Pbnieuws editie 15

4E JAARGANG NR. 4 • DECEMBER 2013

IN DEZE EDITIE:

MET VAST KATERN eras bold ITC

UITKOMSTEN ONDERZOEK NAAR LASERLASSEN - CONVENIENT STEEL IS HET METAAL VAN DE TOEKOMST - SCHRÖDER ZWENKBUIGER VERHOOGT EFFICIENCY - BLECHEXPO WINT AAN BELANG - ‘NUKON IS NIET TEGEN TE HOUDEN’ - GUIDED TOURS OP DE TECHNI-SHOW - FLEXIBEL WATERSTRAALSNIJDEN - LIGHTMOTIF VERKOOPT EERSTE PRODUCTIEMACHINE - HORNET LEVERT CREATIEVE OPLOSSINGEN VOOR LASERCLADDEN = 100 C/70M

= 100 Y/100M

www.tuwi.nl

Euromac ZXR Flex 1000/30-1300

50,-

Normaal €100.2

Actieprijs: €82.500,-

Uw voordeel?

Euromac ZXR Flex 1000/30-1300 Kenmerken en voordelen: •

hoge productiviteit tegen lage kosten

•

bedieningsvriendelijk: u kunt vrijwel direct aan de slag

•

groene machine, energiebesparend

•

geluidsarm dankzij hybride systeem

•

volledige garantie

Tuwi Nederland b.v. Technopark 2 7102 JM Winterswijk T 0543 549 549 F 0543 549 501 info@tuwi.nl www.tuwi.nl

Inhoud 10 Convenient steel is het metaal van de toekomst Carel van Sorgen van 247Tailorsteel zegt dat Convenient steel het metaal van de toekomst is.

“Je koopt geen plaatmateriaal meer, maar perfect gesneden plaatuitslagen en buismateriaal, waarmee je direct aan de slag kunt en waarvoor je nauwelijks moeite hoeft te doen. Klanten kunnen hierdoor veel tijd besparen en hun processen versnellen.”

16 Schröder zwenkbuiger verhoogt efficiency De zwenkbuigmachine van Schröder die Tuwi heeft geleverd aan Jansen Poultry Equipment, past precies in het beleid van Ab Jansen, directeur en oprichter van de Barneveldse producent van huisvestingssystemen voor de pluimveesector. De zwenkbuiger zorgt voor een verbetering van het productieproces en daar is Jansen continu mee bezig.

30 Blechexpo wint aan belang Alle machine- en gereedschappenproducenten die er toe doen in de plaatbewerking waren van de partij op de Blechexpo in Stuttgart. Vrijwel unaniem waren ze positief over het verloop van de beurs. Vooral de kwaliteit van het internationale, beslissingsbevoegde publiek stemde hen tevreden.

36 ‘Nukon is niet tegen te houden’ Erik Laar en Herbert Wiezer, twee bekende gezichten in de lasersnijwereld, vertegenwoordigen sinds 1 oktober de fiberlasers van het Turkse merk Nukon in de Benelux en Duitsland. De eerste machine wordt geïnstalleerd bij Metaalindustrie Vermeulen in Bladel.

En verder 4 6

Colofon en actueel Uitkomsten onderzoek naar laserlassen

15

Guided Tours op de Techni-Show

28

Metaalbedrijf Baas heeft basis weer op orde

33

Morris retrofit kantbanken en plaatscharen

35

Flexibel waterstraalsnijden

38

Productnieuws

Katern LaserNieuws 19

Lightmotif verkoopt eerste productiemachine

21

Actueel

22

Lasersystemen steeds nauwkeuriger en efficiënter

24

Hornet levert creatieve oplossingen voor lasercladden

27

Automotive zoekt laserproces voor vezelversterkte kunststoffen

Voorwoord

Guided Tours De plaatbewerkers in ons land hebben echt iets om naar uit te kijken.

Want de tweejaarlijkse Techni-Show, die half maart weer in de Jaarbeurs Utrecht wordt gehouden, lijkt echt een spectaculair evenement te gaan worden. Met alles er op en eraan!

De voorbereidingen zijn in volle gang en de signalen die we daarbij opvangen zijn veelbelovend. Zo mocht ik als jurylid bij de Techni-Show Innovatie Awards constateren dat diverse exposanten die zich richten op de plaatbewerkers kansrijk meedingen naar deze prestigieuze prijs.

Ook zijn we druk bezig met het opzetten van Guided Tours. Het organisatieteam van de Techni-Show heeft PlaatBewerkingsNieuws gevraagd om deze te organiseren en daar geven we natuurlijk graag gehoor aan.

Samen met Paul Hartgers (PKM en LAC) en Ard Hofmeijer (Stodt Toekomsttechniek) zijn we drukdoende om enkele interessante rondgangen over de beursvloer in elkaar te zetten.

Dat doen we aan de hand van de actuele trends in de plaatwerkbranche.

Ronduit geweldig is daarbij de medewerking van de exposanten. Zo kunnen we de Techni-Show bezoekers die aan deze tours deelnemen, prachtig demonstreren hoe plaatwerk halffabricaten en producten efficiënt kunnen worden geproduceerd. De Guided Tours zullen laten zien hoe je een investering terugverdient bij kleiner wordende series, minder repeatorders, complexere producten en kortere levertijden.

Binnenkort hoort en leest u meer over deze Guided Tours, die straks slechts een van de vele extra activiteiten in de Jaarbeurs vormen. Het belooft een interessante Techni-Show te worden. Ik verheug me er nu al op.

Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl

Op de voorpagina: Het laserlassen van exotische materialen met een installatie van AWL-Techniek.

PriceWaterhouseCoopers (PwC) heeft onderzoek gedaan naar de vraag waarom de toepassing van het laserlassen in de Nederlandse maakindustrie achterblijft.

Zie pagina 6

3

COLOFON PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 4, editie 4, oktober 2013 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Elke uitgave bevat het speciale katern LaserNieuws, waarin voor de plaatbewerking relevante aspecten van lasertechnologie aan bod komen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren.

Trumpf en Prima breiden activiteiten in China uit

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 F: +31 (0)55 360 08 60 E: info@54umedia.nl Het abonnement kan ieder kwartaal ingaan. Een jaarabonnement kost 39,95 euro, exclusief BTW. Opzeggingen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, tenminste twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode.

Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Postbus 2108 7302 EM Apeldoorn Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Roto Smeets GrafiServices, Utrecht Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 17 februari 2014. Editie 1, jaargang 5 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in maart 2014.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 1875-1628

www.pbnieuws.nl

4

Productie bij JFY. Trumpf heeft een meerderheidsbelang genomen in deze Chinese machinebouwer.

De grote producenten van plaatbewerkingsmachines worden steeds actiever op de aantrekkelijke Chinese markt. Zo heeft Trumpf onlangs de Chinese machinebouwer JFY gekocht en Prima Industrie laat vlakbij Shanghai een nieuwe productielocatie bouwen door het nieuwe bedrijfsonderdeel Prima Power Suzhou.

Zowel het Duitse Trumpf als het Italiaanse Prima Industrie heeft hoge verwachtingen van de ontwikkeling van China tot belangrijkste machinebouwmarkt van de wereld.

Trumpf heeft daarom een meerderheidsbelang van 72 procent genomen in JFY. Volgens Trumpf is het opmerkelijk dat het als private onderneming zo’n directe investering in China mag doen, aangezien de Chinese regering de machinebouw als een sleutel-

branche heeft gedefinieerd. JFY produceert werktuigmachines en geldt in China qua aantallen als marktleider bij pons- en buigmachines. Ook op het gebied van lasersnijmachines speelt het bedrijf een steeds belangrijkere rol. Trumpf zegt zich met het meerderheidsbelang in JFY toegang te verschaffen tot het extreem dynamische middensegment van de Chinese markt.

Ook Prima Industrie heeft vooral dat segment op het oog. Door de start van het nieuwe bedrijf Prima Power Suzhou, dat door Prima wordt gecontroleerd middels een meerderheidsbelang van 51 procent, verschaft het Italiaanse concern zich rechtstreeks toegang tot dat middensegment. De machines hiervoor zullen worden geproduceerd in een nieuwe productiefaciliteit van 8000 vierkante meter vlakbij Shanghai. Eind 2014 zal de productie hier van start gaan.

Goma bouwt nieuwe bedrijfshal Goma in Hengelo (Gld), toeleverancier van plaatwerk, gaat een nieuw pand realiseren van 1.700 vierkante meter. De uitbreiding stond 2,5 jaar geleden ook al gepland, maar toen braken plotseling mindere tijden aan voor het bedrijf.

Nu heeft Goma een aantal belangrijke klanten weten binnen te halen en durft directeur Foppe Atema de uitbreiding wél aan. “We praten over klanten die meer dan 5 jaar aan ons verbonden blijven. Daardoor verwachten we een significante omzetverhoging.”

Goma gaat een hal van 1.700 vierkante me-

De nieuwe hal komt naast de bestaande hallen.

ter bouwen pal naast een van de bestaande hallen. Hierin wordt het automatisch magazijn uitgebreid met 150 palletplaatsen. Ook komt er een ponsmachine in te staan. www.goma.nl

PAC haalt Nisshinbo terug PAC, leverancier van plaatbewerkingsmachines, brengt na tien jaar de ponsmachines van Nisshinbo weer terug op de Nederlandse markt.

PAC heeft van 1989 tot 2003 met de verkoop van ruim 250 ponsmachines van deze Japanse fabrikant een bijdrage geleverd aan de overgang naar CNC-ponsnibbelen in de Nederlandse plaatbewerkingsindustrie.

PAC is door het Yawei-Nisshinbo consortium benaderd om de verkoop van de ponsmachines, en inmiddels ook kantbanken en scharen, van dit merk op basis van alleenvertegenwoordiging in de Benelux opnieuw te gaan verzorgen.

De machines hebben sindsdien een upgrading ondergaan en worden nu onder licentie door Yawei gebouwd, waarbij Nisshinbo de turrets en auto-index levert. De Yawei-Nisshinbo ponsnibbelmachines zijn uitgevoerd volgens de laatste technologie en leverbaar met hydrau-

Tandem voor Revicon Revicon in Woerden, gespecialiseerd in het ontwikkelen en produceren van constructies uit RVS, krijgt volgend voorjaar de eerste tandem kantpers van SafanDarley geleverd. De machine wordt in april geplaatst.

De SafanDarley H-Brake tandem zal, net als de Bystronic lasersnijmachine van Revicon, offline geprogrammeerd gaan worden met het Radan CAD/CAM-systeem. De aankoop van de 8 meter tandem (twee keer 600 ton perskracht) is onderdeel van een groter investeringsprogramma om zowel de capaciteit als de mogelijkheden qua plaatbewerking te vergroten. In september is in Woerden ook begonnen met een forse uitbreiding van de productie- en de kantoorruimte om zowel de groei als de synergie te faciliteren waarmee Revicon dichter bij haar klanten kan staan en meer services en mogelijkheden kan aanbieden. De nieuwbouw zal eind maart gereed zijn, mits het winterweer geen roet in het eten gooit.

Met alle investeringen wil Revicon een leidende toeleverancier van RVS in de industrie zijn. www.revicon.com

De Yawei-Nisshinbo ponsnibbelmachines worden uitsluitend nog gebouwd in een O- of brugframeconstructie.

lische of servo-mechanische aandrijving. De machines worden uitsluitend nog gebouwd in een O- of brugframeconstructie. En voldoen daarmee aan de hoogste nauwkeurigheidseisen. Naast standalone ponsnibbelmachines in

30 en 50 tons uitvoering biedt Yawei-Nisshinbo ook volledig geautomatiseerde ponssystemen aan met geïntegreerde uithoekschaar en automatisch productsorteer¬systeem. www.pacnet.nl

De Groep Plaatverwerkende Industrie (GPI) van NEVAT heeft het reisdoel voor volgend jaar vastgesteld. De jaarlijkse studiereis kent in 2014 een spectaculaire bestemming: Brazilië.

samen georganiseerd met Trumpf Nederland, dat in directe verbinding staat met Trumpf Brazilië. De twee voorbesprekingen die de branchegroep al heeft gehad, lieten zien er vele grote, maar ook kleine plaatwerkbedrijven actief zijn in Brazilië. Interessante grote bedrijven zijn onder meer Hyva, IHC, Damen Shipyard, DAF, Scania, VW en Robert Bosch.

GPI naar Brazilië

De reis zal plaatsvinden van vrijdag 31 oktober tot 7 of 8 november. Het programma wordt

Jongbloed gaat groter Jongbloed Constructie in Ede, een op de bouw en telecom gerichte toeleverancier die ook brandwerende opslag-units maakt, heeft een E6 ponsnibbelmachine van Prima Power in gebruik genomen.

De omvangrijke investering is gedaan omdat het bedrijf met de bestaande machine niet meer uit de voeten kon, maar ook om nieuw werk, vooral in de grotere maten, aan te trekken. Met de E6 beschikt Jongbloed ook over een machine die nauwkeuriger en energiezuiniger is en met een ponskracht van 30 ton staal tot 8 mm en roestvaststaal tot 4 mm kan ponsen.

De afgelopen jaren waren voor Jongbloed een periode van gestage groei. Dit is vooral te danken aan de bereidheid om, naast standaard producten, maatwerk te leveren, bijvoorbeeld het moeilijker bewerkbaar roestvaststaal type 304 naast het Sendzimir verzinkte staalplaat, of perforaties met speciale vormen, naast rond en vierkant. Vooral door niche-activiteiten zag de Edese onderneming haar omzet de afgelopen jaren gestaag toenemen. De investering in de

Directeur Ab van Zeggelaar bij de nieuwe E6 ponsnibbelmachine van Prima Power: “De zware en stijve constructie die garant staat voor de nauwkeurigheid gaf de doorslag bij de keuze voor deze machine.”

ponsnibbelmachine was nodig omdat daardoor vraag ontstond naar een machine met een grotere ponskracht en om een capaciteitsuitbreiding te realiseren. Ook hoopt Jongbloed hierdoor nieuwe marktsegmenten aan te boren.

De energiezuinige E6 wordt voorlopig in gezet als stand-alone machine. Naarmate de omzet verder stijgt zullen uitbreidingen worden overwogen, zoals een automatische aanvoer- en sorteerinrichting. www.jongbloed-constructie.nl www.primapower.com

5

Grootste potentie laserlassen zit in opschuiven naar hoogwaardiger producten

Om de barrières voor het laserlassen weg te nemen moet eerst voldoende vraag worden gecreëerd. Zo wordt de beschikbare capaciteit beter gevuld, waarna de goede ervaringen kunnen worden gebruikt om de totale laserlascapaciteit te verhogen. Deze aanbeveling doet PriceWaterhouseCoopers (PwC) op basis van een marktonderzoek naar de vraag waarom de toepassing van het laserlassen in de Nederlandse maakindustrie achterblijft bij de ons omringende landen. PwC adviseert ook om de kennis en vaardigheden van gebruikers en leveranciers te bundelen in een community en om alternatieve financieringsmogelijkheden te verkennen.

Laserlassen wordt in Nederland relatief weinig toegepast, hoewel de voordelen van deze techniek ten opzichte van andere verbindingstech-

nieken groot zijn en zouden kunnen leiden tot een concurrentievoordeel voor Nederlandse bedrijven. Dat is althans de overtuiging van een stuurgroep, bestaande uit een combinatie van bedrijfsleven, belangenpartijen, kennisinstellingen en regionale technologiecentra. Deze stuurgroep heeft daarom met financiële steun van de Provincie Gelderland opdracht gegeven aan PwC om de belemmeringen bloot te leggen die ondernemers ondervinden bij het investeren in laserlassen.

De onderzoekers van PwC zijn niet over één nacht ijs gegaan. Ze hebben gesprekken gevoerd met ondernemers en banken en hen gevraagd waarom zij bewust wel of niet investeren in laserlassen. Zo is gesproken met de OEM’ers Groku en Marel, die wel laserlassen, en met Accell, Bravilor Bonamat en Moba die dat niet doen. Ook een aantal toeleveranciers is het hemd van het lijf gevraagd: AAE, BOZ, NTS Hermus, Omega Thermo Products en VDL Industrial Modules, die wel laserlassen, en Goma,

‘Kijk voorbij de robot’ ‘Kijk voorbij de robot en onderzoek de potentie van een dedicated machine. Ook dat is een aanbeveling van PwC om de barrières voor het laserlassen te slechten.

De PwC-onderzoekers stellen vast dat de robot niet zaligmakend is. Zij kwamen in de laserlaspraktijk twee soorten systemen tegen: de robotbediende laser met manipulator in een cel en de gespecialiseerde productiemachine. De multifunctionele, flexibele, maar ook complexe robot is ‘de standaard’ bij toeleveranciers en OEM’ers en heeft de in het hoofdartikel gemelde bezwaren. De gespecialiseerde productiemachine (toegespitst, volledig gemechaniseerd, geen mallen) lijkt door een aantal Nederlandse niche spelers succesvol te worden ingezet, aldus PwC.

6

De robot is volgens de onderzoekers van PcW niet zaligmakend bij het laserlassen in Nederland. (Foto: Messe Stuttgart)

Het laserlassen van exotische materialen met een installatie van AWL-Techniek. (Foto: AWL-Techniek)

Heurkens & Van Veluw en Kasteel Metaal, die dat niet doen.

Koopmotieven Uit al die gesprekken is een lijstje met koopmotieven voor laserlassen naar voren gekomen: laserlassen is goedkoper omdat er minder noodzaak is voor afwerking, er is minder vervorming van het product door minder warmte-inbreng, er is sprake van meer en constante precisie, het is schoner en sneller. Ook de sterkte van de las en het feit dat laserlassen zorgt voor een hightech imago, spelen een rol. Een koopmotief kan ook zijn dat laserlassen de enige mogelijkheid is om aan de eisen van ontworpen product te kunnen voldoen.

Belemmeringen Maar gezien de onderzoeksopdracht is het natuurlijk vooral interessant om te weten wat de motieven zijn om (nog) niet te investeren in laserlassen. Het blijkt dat er tal van technische belemmeringen zijn, zoals de kwaliteit van de las, de omvang van het te lassen product en de complexe mallen die nodig zijn. Ook ruimtegebruik wordt genoemd. Een ander motief dat wordt genoemd is de onzekerheid over de business case in relatie tot de hoogte van de investering. De onderzoekers van PwC tekenen daarbij echter wel aan dat het niet zo is dat organisaties aan het laserlassen hebben gerekend en het niet rendabel hebben bevonden. Want

geen van de gesprekspartners had vooraf een business case doorgerekend. Daar komt bij dat de door gebruikers gehanteerde machine-uurtarieven aanzienlijk variĂŤren.

Laserlassen in de praktijk Bij het laserlassen in de praktijk blijkt geen sprake te zijn van een bevredigende business case vooraf; de bezetting moet komen uit nieuwe/ betere producten en/of markten. Het goed onder de knie krijgen van het proces vergt een leertraject van 1,5 tot 2 jaar. Niet alleen het eigen personeel, maar ook de klant heeft onderricht nodig; er moet veel aandacht worden besteed aan de interactie met en de voorlichting van de klant.

Praktische bezwaren blijken een hoge drempel te leggen. Zo moeten constructies worden aangepast om de voordelen optimaal te benutten en moet de voorbewerking op een hoger niveau worden gebracht om aan de hogere toleranties te voldoen. De noodzakelijke mallen zijn een vaak nieuw en complex fenomeen; alle kennis hieromtrent moet door de gebruiker zelf worden opgebouwd, voordat hij van de voordelen kan genieten.

In de praktijk blijkt echter ook dat er voordelen zijn als het laserlasproces eenmaal in gebruik is: producten zijn beter, lichter, goedkoper, sneller klaar, mooier en flexibeler te maken. Bestaande gebruikers hebben dan ook geen spijt het proces te hebben omarmd, al geven toeleveran-

ciers aan het wel als een zorgenkindje te zien.

De onderzoekers noemen aan aantal redenen voor de trage penetratie van het laserlassen in ons land. Ten eerste is laserlassen vooral voordelig in een productieproces van grote series en volumes en die hebben we in Nederland niet of nauwelijks. Een tweede reden is dat laserlassen meer tot zijn recht komt bij gebruik van RVS en met de nodige complexiteit ook de meer exotische metalen. Deze markten (food, medical, hightech/semicon) zijn echter niet zo heel groot. Ten derde zijn Nederlandse OEM’ers vooral sterk in maatwerk, dat vraagt om complexe of heel veel en dus dure mallen. Verder kregen de onderzoekers ook te horen dat voor grote producten (frames) het gebruik van een dichte cel lastig of onmogelijk is en dat de laskwaliteit vergelijkbaar is met andere, veel goedkopere processen (bijvoorbeeld micro-plasma) en niet altijd goed voldoet (vloeistofdicht). Tot slot hapert de penetratie ook omdat volledige mechanisatie niet goed mogelijk is; productwisseling blijft een handmatig proces.

Marktpotentie De vraag is dan wat de marktpotentie van het laserlassen is. PwC stelt dat Nederlandse bedrijven met laserlassen hun internationale marktpotentie inderdaad kunnen verbeteren omdat het proces goedkoper of hoogwaardiger is. Tegelijk is echter de vraag hoe groot het

7

TheLASER TheLASER

• 2D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber 3000 mm bij 1500 mm 4000 mm bij 2000 mm Maximaal formaat 36 m bij 3 m Entry level tot high end machines met lineaire motoren

• 2,5D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

• 3D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

TheBEND TheBEND

• Servo-elektrische kantbanken, sneller en accurater

• Buigautomaten met verschillende graad van automatisatie: Fast Bend Bending Cell Express Bender

• Laserboormachines

• Nuttige buiglengte voor

• Lasercombi’s

• Alle machines volledig

• Eigen laserbronnen, software en service én spare parts

8

Buigautomaten tot 3.250 mm servo-elektrisch

ThePUNCH ThePUNCH

• Servo-elekrische ponsmachines • Pons-hoekschaar combinaties Pons-laser combinaties

• 2500 bij 1250 mm of

3000 bij 1500 mm (zonder herpositioneren)

• Flexibelste turret aangepast aan uw noden

Prima Power Benelux NV Leenstraat 5 • B-9810 Nazareth, Belgium • t. +32 9 382 90 30 f. +32 9 382 90 31 info.benelux@primapower.com • primapower.com

potentieel is. De onderzoekers stellen vast dat de al jaren bestaande capaciteit bij OEM’ers en toeleveranciers maar moeizaam wordt gevuld. De totale Nederlandse markt is niet zo groot. Het grovere laswerk is uitbesteed aan het buitenland en dat haal je niet terug met laserlassen. Veel OEM’ers met hoge productievolumes heeft Nederland bovendien niet.

De meest voor de hand liggende potentie zit dan ook in het buitenland: in toeleveren aan buitenlandse volume OEM’ers zoals de automotive. Maar ook daar nemen de seriegroottes af. Een meer interessante potentie is volgens PwC het opschuiven naar hoogwaardiger producten: complexiteit die zonder laserlassen niet kan worden geëvenaard en voor nieuw concurrentievoordeel zorgt.

Barrières Resumerend stelt PwC dat er verscheidene bezwaren zijn, die een versnelde introductie van het laserlassen in de weg staan. Zo is er geen eenvoudige businesscase. Wie investeert in laserlassen, begint met nul. Bestaande producten zijn niet 1 op 1 over te zetten. Laserlassen is onaantrekkelijk voor organisaties die sturen op bettingsgraad, de capaciteit (snelheid) is vele malen hoger dan de initiële vraag.

Een ander bezwaar is dat iedere gebruiker zelf opnieuw het wiel moet uitvinden om optimaal van de voordelen van laserlassen gebruik te

Presentatie instrumentarium op Techni-Show De resultaten van het onderzoek van PwC naar de stand van het laserlassen in Nederland zijn begin december gepresenteerd op een symposium in Nijkerk, waarbij in een discussie met de zaal op de aanbevelingen werd ingegaan. Deze informatie zal de stuurgroep gebruiken om een instrumentarium te gaan ontwikkelen. Dit zal op de TechniShow (11-14) maart 2014 worden gepresenteerd.

De stuurgroep is een samenwerkingsverband tussen het Laser Applicatie Centrum, Het Nederlands instituut voor Lastechniek, AWL-Techniek, Trumpf Nederland, Vereniging FME-CMW, Koninklijke Metaalunie, PriceWaterhouseCoopers, Provincie Gelderland, TATA Steel en de regionale technologiecentra in Gelderland. Ook TU Delft, TU Twente en M2i (Materials innovation institute) zijn aangesloten bij dit initiatief.

kunnen maken. Het gaat dan om aspecten als constructie-eisen, mallen, backing-gas, de vorm van de las, de vonk norm, het programmeren, de mechanisatie van het voor- en natransport en de manipulator. Ook het feit dat opdrachtgevers opzien tegen de afhankelijkheid van een toeleverancier, wordt als een bezwaar gezien.

sing voor het laserlassen en zien een investering daarin net als iedere andere forse investering in productiemiddelen.

PwC adviseert de stuurgroep daarom ook het financiële aspect nadrukkelijk in ogenschouw te nemen: “Verken de mogelijkheden voor alternatieve mogelijkheden en een algemene verlaging van de benodigde investering in combinatie met een helder en goed opgezet rekenmodel.”

Tot slot doet PwC de stuurgroep de aanbeveling om organisaties te ondersteunen bij het verkennen van mogelijkheden om nieuwe markten te betreden met een hogere productcomplexiteit en een hoger productievolume.

Financiering En dan is er natuurlijk nog de aanzienlijke investering, die een factor 10 hoger is dan bij vergelijkbare technologieën. Van de banken zijn in dat opzicht geen bijzondere dingen te verwachten. Zij hebben geen specifieke visie of oplos-

In de praktijk blijkt ook dat er voordelen zijn als het laserlasproces eenmaal in gebruik is: producten zijn beter, lichter, goedkoper, sneller klaar, mooier en flexibeler te maken. (Foto: Messe Stuttgart)

9

‘Convenient steel is het metaal van de toekomst’

C

arel van Sorgen heeft voor zijn bedrijf 247Tailorsteel zijn vijftiende lasersnijmachine gekocht. Opnieuw een fiberlaser van Trumpf, de zevende alweer in Varsseveld. Het voortdurend investeren in moderne machines is een essentieel onderdeel van de visie van 247Tailorsteel om klanten snel en exact op tijd te kunnen voorzien van perfect gesneden plaatuitslagen uit eersteklas materiaal, tegen een scherpe prijs. Maar minstens zo belangrijk als een modern machinepark is intelligente software. Wat dat betreft is de komst van Sophia interessant. Dat staat voor ‘Sophisticated Intelligent Analyser’. Het is een programma dat de klanten ondersteunt, hen veel werk uit handen neemt en calculaties doorrekent. Op de vakbeurs ESEF kan iedereen begin volgend jaar kennismaken met Sophia.

247Tailorsteel is eind 2006 van start gegaan met een voor die tijd revolutionair concept dat de ongekende mogelijkheden van internet verbindt met die van de traditionele maakindustrie. Klanten kunnen online 24 uur per dag, 7 dagen per week en 365 dagen per jaar plaatuitslagen bestellen. Deze worden geproduceerd in een verregaand geautomatiseerde fabriek. Het is een concept dat Van Sorgen in staat stelt om zijn klanten – zoals hij het zelf noemt – ‘Convenient steel’ te leveren. “Ik ben ervan overtuigd dat Convenient steel het metaal van de toekomst is. Je koopt geen plaatmateriaal meer, maar perfect gesneden plaatuitslagen en buismateriaal, waarmee je direct aan de slag kunt en waarvoor je nauwelijks moeite hoeft te doen. Klanten kunnen hierdoor veel tijd besparen en hun processen versnellen.”

Het concept slaat aan. De eerste order van 247Tailorsteel in 2007 bedroeg 348 euro, inmiddels nadert de omzet de 20 miljoen euro

10

per jaar. Vorig jaar bedroeg de groei 20 procent en die zet dit jaar door; ondanks de crisis en het gestaag afnemende staalverbruik in Europa.

Weinig afval “In alle schakels van de keten gaat het om toegevoegde waarde”’ aldus Van Sorgen. “Wie dat levert kan geld verdienen, ook als het staalverbruik minder wordt.” Bij 247Tailorsteel is alles dan ook gericht op verregaande efficiency en toegevoegde waarde voor de klant. In Varsseveld worden grote hoeveelheden materiaal gesneden, maar voorraden zijn er niet of nauwelijks. Elke ochtend wordt 25 à 30 ton plaatmateriaal bezorgd en de volgende dag is dat op.

De omvang van deze materiaalstroom en het aantal orders stellen Van Sorgen en zijn medewerkers in staat optimaal te werken voor de klanten. Want daardoor kan niet alleen geïnvesteerd worden in

Carel van Sorgen: “Je koopt geen plaatmateriaal meer, maar perfect gesneden plaatuitslagen en buismateriaal, waarmee je direct aan de slag kunt en waarvoor je nauwelijks moeite hoeft te doen. Klanten kunnen hierdoor veel tijd besparen en hun processen versnellen.”

moderne machines en de ontwikkeling van steeds betere software, maar ook ‘groen’ worden gewerkt. Met slimme nestingtechnieken worden verschillende orders efficiënt gecombineerd in dezelfde platen. “Hierdoor hebben we beduidend minder afval”, aldus Van Sorgen. “Daar profiteren onze klanten van.”

Software met veel intelligentie De intelligente nestingsoftware wordt in eigen huis ontwikkeld. Dat geldt ook voor de systemen waarmee via internet orders worden geplaatst en de productie wordt aangestuurd. “Supergoede software met heel veel intelligentie, waarvan bewezen is dat het werkt”, zegt Van Sorgen, die voortdurend blijft door ontwikkelen om het gemak voor de klant te vergroten. De jongste ontwikkeling is Sophia, een programma dat reeds uitgebreid wordt getest en op ESEF groot zal worden gelanceerd. Klanten kunnen Sophia op hun pc installeren of als ze dat liever niet doen middels een usb-stick in de vorm van een sleutel gebruiken. DXF-, DWG- of Stepfiles kunnen in Sophia worden geïmporteerd. “We tekenen niks, maar analyseren des te meer”, legt Van Sorgen uit. “Aan de hand van 280 criteria checkt Sophia of het ontwerp voor 247Tailorsteel maakbaar is. Als alles is geanalyseerd, rekent Sophia uit wat het kost en komt met een offerte. Deze krijg je in de mailbox, inclusief een PDF die in 3D laat zien hoe het er uit ziet. De informatie komt ook in de cloud, zodat de klant deze

via een handige App overal en altijd kan raadplegen op zijn smartphone of tablet pc.”

De intelligentie in Sophia maakt het werk voor een ontwerper een stuk eenvoudiger. Als hij wil switchen in materiaaldikte of –soort, of een bepaalde maat wil aanpassen, kan hij dat aangeven, waarna Sophia snel en eenvoudig alle aanpassingen doet die daarmee verband houden. “Zo biedt deze software meerwaarde in het ontwerpproces”, zegt Van Sorgen. “Aan alles wat Sophia kan, hoef je zelf geen tijd meer te spenderen.”

Verspanende onderdelen Maar Van Sorgen wil nog verder gaan met Sophia. Het programma analyseert complete constructies/frames en trekt deze uit elkaar in plaat-, buis- en verspanende onderdelen die moeten worden geproduceerd. 247Tailorsteel kan het plaat- en buismateriaal op maat leveren, maar de verspanende delen moet de klant nog elders bestellen. “We zoeken verspanende toeleveranciers die bij ons concept kunnen aansluiten, zodat de klant al zijn onderdelen in één keer kan bestellen. We verwachten dit in 2014 of 2015 te realiseren.”

Ook zal het in de loop van volgend jaar mogelijk worden om vanuit Sophia buigprogramma’s te genereren voor de op de lasers gesne-

11

Ter Horst Machine Transport B.V. is onderdeel van Jan van Dam Machine Transport B.V.

Laserlenzen & -spiegels voor alle lasersnijmachines

Kwalitatief hoogwaardige lenzen voor een scherpe prijs & goede service

WILGENWEG 20, 3421 TV, OUDEWATER, TEL.: +31 (0)315 - 341 155 E-MAIL: INFO@TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL

WWW.TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL

www.widenhorn.nl - +31-(0)10-5013277

AGENDA TECHNISCHE VAKBEURZEN

3_adv_PB_nieuws_90x130mm_Horst.indd 1

16-2-2010 13:24:18

20, 21 en 22 mei 2014

4, 5 en 6 november 2014

20, 21 en 22 mei 2014

4, 5 en 6 november 2014

2, 3 en 4 september 2014

18, 19 en 20 november 2014

2, 3 en 4 september 2014

18, 19 en 20 november 2014

TIV GORINCHEM

R V S

ROESTVAST STAALDAGEN GORINCHEM

TIV HARDENBERG

METAVAK HARDENBERG 2, 3 en 4 september 2014

VILO HARDENBERG

METAVAK GORINCHEM

NIL VERBINDINGSWEEK GORINCHEM

TIV VENRAY

VILO VENRAY

ast Noteer alv da n in uw age Evenementen

Ga voor meer informatie naar

www.evenementenhal.nl 12

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

247Tailorsteel streeft naar 100 vestigingen in Europa Honderd vestigingen in Europa. Dat is de droom van Carel van Sorgen voor 247Tailorsteel. Hij kan niet aangeven hoe snel die ontwikkeling zal gaan, maar het begin is er.

Naast Varsseveld is er in Winterswijk een vestiging met een buislaser voor het snijden van buismateriaal. Op termijn wil Van Sorgen Nederland bedienen met nog twee vestigingen in de kop van Overijssel en in Noord-Brabant.

Maar allereerst is de blik vooral gericht op Duitsland, dat momenteel zo’n 15 à 20 procent bijdraagt in de omzet. In Bremen heeft 247Tailorsteel al een eigen productievestiging voor plaatuitslagen en in Stuttgart is er een verkoopkantoor. Volgend jaar wil Van Sorgen een productievestiging openen in het Ruhrgebied, om precies te zijn in Keulen. “We halen nu al diverse opdrachten uit het Ruhrgebied. Die worden hoofdzakelijk gesneden in Varsseveld.”

Hij heeft grote plannen in Keulen. Opereert 247Tailorsteel in Bremen nog vanuit een gehuurd pand, in Keulen gaat Van Sorgen zelf den uitslagen. Deze programma’s kunnen direct op een kantbank worden gezet. En tot slot introduceert 247Tailorsteel binnenkort een dienst, waarbij tekeningen, anders dan DWG, DXF of STP files, automatisch worden omgezet naar 3D Stepfiles. Dit betekent dat klanten bijvoorbeeld ook een (2D) PDF of een afbeelding van hun product kunnen insturen, mits de maatvoering en dergelijke maar duidelijk zijn aangegeven.

Toegevoegde waarde Zo gaan de ontwikkelingen maar door. Van Sorgen werpt de vraag op waarom plaat-

bouwen. De locatie Keulen moet de footprint worden voor alle andere vestigingen die daarna zullen volgen. “We gaan voor een layout met een optimale (lean en mean) inrichting qua techniek, logistiek en expeditie. Daar omheen wordt dan de fabriek ontworpen. De inrichting zal efficiënter zijn dan in Varsseveld. Willen hier het nieuwe materiaal en de gesneden producten elkaar nog wel eens kruisen, in Keulen gaan we die stromen volledig scheiden. Er komt in Keulen ook een school om personeel van andere vestigingen op te leiden.”

De ideale 247Tailorsteel vestiging telt volgens Van Sorgen zes lasersnijmachines en twintig medewerkers, die in een drieploegendienst 24 uur per dag productief zijn. Met zes machines, een juiste mix van fiberlasers en C02-lasers met verschillende vermogens, is het mogelijk om alle materiaalsoorten en -diktes optimaal te snijden.

In alle vestigingen zal het model van de business-unit Varsseveld centraal staan. “De gedachte is dat je altijd en overal materiaal kunt bestellen en dat er ook altijd een vestiging in de buurt is van waar het materiaal naar toe moet”, aldus Van Sorgen. “Een optimale combinatie van bedieningsgemak en bereikbaarheid, dat is het streven.”

werkbedrijven eigenlijk nog moeten investeren in een eigen lasersnijmachine, als ze elke plaatuitslag op ieder moment kunnen bestellen; van hoge kwaliteit en efficiënt gesneden op de meest moderne machines.

“Snijden met een laser is niet meer strategisch”, zegt hij. “Plaatbewerkers moeten investeren in andere zaken, waarmee ze toegevoegde waarde kunnen bieden. Ik vergelijk de situatie in de plaatwerkketen wel eens met de kruideniers Albert Heijn en De Gruijter. De Gruijter wilde alles zelf doen en hield vast aan de eigen merken en het eigen winkelconcept. Dat bleek niet houdbaar en De

Gruijter is verdwenen. Albert Heijn daarentegen is succesvol door zich te concentreren op de zaken waar het goed in is en gebruik te maken van leveranciers die de beste producten leveren. Zo moet het ook in de plaatbewerking: alle schakels werken samen, concentreren zich op hun eigen toegevoegde waarde en halen zo alle inefficiency uit de keten.” www.247tailorsteel.com

Klanten kunnen online 24 uur per dag, 7 dagen per week en 365 dagen per jaar plaatuitslagen bestellen bij 247Tailorsteel.

13

ARENDSEN PLAATWERK BV Profiel Specialist

Een ijzersterk pro el Arendsen Plaatwerk is een veelzijdig toeleverancier binnen het metaalsegment. Haar producten, in diverse materiaalsoorten, klein of groot van formaat, enkel of in serie, vinden hun weg naar tal van marktsegmenten.

LASERSNIJDEN Continueproces Continueproces

6000 x 2000 x 5 kw 3000 x 1500 x 3 kw

COMBI PONS-LASER

Continueproces 6000 x 2000 x 2,4 kw CNC ponsen 8000 x 1250 x 6 Knippen 8000 x 6 Kanten 8000 x 500 t Buigen Autom. Cel 8000 x 1500 x 6 Lastechnieken/ Assemblage

Adres

De Stenenmaat 6 postbus 5, 7070 AA Ulft

Tel. Fax

(31)0315-69 56 00 (31)0315-69 56 05

E-mail Website

info@arendsen-plaat.nl www.arendsen-plaat.nl

Lasersnijden 6000 x 2000 x 20 mm Robotkanten 4000 x 150 ton

PROBLADE STERK IN AUTOGEEN EN PLASMA SNIJDEN

De ProBlade kan uitgerust worden met autogeen en/of plasma snijtechnologie met een maximum van 4 branders. Deze machine is bedoeld voor recht snijden en markeren, voor werkoppervlakken tot 3 m breed en 12 m lang.

Werkbreedte

1500, 2000, 2500, 3000 mm

Max snelheid

18 m/min

Plasma

tot 280 A

Autogeen

met 1 brander tot 150 mm dik met 4 branders tot 75 mm dik

Product informatie • Hoge efficiëntie, robust en lange levensduur • Dubbelzijdige aandrijving • Is uitgerust met de modernste CNC Messer Global Control sturing • Heeft een pre-geconfigureerde MesserSoft Omniwin Standard software installatie • De beste Messer ‘ALFA’ autogeen brander

Messer Eutectic Castolin Benelux N.V. | Rotterdamse weg 406 | NL-2629-HH Delft | Tel. +31 15 2513853 Messer Eutectic Castolin Benelux N.V. | Werkplaatsenstraat 11 | B-7850 Edingen | Tel. +32 2 8882454

14

Bezoek de website www.problade.info

Guided Tours op Techni-Show Hoe verdien je een investering terug bij kleiner wordende series, minder repeatorders, complexere producten, kortere levertijden en een kortere time to market? Plaatwerkondernemers en hun medewerkers die volgend jaar de Techni-Show (11-14 maart 2014, Jaarbeurs Utrecht) bezoeken, kunnen gedegen antwoorden op deze vraag krijgen door deel te nemen aan de Guided Tours. Deze rondgangen over de beursvloer worden verzorgd door PlaatBewerkingsNieuws in samenwerking met Stodt Toekomsttechniek, applicatiecentrum voor bedrijven in de maakindustrie, en PKM, adviseurs voor metaal- en technische bedrijven. Een groot aantal exposanten heeft zijn medewerking al toegezegd.

De Guided Tours zullen op elke beursdag meerdere malen starten vanaf de stand van PlaatBewerkingsNieuws/MetaalNieuws bij de entree van hal 7. Het gaat om groepjes van 5 à

Een groot aantal exposanten heeft zijn medewerking aan de Guided Tours reeds toegezegd

10 personen, die onder begeleiding van Paul Hartgers (Technologie adviseur PKM en directeur Laserapplicatiecentrum) en Ard Hofmeijer (Adviseur Plaat- en Lasbewerking bij Stodt Toekomsttechniek) na een korte introductie de beursvloer op zullen gaan.

Actuele trends De tours worden uitgezet aan de hand van een aantal actuele trends/ontwikkelingen in

De Guided Tours worden verzorgd door Ard Hofmeijer, Adviseur Plaat- en Lasbewerking bij Stodt Toekomsttechniek, en Paul Hartgers, Technologie adviseur bij PKM en directeur van het LAC.

Groot activiteitenprogramma De Guided Tours vormen een onderdeel van een sterk inhoudelijk activiteitenprogramma, dat het Techni-Show team samen met diverse partners opzet. Het doel hiervan is om een bezoek aan de TechniShow nog aantrekkelijker en interessanter te maken.

Op de beursvloer in het Techni-Show theater en in de Croesezaal vinden naast exposantenlezingen ook workshops plaats.

Hierin komen innovaties aan de orde die

richtingbepalend zijn voor de komende jaren. Samen met het Laser Applicatie Centrum en PwC worden onderzoeksresultaten gepresenteerd van een studie naar de invoering van laserlassen in de Nederlandse industrie. Samen met de Federatie Metaalplaat (FDP) vinden workshops plaats over innovatie-strategische samenwerking, smart engineering en machineselectie. Ook komt er een VIP Plaatwerkontbijt.

de plaatbewerkingsindustrie, zoals: kleinere series, minder repeat orders, complexere producten, veel modificaties, kortere levertijden, kortere ‘time-to-market’, machines kapitaalintensiever, materialen duurder, mensen duurder, niveau vakmanschap lager, aantal vakkrachten minder en kostendruk hoger.

Al deze ontwikkelingen bepalen de nieuwe marktsituatie en Paul Hartgers en Ard Hofmeijer zullen laten zien hoe plaatbewerkers hierin hun investeringen kunnen terugverdienen. De tour zal de deelnemers daarom voeren langs producten (machines, gereedschappen, software) van exposanten, die op deze trends inspelen. Tijdens de tours zal live de totstandkoming van een product worden getoond: vanaf het ontwerp tot en met de laatste productiestap. Op deze manier kunnen aspecten als efficiënte bewerkingsreeksen, goedkoper produceren, innovaties, lean manufacturing en/of alternatieve bewerkingsreeksen perfect in beeld worden gebracht.

Een groot aantal exposanten heeft zijn medewerking aan de Guided Tours reeds toegezegd.

In alfabetische volgorde: Amada, Bystronic, Dynobend, Koike, Prima Power, Radan, Resato, Rofin, SafanDarley, Trumpf, Tuwi, Wila en II-VI. Inschrijven Elke Guided Tour zal inclusief een korte introductie maximaal anderhalf uur duren. Belangstellenden hiervoor kunnen zich vooraf inschrijven. De inschrijving zal starten zodra de definitieve invulling van de tours en het schema bekend zijn. Houd daarom de publicaties in PlaatBewerkingsNieuws en MetaalNieuws (zowel digitaal als print) in de aanloop naar de TechniShow in de gaten. Ook via de communicatiekanalen van de Techni-show organisatie zal het mogelijk zijn om in te schrijven. De tours zijn in eerste instantie bestemd voor plaatwerkondernemers en hun medewerkers, maar ook studenten en vakdocenten van onderwijsinstellingen zijn van harte welkom om deel te nemen.

15

Schröder zwenkbuiger verhoogt efficiency bij Jansen Poultry Equipment

De SPD Evolution UD (up down) zwenkbuigmachine van Schröder die Tuwi heeft geleverd aan Jansen Poultry Equipment, past precies in het beleid van Ab Jansen, directeur en oprichter van de Barneveldse producent van huisvestingssystemen voor de pluimveesector. De zwenkbuiger zorgt voor een verbetering van het productieproces en daar is Jansen continu mee bezig. Voortdurend innoveren, kwaliteit leveren en zo efficiënt mogelijk produceren is volgens hem de enig juiste weg om succesvol te zijn op de wereldmarkt.

En succesvol is Jansen Poultry Equipment. Het bedrijf is wereldmarktleider in een lucratieve markt. Naar verwachting zal de mondiale kipconsumptie de komende jaren namelijk sterk groeien. Ter illustratie: in China is de consumptie van kip in 2012 gestegen van 5 naar 7 kilo per hoofd van de bevolking. De gemiddelde Nederlander eet echter 30 kilo kip per jaar. Daar zit dus nog veel trek in. En niet alleen in China, maar ook in andere landen die sterk in ontwikkeling zijn.

Verregaand geautomatiseerd Jansen telt 110 medewerkers. Daarvan zijn de meesten werkzaam op afdelingen als de tekenkamer (constructie en ontwikkeling), marketing en verkoop. Eigenlijk houden maar zo’n twintig medewerkers zich bezig met de daadwerkelijke productie. En toch kan Jansen de volledige productie in eigen huis uitvoeren, al wordt in drukke perioden veelvuldig een beroep gedaan op de productiecapaciteit van toeleveranciers. Maar dat relatief geringe aantal medewerkers op de werkvloer geeft al aan dat de productie verregaand is geautomatiseerd. Twee ponsnibbelmachines draai-

en bijvoorbeeld praktisch onbemand 24 uur per dag. De medewerkers hebben er nauwelijks omkijken naar, afgezien van het laden en lossen van het materiaal c.q. de producten. Ook het snijproces met de fiberlaser is efficiënt ingericht, evenals het rolvormproces en het spuitgieten van de kunststof onderdelen die nodig zijn.

En onlangs is dan met de Schröder zwenkbuigmachine ook op de buigafdeling een belangrijke efficiencyslag gemaakt. Importeur Tuwi uit Winterswijk presenteerde de Evolution serie van deze Duitse fabrikant vorig jaar op de Techni-Show. De machine heeft een klemkracht tot 120 ton en buigkracht tot 6 mm middels servomotoren zonder hydraulische hulpmiddelen. Waar standaard zwenkbuigmachines nogal eens beperkingen hebben bij het ‘dichtdrukken’ van plaat, heeft de Evolution dat niet.

De servomotoren zorgen voor een buigsnelheid tot 150° per seconde en bovenbalk positionering tot 120 mm/s. De bovenbalk wordt aangedreven middels inwendige kogelomloopspindels en heeft een dagopening tot 850 mm. De ruime inbouwmaten en grote slaglengte maken toepassing van gereedschappen tot een hoogte van 420 mm mogelijk. De flexibiliteit van de machine kan worden vergroot door toepassing van een draaibare bovenbalk.

Positieve en negatieve zettingen Evolution zwenkbuigmachines werken middels het up and down buigprincipe ten behoeve van positieve en negatieve zettingen. Probleem bij producten met positieve en negatieve zettingen is altijd dat er normaliter veel tijd verloren gaat bij het hanteren/draaien van het product. Echter met dit buigprincipe blijft het product in de machine liggen waardoor de cyclustijd gereduceerd kan worden. Daarbij is ook de kwaliteit van het eindproduct hoger, omdat de bediener de plaat niet meer hoeft te keren.

Grafische touchscreen besturing De Evolution zwenkbuigmachines zijn voorzien van de gebruiksvriendelijke 3D grafische touchscreen besturing POS 3000. In een handomdraai zijn alle programma's direct aan de machine grafisch in te voeren en worden alle assen automatisch gepositioneerd. De besturing berekent de uitgeslagen plaatlengte en middels de CNC gestuurde bombering en buigmiddelpunt verstelling met een bereik van 100 mm wordt een perfect buigresultaat gewaarborgd. Verder biedt de

16

combinatie Evolution/POS 3000 besturing met standaard gereedschap de mogelijkheid hoogwaardig willekeurige radia te zetten door middel van pressing met het bovengereedschap identiek aan kanten in meerdere stappen.

De belading is aan de achterzijde. Op momenten dat daar geen gebruik van wordt gemaakt, is de machine aan de voorzijde ook gewoon te gebruiken als kantbank.

De medewerker legt werkstuk op de machine, waarna automatisch alle positieve en negatieve buigingen worden gezet.

Inzet: De SPD Evolution UD (up down) zwenkbuigmachine van Schröder kan aan de voorzijde ook worden gebruikt als kantbank.

Dat voorkomt de kans op positioneerfouten en beschadigingen.

De Schröder machine is sinds juni bij Jansen in bedrijf en bedrijfsleider Graham Veenkamp kan al deze voordelen beamen. Jansen heeft veel zetwerk, waarbij zowel omhoog als omlaag wordt gebogen. Dat gebeurde altijd op de gewone kantbanken, maar dat betekende wel buigen, uithalen, omdraaien, weer inbrengen en opnieuw buigen. Lastig want vaak betreft het lange, smalle plaatdelen van lengten tot wel 3 meter, uit 1,5 tot 2 mm dik materiaal. Het hanteren van die producten was ergonomisch lastig voor de medewerkers. Ze wisselden het werk dan ook onder elkaar af. Na één of twee uurtjes ‘zwaaien’ met die lastige delen nam iemand anders het over. Er ging ook regelmatig wat mis, vertelt Veenkamp. “Zulke lengten kunnen makkelijk knikken omdat er een patroon in geponst zit. Ze werden weliswaar met de nodige voorzichtigheid gehanteerd, maar we hadden toch redelijk wat uitval, zeker bij jongeren die net beginnen met kanten. Ook kwam het wel voor dat iemand een aanslag miste, wat eveneens resulteerde in uitval.”

Tijdwinst Bij de nieuwe Schröder machine is van dat alles geen sprake meer van. De medewerker legt het onderdeel in de machine en de automatische achteraanslag en de grijpers die erop zitten, nemen het product mee. Het zetten gebeurt volautomatisch, waarna de medewerker het onderdeel kan opnemen en afleggen. Dit levert een grote tijdwinst op, zeker bij de series van 500 tot 1000 stuks die Jansen doorgaans heeft. “De tijdsreductie per product is 40 à 50

procent”, zegt Jansen. “Dat betekent een goede stap in de kostprijsproductie.”

De komst van de zwenkbuiger betekent ook een kwaliteitsimpuls Veenkamp: “De machine kan meer dan we hadden gedacht en zorgt voor een hoogwaardiger productie. De precisie van de radiusbuiging is een sterk punt en de zetnauwkeurigheid is enorm hoog. We maken mooiere radii en door het platdrukken van de kantjes halen we scherpe randjes waaraan de kippen zich kunnen verwonden eraf. Ook in dat opzicht is deze machine een welkome aanvulling.”

Volgens Ab Jansen dragen kwalitatief hoogwaardige machines als de zwenkbuiger van Schröder bij aan het behoud van productie in Europa. Ook hij heeft wel eens wat geprobeerd in China om goedkoper te produceren. Maar hij is van een koude kermis thuis gekomen. “Ik

heb wel eens wat uit China laten komen. Dan kreeg je bijvoorbeeld een perfect proefmonster van een gegalvaniseerde rol. Maar daarna gaf de levering hoopjes problemen, omdat de producten bleken te zijn gelijmd. Zulke grapjes hebben me zeker twee Mercedessen aan schade gekost. Maar afgezien van deze schade stel je hiermee ook je goede naam in de waagschaal.

China kan niet tippen aan de kwaliteit en de leverbetrouwbaarheid van de industrie in Nederland en andere West-Europese landen. Daarom zie ik goede mogelijkheden voor onze maakindustrie, ook voor de langere termijn. Daarbij moeten we met onze prijs wel concurrerend zijn en dus moeten we zoveel mogelijk automatiseren. Machines als deze zwenkbuigmachine helpen daarbij uitstekend.” www.tuwi.nl www.jpe.org

Jansen Poultry Equipment is wereldmarktleider op het gebied van huisvestingssystemen voor de pluimveesector en kan alles in eigen huis produceren.

17

W W W. S O P - H A M B U R G . D E

MARKING

MICRO

MACRO

LASERS THAT DEFINITELY SUIT YOU

De eisen aan industriĂŤle materiaalbewerking met lasers zijn zo gevarieerd als het aantal toepassingen die worden aangeboden. ROFIN heeft de oplossing die U het best past. Meer dan 2.000 gekwalificeerde medewerkers staan voor u klaar om een op maat gesneden oplossing te bieden voor uw vraagstelling.

Meer informatie kunt u vinden op www.rofin.com 18

THE POWER OF LIGHT

Lightmotif verkoopt eerste productiemachine Lightmotif heeft haar eerste productiemachine succesvol geïnstalleerd bij een Nederlandse klant. Het in 2008 opgerichte spin-off bedrijf van de Universiteit Twente en het M2i instituut ontwikkelt productieoplossingen voor microbewerkingen gebaseerd op het gebruik van ultrakorte pulslasers.

eras bold ITC

= 100 C/70M = 100 Y/100M

Deze innovatieve technologie biedt nieuwe mogelijkheden voor nauwkeurige bewerkingen en vindt toepassingen binnen bijna alle sectoren waarin hoogwaardige productie een rol speelt. “Bewerkingen op micrometerschaal als boren, frezen en snijden zijn mogelijk op ieder gewenst materiaal”, zegt Max Groenendijk van Lightmotif. “Met deze technologie kunnen ook texturen aangebracht worden op oppervlakken om zo de functionele eigenschappen van materialen te verbeteren.”

De nu geïnstalleerde machine is aangeschaft door een Nederlands hightech bedrijf om een bestaand microbewerkingsproces te vervangen. De nieuwe technologie heeft hier reeds bewezen een nauwkeurigere bewerking mogelijk te maken en is daarnaast duurzamer en beter te automatiseren. Deze klant verwacht met de nieuwe technologie een betrouwbaarder product te kunnen fabriceren tegen lagere kosten. “Een uniek kenmerk van de ontwikkelde machine is het hoge integratieniveau”, aldus Groenendijk. “Om de vereiste nauwkeurigheid te kunnen halen worden verschillende sensorsystemen gebruikt om mogelijk optredende afwijkingen te monitoren en te compen-

SEM afbeelding van een microgetextureerd oppervlak. Dergelijke structuren kunnen de eigenschappen van oppervlakken verbeteren – deze structuur vermindert bijvoorbeeld de huidwrijving.

Van de verkochte machine mag geen beeldmateriaal naar buiten worden gebracht. Daarom beelden van andere applicaties toegevoegd. Dit is een door Lightmotif ontwikkelde 5-assige machine tijdens het laserstructureren van een spuitgietmatrijs. Hiermee worden microstructuren aan het oppervlak aangebracht die na het spuitgieten functionele oppervlakken op de kunststoffen producten tot gevolg hebben.

seren. Het resultaat is een makkelijk te bedienen machine die een hoognauwkeurig proces betrouwbaar kan uitvoeren.”

Groenendijk noemt de machine een uitstekend voorbeeld van Lightmotifs unieke kennispositie. “Sinds onze oprichting in 2008 hebben we gewerkt aan het ontwikkelen van eigen processen, machines en de besturingssoftware. Met deze combinatie kunnen klanten van een eerste haalbaarheidsstudie tot de integratie in productie ondersteund worden.”

Standaardmachine In 2014 zal Lightmotif een standaardmachine voor lasermicrobewerken met ultrakortepulslasers introduceren. Dit wordt een flexibel 3-­assig systeem met unieke besturingssoftware die de gebruiker in staat stelt complexe en grote bewerkingsopdrachten te genereren maar ook geschikt is voor een snelle omschrijving van simpele experimenten.

“Het hoge integratieniveau ontzorgt de ge-

bruiker”, aldus Groenendijk. “Door automatische kalibraties van diverse eigenschappen worden nauwkeurige en reproduceerbare resultaten gewaarborgd. Daarnaast is de aansturing zo ingericht dat de gebruiker niet over machinespecifieke details hoeft na te denken. Zo behoort het handmatige instellen en optimaliseren van delays in de galvoscanneraansturing bijvoorbeeld tot het verleden.” www.lightmotif.nl

SEM afbeelding van een naald met microbewerkte groeven.

19

BENELUX

Onze laseroptieken garanderen het.

U droomt van zorgeloos k precisiewer ?

Het II-VI aanbod: • het ruimste assortiment • stipte levering • competitieve prijzen

II-VI Benelux, Baaikensstraat 21/2, B-9240 Zele, T +32 52 45 86 10, F +32 52 45 86 11, E sales@ii-vi.be, W www.ii-vi.nl Foto: © 2008 JupiterImages Corporation

II-IV ad_v3.indd 2

13-10-2008 13:53:32

Uw partner in standaard en maatwerk systeemoplossingen voor Laser • Markeren • Graveren • Snijden • Lassen • Boren

let’s talk lasers!

Bezoek onze website en informeer naar onze mogelijkheden voor betaalbare compacte lasersnij- & markeer- systemen.

www.microlasersystems.nl Micro Lasersystems BV Postbus 274 6660 AG Elst (GLD) 20

Bezoekadres: Kerkstraat 33 6665 CE Driel

T: +31 26 26 00128 F: +31 26 37 93259 info@microlasersystems.nl

LASERNIEUWS Samenwerking loont voor AWL

De bezoekers gingen zelf aan de slag met de lasersystemen.

Onderwijsdagen Trotec Laser Trotec Laser in Haaksbergen heeft onlangs voor het eerst ‘Onderwijsdagen’ georganiseerd. Verschillende scholen hadden zich hiervoor aangemeld om meer te weten te komen over de mogelijkheden van lasersystemen binnen het Onderwijs.

Het startschot van de Onderwijsdagen werd gegeven met een presentatie over de mogelijkheden, de werking, de geschiedenis en de veiligheid van een (Trotec) laser. Daarna gingen de bezoekers zelf aan de slag met de lasersystemen. Vanwege het succes zal dit evenement in de toekomst vaker worden georganiseerd. www.troteclaser.com

LAC-filmpje over belang onderzoek Met een kort filmpje (3,5 minuut) dat te zien is op Youtube probeert het Laser Applicatie Centrum (LAC) een bijdrage te leveren aan de discussie over het belang van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek.

In het filmpje legt een zekere Imke op vlotte wijze uit hoe een maf idee van Einstein uiteindelijk praktische zaken als laserlassen van grote schepen oplevert. De laatste jaren is er in Nederland een soms felle brede maatschappelijke discussie gaande over het nut en de kosten van wetenschappelijk onderzoek en dan vooral dat van fundamenteel onderzoek. Veel industrieën en hun brancheorganisaties hameren er voortdurend op dat er alleen geld aan valorisatie (het te gelde maken van onderzoeksresultaten) besteed moet worden. “Echter, om toegepast onderzoek te kunnen blijven uitvoeren, is ook wetenschappelijk onderzoek nodig”, stelt directeur Paul Hartgers van het LAC. Het Laser Applicatie Centrum voert ten behoeve van de industrie toegepast onderzoek uit. Maar al dat onderzoek is gebaseerd op resultaten van eerder wetenschappelijk onderzoek. www.lac-online.nl

De in juni gesloten trans-Atlantische samenwerking met JR Automation Technologies heeft zijn eerste vruchten afgeworpen voor AWL-Techniek.

De Hardenwijkse machinebouwer bouwde in opdracht van JR 24 mallen die bestemd zijn voor het laserlassen van autostoelgeleidingen.

AWL kreeg van JR opdracht voor het engineeren van de mallen. Dit voorstel werd positief ontvangen vanwege het precieze ontwerp en de goede planning. Na goedkeuring werd besloten om de mallen ook door AWL te laten bouwen. Inmiddels zijn de mallen verstuurd naar Amerika. Daar worden ze geïntegreerd in vier laserlasmachines voor de fabricage van autostoelgeleidingen.

De machines worden gebouwd in opdracht van één van de grootste automobieltoeleveranciers ter wereld waar AWL ook in Europa aan levert.

De samenwerking biedt AWL en JR veel voordelen. Naast het uitwisselen van kennis, zijn beide bedrijven nog beter in staat voornamelijk de automobieltoeleveranciers voor de wereldwijde platformen te voorzien van lasequipement. Op deze manier kunnen AWL en JR machines op het gehele Noordelijk Halfrond leveren en servicen. www.awl.nl

Twee keer ISO Reith Laser Reith Laser is onlangs beloond met niet één, maar twee ISO-certificaten. Jan Reith, directeur en oprichter van het hightech bedrijf in Wijchen noemt het behalen van het ISO 9001:2008 en ISO 13485:2003 een absolute mijlpaal voor zijn organisatie.

“We zijn enkele jaren geleden al gestart met de voorbereidingen voor een gedegen kwaliteitsmanagement-systeem. Dit hebben we gedaan voor onszelf en niet voor het papiertje. Het behalen van deze certificaten is een beloning voor de enorme inzet die geleverd is door ons allen. We zien certificering als een middel bij uitstek om onze organisatie en dienst continu te verbeteren, het dwingt je te kijken naar alle relevante bedrijfsprocessen”, aldus Jan Reith. www.reithlaser.nl

De machines hebben een modulaire opbouw en zijn ontworpen voor universeel gebruik in laser materiaalbewerking voor toepassingen als precisie-snijden en micro-structureren.

Flexibele machineconcepten Micro Lasersystems Micro Lasersystems introduceert de compacte en flexibele machineconcepten Titanium en Platinum.

Deze machines kenmerken zich door een modulaire opbouw en zijn ontworpen voor universeel gebruik in laser materiaalbewerking voor toepassingen als precisie-snijden en micro-structureren.

De machine bevat een krachtige CNC-besturing die tot 5 assen uitgebreid kan worden.

Hiermee kunnen zowel kleine precisie onderdelen als plaatwerk efficiënt en met hoge nauwkeurigheid vervaardigd worden. De machine kan als een open systeem of met een lichtdichte cabine laserveiligheidsklasse I geleverd worden.

Het basisconcept is een XY platform met lineaire geleidingen en servo motoren, optioneel zijn lineaire motoren mogelijk. Met behulp van de automatische hoogteregeling volgt de laser automatisch het materiaaloppervlak. Aangevuld met een rotatie-as kunnen ook buis en draaiende onderdelen geproduceerd worden met deze machine.

De gebruikte laserbron is een fiberlaser van SPI Lasers, met beschikbare vermogens tot 1kW. Het modulaire machine concept maakt het mogelijk de machine aan te passen naar de behoeften en eisen van de klant.

Naast de nieuwe generatie lasersnijsystemen is ook een nieuw platform voor lasermarkeer systemen ontwikkeld. Dit concept is eveneens modulair opgebouwd. Zodat voor iedere toepassing de juiste machine gecreëerd kan worden.

In het eigen applicatiecentrum van Micro Lasersystems staan een aantal werkende systemen opgesteld zodat de materialen van de klant direct getest kunnen worden. www.microlasersystems.nl

21

Lasersystemen voor materiaalbe steeds nauwkeuriger en efficiën

Laser Deposit Welding (LDW) verdringt in toenemende mate de in de industriële staalverwerking gebruikelijke hardingsmethoden.

(Foto: Precitec)

Tientallen jaren lang voelden de leveranciers van lasersystemen de constante druk om meer vermogen voor lagere prijzen aan te bieden. Maar volgens directeur Volker Krause van Laserline zet zich inmiddels een andere trend door: “Gebruikers van lasersystemen kijken veel nadrukkelijker naar de oplossing voor hun toepassing.

Lasersystemen worden steeds verder gediversificieerd en naast de kosten wordt veel sterker gelet op prestatie, kwaliteit en flexibiliteit.”

Door het immense veelvoud aan toepassingen en materialen, dat met de inzet van lasersystemen kan worden afgedekt, wordt de laserbranche steeds belangrijker. Zo is de wereldmarkt voor laserproductiesystemen in 2012 met 9 procent gegroeid ten opzichte van 2011. Er werd vorig jaar voor 7,9 miljard euro aan systemen verkocht. Van dat bedrag werd 75 procent besteed aan macro lasersystemen en 25 procent aan systemen voor micro-toepassingen.

Hogere efficiency De oorzaak die aan deze groei ten grondslag ligt, is dat zowel de producenten van productiestystemen als de gebruikers daarvan steeds meer de overtuiging hebben dat lasersystemen enorm bijdragen aan een efficiency- en productietoename van een machine of installatie.

“Vooral als de focus is gericht op het productieproces in zijn geheel, wordt de efficiency toename duidelijk zichtbaar”, zegt directeur Ger-

22

hard Hein van de groep Lasers en Lasersystemen van de Duitse branche-organisatie van machinebouwers VDMA. De gronden hiervoor liggen voor de hand: lasers zorgen voor een optimaal materiaalgebruik (duurzaamheid!), een betere bewerkingskwaliteit met minder nabehandelingen, hoge productiesnelheden, grote flexibiliteit en nauwelijks omsteltijden. “Dat resulteert in concurrentievoordelen door een hoge procesefficiency en een gunstig kostenplaatje per onderdeel”, aldus Hein.

Dioselaser Steeds beter doordachte technieken doen de rest qua efficiencyverbetering. Een voorbeeld hiervan is de diodelaser, die in de jongste tijd steeds meer toepassingen voor zich ontsluit. De directe omzetting van elektrische in optische energie resulteert hier in een bijzonder hoge over-all efficiency. Door dat de straalkwaliteit van diodelasers de laatste jaren verder is gestegen, worden deze nu bijvoorbeeld ook voor dieplastoepassingen alsmede het lassen van verzinkt plaatmateriaal en aluminium in de automobielindustrie ingezet. Daarbij is de las vanwege de goede absorptie-eigenschappen voor het diodelaserlicht bijzonder stabiel en efficiënt en is nauwelijks nabewerking nodig.

Laserline richt zijn R&D inspanningen op het gebied van diodelasertoepassingen steeds verder op spreciale toepassingsgebieden. “Deze zullen liggen in het bereik van kleine focusdiameters en zogeheten remote toepassingen”, zegt Krause.

ewerking nter Harde coating Diodelasers met een hoger vermogen kunnen bijvoorbeeld de hoge soldeersnelheden realiseren, die nodig zijn bij de daknaden in de voertuigproductie. En bij het opbrengen van slijtvaste lagen halen ze hogere snelheden.

Laser Deposit Welding (LDW) is dan ook een uitstekend voorbeeld van het vervangen van conventionele methoden door lasersystemen. “Het coaten met lasers verdringt in toenemende mate de in de industriële staalverwerking gebruikelijke hardingsmethoden, bijvoorbeeld met het coaten van walsen”, zegt Daniel Wildmann, directeur verkoop en marketing bij Precitec. Andere toepassingsvoorbeelden zijn het coaten van boorkoppen een hydraulische cilinders. Het lasercoaten is een methode waarmee de weerstand van metalen onderdelen tegen slijtage, corrosie en stoten kan worden verhoogd. Daarbij wordt met een nauwkeurig gerichte hoogvermogen laserstraal een lasbad gerealiseerd waar metaalpoeder naar toe wordt gevoerd.

“Op grond van de nauwkeurigheid van de laserstraal is een volkomen dichte laag met minimale vermenging en een perfecte metaalverbinding haalbaar”, aldus Wildmann.

Ultrakorte pulslasers De ultrakorte pulslasers hebben de afgelopen jaren al furore gemaakt. Ze verhuizen steeds vaker van de laboratoria naar de industriële productie. Hiertoe behoren zowel de lasers die in picoseconden als die in femtoseconden worden gepulsd. Hun inzet is voorbestemd voor de microbewerking, zoals

De snelle en zeer nauwkeurige femtoseconden installaties van Swisstec Micromachining hebben nog maar een fractie van de oorspronkelijke bouwruimte nodig en verbruiken daarnaast veel minder energie.

LASERNIEUWS

Een diodelasersysteem van Laserline.

bij de productie van halfgeleiders, displays met hoge resoluties, zonnepanelen, instrumenten voor de medische techniek, alsmede de lucht- en ruimtevaart. “Deze laserklasse speelt haar volledige potentieel pas uit als het hele systeem geschikt is voor industriële toepassing en gebruikersvriendelijk is”, zegt Eduard Fassbind, directeur van Swisstec Micromachining. Daarom zijn de snelle en zeer nauwkeurige femtoseconden installaties van de Zwitserse producent gebaseerd op een modulair bouwprincipe en precies op de wensen van de gebruiker af te stemmen. Bij hun ontwikkeling is vooral gelet op aspecten als efficiency en Green Energy. “Compacte koelaggregaten, gebaseerd op Peltier elementen, hebben nog maar een fractie van de oorspronkelijke bouwruimte nodig en verbruiken daarnaast veel minder energie.”

Halfgeleiderproductie De belangrijkste eis aan lasers en lasersystemen in de halfgeleiderproductie is dat ze rijp zijn voor industrieel gebruik. Want de harde productieomstandigheden in drie ploegendiensten, zoals bij de productie van printplaten, moeten overwonnen worden. “Gebruikers uit de halfgeleider branche eisen hoge betrouwbaarheid bij de regulering van het laservermogen alsmede puls tot puls stabiliteit”, zegt Klaus Löffler, internationaal verkoopdirecteur bij Trumpf Laser en Systeemtechniek. Een typisch voorbeeld zijn de moderne printplaten, die intussen meerdere lagen kennen. De bedrading gaat hier via boringen met diameters van minder dan 100 ɥm, die dan met koper worden opgevuld. “We hebben bij Trumpf een besturing ontwikkelt, die elke individuele laserpuls bewaakt en het

vermogen en de pulsenergie onafhankelijk van externe invloeden exact op het benodigde niveau houdt. Zo is het mogelijk absoluut herhaalbare resultaten aan het werkstuk te realiseren, zelfs bij de complexe materialenmix uit koper, fiberglasfibers en hars”, aldus Löffler. De hoge piekvermogens bij ultrakorte pulslasers kunnen de bewerking van deze composietsystemen in één arbeidsgang realiseren. Daarbij wordt de gewenste geometrie en kwaliteit betrouwbaar bereikt en dat bij doorlooptijden van duidelijk meer dan 1000 gaten per seconde.

Vakbeurs Lasys 2014 Alle in dit artikel geschetste ontwikkelingen zullen te zien zijn op de vakbeurs Lasys. Deze vakbeurs voor materiaalbewerking met lasers wordt gehouden van 24 tot en met 26 juni in Stuttgart (D). Tegelijk met deze beurs vinden ook diverse congressen plaats, zowel voor bezoekers die geen of nauwelijks ervaring hebben met lasers, als voor experts. www.lasys-messe.de

Microscoop-opname van een boring in een printplaat. Een ultrakorte pulslaser van Trumpf boort duizend van deze gaten in 1 seconde.

23

Hornet levert creatieve oplossing

Een lasercladkop in werking. Middels lasercladden wordt een metallische deklaag aangebracht op onderdelen van installaties en machines die onderhevig zijn aan slijtage en/of corrosie.

Hornet Laser Cladding is een nieuwe leverancier van lasercladsystemen. Het bedrijf is opgezet door Jelmer Brugman en Frank Rijsdijk, die allebei veel ervaring hebben met lasertechniek en lasercladden. Het duo is nog maar kort bezig, maar heeft al een handvol systemen verkocht. Via een openbare inschrijving is onlangs zelfs een order binnengehaald bij het gerenommeerde Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer ILT in Aken. Hier wordt begin 2014 een systeem geleverd dat gebruikt gaat worden voor onderzoek naar hogesnelheid lasercladden.

Maar Hornet richt zich vooral ook op industriële bedrijven. Over de hele wereld welteverstaan. “Want niet alleen Nederlandse bedrijven begeven zich op deze markt, het toepassingsgebied is enorm en wordt steeds groter.”

Lasingenieur Jelmer Brugman is bij Hornet de man van de techniek.

Hij is al sinds 2005 gespecialiseerd in lasercladding en deed zijn kennis en ervaring op bij Stork Gears & Services. Daar deed hij een haalbaarheidsonderzoek naar lasercladden, richtte het proces in en bouwde de machine grotendeels zelf op. Ook heeft hij met de machine gewerkt en uitdagingen opgepakt zoals het mobiel lasercladden. Vorig jaar achtte hij de tijd rijp om zijn eigen bureau Jelmer Brugman Engineering te starten, specifiek gericht op lasercladden. Zijn opzet was systemen in de markt te zetten en consultancydiensten aan te bieden in de vorm van lasadvies, begeleiding van werkplaatsactiviteiten, ondersteuning bij kwalificatietrajecten, R&D projecten, trainingen en innovatieve oplossingen en engineering.

Brugman kent Frank Rijsdijk al sinds zijn beginperiode bij Stork. Rijsdijk heeft zijn eigen bedrijf SRR Laser- en Snijtechniek, dat leverancier is van onder andere AlphaLaser, Laserline, Foba, SPI (op clad- en lasgebied)

24

en vele andere merken lasers en ook onderhoud en service aan deze lasers doet. Verder levert SRR onderdelen voor bijna alle merken lasers en IPL’s. De twee hebben samengewerkt bij het inrichten van het lasercladproces van Stork, waarbij een laserbron van Laserline is toegepast.

Rijsdijk houdt zich nu bij Hornet vooral bezig met de marketing en de commerciële activiteiten.

Werkende systemen Hornet Laser Cladding ontwerpt, bouwt en levert systemen voor lasercladding. “Onze aanpak is puur en alleen gericht op het lasercladden”, zegt Brugman. “Ons sterke punt is daarbij dat je bij ons niet alleen een systeem koopt, maar ook de ondersteuning bij de inrichting van het proces”, zegt Brugman. “Daarmee heb je de garantie dat je

Jelmer Brugman (links) en Frank Rijsdijk zijn nog maar kort bezig met Hornet Laser Cladding, maar hebben al een handvol systemen verkocht.

LASERNIEUWS

gen voor lasercladden een werkend systeem koopt. Dat lijkt logisch, maar in het verleden zijn lasercladprojecten regelmatig uitgelopen op een fiasco, doordat men losse componenten kocht en er niet in slaagde daarvan een goed werkend systeem te maken. Wat dat betreft doen wij het echt anders.”

Brugman neemt de toepassing van de klant als uitgangspunt. Daar wordt het meest geschikte systeem voor bedacht, waarbij Hornet niet is gebonden aan bepaalde leveranciers.

“We zijn klein, flexibel en onafhankelijk. Hierdoor zijn we niet gebonden aan vaste concepten, maar kunnen we creatieve oplossingen aanbieden. Er is geen basisconcept; we beginnen bij ieder project telkens weer met schone lei en het kan alle vormen aannemen. We kunnen systemen maken voor het cladden van onderdelen met een lengte van 20 meter, maar even goed voor onderdelen van enkele centimeters.”

Financiële drempel Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat Hornet de financiële drempel zo laag mogelijk probeert te houden. Lasertechniek heeft immers weliswaar een aantal grote voordelen, maar is in aanschaf nu eenmaal duurder dan andere technieken. Brugman: “We weten precies waar we bij het bouwen van een machine op moeten letten, wil deze effectief zijn. We bouwen gebruiksvriendelijke en veilige systemen, waar niet meer op zit dan strikt noodzakelijk.

Een robotarm is bijvoorbeeld niet altijd nodig, maar hij kost wel meer en maakt het systeem complexer. Dus als zo’n arm niet nodig is, laten we hem weg.”

Hornet is creatief in de machinebouw om de kosten zo laag mogelijk te houden en werkt daarbij samen met WB Automation in Ulft.

Een voorbeeld daarvan is de opdracht van een reparateur van scheepsmotoronderdelen.

Beeld van de lasercladkop in de machine.

Hornet heeft drie systemen geleverd aan deze klant, voor de vestigingen in Nederland, China en Singapore. Deze zijn opgebouwd op een frame van een gebruikte draaibank. “We hebben alles gesloopt tot we een kale bank overhielden, waar een constructie omheen is gemaakt voor de veiligheid en het afschermen van de bron tegen straling. Vervolgens is die machine uitgerust met alle componenten om een goed en gebruiksvriendelijk lasercladproces mogelijk te maken.”

Een volledig nieuwe machine is echter ook mogelijk. Een order die eind november werd gescoord bij Revamo in Meppel, behelst de bouw van een compleet nieuwe cabine met robotarm, opspanbank en tafel. “Nogmaals, het gaat om de toepassing van de klant”, aldus Brugman. “Daar bouwen we op.”

Meerdere mogelijkheden Hornet biedt klanten ook flexibiliteit qua la-

Nieuwbouw en reparatie Lasercladden is een techniek waarbij een metallische deklaag wordt aangebracht op onderdelen van installaties en machines die onderhevig zijn aan slijtage en/of corrosie. Met behulp van een hoogvermogen laser wordt een dunne laag van het werkstukoppervlak gesmolten. Het toegevoegde metaalpoeder, geinjecteerd in het smeltbad, smelt en verbindt zich met het werkstukmateriaal. Het resultaat is een deklaag met goede hechting en geringe opmenging van het werkstukmateriaal met het toegevoegde materiaal. Hierdoor be-

houden beide materialen hun specifieke eigenschappen wat de kwaliteit van het behandelde onderdeel aanzienlijk verbetert.

Lasercladden vindt toepassing in zowel nieuwbouw als bij reparatiedoeleinden. Bij nieuwbouw wordt de techniek vaak ingezet voor het aanbrengen van corrosiewerende en/of slijtvaste lagen in de turbinewereld, het grondverzet en de olie- en gaswereld. De reparatiesector gebruikt de techniek voor het herstellen van dure componenten (schoepen, turbines, tandwielen), die lokaal beschadigd zijn.

serbron. Meestal wordt gekozen voor diodelasers. Die hebben niet de hoogste bundelkwaliteit, maar dat is juist uitstekend geschikt voor lasercladden. Er kan echter ook worden gekozen voor andere laserbronnen als de toepassing dat verlangt. Hetzelfde geldt voor de vermogens van de laserbronnen. Bij de reparateur van scheepsonderdelen is gekozen voor een bron van 1 kW, met de optie om deze te verdubbelen. Het systeem voor Fraunhofer wordt zelfs voorzien van een bron met 4 kW uitgangsvermogen. Ook in de poedertoevoersystemen kan Hornet variëren.

Eenmaal ontwikkeld, gebouwd en geleverd, zijn de systemen van Hornet binnen een paar dagen gebruiksklaar. Is het systeem uitgerust met een robot, dan is wat meer tijd nodig. De installatie van de reeds geleverde systemen hebben Brugman en Rijsdijk zelf gedaan met in dit geval de hulp van de machinebouwer, waarbij ook machinetrainingen aan de medewerkers zijn gegeven on site. In dit geval in China en Singapore.

Het Hornet-duo zal wel vaker de wereld over reizen, want Nederland is voor de lasercladtechniek een kleine markt, die snel verzadigd zal zijn. Hornet richt zich dan ook op de wereldmarkt. In die zin is de opdracht van Fraunhofer een uitstekende referentie. Rijsdijk en Brugman zijn ook bezig met aanvragen uit Zuid-Afrika en Brazilië. In maart nemen ze deel aan de vakbeurs LAM (Laser Additive Manufacturing) in het Amerikaanse Houston en in juni waarschijnlijk aan de Lasys in Stuttgart.

Belangrijk is ook een goede zichtbaarheid op internet. Daarom is onlangs een informatieve website in gebruik genomen. www.hornetsystems.nl

25

Leverancier van laserclad systemen

Postbus 489, 2990 AL Barendrecht Wolvenburg 17, 2994 DK Barendrecht Telf.: 0031-6- 22 79 29 25 / 0031-180-397607 frank@srr-laser.nl www.srr-laser.nl

Leverancier van:

AlphaLaser, IPG, Laserline, SPI, Univet, LaserSOS, Kentek, Sitec, Protect

ontwerp bouw Postbus 489 2990 AL Barendrecht

 0031-6-22 79 29 25  0031-180-39 76 07  info@hornetsystems.nl

levering ondersteuning

www.hornetsystems.nl

Leverancier van lasersystemen voor:

Lassen, Snijden, Cladden Boren, Diepgraveren, Harden Tevens service aan- en installatie van lasers en aanverwante systemen Spare parts voor alle bekende lasersystemen

Precisie-snijden van metaal Kies óók voor de Coherent META • Compacte footprint met vermogen tot 1000 W • Werkveld van 1270 x 1270 mm • Efficient snijgas verbruik • Wisseltafel, Contouring, Nesting en Vision Wisseltafel, Contouring, Nesting en Vision

Coherent META:

Next generation laser machining centre Tel. 0297-266 191 - info@laser2000.nl - www.laser2000.nl

26

LASERNIEUWS

Automotive zoekt laserproces voor vezelversterkte kunststoffen

Procesbeeld van een met laser remote technologie gesneden laminaat van vezelversterkte kunststoffen.

Volkswagen werkt samen met het Lasercentrum Hannover (LZH) en andere partners aan een nieuw laserproces voor het automatisch snijden van onderdelen van vezelversterkte kunststoffen.

Gewichtsreductie is een belangrijk aandachtspunt voor de automobielproductie van de toekomst. Daarin past de toepassing van vezelversterkte kunststoffen. Volkswagen en partners onderzoeken nu hoe het snijden van dat materiaal met lasers in de grote serieproductie van de automobielindustrie kan worden gebracht. Lichte materialen die zowel hoge vastheid als stijfheid meebrengen zijn voor de automobielproductie de materialen van de toekomst. Want onder het mom van gewichtsreductie mogen natuurlijk geen concessies worden gedaan aan veiligheidsaspecten.

Grote uitdagingen Vezelversterkte kunststoffen hebben de eigenschappen die daarvoor noodzakelijk zijn. Maar dit materiaal stelt de productietechniek ook voor grote uitdagingen. Het is niet voor niets dat momenteel alleen vezelversterkte kunststoffen worden toegepast in sportwagens en in auto’s die in kleine series worden gemaakt. Wil men ook in grote series produceren dan is er vooral behoefte aan automatiseerbare productietechnieken voor het snijden van het materiaal. Bestaande technieken als frezen of waterstraalsnijden hebben nadelen, die met het proces samenhangen, zoals hoge slijtage van de gereedschappen en moeizame handling van water en abrassieve middelen, die technologisch niet op te lossen zijn. In het actuele project HolQueSt 3D ontwikkelen zeven partners uit de industrie en de wetenschap samen met

de leiding van Volkswagen een proces voor hoogvermogen 3D laserbewerking van vezelversterkte kunststofstructuren.

Sterke warmte-ontwikkeling Met de laser is in vergelijking met andere technieken een bewegingsloze nauwkeurige bewerking zonder gereedschapsslijtage mogelijk, met tevens een hoge reproduceerbaarheid en flexibiliteit. Tot dusverre kan de laserbewerking van vezelversterkte kunststoffen echter door sterke warmte-ontwikkeling beschadigingen in de bewerkingszone veroorzaken. Gaten in de proceskennis en een gebrek aan uitgerijpte bewerkingsmethoden vormen momenteel wezenlijke hordes voor de verbreding van laserbewerkingsprocessen voor vezelversterkte kunststoffen. Op basis van een nieuwe fibergeleide hoogvermogenlaser met pulslengtes in het nanosecondenbereik (Trumpf Laser) ontwikkelt het Lasercentrum Hannover een speciaal op de bewerking van vezelversterkte kunststoffen afgestemde processtrategie en een geoptimaliseerde procesbewaking. Een ander probleem is het vrijkomen van stofjes en dampen die de gezondheid kunnen bedreigen. Hiervoor wordt in samenwerking met Jenoptik Katasorb een geschikte methode voor nabehandeling en filtering ontwikkeld.

Huidige generatie auto’s Op basis van dit nieuwe concept moet een bewerking van vezelversterkte kunststoffen, geschikt voor grote series en aangepast aan de behoeften van de automobielproductie, beschikbaar komen. Zo zouden duurzame lichtgewicht concepten al gauw toepassing kunnen vinden in de huidige generatie automobielen. www.lzh.de

27

Metaalbedrijf Baas heeft basis weer op orde

Aan het Stopa magazijn met 400 palletplaatsen met twee liftmasters zijn twee nieuwe CO2-lasersnijmachines van Trumpf van het type TruLaser 3030 (allebei 6 kW vermogen) geplaatst.

Zoals het een goed ondernemer betaamt, denkt ook Leonard Baas voortdurend na over de ontwikkeling van zijn bedrijf. Zo vroeg hij zich af of hij misschien eens moest investeren in een buislaser, een compacte panelenbuiger of een waterstraalsnijmachine om de activiteiten van Metaalbedrijf Baas te verbreden. Op dit moment heeft hij daar echter (nog) niet voor gekozen. In plaats daarvan is geïnvesteerd in de vervanging van de twee lasersnijmachines. Daarmee is de basis weer op orde bij de Almelose toeleverancier, die vooral sterk is in lasersnijden, zetten en lassen.

De komst van de twee nieuwe lasersnijmachines betekent allereerst een investering in kwaliteit. Maar ook is de automatiseringsgraad weer verder opgevoerd. Tevens is het materiaalbereik vergroot.

Want met de nieuwe machines kan Baas naast staal tot 25 mm dik RVS (was 20) snijden en tot 15 mm dik aluminium (was 12) snijden.

Goed snijbeeld Metaalbedrijf Baas beschikt al jaren over een geautomatiseerd lasersnijproces. In een van de bedrijfshallen staat een Stopa magazijn met 400 palletplaatsen met twee liftmasters. Tot voor kort voorzag deze installatie twee Trumpf lasersnijmachines van materiaal; de één 10, de ander 5 jaar oud, allebei met een vermogen van 5 kW. “Je merkt op zeker moment toch wel dat die machines wat ouder worden”, zegt Leonard Baas. “Zeker bij die oudste machine liepen we tegen wat beperkingen aan. Het werd steeds lastiger om een goed snijbeeld te handhaven. Daarvoor moest je alle afstellingen precies goed hebben

28

en snijden met heel goed materiaal.”

Hoe anders is dat nu met de twee nieuwe machines. Baas heeft gekozen voor twee nieuwe CO2-lasersnijmachines van Trumpf van het type TruLaser 3030, allebei met een vermogen van 6 kW. De nieuwe machines zijn sneller en leveren moeiteloos een uitstekende snijkwaliteit. Het vermogen van 6 kW levert bijvoorbeeld bij 20 mm dik staal een net iets mooiere kwaliteit op dan bij 5 kW. Naast het extra vermogen zijn er nog diverse andere verbeteringen.

Op beide machines zit een automatische nozzlewisselaar en automatische straaluitlijning. Ook houden de machines zelf de kwaliteit van de lens in de gaten. Al die functies samen betekenen dat er langer onbemand kan worden gesneden. “We zijn dus opnieuw een stukje manarmer geworden”, aldus Baas.

Snijden met waterkoeling De ene machine snijdt RVS, de andere staal. De machine voor het staal is voorzien van de CoolLine waterkoeling. Deze optie van Trumpf voert warmte af die ontstaat tijdens het lasersnijden van dikke plaat, met als resultaat een betere procesbeheersing. Bij CoolLine wordt via een aantal gaatjes in de nozzle van de lasersnijkop een waternevel gesproeid op de plek waar de laserstraal het materiaal snijdt. Bij het snijden van dikke plaat biedt het koelend effect van het opgesproeide water een aantal voordelen: filigraan snijwerk is mogelijk, de waterkoeling voorkomt dat de te snijden plaat veel warmte kan opnemen en met CoolLine is een lasersnijder ook minder gevoelig voor een lagere materiaalkwaliteit. Deze optie zorgt er ook voor dat onderdelen dichter op elkaar kunnen worden genest, waardoor meer onderdelen uit een plaat gehaald kunnen worden. “Maar het belangrijkste voor ons is

Lasersnijwerk.eu De CoolLine waterkoeling sproeit een waternevel op de plek waar de laserstraal het materiaal snijdt. Dit zorgt voor een betere procesbeheersing bij het snijden van dikke plaat.

nog sneller worden geleverd. Daardoor verschuift steeds meer werk naar kantoor.”

Klanten kunnen gesneden plaatmateriaal bestellen via www.lasersnijwerk.eu.

Leonard Baas verwacht in de toekomst steeds meer van lasersnijwerk.eu, het geautomatiseerde bestelproces voor gesneden plaatmateriaal. Hij heeft dit sinds begin 2012 voor elkaar, maar is nog steeds bezig het verder te perfectioneren. Klanten kunnen gesneden plaatmateriaal bestellen via www.lasersnijwerk.eu. De voordelen hiervan zijn allereerst tijdsbesparing, omdat gegevens maar één keer ingevoerd hoeven te worden. Hierdoor vermindert het aantal fouten, hetgeen een kostenbesparing oplevert, waarvan de klant meeprofiteert. De verbeterde informatieoverdracht leidt tot betere werkvoorbereiding en daarmee kortere doorlooptijden.

“Wij hoeven niet meer te calculeren, dat gaat automatisch”, zegt Baas. “Wie via latoch de mooiere kwaliteit”, aldus Baas.

Pittige investering Baas heeft ook de fiberlaser overwogen, maar toch bewust gekozen voor twee CO2lasers. “De voordelen van de fiberlaser zitten vooral in het dunne materiaal. Wij snijden echter ook heel veel dik materiaal en daarop scoort een fiberlaser qua snelheid zeker niet beter. Daarom hebben we gekozen voor CO2-lasers.”

Baas noemt de aanschaf van twee lasersnijmachines ‘een pittige investering’. “Maar hier kunnen we weer jaren mee vooruit. We hebben ook gekeken naar andere uitbreidingen van het machinepark, maar het heeft geen zin om je activiteiten te verbreden, terwijl je nog snijdt met een machine die 10 jaar oud is. Eerst moet de basis goed zijn en dat is met deze twee machines het geval. Hiermee zijn we klaar voor de toekomst, nu is het hopen op betere tijden, al draaien wij zeker niet slecht. We realiseren dit jaar een omzet die vergelijkbaar is met die van vorig jaar en daarmee ben ik heel tevreden, gezien de grillige markt. We hebben een goede klantenkring, maar de mooie plukjes die voor wat extra’s zorgen, gaan nog steeds weg. Er

sersnijwerk.eu een offerte bij ons aanvraagt, heeft binnen enkele minuten een prijs. Plaats je vervolgens de bestelling, dan kunnen we deze heel snel uitvoeren.”

Baas is ervan overtuigd dat iedereen die regelmatig snijwerk bestelt overweg kan met de geautomatiseerde bestelprocedure. “Het is ideaal voor inkopers die niet houden van stapels papieren op hun bureau, maar hun aanvragen direct willen afwerken. Je hoeft er niets voor te installeren, maar je maakt gewoon een account aan en vervolgens gaat alles digitaal. Het werkt heel gebruiksvriendelijk.” Hoe het precies werkt is te zien op een instructievideo, die stap voor stap door het bestelproces voert. Wie zich aanmeldt krijgt een linkje met dit filmpje toegestuurd. www.lasersnijwerk.eu zijn nog steeds klanten die voor een dubbeltje op eerste rang willen zitten en van de een naar de ander hoppen. Daarnaast worden de orders ook nog steeds kleiner en moet er

Betrouwbare toeleverancier Metaalbedrijf Baas maakt voornamelijk klantspecifieke producten. Het bedrijf (25 medewerkers) is gespecialiseerd in de bewerkingen van staal, roestvast staal en aluminium en wil een betrouwbare toeleverancier zijn voor bedrijven die al hun lasersnijwerk, plaatconstructiewerk en halffabrikaten willen uitbesteden aan één leverancier. Baas is sterk in machine- en framebouw. Klanten kunnen worden begeleid van idee tot eindproduct.

Hiervoor heeft het bedrijf verschillende disciplines in huis om wensen uit te werken, van engineering tot en met de vervaardiging van de gewenste machine. In de afdeling constructiewerk worden onder andere bordessen en frames vervaardigd. Naast de lasersnijders is Metaalbedrijf Baas in het bezit van een eigen straalcabine van 6 bij 2 meter om na de bewerking van RVS producten een egale afwerking te verkrijgen. Diverse kantbanken, walsen, nc boormachines en lasmachines, waaronder een lasrobot, maken het machinepark compleet. www.baas-metaal.nl

Metaalbedrijf Baas maakt voornamelijk klantspecifieke producten en wil een betrouwbare toeleverancier zijn voor bedrijven die al hun lasersnijwerk, plaat-constructiewerk en halffabrikaten willen uitbesteden aan één leverancier.

29

Blechexpo wint aan belang

De Blechexpo trok bijna 33.000 bezoekers uit 96 landen. Vooral de kwaliteit van het internationale, beslissingsbevoegde publiek stemde de exposanten tevreden.

Voor de producenten van plaatbewerkingsmachines is naast de tweejaarlijkse Euroblech in Hannover een tweede internationale vakbeurs in Duitsland ontstaan, waar ze niet willen (of mogen?) ontbreken: de Blechexpo in Stuttgart. Deze vakbeurs werd begin november samen met de vakbeurs voor verbindingstechniek Schweisstec gehouden. Het evenement trok bijna 33.000 bezoekers uit 96 landen. Alle machine- en gereedschappenproducenten die er toe doen in de plaatbewerking waren van de partij. Vrijwel unaniem waren ze na afloop positief over het verloop van de beurs. Vooral de kwaliteit van het internationale, beslissingsbevoegde publiek stemde hen tevreden.

De exposant die het meest prominent aanwezig was, was uiteraard Trumpf. Maar dat speelde dan ook een thuiswedstrijd. Het hoofdkantoor van Trumpf is gevestigd in Ditzingen, gelegen onder de rook van Stuttgart.

Fiberlaser snijdt dik en dun Op de Blechexpo presenteerde Trumpf highlights uit het hele machineprogramma, maar een belangrijk accent lag op de fiberlaser. Werd de fiberlaser aanvankelijk neergezet als een machine die eigenlijk alleen geschikt is voor het snijden van dun plaatmateriaal, dat verhaal lijkt steeds meer achterhaald. Trumpf presenteerde in Stuttgart de TruLaser 5030 fiber met de nieuwe functie BrightLine fiber. Deze

30

functie maakt een vliegende wissel op de machine mogelijk tussen de hoogste productiviteit en kwaliteit in het dunne bereik en kwaliteitssnedes in dik materiaal. Door de nieuwe functie snijdt deze 2D lasersnijmachine met een 5 kW laser ook onderdelen uit 25 mm dik RVS met uitstekende kwaliteit. Voorbeelden daarvan waren op de stand te zien. BrightLine fiber maakt bovendien kleine boringen en contouren in dik RVS mogelijk en verhoogt de kwaliteit en de productiviteit bij het snijden van staal met dikte van 15 tot 25 mm. Snijden van aluminium kan eveneens tot 25 mm.

Trumpf presenteerde de nieuwe vastestoflaser dan ook als een echte universele machine. Tot dusverre kon de fiberlaser van Trumpf weliswaar RVS tot 20 mm en staal tot 25 mm snijden, maar in het dikkere bereik vormden zich bramen en was de snijkant inhomogeen. In dik staal konden bovendien fluctuaties in de materiaalkwaliteit leiden tot foute snedes of scheuren. BrightLine fiber reduceert nu de braamvorming en de ruwheid van de snijkant duidelijk en verhoogt de processtabiliteit bij het snijden van staal.

Een nieuwe meertraps insteekmethode biedt in combinatie met BrightLine fiber verdere voordelen bij het snijden van RVS. Want deze verhindert het opwerpen van slakken bij het insteken van de laserstraal in de plaat. De machine hoeft daardoor niet royaal om de insteekplek heen te voeren, wat nog fijnere contouren mogelijk maakt. De Trulaser 5030 fiber bereikt zo een minimale contourdoorsnee van bijvoorbeeld 1 millimeter als hij 12 mm dik RVS bewerkt. Ook het verwijderen van de gesneden delen wordt door BrightLine fiber eenvoudiger, omdat ze eenvoudiger uit de plaat zijn uit te nemen. Trumpf merkt tot slot nog op dat

De nieuwe functie BrightLine maakt de fiberlaser van Trumpf tot een universele machine die alle materialen van dun tot dik (25 mm RVS) kan snijden.

met de nieuwe fiber ook bonte metalen als koper en messing tot 10 mm kunnen worden gesneden.

Smart nozzle automation Ondertussen blijft ook de CO2 laser belangrijk voor de Duitse marktleider. Trumpf presenteerde de nieuwe TruLaser 5030 (ook verkrijgbaar 5040 voor 4000x2000mm grote platen) en benadrukte daarbij de energie-efficiency (onder andere door een nieuw koelsysteem dat geen stroomgebruikende compressoren nodig heeft), de kantenkwaliteit en de minimalisering van de neventijden. Dat laatste door de nieuwe optie smart nozzle automation, die nozzle inspectie, een nozzlewisselaar, een straaluitrichting en lensline met toestandscontrole omvat. Daarmee herkent de machine beschadigde nozzles of smerige lenzen en reageert daar zelfstandig op. Hij wisselt bijvoorbeeld de nozzle of informeert de machine-operator. De TruLaser 5030 is naar keu-

ze verkrijgbaar met 6 of 8 kW vermogen en snijdt staal tot 25, RVS tot 50 en aluminium tot 25 mm. Trumpf noemt de installaties ideaal voor de universele bewerking, want ze bereiken bij alle plaatdikten de beste onderdelenkwaliteit bij topproductiviteit.

Mazak Ook Mazak presenteerde een nieuwe fiberlaser, de Optiflex Fiber II en benadrukte eveneens de energie-efficiency. Deze machine heeft helemaal geen lasergas nodigen ook het spoelen van de optische elementen met gas komt te vervallen. Bij de ontwikkeling van deze machine stonden ergonomische bedienersvriendelijkheid en milieubeschermende functies hoog op de lijst met aandachtspunten. Zo profiteren gebruikers van de Optiflex Fiber II van een met 80 procent verkleind stroomverbruik van de laserbron en de koeleenheid als de lasersnijder in bedrijf is. De machine is uitgerust met een fiberlaserbron die continu een

De EG 6013 AR buigcel van Amada beschikt over veelzijdige robotautomatisering en nieuwe sensortechniek in de achteraanslag.

vermogen van 4 kW brengt. Daarmee is hij geschikt voor het snijden van dunne plaat met de hoogste snelheid. Mazak stelt echter ook dat de machine in het bereik van dikten tot 20 mm bij bepaalde productiestrategieĂŤn een gebruikerspotentieel heeft.

De Japanse machineproducent presenteerde ook een automatiseringsoplossing die zowel met de Optiflex 3015 Fiber II als de conventionele CO2-laser geschikt te combineren is. Het gaat daarbij om een systeem met automatische bevoorrading van ruw plaatmateriaal en een gescheiden opslag van gesneden delen met voor elk maximaal tien pallets. Daarmee wordt flexibele manloze productie mogelijk.

Amada Amada, die andere grote Japanse machineproducent, legde bij de fiberlaser vooralsnog het accent op het dunne bereik. De FLC3015 AJ mikt met zijn snelheid en nauwkeurigheid op het bovenste deel van het middenklasse segment. Hij werd op de Blechexpo gedemonstreerd met een 2 kW fiberlaser, waarmee dun plaatmateriaal en zwaar te snijden materialen als koper, aluminium of titaan snel zeker en nauwkeurig kunnen worden bewerkt.

Duidelijk kortere productietijden en een goede energiebalans zorgen volgens Amada voor kostenbesparing en ontzien tegelijkertijd de natuurlijke bronnen. De hoogdynamische, slijtvaste en vrijwel onderhoudsloze 3-assige lineaire aandrijving bereikt in combinatie met de sterke besturing een hoge snijnauwkeurigheid en optimale productkwaliteiten.

Amada had ook nieuws op het gebied van buigen. Allereerst de nieuwe buigcel EG-6013 AR, die is gebaseerd op 20 jaar ervaring van de Japanners met het geautomatiseerd afkanten met de Astro-serie. De EG 6013 AR beschikt over veelzijdige robotautomatisering en nieuwe sensortechniek in de achteraanslag. De robotautomatisering is flexibel en gaat verder dan be- en ontladen. De robot rijdt

31

SafanDarley presenteerde een nieuw hoekmeetsysteem voor de H-Brake serie. Met het E-Bend L hoekmeetsysteem is het mogelijk de producthoek tijdens het buigen continu te meten.

op een rail voor de afkantpers en kan vanuit verschillende posities beladen en ontladen.

De gebogen werkstukken worden door de robot gestapeld of als dat niet mogelijk is in kisten of op een band afgelegd. Maar de robot neemt meer taken over: hij wisselt zowel de buiggereedschappen als de grijpers zelstandig en handhaaft het werkstuk gedurende het totale buigproces via alle gereedschapsstations. Ook beheerst hij processtappen die met mensenhanden niet mogelijk zijn. Zo kunnen de mechanische grijpers ook in het werkbereik van de pers om de gereedschappen heen worden gevoerd om de navoerbeweging optimaal te ondersteunen.

Verder toonde Amada de afkantpers met automatische gereedschapswisselaar HG1003 ATC voor prototype bouw en kleine seriegroottes. Steeds meer plaatbewerkers zien zich geconfronteerd met de uitdaging dat de te produceren delen specifieker en gevarieerder worden en de serie kleiner.

Amada hoort haar klanten bevestigen dat tegen de achtergrond van de huidige productie-eisen de werkelijk productieve tijd van een kantbank steeds minder wordt. Steeds meer tijd gaat verloren aan het uitrusten en instellen van de machine. Dat is te vermijden met een gereedschapswisselaar. Amada toonde op de Blechexpo de HG-1003 ATC, waarbij de servo-hydraulisch aangedreven kantpers HG-1003 met de automatische gereedschapswisselaar is uitgerust. Dit is volgens Amada een combinatie waarmee ook series van minder dan tien stuks rendabel kunnen worden geproduceerd.

32

SafanDarley Aan de Blechexpo namen ook een twintigtal exposanten uit Nederland deel. Onder hen SafanDarley, dat een nieuw hoekmeetsysteem voor de H-Brake serie presenteerde. Met het E-Bend L hoekmeetsysteem is het mogelijk de producthoek tijdens het buigen continu te meten. Hierdoor worden afwijkingen in materiaalkwaliteit, materiaaldikte en wals richting et cetera automatisch gecorrigeerd. Het gereedschapsonafhankelijke systeem garandeert altijd de hoogste precisie en biedt grote voordelen bij zowel enkelstuks als serie productie. Het eerste onderdeel is een perfect onderdeel met de hoogste hoeknauwkerigheid.

Ook op het gebied van besturingen timmert SafanDarley aan de weg. De nieuwe SafanDarley E-Control besturing voor de E-Brake en de H-Brake is volledig touch-screen, waarbij alleen die knoppen op het 17” scherm zichtbaar zijn die op het moment van bedienen nodig zijn. De E-Control zorgt voor ergonomisch intuïtief bedieningsgemak. De besturing werkt op PC-basis onder Microsoft Windows, de software is ontwikkeld op basis van Microsoft.net Framework. De E-Control EC 20 biedt onder andere 2D buigsimulatie

in combinatie met offline programmering. De besturing is voorbereid voor webbased communicatie zoals online diagnoses en het laden van software updates via het web. Ook kunnen machines in een groep aan elkaar worden gekoppeld en kunnen gereedschapsdatabases worden gedeeld.

Wila Wila presenteerde in Stuttgart de Smart Tool Locator voor de New Standard Toolholders. Hierbij laat Ledverlichting in de lineaal feilloos zien waar de tooling in de klemming moet komen. De Smart Tool Locator heeft bovendien nog meer in huis voor extra snelheid, precisie en gemak.

Ook werd het Wila E2M 'Easy to Move' assortiment uitgebreid. Hiermee kunnen snel en veilig zwaardere gereedschappen worden gewisseld. www.nl.trumpf.com www.mazak.eu www.amada.nl www.safandarley.com www.wila.nl

Mobiele bediening

De bediener kan de lasersnijmachine naast het statische bedieningspaneel ook bewaken en besturen met een iPad.

Met de nieuwe MobileControl App die Trumpf op de Blechexpo introduceerde, heeft de machinebediener de bediening van de Trulaser 5030 fiber in de hand, terwijl hij een andere machine uitrust. De App draagt het oppervlak van het bedieningspaneel op de machine op over op het touchscreen van een iPad. Daarmee heeft de bediener naast het statische bedieningspaneel nog een mogelijkheid om de machi-

ne te bewaken en te besturen. Hij houdt het productieproces ook in het zicht als hij werkzaamheden moet verrichten die zich niet direct bij het bedieningspaneel afspelen. In de directe omgeving van de machine kan hij op de iPad informatie over de machine oproepen en programma’s wisselen.

Optioneel laat een in de machine geïnstalleerde camera het productieproces live op de iPad zien.

Morris retrofit kantbanken en plaatscharen Op de vakbeurs METAVAK in Gorinchem presenteerde zich onlangs een nieuw, jong en fris gezicht aan de Nederlandse plaatbewerkingsindustrie: het Italiaans/Friese bedrijf Morris Solutions, specialist in het retrofitten van kantbanken en plaatscharen. “We lossen problemen op en bieden wat extra’s”, zegt Morris Giaccone (30), die samen met zijn partner Grytsje de Jong (24) met dit bedrijf is begonnen.

Morris heeft veel ervaring met kantbanken en guillotinescharen doordat hij jaren heeft gewerkt bij twee grote, internationaal opererende machinefabrikanten. Het ontwikkelen, produceren, installeren, engineeren en verlenen van service aan deze machines kent voor hem weinig geheimen. “Ik snap de logica van een kantbank en een schaar”, zegt Morris. “Dat is de basiskennis die je nodig hebt voor een goede retrofit.”

In dienst van zijn voormalige werkgevers is Morris diverse malen in Nederland geweest om als servicemanager te assisteren op de Techni-Show. Zo leerde hij ook Grytsje de Jong kennen. Twee jaar geleden zijn ze in Italië voor zichzelf begonnen met een eigen servicebedrijf. Dat draait nu heel behoorlijk en de zaken worden daar waargenomen door een collega. Daarmee hebben Morris en Grytsje de handen vrij om met Morris Solutions ook in Nederland actief te zijn. Het duo opereert van uit Oudehorne (Fr). Om bekendheid te krijgen voor hun bedrijf hebben ze deelgenomen aan METAVAK en zijn ze in maart volgend jaar present op de Techni-Show in Utrecht.

Nieuwe elektronica Morris Solutions focust zich op de markt van de oudere machines en verricht retrofits op alle merken kantbanken en scharen. “Het frame van deze machines is meestal nog steeds heel goed”, aldus Morris. “Alleen de elektronica en andere componenten zijn verouderd. Door nieuwe elektronica op de machine te plaatsen en waar nodig onderdelen te vervangen heeft de klant een bijna nieuwe kantbank maar voor een veel lager kostenplaatje. Dit is een concept dat volgens ons past in de huidige tijd. Veel bedrijven zijn immers op zoek naar mogelijkheden om hun productiecapaciteit te verbeteren zonder al te grote investeringen.”

Naast kennis van kantbanken en scharen, waardoor hij de retrofits goed kan uitvoeren, beschikt Morris over een breed assortiment aan producten om bestaande kantbanken en scharen te verbeteren. Hij maakt hoofdzakelijk gebruik van producten van Italiaanse makelij, die

Morris Solutions focust zich op de markt van de oudere machines en verricht retrofits op alle merken kantbanken en scharen.

Morris Giaccone bezig met het retrofitten van een kantbank.

zich in zijn geboorteland reeds hebben bewezen, zoals nieuwe CNC besturingen en veiligheidsafschermingen.

Ook een herbekabeling van de elektrische kast naar de huidige normen kan worden gerealiseerd. Verder houdt Morris zich bezig met de reparatie van oude/nieuwe CNC besturingen, de complete ombouw van machines, automatisering van het productieproces, het programmeren van PLC’s en bijvoorbeeld het repareren of vernieuwen van achteraanslagen. Ook worden trainingen voor CNC besturingen verzorgd.

Innovatief hoekmeetsysteem Zelf ontwikkelt Morris Solutions ook producten. Zo is een opmerkelijk hoekmeetsysteem ontwikkeld voor kantbanken, dat geïntegreed is in een werkhandschoen. Het systeem communiceert wireless met het CNC besturingssysteem van de kantbank voor informatie over de hoekcorrectie. Morris legt uit: “Deze innovatie, de Morris Anglecheck, is een integratie tussen hightech en veiligheid op het werk. In de handschoen is aan de binnenzijde van de wijsvinger een sensor geplaatst die in staat is om de hoek te meten die verkregen is na het kantproces van de kantbank. Het systeem bevat ook een integratie met wireless technology met een software protocol dat in staat is om informatie uit te wisselen met het CNC besturingssysteem. Morris Anglecheck is een systeem dat een integratie maakt tussen automatische hoekcorrectie en veiligheid en het is een doelgerichte verbetering in het productieproces. Een kantbank operator werkt hiermee sneller, nauwkeuriger en veiliger.”

Morris Solutions presenteert de Anglecheck op de Techni-Show en dingt met dit product mee naar de Techni-Show Innovatie Awards. www.morrissolutions.eu

33

CAM aansturing van nieuwe en gebruikte pons-, laser- en plasmasnijmachines nodig?

Bel de CADCAM specialist voor de plaatbewerking • Eerste hulp bij installatie, opstart en training • Ondersteuning alle bekende machinemerken • Dealer van o.a. Lantek Expert voor Nederland en België• Advies en programmeerondersteuning • Efficiënter produceren door meer uit uw software te halen.

Van Leeuwen CADCAM Systems BV | 030 271 42 17 | info@leeuwencam.nl | www.leeuwencam.nl

VERHEIJ METAAL SPECIALIST IN PLAATBEWERKING Een van onze mogelijkheden is het lassen en assembleren van industriële producten.

Ook kunnen wij voor u:

CNC-Kanten Lasersnijden Ponsnibbelen

4E JAARGANG

4E JAARGANG

RI 2013 NR. 1 • FEBRUA

NR. 2 • MEI

Informeer nu naar de beursaanbiedingen voor 2014

2013

Neem contact op met een van onze media-adviseurs: info@54umedia.nl of 055-3601060 ITIE:

IN DEZE ED

IN DEZE ED

ITIE:

MET VAST

KATERN eras bold

ITC

L - ‘MARKT L IS NIET METAA ASER VAN METAA MET FIBERL N MET VAST AAN ZELF TOEKOMST ALLROUND KATERN LEXPO - DEVAKMAECO SNIJDT VOORTBUIGEN…EN XXL SNIJDE METAA - DRAM N IN ÉÉN PITTIG VOLOP IERS’ XLJAAR CTIE SERIES OP ERANC MEE AAN INDUST DICHTEN DE PRODU - BUISLA MET KLEINE UTIE IN GAATJES RIE 4.0 EID TOELEVBRANC SER ZONDE - DE REVOL - WERKE EE HE - EPM ZORGT VOOR WINST MAKEN ERE BETROKKENH R BEPERKINGEN OOK OVERZ ATION MAAKT N MET VOORGELAKT TOOLCELL - LICHTAUTOM BIJ ZANTEC VRAAGT STERKN OP DE KANTPERS, KENNIS IS H - KASTO LASSEN - LASER GROTE KRACH ERGONOMISCHE CNC METAAL IS DURVEN DOET ERP LEEFT - VERTROUWEISCH WALSEN EN LASER PLASMASNIJM T VAN CENTR ENORM IN E FOR LASER ACHINES TOMAT DE VOLAU LVD LEVERT TECHNOLOGY GROTERE 8:28:34 15-2-2013 = 100 C/70M

= 100 Y/100M

eras bold

ITC

= 100 C/70M

= 100 Y/100M

13PBNp.ind

d 1

d 1

12PBNp.ind

17-5-2013

34

15:04:16

Flexibel waterstraalsnijden Naast veel nieuwigheden op het gebied van lasersnijmachines, kantbanken en software, had Bystronic onlangs tijdens de huisshow Competence Days in Niederönz ook nieuws over het waterstraalsnijden. De waterjets van de Zwitserse machineproducent kunnen uitgerust worden met diverse extra componenten, zodat ze op specifieke klantenwensen kunnen worden aangepast. Bovendien komt de ByJet Flex op de markt, een intelligent platform dat steeds verder kan worden uitgebreid en in de loop van volgend jaar ook is uit te rusten met een 3D snijkop.

De waterjets hebben slechts een bescheiden aandeel in de totale omzet van Bystronic: niet meer dan 3 procent, terwijl de kantbanken 14 en de lasersnijmachines zelfs 54 procent van de omzet voor hun rekening nemen. Niettemin worden in Zwitserland toch ook de nodige R&D inspanningen in het watersnijden gestoken.

Dat heeft onder meer geresulteerd in de ByJet Smart, de bestseller onder de waterjets die door Bystronic zijn ontwikkeld. Het is een hoogwaardig krachtpakket. Daarvoor zorgen onder andere de innovatieve constructie van de snijbrug, het nauwkeurig geproduceerde machineframe uit sterk dempend composietmateriaal en de dynamische hogedruk pomp met snelle drukopbouw en -afbouw. De efficiënte hogedrukpomp werkt betrouwbaar, zodat de service-intervallen bovengemiddeld lang zijn. Het robuuste en geconcentreerde machineconcept verzekert een gunstig onderhoud.

Extra componenten Tijdens de Competence Days toonde Bystronic een aantal extra componenten, waarmee de ByJet Smart al naar behoefte van de klant kan worden uitgerust. Deze voeren het prestatievermogen op. Zo is daar de PositionPointer, die het nauwkeurig positioneren van de snijkop mogelijk maakt. Tijdens de bewerking zorgt dat voor een minimaal verlies aan ruw materiaal. De FixMaster maakt micro-steken overbodig. Snijdelen kunnen in het plaatgeraamte worden gefixeerd met licht oplosbare lijm. De PrecisionAligner is een nauwkeurige afstellingsmogelijkheid om het snijden met twee snijkoppen tegelijk in één onderdeel mogelijk te maken.

Daarnaast kunnen de snijkoppen worden uitgerust met een boorspindel.

Hiermee kunnen vooral composieten voorzichtig worden bewerkt.

Hoewel de waterjets niet meer dan 3 procent van de omzet van Bystronic bepalen, worden hier toch ook de nodige R&D inspanningen in gestoken.

Op de ByJet Flex is een snelle wisseling van een 2D kop naar een 3D kop mogelijk.

3D snijkop In de demoruimte toonde Bystronic tijdens de Competence Days de ByJet Flex 3015. Deze machine is klaar om uitgerust te worden met een 3D snijkop, die in de loop van volgend jaar op de markt komt. Deze maakt het mogelijk om nauwkeurig met een hoek van 45 graden te snijden. Bovendien is op de ByJet Flex een snelle wisseling van een 2D kop naar een 3D kop mogelijk, hetgeen de efficiency van de waterjet ten goede komt. www.bystronic.nl

De 3D snijkop komt in de loop van volgend jaar op de markt.

35

‘Dit merk fiberlaser is niet tegen te houden’

De ECO lijn.

Twee bekende gezichten in de lasersnijwereld hebben onlangs een opmerkelijke stap gezet. Erik Laar en Herbert Wiezer hebben Mazak gedag gezegd en zijn samen begonnen aan een nieuw avontuur. Sinds 1 oktober vertegenwoordigen zij de fiberlasers van het Turkse merk Nukon in de Benelux en Duitsland. De eerste machine wordt deze maand geïnstalleerd bij Metaalindustrie Vermeulen in Bladel. En daar zal het niet bij blijven, is de overtuiging van Laar. “We zijn nog maar kort bezig, maar mogen nu al serieus meedoen bij een twintigtal bedrijven die binnen nu en een half jaar gaan beslissen over de aanschaf van een nieuwe fiberlaser. Dit is een merk dat niet tegen te houden is.”

Laar en Wiezer vingen begin dit jaar de eerste signalen op over een hen volslagen onbekende Turkse fabrikant van fiberlasers, die vooral in Oost-Europa al flink aan de weg timmerde. Een eerste kennismaking met vertegenwoordigers van Nukon vond plaats in België. Laar vertelt: “Wat we te horen kregen klonk zo interessant, dat we persoonlijk een

Elke Nukon machine is uitge- De snijkop is voorzien van autovoerd met een eenvoudig te be- focus en kan daarmee van dun dienen besturing. tot dik snijden zonder tussenkomst van de operator.

36

weekend naar Turkije zijn afgereisd om te zien of het allemaal klopte wat ze zeiden. Daar zijn we ons te pletter geschrokken. De Turken waren al heel ver qua technologie, knowhow, vermogens en formaten. Zij hadden bijvoorbeeld al vermogens van 5 en 6 kW. Voor ons was meteen duidelijk dat we hier in moesten stappen. Het is simpelweg eten of gegeten worden; of we doen het zelf of iemand anders gaat ons hiermee voor de voeten lopen.”

Gebruikersvriendelijk Nukon is onderdeel van de Nüri Körüstan groep in Bursa, een leverancier van plaat en gesneden plaatdelen voor de metaalverwerkende industrie. Het is een degelijk familiebedrijf met een 40-jarige historie en een jaaromzet van circa 300 miljoen euro. Vanuit het eigen snijbedrijf is men 5 jaar geleden uit onvrede over de onderhoudskosten van de bestaande machineleveranciers begonnen met de ontwikkeling van een eigen 2D lasersnijmachine. Dit heeft geresulteerd in een fiberlasermachine met als basiskenmerken: gebruikersvriendelijk, onderhoudsarm en uitstekende snijprestaties. “De groep heeft zelf zo’n tien eigen fiberlasers in bedrijf”, aldus Laar.

In Oost-Europa hebben de fiberlasers van Nukon (dat ook watersnij-, autogeen en plasma snijmachines bouwt) reeds hun weg gevonden in de metaalindustrie. Daar zijn in een relatief korte periode van nog geen 3 jaar al meer dan 250 fiberlaser machines geplaatst “We hebben een collega in Tsjechië gesproken en die had binnen jaar twaalf machines verkocht”’ aldus Laar. “In Oost-Europa heeft Nukon al een goede reputatie.”

Twee lijnen Nukon biedt de fiberlaser aan in twee lijnen/uitvoeringen: De ECO lijn en de NF PRO lijn. De ECO is er in twee afmetingen: 1250x2500 en 1500x3000 mm. De laserbron is van IPG, een eersteklas Duitse producent, en kan geleverd worden in 500, 1000, 1500 en 2000 Watt.

Door gebruik te maken van de fibertechnologie is er geen vermogensverlies. De lasersnijkop is eenvoudig te bedienen. De machine is energiezuinig, slechts 13 kW voor een 1kW laserbron. Het machineframe is robuust en sterk.

De NF Pro lijn.

De NF PRO wordt gebouwd in diverse afmetingen van 1500x3000 tot 2000x6000 mm, terwijl grotere formaten op aanvraag verkrijgbaar zijn. De laserbron is modulair opgebouwd en eenvoudig met modules op te waarderen van 1kW naar 6kW. Ook deze machine is energiezuinig, slechts 25kW voor een 3kW laserbron. De transportband zorgt voor afvoer van afval en kleine delen. De wisseltafel wordt bediend vanuit de CNC en is hydraulisch gestuurd.

Snijkop Beide machines zijn uitgerust met een speciaal voor fibertechniek ontwikkelde snijkop. Deze is voorzien van autofocus en kan daarmee van dun tot dik snijden zonder tussenkomst van de operator. Tevens is het mogelijk de focusdiameter automatisch aan te passen (65 micron tot 145 micron) voor een beter snijresultaat. De snijkop is voorzien van twee beschermglaasjes, één voor de snijlens en nog één voor de collimeterlens. Door deze constructie gaat het beschermglas naar een hogere positie (163mm) zodat de levensduur hiervan met ongeveer een factor 3 wordt verhoogd. De centrering van de nozzle kan eenvoudig worden uitgevoerd met een X, Y systeem met vergrendeling. Door gebruik te maken van grote interne gaskanalen wordt een stabiele en ver-

ticale gasflow bereikt waardoor de snijsnelheid en de kwaliteit op een hoger niveau komen te liggen.

Besturing Elke Nukon machine is uitgevoerd met een eenvoudig te bedienen besturing. De basis is compleet opgebouwd uit componenten van Power Automation uit Duitsland. De basisfuncties voor het besturen van de machine zitten onder handbereik. Parameters kunnen ook tijdens het snijden worden aangepast. Het inladen en het bijwerken van de programma’s en nestingen zijn ook door niet ervaren mensen gemakkelijk aan te leren. De basisbesturing bevat een groot aantal functies die het bladeren in submenu’s overbodig maken.

“Vooral de prijs kwaliteit verhouding is een sterk punt van deze machines”, aldus Laar. “Ze hebben een aantal goede punten, die ze interessant maken voor machinefabrieken en constructiewerkplaatsen en op den duur ook voor professionele jobbers. Herbert en ik denken met onze jarenlange expertise, kennis en ervaring met lasersnijden het vertrouwen van de markt in dit merk te kunnen winnen.” www.nukonlaser.nl

Eerste Nukon bij Vermeulen Metaalindustrie Herbert Wiezer en Erik Laar hebben hun eerste Nukon fiberlaser verkocht aan Vermeulen Metaalindustrie in Bladel. Het is een ECO machine met 1 kW vermogen en de afmetingen 1500x3000 mm. De machine is uitgerust met een wisseltafel die over dwars wisselt, waardoor het een compact geheel is.

De machine wordt medio december geleverd en zal vlak voor kerst operationeel zijn. Zo kunnen de medewerkers van Vermeulen de kerstperiode gebruiken om de nieuwe machine goed te leren kennen.

Binnenkort zal Nukon in samenwerking met Metaalindustrie Vermeulen een presentatie geven voor belangstellenden.

Vermeulen is toeleverancier van een breed scala aan metalen producten en onderdelen. Of het nu gaat om ijzer, staal, zincor, gegalvaniseerd staal, aluminium RVS of welke metaalsoort dan ook, de Bladelse toeleverancier denkt mee met de klant en realiseert alle denkbare metalen onderdelen voor machines of producten. Ultradunne plaatmaterialen zijn een specialiteit.

Het bedrijf is van oudsher vooral actief met ponsen. Twee jaar geleden besloot men echter ook te gaan lasersnijden. Er werd een CO2 laser met automatisering aangeschaft, waarbij Herbert Wiezer de con-

tactpersoon was. Nu heeft Vermeulen van hem de Nukon machine gekocht. De CO2 laser zal meer ingezet worden voor het dikkere materiaal, materiaal tot 4 mm gaat naar de nieuwe machine. Daarom was 1 kW vermogen genoeg.

Directeur Ron van Gompel van Vermeulen heeft niet zozeer voor het merk Nukon gekozen, als wel voor de persoon Herbert Wiezer. “Herbert is iemand die veel meer verstand heeft van lasers dan wij”, aldus Van Gompel. “We zijn bij deze nieuwe machine vooral op zijn gevoel afgegaan. Hij gaat ook zelf het onderhoud doen en gezien onze ervaringen met de eerste laser die we van hem hebben gekocht, hebben we daar alle vertrouwen in.”

Maar natuurlijk zijn het niet alleen de kwaliteiten van Wiezer, die Van Gompel voor Nukon deden kiezen. “We hebben meerdere machines langs elkaar gelegd en met elkaar vergeleken. Deze machine kwam prijstechnisch gewoon heel goed uit de bus. Hij past bovendien mooi bij ons vanwege de compacte opstelling. En het merk? Waar het plaatwerk en de omkastingen vandaan komen, maakt eigenlijk niet zoveel uit. Het gaat om de essentiële onderdelen; die goed moeten zijn.

De laserbron moet bijvoorbeeld van een goed merk zijn. En dat is hier het geval.” www.metaalvermeulen.nl

37

Slijpmachines met komborstels Boere heeft haar leveringsprogramma metaalslijpmachines uitgebreid met de komborstelunit. Hiermee kunnen nu de kanten van lasergesneden delen, pons- en boorgaten et cetera perfect ontscherpt worden.

Met de komborstelunit kunnen nu de kanten van lasergesneden delen, pons- en boorgaten et cetera perfect ontscherpt worden.

Al naar gelang de toepassing van de slijpmachine is deze nu in diverse combinaties van contactrol-, komborstel- en borstelaggregaat uit te voeren. De komborstelunit is uitgevoerd met elkaar overlappende borstels, waarbij elke borstel door een aparte motor wordt aangedreven. De borstels draaien in sets van twee tegengesteld aan elkaar en de gehele unit oscilleert teneinde een optimale ontbraming te bereiken. Het oscillatiesysteem kan naar behoefte in en uit worden geschakeld. Ook kan de snijsnelheid van de borstels al naar gelang de toepassing traploos worden ingesteld. Dankzij een snelwisselsysteem kunnen de borstels eenvoudig worden verwisseld. Verder zijn de Boere metaalslijpmachines uitgevoerd met speciale transportbanden voor een goede grip van de werkstukken. Afhankelijk van de vervuiling van de transportband, kan een reinigingsborstel worden ingebouwd, zodat storingsvrij werkstuktransport gewaarborgd is. Voor een optimaal zicht op de werking van de machine is deze voorzien van ramen aan de slijpbandwisselzijde en LED-verlichting in de machine. www.boere.nl

Nieuwe functies in ProNest Er is een nieuwe update beschikbaar voor ProNest, de CADCAM-software van Hypertherm. Volgens Hypertherm maken deze updates het voor metaalbewerkers en andere bedrijven die metaal snijden nog gemakkelijker om de snijkwaliteit, productiviteit en winstgevendheid te verbeteren.

De update bevat verbeteringen in de tekstfunctie van de software. Klanten kunnen nu wisselende informatie gebruiken voor onderdelen, zoals een identificatiecode of klantnummer. Bovendien kunnen klanten nu heel gemakkelijk het lettertype selecteren dat ze op hun onderdelen willen gebruiken. Ook zijn er verbeteringen voor tabs voor mensen die snijden met laser. De verbeteringen hebben betrekking op de uitloop voor tabs, de mogelijkheid om een maximumgrootte in te stellen De nieuwe update maakt het volgens Hypertherm nog gemakkelijker om de snijkwaliteit, voor profielen met tabs en een functie die ervoor zorgt dat een inloop in tabstijl niet kan wegvallen. productiviteit en winstgevendheid te verbeTot slot is er een nieuw programma voor het verbeteren van de klantervaring. Met dit nieuwe pro- teren. gramma wordt informatie verzameld over de manier waarop mensen ProNest gebruiken. Aan de hand daarvan kan dan worden bepaald welke functies van ProNest verder kunnen worden verbeterd. De update is gratis beschikbaar voor klanten met een geldig ProNest-abonnement. Deze gebruikers hoeven alleen maar in te loggen bij de online-kennisdatabase voor ProNest en de downloadoptie te selecteren. Iedereen zonder geldig abonnement kan deze CADCAM-software gratis proberen. Vraag de software aan via www.hyperthermCAM.com. www.hypertherm.com

HiCAD Unfold CAD pakket voor plaatbewerking ISD Benelux introduceerde onlangs op de beurscombinatie TIV/Metavak/Vilo in Hardenberg speciaal voor de plaatbewerkers zijn CAD programma HiCAD Unfold. Dit is een uitgeklede versie van het CAD softwarepakket HiCAD. Met Unfold kunnen 2D en 3D modellen worden opgeschoond en omgezet naar een plaatuitslag.

Unfold werd wereldwijd geïntroduceerd op de vakbeurs EuroBlech, vorig jaar oktober in Hannover. Met dit pakket heb je maar een beperkte functionaliteit ten opzichte van het totale HiCAD pakket. Maar de Unfold-versie is dan ook een factor 10 goedkoper dan de volledige versie. “MCM in Marknessse was in Nederland de eerste klant die met het Unfold ging werken”, aldus Joost Swarts, sales consultant Engineering Solutions bij ISD Benelux.

Met HiCAD kun je zowel in 2D als 3D tekenen en ontwerpen. Dat heeft zo zijn voordelen. De sales consultant noemt er paar. “Als er in een cilinder een gat moet komen, kun je dat veel sneller in 2D duidelijk aangeven. Met slechts twee muisklikken heb je dat gat gepositioneerd in het platte vak. Maar in 3D ben je zo maar tien muisklikken verder voor je dat gat in een cilinder hebt gedefinieerd. HiCAD is daarnaast ook voorbereid op het produceren met een buislaser. Een buislaser werkt wat anders dan een plaatlaser, bij een buislaser moet je namelijk altijd naar het hart toe snijden, en daar is HiCAD op ingericht. Dat betekent dat de output van HiCAD direct door een buislaser kan worden ingelezen”, weet Swarts. Ook kun je met dit pakket vanuit een 3D model automaISD Benelux introduceerde zijn CAD pro- tisch werkplaatstekeningen met werkinstructies genereren. gramma HiCAD Unfold onlangs op de beurswww.isdgroup.nl combinatie TIV/Metavak/Vilo in Hardenberg.

38

: l op a.n l e sn rum jk b ki w. w w

Leverancier Nederland

BETROUWBARE PARTNER IN GEBRUIKTE LASERSNIJMACHINES

Trumpf TruLaser 5030 - 6kW BJ 2007

Lissmac SBM-L1000 Nieuw

Machines UIT VOORRAAD LEVERBAAR

Edyweg 17 6956 BA Spankeren (nl) Tel. +31 (0)313 49 02 00 Fax +31 (0)313 49 02 01 E-mail info@bruma.nl

Lasersnijden - Kanten - (Robot)lassen - CNC (vloei)boren - Walsen - Knippen - CNC zagen

www.baas-metaal.nl

Op zoek naar een ervaren partner die uw (roestvast) staal of aluminium snel en tegen een scherpe prijs kan bewerken?

Metaalbedrijf Baas B.V. is expert in lasersnijwerk, plaat- en constructiewerk. De afgelopen 24 jaar is er heel wat (roestvast) staal en aluminium door onze handen en dat van onze machines gegaan. Lasersnijden, kanten, knippen, boren, walsen en lassen.

Onze machines draaiden op volle toeren. En intussen hebben wij niet stilgezeten. Integendeel: we hebben heel wat ge誰nvesteerd.

39

PRESS BRAKE PRODUCTIVITY INNOVATIONSž Meer productiviteit bij buigen dikke plaat

Met de introductie van de Safety Click® begon een opvallende

De nieuwe Wila ‘HD’ gereedschaphouders zijn niet alleen

productiviteitsverbetering in het buigen van dunne plaat.

ideaal voor ‘HD’ gereedschappen. Ze zijn namelijk ook

Deze progressie wordt nu ook mogelijk in het buigen van

toepasbaar met onze bestaande New Standard Premium en

dikke plaat, want Wila introduceert het E2M ‘Easy to Move’

Pro gereedschappen aangezien de opname gelijk is gebleven.

systeem voor New Standard ‘HD’ Heavy Duty gereedschappen.

Hiermee heeft u een gereedschapsysteem waarmee u platen

Dikke plaat vraagt niet alleen om ‘HD’ gereedschappen maar

van 0,5 tot 20+ mm kunt buigen. Goed nieuws dus voor uw

ook om ‘HD’ gereedschaphouders. Ook die heeft Wila, en ze

flexibiliteit en productiviteit.

®

kunnen maar liefst 800 ton per meter aan.

Kijk voor meer info op www.wila.nl of mail uw e-mailadres

www.wila.nl

naar verkoop@wila.nl en we houden u op de hoogte.

WILA Postbus 60, NL-7240 AB Lochem, Nederland Tel: +31 (0)573 28 98 50, Fax: +31 (0)573 25 75 97

Zie www.youtube.com/wilavideos voor een korte introductie.