ANBO Magazine 6 van 2021

6

Nº

OKTOBER 2021

LOSSE PRIJS € 5,95

DOSSIER

Vriendschap

Onze vrijwilligers

Helpen mensen weer mee te doen TIPS

Over aangaan nieuwe vriendschappen

INTERVIEW

HEDY D’ANCONA

‘Ik ben een actievoerder’ ANBO 1

DEZE PRODUCTIE IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR ALLIANTIE DIGITAAL SAMENLEVEN: MOEDIG MENSEN AAN OM DE MOGELIJKHEDEN VAN DIGITALE MEDIA TE VERKENNEN. ZODAT IEDEREEN KAN DEELNEMEN.

NAVIGEER VAN A NAAR B MET JE SMARTPHONE!

HOE HET WERKT? Download de app Google Maps via de Play Store (Android) of in de App Store

De ANBO-redactie tipt de navigatie-functie op uw smartphone,

(iPad/iPhone). Tik op Open(en) als het installeren klaar is.

om gemakkelijk uw weg te vinden tijdens een wandeling of fietstocht. Philipp (74) en Riet (70) willen niet meer zonder!

Riet: “Drie jaar geleden kochten we allebei een elektrische fiets,

zodat we ook langere fietstochten kunnen maken. Een vriendin had

er al één en vertelde ons over een smartphonehouder voor op je

stuur. Daar klem je de smartphone in, zodat je op de fiets je navigatie

kunt gebruiken. Heel handig, want dan hoef je niet steeds te stop-

pen om de route op te zoeken.”

Philipp: “Meestal trekken we er in de ochtend op uit, zodat we rond

elf uur een lekkere kop koffie kun-

nen drinken. Als we weten waar we heen willen fietsen, zoekt Riet een gezellig terras of restaurantje uit.”

Riet: “Haha, Philipp vindt meestal

• Tik op zoek hier en vul

vind het belangrijk dat we er lekker kunnen zitten en rustig kunnen

uw bestemming in.

• Tik op route. Verander

genieten van onze koffie of brood-

onder de locatie de

je. Voor we vertrekken stellen we

manier van reizen

de navigatie in op de locatie van

in fietsen. Start de

het restaurant. Mijn smartphone

zet ik in de houder op mijn stuur.”

route!

• Zet het geluid van uw smartphone

Philipp: “Af en toe hoor je dan

harder en plaats de

uit dat apparaat ‘sla over 100

smartphone in de

meter rechtsaf’. Alsof we onze

houder op de fiets.

persoonlijke gids bij ons hebben!

Hartstikke handig en wel zo veilig, want je kunt lekker om je heen

kijken en toch weten hoe je moet fietsen. Als we onze bestemming hebben bereikt, genieten we van een welver-

diende kop koffie!”

Andere tips voor fietsroute apps: •

Fietsnetwerk Duizenden fietsroutes, variërend van 10 kilometer tot een complete fietsvakantie in etappes.

• Fietsknoop dé handige fietsapp Een fietsroute app met alle knooppunten in Nederland.

alles wat ik uit kies goed, maar ik

PS Hebt u vragen over het gebruiken van uw computer, mobiel of tablet? Bel gratis naar de Digihulplijn op 0800-1508 of ga naar dedigihulplijn.nl

COLOFON & SERVICE Hoofdredacteur Jurriën Beerda Redactie Fleur Akersloot, Margot Eggenhuizen, Renate Evers, Ewald van Kouwen, Willemijn Land, Roy van der Marel, Ron Rensink, Willem Reijn, Marije Remmelink, Alex van Scherpenzeel, Atie Schipaanboord Fotografie Babs van Geel, Anouk de Kleermaeker, Shutterstock Vormgeving Houke Leupen Eindredactie Joost Marsman Realisatie Bureauvijftig BV, Zoetermeer Bladmanagement Yvonne Herman de Groot Druk en verspreiding Paragon Customer Communications Copyright 2021 ANBO Magazine, ISSN 1877-3427 Redactieadres ANBO, Postbus 2012 3440 DA Woerden, magazine@anbo.nl Advertenties Mediavijftig BV mail: maureenbremmer@mediavijftig.nl Lid worden? Dat kan natuurlijk altijd. Ga naar anbo.nl/aanmelden of bel onze Ledenservice via 0348 46 66 90 (bereikbaar op werkdagen tussen 9 en 17 uur). U betaalt per jaar € 48. Bekijk de redenen om lid te worden op anbo.nl/aanmelden.

Voor bedrijven Een abonnement voor bedrijven bedraagt € 32,50 per jaar.

Gegevens wijzigen Als u uw gegevens wilt wijzigen kan dit via de Ledenservice: bel ons op 0348 46 66 90 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 9 en 17 uur) of stuur een e-mail naar ledenservice@anbo.nl.

Lidmaatschap opzeggen? U dient uiterlijk één maand voor het einde van uw lidmaatschap op te zeggen. Dit kan via anbo.nl/opzeggen of via Postbus 2012, 3440 DA Woerden o.v.v. opzegging. U kunt ons via ledenservice@anbo.nl ook mailen. Uiteraard horen wij graag de reden van uw opzegging.

Privacy ANBO legt gegevens vast van ANBOleden en abonnees van ANBO Magazine. Hierbij houden wij ons aan de wet- en regelgeving op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, zoals de AVG. Wij gebruiken uw gegevens onder meer om u te informeren over relevante producten en diensten van door ons zorgvuldig geselecteerde partners en aanbieders. Stelt u hier geen prijs op, stuur dan een e-mail naar ledenservice@anbo.nl, of een brief naar Postbus 2012, 3440 DA Woerden t.a.v. Ledenservice. Meer informatie: anbo.nl/privacyverklaring Gesproken magazine Voor blinden en slechtzienden is er uiteraard een ingesproken versie van het ANBO Magazine op cd beschikbaar. Meld u aan via ledenservice@anbo.nl of bel ons via 0348 46 66 90.

VOORWOORD

Vriendschap is géén illusie ‘Eén keer trek je de conclusie Vriendschap is een illusie Vriendschap is een droom Een pakketje schroot, met een dun laagje chroom’.

Begint de melodie van dit liedje van Het Goede Doel ook in uw hoofd af te spelen bij het lezen van deze tekst? Bij mij gebeurt het vaak alleen al als ik het woord vriendschap hoor. Het is overigens helemaal geen vrolijk stemmende tekst. En ik weet natuurlijk niet hoe u er naar kijkt, maar ik ben het er ook helemaal niet mee eens. Volgens mij is vriendschap juist een van de mooiste zaken in het leven. Ik ben blij dat we er in dit nummer een keer uitgebreid bij stilstaan.

Maar wat is vriendschap nou eigenlijk? Socioloog Beate Volker verwoordt dat in dit magazine veel beter dan ik kan: ‘Vriendschap is een relatie waarin je je gezien voelt, die onbaatzuchtig is, waarin je het beste met elkaar voor hebt en waarin je elkaar de ruimte geeft’. Dit klinkt overigens hetzelfde als een gezonde relatie, maar dan met een duidelijk verschil: de seksuele component ontbreekt.

Volgens Volker hebben vrienden hebben vaak iets gemeen: type opleiding, leeftijd, sekse, geloof of achtergrond. En dat is logisch, maar eigenlijk ook best jammer. Jammer omdat het denk ik ook best goed is om zo nu en dan eens uit je eigen bubbel te stappen om te zien wat daar buiten nog meer te vinden is. Ik ben overigens de eerste om toe te geven dat dit mij nauwelijks meer lukt, omdat het best lastig is.

Als jongere is dat op de een of andere manier makkelijker, mede dankzij sport en bijbaantjes, waardoor je in contact komt met uiteenlopende mensen. Bij het ouder worden gaat het vrienden maken überhaupt niet altijd meer zo vanzelfsprekend. In deze uitgave leest u dan ook diverse tips om vrienden te maken op latere leeftijd. Heeft u zelf tips? Of wilt u graag eens over dit onderwerp van gedachten wisselen? Stuur me dan een bericht via j.beerda@anbo.nl.

En kunt u wel een extra steuntje in de rug gebruiken? Wij hebben Sociaal Netwerkers die u daarbij kunnen helpen. Kijk voor meer informatie eens op www.anbo.nl/sociaalnetwerker of bel naar onze Raad & Daad Advieslijn via: 0348 46 66 88.

Jurriën Beerda Hoofdredacteur PS Uiteraard hoor ik heel graag wat u van dit magazine vindt! Dat kan via: j.beerda@anbo.nl

@JurrienBeerda

www.linkedin.com/in/jurrienbeerda

ANBO 3

6

Nº

Inhoud OP DE COVER

HEDY D'ANCONA

‘Een kleurrijke oude dag komt je niet aangewaaid’ DOSSIER VRIENDSCHAP 16 HEDY D'ANCONA

‘Ik heb bewondering voor het oudere lijf’

24 EXPERTINTERVIEW BEATE VOLKER

‘Met de jaren gaan vrienden vaak meer op elkaar lijken’

30 FEITEN EN CIJFERS FOTO ANOUK DE KLEERMAEKER

over vriendschap

36 NIEUWE VRIENDEN MAKEN

16

zo doet u dat

40 SOCIAAL NETWERKERS VAN ANBO

Zin in een praatje?

LEDENVOORDEEL

Betrouwbare tuinhulp, korting op de leukste uitjes, voordelig een veilige badkamer en nog veel meer

10% KORTING VAKANTIEBESTEMMINGEN

69

4 ANBO

k o o n E

45 ANBO EN GOOGLE

Gaan samenwerken

48 BLIJF IN BEWEGING

Dans je gezond

24 BEATE VOLKER

“Met de jaren gaan vrienden vaak meer op elkaar lijken”

52 ANBO TIPT

Tips van hoofdredacteur Jurriën Beerda

56 FIJN EN VEILIG WONEN

Nóg meer energie besparen

59 ANBO-LID

Edy Korthals Altes

63 ANBO-VRIJWILLIGER

Ina de Nooijer

ELK NUMMER 3 Colofon en voorwoord 7 Column Anneke Sipkens 8 Op de bres 11 Raad & Daad & Experts 50 Digitaal vaardiger 67 Ledenvoordeel 74 Puzzel

59

63 30

ANBO 5

UW HUIS BLIJFT UW THUIS

speciale korting voor ANBO leden* Met een S200 traplift Uw huis is niet zomaar een huis. Het is een vat vol herinneringen. Het groeide met u, uw gezin en de steeds veranderende omstandigheden mee en kan dat ook in de toekomst blijven doen. De trapliften van TKE, eerder gekend als thyssenkrupp, werden namelijk ontwikkeld om u maximale onafhankelijkheid te bieden in uw dagelijkse routine. Zo kan uw huis nog heel lang uw thuis zijn.

Meer informatie over product of actie? Bel 0800-5003 of ga naar www.trapliften.nl *Bel ons en vraag naar de voorwaarden.

COLUMN ANNEKE SIPKENS

Strijdvaardig Ik ben inmiddels wel een beetje gewend geraakt aan de coronapas, de QR-code die nu nodig is om uit eten te gaan, naar de film of een kopje koffie te drinken in een café. U ook?

Maar wat was het een gedoe voor mensen zonder moderne smartphone of DigiD! Een papieren QR-code aanvragen kon wel telefonisch, maar er was van alles mis bij de informatielijn die de overheid hiervoor heeft opengesteld.

Lange wachttijden, medewerkers die niet wisten hoe het werkte of een te onduidelijk bandje met instructies. De overheid heeft een blinde vlek gehad voor deze grote groep Nederlanders.

Wat hebben wij bij ANBO veel telefoontjes gekregen over dit onderwerp! Het heeft me geraakt, de verhalen die we hoorden. Een voorbeeld: een man van 76 probeert diverse keren te bellen met de informatielijn, maar na een lange wachttijd wordt telkens de verbinding verbroken.

Hij heeft kaartjes voor een theatervoorstelling, maar kan daar niet naartoe zonder coronapas. Hij voelt zich in de steek gelaten. “We zijn niet meer belangrijk voor deze maatschappij”, zegt hij, “terwijl ik wel mijn steentje heb bijgedragen met vijftig jaar werken en vijftig jaar vrijwilligerswerk.” Het is toch ongelooflijk en onacceptabel dat ouderen met zo’n gevoel rondlopen?

Als ANBO hebben we er steeds bij het ministerie van VWS op aangedrongen dat het allemaal simpeler moet.

Met hele kleine stapjes is het ook steeds iets verder verbeterd. Gelukkig maar.

En het zal voor u niets nieuws zijn, maar ouderen worden wel vaker vergeten als bevolkingsgroep. Zo kwamen er vorige maand nieuwe cijfers van het CBS over de koopkracht over 2020. Het waren bijna jubelende cijfers, maar als je er dieper indook, zag je dat ouderen wéér onderaan de lijstjes bungelen. Gemiddeld ging de Nederlander er 2,2 procent op vooruit, gepensioneerden moesten het doen met een schamele 1 procent. Als het een uitzondering was, hadden wij er ons misschien niet zo druk over gemaakt, maar dit is al jaren gaande!

Ook voor volgend jaar zien de voorspellingen er niet goed uit. Waarschijnlijk gaan mensen met alleen AOW en eventueel een klein pensioentje er een beetje op vooruit, maar ouderen met een groter aanvullend pensioen zullen weer moeten inleveren. Want de pensioenen worden weer niet geïndexeerd. Op Prinsjesdag hebben ANBO en de andere ouderenbonden dan ook aandacht gevraagd voor dit probleem. Dit mag zo niet langer doorgaan!

Wij zijn strijdvaardig en zullen aandacht blijven vragen voor u, zodat ouderen op geen enkel terrein worden vergeten.

Directeur-bestuurder Anneke Sipkens directie@anbo.nl Reageren? Mail naar: Of schrijf naar me via: postbus 2012, 3440 DA Woerden.

ANBO 7

GESPREKSSTOF

OP DE

BRES

Achter de schermen helpen we leden dagelijks met advies en belangenbehartiging. In deze rubriek houden we u op de hoogte. Zelf een vraag? Ga naar anboraadendaad.nl of bel de Raad & Daad Advieslijn op 0348 46 66 88.

Mailen kan ook: raadendaad@anbo.nl.

Koopkracht 2022 nu al onder druk Volgend jaar gaan gepensioneerden er gemiddeld 1,2% op achteruit in koopkracht, staat in een analyse van het economisch bureau van ABN-AMRO dat onlangs verscheen.

ANBO heeft het (demissionaire) kabinet opgeroepen om deze tegenvaller voor ouderen te repareren.

De koopkracht voor mensen met een uitkering staat onder druk. De meeste uitkeringen, dus ook de AOW, zijn gekoppeld aan de ontwikkeling van het minimumloon. En het minimumloon zelf volgt de ontwikkeling van de cao-lonen, die minder hard stijgen dan in voorgaande jaren. Volgens de laatste voorspelling is die stijging 1,7%.

De halfjaarlijkse aanpassing van de AOW zal dus waarschijnlijk komend jaar tegenvallen. Dat betekent dat het

AOW-inkomen minder zal stijgen dan mensen gewend zijn. Tegelijkertijd stijgen de uitgaven wel, zoals aan zorg, boodschappen en energie. Onder de streep betekent dat een daling van de koopkracht.

Bij het ter perse gaan van dit magazine was er nog geen nieuw regeerakkoord. ANBO zal onze voorstellen uiteraard onder de aandacht brengen bij de (nieuwe) coalitiepartijen.

Meer informatie? Kijk dan op:

ANBO had ‘open en constructief gesprek’ met minister Koolmees ANBO-directeur Anneke Sipkens is medio augustus op bezoek geweest bij minister Koolmees, samen met Marcel Sturkenboom, directeur van KBO-PCOB. Het was een kennismakingsgesprek, nu beide ouderenorganisaties sinds enige tijd een nieuwe directeur hebben.

8 ANBO

“Het was een open en constructief gesprek”, vertelt Anneke Sipkens.

“We hebben bijvoorbeeld gesproken over de noodzaak voor een integraal ouderenbeleid.”

De ouderenorganisaties ANBO, KBOPCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM hebben minister Koolmees,

anbo.nl/koopkracht

andere ministers en de Tweede Kamer vlak voor het zomerreces een manifest gestuurd. Eerder kreeg informateur Hamer het manifest al overhandigd.

In het manifest roepen ze een nieuwe regering op om vanuit alle departementen ouderenbeleid te ontwikkelen. De ministeries moeten samen afstemmen wat er nodig is voor ouderen op het gebied van inkomen, wonen, welzijn, veiligheid digitalisering, zorg en zingeving.

GESPREKSSTOF

Ouderen steeds minder tevreden over banken

Versterk wijkteams om passende zorg te bieden

De Nederlandsche Bank heeft nieuw onderzoek gedaan naar de tevredenheid van mensen over de dienstverlening van banken. Daaruit blijkt dat ouderen steeds minder tevreden zijn.

ANBO vindt dat de overheid nu echt werk moet maken van het versterken van wijkteams, die ouderen kunnen helpen als zij het niet meer alleen redden. Nu krijgt een deel van de thuiswonende ouderen geen passende zorg, concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Ouderen voldoen bijvoorbeeld net niet aan de voorwaarden om zorg of ondersteuning te krijgen. Ook hebben sommige ouderen toezicht nodig, maar is opname in een verpleeghuis nog niet aan de orde. Zij vallen daardoor tussen wal en schip.

Ouderen zijn vooral minder tevreden geworden over de openingstijden van bankfilialen en de afstand tot een bankkantoor. Vijf jaar geleden waren er bijna twee keer zoveel bankkantoren als nu. Maar ook over de mogelijkheid van het storten van contant geld en over de klantenservice van de bank is men minder tevreden.

ANBO is niet verbaasd over deze uitkomsten.

Wij pleiten ervoor dat banken eerst zorgen voor voldoende alternatieven en dan pas eventueel bankfilialen sluiten, in plaats van andersom. Daarnaast vinden wij dat het altijd mogelijk moet blijven om ook met contant geld te betalen. Terwijl je nu bijvoorbeeld ziet dat steeds meer banken extra geld willen vragen als klanten contant geld opnemen (en winkeliers geen contant geld meer willen accepteren).

Meer informatie vindt u op: anbo.nl/banken

Het SCP constateert in het rapport dat in juli is verschenen dat het systeem ingewikkeld is, waardoor mensen niet weten waar ze moeten zijn. Ook de samenwerking tussen de vele organisaties en zorgverleners is verre van optimaal.

ANBO pleit al jaren voor een spilfunctie van de wijkteams, zowel preventief als signalerend. De wijkverpleegkundige kan de schakel zijn tussen de verschillende zorgaanbieders, maar kan ook verwijzen naar niet-medische hulp, zoals schuldhulpverlening. De wijkverpleegkundige is het aanspreekpunt voor mensen die hulp nodig hebben, op welk terrein dan ook.

Samen met andere ouderenorganisaties heeft ANBO een manifest gestuurd naar alle Tweede Kamerleden en een aantal ministers.

Ook daarin roepen we (nogmaals) op te investeren in geschikte woningen en preventie.

Kijk voor meer informatie op: anbo.nl/wijkteams

Kijk ons pensioenwebinar terug Wat gaat er op het gebied van pensioenen veranderen de komende

jaren? En vooral: wat betekent dat voor u? Daarover ging ons webinar op woensdag 15 september.

Onze pensioendeskundige Willem Reijn (op de foto in het midden) ging tijdens dit webinar in gesprek met Roger Planje, afdelingshoofd pensioenen van het ministerie van Sociale

Zaken en Werkgelegenheid (links) en Stef Vermeulen, master actuaris van PPGM, de uitvoerder van onder meer Zorg en Welzijn, het tweede pensioenfonds van Nederland.

Het webinar is terug te kijken via onze website: anbo.nl/terugkijken

ANBO 9

Zelfstandig en comfortabel ouder worden...

Tot

€ 750,inruil*

*Vraag naar de voorwaarden

Een bed voor het leven?

Heerlijk uitgerust wakker worden en ook nog makkelijk uw bed op- en schoonmaken? Ontdek het comfort en gemak van een levensloopbestendig bed voor nu en later.

Bel voor onze gratis brochure 0341-277010 of kijk op www.well-fair.nl

Raad&DAAD

GESPREKSSTOF

Uitbetalen algemene heffingskorting en uw AOW Heeft u zelf geen inkomen en een fiscaal partner die wel inkomen heeft? Dan is de kans groot dat de Belastingdienst de heffingskorting aan u uitbetaalt. Uw fiscale partner moet dan zelf wel voldoende inkomen hebben.

Dat klinkt ingewikkeld, maar dat valt wel mee. De heffingskorting is de korting op de inkomstenbelasting waar iedereen recht op heeft. Maar iemand die geen inkomen heeft, betaalt geen belasting. Dus die kan niet profiteren van de heffingskorting. Daarom betaalt de Belastingdienst het bedrag van de korting maandelijks uit.

Dat verandert als u AOW gaat ontvangen. Want de AOW is natuurlijk inkomen. Bij de inhouding van de belasting wordt de heffingskorting berekend. De uitbetaling van de korting is dan niet meer van toepassing. Om te voorkomen dat u moet terugbetalen, is het verstandig om de betaling te stoppen met ingang van het jaar dat u voor

het eerst inkomen gaat ontvangen (via de AOW). Stopt de betaling niet automatisch, dan kunt u dit regelen via MijnBelastingdienst. Hiervoor moet u met uw DigiD inloggen. U kunt ook de Belastingtelefoon bellen: 0800-0543.

Bescherm uzelf tegen fraude

Wij hebben het in ANBO Magazine al vaker aangegeven; het dievengilde wordt steeds creatiever om u geld afhandig te maken. Waakzaamheid blijft nodig!

Hoe overtuigend iemand aan de telefoon ook klinkt of hoe echt de e-mail er ook uitziet, ons advies is om het niet te vertrouwen. Waterdicht is het niet, maar wij geven u een aantal tips om uzelf zo goed mogelijk te beschermen.

Algemene regel: vertrouwt u de situatie niet of u hebt er geen goed gevoel bij? Ga er maar van uit dat uw gevoel terecht is.

• Als een ‘medewerker’ van uw bank u belt of hij staat zelfs bij u voor de deur; niet op ingaan. Ophangen of de deur dichtdoen. Zelf uw bank bellen om te vragen of zij u echt willen bezoeken of bellen.

ANBO 11

GESPREKSSTOF • Een e-mail met daarin een verzoek om op een link te klikken, kunt u als gevaarlijk beschouwen. Een bank zal u nooit vragen om via de mail gegevens over uw bankrekening, bankpas, creditcard of pincode te delen.

Verwijder die mail.

• Hetzelfde geldt voor mails of sms berichten van de Belastingdienst. In dergelijke berichten staat een bedrag dat u mogelijk terug krijgt en een link met de belofte dat u het geld snel op uw rekening heeft als u op de link klikt. Ook de Belastingdienst zal dit nooit vragen!

• Mails van uw Berichtenbox van MijnOverheid bevatten nooit links. De enige inhoud van de echte berichten is dat u een bericht heeft in uw Berichtenbox. U moet dan zelf inloggen in de Berichtenbox. Nooit via een link.

Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ‘creaties’ van het dievengilde? Kijk op: www.fraudehelpdesk.nl/actueel/alerts

Wat kan ik met de overwaarde van mijn huis doen?

Er is sprake van overwaarde als de waarde van uw huis hoger is dan de schuld die er nog op rust. Bijvoorbeeld, de waarde van uw woning is € 300.000, u hebt nog een hypotheek van € 100.000; de overwaarde is dan € 200.000.

Naast verkopen van de woning, zijn er verschillende andere mogelijkheden om de overwaarde te benutten. In dit magazine deel 2.

BLIJVERS – OF VERZILVERLENING In uw eigen woning blijven wonen kan soms alleen als u de woning aanpast. Bijvoorbeeld met bredere deuren, geen drempels, een traplift en dergelijke. Heeft u daar zelf geen geld voor? Dan kunt u – afhankelijk van de gemeente waar u woont – gebruikmaken van leningen die zijn ontwikkeld door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Het gaat hier om de blijverslening- of de verzilverlening.

DE BLIJVERSLENING De Blijverslening is een subsidieregeling, die is bedoeld om uw huis levensloopbestendig te maken.

Met de Blijverslening sluit u een persoonlijke lening of hypotheek af tegen gunstige voorwaarden.

U kunt niet zelf beschikken over het geld. De aannemer die het werk gaat uitvoeren ontvangt het bedrag rechtstreeks vanuit een bouwdepot.

12 ANBO

DE VERZILVERLENING De Verzilverlening is een hypotheek waarmee u de overwaarde van uw woning kunt opnemen. De lening is bedoeld voor mensen van 57 jaar en ouder.

U betaalt tijdens de looptijd geen rente en lost niets af. De lening los je pas af na verkoop van de woning of bij overlijden van de laatst overgebleven partner.

Daarnaast is er een (theoretische) looptijd van maximaal 75 jaar.

De voordelen van deze leningen zijn dat de kosten relatief laag zijn en u weinig risico loopt. Het nadeel is echter dat de leningen door de gemeente wordt aangeboden. En niet alle gemeenten doen dit.

Kijkt u op de website van SVn of uw gemeente de leningen aanbiedt: www.svn.nl/particulieren/ situaties/langer-thuis-wonen Ziet uw gemeente er niet bij? Er zijn ook andere mogelijkheden voor het verzilveren van de overwaarde. Daarover meer in het volgende ANBO Magazine.

GESPREKSSTOF

Geen ondersteuning WhatsApp voor oudere mobiele telefoons WhatsApp biedt vanaf 1 november 2021 geen ondersteuning meer voor een aantal oudere Android-telefoons en iPhones. Voor iPhones geldt dat het besturingssysteem minimaal iOS 10 moet zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de iPhone 5. Om te kijken of u de meest recente update en versie hebt; open de ‘Instellingen’ en ga naar 'Algemeen' > 'Software-update'.

Bij Android-toestellen is de ondergrens Android 4.1.

Check uw versie onder de instellingen van uw mobiele telefoon. Als u nog gebruikmaakt van Android 4.0.4 is

het advies om over te stappen op een apparaat dat wel de juiste versie heeft. Of u slaat uw chatgeschiedenis van vóór 1 november op. Lees hier hoe u dat kunt doen: bit.ly/ANBO_WhatsApp

Gerard Huls over een vraag aan de Raad & Daad Advieslijn ANBO-medewerker Gerard Huls beantwoordt vragen van leden aan de Raad & Daad Advieslijn.

Dit keer een vraag over de kosten van het aanleggen van een gehandicaptenparkeerplaats.

Betrokkene wilde weten of de kosten voor een dergelijke plaats op eigen terrein fiscaal aftrekbaar zijn.

Het gaat er hier dus om of sprake is van fiscaal aftrekbare zorgkosten. In het algemeen geldt dat zorgkosten voor aftrek in aanmerking komen als iemand door een aandoening of handicap meer kosten maakt voor een bepaalde zaak dan iemand zonder een dergelijke aandoening of handicap. Dat is uiteraard het geval met een gehandicaptenparkeerplaats. Van aftrek is in dat geval alleen sprake als de kosten niet worden vergoed. Veel gemeenten kennen een regeling voor de financiering van het aanleggen van een gehandicaptenparkeerplaats. Wordt de aanleg door de gemeente gefinancierd? Dan is geen sprake van een aftrekpost.

ANBO 13

Molenaar Badkamers

De ideale combinatie van stijlvol en veilig.

Profiteer nu van voordeel tot

€ 900

*

Molenaar Wall ® De meest elegante badkamerbekleding Met de Molenaar wandpanelen geeft u een luxe en eigentijds tintje aan uw douche of gehele badkamer. Van warme houtlook tot moderne marmerlook: onze stijlvolle wandpanelen zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en designs. Met onze ruime keuze aan stijlen én de antislip douchevloer met lage instap stelt u heel gemakkelijk uw perfecte badkamer samen.

Actievoorwaarden op molenaar.nl/actie. Geldig t/m 27 november 2021

*

14 ANBO

Gratis brochure ontvangen?

Bel 0341 - 23 23 00 of ga naar www.molenaar.nl

GEREGELD

De kwestie ‘papieren QR-code’ Om naar het buitenland op vakantie te kunnen of in eigen land naar een café, restaurant of bioscoop heeft u tegenwoordig een coronapas nodig; een QR-code op uw telefoon of op papier om te laten zien dat u gevaccineerd, negatief getest of recent hersteld bent. Het doel hiervan is mensen weer meer vrijheid te bieden om op pad te gaan, zonder dat de anderhalve meter afstand nog in acht genomen hoeft te worden.

HET PROBLEEM Bij het invoeren van de coronapas is de overheid even de grote groep van ruim één miljoen niet-digitaal vaardige ouderen vergeten. Hoe kom je aan een QR-code als je geen smartphone of computer hebt om de QR-code mee uit te printen? Voor mensen zonder DigiD was in eerste instantie helemaal niets geregeld. De overheid ging er gemakshalve maar even van uit dat iedereen wel in staat zou zijn zo’n code te regelen.

DE OPLOSSING Mede dankzij herhaaldelijke druk van ANBO werd het begin juli mogelijk om een telefoonlijn te bellen waarop u op

basis van uw BSN (burgerservicenummer) en uw postcode een QR-code op papier thuisgestuurd kan krijgen. Vooral in de aanloop naar 25 september, toen de coronapas ook in de horeca en in de culturele sector verplicht werd, raakte deze lijn overbelast. Wederom na aandringen van ANBO is daarna de capaciteit bij de telefoonlijn uitgebreid en kwamen er extra mogelijkheden om een papieren QR-code aan te vragen. Zo kan die nu ook schriftelijk worden aangevraagd. Geregeld!

Zelf iets geregeld hebben?

Wilt u zelf iets geregeld hebben? Heeft u een vraag? Of komt u ergens niet uit? Kijk dan op www.anbo.nl/raad-daad of neem contact op met onze ANBO Raad & Daad Advieslijn via 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers zijn iedere werkdag bereikbaar van 10.00 tot 15.00 uur. Mailen kan uiteraard altijd: raadendaad@anbo.nl

ANBO 15

16 ANBO

INTERVIEW

Hedy d’Ancona (84)

‘ Ik ben een actievoerder’ Niet alle ouderen zijn eenzaam of zitten in een hoek te wachten tot ze een knuffel krijgen. Wij wisten dat al, maar met haar boek Vrolijk Verval verkondigt oud-politica, activiste en schrijfster Hedy d’Ancona het nog maar eens duidelijk aan de wereld. “Die fluwelen handschoenen zijn een vorm van zachte uitsluiting.”

TEKST MARGOT EGGENHUIZEN FOTO’S ANOUK DE KLEERMAEKER VISAGIE GERRIE ANN SCHETS

Hij is niet te missen als we de achterkamer van Hedy d’Ancona’s Amsterdamse grachtenpand in stappen: een kleine, zwarte Niendorfvleugel. Haar werkkamer is aan de voorkant, pal aan de Amstel met zicht op theater Carré en de beroemde Magere Brug, maar sinds de coronatijd brengt ze hier in de achterkamer, met rond het plafond een lint van theaterlampjes, ook meer tijd door. “Ik heb mijn auto verkocht omdat ik ’m nergens meer kon neerzetten en omdat ik dacht: ach, er moet toch eens een eind aan dat autorijden komen als je in de 80 bent.

Van het geld dat ik voor die auto kreeg heb ik een tweedehands babyvleugel gekocht. Ik moest toen nog noten leren lezen. Dat is moeilijk als je oud wordt! Net als met twee handen iets verschillends doen. Maar het gaat allemaal heel goed. De voortgang is die van een slak, maar er zit vooruitgang in.”

NIEUWSGIERIG BLIJVEN D’Ancona is druk, vertelt ze. Die vleugel moet bespeeld worden, ze is net terug van een vakantie in haar huis in Italië, ze schrijft veel, volgt het nieuws op de voet en er staan interviews en fotosessies gepland rond de verschijning van haar boek, Vrolijk Verval. De titel is optimistisch, de boekcover kleurrijk, want, zo schrijft ze: ‘De oude dag is niet zo afschrikwekkend als hij wordt voorgesteld.’

‘Je wordt herinnerd aan het feit dat je zo veel herinneringen hebt’ ANBO 17

INTERVIEW

‘Ik heb bewondering voor het oudere lijf’ “Kijk, je moet niet het idee hebben dat ouder worden vanzelf gaat, een beetje kleurrijke en beweeglijke oude dag komt je niet aangewaaid. Je moet nieuwsgierig blijven, je blijven opwinden over maatschappelijk onrecht. Niet alleen maar over je eigen pensioen, maar ook over weeskinderen uit Griekse vluchtelingenkampen of over Afghaanse tolken die gevaar lopen. Dat getut, Nederland moet weer gaan controleren. Je hoort toch ook dat het onderwijzend en verplegend personeel zo veel tijd kwijt is aan het invullen van formulieren… dat is gewoon collectief wantrouwen. Wij deden vroeger altijd een beetje meewarig over al die bureaucratische landen, met al die stempels. Maar we zijn het zelf ook. Daar moet je je over blijven opwinden, ook als je oud bent.”

FLUWELEN HANDSCHOENEN Een boekproject als Vrolijk Verval was haar dan ook op het lijf geschreven. “Het is een beetje een activistisch boekje geworden, ik ben natuurlijk ook een beetje een actievoerder”, vertelt ze.

D’Ancona was niet alleen PvdA-politica en Europarlementariër, ze richtte eind jaren '60 ook een emancipatie-actiegroep op en was mede-initiatiefnemer van het feministische tijdschrift Opzij. Ze ziet parallellen in de situatie van vrouwen toen en ouderen nu. “Mensen worden ouder dan vroeger en dan moet je dus ook opschuiven met al die aardigheid en die compassie. Ouderen horen: luister eens, we gaan jullie nu pamperen, maar echt meedoen dat is er niet meer bij.

Die fluwelen handschoenen zijn een vorm van zachte uitsluiting.”

De politiek, de media: iedereen kan volgens Hedy voor verandering zorgen, ook ouderen zelf. “We zien ouderen niet bij ons! Kijk eens naar het buitenland, naar Amerika met Joe Biden. Nancy Pelosi, in de 80, en die zit daar toch nog steeds als een ongekroonde koningin.

En dan zegt formateur Herman Tjeenk Willink dat er geen jongere was te krijgen voor die functie. Die man, met die ervaring en geen enkele last van hersenverweking, en dan gaat zo iemand dat zelf zeggen. Wat is dat nou voor onzin?”

GEBOUW WORDT INGERICHT D’Ancona is 84 en zo voelt ze zich ook. “Ik vind het leuk om die leeftijd te voelen, om me daarin te verdiepen. Want als je het niet leuk vindt om oud te zijn, ja, dan moet je jong doodgaan. En 18 ANBO

INTERVIEW dat is eigenlijk heel naar.” Of ze is veranderd? “Je wordt niet een totaal ander mens als je ouder wordt, maar het gebouw wordt ingericht door de jaren heen. Alleen al je herinneringen – je wordt herinnerd aan het feit dat je er zo veel hebt en dat ze zo ver teruggaan.” Fysiek verandert er het nodige: “Je wordt er niet mooier op, dat is gewoon zo.

Dat is wel te verdragen zolang het geen dingen zijn waaraan je voortdurend herinnerd wordt, zoals pijn of ongemak.

Dat heb ik niet. Natuurlijk, ik kan niet meer hardlopen. Als ik de tram bijna zie wegrijden, kan ik de vaart er niet meer inzetten.” Verontwaardigd: “Dat is heel raar! En dat vergeet ik weleens. Dan ga ik van start en denk ik: dat kan ik niet meer. Ik kan wel stevig doorlopen, maar dan rijdt die tram, die ik anders had gehaald, toch heel irritant voor mijn neus weg. Dat zijn dingen waardoor je merkt dat je lijf anders reageert dan vroeger.”

BEWONDERING “Maar je kunt er natuurlijk wel wat aan doen”, vervolgt ze.

“Ik heb al zeker 40 jaar van mijn leven, tot op de dag van vandaag, aan stretching gedaan. En nu ook aan yoga. In de coronatijd kon ik niet naar de yogalessen en zette de lerares de lessen op YouTube, dan deed ik het hier in mijn eentje.

Toen ben ik het in plaats van één keer per week – wat ik toch wel als plicht deed om de boel een beetje in beweging te houden –langzamerhand om de dag gaan doen. Wat leuk is: als je het zo regelmatig doet, word je nog leniger, je kunt dingen die je voor die tijd niet kon.” Ze bekijkt haar oudere lijf met een andere blik: “Ik ben altijd verbaasd dat als je je stoot, ik ben nogal een beweger, dat alles nog steeds maar geneest. Wonderbaarlijk dat een blauwe plek of een wond weer overgaat. Ik heb bewondering voor dat herstelvermogen, voor die lenigheid van de spieren. Dat ze, als ze maar worden uitgedaagd, daar kennelijk op reageren.

Maar die bewondering en verbazing hebben wel te maken met het feit dat je denkt: het is al behoorlijk oud. Daar verbaasde ik me niet over 40 jaar geleden.”

DAGELIJKS GEMIS Ook anders dan 40 jaar geleden: de liefde op latere leeftijd.

Na relaties met onder anderen psychiater Guus de Boer, regisseur Berend Boudewijn en PvdA’er Ed van Thijn ontmoette D’Ancona de Amsterdamse kunstenaar Aat Veldhoen, met wie ze ruim 22 jaar samen is geweest tot aan zijn dood in 2018. Een ‘late liefde’, zoals ze hun relatie noemt, heeft voordelen: “Je denkt niet dat je de ander nog

‘Een kleurrijke en beweeglijke oude dag komt je niet aangewaaid’ kunt veranderen, die hovaardij heb je niet. En dan komt daarbij: geen kinderen samen. Dat scheelt een stuk, je hebt veel meer aandacht voor elkaar.” Dat Veldhoen er niet meer is, is een dagelijks gemis: “Maar zelfs een dagelijks gemis is te verdragen als je denkt: dit is niet hetzelfde leven als vroeger. Nee, het is een ánder leven. En in dat andere leven speelt dat gemis wel een rol, maar niet dat je dat aldoor maar voelt knagen.”

DANSENDE BRUG In huis wordt D’Ancona omringd door het werk van haar late liefde: de muren hangen vol met verschillende ANBO 19

INTERVIEW

‘Een dagelijks gemis is te verdragen als je denkt: dit is een ánder leven’ soorten lijsten – groot en klein, soms een tikkie scheef – met daarin onder meer etsen van vrouwen, een ietwat dansende Magere Brug met de boodschap ‘Voor Hedy 2002’ eronder en een kleurrijk doorkijkje vanuit Veldhoens huis op de Oosterkerk. In haar boek Vrolijk Verval zijn drie van zijn etsen opgenomen, aangevuld met werk van andere illustratoren. “Het was heel leuk om te speuren naar tekeningen die goed bij de teksten pasten. Eigenlijk krijgen alleen kinderen prentenboeken. Maar Aat heeft me iedere dag laten zien hoe belangrijk kijken is, om van dingen te genieten. Hij belde me zelfs op om te vertellen dat er zo’n mooie zonsondergang was. Beeldende kunst begint eigenlijk met kijken. Zo’n detail, op iets inzoomen, dat heeft hij ook op mij overgebracht. Dus praatjes is één ding, maar dat moest in dit boek toch wel met plaatjes.”

VIER HANDEN OP ÉÉN PIANO Kunst, literatuur en dan nu, door de komst van de vleugel, ook nog muziek. “Nu die vleugel er eenmaal staat, denk ik weleens: zou ik nu liever een stukje lezen? Nee, ik móét een halfuurtje achter de piano gaan zitten. Dus het is een beetje een plicht. Máár: het is hetzelfde plichtsgevoel als waarmee ik ook die yogalessen ben gaan doen via YouTube.

Het is niet een onhoudbare drang, het is dat ik denk: het is goed voor je. Pianospelen is ook heel goed voor je hersenen.” Oefening baart kunst: “Ik kan inmiddels een deuntje spelen, al stelt het weinig voor. Ik heb een vriend die ook oud is en die wel heel goed in muziek is, hij heeft zijn hele leven viool gespeeld. Dus nu heb ik een boek met quatre-mains (muziekstukken voor twee pianospelers, red.) gekocht en dan speelt hij de moeilijke kant met al die noten die ik helemaal niet ken en ik speel de kinderkant. Dat doen we dan samen en dat is leuk. Ik ken hem al heel lang, en nu 20 ANBO

hebben we een doel in het leven. Een nieuwe dimensie in onze vriendschap.”

Voltooid leven Hedy d’Ancona is betrokken bij het burgerinitiatief voltooid leven, om het onderwerp zelfbeschikking rond de dood op de (politieke) kaart te zetten. “Mijn geliefde zei altijd: ‘Dood zijn vind ik niet erg, maar doodgáán lijkt me zo afschuwelijk.’ Dat is natuurlijk – je bent altijd bang dat je een lange lijdensweg af moet leggen. Daarom ben ik heel erg voor het voltooide leven, je moet het zelf kunnen beslissen.

Die zelfbeschikking geeft rust.” Het blijft een eigen keuze, wil D’Ancona benadrukken: “Niemand hóeft er gebruik van te maken. Er zijn mensen die de rit wel uitzitten of afwachten. ”Wat er met het wetsvoorstel gebeurt, hangt af van de uitkomst van de formatie. Zelf denkt D’Ancona niet dagelijks na over de dood: “Maar het is er natuurlijk wel. Je weet dat wat achter je ligt, niet in verhóúding staat tot wat je nog voor je hebt. Dat is nou eenmaal een gegeven.

Sommige mensen zullen daardoor gebarricadeerd worden om te genieten. Maar het maakt mij helemaal niet zenuwachtig.” www.uitvrijewil.nu

INTERVIEW

VRAAG & ANTWOORD BENT U EEN LOYALE VRIENDIN? “Ja, anders vind ik het ook geen vriendschap, dan zijn het kennissen.

Bij vrienden ben ik heel erg betrokken – bij waar ze mee bezig zijn en of ik iets voor ze kan doen. Dan zeg ik: ‘Je moet eens dit paadje inslaan als je zin hebt.’ Ik heb geen honderden mensen om me heen, ja kennissen, maar niet vrienden. En dat komt weer doordat ik me niet zo makkelijk in een vriendschap verlies. Maar het gebeurt weleens.”

WELK ADVIES VAN EEN VRIEND(IN) HEEFT U TER HARTE GENOMEN? “Een vriendin van mij, die net is overleden op haar 92ste, zei: ‘Je moet jongere vriendinnen nemen, want anders weet je niet meer hoe het zit.’

Dat had zij ook gedaan en toen ze doodging, waren er ook allemaal jongere vriendinnen om haar heen. Ik heb eraan gedacht hoor, ik heb nu ook jongere vriendinnen. Het is leuk, ook omdat ik het interessant vind wat ze te melden hebben, daar kan ik iets van leren.”

HOE VOELT HET OM VRIENDEN TE VERLIEZEN? “Als dat mensen zijn die echt een behoorlijke leeftijd hebben bereikt, dan moet ik zeggen dat er wel een zekere weemoed zit omdat het onomkeerbaar is. Zo iemand kom je nooit meer tegen. Het zijn vaak vrienden die je een halve eeuw om je heen hebt gehad.”

HEEFT U VIA SOCIAL MEDIA VEEL ‘VRIENDEN’?

“Mijn kleinzoon van 15 heeft voor mij een Instagram-account geopend (@hedydancona). Dat wil ik niet zelf bijhouden, dus ik schrijf dan iets op een kaartje en dan zoekt hij er een illustratie bij en dan plaatst hij dat. Ik heb geen tijd voor social media, ik zou daar veel te veel tijd aan besteden.

Dat zou ik zonde vinden.”

Vrolijk Verval In grappige en scherpe verhalen beschrijft Hedy d’Ancona in Vrolijk Verval haar dagelijks leven – dat van een springlevende tachtiger. Voor € 12,50 te koop in de (online) boekhandel. Ook als luisterboek, voorgelezen door D’Ancona zelf.

HEDY D'ANCONA Hedy d’Ancona (1937) groeide op bij haar moeder en grootouders in Den Haag.

Aan haar Joodse vader heeft ze weinig herinneringen; hij overleed vlak na zijn bevrijding uit een concentratiekamp. Ze studeerde sociale geografie en sociologie, en ging aan de slag bij omroep VARA en later als onderzoeker. Eind jaren 60 richtte ze de organisatie Man Vrouw Maatschappij op en was ze betrokken bij de oprichting van feministisch tijdschrift Opzij. Als PvdA-politica zat ze in de Eerste Kamer en werd ze staatssecretaris en minister.

Ook was ze 10 jaar lid van het Europees Parlement. D’Ancona woont in hartje Amsterdam en heeft twee kinderen en drie kleinkinderen.

www.singeluitgeverijen.nl

ANBO 21

(ADVERTORIAL)

TIJD OM EEN SCOOTMOBIEL TE OVERWEGEN? Hoe ouder we worden, hoe lastiger het is om langere stukken te lopen.

Daarom kiezen veel senioren voor een scootmobiel. Het imago is in de afgelopen jaren verbeterd door innovatieve aanpassingen en hippere designs.

Heeft u moeite met lopen voor langere tijd of heeft u een rollator, wandelstok of krukken in gebruik, dan is een scootmobiel wellicht iets voor u. Ook wanneer het fietsen, ook op een elektrische fiets, niet meer goed gaat.

Het op- en afstappen van een fiets kan bijvoorbeeld niet meer veilig voelen.

VOOR WIE BIEDT EEN SCOOTMOBIEL UITKOMST? Een scootmobiel dient als vervanging voor lopen. U kunt afstanden afleggen die voorheen te voet of met de fiets zouden worden afgelegd, maar dan zonder de fysieke inspanning. Voor sommigen kan een scootmobiel zelfs een vervanging zijn voor de auto. Denk aan de ritjes die u voorheen te kort vond om te rijden en daarom zou hebben gelopen. Daarnaast zijn scootmobielen nuttig voor mensen die zuurstoftanks gebruiken en hun energie

moeten doseren. Ook als u last heeft van chronische gewrichtspijn, zoals reumatoïde artritis, kunt u baat hebben bij een scootmobiel.

UW ONAFHANKELIJKHEID TERUG De scootmobiel is een van de meest populaire mobiliteitshulpmiddelen die mensen met beperkte mobiliteit kunnen helpen om een deel van hun onafhankelijkheid terug te krijgen. Veel scootmobielgebruikers hebben ontdekt dat ze veel meer ondernemen dan ze in jaren hebben gedaan. Allemaal dankzij hun toegenomen mobiliteit.

bij terecht voor deskundig persoonlijk advies en vakkundig onderhoud van uw scootmobiel.

Proefrit maken?

Op Uwscootmobielpartner vindt u een overzichtelijk aanbod aan scootmobielen. Uwscootmobielpartner is een samenwerking tussen meerdere ervaren scootmobielbedrijven. De

winkels van Uwscootmobielpartner zijn verspreid over heel Nederland en worden geleid door zelfstandige lokale ondernemers met een passie voor mobiliteit. Zo kunt u altijd dicht-

Maak een afspraak voor een proefrit bij u in de buurt via de website van: www.uwscootmobielpartner.com

DOSSIER VRIENDSCHAP

Vriendschap Vrienden zijn niet alleen gezellig, maar ook erg gezond. Een vriendengroep is volgens wetenschappers net zo belangrijk als gezonde voeding en regelmatig bewegen. Mensen met een stabiele vriendenkring zijn gelukkiger en worden zelfs ouder. Helaas wordt onze vriendenkring vanaf een bepaalde leeftijd meestal kleiner. Daarom een heel dossier over vriendschap. Met feiten, cijfers, persoonlijke verhalen én tips om nieuwe vrienden te maken. Want dat is makkelijker dan u misschien denkt.

ANBO 23

DOSSIER VRIENDSCHAP

Door dik Socioloog Beate Volkers

EN DUN Door de coronamaatregelen is ons sociale leven er heel anders uit gaan zien.

Sommigen van ons voelden zich eenzamer dan ooit, terwijl anderen hun vriendschappen juist verdiepten. Hoe komt dat, moeten we ons zorgen maken over onze vriendschappen op de lange termijn en hoe maken we nieuwe vrienden als we ouder zijn? We vroegen het socioloog Beate Volker.

TEKST MARIJE REMMELINK

WAT VERSTAAN WE ONDER VRIENDSCHAP? “Wat we onder vriendschap verstaan is al jarenlang ongewijzigd, al zijn er per cultuur wel andere accenten.

In de Verenigde Staten worden mensen al snel vrienden genoemd en in Nederland zijn we daarmee wat terughoudender. Maar de inhoud van de relatie komt grotendeels overeen: een relatie waar je je gezien voelt, die onbaatzuchtig is, waarin je het beste met elkaar voor hebt en waar je elkaar de ruimte geeft.”

WAAROM HEBBEN WE VRIENDEN? “De behoefte aan verbinding met mensen die geen familie zijn is er altijd geweest. Dat vergroot je gevoel ergens bij te horen en verbindt je met de grotere wereld. Anders dan familieleden, kies je je vrienden zelf uit. Vriendschappen bevestigen je in je bestaan en je identiteit. Dat is iets heel bijzonders.”

24 ANBO

VERANDEREN VRIENDSCHAPPEN NAARMATE WE OUDER WORDEN? “Jonge mensen hebben vaak vriendengroepen. Naarmate mensen ouder worden, wordt dat minder. Je hebt dan kleinere clubjes of spreekt één op één met elkaar af. Daarna komt een periode dat je wel weer van die clubjes hebt, bijvoorbeeld een hobbyclub of een sportclub. Maar dat zijn je club-vrienden, niet je echte vrienden.”

“Met de jaren gaan vrienden vaak meer op elkaar lijken”

DOSSIER VRIENDSCHAP

ANBO 25

DEZE PRODUCTIE IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR ALLIANTIE DIGITAAL SAMENLEVEN: MOEDIG MENSEN AAN OM DE MOGELIJKHEDEN VAN DIGITALE MEDIA TE VERKENNEN. ZODAT IEDEREEN KAN DEELNEMEN.

VIDEOBELLEN: OP AFSTAND MAAR TOCH DICHTBIJ!

HOE HET WERKT?

Videobellen met uw smartphone kan heel handig via WhatsApp. Zo doet u dat.

De ANBO-redactie tipt videobellen met uw smartphone of tablet. Zo kunt u gewoon vanaf de bank, uw (klein) kinderen of vrienden zien én spreken. Waar ze ook zijn.

1.

Kies in uw contactenlijst in WhatsApp met wie u wilt bellen.

Lucia (81) en haar kleindochter Kristel (24) zijn fan!

Lucia: “Toen Nederland op

slot ging vanwege Covid, kon ik

mijn kinderen en kleinkinderen niet meer wekelijks zien. Echt

een gemis! Tijdens een lespro-

gramma van Welkom Online van het Nationaal Ouderenfonds

heb ik stap voor stap geleerd hoe ik zelf kan videobellen.”

Kristel: “In het begin videobelden wij naar oma en kon

ze zelf alleen video-oproepen

beantwoorden. Maar het is natuurlijk veel fijner als ze ons

kan videobellen wanneer ze dat wil. Inmiddels weet ze precies hoe ze zelf een video-oproep

kan starten en beëindigen. En

als ze iets is vergeten, bijvoor-

beeld hoe kan wisselen van de

‘frontcamera’ naar de camera

Tik op de naam.

2.

aan de achterkant, belt ze met

beeldscherm ziet u een afbeelding

de Digihulplijn. Door het videobellen heeft ze zelfs kunnen

meegenieten van mijn vakantie!”

Rechtsboven in de hoek van het van een videocamera.

3.

Druk op de videocamera om degene te bellen. Als deze persoon opneemt zien jullie elkaar.

Lucia: “Ha, ja dat was leuk! Ik

heb het San Marcoplein in Vene-

tië kunnen zien, gewoon vanaf de bank! Ik videobelde naar Kristel om te vragen hoe haar vakantie

was en toen ze opnam bleek dat

ze midden op het plein stond. Ze heeft haar telefoon zo gedraaid

dat ik alle gebouwen kon bewonderen. Fantastisch toch: je bent kilometers uit elkaar en toch kun je alles haarscherp zien.”

U kunt ook gebeld worden via WhatsApp. Als dit gebeurt tikt u op de groene knop die in uw scherm verschijnt. Het gesprek beëindigen doet u door op de rode knop te drukken. Om Whatsapp te gebruiken moet uw telefoon beschikken over een internetverbinding.

PS Wilt u leren hoe u zelf kunt videobellen of wilt u wegwijs worden op het internet? Start met een lespro-

26 gramma ANBO via Welkomonline.nl, informeer naar leslocaties van SeniorWeb of ga langs bij de bibliotheek.

DOSSIER VRIENDSCHAP OP BASIS WAARVAN WORDEN MENSEN VRIENDEN VAN ELKAAR? “Vrienden hebben vaak iets gemeen. Bijvoorbeeld het type opleiding, leeftijd, sekse, geloof of (migratie)achtergrond. Doordat onze samenleving verkokerd is komen we vaak mensen tegen die al bovengemiddeld op ons lijken.

Dus de poule mensen om vrienden uit te kiezen is al voorgesorteerd. Daarbinnen kiezen we mensen die nog meer op ons lijken. Dat komt door onze voorkeur, maar het is ook makkelijker, want dan heb je gelijk wat uit te wisselen. Met de jaren gaan vrienden vaak nog meer op elkaar lijken, omdat ze dingen met elkaar bespreken en elkaar op die manier beïnvloeden.

Dit geldt wel vooral voor een kleine kring hechte vrienden, de ‘bubbel’. Die is meestal niet zo divers. Daarbuiten hebben we een grotere kring minder hechte vrienden, die staan iets verder weg. En zwakkere ‘schil’. Het is juist deze groep die diversiteit en een ander perspectief in je leven brengen. Die vriendschappen zijn heel belangrijk, ook op samenlevingsniveau: als iedereen in een eigen bubbel zit heb je geen sociale cohesie en begrijp je elkaar steeds slechter.”

“Minder hechte vrienden zijn op samenlevingsniveau heel belangrijk” IS ER EEN VERBAND TUSSEN HET AANTAL VRIENDEN DAT WE HEBBEN EN HOE GELUKKIG WE ZIJN? “Er is geen direct verband tussen hoe gelukkig je bent en hoeveel vrienden je hebt. De meeste mensen hebben twee of drie hechte vrienden en een kring daaromheen. In onze studie zien we dat vijftien procent van de mensen geen vrienden heeft. De helft daarvan is eenzaam.”

WAT BETEKENT EENZAAMHEID? “Als je eenzaam bent voel je je niet gezien, je voelt een

leegte om je heen. Eenzaamheid gaat over het missen van wederzijdse verbondenheid. Ook mensen met vrienden kunnen zich eenzaam voelen. Sommige wetenschappers zeggen dat eenzaamheid ligt aan de kwaliteit van hechte relaties. Een andere interessante stelling is dat je juist de zwakkere schil mist. Ik denk dat het per persoon verschilt.”

CORONA HEEFT EEN ENORME INVLOED GEHAD OP ONS SOCIALE LEVEN. WAT IS EFFECT VAN ALLE MAATREGELEN OP ONZE VRIENDSCHAPPEN GEWEEST? “Op onze hechte vriendschappen heeft corona niet zoveel invloed gehad. Met die mensen heb je sowieso regelmatig contact. Daarbij kon je altijd nog afspreken met één persoon, dus dat was vaak met iemand uit die bubbel.

In sommige vriendschappen is zelfs een extra verdieping ontstaan. Omdat je nergens heen kon en niks kon doen, gingen mensen met elkaar praten, zonder afleiding.

Dat alles dicht was heeft voor onze zwakke schil echter negatieve gevolgen gehad. Zonder cafés en clubjes zagen we deze mensen veel minder. Dus die verbindingen zijn minder hecht geworden. Dat moet allemaal weer opgebouwd worden. Steeds als alles dicht gaat krijgen die relaties een deuk. Zeker als je de maatschappelijke waarde van die relaties inziet, is dat heel zorgelijk.”

Hoewel we door corona ontdekt hebben dat we elkaar ook goed digitaal kunnen ontmoeten, zijn we elkaar ‘in het echt’ zien ook gaan waarderen. Hoe belangrijk is dat?

“Als corona was opgekomen toen we nog geen internet hadden was de ramp nog vele malen groter geweest. Zeker als je elkaar al lang kent kan het contact heel lang enkel digitaal verlopen. Maar iemand in het echt zien is toch rijker. Je krijgt dan onbewust veel meer informatie over de ander. Op een scherm zie je veel dingen niet goed die het plaatje compleet en de interactie rijk en plezierig maken.”

ZIJN ONZE RELATIES HIERDOOR VOORGOED VERANDERD, OF IS HET EEN KWESTIE VAN TIJD VOORDAT HET WEER WORDT ZOALS HET WAS? “Er zijn twee scenario’s. Het eerste scenario is dat we voorzichtiger worden voor zwakkere verbindingen en vreemden en dat we die op afstand houden. Zowel mentaal als fysiek. De gevolgen daarvan zijn dat we de ander niet meer zien, waardoor we diversiteit kwijtraken. Dat is ANBO 27

DOSSIER VRIENDSCHAP

“Vriendschappen bevestigen je in je bestaan en je identiteit” op maatschappelijk niveau wel zorgelijk. Het tweede scenario is dat we het wel weer terughalen. We gaan niet naar cafés om iets te drinken, dat kunnen we thuis veel beter. We gaan erheen om mensen te zien die je anders niet ziet. Dat mensen daar naar snakken is een goed teken.”

HOE KUNNEN OUDEREN OMGAAN MET HET GEMIS AAN SOCIALE CONTACTEN? “De eerste stap is je bewust worden van het gemis. Wat je eraan kunt doen, is bijvoorbeeld iedere dag even een kort praatje maken met iemand op straat of tijdens het boodschappen doen. Je hebt dan even gepraat, gelachen misschien wel. Daardoor voel je je er weer bij horen. En wie weet krijg je zelfs een afspraak voor een kopje koffie. Dus kom uit je comfortzone. Als jij naar mensen toe komt, komen ze ook naar jou. Maar dat is niet vanzelfsprekend, dus kom in actie!”

Over Beate Volker Prof. dr. Beate Volker is hoogleraar Sociologie aan de faculteit Sociale en Gedragswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Haar expertise is sociale netwerken. Volker begon in de sociale psychologie, stapte toen over naar sociologie en houdt zich nu bezig met stedelijk leven en sociale netwerken.

Vier tips om vrienden te maken op latere leeftijd 1. Ga op een hobbyclub waar je gelijkgestemden tegenkomt. Het is makkelijker een gesprek te beginnen als je dezelfde interesses hebt.

2. Kijk in je adresboek wie je een tijdje niet gesproken hebt en waarvan je dat wel leuk vindt om weer te doen. Bel of stuur een bericht om de relatie weer leven in te blazen.

28 ANBO

3. Organiseer een etentje voor een klein aantal mensen en vraag iedereen om iemand mee te nemen die je niet of nauwelijks kent. Je hebt dan sowieso een leuke avond en de kans dat je nieuwe vrienden maakt is heel groot.

4. Het is belangrijk om je te realiseren dat je uit je comfortzone moet stappen als je nieuwe vrienden wilt maken.

Otolift, dé meest gekochte traplift

Du n s ra il t etreweenrek e le l d!

van Nederland Uw trapleuning blijft zitten Brede kant van de trap blijft vrij Niet goed = geld terug Huren, nieuw en tweedehands Slechts 48 uur levertijd

€750,Korting t/m 31-10-21

tis a r g g n Ont va broch u re! on ze

Stuur mij een gratis brochure Naam Adres ANBO21

Postcode/plaats Telefoon

Bel gratis 0800 - 444 770 8 of ga naar www.otolift.nl ANBO 29

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

FEITEN & CIJFERS

Vriendschap onder de loep Het is wetenschappelijk bewezen dat vriendschappen een grote invloed hebben op ons geluk en de kwaliteit van leven.

Waarom is vriendschap zo belangrijk? Hoe vaak spreken we onze vrienden? En wat is de waarde van online contact voor vriendschap? Een aantal feiten en cijfers op een rij.

Het bijzondere aan vriendschappen is dat het relaties zijn die u zelf hebt gekozen.

Ook de inhoud van die vriendschappen bepaalt u zelf. Hoe? We kiezen vrienden die op ons lijken. Denk aan dezelfde opleiding, leeftijd, hobby's, maar het kan ook dezelfde kledingstijl zijn.

Enkele inzichten over vriendschap • Man-vrouw vriendschappen komen nog weinig voor. Net als vrienden van tien jaar ouder of jonger.

• Een positief effect van vriendschap op je gezondheid is dat het stress vermindert, omdat je je goed voelt bij vrienden. Het houdt daarnaast je brein actief: vrienden vertellen wat ze hebben meegemaakt en vragen om je mening.

• Kenmerkend voor vriendschappen van deze tijd, is dat identiteitsbevestiging een grote rol speelt. Aan de ene kant kan een vriendengroep een klankbord vormen, waarna je als individu je eigen keuzes maakt. Aan de andere kant kunnen 30 ANBO

vrienden elkaar enorm bevestigen, vandaar dat vrienden binnen een groep vaak dezelfde meningen hebben.

• De basis voor een goede vriendschap is vertrouwen en onbaatzuchtigheid.

• Het ideale moment om vriendschappen te sluiten, is de studententijd. Als je aan een opleiding begint, ben je open en kom je allerlei mensen tegen die in dezelfde situatie zitten en ook open zijn.

• Vrienden zijn in de samenleving steeds belangrijker geworden, omdat mensen ver van hun familie wonen en er meer scheidingen zijn.

FEITEN & CIJFERS • Vroeger had je een bepaalde status als je een goede opleiding had, een leuke partner en er goed uitzag. Tegenwoordig is het hebben van veel vrienden een statussymbool. Op social media is het ook nog eens erg zichtbaar. Iedereen kan zien wie jouw vrienden zijn. Het is daarom ook

belangrijk geworden om te laten zien wie jouw vrienden zijn.

• Voor expats zijn Nederlanders lastig om vrienden mee te worden. Van de 68 onderzochte landen staat Nederland op de 56e plek

Vriendschap in cijfers • Een Nederlander heeft gemiddeld 3,5 vrienden.

• 42% van onze vrienden woont binnen een straal van 3 kilometer.

• Van alle Nederlanders zegt 15% geen vrienden te hebben.

• 50% van onze vrienden heeft hetzelfde opleidingsniveau.

• 75% van onze vrienden heeft hetzelfde geslacht als wijzelf.

Hoe vaak per week hebben Nederlanders contact met vrienden, familie, buren?

• 96% van de jongeren (15 tot 25 jaar) heeft minstens wekelijks contact met vrienden tegen iets minder dan 70% van de 55-plussers. Dit verschil is goed verklaarbaar, doordat veel jongeren hun vrienden bijna dagelijks op school zien.

• Ouderen zien of spreken hun buren juist vaker.

Bijna driekwart van de 65-plussers heeft minstens eenmaal per week contact met de buren, tegen ongeveer 40 tot 45% van de mensen jonger dan 35 jaar.

• Vooral 25- tot 35-jarigen hebben elke dag contact met familie. Bij voorkeur via bellen en appen.

• Jongeren (15 tot 25 jaar) hebben vooral dagelijks vriendencontact. Dit is zowel persoonlijk als via bellen en social media. Ouderen hebben dagelijks vriendencontact, met een grote voorkeur voor persoonlijk contact. Via social media hebben ze veel contact door binnen een (besloten) groep met elkaar te communiceren.

• Volgens wetenschappers van de Universiteit van Kansas moet je 50 uur met iemand doorbrengen voordat je iemand een vriend kunt noemen. Na 90 uur wordt de band sterker en na 200 uur is iemand een ‘beste vriend’.

• Er bestaat zelfs een Internationale Dag van de Vriendschap: op 30 juli vieren we dit.

Betere vriendschap door sociale media?

Sociale media hebben gezorgd dat onze vriendschappen en relaties onomkeerbaar zijn veranderd.

• Het is dubbel, enerzijds zorgen smartphones voor een toegenomen sociale verbondenheid, maar tegelijkertijd kunnen ze ons verwijderen van nabije interacties, wat gevoelens van eenzaamheid oproept.

• Een groot actief sociaal netwerk kan niet meer als oppervlakkig gezien worden. Door de komst van de smartphone ervaren we intieme nabijheid op afstand.

• Veelvrienderij’ is niet negatief en oppervlakkig: onze indirecte contacten zijn veel hechter geworden waardoor we een groter actief netwerk hebben. Bij het woord vriend moeten we niet alleen aan die kleine kring van heel goede kameraden denken, maar ook die (iets) minder hechte vrienden.

Bronnen: Onderzoek sociale samenhang en welzijn, CBS, Onderzoek ‘Alleen samen of samen alleen: De toekomst van vriendschap?’ Prof. dr. Marjolijn Antheunis, onderzoek Hoogleraar Sociologie Prof. dr. Beate Völker, Expat Insider 2018, What’s Happening Online 2021

ANBO 31

- SINDS 2004 -

Ruil uw oude zitmeubel in en profiteer van *

Bel nu 0499 - 72 93 66

1. Ontdek

2. Probeer

3. Bestel

Ontdek uw 5 favoriete stoelen of banken op www.velderhof.nl of in de brochure. Vraag deze gratis aan via telefoonnummer 0499 - 72 93 66.

Een van onze zitconsulentes komt bij u thuis met uw favoriete stoelen. Zo kunt u ze proberen en kijken welk design, kleur en soort bekleding het beste bij u past.

Bent u eruit? Mooi! Wij passen uw stoel aan op uw wensen en bezorgen deze binnen een mum van tijd. U kunt deze 90 dagen vrijblijvend uitproberen!

Stoel van de maand Elders 1.270,Bij Velderhof v.a. 595,Ook met Sta-op functie!

Bel voor de gratis Velderhof brochure of meer informatie 0499 - 72 93 66 of kijk op

*Kijk op.velderhof.nl/algemene-voorwaarden

Uw perfecte stoel vrijblijvend thuis uitproberen?

Ja, stuur mij de gratis Velderhof brochure Naam Adres

Postcode

www.velderhof.nl

✁

Telefoon Zonder postzegel in envelop: Velderhof, Antw. nr. 10396, 4800 VB Breda

wk37_ANBO

Plaats

DOSSIER VRIENDSCHAP

Win-win wonen Kamers met Aandacht helpt jongeren én ouderen Wanneer de kinderen uit huis zijn of u om een andere reden ruimte over hebt thuis, kan een huis soms groot en ongezellig aanvoelen. Heeft u er wel eens aan gedacht om een kamer te verhuren? Kamers met Aandacht is er speciaal voor mensen die ruimte over hebben en wel wat gezelligheid in huis kunnen gebruiken.

TEKST MARIJE REMMELINK BEELD PETRI BAKKER

Bianca van der Neut is directeur en oprichter van Kamers met Aandacht, een non-profit organisatie die kwetsbare jongeren op weg helpt naar zelfstandigheid. “Vooral voor jongeren die niemand hebben om op terug te vallen is het een te grote stap om van een groep met begeleiders naar een woning voor zichzelf te gaan. Een kamer met aandacht gaat niet per se om de kamer, die is tijdelijk. Het gaat erom dat jongeren ergens komen te wonen waar ze iemand hebben om op terug te vallen. Na één of twee jaar zijn ze gewend aan zelfstandig wonen, hebben ze hun netwerk uitgebreid en zijn ze klaar voor de volgende stap.” Inmiddels zijn 44 jongeren geholpen aan een kamer.

VERHUREN MET AANDACHT Kamers met Aandacht is er niet alleen voor jongeren. Van der Neut legt uit: “Er zijn veel ouderen die letterlijk ruimte over hebben. In hun huis en in hun leven. Sommigen van hen willen graag iets doen voor iemand, maar niet meer heel intensief zorgen. Of ze hebben behoefte aan een beetje reuring. Dan is Kamers met Aandacht een mooie oplossing. Verhuurders van Kamers met Aandacht zijn vaak

BIANCA VAN DER NEUT MET CEDRINA BUISSION

mensen met volwassen kinderen die het huis uit zijn, die ruimte hebben en zin hebben in wat gezelligheid. Soms zijn het mensen die vroeger pleegzorg hebben verleend en dat nu niet meer willen. Maar deze ervaring hoef je helemaal niet te hebben. Affiniteit met de doelgroep is fijn, maar het enige wat belangrijk is, is dat je ruimte hebt en bereid bent een beetje aandacht aan je huurder te besteden.”

VAN BETEKENIS ZIJN Kamers met Aandacht is niet op zoek naar mensen die hun kamer verhuren om financiële redenen. Van der Neut: “Natuurlijk is dat extra geld wel fijn, maar dat mag niet de hoofdreden zijn. Mensen kiezen er bewust voor om hun kamer te verhuren aan kwetsbare jongeren. Iemand bij wie je van betekenis kunt zijn. En als verhuurder heb je ook ANBO 33

een signalerende functie. Omdat Kamers met Aandacht een commerciële huurovereenkomst regelt, raken verhuurders hun huurtoeslag niet kwijt. Wel moet toestemming gevraagd worden aan de woningbouwcorporatie of de hypotheekverstrekker. De meeste corporaties en banken omarmen ons initiatief en verlenen die toestemming.”

TYPE MENS “Bij het maken van een match tussen verhuurder en huurder, is de verhuurder het uitgangspunt”, vertelt van der Neut. “We kijken altijd goed naar wat de motivatie van de verhuurder is, wat ze willen betekenen en hoeveel aandacht ze willen geven. We kijken ook naar wat voor type mens iemand is, ben je bijvoorbeeld rommelig of juist heel erg netjes. Heb je ervaring met kinderen? Sommige mensen willen graag een keer per week samen eten en wel eens helpen met de post, anderen willen dat liever niet.

Bij jongeren kijken we hoeveel behoefte ze hebben aan aandacht. Sommigen vinden veel aandacht fijn, anderen willen niet zoveel bemoeienis. Ook belangrijk: hou je van huisdieren? Of van kinderen?”

ACHTERWACHT Van beide partijen brengt Kamers met Aandacht zo een heleboel gegevens en wensen in kaart. “Zodra we een jongere vinden die bij een verhuurder past, stellen we de match voor. Als ze het beide zien zitten, hebben we daarna een kennismakingsgesprek. Bij dat eerste gesprek is iemand van jeugdzorg en iemand van Kamers met Aandacht. Eventueel volgt daarna nog een gesprek zonder de begeleiders. Het laatste gesprek is het startgesprek waarbij afspraken over huisregels worden gemaakt. Kamers met Aandacht blijft de hele huurovereenkomst als achterwacht voor de verhuurder.”

GOEDE MENSEN “Het is belangrijk om te weten dat we echt goed kijken naar welke jongeren we plaatsen”, benadrukt Van der Neut. “Er bestaan veel vooroordelen over jongeren uit de jeugdzorg, maar 95 procent woont niet thuis omdat hun ouders problemen hebben – niet zijzelf. Dat je daardoor wat littekens oploopt is logisch. Daar krijgen ze ook professionele hulp voor. Maar in de basis zijn het goede mensen en geen probleemjongeren.”

34 ANBO

Wilt u ook een Kamer met Aandacht verhuren?

Dit zijn de eerste stappen: • Bezoek een informatiebijeenkomst. Daar is ook altijd een verhuurder aanwezig om uw vragen te beantwoorden.

• Bespreek met uw kinderen wat ze ervan vinden.

• De verhuurder is het uitgangspunt. Bedenk goed waar u behoefte aan heeft en wat u juist níet wilt. De match wordt daar op gebaseerd. www.kamersmetaandacht.nl

Vijf jaar geleden verhuisden Ab en Lineke Hengeveld naar een dubbele woning met als doel om na hun pensioen nog iets voor anderen te betekenen. Ab Hengeveld vertelt: “Mijn vrouw en ik hebben vroeger veel pleegkinderen opgevangen. Op een gegeven moment kwam dat op een lager pitje, maar het idee om het weer op te pakken is er altijd geweest. Toen dit huis op ons pad kwam zagen we de mogelijkheid om iets voor anderen te betekenen zonder te veel privacy in te leveren. We hebben ieder onze eigen verdieping met eigen voorzieningen maar we kunnen onze huurders wel genoeg ondersteunen.”

“Ik vind Kamers met Aandacht een hartstikke mooi initiatief. Zij zorgen voor het huurcontract en de begeleiding van de huurders. Ook selecteren zij de huurders en zorgen ze ervoor dat ze aan bepaalde criteria en voorwaarden voldoen. En als er wat is staat Kamers met Aandacht altijd klaar om ons te helpen. Wij bidden altijd dat er iemand mag komen die het echt hard nodig heeft.

Maar ik kan me voorstellen dat er ook veel mensen zijn die wel een beetje gezelschap kunnen gebruiken. Voor hen heeft Kamers met Aandacht vast ook een goede match.”

ONTVANG NU

tot 750,korting op uw badkamer

Eigen productie en montageteam

Ruim 10.000 douches geplaatst

Goedkoopste van de Benelux

Geplaatst binnen 1 dag

Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962

Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Naam

Pure instapbad

Straat + nr

NIEUW

Postcode Telefoon

* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.

Plaats ANBO 20_10_21

ANBO 35

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

DOSSIER VRIENDSCHAP

Vrienden maken Zo doe je dat Als kind gaat het maken van vrienden heel natuurlijk. Op het schoolplein, de voetbalclub of tijdens het buitenspelen worden er aan de lopende band vriendschappen gesmeed. Maar hoe ouder we worden hoe minder vanzelfsprekend het lijkt om nieuwe mensen te ontmoeten. Wie een beetje hulp nodig heeft kan met deze tips aan de slag.

TEKST FLEUR AKERSLOOT

MAAR EERST, WAAROM IS VRIENDSCHAP ZO BELANGRIJK? Jong of oud, wij mensen kunnen niet zonder anderen om ons heen. Een goede vriendschap maakt een wezenlijk verschil in ons leven. Op meer vlakken dan u misschien denkt. Een vriend is er voor de gezelschap, om samen mee te lachen en om lief en leed mee te delen. Maar ook ons zelfvertrouwen groeit en we ervaren minder stress als we regelmatig vrienden om ons heen hebben. Vriendschap heeft niet alleen positieve invloed op onze psyche maar ook op onze lichamelijke gezondheid. Een vriendengroep is volgens wetenschappers net zo belangrijk als gezonde voeding en regelmatig bewegen. Volgens studies heeft het hebben van een goede sociaal netwerk zelfs een even sterk effect als dat van niet-roken. We zouden dankzij een stabiele vriendenkring zo’n 6 à 7 jaar langer leven.

VAN VRIENDEN WORDEN WE GELUKKIG EN GEZOND Helaas hebben steeds meer mensen een gebrek aan hechte emotionele banden en voelen zij zich eenzaam. Door het 36 ANBO

overlijden van een naaste, ziekte, verhuizing, ander of geen werk, het eenzame gevoel kan iedereen overkomen. En dat is ongelooflijk verdrietig want als we ergens gezond en gelukkig van worden, dan zijn het onze sociale banden wel.

Zeker als we een dagje ouder worden.

Een fijne warme sociale omgeving zorgt er namelijk ook voor dat we minder last hebben van de nadelige kanten van het ouder worden. In een onderzoek naar geluk werden deelnemers meer dan 75 jaar gevolgd. De mensen die het gelukkigst waren hadden na hun pensioen actief een vriendenkring opgebouwd. Ondanks fysiek lijden waren de deelnemers met een stevige sociale kring om zich heen nog altijd even gelukkig.

HOE MAAK JE VRIENDEN? Misschien gaat het vrienden maken op latere leeftijd niet zo gemakkelijk en snel als toen u kind was. Bedenk dat niet meer piepjong zijn ook voordelen heeft bij het ontmoeten van nieuwe mensen. U weet, anders dan toen u bijvoor-

beeld twintig was, beter wie u bent. U heeft meer meegemaakt en weet wat u belangrijk vindt in het leven. Bovendien is er een grote kans dat u de hectiek van een jong gezin en werk voorbij bent en u meer tijd heeft om te investeren in waardevolle vriendschappen. Maar, waar en hoe maak je nieuwe vriendschappen? Deze tips helpen u op weg: STA OPEN Het is een inkopper, maar zet de vooroordelen-knop uit en maak eens praatjes met vreemden. Neem een voorbeeld aan kinderen. Kinderen zijn niet kieskeurig en maken continue nieuwe vriendschappen. Sta open voor anderen en ontdek. Het hoeft niet in één keer raak te zijn. Oefen, ontdek, maak lol en leer elkaar kennen.

ZOEK HET IN DE BUURT Echte vrienden wilt u het liefst in de buurt vinden. Want juist regelmatig afspreken verdiept een band. Het is nou

eenmaal zo dat de laagdrempeligheid van bij elkaar in de buurt wonen maakt dat we elkaar eerder opzoeken. Spit de wijkkrant eens door of er sociale bijeenkomsten zijn.

SLUIT AAN BIJ VERENIGINGEN EN CLUBS Kijk of er iets in de buurt is waar u zelf plezier in heeft.

Meld u aan voor een schildercursus, word lid van de tennisvereniging of kijk welk vrijwilligerswerk er te doen is in de buurt. Of het nu om de buurtmoestuin gaat of de lokale bibliotheek, door iets te doen wat u leuk vindt is de kans groot dat u gelijkgestemden tegenkomt.

VERTEL ANDEREN DAT U OP ZOEK BENT Het is helemaal niet gek dat u graag nieuwe mensen wilt ontmoeten. Laat dat weten aan uw omgeving. Zij zullen eerder aan u denken als er een sociale activiteit is. Vergeet niet dat wij mensen sociale wezens zijn en elkaar graag helpen.

ANBO 37

(advertentie)

Stijlvolle producten voor een leven lang liefhebben

Fantaseer, lach, durf en experimenteer “Wat een fijne website!

Eindelijk een site om me eens goed te oriënteren op dit gebied. Veel goede uitleg en advies waar ik wat aan heb. Mijn nieuwe aanwinst inmiddels ontvangen en nog eens extra verrast door de mooie verpakking.”

√

Persoonlijke aandacht

√

Kwalitatief goede en

√

Uitgebreide tests

voor onze klanten

veilige producten

door onafhankelijk testteam

√

Deskundig advies

Verleidelijke producten

Stijlvolle nachtkleding

Sterke bekkenbodemspieren

Voor hem, voor haar, voor samen; ons assortiment is met zorg en liefde samengesteld. Een van onze bestsellers is deze kleine stimulator.Voor sensuele massages en heel veel samen genieten.

Waarom zou u ’s nachts ophouden om er mooi uit te zien? Met de allermooiste nachtkleding en lingerie, ook voor de momenten dat het wat gedurfder mag.

Van fijne nachtjurkjes tot verrassend ondergoed.

Goede bekkenbodemspieren zorgen voor extra gevoel tijdens seks (en voorkomt urineverlies).

Met deze kegelset wordt trainen heel leuk en gemakkelijk. En wordt het beminnen nog fijner.

i.s.m. seksuologen en therapeuten

√

Wij pakken alles in

√

Verzending geschiedt

als stijlvol cadeau

discreet en anoniem

De Paarse Keizerin w w w. d e p a a r s e k e i z e r i n . n l

DOSSIER VRIENDSCHAP ZEG JA Soms is het makkelijk om druk te zijn met eigen bezigheden en daardoor sociale activiteiten als een verjaardag af te wijzen. Zeker als u gewend bent veel alleen te zijn. Zeg voortaan ja, ook al bent u moe, had u plannen om een boek te lezen of de tuin te harken. Laat de boel de boel en maak dit soort uitnodigingen belangrijk.

DEEL LIEF EN LEED Door echte kwesties van het leven te delen worden vriendschappen hechter. Een kwetsbare kant laten zien nodigt anderen uit om ook iets te delen. De ander in vertrouwen nemen is een begin van een diepere band.

Bekijk ook eens deze initiatieven om op een laagdrempelig manier nieuwe mensen te ontmoeten: NLVoorelkaar; Een levendig platform waar uiteenlopend vrijwilligerswerk wordt gezocht en aangeboden door heel Nederland. Van wandelmaatjes, vrijwilligers voor spelletjesmiddagen tot tuinhulp.

Vul uw postcode in op de site en bekijk de bonte verzameling van oproepen. Kijk op: www.nlvoorelkaar.nl

Buurthuiskamer Leger des Heils; Door heel Nederland heeft het Leger des Heils zo’n honderd buurthuiskamers waar iedereen welkom is. Een kop koffie, een goed gesprek, samen eten, knutselen of spellen doen.Het Leger des Heils is er voor iedereen. Kijk op: www.legerdesheils.nl/buurtwerk Oproepjes op BUUV.nu; Op deze site kunt u snel en makkelijk nieuwe mensen leren kennen. Er staan allerlei oproepjes om elkaar te ontmoeten, te helpen en nieuwe dingen te leren.

Kijk op: www.buuv.nu

Maar zorg ook voor lol en luchtigheid. Het gaat om samen lachen, samen huilen. Bovendien kan te snel te veel leed delen in het begin te intens overkomen.

EN TOT SLOT: NEEM INITIATIEF Wacht niet altijd op de ander om iets voor te stellen. Is het mooi weer, stel eens aan een buurtgenoot voor om te gaan wandelen. Is er een tentoonstelling in een museum, vraag eens of iemand meegaat. Bij het maken van nieuwe vrienden geldt net als bij andere zaken in het leven: als u niets doet, verandert er waarschijnlijk ook niets.

Oppassen op honden; Bent u een dierenliefhebber? Meld u zich dan aan bij Stichting OOPOEH (Opa’s en Oma’s Passen Op Een Huisdier). U past op een huisdier en helpt daarmee het dier en baasje.

Zo doet u leuke nieuwe contacten op en bent u nog eens buiten voor een wandeling met een hond. De stichting organiseert ook regelmatig leuke sociale activiteiten voor de OOPOEH’s.

Kijk op: www.oopoeh.nl Voorlezen bij gezinnen; Word via de VoorleesExpress maatje van een gezin met jonge kinderen uit de buurt. U leest dan een half jaar voor aan kinderen met een taalachterstand. U komt bij het gezin thuis, ziet elkaar online of op een openbare plek.

Wie weet wat daar voor een bijzondere banden uit ontstaan. Kijk op: www.voorleesexpress.nl Hulp van Sociaal Netwerker; Wist u dat u als ANBO-lid ook hulp van Sociaal Netwerkers kunt krijgen? Zij helpen u weer mee te doen in de maatschappij. De vrijwilliger komt op huisbezoek en gaat samen met u kijken welke sociale activiteiten bij u passen. Via de Raad & Daad Advieslijn 0348 46 66 88 kunt u bellen om een afspraak te maken.

Mailen kan uiteraard altijd, via: raadendaad@anbo.nl

Wilt u meer informatie over de Sociaal Netwerker?

Lees dan verder op pagina 40.

ANBO 39

DOSSIER VRIENDSCHAP

Behoefte aan een praatje?

Kom in contact met onze Sociaal Netwerkers

In dit magazine vindt u allerlei tips om nieuwe vriendschappen aan te gaan. Maar soms gaat dat gewoon niet zo makkelijk. Dan zijn wij er voor u. Onze Sociaal Netwerkers zijn er op getraind om eenzaamheid te voorkomen. Zit u verlegen om een praatje of wilt u weer nieuwe mensen leren kennen? Neem dan contact met ons op.

40 ANBO

DOSSIER VRIENDSCHAP Als de coronaperiode één ding duidelijk heeft gemaakt, is het wel hoe belangrijk een goed sociaal netwerk is. Maar structureel contact met anderen houden lukt niet iedereen. Voor wie wel wat ondersteuning kan gebruiken om mee te blijven doen, hebben wij de vrijwilligersfunctie Sociaal Netwerker in het leven geroepen. Dat zijn vrijwilligers die lokaal actief zijn om vereenzaming te voorkomen. Ze moedigen leden aan om deel te nemen aan lokale activiteiten. Ze brengen mensen in contact met leeftijdsgenoten, komen bij mensen thuis om bijvoorbeeld een wandeling te maken of eventueel een boodschap of een klusje te doen. Let op: een Sociaal Netwerker is geen schoonmaker of klusjesman. Daarvoor wordt doorverwezen naar mensen die daarbij (structureel) kunnen helpen.

CONTACT Bent u of kent u iemand die wel eens contact wil met een Sociaal Netwerker van ANBO? Neemt u dan contact op met de ANBO Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88. Onze deskundige medewerkers staan u op werkdagen van 10.00 tot 15.00 uur graag te woord en brengen u als u wilt in contact met een Sociaal Netwerker bij u in de buurt. Mailen kan uiteraard ook: raadendaad@anbo.nl ZELF SOCIAAL NETWERKER WORDEN? Overal in het land zijn we op zoek naar mensen die in de buurt een handje willen helpen of een luisterend oor willen bieden. Zo voorkomen we samen sociaal isolement. Heeft u belangstelling?

Dan nodigen wij u uit voor een persoonlijk gesprek om te bekijken of dit vrijwilligerswerk bij u past. Uiteraard kunt u rekenen op opleiding en begeleiding door ANBO. U bepaalt vervolgens zelf hoeveel tijd u zich wilt inzetten als Sociaal Netwerker. Kijk voor meer informatie op: anbo.nl/sociaalnetwerker

of stuur een mail naar: vrijwilliger@anbo.nl

ONZE SOCIAAL NETWERKERS STEFANY JANSEN, MACHTELD BLICKMAN EN ED SCHEPER

Hieronder vindt u een lijst met al onze Sociaal Netwerkers: Meneer

G.P. Aikema

CULEMBORG

Meneer

H.L.H. Berben

HEERLEN

Mevrouw M.M. Blickman

'S-GRAVENHAGE

Meneer

H. Brakel

REUVER

Meneer

A. Bronk

AMSTERDAM

Meneer

D. Dijkhoff

HOENSBROEK

Meneer

J.B. van Hees

BRUNSSUM

Meneer

H.A.P. IJzendoorn

HOENSBROEK

Mevrouw S. Jansen

SLIEDRECHT

Mevrouw C.J.A. Koster-Van Loon STADSKANAAL Meneer

P. Kwaadgras

BERGEN OP ZOOM

Mevrouw R.C. Meijer-Groeizaam ROTTERDAM Meneer

W. van Oosten

DEVENTER

Meneer

J.A.H. Pelzers

SCHOONHOVEN

Meneer

L.H. Sakko

HOOGEVEEN

Meneer

J.W. van der Straaten

EMST

Mevrouw L. Veenstra

VOLLENHOVE

Meneer

A.J. Wanrooy

LEEUWARDEN

Meneer

W. Wildschut

SPIJKENISSE

Mevrouw D. Zielstra

GRONINGEN

ANBO 41

Foto: Foto: Ton Ton Toemen Toemen

[advertorial]

Uw Uw steun steun is is onmisbaar onmisbaar Expertisecentrum Euthanasie Expertisecentrum Euthanasie onderzoekt hulpvragen van patiënten onderzoekt hulpvragen van patiënten die bij hun eigen behandelaar geen die bij hun eigen behandelaar geen gehoor vinden. Als het verzoek aan gehoor vinden. Als het verzoek aan de wettelijke eisen voldoet, verlenen de wettelijke eisen voldoet, verlenen teams, bestaande uit een arts en teams, bestaande uit een arts en een verpleegkundige euthanasie. een verpleegkundige euthanasie.

Zorgvuldig en zorgzaam.

Zorgvuldig en zorgzaam.

Ans Konings: Ans Konings:

‘Ik ben opgelucht dat de diepe wens van mijn zus vervuld is.’

Ans Ans Konings Konings (59) (59) is is al al jaren jaren vriend vriend van van Expertisecentrum Euthanasie.

“Ik gun Expertisecentrum Euthanasie. “Ik gun iedereen iedereen de kans op een menswaardig einde.” de kans op een menswaardig einde.”

“In 2016 kreeg mijn zus de diagnose “In 2016 kreeg mijn zus de diagnose alzheimer. Ze wist meteen dat ze dit niet alzheimer. Ze wist meteen dat ze dit niet tot het laatst wilde meemaken en tot het laatst wilde meemaken en besprak regelmatig haar euthanasie­ besprak regelmatig haar euthanasie­ wens met de huisarts. Hij beloofde: ‘Als wens met de huisarts. Hij beloofde: ‘Als het zover is, help ik je’. Oktober vorig het zover is, help ik je’. Oktober vorig jaar werd ze getroffen door een jaar werd ze getroffen door een hersenbloeding, met verlamming en hersenbloeding, met verlamming en ernstige afhankelijkheid als gevolg. Toen ernstige afhankelijkheid als gevolg. Toen was het voor haar gelijk duidelijk: dit is was het voor haar gelijk duidelijk: dit is het moment voor euthanasie. Volkomen het moment voor euthanasie. Volkomen onverwacht haakte de huisarts af; hij onverwacht haakte de huisarts af; hij twijfelde aan haar wilsbekwaamheid. twijfelde aan haar wilsbekwaamheid.

De familie was stomverbaasd. Door De familie was stomverbaasd. Door alzheimer had ze weliswaar cognitieve alzheimer had ze weliswaar cognitieve problemen, maar hier was mijn zus problemen, maar hier was mijn zus

kraakhelder over: ze wilde zo niet kraakhelder over: ze wilde zo niet verder leven. Eind november hebben we verder leven. Eind november hebben we haar aangemeld bij Expertisecentrum haar aangemeld bij Expertisecentrum Euthanasie. Hier keken ze verder dan Euthanasie. Hier keken ze verder dan haar dementie en ook de SCEN­arts haar dementie en ook de SCEN­arts bevestigde dat ze wilsbekwaam was. bevestigde dat ze wilsbekwaam was.

Eind januari 2021 kreeg ze euthanasie.”

Eind januari 2021 kreeg ze euthanasie.”

Ans Konings, voormalig fysiotherapeut, Ans Konings, voormalig fysiotherapeut, is al jaren donateur van de stichting is al jaren donateur van de stichting Vrienden van Expertisecentrum Vrienden van Expertisecentrum Euthanasie. “Het expertisecentrum is Euthanasie. “Het expertisecentrum is een onmisbaar vangnet voor mensen die een onmisbaar vangnet voor mensen die bij hun eigen arts niet terecht kunnen. bij hun eigen arts niet terecht kunnen.

Ik mis mijn zus, maar ben opgelucht dat Ik mis mijn zus, maar ben opgelucht dat haar diepe wens vervuld is.” haar diepe wens vervuld is.”

Word Word ook ook vriend vriend van van Expertisecentrum Expertisecentrum Euthanasie Euthanasie Bel 070 891 26 21 (medewerkers van de stichting Bel 070 891 26 21 (medewerkers van de stichting VvEE verzorgen graag uw inschrijving) of meld u aan VvEE verzorgen graag uw inschrijving) of meld u aan via expertisecentrumeuthanasie.nl/ikwordvriend via expertisecentrumeuthanasie.nl/ikwordvriend (ook bereikbaar via de QR code hiernaast). (ook bereikbaar via de QR code hiernaast).

Het expertisecentrum vervult ook Het expertisecentrum vervult ook een belangrijke rol als kenniscentrum: een belangrijke rol als kenniscentrum: huisartsen en medisch specialisten huisartsen en medisch specialisten die het euthanasieverzoek van hun die het euthanasieverzoek van hun patiënt zelf oppakken kunnen er patiënt zelf oppakken kunnen er terecht voor advies en/of begeleiding. terecht voor advies en/of begeleiding.

Steeds meer artsen maken hier Steeds meer artsen maken hier gebruik van. Dat is goed nieuws, gebruik van. Dat is goed nieuws, want euthanasie hoort in de eerste want euthanasie hoort in de eerste plaats thuis bij de eigen behandelaar plaats thuis bij de eigen behandelaar met wie de patiënt vaak al een lange met wie de patiënt vaak al een lange relatie heeft. Op basis van jarenlange relatie heeft. Op basis van jarenlange ervaring met veelal complexe ervaring met veelal complexe casuïstiek, zoals euthanasiezorg casuïstiek, zoals euthanasiezorg voor patiënten met dementie, voor patiënten met dementie, psychische ziekte of een stapeling psychische ziekte of een stapeling van ouderdomsaandoeningen, heeft van ouderdomsaandoeningen, heeft het expertisecentrum nascholing het expertisecentrum nascholing voor artsen ontwikkeld. voor artsen ontwikkeld.

De euthanasiezorg wordt vergoed De euthanasiezorg wordt vergoed door de zorgverzekeraars; alle door de zorgverzekeraars; alle andere werkzaamheden zijn alleen andere werkzaamheden zijn alleen mogelijk dankzij de donateurs van mogelijk dankzij de donateurs van de stichting Vrienden van de stichting Vrienden van Expertisecentrum Euthanasie. Wilt u Expertisecentrum Euthanasie. Wilt u het werk van het expertisecentrum het werk van het expertisecentrum steunen? Word ook vriend. Uw steun steunen? Word ook vriend. Uw steun is onmisbaar, financieel en moreel. is onmisbaar, financieel en moreel.

Als vriend ontvangt u uitnodigingen Als vriend ontvangt u uitnodigingen voor vriendenbijeenkomsten met voor vriendenbijeenkomsten met actuele thema’s. Ook krijgt u drie keer actuele thema’s. Ook krijgt u drie keer per jaar de nieuwsbrief Vrienden voor per jaar de nieuwsbrief Vrienden voor het Leven toegestuurd, met nieuws het Leven toegestuurd, met nieuws en informatie over het werk van en informatie over het werk van Expertisecentrum Euthanasie.

Expertisecentrum Euthanasie.

Word fit en maak vrienden

DOSSIER VRIENDSCHAP

Bewegen en tegelijkertijd werken aan uw sociale contacten? Dat kan met een beweegclub voor en door senioren: Vitality Club. Dat is een non-profitorganisatie geïnitieerd door Leyden Academy on Vitality and Ageing.

Bij de Vitality Club sporten deelnemers op doordeweekse dagen samen buiten, waarbij de trainingen worden verzorgd door zogeheten ‘peer coaches’, mensen uit de eigen groep die vrijwillig als trainer fungeren. Na het bewegen is er bij veel locaties de mogelijkheid om samen een kopje koffie of thee te drinken. U hoeft zich niet aan te melden, u kunt gewoon langskomen en meedoen. Er zijn inmiddels in 18 plaatsen Vitality Clubs actief* in Nederland.

In sommige plaatsen zijn er meerdere actief, zoals vier in Leiden, drie in Eindhoven en maar liefst vijf in Katwijk.

gezamenlijk beweging in de dagelijkse routine te integreren en zo gezonder en gelukkiger oud te worden.

Op verzoek kan Leyden Academy een gratis cursusdag organiseren waar u leert hoe u zelf een Vitality Club in uw wijk kunt opzetten. Heeft u hier interesse in, of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Ellen Plasmeijer via plasmeijer@leydenacademy.nl of 071 524 09 60.

Kijk voor meer informatie op www.vitality-club.nl.

Dagelijks bewegen is goed voor de gezondheid en geeft ritme en structuur aan de dag. Naast de gezondheidswinst die een uur bewegen per dag oplevert, melden Vitality Club-deelnemers het sociale aspect ook als zeer waardevol te ervaren.

*Actieve Vitality Clubs

Volgens de richtlijnen van de Gezondheidsraad moeten volwassenen minstens 150 minuten per week ‘matig intensief’ bewegen. Helaas halen velen die norm niet.

Terwijl voldoende beweging de mobiliteit, kwaliteit van leven en levensduur aanzienlijk kan verhogen. Met name voor 50-plussers is voldoende beweging essentieel, gezien het risico op leeftijdsgerelateerde aandoeningen zoals hoge bloeddruk, diabetes en gewrichtsklachten. Het doel van de Vitality Club is dat leeftijdsgenoten elkaar motiveren om

Den Haag Denekamp Eindhoven Heerde Hendrik-Ido-Ambacht Katwijk Leiden Leiderdorp Leidschendam

Er zijn op dit moment Vitality Clubs actief in: Lelystad Mijdrecht Nieuwkoop Noordwijk Oegstgeest Oldenzaal Schagen Ulft Voorburg ANBO 43

Dé specialist in toiletoplossingen TOM DoucheWC Altijd schone billen • Draagt bij aan hygiëne, luxe en comfort • Reiniging met warm water zorgt voor optimale frisheid • Eenvoudige afstandsbediening • Eenvoudig te monteren op vrijwel iedere toiletpot

Moeite met opstaan?

TOM Toiletlift

Extra steun nodig?

TOM Armsteunset

AANBIEDING

€ 695,incl. btw

TOM DoucheWC • DoucheWC: € 695,- incl. btw.

• Installatie in halve dag: € 175,- incl. btw.

• Proefperiode van 1 maand met 100% tevredenheidsgarantie.

• Optioneel: TOM Armsteunset en TOM Toiletlift tegen meerprijs.

Interesse? Ga naar www.anbo-aanbieding.nl

DESKUNDIG ADVIES • MAATWERK • INSTALLATIE • SERVICE EN ONDERHOUD 085 - 130 19 59 info@toiletopmaat.nl www.toiletopmaat.nl

ANBO en Google gaan samenwerken ANBO en Google slaan de handen verder ineen. We hebben de afgelopen jaren al een aantal keer samengewerkt en gaan dat nu op structurele basis doen. Als lid van ANBO kunt u vanaf nu bijvoorbeeld producten van Google kopen met korting via webwinkel bol.com.

Sinds de oprichting van Google in 1998 is de onderneming veel meer geworden dan de populaire zoekmachine.

En naast de betaalde producten in het kader heeft Google ook gratis diensten die we graag bij u onder de aandacht brengen. Het gaat om producten waarmee u makkelijk contact onderhoudt met familie en vrienden of die de hele dag voor vermaak kunnen zorgen.

Vindt u het bijvoorbeeld ook leuker om de persoon te zien met wie u belt? Met Google Duo kunt u videobellen vanaf uw tablet, smartphone of computer, met één iemand of met een hele groep tegelijk. Op de hoogte blijven van onvergetelijke momenten van vrienden en familie? Dat kan met gedeelde online fotoalbums van Google Foto's. Deze albums zijn alleen zichtbaar voor uzelf en degenen met wie u deze deelt. Wanneer u dus een album deelt met familie, kan elk familielid hier foto's aan toevoegen die u dan ook meteen te zien krijgt.

U heeft vast stiekem weleens gedroomd van een persoonlijke assistent aan wie u van alles kunt vragen. Of u nu de weersvoorspelling wilt weten, het laatste nieuws of gewoon een mop wilt horen, uw Google Assistent staat altijd voor u klaar! U kunt de applicatie openen op uw mobiele apparaat en vragen stellen met uw stem. U moet de app natuurlijk wel even downloaden, dat kan via de Play Store en App Store Kent u YouTube al? Het is een videoplatform waarop u

talloze filmpjes kunt bekijken ter vermaak, om nieuwe hobby's te leren of om op de hoogte te blijven. U vindt er video's over koken, sport, doe-het-zelf, bekende tv-programma's, muziek of welk onderwerp u maar wilt.

Op goo.gle/ervaring vindt u meer informatie over de Google-producten die u bij uw dagelijkse activiteiten kunt gebruiken. Zo leest u hier hoe u de Google-producten kunt gebruiken en op welke apparaten. Ook vindt u er veel andere tips over hoe technologie deel kan uitmaken van uw dagelijks leven.

ANBO, Google en bol.com Via webwinkel bol.com kunt u de volgende producten kopen met ANBO-korting: Chromebooks: 10% Nest Audio: 25%

Nest Mini: 40% Nest Hub: 40%

De kortingscode voor de chromebooks is CHR0521. De aanbieding is te bekijken via: bit.ly/ANBO-Google-bol

De kortingscode voor Nest Audio is CHR0922 en voor de Nest Hub en Nest Mini CHR0921.

De Nest-aanbiedingen zijn te bekijken via: bit.ly/ANBO-Google-Nest

ANBO 45

Volgens ruim 1.850 klanten

Een veilige traplift voor een lage prijs?

Smienk Trapliften staat voor u klaar!

Bij Smienk doen we het graag net even anders. Natuurlijk kunt u bij ons rekenen op een grote voorraad A-merktrapliften tegen scherpe prijzen, snelle levering, uitstekende service en garantievoorwaarden.

+ Onafhankelijk en persoonlijk advies + Grote voorraad, korte levertijden

Maar wat ons écht onderscheid is dat het bij ons niet om de traplift

+ Trapliften van alle merken

draait, maar om u. We nemen alle tijd voor u en gaan niet weg voor we

+ Uniek garantieplan bij uw traplift

er zeker van zijn dat alles helder is. Immers: als u uw traplift niet met vertrouwen kunt gebruiken is onze missie mislukt. Onze ruim 1.850

+ Duurzame oplossing

positieve beoordelingen liegen er niet om: we staan voor u klaar!

+ Al ruim 1.850 positieve beoordelingen!

Ja, ik wil de gratis brochure ontvangen Naam Adres Plaats

Telefoon

Of kijk op www.smienktrapliften.nl

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Smienk Trapliften, Antwoordnr. 526, 8070 VB Nunspeet.

ANBOD_wk41

Postcode

MIJN ANBO

Online-gedeelte voor leden

Mijn ANBO biedt u steeds meer Ons online-gedeelte voor leden, Mijn ANBO, wordt steeds verder aangekleed. U vindt er een digitaal en gesproken ANBO Magazine, handige bezwaarschriften, voorbeeldbrieven en checklists. Ook het Raad & Daad-gedeelte en het ledenvoordeel op onze website komt binnenkort exclusief beschikbaar voor u als lid.

RAAD EN DAAD ONLINE Op www.anbo.nl/raad-daad vindt u veel informatie op het gebied van inkomen, gezondheid en wonen. Ook leest u er antwoorden op vaak gestelde vragen als ‘Hoeveel AOW krijg ik?’, ‘Heb ik recht op huurtoeslag?’, ‘Heb ik recht op zorgtoeslag?’, ‘Ik ben ouder dan 75 jaar. Hoe lang van tevoren moet ik mijn rijbewijs vernieuwen?’ en nog veel meer. U hoeft hiervoor dus alleen nog maar even in te loggen* op: anbo.nl/mijn-anbo LEDENVOORDEEL Binnen afzienbare tijd is ook het complete ledenvoordeelprogramma exclusief voor u beschikbaar via Mijn ANBO. WAT KUNT U VERDER NOG VINDEN EN VERWACHTEN? U vindt op Mijn ANBO nu onder meer bezwaarschriften, voorbeeldbrieven en checklists. Dit zal de komende periode verder uitgebreid worden. U kunt ook uw e-mailvoorkeuren en interesses aangeven zodat wij onze dienst-

verlening nog beter kunnen afstemmen op uw wensen.

MEEST GESTELDE VRAGEN Op www.anbo.nl/voor-leden vindt u veel gestelde vragen over Mijn ANBO.

*Nog nooit ingelogd?

Heeft u nog niet eerder ingelogd? Ga dan naar www.anbo.nl/mijn-anbo-activeren. Op deze pagina vindt u de informatie over hoe u kunt inloggen. Lukt het om de een of andere reden niet om in te loggen? Mail dan naar: mijnanbo@anbo.nl

ANBO 47

BLIJF IN BEWEGING

Dans je gezond Dé manier om lijf en brein fit te houden

Er zijn veel manieren om gezond te blijven. Maar de meest effectieve manier is misschien wel dansen. Het is ook meteen de leukste manier. Kinderen beginnen als vanzelf te bewegen bij het horen van muziek en als we ouder worden zouden we dat vooral moeten blijven doen. Ons lijf, onze geest en onze hersenen worden namelijk stukken fitter en blijer van een potje swingen.

TEKST FLEUR AKERSLOOT

48 ANBO

BLIJF IN BEWEGING Over de hele wereld wordt gedanst, door jong en oud, buiten en binnen, alleen of samen. Dansen hoort bij het leven en is hartstikke goed voor ons, we worden er vrolijk en sterk van en niet onbelangrijk, het houdt ouderdomsziektes op afstand.

ONZE HERSENEN Dansen is in vergelijking met elke andere vorm van beweging een complexe vaardigheid. Hersenen zijn druk met het luisteren naar de muziek, ze zorgen voor balans en het reguleren van de coördinatie en timing. Maar ook moet het ritme worden aangehouden en soms moeten de bewegingen ook nog eens afgestemd worden op onze danspartner. Een enorme uitdaging, waarmee de cognitieve vaardigheden worden getraind waardoor onze hersenen langer gezond blijven.

Hoe flexibel we omgaan met verandering, op welke manier we nieuwe informatie verwerken en ons geheugen gaat met de jaren achteruit. Maar dansen heeft een dusdanig effect op de hersenen dat we deze cognitieve veroudering kunnen tegengaan of beter gezegd, vertragen.

Naast het cognitief vermogen trainen we ook ons cognitieve reserve met dansen. En dat speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van neurologische schade. Mensen met een hoge cognitieve reserve kunnen de gevolgen van ouderdomsziekten als bijvoorbeeld Alzheimer veel langer uitstellen. Studies laten zien dat mensen die veel in hun leven hebben gedanst een hogere cognitieve reserve hebben.

Maar je hoeft niet je hele leven gedanst te hebben. Ook op latere leeftijd kun je je cognitieve reserve aanzienlijk verbeteren door regelmatig te dansen.

FIT BLIJVEN Lekker op muziek bewegen is dus goed voor onze hersenen maar zeker ook voor ons lijf. Het zorgt voor doorbloeding, verbetert de cardiovasculaire conditie en ons uithoudingsvermogen. Dankzij al die verschillende bewegingen gaat onze houding erop vooruit en worden spieren sterker. En dan is er nog onze balans, coördinatie en flexibiliteit die dankzij de voetjes van de vloer ook flink toenemen.

EMOTIONEEL GEZOND Zoveel positieve voordelen, dansen lijkt wel een wonder-

“Bij dansen komt het ‘knuffelhormoon’ oxytocine vrij” middel. En dat is het ook. We knappen er mentaal namelijk ook van op. Van dansen worden we blij en het is de manier om te ontspannen en stress te verminderen. Bij dansen komt het ‘knuffelhormoon’ oxytocine vrij wat bloeddruk, hartritme en het stresshormoon cortisolniveau verlaagd. En dan is er nog het sociale aspect, want dansen kun je namelijk heel goed samen doen en contact met anderen daar worden we als mens ook een stuk gelukkiger van.

OOK DANSEN? Het leuke van dansen is dat iedereen profiteert van de positieve effecten. Het maakt niet uit of je er goed in bent of niet, zolang je er plezier in hebt. Maak er een gewoonte van om thuis een muziekje op te zetten. ‘s Ochtends opstaan met een dansje is een geweldig begin van de dag.

Onze hersenen en ons lijf zijn dan meteen goed doorbloed, we maken gelukshormonen aan en hebben onze gewrichten al versoepeld. En de muziek? Van Foxtrot tot hiphop, elk genre volstaat!

KIJKTIP Wat gebeurt er precies in onze hersenen als je danst? Neuropsycholoog Erik Scherder presenteerde onlangs het tv-programma ‘Het dansende brein’ waarin hij uitlegde waarom dansen zo goed is voor ons en wat het doet met ons brein. Het is te bekijken via: bit.ly/het-dansende-brein

SUGGESTIES? In deze beweegrubriek willen we u inspireren om makkelijk meer en vaker te bewegen.

Heeft u suggesties? Mail ze dan naar: magazine@anbo.nl

ANBO 49

DIGITAAL VAARDIGER

Geen gebakken lucht Wat is de cloud?

De term ‘cloud’ komt vaak voorbij maar klinkt misschien een beetje vaag. Toch is het niet heel ingewikkeld: het staat voor werken en opslaan via internet. De informatie staat dus niet op uw eigen computer, maar op een server in een datacenter. Denk aan bestanden, maar ook aan programma's. Lees in dit artikel alles over ‘de cloud’.

Om toegang tot de cloud te krijgen is een internetverbinding nodig. Verschillende toepassingen zijn mogelijk in de cloud. De meest gebruikte is het opslaan van bestanden, bijvoorbeeld foto’s. Die kunnen niet alleen worden opgeslagen op de computer of een usb-stick, maar ook online. Opslaan in de cloud, wordt dat genoemd. In dit artikel richten wij ons verder op deze functie; het opslaan.

50 ANBO

WAT HEB IK NODIG? Verschillende bedrijven bieden de mogelijkheid om programma’s, documenten en gegevens op te slaan in de cloud. Zo'n bedrijf stelt, eventueel tegen betaling, ruimte beschikbaar in een datacenter om gegevens op te slaan. Om te kunnen werken in de cloud, hebben gebruikers bij zo'n clouddienst een account nodig met een wachtwoord. De diensten bieden vaak beperkte

MET MEDEWERKING VAN SENIORWEB

hoeveelheid gratis opslag aan. Wie veel video's en foto's opslaat, moet overstappen naar betaalde ruimte. Om de cloud te gebruiken hebben mensen ook een internetverbinding nodig.

in de cloud of dat anderen toegang krijgen tot de gegevens. Over het algemeen is dat niet zo. Het is natuurlijk wel verstandig om een sterk wachtwoord te kiezen en inloggegevens veilig te bewaren.

VOORDELEN CLOUD Er zijn meerdere voordelen aan opslaan in de cloud: • Bij een brand of inbraak zijn de bestanden veilig, omdat ze buitenshuis staan opgeslagen; • De bestanden zijn vanaf elk apparaat met internet benaderbaar; • Meerdere apparaten zijn met elkaar te synchroniseren; • Online opslag kan worden ingezet als (automatische) back-upmogelijkheid.

De volgende punten van de cloud kunnen als nadelig worden ervaren: • De gratis opslagruimte is beperkt en meer opslagruimte is tegen betaling te huren.

• Om bij de bestanden te komen, ze te updaten en/of te synchroniseren is een internetverbinding nodig.

• De meeste clouddiensten werken met een speciale map op de computer. Alles wat daarin staat wordt opgeslagen. Dat betekent dat alles wat u veilig wilt stellen, verplaatst moet worden naar die map.

• Bij sommige diensten is er risico op ‘ransomware’ (een door hackers gebruikt chantagemiddel op internet).

Hieronder gaan we verder in op de online back-up en synchronisatie.

ONLINE BACK-UP Op apparaten als de computer, smartphone en tablet, staan veel waardevolle bestanden. Het is raadzaam om een back-up te maken om te voorkomen dat deze bestanden kwijtraken. Een back-up is niets meer en niets minder dan een kopie van de informatie op een andere plek. Die plek kan een externe harde schijf of usb-stick zijn, maar het kan ook online. Met een online back-up van bestanden loopt u geen risico op verlies, diefstal of schade van bijvoorbeeld de externe harde schijf.

SYNCHRONISATIE Mensen kunnen de bestanden die in de cloud zijn opgeslagen, ook synchroniseren. Simpel gezegd is de laatste versie van een bestand dan op meerdere apparaten beschikbaar.

Een foto staat dan op de smartphone, maar ook op bijvoorbeeld de computer. Erg handig dus voor mensen die meer dan één digitaal apparaat hebben.

NADELEN CLOUD Sommige mensen zijn bang dat bestanden niet veilig zijn

CLOUDDIENSTEN Verschillende bedrijven bieden de mogelijkheid om bestanden online op te slaan. De bekendste clouddiensten zijn Google Drive, iCloud, OneDrive en Dropbox.

SENIORWEB Wilt u meer weten over dit onderwerp?

De maand oktober staat bij SeniorWeb geheel in het teken van de cloud. Met onder andere webinars over de verschillende clouddiensten en een quiz om uw kennis te testen, nemen we u mee in de wereld van de cloud, ga naar www.seniorweb. nl/cloud. Heeft u hulp nodig met de cloud?

SeniorWeb-leden maken onbeperkt gebruik van computerhulp. Ook interesse? Word dan nu gratis lid tot eind 2021. In 2022 ontvangt u € 5,50 korting op uw contributie en betaalt u slechts € 29,50 in plaats van € 35. Bovendien ontvangt u het tipboekje Veilig webwinkelen. Ga voor meer informatie naar: www.seniorweb.nl/anbo

ONDERWERP AANDRAGEN? Heeft u een digitaal onderwerp waar u graag eens iets meer over leest? Laat het ons weten via: magazine@anbo.nl

ANBO 51

ANBO TIPT Er zijn oneindig veel producten, apps, uitjes en gadgets die het leven leuker, makkelijker en/of interessanter maken. In elk nummer van ANBO Magazine tipt hoofdredacteur Jurriën Beerda zijn favorieten.

Hunkeren Naar Verbinding Tijdens de afgelopen Week van de Eenzaamheid, van 30 september tot en met 7 oktober, is Hunkeren Naar Verbinding, Een Andere Kijk Op Eenzaamheid, verschenen. In dit boek beschouwt auteur Joan van Baarle eenzaamheid vanuit existentiële, emotionele en sociale kant.

Bij existentiële eenzaamheid heerst het intense gevoel nergens bij te horen, geen verbinding te kunnen maken.

Emotionele eenzaamheid uit zich bij mensen die een groot verlies hebben geleden en van sociale eenzaamheid spreken we als er te weinig (diepgaande) sociale relaties zijn.

In haar persoonlijke verhaal, dat als een rode draad door het boek loopt, komt Van Baarle achter haar eigen soort eenzaamheid. Het boek is gelardeerd met openhartige

ANBO Magazine nog beter maken

Leden

Vanuit ANBO zijn we altijd op zoek naar mogelijkheden om u nog beter van dienst te kunnen zijn. Deze keer willen we u vragen om mee te denken over hoe we dit magazine nog beter kunnen maken. Lijkt u dit leuk en interessant? En bent u bereid om een paar keer per jaar bij ons in Woerden te overleggen? Mail dan naar magazine@anbo.nl. Meld daarbij alstublieft ook wat u nu al goed vindt aan ANBO Magazine én wat u vindt wat er beter kan.

Boek

interviews met 65-plussers die vertellen hoe zij al dan niet met hun eenzaamheid hebben leren omgaan.

Hunkeren naar verbinding biedt ook oplossingen tegen eenzaamheid. Van Baarle gaat hierover in gesprek met onder meer hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder, filosoof Miriam Guensberg, hoogleraar Empowerment van Kwetsbare Ouderen Anja Machielsen en cultureel antropoloog Ad Borsboom - die onderzoek deed naar de rol van ouderen bij de Aboriginals in Australië.

We mogen drie exemplaren van dit boek weggeven. Wilt u daar kans op maken? Mail dan naar: magazine@anbo.nl

4

Nºº

AUG/SEP 2021

Nº

5 LOSSE PRIJS €

LOSSE PRIJS € 5,95

DOSSIER

Zomer

DOSSIER

Persoonlijke verzorging

Lekker weg

Betaalbare uitjes

Expertinterview

Alles over de huid hond ACM Consumentenwaak

t Staat aan uw kan

6

OKTOBER 2021

Nº

Even voorstellen ...

Nieuwe Ledenraad LOSSE PRIJS € 5,95

INTERVIEW

MAIK DE BOER

‘Mijn ijdelheid mijn redding’ DOSSIER

is ANBO 1

06-08-2021 09:39

Anbo_21_05.indd

NATASJA ‘ Ik vind het fijn om FROGER mensen te helpen , INTERVIEW

Vriendschap

dat zit in me’

ANBO 1 Anbo_21_04V2.indd

1

1

10-06-2021 08:46

Onze vrijwilligers

Helpen mensen weer mee te doen TIPS

Over aangaan nieuwe vriendschappen

INTERVIEW

HEDY D’ANCONA

52 ANBO

JUNI/JULI 2021

5,95

‘Ik ben een actievoerder’

ANBO 1

ANBO TIPT

Lessen van poepdokter Nienke Gottenbos Hoe het bij u zit weet ik natuurlijk niet, maar ik praat er eigenlijk het liefst niet over. Terwijl je er toch iedere dag mee te maken hebt: poep. Vanwege het oh zo grote belang van een goede spijsvertering wil ik u toch graag het boek van ‘poepdokter’ Nienke Gottenbos onder de aandacht brengen. In deze volledig geactualiseerde en herziene uitgave vertelt darmexpert Gottenbos in luchtige en humoristische taal over darmen en darmflora en hoe we de bacteriën in ons lichaam tevreden kunnen houden.

Mooie mail

We zijn immers nooit alleen: in onze darmen leven miljarden bacteriën, die van geboorte tot dood met ons meereizen. Alle darmbewoners samen vormen het microbioom ofwel onze darmflora. Al die bacteriën helpen ons aan: • • • • • •

Boek

Maar onze bacteriën hebben niet alleen invloed op ons – wij ook op hen. In dit boek leest u wat er aan de hand kan zijn als het even niet zo lekker gaat daarbinnen. Met handige tips, recepten en een voedings-/poepdagboek leert u op ‘smakelijke’ wijze wat u voor uw darmen kunt doen.

In samenwerking met uitgeverij Uitgeverij Splint Media mogen we vijf exemplaren weggeven. Wilt u er kans op maken? Mail dan naar: magazine@anbo.nl

e-mail

Begin september heb ik een interessante en mooie e-mail gehad van ons lid Vera Mulder. Ze schreef me: ‘Beste heer Beerda, ik heb een stukje geschreven dat wellicht geschikt is om te plaatsen in ANBO Magazine. Het gaat over mijn ervaring tijdens het gaan lopen achter een rollator. Voor veel mensen is een rollator nog omgeven met vooroordelen en schaamte. Terwijl dit hulpmiddel anderzijds zoveel meer vrijheid kan geven. Deze ambivalentie heb ik getracht weer te geven in dit stukje.

Misschien herkenning en daardoor steun voor leden die dit herkennen’.

Genoeg energie Een goed werkend immuunsysteem Een gezond gewicht Een optimale vertering Snel en soepel werkende hersenen Een betere stressbestendigheid

Als ik jou niet had Alsof de schaamte al voorbij was ging ik op pad.

Fier rechtop achter mijn korenblauwe ro llo, want grauwe rammelk arren schrikken af.

Mooi aangekleed en opgemaakt, dat wel, speurden mijn ogen naar ande rmans blikken.

Ik ontmoette slechts monden die vriende lijk groetten, geen spoor van afke uring, minachting of medelijden.

De wind streek de laa tste schaamte uit mij n gezicht.

Ik zwaaide naar de vro uw achter het raam, haar armen en bene n verpakt in verband.

Háár pad gaat van sto el naar wc en weer te rug.

De mijne is van elasti ek.

Stapsgewijs naderd e ik de brug, En toen de dag aanb rak dat de brug acht er mij lag, liet ik mij troosten on der de treurwilgen.

Dat wat was en kon, komt niet meer teru g.

Achteromkijken maak t je een zoutpilaar, dan liever vooruit ac hter mijn kekke kar.

Haar tekst gaat als volgt: ANBO 53

ADVERTORIAL

‘Een prachtig kinderboek over de kracht van diversiteit’ Als een jong meisje bij familie gaat wonen in een ver en vreemd land, is ze erg eenzaam. Het verlangen naar haar eigen cultuur maakt haar zo verdrietig dat een tante haar probeert op te vrolijken met een oud volksverhaal over een koning die twijfelt of hij een groep vreemden in zijn land moet laten wonen. Een glas melk en een lepel suiker blijken wonderen te kunnen doen. Helpt het verhaal het meisje van haar heimwee af?

Lees het nu, in het nieuwe kinderboek van bestsellerauteur Thrity Umrigar. Samen met illustrator Khoa Le blaast ze nieuw leven in een bijzondere, oude Perzische legende over het omarmen van verandering, het accepteren van anderen en het leven in een liefdevolle en kleurrijke gemeenschap.

FOTO: ROBERT MUELLER

Voorleestip!

Suiker in Melk Thrity Umrigar Illustraties: Koa Le Vertaling: Fatiha Achatibi € 14,95

Leuk als cadeau voor de feestdagen!

Bestellen doet u zo: Via www.oxfamnovib.nl/kinderboek of bel met onze klantenservice op 070-3421 777 Bent u op zoek naar een avontuurlijk kinderboek? Bestel dit unieke boek en draag bij aan een rechtvaardigere wereld! Door voor te lezen uit interculturele kinderboeken biedt u kinderen van jongs af aan een bredere kijk op een diverse en kleurrijke wereld. Tegelijkertijd steunt u met uw aankoop het werk van Oxfam Novib en onze strijd tegen armoede en ongelijkheid. Samen pakken we de oorzaken aan die ongelijkheid veroorzaken.

Bestel het boek via onze webshop: www.oxfamnovib.nl/kinderboek

ANBO online Website Op onze website vindt u heel veel informatie.

Nieuws over onze drie speerpunten Inkomen, Gezondheid en Wonen. De online-vraagbaak Raad & Daad. Maar ook informatie over de geschiedenis van ANBO. www.anbo.nl

Mist u iets? Laat het ons weten via:

magazine@anbo.nl

Digitale nieuwsbrieven

Met onze nieuwsbrieven bent u direct op de hoogte van de laatste nieuwtjes. In de ANBO Actueel delen we informatie, handige tips en ontwikkelingen in de politiek, uiteraard met een focus op Inkomen, Gezondheid en Wonen. In onze voordeelnieuwsbrief ANBO Actie vindt u allerlei aanbiedingen, speciaal voor u als lid. Denk aan bijvoorbeeld korting op uitstapjes, vakanties en allerhande nuttige producten.

Inschrijven kan via:

Volg ons

anbo.nl/nieuwsbrief

Natuurlijk vindt u ANBO ook op social media. We zijn actief op Facebook, Twitter, LinkedIn, YouTube en Instagram. Daarop delen we nieuws, tips, informatie, leuke weetjes, successen, ledenvoordeel en kijkjes achter de schermen. Volg ons!

www.facebook.com/anbo.nl

twitter.com/ANBO_Nederland (algemeen)

twitter.com/ANBOpers (voor de pers)

www.linkedin.com/company/anbo

www.instagram.com/anbo_nederland

www.youtube.com/ANBOnl

Meer energie besparen?

9 simpele tips

Het dak isoleren, korter douchen, de lampen uitdoen; het zijn de bekende bespaartips. Maar er zijn nog veel meer slimme manieren en weetjes om energie te besparen. Met een rondje door het huis zijn deze aanpassingen zo gepiept.

TEKST FLEUR AKERSLOOT

DROGER De traditionele wasdroger staat bekend als stroomvreter. Maar ook wie geen modernere warmtepompdroger aanschaft kan besparen. Gooi bijvoorbeeld een een droge handdoek bij de natte was in de droger, dan is de was een stuk sneller droog. Ook is het slimmer om de was in de wasmachine op een hoog toerental te laten centrifugeren.

Hoe meer vocht er uit de was is, hoe beter. Misschien kost

1

56 ANBO

dat meer stroom, maar het is nog altijd minder dan de stroom die de droger extra moet gebruiken.

SMARTPHONE In het kader ‘alle beetjes helpen’. Elke dag je smartphone opladen, het kost toch weer energie. Door het volume en het licht minder hoog te zetten gaat de batterij langer mee.

2

FIJN & VEILIG WONEN LAPTOP Een laptop gebruikt een stuk minder energie dan een desktop. Gemiddeld zo’n 55 kWh ten opzichte van 200 kWh op jaarlijkse basis. Daarmee is een laptop zo’n zeventig procent zuiniger. En wilt u alleen iets opzoeken op internet of mailen dan is het nog beter om een tablet te gebruiken. Het gebruik daarvan komt gemiddeld op zo’n 12 kWh, wat neerkomt op 3 euro.

3

BESPAARSTEKKER Sluipverbruik is een bekende als het om besparen gaat. Het advies is dan ook om apparaten niet op standby te laten staan. Toch vergeten we dat snel. Daar hoef je niet meer aan te denken als je bespaarstekkers tussen het apparaat en stopcontact plaatst. Zelf hoef je dan niks meer te doen, de standby-stand wordt vanzelf uitgeschakeld.

4

TIMER OP BOILER Er gaat veel energie verloren aan het warm houden van water in de elektrische boiler. Boilers werken namelijk continue, maar we hebben niet aldoor warm water nodig.

Bovendien blijft het water lang warm in een boiler en is het helemaal niet nodig om deze dag en nacht aan te laten staan. Met een timer kunt u zelf instellen wanneer u de boiler aan wilt laten gaan. Stel de timer bijvoorbeeld zo in dat u warm water heeft voordat u gaat douchen. De boiler op maximum zetten is ook niet nodig. Probeer het eens met een standje lager.

5

OPENHAARD Heeft u een openhaard in huis? Dat is ook een bron van warmteverlies. Zeker als de klep openstaat, maar ook als deze gesloten is, blijft hier de warmte lekken.

Gebruikt u de haard zelden dan is het verstandig eens te kijken hoe u de haard nog beter kunt afsluiten.

6

MINDER WATTAGE Nog iets wat veel mensen doen; een lamp op de laagste stand van de dimmer zetten. Maar als u de lamp nooit op de sterkste stand zet, kunt u beter voor een lamp met een lagere wattage kiezen omdat het maximale vermogen nog altijd wordt verbruikt. En een lamp die voor de helft is gedimd verbruikt alsnog 75%.

7

8

NATUURLIJK AFKOELEN Is het te warm in huis? Dan is het verleidelijk een

“Planten zijn de meest natuurlijke airco’s die je je kunt wensen” (mobiele) airco aan te zetten. Maar alleen al vanwege het energieverbruik wil je dat vermijden. Kies ervoor om op een alternatieve manier het huis koel te houden. Zet een schaal ijsblokjes voor de ventilator. Maak een koudwaterkruik. Doe als de zon de kamer in schijnt de gordijnen dicht en zorg voor planten in huis. Planten zijn de meest natuurlijke airco’s die je je kunt wensen en verkoelen huis en tuin.

VRIEZER Zet de vriezer een standje lager, kouder dan -18⁰C is niet nodig. Laat de vriezer zo nu en dan eens goed ontdooien om schoon te maken Een ijslaagje zorgt ook voor meer verbruik dan nodig. Kijk ook meteen naar de koelkast, misschien kan die ook een standje lager.

9

Zo wordt besparen op energielasten vanzelf voor u geregeld Een wel heel makkelijke manier om te besparen is gebruik maken van de ANBO Energieservice. Met deze dienst weet u zeker dat u altijd - zonder dat u daar iets voor hoeft te doen - een scherpe deal krijgt voor uw energie. En als lid van ANBO kunt u gratis gebruikmaken de Energieservice. Schrijf u snel in via: anbo.nl/energieservice

Suggesties?

In deze rubriek brengen we onderwerpen onder de aandacht die kunnen helpen fijn en veilig thuis te blijven wonen. Is er een onderwerp waarover u graag meer wilt lezen? Mail dan naar: magazine@anbo.nl ANBO 57

BE

NIEUW in Nederland

KE

ND

VA N

U kunt langer thuis blijven wonen!

TV

HET NIEUWSTE TYPE SENIOREN BOXSPRING! - Gewone elektrische boxsprings of bedden zijn niet levensloop bestendig, boxsprings met hoog laag functie wel, vraag naar de hoog-laag boxspring!

- Grootste en goedkoopste van BeNelux.

- Makkelijk stofzuigen onder bed, eenvoudig opmaken lakens, verrijdbaar, indien nodig zorgbed voor later en dat allemaal icm een mooie boxspirng!

50% KORTING! ALLEEN VOOR LEZERS VAN DIT BLAD*  Rug-/ benen elektrisch

verstelbaar + hoog laag

Nu een hoog-laag-boxspring ter introductie al voor

ELEKTR+HOOG-LAAG! functie * DE GOEDKOOPSTE  Verrijdbaar middels onopvali.p.v. € 3995,VAN DE BENELUX! lende wieltjes met rem *Prijs o.b.v. 1 pers. Excl. matras. Maat o.b.v. 80x200cm

€ 1995,-

 Geen motoren zichtbaar  Geen kabels zichtbaar  1 jaar slaap garantie  In- uitstap verlichting (optioneel)

 Ergonomisch maatwerk per individu

158

mensen gingen u voor beoordeeld met

8,7

BED VOOR NU ÉN MORGEN! VRAAG NAAR DE HOOG-LAAG FUNCTIE

De gildeslapen 58 ANBO

BEOORDEELD MET EEN

8,7

Levensloop bestendig bed conform vereisten “Langer thuis wonen, voor nu en later!”

Tillift alsmede zijrekken geschikt!

010 333 04 60

info@degildeslapen.nl - www.degildeslapen.nl

ANBO-LID

Blind blijven meedoen ANBO-lid Edy Korthals Altes (97)

ANBO 59

ANBO-LID

In Nederland zijn ongeveer 300.000 mensen blind of slechtziend. Ruim 85% is 50-plusser. Gelukkig zijn er tegenwoordig handige apparaten die vooral bij het lezen kunnen ondersteunen. Zo bewijst ANBO-lid Edy Korthals Altes (97) dat je met een visuele beperking toch kunt blijven genieten van boeken en tijdschriften.

TEKST ROY VAN DER MAREL

Korthals Altes is oud-diplomaat en verzet zich sinds de Koude Oorlog sterk tegen de waanzin van de wapenwedloop. De Coalitie van Vredesmissies zonder wapens -die werkzaam is in oorlogsgebieden in de hele wereld- verleende hem daarvoor in 2021 de Vredesprijs, die hij uit handen van de Haagse Burgemeester Jan van Zanen ontving.

Boeken, teksten en talen zijn essentieel geweest voor het belangrijke werk dat Korthals Altes jarenlang heeft gedaan.

Zijn werkkamer staat dan ook vol leesvoer. Lezen op de normale manier gaat helaas niet meer want Altes is nu al ruim 6 jaar blind. Toch 'leest' hij op zijn manier nog altijd veel en schrijft hij zelfs nog met enige regelmaat artikelen.

ENORME LEESLOEP Boodschappen worden voor hem gedaan. En de weg in huis vindt hij nog altijd op gevoel en met een blindenstok.

Maar het is de moderne technologie die het mogelijk maakt dat Edy Korthals Altes nog altijd actief kan zijn in zijn strijd voor wereldvrede. In zijn werkkamer staat nog een enorme leesloep van ClearView van Optelec, geschikt voor slechtzienden. Hij heeft er lang plezier van gehad maar nu hij volledig blind is, staat het gevaarte ongebruikt op zijn bureau.

EEN KLEIN WONDERTJE Altes is overgestapt naar voorleesapparatuur. Hij gebruikt nu een klein metalen kastje, de ClearReader. "Een klein wondertje”, zegt hij met een glimlach. "Ik ben op dit moment bezig met het herlezen van een Amerikaans-Russisch boek over een doorbraak van de gespannen relatie tussen Oost en West." Op de tast legt hij dit boek onder het appa 6 60 0 ANBO ANBO

raat en met één druk op de knop wordt de pagina gescand en woord voor woord voorgelezen. Daarnaast beschikt Altes ook over de MyEye van OrCam; een handzaam voorleesapparaatje dat aan iedere bril te bevestigen is. Door iets aan te wijzen met zijn vinger, weet de MyEye wat het voor moet lezen. Hierdoor kan Altes ook op andere locaties dan zijn werkkamer blijven lezen.

DIGITALE ASSISTENT In zijn woonkamer zet Altes een ander hulpmiddel in.

“Alexa, hoe is het weer?”, roept hij in de richting van een speakertje op de kast. Alexa, de digitale assistent op de Amazon Echo boxjes, reageert door een uitgebreid weerbericht voor te lezen. “Alexa, speel Bach!”, roept hij vervolgens. Uit de speakers klinkt ‘Vioolpartita nr. 2 in d klein’, van Johann Sebastian Bach. Zonder zijn handen of ogen te gebruiken heeft hij meer muziek tot zijn beschikking dan hij ooit heeft gehad. “Ik heb dit apparaat van mijn zoon gekregen. Je houdt het niet voor mogelijk wat er allemaal mee kan.” De lijst van functies die Alexa kan uitvoeren is dan ook lang. Naast het weerbericht en muziek afspelen kan ze ook boeken, het nieuws en sportuitslagen voorlezen én ‘slimme’ apparaten besturen. En steeds komen er weer nieuwe functies bij.

MEE BLIJVEN DRAAIEN IN DE MAATSCHAPPIJ Apparaten als bijvoorbeeld die van Optelec, OrCam en digitale assistenten als Alexa zorgen dat mensen met een visuele beperking nog mee kunnen doen in de maatschappij. Ze geven informatie, zijn een bron van entertainment en zorgen er voor dat zij toch kunnen participeren in de samenleving. Ook op zeer hoge leeftijd. In 2017 verscheen Altes’ zevende boek Van Havik tot Vredesduif – diplomaat tijdens de Koude Oorlog. Zijn laatste boek Sprokkelhout, een bundel van gedachten, persoonlijke ervaringen en inzichten over de zoektocht naar zin en geloof is in 2018 uitgegeven. Gezien zijn bevlogenheid en de technologische schrijf- en leesondersteuning moeten we niet gek opkijken als daar binnenkort nog een opvolger van verschijnt.

“Je houdt het niet voor mogelijk wat er allemaal kan”

ANBO-LID Naast de ClearView, de ClearReader en MyEye zijn er enkele alternatieven beschikbaar zoals de IrisVision, van het gelijknamige bedrijf en de ReadEasy van het Engelse VisionAid. Dit laatste apparaat beschikt over grote knoppen en is daardoor gemakkelijk in gebruik voor blinden en slechtzienden, terwijl ook mensen met dyslexie of laaggeletterden er bij gebaat zijn. Al zijn er voor hen ook goedkopere oplossingen als computersoftware of apps voor de telefoon.

Altes maakt ook gebruik van Alexa van Amazon.

Naast Amazon zijn er vergelijkbare systemen van Google, Apple en Sonos op de markt. Allemaal met hun eigen voor- en nadelen ten opzichte van de concurrentie.

Op onze website vindt u het complete interview met Edy Korthals Altes. Ga naar:

www.anbo.nl/altes

Spatoilet®, al 15 jaar de allerbeste toiletzitting met onderdouche Stop nu met vegen. Ga voor hygiëne en wellness!

9,7

• Prijs: € 745,- incl. btw en DRIE jaar garantie • Spatoilet® past op vrijwel iedere toiletpot • Installatie door ons zonder hakken en breken € 195,- inclusief btw, materialen en voorrijkosten Als je wacht tot je “eraan toe bent, is het te laat”. DOE HET NU! Eenvoudige installatie – gebruiksvriendelijk – met geurvreter – verwarmde zitting – warm water – met afstandsbediening – gratis 2 weken uitproberen – betalen na de proefperiode * Wij installeren op verzoek ook wc-liften; wc-verhogers; handgrepen; beugels e.d. * Informeer bij Uw gemeente of u voor vergoeding via de Wmo in aanmerking komt.

Bel voor meer info of bestel: 072 – 5629 269 / 020 6141232 of via: www.spatoilet.com

ANBO 61

www.dewoningwachter.nl

0800 - 1025

10% korting

Van douche of bad naar inloopdouche Met een inloopdouche met lage instap en een antislipbehandeling bent u meteen veilig. Uitglijden behoort direct tot het verleden! Wij bieden inloopdouches in alle soorten en afmetingen. De douche wordt altijd precies op maat gemaakt voor u.

10% korting

Van douche of bad naar instapbad-douche Wilt u graag een veilig bad met douche? Ook dan hebben we de ideale oplossing: een instapbad met deur. Met een veilig instapbad kunt u veilig genieten van zowel een heerlijk bad als een fijne en veilige douche met antisliplaag. Zodra u het bad vol laat lopen trekt de deur vacuüm, zodat de badkamervloer helemaal droog blijft.

ratis antislipvloer! mber: 10% korting + g

Tot 1 dece

Bel 0800–1025

GRATIS antislipvloer bij aanschaf van een veilige badkamer t.w.v.

€299

Milieuvriendelijk oplossing 8 jaar garantie Direct gebruiksklaar (vloeren) Onderhoudsvriendelijk In heel Nederland

Actie geldig tot 1 december 2021.

Uitsluitend van toepassing op douchebakken of ligbaden.

Bekijk de actievoorwaarden op de website.

ANBO-VRIJWILLIGER

Vrijwilliger Ina de Nooijer

‘ Ik wil iets betekenen voor een ander’ Ina de Nooijer-Sprikkelman groeit op in een familie waar vaak iemand ziek is.

Ze leert daar hoe belangrijk het is om naar elkaar om te kijken en voor elkaar te zorgen. Zorgzaamheid zit diep in haar DNA. Want naast de mantelzorg voor haar man levert ze belangrijk werk als vrijwilliger voor ANBO. TEKST ROY VAN DER MAREL BEELD RON RENSINK

ANBO 63

ANBO-VRIJWILLIGER

“Zoals ik behandeld wil worden behandel ik andere mensen ook.”

Vanaf halverwege de jaren ‘60 groeit Ina de Nooijer-Sprikkelman op in Deventer. Haar vader raakt echter door een hersenembolie gehandicapt, waardoor Ina als oudste van twee al snel volledig meehelpt in huis. Tot overmaat van ramp komen haar ouders op jonge leeftijd te overlijden, omdat er niet goed naar ze geluisterd is. Het zijn jaren die haar hebben gevormd tot de krachtige, gedreven en zorgzame vrouw die ze nu is.

MET VEEL LIEFDE In 2001 leert Ina haar man Jaap via internet kennen. Ze komen in contact vanwege hun gedeelde liefde voor rock ‘n roll. Daarna begint ook de liefde voor elkaar te groeien, tot Ina besluit om Deventer achter zich te laten en te verhuizen naar Zeeland om met Jaap samen te gaan wonen.

En voor hem te zorgen, vertelt ze: “Mijn man en ik zijn nu 20 jaar bij elkaar. Hij heeft spierdystrofie (FSHD) ; ik noem het een neefje van de ziekte van Duchenne. Hij zit sinds een aantal jaar in een elektrische rolstoel en kan een aantal dagelijkse dingen niet meer zelfstandig. Daar help ik hem met veel liefde bij. Vanaf het begin heb ik hem één belofte gedaan: “Jij komt nooit in een verzorgingshuis.”

Die belofte kom ik nog altijd na.”

ENERGIE “Mantelzorger zijn vergt veel van je. Soms is het een strijd om ook zijn partner te blijven en niet alleen verzorger.

Mijn man heeft steeds meer zorg nodig en doordat wij al zo lang bij elkaar zijn en op elkaar ingespeeld zijn geraakt, is van beide kanten de kans groot dat dingen vanzelfsprekend worden. Daar moet je voor waken. Het is niet makkelijk, maar als individu moet je vechten voor je eigen vrijheid. Want als ik dingen kan blijven doen waar ik energie van krijg, kan ik er ook beter zijn voor hem.”

COMPUTERS Het leven van Ina is dan ook gevuld met veel zaken waarmee ze zichzelf weer even op kan laden: “Ik ben zo’n beetje in alles wat met computers te maken heeft geïn 64 ANBO

teresseerd. Ik onderhoud het netwerk hier in huis, waar laptops en beveiligingscamera’s deel van uitmaken. Ik ben ook lid van een computerclub. Daarnaast hebben we nog drie hondjes waar ik heel gek mee ben en ik mag graag lezen.” En dan is er nog haar vrijwilligerswerk voor ANBO. WAAROM Via een assistente van de huisarts krijgt ze te horen de er in regio Zeeland vrijwilligers voor belastingaangiftes en PGB-aanvragen gezocht worden bij ANBO. “Toen ik dat in mijn omgeving vertelde vroegen ze aan mij waarom.

“Je bent zo jong! ANBO is toch voor ouderen?” Maar waarom zou je niet lid kunnen worden van ANBO als je zelf nog jong bent? Nu kan ik nog iets betekenen voor de mensen en het is hard nodig. Ik hoop dan ook dat meer jonge mensen dat in gaan zien.”

CONSULENT Want naast de zorg die zij aan haar man geeft, helpt Ina vele anderen met maatschappelijke en bureaucratische zaken. “Al een geruime tijd ben ik invulhulp bij belastingaangiftes. En toen ik mijn man leerde kennen had hij nog geen Persoonsgebonden Budget (PGB) aangevraagd.

Dat heb ik voor hem gedaan en sindsdien nog voor veel anderen. Sinds dit jaar ben ik ook consulent voor Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)-aanvragen, waarmee mensen vanuit de gemeente ondersteund worden als ze niet meer op eigen kracht zelfredzaam zijn.”

ANBO-VRIJWILLIGER ORGANISATIE Ina heeft het er razend druk mee, want de mensen weten haar goed te vinden. “Dit jaar heb ik 45 aangiftes ingediend voor mensen die dat zelf niet meer alleen kunnen. Ik weet dat dat er veel zijn, maar ik ben één van de weinige invulhulpen in Zeeland. Misschien ben ik wel de enige die er ook nog voor op pad gaat, naar de mensen toe. Zéker in Zeeland gaat daar veel tijd in zitten. En naast het reizen heb je ook je planning en organisatie nog.”

GEDREVENHEID De grote hoeveelheid tijd die ze in haar vrijwilligerswerk steekt is tekenend voor de gedrevenheid van Ina om een ander te helpen. “Dit hoort bij mij. Bij wie ik ben en hoe ik in het leven sta. Ik erger me rot als ik hoor dat mensen van het kastje naar de muur gestuurd worden bij hulpvragen.

Of als er mensen telefonisch benaderd worden door de Belastingdienst na een aangifte. Dan worden er moeilijke vragen gesteld en staan ze met hun mond vol tanden.

Vaak maken zulke instanties de situatie ook helemaal niet duidelijk of, nog erger, nemen ze de moeite niet voor

deze mensen. Ik snap dat niet! Zo ben ik bij mensen thuis geweest, die al drie keer een traplift hebben aangevraagd, die drie keer afgewezen is. Deze mensen moesten hangend aan een scheepstouw, op hun kont de trap af! Toen ik dat zag ben ik zó boos geworden en heb de wethouder er op aangesproken.”

TIJD “Wanneer ik bij de mensen langs ga zit ik daar niet alleen als belastinginvulhulp. Ik zit daar als Ina. Je maakt een praatje met de mensen, vraagt en kijkt om je heen waar je ze nog meer mee zou kunnen helpen. Met belastingaangiftes invullen kun je in tien minuten klaar zijn, maar ik zit er rustig anderhalf uur. Ik neem de tijd voor mensen. Want, zoals ik behandeld wil worden behandel ik andere mensen ook.”

Wilt u contact met een van onze vrijwilligers?

Bel de Raad & Daad Advieslijn via telefoonnummer: 0348 46 66 88 (iedere werkdag bereikbaar van 10.00 uur tot 15.00 uur) of mail via: raadendaad@anbo.nl

Matras met een ingebouwde (drukverlagende)topper P

P P P P P P

De drukverlagende matras topping is vooral geschikt voor mensen met rugproblemen. Omdat het zich aanpast aan de lichaamscontouren.

Dit vermindert de drukpunten. Ook werkt dit type matras goed bij verminderen nek/schouder en heup klachten.

Goed voor doorbloeding.

Druk verlagende Matras en Luxe bedtopper-in-1.

Topper kan ook niet meer verschuiven.

Omkeerbaar en licht hanteerbaar.

Met luxe ventilerende matrastijk.

Bezorging alsmede afvoer oude matrassen kosteloos!

NIE

UW

!

2e MATRAS

CADEAU

€ 895,-

*Prijs o.b.v. 80x200cm (17 maten beschikbaar)

De gildeslapen

010 333 04 60

info@degildeslapen.nl - www.degildeslapen.nl Disclaimer: aanbiedingen kunnen niet worden gecombineerd / zo lang voorraad strekt / alleen voor leden

Advertentie

Hulp voor jouw

GEWRICHTEN Met de leeftijd kan het gewrichtskraakbeen wat ondersteuning gebruiken. Natuurlijke, plantaardige stoffen kunnen helpen de gewrichten soepel en flexibel te houden.

THEMA Gewrichtsfunctie

´Zo help ik mijn knieën´

Met 75 jaar is Illona nog altijd een actief buitenmens en houdt ze onder andere van wandelen. Mede dankzij het voedingssupplement Movizin Complex met natuurlijke plantenextracten van gember, rozenbottel en boswellia, die helpen om de gewrichten soepel te houden*, voelt ze zich nog altijd jong. ´2015 was niet het beste jaar in mijn leven. Ik voelde me gewoon oud en ’s ochtends kwam ik moeilijk op gang. Dus ik vond het leven als gepensioneerde helemaal niks,´ vertelt ze. ´Ik ben altijd gewend om actief te zijn, en zo wil ik het graag houden. Maar je blijft niet je hele leven lang 25 jaar, was het maar zo!

Naarmate ik ouder werd merkte ik dat soepele gewrichten belangrijk waren, en dat ik hierbij een beetje hulp kon gebruiken.´

Vermoeide knieën Dit merkte ze pas echt toen ze in het begin van 2015 op een geplande vakantie ging naar Mexico met haar dochter en schoonzoon.

Thuis in Nederland hadden ze samen een planning gemaakt met alle bezienswaardigheden die ze graag wilden bezoeken. Na zo’n dagtocht met veel lopen voelde Illona ’s avonds dat haar knieën vermoeid waren. Ze ging niet elke dag mee op excursie en ook niet elke avond mee uit eten met haar familie, ze bleef in het hotel om uit te rusten vanwege de uitdagingen van de dag. ´Ik vond het wel een beetje jammer dat ik af en toe nee moest zeggen en in het hotel moest blijven.´ zegt ze teleurgesteld.

Vriendin heeft Movizin aanbevolen Toen ze weer thuis in Nederland was besloot

Illona om iets te gaan doen om haar knieën en gewrichten te ondersteunen. Ze is een actieve vrouw bijvoorbeeld wandelt ze graag. Ze sprak uiteraard met een van haar vriendinnen over haar vakantie in Mexico. De vriendin gaf haar een doosje met Movizin Complex van het gezondheidsbedrijf Wellvita.

De natuurtabletten bevatten ingrediënten uit de natuur; gember, rozenbottel en boswellia die soepele gewrichten ondersteunen*. Illona probeerde de tabletten en was er zo tevreden ermee dat ze snel een nieuw doosje bestelde bij Wellvita toen het doosje dat ze van haar vriendin had gekregen op was.

Genieten van het leven ´We zijn dit jaar weer in Mexico geweest, en het was een prachtige vakantie. Ik heb er zo van genoten!´ vertelt ze blij.

Dit voorjaar is Illona ook begonnen met wandelen een paar keer in de week. ´Ik wandel ongeveer 30 minuten terwijl ik naar luisterboeken luister op mijn telefoon.

Het is dus dubbel goed; voor mijn lichaam en geest, en ik geniet ervan,´ vertelt ze. ´Het is verre van saai om met pensioen te gaan, dan begint het leven pas echt. Mede dankzij Movizin Complex voor soepele gewrichten kan ik nu voluit genieten en al de dingen doen waar ik van houd´, lacht Illona.

De spieren en conditie worden onderhouden door een actief leven, maar het gewrichtskraakbeen kan soms wel wat ondersteuning gebruiken.

Dankzij het kraakbeen, wat een elastisch weefsel is in onze gewrichten, kunnen we ons vlot bewegen.

Het is niet ongewoon dat je met de jaren wat hulp kunt gebruiken voor bijvoorbeeld je knieën, heupen, vingers, schouders, rug en nek.

Natuurlijke cocktail van extracten en vitamines Het gezondheidsbedrijf Wellvita heeft Movizin Complex ontwikkeld op basis van plantenextracten. Naast extracten van de drie heilzame planten; boswellia, rozenbottel en gember bevat Movizin ook vitamine C en vitamine D. 70% van het kraakbeen in onze gewrichten bestaat uit collageen. Vitamine C draagt bij tot een normale collageenvorming, voor de normale werking van de botten en het kraakbeen. *Gezondheidsclaims in afwachting van Europese toelating.

Bestel hier Bel 020-26 23 600 Ma t/m Do 8:00-16:00 uur Vrijdag 8:00-14:30 uur

Online wellvita.nl Prijs vanaf

€17,50* + €4,90 verzendkosten

*Mogelijk om te kopen als losse bestelling of met herhaalgemak. De getoonde prijs is met herhaalgemak.

Geen binding.

Beoordeeld als GOED

Als ANBO-lid profiteert u van aantrekkelijke voordelen. Leuke, interessante en aangename producten, uitstapjes, reizen en evenementen. Ook in dit nummer vindt u weer veel voordeel. En wist u dat uw ANBO-pas bij onze vaste kortingspartners het hele jaar door geld waard is?

Marjan van Zaanen tipt medewerker Ledenservice

UWassistent voor hulp in de tuin “Ik ben dol op mijn tuin. Lange zomeravonden zit ik er met mijn man of ik geniet met vrienden aan de tuintafel van een uitgebreide lunch. Maar snoeien, onkruid wieden of het gras maaien, daar hebben we geen kaas van gegeten. Via Uwassistent heb ik een geweldige tuinhulp gevonden.

Van de zomer wist hij de tuin om te toveren tot een waar paradijs. Het gras is weer gezond, de heg gesnoeid en in mijn borders groeiden de mooiste wilde bloemen. In het najaar is het harken geblazen, reken maar dat ik blij ben met de extra hulp.”

Kunt u ook extra handen in de tuin gebruiken?

UWassistent regelt voor u een betrouwbare tuinhulp. Als ANBO-lid krijgt u een vaste korting. Kijk op: anbo.nl/ledenvoordeel/hulpmiddelen/korting-op-tuinhulp

Wilt u op de hoogte blijven van alle voordelen? Ga naar anbo.nl/nieuwsbrief en schrijf u in voor onze ANBO Ledenvoordeelnieuwsbrief. U ontvangt eens per drie weken een mail met daarin alle voordelen. Die wilt u toch niet missen?

Alle aanbiedingen op deze ledenvoordeelpagina’s zijn geldig tot en met 31 december 2021.

ANBO is niet aansprakelijk en draagt geen financiële verantwoordelijkheid voor de totstandkoming en uitvoering van de overeenkomsten tussen aanbieders van ledenvoordeel en ANBO-leden.

ANBO 67

LEDENVOORDEEL

ANBO Ticketshop, even eruit?

slechts

Hotelovernachting Fletcher hotels

€44

Wat is er leuker dan iemand verrassen met een stedentrip, een paar dagen wellness of een gezellig fietsweekend? En dan natuurlijk heerlijk overnachten in een luxe hotelkamer. Fletcher hotels vind je in de leukste steden en mooiste natuurgebieden van Nederland. Kies uit één van de ruim 100 unieke 3-of 4 sterrenhotels en ga er lekker met zijn tweeën een nachtje tussenuit.

Met deze ANBO-actie kost dat nu geen € 79 maar slechts € 44. anbo.nl/ticketshop

Een veilige badkamer bij De Woningwachter nu met een gratis antislipvloer Overal waar water gebruikt wordt schuilt gevaar. Zeker de badkamer is een ruimte voor nare glij- en valpartijen. Voorkom dat door erop tijd bij te zijn. De Woningwachter past uw badkamer aan zodat u weer veilig kunt douchen en badderen zonder uit te glijden of te vallen. Denk aan een inloopdouche, wandbeugels of een bad met een deurtje. Kiest u nu voor een veilige badkamer bij De Woningwachter dan krijgt u de antislipvloer gratis én 10% korting op alle werkzaamheden. Meer informatie over deze ANBO-actie leest u op: anbo.nl/dewoningwachter

(Geldig tot 1 december 2021) 68 ANBO

gratis

antislipvloer

LEDENVOORDEEL

Vakantiehuis of chalet via Interhome Nog weg in het najaar naar de zon of liever dichtbij?

10%

korting

Heeft u zin om deze herfst nog even te genieten van een zonnig strand, de bergen of om met familie te ontspannen in een huis met zwembad?

Interhome heeft in meer dan 30 landen vakantiehuizen, appartementen en chalets te huur. Italië, Oostenrijk, Spanje maar er zijn ook prachtige vakantiebestemmingen in Nederland.

En als ANBO-lid krijgt u 10% korting.

Kijk snel op: anbo.nl/ledenvoordeel/reizen-uitjes-en-onderweg/interhome-even-weg-in-eigen-land

Eropuit en mensen ontmoeten?

Sociaal Netwerker helpt ANBO-leden

voor leden

Het kan zijn dat u meer thuis zit dan u lief is. Misschien komt het door een verhuizing, ontslag of het het wegvallen van een naaste.

Soms heeft u gewoon hulp nodig om weer iets actiefs en sociaals te ondernemen. Samen met een Sociaal Netwerker van ANBO kunt u al gauw weer uitkijken naar iets leuks. Exclusief voor ANBO-leden komt een Sociaal Netwerker op huisbezoek en helpt een activiteit te vinden op een manier die bij u past. Kijk op: anbo.nl/ledenvoordeel/dienstverlening

ANBO 69

LEDENVOORDEEL

tot

Google-producten met ANBO-korting bij bol.com

40% korting

ANBO, Google en bol.com gaan samenwerken. Lees meer over de samenwerking op pagina 45. Via webwinkel bol.com kunt u nu de volgende producten kopen met ANBO-korting: • Chromebooks: 10% • Nest Audio: 25%

• Nest Mini: 40% • Nest Hub: 40%

De kortingscode voor de chromebooks is CHR0521.

De aanbieding is te bekijken via: bit.ly/ANBO-Google-bol De kortingscode voor Nest Audio is CHR0922 en voor de Nest Hub en Nest Mini CHR0921. De Nest-aanbiedingen zijn te bekijken via: bit.ly/ANBO-Google-Nest

Kijk voor meer informatie op:

anbo.nl/google

Doorlopend ledenvoordeel Een selectie van onze partners: ANBO Energieservice

Altijd een voordeel energiecontract

Fiets Voordeelshop

Minimaal 15% korting op een fiets of e-bike

System Mechanic

Uw PC beveiligd voor slechts € 9,95

Ontzorgd Verhuizen

Zonder zorgen verhuizen

Heilbron

Bespaar tot € 60 op uw zorgverzekering via het ANBO Zorgcollectief

United Consumers

Korting op alle brandstoffen met de tankkaart

SmartWatch

50% korting

NHA

10% korting op alle thuiscursussen

Go Vital

tot 26% korting bij ruim 700 sportscholen

OogvoorOren

€ 50 korting per hoortoestel

Inventum

50% korting op geselecteerde huishoudelijke apparaten

Kijk voor het complete aanbod doorlopend ledenvoordeel op:

70 ANBO

anbo.nl/ledenvoordeel

Computerhulp van SeniorWeb

Word nu lid van SeniorWeb! Is uw computer opeens traag of geeft hij een rare foutmelding? Of wilt u graag meer leren doen met uw computer, tablet of smartphone? Met SeniorWeb hebt u altijd computerhulp binnen handbereik. Zelfs aan huis! Onze geduldige vrijwilligers nemen alle tijd voor u.

Mevrouw Nijhof (69 jaar) uit Utrecht vertelt: ‘Ik heb al een paar keer een beroep gedaan op computerhulp aan huis van SeniorWeb. Erg handig, omdat ik alleen woon en niet alles zelf kan oplossen. De vrijwilliger van SeniorWeb die bij mij thuiskwam, nam alle tijd en gaf mij heel duidelijke uitleg over mijn printer die het niet goed meer deed. Hij liet mij stap voor stap zien hoe ik het probleem in de toekomst kan voorkomen. Alles is netjes opgelost, ik was zo blij! Het lidmaatschap van SeniorWeb is al niet duur, en je krijgt écht waar voor je geld!’

‘ SeniorWeb is al niet duur, en je krijgt écht waar voor je geld!’

SeniorWeb is een vereniging zonder winstoogmerk met 150.000 leden. Leden zijn daarom voordelig verzekerd van persoonlijke computerhulp! Word vandaag nog lid, en profiteer van de volgende ledenvoordelen: Persoonlijke computerhulp per telefoon, via internet én zelfs bij u thuis 4 x per jaar tijdschrift Enter vol handige tips

U bent de laatste maanden van 2021 gratis lid en ontvangt een Tipboekje cadeau!

Profiteer van de computerhulp en ondersteuning van SeniorWeb. Word nu lid. U bent de laatste maanden van 2021 gratis lid. En voor het eerste jaar betaalt u in 2022 slechts € 29,50 i.p.v. € 35,-. Dat is maar liefst € 5,50 korting, speciaal voor ANBO-leden! Bovendien ontvangt u een tipboekje over veilig webwinkelen cadeau!

Meld u vandaag nog aan via www.seniorweb.nl/anbo of bel ons op 030 - 276 99 65 (werkdagen 9.00-17.00 uur) als u ons persoonlijk wilt spreken. Wij helpen u graag!

Stap-voor-stapcursussen op onze website Wekelijks informatieve nieuwsbrieven Deskundig advies bij verdachte e-mails

Ontdek hoe het is om echt goed te zitten

400,Korting

s o b n r o o D t r e b o R Chantal Bles & Gun jezelf de combinatie van ultiem zitcomfort en aantrekkelijk design. Kom nu proefzitten in één van onze ruim 40 winkels en ontvang 400,- korting op jouw favoriete stoel of bank én tot wel 50% korting op alle Premium Sets. Kijk op prominent.nu of vraag het aan onze adviseur in de winkel. Wil je liever de winkel aan huis? Maak dan een afspraak voor ons bekroonde thuisadvies.

Actievoorwaarden van toepassing. Vraag ernaar bij de adviseur.

Heerlijk zitten vanaf 1190,- Waar wacht je nog op?

72 ANBO

Bel 0341 - 27 40 90 of kijk op prominent.nu

SAMEN STERK Wij komen op voor de belangen van ouderen. Wilt u dat wij nog sterker staan in onze strijd voor een goed pensioen, voldoende seniorenwoningen en betaalbare zorg dichtbij huis?

Maak dan iemand lid van ANBO! Dus benader uw familie en vrienden en maak ze lid. Dit kan eenvoudig door te bellen naar telefoonnummer 0348 - 72 46 57, onderstaand formulier in te vullen of doe dat op: anbo.nl/lidwerftlid

T.W.V.

€ 24,99

7 redenen om lid te worden 1. U draagt bij aan een sterker ANBO, dus meer invloed in de politiek 2. 7 x per jaar het ANBO magazine 3. Persoonlijk advies via de Raad & Daad advieslijn over wonen, vitaliteit en koopkracht 4. Hulp bij uw belastingaangifte 5. 400 vrijwilligers staan voor u klaar 6. Tot wel € 500 korting in onze ledenvoordeelwinkel 7. Een Inventum blender (Type NB435B) cadeau ter waarde van € 24,99 cadeau

JA, ik maak iemand lid en krijg een blender cadeau Voornaam

Tussenvoegsel

Achternaam

Postcode

HET NIEUWE ANBO-LID BETAALT € 48 PER JAAR

JA, ik word lid van ANBO en krijg een blender cadeau Heer

Mevr.

Voorletters

Achternaam

Huisnr.

Tussenvoegsel

Geboren op:

Straat

Lidnummer

Postcode

E-mailadres

E-mailadres

/

/

Huisnr.

Woonplaats

Telefoonnummer

Ik machtig ANBO om de contributie automatisch af te schrijven*

EXTRA INFORMATIE Deze actie is geldig tot 7 december. U ontvangt maximaal één Inventum blender, zolang de voorraad strekt, mits het nieuwe lid de contributie heeft betaald.

Geef uw gegevens bij voorkeur door via anbo.nl/lidwerftlid Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO o.v.v. ‘LWL’, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.

IBAN

N L

Datum Handtekening

Ik word lid van ANBO vanwege (s.v.p. aankruisen):

Wonen

Raad & Daad

Veiligheid

Ledenvoordeel

Gezondheid

Belasting

Inkomen

Belangenbehartiging

* Deelname aan deze actie kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld.

LWLI_01_MAG6_ANBMAG_2142_C

HUIDIG ANBO-LID

www.inventum.eu

19 Is in korte tijd in de speeltuin. (3) 20 Iemand met jeuk maakt het ijsvrij. (7)

den. (6)

KANS OP MOOIE PRIJZEN! 21 Amerikanen dieMAAK gebruiken. (5)

P U Z Z E L U M E E L

ebruikt. (3)

Geef uw oplossing vóór 7 december door via de webpagina

26 Is net als kant geweven. (4) www.anbo.nl/puzzel. Daar vindt u ook meer informatie over prijzen. Of stuur een kaartje naar: ANBO Puzzels, Postbus 28 Is niet helemaaldestuk. (4) 2012, 3440 DA Woerden. Vergeet niet uw naam, adres en

30 Die tuin is weertelefoonnummer smal. (4) te vermelden.

32 Een goed woordje. (3)

3

4

5

8

Hoofdprijs

EEN BOEKENPAKKET BESTAANDE UIT 5 BOEKEN

T.W.V.

€ 89

Het gaat om de autobiografie van Johan Cruijff, Onwetendheid van de Tsjechische schrijver Milan Kundera, Het Diner van Herman Koch, Grote Vragen Uit De Geschiedenis en een boek over honden, getiteld Oude Wijze Honden.

15

20

21

Tweede prijs 22

INVENTUM STAAFMIXER 25 26 Met de Inventum staafmixerset kunt u mixen, mengen en kloppen. De set bevat 31 32 naast de staafmixer een garde en een maatbeker. Met de twee snelheden kunt u onder andere snel pureren of slagroom kloppen.

29

© Sanders puzzelboeken

www.inventum.eu

74 ANBO

30

34

OPLOSSINGPUZZEL NR. 5 T.W.V.

€ 34

,99

De prijzen worden onder de goede inzendingen verloot. Winnaars krijgen persoonlijk bericht.

A C A R T E S T A R A A A A D I E N P O K O P I P N S P IJ S A T S P A R I O G E B O R M

ZEEP zeep

S P O O L W A O O E F E T T E L O M H I O K E R S T U E W W E E R M A N X A E E R W E R K M I R P A P A J A L B T A D O L B A E E O R T E S T R L

O P H O U D E N

R P E I P S L R U S E T D A E M I

T R E G T E N K T R J E F U F S E E R Z R L IJ S P D O A E E K R E K

N R E S O E A O

• JALOERS

• VERTROUWD

• JEUGDVRIEND

• VRIENDENGROEP

WOORDZOEKER • KLAARSTAAN

PUZZEL

• VRIENDSCHAP

De letters vormen de oplossing.

• overgebleven KLEDING KOPEN De overgebleven letters vormen de oplossing.

N

E

E

N

V

O

N

V

E

R

W

A

C

H

T

E

N

I

G

R

E

E

E

H

P

G

E

N

E

G

E

N

H

E

I

D

E

D

I

M

G

D

T

A

E

E

B

E

V

R

I

E

N

D

I

S

P

I

T

W

I

E

M

R

N

L

O

L

N

E

T

A

R

P

IJ

B

O

E

S

O

E

B

A

T

O

A

I

R

U

H

A

R

T

E

L

IJ

K

H

N

N

D

E

A

S

C

O

A

W

G

H

T

E

O

E

N

V

G

D

U

A

N

S

Z

V

E

R

S

T

A

N

D

H

O

U

D

I

N

G

G

F

E

T

G

R

R

G

F

T

S

R

E

L

I

E

W

E

I

R

G

S

I

E

A

I

I

I

E

N

E

R

A

D

J

D

D

D

D

O

E

C

R

V

A

E

T

I

E

T

I

N

A

T

N

O

P

S

E

Z

H

H

V

R

R

N

I

E

R

N

G

J

U

A

E

E

J

N

L

E

E

E

D

I

D

D

E

U

E

S

D

A

N

O

L

A

I

R

K

B

I

I

G

E

R

I

G

L

K

N

E

S

T

E

L

K

E

R

N

I

M

D

U

N

E

N

L

O

E

D

T

H

C

O

N

K

R

E

V

E

P

E

E

D

V

E

M

T

A

D

D

I

E

H

K

IJ

L

R

E

E

J

L

J

I

B

E

K

C

E

V

E

R

J

A

A

R

D

A

G

N

E

IJ

T

N

N

H

C

S

I

T

S

I

M

I

T

P

O

S

T

E

R

K

© Sanders puzzelboeken

• BELLEN Oplossing:

• GEHEIMPJE • LANGSKOMEN • BESTE VRIENDIN • GENEGENHEID • MAKKER Een vreemde is wellicht een vriend die je nu nog niet kent.

• BEVRIEND • GUNSTIG • NIEUWSGIERIG • BEZORGDHEID • HARTELIJK • ONAFSCHEIDELIJK 6 • BIJPRATEN • HARTSVRIENDIN • ONVERWACHT • CADEAUTJE • JALOERS • OPTIMISTISCH • DELEN • JEUGDVRIEND • SFEER • EERLIJKHEID • KLAARSTAAN • SPONTANITEIT • EIGEN • KLEDING KOPEN • STERK • ENIG • KLETSEN • TROOSTEN

Mede mogelijk gemaakt door Sanders Puzzelboeken

• VERDRAAGZAAM • VERJAARDAG • VERKNOCHT • VERSTANDHOUDING • VERTROUWD • VRIENDENGROEP • VRIENDSCHAP

ANBO 75

Met zorg bereid.

Speciaal voor u

Probeer nu 5 maaltijden voor slechts € 19,95!

Inclusief 12 heerlijke desserts gratis!

Wat uw woon- of eetsituatie ook is: bij apetito willen we u culinair verrassen. Laten genieten van gemak… met onze keuze uit 150 vriesverse maaltijden! 5 van deze maaltijden kunt u nu proberen in een proefpakket voor slechts € 19,95.

Bestel en geniet van: • Runderlapje in jus met bloemkool en aardappelpuree • Nasi goreng met kipsaté • Macaronischotel • Runderhachee met rode kool en aardappelen • Grootmoeders kippannetje: kippenpoot met groenten en gebakken aardappelen Gratis aan huis bezorgd en zonder verdere verplichtingen.

Bovendien ontvangt u nu ook nog eens 12 desserts t.w.v. € 12,29 gratis!

Dat smaakt naar meer toch?

Eet u natriumarm, vegetarisch of glutenvrij? Ook dat kan.

Ga naar apetito-shop.nl/proefpakket of bel 0800 - 023 29 75 (gratis) en maak uw keuze. Vermeld bij de bestelling actiecode 109-ANBO1021.

Eet smakelijk!

Deze actie is enkel voor nieuwe klanten en geldig t/m 30 november 2021.

Kijk voor de overige voorwaarden op apetito-shop.nl/proefpakket.

www.apetito-shop.nl