ìÅÔðñÆ Áå¶ Á³çðñÆ Ã¹¼Úî

Volume 06 | Issue 10 | October 2020 | S.A.S. Nagar (Mohali)

ìÅÔðñÆ Áå¶ Á³çðñÆ Ã¹¼Úî

íÅÂÆ Õ¹ñìÆð ÇçØ

ܯ ×°ðÇÃ¾Ö Á³ç𯺠òÆ Áå¶ ìÅÔ𯺠òÆ Çéðîñ Ô¯ò¶, À°Ô¯ ÔÆ Çéðîñ òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕçÅ ÔËÍ éÅ å» îé ÕðÕ¶ îÅÇÂÁÅòÆ Çæ³èÅÂÆ òÅñÅ ÇòÁÕåÆ Áå¶ éÅ ÔÆ åé ÕðÕ¶ Õ°ÚÆñ ÇòÁÕåÆ òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕçÅ ÔËÍ ÃÇå×°ð» é¶ ×°ðîÇå ÇÂà ÕðÕ¶ ÔÆ ÇÂà óÃÅð ÇòÚ êz×à ÕÆåÆ ÔË å» ÇÕ Ã³ÃÅðÆ ÜÆò ÁÅêäÆ åzË×°ä» çÆ îÅÇÂÁÅòÆ îËñ è¯ Õ¶, òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕäÍ ÇܳéÆ-ÇܳéÆ Õ¯ÂÆ ×°ðîÇå èÅðé ÕðÆ Ü»çÅ ÔË, úéÅ úéÅ ÔÆ À°Ô ÇòÁÕåÆ Ã¹¼ÚÅ Áå¶ ÃÇÚÁÅð Ô¯ÂÆ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜà Ççé, ×°ðîÇå çÆ ÕîÅÂÆ ç¶ å°ëËñ ÔÀ°îË çÆ ÒÒÕÈóË êÅÇñÓÓ êÈðÆ åð·» ãÇÔ ×ÂÆ, À°Ã Ççé ÔÆ òÅÇÔ×°ðÈ éÅñ ÇîñÅê Ô¯ ÜÅäÅ ÔËÍ ×°ðîÇå çÅ À°ç¶ô ÜÆò ù ÒÜÆÁÔ°³Ó Áå¶ ÒìÅÔðÔ°³Ó Çéðîñ ÕðéÅ ÔË å» ÇÕ ÜÆò òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù Çîñ ÃÕ¶Í

òÅÇÔ×°ðÈ î¹Ü¼Ãî ù¾Úî ÔË, íÅò ÇÕ òÅÇÔ×°ðÈ Ã¹¾Úî çÆ îÈðå ÔË Áå¶ À°Ã ÇòÚ ðÅÂÆ îÅåð òÆ îËñ Ü» îÅÇÂÁÅòÆ ×³ç×Æ éÔƺ ÔËÍ ÇÂö ÕðÕ¶ ÔÆ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù ×°ðìÅäÆ ÇòÚ ÒÒÇéð³ÜéÓÓ (Á§Üé (îËñ) 寺 ðÇÔå) ç¶ ÇÃøåÆ éÅî éÅñ óì¯èé ÕÆåÅ ÔËÍ ÇÂà 寺 ÇÂñÅòÅ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù Çéðîñ, Çéðñ¶ê, Áñ¶ê ÁÅÇç Çòô¶ôä» éÅñ ïÅç ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË ÇÜà 寺 Çþè ÔË ÇÕ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ êÈðé å½ð Óå¶ Çéðîñ ÔéÍ ÇÕÀ°ºÇÕ òÅÇÔ×°ðÈ Çéðîñ ÔË, ÇÂö ÕðÕ¶ ÔÆ À°Ã ç¶ ×°ä ܯ ÇÕ ×°ðìÅäÆ ç¶ ðÈê ÇòÚ ÇÂà ëÅéÆ Ã³ÃÅð ÇòÚ Ãðì¼× ÃÇå×°ð» òñ¯º êð×à ÕÆå¶ ×¶ Ôé, òÆ Çéðîñ Ôé Áå¶ Ü¯ òÆ ÇÂé·» ×°ðìÅäÆ ðÈêÆ ×°ä» ù êðÃçÅ ÔË, À°Ô Çéðîñ Ô¯ Ü»çÅ ÔË :

ï Çéðîñ° Çéðîñ ÔÇð ×°é ×Åò˨...¨1¨ (¨3¨26¨) (×À°óÆ ÕìÆð ÜÆ, ê¿éÅ: 328)

(ï Çéðîñ Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ܯ Çéðîñ ÔÇð ×°ä, íÅò ×°ðìÅäÆ ×ÅÀ°ºçÅ ÔË)

ÇÂÔ ×°ðîÇå çÅ ÇÃè»å ÔË ÇÕ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù À°¶Ô¯ ÔÆ Çîñ ÃÕçÅ ÔË Ü¯ ×°ðîÇåéÅî Áå¶ è¹ð ÕÆ ìÅäÆ çÆ ÕîÅÂÆ ÕðÕ¶ Çéðîñ Ô¯ Ú¾¹ÇÕÁÅ Ô¯ò¶Í ÃîÅé ÚÆ÷» ÔÆ ÇÂÕ çÈܶ éÅñ ðñ ÃÕçÆÁ» ÔéÍ å¶ñ Áå¶ êÅäÆ ðñ Õ¶ ÇÂÕ éÔƺ Ô¯ ÃÕç¶; ÇÂö åð·» ÔÆ Ü¯ ÜÆò ÁÅåîÅ îÅÇÂÁÅòÆ ×³ç×Æ éÅñ ÇñìóÆ Ô¯ò¶, À°Ô êÈðé Çéðîñ ÃðÈê òÅÇÔ×°ðÈ ÇòÚ îÜ÷Èì (Ü÷ì) ÇÕò¶º Ô¯ ÃÕçÆ ÔËÍ îÅÇÂÁÅ çÆ îËñ å» ÇÂÕ êÅö ðÔÆ Ü¯ îÅÇÂÁÅ ôÅÔäÆ ù Ã¾Ú òÆ ÃîÞçÅ ÔË, À°Ô ðîÂƶ òÅÇÔ×°ðÈ ù ùëé¶ ÇòÚ òÆ éÔƺ Çîñ ÃÕçÅ, ÜËÃÅ ÇÕ ÇÂà װðòÅÕ ÇòÚ çðÜ ÔË :

ÃÅÔÇé Ãå° ÕðË ÜÆÁ Áêé˨ ï ðîï¶ ÕÀ° ÇîñË é ùêé˨2¨ (¨3¨23¨) (×À°óÆ ÕìÆð ÜÆ, ê¿éÅ : 328)

(ܯ ôÅÔäÆ îÅÇÂÁÅ ù ÁÅêä¶ Ççñ ÇòÚ Ã¼Ú ÃîÞçÅ ÔË, À°Ô ùëé¶ ÇòÚ òÆ ðîÂƶ òÅÇÔ×°ðÈ ù éÔƺ Çîñ ÃÕçÅÍ)

ܯ ×°ðÇÃ¾Ö Á³ç𯺠òÆ Áå¶ ìÅÔ𯺠òÆ Çéðîñ Ô¯ò¶, À°Ô¯ ÔÆ Çéðîñ òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕçÅ ÔËÍ éÅ å» îé ÕðÕ¶ îÅÇÂÁÅòÆ Çæ³èÅÂÆ òÅñÅ ÇòÁÕåÆ Áå¶ éÅ ÔÆ åé ÕðÕ¶ Õ°ÚÆñ ÇòÁÕåÆ òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕçÅ ÔËÍ ÃÇå×°ð» é¶ ×°ðîÇå ÇÂà ÕðÕ¶ ÔÆ ÇÂà óÃÅð ÇòÚ êz×à ÕÆåÆ ÔË å» ÇÕ Ã³ÃÅðÆ ÜÆò ÁÅêäÆ åzË×°ä» çÆ îÅÇÂÁÅòÆ îËñ è¯ Õ¶, òÅÇÔ×°ðÈ ù Çîñ ÃÕäÍ ÇܳéÆÇܳéÆ Õ¯ÂÆ ×°ðîÇå èÅðé ÕðÆ Ü»çÅ ÔË, úéÅ úéÅ ÔÆ À°Ô ÇòÁÕåÆ Ã¹¼ÚÅ Áå¶ ÃÇÚÁÅð Ô¯ÂÆ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜà Ççé, ×°ðîÇå çÆ ÕîÅÂÆ ç¶ å°ëËñ ÔÀ°îË çÆ ÒÒÕÈóË êÅÇñÓÓ êÈðÆ åð·» ãÇÔ ×ÂÆ, À°Ã Ççé ÔÆ òÅÇÔ×°ðÈ éÅñ ÇîñÅê Ô¯ ÜÅäÅ ÔËÍ ×°ðîÇå çÅ À°ç¶ô ÜÆò ù ÒÜÆÁÔ°³Ó Áå¶ ÒìÅÔðÔ°³Ó Çéðîñ ÕðéÅ ÔË å» ÇÕ ÜÆò òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù Çîñ ÃÕ¶Í

ÁÅéîå èðî» é¶ êðîÅåîÅ ù Çîñä ç¶ åðÆÇÕÁ» ÇòÚ¯º ÇÃðø ìÅÔðÆ ÃøÅÂÆ ç¶ ÃÅèé Óå¶ ìÔ°åÅ ÷¯ð Çç¾åÅ ÔËÍ åÆðæ» ç¶ ÇÂôéÅé Õðé éÅñ îé çÆ îËñ Áå¶ êÅê» å¯º î¹ÕåÆ ÃîÞÆ Ü»çÆ ÔË, ÇÜà çÅ ÇÕ ×°ðîÇå é¶ íÅðÆ Ö³âé ÕÆåÅ ÔËÍ ×°ðìÅäÆ ÇòÚ Áé¶Õ» ÁÇÜÔÆÁ» ê³ÕåÆÁ» Ôé, ÇÜé·» éÅñ ÇÂÔ Çþè Ô°³çÅ ÔË ÇÕ ÇÃðø ÃðÆð çÆ ÃøÅÂÆ éÅñ îé ÃÅø éÔƺ Ô°³çÅ Áå¶ éÅ ÔÆ êÅê» çÆ îËñ À°åðçÆ ÔË:

Ã¯Ú ÕðË Ççéù Áð° ðÅÇå¨ îé ÕÆ îËñ° é åé å¶ ÜÅÇå¨...¨3¨ (¨8¨3¨) (×À°óÆ Ã¹ÖîéÆ îÔñÅ 5, ê¿éÅ: 265)

(Ççé ðÅå ÃðÆð çÆ Ã¹¼Úî ÕðçÅ ÔË êð ÇÂà éÅñ îé çÆ îËñ, åé ç¶ ÃÅø ÕÆÇåÁ» éÔƺ Ü»çÆ)

ÕÂÆ ê³Çâå ïÚç¶ Ãé ÇÕ À°é·» ç¶ åÆðæ» ç¶ ÇÂôéÅé Õðé éÅñ À°Ô ìÔ°å ù¾Ú¶ Ô¯ ׶ Ôé êð ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ ÃzÆ ÁÅÃÅ ÕÆ òÅð ÇòÚ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË ÇÕ ÇÂé·» ù ù¼Ú¶ éÅ ÕÔ¯ ܯ Õ¶òñ Çê³âÅ è¯ Õ¶ ìËᶠÔé ìñÇÕ Ã¹¼Ú¶ å» À°Ô Ôé ÇÜé·» ç¶ îé ÇòÚ Ã¼ÚÅ êðîÅåîÅ ò¼ÃçÅ ÔË:

ÃÈÚ¶ ¶ÇÔ é ÁÅÖÆÁÇÔ ìÔÇé ÇÜ Çê³âÅ è¯Ç¨ ÃÈÚ¶ öÂÆ éÅéÕÅ ÇÜé© îÇé òÇÃÁŠïǨ2¨ (ÁÅÃÅ ÕÆ òÅð, î.1, ê¿éÅ : 472)

À°êð çðÜ ×°ðòÅÕ å¯º ÇÜæ¶ ÇÂÔ Çþè

Ô°³çÅ ÔË ÇÕ ìÅÔðÆ ÇÂôéÅé éÅñ Õ¯ÂÆ êÈðÆ å𷻠ù¼ÚÅ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅ, À°¶æ¶ ÇÂÔ òÆ Çþè Ô°³çÅ ÔË ÇÕ ÇÜà ÇòÁÕåÆ ç¶ îé ÇòÚ òÅÇÔ×°ðÈ éÅ ò¾ÇÃÁÅ Ô¯ò¶ À°Ô ù¼ÚÅ éÔƺ Ô°³çÅÍ òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ù îé ÇòÚ òÃÅÀ°ä ñÂÆ êÇÔñÆ ôðå ÇÂÔ ÔË ÇÕ À°Ô ÇòÁÕåÆ ×°ðÈ òÅñÅ ìä¶ ÇÕÀ°ºÇÕ ×°ðîÇå î¹åÅìÕ òÅÇÔ×°ðÈ Ò×°ðêzÃÅÇçÓ ç¹ÁÅðÅ ÔÆ ÇîñçÅ ÔË Áå¶ ×°ðÈ å¯º ìöËð ÇÕö ù éÅ ÇîÇñÁÅ ÔË, éÅ Çîñ¶×Å :

Çìé° ÃÇå×°ð ÇÕéË é êÅÇÂú ÕÇð ò¶ÖÔ° îÇé òÆÚÅÇð¨ îéî¹Ö îËñ° é À°åðË ÇÜÚð° ×°ð ÃìÇç é Õð¶ ÇêÁÅð°¨1¨ (¨4¨26¨59¨) (ÇÃðÆðÅ×° î. 3, ê¿éÅ: 37)

(ÃÇå×°ðÈ å¯º ÇìéÅ ÇÕö é¶ êðîÅåîÅ ù éÔƺ êÅÇÂÁÅ, îé ÇòÚ ÇòÚÅð Õ¶ ç¶Ö ñò¯Í îéî¹Ö (Çé×°ð¶) çÆ îËñ À°ç¯º å¼Õ éÔƺ À°åðçÆ Ü篺 å¼Õ À°Ô ×°ðÈ ç¶ ôìç ðÅÔƺ êðîÅåîÅ éÅñ ÇêÁÅð éÔƺ êÅÀ°ºçÅÍ)

ÕÂÆ ×°ðÇþÖ, ܯ ÇÕ ÁÕÃð Çìì¶Õ çÆ ðÇÔå òñ¯º Çã¾ñ¶ Ô°³ç¶ Ôé, ÁéÜÅä¶ ÇòÚ, À°êðñÆ ÃzÆ ÁÅÃÅ ÕÆ òÅð ÇòÚñÆ ê³ÕåÆ ù òðå Õ¶ ÇÂÔ Çþè ÕðéÅ ñ¯Úç¶ Ôé ÇÕ ç¶Ö¯ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÕÇÔ ðÔ¶ Ôé ÇÕ ÇܧéÅ ÇÚð êðîÅåîÅ îé ÇòÚ éÔƺ ò¼ÃçÅ úéÅ ÇÚð å» Õ¯ÂÆ Ã¹¼ÚÅ ÔÆ éÔƺ, ï Çìì¶Õ ç¶ êÇÔð¶ ÇòÚ ìÔ¹åÆ ÕðóÅÂÆ éÔƺ ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆÍ ÇÂà çñÆñ çÅ ÜòÅì ÇÂÔ ÔË ÇÕ Á³Çîzå ÛÕä ò¶ñ¶ éÅî çÅ ìÆÜ ê³Ü» ÇêÁÅÇðÁ» òñ¯º ÁÇíñÅÖÆÁ» ç¶ ÇÔðç¶ ÇòÚ ìÆÜ Çç¾åÅ Ü»çÅ ÔË Áå¶ Ü¯ ðÇÔå ð¼Ö Õ¶ Çé¾åé¶î çÅ êÅá ÕðçÅ ÔË Áå¶ éÅî ×°ðî³åz çÅ ÜÅê ÕðçÅ ÔË, À°Ã ç¶ îé ÇòÚ ÷ðÈð ÔÆ, í»ò¶ Á§Ã îÅåð ÔÆ Ô¯ò¶, êðîÅåîÅ ò¼ÃçÅ ÔËÍ Ã¯ ÁÇÜÔ¶ ×°ðÇÃ¾Ö Ü¶Õð ðÇÔå-ðÇÔäÆ ÇòÚ, Ãä¶ Çìì¶Õ çÆ ðÇÔå ç¶, êðê¼Õ Ô¯ä å» À°é·» éÅñ ìÅàÅ Áí¶ç ÕðéÅ ÁËé ×°ðîÇå Áé°ÃÅð ÔËÍ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ é¶ òÆ ÇñÇÖÁÅ ÔË ÇÕ Ü¯ ×°ðÇÃ¾Ö ðÇÔå-ìÇÔå ç¶ ê¼Õ¶ Ô¯ä êð ÔÅñ¶ À°µÚ ÁÅåîÕ ÁòÃæÅ ç¶ îÅñÕ éÅ Ô¯ä, À°Ô òÆ Áò¾ô ñ§×ð ÇòÚ Ã¶òÅ Õð ÃÕç¶ Ôé :

ÒÒ×°ðÈ Õ¶ ñ§×ð ÇòÚ À°Ú ÁÅåî ÇìòÃæÅ ç¶ ÇÖâÅðÆ ÕñÅèÅðÆ Çóػ 寺 Çìé» ÃîÅé ÃÅèÅðé ðÇÔå ðÇÔäÆ òÅñ¶ Ô°Õî» ç¶ ÕîÅòäÔÅð¶ ÇåÁÅð-ìð-ÇåÁÅð ÇÃ³Ø íÆ Ã¶òÅ çÅ ÁÇèÕÅð ðÖç¶ ÔéÍ êz³å± ÇÂà ðÇÔå ðÇÔäÆ, ÁðæÅå Á³Çîzå ÛÕä ç¶ Ã çÆ ðÇÔå ðÇÔäÆ, íÅò ÒÒÃÇå×°ð ÕË Üéî¶ ×òé° ÇîàÅÇÂÁÅÓÓ ×°ðòÅÕ ç¶ íÅò Áé°ÃÅð ×°ðÈ Øð ÇòÚ Üéî ñËä Ã ç¶ Ççzó·Å¶ Ô°Õî» çÆ ÕîÅÂÆ òÅñÆ ðÇÔå ðÇÔäÆ å¯º ðÔ¶ ԯ¶ (Çâ׶ ԯ¶) åéÖÅÂÆÁ» ù ×°ðÈ Õ¶ ñ§×ð çÆ Ã¶òÅ çÅ ÁÇèÕÅð éÔƺ, Üç åÆÕ ÇÕ úÔ åéÖÅÔ éÅ ìÖôÅ ñËä Áå¶ À°Ôé» çÆ ñ§×ð çÆ Ã¶òÅ ÇÔå ÇåÁÅð-ìð-ÇåÁÅðÆ çÅ ÁðçÅÃÅ éŠùè ÜÅò¶ÍÓÓ (×°ðîÇå Çìì¶Õ, ÃëÅ : 164)

À°êð çðÜ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ§Ø ÜÆ çÆ åÔðÆð 寺 ÇÂÔ Çþè ÔË ÇÕ ÇÂà ÁÅó æ¾ñ¶ ðÇÔå 寺 Çã¾ñ éÔƺ ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÇÕ ÔÅñ¶ ÃÅⶠîé ÇòÚ êðîÅåîÅ éÔƺ ò¼ÃçÅ Ü» ÔÅñ¶ ÃÅⶠÓå¶ Õç¶ ÇòÕÅð» çÅ ÔîñÅ Ô¯ Ü»çÅ ÔË Ü» ÔÅñ¶ ÁÃƺ Á¾á¶ êÇÔð éÅî éÔƺ Üêç¶Í Á¾á¶ êÇÔð éÅî Üêä òÅñÆ À°µÚ ÁÅåîÕ ÁòÃæÅ Ü» ê³Ü» í±å» 寺 êÈðÆ åð·» Û°àÕÅðÅ å» Ü¯ÇåÇò×ÅÃÆ ÁÅåî-çðôÆ ×°ðî¹Ö ÇêÁÅÇðÁ» ù Ô°³çÅ ÔË, å» ÕÆ ÇÂà çÅ ÇÂÔ îåñì ÔË ÇÕ À°ç¯º å¼Õ ×°ðÇþֻ ù Ãðìñ¯Ô Çìì¶Õ ÃÇÔå ÃzÆ ×°ðÈ çÃî¶ô ÜÆ çÆ ðÇÔå éÔƺ ð¼ÖäÆ ÚÅÔÆçÆ? éÔƺ éÔƺ! ÇÂà åð·» ÕðéÅ å» Áéðæ Ô¯ò¶×Å ÇÕÀ°ºÇÕ ðÇÔå ÇòÚ Çã¾ñ Õðé ÕðÕ¶ ÁÅê» ×°ðÈ ÃÅÇÔì çÆ é÷ð-¶-ÇîÔð ç¶ êÅåð éÔƺ ðÔ»×¶Í Ü¶ ×°ðÈ ÃÅÇÔì çÆ é÷ð-¶-ÇîÔð ç¶ êÅåð éÅ ðÔ¶ å» Á¾á¶ êÇÔð éÅî Üêä òÅñÆ ÁòÃæÅ ÇÕò¶º ìä¶×Æ? å» å¶ Õç¶ Ã¹ëé¶ ÇòÚ òÆ ÇÂÔ éÔƺ ïÚäÅ ÚÅÔÆçÅ ÇÕ ðÇÔå ÇòÚ Çã¾ñ Õð ñÂÆ ÜÅò¶Í

ÇÂà ÇòÚ Õ¯ÂÆ ô¾Õ éÔƺ ÔË ÇÕ Õ¶òñ ìÅÔðñÆ ÃøÅÂÆ Õðé éÅñ Ü» Ú½ºÕ¶-ü¾ñ·¶ ÇòÚ ÕÅð» Õ¼ãä éÅñ Õ¯ÂÆ êðîÅåîÅ çÆ êzÅêåÆ éÔƺ Õð ÃÕçÅ Ü篺 å¼Õ ×°ðîÇå éÅî Áå¶ ×°ðìÅäÆ ðÅÔƺ îé ù Çéðîñ éÔƺ ÕÆåÅ Ü»çÅ êð ÇÂà çÅ ÇÂÔ îåñì éÔƺ ÔË ÇÕ ×°ðîÇå ÇòÚ îËñÆ Õ°ÚÆñ ðÇÔäÆ ù ÃðÆðÕ Ã¹¼Úî éÅñ¯º åðÜÆÔ Çç¾åÆ ×ÂÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ Ü¶Õð ÁËÃÅ Ô°³çÅ å» ×°ðîÇå ÇòÚ Á³Çîzå ò¶ñ¶ ÜÅ× Õ¶ ÇÂôéÅé Õðé çÅ Ô°Õî éÅ Ô°³çÅ ÜËÃÅ ÇÕ ÇÂà װðòÅÕ ÇòÚ ÔË :

À°çî¹ Õð¶ íñÕ¶ êðíÅåÆ ÇÂÃéÅé° Õð¶ Á³ÇîzåÃÇð éÅò˨...¨2¨ (îÔñÅ 4, ê¿éÅ : 305)

éÅî Üêä òÅÃå¶ òÆ ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ êÇÔñ» ÇÂôéÅé ÕðÕ¶ ÃðÆðÕ å½ð Óå¶ Ã¾¹Ú¶ Ô¯ÇÂÁÅ ÜÅò¶ Áå¶ îé ÇÂÕÅ×ð ÕðÕ¶ êðîÅåîÅ çÅ íÜé ÕÆåÅ ÜÅò¶Í ÃðÆð Áå¶ îé çÅ ìÔ°å ×ÇÔðÅ Ãì³è ÔËÍ ÃðÆð ÕðÕ¶ îËñ¶ ðÇÔä éÅñ îé Óå¶ òÆ ì¹ðÅ ÁÃð ê˺çÅ ÔË Áå¶ ÇÂö åð·» ÔÆ îé ÇòÚ îÅó¶ ÇÖÁÅñ ÇÚåòä éÅñ åé Óå¶ îÅóÅ êzíÅò ê˺çÅ ÔËÍ

ÇÃ¾Ö èðî ÇòÚ Áå¶ ÁÅéîå» ÇòÚ Ã¹¼Úî ù ñË Õ¶ î¾¹ãñÅ øðÕ ÇÂÔ ÔË ÇÕ ÁÅéîå òÅñ¶ ù¼Úî ù ÇÃ¾è¶ å½ð Óå¶ îé çÆ ÃøÅÂÆ éÅñ ܯóç¶ Ôé, íÅò À°Ô ÃîÞç¶ Ôé ÇÕ åÆðæ» Óå¶ ÇÂôéÅé Õðé éÅñ Ü» ÇÕö Çòô¶ô Ççé éÔÅ Õ¶ òðå ð¼Öä éÅñ îé çÆ ô¾°èÆ Ô°³çÆ ÔË ÜçÇÕ ×°ðîÇå Áé°ÃÅð ù¼Úî éÅñ ×°ðîÇå íÜé ÇòÚ ÃÔÅÇÂåÅ ÇîñçÆ ÔË Áå¶ ÁÃñ ÇòÚ ×°ðîÇå-éÅî Üêä éÅñ îé çÆ ô°¾èÆ Ô°³çÆ ÔË éÅ ÇÕ åÆðæ» Óå¶ éÔÅÀ°ä éÅñ Ü» ìÅÔðÆ ÃëÅÂÆ éÅñÍ ÇÂôéÅé Õðé çÆ Áå¶ Ã¹¾Ú¶ ðÇÔä çÆ Ç³éÆ îÔ¼ååÅ ÔË ÇÕ Õ¶Ãƺ ÇÂôéÅé Õðé 寺 Çìé» Á³Çîzå òÆ éÔƺ ÛÕÅÇÂÁÅ Ü»çÅ Áå¶ Õ¶ÃÆ ÇÂôéÅé 寺 ì×Ëð Á³Çîzå ò¶ñ¶ çÅ Çé¾åé¶î Áå¶ íÜé òÆ êðòÅé éÔƺ ÔËÍ

À°êðñÆ ÇòÚÅð 寺 ÇÂÔ Çþè ÔË ÇÕ êÈðé ÃðÆðÕ Áå¶ îé çÆ Ã¼¹Úî ×°ðîÇå éÅî Üêä éÅñ Ô°³çÆ ÔË Áå¶ ÇÂà ÇìÇè òÅÇÔ×°ðÈ ù îé ÇòÚ òÃÅÀ°ä éÅñ Ô°³çÆ ÔËÍ çÈÃðÆ ×¼ñ ÇÂÔ Çþè Ô°³çÆ ÔË ÇÕ ×°ðîÇå Áé°ÃÅð í×åÆ Õðé ñÂÆ ÃðÆð çÆ î¹¾ãñÆ Ã¹¼Úî ð¼ÖäÆ ñÅ÷îÆ ÔËÍ Ô°ä ÇòÚÅð ÇÂÔ ÕðéÆ ìäçÆ ÔË ÇÕ Ø¾à¯-ؾà ÇÕåéÆ Õ° ù¼Úî ð¼ÖäÆ ÷ðÈðÆ ÔË Áå¶ ×°ðîÇå ç¶ Õðî ÇÜò¶º ÇÕ ñ§×ð çÆ Ã¶òÅ, ÃzÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÇòÚ Ã¶òÅ Áå¶ ÁÅî å½ð Óå¶ ÇòÚðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ù¼Úî éÅñ Ãì§èå ÇÕé·»-ÇÕé·» ×¼ñ» çÅ ÇÖÁÅñ ð¼ÖäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÇÂà ìÅð¶ Õ°Þ é°ÕÇåÁ» Óå¶

ÇòÚÅð ÇÂÃ êzÕÅð ÔË ÜÆ :

J ÃzÆ ÕóÅÔ êzôÅç çÆ ç¶ö çÆ Ã¶òÅ ÇÂÕ ìÔ°å À°µÚÆ-ù¾ÚÆ Ã¶òÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ç¶ö îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ çðìÅð ÇòÚ ÇñÜÅÂÆ Ü»çÆ ÔË Áå¶ À°æ¶ ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ êðòÅé×Æ ñÂÆ ÁðçÅà ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔË Áå¶ ÇÂà ñÂÆ ÇÕðêÅé í¶ºà ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔËÍ ç¶ö çÆ Ã¶òÅ Õðé òÅñ¶ ×°ðî¹Ö ÷ðÈð ÔÆ Ãðìñ¯Ô Çìì¶Õ ÃÇÔå ÃzÆ ×°ðÈ çÃî¶ô ÜÆ çÆ ìõôÆ Ô¯ÂÆ ðÇÔå ÇòÚ êðê¼Õ Ô¯ä¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÍ À°é·» çÅ ÁÅåîÕ ÜÆòé òÆ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÜà çÆ î¹¾ãñÆ êÛÅä ÇÂÕ ÇÃ¾Ö ç¶ Çé¾åé¶î Áå¶ Á³Çîzå ò¶ñ¶ éÅñ Ô°³çÆ ÔËÍ Á³Çîzå ò¶ñ¶ 寺 ÔÆä¶ îÅÇÂÁÅòÆ ÇòÁÕåÆÁ» ù ç¶ö çÆ Ã¶òÅ ÇòÚ éÔƺ ñ¾×äÅ ÚÅÔÆçÅÍ

J ÃzÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì ÇòÚ ð½ñ çÆ Ã¶òÅ Áå¶ ç¶ö Ü» ñ§×ð çÆ Ã¶òÅ Õðé 寺 êÇÔñ» Õ¶Ãƺ ÇÂôéÅé ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË Áå¶ Ã¹¾Ú¶ ×°ðî¹ÖÆ ìÃåð êÇÔéä¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÍ Ü¶Õð éÔÅÀ°ä 寺 ìÅÁç ìÅ÷Åð ÜÅäÅ êò¶ Áå¶ À°æ¶ ÇÃ×ðà çÅ èȳÁ» ÕêÇóÁ» Óå¶ êË ÜÅò¶ Ü» ܶÕð ܳ×ñ-êÅäÆ ÜÅäÅ êò¶ Ü» ܶÕð ×°ðÇÃ¾Ö Ã½º Ç×ÁÅ Ô¯ò¶ å» ç¹ìÅðÅ Õ¶Ãƺ ÇÂôéÅé ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÇÂà ìÅð¶ êó·¯ íÅÂÆ ÃÅÇÔì íÅÂÆ ðäèÆð ÇÃ³Ø ÜÆ çÅ êz¶å À°èÅð òÅñÅ êzÃ³× (ê¹ÃåÕ - ÁäÇâáÆ ç¹éÆÁÅ) ÇÜà ÇòÚ çðÃÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ ÇÕò¶º ÇÂÕ ÇÃ³Ø òñ¯º ÇÂôéÅé Õðé 寺 ìöËð ð½ñ ñÅÀ°ä ÕðÕ¶ ÃzÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì êðòÅé éÔƺ ÃÆ Ô¯ÇÂÁÅÍ

J ñ§×ð ÇåÁÅð ÕðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» Á¼òñ å» ×¾ñ» éÔƺ ÕðéÆÁ» ÚÅÔÆçÆÁ» êð ܶÕð Õ¯ÂÆ ÷ðÈðÆ ×¾ñ ÕðéÆ êò¶ å» îÈ³Ô ã¼Õ Õ¶ ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË å» ÇÕ îÈ³Ô ÇòÚ¯º æ¹¼Õ ñ§×ð êzôÅç¶ ÇòÚ éÅ êò¶Í ܶÕð ×°ðìÅäÆ çÅ êÅá À°µÚÆ Ã¹ð ÇòÚ ÕÆåÅ ÜÅ ÇðÔÅ Ô¯ò¶ Ü» ܶÕð éÅî ÁÇíÁÅà ìËÖðÆ ìÅäÆ ç¹ÁÅðÅ À°µÚÆ Ã¹ð ÇòÚ Ô¯ ÇðÔÅ Ô¯ò¶ å» òÆ îÈ³Ô Ô÷Èðƶ éÅñ ã¼Õ Õ¶ öòÅ ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ

J ñ§×ð Ü» ç¶ö ÇåÁÅð Õðé 寺 êÇÔñ» ðïÂÆ Ã¯èäÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË Áå¶ Ü¶Õð ñ§×ð ÇåÁÅð ÕðÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÇÕö çðòÅ÷¶ Ü» Õ³è Ü» Ô¯ð ÇÕö Áäù¼ÚÆ æ» Óå¶ Ô¼æ ñ¼× ÜÅò¶ å» Ô¼æ ù¼ÚÅ Õð ñËäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÁÕÃð ç¶Öä ÇòÚ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÕ ñ§×ð ç¶ Ã¶òÅçÅð ÇéÃ³× Ô¯ Õ¶ ǾèðÀ°µèð Ô¼æ ñÅÂÆ Ü»ç¶ Ôé Áå¶ Çìé» Ô¼æ ÃÅë ÕÆÇåÁ» ÔÆ ÁÅàÅ ×°³éä çÆ Ü» êzôÅç¶ ìäÅÀ°ä çÆ Ã¶òÅ ÕðÆ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÂÔ áÆÕ éÔƺ ÔËÍ ò¼è 寺 ò¼è ù¼Úî ð¼ÖäÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ

J ÕÂÆ ×°ðÇÃ¾Ö ê¼ÛîÆ Ã¾ÇíÁåÅ ç¶ ÁÃð æ¼ñ¶ ܳ×ñ êÅäÆ (îËçÅé) ÜÅä 寺 ìÅÁç ÇàôÈ ê¶êð ÔÆ òðåç¶ Ôé Áå¶ êÅäÆ éÔƺ òðåç¶ Ü¯ ÇÕ ìÔ°å ÔÆ îÅóÆ ×¼ñ ÔËÍ êÅäÆ òðåä 寺 Çìé» ÃðÆð çÆ ô°¾èÆ éÔƺ Ô¯ ÃÕçÆ Áå¶ Ü³×ñ-êÅäÆ å¯º ìÅÁç êÅäÆ éÅ òðåäÅ Áå¶ Õ¶òñ ÇàôÈ ê¶êð ÔÆ òðå ñËä òÅñ¶ ôõà ù ñ§×ð Ü» ç¶ö ÁÅÇç çÆ Ã¶òÅ éÔƺ ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ù¼Ú¶ éÔƺ Ô°³ç¶ íÅò¶º À°Ô Õ¶Ãƺ òÆ ÇÂôéÅé Õð ñËäÍ ÇÂà 寺 ÇÂñÅòŠܳ×ñ-êÅäÆ å¯º ìÅÁç ÃøÅÂÆ ñÂÆ êÅäÆ éÅ òðåä éÅñ ÇìîÅðÆÁ» ñ¾× Ü»çÆÁ» ÔéÍ

J ܶÕð öòÅ éÅ òÆ ÕðéÆ Ô¯ò¶ å» òÆ ÁÅî å½ð Óå¶ Ü³×ñ-êÅäÆ å¯º ìÅÁç Ü» ÇêôÅì ÁÅÇç Õðé 寺 ìÅÁç ê³Ü ÇÂôéÅéÅ (Ô¼æ, êËð Áå¶ îÈ³Ô ÃÅë Õðé¶) ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ å°ð¶ Çëðç¶ òÆ å» ÇÂÕ ×°ðÇÃ¾Ö é¶ éÅî-ÇÃîðé Ü» ×°ðìÅäÆ çÅ êÅá ÜÅðÆ ð¼ÖäÅ Ô°³çÅ ÔËÍ

J êzôÅçÅ êÅäÆ ÛÕä 寺 êÇÔñ» òÆ Ü¶Õð ìÅÔ𯺠ìÅ÷Åð» ÁÅÇç 寺 ÁŶ Ô¯Âƶ å» ê³Ü ÇÂôéÅéÅ ÕðÕ¶ ÔÆ í¯Üé ÛÕäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ìÅÔð Ãí êÅö Ü×å ÜÈá å³ìÅÕÈ çÅ ì¯ñìÅñÅ ÔË Áå¶ Øð¶ ÁÅ Õ¶ ܶÕð ÇÂôéÅé ÕðéÅ î¹îÇÕé éÔƺ å» Ø¾à¯-ؾà ê³Ü ÇÂôéÅéÅ å» ÷ðÈð ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ

J Á§Çîzå ò¶ñ¶ ÇÂôéÅé 寺 ìÅÁç ÇÜæ¶ Ã¹¼ÚÅ ÕÛÇÔðÅ êÅÀ°äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË, À°æ¶ ù¾ÚÆ Õ¶ÃÕÆ òÆ èÅðé ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ ÕÂÆ ×°ðÇÃ¾Ö ÕÂÆ-ÕÂÆ Ççé Õ¶ÃÕÆ éÔƺ ìçñç¶, ܯ ÇÕ Ã¹¼Úî ç¶ ÁÃÈñ ç¶ À°ñà ÔËÍ ÇÂö åð·» ÔÆ ÇÕðêÅé, ×ÅåðÅ Áå¶ Ô¯ð ÕÕÅð òÆ Á³Çîzå ò¶ñ¶ ù¾Ú¶ Õðé¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé ÇÕÀ°ºÇÕ ÕÕÅð ÃÅⶠÃðÆð çÅ ÇÂÕ Á§× ÔÆ Ôé Áå¶ ÇÂé·» çÆ ÃøÅÂÆ å¯º Çìé» êÈðé ÇÂôéÅé éÔƺ Ô¯ ÃÕçÅÍ

Á¾Ü-Õ¾ñ· çÆ éòÆé ê¾ÛîÆ Ã¾ÇíÁåŠ寺 î¹åÅÇÃð ÇÃ¾Ö Ã¹¼Úî ð¼Öä ù ÇÂÕ òÇÔî ÔÆ ÃîÞç¶ ÔéÍ ÁÅî ç¶Öä ÇòÚ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÕ À°Ô ׳çÆÁ» ê˺໠êÅÂÆ, Ãä¶ ÷¹ðÅì» ç¶ ÛÅñ îÅð Õ¶ ×°ðÈ îÔÅðÅÜ ç¶ åÅÇìÁÅ ÜÅ ìËáç¶ ÔéÍ ÇÂà ÇòÚ Õ¯ÂÆ ô¾Õ éÔƺ ÇÕ ìÔ°å¶ ÁÇÜÔ¶ ÇÃ¾Ö ôðèÅ Áå¶ ÇêÁÅð ÇòÚ ÔÆ ×°ðÈ ÜÆ çÆ åÅÇìÁÅ ìËáç¶ Ôé êð ÒÒîÇå æ¯óÆ Ã¶ò ×òÅÂÆÁ˨10¨ÓÓ ç¶ îÔÅòÅÕ Áé°ÃÅð ܶÕð ÁÅêäÆ À±äÆ îÇå Áé°ÃÅð öòÅ ÕÆåÆ ÜÅò¶ å» ÕÂÆ òÅðÆ ëÅÇÂç¶ çÆ æ» Óå¶ Ãׯº é°ÕÃÅé Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÔ ×¼ñ å» ÇÂé·» Çþֻ çÆ ÕÅÇìñ¶-åÅðÆë ÔË ÇÕ À°é·» ç¶ îé ÇòÚ ×°ðÈ ÜÆ çÆ Ã¶òÅ Áå¶ çðôé» çÅ ÚÅúÀ°îÅÔ ÔË êð çÈܶ êÅö Ü篺 À°Ô ÷°ðÅì» ÃÇÔå, ê¼ÛîÆ ì¶ôðîÆ òÅñÅ êåñÈé ÕîÆ÷ òÅñÅ ÇñìÅà êÇÔé Õ¶ ×°ðÈ ÜÆ çÆ åÅÇìÁÅ ìËáç¶ Ôé å» À°Ô ×°ðÈ ÜÆ çÆ íÅðÆ ì¶ÁçìÆ Õðç¶ ÔéÍ Ã¯ ×°ðÈ-Øð çÆ Õ¯ÂÆ òÆ Ã¶òÅ ÖÅà ÕðÕ¶ ñ§×ð, ç¶ö, ÕÆðåé Áå¶ ÃzÆ ÁÖ³â êÅá ÃÅÇÔì çÆ Ã¶òÅ ÕðÇçÁ» ê¼ÛîÆ ÇñìÅà êÇÔéä¶ Ü» ÃÅø ×°ðî¹ÖÆ ìÃåð éÅ êÇÔéä¶ ×°ðîÇå ç¶ À°ñà ÔËÍ

ÇÜò¶º-ÇÜò¶º ÇÕö çÅ å÷ðìÅ Ô°³çÅ ÔË À°ò¶º-À°ò¶º çÅ À°Ô ÇòÁÕåÆ êzÚÅð ÕðçÅ ÔËÍ ÕÂÆ ìÅÔðÆ Ã¹¼Úî Óå¶ ÔÆ ÃÅðÅ ÷¯ð ç¶ Çç³ç¶ Ôé Áå¶ Á³çðñÆ Ã¹¼Úî ܯ ÇÕ ÁæÅÔ éÅî-ÇÃîðé Áå¶ ×°ðìÅäÆ Ã¶òé éÅñ Ô°³çÆ ÔË, À¹Ã òñ¯º Áò¶Ãñ¶ ðÇÔ³ç¶ ÔéÍ çÈܶ êÅö ÁÇÜÔ¶ ×°ðÇÃ¾Ö òÆ Ôé ܯ ÇÕ ×°ðìÅäÆ ç¶ Ã³ç¶ô ù êÈðÆ åð·» éÅ ÃîÞä ÕðÕ¶, ìÅÔðÆ ðÇÔå Áå¶ Ã¹¼Úî ù ì¶ñ¯óÅ ÃîÞç¶ ÔéÍ

Ô°ä å» ÇÂÕ åÆÃðÆ Çèð òÆ ìä ×ÂÆ ÔË, ܯ ÇÕ éÅ å» éÅî-ÇÃîðé Áå¶ ×°ðìÅäÆ Ã¶òé ç¶ ÇÃè»å ù î³éçÆ ÔË Áå¶ éÅ ÔÆ ìÅÔðÆ ðÇÔå ùÍ òÅÇÔ×°ðÈ ÖËð Õð¶ Áå¶ ÁÇÜÔ¶ í³ìñí±ÇÃÁ» 寺 Õ½î ù ìÚÅÁ ñò¶Í ÁÃñ ÇòÚ ×°ðîÇå çÅ åÕÅ÷Å å» ÇÂÔ ÔË ÇÕ ×°ðÇÃ¾Ö Á³ç𯺠Áå¶ ìÅÔ𯺠ç¯Ô» ðÈê» ÇòÚ Çéðîñ Ô¯ò¶Í ×°ðÈ ÃÅÇÔì ÇÕðêÅ Õðé ÇÕ ÁÃƺ ×°ðîÇå ù êÈðÆ åð·» ÕîÅ Õ¶, òÅÇÔ×°ðÈ ÜÆ ç¶ îé÷Èð¶-é÷ð ìä ÃÕƶÍ

Email : xkulbirsingh@outlook.com