หนา บาน
WWW.Muslim4health.or.th
ลา คอมรฺ
วันนี้เราจะมาสํารวจตัวเองกัน
..เริ่มดวยการไปยืนอยูหนากระจกบานใหญ แล ว ส อ งดู ตั ว เอง...เราเห็ น อะไร?...เห็ น ข อ บกพร อ งของตนเอง ...ที่ ทํ า ให ง าน ไมคืบหนา..หรือเห็นเพียง ..ฉันอายุมากขึ้น แล ว นะ...แต ก็ ยั ง ดู ดี ก ว า เพื่ อ นอี ก หลาย คน ! ถ า ให ส อ งกระจกดู ตั ว เอง เราก็ เปนคนละนะ คงไมมีใครยืนหนากระจก แลวบอกวา ..ตูไมหลอ หรือฉันไมสวย หรอก ..อย า งไรคนเราก็ ม องตั ว เองว า หลอสวย ดูดีอยูแลว แลวขอบกพรอง ในหนาที่การงานเลา...ไมเปนไร เดี๋ยว หัวหนาก็คงจะ หยวน ๆ ใหเอง? เมื่อสองดูตัวเองแลวไมไดผล ทีนี่ ก็ตองมาใหคนอื่นสอง เพื่อที่จะดูวาเรา บกพรองตรงไหน ก็อาจลําบากใจหนอย ตรงที่มีคนมาวิจารณ จมูกบี้ไป เตี้ยไป สูงไป หรือวาดําไป แตขาวไปไมเปนไร... ชอบ.!. ในความเปนจริง เราหลายคนอาจ จะทํางานไมเปนระบบ ไมรูจักจัดระบบ อาจจะเกิ ด จากการที่ เราขาดการสอน งาน ขาดการเชื่อมตองาน... รับงานแต ไมไดตั้งเปา.. ไมไดกําหนดเวลา.. ดังนั้น งานหลายอยางไมเกิดขึ้น เพราะไมรูจะ เริ่มอยางไร ..เมื่อไมเริ่ม ก็ไมมีที่จบ? เมื่อไมรู ...ไมถาม งานก็ยิ่งพอก ยิ่งไมทัน ไมไดตามเปาฯ หรือเราเปน คนใหม เพิ่งจบ ไมกลาถามใคร เกรงใจ หัวหนา..ความเกรงใจเปนคุณสมบัติที่ดี แตตองเลือกใชใหถูกเวลา..ก็เลยปลอย
หรือผัดวันประกันพรุง สุดทายลืม..แลว คนเกาเลา? ถาเราเปนคนเกา เราคงจมอยูกับ ที่ ทํางานซํ้าๆ ซากๆ เบื่อ จึงไมคิดเพิ่ม คิดเติม เพราะคิดวา งาย เดี๋ยวก็เสร็จ เพราะมีรูปแบบตายตัวอยูแลว ไมตอง คิดมาก...สุดทายไมไดทํา งานก็คาง ไม เสร็ จ ตามกํ า หนด ...ที่ นี้ จ ะโทษใคร? เหมือนกับวาทุกวัน เราเดินตามรอยเดิม ที่ลึกลงไปเรื่อยๆ เราก็จมรอยไปเรื่อยๆ จนหาทางขึ้นจากรอยเดิมไมได การพัฒนาตนเองใหเปนคนใหม ตลอดเวลา จึงเปนสิ่งจําเปน เพราะจะ ทําใหเรารูจักสามารถเดินออกจากรอย เดิมได สามารถปรับวิธีคิด วิธีเดินใหม ได นั้นคือตองไมหยุดนิ่ง แคนี้ไมพอ มี อะไรเพิ่มไดหรือไม ตองคิด ยอมรับฟง คําชี้แนะจากผูอื่น ตองทําอยางตอเนื่อง เมื่อพบปญหาหรือขอบกพรองเกี่ยวกับ ตนเอง อุปสรรคสําคัญของการปรับปรุง และพัฒนาตนเอง คือ การที่เรามีความ คิดติดยึด ไมยอมปรับเปลี่ยนวิธีคิด และ การกระทํ า จึ ง ไม ย อมสร า งนิ สั ย ใหม หรือฝกทักษะใหมๆ ที่จําเปนตอตนเอง
ในหลวง รัชกาลที่
9
กับภัยบุหรี่ สุ ข สาระฉบั บ นี้ ขออั ญ เชิ ญ บางชวงบางตอน จากพระราชดํารัส ของพระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทร มหาภูมิพลอดุลยเดช เนื่องในวันเฉลิม พระชนมพรรษา เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ.2547 เกี่ยวกับภัยของบุหรี่
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
3
“....แต ที่ สํ า คั ญ เรื่ อ งที่ ไ ด ฟ ง ว า เห็ น ว า เด็ ก ๆ จะต อ งสามารถเรี ย นรู เรี ย นให ทํ า งานเพื่ อ ช ว ยบ า นเมื อ งจริ ง ถาเด็กไมมีความรู ชวยบานเมืองไมได บานเมืองไปไมรอด เพราะวาเด็กๆ มัว แตไปเสพยาเสพติด สูบบุหรี่ ไมดี เสพ ยาเสพติ ด ไม ต อ งบอกว า มั น เสี ย หาย อย า งไร และบุ ห รี่ นี่ แ หละที่ ว า ทํ า ให หูเสีย ตาเสีย สมองเสีย เสนเลือดเสีย หัวใจ เมื่อสิบกวาปที่ตองเขาโรงพยาบาล เจาะหัวใจ เมื่อมาเจาะหัวใจ 3 ครั้ง ถึง เดี๋ยวนี้ หัวใจสบายมาก เลือดเดินดี เมื่อ เลือดเดินดีในหัวใจแข็งแรง แตวามันมี อื่นๆ ที่มาจากที่ๆ ไปเจาะหัวใจดวย ไป เจาะหั ว ใจ ตอนท า ยสบายมาก จน กระทั่งทําใหมีความคิด ความรูเกี่ยวของ กั บ โรคหั ว ใจแล ว ได ไ ปช ว ยเพื่ อ นที่ เขา เป น โรคแบบเดี ย วกั น ไปหาหมอเจาะ หั ว ใจ เพื่ อ นนั้ น เล น กี ต าร เล น กี ต าร หงอย เพราะว า หัว ใจมัน ตัน เขาไปทํา ไมกี่วันกลับมายิ้มแยมแจมใส เลนกีตาร ไดเลย สบายมาก คือที่ไปเจาะหัวใจ ได ความรูวาเจาะหัวใจนี้มีประโยชน มีหมอ ที่ดีก็ชวย เมื่อชวยกลับมา เขาตองไปทํา 2 ครั้ง หมอหลวงมาบอกใหคุณนั่นนะ ที่พระเจาอยูหัวใหไป เคราะหดีไมอยาง นั้ น ตาย แต ต อ งขอให ห ยุ ด สู บ บุ ห รี่ เพราะสูบบุหรี่มาก พี่ชายเขาก็สูบ ตาย แลว พอก็สูบ ตายแลว เหลืออยูคนเดียว เขาเลยไมตาย แลวก็ปลอดโปรง ไปเขา เรี ย น ขั้ น ความรู สู ง ตอนแรกเขาไม มี ความรู ก็ไดเรียน หมายความวาบุหรีน่ ไี่ ปทําใหหวั ใจ เขาเสีย ไมใชใจเสียนะ หัวใจเสีย แลวไป ทําครั้งแรก เรียนได เดี๋ยวนี้กําลังเรียน จบแลว อายุมากอยู ไมใชเด็กๆ เขาได มีชีวิตที่ดี เลยตองมาเลาใหฟงวา
คนที่สูบบุหรี่ สมองก็ทึบ ทําไปทํา มาทึบเขาทุกที เพราะวาทึบ เพราะวา มันตีบ เสนเลือดในสมองมันตีบ เลยคิด อะไรไมออก ตอนแรกนึกวาคิดออก แต ภายหลังก็คิดไมออก ทีแรกนึกวาคนเรา สูบบุหรี่ทํ าใหกระฉั บกระเฉง ตรงขาม ไมกระฉับกระเฉง ทําใหรูสึกวาทึบ สมอง มั น ทึ บ สมองมั น ตั น เลยคิ ด ว า เลิ ก สู บ
นี่ มี ก ารรณรงค ใ ห เลิ ก สู บ บุ ห รี่ แล ว ห า มขาย บุหรี่กับเด็กอายุตํ่ากวา 18 ที่จริงเด็กอายุ 50 ก็ควรจะ หาม …. บุ ห รี่ ดี ก ว า
บุ ห รี่ นี่ ท อนอายุ อ ย า งมากๆ แต เดี๋ยวนี้ไดยินวาบุหรี่ชักดีขึ้น แตเด็กไม ดีขึ้น พูดอยางนี้เด็กๆ โกรธนะ เพราะ วาเด็กๆ อยากสูบบุหรี่ก็สูบสักนิดหนอย ใหไดชื่อวาไดสูบ เราเองเริ่มสูบบุหรี่ของ เด็กๆ บุหรี่จริงไมมีเปนสูบไมซางแหงๆ สูบ แตทีหลังก็เลิก ตอมาอายุ 18 ไดสูบ บุ ห รี่ เพราะตอนนั้ น สมเด็ จ พระบรม ราชชนนีทานบอกวาเด็กๆ หามสูบบุหรี่ เด็ ก ๆ หมายความว า ลู ก ท า นต อ งอายุ 18 กอน แตตอนนั้นอายุ 18 แลวมา หลั ง สงครามพอดี พวกทหารฝรั่ ง เขามี กระป อ ง สํ า หรั บ ทหารมี อ าหารยั ง ชี พ แลวมีบุหรี่มวน 6 มวน คนเขาใหมา เรา ก็ลอง เวียนหัวตอนนั้นอายุ 18 นานๆ ไปก็ เ ลยชิ น แต บุ ห รี่ อ ย า งนั้ น ก็ ห มดไป เพราะว า หมดสงครามแต ต อ มา มี เกี่ยวของกับเรื่องบุหรี่นี่ พี่เขยนองเขย เขาสูบบุหรี่ เลยสูบตั้งแตนั้น สูบบุหรี่มาจนทีหลังมีอาการหัวใจ หมอบอกเลิกสูบบุหรี่ก็ไมเชื่อหมอ ก็ยัง มีอาการหัวใจตอ จนกระทั่งมีบุหรี่อยูใน
หอง ไมไหววางไวบนโตะ ยังมีอยูในนั้น ในซองบุหรี่มี 10 มวน วางเอาไวไมแตะ อีกเลย เพราะวาบอกใหเลิก เราก็เลิกที ละมวน ทีหลังมาถึง อาวมี 2 มวน ทํา ไปทํ า มาเราเอาหนั ง สื อ ราชการมาวาง ทับถุง บุหรี่ก็อยูใตหนังสือราชการ ไมรู เดี๋ยวนี้เขาคงเอาไปทิ้งหมดแลว แตวาง อยู ตั้ ง นาน อยู ใ ต ตั้ ง หนั ง สื อ เข า ใจว า ประมาณปหนึ่งไมไดแตะ เพราะวาถา ไปแตะตองไปขุดหนังสือราชการ คงนึก ว า หนั ง สื อ ราชการ ไม ทํ า ราชการแล ว หนังสือราชการมาก็ทําๆ แลวเอามาตั้ง ตอ แลวตั้งสูง เดี๋ยวหนังสือราชการดวน ที่ สุ ด ขึ้ น มากระทั่ ง ถึ ง สู ง ถึ ง นี่ หลั ง ก็ ขุดๆๆ แตยังมีดวนมาก ดวนที่สุด ไดทํา 3 ธันวา ทํ าเสร็ จแลววั นนี้ ช าไป 1 วั น เทานั้น แตดวน ดวนมาก ประมาณเดือน พฤศจิกาฯ 2 อาทิตยตองขุด ตองไปขุด เดี๋ ย วกลั บ ไปต อ งไปขุ ด ไม งั้ น กลั บ ไป หัวหินตองหอบเอาไป กลับไปหัวหิน นี่เดี๋ยวถาจะพอแลว เพราะวาไม งั้นเดี๋ยวไมไดนอน ถาไมนอน เดี๋ยวพรุงนี้ เช า ตื่ น ไม ไ หวเป น อย า งนี้ เ สมอ ขื น วั น เกิ ด นี่ วั น เกิ ด มี ก ารพบปะอย า งนี้ แ ล ว จะต อ งไปนอน หรื อ ไม ไ ด น อน ขึ้ น ไป มหาสมาคมจะหลนลงไปทุกครั้งเพราะ วามันสูง แลวขาไมคอยดีเทาไหร เลย ตองเตรียมตัว แตอยางไรก็ตาม เราได มา รูสึกมาพูดคอนขางจะยาว พอดีเวลา เหลื อ 2 นาที ให ด นตรี ขึ้ น ได ก็ ข อให ทานมาที่ นี่ได มีความแจมใส บั ดนี้ รู สึ ก วาทานจะแจมใสดี ตองแจมใสเพราะวา ถาไมแจมใส ทํางานไมได ตองใหทาน ทํางานได ไดดีๆ แลวคิดถึงงานที่มี ที่จะ ตองทํา ทําใหดีๆ ไมทําใหเละ ถาทําให เละ ประเทศชาติก็เละ ขอใหมีความสุข ความสําเร็จ ทุกทานทุกประการ”
ที่มา : http://www.mcu.ac.th/site/articlecontent_desc.php?article_id=329&articlegroup_id=89
4
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ริมคลอง สมุย
ÁСÃÙ´ เปนพืชในสกุลสม
(Citrus) ชื่ออื่นๆ มะขู สมกรูด สมมั่วผี มะหูด สมมะกรูด มีถิ่นกําเนิด ในประเทศลาว อินโดนีเซีย มาเลเซีย และไทย
มะกรู ด เป น ไม ยื น ต น ขนาดเล็ ก เนื้ อ ไม เ ป น เนื้ อ แข็ ง เปลื อ กเรี ย บมี สี นํ้าตาลออน ลําตนแตกกิ่งกานจํานวน มากตั้ ง แต ร ะดั บ ล า งของลํ า ต น ทํ า ให มี ลั ก ษณะเป น พุ ม ตามลํ า ต น และกิ่ ง มีหนามแหลมยาว ใบมะกรูด เปนใบประกอบ ออก เปนใบเดี่ยว มีกานใบแผออกเปนครีบ คลายแผนใบ ใบมีลักษณะหนา เรียบ มี ผิ ว มั น สี เขี ย ว และเขี ย วเข ม ตามอายุ ของใบ ใบมี ค อดกิ่ ว ที่ ก ลางใบทํ า ให ใ บ แบงออกเปน 2 ตอน หรือ คลายใบไม 2 ใบ ต อ กั น ขนาดใบกว า งประมาณ 2.5-5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 5-12 เซนติ เ มตร ใบมี ก ลิ่ น หอมมากเพราะมี ตอมนํ้ามันอยู
ดอกมะกรูดเปนดอกสมบูรณเพศ ดอกออกเปนชอมีสีขาว แทงออกบริเวณ ส ว นยอดหรื อ ตามซอกใบ แต ล ะช อ มี ดอกประมาณ 1-5 ดอก กลี บ ดอกมี สี ขาวครีม 5 กลีบ มีขนปกคลุม ภายใน ดอกมี เ กสรมี สี เ หลื อ ง ดอกมี ก ลิ่ น หอม เล็กนอย และเมื่อแกจะรวงงาย ผลมะกรู ด หรื อ ลู ก มะกรู ด มี ลั ก ษณะค อ นข า งกลม มี เ ส น ผ า นศู น ย กลาง 5-7 เซนติ เ มตร ผลคล า ยผล ส ม ซ า ผลมี ข นาดใหญ ก ว า ลู ก มะนาว เล็ ก น อ ย ลั ก ษณะของผลมี รู ป ร า งแตก
ตางกันไปแลวแตพันธุ เปลือกผลคอน ข า งหนา ผิ ว เปลื อ กมี สี เขี ย วเข ม ผิ ว ขรุ ข ระเป น ลู ก คลื่ น หรื อ เป น ปุ ม นู น ภายในเปลื อ กมี ต อ มนํ้ า มั น หอมระเหย เปนจํานวนมาก มีจุกที่หัว และทายของ ผล เมื่ อ สุ ก ผลจะเปลี่ ย นเป น สี เ หลื อ ง ดานในผลประกอบดวยเนื้อฉํ่านํ้า มีเมล็ด แทรกบริเวณกลางผล 5-10 เมล็ด เนื้อ ผลมีรสเปรี้ยวปนขมเล็กนอย นํ้ า มะกรู ด มี ร สเปรี้ ย ว กลิ่ น ฉุ น คลายใบ ใชปรุงรสเปรี้ยวแทนมะนาวได เช น ในปลาร า หลน นํ้ า พริ ก ปลาร า นํ้า พริ ก มะกรู ด มะกรู ด มี ส ว นเปลื อ กที่ หนา สวนเปลือกนิยมนําผิวมาประกอบ อาหารบางชนิดดวย ในมะกรูดมีนํ้ามัน หอมระเหยอยูมาก นํ้ า มะกรู ด และใบมะกรู ด ใช ดั บ กลิ่นคาวในอาหารได และยังใชประกอบ อาหารคาวหวานไดหลายชนิด ใบมะกรูด นั้นใสในตมยําทุกชนิด นํ้ายาขนมจีน ยํา หอย ใสในแกงเชน แกงเผ็ด แกงเทโพ แต ถ า ใส ม ากเกิ น ไปจะมี ร สขมมี ก ลิ่ น ฉุน จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
5
ใบ และผล บางครั้ ง สามารถนํ า ไปใช ไ ล แ มลงบางชนิ ด ได ผลมะกรู ด ผาซีกที่บีบนํ้าออกแลว ใชเปนยาดับกลิ่น ในห อ งสุ ข าได ใบมะกรู ด อุ ด มไปด ว ย เบต า แคโรที น ที่ มี ส ว นช ว ยยั บ ยั้ ง การ ขยายตัวของเซลลมะเร็ง การใช ม ะกรู ด สระผมน า จะรู จั ก กันมาตั้งแตสมัยโบราณ วิธีการสระ บาง ก็ใชผลดิบผาแลวบีบนํ้าสระโดยตรง บาง ก็นําไปเผา หรือตมกอนสระ ทําใหผม ดกดําเงางาม แกปญหาผมหงอก ผมรวง เพราะความเปรี้ยวของนํ้ามะกรูดมีฤทธิ์ เปนกรดชวยขจัดคราบแชมพู และชําระ ล า งสิ่ ง อุ ด ตั น ที่ ต กค า งตามรู ขุ ม ขนบน หนังศีรษะ ทําใหหนังศีรษะสุขภาพดีขึ้น หรือใชนํ้ามะกรูดชโลมลงบนผมที่เปยก หมักทิ้งไวประมาณ 10 นาที แลวลาง ออกด ว ยนํ้ า สะอาด ผมจะเงางามและ มีนํ้าหนัก มะกรูดยังมีใชในพระราชพิธสี าํ คัญ เชน พระราชพิธีโสกันต ซึ่งระบุไวในพระ ราชพิ ธี สิ บ สองเดื อ นไว ว า จะต อ งมี ผ ล มะกรู ด และใบส ม ป อ ยประกอบในพิ ธี ดว ย เข า ใจว า น า จะใช เ พื่ อ การสระผม นั่ น เอง และก็ ส ามารถนํ า ไปล า งพื้ น ได ดวยเชนกัน
นํ้ามันหอมระเหยของมะกรูดชวย ใหรูสึกผอนคลาย การสูดดมผิวมะกรูด หรือนํ้ามันมะกรูดจะชวยลดความเครียด คลายความกังวล ชวยใหจิตใจสงบนิ่ง มะกรูดแกวิงเวียนศีรษะ หนามืด เปนลม โดยใชเปลือกมะกรูดฝานบางๆ ใสการบูรเล็กนอย ชงกับนํ้าเดือด นํามา ดื่มอาการจะดีขึ้น ผิวมะกรูด ไพล รากชะเอม ขมิ้น ออย เฉียงพรา ปริมาณเทาๆ กัน นํามา บดเปนผง ชงละลายนํ้ารอนหรือตมเปน นํ้าดื่ม ชวยแกอาการนอนไมหลับ ผิ ว มะกรู ด สดฝานเป น ชิ้ น เล็ ก ๆ ประมาณสัก 1 ชอนแกง เติมการบูรหรือ พิมเสนลงไป 1 หยิบมือ ชงดวยนํ้าเดือด แลวจึงนํานํ้าที่ไดมาดื่ม 1-2 ครั้ง ใชเปน ยาบํ า รุ ง หั ว ใจ ช ว ยขั บ ลม แก จุ ก เสี ย ด แนนทอง ทองอืด ผลมะกรู ด ผ า ซี ก แล ว เติ ม เกลื อ นําไปลนไฟใหเปลือกนิ่ม เวลาใชใหบีบ นํ้ามะกรูดลงไปในคอทีละนอย จะชวย ขั บ เสมหะ แก อ าการไอได หรื อ นํ า ผล มะกรู ด สดมาผ า เป น 2 ซี ก นํ า ไปดอง กั บ เกลื อ หรื อ นํ้ า ผึ้ ง ประมาณ 1 เดื อ น แลวใหรินเอาแตนํ้ามาดื่ม ชวยฟอกโลหิต ไดเปนอยางดี ใช เ ป น ยาแก ป วดท อ งในเด็ ก ได โดยนําผลมะกรูดมาควานไสกลางออก นํามหาหิงคุใสและปดจุก นําไปเผาไฟ ให ไ หม เ กรี ย ม นํ า มาบดเป น ผงละลาย กับนํ้าผึ้งไวกินแกอาการปวด หรือจะนํา มาปายลิ้นเด็กออนเพื่อเปนยาขับ ขี้เทาก็ไดเชนกัน
ที่มา : http://www.dmsc.moph.go.th/dmscnew/userfiles/files/newsletteraugust59.pdf https://th.wikipedia.org/wiki http://puechkaset.com http://sukkaphap-d.com/21-
6
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
หลังแปรงฟนเสร็จใหใชนํ้ามะกรูด มาถู บ างๆ บริ เวณเหงื อ ก จะช ว ยลด อาการเลือดออกตามไรฟนไดดี ใชใบมะกรูดสด 4-5 ใบตอขาว 1 ถั ง ก อ นใส ใ บมะกรู ด ลงในถั ง ข า วสาร ใหฉีกออกเปนสองสวนเพื่อใหกลิ่นออก มา มอดและแมลงจะไมมากวนใจ
เปลื อ กมะกรู ด ตากแห ง และเผา ไฟจะชวยไลยุงได มะกรู ด มี ส รรพคุ ณ ช ว ยขั บ ระดู ฟอกเลื อดให คุณสุภาพสตรี ได มะกรู ด ใชอาบ เพื่อบํารุงผิวเสียได โดยการหั่น ผิวมะกรูดไปตมนํ้าอาบ จะชวยบํารุงผิว ไมใหเสีย ปองกันผิวแหงกราน กากของมะกรูดใชแทนลูกเหม็น ดับกลิ่นได โดยหลังจากบีบใชนํ้ามะกรูด แลว อยาเพิ่งทิ้ง ใหหาภาชนะใส ไปวาง ไวในหองนํ้า หรือหองที่มีกลิ่นอับ เหม็น กลิ่ น มะกรู ด จะช ว ยไล ก ลิ่ น เหล า นั้ น แล ว แทนที่ ด ว ยกลิ่ น ที่ ห อมสดชื่ น เป น ธรรมชาติได มะกรูดชวยแกกลิ่นเทาเหม็นได โดยการนํามะกรูดฝานเปนซีก นําไปขัด ถูบริเวณเทา ตามซอกเทา นอกจากจะ แกกลิ่นเหม็น ยังเปนการสครับขัดเทา ใหขาว สะอาดอีกดวย มะกรู ด ใช จั ด การกั บ ปลิ ง ดู ด ได โดยการนํานํ้ามะกรูดราดบนตัวปลิง ปลิง ก็จะหลุดออกมา โดยที่ไมตองดึงใหเจ็บ ปวดทรมานเลย อย า งไรก็ ต าม ผู ใ ช ค วรศึ ก ษา หาความรูที่เกี่ยวของกอนนําสมุนไพรมา ใชประโยชน เพื่อปองกันอันตรายที่อาจ เกิดขึ้นได จากการใชผิดวิธี
สาระนารู ฮามิด
พยาธิ คือสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งที่เรียกวา “ปรสิต” อาศัยอยูใน
รางกายสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น เชนคนหรือสัตว เพื่อดํารงชีพ โดยมีขนาดเล็ก มาก จะคอยดูดเลือดและแยงอาหารจากสิ่งมีชีวิตที่มันอาศัยอยู และมักจะ ทําใหเกิดอันตรายตอคนหรือสัตวตามอวัยวะตางๆ ของรางกายที่มันอาศัย อยู เปนที่นาตกใจวา ผูปวยอันเนื่องมาจากพยาธิ แตไมรูตัวมีมากกวา 80% ของประชากร
พยาธิสามารถเขาสูรางกายของ เราได ห ลายทางที่ สํ า คั ญ คื อ ทางปาก เชน พยาธิไสเดือน พยาธิแสมา พยาธิ ตั ว ตื ด ชนิ ด ต า งๆ พยาธิ ใ บไม ตั บ และ พยาธิใ บไม ลํ า ไสบ างชนิด พยาธิตั ว จี๊ด พยาธิใบไมปอด และพยาธิหอยโขง ทาง ผิ ว หนั ง เช น พยาธิ ป ากขอ พยาธิ เ ส น ด า ย ทางสายรกในครรภ เช น พยาธิ ตั ว จี๊ ด ในประเทศไทยพบผู ป ว ยพยาธิ ตัวตืดมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพราะชาวบ า นชอบทานอาหารสุ ก ๆ ดิบๆ อาการของโรคพยาธิ ขึ้ น อยู กั บ ชนิด ขนาด จํานวนและตําแหนงที่พยาธิ อาศัยอยู รวมไปถึงระยะเวลาในการเปน โรควานานเทาไร เชน คนที่เปนโรคพยาธิ ใบไมตับที่มีพยาธิจํานวนนอยผูปวยจะ ไม ค อ ยมี อ าการ แต ถ า มี พ ยาธิ จํ า นวน มากผูปวยจะมีอาการทองอืด ทองเฟอ เบื่ออาหาร เจ็บบริเวณตับ ผอมซีด หาก ไมไดรับการรักษาจะมีอาการรุนแรงขึ้น โดยมีอาการตัวเหลือง ตับแข็ง ทองมาน และอาจเปนมะเร็งตับไดในที่สุด
พยาธิจะกินเม็ดเลือด ทําใหโลหิต จาง มีอาการที่สังเกตไดหนึ่งในอาการ ตอไปนี้ เชน ออนเพลีย นอนเทาไรก็ไม สดชื่น ขี้เซา เวียนหัว ไมเกรน มีปญหา เกี่ยวกับสายตา เบื่ออาหาร ขี้หนาว มี ลมในท อ ง ท อ งอื ด นอนไม ห ลั บ หรื อ
หลับแตไมสบายตัว ไอระคายคอ เปนตน เมื่ อ พบว า มี อ าการผิ ด ปกติ ข อง รางกาย เชน หิวบอย และทานอาหาร มาก นํ้าหนักลด ทองอืด ทองเฟอ ทอง เสีย เจ็บและบวมตามผิวหนัง เจ็บแนน หน า อก ไอเป น เลื อ ด แพ แ ละมี ผื่ น คั น หรือเปนแนวแดงๆ บนผิวหนัง มีตุมนูน
จํ า นวนมากขึ้ น ตามผิ ว หนั ง เป น ไข ปวดเมื่ อ ยตามร า งกาย ปวดศี ร ษะ ตาพรามัว ควรรีบไปพบแพทยเพื่อตรวจ โรค ควรนําอุจจาระหรือเสมหะ หรือสิ่ง ที่สงสัยวาเปนพยาธิใสภาชนะที่สะอาด มาดวย
อาหารสุกๆ ดิบๆ เสี่ยงตอโรคพยาธิ
ที่มา : https://www.doctor.or.th/article/detail/3078 http://health.kapook.com/view48142.html http://www.thaitravelclinic.com/th/Knowledge/information-about-parasite.html http://www.tm.mahidol.ac.th/hospital/hospital-parasite-th.php http://www.phyathai.com/webboard/board_view.aspx?IndexID=1& webboardid=16&postid=3991&LangID=th จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
7
เรื1องเลาจาก ปลายดามขวาน ในรายที่มีพยาธิมากหรือพยาธิไป อยู ใ นอวั ย วะสํ า คั ญ ของร า งกาย เช น สมอง หรืออุดตันลําไส แพทยจะตัดสินใจ ใชวิธีการผาตัดเอาพยาธิออกมา เพราะ หากปลอยไวนาน อาจเปนอันตรายถึง ชีวิตได อยางไรก็ตาม ไมมียาถายพยาธิตัวใดที่มีฤทธิ์ครอบ จักรวาลฆาพยาธิไดทุกชนิด ดังนั้นการปองกันจึงเปนวิธี ที่ดีที่สุด ขอสําคัญ ไมควรใชยาถายพยาธิในหญิงตั้งครรภ เพราะอาจเกิดอันตรายตอเด็กในครรภได
สาวชาวเล
“พอ”
...สําหรับดิฉัน... “พอ” คือวีรบุรุษหนึ่งเดียวในใจเลยคะ ดิ ฉั น โตมากั บ การดู แ ลเอาใจใส อ ย า งดี จากพอ ดิฉันจะสนิทกับพอมากกวาแม เพราะช ว งที่ ดิ ฉั น เกิ ด อายุ ไ ด ป ระมาณ ขวบนิดๆ แมก็ตั้งครรภนองชาย ทําให ดิฉันเริ่มหางจากอกแมมาซบอกพอแทน ..อิ อิ . . ความสนิ ท ระหว า งดิ ฉั น กั บ พ อ ทําใหเวลาเรามีเรื่องไมสบายใจ เราก็จะ คุ ย ปรึ ก ษากั บ พ อ มาตลอด พ อ คื อ ทุ ก อยางที่ทําใหดิฉันมีกําลังใจมาจนถึงทุก วันนี้
การปองกันโรคพยาธิ • • • • • • • •
รับประทานอาหารที่สุก สะอาด ดื่มนํ้าสะอาด ไมรับประทานอาหารสุกๆ ดิบๆ ทุกชนิด ลางมือใหสะอาดกอนรับประทานอาหาร เก็บอาหารใหปลอดจากแมลงและสัตวพาหะนําโรค สวมใสรองเทาทุกครั้งเมื่อออกจากบาน ถายอุจจาระลงสวมที่ถูกสุขลักษณะ ปองกันตนเองจากการกัดของแมลงพาหะ รักษาความสะอาดในบานและรอบบานใหสะอาด ดิฉันเสียพอไปตอนที่พออายุ 56 ป การที่พอจากไปเร็วนั้นคือ การกําหนด จากพระองคอัลลอฮฺ (ซบ.) แตการเสีย ชีวิตก็มักจะมีสาเหตุ ซึ่งดิฉันเชื่อวาสาเหตุ ก็มาจากการที่พอสูบบุหรี่ จึงทําใหเกิด โรค สงผลทําใหพอหัวใจวายกะทันหัน พ อ ของดิ ฉั น สู บ บุ ห รี่ ม าเป น ระยะเวลา นาน ตั้งแตดิฉันยังไมเกิดจนกระทั่งดิฉัน มี ง านมี ก ารทํ า พ อ ก็ ยั ง สู บ ไม ย อมเลิ ก เสี ย ที อยู ม าวั น หนึ่ ง พ อ ไม ค อ ยสบาย มีอาการไอและเจ็บหนาอก ทางบานจึง บอกใหพอไปตรวจรางกายที่โรงพยาบาล ผลที่ ต รวจออกมาพ อ บอกว า ไม มี อ ะไร แคไอธรรมดา แตพวกเราทุกคนลงความ
8
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
เห็นวาพอสูบบุหรี่จัด ถึงไดไอเลยบอก ให พ อ เลิ ก สู บ บุ ห รี่ ทั้ ง แม แ ละพี่ ส าวจะ บนและบอกพอทุกวันจนพอรําคาญเลย ลดปริมาณสูบแตจะไมสูบใหที่บานเห็น เวลากลับบานก็จะหันมาอมลูกอมแทน ตัวดิฉันเองก็จะพูดกับพอใหพอเลิกสูบ บุหรี่ จะคอยบอกพอตลอดวาถาพอเลิก พอก็จะมีกลิ่นตัวหอม ปากก็จะหอม แลว ก็จะดูอวนดวยนะ ..อิอิ.. พอก็ยอมเลิก อยูชวงระยะหนึ่งที่ไอเริ่มแรง ชวงที่พอ เลิ ก สู บ จะเห็ น ได ชั ด เลยว า พ อ อ ว นขึ้ น มากและดูหนาตาสดใสขึ้นเยอะ แตก็ไมมีใครรูนะคะวาชวงที่พอ เลิกสูบบุหรี่นั้น เปนชวงระยะเวลาที่อาจ จะสายไปเสียแลวหรือเปลา...เปนคําถาม ที่ ยั ง คาใจดิ ฉั น มาตลอดตั้ ง แต วั น ที่ พ อ เสี ย ด ว ยอาการหั ว ใจล ม เหลว มาถึ ง ปจจุบันก็ 4 ป กวาๆ แลว แตดิฉันยัง คาใจกับอาการของพออยูจนทุกวันนี้วา คื อ อาการของคนที่ เ ป น โรคอะไรบาง อยาง ที่มีสาเหตุมาจากการที่พอสูบบุหรี่ มาเปนระยะเวลานานหรือเปลา ตั้งแต ดิฉันยังไมเกิดแตเพิ่งมาเลิกไดจริงๆ จังๆ ก็ตอนกอนที่พอจะเสียชีวิตไปไมถึงปคะ แตยังสูบใบจากอยูบาง สาเหตุที่ทําให ดิฉันสงสัยคือ แมเลาใหฟงหลังจากพอ เสียวา.....กอนที่พอจะเสียประมาณ 2-3 เดื อ นให ห ลั ง ลมหายใจของพ อ เหม็ น มากๆ มันเหมือนกับกลิ่นเหม็นออกมา จากภายใน เพราะเมื่อกอนมั นก็ แคได กลิ่ น ปากทั่ ว ไปเวลาสู บ บุ ห รี่ แต ห ลั ง ๆ แมบอกวากลิ่นมันแรงและเหม็นผิดปกติ แมจึงใหพอไปเอกซเรยปอดที่โรงพยาบาล พอออกมาจากหองเอกซเรยพอบอกวา ไมไดเปนอะไร แมก็ไมไดคิดอะไรมาก ในตอนนั้น อาจจะเปนเพราะวาตอนนั้น พ อ ดู แข็ ง แรงและดู อ ว นท ว นสมบู ร ณ และที่สําคัญพอไมเคยแสดงอาการอะไร ที่ บ ง บอกว า ตั ว เองกํ า ลั ง ป ว ย เราเลย ไมคาดคิดวาจะเปนโรคอะไรหรือเปลา จนกระทั่ ง พ อ เสี ย แม ถึ ง นึ ก ขึ้ น ได ว า
อาจจะเปนเพราะพอไมอยากใหคนใน ครอบครั ว รู ห รื อ เปล า ว า พ อ เป น อะไร รายแรงแคไหนก็อาจเปนได เพราะโดย ปกตินิสัยของพอมักจะไมยอมบอกใคร ในบานวาตัวเองเปนอะไร เพราะกลัววา ทุ ก คนในบ า นจะเครี ย ด กลั ว ทุ ก คนใน บานจะไมมีความสุข เลยอาจจะปดบัง สิ่ ง ที่ ตั ว เองป ว ยอยู ซึ่ ง ดิ ฉั น เองช ว งนั้ น ไมไดอยูบานเลย แคคุยโทรศัพทกับพอ ก็เทานั้น ถามสารทุกขสุขดิบก็ไมมีอะไร มาก จึงทําใหไมรูสาเหตุของกลิ่นที่ออก มาจากปากของพ อ ว า จริ ง แล ว มั น คื อ สาเหตุที่เกิดจากโรคอะไรบางอยางหรือ ไม แตเชื่อวาอาจจะเปนสาเหตุมาจาก การสูบบุหรี่แนนอน สุดทาย อยากจะฝากทานผูอาน ที่ยังมีโอกาสไดดูแลพอและแม เพราะ นอกจากการดู แ ลท า นแล ว เรายั ง ต อ ง คอยเอาใจใสท านในทุ กๆ เรื่อง และที่
สําคัญที่สุด เรื่องสุขภาพของทานทั้งสอง ทั้งพอและแม ไมวาจะมีอาการมากหรือ นอย หรือไมแสดงออกก็ตาม เราก็ตอง ดู แ ลเอาใจใส แ ละพาไปหาหมอและ ติดตามอยางใกลชิด ถาอยากใหทานทั้งสองอยูกับเรา ไปนานๆ แบบมีสุขภาพดี และที่สําคัญ ก็อยาใหพอเราสูบบุหรี่เด็ดขาด เราคน ใกลตัวตองพยายามบอกใหพอเลิกโดย ใช วิ ธี ที่ นุ ม นวล อย า ใช วิ ธี ก ารที่ รุ น แรง หรือทําใหพอรําคาญนะคะ สวนคนเปน พอเอง ถารักลูกอยากอยูกับลูกไปนานๆ ดวยสุขภาพรางกายที่แข็งแรง ก็เลิกสูบ บุ ห รี่ แ ละหั น มาออกกํ า ลั ง กายกั บ ลู ก ๆ ดีกวานะคะ กอนที่ใครคนใดคนหนึ่งจะ จากเราไปแบบที่เราไมคาดคิด .....แดพอผูเปนฮีโร ในใจเราตลอดไป......
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
9
เรื1องนารูกับหมอกษิดิษ นายแพทยกษิดิษ ศรีสงา
โรคเสนเลือดแดง สวนปลายอุดตัน เปนโรคที่
เกิดขึ้นบอยๆ แตคนทั่วไปมักไมรูจัก และ หลายรายที่เปนถึงขั้นตองตัดเทาไป ก็ยัง ไมรู ดังนั้น เราจึงควรมาทําความรูจัก กับโรคนี้กันไวบางก็นาจะเปนการดี....
โรคเสนเลือดแดงสวนปลายอุดตัน มีชื่อภาษาอังกฤษเรียกวา Peripheral vascular disease (PVD) แปลว า โรคเสนเลือดสวนปลายอุดตัน ซึ่งคําวา vascular หมายถึ ง ทั้ ง เส น เลื อ ดแดง และเส น เลื อ ดดํ า แต ค วามจริ ง แล ว โรคนี้ กลับหมายถึงเพียงเสนเลือดแดง อยางเดียว ดังนั้น ปจจุบันจึงนิยมใชคํา ว า Peripheral arterial disease (PAD) ซึ่ ง หมายถึ ง โรคเส น เลื อ ดแดง
10
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
สวนปลายอุดตันนั่นเอง เพราะสวนมากถาเปนเสนเลือดดํา อุดตันมักจะเกิดจากลิ่มเลือด เราจะเรียกวา deep venous thrombosis (DVT) มากกวา เสนเลือดแดง อุดตัน จะมีอาการตางจาก เสนเลือดดําอุดตันไปคนละทางกันเลย โรคทั้งสอง มี อั น ตรายทั้ ง คู แ ต ต า งกั น ไป โรคเส น เลื อ ดดํ า อุดตัน มักจะเกิดจากการที่อยูเฉยๆ เปนเวลานานๆ เชนนอนนานหลังผาตัด นั่งนานๆ ในรถทัวร หรือ ในเครื่ อ งบิ น เป น ต น เลื อ ดในเส น เลื อ ดดํ า จะ ตกตะกอนจั บ กั น เป น ก อ น ลิ่ ม เลื อ ดและอุ ด ตั น ทําใหเลือดไปตอไมได เลือดจึงคางอยูตามปลายๆ ของขามาก เมื่อเลือดคางอยูมาก ก็จะเกิดแรงดัน มาก ทําใหสวนที่เปนนํ้าซึมออกมานอกเสนเลือด ไป อยูตามเนื้อเยื่อรอบๆ ดังนั้น อาการที่พบไดเปนประจํา
สําหรับเสนเลือดดําอุดตันคือ อาการขา บวมกดบุม คือ ถาเอานิ้วมือกดจะเปน รอยบุมลงไป ถาบวมมาก ก็จะขึ้นไปถึง ใต เข า ถ า บวมน อ ยๆ ก็ อ าจจะอยู แ ค หลั ง เท า อาการของนํ้ า เกิ น ในร า งกาย จากหั ว ใจวายหรื อ ตั บ วาย หรื อ ไตวาย ก็ จ ะเกิ ด บวมกดบุ ม ด ว ยเช น กั น โดย ที่ ไ ม ไ ด มี ก ารอุ ด ตั น ของเส น เลื อ ดดํ า เลื อ ดยั ง วิ่ ง ได อ ยู แต ใ นความเร็ ว ที่ ช า ลงมาก เหมือนกับจราจรบานเรา ดังนั้น นํ้ า ที่ อ ยู ต ามส ว นปลายจึ ง ไหลออกข า ง นอกเส น เลื อ ด ไปอยู ต ามเซลล ต า งๆ (ซึ่ ง ก็ เ หมื อ นกั บ จราจรบ า นเราที่ เวลา รถติดมากๆ คนสวนหนึ่งจะจอดรถแวะ นอน หรือกินกาแฟตามโรงแรม หรือราน อาหารกันกอน) แตในเสนเลือดแดงอุดตันนั้น จะ มี ลั ก ษณะต า งออกไป เส น เลื อ ดแดงที่ อุดตัน มักไมไดเกิดจากกอนเลือด หรือ ลิ่ ม เลื อ ดไปอุ ด แต เ กิ ด จากการมี ข ยะ หรื อ ตะกอน ไปติ ด อยู ต ามผนั ง ด า นใน ของเสนเลือดแดง เหมือนกับไขมันที่พอก อยูในทอนํ้าทิ้ง ทําใหทอเล็กลง และเมื่อ เล็กลงมากๆ ก็จะทําใหเสนเลือดนั้นตีบ แคบ และอุดตันไดในที่สุด สาเหตุสวน ใหญเกิดจาก ไขมัน ที่พอกผนังดานใน ของเส น เลื อ ด จนทํ า ให เ ส น เลื อ ดตี บ แคบลง และเกิดจากเบาหวาน ที่คุมไมดี ทํ า ให นํ้ า ตาลไปเกาะตามผนั ง ด า นใน ของหลอดเลือด ทําใหเสนเลือด เปราะ กรอบ และตีบแคบลง เมื่ อ มี เ ส น เลื อ ดแดงตี บ แคบลง ทําใหเลือดวิ่งไปปลายเทาไมได หรือวิ่ง ไดนอยลง เลือดไปเลี้ยงปลายเทาก็นอย ลงดวยนั้น ตัวปลายเทาก็จะเย็น ขนที่ ขาก็จะพากันรวงหมด ผิวหนังก็จะบาง ลง เปนมันๆ ขาจะลีบลง เวลาอยูเฉยๆ ไม เ ป น อะไร แต เวลาเดิ น จะปวดมาก ยิ่งเดินนานๆ ยิ่งปวดมากขึ้น เนื่องจาก
เวลาอยู เ ฉยๆ ไม ข ยั บ ขา ก็ ต อ งการ พลั ง งานน อ ยหน อ ย เลื อ ดที่ ม าเลี้ ย ง แม จ ะน อ ยก็ ยั ง เพี ย งพออยู จึ ง ไม รู สึ ก อะไร แตเมื่อเดินหรือวิ่ง ขาตองทํางาน หนักขึ้น ตองการออกซิเจนมากขึ้น แต เส น เลื อ ดตี บ ทํ า ให เ ลื อ ดมาเลี้ ย งได ไ ม เพิ่มขึ้น เกิดอาการขาดเลือด เนื้อเยื่อจึง ส ง สั ญ ญาณออกมาเป น ความเจ็ บ ปวด เพื่อใหเราหยุดเดินนั่นเอง
เสนเลือดแดง เพื่อดูเสนเลือดแดงวา มี การตีบตันที่ตําแหนงไหน และมากนอย เพียงใด การรักษา ถาเปนนอยๆ ใชการ รั ก ษาแบบประคั บ ประคอง โดยให ย า ขยายเส น เลื อ ดแดง และรั ก ษาสาเหตุ ดวยการลดไขมัน หรือคุมเบาหวานให ดี ๆ ออกกํ า ลั ง กายมากๆ เพื่ อ ให เ ลื อ ด วิ่งเร็วๆ บอยๆ จะทําใหเสนเลือดกวาง
การวิ นิ จ ฉั ย เส น เลื อ ดอุ ด ตั น ทํ า เมื่ อ มี ผู ป ว ยมาหาด ว ยเรื่ อ ง เดิ น แล ว ปวดขา บริเวณนอง เปนหลักโดยไมมี อะไรเกี่ยวกับขอเขาหรือขอเทามากอน เลย หรืออาจจะมาดวยแผลเรื้อรังที่เทา รักษาเทาไร ไมยอมหาย หรือลามมาก ขึ้น เชนในผูปวยเบาหวานเปนตน เมื่อ แพทย ส งสั ย ก็ จ ะส ง ไปทํ า ABI ซึ่ ง เป น การวัดสัดสวนวา เลือดไปเลี้ยงที่ขาหรือ แขนมากกวากัน โดยปกติแลว เลือดจะ ไปเลี้ยงที่ขามากกวาแขนเสมอ เนื่องจาก ขาใหญกวาแขน เสนเลือดจึงใหญกวา มีเลือดปริมาณมากกวา แตเมื่อใดก็ตาม เลือดไปเลี้ยงแขนมากกวาขา แสดงวา ผิดปกติ จึงตองหาสาเหตุกันตอไป โดย การทํ า angiogram หรื อ การฉี ด สี เข า
ขึ้นได หรืออยางนอยไมตีบแคบลงกวา เดิ ม แต ถ า รั ก ษาด ว ยวิ ธี ดั ง กล า วแล ว ไม ไ ด ผ ล ก็ จ ะต อ งช ว ยด ว ยการผ า ตั ด ทํ า บายพาส หรื อ การใส เ ส น เลื อ ดแดง เทียม ตอเอาเลือดจากเสนเลือดแดงใน ชองทอง ใหผานบริเวณเสนเลือดอุดตัน ที่ ข า ไปยั ง เส น เลื อ ดขาที่ ยั ง เป ด อยู ก็ สามารถจะเพิ่ ม เลื อ ดให ม าเลี้ ย งขาได มากขึ้น ทําใหผูปวยมีอาการดีขึ้น แตก็ ยังตัองรักษาแบบประคับประคองตอไป เสมอ เพื่ อ ไม ใ ห ก ลั บ มากตี บ แคบอี ก วัสลาม ฯ
พิมพครั้งแรก กันยายน 2554 จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
11
ทองเที่ยว Sere Han
ตอน
คิดจะพักก็พัก (จบ)
บึ่งรถจากความศิวิ ไลซ จุดหมายตอไปของการเดินทาง แบบออนเดอะโรดของเราในครั้งนี้ เปน เมืองหลวงของประเทศมาเลเซีย นั่นก็ คือ กัวลาลัมเปอร (Kuala Lumpur) เราขั บ รถเป น ระยะทางกว า 450 กิ โ ลเมตรจากตรั ง กานู ใ ช เ วลากว า 4 ชั่ ว โมงครึ่ ง เมื่ อ เข า เขตเมื อ งหลวงก็ เปนชวงพลบคํ่าพอดิบพอดีก็ ไดสัมผัส วิ ถี ชี วิ ต หลั ง เลิ ก งานของคนในเมื อ งนี้ โดยเฉพาะการจราจรบนทองถนนที่คลับ คล า ยคลั บ คลาว า อยู ก รุ ง เทพยั ง ไง อย า งนั้ น เลย ถึ ง แม ร ถยนต มี จํ า นวน มากพอที่จะทําใหรถราติดขัด แตสภาพ ทองถนนที่นี่ดูเปนระเบียบเรียบรอยและ มีการดูแลรักษากฎจราจรเปนอยางดี และอุ ป กรณ สํ า คั ญ ที่ ช ว ยให ท ริ ป ของ เรามี ค วามสะดวกสบายและไปยั ง จุ ด หมายได อ ย า งถู ก ต อ งแม น ยํ า ก็ ค ง เปน Google Map ที่สามารถใชการใน ประเทศมาเลเซียไดอยางมีประสิทธิภาพ อยางแมนยํา จนทําใหพวกเราไปสูที่พัก ไดอยางรวดเร็วทามกลางการจราจร ที่ทุลักทุเลพอสมควร 12
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
รถไฟฟามาเลเซีย
..สูเกาะแหงมรดก.. กัวลาลัมเปอร หรือ KL ที่ติดปาก ทุ ก คนย อ มาจาก Kuala Lumpur เมืองศูนยกลางเศรษฐกิจขนาดใหญใน ภูมิภาคอาเซียน ประกอบดวยตึกราบาน ชองเรียงรายอยูมากมาย และระบบการ
ขนสงที่ยอดเยี่ยมและเปนเมืองสวรรค ของนักทองเที่ยวเลยทีเดียว เมื่อมาถึง ที่ นี่ แ ล ว สิ่ ง ที่ พ ลาดไม ไ ด สํ า หรั บ ทุ ก คน คื อ การถ า ยรู ป กั บ ตึ ก แฝดเปโตรนาส (Petronas Twin Towers) อาคาร 88 ชั้น
สวนสนุก i-city กัวลาลัมเปอร
รูจักกันในอีกชื่อหนึ่งคือ อาคาร KLCC อาคารแห ง นี้ เ คยเป น ตึ ก แฝดที่ สู ง ที่ สุ ด ในโลก ฝงหนึ่งของผลงานสถาปตยกรรม ชิ้น เอกนี้ ติด กับ สวน KLCC ที่กิ น เนื้อ ที่ กว า งขวางและตกแต ง อย า งสวยงาม สถานที่ที่นาสนใจในอาคาร KLCC คือ ซู เ รี ย ชอปป ง คอมเพล็ ก ซ , ศู น ย วิทยาศาสตร เปโตรซินและศูนยประชุม กัวลาลัมเปอร ซึ่งเปนที่ตั้งของพิพิธภัณฑ
ตึกแฝด KL
สัตวนํ้า เราจึงไดเพลิดเพลินไปกับการ ชมพิ พิ ธ ภั ณ ฑ แ ละเทคโนโลยี ม ากมาย ของที่นี่ แลวยังแวะชอปปงติดไมติดมือ เปนของฝาก และจะไมลืมที่จะแชะภาพ รวมกับตึกแฝดเพื่อเปนที่ระลึกซะหนอย ความพิเศษของทริปนี้ คือการได มีโอกาสลองใชขนสงสาธารณะของที่นี่ ทั้งรถไฟฟา และรถเมล ดังนั้นแลวเรา ก็ เ ลื อ กจะจอดรถยนต ไว ที่ โรงแรมแล ว ออกเดิ น ทางด ว ยรถเมล แ ละรถไฟกั น ประเทศมาเลเซี ย มี บ ริ ก ารขนส ง สาธารณะหลายช อ งทางเรี ย กได ว า เดินทางสะดวกไมลําบากมากนัก และ ยังครอบคลุมเมือง KL ดวยบริการ Rapid KL ซึ่งมีรถไฟ 2 ประเภท คือรถไฟฟา LRT Light Rail Transit และรถไฟฟา รางเดี่ ย วที่ เรี ย กว า โมโนเรล หรื อ MR เราก็ไมพลาดที่จะขึ้นไปสัมผัสรถไฟของ เมืองนี้ เริ่มกันที่รถไฟ LRT มี 2 สาย คือ สี เ หลื อ ง (Ampang line) และสี แ ดง (Kelana jaya line) ทั้ ง สองจะมี จุ ด เชื่อมตอตามเสนทางตางๆ บอกไดเลย ว า รถไฟที่ นี่ มี เ ส น ทางครอบคลุ ม KL ทํ า ให เราสามารถแวะตามสถานี ต า งๆ เพื่ อ หาแหล ง ท อ งเที่ ย ว ถ า เรานั่ ง สาย สีแดงก็จะสามารถไปลงที่ KL Sentral
ซึ่งก็คือตึกแฝดนั่นเอง สวนรถไฟราง MR เปนรถไฟรางเดี่ยวมีระยะทางที่สั้นๆ มี เพียงโบกี้เล็กๆ จุคนไดไมมากแตมีรอบ วิ่งคอนขางถี่ MR เพิ่งนํามาใชในเมืองนี้ เมื่อไมนานนัก สวนคาบริการของรถไฟ ทั้งสองสาย เริ่มตนที่ 0.70 ริงกิตเทานั้น สะดวกและยังสบายกระเปาอีกดวย ขอ แนะนํ า สํ า หรั บ คนที่ อ ยากจะลองท อ ง เมืองดวยวิธีกันมากๆ เลยละ เมื่อไดทองเที่ยวเมืองหลวงไดพอ อิ่มแลว เราก็ยังคงตองขับรถมุงหนาสู จุดหมายตอไปคือ เกาะปนัง (Penang) เกาะที่ไดชื่อวาเปนมรดกแหงวัฒนธรรม ระยะทางจากกัวลาลัมเปอรไปเกาะปนัง รวมแลวกวา 360 กิโลเมตร กับการขับ รถกว า 4 ชั่วโมง และเมื่ อเห็ นสะพาน ขนาดใหญขางหนาก็แสดงวาเรามาถึง ทางเชื่อมไปสูเกาะปนังแลว คราวนี้เรา ใชสะพานปนังแหงที่ 2 ที่ไดชื่อวาเปน สะพานสวยงามที่ ย าวที่ สุ ด ในประเทศ มาเลเซี ย และยาวที่ สุ ด ในเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต โดยสะพานมี ค วามยาว ทั้งหมด 24 กิโลเมตร ความยาวเหนือ ระดับนํ้าทะเล 16.9 กิโลเมตร เขาสูเมือง จอร จ ทาวน (George Town) เมื อ ง หลวงของป นั ง เป น เมื อ งที่ ไ ด รั บ การ
มัสยิดกลางน้ําปนัง (Tanjung Bungah) จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
13
ปนัง
ขึ้ น ทะเบี ย นยู เ นสโกให เ ป น เมื อ งแห ง มรดกโลก ดวยมีการอนุรักษมรดกทาง วั ฒ นธรรมของยุ ค อาณานิ ค มอั ง กฤษ ไว ตั้ ง แต ป ลายศตวรรษที่ 18 และยั ง เป น สถานที่ ตั้ ง เชิ ง กลยุ ท ธ บ นช อ งแคบ มะละกา ปนังจึงถือเปนทางเชื่อมหลัก ของตะวันออกและตะวันตก โดยมีชาว เปอรานากัน (Peranakan) เปนลูกครึ่ง จีนและมาเลยดั้งเดิมถายทอดมรดกทาง สถาปตยกรรม อาหาร การแตงกาย และ วัฒนธรรมไวใหไดชื่นชมจนถึงปจจุบัน โดยมี ค วามรุ ง เรื อ งของอารยธรรมจี น ผสมอยูดวย ซึ่งเห็นไดจาก วัด ทาเทียบ เรือ หองประชุม และคฤหาสนอันเปน เอกลั ก ษณ นอกเหนื อ จากนี้ ป นั ง ยั ง เลื่ อ งลื อ ถึ ง ความอร อ ยของร า นอาหาร แบบหาบเร ที่ ช วนให นํ้ า ลายสอ ฉะนั้ น นั ก ท อ งเที่ ย วจึ ง ไม ค วรพลาดลิ้ ม ลอง อาหารพื้นเมืองเอกลักษณของปนัง เชน ปนังลักซา (เปนกวยเตี๋ยวลูกผสมระหวาง จี น กั บ มาเลย ห น า ตาคล า ยขนมจี น ใน บานเรา แตรสชาติไมเหมือนเสียทีเดียว) ฉ า ก ว ยเตี๋ ย ว (คล า ยๆ ผั ด ไทยบ า นเรา “ฉา” ในภาษาฮกเกี้ยนแปลวา “ผัด” เขาใจวาผัดฉาในบานเรา นาจะมาจาก ภาษาฮกเกี้ ย นคํ า นี้ ) โรจะก (เป น ยํ า ประเภทหนึ่ ง ) และก ว ยเตี๋ ย วแกงด ว ย จะเห็ น ได ว า เมื อ งแห ง นี้ เ ป น เมื อ งแห ง 14
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
วั ฒ นธรรม ไม ว า วั ฒ นธรรมของผู ค น วัฒนธรรมการกิน ที่เผยแพรใหนักทองเที่ยว ไดชมและรูสึกวาทุกอยางที่นี่เปนมรดก ที่ควรแกการรักษาไว นอกจากแหล ง ท อ งเที่ ย วที่ เ ป น มรดกทางวั ฒ นธรรมของผู ค นที่ นี่ แ ล ว เกาะแห ง นี้ ยั ง มี แ หล ง ท อ งเที่ ย วอี ก มากมาย และที่ไดรับความนิยมมากคือ ศิลปะบนกําแพง หรือ Street Art แหลง ถายรูปที่สามารถปนจักรยานตามแผนที่ ที่บอกวามีรูปบนกําแพงอยูตรงไหนบาง ซึ่งมีทั้งหมด 18 รูปพวกเราก็ไมรอชามา ป น ๆ และถ า ยรู ป เล ย ยย และทิ้ ง ท า ย ดวยการไปกระโดดขึ้นรถไฟปรับอากาศ เพื่อไตระดับความสูงสูเขาปนัง (Penang Hill) ที่ สู ง ถึ ง 823 เมตร เพื่ อ สั ม ผั ส อากาศที่เย็นอีกระดับ พรอมชมสุดยอด
ทิวทัศนของเมืองจอรจทาวน ความเขียว ชอุมของผืนปา พืชพรรณที่ยังคงมีอยูไม เปลี่ ย นแปลงตั้ ง แต ยุ ค จู ร าสสิ ค อี ก ทั้ ง คางแวนและบังกะโลที่มีอยูตั้งแตกอน ศตวรรษที่ 19 โดยราคาอยูที่ 30 ริงกิต และสําหรับคนที่พกบัตรนักศึกษา หรือ Student Card ก็ ล ดไปเลยครึ่ ง ราคา จัดวาคุมราคาจริงๆ การเดินทางของเราดวยการออน เดอะโรดครั้งนี้จบลงที่เมืองแหงนี้ กอน ที่จะเดินทางกลับเขาไปประเทศไทยอยาง ปลอดภั ย ขอทิ้ ง ท า ยด ว ยทริ ค เล็ ก ๆ ที่ จะแนะนํ า แก นั ก ท อ งเที่ ย วทั้ ง หลาย ที่อยากเดินทางดวยรถยนต เพื่อความ ปลอดภั ย ของทุ ก คนในทริ ป และเป น ประโยชนตอการเดินทาง ดวยเทคนิค การเตรี ย มตั ว ก อ นการเดิ น ทางด ว ย รถยนตระยะไกล 1.ควรเตรียมเอกสาร เกี่ ย วกั บ รถยนต ใ ห พ ร อ ม โดยเฉพาะ เอกสารภาษาอั ง กฤษและเอกสารเดิ น ทางของทุกคน (แนะนําไปแลวในตอน ที่ 1) 2. ควรเช็คสภาพรถกอนออกเดิน ทางทุกครั้งโดยเฉพาะการเดินทางระยะ ไกล 3. ควรเตรียมยาและเครื่องนุงหม พรอมตลอดเวลา 4. แอพพลิเคชั่นที่ได ผลมากที่สุดคือ Google Map ควรโหลด ไวในโทรศัพท และขอสุดทาย 5. เตรียม ใจใหพรอมไมวาหนทางขางหนาจะเจอ อะไร? ด ว ยความปรารถนาดี จ ากแบ็ ค แพ็คเกอร
รูปบนกําแพงปนัง
ทองโรค ฮากีม
โรคขาดวิตามิน
วิตามินเปนสารประกอบอินทรีย ซึ่ ง เป น สารอาหารสํ า คั ญ ที่ สิ่ ง มี ชี วิ ต ตองการในปริมาณเล็กนอย มีหนาที่ชวย การทํางานของระบบตางๆ ในรางกาย การขาดวิตามินอาจเปนสาเหตุของโรค ตางๆ ไดมากมาย ในสมัยโบราณมนุษยรูจักวิตามิน ในแง ข องอาหารที่ ใช รั บ ประทาน ชาว อี ยิ ป ต พ บว า การกิ น นํ้ า มั น ตั บ ปลาจะ ชวยใหหายจากอาการตาบอดกลางคืน ศั ล ยแพทย ช าวสก อ ตพบว า ผลไม พ วก สม สามารถรักษาอาการลักปดลักเปด หรือโรคเลือดออกตามไรฟนได แพทย ชาวดั ต ช สั ง เกตพบว า ไก ที่ กิ น ข า วที่ ไมขัดขาวจะไมมีอาการเหน็บชา
เอ
วิตามินชวยขับเคลื่อนใหรางกาย ทํางานไดตามปกติ เมื่อเราบริโภคอาหาร ซึ่งมีวิตามินเปนสวนประกอบ อาหารจะ ถู ก ดู ด ซึ ม เข า สู ร า งกายและถู ก นํ า ไปใช เสริม สรางและซอมแซมสวนที่สึกหรอ วิตามินซึ่งไดจากอาหาร และดูดซึมเขา ไปอยู ใ นเลื อ ด จะถู ก ส ง ไปตามอวั ย วะ ส ว นต า งๆ ของร า งกายเพื่ อ ให อ วั ย วะ ต า งๆ ทํ า งานได ต ามปกติ นอกจากนี้ วิตามินยังชวยใหระบบประสาทสั่งงาน ไปยังอวัยวะตางๆ ไดเปนอยางดี หาก การสั่ ง งานจากระบบประสาทใช ง าน ไมได การทํางานของอวัยวะตางๆ จะ สูญเสียไป
วิตามินเอ มีความสําคัญอยางยิ่ง ตอสุขภาพ โดยมีบทบาทสําคัญตอระบบ การมองเห็น การเจริญเติบโต การสราง ภูมิคุมกันโรค รวมทั้งการเปลี่ยนแปลง ของเซลล เ ยื่ อ บุ ผิ ว ต า งๆ แหล ง อาหาร ที่ มี วิ ต ามิ น เอสู ง ได แ ก ตั บ ไข แ ดง นม เนื้อสัตว ผักใบเขียวเขม ผักและผลไม สีเหลือง จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
15
วิ ต ามิ น เอ ถื อ ไดวาเปนวิตามิน ชนิดหนึ่ง ที่สามารถละลายในไขมันได อีกทั้งยังคงพบไดมากในนํ้ามันตับปลา ตั บ ไข แ ดง พื ช ใบเขี ย วทุ ก ชนิ ด และ ผลไม สี ส ม ซึ่ ง สิ่ ง เหล า นี้ ถื อ ได ว า เป น สารตั้ ง ต น ของวิ ต ามิ น เอโดยตรง โดย เฉพาะตับ ถือไดวาเปนแหลงสะสมของ วิตามินเออยางมากที่สุดเลยทีเดียว โรคขาดวิตามินเอ มักพบบอยใน เด็ก สาเหตุของการขาดวิตามินเอสวน ใหญมาจากการขาดอาหาร โดยเฉพาะ ผูที่ไมนิยมทานผักผลไม รวมถึงผูที่ขาด วิ ต ามิ น เอโดยไม ตั้ ง ใจจากโรคท อ งร ว ง เรื้อรัง โรคตับออนอักเสบ และทอนํ้าดี อุ ด ตั น ร ว มด ว ย และเมื่ อ ร า งกายไม ไ ด รับการเติมวิตามินเอตามที่ควรจะเปน จึงสงผลใหเกิดอาการ ดังนี้ 1. มองไมเห็นในที่แสงนอย หรือ ที่เรียกวา อาการตาบอดสีในเวลากลาง คื น แม ว า โดยธรรมชาติ ข องคนเราจะ สามารถปรับสายตาใหเขากับความมืด ได แตในกรณีนี้จะทําใหสายตาไมคมชัด เทาเดิม เรียกวา ตาฟางก็ไมผิด
2. เยื่อบุตาแหง หรืออาการ ตาแหง อาจมีเมือกเหนียวในตาหรือ รอบดวงตา มี อ าการระคายเคื อ ง กรณี ที่ เ ยื่ อ บุ ต าแห ง อย า งรุ น แรง จะสงผลใหตาขาวแหงและมีรอย ยน ซึ่งแมวาจะสามารถมองเห็น ไดตามปกติ แตจะสุมเสี่ยงตอการ ติดเชื้อไดงายกวาปกติเชนกัน 3. อาการตาวุน พบไดหลังระยะ ตตาแหงไปแลว โดยจะมีอาการลักษณะ ตาขุน เหลว เนื่องจากดวงตาไดรับการ ติ ด เชื้ อ หรื อ ติ ด เชื้ อ ได ง า ยและไวกว า อาการตาแหง ควรเขารับการรักษาใน ทันที 4. โรคผิวหนัง เนื่องจากวิตามิน เอมี ส ว นสํ า คั ญ ในการรั ก ษาสภาพ เยื่อบุผิวหนัง การขาดวิตามินเอจึงทําให ผิ ว พรรณขาดความชุ ม ชื้ น และหยาบ กร า นได โดยเฉพาะผิ ว หนั ง บริ เ วณ
ขอศอก ตาตุมและขอตอตางๆ อาจนํา ไปสู โรคทางผิ ว หนั ง เช น สิ ว และการ ติดเชื้อทางผิวหนังได 5. ภูมติ า นทานตํา่ การขาดวิตามิน เอ ทําใหเกิดโรคติดเชื้อในระบบทางเดิน หายใจไดงาย และทําใหเกิดการอักเสบ ในโพรงจมู ก ช อ งปาก คอ และที่ ต อ ม นํ้ า ลายได ทั้ ง ยั ง ส ง ผลให ติ ด เชื้ อ ไวรั ส ทําใหเปนหวัดงาย ความรุนแรงของภาวะขาดวิตามิน เอ อาจสงผลใหตาบอดได แตหากทราบ วิ ธี ดู แ ลรั ก ษาแล ว ควรพยายามถนอม และหมั่นบํารุงสายตาดวยวิตามินชนิด ต า งๆ โดยเฉพาะวิ ต ามิ น เอ เพื่ อ ลด ความเสื่อมของสายตาที่มากอนอายุขัย อันควร อีกทั้งการลดพฤติกรรมติดหนา จอ เชน งดมองหนาจอในที่มืด ลดความ สวางหนาจอ ไมจดจอกับหนาจอนาน เกิน 8 ชั่วโมง
โรคนี้เปนโรคที่สามารถปองกันไดดวยการกินอาหารที่มีวิตามินเอสูง เชน เนื้อ ตับ ไข นม ฟกทอง มะเขือเทศ มะละกอสุก ผักใบเขียว พริก เปน ประจําเพื่อปองกันไม ใหเกิดโรคนี้ซึ่งอาจทําใหตาบอดได
ที่มา : https://th.wikipedia.org http://haamor.com/th https://www.bangkokhospital.com/index.php/th/health-tips/vitamin-deficiency#sthash.8pu5ldz1.dpuf http://nutrition.anamai.moph.go.th/temp/main/view.php?group=1&id=605 http://health.haijai.com/4059/ http://www.thailovehealth.com/disease/health-17670.html
16
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
แมและเด็ก นูรีน
“ทา” ของทารกในครรภ หมายถึง
ก ร า ท ” น ก “ทา
ส ว นนํ า ของทารกที่ เ คลื่ อ นลงไปในอุ ง เชิงกราน และจะเปนสวนที่คลอดออกมากอน เชน ทาศีรษะ ทากน ทาขวาง เปนตน ดังนั้น “ทารกทากน” จึงหมาย ถึง การที่สวนกนหรือเทาของทารกเปน สวนที่เคลื่อนลงไปในอุงเชิงกราน หาก เจ็บครรภคลอดจะเปนสวนที่คลอดออก มากอน ทารกทากนมี 3 แบบ คือ ทา ขัดสมาธิ (complete) ทากนที่ขาเหยียด ตรงขึ้นมาดานหนาลําตัว (frank) และ ทาที่เทาหรือหัวเขาชี้ลง (incomplete) สาเหตุที่เกิดยังไมทราบแนชัด ป จ จั ย เสี่ ย งประกอบด ว ย การ ตั้งครรภแฝด ภาวะนํ้าครํ่ามากหรือนอย เกินไป ภาวะรกเกาะตํ่า เนื้องอกมดลูก มีความผิดปกติของชองเชิงกราน คุณแม สูบบุหรี่ เปนเบาหวาน เปนตน จะรูไดอยางไรวาทารกอยูในทา กนหรือไม? ในชวงแรกของการตั้งครรภ ตัวทารกยังเล็ก จึงสามารถหมุนเปลี่ยน ทาเปนกนหรือเปนทาศีรษะไดงาย สตรี ตั้ ง ครรภ มั ก ยั ง ไม รู สึ ก ผิ ด ปกติ แต เ มื่ อ อายุ ค รรภ ม ากขึ้ น ทารกตั ว โตขึ้ น การ
หมุ น เปลี่ ย นท า ของทารกจะทํ า ได ย าก ขึ้น เมื่อทารกเอากนลงไปในอุงเชิงกราน ศีรษะจึงอยูสวนบนหรือบริเวณใตลิ้นป สตรี ตั้ ง ครรภ จึ ง มั ก รู สึ ก ว า มี ก อ นกลม แข็งๆ ดันอยูบริเวณใตลิ้นป การที่ ท ารกเป น ท า ก น อาจเป น สัญญาณเตื อนใหสงสั ยว า อาจมี ความ ผิ ด ปกติ ที่ อ วั ย วะของทารกได เช น มี ความพิ ก ารบางอย า งโดยเฉพาะการมี ศีรษะโตผิดปกติ การวินิจฉัยทําไดโดย
การตรวจทางหนาทองเพื่อคลําสวนของ ทารก การตรวจภายใน (กรณีเจ็บครรภ คลอดมา) และที่ สํ า คั ญ คื อ การตรวจ คลื่นเสียงความถี่สูง ทารกท าก นอาจทํ าให เกิ ดภาวะ แทรกซอนขณะคลอดไดมากมายหลาย อย า ง เช น สายสะดื อ ย อ ย ศี ร ษะของ ทารกติด การบาดเจ็บหรือขาดออกซิเจน ของทารกขณะคลอด การพิจารณาชอง ทางการคลอดของทารกท า ก น ว า จะ
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
17
คลอดทางชองคลอดหรือผาทองคลอด ขึ้นอยูกับปจจัยหลายประการ ทั้งสตรี ตั้งครรภทารก และสถานพยาบาล อาจ พิจารณาคลอดทางชองคลอด หากทารก มีอายุครรภครบกําหนด เปนทากนแบบ ที่ ข าเหยี ย ดตรงขึ้ น มาด า นหน า ลํ า ตั ว (frank breech) และมีขนาดไมไดใหญ จนเกินไป ส ว นสถานพยาบาลที่ ส ามารถ ทําการคลอดทารกทากน ควรมีสูติแพทย ที่ มี ป ระสบการณ แ ละความชํ า นาญ มี กุมารแพทยและหนวยทารกแรกเกิด มี วิสัญญีแพทยพรอม ทารกที่อายุครรภ ไมครบกําหนดจะมีสัดสวนของศีรษะที่ โตกวาลําตัว ทําใหมีโอกาสเสี่ยงในการ เกิดคลอดที่ศีรษะติด ซึ่งอาจทําใหทารก เกิดภาวะคับขันได สวนขอบงชี้ในการผาทองทารก ทากน ไดแก ทารกตัวโตมาก เชิงกราน ของสตรีตั้งครรภแคบ ทารกเปนทาที่ 3 (คือเอาเทาชี้ลงไปทางชองคลอด) ทารก ที่ มี ท า แหงนคอขึ้ น มาก ทารกโตช า ใน ครรภ ครรภเกินกําหนด เคยมีแผลผาตัด ที่ ม ดลู ก มี ภ าวะรกเกาะตํ่ า ครรภ เ ป น พิษ หรือมีประวัติทารกตายคลอด ดูแลตนเองอยางไรเมื่อทารกอยู ในทากน? หากตรวจพบในชวงตั้งครรภ ออนๆ คุณแมก็ไมตองตกใจ เพราะเด็ก อาจจะหมุ น ตั ว เปลี่ ย นท า ได หากพบ 18
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ตอนตั้งครรภอายุ 34-36 สัปดาหซึ่งใน ระยะนี้ทารกจะไมเปลี่ยนทาแลว แพทย จะนัดตรวจอัลตราซาวด และนัดตรวจ ถี่ขึ้น ทั้งนี้การดูแลตนเองระหวางการ ฝากครรภ เ มื่ อ ทารกอยู ใ นท า ก น จะ
เหมือนคนทั่วไป เพียงแตตองพบแพทย ตรงตามนัดเสมอ ถาทองแรกทารกเปนทากน ทอง ต อ ไปมี แ นวโน ม ที่ จ ะเกิ ด ทารกอยู ใ น ทากนซํ้าอีก หากยังมีปจจัยเหมือนเดิม มาเกี่ยวของ เชน มารดามีเนื้องอกมดลูก หรือโพรงมดลูกผิดปกติ แตหากไมพบ ป จ จั ย เสี่ ย งชั ด เจนของมารดา โอกาส ทารกอยูในทากนซํ้าก็มีเทากับคนทั่วๆ ไป จะเห็ น ได ว า การวิ นิ จ ฉั ย ภาวะ ทารกท า ก น ได จ ะเป น กุ ญ แจสํ า คั ญ ใน การวางแผนการดู แ ลรั ก ษาเพื่ อ ให เ กิ ด ผลลั พ ธ ที่ ดี ที่ สุ ด ต อ สตรี ตั้ ง ครรภ แ ละ ทารก
ขอมูล : สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ สสส. http://haamor.com/th/article104 http://siamhealth.net/public_html/mother_child/Pregnancy/breech.html
หองขาว
แผนงานสรางสุขมุสลิมไทย
วั น ที่ 10 พฤศจิ ก ายน 2559 นายตอฮี ด ร สายสอิ ด (ที่ ห า จากขวา) รอง ผอ.ศู น ย กิ จ กรรม สสม.ภาคใต ตอนกลาง ร ว มเป ด กิ จ กรรมโครงการ ส ง เสริ ม อาชี พ ภายใต โ ครงการมั ส ยิ ด ครบวงจร ณ มัสยิดซอลาฮุดดีน (ทาชาง) ต.คลัง อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช โดย มัสยิดซอลาฮุดดีน (ทาชาง) เปนอีกหนึ่ง มั ส ยิ ด ที่ ไ ด เข า ร ว มโครงการมั ส ยิ ด ครบ วงจร สํ า หรั บ โครงการส ง เสริ ม อาชี พ เปนโครงการที่จะสรางความเขมแข็งให เกิดขึ้นแกชุมชน โดยการสรางงานและ รายได ใ ห กั บ ชาวชุ ม ชน ที่ เ กิ ด จากการ รวมกลุมของมุสลีมะฮฺในชุมชนจํานวน 19 คน มารวมกันทําขนม “ทองมวน” โดยมีนางเปยะ บุญอารี จากชุมชนบาน หลาแขก อ.ร อ นพิ บู ล ย จ.นครศรี ธรรมราช มาเป น วิ ท ยากรสอนการทํ า ขนม “ทองมวน” ใหกับกลุมมุสลิมะฮฺ
มัสยิดครบวงจร
สําหรับทานใดที่สนใจจะอุดหนุน ขนมทองมวน ของมัสยิดซอลาฮุดดีน (ทาชาง) เปนของฝาก ของขวัญ และของทานเลน สามารถติดตอไดที่ บังหลีม 081-5399827 กะตาย 088-3991410
ชุมชนรักษสุขภาว
ะ เมื่อวันที่ 12-13 พฤศจิกายน 2559 ที่ผาน มา ศ.ดร.อิ ศ รา ศานติ ศ าสน (ที่ ส ามจากขวา) ประธานมู ล นิ ธิ ส ร า งสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย (สสม.) ลง พื้ น ที่ เ ยี่ ย มชุ ม ชนรั ก ษ สุ ข ภาวะ บ า นทอนตรน ต.คลองทราย อ.กงหรา จ.พัทลุง ในความรับผิดชอบ ของศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใตตอนกลาง ชุมชนรักษสุขภาวะเปนโครงการพัฒนา ชุ ม ชนแบบพึ่ ง ตนเอง เช น การปลู ก ผั ก ปลอด สารพิษ การรณรงคการคัดแยกขยะ (การเพิ่ม มูลคาขยะ) การสงเสริมอาชีพใหกับชุมชน (การ เลี้ยงปลา เลี้ยงไก เลี้ยงผึ้ง) การสรางฝายนํ้า เพื่ อ รั ก ษาความอุ ด มสมบู ร ณ ข องธรรมชาติ และการสร า งกองทุ น สวั ส ดิ ก ารชุ ม ชน เช น กองทุนขาวสารเพื่อสรางความเขมแข็งและ ความมั่นคงใหกับชุมชน จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
19
หองขาว
แผนงานสรางสุขมุสลิมไทย
วั น ที่ 17 พฤศจิ ก ายน 2559 นายสุรินทร เหมนุกูล (ที่สองจากขวา) ผอ.ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใตตอนกลาง เป ด โครงการอนุ รั ก ษ พื ช ผั ก สมุ น ไพร เสริ ม รายได สู นั ก เรี ย นยากจน ภายใต โครงการชุ ม ชนรั ก ษ สุ ข ภาวะ บ า น ทอนตรน ต.คลองทรายขาว อ.กงหรา จ.พัทลุง ณ โรงเรียนศาสนวิทยามูลนิธิ ม.5 ต.คลองทรายขาว อ.กงหรา โดยมี วั ต ถุ ป ระสงค เ พื่ อ สร า งแหล ง เรี ย นรู ทางดานพฤกษศาสตรแกนักเรียน และ ชุ ม ชนในท อ งถิ่ น ขยายพั น ธุ ไ ม แ ละ พื ช ผั ก พื้ น บ า นชนิ ด ต า งๆ ที่ มี ใ นชุ ม ชน รวมไปถึงเพื่อเสริมสรางสุขภาวะแกเด็ก และเยาวชน ควบคูกับโครงการอาหาร กลางวันของนักเรียน
ดาน อ.สุชล เส็นบัตร (ที่หนึ่งจาก ขวา) ผอ. โรงเรียนศาสนวิทยากลาววา ในฐานะศิ ษ ย เ ก า โรงเรี ย นผู นํ า สสม. รุ น แรก รู สึ ก ดี ใจที่ สสม.ได เข า มาจั ด กิ จ กรรมชุ ม ชนรั ก ษ สุ ข ภาวะในชุ ม ชน
ของตน อี ก ทั้ ง นั ก เรี ย นส ว นใหญ ใ น โรงเรี ย นเป น นั ก เรี ย นที่ มี ฐ านะยากจน จึงหวังวาโครงการนี้จะชวยแบงเบาภาระ คาใชจายของเด็กนักเรียนอีกดวย
วันที่ 11 พฤศจิกายน 2559 ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใต ตอนบน ร ว มแรงร ว มใจกั บ ชุ ม ชนบ า นห ว ยปลิ ง จั ด กิ จ กรรม จัดการขยะ ดวยการชวยกันคัดแยกขยะ ซึ่งเปนสวนหนึ่งของ โครงการชุ ม ชนรั ก ษ สุ ข ภาวะบ า นห ว ยปลิ ง ด ว ยเจตนาที่ จ ะ สงเสริมใหชาวชุมชนรูจักการ คัดแยกขยะ เพื่อลดภาวะโลก รอนและการรักษาความสะอาดของชุมชน รวมชวยเก็บและ คัดแยกขยะใหกับมัสยิด เปนกองทุนธนาคารขยะที่มีระบบการ บริหารการจัดการโดยมัสยิด เพื่อนํามาชวยเหลือผูที่ขัดสนใน ชุมชนอีกตอไป
น.ส.กรรณทิมา หมื่นระยา (ที่หนึ่งจากซาย) รอง ผอ.ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใตตอนบน รวมกิจกรรม
20
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ตอมา เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2559 ศูนย กิ จ กรรม สสม.ภาคใต ต อนบน จั ด กิ จ กรรมรณรงค อนุ รั ก ษ สิ่ ง แวดล อ มด ว ยการเก็ บ ขยะ ตามชายหาด ชุมชนบานหวยปลิง ต.ราชกรูด อ.เมือง จ.ระนอง ภายใต โครงการชุมชนรักษสุขภาวะบานหวยปลิง กิจกรรม ในครั้ ง นี้ เ กิ ด จากความต อ งการของชาวชุ ม ชนที่ จ ะ อนุ รั ก ษ ท รั พ ยากรทางทะเล เพราะทะเลมี ค วาม สําคัญตอการดํารงชีวิตของชาวชุมชนบานหวยปลิง แหงนี้ กิจกรรมในครั้งนี้ จึงเปนการอนุรักษสิ่งแวดลอม ที่สําคัญเพื่อความสะอาดและสวยงามแกผูพบเห็น ตอไป
ดําเนินงานโดย มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
ผูนํายุวชนสรางสุข เมื่ อ วั น ที่ 25-27 พฤศจิ ก ายน 2559 ที่ผานมา แผนงานสรางสุขมุสลิม ไทย มู ล นิ ธิ ส ร า งสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย (สสม.) จั ด การอบรมหลั ก สู ต ร “ผู นํ า ยุ ว ชน สร า งสุ ข ” รุ น ที่ 2 ระดั บ มั ธ ยมศึ ก ษา เปนระยะเวลา 3 วัน ใหกับผูนําเยาวชน จากโรงเรียนตางๆ ในพื้นที่สามจังหวัด ชายแดนภาคใต สงขลา และพั ท ลุ ง จํ า นวน 36 คน แบ ง เป น ชาย 18 คน หญิ ง 18 คน ณ อาคารที่ พั ก นั ก กี ฬ า สนามกี ฬ าพรุ ค า งคาว ต.บ า นพรุ อ.หาดใหญ จ.สงขลา ทั้ ง นี้ น างสาว กั ล ยาณา วาจิ รองผู จั ด การแผนงาน สรางสุขมุสลิมไทย บรรยายพิเศษเรื่อง “ปญหาสุขภาวะมุสลิมไทย” นอกจากนี้ สสม. ยั ง ได รั บ เกี ย รติ จ ากวิ ท ยากรอี ก หลายทานมารวมบรรยาย ไดแก อ.มันศูร อับดุลลอฮฺ ใหความรูเรื่อง “ทักษะการ เขียน” อ.อุสมาน ราษฎรนิยม ใหความรู เรื่อง “หลักการพูดในสถานการณตางๆ” ดร.อับดุลฮาดี สะบูดิง ใหขอคิดในเรื่อง
“ทักษะชีวิต” ดร.ธวัช นุยผอม ใหความ รูในเรื่อง “ภาวะผูนําในอิสลาม” พรอม กิจกรรมสนุกๆ เสริมความรูทักษะการ เปนผูนํา โดยนายยาฮารี กาเซ็ง ประธาน คายและทีมงานพี่เลี้ยง ก อ นหน า นั้ น เมื่ อ วั น ที่ 21-23 ตุ ล าคม 2559 ที่ ผ า นมา สสม.ยั ง ได
ปอเนาะสรางสุข
จั ด การอบรม “ผู นํ า เยาวชนสร า งสุ ข ” ระดับมัธยมศึกษา รุนที่ 1 โดยมีนักเรียน ชายหญิงจากโรงเรียนในพื้นที่สามจังหวัด ภาคใต เข า ร ว มอบรมจํ า นวนรวม 33 คน แบงเปนชาย 19 คน หญิง 14 คน
ตลอดเดื อ นพฤศจิ ก ายน 2559 ที่ ผ า นมา ศู น ย กิจกรรม สสม.ภาคใตตอนลาง รวมกับสถาบันปอเนาะ อะฮมาดียะห จังหวัดสงขลา จัดโครงการเพิ่มศักยภาพ ความพร อ มในการประกอบอาชี พ โดยจั ด ให มี ก ารฝ ก อาชีพชางแกะสลักอักษรภาษาอาหรับตามแบบในคัมภีร อั ล กุ ร อาน ให แ ก นั ก เรี ย นในโครงการปอเนาะสร า งสุ ข แหงละ 13 คนใหสามารถมีอาชีพ เพิ่มรายได ยืนไดดวย ลํ า แข ง ของตนเอง และสามารถแบ ง ป น การช ว ยเหลื อ ไปยังผูอื่นไดตอไป โดยมี ส ถาบั น ศึ ก ษาปอเนาะในโครงการปอเนาะ สร า งสุ ข เข า ร ว มโครงการดั ง ต อ ไปนี้ สถาบั น ฮายาตุ ซ ซอฮาบะห สถาบันศึกษาปอเนาะมะฮฺฮัดอัล-กรุอาน จาก จังหวัดนราธิวาส สถาบันศึกษาปอเนาะราวฏอตุลญันนะฮ จั ง หวั ด ยะลา และสถาบั น ศึ ก ษาปอเนาะดารุ ล อามาน จังหวัดปตตานี จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
21
ดําเนินงานโดย มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
มัสยิดปลอดบุหรี่ นายคณี โยธาสมุทร ผอ.ศูนยฯภาคกลาง มอบปายรุนใหม ใหแก นายอุสมาน งามสมชาติ ปธ.กอจ. นครสวรรค และ นายอดิศักดิ์ ภัทรโชคชัย ปธ.กอจ.ราชบุรี นางสุปรีดา อับดุลเลาะ รอง ผอ.ศูนยฯภาคกลาง มอบปายรุนใหม ใหแก ดร.เสนห พงษสวาง ปธ.กอจ.สระบุรี
ตลอดเดือนพฤศจิกายน 2559 ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคกลางลงพื้นที่เยี่ยมมัสยิดปลอดบุหรี่ ในโครงการ ไดเขาพบประธานกรรมการอิสลามประจําจังหวัดนครสวรรค ราชบุรีและสระบุรี เพื่อ พรอมมอบปายมัสยิดปลอดบุหรี่รุนใหมใหแกมัสยิดในโครงการฯ รวมกันประกาศรณรงคใหทราบ โดยทั่วกันวา การสูบบุหรี่ในศาสนสถานนั้นผิดกฎหมาย
22
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)