-10сынып оқушыларымен шет тілінің мұғалімдері М.Татыбаева мен Ф.Арымбекова ұйымдастырса, орыс тілі пәнінің мұғалімдері З.Мұсабекова мен С.Мусина «Умники, умницы» сайысын 5-7-сынып оқушыларымен өткізді. Осылайша, тіл айлығына арналған шаралар мағыналы да мазмұнды өтті. Ардақ Бозғоева, Ақкөл ауылы
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
ШЕШІМ №345/41
2015 жылғы 28 қыркүйекте Нормативтік-құқықтық актілер мемлекеттік тіркеуінің Тізілімінде №4731 болып тіркелген. 2015 жылғы 11 қыркүйек (V шақырылған, кезектен тыс ХLІ сессия) Екібастұз қаласы мәслихатының регламентін бекіту туралы Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 8-бабы 3-тармағы 5) тармақшасына және 9-бабына, Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 3 желтоқсандағы «Мәслихаттың үлгі регламентін бекіту туралы» №704 Жарлығына сәйкес, Екібастұз қалалық мәслихат ШЕШІМ ЕТТІ: 1. Ұсынылған Екібастұз қаласы мәслихатының регламенті бекітілсін. 2. Осы шешімнің орындалуын бақылау Екібастұз қаласы мәслихатының азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету мәселелері бойынша тұрақты комиссиясына жүктелсін.
3. Екібастұз қалалық мәслихатының 2014 жылғы 28 қазандағы (V шақырылған кезекті XXХІІІ сессия) «Екібастұз қаласы мәслихатының регламентін бекіту туралы» №288/33 шешімін (нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №4194 тіркелген, 2014 жылғы 4 желтоқсандағы «Отарқа» газетінде және 2014 жылғы 4 желтоқсандағы «Голос Экибастуза» газетінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын. 4. Осы шешім оның алғаш ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Сессия төрағасы, қалалық мәслихат хатшысы Б.Қ.Құспеков
Екібастұз қалалық мәслихатының 2015 жылғы 11 қыркүйектегі №345/41 шешімімен бекітілген Екібастұз қаласы мәслихатының регламенті 1. Жалпы ережелер 12. Сессияға енгізілетін мәселелерді сапалы дай1. Осы Екібастұз қаласы мәслихатының регламенті ындау үшін мәслихат хатшысы сессияны дайындау (бұдан әрі – регламент) «Қазақстан Республикасындағы жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірлеуді уақтылы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару ұйымдастырады, оны Екібастұз қаласының әкімімен туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Рескелісім бойынша сессия төрағасы бекітеді. публикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 9-бабына 13. Мәслихат қарауына жататын мәселелер бойсәйкес әзірленді және мәслихат сессияларын, оның ынша қалалық мәслихат сессиясына Екібастұз органдарының отырыстарын өткізу, оларға мәселелер қаласының әкімі, ауыл, кент және ауылдық округ енгiзу және қарау, мәслихат органдарын құру және әкімдері, жұмысы туралы ақпарат сессияда қараласайлау, олардың қызметi туралы есептердi, халық тын ұйымдардың басшылары мен өзге де лауазымды алдында мәслихаттың атқарған жұмысы және оның адамдары шақырылады. Сессияларға сессия төратұрақты комиссияларының қызметі туралы есепғасының шақыруымен бұқаралық ақпарат құралдары, терді тыңдау, депутаттардың сауалдарын қарау мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар өкілтәртiбiн, мәслихаттағы депутаттық бiрлестiктердiң дерінің қатысуына жол беріледі. өкiлеттiктерiн, қызметiн ұйымдастыруды, сондай-ақ 14. Мәслихаттың отырысына шақырылған адамдауыс беру, аппарат жұмысының тәртібін және басқа дар үшін мәжіліс залында арнайы орындар бөлінеді. да рәсiмдiк және ұйымдастырушылық мәселелерін Шақырылған адамдардың мәслихат сессиясының белгілейді. жұмысына араласуына, мәслихат сессиясының ше2. Мәслихат (жергілікті өкілді орган) –Екібастұз қашімдерін қолдайтынын немесе қолдамайтынын білласы тұрғындары сайлайтын, халықтың еркін білдідіруіне жол берілмейді. ретін және Қазақстан Республикасының заңнамасына Шақырылған адам тәртіпті өрескел бұзған жағдайда, сәйкес оны іске асыру үшін қажетті шараларды айқынсессия төрағасының шешімі немесе сессияға қатысып дайтын және олардың жүзеге асырылуын бақылайтын отырған депутаттардың көпшілігінің талабы бойынша сайланбалы орган. Мәслихат заңды тұлға құқығын мәжіліс залынан шығарылуы мүмкін. иеленбейді. 15. Мәслихаттың отырыстары мәслихат айқында3. Мәслихаттың қызметі Қазақстан Республикасының ған уақытта өткізіледі. Конституциясымен, Заңмен және Қазақстан РеспубСессия төрағасы өз бастамасы бойынша немесе ликасының өзге де нормативтік құқықтық актілерімен депутаттардың дәлелді ұсыныстары бойынша үзіреттеледі. лістер жариялай алады. Жалпы отырыстың соңында 2. Мәслихат сессияларын өткізу тәртібі депутаттарға қысқа мәлімдемелер немесе хабарла2.1. Мәслихат сессиялары малар жасау үшін уақыт беріледі, олар бойынша жа4. Мәслихат қызметінің негізгі нысаны сессия болып рыссөз ашылмайды. табылады, онда Қазақстан Республикасының заңдары 16. Мәслихат отырыстарында баяндамалар, қосымбойынша оның құзыретіне жатқызылған мәселелер ша баяндамалар, жарыссөзде сөйлеу үшін және отышешіледі. рыстарды өткізу тәртібі бойынша, кандидатураларды Егер мәслихаттың сессиясына тиісті аумақтан мәсталқылау, дауыс беру, анықтамалар мен сұрақтар үшін лихат депутаттарының жалпы санының кемінде үштен сөз сөйлеу регламентін мәслихат айқындайды. Баяндаекісі қатысса, ол заңды. Сессия жалпы отырыс нысамашылар мен қосымша баяндамашыларға сұрақтарға нында өткізіледі. жауап беру үшін уақыт бөлінеді. Егер сөз сөйлеуші Мәслихаттың шешімі бойынша сессия жұмысында бөлінген уақыттан асып кетсе, сессия төрағасы оның мәслихат белгілеген мерзімге, бірақ күнтізбелік он бес сөзін тоқтатады немесе отырысқа қатысып отырған күннен аспайтын үзіліс жариялануы мүмкін. Сессияның депутаттардың көпшілігінің келісімімен сөз сөйлеу ұзақтығын мәслихат айқындайды. уақытын ұзартады. Мәслихат әрбір отырысының алдында қатысып Мәслихат депутаты бір мәселе бойынша екі реттен отырған депутаттарды тіркеу жүргізіледі, оның нәтиартық сөйлей алмайды. Жарыссөздердегі депутаттық жесін сессия төрағасы отырыс басталардан бұрын сауалдар, түсіндірме және сұрақтарға жауап беру үшін жария етеді. сөйлеу сөз сөйлеу деп есептелмейді. Сөйлеу құқығын Мәслихаттың сессиясы, әдетте, ашық сипатта бобасқа депутатқа беруге жол берілмейді. лады. Егер бұған қатысып отырған депутаттардың Жарыссөз сессияға қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшілігі дауыс берсе, жабық сессиякөпшілігінің ашық дауыс беруімен тоқтатылады. Жаларды өткізуге мәслихат сессиясы төрағасының немерыссөзді тоқтату туралы мәселе қойылған кезде, сессе мәслихат сессиясына қатысып отырған депутаттар сия төрағасы сөз сөйлеуге жазылған және сөйлеген санының үштен бір бөлігінің ұсынысы бойынша жол депутаттардың саны туралы хабарлайды, кімнің сөз беріледі. алуды талап ететіндігін анықтайды. 5. Жаңадан сайланған мәслихаттың бірінші сес17. Отырысты өткізу тәртібі бойынша сөз депутатқа сиясын депутаттардың осы мәслихат үшін белгіленген сөз сөйлеп тұрған адамның сөзі аяқталған соң кесанының кемінде төрттен үш бөлігі болған кезде, зектен тыс беріледі. Сессия төрағасы анықтама, мәслихат депутаттары тіркелген күннен бастап отыз депутаттық сауал, сұраққа жауап және талқыланып күндік мерзімнен кешіктірмей тиісті аумақтық сайлау отырған мәселе бойынша түсіндірме беру үшін кезеккомиссиясының төрағасы шақырады тен тыс сөз бере алады. 6. Мәслихаттың бірінші сессиясын сайлау комисБаяндамашыларға сұрақтар жазбаша немесе ауызсиясының төрағасы ашады және оны мәслихат сесша түрде беріледі. Жазбаша сұрақтар сессия төрағасиясының төрағасы сайланғанға дейін жүргізеді. сына беріледі және мәслихат отырысында жария етіСайлау комиссиясының төрағасы депутаттарға сеследі. сия төрағасының кандидатурасын енгізуді ұсынады, ол 2.2. Мәслихат актілерін қабылдау тәртібі бойынша ашық дауыс беру жүргізіледі. Депутаттардың 18. Егер заңда өзгеше белгіленбесе, мәслихат өз жалпы санының көпшілік даусын жинаған кандидат құзыретінің мәселелері бойынша мәслихат депутатсайланған болып есептеледі. тарының жалпы санының көпшілік дауысымен ше7. Мәслихаттың кезекті сессиясы кемiнде жылына шімдер қабылдайды. төрт рет шақырылады және оны мәслихат сессиясының 19. Шешімдердің жобалары сессия төрағасына нетөрағасы жүргізеді. месе мәслихат хатшысына беріледі. 8. Мәслихаттың кезектен тыс сессиясын осы мәсСессияның төрағасы немесе мәслихаттың хатшылихатқа сайланған депутаттар санының кемінде үштен сы қарауға қабылданған шешімдердің жобаларын бірінің, сондай-ақ әкімнің ұсынысы бойынша мәслихат барлық қажетті материалдарымен бірге тұрақты косессиясының төрағасы шақырады және жүргізеді. миссияларға қарау және ұсыныстар дайындау үшін Кезектен тыс сессия оны өткізу туралы шешім жолдайды. Бір мезгілде тұрақты комиссиялардың біқабылданған күннен бастап бес күндік мерзімнен керіне мәслихат актісінің жобасы бойынша қорытынды, шіктірілмей шақырылады. Кезектен тыс сессияда оны сессияға қосымша баяндама дайындау, қосымша ақшақыруға негіз болған мәселелер ғана қаралады. парат жинау және талдау жүргізу жүктелуі мүмкін. 9. Мәслихаттың хатшысы мәслихат сессиясын шаШешімдердің жобаларымен жұмыс істеу және басқыру уақыты мен оның өткізілетін орны, сондай-ақ қа да мәселелерді дайындау үшін тұрақты комиссиясессияның қарауына енгізілетін мәселелер туралы лар жұмыс топтарын құра алады. Қажет болған депутаттарға, халыққа және әкімге сессияға кемінде жағдайда жұмыс тобының құрамына басқа тұрақты коон күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған миссиялардың депутаттары тартылуы мүмкін. Жұмыс жағдайда, кемінде үш күн бұрын хабарлайды. тобының жұмысына кез келген депутат қатыса алады. Мәслихат хатшысы сессияның қарауына енгізіҚазақстан Республикасының заңнамасында көзлетін мәселелер бойынша қажетті материалдарды делген жағдайларда, тиісті атқарушы органның ұсыдепутаттарға және әкімге сессияға кемінде бес күн нымы бойынша мәслихат онымен бірлескен шешім қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағқабылдайды. дайда, кемінде үш күн бұрын табыс етеді. 20. Мәслихаттың жалпыға міндетті маңызы бар, 10. Регламентте белгіленген тәртіппен мәслихат азаматтардың құқығына, еркіндігі мен міндеттеріне сессияларын, мәсслихаттың тұрақты комиссияларықатысты шешімдері Әділет министрлігінің аумақтық ның және өзге де органдарының отырыстарын өткізу органдарында мемлекеттік тіркелуге және Қазақстан кезеңінде депутат қызметтік міндеттерін орындаудан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпбосатылады, оған жергілікті бюджеттің қаражаты есепен жариялануға тиіс. бінен негізгі жұмыс орны бойынша орташа жалақысы, 21. Шешімдердің баламалы жобаларын мәслихат бірақ көрсетілген қызметте бір жылға дейінгі жұмыс және оның органдары негізгі жобамен бірге қарайды. өтілі бар тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік әкімінің аппаСессияға мәселе дайындауға қатысушы тұрақты корат басшысының жалақысынан аспайтын мөлшерде миссиялар арасында келіспеушіліктер болған жағжәне жол жүру уақыты ескеріліп, мәслихаттың сесдайда, комиссиялардың төрағалары және сессия төсиялары, тұрақты комиссиялары мен өзге де органрағасы оларды жою бойынша шаралар қабылдайды, дарының отырыстары өтетін мерзімдегі іссапар шықалған келіспеушіліктер мәслихаттың назарына жетғыстары өтеледі. кізіледі. 11. Сессияның күн тәртібін мәслихат жұмысының 22. Сессияда мәселені қараған кезде баяндама, қаперспективалы жоспарының, мәслихат хатшысы, мәсжет болған жағдайда, тұрақты комиссиялардың, жұмыс лихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органтоптары мен уақытша комиссиялардың қосымша баяндары, депутаттар топтары мен депутаттар, Екібастұз дамалары тыңдалады. қаласының әкімі ұсынған мәселелердің негізінде сесКомиссияның баяндамасында жобаға енгізілген сияның төрағасы қалыптастырады. және қайтарылған ұсыныстар көрсетіледі, түзетулерді Сессияның күн тәртібіне ұсыныстарды сессияның қабылдаудың немесе қайтарудың себептері дәлелтөрағасына жергілікті қоғамдастықтың жиналыстары, денеді. қоғамдық ұйымдар ұсынуы мүмкін. Қосымша баяндаманың ережелерімен немесе шеСессияның күн тәртібін талқылау барысында ол шімнің жобасы бойынша қорытындылармен келістолықтырылуы және өзгертілуі мүмкін. Сессияның күн пейтін тұрақты комиссиялар, комиссиялардың және тәртібін бекіту туралы мәслихат шешім қабылдайды. жұмыс топтарының жекелеген мүшелері өз пікірлерін Күн тәртібі бойынша дауыс беру әрбір мәселе бойқаралатын мәселе бойынша жалпы жарыссөз басталынша жеке өткізіледі. Егер мәселеге мәслихат деғанға дейін баяндай алады. путаттарының көпшілігі дауыс берсе, ол күн тәртібіне 23. Шешімнің жобасын талқылау тармақтар бойыненгізілді деп есептеледі. ша жүргізіледі. Жобаларға түзетулер ұсынылып отыр-
Отарқа
ған өзгерістер немесе толықтырулар нақты тұжырымдалып, олардың шешім жобасының мәтініндегі орны көрсетіліп, жазбаша түрде беріледі. Осы талаптарды қанағаттандырмайтын түзетулер қарауға қабылданбайды. 24. Мәслихат сессиясы күн тәртібінің әрбір мәселесі бойынша шешім қабылдайды. Бір мәселе бойынша шешімдердің бірнеше нұсқасы енгізілген жағдайда, олардың әрқайсысы сессияға қатысып отырған депутаттарға беріледі. Мәслихаттың уақытша комиссиясы болып табылатын редакциялық комиссия шешімдердің ұсынылған нұсқаларын қабылдау немесе кері қайтару туралы өзінің пікірін жеткізеді және дәлелдейді. Шешімдердің енгізілген барлық жобалары дауысқа салынады. Жобалардың бірі негізге алынғаннан кейін депутаттар оған түзетулер қабылдау рәсіміне кіріседі. 25. Мәслихат шешімінің жобасына түзетулер болған жағдайда, дауыс беру мынадай ретпен жүзеге асырылады: 1) мәслихат шешімінің ұсынылған (пысықталған) жобасы негізге алынады, ол кері қайтарылған жағдайда, түзетулер бойынша одан әрі дауыс беру тоқтатылады; 2) негізге алынған жобаға кірмеген барлық түзетулер кезек бойынша дауысқа салынады; 3) сессия шешімі қабылданған түзетулерді ескере отырып, тұтастай дауысқа салынады. Шешімдердің қабылданбаған жобалары және оларға түзетулер бойынша ағымдағы сессияда қайта дауыс беруге жол берілмейді. 26. Түзетулер жеке-жеке дауысқа салынады, оларға дауыс берудің ретін төрағалық етуші айқындайды. Өзара қарама-қайшы келетін түзетулер бойынша дауыс беру алдында соңғысын төрағалық етуші оқиды. Түзету авторларының олардың мәні бойынша түсінік беріп немесе оларды талқылаудан алып тастау туралы ұсыныспен сөз сөйлеуіне жол беріледі. Мәслихат шешімдеріне өзгерістер оларды қабылдау үшін белгіленген тәртіппен енгізіледі. Сессиялардың хаттамалары сессиядан кейін бір айдан кешіктірілмей басылып, заңнамада белгіленген тәртіппен сақталады. 27. Жоспарлардың, аумақтарды әлеуметтік-экономикалық дамыту бағдарламаларының, олардың орындалуы туралы есептердің, аумақты басқару схемаларының жобалары және мәслихат сессиясының қарауына шығарылатын басқа да мәселелер, сондайақ олар бойынша шешімдердің тиістілігіне қарай келісу бұрыштамалары қойылған, барлық қажетті материалдары қоса берілген қазақ және орыс тілдеріндегі жобалары мәслихатқа кезекті сессияға дейін үш апта бұрын мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі. 28. Қала бюджетінің жобасы мәслихаттың тұрақты комиссияларында қаралады. Мәслихаттың хатшысы бюджеттің жобасын қарау жөніндегі депутаттық уақытша жұмыс тобын құрады, оның құрамына мәслихат аппаратының қызметкерлері, жергілікті атқарушы органдардың өкілдері қосылуы мүмкін. Тұрақты комиссиялар уақытша жұмыс тобының пікірін ескере отырып, тиісті негіздемелермен және есептермен қала бюджетінің жобасы бойынша ұсыныстар әзірлейді және оларды ұсыныстарды жинау мен қала бюджетінің жобасы бойынша қорытынды әзірлеуді жүзеге асыратын бейінді тұрақты комиссияға жібереді. Бюджеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган сессия басталуынан кемінде екі апта бұрын сессия төрағасына, мәслихаттың хатшысына барлық қажетті материалдармен бірге бюджет туралы шешім жобасының түпкілікті нұсқасын ұсынады. Қала бюджетін облыстық бюджетті бекіту туралы облыстық мәслихатттың шешіміне қол қойылғаннан кейін екі апта мерзімнен кешіктірмей қалалық мәслихат бекітеді. 29. Мәслихаттың кезекті сессиясына тиісті жылға арналған жергілікті бюджетті нақтылауға қатысты жоспардан тыс мәселелер енгізілген жағдайда, материалдарды ұсыну бюджеттік заңнамада көзделген мерзімдерде жүзеге асырылады. 30. Қала бюджеті нақтыланған кезде, мәслихаттың кезектен тыс сессиясында оны шақыру туралы шешім қабылданған күннен бастап екі күн ішінде тұрақты (уақытша) комиссияларда бюджет жобасын қарау бойынша жұмыстар жүргізіледі. 3. Есептерді тыңдау тәртібі 31. Мәслихат Екібастұз қаласы әкімінің есептерін тыңдау жолымен тиісті жергілікті бюджеттің, аумақтарды дамыту бағдарламаларының орындалуын бақылауды жүзеге асырады. 32. Мәслихат «Әкімдердің мәслихаттар алдында есеп беруін өткізу туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 18 қаңтардағы №19 Жарлығына сәйкес сессияда Екібастұз қаласы әкімінің есебін тыңдайды. Әкімнің (оның міндетін атқарушы адамның) өзіне жүктелген функциялар мен міндеттерді орындауы туралы есебі және ол бойынша шешімнің жобасы тиіс-ті сессиядан үш апта бұрын мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі. Әкім ұсынған аумаќтарды дамыту жоспарларының, экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының орындалуы, жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есептерді мәслихаттың екі рет бекітпеуі Заңның 24-бабына сәйкес әкiмге сенiмсiздiк бiлдiру туралы мәслихаттың мәселе қарауы үшін негіз болып табылады. 33. Мәслихат сессия төрағасының және мәслихат хатшысының, тұрақты комиссиялар төрағаларының және мәслихаттың өзге органдарының есебін тыңдайды. Мәслихат хатшысы жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында мәслихаттың қызметін ұйымдастыру бойынша атқарылған жұмыс, депутаттардың сауалдары мен депутаттық өтініштердің қаралу барысы, сайлаушылардың өтініштері және олар бойынша қабылданған шаралар, мәслихаттың жергілікті өзін-өзі басқарудың өзге де органдарымен өзара іс-қимыл жасауы, мәслихат аппаратының қызметі туралы есеп береді. Мәслихат сессиясының, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының төрағалары жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында жүктелген функциялар мен өкілеттіктердің орындалуы туралы есеп береді. 34. Павлодар облысының тексеру комиссияларының бюджеттің атқарылуы туралы есебін мәслихат жыл сайын қарайды. 35. Мәслихат жылына кемінде бір рет халық алдында мәслихаттың атқарған жұмысы, оның тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының қызметі туралы есеп береді. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ тұрғындарын мәслихаттың есебімен жергілікті қоғамдастықтың жиындарында, мәслихаттың хатшысы, тұрақты комиссиялардың төрағалары басқаратын депутаттар тобы таныстырады. 4. Депутаттардың сауалдарын қарау тәртібі 36. Мәслихат депутаты мәслихат құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша ресми жазбаша сауалмен әкімге, тиісті аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы мен мүшесіне, прокурорға және орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың лауазымды адамдарына жүгінеді. 37. Сессия басталғанға дейін енгізілетін сауалдар
11
сессияның төрағасына, мәслихат хатшысына беріледі және оларды сессияның күн тәртібіне енгізу туралы мәселе шешілген жағдайда оның отырысында қаралады. Сауал бағытталған органға немесе лауазымды адамға мәслихаттың хатшысы оның көшірмесін жолдайды. Сессияны өткізу барысында енгізілетін сауалдар төрағалық етушіге отырыста беріледі. 38. Сессияда қаралуға тиіс басқа мәселелерге байланысы жоқ сауал күн тәртібіне жеке мәселе ретінде енгізіледі не сессия жұмысының соңында бұл үшін арнайы бөлінген уақытта қаралады. Мәслихат сессияның күн тәртібін сауалдармен және сұрақтармен жұмыс істеуге уақыт резерві көзделетіндей етіп айқындайды. Сессияда шешілуге тиіс басқа мәселелермен байланысты сауалдар күн тәртібіне енгізілмейді және төрағалық етуші оларды сессияда тиісті мәселе бойынша жарыссөздер басталғанға дейін жария етеді. 39. Мәслихат сауалды қарауды басқа сессияға ауыстыра алады. Сауалдарды енгізген депутаттар сессияның күн тәртібі бекітілгенге дейін оларды кері қайтарып ала алады. Күн тәртібі бекітілгеннен кейін сауалды қараудан алып тастау мәслихаттың шешімі бойынша жүзеге асырылады. Жазбаша түрде берілген сауалдар сессияның хаттамасына тіркеледі. 40. Депутаттық сауалға жауап бір айдан кешіктірілмейтін мерзімде жазбаша нысанда берілуі тиіс. Депутат сауалға берілген жауап бойынша өз пікірін білдіруге құқылы. Прокурорға жолданған сауалдар қылмыстық қудалауды жүзеге асырумен байланысты болмауы тиіс. 5. Мәслихаттың лауазымды адамдары, тұрақты комиссиялары және өзге де органдары, мәслихаттың депутаттық бірлестіктері 5.1. Мәслихат сессиясының төрағасы 41. Мәслихаттың кезекті сессиясының төрағасы мәслихаттың алдыңғы сессиясында оның депутаттардың арасынан ашық дауыспен сайланады. Кандидатураларды енгізгеннен кейін мәслихат депутаттары ашық дауыс беруді жүргізеді. Егер кандидатқа депутаттардың жалпы санының көпшілігі дауыс берсе, ол сайланды деп есептеледі. Мәслихат депутаты күнтiзбелiк бір жыл iшiнде мәслихат сессиясының төрағасы болып екi реттен артық сайлана алмайды. Сессияның төрағасы болмаған жағдайда, оның өкiлеттiгiн мәслихат хатшысы жүзеге асырады. 42. Мәслихат сессиясының төрағасы: 1) мәслихат сессиясын шақыру туралы шешiм қабылдайды; 2) мәслихат сессиясын дайындауға басшылық жасауды жүзеге асырады, сессияның күн тәртiбiн қалыптастырады; 3) мәслихат сессиясының отырыстарын жүргiзедi, мәслихат регламентiнiң сақталуын қамтамасыз етедi; 4) мәслихаттың сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген мәслихат шешiмдерiне, хаттамаларға, өзге де құжаттарға қол қояды. Мәслихат сессиясының төрағасы өз функцияларын басқа жұмыстан босатылмаған негiзде жүзеге асырады. 43. Егер мәслихат сессиясында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, мәслихат сессиясының төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады. 5.2. Мәслихат хатшысы 44. Бірінші сессияда мәслихат депутаттар арасынан мәслихаттың хатшысын сайлайды, ол тұрақты негізде жұмыс істейтін және мәслихатқа есеп беретін лауазымды адам болып табылады. Мәслихат хатшысы мәслихат өкілеттігінің мерзіміне сайланады. Мәслихат хатшысы өкілеттіктерін Заңға және осы регламентке сәйкес жүзеге асырады. 45. Мәслихат хатшысының лауазымына кандидатураларды мәслихаттың депутаттары мәслихаттың сессиясында ұсынады. Ұсынылатын кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Кандидаттар өздерінің алдағы қызметінің үлгі бағдарламаларымен таныстырады. Егер ашық немесе жасырын дауыс беру нәтижесінде мәслихат депутаттарының жалпы санының көпшілік дауысын алса, кандидат мәслихаттың хатшысы лауазымына сайланды деп есептеледі. Егер мәслихат хатшысының лауазымына екіден көп кандидат ұсынылған болса және олардың бірде-бірі сайлану үшін талап етілетін дауыс санын ала алмаса, неғұрлым көп дауыс алған екі кандидатура бойынша қайтадан дауыс беру жүргізіледі. Егер қайтадан дауыс беру кезінде осы кандидаттардың бірде бірі депутаттардың жалпы санының жартысынан астам дауысын ала алмаса, қайтадан сайлау өткізіледі. 46. Мәслихат хатшысының мәслихаттың тұрақты комиссияларының құрамына кіруге құқығы жоқ. Мәслихат хатшысының өкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, жаңа хатшыны сайлау Заңда және осы регламентте белгіленген тәртіппен өткізіледі. 5.3. Мәслихаттың тұрақты және уақытша комиссиялары 47. Мәслихат өз өкілеттігінің мерзіміне бірінші сессияда депутаттар қатарынан мәслихаттың қарауына жататын мәселелерді алдын ала қарау және дайындау, оның шешімдерін жүзеге асыруға ықпал ету, өз құзыреті шегінде бақылау функцияларын жүзеге асыру үшін тұрақты комиссиялар құрады. Тұрақты комиссиялардың төрағалары мен мүшелерін депутаттар арасынан ашық дауыс беру арқылы мәслихат сайлайды. Әрбір тұрақты комиссияның тізбесі, саны және құрамы жеке-жеке дауысқа салынады. Олардың сандық және дербес құрамы сессия төрағасының, мәслихат хатшысының ұсынысы бойынша айқындалады. Тұрақты комиссиялардың саны жетіден аспауға тиіс. Мәслихаттардың тұрақты комиссиялары төрағаларының кандидатуралары тұрақты комиссиялардың отырыстарына шығарылады. Кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Мәслихат отырысында төрағалардың кандидатураларын талқылау әр комиссия бойынша жеке-жеке өткізіледі. Тұрақты комиссиялар жұмыс топтарын құра алады. 48. Тұрақты комиссиялардың қызметін ұйымдастыру, функциялары мен өкілеттіктері Заңмен айқындалады. 49. Мәслихаттың қарауына жатқызылған жекелеген мәселелерді сессияларда қарауға дайындау мақсатында мәслихат не мәслихаттың хатшысы уақытша комиссиялар құруға құқылы. Уақытша комиссиялардың құрамын, міндеттерін, өкілеттік мерзімдері мен құқықтарын оны құрған кезде мәслихат не мәслихаттың хатшысы айқындайды. 50. Тұрақты комиссиялар өз бастамасы немесе мәслихат шешімі бойынша көпшілік тыңдаулар өткізе алады. Көпшілік тыңдаулар депутаттардың, атқарушы органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, ұйымдар, бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің, азаматтардың қатысуымен осы комиссиялардың кеңейтілген отырыстары нысанында тұрақты комиссиялардың қарауына жатқызылған өте маңызды және қоғамдық маңызы бар мәселелерді талқылау мақсатында өткізіледі. Көпшілік тыңдаулар өткізу үшін депутаттар қатарынан жұмыс тобы құрылады. Тыңдауларды дайындау үшін өзге мемлекеттік органдар мен ұйымдардың мамандары жұмылдырылуы мүмкін. Тұрақты комиссия алда болатын көпшілік тыңдаулардың тақырыбын бұқаралық ақпарат құралдары арқылы халықтың назарына жеткізеді. (Жалғасы 12-бетте)
12
Отарқа
(Соңы. Басы 11-бетте) Көпшілік тыңдауларға тұрақты комиссия мүдделі мемлекеттік органдардың, жұртшылықтың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін шақырады. Көпшілік тыңдауларда мәслихаттың басқа тұрақты комиссияларының депутаттары қатыса алады. 51. Қаралатын мәселелер «Мемлекеттік құпиялар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік немесе қызметтік құпияға жатқызылған жағдайларды қоспағанда, тұрақты комиссиялардың отырыстары, әдетте, ашық болады. Тұрақты комиссиялардың отырыстары қажеттiлiгiне қарай шақырылады және егер отырысқа олардың құрамына кiретiн депутаттардың жалпы санының жартысынан астамы қатысса, заңды болып есептеледi. Тұрақты комиссияның қаулысы комиссия мүшелерiнің жалпы санының көпшiлiк дауысымен қабылданады. Егер комиссияның отырысында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, тұрақты комиссияның төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады. Тұрақты комиссияның қаулысы мен отырыстың хаттамасына оның төрағасы қол қояды, ал бiрнеше тұрақты комиссияның бiрлескен отырысы өткiзiлген жағдайда, тиiстi комиссиялардың төрағалары қол қояды. 5.4. Мәслихаттың редакциялық және есеп комиссиялары 52. Мәслихат ашық дауыс беру арқылы депутаттар қатарынан құрамы тақ санды құрайтын есеп және редакциялық комиссияларын сайлайды. Есеп және редакциялық комиссияларының құрамына мәслихат аппаратының және басқа мемлекеттік ұйымдардың қызметкерлері енгізілуі мүмкін. 53. Редакциялық комиссияның құрамы қаралатын мәселенің ерекшелігі, комиссия мүшелерінің мамандықтары, біліктіліктері мен жұмыс тәжірибелері ескеріле отырып қалыптастырылады. Редакциялық комиссия кезекті сессияға да сайлануы мүмкін. 54. Ашық дауыс беру өткізілгенде есеп комиссиясы дауыс беру және оның қорытындысын шығару процесін ұйымдастырады. Есеп комиссиясы өз құрамынан төраға мен комиссия хатшысын сайлайды, оның шешімдері ашық дауыс беру арқылы көпшілік дауыспен қабылданады. Ашық дауыс беру басталмас бұрын сессия төрағасы дауысқа түскен ұсыныстардың санын көрсетеді, олардың мазмұнын оқиды. Жасырын дауыс берудің уақыты мен орнын, оны өткізудің тәртібін есеп комиссиясы мәслихат регламентінің негізінде белгілейді және есеп комиссиясының төрағасы хабарлайды. Бюллетеньдер беру тікелей дауыс беру алдында жүргізіледі, олар есеп комиссиясы белгілеген нысанда оның бақылауымен отырысқа қатысып отырған депутаттардың санына тең мөлшерде жасалады және есеп комиссиясының төрағасы қол қояды. Белгіленген нысанға сәйкес келмейтін бюллетеньдер санақта есепке алынбайды. 5.5. Мәслихаттардағы депутаттық бірлестіктер 55. Мәслихат депутаттары саяси партиялардың фракциялары және өзге де қоғамдық бірлестіктер, депутаттық топтар түрінде депутаттық бірлестіктер құра алады. Мәслихат хатшысы депутаттық бірлестіктерге кірмейді. Депутат тек бір ғана депутаттық фракцияда болуға құқығы бар. 56. Депутаттық фракциялар мен топтарды тіркеу мәслихат сессиясында жүзеге асырылады, келіп тіркелу тәртібімен жүргізіледі және тек ақпараттық сипатта болады. 57. Депутаттық бірлестіктердің мүшелері: 1) мәслихаттың күн тәртібі, талқыланатын мәселелерді қарау тәртібі және олардың мәні бойынша ескертулер мен ұсыныстар енгізуі; 2) мәслихат сайлайтын немесе тағайындайтын лауазымды адамдардың кандидатуралары бойынша пікірлерін айтуы; 3) мәслихат шешімдерінің жобаларына түзетулер ұсынуы; 4) депутаттық бірлестіктің қызметі үшін қажетті материалдар мен құжаттарды сұратуы мүмкін. 58. Саяси партияның фракциясы өз қызметінде саяси партияның басшы органдарымен өзара іс-қимыл жасайды, сондай-ақ саяси партияның қоғамдық қабылдау бөлмесінің жұмысына қатысады. Фракция мәслихаттың кемiнде бес депутатын бiрiктiруге тиiс. Депутаттық топтың құрамында мәслихаттың кемінде бес депутаты болуға тиіс. 6. Депутаттық этика 59. Мәслихат депутаты: 1) бір-біріне және мәслихат сессияларының, мәслихат комиссиялары мен оның жұмыс органдарының жұмысына қатысатын барлық басқа да тұлғаларға құрметпен қарауға тиіс; 2) өздері сөз сөйлегенде дәлелсіз айыптауларды, мәслихат депутаттарының және басқа тұлғалардың арнамысы мен абыройына нұқсан келтіретін дөрекі, жәбірлейтін сөздерді қолданбауға тиіс; 3) заңсыз және зорлық-зомбылық әрекеттерге шақырмауға тиіс; 4) мәслихаттың, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірмеуге тиіс; 5) сөйлеушілердің сөзін бөлмеуге тиіс. 60. Көпшілік іс-шараларды өткізген кезде бұқаралық ақпарат құралдарында сөз сөйлегенде, мемлекеттік органдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың қызметіне пікір білдіргенде депутат дәлелденген, тексерілген фактілерді ғана пайдалануы тиіс. 61. Депутат мемлекеттік органдармен және ұйымдармен, бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара қатынастарда өзінің депутаттық мәртебесінің артықшылығын жеке мүддесі үшін пайдаланбауға тиіс. 62. Мәслихат депутаты өзіне депутаттық өкілеттігін жүзеге асыру барысында белгілі болған мәліметтерді, егер бұл мәліметтер сессиялардың, мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен оның өзге де органдарының жабық отырыстарында қаралған мәселелерге қатысты болса, жария ете алмайды. 63. Мәслихат атынан өкілдік етуге арнайы өкілеттігі жоқ мәслихат депутаты мемлекеттік органдармен және ұйымдармен тек қана өз атынан байланысқа түсе алады. 64. Мәслихат депутатына өз міндеттерін орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны, сондай-ақ мәслихат регламентінде белгіленген депутаттық этика қағидаларын бұзғаны үшін Заңның 21-бабына сәйкес жазалау шаралары қолданылуы мүмкін. 7. Мәслихат аппаратының жұмысын ұйымдастыру 65. Мәслихат пен оның органдарының қызметін ақпараттық-талдамалық, ұйымдық-құқықтық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету, депутаттарға өздерiнiң өкiлеттiктерiн жүзеге асыруға көмек көрсету үшін мәслихат аппараты құрылады. Мәслихат аппараты жергiлiктi бюджет есебiнен қамтылатын мемлекеттiк мекеме болып табылады. Мәслихат аппараты туралы ережені мәслихат бекітеді. 66. Мәслихат Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген штат саны мен бөлінген қаражат лимитi шегiнде мәслихат аппаратының құрылымын бекiтедi, оны ұстауға және материалдық-техникалық қамтамасыз етуге арналған шығыстарды айқындайды. 67. Мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. Мәслихаттың өкiлеттiк мерзiмi аяқталғанда, мәслихат өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылған және оның депутаттарының жаңа құрамы сайланған жағдайларда, мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi тоқтатылмайды.
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
қаулы №1054/9
Екібастұз қаласы әкімдігі 2015 жылғы 4 қыркүйек Павлодар облысы Әділет Департаментінде №4743 болып тіркелді «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі туралы Ережені бекіту туралы қаулы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаң2. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және тардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі: мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» осы қаулының ресми жариялануын заңнамамен Заңына, Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 1 белгіленген тәртіпте қамтамасыз етсін; наурыздағы «Мемлекеттік мүлік туралы» Заңына, Қаосы қаулыдан туындайтын өзге де қажетті шаразақстан Республикасы Президентінің 2012 жылғы 29 ларды қабылдасын. қазандағы «Қазақстан Республикасы мемлекеттік ор3. Осы қаулының орындалуын бақылау Екібастұз ганының Үлгі ережесін бекіту туралы» №410 Жарлықаласы әкімінің жетекшілік ететін орынбасарына жүкғына сәйкес, Екібастұз қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ телсін. ЕТЕДІ: 4. Осы қаулы алғаш ресми жарияланған күнінен 1. Қоса беріліп отырған «Екібастұз қаласы әкімдібастап қолданысқа енгізіледі. гінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі туралы ережесі бекітілсін. Екібастұз қаласының әкімі А.Вербняк Екібастұз қаласы әкімдігінің 2015 жылғы «4» қыркүйектегі №1054/9 қаулысымен бекітілген «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі туралы ереже 1. Жалпы ережелер 18. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 1. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі қызметінің мәні қалалық деңгейде стратегиялық, мемлекеттің макроэкономикалық саясатын жүргізу, экономикалық және бюджеттік жоспарлау бойынша Екібастұз қаласының және оның ауылдық аймағының іс-шараларды іске асыру болып табылады. әлеуметтік–экономикалық дамуы бойынша бағдар19. Міндеттері: ламалық құжаттарды, қала бюджетін әзірлеу сала1) Екібастұз қаласының және оның ауылдық аймасында басшылықты жүзеге асыратын Қазақстан Ресғының әлеуметтік-экономикалық дамуының басым публикасының мемлекеттік органы болып табылады. міндеттерін айқындау; 2. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 2) мемлекеттің макроэкономикалық саясатының бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекеместратегиясына сәйкес жергілікті атқарушы органсінің ведомстволары жоқ. дардың қызметін үйлестіру; 3. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 3) мемлекеттік жоспарлаудың бағдарламалық құбюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі жаттарын қалыптастыру бойынша бірыңғай және өз қызметін Қазақстан Республикасының Конститутұтас тәсілін қамтамасыз ету; циясына және заңдарына, Қазақстан Республика4) әлеуметтік-экономикалық реформаны жүзеге сының Президенті мен Үкіметінің актілеріне, өзге де асыру мақсатында қаржыны басқару; нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ осы Ере5) қаланың салықтық-бюджеттік саясатын қалыпжеге сәйкес жүзеге асырады. тастыру; 4. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 6) нәтижеге бағытталған мемлекеттік жоспарлаубюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі дың, үшжылдық бюджеттік бағдарламалаудың жүйемемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысасін жетілдіру; нындағы заңды тұлға болып табылады, мемле7) Қазақстан Республикасының заңнамасымен кеттік тілде өз атауы бар мөрі мен мөртаңбалары, қарастырылған өзге де міндеттерді жүзеге асыру. белгіленген үлгідегі бланкілері, Қазақстан Респуб20. Функциялары: ликасының заңнамасына сәйкес қазынашылық ор1) тиісті аумақтарда экономикалық және бюджетгандарында шоттары болады. тік жоспарлау саласындағы функцияларды жүзеге 5. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және асыру; бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі 2) әлеуметтік-экономикалық дамудың облыстық азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі. және қалалық стратегиясын жүзеге асыруға мүмкіндік 6. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және беретін экономиканы дамыту бойынша мемлекеттік бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі жоспарлау жүйесінің құжаттарын әзірлеу; егер заңнамаға сәйкес осыған уәкілеттік берілген 3) мемлекеттік жоспарлаудың бағдарламалық болса, мемлекеттің атынан азаматтық-құқықтық қақұжаттарына мониторинг жүргізу; тынастардың тарапы болуға құқығы бар. 4) орта мерзімді кезеңге әлеуметтік-экономикалық 7. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және даму болжамын және бюджеттік параметрлерді бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі әзірлеу; өз құзыретінің мәселелері бойынша заңнамада бел5) Екібастұз қаласының және оның ауылдық айгіленген тәртіппен «Екібастұз қаласы әкімдігінің экомағының әлеуметтік-экономикалық дамуының қономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлерытындысы мен мониторингісін жүргізу; кеттік мекемесі басшысының бұйрықтарымен және 6) салықтық- бюджеттік саясатты белгілеу, қала Қазақстан Республикасының заңнамасында көзбюджетінің түсімдерін болжау және шығындарын делген басқа да актілермен ресімделетін шешімжоспарлау; дер қабылдайды. 7) бюджеттік өтінімдерді қарастыру; 8. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 8) қаланың үшжылдық бюджетінің жобасын әзірбюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемелеу және оның іске асырылуын қамтамасыз ету; сінің құрылымы мен штат санының лимиті қолда9) макроэкономикалық көрсеткіштер негізінде ныстағы заңнамаға сәйкес бекітіледі. қысқа және орта мерзімді келешекке кіріс және шы9. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және ғыстар жөнінде ұсыныстар жасау; бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекеме10) Іс-шаралар жоспары шеңберінде экономикасінің орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Павлық, инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымлодар облысы, 141200, Екібастұз қаласы, Екібастұз ның дамуына бағытталған шараларды жүзеге асыру қаласының 50 жылдығы көшесі, 10. және ауылдық аумақтардың дамуына мониторинг 10. Мемлекеттік мекеменің толық атауы: жүргізу; мемлекеттік тілде: «Екібастұз қаласы әкімдігінің 11) мемлекеттік бюджет есебінен жүзеге асырыэкономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлатын инвестициялық қызметті реттеу; лекеттік мекемесі; 12) мемлекеттік жоспарлаудың бағдарламалық орыс тілінде: государственное учреждение «Отқұжаттарын әзірлеу бойынша әдістемелік басшыдел экономики и бюджетного планирования акимата лықты жүзеге асыру; города Экибастуза». 13) қалалық бюджеттік комиссия қызметін қамта11. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және масыз ету бойынша жұмысты жүзеге асыру; бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекеме14) Екібастұз қаласының ауылдық елдi мекендесінің жұмыс тәртібі ішкі еңбек тәртібінің қағидасымен ріне жұмыс істеуге және тұруға келген денсаулық белгіленеді және Қазақстан Республикасы еңбек сақтау, бiлiм беру, әлеуметтiк қамсыздандыру, мәзаңнамасының нормаларына қайшы келмеуі тиіс. дениет, спорт және агроөнеркәсіп кешені маманда«Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және рына әлеуметтiк қолдауды ұсыну бойынша шарабюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемеларды жүзеге асыру және әлеуметтік қолдау көрсету сінің жұмыс тәртібі келесі тәртіпте белгіленеді: бес бойынша мемлекеттік қызмет көрсету және тиісті күндік жұмыс аптасына сағат 9.00-ден сағат 18.30-ға комиссияның жұмысын қамтамасыз ету; дейін, түскі үзіліс сағат 13.00-ден 14.30-ға дейін, де15) қолданыстағы заңнамаларға сәйкес тауарлармалыс күндері: сенбі, жексенбі. ды, жұмыстарды және қызметтерді мемлекеттік са12. Мемлекет Екібастұз қаласының әкімдігі тұлтып алуды өткізу; ғасында «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика 16) Қазақстан Республикасының заңнамаларыжәне бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мемен «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және кемесінің құрылтайшысы болып табылады. бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі13. Осы Ереже «Екібастұз қаласы әкімдігінің экононе жүктелген басқа да функцияларды жүзеге асыру. мика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік 21. Құқықтары мен міндеттері: мекемесінің құрылтай құжаты болып табылады. 1) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 14. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемебюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесіне жүктелген функцияларды орындауға қажетті сінің қызметін қаржыландыру жергілікті бюджеттен мәліметтерді, анықтамаларды, құжаттар мен хабаржүзеге асырылады. ландыруларды кәсіпорындардан, ұйымдардан және 15. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және мекемелерден (келісім бойынша) сұратуға және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемеалуға; сіне кәсіпкерлік субъектілерімен «Екібастұз қаласы 2) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемебөлімі» мемлекеттік мекемесінің функциялары босінің функциясымен байланысты істер бойынша талып табылатын міндеттерді орындау тұрғысында лап ету арыздарын ұсыну және сотта дербес және шарттық қатынастарға түсуге тыйым салынады. өкіл арқылы қуынушы, жауапкер немесе куәгер реЕгер «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және тінде шығу; бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекеме3) Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтау; сіне заңнамалық актілермен кірістер әкелетін қыз4) заңнамамен белгіленген тәртіпте бюджетке саметті жүзеге асыру құқығы берілсе, онда осындай лықтар мен басқа да міндетті төлемдерді төлеу; қызметтен алынған кірістер мемлекеттік бюджеттің 5) өз міндеттемелері бойынша жауап беру және кірісіне жіберіледі. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес жауапты болу; 2. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика 6) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемемекемесінің миссиясы, мақсаты, қызметінің мәні, сінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша азанегізгі міндеттері, функциялары, құқықтары мен маттарды қабылдауды ұйымдастыру, азаматтардан міндеттері келіп түсетін ұсыныстар мен өтініштерді қарау және 16. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және оларға қатысты шешім қабылдау; бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекеме7) шешілуі облыстық деңгейде қамтамасыз етілесінің миссиясы: өз құзыреті шегінде экономикалық тін міндеттерді іске асырумен байланысты ұсынысжәне бюджеттік жоспарлау саласында мемлекеттік тарды Павлодар облысының экономика және саясатты жүзеге асыру болып табылады. бюджеттік жоспарлау басқармасына енгізу; 17. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және 8) бюджеттің жобасын жасауға, оны әзірлеу мен бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемеқорытындылауға қажетті салық салу базасы туралы сінің мақсаты экономиканың әлеуметтік-экономиақпаратты жинауда қаланың өкілетті органдарымен калық дамуы бойынша шараларды әзірлеу, экономижұмысты ұйымдастыру; калық және бюджеттік жоспарлау саласындағы 9) жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын қақызметті жүзеге асыру. ланың бюджеттік мекемелерімен қаржылық тәртіптің
сақталуы бойынша өз құзыреті шегінде бақылауды жүзеге асыру; 10) белгіленген тәртіпте бюджеттік саясат мәселесі жөнінде жиналыстар, семинарлар өткізу; 11) семинарларда, курстарда және өзге де оқыту түрлерінде үнемі «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі қызметкерлерінің біліктілігін арттыру; 12) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес өзге де құқықтар мен міндеттерді жүзеге асыру. 3. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің қызметін ұйымдастыру 22. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесіне басшылықты «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесіне жүктелген міндеттердің орындалуына және оның функцияларын жүзеге асыруға дербес жауапты болатын бірінші басшы жүзеге асырады. 23. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің бірінші басшысын Екібастұз қаласының әкімі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметке тағайындайды және қызметтен босатады. 24. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі бірінші басшысының Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметке тағайындалатын және қызметтен босатылатын орынбасарлары, сектор меңгерушілері болады. 25. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі бірінші басшысының өкілеттігі: 1) өз орынбасарларының, сектор меңгерушілерінің және басқа да қызметкерлердің міндеттері мен өкілеттіктерін белгілейді; 2) заңнамаға сәйкес қызметкерлерді тағайындайды және қызметтен босатады; 3) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің жұмысын ұйымдастырады және басқарады, «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесіне жүктелген міндеттердің орындалуына және өзінің функцияларын жүзеге асыру бойынша дербес жауапты болады; 4) белгіленген заңнама тәртібінде қызметкерлерге тәртіптік жаза қолданады; 5) барлық қызметкерлер үшін міндетті бұйрықтар шығарады және нұсқаулар береді; 6) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бағытындағы жұмыстарды ұйымдастырады, шаралар қабылдайды және сыбайлас жемқорлыққа қарсы шаралар қабылдауға дербес жауапты болады; 7) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің секторлары - құрылымдық бөлімшелері туралы ережелерді бекітеді; 8) мемлекеттік органдарда, өзге де ұйымдарда, сондай-ақ сотта сенімхатсыз «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесін ұсынады; 9) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша азаматтарды қабылдайды, экономикалық және бюджеттік жоспарлау саласында азаматтардан келіп түскен өтініштерді қарастырады; 10) «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесімен төлем өткізу, соның ішінде ақша алушылардың тиісті шоттарына төлемдер өткізу бойынша қазынашылық органдарымен бірлесіп тоқсан сайын салыстырып тексеруді қамтамасыз етеді; 11) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің бірінші басшысы болмаған кезеңде оның өкілеттіктерін қолданыстағы заңнамаға сәйкес оны алмастыратын тұлға орындайды. 26. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің әкімшілігі мен еңбек ұжымының арасындағы өзара қатынастар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен және ұжымдық шартпен реттеледі. 27. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі мен Екібастұз қаласының әкімдігі арасындағы өзара қатынастар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен реттеледі. 28. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі мен тиісті саласындағы уәкілетті органының арасындағы өзара қатынастар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен реттеледі. 4. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің мүлкі 29. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінде заңнамада көзделген жағдайларда жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болуы мүмкін. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесінің мүлкі оған меншік иесі берген мүлік, сондайақ өз қызметі нәтижесінде сатып алынған мүлік (ақшалай кірістерді қоса алғанда) және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптастырылады. 30. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесіне бекітілген мүлік аудандық коммуналдық меншікке жатады. 31. Егер заңнамада өзгеше көзделмесе, «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі өзіне бекітілген мүлікті және қаржыландыру жоспары бойынша өзіне бөлінген қаражат есебінен сатып алынған мүлікті өз бетімен иеліктен шығаруға немесе оған өзгедей тәсілмен билік етуге құқығы жоқ. 5. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесін қайта ұйымдастыру және тарату 32. «Екібастұз қаласы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесін қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
13
Теледидар бағдарламасы ДҮЙСЕНБІ, 12 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 8:00; 9:30, 17:30, 19:30 Kaznews. 9:45 «Апта.kz». 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45 «Серпіліс». 12:35 «Баламен бетпе-бет». 13:00 «Бірге таңдаймыз!». 14:10 «Ақсауыт» Әскери-патриоттық бағдарлама. 14:45 «Ғажайыпстанға саяхат». 15:00 «Әйел бақыты». Ток-шоу. 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:00 «Менің Қазақстаным!». 17:50 «Білгіштер». Мультхикая. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05 «Тарих толқынында». 20:15 «Айтуға оңай...». 21:00 «Біздің ағай». Т/х. 22:00 «Келін». Т/х. 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 23:35 «Көңілашар» әзілсықақ бағдарламасы.
ХАБАР
07:02 «Білгенге маржан». 08:00 «Жаңа күн». 10:00 «Жеті күн». 11:00 «Әр үйдің сыры басқа». 11:45 Кулинарная программа «Магия кухни». 12:20 «Подари детям жизнь». 12:25 Мультсериал. «Маша и медведь». 12:35 Мультсериал. «Путешествия Жюля Верна». 13:00, 17:00, 20:00, 00:15 Жаңалықтар. 13:10 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор»-2. 15:00, 18:00, 21:00, 00:45 Новости. 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 16:30 Т/х. «Кеңесшілер». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Пәленшеевтер». 19:00 «ТВ Бинго». 20:30 «Арнайы хабар». 21:30 Т/с. «Махаббатым жүрегімде»-2. 22:10 Т/с. «След». 23:00 «Көзқарас». 23:30 «Жекпе-жек».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар. 7:00 Телеканал «Доброе утро». 11:00 «Пятницкий 2». Т/с. 12:10, 20:40 «Сүйген жар». т/х. 13:05 «Әйел сыры…». 14:15, 22:20 «Джодха және акбар». т/х.15:20, 23:50 «X factor». күнделік. 15:30 «Судебные истории». 16:30 «Давай поженимся». 17:40 «Пусть говорят». 18:55 Т/с «Красивая жизнь». 20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар». 23:25 «П@УТINA». 0:00 Т/с фильме «Гюльчатай 2. ради любви».
КТК
06.05 М/ф. 06.20 “Летят журавли”. К/ф. 07.50, 02.00 “КТК” Қоржынынан”. 08.50 “Көңілді отбасы”. 09.50 “Дорога домой”. 10.00 “Слуги народа”. 10.50 “Портрет недели”. 12.05 “Прощание славянки”. 14.05 “Другая правда”. 15.05 “Эксперимент”. 15.35 “Әйел қырық шырақты ”. 16.30, 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Айтылмаған ақиқат”. 20.30, 02.45 Жаңалықтар. 21.00 Новости. 21.40 “Главная редакция”. 22.15 “Верни мою любовь”. 00.10 “Морские дьяволы. Смерч-2”.
АРТА
05.58 ҚР әнұраны. 06.00 «Ризамын». 07:00, 21:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00, 15:00 Т/с «Үш жүрек». 10:00 Кулинарная программа «Готовим с Адель». 10:30 Т/с «Счастливы вместе». 11:00 Т/с «Нархоз 2». 12:00 Ералаш. 13:00 Мульт. 14:00, 23:30 Т/с «Алғашқы махаббат». 16:00 Кино «Невероятные приключения американца в армении». 18:00 Т/с «Воронины» 18:30 Т/с «Кухня 4». 19:00 «Дом-весы 2». 20:00 Информбюро. 22:30 Т/с «Сен келерсің». 00:30 Кино «Все и сразу».
ЕҚТ
06.00 «Жулики». 07.30 «Откровенный разговор». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 18.05 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 11.40 «Открытый диалог». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15 «Большие люди». 15.30, 17.30, 19.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 15.45 «Тағдыр тезі». 17.55 «Большие люди». 19.00 Ислам өркениеті. 20.00 «Судьбы сестер». 22.15 «Экономические новости». 22.25 «Чингисхан». 23.15 Программа. 23.55 «Сұхбат». 00.20 «Гармония». 01.00 «Магический вечер». 01.50 К/ц.
СЕЙСЕНБІ, 13 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 8:00; 9:30, 17:30, 19:30 Kaznews. 10:00 «Біздің ағай». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 20:15 «Айтуға оңай...» 12:30, 23:35 «Көңіл-ашар». 13:00 «Бірге таңдаймыз!». 14:10 «Жүзден жүйрік». 14:35 Құтқарушы күшіктер». 15:00 «Әйел бақыты». Ток-шоу. 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Жарқын бейне». 17:50 «Білгіштер». Мультхикая. 18:05 «Қызыл сарай-
дағы түс». Т/х. 19:05 «Қылмыс пен жаза». 21:00 «Біздің ағай». Т/х. 22:00 «Келін». Т/х. 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев».
ХАБАР
07:02 «Білгенге маржан». 08:00 «Жаңа күн». 10:00 13:00, 17:00, 20:00, 00:00 Жаңалықтар. 10:10, 22:10 Т/с. «След». 10:50 «Экономкласс». 11:00, 15:00, 18:00, 21:00, 00:30 Новости. 11:10 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы. 11:45 Кулинарная программа «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30 Т/с. «Махаббатым жүрегімде»-2. 13:10 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор»-2. 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 16:30 Т/х. «Кеңесшілер». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Пәленшеевтер». 19:05 «Біздің үй». 20:30 «Бюро расследований».23:00 «Көзқарас». 23:30 «Арнайы хабар».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар. 7:00 Телеканал «Доброе утро». 11:00 «Пятницкий 2». Т/с. 12:10, 20:40 «Сүйген жар». т/х. 13:05 «Әйел сыры…». 14:15, 22:20 «Джодха және акбар». т/х.15:20, 23:50 «X factor». күнделік. 15:30 «Судебные истории». 16:30 «Давай поженимся». 17:40 «Пусть говорят». 18:55 Т/с «Красивая жизнь». 20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар». 23:25 «П@УТINA». 0:00 Т/с фильме «Гюльчатай 2. ради любви».
КТК
06.05 М/ф. 06.25, 01.50 “КТК” Қоржынынан”. 07.10 “Экстремальные каникулы”. Д/ф. 07.35, 03.45 “Қарадайы”. Т/х. 08.40, 20.30, 02.35 Жаңалықтар. 09.05, 03.00 “Жанқияр патшайым”. Т/х. 10.05, 22.15 “Верни мою любовь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40, 20.00 “Главная редакция”. 13.20, 00.05 “Морские дьяволы. Смерч-2”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.30 “Айтылмаған ақиқат”. 17.00 “Тағдырмен тартыс ”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 21.40 “Диагноз”.
АРТА
05.58 ҚР әнұраны 06.00 «Ризамын». 06:30, 20:00 Информбюро. 07:30, 21:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00 Т/с «Үш жүрек». 10:00 Т/с «Счастливы вместе». 11:00 «Дом-весы 2» 12:00 Ералаш 13:00 Мульт. 14:00, 23:30 Т/с «Алғашқы махаббат». 15:00 Т/С «Үш жүрек» 16:00 Кино «Все и сразу». 18:00, 18:30 Т/с «Кухня 4». 19:00 «Дом-весы 2». 22:30 Т/с «Сен келерсің». 00:30 Кино «Свет вокруг».
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.50 «Әсем әуендер». 07.10 «Мобидик және Мудың құпиясы». М/х. 07.30, 11.40, 15.30, 17.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 23.55 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05 «Большие люди». 15.45 «Тағдыр тезі». 17.55, 22.15 «Экономические новости». 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 19.15, 22.45 Новости. 19.30, 23.00 Музыка. 20.00 «Судьбы сестер». 23.15 Әлеуметтік бағдарлама. 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер». 01.50 К/ц.
СӘРСЕНБІ, 14 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 8:00; 9:30, 17:30, 19:30 Kaznews. 10:00, 21:00 «Біздің ағай». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 20:15 «Айтуға оңай...». 12:30, 23:35 «Көңілашар». 13:00 «Бірге таңдаймыз!». 14:10 «Жүзден жүйрік». 14:35 Құтқарушы күшіктер». Мультхикая. 15:00 «Әйел бақыты». Ток-шоу. 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Sport.kz». 17:50 «Білгіштер». Мультхикая. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05 «Журналистік зерттеу». 22:00 «Келін». Т/х. 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев».
ХАБАР
07:02 «Білгенге маржан». 08:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 00:00 Жаңалықтар. 10:10, 22:10 Т/с. «След» 11:00, 15:00, 18:00, 21:00, 00:30 Новости. 11:10 «Әр үйдің сыры басқа». 11:45 Кулинарная программа «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30 Т/с. «Махаббатым жүрегімде»-2. 13:10 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор»-2. 15:15 «Біздің үй».
16:00 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 16:30 Т/х. «Кеңесшілер». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Пәленшеевтер». 19:05 «Біздің үй». 20:30 «100 бизнес-тарихы». 23:00 «Көзқарас». 23:30 «Бюро расследований».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар. 7:00 Телеканал «Доброе утро». 11:00 «Пятницкий 2». Т/с. 12:10, 20:40 «Сүйген жар». т/х. 13:05 «Әйел сыры…». 14:15, 22:20 «Джодха және акбар». т/х.15:20, 23:50 «X factor». күнделік. 15:30 «Судебные истории». 16:30 «Давай поженимся». 17:40 «Пусть говорят». 18:55 Т/с «Красивая жизнь». 20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар». 23:25 «П@УТINA». 0:00 Т/с фильме «Гюльчатай 2. ради любви».
КТК
06.05 М/ф. 06.25, 01.50 “КТК” Қоржынынан”. 07.10 “Экстремальные каникулы”. 07.35 “Қарадайы”. Т/х. 08.40, 02.35, 20.30 Жаңалықтар. 09.05, 03.00 “Жанқияр патшайым”. Т/х. 10.05, 22.15 “Верни мою любовь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Диагноз”. 13.20, 00.05 “Морские дьяволы. Смерч-2”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.30, 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Кесiр”. 21.40 “Черный квадрат”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Ризамын». 06:30, 20:00 Информбюро. 07.30, 21:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00, 15:00 Т/с «Үш жүрек». 10:00 Т/с «Счастливы вместе». 11:00, 19:00 «Дом-весы 2». 12:00 Ералаш. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 Т/с «Алғашқы махаббат». 16:00 Кино «Свет вокруг». 18:00, 18:30 Т/с «Кухня 4». 22:30 Т/с «Сен келерсің». 00:30 Кино «Золото дураков».
ЕҚТ
06.00 «Жулики». 07.30 «Откровенный разговор». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 18.05 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 11.40 «Открытый диалог». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15 «Большие люди». 15.30, 17.30, 19.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 15.45 «Тағдыр тезі». 17.55 «Большие люди». 19.00 Ислам өркениеті. 20.00 «Судьбы сестер». 22.15 «Экономические новости». 22.25 «Чингисхан». 23.15 Программа. 23.55 «Сұхбат». 00.20 «Гармония». 01.00 «Магический вечер».
БЕЙСЕНБІ, 15 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 8:00; 9:30, 17:30, 19:30 Kaznews. 10:00, 21:00 «Біздің ағай». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 20:15 «Айтуға оңай...». 12:30, 23:35 «Көңілашар». 13:00 «Бірге таңдаймыз!». 14:10 «Жүзден жүйрік». 14:35 Құтқарушы күшіктер». Мультхикая. 15:00 «Әйел бақыты». Ток-шоу. 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Қазақ даласының құпиялары». 17:50 «Білгіштер». Мультхикая. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05 «Индустрияландыру: ұлттық өндіріс». 22:00 «Келін». Т/х. 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев».
ХАБАР
07:02 «Білгенге маржан». 08:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 00:30 Жаңалықтар. 10:10, 22:10 Т/с. «След». 11:00, 15:00, 18:00, 21:00, 00:30 Новости. 11:10 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы. 11:45 Кулинарная программа «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30Т/с. «Махаббатым жүрегімде»-2. 13:10 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор»-2. 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 16:30 Т/х. «Кеңесшілер». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Пәленшеевтер». 19:05 «Жекпежек». 20:30 «Сильные духом». 23:00 «Көзқарас» 23:30 «100 бизнес-тарихы».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар. 7:00 Телеканал «Доброе утро». 11:00 «Пятницкий 2». Т/с. 12:10, 20:40 «Сүйген жар». т/х. 13:05 «Әйел сыры…». 14:15, 22:20 «Джодха және акбар». т/х.15:20, 23:50 «X factor». күнделік. 15:30 «Судебные истории». 16:30 «Давай поженимся». 17:40 «Пусть говорят». 18:55 Т/с «Красивая жизнь». 20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар». 23:25 «П@УТINA». 0:00 Т/с фильме «Гюльчатай 2. ради любви».
14 Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Теледидар бағдарламасы КТК
06.05 М/ф. 06.20 “Летят журавли”. К/ф. 07.50, 02.00 “КТК” Қоржынынан”. 08.50 “Көңілді отбасы”. 09.50 “Дорога домой”. 10.00 “Слуги народа”.10.50 “Портрет недели”. 12.05 “Прощание славянки”. 14.05 “Другая правда”. 15.05 “Эксперимент”. 15.35 “Әйел қырық шырақты ”. 16.30, 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Айтылмаған ақиқат”. 20.30, 02.45 Жаңалықтар. 21.00 Новости. 21.40 “Главная редакция”. 22.15 “Верни мою любовь”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Ризамын». 06:30, 20:00 Информбюро. 07.30, 21:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00, 15:00 Т/с «Үш жүрек». 10:00 Т/с «Счастливы вместе». 11:00, 19:00 «Дом-весы 2». 12:00 Ералаш. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 Т/с «Алғашқы махаббат». 16:00 Кино «Золото дураков». 18:00, 18:30 Т/с «Кухня 4». 22:30 Т/с «Сен келерсің». 00:30 Кино «Одиннадцатый час».
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.50 «Әсем әуендер». 07.10 «Мобидик және Мудың құпиясы». М/х. 07.30, 11.40, 15.30, 17.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 23.55 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05 «Большие люди». 15.45 «Тағдыр тезі». 17.55, 22.15 «Экономические новости». 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 19.15, 22.45 Новости. 19.30, 23.00 Музыка. 20.00 «Судьбы сестер». 23.15 Әлеуметтік бағдарлама. 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер». 01.50 К/ц.
ЖҰМА, 16 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 8:00; 9:30, 17:30, 19:30, 0:10 Kaznews. 10:00 «Біздің ағай». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45 «Айтуға оңай...». 12:30 «Көңілашар». 13:00 «Бірге таңдаймыз!». 14:10 «Жүзден жүйрік». 14:35 Құтқарушы күшіктер». Мультхикая. 15:00 «Әйел бақыты». Ток-шоу. 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Жан жылуы». 17:50 «Білгіштер». Мультхикая. 18:05 «Журналистік зерттеу». 18:30 «Иман айнасы». 18:55 «Менің Қазақстаным!». 20:00, 0:40 Парламент. 20:15 «Серпіліс». 21:05 «Намыс дода». 22:15 «Келін». Т/х. 23:15 «Сіз не дейсіз?». 23:50 «Жайдарман». 0:55 Кино «Адамға ілтифат».
ХАБАР
07:02 «Білгенге маржан». 08:00 «Жаңа күн». 10:00, 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 00:30 Жаңалықтар. 10:10 Т/с. «След». 11:10 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы. 11:45 Кулинарная программа «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20 Т/с. «Махаббатым жүрегімде»-2. 13:10 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор»-2. 15:00, 18:00, 21:00, 00:30 Новости. 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 16:30 «Ұлт саулығы». 17:15 «Бармысың, бауырым?». 18:15 Т/х. «Агент Z». 19:05 «Орталық Хабар». 20:30 «Тур де Хабар». 21:30 «Жанды дауыс». 23:20 Т/х. «Жаным».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар. 7:00 Телеканал «Доброе утро». 11:00 «пятницкий. глава третья». Т/с. 12:10, 20:40 «Сүйген жар». т/х. 13:05 «Ашығын айтқанда» ток-шоуы. 14:15 «Жұма уағызы». 14:30, 22:20 «Джодха және акбар». т/х. 15:35 «Ералаш». 15:50 Юбилейный концерт Льва Лещенко. 17:25 «Жди меня». Казахстан. 18:40 «Поле чудес». 20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар». 23:25 «П@ утina». 23:50 Кино «Про любоff».
КТК
06.05 М/ф. 06.25, 01.50 “КТК” Қоржынынан”. 07.10 “Экстремальные каникулы”. 07.35 “Қарадайы”. Т/х. 08.40, 02.35, 20.30 Жаңалықтар. 09.05, 03.00 “Жанқияр патшайым”. Т/х. 10.05, 22.15 “Верни мою любовь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Диагноз”. 13.20, 00.05 “Морские дьяволы. Смерч-2”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.30, 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Кесiр”.
ЕҚТ
21.40 “Черный квадрат”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Ризамын». 06:30, 20:00 Информбюро. 07.30, 21:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00, 15:00 Т/с «Үш жүрек». 10:00 Т/с «Счастливы вместе». 11:00, 19:00 «Дом-весы 2». 12:00 Ералаш. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 Т/с «Алғашқы махаббат». 16:00 Кино. «Великолепная афера». 18:00, 18:30 Т/с «Кухня 4». 22:30 Т/с «Сен келерсің». 00:30 Кино «Гнев титанов». 02:30 Т/с «В поле зрения». 03:30 Қазақша концерт.
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.30, 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 06.45, 19.15, 22.45 Новости. 07.00, 23.00 Музыка. 07.10 «Мобидик және Мудың құпиясы». М/х. 07.30, 15.30, 17.30, 19.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 23.15 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 11.40, 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05, 22.15, 00.00 «Большие люди». 15.45 «Тағдыр тезі». Т/х. 17.55 «Экономические новости». 20.00 «Судьбы сестер». 00.15 «Гармония». 01.50 К/ц.
СЕНБІ, 17 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт. 8:00 «Қымызхана». 8:35 «Агробизнес». 9:00 «Сенбілік таң». 10:10 «Дауа». 10:45 «Ас болсын!». 11:25 Мультфильм. 11:35 «Білгірлер бәйгесі». 12:30 «Поэзия әлемі». 13:00 «Қазақстан дауысы». 14:35 «Жаңа қоныс». Т/х. 15:45, 1:05 «Нысана». 17:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 19:30, 0:30 Kaznews. 20:05 «Үздік әндер». 21:00 «Сенбілік кездесу». 22:40 «Жайдарман». Республикалық Премьер-Лига. 1/2 финал.
ХАБАР
07:02 «Қалжың қоржыны». 08:30 Мультсериал. «Фархат». 09:00 «Бармысың, бауырым?». 09:40 «Продвопрос». 10:05 «Ұлт саулығы». 10:35 Мультфильм. «Зима в Простоквашино». 10:50 Мультфильм. «Марко Макако». 12:05 Кино для всей семьи. «Речной патруль». 13:30 «Орталық Хабар». 14:30 Тұсаукесер!!! «Жанды дауыс». 16:15 «Тур де Хабар». 16:45 «Я – чемпион». 17:20 Сказка Братьев Гримм. «Госпожа Метелица». 18:30 «Ду-думан». 19:45 «Бенефис-шоу». 21:00 Ақпарат арнасы – «Жеті күн» сараптамалық бағдарламасы. 22:00 Кино «Облачный атлас».
06.00, 23.15 К/ц. 07.30 «Білек пен жүрек». 08.00 «Qazaq news». 08.30 «Балапандар», «Темір жаңурлар», «Элементтер:ғажайып әлемдегі хикаялар». М/х. 09.55 «Таңшолпан». 10.05 «Popcorn». 10.15 «Доктор айболит». М/ф. 10.30 «Маленький полковник». 11.30 «Новое десятилетие – новые возможности». 12.15 Музыка. 12.30 «Ой түйін». 13.00 «Обозрение недели». 13.30, 18.45 Тілеймін сізге. 14.00 «Ислам өркениеті». 14.40 Қазақ тілі-мәртебең. 15.15, 01.10 «Мұзды жарып шыққан гүл». Т/х. 18.00 «Мираж». Кино. 19 30 «Открытый диалог». 20.00 «Большие люди». 20.30 «Ад на колесах». 22.00 «Наш боец.KZ». 22. 25 «Тurk zonе». 22.50, 01.00 «Естімеген елде көп». 00.15 «Гармония».
ЖЕКСЕНБІ, 18 ҚАЗАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 Кәсіпқой бокс. Геннадий Головкин (Қазақстан) - Давид Лемье (Канада). Тікелей эфир 10:00 «Бүгін жексенбі». 11:45 «Баламен бетпе-бет». 12:10 «Әли мен Айя». Мультфильм. 12:35 «Айгөлек». Концерт. 13:40 «Қазақстан» Ұлттық арнасының бейнеқорынан «Айтыстан үзінді». 14:20 «Келбет». 14:55 «Намыс дода». 16:05 «Мыңжылдық тырна». 17:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 19:30 «Әзіл әлемі». 20:00 «Апта. кz». 21:00 «Қазақстан дауысы». 22:35 «Дәл соққы». 0:55 «Көкпар».
ХАБАР
07:02 «Қалжың қоржыны». 08:30 «Айбын». 09:00 Ақпарат арнасы – «Жеті күн» сараптамалық бағдарламасы. 10:00 «Ас арқау». 10:30 «Я – чемпион». 11:05 Мультфильм. «Кунг-Фу кролик». 12:35 Сказка Братьев Гримм. «Умная дочь крестьянина». 13:35 «Тағдыр жолы». 14:05 «Бенефис-шоу». 15:15 Шәмші Қалдаяқовтың «Сағынышым менің» атты ән кеші. 17:30 «Өмір сабақтары» деректі драмасы. 18:00 «Әсем әуен». 18:30 «Қызық times». 19:45 «Ду-думан». 21:00 Информационный канал - аналитическая программа «Жеті күн». 22:00 Кино «Библиотекарь». 23:30 Международный турнир по ММА. «Алтын Орда».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Сенбілік жаңалықтар» . 6:30 «Ментовские войны 5». 8:00 «П@утina». 8:30 Жаңалықтар. 8:45 «Воскресные беседы». 9:00 «Здоровье». 10:10 «Казлото». 10:50 «Аффтар жжот». 12:00, 23:05 «Ән дария». 13:05 «Кешкі кездесу». 14:35 «Караоке такси». 15:05 Музыкальный конкурс «X factor». Шестой сезон. 16:30 Мелодрама «Вместо нее». 21:00 «Аналитика». 22:00 «П@ утina+». 0:10 «Татьянина ночь». Т/с.
КТК
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Ментовские войны 5». 7:50 «Таңғы пошта». 8:25, 14:25 «П@утina». 8:55 Жаңалықтар. 9:00 «СМАК». 9:40 Мелодрама «Простить за все». 11:45 «Фабрика грез» с Ольгой Артамоновой.12:10 «Әйел сыры…». 13:20 «101 кеңес». 13:45 «Караоке такси». 15:20 Мелодрама «Ненавижу и люблю». 20:00 «Первая программа». 20:30 Музыкальный конкурс «X factor». Шестой сезон. 22:00 «Кешкі кездесу». 23:30 «Сенбілік жаңалықтар». 0:00 Кино «Сокровища о.к.».
07.05 М/ф. 07.35 “Астробой”. 08.00 “КТК” Қоржынынан”. 09.45 “Звездная жизнь” – “Мой особенный сын”. 10.45 “Понаехали тут”. 14.50 “Дорога домой”. 15.00 “Тағдырмен тартыс. Т/х. 16.10 “Біздің концерт”. 17.30 “Өнерлi отбасы”. 18.30 “Көңiлдi отбасы”. 19.30 “Әйел қырық шырақты”. 20.30 “Эксперимент”. 21.00 “Портрет недели”. 22.00 “Слуги народа”. 23.00 “Превратности судьбы”. 01.00 “Я стесняюсь своего тела”.
АРТА
КТК
05.58 ҚР әнұраны. 06.00 «Әзіл студио». 07:00 М/ф. 08:00 20:00 Т/с «Сүйген сұлу». 10:00 Кино «Зумрад и киммат». 12:00 Ералаш. 13:00 Кино «Паутина шарлотты». 15:00 Кино «Бросок кобры». 17:30 Фильм концерт. «Шаншар». 22:00 Фестиваль «Бурабай әзіл фест». 23:30 Кино «Игры разума».
АРТА
06.00, 22.30 «Естімеген елде көп». 06.30, 23.20 К/ц. 08.00 «Тurk zonе». 08.30 «Балапандар», «Темір жаңурлар», «Элементтер:ғажайып әлемдегі хикаялар». М/х. 09.55 «Таңшолпан». 10.05 «Popcorn». 10.15 «Доктор айболит». М/ф. 10.30 «Ад на колесах». 12.00 Иннополис. 12.30 «Ой түйін». 13.00 «Обозрение недели». 13.30, 19.00 Тілеймін сізге. 14.00 Ауыл тынысы. 15.15, 01.50 «Мұзды жарып шыққан гүл». Т/х. 18.00 «Мираж». 18.30 Музыка. 19.30 «Откровенный разговор». 20.00 «Лопухи». 22.00 «Сұхбат». 23.00 «Наш боец.KZ». 00.15 «Гармония». 00.55 « Магический вечер».
07.05 “Сказка о потерянном времени”. К/ф. 08.40 “Шаншар-20 жыл!”. 09.05 “Жүрекжарды”. 09.45 “Удиви меня!”. 11.00 “Звездная жизнь” – “Мой сын особенный ”. 12.00 Новости. 12.40 “Наша правда”. 13.40 “Призрак”. 16.20 “Қарадайы”. Т/х. 17.45 “Алдараспан”. 18.10 “Біздің концерт”. 19.30 “Той BestStar”. “Өнер қырандарында”. 21.00 “Муж на заказ”. 22.00 “Другая правда”. 23.00 “Я стесняюсь своего тела”. 01.00 “Кулон атлантов”. 02.40 “КТК” Қоржынынан”. 05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Әзіл студио». 06:30 Информбюро. 07:30, 20:00 Т/с «Сүйген сұлу». 09:00 Кино. «Великолепная афера». 11:00 «Готовим с Адель». 11:30 М/с. 12:30 Кино «Зумрад и Киммат». 14:30 «Бурабай әзіл фест». 16:00 Кино «Паутина шарлотты». 18:00 Кино «Гнев титанов». 22:00 Айтыс алаңы. 23:00 Кино «Бросок кобры».
ЕҚТ
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Екібастұз қаласы тұрғындарының назарына!
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 9 сәуірдегі №319 және Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 сәуірдегі №279 бұйрықтарына сәйкес, «Екібастұз қаласы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту және әлеуметтік мәселелер бөлімі» мемлекеттік мекемесі көрсететін мемлекеттік қызметтер келесі түрде ұсынылады: Р/с №
Мемлекеттік қызметтің атауы
1
2
1
Тұрғын үй көмегін тағайындау
Өтініштерді қабылдайтын және мемелекеттік қызметтерді көрсету нәтижелерін ұсынатын ұйымның атауы және (немесе) «Электрондық үкімет» вебпорталына көрсету 3 1) Павлодар облысының «Халыққа қызмет көрсету орталығы» республикалық мемлекеттік кәсіпорнының Екібастұз қаласындағы филиалы (бұдан әрі – ХҚКО); 2) «электрондық үкіметтің www. egov.kz веб-порталы (бұдан әрі – портал) 1) ХҚО; 2) «Екібастұз қаласы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту және әлеуметтік мәселелер бөлімі» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі –көрсетілетін қызметті беруші); 3) портал
Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны 4 Электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
Мемлекеттік қызметтерді көрсетуші секторлардың қызметтік телефондары 5
77-04-50, 77-07-44
Электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
77-00-55
77-04-50, 77-07-44
2
Жұмыссыз азаматтарды тіркеу және есепке қою
3
Семей ядролық сынақ полигонында ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды тіркеу, біржолғы мемлекеттік ақшалай өтемақы төлеу, куәлік беру
1) ХҚО; 2) МЗТО Екібастұз қалалық бөлімшесі (бұдан әрі – МЗТО); 3) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
Жұмыссыз азаматтарға анықтама беру
1) ХҚО; 2) көрсетілетін қызметті беруші; 3) портал
Электрондық (толық автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
77-00-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
Қағаз түрінде
77-04-50, 77-07-44
Қағаз түрінде
77-04-50, 77-07-44
4
5
6
Мүгедектерге протездікортопедиялық көмек ұсыну үшін оларға құжаттарды ресімдеу Мүгедектерді сурдотифлотехникалық және міндетті гигиеналық құралдармен қамтамасыз ету
7
Он сегіз жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақы тағайындау
8
Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек тағайындау
9
Жүріп-тұруы қиын бірінші топтағы мүгедектерге жеке көмекшінің және есту кемістігі бар мүгедектерге ымдау тілі маманының қызметтерін ұсыну үшін мүгедектерге құжаттарды ресімдеу Мүгедектерге кресло-арбалар беру Мүгедектерді санаторийкурорттық емдеумен қамтамасыз ету Медициналық-әлеуметтік мекемелерде (ұйымдарда) арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге құжаттар ресімдеу Үйде күтім көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге құжаттар ресімдеу
1) ХҚО; 2) көрсетілетін қызметті беруші; 3) кент, ауыл, ауылдық округ әкімі (бұдан әрі – ауылдық округ әкімі) 1) ХҚО; 2) көрсетілетін қызметті беруші; 3) тұрғылықты жері бойынша көрсетілетін қызметті беруші болмаған жағдайда – ауылдық округ әкімі
77-01-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
1) көрсетілетін қызметті беруші
Қағаз түрінде
77-01-55
Жергілікті өкілді органдардың шешімдері бойынша мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына әлеуметтік көмек тағайындау
1) көрсетілетін қызметті беруші; 2) ауылдық округ әкімі; 3) мүгедектер мен әлеуметтік маңызды аурулары бар адамдар – портал
77-07-35
15
Мүгедек балаларды үйде оқытуға жұмсалған шығындарды өтеу
Электрондық (толық автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
77-01-55
16
Өтініш берушінің (отбасының) атаулы әлеуметтік көмек алушыларға тиесілігін растайтын анықтама беру
1) ХҚО; 2) көрсетілетін қызметті беруші; 3) мүгедек балаларды үйде оқытуға жұмсалған шығындарды өтеуді тағайындау, сондайақ мүгедек балаларды үйде оқытуға жұмсалған шығындарды өтеуді тағайындау туралы ақпарат алу кезінде – портал
Электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
Қағаз түрінде
77-04-50, 77-07-44
17
Адамдарға жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді нысандарына қатысуға жолдамалар беру
Электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде
77-00-55
12
13
14
1) ХҚО; 2) көрсетілетін қызметті беруші; 3) ауылдық округ әкімі 1) көрсетілетін қызметті беруші; 2) портал
Спорт – денсаулық кепілі
Шағын футбол
Өткен аптада «Жасыбай» спорт кешенінде Павлодар облысы ішкі істер департаменті криминалдық полиция бөлімшелерінің қатысуымен шағын футболдан турнир өтті. Жарыс қылмыстық іздестіру күніне орайластырылды. Б.ЖЕТПІСБАЙ Бұл жолғы жарысқа облыстық ішкі істер департаменті криминалдық полиция басқармасы аппаратының құрама командасы, Павлодар қаласы ішкі істер басқармасының орталық, солтүстік және оңтүстік бөлімдері командалары, сонымен қатар, Екібастұз бен Ақсу қалалары, Ақтоғай мен Ертіс, Лебяжі мен Май, Успен мен Шарбақты, Павлодар мен Баянауыл, оған қоса, Қашыр мен Железинка аудандарының ішкі істер бөлімдері криминалдық полиция командалары қатысты. Турнирдің ашылу салтанатында қала әкімі А.Вербняк, облыстық ішкі істер департаменті бастығының орынбасары, пол-
ковник Н.Жүнісов салауатты өмір салтын ұстанудың адам денсаулығына пайдасын айта келе, жарысқа қатысушыларға сәттілік тіледі. Жарыс қорытындысында Павлодар қаласы ішкі істер басқармасы полициясының оңтүстік криминалдық полиция бөлімінің командасы І орынды жеңіп алды. Ал ІІ орынға орталық криминалдық полиция бөлімінің командасы жайғасты. Екібастұз бен Шарбақты командалары ІІІ орынды өзара бөлісті. Айта кету керек, І орын иеленген команда «Samsung» телевизорын алса, кейінгі жүлдегерлер кондиционер мен принтерге қол жеткізді.
ГАЗ – БҰЛ ҚАУІПТІ!
Екібастұз қаласындағы өртке қарсы қызмет көпқабатты тұрғын үйлер-де газ баллондарын қолдануға рұқсат етілмейтіндігін ескертеді. Газ бен ауаның қауіпті қоспасы жарылса, үлкен үйді қиратады. Газ баллондарының жарылу оқиғасының басты себебі – оларды өз бетінше орнату. Газды қолданудың басты ережелерін еске саламыз: Газ плиталарын тек қана жақсы желдетілетін бөлмелерде қолдануға болады. Пісіру шкафының жанарғысын жандырудың алдында міндетті түрде шкафтың есікшелерін бірнеше рет ашу, жабу жолдарымен оны желдету керек. Газды жаққанда ең алдымен жанған сіріңкені жанарғыға жақындатып, тек сонда ғана шүмекті ашу керек. Газ плитасын таза ұстаңыз. Газ құралдарын құру және жөндетуді тек қана тиісті құжаттары бар мамандарға сеніп тапсыру керек. Газ өткізгіш құбырлар мен құралдардың ақауларын өздеріңіз түзетпеңіздер. Жұмыс істейтін газ құралдарын қараусыз тастамаңыздар, әсіресе, оларға балалардың қолы жетпеуі қажет. Пештің үстіне киім кептірмеңіздер. Газды қолданғаннан кейін газ құралдарындағы шүмекті және баллондағы вентильді жабыңыз. Үй немесе пәтер иелері газды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақтамағаны үшін ҚР заңына сәйкес жауапқа тартылады. Өртке қарсы қызмет басқармасы
Қағаз түрінде
11
15
ТЖ басқармасы ескертеді!
1) көрсетілетін қызметті беруші
10
Отарқа
«Екібастұз қаласы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту және әлеуметтік мәселелер бөлімі» ММ әкімшілігі
Екібастұз қаласының әкімі, қала әкімінің аппараты «Екібастұз қаласы әкімдігінің ішкі саясат бөлімі» мемлекеттік мекемесінің басшысы Зинаида Әшімқызы Мұхаметжановаға орны толмас қаза -
анасының
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады. «Екібастұз дауысы - ақпараттық орталығы» ЖШС басшылығы, «Отарқа» газетінің ұжымы «Екібастұз қаласы әкімдігінің ішкі саясат бөлімі» мемлекеттік мекемесінің басшысы Зинаида Әшімқызы Мұхаметжановаға орны толмас қаза -
анасының
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.
Құрметті Екібастұз қаласының және ауылдық аймақ тұрғындары!
Екібастұз қаласының ішкі істер басқармасы қолданылу мерзімі өтіп кеткен жеке куәліктерді ауыстыруды сұрайды, сондай-ақ, ескі (ламинирленген) жеке куәліктерді чипі бар куәліктерге ауыстыруды ұсынады. Аталған куәліктерді ауыстыру үшін Мәшһүр Жүсіп көшесі, 92/2 (Халыққа қызмет көрсету орталығының ғимараты (ХҚКО) мекенжайында орналасқан көші-қон полициясы бөлімінің құжаттандыру бөліміне жүгіну қажет. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
Құрметті Екібастұз қаласының тұрғындары!
Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 30 маусымдағы «Қазақстан Республикасының азаматтарына, оралмандарға және Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхаты бар адамдарға олардың мүлікті жария етуіне байланысты рақымшылық жасау туралы» №213-V ҚРЗ Заңына сәйкес Екібастұз қаласы әкімінің аппараты мүлікті (ақшадан басқа) жария етуге ұсыну үшін Екі-бастұз қаласы Мәшһүр Жүсіп көшесі, 45, №35 каб. мекенжайында құжаттарды қабылдауды жүзеге асыруда. Анықтама телефоны: 34-45-00. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
Отарқа
№40 (1290) 8 қазан 2015 жыл www.otarka.kz
Сырт көз
С
елфи ергелдеңге алмасын
«Селфи» сөзі өзін-өзі фотоға түсіру деген мағынаны білдіреді. Психологтардың пайымдауынша, адам бір күннің ішінде бірнеше реттен артық селфи жасаса, онда оның жүйкесінің сыр бере бастағаны. Егер елу реттен астам селфи жасайтын болса, онда сырқаттың белең алғаны. Мұндай кезде психологтың немесе дәрігердің көмегіне жүгіну керек. Өйтпегенде өміріне қауіп төнуі әбден мүмкін. Өйткені осының салдарынан кейбір жастар өз өміріне өздері балта шабуда. Биік мұнарадан, жартастан, көп қабатты үйден абайсызда құлап мерт болғандар, суға батып, электр сымына соғылып жарық дүниемен қоштасқандарда есеп жоқ. Жол апатына ұшырағандар да бар. Олар мұндай қатерлі қадамға баруға неге құштар? Барлығының көздеген мақсаты – өзгелер істей алмайтын селфиге қол жеткізу. Сонымен қатар, селфи адамдарды анайы әрекеттерге жетелеуде. Ол үшін бәрін істеуге пейілді. Бір жолы теледидардан жаға ұстатар жаңалық көрсетілді. Әлдебір аурухананың медбикесі осы селфидің салдарынан жұмыстан кетіпті. Ол өмір мен өлімнің арасында арпалысып жатқан адамға көмек қолын созудың орнына қасында тұрып селфи жасаған. Сөйтіп, оны әлеуметтік желіге жариялаған. Бұл жайт көп өтпей басшылықтың құлағына жетіп, медбике жұмыстан шығып тынады. Бәлкім, мұндай әрекет ауыр халде жатқан адамның өміріне немқұрайлы қарағандық болар. Қалай десек те, оның бұл әрекетін елден ерек селфи жасаудың бір сәттік құрбаны деп түсінсе болар. Өйткені мұның бәрін әлеуметтік желідегі рейтингісін көтеру үшін істегені анық. Қазіргі кезде әлеуметтік желінің қайсысын ашып қалсаңыз да, неше түрлі сурет пен бейнекөріністен көз аша алмайсыз. Түсірушілер олардың мазмұны мен сапасына бас қатырып жатпайды. Өздерін соншалықты жарнамалаудың қажеті қанша? Желіге салынған суреттің сырт көздің назарына іліккенін басылған лайктің (like) санымен өлшеу ұят жағдай емес пе? Өткенде той үстінде бір кісі осы селфиге байланысты әңгіме айтып, жұрт құлағын елең еткізді. Осыған дейін той сайын жаңа көйлегімен селфи жасайтын бойжеткен бұл жолы дүкен жағалай алмапты. Соған бола тойға келе алмай қалған жайы бар. Өзге көйлектерімен әлдеқашан селфилетіп қойғаны жанына қатты батқан сыңайлы. Сол үшін жақын туыстарының тойына да бара алмай қалды. Күлесіз бе, жылайсыз ба?! Селфидің сергелдеңге салғаны осы да. Пікіріңіз болса, газет редакциясына немесе Otarka1@yandex.ru электрондық почтасына жолдаңыз.
Жалға беремін:
Коммерциялық мақсат үшін екі кіре беріс есігі бөлек ғимаратты жалға беремін. Ғимаратты сату және айырбастау жөнінде ұсыныстар болса, қарастырамын. Мекенжайы: Әуезов көшесі, 61, 8-шағынаудан. Тел.: 8-777-435-71-98, 74-08-99. №10121
Жұмыскер іздеймін
Жеке меншік шаруа қожалығына ауыл шаруашылығында жұмыс істеген еңбек өтілі бар басқарушы, жылқышылар, малшылар керек, мүмкін болса жанұясымен шаруа қожалығында тұрып жұмыс істеу үшін. Жалақысы жоғары, керек деушілерге тұрғын үй беріледі. Шаруа қожалығы қалаға жақын жерде. Тел.: 8-777-799-66-71.
№9918
Отарқа www.otarka.kz
МЕНШІК ИЕСІ: «Екібастұз дауысы - ақпараттық орталығы» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Директор: АЙНҰР Мейрамова Тел.: 34-93-92 Редактор: ЖАНАРГҮЛ ҚАДЫРОВА Редактордың орынбасары: ДАРИЯ ЖҰМАДІЛОВА Тілші: БЕКТҰРҒАН ЛАҚАДЫЛ Аға оператор-бет қаттаушы: Ерқанат Нұрпейісов Бет қаттаушы: Бақытгүл Мәукілова
Құрметті пошта ардагерлері және қызметкерлер!
11
10
қыркүйек
қазан
Сіздерді төл мерекелеріңіз - Дүниежүзілік пошта күнімен құттықтаған шынайы тілегімді қабыл алыңыздар. Тоғыз жылдан аса өздеріңізбен қоян-қолтық еңбек еткен мен пошта жұмысының ауыр екенін білемін. Сіздер осы жұмысты әрқашанда абыроймен атқарып, екібастұздықтарды риза етіп жүрсіздер. Мереке күні дендеріңізге саулық,отбасында бақыт, халық үшін жасап жатқан еңбектеріңізге табыс тілеймін! Ізге ниетпен: Бақтыбай Амантаев
Жарнама бөлімі: 34-95-03
Екібастұз қаласы Горняков көшесі, 34, 22-26-98, 8-707-255-00-31
10
19
№9815
Тренинг
Журналистер білімдерін жетілдірді Өткен аптада Павлодар қаласындағы «Ертіс Медиа» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ғимаратында өңірлік бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің қатысуымен тренинг өтті. Б.ЛАҚАДЫЛ «Қазақстандық БАҚ-ты қолдау және дамыту қоры» ұйытқы болған басқосуда іскерлік журналистика мектебінің негізін салушы Ербол Азанбек, іскерлік медиа басылымында жұмыс атқаратын Олег Хе, журналист, медиа-тренер Жұлдыз Әбділда
«думан»
кафесі шақырады: * Үйлену тойы, қыз ұзату, мерейтой! * Тұсаукесер, тілашар, сүндет той! * Бәрі де сіздер үшін - игілікке! Мекенжайымыз: М.Әуезов көшесі, 157 «А» (19 ш/а. «Сәуле» СҮ артында, квартал ішінде). Тел.: 33-35-18, 8-705-276-84-80 №9465
және Астана қаласындағы «Қазмедиа орталығы» мектебінің директоры Дана Рысмұхамедова өз тәжірибелерімен бөлісті. Екі күндік жиында тележурналистиканың қыр-сыры, мақала жазудың әдіс-тәсілдері, медиа бизнес, онлайн жобаны дамытудағы өзекті түйін, медиа-дизайн сынды тақырыптар талқыланды. Кереку өңірінен
Мануалды терапия
Дәрігер Кривоносенко Сергей Иннокентьевич
Ауру түрлерін емдейді: протрузим, диск жарығы, остеохондроз, радикулит, сколиоз, мойынның қисаюы, бас ауруы, бас айналуы, бақайдың ауырсынуы, жарақаттан кейінгі дерттер, ауыр босанудың салдары. Үйге шақыру, массаж. Әуезов көшесі, 38, 2-қабат. 211-бөлме. Тел. 40-02-57, 8-705-706-90-67, 8-702-491-89-18, ж.т. 75-56-29.
Мем.лиц. №00712 DS, Павлодар обл. денс. сақтау басқ. берілген.
Автордың жеке пікірі үшін редакция жауап бермейді. Қолжазба, фотосурет авторға қайтарылмайды. «Отарқада» жарияланған материалдарды көшіріп немесе өңдеп басу үшін редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сілтеме жасалуы міндетті. Редакцияның мекенжайы: 141202, Екібастұз қаласы, Мәшһүр Жүсіп көшесі, 46-үй, 1-қабат Тел/факс: 40-06-19 Электрондық пошта: Otarka1@yandex.ru Таралым 2550 Тапсырыс: №2018 Индекс 63700 Газет аптасына бір рет, бейсенбі күні қазақ тілінде шығады. Көлемі 4 б.т. Газетке 7.10.2015 ж. сағат 18.00-де қол қойылды.
келген 30-ға тарта журналист заманауи журналистика тақырыбында дәріс тыңдаумен қатар, өз ойларын да ортаға салды. Медиа-мектеп жетекшісі Гүлсая Түменбаеваның сөзіне қарағанда, облыстарды аралап, ондағы жас тілшілермен тренинг өткізу олардың біліктілігін арттырады. Әрі өзара тәжірибе алмасу қаламды серік еткен жас журналистердің шеберлігін шыңдайтыны анық. Жиын соңында ұйымдастырушылар тарапынан қатысушыларға сертификат табысталды.
Құрметті оқырман! Редакцияға мақалаларыңызды жолдағанда, суретті WORD-бағдарламаның, яғни, мәтіннің ішіне салмай, жеке сақтауларыңызды өтінеміз. *** Сондай-ақ, газет бетіне орналастырылмаған суреттерді www.Otarka.kz сайтын ашып, көре аласыздар.
Газет Қазақстан Республикасының Мәдениет және Ақпарат министрлігі, Ақпарат және мұрағат комитетінде 28.08.2012 жылы тіркеліп, №12979-Г куәлігі берілген.
Газет редакцияда компьютермен теріліп, беттеліп, Павлодар қаласындағы «Дом печати» ЖШС баспаханасында басылды. Павлодар қаласы, Ленин көшесі, 143-үй.