MetaalNieuws editie 22 2022

Inzicht in circulaire kansen toeleverancier

De digitale CESI Supply Tool is een instrument dat (circulaire) kansen voor toeleveranciers in de maakindustrie concreet maakt.

Toeleveranciers van bijvoorbeeld componenten of coating kunnen veel winnen bij de transitie naar een economie die minder afhankelijk is van (nieuwe) grondstoffen en zich meer richt op waardebehoud, ook al ontwikkelen ze zelf geen eindproducten.

De manier waarop zij dat voordeel kunnen behalen is net even anders dan bij de bedrijven die de producten specificeren (OEM’s). Om toeleveranciers goed inzicht te geven in hun kansen en mogelijkheden heeft TNO daarom in opdracht van Metaalunie, FME en de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij BOM de CESI Supply tool ontwikkeld.

Volop kansen

CESI staat voor Circular Economy (CE) en Smart Industry (SI). Binnen de maakindustrie liggen volop kansen voor de combinatie van Circular Economy en Smart Industry. Digitalisering en nieuwe technologieën bieden mogelijkheden om grondstoffen en materialen hoogwaardiger, efficiënter en zuiniger te (her)gebruiken. Dat is belangrijk, want door de toenemende vraag naar grondstoffen neemt

de leveringszekerheid af van vooral kritieke materialen (aardmetalen). Toeleveranciers hebben bij uitstek de kennis voor circulaire doorbraken bij hun klanten. Ook hebben zij vaak zelf al circulaire activiteiten, maar zijn zich hier niet van bewust of dragen het nog niet actief uit naar hun klanten. Met de CESI Supply Tool kan een toeleverancier inschatten of een gezamenlijke circulaire aanpak met een klant kansrijk is.

De tool heeft twee vragenlijsten om de aard van de relatie tussen toeleverancier en OEM/klant in te schatten en om de potentie aan te geven van een meer circulaire waarde creatie (‘Circulaire Potentie’). Het resultaat bestaat uit verhelderende grafieken en aanbevelingen voor een volgende stap. Het vormt hiermee een handvat voor de toeleverancier om in gesprek te gaan met de klant.

De CESI Supply Tool is nu gratis te downloaden op de website van de circulaire maakindustrie. In de Week van de Circulaire Economie (6-11 februari 2023) organiseren FME en Metaalunie een bijeenkomst speciaal voor toeleveranciers waarin de CESI Supply Tool centraal zal staan. www.circulairemaakindustrie.nl

Complete automatisering

Automatisering, multitasking en digitalisering voerden de boventoon tijdens het Open House event van Mazak.

Een interessante opstelling in het democentrum van de machinebouwer in Leuven (B) was de Mazak Integrex i-250HS multitaskingmachine die werd beladen door een RoboJob Tower. De complete cel liet in één overzicht de toekomst

van een geautomatiseerde maakindustrie zien. De Tower werkte tijdens het evenement samen met een AGV van Kumatech. De robotarm van de Tower plaatste de afgewerkte werkstukken op een pallet, waarna de AGV de pallet weghaalde, zodra deze vol was. Op die manier is het mogelijk het hele proces, inclusief de interne logistiek, te automatiseren.

Lees het verslag op pagina 8-9

Gereedschappen

De Mazak Integrex i-250HS multitaskingmachine wordt beladen door een RoboJob Tower en een AGV van Kumatech.

Laswedstrijden

keren terug

Na twee jaar geen NIL-laswedstrijd te hebben kunnen houden voor het vmbo- en praktijkschoolonderwijs, organiseert NIL er komend voorjaar maar liefst drie. Drie regionale, op zichzelf staande NIL-laswedstrijden op drie locaties in Nederland. Deze wedstrijden vinden plaats op: Regio Noord & NoordOost: 9 maart, Noorderpoort in Groningen; Regio Midden, Oost & Zuid: 15 maart, Vakopleiding Techniek in Cuijk; Regio Zeeland, Noord en Zuid-Holland: 22 maart, Techniek College Rotterdam. www.nil.nl/inschrijven-laswedstrijden

Zoon neemt

Van Riet over

Na bijna twee jaar in het familiebedrijf gewerkt te hebben, heeft Sten van Riet Van Riet Metaalbewerking in Vessem (Noord-Brabant) overgenomen van zijn ouders. Zijn vader is het bedrijf meer dan 25 jaar geleden gestart. Van Riet Metaalbewerking fabriceert fijnmechanische machineonderdelen in alle gangbare staalsoorten en non-ferrometalen, zowel enkelstuks en prototypes, als complete series. www.vanrietmetaalbewerking.nl

Brainport is top ‘science hub’

Brainport Eindhoven staat op de zevende plaats als het gaat om de meest veelbelovende wereldwijde ‘science hubs’. Dat toont het nieuwe onderzoeksrapport van Dealroom. co. Science hubs zijn regio’s die een vooraanstaande positie hebben op het gebied van deep tech, universitair talent en patenten. Na Oxford is Eindhoven de hoogstgeplaatste regio in Europa. Brainport scoort uitzonderlijk hoog in de vergelijking van groeibriljanten, dankzij aanwezigheid van hoogstaande wetenschap, universitair geschoold talent en patenten.

HFI Groenlo breidt uit

Bouwbedrijf De Driehoek gaat bij HFI Precision Technologies in Groenlo een flinke uitbreiding van de productieruimtes met kantine, toiletgroepen en dergelijke met een totale vloeroppervlakte van circa 2.500 vierkante meter realiseren. Afgesproken is dat gedurende de ingrijpende sloop- en verbouwwerkzaamheden de bedrijfsvoering van HFI ongehinderd doorgang zal vinden. www.hfibv.nl

‘EU moet productie-innovatie aanjagen’

Een delegatie van Koninklijke Metaalunie heeft deze maand een bezoek gebracht aan Brussel om de wensen van de Nederlandse MKB-maakindustrie onder de aandacht te brengen bij de Europese Commissie.

Gesproken werd met de Europarlementariërs Tom Berendsen (CDA) en Bart Groothuis (VVD) en de Permanente Vertegenwoordiger Economische Zaken van het Nederlandse kabinet. Tevens is gesproken met de Brusselse vertegenwoordiging van MKB-Nederland en Orgalim (de Europese vertegenwoordiger van de metaalverwerkende industrie).

Uiteraard zijn de uitdagingen als gevolg van de huidige energiecrisis aan bod gekomen, maar ook de wensen met betrekking tot een toekomstig EU-Industriebeleid, een eerlijk speelveld binnen de EU, financiering van het MKB en toepassing van de MKBToets op Europees niveau. Met name het belang van gerichte innovatiesti-

mulering voor het MKB - het verhogen van de arbeidsproductiviteit door productie-innovatie – werd omarmd door de Brusselse vertegenwoordigers.

Minder regeldruk

Versterking van het MKB heeft voor de huidige Europese Commissie hoge prioriteit. Recentelijk heeft de Commissie een aanvalsplan gepresenteerd waarin het de lidstaten oproept de betalingstermijnen voor het MKB drastisch te verlagen. Tevens wil de Commissie de komende jaren nu echt werk gaan maken van het toepassen van de MKB-Toets voor het verminderen van regeldruk. Ook wil de Commissie financiering van het MKB toegankelijker maken. De verdere concretisering van de plannen zal het komende jaar plaatsvinden.

Belang productie-innovatie Metaalunie heeft bij de Commissie, maar ook bij het Europees Parlement

Tecair in Zweedse handen

Tecair in Drachten is overgenomen door het Zweedse Dacke Industri. Tecair ontwerpt, produceert en levert pneumatische systemen en componenten aan klanten in verschillende industriële sectoren internationaal.

Omdat al het ontwerp en de productie in eigen huis worden gedaan, kan Tecair volledig voldoen aan de eisen van haar klanten op het gebied van kwaliteit, prijs, levertijd en materialen. Ze bieden oplossingen voor verschillende soorten industrieën, zoals spoorwegen en transport, de voedingsindustrie, de chemische industrie en meer.

Tecair heeft 15 medewerkers en een jaaromzet van ongeveer 4 miljoen euro. Dacke Industri heeft begin december de overname van 70% van de aandelen in Tecair afgerond. De huidige eigenaar behoudt 30% van de aandelen. "Het succesvol runnen van het Tecair-bedrijf in de afgelopen 25 jaar en het bereiken van de leeftijd van 60 deed me nadenken over de toekomst van mezelf en het bedrijf”, zegt Marco Markus, CEO van Tecair. “Ik ben erg blij met de nieuwe eigenaar. Hun aanpak en manier van kijken naar het bedrijf zal continuïteit en een welvarende toekomst brengen.”

en de Permanente Vertegenwoordiging van het kabinet aangedrongen om ook het stimuleren van productie-innovatie - ter verhoging van de arbeidsproductiviteit en daarmee concurrentiekracht van het MKB –

te benoemen als speerpunt. “Alleen door gericht in te zetten op innovatie en digitalisering van het MKB kunnen we als Nederlandse MKB-maakbedrijven concurrerend blijven”, aldus Metaalunie.

Toekomstgericht techniekonderwijs

De betrokken partners hebben een samenwerkingsovereenkomst ondertekend, waarmee het startschot is gegeven om de komende maanden korte en op maat samengestelde modules te ontwikkelen voor de techniek- en de

bouwsector. Er is een sterke vraag naar praktijkgerichte opleidingen om zo snel mogelijk meer mensen aan de slag te krijgen. Het ROC van Flevoland speelt hierop in met de ontwikkeling van Toekomstgericht Techniekonderwijs voor zowel reguliere studenten als volwassenen die al aan het werk zijn. Wie in de techniek- of bouwsector werkt of in deze sectoren aan de slag wil, kan met het modulaire onderwijs officiële deelcertificaten behalen. Ook bedrijven zijn welkom om zich aan te melden voor een opleiding voor hun medewerkers.

De samenwerkingspartners signaleren een sterke vraag naar praktijkgerichte opleidingen om zo snel mogelijk meer mensen aan de slag te krijgen. Het ROC van Flevoland heeft samen met vier praktijkonderwijspartners (Technicom, TOF, Concreet en Litop) een belangrijke stap gezet in de ontwikkeling van flexibel en modulair onderwijs voor de techniek- en bouwsector.

Eddo Cammeraat wordt nieuwe voorzitter FPT-Vimag

Eddo Cammeraat wordt de nieuwe voorzitter van FPT-Vimag. Hij zal medio volgend jaar André Gaalman opvolgen, die voor het einde van zijn maximale termijn als voorzitter van de branchevereniging voor productietechnologie staat.

Cammeraat is tijdens de Algemene Ledenvergadering van FPT-Vimag op 2 december benoemd tot algemeen bestuurslid en voorgesteld als inkomend voorzitter. Hij is managing director van Laagland, zit al jaren in diverse commissies van FPT-Vimag en is een vaste exposant op TechniShow. Daarnaast is hij nog tot medio volgend jaar bestuurslid bij de FEDA, het ondernemersplatform in aandrijfen automatiseringstechniek. Cammeraat: “De Nederlandse maakindustrie staat er uitstekend voor. Niet alleen internationale blikvangers als ASML stuwen onze sector omhoog, ook de innovatieve kracht van onze economie versterkt de productietechnologie. Ik vind het een eer dat ik een rol mag spelen in deze vernieuwende branche.”

Als André Gaalman in juni 2023 afzwaait als voorzitter van FPT-Vimag, heeft hij de maximale termijn voor een voorzitter van de brancheorganisatie voor productietechnologie van twaalf jaar volgemaakt. Gaalman neemt het komende half jaar tijd om de inkomend voorzitter te begeleiden bij de start van zijn functie. Gaalman – directeur van Leering Hengelo – is

trots: “Onze leden zijn de internationale voorhoede als het gaat om innovaties en procesbeheersing. Maar vooral ken ik deze sector als een gedreven groep mensen, die met hart en verstand de Nederlandse maakindustrie vertegenwoordigen.”

www.fpt-vimag.nl

Tevredenheid over A+O Metalektro

De deelnemende bedrijven aan A+OMetalektro zijn heel tevreden over het opleidingsfonds voor metalektrobedrijven en haar dienstverlening. Dat blijkt uit een klanttevredenheidsonderzoek waaraan ruim 425 bedrijven hebben meegewerkt.

Bijna alle deelnemende bedrijven zijn bekend met A+O Metalektro. En de meeste bedrijven geven aan ook daadwerkelijk gebruik te maken van de aangeboden diensten, met name van de vergoedingen. Verder wordt de website veel bezocht en staat de regiomanager goed in het vizier bij de bedrijven. Ook de tevredenheid over de aangeboden diensten is groot. De

deelnemers waarderen A+O gemiddeld met een 8,5 (in 2018 was de score 7,5). De regiomanagers krijgen zelfs nog een iets hogere score, een 8,9.

Ruimte voor verbetering Naast deze mooie waardering is er ook ruimte voor verbetering. Bij de projecten zit dit vooral in de opvolging na afloop. Deelnemers misten soms een terugkoppeling of vervolg. Verder valt er nog winst te behalen bij de vergoedingen. De aanvraagprocedure is af en toe lastig en een aantal bedrijven geeft aan dat het A+O portal duidelijker en toegankelijker kan. Ook is het soms voor bedrijven niet

duidelijk dat zij gebruik kunnen maken van bepaalde regelingen.

Lanceringsbijeenkomsten De komende tijd worden de vergoedingen onder de loep genomen: waar kan het proces eenvoudiger? Ook zal onderzocht worden hoe het A+O portal nog toegankelijker en eenvoudiger kan worden ingericht. Op dit moment is A+O bezig met het ontwikkelen van het aanbod voor 2023. De suggesties van de bedrijven worden hierin genomen. Tijdens de lanceringsbijeenkomsten in januari 2023 licht A+O uitgebreid toe wat er komend jaar allemaal op de planning staat. www.ao-metalektro.nl

Gaat het weer een beetje meneer van den Hurk?

Als ik dit schrijf zit ik nog hoog in mijn adrenaline van de wedstrijd Nederland – Argentinië. Om lichaam en geest eindelijk rustig te krijgen begin ik aan deze laatste column van dit jaar. Benieuwd of dat lukt, want ik wil hier even stilstaan bij wat we toch gerust weer een enerverend jaar mogen noemen. Ik merk gelukkig al snel dat het ritmisch tikken van m’n vingers op het toetsenbord werkt als een positief mantra voor mijn bloeddruk.

Wat daar nog eens extra aan bijdraagt is de eerste gedachte die me te binnen schiet als ik terugdenk aan 2022. Het gaat om een feestelijk moment en een hele fijne herinnering, dan heb ik het natuurlijk over ons 40-jarig jubileum. Ik zie weer de gezichten voor me van die enthousiaste relaties, familieleden en vrienden, die door al onze medewerkers bij De Cromvoirtse ontvangen werden tijdens de feestdag. En dat trotse gevoel is het hele jaar aanwezig geweest. Om te groeien investeerden we op allerlei vlakken, maar er komt veel bij kijken om alles operationeel te krijgen en ondertussen moet ‘de winkel’ gewoon open blijven.

Ik denk aan ons next level logistiek systeem, waarmee we veel manuren, logistieke bewegingen, wachttijden en ruimte op de werkvloer besparen. Hiervoor moe(s)ten we zorgen dat de AGV wagentjes soepel lopen, geautomatiseerde opslagtorens en palletsystemen werken, waarbij als kers op de taart einde van het jaar alles gekoppeld is aan ons ERP systeem. Bij productiemachines als onze nieuwe watersnijder en kantbankrobots hebben we te maken met updates van software en materialen en onderdelen die tijdig beschikbaar moeten zijn en geïmplementeerd moeten worden. Ik hoef u niet uit te leggen dat we op dit vlak nog steeds het nodige voor de kiezen krijgen. En om af te sluiten met een heel ander voorbeeld, ook onze in mei bestelde MAN Truck heeft een levertijd van bijna een jaar. Dus moeten we op tijd stappen nemen om te anticiperen en onszelf de tijd geven om te consolideren.

Ik wens alle lezers van MetaalNieuws hierbij hele fijne feestdagen en een mooi nieuw jaar. Dat gaat vast lukken als we dicht bij elkaar blijven en ons realiseren dat we het als een team moeten doen. Uitgaan van wat er wél is en wat we kunnen bereiken met de mensen en middelen die we tot onze beschikking hebben. Zoals we dat dan in Brabant zeggen; dan kunnen we vast weer een end komen.

Ronnie van den Hurk De Cromvoirtse

Eddo Cammeraat vindt het een eer de rol van voorzitter van FPT-Vimag te mogen gaan vervullen.

Energie besparen door aanpassen koelsmeermiddeldruk

Kan er tijdens de bewerking energie worden bespaard door de koelsmeermiddeldruk aan te passen? Deze vraag is onderzocht door het Institute for Manufacturing Engineering and Machine Tools van de Leibniz Universiteit Hannover. Softwarehuis Open Mind ondersteunde het project financieel en leverde de componentgeometrie en programmering voor frezen en analyse.

In het project is een methode ontwikkeld waarmee afhankelijk van de optredende gereedschapsslijtage de optimale koelsmeermiddeldruk kan worden bepaald. Het resultaat: tot 33 procent energie kan worden bespaard. Processen gebaseerd op machine learning zullen het in de toekomst mogelijk maken om de koelmiddeldruk naar behoefte te regelen met behulp van een geoptimaliseerde NC-code.

logisch duurzamer te maken, bogen de auteurs zich over het onderwerp hogedrukkoeling. Hogedruk koelsmeermiddel-systemen kunnen de levensduur van gereedschappen met maximaal 250 procent verlengen, maar veroorzaken momenteel ook tot 25 procent van het totale energieverbruik van een gereedschapsmachine.

behulp van het ML-model werd de bewerking met wisselende koelsmeermiddeldruk gesimuleerd. De validatie op het echte onderdeel bevestigde dat dezelfde oppervlaktekwaliteit en levensduur van het gereedschap kan worden bereikt met een lagere koelmiddeldruk, afhankelijk van de bewerkingssituatie. De daadwerkelijke energiebesparingen tot 33 procent waren zelfs iets hoger dan wat van de simulatie was verwacht.

Tien acties voor minder energieverbruik

Het ‘Industrial energy efficiency playbook’ van de Energy Efficiency Movement bevat tien acties die een industrieel bedrijf nu al kan ondernemen om zijn energie-efficiëntie te verbeteren en de energiekosten en de uitstoot te verlagen.

De tien acties zijn volwassen, algemeen beschikbare technologische oplossingen die snel resultaat en ROI opleveren – en op grote schaal kunnen worden toegepast.

De Energy Efficiency Movement is een wereldwijd forum van ongeveer 200 organisaties die ideeën en ‘best practices’ delen om een energieefficiëntere wereld te creëren. Tot de organisaties die voor het rapport zijn geïnterviewd behoren ABB, Alfa Laval, DHL Group, het IEA, Microsoft en ETH Zürich, het Zwitserse federale instituut voor technologie.

De aanbevelingen van de respondenten variëren van energieaudits tot het aanpassen van industriële machines die vaak te groot zijn voor hun taak, waardoor energie wordt verspild. Het verplaatsen van gegevens van servers op locatie naar de cloud kan helpen om ongeveer 90 procent van het energieverbruik van IT-systemen te besparen. Het versnellen van de overgang van fossiele brandstoffen, door het elektrificeren van industriele wagenparken, het overschakelen van gasketels op warmtepompen of het gebruik van goed onderhouden warmtewisselaars zal ook efficiëntie opleveren.

Verdere maatregelen omvatten de installatie van sensoren en realtime digitale energiemonitoring om de aanwezigheid van zogenaamde ‘spookactiva’ aan het licht te brengen die stroom gebruiken wanneer ze stand-by staan. Een Digital Twin kan daarnaast efficiëntieacties simuleren zonder de productie te onderbreken. Het gebruik van slimme oplossingen voor gebouwen om energiesystemen, verlichting, zonwering en verwarming, ventilatie en airconditioning (HVAC) te regelen zal ook energie besparen in industriële faciliteiten.

Andere aanbevelingen zijn het installeren van variabele aandrijvingen die de energie-efficiëntie van een door een motor aangedreven systeem tot 30% kunnen verbeteren, wat onmiddellijke kosten- en emissievoordelen oplevert. Als de meer dan 300 miljoen industriële door elektrische motoren aangedreven systemen die momenteel in bedrijf zijn, zouden worden vervangen door geoptimaliseerde, zeer efficiënte motoren, zou het wereldwijde elektriciteitsverbruik met maximaal 10% kunnen worden verminderd.

Voor bedrijfsleiders en deskundigen die meer willen weten over het verminderen van hun energiekosten en koolstofuitstoot, organiseerde de Energy Efficiency Movement medio december een speciaal panelevenement, dat diep inging op de mogelijkheden die in het rapport worden gepresenteerd en hoe deze te benutten. Dit evenement is nu beschikbaar als video-on-demand. join.energyefficiencymovement.com

Kwart van energieverbruik Berend Denka, Talash Malek, Martin Winkler en Marcel Wichmann hebben hun project in nummer 4/2022 van het tijdschrift VDI-Z onder de titel ‘Energy -efficiënte procesplanning’ gepresenteerd. In hun zoektocht naar manieren om de metaalbewerkingsproductie eco-

Afhankelijk van de bewerkingsstrategie en het aantal gefreesde spanen, slijten gereedschappen anders. Vanaf een bepaald punt leidt het verhogen van de koelsmeermiddeldruk niet tot een verdere verlenging van de levensduur. Dit betekent ook dat er op veel plaatsen onnodig veel koelvloeistof wordt ingebracht. Onderzoekers voerden Open Mind’s testbewerking uit van het voorbewerken van meerdere kamers in een Ti-6Al-4V blok met een volhardmetalen vingerfrees en bestudeerden het effect van verschillende bewerkingsstrategieën en koelmiddeldruk op gereedschapsslijtage.

Simulatie wisselende druk Op basis van deze bevindingen werd een op machine learning (ML) gebaseerde simulatie ontwikkeld die op basis van de procesgegevens gereedschapsslijtage kon voorspellen. Met

Integreren in NC-code

“We zijn verheugd met het resultaat”, zegt Josef Koch, CTO van Open Mind Technologies. “Het project geeft ons twee invalshoeken voor de verdere ontwikkeling van ons CAD/CAM-systeem. De dynamische koelsmeermiddeldrukregeling zou in de toekomst kunnen worden geïntegreerd in de NC-codegeneratie van hyper MILL .We onderzoeken ook of de voorspellende modellen kunnen worden gebruikt om gereedschapsslijtage voor een gereedschapspad te bepalen. Hierdoor kunnen gebruikers de gereedschapsslijtage van verschillende freesstrategieën vergelijken. Dat zou een interessante aanvulling zijn op ons hyper MILL Virtual Machining Center.”

www.open-mindtech.com

Okuma kondigt Green-Smart Machines aan

Okuma is van plan zijn klanten in de nabije toekomst ‘Green-Smart Machines’ aan te bieden om hen te helpen het operationele energieverbruik flink te verminderen zonder dat dit ten koste gaat van de productiviteit.

Economische en maatschappelijke overwegingen dwingen bedrijven energie-efficiënte productiemethoden en oplossingen te vinden die de productietijden en het energieverbruik van machines verminderen. Okuma heeft daarom zijn bewerkingsmachines omgevormd tot een nieuwe generatie Green-Smart Machines. Deze ondersteunen een efficiente en rendabele productie.

Innovatieve technologie Met het label Green-Smart Machines markeert Okuma zijn machines, waarvan is aangetoond dat ze het energieverbruik aanzienlijk verlagen en tegelijkertijd optimale precisie en efficiëntie in de productie behouden. De machinebouwer doet dit met behulp van zelf ontwikkelde intelligente technologieën. Het Thermo-Friendly Concept bijvoorbeeld, compenseert temperatuurschommelingen en zorgt voor uitzonderlijke maatvastheid bij continu langdurig gebruik. Hierdoor hoeven de machines niet te worden

De ECO Suite plus biedt aanvullende autonome energiebesparende mogelijkheden. Deze omvatten het regelen van inefficiënte pomprotatie, het bewaken van de continue werking van gedecentraliseerde apparatuur en het registreren van CO2-emissies. Tevens heeft Okuma de spindelkoelsystemen geoptimaliseerd dankzij innovatieve bedieningscontrole technologie. Deze zorgt voor een zelfvoorzienende balans tussen een stabiele nauwkeurigheid en energiebesparing, waardoor het energieverbruik met maar liefst 68% wordt verminderd.

CO2-neutrale productie

Met het label Green-Smart Machines markeert Okuma zijn machines, waarvan is aangetoond dat ze het energieverbruik aanzienlijk verlagen en tegelijkertijd optimale precisie en efficiëntie in de productie behouden. opgewarmd, wat energie en geld bespaart.

Okuma streeft ook actief naar decarbonisatie binnen zijn eigen productiefaciliteiten en heeft in zijn belangrijkste fabrieken al een CO2-neutrale productie bereikt met behulp van automatisering en procesoptimalisatie. De fabrikant van werktuigmachines maakt ook steeds meer gebruik van hernieuwbare, koolstofvrije energiebronnen in een poging om fossiele brandstoffen zo snel mogelijk uit te bannen. In de drie belangrijkste Japanse productievestigingen wordt sinds oktober uitsluitend groene stroom gebruikt. Uiteindelijk zullen deze slimme fabrieken ook de Green-Smart Machines CO2-neutraal produceren.

Processen gebaseerd op machine learning zullen het in de toekomst mogelijk maken om de koelmiddeldruk naar behoefte te regelen met behulp van een geoptimaliseerde NC-code.

(Foto: Malek/IFW)

Van Erp onderdeel van Raak Metals Group

Raak Metals Group breidt verder uit. De recycler van ferro- en nonferrometalen verwelkomt Metaalhandel Van Erp uit Den Bosch als onderdeel van haar onderneming.

Met deze samenwerking bundelen Raak Metals Group en Metaalhandel Van Erp de krachten op het gebied van metaalrecycling. Beide ondernemingen zijn gespecialiseerd in het ontzorgen van hun klanten met containerdiensten, recyclingadvies en demontage. Daarnaast beschikt Raak Metals Group over specifieke expertises, zoals het recyclen van transformatoren, stroomkabels en gietijzer. Door de uitwisseling van dat soort expertises kunnen beide bedrijven elkaar versterken.

Sterkere marktpositie

Metaalhandel Van Erp wordt de zesde vestiging van Raak Metals Group, die verder al in Tilburg, Best, Breda, Elst en Roosendaal zit. Het familiebedrijf heeft een rijke krantenkring, die bestaat uit particulieren, handelaren en midden- en kleinbedrijf. Vanwege die sterke regionale bekendheid zal de naam van Metaalhandel Van Erp gehandhaafd blijven. Daarmee versterkt Raak Metals Group de marktpositie en ontstaan er mogelijkheden om de groep in de toekomst nog verder uit te breiden. Ook voor Metaalhandel Van Erp le-

vert de aansluiting bij Raak Metals Group diverse voordelen op. Het waarborgt de continuïteit en vergroot de slagkracht. Daarnaast blijven met de overstap alle medewer-

kers voor het bedrijf behouden. Met deze louter positieve uitkomsten komt de aansluiting op een goed moment. Het bedrijf kende namelijk een turbulent jaar met het overlij-

TM Tools dealer Kaltenbach

den van directeur Johan van Erp afgelopen september.

www.raakmetals.nl

NIJHA - Kees van Marion en Rob Zwiers verlaten de directie van Nijha in Lochem. Ze blijven wel als aandeelhouders betrokken bij de sporten speeltoestellenproducent, die onlangs het predicaat Hofleverancier heeft ontvangen. Per 1 januari treedt een nieuw directieteam aan onder leiding van directeur Frank Kroeze. Rob Zwiers zegt: “Nijha staat niet alleen voor gezondheid, maar is ook als bedrijf kerngezond.” En Van Marion vult aan: “Maar net als in de sport, moet je een nieuwe generatie de ruimte geven om zich te kunnen ontwikkelen. Met het nieuwe directieteam en al onze vakmensen hebben we daar volop vertrouwen in.” Er komt nog het een en ander op het bedrijf af. De grond werd eerder al verkocht aan de gemeente, die aan de Hanzeweg in Lochem een nieuwe woonwijk wil ontwikkelen. Nijha moet binnen afzienbare tijd dus verhuizen naar een nieuwe locatie. www.nijha.nl

TM Tools in Wateringen is sinds medio november dealer van Kaltenbach in de Benelux.

“We zijn erg tevreden dat Kaltenbach het vertrouwen bij ons heeft neergelegd”, zegt Toni Maljoku van TM Tools. “De continuïteit van de Kaltenbach machines bij onze klanten is voor

Wijzigingen bij Hitma

Per 1 januari vormen Hitma UltraPure en Hitma Instrumentatie één bedrijf onder de naam Hitma. Daarnaast worden vanaf die datum óók de zusterorganisaties ATAL en MW Instruments onderdeel van Hitma. Door de fusie bundelen de bedrijfsonderdelen hun expertises met als doel het productenpakket en de dienstverlening verder te optimaliseren.

Voor klanten van de verschillende

bedrijven zal er niet veel veranderen. Als vanouds kunnen ze bij hun vaste contactpersonen terecht met technische (proces)vraagstukken. Het Hitma-assortiment blijft ingedeeld in 10 disciplines, aangevuld met de producten en diensten van ATAL en MW Instruments.

Hitma-afdeling ATAL richt zich na de fusie op de online verkoop van standalone (CO2-) meters en loggers via de webshop ATAL.nl. De overige

ons van groot belang en dit willen wij graag waarborgen.”

Ook de verkoop van nieuwe machines, uit de serie SKL, KKS 400/800 en de RKS serie behoort tot de nieuwe samenwerking. Een nieuwe Kaltenbach cirkel- en/of bandzaagmachine, een gereviseerde KKS uitvoering, een lengtemeetsysteem of een aange-

past onderhoudscontract; voor dit alles kan men voortaan terecht bij TM Tools. Onderdelen voor een snelle service aan de Kaltenbach zaagmachines heeft TM Tools standaard op voorraad.

www.tm-tools.nl

ATAL-producten, zoals instrumenten gekoppeld aan het online dataregistratiesysteem Online Sensor, worden verkocht via de Hitma-discipline ‘Dataregistratie’. Onder de handelsnaam MW Instruments worden handmeetapparatuur en gasdetectiesystemen (toegepast in de koeltechniek en ketelruimtes) verkocht en reparaties en kalibraties uitgevoerd. Het hoofdkantoor van Hitma is gevestigd in Uithoorn. Hier beschikt het

bedrijf ook over een magazijn, filtratielaboratorium en serviceafdeling.

De Belgische markt wordt bediend vanuit het kantoor in Antwerpen. De ATAL-webshop wordt beheerd door het team met standplaats Purmerend.

Vanuit Almere vindt de verkoop van handmeters en gasdetectie-instrumenten plaats. MW Instruments blijft merkonafhankelijk kalibreren en servicewerkzaamheden uitvoeren. www.hitma.nl

SAFANDARLEY - Rohalt Kas is per 1 december gestart als commercieel manager bij SafanDarley. Hij maakt in zijn nieuwe functie ook deel uit van het managementteam van de machinebouwer in Lochem. De afgelopen jaren was Kas actief bij Tuwi. www.safandarley.nl

NHL STENDEN - Vincent Voet, onderzoeker Sustainable Polymers bij NHL Stenden, is door het wetenschappelijk tijdschrift ACS Materials uitgeroepen tot een van de 17 rising stars wereldwijd. Dat is vanwege zijn onderzoek naar het recyclen van 3D geprinte kunststoffen. Van alle plastics in onze samenleving wordt slechts 14% gerecycled. De rest wordt verbrand, gestort op de vuilnisbelt of komt terecht in de natuur, hetgeen tot grote problemen leidt. Deze problemen pakt Voet aan in zijn onderzoeken. De benoeming vindt hij een erkenning. “Voor het onderzoek en de onderzoeksgroep, het zet ons in etalage en helpt bij het aanvragen van beurzen.” www.nhlstenden.com

Geert

Met een ferme handdruk draagt Stephan Toxopeüs, Managing Director CEO Kaltenbach/Gietart, het dealerschap voor de SKL, KKS 400/800 en de RKS serie over aan Toni Maljoku van TM Tools.

Het draait om automatisering, multitasking en digitalisering bij Mazak

De 727 bezoekers, waaronder zo’n 80 studenten, die een bezoek hebben gebracht aan het Open House event van Mazak, hebben ongetwijfeld gezien dat de machineleverancier de nadruk op automatisering, multitasking en digitalisering legt. De verschillende automatiseringsoplossingen, van robot- en palletbelading tot aan een zelfrijdende AGV, konden op veel bekijks rekenen. Als kers op de taart werden tijdens het event diverse bewerkingscentra live onder spaan gepresenteerd, waarbij veel interesse uit ging naar multitasking machines voor het efficiënt compleet bewerken van complexe werkstukken.

“Bezoekers willen tegenwoordig meer zien dan alleen bewerkingsmachines”, zegt directeur Job van Berkel. “Uiteraard hebben we een grote verscheidenheid aan machines tentoongesteld waaronder een aantal nieuwe machinemodellen, zoals de VCE-600 freesmachine en de nieuwe Optiplex 3015 NEO 2D-fiberlasersnijmachine.

Een goede beurs of huisshow kan immers niet zonder machines. Echter merken we dat klanten in toenemende mate vragen om onbemand en efficiënt produceren. Op dat gebied vinden tegenwoordig ook de meeste ontwikkelingen plaats. Daarom hebben we veel verschillende automatiseringsoplossingen en voorbeelden van efficiënte productieprocessen gepresenteerd.”

Automatisering in beeld Met partners als BMO, RoboJob, Kumatech en Schunk was het thema automatisering duidelijk terug te vinden in het democentrum in Leuven (B). Een interessante opstelling was de Mazak Integrex i-250HS multitaskingmachine die werd beladen door een RoboJob Tower. De complete cel laat in één overzicht de toekomst van een geautomatiseerde maakindustrie zien. De Tower werkte tijdens het evenement samen met een AGV van Kumatech. De robotarm van de Tower plaatst de afgewerkte werkstukken op een pallet, waarna de AGV de pallet

weghaalt wanneer deze vol is. Op die manier is het mogelijk om het hele proces, inclusief de interne logistiek, te automatiseren.

Ook Schunk presenteerde een interessante automatiseringsoplossing. Met behulp van het Rapido klemsnelwisselsysteem kan een robot de spanklauwen in minder dan 60 seconden automatisch verwisselen. Dankzij deze oplossing kan in een geautomatiseerde productie de klauwplaat snel en eenvoudig aan nieuwe klemtaken worden aangepast. De Rapido oplossing bestaat uit steunklemmen en verwisselbare inzetstukken. Bij het wisselen drukt de robot een knop in op de steunklem, waardoor de klauw in of uit de houder kan worden geschoven. Een veiligheidssysteem controleert of de klauw goed op zijn plaats zit.

Multitasking brengt efficiëntie “Met name door high-mix/low-volume, steeds complexere werkstukken en een groeiend tekort aan vaktechnisch personeel, zoeken onze klanten naar manieren om de productie efficienter te laten verlopen. Om met minder mensen meer output te realiseren kunnen bedrijven naast automatiseren ook profiteren van multitaskingmachines. Deze machines zijn zeer geschikt om (complexe) werkstukken zonder tussenkomst van een operator

Nieuwe machines

Tussen de vele machines en automatiseringsoplossingen bevonden zich ook een paar nieuwe machines. Zo werd onder andere de scherp geprijsde VCE-600 gepresenteerd.

Deze verticale freesmachine is uitgerust met een verscheidenheid aan functies en nieuwe technologieën voor een hoge productiviteit en gebruiksgemak. De machine heeft een grote tafelafmeting van 1.300 mm x 600 mm met X-, Y- en

Z-as verplaatsingen van 1.050 mm x 600 mm x 600 mm. Hiermee zijn voor deze compacte machine relatief grote componenten te bewerken. Boven het werkgebied bevindt zich een spil met een maximaal toerental van 12.000 min-1, een vermogen van 18,5 kW en een koppel van 119,4 Nm. In het lage toerentalbereik levert de spil een hoog koppel voor zware frees- en boorwerkzaamheden, terwijl de spil bij hoge snelheid een hoog vermogen genereert voor het be-

De grootste ontwikkelingen zijn tegenwoordig in software te vinden. De functie Solid Mazatrol in de Smooth CNC-besturing maakt bijvoorbeeld het programmeren nog eenvoudiger en tevens veel sneller.

compleet te bewerken. Dit verhoogt de efficiëntie aanzienlijk”, vertelt Van Berkel.

Tijdens de huisshow presenteerde Mazak een aantal voorbeelden van complexe werkstukken die met behulp van een Integrex multitaskmachine compleet zijn bewerkt. Daarnaast konden bezoekers de Integrex i-250H ST en Integrex i-250HS van dichtbij in actie zien. Deze multitasking machines zijn in staat componenten hoognauwkeurig te frezen, draaien, boren en slijpen. Dit heeft een positief effect op de insteltijden en doorlooptijden omdat hierdoor de meeste, zo niet alle bewerkingen van een werkstuk in één cyclus uitgevoerd kunnen worden. Bovendien vermindert de combinatie van bewerkingen met een multitasking machine drastisch het risico op onnauwkeurigheden die ontstaan wanneer werkstukken over meerdere werkstations worden verplaatst. Zonder de noodzaak om werkstukken van de ene machine naar de andere over te brengen, vereisen multitasking machines minimale menselijke tussenkomst en kunnen ze langere tijd zonder toezicht werken.

Innovatie in software

Minder opvallend naast alle machines en robotarmen die de show stalen, maar zeker net zo interessant, zijn de nieuwe functies in de Mazatrol Smooth CNC-besturing. “Met het oog op automatisering en procesoptimalisatie is een grote rol weggelegd voor de besturing en de software”, zegt Van Berkel. “Als je puur kijkt naar nieuwe ontwikkelingen dan vind je deze nauwelijks nog in machines. Uiteraard komen er af en toe nieuwe modellen op de markt met bijvoorbeeld een net iets grotere werkruimte, die beter

geautomatiseerd kunnen worden, die een iets hogere nauwkeurigheid of snelheid hebben of voorzien zijn van verbeteringen op ergonomisch vlak. Echter kunnen we wel stellen dat er geen baanbrekende nieuwe ontwikkelingen meer plaatsvinden in bewerkingsmachines. De grote innovaties bevinden zich tegenwoordig vooral in de software.”

Van Berkel doelt daarmee op de nieuwste functie binnen de Mazatrol Smooth CNC-besturing: Solid Mazatrol. Deze functionaliteit maakt het programmeren nog eenvoudiger en tevens veel sneller. Ten opzichte van 3D Assist, een functionaliteit die al langer op de markt is en gebruikers na het inladen van een STEP-file assisteert bij het manueel overnemen van alle coördinaten in het programma, slaagt Solid Mazatrol daar volledig automatisch in. In slechts vijf stappen kunnen gebruikers vanaf een Solid of een STEP-file een product programmeren. De software loodst de gebruiker op een gebruiksvriendelijke manier door de verschillende stappen. Daarbij is Solid Mazatrol zelflerend. Kiest de software bijvoorbeeld zelf voor eerst boren en dan vlakken, maar gaat de voorkeur van de programmeur uit naar eerst vlakken en dan boren, dan neemt de software die strategie over voor de volgende keer. Zo wordt het programmeren steeds efficiënter. Overigens geeft Mazak aan dat de software niet alles uit handen neemt. “Heb je een as van 3 meter dan moet je zelf uiteraard rekening houden met de opspanning en de ondersteunende brillen om bijvoorbeeld trillingen te voorkomen. Daar denkt de software niet over na. Vakkennis en gezond verstand blijven dus onmisbaar in het vak.”

werken van lichte materialen en het profileren van onderdelen. Voor automatiseringsdoeleinden, heeft Mazak de VCE-600 ontworpen met de mogelijkheid om laaddeuren aan de voor-, linker- of rechterkant te integreren voor robottoegang. Voor de plaatbewerkers onder ons heeft Mazak de nieuwe Optiplex 3015 NEO 2D-fiberlasersnijmachine gepresenteerd. De machine is uitgerust met de zogenaamde Beam shaping technologie die een betere controle van de straalvorm

en de straaldiameter mogelijk maakt om zo verschillende materialen optimaal te kunnen snijden. Bovendien zorgt de variabele straalvorm voor een verbeterde snijsnelheid en -kwaliteit. Kenmerkend voor de Optiplex 3015 NEO is de goede toegankelijkheid tot de werkruimte. Dit wordt verkregen dankzij grote toegangsdeuren aan de voor- en zijkant. Het vergemakkelijkt het laden van materiaal op de machine en het lossen van afgewerkte stukken.

Het Open House van Mazak was een interessant evenement waar automatisering, multitasking en digitalisering de boventoon voerden. De foto toont de Mazak Integrex i-250HS multitaskingmachine die wordt beladen door een RoboJob Tower en een AGV van Kumatech.

Naast automatisering is multitasking een interessante oplossing om onbemand meer output te genereren.

Tijdens het Open House presenteerde Mazak een aantal voorbeelden van complexe werkstukken die met behulp van een Integrex multitaskingmachine compleet zijn bewerkt.

Met een holistische aanpak maakt de Duitse textieldienstverlener

Mewa zijn logistiek stap voor stap milieuvriendelijker en zuiniger qua gebruik van grondstoffen en andere middelen. Het duurzame distributiebeheer omvat alle aspecten van de toeleveringsketen – van routeplanning en voertuigmix tot herbruikbare verpakkingen.

In de CO2-balans van een onderneming spelen logistiek en transport een belangrijke rol. Daarom heeft Mewa zijn duurzaamheidsstrategie uitgebreid tot deze domeinen en bundelt het bedrijf alle daaruit voortvloeiende taken voor de textieldienst in een stafafdeling ‘Mobiliteitsmanagement & Strate-gie’. Het bedrijf

streeft naar een volledig klimaatneutrale distributie.

Grootsteden

Zo heeft Mewa voor grootstedelijke gebieden een nieuw, klimaatneutraal leveringsconcept uitgewerkt: kleinere, elektrisch aangedreven voertuigen nemen er de ‘last mile’ over. In plaats van rechtstreeks naar de klant te rijden voert een vrachtwagen de huurkleding van bij het wasbedrijf naar een City Hub op een centrale plek in het stadscentrum. Vandaar brengen e-cargobikes en elektrische bestelwagens de werkkleding emissievrij naar hun bestemming en dat doen ze op groene stroom. Dit leveringsconcept in twee fasen is in Berlijn en Hamburg al met succes toegepast. Het

concept overbrengen naar andere grote Europese steden staat op de planning.

De weg op met groene energie Voor zover de bestaande infrastructuur het toelaat, worden ook op langere routes steeds meer vormen van aandrijving zonder fossiele brandstoffen gebruikt. Zo was de textieldienstverlener het eerste Duitse bedrijf dat vrachtwagens met waterstoftechnologie in zijn vloot van voertuigen opnam. Daarvoor werkt Mewa samen met Hyundai: momenteel zijn twee Hyundai XCIENT Fuel Cell vrachtwagens in gebruik in Zwitserse distributiegebieden en in Baden-Württemberg (D). Nog een derde voertuig – een 4x2 elektrische vrachtwagen op waterstof – doorkruist Noord-Duitsland. In januari 2023 zullen meerdere elektrische vrachtwagens op batterijen dieselvrachtwagens van 7,5 ton vervangen. Door de wasbedrijven strategisch te spreiden maakt Mewa de noodzakelijke routes zo kort mogelijk. Kay Simon, hoofd mobili-teitsconcepten bij Mewa: “Op weg naar klimaatneutraliteit staan verschillen-de middelen ter beschikking. De grootste hefboom is beslist de voertuigkeu-ze. In ieder Europees land zijn de voorwaarden evenwel anders. Voor alter-natieve aandrijving komen wat ons betreft alleen volledig klimaatneutrale oplossingen in aanmerking. Ook de gebruikte waterstof moet met andere woorden honderd procent CO2-uitstootvrij geproduceerd zijn.”

Herbruikbare verpakkingen

Bij de omzetting naar groenere logistiek kijkt de onderneming naar alle factoren en onderdelen in de distributie.

De eerste stap is het optimaliseren van het wagenpark, dat momenteel meer dan 700 vrachtwagens telt, de tweede het beheer van de routes. Een door software ondersteunde, efficiënte route-planning en regelmatige bijscholing in brandstofbesparende rijtechnieken voor de chauffeurs maken een optimaal energiegebruik mogelijk. Voor transport en opslag van textiel gebruikt Mewa herbruikbare materialen zoals waszakken van textiel en herbruikbare containers die lang meegaan. Kay Simon: “Duurzaam distributiemanagement vergt een holistische langetermijnvisie op onze klantendiensten. Daarbij gaan we na wat zinvol en doel-treffend is vanuit het oogpunt van klimaatneutraliteit en spaarzaam omsprin-gen met hulpbronnen en houden we rekening met plaatselijke omstandighe-den. Onze klanten mo-

Duurzaamheid als businesscase

“Duurzaamheid is bij Mewa een algemeen bedrijfsprincipe, te beginnen met ons businessmodel van deeltextiel zelf, waarin het concept hergebruik inge-bakken zit”, legt Simon uit. Toch zal het voorlopig niet mogelijk zijn bij de aanschaf van voertuigen helemaal af te stappen van gangbare dieselvracht-wagens. “Doorslaggevend voor ons zijn de CO2-balans en de totale bedrijfs-kosten. Daarbij gaan we uit van de eigen verbruikscurves van onze dienst en niet van gegevens uit brochures.” In de zoektocht naar duurzame distributie-concepten wil Mewa geen showcase ontwikkelen, maar een veerkrachtige en werkzame business case, benadrukt Kay Simon. “Ons doel is een volledig klimaatneutrale distributie tegen dezelfde kosten.”

www.mewa-service.nl

gen intussen geen kwaliteitsverlies ervaren wat hun dienstverlening betreft.”

In een aantal grootsteden levert Mewa met e-cargobikes.

Het herbruikbare textiel wordt vervoerd en opgeslagen in herbruikbare con-tainers.

Finse staalhandel verdrievoudigt productie door Voortman

Eén van de grootste staalhandelaren in Finland, de BE Group, kiest voor de meest geavanceerde, geautomatiseerde routing met optimale lay-out van Voortman Steel Machinery.

Dankzij de data gestuurde aanpak voor de perfecte logistieke routing wordt de productie verdrievoudigd met een efficiëntere inzet van kraancapaciteit. In de gehele lijn is product traceerbaarheid gewaarborgd, waardoor BE Group in control is en betrouwbare levertijden kan afgeven.

analyse jaarproductie/productmix

Vanuit de locatie in Turku levert de BE Group aan staalbouwers. De Finse staalhandel wil een toegevoegde waarde voor haar klanten zijn door boren, frezen en markeren als een compleet pakket aan te bieden.

Voortman Steel Machinery heeft een uitvoerige analyse gedaan van de jaarproductie en productmix om in een simulatie de nieuwe, modernere manier van produceren te laten zien.

“We kunnen exact analyseren en laten zien welke Voortman machines het beste aansluiten bij de ambitie van de BE Group”, aldus salesmanager

Tom van der Vlugt. “Vanuit de voorraad, gaan de profielen door de hallen

in een volautomatische routing - die door software is vastgelegd - naar de vrachtwagens. Daar is veel aandacht aan geschonken hoe de kranen efficienter ingezet kunnen worden om de lijn continu te voorzien van materiaal. Dit is een belangrijk onderdeel van de nieuwe logistieke route in de hallen.”

Kloppend hart van logistieke route Vanaf maart 2023 wordt de nieuwe machinelijn geïnstalleerd. Vanuit zes verschillende hallen zullen profielen geladen kunnen worden. Vandaaruit gaat het geautomatiseerde proces van start. Verschillende invoerlocaties, machines en processen zullen het kloppend hart van de logistieke route vormen. De Voortman V631 boor-en freesmachine en Voortman VB1250 bandzagen met automatisch korte stukken afvoersysteem gaan het werk doen. Een aparte route met de Voortman VB1250 bandzaag met backstop systeem wordt geïnstalleerd, waarbij in hoog volume profielen gezaagd kunnen worden en bundels mogelijk zijn. De hoge output wordt een enorme stap voorwaarts en karakteriseert het gehele logistieke proces van voorraad naar gereed product.

www.voortman.net

Nieuwe gastrekveren van Brimotech

De nieuwe gastrekveren zullen vanaf januari 2023 in serie geproduceerd worden in zowel staal als RVS316.

Brimotech heeft samen met partner Vapsint nieuwe gastrekveren ontwikkeld. De kostprijs hiervan is relatief laag in vergelijking met de, met name, diverse Duitse producties.

Na diverse geluiden vanuit de markt waarbij steevast de (te) hoge kostprijs en te korte levensduur voor een gastrekveer (in het algemeen) naar voren komt is besloten een nieuw type te ontwikkelen, dat met de ‘bestaande’ technieken en machinepark geproduceerd kan worden. Hierdoor is het mogelijk de kostprijs laag te houden. Naast deze kostenbesparing hebben Vapsint en Brimotech zichzelf als doel gesteld een kwalitatief beter product

te produceren dan momenteel in de markt verkrijgbaar is. “Door het toepassen van diverse innovatieve slimmigheden en het gebruikmaken van hoogwaardig materialen kunnen we stellen dat er momenteel geen betere gastrekveer verkrijgbaar is”, zegt Michiel Brokkaar van Brimotech in Lelystad. “We laten ons graag uitdagen door klanten met hun projecten. Bijkomend voordeel van dit innovatieve product is een nog kortere inbouwmaat bij eenzelfde slaglengte.”

De nieuwe gastrekveren zullen vanaf januari 2023 in serie geproduceerd worden in zowel staal als RVS316.

www.brimotech.nl

compact platenmagazijn

Voor plaatmateriaal 3000 x 1500 mm systeemhoogte 3.750 mm laadvermogen 62.500 kilo plug en play 25 lades

Vanaf maart 2023 wordt de nieuwe machinelijn geïnstalleerd. Vanuit zes verschillende hallen zullen profielen geladen kunnen worden.

Nieuw testcenter Ecoclean voor extreem hoge reinheid

Het nieuwe High Purity-Test Center van Ecoclean, dat eind november op de productielocatie Dettingen unter Teck officieel werd ingewijd, vormt een aanvulling op de 15 bestaande technologiecentra van de onderneming in het segment hoge reinheid. Hier worden de mogelijkheden en voorwaarden geschapen om reinigingstests voor hightechcomponenten met extreem hoge reinheidseisen uit te voeren.

Afgestemd op de gewijzigde en branchespecifieke eisen in de industriële componentenreiniging heeft Ecoclean haar product- en dientverleningsportefeuille verder gediversifieerd. Daartoe behoren speciaal voor zogeheten high purity-reinigingstoepassingen ontworpen reinigingsinstallaties en -systemen, waarmee aan extreem hoge reinheidseisen voor metallische en optische componenten procesveilig kan worden voldaan. Dergelijke componenten zijn onder andere bij fabrikanten van productie-equipment voor de halfgeleiderindustrie, in der precisie-optica, de laser-, meet-, analyse- en hoog-vacuümtechniek benodigd. Het was daarom een logische en consequente beslissing om klanten uit deze marktsegmenten de benodigde capaciteiten en technologieën voor reinigingstests onder hoogreine omstandigheden in een clean room ter beschikking te stellen.

Vijfreinigingssystemen

In dit nieuwe High Purity-Test Center, waarin Ecoclean ruim 4 miljoen euro investeerde, staan in totaal vijf reinigingssystemen met speciaal voor

de high purity-reiniging vereiste uitrusting ter beschikking. Deze dekken de in de natchemische componentenreiniging ingezette technologieën, media en processen, bijvoorbeeld ultrageluid, injectie-vloeddebietwassen, plasmareiniging, Pulsated Pressure Cleaning (PPC) en Ultrageluid Plus, af.

Diverse voordelen Voor klanten die precisiecomponen-

ten voor high purity-toepassingen vervaardigen, resulteren door de mogelijkheid om reinigingstests in het Ecoclean-Test Center uit te kunnen voeren diverse voordelen:

• Bij nieuwe componenten zijn doorgaans uitgebreide procesvalidaties en reinigingstests vereist. Deze zouden de eigen, meestal volledig gebruikte en gevalideerde reinigingsinstallaties van de klanten belasten.

• Reinigingsproces en procesparameters, bijvoorbeeld wasmechanica, chemie, waterkwaliteiten, takttijden en reinigingsresultaat kunnen onafhankelijk van eventueel reeds in het bedrijf aanwezige processen optimaal voor de betreffende component ontworpen worden.

• Dankzij de tests zijn het vereiste proces en het resultaat van de reiniging vooraf beter in te schatten, wat voor het team van klant en installatiebouwer een risicominimalisatie oplevert.

• Bovendien kunnen er tests en uitvoerbaarheidsstudies naar de reinigbaarheid van nieuwe precisiecomponenten plaatsvinden, zonder in gevalideerde productieverlopen te hoeven ingrijpen.

•

Vóórreinigingen

Het nieuwe Test Center beschikt daartoe over twee reinigingszones met verschillende reinheidsklassen.

De eerste bevindt zich in een schone ruimte, waarin een oplosmiddelkamerreinigingsinstallatie met geïntegreerde lagedruk-plasmareiniging en een kamersysteem voor waterige media zijn geïntegreerd. Deze zone wordt voor vóórreinigingen gebruikt om componenten op de eindreiniging in de clean room voor te bereiden. De zone is bovendien geschikt, om aan strengere reinheidseisen voor tal van klassieke ultrafijnreinigingstaken in branches als de sensortechniek, luchtvaart, e-mobiliteit en coatingindustrie te voldoen.

Eindreinigingen

De eindreinigingszone is in een gevalideerde clean room van de klas ISO 7 met zones ISO 6 ondergebracht. De uitrusting omvat een oplosmiddelkamerinstallatie, een kamerinstallatie voor water gebaseerde media en een

In de eindreinigingzone, die zich in een gevalideerde reine ruimte van de klasse ISO 7 met zones ISO 6 bevindt, kunnen reinigingstests met de hoogste reinheidseisen, bijvoorbeeld grade 2 en 1, worden uitgevoerd.

multibad-ultrasoon reinigingsinstallatie met negen nat-- en twee droogstations. Hier kunnen onder andere verschillende ultrasoon-frequenties, reinigingschemicaliën, PPC, en passiveren worden getest. Voor de droging staan eveneens verschillende mogelijkheden – ook in combinatie – ter beschikking.

De in het nieuwe technologiecentrum geïntegreerde procesoplossingen voor osmose (RO)-, gedeïoniseerd (DI) en Ultra-Pure-water (UPW) maken toepassing mogelijk van alle in de ultrafijn- en high purity-reiniging gebruikte waterkwaliteiten. Met deze uitrusting kan worden voldaan aan extreem hoge reinheidseisen, bijvoorbeeld grade 2 en 1. Omdat alle installaties via de Cloud-oplossing Ecoclean Connect gekoppeld zijn, zijn de gegevens van de installaties en reinigingstests digitaal beschikbaar.

Voor controle van de behaalde reinigingsresultaten is het Test Center met verschillende meettechnologieën uitgevoerd. Geïntegreerd is ook een speciaal verpakkingsstation voor de gereinigde producten. www.ecoclean-group.net

DE REVOLUTIE IN METAALBEWERKING OFFERTES

In 2018 zagen wij dat de metaalbewerkingsindustrie aan een radicale vernieuwing toe was. Want de meeste calculaties en offertes die gemaakt worden zijn handwerk, uitgevoerd door de meest slimme en vaak dure medewerkers. Soms wel dagen berekenen en herberekenen om vervolgens toch de opdracht niet te krijgen. Wat nu als dat ook in een paar minuten kan?

Klanten kunnen zo nodig door een job-cleaning worden ondersteund.

6-11 februari

Week van de circulaire economie Demonstraties hoe circulair ondernemen in de praktijk werkt Meerdere locaties in het land deweekvandecirculaireindustrie.nl

8 februari

Industriefor0um: Future Digital Supply Chain

3D-printen van hoogwaardige machineonderdelen Brainport Industrie Campus, Eindhoven www.dnhk.org

14 februari

Manufacturing Technology Conference

Kennisevent over productietechnologieën Koningshof, Veldhoven www.kscevents.nl

16 februari

MIG/MAG lassen

Voor- en nadelen van de verschillende varianten Metaalunie, Nieuwegein www.teqnow.nl

21 maart

ZIE: De technologische industrie Kennis- en netwerkevenement Van Nelle Fabriek, Rotterdam www.hidelta.nl

29-30 maart

AM for Production

Vakbeurs Additive Manufacturing Brabanthallen, Den Bosch www.amforproduction.nl

29-31 maart

Machineering

Complete vakbeurs voor maken en machinebouw Brussels Expo, Brussel www.machineering.eu

12-13 april

Food Technology

Vakbeurs en congres Brabanthallen, ’s Hertogenbosch www.food-technology.nl

17-21 april

Hannover Messe Internationale industriële vakbeurs Messe Hannover www.hannovermesse.de

18

april

Clean Event Expo en congres Koningshof, Veldhoven www.mikrocentrum.nl

Uw open dag in de Metaalnieuws-agenda? Mail de gegevens naar redactie@metaalnieuws.nl. Zie voor een uitgebreidere agenda www.metaalnieuws.nl

Datum TechniShow 2024 bekend

TechniShow 2024 vindt plaats van dinsdag 12 tot en met vrijdag 15 maart. Dan vormt Koninklijke Jaarbeurs wederom het kloppend hart van de maakindustrie in de Benelux. Hiermee keert TechniShow terug naar het voorjaar, traditioneel hét moment dat de vakbeurs voor productietechniek de deuren opent.

Het wordt de eerste 'normale’ TechniShow sinds 2018, nadat door de wereldwijde covid-pandemie de editie van 2020 meermaals moest worden verplaatst. De aangepaste zomereditie in 2022 was er een met een kleinere oppervlakte en minder exposanten en bezoekers.

Volgens André Gaalman, voorzitter FPTVIMAG, staan de mensen in de productietechnologie te popelen om weer

naar een TechniShow zoals vroeger te gaan. “Waar in de Benelux vind je zo veel draaiende machines en interessante innovaties bij elkaar? TechniShow is al bijna driekwart eeuw het visitekaartje voor onze sector. En we zijn trots dat we in maart 2024 weer een grote beurs gaan neerzetten.”

Het thema is nog niet bekend, maar duidelijk is dat 3D-printen, automatisering en duurzaamheid een prominente rol gaan spelen, weet Heiko M. Stutzinger, COO Jaarbeurs. “Dit zijn de belangrijkste trends, die ook nog eens samenhang hebben. Uiteindelijk leiden deze ontwikkelingen naar een efficiënter en effectiever productieproces. Met draaiende machines, demonstraties, inhoudelijke sessies en netwerkmomenten komt vraag en aanbod op deze beurs op een unieke manier samen.”

Mitutoyo opent nieuw hoofdkantoor

Mitutoyo Benelux viert haar 40-jarig jubileum en als start van de jubileumactiviteiten wordt deze week het nieuwe hoofdkantoor in Veenendaal feestelijk geopend.

Relaties en andere belangstellenden kunnen tijdens de open dagen op 20 en 21 december een kijkje komen nemen in het nieuwe onderkomen.

Klaar voor de toekomst In de afgelopen 40 jaar is Mitutoyo er als wereldmerk in geslaagd om kwalitatieve meetinstrumenten te leveren in combinatie met de beste lokale service. Daarbij spelen alle dealers binnen Nederland en België een belangrijke rol. Zij staan immers heel dicht bij de markt. Naast het leveren van hoogwaardige precisie meetinstrumenten, draait het binnen Mitutoyo vooral om aspecten als innovatie en kennisdeling. Op die deelvlakken zet Mitutoyo met de ingebruikname van het nieuwe hoofdkantoor een belangrijke volgende stap. Het moderne pand biedt alle ruimte voor productdemonstraties, workshops, trainingen, part programmering en kalibratie.

Grote lokale betrokkenheid Het zo dicht mogelijk bij de markt willen staan onderstreept Mitutoyo Benelux door tijdens alle festiviteiten rondom het jubileum en de feestelijke opening van het nieuwe hoofdkantoor

stil te staan bij een lokaal goed doel. Mitutoyo hoopt een mooi bedrag te kunnen doneren aan de Stichting Invitee Veenendaal. Deze stichting biedt een plek waar (ex)kankerpatiënten uit Veenendaal en omstreken elkaar kunnen ontmoeten, Voor hun mooie werk is deze lokale stichting

volledig afhankelijk van sponsoring en donaties. Mitutoyo Benelux omarmt dit hartverwarmende initiatief.

Aanmelden voor de open dagen kan via de website. www.mitutoyo.nl

Het nieuwe hoofdkantoor van Mitutoyo biedt alle ruimte voor productdemonstraties, workshops, trainingen, part programmering en kalibratie.

TechniShow keert in 2024 terug naar het voorjaar, traditioneel hét moment dat de vakbeurs voor productietechniek de deuren opent.

Tweede stans-omvormautomaat van Schuler bij Penne, derde komt eraan

Pack International heeft recent een tweede mechanische stans-omvormautomaat van Schuler geleverd aan Penne, een Belgische toeleverancier van allerhande perswerk. Een derde lijn is ondertussen ook al besteld. Deze is nu in productie en zal in 2023 opgeleverd worden.

Pack International en Penne begonnen hun samenwerking zo’n 14 jaar geleden. In 2008 werd een eerste servopers geleverd. Het ging destijds om een MSD pers van Schuler. In 2019 deed Penne opnieuw een beroep op Pack International. Ditmaal ging het om een mechanische stans-omvormautomaat. De keus viel op een pers van Schuler Beutler, de Zwitserse vestiging van Schuler, in combinatie met een GSW bandaanvoersysteem. De serie MC200 werd geleverd met een tafel van 1800 bij 1100 mm en een snelheid van 30 tot 150 slagen per minuut. De bandaanvoer had een coilgewicht van 5 ton met een bandbreedte van 80 tot 500 mm en dikte tot 3,5 m.

Tweede lijn met extra’s Dit jaar is een tweede MC200 pers

geleverd, opnieuw een mechanische stans-omvormautomaat van Schuler Beutler met een bandaanvoersysteem van GSW. Hoewel beide lijnen vrijwel identiek zijn, bevat de tweede lijn enkele extra’s. Zo werd een laadstoel toegevoegd voor de afroller (uncoiler). Deze zorgt er onder andere voor dat het beladen van de coil sneller gebeurt.

Teamwork

Schuler en GSW werken al jaren samen. De Schuler automaten worden gekenmerkt door een hoog rendement, een lange levensduur en nauwkeurige precisie. Door deze te combineren met GSW bandaanvoer en coilverwerking, wordt er een meerwaarde op vlak van omvormtechniek en plaatbewerking geleverd. “GSW en Schuler werken als een team”, zegt Benjamin Schwabe, CEO van GSW. “Er is maar één team dat zorgt voor de installatie en dat is het team van Schuler. Zij bouwen hun én onze equipment op, samen met de perifere afscherming. Dat scheelt tijd, kosten en zorgen voor onze klanten.”

“Onze samenwerking is altijd open

en professioneel”, vult Adrian Achermann, CEO van Schuler Beutler, aan. “In de interactie tussen de pers en de bandaanvoer is de coördinatie optimaal en heeft de klant één contactpersoon. Op de interfaces merkt de klant niet dat er twee bedrijven zijn die samen de lijn in productie brengen.”

Derde lijn in aanbouw Intussen heeft Pack International ook reeds een derde mechanische stansomvormautomaat van Schuler Beutler in opdracht voor Penne. Deze derde lijn bevat een pers én voedingsapparaat compleet van Schuler. Met 500 ton perskracht, een tafel van 3200 x 1500 mm en een snelheid van 20 tot 70 slagen per minuut gaat deze machine nog een stapje verder. Het Schuler voedingsapparaat dat wordt gebruikt is de geavanceerde en nauwkeurige Schuler PowerFeed. De bandaanvoer (haspel en richtmachine) is wederom van GSW.

Penne produceert allerhande perswerk en geldt als een van de marktleiders van gevormde en kunststof

geïnjecteerde metalen onderdelen. Hoewel de Belgische toeleverancier vooral actief is in de automobielindustrie, maakt het bedrijf ook onderdelen voor de bouwsector en de meest uiteenlopende industriële toepassingen op de consumentenmarkt. Uitgangs-

BLM Group breekt met vlakbedlaser LS7 drastisch met verleden

BLM Group heeft eind oktober op de Euroblech haar nieuwe vlakbedlaser LS7 gepresenteerd. De installatie is volgens de producent zeer productief en gebruiksvriendelijk en beschikt over alle functies die van systemen in het Premium segment worden gevraagd.

BLM Group, marktleider op het gebied van buisbewerking, presenteert met de LS7 een volledig opnieuw ontworpen en geoptimaliseerde installatie voor het bewerken van plaat, waarmee drastisch gebroken wordt met het recente verleden van AdigeSYS, gekenmerkt door combisystemen voor zowel plaat- als buisbewerking.

Innovatief en betrouwbaar “LS7 zal in de smaak vallen bij de bedrijven die houden van een systeem

LVD introduceert Puma fiberlaser

Met de nieuwe Puma heeft LVD een kostenefficiënte fiberlasersnijmachine met hoogtechnologische functies en prestaties tegen een lagere ‘total cost of ownership’ geïntroduceerd.

Puma heeft een laservermogen van 3, 6 of 12 kW laser in de formaten 3050 x 1525 mm, 4065 x 2035 mm en 6160 x 2035 mm en kan met automatisering worden uitgerust. De flexibele machine is voor verschillende snijtoepassingen inzetbaar.

Optimale snijprestaties

Met de Puma biedt LVD een antwoord op de stijgende vraag naar veelzijdige lasersnij-apparatuur met een maximale investeringswaarde

tegen lagere kosten per stuk. Met hoogwaardige functies levert Puma optimale snijprestaties aan een voordelige prijs. De robuuste constructie garandeert een betrouwbare werking. Het uit één stuk gelaste stalen frame levert de stabiliteit om aan hoge snelheid te snijden met behoud van een uitstekende kwaliteit.

De Puma snijkop maakt gebruik van de nieuwste technologie voor een constante kwaliteit en processtabiliteit. De snijkop heeft botsingsdetectie, gemotoriseerde regeling van de focuspositie en capacitieve hoogtesensor alsook automatische plaatdetectie, snijgasselectie, gasdrukregeling en nozzelreiniging. De hoge machinedynamiek zorgt voor een

hoge snijproductiviteit in een breed scala aan materiaaltypen en diktes.

Dankzij het wisseltafelsysteem van Puma, waarbij de ene tafel wordt geladen/ontladen, terwijl op de andere materialen worden gesneden, blijft de doorvoer optimaal. Een tafelwissel neemt slechts 35 seconden in beslag. Om de lasersnij-output en snijefficiëntie te maximaliseren kan Puma (ook achteraf) voorzien worden van een modulair MOVit-automatiseringssysteem, waaronder een Compact Tower (CT-L) voor laden, ontladen en de opslag van materiaal/onderdelen, Flexibele Automatisering (FA-L), een geavanceerd laad/ ontlaadsysteem, een Tower Automation System (TAS) voor opslag in

male prestaties tegen de laagst mogelijke prijs. Dit hebben we bereikt door onze aandacht uitsluitend te richten op het snijden van plaat en dus alle elementen weg te laten die tot op dat moment nodig waren ter integratie van de buisbewerking. In de huidige steeds competitievere wereld is de stukprijs van fundamenteel belang en moet men voor elk specifiek productieproces over de juiste machine beschikken. Enkel en alleen op deze manier kunnen de kosten geoptimaliseerd worden.”

Hoofdkenmerken

Bij de ontwikkeling van LS7 had men een product voor ogen behorend tot de hoge kwaliteitssystemen, namelijk een product met alle functies en apparaten van een systeem van het hoogste niveau, maar met een interessante prijs om de markt te betre-

punt is afgewerkte onderdelen produceren van de hoogste kwaliteit, op de meest efficiënte manier, door permanent te focussen op innovatie. www.packinternational.eu www.penne.be

den. Het betreft een portaalstructuur met een mobiele aluminium brug, bewogen door een rondsel/tandreepsysteem, dat verschuift over een robuuste metalen structuur gevuld met polymeercement, waarmee het bestand is tegen hoge acceleraties van maar liefst 2G.

Palletwissel vindt in slechts 9 seconden plaats aan de lange kant, dankzij een slim mechanisch idee, waarmee beide tafels gelijktijdig worden gewisseld. Dit geschiedt geheel elektrisch, zonder pneumatische of hydraulische actuators.

LS7 is leverbaar zowel in de uitvoering van 3.000 x 1.500 als die van 4.000 x 2.000. Naar wens zijn er optioneel talrijke oplossingen om automatisch te laden-lossen, met een of twee torens. www.blmgroup.com

enkele of dubbele toren, of een Warehouse Automation System (WAS) voor flexibele opslag. www.lvdgroup.com

Dit jaar is bij Penne een tweede MC200 pers geleverd, opnieuw een mechanische stans-omvormautomaat van Schuler Beutler met een bandaanvoersysteem van GSW.

LS7 is leverbaar zowel in de uitvoering van 3.000 x 1.500 als die van 4.000 x 2.000.

met hoge kwaliteit en uitstekende prestaties tegen, een redelijke prijs”, aldus Mauricio Gutierrez Matta, Glo-

bal Business Development Manager - Sheet Metal Lasers bij BLM Group. “Ons doel was het bieden van opti-

Puma

Duurzaamheid wordt topthema op EMO Hannover

Voor verspaners is de EMO Hannover iets om naar uit te kijken in het nieuwe jaar. Duurzaamheid zal een topthema zijn op de toonaangevende vakbeurs voor productietechniek, die wordt gehouden van 18 tot 23 september 2023.

Hoe kunnen duurzaamheidsdoelen op een praktische en vooral controleerbare manier worden bereikt?

Concrete projecten van een drietal exposanten laten zien hoe de productie hulpbronnenefficiënter kan worden gemaakt. Alle producten zijn al beschikbaar en kunnen bedrijven helpen hun processen aan te passen.

Duurzaamheidsformule

Ceratizit hanteert een duurzaamheidsformule om hoogwaardige tools te creëren met behulp van duurzame productietechnieken. De gereedschapsfabrikant is producent van volhardmetalen frezen, die door veel productiebedrijven worden gebruikt. Nu heeft de gereedschapsfabrikant een geometrie van de frees gemaakt van een speciaal ontwikkelde hardmetalen kwaliteit met een extreem kleine ecologische voetafdruk. “Deze ‘Green Carbide’ bestaat voor meer dan 99 procent uit hoogwaardige secundaire grondstoffen”, onthult Andreas Kordwig, directeur van Ceratizit Deutschland. “Daarnaast zorgen we voor CO2-arme productie door gebruik te maken van emissiearme productieprocessen en energiebronnen, evenals consistent korte transportroutes in de hele procesketen. Met 2,6 kg CO2/kg hardmetaal konden we hierdoor een ongeëvenaarde CO2-voetafdruk bereiken voor een premium hardmetaalkwaliteit. De productie van de Green Carbide-frees genereert slechts 4,4 kg CO2/kg, vergeleken met 19,8 kg CO2/kg voor een van onze conventionele frezen.”

Natuurlijk is het belangrijk dat niet alleen de duurzaamheid maar ook de

prestatieparameters gunstig zijn. “De prestaties van de Green Carbide-frees komen overeen met de prestaties van zijn tegenhanger gemaakt van conventioneel substraat”, zegt Kordwig op basis van eigen tests van het bedrijf. “Daarom bieden we het nu al aan klanten aan als een speciale tool.”

Recycling kabelrupsen

Kabelrupsen komen vaak aan het einde van hun levensduur terecht in industrieel afval en dus in verbrandingsovens. Igus gaat dit met een eigen recyclingprogramma tegen. Klanten sturen hun in onbruik geraakte kabelrupsen – ongeacht de fabrikant – op en Igus verwerkt ze tot regranulaat voor hergebruik. Klanten krijgen krediet in ruil voor het inzenden van hun oude ketens. Er is een speciaal online platform beschikbaar om het recyclingproces te versnellen (chainge.igus.de). Eigenaren van oude technische kunststof onderdelen (zoals halffabricaten of tandwielen) kunnen dit ook gebruiken om een recyclingaanvraag in te dienen, retouren te verwerken en krediet te beheren voor de aankoop van nieuwe Igus-producten. Michael Blass, CEO van e-chain systems: “Sinds de lancering van het project hebben we al meer dan 60 ton hoogwaardige kunststoffen ingezameld en gerecycled, waarvan de helft alleen al in 2022.” Het recyclaat wordt gebruikt om nieuwe producten te maken, zoals de eerste kabelrups gemaakt van 100 procent gerecycled materiaal.

Duurzame productie tot seriegrootte 1 Hoe kunnen productieprocessen voor lage volumes tot een seriegrootte 1 verduurzaamd worden? Soms zijn de antwoorden vrij eenvoudig, zoals het geautomatiseerd wisselen van klemmen. Machines die zichzelf kunnen opzetten en tegelijkertijd zorgen voor stabiele processen zijn op drie manieren duurzaam. Zodra het pro-

Simple-CAM v5 uitgebreid met 3D-tools

ces is opgezet, verloopt het meestal stabiel, waardoor een consistente onderdeelkwaliteit en lage schrootniveaus worden gegarandeerd. Service-, onderhouds- en reparatiekosten zijn lager en worden alleen gemaakt voor normale slijtage omdat er nauwelijks handmatige interventie nodig is voor het inbedden in nieuwe programma's of het opnieuw bewerken met andere kleminrichtingen en gereedschappen. Tot slot: als de machine 's nachts en in het weekend kan worden gebruikt, is het niet nodig een tweede machine te laten draaien.

Dit alles wordt mogelijk gemaakt door snelle interfaces van Hainbuch. Ze zijn vooraf uitgerust met klauwplaten, doornen en speciale kleminrichtingen, worden op een werkbank gelegd en kunnen in slechts enkele minuten door een robot worden vervangen. De blaas- en spoelfuncties van het geïntegreerde contaminatiecontrolesysteem maximaliseren de procesbetrouwbaarheid. Verschillende sys-

teembesturingen bewaken ook het omschakelingsproces en geven de informatie door aan het machinebesturingssysteem. “De interfaces verminderen downtimes en verhogen de productiviteit, wat betekent dat klan-

ten resources kunnen besparen, ongeacht of ze onze geautomatiseerde of handmatige interfaces voor snelle wijzigingen gebruiken”, zegt Stefan Nitsche, hoofd productmanagement bij Hainbruch.

Toekomst van duurzaamheid in de productie

Innovatie en verandering maken deel uit van het DNA van productietechnologie. Als toonaangevende vakbeurs voor de industrie speelt EMO Hannover een sleutelrol in het vormgeven van de ingrijpende veranderingen in werkwijzen, technologie, duurzame productie en de organisatie van productie- en bedrijfsprocessen. In de sectie Toekomst van duurzaamheid behandelt de vakbeurs duurzaamheid als een taak voor de samenleving als geheel. Het heeft een grote impact op bedrijven in de maakindustrie. Ieder-

een kan helpen om de industrie klaar te maken voor de toekomst. Lees meer over de huidige trends in energie-efficiëntie, de integratie van hernieuwbare energie, circulaire economieën, levenscyclusconcepten, alternatieve aandrijvingen en nog veel meer op www.emo-hannover.de/ future-of-sustainability-in-production. Exposanten kunnen zich ook inschrijven voor de gezamenlijke Sustainability in Production Area om de duurzame productieoplossingen morgen te presenteren aan de bezoekers.

ALLES IN ÉÉN

Het Simple-CAM pakket is in de nieuwe v5 uitgebreid met de 3D-tools om ook STEP-formaten te kunnen bewerken. Het CNC-programmeren bereikt hiermee een nog aangenamer niveau, aldus CNC Instructie Buro.

De mogelijkheden zijn ingepast in de bestaande gebruikersmenu’s, die vooral CNC-draaiers en CNC-frezers al aanspraken. Het bewijst daarmee opnieuw ook een echt programmeersysteem voor de werkplaats te zijn. Het CNC Instructie

Buro ondersteunt deze ontwikkeling en leverde dit pakket aanvankelijk met het oog op het techniekonderwijs. Omdat Simple-CAM werd opgezet met de werkervaring uit de praktijk, wordt het daardoor bij personeel aan CNC-machines snel geaccepteerd. “Het zelfstandig kunnen programmeren en verspanen, verrijkt ook het werk aan een CNC-machine. Met Simple-CAM is dit voor een klein budget te realiseren”, aldus Peter Schuurbiers van CNC Instructie Buro. www.cncinstructieburo.nl

Ceratizit hanteert een duurzaamheidsformule om hoogwaardige tools te creëren met behulp van duurzame productietechnieken. (Foto: Ceratizit)

Simple-CAM uitvoer CNC-programma

Simple-CAM invoer CAD-model

Het werkstuk wordt door deze meerassige installatie razendsnel gekanteld en zo gepositioneerd dat altijd onder de hand wordt gelast.

KS Service Center levert nieuwe staalsoort Magnelis ZM800

Na uitgebreide testproducties wordt de nieuwe Zink Magnesium staalsoort Magnelis ZM800 voor het eerst in serieproductie uitgeleverd. Volgens KS Service Center is dit goed nieuws voor staalverwerkende bedrijven die constructies installeren in agressieve omgevingen.

De nieuwe staalsoort is zeer kostenefficiënt. Het is een aanzienlijk goedkoper alternatief voor traditioneel aluminium én het biedt de klant tot 25 jaar garantie tegen corrosie. Als klap op de vuurpijl wordt ZM800 met minder uitstoot van broeikasgassen geproduceerd.

Garantie tot 25 jaar tegen corrosie De nieuwe staalsoort mag door KS Service Center als eerste leverancier ter wereld worden verwerkt en geleverd. Corné Rottier, General Manager, is er trots op: “Dit is een staalsoort die onze klanten op meerdere fronten ontzorgt. Door de garantie tot 25 jaar tegen corrosie kunnen zij fi-

Seco Tool Reconditioning Service groeit hard

Volhardmetalen frezen en boren zijn het snelst groeiende programma in het Seco Tools-portfolio en de eigen reconditioneringsdienst voor volhardmetalen gereedschappen zag een toename van meer dan 30% in 2022.

Naast aanzienlijke kostenbesparingen voor klanten krijgt een door Seco gereconditioneerd gereedschap 85% tot 95% van zijn oorspronkelijke prestaties terug in vergelijking met gereedschappen die opnieuw worden geslepen. Zonder parameters opnieuw af te stellen of prestaties in te leveren, voldoen de prestaties van het gereconditioneerde gereedschap aan de geavanceerde bewerkingsstrategieën van vandaag, bijvoorbeeld bij dynamisch frezen waarbij slechts een klein gedeelte van de diameter van een gereedschap voor de snede wordt gebruikt. Fabrikanten verbeteren ook hun duurzaamheid en helpen de uitstoot per onderdeel te verminderen, evenals de emissies die nodig zijn om nieuwe volhardmetalen gereedschappen te produceren uit nieuwe grondstoffen.

Reconditioneren versus herslijpen

Het herslijpen maakt de snijkanten van een gereedschap scherper. Seco reconditionering brengt ronde gereedschappen terug naar een niveau dat qua eigenschappen en prestaties dicht bij hun oorspronkelijke conditie ligt. Dit

kwaliteitsniveau wordt gegarandeerd door Seco, en de werkplaatsen eisen tegenwoordig deze zekerheid, vooral als het gaat om processtabiliteit voor geautomatiseerde en onbemande operaties.

Voordelen Seco-proces Hetzelfde proces dat wordt gebruikt voor de productie van nieuwe gereedschappen wordt toegepast wanneer Seco gereedschap reconditioneert. Dit omvat alle relevante slijpstappen op hetzelfde type machine met dezelfde programma's, wieltypes en het opnieuw aanbrengen van coatings die werden aangebracht toen het gereedschap nieuw werd geproduceerd. Seco identificeert het gereedschap en het reconditioneringsprogramma dat overeenkomt met alle originele/as-new specificaties en past alle noodzakelijke micro- en geometrische eigenschappen toe. Bovendien kan Seco reconditionering doorgaans twee of drie keer op hetzelfde gereedschap worden toegepast om de levensduur aanzienlijk te verlengen. Elk van deze reconditioneringscycli wordt volgens Ruud Zanders, Global Reconditioning Lead bij Seco Tools, ook uitgevoerd tegen een kostenniveau van de helft tot een derde van de prijs van nieuw gereedschap. “De besparingen”, zei hij, “worden op een eenvoudige manier aangetoond met de vergelijking 1+3=2 (kosten van één nieuw gereedschap plus drie recondi-

tioneringscycli zijn gelijk aan de kosten van twee nieuwe gereedschappen).”

Circulaire economie

Het reconditioneringsprogramma draagt bij aan de drie basisprincipes van de circulaire economie (elimineren van

nanciers meer zekerheid bieden op hun projecten. Hierdoor zijn banken eerder bereid tot het verstrekken van een lening aan investeerders. Daarnaast zorgt de levensduur van dit staal ervoor dat de onderhoudskosten van constructies met dit staal substantieel lager zijn. Bovendien is een ZM800 product minder milieubelastend dan een toepassing die achteraf stukverzinkt wordt.” Het ZM800 staal wordt door KS Service Center verwerkt tot bandstaal waarmee ketenpartners onder andere profielen kunnen produceren.

Eigenschappen en toepassingen Magnelis ZM800 heeft een zink aluminium magnesium coating van maar liefst 800 gram per m2 voor het totaal van beide zijden. Dit betekent een dikte van 65 µm per zijde. Een zink aluminium magnesium laag van 800 gram is volgens de staalproducent uniek in de wereld van zink magnesium coatings. De dikst bekende zinklaag tot nu toe is 620

gram per m2. ZM800 is minstens even corrosie-werend als stukverzinkt (naverzinkt) en een goed alternatief voor aluminium.

Deze eigenschappen maken ZM800 aantrekkelijk voor toepassingen in agressieve omgevingen, zowel in kostenbesparing als in verwerking. Traditioneel worden rampalen of toepassingen op water achteraf stukverzinkt. Dit is bewerkelijk en tegenwoordig vanwege de energieprijzen erg kostbaar. Staal met een zinkcoating kan direct worden toegepast. Dit maakt ZM800 de ideale staalsoort voor de productie van hekwerken, montagesystemen van zonnepanelen en constructies op zee.

Magnelis ZM800 is een product van ArcelorMittal en wordt vanaf december 2022 geleverd door KS Service Center.

www.ksservicecenter.com

afval en vervuiling, circulatie van producten en materialen en regeneratie van de natuur) en helpt werkplaatsen de levenscyclus van volhardmetalen gereedschappen te maximaliseren, producten langer in gebruik te houden en de impact op het milieu te

verminderen. Gereedschappen kunnen opnieuw worden gebruikt door te reconditioneren en vervolgens worden gerecycled.

Het ZM800 staal wordt door KS Service Center verwerkt tot bandstaal waarmee ketenpartners onder andere profielen kunnen produceren.

De Seco Tool Reconditioning Box.

HIJS- EN HEFTECHNIEK OP HET HOOGSTE NIVEAU

De perfecte golf

Geïnspireerd door het pompprincipe van het menselijk hart, werkt het Zweedse bedrijf CorPower Ocean aan de ontwikkeling van centrales die de energie van golven gebruiken om elektriciteit op te wekken. Voor de bouw van het prototype op ware grootte werd Jebens ingeschakeld, de Duitse specialist in het plasma- en autogeen snijden van dik staal.

Het menselijk hart gebruikt opgeslagen hydraulische druk om kracht te genereren voor terugslag. Dit betekent dat de hartspieren het bloed maar in één richting hoeven te pompen. CorPower Ocean vertrouwt op dit principe voor zijn golfenergieomvormers (WEC), die golfdruk gebruiken om energie in twee richtingen op te wekken. WEC’s zijn boeivormige puntabsorbers die door een voorspansysteem naar beneden worden getrokken. Een opwaartse golfslag duwt de boei omhoog en de

resulterende opgeslagen druk duwt hem weer naar beneden. De mechanische energie van de golven wordt eerst omgezet in lineaire beweging langs de boei-as en vervolgens - via een cascadereductiemiddel vergelijkbaar met een planetair tandwiel - in roterende beweging. Een aandrijflijn in de boei, de Power Take Off (PTO), zet deze beweging om in elektriciteit. De oscillerende beweging van de boei, die optimaal is afgestemd op elke golf, zorgt voor een gelijkmatige energieproductie in beide richtingen.

Wind- en golfenergie Volgens CorPower Ocean is de hoeveelheid opgewekte energie per ton vijf keer hoger dan bij eerder bekende golftechnologieën. Verschillende WEC’s zijn geconcentreerd in netgekoppelde golfparken in zogenaamde CorPackgolfclusters. Het Zweedse bedrijf beweert dat ze tot drie keer zoveel elektri-

citeit per oceaangebied kunnen leveren in vergelijking met typische offshore windparken. Generatoren en vermogenselektronica komen overeen met de standaardcomponenten die de windindustrie gebruikt en kunnen daarom worden aangesloten op de bestaande netinfrastructuur. Het gezamenlijke gebruik maakt complementaire energieopwekking uit wind- en golfenergie mogelijk.

Coating

Na diverse testen in het laboratorium en op volle zee, heeft CorPower Ocean nu de C4-golfenergieomvormer - het eerste prototype op ware grootte – laten bouwen. Hiervoor vertrouwde het bedrijf op de expertise van Jebens, een specialist in grote, zware vlamgesneden onderdelen, mechanische bewerking en complexe lasassemblages. Een eerste opdracht voor Jebens was het vinden van een geschikte corrosiebestendige coating. De grootte van het onderdeel was een bijzondere uitdaging gezien

de beperkte badafmetingen. Jebens vond echter een leverancier met een voldoende groot bad dat in staat was om de 50 micron dikke vernikkeling te implementeren. Jebens nam ook het volledige projectmanagement van deze coating op zich.

Uitzonderlijke dikte Korte tijd later ontving Jebens nog een opdracht van de Zweedse ontwikkelaars: de productie van drie grote vlamgesneden onderdelen met complexe geometrie gemaakt van hoogwaardig fijnkorrelig S690 QL1 constructiestaal in de uitzonderlijke plaatdikte van 270 mm. Dit omvatte ook de taak om vier materiaalmonsters van dit staal te testen op mogelijke structurele veranderingen. Omdat Jebens deze uitzonderlijke dikte op voorraad had in de vereiste kwaliteit en grootte, kon de bestelling snel worden afgerond. Wachten op de levering van zo'n plaat zou een vertraging van vele maanden hebben betekend.

Volvo levert elektrische trucks met fossielvrij staal

Vrachtwagenfabrikant Volvo is begonnen met het gebruik van fossielvrij staal in zijn vrachtwagens. De eerste elektrische trucks met fossielvrij staal worden nu aan klanten geleverd.

In september begon Volvo Trucks als eerste wereldwijde vrachtwagenfabrikant met de serieproductie van zware elektrische trucks van 44 ton. Sommige van die elektrische trucks zullen ook de eerste trucks ter wereld zijn die gebouwd zijn met fossielvrij staal. "Onze weg naar netto nul-uitstoot omvat zowel het fossielvrij maken van onze voertuigen tijdens het gebruik, als het op termijn volledig vervangen van het materiaal in onze trucks door fossielvrije en gerecyclede alternatieven", zegt Jessica Sandström, Senior Vice President of Product Management bij Volvo Trucks.

Belangrijke stap

Het fossielvrije staal wordt geprodu-

ceerd door de Zweedse staalfabrikant SSAB en wordt gemaakt met behulp van een nieuwe technologie met fos-

sielvrije elektriciteit en waterstof. Het resultaat: een aanzienlijk lager klimaateffect en een belangrijke stap naar een

waardeketen met netto-nul-emissies.

Tot de klanten die fossielvrij staal in een aantal van hun elektrische vrachtwagens zullen hebben behoren Amazon, DFDS en via het transportbedrijf Simon Loos, Unilever. "Bij Amazon zijn we op weg om al onze activiteiten tegen 2040 koolstofvrij te maken. Wij hebben partners als Volvo nodig om deze overgang mogelijk te maken", zegt Andreas Marschner, Vice President Transportation Services Europe bij Amazon.

"DFDS zet zich in voor onze groene transitie en het leveren van groenere transport- en logistieke oplossingen. Elke stap in de omslag van de logistiek brengt ons dichter bij een koolstofvrije maatschappij. We zijn daarom blij dat een aantal van onze nieuwe elektrische trucks die binnenkort worden geleverd, ook worden geproduceerd met fossielvrij staal", zegt Niklas Andersson, EVP van DFDS Logistics Division.

Jebens produceerde drie verschillende onderdelen voor het prototype van de C4 golfenergieomvormer van 270 mm dik S690 QL1 fijnkorrelig constructiestaal, inclusief dit onderdeel.

Frequent draaien

Het Zweedse bedrijf kon ook rekenen op de expertise van Jebens op het gebied van materiaalanalyse. De benodigde vlamgesneden onderdelen - een dat 270 mm dik, 555 mm breed en 1.020 mm lang was en twee andere van dezelfde dikte maar slechts 310 mm breed en 725 mm lang - moesten in verschillende niveaus worden gesneden voor de gespecificeerde structuur. Dit vereiste snijden in verschillende niveaus met frequent draaien - een specialiteit van Jebens. Gezien de grote plaatdikte hebben ze het materiaal eerst voorgeboord met een krachtig boorapparaat. De gecreëerde kanalen zorgden ervoor dat de vlam precies doorging zoals bedoeld.

De Zweedse klant was zeer tevreden over de implementatie van het complete pakket van materiaallevering, productie, geavanceerde mechanische verwerking, coating en dimensionale specificatie. Twee nieuwe bestellingen en diverse nieuwe onderzoeken lieten dan ook niet lang op zich wachten.

Het eerste met waterstof geproduceerde staal wordt gebruikt in de framerails van de elektrische truck, de ruggengraat van de truck waarop alle andere hoofdcomponenten zijn gemonteerd. Naarmate de beschikbaarheid van fossielvrij staal toeneemt, zal het ook in andere onderdelen van de truck worden gebruikt.

90% gerecycled

Tegenwoordig is ongeveer 30% van de materialen in een nieuwe Volvo-truck afkomstig van gerecyclede materialen. Bovendien kan tot 90% van de truck aan het einde van zijn levensduur worden gerecycled. Fossielvrij staal wordt een belangrijke aanvulling op het traditionele en gerecyclede staal dat in Volvo's trucks wordt gebruikt.

Volvo Trucks wil uiterlijk in 2040 de uitstoot van broeikasgassen in de hele waardeketen netto nul hebben.

Het prototype van de C4 golfenergieomvormer in werkelijke grootte.

Vrachtwagenfabrikant Volvo levert de eerste elektrische trucks met fossielvrij staal nu aan klanten.

Twee productielijnen voor industrieel 3D-printen

Het industrialiseren van additive manufacturing voor zowel OEM's als MKB'ers. Met dit doel hebben partners uit de industrie samen met Fraunhofer ILT en IPT en de RWTH Aachen University het project ‘IDEA - Industrialization of Digital Engineering and Additive Manufacturing’ uitgevoerd. Resultaat: twee geautomatiseerde, additieve productielijnen voor het 3D-metaalprinten van highend componenten die bijvoorbeeld worden gebruikt in gasturbines.

In Berlijn en Georgensgmünd heeft het team onlangs metalen componenten geproduceerd met 3D-printen, wat aantoont hoe niet alleen grote bedrijven, maar ook MKB’ers op een economische manier geïndividualiseerde componenten in middelgrote seriegroottes kunnen produceren. Fraunhofer ILT's Laser Power Bed Fusion (LPBF) proces en digitale engineering langs de gehele productontwikkelingsketen spelen een belangrijke rol bij het optimaliseren van de componenten.

“Massaproductie van 3D-geprinte metalen componenten duurt te lang, kan niet worden geautomatiseerd en is veel te duur. Daarom kunnen alleen ruimtevaart- of medische technologiegroepen zich deze luxe veroorloven." Elf industriële bedrijven en vier onderzoeksinstituten uit Aken hebben dit argument weerlegd door binnen het IDEA-project, dat in oktober is afgerond, de AM-procesketen in zijn geheel te bekijken. Het consortium ontwikkelde een grootschalige industriële proefproductielijn in de gasturbinefabriek van Siemens Energy in Berlijn en een productielijn voor het MKB bij Toolcraft in Georgensgmünd. De digitale tweeling van de fabrieken kon de productiekosten al vóór de bouw en ingebruikname aanzienlijk verlagen.

Modulaire productielijnen

Na de ontwikkeling en implementatie van vele deelprocessen langs de additieve productieketen hebben de partners twee geautomatiseerde, modulaire productielijnen gecreëerd om de toepasbaarheid van Additive Manufacturing als industriële productietechnologie aan te tonen. De productielijn moet productiebedrijven stimuleren

om digitale AM te gebruiken in serieproductie. De positieve feedback van de exploitanten van de lijnen bewijst dat afzonderlijke producten uit middelgrote series met behulp van Laser Power Bed Fusion (LPBF) in massa kunnen worden geproduceerd. Volgens Julius Schurb, IDEA-projectmanager van de gasturbinefabriek van Siemens Energy: "We konden voor ons demowerkstuk, een turbinevaan, aantonen dat de geplande reducties in ontwikkelings- en doorlooptijden van ongeveer 50 procent kunnen worden bereikt door een holistische kijk op de productieketen van ontwerp tot eindproduct. Dankzij deze resultaten kunnen we de industrialisatie van AM verder bevorderen en belangrijke onderdelen van onze gasturbines tegen concurrerende kosten aanbieden, zelfs in kleine hoeveelheden."

Hogere processtabiliteit en kwaliteit Metaalprinten is echter niet alleen een optie voor grote bedrijven, maar ook voor kleine en middelgrote ondernemingen. Deze stelling kan worden bevestigd door Toolcraft, een middelgroot bedrijf dat additieve productieprocessen gebruikt voor serieproductie. Dit bedrijf produceert gereedschappen en spuitgietonderdelen alsmede precisiecomponenten en assemblages voor de lucht- en ruimtevaartindustrie, de halfgeleiderindustrie en de medische technologie.

"In het IDEA-project zijn we erin geslaagd belangrijke ontwikkelingsstappen te voltooien, waaronder het beter in kaart brengen van een geïntegreerde, end-to-end productieketen die bestaat uit deelprocessen", benadrukt Markus Langer, hoofd Digitale Transformatie/ Technologie en Ontwikkelingsbevordering bij Toolcraft. Hij geeft een overzicht van de projectresultaten: "Handmatige werkstappen werden vervangen door automatiseringsoplossingen, waardoor we een hogere processtabiliteit en kwaliteit konden bereiken. Om echte gegevens virtueel te gebruiken, moeten we ook de nadruk leggen op digitalisering. Het was ook belangrijk om bijvoorbeeld een VR-bril te gebruiken om analoge gegevens over te brengen naar digitale werkplannen, naar werken testinstructies en interactieve trai-

ning. Zo konden we de medewerkers optimaal begeleiden in de complexe omgeving."

Interdisciplinaire samenwerking

De interdisciplinaire samenstelling van het IDEA-projectteam bracht onder meer deskundigen op het gebied van machines, digitalisering, automatisering, vliegtuigtechnologie, nabewerking, laser- en 3D-printtechnologie samen. Deze mix bleek een sleutelfactor voor het succes van het project. De gebruikers hoefden bij het project niet vanaf nul te beginnen. Daarvoor zorgden bijvoorbeeld de experts van Fraunhofer ILT, die hun in eerdere onderzoeksprojecten ontwikkelde expertise op het gebied van LPBF inbrachten.

Kwaliteit onder controle Thomas Laag van Fraunhofer ILT legt het belang van procesbeheersing uit: "Aangezien de lucht- en ruimtevaartindustrie zeer hoge veiligheidsnormen hanteert, valt of staat de toepassing van 3D-metaalprinten met intensieve kwaliteitsborging in de gehele procesketen. Binnen IDEA richtten de partners zich met name op regelgebaseerde bewaking van de poedertoestand, robuuste proceskwalificatie van multilasermachines en de verdere ontwikkeling van oplossingen voor geautomatiseerde procesbewaking." Fraunhofer ILT ontwikkelde een procescontrolesysteem met gepulseerde laserstraling voor LPBF, een systeem dat de detailresolutie kan verbeteren en vormafwijkingen kan voorkomen. Het vermindert ook de inspanning die nodig is voor de nabewerking en maakt het mogelijk om bijvoorbeeld complexe geometrieën te vervaardigen met niet alleen een grotere detailresolutie, maar ook een hoger rendement.

Bovendien werd bij Fraunhofer ILT

een nieuw systeem voor beeldbewaking ontwikkeld en geëvalueerd. Een stereocamera met hoge resolutie kan procesinstabiliteit zoals vervorming van componenten of poederbeddefecten detecteren. Het camerasysteem kan in principe ook achteraf op bestaande machines worden gemonteerd. In samenwerking met partner Jenoptik demonstreerde Fraunhofer ILT een op AI gebaseerde evaluatie van de meetgegevens.

Digital engineering Ondanks hun verschillende taken hebben de twee productielijnen veel gemeen. De focus van IDEA lag op het digitaal transformeren van de gehele procesketen onder de noemer digital engineering. Gerichte automatisering, in combinatie met digital twins en moderne productcontrolesystemen, zorgt ervoor dat alle relevante productiegegevens continu worden geregistreerd en gebruikt. De lijnen verschillen dus aanzienlijk van conventionele 3Dprintsystemen, aangezien deze laatste grotendeels geïsoleerde processtappen kennen en veel handmatige ingrepen

vereisen, die beide gemakkelijk kunnen leiden tot ‘trial and error’ productie en hoge componentkosten.

"Op het gebied van Additive Manufacturing zorgt de digital twin voor een revolutie in processen langs de hele waardeketen", benadrukt Karsten Heuser, VP Additive Manufacturing bij Siemens Digital Industries. "Een virtueel beeld van het werkstuk, het productieproces of de prestaties stelt ons in staat de afzonderlijke processtappen naadloos aan elkaar te koppelen. Door de digital twin te gebruiken, konden we de efficiëntie van de twee industriële lijnen consequent verhogen, het foutenpercentage minimaliseren en de ontwikkelingscycli verkorten."

Een bijzonder kenmerk van beide productielijnen is het zowel fysiek als digitaal in kaart brengen van de additieve procesketen. Dit omvat geautomatiseerde meetmethoden voor de controle van de geometrie van componenten, de additieve reparatie van turbineschoepen en de geautomatiseerde nabewerking van additief vervaardigde componenten.

Additive manufacturing productiehal bij Toolcraft.

De focus van IDEA lag op het digitaal transformeren van de gehele procesketen. Digital Twins hebben daarin een belangrijke rol.

Demowerkstuk van een turbinevaan vervaardigd met continue golf (links) en gepulseerde golf (rechts).

Rotatieremmen op maat in anti-tremor orthese

Wereldwijd lijden meer dan 30 miljoen mensen aan oncontroleerbare trillingen in de armen en handen als gevolg van de ziekte van Parkinson of essentiële tremor. De innovatieve Nederlandse startup STIL doet er alles aan om deze mensen te helpen. Samen met de Duitse dempingsspecialist ACE Stoßdämpfer ontwikkelde het bedrijf een speciale anti-tremor orthese.

Deze nieuwe orthese stabiliseert armtrillingen en kan een alternatief zijn voor medicijnen, die vaak maar beperkt werken, en operaties, die risicovol kunnen zijn en ook slechts een beperkt effect hebben.

Ingenieuze vondst

IJsbrand de Lange, CEO en oprichter van STIL, kwam in 2014 voor het eerst op het idee van een biomechanisch hulpmiddel toen hij een promotiefilmpje zag van de Michael J. Fox Foundation over mensen met de ziekte van Parkinson. Hij vertelt: “Deze tremoren zijn onwillekeurige bewegingen in de armen die optreden wanneer de spieren herhaaldelijk worden aangespannen en weer ontspannen. Hoewel trillen het symptoom is van een neurologische aandoening, zag ik bevende handen in principe ook als een mechanisch defect, vooral omdat ik destijds als student werktuigbouwkunde het probleem vanuit technisch perspectief bekeek. Wanneer een machine onbedoeld trilt, kunnen actieve of passieve dempingstechnieken worden toegepast om dit probleem op te lossen. Waarom zou dat bij mensen niet werken, dacht ik. Het idee bleef in mijn hoofd rondspoken en terwijl ik stage liep bij het Bionic Learning Network van Festo in Duitsland, had ik een brainwave. Deze wilde ik uitwerken voor mijn eindproject.” Dus bouwde hij voor zijn masterscriptie aan de Technische Universiteit Delft een experimenteel ‘proof of principle’ apparaat dat trillingen kon nabootsen en onderdrukken. Hoewel dit apparaat toen nog in de kinderschoenen stond,

bewees het dat mechanische krachten effectief kunnen worden gebruikt om trillingen te onderdrukken.

Onderscheidingen en subsidies

Dit vormde de basis voor de oprichting van STIL in 2017. Na jarenlang onderzoek ontwikkelde het team samen met patiënten en artsen een oplossing die trillingen onderdrukt: de anti-tremor orthese. Dit medische hulpmiddel leidt met behulp van kinematica met meerdere kunstmatige gewrichten biomechanische krachten van de hand om naar de bovenarm. Ten eerste biedt dit gepatenteerde ontwerp volledige bewegingsvrijheid voor de arm. Bovendien zijn in elk gewricht speciale dempers geïntegreerd die de trillingen tegengaan, maar wel de bedoelde bewegingen mogelijk maken. Deze combinatie maakt de anti-tremor orthese wereldwijd uniek en stelt patienten in staat om weer zelfstandig te eten en te drinken. Al snel vond STIL partners als EIT Health, Rabobank, het Reinier de Graaf Ziekenhuis en zelfs de Hersenstichting die de startup wilden ondersteunen. Dit leidde tot de ontwikkeling van verschillende generaties anti-tremor orthesen, die in vakkringen de aandacht wisten te trekken en in de prijzen vielen. Tegelijkertijd verbeterden

IJsbrand de Lange, Nicola Pambakian (Chief Technology Officer van STIL) en hun team achter de schermen voortdurend het ontwerp van hun uitvinding. Ook ontwikkelden zij hun eigen componenten, deels met behulp van CAD en 3D-printers en deels door standaard machineonderdelen te gebruiken. Dit laatste was het geval bij de zoektocht naar het juiste onderdeel dat in de orthese moest worden geïntegreerd om de bewegingen van hand en pols te helpen dempen en controleren. STIL probeerde het aanvankelijk met reguliere rotatieremmen, maar concludeerde al snel dat deze niet geschikt waren voor deze toepassing. Uiteindelijk kwam STIL terecht bij ACE Stoßdämpfer.

Veelbelovende testresultaten Omdat de core business van ACE het mechanisch controleren van bewegingen en trillingen is en het bedrijf tevens ervaring heeft met medische toepassingen, kon STIL direct gebruikmaken van de specifieke kennis van ACE voor de doorontwikkeling van de orthese. Tijdens de patiëntentest waren de ervaringen met diverse types rotatieremmen veelbelovend.

“Toen we zagen welke eisen STIL op het gebied van dempingseigenschap-

pen, afmetingen en levensduur had, waren er nog geen passende dempingsoplossingen op de markt”, vertelt Han Titulaer, adviseur bij ACE. “En het werd nog lastiger als je bedenkt dat deze in een orthese worden geïntegreerd die patiënten elke dag dragen.” STIL had de wensen van de patiënten en de eisen aan de demper precies voor ogen, maar beschikte niet over de mogelijkheid om het optimaal passende product te vervaardigen. Daarom vroegen de engineers van STIL aan ACE of het mogelijk zou zijn om samen een revolutionaire, nieuwe demper voor hun orthese te ontwikkelen.

Een stap verder Maatwerk bleek uiteindelijk de oplossing. Het proces begon met het vaststellen van de eisen van gebruikers en de technische eisen, zoals de gewenste frequentie en axiale belasting. Bovendien was er voor deze specifieke toepassing geen enkele speling toegestaan. Anders zou de trillende beweging niet goed door de demper worden opgevangen. Dat is met reguliere componenten bijna onmogelijk. En tenslotte moet het onderdeel aanzienlijk langer meegaan dan een conventionele rotatierem. Nadat de nieuwe rotatierem was ontwikkeld, deed ACE technische checks voordat STIL tests met patiënten kon gaan uitvoeren. Er werden uiteindelijk drie generaties rotatieremmen ontwikkeld voordat de perfecte oplossing was gevonden. Vervolgens bestelde STIL een groter aantal rotatieremmen om te gebruiken in de eerste klinische proef. Als ook deze resultaten positief zijn, kan STIL de unieke orthese van een CE-keurmerk voorzien. Dat was zonder de hulp van ACE niet mogelijk geweest.

STIL is inmiddels bijna klaar om de anti-tremor orthese op de Nederlandse markt te introduceren. De introductie in andere Europese landen staat gepland voor 2024.

Nieuw portaalconcept Matec realiseert hoge stabiliteit en snelheid

Matec heeft een nieuw portaalconcept ontwikkeld dat is gericht op het bereiken van een kleine voetafdruk, hoge stabiliteit en maximale prestaties. De nieuwe portaalmachines kenmerken zich door het vaststaande portaal, een in X-richting bewegende tafel en een volledig afgesloten werkruimte.

“De belangrijkste eigenschappen van het nieuwe portaalconcept van Matec zijn stabiliteit, nauwkeurigheid en productiviteit” vertelt directeur Hans Blomen van Limas, de Nederlandse vertegenwoordiging van Matec. Het speciale ontwerp van de vaststaande overgedimensioneerde portaalconstructie zorgt voor een hoge stijfheid. Dit waarborgt een maximale nauwkeurigheid en oppervlaktekwaliteit op het werkstuk. De in X-richting bewegende tafel wordt aangedreven door een tandheugel met een dubbele ronsel of optioneel door middel van een lineaire motor. Hierdoor kunnen zeer hoge versnellingen gerealiseerd worden. De machine kan

zowel met een enkele tafel van 7.000 mm worden uitgerust, als ook met een dubbele koppelbare tafel. Hierdoor ontstaat er een tafel van 14.000 mm. De maximale belading bedraagt 1.000 kg/m2. Daarmee zijn de portaalmachines uitermate geschikt voor de bewerking van grote werkstukken voor bijvoorbeeld de matrijzenbouw.

Integratie palletwisselaar

Om de productiviteit verder te vergroten bestaat de mogelijkheid om een palletwisselaar te integreren. Afhankelijk van de toepassing kan er gekozen worden voor palletafmetingen variërend van 2.000 mm x 2.000 tot 6.000 mm x 3.000 mm. Voor langdurig onbemand produceren kunnen de portaalmachines uitgerust worden met verschillende gereedschapsmagazijnen die tot maximaal 680 gereedschappen kunnen huisvesten.

Vijf freeskoppen

Standaard is de machine uitgerust met een traploze universele freeskop. Voor

Matec heeft een nieuw portaalconcept ontwikkeld. De nieuwe portaalmachines, waaronder de Matec 40PP, hebben een vaststaande portaal en een volledig afgesloten werkruimte.

specifieke toepassingen, zoals voor het bewerken van de binnenkant van behuizingen, zijn verschillende wisselbare koppen leverbaar. Een kopwisselsysteem kan maar liefst vijf verschillende freeskoppen automatisch wisselen. Met een maximaal spindelvermogen

van 159 kW, een draaimoment tot 690 Nm en een maximaal toerental van 30.000 min-1, is er voor alle soorten materialen en toepassingen een productieve verspaning mogelijk. www.matec.de www.limascnc.nl

De anti-tremor orthese leidt met behulp van kinematica met meerdere kunstmatige gewrichten biomechanische krachten van de hand om naar de bovenarm.

Voorkom dure motorstoringen in 4 stappen

Fluke, fabrikant van test- en meetinstrumenten en software, geeft in een eenvoudige procedure die uit vier stappen bestaat aan hoe kostbare motorstoringen kunnen worden voorkomen.

Motorregelsystemen die worden ingezet in kritische productieprocessen, worden steeds complexer waardoor het belangrijker is dan ooit om deze optimaal te laten presteren. Uitval van apparatuur is duur, zowel vanwege de kosten van vervangende onderdelen als vanwege productieverlies. Door onderhoudsmonteurs en technici de juiste kennis te geven om prioriteiten te stellen en efficiënte en effectieve preventieve onderhoudsprogramma’s uit te voeren, kunnen motorstoringen worden voorkomen.

Het is volgens Fluke belangrijk om bij het oplossen van motorstoringen rekening te houden met mechanische en elektrische problemen. Hier volgen vier stappen om storingen in motoraandrijvingen en draaiende onderdelen te voorkomen:

1. Leg tijdens het installeren gegevens over de begintoestand en de specificaties van apparaten vast

De eerste stap in het voorkomen van motorstoringen is om tijdens het installeren cruciale informatie vast te leggen over het apparaat, waaronder de bedrijfstoestand, machinespecificaties en prestatietolerantiebereiken. Als u over gegevens beschikt die aangeven hoe het apparaat behoort te werken, is het gemakkelijker om afwijkingen ten opzichte van de oorspronkelijke installatie op te sporen en hierop tijdens regelmatig preventief onderhoud te controleren. Een goede installatie is de basis voor de levensduur van het apparaat en kan deze verlengen. Voordat u het apparaat in gebruik neemt, moet u controleren op problemen zoals:

• Wankele voet: de montagevoeten van een motor zijn ongelijkmatig

• Buisspanning: spanningen en krachten die op de rest van de apparatuur werken, worden op de motor overgedragen

• Asspanning: overschrijding van het isolerend vermogen van het lagervet veroorzaakt overslagspanning naar het buitenste lager

• Isolatieweerstand van de motorwikkeling

• Stroomverbruik, harmonischen en elektrische onbalans

• Algemeen trillingsniveau

2. Stel een preventief onderhoudsschema op en houd u eraan

Het is raadzaam een schema voor regelmatig preventief onderhoud op te stellen om de bedrijfstoestand van de motoren te volgen. Bij elke preventieve onderhoudsronde kunnen de nieuwe metingen worden vergeleken met de motorspecificaties en -toleranties die tijdens het installeren werden vastgelegd om eventuele afwijkingen vast te stellen. Voeg warmtebeelden toe aan routinematige testprocedures om de warmteafgifte van motoren en apparaten vast te leggen. Hooggevoelige warmtebeeldcamera's registreren minieme temperatuurverschillen die aangeven dat een motor te warm of te koud draait, zodat onderhoudstechnici de achterliggende oorzaak kunnen opsporen.

Na verloop van tijd zullen er mechanische problemen optreden, maar apparaten gaan langer mee als er een programma voor regelmatig preventief onderhoud wordt gevolgd en mechanische problemen in een vroeg stadium worden verholpen. Enkele veelvoorkomende mechanische problemen zijn:

• Scheefstand: de aandrijfas van de motor bevindt zich niet in lijn met de belasting

• Onbalans van de as: het middelpunt van een draaiend onderdeel is niet uitgelijnd op de aandrijfas

• Speling van de as: te grote speling tussen draaiende en stationaire elementen in een motor

• Slijtage van het lager: oppervlakken schuren tegen elkaar zonder voldoende smering om ze wrijvingsvrij te houden

Veel storingen die het gevolg zijn van

Batterijcontainer met ingebouwde fast charger

Big Ass Battery, de Nederlandse bouwer van LFP batterijsystemen voor industrieel gebruik, lanceert een batterijcontainer met geïntegreerde fast charger voor het super snel en off-grid laden van onder andere elektrische voertuigen en (zwaar) bouwmaterieel.

Het bedrijf biedt als eerste een fast charger met accu op batterijen, waardoor gebruikers onafhankelijk zijn van het elektriciteitsnet. Hiermee wil Big Ass Battery tegemoet komen aan de groeiende duurzame elektriciteitsbe-

hoefte in onder andere de bouwsector en bij bedrijven met een elektrisch wagenpark. De Big Ass Battery Fast Charger kan worden opgeladen met zonne- en windenergie en kan met een AC uitgang ook ingezet worden als batterijcontainer voor andere toepassingen.

De Big Ass Battery Fast Charger wordt volledig in Nederland geproduceerd en zal vanaf mei 2023 ingezet worden bij een dijkverzwaringsproject van Van Oord. www.bigassbattery.com

mechanische problemen manifesteren zich in eerste instantie als trillingen. Een trillingssensorsysteem als onderdeel van een preventief onderhoudsschema kan ertoe bijdragen dat veel problemen worden opgespoord voordat ze tot motorstoringen leiden.

3. Sla individuele metingen op voor het vastleggen van de werkcondities

Leg de werkcondities betreffende de prestaties van een apparaat vast door de metingen en warmtebeelden op te slaan die tijdens een preventieve onderhoudsprocedure zijn genomen. Elke verandering van meer dan 10-20% in een trend moet worden onderzocht om vast te stellen wat de onderliggende factoren zijn. De procentuele verandering in de trendlijn die nader onderzoek rechtvaardigt, moet zijn gebaseerd op de vereiste prestaties van het systeem of het kritische karakter van het apparaat.

Aangezien frequentieregelaars (VFD's) een golfvorm aannemen en omzetten in een andere, kunnen onderhoudstechnici aan de vastgelegde werkcondities voor draaiende motoren zien wanneer het uitgangsvermogen verandert. Met een true-RMS-multimeter en een draagbare oscilloscoop met een bandbreedte van tenminste 200 MHz kunnen problemen met VFD's worden gediagnosticeerd. Sommige van deze oscilloscopen bieden zelfs voorgeschreven testprocedures en geautomatiseerde metingen voor aandrijvingen om het opsporen van storingen aan complexe motoraandrijvingen te vereenvoudigen en om betrouwbare, herhaalbare resultaten te verkrijgen. Zo is het mogelijk om snel problemen op te sporen, zoals:

• Reflecties op PWM-uitgangssigna-

len: impedantieverschil tussen bron en belasting

• Sigmastroom: zwerfstromen die in een systeem circuleren

• Operationele overbelasting: een motor onder overmatige belasting Draagbare oscilloscopen die op een lager frequentiebereik werken en dus minder duur zijn, kunnen golfvormen valideren en ertoe bijdragen dat technici kunnen beslissen hoe een VFD moet worden gerepareerd.

4. Voer een trendanalyse uit

Zodra de werkcondities van een apparaat zijn vastgelegd is het belangrijk de metingen regelmatig te blijven volgen en registreren. Het opslaan van gegevens en het maken van een trendanalyse kan helpen bij de diagnose van problemen die verband houden met de netkwaliteit, zoals:

• Stoorspanning: hoge spanningspieken van zeer korte duur die optreden bij schakelende belastingen

• Onbalans van spanning en stroom: verschillen tussen de grootte of fasehoek van spanning of stroom

• Harmonische vervorming: ongewenste extra bronnen van hoogfrequente wisselspanning of -stroom die energie leveren aan de motorwikkelingen

Deze problemen moeten worden gevalideerd met analyseapparatuur voor de netkwaliteit die de spanningspieken of hoogfrequente harmonischen kunnen registreren. Op basis van de resultaten kan hulp van buitenaf nodig zijn om het probleem te verhelpen of zelfs om extra elektrische apparatuur te installeren, zoals actieve filters voor het onderdrukken van deze harmonischen. www.fluke.com

De Big Ass Battery Fast Charger kan worden opgeladen met zonne- en windenergie.

Met preventief onderhoud en de juiste hulpmiddelen en kennis voor onderhoudsmonteurs en technici kunnen motorstoringen worden voorkomen.

Nieuwe variant universele

schakelaar

De universele schakelaar serie 09 is speciaal ontworpen voor gebruik in voertuiginterieurs, met name voor auto's, elektrische voertuigen, bussen, vrachtwagens en speciale voertuigen. EAO breidt de veelzijdige universele schakelaar uit met een Dual Contact variant en heeft nu nog meer configuratiemogelijkheden. De kwalitief hoogstaande schakelaars hebben een modulair, ergonomisch ontwerp en een aantrekkelijke, duurzame oppervlaktecoating met een fantastische haptiek en tactiele feedback. Bovendien zijn er verlichte symbolen beschikbaar volgens ISO 7000 of klantspecifiek. De universele schakelaar uit de serie 09 is verkrijgbaar in twee varianten – Standaard en Dual Contact - en biedt universele configuratieopties, waardoor deze geschikt is voor vele toepassingen. De basisversies omvatten schakelaars met witte symboolverlichting en de optie van geen, één of drie rode led’s. Rode symboolverlichting voor gebruik als waarschuwingslicht is standaard verkrijgbaar. Versies zonder mechanische functie, die verkrijgbaar zijn als signaalarmaturen of blindplaat, maken de reeks compleet. Deze universele schakelaar is geschikt voor veiligheidsrelevante applicaties. Diagnostiek door weerstandscodering (Namur) maakt het mogelijk om bijvoorbeeld kabelbreuken en schakeltoestanden te detecteren. Er is ook de optie van twee redundante schakelsignalen. Veelvoorkomende toepassingen: Menu-/resettoets, vergrendelen/ontgrendelen, koplamp aan/uit, verwarmde stoelen/ airconditioning/ventilator, transmissiecontrole, SOS- en alarmlichtschakelaar, diverse rijfuncties. www.eao.com

Veiligheidsoplossing voor BTS

Tot de Smart Factory behoren productieomgevingen die zichzelf organiseren en op intelligente eenheden zijn gebaseerd. Dankzij modulaire veiligheidsoplossingen voor bestuurderloze transportvoertuigen (BTS) kunnen veiligheid en productiviteit voor elke toepassing optimaal in balans worden gebracht. De veiligheidslaserscanner PSENscan beveiligt bestuurderloze transportvoertuigen, detecteert ook bij hoge snelheden objecten op het af te leggen traject en voorkomt botsingen door de verbinding met veilige besturingstechniek. Het veiligheidsrelais PNOZ bijvoorbeeld schakelt het BTS bij gevaar veilig uit en weer in. Als er bovendien nog meer veiligheidsfuncties zoals noodstop moeten worden uitgevoerd, dient een flexibelere productoplossing bestaande uit PSENscan en het modulaire veiligheidsrelais myPNOZ zich aan. Dit relais bestaat uit een kopmodule met maximaal acht vrij combineerbare uitbreidingsmodulen. In de bijbehorende online tool myPNOZ Creator kunnen gebruikers uit een groot aantal variatiemogelijkheden een individuele veiligheidsoplossing samenstellen die op hun behoeften is afgestemd. Deze oplossing kan bij een toekomstige uitbreiding van de functies naar believen worden uitgebreid en biedt dus een hoge mate van flexibiliteit bij het ontwerpen van mobiele toepassingen. www.pilz.com

Accu bouwlampen

De nieuwe 18 Volt accu bouwlampen UB18DC/DB/DD van Hikoki werpen een helder LED-licht op de werkomgeving. De bouwlampen hebben verschillende instelbare helderheidsniveaus - van 2.000 tot 10.000 lumen - om elke bouwplaats te verlichten en daardoor veilig te maken. Om ervoor te zorgen dat het werkgebied altijd optimaal wordt verlicht, heeft Hikoki de drie nieuwe accu bouwlampen UB18DC/DB/DD van 18 Volt ontwikkeld met LED's in het bereik van 2.000 tot 10.000 lumen. Om de optimale verlichting voor elke eis en werksituatie te kunnen gebruiken, bieden de nieuwe accu bouwlampen de gebruiker de mogelijkheid om verschillende helderheidsniveaus te kiezen - geheel naar behoefte. De krachtige accu’s bieden een lange looptijd, waardoor de gebruiker de accu’s minder vaak hoeft te vervangen. De UB18DB verlicht het werkgebied tot 51 uur met 2.000 lumen. Voor meer veeleisende toepassingen kan de gebruiker de UB18DC tot 34 uur gebruiken zonder de accu te vervangen - met een helderheid van maximaal 4.000 lumen. En voor extreme situaties is de UB18DD bouwlamp ontwikkeld. Met 10.000 lumen verlicht hij zelfs het donkerste werkgebied. De efficiënte UB18DD stelt gebruikers in staat om hem te gebruiken als accu bouwlamp of als gesnoerde lamp - voor onbeperkte brandtijden. Alle drie bouwlampen kunnen bovendien traploos worden gedimd. De verschillende ophang- en montagemogelijkheden aan de onderkant van de lamp, zoals haken, garanderen de gebruiker onder alle omstandigheden flexibiliteit en een optimale positionering van de lampen. www.hikoki-powertools.nl

Smeermiddelvrije, onderhoudsvrije glijlagers

Aandrijvingen voor transportbanden

Bestand tegen hoge thermische en mechanische belastingen en uiterst duurzaam: met het oog op deze eigenschappen van de transportbandtechniek in de bulkgoederen- en grondstoffenindustrie heeft Nord Drivsystems de Maxxdrive XT industriële reductoren ontwikkeld. Deze bieden uitgangskoppels van 15 tot 75 kNm met snelheidsverhoudingen van 6,3 tot 22,4 en worden aangeboden in zeven formaten met vermogens van 22 tot 2100 kW. Het vermogen en de snelheidsverhoudingen van de tweetraps haakse reductoren zijn speciaal ontworpen voor industriesectoren waar lage snelheden in combinatie met hoge vermogens vereist zijn, zoals de bulkgoederen- en grondstoffenindustrie (kolen, erts, steenslag). Het robuuste ontwerp maakt de Maxxdrive XT bestand tegen vuil en betrouwbaar in zware gebruiksomstandigheden. Een speciaal afdichtingsconcept reduceert het onderhoud. Grote rollagers en as-afstanden verhogen de belasting en levensduur van de componenten. De industriële reductor is standaard uitgerust met een Blockgehäuse-behuizing met grote koelribben en een geïntegreerde waaier. Door het vergrote oppervlak en de afdekkappen voor de luchtstroom wordt de koeling geoptimaliseerd en wordt een hoog thermisch vermogen bereikt. In veel gevallen is aanvullende koeling niet nodig. www.nord.com

Robuust, corrosievrij, chemicaliënbestendig en lichtgewicht - de automotive industrie stelt hoge eisen aan glijlagers, voor alles van motorcompartimenten tot ruitenwissers. Omdat veel lagermaterialen hier hun grenzen bereiken, lanceert igus een alternatief: glijlagers gemaakt van iglidur H5, de nieuwe hoogwaardige kunststof. iglidur H5 is het vijfde lid van de iglidur H-serie. Stefan Loockmann-Rittich, Hoofd Business Unit iglidur Plain Bearings bij igus: "Langdurige tests in ons eigen testlaboratorium hebben aangetoond dat iglidur H5 tot 30% slijtvaster is dan zijn voorganger H4." Deze verbetering werd bereikt door de formulering verder te optimaliseren. De verbeterde slagvastheid en flexibiliteit van het nieuwe iglidur H5-materiaal vormen een aanvulling op de materialen van de H-serie, die eveneens vezelversterkt zijn, vooral voor hogere belastingen, terwijl ze relatief hard en dus bros blijven. iglidur H5 is eveneens bestand tegen hoge belastingen en krachtuitoefening, maar veel taaier dan bijvoorbeeld iglidur H3 en H4. De automotive techniek kent vele toepassingsmogelijkheden voor de nieuwe glijlagers. iglidur H5 kan bijvoorbeeld worden gebruikt in ruitenwissers die onder zware belasting - zoals lagen sneeuw - betrouwbaar moeten werken. Het nieuwe materiaal is ook bestand tegen strooizout, chemicaliën, brandstoffen, oliën en hoge temperaturen (tot 200°C). Het is daarom ook geschikt voor onderdelen in de motorruimte, zoals water- en koelvloeistofpompen. De nieuwe polymeerglijlagers kunnen ook worden gebruikt in pompen in chemische fabrieken en andere industriële toepassingen. www.igus.nl

Nieuwe meetsnoeren Stäubli

Bijna het hele assortiment van Stäubli Electrical Connectors voor testen, meten of diagnosticeren van componenten en systemen is nu verkrijgbaar op het Conrad Sourcing Platform. De producten zijn onder andere te vinden in projecten voor hernieuwbare energie en in automatiseringstoepassingen. Het Stäubli-assortiment voor test- en meettechniek bestaat uit 2 mm en 4 mm dikke meetkabels, bussen, stekkers, meetpennen, klemmen en adapters. Alle producten in deze categorie zijn ontwikkeld en goedgekeurd volgens IEC EN 61010-031 voor meetcategorie CAT IV. Stäubli heeft de afgelopen maanden verschillende nieuwe productlijnen gelanceerd. Neem bijvoorbeeld de nieuwe generatie stapelbare meetsnoeren. Deze hebben een insteekbus aan de achterkant van de stekker voor aansluiting van het volgende meetsnoer. Deze functie is vooral nuttig voor scholingsopstellingen of testbanken met breakout-boxen, waar signaalverdeling en gelijktijdige metingen erg belangrijk zijn. Stäubli biedt met elf standaardkleuren (waaronder de nieuwe kleur oranje voor e-mobility) en zes verschillende standaardlengtes een uitgebreid assortiment stapelbare meetsnoeren voor vele toepassingen. Ook het assortiment kortsluitstekkers is volledig herzien. Het design is vernieuwd en gestandaardiseerd over het hele assortiment. Alle Stäubli-kortsluitstekkers hebben nu UL-goedkeuring en zijn daarmee ook voor de Noord-Amerikaanse markt gecertificeerd. En een mooie bijkomstigheid: het nieuwe design en de geoptimaliseerde productie vergen minder kosten. De prijs voor kortsluitstekkers kon daardoor omlaag. www.conrad.nl

WWW.

DRUK- en TREKGASVEREN, de mogelijkheden zijn onbeperkt!

Europese werktuigmachinebouw vestigt hoop op tweede helft 2023

De Europese fabrikanten van werktuigmachines realiseren dit jaar een omzet van bijna 25 miljard euro. Dat is 10 procent hoger dan in 2021. Koepelorganisatie CECIMO voorziet echter minder optimistische ontwikkelingen in de wereldwijde vraag in de nabije toekomst, nu de wereldwijde economieën vertragen en het vertrouwen van consumenten en bedrijven afneemt.

Terwijl Europese fabrikanten nog steeds met bevoorradingsproblemen kampen als gevolg van de nasleep van de Covid-19-pandemie, bracht de oorlog in Oekraïne nieuwe leveringsproblemen, aanhoudende inflatie en een ernstige energiecrisis in Europa. “Aangezien centrale banken een restrictief monetair beleid voeren om de inflatie te verminderen, hebben fabrikanten te maken met minder financieringsmogelijkheden. Als deze maatregelen van kracht blijven, kunnen ze bovendien een grotere negatieve impact hebben op het investeringstraject wereldwijd”, aldus CECIMO.

Volgens de laatste prognoses van Oxford Economics wordt in 2022 een sterke groei van de MT-consumptie (Machine Tool) in de CECIMO-landen verwacht, ongeveer 17%, om vervolgens te vertragen tot ongeveer 6,6% in 2023. Na een sterk herstel in 2021 zal de wereldwijde MT-consumptie naar verwachting een iets tragere groei vertonen van ongeveer 7% in 2022. Het herstel van de belangrijkste MTaankoopsectoren, het inhaaleffect en

de hoge orderachterstanden zijn de belangrijkste aanjagers van de MT-consumptie- en productiegroei in Europa in 2022.

Terwijl de CECIMO8-index voor totale bestellingen een recordhoogte bereikte in de eerste periode van 2022, brachten de volgende twee kwartalen dalingen met zich mee. Het is echter belangrijk hierbij op te merken dat de

CECIMO8 Total Orders Index in het derde kwartaal van 2022 boven het niveau van 2021 is gebleven. Voor de komende periode, met alle uitdagingen waarmee de wereldeconomieën worden geconfronteerd verwacht CECIMO een daling van het aantal nieuwe bestellingen in de eerste helft van 2023. Gezien de verwachte vertraging van de inflatie, afnemend aanbod, en energie-

prijzen, voorspelt de koepelorganisatie meer optimistische en stabielere bestellingen in de tweede helft van 2023. Hoewel we misschien een daling van het aantal nieuwe bestellingen zien, moet een zekere mate van positivisme worden behouden met betrekking tot MT productie en consumptie in Europa.

In lijn daarmee sprak de voorzitter van het Economisch Comité van CECIMO,

Oost NL versnelt innovaties Demcon

Technologieleverancier Demcon is gestart met het nieuwe innovatieprogramma 2022-2025 om te werken aan innovaties in gezondheidszorg, industrie en energie die bijdragen aan een leefbare toekomst. Oost NL verstrekt een lening om het innovatietraject te versnellen.

In het innovatieprogramma staan innovaties centraal op het gebied van Life Sciences & Health, High-Tech Systems & Materials en Energy. “Zo richten wij ons bijvoorbeeld op de ontwikkeling van een patiëntvriendelijk systeem dat de ademhalingsspierkracht van een patiënt meet. Met deze informatie kan de beademing geoptimaliseerd worden. Ook gaan we electrolyzers ontwikkelen voor de productie van groene waterstof, waarmee we bijdragen aan de energietransitie”, aldus Dennis Schipper, CEO van Demcon. In totaal werkt Demcon binnen het programma aan acht innovaties.

Het innovatieprogramma is ook een financiële uitdaging: “In dit prille stadi-

thyssenkrupp Materials Services neemt data-bedrijf

over

um leveren onze inspanningen vooral nieuwe kennis en technologieën op. Nog geen kant-en-klare producten. Dat vinden banken vaak nog te risicovol. In die fase is Oost NL voor ons van meerwaarde. We investeren zelf in ons innovatieprogramma, maar met de bij-

drage van Oost NL kunnen we deze innovaties sneller op de markt brengen. Deze investering is het financiële fundament onder de intensieve samenwerking tussen Demcon en Oost NL”, zegt Schipper.

Het is de tweede keer dat Oost NL investeert in het innovatieprogramma van het Enschedese concern. Met het innovatieprogramma 2019-2022 boekte Demcon concrete resultaten. Zo heeft Dutch United Instruments (DUI) een mooie ontwikkeling kunnen

Marcus Burton, tijdens de algemene ledenvergaderingen in Brussel: “... een aanzienlijke orderachterstand, nieuwe investeringsstimulansen in verband met de groene en digitale transitie, en natuurlijk het herstel van de aankoopsectoren zouden de belangrijkste aanjagers van de MT-productiegroei in 2023 moeten zijn.”

Oost NL investeert opnieuw in innovatie bij Demcon. Door een eerdere investering heeft Dutch United Instruments (DUI) een mooie ontwikkeling kunnen doormaken in het nauwkeurig meten van hoogwaardige optische spiegels en lenzen.

doormaken dankzij het programma. DUI ontwikkelt en produceert geavanceerde systemen om hoogwaardige optische spiegels en lenzen met nanotechnogie nauwkeurig te meten. “Inmiddels hebben we met DUI verschillende systemen op de markt kunnen brengen die dat kunnen”, vertelt Schipper. De specialistische lenzen en spiegels zijn nodig voor onder meer microscopie, ruimtevaart en astronomie, maar ook voor nieuwe generaties smartphones en tablets.

thyssenkrupp Materials Services heeft het data-analyse- en datawetenschapsbedrijf Westphalia DataLab overgenomen. Met de aankoop verwacht de staaldistributeur zijn expertise in digitale toeleveringsketens te versterken en de ontwikkeling van concrete oplossingen te versnellen.

Als onderdeel van de strategische ontwikkeling van ‘Materials as a Service’, investeert thyssenkrupp Materials Services in nieuwe digitale bedrijfsmodellen, met name in supply chain-diensten. Zo worden prognoseoplossingen gebruikt om de serviceniveaus voor klanten te verbete-

ren en hun voorraden te verkleinen met behulp van data-analyse langs de toeleveringsketen. Een project op dit gebied is de op kunstmatige intelligentie gebaseerde pacemaker, die momenteel verder wordt ontwikkeld

in het bedrijf thyssenkrupp Materials DataflowWorks. De overname van Westphalia DataLab is bedoeld om de productvolwassenheid en marktintroductie van pacemakers verder te bevorderen. Voor dit doel zal het bedrijf hooggekwalificeerde medewerkers aantrekken met een sterk niveau van expertise in het valideren, implementeren en opschalen van voorspellende AI- en datawetenschapsprojecten. “Met de overname van Westphalia DataLab door thyssenkrupp Materials Services komen datawetenschap en business samen”, aldus Reiner Kurzhals, oprichter en CTO van Westphalia DataLab, dat in 2020 de Duitse Kunstmatige Intelligentie Award won.

Bouwmaterialengroothandel verwacht omzetdaling

De bouwmaterialengroothandel verwacht in 2023 een omzetdaling van -3,2%. Dit blijkt uit de conjunctuurmeting najaar 2022 van Koninklijke Hibin, netwerk van de bouwtoelevering.

De verandering in omzet in het najaar 2022 ten opzichte van het najaar 2021 bedraagt +4,2%. De winstmarge zal naar verwachting van de ondernemers in de branche in 2023 licht dalen met

-0,4%. De verwachtingen zijn minder positief dan de verwachting uit de conjunctuurmeting voorjaar 2022. Toen werd uitgegaan van een margegroei van +0,6%. De bedrijven geven aan dat de bouwvolumes afnemen. Deze afname is groter dan de omzetdaling in euro’s laat zien.

De respondenten melden in het najaar van 2022 een gemiddelde stijging van de inkoopprijzen met 15%. Afhankelijk van het assortiment zijn de onderlinge

verschillen groot. Bijna de helft van de respondenten gaat uit van 11 tot 25% hogere inkoopprijzen. De respondenten geven aan de hogere inkoopprijzen over het algemeen door te kunnen berekenen. Organisaties voorzien in de komende twaalf maanden scherpere prijsconcurrentie (45%), verdere digitalisering van het bestelproces (42%), kostenreductie (24%) en vergroting van de bedrijfsomvang door eigen groei/acquisitie (24%).

Tweelingenlaan 51 7324 AP Apeldoorn

Tel: 00-31-(0)55-3601060 Internet: www.MetaalNieuws.nl e-mail: info@MetaalNieuws.nl

Advertentie-exploitatie:

Vincent Span 055-3606227 Mobiel 06-51193408 e-mail: v.span@metaalnieuws.nl Harold Draaijer 055-3606420 Mobiel 06-51193132 e-mail: h.draaijer@metaalnieuws.nl

Redactie

Eric Weustink 055-3601633 Mobiel 06-13628689 e-mail: e.weustink@metaalnieuws.nl

Tim Wentink e-mail: t.wentink@54umedia.nl

Mail adressen redactie: redactie@metaalnieuws.nl

Administratie: Ingrid Schaake Telefoon 055- 3601060

colofon

Ontwerp en opmaak: 54U Media Rijnier van Kesteren Telefoon 055-3600018 E-mail: dtp@metaalnieuws.nl

Alle leden van de brancheorganisaties ontvangen MetaalNieuws kosteloos.

Drukkerij

Senefelder Misset Doetinchem

MetaalNieuws is een uitgave van 54U Media BV en wordt 22 maal per jaar in een oplage van 17.500 exemplaren verspreid in de metaalverwerkende industrie aangesloten bij de brancheorganisaties. Niets uit deze uitgave mag door middel van fotokopieën, scans of andere technische reproductiemiddelen worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever.

Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar)

thyssenkrupp Materials Services investeert in nieuwe digitale bedrijfsmodellen, met name in supply chain-diensten.

etaalnieuws