VerspaningsNieuws editie 2 2024

In deze editie:

Verspaner zoekt praktijkvoorbeelden van slimme gedigitaliseerd fabriek - ‘Licht uit fabriek’ met Zweedse tooling en automatisering – Magifa schroeft capaciteit op met flexibele automatisering - Hoffmann Group maakt Smart Industry bereikbaar voor mkb - GFMS blikt terug op 70 jaar EDM - SolidCAM legt drempel lager voor langdraaien - Gantryloader en Y-as geven Machinefabriek Pavro extra handjes - Soraluce introduceert dynamische ‘High Rail’ portaalfreesmachines - Itter investeert in gezond binnenklimaat én stabiele temperatuurhuishouding - Efficiënt verspanen is samenspel tussen CAD/CAM, machine en gereedschap - En meer …

Alle commercieel verkrijgbare gereedschapsschachttypes kunnen worden geklemd.

TENDO SILVER LINE

NU MET 25% KORTING

*Actievoorwaarden:

Het instapmodel met hydraulische expansietechnologie. Nu met 25% korting*

De allrounder voor uiterste precisie. Compatibel met alle spindels van bewerkingsmachines - en dat in het prijsvriendelijke segment. De hydraulische expansiekop in DIN-contour is verkrijgbaar in negen verschillende interfaces en bovendien gepolijst.

De voordelen:

Klemt alle in de handel verkrijgbare gereedschap schachttypes vast Veelzijdig in gebruik, voor een hoge mate van flexibiliteit.

Zorgt voor de exacte balans

Met een balanceergraad van G2.5 bij 25.000 tpm geschikt voor hoog toerental.

Biedt in enkele seconden een micron-nauwkeurige gereedschapswissel zonder randapparatuur en bijbehorende investerings- en energiekosten, met een fikse reductie van de insteltijd.

TENDO

TENDO

TENDO

PRIJS VOORBEELD:

650Optioneel

650Optioneel

U DE UITDAGING, WIJ DE OPLOSSING!

De korting is geldig van 12 maart tot 1 juli 2024

Actie is niet geldig in de webshop

Mail uw bestelling naar info@hhtools.nl

Alleen voor eindverbruikers

Alle prijzen zijn exclusief BTW en vrachtkosten. De korting is uitsluitend geldig in Nederland. Rechtsmiddelen zijn uitgesloten. Eventuele klantkortingen zijn niet van toepassing.

#metaaltechnologiemaaktjewereld

Kunt u zich het Aanvalsplan Techniek en de Gouden Poort nog herinneren? Dit ambitieuze plan om 60.000 techniek vacatures structureel in te vullen werd in 2022 geïntroduceerd door zes brancheorganisaties. Het antwoord is hoogstwaarschijnlijk nee. Niet zo vreemd. Naast een mooie foto samen met de inmiddels demissionair minister van Klimaat en Energie Rob Jetten, heeft het tot dusver nog weinig opgeleverd. Best knap als je je bedenkt hoeveel mensen er ‘druk’ mee zijn.

Hoewel de achterliggende gedachte van dit soort initiatieven goed is, vraag ik me steeds vaker af of ze worden geïnitieerd voor het grotere doel of alleen maar om de eigen organisatie even in de kijkers te zetten. Zo van: ‘Kijk ons eens goed bezig zijn, we doen er wel echt toe, hoor.’ Ik neig stiekem naar dat laatste, want onder aan de streep groeit de groep ‘beleidsmakers’, terwijl het tekort aan technici alleen maar groter wordt.

Terwijl de initiatiefnemers van het Aanvalsplan Techniek achter de schermen nog een vergadering inplannen, kwam Koninklijke Metaalunie onlangs met de campagne ‘Metaaltechnologie maakt je wereld’. Nog een mooi initiatief dat het belang van de metaaltechnologiesector moet benadrukken. En dit is absoluut nodig,

want zo’n beetje alle metaalbedrijven schreeuwen (al vele jaren) om mensen. Dat dit in de nabije toekomst echt voor problemen gaat zorgen was ook de tendens bij het laatste Advanced Manufacturing event van Mikrocentrum.

Het Advanced Manufacturing event stond veelal in het teken van ASML en de maakbaarheid van producten. De sfeer was goed want er was net nieuws naar buiten gebracht dat ASML flink wil gaan uitbreiden en het personeelsbestand wil verdubbelen. Dat riep ook meteen de vraag op: ‘Wie gaat het straks allemaal maken?’ Al die slimmeriken in Veldhoven kunnen immers de mooiste onderdelen bedenken, maar om ze van een CAD-omgeving naar de realiteit te brengen, heb je toch ook heel veel praktische slimmeriken nodig…

Hopelijk is de campagne #metaaltechnologiemaaktjewereld dus niet opgezet om Koninklijke Metaalunie even in de schijnwerpers te zetten, maar is de insteek om echt iets te doen aan het tekort aan technici. Het wordt tijd!

Tim Wentink t.wentink@54umedia.nl

Op de voorpagina:

Colofon

VerspaningsNieuws, jaargang 4, editie 2, mei 2024

VerspaningsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor ondernemers in de maakindustrie die verspanende technieken in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in de wereld van verspaning waarbij ook hedendaagse thema’s zoals digitalisering, automatisering en robotisering natuurlijk niet zullen ontbreken. VerspaningsNieuws besteedt aandacht aan nieuws van en voor machineen gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs, technisch adviesbureaus en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de verspaning actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen zal de minimale oplage per editie 5.000 gedrukte exemplaren bedragen, aangevuld met een digitale oplage.

De werkruimte van een Star langdraaimachine laat de complexiteit zien van het langdraaien. Er gebeurt tegelijkertijd heel veel in een langdraaimachine. Efficiënt programmeren kan alleen met CAM. Lees verder op pagina 40

Abonnementen

Opgeven nieuwe abonnementen:

T: +31 (0)55 360 10 60

E: info@54umedia.nl

Uitgeverij/redactie-adres

54U Media BV

Tweelingenlaan 51

7324 AP APELDOORN

T: +31 (0) 55 360 10 60

E: info@54umedia.nl

I: www.54umedia.nl

Redactie

Tim Wentink E: t.wentink@54umedia.nl

Advertentie-exploitatie

Vincent Span

T: +31 (0)55 360 62 27

M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl

Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl

Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak

Rijnier van Kesteren

Drukkerij

Senefelder Misset, Doetinchem

Materiaal

Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 12 augustus 2024. Editie 3, jaargang 4 van VerspaningsNieuws verschijnt in augustus 2024.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

www.verspaningsnieuws.nl

Inhoud

‘Licht uit fabriek’ met Zweedse tooling en automatisering

10

Tijdens de Nordic Solutions Days bij System 3R in Zweden gaf de fabrikant een overzicht van de verschillende oplossingen die klanten kunnen inzetten om een ‘licht uit fabriek’ te realiseren. Een belangrijke taak daarin is weggelegd voor het opspansysteem.

40

SolidCAM legt drempel lager voor langdraaien

SolidCAM werkt nauw samen met fabrikanten van langdraaiers voor de ontwikkeling van specifieke CAM-software.

Draaifreestechnologie en automatisering schitteren in een closed loop 46

Index legt tijdens het openhuis de focus op volledig geautomatiseerde productiecellen voor flexibele compleetbewerking.

5 - 6 juni

Vision, Robotics & Motion

Alles onder één dak om slim te automatiseren in een productieomgeving ’s-Hertogenbosch vision-robotics.nl

En verder....

6 Verspaner zoekt praktijkvoorbeelden van slimme gedigitaliseerd fabriek

16 Magifa schroeft capaciteit op met flexibele automatisering

20 Verspaners leggen oog op multitasking en automatisering

24 Hoffmann Group maakt Smart Industry bereikbaar voor mkb

28 Soraluce introduceert dynamische ‘High Rail’ portaalfreesmachines

30 Technical Center CERATIZIT trekt de aandacht

35 Column Jan Willem Mollema

36 GFMS blikt terug op 70 jaar EDM

38 Haimer verrijkt dienstenaanbod gereedschapsbeheer

44 Gantryloader en Y-as geven Machinefabriek Pavro extra handjes

50 Kuka beweegt lasten tot 3 ton met AMR

53 DMG Mori stimuleert gedigitaliseerde fabriek

54 Itter investeert in gezond binnenklimaat én stabiele temperatuurhuishouding

57 Okuma rust machines uit met energiebesparende functies

58 Efficiënt verspanen is samenspel tussen CAD/CAM, machine en gereedschap

60 Productnieuws

9 - 14 september

IMTS 2024

Internationale vakbeurs over productietechnologie Chicago (VS) www.imts.com

10 - 14 september

AMB 2024

Internationale vakbeurs over productietechnologie Stuttgart (D) messe-stuttgart.de

18 - 19 september

Kunststoffenbeurs 2024

Ontdek de laatste ontwikkelingen uit de kunststof- en rubberbranche ’s-Hertogenbosch kunststoffenbeurs.nl

1 - 3 oktober

Metavak

Vakevent voor de metaalbewerkende maakindustrie Gorinchem metavak.nl

13 - 14 november

Precisiebeurs

Vakbeurs voor de gehele precisietechnologie waardeketen ’s-Hertogenbosch precisiebeurs.nl

21 - 23 mei 2025

De Nederlandse Metaal Dagen

Beurs met als hoofdthema Smart Manufacturing ’s-Hertogenbosch denederlandsemetaaldagen.nl

Verspaner zoekt praktijkvoorbeelden van slimme gedigitaliseerde fabriek

Industry 4.0, Smart Industry, Industrial Internet of Things (IIOT) en ga zo maar door. Het zijn allemaal begrippen die al jarenlang te pas en te onpas om je oren vliegen. Maar wat moet je er nou mee en hoe ziet een slimme, gedigitaliseerde fabriek er in de praktijk uit? Om een antwoord op die vragen te geven hebben verschillende exposanten op de TechniShow hun kennis en kunde bijeengeraapt om slimme demofabrieken te presenteren. Craft Education heeft alle kennis met betrekking tot het opzetten van een slimme fabriek inmiddels zelfs verwerkt in lesmateriaal en vakgerichte cursussen.

Tijdens de TechniShow waren er in de beurshallen twee slimme fabrieken te vinden. De ene was een groot initiatief van negen partijen die op het Themaplein Productieautomatisering alle stappen van een moderne productieomgeving lieten zien. Voor de andere slimme fabriek moest je iets beter zoeken. Deze was

namelijk te vinden op de stand van Mitutoyo. De specialist in o.a. meetmiddelen en -apparatuur liet in samenwerking met Craft Education, DMG Mori, MKG en Supplydrive de voordelen zien van een gekoppeld productieproces. De partners lieten zien hoe met behulp van ketenintegratie en real-time data het productieproces transparanter en efficiënter ingericht kan worden. Roy van Bussel van Craft Education vertelt: “Het doel van de minifabriek is om op een laagdrempelige manier te laten zien wat je met procesdata uit een gekoppeld productieproces kan doen. Deze kennis hebben we inmiddels gebundeld in verschillende e-learning modules die bedrijven en werknemers alle handvatten geven om hun productieprocessen te digitaliseren. Het digitaliseren van een verspanend proces is echt een nieuwe discipline binnen de maakindustrie en de verspaningstechnoloog van morgen moet hier kennis van hebben. Hoe koppel je processen, wat doe je met productiedata, wat doen postprocessoren etc. Dit is kennis die je voorhanden moet hebben om processen te optimaliseren en te digitaliseren. De demofabriek laat een praktisch voorbeeld zien en dat spreekt veel meer.”

Schaakstukproductie volledig in beeld

Aan de hand van schaakstukken die tijdens de TechniShow live onder spaan geproduceerd werden, gaven de partners de bezoeker

Na het verspanen werden de schaakstukken gemeten op een CMM van Mitutoyo. De meetwaardes werden direct teruggekoppeld.

een kijkje in de slimme demofabriek. Om volledig inzicht te krijgen in het productieproces wordt er in de fabriek gebruik gemaakt van een tussendatabase die gekoppeld is met alle machines en softwareoplossingen. De eerste opdracht voor een schaakstuk komt binnen via het ERP-pakket die een input geeft aan de database. De machines en andere softwaremodules halen hier de informatie uit en leveren informatie terug. Zo is er altijd real-time overzicht over het productieproces en de status van een order, waardoor het productieproces direct bijgestuurd kan worden.

“Door de tussendatabase wordt het eenvoudiger om allerlei verschillende machines en softwaremodules te koppelen, zonder dat er heel veel unieke koppelingen en programmeerwerk nodig zijn. Dankzij de tussendatabase waar alle procesdata samenkomt, krijgen we volledig inzicht in het proces. We weten welke order er geproduceerd wordt en nog belangrijker, we kunnen zien wat de resterende productietijd is voor de order en zelfs voor het werkstuk. De planning is dus altijd volledig up-to-date, waardoor er nog strakker gepland kan worden en de stilstandtijd tot een minimum wordt beperkt”, aldus Van Bussel.

Tussentijdse kwaliteitscontrole

Omdat de tussendatabase zich eenvoudig laat koppelen met machines en softwaremodules, wordt het ook gemakkelijker om tussentijdse metingen voor kwaliteitsdoeleinden te integreren. Zeker wanneer er complexe onderdelen met uitdagende toleranties en hoge nauwkeurigheidseisen geproduceerd worden, is tussentijds meten essentieel. Door de meetwaardes van handmeetmiddelen en/of een CMM direct terug te koppelen aan de database kan er zodra de maatvoering ook maar iets buiten de toleranties dreigt te

vallen, direct ingegrepen worden. Zo wordt afkeur bij de eindcontrole voorkomen. Tijdens de TechniShow werd dit op de stand van Mitutoyo gepresenteerd. De kleine schaakstukken die werden gefreesd met een bewerkingscentrum van DMG Mori werden op de machine gecontroleerd en daarna volledig gemeten op een CMM van Mitutoyo.

Voor een efficiënte en nauwkeurige dataverzameling en -analyse wordt er gebruik gemaakt van Mitutoyo's MeasurLink software. MeasurLink is een oplossing dat real-time inzicht geeft in de kwaliteit van de geproduceerde onderdelen. Met grafieken en analyses biedt het operators de mogelijkheid om continu hun processen te monitoren en indien nodig aanpassingen te maken. Het stelt hen in staat trends te identificeren voordat deze leiden tot afkeur. Daarnaast biedt MeasurLink real-time rapportages

Voor een efficiënte en nauwkeurige dataverzameling en -analyse werd er gebruik gemaakt van Mitutoyo's MeasurLink software.

Tijdens de TechniShow werden bezoekers getrakteerd op een slimme werkende fabriek. Om de koppelingen tussen alle facetten goed te laten zien, produceerden Mitutoyo, Craft Education, DMG Mori, MKG en Supplydrive gedurende de beurs schaakstukken.

en waarschuwingen, die cruciaal zijn voor het handhaven van een constant hoge productiekwaliteit. Deze rapporten kunnen aangepast worden aan de specifieke behoeften van het bedrijf. “De kracht van MeasurLink ligt in zijn vermogen om te functioneren binnen geïntegreerde netwerken, zoals de koppeling met de tussendatabase die we in de demofabriek toepassen. Dit maakt het niet alleen een tool voor de verzameling van meetgegevens, maar ook een uitgebreide metrologische oplossing die alle aspecten van kwaliteitscontrole en -borging omvat”, vertelt Henk Slotboom, directeur van Mitutoyo.

Groot initiatief

Naast de slimme fabriek op de stand van Mitutoyo was er elders op de TechniShow ook een slimme fabriek te zien. Op het zogenoemde Themaplein Productieautomatisering presenteerden negen partijen een werkende fabriek waar gedurende de beurs een jojo werd geproduceerd. Net als bij de demofabriek op de stand van Mitutoyo konden bezoekers hier alle stappen van een moderne productieomgeving meemaken.

Dat er veel interesse voor bleek te zijn blijkt wel uit het feit dat deze werkende fabriek meer dan 3.000 geregistreerde bezoekers trok. Die bezoekers zagen de ERP-software van MKG Nederland, een geautomatiseerd Brother-bewerkingscentrum van Bendertechniek, een DMU-bewerkingsmachine van DMG Mori met een automatisering van Cellro, de Zoller-voorinstelapparatuur van Laagland, de State Monitoring-software van Heidenhain, het gereedschap en de productbeheersystemen van Hoffmann en de meetapparatuur van Renishaw in actie. Alles was met elkaar gekoppeld door Supplydrive, voor de automatische uitwisseling van data. Elise de Koning van Cellro en woordvoerdster van het Themaplein Productieautomatisering was enthousiast over de

Leer digitaliseren

De opstelling van de demofabriek zoals die op de TechniShow te zien was, wordt voor trainingsdoeleinden ook bij Craft Education in Deurne geplaatst. Craft werkt hard aan de ontwikkeling van lesmateriaal om succesvol te werken aan een slimme fabriek. Dit lesmateriaal bestaat uit modules die zowel op locatie bij Craft als via e-learning te volgen zijn.

Elders op de TechniShow presenteerden negen bedrijven een slimme werkende fabriek. Hier werden gedurende de beurs jojo’s geproduceerd.

werkende fabriek. “Een moderne productieomgeving draait om samenwerking. Dat laten we met dit initiatief goed zien en dat heeft echt toegevoegde waarde voor de bezoeker. Met de live productie van een tastbaar onderdeel, zoals in dit geval een jojo, kunnen we de ketenintegratie goed in beeld brengen. Alle koppelingen van de orderintake tot aan het voorinstellen van de gereedschappen, het produceren en het meten wordt op deze manier inzichtelijk gemaakt. Door de grote interesse verwacht ik in de toekomst dat dit soort initiatieven vaker op beurzen te zien zullen zijn. Het heeft echt toegevoegde waarde voor de bezoeker.”

Een overzicht van de schaakstukken die tijdens de TechniShow live onder spaan werden bewerkt.

‘Licht uit fabriek’ met Zweedse tooling en automatisering

Tijdens de Nordic Solutions Days in Zweden opende System 3R haar deuren voor klanten die meer wilden weten over de gereedschappen, automatiseringssystemen en softwareoplossingen waarmee een onbemande productie gerealiseerd kan worden. De foto toont de fabriek van System 3R waar de opspansystemen en automatiseringsoplossingen van het merk worden ingezet om een ‘Licht uit fabriek’ te realiseren.

Begin maart reisde de redactie van VerspaningsNieuws af naar het ‘koude’ Zweden. Niet voor de Zweedse gehaktballetjes, maar voor de Nordic Solutions Days bij System 3R. Het klantevent stond grotendeels in het teken van automatisering en procesoptimalisatie. Zo gaf het bedrijf een overzicht van de verschillende oplossingen die klanten kunnen inzetten om een ‘licht uit fabriek’ te realiseren. Een belangrijke taak daarin is weggelegd voor het opspansysteem.

System 3R, sinds 2001 onderdeel van GF Machining Solutions, richt zich sinds 1967 volledig op het optimaliseren van verspanende productieprocessen. In eerste instantie was het bedrijf vooral gespecialiseerd in de ontwikkeling van spansystemen voor de gereedschap- en matrijzenbouw, maar dit is later steeds verder uitgebreid. “System3R is opgericht door een gereedschapsmaker die toendertijd niet de juiste spansystemen kon vinden om de insteltijden naar beneden te brengen. Hij is ze dus zelf gaan ontwikkelen. Dat dit een groot succes is geworden blijkt wel uit het feit dat System 3R inmiddels een personeelsbestand heeft van 200 medewerkers en de producten over de hele wereld worden ingezet”, vertelt Christophe Massart, hoofd van GFMS Tooling & Automation.

Ontwikkelingen in opspansystemen gaan door

Inmiddels heeft System 3R een portfolio met spanmiddelen opgebouwd waarmee een zeer brede range aan werkstukformaten

opgespannen kunnen worden: Van de GPS 70 voor werkstukken van rond 70 mm tot aan de grote Delphin-systemen voor het opspannen van werkstukken van 2.000 mm x 10.000 mm. Dat spanmiddelen nog lang niet zijn uitontwikkeld blijkt wel uit het feit dat er jaarlijks nieuwe oplossingen worden geintroduceerd. Recent werd bijvoorbeeld nog het Matrix systeem op de markt gebracht. De hoge klemkracht en de positie van de referentieoppervlakken biedt meer stabiliteit en nauwkeurigheid, zelfs in toepassingen met hoge bewerkingskrachten.

Trillingsdemping en AM

Tijdens de rondleiding door de fabriek van System 3R kwamen nog meer interessante opspansystemen aan bod. Zo werd onder andere de Vibration Dampening Pallet (VDP) onder de aandacht gebracht. Dit opspansysteem reduceert trillingen die optreden tijdens de bewerking. Dit zorgt voor veel voordelen, waaronder de mogelijkheid

UW PARTNER

VOOR KWALITEIT EN INNOVATIE

Benieuwd naar de mogelijkheden? Bezoek onze website of neem contact op en informeer naar de

om hogere snijsnelheden toe te passen voor meer productiviteit. Daarnaast zorgen de trillingsdempende eigenschappen voor een betere oppervlakteafwerking, waardoor VDP een goede oplossing is voor de bewerking van nauwkeurige werkstukken die aan hoge tolerantie-eisen moeten voldoen. Door het voorkomen van trillingen verlengt VDP daarnaast ook de levensduur van het gereedschap en de machinespil.

Dat de ontwikkeling van opspansystemen niet stil staat blijkt ook uit de klemsystemen en pallets die bestand zijn tegen hoge temperaturen. Dit is essentieel voor toepassingen zoals Additive Manufacturing (AM). AM is een proces dat uit meerdere stappen bestaat. Het omvat metaalprinten, warmtebehandeling en nabewerken. Met een System 3R-nulpuntspansysteem kunnen al die processtappen worden doorlopen zonder het werkstuk opnieuw in te spannen. Het resultaat is een kortere insteltijd en een hogere nauwkeurigheid.

280% meer productiviteit

De Nordic Solutions Days waren bedoeld om klanten de voordelen van kwalitatieve tooling in combinatie met automatisering te laten zien. Volgens System 3R kan door gebruik te maken van de juiste tooling de productiviteit met meer dan 20% worden verhoogd. Voer je een bewerkingsmachine uit met een vorm van automatisering dan kan de productiviteit met nog eens 280% toenemen. Om die reden brengt System 3R ook automatiseringssystemen voor pallethandling, zelfrijdende voertuigen voor het automatiseren van de interne logistiek en slimme softwareoplossingen om het productieproces aan te sturen en inzichtelijk te maken op de markt. Wanneer het hele pakket samengebracht wordt kunnen verspanende bedrijven een ‘licht uit fabriek’ realiseren. Massart: “GF Machining Solutions heeft een breed portfolio met frees-, laser-, vonk- en AM-machines. System 3R is een belangrijk onderdeel van de totaaloplossing die we klanten willen aanbieden. Dankzij de tooling, automatisering en software van System 3R kunnen alle machines met elkaar worden gelinkt. Ook additionele apparatuur zoals meet- en reinigingssystemen kunnen op die manier goed in een geautomatiseerde productiecel geïntegreerd worden. Zo ontstaat er een complete oplossing voor een betrouwbare en onbemande productie.”

Modulair dus klaar voor de toekomst

De automatiseringsoplossingen van System 3R zijn schaalbare en kostenefficiënte systemen. Dankzij de modulaire opbouw kan de automatisering meegroeien met de groei van het bedrijf. Omdat de automatiseringssystemen allemaal ontworpen zijn voor pallethandling en een pallet beschikt over een vaste interface, kunnen ze alle soorten machines bedienen. Zo is een pallet uitwisselbaar met frees-, vonk-, laser-, meet- en slijpmachines. “Omdat een automatisering over het algemeen langer mee gaat dan een bewerkingsmachine, kan het systeem eenvoudig aangepast worden aan een nieuwe machine. Bovendien kunnen CMM’s en wasinstallaties voor tussentijds reinigen eenvoudig worden geintegreerd in de bestaande automatseringscel”, vertelt Rob Rebel van Ertec, de Nederlandse vertegenwoordiging van System 3R.

System 3R heeft een breed portfolio met spansystemen opgebouwd waarmee een grote range aan werkstukformaten opgespannen kan worden. Ontwikkelingen vinden we onder andere op het gebied van nauwkeurigheid en stabiliteit.

Palletautomatisering heeft ook als voordeel dat verschillende jobs en dus verschillende werkstukken eenvoudig door elkaar geproduceerd kunnen worden wat ten goede komt aan de flexibiliteit. Met een RFID geeft System 3R elke pallet en dus elk werkstuk zijn eigen identiteit. Op die manier heeft een pallet altijd zijn eigen productiegegevens en dit zorgt voor een hoge procesbetrouwbaarheid en meer flexibiliteit.

System 3R werkt met automatisering en intelligente gereedschappen aan een autonome fabriek. Onlangs heeft het een patent aangevraagd voor een Sensor Box. Op moment van schrijven is er nog weinig bekend, maar het systeem moet data analyse mogelijk gaan maken om het productieproces te verbeteren. Het systeem zal onder andere het aantal opspanningen bijhouden en abnormale situaties door vervuiling of slijtage identificeren.

Van laagdrempelig tot klantspecifiek

Om de productiviteit en flexibiliteit te verhogen levert System 3R verschillende palletautomatiseringsoplossingen. Dat begint bij de compacte, laagdrempelige Workpal 1 die geschikt is voor het automatiseren van één bewerkingsmachine. De Workpal 1 kan een

Geautomatiseerde logistiek

Tijdens een rondleiding door de assemblageafdeling van System 3R viel ons oog op een mobiele robot. Deze zogenaamde AMR (Automatic Mobile Robot) is van de fabrikant Omron waarmee GF Machining Solutions onlangs een samenwerking is aangegaan.

System 3R ziet de mobiele robot als een belangrijke bouwsteen voor een onbemande fabriek en zet als integrator de AMR in om de interne logistiek te automatiseren. In tegenstelling tot AGV’s die bijvoorbeeld gebruik maken van magneetstrips om te navigeren, maakt de AMR gebruik van laser- en sonarsensoren om automatisch tussen vooraf gedefinieerde plaatsen in de fabriek te navigeren. Mocht de robot onverhoopt een obstakel op zijn pad tegenkomen, dan zoekt het systeem automatisch een alternatieve route. Als een werknemer aan het einde van de werkdag dus een pallet of een heftruck in de looproute van de AMR heeft geparkeerd, dan komt de onbemande productie niet stil te staan.

Om de AMR optimaal te integreren in het productieproces kan System 3R haar automatiseringsoplossingen leveren met een specifiek dockingstation, zodat de AMR pallets met materialen kan aanvoeren en pallets met bewerkte stukken kan afvoeren. Tevens zijn er parkeerstations ontwikkeld voor het wisselen van de trays. Omdat de AMR op ongeveer 8 mm nauwkeurig kan positioneren,

In samenwerking met Omron kan System 3R ook de interne logistiek automatiseren middels een AMR.

is de AMR uitgerust met zogenaamde cones die ervoor zorgen dat de tray met pallets op 0,2 mm nauwkeurig wordt gepositioneerd. Zo wordt een betrouwbaar proces gerealiseerd. “Wil je een onbemande productie dan mag automatisering niet de bottleneck zijn. Een mobiele robot is bij langdruring onbemand produceren een handige oplossing om materialen en werkstukken tussen de productiecel en het magazijn te vervoeren”, zegt Rebel.

maximale massa van 50 kg hanteren, inclusief de gripper, pallet en het werkstuk. Afhankelijk van de afmetingen van het werkstuk heeft de Workpal 1 ruimte voor maximaal 60 palletposities. Een slag groter is de WorkPartner 1+. Deze automatiseringsoplossing kan twee bewerkingsmachines bedienen. Het systeem kan een maximale massa van 80 kg hanteren en afhankelijk van de uitvoering kunnen gebruikers er maximaal 80 pallets in opslaan. Maakbedrijven die nog grotere werkstukken en nog meer machines willen automatiseren kunnen kiezen voor een Transformer WorkMaster of een Transformer 6-Axis robot. Beide systemen zijn modulair opgebouwd. Dat wil zeggen dat er uit een veelvoud aan opties gekozen kan worden om de automatisering optimaal af te stemmen op de specifieke productiesetting. Zowel de WorkMaster als de Transformer 6-Axis robot kunnen bij een stationaire oplossing drie machines bedienen. Indien beide robots op een rail staan is het mogelijk om tot wel twintig machines te automatiseren. Waar de WorkMaster geschikt is voor pallets met een maximale massa van 200 kg, kan de 6-Axis robot dankzij de industriële robot maximaal 700 kg hanteren.

Het hele proces onder controle

System 3R heeft niet alleen de hardware in huis om een onbemande

productie te realiseren. Ook op het gebied van software timmert de producent aan de weg. Tijdens een rondleiding door de fabriek werd WorkShopManager gepresenteerd. Deze software wordt ook in de eigen productie toegepast en is ontwikkeld om productieprocessen te stroomlijnen. Het geeft gebruikers snel en nauwkeurig overzicht van hun gehele productieworkflow, waardoor een efficiënt beheer van het proces wordt gegarandeerd. WorkShopManager geeft realtime updates en inzicht in de verschillende productiefasen, waardoor het gemakkelijker wordt om eventuele knelpunten of inefficiënties te identificeren en op te lossen. Door verschillende productieprocessen naadloos te integreren, waaronder de productieplanning en het voorraadbeheer, elimineert WorkShopManager de noodzaak van handmatige gegevensinvoer en vermindert zo het risico op fouten. De software biedt ook mogelijkheden voor het configureren en monitoren van automatiseringssystemen, waardoor de downtime verder kan worden geminimaliseerd. “Het mooie van WorkShopManager is dat de software de fysieke wereld koppelt met de virtuele en het proces daartussen perfect beheert. Interessant is dat de software ook gekoppeld kan worden met software-oplossingen zoals het ERPpakket en het CADCAM-systeem van de klant. Met de informatie uit al die systemen kan WorkShopManager productieorders optimaal door het proces leiden”, aldus Rebel.

Een kijkje in de vijfassige Mikron Mill S 600 U G die System 3R inzet om nauwkeurige spansystemen te produceren.

Magifa schroeft capaciteit op met flexibele automatisering

Bij Magifa Zaanstad staan van origine veel standalone machines, waarop vooral prototypes en kleine (eerste) series worden geproduceerd. Maar als je in de toeleveringsketen van de alsmaar groeiende chipmachinebouwer ASML zit en orders van drie onderdelen plotseling vijftien stuks worden, dan kom je al gauw capaciteit en handjes te kort. Dat was de voornaamste reden voor de directie van Magifa om te investeren in twee 5-assige DVF 5000 bewerkingscentra met AWC palletautomatisering van DN Solutions.

Magifa bestaat al sinds 1946. Volgens de overlevering is de machinefabriek opgericht in Amsterdam door twee oude dienstkameraden, die technisch goed onderlegd waren. Ze belandden met het draaien en frezen van machineonderdelen uiteindelijk in Zaandam, waar Magifa tot op de dag van vandaag is gevestigd. Halverwege de jaren negentig kwam Rinke Koehoorn in dienst. Hij werd een aantal jaren later eigenaar en maakte van Magifa een goed draaiende machinefabriek, met tegenwoordig zo’n 35 medewerkers. Rinke is inmiddels 72 en beperkt zich al enkele jaren tot een adviserende functie. Hij heeft de leiding overgedragen aan zijn zoon Ilja Koehoorn, die samen met Gert-Jan de Vries (operationeel directeur) en Erik Fritz (technisch directeur) de directie vormt. De drie zijn ook eigenaar.

Topkwaliteit

Magifa Zaanstad staat bekend als een vooruitstrevende apparatenen machinefabrikant, die als gecertificeerde toeleverancier actief is in diverse marktsegmenten, met name de semiconductor-industrie, medische industrie, petrochemische industrie, offshore-industrie en voedingsindustrie. Het bedrijf is door jarenlange ervaring in staat mee te denken met partijen over de ontwikkeling van nieuwe machineonderdelen en streeft ernaar deze in de meest optimale staat af te leveren. Magifa staat voor topkwaliteit en wil dit principe in al haar producten uitdragen. “Onderdelen met een krasje gaan zonder pardon in de kliko”, zegt Fritz.

Magifa staat voor topkwaliteit en wil dit principe in al haar producten uitdragen. Onderdelen met een krasje gaan zonder pardon in de kliko.

Technische vraagstukken oplossen

Vooral tijdens en direct na de coronajaren was ASML booming en daardoor is het aandeel semiconductor-industrie bij Magifa flink gegroeid. “Wij zitten via onze klanten in het ontwikkeltraject van ASML”, zegt De Vries. “Na de ontwikkel- en prototypefase blijven de meest complexe delen bij ons, andere worden uitgefaseerd naar andere toeleveranciers. Dat is leuk en interessant voor de echte vakman in ons bedrijf. Die wil geen repeterende onderdelen maar heeft het liefst nieuw werk dat geprogrammeerd moet worden en vraagt om het oplossen van technische vraagstukken.”

Maar met de groei van de toelevering voor de geavanceerde chipmachines uit Veldhoven, werden de series beduidend groter dan Magifa gewend was. Dat stelde de machinefabriek voor de vraag: hoe kunnen we de productietijden verlengen? In eerste instantie gebeurde dat door een handvol machines buiten de werktijden om een paar uurtjes extra door te laten draaien. Dat was op langere termijn echter geen houdbare situatie. Automatisering was noodzakelijk om de avond- en nachtelijke uren veel meer te kunnen benutten. Zo rijpte het idee om twee identieke nieuwe 5-assers met automatische palletmagazijnen aan te schaffen. Identiek, om voor beide machines dezelfde programma’s te kunnen gebruiken. Palletmagazijnen omdat daarmee verschillende producten door elkaar kunnen worden geproduceerd. Een palletmagazijn naast een machine laat bovendien de mogelijkheid open van bediening door een operator.

Aangeklopt bij Dormac

Met deze ideeën werd aangeklopt bij Dormac CNC Solutions,

hofleverancier van Magifa. In de werkplaats in Zaandam staan heel wat standalone machines, die door de machineleverancier uit De Goorn zijn geleverd. Samen met Dormac bezochten Koehoorn en De Vries en Fritz diverse bedrijven die al met palletmagazijnen werken. “Die bezoeken vonden we heel fijn. We konden vrijuit praten met operators. Hierdoor waren deze bezoeken erg verhelderend en doorslaggevend voor onze keuze voor automatisering met palletmagazijnen.”

In de zomer van 2023 werd de eerste 5-asser met palletwisselaar bij Magifa geïnstalleerd. Twee maanden later werd al besloten tot de aankoop van het tweede systeem. De DVF 5000 is een compacte simultaan 5-assige freesmachine voor high-speed frezen. Ter verhoging van de nauwkeurigheid is hij uitgerust met een thermische compensatiefunctie voor zowel de spil als het machineframe. DN Solutions biedt bij deze machine een scala aan opties en automatisering waardoor onbemand bewerken eenvoudig mogelijk wordt gemaakt. Hierdoor realiseren klanten een kostenverlaging, kortere doorlooptijden, meer capaciteit en een hogere output.

Magifa koos voor het automatische werkstukwisselsysteem AWC; de ene machine heeft een wisselaar met tien pallets, de andere met twaalf. De tien pallets hebben afmetingen van 320x320 mm, een maximaal laadgewicht van 250 kilo en zijn geschikt voor een maximale werkstukhoogte tot 340 mm. Bij de variant met twaalf pallets is dat respectievelijk 250x250 mm, 130 kg en 350 mm.

Zorgeloze afvoer van spanen

Fritz noemt ook aspecten als snijkrachtbeveiliging en toolbreukdetectie belangrijk. Wordt een toolbreuk geconstateerd, dan stopt de bewerking van een product en gaat de machine automatisch verder met een ander product, waardoor het

V.l.n.r. Erik Fritz, Ilja Koehoorn, en Gert-Jan de Vries bij de twee 5-assige DVF 5000 bewerkingscentra met AWC palletautomatisering van DN Solutions. Voor Magifa zijn geautomatiseerde machinesystemen als deze de toekomst.

systeem toch een nacht doordraait. Ook het nieuwe design voor de spanenafvoer inclusief koelvloeistoftank met filters bevalt goed. Dit zorgt voor een zorgeloze afvoer van spanen in het geautomatiseerde proces. Magifa heeft ook geïnvesteerd in een briketteermachine om de grote stroom spanen direct samen te persen. “Da’s onderdeel van je logistieke stroom. Die moet je bij automatisering echt anders inrichten.”

Voor Magifa zijn geautomatiseerde machinesystemen als deze de toekomst. “Hiermee creëer je mogelijkheden voor 24/7 produceren. We zullen met minder mensen meer moeten leveren. Vakmensen blijven daarbij nodig. Het programmeren, het instellen van machines en gereedschappen en het controleren vraagt allemaal om kennis. Een operator moet zien dat een frees bot is. Met een botte frees bewerken, dat hoor je.”

Geautomatiseerd frezen gaat gepaard met anders nadenken, verschillende strategieën afwegen. “Zet je voor een bewerking van 10 minuten een onderdeel op een pallet of laat je dat een man aan de machine doen?”, legt De Vries uit. “Daarin zijn we onze weg aan het zoeken. Hoe ga je de dag verlengen door slim te werken en extra opspanningen te maken; overdag te programmeren en pallets vullen om de machines door te laten lopen.”

Meer spreiding

Door automatisering blijft het ook mogelijk om voor andere branches dan de semiconductor-industrie te werken. Van een verspaner die veel werkt voor ASML en dus aan extreem hoge eisen qua complexiteit, nauwkeurigheid en reinheid moet voldoen, denken andere potentiële klanten al gauw dat hij te duur is. Zeker, bij Magifa zijn machines voor ASML gereserveerd om aan de hoge reinheidseisen te kunnen voldoen (“we kunnen Grade 2 voorbereid leveren”). Maar juist flexibele automatisering maakt het mogelijk om ook andere sectoren te bedienen. Want ook daar gaan de kwaliteitseisen omhoog. “We willen blijven werken voor andere sectoren. De flexibiliteit die Magifa altijd heeft gehad maakt ons uniek. Een doel voor dit jaar is om meer spreiding in ons klantenbestand te krijgen. We zien bijvoorbeeld kansen in de medische industrie, waar ook hoge reinheidseisen gelden. Ook zijn we al betrokken bij pilots voor de energietransitie met werk dat mooie uitdagingen biedt voor onze programmeurs.”

Ondertussen zal Magifa zeker verder gaan op het pad van automatisering. “Als er een machine uit gaat, komt er iets voor terug met automatisering. We hebben wel een wensenlijstje.”

Met de automatische werkstukwisselsystemen AWC kunnen verschillende producten door elkaar worden geproduceerd. Een palletmagazijn naast een machine laat bovendien de mogelijkheid open van bediening door een operator.

Verspaners leggen oog op multitasking en automatisering

Begin maart stond het Oostenrijkse Linz volledig in het teken van multitasking en automatisering. De reden hiervoor was de Technologie Meeting van WFL Millturn Technologies. Het evenement trok gedurende drie dagen maar liefst 1.000 bezoekers die kennis konden maken met de nieuwste trends en ontwikkelingen op het gebied van multitasking en automatisering. Daarnaast lag de focus op de nieuwste toevoeging aan de WFLfamilie, de M20 Millturn.

De Technologie Meeting van WFL Millturn Technologies stond in het teken van multitasking en automatisering.

WFL heeft ook dit jaar weer stevig uitgepakt tijdens hun huisshow. Op een oppervlakte van meer dan 4.000 m² werden alle type multitasking machines live gedemonstreerd, van de compacte M20 tot aan de grote M150 Millturn. Om bij de M20 Millturn te beginnen, dit is de nieuwste toevoeging aan de Millturn familie. Voor deze machine heeft WFL alle kennis met betrekking tot multitasking samengebracht in een compact en multi-inzetbaar draai-boor-freescentrum. Interessant daarbij is de optionele individuele gereedschapsdrager met B-as gepositioneerd op de onderkant van het bed. Hierdoor beschikt de machine over twee B-assen en kan er op zowel de hoofd- als de subspil tegelijkertijd in alle gewenste hoekposities worden bewerkt. Net als het bovenste systeem wordt de onderste gereedschapsdrager gebruikt op de hoofd- en tegenspil. Beide B-assen kunnen tijdens een bewerking ook worden gezwenkt en indien nodig met andere assen worden geïnterpoleerd. De machine beheerst ook vijfassige interpolatie. Daarmee is de M20 uitermate goed geschikt voor de compleetbewerking van complexe werkstukken die we tegenkomen in veeleisende industrieën.

“Bij compleet verspanen draait alles om kwaliteit, flexibiliteit, efficiëntie, korte doorlooptijden en maximale productiviteit. Met een multitasker zoals de M20 kunnen complexe onderdelen in één procesgang bewerkt worden. Omdat onderdelen hierdoor niet opnieuw opgespannen dienen te worden, kunnen er hogere nauwkeurigheden worden behaald. Door het compacte formaat van de M20 in combinatie met de mogelijkheid om werkstukken compleet te bewerken, is de machine erg interessant voor Nederlandse toeleveranciers”, zegt Danny van Rij van Oude

Reimer. Oude Reimer vertegenwoordigt WFL in Nederland. Kenmerkend voor de M20 Millturn is verder het design. De machine is voorzien van een volledig glazen front met een geïntegreerd display voor prestatiegegevens en een schuifvenster naar het gereedschapsmagazijn. Het ontwerp wordt gecompleteerd door een uitstekende ergonomie en een comfortabele, gebruiksvriendelijke bediening.

Automatiseren krijgt alle aandacht

Naast multitasking ging er tijdens de Technologie Meeting speciale aandacht uit naar automatisering. Veel bezoekers kwamen dan ook speciaal naar de huisbeurs om meer informatie in te winnen over de

Een van de highlights tijdens de Technologie Meeting was de nieuwste toevoeging aan de WFL Millturnfamilie, de M20 Millturn. De compacte multitaskingmachine kan worden voorzien van een extra B-as, waardoor er twee gereedschapsdragers tegelijkertijd op zowel de hoofd- als de subspil kunnen bewerken.

Om de automatiseringsgraad verder te verhogen heeft WFL het QuickChange snelwisselsysteem ontwikkeld. De kleminrichtingen, inclusief het werkstuk, kunnen hiermee automatisch worden verwisseld.

Reinders Schijndel dr aadrolspecialist

Wij richten ons op kleine tot middelgrote series (tot ca. 5000 stuks). Daarbij verzorgen we het complete traject van materiaal leveren, desgewenst met materiaal certificaat, verspanen, draadrollen, harden en conservering, tot en met meetrapportage op maat.

073 - 549 3593 | www.reindersschijndel.nl

Excellente B2B webshop

Meer dan 25.000 soorten bevestigingsmaterialen op voorraad

DIN/ISO producten en specials

Verpakken en assembleren

Eigen metaalbewerkingsafdeling

automatiseringsoplossingen van WFL en automatiseringspartner en dochteronderneming FRAI. “Waar je ook kijkt, er is op elk gebied en in elke branche een tekort aan medewerkers. Dat zal ook de komende jaren het geval zijn. Daarom kun je eigenlijk niet om automatisering heen. Geavanceerde computergestuurde systemen vinden steeds vaker hun weg naar de productiehallen van onze eindklanten om het personeelstekort tegen te gaan. Concepten als de mobiele robotcel mobileCELL maken een breed scala aan uitbreidingsfasen mogelijk, zonder dat daar extra personeel voor nodig is”, zegt Franz Plasonig, CEO van FRAI Robotics Technologies.

Tijdens de Technologie Meeting werd nogmaals duidelijk dat automatiseringsoplossingen steeds complexer worden om nog flexibeler te kunnen produceren. Het laden en lossen van werkstukken, het wisselen van kleminrichtingen, het wisselen van grijpers, etc. maken al deel uit van elke goede automatiseringscel. Plasonig benadrukt: "In de toekomst is er ook een grote rol weggelegd voor visionsystemen in combinatie met kunstmatige intelligentie. Daarnaast zou het ook mogelijk moeten zijn om automatisch de wisselplaten op de gereedschappen te wisselen, om echt een onbemande productie gedurende een weekend te garanderen. Dit staat momenteel echter nog in de kinderschoenen, maar onze nieuwe ontwikkelingen gaan wel in die richting.”

Op de technologiebijeenkomst heeft WFL een robotcel gepresenteerd die volgens de machinebouwer is ontwikkeld als een van de meest flexibele automatiseringstypes voor productiemachines en -processen. Ongeacht de beperkte toegang tot de machine, complexe bewegingssequenties, korte cyclustijden of andere extra taken (ontbramen, reinigen, oriënteren, draaien, enz.), de robot kan overal voor worden ingezet. Door zijn flexibiliteit is het een universeel toepasbaar handlingsysteem voor montage- en bewerkingstaken. Naast de robotcel ging de interesse van bezoekers ook uit naar een mobiele robot (AGV). Dit systeem werd voor het eerst gepresenteerd tijdens EMO 2023 in Hannover. Gedurende het open huis vervoerde de AGV spankoppen en gereedschappen tussen het magazijn en de machine.

Automatisch snelwisselsysteem

Om de automatiseringsgraad verder te verhogen moet het mogelijk zijn om spanmiddelen automatisch te wisselen. Om die reden heeft WFL QuickChange ontwikkeld. Afhankelijk van de vereisten kunnen spanmiddelen, zoals pallets, klauwplaten en spandoorns volledig automatisch worden gewisseld tussen machine, spaneenheid en tijdelijke opslagplaatsen. Met deze oplossing wordt het opspannen en uitlijnen van het werkstuk op een pallet uitgevoerd op een externe opspantafel of op een opstelstation. De kleminrichtingen, inclusief het werkstuk, kunnen hiermee automatisch worden verwisseld. Als alternatief kan bij het gebruik van opspanklauwplaten een robot worden gebruikt om de werkstukken rechtstreeks naar de klauwplaat of de tegenspil over te brengen. Hierdoor is een volledige zeszijdige bewerking mogelijk. De voordelen van het snel en nauwkeurig wisselen van spanmiddelen inclusief de werkstukken werd tijdens het event gedemonstreerd op een M80 Millturn.

WFL richt zich samen met dochteronderneming FRAI op het automatiseren van productieprocessen. De twee partners hebben al veel verschillende automatseringsoplossingen ontwikkeld, van robotcellen tot aan AGV’s en slimme klantspecifieke oplossingen.

Software verhoogt productiviteit

De Millturn machines van WFL zijn inmiddels zover doorontwikkeld en geoptimaliseerd dat daar nog weinig extra winst valt te behalen. Er zijn echter altijd onderbrekingen in het productieproces die tussenkomst van de operator vereisen, zoals meetprocessen en controles. Door deze onderbrekingen tot een minimum te beperken kan de beschikbaarheid en productiviteit van de machine optimaal worden benutten. WFL speelt hierop in met het myWFL Cockpit productiedata-acquisitiesysteem, een ander hoogtepunt van de technologiebijeenkomst.

myWFL Cockpit geeft de status van de machine- en de programma’s in de loop van de tijd, productiviteit en technische beschikbaarheid weer. De visualisatie vindt plaats op de machinebesturing, op de pc of op een mobiel apparaat via een browser. Hierdoor blijft de gebruiker altijd perfect op de hoogte van de productiviteit van zijn machine. Inmiddels beschikt de softwareoplossing over veel verschillende functionaliteiten. Met myWFL energy consumption bijvoorbeeld, kan continu het energie- en persluchtverbruik van de machine worden gemeten. Dit kan ook worden opgesplitst in afzonderlijke tools of processtappen, waardoor vergelijkingen kunnen worden gemaakt. Met myWFL Condition Monitoring heeft de gebruiker de mogelijkheid om onderhoud te voorspellen. Het programma maakt gebruik van sensoren om de krachten en trillingen te registreren en met een langetermijnevaluatie kan worden vastgesteld of bijvoorbeeld een verandering in het lager of in een geleidingssysteem op handen is. Dit helpt om onvoorziene stilstandtijden te voorkomen en de machine tijdig te onderhouden. Met de nieuwste functionaliteit genaamd myWFL Health Check wordt de machinegeometrie gecontroleerd door semi-automatische meting van de B-as en de hoofd- en tegenspil. De software bevat ook cycli en testapparatuur voor het meten en loggen van de geometrie. myWFL Health Check kan op alle machinetypes en besturingen worden gebruikt en achteraf worden ingebouwd. Het gehele programma duurt ongeveer 25 minuten. Dankzij de geïntegreerde registratie van meetgegevens kunnen langetermijntrends worden geïdentificeerd. “myWFL is een handig hulpmiddel in een geautomatiseerde en slimme fabriek. Alle gegevens in de productieomgeving worden verzameld en geanalyseerd om een hogere productiviteit te bereiken”, aldus Van Rij.

Hoffmann Group maakt Smart Industry bereikbaar voor mkb

Henry Blom, directeur van Hoffmann Group Nederland, ziet een kentering in de behoefte van klanten. Ze zijn volgens hem niet meer opzoek naar producten, maar naar oplossingen. Ook op de TechniShow medio maart kwamen bezoekers specifiek naar de stand van Hoffmann Group met praktische vragen over procesverbetering. “Wat bedrijven zoeken zijn oplossingen die eigenlijk onder de noemer Smart Industry vallen. Ze zoeken een combinatie van automatisering, procesbeheersing en digitalisering”, aldus Blom.

Connected Manufacturing van Hoffmann maakt de communicatie tussen het kantoor en de werkplaats eenvoudiger en transparanter.

Blom merkt al langer dat klanten met een andere insteek naar Hoffmann komen. “Ze zijn meer opzoek naar een totaaloplossing. Het werk van ons salesteam verschuift dan ook sterk van platte productverkoop naar een adviserende rol. Dit is een mooie ontwikkeling die laat zien dat de Nederlandse industrie nu echt met de Smart Industry transitie is begonnen.” Om de vraag naar totaaloplossingen te kunnen bieden levert Hoffmann naast de bekende artikeluitgiftesystemen waar al veel over is geschreven ook oplossingen voor connected manufacturing en automatiseringssystemen.

Tijd- en kostenbesparing dankzij geoptimaliseerde processen

Tijdens de TechniShow was de grootste highlight van Hoffmann te vinden op een beeldscherm. Hier werd namelijk de Connected Manufacturing software gepresenteerd. Deze software is in staat om alle elementen in de werkplaats te koppelen met als resultaat een digitale werkplaats. Blom vertelt: “Connected Manufacturing is ontwikkeld specifiek voor kleine en middelgrote bedrijven die wel willen digitaliseren maar nog niet de mensen en middelen hebben om grote investeringen te doen. Deze software is heel laagdrempelig en prijstechnisch zeer interessant dus de ideale stap op weg naar

Connected Manufacturing helpt gebruikers om snel de juiste gereedschappen te selecteren voor een order en geeft tevens inzicht in de status van het machinepark.

een digitale werkplaats.”

Connectie tussen kantoor en werkplaats

De Connected Manufacturing software beschikt over een open bidirectionele interface voor het verbinden van systemen van derden. Hierdoor is onder meer de koppeling van ERP-systemen mogelijk en kunnen order- en productiegegevens naadloos in beide richtingen worden uitgewisseld. Orders kunnen via het ERP-systeem worden georganiseerd, gecontroleerd en gemonitord voor een efficiënte planning van orders, personeel en machinebezetting. Connected Manufacturing volgt daarentegen alle gereedschappen in real-time en vereenvoudigt de gereedschapsplanning vanaf het CAMsysteem tot het voorinstelapparaat en de machine.

Een handige functionaliteit binnen Connected Manufacturing is de mogelijkheid om NC-programma’s in te lezen. De software geeft op basis van het NC-programma aan welke gereedschappen nodig zijn om het onderdeel te kunnen maken, inclusief informatie over samenstellingen, accessoires en klemmen. Bovendien geeft het systeem aan waar de benodigde gereedschappen liggen. De locatie van de gereedschappen wordt namelijk continu geregistreerd en bijgewerkt. Op basis van deze informatie is het mogelijk om altijd het juiste gereedschap op de juiste plaats te leveren.

De Connected Tools handmeetgereedschappen van Hoffmann kunnen met behulp van Bluetooth meetgegevens direct verzenden. Dit is essentieel voor procesbeheersing.

MIKRO CENTRUM het verbindende platform voor de hightech industrie

Mikrocentrum is het verbindende platform voor de hightech- en maakindustrie. We hebben een fascinatie met technologie. En als onafhankelijke stichting kunnen wij als geen ander de juiste verbinding leggen om die fascinatie door te vertalen naar alle lagen van de waardenketen. Dit doen we door kennis te maken, delen en te versnellen door de gehele waardenketen van de hightech- en maakindustrie, met opleidingen, evenementen en het High Tech Platform. Want met kennis, talent, skills en connecties als brandstof, maken we de wereld van morgen vandaag al een beetje beter.

BEKIJK ONZE CURSUSSEN

• Clean voor engineering en assemblage

• Functioneel toepassen van materialen

• Vorm- en plaatstolerantie voor de productieomgeving

• Constructieprincipes

• Rapporteren voor technici

• Meet- en regeltechniek

• Technische creativiteit met Triz

• Communicatie op de werkvloer

• En veel meer…….

ONZE EVENTS IN 2024

15 & 16 MEI | FOOD TECH EVENT

05 & 06 JUNI | VISION, ROBOTICS & MOTION

18 & 19 SEPTEMBER | KUNSTSTOFFENBEURS

03 OKTOBER | AM FOR PRODUCTION

17 OKTOBER | MATERIALS ENGINEERING

13 & 14 NOVEMBER | PRECISIEBEURS

27 NOVEMBER | LIJMEN

Mkb-bedrijven die nog zonder ERP-systeem werken, kunnen ook profiteren van Connected Manufacturing. De software heeft namelijk een eigen orderbeheer die is uitgerust met de belangrijkste functionaliteiten van een ERP-pakket. “Connected Manufacturing maakt de communicatie tussen kantoor en werkplaats eenvoudiger en veel transparanter. Als gebruiker krijg je inzicht in de productie. Naast de locatie van gereedschappen kun je ook tot in detail de status van het machinepark zien. Informatie over productietijd, stilstandtijd, storingen, etc. geven de mogelijkheid om het proces stapsgewijs te optimaliseren”, aldus Blom.

Verbonden gereedschappen

Om de werkplaats nog digitaler te maken biedt Hoffmann Group handmeetgereedschappen aan die data digitaal kunnen verzenden. Deze zogenaamde Connected Tools (HCT) zijn in staat om met behulp van Bluetooth en in combinatie met slimme apps, meetgegevens automatisch over te zetten naar smartphones, tablets en computers. Dit is niet alleen veel sneller dan handmatig de gegevens in een systeem zetten, het voorkomt ook fouten. Blom: “Kwaliteitscontrole wordt steeds belangrijker om processen te beheersen. Door meetgegevens direct en draadloos vast te leggen ontstaat er een effectiever en nauwkeuriger proces. Afwijkingen worden bijvoorbeeld veel sneller opgemerkt.”

Laagdrempelig automatiseren

Bij Smart Industry mag automatisering natuurlijk niet ontbreken. Speciaal voor maakbedrijven die starten met automatiseren of die een eenvoudige oplossing nodig hebben, heeft Hoffmann een laagdrempelig beladingssysteem ontwikkeld. Het Garant Automation Basic beladingssysteem stelt gebruikers in staat om binnen afzienbare tijd onbemand te produceren. Om het systeem operationeel te krijgen is er geen tijdrovende programmering nodig om routinetaken bij de machine uit handen te nemen. In het hart van de cel bevindt zich een industriële Nachi MZ12 robotarm met een maximaal laadvermogen van 12 kg. Hoffmann Group heeft bewust voor een industriële robot gekozen omdat deze over het algemeen sneller is dan een cobot. Om toch een hoge toegankelijkheid en een maximale veiligheid te realiseren, is het systeem uitgerust met een DataLogic veiligheidsscanner. Interessant is dat de robotcel wordt geleverd inclusief de klemmen en het systeem dat automatisch de deur van de machine kan openen. De cel kan heel snel aan de machine worden gekoppeld zonder ingewikkelde programmering. De robot bedient de machine namelijk zelf door na het beladen van het werkstuk simpelweg op de startknop te drukken. Daardoor kunnen in principe alle machines geautomatiseerd worden. “We hebben inmiddels alles in huis om het productieproces bij onze klanten slimmer en efficiënter te maken. Er is absoluut geen reden meer om níet met Smart Industry te starten”, aldus Blom.

Soraluce introduceert dynamische ‘High Rail’ portaalfreesmachines

Soraluce heeft de lancering aangekondigd van haar Dynamic Line met nieuwe High Rail portaalfreesmachines. Deze innovatieve portaalmachines combineren precisie, dynamiek en efficiëntie. Daarmee zijn ze ontwikkeld voor sectoren die hoge eisen stellen aan werkstukken en productieprocessen.

De nieuwe Dynamic Line van Soraluce bestaat uit drie machinemodellen die op maat gemaakt zijn voor toepassingen in sectoren zoals de luchtvaart, matrijzenbouw en machinebouw. Ze kunnen worden uitgerust met diverse freeskoppen, zoals vijfassige contourfreeskoppen of freeskoppen met een hoog koppel voor zwaarverspaning. De machinelijn is verder uit te rusten met oplossingen voor specifieke materialen zoals composieten, legeringen en op staal gebaseerde componenten. Deze veelzijdigheid zorgt voor een naadloze verwerking van ingewikkelde en complexe vormen.

Dynamisch, nauwkeurig en efficiënt

De nieuwe portaalfreesmachines uit de Dynamic Line van Soraluce hebben drie belangrijke kenmerken. Ten eerste zijn ze ontwikkeld voor een hoge dynamiek. Dankzij de High Dynamics functie kunnen er hoge snelheden worden behaald. Met assnelheden tot 60.000 mm/min en versnellingen tot 4 m/s² zijn deze machines ontworpen voor een maximale productiviteit. Dit wordt versterkt door de innovatieve vijfassige contourfreeskoppen, met toerentallen tot 30.000 min-1. Volgens Soraluce gaat het echter niet alleen om hoge snelheden. De uitdaging is om die snelheid te combineren met een hoge nauwkeurigheid. Pas dan is het mogelijk om grote werkstukken met complexe geometrieën optimaal te verspanen. Om die hoge nauwkeurigheid te garanderen kiest Soraluce voor een bouwwijze met een hoge thermische stabiliteit. Dit zorgt ervoor dat de prestaties consistent blijven, zelfs bij schommelende temperaturen en zware bewerkingstaken. Bovendien beschikt de Dynamic Line over gekalibreerde

De Dynamic Line van Soraluce is uitgebreid met drie nieuwe ‘High Rail’ portaalfreesmachines. De drie machinemodellen worden op maat gemaakt voor specifieke toepassingen in sectoren zoals de luchtvaart, automobiel, matrijzenbouw en machinebouw.

kinematica, waardoor de nauwkeurigheid nog verder wordt versterkt. Elke beweging wordt nauwkeurig gecontroleerd en berekend.

Dynamisch en toch krachtig

De nieuwe portaalfreesmachines uit de Dynamic Line zijn niet alleen nauwkeurig en dynamisch, maar beschikken ook over voldoende vermogen om zwaar te verspanen. Een belangrijk onderdeel om dit te realiseren zijn de robuuste mechanische koppen, ontworpen om vermogens te leveren oplopend tot maximaal 73 kW. Bovendien biedt Soraluce een breed scala aan mechanische vijfassige contourkoppen met een hoog koppel, oplopend tot maximaal 2.000 Nm. Om de stabiliteit en prestaties te vergroten, heeft Soraluce haar inmiddels bekende intelligente dempingsoplossingen DAS+ en DWS geïntegreerd. In combinatie met een robuust, volledig gietijzeren frame worden zelfs in de meest veeleisende werkomgevingen trillingen geminimaliseerd.

Schoon en veilig

Om te voldoen aan de wens van veel verspaners die streven naar een schone werkomgeving, heeft Soraluce de nieuwe machinelijn voorzien van een uitgebreide spatbeveiliging om de werkomgeving zowel schoon als veilig te houden. Daarnaast zorgen de diverse stofafzuigsystemen, zowel in de werkruimte van de machine als geïntegreerd in de koppen, voor de verwijdering van stof en afval dat vrijkomt tijdens het bewerkingsproces. Hierdoor blijft een optimale reinheid tijdens de bewerking gehandhaafd.

"We zijn verheugd om de Soraluce High Rail Gantry Machines te introduceren", zegt Oier Elguezabal, Global Business Development Director bij Soraluce. "Deze machines belichamen onze toewijding aan innovatie, precisie en efficiëntie, waardoor fabrikanten een hoog niveau van productiviteit en kwaliteit in hun activiteiten kunnen bereiken."

Technical Center Ceratizit trekt de aandacht

Begin maart organiseerde Ceratizit in samenwerking met partners CAD2M, Dormac, Dormatec, Optimol Lubrication en Blum Novotest een informatief seminar, gericht op procesoptimalisatie. Het evenement bracht de verspanende maakindustrie samen om kennis en ervaringen te delen.

Het Technical Center van Ceratizit werd vorig jaar mei officieel geopend en speelt sindsdien een belangrijke rol bij het geven van

producttrainingen, het testen van verspanende gereedschappen en voor het organiseren van seminars. “We hebben het afgelopen jaar al veel klanten over de vloer gehad die meer kennis zochten over verspanende gereedschappen, bewerkingsstrategieën en andere belangrijke elementen die bij een modern en efficiënt productieproces horen. Tijdens het seminar in maart hebben we getracht om die informatie met een breder publiek te delen. En de interesse was groot. Zo groot zelfs dat het seminar was volgeboekt. Daarom organiseren we 13 juni wederom een seminar met het thema procesoptimalisatie”, vertelt Tinus Zuetenhorst, directeur van Ceratizit Nederland.

Het seminar van CERATIZIT met het thema procesoptimalisatie was medio maart volledig volgeboekt.

Op 13 juni doet de gereedschapsleverancier het samen met zijn partners nog eens dunnetjes over.

Samen tot een totaaloplossing

Van het implementeren van CAD/CAM voor de optimalisatie van het productieproces door CAD2M tot het benadrukken van de rol en de recente trends in koelsmeermiddelen door Optimol Lubrication, het seminar van Ceratizit bood een breed scala aan inzichten. De presentatie van Dormac over de nieuwste ontwikkelingen in CNC-machines en automatisering, alsook de inleiding tot procesbeheersing door Dormatec, toonden aan wat er vandaag de dag allemaal komt kijken bij een efficiënt productieproces. “Een modern productieproces bestaat tegenwoordig uit allerlei facetten die optimaal op elkaar afgestemd moeten zijn. Door die behoefte verwachten klanten steeds vaker een totaaloplossing. Dat betekent samenwerking tussen machines, systemen, gereedschappen en andere toebehoren en dus ook tussen verschillende leveranciers. Dat laten we hier in het Technical Center en tijdens onze seminars zien”, aldus Zuetenhorst.

Live demonstraties

Het succes van het Technical Center is volgens Ceratizit de mogelijkheid om de kennis direct in de praktijk te brengen. Twee CNC-bewerkingsmachines maken dit mogelijk. Tijdens het seminar werden drie verschillende gereedschappen en diverse bewerkingen, zoals schuin infrezen en trochoïdaal frezen live gepresenteerd. Het gaf een directe inkijk in hoe geavanceerde bewerkingsstrategieën toegepast kunnen worden in de praktijk en wat de mogelijkheden zijn van hedendaagse gereedschappen. Zuetenhorst: “Zonder de continuïteit van het productieproces in gevaar te brengen kunnen we in veel gevallen de efficiëntie bij onze klanten verbeteren door het verhogen van de verspaningsparameters. Door nieuwe ontwikkelingen op het gebied van hardmetaalsoorten, geometrieën en coatings zijn de prestaties van verspanende gereedschappen afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. Mits de machine het toelaat kan de voeding en snijsnelheid in veel gevallen gemakkelijk worden verhoogd en daarmee kan dus ook eenvoudig de productiviteit worden opgeschaald. Precies dit laten we zien in het Technical Center.”

Slim produceren

Naast dat de aandacht van de bezoekers uitging naar de live demonstraties van diverse gereedschappen, viel het oog van bezoekers ook op het Tool-O-Mat gereedschapuitgiftesysteem. Deze oplossing is een laagdrempelige manier voor het automatiseren van het gereedschapsbeheer. De Tool-O-Mat houdt de voorraden bij en bestelt gereedschap volledig automatisch. Hierdoor kan veel tijd worden bespaard, omdat alle verschillende facetten binnen het inkoopproces komen te vervallen. Stappen als het bijhouden van de voorraad, het doorvoeren van bestellingen via de inkoop, de goederenontvangst en het opslaan van het gereedschap, worden dankzij de gereedschapsautomaat uit handen genomen. Tevens zijn gereedschappen altijd op voorraad waardoor machines niet meer stil komen te staan.

Naast het gereedschapuitgiftesysteem dat een belangrijke bijdrage levert aan een slimme productie, kwam tijdens het seminar ook het slimme KOMflex kotterkopsysteem van Blum Novotest aan bod. Deze oplossing is ideaal voor het bewerken van precisieboringen. Het gereedschap controleert zelf de nauwkeurigheid en voert volautomatisch een diametercorrectie uit. Het gereedschap kan in twee richtingen data uitwisselen met de machinebesturing en maakt zo een closed loop proces mogelijk. Daarmee is de oplossing ideaal voor een onbemande productie.

Volgend seminar

Door de grote interesse en de positieve feedback van bezoekers organiseert Ceratizit op 13 juni wederom een seminar. "We hebben de input van de vorige bezoekers ter harte genomen om het volgende seminar nog verder te verbeteren. In juni gaan we ons verder verdiepen in productieoptimalisatie en staat wederom het delen van kennis tussen leveranciers, productiespecialisten en verspaners centraal", aldus Zuetenhorst.

demonstreerde CERATIZIT tijdens het seminar live diverse gereedschappen en bewerkingsstrategieën.

Aan de hand van een aantal demowerkstukken

WIJ ZIJN U NOG BETER VAN DIENST!

Op dit moment werken wij aan een gloednieuwe cleanroom van maar liefst 300 m2. Grade 2 wordt opgeschaald en het cleanen van XXL Parts wordt verder uitgebreid. Door onze nieuwe cleanroom kunnen we onze korte doorlooptijden nog beter waarborgen. Vanaf medio maart is deze nieuwe cleanroom operationeel.

GRADE 2

GRADE 4

ISO 5 CLEANROOM

RoboJob verdrievoudigt productiecapaciteit

CNC-automatiseerder RoboJob heeft een nieuw hoofdkantoor betrokken in Heist-op-den-Berg (B). “Het vorige gebouw huurden we”, blikt CEO Helmut De Roovere terug. “Nu hebben we zelf een nieuw hoofdkantoor gebouwd met een ruime showroom, moderne kantoren en – heel belangrijk – een productieruimte en modern magazijn die wel drie keer zo groot zijn als in het vorige gebouw.” Het maakt dat RoboJob de productie kan verdrievoudigen, wat de levertijden aanzienlijk doet teruglopen. Om de beschikbare ruimte optimaal te benutten, investeerde RoboJob in een ultramodern magazijn, dat deels is geautomatiseerd. De nieuwe vestiging zal in juni officieel worden geopend.

Het nieuwe hoofdkantoor van RoboJob is een belangrijke stap voor de verdere groei van RoboJob.

Directeur Brainport Industries John Blankendaal en Hans Meeske onthullen de nieuwe naam en het nieuwe logo.

ASML strijdt tegen verontreiniging

Tijdens het recente Clean evenement in Veldhoven, gaf Steffijn de Koning MSc, Cleanliness / Standardization supplier quality engineer bij ASML, een belangrijke lezing over de uitdagingen met betrekking tot contaminatie binnen de ASML toeleveringsketen.

De kernboodschap van De Koning was de noodzaak van verbeterde samenwerking binnen alle lagen van de toeleveringsketen, van tier 7

de nieuwe Quick Reference Guide en een sterke focus op samenwerking wil ASML de uitdagingen van contaminatie doeltreffend aanpakken.

tot aan tier 1 leveranciers, om de gewenste reinheidsstandaarden te bereiken. Hij benadrukte dat de controle over de gehele keten cruciaal is voor het behalen van succes. Belangrijk hierbij is het gebruik van het GSA framework (Generic Standard of ASML), waar toeleveranciers specifieke standaarden op tekeningen kunnen terugvinden, aangeduid met een GSA-nummer. Daarnaast heeft ASML een nieuwe Quick Reference Guide uitgebracht. Deze gids legt de focus op de ‘Manufacturing’ en ‘Assembly’ aspecten van de supply chain en biedt duidelijke do's en don'ts om de reinheidseisen te behalen.

KSC wordt Manufacturing Knowledge Centre

Het Knowlegde Sharing Centre (KSC) gaat verder als Manufacturing Knowledge Centre. Dat is bekend gemaakt tijdens de Manufacturing Technology Conference in Veldhoven. De naamswijziging is het gevolg van de toetreding van Brainport Industries tot de board van het Manufacturing Knowledge Centre.

Brainport Industries heeft als voorwaarde gesteld

dat het woord ‘manufacturing’ in de naam van het Manufacturing Knowledge Centre moet voorkomen. Volgens Hans Meeske, bestuursvoorzitter van het KSC, ligt de focus op de maakbaarheid van producten in de keten. “Door Manufacturing in de naam te gebruiken leggen we daar dus nog meer de focus op.” Het doel van het Manufacturing Knowledge Centre is om in de toekomst nog meer kennis te delen via evenementen, ronde tafel discussies en trainingen. Hierin zullen OEM’s een belangrijke rol gaan spelen. Met name op het gebied van traceability, reinheid en maakbaarheid is de kennisbehoefte groot.

Met het GSA framework,

Gluren bij de buren

Kun je een fiets ontwerpen zonder iets van fietsen te weten? Kun je een weg ontwerpen zonder iets van wegenbouw te weten? Kun je een onderdeel ontwerpen zonder iets van productietechniek te weten? Kun je een tekening maken zonder iets van meettechniek te weten?

Ik denk van niet. Of naja, ik weet wel zeker van niet. En toch zijn er legio ingenieurs en ontwerpbureaus die bij hoog en laag volhouden dat ontwerpen geïsoleerd kan plaatsvinden, zonder iets over maakbaarheid of meettechniek te weten. En de gevolgen daarvan zien we vaak genoeg op de werkvloer.

Dit gaat veel verder dan niet goed te weten hoe om te gaan met vorm- en plaatstoleranties. Hoewel de meeste ontwerpers, verspaners en meettechnici nog wel een keer op cursus mogen, inclusief mijzelf, gaat het veel meer over wat tolereer je wel en wat niet. Want een tolerantie is veel meer dan een juridisch element. Uit een tolerantieanalyse kan wel voortkomen dat een kabelgootje een vormtolerantie moet hebben, maar gebruik even je gezondverspanendverstand.

Als verspaner moet je echt eens bij de meetkamer naar binnen lopen en samen besluiten hoe er gemeten gaat worden. Voor het opspannen moet je al bezig zijn met de zes vrijheidsgraden, maar die steken overal hun kop op. Op een goede tekening staat aangegeven hoe de zes vrijheidsgraden op het onderdeel liggen als basis voor de meting en het is heel naïef om daar niet mee te beginnen, of op zijn minst niet mee te nemen in de bewerkingsstrategie. Heb jij al eens gekeken hoe die ligt? Als je je bewerkingsstrategie een beetje geschetst hebt, overleg even met de meetkamer hoe zij ernaar kijken. Als jij namelijk die referentie er verspreid over drie opspanningen inlegt, kun je wel vergeten dat het goed komt.

Maar misschien is de toepasbaarheid van het meetrapport in de verspaning nog wel het leukst. Je krijgt een lijst met cijfers en tekst en geen idee hè. Daarom is het zo ontzettend fijn om samen te werken met een meettechnicus die zelf ooit aan de bank gestaan heeft. Die wat er gemeten is, kan omzetten in kinematische fouten, gereedschapslengten, radiuscompensatie, acceleratiefouten.

Moraal van het verhaal, ga eens bij elkaar langs en probeer elkaars belevingswereld te begrijpen. Zonder elkaar wordt het echt niet wat.

Jan Willem Mollema FreelanceManufacturingSpecialist

GFMS blikt terug op 70 jaar EDM

Al zeventig jaar verandert EDM (Electrical Discharge Machining) de manier waarop we dingen maken, van auto's tot computers. Dit verhaal neemt ons mee vanaf de toevallige ontdekking van EDM tijdens de Tweede Wereldoorlog tot de sleutelrol ervan in de moderne productie. In de geschiedenis van EDMtechnologie heeft GF Machining Solutions een belangrijke rol gespeeld.

Bij EDM (draad- en zinkvonken) wordt gebruik gemaakt van elektrische ontladingen om materiaal van een werkstuk te verwijderen. Dit proces heeft de productieprocessen voor matrijzen en stempels wereldwijd aanzienlijk veranderd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed het Russische natuurkundige echtpaar B.R. en N.I. Lazarenko onderzoek om de slijtage van elektrische contactpunten te minimaliseren. In plaats van de slijtage van contacten te verminderen, vonden ze in 1943 een methode uit om dit negatieve effect om te zetten in iets nuttigs: een proces dat elk geleidend materiaal kan bewerken, hoe hard het ook is: EDM was geboren.

Symbiose van EDM en elektrotechniek

De eerste generatoren waren heel eenvoudig: de gelijkstroombron laadde een condensator op via een begrenzende weerstand, waarna de condensator zich ‘wild ontlaadde'. Dit resulteerde in een variabele kwaliteit en problemen om te industrialiseren, wat deze technologie aanvankelijk ondermijnde. Lazarenko had geen grote keuze aan elektronische componenten, de transistor was nog niet uitgevonden en de beschikbare diodes waren niet geschikt voor EDM. Dingen veranderden in 1947 toen William Shockley, John Bardeen en Walter Brattain bij Bell Labs de transistor uitvonden. Deze uitvinding was een echte revolutie en maakte de weg vrij voor de geweldige ontwikkeling van elektronica, waar ook de EDMtechnologie alles aan te danken heeft. Een paar jaar later waren de eerste vermogenstransistors beschikbaar, zoals de 2N1908, een germaniumtransistor die in de eerste EDM-generators werd gebruikt. Dankzij deze transistors werden efficiëntere en beter controleerbare ontladingen mogelijk.

Geïndustrialiseerde EDM-machines

Onderzoek was niet altijd gemakkelijk in socialistische landen omdat ze niet meteen over alle technologieën beschikten. Later in

In 1952 heeft het echtpaar Lazarenko (links en rechts) hier een ontmoeting met Jean Pfau, natuurkundige bij Charmilles, die leiding geeft aan een team van ingenieurs bij het maken van een machine die de erosieve effecten van elektrische ontladingen zal gebruiken om metalen te bewerken.

Zwitserland vielen de ideeën van Lazarenko op vruchtbare bodem. De ontwikkeling en industrialisatie van EDM kwam in een sneltreinvaart toen de Lazarenkos in 1952 Charmilles en een paar jaar later Agie bezochten, nu onderdeel van GF Machining Solutions. Kort daarna, in 1954, werden de eerste EDM-machines tentoongesteld in Milaan op de eerste European Machine Tool Exhibition. In de loop der jaren bleef de EDM-technologie vooruitgaan dankzij de constructieve interactie met elektronica. De meest in het oog springende successen zijn de uitvinding van de vlakke transistor in 1959, vervolgens geïntegreerde schakelingen in 1965 en de microprocessor door Intel in 1971, die EDM de ultieme duw in de rug gaf.

Vandaag de dag wordt EDM gebruikt in de meest moderne highend industrieën, van de luchtvaart (energie en turbineonderdelen), medtech (implantaten, chirurgisch gereedschap) tot stansgereedschap voor elektronische componenten (connectoren, leadframes).

Energie- en hulpbronnenefficiëntie

GF Machining Solutions heeft in de loop der jaren aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van energie- en hulpbronnenefficiëntie. Door weerstanden in de generator te verwijderen en te vervangen door efficiëntere circuits, hebben

moderne generatoren een rendement van meer dan 80%.

Dankzij innovatieve elektronica is het tegenwoordig zelfs mogelijk om elke vonklocatie exact te lokaliseren. Aangezien vonken in EDM gemaakt worden met frequenties van kilohertz tot megahertz, moet de besturing handelen in de tijd van honderden nanoseconden.

Deze precisie maakt verdere optimalisatie mogelijk die gericht is op efficiënt gebruik van hulpbronnen. Het draadverbruik, een kritisch aspect van draadvonkmachines, is een aspect dat sterk gereduceerd kan worden, tot wel 40% in moderne machines, dankzij het traceren van de ontladingslocatie. Gezien het feit dat er wereldwijd elke minuut duizenden kilometers draad worden gebruikt, is dit een enorme besparing van koper en zink, de waardevolle grondstoffen waarvan de draden zijn gemaakt.

CAM-systeem

voor zinkvonken

Een van de uitdagingen bij zinkvonkmachines is de vaardigheid die nodig is om een perfect onderdeel te maken vanaf tekening. Er zijn

vakkundige operators nodig om de precisie en oppervlakteafwerking van de machine te maximaliseren. Onlangs heeft GF Machining Solutions een EDM CAM-systeem op de markt gebracht om operators te ondersteunen bij hun dagelijkse werk. FORM eCAM maakt gebruik van CAD-geometrie om het bewerkingsproces perfect te programmeren en is in staat om het exacte volume dat door de zinkvonkmachine moet worden uitgeslepen te extraheren. Met deze verhoogde kennis kan de software een perfect geschikte set technologische parameters creëren, waardoor mogelijke menselijke fouten worden voorkomen en de efficiëntie op de werkvloer wordt verhoogd.

De afgelopen 70 jaar heeft innovatie in EDM-technologie niet stilgestaan. De komende jaren kunnen we nog veel nieuwe ontwikkelingen op het gebied van energie-efficiëntie en procesoptimalisatie verwachten.

De eerste EDM-machines.

De Cut S 400 is een hedendaagse EDM-machine van GF Machining Solutions.

Haimer verrijkt dienstenaanbod gereedschapsbeheer

De Haimer Groep is een strategisch partnerschap aangegaan met de TCM Groep. Hierdoor krijgt Haimer wereldwijde distributierechten voor het WinTool gereedschapmanagementsysteem en het Toolbase gereedschapuitgiftesysteem. Beide oplossingen werden vooraf uitvoerig getest in de eigen productiefaciliteiten van Haimer.

Zoals altijd test Haimer nieuwe producten die op de markt worden gebracht eerst in de eigen productiefaciliteiten. “We produceren tot 4.000 gereedschapshouders per dag en produceren ook zelf onze

3D-sensoren, krimp-, balanceer- en voorinstelmachines. Daarom zijn we ook erg geïnteresseerd in het voortdurend optimaliseren van ons gereedschapbeheer”, legt Andreas Haimer, voorzitter van de Haimer Groep, uit.

Haimer slaagde erin om de WinTool-software, inclusief het Toolbase-uitgifte systeem met geïntegreerde connectiviteit met de Haimer-apparaten, in korte tijd te implementeren. “De eenvoudige implementatie van deze producten is al een belangrijke eerste factor”, legt Stefan Echle uit, hoofd productmanagement bij Haimer. “In de korte tijd die beschikbaar was, hebben we al onze bestaande gereedschappen, reserveonderdelen en C-items – niet minder dan 10.000 items – als een digitale tweeling ingevoerd in een centrale WinTool database en ook de Haimer applicatiekennis voor elke opdracht gedigitaliseerd. Dit betekent dat de informatie altijd voor ons beschikbaar is, ongeacht de gebruiker. We hebben ook onze bestaande grote verticale uitgiftesystemen verbonden met Toolbase, waardoor we een gedecentraliseerd bevoorradingsnetwerk hebben voor de verbruiksartikelen in onze productie.”

De mogelijkheden van WinTool

Als softwareoplossing voor gereedschap- en gegevensbeheer maakt WinTool het mogelijk om gegevens over gereedschappen, bedrijfsapparatuur, CNC-machineprogramma’s en processen te verzamelen en te gebruiken. Dankzij de modulaire opbouw kunnen gebruikers ‘klein beginnen’ met WinTool, door in eerste instantie alleen hun verspanende gereedschappen en gereedschapshouders in te voeren. Om ervoor te zorgen dat dit eenvoudig en efficiënt kan gebeuren, biedt WinTool een open database die gebruikt kan

Haimer heeft alles in huis om het gehele gereedschapsbeheer te optimaliseren.

Haimer gaf tijdens de TechniShow een voorproefje op de voordelen van WinTool en Toolbase.

worden om bestaande gegevens uit andere datasoftwaresystemen te importeren. Ook 2D- en 3D-gegevens die online beschikbaar worden gesteld door fabrikanten kunnen eenvoudig worden geïmporteerd. Alleen deze eerste actie geeft de gebruiker een overzicht van welke gereedschappen en zustergereedschappen beschikbaar zijn in de productie en waar ze zich bevinden. In een tweede stap kan de gebruiker de initiële voorraad opschonen en zijn gereedschapvoorraad verder optimaliseren op basis van het in de loop van de tijd bepaalde verbruik.

Slim uitgiftesysteem

De perfecte aanvulling op het gereedschapbeheersysteem is het slimme Toolbase uitgiftesysteem. Het uitgiftesysteem bespaart kostenintensieve handelingen, zoals het zoeken naar het juiste gereedschap, de voortdurende voorraadcontrole en het bepalen van de verbruiksbehoeften. De Toolbase software maakt gebruikerstoegang en zoeken via barcode, RFID-chip of handmatige invoer mogelijk en zorgt ervoor dat gereedschappen

en verbruiksmaterialen altijd op de juiste manier uit de voorraad worden gehaald zonder tijdrovend zoeken. Nauwkeurige verbruiksgegevens zorgen voor transparantie en vormen de sleutel tot een efficiënter magazijnbeheer en een verlaging van de opslagkosten.

Open Huis

Haimer heeft sinds kort een eigen vestiging in Nijmegen. Om dit te vieren organiseert Haimer op 25 en 26 juni een ‘Grand Opening’. Partners en klanten krijgen tijdens het event de mogelijkheid om het nieuwe kantoor en de nieuwe showroom te bezichtigen. In de showroom zal een breed assortiment met onder andere krimp-, balanceer- en voorinstelmachines gepresenteerd worden.

SolidCAM legt drempel lager voor langdraaien

Tijdens het rondstruinen door de beurshallen van TechniShow medio maart viel de redactie van VerspaningsNieuws iets op. Wesley Rouwenhorst van CAD2M stond naast een Star langdraaimachine op de stand van Oude Reimer. Wat zou daar achter zitten, was de eerste vraag die ons te binnen schoot. Wat blijkt. SolidCAM werkt nauw samen met Star voor de ontwikkeling van CAM-software specifiek voor het langdraaien.

“Nee, ik ben niet geswitcht van baan”, grapt Rouwenhorst.

“SolidCAM is één van de softwareoplossingen die wij binnen CAD2M aanbieden en zij werken samen met Star om het programmeren van langdraaimachines middels CAM steeds verder te vereenvoudigen.

Dankzij kanaalsychronisatie kan SolidCAM bewerkingen synchroon uitvoeren. Hierdoor kan de tijd tussen de bewerkingen tot een minimum worden beperkt. (foto: SolidCAM)

Zo was de link met Oude Reimer die de langdraaimachines van Star vertegenwoordigt snel gelegd.” Het doel van de samenwerking tussen CAD2M en Oude Reimer was om tijdens de TechniShow te laten zien dat langdraaien toegankelijker is dan veel mensen denken.

Langdraaien vereist CAM

Langdraaimachines worden gebruikt om extreem kleine en nauwkeurige onderdelen, met nauwe toleranties, snel en nauwkeurig te vervaardigen. De uitdaging bij langdraaimachines is dat er heel veel in de machine gebeurt. Onderdelen worden tegelijkertijd met meerdere gereedschappen bewerkt op zowel de hoofd- als de subspil. Het combineren van al die assen moet optimaal op elkaar worden afgestemd om nauwkeurige, veilige en productieve resultaten te bereiken. Dat resulteert vaak in de nodige hoofdbrekens tijdens het programmeren.

In het verleden werden langdraaimachines rechtstreeks aan de machine geprogrammeerd. Deze vaardigheid wordt tegenwoordig alleen nog door een handjevol specialisten beheerst en die vakmensen worden steeds schaarser. Daarnaast zijn moderne langdraaimachines door de enorme hoeveelheid functionaliteiten uiterst complex geworden. Hierdoor neemt handmatig programmeren te veel tijd in beslag, omdat er naast het programmeren vaak ook meerdere testruns gedaan moeten

worden om het proces te finetunen. In de tussentijd wordt er geen productie gedraaid en dat zijn kostbare uren. Bovendien is de kans op fouten en schade aan de machine, het gereedschap en het onderdeel groot.

“Een CAM-oplossingen is niet meer weg te denken bij het programmeren van een langdraaimachine. Er zijn zoveel factoren die invloed hebben op het proces, dat je als programmeur simpelweg ondersteuning nodig hebt om een langdraaimachine efficiënt te kunnen programmeren. SolidCAM heeft een aantal specifieke functies in de software die noodzakelijk zijn om langdraaiers goed te kunnen programmeren. Hiermee wordt het programmeren van een langdraaimachine aanzienlijk vereenvoudigd, waardoor ook bedrijven die weinig of geen ervaring hebben met het langdraaien gemakkelijker kunnen instappen”, aldus Rouwenhorst.

Hoog synchronisatieniveau

SolidCAM heeft in 2019 de eerste softwaremodule voor langdraaien op de markt gebracht en sindsdien is de CAM-software continu doorontwikkeld om de efficiëntie en het gebruiksgemak te vergroten. De softwareproducent analyseert in samenwerking met machinebouwers het proces en op basis van die kennis wordt de software verbeterd. Volgens Rouwenhorst blinkt SolidCAM uit met de kanaalsychronisatie in combinatie met een nauwkeurige

machinesimulatie. Met de synchronisatie kunnen bewerkingen synchroon worden uitgevoerd en worden wachtcodes op de juiste plaats in de NC-code uitgeschreven. Hierdoor kan de tijd tussen de bewerkingen tot een minimum worden beperkt met als resultaat een hogere productiviteit. Zeker bij grote series waar het langdraaien om bekend staat is elke seconde tijdwinst meegenomen. Om het programmeren nog verder te vereenvoudigen heeft SolidCAM een ToolKit in de CAM-software geïntegreerd. Deze geavanceerde gereedschapstabel functioneert als een gereedschapsmanager en geeft de mogelijkheid om gereedschappen, inclusief houders en andere tooling, rechtstreeks als CAD-bestand uit de online catalogus van de gereedschapsfabrikant te importeren. Vervolgens kunnen gereedschappen en snij-instellingen snel en eenvoudig worden geladen, samengesteld en beheerd. Bovendien kan er snel worden geschakeld tussen gereedschapsconfiguraties en een gebruiksvriendelijke interface met een virtuele machine-omgeving, waardoor fouten bij het instellen van gereedschap worden geëlimineerd.

Simulatie geeft zekerheid

Een ander belangrijk voordeel van het gebruik van SolidCAMsoftware op langdraaimachines is de geavanceerde mogelijkheid

Wesley Rouwenhorst van CAD2M liet bezoekers tijdens de TechniShow zien dat langdraaien toegankelijker is dan ooit dankzij CAM-software van SolidCAM.

tot machinesimulatie. Hiermee kunnen potentiële problemen die het productieproces of de CNC-machine zouden kunnen beschadigen, opgespoord worden. De software biedt volledige botsingsdetectie tussen machineonderdelen, werkstukken, opspanningen, gereedschappen en houders. Naast dat de software crashes voorkomt, wordt dankzij simulatie ook de noodzaak voor testruns weggenomen.

Al met al geeft SolidCAM gebruikers meer flexibiliteit. Omdat het programmeren wordt vereenvoudigd en versneld kan de langdraaimachine flexibeler worden ingezet. Zo wordt het mogelijk om ook kleinere series, waarvoor veelvuldig CAM-programmeren vereist is, efficiënt te produceren. Rouwenhorst: “De flexibiliteit, de duidelijke interface en het gebruiksgemak van de software geeft gebruikers de mogelijkheid om een hoge productiesnelheid te

Met simulatie biedt SolidCAM volledige botsingsdetectie tussen machineonderdelen, werkstukken, opspanningen, gereedschappen en houders. (foto: SolidCAM)

realiseren en zich tegelijkertijd aan te passen aan de veranderende eisen van de markt. Langdraaien is daardoor als productieproces nog nooit zo toegankelijk geweest.”

Star SR-20JII Type B

Tijdens de laatste editie van de TechniShow presenteerde Oude Reimer de SR-20JII Type B langdraaimachine. Dit model is een doorontwikkeling van de SR-20J, maar dan met significante verbeteringen op het gebied van stijfheid, nauwkeurigheid en veelzijdigheid.

Het vernieuwde model is voorzien van zwaluwstaartgeleidingen op de X1, Y1, Z2, en Y2 assen, wat de stijfheid van de machine ten goede komt. Dit heeft als gevolg dat zelfs bij het bewerken van de meest uitdagende materialen, stabiele en herhaalbare resultaten geboekt kunnen worden.

De SR-20JII Type B springt verder in het oog door zijn uitgebreide gereedschapsconfiguratie. De langdraaier huisvest onder andere zes draaigereedschappen, vijf boorgereedschappen, vijf aangedreven gereedschappen op de lineaire drager, twee diepboorstations en acht gereedschappen voor de bewerkingen van de achterkant van het werkstuk. Hiermee ontstaat een enorm scala aan bewerkingsmogelijkheden. Omdat de afstand tussen de gereedschapsunits en het werkstuk heel klein is, bedraagt de spaan tot spaan tijd bij een gereedschapswissel maximaal slechts 1,5 seconden.

Standaard wordt de machine geleverd met een C-as op zowel de hoofd- als de tegenspil, evenals met aangedreven gereedschappen. Hierdoor heeft de SR-20J II type B maar liefst

De Star de SR-20JII Type B die Oude Reimer op de TechniShow presenteerde kenmerkt zich door zijn uitgebreide gereedschapsconfiguratie.

acht assen. Verder heeft de machine standaard een doorlaat van 20 mm, maar optioneel is dit te vergroten naar 23 mm. Een andere noemenswaardige verbetering ten opzichte van het vorige model is de verhoogde snelheid en kracht van de subspil. Deze bereikt nu net als de hoofdspil een vermogen van 3,7 kW en een maximaal toerental van 10.000 min-1. Deze verbetering ondersteunt complexe en overlappende bewerkingen, waardoor efficiëntere cyclustijden mogelijk worden.

Gantryloader en Y-as geven Machinefabriek Pavro extra handjes

Medio maart stond de CMZ TA20-YS-640 CNC-schuinbed draaibank met aangedreven gereedschappen nog te schitteren op de TechniShow stand van Promas. Direct na de beurs ging de machine op transport naar Machinefabriek Pavro in Nijverdal, waar het inmiddels vol in de productie meedraait. De gantryloader en de turret met aangedreven gereedschappen geven Machinefabriek Pavro de nodige extra capaciteit.

Hoewel de machine pas net operationeel is, is Directeur Arjo Kamphuis al erg enthousiast over de nieuwe aanwinst. “Zoals

zoveel maakbedrijven ervaren wij ook het tekort aan technisch opgeleide mensen. En de verwachting is dat het tekort alleen maar zal oplopen. Daarom moeten we onze werkwijze aanpassen en dat betekent meer automatisering en minder tussentijdse handmatige handelingen. Vandaar dat we hebben geïnvesteerd in een CNCdraaibank van CMZ met automatisering.”

Machinefabriek Pavro is een familiebedrijf dat 27 jaar geleden opgericht is door Henk Kamphuis. Arjo Kamphuis is de tweede generatie die momenteel aan het roer staat. Het bedrijf heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een moderne machinefabriek waar ze de kennis en de machines in huis hebben om klanten te ondersteunen op het gebied van engineering, verspaning, constructiewerk, mechatronica en montage. Machinefabriek Pavro richt zich op het ontwerpen en bouwen van speciale

Arjo Kamphuis is enthousiast over de nieuwe CMZ TA20-YS-640 CNC-schuinbed draaibank. Sinds de ingebruikname is de draaicapaciteit van Machinefabriek Pavro enorm toegenomen.

machines en bordessen op wens van de klant. Daarnaast maken ze gereedschappen en produceren en leveren ze kwalitatief hoogwaardige halffabricaten voor diverse toepassingen en productieprocessen. Ook produceert Machinefabriek Pavro eigen producten, zoals trilmachines die worden verkocht door het bedrijf Nemaco. ‘’Doordat we zo breed georiënteerd zijn en veel wisselende producten en series maken, is ons machinepark uitgerust met flexibele en universele machines. Hierdoor kunnen we snel inspelen op de behoeften van de klant, of het nou om enkelstuks of seriewerk gaat”, aldus Kamphuis.

Robuust, built-in spindels en 12.000 toeren

Om de capaciteit en de functionaliteiten op het gebied van draaien uit te breiden, zocht Machinefabriek Pavro naar een alternatief voor een oudere draaibank. Uiteindelijk werden er drie merken vergeleken die allemaal een soortgelijke machine met een hoofdpil, subspil, Y-as en aangedreven gereedschappen konden leveren. Kamphuis: “In ons bedrijf hadden we nog geen ervaring met machines van CMZ, maar omdat we meerdere freesmachines van Hedelius gebruiken en tevreden zijn over de service van Promas, hebben we toch besloten CMZ aan de vergelijking toe te voegen. Uiteindelijk hebben we alle specificaties naast elkaar gelegd en wat bleek. De CMZ TA20YS-640 voldeed ruimschoots aan al onze wensen.”

Met name de hoge stabiliteit die wordt verkregen door de robuuste blokgeleiding, de turret met aangedreven gereedschappen die standaard over een maximaal toerental van 12.000 min-1 beschikt en de direct aangedreven trillingsvrije built-in spindels met een hoog koppel van maximaal 366 Nm, vielen in de smaak. Daarnaast was de mogelijkheid om de draaibank af-fabriek uit te rusten met een automatiseringsoplossing een groot voordeel. “Omdat CMZ zowel de machine als de automatisering levert is de integratie naadloos. Na oplevering kan de complete cel direct in productie genomen worden. Mocht er onverhoopt toch een probleem zijn, dan heeft de klant slechts één aanspreekpunt. Dat wordt door veel klanten, waaronder Machinefabriek Pavro, als erg prettig ervaren”, vertelt Richard Hermans, directeur van Promas.

Geautomatiseerd compleet bewerken

Om de CMZ te automatiseren heeft Machinefabriek Pavro gekozen voor een gantryloader. Deze oplossing neemt weinig ruimte in beslag, omdat werkstukken van bovenaf worden aan- en afgevoerd. Machinefabriek Pavro heeft veel producten die zich uitstekend lenen voor een geautomatiseerde productie. Zo draaien ze bijvoorbeeld veel lagerdeksels. Vroeger moest een draaier veel handelingen uitvoeren om dit product te bewerken. Dankzij de turret met aangedreven gereedschappen en de robot die het ruwe deel laadt, het deels bewerkte werkstuk omdraait en in de subspil plaatst en het bewerkte werkstuk vervolgens afvoert, kunnen dit soort onderdelen nu volledig

Door de combinatie van de turret met aangedreven gereedschappen, de krachtige hoofd- en subspil en de gantryloader, kan Machinefabriek Pavro werkstukken compleet en onbemand produceren.

onbemand compleet bewerkt worden. “Vroeger was een collega de hele week druk met het draaien van lagerdeksels. Tegenwoordig produceren we deze producten in de onbemande uren, zodat de vakman overdag zijn expertise kan inzetten voor complexe enkelstuks”, zegt Kamphuis.

Naast de gantryloader is de CMZ-draaibank bij Machinefabriek Pavro voorzien van een stangenlader voor de geautomatiseerde productie van draaidelen. Om snel te kunnen omstellen is de machine verder uitgerust met een Hainbuch spansysteem. Dit komt volgens Kamphuis enorm van pas bij kleinere series. “Door de combinatie van de turret met aangedreven gereedschappen, de krachtige hoofd- en subspil en de automatisering, hebben we veel extra productiecapaciteit verkregen. Bovendien kan het schaarse personeel nu ingezet worden voor complexere taken. Een win-winsituatie!”, schetst Kamphuis.

Arjo Kamphuis en Richard Hermans aanschouwen de zojuist geproduceerde lagerdeksels.

Draaifreestechnologie en automatisering schitteren bij Index in een closed loop

Medio april stond het gloednieuwe Customer Center van Index in Deizisau, nabij Stuttgart, centraal tijdens het traditionele

Open Huis van de machinebouwer. Het nieuwe onderkomen huisvest een breed scala aan draaimachines, draaifreescentra en automatiseringsoplossingen in uiteenlopende configuratieniveaus.

Tijdens het Open Huis ging de aandacht uit naar volledig geautomatiseerde productiecellen voor het flexibel compleet bewerken van complexe componenten. Closed Loop was hierbij een sleutelwoord.

Direct bij binnenkomst viel ons oog op een bewerkingscel met een Index G320 draaifreescentrum, uitgerust met een groot gereedschapsmagazijn, een robot voor productbelading en een geïntegreerd meet- en inspectiestation. Index demonstreert met deze opstelling hoe een volledig geautomatiseerde

productieoplossing eruit kan zien. De machine is voorzien van een iXcenter robotcel die aan twee zijden uitbreidbaar is met diverse modules, zoals een meet- en inspectiestation. In combinatie met de juiste meetsoftware en een closed-loop interface wordt een geautomatiseerde procescontrole bereikt.

Index presenteerde tijdens het Open Huis in Deizisau een volledig geautomatiseerde productiecel, voorzien van een G320 draaifreescentrum, een iXcenter-robotcel met een meet- en inspectiestation en een iXtools gereedschapsmagazijn.

Autonome productie binnen handbereik

De robot in de bewerkingscel verzorgt de complete handeling van de werkstukken. Hij plaatst materiaal in de G320, haalt het bewerkte werkstuk eruit en draagt het werkstuk over aan het Equatormeetsysteem van Renishaw dat in het iXcenter is geïnstalleerd. Na de controle plaatst de robot het gemeten onderdeel terug op een pallet. De meetgegevens van de Equator worden in realtime uitgelezen door een intelligente procescontrole (IPC). De IPC communiceert vervolgens met het besturingssysteem van de machine via een closed-loop interface van het Index iXpanel. De interface maakt het mogelijk om met de doorgegeven meetdata automatisch correcties toe te passen. Volgens Index is de meetsoftware voor het geïntegreerde meet- en inspectiestation eenvoudig in gebruik. Per onderdeel kan het meetproces worden gespecificeerd en kunnen toleranties en correctiewaarden worden gedefinieerd. Gereedschapscorrecties worden dienovereenkomstig bijgewerkt en een volledig geautomatiseerde procescontrole kan worden geïmplementeerd zonder tussenkomst van een operator. De gebruikelijke oorzaken van procesinstabiliteit, bijvoorbeeld gereedschapslijtage en thermische effecten, kunnen zo worden gecompenseerd.

“De bewerkingscel die we hier in het Customer Center presenteren laat duidelijk zien wat er vandaag de dag allemaal al mogelijk is op het gebied van automatisering. Het automatisch laden en lossen van werkstukken is inmiddels wel ingeburgerd. Nieuwe ontwikkelingen maken nu ook de weg vrij voor een autonome productie. Een groot voordeel in dit geval is dat index het complete systeem, van de draaibank tot de iXcenter-robotcel, via de testapparatuur tot en met de Closed Loop-interface, uit één hand kan leveren. Daardoor

hebben klanten ook maar één aanspreekpartner”, zegt Rainer Gondek, Head of Marketing bij Index.

Aan gereedschapsposities geen gebrek

Tijdens het Open Huis was de bewerkingscel ook voorzien van het nieuwe Index iXtools gereedschapsmagazijn. iXtools is een uitbreiding op het geïntegreerde gereedschapsmagazijn van de machine en biedt onbeperkte toegang tot maximaal 396 extra gereedschappen. Het nieuwe externe gereedschapsmagazijn is ontwikkeld voor draaifreescentra uit de G-serie (G220, G320, G420 en G520), evenals voor de Traub TNX220. Deze machines zijn ontwikkeld om geautomatiseerd complexe werkstukken compleet te bewerken. Dat vraagt om een grote verscheidenheid aan bewerkingstaken en dus ook om een groot aantal gereedschappen. Hoewel de machines al worden uitgerust met geïntegreerde gereedschapsmagazijnen, is dit voor sommige gebruikers niet genoeg. Ze wensen een groter magazijn dat de instelprocessen minimaliseert en ook voldoende ruimte biedt voor zustergereedschappen. Met iXtools biedt Index een oplossing die zelfs achteraf kan worden geïmplementeerd, afhankelijk van de configuratie van de G-machine. Daarmee krijgen gebruikers toegang tot maximaal 230 (G320/HSK-63) of 392 (G220/ HSK-40) gereedschappen. Het iXtools magazijn wordt gekoppeld met het interne gereedschapsmagazijn van de machine. Vanuit daar wordt het gereedschap middels een dubbele NC-grijper uit het magazijn gehaald en naar de freesspindel gebracht. Om te voorkomen dat de gereedschapwisseltijd door het grote magazijn zou oplopen, heeft Index een speciale oplossing ontwikkeld. Door het NC-programma vooraf in te lezen, worden de gereedschappen tijdig van het iXtools-magazijn naar het interne magazijn overgedragen.

Hierdoor blijven de belangrijkste voordelen van het geïntegreerde gereedschapsmagazijn van de machine behouden, zoals hoge snelheden, gereedschapsidentificatie met behulp van een RFIDsysteem, evenals het laden en lossen van gereedschappen tijdens de productie.

Meer draaihighlights

Naast de autonome bewerkingscel waren er tijdens het Open Huis nog meer interessante machines te zien, zoals de Index G220, die voor het eerst als lange versie werd getoond, of de Traub TNX200 die een grote verscheidenheid aan draaifreesopties presenteerde. Universele draaibanken mochten ook niet ontbreken tijdens het Open Huis. Zo werd onder andere de Traub TNA500 gepresenteerd die nu ook verkrijgbaar is in een lange versie met een draailengte tot 1.200 mm. Tot slot werd er stil gestaan bij de Traub TNL32 compact. Deze draaimachine combineert niet alleen een hoge nauwkeurigheid en dynamiek, maar ook een kleine footprint.

De nieuwe Traub TNL32 compact is ontworpen voor het bewerken van complexe werkstukken. De machine is uitgerust met twee identieke draaispindels met een vermogen van 9,9 kW en een maximaal toerental van 8.000 min-1. Tevens beschikt de machine over twee identieke gereedschapsrevolvers met ieders een X-, Z-

en Y-as en acht stations voor aangedreven gereedschappen. Het maximale toerental van de aangedreven gereedschappen bedraagt 12.000 min min-1. Verder heeft de TNL32 compact een doorlaat van 32 mm en een maximale draailengte van 220 mm. Afhankelijk van de uitvoering (TNL32-9 compact, TNL32-9B compact en TNL32-11 compact) is het mogelijk om gelijktijdig met twee, drie of vier gereedschappen te bewerken.

De nieuwe Traub TNL32 compact is uitgerust met twee identieke draaispindels en turrets. Afhankelijk van de uitvoering is er ook een extra gereedschapsdrager aan de boven of onderzijde beschikbaar. Het gloednieuwe Customer Center

De KMP 3000P is met een laadvermogen van 3 ton de grootste AMR voor de automatisering van de interne logistiek binnen het assortiment van Kuka. Dankzij het omnidirectionele aandrijfconcept van de KMP 3000P kan de AMR in krappe ruimtes bewegen.

Kuka beweegt lasten tot

3 ton met AMR

Kuka heeft recent een nieuwe AMR (Autonomous Mobile Robot) geïntroduceerd die massa’s tot 3 ton kan vervoeren. De nieuwe KMP 3000P is voorzien van een omnidirectionele aandrijving die zorgt voor maximale flexibiliteit in de krapste intralogistieke ruimtes.

Mobiele robotica is een cruciale factor als het gaat om het optimaliseren van intralogistieke processen. De KMP 3000P bouwt voort op het succes van zijn kleinere zusje, de KMP 1500P, en voegt daar nog eens anderhalve ton aan transportcapaciteit aan toe. Met de mogelijkheid om tot 3 ton te verplaatsen, opent het een verscheidenheid aan toepassingen voor verschillende industrieën. De KMP 3000P kan probleemloos grote, logge en zware componenten vervoeren. Als het laadvermogen meer dan 3 ton bedraagt, heeft Kuka de load sharing oplossing ontwikkeld. Daarmee kunnen twee KMP 3000P AMR’s met elkaar gekoppeld worden, waardoor ze in totaal tot 6 ton kunnen transporteren. Hierbij wordt een van de twee AMR’s het leidende voertuig die de richting bepaalt.

Flexibel in de krapste ruimtes

Dankzij een omnidirectionele aandrijving kan de grote AMR alle

kanten op bewegen. Dit maakt het platform erg flexibel. Zo kan de AMR ook diagonaal rijden en krappe bochten nemen. Dit brengt grote voordelen met zich mee, vooral in een krappe productieomgeving. Het omnidirectionele aandrijfconcept zorgt verder voor een rustige loop en maakt hoge snelheden mogelijk. Elk van de twee aandrijfeenheden bestaat uit twee wielen. Doordat het gewicht over twee wielen wordt verdeeld, ontstaat er een lagere puntbelasting op het individuele wiel, waardoor er minder slijtage optreedt. Vier geïntegreerde 3D-camera's en twee laserscanners maken een 360°-weergave mogelijk, waardoor het platform obstakels kan detecteren en moeiteloos kan vermijden. Dit verhoogt niet alleen de efficiëntie, maar ook de veiligheid in verschillende werkomgevingen.

Inductief laadsysteem

Om de AMR 24 uur per dag in te kunnen zetten maakt Kuka gebruik van een inductief laadprincipe. Dit betekent dat het platform zowel decentraal als tijdens het proces draadloos kan worden opgeladen op centrale laadstations, maar ook op verschillende, vrij te kiezen werkplekken. Dit wordt mogelijk gemaakt door middel van inductieve oplaadpads die op de vloer van de hal worden geïnstalleerd. Zo kunnen pauzes die ontstaan in het operationele proces – bijvoorbeeld terwijl de robot de machine belaadt – worden gebruikt om de accu van het voertuig op te laden.

Van klein tot groot

Kuka biedt een breed gamma aan mobiele robotica die de volledige waardeketen dekt en goed aansluit bij een onbemande productie. Naast de nieuwe KMP 3000P heeft Kuka als instapmodel het mobiele platform KMP 600-S diffDrive beschikbaar. Dit model was tijdens de TechniShow medio maart te aanschouwen op de stand van Kuka. De KMP 600-S diffDrive biedt ondersteuning met een payload tot 600 kilogram. De laserscanners aan de voor- en achterzijde zorgen voor maximale veiligheid en maken hoge snelheden in alle richtingen mogelijk. De KMP 600-S diffDrive kan met een 3D-objectherkenning worden uitgebreid. Zo herkent het transportsysteem zelf hindernissen die zich tussen 50 mm en 2.100 mm boven de grond bevinden. Tussen de compacte KMP 600-S en de grote KMP 3000P bevindt zich de KMP 1500P voor het vervoer van lasten tot 1.500 kg.

Tijdens de TechniShow

geschikt voor een

presenteerde Kuka de compacte KMP 600-S. Deze AMR is

payload van maximaal 600 kg.

DMG Mori stimuleert gedigitaliseerde fabriek

Met "Connectivity by DMG Mori" wil DMG Mori de digitale transformatie bij klanten bevorderen. Om dit mogelijk te maken heeft de machinebouwer drie op elkaar afgestemde connectiviteitsoplossingen ontwikkeld: IoTconnector, IoTconnector retrofit en IoTconnector flex. Met behulp van deze digitaliseringsoplossingen kunnen productieprocessen worden herdefinieerd om efficiëntie, productiviteit, innovatie en ecologische duurzaamheid te stimuleren.

Connectiviteit is essentieel voor de digitale transformatie, omdat alleen volledige connectiviteit holistische interoperabiliteit en toegang tot gegevens mogelijk maakt. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om het potentieel van digitale toepassingen en op gegevens gebaseerde diensten op de werkvloer en daarbuiten te benutten. Dit geldt voor conditiemonitoring- en analysesystemen of planningsapplicaties op basis van machine- en procesdata, maar ook voor eventuele ambities op het gebied van voorspellend onderhoud of digitale ondersteuning van medewerkers in hun dagelijkse taken.

Drie connectiviteitsoplossingen

Om een digitale productieomgeving mogelijk te maken, biedt DMG Mori drie op elkaar afgestemde connectiviteitsoplossingen voor elke productie-infrastructuur: IoTconnector, IoTconnector retrofit en IoTconnector flex. De IoTconnector is de standaard connectiviteitscomponent voor alle nieuwe DMG Mori-machines. De IoTconnector retrofit verbindt oudere DMG Mori-machines gebouwd tot 2013 met het productienetwerk. Het dienstenaanbod omvat onder meer het Digital Manufacturing Package met MachineDataConnector, NETservice en Messenger. Ten slotte kan de IoTconnector flex worden gebruikt om DMG Mori-machines die vóór 2013 zijn gebouwd, evenals producten van derden en aanvullende apparaten, bijvoorbeeld voor reinigen, meten of ontbramen, in de datacyclus te integreren. Kortom, deze connectiviteitsoplossingen maken de weg vrij voor toegang tot de wereld van data-ecosystemen zoals Celos X. “Dankzij de openheid van Connectivity van DMG Mori kan vrijwel elke machine, productiesysteem en werkstation nu worden geïntegreerd in de digitale waardeketen van

Connectiviteit van DMG Mori is essentieel voor de digitale transformatie, omdat volledige connectiviteit het mogelijk maakt het potentieel van digitale applicaties en datagebaseerde diensten op de werkvloer te benutten.

fabrikanten en technologieën. Alle statusberichten en andere signalen worden verzonden via de interfaces of standaardprotocollen van OPC UA, MTConnect en MQTT, afhankelijk van de voorkeur van de klant”, benadrukt Dr. Tommy Kuhn, Managing Director van DMG Mori Digital. “Hierdoor kunnen zelfs oudere machines op het productienetwerk worden aangesloten”.

Digitaal startersportfolio

Het Monitoring-aanbod is een laagdrempelige oplossing voor fabrieksdigitalisering. Hiermee is het mogelijk om in één oogopslag de status van op het netwerk aangesloten machines vast te leggen. Het systeem geeft ook informatie over de huidige productiestatus. Bovendien kunnen door het analyseren van de verzamelde sensorgegevens machinestilstanden zelfs grotendeels worden vermeden, wat de planningsbetrouwbaarheid vergroot en de productiviteit verhoogt. In verdere uitbreidingsfasen van de digitale transformatie kunnen productieprocessen verder worden geoptimaliseerd door naadloze integratie en communicatie tussen verschillende systemen en apparaten. Enkele andere voorbeelden uit het digitale startersportfolio van DMG Mori zijn Device management en Messenger V4.

Met IoTconnector, IoTconnector retrofit en IoTconnector flex biedt DMG Mori op elkaar afgestemde connectiviteitsoplossingen voor elke productieinfrastructuur.

Itter investeert in gezond binnenklimaat én stabiele temperatuurhuishouding

In een voortdurende zoektocht naar de optimalisatie van het productieproces, heeft Itter in Hardenberg een significante stap vooruit gemaakt door te investeren in zeven luchtfiltersystemen van Dormatec. Het doel was het creëren van een gezonder binnenklimaat voor het welzijn van het personeel. Een bijkomend voordeel is dat de temperatuurhuishouding in de machines stabieler is geworden, wat zeker bij het verspanen van aluminium zijn vruchten afwerpt.

Frank

Itter is gespecialiseerd in de bewerking van aluminium. Het is dan ook het enige materiaal dat de toeleverancier van fijnmechanische componenten bewerkt. Het machinepark is volledig afgestemd op dit materiaal, wat wil zeggen dat alle machines zijn voorzien van hoogtoerenspillen. In lijn met deze specialisatie stond het bedrijf echter ook voor significante uitdagingen wat betreft het waarborgen van een gezonde werkomgeving. Ondanks verschillende benaderingen ondervond Itter aanhoudende problemen met dampen in de fabriekshal, veroorzaakt door de hoogtoerenverspaning van aluminium. Door de hoge toeren van de machinespil en het verspanend gereedschap breekt het koelsmeermiddel af in hele fijne nevel. Omdat Itter grote werkstukken verspaant met veel spaanvolume, hing er binnen de kortste keren een blauwe wolk in de fabriekshal. Directeur Frank Wiersma vertelt: “De rookontwikkeling bij sommige werkstukken met een lange bewerkingstijd was zo vervelend dat we deze op een gegeven moment alleen ’s avonds in de onbemande uren inplanden, zodat we er minder last van hadden. Maar dit is natuurlijk niet de ideale oplossing.”

Oorzaak bij de bron aanpakken

Itter heeft jarenlang getracht het probleem van nevel in de fabriek op te lossen. Verschillende filtersystemen werden uitgeprobeerd, maar alle tevergeefs. “We zijn jaren aan het worstelen geweest met verschillende afzuigsystemen van verschillende leveranciers, maar onder aan de streep zijn we nooit tevreden geweest over het resultaat en de service”, zegt Wiersma. Itter heeft zelfs een centraal ventilatiesysteem met dakventilatoren geïnstalleerd die de lucht van de complete fabriek continu ververst. Ook dat bleek volgens Wiersma niet de ideale oplossing te zijn: “Door de vier ventilatoren in het dak ontstond er een onderdruk in het hele pand. Bovendien trad er veel luchtverplaatsing op, waardoor de nevel veel meer werd verspreid. Zelfs de kantine was op een gegeven moment vettig. Daarom zijn we toch weer op zoek gegaan naar een oplossing die de oorzaak bij de bron verhelpt.”

Na een grondige analyse van verschillende leveranciers en systemen, viel de keuze op de luchtfiltersystemen van Dormatec. De doorslag voor Itter was het advies en de expertise van Dormatec in combinatie met de positieve ervaringen van referenties. In eerste instantie werden drie Aircleaner AF30-P luchtfiltersystemen geïnstalleerd. De Aircleaners bij Itter kenmerken zich door het vermogen van 0,75 kW, een debiet van 29 m3/min en een laag geluidsniveau van 70 dB(A). Het onmiddellijke resultaat na de installatie van de eerste drie luchtfiltersystemen bood voldoende bewijs voor hun effectiviteit, wat Itter ertoe aanspoorde nog eens vier van deze systemen aan te schaffen. “Het voordeel van een losse

Wiersma (l) en Richard van Driel bij één van de bewerkingscentra die met een luchtfiltersysteem van Dormatec is uitgerust. “Sinds de ingebruikname van zeven luchtfiltersystemen is de luchtkwaliteit in de fabriek sterk verbeterd.

unit ten opzichte van een centraal afzuigsysteem is dat bij een storing de luchtkwaliteit grotendeels gehandhaafd blijft. Bovendien kan het onderhoud aan onze luchtfiltersystemen eenvoudig door de operator worden uitgevoerd. De led-module geeft duidelijk weer wanneer er onderhoud nodig is”, aldus Sales Manager Richard van Driel.

Enorme verbetering

“Sinds de ingebruikname van de zeven filtersystemen is de luchtkwaliteit aanzienlijk verbeterd. Vooral bij de Zayer portaalfreesmachine zie je een enorm verschil. Als die machine volle bak draaide dan zag je de walm de ruimte intrekken. De machine is nu uitgerust met twee filtersystemen en het probleem is helemaal opgelost”, vertelt Wiersma enthousiast. Een bijkomend voordeel van de luchtfiltersystemen is de contantere temperatuurhuishouding. Echter moest Itter hier wel op anticiperen. De nevel in de machine

Twee luchtfiltersystemen op de Zayer portaalfreesmachine zorgen voor een stabielere temperatuurhuishouding. Bij de verspaning van aluminium is dit een belangrijk voordeel.

onttrekt namelijk warmte uit het product. Nu wordt de nevel afgezogen dus is de uitzetting van het aluminium anders dan voorheen. Omdat de uitzettingscoëfficiënt van aluminium groot is, is dit iets om rekening mee te houden. Wiersma: “Aluminium zet 23 micrometer per graad per meter uit. Bij werkstukken van 4 meter lang, zoals we die op de Zayer regelmatig verspanen, heb je dan al snel een tiende afwijking te pakken. Het is dus cruciaal dat de temperatuurhuishouding goed is. Door de luchtfiltersystemen van Dormatec blijft de temperatuur in de machine wel veel stabieler. Dat is absoluut een voordeel.” Itter gebruikt meetapparatuur in de machine om de uitzetting van aluminiumcomponenten te meten en te compenseren, iets wat essentieel is gezien de nauwkeurigheid die de klanten van Itter eisen. Itter bedient een breed klantenbestand die actief is in veeleisende, high-end industrieën, zoals de semicon-, medische- en luchtvaartindustrie.

De luchtfiltersystemen van Dormatec voorkomen dat fijne nevel die wordt veroorzaakt door hoge toerentallen in de fabriek terecht komt.

Okuma rust machines uit met energiebesparende functies

Wettelijke vereisten, stijgende energieprijzen en intern beleid dagen veel bedrijven uit om het energieverbruik in hun productie te verminderen. Daarom rust Okuma zijn CNC-bewerkingsmachines uit met de energiebesparende ECO Suite Plus technologieën, waarmee een aanzienlijke bijdrage wordt geleverd aan het koolstofvrij maken van de productie van zijn klanten.

Niet alleen tijdens het productieproces verbruiken werktuigmachines energie. Lange stilstandtijden, het onnodig draaien van pompen of de continue werking van gedecentraliseerde apparatuur zijn ook verantwoordelijk voor een hoog verbruik van hulpbronnen. Dit is waar Okuma's ECO Suite Plus in beeld komt, een combinatie van vier systemen die het energieverbruik en de CO2-uitstoot aanzienlijk verminderen.

Energie-efficiënte optimalisatie

Met de ECO Power Monitor kunnen bedrijven op basis van hun productiegegevens energiebesparende maatregelen doorvoeren. Okuma’s zelfontwikkelde OSP-controle registreert de bedrijfsstatus, CO2-uitstoot en energieverbruik van elke machine. Deze schat aan gegevens kan worden geanalyseerd en weergegeven via de ECO Power Monitor, waardoor gerichte aanpassingen mogelijk zijn. Dit is de basis voor de ECO Idling Stop. Met deze functie detecteert de machine automatisch de bedrijfsstatus, identificeert onnodige componenten en zet deze indien nodig in de inactieve modus. Omdat de hulpapparatuur van een werktuigmachine doorgaans een aanzienlijke hoeveelheid energie verbruikt, maakt deze technologie het mogelijk de machine op een veel klimaatvriendelijkere en kosteneffectievere manier te bedienen.

Randapparatuur optimaliseren

Ook de werking van andere randapparatuur, zoals spanentransporteurs en afzuigsystemen, kan worden aangepast om het energieverbruik te optimaliseren. Bedrijven kunnen hiervoor gebruik maken van de optionele ECO Operation-functie. Dit stelt automatisch de vereiste werkpatronen in om de CO2-uitstoot te minimaliseren en tegelijkertijd de productiviteit te behouden. Als optie is ook de efficiënte ECO Hydraulics-unit leverbaar. Hierdoor wordt het energieverbruik van de machine tijdens het gebruik aanzienlijk verminderd.

Okuma's ECO Suite Plus bestaat uit vier systemen die het energieverbruik en de CO2-uitstoot aanzienlijk verminderen.

Andere klimaatvriendelijke technologieën

Okuma maakt ook gebruik van andere technologieën die in eigen huis zijn ontwikkeld om het energieverbruik tijdens machinegebruik te verminderen en de cyclustijden te verkorten. Daartoe behoort onder meer het Thermo-Friendly Concept, dat gebruik maakt van een intelligente combinatie van besturingstechnologie en machineontwerp om onvermijdelijke warmteontwikkeling te compenseren, de maatnauwkeurigheid te verbeteren en zo nog efficiënter gebruik te maken van energie. Uit berekeningen blijkt dat het gebruik van de energiebesparende technologieën van Okuma de CO2-uitstoot aanzienlijk kan verminderen in vergelijking met conventioneel machinegebruik. Zo helpt Okuma bedrijven een beslissende stap te zetten richting klimaatneutraliteit. Het terugdringen van het energieverbruik kan aanzienlijke kostenbesparingen opleveren. Dit kan op zijn beurt leiden tot een winstgevendere productie.

Efficiënt verspanen is samenspel tussen CAD/CAM, machine en gereedschap

Dat een efficiënt bewerkingsproces sterk afhankelijk is van een optimale afstemming tussen het CAD/CAM-systeem, de verspanende gereedschappen en de bewerkingsmachine, bewijzen Mazak, Iscar en Open Mind tijdens de Technology Tour in het democentrum van Mazak in Houten. Tijdens dit seminar kregen bezoekers waardevolle inzichten om het productieproces te verbeteren. Belangrijke aandacht ging uit naar de voordelen en mogelijkheden van PMI (Product Manufacturing Information), MBD (Model-Based Definition) en Virtual Machining.

In de maakindustrie is er veel interesse in PMI en MBD. Deels wordt dit aangejaagd door grote OEM’s die dit in toenemende mate

eisen. Het voordeel van PMI en MBD is dat dimensies, toleranties en notaties direct in het 3D-model worden vastgelegd. Hierdoor is de kans op interpretatiefouten veel kleiner ten opzichte van een 2D-tekening. Hoewel PMI al een groot voordeel biedt ten opzichte van een 2D-tekening, heeft het nog wel enkele nadelen. Graphical PMI is en blijft namelijk ‘human readable’. Dat wil zeggen dat je het moet lezen om een interpretatie te kunnen maken. Dus ondanks alle informatie in het 3D-model kan het alsnog mis gaan. Hier biedt MBD, ofwel semantische PMI, uitkomst. Bij MBD wordt de informatie over dimensies en toleranties gekoppeld aan het 3D-model en kunnen direct ingelezen worden door de hyperMILL CAM-software. Features zoals tapgaten en passingen kunnen zo automatisch ingelezen en herkend worden, waardoor hyperMILL direct de juiste strategie en bewerking kan koppelen aan de herkende features. Hierdoor wordt de kans op fouten aanzienlijk verminderd. hyperMILL ondersteunt de import van PMI-en MBDdata in verschillende formaten zoals STEP, CATIA V5, SolidWorks, Creo en Siemens.

Slimme functionaliteiten en strategieën.

Tijdens het seminar hadden de partners een demomodel bedacht om de synergie tussen de software, de machine en het gereedschap te laten zien. De presentatie begon met het programmeren van het werkstuk. Hiervoor werden diverse bewerkingsstrategieën getoond. Zo werd onder andere het trochoïdaal voor- en nafrezen gepresenteerd. Hiervoor heeft hyperMILL de handige ‘Smooth Machining Configurator’ ingebouwd. Dit is een specifieke functie van Mazak, waarmee je als programmeur kunt spelen met de snelheid van het proces en met de nauwkeurigheid van de snede.

Een andere interessante strategie werd gepresenteerd voor het finishen van de contouren van een diepe kamer. Hiervoor werd de Chip Surfer barrel-frees van Iscar gebruikt. Dit gereedschap kan dankzij een radius van 500 mm hele grote stappen maken en tegelijkertijd een mooi oppervlak realiseren. Om dit te programmeren heeft hyperMILL diverse 3D-finishing strategieën ter beschikking. Zo kan een CAD-functie worden uitgevoerd voor de automatische vlakverlenging. Tevens kan de software op basis van

Tijdens het seminar werd er uitgebreid stilgestaan bij de rol van software in een modern productieproces. Virtual Machining van Open Mind optimaliseert de NC-code en voorkomt botsingen met behulp van simulatie.

De Technology Tour, georganiseerd door Mazak, Iscar en Open Mind, kon rekenen op veel interesse. Tijdens het seminar werd aan de hand van een demowerkstuk de synergie tussen het CAD/CAM-systeem, de verspanende gereedschappen en de bewerkingsmachine gepresenteerd.

het raakvlak van het gereedschap ten opzichte van het werkstuk een variabele voeding programmeren. Hierdoor wordt een constante spaandikte gerealiseerd.

Virtual Machining

Na de introductie van de verschillende bewerkingsstrategieën ging de aandacht uit naar Virtual Machining. Deze softwareoplossing verzorgt de communicatie tussen het CAM-pakket en de machine, in dit geval de vijfassige Variaxis C-600 van Mazak. Virtual Machining gebruikt een digital twin van de machine waarbij de relevante informatie van het CAM-systeem direct een NC-code genereert. Deze NC-code wordt op NC-regelniveau terug gesimuleerd in Virtual Machine. Dankzij een breed scala aan analysefuncties kan elke bewerkingssituatie geoptimaliseerd worden. Hierdoor hoeft de programmeur minder tijd te besteden aan het herschrijven en optimaliseren van programma’s. Alle verplaatsingsbewegingen van de verschillende machine-assen, voedingen en spilsnelheid zijn zichtbaar om fouten en inefficiënte bewerkingen te voorkomen. Ook de complete simulatie wordt door Virtual Machining uitgevoerd. Constateert de software een botsing, dan kan het NC-programma niet naar de machine worden gestuurd. Zo zorgt Virtual Machining niet alleen voor korte programmeertijden en een optimaal NC-

programma, maar voorkomt het ook schade aan machine, werkstuk en gereedschap.

Tijdens het seminar werd live een demomodel vervaardigd uit roestvast staal 304. Het onderdeel werd bewerkt met de vijfassige Variaxis C-600 van Mazak.

Milieuvriendelijke afdichtringen Mapal

Mapal produceert haar afdichtringen en bevestigingsschroeven sinds kort uit milieuvriendelijke materialen. De Duitse fabrikant hecht belang aan de productie van duurzaam gereedschap en deze claim omvat ook accessoires en aanvullende producten.

Traditioneel gemaakt van messing, worden afdichtringen voor flenzen en adapters gekenmerkt door hun hoge weerstand tegen fysieke belasting en uitstekende corrosiebestendigheid. Afdichtringen worden gebruikt om de klemboring van HSK-spindels en adapters handmatig af te sluiten en te beschermen tegen het binnendringen van vuil. Conventionele messingproducten bevatten echter, net als de bijbehorende bevestigingsschroeven, kleine hoeveelheden lood, waarvan het vrijkomen schadelijke gevolgen kan hebben voor het ecosysteem. Als reactie op de REACH-verordening die het gebruik van lood reguleert en een verplichting oplegt om gebruikers te informeren, besloot Mapal een stap verder te gaan dan de wettelijke eisen. Het bedrijf onderwierp zijn producten aan een kritische beoordeling en zocht naar alternatieve oplossingen. Met als resultaat dat de nieuwe productie van afdichtringen en bevestigingsschroeven is overgeschakeld op milieuvriendelijke materialen.

Tijdens de materiaalwissel richtte Mapal zich ook op technische productverbeteringen. Hierdoor kon de maximale snelheid van de afdichtringen met wel 100 procent worden verhoogd. Een extra geanodiseerde laag op de ringen, zichtbaar door de blauwe kleur, beschermt ze effectief tegen corrosie. Ook in de nieuwe versie is de vermoeiingssterkte van de afdichtringen gegarandeerd en blijft op

het gebruikelijke hoge niveau. De uitwisselbaarheid van de ringen is gewaarborgd. Een extra geanodiseerde laag op de afdichtringen, zichtbaar door de blauwe kleur, beschermt ze effectief tegen corrosie.

Automatisch snelwisselsysteem Schunk

Het BSWS-R snelwisselsysteem is verkrijgbaar in negen maten. In kleinere versies tot maat 100 zijn de opslagstations ontworpen met elastomeerlagers. Hierdoor zijn ze ideaal voor gebruik met cobots.

Met het nieuwe snelwisselsysteem BSWS-R maakt Schunk een geautomatiseerde vingerwissel tijdens het lopende proces mogelijk.

Het systeem bestaat uit slechts enkele componenten en is compatibel met alle grijpers met PGN-plus-P schroefverbindingsdiagram. Met het BSWS-R snelwisselsysteem kunnen robots hun grijpervingers automatisch wisselen terwijl het proces loopt - in minder dan drie seconden. Tot nu toe was geautomatiseerd wisselen alleen mogelijk door de hele grijper te vervangen. De BSWS-R daarentegen voert deze taak uit met een minimaal gebruik van componenten. Alles wat nodig is voor elke grijpervinger is een snelwisselbasis, twee adapterpennen en een opslagstation. De basis wordt vastgeschroefd aan de werkstukspecifieke grijpervinger en de adapterpennen worden bevestigd aan de basisbek van de grijper. Wanneer de basis in het opslagstation beweegt, wordt de borgpen bediend en wordt het vormsluitmechanisme ontgrendeld. De robot beweegt omhoog uit het snelwisselsysteem van de grijperbek. De vingers en de basis blijven in het opslagstation. Er is geen extra inspanning nodig omdat de robot de wissel op eigen kracht uitvoert.

HORN draait hard en zacht

HORN heeft de nieuwe SG66 soort ontwikkeld voor het draaien van werkstukken met verschillende hardheidszones.

Bij het draaien van werkstukken met geharde oppervlaktelagen of met een onderbroken snede, bereiken gebruikers snel de grenzen van CBN wisselplaten. Dit is waar de nieuwe soort om de hoek komt kijken. In combinatie met het fijnkorrelige hardmetaal levert de aluminium-titanium-silicium-chroomnitride laag hoge prestaties bij het bewerken van gehard staal tot 58 HRC. De maximaal toelaatbare temperatuur is 1.200 graden Celsius. Door de hoge buigsterkte van het hardmetaalsubstraat is onderbroken snijden ook mogelijk in geharde materialen. Naast harde bewerkingen is de hardmetaalsoort ook geschikt voor het betrouwbaar bewerken van temperatuurbestendige en andere moeilijk te bewerken staallegeringen.

Seco digitale kotterkop

De Axiabore en Axiabore Plus digitale axiale kotterkoppen van Seco elimineren vervelende, onnauwkeurige kotterafstellingen die kunnen leiden tot uitval van onderdelen. Het brede digitale display helpt om snel en efficiënt af te stellen en in te stellen.

De Seco Axiabore en Axiabore Plus digitale axiale kotterkoppen gebruiken een digitaal apparaat om de precieze verplaatsingswaarden weer te geven tijdens het instellen van het

gereedschap. Met een breed, goed afleesbaar display en handige knopbediening verkort de Seco digitale kop de insteltijden voor meer efficiëntie en productiviteit. Voor maximale veelzijdigheid gebruikt het Seco digitale display geen vervangbare batterijen, wordt het opgeladen via USB en wordt het met magneten vastgemaakt aan de kotterkop voor een stevige afdichting. Doordat er geen vervangbare batterijen nodig zijn, wordt vervuiling tijdens het verwisselen van de batterijen voorkomen. Seco biedt de Axiabore en Axiabore Plus digitale axiale boorkoppen aan in vijf afmetingen. De koppen verwerken draaidiameters van 2 mm tot 57 mm en groefdiameters van 19 mm tot 96 mm.

De Axiabore en Axiabore Plus digitale axiale kotterkoppen van Seco zijn eenvoudig in te stellen via een digitaal display.

De nieuwe hardmetaalsoort SG66 is leverbaar voor alle gangbare HORN wisselplaatsystemen.

Hydraulische houders voor langdraaien

De Type B hydraulische houder van BIG Kaiser is ontwikkeld voor langdraaimachines.

BIG Kaiser heeft de nieuwe hydraulische houder Type B geïntroduceerd, die speciaal ontworpen is voor langdraaimachines. Met de type B breidt BIG Kaiser zijn programma uit en vult het de standaard-, F- en R-types aan met op maat gemaakte oplossingen voor unieke machinevereisten.

De Type B is geoptimaliseerd voor bepaalde Star Micronics machines. Met een herhaalbaarheid van minder dan 1 micrometer heeft deze nieuwe toevoeging een rechthoekig ontwerp en meerdere gereedschapsrijen om tegemoet te komen aan de compacte afmetingen van deze machines. Het ontwerp minimaliseert interferentie en verbetert de bewerkingsmogelijkheden in opstellingen met weinig ruimte. Door de veelzijdigheid van de B (SL22B) en R (SL22R) houders kunnen ze gebruikt worden in een breed scala aan Star machines, waardoor klanten de flexibiliteit hebben om de optimale houder te kiezen voor hun specifieke toepassingen.

Silent Tools draaiadapters

Sandvik Coromant heeft het dempingsmechanisme voor Silent Tools draaiadapters opgewaardeerd, voor nog consistentere prestaties en verbeterde oppervlakte-afwerking tijdens inwendig draaien bij lange uitsteeklengtes. Maar liefs 37 cilindrische artikelen uit het draaiadapterprogramma (diameters 32–100 mm) zijn verbeterd en uitgerust met een herzien en verfijnd dempingsmechanisme.

Het demperlichaam, dat voorheen handmatig moest worden afgesteld, wordt nu machinaal gekalibreerd en geassembleerd. Deze automatisering resulteert in een precies en voorspelbaar frequentiegebied, perfect afgestemd op de bedoelde uitsteeklengte en toepassing van elke adapter. Dit betekent dat Silent Tools draaiadapters nog efficiënter zijn bij het tegengaan van trillingskrachten bij lange uitsteeklengten. Voor het verder waarborgen van nauwkeurigheid in set-ups en een optimale conditie van het gereedschap, worden de geactualiseerde draaiadapters vergezeld door de introductie van het digitale apparaat Tool Status Checker. Dit apparaat is ontworpen voor het naadloos bewaken van de Silent Tools draaiadapters op een tablet of computer. Het is compatibel met alle versies van Sandvik’s draaiadapters. Met de Tool Status Checker’s harthoogte instelfunctie, is een nauwkeurige set-up elke keer gegarandeerd, terwijl de temperatuurbewakingsfunctie waarborgt dat de adapter altijd werkt binnen haar gespecificeerde temperatuurbereik.

Sandvik Coromant heeft de Silent Tools draaiadapters verder verbeterd.

Daarnaast is het dankzij Tool Status Checker mogelijk om te waarborgen dat de adapter operationeel is voordat de bewerking start. Dankzij de tik-test functionaliteit en de inbegrepen hamer, is het makkelijk de huidige configuratie te vergelijken met een vorige en in de software direct een go of no-go resultaat te krijgen.

efficiënter metaalbewerken

geen onhandige voorraden meer op de werkvloer

aan uw eigen ERP-systeem te koppelen

80% reductie op handeling tijden

maximaal rendement op de m2

100% NL topkwaliteit

efficiënter produceren met slimmere opslagsystemen

opslagsystemen voor plaatmateriaal en langgoed

usinage des métaux

Vonkverspanen innovatie sinds 1954

Wij hebben geschiedenis geschreven in EDM Als EDM-pioniers, zijn we de eerste wereldwijde onderneming met de introductie van een industriële machine, ver voor de laboratorium machines van onze concurrenten. Onze niet geëvenaarde ontwikkeling resulteert in al meer dan 3000 patenten. Onze klanten hebben hierdoor de mogelijkheid iedere uitdaging aan te gaan. Wij blijven de grenzen verleggen voor uw excellente prestatie.