sk
zu
U
rs
a
WYŻSZA BRAMA
l a M a r ko w
Jak oszczędzić na edukacji? Czyli całkiem nowa “Strategia rozwoju oświaty dla miasta Cieszyna na lata 2021-2026” „Plan jest niczym, planowanie wszystkim” Po raz kolejny stoimy przed wyzwaniem edukacyjnym, czyli nową „Strategią Oświaty w Cieszynie.” Niestety, mimo oczekiwań, strategia niewiele ma wspólnego z poprawą edukacyjnych programów, rozwiązań czy pomocy uczniom. Pandemia pomogła obnażyć kiepski poziom nie tylko edukacji, ale i tego w jaki sposób ona się odbywa. Oparta na systemie pruskim, tkwi w zasadach wprowadzonych przez zaborcę. I choć nie możemy zmienić programu nauczania, bo leży to w kompetencjach urzędników rządowych, to mogliśmy lokalnie poprawić przynajmniej, to co się da. Mimo możliwości jaką daje strategia, wolimy nadal polerować ten „antyk” mówiąc, „patrzcie jak błyszczy”. Jak się jednak okazuje, nawet taki antyk można uszkodzić jeszcze bardziej. Ale skończmy te naiwne porównania i skupmy się na konkretnym problemie. Strategia oświaty przygotowana przez firmę „Vulcan” jest niestety tylko raportem finansowym. Czyli tym czego oczekują władze miasta. Czytając ten obszerny dokument można odniesć wrażenie, że ktoś potrzebował zamknąć w nim tylko to, jak oszczędzić, jak nie wydać i jak zabrać. Szkoda tylko, że sam raport kosztował 80 tys. zł. Oby tylko nie okazało się, że wojewoda podważy go tak samo, jak „Program rozwoju sportu dla miasta Cieszyna”.
Zacznijmy więc od tego czym dobra strategia powinna być Strategia rozwoju oświaty musi być szeroko uzgodnionym społecznie pomysłem na lokalną oświatę. Tylko wtedy ma szanse zostać zrealizowana. Bez strategii 14
TRAMWAJ CIESZYŃSKI • IX 2021
oświatą można jedynie administrować, reagując na bieżąco na zmieniające się uwarunkowania. Takie administrowanie trudno jednak nazwać zarządzaniem. W procesie powstawania strategii oświaty najważniejsze są same prace nad nią, dzięki którym autorzy od początku traktują strategię jako swoją. Prace należy rozpocząć od przygotowania prognoz (finansowych, demograficznych) oraz diagnoz stanu obecnego (np. badania oczekiwań i oceny bieżącego stanu oświaty wśród rodziców i uczniów). Diagnozy i prognozy należy skonfrontować z oczekiwaniami wypracowanymi podczas dyskusji o tym, co to znaczy dobra oświata. Powinni w niej uczestniczyć uczniowie, rodzice, nauczyciele, dyrektorzy szkół, urzędnicy i władze samorządu. Tylko podczas dyskusji w takim gronie możliwe jest wypracowanie podstaw strategii oświatowej, która z jednej strony będzie uwzględniała oczekiwania rodziców, a z drugiej istniejące ograniczenia (w tym oczywiście również finansowe). Cieszyński dokument już od początku wylicza, że edukacja jest droga i wskazuje obszary, na których można oszczędzić. Cięcia, cięcia i jeszcze raz cięcia... to jedyny wniosek, jaki mam po tej lekturze. Poprę to pierwszym z brzegu zapisem. W dokumencie na str. 10 czytamy: „W szkołach ogólnodostępnych prowadzonych przez miasto Cieszyn uczy się niezwykle dużo uczniów z niepełnosprawnościami - w Cieszynie ich odsetek w ogólnej liczbie uczniów ogólnodostępnych szkół podstawowych jest najwyższy w grupie miast powyżej 5 tys. mieszkańców. Nietypowa jest także struktura niepełnosprawności tych uczniów. Otóż ponad połowę tych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi stanowią dzieci z niepełnosprawnością ruchową w tym z afazją. Udział
