Het imago van de avocado

Avocado’s voor de varkens door een oververzadigde markt. Dat het met deze exoot onlangs zover moest komen in Australië is opmerkelijk. De verzadigingsgraad van de markt in Europa lijkt nog niet bereikt. Deze is goed voor bijna 5 miljard euro, 56% meer dan vijf jaar geleden. In de media is er ook veel aandacht voor de groeiende populariteit waarbij ze niet altijd een even gunstig beeld afschilderen van het imago van de avocado. De World Avocado Organization (WAO) benadrukt dat avocado een superfood is: “Er is geen ander voedingsmiddel dat dezelfde voedingswaarde per liter verbruikt water levert,” klinkt het.

Twee jaar geleden deden het Wild Strawberry Cafe in Buckinghamshire (ten noordwesten van Londen) en Frank’s Canteen in Londen de avocado in de ban. Eind dit jaar verraste de Britse restaurantketen Wahaca, gespecialiseerd in Mexicaans voedsel, hun gasten met een aangepast recept voor guacamole. In plaats van avocado’s worden lokaal geteelde tuinbonen het hoofdbestanddeel van de bekende dipsaus. Reden? De restaurants willen tegemoet komen aan de kritiek op de ecologische voetafdruk van de avocadoteelt die steeds luider klinkt. Voor de productie van een kilo avocado’s is veel water nodig en het vervoer vanaf de grote plantages in Centraal- en Zuid-Amerika naar Europa zorgt voor een aanzienlijke uitstoot van broeikasgassen. De WAO stelt dat de teelt in de afgelopen jaren dankzij onderzoek en ontwikkeling in de sector veel milieuvriendelijker is geworden waardoor minder water wordt gebruikt. Telers die bij de WAO zijn aangesloten, vervoeren hun avocado’s volgens de voorschriften van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties, volgens een strikte code van duurzame praktijken die ook hun versheid en kwaliteit garanderen. Navraag bij horecagroothandels leert dat er in Nederland geen restaurants zijn die avocado’s principieel afwijzen. “Eerlijk gezegd zijn veel restaurants daar niet zo mee bezig. Je hebt voorlopers in duurzaamheid, zoals restaurant de Kas, zij gebruiken praktisch geen avocado. Verder zien wij eigenlijk een toename in de vraag naar goede gerijpte smakelijke avocado’s,” aldus Joost van Altena van de Amsterdamse horecagroothandel Miedema AGF. Ook aan de andere kant van het land in Nijmegen en Arnhem zijn er geen restaurants bekend die avocado in de ban hebben gedaan, aldus Tony van Eldijk van Van Eldijk Groenten en Fruit.

Niet alleen in de horeca ligt de avocado onder de loep. De Noorse supermarktketen Bama laat in een statement op haar website weten dat ze alleen duurzaam geteelde avocado’s inkoopt. Bama importeert jaarlijks ongeveer 9.000 ton avocado’s, allemaal van GlobalGAP-gecertificeerde telers. De retailer heeft ook een landbouwdeskundige ter plaatse in Zuid-Amerika om de uitdagingen op het gebied van plantgezondheid, waterverbruik, nieuwe technologie, ontbossing en duurzaamheid bij te houden. Bama plaatst het watergebruik van avocado ook in een bredere context en wijst erop dat er bijna acht keer meer water nodig is om een kilo rundvlees te produceren in vergelijking met een kilo avocado.

Naast kritiek vanuit de klimaathoek krijgt ‘de avocado’ ook kritiek vanuit sociaal-maatschappelijke kant. Het gaat dan om avocado’s uit Mexico, die sinds 2020 tariefvrij in Europa verhandeld mogen worden. Volgens Christian Wagner van het Britse consultancybureau Verisk Maplecroft zit de Mexicaanse maffia ‛op elk niveau’ van de avocadohandelsketen in de deelstaat Michoacán, die verantwoordelijk is voor 80% van de totale export van avocado’s in Mexico. Falko Ernst van de NGO International Crisis Group meldt dat misdaadkartels aan telers geld vragen voor ‛bescherming’ en soms gewapende leden van een drugskartel langssturen waarbij het in sommige gevallen escaleert tot geweld en zelfs moorden.

Om te voorkomen dat er ‛foute’ en (te)veel waterverbruikende avocado’s op de Nederlandse en Belgische markt komen, nemen importeurs maatregelen. Special Fruit wil bijvoorbeeld honderd procent duurzaam

Avocadoproductie

Uit een analyse door Ruben Sommaruga en Honor May Eldridge in Wiley Online Library van avocadoproductiegegevens op basis van FAOSTAT in 2019 blijkt dat 66 landen momenteel meer dan 25 ton per jaar aan avocado’s produceren; en dat dit tussen 1961 en 2018 is gegroeid met een totaal van ongeveer 5,7 miljoen ton. In Noord-Amerika is Mexico (waar de vrucht inheems is) gedurende het hele jaar de belangrijkste leverancier van avocado’s, terwijl Europa in de zomer wordt bevoorraad door Peru, Zuid-Afrika en Kenia en in de winter door Chili, Mexico, Israël en Spanje. In april 2020 heeft de EU echter een geactualiseerde vrijhandelsovereenkomst met Mexico ondertekend, waardoor Mexicaanse avocado’s die in de EU worden ingevoerd, tariefvrij zullen zijn. Door de handelswrijving te verminderen en de handelsbetrekkingen te verbeteren, zal deze overeenkomst het aandeel van Mexicaanse avocado’s die op de EU-markt worden verkocht, doen toenemen.

Waterverbruik en voedingswaarde

Hoeveel water er precies nodig is voor de teelt van avocado niet eenduidig. Het Lyfecycle analyse (LCA) bij de universiteit van Freiburg komt uit op gemiddeld 750 liter per kg. De database milieubelasting voedingsmiddelen van het RIVM vermeldt 1.286 liter per kg en het Voedingscentrum spreekt van 2.000 liter per kg. Volgens de World Avocado Organization (WAO) varieert de waterbehoefte voor het telen van één kilo avocado’s tussen de 600 en 700 liter. “Technische verbeteringen op het gebied van irrigatie en zorgvuldige monitoring van de groei hebben het voorbije decennium bijgedragen aan een verlaging van het waterverbruik met 300 tot 400 liter. De avocadoteelt is de afgelopen jaren veel milieuvriendelijker geworden dankzij onderzoek en ontwikkeling binnen de sector. Er wordt niet alleen gebruikgemaakt van natuurlijke waterbronnen, maar ook van efficiëntere irrigatiesystemen waardoor verspilling van water wordt voorkomen. De avocado is een fruitsoort die zich aan kan passen aan verschillende klimaatzones op aarde. In een groot aantal gebieden waar de avocado nu wordt geteeld, valt volop neerslag en is er geen irrigatie nodig. De meeste teeltbedrijven in Zuid-Afrika maken gebruik van uiterst efficiënte irrigatiesystemen. In Israël gebruiken avocadotelers ontzilt water om hun gewassen te irrigeren en in Peru worden avocadoplantages geïrrigeerd met smeltwater uit het Andesgebergte,” aldus de WAO.

Afgezet tegen de voedingswaarde van een avocado blijkt deze een stuk duurzamer dan in een LCA. De WAO stelt: “Avocado’s zijn even rijk aan voedingsstoffen als dat ze duurzaam zijn. Per 100 gram levert een avocado 167 calorieën, 485 mg kalium, 73,23 gram water, 52 mg fosfor, 29 mg magnesium, 12 mg calcium en vitamine A, C, E en K. Bananen en appelen leveren respectievelijk 90 en 52 calorieën. Wanneer men kijkt naar de tomaat, de groente waarvan de teelt het minste water vergt, levert deze een minimale hoeveelheid voedingstoffen in vergelijking tot de avocado. De tomatenteelt vereist weinig water, maar de calorische bijdrage is niet proportioneel.”

Bron: World Avocado Organization, Universiteit Freiburg

importeren uit risicogebieden en enkel met telers samenwerken die rivieren of regenputten aanspreken, zo meldde De Morgen. Nature’s Pride geeft in het Financieel Dagblad aan dat het geen avocado’s uit de deelstaat Michoacán, maar uit Jalisco importeert en alleen avocado’s die voldoen aan de eisen voor de sociale certificaten. Westfalia Fruit Group CEO Alk Brand regaeert: “Het is goed dat consumenten aandacht hebben voor waar hun voedsel vandaan komt. Westfalia Fruit heeft vestigingen in alle belangrijke avocado-exportlanden en levert alleen ethisch geteelde producten. Duurzaamheid staat centraal in alles wat we doen, omdat het in het DNA van ons bedrijf zit. We gaan verder dan de regelgeving om ervoor te zorgen dat planten, mensen en de planeet goed worden verzorgd in elke fase van het proces, van teelt tot verzending en distributie. Wat Westfalia Fruit uniek maakt, is dat wij onze eigen onderzoeksafdeling hebben met een toegewijd team van wetenschappers en technici die zich richten op de ontwikkeling van avocadorassen, innovatie en baanbrekende technieken om het milieu te behouden en te beschermen.” Ook biologische teelt kan de watervraag van avocado’s reduceren, geeft Eosta aan. Volgens hen levert de keuze voor biologische avocado’s een besparing op van 88 liter water per kilo avocado’s ten opzichte van conventionele avocado’s. Biologische bodems bevatten meer organische koolstof en werken daardoor als een spons, wat tot 40% waterbesparing oplevert.

De verdere ontwikkeling van de avocadoteelt blijft echter sterk afhankelijk van het consumentengedrag. Hoewel op de socials het recept de duurzame wahacomole al wordt gedeeld, heeft het aantal recepten mét avocado ver de overhand. Aan de toenemende populariteit van de avocado lijkt voorlopig geen einde te komen. (ML) 

Bronnen: Financieel Dagblad, De Morgen, Business Insider, Fruitnet

HET WATERVERBRUIK VAN DE AVOCADO IS EVENREDIG AAN DE ONVERGELIJKBARE VOEDINGSWAARDE