Van Dieren Magazine - uitgave 34 - 2023

Page 17

Voorjaar 2023 • uitgave 34
in dienst De aard van het politiepaard MAGAZINE Een uitgave van Aeres MBO Barneveld en Aeres Training Centre Barneveld 10 dingen die je nog niet wist over eieren De wereld van hulphonden Steun, toeverlaat en beste vriend
Dieren

Colofon

DISCLAIMER

Hoewel aan de samenstelling van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor eventuele onjuistheden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van Aeres Barneveld en onder vermelding van de bron.

© Aeres Barneveld

AERES BARnEvELD

Barnseweg 3, 3771 RN Barneveld

Postbus 331, 3770 AH Barneveld

T (088) 020 61 23

E atc.barneveld@aeres.nl

I www.aerestrainingcentre-barneveld.nl

Wil je een adreswijziging doorgeven of Van Dieren Magazine niet meer ontvangen?

Mail dan naar atc.barneveld@aeres.nl.

HOOFDREDACTIE

Susanne Marissen-Spijkerman

REDACTIE En TEkST

TEnzIj AnDERS vERMELD

Janine Verschure

www.horse-power.nl

vORMgEvIng

Studio Mooijman en Mittelberg

T (+31) 6 19 81 88 85

E info@mooijmanenmittelberg.nl

I www.mooijmanenmittelberg.nl

ADvERTEREn

Wil je adverteren in Van Dieren Magazine? Informeer dan naar de mogelijkheden.

2 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
In dit nummer jaargang 12 | nummer 34 | voorjaar 2023 Inhoud 3 Voorwoord Gertwim de Haas 4 Dieren in dienst De aard van het politiepaard 9 Column Balans tussen belangen 10 'Van Dieren' en Partners Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren 13 Stagelopen bij Sea Life Als een vis in het water 16 10 dingen die jij nog niet wist over... Eieren 18 Biodiversiteit op de campus Een beetje wild is leuker 20 Mooiste foto Hans Krudde 13 10 Volg Aeres MBO Barneveld en Aeres Training Centre Barneveld op social media: Facebook Instagram YouTube LinkedIn Dieren in dienst: de (werk)relatie tussen mens en dier

“Als

Voorwoord

Afgelopen week mocht ik meedoen aan een workshop schapen drijven. De workshop was bedoeld om enerzijds inzicht te krijgen in het (kudde)gedrag van schapen en het leiden in een bepaalde richting en anderzijds de vergelijking te maken met leidinggeven aan verandering. Overigens vind ik het woord drijven een te negatieve inslag hebben. Het is juist de bedoeling om schapen op een rustige, diervriendelijke manier te laten bewegen in een gewenste richting zonder ze op te jagen of nerveus te maken. De eigenaresse van het bedrijf dat de workshop verzorgde vertelde dat de dag ervoor 21 schapen waren gedood door een wolf. Ondanks goede afscherming en speciaal wolvenhekwerk zag de wolf zijn kans schoon en doodde 21 schapen. Waarom nam de wolf niet genoegen met één schaap?

De discussie omtrent wolven in Nederland is actueel. Is Nederland wel een geschikt leefgebied voor de wolf? En kijk je hierbij vanuit de ogen van de mens of het dier? De relatie mens en dier wordt de laatste jaren veelvuldiger besproken en bediscussieerd. Waarbij ratio, emotie en sentimenten door elkaar heen lopen. Het debat over het houden van dieren is goed en noodzakelijk, waarbij de vraag is of het dier in dienst is van de mens of is de mens in dienst van het dier of beide? Heel vroeger werden de meeste dieren met rust gelaten in hun eigen habitat, die dieren werden slechts gebruikt in functionele zin; om te jagen en te eten, voedselvoorziening of als trekdier of vervoermiddel. Vandaag de dag is het dier veel meer dan dat en is het dier in dienst van onder andere de industrie, de recreatie, de zorg, de sport en bovenal geliefd als huisdier. Miljoenen huisdieren zijn onderdeel van een huishouden of gezin en krijgen doorgaans voldoende goede zorg en liefde. Tegelijkertijd zien we dat asielen vollopen met honden, katten en steeds meer reptielen. In Nederland hebben we het over een positieflijst, wellicht is beter om een negatieflijst te hebben. In praktische zin beter voor de dieren.

Het gewenste debat over het houden van dieren is niet éénvoudig, maar meervoudig en complex. Het debat moet in zijn algemeenheid maatschappelijk breed gevoerd worden en leiden tot goede keuzes en beslissingen. Om in de woorden van de Romein Marcus Aurelius te spreken: “gebruik daarbij de universele waarden; moed, wijsheid, rechtvaardigheid en matigheid”. Het zijn ook juist deze waarden die wij als Aeres Barneveld aan onze studenten en cursisten willen meegeven in hun ontwikkeling als mens in een samenleving waarin wij samen, in harmonie, leven met de vele dieren om ons heen waar het dierenwelzijn minimaal net zo belangrijk is als het mensenwelzijn. En iedereen leert om te kijken door de ogen van de dieren!

Veel leesplezier!

Gertwim

Directeur Aeres Barneveld

3 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
de Haas
22 Proefdierverzorging
je niet van dieren houdt, moet je dit werk niet gaan doen” 26 Even voorstellen Stokstaartjes 28 Infographic De wereld van hulphonden 30 De passie van... Hilco Huizing 32 De Barneveld Beleving Paardenman Bruce Buyserd 36 Nieuws en weetjes Blijf op de hoogte van al het dierennieuws 38 Cursusoverzicht Aeres Barneveld Opleidingen en cursussen voor volwassenen 4 22

De aard van het politiepaard

“Politiepaard!” Riep mijn kleine neefje, toen ik hem vroeg wat hij later wilde worden. Waarschijnlijk bedoelde hij 'politie te paard’, maar eigenlijk begreep ik zijn oorspronkelijke toekomstwens ook wel. Zo’n mooi, stoer, groot, dapper, glanzend politiepaard; wie wil dat nou niet … zijn?

Als je indrukwekkend moet zijn, dan ben je liefst niet te klein. Politiepaarden zijn daarom meestal minimaal zo’n 1.65 meter hoog.

“Inderdaad: meestal”, zegt Charlotte van den Toorn. “Het gaat er vooral om hoe zo’n paard overkomt. Als een paard niet zo’n hoge schoft heeft, maar wel veel front. Als hij zich dus groot kan maken door zijn hals ‘erop’ te zetten, kan hij net zo indrukwekkend zijn als

zijn collega van 1.80. Het gaat er dus ook om hoe een paard zich toont, wat zijn uitstraling is. Dat is belangrijker dan de schofthoogte.” Charlotte is operationeel expert en hoofd opleiding en africhting bij de bereden politie van de Landelijke Eenheid. Ze vertelt dat het uiterlijk van een politiepaard dus zeker niet onbelangrijk is, omdat een politiepaard nu eenmaal moet kunnen imponeren. Maar natuurlijk is zijn gezondheid én karakter nog veel belangrijker.

4 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
tekst Janine Verschure en Gemma Jansen foto’s Depositphoto / Politie Landelijke Eenheid
DIeren In DIenst
5 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023
“Een politiepaard moet ‘cool’ en nuchter zijn.”

DE AARD vAn HET BEESTjE

Charlotte: “Een politiepaard moet ‘cool’ en nuchter zijn. Natuurlijk kan elk paard schrikken, maar het gaat er vooral om dat hij die spanning weer kan laten afvloeien. Als een paard schrikt en gespannen blijft, bestaat de kans dat hij als het ware ‘op slot’ raakt, zich afsluit voor zijn ruiter. Zulke paarden vinden het werk té spannend en worden niet gelukkig als politiepaard.” Charlotte legt uit dat een groot deel van de fokkerij in ons land gericht is op sportpaarden. Het Koninklijk Nederlands Warmbloed Paard (De ‘KWPN-er’) is wereldberoemd, maar omdat een hedendaags sportpaard vaak ‘feller’ en schrikachtiger is dan een politiepaard, valt het niet mee om onder de moderne KWPN-ers geschikte politiepaarden te vinden. Daardoor wijkt de politie steeds vaker uit naar andere rassen. “De Tsjechische Kladruber bijvoorbeeld, of het Iers Warmbloedpaard. Deze rassen hebben een iets gematigder karakter dan veel sportpaarden.”

IMMEnS IMpOSAnT

Als we haar vragen waarom de politie werkt met paarden, wat het grote voordeel is van de inzet van deze dieren, vertelt Charlotte dat je op een paard, met relatief weinig energie, veel voor elkaar kunt krijgen. Juist omdat een paard zo immens imposant is. “Als je bijvoorbeeld een groep van twintig voetbalsupporters wilt

BOMMEn En gRAnATEn

Politiepaarden worden regelmatig ingezet voor ceremoniële taken, zoals bijvoorbeeld met Prinsjesdag of andere koninklijke ere-escortes. De politie is trots op dat werk, maar Charlotte zegt de politiepaarden niet meedoen aan de jaarlijkse strandoefening van de Cavalerie Ere-Escorte. “Wij vinden het belangrijk om onze paarden opbouwend te trainen. Door ze stapje voor stapje te laten wennen aan rook, vuur of lawaai. Zodat ze nooit echt bang worden, maar rustig kunnen leren dat er niks gebeurt en dat ze hun ruiter kunnen vertrouwen. Van zo’n strandoefening kunnen mensen het idee krijgen dat paarden getraind worden door ze één dag per jaar bloot te stellen aan bommen en granaten. Dat is een beeld wat niet klopt.”

6 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

Op maat cursus

In samenwerking met de Bereden Politie heeft Aeres Training Centre Barneveld twee cursussen ‘Praktisch paarden houden’ ontwikkeld, speciaal voor de ongeveer zestig verzorgers van politiepaarden. Vorig jaar was de basiscursus in juni en vervolgens volgde in oktober een verdiepingscursus. Beide cursussen vonden plaats op het Aeres Hippisch Centrum in Kootwijkerbroek. Daar is namelijk alles voorhanden om praktisch onderwijs te kunnen geven. Hans Krudde, docent van het eerste deel van deze cursus legt uit dat de lesstof vooral gericht is op de dagelijkse verzorging. “We beginnen met theorie over het gedrag van het paard. Daarna een gedeelte anatomie en exterieurkennis; waarom kan het ene paard zijn taken makkelijker uitvoeren dan de andere? De tweede ofwel de verdiepingscursus wordt vanwege het veterinaire aspect gegeven door dierenarts Erica Reijerkerk. Hierin gaan we nog dieper in op de gezondheid en komt onder andere EHBO aan de orde.” Ook dit jaar staan er weer cursussen gepland, zoals het er nu uitziet opnieuw in mei, juni en oktober.

verplaatsen, dan lukt dat makkelijk met twee paarden. Dan kun je zonder geweld te gebruiken het gewenste doel behalen. Die kun je dwars zetten en zijwaarts laten lopen door ze voor je kuit te laten wijken, en dan gaat iedereen die daar staat opzij hoor! Een ander voordeel van een politiepaard is dat je hoog zit, veel overzicht hebt, maar ook goed zichtbaar bent. Dat werkt preventief. Door onze paarden hebben we ook makkelijk contact met publiek, mensen vragen bijvoorbeeld of ze het paard mogen aaien en hoe hij heet. We zijn dus in staat om snel te schakelen van vriendelijk naar doortastend optreden, en ook weer snel terug naar vriendelijk.”

HARTSLAg METEn = wETEn

Natuurlijk is het prachtig om alleen te werken met paarden die ook echt geschikt zijn als politiepaard, maar … hoe weet je dat? Hoe zie je dat een paard in staat is om spanning te laten afvloeien? Charlotte: “Door zijn hartslag te meten. Politiepaarden worden dagelijks getraind, en om die training op te bouwen werken we met een jaarplanning. Er zijn gerichte trainingen op de politiestallen in ons land, enkele keren per maand vaste lesmomenten waarin dressuur- en springles, maar ook crosstraining gegeven wordt. Daarnaast oefenen alle paarden regelmatig met ‘vreemde objecten’ zoals vlaggen, zeilen en bijvoorbeeld een bewegend reclamebord of een betonmolen. Tijdens onze trainingen, maar ook bij de selectie van nieuwe politiepaarden gebruiken we een hartslagmeter. Daarmee kunnen we daadwerkelijk zien hoe snel een paard de spanning die hij heeft opgebouwd, kan laten afvloeien. Wanneer zijn hartslag daalt is hij weer rustig, hartslagmeting brengt in beeld wat spanning doet met een paard. Als ruiter leer je zo je paard goed kennen en voel je aan wat hij nodig heeft om de spanning te laten afvloeien.”

EEn pAAR DAgEn vRIj

Er zijn, verspreid over het land zeven locaties waar de politiepaarden gestald staan, en waar ze verzorgd en getraind worden. Die verzorging gebeurt door gekwalificeerde dierverzorgers (zie kader ‘Op maat cursus’), die de paarden voeren, weidegang geven, hun gezondheid controleren, de stallen uitmesten en soms ook longeren of lichte training onder het zadel geven. De politieagenten die met de paarden werken hebben vaak wel een aantal paarden waar ze regelmatig op rijden, maar niet altijd één vast paard.

Charlotte: “Als politieagent moet je op meerdere paarden je werk kunnen doen, politiepaarden hebben soms ook gewoon wat ontspanning nodig. Gisteren was bijvoorbeeld de wedstrijd Ajax - Feyenoord, waar politiepaarden bij aanwezig waren. Dat was een zware werkdag, er is onder andere met vuurwerk gegooid. De paarden die daar waren gaan vandaag lekker de wei op. Ze worden wat gelongeerd of over de rug gereden en verder hebben ze – net als hun ruiters – een dag, of als het nodig is een paar dagen, vrij.”

7 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023
“We zijn in staat om snel te schakelen van vriendelijk naar doortastend optreden.”

voor de paraveterinair

Word lid voor slechts €30,per jaar

Ben jij nog geen lid?

Ga naar

www.vedias.nl en schrijf je in!

Vedias is de Beroepsvereniging van de Paraveterinair

Dierenartsassistent. We houden ons bezig met alles wat nodig is om het beroep van de paraveterinair op een professionele manier uit te oefenen.

Voor & door paraveterinairen: wij zijn er voor jou!

Voordelen van lid zijn:

Belangenbehartiging

4x per jaar vaktijdschrift de Vedias

BeroepsINFO

Gratis vraagbaak CAO

Vacaturebank

Gratis (of korting op) lezingen en nascholing

8 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

Balans tussen belangen

Dieren in het onderwijs, honden als hulp- of speurhond, duiven als overbrengers van boodschappen, ratten getraind om mijnen op te sporen, paarden voor sport en recreatie. Zomaar een paar voorbeelden van dieren in dienst van de mens. Hoe zit het met de balans van de belangen van zowel mens als dier en hoe gaan we daar bij ons op school mee om?

Als onderwijsinstelling én officiële dierentuin huisvesten we ruim 2500 dieren. Al deze dieren dienen ons onderwijs; ze helpen bij de educatie rondom het houden en verzorgen van dieren. Studenten, cursisten en bezoekers nemen de kennis en kunde die ze opdoen bij Aeres Barneveld mee, waardoor onze dieren indirect ook een bijdrage leveren aan het welzijn van andere dieren.

Wanneer dieren in dienst staan van de mens, is het zaak verder te kijken dan het belang van de mens, maar ook kritisch naar het welzijn van het dier te kijken. Hoe kunnen wij het leven van onze dieren zo optimaal mogelijk inrichten? Binnen Aeres Barneveld zijn wij voortdurend bezig met deze vraag. De doorontwikkeling van ons dierenpark richting het ‘Van Dieren Ontdekpark’ moet uiteindelijk antwoord geven op deze vraag. Wij willen de dieren zélf ook dienen door vanuit de ogen van het dier de juiste balans te zoeken. Lijkt misschien in eerste instantie lastig, maar ik ben van mening dat, als je probeert te kijken door de ogen van het dier, je het antwoord vindt op heel veel vragen.

Op dit moment hebben wij bijvoorbeeld op onze campus zo’n 20 honden, die dagelijks ingezet worden voor ons onderwijs. Tussen de lessen door zijn ze gehuisvest in binnen- en buitenkennels. ‘s Avonds, in het weekend en

in de vakanties leven deze honden bij ‘hun’ gastgezin, waar prima voor ze gezorgd wordt. Goed geregeld zou je kunnen zeggen; onze honden dienen een doel en wij zorgen ervoor dat ze het goed hebben. Maar is dit ook zo? Kijken wij niet te veel vanuit ons eigen belang en perspectief? Een hond is een roedeldier, houdt van nature interactie met soortgenoten, heeft uitdaging nodig, waarbij hij zijn zintuigen optimaal kan gebruiken. De vraag die wij ons binnen Aeres dan ook moeten stellen: bieden wij dit onze honden?

Een ander voorbeeld zijn konijnen. Van nature zijn dit sociale dieren, ze leven in groepen en houden van rennen, springen en graven. Hoe kan het dan dat ze nog steeds door veel mensen solitair gehouden worden, in een veel te klein verblijf? Ik denk, kijkende naar de toekomst en met de kennis en inzichten van nu, dat we onszelf moeten uitdagen om ons meer te verdiepen in vraagstukken, kijkend door de ogen/ in het belang van het dier. Binnen Aeres Barneveld, met het daarbij behorende Van Dieren Ontdekpark, gaan we deze uitdaging aan. We werken op dit moment aan een plan van eisen rondom verschillende diergroepen, waaronder onze honden en konijnen. Binnen dit plan willen we ons belang minimaal gelijktrekken aan het belang van onze dieren. Een uitdaging is dit zeker, maar nogmaals, als je echt kijkt door de ogen van een dier, zul je de antwoorden vinden op je vragen. Je moet het alleen wel wíllen zien…♦

9 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
Remi Bulte Teamleider Dier & Educatie Aeres MBO Barneveld
VAn DIeren MAGAZIne 33 / 2022
coluMn

Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren

Sinds haar ontstaan is het Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren gevestigd ‘bij ons’, op het terrein van Aeres Barneveld. Daarmee staat het LICG al zestien jaar als een huis. Vanaf het begin is het LICG een van de partners van Aeres Barneveld, en natuurlijk ook van het Van Dieren Ontdekpark.

tekst Janine Verschure

Het begon allemaal toen er zo rond 2007 in de maatschappij veel te doen was over het welzijn van dieren. Wat dat betreft is er in de zestien jaren dat het LICG bestaat, niet heel veel veranderd. Er ontstond een in kracht aanzwellende roep vanuit de maatschappij om de rechten van dieren bij wet vast te leggen. Het toenmalige ministerie van LNV was – terecht – van mening dat veel problemen op het gebied van dierenwelzijn ontstaan door een gebrek aan kennis bij huisdierenbezitters. Daarom moest er een informatiecentrum komen waar iedereen terecht kan voor informatie die wetenschappelijk getoetst en compleet onafhankelijk is. Dat informatiecentrum werd het LICG, en waar kon dat nou beter gehuisvest worden dan bij hét opleidingsinstituut op het gebied van dieren?

OvER BunDELEn vAn kEnnIS gESpROkEn…

“Aeres Barneveld is al sinds het ontstaan van het LICG een van onze partners”, vertelt Corina Haverlag van

het LICG. “Dat gaat verder dan enkel het bieden van onderdak. We werken samen bij het geven van voorlichting, zo maakt Aeres onder andere gebruik van onze huisdierenbijsluiters. Dat zijn praktische, handzame brochures met basiskennis over het houden van heel veel verschillende soorten huisdieren. De informatie die erin staat is onafhankelijk, niet commercieel gekleurd en gaat in op het houden, verzorgen, huisvesten en hanteren van dieren. Niet alleen handig voor bijvoorbeeld dierenspeciaalzaakeigenaren om mee te geven aan consumenten die een dier kopen, maar ook voor studenten van Aeres Barneveld. Verder werken we samen bij het geven van voorlichting aan huisdiereigenaren en is Aeres onderdeel van het bestuur van het LICG. Zo levert Aeres Barneveld een bijdrage aan onze beleidsvorming: wat gaan we doen, welke campagnes gaan we voeren? Dat wordt allemaal in overleg met het bestuur besloten. Daarnaast krijgt het LICG straks – natuurlijk – een rol in het

Van Dieren Ontdekpark. Daarbij zal het speerpunt liggen bij het geven van voorlichting over huisdieren. Zo denken we bijvoorbeeld aan het maken van filmpjes over dierverzorging, met de studenten van Aeres MBO Barneveld in de hoofdrol, en zullen studenten onze informatie en huisdierenbijsluiters uitdelen aan bezoekers van het Van Dieren Ontdekpark.”

ALS EEn vIS In HET wATER

Corina legt uit dat het LICG drie belangrijke taken heeft. “We noemden al het geven van voorlichting door middel van de reeds genoemde huisdierenbijsluiters, maar we maken nog meer praktische documenten, waarin we wat dieper ingaan op bepaalde onderwerpen. Denk bijvoorbeeld aan op vakantie gaan met je dier, het voorkomen van bijtincidenten of het belang van chippen van dieren. Daarnaast geven we ook voorlichting via onze website en social media. De LICG-website heeft meer dan 2,5 miljoen bezoekers per jaar en

10 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
‘VAN DIEREN’ en pArtners

ook op Facebook, Instagram en Twitter weten we vele doelgroepen te bereiken. We zijn niet alleen vraagbaak, maar voeren actief campagne. Bijvoorbeeld om consumenten te waarschuwen tegen malafide hondenfokkers of te wijzen op de welzijnsbeperkende eigenschappen van een te korte honden- of kattensnuit. We hebben ook een kids-website, waar kinderen informatie kunnen

vinden voor een spreekbeurt over dieren, of een test kunnen doen om erachter te komen welk dier bij hen past. We hebben een lespakket voor basisscholen waar leraren complete lessen vinden over het houden van huisdieren. Zoals je ziet: de paralellen met Aeres Barneveld zijn legio, en daarom zitten wij hier, bij hen op de campus, als een vis in het water.” ♦

Het LICG geeft niet alleen nuttige tips aan huisdierbezitters, maar biedt ook informatie voor iedereen die werkt in de gezelschapsdierensector. Kijk voor meer informatie op de professionals website van het LICG: https://professionals.licg.nl

11 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

“In de periode dat ik hier werk heb ik kennisgemaakt met pinguïns en otters, en die zijn nog veel leuker dan ik ooit had gedacht.”

12 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023

Dylan swijnenburg

Stagiaire bij Sea Life Scheveningen

stAGELOpEN bIj seA lIfe

Als een vis in het water

Voor de artikelen in dit magazine spreken we heel regelmatig studenten die erg in hun nopjes zijn met hun stageplek, maar Dylan Swijnenburg spant de kroon. Die voelt zich op zijn stageplek echt als een vis in het water. Dylan leidt ons rond in de indrukwekkende onderwaterwereld van Sea Life Scheveningen en vertelt honderduit over de bijzondere dieren. Als je hem ziet gáán op zijn werkplek, zou je zweren dat hij er al jaren werkt. Er is echter een nadeel aan Dylans stage bij Sea Life, en dat is niet onaanzienlijk.

tekst en foto's Janine Verschure?

“Er is inderdaad een behoorlijk negatief aspect aan deze stage”, zegt Dylan. “Hij is te kort! Ik ben hier nu bijna twee maanden aan het werk en dit is mijn laatste week. Daar baal ik van. Ik heb het hier zo naar mijn zin dat ik graag nog wat langer was gebleven.”

zOOn vAn DE zEE

Dylan studeert niveau 3 dierverzorging. Hij is eerstejaars en dit is zijn eerste stage. Hij is een liefhebber van vissen, aquaria en alles wat daarbij hoort. “Alles wat onder water zit of zwemt vind ik leuk”, lacht hij. “Ik had altijd al een zwak voor haaien en roggen, en ook zeezoogdieren en waterreptielen vind ik geweldig. In de periode dat ik hier werk heb ik kennisgemaakt met pinguïns en otters, en die zijn nog veel leuker dan ik ooit had gedacht.

Dylan vertelt dat hij als klein kind al maandelijks naar Blijdorp ging. “Ik ben daar zo’n beetje opgegroeid en vond het prachtig, vooral de aquaria. Mijn interesse zat altijd al bij de zee. Ik denk dat dat door mijn naam komt, ik kwam erachter dat Dylan ‘zoon van de zee’ betekent. Op een gegeven moment was ik met mijn ouders op vakantie en toen gingen we naar een

klein dierenpark. Ik was een jaar of negen en erg geïnteresseerd. Toen de leeuwen werden gevoerd stond ik vooraan met open mond te kijken, ik stelde allerlei vragen en volgens mij vond die verzorger dat kleine, nieuwsgierige jochie wel grappig. Hij vroeg of ik de cheeta’s wilde voeren, en dat liet ik me natuurlijk geen twee keer zeggen. Vanaf het moment dat ik daar stond, boven dat cheetaverblijf, met die grote stukken vlees in mijn hand die ik naar de dieren mocht gooien, wist ik wat ik wilde: dierenverzorger worden.”

EEn MAn MET EEn BAAn wAAR vEEL STAgIAIRES vAn DROMEn

Dylans stagebegeleider, Sander Griepsma is een man met een baan waar veel stagiaires van dromen. Hij werkt bij Sea Life en dat doet hij al jaren. “Ik kwam hier werken tijdens mijn studie biologie”, vertelt hij. “Ik werd host, ging rondleidingen verzorgen en toen een van de aquaristen ziek werd, kon ik zijn taak enkele maanden overnemen. Tijdens die periode ging een andere aquarist weg en zo kon ik blijven. Een jaar geleden kreeg ik de kans om senior aquarist te worden en begin dit jaar ben ik curator geworden. Daarmee ben ik verantwoordelijk

13 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

voor de collectie dieren hier in Sea Life. Daar zitten bijzondere dieren bij. Zo hebben we juist nieuwe koralen binnengekregen – dat zijn inderdaad geen planten, maar dieren – en hebben we net een nieuwe octopus, een Europese achtarm die ook in de Noordzee voorkomt. Octopussen zijn heel speciaal. Ze zijn dusdanig intelligent dat we ze verrijkingsmateriaal geven –speelgoed dus – anders gaan ze zich vervelen. Helaas worden ze maar twee of drie jaar oud. In de natuur paart een octopus één keer in zijn leven, en dan gaat-ie dood.” Met zo veel wonderlijke dieren en mooie verhalen is het niet heel verrassend dat een bedrijf als Sea Life veel stage-aanvragen krijgt. Sander: “Daarom hebben we de luxepositie dat we een beetje kritisch kunnen zijn. Natuurlijk is het altijd mooi als je mensen kunt helpen tijdens hun opleiding, maar als wij een stagiaire kunnen opleiden die ons werk uit handen neemt in plaats van dat hij veel tijd kost, kiezen we toch voor die eerste optie. En het is heus niet altijd feest hier hoor. Het is hard werken.”

MACHTIg gEvOEL

Dylan: “Als dierverzorger – of je nu werkt op een kinderboerderij, in een dierentuin of in Sea Life – je bent een groot deel van de dag aan het schoonmaken. Dat heb je bij ons op school echt wel geleerd voordat je stage gaat lopen. Ik ben hier heus niet de hele dag haaien aan het voeren, maar ik mag het wel regelmatig doen! We werken hier nu – met mij erbij – met vijf aquaristen. We beginnen om acht uur en dan bespreken we wie wat gaat doen. Alle aquariums moeten verzorgd en schoongemaakt worden, alle dieren gecontroleerd. De hele dag door zijn er dierpresentaties voor het publiek, vaak als de dieren gevoerd worden. Daarbij moeten de voerlijsten

ingevuld worden, waarop je bijhoudt wat elk dier eet. Vandaag mag ik de pinguïns en de otters voeren, dat is echt ontzettend leuk werk, maar het mooiste vind ik het om de roggen en de haaien te voeren. Als je daar staat boven dat enorme aquarium met die fascinerende dieren erin. Dat is echt een machtig gevoel.”

MOTIvATIE

Sander vertelt dat Dylan leergierig is. “Hij wil alles weten en dat is goed. Die motivatie moet je wel hebben. Het is heel belangrijk hoe iemand overkomt tijdens de meeloopdag. Wanneer je dan laat zien dat je echt wilt, nieuwsgierig bent, vragen stelt, dan kun je alleen maar beter worden. Dat is de instelling waar een bedrijf als dit naar op zoek is in een stagiair.”

Dylan: “Ik durf je best te vertellen dat ik een traantje liet van blijdschap toen ik hoorde dat ik hier aangenomen was. Ik voel me hier eigenlijk geen stagiaire, maar een van de aquaristen. Dit is echt het werk waar ik van kinds af aan al van droomde. Ik had nooit gehoopt dat het nu al zou lukken om in Sea Life stage te lopen, dacht dat ik in een asiel of op een kinderboerderij terecht zou komen. Ook prima, maar niet te vergelijken met dit. Ik ging ervan uit dat ze eerder zouden kiezen voor iemand die niveau 4 doet, maar gelukkig bleek dat niet uit te maken. Ik kan me niet voorstellen dat ik een nog mooiere stageplek vind, maar dat ga ik wel proberen. Ik hoop dat het lukt om mijn buitenlandstage ook bij Sea Life te doen, maar dan in IJsland.” ♦

14 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
“Ik voel me hier eigenlijk geen stagiaire, maar een van de aquaristen.”
Bij Sea Life zijn de dieren geen nummers. Dit is reuzentandbaars Werner. De zeeschildpad heet Ernie en ook de roggen en haaien hebben namen. Octopus vulgaris, oftewel gewone octopus of Europese achtarm.

Zet een nieuwe STAP in je carriere!

Inspirerend vergaderen of een event organiseren tussen de dieren?

Boek een bezoek aan Van Dieren Ontdekpark!

Onze locatie ligt aan de rand van Barneveld, pal naast het mooie Schaffelaarse Bos en kasteel De Schaffelaar. Eenvoudig en snel te bereiken via de A1 en A30.

Bezoek voor meer informatie onze website: www.vandierenontdekpark.nl

15 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
Hoe vraag je het STAP-budget aan? Schrijf je in voor een opleiding op onze website Ontvang het STAPaanmeldbewijs Vraag het STAP-budget aan via de UWV website Je aanvraag bij het UWV is goedgekeurd! De opleiding wordt (gedeeltelijk) vergoed door het UWV €subsidie1000,op een opleiding! Volwassenenonderwijs www.aerestrainingcentre-barneveld.nl Het STAP-budget is subsidie voor scholing en ontwikkeling om je positie in de arbeidsmarkt te verbeteren.

Ze zijn een uitwendige baarmoeder, kunnen piepklein tot een hand groot zijn en je kunt ze koken, bakken, klutsen, kakelvers eten of wekenlang bewaren. Docent dierverzorging, rashoenderexpert en eierkeurmeester Gert Riezebos vertelt tien dingen die jij – misschien – nog niet wist, over eieren.

dingen die jij (misschien) nog niet wist over eieren

tekst Janine Verschure

Een vers ei moet je niet pellen

“Dat moet je met een lepel uit de schaal eten of als spiegelei gebruiken. Probeer jij weleens een ei te pellen waarvan het eiwit aan de schaal blijft plakken? Dan is het kakelvers.”

Een ouder ei is geen bedorven ei

“Je kunt een ei nadat het gelegd is, met gemak een week of zes bewaren op een koele vochtige plaats. Als een ei gemakkelijk te pellen is of weinig dikwit heeft, wil dat zeker niet zeggen dat het bedorven is.”

Een ei dat blijft drijven, is niet bedorven

“Een ei dat drijft heeft een grote luchtkamer. Inderdaad is het zo dat de luchtkamer groter wordt naarmate je het ei langer bewaart, maar een ei met een grote luchtkamer hoeft (nog lang) niet bedorven te zijn. Om te controleren of een ei echt bedorven is, hoef je er alleen maar even aan te ruiken. Rotte-eierengeur ruik je door de schaal heen.”

Eieren kun je beter niet in de koelkast bewaren

“De dooier van een rauw ei neemt geurtjes uit de omgeving op, dus ook geurtjes uit de koelkast. Ook als het ei in het eierdoosje zit. Als jij niet wilt dat je eieren naar ui, haring of kaas gaan ruiken, kun je ze beter buiten de koelkast bewaren, op een koele plek met een hoge luchtvochtigheid.”

Amerikaanse eieren zijn minder lekker

“In Amerika worden eieren gewassen, zodat ze er lekker fris uitzien. Door dat wassen verwijder je echter het waslaagje dat de kip tijdens het leggen op het ei aanbrengt. Deze beschermlaag houdt bacteriën tegen en zorgt ervoor dat het ei langer houdbaar is. Is het je weleens opgevallen dat Amerikaanse koelkasten zo’n eiervakje hebben? Dat is niet voor niets. Amerikaanse eieren moet je namelijk in de koelkast bewaren. Dit komt de smaak niet ten goede.”

Groot en plat is minder vers

“Een vers ei heeft een ferme, bolle dooier met veel dikwit rond de dooier. Bij een ouder ei wordt het dooiervlies wat slapper, waardoor de dooier platter wordt. Ook verdwijnt het dikwit grotendeels en daardoor oogt het eiwit wat wateriger. Als je het ei in de pan tikt, bestrijkt de inhoud een groter oppervlak. De inhoud van een vers ei vormt een klein, dik spiegelei.”

Eieren kun je in water bewaren

“Omdat kippen vroeger in de winter niet legden, bewaarde men eieren wel in het koele, schone water van de waterput. Op deze luchtvrije, donkere plaats hield je ze de hele winter goed.”

Een bevrucht ei kun je gewoon opeten

“Veel mensen denken bij een bevrucht ei aan een ei met onvolgroeid kuiken erin, maar dat embryo gaat pas groeien als het ei bebroed wordt. Een bevrucht ei is te herkennen aan een witte stip op de dooier waarin vaag een donutvorm zichtbaar is.”

Bij witte eieren kun je beter zien dat ze schoon zijn

In de Duitse cultuur is het belangrijk dat voedsel ‘schoon’ is. Dit is de reden dat de Duitse consument een voorkeur heeft voor witte eieren. In witte eieren zul je minder vaak bloedstipjes aantreffen. Die bloedstipjes kun je – met een schouwlamp – door een witte schaal heen namelijk gemakkelijker herkennen dan bij bruine eieren.

Uitkomen is een monsterklus

“Eerst is een kuiken al een hele tijd bezig om een gaatje in de schaal te maken. Daarna moet hij even uitrusten en vervolgens is-ie urenlang drukdoende om het hele ei rond te pikken, zodat hij het zelf gecreëerde dekseltje kan optillen en uit het ei kan. Vooral bij kuikens met een minder goede vitaliteit kan deze monsterklus zelfs het einde van het kuiken betekenen, al voordat hij uit het ei is gekropen.” ♦

17 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

Een beetje wild is leuker

bIoDIVersIteIt op De cAMpus

Ben jij zo iemand die houdt van een gladgemaaid gazon, keurig gesnoeide struiken, een kortgeschoren heg en aangeharkte bloemenperkjes? Zie jij als je naar buiten kijkt graag zo min mogelijk wildgroei, lang gras, wilde bloemen en insecten? Dan spreekt dit verhaal jou waarschijnlijk niet heel erg aan. En toch zou je het – juist daarom – echt even moeten lezen.

Marg Leijdens is docent bij Aeres MBO Barneveld. Ze weet veel van (micro) biologie, biologische landbouw en ecologie. Marg vertelt dat er wereldwijd een enorme biodiversiteitscrisis gaande is. “In enkele tientallen jaren is de populatie van bepaalde insecten met wel zeventig procent gedaald. Dan denk je wellicht: het zal wel meevallen, ik zie nog genoeg muggen en vliegen, maar echt: het valt niet mee. Als je vroeger met je auto reed zat de voorruit vol met dode insecten. Is het jou weleens opgevallen dat dat niet meer zo is? En als je onder een lantaarnpaal keek, dan danste daar wolken met beestjes; ook dat is veel minder geworden. Als je weet hoe belangrijk die insecten zijn, ook voor ons als mens, verlies je die onverschilligheid al snel. Insecten zijn de opruimers van de natuur, ze vormen een voedselbron voor ontelbaar veel dieren en we hebben ze nodig voor de bestuiving van onze gewassen. Zonder insecten is er voor heel veel andere diersoorten en dus ook de mens geen leven meer mogelijk.”

TROTS

Marg is een van de aanjagers van het biodiversiteitsproject van Aeres Barneveld. Ze vertelt dat het idee

is voortgekomen uit een groep enthousiaste docenten en medewerkers die in de hybride leeromgeving van het schoolterrein – en van het Van Dieren Ontdekpark – ruimte en aandacht willen creëren voor biodiversiteit. Dat is bovendien een verplichting voor een dierentuin. “Er is al een aantal partners die hierover meedenken. Bijvoorbeeld Aeres Hogeschool Wageningen, met name het lectoraat ‘Ecologische Wijs: Insecten & Maatschappij’ (Lector Dr. Ir. Jetske de Boer), IVN Barneveld en ook Kennispartner Koninklijke van Ginkel. Met dit project speelt ons opleidingsinstituut echt een voortrekkersrol in het beschermen van biodiversiteit en het zorgen voor een gezonde leefomgeving. Daar mogen we best een beetje trots op zijn!”

gROEnE vERAnDERAARS

Marg legt uit hoe we onze menselijke omgeving weer leefbaarder kunnen maken voor insecten en andere kleine dieren en wilde planten. “Hier op school moeten we niet alleen aandacht besteden aan de flora en fauna binnen onze dierverblijven, maar ook daarbuiten. Wij zijn een groene school en onze studenten zijn de groene veranderaars van de toekomst. Duurzaamheid is een steeds groter

wordend thema in de maatschappij en daaronder valt ook behoud en herstel van biodiversiteit. Het is belangrijk dat onze studenten dit kunnen overdragen en zo straks klanten en bezoekers inspireren en motiveren een steentje bij te dragen aan het behoud en herstel van biodiversiteit.”

SpAnnEnDER, SpEELSER En MOOIER

Het is helemaal niet zo ingewikkeld om een goede leefomgeving te creëren voor insecten en andere wilde dieren. Marg: “Door kritisch te kijken naar de biodiversiteit op het terrein rondom ons opleidingsinstituut, kun je daar habitatten; leefomgevinkjes creëren voor dieren. Bloemen trekken bestuivende insecten aan; wat hoger gras maakt een micro-omgeving waar insecten zich kunnen verschuilen en eitjes kunnen leggen. Struikgewas voorziet in schuilplaatsen en voedsel voor vogels, knaagdieren en egels. En ook niet onbelangrijk: de campus wordt er mooier van. Hagen zien er leuker uit dan ijzeren hekken, en bloeiend gras is prachtig. Vorig schooljaar hebben klassen van de opleiding Dierverzorging in de technieklessen insectenhotels gemaakt. Vogelkasten en insectenhotels zijn leuk

18 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
Gele rolklaver met aardhommel Droge wadi waar spontaan bloeiende planten opkwamen, zoals veldsalie, rolklaver en kleine pimpernel.

om te maken, interessant om over te vertellen en ze zijn hartstikke mooi. Als je alles kaal maait, afsnoeit en rooit, of als je geen variatie toestaat in je planten en bomen, betekent dit dat veel dieren het niet overleven of een andere omgeving gaan zoeken om in te leven. Terwijl je, als je deze levensvormen de kans geeft in je tuin of op je campus, een rijke omgeving creëert die goed is voor veel wilde dieren. Door te laten zien hoe wij dat op onze eigen campus doen, geven we onze studenten een belangrijke boodschap mee, doen we de planten en dieren een plezier, en last but not least worden onze campus en straks het Van Dieren Ontdekpark er een stuk spannender, speelser en mooier van.” ♦

wAT kAn jE zELF DOEn?

Marg geeft drie tips voor je eigen tuin:

1. Hang een insectenhotel of vogelkastje op.

2. Kies planten die veel nectar produceren, zoals de ooievaarsbek. Kijk voor inspiratie op de website van de vlinderstichting: www.vlinderstichting.nl

3. Maak je tuin niet te netjes schoon, zodat insecten en beestjes plekken hebben om zich te verbergen en eitjes te leggen.

19 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
“Insecten zijn de opruimers van de natuur, ze vormen een voedselbron voor ontelbaar veel dieren en we hebben ze nodig voor de bestuiving van onze gewassen.”
Marg Leijdens Docent Aeres MBO Barneveld Kleine vos Tijdens de techniekles maakten studenten van de opleiding Dierverzorging insectenhotels
20 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023

Een foto met een prachtig verhaal

Een van mijn eerste opdrachten als vakfotograaf was het maken van een portret van Hendrik Jan Wassink uit Brummen. Hendrik Jan (1925) heeft zijn hele leven gewoond en gewerkt op zijn boerderij ‘Heyendaal’, in 2022 is hij overleden. Altijd in z’n eentje, zonder vrouw, zonder trekker en zonder bemoeizucht met slechts het gezelschap van zijn drie trekpaarden Alma, Lobke en Helena. Een markant en tevreden, maar ook zeer wijs mens die ik meerdere malen heb mogen fotograferen. Met de fotoreportage ‘Tevreden’, waar deze foto deel van uitmaakt, studeerde ik af aan de Fotovakschool en mocht ik exposeren in het Huis der Provincie in Arnhem. De hele serie is te zien op YouTube (zoeken op ‘Hans Krudde’) en op www.hanskrudde.nl.

Docent en vakfotograaf

Hans Krudde is (gast-)docent paardenhouderij en dierverzorging aan Aeres Barneveld en docent dierfotografie aan Aeres Training Centre Barneveld. Elke uitgave van het Van Dieren magazine laten we jou smullen van zijn mooiste foto’s.

21 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023
Hans Krudde

proefdierverzorging

Ooit wilde Merel Walta dierenarts worden. “Dat was plan A”, lacht ze. “Ik ging bij Aeres Barneveld dierverzorging studeren, vervolgens proefdierverzorging en zo wilde ik via paraveterinair doorleren richting dierenarts. Maar toen ik een jaar proefdierverzorging had gedaan en stage ging lopen als proefdierverzorger, vond ik dat zo leuk en interessant dat ik me realiseerde dat ik mijn droombaan al te pakken had.”

tekst en foto's Janine Verschure

Merel liep onder andere stage aan de WUR (Wageningen University & Research) en bij het LUMC (Leids Universitair Medisch Centrum); haar huidige werkplek. “Tijdens mijn opleiding en de stages ging er een wereld voor me open”, vertelt ze. “Ik leerde een kant van dierverzorging kennen waar ik nog geen idee van had. Ik zag met eigen ogen hoe belangrijk dit werk is, voor die dieren maar ook voor de wetenschap. Het is belangrijk om gezonde dieren te hebben en daar ben je als proefdierverzorger verantwoordelijk voor. Met mijn werk lever ik een bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek dat mensenlevens kan redden, en aan dierenwelzijn. Die twee aspecten wegen tegen elkaar op. Als je niet van dieren houdt, moet je geen proefdierverzorger worden.”

gEMIDDELDE wERkDAg

In het enorme onderzoeksgebouw van het LUMC spreken we Merel samen met haar collega Marleen Blom, die de basis van haar vak ook leerde bij Aeres Barneveld. Marleen werkte veertien jaar als proefdierverzorger bij het NKI (Nederlands Kanker Instituut) en alweer zeven jaar in Leiden. Merel en Marleen werken met muizen, voornamelijk zwarte.

Als we haar vragen hoe een gemiddelde werkdag eruitziet, vertelt Merel: “Ik kom rond zeven uur ’s morgens op mijn werk, en dan begint de dag met douchen. Dat is verplicht en voorkomt dat ik ziekteverwekkers mee naar binnen kan nemen. Dat is ook de reden dat we jullie vroegen om 48 uur voor dit bezoek geen

contact te hebben met konijnen en knaagdieren; we willen elk risico op de overdracht van ziekten op onze muizen voorkomen. Na het douchen trek ik mijn werkkleding aan, doe een haarnetje op, desinfecteer mijn handen en dan ga ik naar mijn eigen kamer, waar zo’n 1500 muizen gehuisvest zijn. Ik begin met de eerste controle, die bestaat uit een welzijnscheck en ik kijk of de dieren nog genoeg voer en water hebben. Als een muis uit zijn verblijf gehaald wordt, bijvoorbeeld voor controle van de drachtige dieren, gebeurt dat in een zogenaamde flowkast. Dat is een kast waar een gordijn van lucht langs geblazen wordt, zodat er niets vuils van buitenaf in kan komen. Deze kast proberen we net als een operatieruimte zo steriel mogelijk te houden door alles te desinfecteren wat erin moet. Ik zorg ervoor dat de dieren verrijkingsmateriaal in hun verblijf hebben en het is onder andere mijn taak om de dieren te knippen. Dat wil zeggen dat we een klein stukje oorweefsel afnemen, een pizzapuntje, voor de genotypering, zodat we de erfelijke informatie van de muis kunnen vastleggen. Door middel van een nummer in het oor kunnen we de dieren identificeren.”

OREn En OgEn vAn DE OnDERzOEkERS

Merel werkt op de ‘kernfokafdeling’, waar de muizen gefokt worden. De dieren leven in verblijven waarin ze kunnen rondscharrelen, met verrijkingsmateriaal en als het kan samen met een soortgenoot. Maar wel in een steriele omgeving, in een hermetisch afgesloten kooi . De bij het LUMC gefokte dieren komen op de wereld met een genetische aanleg voor een bepaalde

22 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
“Als je nIet VAn DIeren houDt, Moet je DIt werk nIet GAAn Doen.”

ziekte of aandoening. Dat maakt de dieren heel geschikt voor het onderzoek naar het ontstaan of de behandeling van die ziekte. Een zogenaamde transgene muizenstam. Marleen legt uit dat je als proefdierverzorger de oren en ogen van de onderzoekers bent. “Jij bent degene die ziet hoe het met de muizen gaat, hoe ze reageren op een behandeling. Merel zorg ervoor dat er nieuwe aanwas is van muizen die allemaal genetisch gemodificeerd zijn. De muizen die niet genetisch gemodificeerd zijn, de zogenaamde wildtype stammen , koopt het LUMC bij leveranciers.

Merel: “Er worden hier bijvoorbeeld tremormuizen gefokt; dat zijn muizen die trillen, op hen wordt onderzoek gedaan naar medicatie tegen de ziekte van Parkinson. Ook zijn er epileptische lijnen, met muizen die epileptische aanvallen krijgen en dieren die gefokt worden voor onderzoek naar de ziekte van Duchenne of Alzheimer, onder andere door middel van cognitie- en geheugentests.”

Als we haar vragen hoe zo’n onderzoek eruit kan zien, vertelt

Marleen: “Er wordt bijvoorbeeld een geheugentest gedaan door middel van de zogenaamde ‘Morris water maze’-test. Daarbij wordt onderzocht hoe snel muizen, zwemmend in water, een platform kunnen vinden waarop ze kunnen gaan staan. Dit platform bevindt zich een halve centimeter onder water en doordat het water gekleurd is met een witte, niet toxische verf, zien de muizen het niet. Doel van het onderzoek is te weten te komen hoe de muizen zich kunnen oriënteren, of ze zich later herinneren waar het platform was en wat er gebeurt als de dieren bijvoorbeeld bepaalde breinspecifieke eiwitten missen of medicatie toegediend krijgen.”

DIERpROEvEn DE wERELD uIT?

Het water is met 21 graden niet ijskoud, maar ook niet aangenaam. De muizen kunnen zwemmen en ze verdrinken niet. Maar leuk is anders, natuurlijk. Marleen legt uit dat de regels voor dergelijke proeven ontzettend streng zijn. “Je moet vooraf

23 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023
“Met mijn werk lever ik een bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek dat mensenlevens kan redden.”

heel duidelijk kunnen aangeven wat het doel van de proef is, en in hoeverre de dieren daaraan kunnen bijdragen. Elke aanvraag voor een onderzoek wordt zwaar getoetst, en altijd wordt er gekeken of er een alternatieve manier is om het onderzoek te doen, zonder dat er dieren gebruikt worden. De Centrale Commisie Dierproeven, die de vergunning moet verlenen vraagt advies aan een Dier Experimenten commissie die onder andere beoordeelt of de aantasting van het dierenwelzijn tijdens de uitvoering van de proef opwegen tegen het doel van de proef. Dat is een langdurig traject, er gaat minstens een halfjaar overheen voordat een vergunning wordt verleend en een dierproef ook daadwerkelijk uitgevoerd kan worden. Sinds 2015 is het daarnaast ook zo dat je moet laten zien dat jij als onderzoeker bekwaam bent om onderzoek met dieren uit te voeren, je moet dus laten zien dat je de handelingen die je uit gaat voeren in een experiment onder de knie hebt zodat het dier daar zo min mogelijk last van heeft. Er wordt echt veel aan gedaan om dierproeven tot een minimum te beperken, maar ik denk niet dat het ooit mogelijk is om ze de wereld uit te krijgen. Niet zo lang wij mensen medicijnen en behandelmethoden voor mens en dier willen blijven ontwikkelen.”

vAn

pARACETAMOL TOT CHEMOkuuR

Marleen vertelt dat elk medicijn of elke behandelmethode die op de markt komt – van paracetamol tot chemokuur – op dieren getest moet zijn, voordat er mensen mee behandeld worden. “Dat is wettelijk zo geregeld. Op een gegeven moment worden nieuwe behandelmethoden wel op mensen getest, bijvoorbeeld mensen die daar vrijwillig voor kiezen. Maar altijd zijn er eerst dieren aan te pas gekomen. Er zijn mensen die faliekant tegen dierproeven zijn, die perse willen dat het stopt, en aan de ene kant snap ik dat wel. Wij zijn dit werk immers ook gaan doen omdat we van dieren houden en we doen ze toch wat aan . Maar aan de andere kant ken ik weinig mensen die nooit een paracetamol pakken, of die een chemokuur of bestraling weigeren als ze ziek worden. Elk medicijn, elke behandelmethode die je maar kunt bedenken, is ontstaan na en dankzij proeven op dieren.”

MOEILIjkSTE ASpECT

Als we Merel vragen of ze van muizen houdt, vertelt ze: “Ik houd van dieren, en zeker ook van muizen. Daarom verzorg ik ze hier zo goed mogelijk. Natuurlijk is het niet leuk als er een muis die ik verzorgd heb, weg gaat naar een experimentele unit omdat hij wordt gebruikt voor

24 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
“Elk medicijn, elke behandelmethode die je maar kunt bedenken, is ontstaan na en dankzij proeven op dieren.”
Marleen en Merel

onderzoek, maar ik houd dan altijd voor ogen waar we het voor doen. Ik wil ook graag een pilletje slikken als ik ziek ben, en ook ik zou dolgraag willen dat we kanker of Alzheimer de wereld uit zouden krijgen.” ♦

MARjOn kERSTEn:

DOCEnT En COöRDInATOR

pROEFDIERvERzORgIng

“Nederland is een van de landen waar de wetgeving rondom dierproeven ontzettend streng is. Niet alleen omdat dieren die goed in hun vel zitten betrouwbaarder onderzoeksresultaten opleveren, maar juist ook omdat we met zijn allen vinden dat dieren een eigen waarde hebben en dat je ze met respect moet behandelen. Proefdierverzorgers zijn dé stem van de dieren en zij hebben de verantwoordelijkheid én de plicht om voor het welzijn van hun dieren op te komen. Zolang dierproeven nog nodig zijn hoop ik hier, via mijn lessen, een bijdrage aan te leveren.”

Opleidingen proefdierverzorging bij Aeres Barneveld

Volgens Artikel 13f uit de Wet op de Dierproeven moet een proefdierverzorger een diploma hebben van een door de minister aangewezen opleiding. Bij Aeres MBO Barneveld kun je de dagopleiding Dierverzorging niveau 3 met keuzedeel proefdierverzorging volgen.

Aeres Training Centre Barneveld biedt speciaal voor werknemers die nog niet voldoen aan artikel 13f een verkorte opleiding om te mogen werken met proefdieren.

Daarnaast biedt Aeres Training Centre Barneveld ook de module Ethiek en Wetgeving. Deze opleiding geeft in combinatie met een vrijwaring van de NVWA de bevoegdheid om beperkt met proefdieren te mogen werken.

Hoeveel proefdieren zijn er in nederland?

Het onderwijs, de wetenschap en de industrie gebruiken in Nederland jaarlijks zo’n half miljoen dieren voor het doen van proeven, blijkt uit de jaarlijkse cijfers van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Wereldwijd wordt het aantal proefdieren geschat op 115 miljoen.

waar worden proefdieren voor gebruikt?

Onderzoekers gebruiken proefdieren vooral bij het ontwikkelen van geneesmiddelen en het verhogen van inzicht in schadelijke stoffen. Het testen van cosmetica op dieren is in Europa verboden.

welke dieren worden als proefdier gebruikt?

Het gros van de proefdieren in Nederland, een kleine 70 procent, is rat of muis. Sommige dieren worden bestudeerd in hun eigen leefomgeving; zo krijgen vogels bijvoorbeeld een zendertje om de jaarlijkse vogeltrek te bestuderen. Ook deze dieren vallen onder proefdieren.

wanneer mag je dierproeven doen?

In Nederland moet een onderzoeker drie verschillende commissies van het nut van zijn onderzoek overtuigen voor hij een vergunning krijgt. In andere Europese landen is er vaak maar één commissie. Ook moet de onderzoeker bij een instelling werken die een vergunning heeft om dierproeven te mogen doen. Als vaststaat dat een proefdiervrije methode net zo betrouwbaar en effectief is als een dierproef, mag de dierproef niet langer worden gedaan.

Hoe verminderen we het aantal dierproeven?

Niemand is eigenlijk voorstander van dierproeven. Zelfs onderzoekers niet. Zij zien dierproeven als een noodzakelijk kwaad, zolang er geen alternatieven voorhanden zijn die dierproeven volledig kunnen vervangen. Er wordt daarom aan methodes gewerkt waardoor we in de toekomst hopelijk geen proefdieren meer nodig zullen hebben, zoals organoïden die menselijke organen nabootsen.

wat hebben we geleerd van dierproeven?

Dankzij dierproeven is veel kennis over ons eigen lichaam en dat van dieren verkregen. Met deze kennis zijn onder meer medicijnen en vaccins ontwikkeld tegen ziekten. Sommige ziekten zijn hierdoor in Nederland zelfs helemaal verdwenen.

25 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
VAn DIeren MAGAZIne
26 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

eVen Voorstellen

Stokstaartjes (Suricata suricatta)

Het bárst van de bijzondere dieren op de campus van Aeres Barneveld, en in principe is natuurlijk elk dier bijzonder, maar deze rakkertjes spannen wel de kroon qua ‘bijzonderheid’. stokstaartjes zijn fascinerende roofdiertjes die er veel knuffelbaarder uitzien dan ze daadwerkelijk zijn.

Met 8,5 en 9 jaar hebben de stokstaartjes van onze school al een mooie leeftijd. In gevangenschap worden deze dieren maximaal een jaar of vijftien. “In het wild worden ze beduidend minder oud”, vertelt dierverzorger Ilona Gunnink. “Bij ons op school worden ze goed verzorgd, krijgen ze de optimale voeding en hoeven ze niet te vluchten of voor hun leven te vechten. Daarom kunnen ze bij ons een hoogbejaarde leeftijd bereiken, en deze dames zijn lekker op weg.”

nIET AAIBAAR

Stokstaartjes leven in groepen die vaak uit meerder families bestaan, vreemdelingen zijn niet welkom. Ilona: “De stokstaartjes die de taak hebben om de omgeving in de gaten te houden en indringers te verjagen, de zogenaamde schildwachten, verwijderen dieren die niet bij de groep horen met harde hand. Als het moet vechten ze tot de dood erop volgt.”

Hoewel ze eruitzien als knuffeldiertjes zijn stokstaartjes dus absoluut niet aaibaar. Deze kleine vechtersbaasjes kunnen gemeen bijten. Ilona vertelt dat ze bij ons op school natuurlijk wel aan mensen gewend zijn, maar tam zijn ze niet. “Het zijn nieuwsgierige en ondernemende dieren. Soms, als je het verblijf in loopt, komen ze naar je toe en gaan ze met hun voorpootjes tegen je been aan staan. Ik kan best op mijn knieën tussen de stokstaartjes gaan zitten, maar moet wel steeds voorzichtig blijven. Het blijven wilde diertjes. Onze studenten leren door het verzorgen van de stokstaartjes ook om te gaan met wilde dieren. Zo zijn ze al voorbereid op bijvoorbeeld het werken in een dierentuin.” ♦

27 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
Tekst Janine Verschure

De wereld van HULpHONDEN

Hulphonden kunnen prachtige dingen doen voor mensen. De rol die een hulphond kan spelen in het leven van een mens gaat verder dan ‘alleen’ helpen. In veel gevallen is de hond steun, toeverlaat, beste vriend en is hij praktisch onmisbaar.

soorten hulphonden

• Blindengeleidehond.

• ADL-hulphond (Activiteiten in het Dagelijks Leven).

• Signaalhond (voor mensen met een gehoorbeperking.).

• Buddyhond ofwel psychisme hulphond. Bijvoorbeeld voor mensen met eet-, angst- of paniekstoornissen, autisme of PTSS (posttraumatische stress stoornis).

• Epilepsie-hulphond.

• Diabetes-hulphond.

• Therapiehond (een hulphond die samen met een geleider bijvoorbeeld mensen met dementie of basisschoolkinderen bezoekt, of die samen met een therapeut mensen met bijvoorbeeld autisme, ontwikkelingsstoornissen of psychiatrische problemen helpt).

Kenmerken van een hulphond

Voor elke hulphond geldt dat hij vriendelijk, stabiel, mensgericht, werklustig en trainbaar moet zijn. De eigenschappen en kenmerken waarover een hulphond moet beschikken om zijn werk te doen, zijn sterk afhankelijk van wat dat werk dan precies inhoudt. Zo is het voor een blindengeleidehond praktisch om niet te klein te zijn, omdat hij zowel letterlijk als figuurlijk fungeert als steun en toeverlaat, moet een ADL-hond vooral op zijn baas gericht zijn, terwijl een therapiehond vooral dol moet zijn op aandacht van alle mensen.

Welke rassen zijn geschikt als hulphond?

Twee bekende hulphondenopleiders in Nederland zijn

KNGF-geleidehonden (Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds) en stichting Hulphond Nederland. Deze stichtingen gebruiken veel onder andere Labradors, Golden Retrievers, Poedels en kruisingen van deze en soms ook andere rassen. Ook Duitse Herder of herderkruisingen worden soms als hulphond gebruikt. Als therapiehond kunnen ook kleinere honden worden ingezet.

28 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
tekst Janine Verschure

Emoties van honden

Het is voor een hulphond een vereiste dat hij zijn werk leuk vindt, anders is hij sowieso niet geschikt als hulphond. Bij Hulphond Nederland worden alleen honden geselecteerd die het leuk vinden om samen te werken met de geleider. De organisatie is continu bezig met het welzijn van de honden, erkennen de emoties van honden en houden daar ook echt rekening mee. Als een hond blaft bijvoorbeeld: tig jaar geleden vond men dat ongewenst gedrag. Terwijl wij ons vandaag de dag afvragen wat de emotie achter dat blaffen is; wat die hond ons met een blaf wil vertellen.

Van pup tot hulphond

Hulphond Nederland fokt zelf hulphonden, maar werkt ook met honden van externe fokkers. Als een pup acht weken oud is gaat hij naar een gastgezin, waar hij blijft tot hij minimaal zestien maanden oud is. In het gastgezin wordt de pup gesocialiseerd en krijgt hij een stukje basisopvoeding. Vervolgens gaat de hond naar het trainingscentrum van Hulphond Nederland en wordt gekeken hoe het vervolg van zijn carrière eruit zou kunnen zien. Is de hond geschikt voor ADL, of bijvoorbeeld als PTSS- of epilepsie-hulphond of therapiehond?

Daarna wordt hij opgeleid en als hij alles geleerd heeft wat hij moet weten, kan hij gematcht worden met en client. Bij onder andere Hulphond Nederland en het KNGF blijft de hond tot zijn pensioen eigendom van de organisatie.

Impact van het werk op de honden

Onlangs startten Aeres Hogeschool, HAS Hogeschool, Universiteit Utrecht en een aantal organisaties werkzaam in het AAI (Animal Assisted Interventions)-veld een onderzoek naar de impact van dierondersteunde interventies op honden. Lector en dierwetenschapper Kathalijne Visser vertelt: “Dat hulphonden een positief effect hebben weten we, maar het is belangrijk om ook te kijken naar het effect van dit werk op het dier. Dat zijn we momenteel aan het doen, in de vorm van een onderzoek dat twee jaar gaat duren. Het onderzoek ‘Welzijn van honden bij dierondersteunde interventies’ loopt nu bijna een jaar en studenten zijn veel op pad om beeldmateriaal te verzamelen dat straks wordt gebruikt om therapeuten en hondenbegeleiders te trainen. Daarna starten we een grote veldstudie, waarbij we de duur en het aantal keren dat de honden worden ingezet nauwkeurig gaan monitoren. Hoe meer mensen er straks meedoen, des te betrouwbaarder de resultaten zullen worden.”

29 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

bArneVelD beleVInG

paardenman Bruce Buyserd

Bruce was al op jonge leeftijd vastbesloten om met paarden te gaan werken. Hoewel hij best goed kon leren, was school eigenlijk niet aan hem besteed. Dat viel bij hem onder de noemer: saai en teveel stilzitten. Van zijn vader, een onderwijzer, moest hij een opleiding volgen en afmaken. Dit werd een hippische opleiding bij Aeres MBO Barneveld.

Hier heeft hij nog geen spijt van gehad en gebruikt nog bijna dagelijks wat hij heeft geleerd in Barneveld tijdens zijn opleiding.

Bruce vertelt: “Een vak zoals anatomie daar heb ik veel van geleerd. Ik zit mijn hele leven al tussen de pony’s en paarden en wist wel ongeveer hoe ze gebouwd waren, maar dat zit nu veel beter in mijn hoofd. Bij een probleem kan ik daardoor bijvoorbeeld bij de dierenarts benoemen waar het zit. Ook het vak medicijnen en EHBO was leerzaam en interessant; je krijgt als paardenhouder toch af en toe te maken met een paard dat zich verwond heeft of ziek is. Je had in Barneveld ook de mogelijkheid om extra vakken te kiezen dat werd voor mij hoefbekappen, altijd makkelijk als je zelf een keer snel onderhoud aan een hoef moet doen.”

InTERESSAnTE OpLEIDIng

Ook vakken als bedrijfsmanagement en boekhouden hadden de interesse van Bruce. “Ik wilde graag alles weten over administratie, zodat ik dat voor mijn eigen bedrijf zou kunnen toepassen en ook zou snappen waarover de boekhouder het heeft. Natuurlijk waren er ook vakken waarin ik minder interesse had, zoals Nederlandse taal bijvoorbeeld. Als extra vak koos ik overigens ook nog voor wiskunde. Mijn vader is wiskundeleraar, dus als ik dat niet zou doen, werd dat zeker niet gewaardeerd thuis. Ik kan jonge mensen met interesse in de

paardenhouderij Aeres MBO Barneveld zeker aanbevelen, want je kunt er heel veel leren en het is zeker een interessante opleiding als je voor jezelf wilt beginnen. Het enige wat ik jammer vind, is dat de stageperiodes nu wat zijn ingekort. Het is voor zowel het bedrijf als de stagiaire fijn en leerzaam als een stage wat langer duurt. Zelf heb ik ook wel eens een stagiaire van deze school en meestal bevallen ze heel goed!”

ALTIjD RuIMTE TEkORT

Na zijn opleiding afgerond te hebben, begon de jonge ondernemer voor zichzelf. Paarden verkopen werd zijn ding: “Eerst huurde ik een paar stallen op verschillende plekken, maar ik kwam steeds ruimte tekort. In de tussentijd waren mijn ouders vanuit Ingen op zoek naar een ander huis. Uiteindelijk hebben we samen onze huidige accommodatie gekocht, aan de Uilenburgsestraat in Heteren. Het huis, waarvan wij de bovenverdieping bewonen, is van mijn ouders, maar het bedrijf erachter met stallen, binnen- en buitenrijbaan en weiland is van mij en mijn vrouw Bianca. We wonen hier sinds december 2021, een prachtige plek. Tussen de A50 en een drukke rijksweg, waar je helemaal niets van hoort.”

SpIC En SpAn

30 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

“Een vak zoals anatomie daar heb ik veel van geleerd. Ik zit mijn hele leven al tussen de pony’s en paarden en wist wel ongeveer hoe ze gebouwd waren, maar dat zit nu veel beter in mijn hoofd.”

31 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023

“Er staan hier bij Stal Buyserd nu zestien trainingspaarden, meer kan ik niet hebben want ik wil ze allemaal genoeg aandacht kunnen geven en ik ben nu ook verantwoordelijk voor het werk erom heen; stallen mesten, vegen en zorgen dat alles er spic en span uitziet, dat is immers wel het visitekaartje van het bedrijf. Hulp krijg ik hierbij van Claudia Paulissen, mijn linker- en rechterhand! Zij doet de verzorging van de paarden en is er altijd bij als ik de eerste paar keren op een jong paard klim. We zijn echt een team. Als je zo de hele dag bezig bent met z’n tweeën zou het maar zo saai kunnen worden, gelukkig hebben we ook nog verschillende pensionklanten, die van alles meemaken en altijd even een praatje komen doen. Dat zorgt wel voor reuring op het erf.”

EnORM gEnIETEn

“Naast de trainings- en pensionpaarden hebben mijn ouders, Bianca en ik ook nog vier fokmerries, mooi om combinaties te maken tussen bepaalde merries en hengsten en om dan te kijken wat er uitkomt van je verwachtingen. Sinds december zijn Bruce en Bianca ouders van een mooie dochter, Maeve en leven er drie generaties op één erf. “We hebben het hier goed samen, maar respecteren elkaars privacy. Zo hebben we buiten ieder onze eigen tuinhoek, de onze kijkt uit op een weitje met daarin mijn eerste rijpony, nu een oude Shetlander, alvast een pony voor Maeve, een paar loopeenden, een paar kippen en een Dexter-stiertje. Daar komen binnenkort nog twee Dexter-vaarskalfjes bij. Zo zie ik nog een keer iets anders dan paarden. Als ik in onze tuinhoek zit geniet ik enorm en soms moet ik mezelf bijna even knijpen om te geloven, dat zoiets moois als dit bedrijf echt van ons is! Hier droomde ik vroeger van.” ♦

32 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023
“Als ik in onze tuinhoek zit geniet ik enorm en soms moet ik mezelf bijna even knijpen om te geloven, dat zoiets moois als dit bedrijf echt van ons is! ”
Bruce met zijn linker én rechterhand Claudia Stal Buyserd

Aeres Barneveld

Inspirerend podiumprogramma tijdens Animal Event

Aeres Barneveld staat ook dit jaar weer op Animal event (5-7 mei). Kom langs en doe mee!

• Leer zelf de vacht verzorgen van je hond en kat

• Hoe houd ik mijn huisdier actief? (inclusief knutseluitleg)

• Maak een carrièreswitch naar jouw dierdroombaan

• Help mijn kind wil een reptiel!

• Leer zelf de vacht verzorgen van je konijn

• De leukste huisdierfoto's met je smartphone of camera

• Meet & Greet met dierspecialisten

Informatieavond

Dinsdag 20 juni 2023 17:00 - 21:00 uur

Aanmelden via www.opendagbarneveld.nl voor mboopleidingen of aerestrainingcentre.barneveld@aeres.nl voor opleidingen en cursussen voor volwassenen.

Studiebeurzen

• Onderwijsbeurs Zuid

Vrijdag 29 en zaterdag 30 september 2023, Koningshof

Veldhoven

• Onderwijsbeurs Noordoost

Vrijdag 6 en zaterdag 7 oktober 2023, IJsselhallen Zwolle www.onderwijsbeurs.nl

• Studiekeuzebeurs Midden

Vrijdag 24 en zaterdag 25 november 2023, Jaarbeurs Utrecht www.studiekeuzebeurs.nl

Agenda
Andere evenementen • Dag van het Schaap 21 mei 2023 • Outdoor Gelderland 14 t/m 18 juni 2023, Paardensportcentrum Lichtenvoorde • WK Jonge Dressuurpaarden 3 t/m 6 augustus Ermelo • Horse Event YOUTH WEEKEND 9 & 10 september • Horse Event PRO 16 & 17 september • About Cats & Dogs 11 & 12 november
Nachtvlinders Veel meer dan bruine motten DE pAssIE VAN HILCO HUIZING

Sommige mensen denken bij het horen van het woord ‘nachtvlinder’ aan nachtbrakers die het uitgaansleven onveilig maken. Een nachtbraker is biologiedocent Hilco Huizing wel degelijk. Alleen struint hij in het holst van de nacht niet de stad af op zoek naar vertier, maar zoekt hij in de natuur. Naar vlinders.

natuurlijk word je geen biologiedocent als je niks met de natuur hebt. Hilco vertelt dat hij zich in zijn studententijd al bezighield met het fotograferen van vlinders, destijds waren dat dagvlinders. “Daar zijn er niet zo heel veel van”, vertelt Hilco. “Je hebt zo’n vijftig soorten dagvlinders in Nederland, dus toen ik die een tijdlang gefotografeerd had, had ik ze – behalve de zeldzame soorten – allemaal wel zo’n beetje gehad. Natuurlijk hoop je een bijzondere soort voor je lens te krijgen, maar die zijn niet voor niets zeldzaam: die ziet bijna niemand. Een jaar of zes geleden sprak ik een collega-vlinderliefhebber die vertelde dat-ie nachtvlinders fotografeerde. Of ik een keer meeging…”

BEETjE EEn SOBER BEELD

In eerste instantie had Hilco niet bepaald hooggespannen verwachtingen van de nachtvlinders. “Ik had er een beetje een sober beeld bij, zeg maar. Die jongen haalde me over en wat bleek: nachtvlinders heb je in alle soorten en maten, vaak hebben ze prachtige kleuren. Er zijn wel zo’n 2500 soorten nachtvlinders. Het was me duidelijk dat er een aantal behoorlijke voordelen zitten aan het fotograferen van nachtvlinders. Ten eerste dus het feit dat er ontzettend veel soorten zijn, en je dus zomaar niet ‘klaar’ bent. Daarnaast is het zo dat je om een dagvlinder te fotograferen vaak best wat moeite moet doen. Je moet de vlinder zoeken, er achteraangaan en proberen hem zo mooi mogelijk op de foto te krijgen. Terwijl nachtvlinders – die je ‘s nachts lokt met lampen en een wit doek – gewoon op jou afkomen. Dat leek me wel wat, dus ik ging mee.”

L AMpEn En LAkEnS

Tijdens die eerste fotosessie kwam Hilco erachter dat de wereld van de nachtvlinder veel kleurrijker en mooier is dat hij kon vermoeden. “Je hebt onder de nachtvlinders veel kleine, zogenaamde microvlindertjes, maar ook zo’n 600 soorten macrovlinders. Die zijn net zo groot als dagvlinders. Ik was onder de indruk van de kleuren en vormen van nachtvlinders, van de patronen op hun vleugels. Ik ontdekte dat er nachtvlinders zijn die een takje of een blad nadoen: fascinerend.” Hilco was dusdanig onder de indruk dat hij

zelf met lampen en lakens aan de slag ging om vlinders te lokken en te fotograferen. “Samen met degene die mij had overgehaald om die eerste keer mee te gaan, ging ik sessies organiseren en zelfs een nationale nachtvlindernacht. Daar kwamen veel belangstellenden op af en ik vond het zo leuk dat ik met andere liefhebbers inventarisaties ging doen, bijvoorbeeld in natuurgebieden van Staatsbosbeheer en Landschap Overijssel. In overleg met gebiedsbeheerders doen we nu onderzoek naar de aantallen nachtvlinders en hun verspreidingsgebied. Daarbij kijken we hoe het met de verschillende soorten gaat. Het veldwerk heeft zich dus verplaatst van mijn achtertuin naar natuurgebieden. Daardoor is mijn hobby, of inderdaad: mijn passie, niet alleen leuker, maar ook nuttiger geworden. Omdat we door ons onderzoek nachtvlinders kunnen beschermen.”

BIjDRAgE AAn kEnnIS

Hilco legt uit dat het veldwerk bijvoorbeeld ook inhoudt dat onderzocht wordt op welke planten de rupsen van bepaalde vlindersoorten leven. “Zo kan een beheerder, door zijn maaibeleid aan te passen, een bijdrage leveren aan de stand van bepaalde nachtvlinders. Als de plant waarop bepaalde rupsen leven langer kan doorgroeien, kan het zomaar gebeuren dat daardoor de vlinderpopulatie groeit. Maar het hoofddoel van ons onderzoek is bijdragen aan de big data, het verzamelen van gegevens over de vele nachtvlindersoorten. Natuurlijk is het leuk om nieuwe of zeldzame soorten te ontdekken; mooi om samen te werken met collega-vlinderliefhebbers en prachtig om een macrovlinder van dichtbij te bekijken. Maar het mooiste vind ik dat ik met mijn hobby een bijdrage kan leveren aan de kennis over nachtvlinders.” ♦

35 VAn DIeren MAGAZIne 34 / 2023

NIEUWs weetjes

Paal en perk aan schadelijke raskenmerken

Minister Adema van LNV neemt verregaande maatregelen om dierenleed tegen te gaan van honden en katten met schadelijke uiterlijke raskenmerken. Daarbij kun je denken aan honden en katten met te korte snuiten die het daardoor benauwd hebben, en kattenrassen met gevouwen oortjes. Adema legt uit dat hij niet alleen het fokken, maar ook het houden en afbeelden van deze dieren, bijvoorbeeld in reclames en op social media, wil gaan verbieden. Omdat, zo zegt hij zelf, dit onderwerp hem raakt als mens. “We maken onschuldige dieren het leven zuur, puur omdat we ze ‘mooi’ en ‘schattig’ vinden.” Het fokken van honden en katten met snuiten die dusdanig kort

zijn dat de dieren benauwdheidsklachten hebben, is al jarenlang verboden. Dat geldt ook voor katten met gevouwen oortjes zoals de Scottish Fold. Deze bijzondere oorvorm is namelijk het gevolg van kraakbeenafwijkingen die ook elders in het lichaam voorkomen. Omdat het lastig bleek om fokkers te controleren én omdat dergelijke ‘schattige’ honden en katten nog wel geïmporteerd konden worden, was het nog gewoon mogelijk om deze dieren aan te schaffen. Mensen die bijvoorbeeld al een Perzisch Langhaar met een erg korte snuit, of een Scottish Fold hebben, mogen hun dier gewoon houden. Ze mogen alleen straks geen nieuw kortsnuitje of vouwoortje kopen. Dit zogenaamde ‘houdverbod’ betekent ook automatisch een handels- en importverbod, aldus de minister.

Chipverplichting voor katten

Er komt (eindelijk) een chipplicht voor katten in ons land. Minister Adema gaat het verplicht stellen om huiskatten te laten chippen en te registreren. Het is nog niet bekend wanneer de maatregel van kracht wordt, maar kattenliefhebbers en dierenbeschermingsorganisaties zijn erg blij met dit besluit.

“Een chipplicht voor katten staat al jarenlang bovenaan onze prioriteitenlijst” aldus de Dierenbescherming. Ook de KNMvD, de beroepsvereniging van dierenartsen juicht de chipplicht toe, net als Ineke Jochims van Stichting Zwerfkatten Rijnmond. “Wij vinden het fantastisch dat de chipverplichting er eindelijk komt”, zegt ze. “Dit gaat ervoor zorgen dat er minder zwerfkatten, en dus minder dierenleed komt.”

Strijd tegen dierenmishandeling

onlangs kwam derdejaars student Isabelle

Guikers van de opleiding Forensisch Onderzoek aan de hogeschool van Amsterdam bij ons op school een onderzoek uitvoeren, in samenwerking met de politie. Isabelle testte of er DNA van een honden- of kattenvacht afgenomen kan worden. In het geval van een mishandeld dier kan hierdoor een dader worden aangewezen. Er werden meerdere soorten vachten getest en het was een zeer geslaagde pilot. De politie kan nu in samenwerking met Forensisch Onderzoek een verdere methode ontwikkelen.

Tijdens dit onderzoek werd gebruikt gemaakt van het DNAmateriaal van de student zelf. Dit werd met pipetten aangebracht op de vacht, om weer afgenomen te worden met een swab.

36 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

Moeite met kosten huisdier

Ongeveer een op de drie huisdiereigenaren heeft de laatste tijd regelmatig moeite om de kosten voor zijn dieren te dragen. In deze tijden van financiële krapte kiest praktisch elke huisdierenbezitter voor het comfort van zijn dier. We leveren liever zelf wat in, dan dat we onze dieren tekortdoen. Dat blijkt uit een grootschalige enquête van dierenspeciaalzaakketen Pets Place onder bijna 6000 Nederlanders. Voor huisdiereigenaren die regelmatig moeite hebben om hun

huisdier te onderhouden, zijn er diverse instanties die hulp kunnen bieden. Het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG) heeft een uitgebreide lijst opgesteld met dierenvoedselbanken en minimadierenartsen. En de Dierenbescherming biedt begeleiding en maatschappelijke dierenhulp voor mensen die over langere tijd met financiële problemen kampen.

Aeres Barneveld onderzoekt vangmethodes productiekippen

het practoraat Dierenwelzijn en -gezondheid van Aeres MBO Barneveld kreeg vorig jaar samen met het Poultry Expertise Centre € 49.000,- van het Barth-Misset Fonds. Met dit bedrag wordt praktijkonderzoek gedaan wordt op basis daarvan open access-cursusmateriaal ontwikkeld over het waarnemen, vangen en transporteren van pluimvee.

Projectleider Sara

Albone vertelt: “Met dit cursusmateriaal willen wij onder (toekomstige) vangploegen en transporteurs meer aandacht voor dierenwelzijn genereren”. Er zijn inmiddels drie modulen in concept opgeleverd bij de vormgever, Aeres Tech Productions. Als alles volgens plan verloopt, worden voor de zomer al een aantal modulen online gezet. Sara: “De funding vanuit het Barth-Misset Fonds betekent dat wij actuele en op onderzoek gebaseerde inzichten over dierenwelzijn op een visueel aantrekkelijk manier kunnen aanbieden.”

37 VAN DIEREN MAGAZINE 34 / 2023

Cursusoverzicht Ontvang €1000 STAPsubsidie!

Besluit houders van dieren

Besluit houders van dieren

Ondernemer asiel, pension, cattery en kennel

Vakbekwaam houder van herpeten

Vakbekwaam houder van honden en katten

Vakbekwaam houder van vissen

Vakbekwaam houder van vogels

Vakbekwaam houder van overige zoogdieren

Dierverzorging

Dierverzorger kinderboerderijen (modulaire opleiding)

Basiscursus duiven en watervogels houden

Basiscursus geiten houden

Basiscursus kippen houden

Basiscursus koeien houden

Basiscursus konijnen en knaagdieren houden

Basiscursus paarden en pony's houden

Basiscursus schapen houden

Basiscursus varkens houden

Basiscursus volièrevogels houden

Beheerder Kinderboerderijen

Praktische dierverzorging kinderboerderijen

Verloskunde schaap

Proefdierverzorging

Basis + kleine & grote dieren

Module Ethiek en Wetgeving

Hondentrimmen

Module 1: Specialist vacht- en lichaamsverzorging

Module 2a: Oriëntatiestage Hondentrimmen (optioneel)

Module 2b: Vakbekwaam Hondentrimmer

Kattentrimmen

Module 1: Specialist vacht en lichaamsverzorging

Module 2: Vakbekwaam Kattentrimmer

Gezondheidszorg

Anesthesiologie

Anesthesiologie bij risicopatiënten

Anesthesiologie voor hond en kat

Basiscursus medewerker dierenambulance

Fysiotherapie bij dieren

Kennismakingsdag Fysiotherapie bij dieren

Fysiotherapie bij dieren - Post-HBO opleiding

Nascholingsdag dissectie paard –hoofd t/m CTO tot aan TLO

Nascholingsdag dissectie paardanatomie achterbeen

Aeres Dierfysiotherapie Tour

Paraveterinair dierenartsassistent

Paraveterinair dierenartsassistent (verkort)

Professionele gebitsreiniging bij gezelschapsdieren

Veterinair praktijkmanager op hbo-niveau

Hippische sector

Aspirant manege instructeur

Blessurepreventie en management bij (sport) paarden

Bijscholing rijtechnische training paard

Trainingsarrangement paard allround nIEuw!

Hoefbekappen

Houding en zit

Houding en zit: de sleutel tot succes

Houding en zit: optimalisatie nIEuw!

Houding en zit: leerlijn nIEuw!

Paardenvoeding

Paardenvoeding 1: online basiscursus

Paardenvoeding 2

Paardenvoeding 3

Paardenvoeding 4

Paardenvoeding: leerlijn nIEuw!

Sportmassage paard

Sportmassage paard I: Introductie

Sportmassage II: verdieping

Sportmassage III: sportvormen

TTouch paard

TTouch Paard: introductie

TTouch paard: vervolg

TTouch paard: leerlijn nIEuw!

Gedrag

Kynologisch (honden)instructeur, gedragstherapeut

Module A: Ethologie hond

Module B1: Kynologisch basis instructeur

Module B2: Gevorderd kynologisch instructeur

Kynologisch instructeur B1 + B2: leerlijn nIEuw!

Module C: Begeleiding probleemgedrag hond

Module D1: Oplossen probleemgedrag in de praktijk

Module D2: Extra cases

Module E: Kynologisch gedragstherapeut

Kattengedragstherapeut

Module K1: Basis gedrag kat

Module K2: Ontstaan probleemgedrag kat

Module K3: Oplossen probleemgedrag kat

Module K4: Kattengedragstherapeut

Bijscholingsdag Kattengedragstherapeut

Veehouderij

Basiscursus varkenshouderij

Basiscursus Vleeskuikenhouderij

Basiscursus Legpluimveehouderij

Algemene kennis van het productieproces

Praktische procestechnologie operators

Praktische procestechnologie voor nutritionisten

Cursus Vogelmijt

Meer WEtEN?
Bezoek onze website: aerestrainingcentre-barneveld.nl

ONZE FOCUS BLIJFT HUN GEZONDHEID, WAT ER OOK VERANDERT IN DE WERELD.

Al onze voeding is op maat gemaakt voor de specifieke gezondheidsbehoefte van iedere kat of hond. Daarnaast zijn onze internationale teams van wetenschappers constant bezig om samen met gerenommeerde dierenartsen onze dierenvoeding naar een hoger niveau te tillen.

Onze prioriteit is en blijft de gezondheid van jouw kat of hond. Daarom kun je ervan op aan dat we nooit zullen inleveren op kwaliteit.

Wanneer je jouw kat of hond Royal Canin geeft, genieten ze met iedere hap van de hoogste kwaliteit dierenvoeding.

Ga voor meer informatie naar www.royalcanin.nl

* Bron: MetrixLab, Pet Professional onderzoek Royal Canin NL, juli 2021

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.