¨´ËÁÒ¢‹ Ò Ç
ÊÒÃѵ¶Ð
photo : https://www.google.co.th/imghp?hl=th&tab=wi
Á¡ÃÒ¤Á 2556
www.thaiyogainstitute.com
ÊÒÃѵ¶Ð ÊÒÃºÑ Þ ¤Ø  ¡Ñ ¹ ¡‹ Í ¹ »¯Ô · Ô ¹ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁà¤Ã× Í ¢‹ Ò Â ¨Ò¡¼Ù Œ Í ‹ Ò ¹ ¨´ËÁÒÂà» ´ ¼¹Ö ¡ ¨Ò¡à¾× ่ Í ¹¤ÃÙ ชวนคิ ด ถึ ง ชี ว ิ ต ที ่ เ หลื อ
12 15
ศิษ ย ส องสลึ ง
17
Cloud Atlas
19
อนิจจั ง
20
คนไข และผู เปรี ยบดว ยคนไข ๓ จำพวก
21
ตอนผลจากศรทั้ง สอง (ตอ)
22
มรรค๘ โยคะของปตัญชลี และข อ สั งเกตเรื ่ องยมะ/นิย มะ
24
กิน ฉลองป ใหม กันไหม
26
¾Õ ่ à ÅЪǹ¤Ø  à¡็ º ÁÒ½Ò¡
ªÇ¹¤Ô ´ ¹Í¡¨Í º·¡Å͹ ¾ÃÐäµÃ» ® ¡á¡‹ ¹ ¸ÃÃÁ Ãкº»ÃÐÊÒ··Õ ่ ¤ ÃÙ â ¤ФÇÃÃÙ Œ µÓÃÒâÂ¤Ð´Ñ ้ § à´Ô Á àÅŒ § àÅ‹ Ò àÃ× ่ Í § 1
2 2 6 7 10
photo : http://www.drallenchavez.com/patients.html
·Õ ่ » ÃÖ ¡ ÉÒ
กวี คงภั ก ดี พ งษ แก ว วิ ฑ ู ร ย เ ธี ย ร ธี ร เดช อุ ท ั ย วิ ท ยารั ต น นพ.ยงยุ ท ธ วงศ ภ ิ ร มย ศ านติ ์ นพ.สมศั ก ดิ ์ ชุ ณ หรั ศ มิ ์
¡ÃÃÁ¡ÒÃ
กฤษณ ฟ ก น อ ย ชนาพร เหลื อ งระฆั ง ชุ ต ิ ม า อรุ ณ มาศ วรพจน คงผาสุ ข วรรณวิ ภ า มาลั ย นวล วิ ล ิ น ทร วิ ภ าสพั น ธ สมดุ ล ย หมั ่ น เพี ย รการ
ÊÓ¹Ñ ¡ §Ò¹
พรทิ พ ย อึ ง คเดชา วั ล ลภา ณะนวล สุ จ ิ ต ฏา วิ เ ชี ย ร
¡Í§ºÃÃ³Ò¸Ô ¡ ÒÃ
จิ ร วรรณ ตั ้ ง จิ ต เมธี ณั ต ฐิ ย า ป ย มหั น ต ณั ฏ ฐ ว รดี ศิ ร ิ ก ุ ล ภั ท รศรี ธนวั ช ร เกตน ว ิ ม ุ ต ธี ร ิ น ทร อุ ช ชิ น พรจั น ทร จั น ทนไพรวั น วิ ส าขา ไผ ง าม วี ร ะพงษ ไกรวิ ท ย ศั น สนี ย นิ ร ามิ ษ
ÈÔ Å »¡ÃÃÁ
กาญจนา กาญจนากร
ÊÒÃѵ¶Ð ¤Ø  ¡Ñ ¹ ¡‹ Í ¹
กอนอื่นตองกล าวสวั ส ดี ป 2556 ขอส งความสุ ขให ก ั บ ทุ ก ท านสำหรับฉบับ ต อนรั บ วั น ขึ ้ นปใหมนี้ ทางสถาบันฯได ท ดลองเปลี ่ ยนรู ป เล ม ใหม มี ข อ ติ ชมอย างไรแจง กลับมา ทางที ม งานได เพื่อจะไดทำการปรับปรุ งพั ฒนาต อ ไป เดื อนมกราคมนี้ถือเปนเดือนที ่ ดี ด วยมี เ ทศกาลงานป ใ หม วั น เด็ ก และวั น ครู รวบอยูในเดือน เดี ย วกั น อย า งไรก็ดี อยากใหทุกทา นกระทำกิ จ กรรมด วยความไม ป ระมาทยั งประโยชนตนและ ประโยชน ท าน เพื่อความเปนสิริมงคลต อ นรั บ ป ม ะเส็ ง สุ ด ท ายขอรว มไวอาลัย กับการจากไปของครู เ งาะ ธนวไล เจริ ญ จั นทร แ ดง อี กหนึ่ง ตน กลา ที่ เติ บ ใหญ จนกลายเปนไมใหญใหผล และหว านเพาะเมล็ ดพั น ธุ ไ ว ก อ นสลั ดใบและต น รอวัน เติบใหญ ของต น กล าตอไป ดว ยจิตคารวะ
»¯Ô · Ô ¹ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁ
2 9 16 23 26 27 30
â¤Ðã¹Êǹ¸ÃÃÁ ³ Ëͨ´ËÁÒÂà赯 ¾ Ø · ¸·ÒÊ ¿ÃÕ àÂ็ ¹ ÇÑ ¹ ¾Ø ¸ àÇÅÒ 17.00 – 18.30 ¹. 2 ม.ค. ครู ห นึ ่ ง (จิ รภา เหลื องเรณู ) โยคะในสวนธรรม 9 ม.ค. ครู ห นึ ่ ง (กฤษณ ฟ ก น อย) โยคะในสวนธรรม 16 ม.ค. ครู อ อด (วรรณวิ ภา มาลั ย นวล) โยคะในสวนธรรม 23 ม.ค. ครู เ บนซ (วรพจน คงผาสุ ข) โยคะในสวนธรรม 30 ม.ค. ครู ว รรณ (วรรณี สื บ พงษ ศ ิ ริ ) โยคะในสวนธรรม â¤Ðã¹Êǹ¸ÃÃÁ ³ Ëͨ´ËÁÒÂà赯 ¾ Ø · ¸·ÒÊ ¿ÃÕ ÇÑ ¹ àÊÒà àÇÅÒ 13.00 – 16.00 ¹. 26 ม.ค. 13.00 – 14.15 น. บรรยาย หั ว ข อ โยคะเกื ้ อกู ลการปฏิ บ ั ต ิ ธรรม โดย ครูก วี คงภัก ดีพงษ 14.15 – 16.00 น. นำฝก โดยครู โ อ (อาทิ ต ยา อภิ ชาติ น ั น ท ) หั ว ข อ โยคะธรรมชาติบำบัด â¤ÐÍÒÊ¹Ð¢Ñ ้ ¹ ¾× ้ ¹ °Ò¹à¾× ่ Í ¤ÇÒÁÊØ ¢ ÊÓËÃÑ º ¼Ù Œ à ÃÔ ่ Á µŒ ¹ เดื อ นมกราคมจั ด วั น อาทิ ต ย ท ี ่ 27 เวลา 9.00 – 15.00 น. ที ่ ช ั ้ น 6 ห อ ง 262 คณะมนุ ษ ยศาสตร มศว ประสานมิ ต ร ค า ลงทะเบี ย น 650 บาท
2
ÊÒÃÑ µ ¶Ð
»¯Ô · Ô ¹ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁ
ÊÒÃѵ¶Ð จากครู ต น แบบการสอนโยคะไม ก ี ่ ท านในแวดวงโยคะ ในประเทศไทย สถาบั น โยคะวิ ชาการเริ ่ ม พั ฒนาหลักสูตร ครู โ ยคะเข าสู ส ั งคม เพื ่ อ สุ ขภาวะองค ร วมกั บ ประชาชนทั่ว ไป มา 10 ป ก ว า ผู ผ านการอบรมหลายคนได ร ั บ ประโยชนจากการ ฝก โยคะ ต อ งการนำไปเผยแพร แต ขาดประสบการณการถา ยทอด การสื ่ อ สาร จึ งเป นที ่ ม าของการร อ งขอให จ ั ดหลั กสูตรตอเนื่อง สำหรั บ พั ฒนาผู ผ านการอบรมการฝ ก เทคนิ คโยคะมาแลว ใหมี โอกาสได เ รี ยนรู เ รื ่ อ งเทคนิ คการถ ายทอดภู ม ิ ป ญ ญาแหง โยคะ จากผู ผ านประสบการณ ส อนที ่ ห ลากหลายเพื ่ อ นำไปประยุกต ใช ก ั บ ตนเอง และจะได นำวิ ชาความรู นั ้ น ถ ายทอดออกไปไดอยา ง มั่นใจมากขึ ้ น สถาบั น โยคะวิ ชาการจั ดการอบรมในช วงแรกๆเรีย กวา เปน หลั ก สู ตร Train the Trainer ต อ มาจึ ง เปลี ่ ยนชื่อเปน Yoga teacher Makeover ซึ ่ งแต ล ะครั ้ งที ่ จ ั ดก็ จ ะเปลี ่ ยนวิธ ีการที่ แตกต างกั น ออกไป และทุ ก ครั ้ งที ่ ผ านมาจะทำใหไ ดผ ลิตครูโยคะ รุน ใหม ท ี ่ ไ ด ร ั บ แรง บั น ดาลใจออกไปทำหน าที ่ เ ผยแพรโยคะ ให ก ั บ สั งคมเพิ ่ ม ทุ ก ครั ้ งไป หลายคนออกไปสอนโดยนำความรู ที่ไ ด ร ั บ จากค ายแบบนี ้ ไ ปต อ ยอด จึ งเป นที ่ ม าของการเรี ยกร อ งให ม ี ก ารจั ด อยา งตอเนื่อง แต ไ ม ใ ช เรื ่ อ งง ายที ่ จ ะรวบรวมวิ ท ยากรในแต ล ะครั้ง ใหมีความ หลากหลาย เพื ่ อ มาร วมถ ายทอดประสบการณ ใ หผ ูเ ขา รว ม อบรมได ร ั บ ประโยชน เ ต็ ม ที ่ พ ร อ มกั นในคราวเดี ยว สถาบัน จึง ไม สามารถเป ดหลั ก สู ตรให ต อ เนื ่ อ งได ท ุ ก ป นี ่ จ ึ งเปน โอกาสดี อีก ครั ้ งหนึ ่ งที ่ ท านไม ควรพลาด
4
»¯Ô · Ô ¹ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁ
ÊÒÃѵ¶Ð
photo : http://www.gettyimages.com/
ËÅÑ ¡ ÊÙ µ ûÃÒ³ÂÒÁÐ
5
หลักสูตรสำหรั บ ผู เ รี ยนที ่ ผ านการฝ ก อาสนะมาแล ว สะดวกเดิน ทางมาพบ กันตามกำหนดทุ ก ครั ้ ง à¹× ้ Í ËÒ㹡ÒÃͺÃÁ ÀÒ¤»¯Ô º Ñ µ Ô กลไกหายใจพื ้ นฐาน หายใจด วยหน าทอง (กระบัง ลม) หายใจดว ยทรวงอก (กล ามเนื ้ อ ซี ่ โ ครง) เตรี ยมความพร อ มกอนฝกปราณายามะ นาฑีสุทธิ (การหายใจสลั บ รู จ มู ก หรื อ อนุ โ ลม-วิ โ ลม) ฝกเทคนิคเพื่อ ช วยเกื ้ อ หนุ นการฝ ก ปราณ: มุ ท รา พั นธะ กิ ริย า ฝกปราณ อุช ชายี และฝ ก ภั ส ตริ ก า (หากมี เ วลาพอ) ÀÒ¤·ÄÉ®Õ เข าใจสรี ร ะวิ ท ยาของการหายใจ ปราณยามะตามตำราปตั ญ ชลี โ ยคะสู ตร และ ตำราหฐประทีปกา
ÊÒÃѵ¶Ð
»¯Ô · Ô ¹ ¡Ô ¨ ¡ÃÃÁ
วั น พุ ธ ที ่ 30 มกราคม 6, 13, 20, 27 กุมภาพัน ธ และ 6 มีน าคม 2556 (รวม 6 ครั ้ ง) เวลา 18.00 – 20.00 น.ณ สถาบั นโยคะวิ ชาการ ซอยรามคำแหง 36/1 ÇÔ · ÂÒ¡Ã กวี คงภั ก ดี พ งษ ค าลงทะเบี ยน 1,900 บาท/คน/หลั ก สู ตรรับนักเรีย น 8 คน
¤‹ Ò Â»ÃÒ³ÂÒÁÐ หลั ก สู ตรค ายปราณายามะ สำหรั บ ผู ม ี เ วลาจำกัด อาศั ยอยู ต างจั งหวั ด ไม ส ะดวกต อ การมาเรี ยนตื ่ อเนื่อง 1 เดือน à¹× ้ Í ËÒ㹡ÒÃͺÃÁ ÀÒ¤»¯Ô º Ñ µ Ô กลไกหายใจพื ้ น ฐาน หายใจดว ยหนา ทอง (กระบั งลม) หายใจด วยทรวงอก (กล ามเนื ้ อ ซี ่ โ ครง) เตรี ยมความพร อ มก อ นฝ ก ปราณายามะ นาฑี ส ุ ทธิ (การหายใจสลั บ รู จ มู ก หรื อ อนุ โ ลม-วิ โ ลม) ฝก เทคนิ คเพื ่ อ ช วยเกื ้ อ หนุ นการฝ ก ปราณ: มุ ท รา พัน ธะ กิร ิย า ฝก ปราณ อุ ชชายี และฝ ก ภั ส ตริ ก า (หากมี เ วลาพอ) ÀÒ¤·ÄÉ®Õ เขาใจสรี ร ะวิ ท ยาของการหายใจ ปราณยามะตามตำราปตั ญ ชลี โ ยคะสู ตร และ ตำราหฐประทีปกา วั น พฤหั ส บดี ท ี ่ 14 – วั น ศุ ก ร ท ี ่ 15 กุ ม ภาพัน ธ 2556 (รวม 2 วั น 1 คื น ) ณ สวนสั นติ ธ รรม วี เ ทรน หรือ อาเซีย น ศาลายา ÇÔ · ÂÒ¡Ã กวี คงภั ก ดี พ งษ แ ละ ที ม วิ ท ยากรจาก สถาบั นโยคะวิ ชาการ คาลงทะเบี ยน 2,750 บาท/คน/หลั ก สู ตร รั บ นักเรีย น 15 คน
¡Ô ¨ ¡ÃÃÁà¤Ã× Í ¢‹ Ò Â
¡ÃÕ ¹ äÅ¿Š ¿ µ à¹Ê ขอเชิ ญ ชวนเดิ น -วิ ่ งเทิ ดพระเกี ยรติ ส มเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุ ดา ฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ครั ้ งที ่ 1 วั นที่ 24 กุมภาพัน ธ 2556 สามารถโหลดใบสมั ครได จ ากเวบลิ งค นี ้ http://www.greenlifefitness.net/news/28/170-charity-run-.html หรื อ โทรสอบถามรายละเอี ยดเพิ ่ ม เติ ม ได ท ี ่ กรี น ไลฟ ฟตเนส โทร 02 899 7310 และ 02 899 7377
6
ÊÒÃѵ¶Ð
¨Ò¡¼Ù Œ Í ‹ Ò ¹ ก อ นอื ่ น ต อ งขอบคุ ณทางสถาบั นที ่ ยั งส งจดหมายขา วโยคะ สารัตถะทางไปรษณี ย ม าให ท ั ้ งๆที ่ ห มดอายุ ส มาชิ ก ไปตั้ง แตเ ดือน พฤษภาคมที ่ ผ านมา ที แ รกก็ คิ ดว าจะไม ต อ แล วเพราะอา นทาง ออนไลน ก ็ ไ ด แถมเลย เ อาต ก ็ ส วยด วย แต เ อาเข าจริง เวลาที่ไ ดหยิบจับ โยคะสารั ตถะแบบถึ งเนื ้ อ ถึ งตั ว (กระดาษ) ขึ ้ น มาอ า นทุกเดือน รูสึก เหมือ นได เ จอกั ล ยาณมิ ตรที ่ คุ นเคยอย างใกล ชิ ดมากกวา ไดจมดิ่ง ใน ดงอัก ขระล วนๆ และใคร ครวญไปกั บ สาระแห งโยคะ หากมองจากรูป ลักษณ ภายนอก โยคะสารั ตถะอาจดู เ ชย ช างเรี ยบงา ยไมมีอะไรเตะตา หรือแม เ นื ้ อ หาจะไม ไ ด เ ข ม เข น หรื อ มี ก ารขั ดเกลาทางภาษาจนเรีย บ เนีย บไปทั ้ งฉบั บ แต ใ นทุ ก เดื อ นที ่ ไ ด อ าน ดิ ฉั น พบเพชรในกระดาษ ที่สง ประกายส อ งเข าไปในพื ้ น ที ่ ห ั วใจตั วเองเสมอ มัน นุมนวลออนโยน แตเป ยมด วยพลั งแห งการมี ชี วิ ตแท ๆ ขอขอบคุ ณและเป น กำลั งใจให ครู ก วี แ ละชาวคณะ ที่รว มกั นจั ดทำโยคะสารั ตถะและพั ฒนาเส นทางแห ง การพัฒนาตนสาย นี้ใหย ั ่ งยื น สื บ ไป ด วยจิตคารวะ สุ ณี ธนาเลิศกุล
ขอขอบพระคุ ณสำหรั บ บทความเกี ่ ยวกั บ โยคะดีๆ ในโยคะสารัตถะ มาโดยตลอดนะคะ ดิ ฉั น ใช เ วลาตรึ ก ตรองอยู พ อสมควร ในการเขีย น comment นี ้ ด วยเห็ นว า มี บ ทความที ่ เ กี ่ ยวกั บ โยคะนิทรา ซึ่ง ดิฉัน เปน ผูเขีย นและอาจจะมี ความเข าใจคลาดเคลื ่ อ นในวั ตถุ ประสงค ที่ดิฉัน ตอง การถ ายทอด หนั งสื อ โยคะนิ ท รา เป น หนั งสื อ ที ่ ส รุ ป ใจความสว นใหญมาจาก หนัง สื อ Yoga Nidraของท าน Swami SatyanandaSaraswatiแหง Bihar Yoga School ด วยความประทั บ ใจหลั ก ที ่ ดิ ฉัน ไดร ับจากหนัง สือ เลม นี ้ และเห็ นว าสำคั ญ สำหรั บ ทุ ก ๆ คนซึ ่ งเราอาจจะคาดไมถึง นั่น คือ “ในสภาวะของการหลั บ นั ้ น สติ ของเราจะทรงพลั งมาก และรับรูทุกสิ่ง ที่ไดย ิ น ” หาได เ กิ ดจากความเชื ่ อ หรื อ ความทะนงตนในสิ่ง ที่ไ ดร ับ แตอย างใดไม
7
photo : http://www.mindbodygreen.com/0-4494/Taking-the-MorbidityOut-of-Savasana.html
¨Ò¡¼Ù Œ Í ‹ Ò ¹ สาเหตุที ่ ด ิ ฉ ั น เขี ย นหนัง สือเลมนี้ข ึ้นมาเกิดจากความที ่ ดิฉันเปนแม (แต ไม ไ ดบอกไวในหนัง สือเพราะอาจเป น เรื่องสวนตั วที ่ ไม น าสนใจ)นั่นก็เพราะกอนที ่ ดิ ฉั นจะได ศึกษาโยคะนิ ทรา ดิ ฉันเคยทำผิดมหันตกับลู ก คื อ เมื่อเคยมี ก ารโกรธเคืองกับพอของลูก เรารอให ล ู ก หลับ กอนแล วจึ ง ทะเลาะกันเพราะไมอยากให ล ู ก เห็ น ตอนตื่น แต หารู ไม ว า นั่นคือการทำผิดที่สาหั ส ยิ่งกวาเพราะทุ ก สิ ่ งที่ลูกไดยินตอนหลับนั้นจะฝ งเข า ไปในจิตใต ส ำนึ กอย า งลึกยิ่ง กวา ตอนตื่นเสีย อี ก จากการศึ กษาโยคะ นิทราทำใหดิฉันไดตระหนั ก ว า ในสภาวะของการหลับ หรือกึ่ง หลับกึ่ง ตื่นนี ้ เรา สามารถสร างลู กให เ ปนมหาโจรหรือวีรบุรุษ ได เ ลยซึ ่ ง ดิฉันก็ได พ ยายามเน นในจุดนี้ พยายามสื่อสารในจุ ด นี้ใหพอแม ม าโดยตลอด ดว ย เพราะยัง ไมเคยมี ใ คร พูดถึงเรื่องนี ้ และดิ ฉันก็ย ัง สนใจประโยชน ของโยคะ นิทราในแง ของการผอนคลายอยา งลึกซึ่ง จะสามารถเ ปน ประโยชน ต อร างกายและจิตใจไดหลายประการ แตในแงข องการตลาด ของสำนักพิมพอาจจะใช คำ โปรยปกที ่ ต อ งการดึง ดูดความสนใจจากผูซ ื้อ ซึ ่ งนั ่ น อาจกอให เกิ ด ความเขา ใจคลาดเคลื่อนในครั ้ งนี ้ แ ละ มีการปรั บ บท ให ม ี ห ลายเวอรช ั่นเพื่อใหผูอา น สามารถนำหยิ บ ไปใชไดง า ยมีตัว อยา งของความตั ้ งใจ ที่ตองการปลู ก ฝ งลงไปในจิตใตสำนึกซึ่ง หยิบยกมาจา ก ศาสตร ส มั ย ใหม ในบางศาสตรใน ผูอา นบางท าน ที่เห็นการฝ ก สมาธิ เปนเรื่องยากโยคะนิทรา อาจจะ ใชเปนอุบาย ที ่ ส ามารถนำใหเกิดการฝก สมาธิ ไ ด งายขึ้นในลำดั บ ต อ ไป ดิฉ ัน ยั งคงฝ ก โยคะตามแบบครูรุนเกา ที ่ เ น นการ ปฏิบ ัติแบบ กายานุ ปสสนาสติปฐฐานใชรา งกาย ตัวเองเป น เครื ่ อ งมื อ ในการปฏิบัติ สมาธิและยั ง ปรารถนาที ่ จ ะเข าร ว มอบรมกับทางสถาบันโยคะวิ ชาก าร เพื่อศึ กษาพื ้ น ฐานของโยคะ ใหแนนแฟน ยิ ่ งขึ ้ น ตอไปคะ
ÊÒÃѵ¶Ð พร อ มกั น นี ้ ดิ ฉั น ได แ นบลิ งค ท ี ่ ดิ ฉ ัน กลา วถึง โยคะ นิ ท รามาเพื ่ อ ประกอบวิ จ ารณญาณและความเขา ใจ ค ะ ดิ ฉั นน อ มยิ นดี ท ี ่ ไ ด ร ั บ ฟ งคำวิพากษว ิจารณ มาด วยความขอบพระคุ ณและหาไดมีเ จตนาที่จะสรา งความเชื ่ อ ผิ ดๆ แต อ ย างใดไม โยคะนิ ท ราหลั บ ตาสร างสมดุ ล รายการสโมสรสุ ขภาพ ทางช อ ง 9 MCOT http://www.mcot.net/site/streaming?id=50ac82 96150ba0ef3d0000dc&type=video#.UKzwxW eROuI และในบล็ อ กhttp://www.yogakay.blogspot.com/ เก วรารักษ สูโนนทอง เรี ยน คุ ณเก ผมเป นผู ตอบคำถามโยคะนิทรา ในจดหมาย ข าว สารั ตถะฉบั บ ธั น วาคม ๒๕๕๕ ที่โพสทอยูบน เวบนี ้ ผมต อ งขอโทษคุ ณเก อ ย างมาก ที่ทำใหคุณ เก ไม ส บายใจ และขอขอบคุ ณคุ ณเกที่กรุณ าเขีย น อธิ บ าย ทำให ผ มมี ข อ มู ล มี ความรู ความเขา ใจใน โยคะนิ ท รามากขึ ้ น ทั ้ งนี ้ จะขออนุญาตคุณ เกน ำ คำตอบนี ้ ไ ปลงในจดหมายข าวสารัตถะในฉบับ มกราคม ๒๕๕๖ ด วยจะได ไ หมครับ ในการตอบ คำถามครั ้ งต อ ไป ผมจะระมั ดระวัง ในการตอบ มากขึ ้ น คื อ ตั ้ งใจจะให ข อ มู ล ความรู ขณะเดีย วกัน ก็ พ ยายามที ่ จ ะหลี ก เลี ่ ยงไม ใ ห คำตอบไปกระทบผูใด ขอแสดงความนับถือ กวี คงภักดีพงษ
8
¨Ò¡¼Ù Œ Í ‹ Ò ¹
ÊÒÃѵ¶Ð
9
- ทำกบาลปาติ ห ลั งจบอาสนะทุ ก ครั้ง - ก อ นจบคลาสให น อนสงบนิ ่ งอย างนอย 5 นาที - ใช เ สี ยงระฆั งในการช วยในการเริ่มตน ความสงบ ทำให แ ตกต างจาก Hot yoga (Bikram yoga) ในเมื อ งไทย ที ่ ครู ฝ ก เหมื อ นมาสอนแอโรบิคโยคะ บั งคั บ ให ท ำทุ ก คน ทำให ไ ด ม ากที ่ สุดหา มหยุดพัก ห ามออกจากห อ ง ข อ ที ่ ไ ม ชอบคื อ - การหายใจ ที ่ ต อ งหายใจเข าออกพร อ มกั น ทั ้ งหองกับครูซ ึ่ง เราไมเ คยชิ น ไม ม ี อ ิ ส ระ แต อ าจจะสอดคลองกับแนวทาง ฝ ก สมาธิ แ บบอานาปานสติ ที ่ ฝ ก ดูลมหายใจเขา ออก จดจ อ กั บ ลมหายใจในขณะที ่ ฝ ก เดิ น ยืน และนั่ง - การหายใจให ห ายใจออกทางปากและออกเสีย งในทา warm up และการลุ ก นั ่ งอย างเร็ วจากทา นอนระหวา ง พั ก บางท า สุ ดท ายที ่ อ ยากบอกคื อ ทั ศนคติ เ ปลี ่ ยนได บ างที เ ราสนใจแตร ูปแบบและองคปร ะกอบมากไปแต บ างครั ้ งเราก็ ต อ งปรับเปลี่ย นความคิด ตามสภาพแวดล อ มบ างเราต อ งไม ลืมแกน แทข องสิ่ง ๆ นั ้ น ด วย จิ นยั งติ ดตามจดหมายข าวโยคะ อยูน ะคะ เห็ นนั ก เขี ยนใหม คุ น ๆ คนนึ ง รักและคิดถึง คะ
http://www.gettyimages.com/
สวัสดี ค ะ จิน มี โอกาสไปอัง กฤษ 1 เดือน และได ไ ปฝ ก โยคะรอ น 42 องศา ที่ประเทศอัง กฤษดว ยการ สมัครสมาชิ ก รายเดือน แบบ unlimitedไดแ ง คิ ด เยอะเลยอยากแบ งปนคะ จากวั น แรกที ่ ฝกรูสึกแอนตี้ม ากๆ แต ฝ ก ไป เรื่อยๆกลั บ เจอความสงบมันทรมานมากในครั ้ งแรก กับอุณ หภู ม ิ 42 องศาทั้ง กายและใจรูสึกใจรุ ม ร อ น กลัววาที ่ เราทำได เพราะความรอนทำใหกลามเนื ้ อ เรายืดหยุ น เกิ น ไม ไดมาจากตัว เราเองแถมรู ส ึ ก รังเกียจกลิ ่ น เหงื ่ อ กลิ่นตัว คนในหองโดยเฉพาะ ผูชายขางหลั งอี ก แตเมื่อฝกครั้ง ตอไปกลับ พบว า แนวการสอนที ่ น ี ่ ด ี มากครูทุกคนเขา ใจปรัช ญาโยคะ โยคะคือ สมาธิ ค รู จ ะเริ่ม ตนดว ยความสุภาพนอบน อ ม ทั้งกาย วาจาและใจกลา วทักทาย "นมัสเต" และ เนนย้ำให ทำตามศั กยภาพ ถา ทำไมไหวใหห ยุ ด หรือออกไปพั ก นอกหองการดื่มน้ำ จะจิบน้ำ เป นระยะ ตามที่ครู บ อก แนวการสอนอาสนะที่นี่เนนการหายใจเข าออก ประกอบกั น และใหฝก กบาลปาติทา อาสนะ ที่สอนสว นใหญ เป น ทา โบราณ traditional เหมื อ น กับที่ไกวั ล ยฯ แต เพิ่ม ทา ยืนขาเดียวเยอะ เช น ท า capital T,นั ก รบ ฯลฯ เนนฝกความตั้ง มั่น ทั ้ งกาย และใจ และท าสุ ริ ย นมัสการ นักเรีย นที่ม าส วนใหญ เปนหนุม สาววั ย ทำงานมีคนไทย จีน อินเดี ยผสม บาง ครู ส วนใหญ จ ะมีประสบการณความรูท าง physical สามารถแนะนำสิ ่ งที่ควรระวัง จากการฝกไม ใ ห บ าดเ จ็บไดละเอี ย ดมาก อาจจะมาจากกฏหมายของ ประเทศนี ้ ด วยที ่ ส ามารถฟองรองไดถา รับบาดเจ็ บ ขอ ดี ที ่ เห็ น คื อ - อาสนะแต ล ะท าจะนิ่ง ประมาณ30 วินาที ขึ ้ นไป และทำซ้ ำทุ กท าโดยใหฝกเอง ตามศักยภาพ
¨´ËÁÒÂà» ´ ¼¹Ö ¡
ÊÒÃѵ¶Ð
ขอบคุ ณครู ก วี เล ง และหนู ค ะ สำหรับ บทความดี ๆ ที ่ ส งมาให คิ ดถึ งเพื ่ อ น ๆ พี่น องทุก ท าน มี อ ะไรเล็ ก ๆ น อ ย ๆ มาเล าสูกัน ฟง ตอนนี ้ ตั วเองมี ป ระสบการณ ตรง เรื่องกฏไตร ลั ก ษณ ท ำให นึ ก ถึ งปตั ญ ชลี โ ยคะสู ตรที่ว า การฝก โยคะ เพื ่ อ ดั บ การปรุ งแต งของจิ ต หลายๆคนคงเคย ทราบว าพี ่ เ งาะพบป ญ หาหมอนรองกระดูกสัน หลัง เคลื ่ อ นหลั งจากลาออกจากงานเพี ยงวัน เดีย ว หลั งจาก ที ่ เ ราไม ม ี ส วั ส ดิ ก ารที ่ ดี วั น รุง ขึ้น ก็เ จอบท ทดสอบของชี วิ ตเพราะเข าไปช วยงานที่ทำงานเดิม ตั ้ งใจจะเข าไปช วยแค ๓วั นแล วจะไปตามรอยหลวง ปู ม ั ่ น ไปเรี ยนโยคะและเที ่ ยวอิ นเดี ย ตั๋ว เครื่องบิน ก็ อ อกแล วกำหนดวั น เดิ น ทางชั ดเจน เมื่อเกิด อุ บ ั ติ เ หตุ มั น เจ็ บ ทุ ก ก าวที ่ ล งน้ ำหนั ก เทา จามก็เ จ็บ หลั ง ไอก็ เ จ็ บ นอนจะตะแคงตั วก็ ยาก จะนุง กางเกง ใส เ สื ้ อ ก็ เ ป น เรื ่ อ งเจ็ บ เรื ่ อ งยากไปหมด ตองคอย ๆ ช า ๆ นั ่ งรถกระเทื อ นก็ เ จ็ บ ถ าใครไมเ จอกับตัว เอง ก็ ยากที ่ จ ะเข าใจ แผนการเดิ น ทางต องเลื่อนออกไป เปลี ่ ยนตั ๋ วเครื ่ อ งบิ น เป น open date 10
photo : http://pinterest.com/pin/120612096241389828/
ÊÒÃѵ¶Ð
ชีวิตประจำวั น ก็ ต องดำเนินไปแบบเจ็บๆ เซ็งๆใชเ วลากั บ การไปหา หมอรักษาตัว เอง ทั้งแผนไทยและแผนปจจุบัน เงินที่หามาก็เอามา รักษาตัวใช ซื ้ อ อุ ปกรณบำบัดความเจ็บปว ยและ เจ็บ ปวด หาความรู เรื่องการดูแลสุข ภาพ ทำบุ ญ ทำงานอาสาสมั ค ร เพื่อเผยแพรเรื่อง การดู แ ล สุขภาพกายและใจเทา ที่กำลัง กายจะทำไดในแต ล ะ ชวง พอเริ ่ ม ดี ขึ ้ น เราก็เริ่ม ทำอะไรมากขึ้น จนเกิ น กำลังตัวเองแล วก็ ก ลับมาบาดเจ็บใหมจา ยเงิ น รั ก ษา ตัวกันใหม เป น เช น นี้อยูหลายครั้ง ก็คอยๆ เรี ยนรู มากขึ้น
11
สิ ่ งสำคั ญ ในการดู แ ลรั ก ษาและฟน ฟู ตนเองคื อ การทำใจ การฝ ก สติ แ ละความเมตตา สิ ่ งหนึ ่ งที ่ ห ลี ก เลี ่ ยงตลอดการรั ก ษาคือการกิน ยา พยายาม รั ก ษาตนเองโดยการใชธ รรมชาติบำบัด ฝ งเข็ ม ประคบ นวด อบสมุ น ไพรบา งบำบัดอาการ เจ็ บ ปวด ฟ น ฟู ตนเองด วยธรรมะรักษาใจ คลาย เครี ยดด วยโยคะและสมาธิ ตอนนี ้ ตนเองก็ ม ี ความเจ็ บปวดเปน เพื่อนสนิท เริ ่ ม คุ น เคยหลายคื นที ่ นอนหลั บ ไมสนิทเพราะมัน ปวด ก็ ดู ม ั นไปเพราะไม ส ามารถไล ม ั นออกไปได เริ่มตั้ง แต หงุ ดหงิ ดกั บ ตนเองจนกลายมาเป นความเมตตาตน เอง จากกลุ ม ใจมาเป นทำใจ มี อ ะไรเกิดขึ้น ก็แ กไ ข กั นไปตามสภาพทำให เ ห็ นว า ธรรมชาติสรา งใหเ รา เห็ นความเสื ่ อ มยอมรั บ ความเสื ่ อ มของสัง ขาร ความเจ็ บ ที ่ บ อ ยขึ ้ น เราก็ จ ะมี ภู ม ิ คุมกัน ใจมากขึ้น ใจเข ม แข็ งขึ ้ น เมื ่ อ วั นหนึ ่ งหากเราปว ยหนัก หรือ ใกล ตาย เราก็ จ ะทำใจได ง ายขึ ้ น ถื อ ว าเป นโชค ที ่ ไ ด พ บความเจ็บปว ย ทำให เ กิ ดป ญ ญาขึ ้ น จริ งๆหากเราตองตายอยา งกะทั นหั น หรื อ พบโรคร ายอย างกะทั นหัน มัน เปน เรื่อง ยากที ่ จ ะตั ้ งสติ ร ั บ มื อ ได เพราะไมไ ดฝ กมากอน นึ ก ถึ งที ่ ท านพุ ท ธทาสบอกว า ความเจ็บไข มาสอน ให ฉลาด เป นเช นนี ้ เ องเป นโอกาสใหเ ราไดฝ กวางใจ ปล อ ยวางขอเป นกำลั งใจให ท ุ ก ท านที่พบความเจ็บ ป วย หากเรามี ม ุ ม มองมี ่ ดี เ ราจะไดพัฒนาสติปญญา อย างมากมาย ความเจ็ บ ปวดไม ไ ดหายไปอยา งถาวร แต ก ็ ไ ม ไ ด อ ยู ตลอดเวลา เราได เ ห็น การเกิดขึ้น มี อ ยู หายไปชั ดเจนจริ งๆ ขอทุ ก ท านได พ บความสงบ เย็น ภายในใจ พี่เ งาะ จดหมายนี ้ เ ป นอี เ มล ฉบั บ สุ ด ทา ยที่พี่เ งาะ ธนวไล เจริ ญ จั นทร แ ดง (ครู โ ยคะรุน ป 2548) ส งให พ วกเราเมื ่ อ วั น ที ่ 18 พฤศจิกายน กอนที่ พี ่ เ งาะจะจากไปในวั น ที ่ 16ธั น วาคม 2555
¨Ò¡à¾× ่ Í ¹¤ÃÙ ªÇ¹¤Ô ´ ¶Ö § ªÕ Ç Ô µ ·Õ ่ à ËÅ× Í
ÊÒÃѵ¶Ð ด วยความอาลั ยและระลึ ก ถึ ง”ครู พ ี ่ เ งาะ”ธนวไล เจริญจัน ทรแ ดง ชว งป 2550 ได ม ี โ อกาสรู จ ั ก พี ่ เ งาะ ด วยความเป นเครือขา ยครูโยคะ ของสถาบั นฯ และได ร วมงานกั น ครั ้ งแรกในการสอนโยคะ ที่เ ขาชะเมา เฮลท รี ส อร ท ซึ ่ งพี ่ เ งาะชวนให ไ ปเป นผู ช วยวิ ท ยากร หนา ที่การสอน โยคะครั ้ งแรกคื อ เป น แบบให พ ี ่ เ งาะ ความรู ส ึ ก ของการสอนโยคะ ครั้ง แรก ยั งติ ดตราตรึ งใจและจำแม นมากคื อ ขณะที่ย กขาในทา คัน ไถ ครึ่ง ตั ว พี ่ เ งาะกำลั งอธิ บ ายให ก ั บ ผู ร วมอบรม ร างกายก็เ ริ่มสั่น สะทา น ใจก็ คิ ดว าพี ่ เ งาะยั งอธิ บ ายไม เ สร็ จ ค างไว อ ี ก สักหนอยเถอะ พี่เงาะก็ ยั งคงอธิ บ ายต อ ไปทั ้ งการฝ ก ที ่ ต อ งทำอย างนิ่ง สบาย ผอนคลาย แล วก็ ม ี ส ติ และคุ ณประโยชน ของท า สุ ด ทา ยรา งกาย นางแบบจำเป น ก็ ส ุ ดจะต านเลยปลดตั วลงมาพร อ มกั บเสีย งหัว เราะของเ ราพรอ มกั น พี ่ เ งาะบอกขอโทษพี ่ อ ธิ บ ายจนลื ม บอกใหน องเอาลง นั่นเป น เสี ยงหั วเราะที ่ บ งบอกถึ งมิ ตรภาพที ่ ส ั ม พั น ธ ก ัน ฉัน ทพี่น องของ เราเริ่ม ขึ ้ น อย างร าเริ ง หลั งจากนั ้ น ไม น านเราได ม ี โ อกาสร วมกิ จ กรรมเรื่องเผชิญความ ตายฯ ที ่ วิ ท ยากรจากเครื อ ข ายพุ ท ธิ ก า มาจั ดให ก ั บ สถาบัน ฯ จากนั้น ไมกี่ว ัน พี ่ เ งาะก็ โ ทรมาชวนว า พี ่ แ ละเพื ่ อ นๆ จะจั ดกิ จกรรมปฏิบัติธ รรม “ชวนคิ ดถึ งชี วิ ตที ่ เ หลื อ ” ที ่ อ ริ ยธรรมสถาน ไปร วมกิจกรรมดว ยกัน ไหม ไปชว ยทำอะไรก็ ไ ด พอรู ว าพี ่ ชวนแบบนี ้ ก ็ เ ลยอาสาขอไปรว มแจม และนั่ น คื อ ครั ้ งแรกที ่ ไ ด ม ี โ อกาสเข าใกล ครู บ าอาจารย เพราะพี่เ งาะ ชวนให เ ข าไปกราบหลวงพ อ คำเขี ยน สุ วั ณโณ แบบใกลๆ แล วตั ้ งแต น ั ้ น มาการอบรมการศึ ก ษาต างๆ ที่เ กี่ย วกับเรื่อง ความตายก็ เ ข ามามี ส วนสำคั ญ ในชี วิ ตของเราอย างต อ เนื่อง ผลพวง จากการจั ดกิ จ กรรม ‘ชวนคิ ดถึ งชี วิ ตที ่ เ หลื อ ’ ของพี ่ เ งาะและผองเพื่อน ถูกตอ ยอดโดยผู ม ี จ ิ ตศรั ท ธา รั บ เป นเจ าภาพจั ดกิ จ กรรม ‘ธรรมะและโยคะเพื ่ อ ผู ป วย’ ที ่ ถ ู ก ดำเนิ นการต อ เนื ่ อ งมาอีกหลายตอ หลายครั ้ ง โดยได ร ั บ ความร วมมื อ และรวมตั วกั นของครูโยคะ เปนจิต อาสาสอนโยคะในงานการปฏิ บ ั ติ ธ รรม ทำให มีผ ูคนจำนวน มากมายได ร ั บ ประโยชน จ ากการจั ดอบรมปฏิ บ ั ติ ธ รรม นึกถึง ตรงนี้ คนหาข อ มู ล ใน HARD DISK ที ่ ยั งหลงเหลื อ อยู ให ไดคน หาขอมูล เกี่ยวกั บ กิ จ กรรมนี ้ ย อ นหลั งในอดี ตได ดั งข อ ความประชาสัมพัน ธ ในกิจกรรมครั ้ งแรกที ่ ว า
12
http://theberry.com/2012/11/13/daily-motivation-16-photos-184/daily-motivation-1-71/
ÊÒÃѵ¶Ð
13
¨Ò¡à¾× ่ Í ¹¤ÃÙ ªÇ¹¤Ô ´ ¶Ö § ªÕ Ç Ô µ ·Õ ่ à ËÅ× Í โดยสถาบั น โยคะวิ ชาการและชมรมวิ ถ ี พ อเพี ยง เสาร-อาทิตยที่ 1-2 มีน าคม 2551 ¤ÇÒÁ໚ ¹ ÁÒ โครงการเผยแพร โ ยคะ ธรรมะ สู ม รณานุ ส ติ น ำเสนอ แนวทางพั ฒนากายและจิ ตด วยวิ ถ ี โ ยคะสายไกวั ล ยธรรม ที่เ นน การ มีสติรูสึ ก ตั วขณะเคลื ่ อ นไหว มี ความสอดคล อ งกั บ แนวทางพัฒนาจิต วิถีพุทธและเอื ้ อ ประโยชน ใ นการใช ชี วิ ตประจำวั น อย า งมีความสุข ทั้ง ทางด านกายภาพและจิ ตวิ ญ ญาณ การเจริ ญ สติ เ พื ่ อ เผชิญกับ ความตายเป นส วนสำคั ญ ที ่ ส ุ ดส วนหนึ ่ งของชี วิ ต จึ งน าจะไดน ำมาเปน บทฝกควบคู ไ ปกั บ เส น ทางพั ฒนาจิ ต ที ่ แ ต ล ะท านมี ป ระสบการณ มาบา งแล ว สำหรั บ เตรี ยมพร อ มเพื ่ อ ปรั บ ทั ศนคติ ใ นการใชช ีว ิตอยา ง ไมประมาท เพื ่ อ ช วยให คลายความยึ ดมั ่ นถื อ มั ่ น มี จ ิ ต ใจมั่น คงในการ ศึกษาและฝ ก ฝนตนเองเพื ่ อ การเจริ ญ สติ เตรี ยมพร อ มที่จะเผชิญกับ ชว งเวลาเปลี ่ ยนผ านสำคั ญ ที ่ ส ุ ดของชี วิ ต “ถ าคิ ดจะหั ดวา ยน้ำ เมื่อ ตกน้ำ อาจจะสายเกิ น ไป” ¤Ø ³ ¨Ðä´Œ Í Ðäà ท าโยคะอาสนะพื ้ นฐาน ที ่ ส ามารถนำไปฝ ก เอง ตามโปสเตอร สีแดงของมู ล นิ ธ ิ ห มอชาวบ าน ฝ ก ธรรมะง าย ๆ ที ่ ใ ช ไ ด จ ริ งในชี วิ ตประจำวั น แบบสบาย ๆ ไมเครียด ทั ศนคติ ต อ การเผชิ ญ ความตายอย างเบิ ก บาน และ ไมประมาท เติ ม กระปุ ก บุ ญ กลั บ บ านด วยจิ ตแจ ม ใส รา งกายสดชื่น 2 ธค.55 ที ่ ผ านมา ขณะเดิ น ทางกลั บ จากศู นยปฏิบัติธ รรม ธรรมกาญจนา ฉั น คิ ดถึ งพี ่ เ งาะ จึ งส ง smsไปหา ด วยทราบขา วการ เจ็บปว ยของพี ่ เ งาะก อ นที ่ จ ะไปปฏิ บ ั ติ ธ รรม จึ งส งข อ ความไปบอกวา “เพิ่ง กลั บ มาจากปฏิ บ ั ติ ธ รรม คิ ดถึ งพี ่ ขอให พ ี ่ ม ี ความสุข และสุข ภาพ แข็ง แรง” วั นถั ดมาเป ดโทรศั พ ท พ บ smsตอบกลั บ มาเมื่อวัน ที่ 2 ธค. เวลา 21:36 “Thank a lot ka. I’m on the 3rd day of DhammaYatra, a day we did 17 kms. I’m learning re-pain but not suffering. Wish u b in peace and joy.” วั นแรกที่อา น sms ฉันแคร ู ส ึ ก ดี ใ จที ่ พ ี ่ เ งาะอาการดี ขึ ้ น แล วสามารถไปร วมเดิน ธรรมยาตรา ได ไมก ี ่ วั นหลั งจากนั ้ น 16 ธค. ตอนสายๆ
¨Ò¡à¾× ่ Í ¹¤ÃÙ
ÊÒÃѵ¶Ð เสียงครูดลที่บ อกขา ว มาทาง โทรศัพท ฟง กระทอนกระแทน ว า พี ่ เ งาะเสียแลว นะ เพิ่ง เสีย เมื่อ ไมกี่นาทีท ี่ผา นมา ชวนกั น ภาวนาสง บุญ ใหพี่เงาะกัน วางโทรศัพทไปแลว ฉัน เปด ดู sms นั ้ น อี ก ครั้ง อา นทวนซ้ำ ไปซ้ำ มา “pain but not suffering. Wish u b n peace and joy.” คลา ยคำปลอบใจและอวยพรสุดทา ยจากพี่สาวที่แ สนดี เดิ น เข า ไปที่ห นา องคพระโพธิส ัตวตารา แหง ขทิรวัน ปลอยน้ำตาแหง ความอั ดอั้นให เออ ลนออกมาใหห มดแลว นั่ง ลงสวดมนตราตาราภาวนา พี ่ เ งาะใช ‘ชีว ิตที่เหลือ ’ทำการงานไมตา งอะไรจากการงาน ของพระ โพธิ ส ั ต ว ที่ป ระสงคจ ะชว ยเหลือ ผูคนใหพนจากความทุกข ครั้นบอกขา วญาติธรรมที่ม ูล นิธิพันดารา อาจารย กฤษดาวรรณ หงศ ล ดารมภ จึง นำฉันใหส วดมนตตามคัม ภีรท ิเบตเพื่อ ผูจากไป พร อมกั บ การทำพิธีอ ุท ิศแดผูว ายชนมตามประเพณีพุท ธ วัชรยาน โดยอาจารยม ิว เยินเต็น“ขอพระอาจารยผูรูท ุกสิ่ง โปรด เมตตาระงับ การปรากฏแหง บารโ ด ขอใหส ุญ ญตาและริกปามาบรรจบ กัน ดุ จ ดั ง มารดาไดพบบุตรดว ยเทอญ” หนึ่ง ในขอ ความจากพระคัมภีร แห ง ทิ เ บต ฉันนึกถึง หลวงพอ คำเขียนที่ดูแลพี่เงาะ ทั้ง ยามอยูแ ละยาม จากไปอยา งเต็ม กำลัง ดว ยความเมตตากรุณาของอาจารยที่มีใหกับศิษย เชื ่ อมั ่ น วา พี่เงาะไดสรา งสมบุญ บารมีม าเต็ม เปนเสบียงพรอมสำหรับเดิน ทา งสู ก ารหลุดพน จึง ไดโ อกาสอยูใ กลช ิดกับ พระอาจารยผูร ู และเมตตา เช น นี ้ หากรูว า นั่นคือ ครั้ง สุดทา ยที่เราจะไดสง smsถึง กัน ฉัน จะทำ อะไรที ่ มากกวา นี้ไหม? หากรูว า นั่นคือ การพบกันครั้ง สุดทายที่วปอ. ฉั น จะกอดพี่เงาะใหแนนกวา นั้นไหม ? ประโยครูป แบบนี้คงไมเกิดขึ้น ถา เพียงเราตระหนักถึงความไม เที ่ ย งอยูท ุกๆ ขณะจิต ดัง ที่พระพุท ธองคท รงสอนไว “ชวนคิด ถึงชีวิต ที ่ เ หลื อ”ที่พี่เงาะเริ่ม กอ ไวจ ะไมส ูญ เปลา การจากไปของพี่จะกลาย เป น เสี ย งเตือ นที่คุนเคยใหกับ นอ งคนนี้อ ยูร่ำ ไปวา “อยา ประมาทนะนอง อย า ประมาท..” และชีว ิตอันงดงามของพี่เงาะ จะเปนแบบอยางใหกับ น องๆ ที่ส ถาบันโยคะตอ ไป เปด e-mail สุดทา ยที่เคยไดร ับจากพี่เงาะ ที ่ ก ล า วขอบคุณกำลัง ใจจากครูพี่ๆและนอ งๆ อยา งยิ่ง และรูสึกขอบคุณ สถาบั น โยคะวิช าการอยูเสมอ ที่นำพาพวกเรามารูจ ักกัน เปน เครือขายกัน ข อความที่บ ง บอกถึง ชีว ิตอันมีม ิตรภาพ ที่ไมม ีอ ะไรมาพรากจากกัน ไปได แม ก ระทั่ง ความตาย ขออุท ิศบุญ กุศลที่ไดเคยทำมาทั้ง ในอดีตและในปจจุบัน และที่จะ ทำในอนาคต อุท ิศแด “พี่เงาะ ธนวไล เจริญ จันทรแดง”เพื่อการเดิน ทาง ให ถ ึ ง ความหลุดพนจากสัง สารวัฏดว ยเทอญ.
14
ÊÒÃѵ¶Ð
ผมอ านคำถามในจุลสารฉบับลา สุด แล ว(ถู ก ) จุดประกายให อ ยากแลกจากบางมุมมองที่ม ี ต อ คำถาม ครับ สองคำถามแรกคือ 1.กระดู ก คอไมดี หมอใหบริหาร ตองทำท าไหนดี ค ะ? (แนะนำทา พรหมมุทราไป) 2.ข อเข าไม ดีมีอาสนะทา ไหนชว ยได ม ั ้ ยคะ? ผมคิดวา แม จ ะเป น คนละตำแหนง แหง ที่ แต ก ็ ม ี จ ุ ด รวมกันคื อป ญ หาเกี่ยวกับขอ ผมเห็นดว ยกั บ ครู ก วี ที่เ ขียนตอบในจุ ล สารวา คนที่เปนหรือคนที ่ แ นะนำ การฝกอาสนะ น าจะสำรวจตรวจสอบ(สวาธยายะ) ตั้งแตความรุ น แรงของอาการหรือปญหาที่เ ป น และ นาจะเกิด จากสาเหตุ เชน เกิดจากการถูกกระทบ กระแทกเนื ่ องจากอุ บัติเหตุหรือการใชรา งกายไม เหมาะสม หรื อเกิ ด จากปจจัยบางอยา ง เชน อายุ ที่มากขึ้น ส งผลให ร า งกายเสื่อมลง อยา งไรก็ ตาม แมจะรูสาเหตุ แล ว ในหลายกรณีก็อาจเปนไปได ที่เ ราไมส ามารถทำใหกระดูกที่กรอนหรือขอ ต อ ที ่ สึกหรอกลั บ คื น สู ส ภาพดีดัง เดิม ได ไมว า จะเป นผล จาก การกระทบกระแทกหรือเปนผลจากวัย ก็ ตาม หากปญ หานั ้ น ไปไกลเกินกวา จะฟนคืนสภาพเดิ ม ได หากเปน กรณี ที ่ ว ามานี้ อยา งดีที่สุดก็อาจหาวิ ธ ี ถนอมสว นของร างกายที่พรองหรือเสื่อมให คงสภาพ อยางที่เป น ให น านที่สุด หรือชะลอความเสื ่ อ มลง ซึ่งสามารถทำได หลายวิธี โดยการฝกอาสนะ (อย าง เหมาะสม)ก็ เป น หนึ ่ ง ในวิธีที่สามารถชว ยได
15
¾Õ ่ à ÅЪǹ¤Ø Â
คี ย เ วิ ร ดที ่ ต อ งทำความเขา ใจใหกระจา ง โดยเฉพาะในคำถามที ่ ๑ ที ่ บ อกวา กระดูกคอไมดีน ั้น เอาเข าจริ งแล วหมายถึ งข อ ต อ ของกระดูก(ที่ถูกคงตอ งบอกว ากระดู ก สั น หลั งส วนคอครับ)ไมดี หรือหมาย ถึ งตั วกระดู ก หากเป น กรณี แ รก คือขอตอกระดูก ไม ดี ก็ จ ะเป น เหมื อ นกั บ คำถามที่สองที่บอกวา ข อ เข าไม ดี คื อ ป ญ หาไม ไ ด อ ยู ท ี ่ ตัว หรือมวลของ กระดู ก หากอยู ท ี ่ ข อ ที ่ ท ำหน าที ่ ห ลอลื่น และลดแรง กระทบกระแทกและเสี ยดสี ร ะหว างกระดูกสองชิ้น photo : http://quantumyoga.tumblr.com/
ÊÒÃѵ¶Ð พู ด ในทางหลักการ เวลาเราบริหารร างกาย ไมวาจะด วยการฝ กอาสนะหรือใชว ิธีบริหารใดก็ ตาม ผมคิดวา จุ ด มุ งหมายหรือผลลัพธหลักๆที่ตอ งการ คือ การทำให กล ามเนื้อที่โอบอุม กระดูกสองชิ ้ น ที ่ ม า สัมพันธก ั น โดยมี ข อตอ(ที่ไมดี) เปนตัว เชื่อม ตั วอย าง เชน ในกรณี ของข อ เขา เทา ที่ทราบ การบริ ห ารส วน ใหญเปนไปเพื ่ อทำใหกลา มเนื้อตนขาและกล ามเนื ้ อ ขาทอนล างแข็ งแรง รวมทั้ง เสนเอ็นและกล ามเนื ้ อ มัดเล็กมั ด น อยที ่ อ ยู รอบเขา เพราะหากกลามเนื ้ อ และเสนเอ็ น เหล านั ้ นแข็ง แรงก็จะทำใหข อเข า กระชับ และลดแรงกระแทกที่จะมีตอขอเขา เวลาที ่ เ รา เคลื่อนไหวข อต อ ได ป ญหามี อ ยู ว า หากบริหารอยา งไมเหมาะสม เชน ทำอาสนะที ่ ต อ งอาศัย ความแข็ง แรงของกล าม เนื้อขา โดยที ่ กล ามเนื้อขาไมแข็ง แรงพอ คนฝ ก อาจ จะเกร็งเข าเพื ่ อแบ งเบาน้ำ หนักจากกลา มเนื ้ อ ต นขาที ่ ไมแข็งแรง โดยที ่ เราอาจไมรูตัว หากฝกในลั ก ษณะ นี้แทนที ่ จ ะเป น ผลดี กลับจะยิ่ง ทำใหข อเขา สึ ก หรื อ บาดเจ็บมากขึ ้ น นอกจากนี ้ ท าบริ หารหรืออาสนะที่เกิดแรงกดที ่ เ ข า (แมเขาจะไม ได รั บ น้ำ หนักโดยตรง) เชน วีรภัทราสนะ(หรื อทา นักรบ) วีราสนะ วัช ราสนะ ฯลฯ ก็อาจทำให เข าบาดเจ็บไดเชนกัน แตสำหรั บ กรณีของข อต อ กระดูกสันหลัง (ซึ่ง ก็คือหมอนรองกระ ดูกหรือ vertebrae disc) ไมว า จะเปนสว นคอ อก หรือเอว ผมคิ ด ว าอาจมีเงื่อนไขจำเพาะ ของมั น ที ่ แตกตางจากข อต อ อยา งเขา หรือศอกอยูบาง จาก เทาที่เคยเจอคนไข ม า บางรายหมอนรองกระดู ก จะบางลง โดยที ่ อ าจไมปลิ้นจนไปกดทับเสน ประสาท ในไขสัน หลั ง ผลที ่ เกิดขึ้นคือองศาของการยื ด บิ ด หรือพูดง ายๆ ว าระยะการเหยีย ดยืดของกระดู ก สันหลัง จะน อ ยลงในขณะที่บางคน หมอนรอง กระดูก อาจไม ได บ างลงแตสูญเสียความกระชั บ
จนทำให ยวบหรื อ ปลิ ้ น (เพราะถู ก ขอกระดูกที่อยู เหนื อ และใต ห มอนรองส วนนั ้ น กดทับ)และไปกดทับ เส น ประสาท จนทำให เ กิ ดอาการปวดรา ว หรือชา ไปตามแนวที ่ เ ส น ประสาทส วนนั ้ น ไปเลี้ย ง แตหาก ในคำถามที ่ ๑ คำว ากระดู ก คอไมดี หมายถึง ตั วกระดู ก ซึ ่ งส วนใหญ แ ล วก็ คื อ มวลกระดูกบางลง ซึ ่ งหากเป นกรณี นี ้ ผมคิ ดว ามวลกระดูกทั้ง รา งกาย น าจะบางไปด วย ผลก็ คื อ กระดู ก อาจรา ว ปริหรือ หั ก ง ายขึ ้ น หากเกิ ดการกระแทกอยา งรุน แรง เพี ยงแต แ ต ล ะคนอาจมี ความเสี ่ ยงที่กระดูกสว นใดจะ ถู ก กระแทกมากกว าส วนอื ่ น ขึ ้ นอยูกับการใช ร างกายของคนๆ นั ้ น อย างไรก็ ตาม หากเปน ปญหา ที ่ ม วลกระดู ก ผมคิ ดว าอาจต อ งเสริมมวลกระดูก ควบคู ไ ปด วย ที ่ ผ มพยายามจะสื ่ อ ก็ คื อ การจะใช วิ ธ ี ก ารบริ ห ารไม ว าจะวิ ธีใดก็ตามในการแก หรื อ จั ดการกั บ ความผิ ดปกติ เ ชิ งโครงสรา ง เราตอง เข าใจรายละเอี ยดทั ้ งในเชิ งโครงสรา งและกลไกของ ร างกายส วนเหล านั ้ น ครั บ (¾Õ ่ ) àÅÐ
16
ÊÒÃѵ¶Ð ÈÔ É Â Ê Í§ÊÅÖ § ก อ นอื ่ น ข าพเจา ขอออกตัว กอนวา ไม ไ ด ม ี ความแตกฉานในเรื่องของศาสนา เพียงแต อ ยาก จะชี้ชวนท าน ให ไดเห็นถึง บางแงมุมของธรรมะ ที ่มีอยูในวิ ถ ี จากต น เดื อนที่ผา นมา มีโอกาสไดไปร วม เปนสวนหนึ ่ งของการอบรม “เกษตรทฤษฎี ใ หม ตามแนวพระราชดำริ ปรัช ญาเศรษฐกิจพอเพี ยง” ณ ศูนย ก สิ กรรมธรรมชาติสองสลึง นำโดยผู ใ หญ บาน สมศั กดิ ์ เครื อวัลย แลว เห็นประโยชน อ ี ก ทั ้ ง รูสึกวา กสิ กรรม โยคะ และ พุทธะ ชา งใกล เ คี ยง กันเหลือเกิ น จนบางครั้ง อาจกำลัง พูดถึง ในสิ ่ ง เดียวกัน นั ่ น คื อ ธรรมะ หรือ ธรรมชาติ นั ่ น เอง เกษตรทฤษฎีใหมจะเนนในเรื่องของการพึ ่ ง ตนเอง เริ ่ ม ต น ด วยการพูดถึง ปา 3 อยา ง ประโยชน 4 อย าง ป าอย างที ่ 1 คือ ปา พอกิน ใหปลูก ทุ ก อย าง ที ่กิน อยากกิ น อะไรใหปลูก หรืออะไรที่กิน ได ป ลู ก ป าอย างที ่ 2 คือ ปา พอใช เนนใหป ลู ก ไมใหญที ่ โตเร็ ว เพื ่ อไวสำหรับใชทำเครื่องไม ใ ช ส อย เชน ตน ไผ ใช เป น แนวกันชน ใบกรองอากาศ ดูดซับ เสี ย ง รากยึ ดหนา ดิน กระบอกไมไผ ทำ ประโยชน ได อ ี ก สาระพัด ป าอย างที ่ 3 คือ ปา พออยู เนนปลู ก ไม เศรษฐกิ จ เช น สั ก ยางนา ตะเคีย น ประเภทที ่ ปลูกลืม ไปได เลยไมตองดูแลมาก อีก15 ป ค อ ยมา ใชประโยชน สวนประโยชน 4 อยา ง คือ พอกิน พอใช พออยู และ พอร ม เย็ น เพราะเมื่อดินดี น้ำ ดี ผลผลิ ตดี ป จจัย 4 มี พ ร อม ความสุข ยอมมาเยือน
à¡็ º ÁÒ½Ò¡ โดยการปลู ก ป าที ่ ดี ควรปลู ก ไม ผ สมผสานใหมีทุก อย างขึ ้ นในพื ้ น ที ่ เพราะธรรมชาติข องตน ไม จะไม กิ น ใบตั วเอง หมายความว า ใบที ่ ร ว งหลน ลงมา ทั บ ถมจะไม เ ป น สารอาหารให ก ั บ ตน ของมัน ดัง นั้น หากเราปลู ก แบบผสมผสาน นั ่ น หมายถึง ไมแ ตละ ชนิ ดจะเอื ้ อ ประโยชน ซึ ่ งกั นและกั น เกื้อกูลกัน มี ก ารสอนเรื ่ อ งการห ม ดิ น การดู แลดิน ที่ดี ไมควร ปอกเปลื อ ยดิ น เพราะจะทำให แ สงอาทิตย ฆา จุ ล ิ นทรี ย ท ี ่ ช วยในการย อ ยสลายในดิน ตาย ดิน จึง ขาดคุ ณภาพ การโกยใบไม แ ห งกองไวที่ดิน แล วใช วิ ธ ี เ ผา หรื อ การเผาหญ า ถือเปน การทำลาย หน าดิ นเช นกั น ธรรมชาติ ห ญ ามี อ ายุ 4 5วั น เมื่อเขาออกดอก แล ว ก็ จ ะตายไปในที ่ ส ุ ด คนโบราณจะใชว ิธ ีการ ทั บ หญ า คื อ เดิ นราบไปบนหญ านี่แ หละ หรือ ใช ใ บไม แ ห งที ่ ร วงหล นลงมาห ม ทั บหญา ไว หรือ ใช ก องฟางปู วางลงไป แต ท ั ้ งนี ้ เพื่อชว ยใหใบไมแ หง หรื อ ฟางย อ ยสลายได โ ดยง าย เราจึง ตองหาตัว ชว ย โดยการโรยปุ ย และ น้ ำหมั ก ลงไปบนใบไมแ หง ให ห างจากโคนต นพอประมาณ โดยเลือกตำแหนง ปลายพุ ม เนื ่ อ งจากขนรากอ อ น ที่เ ปน ตัว ดูดซึม อาหารไปเลี ้ ยงต น ไม น ั ้ น จะอยู ท ี ่ ปลายพุมพอดี และควรทำอย างน อ ยเดื อ นละ 1 ครั้ง เมื ่ อ เวลาผ านไป 3 – 4 ป ดิ นสมบูร ณดีแ ลว อาจไม จ ำเป นต อ งใสปุ ยอี ก และเมื ่ อ ดิน สมบูร ณดีแ ลว ปลู ก ไม อ ะไรย อ มงอกงาม เมื ่ อ ไม ง ามน้ำ ยอมไมข าด แคลน เพราะต น ไม จ ะช วยดู ดซั บ น้ำ ไวไ ดอยา งดี เมื ่ อ ดิ น สมบู ร ณ ไม ส มบู ร ณ โพรงอากาศที่มีอยูใน ดิ นมี ม าก ย อ มทำให น้ ำซึ ม ผ านไปไดโดยงา ย
http://www.alergias.net/tipos/polen-o-fiebre-del-heno/gramineas/
17
รากของ ต น ไม ช วยยึดหนา ดินไว ไมใหพังทะลาย ซึ่งจะตรงกั น ข ามกั บดินที่เสื่อมคุณภาพจนกลายเป น ดินดาน แห งแข็ ง ตนไมง อกไมได โพรงอากาศใน ดินไมมี น้ ำไม ส ามารถซึมผา นไปไดโดยสะดวก เหมือนพื ้ น ซี เมนต บา นเราดีดีนี่เอง จึง ไมน าแปลกใจ วาทำไมน้ ำจึ งท วมแถมชะเอาหนา ดินไปจนเหลื อ แต ทราย นอกจากเรื ่ องของดินแลว ที่สองสลึ งยั งมี การอบรมเรื ่ อ งของการเผาถา น ผลิตไบโอดี เ ซล แกส ชีวภาพ การทำปุยคอก น้ำ หมักจุลิน ทรี ย วิธีการเลี ้ ย งหมู หลุ ม เพื่อผลิตปุย คอกแบบใช แ รงงาน หมู ผลิ ต น้ ำยาซั กลา ง การขุดบอเลี้ย งปลาและกบ ฯลฯ วั น สุ ด ท าย อ.ยักษ ดร.วิว ัฒน ศัลยกำธร ประธานมู ล นิ ธิ ก สิ กรรมธรรมชาติ มาพูดคุ ยเรื ่ อ ง ขาว ปุย และ โคก หนอง นา โมเดล ซึ่ง สิ ่ งที ่ อาจารย ยั กษ เล าใหฟง ถือเปนความรูใหม ส ำหรั บ เรา แต อาจเก าสำหรับบางคน เปนการเปดโลกทั ศน ใหเ ห็นถึ งความเป นไปไดในการพึ่ง พาตนเองอย าง เคารพธรรมชาติ และการเสียรูใหกับนายทุ น บางกลุม จนถึ งขนาดที่เราเองกระทำการย่ ำยี ผูมีพระคุ ณ คื อโลกใบนี้ เพีย งเพราะความโลภของคน วิ ทยากรที่ม าทำการอบรม คือ รุ น พี ่ ท ี ่ เ คย ผานการอบรมจากที่นี่ กลับไปทดลองทำ พบป ญ หา ก็กลับ มาเยี ่ ย ม ถามไถจากลุง ผูใหญ ผูผา น ประสบการณ ม าก อ น และไมเคยรู ส ึ ก ที ่ จ ะหวงแหนในการถา ยทอดให ล ู ก ศิษยฟง ซึ ่ งหลาย ๆ คนเมื่อทดลองทำแลว ได ผ ล จึงมาอาสาเป น ผู ถ ายทอดประสบการณตรง โดยครู อาสาเหล านี ้ ได ทุ ม เททั้ง แรงกายแรงใจในการถ าย
18
ÊÒÃѵ¶Ð
ทอดให แ ก ศิ ษ ย น อ งใหม ฟ งอย างไมเ ก็บงำเชน กัน จากการได เ ข าร วมกิ จ กรรม ทำใหมองเห็น ว า ธรรมชาติ ม ี อ ยู ใ นทุ ก สิ ่ ง กสิ กรรมธรรมชาติ สอนให ร ู จ ั ก พึ ่ งตนเองในเรื ่ อ งป จ จัย สี่ โยคะ สอนให พึ ่ งตนเองเรื ่ อ งสุ ขภาวะอย างเป นองคร วม และ พุ ท ธะ สอนให พ ึ ่ งตนเองเรื ่ อ งการแสวงหาความจริง ทั ้ งสามสิ ่ งล วนสอนให เ กิ ดป ญ ญา และพึ่ง พาสิ่ง ที่มี อยู แ ล วในธรรมชาติ หากใครสนใจ อยากเข ารั บ การอบรมหรื อ แค แ วะผา นไปเยี่ย มเยือน เพื ่ อ หาความรู เ พิ ่ ม เติ ม ติ ดต อ ได ท ี่ศูน ยกสิกรรม ธรรมชาติ ส องสลึ ง จั งหวั ดจั นทบุร ี ขา วดีคือ กำลั งเป ดรั บ อบรมรุ น ที ่ 2 วั น ที ่ 12-16 มกราคม 2556 ฟรี สนใจโทรสอบถามได ที่เ บอร 089 833 3894 ก อ นแยกย ายกั น กลั บ บ าน ทางลุง ผูใหญไ ดให เคล็ ด วิ ชาคาถาไว ห นึ ่ งบท คื อ ท.ท.ท. ยอมาจาก “ทำทั นที ” เพราะไม อ ยากให เ ชื ้ อ ไฟที่กำลัง คุกรุน ต อ งมอดดั บ ไปตามกาลเวลา ÅÙ ¡ ¤¹¡ÅÒ§
ªÇ¹¤Ô ´ ¹Í¡¨Í
ÊÒÃѵ¶Ð
photo : http://katieeoh.tumblr.com/post/37469938873/thoughtsaboutcloudatlas
คุณ เคยไหม ? ที่อยูๆก็ร ู ส ึ ก เหมื อนมีแรงสั่นสะเทือนที่กอให เ กิ ดการ เปลี่ยนแปลง บางอยา งขึ้นภายในราวกับเกิดแผ นดิ น ไหวขึ้นในหั วใจ และรอยแยก เหลา นั้นก็สง ผลให เ รา รูสึกถึงได ชี วิ ต .. ที ่ กำลัง จะเปลี่ยนไป แล วคุ ณ เชื ่ อ ไหม ? วา ความรู ส ึ ก นี ้ เกิ ด ขึ ้ นหลัง จากฉันไดดูหนัง เรื ่ อ งหนึ ่ ง Cloud Atlas หรื อ ชื่อภาษาไทยวา หยุดโลกข ามเวลา เปนผลงานของผู ส ร าง เดอะ แมทริกซไตรภาค และแนนอนว าเป น หนัง ที่ไมไดดูเพื่อเอาสนุก เพี ยง อย างเดีย ว แต ทุ กกา วยา งของการดำเนินเรื ่ อ ง มีอะไรบางอย างแฝงไว หรือบางฉากบางตอนก็ โ ชว กันใหเ ห็นซึ ่ งๆ หน า ขึ้นอยูกับวา เราๆทา นๆผู เ ป น คนดูจะมี เครื ่ อ งมื อ ชนิดใดเพื่อเก็บเกี่ยวสาระเหล านั ้ น ตองแอบ สารภาพว า เริ่ม แรกฉันออกจะงงๆอยู บ าง กับการสลั บ ฉากกลั บไปกลับมา แตแลว ก็เหมื อ นกั บ จิ๊กซอวที ่ ค อ ยๆ ต อคอยๆ วางทีละชิ้นๆ เพราะเมื ่ อ หนังดำเนิ น เรื ่ อ งไปเรื่อยๆ ฉันก็แวว ถึง คำสอนที ่ เ คย ไดยินมาจากครู บ าอาจารยที่นับถือ “ทุก อยางที ่ เกิ ด ขึ ้ น ในโลกนี้ ไมมีความบัง เอิญ ” หากโจทย ใดในชี วิ ต ที่เราไมสามารถขา มผา นมั นไปได เชื่อเถอะว า.. เราก็ ไมสามารถหนีมันไดดว ยเช นกั น แตมันจะหายไปจากชีว ิตเราได..ก็ตอเมื่อเราก าวข าม ความกลัวของตั วเอง” “เราลองลอยอยูในสังสารวั ฎ และเปลี่ย นร างแล วรา งเลา ดว ยจิตเพีย ง ดวงเดี ยว”
19
“ทุ ก ชี วิ ตเกี ่ ยวข อ งกั น การกระทำสิ ่ งหนึ ่ งของคนๆหนึ ่ ง จึง เหมือนการ โยนหิ นลงไปบนผื นน้ ำ มั นเป นไปไมไ ดเ ลยที่น ้ำ จะไม กระเพื ่ อ ม และ สะท อ นต อ เนื ่ อ งเปน วงกวา งยาวไกล” ข าวร ายคื อ เราไม ส ามารถแก ไ ขกรรมในอดีตได แต ข าวดี ก ็ คื อ ว า..เราต างมี ของขวั ญ ที่ดีที่สุดสิ่ง นั้น คื อ ป จ จุ บ ั น ขณะที ่ เ ราเลื อ กได . . วา จะตอกรรมเกา หรื อ หยุ ดกรรมใหม ” ผ านพ น 3 ชม. ที ่ เ หมื อ นไดอา นคัมภีร แ หง พุ ท ธศาสนาที ่ เ ป น สากลของโลก ฉัน ไมร ูว า ในหลาย สิ บ ชี วิ ตที ่ เ ดิ นออกมาจากโรงหนั งนั้น รูสึกอยา งไรกัน บ างแต ส ำหรั บ ฉั น .. ผู ซึ ่ งไม เ คยแมแ ตจะคิดเอื้อมแตะ คำว านิ พ พานกลั บ เกิ ดความรู ส ึ ก ตระหนักรูอยูภ ายใน อย างเงี ยบๆถึ ง การเกิ ด.. ที ่ ก อ ใหเ กิดทุกขแ ละอยาก จะหยุ ดมั น ไว เพี ยงแค น ี ้ ไ ม ใ ช ไ ม อยากมีช ีว ิตอยู ตรงกั น ข าม.. ฉั น กลั บ รู ส ึ ก ยิ น ดี ยิ ่ ง นักที่มีว ัน นี้. .. มี ป จ จุ บ ั น ขณะ ฉั น ว าในชี วิ ตของแต ล ะคนหากมานั่ง ลอมวง คุ ยกั นถึ งจุ ดเปลี ่ ยน แห งชี วิ ตบ างอาจเปน เรื่องราว ใหญ โ ต ที ่ ส งแรงสั ่ น สะเทื อ นในขณะที่บางคน อาจ เป น เพี ยงจุ ดเล็ ก ๆที ่ เ หมื อ นฟางเส น เล็กๆ สักเสน หนึ่ง หากแต เ ป นเส น สุ ดท ายที ่ ร วงหล น ลงมาบนบา แหง คว ามยึ ดมั ่ น ถื อ มั ่ น ทำให เ ราอยากละ..วาง.. อะไรหนักๆ ที ่ เ คยแบกไว ด วยความเชื ่ อ ผิ ดๆ ที่สง ผลตอการใช ชี วิ ตผิ ดซ้ ำๆ ชาติ แ ล วชาติ เ ล า สำหรั บ ฉั น ฟางเส น เล็ ก ๆ ที ่ ว า.. คือหนัง เรื่องนี้
º·¡Å͹
ÊÒÃѵ¶Ð
Í¹Ô ¨ ¨Ñ § ¨ÃÔ § æ áÅŒ Ç ·Ø ¡ ÊÔ ่ § à»ÅÕ ่  ¹á»Å§ÍÂÙ ‹ µ ÅÍ´àÇÅÒ ãºäÁŒ à »ÅÕ ่  ¹ÊÕ · Ø ¡ ¢³Ð à¾Õ  §á¤‹ à ÃÒäÁ‹ à ¤ÂÊÑ § à¡µØ áµ‹ à ÃÒ¡ÅÑ º àÈÃŒ Ò ã¨ à Á× ่ Í à Ë็ ¹ ã º ä ÁŒ ÊÑ ¡ ã º Ë Ç § Å § ÊÙ ‹ ¾× ้ ¹ Í¹Ñ µ µÒ 20
http://www.netbian.com/desk/24-5373-1600x1200.htm
ÊÒÃѵ¶Ð
ว าด วยคนไขและผูเปรีย บดว ยคนไข ๓ จำพวก พระสุ ต ตั น ตปฎกอัง คุตตรนิกายติกนิ บ าต เลมที่๑ภาคที ่ ๓ ข อความบางตอนจาก คิลานสู ตร [๔๖๑]ดูก อ นภิ ก ษุ ทั ้ งหลายคนไข ๓ ประเภทนี ้ มีอ ยูในโลก คนไข ๓ ประเภทคืออะไรบา ง คนไข บ างประเภทในโลกนี้ จะไดอาหารที ่ เหมาะหรือไมไดอาหารที่เหมาะก็ ตาม ไดยาที่เหมาะหรื อ ไมไดย าที่เหมาะก็ตาม ได คน พยาบาลที ่ ส มควร หรือไมไดคนพยาบาลที่สมควร ก็ตาม ก็ ค งไม หายจากอาพาธนั้น คนไข บ างประเภทในโลกนี้ จะไดอาหารที ่ เหมาะหรือไมไดอาหารที่เหมาะก็ ตาม ไดยาที่เหมาะหรื อ ไมไดย าที่เหมาะก็ตามไดคน พยาบาลที ่ ส มควรหรือไมไดคนพยาบาลที่สมควรก็ ตามก็คงหายจากอาพาธนั้น คนไข บ างประเภทในโลกนี้ ไดอาหารที ่ เหมาะไดย าที่เหมาะไดคนพยาบาลที ่ สมควรจึ งหายจากอาพาธนั้นไมไดอาหารที่เ หมาะ ยาที่เหมาะคนพยาบาลที่สมควรยอมไมหายจาก อาพาธนั ้ น
21
¾ÃÐäµÃ» ® ¡á¡‹ ¹ ¸ÃÃÁ ดู ก อ นภิ ก ษุ ท ั ้ งหลายในคนไข ๓ ประเภทนั้น คนไข ป ระเภทที ่ ไ ด อ าหารที ่ เ หมาะไดย าที่เ หมาะได คนพยาบาลที ่ ส มควรจึ งหายจากอาพาธนั้น ไมไ ด อาหารที ่ เ หมาะ ยาที ่ เ หมาะ คนพยาบาลที่สมควร ย อ มไม ห ายจากอาพาธนั ้ น เราอาศัย คนไขประเภทนี้ แลจึ งอนุ ญ าตคิ ล านภั ต (อาหารคนไข) คิลานเภสัช (ยาแก ไ ข ) คิ ล านุ ป ฏฐาก (ผู พ ยาบาลคนไข )แลก็ เ พราะอาศั ยคนไขประเภทนี้ค นไข ป ระเภทอื ่ น ๆ ก็ จ ำต อ งพยาบาลดว ยนี้แ ล ภิ ก ษุ ท ั ้ งหลายคนไข ๓ ประเภทมีอยูในโลก ฉั น เดี ยวกั น นั ่ น แล ภิ ก ษุ ท ั ้ งหลายบุคคลเปรีย บดว ย คนไข ๓ ประเภทนี ้ ม ี อ ยู ใ นโลก บุคคล ๓ ประเภท ไหนบ างคื อ บุ คคลบางคนในโลกนี ้ จะไดเ ห็น ตถาคต หรื อ ไม ไ ด เ ห็ น ตถาคตก็ ตาม ได ฟง ธรรมวิน ัย ที่ ตถาคตประกาศแล ว หรื อ ไม ไ ด ฟง ธรรมวิน ัย ที่ ตถาคตประกาศแล วก็ ตามก็ คงไมเ ขา ทาง คือ ความ ถู ก ทำนองในกุ ศลธรรมทั ้ งหลาย บุ คคลบางคนในโลกนี ้ ไดเ ห็น ตถาคต หรื อ ไม ไ ด เ ห็ น ตถาคตก็ ตามได ฟ ง ธรรมวิน ัย ที่ตถาคต ประกาศแล วหรื อ ไม ไ ด ฟ งธรรมวิ น ัย ที่ตถาคต ประกาศแล วก็ ตามก็ คงเข าทางได บุ คคลบางคนในโลกนี ้ ไดเ ห็น ตถาคตไดฟง ธรรมวิ นั ยที ่ ตถาคตประกาศแล วจึง เขา ทาง ไม ไ ด เ ห็ น ไม ไ ด ฟ ง ย อ มไม เ ข าทาง ดู ก อ นภิ ก ษุ ท ั ้ งหลายในบุ ค คล ๓ ประเภทนั้น บุ คคลประเภทที ่ ไ ด เ ห็ น ตถาคตไดฟง ธรรมวิน ัย ที่ ตถาคตประกาศแล วจึ งเข าทาง ไมไ ดเ ห็น ไมไ ดฟง ย อ มไม เ ข าทางนั ้ น ใดเราอาศั ยบุ ค คลประเภทนี้จึง อำนวยการแสดงธรรมแลก็ เ พราะอาศัย บุคคล ประเภทนี ้ จ ึ งจำต อ งแสดงธรรมแกบุคคลประเภทอื่น ด วย นี ้ แ ล ภิ ก ษุ ท ั ้ งหลายบุ คคลเปรีย บดว ยคนไข ๓ ประเภทมี อ ยู ใ นโลก. จบคิลานสูตรที่๓
Ãкº»ÃÐÊÒ··Õ ่ ¤ ÃÙ â ¤ФÇÃÃÙ Œ µÍ¹ "¼Å¨Ò¡ÈÃ·Ñ ้ § Êͧ" (µ‹ Í ) หน าที ่ โ ดยทั่วไปของระบบประสาท อัต โนมัต ิ 1) รั ก ษาสภาวะแวดลอมภายในรา งกาย ใหคงที่ ระบบประสาทอั ต โนมัติจะ สั่ง การเพื่อควบคุ ม การ ทำงานของอวั ย วะภายใน เพื่อรักษาสภาวะแวดล อ ม ภายในร างกายให ค งที่ คือ ไปควบคุม การทำงาน ของกลา มเนื ้ อหั วใจ กลา มเนื้อเรีย บและตอ มต างๆ แบบที่เป น การควบคุมจากภายนอกอวัยวะ(extrinsic control) เพราะอวั ย วะเหลา นี้ ปกติสามารถทำงาน ไดดวย ตั วเอง(intrinsic activity) นอกจากนี ้ ร ะบบ ประสาทอั ต โนมั ต ิ ย ั ง มีผลตอกระบวนการเผาผลาญ (metabolism)ของร า งกาย โดยควบคุมการหลั ่ ง ฮอรโมนจากต อ มหมวกไตและจากตับออน 2) ควบคุ ม การตอบสนองของอวัย วะภายใน (Visceral regulatory response) จากการที ่ ประสาท อั ต โนมั ต ิ ทำงานในรูปของรีเฟล็กซ ดังกลาวแล ว ประสาทนำเขา (afferent) ที ่ นำ ขอมูลจากตั วรั บ ความรูสึกที่อวัย วะนั้นๆเขาไปสู ระบบประสาทส วนกลางจะทำหนา ที่เปน feedback control อี ก ด วย 3) การปรั บตัว ตอสิ่ง แวดลอมภายนอก (Adaptation to external environment) การรับ ความรู ส ึ กจากสิ่ง กระตุนภายนอกร างกาย ทั้งความรู ส ึ กของร า งกาย(somatic senses) เช น สัมผัสเจ็ บ ปวด อุ ณ หภูม ิ หรือความรูสึกพิเ ศษ (special senses) เชน การมองเห็น การได ยิ น การรับรส หรื อ การรับกลิ่น เหลา นี้จะมีผลไป กระตุน การทำงานของทั้ง ระบบประสาทร างกาย และระบบประสาทอัตโนมัติ เพื่อตอบสนองต อ การกระตุ น นั ้ น ๆ และชว ยใหรา งกายมีการปรั บ ตัวตอสิ่ง แวดล อ มภายนอกรา งกาย
ÊÒÃѵ¶Ð
àËÂÕ ่  ǵÐÇÑ ¹ µ¡ µÐÇÑ ¹ ÍÍ¡
ผลของการกระตุ นระบบประสาทอัตโนมัติ ต อ อวั ยวะต างๆ การกระตุ นระบบประสาท ซิ ม พาเธติ คและพาราซิ ม พาเธติ คตออวัย วะตา งๆของ ร างกาย อาจจะทำให เ พิ ่ ม การทำงาน ของอวัย วะ บางอย างและยั บ ยั ้ งการทำงานของอวัย วะอื่น ๆ หรื อ บางครั ้ งการกระตุ นระบบประสาทซิมพาเธติคจะ ไปเพิ ่ ม การทำงานของอวั ยวะหนึ ่ ง แตการกระตุน พาร าซิ ม พาเธติ คจะไปยั บ ยั ้ งการทำงานของอวัย วะนั้น (re ciprocal action) อย างไรก็ ตามอวั ยวะส วนใหญ จะถูกควบคุม อย างเด นโดยระบบใดระบบหนึ ่ ง ดัง นั้น ทั้ง 2ระบบ อาจไม ท ำงานต านกั น และกั นเสมอไป ตั ว อย า งผลของการกระตุ นระบบประสาทอัตโนมัติ ต อ อวั ย วะต า งๆ : ตา ระบบประสาทอั ตโนมั ติ ควบคุ ม การหดตัว และการขย ายตั วของม านตา เพื ่ อ จั ดปริ ม าณของแสงสวา ง ให ผ านเข าไปยั งจอตา ให เ หมาะสมกับการรับภาพ ให ชั ดเจน นอกจากนี ้ ยั งควบคุ ม การโฟกัสของเลนส ตาเพื ่ อ การมองวั ตถุ ใ ห เ ห็ น ได ชั ดเจนเมื่อมองไกลหรื อมองใกล ถ ากระตุ น ประสาทพาราซิมพาเธติค จะทำให ก ล ามเนื ้ อ circularของม า นตาหดตัว ทำให ม านตาหรี ่ เ ล็ ก ลง(miosis) ระบบนี้จะถูกกระตุน โดย แสงสว าง(light reflex) คื อ เมื ่ อ มีแ สงเขา ตามากๆ จะทำให ม านตาหรี ่ เ ล็ ก ลง เพื ่ อ ลดปริมาณแสงสวา ง ที ่ จ ะไปรบกวนจอประสาทตา แตถา ระบบประสาท ซิ ม พาเธติ คถู ก กระตุ น เช น เมื ่ อ อยูในภาวะฉุกเฉิน หรื อ ตื ่ น เต น กล ามเนื ้ อ meridional ของมา นตาจะ หดตั ว ทำให ม านตาขยาย
22
ÊÒÃѵ¶Ð : ต อ มน้ ำลาย การกระตุ น ระบบประสาทพาราซิมพาเธติคที ่ ม าที ่ ต อ มน้ำลายจะทำให หลอดเลือดขยายตัว มีการหลั ่ ง น้ำลายออกมามากและมีลักษณะใส การกระตุ น ประสาทซิ ม พาเธติ คทำใหหลอดเลือดบริเวณต อ ม น้ำลายหดตั ว มี ก ารสรา งและหลั่ง น้ำ ลายน อ ยลง แตในบางสภาวะการกระตุนซิม พาเธติคก็ท ำให ม ี ก าร หลั่งน้ำ ลายมากขึ ้ นแตน้ำ ลายจะมีลักษณะข น และ เหนียว : ระบบทางเดินอาหาร ระบบนี ้ ม ี ก ารควบคุมจากภายในของอวัยวะอยู แ ล ว แตการกระตุ น ประสาทอัตโนมัติก็สามารถมี ผ ลต อ กา รทำงานของทางเดินอาหารได โดยเฉพาะการ กระตุน ประสาทพาราซิม พาเธติค ซึ่งจะเพิ ่ ม การทำงานของระบบทางเดินอาหารโดย ทำใหเ กิ ด การบี บ ตั วของทางเดินอาหารทำให อ าหาร เคลื่อนผ านตามทางเดินอาหารไดรวดเร็ว พร อ มกั บ การเพิ่ม อั ต ราการหลั่ง ของน้ำ ยอยในกระเพาะและ ลำไส นอกจากนี ้ ย ั ง ทำใหกลา มเนื้อหูรูดคลายตั ว กระตุน น้ ำย อยจากตับออนและเพิ่ม การหลั ่ งน้ ำดี การทำหน าที ่ ต ามปกติข องทางเดินอาหารไม ไ ด ขึ ้ น อยูกับ การการกระตุนประสาทซิม พาเธติค แต ใ น ภาวะบางอย างการกระตุนประสาทซิม พาเธติ คจะ ยับยั้งการบี บ ตั วของกระเพาะลำไสและเพิ่ม ความตึ ง ของกล ามเนื ้ อ หู รู ด ทำใหอาหารผา นไปได ช า และอยู ในลำไส น าน : หั วใจและหลอดเลือด การกระตุ น ประสาทซิมพาเธติคจะเพิ่ม การทำงานทั ้ ง หมดของหั วใจ เช น อัตราการเตน ความแรงของ การบีบตั ว หลอดเลือดหดตัว และมีผลใหค วามดั น โลหิตเพิ ่ ม ขึ ้ น มาก การกระตุนประสาทพาราซิ ม พา เธติคจะเกิ ด ผลตรงกันขา ม คือลดการทำงานทั ้ งหมด ของหัว ใจ ทำให หั วใจไดพักมาก แตจะไมค อ ยมี ผ ล กับหลอดเลื อ ด และความดันก็ไมไดลดลงมาก
23
photo : http://www.yoga4anxiety.com/yoga101.html
ความตึ งตั ว(tone)ของระบบประสาทอัตโนมัติ ตามปกติ ร ะบบประสาทอั ตโนมั ติ จะทำงาน(active)อยู ตลอดเวลาซึ ่ งเรี ยกว ามี ความตึ งตัว (tone)อยู ซึ่ง จะ ช วยให ร ะบบประสาทเพิ ่ ม หรื อ ลดการทำงานของ อวั ยวะที ่ ถ ู ก กระตุ นได ง าย เช น ปกติความตึง ตัว ของ ประสาทซิ ม พาเธติ คจะช วยให ห ลอดเลือดของรา งกาย หดตั วประมาณครึ ่ งหนึ ่ งของเส นผา ศูน ยกลางที่ข ยาย ตั วได ม ากที ่ ส ุ ด ถ าเพิ ่ ม ความแรงของ การกระตุน ประสาทซิ ม พาเธติ คการหดตั วจะยิ่ง มากขึ้น แตใน ทางตรงกั น ข าม ถ ายั บ ยั ้ งความตึง ตัว ปกติน ี้ หลอด เลื อ ดจะขยายตั วได ดั งนั ้ น ถ าไม มีความตึง ตัว เดิม ที ่ เ ป น ปกติ จ ากระบบซิ ม พาเธติ คตลอดเวลาแลว ระบบซิ ม พาเธติ คก็ จ ะทำให ห ลอดเลือดหดตัว เทา นั้น และไม ม ี ผ ลให ห ลอดเลื อ ดขยายตัว (1) ในฐานะของผู ท ี ่ ฝ ก โยคะ เรื่องที่กลา วมา ข างต น อาจเป นเรื ่ อ งที ่ ซั บ ซ อ น และเขา ใจยาก เพราะต อ งมี ความรู ท ั ้ งในเรื ่ อ งของกายวิภ าคศาสตรแ ละประสาทสรี ร วิ ท ยา แต ใ นความซับซอนนั้น เราจะ พบว าการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติก็มีความ ธรรมดาที ่ เ ข าใจง าย นั ่ น คื อ เป น เรื่องของการรักษา สมดุ ล การรั ก ษาสมดุ ล ของการทำงาน ของระบบ ประสาทซิ ม พาเธติ คและพาราซิ มพาเธติค เพื่อให เกิ ดการทำงานที ่ ส มดุ ล ของอวั ยวะตา งๆและนำมาซึ่ง สมดุ ล ของร างกายในที ่ ส ุ ด ดั งนั ้ น ในภาวะที ่ ร างกายเปน ปกติ เราอาจ เพี ยงแค ห มั ่ นเฝ าสั งเกตตนเอง ไมปลอยใหเ กิดการ กระตุ น ระบบประสาทอั ตโนมั ติ ท ี ่มากเกิน ความจำเปน (เช น ศรดอกที ่ ส อง ที ่ ก ล าวในบทที่แ ลว ) ก็น า จะ เป นการรั ก ษาสมดุ ล ของตั วเราไดดีที่สุดวิธ ีหนึ่ง การทำกริ ยา พั นธะ หรื อ อาสนะในบางทา อาจก อ ให เ กิ ดการกระตุ นระบบประสาทระบบ ประสาทอั ตโนมั ติ ใ นทางอ อ มได ซึ่ง อาจจะกลา วถึง ในบทต อ ๆไป หนั ง สื อ อ า งอิ ง (1) ประสาทสรี รวิ ท ยา; ราตรี สุ ด ทรวง วี ระชั ย สิ ง หนิ ย ม
µÓÃÒâÂ¤Ð´Ñ ้ § à´Ô Á
photo : http://www.tumblr.com/tagged/eight%20limbs
ÊÒÃѵ¶Ð
ÁÃä ø โยคะของปตั ญ ชลี แ ละข อ สั งเกตเรื่องยมะ-นิย มะ สรุ ป ใจความสำคั ญ ของประโยค ๒:๒๘ ตอนที่แ ลว ได ว า การฝ ก มรรคต างๆ ทั ้ ง ๘ ของโยคะอยา ง ถู ก ต อ ง เป น ประจำสม่ ำเสมอทุ ก วั น จะชว ยลดหรือ ขจั ดความไม บ ริ ส ุ ท ธิ ์ ท ั ้ งหลายภายในโครงสรา งอัน ซับ ซ อ นทางกาย-จิ ต-วิ ญ ญาณของมนุ ษ ย และทำใหเ กิด ความรู ท ี ่ ก ระจ างชั ดซึ ่ งพั ฒนาไปถึ งขั้น ตระหนักรูสูง สุ ดในการแยกความแตกต างระหว างปุร ุษะกับ ประกฤติ ไ ด ประโยคต อ มาของโยคสู ตรคื อ “ยมะนิ ยมาสนะ-ปราณายามะ-ปรั ตยาหาระ-ธารณา-ธยานะ -สมาธโย’ ษฏาวั งคานิ ” ๒:๒๙ แปลวา ยมะ นิย มะ อาสนะ ปราณายามะ ปรั ตยาหาระ ธารณา ธยานะ และสมาธิ คื อ มรรค ๘ ของการฝกฝนอยา งเปน ระบบของโยคะ ตามที ่ ป ตั ญ ชลี เ สนอในที่น ี้ ระบบการฝ ก ปฏิ บ ั ติ ของปตั ญชลีแ บง ออกเปน ๘ ส วนที ่ เ รี ยกว า องค แ ห งโยคะทั ้ ง ๘ หรือมรรค ๘ ของโยคะซึ ่ งได แ จกแจงไว ณ ที ่ น ี ้ บอยครั้ง ที่มรรค ทั ้ ง ๘ ของโยคะได ร ั บ การกล าวว าเปน ๘ ขั้น ตอน ซึ ่ งทำให เ กิ ดแนวคิ ดว ามรรคทั ้ ง ๘ นี้มีการเรีย ง ลำดั บ ขั ้ นที ่ แ น นอนตายตั ว ดั งนั ้ น หากจะฝกมรรค ใดมรรคหนึ ่ งก็ ควรมี ก ารฝ ก มรรคกอนหนา นั้น มาแลว หรื อ ถ าจะให ดี ยิ ่ งขึ ้ น ก็ ควรจะมี ก ารฝกมรรคกอนหนา นั ้ น จนชำนาญแล ว ด วยความเข าใจเชน นี้ บ อ ยครั ้ งจึ งมี ก ารวิ พ ากษ วิ จ ารณ คั ดคา นเกี่ย วกับการ ฝ ก มรรคใดมรรคหนึ ่ งโดยปราศจากการฝกมรรคกอน หน านั ้ น การคั ดค านนี ้ ถ ู ก ยกขึ ้ น มาเป น การเฉพาะ ในเรื ่ อ งความนิ ยมของการฝ ก โยคะอาสนะและปราณา ยามะโดยปราศจากความพยายามอยา งชัดเจนที่จะฝก ยมะ-นิ ยมะหรื อ แม แ ต ป ราศจากความรูใดๆ เกี่ย วกับ ทั ้ งสองมรรคหลั งนี ้ (ยมะ-นิ ยมะ) ซึ่ง การฝกใน ลั ก ษณะนี ้ เ ป นที ่ นิ ยมอย างสู งในป จ จุบัน ทั้ง ในอิน เดีย และต างประเทศ
24
ÊÒÃѵ¶Ð อยางไรก็ ต ามการคั ดคา นนี้ดูจะไมมีเหตุผลเนื ่ อ งจากเ หตุผลขอ แรกคื อ อาสนะและปราณายามะนั ้ น นิ ยม ฝกกันโดยอิ งกั บ แนวคิดของหฐโยคะไมใชข องปตั ญ ชลี โยคะ ดั งนั ้ น หลั กการฝกที่เรียงตามลำดับ ๘ ขั ้ น ตอน นี้เมื่อพิจารณาตามแนวคิดของการฝกอาสนะและ ปราณายามะของหฐโยคะแลว จึง เปนเรื่องที ่ ส ามารถ โตแยงได ม าก ตามความเห็นของ อรรถกถาจารย ของหนัง สื อเล ม นี ้ การฝกยมะ-นิยมะ ดูเหมื อ นจะไม ไดเ ปนข อ บั งคั บ พื ้ น ฐาน สำหรับการฝกอาสนะ และ ปราณายามะในหฐโยคะ ไมเพียงเทา นี้ หฐโยคะ ยังดูเ หมื อนจะไม ได ใ หความสำคัญมากนักกั บ ยมะนิยมะ และก็ ไม ได ใหคำแนะนำหรือขอบัง คับใดๆ สำหรับการฝ กยมะ-นิยมะดว ย ในตำราหฐโยคะ ที่สำคัญที ่ ส ุ ด ๓ เลมไดแก หฐประทีปกา เฆรั นฑะสัมหิตา และศิ วะ-สัม หิตา สองเลม หลัง น ไม ม ี แ ม คำ วายมะ-นิ ย มะปรากฏ ไมไดใสใจรายละเอีย ด หรื อ คำแนะนำใดๆ เกี ่ ย วกับยมะ-นิยมะ ตำราหฐประทีปกาก็ไมไดใหฝกยมะ-นิ ยมะ โดยตรง และไม ม ี การแจกแจงรายละเอีย ด ของ ยมะ-นิยมะแต อ ย างใด ในหฐประทีปกาคำว า “ยมะ” ปรากฏขึ ้ น เพี ย งครั ้ งเดียวในประโยค๑:๓๘ และคำว า “นิยมะ” ปรากฏขึ ้ นเพีย งสองครั้ง ในประโยค ๑:๑๕ และ ๑:๓๘ เป น การปรากฏในลักษณะเฉพาะของ กฎแหงการเฝ าระวั ง ตนเอง แตเปนการกลา วถึ งอย าง ไมไดตั้งใจ ในประโยค ๑:๓๘ สวาตมารามะ ผู แ ต ง หฐประที ป ก าที ่ ย กยองสรรเสริญสิทธาสนะกล าวเพี ยง วา มิตาหาระเป น สิ่ง สำคัญที่สุดในกลุมของยมะ และอหิง สาเป น ข อที่สำคัญที่สุดในกลุมนิยมะ และ อาสนะที ่ ชื ่ อ สิ ทธาสนะโดยสิทธะ มีความสำคั ญ ที ่ ส ุ ด นบรรดาอาสนะทั ้ งหมด การกลา วถึง นิย มะ ในครั ้ ง ที่สอง (๑:๑๕) ไม ไดแนะนำเกี่ย วกับการปฏิ บ ั ติ เพี ยง แตกลาวว าการฝ กปฏิบัตินิยมะที่ตึง จนเกินไปเป น อั น ตรายตอ ความก าวหนา ในการฝกโยคะ
25
หมายเหตุ : สถาบั น ไกวั ล ยธรรม เคยพิมพตำรา หฐประที ป ก า ฉบั บ วิ พ ากษ (critical edition) ในป ค.ศ.1970 ซึ ่ งมี ก ารใช เ อกสารต นฉบับมากกวา 100 เล ม และทั ้ งหมดเป นเอกสารที ่ ไ ด ร ับการตีพิมพ เผยแพร ในบรรดาเอกสารทั ้ งหมดนี้มีเ พีย งหนึ่ง ฉบั บ ที ่ แ จกแจงยมะ-นิ ยมะออกเป นอยา งละสิบขอและ ระบุ ห มายเลขเรี ยงตามลำดั บ ที ่ ใ หร องรอยราวกับวา ยมะ-นิ ยมะเหล านั ้ น เป นส วนที ่ จ ริง แทข องตำราดั้ง เดิ ม แต ความจริ งหาได เ ป นเช นนั ้ น ไม ดัง จะเห็น ไดจาก ข อ มู ล ต อ ไปนี ้ ว า มี ต นฉบั บ เพี ยงแคสองสามชิ้น ที่ วมโศลกต างๆ ของยมะ-นิ ยมะไว แตก็บง ชึ้ถึง ขอ สงสั ย ในความถู ก ต อ งของต น ฉบับเหลา นี้ในบาง ลั ก ษณะ เช น บางฉบั บ มี ก ารแจกแจง เรีย งลำดับ เป น ข อ ๆ ชั ดเจน หรื อ บางฉบั บ ไมแ จกแจงเปน ขอๆ เลย หรื อ บางฉบั บ มี ก ารมี ก ารแจกแจงอยูในวงเล็บ ในขณะที ่ ส วนใหญ ของต นฉบั บ ที ่ เ หลือเกือบหนึ่ง รอย ฉบั บ ไม ไ ด ม ี ก ารกล าวถึ งเป นโศลกของยมะ-นิย มะเลย จากข อ มู ล นี ้ จ ึ งกล าวได ว า โศลกตา งๆ ของยมะนิ ยมะนี ้ ถ ู ก เขี ยนเพิ ่ ม เติ ม โดยผู คั ดลอกบางคนที่เ ขา ใจ อย างผิ ดๆ ว า ยมะ-นิ ยมะเป น มรรคในการฝกปฏิบัติ ที ่ บ ั งคั บ และจำเป นของหฐโยคะด ว ย แตหฐประทีปกา กล าวไว อ ย างชั ดเจนว า “ลำดั บ ของการฝกหฐโยคะคือ อาสนะ ปราณายามะ (กุ ม ภกะในแบบตา งๆ) เทคนิค ที ่ ร ู จ ั ก กั นในนามของมุ ท รา และนาทานุสัน ธานะ” (๑:๕๖) และมี ก ารยื น ยั น ต อ ไปอี กวา “อาสนะซึ่ง เป น มรรคข อ แรกของหฐได ถ ู ก บรรยายไวในลำดับแรก ” (๑:๑๗) จากประโยคเหล านี ้ ก็ จะเห็น ไดว า ตาม ตำรา หฐประที ป ก า ยมะ-นิ ยมะไมไ ดเ ปน มรรค ที ่ จ ำเป นของหฐโยคะ และก็ ไ ม ไ ด เ ปน พื้น ฐาน ที่ จำเป น ของการฝ ก อาสนะและปราณายามะตามแนว ของหฐโยคะด วย และมี ก ารยื นยั น ขอเท็จจริง อีกวา
ÊÒÃѵ¶Ð โศลกของยมะ-นิ ย มะที่ถูกเขีย นเพิ่มเติม ขึ้นเหล านั ้ น ขัดแยงกับ โศลก ๑:๓๘ ซึ่ง มาจากตำราหฐประที ป ก า ดั้งเดิมโดยแท เนื ่ องจากโศลกนี้ถูกพบในตน ฉบั บ ทั้งหมดไม เว น แม แต เ ลมเดียวซึ่ง กลา ววา มิตาหาระ เปนสิ่งที ่ ส ำคั ญ ที ่ ส ุ ด ในยมะทั้ง หลาย และอหิ งสา เปนสิ่งที ่ ส ำคั ญ ที ่ ส ุ ด ในนิย มะทั้ง หลาย ในขณะที ่ โศลกของยมะ-นิ ย มะที่ถูกเขีย นเพิ่มเติม ขึ้นมานั ้ น ได กลาววาอหิ งสาเป น สิ่ง ที่สำคัญที่สุดในยมะทั ้ งหลาย และไมได เป น องค ประกอบของนิย มะเลย และ มิตาหาระถู ก แจกแจงในกลุมยมะในลำดับที่ต ่ ำมากคื อ ลำดับ ที่เก า นี ่ ไม ได หมายความวา หฐโยคะใหความสำคั ญ กับ ยมะ-นิ ย มะน อ ย หฐประที ป กา(ไม ได ใชคำทั้ง สองนี้โดยตรง) กลาวไวบ อ ยครั ้ งว า การปฏิบัติย มะ-นิยมะเหล านี ้ เปนประโยชน ต อโยคีผูฝกโยคะ ทำใหเขากา วหน า เร็วและประสบความสำเร็จไดดีในการฝกโยคะ (๑:๕๗ ๓:๙๒ ๓:๑๑๗ ฯลฯ) แตหฐโยคะไมไดย ืนยัน หรื อ แนะนำการฝ กยมะ-นิย มะใดๆ ในฐานะที่เปน ข อ บั งคั บ ของการฝ กฝนอั น จำเปน เหตุ ผลสำหรับเรื่องนี้อาจจะเปนวา ๑) ขอปฏิ บ ั ต ิ ต างๆ ของยมะ-นิยมะเหลา นั้น เป น ประโยชน ต อทุ ก ๆ คนอยา งชัดเจนอยูแลว สำหรั บ ผู ปฏิบัติโยคะ ยมะ-นิ ย มะก็กลายเปนขอบัง คับ ที ่ ถ ู ก รั บ เอาไปประพฤติ ปฏิ บ ั ติโดยความสมัครใจอยูแ ล ว ดังนั้นจึง ไม ค วรมี ค วามจำเปนที่ผูปฏิบัติจะต อ งถู ก บังคับให ด ำเนิ น ตามระเบียบวินัย อันดีเหลา นี ้ อ ี ก ยิ่งไปกวานั ้ น ผู แต งตนฉบับแตละคนไดแจกแจงยมะนิยมะออกเป น ห าข อ บา ง สิบขอบา งซึ่ง อาจจะมี ความ แตกตางกั น ไปตามผู แตง แตละคน ไมว า ผูแต ง แตละคนจะแจกแจงยมะ-นิยมะตา งกันหรือแจกแจงเห มือนกันทั ้ งหมด แต โ ดยสามัญสำนึกแลว ยอมรู ว า ยมะ-นิยมะนั ้ น เป น สิ ่ ง ที่ม ีประโยชนตอผูปฏิบั ติ ท าง จิตวิญญาณและทางโยคะ
จึ งควรจะรั บ ไปฝ ก ปฏิ บ ั ติ อ ย างสมัครใจในฐานะที่เ ปน การฝ ก ฝนระเบี ยบวิ น ั ยของตนเอง ดัง นั้น จึง ไมไ ด มี แ นวคิ ดในการแจกแจงยมะ-นิ ยมะเปน ขอๆ และไมมี วามจำเป นจะต อ งให คำแนะนำอยา งชัดเจนในการ ปฏิ บ ั ติ ยมะ-นิ ยมะด วย ๒) มองเห็ นว าแม ก ารฝ ก เพี ยงเล็ กนอยของหฐโยคะ ทั ้ งอาสนะ มุ ท รา ปราณายามะ ฯลฯ ก็สง ผลให นิ ส ั ยที ่ ไ ม ดี ล ดน อ ยลง เช น การสูบบุหรี่อยา งหนัก และการติ ดการดื ่ ม (เหล า) การใหน ักโทษไดฝ กโยคะ จะช วยลดแนวโน ม ในการก อ อาชญากรรม และนักโทษ ที ่ ชอบใช ความรุ น แรงจำนวนมากถูกเปลี่ย นเปน คนที่ อ อ นโยนและให ความร วมมื อ กั บ เจา หนา ที่ในเรือนจำ รวมทั ้ งเต็ ม ใจที ่ จ ะปฏิ บ ั ติ ตามกฎระเบีย บของเรือนจำ ซึ ่ งพวกเขาเคยต อ ต านขั ดขื น มาก อ น เหตุ ผ ลสำหรั บ การเปลี ่ ยนแปลงเหลา นี้ ถู ก ค น พบว าตั วกระตุ นเร าภายในซึ่ง ทำใหคนเหลา นั้น มี พ ฤติ ก รรมในทางโหดร ายและไรเ หตุผ ลจะคอยๆ ลดน อ ยลงและหมดไป2โดยการฝ กหฐโยคะดัง กลา ว หฐโยคี โ บราณต อ งสั งเกตเห็ น ผลเชน นี้แ ละมีข อสรุปวา การฝ ก ปฏิ บ ั ติ อ าสนะ พั น ธะมุ ท รา และปราณายามะ ต างๆ จะทำให ก ารฝ ก ยมะ-นิ ยมะเกิดขึ้น เองตาม ธรรมชาติ และดั งนั ้ น จึ งไม ม ี ความจำเปน ที่จะตอง บั งคั บ ให ฝ ก ยมะ-นิ ยมะโดยตรงอี ก ] เอกสารอ า งอิ ง : ๑) Karambelkar, P. V. (1986).PATANJALA YOGA SUTRAS Sanskrta Sutras with Transliteration, Translation & Commentary.Lonavla :Kaivalyadhama, p.231-236. ๒)Philosophico Literary Research Department, (1991). Yoga Kosa.Lonavla :Kaivalyadhama 2เพราะว า คนเหล า นี ้ เ กิ ด ความตระหนั ก ถึ ง ผลเสี ย ที ่ ม ี ม ากขึ ้ น จากพฤติ ก รรมไม ด ี เ หล า นั ้ น ÇÕ Ã Ð¾§É ä¡ÃÇÔ ·  áÅÐ¨Ô Ã ÇÃó µÑ ้ § ¨Ô µ àÁ¸Õ
25
ÊÒÃѵ¶Ð Å.àÅŒ §
26
àÅŒ § àÅ‹ Ò àÃ× ่ Í §
¡Ô ¹ -©Åͧ »‚ ã ËÁ‹ – ¡Ñ ¹ äËÁ? ถ ายั งไม ร ู ว าจะไปหาที ่ ก ิ น ข าว ฉลองปใหม กั นที ่ ไ หน ในซอยสุ ขุ ม วิ ท 23 (มศว.ประสานมิตร) มี เ พี ยบเลยค ะ ตั ้ งแต Terminal 21 หนา ปากซอย ไล ม า โจ ก ร วมใจ- ถั ดเข ามา เจอ หมูตึก โชคชัย เสต็ ก – ญี ่ ป ุ น Tokai - เกาหลี แดจัง กึม – ไอติม อื ้ ม ม มิ ล ค - ร านไทยไฮโซ บ านขณิ ษ ฐา – ขนมเค็ก ร านมู ส แอนด เมอแรง... ร านนี ้ ต อ ง ออกไปทาง ซอยสวั ส ดี สุ ขุ ม วิ ท 31 (ถ าจำไม ผ ิ ด ) เรื ่ อ งกิ นฉลองป ใ หม นี ่ ชาติ ไ หน ๆ เคา ก็ทำ กั นนะ ไม ใ ช แ ต พ ี ่ ไ ทยหรอก ถ าเรามาชวนกัน อด – ไม ก ิ น–ฉลองป ใ หม นี ่ ส ิ แ ปลก – ไปชวนใครเคา ทำกัน เค าอาจจะหาว า ไอ น ี ่ บ า (เราบ า) ก็ ไ ด 555 ! แต ถ าอดทน อ านเรื ่ อ งเล าของเล งจนจบ อาจเกิด ความคิ ดใหม ก ็ ไ ด เอาละนะ ...จะเลา ละนะ เมื ่ อ พฤศจิ ก ายน ป 2554 เลง ตามพอ กั บ แม หนี น้ ำท วมไปอยู ห น าสวนเสื อ ศรีร าชา ก็ให เริ งร ากั บ การกิ น อาหารทะเลสด ๆ เพราะ ศรีร าชา / ชลบุ ร ี อยู ใ กล ท าเรื อ ประมง เราหา ปลาหมึกปง ไข ป ลาหมึ ก ป ง ปลาหมึ ก ชุ บ แป งทอด และ สารพัด อาหารทะเลแสนอร อ ยได ท ี ่ ตลาดนั ดรอบๆ บา น ได ใ นราคาไม แ พง วั นหยุ ดเสาร – อาทิตย พี่น อง ที ่ ยั งทำงานอยู ใ นกรุ งเทพ ฯ ก็ ขนกั น มา พากัน ไป ทั วร ก ิ นอาหารอร อ ย ที ่ ร านอาหารในเมือง–ริมทะเล ไปบางแสนบ าง – บางที พ ากั น ไปถึ ง อา งศิลาโนน เกาะสี ชั งก็ ยั งเคยข ามไป กิ นมาแล ว – ชีว ิตเฮฮากับ การชวนกั น กิ น บางครั ้ งก็ เ ริ ่ ม รู ส ึ ก ว า อาหารชักจะไมย อย แต ถ าไม ไ ปกิ นข าวกั บ พี ่ น อ งก็ ร ู ส ึ ก ว า จะกลายเปน สิ่ง ใดไม เ ข าพวก ก็ เ ลยยั งกิ นเข าไปถ ามื ้ อ ไหนไมย อย ก็จะ มี ผ ู ช วยนางเอก (จอมเป บ )เป นยาเม็ ดสีข าว หนา ตา สะสวย เป นพวก Enzymช วยย อ ยแผงละ 50 บาท ++ แล วแต ว า เจ าของร านขายยา+กำไรเทา ไร) กิ นเข าไปเม็ ด สองเม็ ด ชี วิ ตก็ ล ั ้ นลากับการกิน ตอได
photo : http://thefabweb.com/46498/30-top-food-pictures-ofthe-week-june-11th-to-june-18th-2012/#.UNG0dm9JM1I
ÊÒÃѵ¶Ð เล งพบว า ไม ใชเลง คนเดีย ว ที่กินยา ช วยย อ ย เพื่อ นบางคน เค ายั งแจกใหเพื่อนรว มขบวนการ(กิ น) เหมือนแจกขนมเลย อาจจะเปน เพราะ ยาเมืองไทยราคา ไมแพงหาซื้องา ยและเรา ไมใครจะคิ ด ถึ ง sideEffect ของสิ่ง ที่เราพาเข าปาก กันมากนัก แต แล ว เล งก็พบวา สวรรคข องนักกิน อย างเรา ก็มาลมเมื ่ อเดื อ น ตุ ลาคม ป 55 ( ครบ 12 เดื อ น พอดี ) ตอนนี ้ ย าช วยยอย เริ่ม เอาไมอยูแลว เริ่มดื้อยาต องไปหาหมอฝง เข็ม ไปเปน 10 ครั ้ ง 500 ฿ = 5000 ฿ ที่ตองจา ยจากนั้น พฤศจิกายน 55 เริ ่ มกินยาจีนตมครั้ง ละ 750 ฿ ตอสัปดาห ให ม าครั ้ งละ 5 หอ อาการดีข ึ้นนิ ด หนอย ในวั น ที ่ เราไปหาหมอ หรือกินยา แต ถ าวั น ไหนไมไปฝ งเข็ ม หรื อ ไมไดตมยากินอาการอาหาร ไมยอย ก็ ย ่ ำแย กิ น ข าวไมลง ถา ฝนกินลงไปอาหารก็ ไมยอย เรอออกมาทั ้ ง วัน จับตัว เลง ไปตรงไหนก็ เ รอ บางทีไปหาหมอนวด ถา นวด 2 ชั่ว โมงก็เรอตลอด 2 ชั่วโมง จนมี วั น นึ งไปเจอหมอนวดวัดโพธิ์ พี่เ ค าว าน า จะไปหาหมอที ่ ร.พ. ตรวจไดแลว ก็เลยเห็นจริ ง ไปกับ พี่เค าด วย คนแรก ที ่ ปรึ กษา เปนเพื่อนซี้ เปนหมอ x-ray เค าจะทำ CT-Scan ให แตเลง จำได ว า CT Scan ตอ งฉี ด สี เค าไปในตัว เราแลว ตองกินยากดภู ม ิ (แพ) ลวงหน า 7 วั น ทีนี้เพื่อนบอกวา กินยาแค วันเดียวก็ พ อแล ว เล ง ก็เลยเกิดกลัว ตายขึ้นมา ถ าเกิ ด ผิด พลาดทางเทคนิ ค จะทำไง แลว สมองอันชาญฉลาด ก็เลยไปปรึ กษา คุ ณ หมอคนที่สองที่เปนผูเชี่ย วชาญ เรื่อง ระบบ ทางเดิ นอาหารและตับ คุณหมอ ขอบอก วา ทำ Ultrasound ก็พอแตใหแถมไปตรวจเลื อ ด มาดวย
ผลปรากฎว า แอ น แอน แอน ..Ultrasound เจอ sand stone เม็ ดทรายในถุง น้ำ ดี กับ ซีสต ในไต ตรวจเลื อ ดเจอ ความเข ม ขน ของเลือดแค 29 % (ปกติ เ ค ามี ก ั น 40 % +) ขนาดของเม็ดเลือดเล็ก ผิ ดปกติ แค 70.8 (ปกติ เค า 80 + ) ตอนนี้สรุป กั น ว าน าจะเป น เลื อ ดที ่ ม ี ป ญ หามากกวา นิ่ว ในถุง น้ ำดี เลยเจาะ เลื อ ดไปตรวจ Ferritin กับ Hemo globin Typing ว าตกลงแค เ ลื อ ดจางหรือเปน ทาลาสซี เ มี ย เรามารอลุ นกั น วั น ที่ 8 มกราคม 2556 ก็ แ ล วกั น นะ ท านผู ชม ! หลายคนอาจสงสั ยว า อาหารไม ย อย มั นมาเกี ่ ยวอะไรกั บ โลหิ ตจาง เฉลย อาหารไมย อย เท ากั บ ว า สารอาหารจะถู ก ดู ดซึ ม เขา กระแสเลือด น อ ยลงเมื ่ อ เลื อ ดได ส ารอาหารน อ ยลงเลือดจึง จางลง เมื ่ อ เลื อ ดจาง ไม ม ี คุ ณภาพถูกสง ไปเลี้ย งสมอง สมองก็ จ ะทำงานแบบงง ๆ ถ าสง ไปเลี้ย งกระเพาะ อาหาร – กระเพาะ ก็ ท ำงานแบบงง ๆ อีก อาหาร เลยยิ ่ งไม ย อ ยเข าไปอี ก .. นั บ เป น วงจรอุ บ าทว ยิ ่ งใครไมอยากเปน แบบนี้ อย าทำแบบเล ง กิ น ไม ม ี ติ ดเบรคเอาแตกิน ยาชว ยยอย โดยไม คิ ดหน าคิ ดหลั ง แถมยั งชอบนอนดึก ๆ (นี่ปน ต นฉบั บ ก็ เ กื อ บจะเที ่ ยงคื น อี ก แลว ) ชอบกิน แต อาหาร ซ้ ำๆเดิ ม ๆ เลื อ ดเลยไม ม ี สารอาหารใหมๆ และสุ ดท าย นี ้ ก ็ ห วั งใจว า เพื ่ อ นๆ จะไมฆา ตัว ตาย (หมู ) – รั บ ป ใ หม - ด วยการกิ น ! ปล.บทความ ฉบั บ นี ้ ขออุ ท ิ ศให พ ี่เ งาะ (ธนวไล เจริ ญ จั นทร แ ดง) กั ล ยาณมิ ตร ที ่ เคยชวนกัน ไปกิน ไกลถึ งวั ดป าสุ คะโต อ. ชั ยภู ม ิ ตอนนี้พี่เ งาะก็ไ ป แล วด วยดี ตามชื ่ อ วั ดแล ว ถ าเล งยัง ไมเ ปลี่ย นนิสัย การกิ น อาจต อ งตามพี ่ เ งาะไป ในไมช า จบขา ว ....
photo : http://indulgy.com/post/a2dCYfxYA1/shrimp-with-avocadomango-salsa-and-couscous
27
ÊÒÃѵ¶Ð
à´× Í ¹ ¸Ñ ¹ ÇÒ¤Á 2555 ÁÕ ¼ Ù Œ º ÃÔ ¨ Ò¤Ê¹Ñ º Ê¹Ø ¹ ¡Ò÷ӧҹ¢Í§Ê¶ÒºÑ ¹ Ï ´Ñ § ¹Õ ้ ครู บ ุ ษ กรแก ว มรกต (ครู บ ี ) สอนที ่ ส วนโมกข (21/11/55) เงิ น สมทบกิ จ กรรมโยคะในสวนธรรม 21/11/55 ครู ว ิ ไ ลวรรณสุ พ รหม (ครู เ ป T11) ครู ว รพจน ค งผาสุ ข (ครู เ บนซ ) สอนที ่ ส วนโมกข (28/11/55) เงิ น สมทบกิ จ กรรมโยคะในสวนธรรม 28/11/55 คุ ณ สุ ณ ี ธ นาเลิ ศ กุ ล 1,000 ครู ก ุ ล ธิ ด าแซ ต ั ้ ง (ครู ห มู ) ครู อ ั จ ฉาสุ ข พั ท ธี (ครู เ กิ ้ ง T8) เงิ น สมทบกิ จ กรรมจิ ต สิ ก ขา 19/12/55 เงิ น บริ จ าคค า ระฆั ง จากตู บ ริ จ าคในสำนั ก งาน
200 990 500 200 40 1,000 170 100 500 740
ÃÇÁ
28
5,440
Ê¶ÒºÑ ¹ â¤ÐÇÔ ª Ò¡Òà ÁÙ Å ¹Ô ¸ Ô Ë ÁͪÒǺŒ Ò ¹ 201 «ÍÂÃÒÁ¤Óá˧ 36/1 ºÒ§¡Ð» ¡·Á.10240 â·ÃÈÑ ¾ · 02 732 2016-7, 081 401 7744 â·ÃÊÒà 02 732 2811 ÍÕ à ÁÅ yogasaratta@yahoo.co.th àÇ็ º ä«· www.thaiyogainstitute.com