Suksara012015 by arnath s

ปีที่ 12 ฉบับที่ 133 / 2558

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ท่านนบีมฮุ มั มัด (ซ็อลฯ) ได้ทกั ท้วง สะอั ด ที่ ก� ำ ลั ง อาบน�้ ำ ละหมาดโดยใช้ น�้ ำ มากเกิน ว่า “ท�ำไมถึงต้องใช้นำ�้ มากถึงขนาดนี้ โอ้สะอัด ? สะอัดจึงถามกลับว่า การใช้นำ�้ มาก ๆ เพือ่ อาบน�ำ้ ละหมาด ถือเป็นการ ฟุม่ เฟือยกระนัน้ หรือ ? ท่านนบีมฮุ มั มัด (ซ็อลฯ) จึงตอบว่า ใช่ ถึงแม้ทา่ นจะอาบ น�้ำละหมาดในล�ำคลองที่ก�ำลังไหลเชี่ยว ก็ตาม” (รายงานโดยฮากิม)

หากการใช้ น�้ ำ มากเกิ น เพื่ อ อาบ น�้ ำ ละหมาดซึ่ ง เป็ น ส่ ว นหนึ่ ง ของการ ท�ำอิบาดะฮ์ (การเคารพภักดี ) ยังถือว่า ฟุ่มเฟือย ดังนั้นมุสลิมทุกคนพึงระวัง การใช้นำ�้ เพือ่ วัตถุประสงค์อนื่ ๆ ในชีวติ ประจ�ำวัน ...อ.มัสลัน มาหะมะ

ด้วยความปรารถนาดีจาก

แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย

หน้าปก :

ล่องแพแม่นำ�้ แควใหญ่ จ.กาญจนบุรี ปีที่ 12 ฉบับที่ 133/2558

วารสารสุขสาระ เป็นจดหมาย ข่าวรายเดือนของมูลนิธิสร้างสุขมุสลิม ไทย (สสม.) องค์กรไม่แสวงหาผลก�ำไร (Non-Profit Organization) จัดท�ำขึ้น เพื่อเผยแพร่กิจกรรมของมูลนิธิ ที่ได้รับ การสนับสนุนจากองค์กร พันธมิตร และ การบริจาคจากพี่น้องมุสลิม และเพื่อให้ ผู้อ่านได้รับประโยชน์สูงสุด วารสารสุข สาระ ยังได้แทรกบทความและข่าวสาร ที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม ให้ตระหนักถึง ปัญหาทางด้านสุขภาวะ เพื่อจักได้เตรียม ตัวป้องกัน มูลนิธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) มุ่งเน้นในการส่งเสริมและสนับสนุนการ สร้างจิตส�ำนึกในเรื่องของสุขภาวะและ การพัฒนา มีเป้าหมายที่จะร่วมพัฒนา สังคมมุสลิมไทยให้มีสุขภาวะที่ดี ทั้งทาง กายและใจ ให้มีชีวิตอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ ดี ชุมชนมุสลิมสามารถเป็นตัวอย่างหรือ ต้นแบบแก่สังคมไทย สนับสนุนและส่ง เสริมให้มุสลิมไทยมีความรู้รอบด้าน มี ศักยภาพ สามารถด�ำรงชีวิตอยู่ในโลก ที่ก�ำลังเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีความสุข ร่วมสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างสังคม มุ ส ลิ ม และสั ง คมไทยทั่ ว ไป ทั้ ง นี้ ก าร ท�ำงานทั้งหมดของมูลนิธิฯ ใช้หลักการ ของศาสนาอิสลามเป็นทางน�ำ

5 ลา คอมรฺ 6 ริมคลอง 8 ท่องโรค 11 อาหารป้องกันโรค 12 สาระน่ารู้ 13 เรื่องเล่าจาก สว. 15 สาระสุขภาพ

เลิกบุหรี่ได้ง่ายๆ คุณท�ำได้ หญ้าคา สุดยอกสมุนไพรที่ถูกมองข้าม โรคซึมเศร้า คืออะไร

17 สาระน่ารู้ 19 ห้องข่าว สสม. 20 สิ่งแวดล้อม

เมื่อใช้ยาไม่ถูกต้อง ประธานมูลนิธิฯ เป็นที่ปรึกษาด้านภาษี... โรงไฟฟ้าแสงอาทิตย์ ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

อาหารลดซึมเศร้า ข้าวไรซ์เบอร์รี่

ส�ำนักงานวารสารสุขสาระ มูลนิธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) เลขที่ 1 หมู่ 13 แขวง/เขตมีนบุรี กทม. 10510 โทรศัพท์ 02-517-1309 พิมพ์ที่ : บริษทั แอ๊ดวานซ์ อินเตอร์ พริน ติง้ จ�ำกัด เลขที่ 45 ม.1 ซ.เพชรเกษม 69 ถนนเพชรเกษม แขวงหลักสอง เขตบางแค กรุงเทพฯ 10160 โทร. 0-2444-0245-7, 0-2808-6130-4 โทรสาร 0-2444-2490

ความสุขของแผ่นดิน

อาหารส�ำหรับผู้สูงวัย

Design : Dolroheem

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

WWW.Muslim4health.or.th

ผลส�ำ รวจของส�ำ นัก งาน สถิตแิ ห่งชาติเรือ่ งการใช้เทคโนโลยี ของเด็กและวัยรุ่ นปี 2555-2556 สรุ ป แนวโน้มเด็ กและเยาวชนว่า ใช้เ ทคโนโลยีเ พิม่ ขึ้น ทุ ก ปี โดย ผลส�ำรวจพบว่าเด็กและวัยรุ่ นใช้ เทคโนโลยีเพือ่ ความบันเทิง มาก สุด เช่น ดูหนังฟังเพลง โหลดเกม โหลดเพลง เล่นเกม เล่นสือ่ สังคม ออนไลน์ มีการศึ กษาวิจยั เกีย่ วกับ ผลกระทบทางสมองของผู ท้ ี่ติ ด เทคโนโลยีว่า การติดเทคโนโลยี ดังกล่าวจะท�ำให้การเชื่อมโยงของ เซลล์ประสาทลดลง อย่างสมอง ส่วนหน้าลดลง 24% สมองส่วน ข้างลดลง 27%

การศึกษาวิจยั อีกชิ้นหนึ่ง ได้ระบุ เอาไว้ว่าผูท้ ม่ี คี ุณสมบัตดิ งั ต่อไปนี้อย่างน้อย 4 อย่าง เป็ นเวลานานอย่างน้อย 1 ปี ถอื ได้วา่ มีอาการติดอินเทอร์เน็ต (1) รูส้ กึ หมกมุน่ กับอินเทอร์เน็ต แม้ ในเวลาทีไ่ ม่ได้ต่อกับอินเทอร์เน็ต (2) มีความ ต้องการใช้อนิ เทอร์เน็ตเป็ นเวลานานขึ้น (3) ไม่ สามารถควบคุมการใช้อนิ เทอร์เน็ตได้ (4) รูส้ กึ หงุดหงิดเมือ่ ต้องใช้อนิ เทอร์เน็ตน้อยลงหรือ หยุดใช้ (5) ใช้อนิ เทอร์เน็ตเป็ นวิธใี นการหลีก เลีย่ งปัญหาหรือคิดว่าการใช้อนิ เทอร์เน็ตท�ำให้ ตนเองรูส้ กึ ดีข้นึ (6) หลอกคนในครอบครัว งานวิจยั ล่าสุดของต่างประเทศ ได้ หรือเพือ่ น เรื่องการใช้อนิ เทอร์เน็ตของตัวเอง ศึกษาคนติดเกมออนไลน์ 73 คน เปรียบ (7) การใช้อนิ เทอร์เน็ตท�ำให้เกิดการเสีย่ งต่อ เทียบกับคนปกติ 38 คน ทีไ่ ม่ตดิ เกมและไม่ การสูญเสียงาน การเรียน และความสัมพันธ์ เป็ นโรคทางจิตเวช ได้ขอ้ สรุปว่า สมองส่วน (8) ยังใช้อนิ เทอร์เน็ตถึงแม้ว่าต้องเสียค่าใช้ หน้าและส่วนข้างของผูต้ ิดเกมลดลงไปค่อน จ่ายมาก (9) มีอาการผิดปกติ อย่างเช่น หดหู่ ข้างเยอะ ท�ำให้เป็ นคนมีอาการคล ้ายโรคสมาธิ กระวนกระวายเมือ่ เลิกใช้อนิ เทอร์เน็ต (10) ใช้ สัน้ มีอาการคล ้ายโรคซึมเศร้า ซึง่ หากติดมาก เวลาในการใช้อนิ เทอร์เน็ตนานกว่าทีต่ วั เองได้ อาการก็แสดงให้เห็นมาก ตัง้ ใจไว้ พ่ อ แม่ ผู ป้ กครองควรระมัด ระวัง อย่างไรก็ตามชมรมจิตแพทย์เด็ก เพราะ ยิง่ ปล่อยให้ลูกเล่นเกมมากเท่าไร เซลล์ และวัยรุ่นแห่งประเทศไทย ได้เสนอทางแก้ต่อ ประสาทในสมองก็ จ ะยิ่ง ท�ำ งานได้น อ้ ยลง การใช้อนิ เทอร์เน็ตของเด็กและวัยรุ่นส�ำหรับ เท่านัน้ และจะมีผลกระทบต่อสมองเหมือน พ่อแม่ไว้ ดังนี้ พ่อแม่ตอ้ งติดตามการใช้งาน การเสพยาเสพติด อินเทอร์เน็ตของลูกอย่างเหมาะสม ควบคุม

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

การใช้สอ่ื ทุกชนิดอย่างจริงจัง หลีกเลีย่ งการ ใช้ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ในเด็กอายุนอ้ ยกว่า 3 ขวบ พ่อแม่ควรให้ลูกใช้อนิ เทอร์เน็ตเมือ่ อายุ มากกว่า 6 ขวบ หรือดีทส่ี ุด คือ 9-10 ขวบ พ่อแม่ควรอนุ ญาตให้ลูกใช้เครือข่ายสังคม ออนไลน์เมือ่ อายุมากกว่า 13 ปี พ่อแม่ควรอนุญาตให้ลูกใช้สอ่ื ทุก ชนิดไม่เกิน 1-2 ชัว่ โมงต่อวัน ไม่ใช้ส่อื ทุก ชนิด 1 ชัว่ โมงก่ อนนอน เพราะจะรบกวน การนอนอุปกรณ์ส่อื อิเล็กทรอนิกส์ทุกชนิด ต้องอยู่ในส่วนกลาง ไม่ตดิ ตัง้ ไว้ในห้องนอน หรือห้องส่วนตัวไม่อนุ ญาตให้ลูกใช้อุปกรณ์ สือ่ อิเล็กทรอนิกส์หลายอย่างพร้อมกัน หรือ ระหว่ า งท�ำ กิ จ กรรมอย่ า งอื่น โดยเฉพาะ การเดินบนทางสาธารณะ, สนับสนุ นการท�ำ กิจกรรมทีม่ กี ารเคลือ่ นไหว การออกก�ำลังกาย หรือกิจกรรมสร้างสรรค์ต่างๆ มากกว่าการใช้ อินเทอร์เน็ต และพ่อแม่ตอ้ งเป็ นแบบอย่างทีด่ ี ของการใช้สอ่ื อิเล็กทรอนิกส์ ข้อมูลที่ว่าคุณภาพการศึ กษาของ เด็กไทยอยู่รงั้ ท้ายกลุม่ ประเทศอาเซียน นัน้ เป็ นเพราะเราปล่อยให้ลูกหลานของเรา “ติด” เกมมากไปจนสมองส่วนหน้าและส่วนข้างลด ลง...หรือเปล่า?

เลิกบุหรี่ได้ง่ายๆ

ลา คอมรฺ ฮามิด

โภชนาการสูง เช่น ผลไม้ ผัก และโยเกิรต์ การออกก�ำลังกายอย่างสม�ำ่ เสมอ เช่น เดิน เร็ว ปัน่ จักรยาน เพือ่ ช่วยผ่อนคลาย เหงือ่ จะ ช่วยขับถ่ายนิโคตินออกไป อาการถอนยา เช่น หงุดหงิด ปวด ต้อ งเตรีย ม คือ การรับ มือ กับ อาการขาด หัว วิตกกังวล เป็ นเพียงอาการชัว่ คราว ไม่ นิโคตินในระยะสัปดาห์แรกๆ คุณต้องปรับ นานก็หาย แต่หากทนไม่ไหวก็อาจลองเคี้ยว ตัวอย่างมาก และต้องเอาชนะมันให้ได้ แก้ได้ หมากฝรัง่ นิโคตินหรือปิ ดพลาสเตอร์นิโคติน โดยหายใจเข้าลึกๆ ช้าๆ ปลีกตัวไปจากกลุม่ เพื่อช่วยบรรเทาอาการชัว่ คราว อาบน�ำ้ อุ่น คน เพือ่ จัดการกับตนเองให้เรียบร้อย ผูอ้ น่ื ออกก�ำลังกาย เป็ นต้น การสู บ บุ ห รี่ น อกจากจะเป็ น การ จะได้ไม่โดนลูกหลงจากความหงุดหงิดของ ท�ำร้ายตนเองแลว้ ยังท�ำร้ายคนรอบข้างอีก คุณเข้าให้ ผูท้ เ่ี ลิกบุหรี่มแี นวโน้มว่าน�ำ้ หนักตัว ด้วย ส�ำหรับนักสู บที่ตอ้ งการเลิกบุหรี่ คุณ จะเพิ่มเสมอ เพราะการสู บบุหรี่ทำ� ให้อตั รา ไม่ได้อยู่เพียงล�ำพัง ยังมีครอบครัว การเผาผลาญอาหารของร่ างกายสู งขึ้น ดัง และพวกเราชาว สสม. เป็ น นัน้ เมือ่ หยุดสูบ อัตราการเผาผลาญจะต�ำ่ ลง ก�ำ ลัง ใจให้ป ระสบ นอกจากนี้ผูท้ ่เี ลิกสู บบุหรี่มกั ชดเชยโดยหัน ความส�ำเร็จ ไปกินอาหารมากขึ้นด้วย อย่างไรก็ตาม น�ำ้ หนักตัวทีเ่ พิม่ ขึ้น เล็กน้อยยังเป็ นอันตรายน้อยกว่าการสู บ บุหรี่ แต่คณ ุ สามารถป้ องกันน�ำ้ หนัก ตัว เพิ่ม ได้โ ดยรับ ประทาน อาหารที่ มี แ คลอรี ต� ำ ่ มี คุ ณ ค่ า

คุณท�ำได้

นักสูบบุหรีห่ ลายต่อหลายคนทีอ่ ยาก เลิกบุหรี่ หลายคนเลิกบุหรี่ดว้ ยวิธหี กั ดิบ คือ ตัง้ ใจหยุดสูบบุหรี่อย่างฉับพลัน เป็ นวิธีของ คนใจเด็ด และท้าทาย อย่างมาก แต่หากท�ำ ส�ำเร็จ จะเป็ นความภาคภูมใิ จอย่างยิง่ และอีกหลายคนเลิกด้วยวิธกี ารแบบ ค่อยเป็ นค่อยไป เลิกอย่างช้าๆ โดยสูบน้อยลง ค่อยๆ ลดวันละมวน สองมวน จนในทีส่ ุดก็ สามารถ เลิกสูบไปได้เลย แม้ว่าวิธหี กั ดิบจะท�ำให้ระดับนิโคติน ในเลือดลดลงอย่างรวดเร็ว อาจมีอาการขาด นิโคติน ทีร่ ุนแรงได้ ซึง่ ถ้าอดทนได้ อาการ เหล่านี้จะหายไปภายในหนึ่งถึงสองสัปดาห์ ส่ ว น ก า ร เ ลื อ ก แ บ บ ค่ อ ย เ ป็ น ค่ อยไป ต้องตัง้ กฎเกณฑ์ให้ตนเอง และ ท�ำตามอย่างเคร่งครัด พยายามห้ามใจตัวเอง จากพฤติกรรม ทีเ่ คยชิน การจดบัน ทึก พฤติก รรมการเลิก บุหรี่ของตนเอง คือการสร้างแรงบันดาลใจ สร้างความมันใจ ่ โดยให้เริ่มบันทึกตัง้ แต่วนั ที่ ลดปริมาณบุหรี่ลง บันทึกทุกวันให้เห็นความ ตัง้ ใจ จนกระทัง่ วันทีต่ วั เองหยุดบุหรี่ลงได้ อย่างสิ้นเชิง เมือ่ คุณเลือกวิธที ด่ี ี ทีส่ ุด ส�ำหรับตัวเองได้ แล ้ว สิง่ ต่อมาที่

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

ริมคลอง

สมุย

หญ้าคา หญ้าคา เป็ นวัชพืชทีต่ ดิ อันดับ1 ใน 10 ของวัชพืชทีแ่ ย่ทส่ี ุดของโลกเป็ นศัตรูรา้ ยที่ อยู่คู่กบั เกษตรกรไทยมาช้านาน สามารถแพร่พนั ธุไ์ ด้อย่างรวดเร็ว และยังเป็ นพืชทีก่ ำ� จัดได้ ยาก ก่อให้เกิดความร�ำคาญแก่เกษตรกรยิง่ นัก แต่ในอีกมุมหนึ่งนัน้ กลับพบว่ามันเป็ นพืชทีม่ ี คุณประโยชน์ท่ใี ครๆต้องการเนื่องจากมันสามารถน�ำมาท�ำเป็ นยาสมุนไพรรักษาโรคได้หลาย ชนิด และยังสามารถน�ำมามุงเป็ นหลังคาป้ องกันความร้อนจากแสงแดด และฝนตก ทีส่ ำ� คัญ หญ้าคาได้ช่อื ว่าเป็ นพืชทางเศรษฐกิจทีส่ ร้างรายได้ให้แก่ผูค้ นในหลายๆท้องทีอ่ กี ด้วย หญ้าคา เป็ นพืชล ้มลุกชนิดหนึ่ง จัดอยูใ่ นตระกูลหญ้า สูงประมาณ ๕๐-๑๐๐ เซนติเมตร ลักษณะล�ำต้นเป็ นทรงกลมเรียวยาวขนาดเล็ก ใบแบนมีลกั ษณะเป็ นขนกระจุก เป็ นเส้นตรงยาว และขอบใบมีลกั ษณะคมกริบ ออกดอกเป็ นช่อก้านยาวสีขาว คล ้ายหางกระรอก เป็ นพืชทีท่ นต่อ แสงแดดและความร้อนได้ดี และเจริญเติบโตไว ขยายพันธุโ์ ดยวิธกี ารใช้เมล็ดและเหง ้า พบเห็น ทัว่ ไปตามท้องไร่นา และตามพื้นทีป่ ่ า ประโยชน์ในฐานะเป็ นพืชสมุนไพร หญ้าคาขึ้นชื่อว่าเป็ นพืชสมุนไพรชนิดหนึ่งที่มี สรรพคุณรักษาโรคได้หลายชนิด เช่น โรคไต โรคมะเร็งคอ แก้ลมพิษ ผืน่ คันแก้กระเพาะปัสสาวะ อักเสบ แก้โรคริดสีดวง แก้โรคความดันโลหิตสูง แก้โรคเบาหวาน เป็ นต้น โดยส่วนต่างๆของ หญ้าคามีคุณสมบัตใิ นการรักษาโรคได้หลายอย่าง ดังนี้ สรรพคุณของรากหญ้าคา ช่วยแก้ปสั สาวะขัด ด้วยการใช้รากสดประมาณ 500 กรัม น�ำ มาลอกเปลือกทีอ่ ยู่ระหว่างข้อออก แล ้วหันเป็ ่ นฝอยใส่นำ �้ 4 ถ้วยใหญ่ และต้มให้เดือดประมาณ 10 นาที จนให้รากจมน�ำ้ หมด หลังจากนัน้ ให้แยกเอากากออก ใช้รนิ กินขณะยังอุ่นๆ ประมาณ ครัง้ ละครึ่งถ้วย วันละ 5-6 ครัง้ และกลางคืนอีก 2-3 ครัง้ กินต่อเนื่องกันจนครบ 12 ชัว่ โมง แล ้วปัสสาวะจะถูกขับออกมามากขึ้น ช่วยแก้อาการปัสสาวะขุน่ เหมือนน�ำ้ นม ด้วยการใช้รากสดประมาณ 250 กรัม ใส่ใน

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

น�ำ ้ 2,000 มิลลิลติ ร แล ้วต้มจนเหลือ 1,200 มิลลิลติ ร และใส่นำ�้ ตาลพอสมควร ใช้แบ่งกิน ประมาณ 3 ครัง้ ให้หมดภายใน 1 วัน หรือ จะใช้กนิ แทนชาติดต่อกันประมาณ 5-15 วัน ก็ได้ โดยนับเป็ น 1 รอบของการรักษา ช่ ว ยแก้อ าการอาเจีย นเป็ น เลือ ด ด้วยการใช้รากแห้งประมาณ 30 กรัม แลว้ น�ำมาต้มกับน�ำ้ กิน หรือจะผสมกับรากบัว (ประมาณ 15 กรัม) ร่วมด้วย แล ้วน�ำมาต้ม กับน�ำ้ กินก็ได้เช่นกัน ช่วยแก้ออกหัด ด้วยการใช้รากแห้ง ประมาณ 30 กรัม ต้มเอาแต่นำ�้ ดืม่ บ่อยๆ ประโยชน์จากรากหญ้าคา ยังใช้ทำ� เป็ นน�ำ้ ตาลได้ โดยในช่วงฤดูหนาวให้ขดุ ดิน ใต้กอหญ้าคาให้เป็ นโพรงชอนเข้าไปลึกๆ และ ให้ตดั หญ้าคายาวๆ ออกบ้าง แล ้วให้เอาแกลบ มาใส่ให้เต็มโพรงที่ขุด และให้หมัน่ รดน�ำ้ ที่ โคนต้นทุกวัน จนเมือ่ รากงอกยาวสีขาวงาม ดีแลว้ ให้เอาแกลบออก จับรากมัดรวมกัน แลว้ ใช้มดี คมๆ ปาดเหมือนปาดจัน่ มะพร้าว หรือตาลโตนด ทิ้งไว้ 3 วัน เมือ่ ครบวันก็ให้

คา

สุดยอดสมุนไพร ที่ถูกมองข้าม เอาภาชนะไปรองรับทีม่ ดั รากทีป่ าดแล ้วนัน้ วัน รุ่งขึ้นก็ให้มาเก็บน�ำ้ ตาล แล ้วปาดลึกเข้าไปอีก ให้ได้ทกุ วันจนหมด เรายัง ใช้ป ระโยชน์ จ ากหญ้า คา ได้หลายอย่างด้วยกันเช่ น น�ำมามุงหลังคา กระท่อม เล ้าไก่ เล ้าเป็ ด เป็ นต้น จะเห็นได้ว่าหญ้าคาไม่เพียงแต่จะ เป็ นวัชพืชที่ไร้ประโยชน์ท่สี ร้างความร�ำคาญ และความกังวลใจให้แก่ชาวไร่ชาวนาเท่านัน้ หากแต่ยงั เป็ นวัชพืชทีม่ คี ุณค่าต่อชีวติ คนเรา ในหลายๆด้าน กล่าวคือ มันเป็ นยาสมุนไพร ชัน้ เลิศและยังมีคุณค่าทางเศรษฐกิจอีกด้วย ข้อมูล http://frynn.com http://www.samunpri.com/HerbalHealthCare http://www.stou.ac.th

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

ท่องโรค

ฮากีม

โรค ซึมเศร้า

โรคซึ ม เศร้า เป็ นการเจ็บ ป่ วยของ จิตใจ แม้จะพบได้ค่อนข้างบ่อย แต่กพ็ บได้ ทุกเพศทุกวัย ทุกอายุและอาชีพ ทุกเชื้อชาติ ประมาณกันว่าคนทัว่ ไป 1 ใน 10-20 คน (หรือ ร้อยละ 20) มีโอกาสเป็ นโรคซึมเศร้า

ผูท้ ป่ี ่ วยเป็ นโรคซึมเศร้าจะรูส้ กึ หดหู่ อารมณ์ทอ้ แท้ เศร้าหมอง เบื่อหน่ าย หรือหงุดหงิดฉุ นเฉี ยว ใจลอยไม่มี สมาธิ หลงๆ ลืมๆ นอนไม่หลับ เบือ่ อาหาร อ่อนเพลีย เงียบ ซึมไม่อยากพูดคุยหรือพบปะกับใคร และอาจมีอาการอืน่ ๆ ทาง ร่างกาย เช่น ปวดมึนศีรษะ จุกเสียดแน่นท้อง ใจสัน่ ความดัน โลหิตสูง เป็ นต้น โรคซึมเศร้ามีผลกระทบต่อคุณภาพชีวติ ของผู ป้ ่ วยและ ครอบครัวได้มาก ผูป้ ่ วยบางรายอาจรูส้ กึ หมดหวังถึงขัน้ ฆ่าตัวตายชัว่ วูบ ท�ำให้เสียชีวติ ไปอย่างน่าเสียดาย โรคซึมเศร้ามีสาเหตุมาจากปัจจัยรวมๆ ทางด้านจิตใจ สังคม สิง่ แวดล ้อม และชีวภาพ โรคซึมเศร้ามักเกิดตามหลังความผิด หรือการสูญเสียจากพราก เช่น บุคคล ทีร่ กั ตายจาก คนรักตีจาก ความกดดันด้านสังคม การเรียน การงานหรือการเงิน สภาพชีวติ ที่ โดดเดีย่ วว้าเหว่ ขาดความรักความอบอุ่น เป็ นต้น โรคซึมเศร้าไม่ได้เกิดจากสภาพจิตใจทีเ่ ปราะบาง อ่อนแอ หากแต่มหี ลักฐานจากการ วิจยั มาตลอด 20 ปี น้ วี า่ การเปลีย่ นแปลงของสมดุลของสารเคมี ซึง่ เป็ นสารสือ่ ประสาทในสมอง มีผลต่ออารมณ์ซมึ เศร้าของคน (โดยเฉพาะสารสีโรโทนินนอร์เอปิ เนพริม และโดปามีน) แต่มนั แย่ตรงทีว่ า่ เราไม่รูว้ า่ อะไรท�ำให้ระดับของสารเหล่านี้เปลีย่ นแปลง อย่างไรก็ตาม เรายังโชคดีทม่ี กี ารคิดค้นยารักษาโรคซึมเศร้าได้สำ� เร็จ ในรายทีม่ อี าการ ไม่รุนแรงนัก อาการอาจค่อยๆ ดีข้นึ เอง จากการพยายามข่มใจ ท�ำใจ หรือพูดคุยปรับทุกข์กบั ผูอ้ น่ื เป็ นต้น ผูป้ ่ วยและครอบครัวควรได้รบั ค�ำปรึกษาแนะน�ำ ร่วมไปกับการรับประทานยาแก้ซมึ เศร้า โดยจิตแพทย์หรือแพทย์ผูร้ กั ษา นักแนะแนวหรือนักจิตวิทยา เพือ่ ช่วยให้ผูป้ ่ วยปรับตัว ปรับใจ กับปัญหาชีวติ ได้ดขี ้นึ หากผู ป้ ่ วยได้รบั การรักษาติดต่อกันตามค�ำแนะน�ำของแพทย์ โดยรับประทานยา

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

สม�ำ่ เสมอ ในเวลา 6 เดือน จะรูส้ กึ เหมือนฝันร้ายได้ผ่านพ้นไป อย่างไรก็ตาม โรคซึมเศร้าเป็ นโรค ที่พบได้บ่อย และเป็ นสาเหตุสำ� คัญของการ ฆ่ าตัวตาย โรคซึมเศร้าเป็ นการเจ็บป่ วยที่ ครอบครัวผู ป้ ่ วยควรให้ความเห็นใจ และ จัดการให้ผูป้ ่ วยได้รบั การรักษาแต่เนิ่นๆ ถ้า ผูป้ ่ วยไม่ให้ความร่วมมือ เพราะไม่ตระหนัก ถึงความเจ็บป่ วยของตัวเอง อาจจ�ำเป็ นต้อง ขอร้องแกมบังคับมาให้พบแพทย์ โรคซึมเศร้า รักษาให้หายได้ หาก

คืออะไร ?

3. เบือ่ อาหารหรือไม่ 4. มีปญั หาในการนอนหลับหรือไม่ 5. รูส้ กึ กระวนกระวาย (หรือซึมๆ เนือยๆ) หรือไม่ 6. รูส้ กึ เพลีย เหนื่อยง่าย หรือไม่ 7. รูส้ กึ ผิด ไร้ค่า ไร้ความสามารถ หรือไม่ 8. รูส้ กึ ใจลอย ไม่มสี มาธิ หรือไม่ 9. รูส้ กึ เบือ่ ชีวติ คิดอยากฆ่าตัวตาย หรือไม่ ถ้าท่านมีอารมณ์เศร้า เบือ่ ทุกๆ อย่าง นานกว่า 2 สัปดาห์ และมีอาการต่อไปนี้อกี อย่างน้อย 4 ข้อ ท่านอาจเป็ นโรคซึมเศร้า 1. เบือ่ อาหาร ผอมลง 2. นอนไม่หลับ 3. กระวนกระวาย หรือซึมๆ เนือยๆ 4. อ่อนเพลียง่าย 5. รูส้ กึ ผิด ไร้ค่า 6. ขาดสมาธิ 7. คิดอยากตาย

อาการ รุนแรงมากหรือรักษา ด้วยยาแลว้ ไม่ได้ผล ก็จำ� เป็ นต้องรักษาโดย วิธอี น่ื ๆ ซึง่ แพทย์จะเป็ นผูว้ นิ ิจฉัย อารมณ์ซึมเศร้าเป็ นภาวะที่พบได้ บ่อย ประมาณว่าประชากร 1 ใน 20 คน ก�ำลังมีภาวะซึมเศร้าอยู่ ค�ำถามกรองว่าท่าน มีอารมณ์ซมึ เศร้าหรือไม่ มีดงั นี้ ในช่วง 2-3 สัปดาห์ทผ่ี ่านมา ท่าน 1. รูส้ กึ กลุมใจ ้ ซึมเศร้า ทุกๆ วัน หรือทัง้ วัน หรือไม่ 2. รูส้ กึ เบือ่ ทุกๆ สิง่ หรือไม่ จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

รีบหาทางแก้ก่อนเข้าสู่ภาวะซึมเศร้าแบบเรื้อรังจนกลายเป็ นโรคซึมเศร้า และน�ำไปสู่ ภาวะเสีย่ งต่อการเกิดปัญหาพฤติกรรมฆ่าตัวตายได้ เช่น 1. ออกก�ำลังกาย อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน ครัง้ ละ 30 นาที เช่น วิง่ จ๊อกกิ้ง เต้น แอโรบิค (ข้อมูลวิชาการ : การศึกษาวิจยั ทีย่ นื ยันผลทางการรักษานี้ กล่าวว่า การออกก�ำลัง กายทีส่ ามารถรักษาโรคซึมเศร้าได้น้ ีเป็ นเพราะสามารถเพิม่ ระดับสารเคมีในสมองทีช่ ่อื เซโรโท นิน เช่นเดียวกัน ทีม่ กี ารพูดคือ ออกก�ำลังกายช่วยท�ำให้ร่างกายหลังสารเอ็ ่ นดอร์ฟิน ซึง่ ก็คอื สารธรรมชาติทอ่ี อกฤทธิ์ระงับปวดคลา้ ยกับมอร์ฟีน แต่อย่างไรก็ตาม เอ็นดอร์ฟินตัวนี้มกั จะ อยู่ในกระแสเลือด และมีผลต่อสมองน้อยกว่าและอยู่ไม่นาน (เพียง 24 ชม. หลังออกก�ำลัง กาย) ก็หมดไป จึงท�ำให้นกั วิทยาศาสตร์บางรายเชื่อว่ามีผลต่อการรักษาโรคซึมเศร้าได้นอ้ ยกว่า (Frayne, 2002) แต่อย่างไรก็ตามมันก็ทำ� ให้คนเราอารมณ์ดขี ้นึ ซึง่ งานวิจยั ดังกล่าวยืนยันว่า การออกก�ำลังกายทีจ่ ะมีผลต่อการรักษาโรคได้นนั้ จะต้อง ท�ำติดต่อกันอย่างน้อย 10 วันขึ้นไป เพือ่ ให้ร่างกายสามารถเพิม่ ระดับเซโรโทนิน ซึง่ เป็ นสารเคมี ในสมองตัวส�ำคัญทีเ่ กี่ยวข้องกับโรคซึมเศร้า สามารถลดระดับอาการโรคซึมเศร้าได้ ยืนยันผล โดยคะแนนจากการท�ำแบบทดสอบด้วยตนเองของกลุม่ ตัวอย่างของ Hamilton Scale (ในวัน ที่ 10 ของการออกก�ำลังกาย) มีคะแนนลดลงอย่างมีนยั ส�ำคัญทางสถิติ โดยเป็ นผลการศึกษา ของ Proest and Haleon ในปี ค.ศ.2001 และเผยแพร่ในวารสาร The British Journal of Sports Medicine ฉบับเดือน กันยายน 2006 2. สร้างเสียงหัวเราะให้ตวั เอง ดูภาพยนตร์ตลกหรืออ่านหนังสือการ์ตูนข�ำขัน สามารถ ช่วยคลายความวิตกกังวลและลดความเครียดได้

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

3. ระบายอารมณ์เสียบ้าง อาการซึม เศร้ามักเกิดจากการเก็บกดอารมณ์โกรธไว้ โดยไม่แสดงออก การระบายอารมณ์มหี ลาย วิธี ทัง้ ตะโกน ร้องไห้ หรือเขียนความรูส้ กึ ลง ในสมุดบันทึก 4. พูดคุยกับคนทีไ่ ว้ใจ การเล่าเรื่อง ให้ผูอ้ ่นื ฟังจะช่วยลดความฟุ้งซ่าน ทัง้ ยังได้ ข้อคิดและเรียนรูว้ า่ ความทุกข์ไม่ได้เกิดขึ้นกับ เราเพียงคนเดียว 5. มองโลกในแง่ดี ทุกปัญหาย่อมมี ทางออก ทุกอุปสรรคย่อมมีโอกาส การมอง โลกในแง่ดชี ่วยลดความวิตกกังวล ท�ำให้คน้ พบแนวทางในการแก้ไขปัญหา ข้อมูล http://kanchanapisek.or.th/ http://www.dmh.go.th/news/view.asp?id=1133

อาหาร ลดซึมเศร้า อย่างทีท่ ราบกันแล ้วว่า โรคซึมเศร้า เป็ นโรคทีเ่ กิดจากการหลังของ ่ ฮอร์โมนชนิด หนึ่งซึง่ ส่งผลต่อสภาพจิตใจ คนทีเ่ ป็ นโรคซึม เศร้าจึงไม่สามารถบังคับจิตใจตนเองไม่ให้เกิด อาการดังกล่าวได้ เนื่องจากเป็ นปฏิกริ ยิ าทีเ่ กิด จากสมองสัง่ การโดยตรง ฉะนัน้ ผูท้ ่เี ป็ นโรคซึมเศร้าจึงต้อง เข้ารับการปรึกษาจากแพทย์ โดยแพทย์จะให้ ยาเพือ่ ลดฮอร์โมนชนิดดังกล่าว แต่ คุณผู อ้ ่ านทราบหรือไม่ว่า เรา สามารถลดความเสีย่ งทีจ่ ะเกิดอาการซึมเศร้า? ได้ดว้ ยอาหารหลากหลายชนิด เช่น งานวิจยั ชิ้นหนึ่งพบว่ามีผลไม้ชนิดหนึ่งที่ช่วยลดการ เกิดอาการซึมเศร้าได้ นัน่ คือ “กล ้วยหอม” ทัง้ นี้ เนื่องจากในกลว้ ยหอมมีสาร ทริปโตเฟน (Tryptophan) อันเป็ นกรดอะมิ โนชนิดหนึ่ง ซึง่ ร่างกายสามารถเปลีย่ นให้เป็ น สารเซโรโทนิน (Serotonin) ทีจ่ ะท�ำให้ผ่อน คลาย มีความสุข หายจากความกังวลทัง้ ปวง นอกจากนี้ การกินกล ้วยหอมยังลดความเสีย่ ง ต่อการเป็ นโรคหลอดเลือดสมอง ป้ องกันการ เป็ นโรคทีเ่ กี่ยวกับสมองอืน่ ๆ ได้ดว้ ย เพราะ เป็ นแหล่งรวมวิตามินบีทส่ี ูงมาก ซึง่ วิตามินบี นี้จะช่วยในการท�ำงานของระบบประสาท และ ท�ำให้การท�ำงานของสมองได้สมดุล แม้แต่ในช็อกโกแลตที่อุดมไปด้วย สารทริปโตเฟน (Tryptophan) เช่นเดียวกัน กับกล ้วย นมสด ผักผลไม้ ถัวเหลื ่ อง ไข่แดง ฯลฯ การรับประทานช็อกโกแลตก็เป็ นทาง หนึ่งในการป้ องกันโรคซึมเศร้า ท�ำให้รูส้ กึ ผ่อน คลาย อารมณ์ดี ลดความเจ็บปวดได้ งานวิจยั ทางการแพทย์ช้ นิ หนึ่งระบุ ว่า อาการซึมเศร้าอาจจะเกี่ยวข้องกับปริมาณ วิตามินตัวหนึ่งที่ช่ือ “กรดโฟลิก” มีระดับ ในเลือดลดลงก็ได้ เหตุน้ ีเองทีท่ ำ� ให้ บรรดา อาหารทีม่ กี รดโฟลิกสูง ได้รบั ความนิยมน�ำมา

อาหารป้องกันโรค

รุ่งเรือง

ใช้ เป็ น อาหาร ลดซึ ม เศร้า เช่น ผักโขมและ ผักปวยเล ้ง ส า ร อ า ห า ร อี ก ตั ว ห นึ่ ง คื อ ซีลเี นียม ซึง่ มีมากใน อาหารทะเลทัง้ หลาย หากใครเกิดอาการ ซึมเศร้า จะลองให้ รับประทานอาหารทะเลก็ได้ เป็ นการเสริม ซีลเี นียมในปริมาณที่ไม่ มากเกินไป ซึง่ นักวิทยาศาสตร์พบว่า จะช่วยลดอาการซึมเศร้าลงได้ หากไม่ชอบอาหารทะเล ทางเลือกอีกทางหนึ่งคือ ถัวเปลื ่ อกแข็งประเภทถัวนั ่ ท ทีม่ ธี าตุซลี เี นียมจ�ำนวนไม่นอ้ ย เสริมถัว่ นัทแค่สองสามเมล็ด อย่าเสริมให้มากจนเพลินมากไปก็แล ้วกัน เพราะการได้รบั ซีลเี นียมมาก เกินไป จะสร้างปัญหาได้เหมือนกัน มหาวิทยาลัยฮันโนเวอร์ ในเยอรมนี พบว่าผูป้ ่ วยคอเลสเตอรอลสูง ทีเ่ สริมกระเทียม เพือ่ ลดคอเลสเตอรอล กลับมีอารมณ์ดตี ามไปด้วย ส่วน “พริก” ทีเ่ รารูจ้ กั กันดี มีรายงานระบุวา่ การรับประทานพริกให้ได้รบั รสเผ็ด ที่ ไม่มากจนเกินไปนัก จะช่วยให้อารมณ์ดขี ้นึ มาได้เช่นกัน พบว่าเมือ่ ได้รบั ประทานอาหารเผ็ดๆ อย่างเช่น ได้ซดน�ำ้ ต้มย�ำรสเผ็ด อารมณ์อาจจะดีข้นึ มาได้ อาการซึมเศร้าก็จะหายไป อาหารช่วยลดอาการซึมเศร้ามีมากมาย ชอบแบบไหนก็เลือกกันเอาเอง..ครับ ข้อมูล -มติชนออนไลน์ http://www.elib-online.com/doctors/food_sad01.html http://slimupcenter.co.th/

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

สาระน่ารู้

อะหมัดซอและห์

ข้าวไรซ์เบอร์รี่ ข้าวไรซ์เบอร์ร่ี ข้าวสายพันธุใ์ หม่สสี นั แปลกตา ทีเ่ ปี่ ยมไปด้วยคุณค่าทางอาหาร เป็ น ข้าวผสมข้ามพันธุร์ ะหว่างข้าวเจ้าหอมนิลกับข้าวขาวดอกมะลิ 105 เป็ นข้าวเจ้า สีมว่ งเข้มเมล็ด เรียวยาว ข้าวกล ้องมีความนุ่มนวลปลูกได้ตลอดทัง้ ปี ให้ผลผลิตต่อไร่ปานกลาง ต้านทานต่อ โรคไหม้ แต่ไม่ตา้ นทานโรคหลาว หากปลูกแบบเกษตรอินทรีย ์ ต้องมีสภาพอากาศเย็น เพือ่ สร้างสีเมล็ด เป็ นข้าวทีไ่ ด้รบั การปรับปรุงพันธุจ์ ากศูนย์วทิ ยาศาสตร์ขา้ ว โดยความร่วมมือจาก คณะกรรมการวิจยั แห่งชาติ (วช.) และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ปัจจุบนั มีการจดทะเบียนเป็ น พันธุพ์ ชื ใหม่แล ้ว ข้าวไรซ์เบอร์ร่ี เป็ นข้าวสายพันธุท์ ม่ี สี ารต้านอนุมลู อิสระสูง จึงมีสรรพคุณในการช่วย บ�ำรุงร่างกาย และท�ำให้เกิดการสร้างคอลลาเจน ลดการอักเสบทีผ่ วิ หนัง ช่วยลดริ้วรอยและ ชะลอความแก่ ช่วยลดความเสีย่ งต่อการเกิดโรคร้ายแรงต่าง ๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคความดันโลหิตสูง และโรคสมองเสือ่ มได้ ข ้าวไรซ์เบอร์รย่ี งั เป็ นอาหารสุขภาพทีด่ ตี ่อทุกเพศทุกวัย สามารถรับประทานเพือ่ บ�ำรุงสุข ภาพและทดแทนข้าวขาวหรือข้าวกล ้องปกติได้ โดยหากผูส้ ูงวัยรับประทานก็จะช่วยท�ำให้ระบบ ไหลเวียนโลหิตมีประสิทธิภาพมากยิง่ ขึ้น และช่วยบ�ำรุงสายตาและระบบประสาทต่าง ๆ สว่ นสตรีมคี รรภ์หากรับประทานข้าวชนิดนี้กจ็ ะช่วยท�ำให้เด็กในครรภ์มสี ขุ ภาพแข็งแรง ช่วยป้ องกันไม่ให้เด็กเป็ นโรคปากแหว่งเพดานโหว่ ช่วยควบคุมน�ำ้ หนักไม่ให้เกิดครรภ์เป็ นพิษ และทีส่ ำ� คัญยังมีธาตุเหล็กสูงเหมาะกับสตรีทก่ี ำ� ลังมีครรภ์ซง่ึ ต้องการแร่ธาตุชนิดนี้มากกว่าคน ปกติค่ะ นอกจากนี้ขา้ วไรซ์เบอร์ร่ียงั มีสรรพคุณช่วยควบคุมน�ำ้ ตาลและควบคุมน�ำ้ หนักได้

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

เหมาะกับผู ป้ ่ วยโรคเบาหวานและโรคอ้วน อย่างยิง่ ส�ำหรับผูท้ เ่ี ป็ นโรคโลหิตจางจากการ ขาดธาตุเหล็ก หากรับประทานข้าวชนิดนี้เป็ น ประจ�ำก็จะท�ำให้ได้ธาตุเหล็กซึ่งเป็ นแร่ ธาตุ ที่สำ� คัญต่อระบบเลือด ช่วยบ�ำรุงโลหิตและ ร่างกายให้แข็งแรง ขา้ วไรซ์เบอร์ร่ียงั มีไฟเบอร์สูง ซึ่ง ช่ ว ยลดระดับ ไขมัน และคอเลสเตอรอล ช่ ว ยท�ำ ให้ร ะบบขับ ถ่ า ยท�ำ งานได้อ ย่ า งมี ประสิทธิภาพมากขึ้นได้อกี ด้วย ข้าวไรซ์เบอร์ร่จี ดั เป็ นข้าวกล ้องชนิด หนึ่ง ดังนัน้ หากต้องการหุงให้อร่อยก็ควรที่ จะน�ำไปผสมกับข้าวหอมมะลิเพื่อให้ได้ขา้ ว ที่รบั ประทานเหนียวนุ่ มมากขึ้น แต่ ถา้ หาก ต้องการหุงข้าวชนิดนี้เพียงอย่างเดียวก็ควร จะใช้สดั ส่วนดังนี้ ข้าว 1 ส่วน : น�ำ ้ 1.5 ส่วน โดยหุงต้มประมาณ 35 นาที แล ้วปิ ดฝาทิ้งไว้ ประมาณ 10 นาที ก็จะได้รบั ประทานข้าวไรซ์ เบอร์ร่ที น่ี ุ่มและมีสสี นั น่ารับประทาน แม้ว่าข้าวกล ้องไรซ์เบอร์รจ่ี ะมีเส้นใย หุม้ เมล็ดข้าวอยู่ แต่เมื่อหุงให้สุกแลว้ จะมี กลิน่ หอมเฉพาะตัว รสชาติหวานอมมัน เมือ่ เคี้ยวแล ้วให้ความรูส้ กึ นุ่มนวล ละไมลิ้น แต่ แฝงไปด้วยความหนึบนุ่ม ข้อมูล http://www.dailynews.co.th/ http://www.sininrice.com/insight.html http://health.kapook.com/view99263.html

เรื่องเล่าจาก สว.

ความสุข ของ แผ่นดิน

คนริมน�ำ้

ผู เ้ ฒ่ าผู แ้ ก่ ในสมัยก่ อนมักจะ บอกแก่ลูกหลานให้ขยันเรียน โต ขึ้ น จะได้เ ป็ นเจ้า คนนาย คน จะได้ไม่ล �ำบากที่ตอ้ ง ท�ำนาหรื อ ท�ำงานที่ ใ ช้ แรงงาน ซึ่งเป็ นแรงจูงใจ ให้เด็ก ๆ ได้ขวนขวาย ศึกษาเล่าเรียนให้สูง ๆ ขึ้น ในสมัย นั้น งานส่ ว น ใหญ่ก็คืองานรับราชการ การ ท�ำงานกับบริษทั เอกชนมีไม่ มาก ฉะนัน้ ทุกคนเมื่อเรียน จบก็จะพยายามดิ้นรนเข้ารับ ราชการให้ได้ และเมื่อเข้าได้ แลว้ หลายคนก็ไม่ลมื ค�ำพูด ของปู่ ย่า ตา ยาย นัน่ คือ ท�ำทุกอย่างให้ตนได้

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

มีโอกาสเลือ่ นสูต่ ำ� แหน่งทีส่ ูงขึ้นเพือ่ สักวันจะได้เป็ นเจ้าคนนายคน ไม่วา่ จะเป็ นการประจบสอพลอ หัวหน้า การคอรัปชัน่ เพือ่ น�ำเงินมาซื้อต�ำแหน่ง การให้รา้ ยเพือ่ นฝูงเพือ่ ใช้เขาเป็ นบันไดให้ตนได้ เหยียบขึ้นสู่ตำ� แหน่งทีส่ ูงขึ้น ฯลฯ จนท�ำให้สดั ส่วนระหว่างการท�ำงานเพือ่ ส่วนรวมหรือประเทศ ชาติกบั การท�ำเพือ่ ตัวเองนัน้ ต่างกันมาก และเมือ่ ตนได้กา้ วขึ้นสู่ตำ� แหน่งทีส่ ูงจนได้เป็ นเจ้าคน นายคนดังประสงค์ ผูใ้ ต้บงั คับบัญชาของตนก็จะท�ำเช่นเดียวกับตน ซึง่ ก็ทำ� ให้บางคนอยูใ่ นสภาพ กลืนไม่เข้าคายไม่ออก เพราะตนได้เคยปฏิบตั เิ ป็ นเยีย่ งอย่างเอาไว้ และก็เป็ นมรดกตกทอดกัน มาจนถึงปัจจุบนั การรับราชการไม่ตอ้ งค�ำนึงถึงก�ำไรและขาดทุน และแทบไม่มตี วั ชี้วดั (KPI) ผลการ ท�ำงานของแต่ละคน การขึ้นเงินเดือนก็จะเป็ นระบบหมุนเวียนกัน หรืออย่างดีก็นำ� เอาการขาด ลา มาสายมาเป็ นตัวชี้วดั ส่วนผลงานนัน้ ในสายตาคนนอก รูส้ กึ ว่าน้อยมากทีจ่ ะน�ำมาเป็ นตัวชี้ วัด ตรงกันข้ามกับการท�ำงานกับบริษทั เอกชน ทีต่ อ้ งค�ำนึงถึงบุคคลอืน่ อีกสองกลุม่ นอกจากตัว เองแล ้ว นัน่ คือเจ้าของกิจการและลูกค้า เพราะถ้าไม่มลี ูกค้า หรือสินค้าขายได้นอ้ ยก็จะกระทบ กับรายได้ของบริษทั หรือเจ้าของกิจการ ซึง่ แน่นอนก็จะส่งผลกระทบมาถึงตนอย่างหลีกเลีย่ งไม่ ได้ เช่น อาจไม่ได้รบั การขึ้นเงินเดือน ไม่มโี บนัส หรืออาจถูกให้ออกเพือ่ ลดค่าใช้จ่ายก็เป็ นได้ ฉะนัน้ พนักงานทุกคนต้องมีความกระตือรือร้นทีจ่ ะท�ำทุกอย่างให้สนิ ค้าขายได้ขณะเดียวกันก็ ต้องไม่เป็ นการเอาเปรียบลูกค้าซึง่ เป็ นเพือ่ นร่วมชาติ เพราะการท�ำเช่นนัน้ อาจท�ำให้เสียลูกค้าให้ กับคู่แข่งได้ นอกจากนัน้ ต้องขวนขวายหาสินค้าใหม่ ๆ ป้ อนสู่ตลาด หรือคิดหาวิธกี ารใหม่ ๆ เพือ่ จูงใจให้ลูกค้าหันมาสนใจสินค้าของตน และทัง้ หมดนัน้ มีเป้ าหมาย (target) และ ตัวชี้วดั

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

(kpi) ทีช่ ดั เจนของแต่ละคนด้วย การขึ้นสู่ตำ� แหน่งทีส่ ูงขึ้นในองค์กร จึงควรเป็ นการก้าวสู่ความรับผิดชอบทีส่ ูงขึ้น ทัง้ รับผิดชอบต่อผูใ้ ต้บงั คับบัญชาที่มากขึ้น รับผิดชอบต่องานที่มากขึ้น และรับผิดชอบ ต่อความอยู่รอดขององค์กร ซึง่ หลายคนมัก เรียกว่าการขึ้นขีห่ ลังเสือถ้าพลัดตกลงมาก็ถกู เสือกัดตายนัน่ เอง จึงขอเรียกร้องให้ทุกท่านไม่ว่าจะ ท�ำงานในส่วนใด ได้ทุ่มเทท�ำงานด้วยความ รับผิดชอบและค�ำนึงถึงประโยชน์ของสังคม และประเทศชาติเป็ นหลัก ลดการแสวงหา ผลประโยชน์ใส่ตน ลดการอิจฉา ริษยา ลด การมองกันและกันในแง่รา้ ย จนลืมแผ่นดิน ทีต่ นอาศัยอยู่และความผาสุกของเพือ่ นร่วม ชาติ ขอให้ร่วมมือร่วมใจกันท�ำงานโดยมีเป้ า หมายเดียวกันนัน่ คือ ความสุขของแผ่นดิน

องค์การอนามัยโลกให้ความหมาย ของผูส้ ูงอายุวา ่ หมายถึงผูท้ มี ่ อี ายุเกิน 60 ปี ข้ นึ ไป ผูส้ ูงอายุมคี วามต้องการพลังงาน ลดลง เนือ่ งจากปริมาณกล ้ามเนื้อและมวล กล ้ามเนื้อทีล่ ดลง ซึง่ อาจเนือ่ งมาจากการ ใช้พลังงานส�ำหรับการประกอบกิจกรรมใน ชีวติ ประจ�ำวันและอัตราการสร้างเนื้อเยือ่ ใหม่ ๆ ลดลง อัตราการเผาผลาญอาหาร ลดลงตามอายุทีเ่ พิม่ ขึ้น แต่ความต้องการ สารอาหารอืน่ ๆ รวมทัง้ วิตามินและเกลือ แร่ไม่ลดลง ยกเว้นความต้องการธาตุเหล็ก ในการบริโภคอาหารของผูส้ ูงอายุตอ้ งค�ำนึง ถึงคุณภาพของอาหาร โดยให้พลังงานลด ลง แต่ได้สารอาหารครบทัง้ 5 หมู่ ดังนี้

อาหาร

สาระสุขภาพ ครูกุ๊ก

ส�ำหรับผู้สูงวัย

เปรียบเทียบกับวัยหนุ่มสาว แต่การขาดโปรตีนในผูส้ ูงอายุเป็ นสาเหตุหนึ่งในการท�ำให้เกิดบวม คัน, เพลีย และภูมติ า้ นทานลดลง คาร์โบไฮเดรต สัดส่วนของพลังงานทีค่ วรได้รบั จากคาร์โบไฮเดรตควรจะเป็ นร้อยละ 50-60 ของพลังงานทัง้ หมดทีไ่ ด้รบั ต่อวัน โดยต้องค�ำนึงถึงคุณภาพของคาร์โบไฮเดรต คือ รับ ประทานคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน (complex carbohydrate) และใยอาหาร (dietary fiber) เช่น รับประทานข้าว ข้าวกล ้อง ธัญพืช มากกว่าการรับประทานข้าวหรือแป้ งทีผ่ ่านกระบวนการขัดสี ไขมัน ควรได้รอ้ ยละ 30 ของพลังงานทีไ่ ด้รบั ต่อวันหรือประมาณ 3 ช้อนโต๊ะ หลีกเลีย่ งไขมันจากสัตว์ ควรรับประทานน�ำ้ มันถัวเหลื ่ อง น�ำ้ มันข้าวโพด น�ำ้ มันร�ำข้าว สารอาหารโปรตีน พลังงานทีค่ วรได้ ควรระวังการกินอาหารทีม่ ไี ขมันมาก ๆ เช่น ปาท่องโก๋ อาหารทอด อาหารทีม่ กี ะทิมาก ๆ เพราะ รับจากโปรตีนควรเท่ากับร้อยละ 12-15 ของ อาจจะท�ำให้ทอ้ งอืด แน่นท้อง และยังท�ำให้นำ�้ หนักตัวเพิม่ ขึ้น ใยอาหาร ส่วนมากผูส้ ูงอายุมกั ประสบปัญหาท้องผูก การป้ องกันอาจท�ำได้โดยการให้ พลังงานทีค่ วรได้รบั ต่อวัน หรือบริโภคเนื้อ สัตว์วนั ละไม่เกิน 180 – 210 กรัม แหล่งของ บริโภคอาหารทีม่ ใี ยอาหารมาก ๆ ได้แก่ ถัว่ ผัก ผลไม้ชนิดต่าง ๆ ใยอาหารจะช่วยเพิม่ มวลและ อาหารโปรตีนทีผ่ ูส้ ูงอายุควรรับประทานได้แก่ ความนิ่มของอุจจาระ ท�ำให้การขับถ่ายสะดวกขึ้น ดังนัน้ การน�ำของเสียต่าง ๆ ผ่านล�ำไส้ออกจาก เนื้อสัตว์ โดยเฉพาะอย่างยิง่ ปลาและไก่ทเ่ี ลาะ หนังออก นม ถัวต่ ่ าง ๆและผลิตภัณฑ์จากถัว่ เช่น เต้าหู ้ น�ำ้ นมถัวเหลื ่ อง ไข่ เป็ นโปรตีนที่ มีคุณภาพสูง เหมาะกับผูส้ ูงอายุโดยเฉพาะไข่ ขาว ซึง่ มีปริมาณไขมันน้อยกว่า ไข่แดง ให้รบั ประทานสัปดาห์ละ 2-3 ฟอง และพบว่าผูส้ ูง อายุขาดวิตามินบี12 เนื่องจากผูส้ ูงอายุไม่รบั ประทานเนื้อสัตว์เพราะเหนียว เคี้ยวยาก และ กลัวการได้รบั ไขมันกับคอเลสเตอรอลจากเนื้อ สัตว์ ควรค�ำนึงถึงความสามารถในการย่อย อาหารโปรตีนด้วย เนื่องจากเมือ่ คนเรามีอายุ เพิม่ ขึ้น ความสามารถในการย่อยและดูดซึม อาหารโปรตีนกลับลดลง หากรับประทาน โปรตีนมากเกินความต้องการของร่างกายจะ เกิดผลเสียต่อร่างกายโดยจะไปเพิม่ ภาระการ ท�ำงานของไต และเนื่องจากในผูส้ ูงอายุการ ท�ำงานของไตจะลดลงมากกว่าร้อยละ 50 เมือ่ จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

ร่างกายจะเร็วขึ้น จึงช่วยลดอุบตั กิ ารณ์การเกิดมะเร็งล�ำไส้ใหญ่ได้ ควรบริโภคใยอาหารวันละ 20 - 35 กรัม ลดการบริโภคน�ำ้ ตาลและน�ำ้ หวาน เนื่องจากท�ำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายหลาย ประการได้แก่ ฟันผุ ภาวะน�ำ้ หนักตัวเกินและโรคอ้วน นอกจากนี้การกินอาหารหวานมาก ๆ จะ ไปลดการบริโภคอาหารจากแหล่งธรรมชาติ เช่น ผัก ผลไม้ การกินน�ำ้ ตาลมาก ๆ ท�ำให้ตบั อ่อน ต้องสร้างอินซูลนิ (Insulin) เพิม่ ขึ้น ส่งผลให้เกิดภาวะน�ำ้ ตาลในเลือดต�ำ ่ ร่างกายก็ตอ้ งได้รบั น�ำ้ ตาลเพือ่ เพิม่ พลังงานอีก หากเป็ นเช่นนี้บอ่ ย ๆ ครัง้ ก็จะน�ำไปสู่การเป็ นโรคเบาหวานในทีส่ ุด เกลือแร่และวิตามิน 1. แร่ธาตุทผ่ี ูส้ ูงอายุตอ้ งการและมักจะขาดคือ ธาตุแคลเซียมฟอสฟอรัสและธาตุสงั กะสี ธาตุแคลเซียมและฟอสฟอรัสเป็ นส่วนประกอบส�ำคัญของกระดูก พบมากในนม ก้อนเต้าหู ้ ผัก ผลไม้ เมล็ดงา กระดูกสัตว์ เช่น ปลาป่ นหรือปลากระป๋ อง ผูส้ ูงอายุจงึ ควรรับประทานนมบ้าง แต่ควรเป็ นนมพร่องไขมันเนย หรือนมถัวเหลื ่ องเพือ่ ลดปริมาณไขมันทีไ่ ม่จำ� เป็ นออกไป ส่วน ธาตุสงั กะสีมคี วามจ�ำเป็ นต่อร่างกายหลายระบบโดยเฉพาะผิวหนัง ซึง่ มีมากในอาหารทะเล ปลา เป็ นต้น 2. เหล็กเป็ นเกลือแร่อกี ชนิดหนึ่งทีพ่ บว่ามีการขาดในผูส้ ูงอายุ และท�ำให้เกิดโรคโลหิต จาง ซึง่ ท�ำให้ผูส้ ูงอายุเหนื่อยง่าย ความต้านทานโรคน้อยลง เจ็บป่ วยได้งา่ ย ท�ำให้ร่างกายอ่อนแอ ลงมีในอาหารทุกชนิด ทัง้ เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผัก ผลไม้ และธัญพืช แต่ในปริมาณมากน้อยแตก ต่างกัน 3. วิตามินทีผ่ ูส้ ูงอายุส่วนใหญ่อาจจะขาดได้บอ่ ยเช่น วิตามินบีหนึ่ง วิตามินอี วิตามิน ดี และกรดโฟลิก ถ้าผูส้ ูงอายุท่านนัน้ อยู่แต่ในบ้าน หรือรับประทานอาหารไม่เพียงพอ การรับ ประทานอาหารซ�ำ้ ๆ เป็ นเวลานาน ท�ำให้ได้รบั วิตามินบางชนิดมากเกินไป ก็ไม่เป็ นผลดีต่อสุขภาพ อาหารทีผ่ ูส้ ูงอายุควรได้รบั ทุกวันควรเป็ นอาหารต่อไปนี้ 1. เนื้อสัตว์ เนื้อปลาและเนื้อไก่จะมีความนุ่มมากกว่าเนื้อชนิดอืน่ แต่ ควรระวังก้าง ปลา เนื่องจากการเคี้ยว การกลืน ไม่ดเี ท่าในวัยหนุ่มสาว การปรุงเนื้อสัตว์ทกุ ชนิด ควรปรุงให้ นุ่มพอทีจ่ ะเคี้ยวได้ดว้ ย 2. ถัวเมล็ ่ ดแห้งควรปรุงสุกโดยการต้มให้เปื่ อยนุ่ม 3. ผูส้ ูงอายุควรได้รบั ผักและผลไม้ทุกวัน เพือ่ ช่วยให้ร่างกายได้รบั วิตามินและเกลือแร่ และควรต้มหรือนึ่งให้สุกก่อน ผลไม้ควรเป็ นผลไม้ทม่ี เี นื้อสัมผัสนุ่ม เคี้ยวง่าย เช่น มะละกอสุก

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

กล ้วยสุก แตงโม ส้ม น�ำ้ ผลไม้ ส่วนผลไม้ทม่ี ี เนื้อแข็งควรน�ำมาปัน่ หรือบดให้ละเอียดก่อน 4. ข้าว แป้ ง และผลิตภัณฑ์ เช่น ข้าว สวย ข้าวต้ม ข้าวเหนียว ขนมจีน ก๋วยเตีย๋ ว บะหมี่ ขนมปัง ควรได้รบั พอสมควร วันละ 3-4 ถ้วยตวง 5. ในผูส้ ู งอายุควรได้รบั น�ำ้ ดื่มวัน ละ 30-35 มิลลิลติ รต่อน�ำ้ หนักตัว 1 กิโลกรัม ประมาณ 6-8 แก้วต่อวัน ตัวอย่างรายการอาหารส�ำหรับผูส้ ู ง อายุ อาหารเช้า ข้า วสวยหรือ ข้า วกล อ้ ง 2 ทัพพี ผัดผักบุง้ ไฟแดง 1 ทัพพี ปลานึ่ง ราดซีอ้ วิ (2 ช้อนกินข้าว) แก้วมังกร 6 ชิ้นค�ำ อาหารว่างเช้า นมถัวเหลื ่ องไม่หวาน หรือ นมพร่องมันเนย 1 แก้ว อาหารกลางวัน เกีย๊ วน�ำ ้ 1 ถ้วย เต้าหูน้ ่งึ (เต้าหูอ้ ่อน 1/2 หลอด) มะละกอ สุก 6 ชิ้นค�ำ อาหารว่างบ่าย กลว้ ยน�ำ้ ว้าขนาด กลาง ปิ้ ง 1 ผล หรือ ขนาดเล็ก 2 ผล โยเกิรต์ ไขมันต�ำ ่ 1 ถ้วย อาหารเย็น ข้าวสวยหรือข้าวกล ้อง 2 ทัพพี แกงจืดฟักไก่สบั เห็ดหอม น�ำ้ พริก หนุ่ม ผักต้ม ปลาดุกย่าง ½ ตัว แตงโม 6 ชิ้นค�ำ ข้อส�ำคัญเราควรดัดแปลงอาหารให้ เหมาะสมกับผูส้ ูงอายุ เช่น การปรุงอาหารให้ เปื่ อยนุ่ม ง่ายต่อการเคี้ยว และการย่อย จัด แต่งอาหารให้มสี สี นั น่ารับประทาน และควร ปรุงสุกใหม่ๆ ทุกมื้อ หลีกเลีย่ งการปรุงอาหารรสเค็มจัด หวานจัด ในผูส้ ูงอายุทม่ี โี รคประจ�ำตัว ควรจัด อาหารให้เหมาะสมกับโรคทีเ่ ป็ นด้วยเพียงเท่า นี้เราก็สามารถดูแลผูส้ ู งอายุท่บี า้ นให้มภี าวะ โภชนาการทีเ่ หมาะสม มีสุขภาพร่างกายแข็ง แรง อายุยนื ยาว และมีความสุข ทีม่ า เว็บไซต์ รพ.ราชวิถี เว็บไซต์ รพ.บ้านแพ้ว

เมื่อใช้ยา ไม่ถูกต้อง

สาระน่ารู้

ยาแม้ว่าจะเป็ นสิง่ จ�ำเป็ น แต่ถา้ คุณไม่รูจ้ กั ใช้ ก็อาจก่อให้เกิดโทษมหันต์ได้ หากผู ้ บริโภคยังมีพฤติกรรมการใช้ยาทีไ่ ม่เหมาะสม เรามาดูกนั ดีกว่าว่าพฤติกรรมอะไรบ้างทีก่ ่อให้ เกิดการใช้ยาอย่างไม่ปลอดภัย 1. ปรับขนาดยาเองตามใจชอบ ด้วยความเชือ่ ทีว่ า่ รับประทานยามากไม่ดี เมือ่ มีอาการ ดีข้นึ แล ้วก็หยุดยาโดยไม่ยอมรับประทานยาต่อจนครบตามแพทย์สงั ่ เช่น บางคนความดันเลือด สูง พอรับประทานยาแล ้วความดันลดลง ก็งดยาเองไม่ยอมรับประทานต่อตามแพทย์สงั ่ ความ ดันก็จะสูงขึ้นอีก หรือในทางตรงข้ามเชือ่ ว่ารับประทานยามากแล ้วหายเร็ว จึงเพิม่ ขนาดยาเอง ผล คือความดันอาจลดลงต�ำ่ จนเกิดอันตรายได้ ยาบางอย่างเช่น ยาปฏิชวี นะฆ่าเชื้อ ต้องรับประทาน ให้หมดตามแพทย์สงั ่ ผูป้ ่ วยบางคนพอรับประทานไปได้ระยะหนึ่ง อาการหายไปก็หยุดยาเอง ผลคือเกิดเชื้อดื้อยาขึ้น ครัง้ ต่อไปต้องใช้ยาทีแ่ รงขึ้น เป็ นต้น 2. น�ำยาของผูอ้ น่ื มาใช้ กล่าวคือเมือ่ มีอาการใดอาการหนึ่งแล ้วบอกเล่าให้เพือ่ นหรือ ญาติฟงั ซึง่ อาจจะมีอาการคล ้ายกัน เพือ่ นหรือญาติกป็ รารถนาดีนำ� ยาทีต่ นเคยรับประทานมาให้ ทาน โดยไม่รูว้ า่ อาการทีเ่ หมือนกันนัน้ อาจจะเกิดจากสาเหตุ ทีต่ ่างกัน ซึง่ นอกจากจะรับประทานยาไม่หายแล ้วยังเสีย่ งต่อ การเกิดอาการข้างเคียงจากยาอีก 3. ไม่ฟงั ค�ำอธิบายจากเภสัช ผูป้ ่ วยมักจะรีบกลับ บ้านไม่สนใจค�ำอธิบายของเภสัชกรทีจ่ ่ายยาว่ายาแต่ละชนิด ต้องใช้อย่างไรในปริมาณเท่าใด เพราะเข้าใจว่ากลับมาอ่าน เองทีบ่ า้ นก็ได้ ซึง่ จริงๆ แล ้วอาจจะมียาบางตัวทีม่ ขี อ้ แนะน�ำ การใช้จากเภสัชกรเพือ่ ใช้ยาได้ถกู วิธี 4. เก็บยาไม่ถกู ต้อง ยาทุกชนิดมีวธิ กี ารเก็บรักษา ทีแ่ ตกต่างกันตามแต่ประสิทธิภาพในการรักษาของยา บาง ชนิดต้องเก็บในทีเ่ ย็น บางชนิดต้องอยู่ในทีท่ ม่ี แี สง หากไม่ อ่านฉลาก หรือ ฟังค�ำอธิบายจากเภสัชกร อาจท�ำให้ยานัน้ ๆ มีประสิทธิภาพน้อยลงหากจัดเก็บไม่ถกู วิธี

ราไว

5. ไม่ดูวนั หมดอายุเวลาซื้อยา ทุก ครัง้ ทีซ่ ้อื ยารับประทานเองควรดูวนั หมดอายุท่ี แผงยา ข้างขวด หรือหลอดบรรจุยา ให้มนใจ ั่ ว่ายาที่ซ้ อื ไปยังไม่ถงึ วันหมดอายุอย่างน้อย ทีส่ ุดยาไม่ควรผลิตมาแลว้ มากกว่า 6 เดือน ถึง 1 ปี 6. ใช้ยาไม่ถกู ต้อง โดยเฉพาะยาที่ มีเทคนิคพิเศษในการใช้ ท�ำให้ใช้ยาไม่ได้ผล เช่น ยาพ่นป้ องกันหอบหืด ซึ่งมีชนิดต่างๆ มากมาย เป็ นต้น 7. ลืมรับประทานยา โดยเฉพาะผู ้ ป่ วยทีเ่ ป็ นโรคเรื้อรังต้องรับประทานยาจ�ำนวน มากหรือรับประทานยาติดต่อกันเป็ นเวลานาน มักลืมรับประทานยาในมื้อกลางวันบ่อยทีส่ ุด หรือ มักลืมรับประทานยาก่อนอาหาร ซึง่ ยา บางอย่างจ�ำเป็ นต้องรับประทาน ก่อนอาหาร ครึง่ ถึงหนึ่งชัวโมง ่ เพราะยาจะถูกดูดซึมดีตอน ท้องว่าง หรือยาบางชนิดเพือ่ ให้ออกฤทธิ์พอดี เวลาอาหาร 8. ไม่นำ� ยาเก่ามาด้วยเวลามารักษา ตัวในโรงพยาบาล ท�ำให้บางครัง้ ไม่ได้รบั ยาที่ รับประทานต่อเนื่องเพือ่ รักษาโรคเรื้อรังทีเ่ ป็ น

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

อยู่เดิม 9. ชอบไปรับการรักษาจากหลายสถานพยาบาล ท�ำให้ได้รบั ยาซ�ำ้ ซ้อน บางครัง้ ยามี ปฏิกริ ยิ าต่อกัน อาจเสริมฤทธิ์หรืออาจท�ำให้ฤทธิ์ยาลดลง 10. เชื่อว่าการใช้ยาดีกว่าการป้ องกันการเกิดโรค คนส่วนใหญ่ชอบทีจ่ ะได้รบั ยาจาก แพทย์เพือ่ รักษาอาการมากกว่าการรับฟังค�ำแนะน�ำเรือ่ งการดูแลรักษาตัวเองเพือ่ ป้ องกันการเกิด โรค ซึง่ แท้จริงแล ้วการป้ องกันการเกิดโรคย่อมดีกว่าการรักษา 11. ใช้ยาด้วยความเคยชิน เช่น ยาหม่องเป็ นยาสารพัดนึก เมือ่ เกิดหกล ้ม จนเกิด แผลบวมฟกช�ำ้ ด�ำเขียว เรามักจะหยิบยาหม่องขึ้นมาถูนวดบรรเทาอาการทันที แต่แท้จริงแล ้ว เมือ่ ร่างกายได้รบั แรงกระแทก เส้นเลือดฝอยบริเวณผิวหนังจะขาดท�ำให้มเี ลือดคัง่ เกิดขึ้น ก่อ ให้เกิดอาการบวมและปวด ซึง่ หากทายาหม่องทันทีจะท�ำให้บวมมากขึ้น เพราะเมือ่ ขี้ผ้งึ เสียดสี กับร่างกายโดยการถูนวด จะท�ำให้เกิดความร้อนและส่งผลให้เส้นเลือดฝอยขยายตัว เลือดจึง ยิ่งมาคัง่ บริเวณนัน้ มากขึ้น ท�ำให้บวมยิ่งขึ้นอีกด้วย การรักษาทีถ่ ูกต้องควรใช้ผา้ เย็นประคบ เพือ่ ท�ำให้เส้นเลือดฝอยหดตัว แล ้วอาการบวมจะยุบ ลงอย่างรวดเร็ว อีกทัง้ ความเย็นยังช่วย บรรเทาความเจ็บปวดลงด้วย หลังจากนัน้ จึงทายาหม่องทีม่ ตี วั ยาระงับอาการเจ็บปวด ลดอักเสบ 12. ชอบจิบยาแก้ไอจากขวด อ้างว่ากินคนเดียว สะดวกดี ข้อเท็จจริงไม่ควรจิบยา แก้ไอจากขวดโดยตรง เพราะเชื้อโรคจากปากและคอจะลงไปปนในขวดยาได้ โดยเฉพาะผูป้ ่ วย บางรายจะจิบยาแก้ไอทุกครัง้ เมือ่ ไอ อาจท�ำให้ได้รบั ยาเกินขนาด แม้อาจไม่เป็ นอันตรายร้ายแรง นัก แต่หากเป็ นยาแก้ไอทีม่ ตี วั ยาโคดีอนี เป็ นส่วนผสม หรือยาแก้ไอน�ำ้ ด�ำ หากจิบอึกใหญ่เกิน ไปหรือถีเ่ กินไป อาจจะได้ปริมาณยามากเกินไปจนอาจกดการหายใจได้ นอกจากนี้ยาแก้ไอทีม่ ี ตัวยาโคดีอนี หรือยาแก้ไอน�ำ้ ด�ำ ยังมีอาการข้างเคียงส่งผลให้งว่ งนอนและมึนงงได้ จึงต้องหลีก เลีย่ งการท�ำงานกับเครื่องจักร จักรเย็บผ้า ขับรถ การใช้ยาทีถ่ กู ต้องควรใช้ชอ้ นมาตรฐานตวง ยารับประทานทุกครัง้ และมีช่วงห่าง 4-6 ชัว่ โมงให้แน่นอน (1 ช้อนชา เท่ากับ 5 ซีซ,ี 3 ช้อนชา เท่ากับ 1 ช้อนโต๊ะ) 13. ลืมกินยามื้อหนึ่งรวบยอดไปมื้อถัดไป เป็ นเรือ่ งทีไ่ ม่ควรท�ำอย่างยิง่ การกินยาแบบ รวบยอดไปมื้อถัดไป อาจส่งผลให้ได้รบั ยาเกินขนาด โดยเฉพาะในกลุม่ ทีก่ นิ ยาปฏิชวี นะหรือผู ้

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ป่ วยทีม่ โี รคประจ�ำตัว เช่น โรคความดันโลหิต สูง โรคเบาหวาน เป็ นต้น เพราะหากระดับยา ในเลือดสูง ๆ ต�ำ ่ ๆ จะท�ำให้ผลการรักษาไม่ ดีเท่าทีค่ วร การใช้ยาทีถ่ กู ต้อง หากลืมกินยา มื้อหนึ่งควรกินทันทีเมือ่ นึกได้ แต่ไม่ควรรวบ เป็ น 2 เท่าในมื้อถัดไป และควรกินยาอย่าง สม�ำ่ เสมอทุกวันตามเวลาทีก่ ำ� หนดเพือ่ ผลการ รักษาทีด่ ที ส่ี ุด ทีก่ ล่าวมาเป็ นเพียงพฤติกรรมส่วน หนึ่งทีพ่ บบ่อยในคนไทย ซึง่ ผูป้ ่ วยและผูใ้ ช้ยา จะต้องช่วยกันดูแลตนเอง หากไม่เข้าใจหรือ มีปญั หาจากการใช้ยา ควรขอค�ำปรึกษาจาก เภสัชกร เพือ่ ลดปัญหาความไม่ปลอดภัยจาก การใช้ยา โดยเฉพาะยาทีม่ เี ทคนิคพิเศษ และ ยารักษาโรคเรื้อรังทีผ่ ูป้ ่ วยต้องรับประทานยา หลายชนิด ทีม่ า เภสัชกรวิพนิ กาญจนการุณ นายกสมาคมเภสัชกรรม โรงพยาบาล (ประเทศไทย) http://www.oknation.net/ แหล่งทีม่ า : “สาระน่ารู ”้ ฝ่ ายความปลอดภัยและสิง่ แวดล ้อม ส่วนงานกลาง ประจ�ำเดือนสิงหาคม 2553 http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/2677-safety http://health.kapook.com/view27202.html

ห้องข่าว สสม. เมื่ อ วัน ที่ 19 ตุ ล าคม - 30 พฤศจิกายน 2557 ทีผ่ ่านมา รศ.ดร อิศรา ศานติศาสน์ อาจารย์ประจ�ำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประธานมูลนิธสิ ร้าง สุขมุสลิมไทย (สสม.) และผูจ้ ดั การแผนงาน สร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย (คนทีส่ องจาก ซ้าย) ได้รบั เกียรติจากองค์การอนามัยโลก (WHO) และกระทรวงสาธารณสุข (Health Protection Agency,HPA)สาธารณรัฐ มัลดีฟส์ เพือ่ เป็ นทีป่ รึกษาด้านภาษี โดยท�ำการวิเคราะห์การจัดเก็บภาษี ณ สาธารณรัฐมัลดีฟส์ เพือ่ สร้างแหล่งราย ได้ให้ประเทศ โดยสร้างกลไกทางการเงินที่ ยังยื ่ นส�ำหรับการด�ำเนินงานของ HPA คือการ เก็บภาษีจากผลิตภัณฑ์ทท่ี ำ� ร้ายสุขภาพ เช่น ยาสู บ ฯลฯ ทัง้ นี้เนื่องจากปัจจุบนั สาธารณ รัฐมัลดีฟส์ตอ้ งพึงพิงงบประมาณจากองค์กร ระหว่างประเทศในการด�ำเนินงานในหลายๆ ด้าน ซึง่ อนาคตอันใกล ้นี้มลั ดีฟส์จะยกระดับ

จากประเทศทีร่ ายได้นอ้ ยเป็ นประเทศทีม่ รี ายได้ปานกลาง ท�ำให้ความช่วยเหลือเหล่านี้กอ็ าจจะ ลดลง จึงท�ำให้มลั ดีฟส์ตอ้ งมีรายได้เป็ นของตนเอง ในการนี้ รศ.ดร อิศรายังได้กล่าวขอบคุณสาธารณรัฐมัลดีฟส์ท่ีเปิ ดโอกาสและ ประสบการณ์ในการมีส่วนร่วมส�ำหรับการท�ำงานครัง้ นี้ เพราะเป็ นโอกาสทีด่ ที ่ี “ครัง้ หนึ่งในชีวติ มีโอกาสท�ำงานให้ประเทศมุสลิม”

วันนี้ คุณ ออกก�ำลังกาย

แล้วหรือยัง

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

สิ่งแวดล้อม

ปิยะจิตร

โรงไฟฟ้ าแสงอาทิตย์

ที่ใหญ่ท่ีสุดในโลก “พลังงานแสงอาทิตย์” เป็ นพลังงานหนึ่ งที่ได้รบั ความนิ ยม ในการน�ำ มาแปลงให้ เป็ น “พลังงานไฟฟ้ า” โดยมองว่าเป็ นพลังงานทดแทนที่สะอาด ใช้แล้วไม่หมดไปเช่นพลังงานอื่นๆ จึงไม่แปลกที พลังงานแสงอาทิตย์จะเป็ น ที่นิยม ให้นกั ลงทุนด้านพลังงาน หันมาลงทุนก่อสร้างโรงไฟฟ้ าพลังงานแสง อาทิตย์กนั มากขึ้น

“โซลาร์ฟาร์ม” ที่ อ.กบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

อย่ างไรก็ตาม โรงไฟฟ้ าพลังงาน แสงอาทิตย์ยงั ได้พลังงานไม่แน่นอน เพราะ ต้องขึ้นกับความเข้มของแสงแดดซึง่ ควบคุม ไม่ได้ และยังต้องใช้เนื้อทีส่ ำ� หรับผลิตไฟฟ้ า จ�ำนวนมาก สหรัฐอเมริกา ขณะนี้กำ� ลังก่อสร้าง โรงไฟฟ้ าพลัง งานแสงอาทิต ย์แ ห่ ง ใหม่ข้ ึน โดยโรงไฟฟ้ าพลังงานแสงอาทิตย์แห่งนี้มชี ่อื ว่า The Topaz Solar Farm ตัง้ อยู่ ใน พื้นที่ San Luis Obispo County ในรัฐ แคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา โครงการนี้เริ่มต้นในการก่อสร้างมา ตัง้ แต่ปี 2011 ใช้งบประมาณในการลงทุนกว่า

2.5 พันลา้ นเหรียญสหรัฐ บนพื้นทีก่ ว่า 9.5 ตารางไมล์ ถือเป็ นทีใ่ หญ่ทส่ี ุดในโลก มีแผงโซ ล่าเซลล์จำ� นวน 9 ล ้านแผง คาดว่าการก่อสร้าง จะแล ้วเสร็จในปี 2015 เมือ่ มันเสร็จสมบูรณ์ มันสามารถส่งไฟฟ้ าไปให้กบั บ้านเรือนได้ถงึ 160,000 หลัง รูปแบบของ Topaz Solar Farm เป็ นเหมือนโรงไฟฟ้ าพลังแสงอาทิตย์ทวไปคื ั่ อ วางแผ่นฟิ ลม์ รับแสงอาทิตย์ จ�ำนวน 9 ล ้าน แผง พลังไฟฟ้ าที่ได้จะถูกขายต่ อให้บริษทั พลังงาน Pacific Gas and Electric Company ส�ำ หรับ ประเทศไทย โรงไฟฟ้ า

พลังงานแสงอาทิตย์ทน่ี บั ว่าใหญ่ทส่ี ุดเพิง่ เปิ ดตัวไปเมือ่ ต้นปี 2555 ใช้งบลงทุนกว่า 800 ล ้าน บาท มีช่อื ว่า “โซลาร์ฟาร์ม” ที่ อ.กบินทร์บรุ ี จ.ปราจีนบุร ี ผลิตไฟฟ้ าเชิงพาณิชย์ ก�ำลังผลิต 8 เมกะวัตต์ ใช้แผงโซลาร์เซลล์ทไ่ี ด้มาตรฐานของ Dupont จ�ำนวน 86,688 แผง บนเนื้อที่ กว่า 215 ไร่ ถือเป็ นผูผ้ ลิตไฟฟ้ าเชิงพาณิชย์ขนาดเล็กมาก หรือ VSPP ( Very Small Power Producer ) ทีม่ ขี นาดใหญ่ทส่ี ุดของประเทศไทย ทีส่ ามารถจ่ายไฟได้แล ้ว ทีม่ า https://www.facebook.com/samrujlok/ https://jusci.net/node/3372 http://www.iurban.in.th/greenery

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

ศูนย์อ�ำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2557 ที่ มหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา อ�ำเภอเมือง จังหวัดยะลา พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีฝ่าย ความมัน่ คงและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็ น ประธานเปิ ด งาน “สานฝัน …ด้ว ยหัว ใจอัน แข็งแกร่ง” เพือ่ ให้ผูไ้ ด้รบั ผลกระทบจากสถานการณ์ ความไม่สงบในพื้นทีจ่ งั หวัดชายแดนภาคใต้ ทีไ่ ด้รบั การช่วยเหลือจากภาครัฐและภาคส่วนต่างๆ ได้แสดง ศักยภาพ ผลงานและประสบการณ์ต่างๆ ทีส่ ามารถ พัฒนาคุณภาพชีวติ ของตนเอง ครอบครัวจนสามารถ เป็ นแบบอย่างทีด่ ี และยืนหยัดอยู่ในสังคมได้อย่าง ปกติสุข

ส� ำ นั ก สื่ อ สาร และการประชาสัมพันธ์ เมือ่ วันที่ 22 พฤศจิกายน 2557 ผศ.ปิ ยะ กิจถาวร รองเลขาธิการ ศอ.บต. มอบทุนการศึกษา แก่ เด็กก�ำพร้าที่ได้รบั ผลกระทบจากสถานการณ์ ความไม่สงบในพื้นทีจ่ งั หวัดชายแดนภาคใต้ ในงาน “รวมพลังผูห้ ญิง เด็ก เยาวชน ชายแดนภาคใต้ ยุติ ความรุนแรงทุกรูปแบบ” จ�ำนวน 894 ทุน เป็ นเงิน 5,076,000 บาท เนื่องในโอกาสวันขจัดความรุนแรง ต่ อ เด็ก และสตรีส ากล ณ หอประชุม อธิก ารบดี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

อานสุขสาระที่บาน

งายๆ

ับสนุน เพียงทานสัดนสง คาจ บาท ปละ

200

โดย โอนเงินเขาบัญชี “วารสารสุขสาระ” บัญชีเลขที่ 403-514520-1 ธนาคารไทยพาณิชย สาขา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ¡ o

j ¨

พรอมสำเนาใบโอน มาที่ มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) เลขที่ 1 หมู 13 แขวง/เขตมีนบุรี กทม.10510

สมาชิกที่ชำระคาจัดสงแลว หากยังไม ไดรับหนังสือ กรุณาแจงที่อยู ใหมพรอมรายละเอียด มาที่ โทรศัพท. 02-218-6193

พื้นที่

โฆษณา

ติดต่อ 08-7290-2680

e-mail : hidayahdesign@gmail.com www.facebook.com/hidayahdesignHD Line id : ar-ie-cha มลูน ธิสิร

า้งสขุ

มสุล

มสุลมิไ

ม.)

ทย (สส

สนับสนุ น “สุขสาระ” โดยการลงโฆษณา

ศอ.บต.ได้รบั เชิญจาก องค์กรมูฮมั มาดียะห์ ประเทศอินโดนีเซีย เข้าร่วม งานเสวนาสันติภาพ โลกครัง้ ที่ 5 “World Peace Forum” หัวข้อ “การ แสวงหาสันติภาพ ถอดบทเรียนจากปัญหาความขัด แย้งจากกลุม่ ประเทศต่าง ๆ” มี ผศ.ดร.อิสมาอีล ลุตฟี จะปะกียา อธิการบดีมหาวิทยาลัยฟาฏอนีย ์ ดร.สุกรี หลังปูเต๊ะ ผูช้ ่วยอธิการบดี ฝ่ ายวิชาการ มหาวิทยาลัยฟาฏอนีย ์ ร่วมเสวนาหัวข้อ การแก้ไข ปัญหาความขัดแย้ง บทเรียนการแก้ปญั หาจังหวัด ชายแดนภาคใต้ของไทย และประเทศฟิ ลปิ ปิ นส์ จัด ขึ้น ณ กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซียระหว่างวัน ที่ 19 - 23 พฤศจิกายน 2557 ในโอกาสนี้ คณะเจ้าหน้าที่ ศอ.บต.ได้ พบปะเยี่ยมเยือนให้กำ� ลังใจนักศึกษาไทย ที่กำ� ลัง ศึกษาอยู่ในประเทศอินโดนีเซียด้วย

แรก ง ้ ั ร ัวค E ปเ ดต ในงาน SAL ND A R G -21

Ha bii H e r b

S ki nroot

ALA 19าคม 2557ิสลาม

แบรนดครีมบำรุงผิว ที่มีสวนผสมของสมุนไพร 100%

ธันว ยกลางอ ัน ูน ณ ศ คลองต

อาทิเชน ทับทิม ขา ตะไคร มะขาม ขมิ้น ไพล ตำลึง ใบบัวบก มะหาด ขิง และสมุนไพรตาง ๆ ที่ ใหคุณประโยชนในเร�องการดูแลผิวและรางกาย

ภายในงานพบกับผลิตภัณฑ ชุด Spa enzyme body set ประกอบดวย 1. Tamarind & Pomegranate body scrub

(สครับเอนไซมทับทิมและมะขาม สูตรเขมขนเพ�อผิวขาวกระจางใส ลดจุดดางดำ)

2. Pure Rice Milk & Aloe Vera body lotion (โลชั่เอ็นไซมน้ำนมขาวและวานหางจระเขบำรุงผิวใหชุมชื้นและออนเยาว)

นอกจากนี้กำไรจากผลิตภัณฑสนับสนุนการพัฒนาสังคมของมูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย

"กรุณาใหเกียรติบานของอัลลอฮฺ

ดวยการไมสูบบุหรี่"