Selamat Hari Raya Ai di ladha
สุขสาระ ปีที่ 10 ฉบับที่ 118 ประจ�ำเดือน ตุลาคม 2556
อันตรายจาก
สมุนไพร? มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
อุทยานแห่งชาติผาแต้ม (หน้า 21) ปีที่ 10 ฉบับที่ 118 ตุลาคม 2556
ในช่วงปลายปี 2548 ไทยกลาย เป็ นประเทศอัน ดับ ที่ 3 ของโลก ที่ มี มาตรการ ห้ามโชว์บหุ รี่ ณ จุดขาย แม้จะ มีอปุ สรรคหลายขัน้ ตอน แต่ในทีส่ ุดก็มผี ล บังคับใช้ดว้ ยแรงสนับสนุนจากองค์กรภาค ประชาชนจ�ำนวนมากในขณะนัน้ น่ าประหลาดใจเป็ นอย่างยิ่งเมื่อ ร้านค้าสะดวกซื้อเจ้าดัง กลับเป็ นหัวหอกใน การต่อต้านมาตรการนี้ตงั้ แต่เริ่มแรกแทนที่ จะเป็ นบริษทั บุหรี่ ดร.กิตติ กันภัย จากคณะ นิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิ ดเผยผลการศึกษาถึงผลที่เกิดขึ้นหลัง กระทรวงสาธารณสุ ขออกมาตรการห้าม โชว์บหุ รี่ ณ จุดขาย ครบ 1 ปี เต็ม ในช่วง เดือนกันยายน 2549 โดยส�ำรวจร้านค้า ทัง้ ร้านสะดวกซื้อ (มินิมาร์ท) และร้านโช ห่วย ทีจ่ ำ� หน่ายบุหรี่ใน 50 เขต ทัง้ ในและ นอกกรุงเทพฯ พบว่าแม้มรี า้ นค้าเกินครึ่ง ปฏิบตั ติ ามกฎหมาย โดยร้านทีป่ ฏิบตั ติ าม
กฎหมายอยูใ่ นพื้นทีช่ นั้ ในมากกว่าทีห่ า่ งไกล จากกรุงเทพฯ ออกไป แต่เมือ่ เปรียบเทียบ ระหว่างร้านค้าในเขตชัน้ ในด้วยกันแล ้วเป็ น ทีน่ ่าสังเกตว่าร้านสะดวกซื้อในเขตกรุงเทพฯ ท�ำตามกฎหมายเคร่งครัดน้อยกว่าโชห่วย ทัง้ หมดนี้แสดงว่า ร้านโชห่วยทุน น้อย มีความรับผิดชอบต่อสังคมมากกว่า ร้านสะดวกซื้อทุนมหาศาล กระนัน้ หรือ? ในเรือ่ งนี้ “การโฆษณา ณ จุดขาย” บริษทั บุหรีไ่ ม่ได้ออกมาคัดค้านโดยตรง แต่ ท�ำผ่านผูค้ า้ เพราะนี่คือช่องทางส�ำคัญใน การโฆษณา ร้านสะดวกซื้อ 4-5 ร้าน ใน ประเทศไทย คือหน้าร้าน (outlet) ทีถ่ กู ปิ ด ไป ทุกวันนี้ถา้ สังเกตให้ดีจะเห็นว่ามีรา้ น จ�ำนวนมากแงม้ ให้เห็นสินค้าชัดเจน ถ้า ประชาชนไม่ช่วยกันเป็ นหูเป็ นตา เชือ่ ว่าการ โชว์บหุ รี่ ณ จุดขายจะหวนกลับมา ทีผ่ ่าน มามีข่าวด้วยว่าบริษทั บุหรี่ตงั้ รางวัลให้รา้ น ที่สามารถคิดพลิกแพลงให้มกี ารจัดแสดง สินค้าได้ ! เมือ่ วันที่ 1 กันยายน ที่ผ่านมา สมาชิกสุขสาระท่านหนึ่งได้ส่งรู ปภาพของ ร้า นสะดวกซื้อ 7/11 แถว มีนบุรีตรงป้ ายรถเมล์ฝงั ่ ขา ออก ที่เปิ ดฝาตูบ้ ุหรี่โดยไม่ เกรงกฎหมายอย่างโจ่ งแจ้ง มาให้เรา ซึง่ สมาชิกแจ้งว่าได้ พยายามท�ำความเข้าใจอย่าง สุ ภาพต่ อพนักงานแลว้ แต่ อาจเป็ น เพราะว่ า พนัก งาน ของร้านคงรู เ้ ท่าไม่ถึงการณ์ จึง เมินเฉย ขณะที่เ มื่อ แจ้ง
WWW.Muslim4health.or.th
ผ่านเฟสบุค๊ ไปยังเฟสบุค๊ ของบริษทั ฯ ผูร้ บั ผิดชอบหน้าเพจได้แจ้งให้สมาชิกทราบว่า ควรจะร้องเรียนไปทีศ่ ูนย์รบั เรื่องร้องเรียน 24 ชม. พร้อ มแจ้ง หมายเลขโทรศัพ ท์ หรือ ควรจะแจ้ง หน่ ว ยงานที่เ กี่ย วข้อ งมา ดู แ ล น่ า เสีย ดายแทนที่จ ะแสดงความ รับผิดชอบ...เพียงค�ำพูดสัน้ ๆ ว่า “บริษทั จะ ก�ำชับไม่ให้มกี ารปล่อยปละเช่นนี้อกี ” กลับ ไม่ทำ � ? ขณะเดียวกัน สมาชิกรายนี้ยงั ได้ แจ้งอีกว่า มีรา้ น 7/11 ทีม่ นี บุรีบางร้านที่ แสดงความรับผิดชอบต่อสังคม ด้วยการปิ ด ตูบ้ หุ รี่เมือ่ ขายแล ้ว เช่นร้านฝัง่ ตลาดมีนบุรี ด้านสะพานข้ามถนน ร้านสะดวกซื้อทุนมหาศาล ควร มีค วามรับ ผิด ชอบต่ อ สัง คม ไม่ ก ระท�ำ การในลักษณะซ�ำ้ เติมสังคม และควรที่ผู ้ บริโภคอย่างเรา จะเป็ นหูเป็ นตาแจ้งเตือน การเอารัดเอาเปรียบสังคมของร้านค้าทุน มหาศาลต่อไป
วารสารสุขสาระ เป็นจดหมายข่าวรายเดือนของมูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) องค์กรไม่แสวงหาผลก�ำไร (Non-Profit Organization) จัดท�ำขึ้นเพื่อเผยแพร่กิจกรรมของ มูลนิธิ ที่ได้รับการสนับสนุนจากองค์กร พันธมิตร และการบริจาคจากพี่น้องมุสลิม เพื่อให้ผู้อ่านได้รับประโยชน์สูงสุด วารสารสุขสาระ ยังได้แทรกบทความและข่าวสารที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม ให้ตระหนักถึงปัญหาทางด้านสุขภาวะ เพื่อจักได้เตรียมตัว ป้องกัน มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) มุ่งเน้นในการส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างจิตส�ำนึกในเรื่องของสุขภาวะและการพัฒนา มีเป้าหมายที่จะร่วมพัฒนาสังคมมุสลิมไทยให้มี สุขภาวะที่ดี ทั้งทางกายและใจ ให้มีชีวิตอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี ชุมชนมุสลิมสามารถเป็นตัวอย่างหรือต้นแบบแก่สังคมไทย สนับสนุนและส่งเสริมให้มุสลิมไทยมีความรู้รอบด้าน มีศักยภาพ สามารถด�ำรงชีวติ อยูใ่ นโลกที่กำ� ลังเปลีย่ นแปลงได้อย่างมีความสุข ร่วมสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างสังคมมุสลิมและสังคมไทยทัว่ ไป ทัง้ นี้การท�ำงานทัง้ หมดของมูลนิธิฯ ใช้หลักการของ ศาสนาอิสลามเป็นทางน�ำ ส�ำนักงานวารสารสุขสาระ – มูลนิธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) เลขที่ 1 หมู่ 13 แขวง/เขตมีนบุรี กทม.10510 โทรศัพท์ 02-517-1309 พิมพ์ท:ี่ บริษทั ออฟเซ็ทจ�ำกัด 580 หมู่ 8 ซอยรามอินทรา 34 เขตบางเขน กทม.10230 โทรศัพท์ 02-943-8373-4 โทรสาร 02-943-8374 อีเมล์ offset321@gmail.com
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
3
ลาคอมรฺ ฮากีม
รักครอบครัว... ต้องหยุด
บุหรี่ อย่างทีท่ ราบกันดีแล ้ว บุหรี่ เป็ น สาเหตุสำ� คัญอันดับสองของการเสียชีวติ ทัว่ โลก นักสู บมักจะอ้างว่าเป็ นสิทธิส่วน บุคคล หลายคนโดยเฉพาะนักสู บระดับ ส.ว.ทัง้ หลายมักจะกล่าวว่า ลงทุนมาเยอะ แล ้ว เสียดาย...จะว่าไปแม้จะเป็ นสิทธิส่วน ตัวของนักสูบ บรรดานักสูบทัง้ หลายก็ควร กังวลต่อสิทธิ์ของผูท้ ่ไี ม่สูบบุหรี่ดว้ ย อย่า วางเฉย...เพราะคนที่ไม่สูบบุหรี่อีกหลาย แสนคนต้องทนทุกข์กบั โรคทีไ่ ด้รบั จากควัน บุหรี่และเสียชีวติ ในแต่ละปี ดว้ ยโรคที่เกิด จากการได้รบั ควันบุหรี่มอื สองเหล่าบรรดา นักสู บทัง้ หลายมักมองข้ามความรู ส้ กึ และ จิตใจของคนใกลต้ วั คือคนในครอบครัวที่ ต้องสู ดดมกลิ่นและหายใจเป็ นควันบุหรี่ เข้าออกทุกวันจนกลายเป็ นนักสู บมือสอง โดยไม่รูต้ วั ถ้า บรรดานั ก สู บ ทั้ง หลายรัก ครอบครัวเช่ นปากว่า ก็ควรที่จะร่ วมมือ ร่วมใจ หันหน้าเข้ามาคุยกันและบอกถึงผลก ระทบทีเ่ กิดขึ้น คนสูบอาจไม่รูส้ กึ อะไรเพราะ เคยชินกับกลิน่ คนในครอบครัวก็ตอ้ งบอก กล่าวและชี้แจงให้เข้าใจ และพยายามหาวิธี ให้เขาเลิกสูบบุหรี่ โดยเป็ นก�ำลังใจให้อย่าง ใกล ้ชิด
4
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ระยะแรกของการเลิกบุหรี่ คน ที่หยุดสู บจะมีอาการวิตกกังวล หงุดหงิด อารมณ์รอ้ น โกรธง่าย ไม่มสี มาธิ อยาก อาหารเพิม่ มากขึ้น และมีความอยากสูบบุหรี่ อยูต่ ลอดเวลา แต่อาการเหล่านี้จะหายไปใน ระยะเวลาอันสัน้ และจะยังคงมีอาการต่อไป อีกระยะหนึ่งเท่านัน้ คนใกลช้ ิดจึงต้องเรียนรู ด้ ว้ ยว่า ตอนเลิกบุหรี่ใหม่ๆ สมรรถภาพการท�ำงาน ง่ายๆ หลายอย่างที่ใช้สมาธิจะลดลงเป็ น ระยะเวลาสัน้ ๆ แต่จะไม่กระทบต่อความ จ�ำและความสามารถในการเรียนรูแ้ ละการ ท�ำงานที่ใช้ความสามารถสู งภายหลังการ หยุ ด สู บ บุห รี่ แต่ ห ากเขาเลิก สู บ บุห รี่ไ ด้ ส�ำเร็จ เขาจะกลายเป็ นคนทีม่ คี วามเชื่อมัน่ ตัวเองขึ้นมาทันที ช่วงนี้เองคนใกลช้ ดิ ต้องพยายาม หาโอกาสอธิบายให้เขาว่า ควันบุหรี่ส่งผล ร้ายต่อคนใกล้ชิดในครอบครัวไม่แพ้กบั คนที่สูบบุหรี่ ถ้ามีเด็กในบ้าน เด็กก็จะป่ วย เป็ นโรคหลอดลมอักเสบ ปอดบวม หอบ หืด หูอกั เสบ ถ้าผูห้ ญิงในบ้านตัง้ ครรภ์จะ ท�ำให้นำ�้ หนักตัวในขณะตัง้ ครรภ์เพิ่มน้อย กว่าปกติ มีโอกาสแท้ง คลอดก่อนก�ำหนด ตกเลือดในระหว่างคลอด และหลังคลอด
มากเป็ น 2 เท่าของหญิงตัง้ ครรภ์ท่ไี ม่สูบ บุหรี่ นอกจากนัน้ ยังท�ำให้เกิดภาวะรก เกาะต�ำ ่ และรกลอกตัวก่อนก�ำหนดมากขึ้น ลูกที่คลอดจากแม่ท่สี ู บบุหรี่อาจมีนำ�้ หนัก และความยาวตัวน้อยกว่าปกติ พัฒนาการ ทางด้านสมองช้ากว่าเด็กปกติ และอาจมี ความผิดปกติทางด้านระบบประสาทและ ระบบความจ�ำ ภรรยาของคนที่สูบบุหรี่มี โอกาสเป็ นมะเร็งปอดมากกว่าภรรยาของ คนที่ไม่สูบบุหรี่เป็ นสองเท่า และมีความ เสีย่ งเป็ นโรคหัวใจ 3 เท่า และเสียชีวติ เร็ว กว่าปกติถงึ 4 ปี ซ�ำ้ ร้า ยคนในครอบครัว ที่อ ยู่ ใ น บรรยากาศของคนที่สูบบุหรี่อยู่เป็ นประจ�ำ นัน้ ควันบุหรี่จะท�ำให้เกิดอาการเคืองตา ปวดศีรษะ คัดจมูก น�ำ้ มูกไหล โดยเฉพาะ ผู ท้ ่ีป่วยเป็ นโรคหอบหืด โรคหัวใจ โรค หลอดลมอักเสบอยู่แล ้วก็จะมีอาการก�ำเริบ มากขึ้น ดังทีเ่ รารูจ้ กั กันในชื่อ “สูบบุหรี่มอื สอง” รูอ้ ย่างนี้แล ้ว อย่าให้ “บุหรี”่ ท�ำร้าย คุ ณ และคนในครอบครัว ที่คุ ณ รัก อีก ต่ อ ไป?..หยุดบุหรีว่ นั นี้เพือ่ ตัวคุณและคนทีค่ ณ ุ รัก...ก่อนทีท่ กุ อย่างจะสายเกินไป! เรียบเรียงจากบทความของ ศ.นพ.รณชัย คงสกนธ์ จิตแพทย์ คณะ แพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี
ริมคลอง
อันตรายจาก... ความนิ ย มต่ อ สมุน ไพร ที่เ ชื่ อ กันว่าเป็ นสิ่งที่มขี ้ นึ มาตามธรรมชาติ และ ให้ประโยชน์มากมาย แต่ สมุนไพรก็มที งั้ ประโยชน์และโทษแตกต่างกันแต่ละชนิด สมุนไพรบางตัวก็อาจไม่ดตี ่อโรคทีค่ ุณเป็ น อยู่หรือมีฤทธิ์ ตีกนั กับยาทีใ่ ช้อยู่ หากคุณ ไม่พจิ ารณาให้ดกี ่อนใช้ สมุน ไพรที่ มีผ ลต่ อ การท�ำ งาน ของร่ างกาย ถ้าใช้ถูกต้องอาจจะมีผลดีมี ประโยชน์ต่อผูใ้ ช้ แต่มสี มุนไพรหลายตัว ทีต่ อ้ งระวัง เนื่องจากสามารถท�ำให้เกิดพิษ ภัยต่อชีวติ ได้ เช่น เป็ นพิษต่อตับ ไต เลือด ออกไม่หยุด หัวใจเต้นผิดจังหวะ นอกจาก นี้สมุนไพรทีร่ ูจ้ กั และใช้กนั อยู่ทวั ่ ไปบางตัว สามารถเข้าไปเปลีย่ นแปลงฤทธิ์ของยาแผน ปัจจุบนั หรืออาจจะมีผลเสียต่อการผ่าตัด ก็ได้ สมุ น ไพรบางตัว มี ผ ลต่ อ การ เผาผลาญยาในร่ างกายท�ำให้ยานัน้ มีฤทธิ์ น้อยลง สมุนไพรบางตัวมีฤทธิ์เสริมต่อยา บางตัว บางอย่างมีฤทธิ์ตา้ นยาทีเ่ ราก�ำลังกิน ตัวอย่างเช่น กระเทียม โสม และขิง สามารถ
เพิ่ม การ ต ก เ ลื อ ด หรื อ เลือ ดออกในผู ท้ ่ี กินยาต้านการแข็งตัวของ เลือดเช่น แอสไพริน วาร์ฟาริน และ คลอปิ โดเกรล สารเสริมอาหาร เช่น chondroitin และ glucosamine มีผลต่อ ยา วาร์ฟารินเช่นกัน แป๊ ะก๊วยมีฤทธิ์ทำ� ให้เลือดออก มากขึ้นเมื่อ ใช้ร่ว มกับ ยาต้านการแข็ง ตัว ของเลือด นอกจากนี้ยงั เสริมฤทธิ์กบั ยาขับ ปัสสาวะชนิดไธอาไซด์ในการลดความดัน เลือด และถ้าคุณเป็ นโรคลมชัก มันอาจจะ ท�ำให้คณ ุ ชักเพราะมันมีฤทธิ์ตา้ นยาแก้ชกั ที่ คุณกินอยู่ ยาบางอย่างมีขอบเขตของขนาด ยาในการรัก ษาจ�ำ กัด หมายความว่า ถ้า เปลี่ยนแปลงขนาดยาแม้เพียงเล็กน้อยก็
อาจ จะเกิ ด ผลเสี ย มาก เช่ น ยาต้า นการ แข็งตัวของเลือด ถ้าให้นอ้ ยไปเลือดก็จะ แข็งตัวง่ายอาจจะเป็ นอันตราย เช่น หลอด เลือดหัวใจตัน ถ้าให้มากไปก็อาจจะมีเลือด ออกมากเป็ นอันตรายได้เช่นกัน ดังนัน้ เมือ่ ใช้ยาต่อไปนี้กไ็ ม่ควรใช้สมุนไพร นอกจาก จะปรึกษากับแพทย์เสียก่อน ยาทีม่ ขี อบเขต การใช้จำ� กัดนี้มหี ลายตัว เช่น * ยาโรคหัวใจ อย่างเช่น digoxin (ดิจอ๊ กซิน) * ยาควบคุมการเต้นผิดปกติของ หัวใจ * ยาต้านการชัก * ยากดภูมติ า้ นทาน เช่น ยาทีผ่ ู ้ ได้รบั การปลูกถ่ายอวัยวะต้องใช้กนั หรือ ยาต้านโรครูมาตอยด์ไขข้อ เป็ นต้น น อ ก จ า ก นี้ ผู ้ ท่ี จ ะ ต้ อ ง ไ ด้ รับ การผ่ า ตัด ต้อ งบอกศัล ยแพทย์แ ละ วิสญั ญีแพทย์ดว้ ยว่ากินสมุนไพรอะไรอยู่ หรือไม่ สมุนไพรบางตัวจ�ำเป็ นต้องงดก่อน ผ่าตัด 2-3 สัปดาห์ ทัง้ นี้เป็ นเพราะว่าจะมี ผล… 1. ต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น กระเทียม โสม ขิง แป๊ ะก๊วย หรือ feverfew (แก้ปวดแก้ไข้) fenugreek น�ำ้ มันปลา ชาเขียว resveratrol และ saw palmetto มีฤทธิ์ทำ� ให้เลือดไม่แข็งตัว เวลาผ่าตัดอาจ จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
5
จะท�ำให้เลือดออกมาก ท�ำให้หยุดยาก หรือ ท�ำให้เกิดแผลบวมเพราะเลือดออกมาคัง่ บริเวณผ่าตัด 2. มีผลต่อการหลับ เช่น ยา kava, chamomile, lavender, melatonin และ valerian อาจมีฤ ทธิ์เ สริม การหลับ ของ ยาสลบหรือยาแก้ปวดหลายอย่าง 3. มีผลต่อการควบคุมความดัน เลือด ได้แก่ cat’s claw, coenzyme Q10, L-arginine และ licorice สมุนไพรบางตัว เช่น bitter orange, ephedra (มาฮวง) โสม สารสกัดชาเขียว อาจจะท�ำให้ความดันเลือด สูงขึ้น หรือท�ำให้การเต้นของหัวใจผิดจังหวะ มีเรื่องเล่าเมือ่ 30 ปี ก่อนว่า เจ้า หน้าที่สาธารณสุขท่านหนึ่ง มีเจตนาดีใน การรณรงค์ปราบโรคพยาธิปากขอ โดย น�ำมะเกลือมาปรุงเป็ นยาเป็ นปริมาณหม้อ ใหญ่ๆ ซึง่ ต้องเตรียมทิ้งไว้คา้ งคืน วันรุ่งขึ้น ก็แจกจ่ายให้เด็กๆ ตามหมูบ่ า้ นกินกันถ้วน หน้า ผลทีต่ ามมา คือ มีเด็กๆ หลายคนตา มัวตาบอด เนื่องจากได้รบั พิษภัยจากสาร เคมีในมะเกลือทีก่ ลายรูป เนื่องจากการตัง้ ทิ้งไว้คา้ งคืน คนสมัยก่อนจะเตรียมมะเกลือใน ปริมาณเล็กน้อย ส�ำหรับแต่ละคนเท่านัน้ และเมือ่ เตรียมเสร็จก็ให้กนิ สดๆ ทันที ซึง่ ก็ได้ผลในการรักษาโรคพยาธิปากขอ และ ไม่ได้เกิดผลข้างเคียงอะไร แต่เมือ่ เปลีย่ น มาเตรียมทีเดียวปริมาณมากๆ และทิ้งไว้ ข้ามคืน สารเคมีในมะเกลือก็เกิดการกลาย รูปเป็ นสารใหม่ ซึง่ สามารถท�ำลายประสาท ตาจนท�ำให้ตามัวตาบอด
6
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
อีกตัวอย่างหนึ่ง เมื่อหลายปี มา แล ้ว หน่วยงานของรัฐได้มกี ารน�ำใบขี้เหล็ก มาผลิตเป็ นยาสมุนไพร บรรจุใส่แคปซู ล ออกจ�ำหน่ ายอย่างเป็ นทางการ โดยระบุ สรรพคุณเป็ นยากล่อมประสาท และยา นอนหลับ ทัง้ นี้โดยอาศัยหลักฐานการวิจยั ว่า ขี้เหล็กมีสารเคมีสำ� คัญตัวหนึ่งทีช่ ่วยสงบ อารมณ์ (คลายกังวล ความเครียด) และช่วย ให้นอนหลับ และมีการทดลองในหนู ว่าไม่ เกิดพิษภัยเฉียบพลัน ผู ค้ นจ�ำ นวนมาก ซึ่ ง มี ป ัญ หา ความเครียดและนอนไม่หลับ ทีเ่ คยพึง่ พา แพทย์สงยากล่ ั ่ อมประสาทให้กนิ ก็หนั มาซื้อ ยาขี้เหล็กแคปซูล ซึง่ สามารถซื้อหาได้อย่าง เสรีโดยไม่ตอ้ งมีใบสัง่ จากแพทย์ ต่ อ มาพบผู ป้ ่ วยหลายๆ รายมี อาการดีซ่าน (ตาเหลือง) ในที่สุดก็ยนื ยัน ว่ า เป็ น ตับ อัก เสบจากการบริโ ภคขี้เ หล็ก แคปซู ลเป็ นประจ�ำติดต่ อกันหลายเดือน ทางการจึงได้ยกเลิกการจ�ำหน่ายยาขี้เหล็ก แคปซูล ซึง่ ถือว่าไม่ปลอดภัย เรานิยมแกงขี้เหล็ก กินเป็ นครัง้ คราว หรือบอกต่อกันไปว่า ถ้าคืนไหนอยาก นอนหลับดี เย็นวันนัน้ ก็ให้กินแกงขี้เหล็ก การกินขี้เหล็กเป็ นบางครัง้ บางคราวแบบ ภูมปิ ญั ญาพื้นบ้าน ไม่ก่อโทษ แต่การหันมา กินในรูปของยาเป็ นประจ�ำ กลับมีพษิ ต่อตับ สมุนไพรทีม่ กี ารยืนยันทางวิชาการ ว่ า มีพิษ ต่ อ ตับ ท�ำ ให้ต บั อัก เสบอีก ชนิ ด หนึ่ง ก็คือ บอระเพ็ด ซึง่ มีสรรพคุณช่วย ลดน�ำ้ ตาลในเลือด เมือ่ ทดลองให้ผูป้ ่ วยเบา หวานกินทุกวันก็พบว่าท�ำให้ตบั อักเสบได้
สมุย การใช้สมุนไพรให้ปลอดภัยนัน้ จ�ำเป็ นต้องแจ้งแก่ แพทย์ท่ีรกั ษาโรคของ เราด้วยว่ากินสมุนไพรตัวใดเพือ่ จะได้หลีก เลีย่ งปฏิกริ ยิ าระหว่างยาดังกล่าว และควร เพิม่ ความระมัดระวังดังนี้ ควรปฏิ บ ัติ ต ามค� ำ อธิ บ ายใน ฉลากข้างซอง (ในกรณีทซ่ี ้ อื จากบริษทั ทีม่ ี มาตรฐานสูง) ไม่ควรใช้มากกว่าทีเ่ ขาแนะน�ำ และถ้าอายุมาก (เช่น 65 ปี ) ควรปรึกษา แพทย์ว่าขนาดยาที่ใช้นนั้ เหมาะสมหรือไม่ เพราะร่างกายผูส้ ูงอายุอาจจะจัดการกับยา ได้นอ้ ยลง ข้อเสียของยาสมุนไพรอีกอย่าง คืออาจจะมีตวั ยา(สารเคมี)หลายตัวปนเป กัน ซึง่ ผูบ้ ริโภครวมทัง้ แพทย์หรือเภสัชกร เองไม่มที างรูไ้ ด้ หากว่าสมุนไพรตัวนัน้ มา จากการผลิตที่ไม่มมี าตรฐาน หาเอกสาร อ้างอิงไม่ได้ ถ้าท่านจะใช้ก็พงึ ระลึกไว้เป็ น คติเตือนใจเสมอว่าค�ำว่า “สมุนไพร” ไม่ ได้หมายความว่า “ปลอดภัย” เสมอไป ข้อ ส�ำคัญต้องรู จ้ กั แหล่งผลิตว่ามีคุณภาพได้ มาตรฐานจริง ทีม่ า : http://www.doctor.or.th/article/ detail/10906 http://www.healthtoday.net/ thailand/viewpoint/viewpoint_103.htmlสมุนไพรไม่ปลอดภัยเสมอไป พล.ต.ต.นพ.นริศ เจนวิริยะ ศัลยแพทย์
ผู้บริโภค
ครีมหน้าขาว ตอนที่ 1
สารเร่งผิวขาวยอดฮิต ท�ำให้ ผิวขาวกระจ่ างใสได้จริ งหรื อ? เพื่อ ความใสกระจ่าง และด้วยหน้ากระดาษ ที่จำ� กัด ส�ำหรับเดือนนี้ จึงขอแนะน�ำ สารที่ อ ยู่ ใ นครี ม หน้า ขาวสัก หนึ่ ง ตัวอย่าง เพื่อให้ผูบ้ ริโภคได้ศึกษาให้ ดีก่อนใช้ และไม่ควรเชื่อค�ำโฆษณาที่ อวดอ้างสรรพคุณเกินจริง กลู ต าไธโอน (glutathione) เป็ นสารต้านอนุ มูลอิสระที่เซลล์ในร่างกาย มนุษย์สามารถสังเคราะห์ได้เอง มีคณ ุ สมบัติ เป็ นโปรตีนชนิดหนึ่ง ท�ำหน้าทีใ่ นการปกป้ อง เนื้อเยือ่ ไม่ให้ถกู ท�ำลายโดยสารอนุมลู อิสระ ที่ส ะสมอยู่ ต ามส่ ว นต่ า งๆ ของร่ า งกาย กระตุน้ ภูมคิ ุม้ กันของร่างกาย และทีส่ ำ� คัญ ยังช่ วยตับในการท�ำลายและขจัดสารพิษ ออกจากร่างกายด้วย กลู ต าไธโอนถู ก น� ำ มาใช้เ ป็ น ยารัก ษาโรคเกี่ย วกับ ระบบเส้น ประสาท บกพร่อง เช่น โรคพาร์กินสัน โรคอัลไซ เมอร์หรือโรคสมองเสื่อม โรคปลายเส้น ประสาทอักเสบ มะเร็งกระเพาะ และมะเร็ง ต่อมลูกหมาก โดยได้รบั การรับรองให้ใช้ เป็ นยามามากกว่า 30 ปี การรักษามักจะ ให้โดยการฉี ดเข้าเส้นหรือเข้าที่กลา้ มเนื้อ อาการข้างเคียงของยาดังกล่าวตอนนี้ยงั ไม่ พบ แต่อย่างไรก็ตามพบว่า สารกลูตาไธ โอนมีผลข้างเคียงในการยับยัง้ เอนไซม์ไทโร ซิเนส ซึง่ ท�ำให้เม็ดสีของผิวหนังเปลีย่ นจาก
เม็ ด สี น�้ำ ตาลด�ำ เป็ น เม็ดสีชมพูขาว ผลข้าง เคี ย งนี้ จึง ท�ำ ให้มีก าร แตกตืน่ และน�ำกลูตาไธ โอนมาเตรี ย มเป็ น ยา เม็ดเพื่อใช้เป็ นอาหาร เสริม เพือ่ ชะลอวัย และ หวังผลให้ผวิ ขาวใสหรือผิวขาวอมชมพู กลู ต าไธโอนที่พ บในท้อ งตลาด ส่วนใหญ่นนั้ อยู่ในรูปยาเม็ดหรือผงละลาย น�ำ้ ส�ำหรับรับประทาน ซึ่ง กลูตาไธโอนนี้ สามารถถูกท�ำลายได้ในทางเดินอาหารของ มนุษย์ ดังนัน้ ประโยชน์ทจ่ี ะเกิดขึ้นจากการ รับประทานกลูตาไธโอนในรู ปแบบของยา รับประทานนัน้ แทบจะไม่มเี ลย (องค์การ อาหารและยา (อย.) อนุ ญาตให้มปี ริมาณ สารกลู ตาไธโอน 250 มิลลิกรัมต่ อเม็ด ในรู ปแบบอาหารเสริม ) ที่ผ่ านมาจึง พบ ว่ามีผูพ้ ยายามน�ำกลู ตาไธโอนในรู ปแบบ ยาฉี ด มาใช้แ ทนการรับ ประทานกัน มาก ขึ้น เนื่องจากเชื่อว่ากลู ตาไธโอนชนิดฉี ด นัน้ มีประสิทธิภาพในการท�ำให้ผวิ ขาวได้ดี กว่าและเห็นผลเร็วกว่ากลู ตาไธโอนชนิด รับประทาน (การฉีดกลูตาไธโอนถือว่าผิด กฎหมายในประเทศไทย) อย่างไรก็ตาม ผิวทีข่ าวขึ้นจากกลูตาไธโอนนัน้ เป็ นผลข้าง
เคียงของยาที่เกิดขึ้นชัว่ คราว เท่านัน้ หากต้องการให้ผลคง อยู่ไปตลอดจ�ำเป็ นต้องได้รบั การฉี ด ซ�ำ้ เป็ น ระยะ ท�ำ ให้มี การสะสมยาในร่างกายมากขึ้น และอาจก่อให้เกิดอันตรายใน ระยะยาวได้หากไม่ได้กระท�ำ โดยผูป้ ระกอบวิชาชีพที่เชี่ยวชาญ เพราะ อาจเกิดปัญหาขึ้นได้ระหว่างการให้ยา เช่น การฉีดยาในอัตราทีเ่ ร็วเกินไป การติดเชื้อใน กระแสเลือดจากเครื่องมือทีไ่ ม่สะอาด การ เกิดฟองอากาศอุดตันหลอดเลือดเนื่องจาก ผูฉ้ ีดยาไล่ฟองอากาศในเข็มฉีดยาไม่หมด เป็ นต้น ซึง่ เหตุการณ์เหล่านี้ส่งผลกระทบที่ รุนแรงต่อผูท้ ่ไี ด้รบั ยาจนถึงขัน้ เสียชีวติ ได้ เลยทีเดียว มีรายงานระบุว่าเมือ่ กลูตาไธโอน ไปยับยัง้ การสร้างเมลานินจึงท�ำให้ผวิ ไม่มี ยูเมลานินทีค่ อยดูดซับและป้ องกันรังสี UV ทีส่ ำ� คัญคือกลูตาไธโอนไม่ได้ไปยับยัง้ การ สร้างเมลานินเฉพาะทีผ่ วิ หนังเท่านัน้ แต่ยงั ส่งผลถึงเมลานินในดวงตาอีกด้วย ท�ำให้ ตาสูแ้ สงไม่ได้ และค่อยๆ พร่ามัวลงเรื่อยๆ หากในบางรายทีเ่ กิดอาการแพ้อย่างรุนแรง อาจส่งผลให้ตาบอดและมีอนั ตรายถึงชีวติ ในทีส่ ุด จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
7
พบหมอจินตนา หนองจอก
การส่งต่อ
กับ ภาวะที่ ร่ า งกายอาจขาดหรื อ มี กลูตาไธโอนไม่เพียงพอ เช่น เมือ่ ร่างกาย มีโรคแทรกซ้อน ท�ำให้กลูตาไธโอนลดน้อย ลงด้วยสาเหตุการถูกท�ำลายด้วยยารักษา หรือด้วยตัวโรคเอง หากร่างกายขาดหรือมี กลูตาไธโอนน้อย จะมีผลท�ำให้เกิดโรคตับ อักเสบง่าย ท�ำให้ตบั ท�ำงานได้ไม่เต็มที่ มี โอกาสในการเกิดภาวะแทรกซ้อนของระบบ ทางเดินหายใจ โรคหืด ผู ้ทีม่ กี รรมพันธุเ์ กีย่ ว กับความบกพร่องของกลูตาไธโอนมักจะมี ปัญหาโรคแทรกซ้อนทางระบบประสาท ผู ้ ที่ป่วยด้วยโรคภูมคิ ุม้ กันบกพร่องหรือโรค เอดส์ ปริมาณกลูตาไธโอนในระบบเลือด จะต�ำ่ มากๆ ผูท้ ส่ี ูบบุหรี่จดั ก็เช่นกัน ดังนัน้ บุคคลเหล่านี้จะเกิดโรคแทรกซ้อนได้งา่ ย กลู ต าไธโอนพบมากในผลไม้ ได้แก่ แตงโม สตรอเบอร์รี องุน่ ผลอะโวคาโด ส่วนในผักพบมากในหน่ อไม้ฝรัง่ ส�ำหรับ เนื้อสัตว์จะพบได้ใน ปลา และเนื้อแดง เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว ดังนัน้ ควรเลือกรับประทาน จากธรรมชาติดีก ว่ า ที่จ ะหลงไปใช้ส ารนี้ อย่างผิดๆ และขาดความเข้าใจ ทีม่ า : http://www.pharmacy.mahidol. ac.th มูลนิธิเพือ่ ผูบ้ ริโภค http://health.kapook.com
8
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ผู้ป่วย
ที่มีอาการ
เจ็บหน้าอก
อาการเจ็บแน่ นหน้าอก มักเป็ นอาการที่ทำ� ให้ผูป้ ่ วยรีบ มาพบแพทย์ทนั ที ซึ่งผูป้ ่ วยส่วนใหญ่มกั กังวลว่าตนเองอาจเป็ นโรค หัวใจก็ได้ ดังนัน้ เมื่อมาถึงโรงพยาบาลแพทย์จึงซักประวัติว่าขณะ เจ็บหน้าอกก�ำลังท�ำอะไรอยู่ เจ็บหน้าอกนานเท่าใด มีการเจ็บร้าว ไปที่ไหนบ้าง ใช้ยาอะไรบ้างขณะเจ็บหน้าอก และหลังจากได้รบั การ ตรวจร่างกายอย่างละเอียดแล้ว แพทย์จึงจะลงความเห็นว่าการเจ็บ นัน้ จัดอยู่ในกลุ่มใดใน 3 กลุ่มของอาการเจ็บหน้าอก ซึ่งกลุ่มแรก คือเจ็บหน้าอกแบบเฉี ยบพลัน ซึ่งเกิดจากกล้ามเนื้ อหัวใจขาดเลือด เฉี ยบพลัน (acute coronary syndrome หรือ STEMI) กลุ่มที่สอง เจ็บหน้าอกซึ่งมีสาเหตุมาจากหลอดเลือดหัวใจตีบเรียกว่า สเตเบิ้ล แองไจนา (stable angina) และกลุ่มที่สามเจ็บหน้าอกที่ไม่ได้มี สาเหตุมาจากโรคหัวใจแต่อย่างใด แต่อาจมีสาเหตุมาจากโรคกรด ไหลย้อนหรือการอักเสบของกระดูกหน้าอก เป็ นต้น ถ้าผูป้ ่ วยทีม่ อี าการเจ็บแน่นหน้าอกอยู่ในชนบทซึง่ ห่างไกลความเจริญ จึงจ�ำเป็ นที่ จะเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลใกล ้บ้านก่อน แต่มโี รงพยาบาลหลายแห่งไม่สามารถให้การ รักษาการเจ็บหน้าอกจากภาวะกล ้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันได้ แต่เป็ นทีท่ ราบกันดีวา่ ภาวะกล ้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน มักเป็ นการเจ็บป่ วยทีน่ ำ� ไปสู่การเสียชีวติ ทีส่ ำ� คัญ ทัว่ โลกรวมทัง้ ประเทศไทยด้วย จึงนับเป็ นปัญหาสาธารณสุขทีส่ ำ� คัญในปัจจุบนั เป็ นทีท่ ราบกันแล ้วว่ามีการเจ็บหน้าอกเป็ นจ�ำนวนมาก ซึง่ ไม่ได้มสี าเหตุมาจากโรค หัวใจ ดังนัน้ เพือ่ ให้เกิดการจัดระบบในการดูแลผูป้ ่ วยร่วมกันของโรงพยาบาลชุมชนทีห่ ่าง ไกลกับอายุรแพทย์โรคหัวใจ จึงได้มกี ารวางมาตรการคัดกรองผูป้ ่ วยทีม่ อี าการเจ็บหน้าอก อย่างละเอียด ถ้ามีอาการเจ็บหน้าอกมาภายใน 24 ชัว่ โมง ผูป้ ่ วยจะได้รบั การตรวจคลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจ 12 ลีด และตรวจวัดค่าโทรโปนิน-ที (Troponin–T) ในเลือดทันที เมือ่ ผลการ ตรวจทัง้ สองชนิดปกติ ผูป้ ่ วยจะได้รบั อนุญาตให้กลับบ้านได้ แต่ถา้ คลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจปกติและ ค่าโทรโปนิน-ที ต�ำ่ กว่า 50 ng/l และแพทย์เห็นว่าผูป้ ่ วยยังมีความเสีย่ งต่อภาวะกล ้ามเนื้อ
พญ.จินตนา โยธาสมุทร
หัวใจขาดเลือดเฉียบพลันอยู่ ผู ้ป่ วยจะได้รบั อนุญาตให้นอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาล ต่อไปอีก เพือ่ ตรวจคลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจ และค่า โทรโปนิน–ที เป็ นระยะๆ ในอีก 4 – 6 ชัว่ โมง ต่อมา แต่ถา้ ผลการตรวจชนิดใดชนิดหนึ่ง ผิดปกติจากการตรวจซ�ำ ้ ผูป้ ่ วยจะได้รบั การ ส่งต่อไปยังโรงพยาบาลทีม่ อี ายุรแพทย์โรค หัวใจตามระบบต่อไป ถ้าพบคลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจเกิดใหม่ผดิ ปกติมลี กั ษณะเป็ นคลืน่ เอสทียกขึ้น (ST elevation) หรือมีการน�ำคลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจ ติดขัดทางด้านซ้าย (left bundle branch block) ให้สงสัยไว้ก่อนว่า ผูป้ ่ วยอาจอยู่ใน ภาวะกลา้ มเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉี ยบพลัน ซึ่งแพทย์โรงพยาบาลชุมชนจะปรึกษากับ อายุ ร แพทย์โ รคหัว ใจทัน ทีใ นการใช้ย า ละลายลิม่ เลือด สเตรปโตไคเนส (strep-
tokinase) ส�ำ หรับ ผู ป้ ่ วยที่ไ ม่ มีข อ้ ห้า ม ใช้ยาชนิดนี้ โดยมีการตรวจติดตามคลืน่ ไฟฟ้ าหัวใจ และสัญญาณชีพทางไกลของ ผู ป้ ่ วยร่ วมกันระหว่างแพทย์โรงพยาบาล ชุมชนกับอายุรแพทย์โรคหัวใจ จนท�ำให้ เกิ ด ความปลอดภัย และความพึง พอใจ ต่ อผู ป้ ่ วยและญาติ และยังเป็ นการสร้าง ขวัญก�ำลังใจให้กบั แพทย์ พยาบาล และ บุ ค ลากรทางการแพทย์ใ นโรงพยาบาล ชุม ชนอีก ด้ว ย หลัง จากพ้น ขีด อัน ตราย แลว้ ผูป้ ่ วยจะเข้าสู่ระบบเครือข่ายการส่ง ต่อไปยังโรงพยาบาลในเครือข่าย ส�ำนักงาน สาธารณสุ ข จัง หวัด แพทย์เ วชศาสตร์ ฉุ กเฉิ น ศู นย์ประสานงานการรับส่งต่ อผู ้ ป่ วย อายุรแพทย์โรคหัวใจ ศูนย์สวนหัวใจ และหลอดเลือด เพื่อการรักษาด้วยการ ขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูน หรือ
การผ่าตัดต่อหลอดเลือดต่อไป มีการใช้ยาวาร์ฟาริน (warfarin) ซึง่ เป็ นยาละลายลิม่ เลือดซึง่ ไปอุดตันหลอด เลือดโคโรนารี ทีไ่ ปเลี้ยงกล ้ามเนื้อหัวใจใน ระบบเครือข่ายการส่งต่ อ โดยมีการเจาะ เลือดดูค่าการแข็งตัวของเลือด (PT และ INR) ด้วยเครื่องตรวจโคแอกกูโลมิเตอร์ (coagulometers) เป็ นระยะๆ เพื่อเป็ น ตัวช่ วยในการปรับขนาดของยาวาร์ฟาริน ให้เหมาะสม แต่มโี รงพยาบาลชุมชนหลาย แห่งยังไม่สามารถมีเครือ่ งตรวจดูค่าการแข็ง ตัวของเลือดได้ จึงได้มคี วามพยายามทีจ่ ะ จัดตัง้ คลินิกวาร์ฟารินในโรงพยาบาลชุมชน ต่างๆ ให้มากขึ้น เป็ นการเพิม่ ประสิทธิภาพ ในการท�ำงานของเครือข่ายให้สมบูรณ์ยง่ิ ขึ้น
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
9
นายดีเอสไอ
GAS
ย้อนรอยก๊าซพิษ
ภาพข่าวการโจมตีดว้ ยอาวุธเคมี ของรัฐบาลซีเรียต่อกลุม่ ต่อต้านสร้างความ สะเทือนใจไปทัวโลก ่ จนเป็ นเหตุให้ กลุม่ ประเทศตะวันตกทีม่ สี หรัฐอเมริกา อังกฤษ และฝรัง่ เศส เป็ นหัวหอก ออกมาแสดง ความรักต่อมนุษยชาติในซีเรียกันอย่างเนือง แน่ น ทัง้ ทีต่ ลอดเวลาสงครามกลางเมือง ในซีเรียได้เข่นฆ่าผูค้ นไปแลว้ กว่าแสนคน แต่ประเทศเจ้านายใหญ่ของโลกยังคงวาง เฉย จนเมือ่ ภาพสะเทือนใจดังกล่าวถูกเผย แพร่ ออกมา วันนี้ก็เป็ นทีท่ ราบกันดีแลว้ ว่า เจ้านายใหญ่ของโลกตัดสินใจอย่างไร? อย่างไรก็ตามมีรายงานมาก่อนหน้านี้วา่ ฝ่ าย กบฏในซีเรีย ก็ใช้กา๊ ซพิษซารินในการโจมตี ฝ่ ายรัฐบาลซีเรี ย
10
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ซาริน
เหมือนกัน? (ไทยรัฐ-ผูจ้ ดั การออนไลน์ 6 พ.ค.56) แปลกใจตรงที่ภ าพหดหู่ ข องผู ้ เสียชีวติ ในซีเรียถูกถ่ายทอดออกไปซ�ำ้ แลว้ ซ�ำ้ เล่า กลบภาพการสังหารหมู่ประชาชน จ�ำนวนมากทีอ่ อกมาต่อต้านการรัฐประหาร ในอียิป ต์ไ ปได้อ ย่ า งรวดเร็ ว ที่สุ ด สรุ ป ได้ใจความว่า มหาอ�ำนาจอยากไปมีอำ� นาจ ในซีเรีย และปล่อยให้ฝ่ายรัฐประหารเป็ น ตัวแทนอ�ำนาจในอียปิ ต์ ผู เ้ ขียนจะไม่ไปยุ่ งเกี่ยวในเรื่อง การเมือ งระหว่ า งประเทศ..จิง จิง๊ งง..?? แต่ จ ะขอท�ำ ความรู จ้ ัก กับ เจ้า ก๊ า ซพิ ษ มหาประลัยนี้แทนเพื่อ คุ ณ ผู อ้ ่ า นจะได้รู จ้ ัก ถึง อัน ตรายของก๊า ซ “ซาริน” ที่สะท้อนถึง ความเหี้ยมโหดของ ผูส้ งั ่ การในครัง้ นี้ ซาริ น เป็ น สารประกอบ กลุ่ ม Organophosphorus มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป็ น ของเหลว ไม่มี สี ไม่ มี ก ลิ่ น สามารถ ระเหยกลาย เ ป็ น ไ อ ไ ด้ รวดเร็ว จึง ท�ำ ให้อ อกฤทธิ์ ก ับ ระบบทางเดิ น
หายใจ มีความเป็ นพิษรุนแรงกว่าไซยาไนด์ 500 เท่า เป็ นสารท�ำลายประสาท สามารถ เข้า สู่ ร่ า งกายด้ว ยวิธี ก ารดู ด ซึ ม ทางลม หายใจหรือผิวหนัง ความเร็วในการออก ฤทธิ์รวดเร็วและรุนแรง หากสู ดดมเข้าไป โดยตรง เพียงแค่ 70 มก.ท�ำให้เสียชีวติ ได้ หากเหยือ่ บางคนได้รบั เข้าไปไม่มากอาจจะ รอดชีวติ แต่จะกลายเป็ นอัมพาตค้นพบครัง้ แรกในปี พ.ศ.2481 ถูกน�ำมาประจ�ำการ ในกองทัพต่างๆ เพือ่ เป็ นอาวุธเคมีตงั้ แต่ปี พ.ศ.2493 ปัจจุบนั องค์การสหประชาชาติ สัง่ ห้ามใช้ อาการเบื้อ งต้น เมื่อ ร่ า งกายรับ สารพิษซารินเข้าไป จะมีอาการน�ำ้ มูกไหล ม่านตาหด แน่นหน้าอก คลืน่ ไส้ อาเจียน ชักกระตุก ระบบควบคุมของร่างกายใช้การ ไม่ได้ ระบบหายใจล ้มเหลว
ห้องสืบสวน เรารูจ้ กั ก๊าซซาริน จากกรณีสงั หาร หมูค่ รัง้ ใหญ่ในปี พ.ศ.2538 ทีป่ ระเทศญีป่ ่ นุ หลังผูน้ ำ� ของลัทธิโอมชินริเกียวสัง่ ให้มกี าร ปล่อยก๊าซพิษซาริน โจมตีสถานีรถไฟใต้ดนิ 5 แห่งในกรุงโตเกียว ลัท ธิ โ อมชิน ริ เ กี ย ว เป็ น ลัท ธิ ท่ี ได้รบั การก่ อตัง้ ขึ้นในปี พ.ศ.2530 โดย มัตซึโมโตะ ชิซูโอะ แต่เรียกกันภายในลัทธิ ว่า โชโกะ อาซาฮาระ มีสาวกนับหมืน่ คนทัง้ ในญี่ป่ ุนและรัสเซีย สอนให้ใช้การฝึ กจิต การเข้าสมาธิ และโยคะ เพือ่ ให้ถงึ การรูแ้ จ้ง ชือ่ ของลัทธิมาจากศัพท์ภาษาสันสกฤต โอม ตามด้วยตัวหนังสือคันจิ ชินริเกียว ปัจจุบนั ได้เปลีย่ นชื่อลัทธิ เป็ น เอลป์ (Alep) ซึง่ หมายถึงอักษรตัวแรกในภาษาอาหรับ ภาษา ฮีบรู และภาษาฟิ นิเชีย ประมาณปี พ.ศ.2533 เจ้า
ลัทธิผูท้ มี ่ คี วามเชือ่ เรือ่ งโลกาวินาศ ได้ ออกค�ำพยากรณ์ว่าจะเกิดภัยพิบตั ิใน ญีป่ ่ ุนและสงครามโลกครัง้ ที ่ 3 และได้ เกิดเหตุการณ์ชอ็ กโลกขึ้นเมือ่ วันที ่ 20 มีนาคม 2538 เวลา 8 โมงเช้า สาวก ของลัท ธิ น�ำ กระเป๋ า บรรจุ ก๊า ซซาริ น
เหลวมายังสถานีรถไฟใต้ดินในชัวโมง ่ เร่งด่วนจ�ำนวน 5 สาย จากนัน้ ก็ใช้ร่ม ปลายแหลมเจาะกระเป๋ าให้แตกออก และแล ว้ ก๊า ซพิษ ซาริ น จ�ำ นวนมากก็ กระจายออกมาเป็ นเหตุให้มผี ูเ้ สียชีวติ 12 คน และบาดเจ็บ 5,510 คน เป็ น คดีฆาตกรรมอย่างไม่เลือกตัวบุคคล ครัง้ ใหญ่ทสี ่ ดุ หลังสงครามโลกครัง้ ที ่ 2 และสร้างความตืน่ ตระหนกไปจนทัว่ โลก การเดินทางโดยรถไฟใต้ดินเป็ น อัมพาตไปเกือบอาทิตย์และมีผูไ้ ด้รบั บาดเจ็บจ�ำนวนมากทีย่ งั ต้องทรมานกับ ผลข้างเคียงของซารินจนทุกวันนี้ หลาย คนกลายเป็ นอัมพาตและหลายคนหลับ ไม่ได้สติ
ในวันที่ 16 พฤษภาคม 2538 ก็ สามารถจับกุมอาซาฮาระพร้อมแกนน�ำได้ อาซาฮาระถูกฟ้ อง 17 คดี ซึง่ เจ้าตัวปฏิเสธ ข้อหา 16 คดี ในศาลเขามักจะแสร้งท�ำตัว พูดไม่รูเ้ รื่องหรือแกลง้ บ้าเพื่อจะได้พน้ ข้อ กล่าวหาเนื่องจากไม่มคี วามสามารถในการ รับผิดชอบ ปี 2549 อาซาฮาระถูกตัดสินโทษ ประหารในการพิพากษาขัน้ ที่ 1 ส่วนสาวก ลัทธิ โอม ชินริเกียว อีก 12 รายทีม่ สี ่วน เกี่ย วข้อ งจะได้ร บั โทษประหารชีวิต แบบ เดีย วกัน และยังมีส าวกอีกหลายคนอยู่ ระหว่างการหลบหนีจนถึงปัจจุบนั นี้ เมือ่ วันที่ 15 มิถนุ ายน 2556 มี รายงานจากเว็บไซต์มติชนออนไลน์วา่ ญีป่ ่ นุ
เพิง่ จะจับตัวสาวกของลัทธิคนสุดท้ายวัย 54 ปี หลังจากหนีมาได้นานถึง 17 ปี อาซาฮาระได้ต่ อ สู ค้ ดี จ นถึ ง ศาลฎีกา อย่างไรก็ตามในปี พ.ศ.2549 ศาล ยังยืนยันค�ำสังเดิ ่ มให้ประหารชีวติ หลังการ พิพากษาเจ้าลัทธิโอมชินริเกียวออกมากล่าว ขอโทษส�ำหรับการกระท�ำเลวร้ายทีเ่ ขาได้ก่อ ขึ้นทัง้ หมด พร้อมระบุวา่ มันเป็ นความเข้าใจ ผิดทีค่ ิดจะตัง้ ตัวเองเป็ นพระเจ้า นอกจาก นี้เขายังสัญญาด้วยว่าจะน�ำสิง่ ทีไ่ ด้ทำ� ไว้ใน อดีตมาทบทวนต่อไป อย่างไรก็ตาม จนถึงวันนี้ยงั ไม่มี ข้อมูลว่า ผูน้ ำ� ลัทธิได้รบั โทษประหารชีวติ ไปแลว้ หรือยัง ทัง้ นี้มรี ายงานระบุวา่ หน่วย ข่าวกรองด้านความมัน่ คงสาธารณะเกรง ว่า การตัดสินโทษประหารชีวติ ผู น้ ำ� ลัทธิ โอมชินริเกียว อาจจะก่อให้เกิดความรุนแรง ได้ เพราะยังมีสาวกที่ให้การสนับสนุ นเจ้า ลัทธิคนนี้อยู่ ทีม่ า : http://www.oknation.net http://www.arm-tech.rtaf.mi.th http://medisato.com/th/ http://www.oknation.net/blog/ print.php?id=232569
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
11
คนริมน�้ำ
เมื่อโครงการจัดการน�้ำของรัฐบาลถูกเผยแพร่ สู่สาธารณชน ท�ำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์กันไปต่างๆ นานามากมาย ในฐานะคนริมน�้ำ จึงอดไม่ได้ที่จะเขียนถึง เรื่องน�้ำอีกครั้ง
รัฐบาลได้น�ำเสนอโครงการ จัดการน�ำ้ เพื่อป้ องกันน�ำ้ ท่วมและเพื่อ แก้ปัญหาภัยแล้ง หลายโครงการ มี ทัง้ โครงการใหญ่ และโครงการเล็ก โครงการใหญ่ ก็ห นี ไ ม่ พ น้ การสร้า ง เขื่อน ซึ่ งโครงการนี้ ผมไม่เห็นด้วย มาตัง้ แต่ตน้ และครัง้ นี้ กย็ งั คงไม่เห็น ด้วยเช่ นเดิม เพราะเขื่อนได้ทำ� ลาย หลายสิ่งหลายอย่ า งในชาติ เขื่ อ น ท�ำลายป่ าไม้ ท�ำลายสัตว์ป่า ท�ำลาย วิถีชีวิตผู ค้ นที่อาศัยอยู่เหนื อเขื่อนที่ ต้องอพยพเพราะถูกน�ำ้ ท่วม ท�ำลาย พันธุ ส์ ตั ว์น�้ำที่ไม่ สามารถว่ ายขึ้ นไป วางไข่ ณ ทีท่ ่ี เหมาะสมได้ และเขื่อนก็ มิได้ป้องกันน�ำ้ ท่วมได้ เพราะถ้าเขื่อน ป้ องกันน�ำ้ ท่วมได้ ในปี 2554 คงไม่ เกิดน�ำ้ ท่วมใหญ่เป็ นแน่ การขุดอ่างเก็บน�ำ ้ ผมเห็นด้วย ถ้า ขุดอ่างเก็บน�ำ้ เพือ่ กักเก็บน�ำ้ ฝนไว้ใช้ในหน้า แลง้ ซึง่ ก็ขดุ ในทีด่ อนได้ โดยไม่จำ� เป็ นต้อง
12
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
การจัดการ
ขุดในทีล่ มุ่ เพราะทีล่ มุ่ เก็บไว้ทำ� การเกษตร จะดีกว่า แต่ถา้ ขุดอ่างเก็บน�ำ้ เพือ่ ป้ องกันน�ำ้ ท่วมผมไม่เห็นด้วย เพราะต้องขุดในทีล่ ุม่ และใช้พ้ นื ที่มาก ท�ำให้ประเทศขาดพื้นที่ ส�ำหรับท�ำการเกษตร และช่วยป้ องกันน�ำ้ ท่วมได้นอ้ ยมาก เพราะปริมาณน�ำ้ ทีล่ ้นตลิง่ ในปี 2554 นัน้ มีปริมาณมากมายเกินกว่า อ่างเก็บน�ำ้ เล็กๆ จะช่วยได้ การขุ ด แม่ น�้ำ ใหม่ ข นานไปกับ แม่น�ำ้ เจ้า พระยานัน้ ผมเห็น ด้ว ยเพราะ ปัจจุบนั แม่นำ�้ เจ้าพระยาแคบลงเมื่อเทียบ กับอดีต กล่าวคือในอดีตแม่นำ�้ เจ้าพระยา กว้างกว่าปัจจุบนั อีกเท่าตัว สาเหตุท่แี คบ ลงก็เ พราะนวลดินจากน�ำ้ เหนื อ ได้ม าตก ตะกอนสะสมสองฝัง่ แม่นำ�้ จนท�ำให้แผ่นดิน งอกออกสู่ลำ� น�ำ้ ทุกปี ข้อพิสูจน์ก็คอื ดินริม ตลิง่ สองฝัง่ ล�ำน�ำ้ เจ้าพระยานัน้ เป็ นดินปน ทรายที่เก็บน�ำ้ ไม่อยู่ ขณะที่ดนิ แนวแม่นำ�้ เดิมทีอ่ ยูล่ กึ เข้าไปในแผ่นดินประมาณฝัง่ ละ ไม่ตำ� ่ กว่า 100 เมตร เป็ นดินเหนียวสามารถ กักเก็บน�ำ้ ได้ แต่การทีจ่ ะขยายล�ำน�ำ้ ออกไป ให้สู่แนวเดิมก็ทำ� ไม่ได้ เพราะปัจจุบนั สอง
ฝัง่ น�ำ้ เต็มไปด้วยบ้านเรือนผูค้ นทีอ่ าศัยอยู่ กันมาหลายร้อยปี เพราะการสัญจรไปมาใน อดีต ใช้ทางน�ำ้ เป็ นหลัก ถนนสองฝัง่ น�ำ้ เพิง่ มีไม่ถงึ 30 ปี ทผ่ี ่านมานี้ ส่วนข้อเสนอของ นักวิชาการบางคนทีเ่ สนอให้ผูค้ นสองฝัง่ น�ำ้ กลับไปใช้ชีวติ แบบเดิมคือปลูกบ้านใต้ถนุ สูง และเก็บพื้นทีส่ องฝัง่ น�ำ้ ไว้เป็ นพื้นทีเ่ พือ่ ท�ำการเกษตรเท่านัน้ เป็ นการเสนอแนะใน ทางทฤษฎี แต่ในทางปฏิบตั แิ ลว้ ท�ำได้ยาก เพราะในปัจจุบนั หลังจากมีเขือ่ นภูมพิ ล วิถี ชีวติ ของผูค้ นลุ่มน�ำ้ เจ้าพระยาก็เปลีย่ นไป เพราะน�ำ้ ไม่ท่วมติดต่อกันหลายปี จนพวก เขาคิดว่าน�ำ้ คงไม่ท่วมแลว้ เขือ่ นคงเอาอยู่ จึงพากันปลู กบ้านสองชัน้ หลายที่ก็เป็ น หมู่บา้ นจัดสรรแบบเดียวกับในกรุงเทพฯ ถมดินสูงกว่าแนวถนนเพียงเล็กน้อย บาง พื้นทีก่ เ็ ป็ นโรงงานขนาดเล็ก บางพื้นทีก่ เ็ ป็ น ตึกแถว เป็ นอพาร์ทเม้นท์ ฯลฯ แต่ อย่างไรก็ตาม การขุดแม่น�ำ้ เจ้าพระยาสายใหม่นนั้ ท�ำไม่ยาก เพราะขุด บนที่นา ไม่มผี ูค้ นอาศัย แต่ท่สี ำ� คัญก็คือ การบ�ำรุงรักษาร่องน�ำ้ ไม่ให้ต้ ืนเขิน และที่
สิ่งแวดล้อม
เกร็ดสุขภาพ นะดา
เกร็ดสุขภาพ ศึกษาต่อไปดูวา่ ท�ำไมถึงเกิดล�ำเอียงเช่นนัน้ ทีม่ า : หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ [วันที ่ 26/08/2556]
ส�ำคัญจะท�ำอย่างไรไม่ให้ตลิง่ พังรุกเข้าไป กินพื้นทีน่ าทีอ่ ยู่ใกล ้ริมน�ำ้ ยามหน้าน�ำ้ หลาก เพราะน�ำ้ มีการกัดเซาะ และมีตะกอนปนมา ฉะนัน้ ถ้าไม่มีการป้ องกันและบ�ำรุงรักษา ร่องน�ำ้ อย่างต่อเนื่อง ก็ไม่มปี ระโยชน์ทจ่ี ะท�ำ เพราะนานไปก็จะตื้นเขิน และจะสร้างปัญหา ใหม่ให้กบั ชาวนาสองฝัง่ แม่นำ�้ ใหม่น้ อี กี ด้วย
ผู้หญิงกับผลไม้ นักวิจยั มหาวิทยาลัยฮาวายของ สหรัฐฯ แนะน�ำให้สตรีบริโภคผักและผล ไม้มากๆเพือ่ จะป้ องกันมะเร็งของกระเพาะ ปัสสาวะ พวกเขารายงานในวารสาร “โภชนาการ” ว่า จากการศึกษากับผูห้ ญิง สูงอายุ 185,885 คน เป็ นเวลานานถึง 12.5 ปี ได้พบว่าผูท้ ก่ี นิ ผักผลไม้มากทีส่ ุด จะมี โอกาสเป็ นมะเร็งของกระเพาะปัสสาวะได้ น้อยที่สุด โดยคนที่กินผักผลไม้สเี หลือง จะป้ องกันโรคได้มากกว่าผูท้ ่กี ินน้อยที่สุด ถึงร้อยละ 52 และก็ยงั พบด้วยว่าสตรีทก่ี นิ วิตามินเอ ซี และ อี มากทีส่ ุดก็เป็ นโรคได้ ยากเช่นกัน เสียแต่วา่ ผลของการศึกษานี้ ไม่เกีย่ ว ถึงผูช้ าย หัวหน้านักวิจยั แจ้งว่า จะพยายาม
ช็อกโกแลตร้อนช่วยความจ�ำ บอสตัน : ผลการวิจยั ของฮาร์วาร์ ดเมดิคลั สคูล เมืองบอสตัน สหรัฐอเมริกา พบว่าผูท้ ด่ี ม่ื ช็อกโกแลตร้อนวันละ 2 ถ้วย ท�ำให้สมองมีสขุ ภาพดี จดจ�ำสิง่ ต่างๆได้ดขี ้นึ ช็อกโกแลตร้อน 2 ถ้วยต่ อวัน เป็ น ปริม าณที่เ หมาะสมที่จ ะช่ ว ยกระตุน้ ให้การไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองมี ประสิทธิภาพ ดีข้นึ นอกจากนี้ชอ็ กโกแลต ยังเป็ นแหล่งพลังงานของสมองในการคิด สิง่ ยากๆ ได้ดขี ้นึ ทัง้ นี้ ได้มกี ารทดลองกับอาสาสมัคร จ�ำนวน 60 ราย ทีม่ อี ายุเฉลีย่ 73 ปี ซึง่ อยู่ ในช่วงวัยที่ความจ�ำเริ่มถดถอย โดยอาสา สมัคร กลุม่ นี้ได้ด่มื ช็อกโกแลตร้อนวันละ 2 ถ้วย ติดต่อกันเป็ นเวลา 1 เดือน ผลการ ทดสอบความจ�ำของกลุ่มอาสาสมัครดีข้ นึ จากทีเ่ คยใช้เวลานึกเรื่องในอดีตทีม่ อี ยู่บท ทดสอบเฉลีย่ 167 วินาที เหลือเพียง 116 วินาที หลังจากดืม่ ช็อกโกแลตร้อนวันละ 2 ถ้วย ครบ 1 เดือน ทีม่ า : โลกวันนี้ [วันที ่ 23/08/2556]
เรื่องของเงาะที่ไม่เกี่ยวกับรจนา เงาะเป็ นผลไม้ให้รสหวานและอม เปรี้ยว ในทางการแพทย์แผนไทยจะใช้เงาะ สดแก้อาการท้องร่วงชนิดรุนแรงน�ำผลเงาะ มาต้ม น�ำน�ำ้ ทีไ่ ด้ใช้รกั ษาแก้อกั เสบ ฆ่าเชื้อ แบคทีเรีย อาการอักเสบในช่องปาก และ โรคบิดท้องร่วง แต่ในเมล็ดของเงาะ มีพษิ รับประทานมากเกินไปจะมีอาการปวดท้อง เวียนศีรษะ มีไข้ คลืน่ ไส้ อาเจียน เงาะอุดม
ด้วย วิตามินซี บี 1 บี 2 คาร์โบไฮเดรต โปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก และ ไนอาซิน มีสว่ นช่วยท�ำให้ผวิ พรรณสวยงาม นอกจากนี้ในเงาะยังมีสารแทนนินใช้เป็ น ส่วนประกอบในอุตสาหกรรม ฟอกหนัง ย้อมผ้า บ�ำบัดน�ำ้ เสีย ยับยัง้ การเจริญเติบโต ของจุลนิ ทรีย ์ ป้ องกันแมลง ส่วนผสมของ ปุ๋ย และกาว ทีม่ า : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ [วันที ่ 23/08/2556]
การสูบบุหรี่กับโรคไตเรื้อรัง การสู บ บุ ห รี่ เ ป็ น การน�ำ สารพิษ เข้าสู่ร่างกายและก่ อให้เกิดอันตรายเกือบ ทุกอวัยวะปัจจัยเสี่ยงจะเพิ่มมากขึ้นในผู ้ ป่ วยโรคไตเรื้อรังที่ยงั สู บบุหรี่ โดยยิ่งสู บ มากก็ย่ิงเข้าสู่ไตวายระยะสุ ดท้ายเร็วขึ้น เพราะการสูบบุหรีจ่ ะท�ำให้ความดันโลหิตสูง เพิม่ ขึ้น รวมทัง้ อัตราการเต้นของหัวใจ -ลด อัตราการไหลเวียนของโลหิตในไต -ท�ำให้ เส้นเลือดในไตตีบ –ท�ำลายเส้นเลือดแดง เล็ก ๆ -ท�ำ ให้เ ส้น เลือ ดในไตอุด ตัน –มี โปรตีนรัว่ ทางปัสสาวะมากขึ้นซึ่งแสดงให้ เห็นว่าไตก�ำลังถูกท�ำลาย นอกจากนี้การ สู บบุหรี่ยงั เพิม่ ความเสี่ยงต่อโรคความดัน โลหิตสูงและโรคหลอดเลือดหัวใจ ซึง่ เป็ น ปัญหาทางสุขภาพทีม่ กั เกิดขึ้นพร้อมๆ กับ โรคไตเรื้อรัง ดังนัน้ การเลิกสูบบุหรี่จงึ เป็ น เรื่องส�ำคัญมากทีค่ วรกระท�ำเพือ่ ช่วยรักษา หน้าทีข่ องไตให้คงอยู่ ทีม่ า : http://www.bumrungrad.com
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
13
รายงาน
ชื่องานวิจัย การดูแลสุขภาวะการใช้น�้ำในกอเลาะฮ์ของมุสลิมในเขตจังหวัดชายแดนภาคใต้ ชื่อผู้เขียน นายอนัส เจริญมิน-นายณรงค์ ฉิมวิเศษ ปีที่ศึกษา 2554 บทคัดย่อ
การวิจยั นี้มวี ตั ถุประสงค์ เพือ่ ศึกษาและตรวจวัดคุณภาพของน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ ศึกษาและวิเคราะห์ปจั จัยทีส่ ง่ ผลต่อคุณภาพของน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ ศึกษาและวิเคราะห์ความ เสีย่ งต่อสุขภาวะของผูท้ ใ่ี ช้นำ�้ ในกอเลาะฮ์ ซึง่ รวบรวมข้อมูลด้วยการสุ่มตัวอย่างมัสยิด ในเขต 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยเลือกสุ่มมัสยิดทีม่ กี อเลาะฮ์สำ� หรับท�ำการอาบน�ำ้ ละหมาด และท�ำการเก็บตัวอย่างน�ำ้ เพือ่ ตรวจวิเคราะห์ดา้ นเคมีและกายภาพ 3 ดัชนี คือ ความเป็ นกรด-ด่าง (pH), สี (Color), ความขุน่ (Turbidity), ด้านจุลชีววิทยา 3 ดัชนี คือ แบคทีเรียกลุม่ โคลิฟอร์ม (Coliforms), อีโคไล (Escherichia coli), สแตปฟิ โลคอคคัส ออ เรียส (Staphylococcus aureus) ในห้องปฏิบตั กิ าร พร้อมทัง้ สัมภาษณ์อย่างไม่เป็ นทางการ กับผูใ้ ห้ขอ้ มูลส�ำคัญ ทีเ่ ป็ นอิหม่ามหรือตัวแทนประจ�ำมัสยิด และประชาชนทีใ่ ช้นำ�้ ในกอเลาะฮ์ ผลการศึกษาพบว่าน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ของมัสยิดใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ทงั้ 30 มัสยิด ทางด้านเคมีและกายภาพ พบความเป็ นกรดด่าง หรือ ค่า pH ของน�ำ้ อยู่ในระหว่าง 6.50- 6.99 ซึง่ บ่งชี้ถงึ ความเป็ นด่างของน�ำ้ มีจำ� นวน 14 มัสยิด และค่า pH ของน�ำ้ อยู่ในระหว่าง 7.01- 7.96 ซึง่ บ่งชี้ถงึ ความเป็ นกรดของน�ำ้ มีจำ� นวน 16 มัสยิด สีของน�ำ้ มีสจี ากของเสียมาปะปน แต่ไม่มี ผลกระทบต่อสุขภาวะโดยตรงต่อผูใ้ ช้ ซึง่ มีสอี ยู่ในระดับ 2 TCU (แพลตตินมั ่ โคบอลต์) จ�ำนวน 14 มัสยิด ระดับ 1 TCU จ�ำนวน 9 มัสยิด ระดับ 3 TCU จ�ำนวน 6 มัสยิด และระดับ 4 TCU จ�ำนวน 1 มัสยิด และความขุน่ ของน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ของมัสยิดใน 3 จังหวัดภาคใต้ ทัง้ 30 มัสยิด พบว่าความขุน่ ของน�ำ้ อยู่ในระดับ 1 NTU จ�ำนวน 12 มัสยิด ระดับ 2 NTU จ�ำนวน 12 มัสยิด ระดับ 4 NTU จ�ำนวน 4 มัสยิด และระดับ 5 NTU จ�ำนวน 2 มัสยิด ซึง่ ทัง้ หมดอยู่ใน เกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน�ำ้ อุปโภคบริโภคตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน�ำ้ อุปโภค- บริโภคใน ชนบท ของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ด้านจุลชีววิทยาพบว่ามีแบคทีเรียกลุม่ โคลิฟอร์ม (Coliforms) ทีป่ ะปนอยู่ในน�ำ้ ของอ่างกอเลาะฮ์ และมีปริมาณแบคทีเรียกลุม่ โคลิฟอร์ม (Coliforms) ทีส่ ูงเกินกว่าเกณฑ์มาตรฐานของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขซึง่ ก�ำหนดไว้ท่ี 2.2 MPN/100 ml. ทัง้ 30 มัสยิด พร้อมทัง้ พบว่ามีปริมาณอีโคไล (Escherichia coli) ปะปนอยู่ ในน�ำ้ ของอ่างกอเลาะฮ์มที ส่ี ูงเกินกว่าเกณฑ์มาตรฐานของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขซึง่ ก�ำหนดไว้ท่ี 0 MPN/100 ml. จ�ำนวน 26 มัสยิด จาก 30 มัสยิด และพบว่ามีสแตปฟิ โลคอคคัส ออเรียส (Staphylococcus aureus) ในอ่างกอเลาะฮ์จากกลุม่ ตัวอย่าง จ�ำนวน 16 มัสยิด จาก
14
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
30 มัสยิด ซึง่ สูงเกินกว่าเกณฑ์มาตรฐานของ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขซึง่ ก�ำหนด ไว้ท่ี 0 MPN/100 ml. เช่นเดียวกัน ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพของน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ของมัสยิดทัง้ 30 มัสยิด เกิด จากระยะเวลาในการเปลีย่ นถ่ายน�ำ้ ที่นาน เกินไป จ�ำนวนผูใ้ ช้นำ�้ ในแต่ละวัน ขนาดของ กอเลาะฮ์และปริมาณของน�ำ้ ในกอเลาะฮ์ ซึง่ ปัจจัยทัง้ หมดสามารถส่งผลต่อสุขภาวะ ของผูใ้ ช้นำ �้ และมีโอกาสเกิดโรคต่างๆ ได้ เช่น โรคบิด โรคอหิวาตกโรค โรคไทฟอยด์ พร้อมทัง้ อาจส่งผลให้เกิดการวิงเวียนศีรษะ อาเจียน ปวดท้อง ต่อผูใ้ ช้นำ �้
ผู ว้ ิ จ ัย จึ ง มี ข อ้ เสนอแนะว่ า ควรจัดกิจกรรมการท�ำความสะอาด อ่างกอเลาะฮ์เป็ นระยะๆ และต่อเนื่ อง หรื อ มีโ ครงการสร้า งก๊อ กน�้ำ เพื่ อ ใช้ ท�ำการอาบน�ำ้ ละหมาด คณะกรรมการ อิสลามประจ�ำจังหวัด ควรส่งเสริมการ มีสว่ นร่วม พร้อมทัง้ จัดกิจกรรม และ สร้า งเครื อ ข่ า ยในการดู แ ลสุ ข ภาวะ ในการใช้น�้ำ ในอ่ า งกอเลาะฮ์ ของ ประชาชนในจังหวัดของตน
ยาต้องรู้
“ทรามาดอล”
แปดริ้ว
จากยาแก้ปวด เป็นยาเสพติด?
“ทรามาดอล” เป็ นยาแก้ปวดทีม่ ี ฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง โครงสร้างทาง เคมีคล ้ายยาเสพติดประเภทมอร์ฟีน จึงพบ การใช้ผดิ ประเภทบ่อยครัง้ ส่วนใหญ่นำ� ไป ผสมยานอนหลับหรือน�ำ้ อัดลม เพือ่ หวังผล ให้เกิดฤทธิ์มากขึ้น เตือนเด็กใช้อนั ตราย มาก พบมีรายงานการเสียชีวติ แลว้ ในต่าง ประเทศ “ทรามาดอล” เป็ นยาแก้ปวดอย่าง แรง จัดอยู่ในประเภท “ยาอันตราย” ทีต่ อ้ ง ควบคุมการขายโดยเภสัชกร ร้านขายยาต้อง มีการจัดท�ำบัญชีควบคุมการครอบครอง การจ�ำหน่ายให้ชัดเจน ระวังไม่ให้มีการน�ำไป ใช้ผดิ วัตถุประสงค์โดยยากลุม่ ดังกล่าวจัด เป็ นยาทีม่ ฤี ทธิ์กดประสาทส่วนกลาง เรียก ว่ายากลุ่ม โอปิ ออยด์ โครงสร้างทางเคมี คล ้ายกับยาเสพติดประเภทมอร์ฟีน โคเดอีน เป็ นต้น จึงมักพบการใช้ผดิ ประเภทบ่อย ครัง้ โดยทีพ่ บบ่อยคือการน�ำไปผสมยานอน หลับ หรือน�ำ้ อัดลม เพือ่ หวังผลให้เกิดฤทธิ์ ทีม่ ากขึ้น อาการไม่พึง ประสงค์ข องยาดัง กล่าวซึง่ สามารถเกิดขึ้นได้ เช่น จะท�ำให้กลืน หายใจล�ำบาก เห็นภาพคล ้ายประสาทหลอน คลืน่ ไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เกิดอาการชัก ได้ เพราะยาจะมีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง โดยในต่ างประเทศเคยพบรายงานผู เ้ สีย ชีวติ จากการใช้ยาผิดประเภท โดยเฉพาะผู ้ ที่ใช้ให้เกิดอาการเคลิบเคลิ้ม มักน�ำยาดัง กล่าวไปใช้ร่วมกับยาหรือสารประเภทอื่นๆ หลายชนิดด้วยกัน โดยเฉพาะเด็กจะเกิด อาการไม่พงึ ประสงค์ได้มากกว่า เนื่องจาก ยาโดยเฉพาะกลุม่ ทีม่ คี วามรุนแรง การใช้
จะต้องกะประมาณให้พอดีกบั น�ำ้ หนักตัว ของผูใ้ ช้ ส่วนใหญ่ยาทีใ่ ช้กบั เด็ก จะถูกลด ปริมาณลงตามน�ำ้ หนักตัว การน�ำยาไปใช้ ให้เกิดผลในทางที่ผดิ จึงอันตรายมากกว่า การใช้ยาทรามาดอลในทางที่ผดิ พบว่ามี รายงานอย่างต่อเนื่อง ตัง้ แต่ปี 2552 ในปี 2554 จัง หวัด สตู ล ได้มี ประกาศห้ามน�ำยาชนิดนี้มาจ�ำหน่ าย จ่าย แจกหรือแลกเปลีย่ นเนื่องจากพบว่าวัยรุ่น 3 จังหวัดภาคใต้นำ� ยาทรามาดอลมาใช้เป็ น ส่วนผสมของยาเสพติด โดยผสมกับยาแก้ ไอและเครื่องดื่มโคล่าจนกลายเป็ นสาร เสพติ ด ประเภทสี่คู ณ ร้อ ย ต่อมา ต่ อ ม า ในปี 2555 ส� ำ นั ก งาน ต� ำ รวจแห่ ง ชาติได้ประกาศ เตือนและให้มกี าร เฝ้ าระวัง หลังได้รบั รายงาน ว่ า ในพื้น ที่ภ าคเหนื อ มีก ลุ่ ม วัย รุ่ น ใช้ย า ชนิดนี้ ในปริมาณมากโดยกินร่ วมกับน�ำ้ อัดลม เครื่องดื่มชูกำ� ลัง หรือเครื่องดื่ม แอลกอฮอล์มีอ าการมึน เมาเหมือ นคน สู บ ฝิ่ น และในเดือ นมกราคม ปี 2556 ส�ำนักงานป้ องกันและปราบปรามยาเสพติด ภาค 5 จังหวัดล�ำปาง เตือนให้เฝ้ าระวังการ ใช้ยาทรามาดอล (Tramadol) ในทางทีผ่ ดิ ซึง่ พบทีจ่ งั หวัดเชียงใหม่ว่ามีการระบาดใน กลุม่ วัยรุ่น และนักเรียน ตามสถานบันเทิง โดยผสมกับเครื่องดืม่ หลายรูปแบบ
ปัจจุบนั ในพื้นทีก่ รุงเทพมหานคร มีร ายงานว่ า นัก เรี ย น นัก ศึ ก ษา ใช้ย า ทรามาดอลโดยกินร่ วมกับน�ำ้ อัดลม ผง ชาแบบพร้อมชง ยาลดน�ำ้ มูก ยาบรรเทา อาการไอ เพือ่ ให้เกิดความมึนเมา บางรายใช้ มากกว่า 10 แคปซูลต่อวัน (50 มิลลิกรัม/ แคปซูล) โดยซื้อยาได้จากร้านขายยาใกล ้ โรงเรียน เพือ่ เป็ นการป้ องกันการใช้ยาใน ทางที่ผดิ ซึ่งอาจน�ำไปสู่การใช้ ยาเสพติดของเด็ก และ
เยาวชน พ่อแม่ ผูป้ กครองควร ร่วมมือกับโรงเรียนในการสอดส่อง ดูแลพฤติกรรมลูกอย่างใกล ้ชิด ชุมชนร่วม เฝ้ าระวังเมื่อเห็นนักเรียน มีการจับกลุ่ม มัวสุ ่ ม หรือมีอาการมึนเมาควรแจ้งผูม้ สี ่วน เกี่ยวข้องเพือ่ แก้ไข และร้านขายยาต้องไม่ ขายยาอันตรายให้แก่ นกั เรียนที่มาขอซื้อ ตามล�ำพัง ทีม่ า : คมชัดลึก 27 ส.ค.56 เว็บไซต์สำ� นักงานป้ องกันและบ�ำบัด การติดยาเสพติด ส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
15
ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เมื่ อ ต้น เดื อ นสิ ง หาคม 2556 นายวีร ะ มิน สาคร ผู อ้ �ำ นวยการศู น ย์ กิจ กรรม สสม. ภาคกลาง เข้า พบและ หารือ เรื่อ งโครงการประกาศเจตนารมณ์ มัสยิดปลอดบุหรี่ทงั้ จังหวัดกับนายไพศาล พรหมยงค์ ประธานกรรมการอิสลามจังหวัด สมุทรปราการ และนายณัฐวุฒิ ซอหิรญ ั เลขานุ การกรรมการ พร้อมทัง้ หารือวันจัด ท�ำกิจกรรมมัสยิดปลอดบุหรี่ทเ่ี หมาะสมใน จังหวัดสมุทรปราการต่อไป
ต่ อ มาในวัน ที่ 5 กั น ยายน 2556 ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคกลาง โดย นายเชษฐา มะมัย รองผูอ้ ำ� นวยการศู นย์ กิจกรรม สสม.ภาคกลางเข้าพบนายวุฒิ นาฮิม เลขานุการและคณะกรรมการมัสยิด ยามีอลุ ค็อยรียะห์ (บ้านครัว) เขตราชเทวี กทม. เพื่ อ หารื อ การจัด ท�ำ โครงการ มัส ยิ ด ปลอดบุ ห รี่ ห นึ่ ง เขตในจัง หวัด กรุ ง เทพมหานคร ณ ส�ำ นัก งานคณะ กรรมการมัสยิดยามีอุลค็อยรียะห์ (บ้าน ครัว) เขตราชเทวี กทม. โดยคณะกรรมการ มัสยิดให้ความเห็นชอบและพร้อมจัดท�ำ โครงการดังกล่าวในเร็ววัน
คณะท�ำงาน ส�ำนักงานส่วนกลาง อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 รศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน์ ผู้จัดการแผนงานฯ นายดาวุด ทับอุไร เจ้าหน้าที่ติดตามและประเมินผล นายบูดีมัน สะมะแอ เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ นางสาวอุสนีย์ บุญมาเลิศ เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวลินดา ยาเร๊าะสาลี เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวกัลยาณา วาจิ เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไป นางสาวฮาบีบะห์ แตเป๊าะ เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไป 16 มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ศูนย์กิจกรรมภาคเหนือ อาคารโรงเรียนจิตรภักดี 80 ถ.หน้าวัดเกตุ ซ.1 ต.วัดเกตุ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์ 053-247367 น.ท.สมคิด ลัทธิศักดิ์ ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายชุมพล ศรีสมบัติ รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางสุทธิดา วิชัยชาติ เจ้าหน้าที่ธุรการและบัญชี
ช่วงเดือนสิงหาคม ทีผ่ า่ นมา ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนกลาง น�ำโดยนายสุรนิ ทร์ เหมนุกูล ผอ.ศูนย์กจิ กรรมฯ นายตอฮีตร์ สายสอิด รอง ผอ.ศูนย์กจิ กรรมฯและเจ้าหน้าทีไ่ ดเข้าเยีย่ มและติดตามผลโครงการมัสยิดปลอดบุหรีใ่ นเขต อ.จะนะ อ.หาดใหญ่ อ.รัตภูมิ อ.บางกล�ำ จ.สงขลา ่ ทีเ่ ข้าร่วมโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่ และได้มอบป้ ายไวนิลรณรงค์ตา้ นสิง่ มึนเมา ยาเสพติด และบุหรี่ดว้ ย ต่อมาเมือ่ วันที่ 11 กันยายน 2556 ได้ เข้าเยีย่ มและติดตามผลมัสยิดทีเ่ ข้าร่วมโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่ในเขตอ�ำเภอเมืองสงขลาและอ�ำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา
ศูนย์กจิ กรรม สสม. ภาคใต้ตอนกลาง แผนงานสร้างเสริมสุข ภาวะมุสลิมไทยเพื่อการพัฒนา มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย ขอชื่นชม และยกย่อง คณะกรรมการบริหารมัสยิดกูวาเต็ลอิสลาม ต.ม่วงงาม อ.สิงหนคร จ.สงขลา ทัง้ 15 ท่านทีเ่ ป็ นแบบอย่างในการเลิกบุหรี่ 100% ให้กบั สัปปุรุษและเยาวชนในพื้นที่
เมื่อเร็วๆ นี้ คณะกรรมการมัสยิดบ้านเขาวังร่ วมด้วยกับ คณะแม่บา้ นเขาวัง และสัปปุรุษบ้านเขาวัง น�ำโดยนายอนุรตั น์ บุญพล ประธานชุมชน เข้ามาเยีย่ มเยียนศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนกลาง ในฐานะเครือข่ายชุมชนรักษ์สุขภาวะและเครือข่ายมัสยิดครบวงจร
แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย เพื่อการพัฒนา ศูนย์กิจกรรมภาคอีสาน 707/25 หมู่ 12 หมู่บ้านโนนม่วง
ซ.อิงมอ 2 ถนนโนนม่วง-มอขอ ต.ศิลา อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40000 โทรศัพท์ 08-68513528 นายอิมรอน โสะสัน ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายมูฮ�ำหมัดซูไฮมี อาแว เจ้าหน้าที่บัญชีและธุรการ นายสุไลมาน หมะเกะ เจ้าหน้าที่วิเคราะห์และติดตามโครงการ
ศูนย์กิจกรรมภาคกลาง อาคารมูลนิธิเพื่อศูนย์กลางอิสลามแห่งประเทศไทย 87/2 ถ.รามค�ำแหง แขวง/เขตสวนหลวง กทม.10240 โทรศัพท์ 02-719-8721 โทรสาร 02-7198717 นายวีระ มินสาคร ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายเชษฐา มะมัย รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางสุปรีดา อับดุลเลาะ เจ้าหน้าที่บัญชี
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
17
เมือ่ เร็วๆ นี้ ศูนย์กจิ กรรม สสม. ภาคใต้ตอนล่าง จัด ประชุมกรรมการทีป่ รึกษาศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนล่าง ครัง้ ที่ 3/2556 โดย รศ.ดร.อิสมาแอ อาลี ผูอ้ ำ� นวยการศูนย์ กิจกรรม สสม.ภาคใต้ตอนล่าง ได้มอบหมายให้ ผศ.จิระพันธ์ เดมะ กรรมการทีป่ รึกษา เป็ นผูด้ ำ� เนินการประชุม
เมือ่ วันที่ 3 สิงหาคม 2556 ศูนย์กจิ กรรม สสม. ภาคใต้ตอนล่าง ร่ วมกับเครือข่าย สถาบันอิสลามและ อาหรับศึกษา มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ กรรมการ ที่ปรึกษาศู นย์ฯ เจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ ร่ วมกับสถาบันศึกษา ปอเนาะมะอฺหดั ฟัจรุลอิสลาม ต.มะรือโบออก อ.เจาะไอ ร้อง จ.นราธิวาส ได้ร่วมจัดกิจกรรมปอเนาะสีเขียวภาย ใต้โครงการเครือข่ายปอเนาะสร้างสุข โดยในกิจกรรมดัง กล่าวได้มกี ารบรรยายถึงความส�ำคัญของการรักษาความ สะอาดและสิ่งแวดลอ้ มอีกทัง้ ยังได้มกี ารปลูกต้นไม้ 100 ต้นในบริเวณสถาบันศึกษาปอเนาะ และรณรงค์ส่งเสริมใน ด้านการรักษาความสะอาดและสิง่ แวดล ้อมในบริเวณอาคาร เรียนรวมถึงชุมชนใกล ้เคียง
คณะท�ำงาน ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนบน 91 หมู่ ต.ท่าทองใหม่ อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี 84290 โทรศัพท์ 08-72730648 นายธวัช วงศ์อนันต์ ที่ปรึกษา นางสาวกัณฑิมา หมื่นระย้า รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ
18
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนกลาง อาคารมัสยิดกลางประจ�ำจังหวัดสงขลา ถ.ลพบุรีราเมศวร์ ต.คลองแห อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110 โทรศัพท์ 074-257371 นายสุรินทร์ เหมนุกูล ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายตอฮีตร์ สายสอิด รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางอลินา หีมเห็ม เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวอุไรฝะ หวังเบ็ญหมัด เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ
เมือ่ วันพุธที่ 28 สิงหาคม 2556 เวลา 13.0016.30 น. แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย ศูนย์ ศึ ก ษานโยบายเพื่อ การพัฒ นา คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับมูลนิธเิ พือ่ ศูนย์กลาง อิสลามแห่งประเทศไทย จัดสัมมนาวิชาการ ในหัวข้อ “การพึง่ พิงภาษีบาปของภาครัฐ” โดยมี รศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน์ ผูจ้ ดั การแผนงานฯ เป็ นผูบ้ รรยาย และ รศ.ดร.ปกรณ์ ปรียากร ประธานมูลนิธเิ พือ่ ศูนย์กลาง อิสลามแห่งประเทศไทย กล่าวต้อนรับและเปิ ดการ สัมมนา
เมือ่ วันที่ 30 สิงหาคม 2556 ทีผ่ ่านมา ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนบน จัดโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่จงั หวัดระนอง ขึ้นทีม่ สั ยิดดะ วาตุลมุสลิมนี ศูนย์การเรียนรูบ้ า้ นห้วยปลิง ต.ราชกรูด อ.เมือง จ.ระนองโดยได้รบั เกียรติจากนายทรงศักดิ์ หมานจิตร ประธานคณะกรรมการ อิสลามประจ�ำจังหวัดระนองเป็ นประธานในพิธี ทัง้ นี้ มีผูเ้ ข้าร่วมกิจกรรม เป็ นตัวแทนกรรมการมัสยิดและอิหม่ามประจ�ำมัสยิดจ�ำนวน 54 คน การ จัดกิจกรรมในครัง้ นี้นอกจากจะเน้นย�ำ้ ในเรือ่ งของพิษภัยของสิง่ เสพติด สิง่ มึนเมาและบุหรี่แล ้ว ยังได้รบั เกียรติจากนายสุนทร คงศรีชาย ผูพ้ พิ ากษา หัวหน้าศาลเด็กและเยาวชน ให้ความรูเ้ กี่ยวกับกฎเกณฑ์ทางกฎหมายที่ เกีย่ วข้องกับสิง่ เสพติด ทัง้ ในเรือ่ งการห้ามสูบบุหรีใ่ นศาสนสถาน เช่น มัสยิด เพือ่ ให้ผูเ้ ข้าอบรมได้ไปแจ้งแก่สมาชิกในชุมชนเพือ่ ร่วมมือร่วมใจให้ชมุ ชน ปลอดสิง่ เสพติดทัง้ หลาย
แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย เพื่อการพัฒนา ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนล่าง อาคารวิทยาลัยอิสลาม
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี อ.เมือง จ.ปัตตานี 94000 โทรศัพท์ 073-350266 รศ.ดร.อิสมาแอ อาลี ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายฮาซัน หะยีมะเย็ง รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางแวนีดา แวดาโอ๊ะ เจ้าหน้าที่บัญชี นายดลรอฮีม พันหวัง เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ นายลุกมาน กูนา เจ้าหน้าที่ติดตามผล
โรงเรียนผู้น�ำสุขภาวะมุสลิมไทย อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 นายธงชัย กันพันธ์ ผู้อ�ำนวยการโรงเรียนผู้น�ำ
สื่อสร้างสุขมุสลิมไทย อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 นายวิรชาติ มัสอูดี ผู้ประสานงานสื่อสร้างสุข
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
19
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย มู ล นิ ธิส ร้ า งสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย(สสม.) มู ล นิ ธิอ โชก้ า ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และ ส�ำนักงานสร้างเสริมกิจการเพื่อสังคมแห่งชาติ สกส.จัดการ สัมมนา “Social Enterprise” ขึ้นที่ โรงแรมรีเจนท์ รามค�ำแหง ระหว่างวันที่ 30-31 สิงหาคม และ 1 กันยายน 2556 โดยได้ รับความสนใจจากผู้ประกอบการรุ่นใหม่เข้าร่วมกิจกรรม
ศูนย์กิจกรรม สสม.ภาคเหนือ มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) ร่วม กับ ชมรมสื่อมุสลิมภาคเหนือ เชียงใหม่ เดินทาง ไปเป็นสื่อกลางในการมอบเงิน ช่วยเหลือ ในการก่อสร้าง ผนังกัน้ น�ำ ้ และ โรงครัว ของ บาลาเซาะฮฺ บ้านป่าเห็ว จ.ล�ำพูน โดยได้รับการบริจาค จากพี่น้อง มุสลิมที่มาละหมาดญุมอะฮฺ วันศุกร์ ของมัสยิดอัต-ตักวา เป็นจ�ำนวนเงิน เจ็ดพันบาทถ้วน ให้กับ นายวิลาศ อารีย์ ตัวแทนชาวบ้านเพื่อใช้ในกิจการดังกล่าว ตลอดเดือนสิงหาคม 2556 ที่ผ่านมา มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) ได้ด�ำเนินการมอบทุนการศึกษาแก่นักเรียนยากจน ในระดับมัธยมศึกษา อาชีวศึกษา และอุดมศึกษา โดยในเขตความรับผิดชอบของศูนย์กิจกรรม สสม. ภาคกลาง จ�ำนวน 9 ทุน (สุขสาระ ฉบับเดือนกันยายน 2556) และต่อมา ใน เขตความรับผิดชอบของศูนย์กิจกรรม สสม. ภาคใต้ตอนกลาง จ�ำนวน 2 ทุน ในเขตความรับผิดชอบของศูนย์กิจกรรม สสม. ภาคใต้ตอนล่าง จ�ำนวน 12 ทุน และในเขตความรับผิดชอบของศูนย์กิจกรรม สสม. ภาคเหนือ จ�ำนวน 1 ทุน ทั้งนี้ในปีการศึกษา 2556 มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) ได้มอบทุนการ ศึกษารวม 24 ทุน
20
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)
อุ ทยานแห่ งชาติผาแต้ม อยู่ ในพื้นที่ของจังหวัดอุบลราชธานี จุดที่น่าสนใจคือภาพเขียนสีก่อน ประวัตศิ าสตร์ผาแต้ม ผาหมอน ผาลาย ประติมากรรมธรรมชาติเสาเฉลียง และจุดชมดวงอาทิตย์แสงแรกแห่ง สยาม อุทยานแห่งชาติผาแต้มมีพ้นื ทีร่ าว 340 ตารางกิโลเมตร (212,500 ไร่) ค�ำว่า “แต้ม” ในภาษาถิน่ ดัง้ เดิมหมายถึง รอยวาด ระบาย ประทับ หรือการกระท�ำด้วยประการใด ๆ โดยใช้สี ให้ปรากฏเป็ นรูปภาพ เครื่องหมาย หรือสัญลักษณ์ต่าง ๆ โดยทีผ่ าแต้มนี้ เป็ นแหล่งทีพ่ บภาพเขียนสียุค ก่อนประวัตศิ าสตร์ อายุราว 3,000-4,000 ปี แบ่งออกได้ 4 กลุม่ โดยกลุม่ ทีย่ าวทีส่ ุดยาว 180 เมตร และมีภาพ มากกว่า 300 ภาพ ทางอุทยานฯ ได้ทำ� ทางเดินจากหน้าผาด้านบนลงไปชมภาพเขียนสีเหล่านี้ทห่ี น้าผาด้านล่าง ระยะทาง ประมาณ 500 เมตร ภาพเขียนจะอยู่บนผนังหน้าผายาวติดต่อกันประมาณ 180 เมตร ซึง่ เป็ นมุมต�ำ่ กว่า 90 องศา มีภาพทัง้ หมด ประมาณ 300 ภาพ แบ่งเป็ น 5 กลุม่ ใหญ่ๆ คือ ภาพคนท�ำนา ภาพสัตว์ ภาพมือ ภาพลายเรขาคณิต และภาพตุม้ (เครื่องมือจับปลาของชาวประมงริมโขง) ด้านตรงข้ามผาแต้มคือ ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยเฉพาะอย่างยิง่ เหมาะส�ำหรับผูท้ ส่ี นใจจะชม ดวงอาทิตย์ข้นึ ก่อนทีแ่ ห่งใดในประเทศไทย ในบริเวณดังกล่าวในลักษณะเดียวกันกับทีห่ มูบ่ า้ นเวินบึกทีต่ งั้ อยู่รมิ ฝัง่ แม่นำ�้ โขงไม่ไกลจากบริเวณแม่นำ�้ สองสีมาก นัก ซึง่ ทุกวันนี้จะมีนกั ท่องเทีย่ วนิยมเดินทางไปท่องเทีย่ วเป็ นจ�ำนวนมาก
มูลนิ ธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) ขอเชิญร่วมบริจาค
สร้างอาคารส�ำนักงานถาวรของมูลนิ ธิ ได้ท่บี ญั ชี “ร่วมสร้างบ้าน สสม.” บัญชีเลขที่ 402-741990-9
เข้า
กองทุนการศึกษา สสม. ประจำ�ปีการศึกษา 2556
ธนาคารไทยพาณิ ชย์ สาขาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คุณศักดิ์ชาย วังทอง ผู้ไม่ประสงค์ออกนาม ผู้ไม่ประสงค์ออกนาม ผู้ไม่ประสงค์ออกนาม
อานสุขสาระที่บาน
งายๆ
ับสนุน น ส น า ท ง ย ี เพ คาจัดสง บาท ปละ
200
สมาชิกที่ชำระคาจัดสงแลว หากยังไม ไดรับหนังสือ กรุณาแจงที่อยู ใหมพรอมรายละเอียด มาที่ โทรศัพท. 02-218-6193 j ¡ o
¨
5,000.00 10,000.00 20,000.00 5,000.00
ขอเชิญร่วมบริจาค ช่วยเหลือนักเรียนยากจน ได้ที่ “ทุนการศึกษา สสม.” ธ.ไทยพาณิชย์ สาขาจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย เลขที่บัญชี 403-687420-1
จดหมายข่าววารสารสุขสาระ
21
22
มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)