Info
De spuit of eruit? Met meer dan 70% van de bevolking die tegen COVID-19 is gevaccineerd, heeft België een van de hoogste acceptatiecijfers ter wereld. Toch geven sommige mensen er de voorkeur aan zich niet te laten inenten. Het is niet onze taak om voor of tegen vaccinatie te pleiten. Wij willen de militairen echter informeren over de gevolgen van hun keuze voor hun loopbaan bij Defensie. We hebben de militaire autoriteiten aangesproken over de gevolgen als je het vaccin tegen COVID-19 weigert. Het probleem is niet nieuw. Bepaalde vaccins zijn inderdaad al lang verplicht voor missies in het buitenland, zoals dat tegen gele koorts in Afrika bijvoorbeeld. Momenteel is de enige verplichte vaccinatie voor de bevolking de vaccinatie tegen polio, die op jonge leeftijd wordt toegediend. Voor militairen voegt het Koninklijk Besluit van 28 maart 1983 in alle gevallen tetanus toe, plus nog een waslijst van verplichte vaccins, naargelang de missie of de beslissing van de autoriteiten (MOD of hoofd van de medische component): cholera, griep, kinkhoest, tuberculose, enz. In de burgerij zijn bepaalde vaccins, zoals dat tegen COVID-19 niet verplicht, maar sterk aanbevolen. Gevaccineerd zijn maakt bovendien verplaatsingen en toegang tot bepaalde evenementen en activiteiten makkelijker. Hetzelfde geldt voor militairen: de inenting is niet verplicht, maar is noodzakelijk voor bepaalde activiteiten. Het antwoord van Defensie op onze vragen over dit onderwerp is duidelijk: ‘Bij wijze van voorzorgsmaatregel heeft Defensie besloten dat vaccinatie tegen COVID-19 voortaan een voorwaarde is voor een
14 De Schildwacht
militair om in de operationele geschiktheidscategorie A (OpsCat A) te kunnen blijven. Het COVID-19-vaccin is niet verplicht, maar wel noodzakelijk om op missie te gaan. Volgens de wet is iedereen vrij om het te weigeren. Iemand die op missie gaat en het vaccin weigert, wordt echter MedOpsCat W, d.w.z. ongeschikt voor missies waarvoor een COVID19-vaccinatie vereist is. Dit besluit zorgt ervoor dat de operabiliteit van het detachement niet in gevaar komt.’ Opgelet, het is niet uitgesloten dat deze situatie verandert en dat de vaccinatie tegen COVID-19 alsnog wordt verplicht: ‘In dat geval zal deze kwestie ook onderzocht worden in het licht van het eventueel invoeren van een vaccinatieplicht voor de hele bevolking of voor bepaalde sectoren en/of de evolutie van de reglementering in het kader van het welzijn op het werk.’ Als wettelijke basis wordt artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 29
Foto: Vincent Bordignon
november 2000 aangehaald: ‘De stafchef van de Medische Dienst kan vereiste vaccinaties opleggen aan de militair die een verhoogd risico loopt op een infectieziekte teneinde hem en de andere militaire en burgerlijke personeelsleden afdoende te beschermen.’ De vaccinatie van militairen die op missie gaan, is niet alleen bedoeld om het aantal zieken in het detachement te beperken. In het operatietheater is er niet altijd een toereikende gezondheidsinfrastructuur voorhanden en dringende medische evacuatie is niet altijd mogelijk. Volgens de wetenschap vertonen gevaccineerde mensen echter minder ernstige symptomen in geval van besmetting met COVID-19. Wat riskeert een militair die vaccinatie weigert? Het besluit van Defensie heeft in dit stadium alleen betrekking op de operationele categorie. In sommige gevallen zullen de professionele gevolgen heel beperkt zijn. Bijvoorbeeld, als de militair een functie bekleedt waarvoor operationele categorie A niet vereist is. Wettelijk gezien kan een weigering om gevaccineerd te worden niet rechtstreeks leiden tot verlies van het militair statuut (lees: ontslag uit