Lokale AGF troef bij Groene Michelinster

Gerecht met pompoen van De Nieuwe Winkel, foto Duncan de Fey

Bekende chef-koks en restaurants zijn trendsetters als het gaat om food. Duurzaamheid gaat daar een steeds belangrijkere rol in spelen en Michelin waardeert dat sinds kort met een Groene Michelinster. Deze award bekroont restaurants en chefs die zichzelf verantwoordelijk stellen voor hun normen op het vlak van ethiek en milieu. Zij werken met ethische leveranciers en producenten om afval te vermijden, en doen er alles aan om plastic en andere niet-recycleerbare materialen uit hun bevoorradingsketen te weren. Opvallend is dat veel bekroonde restaurants ook gewaardeerd worden omdat ze zelf hun groenten en fruit telen. Lokale AGF is troef bij Groene Michelinsterrestaurants Bolenius, Lokaal, Aan Sjuuteeänjd, De Kas en De Nieuwe Winkel die ook hun kerstgroenten deelden.

BOLENIUS

De ingrediënten van Restaurant Bolenius komen van vooral van eigen bodem. “We telen veel verschillende bekende, maar ook minder bekende kruiden en bloemen. Daarnaast telen wij diverse seizoensgroenten en -fruit, bijvoorbeeld snijbiet en bramen,” aldus chef-kok Luc Kusters. “Inmiddels heb ik 10 jaar een moestuin en dus eigen ervaring, maar ik laat me altijd adviseren. Al enkele jaren is Anton Meesters betrokken bij onze moestuin. Hij is gepensioneerd teler en oud-leraar van de schooltuinen op de VU Amsterdam.” Bolenius koopt eigenlijk niet bij de AGF-horecagroothandel. “Wij geven de voorkeur aan lokaal en kopen veelal bij plaatselijke telers, uiteraard biologisch.” Op het kerstmenu staat het signatuurgerecht De moestuin van de zuidas, 20 verschillende groenten individueel bereid (zie foto) waarmee ze altijd beginnen. Daarnaast veel wintergroenten op het menu en dit jaar een specifiek gerecht met aardpeer.

LOKAAL

De groenten voor restaurant Lokaal komt deels van land dat speciaal voor hen wordt verbouwd en via de korte keten bij gespecialiseerde boeren en telers. Niet alles kan lokaal verkregen worden. “Koffie, chocolade en sinaasappels zijn voorbeelden van exoten waarmee wij het assortiment compleet maken. Vooral bij koffie en chocolade kijken we kritisch naar duurzame labels,” aldus chef-kok Bjorn Massop. Op het kerstmenu van Lokaal hebben onder andere, denne, aardpeer en eekhoorntjesbrood een hoofdrol.

AAN SJUUTEEÄNJD

“Onze groentetuin is ongeveer 500 vierkante meter, de kruidentuin 30 en we hebben nog bij het restaurant bakken staan met kruiden en eetbare bloemen. Onze ouders hebben altijd een tuin gehad en we moesten meehelpen. Verderd kennis komt van bio-boeren Limburg waar ik zelf lid van ben, Vreeken zaden waar ik mijn vergeten groenten bestel en sociale media en YouTube”, vertelt Jean Thoma van biologisch restaurant Aan Sjuuteeänjd. Ook werken ze bij Sjuut met vaste leveranciers

Chefs and eigenaars De Kas zijn Jos Timmer and Wim de Beer

Bij De Kas van Jos Timmer en Wim de Beer zijn drie telers in dienst één werkt in De Beemster (foto's) en twee in Amsterdam, foto's Rinze Vergellen Greenhouse in de Beemsterpolder van De Kas, foto Rinze Vegelien

Jos Timmer en Wim de Beer - chefs en eigenaren De Ka, foto Rinze Vegelien

zoals De Woag in Neer, Poshoof en LOCOtuinen in Maastricht en Udea in Veghel.

Aan Sjuuteeänjd werkt puur en alleen met producten uit de streek en met de seizoenen. Koop lokaal is het devies. “Als de aardbeien uit Spanje goedkoper zijn, werken wij toch met het korte keten principe en in de winter koken wij niet met aardbeien, asperges, courgettes, tomaat of komkommers, maar met knollen en kolen, echte wintergroenten.” Gezien corona is Aan Sjuurteeand gesloten met Kerst, maar in de decembermaand hebben pompoen, schorseneren, Soester-knollen, Eeuwig Moos, mispel, Friese koolrabi, gefermenteerde snijbiet en pastinaak een hoofdrol.

DE KAS

Zoals de naam al aangeeft is restaurant De Kas een voormalige kas. Bij De Kas zijn drie telers in dienst met een ruime ervaring op het gebied van biologisch telen. Een teler werkt in de Beemster en de twee anderen in Amsterdam. De Kas is niet geheel zelfvoorzienend en koopt bij. “We werken samen met telers in de omgeving van de Beemster, waar onze tuin ook ligt. Zij verbouwen voor ons de mooiste pompoen, prei, pruimen, appelen, peren en nog veel meer. De hoofdmoot van ons menu komt van eigen tuin, aangevuld met dat van hen,” aldus chef-kok Jos Timmer. Het hoeft niet allemaal van eigen bodem te komen, maar liever wel. “We maken gebruik van exoten, zoals pinda, gember, laos, chilipeper en

Aspergeteler Gert Smits teelt voor Restaurant Lokaal Moestuin Restaurant Aan Sjuuteeänjd

Emile van der Staak in het Voedselbos

sereh. Maar we proberen die ook steeds meer zelf te verbouwen. Zo lukte sereh erg goed, maar ook bijvoorbeeld shiso groeide erg goed.” De Kas verwacht met de kerstdagen gesloten te zijn. “Helaas, maar van onze tuin hebben we nu de mooiste en lekkerste aardperen, boerenkool, bietjes, selderij en pompoen. Dus die zouden anders in ons menu staan.”

DE NIEUWE WINKEL

Bij restaurant De Nieuwe Winkel serveren ze ‘botanische gastronomie.’ Ingrediënten voor die keuken komen uit Voedselbos Ketelbroek. “Dat is een revolutionaire vorm van landbouw geïnspireerd op de werking van een natuurlijk bos. Meerjarige planten staan, aan de hand van een goed ontwerp, aangeplant in relatie tot elkaar. Een voedselbos neemt elk jaar in volume toe, de bodemvruchtbaarheid neemt toe en er is geen enkele input nodig. De natuur doet het werk. In het voedselbos waarmee wij mee samenwerken staan meer dan 400 verschillende soorten aangeplant. Het is letterlijk en figuurlijk een proeftuin; een schatkamer aan smaken. Ons doel is toepassing vinden voor deze meerjarige gewassen. De meest veelbelovende resultaten vinden hun weg naar het menu. Daarnaast zijn we ook een restaurant, we serveren overigens geen vis en vlees en als er niet voldoende aanbod is vullen we aan met groenten van twee leveranciers,” aldus chef-kok Emile van der Staak. “Dit kerstmenu werken we nadrukkelijk met noten, zoals walnoten en kastanjes. Elk gezondheidsadvies schrijft voor: ‛Eet meer noten!’. Als we dat ook echt doen, hebben we natuurlijk ook meer notenbomen nodig. Laten we die vooral aanplanten. Bijkomstig voordeel is dat bomen CO2 opslaan. Zo redden we de wereld, een mooie kerstboodschap lijkt me.” (ML) 

U I E N H A N D E L U I E N H A N D E L

In- en verkoop van landbouwproducten In- en verkoop van landbouwproducten

Wij wensen u een terst gezond en succesvol 2022!

Verbod op plastic verpakkingen in Frankrijk

Het terugdringen van plastic is een hot item. Europese landen gaan gezamenlijk de strijd aan. Zo geldt sinds afgelopen zomer een EUverbod op verschillende soorten wegwerpplastic. Frankrijk heeft besloten het proces te versnellen en neemt een wet aan, waarin een verbod op plastic verpakkingen van onder andere groenten en fruit is opgenomen. “De wet komt als een verrassing, het wordt er niet gemakkelijker op,” aldus Luc Vanoirbeek van Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties.

De Europese aanpak tegen plastic verpakkingen lijkt Frankrijk niet snel genoeg te gaan. De EU single use plastic (SUP) richtlijn vraagt de Europese lidstaten om het gebruik van kunststof aanzienlijk te verminderen in 2026. Zo zijn de gratis kassazakjes al verdwenen en geldt er sinds juli van dit jaar een verbod op de productie van verschillende soorten wegwerpplastic. Ook is het gebruik van de zogenaamde hemdtasjes op de AGF-afdeling in de supermarkt in de EU onderwerp van gesprek. Er wordt toegewerkt naar een alternatief, zoals een herbruikbaar nylon of katoenen tasje.

NIEUWE WET KOMT ALS EEN VERRASSING

Frankrijk gaat de SUP-richtlijn voorbij met het aannemen van een wet ‘contre le gaspillage’ (tegen verspilling) en voor de circulaire economie. Vanaf 1 januari 2022 mogen winkels geen groenten en fruit meer verkopen in plastic verpakkingen. Behalve wanneer producten in partijen van meer dan 1,5 kilogram verpakt zijn. Er gelden uitzonderingen; kwetsbare groenten en fruit, bewerkte AGF en zachtfruit mag nog in plastic verpakkingen verkocht worden. Hiervoor geldt een overgangsperiode tot 2023 of 2026. Voor groenten en fruit wat voor 1 januari 2022 is geproduceerd of geïmporteerd geldt een overgangsperiode van 4 en 6 maanden afhankelijk van het type product. Frankrijk hoopt met deze maatregel elk jaar meer dan een miljard onnodige plastic verpakkingen te vermijden.

De aankondiging van de nieuwe Franse wet komt voor velen als een verrassing. Ook Luc Vanoirbeek van Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) had dit verbod niet aan zien komen. “Frankrijk is een van onze belangrijkste markten. Wat wij nu zien is een aanpassing van hun wetgeving en dat hebben we vanzelfsprekend na te leven. Het is wel ontzettend jammer dat er voorbij wordt gegaan aan de gezamenlijke EU-maatregelen. Dat Frankrijk met een aparte regeling komt is helaas geen uitzondering. Spanje volgt hoogstwaarschijnlijk en Vlaanderen deed bijvoorbeeld het stickertje op groenten en fruit al in de ban. Het wordt er op deze manier niet gemakkelijker op voor verpakkers en handelaren in de AGF-sector,” laat hij weten.

FLEXIBILITEIT IN HET GEDRANG

Luc merkt op dat er jaarlijks in België meer dan een miljard kilogram aan groenten en fruit wordt geproduceerd. Een groot deel daarvan wordt geëxporteerd. “Frankrijk is een van onze belangrijke exportbestemmingen. Het zou aangenaam zijn als alle EU-landen samen de strijd tegen plastic aan blijven gaan met eenduidige afspraken. Nu moeten handelaren per land bekijken wat de regels zijn en daarop hun verpakkingsmateriaal aanpassing. Het wordt steeds lastiger om dat per land bij te gaan houden. Een groot deel van de groenten en fruit wordt gericht ingekocht,

maar veel flexibiliteit blijft er straks niet over. Natuurlijk zijn ook wij bekommerd om het gebruik van plastic terug te dringen, pleidooi is om dit in samenspraak te doen. Bovendien is deze Franse wetgeving pas recent afgekondigd.”

Concreet heeft het verbod op plastic verpakkingen vanaf 1 januari 2022 betrekking op de groenten prei, courgette, aubergine, paprika, komkommer, aardappelen, wortelen, ronde tomaten, uien, rapen, kool, bloemkool, pompoen, pastinaak, radijs, aardperen en wortelgroenten. Wat fruit betreft geldt het verbod voor appelen, peren, sinaasappelen, clementines, kiwi’s, mandarijnen, citroenen, grapefruit, pruimen, meloenen, ananas, mango’s, passiefruit en kaki’s.

UITSTEL VOOR AANTAL PRODUCTGROEPEN

Kleine en kwetsbare producten zoals cherrytomaatjes, spruiten, sperziebonen, lente-ui, druiven, perziken, nectarines en abrikozen mogen tot medio 2023 in plastic verkocht worden. Een uitzondering geldt ook voor andijvie, asperges, broccoli, champignons, primeuraardappelen, nieuwe wortelen en babywortelen. Alsmede sla, veldsla, jonge slablaadjes, verse aromatische kruiden, spinazie, zuring, eetbare bloemen en taugé en kleinfruit, zoals kersen, cranberries, blauwe bessen en physalis. Deze producten mogen nog tot 31 december 2024 worden verkocht in plastic verpakkingen. Tot slot mogen tot en met 30 juni 2026 ook rijpe kwetsbare producten in plastic verkocht worden, waaronder gekiemde zaden en frambozen, aardbeien, blauwe bessen, bramen, rode bessen, vlierbessen en hibiscus, zwarte bessen en mini-kiwi’s.

De uitzonderingen geven de sector iets meer tijd om naar alternatieven uit te kijken. Luc: “Maar 2023 en zelfs 2026 is dichterbij dan je denkt. Het wordt best een uitdaging, vrees ik. Zelf zetten we vol in op herbruikbaar plastic, in de vorm van de bekende blauwe bakken bijvoorbeeld. Voor producten die een verpakking vereisen zijn vooral recycleerbaar plastic en volledig biologisch afbreekbaar plastic de beste alternatieven. Samen met Europese partners als Copa Cogeka en Freshfel blijven we inzetten op een gemeenschappelijk aanpak. Aan afzonderlijke regels valt echter niets te veranderen. Zaak is nu om onze mensen zo goed mogelijk op de hoogte te houden, informeren en waar nodig ondersteunen. Meer kunnen we niet doen, we hebben ons aan de wet te houden.” (CH)

Handelaren van het Europees Centrum in Brussel lijken zich nog niet druk te maken over het aanstaande verbod. Het gebruik van plastics is bij hen al minimaal. Zo zijn de plastic zakjes die aan klanten werden meegegeven inmiddels vervangen door papier. Wel worden klasse II producten soms nog in plastic zakken verpakt. Ze verwachten dat de producten voor de Franse markt straks vooral in biologisch afbreekbaar plastic worden verpakt, wat vanzelfsprekend een meerprijs oplevert. Vraag is wie dit gaat betalen.

Of karton de oplossing is? Een verpakker merkt op dat papier en karton vaak ook nog een behoorlijk percentage plastic bevatten. “De consument wordt eigenlijk voor de gek gehouden. Recyclebaar plastic is een beter alternatief. Dit kun je honderden keren opnieuw gebruiken. Sommige producten kunnen nu eenmaal niet zonder verpakking. Voorlopig is het aan de retailer, die bepaalt hoe producten verpakt worden.”

luc.vanoirbeek@vbt.eu

Vanuit onze moderne taugé kwekerij te Ammerzoden bieden wij aan: Lange houdbaarheid | Prachtige witte kleur | Persoonlijke service | Dagelijks vers product | Decennia ervaring

SVB Transportgroep wenst u een fantastisch, gelukkig en gezond 2022

Op de drempel van 2022 danken wij u voor het in ons gestelde vertrouwen en de prettige samenwerking. Wij wensen u fijne kerstdagen en een gelukkig en gezond nieuwjaar!

GSM 0633400871 | productie@mulderstopsprouts.nl

www.mulderstopsprouts.nl

ABC Westland 293 | 2685 DC Poeldijk T: +31(0) 174-282270 E: info@svbtransportgroep.nl W: www.svbtransportgroep.nl