Plaat Bewerkings Nieuws 1 2014

5E JAARGANG NR. 1 • MAART 2014

IN DEZE EDITIE:

MET VAST KATERN eras bold ITC

TECHNI-SHOW BIEDT MEER DAN MACHINES - ZUIDBERG STAALSERVICE WIL AANGENAAM VERRASSEN ‘BIJ EEN GOEDE SAMENWERKING KUN JE TOVEREN’ – ‘NIET HARDER WERKEN, MAAR SLIMMER ORGANISEREN’ - KANTPERS VAN DE TOEKOMST - ASSORTIMENT WIDENHORN STEEDS BREDER - EFFICIËNTE KANTENBEWERKING VAN DIKKE PLAAT - MIG/MAG EN TIG IN ÉÉN OPSPANNING - MÉÉR DOEN MET LICHT

= 100 C/70M

= 100 Y/100M

DOORBRAAK

IN LASERSNIJDEN WERELDPREMIÈRE BIJ TRUMPF

Op de Techni-Show ontvangen wij u graag in hal 7, stand B 050

Inhoud 13 Zuidberg Staalservice wil aangenaam verrassen 18.000 ton staal verwerken. Niet onmiddellijk, maar wel binnen een aantal jaren. Met die doelstelling voor ogen heeft Zuidberg in Ens een compleet nieuwe plaatbewerkingsfabriek opgezet. Maar liefst 7 miljoen euro is er geïnvesteerd in een modern, voor een belangrijk deel geautomatiseerd machinepark.

34 ‘Bij een goede samenwerking kun je toveren’ Wat is het geheim van een goede samenwerking? Die vraag stond centraal tijdens een door de Federatie Metaalplaat (FDP) georganiseerde bijeenkomst over samenwerken in de plaatwerkketen. Contour gaf een inkijkje in de samenwerking op het gebied van design met Stevens Idé Partners uit Enschede.

46 Alle ellende moet uit de pijplijn Niet harder werken, maar slimmer organiseren.

Daarmee valt in plaatwerkbedrijven en de toeleverketen nog veel efficiencywinst te behalen. Dat zegt Bert Tuinzaad van TNO, die per 1 maart met prepensioen is gegaan. Hij maakte deel uit van het team dat bedrijven in de maakindustrie helpt om slagvaardiger te opereren.

En verder 4

Colofon en actueel

6

Techni-Show biedt meer dan machines

11

Kantpers van de toekomst

18

Fierde braamt kleine werkstukken machinaal af

21

Overmars pakt uit op Techni-Show

37

Assortiment Widenhorn steeds breder

38

Efficiënte kantenbewerking van dikke plaat

41

MIG/MAG en TIG in één opspanning

43

Foutloos kanten met Radbend

45

Lasrobotisering in de hoogste laskwali

50

Ponslaser versterkt groei in toeleveren bij Hurkmans Plaatwerk

52

Lasersnijden vanaf coil

53

Productnieuws

Voorwoord

Tijd vliegt Wat gaat de tijd toch snel. Voor mijn gevoel is het helemaal nog geen twee jaar geleden dat we met ons allen op de Techni-Show stonden. Maar binnenkort is het al weer zover: van 11 tot en met 14 maart worden in Utrecht weer de Techni-Show en de ESEF gehouden: samen vormen deze beurzen de hoogmis voor de maakindustrie in ons land.

Is er veel veranderd in de plaatbewerking sinds de vorige Techni-Show?

Zijn er echt nieuwe ontwikkelingen?

We kunnen in ieder geval zeggen dat de fiberlaser bij de snijmachines definitief is doorgebroken. Ik ben er in het veld al heel wat tegen gekomen. Als u nog niet weet wat de voor- en nadelen zijn van de fibers ten opzichte van de vertrouwde CO2-lasers, dan raad ik u aan om tijdens de Techni-Show deel te nemen aan de Guided Tour ‘Fiber versus CO2’. Hierin worden de verschillen u haarfijn uitgelegd.

En andere tip is het symposium over het laserlassen, dat nog maar steeds niet tot volle wasdom wil komen. Gebaseerd op een gedegen onderzoek zal hier een actieplan worden gepresenteerd dat daar verandering in moet brengen.

En verder zijn er bij de standhouders tal van verrassende ontwikkelingen te zien. Ik ben wel nieuwsgierig naar de kantbank van de toekomst van SafanDarley. En naar de werkhandschoen met sensor van Morris Solutions, die exact de hoek meet van een gebogen werkstuk. Vergeet ook de lasrobots van Rolan Robotics en Valk Welding niet, waarmee ook het automatisch lassen van enkel stuks en kleine series aantrekkelijk wordt.

Genoeg om naar uit te kijken!

Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl

Katern LaserNieuws 25

Méér doen met licht

Op de voorpagina:

27

Actueel

28

Succesvolle Europese samenwerking voor verbinden lichte structuren

31

Productnieuws Laser

27

Moderne lasermachines bij ROC van Amsterdam

Bij het handmatig afronden en afbramen zijn het juist de kleine werkstukken die veel handenarbeid verlangen en lastig zijn te ontbramen. Q-fin biedt een oplossing met Fierde, een machine waarmee de lastigste delen tot 200 mm breed machinaal ontbraamd kunnen worden.

Zie pagina 18

3

COLOFON PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 5, editie 1, maart 2014 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Elke uitgave bevat het speciale katern LaserNieuws, waarin voor de plaatbewerking relevante aspecten van lasertechnologie aan bod komen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 F: +31 (0)55 360 08 60 E: info@54umedia.nl Het abonnement kan ieder kwartaal ingaan. Een jaarabonnement kost 39,95 euro, exclusief BTW. Opzeggingen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, tenminste twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode.

Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Postbus 2108 7302 EM Apeldoorn Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Roto Smeets GrafiServices, Utrecht Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 16 april 2014. Editie 2, jaargang 5 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in mei 2014.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 1875-1628

www.pbnieuws.nl

4

Vier keer top Verheij Metaal in Ulft heeft voor de vierde keer in een periode van 5 jaar de Philips Supplier Award ontvangen.

Deze werd door plantmanager Oskan Tece van Philips Lighting Winterswijk overhandigd aan Harry Verheij en Erik Olijslager van Verheij Metaal.

Met een voorbereide presentatie over de performance van Verheij Metaal over de afgelopen jaren, benadrukte Tece dat het krijgen van een award al een prestatie op zich is, maar dat het bijzonder is om dit al voor de vierde keer te presteren. De samenwerking en de gedrevenheid van Verheij Metaal om te presteren zijn voor Philips redenen om ook in de toekomst nauw te blijven samenwerken. “Wij zijn hier uiteraard erg blij mee”, aldus Harry Verheij. “Het geeft ons de bevestiging dat we met onze wijze van werken op het juiste pad zijn.”

Verheij heeft een deel van het productie-

Harry Verheij (links) en Erik Olijslager van Verheij Metaal met de Philips Supplier Award en lekkernij voor de medewerkers.

proces afgestemd op de wensen van Philips. Door een hoeveelheid halffabrikaten en grondstoffen op voorraad te houden, kunnen binnen enkele dagen leveringen worden gedaan van een behoorlijke omvang. “Zo hebben we in 5 jaar vier keer een 100 procent score qua leverbetrouwbaarheid behaald.”

Verheij Metaal is deelnemer aan de vakbeurs ESEF (hal 1, stand D072) www.verheijmetaal.nl

NEN-EN 1090 VD Leegte Metaal VD Leegte Metaal in Hapert beschikt sinds begin dit jaar over het internationale NEN-EN 1090 norm 4 certificaat. Dit betekent dat het bedrijf dragende constructiedelen in de zwaarste categorie mag lassen.

Het certificaat is in Europa vanaf juli 2014 verplicht, met uitzondering van Duitsland dat het

certificaat al vanaf 1 januari verplicht heeft gesteld. Vanaf medio 2014 vallen alle constructiedelen met lastdragende eigenschappen, die in de hoofdberekening worden meegenomen als lastdragend, onder de NEN-EN 1090 norm. Deze constructiedelen moeten worden voorzien van een CE-markering. www.v-dleegtemetaal.nl

Themadag designvrijheid in kunststof- en metaalplaat Op 6 mei wordt bij Mikrocentrum een themadag georganiseerd over de mogelijkheden die kunststof- en metaalplaat te bieden hebben in het 3D vormgeven van producten. Een goed design kan het verschil maken om in kritische markten een grotere kans te maken.

Welke mogelijkheden bieden de verschillende technieken in het vormgeven van plaatmateriaal zoals kunststof, RVS, aluminium en composiet. Toeleveranciers geven aan hoe zij samen met de ontwerper tot een gewenste vorm komen. Maakbaarheidaspecten, seriegrootte, doorlooptijd en kostprijs spelen daarbij een belangrijke rol. Een van de sprekers zal Timo Osse zijn. Hij is directeur van Plastica Thermoforming en laat zien hoe je snel een prototy-

Plastica Thermoforming kan snel een prototype of kleine series maken met thermoforming, ook met dikker kunststofplaatmateriaal.

pe of kleine series kunt maken met thermoforming. Ook met dikker kunststofplaatmateriaal behoort deze techniek zeker tot de mogelijkheden.Deze dag is bestemd voor ontwerpers en constructeurs in de machine- en apparatenbouw en branches waarin vormgeving waarde moet toevoegen aan het product. www.mikrocentrum.nl

Onder-poeder-lasboog met lasnaadvolgen Nemag in Zierikzee last grote plaatdiktes voor haar grijperonderdelen in één keer op een lasrobotinstallatie met een speciale kop voor het onder-poeder-lassen, inclusief een lasnaadvolgsysteem. De installatie is ontwikkeld en gebouwd door Robwelding.

“We kunnen de grote plaatdiktes nu in één keer en volautomatisch lassen”, aldus Michel Corbeau, General Manager van Nemag, dat grijpers ontwerpt en bouwt voor de overslag van bulkgoederen.

Op de lasrobotinstallatie worden plaatdelen tot 5 meter lengte gelast. Tijdens het lassen is vervorming onvermijdelijk en daarom is een lasnaadvolgsysteem vereist. Een onder-poeder-lasboog voor het lasnaadvolgen is echter uniek. “Het ontwikkelen van dit las-

naadvolgen heeft heel wat voeten in de aarde gehad. RobWelding heeft er veel tijd in gestopt, maar wij zijn nu heel tevreden met het resultaat”, aldus Corbeau.

Achter deze robotinstallatie schuilt een 1000 ampère lasmachine van Kjellberg. “Wij hadden al ervaring met onder-poeder-lassen, maar nog niet in combinatie met een lasrobot. Op dit moment zijn we in de opstartfase.

De eerste producten zijn gelast en de resultaten zijn zeer goed.”

De talloze contouren in de Nemag-producten zijn ook goed met een lasrobot af te lopen.

“De robot heeft een bereik van 3,2 meter en staat op een track van 6,7 meter. De installatie is verder uitgerust met de Safe Move-optie en de optie AWC”, licht RobWelding-eigenaar Karel van Vlastuin toe. www.robwelding.nl www.nemag.com

Op de lasrobotinstallatie met een speciale kop voor het onder-poeder-lassen, inclusief een lasnaadvolgsysteem worden plaatdelen tot 5 meter lengte gelast.

Ermaksan voert productie lasermachines op Ermaksan is in Bursa (Turkije) gestart met de bouw van een nieuwe laserfabriek. Hiermee kan de productiecapaciteit van Ermaksan groeien naar ruim vijftig lasermachines per maand.

De nieuwe fabriek komt tegenover de bestaande 80.000 vierkante meter grote fabriek te liggen. De verwachting is dat de nieuwbouw rond de zomer klaar is zodat de assemblage van de lasers na de zomer in de nieuwe fabriek kan gaan starten.

De uitbreiding houdt vooral verband met de toenemende verkopen van de fiberlasers. De

Turkse machinefabrikant Ermaksan wordt in ons land vertegenwoordigd door Landré.

Volgens de machineleverancier uit Vianen gaat het lasertijdperk een nieuwe fase in met de komst van de fiberlaser, die zorgt voor een grote verbetering in de operationele kosten van de lasersnijmachine ten opzichte van CO2 lasers. De omslag in de markt voltrekt zich volgens Landré in een veel sneller tempo dan de meeste fabrikanten van lasersnijmachines hadden verwacht. Veel gebruikers van CO2 lasers besluiten versneld over te stappen op de fibertechnologie om hun concurrentiepositie te verbeteren. In de Benelux heeft Landré reeds meerdere fiberlaserma-

Van Hoof levert klaptafel nieuwe Porsche De Van Hoof Groep heeft de meeste onderdelen mogen leveren voor de klaptafel in de nieuwste Porsche Panamera.

Iedere dochterfirma van de groep had zijn eigen rol in het aanleveren van de materialen voor de klaptafel. Van Eijk Transmissie zorgde voor de tandwielen voor de mechanische bediening, Nima speciaalwerk voor het draaimechaniek en HMF Nederland in Valkenswaard voor de plaatwerk behuizing en het tafelframe.

Alle onderdelen voldoen aan de Automotive kwaliteitseisen (VDA 6.3) en geven de mogelijkheden van de Van Hoof Groep goed weer

HMF Nederland zorgde voor de plaatwerk behuizing en het frame van de klaptafel in de nieuwste Porsche Panamera.

als one stop shop en leverancier van hoogwaardige producten voor kleine tot middelgrote series. www.hmfnederland.nl

chines van Ermak verkocht, waaronder een machine van 6 meter met een geïntegreerde rotatie-as voor het snijden van buis. www.landre.nl

Koerswijziging bekroond Nico Gerrits van A18metaal en Kinkelder lasersnijtechniek in Zevenaar is uitgeroepen Duivense ondernemer van het jaar 2013.

A18metaal is gevestigd in Zevenaar en produceert metalen producten voor machines. De jury heeft bewondering voor het besluit van Gerrits om het roer drastisch om te gooien na een enorme zakelijke tegenslag in 2009 waardoor de helft van het personeel moest worden ontslagen. A18metaal ging zich daarna richten op kleine series, soms van minder dan tien stuks. Er werken 55 mensen. Een succesfactor is volgens de jury ook de manier waarop Gerrits met zijn medewerkers omgaat. Die zag hij vroeger als ‘noodzakelijk kwaad’, maar nadat hij zelf een ander mens was geworden door een cursus ‘Ontspannen ondernemen’ koos hij voor een andere benadering. Medewerkers worden gecoached en er is veel aandacht voor hun persoonlijke ontwikkeling. www.a18metaal.nl

5

Techni-Show biedt veel meer dan machines Natuurlijk, de enorme waterstraalsnijmachine op de stand van Wouters Cutting & Welding en de razendsnelle lasers bij exposanten als Trumpf, Bystronic en Tuwi zullen weer publiekstrekkers van formaat zijn op de Techni-Show. Maar de tweejaarlijkse showroom vol productietechniek in de Jaarbeurs Utrecht biedt dit jaar veel meer dan machines. Want efficiënt produceren zit tegenwoordig ook in tal van andere aspecten. De Techni-Show speelt daar op in met een informatief randprogramma. Middels workshops, guided tours en handige themaroutes kunnen bezoekers meer rendement uit de Techni-Show halen.

De voornaamste trends in de plaatbewerking zijn onderhand bekend.

De series worden alsmaar kleiner, het aantal repeatorders neemt af.

De producten worden complexer en bevatten veel modificaties, machines worden kapitaalsintensiever en materialen en mensen duur-

der. Het vakmanschap neemt af, zowel getalsmatig als qua niveau.

Ondertussen worden de levertijden korter en blijft de kostendruk maar toenemen.

Flexibele automatisering Grote Nederlandse toeleveranciers hebben zich aangepast aan de gewijzigde marktomstandigheden en de stap naar flexibele automatisering gezet. In de plaatwerksector zijn recentelijk tal van grote investeringsprojecten voltooid. De leveranciers van machines voor de plaatbewerking merken volgens voorzitter Richard Boske van de Federatie Productie Technologie (FPT-VIMAG) dan ook al enige tijd dat hun markt verbetert. Ger van der Endt, directeur van marktleider Trumpf Nederland, kan dat beamen. “Je wilt niet weten wat wij momenteel aan omzet boeken. We zijn nu halverwege het boekjaar (Trumpf heeft een gebroken boekjaar, red.) en ik kan nu al garanderen dat we de omzet in Nederland dit jaar verdubbelen.”

Door hun flexibele automatisering oogsten de grote toeleveranciers

Guided Tours, workshops, lezingen en themaroutes Tijdens de Techni-Show en de ESEF worden tal van extra activiteiten georganiseerd, die voor ondernemers en hun medewerkers in de plaatwerkindustrie interessant zijn.

Zo organiseert PlaatBewerkingsNieuws in samenwerking met PKM en de beursorganisatie de Guided Tours Plaatwerk. Iedere dag zijn er vier tours over verschillende thema’s.

Efficiency in plaatbewerking In deze Guided Tour staan de volgende aspecten centraal: de mate waarin informatie goed door productieproces komt; het voorkomen van fouten, het voorkomen van afstemmingsverliezen; het programmeren van machines aan de hand van geometrische eigenschappen.

rondom de machine.

Hoe zit een tour in elkaar?

Elke tour duurt anderhalf uur en ziet er als volgt uit: de deelnemers melden zich op het afgesproken tijdstip bij de speciale Guided Tours balie op de stand van 54UMedia (de uitgever van MetaalNieuws en PlaatBewerkingsnieuws). Deze bevindt zich op de overgang tussen hal 8 en hal 7. Hier worden de deelnemers ontvangen door de gids, die een korte presentatie verzorgt van 10 minuten. Hierin wordt het onderwerp van de betreffende tour geïntroduceerd. Ook vertelt de gids wat de deelnemers tijdens de tour allemaal te zien krijgen Na deze introductie gaan de deelnemers onder begeleiding van de gids de beursvloer op om vijf exposanten te bezoeken. Zij krijgen allemaal tien minuten om hun machines,

Foutloos kanten In deze Guided Tour komen de volgende aspecten aan bod: meervoudige kantproducten; hoekmeetsystemen/programmeerbaarheid; kantbankveiligheid.

Fiber versus CO2 Hier staan centraal: het toepassingsgebied van beide typen lasers (soort materiaal en dikte); mogelijkheden/efficiency; het gebruik van snijfolie.

Water, plasma of laser Aspecten: optimale snijkwaliteit; snijeconomie/rendement; de voor- en nadelen van de diverse technieken ten opzichte van elkaar; de logistiek

6

De Guided Tours staan onder leiding van deskundige gidsen van PKM, adviseurs voor metaal- en technische bedrijven. V.l.n.r.

Paul Hartgers, Peter Zijderveld en Alex van Balen.

succes; vooral in de ketens die zich richten op de exportmarkten. De komende jaren zullen ook de kleinere toeleveranciers deze stap moeten zetten. Doen ze dit niet, dan kan de make or buy beslissing van uitbesteders wel eens anders uitpakken. Exposanten tonen op de Techni-Show oplossingen hiervoor én laten zien wat dit betekent voor de medewerkers in de plaatbewerking.

Ap Enderink, directeur sales en marketing bij Wila, fabrikant van gereedschappen voor kantbanken, zegt klanten te hebben die vandaag enkel datgene produceren wat echt nodig is. “Ook al weten ze dat ze volgende week hetzelfde stuk moeten maken, toch doen ze het niet.

Ze willen 0 voorraad en wisselen 10 tot 80 keer op een dag gereedschappen.”

Dat kan natuurlijk met een robot. Enderink vindt dat de gebruiker van een kantbank zelf de afweging moet maken of hij robotiseert. Voor de niet-gerobotiseerde situatie hebben de engineers van Wila enkele oplossingen ontwikkeld om het manueel wisselen van gereedschappen te versnellen, minder belastend te maken en de foutkans te verklei-

gereedschappen of software te demonstreren en toe te lichten. Na de rondgang is er een korte afsluiting op de stand van 54UMedia. Iedere deelnemer ontvangt daarbij een gratis goodybag met informatie over de bezochte exposanten, een USB-stick met handige informatie van PKM en een presentje.

De gidsen Alle Guided Tours staan onder leiding van een deskundige en onafhankelijke gids. De gidsen zijn Paul Hartgers, Peter Zijderveld en Alex van Balen. Zij zijn alle drie werkzaam als (technologie-)adviseur bij PKM in Nieuwegein, adviseurs voor metaal- en technische bedrijven.

Deelnemende exposanten De volgende exposanten nemen deel aan de Guided Tours: SafanDarley, Amada, Trumpf, Radan, Koike, Tuwi, II-VI, Rofin, Bystronic, Resato, Wila, PrimaPower, Q-fin en Bruma Machines.

U kunt zich opgeven via de website van de Techni-show (www.technishow.nl). Hier staat ook een schema wanneer welke tour wordt gehouden. Als u uw gratis ticket boekt, kunt u tevens aangeven dat u mee wilt doen aan een Guided Tour (eveneens gratis).

Lezingen en workshops Ook zijn er diverse lezingen en workshops. Zo is er op woensdag 12 maart (11:00-11:45 uur) in de Croesezaal een workshop met de titel ‘Plaatbewerking 2020: meer dan alleen automatiseren’. Hier vertellen Eduard Rutten, DGA van Metes, en de Federatie Metaalplaat (FDP) aan

In hal 7 van de Techni-Show staan weer alle exposanten die zich richten op de plaatwerkindustrie.

de hand van voorbeelden, hoe je succesvol met een nieuwe aanpak (niet alleen automatiseren) in de maakindustrie kan concurreren. Dit leidt tot het terughalen van productie uit China/Azië naar de Benelux. Tips en tricks voor de toekomst.

Laserlassen Eveneens in de Croesezaal is er op donderdag 13 maart (12:00-13:45 uur) een seminar over laserlassen onder de titel ‘Onvermoede toepassingen van Laserlassen in de maakindustrie’. Hier komen de resultaten aan bod van een uitgebreid onderzoek van PWC naar de belemmeringen die ondernemers ondervinden bij het investeren in moderne productietechniek als laserlassen. Op basis van dit onderzoek heeft een projectgroep een actieplan opgesteld om investeringen in laserlassen uit te lokken en te ondersteunen. Dit actieplan zal op het symposium worden gepresenteerd.

ESEF Theater Ook in het ESEF Theater in hal 1 zijn diverse interessante lezingen. Op donderdag 13 maart (11:00-11:45 uur) verzorgt Geerts uit Heerhugowaard de lezing ‘Dieptrekken: synergie tussen vakmanschap en innovatie’. Frank Ruijs, Area Technical Manager van SSAB verzorgt op vrijdag 14 maart (11:00-13:45 uur) een lezing over het ontwerpen en verwerken van extra hoogsterkte- en slijtvaste staalsoorten.

Zie voor het complete activiteitenprogramma de websites. www.technishow.nl www.esef.nl

7

hal 07 stand D028

TheLASER TheLASER

• 2D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber 3000 mm bij 1500 mm 4000 mm bij 2000 mm Maximaal formaat 36 m bij 3 m Entry level tot high end machines met lineaire motoren

• 2,5D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

• 3D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

TheBEND TheBEND

• Servo-elektrische kantbanken, sneller en accurater

• Buigautomaten met verschillende graad van automatisatie: Fast Bend Bending Cell Express Bender

• Laserboormachines

• Nuttige buiglengte voor

• Lasercombi’s

• Alle machines volledig

• Eigen laserbronnen, software en service én spare parts

8

Buigautomaten tot 3.250 mm servo-elektrisch

ThePUNCH ThePUNCH

• Servo-elekrische ponsmachines • Pons-hoekschaar combinaties Pons-laser combinaties

• 2500 bij 1250 mm of

3000 bij 1500 mm (zonder herpositioneren)

• Flexibelste turret aangepast aan uw noden

Prima Power Benelux NV Leenstraat 5 • B-9810 Nazareth, Belgium • t. +32 9 382 90 30 f. +32 9 382 90 31 info.benelux@primapower.com • primapower.com

Wouters Cutting & Welding brengt een van de grootste waterstraalsnijmachines in Europa naar de Techni-Show. Na de beurs gaat de machine, die een snijbed heeft van 12 bij 3 meter en vier snijkoppen, naar Thure Snijtechniek in Bergambacht. De machine is eveneens geschikt om onbemand te snijden.

nen. Zoals het E2M ‘Easy to Move’ gereedschap en de Smart Tool Locator, een LED-systeem in de gereedschaphouder. ‘Easy to Move’ is bedoeld voor het eenvoudig en snel wisselen van zware gereedschappen (boven de 12,5 kilo). De operator ziet op de monitor welke gereedschappen gewisseld moeten worden en kan ze vanaf de Press Productivity ToolStation zo in de bovenbalk schuiven. De LED-lampjes in de gereedschaphouder geven de exacte positie aan. Enderink: “De winst die je behaalt, zit in de kortere wisseltijd van het gereedschap en de geringere fysieke belasting.”

Robotiseren Wie kiest voor robotiseren kan bijvoorbeeld terecht bij Amada, dat een hybride kantbank met automatische gereedschapswisselaar AutoToolChanger (ATC) presenteert. De ATC transporteert met vier manipulatoren zelfstandig de voor het actuele programma benodigde gereedschappen, waarbij een grote gereedschapskeuze onder direct handbereik beschikbaar is. De manipulatoren positioneren de gereedschappen precies op de persbalk. In combinatie met de ATC zorgt de hydraulische inklemming van het gereedschap voor de vaste inzetting van de gereedschappen. René Hazenberg van Amada: “De mogelijkheid van de driedimensionale CAD tekeningen maakt tegenwoordig de vervaardiging van complexere werkstukken mogelijk. Dit beperkt dan vaak de praktische uitvoering, verlengt de steltijden en verhoogt de belasting van de machinebediener. De HD-ATC met haar hybride aandrijving elimineert al deze problemen. Het systeem bestaat uit een HD kantpers en een automatische gereedschapswisselaar. De machine stelt automatisch de gereedschappen in, wordt echter manueel bediend.”

Keuze Zo valt er wat te kiezen op de Techni-Show. Zeker bij Trumpf, dat al jaren de slogan ‘The Power of Choice’ hanteert. Bezoekers aan de 400 vier-kante meter grote Trumpf-stand hebben veel te kiezen: welke laserbron, welke buigtechniek en welke bewerkingstechniek is het meest toegesneden?

Een interessante lasersnijmachine is de TruLaser 5030 fiber, een 5 kW vastestof-lasersnijder die aangeboden wordt met de BrightLineoptie waarmee nu in dikkere plaat (ook RVS en aluminium) dezelfde snijresultaten bereikbaar zijn die voorheen alleen lukten met CO2-lasers. Ger van der Endt: “Daarmee wordt de fiberlaser echt een uni-

versele machine, waarmee meer materiaalsoorten en verschillende dikten kunnen worden gesneden. Daarmee gaan de kosten per product omlaag.”

Trumpf zal sowieso focusssen op lasersystemen. Van der Endt: “Die springen er niet alleen uit qua groei, maar we zien hier ook de meeste ontwikkelingen en de meeste kansen, ook in het microbewerken. De ontwikkelingen in laser gaan dermate snel dat je je bijna de vraag kunt stellen wanneer alles hiermee zal worden geproduceerd.”

De Techni-Show vindt plaats van dinsdag 11 tot en met vrijdag 14 maart.

Openingstijden Dinsdag 13 maart: 10.00 - 17.30 uur Woensdag 14 maart: 10.00 - 17.30 uur Donderdag 15 maart: 10.00 - 21.00 uur Vrijdag 16 maart: 10.00 – 17.30 uur.

De exposanten die zich met hun machines en gereedschappen richten op de plaatbewerkende industrie zijn weer te vinden in hal 7.

Zie voor alle informatie: www.technishow.nl

Gelijktijdig met de Techni-Show vindt de ESEF plaats. ESEF is de grootste vakbeurs in de Benelux op het gebied van toeleveren, uitbesteden en engineering. Met name hal 1 is interessant. Hier staan de meeste toeleveranciers in plaatbewerking, alsmede de leveranciers van metalen. Net als tijdens de Techni-show worden ook tijdens ESEF diverse inhoudelijke activiteiten en seminars georganiseerd.

De openingstijden van de ESEF zijn de zelfde als die van de TechniShow, met uitzondering van donderdag 13 maart. Dan is er geen avondopenstelling, maar sluit de expositie gewoon om 17.30 uur.

Zie voor alle informatie: www.esef.nl

9

SNEL EN EENVOUDIG EEN ONLINE OFFERTE AANVRAGEN DOET U VIA LASERSNIJWERK.EU ONDER ANDERE DOOR DE STERKE AUTOMATISERING VAN ONZE WERKVOORBEREIKING KUNNEN WIJ ZEER CONCURRERENDE PRIJZEN EN KORTE LEVERTIJDEN BIEDEN. OFFERTES KUNNEN VIA DE KNOP “ORDER” WORDEN OVERGEZET NAAR ONS ERP PAKKET. BENT U DAARNAAST OP ZOEK NAAR EEN ERVAREN PARTNER DIE NAAST LASERSNIJDEN OOK UW ENGINEERING, PLAAT- EN LICHT CONSTRUCTIEWERK KAN DOEN DAN ZIJN WIJ DE BETROUWBARE PARTNER. METAALBEDRIJF

BAAS-METAAL.NL

BAAS BV LASERSNIJWERK.EU

KANTBANK BESTURING DEFECT ?

MORRIS SOLUTIONS V.O.F. Schoterlandseweg 94 8413 NE Oudehorne T. +31 (0)6 53 69 8009

info@morrissolutions.eu www.morrissolutions.eu

YES, WE RETROFIT !

HAL 7, STAND A091 10

Kantpers van de toekomst SafanDarley weet op iedere Techni-Show weer te verrassen met een nieuwe ontwikkeling die het innovatieve karakter van de machineproducent onderstreept. Wie herinnert zich niet de geïntegreerde robotkantpers I-Brake (2008) en de operatorhulp SafanDarley Eye (2012).

Dit jaar komt SafanDarley met ‘de kantpers van de toekomst’. Deze Concept E-Brake heeft een volledig herontwikkeld en geoptimaliseerd katrol aandrijfprincipe.

Bovendien is hij volledig handsfree te bedienen.

Deze Concept E-Brake heeft op basis van het door SafanDarley gepatenteerde Dual Drive principe de aandrijving in de persbalk geplaatst en is onder meer uitgevoerd met een C-frame. Door plaatsing van de rollen in de persbalk ontstaat een betere drukverdeling en hogere belasting per meter met een hogere val- en retoursnelheid. Door scheiding van de aandrijfmotoren voor de ijl- en persgang zijn het energieverbruik en geluidsniveau verder verlaagd.

Futuristisch Wat deze Concept E-Brake echt futuristisch maakt, is dat hij niet langer een besturingsconsole heeft. De bediening vindt plaats door middel van ‘gesture control’, dit is het maken van subtiele bewegingen met de hand in de ruimte. De informatie die de operator nodig heeft om de machine te bedienen ziet hij op de display van de SafanDarley-Eye. Dit is een bril met geïntegreerde display. Op deze manier kan hij de machine volledig handsfree bedienen. Hierdoor wordt de efficiency en veiligheid van de operator aanzienlijk verhoogd. “Dit is geen sciencefiction maar de volgende stap in de E-volutie in de plaatbewerking”, aldus SafanDarley.

De SafanDarley-Eye maakt de Concept E-Brake echt futuristisch.

De informatie die de operator nodig heeft om de kantpers te bedienen ziet hij op de display van de SafanDarley-Eye.

Hoekmeetsysteem E-bend L De hoge nauwkeurigheid van de SafanDarley kantpersen, is nog geen garantie voor de kwaliteit van het eindproduct. Door de variatie in plaatdikte en materiaalkwaliteiten zoals treksterkte en walsrichting, kan de hoek afwijken van de geprogrammeerde waarde. In de praktijk betekent dat tijd- en materiaalverlies. Met de E-Bend laser is het mogelijk om tijdens het buigen van producten de producthoek continu te meten. Hierdoor worden de afwijkingen ten gevolge van de eerder genoemde variaties automatisch gecorrigeerd. Dit systeem biedt grote voordelen bij zowel enkelstuks als serie productie. Het eerste onderdeel is een perfect onderdeel met de hoogste hoekprecisie.

Mitsubishi eX Laser Voor eerst zal op de stand van SafanDarley ook de Mitsubishi eX laser op een beurs in Nederland worden gepresenteerd. De eX serie CO2-lasers heeft een hoge graad van bedieningsgemak, productiviteit en energiebesparing. De nieuwe high-speed snijtechnologie van Mitsubishi reduceert de totale cyclus met 20% bij dunne plaat en zelfs 30% bij medium of dik staal (tot 16 mm). Uniek aan de eX serie is de door Mitsubishi zelf ontwikkelde 3-axis cross flow resonator. Bij deze resonator is de CO2-emissie aanzienlijk (wel 30%) lager dan bij andere CO2 resonatoren. In stand-by gaat de machine automatisch in de eco-stand, waarbij de resonator en diverse functies stapsgewijs worden uitgeschakeld. Dit levert een energiebesparing van 90% op tijdens stand-by tijd.

SafanDarley, hal 7, stand B010 www.safandarley.nl

E-Bend laser zorgt ervoor dat het eerste gebogen onderdeel een perfect onderdeel met de hoogste hoekprecisie is.

De eX serie CO2-lasers van Mitsubishi heeft een hoge graad van bedieningsgemak, productiviteit en energiebesparing.

11

: l op a.n l e sn rum jk b ki w. w w

Leverancier hal 07 stand A042

Nederland

BETROUWBARE PARTNER IN GEBRUIKTE LASERSNIJMACHINES

Trumpf TruLaser 5030 - 6kW BJ 2007

Lissmac SBM-L1000 Nieuw

MACHINES UIT VOORRAAD LEVERBAAR

Edyweg 17 6956 BA Spankeren (nl) Tel. +31 (0)313 49 02 00 Fax +31 (0)313 49 02 01 E-mail info@bruma.nl

AGENDA TEC H N ISC H E VA KB E UR ZE N 2 014 20, 21 en 22 mei 2014

4, 5 en 6 november 2014

20, 21 en 22 mei 2014

4, 5 en 6 november 2014

2, 3 en 4 september 2014

18, 19 en 20 november 2014

2, 3 en 4 september 2014

18, 19 en 20 november 2014

TIV GoRINCHEM

R V S

METAVAK GoRINCHEM

RoESTVAST STAAlDAGEN GoRINCHEM NIEUW: inclusief Aluminium ArenA

TIV HARDENBERG

METAVAK HARDENBERG

2, 3 en 4 september 2014

VIlo HARDENBERG

NIl VERBINDINGSWEEK GoRINCHEM

TIV VENRAy

VIlo VENRAy

ast Noteer alv da n in uw age

Ga voor meer informatie naar

www.evenementenhal.nl

12

Evenementen

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

Zuidberg Staalservice wil aangenaam verrassen

Het geautomatiseerd lasersnijsysteem. Dit bestaat uit een groot Stopa platenmagazijn met een totale opslagcapaciteit van circa 2700 ton. Op de begane grond zijn twee CO2 lasers (5 kW) en een fiberlaser (4 kW) aan het magazijn aangesloten. Op de zolderverdieping is ruimte voor nog eens drie lasersnijmachines.

18.000 ton staal verwerken. Niet onmiddellijk, maar wel binnen een aantal jaren. Met die doelstelling voor ogen heeft Zuidberg in Ens een compleet nieuwe plaatbewerkingsfabriek opgezet. Maar liefst 7 miljoen euro is er geïnvesteerd in een modern, voor een belangrijk deel geautomatiseerd machinepark. De efficiency van de nieuwe fabriek zit ‘m echter niet alleen in het lasersnijsysteem en de volautomatische afbraamstraat, maar even goed in een grote hoeveelheid simpele karretjes waarop de medewerkers gesneden of gezette onderdelen naar de vervolgbewerkingen kunnen vervoeren.

Zuidberg (230 medewerkers) bestaat uit vier hightech bedrijven.

Frontline Systems (co-) engineert, ontwikkelt en produceert innovatieve fronthefsystemen voor vrijwel ieder tractormodel. Elke 6 minuten wordt in Ens een hefsysteem geproduceerd en deze gaan de hele wereld over. Het tweede onderdeel is Transmissions, dat transmissies en aandrijfoplossingen (co-) engineert en produceert voor een breed aantal sectoren, waaronder landbouw, transport, automotive, marine, rail en infra en milieu. Het derde bedrijf, Zuidberg Tracks, maakt rubber tracksystemen ten behoeve van tractoren, oogstmachines en andere (zelfrijdende) machines.

Staalservice Lelystad Zuidberg Staalservice is het vierde bedrijf. Dit is het voormalige Staalservice Lelystad. Jeroen Zuidberg, managing director van Zuidberg Techniek Holding, heeft deze toeleverancier van plaatwerk in 2005 overgenomen. Destijds werd er alleen maar gesneden, voornamelijk dikker materiaal met laser en autogeen, en Zuidberg was zelf de grootste klant.

Sinds de overname was er in de fabriek in Lelystad al het nodige gebeurd.

Jeroen Zuidberg bij de geautomatiseerde afbraamstraat. “Met deze afbraamstraat zijn we uniek voor dikke materialen van 20 tot 50 mm.”

13

Voor het plasma/autogeen snijden is een hefmagneetsysteem ontwikkeld dat de zware platen op de machines legt en de gesneden plaat (onderdelen en plaatgeraamte) in één keer van de machine opneemt en aflegt.

Er is geïnvesteerd in plasmasnijden, maar ook werd het zetten aan de activiteiten toegevoegd door de aanschaf van drie kantbanken. Het bedrijf liep echter tegen zijn grenzen aan, terwijl Zuidberg juist mogelijkheden zag voor groei.

“Bovendien is onze visie dat engineering, verkoop en productie op één plaats moeten zitten.

Dat geeft efficiency-voordelen en synergie-effecten. Daarom hebben we besloten Staalservice te verhuizen naar Ens en daar een nieuwe plaatwerkfabriek met toegevoegde waarde te bouwen.”

Groei Het resultaat van dat besluit is een imposante fabriek, waar diverse staalsoorten worden verwerkt van 1 mm tot 300 mm dik. Vorig jaar verwerkte Staalservice 9.500 ton staal, dit jaar verwacht Zuidberg uit te komen op 11.200 ton. Vervolgens wil hij doorgroeien tot 18.000 ton in 2019, maar er is ruimte voor nog meer.

“We proberen altijd 5 jaar concreet vooruit te denken en een lange termijn visie voor 10 jaar te ontwikkelen”, zegt Zuidberg.

In de nieuwe plaatwerkhal staat een groot aantal machines. Staalservice beschikte voor het lasersnijden al over een 6 kW laser met automatisch las/lossysteem voor platen van 6x2,5 meter tot 20 mm dik. Daar is een geautomatiseerd lasersnijsysteem aan toegevoegd.

In de plaatwerkhal zie je medewerkers regelmatig karretjes voortduwen met daarop onderdelen.

14

Dit bestaat uit een groot Stopa platenmagazijn met een lengte van 80 meter en een hoogte van 9 meter. Hierin is ruimte voor 930 cassettes (3x1,5 m), die voor een totale opslagcapaciteit van circa 2700 ton zorgen. Op de begane grond zijn twee Trumpf CO2 lasers (5 kW) en een Trumpf fiberlaser (4 kW) aan het magazijn aangesloten. Ook is er al een zolderverdieping gebouwd, waar ruimte is voor nog eens drie lasersnijmachines.

Plasma en autogeen Aan de andere zijde van de hal (in een afgescheiden gedeelte) staan voor het plasmasnijden drie CNC Zinser/Hypertherm machines (dikte tot 60 mm, slag 26000x3000mm).

Voor het autogeen snijden beschikt Zuidberg over een CNC Zinser met bevelhead (tot zes branders op één portaal, dikte tot 180 mm, slag 16000x3000 mm).

Tussen de beide snij-afdelingen bevindt zich de zet-afdeling met vier kantbanken (100, 230, 300 en 500 ton, een vijfde komt in de loop van het jaar) en de in eigen beheer ontwikkelde geautomatiseerde afbraamstraat. Aan de ene zijde van de straat worden de onderdelen rechtstreeks vanuit de plasma/autogeen afdeling ingevoerd. Twee ontbraammachines ontdoen de onderdelen van bramen en zorgen voor afronding van de scherpe kanten. Daarna worden ze onder alle hoeken gestraald. Aan de andere kant van de straat kunnen medewerkers de onderdelen die uit de straalmachine komen rollen uitnemen.

Aangenaam verrassen Deze afbraamstraat past helemaal in de kwaliteitsfilosofie van Jeroen Zuidberg. “We willen iets meer doen dan standaard wordt gevraagd. Een klant moet aangenaam worden verrast door hetgeen hij krijgt. Met deze afbraamstraat zijn we uniek voor dikke materialen van 20 tot 50 mm. Van ons ontvang je gesneden dikke delen niet verroest, maar prach-

tig afgewerkt. Dat ziet er niet alleen mooi uit, maar is ook veel aantrekkelijker voor de lassers. Zij kunnen deze onderdelen veel schoner, dus kwalitatief beter lassen.”

De eigen lasafdeling van Zuidberg zit overigens nu nog elders op het bedrijfsterrein, maar zal halverwege dit jaar naar de nieuwe hal worden verplaatst.

Iets wat Zuidberg Staalservice ook onderscheidt van de meeste andere plaatwerkbedrijven, is dat men een beroep kan doen op een volwaardige verspanende afdeling. In de plaatwerkhal staan enkele CNC-bewerkingscentra en elders op het terrein nog veel meer. Zuidberg spreekt van een fundamenteel verschil.

“Wij doen heel veel CNC-frezen. Vroeger in Lelystad sneden we gaten in platen als dat nodig was. Nu kunnen we die gaten veel nauwkeuriger en beter boren. Dat is zo’n synergievoordeel van de verhuizing. Het boren van gaten kunnen we nu mee offreren.”

Optimale efficiency Logistiek is de nieuwe hal optimaal ingericht.

De automatisering, maar ook allerlei zelf bedachte middelen dragen bij aan de efficiency.

Zuidberg heeft vier medewerkers op HBO-niveau in dienst, die alleen maar opspanmiddelen en andere hulpmiddelen ontwerpen om zo efficiënt mogelijk te produceren. Onder hen functioneren drie onderhoudsmedewerkers die helpen met de implementatie daarvan, maar die ook zelf storingen kunnen oplossen.

Zo is voor het plasma/autogeen snijden een hefmagneetsysteem ontwikkeld dat de zware platen op de machines legt en de gesneden plaat (onderdelen en plaatgeraamte) in één keer van de machine opneemt en aflegt, zodat de onderdelen makkelijk uitgenomen kunnen worden.

Open huis en ESEF De nieuwe plaatwerkfabriek van Zuidberg in Ens wordt officieel geopend op vrijdag 7 maart tijdens een feestelijke bijeenkomst voor genodigde relaties. Een dag later, op zaterdag 8 maart, is er een open huis voor belangstellenden (voor meer info zie website www.zuidbergstaalservice.nl).

In de week daarna neemt Staalservice Zuidberg deel aan de vakbeurs ESEF in Jaarbeurs Utrecht (11-14 maart) om alle mogelijkheden van de nieuwe plaatwerkfabriek onder de aandacht van de markt te brengen.

Ook valt op dat er bij Zuidberg maar weinig heftrucks rijden, zowel binnen als buiten. Materialen en onderdelen die naar een andere plek op het bedrijfsterrein moeten worden vervoerd, kunnen op speciale karren worden gelegd. Deze rijden middels een elektrische trekker op vastgestelde tijden rond en komen overal. In de plaatwerkhal zelf zie je medewerkers regelmatig karretjes voortduwen met daarop onderdelen. “Een kantbank operator hoeft niet te wachten tot een heftruck materiaal komt brengen”, zegt Zuidberg. “Hij kan het zelf ophalen bij de lasersnijmachines, zonder dat hij het van de grond hoeft op te pakken en te tillen. Het ligt klaar op een karretje, waarbij kleurcodes aangeven wat de volgende bestemming van het onderdeel is en wat er mee moet gebeuren. Dat werkt prettiger, scheelt zoeken en voorkomt fouten.”

Groot denken Zuidberg Staalservice is een leverancier van snijwerk en constructies, die complete producten (snijden/boren/coaten/lassen) levert en meedenkt over het ontwerp om tot kostprijsreductie te komen. Voor wat dit laatste betreft, is Sebo Popken is bij Zuidberg Staalservice aangesteld om hierin samen met de klant invulling aan te geven en daarmee onderscheidt Zuidberg zich van haar branchegenoten. De levertijden zijn kort en de leverbetrouwbaarheid hoog. “Ons doel is een leverbetrouwbaarheid van meer dan 97 procent”, zegt Zuidberg. “Dat is mede haalbaar omdat we zo groot zijn. Als er eens een machine stilstaat kan dat door een andere makkelijk worden opgevangen.”

Zuidberg denkt groot. Hij heeft bewust een groot plaatwerkbedrijf neergezet met veel capaciteit. De 35 medewerkers maken net als hun collega’s bij de andere Zuidberg bedrijven vier werkdagen van 9 uur. Dat is allemaal zo georganiseerd dat het bedrijf 9 uur per dag, 5 dagen per week volledig bezet is. Daarnaast draait de productie volledig onbemand door in de avond- en nachtelijke uren.

“Een groot bedrijf trekt grote klanten”, weet Zuidberg. “Zo denken we zelf ook. We werken het liefst samen met grote professionele bedrijven, al

Zuidberg Staalservice kan een beroep doen op een volwaardige verspanende afdeling. In de plaatwerkhal staan enkele CNCbewerkingscentra en elders op het terrein nog veel meer. Zo kunnen bijvoorbeeld gaten in plaatmateriaal veel nauwkeuriger en beter worden geboord.

waarderen we onze kleinere klanten evenzeer. We streven naar een gezonde mix van vaste bestellers en losse grote projecten.”

De managing director ziet veel mogelijkheden voor groei. Zuidberg Staalservice levert voor 50 procent aan de overige Zuidberg bedrijven en voor 50 procent aan derden. “Bij bestaande klanten (agrarische markt, OEM/trailer- en voertuigenbouw en scheepvaart) zit nog veel groeipotentieel. We plukken nu al de vruchten van het certificaat herwaarmerk dat we sinds 2012 hebben. Dit certificaat impliceert dat onze procedures een gebruik van gecertificeerde materialen kunnen waarborgen en dat wij gemachtigd zijn om de waarmerken over te nemen op die onderdelen waarop dit noodzakelijk wordt geacht. Daarnaast gaan we meer RVS verwerken en ook meer dunner materiaal. De nieuwe fiberlaser maakt het mogelijk om ook materialen als messing en koper te bewerken. Ik denk dat er voor ons heel veel mogelijkheden liggen bij bijvoorbeeld machinebouwers die zelf lassen, in onze bestaande markten, maar ook in nieuwe markten.” www.zuidbergstaalservice.nl

De in eigen beheer ontwikkelde geautomatiseerde afbraamstraat. Twee ontbraammachines (voorzijde) ontdoen de onderdelen van bramen en zorgen voor afronding van de scherpe kanten. Daarna worden ze onder alle hoeken gestraald (achterzijde).

15

Bezoek ons op de Technishow Hal 7 D050

Laser g r ö eJ il Nieuw n vanaf co e Snijd

ARENDSEN PLAATWERK BV Profiel Specialist

Een ijzersterk pro el Arendsen Plaatwerk is een veelzijdig toeleverancier binnen het metaalsegment. Haar producten, in diverse materiaalsoorten, klein of groot van formaat, enkel of in serie, vinden hun weg naar tal van marktsegmenten.

LASERSNIJDEN Continueproces Continueproces

6000 x 2000 x 5 kw 3000 x 1500 x 3 kw

COMBI PONS-LASER Plaatberkingsmachines van Jörg Op de beurs o.a.: Jörg-Laser, -uithoeker, voormachine, Toskar kantpers, Schechtl CNC zetbank, Cidan Guillotineschaar, Nosstec wals, Magnabend zetbank, BPR profielwals, …

Dodewaard, 0488 - 482 087, www.jorg.com, info@jorg.com

Continueproces 6000 x 2000 x 2,4 kw CNC ponsen 8000 x 1250 x 6 Knippen 8000 x 6 Kanten 8000 x 500 t Buigen Autom. Cel 8000 x 1500 x 6 Lastechnieken/ Assemblage

Adres

De Stenenmaat 6 postbus 5, 7070 AA Ulft

Tel. Fax

(31)0315-69 56 00 (31)0315-69 56 05

E-mail info@arendsen-plaat.nl Website www.arendsen-plaat.nl

Lasersnijden 6000 x 2000 x 20 mm Robotkanten 4000 x 150 ton

PROBLADE STERK IN AUTOGEEN EN PLASMA SNIJDEN

De ProBlade kan uitgerust worden met autogeen en/of plasma snijtechnologie met een maximum van 4 branders. Deze machine is bedoeld voor recht snijden en markeren, voor werkoppervlakken tot 3 m breed en 12 m lang.

Werkbreedte

1500, 2000, 2500, 3000 mm

Max snelheid

18 m/min

Plasma

tot 280 A

Autogeen

met 1 brander tot 150 mm dik met 4 branders tot 75 mm dik

Product informatie • Hoge efficiëntie, robust en lange levensduur • Dubbelzijdige aandrijving • Is uitgerust met de modernste CNC Messer Global Control sturing • Heeft een pre-geconfigureerde MesserSoft Omniwin Standard software installatie • De beste Messer ‘ALFA’ autogeen brander

hal 07 stand C100

Messer Eutectic Castolin Benelux N.V. | Rotterdamse weg 406 | NL-2629-HH Delft | Tel. +31 15 2513853 Messer Eutectic Castolin Benelux N.V. | Werkplaatsenstraat 11 | B-7850 Edingen | Tel. +32 2 8882454

16

Bezoek de website www.problade.info

Nieuw standconcept Bystronic In een geheel nieuw standconcept presenteert Bystronic drie machines. Zo zullen een Xpert kantbank, een ByJet Smart waterjet en een BySprint Fiber 4000 lasersnijmachine worden gepresenteerd. Naast de machinedemonstraties is er ook de mogelijkheid om kennis te maken met de nieuwe BySoft 7 software voor snijden en buigen.

Waar voorheen de fiberlaser tot beperkte diktes kon snijden wordt het verschil met de CO2 laser steeds kleiner door de steeds krachtiger wordende laserbronnen. Tijdens de Techni-Show zal Bystronic de BySprint Fiber 3015 met 4000 W bron demonsteren. Hiermee is ook in staaldiktes tot 20 mm goed te snijden. De BySprint Fiber is standaard uitgerust met de ByPos Fiber die zorgt voor een automatische instelling van de focuslengte. Tevens is de machine standaard voorzien van een automatische nozzlereiniging en optioneel een automatische nozzlewisselaar.

De Xpert kantbank is het werkpaard van Bystronic. Hij biedt een maximale herhalingsnauwkeurigheid en produceert zelf geen buigfouten doordat gebruikt wordt gemaakt van diverse metingen en correcties zoals bijvoorbeeld het uitzetten en krimpen van het zijframe door temperatuurschommelingen. De kantbank is voorzien van een omvangrijke en continu uitbreidende database waardoor materialen snel en eenvoudig wor-

Prima-Power: servo-elektrisch buigen, ponsen en knippen

De Xpert kantbank is het werkpaard van Bystronic.

den herkend. Tevens meet de machine automatisch de dikte van het materiaal waardoor schommelingen in de materiaalkwaliteit automatisch worden gecorrigeerd. Elke Xpert wordt geleverd met de ByVision Bending besturing, die het programmeren en het zetten van profielen eenvoudig maakt.

De ByJet Smart is volgens Bystronic het ideale instapmodel voor het waterstraalsnijden zonder concessies te doen met betrekking tot kwaliteit.

De waterjet is leverbaar met 1 of 2 snijkoppen en heeft een werkbereik van 3048x1524 en snijdt tot diktes van maar liefst 200mm, afhankelijk van materiaalsoort. Tevens is de machine uit te rusten met vele opties zoals onder andere boorspindels, Fixmaster, automatische sludge afvoer waarmee de machine kan worden ingericht op ieders toepassingen en budget.

Bystronic, hal 7, stand C076 www.bystronic.nl

Koike showt plasma en autogeen Koike Europe demonstreert diverse machines waaronder de CNC gestuurde plasmasnijmachine Monotec 3015, de NC gestuurde plasma/autogeen snijmachine PNC-12 en de portable machines.

De eP-serie kantbank is een snelle en uiterst nauwkeurige kantpers zonder hydrauliek en dus lage onderhoudskosten.

De eP-serie kantbank is een snelle en uiterst nauwkeurige kantpers zonder hydrauliek en dus lage onderhoudskosten. De servo-elektrische aandrijving zorgt voor een zeer gelijkmatige verdeling van krachten aan de bovenbalk en een hoge snelheid. De eP kantpersen combineren een hoge nauwkeurigheid en productiviteit met een laag energieverbruik. De eenvoudige programmering en het doordachte ontwerp van de machine resulteert volgens Prima Power in betere plaatwerkdelen tegen een lagere kostprijs.

De Shear Genius SGe, ponsen en knippen in één machine, is een volledig servo-elektrisch machineconcept om productiekosten te reduceren; lagere energiekosten, besparing in mankracht, vloeroppervlak en investering in meerdere machines.

De plasmasnijmachine Monotec 3015 zal live worden gedemonstreerd, uitgerust met een plasmabron D100 100A en VDS stoffilter.

Deze robuuste CNC gestuurde machine snijdt staal, RVS en aluminium van 0,5 – 20 mm met een 100A conventionele luchtplasmabron.

Het is een 'plug & snij' machine: de rails en de snijtafel zijn geïntegreerd.

De positioneernauwkeurigheid wordt gegarandeerd door AC servomotoren met planetaire tandwielen die direct gemonteerd zijn op een lineaire geleiding met tandheugels en tandwielen. Een betrouwbaar systeem met spelingsvrije overbrengingen en positioneersnelheden tot 20.000 mm/min.

De snelle en uitgebreide PNC-12 Extreme portable CNC snijmachine is leverbaar als autogeen en als plasma uitvoering. De autogeen uitvoering wordt standaard geleverd met toortslifter, snijtoorts, automatische ontsteking, geïntegreerd gasdistributiesysteem in de cross-bar en snijmondstukken. De machine is geschikt voor maximaal 100 mm snijdikte en alle Koike 100 snijmondstukken. De PNC-12 plasma uitvoering wordt geleverd met Arc Voltage Control (AVC) en Initial Height Control (IHC), plasmatoorts houder met toorts breake-away systeem.

Prima Power, hal 7, stand D028 www.primapower.com

Koike Europe, hal 7, stand www.koike-europe.com

Prima Power is op de Techni-Show onder meer present met een ePbrake kantbank (een servo-elektrische kantbank) en de Shear Genius SGe, die ponst en knipt op één machine.

17

Fierde maakt einde aan handmatig afbramen kleine werkstukken Bij het handmatig afronden en afbramen zijn het juist de kleine werkstukken die veel handenarbeid verlangen en lastig zijn te ontbramen. Hoe pak je ze vast en hoe voorkom je dat je je vingers verwond? Het nieuwe bedrijf Qfin in Bergeijk biedt een oplossing met Fierde. Dit is een machine waarmee de lastigste delen tot 200 mm breed - vaak 60 tot 70 procent van het totaal aantal werkstukken - machinaal ontbraamd kunnen worden. Dit gebeurt snel, tot wel 1.000 stuks per uur, eenvoudig en met een hoge kwaliteit. “Echt een goede oplossing voor de kleinere en smallere delen”, aldus John Neutkens van Q-fin. Op de Techni-Show zal hij twee werkende machines demonstreren.

Fierde (Finishing Edge Rounding Deburring) maakt gebruik van vacuümtechniek, waardoor kleine delen tijdens het slijpproces stevig worden vastgehouden. De machine is gebaseerd op de ideeën van Koen de Waard. Alle kennis die hij in de loop der jaren heeft opgebouwd over slijpen, heeft hij in deze machine gestopt. Het is een compacte machine, die in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar is. Deze machine is geschikt voor het afbramen, slijpen, borstelen en/of afronden van delen met afmetingen van 20x20 mm tot 200 mm brede delen en voor het finishen van strippen, kokerprofielen en werkstukken met een maximale breedte van 200 mm. Fierde kan worden uitgerust met twee koppen, waarbij voor beide koppen, al naar gelang de toepassing, de keuze kan worden gemaakt tussen een slijpband, een komslijpkop of een topborstel. De te slijpen delen worden op een traploos instelbare frequentiegeregelde transportband door de machine gevoerd. Essentieel is daarbij het vacuümsysteem dat de delen stevig vastzuigt op de transportband. De hoogteverstelling is motorisch geregeld met digitale uitlezing.

Bedieningsvriendelijk De eerste Fierde is een jaar lang getest door diverse bedrijven. De medewerkers zijn lyrisch over het gebruik en afrondingsresultaat van de machine. Hij werkt goed door het krachtige vacuümsysteem en is bedieningsvriendelijk door de automatische borsteldiepte instelling.

Kleine werkstukken kunnen hierdoor snel, eenvoudig en veilig worden bewerkt. Ook economisch is de machine aantrekkelijk door de hoge standtijd van de slijp- en borstelmiddelen en het lage stroomverbruik.

Het bedieningsvriendelijke besturingspaneel, de digitale hoogte-uitlezing, de automatische borstelhoogte compensatie, het eenvoudige schuurbandwisselsysteem en de afneembare materiaalbakken maken de machine ook aantrekkelijk vanuit ergonomisch oogpunt. Een speciaal op Fierde afgestemd (nat) afzuigsysteem maakt het geheel tot een compacte, complete installatie met CE keurmerk. Dit afzuigsysteem kan overigens ook perfect worden gebruikt bij andere machines.

Q-Edge, afronden op topniveau.

18

Aanvulling op bredere machines John Neutkens stelt dat de Fierde echt iets toevoegt aan de bestaande bredere machines. “Want juist de kleinere delen gaan niet of uitermate moeizaam op deze bredere machines. Als het al gaat dan zijn de risico’s op het beschadigen van de machine groot. Een bredere machine mist de mogelijkheden om kleinere werkstukken goed en veilig te transporteren door het gebrek aan drukrollen daar waar het borstelmateriaal en dus de bewerking is. De afstanden tussen de drukrollen zijn groot en worden tegenwoordig ook vaak met een vacuümsysteem opgelost. Zo’n systeem gaat op een grote machine echter pas werken bij grotere werkstukken omdat dan onderdruk opgebouwd kan worden. De kracht om kleine werkstukken vast te zuigen is nihil en feitelijk liggen deze los in de machine. Alleen door de snelheid van de borstels ver naar beneden te brengen blijven ze dan met goed geluk liggen. Werkstukken moeten toch minimaal 150x150 mm breed en 100% vlak zijn om ze goed op een brede machine te kunnen bewerken. Met deze wetenschap is de Fierde ontworpen. Het is eigenlijk een grote machine die negen keer is terug geschaald. Hierdoor zijn werkstukken van 20x20 mm ineens heel groot en is in verhouding 15x15

John Neutkens van Q-fin: “Fierde is de oplossing voor het afronden, afbramen en slijpen van kleine werkstukken. 10x10 mm is zelfs mogelijk wanneer het werkstuk niet te dik is. Tot 3 mm dik gaat 10x10 mm probleemloos.”

mm de kleinste maat. 10x10 mm is zelfs mogelijk wanneer het werkstuk niet te dik is. Tot 3 mm dik gaat 10x10 mm probleemloos.”

Door het terug schalen kloppen de verhoudingen veel beter, is de kracht van het vacuüm hoger en worden de werkstukken tijdens het transport ook echt vastgehouden.

Voor langere werkstukken is de machine ook nog eens extra uitgevoerd met drukrollen zodat ook deze veilig getransporteerd worden.

Doordat de werkstukken op een veilige manier vastliggen kan er meer kracht op de werkstukken gezet worden. Dat maakt de afronding veel beter.

Een speciaal op Fierde afgestemd (nat) afzuigsysteem maakt het geheel tot een compacte, complete installatie met CE keurmerk. Dit afzuigsysteem kan overigens ook perfect worden gebruikt bij andere machines.

Trommelen Kleine delen kunnen ook worden getrommeld, maar ook ten opzichte van deze techniek biedt de Fierde volgens Neutkens voordelen. “De trommel is zeker een oplossing maar wanneer er echt bramen op het werkstuk staan of spatjes op het werkstuk zitten, dan zullen deze toch eerst handmatig moeten worden verwijderd, want de trommel kan hier niks mee. En van dat handmatige willen we nu juist af. Verder is het bewerken op een Fierde sneller wat gunstig is voor een snelle uitlevering. We hebben ook geen chemicaliën nodig. Ook dat is een voordeel, want de afvoer hiervan kost ook weer extra geld.”

Magneten voor stalen werkstukken De Fierde is in eerste instantie ontwikkeld voor het bewerken van kleine RVS werkstukken. Maar er komt binnenkort ook een versie op de markt voor het afronden van staal.

Hier worden de werkstukken op de transportband vastgehouden met magneten in plaats van vacuüm.

John Neutkens denkt dat er een grote markt is voor de Fierde slijpmachines. “Eigenlijk kan iedereen die een lasersnijmachine heeft zo’n machine goed gebruiken. Het afbramen, afronden of slijpen van kleine onderdelen is nu nog vaak handwerk en daar moeten we echt vanaf. Het is rotwerk en bovendien kost het veel geld. Als je de aanschafprijs van de Fierde neemt en een afschrijvingstermijn van 5 jaar neemt, dan kost deze machine je 6 à 7 euro per uur. Daar kun je geen man voor aan het werk zetten. Wij kunnen nu dankzij de toepassing van vacuümtechniek – en straks ook magneettechniek - een machine aanbieden die de kleine delen goed vasthoudt. Juist daardoor kunnen deze delen met een uitstekende kwaliteit worden bewerkt.”

Q-fin, hal 7, stand B021 www.q-fin.nl

19

EC a P 1 a t T 4 M rs 11-1 rbeull 7 Jaa Ha

Toegespitst.

Op uw business.

H N rc I- S HOW , h D U tr 2 014 10 e c ht 0

AAA GELUIDSNIVEAU 64dB

GEMIDDELD ENERGIEVERBRUIK ≤ 4kW

PLAATSINNAME 8m2

Ze is klein, maar tot grote dingen in staat. Het is de P1: de paneelbuiger die compact is in prijs, afmetingen en verbruik. Die in staat is te doen wat tot op de dag van vandaag onmogelijk leek door het toepassingsgebied te verleggen op onder andere typische kantpers producten. En dit alles zonder gereedschap gedurende de produktie cyclus te moeten stellen en met gebruik van universele buiggereedschappen.

De paneelbuiger P1. Het onmogelijke is zijn vakgebied.

20

salvagninigroup.com FLEVO TRADING B.V. Marconiweg 20 D-E, 3899 BR Zeewolde T. +31 0657090370 – E. info@flevotrading.nl

Machinehandel Overmars pakt uit Machinehandel Overmars heeft dit jaar een stand van 300 vierkante meter op de Techni-Show. Dat is beduidend groter dan twee jaar geleden. De machinehandel uit Warder heeft meer ruimte nodig vanwege de nieuwe vertegenwoordiging van Roundo profiel- en platenwalsen, maar wil ook inspelen op de verbeterde marktomstandigheden.

“Het is heel druk, we verkopen momenteel goed” zegt Bram Overmars jr. “Alleen staan de marges nog wel onder druk. Je merkt dat veel ondernemers nog steeds aan het shoppen zijn.”

Overmars is een standhouder van het eerste uur op de Techni-Show. Ooit begonnen met gebruikte machines, is de machinehandel ook al weer vele jaren leverancier van nieuwe machines, met name van fabrikanten uit Turkije. Zo biedt Overmars een compleet aanbod van machines voor de plaatbewerking.

Roundo Dit aanbod is sinds 1 januari uitgebreid met het complete assortiment van Roundo. Deze Zweedse fabrikant is een begrip op het gebied van profiel- en platenwalsen. Wereldwijd zijn meer dan 16.000 machines geïnstalleerd. Roundo produceert een breed programma platenwalsen: van 1 meter breed voor het bewerken van maximaal 3 mm dik materiaal, maar ook 6 meter brede walsen voor plaatdikten tot 90 mm. Ook heeft Roundo meer dan 30 modellen profielwalsen en diverse strek- en snelwalsen. “Dit is voor ons een perfecte uitbreiding op de walsen van Akyapak en Sahinler”, aldus Overmars.

Van Weinbrenner toont Overmars een kantbank van 2,050 meter breed en een perskracht van 80 ton met alle opties.

“Soms zijn klanten wat huiverig voor een wals van Turks fabricaat. Daarvoor hebben we nu een heel goed alternatief.”

Op de Techni-Show zal Overmars een profielwals R4 en een CNC platenwals (2 meter breed voor 6 mm dik materiaal) van Roundo demonstreren.

Kantbanken Ook op het gebied van kantbanken beschikt Overmars met de machines van Weinbrenner over een aanbod voor het hogere marktsegment. Van deze Duitse fabrikant wordt een kantbank van 2,050 meter breed en een perskracht van 80 ton getoond. Met alle opties, zoals een hoekmeetsysteem, Cybe-

De Zweedse fabrikant Roundo is wereldwijd een begrip op het gebied van profiel- en platenwalsen.

lec besturing, 6-assige achteraanslag en een diktemeetsysteem. Op de stand zullen mensen van de Weinbrenner fabrieken in Duitsland aanwezig zijn om alle mogelijkheden van de kantbank te demonsteren.

Verder laat Overmars twee kantbanken van de Turkse fabrikant Baykal zien. Allereerst de energiezuinige Neo CNC-kantbank (3 meter, 160 ton), maar ook een conventionele kantbank (2 meter, 40 ton). Van Baykal zal ook een guillotineschaar met hooghoudinrichting worden getoond. “Onze Baykal machines blijven het goed doen”, laat Overmars weten.

“We hebben er de afgelopen maanden heel wat afgeleverd.”

Zoals gebruikelijk neemt Overmars veel machines mee naar de Jaarbeurs in Utrecht.

Ook twee uithoekscharen en twee hydraulische buigpersen (één conventioneel en één met CNC-besturing) van Simasv, drie platenwalsen en drie profielwalsen van Akyapak, een handvol boormachines van Serrmac, een draaibank van ZMM en drie werkplaatspersen en drie ponsknipmachines van Sahinler. Bram Overmars heeft goede hoop op een goede Techni-Show. “We hebben goede verwachtingen omdat we al enige tijd meer vraag naar machines bespeuren. Daarom willen we op de Techni-Show goed laten zien wat we allemaal in huis hebben. Hopelijk vertaalt zich dat in interesse bij de bezoekers om te kopen.”

Machinehandel Overmars, hal 7, stand A050 www.machinehandelovermars.nl

21

En de winnaar is…..

Aan het eind van de eerste Techni-Showdag worden traditioneel weer de Techni-Show Innovatie Awards uitgereikt. De kans dat producten die voor de plaatbewerkingssector van belang zijn in de prijzen vallen, is groot.

Maar liefst zes van de tien nominaties zijn namelijk afkomstig uit de plaatwerkhoek. We zetten ze even op een rij. In alfabetische volgorde uiteraard, om ongewenste speculaties te voorkomen…

Slijtdelen wisselen bij lasproces Cloos heeft een oplossing bedacht voor stilstand in het lasproces als gevolg van versleten stroomgeleiders en gasmondstukken. De Qirox Sparematic wisselt deze slijtdelen automatisch, waardoor een lasrobot in continubedrijf manloos kan produceren. Heeft de lasrobot nieuwe slijtdelen nodig, dan komt de wisselaar in het spel. Hij neemt de oude stroomgeleider en gasmondstuk op en plaatst nieuwe in het laspistool. Een operator is hierdoor niet vereist. Volgens Cloos garanderen de geïntegreerde laspistoolreiniger en meetsysteem een optimaal lasresultaat met nog kortere productietijden. De compacte wisselaar is eenvoudig in de lasinstallatie te integreren. Hij bestaat uit een lasdraadsnijder, een frees (om inwendig te reinigen), een borstel (voor het uitwendig reinigen), een gereedschapsmeetsysteem, de magazijnen voor de stroomgeleiders en gasbuizen, een wisselsysteem en een grijper op de robotpols. Het systeem werkt al in een automatische lijn met zes lasrobots voor het lassen van trekhaken voor tractoren en vrachtwagens bij de Duitse firma Scharmüller.

worden aangebracht. Metaflex in Lekkerkerk werkt al met deze flexibele ponseenheid, die leidt tot een hogere automatiseringsgraad.

De flexibele CNC ponseenheid voor excenterpersen, hydraulische persen en stansautomaten van Dibalex kan vele verschillende gatenpatronen stansen op iedere gewenste positie.

Hoekmeetsysteem in handschoen Het jonge bedrijf Morris Solutions heeft het hoekmeetsysteem Morris Anglecheck ontwikkeld voor kantbanken. Dit is in de vorm van een sensor geïntegreerd in een werkhandschoen (aan de binnenzijde van de wijsvinger). Het systeem communiceert draadloos met het CNC besturingssysteem van de kantbank voor informatie over de hoekcorrectie. Op het moment dat de Morris Anglecheck de informatie heeft verkregen, zal er een vergelijking worden gemaakt tussen de graden van de werkelijk gemeten hoek en de theoretische calculatie van het besturingssysteem. In het besturingssysteem zal een nieuwe hoekcorrectie worden ingevoerd voor de positie van de assen Y1 en Y2. Na deze handelingen is de kantbank direct klaar voor het volgende buigproces.

Volgens Morris heeft het systeem ook een positief effect op de veiligheid (bescherming van handen en vingers). Hoewel het dragen van handschoenen vaak wordt voorgeschreven, worden deze in de praktijk meestal niet gedragen. Wellicht wordt dan anders door de Anglecheck, omdat deze het buigproces voor de kantbank operator gemakkelijker en sneller maakt.

De Qirox Sparematic van Cloos wisselt versleten stroomgeleiders en gasmondstukken automatisch, waardoor een lasrobot in continubedrijf manloos kan produceren.

Flexibele ponseenheid Dibalex dingt mee met een flexibele CNC ponseenheid voor excenterpersen, hydraulische persen en stansautomaten. Deze ponseenheden zijn verplaatsbaar en roteerbaar via servomotoren. Via pneumatisch bediende schuiven zijn ze bovendien apart bedienbaar. Hierdoor kan de ponseenheid flexibel vele verschillende gatenpatronen stansen op iedere gewenste positie. Het vernieuwende aan dit product zit volgens Dibalex in de vrij programmeerbare ponsgereedschappen in combinatie met de flexibele ponspositionering. Hierdoor kan op iedere positie worden geponst en kunnen in één complete productrun alle gewenste gatenpatronen worden aangebracht. Via een koppeling met de werkvoorbereiding kunnen de verschillende gatenpatronen volledig automatisch

22

Het hoekmeetsysteem Morris Anglecheck voor kantbanken is in de vorm van een sensor geïntegreerd in een werkhandschoen en communiceert draadloos met de CNC-besturing.

Resato heeft het veiligheidssysteem Flex-zone op de brug van de waterjet gemonteerd. Hierdoor ontstaan flexibel toegankelijke werkzones op de snijtafel.

gelijkbaar met het resultaat van 10 mm dik RVS snijden met CO2.

De betere snijresultaten met Brightline Fiber komen tot stand dankzij een betere straalbeheersing, een adaptief optiek en een verbeterde straalkwaliteit. Trumpf stelt dat deze optie het lasersnijden met fibertechnologie voor het totale spectrum in hoge kwaliteit en rendabel mogelijk maakt. Bedrijven kunnen hierdoor flinke kosten besparen omdat met één machine het gehele spectrum is af te dekken.

Flexibel en veilig waterstraalsnijden Meestal zorgen rondom geplaatste lichtschermen voor de veiligheid bij watersnijtafels. Resato heeft het veiligheidssysteem Flex-zone echter op de brug gemonteerd. Deze beweegt mee met het werkgebied van de snijkop. Door deze innovatie ontstaan er flexibel toegankelijke werkzones op de snijtafel. Waar voorheen de tafel tijdens het snijden onbereikbaar was, kan er met de Flex-zone vrij worden gewerkt in veilig toegankelijke zones. De machine kan hierdoor beladen en ontladen worden tijdens het snijproces. Stilstand wordt hierdoor beperkt.

Volgens Resato zijn de productieve uren bij gebruikers van het systeem (in Nederland onder andere Lion Stone Nederland in Tilburg) met tot wel 40 procent gestegen ten opzichte van conventionele systemen. De investering is ten opzichte van lichtschermen gering.

Met een groeiende waterstraalsnijmarkt denkt Resato 10 tot 20 procent van de te leveren machines uit te gaan rusten met de Flexzone techniek.

Het Wila E2M systeem maakt het mogelijk om zware boven- en ondergereedschappen zorgeloos, veilig en efficiënt te wisselen.

Met BrightLine Fiber van Trumpf lukt het om bij het snijden met een vasterstoflaser in een bepaalde plaatdikte een vergelijkbaar snijmateriaal te verkrijgen als bij een standaard CO2-laser.

Dik snijden met fiberlaser Toen de fiberlaser net op de markt was, stelden de fabrikanten dat deze techniek alleen geschikt was voor het snijden van dun materiaal. Inmiddels zijn er allerlei ontwikkelingen waardoor ook dikker materiaal met vastestoflasertechnologie kan worden gesneden met een hogere snelheid en een goed snijresultaat. Ook BrightLine Fiber van Trumpf draagt hieraan bij. Hiermee lukt het om bij het snijden met een vasterstoflaser in een bepaalde plaatdikte een vergelijkbaar snijmateriaal te verkrijgen als bij een standaard CO2-laser. Hierdoor is het snijden van bijvoorbeeld meer dan 10 mm dik roestvast staal met een fiberlaser met Brightline gelet op het snijresultaat nu ver-

Zwaar gereedschap wisselen Het Wila E2M systeem maakt het mogelijk om zwaar gereedschap makkelijk te wisselen. En dat is van belang. Want hoe goed een kantbank ook is, gereedschap wisselen blijft de achilleshiel van de productiviteit. Wila schreef al eerder geschiedenis met de introductie van de Safety Click. Hiermee is het mogelijk snel, makkelijk en veilig gereedschap verticaal te wisselen. Voor wie zware tot zeer zware gereedschappen wisselt is er het nieuwe E2M Easy to Move systeem. Hiermee is het mogelijk om zowel boven- als ondergereedschappen zorgeloos, veilig en efficiënt te wisselen. Het systeem heeft van de jury een nominatie gekregen omdat dit systeem het mogelijk maakt om snel en gemakkelijk buiggereedschappen te wisselen. Dit is positief gelet op de ergonomie voor de operator en het heeft bovendien een positieve invloed op de cyclustijd.

De jury had overigens ook veel waardering voor de ‘Smart Tool Locator’ van Wila die net buiten de toptien gebleven is. Hierbij wordt met LED-verlichting aangegeven waar het gereedschap precies moet worden geplaatst. De inzending van E2M is ook genomineerd voor de ‘Made In Holland Award’.

Alle genomineerde producten zijn te zien op de stands van de desbetreffende exposanten op de Techni-Show. Aan het eind van de eerste beursdag op 11 maart zal bekend worden gemaakt wie er met de Platina, Gouden en Zilveren Techni-Show Innovatie Award 2014 naar huis gaan.

23

W W W. S O P - H A M B U R G . D E

hal 07 stand D058

MARKING

MICRO

MACRO

LASERS THAT DEFINITELY SUIT YOU

De eisen aan industriĂŤle materiaalbewerking met lasers zijn zo gevarieerd als het aantal toepassingen die worden aangeboden. ROFIN heeft de oplossing die U het best past. Meer dan 2.000 gekwalificeerde medewerkers staan voor u klaar om een op maat gesneden oplossing te bieden voor uw vraagstelling.

Meer informatie kunt u vinden op www.rofin.com 24

THE POWER OF LIGHT

Méér doen met licht

eras bold ITC

= 100 C/70M Behangpapier is weer in. Vooral dat zware papier. Als je vingertoppen over het papier glijden, voel je precies de structuur van de print.

Tot in de kleinste details. Die kwaliteit behangpapier kan alleen gemaakt worden dankzij de laser. Jarenlang is de laser het gereedschap voor de plaatverwerkende industrie geweest. Je kunt echter veel meer met de laser doen dan snijden en lassen. Bijvoorbeeld oppervlakken bewerken. Of 3D printen van metaal.

De gemeenschappelijke noemer: produceren met licht. Dat zal ook in de verspanende industrie steeds meer gaan gebeuren.

Techni-Show exposanten zoals Renishaw, GF AgieCharmilles en het Laser Applicatie Centrum tonen van 11 tot en met 14 maart in de Jaarbeurs in Utrecht wat de maakindustrie allemaal met de energie van licht kan doen. “De grens wordt bepaald door waar je voorstellingsvermogen ophoudt”, zegt Werner Arns, directeur Branche Office Benelux bij GF Machining Solutions (voorheen AgieCharmilles). De Zwitserse machinebouwer ziet wereldwijd de vraag naar machines voor het laserstructureren van oppervlakken sterk toenemen. Ook in de Benelux staan inmiddels de eerste machines, onder andere bij een fabrikant van hardmetalen freesgereedschappen. Arns: “Ze hebben een bepaalde vormholte in het hardmetaal nodig om het spaanbrekend effect te vergroten. Die vorm moest eerst met een ingewikkeld slijpproces worden aangemaakt. Met de laser zijn de mogelijkheden quasi onbeperkt.”

Functionele oppervlakken Arns denkt dat de technologie een omslagpunt heeft bereikt. Jarenlang was het laserstructureren een nichetoepassing. Vaak ging het om look and feel: een spuitgietmatrijs waarin een bepaald effect wordt aangebracht zodat de kunststof er als leer uitziet en aanvoelt. Nu worden daar functionele eigenschappen aan toegevoegd. Bijvoorbeeld vuilafstotend. Bepaalde delen van een oppervlak harden, zodat het slijtvaster wordt.

Of stromingsweerstand verlagend. De om-

= 100 Y/100M

Jarenlang was het laserstructureren een nichetoepassing. Vaak ging het om look and feel: een spuitgietmatrijs waarin een bepaald effect wordt aangebracht zodat de kunststof er als leer uitziet en aanvoelt. Nu worden daar functionele eigenschappen aan toegevoegd: vuilafstotend, slijtvaster of stromingsweerstand verlagend. (Foto: GF Machining Solutions)

slag komt mede zegt Arns, door de andere marktbenadering. “Designers en constructeurs moeten weten wat er kan met deze technologie, dan ontstaan pas de toepassingen.” Het Zwitserse concern benadert de markt nu langs die weg, inspelend op de vraag naar onderscheidende producten. Er komen ook nieuwe toepassingen. In Nederland is zo’n lasermachine verkocht aan een clichémaker voor de drukpersindustrie. Behangpapier kan nu een veel fijnere detaillering krijgen, dankzij de laser.

Hybridemachines Er zijn ook machinebouwers die de laser inzetten om traditionele processen te ondersteunen, zodat moeilijk te verspanen materialen plots wel verspaanbaar worden. Deze hybridemachines vind je bijvoorbeeld bij Montforts Werkzeugmaschinen, in Nederland vertegenwoordigd door BMT Tools. De Duitse fabrikant gebruikt de laser om keramiek beter te kunnen draaien. Vlak voordat de draaibeitel in het materiaal gaat, wordt het keramiek met de laser verwarmd waardoor het beter verspaanbaar wordt. Een andere toepassing is lasercladden in een CNC-

freescentrum. Een dergelijke machine ontwikkelt Chiron (in Nederland vertegenwoordigd door Oude Reimer) samen met het Werkzeugmaschinenlabor in Aken.

Lasercladden Paul Hartgers, directeur van het Laser Applicatie Centrum, ziet groeipotentieel in lasercladden, zeker ook als stand alone oplossing.

“Als je een lange as volledig van een harde laag moet voorzien, kun je die best goed opspuiten. Maar als je een maatpassing moet maken, is lasercladden een betere technologie.” Dankzij nieuwe sensortechnologie en de besturingssoftware, is het lasercladproces tegenwoordig heel goed beheersbaar. Dat opent ook mogelijkheden in het microbewerken, met name door de komst van de femtoen picosecondelaser. Deze werken met extreem korte pulsen, zodat je nauwelijks nog warmte inbrengt. Een handvol Nederlandse bedrijven past dit toe. “De bulk van de bedrijven echter nog niet. Ik denk dat dit te maken heeft met onbekendheid en de vooroordelen over de laser”, zegt Hartgers.

Lees verder op pagina 30

25

Compacte Lasersnijmachine Werkbereik tot 1500 x 1000 mm Fiber Laser vermogens tot 3 kW

www.microlasersystems.nl Micro Lasersystems BV Postbus 274 6660 AG Elst (GLD)

Hal 8, stand F096 TechniShow 2014

Bezoekadres: Kerkstraat 33 6665 CE Driel

T: +31 26 26 00128 F: +31 26 37 93259 info@microlasersystems.nl

Precisie-snijden van metaal Kies óók voor de Coherent META • Compacte footprint met vermogen tot 1000 W • Werkveld van 1270 x 1270 mm • Efficient snijgas verbruik • Wisseltafel, Contouring, Nesting en Vision

Coherent META:

Next generation laser machining centre Tel. 0297-266 191 - info@laser2000.nl - www.laser2000.nl

26

LASERNIEUWS Laser Optics Berlin Van 18 t/m 20 maart wordt Laser Optics Berlin gehouden. Dit is een internationale vakbeurs en congres.

Het team van Trotec Laser Benelux.

Trotec 10 jaar Op 2 februari bestond Trotec Laser in Haaksbergen precies 10 jaar. Het Open Huis van 28 t/m 31 maart zal in het teken staan van deze verjaardag.

Trotec is opgericht in 1997 in Marchtrenk (Boven-Oostenrijk). Het ontwikkelde zich vanuit een onderzoeksafdeling van het moederbedrijf Trodat, wereldleider op het vlak van ‘self-inking’ rubberen stempels. Vanaf 2004 was er sprake van een sterke groei. Wereldwijd werden tien nieuwe vestigingen opgericht, gebaseerd op het succes van de Speedy CO2-laserplotters. Daaronder Trotec Laser Benelux in Haaksbergen. Daarnaast worden ook nog nieuwe technologieën aan het assortiment toegevoegd, zoals fiberlasers en afzuigsystemen.

Vandaag de dag geldt Trotec internationaal als toonaangevend producent van computergestuurde lasermachines voor graveer, snijen markeeroplossingen. www.trotec.nl

Nieuwe TruMicro van Trumpf Trumpf heeft in december op de Precisiebeurs de nieuwe TruMicro 2020 gepresenteerd onder het motto TruMicro 2000: Low-power ps-platform; opening new markets.

Deze nieuwe TruMicro laserbron is klein, compact en gemakkelijk te integreren. Het ontwerp is industrieel beproefd en voldoet aan de hoogst mogelijke kwaliteit. Denk hierbij aan een geïntegreerde vermogensregeling en diverse interface-mogelijkheden. Ten aanzien van de applicatiemogelijkheden, is deze laser inzetbaar voor metaalbewerking van dunne foliën tot 50 µm (snijden, boren en graveren). Voor non-metals kunnen materiaaldiktes tot 200 µm bewerkt worden (snijden, boren, scheiden en ableren). Resultaat is géén smelt, géén braam en géén verkleuring. www.nl.trumpf.com

Volgens de Nederlands-Duitse Handelskamer (DNHK) liggen er voor Nederlandse bedrijven veel kansen in groeimarkten zoals optische technologieën. Een ideale plek om in deze branche zaken te doen en te netwerken is de Laser Optics Berlin, een internationaal business- en netwerkplatform voor wereldwijd toonaangevende beslissers van de laser optics branche. De vorige keer ontving dit evenement 146 exposanten (waarvan 30 procent afkomstig uit het buitenland). Bijna 3000 vakbezoekers bezochten het evenement. Bij de DNHK (www.dnhk.org) kunnen gereduceerde toegangskaarten worden besteld. www.laser-optics-berlin.de

Sales Award voor juwelenmaker Wat kan ik beter doen dan mijn concurrenten? Die vraag stelt de Amerikaan Matt Stuller zich continu.

In 1970 begon Stuller met het verkopen van juwelen. Anno 2014 is zijn bedrijf een succesvolle leverancier van producten voor de mondiale juwelenindustrie. Het assortiment bestaat uit 20.000 juwelen en juwelen-gerelateerde items. Tien jaar geleden kwam Stuller in contact met laserspecialist Rofin-Baasel. Stuller zag de grote mogelijkheden van lasertechniek bij de productie van zijn juwelen. In de loop der jaren heeft hij duizend manuele lassystemen van het type Performance aangeschaft. Hiervoor ontving Stuller onlangs de Sales Award van Rofin. Juweliers behoorden tot de eerste klanten van laserlassystemen en hielpen met hun individuele eisen mee aan de ontwikkeling van deze machines. Zo ook Stuller. Zijn medewerkers gaven belangrijke input aan Rofin. www.rofin.com

Wolfgang Illich van Rofin overhandigt de Sales Award aan Matt Stuller.

Vorig jaar ging de Laserinnovatieprijs naar AWL-Techniek.

Laserinnovatieprijs op herhaling Op 15 april wordt op de Universiteit Twente in Enschede weer het Industrial LaserEvent gehouden. Voor de tweede keer zal hier de Laserinnovatieprijs Twente worden uitgereikt voor de meest succesvolle toepassing van lasertechnologie. Bedrijven kunnen zich hiervoor inschrijven.

Vorig jaar gaven de prijsvraag en vooral de pitches van de genomineerde bedrijven de bezoekers van het Industrial LaserEvent veel inspiratie. Daarom wordt dit nu herhaald.

De Universiteit Twente, Syntens en Kennispark Twente ondersteunen de Koninklijke Metaalunie en het Laser Applicatie Centrum bij het opzetten van de Laser Innovatieprijs Twente. Doelstelling is aan te tonen dat er meerdere mogelijkheden zijn om geld te verdienen met moderne lasertechniek. De prijs zal worden toegekend aan het bedrijf dat de lasertechniek het meest succesvol toepast in de praktijk. Het zal dan gaan om een moderne toepassing van de lasertechniek bij het bewerken van materiaal.

De criteria voor het winnen van deze prijs zijn: De prijs zal worden toegekend voor een bijdrage aan technische en/of economische innovatie op het gebied van Laser Materiaalbewerking; Deze innovatie is gerealiseerd in de afgelopen 5 jaar; De kandidaat (bedrijf en/of persoon) heeft zich persoonlijk ingespannen voor deze innovatie; De mate waarin deze innovatie heeft geleid tot nieuwe (industriële) bedrijvigheid zal worden meegewogen.

De prijs bestaat uit een Ootmarsums kunstwerk. Alle bedrijven die moderne lasertechniek succesvol toepassen, kunnen zich aanmelden.

Syntens medewerkers zullen alle bedrijven beoordelen en een shortlist opstellen. Hieruit zal de jury 3 bedrijven nomineren, die tijdens het Industrial LaserEvent 2014 een presentatie zullen geven. Uit deze 3 bedrijven zal een winnaar gekozen gaan worden.

Geïnteresseerde bedrijven kunnen zich opgeven via info@lac-online.nl onder vermelding ‘Prijsvraag Industrial LaserEvent’. www.industrial-laserevent.nl

27

Succesvolle Europese samenwerkin

Het verbindingsproces schematisch weergegeven. Door de warmtegeleiding tussen de beide verbindingspartners worden de respectievelijke kunststoffen opgesmolten en er vormt zich een lasnaad.

De Nederlandse bedrijven TenCate Advanced Composites en Kok & Van Engelen Composite Structures hebben samen met zes Europese partners, waaronder het Laser Zentrum Hannover (LZH), succesvol het onderzoeksproject LaWocs afgesloten. Van december 2010 tot november 2013 hebben de partners intensief gewerkt aan de ontwikkeling van een proces om middels laserlassen thermoplastische composiet structuren te verbinden.

Het transportwezen heeft ambitieuze doelen op het gebied van duurzaamheid. Hiertoe behoren onder andere energiebesparing door verlaging van het brandstofverbruik en de daarmee verbonden reductie van CO2-emissies. Dit is een uitdaging voor alle producerende industrieën in de vliegtuig-, voertuigen- en scheepsbouw. Er worden daarom allerlei nieuwe lichtbouwconcepten ontwikkeld, gebaseerd op de toepassing van koolstofvezelversterkte (CFK) en glasvezelversterkte kunststoffen (GFK). Deze materialen hebben een groot potentieel om gewicht te besparen en tegelijkertijd uitstekende mechanische eigenschappen. Hierdoor winnen CFK’s en GFK’s steeds meer aan belang voor de industrie. Een nauwkeurig begrip van deze materialen in combinatie met aangepaste bewerkingsconcepten vormt daarom wereldwijd een belangrijk onderzoeksthema.

LaWocs In het kader van het Eurostars project LaWocs ‘Laser transmission welding of thermoplastic composite structures‘ is de afgelopen 3 jaar

28

onderzoek gedaan naar het verbinden van vezelversterkte materialen met lasertechniek. Doel van het project - het eerste onderzoeksproject op dit gebied überhaupt - was het ontwerpen van een procesketen; beginnend bij een lasbare constructie van onderdelen, via een aanpassing van de materialen tot en met het laserlasproces zelf.

Lijmen of schroeven Tot dusverre worden bijvoorbeeld lijmprocessen gebruikt voor het verbinden van vezelversterkte materialen. Die vergen echter een intensieve voorbereiding van het oppervlak alsmede het aanhouden van een droogfase. Een alternatief voor het lijmen is het mechanisch verbinden middels nieten of schroeven. Voor dit doel moeten de onderdelen echter worden voorzien van gaten, die de krachtenstroom langs de versterkende vezels onderbreken.

Het Laser Transmission Welding biedt veel voordelen voor het verbinden van thermoplastische, vezelversterkte materialen. Daartoe behoort een hoge flexibiliteit, die het mogelijk maakt gecompliceerde geometrieën te realiseren. Daarnaast is de bewerking met een laser contactloos. Dat wel zeggen: er komen geen extra krachten op het onderdeel en de laserenergie wordt gericht daar ingebracht waar het voor de vorming van de lasnaad nodig is. Met een contacloze temperatuurmeting met pyrometers kan bovendien een procesbesturing worden omgezet om bijvoorbeeld thermoplastische GFK met CFK betrouwbaar te verlassen. Hierdoor kunnen met de inzet van lasers voor het verbinden van composietmaterialen productieprocessen duidelijk worden vereenvoudigd. Tegelijkertijd biedt deze methode een groot auto-

LASERNIEUWS

ng voor verbinden lichte structuren matiseringspotentieel. Bovendien maakt het Laser Transmission Welding een productie met korte takttijden bij grote stuksaantallen mogelijk, wat doorslaggevende voorwaarden zijn voor de inzet in de industriële productie.

Alle aspecten De Europese samenwerking maakte het mogelijk om alle aspecten van de individuele productiestappen van vezelversterkte onderdelen in één onderzoeksproject in ogenschouw te nemen. In het kader van het 3-jarige project zijn nieuwe materialen ontworpen, die geschikt zijn voor laserlassen zonder de mechanische eigenschappen te beïnvloeden. Aanvullend werden onderzoekingen voor het begrip van het lasproces aan verschillende thermoplastische materialen doorgevoerd en voor de ontwikkeling van lasparameters gebruikt. Hierdoor konden de projectpartners TenCate Advanced Composites, Kok & Van Engelen Composite Structures, LZH, Element, EPL, TODS, DEVA en Fibre alle deelprocessen van de materialen en procesontwikkeling alsmede de onderdelencontrole voor het eerst in samenwerking omzetten en optimaliseren.

Laserlassen Een centrale opdracht van het project, de ontwikkeling van een op lasertechniek gebaseerde verbinding van vezelversterkte composietstructuren, lag onder de verantwoordelijkheid van de wetenschappers van de Groep Composieten van het LZH. Om deze lasprocessen uit te kunnen voeren werden de optische eigenschappen van thermoplastische materialen benut. Deze zijn in het nabij-infrarode bereik (NIR) deels transparant en de correcte laserstraal kan worden overgedragen door de eerste laspartner. De straling van de laser wordt dan geabsorbeerd door de carbonvezels of de roetdeeltjes in de tweede laspartner, en de elektromagnetische straling wordt omgezet in warmte. Door de warmtegeleiding tussen de beide verbindingspartners worden de respectievelijke kunststoffen opgesmolten en er vormt zich een lasnaad. De Groep Composieten van het LZH ontwikkelde onder andere processen voor het verbinden van gering transparante vezelcomposieten. Hiertoe behoren onder andere de glasvezel versterkte organische kunststof platen gebaseerd op een Polyetherimid (PEI)-Matrix, die tot een materiaaldikte van 2,4 mm

De projectpartners: - DEVA - Element - EPL - Fibre - KVE - LZH - TenCate - TODS

DEVA Kunststoff-Technik GmbH (Duitsland) Element Materials Technology (Groot-Brittanië) EPL Composite Solutions Ltd (Groot-Brittannië) Faserinstitut Bremen e.V. (Duitsland ) Kok & Van Engelen Composite Structures BV (Nederland) Laser Zentrum Hannover e. V. (Duitsland) TenCate Advanced Composites BV (Nederland) Tods Aerospace Limited (Groot-Brittannië)

werden verlast. Daarnaast werden methoden ontwikkeld om thermoplastische hoeken en houders met onderdelen uit vervormde organische kunststof platen te verlassen.

Lasergelaste Aircraft-Pins Een van de onderdelen waarop LaWocs zich met name richtte, waren de zogeheten Aircraft-Pins. Hiervan worden er jaarlijkse honderdduizenden geproduceerd. Ze worden toegepast in moderne grote vliegtuigen.

Bijvoorbeeld in bodemplaatpanelen voor het vastzetten van brandwerende componenten en isolatiematerialen. Tests hebben reeds aangetoond dat de lasergelaste versie een hogere stijfheid bezit dan een gelijmde pin, hetgeen een gewichtsreductie van de pins mogelijk maakt. Laser Transmission Welding lijkt daarmee een uitstekende oplossing voor het snel verbinden van thermoplastische, vezelversterkte materialen. “Het werk in het kader van het project vormt een uitstekende basis voor de ontwikkeling van een geautomatiseerd proces voor de industriële productie van lichtgewicht componenten om zo een milieuvriendelijke ontwikkeling in het tranportwezen mogelijk te maken”, aldus de medewerkers van het LZH. www.lzh.de www.tencate.com www.kve.nl

Aircraft-Pins worden toegepast in moderne grote vliegtuigen. Bijvoorbeeld in bodemplaatpanelen voor het vastzetten van brandwerende componenten en isolatiematerialen. Tests tonen aan dat de lasergelaste versie een hogere stijfheid bezit dan de gelijmde pin.

29

Méér doen met licht Vervolg van pagina 25 Lasersmelten van metaal De ultieme stap in de productietechnologie waarbij de laser een essentiële rol speelt, is het lasersmelten van metaal. Hierbij wordt metaalpoeder door de laser gesmolten zodat je direct in 3D een product vormt. Je hoeft dus niet meer te frezen of te draaien, of wel soms? Philippe Reinders Folmer, directeur van Renishaw Benelux, gelooft niet dat de verspaning volledig overbodig wordt. “Lasersmelten blijft altijd nabehandeling nodig houden. Spanningsvrij maken, in- en uitwendig vlakken frezen, precisiepassingen maken, et cetera.” Hij praat dan ook liever over een aanvulling op bestaande verspanende processen. Als je het zo ziet, is het lasersmelten geen bedreiging maar een kans. “Wie niet in nieuwe technologie investeert, zal dit als een bedreiging zien. Wie dat wel doet, omarmt het lasersmelten als een uitbreiding van de bestaande processen.”

Voordelen De voordelen van een 3D geprint metalen onderdeel kunnen namelijk groot zijn. Vormvrijheid geldt als één belangrijk pluspunt. Vormen die je niet kunt frezen, bijvoorbeeld inwendige holtes, kun je nu wel maken. Je kunt met 3D printen tevens onderdelen uit minder componenten maken. Dat bespaart assemblagetijd en verkleint de kans op fouten. Gewichtsbesparing is een ander voordeel. En dan nog het feit dat je producten kunt personaliseren, wat naadloos aansluit op de trend van kleinere series.

Het lasersmeltsysteem van Renishaw is een nieuw ontwikkeld proces voor additive manufacturing waarmee via een krachtige glasvezellaser direct vanuit 3D-CAD geheel vaste metalen onderdelen te maken zijn.

Voorbij de hype Is 3D printen echter niet een hype? Reinders Folmer ontkent dat niet. Hij denkt echter dat de hype het topstadium voorbij is en dat de komende tijd de industrie serieuze toepassingen gaat ontwikkelen. De toeleveringsketen heeft de technologie nog niet omarmd, mede vanwege de hoge investeringskosten. Hij verwacht evenwel dat de technologie mede door de druk van grote OEM’ers zoals ASML binnen vijf jaar gaat doorbreken in Nederland. De AddLabs en Fablabs die uit de grond schieten, spelen een rol in het faciliteren van deze doorbraak en het ondersteunen van bedrijven bij het redesignen van componenten.

Belemmeringen wegnemen Wil deze doorbraak er komen, dan moet wel een aantal belemmeringen worden weggenomen. De belangrijkste is ervoor te zorgen dat het lasersmeltproces dusdanig verloopt, dat werkstukken telkens identiek zijn aan het eerste stuk. “Procesbeheer-

sing”, vat Reinders Folmer de grootste uitdaging samen. Renishaw werkt hieraan. En dan gaat het niet alleen om het beheersen van wat er in het smeltbad gebeurt, maar om alles wat er in de machine tijdens het proces gebeurt. De tweede uitdaging ziet hij in het wat hij noemt ‘bestandsintegriteit’. “Procesintegriteit staat of valt met bestandsintegriteit. In het digitale bestand dat naar de machine gaat, moeten alle data zijn verwerkt.”

Onderscheidend Met de laser kun je dus veel meer doen. En met lasertechnologie kun je nieuwe markten betreden. Dat moeten Nederlandse toeleveranciers zich meer gaan realiseren, denkt Paul Hartgers. En dan kan het zowel laserlassen als lasercladden zijn, of uiteindelijk zelfs lasersmelten. “Wie de technologie beheerst, positioneert zich hoger in de markt en onderscheidt zich, verbreedt daardoor de markt en vermindert het risico.”

Themaroutes op Techni-Show Tijdens Techni-Show zijn er onder andere themaroutes langs interessante innovaties op zowel het gebied van de laser als 3D printen. In ExpoMatch, het systeem waarin je alle informatie over exposanten vindt, kun je met een simpele muisklik een van deze routes selecteren.

Dit is de Bloodhound Supersonic Car, die in de zomer van 2015 gaat proberen door de snelheidsbarrière van 1000 mijl per uur te breken. Een van de meest kritische componenten is de neus, die als eerste door het nieuwe record moet breken. Het prototype van titanium is geproduceerd op een lasersmeltmachine van Renishaw.

30

LASERNIEUWS Regelmatig reinigen verlengt levensduur lenzen

LENS STRESS ANALYZER (LSA)

De levensduur van lenzen wordt verlengd door regelmatige reiniging met aangepaste producten. Lensexplosies kunnen worden voor komen door regelmatige controle op stress met de Lens Stress Analyzer (LSA). Deze zorgt volgens leverancier II-VI voor een betrouwbare test van ZnSe lenzen, vensters en uitkoppelvensters.

De LSA maakt verschillende soorten stress zichtbaar en gemakkelijk herkenbaar. Het apparaat is snel en eenvoudig in gebruik. De optiek wordt op de stress tester geplaatst, waarna de verlichting wordt ingeschakeld met de schakelaar aan de zijkant van het apparaat. Terwijl men door de polarisatiefolie naar de lens kijkt, draait men ondertussen aan het ronde bovenstuk. Dit moet net zo lang worden gedaan tot het licht zoveel mogelijk wordt uitgedoofd (kruispolarisatie). Eventuele stress in de optiek zal nu zichtbaar zijn. Moet de lens gereinigd worden, dan heeft II-VI hierLens Stress Analyzer (LSA) zorgt voor een voor de mini cleaning kit met alle toebehoren om een lens perfect te kunnen reinigen.II-VI produ- De betrouwbare test van ZnSe lenzen, vensters en uitkoppelvensters. ceert lenzen en spiegels voor de grote lasermachinefabrikanten en levert ook maatwerk. Noz-  De betrouwbare test voor uw ZnSe lenzen, vensters en uitkoppelvensters zles en keramieken kunnen samen met de lenzen worden besteld, evenals beschermglaasjes voor de fiberlaser.

II-VI produceert ook ‘Cut’ telen Verschillende soorten stress worden zichtbaar gemaakt en zijnde gemakkelijk herkennen zen met RFID chip voor de nieuwe Trumpf lasers met het Lensline monitoring systeem. Deze lenzen afgevlakte zijde en passen in het  Snelhebben en eenvoudigeen in gebruik Trumpf LensLine monitoringsysteem. Dit geeft aan wanneer de lens vervuild is zodat de gebruiker weet wanneer de lens moet worden gereinigd of aan vervanging toe is. Voor de nieuwe generatie lasers heeft deze lens een geïntegreerde RFID chip.

II-VI Benelux, hal 7, stand D120 www.ii-vi.be BANK:

FORTIS BANK NV Warandeberg 3 B-1000 BRUSSEL

ISO 9002 Certified by

n 99052

BTW/VAT: BE 441.253.493 RPR GENT ACCOUNT NR: 290-0483937-25 BIC: GEBABEBB IBAN: BE70 2900 4839 3725

Rofin breidt serie fiberlasers uit met multi-kW-bron

Rofin heeft haar fiberlaser productfamilie naar boven uitgebreid met een 6 kW laserbron. Dit systeem zal met name voor (remote)lassen worden ingezet. Op de Techni-Show toont Rofin de kleinere 3kW broer, de FL 030 C. De fiberlasers van Rofin lopen van 20 W tot 6 kW.

De compacte FL 030 C is speciaal ontwikkeld voor directe integratie in bestaande machineconcepten.

De compacte FL 030 C is special ontwikkeld voor directe integratie in bestaande machineconcepten. Met een uitgangsvermogen van 3000 W is de bron beschikbaar als een multi-mode laser met een 50 µm of 100 µm fiber. Volgens Rofin is deze laserbron met zijn typische straalkwaliteiten van 1.8 en 3.5 mm x mrad en het modulaire en robuuste ontwerp een ideaal gereedschap voor lasersnijden maar ook voor laserlastoepassingen. Door de verschillende diameters van de procesfiber te gebruiken, kan de straalkwaliteit exact worden afgestemd op de specifieke toepassing. De compacte versie van de Rofin FL serie is ook beschikbaar met 500, 750, 1000 en 2000 W uitgangsvermogen, waarmee het complete bereik aan toepassingen voor het bewerken van dunne materialen wordt afgedekt.

Rofin-Baasel Benelux, hal 7, stand D058 www.rofin.com

Compacte METAbeam is breed inzetbaar Laser 2000 presenteert tijdens de Techni-Show een aantal lasersystemen, waaronder het compacte laserbewerkingssysteem van Coherent, de METAbeam.

Dit flexibele laserbewerkingsstation is geschikt voor het snijden van metaalplaat met diktes van enkele millimeters, maar kan ook dikke kunststof composieten en organische materialen snijden met een nauwkeurigheid van +/- 25 µm. De capacitieve hoogtesensor voor het bewaren van een constante afstand tot het te bewerken materiaal en de auto focus zorgen consistent voor schone snijvlakken. Het systeem levert CO2 laservermogens tot 1 kW en heeft een werkveld van 1.27 x 1.27 m, met wisseltafel. Met het METAbeam systeem kan snel tussen de gassen worden geschakeld, zodat vrijwel geen tijd verloren gaat bij het bewerken van verschillende materialen. Diverse opties zoals pallet pendels maken de keuze voor integratie van dit systeem in een productielijn eenvoudig. Enkele voordelen: breed inzetbaar, efficiënt snijgasverbruik en uitgebreide besturingssoftware (onder andere contouring, nesting en vision).

Laser 2000 Benelux is gespecialiseerd in de distributie van lasers, op laser gebaseerde systemen, optische test- en meetapparatuur, optische componenten, fiber optiek en motion control voor industriële en wetenschappelijke toepassingen.

Laser2000, hal 8, stand F096 www.laser2000.nl

Het flexibele laserbewerkingsstation METAbeam van Coherent snijdt metaalplaat met diktes van enkele millimeters, maar ook dikke kunststof composieten en organische materialen met een nauwkeurigheid van +/- 25 µm.

31

Moderne lasermachines bij ROC van Amsterdam

Op de fiberlaser Titanium kan tot 2 mm dik materiaal worden gesneden.

Vanuit het bedrijfsleven wordt regelmatig gemopperd op de technische opleidingen in ons land. De klachten luiden dat het onderwijsniveau te laag is, de leerlingen werken met verouderde machines en leerkrachten te kort schieten in hun kennis. Daardoor worden jongeren op de arbeidsmarkt afgeleverd, wier vaardigheden niet aansluiten bij de praktijk. Herman Bakker en Frank Iliopoulis van de opleiding fijnmechanische techniek van het ROC van Amsterdam herkennen zich totaal niet in deze kritiek. “Onze stagiaires en afgestudeerde leerlingen introduceren juist nieuwe software en technieken bij bedrijven, die daar zelf nog niet aan toe zijn.”

Herman Bakker is docent fijnmechanische techniek, werktuigbouwkunde en mechatronica. Frank Iliopoulis is praktijkdocent bij de opleiding fijnmechanische techniek. Ze noemen zichzelf vakidioten en vinden het fantastisch om hun pupillen technische kennis bij te brengen.

32

Buiten de lesuren om zijn ze regelmatig in de praktijklokalen te vinden om leeropdrachten voor te bereiden, maar ook om alle mogelijkheden van de verschillende machines goed onder de knie te krijgen.

Nieuwe lasermachines De opleiding beschikt over een uitstekend machinepark. Bakker durft zelfs te spreken van ‘de mooiste werkplaats van Amsterdam en omstreken’. Hij schat de waarde van alle machines, software en gereedschappen op zo’n 2 miljoen euro. En dat zijn echt geen verouderde machines. Natuurlijk, er staan ook eenvoudige conventionele machines waarop de leerlingen het vak van draaien en frezen wordt bijgebracht. Maar op het ROC van Amsterdam wordt ook al 7 jaar 3D ontworpen met SolidWorks. De opleiding fijnmechanische techniek heeft ook al drie jaar de beschikking over een 3D printer en een 3D handscanner. En sinds eind vorig jaar staan er ook twee lasermachines: een fiberlaser en een CO2 laser. Allebei geleverd door Ramon Slief van Micro Lasersystems. Het zijn twee compacte

LASERNIEUWS machines die uitstekend passen in het praktijklokaal. “De leiding van onze school ziet het belang van moderne techniek in en gaf ons daarom toestemming voor een investering in een niet-verspanende machine”, vertelt Bakker. “We hebben ook draadvonken of waterstraalsnijden overwogen, maar het is toch een laser geworden. Daar zijn we blij mee, want de laser is toch de bewerking van de toekomst.”

Fiber en CO2 Bakker en zijn collega Iliopoulis hadden in eerste instantie hun zinnen gezet op een CO2-laser, omdat ze per se ook kunststoffen wilden bewerken. Maar ja, de fiber is de bron van de toekomst, en dat is ook wat waard. Micro Lasersystems kwam met een oplossing op maat. Slief kon binnen het budget van de school twee mooie compacte machines leveren: een CO2 laser én een fiberlaser.

De fiberlaser - van het compacte en flexibele machineconcept Titanium - is de meest in het oog springende machine. De Titanium heeft een modulaire opbouw en is ontworpen voor universeel gebruik in laser materiaalbewerking. Hij bevat een krachtige CNCbesturing die tot 5 assen uitgebreid kan worden. Hiermee kunnen zowel kleine precisie onderdelen als plaatwerk efficiënt en met hoge nauwkeurigheid worden vervaardigd.

De machine heeft een lichtdichte cabine (laserveiligheidsklasse I), zodat in het leslokaal geen extra veiligheidsmaatregelen getroffen hoeven te worden. Het basisconcept is een XY platform met lineaire geleidingen en servo motoren, dat een werkbereik heeft van 650 x 1000 mm. De Z-as heeft een bereik van 250 mm. Met behulp van de automatische hoogteregeling volgt de laser automatisch het materiaaloppervlak. De gebruikte laserbron is een fiberlaser van SPI Lasers, met een vermogen van 400W. Het modulaire machineconcept maakt het mogelijk de machine aan te passen naar de behoeften en eisen van de klant. Zo is de fiberlaser bij het ROC van Amsterdam, evenals de CO2 laser, uitgerust met een vierde as.

Dit is een rotatie-as, zodat ook ronde voor-

V.l.n.r. Ramon Slief van Micro Lasersystemens en Frank Iliopoulis en Herman Bakker, docenten van de opleiding fijnmechanische techniekvan het ROC van Amsterdam.

werpen bewerkt (bijvoorbeeld gegraveerd) kunnen worden. “We gaan de mogelijkheden die de rotatie-as biedt samen met Ramon Slief verder onderzoeken”, zegt Iliopoulis. “Daar kunnen we allebei profijt van hebben.”

Edgecam De twee lasermachines zijn eind vorig jaar op het ROC afgeleverd en staan broederlijk naast elkaar. Omdat de opleiding fijnmechanische techniek voor het verspanen al jaren werkt met CAM-software van Edgecam, heeft Edgecam-leverancier Widenhorn Industriële Automatisering hierin een postprocessor gemaakt voor de lasers. Zo kunnen de leerlingen de ontwerpen die ze met SolidWorks in 3D tekenen omzetten in producten die ze op de lasers kunnen maken.

Geen speelgoed Bakker en Iliopoulis zijn onder de indruk van de mogelijkheden, de nauwkeurigheid en de snijsnelheid van de fiberlaser Titanium. “We wilden geen speelgoed, maar serieus kunnen snijden tot 2 mm dik materiaal. Dat kan met deze machine.”

De opleiding fijnmechanische techniek/werktuigbouwkunde van het ROC van Amsterdam probeert zo veel mogelijk scholieren te interesseren voor een technische opleiding. Dat lukt heel aardig, mede ook dankzij berichten in de media dat een technische opleiding goede kansen biedt op een baan. Daardoor is het de snelst groeiende afdeling op het ROC. De afdeling probeert zelf de interesse verder aan te wakkeren met een aantrekkelijke eigen website. Hierop wordt voor jongeren een boeiend beeld geschetst van alles wat de opleiding behelst. www.fijnmechanisch.rocvapodiumvoortalent.nl

De leerlingen gaan heel praktisch met deze machines aan het werk. In samenspraak met de docenten verzinnen ze hun eigen producten, die ze zelf helemaal mogen ontwerpen en produceren. Dat kan een eenvoudig naambord voor aan de muur zijn, maar in het verleden hebben leerlingen ook al eens een prachtig model van de Amsterdamse Westertoren gemaakt. Voor het snijden van het plaatwerk hiervoor moest een bevriend bedrijf worden ingeschakeld, maar nu kunnen ze op school zelf snijden. Iliopoulis: “We kunnen behoorlijk ingewikkelde producten maken met zowel verspanende als niet-verspanende bewerkingen en 3D geprinte onderdelen. Daarbij leggen we graag combinaties tussen de verschillende opleidingen.”

Zo doen de leerlingen op het ROC al dingen, waar veel bedrijven nog niet aan toe zijn. Bakker, die als stagebegeleider zo’n 600 leerlingen onder zijn hoede heeft gehad en over een lijst met 80 stagebedrijven beschikt, ventileert overal dat het ROC over twee lasers beschikt. “Misschien kunnen we er wel werk voor krijgen dat we kunnen koppelen aan onderwijsdoeleinden. Wellicht kunnen we er zelfs een mini-onderneming mee opzetten. De lasers geven tal van nieuwe mogelijkheden. Onze leerlingen introduceren het 3D tekenen al bij bedrijven die dat zelf nog helemaal in 2D doen, en ook het 3D printen. Dat zal nu ook met de laserbewerkingen gaan gebeuren.” www.microlasersystems.nl

33

‘Bij een goede samenwerking kun je toveren’ “Je wilt samenwerken of je wilt het niet. Zo simpel is het.” Aldus Rolf van de Putte, directeur Operations van Contour covering technology in Winterswijk. Zelf werkt Van de Putte veel en graag samen, ‘hoewel ik niet de makkelijkste ben in samenwerken’. Het brengt Contour veel goeds.

Tijdens een door de Federatie Metaalplaat (FDP) georganiseerde bijeenkomst over samenwerken in de plaatwerkketen, gaf Contour een inkijkje in de samenwerking op het gebied van design met Stevens Idé Partners uit Enschede, een ontwerpbureau voor de ontwikkeling van machines, apparaten en technische serieproducten. Centraal stond de vraag: wat is het geheim van een goede samenwerking?

Innovatie Strategische samenwerking in de maakindustrie is een goede manier om innovatie van de grond te krijgen en te laten slagen. Zeker in de kring van toeleverancier, ontwerpbureau en producteigenaar.

Volgens Van de Putte is samenwerking daar zelfs noodzakelijk: om te kunnen innoveren, sneller en flexibeler te kunnen zijn en vooral om succesvol te zijn.

Voor Van de Putte komt het eigenlijk overal aan op samenwerking: ook met zijn eigen medewerkers, met de bedrijven die hem toeleve-

ren en met zijn klanten. Maar de relatie met Stevens Idé Partners is wel een heel mooi voorbeeld van een goede samenwerking. Een belangrijk partnerschap ook, want design speelt een steeds grotere rol.

“Een goede toeleverancier krijgt steeds vaker de vraag om producten te gaan designen”, weet Jacques Stevens, oprichter, directeur en eigenaar van Stevens Idé partners. “Design zit voor een groot deel aan de buitenzijde van een machine of apparaat en bepaalt de eerste aanblik. Het nut van een goed design zit echter niet alleen in een mooie buitenkant, maar ook in de functionaliteit van een machine. Design is echt niet alleen iets voor consumptiegoederen. Een goed afgewerkt kapitaalgoed overtuigt en helpt bij de verkoop.” Stevens noemde als sprekend voorbeeld de pompen die zijn bureau ontwierp voor Bredel in Delden. “Die worden gebruikt onder de modder, maar verkocht op een beurs. Dan helpt het gewoon dat ze er goed uit zien.”

Vernieuwing productportfolio Een productiebedrijf kan natuurlijk zelf ontwerpen. Maar in de praktijk blijkt telkens weer dat veel bedrijven daar vaak niet aan toekomen. Zeker vernieuwing van het productportfolio wordt uitgesteld als het weer druk wordt. Samenwerking met een extern ontwerpbureau kan daarbij volgens Stevens veel opleveren. “Wij hebben veel te bieden.

Mooi geïntegreerde oplossingen met doordachte ergonomie, aandacht voor veiligheid, robuustheid en betrouwbaarheid en met een afwerking

Een succesvol voorbeeld van de samenwerking tussen Contour en Stevens Idé Partners. Dit lijkt een kantbank of andere heavy duty machine…maar het is een nieuwe digitale printer van Stork die met hoge precisie fijne patronen op allerlei textiel drukt.

34

die vertrouwen wekt bij de gebruiker”, somde Stevens op, terwijl hij beelden liet zien die aan duidelijkheid niets te wensen overlieten.

Samenwerken is echter niet altijd makkelijk.

Van der Putte: “ Bij een goede samenwerking ben je 20 procent aan het organiseren en communiceren en 80 procent aan het werk voor de eindklant. Maar bij een slechte samenwerking ben je 80 procent van de tijd aan het organiseren en communiceren, vaak in de verwijtende sfeer. Dan ben je maar 20 procent aan het werk.”

Toveren Alle reden dus om in te gaan op de succesfactoren voor samenwerken. Daarbij noemde Stevens een paar voor de hand liggende zaken als: goed communiceren en transparant zijn, elkaar op tijd overal bij betrekken, bedrijfsculturen op elkaar afstemmen en een sterk projectmanagement en een systematische aanpak. Maar hij noemde ook ‘Samen uit en samen thuis’. Ofwel: als er een tussensprintje moet worden gemaakt omdat er een beurs aan komt waar een model moet worden gepresenteerd of als een klant plotseling haast heeft, dan moeten de samenwerkende partners allebei bereid zijn extra energie te leveren. “Je moet flexibel zijn in de samenwerking”, viel Van de Putte Stevens bij. “Dan geef je je klant het idee dat je kunt toveren.”

Stevens noemde een systematische aanpak van de zijde van het ontwerpbureau van groot belang. Productiebedrijven willen immers onzekerheden vermijden. Zij willen niet het risi-

Jacques Stevens (links) en Rolf van de Putte. “Samenwerken is ook ‘Samen uit en samen thuis’. Ofwel: als er een tussensprintje moet worden gemaakt, dan moeten de partners allebei bereid zijn extra energie te leveren.”

co lopen dat een designer als een kunstenaar met iets aan de slag gaat. Stevens: “Het gaat om: wat wil de markt. Ontwerpen is geen intuïtief vak. De basis ligt in het methodisch ontwerpen. Onze aanpak begint daarom met de corporate identity: wie ben je en wie wil je zijn.

Dat kan prestigieus zijn, maar ook heel goedkoop of iets daar tussen in. Dan volgt het corporate design: is dat bijvoorbeeld trendy en flitsend of juist heel tijdloos. Daarbij genereer je dan beelden. We schetsen op drie niveaus.

Eerst kiezen we de richting. Dan werken we die op het midden niveau verder uit, bijvoorbeeld in de grote plaatdelen. Daarna volgen op het fijne niveau de design elementen. We leggen dat corporate design bovendien vast in een handboek, zodat de constructeurs niet voor ieder wissewasje het ontwerpbureau hoeven te bellen. Het ontwerpen moet een cultuur worden, een huisstijl. Die is niet alleen van waarde voor de communicatie van een bedrijf, maar ook voor de productenlijn.”

Kostprijs essentieel Van de Putte benadrukte dat samenwerking ook om vertrouwen vraagt in de vakbekwaamheid van de partner. Je moet elkaar gunnen de specifieke kwaliteiten ten volle aan te wenden. “Stevens weet alles van vormgeving, wij weten alles van maakbaarheid en spuien onze ideeën op productietechnisch vlak.”

Nog een belangrijk aspect, zeker in de huidige markt: de kostprijs. Van de Putte: “Wij zijn zeer gefocust op kostprijsniveau. Dat moet je direct bespreken met de designer. Als die uiteindelijk met een ontwerp komt dat te duur is, dan kan het weg en is al het werk voor niks geweest. Maar uiteindelijk heb je in een samenwerking het zelfde doel: de klant moet een product krijgen dat hij vraagt, op tijd en tegen een goede kostprijs. Als dat zo is heeft hij geen reden om naar een ander te gaan.” www.contour.eu www.idepartners.nl

Design biedt kansen in export Design biedt de Nederlandse maakindustrie grote kansen op het gebied van export. Jacques Stevens is ervan overtuigd dat we in de machinebouw van Dutch design een onbetwist A-merk kunnen maken.

“Qua technologie kunnen we niet concurreren met de Duitse machinebouw. Maar we hebben andere sterke punten: ergonomie, design en duidelijkheid. En we ontwikkelen met een knipoog. Het frivole dat ons Ne-

derlanders zo kenmerkt biedt grote kansen in het buitenland, ook op de Duitse markt.

Vorm is daarbij niet alleen zaligmakend. Het gaat om een totaalpakket waarin drie woorden domineren: mooier, beter en sneller.”

Jacques Stevens zal zijn visie op het belang van design uiteenzetten in de lezing ‘Design & Maakbaarheid’ tijdens de Techni-Show.

Deze vindt plaats op donderdag 13 maart van 15.00 tot 15.45 uur in de Croesezaal van Jaarbeurs Utrecht (boven hal 7/8).

35

Nijman Arentsen op volle stoom terug op het spoor met bestaande en nieuwe klanten Zeven maanden geleden heeft Lentink b.v. Nijman-Arentsen opgepakt en onder de arm genomen, om gezamenlijk als één productiebedrijf een totaaloplossing aan te kunnen bieden voor bestaande en nieuwe klanten.

“Organisatorisch hebben wij in de beginfase van de overname, zowel naar binnen als naar buiten gezorgd voor een duidelijke structuur”, zegt general manager Daniël Lentink desgevraagd.

“Productiestromingen moeten voor een ieder werkzaam bij de Lentink groep eenvoudig en duidelijk herkenbaar zijn. Binnen de Nijman-Arentsen tak is deze eenvoudige vorm van structuur een verademing voor iedereen.”

Samen zorgen voor een kwaliteitsproduct begint bij korte lijnen en een no-nonsense mentaliteit. Deze visie is binnen Lentink succesvol gebleken, vandaar dat wij deze vorm van beleid, in verhoogd tempo doorvoeren bij onze nieuwe collega’s die dit warm omarmen.

De klant van vandaag wil zoveel mogelijk ontzorgd worden van problemen m.b.t. haar producten.

Nijman-Arentsen, onder de Lentink groep vlag, biedt de klanten een totaaloplossing; de klant heeft als doel een product gerealiseerd te krijgen, wij hebben de kwaliteit en technische vakkennis van alle voorkomende materialen onder één dak. Er is altijd een oplossing voorhanden binnen onze groep, er is eigenlijk geen klant binnen het plaatwerksegment die wij niet totaal zouden kunnen bedienen.

Ron Pool, verantwoordelijk binnen de Lentink groep voor sales en marketing, vult hier op aan dat enkelvoudig plaatwerk in welke willekeurige vorm dan ook, binnen de Nijman-Arentsen groep welkom is. “Het 24/7 systeem is bij ons nog dieper doorgevoerd dan bij andere ondernemingen die lasersnijden aanbieden. Onze doelstelling is iedere klant binnen enkele dagen hun producten aan te leveren na ontvangst en vrijgave van schets of tekening. Momenteel wordt er veel geadverteerd door bedrijven die beloven snel en prijsgunstig te leveren, maar meestal blijft dit bij beloven.

Afgezien dat de levertijd voor ons naar de klant heilig is, geeft onze prijsstelling naar de klant ook aan dat snelheid & kwaliteit gerealiseerd kunnen worden tegen scherpe prijzen.”

De geoptimaliseerde productielijnen waaronder het lasersnijden, ponsen, afkanten, buigen en laserlassen, geven onze klanten de mogelijkheden binnen een korte tijd de producten gerealiseerd te krijgen met een hoge kwaliteitsgarantie.

“Het voelt ook goed aan de klanten weer met volle overtuiging te kunnen vertellen dat wij staan voor kwaliteit”, zegt Raymond ter Horst, verantwoordelijk voor verkoop binnendienst bij Nijman Arentsen. “Daar word ik vrolijk van. Wij gaan ook uit van de kracht van de groep en als Nijman-Arentsen kunnen wij een grote steen daar aan bijdragen. De Europese klanten die RVS gerelateerd zijn weten ons weer, meer en meer te vinden. Hoge RVS

kwaliteitsproducten met een korte levertijd en branche gerelateerde verkoopprijzen maken ons één van de sterkste spelers in de branche.”

De Lentink groep gaat door met investeren in Nijman Arentsen, groot in RVS. Nieuwe grote CNC-afkantbanken worden binnen deze week en week 14 geplaatst. Na week 14 beschikken wij over 9 kantbanken met een maximale lengte van 4 meter en 320 ton perskracht.

De doelstelling van de Lentink groep is Nijman Arentsen binnen twee jaar op een nog hoger productieniveau te brengen. Dit wordt mede ondersteund door het budget van 5 miljoen dat de Lentink groep gereserveerd heeft om te investeren in mens en machine bij NijmanArentsen voor de aankomende vijf jaar.

Ook een nieuwe 4 Kw lasersnijmachine zal binnen afzienbare tijd zijn weg vinden als aanvulling op de vijf al aanwezige snijmachines.

Binnen de Lentink groep kunnen wij onze klanten veel potentieel bieden en dit wordt dan ook gewaardeerd door opdrachten te gunnen aan ons. Van enkel stuks tot middelgrote series en complete projecten.

Al jaren lang zijn wij goed vertegenwoordigd in de medische, food, recreatie, sanitair, agrarisch en culinaire (keukeninrichting) sectoren.

Daniël sluit het gesprek af met de woorden: “Het verder uitdiepen van onze RVS specialisatie zal in de aankomende jaren het verschil t.o.v. onze directe concurrenten moeten gaan betekenen.”

Nijman-Arentsen B.V. Gesinkkampstraat 4 7051 HP Varsseveld www.nijman-arentsen.com info@nijman-arentsen.nl +31(0)315 - 27 05 55 36

Assortiment Widenhorn steeds breder In 1951 was Widenhorn als leverancier van machines en gereedschappen al aanwezig op de Techni-Show, toen nog in Rotterdam. De Techni-Show is jaren geleden al verhuisd naar Utrecht, maar Widenhorn is nog steeds van de partij. De laatste 30 jaar als leverancier van softwareoplossingen voor de metaalbewerking, zoals CADCAM, DNC en calculatie.

Widenhorn streeft als bedrijf continu naar optimalisatie van software en processen voor haar klanten. Sinds eind vorig jaar gebeurt dat niet alleen met software, maar ook met onderdelen voor lasersnijmachines, zoals laserlenzen en -spiegels. De verkoop daarvan is goed op gang gekomen. “De keuze om dit toe te voegen aan ons assortiment, bleek een goede”, vertelt Anco Euser, directeur van Widenhorn. “Doordat we de lenzen zijn gaan leveren kregen we ook vraag naar andere lasersnijonderdelen, zoals nozzles. Dit heeft geresulteerd in de uitbreiding met nog een vertegenwoordiging, zodat we ook aan deze vraag kunnen voldoen. Je kunt eigenlijk wel een beetje zeggen dat we terug gaan in de tijd. Vroeger verkocht mijn opa machines en toebehoren voor plaatbewerking, zoals felsmachines, zetbanken en kraalmachines, en nu leveren we hier weer onderdelen voor.”

Euser stelt dat Widenhorn door de verbreding een nog betere service kan bieden aan klanten om zoveel mogelijk uit hun machines te halen.

“Niet alleen software, maar ook de combinatie met bijvoorbeeld hoogwaardige laserlenzen is daarbij belangrijk. We kregen laatst van een klant de feedback dat de combinatie van onze software met onze laserlenzen een betere snijkwaliteit oplevert. Dat is precies het resultaat dat we willen bereiken."

CADCAM, calculatie en nesting Op de Techni-Show zal Widenhorn de ontwikkelingen van haar software voor plaatbewer-

AutoPOL G2 is het CADCAM systeem voor de optimalisatie van kantbanken.

king tonen. Zo zal het CADCAM, calculatie- en nestingsprogramma voor snijmachines PROfirst met de nieuwste release van V8 komen.

Deze versie zal bestaande en nieuwe gebruikers veel besparingen opleveren, aldus Euser.

Niet alleen in nestingstijd en materiaal, maar vooral ook in werkvoorbereidingstijd. Hierbij is de terugkoppeling van gebruikers belangrijk.

“Zo heeft een van onze klanten aangegeven dat de huidige manier van warmtespreiding op zich goed werkt, maar niet in alle gevallen, bijvoorbeeld voor een product met veel gaten. Hierop is een extra warmtespreidingstechnologie toegevoegd waarvan alle snijbedrijven met PROfirst profiteren.”

Op de stand van Widenhorn zal ook de directeur van PROfirst twee dagen aanwezig zijn om naar de wensen van de Nederlandse markt te luisteren om de software verder te verbeteren.

Het calculatie- en offerteprogramma van PROfirst herkent alle verschillende bewerkingen in een DXF. Dit scheelt veel tijd om alles in te geven. Daarnaast is er de mogelijkheid om direct vanuit een ERP systeem een complete lijst in te lezen en te calculeren. Zo is voor- en nacalculatie nog sneller en nauwkeuriger mogelijk. In de tekenomgeving kunnen nu zelfs foto’s en niet-

gevectoriseerde afbeeldingen worden omgezet naar snijbare DXF’s.

Lancering nieuwe versies Widenhorn gebruikt de Techni-Show altijd voor het lanceren van de nieuwste releases van alle softwareoplossingen. Dit keer worden de volgende releases gelanceerd: - JETCAM Expert V16.30 het CADCAM systeem voor de optimalisatie van ponsnibbelmachines, combinatiemachines, composietsnijmachines en routers.

- LogiTRACE V15 het uitslagensysteem voor plaatbewerking, ventilatie, engineering en constructie. De nieuwe versie bevat veel nieuwe standaard vormen in alle modulen en beschikt tevens over een nieuwe setup om de uitslagen te berekenen met gebruik making van kantbank gereedschap.

- AutoPOL G2 het CADCAM systeem voor de optimalisatie van kantbanken.

- LogiTOLE & LogiBARRE voor de optimalisatie van zaag- en knipmachines.

Widenhorn, hal 8, stand B107 (bij entree plaatbewerkingshal) www.widenhorn.nl

Op de Techni-Show komt het CADCAM, calculatie- en nestingsprogramma voor snijmachines PROfirst met de nieuwste release van V8. Hierop is een extra warmtespreidingstechnologie toegevoegd (links) waarvan alle snijbedrijven met PROfirst profiteren.

37

Efficiënte kantenbewerking van dikke plaat Voestalpine Anarbeitung is het onderdeel van het Oostenrijkse staalconcern voestalpine dat zich bezighoudt met gespecialiseerde bewerkingsprocessen voor warmgewalst dun en dik plaatmateriaal. De plaatbewerking begint steeds met het snijden van onderdelen met laser, plasma of autogeen. Bij al deze processen ontstaan aan de snijranden bramen, slakken en bij het gebruik van zuurstof oxidelagen. Deze verstoren het verdere bewerkingsproces en moeten daarom worden verwijderd. Dit gebeurt machinaal met een lijn van het Duitse Lissmac, dat machines bouwt, die in één doorgang tweezijdig ontslakken, ontbramen, afronden en oxidelagen verwijderen.

Vooral het snijden van dik plaatmateriaal op de plasma en autogeen installaties leidt tot sterke slakken, bramen en geoxideerde snijkanten. “We hebben een machine gezocht die deze snijkanten ergonomisch en rendabel kan bewerken”, vertelt Walter Radinger, procesmanager bij voestalpine. “Want we bewerken per jaar circa 60.000 ton plaatstaal, waaruit we onder andere toeleverdelen voor de automobielindustrie, de installatie-, machine- en apparatenbouw produceren. We wilden een machine die eenvoudig is te bedienen, een goed slijpresultaat geeft en de bewerking bij voorkeur in één doorgang uitvoert. Daarbij hebben we ook gelet op energie- en onderhoudsaspecten. We zijn uitgekomen bij Lissmac. Allereerst overtuigde hun machine voor het verwijderen van slakken ons. Vooral bij dik plaatmateriaal, dat we vanaf 25 mm autogeen snijden, hebben we te maken met flinke bramen en slakken die erg vast zitten.”

Daarna besloot voestalpine na enige tests bij Lissmac om ook een machine voor het ontbramen en afronden van de snijranden te kopen.

Radinger: “De onderdelen die we bewerken wegen tot 35 kilo. Die wil je niet alleen vanwege de productiviteit, maar ook vanwege ergonomische aspecten in één doorgang aan twee kanten bewerken. Dan hoef je deze zware delen immers niet te draaien en ook niet nogmaals door de machine te sturen.”

Slakken verwijderen Bij voestalpine staan nu in één opstelling een SBM-M 1500 D2 voor het verwijderen van slakken en een SBM-XL G2S2 machine voor ontbramen en afronden. De gesneden onderdelen worden door een vorkheftruck op de heftafel voor de slakverwijderingsmachine gezet. Daar worden ze eerst op een ergonomische hoogte gegraveerd. Aansluitend zet de bediener onderdeel voor onderdeel op een rollenbaan, die de plaatdelen in de machine voert. In de slakverwijderingsmachine lopen de delen op een lopende band door de machine. Zogenoemde Powerpins (hardmetaal), gemonteerd op een krachtband, bewerken de

Speciale hardmetaal gereedschappen (Power-Pins) op een krachtband verwijderen de slakken.

onderdelen. Twee telkens tegen elkaar in lopende gereedschapsbanden verwijderen de slakken gelijktijdig van boven en van onderen. Hierdoor maakt het niet uit op welke zijde het werkstuk op de band in de machine wordt gelegd. Omdraaien hoeft niet.

Eenvoudige bediening De bediening van de machine is eenvoudig. Op het bedieningsscherm hoeft men slechts de plaatdikte en de behandeling in te stellen. Daarnaast kunnen de boven- en onder gereedschappen separaat ingesteld worden. Met een schakelaar kan men de richting van de lopende band veranderen. Deze functie maakt het inlopen van de machine bij een productwissel eenvoudiger. De bedieners hebben geleerd hoe men met de machine de beste kwaliteit bereikt. Ze letten er bijvoorbeeld op dat bij harde en erg vast zittende slakken de doorloopsnelheden worden verlaagd. Ook de variabele gereedschapsinstelling heeft tot doel optimale resultaten te bereiken. De slakverwijderingsmachine kan tot 120 mm dik plaatmateriaal bewerken.

Normaal gesproken gaan de onderdelen vanuit de slakverwijderingsmachine over een rollenbaan naar de ontbaam- en afrondingsmachine SBM-XL-1500 G2S2. Maar er zijn ook onderdelen die slechts door één van de beide machines hoeven. Daar is de installatie op ingericht dankzij zuilzwenkkranen die zich voor en achter de twee machines bevinden.

Ontbramen en afronden De ontbraam- en afrondingsmachine bezit in totaal acht slijpaggregaten waarmee de plaatonderdelen worden bewerkt. Drukrollen voeren de onderdelen betrouwbaar door de machine. In het voorste deel werken twee slijpaggregaten die de delen parallel van boven bewer-

V.l.n.r plaatonderdelen met vastzittende slakaanhangsels, na het verwijderen van de slakken en na het ontbramen.

38

Op de voorgrond de machine die de slakken verwijdert, daarachter de ontbraam- en afrondmachine.

ken en twee aggregaten die hetzelfde van onderen doen. Deze eerste vier aggregaten nemen het afslijpen van snijbramen voor hun rekening. Om een goede slijpbewerking te bereiken werken de slijpbanden in tegengestelde richting. Als de plaatdelen van de bramen zijn bevrijd, zorgen de volgende vier slijplamellenaggregaten voor de nauwkeurige afronding. Hiertoe drijven wederom telkens twee aggregaten boven en onder tegen elkaar inlopende slijpbanden aan. Deze slijpbanden dragen slijplamellen die met slijpvlies en slijpmiddelen zijn gecombineerd. Daarbij nemen de slijpbladen de materiaalverwijdering aan verschillende binnen- en buitencontouren in één doorgang over. Door de machinale be-

werking van de snijkanten ontstaat een gelijkmatige bewerking met hoge kwaliteit. Al naar gelang het gewicht van de platen en de ergonomische uitrusting van de werkplekken worden de plaatdelen na hun gang door de machine ook per zuilzwenkkraan op pallets geplaatst voor volgende bewerkingen.

Hoge flexibiliteit Bij de onderdelen die bij dit artikel zijn afgebeeld verlangde de opdrachtgever zowel ontslakken als ontbramen. “Daarom gingen de onderdelen door beide machines”, aldus Radinger. “Via het touchscreen display kan de ontbraam- en afrondmachine snel naar behoefte worden ingesteld. In standaard gevallen geven we de plaatdikte en de doorloopsnelheid aan. De slijpaggregaten kunnen we separaat aan- of uitzetten. Zo hebben we in dit concrete geval alleen de slijpbanden voor

het ontbramen van de onderdelen aangezet. Bij deze onderdelen gaat het om slijtvaste staalsoorten die een hoge slijtage van de slijpbanden en de slijplamellenbanden veroorzaken. We zoeken daarom steeds een optimum tussen de gereedschapsinstelling en de handelingssnelheid. Het wisselen van de slijpbanden is een taak van de bediener. Om altijd snel een passende slijpband bij de hand te hebben, liggen de slijpbanden opgeslagen in een kast vlak bij de machine.”

Ook aan het milieu en de gezondheid van de medewerkers is gedacht. Zowel bij het ontbramen als het afronden gaat het om droge processen, die gepaard gaan met vonken, vuil- en stofontwikkeling. Door Lissmac geleverde vonkenafscheiders, stofafzuigingen en filtersystemen zorgen ervoor dat niemand daar last van heeft.

Bruma met Lissmac op Techni-Show Lissmac wordt in Nederland vertegenwoordigd door Bruma Machines, dat her en der in de plaatbewerkende industrie al zo’n vijftig machines heeft geïnstalleerd. “Zowel bij toeleveranciers als bij bedrijven met eigen producten”, vertelt Bruma-directeur Harld Bruinier. “Onder andere in de foodprocessing en bij de bouwers van verpakkingsmachines die veel met RVS werken hebben we al heel wat machines geplaatst.”

Het overzetten van de gesneden onderdelen op de heftafel voor de slakverwijderingsmachine.

Op de Techni-Show zal Bruma drie modellen werkend demonsteren. Het eerste mo-

del is een SBM-L 1500 G1 S2 Alumix. Dit is een machine voor het dubbelzijdig ontbramen en afronden in één doorgang van staal RVS en aluminium. De twee machine is een SBM-M 100 B2 voor het verwijderen van oxidelagen. Tot slot zal op de stand ook een Lissmac Steelmaster SMW 543 worden getoond. Deze machine is geschikt voor finishing en ontbramen van staal, RVS en aluminium in het hogere segment.

Bruma Machines, hal 7, stand A042 www.bruma.nl www.lissmac.nl

39

Ter Horst Machine Transport B.V. is onderdeel van Jan van Dam Machine Transport B.V.

CADCAM, DNC, Calculatie & Snijonderdelen

WILGENWEG 20, 3421 TV, OUDEWATER, TEL.: +31 (0)315 - 341 155 E-MAIL: INFO@TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL

Oplossingen voor Plaatbewerking

WWW.TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL

widenhorn.nl - Techni-Show : 8.B107

3_adv_PB_nieuws_90x130mm_Horst.indd 1

16-2-2010 13:24:18

BENELUX

Onze laseroptieken garanderen het.

U droomt van zorgeloos k precisiewer ?

Het II-VI aanbod: • het ruimste assortiment • stipte levering • competitieve prijzen

II-VI Benelux, Baaikensstraat 21/2, B-9240 Zele, T +32 52 45 86 10, F +32 52 45 86 11, E sales@ii-vi.be, W www.ii-vi.nl Foto: © 2008 JupiterImages Corporation

II-IV ad_v3.indd 40

2

13-10-2008 13:53:32

MIG/MAG en TIG in één opspanning Rolan Robotics heeft een lasrobotinstallatie geleverd aan aalbers|wico in Renswoude. Beide partijen hebben de installatie samen ontwikkeld.

Rolan Robotics zorgde voor de lastechnische en elektrotechnische expertise; aalbers|wico voor de kennis van engineering en machinebouw.

Aalbers|wico had een aantal belangrijke eisen: de configuratie moest drie verschillende materialen (staal, RVS en aluminium) kunnen lassen; in één opspanning zowel MIG/ MAG als TIG kunnen lassen; en een hoge snelheid hebben. Ook wilde de toeleverancier in Renswoude bepaalde forse afmetingen kunnen lassen én was de nauwkeurigheid een voornaam aandachtspunt. Daarom heeft aalbers|wico met name het zware solide onderframe zelf ontwikkeld. Dit heeft een hoge stijfheid en staat bovendien op trillingsdempers. Zo is de installatie niet bevattelijk voor invloeden van buitenaf, zoals de zware persen die elders in het bedrijf staan. Het onderframe kan zelfs met zand worden gevuld als dat nodig is met het oog op de lasnauwkeurigheid.

Lastoorts wisselen De installatie is uitgerust met een moderne lasrobot. ‘Naadloze’ verbindingen kunnen gemaakt worden door tig te vloeien. Met de geavanceerde koude draadtoevoereenheid kan indien gewenst materiaal worden toegevoegd. Voor het MIG/MAG-lassen is de installatie uitgerust met de OTC servolastoorts in combinatie met de DW300 lasmachine. De aansturing van de lasdraad geschiedt hierbij direct vanuit de robotbesturing en geeft een optimale beheersing van het smeltbad. Een uniek wisselsysteem maakt het mogelijk per product verschillende lasprocessen toe te passen. In luttele seconden heeft de robot de lastoorts verwisseld. Dit is van belang voor aalbers|wico, dat veel gecompliceerde producten heeft, waaraan zowel MIG/MAG als TIG moet worden gelast. Dat kan nu in één opspanning.

Op vier tafels kunnen producten worden opgespannen en als het nodig is, is er zelfs ruimte voor een vijfde tafel op de kop van de installatie. Terwijl de robot de producten op de ene tafel last, kunnen op de andere tafels producten worden opgespannen; één groot product, maar ook meerdere kleine producten per tafel. De installatie is ook geschikt voor het lassen van lange producten, doordat de

Op vier tafels kunnen producten worden opgespannen en als het nodig is, is er zelfs ruimte voor een vijfde tafel op de kop van de installatie.

schermen tussen de tafels kunnen worden weggehaald. De opspantijden zijn nu zo kort dat het ook loont om kleine series met de robot te lassen. Ook de verplaatsingssnelheid van de robot draagt daar aan bij. Die ligt vele malen hoger dan bij een standaardsysteem.

Daarnaast kan aalbers|wico de nieuwe robot ook offline programmeren. Omdat het bedrijf zelf de kennis in huis heeft om nauwkeurige tekeningen en lasmallen te maken, levert dit veel tijdwinst op, zeker bij kleinere series. Er is minder downtime en meer effectieve pro-

ductietijd. Dat betekent hogere efficiency en dus lagere kosten.

De nieuwe lasinstallatie maakt aalbers|wico heel flexibel. Een vrij grote order kan in extreem korte tijd klaar zijn.

Rolan Robotics is exposant op de TechniShow (Hal 11, stand B028). www.rolan-robotics.nl www.aalberswico.nl

Metalproducts B.V.

Uw partner voor

Aluminium & RVS Plaatmateriaal

• leverancier voor industrie en handel • eigen vervoer • klantspecifieke consignatie mogelijk

Postbus 6152 NL-5960 AD Horst Expeditiestraat 13 NL-5961 PX Horst T (+31) 77-3520356 F (+31) 77-4671977 E sales@metalproductshorst.com www.metalproductshorst.com

Metalproducts BV... let ,s prove our quality!

41

42

Foutloos kanten met Radbend

Radbend is merk- en typeonafhankelijk. Voor de meest gebruikte kantbanken zijn standaard postprocessoren en machinemodellen beschikbaar.

Radan is één van de deelnemende bedrijven aan de Guided Tour met het thema ‘Foutloos Kanten’ tijdens de Techni-Show. In deze tour begeleidt een deskundige gids de bezoekers langs een aantal stands van leveranciers, die uitleggen hoe men tot een foutloos kantproces kan komen. “Offline programmeren is een onmisbare schakel in dit proces”, zegt Ton Derksen van Radan. “Tijdens de tour zullen wij de rol van software nader toelichten.”

men de doorlooptijd voor het programmeren verder verkorten. De uitgebreide technologiedatabase met ervaringsgegevens voor alle buigparameters biedt een garantie voor een maximale proceszekerheid.

Radbend is het machineonafhankelijke CAM-systeem van Radan voor het offline programmeren en simuleren van kantbanken. Derksen: “Met Radbend wordt de productiviteit van een kantbank sterk verbeterd en worden de snelheid, kwaliteit en flexibiliteit van de werkvoorbereiding verder verhoogd. Dit zal resulteren in een lagere kostprijs van de producten.”

Voor alle kantbanken Radbend is merk- en typeonafhankelijk. Voor de meest gebruikte kantbanken zijn standaard postprocessoren en machinemodellen beschikbaar. Alle NC-programma’s worden in het machine-eigen NC-formaat gegenereerd. Radbend ondersteunt alle machineopties waaronder 3D simulatie, hoekmeetsystemen en buighulpen. Omdat elke kantbank vanuit hetzelfde CAM-systeem aangestuurd kan worden kunnen NC-programma’s eenvoudig en snel omgezet worden op een andere kantbank. Radbend biedt één universele werkwijze, ongeacht het merk en type kantbank. “Dit beidt de maximale flexibiliteit voor elke organisatie”, aldus Derksen.

Integratie met 3D CAD Radbend kan de meest voorkomende 2D en 3D CAD-formaten inlezen en beschikt over bi-directionele interfaces voor Radan3D, Inventor en SolidWorks. Op basis van de geselecteerde gereedschappen (V-breedte) past Radbend de buigradius en de verkortingswaarde in het originele 3D CAD-model aan. Dit waarborgt de kwaliteit van de plaatuitslag.

Omdat de NC-programma’s offline voorbereid worden, is het van groot belang dat de machinebediener de juiste instructies krijgt. Daarvoor beschikt Radbend over grafische rapporten, onder andere in 3D PDF-formaat, waarin alle benodigde informatie voor het buigproces getoond wordt. Voor machines met een 3D besturing maakt Radbend naast het NC-programma tevens het simulatiebestand voor de 3D besturing aan.

Radbend beschikt over krachtige vormherkenning waarmee alle buigbewerkingen automatisch worden herkend. Vervolgens worden aan de buigbewerkingen de juiste gereedschappen en proces-parameters toegekend. Eventuele omvormingen worden als zodanig herkend en meegenomen in de buigsimulatie met botsingscontrole, dit in tegenstelling tot de meeste andere CAM-systemen voor buigen. Mogelijke verstoringen in productie worden hiermee voorkomen.

Optimalisatie van het buigproces Radbend is volgens Derksen interessant voor plaatwerkbedrijven die de capaciteit van hun kantbanken beter willen benutten en de doorlooptijd van engineering naar productie verder willen verkorten. Radbend verschaft werkvoorbereiders en engineers kennis over het buigproces, zodat de mogelijkheden en beperkingen van deze productiemethode al in een vroeg stadium bekend zijn. Dit biedt de basis voor een optimale productieaansturing.

Procesautomatisering Met behulp van de automatische routines voor het bepalen van de buigvolgorde, de gereedschaps-opstellingen en aanslagconfiguraties kan

Radan, hal 7, stand D074 www.radan.nl

43

GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK www.hptooling.nl info@hptooling.nl

PONSEN

Tel. (035) 539 90 90 Fax (035) 539 90 99

LASERSNIJDEN

KANTEN

Bezoek ons tijdens de Techni-Show hal 7 stand A036

Uw partner voor occasion lasersnijmachines

WEBER LASERSERVICE WEBER LASERSERVICE BV

‘t Veld 1 6666 MK Heteren - The Netherlands telefoon +31[0] 26 317 99 50 fax +31 [0] 26 317 99 51 www.weberlaserservice.nl info@weberlaserservice.nl

Bezoek o ns op de Technish ow: Hal10.D.0 68

Officiële partner van:

Onderscheid door service

VERHEIJ METAAL SPECIALIST IN PLAATBEWERKING

Een van onze mogelijkheden is het lasersnijden en ponsnibbelen (of combi-) van industriële producten.

Ook kunnen wij voor u:

CNC-Kanten

hal 01 stand D072

lassen/ Assembleren Lasersnijden_def.indd 44

1

14-10-2009 10:37:50

Lasrobotisering in de hoogste laskwaliteit

Active Wire last dunwandig RVS, verzinkt staal en normaal staal met een betere en diepere inbranding, zonder het risico van doorbranding.

Lasrobotintegrator en leverancier van lasconsumables Valk Welding, presenteert tijdens de Techni-Show een drietal technieken die de laskwaliteit verhogen en de efficiency van het gerobotiseerd lasproces verbeteren. Inzet van de Arc-Eye lasersensor, die de lasnaden tijdens het lasproces realtime volgt is daarbij één van de belangrijkste ontwikkelingen.

De Arc-Eye lasersensor is een systeem waarbij de meting niet gestoord wordt door reflecties van laslicht en kan daardoor in de nabijheid van de lastoorts worden gemonteerd. Omdat de Arc-Eye lasersensor direct communiceert met de besturing van Panasonic lasrobots en zelf het traject van de lasrobot bepaalt, is met inzet van deze lasersensor een hoogst nauwkeurige en kwalitatieve lasnaad mogelijk. Volgens Valk Welding zullen lasrobots in de toekomst dan ook steeds vaker met een lasersensor worden uitgerust. Op haar stand zal Valk Welding aan de hand van verschillende typen lasnaden, demonstreren met welke nauwkeurigheid de Arc-Eye iedere lasnaadvorm kan volgen, ook wanneer tussentijds de positie wordt gewijzigd.

De technologie van het lasrobotsysteem speelt ook een bepalende rol bij de laskwaliteit. Bij de Panasonic lasrobots zijn stroombron en robotbesturing geïntegreerd. Dat biedt de mogelijkheid van zeer hoge lassnelheden gecombineerd met een hoge baannauwkeurigheid en de mogelijkheid van meerdere lasprocessen in één systeem. Valk Welding zal tijdens de Techni-Show de mogelijkheden een Panasonic lasrobot met het Active Wire lasproces demonstreren. Active Wire last dunwandig RVS, verzinkt staal en normaal staal met een betere

en diepere inbranding, zonder het risico van doorbranding.

Een derde techniek, waarmee de efficiency van de lasrobotproductie aanzienlijk wordt verbeterd, is de inzet van draadtransportsystemen, die zorgen voor een storingsvrije draadtoevoer naar de lasrobot. Valk Welding toont de belangrijkste componenten uit het Wire Wizard programma wire dispensing sytems. Nieuw daarin zijn de Wire Guide Modules, die met gelagerde rollen zorgen dat de lasdraad ook in korte bochten storingsvrij kan worden doorgevoerd.

Valk Welding, hal 10, stand C022 www.valkwelding.com

Vijftig video’s Valk Welding heeft haar bestaande website vernieuwd. Op de nieuwe site kunnen bezoekers de gewenste informatie sneller vinden en ook makkelijker contact leggen. De site heeft daarvoor een geheel nieuwe lay-out en navigatie gekregen. Ook kunnen de meer dan vijftig voorbeeld video’s nu direct op de site worden bekeken. De nieuwe site voert de bezoekers in zes talen naar de gewenste informatie en is nu ook goed te bekijken op smartphones en tablets.

45

Alle ellende moet uit de pijplijn • • • • •

40% meer omzet met dezelfde mensen; 10-20% kortere doorlooptijd; Reductie doorlooptijd en faalkosten door verbetering ordervoorbereiding; Productiedoorlooptijd gehalveerd; 25% hogere productiviteit met efficiëntere inrichting.

Zo maar enkele koppen uit de publicatie ‘Snel en wendbaar in de maakindustrie’ van TNO. Ze geven aan dat Bert Tuinzaad en zijn collega’s kunnen bogen op aansprekende resultaten. “En er is nog veel meer mogelijk. Niet door harder te werken maar door slimmer te organiseren, in je eigen bedrijf maar vooral ook in de toeleverketen”, zegt Tuinzaad. Zelf zal hij daar echter niet meer vanuit TNO bij betrokken zijn, omdat hij per 1 maart met prepensioen is gegaan.

Bert Tuinzaad heeft een carrière van 33 jaar bij TNO achter de rug.

Hij maakte deel uit van het team dat bedrijven in de maakindustrie helpt om slagvaardiger te opereren. In al die jaren heeft dat team zo’n 400 bedrijven geholpen en Tuinzaad schat dat hij betrokken is geweest bij zo’n 85 à 90 procent daarvan. De ene keer ging het om kleine stukjes van de productie, de andere keer om hele fabrieken. Hij is overal in de maakindustrie geweest: in diverse sectoren, bij grote en kleine bedrijven individueel, maar ook bij clusters van bedrijven in samenwerking met brancheorganisaties zoals de Federatie Metaalplaat (FDP) en de Netherlands Aerospace Group (NAG).

Pijplijn ‘Passion for flow’ is het thema dat in al die jaren centraal heeft gestaan bij Tuinzaad. Hij ging voor de ontwikkeling en vooral pragmatische toepassing van expertise voor het efficiënter organiseren van de

bedrijfsprocessen. Daarbij ziet hij de doorstroming van orders over de primaire processen van de bedrijven als een pijplijn; reeds vanaf de offertefase via engineering en werkvoorbereiding over inkoop langs fabricage tot en met assemblage. Elke order moet daar zo efficiënt mogelijk doorheen rollen, als een gezonde kiwi door het menselijk lichaam. “Ik maak graag gebruik van metaforen. De kiwi en de pijplijn gebruiken we om goed te laten zien wat we bedoelen. Neuzen richten wegens het gezamenlijk belang.”

Want het is niet vanzelfsprekend dat orders vlekkeloos door de pijplijn gaan. “Integendeel, er zit vaak heel wat ellende in”, weet Tuinzaad uit ervaring. “Vooral omdat er veel verschillende mensen en afdelingen bij zijn betrokken. Vaak doen ze met de beste bedoelingen dingen die heel goed zijn voor hun eigen afdeling, maar slecht voor het totale proces. Stukjes van de pijplijn wijzen daardoor een andere kant op.”

Tuinzaad heeft daarvan heel veel voorbeelden ervaren. Zoals een inkoper wegens lagere loonkosten bespaart, maar geen rekening heeft gehouden met de zeer omslachtige wijze van verpakken in bubbeltjes plastic. Uiteindelijk levert dat enorm veel extra werk in de assemblage omdat ze alles per onderdeel uit een te grote verpakkingseenheid moeten pakken. Of een verkoper die zijn orders opspaart en ze pas aan het einde van de dag in één keer invoert, omdat dat voor hem het meest efficiënt is. Of een operator aan een lasersnijmachine, die orders uit hetzelfde materiaal zo veel mogelijk naar voren haalt om het materiaal zo veel mogelijk in één keer

Producenten foodequipent pakken doorlooptijd Verkorting van de doorlooptijd en reductie van de (faal) kosten. Deze thema’s stonden centraal in het TNO MKB project ‘Innoveren Productieproces Foodequipment’.

Het project is uitgevoerd in de tweede helft van 2013.

De resultaten zijn gepresenteerd op de eindbijeenkomst bij deelnemer Sanovo Staalkat in Aalten, fabrikant van eiersorteermachines.

Het project is uitgevoerd door TNO met zeven MKB-bedrijven in samenwerking met de GMV (Groep Fabrieken van Machines voor de Voedingsen Genotmiddelen Industrie), de FDP (Federatie Metaalplaat) en Syntens InnovatieCentrum (sinds 1 januari 2014 opgegaan in de Kamer van Koophandel). De deelnemende bedrijven waren Sanovo Staalkat (Aalten), Florigo International (Woerden), Marvu (St. Oedenrode), Van Rijsoort Buigwerk (Klaaswaal), Inmaco (Hoogeveen) en Houdijk (Vlaardingen) samen met Willems Machinebouw (Bladel).

46

Sanova Staalkat Sanovo Staalkat (ruim honderd medewerkers) ontwikkelt, assembleert en installeert machines voor de eierindustrie, die tot circa 200.000 eieren per uur kunnen verwerken. Maarten Pieters, projectleider lean, ging in zijn presentatie in op de activiteiten die samen met TNO in het project zijn doorlopen. Doel was het toetsen en verbeteren van de opzet flow assemblage van sorteerbanen. Samen met het personeel is het proces van montage geanalyseerd met behulp van de werkmethode MAS. Aan de hand van de product-procesmatrix is het aantal en soort benodigde werkplekken voor voor- en eindmontage tot en met testen vastgesteld.

De opzet is verder aangescherpt voor het aanleveren van materiaal, het vereenvoudigen van interactie tussen voor- en eindmontage volgens supermarkets, het flexibel balanceren van het proces en de inrichting van de werkplekken met de desbetreffende gereedschappen en voorzieningen voor werkinstructies. “Het leereffect van het meer gestructureerd analyseren van het proces gaan we met TNO verder uitbouwen voor het

Bert Tuinzaad in actie met de kiwi en de pijplijn. “De kiwi en de pijplijn gebruiken we om goed te laten zien wat we bedoelen: elke order moet zo efficiënt mogelijk door de pijplijn van primaire processen heen rollen, als een gezonde kiwi door het menselijk lichaam.”

te verwerken, omdat hij dan het minst vaak hoeft te wisselen.

Mensen belangrijkste gereedschap Tuinzaad: “Je komt vaak dezelfde patronen tegen: onvoldoende bereidheid tot samenwerken, ingesleten werkwijzen, onvoldoende interactie, aparte groepjes in de kantine. Ondertussen staan er wel vaak geweldig

mooie productiemachines in veel bedrijven.

Dat is natuurlijk belangrijk, maar de mensen en hun organisatie vormen het belangrijkste gereedschap in de maakindustrie.”

Verspillingen wegnemen Daarom begint het optimaliseren van de pijplijn wat Tuinzaad betreft met observeren en processen zichtbaar en bespreekbaar

maken. “We ervaren dat bij TNO wel eens als een goalkeeper op de werkvloer. We signaleren van alles: wie reageert hoe, waar liggen de barrières, wie heeft de beoogde veranderingskoers door en wie niet. We besteden daarbij veel aandacht aan de mensen in het primaire (productie)proces, om te horen wat daar leeft. Vaak heeft de bedrijfsleiding onvoldoende zicht op wat er al-

en (faal)kosten aan nog meer modulariseren van de productopbouw en het vereenvoudigen van het productontwerp”, aldus Pieters.

Willems en Houdijk “Een reductie van 16 naar 11 weken productiedoorlooptijd; dat zouden we kunnen bereiken als we in een eerder stadium van de order samen met onze OEM-er het bouwproces van onze sorteerlijn met de TNO werkmethode MAS zouden analyseren”, zo vertelde Marco van Geel, directeur van Willems Machinebouw op de eindbijeenkomst. Willems is producent en modulebouwer van aan- en afvoersystemen voor systeembouwers van equipment voor foodequipment, zoals Houdijk. Samen met Houdijk heeft Willems aan het project deelgenomen. Willems is gespecialiseerd in lasersnijden, buigen, bewerken, lassen, oppervlaktebehandeling en montage van RVS producten. In een projectgroep met betrokkenen van engineering en productie van zowel Willems als de klant Houdijk is met TNO de productopbouw en het bouwproces ge-

analyseerd. Daarmee ontstond beter overzicht in de samenhang van werkzaamheden en eerder zicht op de mogelijkheid om proactief dreigende knelpunten te signaleren. Het gezamenlijk analyseren van de opbouw en het proces gaf direct zicht op mogelijkheden voor het verkorten van de orderdoorlooptijd, zoals modulaire productopbouw, het vroegtijdiger beschikbaar krijgen van tekeningen, het beter vraaggestuurd vanuit de montage initiëren van bestellingen van leverkritische delen en het slimmer parallelliseren van assemblage- en inspectieactiviteiten. Hergebruik van deze kennis en werkinstructies gaat men inzetten voor volgende orders. Naast de analyse van het orderdoorloopproces is met TNO bij Willems de opzet van de nieuwe productie layout doorgenomen. Door uitbreiding van productie met montage-activiteiten is een nieuwe hal voor montage gerealiseerd. De komende periode zal de routing van inkomende materialen, onderdelenfabricage naar montage verder worden geoptimaliseerd met het oog op soepeler doorstroming materiaal en reductie handling en opslag.

47

De E-volutie in plaatbewerking

Meet the SafanDarley new Concept E-Brake A new dimension in bending

)Ä‹(7+/4Ä&#x; ēĘĆĆ

ĒĈÄ?Ä’Ä Ä‰Ä? Ä?Ä? ĢĉÄ?

Vul uw gegevens volledig in op de achterzijde en lever deze kaart in bij de incheckbalie op de stand van SafanDarley op deTechniShow 2014.

Met deze persoonlijke boarding pass maakt u kans op

,,4 Ä&#x;7(9/8 Ä—2/Ä&#x;.9 Ć/3:2(9/Ä‹4 Ä?=5,7/,4*, (28 ĥĉē Ä&#x;(89 ;(4 Ć(-(4ÄŽ(72,> Ä‹5 Ć*./5.Ä‹2

'.-1/ $+, #(#0 #4.'; 12 &' '%*0+ *19 FNEHX 6#0& NENX #. K

Check-in

Op onze stand ontvangt u uw SafanDarley Boarding Pass. Met uw persoonlijke Boarding Pass maakt u kans op een gratis Flight Simulation Experience op Schiphol.

bij onze balie op de stand

en WIN!

De E-norm in

Efficiency

30%

48

tot sneller buigen

More speed, more power and Controlled by the blink of an eye Bij SafanDarley op de Techni-Show 2014 is de toekomst al begonnen! SafanDarley introduceert de nieuwe E-Brake in concept. Deze biedt niet alleen meer snelheid en meer buigkracht, maar ook een ultieme controle over het buigproces dankzij de nieuwe SafanDarley Eye. Met Augmented Reality gekoppeld aan de kantpersbesturing controleert de operator in een oogwenk elke stap van de buigcyclus. Daarnaast kan de machine bestuurd worden d.m.v. gebaren. Ontdek het op onze stand!

De E-norm in

Ergonomie

E-Control Touch Screen

De E-norm in

Economie tot

50%

minder energie

De E-norm in

Ecologie

100%

elektronisch

SAFANDARLEY OP SAFANDA P DE TECHNISHOW 2014, STAND B010, HAL 7. WWW.SAFANDARLEY.COM

lemaal gebeurt op de werkvloer, wat daar wordt verspild, ook te wijten aan onvoldoende voorbereiding van de orders. Waar wordt werkelijk waarde toegevoegd en waar zien we extra handling, wachttijden en kapitaalbeslag in onnodige voorraden? En wat gaat er allemaal mis? In veel bedrijven zijn

Succesfactoren Op grond van ruim 30 jaar ervaring met het slagvaardiger maken van productiebedrijven, noemt Bert Tuinzaad de volgende succesfactoren voor de maakindustrie: • • • • • • •

Wees specialist op specifieke producten en/of fabricagetechnieken Zorg voor goed management dat een visie uitzet en keuzes durft te maken Geef je medewerkers vertrouwen en inspiratie tot veranderingsprocessen Regisseer de keten Ontzorg de klant Concurreer niet alleen op prijs, maar ook op toegevoegde waarde Zet in op duurzaamheid wat betreft producten, materialen, inzet personeel en innovatiekracht

de faalkosten hoog, dat zou je kunnen omschrijven als ‘voortschrijdende openbaring van verrassingen tijdens de realisatie van orders’. En hoeveel tijd het kost om fouten ter plekke te herstellen? Feitelijk is dat bezigheidstherapie, die niks oplevert, alleen maar geld kost en leidt tot irritaties. Het kan zo maar zijn dat een bedrijf wel 10 procent of meer van de jaaromzet besteedt aan het opruimen en herstellen van alles wat mis is gegaan.”

Voor het kritisch evalueren van werkprocessen heeft TNO checklisten ontwikkeld die met een projectgroep van het bedrijf worden doorlopen. Het betreft checklisten zoals inrichting productie, verstoringen productie, lean order processing, product design for flow en werkinstructies.

Mensen raken bevlogen Eenmaal aan de slag om de veranderingen in gang te zetten is voor Tuinzaad altijd ‘fun’ geweest. “Wanneer gaan we iets veranderen?

Als we het nut ervan inzien, als we bereid zijn daaraan bij te dragen en als we de capaciteiten hebben om dat te doen. Mensen die aan die drie criteria voldoen, wil je mee krijgen. Zij fungeren als de interne motoren om te laten zien dat het anders kan. En dan gebeuren er echt mooie dingen. Je ziet mensen bevlogen raken, opstijgen en het voortouw nemen.”

Tuinzaad heeft daarbij wel altijd voor ogen gehad dat de veranderingen al vrij snel wat moeten opleveren. “Dat geeft momentum voor het verder doorvoeren van innovaties, ook voor die personen die bij aanvang nogal terughoudend zijn. Je hebt af en toe mensen van buiten nodig die laten zien wat goed gaat en wat beter kan. Door de waan van de dag komt men er eigenlijk zelf onvoldoende aan toe. Vreemde ogen dwingen. Zij kunnen laten zien dat er veel winst te behalen valt door anders te denken.”

In het kader van zijn prepensioen zal Tuinzaad dat zelf niet meer zo intensief doen.

De activiteiten zullen worden voortgezet door TNO collega’s, waarbij ook weer nieuwe expertise wordt ontwikkeld en toegepast. Voorbeelden daarvan zijn re-use manufacturing en mens-machine interactie in geautomatiseerde productieprocessen. Het slagvaardiger maken van maakbedrijven is een proces dat onherroepelijk door moet gaan. Want de druk vanuit de markt op de pijplijn wordt steeds groter. De klant wil immers een korte levertijd, een constante kwaliteit, lage kosten, een hoge flexibiliteit, geavanceerde technologie en een korte time to market. “Aan die eisen kun je alleen voldoen als je voortdurend werkt aan het verminderen van de ellende in je eigen pijplijn en in de toeleverketen”, besluit Tuinzaad.

De mensen en hun organisatie vormen het belangrijkste gereedschap in de maakindustrie. (Foto: Van Schijndel Metaal)

49

Ponslaser versterkt groei in toeleveren bij Hurkmans Plaatwerk

Hurkmans Plaatwerk (HPL) in Beek en Donk produceert grotendeels eigen producten; allemaal plaatwerk dat iets met elektrotechniek van doen heeft. Het meeste daarvan gaat richting de bouw. 10 à 15 procent van de omzet wordt verdiend via toeleveren, maar dat aandeel groeit. En die groei zou wel eens veel harder kunnen gaan door de jongste investering. Want het praat zich snel rond dat Hurkmans beschikt over een ponslasersnijmachine, geleverd door Bruma Machines. “Hij stond er nog geen week, toen we spontaan het eerste telefoontje kregen van een bedrijf dat materiaal had voor deze machine”, vertelt directeur-eigenaar Wim Hurkmans.

Hij heeft het bedrijf in 1997 opgericht en heeft nu negen medewerkers in dienst. Hurkmans is van huis uit elektrotechnicus, maar is in een vorige job doorgegroeid naar het plaatwerk. Die combinatie van elektrotechniek en plaatwerk werkt heel goed in de branche waarin HPL actief is. Veel producten gaan richting de woningbouw en de utiliteitsbouw: werkplekvoorzieningen, vloer- en verdeeldozen, serviceboxen en data- en energiezuilen, maar ook gevelbekleding. “Als extra wordt alles volledig geassembleerd inclusief CE keur”, vertelt Hurkmans. “Daar zijn we volledig voor gecertificeerd. We zijn een van de weinige nog in Nederland producerende bedrijven, die projectwerk doen voor plaatwerkelektronica.”

Beter en slimmer Hurkmans heeft de crisis, die vooral de bouw hard heeft geraakt, goed doorstaan. “Je hebt in deze branche veel te maken met installateurs. Die waren altijd conservatief in de keuze voor produc-

50

ten waarmee ze willen werken. Totdat de crisis kwam. Toen werd het belangrijk om dingen beter en slimmer te doen. Zo kregen wij deuren open. Ook werd de afhankelijkheid van de tussenhandel minder en zagen opdrachtgevers installateurs wegvallen. Zo is de crisis voor ons positief uitgepakt. We hebben elk jaar met een plus afgesloten.”

Door de ervaring met elektrotechniek in de bouw heeft HPL in die branche een belangrijk voordeel ten opzichte van andere plaatbewerkers. “Wat plaatbewerkers nooit hebben begrepen is dat als je 500 units moet leveren, de drie die je tekort komt essentieel zijn.

Die moeten morgen klaar zijn. Juist met die laatste noodcharges en met prototypes ben ik daarom voor mezelf begonnen. Maar al snel besloot ik om er dan maar een volwaardig productiebedrijf van te maken.”

Gebruikte machine Zo’n 8 jaar geleden schafte Hurkmans zijn eerste ponslaser aan. Een gebruikte machine, geleverd door Bruma. Die machine bevalt prima en dus klopte hij opnieuw bij de machineleverancier in het Gelderse Spankeren aan, toen hij een uitbreiding en vernieuwing van zijn ponslasercapaciteit nodig had. Bruma heeft een Trumpf TruMatic 6000 L geleverd van 7 jaar oud. Gewapend met een 3,2 kW laser en een ponskracht van 220kN komt de machine met gemak door RVS plaat tot 5mm dik. Dit gaat gepaard met een hoge precisie en snelheid.

Hurkmans heeft bewust gekozen voor een gebruikte machine. “Want we hebben hier geen series van 20 of 30.000 stuks, met 500 à 600 stuks zijn we al een heel eind. Bovendien willen we hier niet 20 of 22 uur per dag draaien. We moeten het in 8 uur per dag verdienen, af en toe mag dat een keer 10 uur zijn. Dan moet je ook een machine hebben die daarbij rendabel is.”

Gewapend met een 3,2 kW laser en een ponskracht van 220kN komt de TruMatic 6000 L met gemak door RVS plaat tot 5mm dik.

Dit gaat gepaard met een hoge precisie en snelheid.

Nieuwe levensduur Hurkmans weet wel heel zeker dat hij een goede machine in huis heeft gehaald “Hij is bij de vorige eigenaar gedemonteerd door een gecertificeerd bedrijf. Bruma heeft de machine van a tot z nagelopen en een stukslijst gemaakt van alle delen waar extra aandacht was vereist. Je bepaalt als klant natuurlijk wat er allemaal aan de machine gebeurt. Wij hebben gekozen voor een complete revisiebeurt met vervanging van alle slijtdelen. Doordat alle slijtdelen zijn vernieuwd begin je feitelijk met een nieuwe levensduur van de machine.”

Hurkmans had al een heel arsenaal aan ge-

reedschappen bij de oude ponslaser. Stap voor stap worden nu extra gereedschappen aangeschaft zodat alle mogelijkheden van de nieuwe ponslaser kunnen worden benut.

De machine is nauwkeurig en secuur geplaatst en draait sinds oktober naar volle tevredenheid. “De service en de installatie van de machine zijn zeer wenselijk verlopen”, aldus Hurkmans. “Dat alles zo georganiseerd en voorspoedig is verlopen was niet gelukt zonder de samenwerking met Bruma.”

Hurkmans levert al toe aan de eerste nieuwe klanten. Maar ook voor de eigen producten is de nieuwe ponslaser een welkome uitbreiding. Hurkmans doet veel direct zaken met

architecten en bouwadviseurs en heeft een eigen grafisch designer/engineer in dienst om zelf mee te ontwikkelen aan producten.

Zo heeft HPL bijvoorbeeld alle armaturen geleverd voor Gebouw Anton en Gerard, een voormalig Philipspand in het Strijp-S project in Eindhoven. Ook wordt Hurkmans vaak ingeschakeld voor redesigning om producten aantrekkelijker en beter produceerbaar te maken. De nieuwe ponslaser, waarin ponsen lasertechnieken kunnen worden gebruikt, komt daarbij uitstekend van pas. www.datazuil.nl www.bruma.nl

Enkele voorbeelden van producten die Hurkmans Plaatwerk produceert. Het betreft vooral plaatwerk dat iets met elektrotechniek van doen heeft.

51

Lasernijden vanaf coil

De Linacut bestaat uit een unit voor de aanvoer en handling van coilmateriaal en een lasermodule. De robotarm voor het opstapelen van de gesneden onderdelen is optioneel.

Het Franse Dimeco, sterk in systemen voor het ponsen vanaf coil, heeft zich nu ook op het lasersnijden gestort.

De nieuwe machinelijn Linacut combineert de productiviteit van coilprocessen met de flexibiliteit van het lasersnijden.

Met de Flexilines biedt Dimeco al jaren een complete lijn CNC pons oplossingen vanaf coil. Volgens de Franse producent is de Linacut een logische uitbreiding. Deze machine is geschikt voor het snijden van alle soorten plaatmateriaal met een dikte van 0.3 mm tot 4 mm en kent geen beperkingen qua lengtes. Het systeem is vooral effectief bij lange delen met niet-rechte en/of complexe contouren. Het is goed geschikt voor de productie van schijven.

Compleet systeem Het complete systeem bestaat uit een unit voor de aanvoer en handling van coilmateriaal, een lasermodule en een optionele robotarm voor het opstapelen van de gesneden onderdelen. De lijn wordt gevoed door een

De lasermodule is uitgerust met een Precitec laserkop, gemonteerd op een stijve brug. De bewegende delen worden aangedreven door lineaire motoren. De laserbron is een 2 kW fiberlaser van Rofin.

52

bewegende coilwagen die zorgt voor de belading van het systeem tot 5 ton met coils tot een maximale breedte van 1400 mm. De coil wordt naar een dubbele decoiler geleid, die is uitgerust met hydraulische expansie en ingebracht in een nauwkeurige richter die het materiaal voorziet van een dun plastic laagje om te voorkomen dat onderdelen gaan kantelen verderop in het proces. De strip wordt in de lasersnijmodule gevoerd door een rollenbaan gekoppeld aan een lopende band. De module is uitgerust met een Precitec laserkop, gemonteerd op een stijve brug. De bewegende delen worden aangedreven door lineaire motoren. De laserbron is een 2 kW fiberlaser van Rofin.

De optionele robot kan continu onderdelen van diverse afmetingen (tot maximaal tien verschillende maten) uitnemen en stapelen, volgens een vooraf geselecteerde oppak configuratie. Is een onderdeel langer dan 4 meter, dan wordt het aan het eind van de lopende band verwijderd.

Onbemand wisselen Werken vanaf coil is volgens Dimeco als het werken met een plaat van onbeperkte lengte. Dimeco is in staat coils tot een gewicht van 25 ton te handlen. Bij materiaal van 1 mm dik staat dat gelijk aan meer dan duizend platen. Dat biedt diverse voordelen qua productiviteit; minder afval door nestingvoordelen, minder arbeidskosten en een hogere productiecapaciteit (er hoeven geen platen te worden geladen, de coil moet alleen worden gewisseld als naar een andere materiaalkwaliteit wordt overgeschakeld), waardoor beter kan worden gereageerd op de eisen die klanten stellen, zoals een korte levertijd. De machine maakt gebruik van de zogeheten Pitstop configuratie waarmee een coil binnen drie minuten volledig onbemand kan worden gewisseld. De constante aanvoer van plaatmateriaal vanaf de coil kan volgens Dimeco de productietijd met 10% tot 80% reduceren, afhankelijk van de toepassing.

Dimeco wordt in Nederland vertegenwoordigd door Rijva in Vaassen (exposant op Techni-Show, hal 7, stand D010) www.rijva.nl

Kantenfrezen met hoog vermogen Nieuw in het programma van Atlas Copco Tools is een kantenfrees waarmee staalplaat of non-ferrometaal ergonomisch en netjes kan worden gefreesd.

Met een speciale freeskop kunnen gebruikers snel en precies afschuiningen maken met een breedte van 0,5 tot 8 mm en een radius van 2 tot 4 mm. Daarvoor wordt het gereedschap eenvoudig langs de kanten van de metalen onderdelen geleid.

De nieuwe 1300 watt sterke afschuinmachine is gebaseerd op de pneumatische haakse slijpmachines van de LSV38-serie van Atlas Copco Tools, is dus met dezelfde, sterke lamellenmotor uitgerust en verliest zelfs onder volle belasting bijna geen vermogen. De kantenfrees loopt met ongesmeerde perslucht. Dat bespaart smeerpotten in de toevoerleiding en voorkomt dat werkstukoppervlakken verontreinigd raken.

Een ander typisch toepassingsgebied is de comfortabele voorbereiding van een werkstukkant voor laswerkzaamheden. In tegenstelling tot bij het afbramen en afschuinen met een haakse slijpmachine is bij de kantenfrees geen nabewerking nodig. De afschuinhoek bedraagt 45°, het toerental van de machine ligt bij 8500 min-1. Per minuut kan er ongeveer 10 tot 12,5 cm3 materiaal worden verwijderd. Atlas Copco Tools emonstreert de nieuwe kantenfrees op de Techni-Show (hal 7, stand E030).

Kanten van metalen onderdelen kunnen met www.atlascopco.com dit nieuwe gereedschap snel, comfortabel en zonder bramen worden afgeschuind.

Ongekend vermogen Het draagbare luchtplasmasysteem Powermax125 van Hypertherm heeft een aanbevolen snijvermogen van 38 mm bij een snelheid tot 457 mm per minuut. Desgewenst kan metaal tot een dikte van 57 mm worden gescheiden. Het systeem is ook geschikt om te gutsen. Per uur kan meer dan 12,5 kg metaal worden verwijderd.

Het draagbare luchtplasmasysteem Powermax125 kan desgewenst metaal tot een dikte van 57 mm scheiden.

De inschakelduur van de volle 100 procent betekent dat het systeem goed zijn mannetje staat in veeleisende omgevingen waar de klok rond wordt doorgewerkt.

Hypertherm stelt dat de slijtdelen voor de Powermax125 viermaal zo lang meegaan als concurrerende systemen met een vergelijkbare stroomsterkte. Niet alleen gaan de slijtdelen langer mee, er zijn ook speciaal ontworpen slijtdelen verkrijgbaar voor toepassingen als snijden door de toorts over het metaal te trekken, gutsen, het snijden van dun plaatwerk en geautomatiseerd snijden. Andere voordelen van de Powermax125 zijn snijsnelheden die vijf maal zo hoog liggen als bij zuurstofgas op 12 mm dik koolstofstaal, de betere snijkwaliteit dan bij zuurstofgas zodat er minder nabewerking nodig is, meer toortsopties dan bij concurrerende systemen, zodat er voor elke specifieke toepassing wel een geschikte toorts beschikbaar is, en SpringStart-technologie voor een consistente start en een betrouwbaardere toorts.

De Powermax125 wordt standaard geleverd met Smart Sense-technologie.

Smart Sense heeft twee belangrijke functies: het systeem stelt automatisch de juiste luchtdruk in voor het beste snij- en gutsresultaat en zodra de elektrode op is wordt automatisch de stroom naar de toorts uitgeschakeld. Zo worden de toorts en het werkstuk beschermd tegen schade. www.hypertherm.com

Boven- en onderschuurder in nieuw design Timesavers demonstreert op de Techni-Show (hal7, stand C092) de nieuwe Top & Bottom machine (TB Range). Deze patent pending machine is de eerste boven- en onderschuurder in het assortiment van Timesavers en voegt zich bij de familie van de ontbraammachines. Deze ergonomische machine is in samenwerking met de TU Eindhoven ontwikkeld en vormgegeven met behulp van een Amsterdams designbureau.

De boven- en onderschuurder maakt het mogelijk om het deel aan twee kanten te bewerken in één doorgang. De borsteltechnologie die Timesavers gebruikt, levert effectieve resultaten in het ontbramen en finishen. Door de flexibiliteit van de machine is deze geschikt voor een breed scala van delen; de doorvoersnelheid, pendelsnelheid, rotatiesnelheid, diepte instelling en borstelkeuze zijn onafhankelijk van elkaar in te stellen. Het is ook mogelijk om naast de combinatie van het onder/boven schuren het deel ook aan één kant te bewerken. Door de razendsnelle wisseling van tooling en de automatische kalibreerstand gaat geen tijd verloren wanneer meerdere materialen bewerkt moeten worden. Hierdoor is de machine 24/7 inzetbaar. Alle facetten in de machine zijn gemakkelijk toegankelijk, wat de onderhoudsvriendelijkheid bevordert. Door de intuïtieve PLC besturing, knoppen en draaimeters is de machine gemakkelijk te bedienen. De basis machine kan optioneel worden gecombineerd met een schuuraggregaat ervoor, zodat ook materialen met zeer extreme bramen bewerkt kunnen worden. De toevoeging kan ook een schuurband na de machine zijn, die ervoor zorgt dat het materiaal met een mooie finish uit de machine komt. Ook kan men kiezen voor een automatiDe boven- en onderschuurder maakt het mogesche schoonmaakfunctie. lijk om het deel aan twee kanten te bewerken in www.timesavers.nl één doorgang.

53

Innovator Status voor InoxiClean Restore De InoxiClean Restore van Cibo heeft een Innovator Status in de wacht gesleept bij de Techni-Show Innovatie Awards.

Restore van Cibo wint Innovator Status

De InoxiClean Restore reinigt RVS en aluminium, doet deze materialen glanzen en beschermt ze langdurig. En dat allemaal zonder te schuren en met slechts 1 product.

In de aanloop naar de Techni-Show in Utrecht zond Cibo de InoxiClean Restore in voor de TechniShow Innovatie Awards. Selectiecriteria: innovatie, marktwaarde, business potential en functionaliteit. De jury oordeelde dat de Restore in ruime mate voldoet aan deze criteria en dus voortaan de status Innovator mag dragen.

Hoe werkt het bekroonde product? De InoxiClean Restore reinigt RVS en aluminium, doet deze materialen glanzen en beschermt ze langdurig. En dat allemaal zonder te schuren en met slechts 1 product. Deze dieptereiniger verwijdert in een mum van tijd vliegroest, vet, vuil en roestige theevlekken en brengt in een handomdraai de oorspronkelijke glans van het materiaal terug naar boven. Bovendien biedt het een langdurige bescherming. De InoxiClean Restore is 100% biologisch afbreekbaar en dus veilig voor mens en milieu. De toepassingen van de Restore zijn volgens Cibo eindeloos.

Enkele voorbeelden zijn grootkeukens, gevelrenovatie, stad- en wegeninfrastructuur, buitenmeubilair, onderhoud van machines, velgen en uitlaten van auto’s of maritieme renovatie.

Cibo toont de dieptereiniger op de Techni-Show (hal 10, stand A041) www.cibo.be

Verticale grip op plaatwerk Goudsmits vernieuwde ontwerp van de magneetgripper dient voor het opnemen of vastgrijpen van onder andere gestampte staaldelen, blanks en geperforeerde staalplaten.

De magneetgripper is uitgerust met een rubberen pad; verschuiven tijdens verticaal oppakken is uitgesloten en voorkomt bovendien geen beschadiging van het werkstuk op, de gripper slijtvast is en een langere levensduur heeft. De magneetgripper kan worden toegepast in grijpers aan robotarmen; hierbij vervangt magnetisme de traditionele vacuümtechniek. Nadeel van vacuümgrijpers is volgens Goudsmit dat deze storingsgevoelig zijn en onderhevig aan slijtage. Bovendien moeten de vacuümnappen goed gepositioneerd worden, want wanneer ze gedeeltelijk op een gat in de plaat terecht komen functioneren ze niet. De door fabrikanten toegepaste elektromagneten bieden ook geen oplossing voor dit probleem omdat deze te zwaar zijn, waardoor men minder plaatmateriaal kan tillen. Een magneetgripper met permanente magneten is aanzienlijk lichter. Met behulp van lucht kunnen de magneten aan en uit uitgeschakeld worden. Zo kan het systeem ook zeer ook zeer dunne staalplaten op eenvoudige wijze één voor één optillen en transporteren. Het systeem is eenvoudig aan te sluiten en is al in gebruik bij vele grote autofabrikanten.

Goudsmit Magnetics is exposant op de Techni-Show (hal9, stand C004). www.goudsmit-magnetics.nl

De magneetgripper met pad zorgt voor een soepel verlopend productieproces en hanteert plaatmateriaal zelfs in een verticale positie.

Breed toepassingsgebied puntlasmachine P60 In de Tecna Hybride inverter puntlasmachine P60 van Laskar Puntlastechniek wordt het vermogen gegenereerd door de bestaande inverter techniek te combineren met de condensator ontladingstechniek.

Met de hybride techniek ligt een veel breder toepassingsgebied binnen bereik van het punt- en projectielassen in de plaat- en draadverwerken-

54

Het benodigde vermogen wordt door een condensatorenpakket opgewekt waardoor de netbelasting tot 80% gereduceerd wordt. De inverter wordt gebruikt voor het aansturen van het lasproces. Een unieke combinatie van twee technieken zorgt voor het resultaat dat de stroombron voor punt- en projectielassen elkaars positieve eigenschappen versterken en elkaars negatieve eigenschappen opheffen. Met deze hybride techniek ligt een veel breder toepassingsgebied binnen bereik van het punt- en projectielassen in de plaat- en draadverwerkende metaalindustrie. Denk hierbij aan moeilijk verlasbare materiaalsoorten (bijvoorbeeld aluminium, roestvaststaal en gecoate staalsoorten), maar ook verbindingen tussen verschillende materiaalsoorten op één product. Ook bij het projectielassen zijn er nieuwe mogelijkheden waarbij verbindingen kunnen worden gerealiseerd, die niet mogelijk zijn met de conventionele techniek. Het grootste secundaire voordeel is de minimale stroom consumptie en netspanning van slechts 32 Ampère in vergelijking tot 100-200 Ampère. Hierdoor ontstaat er een extreme energiebesparing, afhankelijk van het te verlassen materiaalsoort, tot maar liefst 80%. De hybridetechnologie maakt het mogelijk om met een driefase netaansluiting van slechts 32 Ampère een vermogen tot 60.000 Ampère te genereren. Laskar Puntlastechniek toont de machine op de Techni-Show (hal 10, stand A011). www.laskar-puntlastechniek.nl

CAM aansturing van nieuwe en gebruikte pons-, laser- en plasmasnijmachines nodig?

Bel de CADCAM specialist voor de plaatbewerking • Eerste hulp bij installatie, opstart en training • Ondersteuning alle bekende machinemerken • Dealer van o.a. Lantek Expert voor Nederland en België• Advies en programmeerondersteuning • Efficiënter produceren door meer uit uw software te halen.

Van Leeuwen CADCAM Systems BV | 030 271 42 17 | info@leeuwencam.nl | www.leeuwencam.nl

De uitgever met het hoogste bereik in de METAAL Hal 07 Stand C002 MetaalNieuws

Jaarboek Verspanen 2014

PlaatBewerkingsNieuws

Website Service

MetaalPlein

Guided Tours Plaatwerk

MetaalPagina Prinsenweide 26 - 7317 BB APELDOORN - 055-3601060 - www.54umedia.nl - info@54umedia.nl

Vakbeurs voor industriële productietechniek

WAT HEEFT TECHNI-SHOW 2014 U TE BIEDEN? 11 - 14 maart 2014 | Jaarbeurs Utrecht Samen met de ruim 300 exposanten en kennispartners staat Techni-Show 2014 vier dagen garant voor: Demonstraties van innovatieve productiemethoden en -technologie voor de metaalindustrie De nieuwste machines, gereedschappen en productieautomatisering Techni-Show Innovatie Awards

Themaroutes: Small Series Manufacturing Robot technologie Lasertoepassingen 24/7 productie 3D Printing

Schr

ij grati f nu s in

Verder onder meer: Vakkanjers Beroepenwedstrijden Doe-pleinen Guided Tours Plaatwerk Guided Tours Verspaning Donderdagavond tot 21:00 uur open

Ga naar www.technishow.nl en registreer voor gratis toegang Partners

TS2014_adv_192x136.indd 1

07-01-14 13:39

55

NEEM HET VOORTOUW

met de snelle en flexibele bewerking van de Electra FL fiberlaser

Met het fiberlasersysteem Electra FL biedt LVD een ruimere keuze in de lasersnijtechnologie. Dankzij de hoge verwerkingssnelheden bij dunne platen met behoud van lage bedrijfskosten en de mogelijkheid om een brede waaier aan ferro- en non-ferrometalen te snijden biedt Electra FL u een flexibele, efficiënte en rendabele verwerking.

Lees meer over het compacte en moderne ontwerp, de snelheid en de eenvoudige bediening van de Electra FL op onze website www.lvdgroup.com/electra/nl of bel naar +32 56 430850.

Neem het voortouw met LVD!

LASER • PUNCH • BEND • INTEGRATE • www.lvdgroup.com