editie
2
dinsdag 30 januari 2024
www.trumpf.com
ZANTECH
O S S
2 - 2,5 - 3 D lasersnijden + buislasersnijden Ook onder een hoek
WWW.ZANTECH.NL Onderdelen voor alle snijmachines!
Direct uit voorraad: widenhorn.nl
WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL
www.ijzeron.nl
het adres voor al uw metaalbewerkingsmachines.
RMIG
we make ideas come to life
MARKTLEIDER IN GEPERFOREERD EN STREKMETAAL Producent van perfoplaten en strekmetaal snel leverbaar uit voorraad of productie op maat
info.nl@rmig.com Tel: 0184 49 19 19
In dit nummer
Het duurzamer maken van coatings en inkten staat centraal in het SusInkCoat-project dat onlangs van start is gegaan. Een consortium van bedrijven en maatschappelijke organisaties onder leiding van AkzoNobel gaat nieuwe materialen, processen en toepassingen ontwikkelen om de duurzaamheid, functionaliteit en recycleerbaarheid van coatings, dunne films en inkten te verbeteren.
financierde programma Perspectief. Meer dan 82 bedrijven en maatschappelijke organisaties zijn betrokken bij dit grote Nederlands onderzoeksprogramma dat zich richt op het ontwikkelen van nieuwe technologieën die helpen bij het oplossen van een aantal van de huidige maatschappelijke uitdagingen.
AkzoNobel gaat samenwerken met Canon, Evonik, GFB, PTG en RUG Ventures, die samen beschikken over uitgebreide kennis van marktvragen, supply chains en productieprocessen. Alle SusInkCoat-partners zullen ook samenwerken met academische onderzoekers van verschillende Nederlandse universiteiten om veelbelovende ontwikkelingen te identificeren die kunnen worden gecommercialiseerd, gebruikt voor onderwijsdoeleinden of voor het bereiken van het publiek. Vanuit Universiteit Twente is bijvoorbeeld de vakgroep Sustainable Polymer Chemistry, onder leiding van Frederik Wurm, hierbij betrokken. Volgens hem is er al veel vooruitgang geboekt in het duurzamer maken van kunststoffen voor grotere toepassingen. Dunne lagen, zoals die in coaOplossen maatschappelijke uitdagingen tings en inkten, blijven echter achter. SusInkCoat is een van de zeven brede Hier gaat het SusInkCoat consortium consortia, die zijn opgericht in het nu mee aan de slag. kader van het door de overheid ge- Lees verder op pagina 3 Het programma loopt de komende vijf jaar en wordt ondersteund door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). “We willen de recycleerbaarheid van materialen - zoals meubels, bouwmaterialen en staalconstructies - gemakkelijker maken door functionaliteiten te introduceren zoals zelfherstellend, hogere duurzaamheid en geactiveerde afgifte”, zegt André van Linden, R&D-directeur Wetenschappelijke Academische Programma's van AkzoNobel, die ook co-lead is van SusInkCoat. “Hoe meer je de materialen in hun oorspronkelijke staat kunt laten, hoe duurzamer je kunt opereren.”
Al 35 jaar dé specialist in slimme metaaloplossingen
lasersnijden cnc-zagen walsen cnc-(vloei)boren kanten glasparel-stralen engineering (robot)lassen draai/freeswerk
16 73 43 13
De verfnevel die niet op de carrosserie terechtkomt wordt opgevangen met steenpoeder in plaats van water zoals voorheen het geval was.
BMW is bezig haar lakkerijen in het zuiden van Duitsland om te bouwen naar droge scheiding met kalksteenpoeder. De omgebouwde laklijnen gebruiken een systeem voor de droge scheiding van verfdeeltjes waarbij kalksteenpoeder als bindmiddel wordt gebruikt. De verfnevel die in de cabine niet op de carrosserie terechtkomt, de zogenaamde overspray, wordt opgevangen met steenpoeder in plaats van water zoals voorheen het geval was. Hierdoor wordt het water-
9
6 Werkkleding moet vakbekwaamheid uitstralen
Steenpoeder vangt overspray op
Ontwikkelingen commercialiseren
Reijrink neemt Skellet vestiging in gebruik •Lint- en cirkelzagen •Zaagmachines • •Gereedschap
Perfectie in metaalbewerking en plaatwerk
The original retofitting company.
www.promatt.com
Coatings krijgen duurzame functionaliteiten
4
‘Wil je je bedrijf verkopen? Dan is nu het moment!’
Behringer bandzaagmachines
05
Veluw Metal www.vmc.eu Creations
.
TOPKWALITEIT ROBOTLASSEN
uw partner voor gecertificeerd laswerk
www.doall.nl
verbruik aanzienlijk verminderd. 80 procent van de droge scheiding vindt plaats in recirculatiemodus - in tegenstelling tot het vorige proces met nat wassen. Dit betekent dat slechts 20 procent van de lucht niet meer getemperd en bevochtigd hoeft te worden. Dit bespaart een grote hoeveelheid energie. Het derde voordeel van het nieuwe laksysteem: het kalksteenpoeder hoeft niet zoals vervuild afvalwater te worden verwerkt en afgevoerd, maar wordt teruggevoerd in de recyclingcyclus.
Lees het artikel op pagina 14
11 Intelligente procesbewaking verhoogt slijpkwaliteit
18 Jan Segers verdubbelt spindeluren met robot
In topvorm voor techniek van formaat.
&
Ontdek ons op baas-metaal.nl
BANDZAGEN
Combinatie van wereldklasse! 23_Heku_Jan_small banner.indd 1
Altijd snel •Altijd voordelig • Alle bestandsformaten
straalmachines richtmachines ontbraammachines bandschuurmachines polijstmachines
info@adlasmetaal.nl
www.hevami.nl Tel: +31(0)413376602
Lasersnijden • Buislasersnijden • Kanten • Lassen
WWW.BAHCO.COM
1/7/2019 8:21:27 AM
2
HOP
Wethouder Lindersstraat 145 Machines / GK WILBERTOORD Handelsonderneming 5455 THE NETHERLANDS
Bezoek nu onze nieuwe website
WWW.HOPMACHINES.NL
in en verkoop metaalbewerkingmachines
info@hopmachines.nl
Tel: +31 485 478107 Fax: +31 485 479410 Mobiel: +31-647696732 +31-651089846
info@slijpschijvenwinkel.nl Tel.: 0314 - 625947 Fax: 0314 - 625945
BUIGMACHINE NODIG? BEL 035-6014979
De grootste en voordeligste in slijptechniek
Doorslijpschijven Diamantschijven Afbraamschijven Polijstmaterialen Slijpbanden Lamellenschijven Doosan
bj 2019 Traub DNM750II Bewerkingscentrum TNM42 besturing Fanuc besturing
www.slijpschijvenwinkel.nl bj 1999 draaibank Traub De Hondert Margen 3, 2678 AC De Lier Tel. (0174) 613339 Fax (0174) 613346 e-mail: info@leehove.nl
Citizen
L20E IX besturing
bj 2011 Hardinge Bridgeport bj 2006 draaibank VMC1000 XP3 Freesbank Mitsubishi besturing Heidenhain
Toeleverancier voor
CNC draai- en freeswerk
Vraag vrijblijvend een offerte aan!
BIED BIJ ONS UW OVERBODIGE MACHINES AAN!
WWW.IJZERON.NL Schaar Safan HVR, cap 2500 x 4mm
Safan SMK-K 2000 mm x 40 ton Kosmonaut 16 3824 MK Amersfoort Tel. 033 - 4564037 Fax 033 - 4570830 info@ijzeron.nl
Soort
Merk/Type
Omschrijving
Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Schaar Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers Kantpers
Darley GS Darley GS Darley GS Haco TS Haco HSLX RAS 8630 Safan B.shear Safan HVS Beyeler EU3 Beyeler PR6 Safan SMK-K Safan E-brake Safan CNCL Safan H-Brake Safan CNCL-k Safan CNCL-k Haco HPF
cap. 1500 x 8 mm cap. 2050 x 5 mm cap. 4100 x 6 mm cap. 3000 x 6 mm cap. 4100 x 6 mm cap. 3000 x 6 mm Cnc cap. 3000 x 6 mm Cnc cap. 4300 x 15 mm cap. 3000 mm x 100 ton Cnc (retrofit) cap. 3000 mm x 150 ton Cnc cap. 2000 mm x 40 ton Cnc cap. 3100 mm x 100 ton Cnc cap. 4300 mm x 120 ton Cnc, felsbalk cap. 3100 mm x 120 ton Cnc cap. 3100 mm x 170 ton Cnc cap. 4300 mm x 150 ton Cnc cap. 3000 mm x 300 ton Cnc
Bj
.14 .97 .09 .99 .09 .98 .94 .01 .01 .05 .05 .03 .04 .01 .01
MACHINES MET ERVARING
Prima Power Laser Genius 4020; Cap: 4000 x 2000mm 4kW IPG bron; Incl Donaldson afzuiging; BJ 2018
Haco ERM 30250 kantbank; Cap 3050 x 250 ton; Y1, Y2, X en Ras CNC; lasersafe; BJ 2017
Safan E Brake 100 3100 kantbank; Cap: 3100 x 100 ton; X, R, Z1 en Z2 CNC; Wila NS klemming; BJ 2006
Thomas SAR 440 bandzaag; halfautomatisch; Cap: 610 x 440 mm; Li+Re 0 - 60˚ verstek
Safan SMK K 40 2050 TS1 kantbank; Cap: 2050 x 40 ton; TS1 touch besturing; BJ 2000
Euromac 220 6 SR uithoekschaar; Cap: 220 x 220 x 6 mm; Variabele hoekverstelling; BJ 1997
Durma PBH 100 profielwals; Cap: 100mm assen; Drie rol aangedreven; Digitale aflezing; Diverse rollen; BJ 2015
Ermaksan HGS A 3100 8 plaatschaar; Cap: 3100 x 8 mm; Cybelec NC achteraanslag; BJ 2013
Durma AD R 25100 kantbank; Cap: 2550 x 100 ton; Y1, Y1 en X as CNC; DU 6000 CNC besturing; BJ 2013
Safan H Brake 120 3100 TS1; Cap: 3100 x 120 ton; Y1, Y2, X, R, Z1 en Z2 as CNC; Bombering ; BJ 2008
MACHINES TE KOOP GEVRAAGD!!!
Binnen twee minuten een messcherpe offerte voor uw zetwerk of lasersnijwerk? Eenvoudig & snel op plaatweb.nl
RAZENDSNELLE SERVICE
24/7 HYPERMODERN WEBPORTAAL BESTEL NU
De Hemmen 77 9206 AG Drachten tel.: 0512 - 545877 06 - 30156949 06 - 40429142 email: info@frimach.nl Geka Hyd 110 pons knipmachine; Cap: 110 ton; Ponsgedeelte met CNC tafel; Knipgedeelte met NC opduwbaan; BJ 2018
Bedrijfsinventarissen en machines te koop gevraagd
www.frimach.nl
Durma SBT 4006; Cap: 4100 x 6mm; Durma Touch 7 besturing; Lichtscherm achterzijde; Elektrische achteraanslag; BJ 2013
3
PERFECTIE TUSSEN MENS EN METAAL
Sinds 1919 biedt Assink & Schipholt betrouwbaarheid en hoogwaardige kwaliteit. Wilt u meer weten over Assink en Schipholt? Kijk dan op www.assinkschipholt.nl
lassen, lasersnijden, kanten, walsen, engineering, framebouw, constructie, industriële behuizingen, machine- en apparatenbouw Metaal NIeuws
kort nieuws
TechniShow Award
Fontys sluit Techniekpartnerschap
Het Fontys Techniekdomein is een techniek partnerschap aangegaan met elf bedrijven. Het doel hiervan is Exposanten op de TechniShow kun- strategisch intensiever samen te wernen zich weer inschrijven voor de ken, zodat onderwijs en werkveld beTechniShow Innovatie Award. Dat ter op elkaar aansluiten. kan tot 12 februari. Een jury zal uit de inzenders drie genomineerden selecteren. De winnaar ontvangt tijdens de Avondshow op de stand van FPT-Vimag de ge-3D-printe Award. De TechniShow Innovatie Award is een waardering voor het bedrijf dat het beste kan laten zien waar het toe in staat is. Deelname betekent erkenning voor baanbrekende innovaties in de maakindustrie. Wat de innovatie inhoudt, is aan de inschrijver zelf. Het kan een softwarematige doorbraak zijn, een handig stuk gereedschap of een innovatieve machine. Drie bedrijven worden genomineerd. Dinsdag 12 maart brengt de jury een bezoek aan de beursstand van genomineerden. Op donderdag 14 maart om 15.30 uur vindt de speciale awardshow plaats op het Brancheverenigingenplein (Hal 10), waarbij de genomineerden op het podium worden bevraagd en de uiteindelijke winnaar bekend wordt gemaakt.
Opening Ideeënfabriek Op dinsdag 12 maart wordt in Ulft de Ideeënfabriek Civon officieel geopend. De research and development afdelingen van Kaak, Van Raam en de Smart Hub Incubator Industry werken hier samen. Vanuit het Civon experimenteren ze met variaties van ideeën die de bedrijven toekomstbestendig maken. In een inspirerende ruimte en een moderne werkplaats kunnen ze naar hartelust prototypes en werkingsmodellen bouwen om samen te leren.
ETIB bij Kanters e.tech Met de overname van ETIB Verstegen concretiseert Kanters e.tech haar strategie om verder te ontwikkelen tot een vooraanstaande en zelfstandig blijvende speler in de markt van elektrotechniek en industriële automatisering. ETIB Verstegen gaat verder onder de naam Kanters e.tech en de bedrijfslocatie in Vorstenbosch wordt geïntegreerd met de huidige locatie van Kanters e.tech in Erp. Vanuit één locatie opereert straks een team van 90 vakspecialisten dat projecten realiseert of service en onderhoud verleent ten behoeve van machines, processen en gebouwen.
uw partner voor gecertificeerd laswerk
Mark Herman, accountmanager bij Fontys Centre of Expertise HTSM en Fontys Engineering, denkt dat een multidisciplinaire samenwerking een bijdrage kan leveren aan het oplossen van wicked problems. “Bedrijven staan voor complexe maatschappelijke uitdagingen zoals energietransitie, duurzame productie, digitalisering en leven lang ontwikkelen. Dat vraagt om een bredere blik die over grenzen van verschillende technische disciplines heen kijkt.” Ella Hueting , directeur Engineering pleit ook voor wederkerigheid tussen beide partijen: “Het onderwijs leert van het
werkveld en zorgt dat nieuwe ontwikkelingen in het onderwijsprogramma opgenomen worden. De nieuwe generatie studenten is digitaal heel vaardig dus daar kan het werkveld dan weer van leren. En als hogeschool kunnen wij bedrijven helpen met bij- en nascholing van huidige werknemers.” Stef Alferink, recruiter bij Vanderlande, kijkt uit naar een samenwerking met Fontys als Techniekpartner. “We zien dit als een bijzondere kans om een brug te slaan tussen onderwijs en de praktijk. We willen graag leren van de frisse ideeën en innovatieve inzichten van de nieuwe generatie.” “Met deze stap kunnen we écht een kennispartner zijn en niet alleen een leverancier voor personeel”, licht Muriël Keuning, relatiemanager Fontys Bedrijfsmanagement, Educatie en Techniek toe. “Natuurlijk is het voor bedrijven interes-
sant dat ze zo de kans krijgen om de juiste technici te werven voor stage- en afstudeeropdrachten en eventueel als toekomstig personeelslid. Toch hopen we dat juist door een meer strategische samenwerking te realiseren, het niet blijft bij een op zichzelf staande stage of afstudeeronderzoek. We willen als Fontys aansluiten bij en toevoegen aan
de roadmap van het bedrijf”, aldus Keuning. De bedrijven die hun handtekening onder het Techniekpartnerschap hebben gezet zijn AAE, Adimec Advanced Image Systems, ASML, DAF Trucks, KMWE, Philips SMART Photonics, Sorama, Vanderlande, VDL Groep en MTA Group.
DCS overgenomen
SusInkCoat zoekt oplossingen Vervolg van voorpagina
Daarnaast leiden de consortiumpartners een nieuwe generatie chemici en chemisch ingenieurs op voor wie duurzaamheid en circulariteit kernwaarden zijn. “Inkten en coatings zijn alomtegenwoordig, maar vaak niet recyclebaar of biologisch afbreekbaar. Met SusInkCoat streven we naar duurzame oplossingen en zetten we ons in voor een circulaire economie”, zegt Wurm. “Onze gesprekken over samenwerking met onze SusInkCoat-partners zijn zeer positief geweest”, zegt Van Linden. “We staan allemaal voor dezelfde maatschappelijke uitdagingen – hoe kunnen we meer circulair worden – en we zoeken naar dezelfde oplossingen in verschillende toepassingsgebieden.
Maar we hebben dat nog nooit samen gedaan voor dit specifieke onderzoeksonderwerp, dus we hebben een ecosysteem nodig om ons te helpen deze uitdagingen op te lossen.” Van Linden voegt eraan toe dat het programma – een van de vele R&D-projecten waar het bedrijf bij betrokken is – ook de ambitie van AkzoNobel zal ondersteunen om tegen 2030 50% minder koolstofemissies te bereiken in de eigen activiteiten – en in de hele waardeketen. Het onderzoek van de andere zes consortia omvat het onderzoeken van methoden om lekkerder plantaardig voedsel te maken; platte optiek voor duurzamere hightech apparatuur; en goedkopere en toegankelijkere medische beeldvormingstechnologie.
DCS Drecht Coating Services is overgegaan in andere handen.
DCS Drecht Coating Services, bekend om haar geavanceerde technieken in het beschermen van stalen constructies tegen corrosie, is 17 januari overgedragen aan drie ervaren investeerders uit de metaalindustrie. Het familiebedrijf, in 1987 opgericht door Bas de Keizer en later voortgezet door broer en zus Marcel en Angelique de Keizer, combineert kwalitatief hoogwaardige corrosiebescherming met een efficiënt productieproces, mogelijk gemaakt door zelfontwikkelde robots en automatisering. DCS heeft daar-
mee in de afgelopen jaren een sterke reputatie opgebouwd in de offshoreindustrie, weg- en waterbouw en petrochemie. Gert-Jan van Utrecht, opvolgend Managing Director, licht toe: "In DCS hebben we een sterke en innovatieve partij gevonden. We zetten de werkzaamheden op dezelfde voet voort, zonder reorganisatie of significante veranderingen in de bedrijfsvoering, afgezien van het management. Wij kijken uit naar deze nieuwe fase en zijn enthousiast over de mogelijkheden om de positie van DCS te behouden en verder te versterken."
4 Han van Rijn, adviseur in bedrijfsovernames van technische ondernemingen en columnist bij MetaalNieuws:
‘Wil je je bedrijf verkopen? Dan is nu het moment!’ Thuis Sommige mensen vergeet je nooit en je blijft er altijd contact mee houden. Gewoon omdat je een klik hebt en elkaar wel iets te vertellen hebt. Zo ook Ad, een redelijk bekende ondernemer met veel bedrijven en vestigingen in heel Nederland. Ik leerde Ad bijna 30 jaar geleden kennen. Zo’n maand of drie na de overname van mijn huidige praktijk, als een jonge en onervaren man van 25 jaar, verkochten we aan Ad een grote handelsonderneming. Ad is een zeer positieve, humorvolle man met een enorm relativerend vermogen; gewoon een fijne en leuke vent. Alles weet hij terug te brengen naar de essentie en met een gezonde dosis zelfspot is hij zeer geliefd bij personeel en zakenrelaties. Uiteraard heeft hij een mooi huis en een mooie auto en de enige echte uitspatting is een privéchauffeur. Een echte uitspatting is dat ook weer niet, want gezien de platte organisatiestructuur heeft hij veel bemoeienis met de bedrijven en vestigingen die ook regelmatig door hem bezocht worden. Hij zit dus veel uren in de auto en dan kun je met een chauffeur veel werk verrichten. Een paar jaar geleden hadden we weer een contactmomentje. Ad had een bedrijf aan de andere kant van het land overgenomen. Hij vertelde dat hij diverse strategische kopers en private equitypartijen had afgetroefd. Het bedrijf had een wat stoffige naam en de kandidaat-kopers dachten daarvan te kunnen profiteren, gezien hun biedingen. Ad nodigde me uit om een keer te komen kijken. Ik kwam aan bij het immense en moderne gebouw. Ad had me al gezien en deed de deur voor me open. Na een hartelijk ontvangst ging hij me op zijn sloffen voor, direct de hal in. In de enorme hal waren veel mensen bezig met het installeren van een logistiek systeem. Lange transportbanen wisselden af met verpakkingsmachines, alles om zo efficiënt mogelijk te werken. Ad was twee dagen per week erg druk met de supervisie over de bouw van deze indrukwekkende installatie. Op mijn vraag of hij het heen en weer rijden niet zat was, nam hij me mee naar de bovenste verdieping van het kantoorgedeelte. Tot mijn verbazing waren daar geen kantoren maar had hij hier een woning gemaakt. Een smaakvolle woonkamer, nieuwe keuken en twee slaapkamers, alles hotelchique. Op dinsdagavond vertrok hij met zijn chauffeur naar het bedrijf en daar bleven ze tot donderdagavond. Overdag deed de chauffeur de huishoudelijke taken een zorgde voor het avondeten. ’s Avonds keken ze samen een Netflix film. “Lekker toch!” zei Ad, “ik hoef niet naar een hotel, heb mijn eigen spullen en voel me gewoon thuis.”
Han van Rijn Specialist in overnames en financieringen voor technische ondernemingen han@kromhout.net De columns van Han van Rijn zijn waargebeurde verhalen.
Wanneer je als ondernemer in de metaalbewerking je bedrijf wilt verkopen, dan is nu het moment om dat te doen. Dat zegt Han van Rijn, adviseur bij bedrijfsovernames van technische ondernemingen en vaste columnist van MetaalNieuws. Hij ziet meerdere trends en ontwikkelingen, waardoor er veel interesse om metaalbedrijven over te nemen. “Met name het afgelopen half jaar is er echt veel beweging in de markt”, zegt Han van Rijn, die met zijn bedrijf Kromhout Corporate Finance in Breda al zo’n dertig jaar ondernemers begeleidt bij overnames.
Metaalbedrijven draaien goed Voor deze aanzienlijke overnameintensiteit zijn verschillende redenen. Allereerst draaien de meeste bedrijven in de metaalbewerking nog steeds heel goed. De gekte in de markt mag dan voorbij zijn en er mag dan zelfs sprake zijn van krimpende industriële productie, Van Rijn hoort van vrijwel elke ondernemer die hij spreekt dat de orderportefeuilles nog steeds enorm goed gevuld zijn. Ook komen er nog steeds heel veel orders binnen. “Ondernemers zijn alleen wat voorzichtiger geworden met het doen van uitspraken daarover dan een paar jaar geleden.”
aangewezen op andere toeleveranciers. Die kunnen dus ook veel vraag naar hun capaciteit verwachten. En wat te denken van de veiligheid in Europa? De oorlog in Oekraïne voedt het besef dat vrijheid niet gratis is en dat resulteert in meer investeringen in defensie (lees: orders voor de defensie-industrie). Bovendien zijn er allerlei maatschappelijke uitdagingen (hoe gaan we om met extreme droogte en extreme natheid, de stikstof-uitstoot, het woningentekort) die leiden tot meer vraag naar productiecapaciteit.
Private equity
markt met groeipotentieel. Niet alleen door de capaciteitsbehoefte bij de machinebouw. De sector is ook aantrekkelijk omdat hier door digitalisering en automatisering enorme productiviteitsstijgingen kunnen worden gerealiseerd. De private equity richt zich vooral op de first tier en second tier toeleveranciers, die dicht tegen de OEM’ers aan zitten. Deze toeleveranciers in de top van de piramide van de toeleverketen willen verschillende activiteiten in huis hebben om hun klanten zo veel mogelijk te ontzorgen. “Deze ontzorgingstheorie zorgt ervoor dat ze meer willen aanbieden dan verspanen. Ze willen bijvoorbeeld ook constructie in huis hebben en mee kunnen denken in ontwerpen. Hierdoor zijn de private equity partijen op zoek naar add-ons voor de bedrijven die ze hebben overgenomen.”
“Er is een enorme behoefte om snel en goedkoop te produceren”, concludeert Van Rijn. “Tegelijkertijd zie je de personeelskrapte. Dat maakt digitalisering en automatisering noodzakelijk om aan de groeiende capaciteitsvraag te kunnen voldoen. Maar dat vraagt wel om forse invesWat ook een rol speelt is de floris- teringen. Niet ieder bedrijf wil of is in Andere mogelijkheden sante toekomst voor de metaal. Van staat om die te doen.” Private equity is wel kritisch op wat Rijn voorziet stevige groei. ze overnemen. Maar ook voor bedrijMede hierdoor is een consolidatie- ven die voor de pure investeerders Allereerst door ASML, het kroon- slag gaande. Tal van ondernemingen niet interessant zijn, zijn er genoeg juweel van de Nederlandse maak- zijn bezig voldoende productievo- verkoopmogelijkheden. Want er zijn industrie. “ASML pakt heel veel lume te kweken, dat het mogelijk ook andere partijen, die hun capaciproductiecapaciteit. Met name de en verantwoord maakt om fors te teit willen vergroten en hun aanbod verspanende industrie gaat hierdoor investeren in moderne productieca- verbreden om klanten beter te kungoede tijden tegemoet.” Maar het ef- paciteit. nen bieden en body te kweken voor fect van de stormachtige groei van de investeringen in modernisering. “Ook chipmachinefabrikant in Veldhoven En daarbij is de private equity de zij zijn actief op het overnamefront”, gaat verder. Het betekent dat machi- markt op gekomen. Voor investeer- ziet Van Rijn. “Vaak zijn ze in hun einebouwers in andere sectoren zijn ders is de metaal een interessante gen buurt op zoek naar potentiële
‘Heb je een mooi bedrijf, dan heb je voor het uitkiezen met wie je in zee wilt gaan’
5
Han van Rijn begeleidt al zo’n dertig jaar ondernemers in de technische sector bij overnames. “Met name het afgelopen half jaar is er echt veel beweging in de markt.
overnamekandidaten ter aanvulling bereid overnames te financieren. Van op hun bestaande activiteiten.” Rijn: “Hun houding is niet anders dan een paar jaar geleden, ze zijn niet Genoeg geld moeilijker gaan doen. Een bank wil Daarbij is er nog steeds geld genoeg gewoon een goede risico-inschatting in de markt. Geld niet weliswaar maken. En of de rente dan 2% is of meer ‘gratis’ zoals enkele jaren ge- 4,5%, dat maakt eigenlijk niet veel leden. Maar banken zijn nog steeds uit.”
Voor het uitkiezen Private equity partijen zitten volgens overnamespecialist Van Rijn momenteel echt te azen op mooie projecten in de techniek. “Ze zijn wel gericht op het creëren van meerwaarde. Dat is hun bestaansrecht. Het betekent een grotere druk op presteren. Ze helpen
met plannen om meerwaarde te creëren en te professionaliseren, maar gaan niet op de bok zitten. Ze nemen dan ook nooit bedrijven voor 100 procent over. Kleinere conglomeraten doen dat wel. En die gaan meer voor de langere termijn. Daar mag het eens een keer tegenzitten, een
jaar wat minder zijn. Maar hoe dan ook: als je je bedrijf wilt verkopen, heb je momenteel keuze genoeg. Heb je een mooi bedrijf, dan heb je voor het uitkiezen met wie je in zee wilt gaan.”
Han van Rijn houdt overname-spreekuur op TechniShow Ben je ondernemer in de metaalbewerking en zou je wel eens geheel vrijblijvend, zonder enige verplichting en in alle discretie met een specialist willen praten over de mogelijke verkoop van je bedrijf? Dat kan op de TechniShow. Han van Rijn houdt op twee beursdagen (woensdag 13 en donderdag 14 maart) spreekuur.
altijd: wat is de beweegreden voor een onder- ken. En je overwegingen die een rol spelen. nemer om zijn bedrijf te verkopen? Waarom Misschien heb je wel een goede tweede man belt hij mij?” in dienst, die je een kans wilt geven. Dan kun je piketpaaltjes slaan en daar gericht mee aan Ook het spreekuur zal beginnen met het vast- de slag gaan. Wie al heeft beslist om te gaan stellen van het antwoord op die vraag. Want verkopen, kan ik heel precies vertellen hoe dat is allesbepalend voor de richting waarin het proces werkt, wat er op je af komt, wat de het proces vervolgens gaat. “Dat kan zijn de valkuilen zijn, waar je op moet letten en hoe verkoop van je bedrijf. Maar de conclusie kan je ervoor zorgt dat er zich na de overname zo Han van Rijn begeleidt al meer dan 30 jaar on- ook zijn dat je nog even door moet gaan met min mogelijk problemen voordoen. Ook kundernemers in de technische sector bij de ver- ondernemen omdat je wensen zonder bedrijf nen we bespreken wat zo’n verkoop doet met koop van hun bedrijf. Een persoonlijke aanpak niet haalbaar zijn.” je emoties.” staat hierbij centraal. Samen met de ondernemer gat hij op zoek naar de beste kandidaat, Het spreekuur is zowel voor ondernemers die Spreekuur de beste oplossing. Hierover schrijft hij elke verkoop overwegen, twijfelen of min of meer Het spreekuur van Han van Rijn op de Techmaand columns in MetaalNieuws, die zijn ge- al een besluit hebben genomen. “Wie twijfelt niShow is op woensdag 13 en donderdag 14 baseerd op waargebeurde ervaringen uit de kan ik helpen bij het nemen van een beslis- maart. U kunt zich melden op de stand van praktijk. ”De belangrijkste vraag voor mij is sing. We kunnen de voor- en nadelen bespre- MetaalNieuws (hal 8, stand C050). Hier wordt
een afgeschermde spreekruimte gecreëerd, waar u ongestoord kunt spreken, uit het zicht van andere beursbezoekers. U mag van te voren een afspraak maken, maar zo maar aan komen waaien kan ook. Han van Rijn weet als geen ander hoe delicaat overnametrajecten zijn en hoe belangrijk het is dat deze zich in alle rust en stilte voltrekken. Hij benadrukt daarom dat het spreekuur volledig vrijblijvend is. “Indien gewenst mail ik vóór het spreekuur een geheimhoudingsplicht. We kunnen zelfs anoniem spreken, zonder dat naam en bedrijfsnaam worden genoemd. Discretie gaat voor alles.” Aanmelden voor het spreekuur van Han van Rijn kan via spreekuur@54umedia.nl.
6
‘Onze dienstverlening gaat verder dan transport, we plaatsen en verankeren uw machines ook nauwkeurig’
BEL 0348 564 540 OF K IJ K OP JANVANDAMG ROUP.C OM
Werkkleding moet vakbekwaamheid uitstralen Vakmensen vinden het belangrijk dat de werkkleding hen er laat uitzien als competente professionals. Betrouwbaarheid en professionaliteit staan samen met veiligheidsaspecten en draagcomfort bovenaan hun wensenlijst. Dit blijkt uit een rondvraag van Mewa Textile-Service, waarbij aan geschoolde arbeiders de vraag werd gesteld wat voor hen het belangrijkst is wanneer het om werkkleding gaat.
Kleur en design Naast de functionele vereisten voor werkkleding benadrukten de respondenten hoe belangrijk de perceptie van hun werkkleding voor hen is. De kwaliteit van hun persoonlijk vakmanschap en hun vermogen om klanten te adviseren wil men tot uiting zien komen in een outfit van hoge kwaliteit. Volgens de enquête van Mewa kleden vakmensen zich bij voorkeur
modieus en serieus. Men wil geen kleding meer dragen die niet stijlvol is. De trend naar sportieve, nauw aansluitende pasvormen en donkergrijze of blauwe tinten qua kleurkeuze, sluit aan bij de huidige behoeften.
ademende T-shirts zijn het populairst. In de interieurbouw ligt de nadruk op kleding die robuust en slijtvast is. Tuinbroeken zijn als voorheen nog steeds het favoriete kledingstuk voor wie werkt in garages en carrosserieën terwijl vesten het meest gewenste Afzonderlijke items kledingstuk is voor wie in de bouwWat er op de werkplek wordt gedra- sector werkt. gen, hangt sterk af van de activiteit. Voor buitenwerk en in autowerk- Draagcomfort primeert plaatsen wordt de voorkeur gegeven Voor mensen die de hele dag fysieke aan meerlaagse kleding om flexibel inspanningen leveren, zijn bewegingsuitgerust te zijn voor wisselende tem- gemak en draagcomfort van werkkleperaturen en oncomfortabele weers- ding het belangrijkst. De overgrote omstandigheden. Werkgevers willen meerderheid van de ondervraagden daarom voornamelijk teamkleding in geschoolde beroepen geeft explidie bestaat uit verschillende items ciet de voorkeur aan outfits van madie gemakkelijk met elkaar gecom- terialen die zo huidvriendelijk en adebineerd kunnen worden. Naast het mend mogelijk zijn. Voor buitenwerk T-shirt wordt dan bijvoorbeeld een zijn nauw aansluitende modellen met vest en jas in identieke kleuren gedra- veel bewegingsvrijheid - wat wordt gen. Zo divers als de bouwsector is, zo bereikt door elastische inzetstukken divers blijken ook de individuele kle- of elastische gemêleerde stoffen - de dingvereisten. Regenbestendige out- trend die Mewa waarneemt bij vakdoor jassen, warme fleecekleding en mensen.
Zakken zijn een must
De trend gaat in de richting van sportieve, nauw aansluitende kleding in donkergrijze of blauwe tinten.
Schroevendraaier, duimstok, portemonnee, smartphone… Vaklui wensen opbergruimte in hun werkkleding. Voldoende zakken in de juiste maat, op de juiste plaats en met de juiste stevigheid blijken een belangrijk item bij de bevraagde respondenten. Dit geldt vooral voor broeken. Werkaccessoires moeten immers ook kunnen worden opgeborgen als men geen jas of vest draagt. Mewa kon uit de enquête ook concluderen dat Een overtuigend voorkomen: vakmensen wensen met hun kleding in eerste instantie gepercipieerd te achter- en beenzakken gemakkelijk te worden als competente specialisten. (Foto's: Mewa) sluiten moeten zijn, zodat de inhoud er niet uitvalt als je op je hurken zit of beenzakken waarvan de naad ver- rekening met de huidige smartphoneof op de knieën gaat. Voor het veilig sterkt is wenselijk. Volgens de meer- afmetingen en een handige indeling opbergen van gereedschap zijn cargo- derheid houdt een goed zakconcept voor pennen of visitekaartjes.
Halter officieel partner van Titans of CNC Halter CNC Automation, leverancier van beladingsrobots voor CNC-machines, heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Titans of CNC, gevestigd in de Verenigde Staten.
bewezen dat we bedrijven in Europa en Noord-Amerika kunnen helpen hun efficiëntie te verhogen. Door de samenwerking met Titans kan Halter zijn beladingsrobots introduceren bij een groter publiek en bedrijven informeren over slimme oplossingen om Als gevolg van dit partnerschap zal de productie te verhogen. Dankzij de Halter CNC Robotics USA de Titans robots van Halter kan de eindgebruiondersteunen bij het geven van gratis ker zich richten op kwaliteit en proopleidingen aan de industrie. cesverbetering. Onze robots voeren het overbodige, repetitieve werk uit Beladingsrobots bij Titans van grote tot kleine seriegroottes.” Drie beladingsrobots van Halter zijn al geïnstalleerd in het ultramoderne Passie voor de industrie technologiecentrum van de Titans of Rick Hoffman, CEO van Halter CNC CNC in Texas. Het sociale mediaplat- Robotics USA, legt uit: “We zijn erg form van de Titans zal alle aspecten enthousiast over deze samenwerking. van de automatisering van CNC-ma- Titan Gilroy en zijn team hebben een chines door Halter belichten. echte passie voor de industrie en wij Guido Leeflang, CEO van Halter delen die passie. Halter is al acht jaar Group: “In het afgelopen decennium actief in Noord-Amerika en onderhebben onze CNC-beladingsrobots steunt bedrijven dagelijks met prakti-
sche automatiseringsmogelijkheden. Ik groeide op in de verspanende industrie en startte een bedrijf, EIMCo in Farley, Iowa, dat ik meer dan 30 jaar dagelijks leidde. Eind 2014 installeerden we onze eerste Halter beladingsrobot en EIMCo heeft nu negen Halter-systemen in gebruik voor het beladen van allerlei CNC-machines. Het resultaat: hoge productiviteit en zeer tevreden medewerkers. Door onze samenwerking met Titans willen Titan Gilroy met een Halter beladingsrobot in het technologiecentrum van Titans of CNC in Texas, we deze ervaring op een enthousiaste USA. manier overbrengen op eigenaren, managers en verspaners binnen de CAM, CNC, etc. Hun online op video nieuwe methoden toegevoegd zodat metaalverwerkende industrie.” gebaseerde curriculum is toegankelijk de basis zichzelf blijft versterken. voor iedereen, ongeacht leeftijd, techTitans of CNC nische kennis of vooropleiding. Door Titans of CNC heeft ook CNCExpert. Titans of CNC heeft meerdere acade- zich te richten op de grondbeginse- com uitgebracht, waar de eerste en mies ontwikkeld en is wereldleider len van geavanceerde productie leren belangrijkste Advanced Manufactuop het gebied van gratis productieon- studenten door de kracht van herha- ring certificeringen van de industrie derwijs. Ze onderwijzen de nieuwste ling. Naarmate de moeilijkheidsgraad kunnen worden behaald, helemaal technologieën op het gebied van CAD, van elk onderdeel toeneemt, worden gratis.
7
TOPKWALITEIT LASERSNIJDEN & PONSEN
Veluw Metal Creations
073 - 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu Metaal NIeuws
personalia
Metazet rondt rebranding af Met de naamswijziging van Metazet FormFlex naar Metazet heeft Metazet haar rebranding afgerond. Al sinds 1978 is Metazet in Wateringen een maakbedrijf voor de glastuinbouw, en deze rebranding markeert een nieuw hoofdstuk in hun verhaal. Metazet heeft altijd gestreefd naar slimmer telen met passende, praktische, en betrouwbare oplossingen. De rebranding weerspiegelt niet alleen de groei van het bedrijf, maar ook de voortdurende toewijding aan innovatie en samenwerking. "Metazet staat voor de nieuwe standaard in teelt en logistiek. Onze toewijding aan het blijven leren, het ontwikkelen van talent en het naar boven halen van het beste in onszelf en onze klanten is wat ons elke dag drijft", aldus Luke van Adrichem, algemeen directeur.
Groeien is In Beweging Blijven Metazet heeft niet alleen klanten in de tuinbouwsector geholpen om
toekomstbestendig te worden, maar is zelf ook gegroeid. Sinds juni 2022 heeft het viertallige directieteam bestaande uit Luke van Adrichem, Dolf van der Hoeven, Peter Koot en Ben van der Maarel, een nieuwe koers ingezet, waarvan de rebranding een integraal onderdeel is. De rebranding brengt een nieuwe identiteit met zich mee, terwijl de kernwaarden, kennis en oplossingsgerichtheid onveranderd blijven. Financieel directeur Peter Koot voegt hieraan toe: "Groeien betekent in beweging blijven en met deze rebranding hebben we niet alleen de afzonderlijke BV.'s samengevoegd tot één geheel, maar hebben we ook een heldere en tijdloze uitstraling gecreëerd die ons voorbereidt op de toekomst. Terwijl Metazet BV nu onze overkoepeDe rebranding markeert een nieuw hoofdstuk in het verhaal van Metazet, maakbedrijf voor de lende identiteit vertegenwoordigt, blijft tuinbouwsector. de vertrouwde naam FormFlex behouden als ons merk voor hoogwaardige De officiële lancering van Metazet was gevierd tijdens de Fruit Logistica in teeltgoten, zodat we onze sterke repu- tijdens de eerste dag van de IPM in Berlijn en tijdens de HortiContact in tatie voortzetten." Essen op 23 januari, maar wordt ook Gorinchem.
Ex-Voortman-bedrijven verder Emixa stroomlijnt aanbod onder naam Severfield Emixa, partner voor digitale trans-
Peter-Jan Simons, CEO van Emixa, zei:
formatie, gaat zijn gelieerde bedrijven “De rebranding van Emixa en al onze Voortman Steel Construction en Per 1 januari is Norbert Nijhuis de onder de Emixa merknaam in de Bene- gelieerde bedrijven is een belangrijke Voortman De Haven zijn per 1 janu- nieuwe Divisional Managing Director. lux en het VK rebranden. mijlpaal voor ons bedrijf, omdat het ari verder gegaan onder hun nieuwe In deze functie is hij verantwoordelijk onze groei en evolutie door de jaren namen Severfield Steel Construc- voor Severfield Europe Holding en de De rebranding van Emixa omvat een heen weerspiegelt. We geloven dat tion Netherlands en Severfield De business units die hieronder vallen. nieuw logo, juridische namen, website door onze merkidentiteit te verenigen, Haven. Hij heeft de dagelijkse leiding over en grafische identiteit die de innova- we onze waarde propositie beter kunBeide bedrijven zijn in maart 2023 overgenomen door Severfield. Als gevolg van deze overname zijn de bedrijfsnamen, het logo en de huisstijl nu gewijzigd. De bedrijven blijven wel zelfstandig opereren. Samen met de vestiging in Zevenbergen vormt Severfield Steel Construction Netherlands in Rijssen de Europese divisie binnen Severfield, Severfield Europe Holding. Voortman Design & Build blijft voorlopig haar bedrijfsnaam behouden.
Nefratech - Frank Lenaers heeft per 1 januari zijn stokje als operationeel directeur eigenaar van Nefratech EDMCenter overgedragen aan de nieuwe eigenaar Sven Stoffelen. Sven is al bijna vijf jaar operationeel general manager. Lenaers is samen met compagnon John Cardinaal in 1998 gestart met Nefratech in een garagebox in Weert met slecht één draadvonkmachine. Helemaal verdwijnen doet hij niet: hij blijft op deeltijdbasis nog aanwezig op de werkvloer als draadvonker en zinkvonker. Zo blijft zijn kennis en ervaring nog enkele jaren beschikbaar voor Sven, het team én de relaties.
Severfield Steel Construction Netherlands (Rijssen), Severfield De Haven (Maassluis), Severfield Europe (Zevenbergen) en Voortman Design & Build (Rijssen). Met zes productielocaties in het Verenigd Koninkrijk verwerkt Severfield jaarlijks zo’n 150.000 ton staal. Severfield realiseert jaarlijks een omzet van 550 miljoen euro met circa 2.000 medewerkers. Daarnaast verwerkt de joint-venture van het bedrijf in India ook nog eens 150.000 ton staal op jaarbasis.
tieve en klantgerichte aanpak van het bedrijf benadrukken. De nieuwe website (www.emixa.com) biedt een gestroomlijnde en gebruiksvriendelijke ervaring die de oplossingen, diensten en klantsuccesverhalen van het bedrijf belicht. De rebranding omvat ook de consolidatie van gelieerde bedrijven, zoals Appronto, cards PLM Solutions, Dimensys, Magnus Digital en OnePLM, onder de Emixa naam. Dit stelt het bedrijf in staat om een naadloze en consistente ervaring te bieden aan zijn klanten, en om de synergieën en expertise van zijn diverse teams te benutten.
Dag en nacht in touw voor uw
nen communiceren en ons kunnen onderscheiden in de markt. We zijn ervan overtuigd dat ons Emixa merk ons zal helpen onze missie te bereiken om de digitale transformatie van onze klanten te versnellen.” Emixa biedt innovatieve, hoogwaardige, full-service oplossingen op het gebied van digitale transformatie, met een speciale nadruk op de maakindustrie, met behulp van Siemens (PLM), SAP (ERP), Mendix (Low Code Applications) aangevuld met Management Consulting, Integration Solutions en Data & Analytics practices.
Kersten – Thijs Kersten fungeert sinds 1 januari als Technisch Directeur bij M.C. Kersten in Amsterdam. Hij heeft deze rol overgenomen van zijn vader Jeroen, die zich op andere manieren zal blijven inzetten voor het bedrijf. M.C. Kersten is een allround partner in de metaal en gespecialiseerd in het bedenken en ontwikkelen van complexe metaalconstructies, trappen, liftschachten, hekwerken, kozijnen, deuren en kunstwerken. Machinefabriek v.d. Elsen - John van der Sanden (37) is de nieuwe Managing Director van Machinefabriek v.d. Elsen, onderdeel van Wilvo. De activiteiten van zijn huidige onderneming Betactic Engineering worden door Wilvo Group ondergebracht bij v.d. Elsen. Naar verwachting wordt de nieuwbouw van v.d. Elsen medio april opgeleverd. Het complete machinepark van Betactic wordt dan verplaatst naar de nieuwe locatie. Van der Sanden start dan tevens officieel als Managing Director bij v.d. Elsen.
Hulp bij het fitten? ...WB ondersteuningbokjes
BANDZAGEN
De WB bokjes zijn onmisbaar in elke pipeshop. Er is een vaste en inklapbare uitvoering leverbaar.
plaatwerk jd in i t l A rijf! bed
op maat!
Overkampsweg 26 | 8102 PH Raalte Tel.: 0572 - 36 26 00 | Fax: 0572 - 36 22 98
Voor de WB bokjes zijn verschillende opzetstukken leverbaar. Alles uit voorraad leverbaar.
Th. WORTELBOER B.V.
DISSELHORST M E TA A L www.disselhorstmetaal.nl
WWW.BAHCO.COM
Sluisweg 9, 6582 AG Heumen tel. +31 (0)24-358 65 14, +31 (0)24-358 70 79
www.wortelboer.ws
8
editie
1
• Plaatwalsen • Profielwalsen • Strippenbuigers • Aluminium Zaagmachines • Plaatscharen • Draaibanken • Werkplaatspersen
dinsdag 16 januari 2024
www.trumpf.com
TOPKWALITEIT PLAATWERK the original
retrof itting company.
ZANTECH
O S S
2 - 2,5 - 3 D lasersnijden + buislasersnijden Ook onder een hoek
WWW.ZANTECH.NL Onderdelen voor alle snijmachines!
Direct uit voorraad: widenhorn.nl
WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL
www.ijzeron.nl
het adres voor al uw metaalbewerkingsmachines.
RMIG
we make ideas come to life
MARKTLEIDER IN GEPERFOREERD EN STREKMETAAL Producent van perfoplaten en strekmetaal snel leverbaar uit voorraad of productie op maat
info.nl@rmig.com Tel: 0184 49 19 19
In dit nummer
Magazijnsystemen www.promatt.com
Meer geld voor energiezuinige investeringen
Ondernemers hebben dit jaar meer aanpassing in de Energielijst 2024 is mogelijkheden om met belasting- de terugverdientijd. In 2024 zijn niet voordeel te investeren in energie- langer bedrijfsmiddelen opgenomen zuinige bedrijfsmiddelen. Het aantal waarvan de terugverdientijd duidelijk aanvragen voor deze Energie-inves- korter is dan 5 jaar. Door de Enerteringsaftrek (EIA) nam de laatste giebesparingsplicht zijn bedrijven en jaren fors toe. Dit jaar is opnieuw € instellingen verplicht om alle energiebesparende maatregelen met een 10 miljoen meer beschikbaar.
Automatiseringspakket voor kleinere werkplaats
terugverdientijd van 5 jaar of minder uit te voeren. Deze verplichte maatregelen hebben geen belastingvoordeel meer van de EIA. Aanpassingen zijn er ook voor zonnepanelen met een elektriciteitsaansluiting voor kleinverbruikers. Vanaf 2024 geldt hiervoor een maximum vermogen van 55 kW. Hierdoor is er alleen nog belastingvoordeel voor investeringen in kleinere installaties met een hogere terugverdientijd. Voor ondernemers die volgens de renovatiestandaard de hoogst haalbare energieprestatieverbetering voor hun bedrijfsgebouw realiseren (A++ of A+++) geldt dat het maximum investeringsbedrag is verhoogd. Daarmee wordt investeren in maximale energieprestatieverbeteringen van bedrijfsgebouwen extra aantrekkelijk.
Het nieuwe DA300 automatise- zijn expertise en ervaring die is opringspakket van Makino is speciaal gedaan bij het observeren van de ontwikkeld voor kleinere werk- DA300 in actie, gebruikt om een verplaatsen. Ondanks de compacte sie op maat te ontwerpen voor dit afmetingen biedt het de hoogste automatiseringspakket. Met name mate van autonomie met de hoog- ook voor kleinere werkplaatsen waar elke klus anders is en autoste prestaties.
De Energielijst is de basis van de rege- Ondernemers kunnen de investeling. Hierop staan innovatieve, ener- ringsaftrek ook aanvragen voor begiebesparende en duurzame energie- drijfsmiddelen die niet specifiek omtechnieken en bedrijfsmiddelen die schreven zijn in de Energielijst. RVO belastingvoordeel krijgen. RVO past toetst de investering dan onder ande lijst elk jaar aan. Een opvallende dere op de terugverdientijd.
matiseringsoplossingen een steeds Met de DA300 voor 5-assige verti- hogere mate van flexibiliteit vragen. cale bewerking heeft Makino een En omdat de ruimte vaak beperkt is, sterke positie verworven in markten vereist elke automatiseringsoplosvariërend van lucht- en ruimtevaart sing een compacte footprint. tot halfgeleidercomponenten. De Japanse machinebouwer heeft nu Lees verder op pagina 3
De overheid ondersteunt energiezuinige investeringen van bedrijven financieel met belastingvoordeel uit de regeling EIA. Zo geeft zij een impuls aan energiebesparing, het verminderen van CO2-uitstoot en het gebruiken van duurzame energie. Bedrijven die investeren in een bedrijfsmiddel op de Energielijst, kunnen via de regeling 40% van de investeringskosten aftrekken van hun winst. Dit verlaagt de fiscale winst en maakt de investering voor hen dus goedkoper. In 2024 is hiervoor € 259 miljoen beschikbaar. In een kabinetsreactie op de uitkomsten van de beleidsevaluatie van de regeling (2017-2021) bleek al dat de energie-investeringsaftrek verlaagd wordt van 45,5% naar 40%.
Opvallende wijzigingen
AI blaast industriële productie nieuw leven in
Veluw Metal www.vmc.eu Creations
SAM XL maakt cobots van Doosan heel slim
Het DA300 automatiseringspakket is met name ontwikkeld voor kleinere werkplaatsen waar elke klus anders is en automatiseringsoplossingen een steeds hogere mate van flexibiliteit vragen.
Nieuw TU Delft lab omvat gehele 3D-printproces
EMAG zweert bij op maat gemaakte robotoplossingen
Markt voor gebruikte machines stabiel ?
PERFECTIE IN PLAATWERK
ank
aib
Dra De specialist in rolvormmachines en leverancier van plaatbewerkingsmachines
nodig
www.WOLTHUISMACHINES www. WOLTHUISMACHINES.nl .nl
&
www.pasterkamp.nl
BANDZAGEN
Combinatie van wereldklasse! 23_Heku_Jan_small banner.indd 1
www.assinkschipholt.nl
1/7/2019 8:21:27 AM
straalmachines richtmachines ontbraammachines bandschuurmachines polijstmachines
WWW.BAHCO.COM
www.hevami.nl Tel: +31(0)413376602
VOLGENDE EDITIE METAALNIEUWS 3 2024
THEMA: VERSPANEN TECHNISHOW/ESEF VERSCHIJNING: 13 FEBRUARI quotation-factory_metaalnieuws_feb22_01 copy.pdf DEADLINE: 5 FEBRUARI
1
14/02/2022
10:46
QUOTATION SOFTWARE IN THE CLOUD
SLIMME METAALBEWERKING OFFERTES IN DE CLOUD DE REVOLUTIE IN METAALBEWERKING OFFERTES
DAAROM IS ER DE QUOTATION FACTORY
In 2018 zagen wij dat de metaalbewerkingsindustrie
Instant metaalbewerking offertes voor
aan een radicale vernieuwing toe was. Want de
iedereen.
meeste calculaties en offertes die gemaakt worden
Zodat we tijd over houden voor
zijn handwerk, uitgevoerd door de meest slimme en
klantcontact en maatwerk waar echte
vaak
skills, expertise en talenten voor nodig zijn.
dure
medewerkers.
Soms
wel
dagen
berekenen en herberekenen om vervolgens toch de opdracht niet te krijgen. Wat nu als dat ook in een
check alle voordelen op:
paar minuten kan?
quotationfactory.com
LET’S SIMPLIFY QUOTING
ONTBRAMEN KANTEN AFRONDEN FINISHEN LASER OXIDE VERWIJDEREN SLAK VERWIJDEREN PRECISIE SLIJPEN
ONTDEK UW ONTBRAAMOPLOSSING! TIMESAVERSINT.COM
WEBSITE
9
Reijrink neemt Skellet vestiging in gebruik Sinds het begin van het nieuwe jaar is de nieuwe vestiging van Reijrink Staalconstructie in Tilburg officieel in gebruik. Het is de Reijrink Skellet vestiging. Skellet is een wijze van staalbouw waar geen las meer aan te pas komt.
Skellet is een soort stalen ‘meccano’ constructiesysteem met eindeloze mogelijkheden, elke keer opnieuw. Het is demonteerbaar tot en met het kleinste onderdeel.
constructiesysteem met eindeloze mogelijkheden, elke keer opnieuw. Het is demonteerbaar tot en met het kleinste onderdeel. Zowel de profielen als de verbindingsstukken zijn volledig herbruikbaar in elk denkbaar project. Door de herbruikbaarheid behouden de profielen en Reijrink Skellet is sinds 1 september verbindingsstukken ook een hogere een nieuwe divisie van de internatio- restwaarde. naal opererende Brabantse staalbouwer. Het is een samenwerking met Eenvoudige montage Skellet Genk (B), dat de bedenker en Voor de montage van een Skellet ontwikkelaar is van dit gepatenteerde systeem zijn enkel een zaagmachine 100% herbruikbare staalbouwsysteem. en een rivettenpistool nodig. Lassen aan de constructie kan volledig 100% Circulair achterwege blijven. Dankzij het moSkellet is een soort stalen ‘meccano’ dulaire karakter kan een Skellet constructie ook makkelijk aangepast of uitgebreid worden.
fielen hun waarde. Skellet Benelux onderstreept de waardevastheid van het profiel met het Skellet SAFEgarantie. Hiermee garanderen zij zelfs een vergoeding tot 133% van de aankoopprijs van de profielen na het 15e jaar. Elk Skelletprofiel wordt hiervoor gebrandmerkt en digitaal geregistreerd. Zo kan men in de toekomst gebruikte profielen verhandelen wanneer de constructie ontmanteld wordt. Belangrijkste ambitie hierbij is een levende tweedehandsmarkt te creëren voor de circulaire Skellet-profielen.
Productiecapaciteit onder druk door netcongestie Twintig procent van de MKB-maakbedrijven ervaart inmiddels problemen met hun elektriciteitsaansluiting. Dat blijkt uit de Koninklijke Metaalunie Economische Barometer van het vierde kwartaal van 2023. Omdat er momenteel veel te doen is over netcongestie, is hierover in de Economische Barometer een extra vraag opgenomen. Gemiddeld ervaart een op de vijf geënquêteerde bedrijven op dit moment een problemen in de bedrijfsvoering door de netcongestie. Er zijn ook ondernemers die aangeven op termijn problemen te verwachten.
Belangrijkste problemen Op de vraag wat als belangrijkste pro-
Milieu Door licht en circulair te bouwen wordt het gebruik van nieuwe grondstoffen beperkt. Tevens zorgt licht bouwen ervoor dat er minder vrachten nodig zijn. Met deze samenwerking versnelt Reijrink de ontwikkeling van circulaire oplossingen binnen de staalsector. “Door onze Greenline-divisie mogen wij ons al de Groenste Staalbouwer Gemiddeld ervaart een op de vijf geënquêteerde bedrijven op dit moment een problemen in de van Nederland noemen, met deze bedrijfsvoering door de netcongestie. divisie gaan we naar 100% circubleem wordt ervaren geeft 5% van ten en het niet kunnen terugleveren lair bouwen. Een mooie stap voorde respondenten aan dat zij niet of genoemd. Maar ook schade door te waarts in onze inzet voor innovatie minder kunnen verduurzamen dan ze hoge piekspanning. 9% van de res- en duurzaamheid.” zouden willen. Bijvoorbeeld het niet pondenten geeft aan de productiecakunnen plaatsen van zonnepanelen. paciteit niet te kunnen uitbreiden. Dit Skellet Safe-Garantie 6% van de respondenten zegt dat ze varieert van het niet kunnen bijplaat- Door de 100% herbruikbaarheid en met hogere kosten komen te zitten. sen van een extra machine tot niet uniformiteit van het Skellet staalHierbij worden hogere energiekos- kunnen verhuizen. bouwsysteem behouden de pro-
Voor de montage van een Skellet systeem zijn enkel een zaagmachine en een rivettenpistool nodig. Lassen aan de constructie kan volledig achterwege blijven.
10 quattroClean-sneeuwstraaltechnologie is schaalbaar en geschikt voor inline gebruik en cleanrooms
Droog reinigingsproces voor productie elektronica Of het nu gaat om energie, mobiliteit of industrie: elektronische componenten en systemen spelen een sleutelrol in de transformatie naar klimaatneutraliteit. Door de hogere eisen aan vermogensdichtheid en betrouwbaarheid en door nieuwe oplossingen zijn de eisen voor technische reinheid tijdens de productie van deze componenten enorm toegenomen. De schaalbare, cleanroom-compatibele en inlinecompatibele quattroClean-sneeuwstraaltechnologie is een droge, betrouwbare en duurzame manier om aan deze vereisten te voldoen voor een breed scala aan reinigingstoepassingen. Technische zuiverheid heeft een beslissende invloed op de prestaties, functionaliteit, betrouwbaarheid en levensduur van elektronische componenten en systemen. Van halfgeleider- en microsysteemproducten, PCB-verbindings- en assemblagetechnologieën tot de productie van batterijcellen en -modules en de productie van fotovoltaïsche zonne-energie en lasergestructureerde organische elektronica. De maatstaf hierbij is het zuiverheidsniveau dat noodzakelijk wordt geacht voor de downstreamprocessen of eindtoepassing en dat op een consistente en reproduceerbare manier moet worden bereikt. De reiniging wordt meestal in een cleanroom uitgevoerd om te kunnen voldoen aan de soms extreem hoge limieten voor deeltjes, filmisch-organische en anorganische restverontreiniging. De quattroClean-sneeuwstraaltechnologie van het Duitse acp systems heeft zich als oplossing bewezen voor dergelijke taken met hoge zuiverheid aan de hand van een ontwerp dat is aangepast aan de betreffende cleanroomklasse.
Hoogste filmische zuiverheid De technologie betreft een droog proces dat wordt gebruikt voor het reinigen van volledige oppervlakken of selectieve onderdelen. Het reinigingsmedium is vloeibaar koolstofdioxide dat wordt gerecycled uit chemische productieprocessen en de opwekking van energie uit biomassa. De kooldioxide wordt geleid door een slijtagevrije, uit twee stoffen bestaande ringmond en zet bij het verlaten van de mond uit tot fijne sneeuwkristallen. Deze worden door een aparte mantelstraal van samengeperste lucht gebundeld en vervolgens tot supersonische snelheid versneld. Wanneer de eenvoudig te richten sneeuw- en persluchtstraal het te reinigen oppervlak raakt, treedt een combinatie van
De droge quattroClean-sneeuwstraaltechnologie zorgt voor consistente deeltjeszuiverheid conform SCC 1.
thermische, mechanische, oplosmiddel- en sublimatie-effecten op. Deze vormen de basis van de reinigende werking. Het kristallijne kooldioxide sublimeert tijdens het proces volledig, waardoor de behandelde oppervlakken volledig droog blijven. De losgemaakte verontreinigingen worden vervolgens samen met het procesgas afgezogen. Zo wordt herbesmetting van de onderdelen of besmetting van de omgeving voorkomen. Op deze manier worden tijdrovende en energie-intensieve spoel- en droogprocessen geëlimineerd.
af te kunnen stemmen op de betreffende eisen en productiesituatie, biedt acp systems een reeks machines aan op basis van gestandaardiseerde modules en individueel geplande systemen. Het ontwerp en de eigenschappen van de oplossingen, die volledig van roestvrij staal zijn gemaakt, zijn aangepast aan de betreffende klasse cleanroom. Dit garandeert een zuiverheid van 99,995 procent bij bereiding van het vloeibare kooldioxide en een kwaliteit van 1.2.1. overeenkomstig ISO 8573-1:2010 voor perslucht. Indien nodig kan een gaswasser worden geïntegreerd in de extreem zuivere persluchttoevoer (XCDA) om zo alle sporen van organische stoffen te filteren. De kwaliteit van de gegenereerde lucht voldoet bijvoorbeeld aan de productievereisten voor halfgeleiders. Een van de oplossingen van acp systems is de compacte JetCell met roterende spuitmonden. De flexibele 'plug & play'-reinigingscel is ontwikkeld voor geautomatiseerde reinigingstoepassingen. Deze cel kan eenvoudig worden geïntegreerd in een onderling verbonden productieomgeving, bijvoorbeeld direct na een stans- of spuitgietmachine. De cel kan ook worden gebruikt als afzonderlijke oplossing. Daarnaast worden hoge reinigingsprestaties met een extreem laag mediaverbruik geboden. Tijdens de oppervlaktereiniging, die tegelijkertijd van boven en onder kan worden uitgevoerd, zorgen naadloze procesbewaking en -controle ervoor dat elk onderdeel wordt behandeld met de eerder gevalideerde procesparameters. Dankzij geïntegreerde interfaces kan het digitaal bestuurbare reinigingssysteem worden aangesloten op een hostcomputer op hoger niveau.
Uitgebreide tests hebben aangetoond dat de quattroClean-sneeuwstraaltechnologie consequent voldoet aan de eisen voor oppervlaktezuiverheidsklasse (SCC, Surface Cleanliness Class) 1 overeenkomstig VDI 2083, blad 9.1:2006 met betrekking tot restverontreiniging door stofdeeltjes. Daarnaast kan een deeltjeszuiverheid overeenkomstig SCC 0,1 worden bereikt met herhaalnauwkeurigheid voor componenten die vooraf zijn gereinigd in een proces met ultrafijne natte chemicaliën. In het geval van filmresten zijn de reinigingsresultaten vergelijkbaar met die van andere ultrafijne reinigingsprocessen zoals natte chemische en plasmareiniging Cleanroom-testfaciliteit of vacuüm uitstoken. acp systems beschikt over een eigen
De compacte, roestvrijstalen JetCell-reinigingscel met roterende spuitmonden is ontwikkeld voor geautomatiseerde reinigingstoepassingen en kan grote oppervlakken in korte tijd reinigen.
cleanroom als testfaciliteit voor procesontwerp. Hierdoor kunnen reinigingstesten worden uitgevoerd in een gevalideerde ISO klasse 7 cleanroom met zones tot klasse 5 volgens ISO 14644-1. Alle procesparameters, zoals de volumestromen voor perslucht en kooldioxide, het aantal spuitmonden, het gebied dat moet worden gereinigd en de duur van de straal, worden nauwkeurig afgestemd op de betreffende toepassing. Hierbij wordt ook rekening gehouden met materiaaleigenschappen, het type vervuiling en de vereiste mate van zuiverheid. De vastgestelde waarden kunnen
worden opgeslagen als reinigingsprogramma's voor specifieke onderdelen in de besturingseenheid van het systeem. Dankzij de droge quattroCleansneeuwstraaltechnologie kan nu een reinigingsoplossing worden toegepast waarmee een groot aantal reinigingstaken in de elektronicasector betrouwbaar en efficiënt kunnen worden uitgevoerd. Het proces zorgt niet alleen voor de vereiste zuiverheid bij elektronische, mechanische, optische en sensoronderdelen, maar bespaart tegelijkertijd energie en grondstoffen.
Duurzame reiniging Het effectieve quattroClean-proces is in combinatie met procesgas van Linde bekroond met het Green Screencertificaat van Clean Production Action voor reinigings- en ontvettingsmiddelen. De onafhankelijke nonprofitorganisatie heeft hiermee een maatstaf gecreëerd die specifiek geldt voor reinigingsmiddelen die worden gebruikt als proceschemicaliën in de productie, met name in de elektronicasector. Het certificaat bevestigt dat het procesgas geen chemische stoffen bevat die schadelijk zijn voor mens of milieu.
Voor elke toepassing Om de reinigingsoplossing optimaal
Effectieve, droge reinigingsoplossingen zoals de quattroClean-sneeuwstraaltechnologie, zijn een must om betrouwbaar te kunnen voldoen aan de soms enorm verhoogde eisen voor technische zuiverheid in de elektronicasector.
Het proces is ontworpen in de eigen cleanroom-testfaciliteit van acp systems. Hier worden ook optimale procesparameters gedefinieerd.
Intelligente procesbewaking verhoogt de kwaliteit slijpproces
11
Veel potentiële efficiëntiewinsten door digitalisering en procesbewaking middels sensoren van slijpprocessen worden momenteel niet benut. Interne machinegegevens kunnen nu al worden gebruikt om veranderingen in processen te detecteren. (Foto: United Grinding Group)
De uitdagingen bij industriële slijpprocessen zijn complex. Gebeurt het slijpen onzorgvuldig dan kan een onderdeel in de laatste fase van de afwerkingswerkzaamheden beschadigd raken - met veel ellende tot gevolg. Innovatieve oplossingen voor het bereiken van perfect slijpen zullen te zien zijn op de vakbeurs GrindingHub van 14 tot 17 mei in Stuttgart. Wanneer werkstukken automatisch worden bewerkt, is er een groot risico op afkeur als de bewerking niet continu en effectief wordt gecontroleerd. Er is niet altijd voldoende ervaring om het optimale machineslijpresultaat te bereiken en geschoolde werknemers zijn steeds moeilijker te vinden, waardoor bedrijven steeds meer gebruik maken van kunstmatige intelligentie bij de bewaking van industriële processen. Dit komt omdat slijpen vaak de laatste stap is in een lange procesketen voor de productie van componenten zoals tandwielen of wielstellen. Uitval als gevolg van fouten vormt dus een belangrijke kostenfactor, met name bij de productie van kleine series en losse onderdelen. Sterk geautomatiseerde, sensorgebaseerde gedigitaliseerde bewaking van het slijpproces kan hierbij helpen. “De slijpkwaliteit hangt af van een breed scala aan parameters en instellingen – zoals de diameter, het profiel en het snijvermogen van de slijpschijf – die voortdurend veranderen als gevolg van slijtage tijdens het slijpproces”, legt Christoph Plüss, CTO de Zwitserse United Grinding Group uit. “Hoe meer aspecten digitaal kunnen worden aangestuurd of geregeld, hoe beter de procesbeheersing, wat
uiteindelijk leidt tot een efficiëntere sortechnologie, procesbewaking en productie en een constante kwaliteit.” een schat aan opgeslagen empirische kennis. Dat verhoogt de productiviteit. Horen, zien, voelen Dit is ook een onderwerp van weDe interactie tussen het gereedschap tenschappelijk onderzoek. “Eventu– in dit geval de slijpschijf – en het ele veranderingen in het proces of werkstuk, evenals de manier waarop schommelingen in de kwaliteit moehet koelsmeermiddel zich in de con- ten in een vroeg stadium worden tactzone gedraagt, zijn hierbij rele- gedetecteerd om zuinig gebruik te vante factoren. “Met akoestische sen- kunnen maken van geautomatiseerde soren kun je allerlei beïnvloedende slijpprocessen. Slijpprocessen worden variabelen registreren”, legt Plüss uit. beïnvloed door niet-reproduceerbare Geometrisch onderhoud en condi- en toevallige storingsvariabelen, zotionering, d.w.z. het aankleden van als variërende eigenschappen van de de slijpschijf, zijn volgens hem cru- slijpschijf of operators die de variaciale aspecten van procesbesturing. belen wijzigen”, zegt Henning Buhl, “Dit omvat natuurlijk ook het bewa- hoofd van de afdeling Machinecompoken en regelen van de warmteover- nenten van het Institute of Production dracht door de machinestructuur en Engineering and Machine Tools (IFW) kritische componenten, evenals het van de Leibniz Universität Hannover. uitvoeren van tussentijdse geometri- “Er kan daarom niet van worden uitgesche metingen op het werkstuk zelf.” gaan dat het slijpproces zich consistent Tegenwoordig gebeurt dit vaak met en voorspelbaar zal gedragen.” behulp van contactloze lasermeetbruggen. De machines moeten kun- Potentiële efficiëntiewinsten nen horen, zien en voelen om een Op dit moment worden relatief conoptimale procesbeheersing tijdens servatieve procesparameters gebruikt, het slijpen te bereiken. United Grin- waarbij veel gebruikers steekproefsding heeft met haar merken Blohm, gewijs kwaliteitscontroles uitvoeren. Ewag, IRPD, Jung, Mägerle, Mikrosa, Dit betekent dat het volledige potenSchaudt, Studer en Walter een brede tieel niet wordt benut. Dit verlaagt basis aan toepassingskennis en een op zijn beurt de efficiëntie en maakt groot productportfolio opgebouwd alleen stroomafwaartse foutdetectie voor de productie van zeer nauwkeu- mogelijk, waardoor het onmogelijk rige componenten. wordt om afkeur te voorkomen. Continue procesbewaking kan worden Geautomatiseerde bewaking van het gebruikt om eventuele veranderingen slijpproces is bijzonder effectief voor die zich tijdens de productie voordoen kleine series. “Het opzetten, ombou- te detecteren en het proces dienoverwen en inlopen van slijpprocessen eenkomstig aan te passen. Dit maakt kan tijdrovend zijn. Hoe kleiner de het volgens Buhl ook mogelijk om de serie, hoe vaker deze moeten wor- regelvariabelen aan te passen om een den uitgevoerd”, legt Plüss uit. Het hogere productiviteit te bereiken. inloopproces kan effectiever worden uitgevoerd als het slijpproces wordt In veel fabrieken zijn er tal van voorondersteund door intelligente sen- beelden waar potentiële voordelen
van digitalisering en procesbewaking middels sensoren niet worden benut. “Interne machinedata kan op dit moment gebruikt worden om veranderingen in het proces te detecteren. In veel gevallen is er echter onvoldoende resolutie en detailniveau om de oorzaak van de verandering te vinden en een passende tegenmaatregel te nemen”, zegt Buhl. Aanvullende signalen met hoge resolutie van andere sensoren zouden het mogelijk maken om meer informatie te verkrijgen en te combineren om een effectieve monitoring van de productie mogelijk te maken. “Digitale data-acquisitie van proceskrachten en trillingen biedt hier een groot potentieel bij het overbrengen van nieuwe bevindingen op het gebied van bijvoorbeeld draaien tot slijpen”, legt Buhl uit.
Meten in moeilijke omstandigheden De energie- en gegevensoverdracht van de sensoren vormen echter grote uitdagingen, omdat de meetgegevens moeten worden overgedragen van een snel bewegend gereedschap naar een stationaire analyse-eenheid in het besturingssysteem. Ook moet het meetsysteem robuust genoeg zijn om betrouwbare registratie van meetgegevens te bieden, ondanks de invloed van specifieke temperatuuromstandigheden en koelsmeermiddelen. Een veelgebruikte aanpak bij het bewaken van slijpprocessen is het meten van proceskrachten. Dit helpt bij het kwantificeren van de dynamische spanningen die ontstaan op en in het werkstuk en het gereedschap. Het geeft informatie over de actuele interventiecondities in het proces en de staat van slijtage. “De proceskrachten stijgen continu door verstopte poriën of afvlakking van de korrels
op de slijpschijf. Bij het bepalen van de monitoringslimieten moet daarom rekening worden gehouden met de voortdurend veranderende interventieomstandigheden, wat betekent dat statische methoden slechts beperkt geschikt zijn”, zegt Buhl. Nauwkeurige meting van de proceskrachten is essentieel voor een zinvolle evaluatie van de signalen en dus voor een nauwkeurige bewaking.
Dichter bij de limiet Intelligente algoritmen worden gebruikt om patronen te extraheren uit complexe gegevensverzamelingen om AI te kunnen gebruiken voor optimalisatie. Dit is met name van belang bij serieproductie. Het maakt het mogelijk om digitale vingerafdrukken van de processen te maken en wijzigingen of optimalisaties specifiek te gebruiken voor monitoring en optimalisatie. “Het is moeilijk om in het algemeen te zeggen hoe hoog de efficiëntiewinst is”, legt Plüss uit. “Maar het is gewoon de menselijke natuur om bepaalde veiligheidsreserves in te plannen. Intelligente procesoptimalisatie en -bewaking maken deze reserves zichtbaar en helpen ze te minimaliseren. Zo kun je op een gecontroleerde manier dichter bij de limiet komen.” Natuurlijk zijn er praktische grenzen aan de digitale monitoring van slijpwerkzaamheden in de industrie. “Je kunt alleen controleren en optimaliseren wat je kunt meten en registreren”, vat de CTO van United Grinding samen. De exposanten op GrindingHub zullen laten zien wat er vandaag al gemeten en geoptimaliseerd kan worden met als doel perfect afgewerkte oppervlakken te realiseren.
12
Voor nieuwe of gebruikte ESAB snijsystemen
Meer dan 40 jaar ijzersterk vakmanschap
6 X 2 METER! 2
Lasersnijden | Kanten | Walsen
2
Staal | RVS | Aluminium
2
Van enkel ontwerp tot grote series bulk
2
Bevoegdheid tot LLoyds hermerken
Service, onderhoud en retrofits csbx.nl
Gicom Biddinghuizen | 0321 - 332 682 | metaalbewerking@gicom.nl | www.gicom.nl Gicom_advertentie_135x90mm.indd 2
12-03-2021 12:29
Technische Handelsonderneming
Ontbraammachine EEFTING KL - SWING 1612 - 40 De Eefting KL – Swing 1612 – 40 is een
IEDERIK
ontbraammachine gemaakt om
06-54264963
plaat- en snijwerk te ontbramen/slijpen.
tel.: 0117-372087 mob.: 06-10631536 of 06-21248315 e-mail: diederiktho@gmail.com
Dit gebeurt door middel een klepelas met
info@derrickeefting.nl
askettinkjes om hardnekkige bramen te verwijderen. Om daarna door een
RAPID ORIGINAL TEACH-IN TOL +/- 0,005 15º INDEXERING 4 POSITIES Vraag uw handelaar.
Derrick Eefting Techniek en Ontwikkeling Zanddijk 73, 9561 VD Ter Apel
zwenksysteem met 12 slijpborstels te
gaan, opgedeeld in 2×6, dat van links naar rechts zwenkt. Hierdoor wordt het gehele plaatmateriaal volledig ontbraamt.
www.rapidoriginal.com
Topkwaliteit Plaatwerk cad
lasersnijden
ponsen
verspanen
buigen
strekken
walsen
lassen
finishen
opslag
Uw product gratis op voorraad! Al uw plaat- en laswerk op afroep leverbaar Omdat uw producten in serie en daarmee milieuvriendelijker en goedkoper worden gemaakt, en in ons magazijn (7.000 m2) worden opgeslagen, kunnen wij u op afroep leveren. Dat scheelt u ruimte èn geld!
Uw voordelen • Lagere prijs • Facturering bij afname • Verzekerd van voorraad • Groenste productie
Veluw Metal Creations
...waar vakmanschap, hightech en duurzaamheid hand in hand gaan
Klompenmaker 18 5253 RH Nieuwkuijk
T. (073) 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu
SCAN VOOR ONZE VACATURES
Metaal NIeuws
Aantrekkelijk kennisprogramma op ESEF
agenda
De vakbeurs ESEF Maakindustrie (1215 maart in Jaarbeurs Utrecht) kent een uitgebreid kennisprogramma. In de Maakindustrie Future Arena en het BLMC Ketentheater lichten inspirerende sprekers actuele thema’s toe. Ze gaan in discussie over de ontwikkelingen en de toekomst van de maakindustrie.
12-15 maart TechniShow
Vakbeurs voor industriële ptroductietechniek Jaarbeurs, Utrecht technishow.nl
12-15 maart
ESEF Maakindustrie Event voor slimme maakoplossingen Jaarbeurs Utrecht event.maakindustrie.nl
Het voorlopige programma staat nu op de website van ESEF Maakindustrie. Dit programma wordt tot aan de beurs continu ge-update. Bezoekers kunnen 22 maart ook de Jaarbeurs Live app downloaden. Techniek & Technologie Hierin hebben ze naast het programma Zevende editie vmbo-mbo conferentie ook hun ticket, de plattegrond en hun Coenecoop college & Bouwacademie afspraken overzichtelijk bij de hand. Groene Hart, Waddinxveen procuratio.nu In het BLMC Ketentheater gaan experts in op belangrijke thema’s die helpen 4 april een productiebedrijf productiever, ZIE: Zuid-hollands Industrie Event winstgevender en succesvoller te maVakbeurs en congres Van Nelle fabriek, Rotterdam mikrocentrum.nl/nl/zie-event
ken. Onderwerpen die hier aan bod komen zijn onder meer productiestrategie, planning, ketensamenwerking, leiderschap, duurzaamheid en het nemen van datagedreven beslissingen.
Praktische voorbeelden De Maakindustrie Future Arena biedt bezoekers inzicht in slim produceren en bedrijfsprocessen verbeteren met data. Dit gebeurt in combinatie met drie verschillende Guided Tours, die telkens worden ingeleid door Paul d’Hond, programmamanager Teqnow bij Koninklijke Metaalunie. Deze rondleidingen informeren maakbedrijven over innovaties op het vlak van slimmer produceren en data gebruiken én tonen praktische voorbeelden van exposanten op de beurs. De eerste Guided Tour – Een goed begin is het halve werk – is bedoeld voor werkvoorbereiders en leidinggevenden. Het gaat hier vooral om
In de Maakindustrie Future Arena en het BLMC Ketentheater op ESEF Maakindustrie zullen inspirerende sprekers actuele thema’s toelichten.
de vraag hoe begin je met het verbeteren van processen. Ook de tweede Guided Tour – Slim en beheersbaar produceren – is gericht op deze doelgroep. Hierin komen aspecten aan bod zoals
Samenwerking Kumoweld en RTC Hardenberg
11 april
RTC Hardenberg en Kumoweld zijn een samenwerking aan gegaan. Hierdoor is het nu ook mogelijk om een lasopleiding te volgen op locatie bij RTC Hardenberg. Op donderdag 29 februari is hierover een informatieavond bij RTC Hardenberg.
Open huis Stodt Info over opleidingen verspanen en meten Stodt, Best stodt.nl
15-19 april Tube & wire
Kumoweld staat bij het Nederlands Instituut voor Lastechniek (NIL) geregistreerd als Erkend Opleider. Deze erkenning betekent dat de handvaardigheids- en kaderopleidingen van Kumoweld voldoen aan de voorwaarden die vastgelegd zijn in de NIL-regle-
Vakbeurzen voor buis en draad en kabel Messe Düsseldorf (D) tube.de wire.de
16 april
Clean Event Expo en congres industriële reinheid Koningshof, Veldhoven mikrocentrum.nl
16 april
Manufacturing Technology Conference Congres over productietechniek Koningshof Veldhoven kscconference.nl
22-26 april
Hannover Messe Internationale industrële vakbeurs Messe Hannover (D) hannovermesse.de
14-17 mei GrindingHub Vakbeurs voor oppervlaktebewerking Messe Stuttgart (D) grindinghub.de
Uw open dag in de Metaalnieuws-agenda? Mail de gegevens naar redactie@metaalnieuws.nl. Zie voor een uitgebreidere agenda www.metaalnieuws.nl
DS1200
menten. Denk hierbij aan kwaliteitsbeheersing, opleidingsplan, materiaal en ervaring van de docenten. Hierdoor is de kwaliteit van de opleidingen. Lessen kunnen gevolgd worden op locatie bij RTC Hardenberg of bij de lasschool van Kumoweld in Assen. Op beide locaties zijn alle benodigde materialen aanwezig en wordt er gelast met de nieuwste machines. De volgende opleidingen kunnen worden gevolgd: NIL handvaardigheidsopleidingen: (niveau 1 t/m 4) in MAG, TIG, BmBE en autogeen lassen; Kaderopleidingen; Visueel lasinspecteur VTw
level 2; International welding practitioner IWP; European Welding Coordination Personnel Basic (EWCP.B); European Welding Coordination Personnel Specific (EWCP.S); International Welding Specialist (IWS); International Welding Technologist (IWT). Daarnaast kan men ook terecht voor laskwalificaties, lasmethodekwalificaties en diverse lascursussen. Ook biedt Kumoweld complete lasverbeteringstrajecten op maat. Daarnaast worden met regelmaat workshops en praktijktrainingen gegeven.
voorinstellen, kwaliteitsbeheersing, tussenopslag, transport en hoe je deze stappen in het proces effectief kunt aansturen om tot een beheersbaar en reproduceerbaar proces te komen. De derde Guided Tour is specifiek gericht op directeuren en leidinggevenden van MKB-maakbedrijven. In Je bedrijfsproces verbeteren met data draait het om de vraag hoe je de juiste data verzamelt en analyseert om zo verbeterstappen voor proces te onderbouwen. Alle drie de Guided Tours beginnen in de Maakindustrie Future Arena.
Leiderschapsvaardigheden kun je leren PKM, adviseurs voor metaal- en technische bedrijven, organiseert op 7 en 14 maart in Nieuwegein weer een tweedaagse training Leidinggeven. De training geeft de deelnemers alle kennis en vaardigheden met betrekking tot leidinggeven.
De training is bestemd voor productieleiders, werkplaatschefs, voormannen, kortom iedereen binnen de organisatie met een leidinggevende functie die zijn of haar leiderschapsvaardigheden (verder) willen ontwikkelen. Inschrijven kan via de website SER1200 XL van PKM. Daar staat ook De training behandelt de coaching cy- meer informatie. clus en de benodigde interventiestijlen, waarmee men medewerkers doelmatig kan begeleiden (coachen) naar een hoger niveau. Gespreksvaardigheden nemen toe en de cursist leert het gedrag van anderen inschatten en daar met de F800 WES3000 juiste stijl op reageren. De medewerker ontplooit zich in zijn werkzaamheden. Deelnemers kunnen na de training beter en effectiever omgaan met lastige medewerkers.
DS1200
13
SER1200
F1500
F1200 XL
F1200
WES6000
SER600
F200
M1500
M1200
DS600
TOPGRINDER
PROGRINDER
TOPEDGE
SKIPJOINT
Kijk op onze site welke machine bij jou past.
Q-FIN.NL
14
Kalksteenpoeder verduurzaamt lakproces BMW BMW is bezig haar lakkerijen in het zuiden van Duitsland om te bouwen naar droge scheiding met kalksteenpoeder. Dit nieuwe proces bespaart jaarlijks 17 miljoen liter water en ongeveer 17.400 megawattuur aan energie.
op het nieuwe lakproces, twee andere volgen op korte termijn. Met deze maatregel investeert BMW in grondstoffenbesparing en klimaatbescherming. De impact op de CO2-voetafdruk is aanzienlijk, aangezien het lakken het meest energie-intensieve productieproces in de voertuigbouw Hierdoor wordt de CO2-uitstoot met is. ruim 5.000 ton verminderd. Daarnaast wordt het steenpoeder dat als Opvang verfoverspray bindmiddel wordt gebruikt na ge- Alle omgebouwde laklijnen op de bruik gerecycled en hergebruikt in de BMW Group-locaties in Oost-Beieren bouwmaterialenindustrie. gebruiken een systeem voor de droge scheiding van verfdeeltjes waarLakken is meest energie-intensief bij kalksteenpoeder als bindmiddel Vier lakstraten zijn al overgeschakeld wordt gebruikt. De verfnevel die in de cabine niet op de carrosserie terechtkomt, de zogenaamde verfoverspray, wordt opgevangen met steenpoeder in plaats van water zoals voorheen het geval was. Hierdoor wordt het waterverbruik aanzienlijk verminderd.
gio. Het is Walhalla-kalk die wordt gewonnen aan de voet van de Keilberg bij Regensburg. Momenteel leveren gemiddeld drie vrachtwagens per week het verse mineraalmateriaal in de fabriek in Dingolfing en één tot twee vrachtwagens in Regensburg. Vervolgens wordt het in enorme silo's gestort. Van daaruit bereikt het via leidingen stofvrij en veilig de spuitcabines. De spuiterijen gebruiken ongeveer 20 kilogram steenpoeder per voertuig als bindmiddel en voeren het steenpoeder-verfmengsel vervolgens via regionale afvalverwerkingsbedrijven in de recyclingcyclus in. Het dient onder meer als grondstof voor cement.
De verfnevel die in de cabine niet op de carrosserie terechtkomt, de zogenaamde verfoverspray, wordt opgevangen met steenpoeder in plaats van water zoals voorheen het geval was. Hierdoor wordt het waterverbruik aanzienlijk verminderd.
Webwinkel voor spuittips
Een belangrijk onderdeel van het spuitpistool is de spuittip. Spuittips. nl, de webwinkel voor Graco spuit80 procent van de droge scheiding tips, biedt een groot assortiment vindt plaats in recirculatiemodus - in spuittips.
Het kalksteenpoeder komt uit de regio. Het is Walhalla-kalk die wordt gewonnen aan de voet van de Keilberg bij Regensburg.
tegenstelling tot het vorige proces met nat wassen. Dit betekent dat slechts 20 procent van de lucht niet meer getemperd en bevochtigd hoeft te worden. Dit bespaart een grote hoeveelheid energie. Het derde voordeel van het nieuwe verfsysteem: het kalksteenpoeder hoeft niet zoals vervuild afvalwater te worden verwerkt en afgevoerd, maar wordt teruggevoerd in de recyclingcyclus.
Steeds meer professionals stappen over op spuitpistolen. Hiermee gaat het werk sneller, is het minder arbeidsintensief en levert het een optimaal spuitresultaat op. Een perfect spuitresultaat begint met de juiste Spuittips.nl biedt een uitgebreid assortispuittip. Spuittips.nl biedt een uitge- ment spuittips, geschikt zijn verschilbreid assortiment, geschikt zijn ver- lende toepassingen en verfsoorten. schillende toepassingen en verfsoorten. De spuittips worden zorgvuldig als doel om zowel professionals als soires. Onderdeel van de webshop is geselecteerd uit het assortiment van doe-het-zelvers te voorzien van hoog- een handige keuzehulp voor het kieHet kalksteenpoeder komt uit de re- Graco. De webshop Spuittips.nl heeft waardige spuitapparatuur en acces- zen van de juiste maat.
Thema’s 2024 Hoe houden we de maakindustrie efficiënt? Hoe gaan we om met digitalisering en robotisering? Welke rol heeft
HÉT EVENT VOOR SLIMME MAAKOPLOSSINGEN
duurzaamheid? Hoe spelen we in op de veranderende
12 T/M 15 MAART 2024
centraal dan ooit op ESEF Maakindustrie 2024.
arbeidsmarkt? De maakbaarheid van morgen staat meer
JAARBEURS | UTRECHT
In de moderne maakindustrie staat de arbeidsmarkt voor uitdagingen door automatisering, terwijl digitalisering de De Maakindustrie: een sector om trots op te zijn! In de Maakindustrie wordt volop ontwikkeld, gemaakt, geïnnoveerd en dat zorgt voor werkgelegenheid, innovatiekracht en stabiliteit. ESEF Maakindustrie laat dit proces zien; menskracht en innovatie komen samen om gezamenlijk uitdagingen op te lossen. Maar het is van groot belang om voorop te lopen om een slimme, flexibele en efficiënte sector te blijven. Op ESEF Maakindustrie komt de sector samen om kennis te delen met als doel economische groei, werkgelegenheid en een moderne duurzame industrie te realiseren. Waarom een bezoek aan ESEF Maakindustrie de moeite waard is Je ontdekt er een wereld aan nieuwe technologieën. Je nieuwsgierigheid wordt direct gewekt zodra je de beurshal inloopt. Ga vooral het gesprek aan met exposanten en branche-experts om zo waardevolle inzichten te krijgen en nieuwe samenwerkingen op te zetten. Woon sessies bij die je aanspreken en laat je inspireren en informeren op diverse onderwerpen. Zo bereid je jouw bedrijf voor op een duurzame toekomst. Het ontmoeten van andere professionals uit de branche is de kers op de taart. ESEF Maakindustrie vindt tegelijk plaats met de vakbeurs TechniShow. De kracht van deze combinatie is dat het ‘make’ en ‘buy’ onder één dak brengt. "ESEF Maakindustrie is een plek waar je écht wijzer wordt. Gewoon heldere taal en hands-on tips." Ricardo Vivas, beursmanager ESEF Maakindustrie
industrie transformeert met IoT en AI. Duurzaamheid wordt cruciaal met een focus op groene productie en recycling, terwijl innovatie de sleutel is tot concurrentievoordeel. Ketensamenwerking tussen leveranciers, fabrikanten en distributeurs wordt steeds belangrijker voor efficiëntie en responsiviteit in de toeleveringsketen. Smart Industry, kort gezegd de productiviteit van jouw bedrijf, zal tevens een van de hoofdthema's zijn op de main stage. Bereid je voor op de toekomst, laat je informeren en inspireren tijdens ESEF Maakindustrie 2024.
BESTEL EEN GRATIS TICKET SCAN DE QR OF GA NAAR ESEF.NL
Hoogwaardig materiaal-onderzoek bij Chromin Chromin beschikt over een modern metallografisch laboratorium, waardoor maatwerk kan worden geboden aan klanten. De oppervlaktebehandelaar in Mastricht, die kwaliteit toevoegt aan metalen door met diffusietechnieken te inchromeren, heeft materiaal-specialisten in dienst, die klanten vooruit helpen met hoogwaardig onafhankelijk materiaalonderzoek voor uiteenlopende industrieën. Dat doen ze altijd in combinatie met expertise in materialen en jarenlange ervaring in metaalkundig onderzoek. Omdat de vraagstukken vaak uniek zijn, zijn vrijwel oplossingen maatwerk. Het metallografisch laboratorium biedt Chromin de mogelijkheid dit maatwerk te leveren. Hier beschikt het bedrijf over een breed scala aan instrumenten en apparaten om diverse testen, metingen of inspecties uit te voeren, van standaard materiaalanalyse tot een complex schadeonderzoek met foto’s van microstructuren.
materiaal-spectraal-analyse ofwel het bepalen van chemische samenstelling en werkstof c.q. materiaalnummer volgens PMI- OES. Optische Emissie Spectroscopie is ontwikkeld om alle key elementen in metalen te analyseren. Deze techniek wordt in het bijzonder gebruikt wanneer hoge nauwkeurigheid vereist is. Voor een zeer precieze analyse van lichte elementen als; C, Al, S, P, Mg, Si en bij het sorteren van laag gelegeerde staalsoorten en aluminiumsoorten zijn deze instrumenten volgens Chromin ideaal. Bij OES wordt er een vonk gecreëerd op het materiaal. Door deze vonk ontstaat
er verdamping van het materiaal, die door middel van emmission spectrum wordt geanalyseerd. Andere mogelijkheden in het lab zijn: Product- en schroefdraadmetingen (3D-meettechniek); Materiaalstructuuronderzoek en rest-austenietbepaling; Stereomicroscopie; Schadeonderzoek (corrosie, breuk- en scheurvorming); Advies over materiaalkeuze. Ook is er ruime kennis van en ervaring met oppervlakte- en warmtebehandelingstechnieken. Chromin kan alle onderzoeken voorzien van een uitgebreide rapportage, inclusief beeldmateriaal.
In het metallografisch laboratorium beschikt Chromin over een breed scala aan instrumenten en apparaten om diverse testen, metingen of inspecties uit te voeren.
Voordelig lakken met roterende verstuivers Kunststof onderdelen worden heel vaak gelakt met conventionele spuitpistolen. Maar nu de prijzen voor materialen en reiniging stijgen, worden snelle roterende verstuivers steeds kosteneffectiever. Valeo, een wereldwijd technologiebedrijf, gebruikt voor het eerst de EcoBell-technologie van Dürr in zijn productiefaciliteit in Hongarije, wat resulteert in een verhoogde efficiëntie, een hogere productiviteit en een lager verfverbruik.
Onder andere de volgende onderzoeken kunnen worden uitgevoerd: Laagdikte meten van non- en ferrometalen; Kernhardheid bepalen volgens Rockwell, Brinell en Vickers; Oppervlaktehardheid bepalen volgens Vickers en Micro Vickers; Oppervlak- De EcoBell-verstuiverserie zet de teruwheid meten van o.a. Ra, Rt, Rz, standaard voor ingewikkelde industriRmax. ële verftaken met zijn hoge applicatiekwaliteit, minimaal verfverbruik en Chemische samenstelling bepalen korte spoeltijd. Kunststof onderdelen Ook doet Chromin in het lab aan worden vaak gecoat met spuitpisto-
terende verstuiver gemonteerd op een Kawasaki-robot plastic interieurs voor elektrische voertuigen coaten. Met een EcoPump AD-pakket, een vloeikarton, een tweecomponenten meng- en doseersysteem en de EcoBell high-speed roterende verstuiver zonder hoogspanning levert Dürr het volledige scala aan apparatuur van verfdistributie tot toepassing voor de nieuwe spuiterij. Met de EcoBell-roterende verstuiver van Dürr voorziet Valeo kunststof onderdelen efficiënt en met snelle cyclustijden van hoogwaardige oppervlakteafwerkingen.
len, die minder kosten in aanschaf. Valeo heeft gekozen voor een verandering: snelle roterende verstuivers. In de toekomst zal een EcoBell ro-
Alvorens een roterende verstuiver bij Valeo te implementeren, moest Dürr de compatibiliteit van de technologie met de processen en normen van het bedrijf aantonen. Samen met partnerintegrator ERMA Concept leverde Dürr met hiervoor het bewijs in het testcentrum van ERMA Lab.
De EcoBell overtuigt door zijn hoogwaardige oppervlakteafwerkingsresultaten en kosteneffectiviteit. De hoge overdrachtsefficiëntie van de verstuiver en het mengblok op de robotarm verminderen het verfverlies en het verbruik van spoelmiddelen en minimaliseren de vereiste reiniging. Bovendien is de cyclustijd korter dan bij de vorige toepassing, wat de productiviteit verhoogt. Hogere kostenbesparingen en efficiëntieverbeteringen resulteren in een snelle kostendekking van de initiële investering voor een snelle roterende verstuiver, vooral gezien de verwachte stijgingen van de verf- en spoelmiddelkosten. Minimaal verfverlies en het verbruik van spoelmiddel zorgen bovendien voor een duurzamer verfproces.
TechniShow
standnummer 07.B040
www.hevami.nl / Tel.: +31 (0)413-376602
Straalmachines
15
Richtmachines
Ontbraammachines
Polijstmachines
Bandschuurmachines
16
Onderdelenreiniging voor de hele productieketen Of het nu gaat om ontvetten, klassieke onderdelenreiniging of highpurity toepassingen – er worden steeds hogere eisen gesteld aan reinigingsoplossingen. Ecolean reageert hierop met een nog breder en meer gemodulariseerd productassortiment. De focus ligt hierbij op een hogere reinigingskwaliteit, verbeterde kosten en energie-efficiëntere processen. Het reinigen van onderdelen is een essentiële productiestap om te zorgen voor vervolgprocessen die voldoen aan de eisen, en voor een hoge en stabiele productkwaliteit. Ongeacht de industrie dragen nieuwe en aangepaste producten, steeds compactere en complexere geometrieën, een steeds grotere diversiteit aan materialen en werkstukafmetingen bij aan het feit dat het spectrum van vereiste reinigingstoepassingen tegenwoordig diverser is dan ooit tevoren.
Reinheidseisen variëren De vereisten inzake proces en de te bereiken reinheid variëren afhankelijk van de productiefase, het product en de specifieke industrie. Bijvoorbeeld bij de eindreiniging van hightech componenten moeten deeltjesvervuiling in het nanometerbereik en nanolagen van filmische restverontreinigingen worden verwijderd. In de algemene industrie daarentegen, met zijn zeer verschillende gebieden en onderdelen, is de eerste taak vaak het
meters van 750 tot 1.200 mm en het uitrusten met meerdere vloedtanks. Voor individuele reinigingsprocessen kunnen de installaties worden uitgerust met alle procestechnologieën die beschikbaar zijn voor reiniging op basis van ontlosmiddelen.
Voor energie-efficiënte en snelle reinigingsprocessen hebben de installaties een effectieve warmteterugwinning en kunnen ze worden uitgerust met verschillende procestechnologieën.
verwijderen van grote hoeveelheden spanen en bewerkingsmedia. Factoren zoals hoge doorvoereisen, zware werkstukken, een sterk variërende reeks onderdelen en korte levertijden spelen vaak ook een rol. Om een reinigingsoplossing optimaal af te stemmen op de uit te voeren taak, moet er naast de reinheidsspecificaties ook rekening worden gehouden met andere product- en bedrijfsspecifieke criteria. Dit vereist een fabrikant wiens productassortiment overeenkomstige flexibiliteit biedt met betrekking tot de te gebruiken reinigingsmedia en de equipment- en procestechnologieën. Als totaalleverancier van flexibele en energie-efficiënte oplossingen voor de reiniging van industriële onderdelen dekken Ecoclean en UCM, de divisie van de groep die gespecialiseerd is in precisiereiniging en ultrafijne reiniging,
Het modulaire EcoCstretch-concept is ontwikkeld voor reinigingstoepassingen op basis van oplosmiddelen waarvoor voorheen speciale installaties met een complex ontwerp en lange productietijden nodig waren.
het hele spectrum af van natchemische processen met watergebaseerde media, oplosmiddelen en gemodificeerde alcoholen. Dit betekent dat reinigingsprocessen en -equipment, inclusief de meest geschikte procesen droogtechnologieën voor zowel batchreiniging als reiniging van afzonderlijke onderdelen, efficiënt kunnen worden afgestemd op product- en bedrijfsspecifieke vereisten.
Modulair systeem Met een breed assortiment gestandaardiseerde kamermachines voor reiniging met watergebaseerde media, oplosmiddelen en gemodificeerde alcoholen, evenals een grote diversiteit aan procestechnologieën zoals sproei- en hogedrukreiniging, ultrasoon, Injectie-vloeddebietwassen (IFW), dampontvetting, Ultrasoon Plus, Pulsated Pressure Cleaning
(PPC) en plasmareiniging, bestrijkt Ecoclean de meeste reinigingstaken in de algemene industrie, de autoindustrie en de toeleveringssector. Het aantal toepassingen waarvoor individueel ontworpen speciaal equipment nodig is, bijvoorbeeld vanwege de afmetingen van componenten, doorvoervereisten, specificaties voor reinheid of andere bedrijfsspecifieke factoren, is de afgelopen jaren echter aanzienlijk toegenomen. Om de hiervoor benodigde ontwerpinspanning te verminderen en de levertijden te verkorten, heeft de fabrikant van de installatie de innovatieve modulaire systemen EcoCvela voor reiniging op waterbasis en EcoCstretch voor reiniging met oplosmiddelen of gemodificeerde alcohol ontwikkeld. Het modulaire concept voor de installaties op basis van oplosmiddelsystemen omvat vier werkkamergroottes met dia-
Op de EcoCvela variëren de diameters van de modulaire werkkamers van 650 tot 1.500 mm. Bovendien kunnen de machines worden uitgerust met meerdere werkkamers en vloedtanks.
Ultrasoon reinigen Op het gebied van ultrasone reinigingsinstallaties met meerdere baden worden ook oplossingen bestaande uit gestandaardiseerde modules aangeboden in de vorm van de UCMBaseLine, UCMSmartLine, UCMPerformanceLine en UCMHighLine modelseries. Met de modules voor de processtappen reinigen, spoelen, PPC, drogen, laden en ontladen en een flexibel transportsysteem kunnen reinigingsinstallaties voor uiteenlopende toepassingen kosteneffectief en eenvoudig worden geconfigureerd en in gebruik worden genomen. Dit wordt ook geholpen door het feit dat de elektrische en besturingstechnologie al geïntegreerd is. Voor high-purity toepassingen zijn de installaties ontworpen met de passende uitrusting en voor gebruik in een cleanroom of gekoppeld aan een cleanroom.
APHS HYBRID Jaarbeurs Utrecht Hal 7 stand C050 12 t/m 15 maart
HYBRIDE SYSTEEM
60 % ENRGIEBESPARING
60 % MINDER OLIE
40% SNELLER
BAYKAL NEDERLAND
Het adres voor PREMIUM PLAATBEWERKINGSMACHINES
voor eerlijke prijzen!
PREMIUM PLAATBEWERKINGSMACHINES Plasmasnijders Plaatscharen Kantbanken Plaatlasers Buislasers
NEEM GERUST CONTACT OP! 0645638847 info@baykal.nl www.baykal.nl Havenweg 6 6603AS Wijchen
Advies / Verkoop / Inruil / Installatie / Training / Service / Onderhoud
Baykal Nederland
17
Steun voor MKB in materiaaltechnologie Op 1 januari is het project Manufacturing NextMaterials (MNM) van start gegaan. Dit is een Europees initiatief gericht op het opschalen van prototypes naar testproductie van onderdelen en componenten met slimme en duurzame eigenschappen. Denk aan lichtgewicht auto-onderdelen en batterijmaterialen. Het doel is om zo'n 120 MKB-ondernemingen de nodige competenties te geven om de kloof tussen prototype en markt te overbruggen. Initiatiefnemer en leadpartner Oost NL werkt samen met verschillende Duitse en Nederlandse partners gedurende een looptijd van 4 jaar aan dit project.
Barrières bij opschalen Het project MNM komt voort uit de noodzaak om MKB’ers in de materiaaltechnologie te ondersteunen. Vaak ondervinden deze bedrijven moeilijkheden bij het opschalen naar productie en het betreden van de markt, aangezien overheidssteun doorgaans stopt bij het stadium van prototypeontwikkeling. MNM richt zich op het aanpakken van deze barrières en biedt oplossingen voor vraagstukken met betrekking tot productietechnieken, kwaliteitsgarantie en naleving van wettelijke eisen. Het project overbrugt zo de kloof tussen prototyping en testproductie. Dit stelt de maakindustrie in staat om snel en efficiënt te reageren
Het project Manufacturing NextMaterials (MNM) richt zich op het opschalen van prototypes naar testproductie van onderdelen en componenten met slimme en duurzame eigenschappen.
op de groeiende vraag naar slimme en duurzame producten. Denk aan duurzame materialen voor lichtgewicht voertuigen of voor veilige en recyclebare batterijen. Oost NL, NMWP.NRW en BOM zijn de kernpartners van het project. Samen met vijf kennisinstituten en CATO Composites, Application Centre van Saxion
Onderzoek productieautomatisering in MKB Midpoint Brabant doet samen met een aantal partners een oproep aan directeuren en productieleiders in de MKBmaakindustrie om mee te doen aan een onderzoek over productieautomatisering in Midden- en West-Brabant. Wie benieuwd is naar de uitdagingen in productieautomatisering en wil weten hoe zijn bedrijf ervoor staat in vergelijking met anderen, wordt uitgenodigd mee te doen aan dit onderzoek speciaal voor het MKB (tot 250 medewerkers). Midpoint Brabant werkt bij dit onderzoek samen met Rewin WestBrabant, Koninklijke Metaalunie, FME en Fontys Hogeschool. Samen met andere maakbedrijven werken ze aan
oplossingen voor gedeelde uitdagingen. De input van de deelnemers aan het onderzoek is cruciaal voor optimale ondersteuning bij technologische en organisatorische vraagstukken. De resultaten worden in mei gepresenteerd in een whitepaper. Het onderzoek is onderdeel van het programma Slimmer Werken, mogelijk gemaakt door de Provincie Noord-Brabant, om de productiviteit in de MKBmaakindustrie te versterken. Meedoen is eenvoudig: op de Linkedin-pagina van Midpoint Brabant staat een link naar het onderzoek. Het beantwoorden van de vragen kost ongeveer 20 minuten. Meedoen kan tot 19 februari.
Van Geenen bouwt cleanroom voor grote componenten Van Geenen in Rijssen, specialist in het slijpen en polijsten van metaalproducten, realiseert een nieuwe cleanroom van maar liefst 270 vierkante meter. Hiervoor is het bedrijf eind vorig jaar begonnen met een flinke verbouwing. Een van de oudere hallen wordt compleet gestript en omgebouwd tot een grote, ultramoderne cleanroom. De reden hiervoor is dat er steeds meer vraag is naar het reinigen en verpakken van grote componenten. Van Geenen neemt nog geen afscheid van de huidige cleanroom; hier zullen de kleinere onderdelen gereinigd en verpakt worden. De bouw van de grote
cleanroom zal enkele maanden in beslag nemen. Van Geenen is door de toonaangevende partijen in de hightech en seminconductor industrie vrijgegeven om op Grade 2 en Grade 4 niveau te reinigen en verpakken. Middels een restgasanlayse (RGA) kan de Rijssense specialist aantonen deze kwaliteit ruimschoots te halen. Het belang van cleanroom reinigen en verpakken is in deze industrieën enorm. Indien er later in het (assemblage) proces vervuiling wordt geconstateerd betekent dit afkeur en is de verstoring groot. Het is dus belangrijk dat dit voorkomen wordt.
Hogeschool, Fraunhofer Innovation Platform van Universiteit Twente, Universiteit van Münster, Fraunhofer Institute for Battery Cell production en Rapid Technology Centre van Universiteit Duisburg-Essen werken ze aan drie zogenaamde Lighthouse-pilotprojecten. Hierin werken Duitse en Nederlandse innovatiecentra samen om oplossingen te bieden voor drie belangrijke uitdagingen in de materiaaltechnologie. Uitdagingen op dit gebied liggen in het opzetten van een goede testproductie van composietmaterialen, het gebruik van 3D-printing om na de prototypefase te groeien, en de productietechnologie van slimme materialen, zoals die voor batterijen. Zo maken ze stap-
pen in de opschaling van onderdelen workshops en trainingen georganien componenten uit de prototypefase seerd om MKB’ers voor te bereiden op naar marktklare producten. testproducties. Oost NL heeft budget gereserveerd voor het opzetten en De projecten bieden ondersteuning uitvoeren van testproducties door aan MKB’ers op zowel technisch als MKB’ers, waarbij potentiële klanten en zakelijk vlak, met een focus op test- investeerders als waarnemers betrokproducties. De kennispartners richten ken zijn. zich op technische obstakels, terwijl de kernpartners zich concentreren op Interesse en aanmelden zakelijke aspecten. Samen creëren ze In het tweede kwartaal van 2024 gaat grensoverschrijdende faciliteiten voor MNM open voor deelname van geïntetestproducties van composieten, ge- resseerde MKB’ers in de maakindustrie avanceerde batterijproductie en on- in het Duits-Nederlandse grensgebied. dersteuning voor 3D-printing. MNM Wie nu al vragen heeft, kan terecht bij draagt bij door een roadmap te bieden Judith Inberg (judith.inberg@oostnl.nl) voor blijvende samenwerking tussen of Hilde van der Pluym (hilde.vanderinnovatiecentra. Daarnaast worden pluym@oostnl.nl).
www.gibac.nl
18
Jan Segers verdubbelt spindeluren met robot Jarenlang werkte Jan Segers in zijn eentje als CNC-frezer. Eerst met één, later met twee CNC-freesmachines. Daarna volgde een CNC-draaibank die tegenwoordig vooral de werkplek is van z’n zoon Wouter. Een robot? Dat was niks voor Jan. Totdat een klant hem vroeg de capaciteit fors te vergroten. Daags na de installatie van de BMO Platinum 50 Sideloader bij twee DMU 50 bewerkingscentra van DMG Mori, draaide de cel ’s nachts al onbemand productie. “Drie uren uitleg hebben we gehad. Toen stelde de technieker voor: leg er materiaal op. De volgende ochtend waren de stukken klaar. Vanaf dat moment is het goed blijven gaan”, zegt Jan Segers over zijn eerste ervaring met BMO automatisering. De robotcel zorgt voor een flinke verbetering van een belangrijke KPI in zijn bedrijf, de Operator Performance Ratio (OPR). Onderdelen voor machinebouwers Jan Segers is een selfmade vakman. De kneepjes van het verspaningsvak heeft hij bij een gereedschapmakerij geleerd. In 2000 heeft hij de stap gezet naar z’n eigen bedrijf, Jan Segers BV. Eerst met één freesmachine in de garage achter zijn huis in Beerse, in de Belgische Kempen. Toen machine nummer 2 kwam, moest hij verhuizen. Sinds 2006 werkt hij in het atelier achter z’n woonhuis op het lokale industrieterrein. CNC-frezen is zijn specialiteit; voornamelijk onderdelen voor machinebouwers. “Veel elektronica, maar ook luchtvaart, automobiel en motorsport”, zegt hij. En voor de BMX sport. Jan’s zoon Wouter, meervoudig Belgisch kampioen BMX, werkt tegenwoordig mee in het bedrijf. Hij staat vooral aan de CNCdraaibank, onderdelen te maken voor de wielnaaf voor BMX-fietsen die Jan zelf ontwikkeld heeft en via een partner verkoopt. “Onze naaf gebruikt een vrijlooplager. Hierdoor voel je direct weerstand als je er kracht op zet, waar de gewone naven altijd een stukje vrije slag hebben. Onze naven zijn stiller en je komt sneller op gang”, legt Wouter uit. Dat kan de doorslag geven. Want in de eerste twee seconden versnellen de BMX’ers van 0 tot 60 km per uur.
Vrijheid maar ook beperking De Vlaamse frezer heeft altijd z’n bedrijf aan huis gehad. Dat biedt hem veel vrijheid, bijvoorbeeld om met zoon Wouter naar Europese BMX-
koersen te gaan, hoewel Jan tegenwoordig meestal nareist en alleen de wedstrijddagen aanwezig is. “Mede daarom heb ik nooit personeel gewild. Dan kun je niet zeggen ik ben enkele dagen weg.” Met twee bewerkingscentra - en de draaimachine - zijn de spindeluren echter beperkt. En dat begon te knellen nu hij steeds meer repeterend werk heeft. Geen grote series, hooguit enkele honderden, meestal tientallen. “Met personeel verlies je echter de vrijheid. Plus: waar vind je een vakman en hoe hou je die vast”, schetst Jan het dilemma. “We doen het wel met z’n tweeën.” De vraag van klanten naar extra capaciteit heeft uiteindelijk de doorslag gegeven om te investeren in BMO automatisering. Allereerst in een tweede DMG Mori DMU 50 vijfasser, exact dezelfde als er al stond. Daarna in de Platinum 50 Sideloader van BMO Automation, die beide vijfassige bewerkingscentra belaadt. Het is een forse investering geweest, erkent Jan Segers meteen. “Nu willen we de robot echt niet meer missen.” De keuze voor deze flexibele robotcel van BMO Automation had hij snel gemaakt. “Ik wilde de combinatie van pallet- en producthandling. BMO biedt dat. Dat heeft de doorslag gegeven.” Hierdoor kan hij zowel de laden vol leggen met materiaal dat de robot in de machineklem plaatst en hij kan werkstukken opspannen op een van de pallets die de robot wisselt. “We maken veel verschillend werk”, legt Jan Segers de reden uit om voor deze combinatie te kiezen. “Kun je alleen pallets beladen en moet je veel producten maken, heb je veel pallets nodig die je er één voor één moet opzetten. We maken wel eens series van 150 stuks. Die kunnen we in de laden kwijt.” Voor de nauwkeurigheid maakt het volgens de verspaner weinig verschil of je voor product- of pallethandeling kiest. Hij laat de DMU 50 altijd met een taster de exacte positie van het werkstuk klokken en het programma aanpassen voor een eventuele afwijking. “De robot hoeft niet nauwkeurig te zijn maar de CNCmachine.”
Modulaire cel van BMO Automation De 50 kilo die de robot in de Platinum 50 cel kan handelen, is meer dan voldoende voor de fijnmechanische onderdelen die Jan Segers freest. Het merendeel hiervan weegt nog geen twee kilo. De robotgrijper van BMO Automation is voorzien van automa-
De BMO Platinum 50 belaadt twee DMU 50 bewerkingscentra van DMG Mori in de onbemande uren.
Wouter (l) en Jan Segers hebben met de nieuwe BMO Platinum 50 Sideloader het aantal spindeluren verdubbeld.
tisch instelbare grijperbekken. De operator voert bij het programmeren het productformaat in en de grijpervingers stellen zich automatisch op deze maat in. Zo kunnen verschillende productafmetingen bewerkt worden zonder dat de operator de grijpervingers moet verstellen. BMO Automation bouwt de robotcel modulair. Zo heeft Jan Segers gekozen voor vier lades en twaalf palletplaatsen. Het aantal lades kan hij later nog uitbreiden tot maximaal zes, het aantal pallets tot maximaal 24 (395 x 195 mm). Met de bewerkingstijden van vaak een uur of nog langer heeft hij momenteel voldoende capaciteit in de cel. “Je koopt een basispakket bij BMO dat je later verder kunt uitbreiden. We kunnen er nog productlades bij plaatsen, een unit voor tussenreiniging en ook in de software kunnen we nog uitbreiden.” Zo heeft Jan Segers de optie om standtijden van gereedschappen bij te houden in de software van BMO Automation achterwege gelaten. Deze registratie gebeurt in de besturing van de beide CNC-machines. Dat is wel een verandering in de manier van werken als je automatiseert, merkt hij. Zonder robot kon hij zelf de conditie van de gereedschappen in de machine in de gaten houden. “Nu moeten we het gereedschapsbeheer managen. ’s Nachts moeten er voldoende zustergereedschappen aanwezig zijn. Dat houdt de besturing bij.” Meteen ’s nachts onbemand frezen Want hoewel hij en Wouter geen enkele ervaring met robotisering hadden, draait de Platinum 50 cel van BMO Automation al vanaf de eerste dag ’s nachts en in het weekend onbemand. Drie uurtjes uitleg waren
voldoende om te leren hoe je via het BMO Intelligent Control System de cel voor twee machines programmeert. “Alles werkte; er is vooraf veel contact geweest tussen BMO en DMG Mori om precies te weten welke opties wij op de machine hadden”, zegt Jan Segers. BMO Automation heeft zelf een maatwerk interface ontwikkeld, waarmee de robotcel aan vrijwel elke CNCmachine gekoppeld kan worden. Het voordeel van de huidige opstelling, de robot die de twee identieke vijfassers belaadt, levert naast extra capaciteit ook flexibiliteit. Jan en Wouter maken de meeste programma’s extern via hyperMill. “Op welke machine we vervolgens frezen, maakt niks uit, we kunnen de programma’s uitwisselen tussen beide machines.”
kend door het aantal spindeluren te delen door het totale aantal benodigde manuren, inclusief insteltijd en het beladen van de robotcel. Bij Jan Segers is deze OPR sterk verbeterd. De toeleverancier verdubbelt het aantal spindeluren bij gelijkblijvende personeelskosten, immers Jan en Wouter zijn niet meer uren gaan werken. “We hebben dus meer capaciteit en kunnen sneller leveren”, zegt Jan Segers over het resultaat van de investering. Of hebben beiden nu meer vrije tijd? Jan Segers twijfelt. Als de machines en de robot een heel weekend hebben gewerkt, wacht er maandagochtend een pak werk: de cel leeghalen, stukken meten, reinigen, verpakken. Maar het belangrijkste is dat er nu onderdelen worden gefreesd, ook al zijn Jan en Wouter in het weekend ergens Verdubbeling spindeluren, hogere OPR in Europa bij een BMX-wedstrijd. De BMO Automation gebruikt de Opera- week erna kan hij gewoon volgens aftor Performance Ratio (OPR) als KPI spraak componenten aan z’n klanten om de effectiviteit van automatisering leveren. te meten. Deze waarde wordt bere-
Jan Segers heeft de Platinum 50 uitgerust met vier lades en twaalf palletplaatsen.
19
Van Dulst met Europese primeur op TechniShow Van Dulst Techniek presenteert op TechniShow (12-15 maart) diverse interessante machines en installaties. Een hoogtepunt is de nieuwe Soco volautomatische profiellaser die voor het eerst in Europa te zien zal zijn op een beurs. Daarnaast zal Van Dulst Techniek nog drie andere interessante oplossingen tonen. De Soco SLT-80 is een fiberlaser installatie met tien gestuurde servomotorassen en een capaciteit van 12 mm t/m 80 mm. De machine is standaard uitgevoerd met een 1,5 kW fiberlaserbron (optioneel is 2 kW en 3kW mogelijk). Soco introduceert een nieuw concept waarbij de laser op de bewegende uitvoerklem is gemonteerd. Dit geeft verschillende voordelen, waaronder een hogere snelheid en de mogelijkheid om uiterst korte reststukken te bewerken. Verder maakt de installatie gebruik van de Soco i2 CNC control besturing, evenals van de IRMS (Internet Remote Monitoring System).
teem. Hiermee kunnen grote aluminium profielen zonder beschadigingen afgekort worden.
Automatisering van productielijnen
De Soco SLT-80 fiberlaser zal als Europese primeur op TechniShow te zien zijn.
Geautomatiseerde vierasser Naast de nieuwe Soco fiberlaser presenteert Van Dulst ook het Mecal MC305 Kosmos TM bewerkingscentrum met een sferische robotbelader. De Mecal 305 Kosmos TM is een compact vierassig CNC-gestuurd bewerkingscentrum, specifiek voor de bewerking van alumi-
nium of stalen profielen. De werklengte bedraagt 4.225 mm en het bereik van de machine is 530 mm (Y-as), 410 mm (Z-as). De A-as heeft daarnaast een bereik van 125 gaden en de machine is tevens uitgevoerd met een gereedschapsmagazijn met acht posities. Dit betekent dat het automatisch laden en lossen van de profielen, wat arbeidsintensief werk is, kan worden opgelost met een automatische belader, in dit geval een
Yaskawa Robot. Het geheel kan geïntegreerd opgeleverd worden.
CNC-cirkelzaagautomaat Ook te zien is de 24L CNC-cirkelzaagautomaat. Deze wordt getoond met een langeslag aanvoermagazijn dat is uit te breiden met een MPS belading- en lossysteem. De cirkelzaagmachine heeft een zaagblad van 610 mm en een lange radiaal slag met een klemretractiesys-
Het MPS-systeem dat onder de aandacht wordt gebracht is een ideale oplossing voor de automatisering van productielijnen. Van eenvoudige aanslagsystemen tot complexe beladingsmagazijnen gekoppeld aan bewerkingen als afkorten, boren, frezen en ponsen. MPS wordt in Krimpen aan den IJssel geconstrueerd, samengesteld en geïnstalleerd voordat het geplaatst wordt. Kortom machinebouw van eigen bodem. MPS biedt sinds kort ook het zelf ontwikkelde besturingssysteem MPS Control aan. Het grote voordeel van MPS Control is de goede integratie met willekeurige ERP-systemen. De productievoorbereiding en de bewerkingen kunnen verstuurd worden naar de machinebediening, waarna de bewerkingen na activering, maar verder geheel zonder tussenkomst van een operator, gerealiseerd kan worden. Een 3D simulatie is daarbij inbegrepen. Dit alles wordt gepresenteerd op de TechniShow.
compact langgoedmagazijn Van Dulst Techniek presenteert ook het Mecal MC305 Kosmos TM bewerkingscentrum met een sferische robotbelader op TechniShow.
Cosen schroeft samenwerking met Electrotool op Electrotool en Cosen Mechatronics uit Taiwan schroeven hun samenwerking op en dat zal zichtbaar zijn op de komende TechniShow. Van 12 t/m 15 maart zullen de Cosen bandzaagmachines getoond worden bij Electrotool op de stand in hal 8. Cosen biedt een compleet programma zaagmachines. Electrotool vertegenwoordigt de verstek bandzaagmachines exclusief. Daarnaast zijn de dubbelkoloms halfen bandzaagautomaten en de platenzagen exclusief verkrijgbaar bij de importeur van machines en gereedschappen uit Krimpen aan den IJssel. MPS rollenbanen en aanslagsystemen De samenwerking gaat nu verder. Vooral de combinatie met de door Electrotool in eigen beheer gefabriceerde MPS rollenbanen en aanslagsystemen, waar veel zaagmachines mee zijn uitgevoerd om als complete zaaginstallatie opge-
leverd te worden, is een krachtige versterking. Hiermee krijgt de gebruiker een pasklare oplossing aangeboden van één partij met één aanspreekpunt. Deze combinatie en de uitgebreide service-afdeling van Electrotool garandeert gebruikers van een goede inbedrijfstelling, eventuele nazorg en gedegen onderhoud.
Vo o r l e n g t e s t o t 6.200 mm s y s t e e mh o o g t e 3 . 75 0 m m l a a d v e r mo g e n 33.000 kilo plug en play 11 l a d e s
Echte zaagoplossingen Het programma van Cosen is divers en voorziet in het bieden van echte zaagoplossingen, of het nu om massief, profiel materiaal of plaat gaat. Cosen voert de machines uit met Industrie 4.0 faciliteit en biedt volgens Electrotool veel vernieuwende oplossingen. “We zullen daarom in de nabije toekomst veel horen van leverancier Cosen, die zich ook richt op boor- zaaginstallaties.” Naast de demonstraties op de TechniShow zijn de machines uiteraard te zien in Krimpen a/d IJssel.
efficiënter produceren dankzij slimme opslagsystemen
De combinatie met de door Electrotool in eigen beheer gefabriceerde MPS rollenbanen en aanslagsystemen, waar veel zaagmachines mee zijn uitgevoerd om als complete zaaginstallatie opgeleverd te worden, is een krachtige versterking van de samenwerking met Cosen.
20
Hollands glorie bij awards ABB-Robotics De EasyGrinder slijprobot van Teqram uit Zwolle is tijdens de jaarlijkse online ceremonie van de ABB Value Providers Award uitgeroepen tot de meest innovatieve oplossing.
“Innovatie is een van de drijvende krachten in onze branche en het domein van creatieve geesten die voortdurend de grenzen verkennen van wat mogelijk is met onze robots. Deze prijs erkent de opmerkelijke Er was nog meer Nederlands succes creativiteit en vindingrijkheid in innowant lasrobotspecialist RobWelding vatie, die de technologische grenzen uit Dodewaard won de award in de van onze ABB-robots verlegt en ons categorie Outstanding Performance. in staat stelt toegevoegde waarde te leveren aan onze klanten via automaCreatieve geesten tisering.” Craig McDonnell, Managing Director Business Line Industries bij ABB, Robotiseren zonder programmeren maakte de winnaar in de categorie De Teqram EasyGrinder biedt een vol‘Most Innovative Solution’ bekend. ledig autonome oplossing voor het
afwerken van plasma- en autogeen gesneden plaatwerkonderdelen, zonder enige programmering of teaching. Voorheen vormde het programmeren van de robot de grootste hindernis om op een kosteneffectieve manier kleine series of enkele stuks te produceren. Teqram heeft de EasyEye 3D vision-sensor met een eigen intelligente robotbesturing ontwikkeld om de ABB-robots autonoom te laten werken, zonder menselijke tussenkomst. Hierdoor kunnen vakmensen zich richten op vakwerk, terwijl saai repeterend werk door robots wordt uitgevoerd. Dit draagt niet alleen bij aan een verbetering van de arbeidsomstandigheden, maar maakt metaalbedrijven ook concurrerender.
Wereldwijd succesvol Teqram beschouwt de toekenning van deze innovatieprijs door ABB als erkenning en waardering van een belangrijke partner. Naast de EasyGrinder zet Teqram de robots van ABB ook in voor haar andere autonome robotsystemen, zoals voor het automatisch be- en ontladen van ontbraam-, straal- en freesmachines en het uitsorteren van lasersnijdelen. Deze systemen worden inmiddels wereldwijd met succes geleverd.
RobWelding blij met erkenning
RobWelding-eigenaar Karel van Vlastuin is blij met de erkenning door ABB-Robotics. “We bouwen hele mooie innovatieve projecten met de robots en manipulatoren van ABB, die het goed doen in de markt.”
Ook RobWelding eigenaar Karel van Vlastuin is blij met de erkenning: “RobWelding neemt al jaren een constante stroom aan robots en manipulatoren af bij ABB. Hier bouwen we hele mooie innovatieve projecten
De bekroonde Teqram EasyGrinder biedt een volledig autonome oplossing voor het afwerken van plasma- en autogeen gesneden plaatwerkonderdelen, zonder enige programmering of teaching.
van, die het goed doen in de markt. We verzorgen ook de service hiervan. Zodoende is de kwaliteit van deze projecten voor ABB een hele goede reden om deze award aan RobWelding te geven.” ABB Benelux nomineerde RobWelding met de volgende omschrijving: “ABB Benelux is erg trots op RobWelding. Karel van Vlastuin heeft geweldig werk geleverd door RobWelding te bouwen. 17 jaar geleden startte hij alleen en nu heeft hij 25 werknemers. In de tussentijd verkocht hij meer dan 120 ABB-robots, met een jaaromzet van 5,5 miljoen euro. RobWelding is voor ons erg belangrijk om antwoord te hebben op de zware
concurrentie in de Europese lasmarkt. In de komende jaren willen we met RobWelding groeien als een stabiele en trouwe systeemintegrator.” Mindel van Gijzel, Channel Partner Specialist bij ABB, reageerde direct na de bekenmaking van de Europese ABB-awards als volgt op het nieuws over RobWelding: “Door consequent zij aan zij te staan met hun klanten en actief mee te werken aan hun behoeften, zorgen ze ervoor dat robotlassen voor iedereen mogelijk is.” ABB Robotics reikte in totaal vijf awards uit. Naast Teqram en RobWelding gingen er ook prijzen naar Intec Robotics (Italië), Geku Automation (VK) en R. Automatic (Zweden).
Nauwkeurig knippen voor een scherpe prijs met Jörg scharen Werkplaats slagscharen
Mechanische Guillotinescharen
Mechanische Guillotinescharen
• Lichte slagboom • 650 mm achteraanslag • Geïntegreerde haaksgeleiding • Stevige open neerhouder
• Vaste terugvoerplaat • Motorische achteraanslag • Unieke hooghouder Front Rear • Zeer goede prijs-/kwaliteit
• Werklengtes 1,1 tot 3,7 m • LED snijlijn verlichting • Achteraanslag met kogelspindels • Doorzichtige vingerbeveiliging
Jörg Machines levert een compleet programma plaatscharen voor het verwerken van dunne plaat, zowel voor werkplaats als productie omgeving. Made in Holland met een zeer goede prijs-/kwalitietsverhouding en een uitstekende service. Jörg Machines BV | Nobelweg 3, 6669 MV Dodewaard | +31 488 482 087 | info@jorg.com | www.jorg.com
21
Efficiënt TIG-lassen in een handomdraai Robuust, veelzijdig en met een gewicht van slechts 10 kilo is de Artis volgens de Oostenrijkse fabrikant een betrouwbare metgezel voor iedere lasser die onberispelijke lasnaden op roestvrijstalen leuningen, buizen van zwembaden of op tanks of industriële installaties moet aanbrengen. Bij de nieuwe Fronius TIG-apparaten ligt de focus op gebruiksvriendelijkheid, betrouwbaarheid en energie-efficiëntie. De Artis beschikt uiteraard ook over alle populaire functies van zijn voorganger: Fronius TransTig. De intuïtieve draai-/drukknop en het duidelijk afleesbare verlichte functiedisplay vereenvoudigen de bediening. Elf van de belangrijkste parameters kunnen in een handomdraai direct op het display worden geselecteerd, zodat men snel aan de slag kan. De instelbare pulslichtboog staat garant voor een strakke lasnaad en komt goed van pas bij suboptimale las-
De lasser kan de stabiele lichtboog van de Artis over het werkstuk leiden voor prachtige TIG-naden.
posities en bij het lassen van uiterst dunne materialen. De puntlasmodus bewijst zijn waarde bij terugkerende lasverbindingen: er kunnen laspunten op gelijke afstanden worden aangebracht. Indien nodig, kan geheel naar eigen inzicht een pauzetijd worden ingesteld waarna het werk als intervallassen wordt voortgezet. De TACfunctie is ideaal voor het nauwkeurig hechten van onderdelen. Deze functie kan een tijdsbesparing van wel 50% opleveren en voorkomt in sterke mate het ontstaan van aanloopkleuren, wat de naadkwaliteit ten goede komt als
de hechtpunten op een later moment worden overgelast. Verder kan de software van de gedigitaliseerde Artis op elk moment worden bijgewerkt. Dit maakt het apparaat toekomstbestendig en nog flexibeler in gebruik.
Efficiënt gebruik van energie De geïntegreerde Power Factor Correction (PFC) zorgt voor een sinusvormige stroomafname en maakt effectief gebruik van het beschikbare vermogen. Er wordt slechts zoveel stroom van het elektriciteitsnet afgenomen als nodig is. Dit bespaart energie en maakt een groot werkbereik mogelijk: er treedt geen vermogensverlies op, zelfs niet bij langere netvoedingskabels. Hierdoor is de Artis ook beter geschikt voor gebruik in combinatie met een generator.
Elektrodelasfuncties
Met een gewicht van slechts 10 kilo biedt de compacte Fronius Artis een reeks functies die men normaal gesproken alleen bij grotere professionele TIG-apparaten verwacht.
Doordat de Artis over een elektrodepulsmodus beschikt, kunnen met het apparaat effectief grotere spleten worden overbrugd, gemakkelijker suboptimale lasposities worden ingenomen en op nauwkeurige wijze verticale lasnaden worden aangebracht. Dankzij het verfijnde ontstekingsgedrag blijft de elektrode niet meer plakken en wordt de boog niet onderbroken.
Van diesel naar waterstof
. GRADE 2 . GRADE 4 . ASSEMBLY . ISO 5 CLEANROOM . XXL PARTS CLEANING . CLEANROOM PACKING . BAKE-OUT
Machinebouwer Reedyk en Van Adrighem, leverancier van zwaar materieel, hebben samen een op fossiele brandstof werkende Liebherr crawler crane LR1200 omgebouwd naar een geavanceerde aandrijving met waterstof. Waar de LR1200 eerder afhankelijk was van diesel, wordt deze nu volledig aangedreven door waterstof, zonder in te leveren op robuustheid, snelheid, kracht of veiligheid. Met een hefvermogen van 200 ton en de mogelijkheid om zichzelf op locatie volledig op te bouwen, is de LR1200 een krachtig staaltje techniek. Met de geïntegreerde waterstoftechnologie kan de kraan van zo’n 210 ton (inclusief ballast) zich op locatie zelf rijdend verplaatsen en dankzij een doordacht ontwerp is transport over de weg naar elke gewenste locatie mogelijk. De vervanging van de traditionele
In lijn met de steeds strenger wordende eisen voor uitstootvrij werken, voldoet de omgebouwde Liebherr LR1200 van Van Adrighem ruim aan de Green Deal doelstellingen voor 2030.
dieselverbrandingsmotor door een brandstofcel verlengt niet alleen de levensduur van deze rupskraan maar vermindert daarmee ook het fossiele energieverbruik en verlaagt de
HIGH TECH CLEANING.
De nieuwe Fronius Artis is een licht en compact lasapparaat met stabiele lichtboog onder alle omstandigheden. In de DC-vermogensklassen 170 A tot 210 A biedt de Artis een reeks functies die men normaal alleen bij grotere professionele TIG-apparaten verwacht.
vraag naar nieuwe grondstoffen. Deze schaalbare techniek is niet beperkt tot de LR1200 maar kan volgens Van Adrighem en Reedyk ook geïntegreerd worden in andere zware machines.
RVS-CLEAN.NL
Metaal NIeuws
22
productnieuws
Veilig deursluitsysteem
Innovatieve kleurensensor Kleurendetectie was tot nu toe een pittige opgave: de kleurensensor moest wel heel dicht op het te detecteren object zitten en een vaste afstand tot het object aanhouden. Met de nieuwe CSS kleurensensoren opent SICK de deur naar veel meer flexibiliteit. Dankzij de innovatieve automatische tastafstandregeling en hoge resolutie registreren ze de kleinste kleurnuances op wisselende tastafstanden. De nieuwe kleurensensor CSS is er in twee uitvoeringen. De CSS High Resolution registreert kleurnuances die je met het oog niet meer kunt zien, en doet dat nauwkeurig op tastafstanden tot maar liefst 500 mm. Daarmee is de High Resolution-variant ook een aantrekkelijke optie voor die omgevingen waar kleuren zeer nauwkeurig moeten worden waargenomen, bijvoorbeeld in de grafische en verfindustrie. Voor omgevingen waar het op de productiesnelheid aankomt, biedt SICK de CSS High Speed. Deze sensor overtuigt door zijn hoge schakelfrequentie en snelle kleurregistratie. De CSS sensoren zijn toegerust met een TFT-kleurendisplay dat niet alleen de kleurwaarden in RGB of L*a*b toont, maar ook aangeeft of de gedetecteerde kleur overeenkomt met de ingeleerde. Via de IO-Link-interface kunnen tot 24 kleuren per identificatieopdracht (job) worden overgedragen en extern opgeslagen. Dat vergroot de procesflexibiliteit. Dankzij de applicatiespecifieke inrichtingshulp is elke CSS via de software SOPAS snel en eenvoudig te installeren. Goed om te weten: bij de CSS High Speed is eenvoudige gegevensoverdracht van maximaal 15 kleuren ook mogelijk zonder interfaces zoals IO-Link. sick.com
Het MGB2 Modular deursluitsysteem van Euchner is nu verkrijgbaar in een versie voor aansluiting op EtherCAT P/FSoE en EtherCAT/FSoE naast PROFINET/ProfiSAFE. De MGB2 Modular beveiligt veiligheidsdeuren en -hekken op machines en installaties tijdens gevaarlijke machinebewegingen. Een modulair ontwerp is het geheim achter de aanpasbaarheid van het systeem aan specifieke vereisten. De MGB2 Modular bestaat uit een vergrendelmodule, insteekbare submodules met besturings- en signaleringsfuncties, plus een MBM busmodule voor aansluiting op PROFINET/ProfiSAFE en nu ook op EtherCAT/FSoE en EtherCAT P/FSoE. Met twee submodules kan men tot zes verschillende bedienelementen en indicatoren in de sluitmodule integreren. Alle informatie van de aangesloten modules komt samen in de MBM busmodule en wordt doorgestuurd naar het besturingssysteem van de installatie. Uitgebreide diagnose- en communicatiefuncties in de vorm van EtherCAT of PROFINET berichten en de geïntegreerde webserver bieden een snel en gedetailleerd overzicht van de apparaatstatus. euchner.nl
Controle over ventielen en ejectors
Flexibele elektronicabehuizing Weidmüller introduceert zijn u-maker box voor makers, testlaboratoria, onderzoeksafdelingen en industrie. Deze is nu beschikbaar op het Conrad Sourcing Platform. Iedereen die toepassingen programmeert of eigen smart home-oplossingen ontwikkelt met de Raspberry PI 4, wil dat deze in een veilige en doordachte behuizing zit. De u-maker box is aan te passen en uit te breiden. Hij past in elke schakelkast en op elke DIN-rail. Raspberry Pi-projecten vereisen veel doorzettingsvermogen en creativiteit. De bouwer wil het resultaat van zijn inspanningen veilig kunnen inbouwen en toch gemakkelijk toegankelijk houden. De nieuwe basiskit van Weidmüller biedt ruimte voor de Raspberry Pi en nog een kleine 5.08-printplaat. Deze is met de meegeleverde schroeven op de gewenste punten te bevestigen. De zijpanelen zijn eenvoudig te verwijderen zodat er plaats is voor kabels en connectoren van de ingebouwde elektronica. Dankzij de flexibele uitbreidingsmogelijkheden van de u-maker box is er ruimte voor extra componenten. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk een ventilator in te bouwen, mochten de verborgen ventilatiesleuven van de box niet voor voldoende koeling zorgen. De u-maker box is heel gemakkelijk te hanteren. Er is geen gereedschap nodig om de lege zwarte behuizing te openen of te sluiten. Uitbreidingen zijn mogelijk via de magnetische koppelingen op elke hoek van de module. Verschillende modules zijn eenvoudig stapelbaar. Een normale 3D-printer kan nieuwe ideeën combineren met reeds bestaande componenten. Weidmüller biedt online een verscheidenheid aan 3D-printsjablonen aan, om zelf bijvoorbeeld speciale zijpanelen, kabelklemmen, ventilatorsteunen of houders te printen. conrad.nl
De nieuwe JSY1000-E manifold met geïntegreerde vacuümejectoren van SMC vormt een optimale combinatie, die een complete oplossing biedt voor zowel positieve als negatieve (vacuüm) druk, waardoor gebruikers ventielen en ejectors kunnen regelen in een enkele, eenvoudige manifold. Door zowel de fysieke afmetingen als het gewicht te verminderen, heeft de JSY1000-E ook een energiefunctie beschikbaar die het energieverbruik vermindert en de procesefficiëntie verbetert. Veel toepassingen van industriële machines hebben te maken met te grote oplossingen voor ventielen in combinatie met vacuümejectors wat betreft gewicht, grootte en prestatiespecificaties. Deze situatie leidt tot tijdverlies bij het bestellen en installeren, maar ook tot grotere machines en hogere prijzen voor klanten. De nieuwe SMC JSY1000-E lost al deze problemen op door ventielen en vacuümejectors te combineren in één compacte manifold. Als een volledig geïntegreerd systeem profiteren klanten van maximaal 64% minder installatieruimte in vergelijking met een afzonderlijke vierstations-ejector en een achttal ventielen op een manifold. Bovendien is de JSY1000-E tot 42% lichter dan eerdere oplossingen waar ventielen en ejectors geen deel uitmaakten van dezelfde manifold, wat bijdraagt aan een over het algemeen lichtere machine. Ook leidt dit geïntegreerde concept tot aanzienlijke vereenvoudiging en biedt een gecentraliseerde luchtleiding samen met een gemeenschappelijke elektrische aansluiting voor zowel ventielen als ejectors. smc.eu
Makkelijker lagers monteren Een nieuwe versie van de mobiele app SKF Bearing Assist helpt de monteur om lagers nauwkeuriger en effectiever te vervangen. Elk jaar zijn er miljoenen lagerdefecten die hun oorsprong hebben in onjuiste montage. Het overwinnen hiervan kan meerdere voordelen opleveren voor eigenaren (operators) van roterende machines, waaronder lagere onderhoudskosten, minder ongeplande stilstand en een duurzamere werking van de machines. "De nieuwe versie van onze app gaat uit van de workflow en is veel gebruiksvriendelijker", zegt een woordvoerder van SKF. "Dit maakt het voor een monteur gemakkelijker om fouten te vermijden." De app biedt stapsgewijze begeleiding, vervangingsinstructies en een betere wijze om elk vervangend lager te documenteren en te traceren. Een gedetailleerde checklist zorgt ervoor dat elke noodzakelijke stap, zoals het plannen en voorbereiden van de taak en het meten van de bijbehorende componenten, wordt afgerond. Omdat de juiste lagermontage voortijdig falen tot een minimum beperkt, helpt de app ook om afval te verminderen en de duurzaamheid te verbeteren door de levensduur van de machines te verlengen. Een belangrijke functie in de app is de mogelijkheid om lagerposities te labelen en registreren tijdens vervanging. Dit maakt betere documentatie en efficiënte onderhoudspraktijken mogelijk. Het biedt ook een betere structuur voor het rapport dat automatisch kan worden gegenereerd door de app, waardoor de installateur tijd bespaart tijdens het uitvoeren van de taak. De nieuwste versie genereert ook een PDF-voorbeeld van het rapport in de app, zodat het kan worden bewerkt en gecorrigeerd voordat de definitieve versie wordt gemaakt. skf.com
Warme werkhoodie Met deze Carhartt werkhoodie voor dames zijn koude winterochtenden een stuk comfortabeler. Het sweatshirt met capuchon is gemaakt van heavyweight fleece. Lekker warm en extra zacht dankzij de geborstelde binnenvoering. Ontworpen voor actievelingen die altijd in de weer zijn, weer of geen weer. Dankzij de ruime pasvorm van de hoodie heb je veel bewegingsvrijheid en kun je er gemakkelijk laagjes onder dragen. Neem één maat kleiner als je de voorkeur geeft aan een strakkere pasvorm. De hoodie is voorzien van twee handwarmerzakken aan de voorkant. De vaste driedelige capuchon met verstelbaar trekkoord is erg praktisch. De geribde mouwboorden en tailleband zijn versterkt met Elastaan. Het Carhartt signatuurlogo op de linkermouw en het Carhartt-label op de borst maken de werkhoodie helemaal af. Verkrijgbaar in 7 kleuren. www.carhartt.com
theoilcompany.nl In drie klikken uw olie in huis
23
‘KI en gebrek aan jong talent grootste uitdagingen ooit’ “Ik kan me niet herinneren dat we in de productiewetenschap ooit voor zulke grote uitdagingen hebben gestaan als nu.” Dat zei prof. Michael Zäh bij de aanvaarding van het presidentschap van de WGP, de Wetenschappelijke Vereniging voor Productietechniek in Duitsland. Hij zal zich als WGP-president bijzonder gaan inzetten voor twee belangrijke gebieden die een aanzienlijke impact zullen hebben op de toekomst van de samenleving: Kunstmatige intelligentie en het gebrek aan jong talent.
Veranderingen in snel tempo Toen de term Industrie 4.0 ruim tien jaar geleden werd geïntroduceerd, ging het over de digitalisering van de productie – die eigenlijk al lang aan de gang was, zij het in afgemeten
stappen. “Tegenwoordig verandert kunstmatige intelligentie echter alles in een snel tempo. Het gaat niet langer alleen om digitalisering en automatisering. De machines van morgen, en sommige machines van vandaag, zullen leren zichzelf te optimaliseren. Dit creëert compleet nieuwe kansen voor onze sector”, zegt de nieuw gekozen president. “Het is een proces dat onvoorstelbaar potentieel in fabrieken kan ontsluiten. Tegelijkertijd is het echter een enorme uitdaging voor ons omdat AI niet alleen de productie zal veranderen, maar onze hele samenleving, de manier waarop we werken en leven. Tijdens mijn voorzitterschap wil ik ervoor zorgen dat wij als productiewetenschappers hier de juiste stappen zetten. En binnen het WGP kan ik voortbouwen op tal van onderzoeksprojecten.”
Speciale gids voor MKB De vereniging van vooraanstaande Duitse professoren in productietechnologie heeft het position paper ‘AI in Production’ gepubliceerd. Het is een gids speciaal voor kleine en middelgrote bedrijven (MKB) die de mogelijkheden voor hun specifieke omstandigheden willen verkennen of AI in hun fabriek willen implementeren. Vooral het midden- en kleinbedrijf beschikt vaak niet over voldoende expertise in huis of financiële draagkracht voor externe dienstverleners. Om extra praktische ondersteuning te kunnen bieden, hebben WGP-instituten vorig jaar ook het ProKI-initiatief opgericht. In dit landelijke demonstraProf. Michael Zäh, de nieuwe president van de WGP, de Wetenschappelijke Vereniging voor Productie- en overdrachtsnetwerk krijgen betietechniek in Duitsland: “De machines van morgen, en sommige machines van vandaag, zullen leren zichzelf te optimaliseren. Dit creëert compleet nieuwe kansen voor onze sector.” drijven gratis praktische ondersteuning en ondersteuning bij het invoeren van begin 2023 gestart, maar ook verbin- de deelnemende onderzoeksinstituten voorbeeldapplicaties. De implemen- den, snijden en coaten in de productie – aan bod. tatie van AI in de vormtechnologie is komen – afhankelijk van de focus van
Inspireer jong talent voor productie
Techport viert verjaardag en blikt vooruit Techport vierde onlangs zijn tiende verjaardag. Tijdens een feestelijk en goed bezocht event in IJmuiden werd ingegaan op de succesvolle samenwerking van de afgelopen tien jaar. Maar vooral werd vooruitgekeken naar de toekomst, en met name naar het realiseren van de energietransitie in de IJmond regio, het focusgebied van Techport. Om de energietransitie, de circulaire economie en de digitali-
sering te realiseren, zijn voldoende gekwalificeerde arbeidskrachten nodig. Daarom werkt Techport al tien jaar aan techniekpromotie in het onderwijs, het stimuleren van zij-instroom, het versnellen van technologische innovatie en de ontwikkeling van regionaal opleidingsaanbod voor de banen van toekomst. Op de jubileumviering sprak Jos Ahlers, auteur van 'Gen Z Verlangen naar Verandering' over Gen Z, die nu de arbeidsmarkt betreedt, en hoe we als generaties met elkaar kun-
nen samenwerken.
Groene industriezone Samen verder groeien en de eerste groene industriezone van Nederland realiseren, is de ambitie van de Techport voor de komende jaren. Het Techport Innovation Centre (TPIC) speelt daarin een belangrijke rol. Dit wordt een ontwikkel- en ontmoetingscentrum voor de technici van de toekomst, bedrijven, onderwijs en overheid en wordt vanaf maart
gehuisvest in een deel van het Maritiem College/Nova College IJmuiden. De door Techport geïnitieerde Living Labs Green Incubator programma, het Fieldlab Smart Energy en de Learning Community Waterstof kunnen op deze tijdelijke plek direct van start. De plannen voor de definitieve nieuwbouwlocatie gaan onverminderd door.
Nieuw partnerschapsmodel Binnen Techport zijn 70 bedrijven en 23 scholen en verschillende overheden actief; de partners van Techport. Een partnerschap binnen Techport betekent wederkerig samenwerken. Bedrijven die ook financieel willen bijdragen kunnen vanaf nu 'Techportbedrijf Plus' worden. Intures bijt het spits af als eerste Techportbedrijf Plus en ontving tijdens de jubileumbijeenkomst het Techport-certificaat.
Jaargang 24
Techport relatiemanager Theo Koster verwelkomt Intures als eerste 'Techportbedrijf Plus'.
FME presenteert nieuwe meerjarenstrategie In de nieuwe meerjarenstrategie 2024-2030 van FME staan drie thema’s centraal: Onderwijs & Arbeidsmarkt, Verduurzaming en Digitalisering. Volgens FME-voorzitter Theo Henrar liggen op de drie gekozen thema’s de grootste kansen en uitdagingen voor de technologische industrie. “Wij gaan onze lidbedrijven met belangenbehartiging, concrete projecten en dienstverlening ondersteunen om die
kansen te benutten en uitdagingen aan te gaan.” Verbinding en samenwerking staan ook centraal. Dit wil de brancheorganisatie onder andere realiseren door veel meer de regio's in te gaan en daar met name op gebied van onderwijs en arbeidsmarkt samen te werken. “De branches die bij FME zijn aangesloten zijn ook heel belangrijk voor onze sector. We gaan elkaar nog beter versterken door onze samenwerking te intensiveren.” Tenslotte gaat FME
zich de komende jaren richten op zeven marktsegmenten. Naast de reeds bekende sectoren: zorg & gezondheid; landbouw, water & voedsel en energie, zijn nieuwe sectoren toegevoegd waarop FME kansen ziet voor de leden en aangesloten branches, zoals defensie, mobiliteit en gebouwde omgeving. “Hierin bundelen we de krachten en willen we zichtbaar zijn om de marktkansen voor onze leden te vergroten en belemmeringen voor hen weg te nemen”, aldus Henrar.
Maar het zijn niet alleen nieuwe technologieën die de productie en daarmee het werk van mensen veranderen. Het tekort aan geschoolde arbeidskrachten, waar veel bedrijven nu al zwaar onder lijden, zal blijven verergeren; de demografische veranderingen laten daar geen twijfel over bestaan. Volgens Michael Zäh is de ontwikkeling aan de universiteiten ook zorgelijk. “We moeten onze krachten bundelen om studenten te interesseren voor technische carrières en uiteindelijk toekomstige vakmensen op te leiden voor onze sector. Mijn ervaringen op scholen hebben mij geleerd dat hier veel potentieel zit. Veel kinderen en jongeren zijn zeker geïnteresseerd in zaken als robotica en duurzame productie. Maar techniek is doorgaans geen onderdeel van de reguliere lessen. Met onze knowhow willen we jonge mensen laten zien dat ze in technische beroepen en techniek een grote invloed hebben om de wereld een betere plek te maken.”
colofon
Tweelingenlaan 51 7324 AP Apeldoorn Tel: 00-31-(0)55-3601060 Internet: www.MetaalNieuws.nl e-mail: info@MetaalNieuws.nl
Ontwerp en opmaak: 54U Media Rijnier van Kesteren Telefoon 055-3600018 E-mail: dtp@metaalnieuws.nl
Advertentie-exploitatie: Vincent Span 055-3606227 Mobiel 06-51193408 e-mail: v.span@metaalnieuws.nl Harold Draaijer 055-3606420 Mobiel 06-51193132 e-mail: h.draaijer@metaalnieuws.nl
Alle leden van de brancheorganisaties ontvangen MetaalNieuws kosteloos.
Redactie Eric Weustink 055-3601633 Mobiel 06-13628689 e-mail: e.weustink@metaalnieuws.nl Tim Wentink e-mail: t.wentink@54umedia.nl Mail adressen redactie: redactie@metaalnieuws.nl Administratie: Ingrid Schaake Telefoon
055- 3601060
Drukkerij Senefelder Misset Doetinchem MetaalNieuws is een uitgave van 54U Media BV en wordt 22 maal per jaar in een oplage van 17.500 exemplaren verspreid in de metaalverwerkende industrie aangesloten bij de brancheorganisaties. Niets uit deze uitgave mag door middel van fotokopieën, scans of andere technische reproductiemiddelen worden overgenomen zonder de nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de uitgever. Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar)
ISSN: 1570-422X
the original
r et ro f it t i ng company.
HET ECHTE GEHEIM VAN MAGIE LIGT IN DE UITVOERING +31 (0)513 43 73 16
24HR SERVICE: +316 53 69 8009
info@morrissolutions.eu
www.morrissoltions.nl
Celsiusweg 8 - 8503 AC JOURE (FRIESLAND)