editie
19
dinsdag 8 november 2022
www.trumpf.com
TOPKWALITEIT BUIGEN EN WALSEN
Veluw Metal www.vmc.eu Creations
www.innotoolsbenelux.com info@innotoolsbenelux.com
ZANTECH
O S S
2 - 2,5 - 3 D lasersnijden + buislasersnijden Ook onder een hoek
WWW.ZANTECH.NL Onderdelen voor alle snijmachines!
Direct uit voorraad: widenhorn.nl
WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL
www.ijzeron.nl
het adres voor al uw metaalbewerkingsmachines.
RMIG
we make ideas come to life
MARKTLEIDER IN GEPERFOREERD EN STREKMETAAL Producent van perfoplaten en strekmetaal snel leverbaar uit voorraad of productie op maat
info.nl@rmig.com Tel: 0184 49 19 19
In dit nummer
www.promatt.com
Samenwerking STODT en CRAFT Education in erkende derdeleerweg mbo-opleidingen
Maatwerk opleidingen voor elke verspaner
De opleidingsbehoefte in de verspanende industrie verandert. Bedrijven en werknemers willen ieder moment kunnen starten met een opleiding, ze hebben grote behoefte aan ‘hapklare brokken’ die ze in hun eigen tempo en op hun eigen manier kunnen volgen en tegelijk moeten deze aantoonbaar waardevol zijn. De techniekopleiders STODT en CRAFT Education zijn daarom een samenwerking aangegaan voor het aanbieden van wettelijk erkende mboopleidingen voor de verspaning volgens de zogeheten ‘derdeleerweg’ route. Deze opleidingen zijn speciaal ontwikkeld voor mensen die willen studeren waar en wanneer ze willen en toch een officieel mbo-diploma willen behalen.
Opleiden per onderwerp STODT biedt al jaren de wettelijk erkende BBL-opleidingen Allround precisie verspaner en verspaningstechnoloog op mbo-niveau 3 en 4 aan. Dat gebeurt in samenwerking met ROC’s. Deze opleidingen voorzien duidelijk in een behoefte van maakbedrijven én werknemers. Maar steeds vaker proeft STODT ook een andere behoefte. Bedrijven willen nieuwe medewerkers (bijvoorbeeld zij-instromers) of hun huidige medewerkers direct bijen/of omscholen als de situatie daar om vraagt. “Er is daarbij een grote behoefte aan flexibiliteit”, zegt directeur Jeroen Rouwhof van STODT. “Deze
11
9 Goede klantenrelaties zijn goud waard voor Jeva
Eisele cirkelzaagmachines
Include Industries wil MKB opvolgingsprobleem oplossen
PERFECTIE IN PLAATWERK
behoefte kunnen we nu uitstekend invullen met deze derdeleerweg route. Medewerkers kunnen per gewenst onderwerp worden opgeleid. De modules die zij volgen hebben een civiel effect en tellen daarom mee voor het behalen van een mbo-certificaat of -diploma. Ook voor ondernemers die nadenken over een eigen bedrijfsschool kan deze route een perfecte oplossing zijn.” STODT had deze leerroute zelf kunnen ontwikkelen, maar heeft in plaats daarvan gekozen voor samenwerking met CRAFT Education in Deurne. Dit is een door het ministerie van OC&Werkende onbekostigde onderwijsinstelling. CRAFT beschikt reeds over de lesmaterialen en modules en de accreditatie die nodig zijn voor (deel)opleidingen op het gebied van verspanen.
Lees verder oppagina 4
V.l.n.r. Ben Verbeek en Roy van Bussel van CRAFT Education en Jeroen Rouwhof van STODT ondertekenen de samenwerkingsovereenkomst voor het aanbieden van wettelijk erkende mbo-opleidingen voor de verspaning volgens de zogeheten ‘derdeleerweg’ route.
Precisiebeurs blijft groeien Op 16 en 17 november wordt de 21e editie van de Precisiebeurs gehouden. In de Brabanthallen in ’s Hertogenbosch komt de gehele waardeketen van de precisietechnologie weer bijeen. De vraag naar nog nauwkeuriger en kleiner meten, produceren en construeren groeit al jaren. Producten en technologieën worden bovendien steeds complexer en slimmer. Precisietechnologie is dan ook uitgegroeid tot dé stabiele basis van vele apparaten en componenten om ons heen.
23 Promas levert maatwerkautomatisering bij De Boer
Niet voor niets vormt precisietechnologie een van de fundamenten voor de Nederlandse kennis- en innovatieeconomie en dan met name voor de hightech sector. De vraag naar hightech producten blijft maar toenemen, waardoor ook de precisietechnologie zich razendsnel ontwikkelt. De Precisiebeurs mag zich hierdoor verheugen in een groeiende populariteit. In de Brabanthallen zullen zich ruim 325 exposanten presenteren.
Lees onze voorbeschouwing vanaf pagina 15.
26 Afsluiterproducent extreem druk, maar deel productie gaat weg
Precisie? Dat is élke dag onze passie!
28 Licentie om te besparen ?
ig nod k an aib a r D
www.WOLTHUISMACHINES www. WOLTHUISMACHINES.nl .nl
WWW. FRI MACH .NL
BANDZAGEN
metaalbewerkingsmachines B.V.
www.assinkschipholt.nl
& Combinatie van wereldklasse!
23_Heku_Jan_small banner.indd 1
1/7/2019 8:21:27 AM
straalmachines richtmachines ontbraammachines bandschuurmachines polijstmachines
www.borentappenfrezen.nl
WWW.BAHCO.COM
www.hevami.nl Tel: +31(0)413376602
2
HOP
Machines / Handelsonderneming
Bezoek nu onze nieuwe website
WWW.HOPMACHINES.NL
in en verkoop metaalbewerkingmachines
Wethouder Lindersstraat 145 5455 GK WILBERTOORD THE NETHERLANDS info@hopmachines.nl
Tel: +31 485 478107 Fax: +31 485 479410 Mobiel: +31-647696732 +31-651089846
info@slijpschijvenwinkel.nl Tel.: 0314 - 625947 Fax: 0314 - 625945
WWW.FRIEBEL.NL INFO@FRIEBEL.NL 035-6014979
De grootste en voordeligste in slijptechniek
Doorslijpschijven Diamantschijven Afbraamschijven Polijstmaterialen Slijpbanden Lamellenschijven Deckel Maho
bj 2005 Deckel Maho bj 2008 Freesbank Evo linear Freesbank Heidenhain 530 besturing Heidenhain 530
Evo besturing
www.slijpschijvenwinkel.nl DRUK- en TREKGASVEREN, de mogelijkheden zijn onbeperkt!
WWW.
.NL
De Hondert Margen 3, 2678 AC De Lier Tel. (0174) 613339 Fax (0174) 613346 e-mail: info@leehove.nl
Okuma bj 2000 Ray-Feng bj 2019 LT10-M Draaibank RSB-32 Draaibank besturing Okuma OSP-4100L besturing Mitsubishi M70
BIED BIJ ONS UW OVERBODIGE MACHINES AAN!
STYLE 340X100 Draaibank
Toeleverancier voor
CNC draai- en freeswerk
Vraag vrijblijvend een offerte aan!
WWW.IJZERON.NL Schaar Safan HVR, cap 2500 x 4mm
Darley EHP 4300mm x 400 ton Kosmonaut 16 3824 MK Amersfoort Tel. 033 - 4564037 Fax 033 - 4570830 info@ijzeron.nl
Soort
Merk/Type
Omschrijving
Bj
Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Ponsmachine Wals
Amada GPX Darley GS Haco TS Haco HSLX Safan HVR Safan HVS Safan HVS Beyeler EU3 Safan DNCS Safan CNCL Safan CNCL Safan CNCL Safan H-Brake Darley EHP Darley EHP Euromac Haeusler VRM
cap. 3000 x 6 mm cap. 1500 x 8 mm cap. 3000 x 6 mm cap. 3000 x 6 mm cap. 2550 x 4 mm Cnc cap. 2050 x 13/16mm cap. 4300 x 15 mm cap. 3000 mm x 100 ton Cnc (retrofit) cap. 1600 mm x 50 ton Cnc cap. 3600 mm x 80 ton Cnc, felsbalk cap. 3100 mm x 80 ton Cnc (retrofit) cap. 4300 mm x 110 ton Cnc, felsbalk cap. 4100 mm x 120 ton Cnc cap. 3100 mm x 150 ton Cnc cap. 4300mm x 400 ton Cnc CX 1000/30, multitool cap. 4000 x 6 mm, 4 rollen
.97 .95 .94 .98 .94 .92 .93 .95 .97 .05 .97 .03 .97
MACHINES MET ERVARING
SafanDarley H-Brake 230 62 51; Cap: 6200 x 230 ton; -binnenkort beschikbaarbetreft foto uit folder; BJ 2017
Bystronic Xpert 150 3100; Cap: 3100 x 150 ton; Y1, Y2, X, R, Z1 en Z2 CNC; CNC Bombering ; BJ 2010
Darley EHP LS 50 15 12 kantbank; Cap: 1500 x 50 ton; Y1, Y2, X, R, z1 en Z2 CNC gestuurd; Wila NS; BJ 2006
Amada HFE 130 – 3 kantbank; Cap: 3100 x 130 ton; Y1, Y2, X, R, Z1 en Z2 as CNC gestuurd; incl tooling; BJ 2005
Safan E Brake 100 3100; Cap: 3100 x 100 ton; Y, X, R, Z1, Z2; WILA UP/Down gereedschapsklemming; BJ 2007
Costa MD4 CV 1150 ontbraammachine; Breedte 1150mm; incl aan-/ afvoertafel en filterafzuiging; BJ 2013
Durma PBH 125 profielwals; As diameter 140/120mm; NC besturing traploze snelheid; incl. vele rollen; BJ 2018
Euromac ZX 1250 30 ponsnibbelmachine; Cap: 1250 x 30 ton; nwe bedieningsconsole en PC; BJ 2001
Power Team werkplaatspers; Cap: 100Ton; Verplaatsbare cilinder; 127cm tussen de kolommen
Gasparini PBS 40165 kantbank; Cap: 4100 x 165 ton; Delem CNC; Bombering; Euroklemming; BJ 1998
MACHINES TE KOOP GEVRAAGD!!!
De Hemmen 77 9206 AG Drachten tel.: 0512 - 545877 06 - 30156949 06 - 40429142 email: info@frimach.nl
Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk?
TCI BP-C 4020 Combi waterjet/ plasma; Cap: 4000x2000mm; KMT pomp 4100bar; Hypertherm 130 XD; Abrasief afvoer; BJ 2017/18
Eenvoudig & snel op plaatweb.nl
editie
18
www.trumpf.com
ZANTECH
O S S
2 - 2,5 - 3 D lasersnijden + buislasersnijden Ook onder een hoek
WWW.ZANTECH.NL Onderdelen voor alle snijmachines!
Gereedschappen Krimptechniek Balanceertechniek Voorinsteltechniek
Behringer bandzaagmachines
www.haimer.com
www.promatt.com
Einde aan groei in MKB-metaal Het positieve sentiment in het MKB- terwijl 27% een slechter resultaat ver- mers verwacht meer te gaan investe- van hen aan dat de investeringen het metaal dat ondanks de prijsstijgin- wacht. Ook de winstgevendheid van ren in het machinepark, geeft de helft komende halfjaar lager zullen liggen. gen en de krapte op de arbeidsmarkt het MKB-metaal neemt af. Het aantal in de eerste helft van 2022 voort- bedrijven dat verlies maakt, is bijna duurde, is in het derde kwartaal verdubbeld ten opzichte van het voritotaal verdwenen. Dit blijkt uit de ge kwartaal, van 6% naar 11% van de Koninklijke Metaalunie Economi- bedrijven. Het aandeel bedrijven dat winst maakt is afgenomen van 77% sche Barometer Q3 2022.
Voor ieder Stof-, Rook- en Olienevel probleem heeft Dormatec een passende industriële oplossing.
METAVAK trekt 6200 bezoekers
Direct uit voorraad: widenhorn.nl
WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL
www.ijzeron.nl
het adres voor al uw metaalbewerkingsmachines.
RMIG
we make ideas come to life
MARKTLEIDER IN GEPERFOREERD EN STREKMETAAL Producent van perfoplaten en strekmetaal snel leverbaar uit voorraad of productie op maat
info.nl@rmig.com Tel: 0184 49 19 19
In dit nummer
Hogere inkoopprijzen lijken door steeds minder bedrijven te kunnen worden doorbelast. Daarnaast zijn in het derde kwartaal zowel de binnenlandse- als de buitenlandse orderposities teruggelopen. Het gevolg hiervan is dat de resultaten van bedrijven teruglopen en er meer bedrijven in de rode cijfers belanden. Met name de grote groep las- en constructiebedrijven ondervindt hier last van. Terwijl bij maar 13% van de bedrijven het bedrijfsresultaat is toegenomen, nam dit bij 38% juist af. Ook de waardering van het bedrijfsresultaat ligt lager dan in voorgaande kwartalen. Nu geeft per saldo een derde deel van de respondenten aan tevreden te zijn met het bedrijfsresultaat, een kwartaal eerder was dit nog bijna de helft. Over het verwachte bedrijfsresultaat voor het komende kwartaal hielden de optimisten en pessimisten elkaar het vorige kwartaal nog in evenwicht. Nu geeft 17% aan een beter resultaat in het vierde kwartaal te verwachten,
Investeringen in machines Alle perikelen rondom Oekraïne en de stijgende prijzen en teruglopende orderposities maken dat de lange termijnverwachting steeds onzekerder wordt. Deze onzekerheid komt tot uitdrukking in de investeringsverwachting voor het komende halfjaar. Terwijl nog maar 13% van de deelne-
Meer productiviteit, minder eentonig werk
naar 70%. Ondanks deze ontwikkeling blijft de krapte op de arbeidsmarkt vooralsnog voortduren. De vraag naar personeel is nog steeds groot, zij het dat deze wel wat is afgenomen. De helft van de respondenten heeft tenminste een vacature openstaan. Dit was in de eerste helft van 2022 circa 57%. Net als voorgaande kwartalen verwachten de meeste sectoren niet dat ze alle openstaande vacatures in het komende halfjaar kunnen invullen. In het totaal verwacht het MKB-metaal net als in het tweede kwartaal 70% van deze vacatures de komende periode in te kunnen vullen.
Moeiteloos een staalplaat heffen
Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk?
Optimol laat Nederlandse industrie perfect lopen •Lint- en cirkelzagen •Zaagmachines • •Gereedschap
TOT WEL 4X2 METER
Drie dagen lang was er veel te beleven op de beursvloer van METAVAK en Welding Week.
Beursorganisator Easyfairs kijkt vorm van cobots, robots en software. terug op een succesvolle editie van Vooral al die vormen van automatiMETAVAK. De vakbeurzen METAVAK sering konden rekenen op een grote 2022 en Welding Week Nederland interesse van de bezoekers. lokten begin oktober in totaal 6200 De datum voor volgend jaar is reeds bezoekers naar Evenementenhal Go- vastgesteld. In 2023 vindt METAVAK plaats op 10, 11 en 12 oktober, dan rinchem. weer zonder de Welding Week die Daar was drie dagen lang veel te eens in de twee jaar wordt gehouden. beleven op de beursvloer. De expo- In deze uitgave blikt MetaalNieuws santen toonden een groot aantal ma- (vanaf pagina 14) uitgebreid terug op chines en veel automatisering in de METAVAK.
www.doall.nl
Honderdste Bodor laser geïnstalleerd bij Lammerink
Inbrengveilingen Troostwijk werken goed in de metaal
Oplossingen van formaat sinds 1902.
&
Eenvoudig & snel op plaatweb.nl
BANDZAGEN
Combinatie van wereldklasse! 23_Heku_Jan_small banner.indd 1
FRI MACH .NL WWW. metaalbewerkingsmachines B.V.
www.borentappenfrezen.nl www.borentappenfrezen.nl
(BUIS)LASERSNIJDEN?
WWW.BAHCO.COM
1/7/2019 8:21:27 AM
Voordelig & snel
straalmachines richtmachines ontbraammachines bandschuurmachines polijstmachines
www.adlasmetaal.nl
www.hevami.nl Tel: +31(0)413376602
VOLGENDE EDITIE METAALNIEUWS 20 THEMA: GEREEDSCHAPPEN VERSCHIJNING 22 NOVEMBER DEADLINE 15 NOVEMBER Meer weten over al onze systemen? Voor het sluiten, opvangen, begrenzen of vastzetten van uw deuren
WWW.
www.frimach.nl
Durma PL C 2040 plasma; Cap; 4000 x 2000mm; Hypertherm XPR 170; Incl afzuiging; BJ 2019
Onze filtratie is uw gezondheid en veiligheid
dinsdag 25 oktober 2022
TOPKWALITEIT ROBOTLASSEN
Veluw Metal www.vmc.eu Creations
www.innotoolsbenelux.com info@innotoolsbenelux.com
Bedrijfsinventarissen en machines te koop gevraagd
.NL
www.dormatec.eu | info@dormatec.eu
3
TOPKWALITEIT PLAATWERK
Veluw Metal Creations
073 - 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu
Prins Friso Ingenieursprijs
Grootste zweepslag-effect ooit verdiept crisis
De inkoopmanagersindex Nevi PMI is verder gedaald van 49.0 in septemNomineren voor de Prins Friso Ingeni- ber naar 47.9 in oktober. De daling eursprijs is nog tot en met 29 novem- van het aantal nieuwe orders was het ber mogelijk. Deze prijs wordt sinds grootst sinds mei 2020. 2015 door het Koninklijk Instituut Van Ingenieurs (KIVI) uitgereikt aan de Ingenieur van het Jaar. Met de uitreiking van deze prijs wil KIVI excellente ingenieurs en hun werk een podium bieden. De uitreiking van de vindt plaats tijdens de Dag van de Ingenieur op woensdag 15 maart 2023. www.kivi.nl/dagvandeingenieur
Burgerbos dankzij MCB Door schenkingen van particulieren én een forse bijdrage van MCB start binnenkort de aanleg van het eerste Brabantse Burgerbos. De schenking van MCB is het resultaat van de eindejaarsactie 2021. Relaties van MCB Direct, MCB Nederland en MCB Specials konden daarbij een keuze maken uit ‘groene’ cadeaus. Eén van de keuzes was een donatie aan Brabantse Burgerbossen. MCB heeft inmiddels een cheque van € 10.000 overhandigd aan Groen Ontwikkelfonds Brabant voor het eerste bos in Loon op Zand. www.mcb.nl
Nieuw fonds tech startups Nederland is een nieuw investeringsfonds voor technologie startups en spin-offs rijker. De tech accelerator imec.istart.nl kondigt de lancering van het 12 miljoen euro omvattende fonds aan. Het istart.nl Seed Fund investeert de komende tien jaar in 6070 Nederlandse technologie startups en spin-offs met een investeringsticket tussen de 100.000 en 250.000 euro. www.istart.nl
De daling wijst volgens Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO op een verdieping van de crisis in de Nederlandse industrie. “De productie is in een nog hoger tempo gedaald. Het aantal nieuwe orders nam eveneens nog sneller af, zowel vanuit de Nederlandse markt als voor de export. De vraag naar industriële producten neemt inmiddels sneller af dan bij het knappen van de internetzeepbel in 2001. Sinds het begin van de Nevi PMI in 2000 nam het aantal nieuwe orders alleen nog sneller af in 2009, tijdens de kredietcrisis, en tijdens de lockdown aan het begin van de coronapandemie.”
Zweepslag-effect De crisis lijkt zich te verdiepen door een enorm ‘zweepslag-effect’, een term voor sterke schommelingen van vraag en voorraden in toeleveringsketens. Swart legt uit: “Aan het begin van de pandemie namen voorraden af. Het stilleggen van fabrieken, onder andere in China, veroorzaakte een ‘aanbodschok’ die leidde tot tekorten aan bijvoorbeeld elektronische onderdelen. Tegelijkertijd deed zich een grote ‘vraagschok’ voor doordat inkopers, rekenend op een diepe economische crisis, nauwelijks nog nieuwe orders plaatsten. De mondiale vraag naar industriële goederen herstelde echter sneller dan verwacht, wat leidde tot de grootste wereldwijde tekorten aan materialen ooit gemeten. Dit legde grote druk op vele schakels in toeleveringsketens, waaronder de containervaart. Nieuwe lockdowns, vooral in Azië, zorgden voor verdere ontregeling. Om tegemoet te komen aan de
groeiende vraag en tekorten aan materialen te vermijden, sloegen veel ondernemingen extra voorraad in, wat leidde tot vermoedelijk het grootste zweepslag-effect in de geschiedenis.”
Voorraden nemen af Het moment is nu daar dat de zweep de andere kant op beweegt: neerwaarts. Swart: “Nu de vraag naar industriële producten snel afneemt door de energiecrisis en onzekerheid over de economische vooruitzichten, verdwijnen tekorten aan materialen als sneeuw voor de zon en zijn ondernemers begonnen voorraden af te bouwen.” Vooral het aantal nieuwe orders voor halffabricaten is snel gedaald. Na 25 maanden op rij van steeds verder toe-
nemende materiaalvoorraden plaatsen inkopers sinds september minder bestellingen. De voorraden van materialen namen in oktober nog toe, vermoedelijk door de gedaalde productie en doordat eerder bestelde goederen nog binnenkomen. De voorraden gereed product zijn echter voor het eerst sinds december vorig jaar aan het afnemen. De afbouw van voorraden wordt waarschijnlijk versneld door de sterke stijging van de rente, die het financieren van voorraden duurder maakt. Voorraden worden vooral gefinancierd met kortlopende schuld tegen een variabele rente. Het zweepslag-effect verdiept nu de crisis in de industrie, maar is van tijdelijke aard. Zodra overtollige voorraden zijn opgesoupeerd, kan de vraag naar halffabricaten wat herstellen.”
Voordelen Deze ernstige crisis kent daarnaast ook voordelen, zoals afnemende stijging van inkoopprijzen en beter functionerende toeleveringsketens. In oktober steeg de productie van investeringsgoederen, vermoedelijk doordat de auto-industrie en de machine-industrie eindelijk meer halfgeleiders en elektronische onderdelen ontvangen. Orderportefeuilles voor investeringsgoederen namen bovendien verder toe, wat erop wijst dat daar ruimte is voor verdere groei als materiaaltekorten verder afnemen. Tot slot merkt Swart op dat de afname van de inkoopmanagersindex al aan het vertragen is, wat erop duidt dat de bodem misschien spoedig is bereikt.
Automotive leidt digitale transformatie De automobielsector spendeert het meeste geld aan digitale transformatie. In zijn nieuwste whitepaper, 4 Key Industries Embracing Industry 4.0, voorspelt ABI Research dat de uitgaven van deze sector aan Industrie 4.0-technologieën in 2022 de 100 miljard dollar zullen benaderen en in 2030 zullen groeien tot meer dan 238 miljard dollar. De belangrijkste reden hiervoor is dat OEM's en hun toeleveranciers zich moeten aanpassen aan de overstap van de verbrandingsmotor naar elektrische aandrijflijnen. “De auto-industrie staat echter niet alleen in de versnelling van de digitale transformatie”, zegt Ryan Martin van ABI Research. “Industrie 4.0 - ook bekend als slimme productie, verbonden productie, het industriële internet der dingen en andere bijnamen - heeft een revolutie teweeggebracht in
De best passende machine voor uw uitdaging!
Productie van de volledig elektrische Volkswagen ID.4 in Emden. De autofabrikant is druk bezig de productie hier te optimaliseren.
de manier waarop bedrijven producten produceren, verbeteren en distribueren met behulp van nieuwe technologieën.” Zijn collega Michael Larner voegt hieraan toe: “Deze transformatie is niet alleen beperkt tot de productiesector, ze is begonnen met het vormgeven van andere industrieën en markten over de
hele wereld.” De whitepaper van ABI Research verkent de staat van Industrie 4.0 in vier belangrijke markten. Naast de automotive zijn dat elektronica & hightech sector, olie & gas en snel-bewegende consumentengoederen.
Informeer naar onze diverse demo mogelijkheden
NIEUW BIJ DORMAC!
CoMeTec actief CoMetec gaat met ingang van januari 2023 de sociale regelingen en verzekeringen in de sector Metaal & Techniek uitvoeren. CoMetec is een afsplitsing van de huidige uitvoeringsorganisatie MN Services. Het is speciaal opgericht en ingericht voor de uitvoering van sociale regelingen en verzekeringen, zodat MN Services zich kan focussen op pensioen- en vermogensbeheer. www.cometec.nl
DN Solutions SMX multitasking serie
Correa Norma MG bed freesmachine
Dormac is het startpunt voor groot en klein formaat freesmachines, 5-assige bewerkingscentra, de nieuwste generatie multitasking draaicentra, langdraaiers of andere type draaibanken. Bij Dormac kunt u dus terecht voor de best passende oplossing draaibank of freesmachine. Wat u ook maakt in zowel kleine als grote series, dit kunt u perfect aanvullen met automatisering en procesoptimalisatie mogelijkheden bij Dormac.
Leverancier van verspanende metaalbewerkingsmachines sinds 1954
Dormac CNC Solutions l +31 (0)229 54 24 85 l info@dormac.nl l www.dormac.nl
4
Elke opleidingsvariant voor verspaner is mogelijk Vervolg van voorpagina
Door de samenwerkingsovereenkomst kan STODT nu alle verspanende mbo-opleidingen, vanaf entree niveau tot en met niveau 4, in de derde leerweg aanbieden met de slimmigheid van CRAFT onder de motorkap. CRAFT Education is zo’n vijf jaar geleden opgericht door Roy van Bussel en Ben Verbeek. Hun doel was technische opleidingen aan te bieden die voor honderd procent aansluiten bij de behoefte van mensen die willen leren. CRAFT ontwikkelt en maakt lesmaterialen voor het beroepsonderwijs, geeft deze zelf uit en beschikt over theorie- en praktijkruimten waar opleidingen kunnen worden verzorgd. Bovendien werkt de onderwijsinstelling uit Deurne samen met diverse fabrikanten van machines, gereedschappen en meetmiddelen, waarvoor ook efficiënte trainingen en opleidingen worden gemaakt. Zo is CRAFT steeds op de hoogte van de nieuwste technologische kennis, die dan weer wordt
verwerkt in lesmaterialen en opleidingen.
Groter bereik Net als Rouwhof zijn Van Bussel en Verbeek blij met de samenwerking tussen CRAFT en STODT. Want hierdoor heeft de derdeleerweg route nu een veel groter bereik. Iedere verspaner in Nederland heeft nu de mogelijkheid opleidingen te volgen op een manier die het beste bij hem past. Dat kan via e-learning of e-learning met Hulp Op Afstand (HOA). Maar ook met lessen op de locaties van CRAFT in Deurne en Schiedam of in de STODT leerfabrieken in Hengelo en Best. In company trainingen zijn eveneens mogelijk. “Eigenlijk is elke variant mogelijk”, zegt Rouwhof. “Ons leerbedrijf kan de voortgang monitoren en de deelnemer zo verder helpen in zijn ontwikkeling. Het oefenen van vaardigheden voor verspanen gebeurt in onze leerfabrieken. De leerfabriek van STODT in Best. Iedere verspaner in Nederland kan nu opleidingen volgen op een manier die het beste bij hem past. Dat kan via e-learning In de praktijk kan de deelnemer dan of e-learning met Hulp Op Afstand (HOA) maar ook met lessen op verschillende locaties. meteen toepassen wat hij heeft geleerd. Onze ervaren MBO docenten deelnemer. Zij informeren, stimule- studie. De communicatie tussen leer- die motiveert. “Mensen kunnen opleien vakspecialisten begeleiden iedere ren en adviseren hen gedurende hun ling en docent verloopt eenvoudig en ding voor opleiding, module voor mosnel via onze digitale leeromgeving. dule volgen en uiteindelijk een tastWie behoefte heeft aan meer bege- baar resultaat in handen krijgen in de leiding, kan eenvoudig op verschil- vorm van een erkend mbo-diploma. lende manieren contact opnemen Daar mag je jaren over doen maar we kennen ook voorbeelden van mensen met een begeleider.” die dit in 9 maanden hebben gedaan.”
Najaarsroadshow 5xbeter over actuele veiligheidsthema’s Voor (preventie)medewerkers in de metaalbewerking en metalektro organiseert 5xbeter vanaf eind november een roadshow met onder andere een update over actuele veiligheidsthema’s.
update over actuele veiligheidsthema’s, uitleg over de tools van 5xbeter en de gelegenheid om met Verbetercoaches in gesprek te gaan. Maar er is ook ruimte om met collega’s uit andere bedrijven te netwerken, ervaringen uit te wisselen Door corona hebben metaalbedrijven of zelfs samenwerking te zoeken. de afgelopen jaren minder persoonlijk contact kunnen hebben met de Verbe- Datum en locatie tercoaches van 5xbeter. En dat terwijl er Het gaat om vijf interactieve middagbijjuist veel ontwikkelingen zijn op arbo- eenkomsten, steeds van 14.30 tot 17.30 gebied. 5xbeter heeft de expertise en uur: tools die bedrijven helpen om daarop Dinsdag 22 november, Van der Valk Hoin te spelen. tel Akersloot; Donderdag 24 november, Evoluon Roadshow Eindhoven; Daarom wordt er vanaf eind november Dinsdag 29 november, Van der Valk Hoeen roadshow georganiseerd met een tel Zwolle;
Ieder moment starten
Woensdag 30 november, Van der Valk Hotel Utrecht; Donderdag 1 december. Postillion Hotel Dordrecht.
Programma Op het programma staan onder meer de RI&E, de inspectieronde gevaarlijke stoffen door de Nederlandse Arbeidsinspectie, de Verbeterchecks Gevaarlijke stoffen en Lasrook en andere tools. Er is veel ruimte voor discussie en vragen aan Verbetercoaches. Per bijeenkomst is beperkt ruimte. Opgave kan op de website van 5xbeter. Er zijn geen kosten aan verbonden. www.5xbeter.nl
Een aantrekkelijk aspect is dat ieder moment kan worden gestart met een mbo-opleiding. Wachten op een officieel startmoment hoeft niet. Wie voldoet aan de vooropleidingseis kan het lesmateriaal van een opleiding al binnen een week ontvangen en direct beginnen met studeren. Wie niet aan de vooropleidingseis voldoet voor een mbo niveau 1, 2, 3 of 4 opleiding, kan deelnemen aan een toelatingstoets. Roy van Bussel en Ben Verbeek noemen de derde leerweg een ideale methode om invulling te geven aan LLO, een Leven Lang Ontwikkelen. Vanwege de flexibiliteit, maar ook omdat de methode een context biedt
Het is niet alleen STODT dat profiteert van de samenwerking doordat het nu de middelen van CRAFT Education kan inzetten voor de derde leerwegroute. Omgekeerd zal CRAFT ook profiteren van de kennis van de experts van STODT om de lesmaterialen en de modules te verrijken met actuele kennis, bijvoorbeeld op het gebied van materiaalkunde. “Deze samenwerking is goed voor iedereen”, zegt Roy van Bussel. “Voor ons, voor STODT en voor iedereen die zijn kennis van verspanen op een hoger niveau wil brengen. Uiteindelijk is dat goed voor de hele maakindustrie in Nederland.” www.craft-education.nl www.stodt.nl
Expertise in efficiënter produceren
Meerheide 100b 5521 DX Eersel ● Tel.: +31 (0) 497-820213 ● Fax.: +31 (0) 497-820214 ● info@youngcuttingtools.nl ● www. youngcuttingtools.nl
5 UW PARTNER VOOR 3-D PROFIEL EN PLAATLASERSNIJDEN
Waalkade 32 5347 KS, Oss T : +31 (0) 41 2 640086 info@vankerkhof-oss.nl www.vankerkhof-oss.nl
Ø355mm
max.
max.
300x200mm 260x260mm
max.
300x150mm 200x200mm
max. max.
max. lengte profielen in: 12,5m, uit: 12,5m
max.
HEA-B260 IPE300
UNP300mm
max.
max.
T140
max.
SPECIALE PROFIELEN
max. plaatafmetingen 4000x2000mm
Adige Trumpf Bystronic
Een A-merk voor elk budget! +31 (0) 78 200 3100
laserbendingmachines.com
onze belangrijkste specialismen
metaalbewerking
|
machine- framebouw
www.aalberswico.nl
|
sales@aalberswico.nl
|
assemblage
|
tel. +31 318 57 14 11
6
Vergrendelmagneten Als dicht ook echt dicht moet zijn! Extreem hoge houdkrachten mogelijk, laag stroomverbruik Ruim assortiment vergrendelmagneten (ook IP67) en ankerplaten Ook geschikt voor toepassing achteraf in bestaande situaties
Alles voor uw snijsnelheid
Max 20 KW laservermogen Afmetingen tot 16500 x 3500
Ook in dubbeluitvoeringen leverbaar voor voor toepassing op dubbelvleugelige deuren Alle vergrendelmagneten zijn getest volgens de norm EN 1154 en zijn standaard voorzien van een terugmeldcontact. DICTATOR Productie B.V. info@dictator.nl
Emmeloord
+31 (0)527 613456 www.dictator.nl
www.fiberlaserbenelux.nl / info@fiberlaserbenelux.nl 2Den3DCADvi ewer
downl oa denpr obee rgr a t i s
Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk?
www. gl ovi us . c om
Eenvoudig & snel op plaatweb.nl
Zi e c a d. nl –r e s e l l e rv a nGl ov i usi ndeBe ne l ux ope nenz i eCAT I A, NX, S T E P , I GE S , Pr o/ E NGI NE E R Cr eo, S OL I DWORKS , I nv ent or , S ol i dE dgef i l e s
Specialist magneettafels +32 497 444 370 info@iot-magnetics.com
CNC Portaal Freesmachine V2000
• Zeer Stabiel en uiterst nauwkeurig.
• X – 2020 mm Y – 1150 mm Z - 700 mm. • BBT-40 12.000 -15.000 – 20.000 rpm. • Wisselaar met 40-60-120 posities. • Heidenhain TNC 640 besturing.
• Standaard uitgevoerd met Heidenhain glaslinealen.
• Gebruik van Schneeberger geleidingen uit Zwitserland.
CVK SERVICE BV C N C R E PA R AT I E E N V E R K O O P
Meer informatie?
Kijk op cvkservice.nl of bel 06 533 516 18
7
Geert Cox, Hermle Nederland: ‘Zij hebben altijd een oplossing, ook als het lastig is.’
BEL 0348 564 540 OF K IJ K OP JANVANDAMG ROUP.C OM
Eaton duurzaam op The Green Box Eaton verwelkomt vanaf november zijn klanten in een nieuw kantoorpand, dat volledig duurzaam is gebouwd. Het pand is gevestigd op de campus ‘The Green Box’ in Hengelo van Koolen Industries en dient als voorbeeld hoe het bedrijfsleven met eigen energieopwekking en energiebesparende technieken een belangrijke bijdrage kan leveren aan de energietransitie.
Metaal NIeuws
personalia
sluiten perfect aan bij die van The Green Box.” Duurzame opwekking en verbruik van elektriciteit staan centraal in het ontwerp. Het pand is onder meer voorzien van zonnepanelen, EV-laadstations en energieopslagsystemen (een samenwerkingsinitiatief tussen Eaton & Koolen Industries), energiezuinige verlichting en een energiemanagement-systeem dat ervoor zorgt dat alle lokaal opgewekte energie optimaal wordt ingezet. Met het nieuwe kantoorpand liggen alle bedrijfsonderdelen van Eaton dichter bij elkaar, wat de samenwerking en communicatie een stuk makkelijker maakt.
Het nieuwe pand van Eaton dient als voorbeeld hoe het bedrijfsleven met eigen energieopwekking en energiebesparende technieken kan bijdragen aan de energietransitie.
“Eaton zet zich hard in om de CO2uitstoot van klanten én de eigen bedrijfsactiviteiten terug te dringen”, aldus Matty Hummelink, Sales Director Benelux. “Onze ambities om efficiëntere en duurzame oplossingen voor energiemanagement te ontwikkelen
Iv helpt Tata Steel op weg naar Groen Staal
Delta verwacht partnerships op Automotive Campus
Iv-Industrie & Consult, de projectdivisie van ingenieursbureau Iv-Groep in Papendrecht, gaat voor vijf jaar een intensief CAPEX-partnerschap aan met Tata Steel Nederland.
zamen en de processen waar moge- Delta, aanbieder van energiemanagelijk verder te optimaliseren en (ener- ment- en gebouwbeheersystemen, gie-)efficiënter te maken, met ‘Clean’, heeft officieel het nieuwe gebouw op ‘Green’ en ‘Circular’ als uitgangspunt. de Automotive Campus in Helmond Ook wordt er meegewerkt aan de uit- geopend. rol van het Roadmap+ programma, Iv helpt het staalbedrijf in IJmuiden dat erop gericht is om de uitstoot van Vanuit de nieuwe locatie ondersteunt bij het uitvoeren van complexe pro- onder andere stof, geur, PAK-stoffen Delta met productontwikkeling, testing jectprogramma’s en werkpakketten, en geluid (sterk) te verminderen. en technisch onderhoud de verdere onder andere op het gebied van uitbreiding van zijn activiteiten in de Process, Piping & Mechanical, Werk- De geschiedenis tussen Tata Steel sectoren industriële automatisering, tuigbouw, E&I, Civil en Structural en- en Iv gaat ver terug. Al sinds de op- industriële energievoorziening en de gineering voor de nieuwe en de te richting van Iv in 1949 (toen als In- automobielindustrie. Dankzij de implerenoveren installaties op het terrein. genieursbureau Veth) werken beide mentatie van slimme oplossingen voor Tata Steel staat voor een grote ver- partijen nauw samen. Rick de Jong, energiebesparing en het innovatieve, duurzamingsopgave, met als ultiem directeur Iv-Industrie & Consult: ,,Tata milieuvriendelijke ontwerp gebruikt het doel om in 2045 volledig groen staal Steel staat aan de vooravond van een nieuwe gebouw jaarlijks 56,84% minte produceren. Met deze transitiepe- van de grootste en belangrijkste stap- der elektriciteit dan een vergelijkbaar riode naar een duurzame en groene pen uit haar geschiedenis. Met de on- traditioneel gebouw. Met een oppertoekomst, zorgt Iv er tevens voor dat dertekening van dit partnershipcon- vlakte van 4.055 vierkante meter is het Tata Steel operationeel blijft geduren- tract zullen wij Tata actief helpen dit nieuwe gebouw ruim drie keer groter de de werkzaamheden. Iv is key sup- te realiseren; Het is een kroon op ons dan het vorige pand in Eindhoven. In plier op het gebied van engineering werk, voor iedereen die de afgelopen het nieuwe gebouw is niet alleen kanvan het staalbedrijf uit IJmuiden. jaren zich hiervoor heeft ingezet. We toorruimte ondergebracht, maar ook gaan dit doen, de cirkel is wat dat faciliteiten voor testing en onderhoud Clean, Green & Circular betreft rond. Op naar CO2--neutraal van apparatuur. Bij de hoofdingang is De werkpakketten zijn er grotendeels staal in 2045.’’ een showroom ingericht waar bezoeop gericht om Tata Steel te verduurkers de uitgebreide range producten
Dag en nacht in touw voor uw
Tel.: 0572 - 36 26 00 | Fax: 0572 - 36 22 98
BANDZAGEN
VBO BELGIË - René Branders wordt op 1 april 2023 de nieuwe voorzitter van het Belgisch Verbond van Ondernemingen (VBO). Branders is CEO van FIB Belgium (voorheen Le Four Industriel Belge), een wereldspeler op het gebied van industriële ovens voor de staalindustrie. Hij is nu ook nog voorzitter van technologiefederatie Agoria, maar stopt daarmee omdat deze functie niet is te combineren met die van het VBO-voorzitterschap. Daarom gaat Agoria nu op zoek naar een nieuwe voorzitter die in de lente van 2023 kan starten. www.vbo-feb.be
Van een eenvoudige 1020 stopper tot en met hoogwaardige hogedrukstoppers. Wortelboer levert een ruim assortiment uit voorraad. Op onze website www.wortelboer.ws vindt u alle varianten.
Behalve stoppers levert Wortelboer ook (hand)perspompen. Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden.
Th. WORTELBOER B.V.
DISSELHORST M E TA A L www.disselhorstmetaal.nl
en oplossingen van Delta kunnen bekijken. Samen met het EMEA-hoofdkantoor in Hoofddorp moet de nieuwe vestiging een belangrijke rol spelen bij de verdere groei van Delta Electronics in de EMEA-regio, waarbij de focus ligt op industriële automatisering, industriële energievoorziening en oplossingen voor de automobielindustrie. Dankzij de nieuwe vestiging wordt Delta onderdeel van het ecosysteem van de belangrijkste Nederlandse hotspot voor technologische innovatie in de industrie en de automotive sector. De verwachting is dat daar interessante nieuwe partnerships uit voort zullen komen.
...Wortelboer levert alle pijpstoppers
op maat!
Overkampsweg 26 | 8102 PH Raalte
Vanuit de nieuwe locatie ondersteunt Delta de uitbreiding van zijn activiteiten in de sectoren industriële automatisering, industriële energievoorziening en de automobielindustrie.
Leidingen afpersen of blokkeren?
plaatwerk jd in i t l A rijf! bed
VDL GROEP - Na een dienstverband van ruim 34 jaar bij VDL Groep gaat Jan Mooren (65) per 1 januari met pensioen. Mooren is in 1989 bij VDL begonnen. Eerst als directeur van de bedrijven Caja en Chroomwerk. In 1996 is hij toegetreden tot het adjunct-directieteam van VDL Groep. Adjunct-directieleden vertegenwoordigen VDL-bedrijven in het directieteam en fungeren als sparringpartners van bedrijfsdirecteuren. Sinds 2001 maakt Jan Mooren onderdeel uit van de hoofddirectie van VDL Groep. Na het vertrek van Jan Mooren bestaat de hoofddirectie van VDL Groep uit: Willem van der Leegte, Pieter van der Leegte, Jennifer van der Leegte, Paul van Vroonhoven, Guustaaf Savenije en Paul van Vuuren. www.vdl.nl
WWW.BAHCO.COM
Sluisweg 9, 6582 AG Heumen tel. +31 (0)24-358 65 14, +31 (0)24-358 70 79
www.wortelboer.ws
8
✓ Lasersnijmachines ✓ Plasmasnijmachines ✓ Laserlasmachines
✓ Boormachines ✓ Slijpmachines ✓ Zaagmachines
✓ Afkantpersen ✓ Plaatscharen ✓ Pons-knipmachines
MSE Machines Nymphenhof 10 6215 EW Maastricht Tel: +31 (0)43 - 35 00 524 E-mail: info@msemachines.nl
www.msemachines.nl
MSEMACHINES.NL
Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk? Eenvoudig & snel op plaatweb.nl Upload uw 2D of 3D CAD bestand Vul de benodigde gegevens in Ontvang binnen twee minuten uw offerte
Maak nu gratis een account aan op plaatweb.nl
TOT WEL 4X2 METER
9
Het team van Jeva Metaalbewerking. Wilco en Gerco van Amerongen doen er alles aan om de teamgeest en de sfeer onder de werknemers goed te houden.
Goede klantenrelaties zijn goud waard voor Jeva Hoewel de metaalbewerkende industrie in de afgelopen jaren heel wat voor de kiezen heeft gehad, draaien de meeste metaalbedrijven nog steeds uitstekend. Wilco en Gerco van Amerongen van Jeva Metaalbewerking in Lopik denken echter dat er ook weer mindere tijden zullen komen. Juist dan moet je erop kunnen vertrouwen dat je het werk van je relaties blijft krijgen. Daarom investeren de broers continu in goede klantenrelaties. Flexibel en transparant zijn is daarbij in hun ogen het belangrijkst. “En eerlijkheid duurt het langst.” Jeva Metaalbewerking is een specialist in CNC draaien en frezen. Daarnaast is het bedrijf de klanten van dienst met lassen, zagen en assemblage. Sinds Wilco en Gerco er aan het roer staan, hebben ze veel geïnvesteerd in het vergroten van de productiecapaciteit door automatisering, robotisering en logistieke optimalisatie. Hierdoor is de output omhoog geschoten; de omzet en het tonnage dat wordt verwerkt zijn in enkele jaren verdubbeld.
Gezonde marges “Eigenlijk is dat krankzinnig”, zegt Gerco, om er onmiddellijk aan toe te voegen dat het verhogen van de omzet het laatste jaar dubbel extreem hard ging, gezien de exploderende prijzen voor energie, gas en materialen en niet te vergeten de stijgende loonkosten. Veel belangrijker is het dat er gezonde marges worden gemaakt. Gerco: “Door de enorme prijsverhogingen hebben we ieder onderdeel opnieuw moeten calculeren. Daarbij kwam aan het licht dat we diverse onderdelen maakten met een te kleine marge of zelfs helemaal geen marge. Hiervoor moest Jeva natuurlijk in gesprek met de klanten. De boodschap
dat de prijzen omhoog moeten is nooit leuk, maar bovendien waren de klanten dit niet van ons gewend. Want wij indexeerden vroeger nooit”, zegt Wilco. “We bleven winstgevend door innovatief te zijn, door te investeren in nieuwe gereedschappen en door verbeterde nc programma’s. Waar we vroeger producten één voor één in de machine zetten, doen we er nu bijvoorbeeld 24 tegelijk op één opspanmal.”
Prijsverhogingen Maar nu ontkwam Jeva niet aan prijsverhogingen. Door de huidige marktomstandigheden snapt iedereen dat hogere prijzen doorberekend moeten worden om een gezonde bedrijfsvoering te behouden. Ieder bedrijf heeft daar mee te maken. “Het is dan van belang dat je open en eerlijk bent”, zeggen Wilco en Gerco. “Wij laten de inkooprijs van het materiaal zien als klanten daar om vragen. Dat is een paar keer voorgekomen, maar nu eigenlijk niet meer. Soms moet je de prijs zo extreem verhogen dat je je er zelf niet lekker bij voelt. Dan bellen we daar van tevoren over om dat goed uit te leggen. Maar andersom doen we het net zo. De prijs van aluminium is eerst explosief gestegen, maar de laatste tijd weer gedaald. Het verschil merk je natuurlijk vooral bij producten die veel wegen. Klanten zijn blij verrast als we de prijs ook weer verlagen.“
Meedenken met de klant Er is ook dagelijks contact met klanten. Over de maakbaarheid van hun producten bijvoorbeeld. “Dan vragen we bijvoorbeeld of een radius 1 ook een radius 2 kan zijn, want dan kan het worden gemaakt met gereedschap dat we al hebben. In samenspraak blijft een product dan interes-
sant. Engineers van klanten komen hiervoor ook wel eens op bezoek. We krijgen ook regelmatig telefoontjes over hoe een product beter te maken is. Dat is een stukje meedenken met de klant.”
Flexibiliteit Verder is er natuurlijk de flexibiliteit. Deze zit in het DNA van Jeva. “Sommige verspaners zijn misschien goedkoper dan ons, maar minder flexibel”, aldus Wilco. “Als een trouwe klant vraagt of zijn product naar voren kan, zeggen we al snel ja. We hebben vijf frees- en zes draaicentra, dat maakt het schakelen wat makkelijker. Maar dan nog moet je soms een klus van een machine halen en deze omstellen. Als dat nodig is, dan doen we dat. Onze vader had dat al hoog in het vaandel staan. We hebben van hem mee gekregen dat het behouden van klanten extreem belangrijk is om ook mindere tijden door te kunnen komen.” Daarbij is het wel belangrijk dat de medewerkers daar mee om kunnen gaan. Jeva beschikt over een hecht team met bijna twintig fulltime medewerkers en een handvol parttimers. “Zij weten dat hier elke dag wordt geschoven. Ze zijn gewend aan productieformulieren met de S van spoed erop en kunnen er gelukkig ook grapjes over maken. De cultuur is super goed. Niemand is te beroerd om te switchen, niemand raakt ervan gestrest. Ze voelen de druk van spoedjes niet.”
Goed werkgeverschap Wilco en Gerco doen er alles aan om de teamgeest en de sfeer onder de werknemers goed te houden. Onlangs zijn ze met alle medewerkers en hun partners een weekend naar Friesland geweest om alsnog het 25-jarig be-
staan van Jeva te vieren, dat vanwege corona was uitgesteld. Er is traditioneel aandacht voor Pasen, Sinterklaas en Kerst. Medewerkers mogen opleidingen doen, worden betrokken bij de aanschaf van nieuwe machines en krijgen de vrijheid om zelf producten te optimaliseren. Er wordt stilgestaan bij jubilea en er zijn niet-ziek-zijn-bonussen. Per 1 oktober jl. heeft iedereen de loonsverhoging gekregen die volgens het cao pas per 1 april en 1 oktober 2023 gepland stonden. Zo kan iedereen thuis de hoge inflatie wat beter opvangen. “Wij vinden dat dit hoort bij goed werkgeverschap”, zegt Gerco.
Blijven investeren
wat zeker op warme zomerdagen aangenaam is. Een tweede recente investering is een centraal bijvulsysteem voor emulsie. Hierdoor is er aantoonbaar minder verbruik, de temperatuurstabiliteit in de machines is beter, wat leidt tot minder afkeur, en operators hoeven de emulsie niet meer zelf bij te vullen. Volgend jaar zomer komen er twee nieuwe machines: allereerst een draaiautomaat, omdat een automatendraaierij waar Jeva grote series uitbesteedt, er mee stopt. Daarnaast wordt de oudste draaibank vervangen door een nieuwe, die aan bestaande automatisering komt. Voor de toekomst wordt gekeken naar een langgoedmagazijn, een spanenpers, een vibreermachine, en een nieuw CAM-pakket. De laatste omdat klanten steeds meer geavanceerde bewerkingen verlangen en software om te digitaliseren. Gerco besluit: “We hebben mooie plannen. Het is ook in onzekere tijden belangrijk om vooruit te blijven kijken.”
Jeva blijft investeren en blijft zich continu verbeteren. Bij recente investeringen kwamen drie kernwaarden naar voren: innovatief zijn, de gezondheid van de medewerkers en de zorg voor het milieu. Zo is recent puntafzuiging gerealiseerd. Dit is goed voor de gezondheid van het personeel en verlaagt de temperatuur en de vochtigheidsgraad in de productieruimte, www.jeva.nl
Spirado – Plaatwerk Specialist
• CNC Ponsnibbelen • Kanten / Zetten • Knippen
• Montage • Machinebouw • Engineering
132
um
dn tan
info@spirado.com 033-465 4885 www.spirado.com
S
ULTRASOON REINIGINGSPROCES MONITOREN? METEN IS WETEN Ultrasoon Metrologie Toepassingen
WANNEER Preventief onderhoud Procesoptimalisatie Productie R&D
www.advancedsonicmonitoring.nl
rB me
Meer dan 40 jaar ijzersterk vakmanschap
6 X 2 METER! 2
Lasersnijden | Kanten | Walsen
2
Staal | RVS | Aluminium
2
Van enkel ontwerp tot grote series bulk
2
Bevoegdheid tot LLoyds hermerken
Gicom Biddinghuizen | 0321 - 332 682 | metaalbewerking@gicom.nl | www.gicom.nl Gicom_advertentie_135x90mm.indd 2
12-03-2021 12:29
11
HIJS- EN HEFTECHNIEK OP HET HOOGSTE NIVEAU
Include Industries wil MKB opvolgingsprobleem oplossen Na het oprichten en uitbouwen van 3D metaalprinterbouwer Additive Industries en fotonica scale-up PhotonFirst starten Ilko Bosman (44) en Daan Kersten (52) een nieuwe industriële versneller met de naam Include Industries. Een groeiend aantal industriële MKB ondernemers zal in de komende jaren hun bedrijf willen verkopen om van een welverdiend pensioen te gaan genieten. Opvolging in de familie is echter steeds minder vaak een optie. Include Industries zal veelbelovende bedrijven overnemen en samen met de eigenaar verder laten groeien. Hiermee positioneert het nieuwe initiatief zich bewust tussen private equity investeerders en management buy-in als een veilige optie waarbij een balans wordt gezocht tussen financiële exit voor de eigenaar, respect voor het opgebouwde bedrijf en continuïteit voor het team dat doorgaat. Include Industries investeert alleen in bedrijven met groeipotentie en heeft geen plannen om de bedrijven na een aantal jaren weer te verkopen. De focus ligt op waarde-creatie voor de lange ter-
De wereld verandert in rap tempo, zo ook de industrie. “Over tien jaar verkopen we geen standalone machines meer, maar enkel totaalconcepten voor onbemande productie”, aldus Hans Blomen van Limas. “Vandaar dat de inhouse beurs in het teken staat van Industrie 4.0.” Alle leveranciers van Limas presenteren
Al bijna een jaar reed Bernd iedere week samen met zijn echtgenote op maandagmorgen vanuit hun woonplaats ergens in Noordrijn Westfalen naar Antwerpen. En op vrijdagavond reden ze weer terug. In Antwerpen hadden ze een klein appartement gehuurd zodat Bernd iedere morgen snel op het kantoor van zijn bedrijf was. Een specialistisch bedrijf op het gebied van industrieel onderhoud met circa 200 medewerkers. Het bedrijf was eigendom van een Duitse stichting waar Bernd uiteindelijk de belanghebbende was. Alhoewel hij redelijk Nederlands sprak, besloten we toch in het Duits te communiceren. Zijn echtgenote kon dan het gesprek ook volgen en het zou voor mij makkelijker zijn om de daadwerkelijke wens tot verkoop te achterhalen. Bernd vertelde dat hij de bestuurder van zijn onderneming enkele maanden geleden ontslagen had. De resultaten waren jarenlang goed geweest maar de laatste jaren liepen ze aanzienlijk terug. Daarom had Bernd besloten wat vaker naar Antwerpen te gaan om te zien wat daar gebeurde. De bestuurder was veel onderweg bemerkte hij. Iedereen op kantoor dacht dat hij bij klanten was, maar het was onbegrijpelijk dat de omzet terugliep, ondanks de vragende markt. Nadat de bestuurder bij het bedrijf weg was sprong Bernd zelf ‘op de bok’. Hij had het tij kunnen keren maar was genoodzaakt het bedrijf te verkopen omdat hij in zijn woonplaats tot burgermeester gekozen werd. Daarnaast braken het reizen en de eenzaamheid overdag zijn echtgenote op.
Ilko Bosman en Daan Kersten positioneren hun industriële versneller Include Industries tussen private equity investeerders en management buy-in.
mijn waarvan de uittredende eigenaars zullen meeprofiteren. “Graag willen we onze ervaring met het snel en zorgvuldig laten groeien van technologiebedrijven inzetten om continuïteit te bieden aan de industriële parels uit het Nederlandse MKB. Synergie tussen bedrijven binnen Include Industries moet zorgen voor een succesvolle overgang naar een nieuwe fase en nieuwe brandstof bieden voor groei”, aldus Daan Kersten,
CEO van Include Industries. ”We hebben geleerd dat met een helder geformuleerd meerjarenplan, een cultuur van openheid en ambitie gecombineerd met een solide basis van bedrijfsprocessen en moderne IT infrastructuur een nieuw perspectief ontstaat op een duurzame toekomst. Daar dragen wij graag aan bij”, vult Ilko Bosman, CFO van de groep aan. www.includeindustries.com
Limas CNC-Machinery viert jubileum met huisshow Limas CNC-Machinery organiseert ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan een in-house beurs op woensdag 9 en donderdag 10 november. Alle leveranciers van Limas presenteren hun nieuwste ontwikkelingen in het kader van Industrie 4.0.
Restaurant, of toch niet?
hier hun automatiseringsoplossingen en toebehoren. Zij bieden een ruim aanbod robotcellen, pallet- en productlaatsystemen, software oplossingen en natuurlijk hoogwaardige draai- en freesmachines. Uiteraard zullen ook de Cubebox systemen gepresenteerd worden. Aangezien de beurs op de eigen locatie van Limas in Neer plaatsvindt, creëert de machineleverancier een unieke beursetting met ruimte voor machinepresentaties en tijd voor persoonlijke aandacht. De aanwezigheid van leveranciers en partners in software zorgt ervoor dat bezoekers direct alle ins en outs van de machines voorhanden hebben. Van palletladers voor 630 mm pallets en 500 kg hand-
ling gewicht tot productbelading door middel van robobox en/of de Cubebox systemen. Voor het eerst in Nederland te zien zijn een Spinner Microturn Multitasking machine en een Alzmetal GS 600 5T high-end 5-asser met draaifunctie. Een ander hoogtepunt is een grote Matec 30HV met de nieuwste Heidenhain TNC7 besturing. Zowel op woensdag 9 als donderdag 10 november zijn bezoekers welkom tussen 10:00 en 19:00 uur (ruimte voor uitloop) op de Heldenseweg 27 in Neer. Met het oog op de voorbereidingen wordt aanmelding vooraf via info@ limascnc.nl op prijs gesteld. www.limascnc.nl
De kandidaat-koper hadden we relatief snel gevonden. Een Neder Belg, die actief was in dezelfde branche had veel interesse. Omdat de onderneming in een transitiefase was, wilde men een uitgebreid boekenonderzoek doen. Geen probleem, Bernd was een punctuele Duitser dus alles zou wel kloppen. De koper stuitte op slechts één vreemd punt. Tot een half jaar geleden waren er veel representatiekosten en deze waren in de tijd dat Bernd bestuurder was naar nagenoeg nihil gedaald. De bedragen van de vele boekingen correspondeerden ook niet met de facturen/bonnen die daarbij zouden horen. Twee a drie keer per week een bezoek aan hetzelfde restaurant en bijna iedere keer dezelfde couverts voor 2 personen. We begrepen er niets van. Aangezien het om redelijke bedragen ging wilde de koper toch weten wat dat was. De financieel directeur vond het antwoord. We zagen op ieder bonnetje, heel klein onderaan, één of twee meisjesnamen staan met een getal erachter. Het bedrag plus dit getal correspondeerde met de boekingen. Na wat onderzoek bleek het geen restaurant te zijn maar een…. De bestuurder was dus niet bij klanten geweest! We hebben er smakelijk om gelachen en nadat de aandelen overgedragen waren is Bernd naar Duitsland vertrokken. Enige tijd later kreeg ik een foto van hem als trotse burgemeester achter zijn bureau.
Han van Rijn Specialist in overnames en financieringen voor technische ondernemingen han@kromhout.net De columns van Han van Rijn zijn waargebeurde verhalen. De namen zijn vanwege de herkenbaarheid veranderd.
Industrie kan met eenvoudige ingrepen gasverbruik met 16% verminderen De Nederlandse industrie kan een forse bijdrage leveren aan het snel verminderen van de benodigde aardgasvraag. Door op verschillende manieren zuiniger met energie om te gaan, kan structureel zo’n 1,5 miljard m3 aardgas bespaard worden. Dat is 16% van het totale aardgasverbruik van de industrie, evenveel als het verbruik van ongeveer 1,2 miljoen huishoudens.
gelijkheden in de industrie, in opdracht van Natuur & Milieu. “Hier ligt een kans voor de korte termijn, zónder grote procesaanpassingen, die topprioriteit moet krijgen”, zegt de milieuorganisatie.
Hergebruik en isolatiemaatregelen
De industrie is de sector met het hoogste gasverbruik in Nederland, met zo’n 30% van het totaal. De chemische industrie, en in het bijzonder de kunstmestproducenten, zijn daarDit blijkt uit onderzoek door Beren- binnen grootverbruikers, blijkt uit schot naar de energiebesparingsmo- de analyse van Berenschot. Er zijn
diverse mogelijkheden om snel het aardgasverbruik van de industrie te verminderen, zonder dat ingrijpende aanpassingen in het productieproces nodig zijn. Bedrijven laten die kans nu vaak nog liggen en verzaken voor een belangrijk deel hun wettelijke energiebesparingsplicht. Een aantal van deze relatief eenvoudige ingrepen zijn hergebruik van warmte en isolatiemaatregelen.
Milieu Rob van Tilburg: “Door middel van een aantal ingrepen is het aardgasverbruik dus in elk geval 16% omlaag te brengen. Hiervoor hoeft niet eens het productieproces te worden stilgelegd. Het is echt laaghangend fruit. Bovendien is het in het kader van de uitgebreide energiebesparingswetgeving vanaf volgend jaar voor alle bedrijven verplicht.”
van alle huishoudens in de gemeente Utrecht. Van Tilburg: “Energiebesparing moet nu eindelijk topprioriteit krijgen. Met de hoge gasprijzen is het nu heel snel rendabel al het technisch potentieel aan besparing te verzilveren. Dit leidt tot een structurelere verduurzaming dan het tijdelijk stilleggen van productieprocessen, zoals nu gebeurt vanwege de gascrisis. De relatief eenvoudige ingrepen snel doorvoeren is het minste wat Alleen al het hergebruik van warmte bin- de industrie nu kan doen. Zo worden Laaghangend fruit nen de industrie kan evenveel aardgas we minder afhankelijk van aardgas én Directeur programma’s van Natuur & besparen als het totale aardgasverbruik stoten we minder CO2 uit.”
12
SPANTECHNIEK | NORMELEMENTEN | BEDIENDELEN
100 % PRODUCTCOMPETENTIE
§ §
Meer dan 60.000 producten Ontwikkeling en productie in Duitsland
§ §
Ergonomie en stabiliteit Meer dan 100 jaar OP SAFE MET KIPP
KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl
Metaal NIeuws
agenda
ZIE verbindt maakindustrie Zuid-Holland
13
8-10 november
Op 21 maart 2023 wordt voor de eerste keer ZIE: de technologische indusVakbeurs trie gehouden in de Van Nelle Fabriek Jaarbeurs, Utrecht in Rotterdam. Op dit verbindende www.ict-en-logistiek.nl kennis- en netwerkevent komen maakbedrijven, toeleveranciers, kennisin15-18 november stituten en overheden samen om de Formnext maakindustrie in Zuid-Holland naar Vakbeurs voor additive manufacturing een hoger plan te tillen. ICT & Logistiek
Messe Frankfurt am Main (D) www.formnext.mesago.com
16 november
Nationale Cobotdag Demo’s, trainingen en lezingen Olmia Robotics, Tiel www.nationalecobotdag.nl
16 en 17 november Precisiebeurs
Vakbeurs en congres over precisietechnologie Brabanthallen, Den bosch www.precisiebeurs.nl
22 november
Productie automatisering Basiscursus Metaalunie, Nieuwegein www.teqnow.nl
29 november – 1 december Open huis Mazak
Mazak, Leuven (B) www.mazakeu.com
29 november – 1 december Valve World Expo
Vakbeurs voor industriële afsluiters, ventielen, kleppen en pompen Messe Düsseldorf (D) www.valveworldexpo.com
Met zijn 30.000 maakbedrijven en toeleveranciers in de lucht- en ruimtevaart, tuinbouw, scheepsbouw en vele andere sectoren, heeft Zuid-Holland de ingrediënten in huis om een sterke economische groei te realiseren. Daarvoor zijn samenwerking en kennisdeling echter wel essentieel. Dat gaat gebeuren op ZIE: de technologische industrie, een gezamenlijk initiatief van HiDelta en Mikrocentrum.
Gemiste kans
Op ZIE: de technologische industrie komt het MKB in contact met grote namen uit de hightech- en maakindustrie, collega-bedrijven en technische kennisinstituten.
op te zetten kan de maakindustrie van Zuid-Holland in de toekomst een nog grotere sleutelrol vervullen in belangrijke maatschappelijke vraagstukken, zoals in de digitalisering en de energietransitie. HiDelta, de netwerkorganisatie voor de Zuid-Hollandse industrie, zette daarom de stap om het evenement ZIE: de technologische industrie te organiseren. Het uiteindelijke doel: een verdubbeling van de omzet in 2030. HiDelta werkt daarbij samen met Mikrocentrum.
Ondanks het grote aantal hightechen maakbedrijven en al hun toeleveranciers met expertise in de lucht- en ruimtevaart, tuinbouw, scheepsbouw, machinebouw, hightech systemen en materialen, blijft de economische groei van Zuid-Holland achter. Dat komt onder meer doordat er weinig cross-sectoraal wordt samengewerkt. Een gemiste kans volgens de organisatoren, want samenwerkingen tussen bedrijven en toeleveranciers brengen groei en innovatie Uitgebreid programma tot stand. Door meer samenwerkingen Op de beursvloer komt het MKB in
Bijeenkomst Industrie & Veiligheid
NEN organiseert op donderdag 24 november in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en 29 november Werkgelegenheid (SZW) de online Lijmen bijeenkomst ‘Platform Industrie & Congres en expo over lijmtechnologie Veiligheid’. Mikrocentrum, Veldhoven www.mikrocentrum.nl
6 december Productiviteit
Basiscursus Metaalunie, Nieuwegein www.teqnow.nl
21 maart
ZIE: De technologische industrie Kennis- en netwerkevenement Van Nelle Fabriek, Rotterdam www.hidelta.nl
29-30 maart
AM for Production Vakbeurs Additive Manufacturing Brabanthallen, Den Bosch www.amforproduction.nl
Uw open dag in de Metaalnieuws-agenda? Mail de gegevens naar redactie@metaalnieuws.nl. Zie voor een uitgebreidere agenda www.metaalnieuws.nl
Machineverordening. De Task Force Machineverordening geeft een update over de ontwikkelingen van het communicatieproces rondom de Machineverordening. Verder geeft de voorzitter van normcommissie Akoestiek een presentatie over de ‘Outdoor Via dit platform kan iedereen de hui- Noise Directive’. dige ontwikkelingen rondom wetgeving en normalisatie volgen, die van De bijeenkomst is online op donderbelang zijn voor de industrie. Doel van dag 24 november (10.00–12.00 uur) het platform is om de actuele ontwik- en is kosteloos. Aanmelden kan kelingen in standaardisatie en in de via de website van NEN, waar Europese en nationale wetgeving te ook het volledige probespreken. Het platform informeert gramma is te vinden. over ontwikkelingen binnen de vak- www.nen.nl gebieden van Machinebouw, Drukapparatuur, Arbeid en ATEX. Tijdens de informatiebijeenkomst geeft het ministerie van SZW een update over de laatste ontwikkelingen omtrent de nieuwe Machineverordening en neemt NEN de deelnemers mee in het proces van de aanpassingen van de geharmoniseerde normen onder Machinerichtlijn/
Multibrush Qonnect +
contact met grote namen uit de hightech- en maakindustrie, zoals met scheepsbouwconcern Damen Shipyards Group. Ook Lely, producent van landbouwmachines, is aanwezig. Er zijn themapleinen waar bedrijven zich organiseren rondom thema’s als cybersecurity, robotisering en digitalisering. Ook houden keynote sprekers, die een boegbeeld zijn in de hightech- en maakindustrie, presentaties. Daarnaast krijgen bedrijven de kans om in contact te komen met collegabedrijven en technische kennisinstituten. “Er zijn meerdere mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten aanwezig. Bedrijven en instellingen krijgen de kans om met elkaar in gesprek te gaan over eventuele stage- en afstudeerplekken”, zegt Martin van Gogh, directeur van HiDelta. Hij verwacht dat aan het einde van de dag bezoekers heel veel relevante kennis en con-
tacten hebben opgedaan; iets waar zij normaal niet altijd aan toe komen. “Ze hebben met potentiële opdrachtgevers gesproken, met collega-bedrijven over eventuele samenwerkingen, met professoren over onder meer de digitale veiligheid van hun bedrijf en met kennisinstellingen over stageplaatsen.” www.hidelta.nl www.mikrocentrum.nl
5-Stations
Luchtkanalen maken?
l Air-Works: Plasmasnijder, Pittsburgh
en Snaplock l Eckold clinchen: sterke, snelle, permanente verbindingen voor platen en profielen door koudvorming zonder extra materiaal l Jörg Machines: U-brake van vierkant naar rond, voormachines, felsnaadsluiters l Zie ook de website: Jörg Coil-Laser voor isolatie en luchtkanalen,
Vierkant naar rond
Plasma feeders
Eckold Clinchen
Snaplock kantpers
NL-Dodewaard, +31(0)488 - 482 087, www.jorg.com
OLIE MIST SEPARATORS
Gepatenteerde technologie uit Zweden
Dé schoonste lucht zonder fijnstof Zonder onderhoud de laagste kosten valse m o k r o o V ag uw a r V : d i veilighe tTrak™ s u D s i t gra aan! meting Pampus 22 - 3251 ND Stellendam
Nieuwsgierig?
+31 (0)187-491533
glavitech.com
15
Populaire Precisiebeurs blijft groeien De gehele waardeketen van de precisietechnologie komt op 16 en 17 november weer bijeen in de Brabanthallen in ’s Hertogenbosch om elkaar te ontmoeten en kennis te delen over de nieuwste ontwikkelingen. De Precisiebeurs is al weer toe aan haar 21e editie en telt dit jaar maar liefst 325 exposanten. De vraag naar nog nauwkeuriger en kleiner meten, produceren en construeren groeit al jaren. Producten en technologieën worden bovendien steeds complexer en slimmer. Precisietechnologie is dan ook uitgegroeid tot dé stabiele basis van vele apparaten en componenten om ons heen. Niet voor niets vormt precisietechnologie een van de fundamenten voor de Nederlandse kennis- en innovatieeconomie en dan met name voor de
hightech sector. De vraag naar hightech producten blijft maar toenemen, waardoor ook de precisietechnologie zich razendsnel ontwikkelt.
Groeiende populariteit De Precisiebeurs mag zich hierdoor verheugen in een groeiende populariteit. En mede door de verhuizing naar de Brabanthallen heeft organisator Mikrocentrum de ruimte gekregen om daar handen en voeten aan te geven. In Den Bosch is er volop ruimte voor meer exposanten en brancheverenigingen en ook voor meer activiteiten.
Gehele waardeketen De Precisiebeurs is de vakbeurs voor de gehele precisietechnologie waardeketen: van mechatronic engineering & systems, metrology, vacuum & clean, micro processing & motion,
Programma barst los na welkom met DJ Vinyl
De Precisiebeurs is de vakbeurs waar de gehele precisietechnologie waardeketen jaarlijks bij elkaar komt om kennis te delen en samen te werken aan de toekomst.
laser & photonics tot en met production for high precision. Het is de plek waar de top vanuit het bedrijfsleven, opleidingsinstituten, overheidsinstanties, technische universiteiten en incubator programma’s jaarlijks bij elkaar komt om samen te werken aan de toekomst. Ruim 325 exposanten zijn twee dagen aanwezig op de beursvloer. Ze presenteren de nieuwste producten en diensten op het gebied van onder andere de fijnmechanica, fotonica en micro- en nanotechnologie. Ook
De Precisiebeurs pakt weer uit met een groot aantal lezingen.
Na een welkom met DJ Vinyl presenteert de Precisiebeurs op beide dagen een uitgebreid kennisprogramma op verschillende locaties. Dag 1 biedt aan het eind van de ochtend onder meer een interessante sessie met meerdere sprekers over de impact van mega subsidieprojecten zoals NXTGEN Hightech, Photondelta en Katapult. Uiteraard komt in het lezingenprogramma ook duurzaamheid aan bod. Zo presenteert Jasper Simons van startup Carbyon een lezing onder de titel ‘The world needs negative CO2 emmissions! Why and How? Ramon Navarro van Nova zal de James Webb Space Telescoop en zijn wetenschappelijke instrumenten belichten, met een focus op MIRI, het Mid InfraRed Instrument, en de Nederlandse bijdrage: de Spectrometer Main Optics module. Diverse aspecten van de telescoop passeren de revue: het fabricage programma, integratie, verificatietests op aarde, de lancering, baan in de ruimte, uitvouwen van het zonneschild en de telescoop, uitlijning van spiegels, afkoeling van de wetenschappelijke instrumenten en verificatie van prestaties. Wetenschappers hebben nu al prachtige beelden gemaakt en wetenschappelijke ontdekkingen gedaan. In het Techcafé gaan diverse sprekers met elkaar in discussie over de uitdagingen in de supply chain. Met vragen als ‘hoe zorgen we dat we nog beter
als keten gaan samenwerken?’, ‘Hoe kan ik als MKB-er de OEM-er nóg beter van dienst zijn?’ en ‘Op welke ontwikkelingen moeten we reageren?’ gaan ze samen opzoek naar antwoorden. Dag 1 wordt besloten met de uitreiking van de Rien Koster Award aan een mechatronicus/ontwerper die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor de mechatronica en precisietechnologie. Op dag 2 springt de presentatie van een whitepaper van Maarten Roos van Mikrocentrum in het oog. Hij heeft de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de grootste uitdagingen die spelen onder de High Tech Platform leden. Want de hightech maakindustrie is een van de meest slimme en dynamische maar tegelijkertijd ook meest complexe sectoren ter wereld. Om als industrie op het allerhoogste niveau te spelen is één, maar op het allerhoogste niveau blijven spelen jaar in jaar uit is een uitdaging van compleet andere ordergrootte. In Nederland lukt het ons. Maar wie vandaag stil staat loopt morgen achter. Daarom is het essentieel de juiste kennis, partners en inspiratie te hebben om constant te blijven innoveren. Ook Mikrocentrum moet blijven innoveren. Daarom heeft de kennisorganisatie samen met onderzoeksbureau Markteffect een onderzoek uitgevoerd onder de High Tech Platform leden. Ook dag 2 eindigt met prijsuitreikingen: van de Wim van der Hoek award en The Boost Your Tech Award.
Hydraulische dempers (ook in RVS), ook voor extreem zware deuren
WWW.
.NL
diverse brancheverenigingen en andere organisaties presenteren zich op de vakbeurs, zoals de DSPE, Euspen, VDMA, ILO-net, Minacned, De Nederlandse Vacuüm Vereniging (NEVAC) en de ingenieursvereniging KIVI.
Demoplein, arena en podium
en kennisinstellingen. Daarnaast is er een live podium met paneldiscussies, pitches en expert sessions. Ook vinden er live uitzendingen plaats van BNR Nieuwsradio. De Precisiebeurs is op 16 en 17 november in de Brabanthallen in ’s Hertogenbosch. Op beide dagen zijn de openingstijden van 09.30 - 17.00 uur. De toegang is gratis. Zie voor uitgebreide informatie over het complete programma de beurswebsite. Registeren voor bezoek kan daar ook.
Voorts is een breed kennisprogramma opgezet met sprekers die uiteenlopende onderwerpen zullen behandelen. Ook biedt de Precisiebeurs een Young Talent programma met pitches en een demoplein en een arena met universiteiten, hogescholen, start-ups www.precisiebeurs.nl
ALLES IN ÉÉN REINIGINGSMACHINES + REINIGINGSVLOEISTOFFEN TECHNISCHE KENNIS
Gibac® Chemie BV
SOFTWARE KENNIS
CHEMISCHE KENNIS
Gladsaxe 15 - 7327 JZ Apeldoorn - Tel. 055 54 31 946 - info@gibac.nl - www.gibac.nl
16
— RVS buis en koker — RVS staf en plaat — Blankstaal — Kwaliteitsstaal
— Aluminium — Stalen buizen — Gereedschapsstaal — SB-Railing & UNIQ
1 2 3
IMS Nederland B.V. Gildenweg 21, NL 3334 KC Zwijndrecht, T: +31 78 6230600 E: info@ims-nederland.biz
2021-08-135x190 Metaalnieuws.indd 1
19-7-2021 14:04:42
rhenus TU 446 MAAK HET ONMOGELIJKE MOGELIJK. ALLES IS MOGELIJK. Het koelsmeermiddel voor maximale flexibiliteit.
Flex treme Geschikt voor tal van toepassingen en materialen. Flexibel en onderhoudsarm bij een optimale prijs-prestatieverhouding.
draaien
boren
frezen
schroefdraad bewerken
slijpen
+++ materials +++ machining
www.rhenuslub.nl
Kleine stootdempers aan zet bij productie halfgeleiders In de halfgeleiderindustrie wordt steeds meer gewerkt aan kleinere, efficiëntere, snellere en goedkoper geproduceerde geïntegreerde schakelcircuits. Met de vooruitgang in de micro-elektronica worden steeds hogere eisen gesteld aan de handlingsystemen die verantwoordelijk zijn voor het schone en veilige transport van de wafers. In een maatwerktoepassing beschermen tien kleine stootdempers van ACE Stoßdämpfer alle lineaire assen. Fotolithografie is een sleuteltechnologie bij de fabricage van microelektronische componenten en schakelcircuits en bij de productie van microsystemen. In dit proces wordt een patroon van een fotomasker overgebracht naar een lichtgevoelige, dunne laag fotolak op een wafer. Om een vlekkeloze productie te garanderen, besteden de engineers de grootste zorg aan zowel de programmering van de geautomatiseerde processen
als de bewaking ervan. Vanwege de grote vraag naar microprocessors en geheugenchips, en omdat beperking van het uitvalrisico van het grootste belang is bij de productie van wafers, werken veel chipfabrikanten met eigen leveranciers van handlingsystemen. Deze rusten hun ontwerpen doorgaans uit met hoogwaardige, beproefde standaardcomponenten voor aandrijvingen, besturingen en lineaire assen. Om deze assen optimaal met robuuste, mechanische machineonderdelen te kunnen beschermen, werd contact gezocht met ACE Stoßdämpfer. De Duitse stootdemperspecialist biedt namelijk ook maatwerkoplossingen aan. Ervaren engineers ontwikkelen deze exact conform de eisen van halfgeleiderfabrikanten. Met behulp van speciale software wordt een oplossing uitgewerkt, die op de testbank van ACE wordt getest. Zo De met behulp van speciale software uitgewerkte oplossingen worden op de testbank van ACE getest. kunnen alle productieassen goed worden beschermd en wordt be- schadiging tijdens de handling voor- komen.
Kleine stootdempers ACE: oplossingen voor vele toepassingen De drie verschillende kleine stootdempers met schroefdraad in de maten M18 tot M25 in de beschreven toepassing zijn exemplarisch voor de tien productseries van kleine stootdempers van ACE.
daar even goed als bij gebruik in miniatuurgeleidingen in handlingapparatuur en in vele andere industriële toepassingen. Innovatieve afdichtingstechnieken en de stootdemperbehuizingen, gemaakt van gelegeerd hogesterktestaal, garanderen hoge standtijden. Naast een assortiment van toebehoren, zoals geleidingspennen, biedt ACE ook stootdempers met speciale schroefdraadmaten, vloeistoffen, andere slaglengtes en in speciale uitvoeringen aan.
Daartoe behoren ook dempingsen remelementen van roestvrij staal, die voldoen aan de strenge eisen van de halfgeleiderindustrie én aan de hygiënevoorschriften in De kleine stootdempers van ACE zijn oplossingen voor vele toepassingen. de medische technologie of de voedingsmiddelenindustrie. Bepaalde modellen van de compacte, onderACE is deelnemer aan de Precisiehoudsvrije, hydraulische machine- ook rechtstreeks in de pneumatische beurs (hal 1, stand 335) onderdelen werken indien nodig cilinders. Zij verminderen de belasting www.ace-ace.nl
Van standaard naar maatwerk Voor de productie van chips worden nauwkeurige, wrijvingsloze assen in een handlingsysteem geïnstalleerd. Volgens de fabrikant mogen de X- en Y-as en de centrale as bij een crash slechts met de maximaal toegestane krachten worden belast, om er 100 procent zeker van te zijn dat het systeem niet wordt beschadigd. Daarom moesten de drie assen hier worden uitgerust met drie verschillende types kleine stootdempers uit het assortiment van ACE. Voor de Y-as werden vier kleine stootdempers met M20 schroefdraad gebruikt; voor de X-as eveneens vier, maar met M18 schroefdraad; en voor de centrale as twee met M25 schroefdraad. De engineers van ACE kregen bovendien informatie over de maximale reactiekracht bij een crash. Bij de Y-as waren de parameters per demper bijvoorbeeld als volgt: massa, m = 95,85 kg en de snelheid, v = 1,08 m/s, en komt
17
daarmee overeen met een kinetische energie van 55,90 Nm. De maximale toegestane reactiekracht voor deze as was 5.700 Nm. Op basis van deze informatie werd op de R&D-afdeling in een tweede stap het bijbehorende boorpatroon voor de passende types kleine stootdempers gesimuleerd. Men slaagde erin om de energie en snelheid gelijkmatig over de gehele slaglengte van 14 mm te vertragen en daarbij de maximale reactiekracht tot circa 5.300 Nm terug te brengen. ACE kon met behulp van mechanische onderdelen ook voldoen aan de gespecificeerde waarden voor de best mogelijke bescherming van de andere twee assen. In een derde en laatste stap werden de kleine stootdempers, die op basis van de simulatie op maat werden gemaakt, na uitvoerige tests aan de klant geleverd. De tien kleine stootdempers van ACE beschermen nu alle drie de bewegingsassen van een handlingsysteem dat wordt gebruikt voor de productie van wafers.
Snel en foutloos meten Hoffmann Group neemt dit jaar voor projecten. Het uitgebreide portfolio van altijd de passende oplossing uit het uithet eerst deel aan de Precisiebeurs. meetapparaten en testers omvat alle gebreide meettechniekassortiment – Het accent zal liggen op meettechniek. toonaangevende merken zoals Garant, van handmeetgereedschap tot aan 3DHolex, Mahr, Tesa, Mitutoyo en nog veel Op het gebied van meettechniek heeft meer. Ook kan Hoffmann Group meetHoffmann Group alles onder één dak. gereedschap herkalibreren. De ervaren meettechniekexperts begrijpen de wensen van klanten en advise- Digitalisering meetgereedschappen ren uitgebreid bij het realiseren van hun De klant krijgt bij Hoffmann Group krijgt
Groot aanbod mechanische en pneumatische oplossingen Mparts en Bibus Romicon informeren bezoekers van de Precisiebeurs over hun grote aanbod van mechanische en pneumatische oplossingen .
een scala van machines is het van belang om bewegingen nauwkeurig en gecontroleerd te laten plaatsvinden. Omdat Mparts Mahr al heel lang vertegenwoordigt in de Benelux, is Denk hierbij aan precisie kogelgelei- er veel kennis, ervaring en creativiteit dingen, actuatoren, dempers, CKD opgebouwd met de technologie van ventielen voor de semi-conductorin- deze precisie kogelgeleidingen. dustrie, Matrix ventielen en Airtac geleidingen. Ook is er een Direct Drive Bibus Romicon Demo. Stand 313 Onder andere de Mahr precisie ko- www.bibusromicon.nl gelgeleidingen worden getoond. Bij
coördinatenmeetmachines. Specialist meettechniek Job van Dijk zegt: “Digitalisering en Industrie 4.0 worden steeds belangrijker, ook bij meetgereedschappen. Eén van de oplossingen die wij daarvoor aanbieden zullen wij tonen op de Precisiebeurs. Met Hoffmann Group Connected Tools (HCT) kunnen meetmiddelen draadloos worden verbonden met computer, tablet, laptop of mobiel voor het foutloos doorzenden en bewaren van meetwaarden.”
Minder foutgevoelig Nog altijd worden gemeten waarden in werkplaatsen met het blote oog afgelezen om deze daarna in de computer in te tikken. Ook worden er al ‘verbonden’ gereedschappen gebruikt, maar die hangen nog meestal aan een hinderlijke kabel. Meten kan allemaal veel sneller, gebruikersvriendelijker en minder foutgevoelig met HCT. HCTmeetmiddelen werken in gebruik precies hetzelfde als ‘gangbare’ handmeet-
Specialist meettechniek Job van Dijk: “Met Hoffmann Group Connected Tools (HCT) kan veel sneller, gebruikersvriendelijker en minder foutgevoelig worden gemeten.
gereedschappen. “Ze ogen ook identiek (afgezien van de HCT-sticker en de ‘onderhuidse’ Bluetooth-module), hebben hetzelfde formaat en wegen ook vrijwel hetzelfde, waardoor ze net zo handzaam zijn als bestaande meetmiddelen”, aldus Van Dijk. Uit eerdere ervaringen in het buitenland blijkt dat bedrijven die eerst één Hoffmann Group Connected Tool aanschaffen, al snel niet anders meer willen en hun HCT-assortiment direct uitbreiden.
Gereedschappen met HCT garanderen dan ook de hoogste precisie en een minimum aan meet- of overdrachtsfouten. Bovendien besparen ze kostbare tijd, bieden bewegingsvrijheid bij iedere meting en ondersteunen de kwaliteitsinspectie bij metaalbewerking.
Hoffmann Group Hal 1, stand 218 www.hoffmann-group.com
18
Wij realiseren synergie in het uitbesteden van kleine aantallen in ‘lower-cost-country’ Maleisië
Precisiebeurs 2021
Het trefpunt voor precisietechnologie!
10 en 11 November 2021 Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch
Bezoek ons op de Precisiebeurs:
Door het consolideren van orders, is onze logistiek efficiënt. Dit betekent een groot synergievoordeel
Kleine hoeveelheden Efficiënte logistiek Meerdere toeleveringsketens Hoge kwaliteits-
Standnummer
227
controlestandaard
Outsourcing fijnmechanica naar ‘lower-cost-country’ bij kleine hoeveelheden per orderregel zonder lange levertijden Meer dan bij individuele uitbesteding profiteert u bij OPS van schaalvoordelen. Fijnmechanische precisie onderdelen, gereedschappen en mechanische samenstellingen besteden wij uit naar Maleisië als ‘lowcostcountry’. Al bijna 15 jaar maakt OPS als toeleverancier de uitbesteding van kleine aantallen per orderregel interessant voor het MKB in de machine- en apparatenbouw. Met name bedrijven die verantwoordelijk zijn voor de functionaliteit van samenstellingen, machines en modules t.b.v. direct gebruik. Wij selecteren de juiste fabrikant uit ons streng geselecteerd leveranciersbestand, geclassificeerd per artikelgroep. De levertijden zijn ongeacht de grootte van de order zeer interessant, doordat wij meerdere fabrikanten per productgroep hebben die wij gelijktijdig voor een order in kunnen zetten. Ons bestand van bekwame fabrikanten is dan ook zeer uitgebreid.
(CNC) draaien en frezen • (CNC) vlakslijpen en cilindrisch slijpen • Draaderosie (EDM) • Draadvonken • Lasergravure • Lassen (TIG, MIG / MAG, laser) • Oppervlaktebehandelingen
outsourcingpartssupplies.com
Outsourcing Parts Supplies BV Tijvoortsebaan 8-01 5051 HJ Goirle, The Netherlands +31 (0) 13-85 08 103 info@outsourcingpartssupplies.com
OPS Synergy Malaysia SDN BHD (1038717k) No 27 & 29 Jalan Mawar 15, Dataran Mestika, Taman Mestika, 56100 Cheras, Kuala Lumpur, Malaysia +60(0)12 - 6558822 kstan@opssynergy.com.my
19
WE LEVEREN ONDER ANDER DE VOLGENDE LEGERINGEN: Matrho Metals B.V. Lage dijk 27 5705 BX Helmond +31 (0) 492 380 280 www.matrho-metals.nl
• Titanium • Wolfraam • Molybdeen • Tantalium • Niobium • Magnesium • Nikkel • Koper • Invar/kovar
Quadroguide basis voor hoognauwkeurige Röders RXU De RXU serie van Röders is ontworpen voor het hoogst nauwkeurig frezen van grote werkstukken. Dymato, de vertegenwoordiger van deze Duitse machinefabrikant in Nederland, zal tijdens de Precisiebeurs de aandacht vestigen op deze serie. Om zowel een hoge stijfheid, hoge dynamiek en hoge nauwkeurigheid te verkrijgen, heeft Röders een nieuw concept ontwikkeld voor haar RXUserie met drie- en vijfassige bewerkingscentra. Bij dit zogenaamde Quadroguide concept is de overdracht van krachten langs de Z-as en Y-as in het machineframe geoptimaliseerd. Hierdoor wordt een hoge stijfheid en met lage inertie bereikt.
Hoge demping Bij het Quadroguide-ontwerp zijn zowel de Z- als de Y-as geconstrueerd volgens een extreem stijve en dempende bouwwijze. Vier geleidingsrails in de vier hoeken van de Z-as brengen de verplaatsings- en bewer-
kingskrachten met behulp van zestien loopwagens met hoge demping over in de massieve machinebrug. Hierdoor ontstaat er een hoge stijfheid en een lage massatraagheid wat zorgt voor een hoge nauwkeurigheid, zelfs bij zware en dynamische bewerkingen. In combinatie met het solide, trillingsdempende machinebed zijn nauwkeurigheden van minder dan 5 micrometer realiseerbaar in het hele werkgebied.
Uitdagende materialen Het Quadroguide-ontwerp is terug te vinden in de RXU-serie van Röders. Deze serie bestaat uit diverse drie- en vijfassige bewerkingscentra, waaronder de drie-assige RXU1001, RXU1401 en de nieuwe RXU2000 voor het frezen en slijpen van grote werkstukken. In de vijfassige categorie vinden we de RXU1001DSH en RXU1201DSH. Dankzij Quadroguide in combinatie met lineaire directe aandrijvingen in alle assen en een uitgekiend tem- RSU-serie een hoge nauwkeurigheid, peratuurbeheersysteem, bereikt de zelfs bij langdurige bewerkingen. Alle bewerkingscentra zijn daarnaast ontworpen voor het leveren van hoge prestaties bij het bewerken van uitdagende materialen. Spillen met meer dan 100 Nm koppel en toerentallen tot wel 22.000 min-1 maken een
Oplossingen voor Grade 1 en 2 metaalbewerking en cleaning
De RXU-serie van Röders is voorzien van het stijve Quadroguide-ontwerp.
grote verscheidenheid aan toepassingen mogelijk. Zo is het mogelijk om moeilijk te bewerken materialen ruw voor te frezen, terwijl er ook hoge oppervlaktekwaliteiten en uiterst nauwkeurige maattoleranties mogelijk zijn. De bewerkingscentra in de RXU-serie komen dan ook goed tot hun recht bij
de productie van matrijzen met fijne contouren, machinecomponenten en zeer nauwkeurige werkstukken.
Dymato Stand 340 www.dymato.nl www.roeders.de
IMS Nederland: hoogwaardig materiaal voor de verspaning Grade 1, Grade 2 Verspanen & Reinigen Gibac zet de HIO vrije koelvloeistoffen van Blaser in en reinigt vervolgens met HIO vrije processen en reinigingsmiddelen middels de hybride ontvetting van onder andere Pero en Anmasi.
IMS Nederland presenteert op de Precisiebeurs haar brede assortiment staal, roestvast staal en aluminium.
Gibac Chemie presenteert op de Pre- halfgeleidertoepassingen die worden Voor verspanende bewerkingen heeft cisiebeurs oplossingen voor Grade 1 bewerkt met Blaser Synergy, de RGA- IMS Nederland uitgebreide mogelijken 2 metaalbewerking en cleaning. waarden aanzienlijk positief beïnvloe- heden met diverse kwaliteiten stafmaDit doet Gibac, partner voor verspanende en niet-verspanende vloeistoffen, filtratieprocessen alsmede precisie reiniging voor de High Tech Industrie, door de HIO vrije koelvloeistoffen van Blaser in te zetten, vervolgens te reinigen met HIO vrije processen en reinigingsmiddelen middels de hybride ontvetting van onder andere Pero en Anmasi. Hybride cleaning heeft als voordeel dat je elke charge uiteindelijk reinigt met schone damp. Crosscontaminatie – bij het reinigen van alleen waterige systemen onvermijdelijk – is bij de laatste fase dampontvetten uitgesloten.
Schoner resultaat
den. Hiermee haal je een schoner resultaat dan met klassiek uitstoken. Vervolgens kan het uitstoken worden verkort of overgeslagen. De Total Cost of Ownership (TCO) ligt beduidend lager dan bij de klassieke verspaning en reiniging. Ook voor Grade 1 validatie en processen is Gibac Chemie de aanspreekpartner. “Vanwege alle NDA’s met onze klanten, kunnen wij middels een persoonlijk onderhoud vertellen wat onze mogelijkheden zijn”, zegt directeur Tjerk Kaastra van Gibac. “Onze apparatuur en vloeistoffen zijn GSO approved, vergelijkbaar met de GSA standaard van ASML. We laten ons graag uitdagen!”
Uit onderzoek naar het reinigen van Gibac Chemie hightech componenten voor onder Stand H8 C 030 meer Zeiss, ASML en de aerospace in- www.gibac.nl dustrie blijkt dat de producten voor Hydraulische dempers (ook in RVS), ook voor extreem zware deuren
WWW.
.NL
teriaal uit voorraad, en in het bijzonder kwaliteiten als Prodec roestvast staal, aluminium 6026, blankstaal S355 IM, ETG en HSX. Voor Prodec, ETG en HSX is IMS Nederland exclusief distributeur voor de Benelux. IMS Nederland presenteert Prodec, het superieur verspaanbare roestvast stafstaal van Outokumpu, als het best verspaanbare roestvast staal op de markt. Onder andere vanwege de langere levensduur van gereedschappen en de uitstekende oppervlaktekwaliteit en tolerantie kunnen kostenbesparingen tot ruim 50% per component gerealiseerd worden. ETG en HSX zijn de high performance staalsoorten van Steeltec. Naast de verbeterde verspaanbaarheid onderscheiden deze staalsoorten zich van conventionele staalsoorten door hun treksterkte. De materialen bezitten gelijkmatige mechanische eigenschappen over het hele doorsnede- en het
Met Prodec kunnen onder andere vanwege de langere levensduur van gereedschappen en de uitstekende oppervlaktekwaliteit en tolerantie kostenbesparingen tot ruim 50% per component gerealiseerd worden.
afmetingsbereik. Hierdoor is het mogelijk om met een kleinere diameter een lichtere constructie te ontwikkelen met minimaal gelijke sterkte. IMS Nederland levert uit voorraad ook diverse kwaliteiten en afmetingen rondstaf met nauwkeurige toleranties, zoals g6 en h6. Maximale service en hoogwaardige kwaliteitsproducten in staal, roestvast staal en aluminium maken van IMS Nederland, dat CE- en ISO 9001:2015 gecertificeerd is, een sterke en be-
trouwbare partner voor haar opdrachtgevers. Van advies over de toe te passen materialen die optimaal invulling geven aan de wens van de klant tot een zorgvuldige orderafwikkeling en snelle levering. De productspecialisten informeren bezoekers van de Precisiebeurs graag verder over de mogelijkheden.
IMS Nederland Stand 436 www.ims-nederland.biz
20
INNOVATIVE HIGH PURITY CLEANING SYSTEMS FOR: Grade I-IV Vacuum components (UHV, XHV, UCV)
RVS-DEMPERS VOOR NOG MEER TOEPASSINGEN
Precision glass ceramics Laser and optoelectronic components Aerospace components
• Betere prestaties door grotere slaglengte
Precision Fair 2022 | November 16th-17th, 2022 Brabanthallen ’s-Hertogenbosch | Booth 321 www.ecoclean-group.net
• Tot 5.650 Nm energieopname onder extreme omstandigheden
YOUR LOCAL T: SALE S CONTAC
• Meer keuze door uitbreiding assortiment • Hoogwaardige uitstraling bij effectieve massa’s tot 63.700 kg NIEUW: 150 MM SLAG: M64 IN RVS 316
HALL 1 | 335
ACE Stoßdämpfer GmbH · Langenfeld · Germany · www.ace-ace.nl
Omdat gebruikte machines nog een hoop kunnen.
2.3 miljoen bezoekers
159 landen
125.000 bieders
Veil ze via Troostwijk en krijg de beste prijs! Scan de QR of ga naar troostwijkauctions.com
TW corporate branding adv Metaal - 278x190mm.indd 1
16-09-2022 10:37
21
OPS levert fijnmechanische producten uit Maleisië OPS levert voor kleine- en middelgrote klanten in hoofdzakelijk Nederland enkelvoudige- en samengestelde mechanische producten in kleine series. De productie hiervan wordt uitbesteed in Maleisië. Met OPS Synergie Malaysia staat OPS lokaal in Maleisië dicht bij de fabrikanten, die goed georganiseerd zijn in het produceren van enkelstuks en kleine series. Zo sluiten ze perfect aan bij de doelgroep van OPS.
hoeve van direct gebruik. Ze ontwikkelen machines op maat die efficiënt, flexibel en duurzaam op een slimmere wijze output kunnen realiseren. De verwevenheid met andere apparaten en informatiebronnen neemt daarbij toe. Klanten van OPS hebben op een bepaald moment in de planning fijnmechanische producten nodig, enkelvoudig of samengesteld. Daarbij is het moment, waarop de assemblage moet plaatsvinden, van groot belang. OPS ondersteunt haar klanten hierin Het uitbesteden van kleine aantallen door op tijd in één levering de comdoet OPS al bijna vijftien jaar. Het be- plete behoefte aan fijnmechanica toe drijf onderscheidt zich door de korte te leveren. levertijden en dat is precies waar de klanten, die actief zijn in de hoog- Het gehele traject waardige, innovatieve maakindustrie, OPS verzorgt het gehele uitbesteom vragen. Ze zijn met name actief in dingstraject van aanvraag tot en met productieautomatisering en eindver- levering bij de klant. Door de efficiantwoordelijk voor de samenstelling ënte logistiek en het gunstige tijdsvan de gehele functionaliteit ten be- verschil zijn de producten zeer snel
in huis. Het maakt voor de klant in ‘werkwijze’ geen verschil of de producten in Nederland of in Maleisië geproduceerd worden. De kwaliteit is volgens de norm. De werkwijze is efficiënt georganiseerd om alleen datgene te realiseren waar OPS goed in is. OPS neemt de opdracht nauwgezet aan en zet deze uit binnen de supply chains die ze continu in de gaten houden. Dat betekent de complete behoefte van een samenstelling in één opdracht met één levertijd. Zo zet OPS een order van de klant met uiteenlopende bewerkingen uit bij meerdere fabrikanten tegelijkertijd. De prijs komt daardoor wat hoger uit, maar de levertijd is aanzienlijk korter. Zodra de levertijden toch in het geding komen, wordt het leveranciersbestand uitgebreid. Dit is de afgelopen jaren dan ook meerdere keren gebeurd. Doordat OPS voor klanten met dezelfde soort producten (lees: bewerkingen) werkzaam is, profiteert de opdrachtgever die kleine aantallen bestelt van schaalvoordelen. Dit brengt synergievoordelen met zich mee, meer dan bij individuele uitbesteding door de klant zelf.
Betrouwbaarheid
De productie van fijnmechanische producten laat OPS uitvoeren door kwalitatieve fabrikanten in Maleisië.
Klanten van OPS moeten volledig kunnen vertrouwen op de kwaliteit van de producten die OPS hen levert. Dit doet zij onder andere door de opdrachten te plaatsen bij vaste strategisch geselecteerde fabrikanten. Dit zijn niet de goedkoopste van de
OPS levert enkelvoudige- en samengestelde mechanische producten in kleine series.
wereld. OPS betaalt graag voor betrouwbaarheid, flexibiliteit en kwaliteitsborging in de keten. Daarnaast worden alle producten gecontroleerd en wordt er een kwaliteitsrapportage toegevoegd bij de bestelde orderposities. OPS beschikt elke week over een bepaalde hoeveelheid capaciteit bij de verschillende fabrikanten die zijn ingedeeld in vijf artikelgroepen. Binnen elke artikelgroep heeft OPS meerdere fabrikanten, waar ze dan ook wekelijks gebruik van maakt. Samen met OPS Synergy Malaysia is er controle op de voortgang van de productie. Dit alles zorgt er onder andere voor dat OPS naadloos aansluit bij de behoefte van de MKB’er.
Dienstverlenend Voor een goede inkoop is kennis en ervaring nodig, maar ook betrokkenheid. OPS heeft daarom nauwe contacten met de klanten. Zo bespreekt OPS nieuwe projecten en mogelijkheden, waarbij tot op onderdelenniveau met de betreffende engineer tekeningen worden doorgenomen. OPS stelt zich daarin proactief op. Dat de klanten dit waarderen, blijkt uit het feit dat zij bij nieuwe ontwikkelingen in een vroeg stadium OPS betrekken in het ontwikkelingstraject.
OPS Stand 227 www.outsourcingpartssupplies.com
Rhenus Lub TU 446 zorgt voor maximale prestaties en flexibiliteit Als smeermiddelenspecialist verplaatst Rhenus Lub zich tijdens de productontwikkeling altijd in de positie van de gebruiker, omdat op die manier eisen kunnen worden vastgesteld en omgezet in oplossingen. Een resultaat daarvan is rhenus TU 446.
materialen is eveneens mogelijk. Het hoogwaardige koelsmeermiddel is geschikt voor een flexibele productie en tegelijkertijd zeer efficiënt. “rhenus TU 446 laat zien dat een breed scala van toepassingen en hoge prestaties hand in hand kunnen gaan. Gebruikers profiteren van extreem lage onderhoudseisen door ons koelsmeermiddel. Dankzij de indeling in de lage watergevarenklasse 1 is ook de opslag en alles wat met de handling in het bedrijf te maken heeft, aanzienlijk vereenvoudigd”, aldus Marcel Gros, directeur van Rhenus Lub.
Dit watermengbare koelsmeermiddel combineert alles wat voor gebruikers bij moderne bewerkingen cruciaal is: hoge flexibiliteit met betrekking tot de te bewerken onderdelen en materialen, eenvoudige handling tijdens het gebruik en eenvoudig onderhoud. Het nieuwe product helpt kosten te bespa- Arbeidsveiligheid ren en is vrij van gevarensymbolen. De speciale formulering van rhenus TU 446 schept niet alleen goede Echte allrounder voorwaarden voor schone machines Als koelsmeermiddel is rhenus TU en residuvrije werkstukken, maar ver446 een echte allrounder en inte- betert ook het rendement. “Ook geressant voor alle productiebedrijven ven wij met dit betrouwbare allroundwaar wisselende toepassingsgebie- product consequent invulling aan den en verschillende materialen deel de wens van een hoog niveau aan uitmaken van de dagelijkse produc- milieubescherming en arbeidsveiligtie. Efficiënte bewerking van non- heid. Zonder GHS-pictogrammen, ferrometalen en andere vlekgevoelige SVHC-ingrediënten en formaldehyde-
depots is rhenus TU 446 een optimaal alternatief voor producten op basis van secundaire aminen. Dit betekent: geen beperkingen door wettelijke voorschriften en gewoon meer veiligheid in de toepassing”, vervolgt Gros. Ook het allround koelsmeermiddel rhenus TU 446 blijkt een kostenoptimalisator. Vaak wordt in de industrie alleen naar de pure smeermiddelkosten gekeken. Dat is echter niet het volledige plaatje. Een hoogwaardig koelsmeermiddel als rhenus TU 446 heeft een positieve invloed op andere kostenfactoren. Het onderhoudsarme gebruik verlengt niet alleen de vervangingsintervallen van gereedschappen en machines - de classificatie in watergevaarlijke klasse 1 maakt ook Koelsmeermiddel rhenus TU 446 is een echte allrounder en interessant voor alle productiebedrijven waar wisselende toepassingsgebieden en verschillende materialen deel uitmaken van de dagelijkse een ongecompliceerde opslag van het productie. koelsmeermiddel mogelijk. Dit helpt actief om kosten te besparen. fieke formule maakt het de ideale Zelfs bij lage waterhardheden is het bewerkingsvloeistof voor bijzonder koelsmeermiddel op de lange termijn Scala van toepassingen vlekgevoelige materialen zoals koper stabiel. Het koelsmeermiddel biedt een breed en aluminium: het product minimaliscala van toepassingen. Geschikt voor seert het risico op corrosie en verkleu- Rhenus Lub staal, roestvrij staal, non-ferrometa- ring en is met succes getest op com- Stand 241 len, gietijzer en titanium, de speci- patibiliteit met polyurethaan en verf. www.rhenuslub.de/nl
Precisiebeurs 2022 De vakbeurs voor de gehele precisietechnologie waardeketen
Deelnemerslijst 362 2-S Service & Specialties 402 Etteplan 532 Aalberts Surface 145 Euro-Techniek Technologies Eindhoven B.V. 109 euspen Ltd 206 Acclon Technologies 337 Evident Europe GmbH 335 ACE Stoßdämpfer GmbH 357 Ewellix Benelux BV 549 Adruu the metal refinement company 306 Exaddon AG 433 Advanced Chemical Etching Ltd 185 Exakt Fijnmechanika BV 479 Advanced Sonic Monitoring bv 506 Exergy 264 AFYS3G 455 Feinmess Suhl GmbH 354 Agilent Technologies 519 Festo B.V. 478 AJB Instrument B.V. 260 Fibotec Fiberoptics 248 Alimex Benelux BV 452 FMI HTS 473 Alumeco NL BV 121 Fontys Hogescholen 316 Aluro CNC 431 Frencken Mechatronics Europe 147 Analis 223 Frerotech B.V. 572 Anderson Europe GmbH 153 Gereedschapmakerij GMI 144 Andes Meettechniek BV 327 GF Machining solutions Benelux 515 Anteryon BV 350 GFH GmbH 448 Anvil Industries 460 Gibac Chemie BV 198 ART-CCG Caulil Cylindrical Grinding BV 307 Gibas 352 ATM Oirschot 326 Gimex technische keramiek 245 attocube systems AG 534 Goorsenberg 171 Axxicon 450 GROB Benelux B.V. 351 B&S Technology B.V. 376 Groneman B.V. 466 Basco Verspaningstechniek BV 419 HARALD PIHL AB 460 Bearing Design and Manufacturing B.V. 439 Harry Hersbach Tools BV 349 Bendertechniek 456 Hawo B.V. Precisie in perfectie! 564 Bestronics 209 Hegin Metalfinishing BV 313 BIBUS Romicon BV 300 HEIDENHAIN NEDERLAND 127 BIERSACK Group 480 Helmut Fischer Meettechniek BV 541 BIKAR METALLE GmbH 531 Hemabo Precisie Kunststoftechniek 440 BKB Precision 442 Hembrug Machine Tools Na een schitterende jubileumeditie in 2022 448 BKL B.V. 458 Hemimex Group staan GmbH ook dit najaar weer onderdelen 139 Blum-Novotest 143nieuw HepcoMotion Europe 222 Bodycote 174 Hexagon het Europe programma altijd groeiende 105 BOM - op Enterprise Network bij de 106nog Hi Delta! 229 Bouman Industries Vacuum Company B.V. Precisiebeurs. Naast een233 BigHigh Science congres363 Brabant Engineering 333 Hittech Group 110 Brainport Industries 325 van HIWIN GmbH programma, de uitreiking verschillende 550 Brans metaalbewerking BV 218 Hoffmann Group awards enB.V. een uitgebreid 561 Bronkhorst Nederland 425Young Holland Talent Innovativeprogram 537 Bumax AB 568 Horstra Technology B.V. maakt NL deB.Vbeurs voor het236 eerst ook ruimte voor 439 Bun-Engineering Hostrad Vacuum Technology 359 C3-Tooling BV 411 HQ Precision Cleaning een zogeheten Live Stage. Dit is een open 240 Capable BV 413 IBS Precision Engineering 161 Carl Zeiss GOM Metrology GmbH 524waar IKO Nippon Thompson uit Europe B.V. podium op de beursvloer topspelers 359 CCC Projects & Engineering 118 ILO-net deEngineering precisietechnologie hun visie op (grote) 363 Cematec bv 361 ILT Fineworks 194 Ceratec Technical Ceramics BV 259 IMPA Precision maatschappelijke uitdagingen presenteren. 467 Colt Group 310 IMS 426 Connect 2 Cleanrooms Ltd bij? 436 IMS Nederland B.V. Bent u er ook 438 Cryoworld B.V. 345 Indoles Precision 225 D&M Vacuumsystemen B.V. 567 InfraTec GmbH Infrarotsensorik 442 Danobat und Messtechnik 169 DCD 437 Ingenieursbureau Coenradie BV 332 De Ridder THO/SRM 237 Innovar Cleaning Control 474 De Rooy Slijpcentrum B.V. 237 IPS Technology 197 Dekracoat BV 516 JAT Jenaer Antriebstechnik 570 Dematech B.V. 518 JENOPTIK 553 Demcon 338 JEOL (EUROPE) BV 244 DIXI Polytool B.V. 507 Jeveka 231 DKAT 448 Job Precision 536 DMS 514 Johann Fischer Aschaffenburg 504 Doeko 407 JPE B.V. 510 DR. FRITZ FAULHABER GMBH & CO. KG 180 KEYENCE 202 Draadvonk.nl 517 KeyTec Netherlands 544 Draline BV 320 Kistler 373 Dratec Vonkerosie 130 KMWE 111 DSPE 126 Knowledge Sharing Centre 340 Dymato BV 119 Koninklijk Instituut Van Ingenieurs 187 Dynetics B.V. 239 KSM 321 Ecoclean GmbH 417 KUK Wijdeven 446 Edmund Optics 196 “Kusters Goumans B.V. 206 Edwards Vacuum precision components & lead shielding” 559 EKK Eagle Simrax 230 KUZU FLEX METAL SAN VE TIC A.S 252 Eltrex Motion 220 LAB Motion Systems 150 EMS Benelux 263 Landesentwicklungsgesellschaft 500 ENCOMA BV Thüringen mbH 182 ERIKS Nederland 311 LARSEN & BUHL 145 Ernst & Engbring GmbH 328 Laser Technology Janssen B.V. 569 Erowa 418 Lasertec bv 327 Ertec BV 522 Laumans Techniek B.V. 521 Etchform 261 LCP Laser-Cut-Processing GmbH
Registreer direct uw gratis bezoek:
www.precisiebeurs.nl
353 157 520 331 123 250 178 134 183 305 535 375 529 573 370 505 374 432 566 213 429 414 168 246 219 221 154 422 424 146 543 190 444 164 101 134 107 342 205 403 339 548 468 133 538 483 105 540 176 117 155 165 523 186 346 486 227 442 141 216 358 312 347 471 475 518 367 199 207 226 195 177 329 348
Lemmens Metaalbewerking BV LEMO Connectors Levitech B.V. Leybold Nederland LiS LM Systems BV LOA Full Surface Group Louwershanique LUCASSEN GROEP BV M.G. Twente B.V. Machinno Macroscoop B.V. Mad City Labs GmbH Magnescale Europe GmbH Mahr GmbH Manufacturing Technical Assemblies (MTA) B.V. Manuformance MARPOSS GmbH Masévon Group MathWorks Matrho Metals Mat-tech BV Maxon Mazak Nederland MCA linear motion robotics Measuretec B.V. Mecal High-tech / Systems Melotte N.V. Meopta MetaQuip BV Mevi FMI B.V. Micro Machining Group Micro-Epsilon Messtechnik GmbH & Co.KG MIFA Aluminium bv Mikrocentrum Millux MinacNed MI-Partners Mitutoyo Nederland Molenaar Optics Moor Filtertechniek MSG Precision Tooling Multivalent Plating & Etching / INNPLATE MuRaad BV - Inscope BV Mytri BV Nebo Special Tooling b.v. NEVAC Nederlands Vacuümvereniging Neways Nijdra Group Nikhef NIPPON BEARING NTS Oerlikon Balzers Okuma Benelux BV OMNEO Systems B.V. Oude Reimer Outsourcing Parts Supplies B.V. Overbeck Parker Hannifin PCB Piezotronics bvba Pfeiffer Vacuum Benelux BV Phantom / Van Ommen PHYNICX PI Benelux B.V. Pi Metal Parts piezosystem jena GmbH PINK GmbH Vakuumtechnik PM PMP Lichtenvoorde BV Poelman Precision PolyWorks Benelux Precision Micro ProCleanroom Professional Partners for Controlled Environment ‘PP4CE’ Pronexos B.V. Reliance Precision LTD Renishaw Benelux Rhenus Lub Bv Romex B.V. RVS Finish & RVS Clean Salomon’s Metalen bv
Thema’s:
336 131 542 129 180 508 463 563 262 173 518 140 484 453 554 158 449
SBN North & East Europe Schneeberger GmbH SCHOTT AG Schut Geometrische Meettechniek Schwer Fittings BV Sentech Settels Savenije Group of Companies SFC Energy ShapeFab GmbH & Co. KG SigmaControl SIOS Meßtechnik GmbH SLB Hightech SmarAct GmbH SMC Nederland B.V. Smink Group SMS SOLID POINT PRECISION MANUFACTURING SDN BHD 547 SpartnerS organisatieadvies 319 Special Tools Benelux & Innotools Benelux 416 Spikker Specials B.V. 489 STT Products BV 551 Summa Techniek 557 Surface Treatment Nederland BV 472 Swagelok Nederland 518 Te Lintelo Systems 409 Technobis 341 Technosoft 247 TECNOLON WORKS 435 Tecnotion 132 Teesing 560 Telerex 370 temicon GmbH 364 Tepas Clamping Systems 427 Ter Hoek edm & precision solutions 309 Tevel Techniek 255 Thalens PPS 406 The House of Technology 370 TM Lasertechnik 200 TNO 355 Tooling Specialist Derksen B.V. 191 TREAMS GmbH 251 Trescal 315 TSG Group 170 TTL group 125 “TU Delft Aerospace Engineering” 120 TU/e HTSC, EngD 242 Tuinte supplying b.v. 142 Tumag BV 321 UCM AG 445 UCT 254 Vacom Vacuum Components & Metrology Bvba 267 Vacutech B.V. 232 Van Hoof Groep 148 VAT Group 513 VDL Enabling Technologies Group 369 VDL TBP Electronics 108 VDMA e.V. 404 VI Technologies 545 Via Engineering Deurne B.V. 257 Vink Kunststoffen 152 VIRO 188 Vossebelt precisiebewerking B.V. 211 W. L. Gore & Associates GmbH 303 WEISS NEDERLAND BV 137 Weiss Technik Nederland B.V. 526 Werth Messtechnik 100 Wevolver B.V. 344 Will-Fill 502 Wilting / Kusters 565 Witec Fijnmechanische Techniek B.V. 245 WITTENSTEIN BV 234 Witzenmann GmbH 124 Young Talent 266 ZECHA Hartmetall-Werkzeugfabrikation GmbH 160 ZEISS 370 Zenit GmbH 428 Zest Innovate 462 ZME Fijnmechanisch Atelier
• Mechatronic engineering & systems • Metrology • Vacuum & clean • Micro processing & motion • Production for high precision • Laser & Photonics
556 528 192 241 465 552 481
Promas levert maatwerk-automatisering bij De Boer Promas is tegenwoordig veel meer dan een leverancier van CNC freesen draaimachines. Een fraai staaltje van haar kunnen liet de Limburgse machineleverancier medio oktober zien tijdens een tweedaags open huis: een automatiseringsoplossing die nog voor het einde van dit jaar zal worden opgeleverd bij De Boer Machines Nederland in Wijchen. In deze cel kunnen rubberen bodems, die worden toegepast in machines voor de productie van bakstenen, op maat en met een constante kwaliteit worden geslepen. Het open huis van Promas, dat ruim 200 bezoekers trok, stond in het teken van automatisering. Gedemonstreerd werden onder meer diverse machines van Hedelius, waaronder een Accura 65 met de eigen Marathon beladingscel van de Duitse machinefabrikant. Ook machines van de fabrikanten Hartford en CMZ waren ruimschoots aanwezig. Daarnaast demonstreerden partners als Hoffmann Group, Heidenhain, BMO Automation en RoboJob wat zij op het gebied van automatisering kunnen betekenen voor de verspanende industrie.
Blikvanger De blikvanger in de showroom in Maasbree was echter de automatiseringsoplossing die Promas zelf in
nauwe samenwerking met De Boer Machines Nederland heeft ontwikkeld. De Boer is producent van machines voor de productie van bakstenen. Dat is allemaal maatwerk en het zijn enorme installaties. “Eigenlijk is elke machine die wij maken een fabriek op zich”, vertelt productieleider John Jans-Rat. De honderd medewerkers van De Boer maken gemiddeld dan ook één machine per jaar. Een onderdeel van deze machines zijn de vormbakken waarin de klei wordt geperst. Deze bakken worden gekoppeld als een lopende band. Na het vullen van de bakken worden ze aan de bovenzijde afgestreken en afgedekt met een droogplaat. Het ontvormen geschiedt door gelijktijdig de droogplaat en de beweegbare bodem te bewegen waardoor uiteindelijk de gevormde steen op de droogplaat komt te liggen zodat deze naar drogerij en uiteindelijk de oven getransporteerd kan worden om af te bakken. De vormbakken hebben verschillende afmetingen en de natte klei wordt in de mal geperst en een beweegbare bodem bepaalt de steendikte. Deze beweegbare bodems bestaan uit een metalen poot (een gelaste strip) op een metalen plaatdeel met daaronder een rubberen bodem die met de klei in contact komt.
Nauwkeurig meten De beweegbare bodems zijn slijtdelen. Elk jaar maakt De Boer er tussen de 15.000 en 20.000. De afmetingen van het rubber en de hoogte van de metalen poot luisteren heel nauw want er mag nauwelijks sprake zijn van luchtspleten in de vormbakken. Daardoor sijpelt de klei weg en dat is niet goed voor de kwaliteit van de steen. Daarom wordt eerst de hoogte, lengte en breedte van elke vormbak nauwkeurig gemeten. Vervolgens worden dan de rubberen bodems en de poten voor elke bak precies op maat gemaakt.
Met de meetarm kan een medewerker de afmetingen van elke vormbak snel en eenvoudig meten en de meetgegevens worden direct opgeslagen.
23
Dit gebeurt bij De Boer tot nu toe vrijwel allemaal handmatig door enkele specialisten. Maar het wordt steeds lastiger mensen te vinden die dit willen doen. “In de toekomst zullen hiervoor geen mensen meer zijn”, zegt Jans-Rat. “We moeten het werk voor
Promas en De Boer hebben intensief samengewerkt om een complete cel te ontwerpen met een Yaskawa robot, een carrouselmagazijn, een meetgedeelte met meetarm en een Hartford LG-1370 bewerkingscentrum.
onze medewerkers leuk maken en daarmee voorop lopen, zodat we een aantrekkelijke werkgever zijn. Dat doe je door te automatiseren. Minstens zo belangrijk voor ons is dat we door te automatiseren een constante kwaliteit kunnen realiseren en het berubberen van de bodems uit het kritieke pad halen.”
Opspannen en slijpen De Boer was al een tijd op zoek naar een methode om de vormbakken relatief eenvoudig te meten. Op de Precisiebeurs in Veldhoven kwam JansRat in contact met een producent van meetarmen. Die schreef in een half uur een programma voor het exact meten van de vormbakken. Toen kwam volgende uitdaging: als er eenmaal is gemeten, hoe kun je dan zo efficiënt mogelijk de rubberen delen opspannen en de contouren slijpen. Hier kwam Promas in beeld, dat al diverse machines aan De Boer heeft geleverd, onder andere een CMZ draaibank en een Hedelius van 6 meter.
gineering van de meetopstelling heeft De Boer zelf gedaan. Met de meetarm kan een medewerker de afmetingen van elke vormbak snel en eenvoudig meten en de meetgegevens worden direct opgeslagen. Deze gegevens worden dan automatisch in de Heidenhain TNC640 besturing van het bewerkingscentrum geladen. De robot legt een bodem in de machine en het gereedschap slijpt de contouren van de rubberen bodem exact volgens de meetgegevens. De poot wordt aan de hand van de gegevens van de meetarm exact op hoogte gefreesd. Het opspannen is door Promas opgelost door het bewerkingscentrum naast een vierde as te voorzien
van een hydraulisch tegencenter dat de rubberen bodem direct tegen de spanmal duwt en zo wordt opgespannen. Na de bewerking neemt de robot de aandrukker uit de machine en legt deze af in het meetgedeelte. Het in elkaar zetten van de bodem doet De Boer zelf. Hiervoor komen werkbanken bij het roterende carrouselmagazijn te staan. Eenmaal in elkaar gezet worden de bodems in de carrousel gehangen, als aan een kapstok. Dat bespaart ruimte en er liggen geen onderdelen meer op de vloer. De robot kan ze zo oppikken. www.promascnc.nl www.deboermachines.com
Samenwerking De twee bedrijven hebben intensief samengewerkt om een complete cel te ontwerpen met een Yaskawa robot, een carrouselmagazijn, een meetgedeelte met meetarm en een Hartford LG-1370 bewerkingscentrum. De en-
Het open huis van Promas stond in het teken van automatisering. Gedemonstreerd werden onder meer diverse machines van Hedelius, Hartford en CMZ.
VOOR ELKE TOEPASSING EEN OPTIMALE OPLOSSING
Bij Promas hebben we op basis van onze jarenlange ervaring en opgebouwde kennis een uitgekiende selectie van fabrikanten in ons programma geselecteerd. Met de machines van Hedelius, CMZ en Hartford zijn we in staat om de best mogelijke portfolio van machines aan te bieden met voor elke toepassing de meest optimale oplossing. Betaalbare topkwaliteit! We hebben ons verzekerd van een team van de beste vakmensen om adequate en snelle service te kunnen leveren. Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie. Wij staan u graag te woord!
UW PROFESSIONELE PARTNER VOOR CNC MACHINES WWW.PROMASCNC.NL
advertentie_combi_191x265_liggend_2020.indd 1
27-03-20 15:16
Lasersnijden, ponsen, finishen, buigen, strekken en walsen...
Topkwaliteit Plaatwerk En dat bereiken we bij VMC door: • een team vakkundige en enthousiaste medewerkers • vijf lasersnijmachines • twee pons-/lasercombinaties
• een geautomatiseerd platen-/productenmagazijn • zeventien kantbanken • zes walsmachines • vijf finish-/afrondingsmachines
• een strekmachine • een drie- en een vijf-assig bewerkingscentrum • 7.000 m² magazijnruimte voor het op voorraad houden en op afroep leveren van uw producten
Nieuwsgierig naar onze kwaliteit, mogelijkheden en prijzen? Neem vandaag nog contact op en ontvang een offerte met advies op maat.
Veluw Metal Creations ! NIEUW ne i h c a nijm Lasers r 12 kW Fibe bi m o c r e las e Pons-/ kW 4 2 O 2 C / 220 kN Klompenmaker 18 5253 RH Nieuwkuijk
T. (073) 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu
25
Werken met waardevolle CAD informatie Veel bedrijven beschikken over waardevolle CAD bestanden. De opgebouwde informatie kan gedeeld worden op papier, maar het is veel mooier om dit te doen in een 3D omgeving. “Dan krijg je een echt goed inzicht in een product”, zegt Jacco Lagerweij, algemeen manager van Ziecad. “Je ziet wat je maakt of moet gaan maken en deelt dit met anderen.”
logies, een toekomstgericht wereldwijd technologiebedrijf dat ondernemingen helpt een nieuwe blik te geven op het ondernemen in het digitale tijdperk. Ziecad is sinds begin 2020 officieel reseller van de Glovius software in de Benelux. Het meest populaire product is de 2D en 3D CAD viewer.
Alle populaire CAD-formaten
Glovius ondersteunt alle populaire Glovius software is hiervoor een uiter- CAD-formaten, waaronder CATIA, mate geschikt hulpmiddel. Deze soft- NX, Creo en Pro/ENGINEER, SOLIDware is een product van HCL techno- WORKS, SolidEdge, Autodesk Inventor,
De Glovius software maakt het mogelijk om waardevolle CAD bestanden te bekijken en te delen in een 3D omgeving.
Boek Inventor 2023 is uit TEC/CAD College geeft jaargang 2023 van de serie ‘Inventor, Computer Ondersteunend Ontwerpen’ van auteur Ronald Boeklagen uit. Het boek bevat als vanouds weer veel voorbeelden en illustraties en behandelt alle denkbare onderwerpen. De teksten zijn van Nederlandse oorsprong en het boek hanteert Nederlandse tekennormen.
College online support biedt voor de lezers van de Inventor- en AutoCADboeken van het opleidingsinstituut. De uitgever biedt om te beginnen online tientallen instructiefilmpjes aan waarin de oefeningen uit het boek worden gedemonstreerd. Daarnaast kan de lezer van het boek de opgedane kennis toetsen via de CADCollege Tools. Deze online tools zijn met name bedoeld voor de ondersteuning van de zelfstudie van beginnende Inventor-gebruikers. Op verzoek van het middelbaar en technisch onderwijs is er ook een verkorte uitgave leverbaar: het Basisboek Inventor 2023. Hiermee leert de student alle grondbeginselen van het 3Dontwerpen in de werktuigbouwkunde.
Het boek Inventor 2023, Computer Ondersteund Ontwerpen heeft onder andere veel aandacht voor het sterk uitgebreide iLogic en het vernieuwde Lassen en CAM in Inventor. Het schoolboek Inventor 2023 leert de student stap voor stap alle basistechnieken van Inventor 2023. Het is inmiddels traditie dat TEC/CAD www.cadcollege.nl
Cobot beladingscel van Romias blinkt uit in eenvoud Romias Robotics brengt de multifunctioneel inzetbare beladingscel UniFlex op de markt. Dit is een kanten-klare cobot-automatiseringscel, die routinetaken zoals machinelading uit handen neemt, maar ook inzetbaar is voor schuur-, slijp- en polijstbewerkingen. Romias in Enter is gespecialiseerd in de ontwikkeling van slimme klantspecifieke industriële automatiseringsoplossingen voor de metaalproductie, die uitblinken in gebruiksvriendelijke en snelle programmering, gebaseerd op drag & drop programming. Ook de UniFlex is zo’n typische Powered by Romias automatiseringsoplossing, die door het hoge bedieningsgemak en brede instelbereik al rendabel inzetbaar is bij kleine seriegroottes. De wisseltijden tussen verschillende jobs zijn kort en de cel is met een palletwagen eenvoudig te verplaatsen.
Investeren in automatisering “Investeren in automatisering is de meest voor de hand liggende optie om het personeelstekort op te vangen”, zegt Jeroen Foekens van Romias Robotics. “Automatisering biedt een extra helpende hand om repeterende taken over te nemen, met de mogelijkheid om ook na werktijd door te kunnen produceren. Met de UniFlex bieden we een laagdrempelige automatiseringsoplossing voor MKB-
stellingen uit populaire CAD-formaten bekijken op iPhone-, iPad- en Androidapparaten. Lagerweij noemt de Glovius CAD viewer een ideaal hulpmiddel voor de werkplaats, inkoop, verkoop, werkvoorbereiding, planning, PLC programmeren, management, et cetera. Glovius is verkrijgbaar als abonnement of eenmalige aankoop. “Hiermee bespaar je op dure CAD licenties en haal je voordelig
en eenvoudig alle benodigde informatie uit je reeds aanwezige tekeningen en ontwerpen”, aldus Lagerweij. Glovius biedt naast de hierboven genoemde CAD viewer meerdere producten aan. Zoals een cloud service, een batch publisher of een plug-in voor CAD programma’s. www.ziecad.nl
compact langgoedmagazijn Vo o r l eng tes to t 6 . 2 0 0 mm systeemh o o g te 3 . 75 0 mm lla a a d vermo g en 3 3 . 0 0 0 ki l o p lu g en p l a y 11 lla a d es
De UniFlex is door het hoge bedieningsgemak en brede instelbereik al rendabel inzetbaar bij kleine seriegroottes.
bedrijven. Hij kan machines be- en ontladen, maar ook schuren slijpen én polijsten. Eigenlijk alles wat je met één hand op de rug kan doen, kan de UniFlex van je overnemen.”
Snel aan de slag “Vooral MKB-bedrijven zien echter nog vaak op tegen de programmering”, vervolgt Foekens. “De UniFlex maakt gebruik van een Fanuc cobot, die makkelijk toegankelijk is. Klanten kunnen hem zelf configureren, plaatsen en gebruiken. Je hoeft geen expert te zijn in automatisering. Na een korte cursus van een Romias specialist kan iedereen deze cobot programmeren. Als je met een smartphone overweg kunt, kun je ook deze cobot bedienen.” www.romias.nl
VERGRENDELMAGNETEN tot 6.400N, ook in RVS
WWW.
STEP, IGES en JT. Met Glovius kunnen gebruikers 3D CAD-gegevens meten, doorsnijden, analyseren, vergelijken en exporteren naar STEP, IGES en andere formaten. Gebruikers kunnen bestanden exporteren als afbeeldingen, PowerPoint, 3DHTML, 3DPDF en Bill of Materials (BoM). Dit alles voor het eenvoudig delen en samenwerken. Gebruikers kunnen ook met de mobiele apps van Glovius 3D-onderdelen en samen-
.NL
efficiënter produceren dankzij slimme opslagsystemen
26 Maverick Valves in Tilburg kan geen frezers, draaiers en ander productiepersoneel meer vinden
Extreme drukte bij afsluiterproducent, maar deel van productie gaat noodgedwongen naar Italië De torenhoge gasprijzen zijn een bron van zorg voor heel veel bedrijven en huishoudens. Ook voor Maverick Valves in Tilburg, producent van voornamelijk speciale afsluiters. Tegelijk heeft het familiebedrijf het extreem druk in de overspannen olie & gasmarkt, waar kosten en prijzen momenteel geen rol spelen: het enige wat telt is dat producten kunnen worden geleverd en het liefst zo snel mogelijk. Niettemin is een deel van de CNC metaalbewerkingsmachines in de productieruimte van Maverick door Troostwijk geveild. Maverick verplaatst noodgedwongen een deel van de activiteiten naar Italië omdat het in Nederland geen frezers, draaiers en ander productiepersoneel meer kan vinden. De machines zijn verkocht om ruimte te maken voor meer assemblage en testen in Tilburg. “We groeien zo sterk dat we het op deze manier moeten oplossen”, zegt General Sales Manager Michael Zondervan.
Een complete afsluiter van Maverick, helemaal geassembleerd en getest.
ren. Alles is geprobeerd om operators te vinden voor het bedienen van de CNC-bewerkingscentra, draaibanken, bandzaagmachines en de lasrobot. Dit is echter niet gelukt. “De mensen zijn er gewoon niet”, zegt Zondervan. “Of ze vragen een extreem salaris. Er was zelfs iemand die 7000 euro per maand vroeg. In Italië is dat anders. Daar hadden we binnen twee weken tachtig sollicitaties. Italië is ook gunstig voor de productie van onderdelen voor afsluiters. Er zitten daar veel producenten van giet- en smeeddelen, je zit dus dicht bij de bron.”
Speciale afsluiters
Maverick is een zusterbedrijf van de IPS Group, die zo’n 25 jaar geleden is opgericht door Gerard Zondervan, de vader van Michael. Hij kocht onderdelen in voor raffinaderijen van Shell in met name Afrika. Speciale afsluiters kocht hij voornamelijk in Europa. Maar die waren duur en er zaten lange levertijden op. Daarom besloot Zondervan zelf afsluiters te gaan produceren. In 2008 startte hij Maverick Valves, dat is uitgegroeid tot een orMachines stonden stil ganisatie met meer dan honderd meDe machines hebben een half jaar dewerkers. vrijwel volledig stil gestaan. Maverick Maverick ontwerpt, produceert, test laat de onderdelen extern produce- en paint custom made afsluiters.
Specialiteiten zijn grote formaten en afsluiters met gecompliceerde specificaties, die onder moeilijke omstandigheden, vaak in extreme toepassingen moeten functioneren. Zo worden er bijvoorbeeld afsluiters gemaakt die 32.000 kilo wegen, een druk tot 1600 Bar aan kunnen of media met een temperatuur van 800 graden Celsius. Het Tilburgse bedrijf maakt niet alleen afsluiters voor de olie & gassector. Andere markten die worden bediend zijn water, subsea, chemie, petrochemie, energie, procesindustrie en mijnbouw. Hiervoor wordt een breed scala aan afsluiters gemaakt; van vlinderkleppen tot kogelafsluiters en van schuifkleppen tot regelkleppen, ook nog eens in allemaal verschillende varianten. “Iedere klant wil altijd weer net iets anders”, zegt Michael Zondervan. “Juist omdat we zo veel verschillende producten maken, zijn we extreem druk.”
Assemblage- en testfaciliteiten In Milaan is enige tijd geleden al een kantoor geopend voor inkoop, engineering, projectmanagement en kwaliteit. Binnenkort wordt er een tweede Italiaanse vestiging geopend, vlakbij Voghera, waar voornamelijk
BOREN, FREZEN EN SNIJDEN VOOR ULTIEME FLEXIBILITEIT • Gebruiksklare eindproducten op 1 plaatbewerkingsmachine • Vereenvoudigt het productieproces • Geen logistiek tussen verschillende bewerkingsstations • Producten afschuinen • Boren, tappen en verzinken • Frezen van willekeurige vormen, holtes en uitsparingen Bezoek ons Experience Center in Rijssen of bekijk WWW.VOORTMAN.NET
27
General Sales Manager Michael Zondervan van Maverick Valves bij de Hankook VTC-140E verticale draaibank, die inmiddels is geveild. De productie van onderdelen voor afsluiters verdwijnt om ruimte te maken voor assembleren en testen.
assemblage- en testactiviteiten zullen plaatsvinden. Dat betekent niet
dat de hoofdvestiging in Tilburg minder belangrijk wordt. Integendeel,
de assemblage, testing, engineering, veel producten blijft hier plaatsvinden painting en small machined parts van en de assemblage- en testfaciliteiten worden zelfs uitgebreid. Maverick beschikt in Tilburg al over de grootste afsluiter testbank van Nederland. Hierop kan tot 56” en 1600 Bar gas en water worden getest.
Testen extreem belangrijk
De assemblage-afdeling bij Maverick Valves in Tilburg. Deze wordt uitgebreid.
Testen is extreem belangrijk bij afsluiters, die vaak moeten voldoen aan strenge eisen/normen. Voornamelijk de speciale testen zijn ook extreem duur. Zondervan geeft aan dat het wel eens voorkomt dat voor een onderdeel dat voor 1500 euro is geproduceerd, maar liefst 40.000 euro aan testkosten moeten worden gemaakt. Het testen van een afsluiter voor een subsea toepassing kan tot wel 100.000 euro kosten en dan is zo’n
test soms zelfs niet eens in één keer goed. Zelf goed kunnen testen is dus de moeite waard. De subsea markt groeit sterk en daarom is Maverick bezig met het inrichten van een 15 meter diepe ruimte waarin kan worden getest onder hoge interne en externe druk. Andere groeimarkten voor afsluiters zijn de windmolenparken en andere vormen van green energy. Alle aandacht voor het milieu heeft sowieso effecten op de productie van afsluiters. “We gebruiken steeds meer duurzame materialen zodat onze afsluiters langer meegaan en we recyclen onze eigen producten”, aldus Zondervan. www.maverickvalves.com
Exposanten op Valve World Expo kunnen optimistisch zijn Maverick Valves is één van de exposanten op Valve World Expo, de internationale vakbeurs voor industriële afsluiters, die van 29 november tot en met 1 december wordt gehouden in Düsseldorf. Ook de bedrijven in de industriële
Nederlandse exposanten Ook een tiental Nederlandse bedrijven is exposant op Valve World Expo. Naast Maverick Valves zijn dat: Alfa Gears (Hengelo), BSM Valves (Breda), Finsatec (Winterswijk), Merwede Valves (Hardinxveld-Giessendam), MT Group Europe (Den Haag), Power Valves (Rijnsburg), Valves & Motion Control Specialism (Ridderkerk) en Ventil Test Equipment (Rijswijk).
afsluiters-, kleppen- en ventielenbranche hebben het door corona vier jaar lang zonder hun belangrijkste vakbeurs moeten doen. De vorige Valve World Expo was in 2018. Dat was volgens beursmanager Daniel Ryfisch van Messe Düsseldorf een geweldig evenement.
Wereldmarkt groeit sterk Er is volgens hem alle reden voor de branche om ook optimistisch te zijn over de komende editie, ondanks de ‘pandemie-light’-situatie en de onrust in de wereld door de Oekraïneoorlog, de hoge inflatie en energieprijzen. Want de wereldmarkt voor afsluiters groeit sterk. Deze heeft nu een omvang van 75 miljard dollar en dat zal naar verwachting 115 miljard dollar zijn in 2028.
Alle key-players aan boord Industriële afsluiters en ventielen spelen in vrijwel alle takken van de industrie een onmisbare rol. Ze re-
gelen doorstroom, scheiden verschillende componenten en verhinderen zo een overvloed van vloeistoffen en gassen. Hoe innovatief de branche is, tonen de exposanten van Valve World Expo live van 29 november tot en met 1 december in de hallen 1 en 3 van het beursterrein van Düsseldorf. Bijna 400 exposanten hebben zich aangemeld. Dat zijn er minder dan vier jaar geleden maar alle key-players zijn aan boord, zoals MRC Global, KITZ, Emerson, Samson, AUMA, Omal/Actuatech, Zwick Armaturen, Pekos Valves, Böhmer, Ari Armaturen, Effebi, Hoerbiger, Galperti, Neles/metso, Neway en Crane. Ook het MKB is in groten getale van de partij. Voor een uitgebaDe vorige Valve World Expo was in 2018. Net als toen zijn ook nu weer alle key-players in de branche lanceerde overdracht tussen theorie en praktijk zorgen de begeleidende grondstoffen juist in energie-intensie- het beursprogramma. Valve World Conference en het Valve ve branches een centrale rol spelen, Alle informatie over Valve World Expo, World Expo-Forum. toont de ecoMetals-campagne tijdens de conferentie, het forum en de ecode beurs. Rondleidingen met een gids Metals-campagne is te vinden op de Duurzaamheid (ecoMetals-trails) langs de stands van beurswebsite. Dat thema’s als duurzaamheid, ener- exposanten, die heel bewust duurgie-efficiëntie en het besparen van zaam produceren, staan dagelijks op www.valveworldexpo.de
28
Licentie om te besparen Aesculap is wereldwijd een van de belangrijkste fabrikanten van chirurgische instrumenten, implantaten en uitgebreide accessoires. Het Duitse bedrijf beschikt over eigen bouw van gereedschappen en prototypes. Een sleutelelement op dat vlak is de CAMprogrammering met behulp van hyperMILL van Open Mind, dat dankzij de toonaangevende 5-assige strategieën en het hyperMILL Automation Center tijd en geld bespaart zowel bij het programmeren als bij het machinaal bewerken. Aesculap heeft een hoogwaardige afdeling voor prototypebouw, waar vrijwel alle nieuwe productontwikkelingen vorm krijgen. Ook van groot belang is de veelzijdige gereedschapsproductie. Progressieve matrijzen, spuitgiet- en smeedgereedschappen, dieptrekmatrijzen, opspaninrichtingen en zelfs speciale gereedschappen voor machinale bewerking worden hier geproduceerd. Hans Keller is verantwoordelijk voor beide gebieden: “Of het nu gaat om machines, gereedschappen of software: we houden nauwlettend in de gaten hoe de markt zich ontwikkelt en we investeren wanneer we verbeteringen kunnen realiseren.”
Prototypebouw Een van de verantwoordelijken in het prototypebouwteam is Frank Fedtke, een pionier als het gaat om CAM-programmering bij Aesculap. Hij herinnert zich: “Aanvankelijk was frezen - en dus CAM-programmering - beperkt tot machines met drie lineaire assen. Toen er machines met een extra rotatie-as bijkwamen, konden de eisen ook met onze toenmalige programmeersoftware worden beheerd. Toen er vervolgens bewerkingscentra voor vijf-assig bewerken kwamen, waren die heel interessant voor de productie van onze complexe, deels vrije-vorm-prototypes, maar met onze software waren we niet in staat om zelf geschikte NC-programma’s te maken. We moesten hiervoor externe partners inhuren. Zelfs toen ons toenmalige CAM-systeem de eerste 5-assige strategieën aanbood, namen de berekeningen vele uren in beslag en waren de resultaten onzeker.”
NIEUW
PART CREA Geautomatiseerde programmering: Aesculap gebruikt het hyperMILL Automation Center. Het eerste project betrof gesmede gewrichten voor heupgewrichten.
aankoop van twee licenties. Na slechts één jaar had de investering zichzelf terugbetaald. Verdere licenties volgden. De reikwijdte van de door Open Mind aangeboden bewerkingsstrategieën is eveneens toegenomen en blijft toenemen. “We produceren bijna elke nieuwe ontwikkeling eerst als een enkel onderdeel of kleine serie”, legt Fedtke uit. “Dit zijn chirurgische elementen, maar ook behuizingen, motoren en andere componenten voor onze Power Systems, dat wil zeggen onze elektrisch aangedreven gereedschappen.” Prototypebouw is ook verantwoordelijk voor speciale implantaten (knie, heup, wervelkolom). Die worden bijna altijd in 3D- geprint en dan machinaal bewerkt.
Diverse 5-assige strategieën
Onder de hyperMILL-strategieën die het meest worden gebruikt bij prototypebouw, rekent Fedtke bijvoorbeeld 5-assig equidistant nabewerken. Hiermee kunnen steile en vlakke oppervlakken in één beweging worden bewerkt. Het resultaat is een vloeiende en schokvrije overgang tussen de afzonderlijke gereedschapspaden, zodat optimale oppervlakken worden gecreëerd. Dit In 2013 besloot Aesculap het CAM-sys- resulteert in kortere afwerkingstijden. teem hyperMILL van Open Mind te testen bij de bouw van prototypen. "Voor Matrijzenbouw ons in de prototypebouw, waar we veel Na de ervaring met de prototypenbouw verschillende onderdelen moeten pro- is ook de matrijzenbouw al vroeg overduceren, leek dit CAD/CAM-systeem geschakeld op hyperMILL. Ook hier zijn ideaal. hyperMILL voorzag namelijk verschillende licenties in gebruik. Fedttoen al in verschillende instelstrategie- ke: “We kunnen opmerkelijke bespaën, zodat we voor elke geometrie en ringen realiseren bij het programmeelk van onze machines geschikte frees- ren, maar ook bij de rekentijden en de banen konden maken.” bewerking.” Een voorbeeld hiervan zijn De testpositie werd gevolgd door de de thermovorm matrijzen voor steriele
Knie-implantaten van groot tot klein: met hyperMILL kunnen alle maten van gedrukte implantaten veilig worden nabewerkt.
containers. Dit zijn dozen waarin zowel het implantaat als alle voor de operatie benodigde instrumenten in steriele toestand worden afgeleverd. Opnieuw Fedtke: “Voorheen leverde het programmeren van de vijfassige simultane freesbanen in de diepe holtes ons aanzienlijke problemen op, vooral omdat een hoge oppervlaktekwaliteit vereist is. De rekentijden bedroegen meer dan 12 uur en we moesten er zeker van zijn dat de berekening zouden worden uitgevoerd zonder afgebroken te worden. Dankzij hyperMILL hebben we nu nog maar 8,5 uren nodig om uit te komen op een procesveilig NC-programma.”
Productie van smeedmatrijzen
mering van de smeedmatrijzen. Die maken gebruik van het in eigen beheer ontwikkelde hyperMILL Automation Center Advanced als ontwikkelingsinstrument voor dergelijke veeleisende, geautomatiseerde processen. Michael Greisinger van Open Mind legt uit: “Het hyperMILL Automation Center Advanced bouwt voort op ons hyperMILL CAM-systeem en de hyperCAD-S CAD-software. Het biedt technologie die veel verder gaat dan de automatisering van standaard geometrie-eigenschappen. De kenmerken van de CADmodellen spelen een ondergeschikte rol. De aandacht gaat vooral uit naar de elementen die een CAD-model kan bevatten. Met een verscheidenheid aan sjabloonfuncties kunnen ervaren hyperMILL-gebruikers de afzonderlijke processtappen definiëren. Hierdoor kunnen ook complexe processen worden gedefinieerd en gestandaardiseerd.”
De laatste licentie waarin Aesculap Matrijzenbouw heeft geïnvesteerd, betreft het hyperMILL Automation Center, dat kan worden gebruikt om complexe procesreeksen te standaardiseren en te automatiseren. Wat de functies betreft, is het gebaseerd op functie- en macrotechnologie, maar de automatiserings- Zijn aanbeveling: “Het automatiseren mogelijkheden gaan veel verder dan van het programmeerproces is altijd de dat. moeite waard wanneer families van onderdelen moeten worden bewerkt. In Maar eerst de reden voor de geau- principe moet het mogelijk zijn verschiltomatiseerde programmering. Er zijn lende gelijksoortige onderdelen te proongeveer 200 verschillende standaard grammeren die verschillen in grootte, heupprotheses van Aesculap, die vooral maar ook in het aantal en de vorm van verschillen in grootte en geometrische de te bewerken vlakken, gaten, schroefdetails. Aesculap heeft een groot aantal draad, enz.” smeedmatrijzen nodig voor de productie ervan. Tot voor kort produceerden Van 2 uur naar 12 minuten de gereedschapsmakers deze op een Applicatie-ingenieur Thilo Hagen was 5-assig bewerkingscentrum met een voor Aesculap bij het project betrokken. twee-assige pendeltafel. Ze hebben Het resultaat overtuigde hem volledig: een automatisch laad- en lossysteem “We zijn erin geslaagd de programvoor zes pallets aan de machine toe- meertijd terug te brengen tot 12 minugevoegd. Ze selecteerden ook nieuwe ten.” De aankoop van de software was gereedschappen voor een nog effici- dus slechts een formaliteit. Sindsdien ëntere bewerking. Het gevolg: in to- heeft Hagen de automatiseringstool taal moesten 1800 freesprogramma's al voor zeven projecten van uiteenloworden herschreven. Met de hand zou pende omvang gebruikt: “Het gaat bijdit ongeveer twee uur per programma voorbeeld om eenvoudigere onderdehebben gekost. len zoals waterstraalopspanningen of vormbekken voor het nabewerken van Geautomatiseerde programmering heupprotheses. Het laatste project, de Dit moet sneller, dachten de gereed- programmering van de schachtafdekschapsmakers, en ze namen contact op kingen, is veeleisender. Dan bespaar je met Open Mind. Ze werden het eens uiteindelijk ook meer tijd.” over een gezamenlijk project waarbij ze gebruik zouden maken van de diensten www.aesculap.de van de automatiseringsdeskundigen www.openmind-tech.com van Open Mind voor de herprogram-
SPECIAL IN LASE GESNED MONOD
NIEUWSGIERIG? NEEM CONTACT O
BERGEIJK T +31 (0)497 62 10 00 WWW.LASERPARTS. BLIJF OP DE HOOGTE VIA ONZE LINKEDINBEDRIJVENPAGINA
T ATOR
LIST ERDEN DELEN
OP!
Wohlhaupter boorkoppen in kleinere maten Allied Machine and Engineering, een fabrikant van snijgereedschappen voor het maken en afwerken van gaten, blijft de Wohlhaupterproductlijn voor boorgereedschappen uitbreiden met de lancering van de fijne boorkoppen uit de 410-serie en de uitbreiding van de 464-serie. Zowel de 410 als de 464 digitale boorkoppen zijn uitgerust met een 3ETECH dockingpoort voor eenvoudige digitale diameteraanpassingen. Als ‘s werelds kleinste digitale fijne boorgereedschap met een perifere snijkant heeft de ongebalanceerde 410-serie een diameterbereik van 20 mm tot 29 mm. De 464 boorkoppen bieden automatische zelfbalancering en boordiameters van 29 mm tot 205 mm. Deze boorkoppen hebben een speciaal ontwerp om de resterende onbalans te verminderen die wordt veroorzaakt door verplaatsing van de wisselplaathouder. Hierdoor blijven de gereedschappen stabiel, zelfs bij lichte onderbrekingen gedurende het gehele bewerkingsproces en berei-
29
ken ze de kleinste toleranties en optimale oppervlaktekwaliteit. Bovendien kan de wisselplaathouder worden gedraaid voor omgekeerde bewerkingstaken.
Niet-digitale en digitale versie De tools zijn beschikbaar in de nietdigitale versie met vernier schaalaanpassing of in de digitale versie voor aanpassing met het 3ETECH digitale display voor nauwkeurige aanpassing in het μ-bereik. Wohlhaupter’s 3ETECH digitale display module kan nu worden gebruikt met alle soorten precisie boorgereedschappen, waaronder fijn boren met de 410 en 464 serie, veelzijdig boren met VarioBore, boren met grote diameter met de 537 afwerking boorcassettes en aangepaste boorgereedschapoplossingen. De digitale displaymodule is aan het gereedschap gekoppeld, waardoor maximale koelmiddeldruk kan worden gebruikt en het risico op beschadiging van de digitale componenten tijdens bedrijf wordt geëlimineerd. Gebruikers hebben nu slechts
De Wohlhaupter 464 fijne boorkop uitgerust met een 3ETECH dockingpoort voor eenvoudige digitale diameteraanpassingen.
één displaymodule nodig voor alle gereedschappen met geïntegreerde 3ETECH technologie, wat de gereedschapskosten verlaagt.
Breed scala toepassingen “De 410 en 464 serie boorkoppen zijn de kleinste digitale boorgereedschappen in hun soort op de markt.
De Wohlhaupter 410 fijne boorkop heeft een diameterbereik van 20 mm tot 29 mm.
Beginnend met diameters zo klein als 20 mm voor ongebalanceerd en 29 mm voor gebalanceerd, bieden deze boorkoppen het juiste bereik voor een breed scala aan toepassingen tot diameter 205 mm”, zegt Frank Wohlhaupter, Managing Partner van Wohlhaupter. www.alliedmachine.com
EMAG VSC 400 PS combineert power skiving en draaien Voor veel gebruikers in de tandwielproductie wordt power skiving (in feite een combinatie van afwikkelfrezen en schaven) steeds interessanter. Niet zonder reden, want het proces is sneller dan frezen en flexibeler dan brootsen. Jarenlang werd het proces echter als tamelijk ingewikkeld beschouwd. Tegen deze achtergrond heeft EMAG de VSC 400 PS ontwikkeld. De nieuwe VSC 400 PS maakt de verspaning van tandwielen eenvoudiger omdat de operator slechts zeer weinig gegevens hoeft in te voeren. Anderzijds kan de VSC 400 PS worden uitgerust met maximaal vier frezen en zes draaigereedschappen. Daardoor kunnen gebruikers zelfs complexe onderdelen snel en met hoge procesbetrouwbaarheid in één opspanning bewerken.
Power skiving is snel en flexibel Inwendige en uitwendige tandwielen vinden we terug in ontzettend veel toepassingen. Toch is de taak voor productieplanners niet eenvoudig. Afhankelijk van het type onderdeel is brootsen bijvoorbeeld een goede keuze, maar het proces is nogal traag. Bovendien kun-
nen met brootsen geen interferentiecontouren worden uitgevoerd. Het alternatief, frezen, neemt ook relatief veel tijd in beslag en vormt een uitdaging bij interne tandwielen. "Onder deze omstandigheden is power skiving vaak de beste oplossing - vooral voor interne tandwielen", legt Daniel Nille, hoofd technologische ontwikkeling bij EMAG Maschinenfabrik, uit. Tot vier verschillende gereedschappen Al meer dan tien jaar werkt de ZuidDuitse machinebouwer aan het optimaliseren van tandwielproductieprocessen en inmiddels vertrouwen heel wat klanten op de oplossingen van EMAG. Momenteel zetten de specialisten echter een beslissende technologische stap: de nieuwe VSC 400 PS combineert niet alleen power skiving met draaiprocessen, maar kan ook tot vier verschillende tandwielfrezen op twee spindels herbergen. Daarnaast zijn er maximaal zes draaigereedschappen beschikbaar. Daardoor ontstaan voor iedere gebruiker verregaande voordelen. Zo worden bijvoorbeeld het voorbewerken (b.v. met een indexeerbaar inzetgereedschap) en vervolgens het nabewerken (b.v. met een hardmeta-
0 .NL
Met twee freesspindels kan de VSC 400 PS vier verschillende externe en interne tandwielen produceren met vier gereedschappen.
De VSC 400 PS kan worden uitgerust met maximaal vier tandwielfrezen en zes draaigereedschappen.
len gereedschap) snel na elkaar in één opspanning en op één machine uitgevoerd. Bijgevolg kunnen gebruikers investeringskosten besparen en de totale bewerkingstijd voor een onderdeel tot een minimum beperken. Als alternatief kan de machine met haar twee spindels, die elk tot twee gereedschappen bevatten, ook vier verschillende externe en interne tandwielen produceren. Een voordeel hierbij is dat de stand van de tandwieltanden ten opzichte van elkaar aan het eind perfect is. De combinatie 'ruw draaien en schillen‘ is even efficiënt. Hier zorgt de enkele opspanning van het werkstuk voor foutloze resultaten bij concentriciteit en voor minimale cyclustijden. De VSC 400 PS is ontworpen voor componenten met een maximale diameter van 340 mm en een maximale hoogte van 420 mm. Directe aandrijvingen in de hoofd- en freesspindels zorgen voor perfect gesynchroniseerde assen tijdens het bewerkingsproces. Bovendien maakt de stijf ontworpen B-as een grote variatie aan invalshoeken mogelijk. Het symmetrische ontwerp van de machine zorgt daarnaast voor een hoge nauwkeurigheid. Bovendien zorgen
hydrostatische geleidingen ervoor dat trillingen worden gedempt. Daardoor wordt bijvoorbeeld een aanzienlijk langere levensduur van het gereedschap bereikt.
Eenvoudige bediening Ook de gebruikersinterface van de machine is van groot belang, want het bewerken van tandwielen is een veeleisend proces met normaal gesproken veel instellingsparameters. Bij EMAG vallen deze parameters grotendeels weg. "Het was vanaf het begin ons doel om het hele bedieningsproces van de machine aanzienlijk te vereenvoudigen," zegt Nille. "In feite hoeft de operator nu nauwelijks nog iets van het proces te weten. In principe voert hij gewoon de gewenste waarden van het tandwiel en de gereedschapsparameters in. De intuïtieve gebruikersinterface ondersteunt de operator bij het hele instelproces met interactieve beelden en automatische veiligheidsaanwijzingen. De machine doet vervolgens de rest. Het berekent zelfstandig het volledige bewerkingsprogramma voor het power skivingproces.
Metaal NIeuws
30
productnieuws
Verticale transporteur voor AMR’s
Verkeers- en opdrachtmanager
Qimarox uit Harderwijk introduceert een verticale transporteur voor automatisch geleide voertuigen (AGV’s) en autonome mobiele robots (AMR’s). De Prorunner PR12 is geschikt om deze voertuigen te transporteren tussen verschillende verdiepingen. De grote positioneernauwkeurigheid, stijfheid van de constructie en de mogelijkheid een tweede drager te monteren resulteren in een veilige en betrouwbare transportoplossing met hoge capaciteit. Autonome mobiele robots (AMR’s) zijn sterk in opkomst. Tot nu toe hadden ze net als AGV’s echter één beperking: ze zijn lastig te verplaatsen tussen verschillende verdiepingsvloeren. De Prorunner PR12 van Qimarox brengt daarin verandering. Het is een verticale transporteur die het bereik van AMR’s significant vergroot. Door robots met of zonder lading te verplaatsen tussen de verschillende verdiepingsvloeren kunnen bedrijven de inzetbaarheid en flexibiliteit verder vergroten. De Prorunner PR12 is een discontinue verticale transporteur met een minimale footprint. Wat de PR12 geschikt maakt voor transport van AMR’s en AGV’s, is de stijfheid van de constructie en de grote positioneernauwkeurigheid. Omdat de toleranties in verticale en horizontale richting kleiner zijn dan 5 mm, kunnen de voertuigen probleemloos het plateau op- en afrijden. De PR12 is voorzien van contourbewaking: als het voertuig op het plateau gaat schuiven of rollen, komt de machine direct tot stilstand. De Prorunner PR12 kan ook worden ingezet voor het transport van producten en ladingdragers. In dat geval kan het voor AMR’s en AGV’s bestemde plateau eenvoudig worden vervangen door een rollenbaan. www.qimarox.nl
Pilz breidt zijn assortiment voor het veilige gebruik van bestuurderloze transportsystemen (BTS) uit. In samenwerking met de expert voor automatisering van materiaalstromen NAiSE introduceert het Pilz de eerste verkeers- en opdrachtmanager ter wereld voor alle deelnemers aan de intralogistiek – voor zowel de mens als voor transportsystemen. Met NAiSE Traffic kunnen BTS toepassingen veilig en efficiënt worden geïmplementeerd dankzij nauwkeurige lokalisatie in real time. Het doel: hogere productiviteit in de intralogistiek. De verkeers- en opdrachtmanager NAiSE Traffic analyseert met behulp van sensorinfrastructuur en intelligente, geïntegreerde en fabrikantoverschrijdende communicatie de verkeers- en goederenstroom in intralogistieke toepassingen in real time. De software coördineert en bestuurt het verkeer van alle deelnemers – van mensen en grondtransportvoertuigen zoals BTS of vorkheftrucks. Daardoor beschikken exploitanten over een integrale, fabrikantonafhankelijke oplossing voor de automatisering van materiaalstromen. Opstoppingen, knelpunten en ongevallen worden voorkomen. Dit verhoogt de veiligheid en optimaliseert de verkeersregeling – voor meer transparantie, efficiëntie en productiviteit. Met de verkeers- en opdrachtmanager van de start-up NAiSE breidt Pilz het pakket oplossingen op het gebied van de intralogistiek verder uit. Voor de veilige automatisering van bestuurderloze transportvoertuigen (BTV) of -systemen (BTS) biedt Pilz een uitgebreid portfolio van safety-componenten met sensoren en besturingstechniek, alsmede een securityoplossing. Pilz biedt ook ondersteuning met de passende diensten voor voertuigen en toepassingen – conform de norm ISO 3691-4 en tot en met de CE-markering. Zo krijgen fabrikanten en exploitanten een totaalpakket van Pilz voor veilige en productieve intralogistieke toepassingen. quotation-factory_metaalnieuws_feb22_01 copy.pdf www.pilz.com
1
14/02/2022
Universele GlueMix op maat gemaakt
SLIMME METAALBEWERKING OFFERTES IN DE CLOUD DE REVOLUTIE IN METAALBEWERKING OFFERTES
DAAROM IS ER DE QUOTATION FACTORY
In 2018 zagen wij dat de metaalbewerkingsindustrie
Instant metaalbewerking offertes voor
aan een radicale vernieuwing toe was. Want de
iedereen.
meeste calculaties en offertes die gemaakt worden
Zodat we tijd over houden voor
zijn handwerk, uitgevoerd door de meest slimme en
klantcontact en maatwerk waar echte
vaak
skills, expertise en talenten voor nodig zijn.
medewerkers.
Met de WLL80-serie introduceert Sick nieuwe lichtgeleidersensoren als opvolger van de WLL180-serie. De sensoren blinken uit in gebruiksvriendelijkheid en robuustheid. Zo beschikken alle sensoren in de WLL80-serie over een OLED-display met duidelijke menu’s en makkelijk bedienbare knoppen. De behuizing is aangepast. De water- en stofdichtheid ligt op een nog hoger niveau (IP54) en de sensoren laten zich makkelijker monteren. Uiteraard sluiten de WLL80-versterkers goed aan bij het bestaande SICKglasvezelportfolio. De kerninformatie over de WLL80-serie: Lichtgeleidersensoren voor topdetectieprestaties; Voorzien van OLEDdisplay en beter bedienbare knoppen; menu’s in verschillende talen; Isolatieklasse IP54; Ideaal voor die detectietoepassingen waar een standaardsensor niet bij kan; Compatibel met bestaande glasvezelportfolio: WLL80 heeft zelfde interface als WLL180. www.sick.com
10:46
QUOTATION SOFTWARE IN THE CLOUD
dure
Lichtgeleidersensoren
Soms
wel
dagen
berekenen en herberekenen om vervolgens toch de opdracht niet te krijgen. Wat nu als dat ook in een
check alle voordelen op:
paar minuten kan?
quotationfactory.com
LET’S SIMPLIFY QUOTING
Wiltec, specialist in Industrie & spuiterijtechniek, biedt een ‘State of the Art’ GlueMix productenlijn aan. Deze serie is speciaal ontwikkeld voor het mengen en doseren van 2 of 3 componenten lijmen, harsen, afdichtingsmiddelen/kitten en gietmassa (potting). Hoge nauwkeurigheid van de menging en van het aan te brengen volume kunnen worden gewaarborgd met Wiltec GlueMix. De GlueMix is er in diverse uitvoeringen en is universeel inzetbaar voor producten met een extreem lage tot een zeer hoge viscositeit. Met de GlueMix productenlijn kunnen alle voorkomende mengverhoudingen, die variëren van 1:1 tot 100:1, worden afgedekt en geprogrammeerd. Wiltec heeft eigen engineers in dienst, waardoor klantwensen op het gebied van software, aansturing en procesbewaking aangepast of ingebouwd kunnen worden, geheel op maat. De GlueMix is geschikt voor zowel hand- als automatische applicaties en kan worden ingezet voor het mengen van bijvoorbeeld, polyurethanen (PU), MS Polymeren (MS), SMP’s, epoxies, MMA’s, polisulfiden, siliconen en contactlijmen. www.wiltec.nl/gluemix MultiMove, het nieuwe aandrijfconcept voor schuifdeuren
WWW.
.NL
31
Verhoging van metaalpensioenen is in zicht Een verhoging van de metaalpensioenen per 1 januari lijkt in zicht, nu de dekkingsgraden van de pensioenfondsen PMT en PME in het derde kwartaal van 2022 verder zijn gestegen. De dekkingsgraad van PMT (pensioenfonds Metaal en Techniek) is licht gestegen van 109,3% in het tweede kwartaal naar 109,4%. De dekkingsgraad van PME, het pensioenfonds voor de metaal- en technologische industrie, is zelfs tot 115% gestegen. Dit komt door de stijging van de rente. Hierdoor zijn de verplichtingen in waarde gedaald.
Mogelijke verhoging per 1 januari De beleidsdekkingsgraad van PMT is gestegen naar 107,2%. Bij deze stand is de kans op verhoging van de pensioenen van de deelnemers en gepensioneerden per 1 januari 2023 van PMT weer in zicht want indexatie toekennen mag dit jaar nog bij een dekkingsgraad vanaf 105%. Deze tijdelijke versoepeling loopt vooruit op de nieuwe wet Toekomst Pensioenen.
Bestuur besluit eind dit jaar
pact op de huishoudboekjes van onze gepensioneerden. Het is goed dat de overheid heeft besloten de AOW in 2023 met 10% te verhogen. Ook met de soepelere regels voor indexatie zal onze dekkingsgraad onvoldoende zijn om dit percentage te halen, maar ik hoop dat we zo ver mogelijk kunnen komen.” Terry Troost, werkgeversvoorzitter PMT: “Het is goed dat we de gelegenheid krijgen om vooruitlopend op de toekomstige wet Toekomst Pensioenen te handelen. Daar profiteren onze gepensioneerden en deelnemers nu van. Met de huidige wettelijke (reken)regels zouden we helemaal niet of een heel klein beetje kunnen indexeren.”
Tata Steel Nederland gaat Ford Zeremis groen staal leveren zodra de staalfabriek in IJmuiden overschakelt op de productie van staal op basis van groene waterstof.
Ford eerste klant voor Zeremis groen staal
Tata Steel Nederland heeft een memorandum of understanding (MoU) Grotere stijging dan in juli getekend met Ford in Europa om de Eric Uijen, voorzitter uitvoerend be- autofabrikant Zeremis groen staal te stuur van PME, zegt dat de langzame leveren. maar gestage stijging van de dekkingsgraad ruimte geeft om te indexeren. “Maar een verhoging gelijk aan de inflatie is helaas voor PME niet weggelegd. Dat er meer in het vat zit dan in juli durf ik wel te beloven. Maar de huidige ongekende inflatiecijfers kunnen mijns inziens alleen gecompenseerd worden wanneer we dit samen doen, het kabinet, de werkgevers en de pensioenfondsen. Daarom ben ik blij dat de AOW met 10% wordt verhoogd en er voor 2023 een prijsplafond op energie is ingesteld. Ook vele werkgevers, waaronder in de metaal en technologische industrie, nemen hun verantwoordelijkheid.”
Per 1 oktober 2022 heeft PMT de pensioenen al geïndexeerd met 1,29%, gelijk aan de inflatie in de periode juli 2020 tot juli 2021. Eind van dit jaar neemt het bestuur een besluit over de indexatie voor januari 2023. Hiervoor wordt gekeken naar de prijsstijging in de periode 1 juli 2021 tot 1 juli 2022. Jos Brocken, werknemersvoorzitter PMT: “We moeten nu doen wat we kunnen! De inflatie van meer dan 14% www.pmepensioen.nl is ongekend hoog en heeft grote im- www.pmt.nl
Dat zal gebeuren zodra de staalfabriek in IJmuiden overschakelt op de productie van staal op basis van groene waterstof, wat duurzamer en schoner
is dan de huidige staalproductiemethode. Door de overeenkomst is Ford de eerste klant die het groene staal wil afnemen. Omdat Ford zich nu al richt op het gebruik van CO2-arm staal in zijn nieuwe, volledig elektrische, middelgrote crossover, die in 2023 in Europa in productie zal gaan, zijn Ford en Tata Steel van plan de mogelijkheden te onderzoeken
Prijsstijging verder afgevlakt De afzetprijzen van de Nederlandse industrie waren in september gemiddeld 22,9 procent hoger dan in september 2021, meldt het CBS.
De toename van de afzetprijzen van de industrie is sinds juli 2021 ongekend groot. De oorlog in Oekraïne zorgt voor extra druk op de prijzen, bovenop de prijsstijgingen die ontstonden door het De prijsstijging is verder afgevlakt. In snelle herstel van de economie na de augustus waren de prijzen 25,1 pro- coronacrisis. cent hoger dan een jaar eerder. De De stijging van de afzetprijzen in de ingrote prijsstijgingen zijn vooral te wijten dustrie hangt sterk samen met de prijsaan toegenomen kosten voor energie, ontwikkeling van ruwe aardolie. In sepgrondstoffen en transport. tember kostte een vat ruwe North Sea
Netwerk van The House of Technology ondergebracht bij Tasker Het netwerk van The House of Technology voor het matchen van vraag en aanbod van technische expertise heeft een nieuw onderkomen gekregen bij Tasker.
jaar geleden volgde de oprichting van de CTO-club. Daarin konden technologiemanagers van innovatieve industriële MKB+ bedrijven kennis en ervaring uitwisselen.
Vanuit Eindhoven bemiddelt Tasker wereldwijd tussen vraag en aanbod voor hardware engineering door profielen van engineers te matchen met projecten (‘tasks’) van bedrijven. Tasker combineert flexibiliteit en laagdrempeligheid met de schaalbaarheid van een geautomatiseerd platform. The House of Technology gaat zich nu concentreren op zijn platform voor clubs waarin managers van technologiebedrijven kennis en ervaring uitwisselen.
Tasker is een kleine twee jaar geleden op de High Tech Campus Eindhoven gestart als platform voor het geautomatiseerd bemiddelen van hardware engineers. Voor het matchen heeft Tasker een nieuwe oplossing ontwikkeld, zegt mede-oprichter en CEO Clemens van den Berghe. “Wij kijken niet naar het cv van kandidaten, maar laten engineers een profiel opstellen, een soort skills-paspoort. Daarin beschrijven ze in welk industrie ze zijn gevormd; waar hun expertise ligt, bijvoorbeeld in ontwerp, testen of productie; welke tools, vooral software, ze beheersen; en welke speciale kennis ze hebben, bijvoorbeeld van methodieken, standaarden of normeringen. Aan de vraagkant kunnen bedrijven gestructureerd aangeven wat ze zoeken voor een bepaald project: wat moet een engineer opleveren, welke specifieke expertise willen ze bij die persoon zien en over welke gereedschapskist moet die beschikken? Dat
In 2007 ging The House of Technology van start als een intermediair tussen technologische experts en innovatieve industriële bedrijven. Om knelpunten in kennis bij de bedrijven op te lossen, biedt The House of Technology toegang tot een netwerk van technische experts, bestaande uit zelfstandigen en specialistische ingenieursbureaus. The House of Technology ging ook bijeenkomsten voor het netwerk organiseren en tien
om andere groene staalproducten te gebruiken. Waaronder bijvoorbeeld het recent door Tata Steel geïntroduceerde Zeremis Carbon Lite, staal met een toegekende CO2-reductie van maximaal 100%. De lagere CO2-intensiteit is gebaseerd op CO2-besparingen die Tata Steel Nederland heeft gerealiseerd en is geverifieerd door het onafhankelijke verificatiebureau DNV.
matchen we op ons platform ‘onder de motorkap’. Is er een match, dan wordt eerst anoniem getoetst of de kandidaat beschikbaar en geïnteresseerd is. Als dat het geval is, komt er contact tussen de engineer en een expert van de vragende partij. Die weten binnen vijf minuten of ze wat aan elkaar hebben en of het zin heeft verder met elkaar in gesprek te gaan om uiteindelijk eventueel een overeenkomst aan te gaan.”
Wereldwijd bereik en lokale matches Bij het platform hebben inmiddels 15.000 engineers een profiel aangemaakt en 350 bedrijven zich aangemeld. “Het zwaartepunt ligt hier in de regio, maar ook uit de VS en India hebben we al behoorlijk wat profielen. We willen eerst in Nederland voet aan de grond krijgen en uiteindelijk gaan we ons richten op de 25 grootste hubs die de hardware-industrie wereldwijd kent. Daar zitten 100 miljoen hardware engineers, dus 15.000 profielen is een bescheiden start. Maar mijn ambitie ligt niet zozeer in de schaal als wel in het ideaal: engineers toegang geven tot het werk waar ze echt goed in zijn.” www.taskerplatform.com
Jaargang 22
Brent ongeveer 91 euro. Dat was bijna 43 procent meer dan een jaar eerder. In augustus 2022 kostte een vat ruwe North Sea Brent olie ruim 96 euro, circa 61 procent meer dan een jaar eerder. De afzetprijzen van de industrie zijn in september ten opzichte van augustus met 0,8 procent gedaald. De prijzen op de buitenlandse markt daalden met 1,1 procent, de prijzen op de binnenlandse markt met 0,4 procent.
colofon
Tweelingenlaan 51 7324 AP Apeldoorn Tel: 00-31-(0)55-3601060 Internet: www.MetaalNieuws.nl e-mail: info@MetaalNieuws.nl
Ontwerp en opmaak: 54U Media Rijnier van Kesteren Telefoon 055-3600018 E-mail: dtp@metaalnieuws.nl
Advertentie-exploitatie: Vincent Span 055-3606227 Mobiel 06-51193408 e-mail: v.span@metaalnieuws.nl Harold Draaijer 055-3606420 Mobiel 06-51193132 e-mail: h.draaijer@metaalnieuws.nl
Alle leden van de brancheorganisaties ontvangen MetaalNieuws kosteloos.
Redactie Eric Weustink 055-3601633 Mobiel 06-13628689 e-mail: e.weustink@metaalnieuws.nl Tim Wentink e-mail: t.wentink@54umedia.nl Mail adressen redactie: redactie@metaalnieuws.nl Administratie: Ingrid Schaake Telefoon
055- 3601060
Drukkerij Senefelder Misset Doetinchem MetaalNieuws is een uitgave van 54U Media BV en wordt 22 maal per jaar in een oplage van 17.500 exemplaren verspreid in de metaalverwerkende industrie aangesloten bij de brancheorganisaties. Niets uit deze uitgave mag door middel van fotokopieën, scans of andere technische reproductiemiddelen worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever. Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar)
ISSN: 1570-422X
GROTE WERKSTUKKEN
HOOGSTNAUWKEURIG IN EEN KORTE BEWERKINGSTIJD
RXU1001DSH QUADROGUIDE design HOOGDYNAMISCH 5-ASSIG FREZEN Bezoek ons op de Precisiebeurs 16-17 november 2022 STAND 340 VERKOOP@DYMATO.NL
|
+31 318 550 800
|
WWW.DYMATO.NL