PlaatBewerkingsNieuws 4 2017

8E JAARGANG NR. 4 • DECEMBER 2017

IN DEZE EDITIE: CO2-LASER STERFT STILLE DOOD - ELKE KANTBANKGEBRUIKER KAN OFFLINE PROGRAMMEREN - 25.000 SPOELBAKKEN MET DEZELFDE PERFECTE FINISH - DDL IS VOOR MAZAK DE TOEKOMST VAN LASERSNIJDEN DUITSLAND WERELDKAMPIOEN IN EXPORT OMVORMTECHNIEK - TUWI OPGEWEKT RICHTING JUBILEUMJAAR RETROFIT VERBETERT EFFICIENCY KANTBANK - SMEOT INVESTEERT IN LASERSNIJMACHINE - Q-FIN SCOORT MET NIEUW DESIGN - VEEL MEER DAN EEN LEVERANCIER VAN LASROBOTS - VEELZIJDIG AFRUIMEN - PLAAT EN BUIS SNIJDEN INEEN - NIEUWE SNIJKOP OP LVD 8 KW FIBERLASER

ALL IN ONE THE ONLY ONE The SofTware

Prima Power biedt u een omvangrijk gamma aan producten en diensten voor plaatbewerking en laser snijden.

Een echte alles omvattende partner.

ALL IN ONE De enige die alle essentiĂŤle componenten van zijn producten zelf ontwikkeld: CNC sturing, automatisering, snijkop en zelfs onze eigen fiber laser bron.

THE ONLY ONE

The PUNCh

The BeND

The CoMBI

The LaSer

The SYSTeM

Prima Power Benelux Leenstraat 5 - B-9810 Nazareth (BelgiĂŤ) t: +32 9 382 90 30 - info.benelux@primapower.com

primapower.com

Inhoud 8 CO2-laser sterft stille dood De CO2-laser verliest als snijtechniek voor plaatmateriaal in een razendsnel tempo terrein aan de vaste stoflaser.

De grote producenten van lasersnijmachines zien het marktaandeel van hun vaste stoflasers sterk groeien ten opzichte van dat van hun CO2-lasers.

18 Elke kantbankgebruiker kan offline programmeren Het offline programmeren van een kantbank is kinderspel geworden en iedere plaatbewerker kan tegenwoordig genieten van de enorme voordelen die dit oplevert. Dat zegt Ed van Leeuwen van Van Leeuwen CADCAM Systems in Utrecht.

30 25.000 spoelbakken met dezelfde perfecte finish Een constante, hoge kwaliteit en een hoge doorloopsnelheid.

Dat waren de belangrijkste uitdagingen waarvoor Peitzmeier zich zag gesteld bij de opdracht van VSMI voor een productiesysteem om het oppervlak van RVS spoelbakken van een perfecte finish te voorzien

En verder 4

Colofon en actueel

7

Agenda

12

DDL is voor Mazak de toekomst van lasersnijden

14

Duitsland wereldkampioen in export omvormtechniek

17

Tuwi opgewekt richting jubileumjaar

20

Retrofit verbetert efficiency kantbank

23

SMEOT investeert in lasersnijmachine

25

Q-Fin scoort met nieuw design

26

Veel meer dan een leverancier van lasrobots

29

VSMI gaat smart

33

Veelzijdig afruimen

34

Plaat en buis snijden ineen

36

Nieuwe snijkop op LVD 8 kW fiberlaser

38

Productnieuws

Op de voorpagina: Doorontwikkelde nozzlegeometrie is de basis van Trumpfs nieuwe snijproces Highspeed Eco. Door een beweegbare, makkelijk uitwisselbare huls, die over het plaatoppervlak glijdt, wordt het snijgas effectief in de snijspleet ingebracht, Zie pagina 11

Voorwoord

Het gaat hard Dat de vaste stoflaser bij het lasersnijden snel terrein wint op de aloude CO2-laser was mij wel bekend, maar dat het zó hard gaat wist ik niet. Er worden nauwelijks nog CO2-lasers verkocht. En dat is toch wel verassend. Want hoe lang is het nog maar geleden dat de grote fabrikanten van lasersnijmachines de verwachting uitspraken dat het aandeel van de fiberlaser wel eens zou kunnen oplopen tot 50 procent. Dat percentage is al lang een heel dik voorbij gestreefd. Het aandeel van de vaste stoflaser nadert de 100 procent.

En hierin heeft nu ook de Direct Diode Laser, na de disklaser en de fiberlaser de volgende generatie vaste stoflaser, zijn – weliswaar nog bescheiden - aandeel. Mazak brengt sinds ruim een jaar een productierijpe DDL machine op de markt en heeft er daarvan al enkele tientallen verkocht in Europa en vooral Amerika. In het voorjaar wordt ook de eerste in Nederland geïnstalleerd. Een interessante ontwikkeling en ik ben benieuwd of en hoe snel de andere producenten zullen volgen.

Door de enorme snijsnelheid van de fiberlaser ontstaan elders in het productieproces bottlenecks, onder andere bij de kantbanken. Offline programmeren kan de oplossing zijn om de inschakelduur daarvan sterk te verhogen. Dit lijkt nu eindelijk door te breken. Enerzijds omdat de plaatbewerkers wel zullen moeten, nu hun klanten steeds meer digitaal data in 3D aanleveren, anderzijds omdat het gebruik van de programmeersoftware kinderspel is geworden, waarvan iedereen kan genieten, zo zegt Ed van Leeuwen van Van Leeuwen CADCAM Systems in deze PlaatbewerkingsNieuws. Je kunt hiermee een oude kantbank weer heel courant maken, zelfs als je het op kantoor geprogrammeerde buigprogramma handmatig in de kantbankbesturing zou intypen.

Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl

3

COLOFON PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 8, editie 4, december 2017 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen.

Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

Elke uitgave bevat het speciale katern LaserNieuws, waarin voor de plaatbewerking relevante aspecten van lasertechnologie aan bod komen. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 F: +31 (0)55 360 08 60 E: info@54umedia.nl Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Postbus 2108 7302 EM Apeldoorn Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 15 februari 2018. Editie 1, jaargang 9 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in maart 2018.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 1875-1628 www.pbnieuws.nl

4

Belttech zet activiteiten Rijva voort De advies- en verkoopactiviteiten van machineleverancier Rijva in Vaassen zijn overgenomen door Belttech in Zwolle, het nieuwe bedrijf van Eddy van den Belt.

Hij heeft 26 jaar bij Rijva gewerkt. Over de redenen voor de overname vertelt hij: “We hebben bij Rijva in de crisisjaren een aantal reorganisaties gehad. De laatste was eind 2014.

Sindsdien hadden we geen eigen service-afdeling meer en runden Harry van Rijssen en ik het bedrijf met ons tweeën. Harry kampte echter al enkele jaren met zijn gezondheid en ik had de grote wens om de zaak over te nemen. Per 1 november ben ik daarom voor mezelf begonnen en zet ik alle vertegenwoordigingen van Rijva voort onder de naam Belttech.”

Hoewel Rijva al sinds 2001 geen eigen persen meer produceerde, werd de naam in de markt nog steeds geassocieerd met de groene excenterpersen die ooit in Epe werden gemaakt. Dat was voor Van den Belt de reden om bij de nieuwe start ook te kiezen voor een nieuwe naam.

“Want we hebben veel meer in het pakket dan excenterpersen.” Belttech heeft alle merken die Rijva vertegenwoordigde overgenomen en biedt hiermee een compleet leveringsprogramma voor spaanloze bewerking aan. De belangrijkste fabrikanten zijn Sangiacomo (persen), Dimeco (flexibele CNC coil-aanvoer en ponssystemen) en IMV (persen). Daarnaast worden ook diverse fabrikanten van randapparatuur vertegenwoordigd, zoals Siegfried en Raziol.

Belttech is gestart als een eenmansbedrijf met administratieve ondersteuning. Van den Belt doet zelf de commercie, voor de installatie en de service kan hij rekenen op ondersteu-

Eddy van den Belt zet de activiteiten van Rijva voort in zijn eigen bedrijf Belttech.(Foto: Met dank aan Van Zelst Metaalwaren)

ning vanuit de fabrieken en van de Nederlandse partners waarmee Rijva reeds zaken deed.

Praktisch gezien verandert er voor de klanten dan ook niets. “Ik neem alles wat bij Rijva liep over, ook de opdrachten die we al hadden.”

Begin november was Eddy van den Belt enkele dagen op de vakbeurs Blechexpo in Stuttgart voor overleg met een aantal fabrikanten. Daar heeft hij met Sangiacomo en Dimeco afgesproken dat ze komend voorjaar samen deelnemen aan de TechniShow in Jaarbeurs Utrecht. www.belttech.nl

Maandelijks 60.000 artikelen Trumpf heeft zijn nieuwe logistieke centrum in Ditzingen in gebruik genomen. Hier is 40 miljoen euro in geïnvesteerd om klanten over de hele wereld snel van (reserve)-onderdelen te kunnen voorzien.

Met meer dan 30.000 opgeslagen materialen is het 13.000 vierkante meter grote en 20 meter hoge centrale magazijn de spil in het wereldwijde logistieke netwerk van Trumpf. Elke maand verzendt het concern van hieruit ongeveer 60.000 artikelen, wat neerkomt op 270.000

pakketten per jaar. Daarvan komt voor de Europese klanten 90 procent al een dag na de bestelling aan. De nieuwbouw herbergt de modernste opslag- en commissioneertechniek. Naast het voorraadbeheer in rekken stuurt Trumpf ook alle in- en uitgaande materiaalstromen met digitale processen aan en schroeft daarmee de digitalisering in eigen gelederen verder op. Een nieuw voorraadbeheersysteem op basis van SAP EWM met directe koppeling van het automatische magazijn zorgt voor maximale transparantie en reactievermogen. www.trumpf.com

Slimmer, beter, sneller De Noordoostpolder heeft er sinds deze zomer een nieuwe activiteit bij.

In Marknesse worden metalen kokers, buizen en profielen in allerlei vormen gesneden. Dit gebeurt met een 3D lasersnijmachine, een Adige fiberlaser. Belangstellenden hadden eind november de kans om een kijkje te nemen bij Tube Centre Marknesse.

“Altijd ben je op zoek naar mogelijkheden producten slimmer, sneller en beter te maken,” aldus Simon van den Hengel, directeur en mede-eigenaar van TCM. Dit ervaarde hij bij MCM, waar hij zich bezighield met het lasersnijden van metalen platen. Zo ontstond het idee een bedrijf op te zetten dat zich volledig richt op het verwerken van metalen kokers, buizen en profielen. “Door 3D lasersnijden kan het aantal bewerkingen worden verminderd,” legt Van den Hengel uit. “Dit betekent een daling van de kostprijs van het eindproduct.”

Door te werken met lasergesneden produc-

Simon van den Hengel en zijn medewerkers Jelle en Chiel bij de Adige fiberlaser van Tube Centre Marknesse (TCM).

ten verloopt het vervolgproces makkelijker.

Bewerkingen als zagen, boren en frezen vallen weg wat de doorlooptijd verkort.

De engineer bepaalt in de ontwerpfase exact hoe het product eruit komt te zien en hoe de verbindingen zitten. Wanneer er bijvoorbeeld met pen-gat verbindingen wordt gewerkt, hoeft er later niets meer te worden uitgemeten. Dat scheelt tijd en vermindert de kans op fouten.

TCM onderscheidt zich doordat het een jonge en frisse organisatie is. De medewerkers zijn gedreven, klantgericht en flexibel. “Wij verwerken gangbaar en repeterend snijwerk, maar bijten ons ook vast in speciale projecten of afwijkende profielen.” Voor de stabiliteit is ervoor gekozen om een samenwerking aan te gaan met MCM. Zowel TCM als MCM kunnen elkaars bedrijfsactiviteiten versterken. www.tcmbv.nl

Investeerder stapt in Rolan Robotics De aandeelhouders van Rolan Robotics in Zwaag, bestaande uit de huidige DGA en oprichter Hans Stam en twee senior managers, hebben de meerderheid van hun aandelen verkocht aan de investeringsmaatschappij Ox.. Door deze transactie kan de producent van las- en generieke handlingrobots verder groeien.

Ox. heeft in Rolan Robotics een belang genomen met als doel de onderneming te ondersteunen en te begeleiden bij het realiseren van haar groeiambities, door onder andere capaciteit en competenties uit te breiden bij het ontwikkelen en leveren van robotsystemen. ”We zien in Rolan Robotics een onderneming met veel potentieel in de aantrekkelijke markt van industriële robotsystemen”, aldus Dirk Jan Renee, partner bij Ox.. “Het is onze ambitie de onderneming verder te professionaliseren en uit te bouwen. Uiteraard met behoud van hetgeen waar we goed in zijn, het verkopen, ontwikkelen, implementeren en onderhouden van robotsystemen.”

Rolan Robotics is al meer dan 15 jaar actief op het gebied van las- en generieke handling-

robots in de markt voor industriële automatisering. De klanten van het bedrijf zijn actief in diverse sectoren zoals de metaalverwerkende industrie en de food- en agri-sector. De on-

derneming realiseert een omzet van ongeveer 7 miljoen euro en telt 35 medewerkers. www.rolan-robotics.nl

Chinese vervalser aangepakt Hypertherm zegt een belangrijke rechtszaak over intellectueel eigendom te hebben gewonnen in China.

De producent van industriële snijsystemen en –software spande de rechtszaak aan tegen een bekende Chinese vervalser voor het produceren en verkopen van namaak-Hypertherm slijtdelen.

Na grondig onderzoek oordeelde de rechter in het voordeel van Hypertherm. De hoofdverdachte werd veroordeeld tot 3 jaar cel, zijn handlanger tot 1 jaar. Beide personen kregen ook een boete opgelegd van respectievelijk 25.000 en 7.500 dollar.

“Het belang van onze klanten en hun bedrijven staat voor ons voorop. Daarom onder-

nemen we deze juridische stappen. Het verheugt ons dat onze inspanningen door het rechtssysteem erkend worden”, vertelt Jurgen Boelaars, EMEA Marketing Manager Hypertherm Europe in Roosendaal. “Wij investeren enorm veel in de ontwikkeling en engineering van technologisch geavanceerde snijsystemen en slijtdelen. Deze vervalsingen hebben niet dezelfde kwaliteit als originele Hypertherm slijtdelen. Ze gaan niet zo lang mee en presteren beduidend minder. Een slechte snijkwaliteit kan dure nabewerkingen betekenen, en waardevolle apparatuur kan onherstelbaar beschadigd raken. Zo betalen afnemers uiteindelijk meer voor een inferieur product. Daar willen we onze klanten tegen beschermen.” www.hypertherm.com

5

Gunnebo verbetert robotlassen sterk Geheel zelfstandig hebben het management en de medewerkers van de lasafdeling van Gunnebo binnen een half jaar de doorlooptijd van het robotlassen van de deur van een geldautomaatkluis met 80 procent weten te optimaliseren. De kennis hiervoor werd opgedaan bij LAC. Gunnebo in Doetinchen is een wereldleider in producten, diensten en oplossingen voor beveiliging, gericht op geldbeheer, brandkasten en kluizen, ingangsbeveiliging en elektronische beveiliging. Voor de productie van geldautomaatkluizen zet het bedrijf vijf lasrobotinstallaties in.

Naast het robotlassen wordt er ook nog relatief veel handmatig gelast. De wens was een

optimaal rendement en een verantwoorde return on investment van de lasrobots te bereiken. Dit wilde men bereiken door de dekkingsgraad van de lasrobots te verhogen, de kwaliteit van het lasproces te verbeteren en het aandeel handlassen en herstelwerkzaamheden te reduceren. Om deze doelstellingen te bereiken werd een samenwerking aangegaan met LAC in Enschede. LAC verzorgde de coördinatie van het verandertraject, het coachen van management en de medewerkers van de lasafdeling en de benodigde trainingen om specifieke kennis over robotlassen over te dragen.

De volgende stappen zijn daarin onder andere genomen en gerealiseerd: • Er is een businesscase opgesteld om besparingen bij investeringen inzichte-

• • • •

lijk te maken; De kwaliteitsinput naar de lasrobots is verbeterd; Er zijn programmeertrainingen aan de lasrobots verzorgd; Er is kennis over visuele lasnaadinspectie bij het robotlassen gedeeld; Er is eenheid in de structuur van robotprogramma’s ingebracht.

Hierdoor beschikt Gunnebo in de eigen organisatie nu over betrouwbare expertise op het gebied van robotlassen. De sterke verbetering in korte tijd die bij het robotlassen van de kluisdeur is gerealiseerd, bevestigt dit. www.lac-online.nl www.gunnebo-doetinchem.nl

Broshuis gaat meer zelf produceren Bij Broshuis in Kampen, producent van diepladers, semi-diepladers, vlakke opleggers en container chassis, is een nieuwe productiehal van 6000 vierkante meter in aanbouw.

In de nieuwe hal gaat Broshuis zelf stalen onderdelen snijden, buigen en zetten. Dit gebeurt nu extern door toeleveranciers en zal vanaf begin 2018 in eigen beheer worden genomen. Tevens zullen er in deze fabriek voorbereidende werkzaamheden gaan plaatsvinden waardoor er op de huidige lo-

catie nieuwe productieplekken vrij komen om meer opleggers te kunnen bouwen.

Naast de productiehal investeert Broshuis ook in de nieuwste productiemiddelen, zoals een 2D lasersnijder voor het snijden van stalen platen, drie zware zetbanken voor het zetten van stalen delen in allerlei vormen. De tekeningen van de engineeringafdelingen worden rechtstreeks ingelezen in deze zetbanken. Ook investeert Broshuis in een 3D profielenlaser voor het snijden/afkorten/gaten maken in U-profielen/kokers/buizen. In de verdere toekomst is ruimte gereserveerd

om ook constructies af te lassen met robots.

“We hebben bewust gekozen om alles zelf te gaan doen”, vertelt Pieter-Bas Broshuis. “Zo kunnen we nog sneller te werk gaan en kunnen we de kwaliteit het beste waarborgen.

We staan bekend om de kwaliteit en stevigheid van onze opleggers. Deze status willen we graag behouden en dat vergt ook investeren in onze productiemiddelen.”

Belangstellenden kunnen de nieuwe fabriek met eigen ogen komen bekijken op het Broshuis Event op 13 januari. www.broshuis.com

Ruimte voor meer groei Van Veen Metal Products opent 12 en 13 januari zijn nieuwe locatie aan de Zweedsestraat in Deventer. Op de vorige locatie, eveneens in Deventer, was het bedrijf uit zijn jasje gegroeid.

Op de nieuwe locatie is Van Veen Metal Products klaar voor de toekomst. “We zitten nu op een zichtlocatie, waardoor onze naam opvalt in het straatbeeld. Het gebouw valt op, we hebben een mooie ingang en receptie.

Die uitstraling past bij de fase waarin ons bedrijf zit. We zijn de laatste jaren gegroeid van vier naar twaalf medewerkers. We hebben nu genoeg ruimte voor nog meer groei.

Zowel in het gebouw als eromheen qua parkeergelegenheid en laad- en losruimte voor leveranciers en partners.”

6

Gerbert van Veen voor de nieuwe locatie van Van Veen Metal Products in Deventer.

Tijdens de opening kunnen aanwezigen de milieuvriendelijke maatregelen zien die op de nieuwe locatie zijn getroffen, zoals led-verlichting, gefilterde lasafzuiging, energiezuinige machines en gescheiden afvalinzameling. “We houden graag rekening met het mi-

lieu. Net als met omwonenden. We maken bijvoorbeeld gebruik van de nieuwste machines. Die werken snel en maken vrijwel geen geluid”, vertelt Gerbert.

Van Veen Metal Products, dat tot vorig jaar de naam Van Veen Plaatwerk droeg, bestaat ruim 40 jaar. Het bedrijf onderscheidt zich vooral met maatwerk en levert grotere producties voor grotere bedrijven. Gerbert van Veen: “Wie iets bijzonders wil met metaal, komt bij ons. Denk aan een kiosk die helemaal van metaal is gemaakt. Of een spiegelwand van gepoetst roestvrijstaal. Dat soort specialistische dingen is typisch iets voor ons.”

Voor genodigden is er een besloten openingsfeest op 12 januari en voor omwonenden op zaterdagochtend 13 januari. www.vanveenmetalproducts.nl

Carmitech partner Metall

9 februari

Metall, leverancier van plaatbewerkingsmachines, gaat voor de verkoop van haar leveringsprogramma samenwerken met Carmitech.

Jeroen Carmiggelt van Carmitech heeft hiervoor de zwenkbuigmachines van RAS, de kantpersen en scharen van Rico, de ponsnibbelmachines van Boschert, de ponsnibbelmachines van Muratec en de kantpersen en scharen van Gasparini aan zijn leveringsprogramma toegevoegd. Carmitech gaat daarmee als wederverkoper de acquisitie van dit programma in ZuidNederland versterken.

Metall heeft met bovengenoemde machines een grote installed base opgebouwd in Nederland en wil de focus meer gaan leggen op technische support. Hendrik Wijngaard van Metall: “Met een rijke historie in de verkoop van plaatbewerkingsmachines en een groot netwerk, zal Jeroen Carmiggelt een grote toegevoegde waarde leveren op het gebied van verkoop van deze hoogwaardige machines. Onze kennis en ervaring en de persoonlijke no-nonsense benadering komen bovendien sterk met elkaar overeen.”

Vision en sensor systemen Infobijeenkomst Sic, Bilthoven www.fdp.nl

20-23 maart Hendrik Wijngaard van Metall (links) en Jeroen Carmiggelt van Carmitech bij een zwenkbuigmachine van RAS, een van de machinemerken van Metall die Carmitech nu aan het leveringsprogramma toevoegt.

Voor beide bedrijven is het 100 procent ontzorgen van de klant het doel van de samenwerking. Jeroen Carmiggelt: “Hendrik Wijngaard is technisch goed onderlegd en loopt sinds het aantrekken van de markt aan tegen een capaciteitstekort. Voor Carmitech betekent zijn expertise een waardevolle aanvulling in het traject van advies, verkoop, installatie en nazorg.

De samenwerking levert een gezonde synergie op, waarmee we onze klanten nog beter kunnen bedienen.” www.metall.nl www.carmitech.com

Laserevent met uitreiking Laser Innovation Award Mikrocentrum, Universiteit Twente en LAC hebben voor volgend jaar opnieuw het Laserevent op de kalender gezet. Deze themabijeenkomst over innovatieve laserbewerkingen in plaat zal worden gehouden op 17 april op de Universiteit Twente. Ook Teqnow verleent medewerking.

De ontwikkelingen in de lasertechnologie bieden de maakindustrie nieuwe kansen voor productontwikkeling en verbetering van de productieperformance. Voorwaarde is wel dat ontwikkelaars en constructeurs de mogelijkheden van lasertechnologie kennen en hun ontwerp daarop afstemmen. Praktische tips om dit te bereiken kan men ontdekken tijdens het Laser Event. Sprekers uit de praktijk en de onderzoekswereld praten de deelnemers bij over onder andere automatisering, techniek en design.

Automatisering maakt het mogelijk efficiëntieslagen te maken, bijvoorbeeld met een automatisch uitruimsysteem. Ook het offline en online automatiseren van het laserproces hoeft niet complex te zijn. Het helpt lasersnijmachines nog optimaler in te zetten.

AGENDA

Op het gebied van techniek komen mogelijkheden en vrijheden van lasercladding en 3D metaalprinten aan bod. Deze technieken geven de gebruiker nieuwe mogelijkheden zonder concessies te doen aan kwaliteits- of sterkte-eisen.

Ook ontdekt men wat een nieuw type hoogvermogen lasersysteem voor verhitting in industriële processen voor de plaatverwerkende industrie kan betekenen.

Tevens wordt een aantal zaken gepresenteerd die van pas komen bij het ontwerp en de constructie van producten die met laserlassen gefabriceerd gaan worden. Niet alleen wordt er informatie gegeven over het productontwerp, maar bijvoorbeeld ook de toepassingsgebieden, het ontwerp van lasmallen en opspanning komen aan bod.

Een onderdeel van het evenement zal zijn de uitreiking van de Laser Innovation Award. Deze award is voor het bedrijf dat op de meest innovatieve wijze lasers inzet in het productieproces. Een jury onder leiding van Johan Meijer zal bepalen welk bedrijf de award wint. De spelregels worden binnenkort op de website gepubliceerd. www.laser-event.nl

TechniShow Vakbeurs voor productietechniek Jaarbeurs Utrecht www.technishow.nl

20-23 maart ESEF Vakbeurs voor toeleveren, uitbesteden, productontwikkeling en engineering Jaarbeurs Utrecht www.esef.nl

17 april Laserevent Themabijeenkomst innovatieve laserbewerkingen in plaat Universiteit Twente, Enschede www.laser-event.nl

5-7 juni Lasys Vakbeurs voor materialenbewerking met lasers Messe Stuttgart www.messe-stuttgart.de/en/lasys/

23-26 oktober Euroblech Internationale vakbeurs voor plaatbewerking Messe Hannover www.euroblech.de

30, 31 oktober – 1 november METAVAK Vakbeurs voor verspanende en niet-verspanende technieken Evenementenhal Gorinchem www.metavak.nl

30, 31 oktober – 1 november NIL Verbindingsweek Vakbeurs voor verbindingstechniek Evenementenhal Gorinchem www.nil.nl

7

Wedloop naar steeds hoger vermogen vaste stoflasers

CO2-laser sterft stille dood De CO2-laser verliest als snijtechniek voor plaatmateriaal in een razendsnel tempo terrein aan de vaste stoflaser. “De CO2-laser gaat een stille dood sterven.”

De grote producenten van lasersnijmachines, die beide lasertechnieken op de markt brengen, zien het marktaandeel van de vaste stoflasers (disklaser, fiberlaser en Direct Diode Laser) sterk groeien ten opzichte van dat van hun CO2-lasers. Volgens directeur Marius Van der Hoeven van Bystronic Benelux is 96 procent van alle lasersnijmachines die Bystronic verkoopt een fiberlaser. Trumpf-directeur HeinzJürgen Prokop vertelde op de Blechexpo dat inmiddels 85 procent van alle lasersnijmachines die Trumpf verkoopt, een vaste stoflaser is. Vergelijkbaar is de situatie bij Mazak. Luc Creemers, sales manager Benelux laser products bij Mazak, schat dat de verhouding momenteel op 80-20 ligt. “De CO2 laser verdwijnt en gaat een stille dood sterven”, is zijn conclusie. “Dat is zeker.”

Dun materiaal En dat is toch een heel andere ontwikkeling dan 10 jaar geleden werd voorspeld, toen de vaste stoflasers met een golflengte van 1 mu en een hoge helderheid hun intrede deden in het lasersnijden. De snijkanten waren aanvankelijk bij het snijden met stikstof in plaatdiktes vanaf 4 mm duidelijk ruwer dan bij CO2 lasers en gaven aan de onderkant van de plaat een veel sterkere braamontwikkeling. Hierdoor werden ze in eerste instantie vooral voor het snijden van dun materiaal toegepast.

Toch waren er ook direct al duidelijke voordelen. Door de kortere golflengte kan ook bont materiaal (zoals koper en messing) worden gesneden en de laserstraal kan eenvoudig via een optische vezelkabel worden getransporteerd. Door dat laatste kenmerk kan een laserbron makkelijk in een bewerkingsmachine worden geïntegreerd. Het

De Optiplex 3015 DDL van Mazak.

8

is dan ook veel eenvoudiger geworden een basismachine te ontwikkelen, eens te meer omdat veel componenten worden aangeboden door onafhankelijke aanbieders, vooral de laserbron zelf en de snijoptieken. Hierdoor zijn er meer dan 100 aanbieders van fiberlasers.

Dat is heel wat anders dan bij de CO2-laser, waar het transport van de laserstraal van de resonator naar de snijkop veel ingewikkelder is met gekoelde spiegels. Daardoor waren er altijd veel minder aanbieders van CO2-lasers.

Inmiddels is de snijkantkwaliteit van de fiberlaser sterk verbeterd.

Door de ontwikkeling van krachtige laserdiodes en nieuwe koelconcepten zijn inmiddels disk-, fiber- en DDL-lasers met een hoge straalkwaliteit en vermogen beschikbaar. Hierdoor is de snijkwaliteit bij dikker materiaal sterk verbeterd. Dit gegeven, in combinatie met een hoger energierendement en de veel eenvoudiger opbouw, zorgt voor de snelle opmars van de vaste stoflaser.

Steeds meer vermogen En nu is er sprake van een situatie die doet denken aan de vroegere jaren in de automobielbouw, waar het in eerste instantie om steeds hogere motorvermogens ging. Ook bij de vaste stoflasers is een wedloop ontstaan wie als eerste weer een hoger laservermogen kan aanbieden. Vond de CO2-laser bij universele toepassingen bij 6 kW zijn fysiek en economisch gezien zinvolle limiet, voor de vaste stoflaser zijn er nog geen grenzen omdat zijn golflengte door het te snijden materiaal beter wordt geabsorbeerd. Enkele producenten bieden al 12 kW aan en in laboratoria wordt al geëxperimenteerd met 16 kW. Het hoogste doel hierbij is het steeds verder opvoeren van de snijsnelheid.

Alles op elkaar afstemmen Maar zijn hoge laservermogens economisch gezien werkelijk het doorslaggevende criterium? Daarbij moet volgens Trumpf-topman

Grote belangstelling op de Blechexpo voor Trumpfs nieuwe snijproces Highspeed Eco, dat is onderscheiden met een award in de categorie thermisch/mechanisch scheiden.

Prokop alleerst worden bedacht dat vermogen alleen dan kan worden omgezet in productiviteit, kwaliteit van de snijkant en contournauwkeurigheid als het totale proces van vermogen, machinedynamiek en snijproces goed op elkaar is afgestemd. “Maar ook dan betekent een hoger vermogen niet zonder meer een rendabeler proces. Zo kan bijvoorbeeld met 10 kW in 8 mm RVS de snijsnelheid ten opzichte van 6 kW met gebruik van dezelfde nozzlegeometrie in een rechte snede met circa 60 procent worden opgevoerd.

Bij een representatieve bezetting van de snijtafel slinkt het productiviteitsvoordeel echter naar 20 procent, omdat de hoge snelheden bij complexe deelgeometrieën met veel radii en korte rechte snedes niet kunnen worden behaald.”

Potentiële risico’s En hoe hoger het laservermogen, hoe sterker de afschrijving van de investeringskosten doorwerkt in het uurtarief van de machine.

Prokop: “De productiviteit moet dit effect minimaal compenseren en betaalt zich uiteindelijk alleen dan uit als een hoge benuttingsgraad van de machine wordt bereikt. Daarbij speelt de beschikbaarheid van de machine een essentiële rol. En hier zijn potentiële risico’s: hoe hoger het laservermogen, hoe sterker de componenten van de straalgang worden belast. Dit betreft de optische vezelkabel, maar vooral het snijoptiek dat de laserstraal op het snijgebied focusseert. Bij hoge vermogens kunnen al de kleinste deeltjes op optische elementen inbranden en tot totaaluitval leiden.”

Om het smelt door het snijgas efficiënt uit de snijnaad te verdrijven en een goede snijkantkwaliteit te bereiken wordt normaal gesproken met een zeer kleine afstand van de nozzle tot de plaat gewerkt (enkele tienden van mm). Bevinden zich bijvoorbeeld spat-

ten van het insteekproces op het plaatoppervlak of steekt een vrij gesneden onderdeel er slechts heel iets bovenuit, dan kan dit tot een botsing leiden. De machine blijft dan staan en de nozzle of de snijkop kunnen beschadigd raken.

Highspeed Eco Trumpf is daarom van mening dat het niet voldoende is om naar steeds hogere vermogens te streven. Wanneer de beschikbare laservermogens op de maximaal mogelijke prestaties worden ‘getrimd’, lever dat een duidelijk rendabeler resultaat op. Een voorbeeld hiervan is Trumpfs nieuwe snijproces Highspeed Eco, dat op de Blechexpo is onderscheiden met een award in de categorie thermisch/mechanisch scheiden (zie ook pagina 11). Door een gepatenteerde doorontwikkeling van de nozzlegeometrie is het Trumpf in samenhang met alle andere snijparameters gelukt om ten opzichte van be-

staande snijprocessen bij gelijkwaardige laservermogens dubbele snijsnelheden te halen. Door een beweegbare, makkelijk uitwisselbare huls, die op het plaatoppervlak glijdt, wordt het snijgas effectief in de snijnaad ingebracht, waardoor het gasverbruik met circa 70 procent afneemt. Van groot belang hierbij is dat de ook dat de afstand van de eigenlijke nozzle tot de plaatoppervlak meer dan een mm is. Hierdoor is het gevaar van botsingen duidelijk minder.

Prokop ziet bij de vastestoflaser wel meer ontwikkelingen die hem doen denken aan de automobielindustrie. Het gaat daar steeds minder om meer vermogen en steeds meer om ondersteunende systemen, die helpen het voertuig te beheersen en het rijden veiliger maken. Voor de vaste stoflaser geldt hetzelfde. Zoals in de automotive zelfrijdende voertuigen steeds dichterbij komen, zo gaat ook de autonoom opererende lasersnijmachine werkelijkheid worden.

Als het gaat om lasersnijmachnies, verkoopt Bystronic bijna alleen nog maar fiberlasers.

9

Leverancier Nederland

Plaatbewerkingsmachines • • • • • • • • •

Rolvorm machines Slit- en afkort lijnen Persen Kant- en zetbanken Walsen Draad buigmachines Fiber Laser snijmachines Plasma snijmachines Breedband slijpmachines

BETROUWBARE PARTNER IN GEBRUIKTE LASERSNIJMACHINES

Trumpf TruLaser 5030 - 6kW BJ 2007

Lissmac SBM-L1000 Nieuw

MACHINES UIT VOORRAAD LEVERBAAR

www.pasterkamp.nl

Edyweg 17 6956 BA Spankeren (nl) Tel. +31 (0)313 49 02 00 Fax +31 (0)313 49 02 01 E-mail info@bruma.nl

Bystronic Fiberlaser 10 kW of 6 kW: een groot verschil!

Dat snijden met fiber veel sneller is dan met CO2 is al langer bekend.

Dat de snijkwaliteit ook dik in orde is kan niet meer ontkend worden, Maar hoe zit het nu met het onderlinge verschil tussen een 6 en 10 kW fiber laser?

Bekijk het filmpje en oordeel zelf!

10

Bekijk het filmpje op www.youtube.com/watch?v=PGHmJzu0A20

Minder snijgas, hogere snijsnelheid Tot dusverre gold de regel: voor een hogere snijsnelheid is meer laservermogen nodig. Trumpf heeft echter de samenhang tussen kilowatt en tempo opgelost. Het resultaat: de snijprocessen Highspeed en Highspeed Eco, die op de Blechexpo werden gepresenteerd (en bekroond).

Een nieuw nozzle-ontwerp verhoogt de voedingssnelheid van vaste stoflasers bij het snijden met stikstof met tot 100 procent – en dat bij hetzelfde laservermogen. Naast de voedingssnelheid wordt ook het insteekproces versneld. Samen werkt dat door op de verwerkingscapaciteit van de lasersnijmachine. In vergelijking met standaard snijden kan deze bijna dubbel zo hoog uitvallen. Daarnaast is het nieuwe nozzle ontwerp zuiniger met snijgas. Highspeed heeft gemiddeld 40 procent en Highspeed Eco 70 procent minder stikstof nodig. Dat resulteert in lagere kosten per onderdeel.

Dikker staal Een functie van het snijgas bij lasersmeltsnijden is het gesmolten materiaal uit de snijspleet te blazen. Dat gebeurt met een relatief hoge gasdruk en - daarmee verbonden hoge operationele kosten. Vooral dikker staal wordt daarom meestal met zuurstof gesneden. Tegenover het voordeel van minder gaskosten staat dan echter het nadeel van geoxideerde snijkanten, die vaak nabewerking nodig hebben. Bij de nieuwe processen Highspeed en Highspeed Eco leiden de gasbesparing en de hogere snelheid ertoe dat staal duidelijk rendabeler met stikstof kan worden bewerkt dan tot nu toe. Bovendien

De gepatenteerde nozzle van het snijproces Highspeed Eco is uitgerust met een huls.

kan het toepassingsbereik van een 8 kW laser bij smeltsnijden worden vergroot. Waar tot dusverre slechts een plaatdikte van 10 mm mogelijk was, snijdt de laser nu tot 12 mm dik plaatmateriaal.

Extra huls Bij het Highspeed-proces wordt een zogeheten nevenstroom nozzle ingezet. Een deel van het snijgas treedt door de nozzle kern samen met de laserstraal uit; de rest vormt een nevenstroom rondom de hoofdstraal. Deze concentreert de hoofdstraal op de snijspleet. Zo wordt het smeltsel effectiever uitgedreven.

De gepatenteerde nozzle van het snijproces Highspeed Eco is aanvullend met een huls uitgerust. Deze voert het gas direct in de snijspleet en zorgt er zo voor dat geen of slechts

De huls van de Highspeed Eco-nozzle voert het gas direct in de snijspleet.

een klein deel van het gas naar de kanten wegstroomt. Terwijl de beweegbare huls bij de bewerking over het materiaal glijdt, heeft de nozzle een afstand van 1,5 mm tot het plaatoppervlak. Daardoor overwint ze moeiteloos materiaalophopingen die bij het insteken kunnen ontstaan, wat de insteektijden verkort en het gevaar op beschadigingen voorkomt. Op de Blechexpo liet Trumpf dit effect heel mooi zien door de Highspeed Eco te demonstreren op een omgekeerde traanplaat.

Maar één nozzle De Highspeed-processen zijn beschikbaar voor middeldikke en dikke stalen en RVS platen vanaf 4 mm in smeltsnijden. In dit toepassingsbereik hoeft bij de nieuwe processen slechts één nozzlediameter te worden ingezet. Dat voorkomt het gevaar van verwisseling en reduceert de insteltijden. Wat de kwaliteit betreft vertonen de snijkanten een lage oppervlakteruwheid en een homogene aanblik.

Highspeed Eco en Highspeed zijn voor de vaste stoflasers van de TruLaser serie 5000 met 8 kW en binnenkort ook 6 kW laservermogen beschikbaar. Voor vaste stoflasers van de TruLaser serie 3000 met 6 kW is het Highspeed-proces berschikbaar. Veel bestaande machines van de wat jongere generaties kunnen eveneens met de nieuwe processen worden uitgerust. www.nl.trumpf.com

11

DDL is voor Mazak de toekomst van lasersnijden

Sinds de introductie vorig jaar op de Euroblech heeft Mazak al ruim tien lasersnijmachines met de Direct Diode Laser (DDL) technologie bij klanten in Europa geïnstalleerd en zo’n 25 in Amerika. Komend voorjaar wordt ook de eerste Optiplex DDL laser in Nederland geplaatst: bij trailerbouwer Broshuis in Kampen, die momenteel bouwt aan een nieuwe productiehal om de plaatwerkproductie in eigen hand te nemen. Mazak heeft hoge verwachtingen van DDL. “Het is de toekomst van lasersnijden”, zegt Luc Creemers, sales manager Benelux voor Laser Products bij Mazak.

Begin november demonstreerde Mazak de DDL techniek opnieuw op de Blechexpo in Stuttgart. Ditmaal was een Optiplex 3015 DDL 4.0 kW lasersnijmachine gekoppeld aan een nieuwe gerobotiseerde cel voor de automatisering van lasersnijproces. In de loop van volgend jaar komt ook een 6 kW versie op de markt.

Ultrasnel met hoge snijkwaliteit Na de CO2 laser, de disklaser en de fiberlaser is DDL de volgende generatie resonator. DDL complementeert dan ook Mazaks bestaande CO2 en fiber Optiplex machines. De Japanse machineproducent richt zich met deze nieuwe technologie op klanten die ultrasnel willen snijden met een kwalitatief hoogwaardige snijkwaliteit. DDL kan dun materiaal 20 procent sneller snijden dan fiberlasers en dik materiaal met hoge oppervlaktekwaliteit. De machine

heeft een assenacceleratie van 1.8 G en een snelle verplaatsingssnelheid van 120m/min. De positioneernauwkeurigheid wordt gehandhaafd binnen ± 0,05mm/500mm in de x- en y-assen en tot ± 0,01mm/100mm in de z-as. De machine biedt ook een hoge herhaalnauwkeurigheid van ± 0,03 in de x-, y- en z-as. Het Mazak gegoten frame (cast iron) komt bij deze ultrasnelle bewegingen perfect tot zijn recht. Het creëert een hoge machinestijfheid, elimineert trillingen en waarborgt de vooropgestelde toleranties gedurende de volledige levensduur van de machine.

Hoog energierendement Een voorname reden voor de ontwikkeling van DDL is de energie-efficiency. Het rendement van deze laser ligt veel hoger dan dat van andere lasers. De CO2-laser heeft een energie-efficiency van slechts 10 procent, de disklaser komt tot 15-20 procent en de fiberlaser tot 3040 procent. De DDL kan wel 40-50 procent halen. Ook andere producenten van lasersnijmachines zijn daarom wel bezig met de ontwikkeling van de DDL-technologie, maar een groot probleem is de snijkwaliteit. Dat probleem heeft Mazak getackeld. “Het snijbeeld in dikker staal, zeg maar van 12 tot 20 mm, is opmerkelijk beter dan dat van de fiberlaser”, aldus Luc Creemers. “Qua snijkwaliteit zitten we op het niveau van wat een CO2-laser realiseert. Dat komt omdat we met DDL snijden met een andere, lagere straalfrequentie. Dus kunnen we meer energie in de plaat brengen, door een betere absorptie en zonder dat dit gepaard gaat met meer warmte-inbreng. Dit vertaalt zich in een beter snijbeeld en dat is een groot voordeel. Je kunt met deze techniek bijvoorbeeld heel dun naast elkaar kleine gaatjes in dikker staal snijden, zonder verkleuring of verbranding van het materiaal.”

Snijkwaliteit bij RVS De tendens is dat de straalfrequentie nog verder zakt. Creemers: “We zitten nu op 0,93 à 0,97 mu, we denken te kunnen zakken tot 0,4.

Daarmee gaat de energie-efficiency dus nog verder omhoog, maar ook gaan we zo de snijkwaliteit in RVS verhogen. We bereiken nu op het dikkere RVS al betere resultaten dan met de fiberlaser, maar zitten nog niet op het kwaliteitsniveau van de CO2-laser. Ook hier is de doelstelling om minimaal dezelfde kwaliteit te bereiken.”

Een voorname reden voor de ontwikkeling van DDL is de energieefficiency. Hoe beter het absorptievermogen, hoe meer energie wordt omgezet in warmte.

12

Robotcel Bij het snijden van dun materiaal zorgt de dynamiek van de Optiplex machines voor een ongekend hoge output. Dat vraagt om automati-

De Optiplex 3015 DDL 4.0 kW lasersnijmachine. Komend voorjaar wordt ook de eerste Optiplex DDL laser in Nederland geplaatst: bij trailerbouwer Broshuis in Kampen.

seringsoplossingen die het materiaal laden, maar vooral de machine snel en slim ontladen. Hiervoor introduceerde Mazak op de Blechexpo een nieuwe robotcel, die samen met Yaskawa is ontwikkeld. De cel incorporeert een robotarm, die is opgebouwd op rails pal naast de snijtafel om werkstukken te laden en ontladen. De arm kan snel wisselen tussen sorteergereedschappen – die zijn opgeslagen direct aan de basis van de robot -, afhankelijk van de toepassing en het formaat en het gewicht van de werkstukken. Om snel en betrouwbaar bewerken mogelijk te maken, is de lasertafel in de cel uitgerust met een automatische klem om de positie van het werkstuk

op de tafel te borgen. Dit is vooral heel bruikbaar bij het snijden van door folie beschermd materiaal. De complete cel – zowel het snijproces als de robotautomatisering- kan worden geprogrammeerd door de Mazatrol PreviewG besturing van Mazak, die de operators ook toegang geeft tot gedetailleerde rapporten over de celproductie en de voortgang van de lopende operatie. “Dergelijke geautomatiseerde systemen worden steeds belangrijker”, zegt Creemers. “De lasersnijmachine is een heel belangrijk facet in de automatiseringketen, dit om een goede snijkwaliteit te garanderen, nodig voor het stabiel uitsorteren.

Met de snijsnelheden van tegenwoordig moet

De nieuwe robotcel, die samen met Yaskawa is ontwikkeld. Het is een automatiseringsoplossing die het materiaal laadt, maar vooral de machine snel en slim ontlaadt.

je nadenken over een goede oplossing aan de achterkant om dag en nacht te kunnen produceren. Zulke oplossingen bieden wij.”

8kW fiberlaser Naast de DDL technologie blijft Mazak ook nog de fiberlaser aanbieden. Op de Blechexpo beleefde de Optiflex 3015 Fiber III 8.0kW laser haar wereldpremière. Mazak noemt de 8 kW variant ideaal voor het snijden van dik materiaal zoals RVS en aluminium. De hoogvermogen fiberlaser levert ook productiviteitsverbeteringen van meer dan 14 procent op bij het snijden van dun plaatmateriaal dankzij de snellere machineacceleratie en de snelle verplaatsingssnelheden van 120m/ min in de x- en y-assen.

De machine is ook uitgerust met een lading aan intelligente instel-, monitoring- en snijfuncties, die allemaal worden bestuurd met de Mazatrol PreviewG CNC, die speciaal is ontwikkeld voor digitale productie. Deze omvatten onder meer focusdetectie, het wisselen en schoonmaken van nozzles en het besturen van de straaldiameter als onderdeel van de set up functie.

Op TechniShow Inmiddels heeft de DDL-technologie ook haar Benelux-première gehad tijdens het open huis van Mazak eind november in Leuven (B).

Mazak zal het nieuwe vlaggenschip van haar lasersnijmachines in maart ook op de TechniShow in Utrecht demonstreren. www.mazakeu.com

13

Duitsland ook in export omvormtechniek wereldkampioen China is mondiaal gezien de grootste markt voor omvormtechniek en plaatbewerking, Duitsland is de grootste exporteur van machines op dit gebied en de automobielsector is de grootste afnemer. Wellicht niet echt verrassende gegevens, maar inzicht in de internationale verhoudingen is altijd interessant. De Duitse branchevereniging voor gereedschapsmachineproducenten VDW gaf dit inzicht op de Blechexpo in Stuttgart.

In 2016 bedroeg de wereldmarkt voor omvormtechniek 20,5 miljard euro. Dat betekende een groei van 4 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Met een aandeel van 36 procent is China met afstand de grootste markt. De Verenigde Staten volgt met een aandeel van ongeveer 10 procent, De Duitse markt (vorig jaar met 14 procent gegroeid) ligt op plaats 3, gevolgd door Italië en Mexico.

Bediend wordt de wereldmarkt eveneens voor een derde vanuit China, de grootste producent van omvormtechiek. Het land heeft zijn productie in rap tempo opgevoerd en zich al in 2010 met grote afstand aan kop genesteld, voor Duitsland (14 procent), Italië, Japan en de VS. Waarde Chinese machines In China worden elk jaar ruim 300.000 omvormtechnische machines gebouwd met een waarde van 6,9 miljard euro. Dat betekent een gemiddelde waarde van ‘slechts’ 23.000 euro per machine. Deze relatief geringe waarde en een gedetailleerde analyse van de Chinese werktuigmachineproductie leren dat hier vooral eenvoudige machines in grote aantallen worden gebouwd, hoofdzakelijk om de eigen thuismarkt te bedienen. Ter vergelijking: de gemiddelde waarde van een Duitse omvormmachine ligt bij 53.500 euro. Niettemin is bekend dat de Chinese regering ernaar streeft dat de eigen werktuigmachine industrie hoogwaardigere machines gaat ontwikkelen bouwen, die meer met NC-besturingen en een hogere automatiseringsgraad worden uitgerust.

In Duitsland had de omvormtechniek afgelopen jaar een aandeel van ongeveer 26 procent in de totale productie van werktuigmachines ter waarde van 11,1 miljard. Onderdelen, toebehoren en dienstverlenin-

14

gen zijn hierbij niet meegerekend. Dit aandeel is door de jaren heen relatief stabiel gebleven. In 2016 werd dus in totaal omvormtechniek ter waarde van 2.9 miljard euro geproduceerd. Dat was 7 procent meer dan in het jaar daarvoor, vooral dankzij grote opdrachten en een florerende projectbusiness met de automobielindustrie.

Automobielindustrie Persen vormen de grootste machinegroep, gevolgd door de plaatbewerking met buig- en afkantmachines en de stansmachines. De grootste afnemer van omvormtechniek is de automobielindustrie. Deze werkt met langlopende aanschafcycli die strategisch zijn georganiseerd en voor langdurige projecten zijn bestemd. Niet zelden zorgen grote orders voor een sterke groei van de resultaten van de omvormtechniek, iets wat vorig jaar ook is gebeurd. De plaatbewerking levert daarnaast echter aan een brede afnemerskring, vooral met MKB-bedrijven in de metaalbewerking.

Groeiende export De Duitse producenten van omvormtechniek exporteerden vorig jaar bijna 60 procent van hun productie. In 2016 stegen de uitvoeren met 1 procent, in de eerste helft van dit jaar met nog eens 2 procent.

Evenals voor de totale branche is China met afstand de belangrijkste markt voor de Duitsers met een volume van 337 miljoen euro in 2016 en een aandeel van bijna 20 procent. Maar de afstand tot de VS, na China de belangrijkste exportmarkt, is al lang niet meer zo groot als twee jaar geleden ten tijde van de vorige Blechexpo. De fabelachtige groeicijfers van China behoren al lang tot het verleden. In 2016 kromp de export naar China zelfs met dubbele cijfers, terwijl de export naar Amerika met een vergelijkbaar percentage van 18 procent steeg. Dat de situatie in China zich echter weer verbetert, toont een blik op het eerste halfjaar 2017: de uitvoer naar China steeg met 17 procent. Dat past in het mondiale plaatje, want de uitvoer naar elf van de topvijftien exportlanden nam toe. Uitzonderingen hierop waren Oostenrijk, Polen, Rusland en Spanje.

Naar Nederland exporteerden de Duitse producenten vorig jaar machines ter waarde van 20,1 miljoen euro, wat neerkomt op 1,2 pro-

Automatiseringsrobots (‘Crossbar Feeders’) van persenproducent Schuler transporteren onderdelen voor een autocarrosserie. Persen vormend de grootste machinegroep, de automobielindustrie is de grootste afnemer van omvormtechniek.

cent van het totaal.

Exportkampioen Duitsland voert de lijst van internationale exporteurs van omvormtechniek aan met een aandeel van bijna 19 procent. Daarna volgen Italië, Japan, China en Zuid-Korea. Bij de grootste importeurs van omvormtechniek ligt Duitsland op plaats vier, van de internationale ranking, achter China, VS en Mexico.

De Duitse invoer steeg in 2016 met 7 procent. Importmachines komen vooral uit Zwitserland, Italië, Oostenrijk en Japan. Nederlandse producenten leverden in 2016 voor 7,9 miljoen euro aan machines aan Duitse klanten en stond daarmee op plaats 12 met

een aandeel van 2 procent. In de eerste helft van 2017 stagneerden de importen, behalve die uit Spanje, die sterk groeide.

Hoe gaat het verder? Hier geeft volgens de VDW de ontwikkeling van de orderintake enige houvast. In 2016 stegen de bestellingen in de omvormtechniek met 5 procent, met een duidelijke dominantie van het binnenland.

Daarbij speelden de grote orders een doorslaggevende rol. Tot augustus 2017 kon die goede ontwikkeling niet meer worden voortgezet. De orderintake uit eigen land liep duidelijk terug. Dit kon echter door de bestellingen uit het buitenland worden gecompenseerd. Al met al bleven de bestellingen op hetzelfde niveau als in 2016. De omzet nam

in het eerste halfjaar weliswaar met 5 procent af, maar dat was wel na een groei van 7 procent vorig jaar. Dit hangt volgens de VDW samen met de zeer verschillende doorlooptijden in de omvormtechniek. Al naar gelang het bijvoorbeeld om bestellingen van persen of van techniek voor de plaatbewerking gaat.

“We gaan er echter vanuit dat van de Blechexpo nog een stimulans uitgaat voor het lopende jaar, waardoor de omzetontwikkeling in verbeterde mondiale economische omstandigheden nog duidelijk beter zal uitvallen.”

15

Plaatbewerkingsnieuws - Etab 1212.qxp_Opmaak 1 29/11/2017 10:46 Pagina

ONLINE VERKOPING

HOLL AND PRECISION TOOLING

www.hptooling.nl

i.o.v. belanghebbenden, wegens

STOPZETTING bedrijfsactiviteiten

Plaatbewerkingsmachines LASERSNIJONDERDELEN KANTPERSGEREEDSCHAP PONSGEREEDSCHAP

PONS/LASERMACHINES “Trumph” Trumatic 600L en 6000L; kantbanken en guillotinescharen “LVD”; elektr. stapelaars “BT”; ponsinstallatie voor buizen “Bors” HYD40; AUTOM. RICHT/PONS/KNIP MACHINE “Schuler”; dubbele lasrobot “Pana” Robo; pons/buigmachine “Wemo”; pons/stansmachine “Schleider”; puntlasinstallatie; metaalvoorraad; CNC CARROUSSEL PERSEN “Wiedemann”; etc.

SLUITING: dinsdag 12 DECEMBER vanaf 14u00

GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK

Bezichtiging: maandag 11 december van 9u00 tot 16u00 Terbekehofdreef 51-53 - 2610 Antwerpen Foto’s / catalogus beschikbaar op onze website

Amsterdamsestraatweg 33 Naarden 035-539 90 90 info@hptooling.nl

www.TroostwijkAuctions.com

CAM aansturing van nieuwe en gebruikte pons-, laser- en plasmasnijmachines nodig?

Bel de CADCAM specialist voor de plaatbewerking • Training en eerste hulp bij aanloop productie • Ondersteuning alle bekende machinemerken • Dealer van CADCAM systemen voor ponsen, snijden en kanten • Advies en programmeerondersteuning • Efficiënter produceren door meer uit uw software te halen Van Leeuwen CADCAM Systems BV | 030 271 42 17 | info@leeuwencam.nl | www.leeuwencam.nl 16

Tuwi opgewekt richting jubileumjaar Voor Tuwi vormden de themadagen in eigen huis eind november een mooie opmaat naar het jubileumjaar en de komende TechniShow. De machineleverancier uit de Achterhoek bestaat in 2018 40 jaar en zal daar nadrukkelijk aandacht aan besteden op de TechniShow.

“Maar we zullen daar natuurlijk vooral weer een mooi programma laten zien”, zegt Tuwidirecteur Marco Mans, die blij is dat de plaatwerkhal van de TechniShow al helemaal is volgeboekt. “Je concurrenten kunnen er beter allemaal staan. Dat is aantrekkelijk voor de bezoekers. Vervolgens is iedereen zelf verantwoordelijk voor zijn eigen prestatie.”

Tuwi zal op de TechniShow meer dan voorheen het accent leggen op de wat grotere machines van zijn fabrikanten en wat minder op de kleinere. “We willen een overzichtelijke stand”, aldus Mans. “En zullen onder meer een complete lijn met snijden, buigen en ontbramen tonen, om te laten zien dat je een hoge efficiencywinst kunt behalen door het hele plaatbewerkingsproces in ogenschouw te nemen.”

Euromac buigcel Op de stand zal zeker plaats worden gereserveerd voor de Euromac FX Buigcel, die Tuwi op de themadagen introduceerde. Het kanten wordt steeds vaker geautomatiseerd.

“We zien een verschuiving dat kleinere bedrijven steeds meer automatiseren”, aldus Mans. “Dat moet bij het kanten ook, want de moderne fiberlasers produceren zo snel, dat de kantbanken de bottleneck worden in het productieproces. Maar het offline program-

Tuwi toonde tijdens de themadagen de Euromac FX buigcel voorzien van een elektrisch aangedreven kantbank, de Euromac FX Bend 850, en een Kuka robot met een werkbereik van 1100 mm.

De noodzaak van geautomatiseerd kanten doet zich steeds meer voelen door de enorme productiviteit van moderne fiberlasers

meren van kantbanken is complex en we hebben lang gezocht naar een goede partner met een pakket voor offline programmeren op de werkvoorbereiding. Die hebben we gevonden in Widenhorn met Autopol. Dat werkt goed. Onze fabrikant Durma heeft hiervoor overigens nu ook een eigen pakket.”

Meerdere palletposities De Euromac buigcel was een aantal jaren geleden al te zien op de Euroblech, maar hij is volgens Tuwi nu helemaal 100 procent klaar voor de Nederlandse markt. Er staat nu een zwaardere robot bij en deze kan op een rail worden geplaatst voor meerdere palletposities. Hij is verkrijgbaar in verschillende werkbreedtes en tonnages en de robotisering is aan te passen aan de wensen van de klant.

De buigcel kan 24/7 volautomatisch produceren maar is ook manueel te gebruiken

voor kleine series. De kantbank en robot staan met elkaar in verbinding op een vast frame, hierdoor ontstaat een Plug en Buig unit van 15 vierkante meter. Tuwi toonde tijdens de themadagen de buigcel voorzien van een elektrisch aangedreven kantbank, de Euromac FX Bend 850, en een Kuka robot met een werkbereik van 1100 mm.

Mans: “We gaan deze cel nu echt promoten.

Het is echt een mooi systeem voor plaatbewerkers met kleine en middelgrote series dun plaatwerk, dat uitblinkt door de flexibiliteit van programmeren. Het loont al om series van 10 tot 15 stuks met de robot te buigen, de return on investment op deze cel is heel goed.” www.tuwi.nl

17

Door de mogelijkheid van 3D visualisatie kan de operator het programma op de besturing simuleren en de buigvolgorde zien.

‘Elke kantbankgebruiker kan genieten van offline programmeren’ Het offline programmeren van een kantbank is kinderspel geworden en iedere plaatbewerker kan tegenwoordig genieten van de enorme voordelen die dit oplevert.

Ook de plaatbewerkers die niet werken met kantbanken van een van de grote fabrikanten, die hierin al een jarenlange ontwikkeling hebben. “Er is onafhankelijke programmeersoftware, die kwalitatief zo goed en gebruikersvriendelijk is, dat deze technologie nu ook beschikbaar is voor plaatbewerkers met kantbanken van andere fabrikanten”, zegt Ed van Leeuwen van Van Leeuwen CADCAM Systems in Utrecht.

Voor het ponsen en lasersnijden is het offline programmeren al lang ingeburgerd, maar bij kantbanken lijkt dit nu pas gemeengoed te worden. “Het punt is dat de kennis bij de man aan de bank zat”, zegt Ed van Leeuwen. “En kanten is natuurlijk een wiebelig proces, dat minder snel is te automatiseren dan lasersnijden en ponsen. Als een uitslag bij de eerste zetting 89 graden in plaats van 90 graden wordt gebogen, moet je al corrigeren. Daar zorgden de vakmannen aan de kantbank altijd voor. Zo lang die rondliepen deden de banken hun werk wel, mits de uitslagen goed waren.”

Iedereen moet het willen Van Leeuwen is al vele jaren actief met het automatiseren van plaat-

18

bewerkingsprocessen. Tien jaar geleden bood hij ook al software aan voor het offline programmeren van kantbanken, maar dat ging moeizaam. “Ik heb best wel eens mijn hoofd gestoten. Want dan bleek het management iets te willen dat bij de kantbank niet werd geaccepteerd. Daar ontbrak het vaak aan de bereidheid om het programmeren op een andere manier te gaan doen. En dan lukt het niet. Iedereen moet het willen.”

Steeds meer digitale data Maar nu lijkt er toch sprake van een omslag. Want alles komt momenteel samen: de volumes worden groter, de series kleiner en klanten leveren steeds meer digitaal data in 3D aan terwijl de kennis aan de kantbank verdwijnt. Steeds meer bedrijven beseffen hierdoor dat er iets moet gebeuren en dat er meer moet worden gedaan op de werkvoorbereiding dan aan kantbank zelf. Van Leeuwen merkt die behoefte duidelijk. “Ik word steeds vaker uitgenodigd om te komen praten over een oplossing. En zo’n oplossing is er.”

Een voorbeeld waar zo’n oplossing is gerealiseerd, is zijn klant Peters Metaaltechniek in Emmen. Een toeleverancier die plaatwerk, ponsnibbelen, laswerk en constructiewerk doet en RVS, aluminium en staal verwerkt voor opdrachtgevers in onder andere de bouw, zorg, industrie, zuivel en horeca. Peters heeft een machinepark met machines van verschillende fabrikanten en is al jaren klant van Van Leeuwen, die met name het programmeren van de ponsmachines heeft geau-

tomatiseerd.

Peters kreeg een mooie order van een goede klant, die ontwerpt in Inventor en assemblys met veel plaatwerk in verschillende afmetingen en complexiteit in 3D aanlevert.

Een eerste project is al uitgevoerd, maar betekende meer werk dan verwacht en het kostte ook meer tijd. “Dit voorbeeld is illustratief voor wat veel plaatbewerkers momenteel meemaken”, zegt Van Leeuwen. “Ze krijgen veel werk dat ze letterlijk niet aankunnen op de kantbank. Vaak werken ze met jonge jongens die prima met machines overweg kunnen, maar het programmeren van complex plaatwerk is een ander ding. Zelfs ervaren mannen kunnen dergelijke volumes overigens nauwelijks aan.”

Maar men wil de klant graag behouden en ook diens volgende project aannemen. Er zijn plaatbewerkers die deze ontwikkeling zien en kiezen voor modernisering van hun machinepark door de bestaande machines te vervangen door kwalitatief hoogwaardiger machines en software van één leverancier. Maar lang niet iedereen heeft die mogelijkheden en veel plaatbewerkers willen dat ook helemaal niet. Voor hen is er volgens Van Leeuwen een alternatief: machine-onafhankelijke software, die inmiddels heel volwassen is. “De CADCAM-systemen voor kantbanken zijn ontzettend snel geëvolueerd. De producenten hebben hun software achter de schermen doorontwikkeld en nu bewijst deze zich: het werkt.

Nu is het zaak ervoor te zorgen dat iedereen hiervan gaat genieten.”

Mbend van Metalix Van Leeuwen werkt zelf met het softwarepakket Mbend van Metalix, dat wereldwijd al 30 jaar CADCAM levert voor alle merken pons- en snijmachines. Met de software voor de kantbanken erbij kunnen machines van verschillende merken in een werkplaats nu allemaal uit één systeem worden aangestuurd.

Mbend importeert de digitale 3D tekeningen, herkent de plaatwerkdelen hierin en haalt een assembly uit elkaar in losse onderdelen, die worden uitgevouwen. De software analyseert het product (materiaalsoort, dikte), selecteert de messen en de V-openingen, bepaalt het aantal set-ups en de buigvolgorde. Dat gaat allemaal automatisch. Maar er zijn vaak talloze mogelijkheden om een product te realiseren en daarin willen de meeste plaatbewerkers kunnen sturen. Dat kan allemaal in de software worden aangegeven. Alle specs van de kantbank en alle gereedschap-

pen die voorhanden zijn, worden door Van Leeuwen in het systeem ingebracht. De bank die de werkvoorbereider op zijn scherm en later de operator op de besturing in de visualisatie zien, is volledig hun kantbank. Mbend voert ook een automatische correctieslag uit op de door klant aangeleverde informatie aan de hand van deze specs.

Geweldige upgrade Zo wordt een programma gegenereerd voor de besturing van de kantbank. In het geval van Peters een DLD programma voor de Delem besturing op de Rico kantbank. Hiervoor was wel een uitbreiding van de besturing nodig. De Rico kantbank was uitgerust met een eenvoudige basisversie van de Delem besturing. Daar zijn nu de opties bijgenomen dat een derde programmadata mag uploaden en de mogelijkheid van 3D visualisatie. Hiermee kan de operator het programma op de besturing simuleren en de buigvolgorde zien. “Dat hebben we ingekocht bij Delem en werkend gemaakt”, vertelt Van Leeuwen. “In combinatie met de offline programmeersoftware is dit een geweldige upgrade van de machine. Maar ook zonder de uitbreiding van de besturing zou het offline programmeren al voordeel hebben opgeleverd. Want van de simulatie kun je naar keus een rapport maken in PDF, Word of Crystal Reports. Dit kan afgedrukt worden maar ook op een beeldscherm bij de machine worden geplaatst als de besturing niet zo geavanceerd is. Daarop kan de operator mooi zien hoe hij de stempels moet inbouwen. Zo nodig kan het programma zelfs handmatig in de kantbank worden ingetypt. Zo kun je zelfs een

oude kantbank weer heel courant maken.”

Software los denkwerk op Van Leeuwen wil er maar mee zeggen: offline programmeren kan bij elke kantbank voordeel opleveren en de gebruiker bepaalt zelf hoe en in welk tempo hij de omslag maakt. De noodzaak om het te doen wordt volgens hem wel steeds groter omdat klanten digitaal met zoveel data komen. “Je gaat uiteindelijk ‘nee’ verkopen als je niet aan dit soort oplossingen werkt. De productie van je kantbank kan met tientallen procenten toenemen, ook die van hele oude kantbanken. Ook de steltijden nemen af, zelfs als je veel gereedschappen moet plaatsen. Want je hoeft daarbij niet meer te denken. De software lost een groot deel van het denkwerk op.”

De software is gebruikersvriendelijk, maar het is wel hightech en moet dus goed worden uitgelegd. “Is alles eenmaal geïnstalleerd dan kun je met een beknopte training aan de slag. En dat moet ook, want na een dag willen de meesten mij gauw weer weg hebben en weer produceren”, lacht Van Leeuwen. “Ik zie wel regelmatig dat men zich de tijd niet gunt voor een gedegen training. Dat is jammer. Ze gebruiken vaak maar een deel van alle mogelijkheden, omdat dat al zoveel winst brengt waar ze dolgelukkig mee zijn. Maar je moet verder gaan. Zorg dat je niet 60 maar 90 procent van alle mogelijkheden gebruikt.

Dat hoeft niet direct, maar kan ook geleidelijk aan.” www.leeuwencam.nl www.petersmetaaltechniek.nl

Ed van Leeuwen: “De CADCAM-systemen voor kantbanken zijn ontzettend snel geëvolueerd. De producenten hebben hun software achter de schermen doorontwikkeld en nu bewijst deze zich: het werkt.”

19

Retrofit verbetert efficiency kantbank In een relatief korte periode heeft Morris Solutions een goede naam opgebouwd in het retrofitten van kantbanken. Klopten de klanten aanvankelijk vooral aan omdat hun kantbank niet meer functioneerde en ze bij de fabrikant niet terecht konden voor service en onderdelen, tegenwoordig wordt de retrofitspecialist ook steeds vaker gevraagd om de efficiency van kantbanken te verbeteren. Bijvoorbeeld met offline programmeren. “Ook dat kunnen we nu bieden”, zegt Morris Giaccone, die naast de hydraulische kantbanken inmiddels ook servo-elektrische machines retrofit.

Morris Solutions is in 2011 begonnen in Milaan als dienstverlener voor service en onderhoud aan kantbanken. De liefde bracht Morris Giaccone echter naar het Friese Joure, waar hij in 2013 samen met zijn partner Grytsje de Jong begon met activiteiten op de Nederlandse markt.

Het concept van retrofitten bleek hier wonderwel te passen, beter dan in Italië. “Nederlanders hebben een andere mentaliteit”, is de ervaring van Morris. “Terwijl Italianen heel trots zijn op hun machines en het liefst werken met gloednieuwe kantbanken, geven Nederlanders veel meer om het imago van hun bedrijf en de organisatie. Ze proberen het maximale rendement te halen uit een kantbank waarin ze hebben geïnvesteerd. Als een opgeknapte kantbank goed functioneert en weer jaren mee kan, zijn ze daar heel tevreden mee. Dat past natuurlijk prima bij onze dienstverlening.”

Doorbraak In het eerste jaar heeft Morris Solutions in Nederland zo’n 30 kantbanken geretrofit. De grote doorbraak kwam in 2014 na de deelname aan de TechniShow. Hier presenteerde Morris Solutions de Morris Anglecheck, een handschoen waarin een hoekmeetsensor is geïntegreerd die draadloos communiceert met de besturing van de afkantpers. Door de plaat vast te pakken, controleert de handschoen automatisch of de gebogen hoek correct is. Deze innovatie verschafte Morris flinke bekendheid en een goed imago: hij illustreerde hiermee zijn kennis van kantbanken. “Ze kennen me daar nu nog van en ik wordt er nog vaak aan herinnerd.” Sindsdien retrofit zijn bedrijf zo’n 50 à 60 kantbanken per jaar. “Dat zouden er meer kunnen zijn, want de vraag is veel groter. Maar meer kunnen we met ons team van vijf mensen niet aan.”

Specialisatie en capaciteit Morris Solutions onderscheidt zich van andere technische dienstverleners voor machines door de pure specialisatie op kantbanken en de capaciteit die het bedrijf hierbij kan aanbieden. Andere kantbankspecialisten zijn vaak eenpitters.

Morris kan alle merken retrofitten. In het kantoor van zijn bedrijfspand in Joure toont hij een ladenblok dat werkelijk uitpuilt met technische informatie over allerlei kantbanken. “Deze informatie vormt de kern van ons bedrijf. Het is de basis waarmee we aan slag gaan.”

Morris en zijn collega’s zijn zelf vooral sterk op elektronisch gebied. Ze nemen de doorgaans nog solide metaalstructuur van een kantbank als

Morris Solutions heeft al drie servo-elektrische kantbanken gereviseerd. Ze staan nu nog even in de showroon, maar dat is van korte duur: alle drie machines waren in no time verkocht.

20

Morris Giaccone: “Bij het retrofitten is snelheid belangrijk. Daarom hebben we altijd besturingen, motoren en veiligheidssystemen op voorraad en maken we vaak lange dagen.”

uitgangspunt en voorzien deze van nieuwe besturingen van de Italiaanse fabrikant Esautomation. Daarnaast kunnen ze ook de veiligheid van een machine up to date brengen met bijvoorbeeld lichtschermen, Laser vingerbeveiliging, veiligheid plc’s, linialen en nieuwe voetpedalen. Ook voor mechanische zaken, zoals het aanbrengen van nieuwe achteraanslagen, bombeertafels, gereedschapsbevestigingen en tooling kan men bij Morris Solutions terecht. “Maar vaak wil de gebruiker van de kantbank dat ook wel zelf doen. Dat werkt goed. Zo maak je er een gezamenlijk retrofitproject van.”

van servo-elektrische kantbanken. Die worden naar de werkplaats in Joure gehaald. Het retrofitten van deze kantbanken stelt andere eisen dan hydraulische exemplaren. “Je moet de specifieke problemen hiervan begrijpen en hebt er speciale componenten voor nodig. Die hebben we samen met Pilz ontwikkeld.”

Morris heeft al drie servo-elektrische kantbanken gereviseerd. Hij wilde er één daarvan permanent in de showroom zetten, om te kunnen demonstreren welke middelen er allemaal zijn om een kantbank helemaal te reviseren, maar dat gaat niet door: alle drie machines waren in no time verkocht.

Snelheid Bij het retrofitten is snelheid belangrijk. De klant wil immers zo snel mogelijk weer met zijn machine kunnen werken. “We moeten snel en flexibel zijn. Daarom hebben we altijd besturingen, motoren en veiligheidssystemen op voorraad. Want levertijden kunnen killing zijn.” Daarnaast betekent snel handelen dat er lange dagen worden gemaakt, vaak buiten de reguliere werktijden om. “Een simpele retrofit duurt anderhalve dag, maar dat is dan wel echt doorwerken. Een machine met drie assen kunnen we doen in 16 uur; vaak trekken we twee dagen uit voor het retrofitten en een derde dag om de mensen die ermee moeten werken te trainen. De meeste machines die we doen zijn 5-assige banken met bombering, maar we doen ook wel eens machines met 11 assen. Dan kan een retrofit wel een volle werkweek duren en gebruiken we de maandag daarna voor de training.”

Offline programmeren Door alle uitgevoerde retrofits en door de deelname aan vakbeurzen heeft Morris Solutions een groot netwerk opgebouwd als kantbankenspecialist. De klanten weten het bedrijf goed te vinden en vragen ook steeds meer.

Bijvoorbeeld om een machine een update te geven, er een betere kantbank van te maken.

Want niet iedereen kan zich een nieuwe kantbank veroorloven. Daarom is Morris ook be-

Servo-elektrische kantbanken Morris Solutions werkt praktisch altijd op locatie bij de klant. Maar de kantbankspecialist is inmiddels ook begonnen met het retrofitten

gonnen met het aanbieden van een pakket voor offline programmeren, zodat de programma’s voor een of meer kantbanken in 3D kunnen worden klaargemaakt op kantoor. Dat gebeurt dan met het systeem Esabend 3D M. De M staat voor Morris, want hij heeft samen Esautomation aan de ontwikkeling hiervan gewerkt. “Het is een betaalbare oplossing die we aanbieden. De gebruiker betaalt één kleer een bedrag en dat is dan inclusief de installatie.

Daarna is het systeem eigendom van de gebruiker en hoeft er niet jaarlijks voor een nieuwe licentie te worden betaald.”

Zo ontwikkelt Morris Solutions zich door en Morris Giaccone is van plan dat ook te blijven doen. Hij staat op het punt een nieuwe medewerker aan te nemen voor de verkoop en heeft een optie genomen op de grond naast het huidige pand voor de bouw van een tweede bedrijfsruimte. “We zijn technisch klaar om alles te kunnen doen met kantbanken. Maar we kunnen niet gaan stilzitten. We moeten ons voortdurend blijven verbeteren.” www.morrissolutions.eu

Het kantoor van Morris Giaccone. De prominente plek voor de authentieke Vespa scooter verraadt zijn Italiaanse afkomst.

21

SMEOT investeert in lasersnijmachine SMEOT in Hengelo, mbo-vakschool voor metaal, mechatronica en elektrotechniek, zit midden in een ingrijpende verbouwing. Over de bordjes die straks op de deuren van de nieuwe leslokalen en praktijkruimten moeten komen, hoeft de schoolleiding zich niet druk te maken. Die kunnen door de leerlingen zelf worden gesneden op de nieuwe lasersnijmachine.

“Dat zijn mooie praktijkopdrachten”, zeggen directeur Rob Swennenhuis en Harrie Rosink, projectleider integratie lasersnijmachine en lasrobot. Het maken van echte producten beschouwen zij als een belangrijk onderdeel van de opleidingen. SMEOT leidt op voor 300 bedrijven in ‘Groot-Twente’, zoals Swennenhuis het verzorgingsgebied rond Hengelo noemt. “We worden door deze bedrijven beschouwd als een toeleverancier van jonge en op te leiden medewerkers.”

Investeringen in machinepark De verbouwing is even behelpen voor de 450 leerlingen en de medewerkers. Maar het resultaat zal prachtig zijn. SMEOT beschikt vanaf begin 2019 over een heel transparant pand; vanaf de (drukke) weg zal goed zichtbaar zijn met welke machines de leerlingen werken en wat ze allemaal doen. Pure promotie voor werken in de techniek.

Swennenhuis moet goed op de centjes letten, maar weet naast de verbouwing voldoende budget te reserveren voor investeringen in het machinepark. De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in CNC machines. Voor de afdeling constructie, lassen en plaatwerk zijn nieuwe lasapparaten en een lasrobot gekocht. Hopelijk komen daar volgend jaar ook een nieuwe CNC kantbank en nieuwe CADCAM-software bij.

Lasersnijden En onlangs is dan een lasersnijmachine geïnstalleerd. “Die hadden we nog niet”, vertelt Swennenhuis. “Maar de meeste plaatwerkbedrijven hebben tegenwoordig een laser staan, dus willen we onze leerlingen daarmee vertrouwd maken. Bovendien starten we in september met een BBL 4 opleiding constructie en plaat, waar met name aspecten als het vertalen van CAD-tekeningen, het programmeren van machines en het slim nadenken over materialen aan bod komen.

Daar past deze machine perfect bij. De leer-

Harrie Rosink, Rob Swennenhuis en praktijkdocent Johan Hage bij het nieuwe lasersnijsysteem, dat is geleverd door Micro Lasersystems.

lingen leren wat ze allemaal moeten doen om tot een CNC-programma te komen dat producten uit de plaat snijdt.”

Functionaliteit Het ROC van Twente, eveneens in Hengelo gevestigd, had ook behoefte aan een lasersnijsysteem. Beide opleiders hebben zich daarom samen georiënteerd en allebei dezelfde machine gekocht bij Micro Lasersystems in Elst: een Titanium MLS-iLas Flat 60100F150/1500. Deze machine beschikt over een Ytterbium fiberlaser (IPG QCW Pulsed 150/1500) laserbron en een besturing op basis van Windows met ProNC CNC software die DXF/DWG bestanden kan converteren naar CNC bestanden.

De machine is relatief klein en compact; een belangrijk aspect voor de school, evenals de functionaliteit. “Onze leerlingen moeten op zo’n machine alles kunnen doen wat er later in de praktijk ook van hen wordt gevraagd”, aldus Harrie Rosink. “Ze leren de achtergronden van het lasersnijproces en wat de invloeden zijn van parameters en verschillende gassoorten op het snijresultaat. Ze oefenen met diverse parameters en ontdekken wat de optimale instelling van de lasersnijmachine is. Ook leren ze snijproblemen voorkomen en oplossen. En hoe materiaal zich gedraagt, daar ligt de link met materiaalkunde.”

Meerdere technische opleidingsinstellingen in ons land hebben al een lasersnijmachine

van Micro Lasersystems staan. Bij het ROC van Twente is de machine inmiddels een half jaar operationeel. “We hoeven niet opnieuw het wiel uit te vinden”, zegt Rosink. “Het voorbereiden van 1 lesuur kost zo 10 uur en dan is het handig om te kunnen putten uit ervaringen van collega’s. Het horizontaal uitrichten van deze laser luistert bijvoorbeeld heel nauwkeurig, zo hebben we al van de collega’s van het ROC van Twente meegekregen. Maar natuurlijk moeten onze eigen vakdocenten de machine zelf ook helemaal onder de knie krijgen, zodat ze opdrachten voor de leerlingen kunnen bedenken en schrijven.

Hiervoor krijgen we een opleiding van Ramon Slief van Micro Lasersystems.”

Cursus lasersnijden SMEOT integreert de lasersnijmachine in de opleidingen voor de leerlingen, maar gaat ook de cursus lasersnijden als module aanbieden aan medewerkers van bedrijven. “Met deze lasersnijmachine geven we hen kennis en inzicht in de actuele mogelijkheden van het lasersnijproces”, aldus Swennenhuis. “Tevens leert de cursist de lasersnijmachine optimaal te gebruiken. Hierbij leren de operators welke invloeden en paramaters van invloed zijn op resultaat en hoe zij die kunnen analyseren, beïnvloeden en oplossen.” www.smeot.nl www.microlasersystems.nl

23

VERHEIJ METAAL SPECIALIST IN PLAATBEWERKING

Een van onze mogelijkheden is het lasersnijden en ponsnibbelen (of combi-) van industriële producten.

Ook kunnen wij voor u:

CNC-Kanten lassen/ Assembleren Lasersnijden_def.indd 1

14-10-2009 10:37:50

Uw partner voor occasion lasersnijmachines

WEBER LASERSERVICE WILGENWEG 20, 3421 TV OUDEWATER, TEL: +31 (0)348 - 56 45 40 E-MAIL: INFO@JANVANDAMTRANSPORT.NL

WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL

WEBER LASERSERVICE BV

‘t Veld 1 6666 MK Heteren - The Netherlands telefoon +31[0] 26 317 99 50 fax +31 [0] 26 317 99 51 www.weberlaserservice.nl info@weberlaserservice.nl

Officiële partner van:

Onderscheidend door service

mediaplanning 8E

GANG JAAR

1• NR.

RT MAA

2017

RGANG 8E JAA

7 JUNI 201 NR. 2 •

8E JAARGANG

NR. 3 • OKTOB ER 2017

2018 Verschijningsdata: Deadline: LERS TKOE VENT LUCH RE AL BIJ - LASE IJLPA T SLAG TER S - M ZUIG BE T Z GA EITS ALIT STEEDS GEEFT HMAL E WIJS KT KWGAAT LAND EN - SC RCOD AA N M SERIES - BLOK BUIG IJK - BA RD LVIO PA - KE KLEINE EURO PLICEE NZIENL S VLOTTE AA STIL RV M OR VAN ENT OP NZEE OT VO ILER ONGECO OCES NIET ES4 REK ONTBRAMEN DE AST A PR OB CO D IN SR E DE E ERT IN G AL ROLEER PERS N BIJN VERDER STIMULE ÉÉN ERIN EN LA IGST AKLASSL BIJ AA EDS - GECONT HT HAP STE M IDDE RSC VEST MER KELING ELKAAR - LVD MENTEN IN M L ST TNEHV IN ONTWIK R ELE TRU O-IN RAM KRAC PLAS RM R OTS GROTE EIDINGSCEN - DU PROG DT DE WEAAL VUL EE T PAR RIJK VOO OB EN RAMMEU BELANG PRO WERKT EUMETD SM ROG E OPL CTIE SR IG OR NI IN ODU BAX ARE ZIJN L -- LA - COL OE NOTP LW VOOR ITAA SOFTW ER BU OFFL TUWI TRONIC LASROB ELKE R SERIEPR DIG LEY -NG INVL PLAAT T - WO ETAA AR L AA EN BYS RIJK VOOR ORX SLIM MET CHIKT VOO ZUIV LIF EIDI MRDT H KANTB 0 KER F AWATER VAN OPLBEWER AA ND AT DE TEC 4.

MP X DE GES ANG ST FA STRAA SP INTRU LAUR BEN E LSNIJD ERW IES - ZAN DIE TCI BEL ANK SAELU HEM C T - LAS EN -AP PAST STRI LIJN STRUCT FLEXIB BLECH EI IN BAND G - EN E TEL EN N IN - LA RU EXPO GRO DUÉÉN PRODU IËN LERSCH BLIJFT TE CON - EEN LADEFRONT CTEN INELE DIT HTEN - DEA N OP - MICROHYG RIC AKT LICHGROEIEN - PRIMA IS POWER IN 20 SECONDEN - VERKE TER IS TE EN ADDOET ISH: ALS LASER MASYSTE AA VRAAG NAAR KANTE CENKE MS: BEDIEN NNING - LVD ST PLEKAF - PUREFIN N BREKE - LASERN UWE XP VOOR NIE EN VABUISFR STIJGEN - SAMEN ING STEEDS GEBRUIKSVRI PRESENTEERT EFFICIË GDEAME VOOR BOEKE FINISH NKAST NTE DI -HA‘DOORB EN R 4-ZIJDIG ENDEL ZICH KEE RAAK’ IJKER - FIBERL IN DUNWANDIG ALL-IN-ONE - INTELLIGENT SPEL IN TRUMPF SMART SLIJPEN ASER BESCSCHUREN, NAVIGEREN LASSEN - MOOI - SHEET METAL FACTORY IN CHICAGO SAMENSPEL EXPER RESULTEERT IN PROBLEEMLO IENCE OP METAVAK OS LASERSNIJDE N

IN

24

IE: DIT E E EDITIE: IN EZD E ZE EDITIE DIN EZDE

:

01 Maart Beusspecial TechniShow / ESEF 22-02-2018 02 Mei Nabeschouwing TechniShow / ESEF 22-05-2018 03 Oktober Beursspecial EuroBlech 01-10-2018 04 December Nabeschouwing EuroBlech 15-11-2018

Q-Fin scoort met nieuw design “Super”. Anton Bax, directeur-eigenaar van Q-Fin Quality Finishing heeft maar één woord nodig om de wijze waarop het nieuwe design van zijn machines voor het ontbramen, slijpen en afronden van gesneden vlakke plaatuitslagen door de markt is ontvangen te beschrijven.

“Iedereen vindt de nieuwe look vooruitstrevend. We hebben een nieuwe standaard gezet.”

De nieuwe machines (model 2018) beleefden hun Nederlandse première op METAVAK Gorinchem en de Europese introductie was een week later op de Blechexpo in Stuttgart. Op beide beurzen waren de modellen een opvallende verschijning.

Geïnspireerd door mobiele telefoon Allereerst vanwege hun uiterlijke vorm. De nieuwe Q-Fin machines hebben strakke rechthoekige vormen, maar vallen met name ook op door hun transparante karakter dankzij de grote ramen van acrylaat en het gebruik van LED-verlichting. De toestand van de machine is op afstand waarneembaar aan de kleur van het licht. Anton Bax en het ontwerpbureau waarmee hij heeft samengewerkt hebben zich hierbij laten inspireren door de moderne mobiele telefoons. Net als bij de telefoon is de slijpmachine helemaal zwart als deze is uitgeschakeld en licht deze op als hij wordt ingeschakeld. In bedrijfsmodus is de uitstraling blauw en in de service modus wordt de verlichting helder wit, wat zorgt voor een goed zicht bij werkzaamheden. Valt de machine in storing, dan wordt deze rood. Zo zijn de nieuwe machines niet alleen een aantrekkelijke verschijning in de werkplaats, maar zijn ze tevens

De nieuwe modellen van Q-fin waren een opvallende verschijning op METAVAK Gorinchem.

heel functioneel.

De deuren zijn elektrisch gemaakt zonder zichtbare scharnieren of schroeven. En verder zijn er diverse verbeteringen ten opzichte van de voorgaande modellen. De borstelunits zijn aangepast zodat ze makkelijker in te stellen zijn en de slijpunit is stabieler gemaakt.

Op de kleine machine voor de kleine onderdelen zit nu standaard diktemeting. Wie op één machine zowel staal als RVS bewerkt en daarvoor de borstels moet wisselen, kan deze borstels makkelijk in de borstelopslag in de machine leggen, zodat ze altijd direct bij de hand zijn.

Anton Bax heeft zich bij de ontwikkeling van de nieuwe modellen laten inspireren door de moderne mobiele telefoons.

Onderscheiden Q-Fin heeft mede voor het opvallende nieuwe design gekozen vanwege de plannen om internationaal aan de weg te timmeren. “Design in de machinebouw wordt steeds belangrijker omdat elke DGA een nette fabriek met mooie machines wil”, zegt Anton Bax. “Daarnaast kun je je ermee onderscheiden.”

En dat bleek met name op de Blechexpo. Q-Fin toonde de F200 XL (voor het ontbramen, slijpen en/of afronden van werkstukken van 10 mm tot 200 mm breed), de handbediende, mobiele TopGrinder en de ontbraammachine voor het nabewerken van plaatdelen tot 1200 mm.

De Brabantse slijpspecialist benadrukte daarbij dat met de smalle machines voor kleine producten en de brede machines voor grote producten alle voorkomende producten kunnen worden gefinished. Sneller en beter dan met elke andere machine. “We beheersen de finish van elk snijproduct en zijn ervan overtuigd dat onze machines superieur zijn. Met een complete set van een grote en een kleine machine (zgn. Ultimate set) los je je hele ontbraam-issue op.” Q-Fin scoort met deze boodschap met name goed bij ervaren gebruikers. “Want die herkennen de problemen en weten wat bij het ontbramen - zeker van kleine delen - de moeilijkheid is. Ze zien dat onze machines daarvoor een perfecte oplossing bieden.” www.q-fin.nl

25

Veel meer dan een leverancier van lasrobots Wat is de toegevoegde waarde van een robotintegrator? Tijdens een businessday voor zakelijke relaties en een open huis voor alle overige belangstellenden (voor het eerst in 10 jaar!) gaf Valk Welding medio november een helder antwoord op die vraag.

De lasrobotspecialist in Alblasserdam groeit dit jaar naar een omzet (voor het eerst) van meer dan 50 miljoen euro. Het grootste deel daarvan wordt behaald met de verkoop van geautomatiseerde lassystemen, waarvan er in de loop der jaren zo’n 3.000 zijn geïnstalleerd. Maar ook de verkoop van lasdraad draagt fors bij aan de omzet. Valk Welding verkoopt meer dan 550 ton massieve lasdraad per maand en is daarmee een van de grootste onafhankelijke lasdraadleveranciers in Europa.

Uitbreiding assemblage In Alblasserdam beschikt het bedrijf over drie bedrijfspanden. In het eerste bevinden zich de kantoren met daarnaast het lasdraadmagazijn. Daarnaast is er een assemblagehal en een pand waar eveneens wordt geassembleerd, maar waar zich ook het centrum bevindt voor demonstraties en trainingen van klanten die met de systemen moet werken.

Momenteel wordt alles nog volledig geassembleerd in Alblasserdam.

Maar Valk Welding beschikt ook over eigen vestigingen in Tsjechië, Frankrijk en Denemarken. Met name voor verkoop- en servicedoeleinden, maar er wordt in deze vestigingen ook veel geprogrammeerd. Vooral in Tsjechië, eigenlijk in heel Oost-Europa, groeit de business snel. Daarom wil Valk Welding ook daar gaan assembleren. Eind 2018, begin 2019 moet het zover zijn. De locatie Alblasserdam groeit ook verder. In 2021, als het bedrijf 60 jaar bestaat, moet een vierde bedrijfspand zijn gerealiseerd.

Valk Welding groeit aan alle kanten met het ontwerpen en bouwen van klantspecifieke lasrobotinstallaties, die zich onderscheiden in een hoge betrouwbaarheid, continuïteit van het lasproces, offline programmering en klantbenadering. Het bedrijf heeft de wind in de rug door het tekort aan vakmensen dat automatisering onontkoombaar maakt en doordat de systemen inmiddels zover zijn doorontwikkeld, dat ze ook geschikt zijn voor het lassen van kleinere aantallen.

Meer dan leverancier van lasrobots Daarbij is Valk Welding veel meer dan een leverancier van lasrobots. De lasrobot met besturing die wordt ingekocht bij de Japanse producent Panasonic, vormt maar zo’n 10 procent van het volledige systeem dat uitein-

Met de inzet van Virtual Reality technologie heeft Valk Welding een nieuwe manier ontwikkeld om lasrobots te programmeren zonder dat programmeerkennis vereist is.

26

Het Arc-Eye lasnaadvolgsysteem is een goed voorbeeld van eigen ontwikkeling.

delijk wordt geleverd. Valk Welding voegt daar veel aan toe. De lastoortsen zijn van eigen makelij, evenals de afschakeling. Een framebouwer bouwt de frames precies op maat en verder zijn er tal van andere eigen ontwikkelingen, zoals het lasnaadvolgsysteem Arc-Eye en veel software. Alleen al tien medewerkers houden zich bezig met de software ontwikkeling. Zij werken vooral aan de ontwikkeling van software om het genereren van de lasprogramma’s te automatiseren. Eén van de laatste ontwikkelingen zijn de quick programming tools. Hiermee kunnen gebruikers van de robotlassystemen op basis van macro’s snel een lasprogramma genereren.

Daarbij komen er vanuit de Industrie 4.0 gedachte steeds meer koppelingen met ERP- en CAD-systemen. Als op die manier alle data worden gekoppeld, kunnen zonder tussenkomst van een programmeur automatisch lasprogramma’s worden gegenereerd. De grootste winst zit daarbij vooral bij productfamilies.

Veel herhalingsorders Doordat Valk Welding veel knowhow heeft van alles wat met lasautomatisering heeft te maken, zijn de relaties met de klanten vaak innig. De robotintegrator is bijvoorbeeld vaste leverancier van een fabrikant van laadkleppen die in héél Europa vestigingen heeft en meerdere robotsystemen per jaar afneemt. Ook is Valk Welding wereldwijd preferred supplier van een bekende producent van uitlaatsystemen en trekhaken. Voor deze en vele andere klanten geldt: als ze eenmaal de smaak te pakken hebben van de efficiencysprong die geautomatiseerd lassen brengt, volgen veel herhalingsorders. En ze blijven ook aankloppen voor oplossingen die nog meer efficiencyverbeteringen opleveren. Zo is Valk Welding actief in tal van sectoren als de apparatenbouw, chassisbouw truckbouw, staalbouw, hydrauliek en productie van landbouwmachines. Ook worden regelmatig nieuwe markten aangeboord. Zo worden sprinklerinstallaties tegenwoordig ook gerobotiseerd gelast dankzij een systeem dat Valk Welding voor één producent ontwikkelde, waarna ook andere producenten zich bij de lasrobotintegrator hebben gemeld.

Automatisch wisselen tussen TIG en MIG Bij de ontwikkeling van zo’n nieuw systeem kijkt Valk Welding waar de

zwakste punten zitten in productie en onderzoekt in welke mate automatisering deze kan oplossen. Een uitgangspunt daarbij is dat er oplossingen worden ontwikkeld voor alles wat verstoring kan opleveren en een beperking oplevert in onbemande productieprocessen. Een systeem voor het automatisch wisselen tussen MIG en TIG toorts is daar een goed voorbeeld van. Op de vakbeurs Schweissen & Schneiden in Düsseldorf presenteerde Valk Welding dit jaar een lasrobotcel met een lasrobot op een E-vormig frame met automatische systemen voor het wisselen van lastoorts, wolfram stift en lasercamera. Zo kan van MIG naar TIG worden omgeschakeld en kunnen wolfram elektrodes preventief worden gewisseld, zonder interventie van de operator.

Lasnaadvolgsysteem Ook het Arc-Eye lasnaadvolgsysteem is een goed voorbeeld van eigen ontwikkeling. Tijdens de vorige beurseditie van Schweissen & Schneiden in 2013 introduceerde Valk Welding de eerste generatie van dit systeem, dat door toepassing van hoogwaardige software integratie en een lasercamera de lasrobot exact langs de lasnaad stuurt. Daarbij wordt deze lasercamera door de manier van scannen niet gehinderd door reflecties en is daarmee perfect toepasbaar voor reflecterende materiaalsoorten zoals aluminium en geslepen roestvaststaal. Volgend jaar zal Valk Welding de tweede generatie van de Arc-Eye met nog meer functionaliteit en snelheid introduceren. In Düsseldorf werd een X-Y lasopstelling getoond waarbij de Arc-Eye is geïntegreerd voor toepassing op onder meer rondlasautomaten, portaallassystemen en laskolommen. Dit systeem, dat ook als retrofit op een

Assemblage van een geautomatiseerd lassysteem.

bestaand systeem kan worden geïntegreerd, is specifiek ontwikkeld voor het lassen van ronde producten, zoals industriële vloeistoftanks, containers, drukvaten, wandsegmenten voor tankwagens en gelijkvormige producten en uiteraard ook voor langsnaden.

Programmeren met Virtual Reality Een van de jongste ontwikkelingen is de toe-

Een opstelling in het demo- en trainingscentrum in Alblasserrdam.

passing van virtual reality. Dit konden de bezoekers van de businessday en het open huis zelf ervaren. Met de inzet van Virtual Reality technologie heeft Valk Welding een nieuwe manier ontwikkeld om lasrobots te programmeren zonder dat programmeerkennis vereist is. Met een VR bril verplaatst de robotprogrammeur zich in de wereld van offline programmeren. Hij heeft het idee dat hij zich in een soort game bevindt, waarin laspunten met elkaar kunnen worden verbonden, de robot kan worden verplaatst en de lastafel kan worden gekanteld.

Een jonge medewerker die aan de ontwikkeling van deze programmeertechnologie heeft mee geholpen, gaat binnenkort enkele maanden naar Panasonic in Japan om het systeem volledig te integreren in de software.

Het wordt nog niet in de praktijk toegepast, momenteel wordt vooral gekeken wat je er precies mee kunt en hoe de markt het ontvangt. Valk Welding verwacht dat werkelijke toepassing slechts een kwestie van tijd is. www.valkwelding.nl

27

ARENDSEN PLAATWERK BV Profiel Specialist

Een ijzersterk pro el Arendsen Plaatwerk is een veelzijdig toeleverancier binnen het metaalsegment. Haar producten, in diverse materiaalsoorten, klein of groot van formaat, enkel of in serie, vinden hun weg naar tal van marktsegmenten.

Zie ook pag. 3

nl

ma.

2017

ru w.b

s

ww

www.promatt.com

le technologie trie omarmt digita

1

ER DE NUMM TECHN IEK

IN KERN BOOR

ZANTECH

In dit nummer



Indus

O S S

te aan het meer behoef vraagstukken. in- ook steeds de rol van van energie 8E JAARGANG NR. 2 • JUNI 2017 oplossen te wijzen dat nieuwe techde komenop lijkt erop enteren van Het implem industrie past e stallatiebedrijven daaromtoenemen. te produceren ECH.NL duurzaam De Nederlandse , digital WWW.ZANT maar zal nieken om met energie jaren alleen geavanceerde t mogelijk grote schaal sectoren de alle en zo efficiën toe. De meeste elen binnen vrijwel & Onderd technologie rie hebben innovatienóg te gaan, zal Calculatie e CADCAM, dienst- om en in ons land Energi ch indust bedrijv onze technis indusiële uit van ie industr n als smart speelveld voor . Niet alleen ve ontwikkelinge , 3D-printing, big Het rs zal binnen de industrtot belangrijker worden maar ook om te , isering verlene blijven gingen t (robot cyberoverwe beperk try normen t of things en dat in bovendien niet secto- kosten n aan klimaat data), interne logie. In alle kunnen voldoe r worden. rn.nl d of zullen digitale techno industrie is www.widenho strenge security al omarmst doen.

Nederlandse die steeds ren van de verwachting de nabije toekom jaren naar de komen de erkenning die een marktv Dit blijkt uit van UNETO in opdracht tie voor is uitgevoerd emersorganisa oek VNI, de ondern che. Het onderz L MTRANSPORT.N de installatiebran ch dienstverleners WWW.JANVANDA technis laat zien dat als partner ositie hebben een sleutelp emingen. UNEiële ondern vera van industr Terpstr tter Doekle al uw de TO-VNI-voorzi het adres voor chines. installateurs de rol van ingsma wacht dat groter zal metaalbewerk alleen maar komende tijd dat worden. laat zien erkenning De marktv s in toenedienstverlener technisch de indusactief zijn op indusmende mate kunstwerken worden andse Nederl fraaie metalen De logie x plasma kunnen triële markt. systeem ceerde techno dstalige cadcam generatie Powerma eren Het Nederlan Met de nieuwste trie blijkt geavan toe te passen. Voor draaien & draaderod voor frezen, schaal .nl gemaakt. al op grote ocht USP www.edgecam ing onderz de marktverkenn tancy in opdracht Consul iële secMarketing ition - Hyper-VNI vijf industr met X-Defin eleking es, van UNETO live , food, machin Boonen nismak nieuwe klasse plasma, de . Volgens toren: chemie ieve kunstenaar Marcel ten en metaal van Hy- therms onstraties en de interact de hele Metaal trische appara e op de stand ring report is over en snijdem demonstreerd op veel waarde ssen & Schneid kelingen het onderzoeksrap stand konden Via een live van ontwik pertherm op Schwei bezoekers. jkheden van linie de invloed y en cybersecurity ceerde mogeli Powermax kenen van de Hypertherms Cutting industr iets de geavan met als smart daal, te generatie verbinding foodindustrie Roosen nieuws de in metade blijft de logy Center groot, al s, door live snijn geldt dat alle sectore plasma snijder en andere metalen Techno de snijkwaliteit en de en achter. Voor logie in de werden XPR300 digitale techno len schilderijen snijden. de nieuwe sterk zal invloed van ers snelheden van erken te verwachting aan de bezoek on- kunstw ition plasma toekomst naar industriële ers op X-Defin Vrijwel alle antal bezoek toenemen. ownership' getoond. ? een recorda zien 'cost of .com een groot suctoepas- Met ertherm Goldie of Barbie beurs dernemingen de de bij ww.hyp factor voor de de stand was Het renerm, net als als een cruciale technologie. ces voor Hyperth nten. De kensing van nieuwe termijn krijgt steeds exposa meeste andere lange dement op ht. aandac -VNI meer ing van UNETO De marktverkenn en

lasersnijd 2 - 2,5 - 3 D snijden + buislaser hoek Ook onder een

maar Mevo: niet harder slimmer werken

6000 x 2000 x 5 kw 3000 x 1500 x 3 kw

COMBI PONS-LASER



nijmachine

Nieuwe waterstraals loopt al mooi vol

nl www.ijzeron.

ie nstenaar in act



Europese 5-asser nd Hyundai-Wia bekroo

Metaalku

opmerkelijk



Metaal NIeuws

Adres

De Stenenmaat 6 postbus 5, 7070 AA Ulft

Tel. Fax

(31)0315-69 56 00 (31)0315-69 56 05

liteit TIV ziet bezoekerskwa toenemen



&

al? metaal? strekmeta of strek erd,, gaas gaas of rforeeerd Gepeerfor Gep raad!! voorraad op voor het altijd altijd op en het Wij hebben Wij hebb 200 (0)75 68 821800 +31 681 TT 075 l l ndam.n lzaandam.n abelzaa info@kabe EE info@k l zaandam.ndam.nl www.kabelbelzaan II www.ka

LASERSNIJW

ERK.EU

BAAS-META

en Vervaardigen bewerken van nenten. grote compo

Lasersnijden 6000 x 2000 x 20 mm

tner

10 00 (0) 547 28 Goor T +31 is-ip.nl 4 7471 GG Wheedw arsweg 26 99 E verkoop @bauhu 27 F +31 (0) 547

Combinatie van a • Plasm • Autogeen ts • Retrofi are • Softw • Centricut • Service

CHB.V..NL I MA W. FRrkings mach ines WW IN DEZE metaa lbewe

S BV AL.NL BAA

Industrial Par

Metaal

EDITIE:

41 21 31 T (0513) l

.nl

E-mail info@arendsen-plaat.nl Website www.arendsen-plaat.nl

IJF METAALBEDR

www.bauhuis-ip

Continueproces 6000 x 2000 x 2,4 kw CNC ponsen 8000 x 1250 x 6 Knippen 8000 x 6 Kanten 8000 x 500 t Buigen Autom. Cel 8000 x 1500 x 6 Lastechnieken/ Assemblage

dinsdag 10 oktober

Behringer es bandzaagmachin

LASERSNIJDEN Continueproces Continueproces

18

Metaalnieuw editie

wereldklasse!

s straalmachine s richtmachine chines ontbraamma achines bandschuurm nes

machi ery.n TRUMPF WORDT act-m DIGITAAL - BAX METAAL VULTpolijst PARTNERSCHAP STEEDS VERDER IN - ASTES4 REKENT OP VLOTTE achin www.hevami.nl IN GROEI IN BENELUX - OPLEIDING LASROBOTPROGRAMMEUR 13376602 ONTWIKKELING - GECONTROLEERD ONTBRAMEN Tel: +31(0)4 partner RICHTEN IN ÉÉN LIJN Authorized - ZANTECH EN BYSTRONIC ZIJN BELANGRIJK VOOR ELKAAR - LVD STIMULEERT IN NIEUWE XP CENTER - DEALERSCHAP TCI BELANGRIJK VOOR TUWI - COLPRO WERKT GROTE ELEMENTEN IN ÉÉN KEER 4-ZIJDIG AF - PUREFINISH: ALS HYGIËNE TELT - LASERWORX SLIM MET SOFTWARE - OPLEIDINGSCENTRUM SCHUREN, SLIJPEN EN FINISHEN - LASER MAAKT LICHTE CONSTRUCTIES GESCHIKT VOOR SERIEPRODUCTIE

rijk is! eit belang EN ... als kwalit

boor.nl

www.kern

SNEL EN EENVOUDIG EEN ONLINE OFFERTE AANVRAGEN VAN UW LASERSNIJWERK, GA DAN NAAR ONZE SITE

N -A I S O 3 8 3 4 2 C -89 2 RvA

2 53

23

E 00 24

E -A N 1 0 9 0 - 1 1 -89 o 2 NoB

00

28

24

LASERSNIJDEN CNC-ZAGEN CNC-(VLOEI)BOREN WALSEN KANTEN GLASPAREL-STRALEN (ROBOT)LASSEN ENGINEERING

1

LASERSNIJWERK.EU

IS

O 9001

GECERTIFICEERD LASSEN

FRAMEBOUW - PLAATWERK APPARATENBOUW - PIPING LICHT CONSTRUCTIEWERK MODULEBOUW

METAALBEDRIJF

BAAS BV BATEQ.NL

BAAS-METAAL.NL

VSMI gaat smart Onder grote belangstelling is het compleet vernieuwde bedrijfspand van VSMI en ABK Innovent in Varsseveld geopend. Rob en Thea Lentink hebben de afgelopen jaren miljoenen geïnvesteerd in de uitbreiding en modernisering van het pand en het machinepark. Dit heeft geresulteerd in een van de modernste plaatwerkbedrijven in Europa.

VSMI staat voor Varsseveldse Smart Industry. Een gedurfde naam, waaruit ambitie spreekt. Rob Lentink is bezig van VSMI een hightech topper onder de maakbedrijven in Europa te maken, die alles ‘smart’ doet: smart cutting, smart bending, smart welding en smart finishing.

Daarmee is hij al een eind op streek, zoals de genodigden tijdens de officiële opening en alle bezoekers een dag later tijdens het open huis, met eigen ogen konden zien.

Processen koppelen VSMI (het oude Nijman-Arentsen) beschikt achter de vernieuwde gevel en in de nieuwe bedrijfshallen over een state-of-the-art machinepark met geautomatiseerde en gerobotiseerde las-, snij- en kant- en finishingprocessen. Bij twee van de lasersnijmachines bijvoorbeeld staan belaad- en ontlaadsystemen, die automatisch de gesneden plaatuitslagen uitsorteren. En enkele kantbanken zijn uitgerust met automatische gereedschapswisselaars. Ook nieuw is de geautomatiseerde poedercoatlijn voor smart finishing. Op zich is VSMI hiermee niet uniek. Ook andere plaatbewerkers in ons land hebben hun lasersnij-, buig- en lasprocessen al flink geautomatiseerd en gerobotiseerd. Maar VSMI is wel een koploper als het gaat om al die processen aan elkaar te koppelen op basis van data die tijdens de individuele processen worden gegenereerd. Zo kan slimmer, sneller, efficiënter en uiteindelijk ook goedkoper worden gewerkt. En dat is precies wat wordt beoogd met de heldere visie die aan alle investeringen ten grondslag ligt: door smart te produceren, kan VSMI veel kortere doorlooptijden bieden en hoeft minder energie en mankracht te worden ingezet. Daardoor kan het bedrijf prijstechnisch concurreren met elke partij waar ook ter wereld.

De nieuwe geautomatiseerde poedercoatlijn voor smart finishing.

Bij twee lasersnijmachines staan belaad- en ontlaadsystemen, die automatisch de gesneden plaatuitslagen uitsorteren.

Plezierig werken Daarnaast vinden Rob en Thea Lentink het belangrijk dat hun medewerkers met plezier werken. Ze zijn trots op wat er in korte tijd allemaal is bereikt. “Er staat hier een prachtig bedrijf. Nu willen we dat de vloer gaat functioneren zoals het gebouw er uit ziet. De mensen moeten hier met plezier werken. Dat is ons streven.”

VSMI is nog niet klaar. “We hebben veel nieuwe productieprocessen, maar we zijn er nog niet”, zo vertelde Rob Lentink tijdens de openingsfestiviteiten. “Maar ik ga nog niet vertellen wat de plannen voor de nabije toekomst zijn.” www.vsmi.nl De opening van de vernieuwde bedrijfshallen met het state-of-theart machinepark trok grote belangstelling.

29

25.000 spoelbakken met allemaal dezelfde perfecte finish Een constante, hoge kwaliteit en een hoge doorloopsnelheid. Dat waren de belangrijkste uitdagingen waarvoor de Duitse fabrikant Peitzmeier Maschinenbau + Automation zich zag gesteld bij de opdracht van VSMI in Varsseveld voor een productiesysteem om het oppervlak van RVS spoelbakken van een perfecte finish te voorzien.

Hiervoor is een geautomatiseerd systeem met als centraal onderdeel een Omni-Grind Twin-3100-AC langbandschuurmachine geleverd. Een proces dat voorheen manueel door drie mensen geschiedde, gebeurt nu in een volautomatische operatie, die door één persoon kan worden bediend.

Daarmee past dit systeem naadloos in de vernieuwde fabriek van VSMI (voorheen Nijman-Arentsen) en ABK Innovent in Varsseveld, die in november officieel is geopend. Alle productieprocessen zijn hier verregaand geautomatiseerd en gerobotiseerd om de productiviteit flink te verhogen en tegelijkertijd de arbeidsomstandigheden voor de medewerkers prettiger te maken. Dat geldt niet alleen voor het snijden, lassen en kanten, maar ook voor de oppervlaktebehandelingsprocessen.

Spoelbakken van hoogste kwaliteit RVS In het bedrijfspand van VSMI is ook ABK Innovent gehuisvest, dat hoogwaardige RVS concepten voor een breed marktgebied (vooral keukens) ontwerpt, ontwikkelt en vermarkt. Tot de producten van ABK Innovent behoren onder meer RVS spoelbakken. Deze worden gemaakt van de hoogste kwaliteit RVS en combineren duurzaamheid, kwaliteit en functionaliteit met de kracht van een prachtig design. In deze spoelbakken zit een grote variatie; ze worden uitgevoerd met een haakse hoek of een hoek met een radius en als vlak inbouw of onderbouw variant.

De spoelbakken staan klaar voor bewerking op de langbandschuurmachine

30

Na de bewerking gaan de spoelbakken automatisch naar de afvoerband, waar de operator ze er af haalt.

Deze spoelbakken dragen bij aan de uitstraling van een keuken en dat geldt zeker voor de zichtbare randen. Deze moeten dus een perfecte finish krijgen. Vroeger waren hiervoor drie mensen aan het slijpen en polijsten, maar nu gebeurt dat in een geautomatiseerd systeem dat is geleverd door Bruma Machines, dat Peitzmeier in Nederland vertegenwoordigt.

Automatische aan- en afvoer De spoelbakken van 1 mm dik RVS worden elders in de fabriek geproduceerd. Op de finish-afdeling wordt vervolgens met een robotarm de binnenkant geslepen en de radius geperfectioneerd. Daarna volgt nog een klein stukje handslijpen voor het bijwerken van de laatste oneffenheden. Vervolgens gaan de spoelbakken naar de nieuwe Peitzmeier lijn. Deze bestaat uit drie delen: een aanvoerband, de slijpmachine zelf en een afvoerband.

De aanvoerband is flexibel en makkelijk te vullen. Zo’n acht verschillende modellen passen er op. De band voert de bakken automatisch in de slijpmachine, waar ze per cluster van drie stuks tegelijk worden geslepen. De bakken worden tegen een aanslag aan geduwd en correct onder de banden gepositioneerd. De bewerking gebeurt met twee banden: aan de voorzijde zit een slijpband, aan de achterzijde een polijstband. De machine is 3 meter breed, de tafel 1 meter diep.

De bewerking gebeurt altijd op dezelfde hoogte. De Peitzmeier machines kunnen in hoogte variëren maar dat is in dit geval niet nodig. Na de bewerking gaan de spoelbakken automatisch naar de afvoerband, waar de operator ze er af haalt. De machine is eenvoudig te programmeren volgens het teach-in principe; de operator programmeert de contouren van de spoelbakken en hoeft hiervoor geen volleerd programmeur te zijn.

Constante kwaliteit Het systeem is sinds een half haar operationeel. VSMI slijpt er op

In de slijpmachine worden de spoelbakken per cluster van drie stuks tegelijk geslepen. De bewerking gebeurt met twee banden: de voorzijde zit een slijpband, aan de achterzijde een polijstband.

jaarbasis 25.000 spoelbakken mee. De tijd die daarmee is gemoeid, is gehalveerd ten opzichte van de oude situatie. De capaciteit van het systeem ligt echter nog hoger en zal in de toekomst verder worden opgevoerd. Alle spoelbakken worden met de dezelfde kwaliteit geslepen, iets wat met de hand veel lastiger zo niet onmogelijk was. Nog een belangrijk voordeel: de arbeidsomstandigheden zijn verbeterd. Ulrich Peitzmeier, oprichter en directeur van de Duitse fabrikant van langbandschuurmachines: “Handmatig slijpen is een zware bezigheid, die het lichaam, met name de rug, de armen en de schouders, flink belast. Je moet immers kracht zetten en voortdurend zijwaartse bewegingen maken.

Dat is nu helemaal weg. Ook dit is vaak een belangrijke reden om het slijpproces te moderniseren.”

Slijpresultaat Het systeem is op maat voor VSMI ontwikkeld. Peitzmeier bouwt modulair en kan zo makkelijk systemen helemaal volgens de eisen van de klant configureren. “80 procent is standaard”, aldus Peitzmeier. “In de overige 20 procent zit voor ons de uitdaging om precies aan de wensen van de klant te voldoen. We zeggen daarbij altijd: we verkopen geen machines maar een slijpresultaat. Hier bij VSMI gaat het om het slijpen van de zichtbare delen van de spoelbak. Dat moet dus een zeer betrouwbaar proces zijn. Daar heb-

ben we voor gezorgd.”

De slijpresultaten die Peitzmeier verkoopt, zijn volledig ‘Made in Germany’. Ontwikkeling, constructie, productie en service komen allemaal uit één hand. De machines die het bedrijf ontwikkelt en bouwt zijn geschikt voor de oppervlaktebehandeling van RVS, staal, aluminium en non-ferro metalen. Ze worden op de markt gebracht onder de naam Omni-Grind, modulaire systemen voor de oppervlaktebewerking van werkstukken. Ze zijn leverbaar met manuele gereedschap- en tafelbewegingen voor het flexibel bewerken van verschillende werkstukken, maar ook met volautomatische gereedschap- en tafelbewegingen voor de geprogrammeerde bewerking van middelgrote en grote series. Extra modules zijn beschikbaar voor het polijsten, ontbramen, afkanten en verronden van 3D werkstukken.

Inmiddels bouwt Peitzmeier drie soorten systemen. Men is begonnen met de Omni-Grind Twin en de Omni-Grind Portal. Het nieuwste systeem is de Omnigrind Dura hoogvermogen langbandschuurmachine/slijpmachine voor het efficiënt slijpen van grootformaat en ook zware metalen platen.

Met robot Op de vorige TechniShow (in 2016) toonde Peitzmeier een langbandschuurmachine met een robot ervoor. Deze kan 3D onderdelen perfect gepositioneerd onder de schuur-

aan

banden houden gedurende het slijpproces, maar ook als een pick & place systeem de machine beladen en ontladen. In Duitsland zijn al diverse van deze systemen operationeel. Bruma heeft onlangs ook een langbandschuurmachine met een 6-assige robot bij een Nederlandse klant geïnstalleerd. www.vsmi.nl www.abk-innovent.nl www.bruma.nl www.peitzmeier-maschinenbau.de

De aanvoerband is flexibel en makkelijk te vullen. Zo’n acht verschillende modellen passen er op.

31

Uw partner in standaard en maatwerkoplossingen voor Laser - Snijden en Markeren Compacte Lasermarkeermachine

Compacte Lasersnijmachine

Maatwerk behuizingen Laservermogems tot 100W

Werkbereik tot 1500 x 1000 mm Fiber Laser vermogens tot 3 kW

www.microlasersystems.nl Micro Lasersystems BV Postbus 274 6660 AG Elst (GLD) 32

Bezoekadres: Bemmelseweg 106 D 6662 PE Elst (GLD)

T: +31 26 26 00128 F: +31 26 37 93259 info@microlasersystems.nl

Veelzijdig afruimen Met ByTrans Cross biedt Bystronic een laad- en ontlaadoplossing aan voor het snijden met een fiberlaser.

De nieuwe upgrade BySort neemt hierbij het ontladen van de gesneden delen over.

In de basisversie beschikt de ByTrans Cross over twee laadwagens, die in de stand-alone inzet kunnen worden benut als materiaalopslag.

Met de nieuw ontwikkelde uitbreiding BySort wordt het systeem nog veelzijdiger in het afruimen. Hiertoe wordt een extra brug met maximaal twee sorteerkoppen op het ByTrans Cross systeem geïnstalleerd. Deze koppen rusten zichzelf automatisch uit met de grijpmodules die voorhanden zijn.

De nieuwe upgrade BySort neemt het ontladen van de gesneden delen over.

Voor BySort wordt een extra brug met maximaal twee sorteerkoppen op het ByTrans Cross systeem geïnstalleerd.

Extra aflaadpositie Meer ruimte ontstaat voor de gebruiker op zijn ByTrans Cross systeem door de mogelijkheid met BySort gesneden delen op een extra aflaadpositie naast de lasersnijinstallatie te plaatsen. Dit ondersteunt bijvoorbeeld de bewerking van grote series, waarbij individuele snijdelen apart voor bepaalde orders moeten worden gesorteerd. Een voordeel van BySort is daarbij de telkens weer nauwkeurige aflegging van alle onderdelen op één positie. Handmatig is dat veel lastiger te realiseren. De nauwkeurig op een pallet gepositioneerde delen kunnen bij vervolgprocessen eenvoudiger geautomatiseerd worden bewerkt, omdat hun positie exact is gedefinieerd.

Efficiënte routes Daarnaast verhoogt BySort de snelheid van het totale afruimproces.

Bystronic bereikt dat met een efficiënt ontwerp van de routes die het systeem ontladen. Eerst sorteert BySort de snijdelen uit, aansluitend ruimt ByTrans Cross langs een andere route het overblijvende plaatgeraamte op. De wisseltafel van de lasersnijinstallatie wordt zo sneller weer vrijgemaakt voor de volgende plaat, die ByTrans Cross uit de materiaalvoorraad haalt. www.bystronic.nl

Samenwerking Bystronic met buislaserproducent TTM Laser Bystronic gaat samenwerken met de Italiaanse producent van buislasersnijmachines TTM Laser. Hierdoor kan Bystronic naast hoogwaardige systeemoplossingen voor het snijden en buigen van plaatmateriaal de klanten nu ook bedienen met systeemoplossingen voor de bewerking van buizen en profielen.

De systeemoplossingen die Bystronic de plaatwerksector aanbiedt, omvatten lasersnij- en buigsystemen, passende automatiseringsoplossingen, opslagsystemen en softwareoplossingen die al deze processtappen integreren. Voor veel plaatbewerkers is de uitbreiding van hun productie met

buisbewerking echter een interessante optie om hun productieaanbod te verbreden. Deze behoefte kan de Zwitserse machinebouwer dankzij het strategische partnerschap met TTM Laser nu goed invullen.

TTM Laser is een succesvol Italiaans technologiebedrijf in Cazzago San Martino (provincie Brescia). Het bedrijf telt veertig medewerkers en richt zich helemaal op de ontwikkeling van 3D lasersystemen voor het snijden van buizen en profielen in grote formaten, alsmede het lassen van grootformaat plaatmateriaal. Hiermee wordt een breed spectrum laser-oplossingen aangeboden.

Gebruikers bewerken met de machines van TTM Laser bijvoorbeeld buismateriaal met

een diameter van 12 tot 815 mm.

“TTM Laser en Bystronic vullen elkaar aan als ideale partners“, zegt Bystronic CEO Alex Waser. “Wij breiden hiermee ons bestaande portfolio uit met extra technologieën en knowhow op het gebied van buis- en profielbewerking. Hiermee bieden we onze klanten een nog veelzijdiger aanbod.“ Het gezamenlijke doel van Bystronic en TTM Laser is om met dit partnerschap knowhow te bundelen en de ontwikkeling van innovatieve productieoplossingen te bevorderen. De samenwerking behelst vooralsnog gezamenlijke activiteiten op het gebied van verkoop.

33

Plaat en buis snijden in één geïntegreerd systeem

Lasersystemen die zowel buizen als platen kunnen snijden, maken het mogelijk om met slechts één installatie te opereren in twee verschillende markten.

De LC5 van BLM Group is meer dan een plaatsnijsysteem dat ook buizen kan snijden. En trouwens ook meer dan een buissnijsysteem dat ook platen kan snijden.

Met de creatie van het LS5 systeem bedient BLM Groep, producent van machines voor buisbewerking, de markt nu ook met oplossingen voor het lasersnijden van vlak plaatmateriaal. Hiermee worden volgens de Italiaanse producent onverwachte configuraties mogelijk.

Een automatische lijn voor het bewerken van buismateriaal kan bijvoorbeeld worden verbonden met de LS5. Dit resulteert in een LC5, een krachtig systeem voor het snijden van plaat- en buismateriaal. Zowel de LS5 als de LC5 worden gekenmerkt door een modulair concept, compacte layout, gebruiksgemak, verregaande automatisering en de nieuwste technologie.

Beide systemen zijn compact omdat de elektronische componenten in de machine zijn geïntegreerd. Daardoor hebben ze relatief weinig plaats nodig en zijn ze snel geïnstalleerd. De grote werkruimte is makkelijk toegankelijk en er is een hele serie optionele modules beschikbaar om de systemen precies op maat van de klant te configureren.

Industrie van de toekomst Met hun vermogen om in productieprocessen te communiceren met

34

andere systemen en het productiemanagement, hun hoogontwikkelde processensoren - deze besturen en bewaken de verschillende functies van de installatie - en hun geavanceerde besturingssoftware voegen de LS5 en de LC5 zich volgens de producent bij de sleuteltechnieken die de maakindustrie richting Industrie 4.0 duwen.

Dat de installatie zo’n hoge automatiseringsgraad heeft en makkelijk is te integreren, is vooral te danken aan de modulaire opbouw. Zo kan het systeem meegroeien met de productiebehoeften van de klant. Onder andere de automatische laad- en ontlaadmodules en de platenmagazijnen bieden interessante mogelijkheden. De buisbewerkingslijn kan naderhand worden geïnstalleerd om de productiecapaciteit en de autonomie van de installatie verder op te voeren.

Plaat Voor het snijden van vlakke plaat zijn de LS5 en de LC5 beschikbaar in meerdere versies van 1500x3000 mm tot 2000x6000 mm.

Het palletwisselsysteem kan naar keuze in de lengterichting of dwars op de machine worden geplaatst. Een complete pakket automatiseringssystemen, inclusief laad- en ontlaadsystemen en opslagtorens voor pallets, is beschikbaar voor alle varianten. Vooral de configuratie met een geïntegreerd platenmagazijn dat zich boven het palletwisselniveau bevindt, is volgens BLM interessant en efficiënt. De installatie die hieruit voortvloeit heeft een praktisch onbeperkte autonomie, met slechts de afmetingen van een eenvoudig geautomatiseerd laad-

en ontlaadsysteem.

De LC5 bewerkt buizen met diameters tot 120 mm. Net als andere buislasers van BLM kan het systeem de buizen automatisch van bundels in de machine laden en het ontladen van de onderdelen na de bewerking gaat eveneens automatisch.

Eén lasersnijkop Zowel de lijn voor de buisbewerking als de lijn voor de plaatbewerking werkt automoom, maar ze delen de lasersnijkop. De buisbewerkingslijn beschikt over een eigen bedienterminal, waarmee de complete buisbewerking wordt gestuurd. Dankzij twee bedieningsterminals kan de totale installatie eenvoudig worden bediend en is een snelle orderwissel mogelijk.

Combisystemen Lasersystemen die zowel buizen als platen kunnen snijden, maken het mogelijk om met slechts één installatie te opereren in twee verschillende markten. Metaalverwerkende bedrijven kunnen potentiële nieuwe klanten benaderen, terwijl OEM-fabrikanten voor de productie van prototypes en hun produc-

De LC5 bewerkt buizen met diameters tot 120 mm.

ten niet langer hoeven te zoeken naar andere leveranciers. Maar de LC5 is meer dan een plaatsysteem dat buizen kan snijden en omgekeerd. Het systeem onderscheidt zich door de mogelijkheid om bij het verwerken van opdrachten snel tussen beide bewer-

Met de creatie van het LS5 systeem bedient BLM Groep, producent van machines voor buisbewerking, de markt nu ook met oplossingen voor het lasersnijden van vlak plaatmateriaal.

kingstechnieken te kunnen wisselen, de hoge automatiseringsgraad, de hoge capaciteit en de nauwkeurigheid/kwaliteit. Het is een systeem met twee fysiek gescheiden snijsystemen, die zich als combisysteem de lasersnijkop delen en deze zodanig sturen dat zowel bij het snijden van platen als bij het snijden van buizen topprestaties worden bereikt.

Techniek De LS5 en de LC5 zijn naar keuze met een CO2-laserbron tot 4,5 kW of met een fiberlaserbron tot 6 kW vermogen verkrijgbaar.

Een omvangrijke databank met snijparameters, gebaseerd op de praktijkervaring van BLM garandeert hun betrouwbaarheid en snijkwaliteit.

De 6 kW laserbron is beschikbaar met een zoom-kop, waarmee de eigenschappen van de laserstraal zich aanpassen aan de eisen van verschillende materialen en het potentieel van de machine maximaal kan worden benut. Is een hoog automatiseringsniveau noodzakelijk en worden palletmagazijnen voor de manloze bewerking ingezet, dan is het volautomatische nozzle wisselsysteem nuttig. De eenvoudig te bedienen en betrouwbare centreerhulp maakt het de machinebestuurder eenvoudiger om de hoogste nauwkeurigheid te bereiken bij de besturing van de nozzlecentrering voor maximale snijkwaliteit. www.blmgroup.com

35

Nieuwe snijkop op LVD’s 8 kW fiberlaser LVD introduceerde op de Blechexpo de Electra FL 3015 fiberlasersnijmachine 8kW. De ultrasnelle Electra snijdt een brede waaier aan ferro- en non-ferromaterialen zo snel als het thermische proces het toelaat en dit zonder in te boeten aan dynamiek.

De Electra 8 KW behoudt ook tijdens het snijden de 2G-acceleratie en levert hierdoor hoogwaardig en nauwkeurig snijwerk zowel bij eenvoudige als complexe opdrachten. De machine heeft een nieuwe snijkop, een nieuwe ‘smooth lead-in’, een geavanceerde aandrijving en de nieuwste Touch-L-sturing.

Snijkop met zoomfocus Electra is uitgerust met een geavanceerde snijkop met geautomatiseerde regeling van de focuspositie en focusdiameter (zoomfocus).

De zoomfocuscontrole kan de piercetijden, snijsnelheden en snijprestaties in alle materialen en diktes beduidend verbeteren, de productie verhogen en de tussenkomst van de bediener verminderen. De mogelijkheid om het focale punt te veranderen laat de Electra toe om materiaal van 20 mm te piercen in slechts 2 seconden voor een aanzienlijke productiviteitswinst op volledig geneste platen. Dit betekent ook dat minder warmte in het materiaal wordt gebracht, waardoor het snijden van kleinere gaten gemakkelijker verloopt.

De smooth lead-in verzekert een snellere maar stabiele start na het snel piercen bij het snijden met stikstof van dikker materiaal (meer dan 6 mm) en levert een gemiddelde tijdswinst van 15% op.

De Electra is uitgerust met een geavanceerde snijkop met geautomatiseerde regeling van de focuspositie en focusdiameter (zoomfocus).

Lineaire aandrijving De Electra gebruikt een lineaire aandrijving om de hogere snijcapaciteit van de 8 kW fiberlaser volledig te benutten. De hoge snijdynamiek en snelle acceleratie leveren een hoog rendement. Het degelijke frameontwerp van de machine verzekert ook bij topsnelheden de snijnauwkeurigheid. De gelaste frameconstructie zorgt er bovendien voor dat er geen speciale fundering vereist is.

De Electra heeft de nieuwste grafische 19" touchscreensturing van LVD, die het systeem toegankelijk maakt voor elk type gebruiker. Een user interface op basis van iconen leidt de bediener door alle noodzakelijke interacties voor een vlotte en eenvoudige instelling van de machine. www.lvdgroup.com

Uitbreidingen in alle CADMAN modules Met het CADMAN pakket versie 8.5 heeft LVD ook een nieuwe versie gelanceerd van de software voor programmeren en productiemanagement.

Deze versie omvat uitbreidingen voor elke module in dit geïntegreerde pakket van softwareproducten, beschikt over een verbeterd dashboard voor intuïtieve bediening en breidt de integratiefuncties uit van CADMAN rondom de volgende generatie van de Touch-P ponsmachinebesturing, alsmede alle systemen voor plaatbewerking die niet van LVD zijn.

Opvallend in de nieuwe versie zijn bijvoorbeeld de verbeterde oplossingsconcepten voor het buigen, inclusief voorselectie van gereedschappen, gebaseerd op actuele catalogi, in de CADMAN-B CAM-buigsoftware. Gereedschappen die de voorkeur genieten kunnen worden gekozen, en meerdere malen worden gecontroleerd tot en met een botsingcontrole in een virtuele 3D productie.

36

finieerde parameters alsmede op materiaal en materiaaltoestand uitgelegde snijtafels zorgen voor een probleemloze en automatische voorbereiding van het lasersnijden. Bij het ponsen zorgen intelligente functies zoals ‘vermijden van slagen met omvormgereedschappen‘ en ‘ponsen met omvormgereedschappen op het laatst‘ voor een bedrijfszekere voorbereiding van het ponsproces.

De Touch-i4 tablet kan nu ook gesneden delen een bepaalde plek toewijzen, bijvoorbeeld een gemarkeerde positie in het magazijn of het transport.

Ook de intelligente importfunctie voor de invoer van enkele delen of kleine series is verbeterd. CADMAN-B is nu ook beschikbaar voor de Synchro-Form kantpersen voor het buigen van XXL profielen.

De CADMAN-L- en CADMAN-P CAD/CAM software-modules beschikken nu over uitgebreide functies voor het nesten bij lasersnijden en ponsen. Nieuwe functies zoals ‘minimale warmte-invloed‘ bij de opeenvolgende bewerking van delen of door de dikte gede-

CADMAN-JOB verknoopt zich nu met de nieuwste Touch-P-besturing voor LVD-ponsmachines en integreert ook andere niet door LVD gefabriceerde snijsystemen. CADMAN-JOB verbindt de orderintake en de bewerking van orders met de productieaflopen en maakt een gecontroleerd proces mogelijk van order tot gereed product. De Touchi4 tablet van LVD, die als drager van CADMAN-JOB fungeert en de sortering van delen na het snijden ondersteunt, heeft een extra functionaliteit gekregen en kan nu gesneden delen een bepaalde plek toewijzen, bijvoorbeeld een gemarkeerde positie in het magazijn of het transport.

Soft-blanking biedt voordelen Hoffmann-Metalcare in Zwijndrecht heeft het leveringsprogramma uitgebreid met een nieuwe Omerapers, type 400R1M2P8/SB. Verschillende innovatieve functies geven de pers bijzondere technische eigenschappen.

Zo is de mechanische pers uitgerust met het zogenaamde soft-blanking systeem, waarbij de beweging van de stoter in het laatste deel van de slag in snelheid afneemt. Hierdoor combineert de pers het karakter van een mechanische pers met die van een hydraulische pers. De gecontroleerde snelheid van de stoterbeweging is mogelijk dankzij een bijzonder systeem van drijfstangen en hefbomen die het klassieke kruk-drijfstangsysteem in traditionele persen vervangt. Belangrijk voordeel van het nieuwe systeem is de verlaging van de gereedschapssnelheid op het werkstuk. Dit heeft minder slijtage en geluidsreductie tot gevolg. Bovendien wordt de plastische vervorming van het materiaal door de langere tijd van contact tussen gereedschap en materiaal positief bevorderd, hetgeen trek-, buig- en afhoekwerk vergemakkelijkt.

Technische eigenschappen De Omera-pers 400R1M2P8/SB kenmerkt zich door een zeer stijve constructie waardoor de doorvering minder dan 0,15 mm per meter werkstuklengte is bij een belastingverdeling over 2/3 van de tafellengte. De uitvering van de geleidingen is minder dan 0,2 mm per meter. De gelaste stalen persconstructie heeft een spanningsvrije behandeling gehad waarbij speciale aandacht is besteed aan krachtverdeling onder belasting.

Ook de gelaste stalen stoter is spanningsvrij behandeld. De uitwendige positie van de persgroepen garandeert maximale stijfheid van de stoter.

PLC-besturing De pers wordt bestuurd en bewaakt door een PLC. Tot de programmeerbare functies van de PLC behoren voorverwarming van de hydrauliekolie, visualisering van de olietemperatuur op een display, instelling van de hydraulische veiligheidsdruk met verdeelklep en van de druk van compensatie-cilinders.

Andere voorzieningen betreffen een dynamische nok voor het regelen van de breekhoek, een systeem voor het opnemen van zijdelingse krachten alsmede gemakkelijke toegankelijkheid voor speciaal onderhoud.

Hoffmann-Metalcare heeft het leveringsprogramma uitgebreid met een nieuwe Omerapers, type 400R1M2P8/SB die is uitgerust met een soft-blanking systeem.

De instelling van de stoter wordt geregeld door de zelfremmende motorreductor, die wordt bediend door wormas en wormwielen.

De stoter zelf is voorzien van 8-voudige geleiding bestaande uit bronzen geleideschoenen en gehard stalen geleidingsstrippen. Deze geleiding garandeert een hoog niveau van parallelgeleiding van de stoter in de pers. Alle bewegende delen van de pers worden gesmeerd met olie, die via centraalsmering wordt gecirculeerd. De pers wordt in werking gesteld door een twee-handsbediening op het paneel, waarop alle drukknoppen zijn ondergebracht voor start, noodstop en stop in bovenste dode punt. Een aantal andere voorzieningen, waaronder een Sick lichtscherm

waarborgt een veilig gebruik van de pers.

De nominale perskracht van de Omera-pers bedraagt 4.000 kN, bij een soft-blanking-arbeidsweg van 8 mm. De door twee drijfstangen aangedreven stoter heeft een slag van 200 mm. Met de 60 kW gelijkstroommotor kan het aantal slagen eenvoudig worden gevarieerd. Het nominale aantal slagen is 52 per minuut (variabel tussen 18 en 70 slagen). Het nuttige werkoppervlak bedraagt 2.500x1.250 mm, de vrije ruimte tussen de geleiders bedraagt aan de voorzijde 2.350 mm en 900 mm tussen de kolommen aan de zijkanten. www.hoffmann-metalcare.nl

37

Geautomatiseerd plasma afschuinen ESAB Welding & Cutting heeft de SmartBevel-technologie vrijgegeven voor eenvoudiger geautomatiseerd plasma programmeren en accuraat afschuinen met minimale tussenkomst van de operator.

SmartBevel omvat afschuingegevens en meetkundige compensaties voor het snijden van V-, X-, Y- en K-vormen in zacht staal met een dikte van 6 tot 50 mm. In tegenstelling tot andere systemen integreert SmartBevel alle afschuincompensaties in de CNC om het programmeren van het afschuinen te vereenvoudigen en operators in staat te stelESAB’s nieuwe SmartBevel-technologie haalt len om snel en gemakkelijk het programma fijn af te stellen op de machine. Veel plas- het giswerk uit plasma afschuinen en vermindert tijd voor het programmeren van plasma afma afschuinsystemen worden onvoldoende gebruikt vanwege programmeerproblemen. de schuinen.

SmartBevel integreert naadloos plasma, CNC, software, hoogtecontrole, afschuinkop en portal-functies, zodat u optimaal profiteert van uw plasmasysteem met maximale productiviteit. SmartBevel-technologie verbetert afschuinen op twee manieren. Ten eerste levert SmartBevel meer afschuingegevens voor meer afschuingeometrieën. Deze biedt de programmeur een grote mate van automatisering door de best practice sequenties in afschuinsnijden op te nemen in ESAB's Columbus III CAD/CAM-programmering- en nesting-software. Ten tweede brengt SmartBevel alle gegevens voor afschuincompensatie over naar de CNC, niet naar de programmeringsoftware. Daarom vertegenwoordigt het onderdeelprogramma of nesting de werkelijk gewenste onderdeelgeometrie zonder afschuincompensaties. Daardoor is trial-and-error-programmering niet nodig. www.esab.nl

Veelzijdige, flexibele werkbank Het Workstation Professional Extreme 8.9 is de nieuwste ontwikkeling van Siegmund.

Het Workstation is zo gemaakt dat het individueel en geheel naar wens aangepast en uitgebreid kan worden. Boren, zagen, lassen; alles kan op deze werkbank. Allereerst is het Workstation compact, waardoor je efficiënt te werk kunt gaan. Hierdoor heb je alle gereedschappen altijd binnen handbereik. Daarnaast is de werkbank geschikt voor zowel licht als zwaar werk. Ook is de werkbank mobiel, waardoor deze ingezet kan worden als mobiele werkplek. Binnenkort zijn tevens wielen verkrijgbaar. Hij kan op elk moment verplaatst worden en tevens kan de indeling ook altijd aangepast worden. Tevens is het Workstation veelzijdig; alle ideeën zijn fysiek te verwezenlijken met dit product. Bang voor lasspetters en vuil op het gereedschap? Onder het tafelblad bevinden zich verplaatsbare platen, waardoor deze zich gemakkelijk schoon laten maken door middel van een schuifmechanisme. Net als alle lastafels heeft ook het Workstation specifieke eigenschappen die dit product uniek maken. Zo is deze gemaakt van doorgehard gereedschapsstaal, beschikt over een Het Workstation Professional Extre- basis hardheid van 500 Vickers en heeft een zijwandhoogte van 12mm. De afmeting van het Workstation me 8.9 is geschikt voor zowel licht als is 1200x800x12mm. zwaar werk. www.lpmw.nl

Verbeterde ontwerpsoftware voor plaatstaal Met de release van Design2Fab 6 brengt Hypertherm een update uit van haar ontwerpsoftware voor plaatstaal. Design2Fab wordt toegepast voor lay-outs voor HVAC-kanalen, mechanische toepassingen, keukens, en andere ontwerpen met speciale fittingen.

Het softwareprogramma beschikt over een nieuwe interface en krachtige hulpmiddelen zoals een geavanceerde modelleringmotor voor 3D-geometrische weergaven. Betere graphics, vloeiende bewegingen en realtime updates zijn slechts een paar van de voordelen die eindgebruikers zullen zien. Andere verbeteringen zijn eenvoudiger invoer van dimensies en afmetingen, een onbeHet softwareprogramma beschikt over perkt aantal zones, eenvoudige inrichting van hulpstukken middels drag- and –drop en ProNest een nieuwe interface en krachtige hulpmidzoals een geavanceerde modelleringnestingsoftware-integratie. “We hebben veel aandacht besteed aan het ontwerpen en leveren delen motor voor 3D-geometrische weergaven. van een product dat geheel anders is dan alle eerdere versies van Design2Fab. Het product is krachtig en toch eenvoudig te gebruiken”, legt productmanager Steve Bertken uit. “Het hoofdscherm is overzichtelijk. In plaats van meerdere schermen met een veelvoud aan knoppen biedt het nieuwe Design2Fab 6 een eenvoudige, moderne aanpak die het gemakkelijker maakt om de klus snel te klaren.” Design2Fab is ontworpen om de tijd die nodig is om platte patronen te ontwikkelen en te ontwerpen drastisch te verminderen. De software staat bekend om zijn veelzijdigheid. Gebruikers kunnen er zowel HPGL- als DXF-uitvoerformaten mee maken. www.hyperthermcam.com

38

TruConnect Your Smart Factory

TruConnect kan u helpen uw processen te optimaliseren en maakt de weg vrij naar uw Smart Factory.

Afnemende seriegroottes en meer variatie maakt het steeds moeilijker om overzicht en controle te houden op de kosten.

Door veel indirecte processen zal u steeds meer inspanning moeten leveren. Hier liggen de kansen. TRUMPF heeft de tool om uw systemen aan elkaar te koppelen. TruConnect is de nieuwe TRUMPF technologie om alle koppelingen binnen uw bedrijfsproces te optimaliseren, zowel bedrijfsbreed als individueel. Zelfs bij kleine series is het lonend. www.trumpf.com/s/en-truconnect