Column Ruud van der Vliet: Opvallende verschillen en overeenkomsten tussen Greenyard en Nature’s Pride

Ruud van der Vliet is oud-directeur Bedrijven Rabobank Westland en huidig directeur bij Van der Vliet Consulting & Valuation. Gespecialiseerd in het verbeteren en herstructureren van bedrijven in m.n. Food & Agri en specifiek (glas)tuinbouw. Gericht op tactische en strategische vraagstukken, visie ontwikkeling en optimaliseren van de waarde van ondernemingen. Ruud maakt voor iedere Primeur een financiële analyse van een bedrijf in de AGF- en tuinbouwsector.

ruud@rvdvliet.nl

Opvallende verschillen en overeenkomsten tussen Greenyard en Nature’s Pride

Veel jaarcijfers over 2020 zijn helaas nog niet beschikbaar. Medio maart 2021 heeft Nature’s Pride haar jaarcijfers over 2020 al wel gedeponeerd. Het boekjaar van Greenyard eindigde 31 maart 2021 en de jaarcijfers worden medio juni 2021 gepresenteerd. Echter, van het beursgenoteerde Greenyard zijn tussentijdse cijfers bekend.

Nederland is de belangrijkste doorvoerhaven van verse groente en fruit voor de EU: ruim 25% van alle, van buiten de EU, geïmporteerde groenten en fruit komt via Rotterdam de EU binnen. Het is dus logisch dat toonaangevende bedrijven als Greenyard en Nature’s Pride in Nederland zijn gevestigd. Beide bedrijven zijn sterk in handel, verwerking en verpakking van groenten en fruit met respectievelijk ruim € 4 mld en € 455 mln omzet. Zij beleveren supermarkten in Europa, waarbij Nature’s Pride van oudsher meer focus heeft op Scandinavië. De financiële gesteldheid van de bedrijven is heel verschillend en ik neem u mee in mijn analyse over Nature’s Pride.

In een vorige editie van Primeur heb ik een uitgebreide analyse gemaakt van de jaarcijfers 2020 van Greenery. Ik heb daar veel reacties op gehad. Mijn conclusie was dat Greenery al jarenlang financieel matig presteert, (te) zwaar gefinancierd is en achterblijft bij de marktgroei. Door vastgoed te verkopen wist de directie van Greenery de financiële positie per einde 2020 enigszins te camoufleren. Toch besloot de algemene vergadering van Coöperatie Coforta - de leden van Coforta zijn feitelijk eigenaar van Greenery - vanwege het 25-jarig bestaan en het ‘goede’ resultaat over 2020 een winstuitkering te doen. Wat ik onbenoemd liet in mijn analyse was het feit dat Jumbo, de grootste klant van Greenery, het bedrijf feitelijk gijzelt. De machtspositie van Jumbo lijkt (te) groot. Een belangrijke indicator daarvoor is de genormaliseerde EBITDA van minder dan 0,5% van de omzet in combinatie met de relatief lage uitbetaalprijzen over 2020.

Het opstapje naar Greenyard is dan ook niet moeilijk. Greenyard zit al enige tijd in de hoek ‘waar de klappen vallen’, moest noodgedwongen bedrijfsonderdelen verkopen en had zelfs een kapitaalinjectie nodig om een bancaire herfinanciering rond te krijgen. Greenyard is echter geen coöperatie, maar een beursgenoteerd familiebedrijf. Grootaandeelhouder is de familie Deprez en slechts een deel van

de aandelen wordt via de beurs verhandeld. De overeenkomsten met Greenery zijn o.a. de afhankelijkheid van supermarktketens, een veel (te) zware schuldenlast en een relatief geringe EBITDA in relatie tot de omzet. De schuldenlast van Greenyard bedroeg eind september 2020 nog ongeveer € 525 mln en na herfinanciering in maart 2021 nog steeds € 476 mln. Twee private partijen hebben de ontbrekende € 50 mln aan kapitaal ingebracht. Uiteindelijk is met de financiers afgesproken dat per einde maart 2021 de NetDebt/ EBITDA-verhouding < 3 moet bedragen. De EBITDA afgezet tegen de omzet fluctueert bij Greenyard tussen de 2 en 3%. En ik ben benieuwd hoe die zich verbeterd heeft na de ingrepen en de verdere integratie/ samenwerking met enkele supermarktketens. Of is net als bij Greenery een deel van het tafelzilver verkocht, maar operationeel niet echt iets verbeterd? Ik ben dan ook heel benieuwd naar de jaarcijfers t/m maart 2021 van Greenyard, die medio juni 2021 worden gepresenteerd.

Dan naar Nature’s Pride. Grootaandeelhouder van Nature’s Pride is een Noorse inkoopcombinatie, genaamd Bama Gruppen. De eigenaren van Bama Gruppen zijn drie Noorse families waarvan er twee eigenaar zijn van supermarktketens in Noorwegen. Nature’s Pride is dus feitelijk een familiebedrijf en heeft een sterke band met (enkele) supermarktketens.

De van oorsprong Amerikaanse Shawn Harris leerde het vak bij Mart Valstar, richtte in 2001, met hulp van Bama Gruppen, Nature's Pride op en focuste zich vooral op duurzame handel in exotisch fruit. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een grote, gespecialiseerde speler in de groenten- en fruithandel. In 2017 vertrok Shawn Harris bij Nature’s Pride en verkocht haar minderheidspakket. Nature’s Pride levert momenteel meer dan 250 verschillende soorten groenten en fruit, waarvan de avocado de belangrijkste is. Avocado’s zijn goed voor ongeveer 30% van de omzet van Nature’s Pride.

Zeven jaar geleden verhuisde Nature’s Pride naar een groter pand in Maasdijk. In 2020 bleek die nieuwe locatie in Maasdijk alweer te klein en momenteel wordt gewerkt aan een forse uitbreiding. De redenen voor de groei zijn o.a. een toenemende interesse voor gezonder eten, waaronder groenten en fruit. En aansluitend het succes van het Ready-to-Eat concept. Consumenten kopen daardoor makkelijker exotisch fruit. Een andere innovatie is Apeel, de door Nature’s Pride geadopteerde plantaardige technologie om fruit en groenten langer houdbaar te maken. De uitbreiding van de locatie in Maasdijk is ook bedoeld om meer ruimte te creëren voor het rijpproces.

Een groot deel van de omzet van Nature’s Pride komt zoals aangegeven voor rekening van de avocado. Botanisch gezien is de avocado fruit, maar we tellen hem vaak mee als een vruchtgroente. Nature’s Pride is in staat om jaarrond vanuit diverse regio’s op de wereld avocado’s te sourcen. Zo levert Peru avocado’s in de periode mei-augustus, Chili van oktober-januari, Zuid-Afrika van april-september en Mexico van september-einde van het jaar. Hoewel Nature’s Pride met allerlei initiatieven streeft naar een duurzame productie, blijft de avocado-teelt discutabel vanwege het relatief hoge waterverbruik.

De belangrijkste afzetmarkt van Nature’s Pride is logischerwijs Scandinavië. Nature’s Pride levert aan veel supermarktketens in de EU. Dat is een overeenkomst met Greenyard en en Greenery. Nature’s Pride is grofweg een factor 10 kleiner dan Greenyard, maar wel winstgevender dan Greenyard als we dat afzetten tegen de gerealiseerde EBITDA in relatie tot de omzet. De omzet van Nature’s Pride steeg in 2020 van € 440 mln naar € 455 mln. Een stijging van slechts 3%, opvallend genoeg lager dan de geschatte Europese consumptiegroei van verse groenten en fruit van 4-6%. De EBITDA bedroeg ongeveer 3,5% van de omzet, terwijl in 2019 nog ruim 5% werd gerealiseerd. De financiële positie van Nature’s Pride is van oudsher stevig en zij voldoet volgens de gedeponeerde jaarrekening aan alle bankconvenants en maakt gemiddeld maar beperkt gebruik van de bankfaciliteiten, getuige de gepresenteerde rentelasten. Kortom, het is blijkbaar heel lastig om een stevige marge te realiseren als toeleverancier van verse groenten en fruit aan supermarkten in Europa. De integratie, verbinding met supermarkten wordt steeds hechter, maar dat is nog niet of niet voldoende terug te zien in de EBITDA van genoemde bedrijven. De grote Europese supermarktketens hebben in de voedselketen een macht bereikt waarbij de prijs voor hen blijkbaar het belangrijkst is voor de groenten- en fruitproducten, die ze in de schappen leggen. Dat heeft impact op de marges van de tussenhandel/verwerkers/verpakkers en de producenten/telers als Greenyard en Nature’s Pride. Blijkbaar erodeert die toegevoegde waarde. Bij Greenery lijkt de verbinding met Jumbo zelfs negatief uit te werken. De financiële positie van Nature’s Pride is aanzienlijk beter dan de grote zussen/broers Greenery en Greenyard. Greenery en Greenyard hebben vanwege hun financiële positie serieuze issues met hun financiers (gehad), terwijl Nature’s Pride aan alle bancaire convenants voldoet.

Greenyard en Greenery proberen voorwaarts te integreren om hun toegevoegde waarde te vergroten. Bij Greenery lukt dat (nog) niet echt, maar hoe gaat dat bij Greenyard? In de volgende editie van Primeur neem ik u mee in de analyse van de jaarcijfers van Greenyard. Groter blijkt in het geval van het beursgenoteerde Greenyard niet per se beter en ook een coöperatie blijkt in het geval van Greenery niet beter dan een familiebedrijf als Nature’s Pride. Uiteindelijk draait het om de aansturing van het bedrijf en de toegevoegde waarde die een bedrijf in de keten realiseert. Nature’s Pride slaagt daar op basis van haar jaarcijfers 2020 wel in.

Nature’s Pride is een financieel gezond bedrijf, gespecialiseerd in avocado’s, met een focus op Scandinavië en is ontstaan vanuit de behoefte van haar aandeelhouders om de sourcing van hun supermarkten veilig te stellen. We noemen dat achterwaartse integratie. De omzet groeide in 2020 minder snel dan de markt en de EBITDA-marge verkrapte. Dat zijn wel serieuze aandachtspunten, maar mijn overall beeld van Nature’s Pride is desondanks heel positief. 

Thema Zomerfruit

"Frambozen zijn de perfecte kandidaat voor indoor teelt"

Steeds meer zachtfruit wordt in kassen geteeld. Is indoor farming de volgende stap voor de sector? Technologiebedrijf Certhon doet hier al langere tijd onderzoek naar. Het grootste voordeel van telen in een gecontroleerde omgeving zonder daglicht is de hogere opbrengst en de jaarrond consistente kwaliteit. Certhon is ervan overtuigd dat er enorme mogelijkheden liggen voor frambozen, vanwege de premium status en korte houdbaarheid. "Het is de perfecte kandidaat voor indoor teelt," vindt R&D engineer Andrea Huegler.