Verspaningsnieuws editie 2 2023

In deze editie:

Aanschaf machine begint met gestroomlijnd en effectief plan - Investeringen leiden bij Mazak tot efficiëntie, productiviteit en duurzaamheid - NOVA MAX freest astronomische onderdelen vijfassig simultaan - Star langdraaiers vermenigvuldigen zich bij Marvo - G.S.M draait hard tot 5 micrometer nauwkeurig - DN Solutions introduceert nieuwe generatie draaibanken - EMO Hannover 2023 World Tour blikt vooruit - Spindeltijd is gelieerd aan kennis - Zoer Techniek al 40 jaar een betrouwbare partner in de regio - Boers & Co verzekerd van hoge luchtkwaliteit en betrouwbaar proces - Ceratizit opent Technical Center in Roosendaal - En meer …

Draadvonktechnologie

De toekomst vormgeven Ons verleden eren

Ontgrendel de grenzeloze mogelijkheden van draadvonken

Wij staan al tientallen jaren aan de top van de EDM-industrie, met sterke technische expertise en een geschiedenis van toegekende patenten. Wij zijn uw vertrouwde partner voor elk draadvonkproject, of het nu gaat om ultraprecieze bewerking, het maken van matrijzen of gewoon een proces dat zeer nauwkeurige snijprestaties vereist.

www.gfms.com

3.000

Meer dan patenten sinds 1954

1954 2023

CUT P series CUT X series

Hoe vernieuwend zijn we?

Waar normale mensen uitkijken naar het voorjaar omdat de temperatuur omhoog gaat, het langer licht wordt, er weer een drankje op het terras genuttigd kan worden en de bomen in het blad schieten, kijkt menig technisch redacteur in de maakindustrie uit naar die ene uitnodiging van de EMO persconferentie. Ja, het hart gaat sneller kloppen als eens in de twee jaar de EMO weer in de lucht hangt. Dat betekent namelijk dat we weer heel veel nieuws kunnen verwachten.

Eind mei werd het wachten beloond. De EMO persconferentie! Op een bijzondere locatie in het Louwman Museum in Den Haag gaf de organisatie van de grootste internationale beurs voor productietechnologie een voorproefje van het nieuws dat we in september allemaal kunnen verwachten. Of nou ja, nieuws… Thema’s die aan bod komen zijn digitalisering, automatisering, procesoptimalisatie en productietechnologie. Interessant, maar hoe vernieuwend is dit eigenlijk? Als ik mijn database met EMO-artikelen er bij pak dan zijn dit exact dezelfde thema’s als waar ik tijdens de edities van 2015, 2017, 2019 en 2021 ook over heb geschreven. Uiteraard is de bijbehorende technologie verder doorontwikkeld, maar de vraag is of er straks echt revolutionair nieuws is te vinden. Dat gaan we in september ontdekken.

Een thema waar EMO Hannover en de exposanten dit jaar wel voor het eerst echt op inzetten is duurzaamheid. Duurzaam produceren,

Op de voorpagina:

Colofon

VerspaningsNieuws, jaargang 3, editie 2, april 2023

VerspaningsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor ondernemers in de maakindustrie die verspanende technieken in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in de wereld van verspaning waarbij ook hedendaagse thema’s zoals digitalisering, automatisering en robotisering natuurlijk niet zullen ontbreken. VerspaningsNieuws besteedt aandacht aan nieuws van en voor machineen gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs, technisch adviesbureaus en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de verspaning actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen zal de minimale oplage per editie 5.000 gedrukte exemplaren bedragen, aangevuld met een digitale oplage.

minder materiaalverlies, energiezuinige machines: Het wordt nu naar buiten gebracht als nieuws. Maar is het ook nieuws of leggen alle marketingafdelingen nu juist de nadruk op het thema?

Tien jaar geleden schreef ik namelijk al een artikel over kantbanken waarbij de hydraulische aandrijving werd vervangen voor een elektrische aandrijving om onder andere het energieverbruik te reduceren. Toen werd hier nauwelijks de nadruk op gelegd. Tegenwoordig worden dit soort aanpassingen onder de aandacht gebracht alsof het ei van Columbus is gevonden. Maar hoe vernieuwend en duurzaam is het nou echt? Houden we onszelf voor de gek of zijn we slachtoffer van ‘Greenwashing’? Hoe dan ook, op de EMO heb ik straks de mooie uitdaging om te onderzoeken waar die duurzaamheid nou echt zit, én of het wel echt zo’n verbetering is als wordt beweerd…

Meer over de EMO persconferentie leest u op pagina 34. De volgende editie van VerspaningsNieuws zal volledig in het teken staan van EMO Hannover 2023.

Tim Wentink t.wentink@54umedia.nl

Boers & Co Precision Machining in Schiedam is sinds 2015 overtuigd van de olienevelseparatoren van 3nine. Sindsdien heeft de toeleverancier alle nieuwe bewerkingsmachines direct uitgerust met een dergelijke olienevelseparator. Lees verder op pagina 52.

Abonnementen

Opgeven nieuwe abonnementen:

T: +31 (0)55 360 10 60

E: info@54umedia.nl

Redactie Tim Wentink E: t.wentink@54umedia.nl

Advertentie-exploitatie

Vincent Span

T: +31 (0)55 360 62 27

M: +31 (0)6 511 93 408

E: v.span@54umedia.nl

Harold Draaijer

T: +31 (0)55 360 64 20

M: +31 (0)6 51 19 31 32

E: h.draaijer@54umedia.nl

Uitgeverij/redactie-adres

54U Media BV

Tweelingenlaan 51

7324 AP APELDOORN

T: +31 (0) 55 360 10 60

E: info@54umedia.nl

I: www.54umedia.nl

Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak

Rijnier van Kesteren

Drukkerij

Senefelder Misset, Doetinchem

Materiaal

Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 24 augustus 2023. Editie 3, jaargang 3 van VerspaningsNieuws verschijnt in september 2023.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

www.verspaningsnieuws.nl

Aanschaf machine begint met gestroomlijnd en effectief plan

Er zijn allerlei redenen om te investeren in een nieuwe bewerkingsmachine. Het besluit dat er een nieuwe machine moet komen is één stap. Daadwerkelijk overgaan tot investeren is een tweede. Om tot de juiste machine te komen is een uitgebreid voortraject cruciaal, bleek tijdens de workshop ‘Machineaanschaf’ van Dijk Consult, georganiseerd bij Humacs Krabbendam in Nieuwleusen.

Investeringen leiden bij Mazak tot efficiëntie, productiviteit en duurzaamheid

14 miljoen Euro is er de afgelopen vijf jaar geïnvesteerd in de Europese fabriek van Mazak in Worcester (VK) .

NOVA MAX freest astronomische onderdelen vijfassig simultaan

Medio april heeft de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) een nieuwe faciliteit geopend voor de productie van grote onderdelen voor astronomische instrumenten.

En verder....

20 juni Manufacturing Technology Conference

Kennisevent over productietechnologieën Veldhoven www.kscevents.nl

18 – 23 september

EMO Hannover

De grootste internationale beurs voor productietechnologie Hannover (D) emo-hannover.de

26 – 28 september

PARTS2CLEAN

Vakbeurs over industrieel reinigen Stuttgart www.parts2clean.de

10 – 12 oktober

Metavak

Hét nationale vakevent voor de gehele metaalbewerkende industrie Gorinchem www.metavak.nl

7 – 10 november Formnext

Vakbeurs voor Additive Manufacturing Frankfurt formnext.mesago.com

15 – 16 november

Precisiebeurs

De vakbeurs voor de gehele

waardeketen ’s-Hertogenbosch precisiebeurs.nl

12 – 15 maart

TechniShow 2024

De

“In een paar stappen vliegen we de volgende investering aan”

Er zijn allerlei redenen om te investeren in een nieuwe bewerkingsmachine: Er is behoefte aan meer capaciteit, een oude machine is aan vervanging toe, nieuwe producten vragen meer machinemogelijkheden, de efficiëntie en productiviteit moet omhoog, enzovoort. Het besluit dat er een nieuwe machine moet komen is één stap. Daadwerkelijk overgaan tot investeren is een tweede. Om tot de juiste machine te komen is een uitgebreid aanschafproces cruciaal, bleek tijdens de workshop

‘Machineaanschaf’ van Dijk Consult, georganiseerd bij Humacs Krabbendam in Nieuwleusen.

Bij de aanschaf van metaalbewerkingsmachine moet een metaalbewerkingsbedrijf eisen formuleren waaraan een machine minimaal moet voldoen om het toekomstige werkpakket te kunnen maken. Een complex proces waarin veel technische , organische en financiële zaken van belang zijn voor het maken van een juiste keuze. Want de machine bepaalt voor een lange periode de productiecapaciteit en daarmee de slagkracht van een onderneming.

“De aanschaf van bewerkingsmachines vergt doorgaans een grote investering. Als bedrijf wil je die investering natuurlijk snel terugverdienen, maar om dat te realiseren moet de machine wel volledig voldoen aan de huidige en toekomstige behoeften van een organisatie. Helaas gaat het hier best vaak mis. Dan voldoet een machine bijvoorbeeld niet aan de vereiste nauwkeurigheid omdat dit in het voortraject niet goed is gedocumenteerd. Of die nieuwe drieasser blijkt na een paar jaar minder inzetbaar, omdat de vraag naar complexere onderdelen die bijvoorbeeld vijfassig verspaand moeten worden, is toegenomen. In de praktijk zijn er veel voorbeelden te noemen, waarbij in het voortraject niet goed is nagedacht over de benodigde machinespecificaties. Dit leidt dan meestal tot onnodig

hoge kosten en frustratie tussen leveranciers en klanten. 30% van de machine-aankopen wordt gedaan zonder dat de eisen duidelijk zijn opgesteld. Van die 30% blijkt in de praktijk 60% van de machines niet te voldoen aan de wensen of verwachtingen. Het is dus een groot probleem”, zegt cursusleider Gert Dijk.

Om dit te voorkomen heeft Dijk zijn jarenlange ervaring met de aanschaf, afname, installatie en ingebruikname en waardebepaling van metaalbewerkingsmachines vertaald in een workshop voor jobbers, toeleveranciers en producenten. De workshop geeft alle handvatten om controle te krijgen over het koopproces, waarbij de maakbaarheid en nauwkeurigheid van het werkstuk centraal staan.

Bepalen van machineconcept

De eerste stap in het aanschafproces is natuurlijk het bepalen van het type bewerkingsmachine. Het is voor de hand liggend dat er een draaimachine nodig is voor het maken van draaidelen, een freesmachine voor freesdelen of een multitask-machine die zowel kan draaien en frezen voor compleetbewerkingen, maar daarmee is het zoekveld nog niet heel veel kleiner geworden. Er

zijn immers enorm veel machinemerken, verschillende -concepten en -specificaties beschikbaar. Bedrijven doen er daarom goed aan om eerst intern te identificeren wat er nu en in de toekomst gemaakt gaat worden. Door een keuzecriteria op te stellen, kunnen alle afdelingen binnen het bedrijf een constructieve bijdrage aan de besluitvorming leveren. Een belangrijk onderdeel van de keuzecriteria is het bepalen van het toepassingsgebied van de bewerkingsmachine. Waar wordt de machine de komende jaren voor ingezet? Wat zijn de eigenschappen van de werkstukken met betrekking tot geometrie, vormnauwkeurigheid, afmeting en materialen? Wordt er zwaar verspaand of vereisen de werkstukken een hoogdynamische machine? Zodra deze eigenschappen helder zijn kan het machineconcept worden bepaald, bijvoorbeeld een multitaskmachine of een drie-assige verticale CNC-freesmachine geschikt voor zwaarverspanen.

Technische normen en eisen

Zodra het machineconcept duidelijk is kunnen de technische normen en eisen worden gedefinieerd. Ook hier zijn de benodigde werkstukafmetingen en -specificaties leidend. Ten eerste om de hoofdkarakteristieken van de machine te bepalen, zoals het bereik van de machine, het benodigde vermogen, het koppel, het toerentalbereik en de verplaatsingssnelheden. Dijk: “Bij het vaststellen van het machineconcept en de hoofdkarakteristieken is het belangrijk om vast te stellen hoe de machine wordt ingezet. Moet de machine heel breed inzetbaar zijn, waardoor alle producten gemaakt kunnen worden met als gevolg een hoge flexibiliteit maar een duur werkbereik of is het interessanter om het merendeel van de werkstukken te kunnen maken, terwijl de excessen worden uitbesteed? De antwoorden op deze vragen zijn essentieel voor het succes van een nieuwe machine.” Naast het bepalen van de hoofdkarakteristieken van de machine is ook het determineren van de relatie tussen productnauwkeurigheid

en machinenauwkeurigheid essentieel. Op basis van die gegevens kunnen eisen worden gesteld op het gebied van geometrische nauwkeurigheid, positioneernauwkeurigheid, thermische stabiliteit, de dynamische stabiliteit zoals het type geleidingen en de dikte van de kogelomloopspillen.

Request for Quotation (RFQ)

Zodra het machineconcept en de technische normen en eisen in kaart zijn gebracht kan een bedrijf een gerichte offerte-aanvraag doen bij een machineleverancier. Om de leverancier op een overzichtelijke manier alle wensen en eisen duidelijk te maken, raadt Dijk aan om een RFQ op te stellen voor de offerteaanvragen. Een Request for Quotation (Offerte aanvraag) is een formeel bedrijfsproces waarbij een bedrijf een verzoek doet voor een offerte bij een leverancier. In het document beschrijft de opdrachtgever de situatie, de vraag en alle randvoorwaarden.

Voor het opstellen van een RFQ is er veel informatie uit de organisatie nodig. Door dit in het voortraject al in kaart te brengen, is een RFQ snel en eenvoudig samen te stellen. “Een RFQ is een overzichtelijk document waarin alle wensen op een eenduidige manier worden beschreven. De leveranciers zijn daardoor meteen op de hoogte en kunnen zo een gerichte offerte geven. Hierdoor wordt het vergelijken van de verschillende offertes gemakkelijker en transparanter. Hoe eerder alles voor de betrokken partijen duidelijk is, hoe sneller het traject is te doorlopen”, zegt Dijk.

De workshop ‘Machineaanschaf’ van Dijk Consult gaf cursisten alle benodigde handvatten om stapsgewijs en op een gestroomlijnde manier een machineaankoop te doen. Humacs Krabbendam in Nieuwleusen stelde hun kantoor en showroom ter beschikking voor de workshop die door de cursisten als zeer informatief werd ervaren. In het najaar van 2023 zal Dijk Consult nogmaals twee workshops organiseren, waaronder ook de workshop ‘Nauwkeurigheid in de Maak’.

“Een goede voorbereiding vergroot de inzetbaarheid en reduceert de risico’s.”

De naam is veranderd, maar DN Solutions is nog steeds dezelfde machineleverancier dat innovatie met een zo hoog mogelijke machineprestatie combineert met het leveren van de beste service en klantondersteuning.

Onze filtratie is uw gezondheid en veiligheid

Voor ieder Stof-, Rook- en Olienevel probleem heeft Dormatec een passende industriële oplossing.

Meer weten over al onze systemen?

Een uitgebreid onderzoek is noodzakelijk om tot een geschikte bewerkingsmachine te komen. Bij het aankoopproces moet de maakbaarheid en nauwkeurigheid van het werkstuk centraal staan. De foto toont de werkruimte van een vijfassige Kitamura.

Omschrijf de wensen

In een RFQ wordt onder andere uitgelegd waarom er een nieuwe machine nodig is, voor welke toepassingen de machine wordt ingezet, wat de hoofdkarakteristieken moeten zijn, wat de technische normen en eisen zijn met betrekking tot het product en de machine en welke technische voorziening er benodigd zijn, zoals de opname, gereedschapsposities en hogedrukkoeling. Eigenlijk komt hier alles terug wat in het vooronderzoek boven tafel is gekomen. Daarnaast biedt een RFQ de mogelijkheid om aan te geven welke informatie de leverancier dient aan te leveren in de offerte. Denk hierbij aan informatie over funderingsvereisten, trainingen, installatiebehoeften, garantievoorwaarden, onderhoudscontracten, aan te leveren schetsen van de machine, verklaring dat machine kan voldoen aan de gewenste (nauwkeurigheids-) eisen, de opleverdatum en ga zo maar door.

Tot slot kan er in de RFQ een sectie worden opgenomen over de verschillende tests die voor en na de afname uitgevoerd worden, zoals de pre-acceptatietest bij de leverancier of machinebouwer en de definitieve acceptatietest na machineplaatsing. Door in deze

Tips voor machine-aanschaf

• Neem tijd voor oriëntatiefase.

• Houdt techniek en commercie uit elkaar.

• Ga vooraf de voor u belangrijke eigenschappen van de beoogde machine ook daadwerkelijk testen op bestaande machines. Dit kan veel teleurstelling en gedoe achteraf voorkomen.

• Maak afspraken over afname en oplevering.

• Maak proefproducten.

• Maak afspraken over de opleiding (locatie, duur en aantal medewerkers) Machine is waard wat de operator waard is.

• Voor en na aanschaf: Specificeer en test de vereiste nauwkeurigheid.

sectie een overzicht te geven van de gewenste testmethoden om alle gedefinieerde eisen te valideren, kan de leverancier de nodige voorbereidingen treffen. Dijk: “Door een volledige omschrijving te geven, krijgen alle betrokken partijen een duidelijk beeld van wat er nodig is. Vervolgens kan er op een duidelijke manier worden gecommuniceerd en worden contractonderhandelingen transparanter.”

Afnamekeuring

Zodra de leveranciers hun offerte en informatie hebben gedeeld kunnen de technische eisen en bijbehorende leveringsvoorwaarden worden vergeleken. Een checklist is in dit traject een handig hulpmiddel om tot een eindconclusie te komen. Na het selecteren van de geschikte machine raadt Dijk aan om samen met de leverancier een uitgebreid plan voor een afnamekeuring op te stellen. De afnamekeuring is een belangrijk onderdeel van het aankooptraject. Hier wordt gekeken of de machine helemaal klaar is en optimaal functioneert. Aandachtspunten zoals nauwkeurigheid, thermische stabiliteit, verspaningscapaciteit dienen hierbij gecontroleerd te worden. Komt de machine goed door de voorafname heen dan kan die op transport. Na de levering en de inbedrijfsstelling komen de zelfde controles aan bod om zeker te zijn van een optimale werking en nauwkeurigheid. Met diverse tests kan de stand en rondloopnauwkeurigheid van de spindel, de haaksheid van assen, de positioneernauwkeurigheid en de contournauwkeurigheid worden gemeten.

“Zowel bij de afnamekeuring als na de inbedrijfstelling is het raadzaam om een proefwerkstuk te maken. De machinegeometrie zegt namelijk niet alles over de werknauwkeurigheid. Omgevingsinvloeden, de manier van opspannen, bewerkingsstrategieën, werkstukmateriaal en snijgereedschap hebben ook effect op de nauwkeurigheid. Door een proefwerkstuk te maken kun je goed aflezen of de bewerking en bewerkingsnauwkeurigheid op het gewenste niveau is. Zo weet je altijd wat je in huis hebt gehaald en dit zorgt voor een hogere kwaliteit en voorkomt kosten. Al met al is de aankoop van een machine een serieuze aangelegenheid. Met een plan van aanpak kan dit proces gestroomlijnd worden, waardoor bedrijven tot een betere machinekeus komen.”

“Wij hebben verstand van de producten. De leverancier van de machine.

Samen moet je naar de beste oplossing.”

Star langdraaiers vermenigvuldigen zich bij Marvo

Marvo Technologies in Tilburg heeft onlangs twee nieuwe langdraaimachines in gebruik genomen. “De machines van Star vermenigvuldigen zich als konijnen binnen onze organisatie”, vertelt directeur Ronald van Uffelen lachend. “Door in te spelen op de levertijden hebben we er nu maar meteen twee gekocht.”

Marvo zet de langdraaimachines in voor de productie van hoognauwkeurige fijnmechanische draaidelen.

Marvo Technologies heeft inmiddels 23 bewerkingsmachines operationeel, waarvan een groot gedeelte bestaat uit langdraaimachines van Star Micronics. “Toen ik in 1996 het bedrijf overnam stonden er alleen een paar curvedraaibanken en eenvoudige langdraaimachines in de fabriek. Ik kwam uit de wereld van automatisering dus we zijn toen meteen gaan kijken naar nieuwe CNC-machines die veel beter aan zouden sluiten op onze visie. Op de TechniShow kwamen we in aanraking met Star en kort daarna hebben we geïnvesteerd in de SA-12. Die machine was dusdanig betrouwbaar dat we eigenlijk meteen verkocht waren. Toen is het balletje gaan rollen en hebben we het machinepark uitgebreid met de ene na de andere machine van Star”, zegt van Uffelen.

Een echte productiemachine

Marvo Technologies is gespecialiseerd in de seriematige productie van fijnmechanische draaidelen. Afnemers bevinden zich veelal in industrieën die hoge kwaliteitseisen stellen aan het eindproduct. Materialen die de toeleverancier veel bewerkt zijn staal, aluminium, messing, kunststof en de laatste jaren neemt de vraag naar roestvast staal toe. Omdat de vraag naar hoogwaardige draaidelen toeneemt investeert Marvo continu in het machinepark. De twee nieuwe Star langdraaimachines zijn daar het bewijs van. “Het voordeel van Star is dat de machines multi-inzetbaar en standaard rijk uitgerust zijn. Dat heb je nodig als toeleverancier, want zo kunnen we heel flexibel inspringen op de behoefte vanuit de markt.” Van Uffelen is verder gecharmeerd van de vele verschillende modellen van Star. Een machinetype zoals de SR20 is bijvoorbeeld in veel varianten verkrijgbaar zodat er altijd een optimale oplossing verkrijgbaar is.

Marvo heeft gekozen voor de Star SR-20J II type B die in Nederland standaard wordt geleverd met een C-as op zowel de hoofd- als de tegenspil, evenals met aangedreven gereedschappen. Hierdoor heeft de SR-20J II type B maar liefst acht assen. Verder is er gekozen

Marvo is gespecialiseerd in het CNC-draaien van lange, slanke en complexe draaidelen.

voor een doorlaat van 20 mm, maar optioneel is dit te vergroten naar 23 mm. Omdat de afstand tussen de gereedschapsunits en het werkstuk heel klein is, bedraagt de spaan tot spaan tijd bij een gereedschapswissel maximaal slechts 1,5 seconden. Marvo produceert producten met een productietijd tussen de 5 en 500 seconden, waardoor een korte gereedschapswisseltijd dus een groot voordeel is. Een hoge productiviteit wordt ook bereikt door de krachtige hoofd- en subspil. Beide spillen hebben een vermogen van 3,7 kW en een maximaal toerental van 10.000 min-1

Compleet, stabiel en nauwkeurig bewerken

Omdat de langdraaier over een indrukwekkende gereedschapscapaciteit beschikt van in totaal 36 gereedschappen, ontstaat er een enorm scala aan bewerkingsmogelijkheden. “Vroeger werden werkzaamheden zoals het ontbramen van werkstukken met de hand of trommelmachine verricht. Tegenwoordig kunnen verspaners dankzij de vele gereedschapsmogelijkheden dit direct op de machine doen. Daardoor kunnen werkstukken compleet bewerkt worden”, zegt Danny van Rij van Oude Reimer, de Nederlandse vertegenwoordiging van Star. Van Uffelen vult aan: “Door de vele mogelijkheden van moderne machines zijn we ook andere soorten producten gaan maken. Daarmee kunnen we ons echt onderscheiden.”

Omdat Marvo met regelmaat onderdelen produceert die moeten voldoen aan hoge nauwkeurigheidseisen met toleranties van wel 5 micrometer, is het essentieel dat de bewerkingsmachine stabiel en nauwkeurig is. De SR-20J II type B is uitgerust met

zwaluwstaartsledes op de X1, Y1, Z2 en Y2 assen, die zorgen voor een hoge stijfheid en stabiliteit. Verder heeft Marvo de machines uitgerust met een 100 bar hogedrukkoeling. Dit zorgt voor een optimale spaanevacuatie, waardoor zowel de standtijd van het gereedschap als de bewerkingssnelheid kan worden verhoogd. Bovendien heeft de hogedrukkoeling een positief effect op de procesbetrouwbaarheid in de onbemande uren. “Het doel is om 18 uur per dag te produceren. Om dat te bereiken moet alles tot in de puntjes kloppen.”

Van emulsie naar olie?

Omdat Marvo in toenemende mate moet voldoen aan hogere reinheidseisen en ook steeds vaker roestvast staal bewerkt, onderzoekt de toeleverancier of het interessant is om over te

De Star SR-20J II type B is een CNC-langdraaimachine voor het nauwkeurig bewerken van complexe draaidelen in grote series. Op de foto: Erik van Gestel (l) en Ronald van Uffelen.

Ook de productie van hele kleine onderdelen in grote series behoort tot de mogelijkheden bij Marvo.

Vijf jaar boren, zagen en frezen met hetzelfde oliebad, zonder verversen? Het kan met Henkel Bonderite en begeleiding van Wiksol. Ons vertrekpunt: koelsmeermiddelen zijn vloeibare gereedschappen in uw processen en vragen om onderhoud. Door meten, analyseren en bijsturen krijgt u een stabiel oliebad en een langere standtijd. Meer weten? Bel Roelof van Wikselaar, 0343 431 483.

l Voorkomt bacteriegroei

l Lange standtijd

l Geurloos en duurzaam

l Zeer lage navulconcentratie

stappen van emulsie naar olie. “Vroeger bewerkten we heel veel aluminium. Dat ging perfect met emulsie en minder goed met olie, aangezien die lichte, kleine spaantjes in de olie bleven zweven. Echter nu we steeds meer roestvast staal bewerken, wordt olie steeds interessanter. De kwaliteit van emulsie schommelt constant, waardoor je altijd scherp moet zijn om het ontstaan van schuimen schimmelvorming te voorkomen. Bovendien kan emulsie zorgen voor vlekken op het product. Hoewel we een eigen Karl Roll reinigingsmachine in huis hebben, kan dit toch voor problemen zorgen. Met olie voorkom je dit soort uitdagingen omdat de olie een constante kwaliteit heeft en een filmpje achterlaat op het product. Olie zal naar verwachting daardoor een belangrijke bijdrage gaan leveren aan een constant proces.”

Kwaliteit begint bij inzicht

Het creëren van een constant proces staat bovenaan de agenda bij Marvo. Het vormt een cruciale basis voor een hoge kwaliteit. Om die kwaliteit te garanderen heeft Marvo het complete proces inzichtelijk gemaakt met behulp van software oplossingen van Gewatec. Dankzij een uitgebreid MES-systeem met verschillende software-modules voor onder andere de productieplanning, de machinestatus en het kwaliteitsbeheer, is ‘Smart Industry’ in volle gang bij Marvo. Van Uffelen: “Door alles met elkaar te koppelen kunnen we in één systeem zien hoe het proces er voor staat. Het wordt hierdoor

heel transparant. We zien de machinestatus, de standtijd van gereedschap de kalibratie intervallen van meetapparatuur, etc. Hierdoor kunnen we het hele productieproces optimaliseren en bovendien kunnen we exact herleiden wanneer en hoe een product is gemaakt. Als er iets mis is met een product dan kunnen we tot en met het materiaal traceren waar de fout is ontstaan.”

Niet alleen de machines zijn gekoppeld met het MES-systeem, maar ook het computergestuurde kwaliteitssysteem voor de verschillende meetstations in de fabriek. Gebruikers kunnen hier precies zien wat ze moeten meten en de meetdata van de meetmiddelen wordt direct in het systeem vastgelegd. Ook de meetkamer is gekoppeld aan het systeem. Hier worden onder andere de meetprogramma’s gemaakt die bij de meetstations in de fabriek worden toegepast. De geconditioneerde meetkamer bestaat uit een Sylvac Scan F60LT voor het statisch en dynamisch meten van diameter, radius en rondheid. Voor het meten van contouren zoals schroefdraad en radius maakt de kwaliteitsafdeling gebruik van een Contracer.

“We zijn in 2019 gestart met het optimaliseren van onze productieprocessen. Met het Gewatec MES-systeem kunnen we data uit het productieproces nu ook daadwerkelijk inzetten om de productiviteit en proceszekerheid stap voor stap te verbeteren. We hebben inmiddels al grote verbeteringen doorgevoerd”, besluit Van Uffelen.

Een eigen meetkamer draagt bij aan het waarborgen van een hoge kwaliteit.

Met het Gewatec MES-systeem krijgt Marvo volledig inzicht in het productieproces. Met kleurindicatie wordt de status van elke machine weergegeven.

Hoogzuivere reiniging - Een hype of een nieuwe realiteit?

De reinheidseisen voor hoogtechnologische componenten worden steeds strenger. Daardoor is naast de termen ‘ultra-fine’ en ‘precision cleaning’ de laatste jaren ook de term ‘high-purity cleaning’ ingeburgerd geraakt. Maar wat zit erachter en wat zijn de verschillen tussen de drie termen? Deze vragen worden behandeld op de parts2clean beurs in Stuttgart, met dit jaar als hoogtepunt het thema ‘High Purity’.

De enorm toegenomen en voortdurend stijgende eisen aan de betrouwbaarheid en prestaties van onderdelen en componenten hebben ook gevolgen voor de reiniging van componenten. Dit betreft industrieën zoals de toeleveringsindustrie voor halfgeleiders,

elektronicafabricage, elektrische mobiliteit, precisieoptica, de opto-elektronische industrie, sensortechnologie, fotonica, dunnefilmtechnologie, vacuüm-, laser- en analysetechnologie, lucht- en ruimtevaart en medische en farmaceutische technologie. "Vanwege het groeiende belang van dit vakgebied hebben we voor het eerst besloten de klassieke kerngebieden van parts2clean aan te vullen met het highlight-onderwerp ‘High Purity’, verklaart Christoph Nowak, projectdirecteur bij Deutsche Messe.

Hoogzuivere, precisie en ultrafijne reiniging

Er bestaat geen algemeen geldende definitie van de voorwaarden en eisen waaraan moet worden voldaan om hoogzuivere, precisie en ultrafijne reiniging te bereiken. Deze termen worden daarom vaak als synoniem gebruikt en hebben ook een paar dingen gemeen, zoals extreem hoge niveaus van deeltjeszuiverheid, in sommige gevallen tot in het nanometergebied, en extreem strenge specificaties met betrekking tot restvervuiling. Dat zijn de vereisten. Er zijn echter ook verschillen. Hoge zuiverheid wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt in de context van de halfgeleiderindustrie en haar toeleveranciers, precisie-optica, luchtvaart en andere industrieën, waar hoog- en ultrahoog-vacuümomgevingen worden gebruikt om specifieke eigenschappen van processen en eindproducten te waarborgen. Naast deeltjes en organische en anorganische verontreinigingen moet hier rekening worden gehouden met zogenaamde uitgassende stoffen of elementen - niet alleen voor de materialen van de componenten, maar ook voor de productiemiddelen en reinigingsmedia.

Niet zomaar een schoonmaakbeurt

Bij zeer zuivere, nauwkeurige en ultrafijne reiniging gaat het erom zelfs de kleinste hoeveelheden vuil te verwijderen, die kunnen variëren naargelang de bedrijfstak en het onderdeel. Vaak gaat het om ultrafijne deeltjes en filmische verontreinigingen, organische en/of anorganische stoffen, ionische residuen of resten van micro-organismen. De focus ligt hier veel meer op de gehele productieketen dan bij de klassieke reiniging. Zo moeten de voorafgaande bewerkingsprocessen de reinheidsdoelstelling ondersteunen, evenals de reinheidsconforme behandeling van de onderdelen en de omgevingsomstandigheden, bijvoorbeeld in een cleanroom.

Om zelfs de kleinste onzuiverheden te verwijderen, is het noodzakelijk dat de gebruikte apparatuur en reinigingstechnologieën op de

Van 26 tot 28 september 2023 kan de internationale maakindustrie alles te weten komen over industriële onderdelenreiniging tijdens de parts2clean beurs in Stuttgart. (foto: parts2clean)

juiste wijze zijn ontworpen en geconstrueerd, en aangepast aan de specifieke reinheidseisen van de onderdelen. In het geval van nat-chemische processen geldt dit ook voor de betrokken reinigingsmedia en waterkwaliteiten.

Een ander aspect betreft de schone behandeling en verpakking van de reeds gereinigde onderdelen. Hier worden ook hoge eisen gesteld om herbesmetting en kruisbesmetting te voorkomen.

Expert Forum over High Purity

"Als toonaangevende vakbeurs voor industriële onderdelenreiniging willen we niet alleen een afspiegeling van de markt zijn, maar ook de professionele communicatie over de onderwerpen van morgen stimuleren", benadrukt Nowak. "Het thema hoge zuiverheid zal daarom in het tweetalige Expert Forum verder worden uitgediept." Het uitgebalanceerde programma van dit kennisforum, dat samen met de Fraunhofer Cleaning Business Unit en de Industrial Parts Cleaning Association (FiT) wordt georganiseerd, zorgt ervoor dat informatie over klassieke reinigingsthema's, actuele taken en ontwikkelingen uit de meest uiteenlopende industriële sectoren niet ontbreken. "Voor nationale en internationale bezoekers maakt

parts2clean zo een gerichte kennisoverdracht mogelijk over trends, innovaties en benchmark-toepassingen op alle gebieden van de industriële onderdelenreiniging", meldt Nowak.

Toekomstgerichte oplossingen

Parts2clean weerspiegelt de eisen voor industriële onderdelen- en oppervlaktereiniging en biedt een uniek portfolio aan oplossingen. "Met zijn uitgebreide aanbod aan oplossingen, evenals het highlightonderwerp High Purity, blijft parts2clean aan aantrekkelijkheid winnen als 's werelds belangrijkste beurs voor industriële onderdelen- en oppervlaktereiniging", zegt Hendrik Engelking, Global Director bij Deutsche Messe. En dat geldt ook voor industriële sectoren die zich in het verleden misschien niet aangesproken voelden. Dankzij het ruime aanbod kunnen bedrijven namelijk ook kennismaken met reinigingstoepassingen en -oplossingen in industriesectoren waarin zij tot nu toe niet actief waren. Bovendien vinden gebruikers uit alle productiesectoren toekomstgerichte oplossingen om op een stabiele en efficiënte manier aan de huidige en nieuwe eisen te voldoen, waarbij energie-efficiëntie van reinigingssystemen en -processen ruimschoots aan bod zullen komen.

‘High-purity cleaning’ is het thema tijdens parts2clean. (Foto: Ecoclean GmbH)

Grootschalige investeringen tot efficiëntie, productiviteit

14 miljoen Euro is er de afgelopen vijf jaar geïnvesteerd in de Europese fabriek van Mazak in Worcester (VK) en ook dit jaar staat er voor nog eens 5 miljoen euro aan nieuwe productiemachines op de agenda. De reden voor de investeringen: Een efficiënte, duurzame en productieve fabriek.

bij Mazak

en duurzaamheid

Mazak organiseerde medio april een event voor de internationale vakpers om het laatste nieuws en de vernieuwde productiefabriek te presenteren. De Mazak fabriek in Worcester is één van de tien productielocaties in de wereld en produceert al sinds 1987 verschillende type bewerkingsmachines, waaronder CNCdraaibanken, verticale bewerkingscentra en vijfassige machines. In totaal hebben er al meer dan 30.000 machines de fabriek verlaten. Op dit moment heeft de fabriek een capaciteit van 100 machines

Onlangs nodigde Mazak de internationale pers uit om een kijkje te nemen in de vernieuwde fabriek in Worcester. De redactie van VerspaningsNieuws was van de partij.

per maand. Dit is voldoende om ongeveer 50% van de Europese machinebehoefte in te vullen. De fabriek in Worcester produceert nu 300 verschillende machine-uitvoeringen, waaronder de Quick Turn VCE, VCN, VTC en CV5-500 series.

Vernieuwing in de verspaning

Een belangrijk onderdeel van de fabriek is de verspanende

Mazak produceert alle machinecomponenten op eigen machines, zogenaamde moedermachines. Om de kwaliteit en productiviteit op niveau te houden investeert de machinebouwer veel in de vernieuwing van het machinepark.

afdeling. Hier bewerken vijf horizontale bewerkingscentra 24/7 gietstukken die middels een 100 meter lang FMS-systeem met ruimte voor 650 palletposities worden aan- en afgevoerd. In de komende drie jaar worden deze machines van inmiddels vijftien jaar oud vervangen. “Onze klanten stellen de hoogste eisen aan onze oplossingen, vooral als het aankomt op kwaliteit, betrouwbaarheid en nauwkeurigheid. We kunnen alleen aan deze eisen voldoen als ons eigen machinepark met zogenaamde ‘moedermachines’ op en top in orde is. Daarom investeren we continu in onze eigen productie”, zegt Richard Smith, European Group Managing Director bij Mazak.

Productie-efficiëntie verhogen

Bij Mazak staat procesoptimalisatie hoog op de agenda. Daarom heeft de machinebouwer de fabriek in Worcester vergaand geautomatiseerd en gedigitaliseerd om de productie-efficiëntie te maximaliseren. Recent is om die reden de verspanende afdeling uitgebreid met twee nieuwe bewerkingscentra, een Integrex i-400S en een Integrex i-300S. Beide multitasking machines zijn aangesloten op een RoboJob Tower. De complete cel maakt een onbemande productie mogelijk op een relatief klein vloeroppervlak.

Daarnaast maakt Mazak gebruik van verschillende Industry 4.0 oplossingen om meer inzicht te krijgen in het productieproces. Interessant is dat deze oplossingen ook gewoon beschikbaar zijn voor klanten om hun productie slimmer te maken. Mazak gebruikt hiervoor als basis de SmartBox die middels MTConnect verbonden is met alle machines en productieapparatuur in de fabriek. SmartBox geeft de mogelijkheid om met een geavanceerde cybersecurity gegevens te verzamelen uit het productieproces. Deze gegevens kunnen na analyse gebruikt worden om de productiviteit en kwaliteit te verbeteren.

Voor het monitoren en analyseren maakt Mazak gebruik van Smooth Monitor AX. Deze oplossing bewaakt en analyseert de operationele status van alle machines en gereedschappen in de fabriek. De resultaten van elke machine worden grafisch gevisualiseerd. Deze informatie wordt gebruikt om het proces bij te sturen of efficiënter in te richten. Naast de status van machines geeft Smooth MONITOR AX ook inzicht in de standtijd van gereedschappen, de onderhoudsstatus en het energieverbruik. Verder gebruikt Mazak Smooth Scheduler. Dit systeem helpt om inzicht te krijgen in de productieplanning en om de machinecapaciteit beter te benutten. Dankzij deze oplossing

is het mogelijk om maanden in de toekomst te kijken, waardoor de beschikbare machinecapaciteit en de verwachte levertijden nog beter zijn te voorspellen. Alle oplossingen samen zorgen voor een snellere doorlooptijd, beter gebruik van middelen, minder stilstandtijd en een hogere kwaliteit.

Spillen uit eigen huis

Naast de onderdelenproductie met de FMS-lijn, worden ook alle spillen in Worcester geproduceerd. Dit vindt plaats in een geconditioneerde ruimte waar de spillen worden geslepen met slijpmachines van Studer. De essentiële delen van de spil behalen een nauwkeurigheid binnen de 3 micrometer. Om de slijpafdeling te moderniseren heeft Mazak onlangs drie nieuwe slijpmachines in gebruik genomen, waaronder een S41 en S151 van Studer. Het voordeel van deze machines is dat ze meer bewerkingsmogelijkheden bieden. Zo kunnen ze ook schroefdraad en conische vlakken slijpen. “Dit soort bewerkingen werden vroeger uitbesteed. Het nadeel daarvan was de lange en wisselende levertijd. Met de nieuwe slijpmachines kunnen we het schroefdraad en de conische vlakken nu in een half uurtje bewerken, terwijl we het werk in eigen huis houden en daardoor de kwaliteit beter kunnen bewaken”, aldus Smith.

Mazak heeft de fabriek in Worcester vergaand gedigitaliseerd om de productie-efficiëntie te maximaliseren. De machinebouwer gebruikt hiervoor SmartBox als basis.

Verder worden er in de spilafdeling maandelijks 100 spillen gerepareerd, spillen van nieuwe tot oude machines en spillen van eenvoudige draaicentra tot aan de complexere vijfassers en Integrex multitasking machines. De spillen worden tijdens en na reparatie uitvoerig getest en gecontroleerd op temperatuur en vibratie en vervolgens terug geleverd met dezelfde garantie als een nieuwe spil. Ook wordt de oorzaak van een kapotte spil onderzocht, zodat ze dit in de toekomst weer kunnen verbeteren. Inmiddels zijn er maar liefst 50 technici werkzaam op de spilafdeling. Dit aantal is gegroeid sinds de Smooth spillen zijn geïntroduceerd en de vraag naar snelle multitasking machines is toegenomen. “De afgelopen jaren zijn machines veel sneller geworden en zijn ze door automatisering veel meer uren op een dag operationeel. Dit heeft als voordeel dat de productiviteit bij onze klanten aanzienlijk is toegenomen. Het gevolg is echter wel dat machinecomponenten zoals spillen eerder aan onderhoud toe zijn. Bovendien zijn moderne multitasking machines uitgerust met meerdere spillen en daarnaast zien we in de praktijk

dat het aantal botsingen toeneemt door het tekort aan kwalitatieve vakmensen. Alles bij elkaar zorgt dit voor een sterke toename in de servicebehoefte”, vertelt Job van Berkel, directeur van Mazak Benelux.

Kijken naar Europese markt

Naast de fabriek bevindt zich in Worcester ook een design en ingenieursteam, die specifiek de behoefte van de Europese markt onderzoeken en hier nieuwe oplossingen en bewerkingsmachines voor ontwikkelen. De compacte, vijfassige CV5-500 is een mooi voorbeeld van een bewerkingsmachine die specifiek voor de Europese markt is ontwikkeld en in Engeland wordt geproduceerd. Lawrence McCann, Engineering Director European Group, vertelt: Het design en ingenieursteam krijgt input van onze service- en salesmensen. Die zitten dicht op de markt en zien wat klanten nodig hebben. Op basis van die inzichten zijn er al veel mooie ideeën tot stand gekomen.”

Duurzaamheid is hot topic

Naast de nodige investeringen in het moderniseren van het machinepark in de Worcester fabriek, heeft Mazak met het oog op duurzaamheid ook een grote slag gemaakt.

Dat begon allemaal in 2019, toen de machinebouwer op de EMO in Milaan een aantal hoog gegrepen duurzaamheidsdoelstellingen presenteerde om te anticiperen op de ambities van het klimaatakkoord van Parijs. “Het klimaatakkoord geeft op dit moment nog geen exacte richtlijnen specifiek voor de werktuigmachine industrie. Daarom hebben we een eigen plan van aanpak opgesteld die de ambities van het klimaatakkoord op de voet volgt. Als familiebedrijf met een blik op de toekomst zien we het voorkomen van klimaatverandering als een morele verplichting. Bovendien zit zuinig omgaan met energie ingebakken in de Japanse cultuur, omdat ze in Japan weinig eigen energie-resources hebben. De duurzaamheidsdoelstellingen en -oplossingen heeft Mazak ondergebracht in het ‘Go Green’ initiatief”, zegt Smith.

Kleine aanpassingen, grote besparingen

Mazak wil de CO2-voetafdruk de komende zeven jaar drastisch reduceren. Om de CO2-uitstoot terug te dringen in de eigen onderneming, heeft Mazak wereldwijd veel stappen gemaakt. Zo zijn kantoren en productielocaties voorzien van zonnepanelen voor energieopwekking en zijn productieprocessen aangepast om efficiënter met energie om te gaan. Alleen al in de fabriek in Worcester is het energieverbruik met 43% gereduceerd. “Het zijn hele kleine aanpassingen waar je voorheen niet over na dacht”, zegt een productiemanager tijdens een rondleiding door de fabriek in Worcester. “Nieuwe machines worden voordat ze op transport gaan eerst 24 uur getest om te controleren of de assemblage helemaal foutloos is verlopen. Vroeger bleef zo’n machine in het

weekend na een test-run standby staan. Tegenwoordig zorgt een timer dat de machine na 24 uur uitgeschakeld wordt. Dankzij kleine aanpassingen, zoals de compressor uitschakelen wanneer die niet wordt gebruikt, zijn er over de complete linie grote besparingen mogelijk.”

Zuinige en efficiënte bewerkingsmachines

Smith: “De Europese productie-industrie verbruikt jaarlijks zo’n 1524 TWh aan energie. Om de bijbehorende CO2-uitstoot te compenseren zijn er maar liefst 15,7 miljoen bomen nodig. We kunnen als sector dus een groot verschil maken als we het energieverbruik kunnen reduceren. Daarin is een belangrijke rol

Anticiperend op het klimaatakkoord van Parijs heeft Mazak een uitgebreide duurzaamheidsdoelstelling opgesteld. Het doel is om de CO2-uitstoot met 50% te verminderen.

weggelegd voor machinebouwers. We kunnen namelijk onze eigen fabrieken verduurzamen, maar de grootste impact kunnen we realiseren als we door zuinige en efficiënte bewerkingsmachines het energieverbruik bij al onze klanten naar beneden brengen.” Inmiddels heeft Mazak meerdere ontwikkelingen doorgevoerd om bewerkingsmachines energiezuiniger te maken. Zo zijn energievretende onderdelen zoals transformatoren, koelunits, hogedrukpompen en hydraulische en pneumatische systemen vervangen of aangepast voor zuinigere oplossingen. De nieuwe generatie van het vijfassige Variaxis i-800 NEO bewerkingscentrum is bijvoorbeeld al volgens de Go Green-visie ontworpen. Dankzij de energiebesparende technologieën stoot het bewerkingscentrum 22% minder CO2 uit dan het vorige model. Ook het QTE-300SG draaicentrum is voorzien van energiebesparende onderdelen. Deze machine stoot daardoor 7,7% minder CO2 uit. Het uiteindelijke doel is dat de machines van Mazak in 2030 een vier keer grotere milieuefficiëntie hebben dan de benchmark van 2010.

Transitie naar groen produceren

“Voor lange tijd was het energieverbruik niet echt een topic in de maakindustrie, maar dat is tegenwoordig wel anders. De prijs van energie is enorm toegenomen en daarnaast moeten maakbedrijven straks vastleggen hoeveel energie er bij de bewerking van een werkstuk is verbruikt. Met Go Green heeft Mazak nu al een oplossing om niet alleen direct het energieverbruik en de CO2-uitstoot terug te dringen, maar ook om klanten te helpen bij het registreren, analyseren en optimaliseren van hun energieverbruik”, vertelt Van Berkel.

Tijdens EMO Hannover 2023 zet Mazak het Go Green initiatief nog meer in de spotlights. Diverse nieuwe oplossingen zullen dan te zien zijn, waaronder nieuwe mogelijkheden in de Smoothbesturing die gebruikers kan helpen met de transitie naar groen

produceren. Daarnaast zal de machinebouwer een inkijkje geven in Mazak iConnect. Dit webportaal geeft naast machinespecifieke informatie zoals handleidingen, onderhoudsvideo's, geschiedenis van onderdelenbestellingen en professionele trainingspakketen ook de mogelijkheid om bewerkingsmachines te verbinden met de veilige cloud service van Mazak. Met deze nieuwe M2M oplossing (Machine to Mazak) kunnen gebruikers de werking van hun machines online monitoren. Daarnaast is het mogelijk om op afstand ondersteuning te krijgen van applicatie- en servicetechnici én tevens kan iConnect ingezet worden voor predictive maintenance doeleinden. “M2M is ook een mooie manier om de duurzaamheid te vergroten. Omdat onze applicatie- en servicetechnici op afstand mee kunnen kijken bij de klant, zijn er veel minder transportbewegingen nodig. Tevens is het mogelijk om onderhoud exact in te plannen, zodat de machine altijd optimaal in bedrijf blijft. Al met al zijn we op de goede weg om de maakindustrie te verduurzamen”, aldus Van Berkel en Smith.

Inmiddels heeft Mazak meerdere ontwikkelingen doorgevoerd om bewerkingsmachines energiezuiniger te maken. Dankzij zuinige en efficiënte bewerkingsmachines kan de gebruiker het verbruik en de CO2-uitstoot in Scope 2 reduceren.

Naast een rondleiding door de fabriek werd ook het naastgelegen Technology Center bezocht. Hier staan om en nabij de 25 machines met verschillende automatiseringsoplossingen opgesteld, alsmede diverse softwareoplossingen en interessante demowerkstukken.

VOOR ELKE TOEPASSING

EEN OPTIMALE OPLOSSING

Bij Promas hebben we op basis van onze jarenlange ervaring en opgebouwde kennis een uitgekiende selectie van fabrikanten in ons programma geselecteerd. Met de machines van Hedelius, CMZ en Hartford zijn we in staat om de best mogelijke portfolio van machines aan te bieden met voor elke toepassing de meest optimale oplossing. Betaalbare topkwaliteit! We hebben ons verzekerd van een team van de beste vakmensen om adequate en snelle service te kunnen leveren. Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie. Wij staan u graag te woord!

Brother gaat horizontaal

Brother, de fabrikant van frees-, boor- en tap bewerkingscentra, heeft het programma uitgebreid met een nieuw horizontaal bewerkingscentrum. De zogenaamde Speedio H550Xd1 is ontwikkeld voor de bewerking van zowel grote werkstukken als grote aantallen van kleine werkstukken.

Brother Industries heeft met de H550Xd1 het eerste horizontale bewerkingscentrum in de Speedio-serie uitgebracht. Door de spil horizontaal te plaatsen wordt een grote bewerkingsruimte gerealiseerd, waardoor de meerzijdige bewerking van grote onderdelen mogelijk is. Zoals we van de verticaal uitgevoerde machines van Brother gewend zijn, is ook deze horizontale uitvoering compact geconstrueerd. Daarnaast beschikt de H550Xd1, het eerste model in de H-serie, ook van andere kenmerkende eigenschappen, zoals een hoge betrouwbaarheid en nauwkeurigheid. Hierdoor kan het nieuwe bewerkingscentrum voldoen aan veel verschillende bewerkingsbehoeften. Zo kunnen maakbedrijven de machine inzetten voor bijvoorbeeld de productie van onderdelen voor de gereedschaps- en matrijzenbouw, maar ook voor de productie van aluminium onderdelen voor e-mobiliteit.

Groot bereik

De Speedio H550Xd1 is uitgerust met een werktafel met een diameter van 600 mm. Optioneel is er ook een tafel beschikbaar met een diameter van 800 mm. In combinatie met een bereik van 1.000 mm x 500 mm x 380 mm (XxYxZ), is de machine geschikt voor de bewerking van grote of lange werkstukken. Tevens is het mogelijk om meerdere onderdelen naast elkaar op te spannen. De maximale tafelbelasting bedraagt 500 kg.

Nieuw gereedschapsmagazijn

De H550Xd1 is uitgerust met een nieuw ruimtebesparend magazijn dat 30 gereedschappen kan huisvesten. Om aan verschillende bewerkingsbehoeften te voldoen heeft Brother bij de ontwikkeling rekening gehouden met de wens om ook grote gereedschappen kwijt te kunnen in het gereedschapsmagazijn. Zo kan het magazijn worden beladen met gereedschappen met een maximale gereedschapslengte van 250 mm, een maximale diameter van 125 mm en een maximale massa van 4 kg.

De H550Xd1 is uitgerust met een compact gereedschapsmagazijn met ruimte voor 30 gereedschappen.

De Speedio H550Xd1 is het eerste bewerkingscentra van Brother met een horizontale spilconfiguratie.

G.S.M draait hard tot 5 micrometer nauwkeurig

Bij G.S.M. in Haaksbergen praten ze over micrometers alsof het niets is. Waar normaal gesproken het werk al snel naar een slijpmachine wordt verplaatst om dit soort nauwkeurigheden in het micrometerbereik te behalen, kiest het fijnmechanische precisiebedrijf in Haaksbergen eerder voor draaien of frezen. Om de capaciteit en mogelijkheden op het gebied van hoognauwkeurig harddraaien uit te breiden, heeft G.S.M. geïnvesteerd in een CMZ TA-20-YS-640 CNC-schuinbed draaibank met aangedreven gereedschappen.

Het team van G.S.M. bij de nieuwe CMZ TA-20-YS-640 CNC-schuinbed draaibank. De toeleverancier zet de machine in voor het harddraaien van hoognauwkeurige onderdelen.

Met een team van vijf personen heeft G.S.M. een jaar lang onderzoek gedaan naar een nieuwe CNC-draaibank die aan de hoogste nauwkeurigheidseisen kan voldoen. “Als we een nieuwe weg in slaan voeren we altijd een zeer uitgebreid onderzoek uit. In dit geval hebben we in het voortraject vier toonaangevende merken tot in detail vergeleken. Vooral het nauwkeurigheidsaspect kreeg in het onderzoek zeer veel aandacht aangezien we geharde onderdelen tot wel 5 micrometer nauwkeurig willen draaien. Alles wat nog nauwkeuriger moet, produceren we op onze slijpmachines”, vertelt directeur Thomas Huirne terwijl die een dikke map met het complete onderzoek tevoorschijn haalt. Richard Hermans, directeur van Promas en leverancier van CMZ, vult aan: “Ik heb zelden een klant gezien die zo ver in detail ging. Maar als je beseft met welke toleranties er wordt gewerkt, dan kun je uiteraard niets aan het toeval overlaten. Ook voor Promas en CMZ was het daardoor een heel interessant en leerzaam traject.”

Vermogens, toerentallen, turretpositie, Y-as bereik, thermische stabiliteit, etc. Op papier voldeed de TA-20-YS-640 CNC-schuinbed draaibank van CMZ helemaal aan de wensen van G.S.M. Uiteindelijk heeft een bezoek aan de fabriek in Spanje de doorslag gegeven.

Huirne: “Ze hebben bij CMZ echt alles uit de kast gehaald om met ons mee te denken en de vele vraagstukken te beantwoorden met technische details, contourtesten en meetrapporten. Bovendien sprak de manier van werken, de kwaliteit in de fabriek en het kennisniveau boekdelen. Van elk schroefje kunnen ze bij wijze van spreken uitleggen waar die voor dient. Dat bleek voor de machinekeus beslissend.”

Harddraaien in plaats van slijpen

Huirne kan zich één vraag van CMZ nog goed herinneren: “Waarom doe je dit werk niet op een slijpbank?” De reden dat G.S.M. kiest voor het hoognauwkeurig harddraaien heeft alles te maken met productiviteit en complexiteit. Door de hightech sector heeft de Nederlandse industrie technologisch gezien forse sprongen gemaakt. Niet alleen de semiconductor industrie waar G.S.M. aan levert, maar ook de medische, olie, gas, glasvezel en defensieindustrie drijft de vraag naar hoognauwkeurige en complexe onderdelen op. Om dit soort onderdelen met meerdere contouren efficiënt te produceren is slijpen niet altijd toereikend. “Veel slijpwerk waar de toleranties boven de 3 micrometer liggen, hebben we verplaatst van de slijpmachine naar het frezen en draaien. Het hele nauwkeurige werk, waarbij je moet denken aan plus of min twee micrometer, wordt uiteraard wel geslepen. Het voordeel van draaien of frezen is de hogere productiviteit en de mogelijkheid om verschillende contouren in één opspanning te bewerken.”

Het voordeel van harddraaien ten opzichte van slijpen is dat het mogelijk is om meerdere contouren snel en nauwkeurig te produceren. Alle werkstukken met een tolerantie van 5 micrometer of meer worden bij voorkeur door G.S.M. gedraaid

Robuust en stabiel

De CNC-draaibank van CMZ is in de standaard uitvoering al geschikt om een hoge nauwkeurigheid te kunnen bereiken. De basis van die nauwkeurigheid bevindt zich in de robuuste bouwwijze met de stevige blokgeleiding en de handgeschraapte contactvlakken. Net als de rest van de machine is ook de turret robuust vormgegeven. De aangedreven gereedschappen op de turret hebben een koppel van 75 Nm en een toerental van 12.000 min-1. Hierdoor kunnen alle soorten freeswerk betrouwbaar uitgevoerd worden. “De draaibank weegt 7,5 ton en dat is voor een machine van deze afmeting vrij uniek. Zeker als we wat zwaarder verspanen merken we dat er geen trillingen ontstaan. Daarnaast zorgen ook de ‘built-in’ motoren voor meer stabiliteit. De machine heeft daardoor geen tandriemen en tandwielkasten die voor trillingen kunnen zorgen. We zien dit allemaal direct terug in het perfecte draai- en freesbeeld”, aldus Huirne. Naast de stabiele bouwwijze is de machine thermostabiel geconstrueerd. Alle warmtebronnen zoals spindels, aandrijvingen en cruciale componenten worden gekoeld en op een constante temperatuur gehouden. Daarnaast heeft G.S.M. de ‘built in’ spindels van de TA-20-YS-640 voorzien van een koelsysteem met een aparte koelunit. “Wat dat betreft zijn alle opties die de nauwkeurigheid verbeteren aangevinkt”, zegt Hermans. “Naast alle soorten koeling voor een constante temperatuurhuishouding, is er ook gekozen voor nauwkeurige glaslinialen, een toolpresetter, een elektronische meettaster en hogedrukkoeling van 70 bar die in trappen van 10 bar regelbaar is.”

Productief en nog meer mogelijkheden

De CMZ TA-20-YS-640 biedt naast een hoge nauwkeurigheid ook veel nieuwe mogelijkheden voor G.S.M. Dankzij de krachtige 22 kW hoofdspil met 366 Nm koppel, de 14 kW sterke subspil met

Één contactpersoon voor uw volledige machine logistiek, van import/export tot plaatsing en verankering

Op zoek naar een CAM-oplossing?

Ontdek de voordelen van hyperMILL en schakel over op de beste CAM-software voor al uw 2.5D-, 3D-, 5-assige, frees-draai-, HSC en HPC-bewerkingen.

www.openmind-tech.com

© The helmet was programmed and produced by DAISHIN

een maximaal toerental van 4.500 mm en de turret met vijftien gereedschapsposities met aangedreven gereedschappen, kan de toeleverancier nu onderdelen compleet bewerken. In combinatie met een Breuning stangenlader, een automatische werkstukvanger en toolmonitoring is het zelfs mogelijk om onbemand te produceren. “Met name de subspil en de krachtige en stabiele turret bieden aanzienlijk veel voordelen ten opzichte van onze vorige draaibank. Werkstukken voor bijvoorbeeld de gereedschap- en matrijzenbouw komen nu kant en klaar van de machine”, zegt Huirne.

Om de flexibiliteit te verhogen maakt G.S.M. gebruik van zowel een SMW klauwplaat als een spantangsysteem van Hainbuch. Volgens de toeleverancier is de klauwplaat en de spantang in korte tijd te verwisselen, zodat er niet alleen stafmateriaal via de stangenlader aangevoerd kan worden, maar ook grotere werkstukken opgespannen kunnen worden. De CMZ TA-20-YS-640 is daardoor geschikt voor de bewerking van stafmateriaal met een diameter tot 67 mm of voor de bewerking van werkstukken met een maximale diameter van ongeveer 160 mm. De afstand tussen beide spindels bedraagt 649 mm.

“Tijdens het hele voortraject hebben we met een schuin oog gekeken naar andere machines in het programma met zowel een kleiner als een groter bereik. Op den duur zullen natuurlijk meer machines in ons machinepark vervangen worden voor nieuwe modellen. Dan is het prettig dat je de oplossingen kan vinden bij de merken die je al hebt staan. Zo streven we naar meer uniformiteit in het machinepark. Het machineportfolio van CMZ dekt wat dat betreft onze hele range van 1 tot 550 mm in diameter af. Dat is natuurlijk prettig voor toekomstige investeringen”, blikt Huirne vooruit.

Nieuwe functionaliteiten

De CMZ TA-20-YS-640 is nu een half jaar in bedrijf en de eerste ervaringen van G.S.M. zijn meer dan positief. “We hebben al een aantal mooie en uitdagende werkstukken hardgedraaid en de kwaliteit en nauwkeurigheid voldoet aan alle wensen. We ontdekken elke dag

weer nieuwe mogelijkheden om de machine efficiënter in te zetten. Zo is de CMZ bijvoorbeeld voorzien van de allernieuwste Fanuc 31i besturing die enorm veel opties heeft. Wat voor ons interessant is, is de optie om een DXF-bestand rechtstreeks in te laden. Omdat we ook aan de machine programmeren, kunnen we hier veel voordeel uit halen. Zo zijn er allerlei functionaliteiten die we leren kennen en stap voor stap verder ten uitvoer gaan brengen”, zeggen de beide machinebedieners van G.S.M.

Voor G.S.M. biedt de turret met vijftien aangedreven gereedschappen en de subspil de mogelijkheid om werkstukken compleet te bewerken.

Met behulp van een stangenlader kan G.S.M. onbemand produceren.

DN Solutions introduceert nieuwe generatie draaibanken

DN Solutions heeft met de nieuwe Puma DNT 2100 en 2600 een nieuwe generatie horizontale draaibanken op de markt gebracht. De nieuwe serie vervangt de populaire Puma GT 2100 en 2600 modellen en heeft de draaibanken verbeterd op het gebied van stijfheid, ergonomie en nauwkeurigheid.

Volgens DN Solutions is de Puma DNT-serie uitgerust met één van de krachtigste spillen in zijn klasse. De serie is verkrijgbaar in twee uitvoeringen, een twee-assige en een freesversie. Beide hebben een 18,6 kW of 26,1 kW sterke spil, een koppel van 735 Nm en een maximaal toerental van 3.500 min-1 tot 4.500 min-1. Hiermee zijn de machines goed geschikt voor maakbedrijven die streven naar een hoge productiviteit en vaak zware bewerkingen uitvoeren of grote volumes verspanen.

Om de hoge krachten te weerstaan is de DNT-serie voorzien van een robuuste blokgeleiding op alle assen. Daarnaast hebben de ingenieurs van DN Solutions de machines voorzien van een verbeterd en overgedimensioneerd bedontwerp en een vernieuwde constructie in de hoofdspil wat resulteert in een kortere spindel aandrijving. De nieuwe bouwwijze voorkomt trillingen en garandeert een hoge dynamische stijfheid wat de nauwkeurigheid, productiviteit en standtijd ten goede komt. Verder is de Puma DNT-serie thermisch stabiel geconstrueerd en uitgerust met thermische compensatiefuncties die de bewerkingsnauwkeurigheid optimaliseren.

Turret biedt meer flexibiliteit

Naast de krachtige spil is de DNT-serie voorzien van een vernieuwde turret met maximaal twaalf gereedschapsposities. Standaard worden de draaibanken geleverd met de krachtige BMT55P-turret met een vermogen van 5.6 kW en een maximaal toerental van 6.000 min-1. Optioneel kan er ook gekozen worden voor een BMT65P-turret met een maximaal toerental van 10.000 min-1. Dankzij de turret met aangedreven gereedschappen is het mogelijk om de DNT-draaibanken ook voor nauwkeurige frees-, boor- en tapbewerkingen in te zetten. Hierdoor ontstaat er een hoge flexibiliteit en productiviteit.

Breed toepassingsgebied

Zoals gezegd is de DNT-serie leverbaar in twee uitvoeringen. De maximale draaidiameter van de tweeassige modellen is 398,8 mm tot 460 mm en de maximale draailengte bedraagt 549 mm tot 1.077 mm. De freesversies hebben een maximale draaidiameter van 320 mm tot 373 mm

De DNT-serie van DN Solutions bestaat uit nieuwe generatie draaibanken die zijn ontwikkeld voor een hoge nauwkeurigheid en productiviteit.

en een maximale draailengte van 500 mm tot 1.029 mm. Met dit bereik is de DNT-serie geschikt voor een breed toepassingsgebied. Om de veelzijdigheid te vergroten zijn er diverse opties leverbaar. Voor de bewerking van langere werkstukken bijvoorbeeld, kunnen de draaibanken uitgerust worden met een handmatige of servogestuurd tegencenter. Voor automatiseringsdoeleinden kan er ook gekozen worden voor een automatische deur, een onderdelentransporteur en diverse stangenladers.

Gebruiksvriendelijk en ergonomisch

Het ontwerp van de DNT-serie is gericht op een gebruiksvriendelijke bediening. De nieuwe draaibanken worden geleverd met de Fanuc i Plus-besturing met een 15-inch touchscreen iHMI dat zowel intuïtief als aantrekkelijk is en een snelle en gemakkelijke bediening mogelijk maakt. De iHMI maakt het instellen en uitvoeren van taken, zoals machinebewaking, gereedschapsbeheer en productieplanning sneller en efficiënter. Voor een optimale ergonomie is het bedieningspaneel in hoogte verstelbaar en is er een betere toegankelijkheid tot het werkstuk gecreëerd.

De DNT-serie van DN Solutions bestaat uit een nieuwe generatie draaibanken die zijn ontwikkeld voor een hoge nauwkeurigheid en productiviteit.

De nieuwe Puma DNT 2100 en 2600 zijn verbeterd op het gebied van stijfheid, ergonomie en nauwkeurigheid.

SAMEN WERKEN AAN DUURZAAM SUCCES.

JAWBREAKER ZET EEN NIEUWE MAATSTAF VOOR ZAAGPRESTATIES

Jawbreaker is de nieuwste bandzaag van MK Morse. Magistor vertegenwoordigt deze Amerikaanse producent exclusief in Nederland. Jawbreaker’s bijzondere kenmerken zorgen voor meer zaagcapaciteit en hogere productie.

Verminderde tandslijtage

Langere levensduur

Hogere zaagsnelheden

Robojob neemt Coby mee op reis

RoboJob kijkt al halsreikend uit naar september. Dan staat de EMO-beurs in Hannover immers op het programma, voor het eerst sinds 2019. Dat Coby ook van de partij zal zijn, staat nu al vast. En dat heeft volgens RoboJob alles te maken met de grote vraag naar CNC-automatisering door ‘reshoring’.

Voor RoboJob wordt het de vierde deelname in Hannover, en gewoontegetrouw wil het stevig uitpakken op ’s werelds grootste evenement. Tijdens de laatste editie in Hannover toonde RoboJob de Tower, een Turn-Assist en ook een Mill-Assist. Wat er nu getoond zal worden, is nog even afwachten. Al is het nu reeds duidelijk dat Coby CNC – de eerste ‘doe-het-zelf’ Cobot-automatisering van RoboJob –zeker van de partij zal zijn.

Coby CNC werd een klein jaar geleden in het leven geroepen, nadat bleek dat er veel vraag was voor laagdrempelige CNC-automatisering. “Dat Corona en ook reshoring daar iets mee te maken hadden, daar lijkt

geen twijfel over te bestaan. Al tijdens de Corona-epidemie mochten we een toename in het aantal vragen vaststellen,” herinnert CEO Helmut De Roovere zich. “Dat heeft zich in 2021 vertaald in een record aantal bestellingen. Sindsdien hebben heel wat bedrijven de stap gezet naar CNC-automatisering, en dat heeft ook veel te maken met de reshoringtrend die zich nu volop voltrekt. Met Coby kunnen we een oplossing aanreiken die voor elke klant haalbaar is. Coby is immers niet enkel betaalbaar, maar kan ook door de klant zelf worden geïnstalleerd. Zelfs aan CNC-machines zonder robotinterface.”

EMO wordt de grote springplank voor Coby CNC. “De eerste vijf Cobysystemen hebben we bij klanten in de Benelux en Duitsland laten installeren. We hebben nauwe contacten onderhouden met deze bedrijven om zoveel mogelijk feedback van hen te krijgen die ons in staat stelt om dit nieuwe product te finetunen. Dat is ondertussen ook gebeurd, en dus zijn we klaar om Coby ook aan het grote publiek voor te stellen. Daarvoor is de EMO-beurs natuurlijk de ideale gelegenheid. Maar Coby wordt niet de enige publiekstrekker die we zullen meenemen,” blikt De Roovere vooruit.

Coby CNC is de laagdrempelige automatiseringsoplossing van RoboJob.

DMG Mori gaat

14,000 MWh groene energie opwekken

DMG Mori is gestart met een groot zonneproject. Het 130.000 m2 grote dak van de Iga Campus in Japan zal maar liefst 14,000 MWh per jaar gaan opleveren. Dit is ongeveer 30% van de jaarlijkse energiebehoefte op de Iga Campus. Alle opgewekte elektriciteit wordt gebruikt voor eigen verbruik, waardoor de CO2-uitstoot van de productielocatie met circa 5.300 ton per jaar wordt gereduceerd.

Door het installeren van zonnepanelen kan DMG Mori een stabiele stroombron voor de lange termijn veiligstellen om marktschommelingen of problemen met de energievoorziening te voorkomen, de veerkracht van het bedrijf te versterken en de CO2uitstoot te verminderen door middel van hernieuwbare energie. DMG Mori spant zich op verschillende manieren in voor een koolstofneutrale, op recycling gerichte en duurzame samenleving.

Op het gebied van hernieuwbare energie gebruikt DMG Mori al CO2vrije elektriciteit op al zijn locaties in Japan. Een ander systeem voor het opwekken van zonne-energie is sinds november 2022 in gebruik bij DMG Mori's Davis Plant in Californië en vanaf februari 2025 zal Nara Campus ook beginnen met het opwekken van zonne-energie. Daarnaast compenseert DMG Mori CO2-emissies die niet door eigen inspanningen kunnen worden verminderd, door te investeren in internationaal erkende duurzame klimaatbeschermingsprojecten.

Sinds 2021 is de volledige productie – van de inkoop van onderdelen tot de verzending van producten – volledig CO2-neutraal. Tegenwoordig worden alle machines wereldwijd geleverd met het Greenmachine-keurmerk.

DMG Mori zal in totaal 130.000 m2 dak van de Iga Campus met zonnepanelen bekleden, genoeg voor 30% van de energiebehoefte.

Okuma viert 125-jarig bestaan

Okuma bestaat dit jaar 125 jaar en heeft talloze memorabele hoogtepunten om op terug te kijken. Echter kijkt de producent van CNCgereedschapsmachines liever naar de toekomst. Daarom staat de ontwikkeling van duurzame en efficiënte oplossingen bovenaan de agenda. Op EMO Hannover van 18 tot 23 September zal Okuma een aantal nieuwe primeurs presenteren.

Voortdurende verdere ontwikkeling met focus op de eisen van de klant is sinds de oprichting in 1898 de leidraad van Okuma. In een korte periode van slechts zes jaar veranderde Eiichi Okuma het bedrijf van een fabrikant van noedel-machines in een fabrikant van gereedschapsmachines. Gedurende de hele geschiedenis van het bedrijf heeft Okuma vastgehouden aan zijn leidraad ‘Open Possibilities’ en aan zijn innovatieve kracht en baanbrekende technologieën. Zo introduceerde Okuma zijn intern ontwikkelde OSP-besturing in 1963 en combineerde deze met aandrijvingen, motoren en spindels om een ‘single source’ leverancier te worden.

Anticiperen op nieuwe uitdagingen

"Okuma is trends en ontwikkelingen altijd een stap voor geweest", verklaart Norbert Teeuwen, directeur van Okuma Europe. "De OSP is een goed voorbeeld van onze innovatiedrang - evenals de interne en externe automatiseringsoplossingen die ons in staat stellen met uiterste precisie in te spelen op individuele klantwensen en -behoeften." Nieuwe oplossingen en verdere ontwikkelingen die de efficiëntie van de klant verhogen, zullen ook na het jubileum centraal staan bij Okuma: "Al tientallen jaren werken we er consequent aan om onze machines en processen duurzaam in te richten, bijvoorbeeld door het energieverbruik of de processtromen voor onze klanten te optimaliseren." Deze inzet wordt in de toekomst nog belangrijker met de nationale en internationale klimaatdoelstellingen. Met Intelligent Technology en Green Technology zullen Okuma's Green Smart Machines een efficiënte productie met minder energieverbruik ondersteunen. "Kwaliteit, precisie, duurzaamheid en efficiëntie zijn duidelijke eisen die onze klanten stellen en waaraan wij volledig voldoen", benadrukt Teeuwen.

Okuma viert dit jaar haar 125-jarig bestaan met tal van innovaties die op de EMO in Hannover worden gepresenteerd.

“De toekomst van de industrie werktuigmachines en productiesystemen”

Eind mei bracht de EMO World Tour een kort bezoek aan Nederland om 's werelds grootste vakbeurs voor productietechnologie te promoten. Op EMO Hannover worden van 18 t/m 23 september de nieuwste productietechnologieën en toekomstige trends op internationaal niveau gepresenteerd. "Wij zijn ervan overtuigd dat deze toonaangevende vakbeurs een belangrijke bijdrage zal leveren aan de vooruitgang van de industrie in Nederland en België", aldus Dr. Wilfried Schäfer, Executive Director van de EMO organisator VDW (Duitse Vereniging van Gereedschapsbouwers), tijdens de persconferentie in het Louwman Museum in Den Haag.

Wilfried Schäfer (VDW), Frank Biemans (BMO Automation) en Christian Pfeiffer (Deutsche Messe) bikken vooruit op EMO Hannover

hangt af van moderne productiesystemen”

De laatste editie van EMO Hannover was in 2019. Toen kon de beurs rekenen op ruim 2.200 exposanten en 116.000 bezoekers, waarvan 4.000 uit Nederland. Eind mei stond de exposantenteller voor EMO Hannover 2023 op ruim 1.600 deelnemers afkomstig uit 43 landen. De verwachting is dat de aantallen van 2019 dit jaar niet worden gehaald. Schäfer verklaart: “Alle grote namen zijn uiteraard weer vertegenwoordigd op de EMO. Echter zien we dat kleine bedrijven wat terughoudender zijn ten opzichte van 2019. Dat heeft deels met economische aspecten te maken, maar ook met personeelstekort en een gebrek aan tijd. Voor deze bedrijven hebben we een digitale beurs ingericht, waar ze op laagdrempelige manier toch hun producten en oplossingen kunnen presenteren.”

Nederlandse exposanten

Tot de exposanten behoren op moment van schrijven zo’n zestien Nederlandse bedrijven, waaronder BMO Automation, Cellro, Halter, Hembrug en Style. Frank Biemans, directeur van BMO Automation, kijkt vol verwachting uit naar EMO Hannover: “De EMO heeft ons in 2019 al veel gebracht en daarom zijn we dit jaar weer van de partij. De beurs biedt de gelegenheid om onder de aandacht te komen van een internationaal publiek. Door onze eerste EMOdeelname hebben we veel nieuwe contacten gelegd. Dit jaar zal dat niet anders zijn. We presenteren dit jaar twee primeurs op de beurs dus er is reden genoeg om onze stand te bezoeken.” Hoewel Biemans tijdens de persconferentie nog niet het achterste van zijn tong liet zien met betrekking tot de nieuwe primeurs, geeft hij al wel een tipje van de sluier. Omdat productieprocessen dankzij automatiseringsoplossingen bij de meeste maakbedrijven al zo goed zijn ingericht, ontstaat er vaak een bottleneck in de afhandeling van geproduceerde werkstukken. Vakmensen zijn, zeker na een periode onbemand produceren, daardoor veel tijd kwijt met het verplaatsen van werkstukken. De innovaties van BMO zijn ontwikkeld om de logistiek na het productieproces te optimaliseren, zodat vakmensen de handen vrij houden voor uitdagende taken.

EMO behandelt hedendaagse thema’s

Productietechnologie bevindt zich midden in een industriële transformatie, maar maakt ook deel uit van de oplossing. Dit wordt op de EMO Hannover 2023 gedemonstreerd aan de hand van zogenaamde Future lnsights. “Productietechnologie is de drijvende kracht achter de technologische vooruitgang in de industriële productie en onmisbaar voor een moderne, concurrerende industrie van een land. Bovendien moet de industrie anticiperen op nieuwe politieke prioriteiten, nieuwe wetgeving en wereldwijde overeenkomsten, zoals de Europese Green Deal. Productiviteit, kwaliteit en flexibiliteit behoren daarom tot de eerste vereisten van een toekomstbestendig maakbedrijf. Digitalisering geeft een extra impuls aan deze doelstellingen: Processen winnen aan efficiëntie en

duurzaamheid, procedures worden flexibeler en nieuwe strategieën voor waardecreatie en business modellen worden geboren", zegt Schäfer. ‘lnnovate Manufacturing’ is dan ook de slogan van EMO Hannover. Enerzijds is het een oproep om te investeren in nieuwe technologieën. Anderzijds moedigt het fabrikanten aan om hun nieuwste innovaties en oplossingen te presenteren.

Business en Connectivity

Eén van de Future lnsights is ‘The Future of Business’. Dit thema richt zich op nieuwe markten, nieuwe bedrijfsmodellen en de kansen en mogelijkheden die te behalen zijn met een bedrijfscultuur die innovatie vooropstelt. In deze context vertegenwoordigt EMO Hannover een breed platform van kennis, niet alleen over technologie, maar ook over organisatie, strategieën en methoden binnen bedrijven.

‘The Future of Connectivity’ behandelt de trends die van invloed zijn op alle aspecten van Industrie 4.0, het lndustrial Internet of Things (lloT), digitale bedrijfsmodellen, predictive maintenance, machine learning, connectiviteit, interoperabiliteit, kunstmatige intelligentie en augmented en virtual reality toepassingen. Tegenwoordig zijn IT en software engineering sleutelfactoren voor productietechnologie, en datamining een kans voor nieuwe bedrijfsmodellen. Connectiviteit vormt de basis voor verticale netwerken in de fabriek en voor horizontale netwerken met leveranciers en klanten via de waardeketen. EMO Hannover 2023 presenteert deze twee als het nieuwe centrale thema IOT in Production. “Het is de bedoeling dat

Voor BMO is de EMO een belangrijke beurs om contacten op te doen en om producten te presenteren. Tijdens EMO Hannover 2023 zal BMO twee primeurs voorstellen.

hierin alle aspecten van de digitale fabriek worden samengebracht”, vertelt Schäfer.

Umati groeit als standaard

Een belangrijke basis voor connectiviteit wordt gevormd door open interface-normen voor de communicatie tussen machines, apparatuur en software. Sinds een aantal jaren werkt Duitsland aan de ontwikkeling van een ‘Global Production Language’ gebaseerd op OPC UA, internationaal gepromoot onder de merknaam umati. Inmiddels heeft de nieuwe standaard wereldwijd veel bijval gekregen. EMO Hannover 2023 zal met een aantal fabrikanten en systemen live demonstreren hoe connectiviteit werkt vanaf de werkvloer tot aan de IT-structuur en hoe de verkregen gegevens kunnen worden gebruikt om de productie te optimaliseren.

Duurzaamheid mag niet ontbreken

Ten slotte richt de ‘Future of Sustainability in Production’ zich op de integratie van duurzaamheid. "De beurs presenteert preventieve benaderingen, oplossingen en concepten voor een duurzame, klimaatneutrale productie. Hiermee wil EMO antwoorden geven op belangrijke vragen over het bereiken van een circulaire economie in de productie, circulaire waardecreatie, energie-efficiënte productie, duurzame toeleveringsketens en voor een veilige werkomgeving. Niet alleen de vele individuele exposanten en hun oplossingen komen aan bod, maar ook de Future of Sustainability in Production Area biedt een diepgaand inzicht duurzaamheid. De nadruk zal worden gelegd op energie-efficiëntie, een onderwerp dat tot nu toe vaak is verwaarloosd, maar een enorm potentieel belooft.

Productietechnologie bevindt zich midden in een industriële transformatie. Een belangrijk rol hierin is weggelegd voor digitalisering (foto: Institut für Fertigungstechnik TU Dresden)

EMO Hannover 2023 behandelt met Future lnsights de belangrijkste thema’s in de hedendaagse productietechnologie.

Frezen,

coördinaatslijpen én meten in een enkele setup

Ontdek Röders HSC tijdens de Manufacturing

Op 20 juni vindt in Veldhoven de Manufacturing Technology Conference plaats. Tijdens dit nieuwe evenement presenteren geselecteerde maakbedrijven zich met hun specifieke maaktechnologie. Onder andere ingenieurs van grote OEM’s kunnen zich gedurende het event laten informeren over de vele mogelijkheden van hedendaagse productietechnologie. Dymato laat met Röders zien dat precisiebewerkingsprocessen zoals frezen, coördinaatslijpen én meten mogelijk zijn in een enkele setup.

Ingenieurs en ontwikkelaars van OEM’s hebben niet altijd voldoende kennis over productietechnologie en de maakbaarheid van een product. Dat vertraagt de innovatiecyclus en leidt tot inefficiëntie in toeleverketens. Daarom is het belangrijk dat ingenieurs in contact komen met maakbedrijven om zo te ontdekken wat er allemaal wél mogelijk is. Daarom organiseert Mikrocentrum samen met het Knowledge Sharing Centre en partners ASML en Thermo Fisher Scientific de Manufacturing Technology Conference. Dymato en Röders zien bij hun klanten ook vaak voorbeelden van productontwerpen voorbijkomen die moeilijk of niet te produceren

zijn. Maatvoeringen en toleranties die niet haalbaar zijn of contouren die onnodig complex zijn geconstrueerd zijn de meest voorkomende problemen waar maakbedrijven mee te maken hebben. Om ingenieurs te informeren over wat er wel allemaal mogelijk is, presenteren Dymato en Röders het frezen, coördinaatslijpen én meten in een enkele setup.

Meerdere bewerkingen in één setup

Röders levert al zes generaties innovatieve, hoognauwkeurige en dynamische bewerkingsmachines, waarbij efficiëntie en bruikbaarheid in de praktijk de belangrijkste speerpunten zijn. De oplossingen van de machinebouwer worden in eigen beheer ontwikkeld, geproduceerd en grondig getest in de eigen productie voordat ze op de markt worden verkocht. De High Speed Cutting-machines van het merk onderscheiden zich door het ontwerp, de eigen PCbesturing en aandrijftechnologie. Deze eigenschappen zijn ontwikkeld om de hoogst mogelijke prestaties te bereiken met betrekking tot bewerkingsnauwkeurigheid, oppervlaktekwaliteit en dynamiek. Kenmerkend voor de HSC-machines van Röders zijn de RMS6 PC besturing met 32kHz-processor, lineaire aandrijvingen in alle assen en geavanceerde temperatuurregeling.

De HSC-machines zijn ontwikkeld om verschillende productieprocessen te combineren. Zo is het mogelijk om in een

Dymato en Röders informeren ingenieurs tijdens de Manufacturing Technology Conference over de maakbaarheid van producten. Aan bod komt onder andere het multitasken met een HSC-machine.

Manufacturing Technology Conference

enkele opspanning zowel vijfassig te frezen, te slijpen als te meten. Dit heeft niet alleen een positief effect op de nauwkeurigheid, maar ook op de productiviteit. Werkstukken hoeven immers niet meerdere keren en op verschillende machines opgespannen te worden. “Het frezen van hoognauwkeurige en complexe onderdelen vraagt om een veelzijdig machineconcept. Röders maakt het mogelijk om het werkstuk tussen de frees- en slijpbewerkingen door, op de machine, te meten. Voor de laatste bewerking worden de vierde en vijfde as gekalibreerd, waarbij afwijkingen softwarematig gecompenseerd worden. Dit resulteert in een product met een perfecte nauwkeurigheid en oppervlaktekwaliteit”, zegt Colin Jennings van Dymato.

Röders dubbelspindelmachine

Voor sommige toepassingen is de keuze van de hoofdspindel moeilijk, omdat het maximale toerental of het koppel van de hoofdspindel niet voldoende is. In dergelijke gevallen biedt Röders de mogelijkheid om een machine uit te rusten met twee spindels, één met een hoog koppel voor zwaardere bewerkingen en een hoogtoerenspindel voor bijvoorbeeld slijpbewerkingen. Beide spindels hebben hun eigen gereedschapswisselaar als ook een lasermeetinrichting. Het voordeel van deze uitrusting is dat een product in één opspanning zowel vijfassig kan worden gefreesd als geslepen.

U vindt Dymato en Röders tijdens de Manufacturing Technology Conference op stand 39.

Dr.-Ing. Oliver Gossel vertelt tijdens de live Tech Talk om 15:20 in zaal 3 alles over het frezen, coördinaatslijpen én meten in een enkele setup.

Spindeltijd is gelieerd aan kennis

In de maakindustrie zitten werkgevers te springen om vakmensen met de juiste kennis en skills. Met de versnelde CNCpraktijkopleidingen van Verder in Techniek kunnen mensen met een hart voor techniek zich laten omscholen tot CNC-verspaner of zich laten bijscholen in een bepaald specialisme. Dat laatste gebeurt tegenwoordig steeds vaker.

Toen Verder in Techniek negen jaar geleden haar deuren opende was de dienstverlening gericht op het omscholen van mensen uit de meest uiteenlopende vakgebieden tot CNC-verspaner. Inmiddels heeft de opleider dankzij een modern machinepark en een deskundige praktijkgerichte begeleiding al meer dan 500 mensen opgeleid tot CNC-professional. Bij de opleider in Doetinchem en Scherpenzeel krijgen ze vaak de vraag hoe het kan dat studenten in zo’n korte tijd opgeleid kunnen worden tot CNCdraaier of -frezer. “Dat heeft alles te maken met de manier van werven en opleiden”, zegt Peter Holtslag van Verder in Techniek.

“Onze manier van opleiden is bepalend voor het succes van onze opleiding, maar minstens zo belangrijk is het talent en aanleg van de leerling. Studenten krijgen alleen leerstof die bijdraagt aan het verspaningsvak dat ze later daadwerkelijk gaan uitoefenen. We laten alles los wat een verspaner niet nodig heeft. Bovendien gaan studenten meteen aan de slag met de nieuwste machines om het echte gevoel te krijgen en om met eigen handen producten te maken op hoogwaardige machines. Die werkwijze maakt het verschil en daardoor zijn studenten heel snel op te leiden”, aldus Holtslag.

Hij vervolgt: “Een tijd geleden zag ik een artikel op het LinkedIn account van Metaalnieuws over een Oekraïense vluchteling die binnen tien dagen door een collega-opleider was omgeschoold tot verspaner. De reacties onder dat artikel waren niet mild, want hoe kun je nou leren verspanen in tien dagen? Met de juiste achtergrond, een goede instelling en een continue begeleiding kom je een heel eind.” Bij deze uitspraak houdt Holtslag overigens wel een slag om de arm. “Zoals in elk vakgebied heb je natuurlijk niveauverschillen, zo ook in de verspaning. Zodra iemand zijn rijbewijs haalt is diegene automobilist. Het echt leren rijden doe je vervolgens door meer ervaring op te doen.”

Voorbeeld van een werkstuk die die de leerlingen van Verder in Techniek tijdens hun opleiding maken.

Taalbarrière houdt CNC niet tegen

Toevallig volgen op moment van schrijven ook drie mensen uit Oekraïne een opleiding tot CNC-verspaner bij Verder in Techniek. De groep wordt op bijzondere wijze ondersteund met een tolk die ervoor zorgt dat ze goed mee kunnen komen in de lessen. Na de opleiding kunnen twee van hen direct aan de slag bij van Zanten Staalservice in Veenendaal een derde bij een vooraanstaand bedrijf in Zutphen. “De taalbarrière houdt Verder in Techniek niet tegen om mensen aan een baan te helpen. Deze Oekraïners hebben een geweldige drive en een ouderwets arbeidsmoraal. En bijzonder is dat deze groep studenten niet alleen uit Oekraïense mensen bestaat, maar ook uit Nederlanders, waardoor er een hele mooie samenwerking ontstaat. Aan de ene kant leren de mensen uit Oekraïne een beetje Nederlands, terwijl de Nederlandse studenten leren samenwerken met mensen die een andere taal spreken. De maakindustrie is internationaal dus dat is een mooie training.”

Van omscholen naar bijscholen

Waar Verder in Techniek in het begin stadium voornamelijk was gericht op het omscholen tot CNC-verspaner, richt de opleider zich tegenwoordig steeds vaker op bijscholen. Veel maakbedrijven zien in dat het belangrijk is om hun personeel nieuwe kennis

en vaardigheden bij te brengen die passen bij een modern productieproces. Met korte modules kunnen vakmensen zich heel gericht laten bijscholen, bijvoorbeeld op het gebied van meten en meetmethoden, tekening lezen, materialenkennis, opspantechniek, slijpen en ga zo maar door. “Bedrijven kunnen tegenwoordig moeilijk aan mensen komen. Dat betekent dat bedrijven meer moeten gaan produceren met dezelfde mensen en daar zijn kennis en nieuwe vaardigheden voor nodig. Wij zeggen altijd: kennis is gelieerd aan spindeltijd. Hoe meer kennis, hoe meer spindeltijd”, aldus Holtslag.

CNC monitor

Om te bepalen welke kennis er ontbreekt heeft Verder in Techniek een CNC monitor ontwikkeld. Met deze tool kan heel nauwkeurig worden bepaald welke kennis en kunde er aanwezig is in het bedrijf en waar de kwaliteiten en verbeterpunten liggen. De CNCMonitor houdt ook rekening met iemands leervermogen en zijn of haar persoonlijke voorkeur. Op basis van die inzichten kan Verder in Techniek een training op maat aanbieden die perfect aansluit bij de wensen van zowel het bedrijf als de werknemer. “Het kennisniveau binnen een bedrijf moet excellent zijn om alles uit de bewerkingsmachines te kunnen halen. Met onze diensten kunnen we bedrijven helpen om het bedrijf naar een nieuw level te tillen”, zegt Holtslag tot slot.

De nieuwe lichting CNC-verspaners bij Verder in Techniek bestaat uit zowel Oekraïense als Nederlandse leerlingen.

Snel Staal al 50 jaar leverancier van non-standaard staalproducten

In 1973 richt Alfred Snel een eigen bedrijf op: Snel Staal. De focus lag vanaf het begin op nonstandaard staalproducten, zoals op maat gemaakte smeedstukken en specials. Zo leverde het bedrijf essentiële staalproducten voor grote projecten zoals de Van Brienenoordbrug en de M-Fregatten voor onder andere grote tandwielkasten.

In 1995 verkocht Snel het bedrijf aan Claus Schoutsen, die het bedrijf gedurende 25 jaar onder zijn leiding heeft gehad. Het bedrijf is altijd gevestigd geweest in de regio Haarlem maar verhuisde in 2019 naar Lisse. In Lisse is er bij het kantoor ook een magazijn van circa 1.000 m2 gekomen waar goederen liggen opgeslagen voor klanten die op afroep het product komen afhalen; dit zijn voornamelijk bussen, ringen, flenzen en stafmateriaal. Veel producten gaan echter direct van de fabriek naar de klant toe. In 2021 heeft Olaf Griffioen het bedrijf overgenomen om het verder te ontwikkelen. Claus is tot eind 2022 aangebleven om een goede kennisoverdracht te waarborgen.

Zwaar industrieel gebruik

“Het accent van ons leveringsprogramma ligt op voor- en eindbewerkte producten, met name smeedstukken. Alle producten die we leveren zijn verkrijgbaar in ruwe/onbewerkte staat, als voorbewerkt product of als volledig bewerkt product op maat, eventueel volgens specificatie en tekening. We leveren bijvoorbeeld smeedwerk met een massa van enkele kilo’s tot meer dan 70.000 kg. We zijn bovendien in staat om ringen en flenzen met een diameter

van meer dan 7.000 mm te leveren”, vertelt Griffioen. Het grote voordeel van smeedwerk is dat alle producten een gelijkwaardige samenstelling en (na warmtebehandeling) structuur krijgen. Dit leidt tot een herschikking van de microkristallen en verfijning van de korrelgrootte van het metaal. Het resultaat is een versterkt stalen product op het gebied van slagvastheid, schokabsorptie en afschuifkracht. Hierdoor is smeedwerk geschikt voor zwaar industrieel gebruik.

Snel Staal heeft uitdrukkelijk geen agentschap voor een fabriek maar is onafhankelijk en werkt nauw samen met een selecte groep van bekwame leveranciers in met name Duitsland en Italië. De klanten zijn voornamelijk gevestigd in de Benelux, alhoewel er ook klanten beleverd worden in Duitsland, Oostenrijk en zelfs Zuid-Amerika.

Tientallen jaren ervaring

Deskundigheid, service, kwaliteit en betrokkenheid staan al 50 jaar hoog in het vaandel binnen Snel Staal. De oprichter van het bedrijf is inmiddels 83 jaar oud en heeft nog steeds regelmatig contact met de huidige directie. Ook personeel is betrokken bij het bedrijf. Sommige medewerkers zijn nog door Snel zelf aangenomen en werken hier inmiddels meer dan 30 jaar. “Door deze ervaring kennen we de markt door en door. We weten precies waar we moeten zijn om aan de eisen en wensen van onze klanten te voldoen. We leveren op tijd, met de gewenste kwaliteit, zijn gecertificeerd en ontzorgen onze klanten volledig in het totale order- en leveringsproces. Dat doen we al 50 jaar en dat hopen we nog heel lang te mogen doen”, aldus Griffioen.

Al 50 jaar levert Snel Staal op maat gemaakte smeedstukken en specials met een massa tot maar liefst 70.000 kg

Nieuwe machinelijn Soraluce gericht op betrouwbaar, precies en flexibel

Soraluce heeft de nieuwe Performance Line geïntroduceerd. De compleet nieuwe productlijn biedt de best mogelijke verhouding tussen betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en flexibiliteit en is ontwikkeld voor de productie van voor middelgrote werkstukken. De modulaire machinelijn bestaat uit drie verschillende modellen om te kunnen voldoen aan de behoeften van elke klant.

De Performance Line is een nieuwe lijn van Soraluce met drie machinetypes die alle drie een gemeenschappelijke modulaire opbouw kennen. Elk van deze types is leverbaar in verschillende configuraties, waardoor ze geschikt zijn voor verschillende toepassingen. Door de modulaire opbouw delen alle machines in de Performance Line de belangrijkste onderdelen, zoals de kolom, de ram en de freeskoppen. Dit komt volgens Soraluce ten goede aan de betrouwbaar, de eenvoud van onderhoud en de flexibiliteit om de meest geschikte oplossing voor de klant te bedenken. Verder kent de Performance Line dezelfde ontwerpprincipes als de andere machines van Soraluce. Zo zijn de machines voorzien van een gietijzeren frame, lineaire geleidingen en actieve en passieve dempingstechnologie.

Meer precisie en betrouwbaarheid

Soraluce paste voor de Performance Line alle ervaring toe die werd

opgedaan bij de ontwikkeling van hun grotere modellen. Zo vinden we direct aangedreven motoren met een hoog vermogen en koppel in de ram en wordt er gebruik gemaakt van een spindelmotor met een vermogen van 32 kW en een maximaal toerental van 7.000 min-1 De motor is watergekoeld voor een betere thermische stabiliteit, voor de beste bewerkingsresultaten. Verder biedt de Performance Line een nieuwe keuze aan freeskoppen, waaronder hoogwaardige mechanische koppen met automatische rotatie, een hoog toerental en een hoge nauwkeurigheid. Ook de koppen zijn watergekoeld voor een maximale stabiliteit en nauwkeurigheid. Voor de multitasking versies met frees-, draai- en slijpmogelijkheden ontwerpt en produceert Soraluce zelf de multitasking koppen en alle cycli.

Ergonomie en interactiviteit

De Performance Line wordt uitgerust met een 24" touchscreen. Naast de standaard 640 is het ook mogelijk om de nieuwe Heidenhain TNC7 met de nieuwe interface uit te rusten, om het besturingssysteem gebruiksvriendelijker te maken en de interactiviteit met de gebruiker te verhogen. De serie is verder voorzien van Smart HMI, een slimme intuïtieve interface die is voorzien van handige apps waarmee de machine kan worden beheerd en die bijvoorbeeld een koppeling met het ERP-pakket van de gebruiker mogelijk maakt. Daarnaast kunnen gebruikers dankzij Smart HMI het energieverbruik bewaken, een optie die steeds interessanter wordt.

Met de introductie van de nieuwe Performance Line brengt Soraluce drie verschillende modulaire machinetypes op de markt.

Drie machinetypes

De basis van de Performance Line is een machine die al in het productportfolio van Soraluce aanwezig was: de TA-A bedfreesmachine. Soraluce verhoogde de efficiëntie van deze serie en gaf de machines een aantal verbeterde eigenschappen mee, zoals een nieuwe aandrijving, hogere toerentallen, nieuwe watergekoelde opties, dempingstechnologie, vetsmering en een hogere nauwkeurigheid.

Vergeleken met een bewerkingscentrum is de TA een freesmachine met een grotere capaciteit wat betreft werkvolume, vermogen, koppel, spaanafvoer en ergonomie. De TA is leverbaar in een aantal uitvoeringen en configuraties. Zo kan er gekozen worden voor een vaste tafel of een draaitafel voor multitasking. De machine heeft een gemakkelijke toegang tot het werkgebied aan de voor- en achterkant. Daarnaast bevat de TA een flexibele bedieningspaneelarm, waardoor de CNC-besturing aan de voor- of achterzijde van de machine kan worden geplaatst met het beste zicht op het gereedschap en het werkstuk. De machine wordt op de vloer gemonteerd, zonder dat specifieke funderingen nodig zijn.

FA floortype freesmachines

Wanneer een grotere verplaatsing in de lengterichting vereist is, is de FA ‘Floor Type’ architectuur een uitstekende optie. Dit machineconcept is veelzijdig omdat het verkrijgbaar is met

meerdere configuraties voor een maximale productiviteit. Het werkgebied wordt bijvoorbeeld op maat gemaakt naar de behoeften van de klant. De FA kan worden geconfigureerd met vloerplaat, draaitafel of draai-zwenktafel, twee spindels tegelijk, of met een vloerplaat op gebruikershoogte voor een betere ergonomie.

Het FA frees- en kottercentrum neemt weinig ruimte in op de werkvloer dankzij een compact ontwerp. De tafel is eventueel onder te verdelen in verschillende werkruimtes waardoor pendelend bewerken mogelijk is. De nieuwe FA is zo ontworpen dat hij kan worden opgesteld met een put of op vloerniveau, en de vloerplaat of werktafel kan zelfs worden verhoogd om de laad-/losergonomie van bedfreesmachines na te bootsen.

SA starbed-freesmachine

Het derde type in de nieuwe Performance Line van Soraluce is de SA kolomfreesmachine. De machine is uitgerust met een volledig spatscherm met geïntegreerde spaanafvoer om de werkplaats schoon en spaanvrij te houden. De SA heeft een bijzondere machineconstructie: de bewegende kolom en de vaste tafel delen dezelfde basis. Zoals alle machines in de Performance Line is de FA ook leverbaar in verschillende uitvoeringen. Zo kan er gekozen worden voor een vaste tafel, een geïntegreerde draaitafel met een diameter van 1.000 mm aan één kant van de tafel, of twee draaitafels aan weerszijden van de machine. Net als het FA-model kan de SA ook in pendelstand werken.

Je bent niet speciaal

Speciale gereedschappen… De een zijn brood, de ander zijn dood. Je kunt ze nergens anders voor inzetten en daardoor zul je ze telkens moeten opbouwen en inwisselen. Als je er eenmaal aan begint, dan is er geen houden meer aan en ontploft je gereedschapsmanagement. En waarom? Omdat het efficiënter zou zijn. Ik durf juist wel te stellen dat het juist meer geld kost dan dat het oplevert.

Kijk, natuurlijk is er wel ruimte voor specials, maar dat geldt vooral voor een bepaalde branche. Op het moment dat er een beperkt aantal soorten producten gemaakt worden en dat de machine daar altijd op afgesteld staat, dan zijn specials uiteraard prima te gebruiken. Maar in de job-shop, daar is geen plek voor specials. En wel om twee redenen.

De eerste gaat over dat het misschien wel lokaal tijdswinst oplevert in het proces, maar dat het in het gehele proces van orderontvangst tot verzending geld kost. Denk aan het opbouwen, het onderhouden en de meerkosten van een standaard gereedschap. Maar ook met welke snijparameters dat gereedschap moet werken. Het is telkens net anders, telkens net onbekend.

Als het nou net suboptimaal met een standaard gereedschap was voorbereid, dan had de opbouw nog in de machine gezeten, waren de parameters bekend geweest en was de inzet van het gereedschap ook niet nieuw, want die wordt voor alles de hele dag door gebruikt.

De tweede reden gaat over de tijd die in het optimaliseren gaat zitten. Kijk eens hoelang het duurt voordat een nieuw gereedschap voor het frezen van een krukas écht goed werkt. Die tijd hebben we helemaal niet in de job shop. Als je uit je comfort zone wordt gedwongen om toch iets te gaan maken met wat je hebt, word je en creatiever en je kunt vandaag nog beginnen, in plaats van te wachten op die special.

Mijn tip: Houdt het bij enkele tientallen generieke gereedschappen waarmee je alles kunt maken. Je wint die tijd dubbel en dwars terug. Misschien niet in het proces, maar wel op de totale doorlooptijd. Investeer in plaats van in specials, in zustergereedschappen. De uitdaging zit hem erin om na een weekend de platen van twintig identieke frezen te indexeren. Dán heb je de gereedschapswisselaar

optimaal ingezet en dan krijg je problemen waarvan je nooit wist dat je ze had. Hoe gaaf is het als je spanenbak te klein is voor het weekend? Heb je daar wel eens optimaal over nagedacht?

Jan Willem Mollema

FreelanceManufacturingSpecialist

Zoer Techniek al 40 jaar een betrouwbare

Dit jaar viert Zoer Techniek in Dwingeloo haar 40-jarig bestaan. De toeleverancier heeft sinds de oprichting een veelzijdig en trouw klantenbestand opgebouwd. “Sommige klanten nemen al 40 jaar producten bij ons af. Daar zijn we enorm trots op. We gaan ons de komende decennia inzetten om die langdurige samenwerkingen verder uit te breiden”, zegt eigenaresse Agnes Zoer.

Al 40 jaar is Zoer Techniek gespecialiseerd in de flexibele productie van de meest uiteenlopende producten. Zo produceert het bedrijf onder andere onderdelen voor de scheepsvaart, de meet en regeltechniek en de machinebouw. Bijzonder is dat de klantenkring zich nog altijd bevindt in de regio Groningen en Drenthe. Agnes, die zeven jaar geleden het bedrijf van haar ouders heeft overgenomen vertelt: “Veel klanten die ons weten te vinden gaan nooit meer weg. Dat komt omdat we al vier decennia een betrouwbare partner zijn. Niet alleen zijn ze bij ons zeker van een goede communicatie, een flexibele manier van werken en een hoge leverbetrouwbaarheid, maar ook garanderen we producten van een hoge kwaliteit. De afgelopen decennia is er een hoop veranderd binnen ons bedrijf en in ons vakgebied. Toch is de samenwerking met de klant altijd gebleven en dat zullen we blijven koesteren.”

Van conventioneel naar CNC

De afgelopen 40 jaar heeft Zoer Techniek grote veranderingen doorgemaakt en dan met name op technologisch vlak. De transitie van conventioneel naar CNC-verspanen bracht in positieve zin een omvangrijke kentering in de manier van werken. Waar werkstukken voorheen meerdere keren omgespannen moesten worden om elke bewerkingsstap uit te kunnen voeren, komt een werkstuk tegenwoordig vaak kant en klaar van de machine met een hogere nauwkeurigheid en kwaliteit. “Ik heb zelf jaren achter de machine gestaan, want verspanen is echt een leuk vak, en in al die jaren heeft de productietechnologie zich razendsnel ontwikkeld. De rol die tegenwoordig is weggelegd voor software-oplossingen zoals CAD/CAM is indrukwekkend. Daarnaast is het mooi om te zien hoe werkstukken dag in dag uit, vaak onbemand, kant en klaar uit de machine komen rollen. De ontwikkelingen gaan dus snel en om bij te blijven investeren we voortdurend in zowel personeel als apparatuur.”

Vooruitkijken is cruciaal

Door toenemende eisen met betrekking tot kwaliteit en mogelijkheden is Zoer Techniek continu aan het vernieuwen. Recent heeft de toeleverancier een kwaliteitsmanager aangetrokken die toeziet op de kwaliteit van het eindproduct. Om werkstukken inclusief meetrapport te kunnen leveren, heeft het bedrijf geïnvesteerd in een

Het team van Zoer Techniek is over de jaren gegroeid naar achttien mensen, waarvan er sommigen al 40 jaar werken. De toeleverancier investeert continu in vernieuwing om de laatste stand der techniek in huis te hebben. Het team staat voor de nieuwe Muratec MT200GT3.

betrouwbare partner in de regio

geacclimatiseerde meetkamer met een coördinatenmeetmachine. “Dit zijn grote investeringen voor een relatief klein bedrijf, maar het is absoluut nodig om te anticiperen op de behoefte van onze klanten”, zegt Agnes.

Dat Zoer Techniek hard aan de weg timmert met betrekking tot kwaliteit blijkt uit het feit dat ze op 1 november 2022 de ISO 9001:2015 certificering hebben behaald. Het behalen van de ISO 9001:2015 certificering is het bewijs dat Zoer Techniek zich inzet voor kwaliteit en continue verbetering in het CNC-draaien, -frezen en laser graveren van metaal- en kunststofproducten.

Bovendien laat de certificering zien dat de toeleverancier niet alleen oog heeft voor de kwaliteit van haar producten, maar ook voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, efficiënt omgaan met grondstoffen en duurzaamheid. “Het behalen van deze belangrijke kwaliteitsnorm onderstreept het belang dat we hechten aan kwaliteit, continue verbetering en klanttevredenheid. Het certificaat is een prestatie van het volledige team.”

Muratec multitasker

Om ook op machinegebied bij de les te blijven, investeert Zoer Techniek om de twee jaar in een nieuwe bewerkingsmachine. Inmiddels staan er machines opgesteld in het machinepark van

Doosan, Okuma, DMG Mori en sinds kort ook van Muratec. “We zijn qua machines niet merkvast. We zoeken altijd een machine uit die op dat moment het beste aansluit bij onze wensen.”

De meest recente investering betreft een Muratec MT200GT3. De CNC-draaimachine is uitgerust met drie gemotoriseerde Y-as turrets, een stangenlader en een portaalbeladingsysteem met robotarm. In combinatie met een hoofd- en subspil is de MT200 een echte multitasker en uitermate goed geschikt voor de hoogproductieve bewerking van complexe onderdelen. Dankzij de boven- en onderliggende turret is het mogelijk om gelijktijdig met twee gereedschappen een werkstuk te bewerken. Hierdoor neemt de cyclustijd af en de productiviteit toe. Zoer Techniek heeft voor deze machine gekozen omdat de portaalconstructie, de stafdoorlaat van 80 mm en de mogelijkheid om werkstukken met een diameter tot 160 mm vanuit het magazijn te laden, de productie van grotere werkstukken toelaat. Daarnaast was het bedrijf gecharmeerd van de slimme constructie van de geïntegreerde automatisering, waardoor de complete machine weinig ruimte in beslag neemt.

Agnes: “Met de nieuwe Muratec, maar ook met onze kwaliteitsafdeling en de ISO 9001:2015 certificering zijn we weer helemaal voorbereid op de toekomst. Op naar het vijftigjarig jubileum!”

40 jaar geleden werd Zoer Techniek opgericht. Tot op de dag van vandaag onderhoud de toeleverancier een sterke band met haar klanten.

Sandvik geeft nieuwe kijk op Y-as draaimethodiek

Om tijdverspilling bij het wisselen van gereedschappen te reduceren, de processtabiliteit te verbeteren en de gereedschapsslijtage te reduceren, moeten fabrikanten de mogelijkheid hebben om verschillende contouren te bewerken met één enkel gereedschap. Sandvik lost dit op met Y-as draaien.

In 2017 ontwikkelde Sandvik Coromant PrimeTurning, een draaiconcept dat draaien in alle richtingen mogelijk maakt voor een grotere bewerkingsflexibiliteit. Gebaseerd op het feit dat het gereedschap het component binnentreedt bij de klauwplaat en materiaal verwijdert terwijl het naar het einde van het component beweegt, maakt PrimeTurning het gebruik van een kleine intredehoek mogelijk, een grotere geleidehoek en de mogelijkheid voor het bewerken met hogere snijparameters. PrimeTurning op zichzelf is al een prestatie op het gebied van draaien. Maar naast de productiviteitswinsten die worden gemaakt door de spaanbeheersing, wilde Sandvik verspaners ook helpen bij het bewerken van complexere en innovatieve vormen. PrimeTurning fungeerde als één van de vele bouwstenen die leidde tot de ontwikkeling van Y-as draaien.

Talloze voordelen

Hoe werkt Y-as draaien eigenlijk? Zoals de naam al aangeeft, maakt de methode gebruik van de Y-as en worden alle drie de assen gelijktijdig gebruikt bij het bewerken. Het gereedschap roteert rond

Met Y-as draaien kunnen verschillende kenmerken bewerkt worden met één gereedschap. Om dit te realiseren worden drie assen gelijktijdig gebruikt tijdens het verspanen.

zijn eigen center, de wisselplaat wordt voor het bewerken in het Y-Z vlak geplaatst en de freesspindelas interpoleert tijdens het draaien. Op deze wijze kunnen complexe vormen worden bewerkt met één enkel gereedschap.

Y-as draaien biedt talloze voordelen. De mogelijkheid om verschillende kenmerken te bewerken met één gereedschap reduceert de cyclustijd. Het feit dat er geen gereedschapswisselingen nodig zijn minimaliseert tevens het risico van ‘overgangspunten’ of onregelmatigheden tussen naastgelegen bewerkte oppervlakken. De belangrijkste snijkrachten worden naar de spindel van de machine geleid, hetgeen de stabiliteit verbetert en het risico van trillingen reduceert. De methode helpt ook de spaandikte constant te houden, of er nu wordt gedraaid met een constante snedediepte of bij het draaien van contouren in het werkstuk. Omdat de breedte van de spanen niet wijzigt, wordt het risico op spaanophoping significant gereduceerd.

Gereedschap voor Y-as draaien

Om de oppervlakte-afwerking te verbeteren, zijn wiper wisselplaten ontworpen met een wiper snijkant die is gesitueerd waar de rechte rand in contact komt met de hoekradius. Ter aanvulling op Y-as draaien, heeft Sandvik Coromant ook een nieuwe CoroTurn Prime variant ontwikkeld, die geschikt is voor assen, flenzen en componenten met ondersnijdingen en het CoroPlex YT twingereedschap, dat het beste kan worden gebruikt bij een intredehoek van tussen de 60o tot 90o voor productiever bewerken.

Boers & Co verzekerd van hoge luchtkwaliteit en betrouwbaar proces

Boers & Co Precision Machining in Schiedam is sinds 2015 overtuigd van de olienevelseparatoren van 3nine. “De voordelen waren vanaf het eerste moment merkbaar. Het werkklimaat ging erop vooruit en het droeg bij aan een stabiel verspaningsproces”, zegt Ronald Koot, directeur van Boers & Co. Sinds die eerste 3nine rust de toeleverancier alle nieuwe bewerkingsmachines direct uit met een dergelijke olienevelseparator.

Ronald Koot (l) is enthousiast over de separeertechniek van 3Nine. “Sinds we met 3nine werken is de luchtkwaliteit enorm verbeterd.”

Na de installatie van de eerste olienevelseparator in 2015 heeft Boers & Co samen met Glavitech, de BeNeLux vertegenwoordiger van 3nine, diverse testen gedaan om de partikels rondom de machines te meten. Koot: “In die tijd was 3nine bij ons minder bekend dus we hadden geen grote verwachtingen van het systeem. Echter toen we het verschil zagen tussen de hoeveelheid deeltjes die uit bestaande filtersystemen werden geblazen en de deeltjes die uit de 3nine kwamen, waren we direct overtuigd. Toen hebben we ook de beslissing genomen om voortaan alle nieuwe machines direct met het systeem uit te rusten.” De belangrijkste reden voor dat besluit was het verbeteren van het werkklimaat.

Fijne en schone werkplek

Boers & Co is toeleverancier van hoogwaardige, complexe en nauwkeurige onderdelen uit zeer uiteenlopende materialen. Het machinepark bestaat uit high-end bewerkingsmachines met hoogtoerige spillen en hogedrukpompen met drukken tot wel 100 bar om een optimale koeling en spaanafvoer te garanderen. Daarnaast is het machinepark vergaand geautomatiseerd. Verschillende robotcellen, palletbeladingssystemen en stangenladers zorgen voor 24/7 produceren. Tel dit alles bij elkaar op en je hebt de ideale omstandigheden voor het ontstaan van een hele fijne nevel van koelsmeermiddeldeeltjes in de productieruimte. Om dit te voorkomen is een afzuigsysteem essentieel.

“De uitdaging is dat er met dit soort processen een enorme hoeveelheid deeltjes ontstaat die binnen de kortste keren een standaard filter vol laten lopen. Daarna blaast zo’n filtersysteem voornamelijk verontreinigde lucht uit en dat is dus precies wat we willen voorkomen. Het grote voordeel van 3nine is dat het systeem de deeltjes al voor bijna 100% uit de lucht separeert, voordat de lucht door het filter gaat. Het kleine percentage dat niet wordt gesepareerd, wordt daarna alsnog door het filter opgevangen. Daardoor komt er geen verontreinigde lucht in de werkplaats. Zelfs als we een heel weekend onbemand hebben geproduceerd, dan is de luchtkwaliteit op maandagochtend nog altijd perfect. Dat wil je natuurlijk voor je personeel. Een modern productiebedrijf zet het welzijn van haar werknemers immers op de eerste plaats”, aldus Koot.

Automatisering begint bij een stabiel proces

Boers & Co is vergevorderd in de automatisering van het productieproces. Niet alleen zijn nagenoeg alle bewerkingsmachines voorzien van een automatiseringsoplossing, ook de interne logistiek wordt in toenemende mate geautomatiseerd. De reden hiervoor is dat onderdelen na productie zo snel mogelijk gereinigd moeten worden om vlekvorming en verontreinigingen te voorkomen. De toeleverancier maakt inmiddels gebruik van AGV’s die de onderdelen middels speciale kratten met barcodes, van en naar de verschillende afdelingen vervoert. Om zo’n autonoom productieproces te realiseren kan niets aan het toeval overgelaten worden. Alles moet kloppen, van de machine tot aan de gereedschappen, de emulsies en het afzuigsysteem. “De olienevelseparator is een belangrijk element in een stabiel productieproces. Het systeem draagt bij aan een betere temperatuurhuishouding, waardoor we een betere maatvastheid kunnen realiseren.”

3nine werkt met een roterend lamellenpakket. Deeltjes vanaf 1 micrometer worden voor 100% opgevangen door de lamellen en vervolgens door de centrifugale kracht als druppels naar buiten geslingerd en teruggevoerd naar de bewerkingsruimte. Het kleine percentage partikels dat langs het lamellenpakket kan komen, wordt uiteindelijk opgevangen door het HEPA klasse H13 filter.

Minder onderhoud

Inmiddels heeft Boers & Co bijna twintig machines voorzien van een olienevelseparator van 3nine. Naast de betere luchtkwaliteit voor werknemers zorgen de systemen ook voor minder onderhoudsintervallen. Het roterende lamellenpakket van 3nine separeert bijna alle deeltjes uit de lucht voordat de lucht bij het HEPA klasse H13 filter komt. Omdat dit percentage minimaal is, is de standtijd van het HEPA filter vele malen hoger dan bij traditionele filtersystemen. Hierdoor heeft Boers & Co vrijwel geen omkijken meer naar de filtersystemen. Koot: “We hebben nog een aantal andere filtersystemen in gebruik. Om de werking daarvan te garanderen moeten we ze met regelmaat onderhouden, in tegenstelling tot de systemen van 3nine. Uiteraard ligt de aanschafprijs van 3nine veel hoger, maar de voordelen betalen zich snel uit.”

Boers & Co bespaart met 3nine niet alleen op onderhoud, maar ook op koelsmeermiddelverbruik. Omdat de lamellen de druppels separeren uit de lucht en weer terugvoeren naar de bewerkingsruimte, gaat er veel minder koelsmeermiddel verloren. “We hebben geen testen gedaan om dit aan te tonen, maar als je kijkt naar de luchtkwaliteit en de status van de filters, dan kun je niet anders concluderen dat het koelsmeermiddel in de machine blijft”, aldus Koot.

Ceratizit opent Technical Center in Roosendaal

Ceratizit heeft medio mei onder toeziend oog van personeel en partners het nieuwe, ultramoderne Technical Center in Roosendaal geopend. Het Technical Center gaat een belangrijke rol spelen bij het geven van producttrainingen, het testen van verspanende gereedschappen en voor het uitwerken van klantcases. Bovendien zal het centrum ruimte bieden voor seminars die in samenwerking met partners worden georganiseerd.

Wie de afgelopen maanden met regelmaat de social media kanalen van Ceratizit Nederland & België heeft gevolgd, heeft de stapsgewijze opbouw van het nieuwe Technical Center van dichtbij kunnen volgen. Het Technical Center zal een belangrijke rol gaan spelen bij het vergaren en delen van kennis en expertise. Niet alleen kunnen technisch vertegenwoordigers hier met twee moderne bewerkingsmachines aan de slag om nieuwe gereedschappen en klantcases te testen, maar ook zal de ruimte worden ingezet om klanten te informeren over verspanende gereedschappen, bewerkingsstrategieën en andere belangrijke elementen die bij een modern en efficiënt productieproces horen. Hiervoor zal Ceratizit de samenwerking zoeken met verschillende leveranciers. Zo zijn Dormac CNC Solutions en Dormatec Environment Systems al partner op het gebied van machines en

systemen voor procesoptimalisatie in de verspanende industrie. Daarnaast zijn er gesprekken gaande met diverse geïnteresseerde leveranciers van CAD/CAM-systemen, koelsmeermiddelen, automatiseringsoplossingen, etc.

Kennisbehoefte groeit

“De afgelopen jaren hebben we in de praktijk ervaren dat klanten steeds vaker met complexe vraagstukken bij ons terechtkomen. Vaak gaat dit over de maakbaarheid van een product en over de benodigde gereedschappen en bewerkingsstrategieën. Echter neemt ook de behoefte aan kennis over bijvoorbeeld procesoptimalisatie, automatisering en digitalisering toe. Om dieper in te kunnen gaan op dit soort vraagstukken hebben we

geïnvesteerd in een eigen Technical Center. Deze ruimte brengt ons in de gelegenheid om samen met partners alle facetten van het productieproces te behandelen”, zegt directeur Tinus Zuetenhorst. Volgens Zuetenhorst is het niet vreemd dat klanten tegenwoordig voornamelijk met uitdagende vraagstukken komen. “Door informatieve websites en verschillende actuele social media kanalen is er veel informatie online te vinden. De complexe vraagstukken blijven echter onbeantwoord en die kennis en informatie gaan we nu met het Technical Center delen.”

Draai- en fre7escentrum

Om de kennis in de praktijk te kunnen laten zien en om nog meer toegevoegde waarde te bieden, heeft Ceratizit het Technical Center uitgerust met twee bewerkingsmachines van DN Solutions. Beide machines, een Puma 2600SY CNC-draaimachine en een DNM 5700 CNC-freesmachine, zijn geleverd door Dormac uit De Goorn. “We zijn verheugd dat de machines van DN Solutions een prominente plek hebben gekregen in het Technical Center van Ceratizit. Door de samenwerking die is ontstaan, kunnen we presentaties en demo’s verzorgen waarbij alle productiefacetten aan bod komen. Dat is echt van toegevoegde waarde”, zegt Joost Verschure, directeur van Dormac.

Dankzij de twee bewerkingsmachines is Ceratizit in staat om uitgebreide frees- en draaipresentaties, opleidingen en trainingen te geven. De DNM 5700 is een verticale drie-assige freesmachine

met een bereik van 1.050 x 570 x 510 mm. In combinatie met de krachtige ‘direct spindle’ met een vermogen van 18,5 kW en een maximaal toerental van 12.000 min-1, kan de machine ingezet worden voor de verspaning van grote werkstukken tot maar liefst 1.000 kg. Ceratizit zal de machine gebruiken om bijvoorbeeld hoogproductieve volume-verspaning te presenteren. Met een gereedschapsmagazijn met ruimte voor 30 gereedschappen is er voor elke test of presentatie voldoende gereedschapskeus.

Voor draaibewerkingen heeft Ceratizit beschikking over een Puma 2600SY. De machine is geschikt voor de verspaning van draaidelen met een diameter van maximaal 376 mm en een lengte tot 760 mm. Dankzij een krachtige 22 kW hoofdspil met een maximaal toerental van 5.000 min-1, een 15 kW sterke subspil met een vermogen van 15 kW en een turret met twaalf aangedreven gereedschappen, kan CERATIZIT complexe draaidelen compleet bewerken.

Naast de twee machines en diverse randapparatuur is het Technical Center ook uitgerust met een trainingsruimte. Hier worden in de toekomst seminars, productpresentaties en trainingen gegeven. “We zijn ontzettend trots dat we samen met partners in relatief korte tijd dit Technical Center hebben gerealiseerd. We zijn nu volledig uitgerust om klanten te ondersteunen in hun verspaningsvraagstukken. Binnenkort zullen we starten met de eerste seminars, producttrainingen en gereedschapstesten”, besluit Zuetenhorst.

In het nieuwe Technical Center van Ceratizit zijn twee bewerkingsmachines van DN Solutions opgesteld die voortkomen uit de samenwerking met Dormac CNC Solutions. Ook andere geïnteresseerde partijen hebben zich gemeld om een samenwerking aan te gaan.

Met behulp van interessante demowerkstukken liet Hermle tijdens het open huis zien waar de bewerkingscentra toe in staat zijn.

Interessante demowerkstukken op geslaagd open huis Hermle

Vier dagen lang opende Maschinenfabrik

Berthold Hermle opnieuw de deuren voor haar traditionele huisbeurs. Meer dan 2.500 bezoekers, waaronder 800 internationale gasten, brachten een bezoek aan Gosheim (D om een uitgebreid beeld te krijgen van bewerkingsmachines, automatiseringsoplossingen, digitalisering en speciale Hermle diensten zoals generatieve productie. Meer dan twintig speciaal voor de huisbeurs geprogrammeerde en vervaardigde demowerkstukken illustreerden de hoge precisie en betrouwbaarheid van Hermle.

Bezoekers uit meer dan 30 landen, waaronder grote delegaties uit Europese buurlanden zoals Tsjechië, Benelux, Oostenrijk, Zwitserland, Polen, Italië, Groot-Brittannië, Scandinavië, maar ook talrijke bedrijven uit onder andere Japan en Turkije, werden gedurende de vier beursdagen ontvangen en uitgebreid geadviseerd. De belangstelling ging met name uit naar de verschillende bewerkingscentra en automatiseringsoplossingen. Daarnaast vielen

de vele interessant demowerkstukken in de smaak.

Van platenspeler tot rodelslee

Meer dan twintig speciaal voor de huisbeurs geprogrammeerde en geproduceerde demowerkstukken trokken de aandacht. De ster van de huisbeurs was ongetwijfeld de gefreesde Volkswagen T1, die in een schaal van 1:5 en met een enorme liefde voor detail de sympathie van de bezoekers opwekte. Maar ook andere onderdelen zoals de 94 kg zware platenspeler, de Thermomix-matrijs, de rodelslee of de talrijke onderdelen voor de lucht- en ruimtevaart en de werktuig- en matrijzenbouw, vielen in de smaak. Aan de hand van de demowerkstukken liet Hermle zien welke innovatieve en interessante technologische oplossingen en bewerkingsstrategieën er beschikbaar zijn.

Speciale vijfassige bewerkingsstrategieën, glaskeramiekbewerking, innovatieve gereedschappen en opspanmiddelen, droogen hoogglansbewerking van aluminium, Hermle's eigen freestechnologie met gelijktijdig draaien en frezen, groeven met de Hermle-groefcyclus en talrijke meetcycli op en in de machine werden in de getoonde bewerkingsprocessen gebruikt.

De ster van de huisbeurs was de gefreesde Volkswagen T1.

Efficiënte kwaliteitscontrole met nieuwe meetsoftware

In toenemende mate zetten maakbedrijven in op kwaliteitscontrole met behulp van coördinatenmeetmachines. Met Calypso brengt Zeiss een meetsoftware op de markt, waarmee zowel tactiele als optische metingen mogelijk zijn, evenals de verificatie en analyse van de resulterende 3D-gegevens. Onlangs heeft Zeiss een nieuwe softwareversie uitgebracht om het meten nog efficiënter te maken

"Dit jaar richten we ons op prestatiegerelateerde functionaliteiten. Samen met onze klanten hebben we het toepassingsgebied van Zeiss Calypso uitgebreid", verklaart Christoph Grieser, Head of Global Software Sales bij Zeiss Industrial Quality Solutions. Zeiss Calypso 2023 biedt onder meer een verbeterde foutenanalyse, geoptimaliseerde workflows voor optische coördinatenmeetmachines (CMM), een betere bruikbaarheid en geavanceerde GD&T-evaluaties volgens ISO-GPS en ASME.

Geautomatiseerd evaluatieproces

Om GD&T-evaluaties nog verder te optimaliseren voor Zeiss Calypsogebruikers, biedt de software nu verbeterde algoritmen voor evaluatie volgens diverse normen, zoals ISO-GPS en ASME. Zo kunnen gebruikers nog efficiënter werken met Geometric Dimensioning and Tolerancing en profiteren van de voordelen van kwaliteitscontrole bij het gebruik van deze methode.

Hoewel CMM’s steeds sneller worden, is de conventionele evaluatie van meetresultaten nog steeds een vrij tijdrovend, vaak handmatig proces, dat een zekere mate van expertise vereist. Het Calypso concept van

een automatische foutenanalyse zorgt voor automatisering van het gehele evaluatieproces, waardoor de gebruiker kostbare tijd bespaart. De software herkent dynamische fouten in de testfunctie en geeft later automatisch alle bijbehorende informatie in detail weer. De gebruiker hoeft geen kostbare tijd te besteden aan het maken van rapporten. De release van dit jaar biedt een nog verder verbeterde automatische foutenanalyse: Alle storingen worden automatisch weergegeven in een interactief rapport.

Bovendien biedt Zeiss met de vernieuwde Calypso release een aantal evaluatiefunctionaliteiten voor coördinatenmeetmachines zoals Zeiss O-Detect. De gebruiker kan hiermee onder andere de overzichtscamera gebruiken voor navigatie of automatisch zoeken naar geometrische elementen in het verkregen beeld.

Toegewijd aan bruikbaarheid

Zeiss zet zich met de nieuwste Calypso-versie nog meer in voor de samenwerking met klanten. “We richten ons op de uitdagingen waarmee onze klanten dagelijks worden geconfronteerd. Bij de ontwikkeling van Calypso wilden we een software creëren voor een efficiënte, veilige, snelle en intelligente verwerking van gegevensvolumes," zegt Grieser. De nieuwe ‘toolbox’ vermindert bijvoorbeeld het aantal werkstappen. Zo kunnen vaak gebruikte testfuncties als favorieten in een individuele toolbox worden opgeslagen. Individualisering heeft ook een hoge prioriteit bij Zeiss. Gebruikers kunnen Calypso specifiek aan hun behoeften aanpassen door bijvoorbeeld Calypso freeform of Calypso curve toe te voegen, wat een groot aantal extra opties biedt. "We ontwikkelen en optimaliseren onze software voortdurend. Bovendien is er door nieuwe toepassingen continu behoefte aan nieuwe functionaliteiten, die we in onze software integreren," vat Grieser samen.

De nieuwe Calypso meetsoftware van Zeiss maakt een nog efficiëntere kwaliteitscontrole mogelijk.

astronomische onderdelen vijfassig simultaan

Medio april heeft de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) een nieuwe faciliteit geopend voor de productie van grote onderdelen voor astronomische instrumenten. De nieuwe werkplaats heet NOVA MAX (Manufacturing and Assembly of eXtreme instrumentation) en huisvest onder andere een groot bewerkingscentrum van Grob voor de vijfassige verspaning van complexe onderdelen.

Menno Schuil is tevreden met het grote werkbereik van de nieuwe G750 van Grob.

NOVA MAX is gespecialiseerd in de productie van grote onderdelen voor geavanceerde astronomische instrumenten. Dit enorme tandwiel uit aluminium laat de complexiteit zien van het bewerkingsproces. Met name spanningen in het materiaal zijn een echte uitdaging bij dit soort grote componenten.

De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) is het samenwerkingsverband van de sterrenkundige instituten van de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Leiden en Nijmegen. NOVA heeft als missie het uitvoeren van baanbrekend sterrenkundig onderzoek, het opleiden van jonge astronomen op het hoogste internationale niveau en het delen van nieuwe ontdekkingen met de samenleving. De NOVA-laboratoria zijn gespecialiseerd in het bouwen van state-of-the-art optische/infrarood- en submillimeterinstrumentatie voor de grootste telescopen op aarde. Sinds kort is daar de NOVA MAX faciliteit op het industrieterrein van Dwingeloo aan toegevoegd. Hier worden vanaf nu grote onderdelen geproduceerd voor geavanceerde instrumenten, zoals de Extremely Large Telescope (ELT). Deze telescoop wordt gebouwd in het noorden van Chili en zal naar verwachting aan het einde van dit decennium in bedrijf gaan.

Creatief alle assen inzetten

“De onderdelen die we produceren zijn echt hightech”, vertelt Menno Schuil, CNC Facility Coördinator bij NOVA. “We werken in het micrometerbereik en de grote werkstukken kenmerken zich door complexe contouren en uitdagende toleranties. De bouwwijze van de Grob G750 helpt enorm om dit soort onderdelen te produceren.”

De G750 is het grootste vijfassige bewerkingscentrum in de G-serie van Grob. De machine kenmerkt zich door de horizontaal geplaatste spil en de draaizwenktafel waarmee werkstukken onder een hoek van 90 graden of zelfs ondersteboven bewerkt kunnen worden. Hierdoor ontstaat een perfecte spaanafvoer. Dit is echter voor NOVA MAX niet het enige voordeel van deze bouwwijze. Doordat de horizontale spil gepositioneerd kan worden in het machineframe, het zogenaamde tunnelconcept, is het mogelijk om zonder botsingen het grootst mogelijke werkstuk binnen het werkgebied te draaien en te zwenken. Bovendien is het mogelijk om lange gereedschappen te gebruiken voor het frezen van diepe kamers.

Schuil: “De spaanafvoer, maar ook de manier waarop we met de horizontaal geplaatste spil en de draaizwenktafel vijfassig kunnen frezen is een groot voordeel. Op dit moment bewerken we een groot tandwiel van aluminium 6061 met een doorsnede van 1.280 mm. Hierin worden achttien verschillende optische onderdelen geplaatst met een positietolerantie van zo’n 10 micrometer, bij een werktemperatuur van 80 Kelvin (-193 graden Celcius). Eigenlijk is het tandwiel qua diameter net te groot voor deze machine. Echter door slim de beschikbare assen simultaan in te zetten, kunnen

we toch met het gereedschap op de juiste positie komen om de benodigde bewerkingen uit te voeren.”

Alles opnieuw uitvinden

De grootste uitdaging bij dit soort grote onderdelen is het ontstaan van spanningen in het materiaal. Volgens Schuil vraagt dit om een creatieve manier van bewerken, meten en opspannen. “Bij de bewerking van een aluminium onderdeel met een diameter van meer dan een meter ontstaan enorm veel spanningen in het materiaal. Het is echt een uitdaging om een manier te vinden om zo’n werkstuk op de juiste manier op te spannen om te voorkomen dat het hele werkstuk krom trekt. Wat we nu doen is het werkstuk voorfrezen, gloeien, meten, opnieuw opspannen en nafrezen op basis van de laatste meetwaardes.” NOVA MAX heeft een uitgebreid assortiment aan opspanmiddelen in huis van onder andere Lang Technik, 5th Axis en SMW Autoblok. Toch maakt het instituut ook gebruik van zelfontwikkelde spanoplossingen. Het grote tandwiel bijvoorbeeld, wordt middels paspennen gepositioneerd en met bouten vastgezet. Tussen de werktafel en het werkstuk heeft NOVA handige ondersteuningen ontwikkeld die ervoor zorgen dat het tandwiel, ook als het niet helemaal recht is, volledig wordt ondersteund.

“We maken natuurlijk voornamelijk unieke producten in enkelstuks of hele kleine aantallen. Daardoor zijn we continu het complete productieproces opnieuw aan het uitvinden. Hier helpt een CAMsysteem uiteraard bij, maar om zeker te zijn dat datgene wat we programmeren ook daadwerkelijk klopt, maken we gebruik van een simulatiesoftware van Eureka. De complete machine, inclusief de gereedschappen en de opspanningen, bevindt zich als een digitale tweeling in de software. Hierdoor kunnen we heel goed simuleren hoe alle componenten zich gedragen en voorkomen we botsingen. Een investering in een simulatiepakket is elke Euro waard”, aldus Schuil.

Balanceren en voorinstellen

De Grob G750 heeft een bereik van 1.000 mm x 1.100 mm x 1.175 mm (XxYxZ) en NOVA heeft de machine uitgerust met een gereedschapsmagazijn met ruimte voor 120 gereedschappen. Om de gereedschappen snel en nauwkeurig in gebruik te nemen heeft Haimer NOVA Max voorzien van een krimp-, balanceer- en voorinstelapparaat. Hier heeft NOVA MAX een primeur in handen. Het krimpapparaat betreft namelijk een Power Clamp Eco plus

De CMM van Zeiss stelt NOVA MAX in staat om grote onderdelen en samenstellingen te meten.

NG i4.0, de eerste van dit type dat Haimer in Nederland heeft geïnstalleerd. Het krimpapparaat is een hoogwaardige oplossing met een geïntegreerde koeling voor zowel volhardmetaal als HSSgereedschappen. Dankzij intelligente NG-spoelen die instelbaar zijn, is het krimpapparaat flexibel inzetbaar. Met één draai is de spoel in te stellen op de grootte van de krimppassing, zowel in lengte als in diameter. Zo wordt de houder alleen verwarmd waar het nodig is.

Grote CMM

Wie grote onderdelen maakt moet ook groots kunnen meten. NOVA MAX heeft daarom de beschikking over een moderne meetkamer met een grote Prismo CMM van Zeiss. Dankzij een bereik van 1200 mm x 2.400 mm x 1.000 mm (XxYxZ) kan het maximale werkstukformaat dat bewerkt kan worden met de G750 van Grob, ook worden gemeten. Daarnaast gebruikt NOVA Max de CMM om complete samenstellingen te meten en uit te lijnen. “Systemen worden alsmaar groter en je ziet tegenwoordig dat engineers samenstellingen samenvoegen tot een enkel onderdeel. Daardoor neemt de complexiteit en het formaat toe en dat zie je weer terug in de machines die we nodig hebben”, vertelt meetspecialist Menno de Haan.

De CMM van NOVA MAX is vanzelfsprekend in een geklimatiseerde ruimte geplaatst. Dat geldt overigens ook voor het bewerkingscentrum van Grob. De Haan: “We maken grote onderdelen met maattoleranties van plusminus zo’n 5 micrometer. Dan is een stabiele temperatuur essentieel. Een aluminium onderdeel met een diameter van een meter zet zo een paar

honderdste uit als de temperatuur oploopt.”

Al met al is NOVA MAX nu in staat om grote en complexe onderdelen voor geavanceerde astronomische instrumenten in eigen huis te vervaardigen.

NOVA MAX heeft de G750 uit laten rusten met een gereedschapsmagazijn met ruimte voor 120 gereedschappen.

Haimer heeft de krimp- balanceer en voorinstelapparaten geleverd. Het Power Clamp Eco plus NG i4.0 krimpapparaat is de eerste in Nederland.

Goed voorbereid op de toekomst

Hoe krachtiger de bewerkingscentra en -gereedschappen worden, hoe vaker CAMprogrammering een knelpunt wordt. Standaardisatie en automatisering van programmeerprocessen vormen een belangrijke oplossingsstrategie, maar hiervoor zijn geschikte softwaretechnologieën vereist. OPEN MIND biedt met de CAM-oplossing van hyperMILL een krachtige automatiseringstechnologie om het programmeren te versnellen.

Maakbedrijven die op zoek zijn naar manieren om hun CAMprogrammering efficiënter te maken, zouden zich eens moeten verdiepen in CAD/CAM-automatisering. Zelfs de meest ingewikkelde en uiteenlopende werkstukken worden vaak vervaardigd op basis van vergelijkbare bewerkingen. Deze kunnen in de meeste gevallen worden gestandaardiseerd. Om deze processen te standaardiseren biedt

hyperMILL databases, featureherkenning en macro's aan. Deze tools worden steeds meer in de industrie gebruikt om het aanmaken van CAM-programma's te automatiseren.

Databasetechnologie vormt eerste stap

In de wereld van CAD/CAM houdt standaardisatie in dat er gebruik wordt gemaakt van databasetechnologieën om beproefde processen en bewerkingsstrategieën te kunnen hergebruiken in het gehele bedrijf. Deze standaardisatie helpt bedrijven om menselijke fouten terug te dringen en zorgt ervoor dat alle CAD/CAM-programmeurs in het bedrijf consistent hoogwaardige resultaten kunnen bereiken met een uitzonderlijk niveau van efficiëntie.

hyperMILL stelt gebruikers in staat om CAD-modellen op een gestandaardiseerde manier te programmeren. De CAM-strategieën kunnen worden gestandaardiseerd door deze in een database op te slaan, waardoor gebruikers de opgeslagen productiekennis snel en gemakkelijk kunnen hergebruiken. Deze standaardisatie vormt de eerste stap naar automatisering.

Met hyperMILL van OPEN MIND kunnen maakbedrijven het programmeren automatiseren.

met CAD/CAM-automatisering

Hergebruik van programmeerkennis

hyperMILL biedt krachtige feature- en macrotechnologie. Hierdoor worden geometrieherkenning en snel hergebruik van beproefde productiestrategieën mogelijk. De geometrie-informatie uit het CADmodel wordt automatisch herkend en zodanig verwerkt dat het programmeren eenvoudig en snel kan verlopen. Gebruikers kunnen de verwerkingsreeksen vervolgens opslaan in een macrodatabase, waarna deze informatie later eenvoudig met één klik kan worden hergebruikt voor vergelijkbare geometrieën. Als er tijdens het geautomatiseerde proces keuzes gemaakt moeten worden, die niet met volledige zekerheid te maken zijn, dan wordt de gebruiker gevraagd deze beslissingen zelf te nemen tijdens het runnen van het automatiseringsproces. De gebruiker wordt interactief door de individuele processtappen geleid, zodat de verspaningstaak in een mum van tijd kan worden geprogrammeerd.

Een van de mogelijke redenen voor CAD/CAM-automatisering is het ondervangen van een tekort aan geschoolde arbeidskrachten.

De veronderstelling dat CAM-automatisering gepaard gaat met verlies van kennis, is echter onjuist. Het tegendeel is waar: door automatisering winnen bedrijven aan deskundigheid. Door de mogelijkheid om effectief eigen automatiseringsoplossingen te creëren, neemt de programmeerkennis toe. Gebruikers van hyperMILL die zich met automatisering bezighouden, kunnen volgens OPEN MIND een geheel nieuwe kijk op hun eigen processen krijgen. Dit geeft ruimte om processen te optimaliseren. Een ander aspect is dat automatisering veel eenvoudige taken uit handen neemt en de mogelijkheid biedt om al bij aanvang kleminrichtingen in te voegen of boorgaten te programmeren. Hierdoor hebben gebruikers meer tijd om complexe taken te optimaliseren.

De mate waarin CAM-automatisering binnen een bedrijf kan worden uitgerold, zal variëren, maar een toename van de efficiëntie mag altijd worden verwacht, evenals consistent goede resultaten dankzij een gestandaardiseerde benadering van het programmeren op basis van best-practice oplossingen.

at the heart of HIGH TECH

Individuele spanklauwen configureren

Schunk heeft onder de naam easyJAW een online spanklauwconfigurator geïntroduceerd. De nieuwe gebruiksvriendelijke configurator maakt het bestellen van individuele, toepassingsspecifieke spanklauwen sneller en efficiënter.

Met easyJAW kunnen bedrijven snel en eenvoudig spanklauwen bestellen die precies op hun toepassing zijn afgestemd. De bediening is zo eenvoudig dat er geen ontwerpkennis nodig is. Een 3D-model in de browser past zich steeds aan de zojuist uitgevoerde aanpassing aan, zodat gebruikers altijd zicht hebben op de status van hun configuratie. Alle tekeningen en modellen zijn gratis te downloaden in alle gangbare

bestandsformaten. De easyJAW-configurator biedt de mogelijkheid om bekken te wijzigen wat betreft geometrie, boringen, interfaces en zelfs materiaal. Daarnaast is er keuze uit een groot aantal bekken, waaronder de Rapido snelwisselbekken.

Volledige transparantie

Bijzonder handig is dat easyJAW bij de configuratie al de berekende prijs en levertijd aantoont. De daaropvolgende productie en levering op maat verloopt volgens Schunk vier keer sneller dan bij vergelijkbare maatwerkoplossingen. Alle zachte bekken worden bijvoorbeeld binnen maximaal twee weken geleverd. De easyJAW-spanklauwconfigurator is een van de winnaars van de German Innovation Award 2023.

Betaalbare vijfasser van Bridgeport

Bridgeport heeft een nieuw betaalbaar vijfassig bewerkingscentrum op de markt gebracht. De V-630 5AX beschikt over twee assen in het werkstuk en over drie assen in het gereedschap. Kenmerkend voor de vijfasser is een dynamische positionering, korte neventijden en een ergonomische werkopstelling en een grote werkruimte in verhouding tot het opstelvlak.

De V-630 5AX maakt de bewerking van complexe werkstukken mogelijk. De machine beschikt over een robuuste tafel met een diameter van 650 mm en maximale belasting tot 300 kg. De machinebasis bestaat uit een monoframe gegoten gietijzeren basis van 5.000 kg. Dit zorgt voor een stabiel freesproces. De machine wordt standaard uitgerust met de nieuwste Siemens Sinumerik ONE besturing. Spindels zijn leverbaar met een toerental vanaf 15.000 min-1, een vermogen van maximaal 29.5 kW en een koppel tot 78.8 Nm. De gereedschapswisselaar is uitgerust met 60 posities. Koeling door de spindel, een spanentransporteur en een geregelde spindelkoeler behoren tot de standaard uitrusting.

Seco JS754 Stub-serie

De nieuwe Seco JS754 Stub-serie frezen zijn ontwikkeld voor het verspanen in moeilijke en instabiele bewerkingsomstandigheden. De frezen hebben korte uitsteeklengten die de waarde van de gereedschappen maximaliseren terwijl de standtijd wordt verlengd.

De frees met vier snijtanden is ontworpen voor freesdraaimachines en multi-tasking-machines en bevat de in de industrie bewezen JS754-snijgeometrie en HXT-coating voor bewerkingen met hoge prestaties. Dit ontwerp maakt de Seco JS754-serie ideaal voor moeilijke toepassingen waarbij gebruik wordt gemaakt van de materialen ISO M (roestvast staal) en S (hittebestendige superlegeringen en titanium). De kortere lengte van de JS754 Stub zorgt voor extra kracht en trillingscontrole voor een grotere gereedschapsstabiliteit bij het bewerken met hoofd- of subspindels, evenals met freeskoppen en aangedreven gereedschappen. De korte uitsteeklengte van de JS754 Stub-serie vereist minder ruimte in de spindel en biedt daardoor meer bewegingsvrijheid om eenvoudig rond werkstukken te manoeuvreren.

De JS754 Stub-serie wordt aangeboden in zowel facet- als hoekradiusconfiguraties in diameters van 3 mm tot 16 mm en is verkrijgbaar in cilindrische en Weldon-schachten.

Universeel spankoppen wisselen

Gewoonlijk worden grote spantangen met grote spankoppen gebruikt voor het opspannen van grote werkstukken. Maar wat gebeurt er als er tussendoor kleinere werkstukken moeten worden bewerkt? In plaats van grote spantangen met een kleine diameter te kopen of de hele klauwplaat om te bouwen - waardoor de insteltijd weer toeneemt – heeft Hainbuch de spankopadapter en een nieuw manueel wisselgereedschap ontwikkeld die verschillende soorten spankoppen kan wisselen.

In een handomdraai maakt de nieuwe Hainbuch-spankopadapter van een grote spankop een kleine. Dit zorgt voor een snelle omschakeling

naar een andere spandiameter en maakt de aanschaf van grotere opspanmiddelen overbodig. Daartoe wordt de spankopadapter in de 100 mm-spankop gestoken en worden de normale 65 mmspankoppen verwisseld. Met behulp van het wisselgereedschap wordt de spankop eenvoudig en veilig in de opspanning geplaatst en weer verwijderd. Op die manier kan in enkele seconden worden overgeschakeld op een andere spandiameter.

Om de flexibiliteit te verhogen heeft Hainbuch het wisselgereedschap universeel gemaakt. Voorheen was afhankelijk van de uitvoering (zeskant of rond) een ander wisselgereedschap nodig. Nu is er het universele handwisselgereedschap in de maten 42/52 en 65, waarmee zowel zeskantige als ronde spankoppen kunnen worden gewisseld.

efficiënter metaalbewerken

usinage des métaux

geen onhandige voorraden meer op de werkvloer aan uw eigen ERP-systeem te koppelen

80% reductie op handeling tijden

maximaal rendement op de m2

100% NL topkwaliteit

efficiënter produceren met slimmere opslagsystemen

opslagsystemen voor plaatmateriaal en langgoed

HARRY HERSBACH TOOLS BV specialist in machining tools

TOGETHER WE ARE STRONGER

HARRY HERSBACH TOOLS BV IS OFFICIEEL PARTNER VAN